مذاکرات مجلس شورای ملی ۷ تیر ۱۳۴۹ نشست ۲۰۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۷ تیر ۱۳۴۹ نشست ۲۰۰
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۲
جلسه: ۲۰۰
فهرست مطالب:
۱-قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۲-بیانات قبل از دستور- آقایان: جوانشیر - دکتر ستوده
۳- معرفی آقای مهندس کورس آموزگار به سمت وزیر آبادانی و مسکن به وسیله نخست‌وزیر
۴- تصویب صورت‌جلسه‌های قبل (۲۸ خرداد- ۲ تیر)
۵- طرح و تصویب گزارش کمیسیون منابع طبیعی دایر به تأیید و اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی انتقال باقیمانده اراضی مرتع ملی شده به سازمان مسکن و ابلاغ به دولت
۶- طرح و توصیب گزارش کمیسیون بهداری دایر به تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اجازه معاملات تریاک و کمک به درمان معتادان و ابلاغ به دولت
۷- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون برنامه راجع به لایحه افزایش اعتبارات فصول و بندهای برنامه عمرانی چهارم کشور و ارسال به مجلس سنا
۸- طرح گزارش شور اول کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستایی راجع به لایحه تمدید مهلت‌های مقرر در ماده ۴۰ آیین‌نامه اصلاحات ارضی و ماده سوم‌الحاق هشت ماده به آیین‌نامه اصلاحات ارضی
۹- اخذ رأی نهایی و تصویب گزارش کمیسیون منابع طبیعی راجع به بخشودگی کلیه مطالبات دولت بابت حق مرتع و جرایم چرای بدون پروانه و ابلاغ به دولت
۱۰- طرح و تصویب گزارش کمیسیون منابع طبیعی دایر به تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اصلاح بعضی از مواد قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگلها و مراتع کشور و ابلاغ به دولت
۱۱- طرح و تصویب گزارش کمیسیون استخدام و سازمانهای اداری دایر به تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی استخدام متخصصین فنی و خارجی و ابلاغ به دولت
۱۲- طرح و تصویب گزارش کمیسیون راه دایر بر تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی ایمنی راهها و راه‌آهن و ابلاغ به دولت
۱۳- استرداد آیین‌نامه عمران شهری در برنامه عمرانی چهارم کشور شماره ۲۵۲۴۰- ۲۱/ ۸/ ۴۷ به وسیله آقای دکتر یگانه وزیر مشاور
۱۴- اعلام وصول و قرائت دو نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات
۱۵- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه (۷) تیر ماه ۱۳۴۸
| مجلس ساعت ۸:۳۰ صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان دکتر فریور - مهندس اسدی سمیع - دکتر غنی- انشاء- سرتیپ‌پور - فیاض - توسلی - عجم - فهیمی - دکتر کیان - محمد مانی - امیر احمدی - تهرانی - مهندس عطایی- فتح‌الله مافی - موقر - دکتر موثقی - دکتر وحیدنیا - دکتر معظمی - صادق سمیعی - خانم ابتهاج سمیعی.
غائبین مریض
- آقایان جوادی - مهندس ریاحی - بوشهری - پاینده - سلیمانی کاشانی - دکتر عدل- دکتر عدل طباطبایی - مرتضوی - معزی - مؤیدامینی.
- بیانات قبل از دستور- آقایان: جوانشیر - دکتر ستوده
۲- بیانات قبل از دستور- آقایان: جوانشیر - دکتر ستوده
رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای جوانشیر تشریف بیاورید.
جوانشیر-آقای رئیس، همکاران محترم، به مصداق شعر خواجه شیراز:
- هزار جهد بکردم که سر عشق بپوشم
- نبود بر سر آتش می‌سرم که نجوشم
در یکی دو جلسه قبل مطالبی به عنوان نطق قبل از دستور از طرف همکاران محترم اقلیت در پشت این تریبون اظهار شد که بنده وقتی با حوصله این مطالب را بررسی کردم دیدم جای بسی تأسف است که ما خدای نکرده چنین مطالبی را به دست جوان‌ها به دست آنها که خیال می‌کنند مجلس شورای ملی مجلس انقلاب براساس یک فلسفه خاصی، یک فلسفه سیاسی منبعث از فضایل انقلابی شروع به کار کرده است بدهیم که آنها خیال کنند در مجلس به چنین انتقادهای ناسالم و تخریبی زده می‌شود اصولاً انتقاد از پیشرفت و ترقی، راز توسعه تمدن‌ها بوده تاریخ حکمت و فلسفه، تاریخ توسعه تمدن اقوام به خوبی روشنگر این مطلب و اینمسئلهاست که اگر انتقاد یعنی نقد کردن و شناختن سره از ناسره را از اندیشه‌های بشری می‌گرفتند هیچ گاه تمدن بدین پایه و مایه نمی‌رسید پس راز پیشرفت و عامل ترقی انسانی و بشری و اجتماعات براساس انتقاد کردن، سره را از ناسره شناختن یعنی معتقد به عقل و علم بودن است ولی برای این که انتقاد سالم از انتقاد ناسالم تشخیص داده شود برای این که ما بدانیم که وقتی کلمه انتقاد را به کار می‌بریم آیا هر نوع بیان شک‌آور هر نوع شک تخریبی هر نوع شک رواقی براساس انتقاد سالم است؟ نه، موقعی که انتقادکننده موضوع را نشناسد موقعی که انتقادکننده بینا و هشیار نسبت به موضوع انتقاد نباشد موقعی که خدای نکرده انتقادکننده براساس غرض یا براساس حسادت بیانی را طرح کند آن تجزیه و تحلیل فاقد ارزش علمی است (صحیح است) مولانا می‌فرماید:
- چون غرض آمد هنر پوشیده شد
- صدحجاب از دل به سوی دیده شد
ما معتقدیم همان‌طور که دانشمندان و علما پایه پیشرفت و ترقی را بر پایه شک علمی و نقد عقلی گذاشته‌اند و باید چنین باشد همان شک بر مبانی تفکر علمی بود که پایه‌گذار تمدن عظیم و خیره‌کننده و شگرف قرن ۱۶ و ۱۷ و ۱۸ شد که ستون اصلی رنسانس و شگفتگی تمدن صنعتی غرب را در قرن ۱۹ بار آورد ما چنین شک علمی را بر مبنای عقل می‌پذیریم این همان است که خدای بزرگ در همه جای قرآن می‌فرماید افلا تعقلون افلا تبصرون آیا بصیرت ندارید؟ آیا تعقل ندارید؟ چنین انتقادی بر مبنای اخلاق است بر مبنای علم است بر مبنای مذهب و دیانت است چون در همه‌جا چه از نظر اخلاق و علم به عنوان یک نوع دیالکتیک قبول شده است بررسی اضداد بررسی جهات مختلف یک پدیده و یکمسئلهو نتیجه‌گیری صحیح ولی آنچه که از نظر علم اخلاق آن چه از نظر علم سیاست از نظر مذهب و دیانت مطرود است شک تخریبی است شکاکی که نسبت به حقایق نسبت به واقعیات، نسبت به رویدادهایی که جنبه حقیقت دارد شک کند و آنها را وارونه جلوه دهد اسلام نسبت به چنین شکاک تخریبی نسبت به کسانی که سعی می‌کنند حقایق را وارونه جلوه دهند آنچنان سختگیر است که نسبت به یک شکاک تاریخی که همه می‌شناسیم خداوند در قرآن برای او نازل کرد تبت یدا ابی لهب و تبت.
بریده باد دست دروغگو بریده باد دست آن که می‌خواهد حقایق را وارونه جلوه دهد (احسنت) این مسئله اشاره به ابولهب یک مسئله سمبولیک است نه تنها خداوند متعال خواست بر او که منکر حقایق اسلام و معارف عالیه اسلامی بود آیه نازل کند اصولاً ناظر به ابولهب‌هایی است که در همه روزگار و در همه عالم سیاست و در تمام دنیا وجود دارند این اشاره به آنهاست می‌گوید بریده باد دست دروغگویان چه در عالم سیاست چه در عالم مذهب و چه در عالم اخلاق (آفرین - احسنت) جهان ما جهانی که بر پایه ترقی تکنولوژیگ جهانی که بر پایه آخرین ترقیات علمی قرار دارد این جهان دیگر انتقادهایی را در سیاست از آن نوع که در عالم سیاست و ادب به انتقادهای نوع زئولوسی معروف است نمی‌پذیرد زئولوس یک شکاک یک مخرب یک نفر عوام‌فریب بود که در یونان قدیم در مقابل هم قهرمان حماسه‌سرای یونانی قیام کرد و خواست از نظر انتقادهای تخریبی و شک‌های باطل پایه تمدن یونانی و غرور حماسی این ملت را خراب کند ولی جامعه نپذیرفت و زئولوس بدر یا سپرده شد و نامش در تاریخ همیشه معادل دروغگویان سیاست است آقای دکتر اسفندیاری (فرهادپور - شما او را از کجا می‌شناسید؟) من زئولوس را از آنجا می‌شناسم که از وقتی چشمم به کتاب آشنا شد، کتاب فلسفه و ادب بود نسبت به کسی که چشمم را به کتاب آشنا کرد پدر مقدسم بود تشکر می‌کنم ۲۰ سال است که با ادب و فلسفه تاریخ و آشنا هستم اینمسئلهبرای من تازگی ندارد زئولوس را هم مثل سایر عوام‌فریب‌ها خوب می‌شناسم امروز در دنیایی که قدرت علم و دانش بر مبنای پایه‌ها و تفکر علمی است نمی‌تواند سیاست و دانش‌های اجتماعی از دیدهای علمی از زاویه‌ها و تجزیه و تحلیل‌های علمی به دور باشد یعنی در حقیقت ما بیاییم دانش‌های اجتماعی و سیاست و فلسفه سیاست را به کلی از مسائل علمی جدا کنیم بر پایه‌های دیمی و استدلالها و استنتاج‌های غیر علمی آنها را بیان کنیم و به مردم نشان بدهیم امروز از نقطه‌نظر پایه‌های صحیح یک فلسفه سیاسی که باید در جهت تکامل تکنولوژی انجام شود، اجتماعاتی که می‌خواهند بگویند ما دموکراسی را به مفهوم واقعی از زاویه دید دنیای صنعت و علم می‌شناسیم نه به صورت دموکراسی‌های کشاورزی قرون ۱۶ و ۱۷ بلکه دنیایی که بر مبنای علمی علم و دانش و تکنولوژی هست قهراً این دموکراسی‌ها باید تفاوت فاحشی با قرون قبل از خود داشته باشند دمکراسی‌ها باید براساس یک فلسفه سیاسی سالم و بر پایه‌های علمی و تجزیه و تحلیل‌های صحیح از جهان و طبیعت و روابط سیاسی و اجتماعی انسانی استوار باشد اعتقاد و ایمان علمی نه مبتنی بر عوام فریبی و شک‌های تخریبی که موجب فنا و اضم حلال اجتماع بوده و هست ما در جامعه خودمان چه در تاریخ ادب و چه در تاریخ مذهب و چه در تاریخ اخلاق به این قبیل شکاک‌ها و این قبیل اشخاص زیاد آشنا هستیم (فرهادپور- یکیشرا اسم ببرید) به موقع عرض می‌کنم چون بنده یادداشت زیاد دارم این است که اگر بخواهم تندتند مطالب را بگویم ورد شوم نمی‌شود و بی‌فایده است ما آثار حقیقت‌گرایی آثار نقد سازنده و آثار شک علمی و عقلی را حتی در کشور خودمان سراغ داریم مثنوی شریف که مظهر فلسفه انسانی و مظهر روح والا و عالی ملت ایران است که بخل و حسد و کینه و تهمت و افترا را نفی و طرد می‌کند براساس همین مبارزه با قشریون و مردم سطحی بود مبارزه با آنهایی بود که حرف مقدس دین را نمی‌فهمیدند مثنوی شریف به جنگ آنها رفت و آن روح مقدس و والا و عالی دین مقدس و عرفان شرق و ایرانی، که مخالف تهمت و دروغ و تزویر بود دکان آنها را برملا کرد و پایه یک مکتب ابدی و انسانی را بنا گذاشت. پس ما از نظر تاریخ مبارزات علمی در دنیا برای مبارزه با این قبیل افراد و مکاتب عقب نیستیم همان‌طور که اروپا در قرن دکارت چنین بود همان‌طور که در آمریکا قرن جانشین شدن آثار عقل و عمل به جای شکیات درخشید بود ما هم در روزگارانی از لحاظ علمی و عقلی چنین افتخاری را داشتیم این مقدمه کوتاه را بیان کردم تا به اصل مطلب برسیم برای بنده اینجا بسیار، بسیار، بسیار مشکل است که با داشتن ارتباطات و روابط دوستانه و شاید از طریقی خویشاوندی با همکار بسیار ارزنده و عزیزی که ناچارم در این جا از ایشان اسم ببرم ولی در نهایت ارادت و در کمال احترام و محبت از جناب آقای رامبد صحبت کنم من وقتی نطق جناب رامبد را در منزل مطالعه کردم و از نظر مکاتب تجزیه و تحلیل کردم دیدم با نهایت تأسف این بیانات در حد یک مکتب شکاکیت صرف و شک تخریبی است چرا؟ برای این که از محتوی استدلال و بیان به خوبی متوجه می‌شویم که این بیانات فاقد شناخت جهان نو است فاقد شناخت تحولات دنیایی است که پیرامون ما است فقط از طریق احساس و برانگیختن عاطفه فردی بیان شده مثلاً بنده اگر بخواهم به یکایک بیانات جناب رامبد جواب عرض کرده باشم فکر می‌کنم اقلاً یکی دو ساعت وقت بخواهد برای این که وقت عزیز آقایان تضییع نشود بنده نکاتی چند از این بیانات را یادداشت کرده‌ام که درباره همین چند مطلب صحبت می‌کنم (پردلی - با کمال علاقه حاضریم چند ساعت گوش بدهیم تا شما جواب بدهید) آقای پردلی خیلی مایلید بنده صحبت کنم چشم بنده صحبت خواهم کرد به استان و خطه سیستان هم خواهم رفت.
