مذاکرات مجلس شورای ملی ۷ تیر ۱۳۲۲ نشست ۱۷۶

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سیزدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری سیزدهم

قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۷ تیر ۱۳۲۲ نشست ۱۷۶

دوره سیزدهم قانونگذاری

مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره‏۱۳

جلسه: ۱۷۶

صورت مشروح مجلس روز سه‌شنبه ۷ تیر ماه ۱۳۲۲

فهرست مطالب:

۱- تصویب صورت مجلس

۲- تقدیم یک فقره لایحه از طرف کارپردازی مجلس

۳- سؤال آقای رضوی و جواب آقای وزیر فرهنگ

۴- شور در لایحه استخدام همکاران رئیس کل دارایی تا ماده هفتم

۵- شور و تصویب لایحه یک دوازدهم بودجه تیر ماه مجلس شورای ملی

۶- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه

(مجلس دو ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای دکتر طاهری (نایب رئیس) تشکیل گردید)

صورت مجلس یکشنبه ۵ تیر ماه را آقای (طوسی) منشی قرائت نمودند.

(اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده است:

غایبین با اجازه- آقای فاطمی

غایبین بی‌اجازه- آقایان: مجد ضیایی، دکتر سمیعی، منصف، تولیت، شهدوست، ملایری، سمیعی، اورنگ، طالش، مشار، مشیردوانی، مکرم افشار، شجاع، حمزه تاش، مهذب، فرشی، دادور، کازرونیان، اصفهانی، سلطانی، صادق وزیری، شباهنگ، کامل ماکو، نصرتیان، بوداغیان، ارگانی)

- تصویب صورت مجلس

۱- تصویب صورت مجلس

نایب رئیس- در صورت مجلس نظری نیست (گفته شد- خیر) صورت مجلس تصویب شد.

- تقدیم یک فقره لایحه از طرف کارپردازی مجلس

(۲- تقدیم یک فقره لایحه از طرف کارپردازی مجلس)

فریدونی- برای ادارة کارپردازی مقدور نشد که در ماه خرداد بودجه مجلس شورای ملی را تقدیم کند این است که یک دوازدهم بقید فوریت تقدیم می‌شود.

- سئوال آقای رضوی و جواب آقای وزیر فرهنگ

(۳- سئوال آقای رضوی و جواب آقای وزیر فرهنگ)

نایب رئیس- آقای رضوی سئوالی از آقای وزیر فرهنگ دارند ایشان حاضرند برای جواب

رضوی- عرض کنم یکی از ذخایر فراموش نشده ملی ما این تعارف قدیمة ما است که بدست دانشمندان ایران بعد از دورة اسلامی تشکیل و فراهم شده. اگر فهرست کتاب‌هائی که بوسیلة دانشمندان ایران از قرن اول تا این اواخر تدوین شده است بخواهیم جمع‌آوری کنیم خودش یک کتابخانه می‌شود و البته محل پررورش این علوم و معارف همان مدارس قدیمه است که بجز جمعی از مردمان خیر در شهرستانهای مختلف ایران تشکیل دادند و موقوفاتی برای آنها معلوم می‌کردند و وسائلی فراهم می‌کردند که مردم ایران بتوانند در این علوم و معارفی که پدران آنها برای آنها زمینه آماده کرده‌اند وباقی گذاشته‌اند اقتباس کنند و تحصیل کنند البته تا این اواخر هم اشخاص مهم و فاضل و فکوری از این مدارس قدیمة ایران بیرون آمدند و اگر انصاف داده شود مردانی هم که امروز مصدر مشاغی مهمی هستند از تحصیل کرده‌های همان مدارس می‌باشد و در این موقع که وزارت فرهنگ از برای تعلیمات عمومی مشغول اقدامات است بنظر بنده خیلی لازم و واجب است که یک تشویق خاصی هم نسبت باین مدارس قدیمه کرده باشند که این علومی که مال ماست و کانونش ایران وشرق است آنها فراموش نشده و بالاخره لازم نیاید که بعد از مدتی که اینها فراموش شده باشد یک نفر مثل رابیستون بیاید اینها را بخواند و ترجمه کند و ما فراموش کرده باشیم از چندی قبل وزارت فرهنگ لازم دانسته است در مدارس قدیمه آنچه را که مرسوم بوده است برای تدریس و تحصیل داده میشده است جلوگیری کرده است بعنوان اینکه ما مشغول تهیه برنامه هستیم که می‌خواهیم برنامه را اجرا بکنیم ولی متأسفانه تهیة این برنامه (تهرانچی – هرکس وقف کرده است بایدعوایدش صرف همان نظر خودش بشود) برای تهیة این برنامه آنچه که به مدرسین و محصلین قدیمه میرسیده است قطع شده است در صورتیکه بنده کاملاً موافق بودم زیرا اعمالی که با نظم انجام نگیرد نتیجة خوبی نمی‌دهد ولی چیزی که هست آقا الآن این وضعیت غدغن شدن حقوق آنها مدت زمانی است که طول کشیده و در این سال هم تمام افرادیکه در مدارس قدیمه زندگی میکرده‌اند بلاتکلیف مانده‌اند و همینطور عایدات و پولهائی که بنا بود از موقوفات دریافت شود اینها همینطور راکد گذاشته شده و معلوم هم نیست که بچه مصرف می‌رسد بنابراین بنده می‌خواستم ازآقای وزیر فرهنگ خواهش کنم که به این عده التفاتی بفرمایند که اولاً این برنامه در چه حال است و آیا مشغول نگارش هستند یا خیر ثاثیاً بفرمایند که چه مانعی دارد که قبل از آنکه برنامه تهیه شود مدارس قدیمه را روی اسلوبی که وارد کنند وارد کنند آن مردمی که در اینجاها مشغول تدریس بوده‌اند مشغول تعلیم بوده‌اند اغلب هم مردمان فاضل و بزرگی هستند بنده در ناحیة شیراز خودمان که به بنده مراجعه شده است یکعده از مردمان صالح گوشه گیر اینها مشغول بودند در یکی از این مدارس تدریس می‌کردند و الان چند مدت است نمیدانم چندین سال شده است آنها را در گوشة مدارس گذاشته بلاتکلیف اینها چندین دفعه کاغذ بوزارت فرهنگ نوشته‌اند و تقاضا کردند یک فکری کنند که اینها کارشان روشن شود خود این بلاتکلیفی آنها را بیشتر اذیت می‌کند البته من باب علاقه که آنها دارند نسبت به تحصیلات قدیمه و کارشان نمی‌توانند زحمتی را که مدت بیست سال چهل سال کشیده‌اند ول کنند و از مدارس بروند بیرون و الان چندین سال است که دیناری بآنها تأدیه نشده است علیهذا بنده از آقای وزیر فرهنگ استدعا کردم که لطفاً یک توضیح کافی در این خصوص بدهند و ضمناً استدعا می‌کنم که نظرشان هم در عین حال موافقت دراین موضوع وانجام این کار باشد.