(پردلی – قدم شما روی چشم بنده) دکتر اسفندیاری – آقای رامبد تشریف آوردند حالا بفرمائید. قبل از تشریف فرمائی جناب رامبد عرض کردم چقدر برای من مشکل است که با احساس پیوندهای خویشاوندی آنچه را که از نظر عرف سیاست به نظر دو نفر متفاوت است در پشت تریبون بیان بشود انتظار دارم ایشان که بازیگر گود سیاست‌اند و به این مسائل آشنا هستند بر من خرده نخواهند گرفت جناب رامبد در بیانات خودشان اشاره به خواست مردم کردند که دولت توجه به خواست مردم نکرده است دوست من دوست بزرگوار شاید تفاوت دید بنده و شما یا دید اکثریت و اقلیت در شناخت جهانی است که ما آن را دگرگونه می‌بینیم ما خواست مردم را به صورت خواست ذره‌ای و آتمیک اجتماعات قرن ۱۶ و۱۷ بررسی نمی‌کنیم امروز خواست مردم روزگار خواست اجتماعات یک خواست کلی و والایی است که منطبق بر هدفهای ملی و عظمت آن ملتها در جهان است این است خواست ملتها آیا کشاورزی که در دامنه‌های دور دست و برخی بیغوله‌های کوسهتانهای ما زندگی می‌کند اگر از او سوال کنیم برادر ذوب‌ْآهن می‌خواهی شاید بگویی ذوب آهن کدام است نه این که فکر کنید در کشور ما در تمام کشورها همین طور است (دکتر اسفندیاری – کشاورز در بیغوله زندگی نمی‌کند) بلی آقای دکتر اسفندریاری جنابعالی نمی‌دانم دکتر در فیزیک هستید یا علوم اجتماعی یا دکتر در حقوق نمی‌دانم دکتر در چی هستید ولی تا آنجا که من اطلاع دارم جنابعالی در امریکا هم درس می‌خواندید و هم شلوغ می‌کردید امیدوارم درس را بهتر از شلوغ کردن یاد گرفته باشید (فرهادپور – شما هم شلوغ می‌کردید) خواست مردم زمان ما خواست مردمی‌که جهان قرون وسطائی را پشت سر گذاشته‌اند خواست مردمی‌که بندهای امپریالیسیت را پاره کرده‌اند خواست مردمی‌که دیگر حقارت‌های استعماری یک قرن دوره قاجار را پشت سر گذاشته‌اند خواست چنین مردمی‌مبارزه با جهل و فقر عقب ماندگی است و تلاش برای استقلال تام و تمام سیاسی و اقتصادی مملکت است این است خواست مردم و وظیفه این دولت (صحیح است) این خواست از نظر تاریخ ماورا نظرات شخصی و نظرات فردی حرکت می‌کند (صحیح است) بنده برای این که وقت دوستان عزیز را نگیرم نخواستم اینجا به خصوص درباره مساله خواست مردم که از نظر جامعه شناسی سیاسی در قرن ما مطالعات عظیمی‌از طرف بزرگترین جامعه شناسان در همین قرن ما در قرن بیستم نسبت به این خواست مردم کرده‌اند بیاناتی بکنم ولی از آنجا که من همیشه اعتقاد داشته و دارم مجلسی که اکثریت قریب به اتفاق آن از دانشمندان و فضلاً هستند هیچ وقت نباید از کنار این مطالب حساس بی‌تفاوت بگذرد، بگذارید پشت این تریبون مطالب علمی‌بیان بشود بگذارید پشت این تریبون مسائل دقیق علمی و فنی گفته بشود البته ما باید به مسائل کوچه و بازار و خیابان و اسفالت و برق و بهداری بپردازیم ولی بگذارید بحث ما همواره بردید علمی‌و یک نظر واقعی جهان‌بینی صحیح و مبانی علم پسندباشد (صحیح است) در بیانات جناب آقای رامبد دیده شد که آیا دولت هویدا و حزب به خواست مردم پاسخ داده‌اند یا خیر؟ این سوال بنده را به یاد این مطلب انداخت یکی از خصائص و خصوصیات پایان قرن نه تنها انقلاب‌های اجتماعی است نه تنها انقلاب گسترده صنعتی است نه تنها انقلاب تکنولوژیک است بلکه یک انقلاب مهمتری هم در کنار این انقلابات هست و این انقلاب خاص کشورهایی است که حلقه فقر را پاره کردند و قدم به سوی ترقی و تعالی گذاشته‌اند و این انقلابی است که در آرزوهای مردم پیدا شده مردم این کشورها در همه جا انقلابی هم در آرزوهایشان پیدا شده ولی باید بین آرزوها و امکانات تعادلی و معادله‌ای منطقی و علمی‌به وجود بیاورند، جناب آقای رامبد بودا یک مطلب بسیار بسیار زیبا بیان می‌کند و می‌گوید آرزوهای بشری لایتناهی است و هر آرزو حلقه آرزوی دیگری است تا لایتناهی ولی انسان عاقل آنچنان انسانی است که سطح آرزوها را با سطح اعمال و امکان معادل کند این حرفی است که امروز علما و دانشمندان و جامعه شناسان بزرگ معاصر ما نسبت به ترقیات کشورهای در حال رشد می‌زنند، طبیعت معین، منابع مالی معین، نیروی انسانی معین بعد تاریخی ما از نظر ترقی و تحول معین آیا باید ید و بیضا کرد؟ آیا باید معجزه کرد؟ برای چنین کشورهایی مانند کشور در عرض هفت سال باید چشم بندی کرد؟ من می‌پرسم آیا کجا می‌شود کشورهای تازه آزاد شده آفریقایی از لحاظ فرهنگ صنعتی با کشورهایی که از قرن ۱۵ حتی از تمدن یونان مایه وافی گرفته‌اند مقایسه‌ای نامتناسب کرد من وقتی با یکی از کارشناسان اروپایی موسیو بوزبلژیکی راجع به تحولات اروپا در دفتر بین‌المللی کار صحبت می‌کردم وقتی مسأله رنسانس را پیش کشیدم گفت شما اشتباه می‌کنید ترقی اروپا از نظر پایه‌های علمی و فکری برمی‌گردد به ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح به تمدن یونان و روم (فرهادپور – مگر ما آن روز تمدن نداشتیم این چه حرفهایی است که می‌زنید) دکتر اسفندیاری ما ۷۰۰۰ سال هنر و تاریخ داریم) همهمه نمایندگان
رئیس – خواهش می‌کنم آقایان ساکت باشید و اجازه بدهید صحبت کنند.
جوانشیر – بله همان تمدن یونانی توسط ما به آنها ارزانی شد و اگر خاطر مبارکتان باشد بنده در ابتدای سخن وقتی بحث درباره انتقاد عقلانی و انتقاد ناسالم و انتقاد علمی و غیر علمی‌کردم کتاب مثنوی را به عنوان بزرگترین مظهر افتخار ملت ایران نام بردم و در صورت جلسه مضبوط است (صحیح است)
فرهادپور – ما پیرو قرآنیم مثنوی چیز دیگری است.
رئیس – اجازه بفرمائید صحبت بکنند.
جوانشیر- گفت بله عرفان روزی نقش انقلابی به عهده داشته است.
- بی‌طلب این در گشوده راه نیست
- بی طلب نان سنت الله نیست
- گرتو بنشینی به چاهی اندرون
- رزق کی آید برت ای ذوفنون (احسنت)
طلب پایه‌اش بر یک اجتماع دینامیک است هدف رسیدن به افتخار و رفاه است و این روح مبارزه و طلب که امروز کشورهای در حال رشد باید به آن دست یابند طلب برای استقلال، طلب برای نیرومندی، طلب برای قدرت در مبارزه با جهل و فقر (صحیح است – احسنت).
عباس میرزایی – آقای فرهادپور گوش بدهید چه می‌گویند.
فرهادپور – چشم ما در صورت جلسه بعد صحیحش را می‌خوانیم.
جوانشیر – اما در دنیای ما در عصر آنهای که یک دنیای ساخته و پرداخته ذهنی در عالم ذهن برای خود تصویر می‌کنند باید به هدفهای خود در عالم ذهنی برسند. دنیای واقعی و جهان مادی قابل لمس دنیای امکانات است دنیایی است که باید امکانات و رسیدن به ممکنات در آن بررسی شود ما دیدیم کسانی که در ذهن خود تصویر مدائن فاضله را کشیدند ناچار چون با عالم واقع بریدند در همان مدینه فاضله‌ای که در ذهن خود ساختند سقوط کردند و به وادی سرخ پناه بردند یا به وادی سیاهی‌ها و قشریون و حد وسطی به تناسب عقل و امکان انتخاب نکردند (فرهادپور – تجربه می‌خواهد این کارها) ما بیان کردیم، استدلال کردیم و دیدیم که از نظر فلسفه سیاسی قرن ما خواست مردم کردند چیست؟ عرض کردم اگر آن خواست عبارت است از تقاضاهای ذهنی آنچه را که امروز به بقیه تقاضا در وجود انسان اطلاق می‌شود هست این دنیای ایده‌آلیسم مطلق است این سقوط در دنیای ذهنیات است امروز نشان داده شده که پناه بردن به دنیای ذهنیات گرهی از کارها باز نمی‌کن امروز ما بین دو قدرت بزرگ عالم که به عقیده من هر دو می‌خواهند از طریق ذهنیات خودشان زندگی و حقیقت را دریابند راه حل‌های جانشین پیدا شده یکی از راه حل جانشین دنیا همین مکتب مقدس است که به دست مبارک شاهنشاه تهیه وآماده و تحویل جامعه شده است (صحیح است) فرهادپور این قولی است که جملگی برآنند.
عباس میرزایی – آقای جوانشیر راجع به اسفالت خیابان فرزند آقای رامبد از ایشان سوال کرده بودند نه مردم.
جوانشیر – امروز بنده عرض کردم در سطح جهانی و دید علمی‌برای این که بتوانیم تمنیات و آرزوهای ملتهای عقب مانده را جامه عمل بپوشانیم ناچار باید از قواعد علم و دانش پیروی کنیم امروز دوره‌ای نیست که به صورت چکی و دیمی‌حرف زدن و ید بیضا کردن اجتماعات را دگرگون کرد امروز روزی نیست که تنها در مجمع ملل متحد مانند بعضی از کشورهای کوچک آفریقایی با برافراشتن یک پرچم کوچک و برانگیختن احساس تند ناسیونالیستی و ادا در روزگار در آوردن بگویند این کشورها موفق و سعادتمند شده‌اند اجتماعات امروز نیازمند امنیت، علم و داشتن هدفهای مشخص و هدفهای انسانی انقلابی در جهت پیشبرد منافع ملت به مفهوم خاص ملی است این است خواست ملت و چنین است برنامه‌های اصلاحی بعد از جنگ امروز زمامداران اگر بخواهند یک دیدگاه مصنوعی برای مردم ایجاد کنند و به جای این که عقب‌افتادگی‌ها و فقر و جهل و بیماری را در این کشورها از میان ببرند به آنها وعده بهدشت موعود و دور دست بدهند و آنها را مشغول به افکار تند ناسیونالیستی بکنند به طور تحقیق اینها خدمت به مردم خود نکرده‌اند ما در برنامه دوم با تمام تلاشی که شد رشد اقتصادی مملکت به ۶ درصد رسید و در همین برنامه که هنوز شاید به قول آقای رامبد دارای نقایصی است ما رشد ۱۲ درصد را برای مملکت تامین کرده‌ایم (صحیح است) مگر این که شما باز با استفاده از آن شک غیر علمی‌و شک غیر عقلی بگوئید که محاسبه کنندگان یا بانک مرکزی این رقم‌ها را همه به دروغ داده است. این مطلب دیگری است و آن مطلب دیگری ۱۲ درصد رشد اقتصادی یعنی چه؟ ۱۲ درصد رشد اقتصادی در تجزیه و تحلیل علمی‌یک رشته حلقات زنجیر به هم پیوسته را از اشتغال بالا رفتن دستمزد مسائل اجتماعی گرفته تا سطح مصرف صادرات و بی‌نیازی از واردات و صدور کالاها یک سلسله مسائل را به طور پیوسته و دور تسلسل به وجود می‌آورد این یعنی رشد ۱۲ درصد اقتصادی، پریشب در روزنامه اطلاعات خواندیم متخصص بودجه در سمینار بودجه گفته بود مگر این که باز دچار شک رواقی بشویم و بگوئیم تمام متخصصین دولت هویدا دروغ می‌گویند بانک مرکزی ارقام بیخود می‌نویسند تمام کارشناسان افکار واهی دارند من در مقدمه عرایضم مفصل راجع به شک سازنده و شک مخرب صحبت کردم و گفتم که متاسفانه همین شک‌های تخریبی است که مانع و رادع و ترمز ترقیات برخی ملل و نحل است بودجه ما از سال ۱۳۰۰ تا به حال ۵۲۵ برابر زیادتر شده است در همین مدت بودجه عظیم‌ترین کشور عالم و قدرتمندترین کشور روی زمین یعنی کشور آمریکا ۱۵۰ برابر ترقی کرده است با این که بنده پشت تریبون عادت به شعر خواندن ندارم گاهی اوقات به عنوان یک نوع استدلال تمثیلی ناچارم بگویم:
- چشم دل باز کن که جان بینی
- آنچه نادیدنی است آن بینی
(احسنت – احسنت)
آقایان این هزاران کیلومتر جاده‌های اصلی و اسفالت شده کارهایی است که انجام نشده؟ آقایان من سوال می‌کنم روی میز استاندار رضائیه تلگرافی دیدم از یک خلبان هواپیمای انگلیسی (پی او ای س) او تلگراف می‌کند به برج فرودگاه که ما دو شب نزدیک بود در این منطقه گمراه بشویم و از جاده منحرف بشویم چون آنچنان زیر پای ما روشن و درخشان بود که خیال کردیم به شهرهای دیگر وارد شده‌ایم اگر این خدمت نیست پس چیست؟ بگوئید اگر فرودگاههای عظیم، مشهد و رضائیه و کرمانشاه خدمت نیست پس چیست؟ برقهای درخشانی که شهرهای دور افتاده ما را روشن کرده اگر خدمت نیست پس چیست؟ خوب آمدیم سر شاه بیت قضیه تمام حملات آقای رامبد روی اشتباه محاسبه‌ای بود برای لوله گاز و کارخانه ذوب آهن، دوست من با نهایت احترامی‌که به شما می‌گذارم باید عرض کنم برنامه نویسی، نوشتن حساب دخل و خرج خانواده نیست و اگر کسی چنین حرفی را زده اشتباه کرده است برنامه‌نویسی یکی از مشکل‌ترین و غامض‌ترین پدیده‌های نیمه دوم قرن ما است با تمام دقت و با تمام نظمی‌که در برنامه‌های اقتصادی جهان به کار می‌رود ما الان در حساب و کنتورهای اقتصادی معادلات به هم می‌خورد ای بسا برنامه‌های بزرگی که بر اساس دقت و نظم نوشته شده ولی یک رقم یا حساب بر اساس قانون احتمالات یا کان ژکتور تمام معادلان را به هم زده است آیا مغزهای الکترونیک دستگاههای ناظر نبود که یک موشک را با آن دقت رها کرد و نیمه کاره به اشتباه پی برد اما مطلبی که بنده می‌خواهم سوال کنم این است که آیا این اشتباه در مورد ذوب آهن اشتباه مثبت بود یا اشتباه منفی نکته قابل توجه این است جناب آقای فرهادپور ملت فقط عبارت از شما و بنده و نسل حاضر نیست ملت عبارت است از گذشته و حال و آینده ما مدیون بچه‌های آینده هستیم ما نمی‌توانیم کاری بکنیم که منافع آنها را ندیده بگیریم نمی‌توانیم کاری کنی که آنها منتفع نشوند (فرهادپور – شما که از گذشته حرفی نزدید) (دکتر اسفندیاری – آینده هم معلوم نیست) در مساله ذوب آهن در نیمه کار متوجه این قضیه شدیم حالا که این کار باید انجام بشود بگذالرید این سودا یک مرتبه انجام بشود بگذارید این کار یا آرزوی تاریخی آرزوئیی که سالها جزو آروزهای خلتفه ملت ایران بود انجام بشود پانصد میلیون دلار یا هزار میلیون دلار چه مانعی دارد؟ مگر کشورهای دیگر برای ترقی و پیشرفت و رسیدن به هدفهای ملی خود چه کردند؟ همان طوری که بنده عرض کردم برنامه‌نویسی کار تازه‌ایست که ما شروع کرده‌ایم برنامه‌نویسی احتیاج به منافع مالی احتیاج به منابع ملی – احتیاج به منابع اعتباری متخصص مدیران ورزیده و کارآزموده دارد ما هیچ وقت چنین ادعایی نمی‌کنیم که در عرض سه دوره یا چهار دوره برنامه توانسته باشیم مانند دفاتر برنامه‌ریزی بزرگترین کشورهای اقتصادی عالم عمل کنیم در عین این که با تمام مقدورات و تمام امکانات و تمام نیروهای انسانی همانها آمدند هدفهای برنامه ما را تایید و تصدیق کردند با در نظر گرفتن امکانات موجود بنده عرضم این است اگر شما آرزو را با امکان نسنجید در دنیای ذهنیات سقوط می‌کنید (صحیح است) متاسفانه مثل این که ما خیر، ولی دوستان ما در دنیای ذهنی خودشان سقوط کنند بنده عرض کردم امروز قصد یک سخنرانی که خیلی از اول تا پایان روی یک سوژه معین باشد نمی‌توانستیم داشته باشیم برای این که بیانات آقای رامبد هم روی یک پایه نبود نامنسجم ناپیوسته نامرتبط بود به همین دلیل قهراً و قاعدتاً چون آن مقدمه نا مرتبط بود ذی مقدمه هم نامنسجم خواهد بود به این دلیل است که بنده مرحله به مرحله در مقابل نطق آقای رامبد سخن می‌گویم راجع به جاده‌ها گله کردند آقایان من راجع به خواستهای ملت راجع به آروزها و توقعات ملی که برتر از توقعات افراد وجود دارد صحبت کردم مردم امروز دیگر بعد از سقوط فئودالیته و آثار آن دوره دیگر این که بخواهیم جاده‌هایی را از املاک خاصی بگذرانیم خیال می‌کنم سپری شده است (صحیح است – احسنت) فرهادپور – مردم قزوین جزو این مملکت هستند یا نیستند؟ یک نفر از نمایندگان – بگذارید حرفشان را بزنند در مورد مقاطعه کاران سوال کردند اولا در هر جامعه‌ای در هر گروهی و طبقه‌ای مردمان خوب و بد هست حزب ایران نوین و دولت هویدا با اعتقاد به این که اصولا یکی از تعریف‌های انقلاب اجتماعی عبارت است بازسازی جامعه از لحاظ مادی و معنوی و اخلاقی بله یکی از آخرین تعریف‌های جامعه شناسی این است انقلاب عبارت است از بازسازیهای مادی و فرهنگی و اخلاقی جامعه انقلاب اتفاق نمی‌افتد مگر این که بر پایه‌های فضیلت و اخلاق استوار باشد چگونه ممکن است انقلابی را که شاهنشاه الهام فرمودند و متکی بر تغییرات و دگرگونی‌های مادی و اخلاقی است و یکی از ستون‌های اساسی آن را دولت هویدا که سرباز شاهنشاه است معتقد به این فضیلت و برخوردار از آن نباشد (احسنت) فرهادپور – از مقاطعه کاران دفاع می‌کنید. اما راجع به مقاطعه کاران یک شعر معروف قدیمی‌می‌گوید آب در کوزه و ما تشنه لبان می‌گردیم یکیش آقای مهندس جفرودی معاون حزب خودتان هستند از بنده می‌خواهید ولی بنده حرفی ندارم آقای فرهادپور پس اجازه بدهید یک لیستی که تهیه کرده‌ام بخوانم ولی می‌ترسم بخوانم و در مقابل شما شرمسار بشوم (فرهادپور – بخوانید) (همهمه اقلیت).
رامبد – آقای رئیس مگر اینجا تاتر است که رل بازی می‌کنند لیست را بخوانند.
رئیس – اجازه بدهید صحبت کنند فرمایشی دارید بعد صحبت کنید (دکتر رهنوردی – توهین می‌کنند) آقای رامبد خواهش می‌کنم.
دکتر رهنوردی – این نمی‌شود دارند به مجلس توهین می‌کنند.
رئیس – آقای دکتر رهنوردی بگذارید صحبتشان را بکنند.
رامبد – اگر شرافت دارید و راست می‌گوئید لیست را بخوانید.
فرهادپور – صورت را بخوانید.
جوانشیر – در مورد سوء استفاده کارمندان دولت صحبت کردند محکمه یک طرفه تشکیل دادند.
رامبد – چرا لیست را نمی‌خوانید؟
حیدر صائبی – مغالطه نکیند بگذارید حرفهایش را بزند (زنگ رئیس).
رئیس – آقای صائبی.
جوانشیر – درباره سوء استفاده صحبت کردند بدون ذکر مدارک و بدون ارائه سند (همهمه نمایندگان).
چند نفر از نمایندگان اقلیت – لیست را بخوانید.
رئیس – آقای رامبد خواهش می‌کنم با این صحبتهای بین الاثنین و همهمه که نمی‌توانند بنویسند.
جوانشیر – آقای رامبد در حین کلماتی که از یک رادیو خارجی بیان فرمودید یک کلمه آلمانی بیان فرمودند که دروغ می‌گویی، دروغ می‌گویی که من این اصطلاح را بلد نیستم به هر حال در مورد اتهام کارمندان دولت وراجع به دستگاهی که دارد شب و روز برای پیشبرد هدفهای انقلاب کوشش می‌کند من اینجا حرفی را که امیل زولا در محاکمه دریفوس گفت بار دیگر عنوان می‌کنم می‌گویم مدرک، دلیل، سند.
دکتر اسفندیاری – آقای جوانشیر دلیل ارائه بکنید لیست را چرا نمی‌خوانید از جیبتان بیرون بیاورید بخوانید.
رئیس – این که وضع نمی‌شود بنده خیلی متاسفم عرض کنم که خود همکاران اکثریت هم نمی‌گذارند آقای جوانشیر صحبت کنند (رضوی – اقلیت نمی‌گذارند) آنها که پنج نفر بیشتر نیستند.
جوانشیر – از جمله فرمودند اشاره به دادگستری کردند که شهردار یکی از شهرهای شمالی متهم به سوء استفاده دو کیسه سیمان شده آن هم بعد معلوم شده دروغ است،؛ ۱۵۹ فقره اتهام سوء استفاده و تصرف غیر قانونی در اموال دولت است که ادعانامه آن روز میز دادستان است (فرهادپور – چه کسی سوء استفاده کرده) دکتر اسفندیاری – شهردار بندر عباس را هم بفرمائید. (یک نفر از نمایندگان – کرج را بفرمائید) آقای رامبد فرمودند البته بعد از این که نسبت به تمام کارها و اعمال و تمام فعالیتها و ترقیات شک به کار رفت شک تخریبی و ناسالم بکار رفت یکهو به عنوان برگردان یک ترجیع بندی که هیچ ارتباطی با مقدمه ندارد فرمودند شاستری رئیس اقلیت مجلس هند به من تلگراف کرد که من از کارهای محیرالعقول و این ترقیات تعجب می‌کنم پس اگر این پولها حیل و میل شده و اگر این پولها هبائا منثورا شده اگر کارمندان دولت به قول شما این پولها را غارت کردند پس این کارهای محیرالعقول که شاستری را به حیرت آورد اگر ید بیضا نبود چه بود؟ (احسنت) فرهادپور – مربوط به شاه بود) من اینجاست که گاهی اوقات در زندگی خودم به این بیانات و استدلالها می‌رسم که کلی است استدلالهایی است که فاقد مردک و سند است بلافاصله این آیه را می‌خوانم و به خودم فوت می‌کنم قل اعوذ برب الفلق من شر حاسدا اذا حسد (فرهادپور – یک دفعه دیگر هم بخوانید) مادر بنده ۸۵ ساله می‌باشد هنوز که هنوز است شب و روز سرش بر مهر نماز است من فرزند چنین مادری هستم هیچ وقت از قرآن منفک نیستم (آفرین) در آخر کلام آقای رامبد که نهایت احترام و نهایت عزت را به ایشان دارم و خواهم داشت خیلی راجع به تشکیلات حزب خودشان صحبت فرمودند که این تشکیلات اخبار و اطلاعات در اختیار ما می‌گذارد نوع اخبار و اطلاعات در همین حدودی بود که گفته شد به هر حال بنده نمی‌دانم اگر تشکیلات آن وابسته به سازمانهای حزبی است که این اطلاعات را در اختیارتان می‌گذارد کجا هستند اگر هست که حتما یا مغرضانه عمل می‌کنند یا بی‌اطلاع و بی‌خبر هستند اگر واقعا چنین چیزی وجود ندارد و جن و پری نیستند به ما بگوئید تا ما هم استفاده کنیم در خاتمه سخنم بسیار معذرت می‌خواهم از قول خواجه عبدالله انصاری روی سخنم با شماست الهی ارنا حقایق الاشیا کمای خدایا حقایق را آنچنان که هست به ما نشان بده (یک نفر از نمایندگان – یک دعای دیگر هم در حق خودتان بکنید) نکته دیگرکه بنده خواستم عرض کنم اولا مساله فساد در اجتماعاتی که از مرز و کانال قرون وسطایی و فئودالیزم گذشته‌اند منحصر به کشور ما نبوده است (دکتر اسفندیاری – تایید کنید متشکریم) خوشبختانه در کشور ما بر خلاف آن کشورهایی که خواستند بر اساس تدریج حرکت نکنند و با یک حرکت انقلابی سریع و جهش تند با دگرگونی‌های روابط زیربنایی و فرهنگ مادی و اخلاقی یک بنای نوی را به وجود آورند این چنین اموری وجود دارد ولی انقلاب و پاسداران انقلاب دولت هویدا که از نظر روانشناسی اجتماعی بهش معتقدیم که انسان زنده اشیا و شئی بی‌جان نیست انسان زنده عادت می‌کند معتاد می‌شود بنابراین یکی از وظایف ما این است همان طوری که از کارمندان صدیق دولت از کارمندانی که از صبح تا شام در سنگرهای اداری و دور دسترین نقاط مملکت نشسته‌اند و مثل سرباز انقلاب کار می‌کنند تقدیر کنیم. ضمنا هر آینه خدای نکرده بر خلاف موازین و فضایل انقلابی شخصی پیدا شود و هنوز به عادات دوره فئودالتیه باقی باشد کاری انجام دهد منافی اخلاق بر آن آن رود که بر آن وکیل در پشت همین تریبون رفت (احسنت) (فرهادپور – ژست شما را هم آن روز دیدیم).
رئیس – آقای دکتر ستوده تشریف بیاورید.
دکتر ستوده – با اجازه ریاست معظم و هکاران ارجمند: سه شنبه گذشته موقعیتی پیش آمد که به اتفاق عده‌ای از نمایندگان محترم استان اصفهان و هیات امنای معظم دانشگاه اصفهان در التزام شاهزاده نیکوکار و عزیز شاهدخت فاطمه پهلوی به اصفهان مسافرت نموده و در جشن فارغ التحصیلی دانشگاه اصفهان شرکت نماید هم چنانکه در اثر توجهات مخصوص اعلیا حضرت همایون شاهنشاه آریا مهر در تمام شؤونات کشور ترقیات قابل توجهی نصیب ملت ایران گشته بعد از انقلاب آموزشی نیز در امر تعلیم و تربیت خوشبختانه گامهای بلندی برداشته شده است از آن جمله است اقداماتی که در دانشگاه اصفهان در ظرف دو سه ساله اخیر با توجه و سرپرستی مدام و علاقمندانه والاحضرت شاهدخت فاطمه پهلوی ریاست عالیه هیات امنای دانشگاه مزبور و مدیریت جناب آقای دکتر قاسم معتمدی انجام گرفته است پیشرفتهایی که در امر ساختمانی و آموزشی در این دانشگاه به عمل آمده به طور محسوس نمایان و چشم گیر می‌باشد کلاسهای دانشگاه اصفهان که تا چند سال قبل در بنای محقری تشکیل می‌شد اکنون دارای ساختمانهای زیبا و متعددی در زمین سرسبز و بسیار وسیعی می‌باشد خوابگاههایی برای دانشجویان و کافه رستوران مرتبی نیز ساخته شده مقدمات بنای کوی استادان و دانشجویان در زمینهای دانشگاه شروع شده است.
همچنین در قسمت آموزش علاوه بر استادان با تجربه از اساتید جوان و تحصیلکرده نیز استفاده شده که به امر تعلیم و تربیت دانشجویان می‌پردازند.
اصولا در دانشگاههای کشور چنانچه ترتیبی داده شود که ارزش معنوی استاد بالا رفته و برای امرار معاش او و خانواده‌اش علاوه بر اضافه نمودن و یکنواخت کردن حقوقها به سه موضوع زیر توجه شود مسلما کادر آموزشی دانشگاهها در رفاه بیشتری به سر برده و در تعلیم و تجسسات علمی‌کوشش بیشتری خواهند کرد این سه قسمت عبارتند از:
۱- تهیه مسکن برای کار آموزشی: چون به طوری که استحضار دارید اجاره منزل یکی از اقلام بزرگ مخارج می‌باشد و چنانچه خانه‌هایی با شرایط سهل و ساده در اختیار این دسته از خدمتگزاران دانش و فرهنگ گذارده شود کمک بزرگی به تامین هزینه زندگی آنها خواهد شد.
۲- ایجاد شرکتهای تعاونی به معنای حقیقی که وسیله آنها کادر آموزشی بتوانند مواد مایحتاج روزانه زندگی را به قیمت ارزانتری تهیه نمایند.
۳- تامین اعتبار مخصوص از بخش دولتی و بخش خصوصی برای مطالعات علمی‌که سبب می‌شود استادان به مطالعات بیشتری پرداخته و ضمنا از این راه نفع مادی نیز برده باشند.
امید است با عنایات خاصه شاهنشاه آریا مهر و با توجه دولت حزبی جناب آقای امیر عباس هویدا علاوه بر بالا بردن ارزش معنوی کادر آموزشی در سه امر پیشنهادی بالا هر چه زودتر در دانشگاههای کشور اقدام فوری و مجدانه به عمل آید.
ضمنا اهالی شاه‌دوست اصفهان تقاضا دارند ساختمان دانشگاه صنعتی آریا مهر در اصفهان با سرعت بیشتری پیشرفت کرده تا کلاسهای آن منتقل بدانجا گشته و رفع نگرانی اهالی بشود – با تشکر فراوان (احسنت).
- معرفی آقای مهندس کورس آموزگار به سمت وزیر آبادانی و مسکن به وسیله نخست وزیر
۳- معرفی آقای مهندس کورس آموزگار به سمت وزیر آبادانی و مسکن به وسیله نخست وزیر
رئیس – وارد دستور می‌شویم جناب آقای نخست وزیر فرمایشی دارید بفرمائید.
نخست وزیر (امیر عباس هویدا) - جناب آقای رئیس از این فرصت استفاده می‌کنم آقای کورس آموزگار را به سمت معاون وزیر آبادانی و مسکن به ساحت مقدس مجلس شورای ملی معرفی می‌کنم (مبارک است).