وزیرفرهنگ- از فحو او طرز بیان نمایندة محترم اینطور برمیآید که طلاب تا این اواخر حقوقی دریافت میداشته‌اند و این اواخر وزارت فرهنگ مانع شده است که این حقوق بآنها نرسد حقیقت امر اینطور است که چندین سال بود طلاب و مدرسین حقوقی دریافت نمی‌داشتند اخیراً وزارت فرهنک درصدد است راهی پیدا کند که بآقایان طلاب و مدرسین چیزی داده شود (تهرانچی- موقوفات خودشان را بخودشان بدهند) البته این موضوعی را که عرض کردم توضیحی لازم دارد و باز هم تکرار می‌کنم که حقوقی بطلاب و مدرسین چندین سال بود نمیرسیدکه جلوی آنرا حالا وزارت فرهنگ گرفته باشد چندین سال بود که این حقوقات داده نمی‌شد ما حالا در صدد هستیم که یک راهی پیدا کنیم که هم تقاضای آقایان تأمین شود و هم رعایت نیت وافقین بشود اما توضیح مطلب این است که در ۱۳۱۴ یعنی ۸ سال پیش از این نظر باینکه اکثر طلاب ملزم شدند که لباس متحدالشکل بپوشند غالباً از مدارس قدیمه بیرون آمدند و مدارس قدیمه تخلیه شد و درآمد موقوفات که بایستی باین مصرف برسد کم‌کم عنوان متعذرالمصرف پیدا کرد یعنی دیگر طلبة نبود که این پولها بآنها داده شود. یکی از نمایندگان- متعذرالمصرف نبود آقا متعذرالمصرف یعنی چه؟ این عنوان را گذاشتند حالا خوب یا بد کاری نداریم بعنوان متعذرالمصرف این درآمد ضبط می‌شد و بموجب مادة ۴۵ آئین‌نامه اوقاف بمصرف همین چیزهائی که عنوان متعذرالمصرف داشت می‌رسید در ۱۳۱۵ دولت وقت مادة بنام مادة ۴۶ مکرر آئین‌نامه اوقاف تصویب کرد و بوزارت فرهنگ اجازه داده که مدارس قدیمه که در آمدش کافی نیست برای دائر بودن آن درآمدها جمع کند و دبیرستانهائی بنام دبیرستانهای معقول و منقول تأسیس کند و حتی اگر مقتضی دانست آن مدارس قدیمه را تبدیل کند به دبیرستانها و دبستانهای جدید همینطور هم عمل شد وچندین سال دیناری بطلاب و مدرسین داده نمی‌شد یا برای اینکه خود طلاب مدارس را رها کرده بودند و بجای دیگر رفته بودند یا برای اینکه دبیرستانهای معقول و منقول تأسیس شده بود و بطلاب آن دبیرستانها حقوق داده می‌شد یک نمونه از دبستانها و دبیرستانهای جدیدالتأسیس مدرسه حاجی سمیع در رشت است که بسیار مخروبه بود و تبدیل شد بیک مدرسه جدید و یک بنای بسیار عالی ساختند و فعلاً محل دانشسرای دخترانست از شهریور ۱۳۲۰ باینطرف یک عده طلبه باز پیدا شدند و باز مجدداً و تقاضای حقوق می‌کردند بعد از چندین سال گفتند که آقا ما طلبه هستیم و بایستی مثل سابق یعنی قبل از ۱۳۱۴ آن درآمدی که مخصوص مدارس قدیمه است بما داده شود نه اینکه صرف دبیرستان شود وزارت فرهنگ در اینجا دچار محظوری شد و آن محظور این بود که از یک طرف این آقایان تقاضای درآمد اوقاف می‌کردند و از طرف دیگر مادة ۴۶ بحال خودش باقی بود و بعلاوه معلوم نبود که این طلبه‌ها از کجا پیدا شده‌اند آیا حقیقتاً طلبة واقعی هستند و آیا مدرسینی هستند و آیا درس هم خوانده می‌شود نزد مدرسین یانه و برای وزارت فرهنگ معلوم نبود وهنوز هم معلوم نیست بنابراین ما نمی‌توانیم بعد از وقفة که چندین سال پیدا شده بود کسی اظهار می‌کرد که ما دو مرتبه طلبه هستیم ما بیائیم آن درآمد را بدهیم باو البته لازم بود تحقیقاتی کرده این تحقیقات و اقدامات شروع شد و دستور داده شد که اولاً درآمد مخصوص این مدارس قدیمه در حساب جداگانه از اول سال ۱۳۲۲ در بانگ گذاشته شود یعنی بمصرفی که سابقاً می‌رسید برسد واین اقدام شد از طرف دیگر دستور داده شد که تحقیق شود راجع باین مدارس و بعد هم برای مدارس قدیمه برنامة تهیه شود که اگر حقیقتاً درس می‌خوانند و مدرسین هستند و طلابی هستند مطابق برنامة درس می‌خوانند به آنها حقوق داده شود هم تأمین نظر آقایان شده باشد و هم نیت واقف تأمین شود چون آن واقف نظرش این نیست که این پول همینطور داده شود آن منظور دیگری دارد از این پولی که وقف کرده است منظورش این است که درآمدشان صرف تحصیل شود بنابر این وزارت فرهنگ موظف می‌شود که مراقبت کند که تحصیلی هم می‌شود اگر درس می‌خوانند و اگر طلبة هست بآنها پول داده شود و اگر نه بمصرف دیگر برسد باین جهت کمیسیون‌هائی تشکیل شده و برنامة هم در نظر گرفته شده است که بعد از تصویب شورای عالی فرهنگ شاید از اول سال تحصیلی یعنی از شهریور شروع کنیم که این مدارس جدید دایر و تأسیس شود و بطلبة این دبیرستانها پول برسد و نتیجة اقداماتیکه شده است و برنامة که تهیه شده است بعداً ممکن است بعرض مجلس شورای ملی برسد.