- تصویب صورت جلسه‌های قبل (۲۸ خرداد- ۲ تیر)
۴- تصویب صورت جلسه‌های قبل (۲۸ خرداد- ۲ تیر)
رئیس – صورت جلسات روزهای ۲۸ خرداد و دوم تیر ماه خدمت خانمها و آقایان توزیع شده نسبت به این دو صورت جلسه نظری نیست (اظهاری نشد) صورت جلسات تصویب می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون منابع طبیعی دائر به تأیید و اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی انتقال باقیمانده اراضی مرتع ملی شده به سازمان مسکن و ابلاغ به دولت
۵- طرح و تصویب گزارش کمیسیون منابع طبیعی دائر به تأیید و اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی انتقال باقیمانده اراضی مرتع ملی شده به سازمان مسکن و ابلاغ به دولت
رئیس – گزارش کمیسیونها راجع به انتقال باقیمانده اراضی مرتع ملی شده چیتگر به سازمان مسکن مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون منابع طبیعی به مجلس شورای ملی
کمیسیون منابع طبیعی در جلسه دوشنبه اول تیر ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای دکتر احمدی معاون وزارت منابع طبیعی لایحه شماره ۴۱۳۱۰ مورخ ۱۴ /۱۱ /۱۳۴۸ دولت مربوط به انتقال باقی مانده اراضی ملی شده چیتگر به سازمان مسکن را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن به عمل آورده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را عیناً تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده – به وزارت منابع طبیعی اجازه داده می‌شود باقیمانده اراضی مرتع ملی شده چیتگر را که در تاریخ تصویب این قانون دراختیار وزارت منابع طبیعی است به منظور انجام برنامه‌های نوسازی و شهرسازی و اجرای طرحهای عمرانی مجاناً به سازمان مسکن (وابسته به وزارت آبادانی و مسکن) انتقال دهد.
- تبصره – سازمان مسکن مکلف است تا پنجاه هکتار اراضی مذکور را منحصراً تأمین مسکن کارگران (ایجاد ساختمان و تأسیسات شهری) مجاناً به وزارت کار و امور اجتماعی تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید در اختیار شرکتهای تعاونی مسکن کارگران قرار گیرد.
مخبر کمیسیون منابع طبیعی – امامی رضوی.
گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۴ تیر ماه ۱۳۴۹ با حضور نماینده دولت لایحه مربوط به انتقال باقیمانده اراضی ملی شده چیتگر به سازمان مسکن را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آورده است مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون منابع طبیعی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی- دانمشند.
گزارش از کمیسیون آبادانی و مسکن به مجلس شورای ملی
کمیسیون آبادانی و مسکن در جلسه ۴ تیر ماه ۱۳۴۹با حضور نماینده دولت لایحه مربوط به انتقال باقیمانده اراضی شده چیتگر به سازمان مسکن را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آورده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون منابع طبیعی به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون آبادانی و مسکن- مهندس عطائی.
رئیس- نسبت به گزارش کمیسیونها نظری نیست؟(اظهاری نشد) به گزارش کمیسیونها رأی می‌گیریم خانمها آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
- طرح و توصیب گزارش کمیسیون بهداری دائر به تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اجازه معاملات تریاک و کمک پدرمان معتادان و ابلاغ به دولت
۶- طرح و توصیب گزارش کمیسیون بهداری دائر به تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اجازه معاملات تریاک و کمک پدرمان معتادان و ابلاغ به دولت
رئیس- گزارش کمیسیونها راجع به اجازه معاملات تریاک و کمک بدرمان معتادان مطرح است قرائت می‌شود
گزارش از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون بهداری در جلسه ۳۱ خرداد ماه ۱۳۴۹ با حضور آقایان معاونان وزارتخانه بهداری – اصلاحات ارضی و تعاون روستائی و دارائی لایحه شماره ۲۸۷۴ /۱-/۷ /۱۲ /۱۳۴۸ دولت راجع به اجازه معاملات تریاک و کمک بدرمان معتادان را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا در آن اصلاحاتی بعمل آورده بود مورد رسیدگی قرار داد و اصلاحات مجلس سنا را تائید و لایحه را تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده - در اجرای قانون اجازه کشت محدود خشخاش و صدور تریاک قانون مورخ ۱۳ اسفند ماه ۱۳۴۷ وزارت اصلاحات ارضی تابعه یا وابسته بخود. به منظور خرید شیره تریاک (ماده‌الی که از تیغ زدن خشخاش و یا جوشاندن گرز خشخاش اعم از کوبیده یا نکوبیده بدست آید) و تیاری و معاملات تریاک و توزیع آن بر اساس مقررات بازرگانی و مصرف آن با رعایت آئین‌نامه اجرائی مادة قانون کشت و محدود خشخاش و صدور تریاک مصوب بیستم شهریور ماه ۱۳۴۸ واحد سازمانی لازم را بوجود آورد.
- تبصره ۱- واحد سازمانی فوق‌الذکر مشمول قانون و مقررات استخدام کشور ی نخواهد بود.
- تبصره ۲- واحد سازمانی مزبور مکلف است وجوه حاصل از این معاملات را در حساب مخصوصی که وسیله خزانه داری که در بانک تعاون کشاورزی ایران یا شعب و نمایندگانی آن افتتاح خواهد شد متمرکز کند.
- تبصره ۳- عملیات و معاملات موضوع آن قانون و ترتیب توزیع تریاک و همچنین نحوه مصرف و تقسیم مشمول مقررات قانون محاسبات عمومی‌و معاملات دولتی نیتس و تابع آئین نامه‌ای خواهد بود که از طرف دارائی و وزارت بهداری تهیه و به تصویب کمیسیونهای اصلاحات ارضی و دارائی وبهداری مجلسین خواهد رسید.
- تبصره ۴- کلیه هزینه‌های مربوط به تیاری و نگاهداری و توزیع و تریاک که تاکنون توسط بنگاه کل دارائی ایران بعمل آمده است از محل وجوه حاصل از فروش تریاک قابل پرداخت می‌باشد و مانده وجوه حاصل از فروش تریاک پس از وضع هزینه‌های تولید و خرید شیره تریاک و تیاری و نگاهداری و توزیع آن در اختیار وزارت بهداری قرار می‌گیرد تا به مصرف تأمین وسائل درمان معتادان برسد.
مانده وجوه حاصل از فروش تریاک در سال ۱۳۴۸ نیز تابع این تبصره بوده همچنین مشمول مقررات پایان سال مالی نخواهد بود.
هزینه‌های مربوط به تولید و خرید شیره تریاک و تیاری و نگاهداری و توزیع آن در مورد محصول کشت پائیزه سال ۱۳۴۸ و کشت بهاره سال ۱۳۴۹ نیز تابع مقررات پیش بینی شده در این تبصره می‌باشد.
- تبصره ۵- بانک تعاون کشاورزی ایران مکلف است تنخواه گردان متناسبی وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی در اختیار سازمان مذکور قرار دهد و وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی مکلف است تنخواه گردان دریافتی از بانک را با بهره آن از محل وجوه حاصل از معاملات تریاک از حساب مخصوص برداشت و بانک تعاون کشاورزی واریز کند.
- تبصره ۶- مقررات ماده ۱۴ قانون منع کشت خشخاش مصوب سال ۱۳۳۸ شامل کسانی که با اجازه وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی بذر با گرز خشخاش را نگاهداری می‌کنند نخواهد بود.
مخبر کمیسیون بهداری- دکتر ستوده.
گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۳۱ خرداد ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه اجازه معاملات تریاک و کمک بدرمان معتادان را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون بهداری را در این مورد تأیید تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی – دانشمند.
گزارش از کمیسیون امور استخدام و پس از زمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۳۱ خرداد ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه اجازه معاملات تریاک و کمک به درمان معتادان را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون بهداری را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- دیهیم.
رئیس- نسبت به گزارش کمیسیونها نظری نیست؟ آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.
دکتر اسفندیاری- دو اصلاح عبارتی است یکی در اول صفحه ۲ کلمه همچنین باید اضافه شود و یکی هم در *تبصره ۶ سطر دوم «کسانی که» باید به «اشخاص که» تبدیل شود ضمناً خواستم سؤال کنم! این لایحه که از سنا برگشته دوباره مورد شور قرار می‌گیرد یا اینکه رأی می‌گیرید؟
رئیس- اصلاحات مجلس سنا، مطرح است آقای ابوذر بفرمائید.
ابوذر- بنده اینجا چند مطلب می‌خواستم به عرض برسان در لایحه اولی که دولت راجع به عملیات و فعل و انفعالاتی که باید در مورد تریاک صورت بگیرد اجرای این کار را به عهده وزارت بهداری محول کرده بود در مجلس سنا مطلب تغییر عنوان پیدا کرد و کار را به عهده وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی قرار دادند البته می‌شود فکر کرد چون وزارت اصلاحات ارضی تازه کار و جوان است دولت تشخیص داده که موفقیتش در این کار بیشتر خواهد بود ولی بنده جناب آقای دکتر ولیان عرض می‌کنم که شما با وظایف سنگینی که دارید برای اجرای قانون تقسیم اراضی و اینکه خودتان صریحاً در برابر عرایض بنده در چند جلسه قبل فرمودید که مشکلات کار فراوان است. تعداد روستاهای ایران زیاد است کادر ندارید یا چنانکه وظایف دیگری از قبیل بیمه اجتماعی روستائیان و انجام کار شرکتهای تعاونی اینها همه بعهده شما است و من می‌ترسم که این فروعاتی که بر کار شما بسته شده شما را از کار اصلی که انجام کامل تمام مراحل اصلاحات ارضی است باز بدارد مطلب دومی که از حضور جناب آقای نخست وزیر استفاده می‌کنم راجع به مجازات اعدامی است که درباره مرتکبین قاچاق مواد مخدر می‌شود البته قانونی است از مجلس گذشته خیلی هم بجا و شایسته است جناب آقای هویدا بنده خیال نمی‌کنم که هیچ فردی از اعدام یک نفر جانی هم خوشحال بشود! اینها خانواده دارند و حالا که وزارت اصلاحات ارضی این کار را به تفهیم این قانون به مردم و روستائیان حتی از ممالک همجوار مثل کشورهای ترکیه و افغانستان تقاضا شود بوسیله رادیو تلویزیون و بالاخره مطبوعات تفهیم بکنند که مرتکبین این کار عفو نخواهند شد و بخشیدن در کار نیست و به مجازات اعدام ما نبینیم کسانی اعدام می‌شوند مطلب سوم ارجع به کشت تریاک بود که فکر می‌کردم جناب آقای دکتر ولیان بیشتر به مناطق در حال توسعه و مناطق مرزی توجه دارند و فرمانداری کل ایلام که در یک شرایطی قرار گرفته‌اند برای اینکه به زارعین آنجا کمک بشود یک سهمیه‌ای برای کشت تریاک قائل بشوند پارسال نشد امسال هم نشده امیدوارم عنایتی بکنید که هم شرکتهای تعاونی روستائی در آنجا تشکیل بشود و هم سهمی‌برای کشت تریاک در آنجا منظور بشود اینجا لازم میدانم از جناب آقای نخست وزیر در مورد وعده‌ای که در هنگام طرح بودجه درباره اولویت به پشتکوه و ایلام فرمودند که آقای وزیر کشور وعده‌ای از معاونین رفتند و برنامه‌های عمرانی آنجا بصورت در آمده است و از ایشان کمال امتنان را دارم امیدوارم همان طور که باز وعده فرمودند جریان کارها را مستقیماً زیر نظر خودشان قرار بدهند که این عشایر وطن پرست پشتکوه و ایلام که سربازان مقدم جبهه هستند از برکت وجود مقدس شاهنشاه و توجهاتی که می‌شود بهره‌مند شوند (احسنت).
رئیس- آقای دکتر ولیان بفرمائید.
دکتر ولیان (وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی)- آقای ابوذر اینجا اشاره کردند که قانونی که در شورا تصویب شده بود و این وظایفی را که به وزارت اصلاحات ارضی دادند و دلیلش را جوان بودن وزارت اصلاحات ارضی توضیح دادند ولی دلیلش این نیست بر اساس قانون کشت محدود خشخاش که به تصویب رسیده بود قسمتی از فعالیتهای مربوط به این کار را وزارت اصلاحات ارضی انجام می‌داد و حالا هم انجام می‌دهد یعنی نسبت به کشت خشخاش و جمع آوری شیره تریاک وزارت اصلاحات ارضی اقدام می‌کند و بر اساس ضوابط قانون قبلی شیره تریاک را تحویل می‌دادیم به وزارت بهداری و آنها باید تیاری می‌کردند و نسبت به توزیع آن اقدام نموده و می‌فروختند در عمل برخورد کردیم بیک مقدار دوباره کاری و دولت مصمم است که همه جا جلوی دوباره‌کاری‌ها را بگیرد مسئله دوم اینست که در شأن وزارت بهداری ما نیست در حالی که با اعتیاد به مواد مخدر مبارزه می‌کند و معتادان را معالجه می‌کند خودش هم نسبت به تیاری تریاک اقدام کند و با توجه به این مطالب در کمیسیون بهداری مجلس پیشنهاد شد که خوبست این دو کار در یکجگا متمرکز شود پیشنهاد بنظر بنده بسیار منطقی بود و مثل همیشه این پیشنهاد منطقی را قبول کردیم و قبول کردیم که این کار را وزارت اصلاحات ارضی بکند! اینکه اشاره کردید که من عرض کردم امکانات پرسنلی وزارت اصلاحات ارضی کم است حالا هم تأیید می‌کنم ولی بنده نگفتم با این علت کاری انجام نشده است در آن جلسه خود جنابعالی فرمودید کار اصلاحات ارضی کی تمام می‌شود گفتم کسانی که با مسائل اصلاحات ارضی آشنائی دارند می‌دانند که تمام شدن این کار با این زودی نباید زیاد مورد علاقه باشد و قسمت تقسیم زمین برنامه اصلاحات ارضی تمام شده ولی در قسمت سازندگی در برنامه هنوز در ابتدای کار هستیم و اشاره کردیم که ما یک تعداد کارمند در حدود ۴ هزار نفر کم داریم ولی عرض می‌کنم این کار معنایش این نیست که با این علت کارها انجام نمی‌شود.
زیرا در حال حاضر در این وزارت هر کارمندی باندازه دو نفر کار می‌کند و باید هم بکند. در مورد تبلیغ کردن و آشنا کردن زارعین و مردم به مجازاتهای سنگینی که برای قاچاق تریاک پیش‌بینی شده فکر می‌کنم کوتاهی نکرده‌ایم و حتی بنظر بنده زیاد روی هم کرده‌ایم و عملاً هر کس متخلف شناخته شده او را گرفته‌اند و برابر قانون مجازات کرده‌اند و در آینده نیز به همین ترتیب اقدام خواهد شد. از حضور جناب آقای نخست وزیر استفاده کردید راجع به تشکیل شرکتهای تعاونی در ایلام مطالبی فرمودید عرض می‌کنم ما این کار را آغاز کردیم و الآن در نوار مرزی چه در شرق و چه در غرب یک اولویتهائی را برای زارعین منطقه در نظر گرفته‌ایم ولی در مورد اینکه فرمودید برای کشت خشخاش به منطقه ایلام اجازه بدهیم این را باید عرض کنم که نمی‌توانیم در حال حاضر بر این منطقه اجازه بدهیم در جمع آوری شیره تریاک بادی نظارت کنیم و نظارت دقیق در آن منطقه در حال حاضر از امکانات ما خارج است.
در خاتمه با پیشنهادی که آقای دکتر اسفندیاری در مورد اضافه کردن «همچنین» و تبدیل کسانی که به اشخاص که بنده موافقم.
رئیس- آقای رامبد بفرمائید.
رامبد – خلی خوشوقتم که الحمدالله بعد از ۷ سال مطالب جدی که جوابهای شوخی داشت می‌بینم از فرمایشات آقای وزیر اصلاحات ارضی که مطلب جدی جوابهای جدی دارد پیدا می‌کند آقای وزیر اصلاحات ارضی اگر خاطرتان باشد حزب مردم در موقعی که این لایحه در مجلس مطرح بود معتقد بود که این کار باید جزء کار وزارت اصلاحات ارضی بشد و چون می‌خواهم کوتاه بگویم وارد جزئیات نمی‌شوم در آن موقع چون وارد مرحله جدی نشده بود که هر چه جدی بگوئیم جواب شوخی بشنویم حرف ما به جائی نرسید ولی لایحه جواب شوخی بشنوم حرف ما به جائی نرسید ولی لایحه رفت به مجلس سنا همان پیشنهادی که اکثریت محترم در اینجا چون از طرف اقلیت بخصوص مطرح شده بود و رد کردند در سنا از طرف خود اکثریت تصویب شد (دکتر یزدان پناه کی چنین چیزی بود؟) شما در کمیسیون تشریف نداشتید آقای ابوذر از طرف مأموریت داشتند که لااقل شما را به بیان بیاورند و آنچه که گفتند ما می‌گوئیم این کار وزارت بهداری است و شما بردید وزارت اصلاحات ارضی برای این که بود که ببینیم علاوه بر استدلالی که خود ما داشتیم چه استدلال دیگری باعث شد که از نظر اکثریت سنا به اکثریت مجلس شورای ملی که هر دو از یک حزب و مؤید یک دولت‌اند تغییر پیدا کند (مهندس عترت- صورت جلسه کمیسیون را بفرمائید بیاورند بخوانید چنین چیزی نیست) (دکتر بیت منصور- آقای رامبد حتی پیشنهادی به کمیسیون بهداری نیامد) اما به هرحال من آرزو داشتم به ازاء یک ساعت صحبت در ایدئولوژیها که جای بخش حالا نیست راجع به یک کلمه‌ای صحبت می‌شود و تا موقعی که دولت نسبت به این مطلب وارد نشود من کلمه‌ای صحبت نخواهم کرد فقط عنوان می‌کنم که به هر دلیل اعم از پیشنهادهائی که ما داشتیم یا از نقطه نظر تبعیت از نظر اکثریت سنا شما این لایحه را با این ترتیب تغییر دادید که از وزارت بهداری به وزارت اصلاحات ارضی رفت بیک جهت بالاتر از همه چیز ما ناچاریم تأیید کنیم منهم مثل جنابعالی ناراحتم و آن چیزی است که وزارت بهداری شما امتحان لیاقت و صداقت و پیش بینی و حقیقت‌گوئی و پیشگیری در امری که امروز در شهر ما است و نه شما می‌خواهید دهانتان را باز کنید و نه من دهانم را باز می‌کنم این مسئله کار وزارت بهداری است ارقام هم دارم که بگویم و نشان بدهم برخلاف آنچه که فرمودند درمیاورم و نشان می‌دهم و بعد معلوم شد که به مصلحت خودشان نیست نشان بدهند و اگر شما بیان کردید به من بیان می‌کنم (احسنت).
رئیس- آقای دکتر ولیان بفرمائید.
دکتر ولیان (وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی)- بنده اینجا در مقام پاسخگوئی آقای ابوذر که از بیانات آقای رامبد حالا می‌فهم از یک تاکتیکی سرچشمه گرفته بود خیلی کوتاه عرض می‌کنم که وقت مجلس گرفته نشود ولی آقای رامبد حقیقی است که عرض می‌کنم در اولین محلی که برخورد کردیم که باید این کار بشود و این که بشود و این تغییرات در لایحه داده شود و در حزب ایران نوین بود و بدون و یا صمیمانه از من قبول بکنید که در حزب ایران نوین قبل از اینکه مطلب در کمیسیون بهداری مطرح بشود چنین نظری مطرح شد و برای این که صحبتهای من مستند باشد عرض می‌کنم می‌توانید ضمن تماس با رئیس کمیسیون بهداری سنا و جناب دکتر جهانشاه صالح بببنید که در آمد ما خودمان این نظر را مطرح کردیم و در مجلس سنا به آن ترتیب عمل شد و صادقانه عرض می‌کنم نظر دولت را یکی از دوستان سناتور ما در کمیسیون بهداری مجلس سنا بصورت پیشنهاد مطرح کردند از این موضوع بگذریم اما راجع به وزارت بهداری مطالبی فرمودید که من نمی‌دانم مطالبتان درباره چیست و جوابش چیست.
رئیس- جناب آقای نخست وزیر بفرمائید.
نختس وزیر (امیر عباس هویدا) – جناب آقای رامبد راجع به وزارت بهداری و وظایفش فرمایشاتی کردند که بنده متوجه نشدم، البته حق اقلیت است که هر گونه انتقادی می‌خواهد بکند. اما وزارت بهداری وظیفه‌اش را خیلی خوب انجام می‌دهد آقای رامبد این حرفها را ما خیلی از رادیوهای حرامزاده شنیده‌ام بفرمائید بگوئید.
رامبد- آقای رئیس بنده توضیحی می‌خواستم عرض کنم.
رئیس- آقای رامبد فعلاً این لایحه مطرح است می‌توانید بعد از دستور صحبت کنید.
رامبد- میل مبارک است.
رئیس- نظر دیگری نسبت به گزارش کمیسیونهای نیست؟ (اظهاری نشد) با اجازه خانمها و آقایان آن دو اصلاح عبارتی در متن ماده واحده بعمل خواهد آمد. بنابراین به گزارش کمیسیونها با دو اصلاح عبارتی رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون برنامه راجع به لایحه افزایش اعتبارات فصول و بندهای برنامه عمرانی چهارم کشور و ارسال به مجلس سنا
۷- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون برنامه راجع به لایحه افزایش اعتبارات فصول و بندهای برنامه عمرانی چهارم کشور و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزارش شور دوم لایحه راجع به افزایش اعتبارات فصول و بندهای برنامه عمرانی چهارم کشور مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون برنامه به مجلس شورای ملی
کمیسیون برنامه در جلسه روز پنجشنبه ۴ / ۴ /۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۱۵۸۱۰ – ۲۷ /۳ /۱۳۴۹ راجع به افزایش اعتبارات فصول و بندهای برنامه عمرانی چهارم کشور را که گزارش شور اول آن بشماره ۱۳۲۷ چاپ گردیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و پس از بحث پیرامون پیشنهادهای رسیده ماده واحده و تبصره مصوب شور اول را عیناً تصویب کرد.
اینک گزارش آن بشرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
ماده واحده- برنامه‌های عالی برنامه اجازه داده می‌شود که تا پایان سال ۱۳۴۹ بنابر احتیاج طرحهای عمرانی افزایش لازم را در اعتبارات فصول و بندهای برنامه عمرانی چهارم کشور به میزانی که لازم است از محل کاهش اعتبار سایر فصول (باستثناء اعتبارات عمران روستائی و راههای فرعی که قابل کاهش نیست) بدهد مشروط به اینکه کاهش اعتبار هیچ یک از فصول از ۳۰ درصد مبالغ مقرر در قانون برنامه عمرانی چهارم کشور تجاوز نکند.
- تبصره – دولت مکلف است تا پایان سال ۱۳۴۹ تغییرات در اعتبارات فصول و بندهای قانون برنامه عمرانی چهارم کشور را که براساس این قانون و همچنین قانون مصوب ۱۳ دی ماه ۱۳۴۸ بعمل آمده است جهت تصویب به مجلس تقدیم نماید.
مخبر کمیسیون برنامه – دکتر مهدوی.
رئیس- ماده واحده مطرح است آقای مؤید امینی بفرمائید.
مؤید امینی- عرض کنم امروز مثل اینکه مجلس شور و التهاب و هیجان دیگری به خودش گرفته به این جهت بنده سعی می‌کنم عرایضم خیلی مختصر باشد و باعث تصریع همکارانم نشود و از حضور جناب آقای نخست وزیر در مجلس استفاده می‌کنم مسئله برنامه چهارم که حالا اقلانش بموجب این لایحه این طرف و آنطرف خواهد شد مسئله ایست که در چند سال اخیر که خدمت آقایان در مجلس هستم سال اول این برنامه چهارم با حضور آقای دکتر الموتی بررسی عمیقی شد و واقعاً کار بسیار خوب و عالی انجام گردید ولی بنده از نظر حوزه انتخابی خودم عرض می‌کنم در حوزه انتخابیه من که اردبیل است جناب آقای نخست وزیر تشریف بردند و قولهائی داده بودند که از نظر اقتصادی کارهائی در آنجا بشود و در برنامه چهارم به همان دلیل مصوبه قولهای دیگری داده شد جناب آقای دکتر الموتی ما به همشهریان خود گفتیم که دولت کارهای اساسی را وعده کرده است که انجام خواهد داد می‌خواستم توجه جناب آقای نخست وزیر را جلب کنم از آن به بعد به بنده، نامه‌هائی نوشته شده به امضای آقای دکتر یگانه و از سازمان برنامه و از وزارت راه که اولویتها انجام می‌شود استدعا می‌کنم آقایان ناراحت نشوند، اگر این مطالب را اینجا ایراد می‌کنم مسئله انتقاد نیست مسئله بازگو کردن حقیقت است متاسفانه این قسمت از برنامه‌ها در آذربایجان شرقی بخصوص در منطقه اردبیل و مشکین‌شهر انجام نشده امروز یکی از دوستان عزیزان از گیلان آمده می‌گفت این شاهراه آذربایجان شرقی که از اردبیل و گیلان خواهد گذشت به نتیجه‌ای نرسیده بنده استدعایم اینست سه هفته قبل هم آقای وزیر راه را در مجلس دیدم با ایشان صحبت کردم که این مسئله ۵ میلیون تومانی هنوز به جائی نرسیده و گویا این مسئله بعرض آقای نخست وزیر رسیده بود و خیال کرده‌اند من یک مسئله بی‌ربطی را از قول ایشان نوشته‌ام! ایشان از قول مهندس دفتریان گفتند طرح را ریخته‌ام بودجه‌اش تامین شده ولی متاسفانه پولش را آنها نداده‌اند ایشان قول دادند که این راه را تا سراعین را شروع می‌کنند و یک ماه پیش در وزارت بهداری بودم گفتند تازه مهندس مشاور آبهای گرم را تازه استخدام کرده‌ایم بنده استدعایم این بود که اوامری صادر بفرمائید که این برنامه اگر واقعاً انجام یابد بشود احتیاج به پول کمی هم دارد دوره دارد تمام می‌شود خوب است دولت یک لطفی از طرف دولت بنده که کارهای نبودم ولی متأسفانه هنوز کار چشم گیری انجام نشده از طرفی شهرداری احتیاج به کمک دارد آنهم بالاخره باید مورد توجه قرار بگیرد از نظر برنامه ریزی از نظر سرمایه‌گذاری در مورد بیمارستان و دبیرستان در برنامه چهارم انجام بشود ولی متأسفانه قدم چشم گیری انجام نشده بنده استدعا می‌کنم بروند و به ببینند شاید واقعاً کارهائی انجام بشود.
رئیس- نظر دیگری در ماده واحده نیست؟ (اظهاری نشده) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی راجع به لایحه تمدید مهلت‌های مقرر در ماده ۴۰ آئین‌نامه اصلاحات ارضی و ماده سوم الحاق هشت ماده به آئین‌نامه اصلاحات ارضی
۸- طرح گزارش شور اول کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی راجع به لایحه تمدید مهلت‌های مقرر در ماده ۴۰ آئین‌نامه اصلاحات ارضی و ماده سوم الحاق هشت ماده به آئین‌نامه اصلاحات ارضی
رئیس- گزارش شور اول لایحه تمدید مهلت‌های مقرر دو ماده ۴۰ آئین‌نامه اصلاحات و ماده سوم قانون راجع بالحاق هشت ماده به آئین نامه اصلاحات ارضی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۸۸۸۴ مورخ ۱۴ / ۳ /۱۳۴۹ مربوطه به تمدید مهلت‌های مقرر در ماده (۴۰) آئین‌نامه اصلاحات ارضی و ماده سوم قانون راجع بالحاق هشت ماده به آئین‌نامه اصلاحات ارضی را که بشماره ۱۳۰۴ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داد ولا اصلاحاتی تصویب کرد. اینک گزارش آن را بشرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحد- مهلت‌های مقرر در ماده ۴۰ آئین‌نامه اصلاحات ارضی مصوب ۳ /۵ /۴۳ کمیسیون خاص مشترک مجلسین و ماده سوم قانون راجع بالحاق هشت ماده به آئین‌نامه مذکور مصوب ۲۲ /۳ /۴۶ تا پایان شهریور ماه سال ۱۳۵۴ تمدید می‌شود تا طبق شرایط و ضوابطی که دولت برای عمران و آبادی املاک مسلوب‌المنفعه و اراضی بایر تعیین اعلام خواهد کرد عمل گردد.
- تبصره- دولت مکلف است شرایط و ضوابط مربوط به عمران و آبادی املاک مسلوب‌المنفعه اراضی بایر مشمول این ماده را حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون تعیین و اعلام کند.
مخبر کمیسیون اصلاحات و اراضی تعاون روستائی - مهندس اسدی سمیع.
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۶ خرداد ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای ممتاز معاون وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی لایحه دولت راجع به تمدید مهلت‌های مقرر در ماده ۴۰ آئین‌نامه اصلاحات ارضی و ماده سوم قانون راجع بالحاق ۸ ماده به آئین‌نامه اصلاحات ارضی را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۳۱ خرداد ماه ۱۳۴۹ با حضور نماینده دولت لایحه مربوط به تمدید مهلت‌های مقرر ماده ۴۰ آئین‌نامه اصلاحات ارضی و ماده سوم قانون راجع بالحاق هشت ماده به آئین‌نامه اصلاحات ارضی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی- دانشمند.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.
دکتر اسفندیاری- من برای آنچه که می‌خواهم بعداً بعرض آقایان برسانم باید بیک مقدمه و یک نتیجه‌گیری و بعد بیک پیشنهاد برسم (اخلاقی- دو سه روز طول می‌کشد) جناب آقای اخلاقی اگر دو سه روز هم طول بکشد یک آئین‌نامه داخلی در این مجلس برای اینکارها تنظیم شده استدعا می‌کنم به آن توجه کنید منهم از آن عدول نمی‌کنم (عباس میرزائی آن آئین‌نامه است که دوست شما است؟) نه خیر این قانون اساسی است اگر آقایان توجه داشته باشید در زمانهای مختلف دنیا، در موارد خاص بعضی کلمات با همان املائی که در مورد خاص نوشته می‌شود و با همان تلفظ در عین حال چند معنی می‌دهد از جمله اینکه خود کلمه عین که در عربی هست و می‌گویند دارای هفتاد معنی است یا شیرکه در فارسی که ممکن است به معنی شیری باشد که انسان می‌خورد یا شیری که آدم را می‌خورد یا شیر آب و برای اینکه مثل جلسه ۵ شنبه ۲۸ خرداد بین بنده و آقای جوانشیر که در مورد نیشن و نیشنال و نیشنالیزم گفتگوپیش نیاید من نیشنالیزیشن را برای دوستان خودم تعریف می‌کنم و بعداً نتیجه گیری می‌کنم که چرا این موضوع را مطرح کردم البته ملی کردن یا نیشنالیز یک نوع سلب مالکیت است از مالک خصوصی و به تصرف درآوردن ملکی که به دولت واگذار می‌شود در مورد سلب مالکیت از مالک خصوصی دولتها به دو کار متوسل می‌شوند یکی در موردی که یک مؤسسه خصوصی یا نیشنالیزیشن در واقع دولتها از این قسمت استفاده می‌کنند یکی در موردی که یکی از منابع خصوصی از نظر ثروت ملی وضع را پیدا می‌کند که دولت لازم تشخیص می‌دهد که آن مورد به مالکیت جامعه در بیاید و در واقع حافظ منافع عمومی بشود مورد دوم موردی است که بعلت ضعف رژیم خصوصی یا فعالیتهای اجتماعی منافع عمومی‌باید حفظ بشود و دولت تشخیص می‌دهد که در این مورد، موردی باید به مالکیت جامعه درآید یا بهتر بگوئیم مااکیت خصوصی چون قادر نیست منافع عمومی‌را تأمین می‌کند از این جهت دولت دست به ملی کردن یک قسمت از منابع و هر کدام عقاید و نظرات خاصی دارند از جمله اینکه می‌گویند جامعه یک حقوقی دارد و هر موقع که موردی پیش آمد باید حفظ شود (دکتر حبیب‌اللهی – این که مخالفت با اصلاحات اراضی است) شما اجازه بفرمائید بنده اول عرایضم را بکنم و به همین دلیل ناچارم ملی کردن را تعریف کنم به هر صورت بعضی وقتها این مالکیتهای خصوصی باعث می‌شود که یک عده‌ای بدون اینکه توجه بشود سود حاصل متناسب با کار و سرمایه‌شان نیست مقدار زیادی سرمایه بدست می‌آورند که این به دست آوردن سرمایه ممکن است در بدست گرفتن سیاست مملکت مؤثر واقع شود و پاره‌ای مواقع در مملکت اقداماتی که از طرف پاره‌ای گروه سرمایه‌گذار بعمل می‌آید مداخلات نامشروعی از طرف این گروه سرمایه دار بوجود می‌آید البته نظرات مختلف ابراز شده است که اگر من بخواهم همه را ابراز کنم ممکن است که نظرات زیادی باشد و بحث زیادی را پیش بکشد از نظر ملی شدن ممکن است چند مورد را که در آن اتفاق ذکر کنم و بعد بپردازم به اصل مطلب در آنجا که مالکیت خصوصی جای خود را به مالکیت عمومی داده است مثل پاره‌ای موارد مثل ملی کردن آبها یا ملی کردن مراتع و جنگلها از نظر من این موارد برای جلوگیری از تلف شدن ثروت ملی بوده یا ملی شدن نفت که بنظر من متضمن تأمین احتیاجات اقتصادی و سیاسی مملکت است یا پاره‌ای موارد درباره پاره‌ای از صنایع که دولت از نظر حفظ موقع خودش ملی می‌کند مثل صنایع مس البته من معتقد هستم که بعضی صنایع که در این مملکت واقعاً دارای منابع سرشاری هستیم اینها هم مثل صنایع مس باید ملی شود و به دست دولت ادارع شود و حتی عقیده دارم در داخل شهرها و محدوده شهرها و بدست دولت اداره شود و در اختیار دولت گذاشته شود و هر کس طرح پروژه‌ای دارد حتی از نظر خانه‌سازی اینها در اختیار آنها گذاشته شود که در مورد طرح‌ها و عمران شهری مخارج زیادی را بخواهد انجام دهد در پاره‌ای موارد علت دیگری دارد مثلا مدیریت صحیح در کار نباشد تقسیم عادلانه کار را از راه ایجاد فرمهای ارضی در کار باشد (دکتر یزدان پناه- مقدمه که الحمدالله خیلی سریع است) آقای دکتر شما نگذاشتید من نتیجه‌گیری کنم بیش از چند جمله نیست ما یک ساعت نشستن و گوش کردیم (عباس میرزائی – حقش بود) از نظر شما حقش بود ولی ما نشتیم و گوش کردیم اجباراً به هر صورت با اینکه دفاع ملی یک مملکتی ایجاب می‌کند با تحصیل درآمد بیشتری را ایجاب کند یا امنیتی را برای مملکت ایجاب کند در هر صورت این سلب مالکیت خصوصی از مالکین و واگذاری بدولت از نظر نیشنالیزیشن ضرورتی ایجاب کرده تا این عمل انجام می‌شود از حقوق بین‌المللی از طرف دولتها یل شرکتها یا مردم شده پرداخت شود مثل شرکت ملی نفت.
دکتر حبیب اللهی- از کسی سلب مالکیت نشده املاکی را خریده‌اند و پولش را هم داده‌اند.
دکتر اسفندیاری – مثلاً شرکت نفت انگلیس- ایران که از انگلستان گرفتیم و غرامتش را هم دادیم که در داخل همین کار را کردیم جنابعالی اجازه بدهید من حرفم را تمام شده تریبون در اختیار شما است.
دکتر حبیب اللهی- لایحه مربوط به اصلاحات ارضی است به شرکت نفت چه کار دارد؟
دکتر اسفندیاری – به هر صورت در ماده ۴۰ ماده دیگری که مطرح شده باید تمدید مهلت از طرف مجلس به وزارت اصلاحات ارضی این اجازه را بدهد در اینجا اصل ۱۵ و ۱۷ متمم قانون اساسی هم رعایت شده و در آینده رعایت خواهد شد و این دو اصل را برای رشون شدن جنابعالی می‌خواهم بکنم بعد دفاع کنید من از مسیر دیگری به نتیجه‌ای که شما می‌خواهید می‌رسم اصل ۱۵ می‌گوید «هیچ مملکتی را از تصرف صاحب ملک نمی‌توان بیرون کرد مگر با مجوز شرعی و آن نیز پس از تعیین و تأدیه قیمت عادلانه است» که این قسمت در اصلاحات ارضی رعایت شده است اصل ۱۷ قانون اساسی می‌گوید «سلب تسلط مالکین و متصرفین از املاک و اموال متصرفه ایشان به عنوان که باشد ممنوعست مگر به حکم قانون».
ثامنی – این قسمت هم رعایت شده است.
دکتر اسفندیاری – باید عرض کنم در ماده ۴۰ و اصلاحی که در لایحه آورده شده یعنی ماده سوم قانون راجع به الحاق ماده بآئینامه مذکور و مصوب ۲۲/ ۳ /۴۳ به یک قسمت توجه شده بود که اگر در ظرف ۵ سال مالکین اراضی بایر و مسلوب‌المنفعه اطراف دهات خودشان را آباد نکردند این اراضی به مالکیت دولت در می‌آید جناب آقای دکتر درست توجه کنید «به مالکیت دولت در می‌آید» یعنی چه؟ یعنی ماهلی کردیم این اراضی را یعنی عرایض قبلی من به اینجا بستگی داشت و بیخود مقدمه یعنی عرایض قبلی من به اینجا بستگی داشت و بیخود مقدمه چینی نکردم، حالا متوجه شدید؟ در آن ماده ۴۰ فقط ذکر شده است که اگر ظرف ۵ سال اراضی بایر را آباد نکردند متعلق به دولت خواهد شد ولی نحوه واگذاری به دولت و سلب حق از مالک گذشته ذکری در این قانون نشده حتی در هیچ جا هم ذکری نشده که آئین‌نامه‌ای دولت برای تصرف این املاک بایر و مسلوب‌المنفعه دهلت خواهد گذراند بنابراین شما توجه به اصل نظر می‌فرمائید اگر مخالف نظر جنابعالی بود تریبون در اختیار شما است.
دکتر حبیب اللهی- اگر نظرتان پنج سال است که اضافه کرده‌اند در تبصره.
مهندس اسدی سمیع- مشمول مقررات عمران اراضی بایر است.
دکتر اسفندیاری- عمران اراضی بایر هم تصویبنامه هیئت دولت بوده که اگر در اختیارشان گذاشتند و در ۵ سال هرسال ۵ /۱ آنرا آباد کردند به تبصره مالکین در می‌آید (دکتر حبیب اللهی – اراضی موات را) پس اجازه بفرمائید عرضم را تمام کنم هر چه می‌گویم می‌فرمائید اشتباه است در هر صورت چون ممکن است این اراضی که اطراف دهات ما دایر نیست و آب کافی در دهات کم است و قنوات‌ها از چیز انتقاع افتاده و آب کافی برای تأمین آب اراضی وسیعی که در اطراف دهات داری نداشته باشیم باز یک مقداری از این اراضی مجبور است بعد از ۵ سال که گذشت به مالکیت دولت در بیاید بنده پیشنهادی را تنظیم کرده‌ام و برای اینکه روشن بشود با اینکه نمی‌خواستم بخوانم ولی مجبور هستم بخوانم و آن مقدمه برای طرح این پیشنهاد بود.
رئیس- جناب آقای دکتر اسفندیاری جنابعالی که پیشنهاد داشتید مطالبتان را هم مفصلاً در کمیسیون می‌فرمودید. (دکتر اسنفدیاری – بنابراین این پیشنهاد را تقدیم می‌کنم. نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشده) آقای دکتر ولیان بفرمائید.
دکتر ولیان (وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی)- مطالبی مطرح شد که در صورت جلسات مجلس منعکس می‌شود و من نفهمیدم که برای تصویب یک پیشنهاد صحبت در اطراف مسئله ملی کردن و بنحوی از انحاء ارتباط ملی شدن و ملی کردن با مقرراتی که در قوانین و مقررات اصلاحات ارضی به تصویب رسیده و همین مجلس بآن رأی داده چه بود من تصریح در قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی که به تصویب ملی رسیده و باحترام اینکه تصویب ملی رسیده جهت تأیید به مجلسین تقدیم نشده است اگر خاطر مبارکتان باشد در آنجا گفته شده که اراضی بایر در اختیار مالکین باقی می«اند که نسبت به عمران و آبادی اینها اقدام بکنند و در قانون بعدی با آنها مهلت داده شد که در ظرف ۵ سال باید نسبت به عمران و آبادی آن اقدام کنند خود جنابعالی هم این موضوع را فرمودید ولی من که وزیر مسئول بودم و در این جا حضور داشتم خواستم موضوع روشن بشود ما در برنامه اصلاحات ارضی ایران به سراغ ملی کردن رفتیم چون می‌دانید که مالکیت ملک ملی شده را نمی‌شود به اشخاص منتقل کرد و نه ملک کسی را مصادره کردیم بلکه املاکی را خریدیم و به زارعین مربوط واگذار کردیم به زارعینی که نسق زراعتی آنها بود ولی در مورد آنچه که بایر مانده بود در قانون گفته شده که در اختیار مالک بماند تا نسبت به عمران و آبادی آن اقدام کند ظرف پنج سال اقدام نکرد و مالکیت ملک به دولت منتقل می‌شود و این ملی کردن نیست این اقدام به تبعیت از یک ضوابط قانونی انجام می‌پذیرد. ضمناً اشخاصی بودند در مملکت مه مشمول هیچیک از قوانین و مقررات اصلاحات ارضی نه در مرحله اول شده بودند و نه در مرحله دوم ولی یک مقدار از اراضی بایر را در اختیار داشتند و سند مالکیت آن را هم به نحوی از انجام برای خودشان گرفته بودند. در مملکتی که اصلاحات ارضی شده بود زمین زراعتی را خریده و در اختیار زارعین مشمول اصلاحات ارضی گذاشته بودیم یک عده‌ای بودند که مالکیت اراضی بایر و بزرگ خارج از محدوده شهر را در اختیار داشتند و در مجلس تصویب شد که این قبیل مالکین پنج سال وقت دارند که نسبت به عمران و آبادی اراضی بایر خود اقدام کنند و اگر نکردند مالکیت منتقل می‌شود به دولت.
منتهی در وسط کار با یک گرفتاری برخورد کردیم و آن این بود که مالکین این قبیل املاک می‌گفتند ما ملک خود را آباد کردیم ولی در مورد تشخیص عمران اختلاف سلیقه پیش آمد مثلاً اگر ما می‌گفتیم برای عمران هر یک هکتار زمین و انجام فعالیت کشاورزی ؟۳/۱۰ لیتر آب در ثانیه تهیه کرده باشند مثلاً می‌گفت به نظر من۷/۱۰ لیتر آب در ثانیه هم کافی است و منطقش این بود که می‌گفت باید شما روز اول می‌گفتید که تهیه۷/۱۰ لیتر آب در ثانیه برای عمران یک هکتار از شرایط عمران است و چون این حرف صحیح بود دولت چه کرده آمده به موجب این لایحه مهلت را تمدید می‌کند این مهلت‌های مقرر به مدت پنج سال تمدید می‌شود و دولت خود را مکلف می‌کند که در ظرف سه ماه پس از تصویب این قانون شرایط عمران و آبادی را در مملکت اعلام کند و مستقیماً وقتی می‌خواهیم شرایط عمران و آبادی را اعلام کنیم باید این اعلام منطبق بر یک منطقی باشد پس می‌خواستم بگویم مسئله ملی شدن با مسئله اصلاحات ارضی هیچ ارتباطی ندارد و به مسئله اصلاحات ارضی بیشتر از این جهت می‌بالیم که اگر برای اجرای برنامه اصلاحات ارضی مسئله ملی کردن مطرح می‌شد زراع هیچ وقت صاحب و ملک نسق زراعتی خودش نمی‌شد (دکتر اسفندیاری – تفکیک کردم) چون در اینجا صحبت فرمودید و در صورت جلسه هم می‌نویسند که من در جلسه حضور داشتم می‌بایست این توضیح وسیله اینجانب داده می‌شد.
رئیس- آقای فضائلی بفرمائید.
فضائلی- بنده عرضم مختصر بود و شاید لازم نبود بیایم پشت تریبون فکر کردم ممکن است صدایم نرسد پشت تریبون آمد و جناب وزیر مطلبی را فرمودند که خواستم آن را کامل کنم و آن اینکه مصوبات ملی که به مجلس نیامده است فقط یک موضوع تشریفاتی و احترامی‌نیست مصوبات ملی به پیشنهاد شاهنشاه به تصویب ملی رسیده و در حکم قانون اساسی است یعنی قوانین اصلاحات ارضی که از اصول قوانین اساسی است و به هیچ وجه نباید به مجلس عادی بیاید بلکه مصوبات مجلس در چهارچوب قانونی اساسی و در اجرای اصول آن از جمله مصوبات ملی خواهد بود اینکه جناب آقای وزیر کلمه احترام را بکار بردند منظورشان البته معنای وسیع کلمه است.
(یکنفر از نمایندگان – ایشان هم همین را گفتند)
دکتر ولیان – شما خوب بود قبلاً همین تذکر را بدوست عزیزتان آقای دکتر اسفندیاری می‌داید.
رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) بورود در شور دوم واحد رأی می‌گیریم خانمها آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به ماده واحده اضافه شود.
- تبصره ۲- وزارت اصلاحات ارضی مکلف است تا اول مهر ماه ۱۳۵۴ اراضی کلیه املاک ثبت شده واقع در محدوده دهات را (اعم از دائر – مسلوب‌المنفعه یا بائر) مساحی و نقشه برداری کرده و پس از تعیین سهام مالکان و اجرای مفاد این قانون و گذشت مهلت یاد شده در این ماده ظرف یکسال – ثبت بقیه زمینهای مذکور را ابطال کرده و آنها را بنام دولت ثبت نماید.
ثبت کل موظف است ابطال و ثبت یاد شده را پذیرفته و اراضی فوق‌الذکر را پس از انجام مقررات عمومی ثبت املاک بنام دولت شاهنشاهی ایران سند صادر کند.
دکتر اسفندیاری.
رئیس- لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- اخذ رأی نهائی و تصویب گزارش کمیسیون منابع طبیعی راجع به بخشودگی کلیه مطالبات دولت بابت حق مرتع و جرائم چرای بدون پروانه و ابلاغ به دولت
۹- اخذ رأی نهائی و تصویب گزارش کمیسیون منابع طبیعی راجع به بخشودگی کلیه مطالبات دولت بابت حق مرتع و جرائم چرای بدون پروانه و ابلاغ به دولت
رئیس- گزارش کمیسیونها راجع به بخشودگی کلیه مطالبات دولت باید حق مرتع و جرائم بدون پروانه مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون منابع طبیعی به مجلس شورای ملی
کمیسیون منابع طبیعی در جلسه دوشنبه اول تیر ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای دکتر احمدی معاون وزارت منابع طبیعی لایحه شماره ۴۱۳۱۸ مورخ ۱۴ /۱۱ /۱۳۴۸ دولت راجع به بخشودگی کلیه مطالبات دولت بابت حق‌المرتع و جرائم چرای بدون پروانه را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا اصلاحاتی در ان بعمل آورده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را عیناً تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده – کلیه مطالبات دولت بابت حق مرتع اعم از آنچه که مربوط به بنگاه سابق خالصجات و یا مربوط به وزارت منابع طبیعی باشد همچنین غرامت و جریمه‌های مربوط به چرانیدن دام بخشوده می‌شود.
تعقیب پرونده‌های کیفری مربوط به این امر در تصوری که دادسراها باشد با دستور دادستان شهرستان و اگر دادگاه باشد با صدور قرار دادگاه موقوف می‌شود.
احکام قطعی و اجرائیه‌های صادره در صورتی که منتهی به وصول محکوم به نشده باشد بلا اجراء می‌ماند ولی وجوهی که به این عنوان تا تاریخ تصویب این قانون وصول گردیده غیر قابل استرداد است نسبت به پرونده‌های مدنی مربوط به موضوع این ماده نیز دادخواستهای تقدیمی‌بنگاه سابق خالصیات یا وزارت منابع طبیعی مسترد شده تلقی می‌شود.
مخبر کمیسیون منابع طبیعی – امامی رضوی.
گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۴ تیر ماه ۱۳۴۹ با حضور نماینده دولت لایحه مربوط به بخشودگی کلیه مطالبات دولت بابت حق المرت و جرائم چرای بدون پروانه را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آورده است مورد رسیدگی قرار قرار داد و تصویب کرد. اینکه گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون منابع طبیعی به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.
گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه تیر ماه ۱۳۴۹ با حضور نماینده دولت لایحه مربوط به بخشودگی کلیه مطالبات دولت بابت حق‌المرتع و جرائم چرای بدون پروانه را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آورده است مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون منابع طبیعی را در این مورد تائید و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی- دانشمند.
رئیس- اصلاحات مجلس سنا مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به اصلاحات مجلس سنا رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) توصیب شد، نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی‌نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی (آقای مهندس صائبی) اعلام و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد)
- آقایان صائبی – حی – جهانشاهی- دکتر صالحی- مبارکی – پردلی- تمیسار نکوزاد- پورساطع- ملک افضلی- کمالوند- رامبد- ظفر- مهندس صائبی- مهندس ریاحی- دکتر حکیم شوشتری- دکتر زعفرانلو- پدرامی- دیهیم- رضا زاده- مهندس جلالی نوری- دکتر امامی‌خوئی- مهندس بهبودی- موسوی ماکوئی- دکتر صاحبقلم- دکتر عظیمی- سعدی وزیری- ابوذر- امامی‌رضوی- دکتر یزدان پناه- قاضی زاده- دکتر مهذب – مهندس اربابی- دکتر کفائی- ریگی- مؤید امینی- مهندس اخوان – مهرزاد- عبدالحسین طباطبائی- نیاکان- دکتر بقائی یزدی- فرهادپور- دکتر گاگیم- مهندس عدل- دکتر مدنی- شیخ بهائی- دکتر محققی- مهندس عدل- دکتر حبیب اللهی- دکتر میرعلاء – امام مردوخ- دکتر موثقی- پزشکی- انشاء- مهندس اسدی سمیع – مهندس بهرام زاده ابراهیمی- دکتر امین- دکتنر رفعت- پوربابائی- ملک زاده آملی- مهندس کیان- خانم سعیدی- پروفسور- مخبر فرهمند- محدث زاده – خانم دکتر دولتشاهی- مهندس ریاضی – صالحی- دکتر قهرمان- اخلاقی- فخر طباطبائی – مهندس کیا – ایلخانی پور- سرتیپ پور- محسنی مهر- دکتر یگانگی- دکتر صفائی- مهندس کیاکجوری – دکتر مهدوی- دکتر وفا- مانی- عباس ترتیب- دانشمند- دکتر برومند- فیاض وحدانیان- صائب- خانم اسفندیاری- کاسمی– تیسمار وحدانیان- شکیبا- دکتر درودی- عامری- بهینا- شهرستانی- خانم ابتهاج سمیعی- زرگرزاده- صدقیانی زاده- تهرانی- صدری کیوان – کریم بخش سعیدی- بختیاری پور- فولادوند- خانم بزرگ نیا- دکتر شریعت- خانلرقراچورلو- دکتر فریور- کلانتر هرمزی- دکتر ستوده- ماهایر- مهندس زرآور- مهئدس پروشانی- دکتر نجیمی- خانم جهان نباتی- مهندس عترت – دکتر رشتی- حق شناس- شاخوئی- دکتر اسدی- مرندی- دکتر متین- مروتی- دکتر بهبانی- رضوی- دکتر معظمی- دکتر ملکی- موسوی- مهندس بریمانی- دکتر خزائلی- مدرسی- مهندس معینی- مهندس اردلان- ثامنی- دکتر پرتو اعظم- موقر- دکتر الموتی- آموزگار- صادق سمیعی- مهاجرانی- مهندس ارفع- سلیمانی- دکتر صدر – پزشکپور- دکتر طالع- دکتر آملی تهرانی- مهندس عطائی- ساگینیان- مهنسد قادر پناه – روحانی – دکتر مهندس بهبودی- توسلی- جوانشیر- دکتر خطیبی- دکتر رهنوردی- فروتن- فضائلی- کلالی- مافی- مجد- مصطفوی- دکتر بیت منصور.
(آراء مأخوذه شماره شد و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید)
- آراء موافق ۱۶۵ رأی
- آراء سفید بعلامت امتناع ۳ رأی
رئیس – لایحه با ۱۶۵ رأی موافق و ۳ رأی ممتنع تصویب شد به دولت ابلاغ می‌شود.
موافقین
- آقایان صائبی- حی- جهانشاهی- دکتر صالحی- مبارکی- پردلی- تیمسار نکوزاد پور ساطع- ملک افصلی- کمالوند – رامبد- ظفر- مهندس صائبی- مهندس ریاحی- دکتر حکیم شوشتری- دکتر زعفرانلو- پدرامی- دیهیم- رضازاده- مهندس جلالی نوری- دکتر امامی خوئی- مهندس بهبودی- موسوی ماکوئی- دکتر صاحبقلم- دکتر عظیمی–س عید وزیری- ابوذر- امامی رضوی- دکتر یزدان پناه – قاضی زاده- دکتر مهذب- مهندس اربابی- دکتر کفائی – ریگی- مؤید امینی- مهندس اخوان- مهرزاد- عبدالحسین طباطبائی- نیاکان- دکتر بقائی یزدی- فرهاد پور- دکتر گاگیک- مهندس زنجانچی- دکتر مدنی- شیخ بهائی- دکتر محققی- مهندس عدل- دکتر حبیب اللهی- دکتر میرعلاء- امام مردوخ دکتر موتقی- پزشکی- انشاء- مهندس اسدی سمیع- مهندس بهرام زاده ابراهیمی- دکتر امین- دکتر رفعت- مهندس بهرام زاده ابراهیمی- دکتر امین- دکتر رفعت- پوربابائی- ملک زاده آملی- مهندس برومند- اسدی- دکتر رفیعی- مهندس یار محمدی- دکتر کیان – خانم سعیدی- پرفسور مخبر فرهمند- محدث زاده- خانم دکتر دولتشاهی- مهندس ریاضی- صالحی- دکتر قهرمان- اخلاقی- فخر طباطبائی- مهندس کیا- ایلخانی پور- سرتیپ پور- محسنی مهر- دکتر یگانگی – دکتر صفائی- مهندس کیاکجوری- دکتر مهدوی- دکتر وفا-هانی- عباس میرزائی- کورس- روسا- دکتر رضوانی- صائب- خانم ترتیب- دانمشند- دکتر برومند- فیاض فاضلی- دکتر اسفندیاری- کاسمی- تیمسار وحدانیان- شکیبا- دکتر درودی- عامری- بهنیا- شهرستانی- خانم ابتهاج سمیعی- زرگرزاده- صدقیانی زاده- تهرانی- صدری کیوان- کریم بخش سعیدی- بخیتاری پور- فولادوند- خانم بزرگ نیا- دکتر شریعت خانلر قراچورلو- دکتر فربود- کلانتری هرمزی- دکتر ستوده – ماهایر- مهندس زرآور- مهندس پروشانی- دکتر نجیمی- خانم جهانیانی- مهندس عترت- دکتر رشتی- حقشناس- شاخوئی- دکتر اسدی- مرندی- دکتر متین- مرونی- دکتر بهبانی- رضوی- دکتر معظمی- دکتر ملکی- موسوی- مهندس بریمانی- دکتر خزائلی- مدرسی- مهندس معینی- مهندس اردلان- ثامنی- دکتر پرتو اعظم- موقر- دکتر الموتی- آموزگار- صادق سمیعی- تیمسار همایونی- خو. اجه نوری – ادیب سمیعی- مهاجرانی- مهندس ارفع- سلیمانی- دکتر صدر- مهندس عطائی- ساگینیان- مهندس قادرپناه – روحانی- دکتر مهندس بهبودی- توسلی- جوانشیر- دکتر خطیبی- فضائلی- مافی- مجد- مصطفوی- دکتر رهنوردی- فروتن – کلالی- دکتر بیت منصور.
ممتنعین
- آقایان پزشکپور- دکتر طالع- دکتر عاملی تهرانی.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون منابع طبیعی دائر به تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اصلاح بعضی از مواد قانون حفاظت و بهره برداری از جنگلها و مراتع کشور و ابلاغ به دولت
۱۰- طرح و تصویب گزارش کمیسیون منابع طبیعی دائر به تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اصلاح بعضی از مواد قانون حفاظت و بهره برداری از جنگلها و مراتع کشور و ابلاغ به دولت
رئیس- گزارش کمیسیونها راجع به اصلاج بعضی مواد قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگلها و مراتع کشور مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون منابع طبیعی به مجلس شورای ملی
کمیسیون منابع طبیعی در جلسه ۲ تیر ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای دکتر احمدی معاون وزارت منابع طبیعی لایحه شماره ۴۱۳۲۲ مورخ ۱۴ /۱۱ /۴۸ دولت راجع به اصلاح بعضی از مواد قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگلها و مراتع کشور را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آورده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را عیناً تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش ان را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- بعضی از مواد قانون اصلاح قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگلها و مراتع کشور مصوب فروردین ماه ۱۳۴۸ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
۱- قسمت اخیر متن ماده ۳ بعد از جمله صادر خواهد نمود بشرح زیر اصلاح می‌شود:
- وزارت منابع طبیعی مجاز است نسبت به بهره‌برداری از منابع مذکور رأساً یا با تأسیس شرکت و یا با مشارکت اشخاص حقیقی و یا حقوقی اقدام کند همچنین اجازه دارد نسبت به راهسازی برای منابع مذکور و ایجاد صنایع چوب به ترتیب فوق عمل نماید.
۲- تبصره زیر بعنوان تبصره ۷ به ماده ۳۵ اضافه می‌شود.
- تبصره ۷- حداقل بهای تعیین شده برای اراضی جنگلی جلگه‌ای واقع بین هشت‌پر و آستارا برای هر هکتار ۲۰۰۰۰ ریال تعیین می‌گردد.
۳- مواد ۳۷ و ۳۸ و تبصره ذیل آن از قانون مذکور لغو بجای آن یک ماده و چهار تبصره زیر بعنوان ماده ۳۷ و تبصره‌های ۱ و ۲ و ۳ و ۴ تصویب می‌شود.
ماده ۳۷- به وزارت منابع طبیعی اجازه داده می‌شود اراضی جنگلی جلتگه‌ای و مراتع غیر مشجر جلگه‌ای و بیشه‌های طبیعی را برحسب احتیاجات وزارت جنگ و بنیاد پهلوی و دانشگاههای کشور و همچنین وزارت کشاورزی به‌منظور تأسیس ایستگاههای کشاورزی واگذار کند و برای رفع نیازمندیهای مربوط به وظایف اصلی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و شهرداریها و سازمان شکاربانی و نظارت بر صید و مؤسسات عام‌المنفعه و خیریه عمومی در هر استان یا فرمانداری کل حداکثر تا بیست هکتار با تصویب هیأت وزیران مجاناً واگذار کند. اراضی واگذار شده باستثنای اراضی که به بنیاد پهلوی و سایر مؤسسات عام‌المنفعه و خیریه عمومی که به موجب قوانین شناخته شده باشند واگذار می‌شود قابل اجاره و یا انتقال بغیر نمی‌باشد و در صورتیکه در مدت پنج سال از تاریخ واگذاری برای اجرای طرح مربوط مورد استفاده قرار نگیرد به وزارت منابع طبیعی مسترد می‌شود.
- تبصره ۱- واگذاری اراضی به مؤسسات آموزشی عالی و علمی و دانشگاهها از طریق وزارت علوم و آموزش عالی بعمل خواهد آمد.
- تبصره ۲- واگذاری اراضی مورد نیاز سازمان تربیت بدنی و تفریحات سالم و سازمان پیش‌آهنگی در هر شهرستان حداکثر تا میزان ۴ هکتار با شرایط مذکور در این ماد ه بلامانع است.
- تبصره ۳- به وزارت منابع طبیعی اجازه داده می‌شود به‌منظور افزایش سطح زیر کشت و توسعه فعالیتهای کشاورزی در هر یک از استانهای گیلان و مازندران حداکثر تا مساحت پانصد هکتار از اراضی جنگلی جلگه‌ای و مراتع غیر مشجر جلگه‌ای شمال را برای به شرکتهای سهامی زراعی رود پیش واقع در استان گیلان و سمسکنده واقع در استان مازندران را مجاناً در اختیار وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی قرار دهد.
اراضی واگذاری به شرکتهای مزبور قابل انتقال به غیر نیست و در صورت عدم احتیاج یا انحلال هر یک از شرکتهای مذکور به وزارت منابع طبیعی مسترد می‌شود.
- تبصره ۴- محدودیت این ماده شامل مقررات ماده ۵ قانون تأسیس شرکتهای بهره‌برداری از اراضی زیر سدها و ماده ۵۲ قانون آب و نحوه ملی شدن آن نخواهد بود.
۴- کلمه مکرر از عنوان ماده ۳۸ مکرر قانون مذکور حذف می‌گردد.
مخبر کمیسیون منابع طبیعی- امامی رضوی.
گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۴ تیر ماه ۱۳۴۹ با حضور نماینده دولت لایحه راجع به اصلاح بعضی از مواد قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگلها و مراتع کشور را که قبلا به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آورده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را عیناً تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی- دانشمند.
رئیس- نسبت به گزارش کمیسیونها رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون استخدام و سازمانهای اداری دائر به تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی استخدام متخصصین فنی و خارجی و ابلاغ به دولت
۱۱- طرح و تصویب گزارش کمیسیون استخدام و سازمانهای اداری دائر به تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی استخدام متخصصین فنی و خارجی و ابلاغ به دولت
رئیس- گزارش کمیسیونها راجع به استخدام متخصصین فنی خارجی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۲ تیر ماه ۱۳۴۹ با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۲۶۰۰۰ مورخ ۱۲ /۸ /۱۳۴۸ راجع به استخدام متخصصین فنی خارجی را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده بود و مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آورده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را عیناً تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده ۱- در مواردی که استفاده از متخصصین فنی خارجی لازم باشد وزارتخانه‌ها و سازمانهای دولت و مؤسسات و شرکتهای دولتی و وابسته به دولت می‌توانند با تصویب هئیت وزیران متخصصین مزبور را استخدام کنند مشروط بر اینکه داوطلب متخصص ایرانی واجد شرایط و حاضر به خدمت موجود نباشد شرایط استخدامی‌از قبیل تابعیت- مدت خدمت- دستمزد همچنین سایر ترتیبات مربوط به متخصصین پس از تصویب هئیت دولت قابل اجرا است.
- تبصره ۱- در قرار داد با هر یک از متخصصین خارجی بموجب ماده صریحی باید قید شود که مداخله در امر سیاسی و تخلف از قوانین مملکتی و نظامات داخلی و اداری موجب نقض قرار داده بوده و هیچگونه حقی برای مستخدم متخلف متصور نخواهد بود.
- تبصره ۲- دولت مکلف است گزارش مربوط به موارد فوق را در آخر هر سال بااصطلاع مجلسین برساند.
ماده ۲- قانون شرایط اساسی کنترات مستخدمین خارجی مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ شمسی از تاریخ اجرای این قانون لغو می‌شود.
قرار دادهای مستخدمین خارجی که در تاریخ اجرای این قانون در خدمت دولت هستند تا پایان مدت به قوت خود باقی است.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- دیهیم.
گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲ تیر ماه ۱۳۴۹ با حضور نماینده دولت لایحه مربوط به استخدام متخصصین فنی خارجی را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن به عمل آورده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون امور استخدام و پس از سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه- فتح الله مافی.
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه ۲ تیر ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه دولت راجع به استخدام متخصصین فنی خارجی را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آورده است مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در این مورد تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بودجه – دکتر بهبهانی.
رئیس- نسبت بگزارش کمیسیونها نظری نیست؟(اظهاری نشد) به گزارش کمیسیونها رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون راه دائر بر تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی ایمنی راهها و راه‌آهن و ابلاغ به دولت
۱۲- طرح و تصویب گزارش کمیسیون راه دائر بر تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی ایمنی راهها و راه‌آهن و ابلاغ به دولت
رئیس - گزارش کمیسیونها راجع به ایمنی راهها و راه‌آهن مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون راه به مجلس شورای ملی
کمیسیون راه در جلسه ۴ تیر ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۴۰۲۵۰-۲۷ /۱۰ /۱۳۴۸ راجع به ایمنی راهها و راه آهن را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و در مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آمده بود مورد رسیدگی قرار داد و اصلاحات مجلس سنا را باد و اصلاح عبارتی در مواد ۱ و ۱۲ تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده ۱- شاهراه به راهی اطلاق می‌شود که حداقل دارای دو خط اتومبیل رو و یک شانه حداقل بعرض ۳ متر برای هر طرف رفت و برگشت بوده و دو طرف آن بنحوی محصور و در تمام طول شاهراه از هم کاملاً مجزا باشد و ارتباط آنها با هم فقط بوسیله راههای فرعی که از زیر پا بالای شاهراه عبور کند تأمین شود و هیچ راه دیگری آن را قطع نکند.
ماده ۲- هر شاهراه که با خصوصیات فوق ساخته شده یا بشود از تاریخی که وزارت راه اعلام کند مشمول مقررات این قانون می‌باشد.
ماده ۳- وزارت را مکلف است در هر شاهراه حداقل و حداکثر سرعت همچنین انواع وسائط نقلیه‌ای که عبور آنها مجاز نیست با نصب علائم مشخص کند و نیز کلیه علائم مربوط مقررات رانندگی و محلهای توقف مجاز و سایر علائم لازم را که برای پیشگیری از خطرات احتمالی تصادف لازم است در طول راه برای اصلاح رانندگان نصب کند.
ماده ۴- ورود عبور عابرین پیاده و انواع وسائط نقلیه غیر مجاز و عبور دادن دام در شاهراهها و همچنین توقف وسائط نقلیه در خطوط عبور ممنوع است.
هر گاه به جهات مذکور حادثه‌ای واقع شود که منجر ضرب یا جرح یا قتل یا خسارت مالی شود راننده مجاز که وسیله نقلیه او مجاز به حرکت در شاهراه باشد نسبت به موارد فوق مسئولیتی نخواهد داشت ولی در هر حال مکلف است در صورت بروز حادثه وسیله نقلیه را در شانه سمت راست متوقف نموده و مصدوم را با وسیله نقلیه خود با وسیله دیگر بلافاصله به اولین درمانگاه یا بیمارستان برساند و مراتب را به مأمورین انتظامی‌اطلاع دهد. عدم مسئولیت راننده مذکور مانع استفاده شخص ثالث از مقررات بیمه نخواهد بود.
- تبصره – وزارت راه مکلف است محلهای توقف ضروری مجاز وسائط نقلیه در طول شاهراه را ایجاد کند.
ماده ۵- دولت می‌تواند با تصویب کمیسیونهای راه و دارائی مجلسین برای شاهراهها عوارض مناسبی تعیین و وصول کند.
ماده ۶- اقدام به هر گونه عملیاتی که موجب حرابی جاده گردد همچنین ایجاد هر گونه مستحدثات یاد درختکاری یا زراعت یا اقدام به حفاری در حریم قانونی شاهراهها و راههای اصلی و فرعی و راه آهن که میزان هر یک به طریق راههای اصلی و فرعی و راه آهن که میزان هر یک به طریق و وسائل متناسب مشخص و از طرف وزارت راه آگهی می‌شود بدون اجازه وزارت راه ممنوع است.
- تبصره ۱- وزارت راه مکلف است با حضور نماینده دادسرا و در نقاطی که دادسرا نباشد با حضور نماینده دادگاه بخش این قبیل مستحدثات یا درختکاری و با زراعت و حفریات را ضمن تنظیم صورت مجلس رأساً قلع و آثار تجاوز را محو کند.
- تبصره ۲- اشخاص ذینفع می‌توانند به مراجع دادگستری مراجع کنند.
دادگاه خارج از نوبت به این گونه پرونده‌ها رسیدگی نموده و حکم لازم را صادر می‌کند.
ماده ۷- هر گاه در طول خطوط راه آهن از طرف رانندگان وسائل نقلیه راه آهن بر اثر رانندگی وسایل مزبور قتل یا جرح یا ضرب واقع شود باید وسیله نقلیه متوقف گردد و ضمن مبادرت به کمکهای نخستین در مورد مجرومین و مصدومین صورت مجلس در محل حادثه بوسیله مأمورین انتظامی‌راه آهن و مأمورین مربوط به راه آهن تنظیم و پس از تحقیقات اولیه از راننده و مطلعین در صورتی که به سبب حادثه جسد یا اجسام دیگری روی خط راه آهن قرار گرفته و مانع عبور قطار و وسایل نقلیه راه آهن باشد مأمورین پلیس انتظامی‌راه آهن آن را به محازات محل به خارج خط در نقطه مناسبی انتقال داده و بلافاصله قطار و وسیله نقلیه را حرکت دهند.
مأمورین پلیس انتظامی‌راه آهن موظفند آثار و علائم موجود را در محل حادثه حفظ کرده و مراتب را در صورت وقوع قتل فوراً به مقامات قضائی برای حضور و انجام تشریفات قانونی گزارش دهند.
ماده ۸- راه آهن دولتی ایران مکلف است در طول راه آهن معابر و گذرگاههای مجاز برای افراد و وسائل نقلیه را با نصب علامات مشخص کند.
ماده ۹- عبور از روی خطوط راه آهن و ورود در محوطه ایستگاهها و کارخانه‌ها و تأسیسات فنی راه آهن به استثنای سکوهای مسافری و امکنه و گذرگاهها و معابر مجاز واقع در ایستگاهها و در طول خطوط ممنوع است جزایری آن عده از مأمورین راه آهن که بر حسب وظیفه مجاز به ورود و عبور می‌باشند و در صورت تخلف و بروز حادثه راه آهن دولتی ایران مسئول نخواهد بود.
ماده ۱۰- عبور هر گونه وسیله نقلیه اعم از موتوری و غیر موتوری از یک طرف خط آهن به طرف دیگر در غیر محلهای مجاز ممنوع است و متخلف از این امر مسئول هر گونه پیش آمد و خسارت وارده می‌باشد.
ماده ۱۱- از تاریخ تصویب این قانون غرامت موضوع ماده ۱۳ قانون کیفر بزه‌ها راه آهن مصوب فرودین ماه ۱۳۲۰ از پانصد ریال تا پنج هزار ریال خواهد بود و تجاوز به محدوده ایستگاهها در حکم تجاوز به حریم خط آهن می‌باشد.
- تبصره – حدود ایستگاه راه آهن عبارتست از محوطه‌ای که مورد نیاز راه آهن بوده و بر اساس نقشه‌های مصوب راه آهن قانوناً به تصرف و تملک راه آهن درآمده باشد و بوسیله علائم مخصوص از طرف راه آهن مشخص می‌شود.
ماده ۱۲- تبصره ذیل به ماده ۲۱ قانون بزه‌های راه آهن اضافه می‌شود:
- تبصره – تعقیب متهم دادگستری موکول به شکایت راه آهن خواهد بود.
ماده ۱۳- هر گاه بر اثر عبور انسان یا دام یا وسیله نقلیه‌ای که حرکت آن بستگی به راه آهن ندارد و برخورد آن با وسائل نقلیه مجاز راه آهن در روی خط آهن حادثه‌ای منجر به قتل یا جرح یا ضرب یا خسارت مالی شود راننده مجاز که برحسب وظیفه رانندگی وسائل نقلیه راه آهن را روی خط راه آهن بعهده دارد در صورتی که نظامات و مقررات مربوط را رعایت نموده باشد مسئولیتی نخواهد داشت. عدم مسئولیت راننده مذکور مانع استفاده شخص ثالث از مقررات بیمه نخواهد بود.
ماده ۱۴- وزارت راه مکلف است هنگام ایجاد راههای جدید و راه آهن گذرگاههای ضروری و مجاری لازم را در نظر گرفته موجبات ارتباط طرفین راه احداثی را نحوه مقتضی فراهم کند و در مورد شاهراهها وسیله ارتباط تلفنی در طول راه به مسافت‌های معین ایجاد نماید.
مخبر کمیسیون راه – پوربابائی.
گزارش از کمیسون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۴ تیر ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به ایمنی راهها و راه آهن را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و در مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آمده بود مورد رسیدگی قرار داد و اصلاحات مجلس سنا را با دو اصلاح عبارتی در مواد ۱و ۱۲ در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دادگستری – دکتر وفا.
گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۴ تیر ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به ایمنی راهها و راه آهن را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و در مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آمده مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون راه دائر به تأیید اصلاحات مجلس سنا را تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی- دانمشند.
رئیس- نسبت به گزارش کمیسیونها نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیونها رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
- استرداد آئین‌نامه عمران شهری در برنامه عمرانی چهارم کشور شماره ۲۵۲۴۰ - ۲۱ /۸ /۴۷ بوسیله آقای دکتر یگانه وزیر مشاور
۱۳- استرداد آئین‌نامه عمران شهری در برنامه عمرانی چهارم کشور شماره ۲۵۲۴۰ - ۲۱ /۸ /۴۷ بوسیله آقای دکتر یگانه وزیر مشاور
رئیس- آقای دکتر یگانه فرمایشی دارید.
دکتر یگانه – (وزیر مشاور)- با اجازه مقام معظم ریاست در جلسه قبل لایحه مربوط به عمران شهری در برنامه عمرانی چهارم تقدیم مجلس شد چون لایحه‌ای که در آذر ماه گذشته داده شده بود این لایحه در تکمیل و تجدید نظر آن لایحه قبلی است بنابراین این لایحه قبلی را استرداد می‌کنم.
- اعلام وصول و قرائت دو نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات
۱۴- اعلام وصول و قرائت دو نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات
رئیس- نامه‌هائی از دولت رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقت‌نامه اعتباری به منظور تامین ۹۰ درصد هزینه‌های ارزی شبکه مخابرات یکپارچه کل کشور که جمع هزینه ارزی آن بالغ ۲۰۰۴۵۸۷۰ دلار آمریکا برابر ۸۰۱۸۳۴۸۰ مارک است با شرکت زیمنس آ. گ آلمان عضو کنسرسیوم جی. ان. پی. اس در تاریخ ۱۹ خرداد ماه ۱۳۴۹ منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در دو سری اقساط بیست گانه متساوری و متوالی شش ماهه بصورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌برداری از قرار ۵ /۶ درصد در سال تعلق خواهد گرفت و سر رسید اولین قسط مرحله اول بیست و پنجم اکتبر ۱۹۷۱ و سررسید اولین قسط مرحله دوم اول مارس ۱۹۷۳ می‌باشد.
این گزارش در اجرای تبصره ۲ ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیر عباس هویدا.
با رعایت ماده واحده قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور،؛ مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقت‌نامه اعتباری به منظور تأمین ۸۵ درصد هزینه‌های ارزی خرید دستگاههای گاز سوز توماسن برای طرح شاه لوله گاز که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر ۲۰۰۰۰۰۰ گیلدر هلند است و تا سه میلیون گیلدر قابل افزایش می‌باشد با شرکت موتورن فابریک توماسن هلند در تاریخ ۹ خرداد ۱۳۴۹ منعقد گرددیه است.
اعتبار مذکور در ۱۴ قسط متساوی و متوالی ۶ ماهه بصورت سفته بازپرداخت می‌گردد و نه مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌برداری از قرار ۶ درصد در سال تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط شش ماه بعد از تاریخ تحویل فوب واحد مربوط می‌باشد.
این گزارش در اجرای تبصره ۲ ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیر عباس هویدا.
- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
۱۵- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- دستور جلسه آبنده قرائت می‌شود.
- ۱- گزارش شور دوم الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کمیته مشورتی حقوقی آسیائی و آفریقائی. شماره چاپ ۱۳۳۶
- ۲- گزارش شور دوم پرداخت کمک کرایه مسکن به وابستگان نظامی ارتش شاهنشاهی در کشورهای خارجی و معاونی آنها. شماره چاپ ۱۳۳۷
- ۳- گزارش یک شوری افزایش سهمیه و سرمایه ایران در صندوق بین‌المللی و بانک بین‌المللی ترمیم و توسعه شماره چاپ ۱۳۳۸
- ۴- گزارش شور اول جمع آوری فروش کالاهای ممنوع و غیر مجاز شماره چاپ ۱۳۴۶
رئیس- با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده به ساعت ۸:۳۰ صبح سه شنبه موکول می‌شود.
رئیس مجلس شورای ملی- عبدالله ریاضی.