رضوی- عرض کنم که ملاحظه فرمودید درآمد مطلب بنده ترویج علم و دانش بود نخواستم بگویم که هر کس گوشة مدرسه آمده است و یک پلاسی پوشیده است این پولها را بردارید بین آنها تقسیم کنید این مدارس را که بنده عرض می‌کنم و دوتا از آنها را اسم می‌برم یکی مدرسه باباخان شیرازی و یکی منصوریه است اینها در زیر نظر یک اشخاص فاضل عالم دانشمند اداره می‌شود و اتفاقاً یکعدة بسیاری از طلبه‌های فاضل وجوان و ساعی زیر دست آنها مشغول تحصیل بوده و عدة اشخاص فاضل هم از آنها بیرون آمده‌اند بنابراین اساساً حیف است که این مؤسسات راکد و معطل بماند عرض کردم خدا آن روز را نیاورد که ما مستشار بخواهیم که آن علوم قدیمه را بما درس بدهد در هر حال بنده با آن نظر آقای وزیر جنگ که بایستی باشخاص محصل و کسانی که درس می‌خوانند حقوق داده شود کاملاً موافق هستم ولی این کلمة متعذرالمصرف یک کلمة جعلی و مجعولی بود که از وزارت فرهنگ بیرون آمد والا متعذرالمصرف معنیش این نیست که املاکی هست و آن اشخاص هم هستند و وجود خارجی هم دارند و فقط یکی گفته است که باینها ندهند اینها معتذرالمصرف نیستند این که معتذرالمصرف نمی‌شود وقتی که بفرض اینطور هم بود آن روزی که متعذرالمصرف از میان رفت بایستی وزارت فرهنگ این کار را از سربگیرد و بآن اشخاص حقوقشان را بپردازد و آنوقت این اشخاص که بنده اسم بردم مردمانی هستند که مدرسه‌ها را رها نکرده و با هر سختی و مشقتی بود به تحصیل ادامه دادند و برای هرگونه امتحانی که دولت بخواهد حاضرند واینکه فرمودید عایدات آنجا را تمرکز داده‌اید در یک نقطه بنده در شیراز آنجا را که میدانم عایدات اوقاف دریاف شده و جزء عایدات عمومی اوقاف رفته است و همانطور که جزو عایدات عمومی اوقاف رفته است و همانطور که جزو عایدات عمومی اوقاف رفتار شده است نسبت به اینها هم شده است بنده می‌ترسم از اینکه این پول‌ها از دست آنها بیرون بیاید و بمصرف‌شان نرسد و ضمناً فردا روزی پیش بیاید که اگر بخواهند دو باره مدارس قدیمی برپاکنند دیگر چیزی باقی نباشد بنابراین بنده ازآقای وزیر فرهنگ استدعا می‌کنم مقرر بفرمائید مستحضریتم در شهرستانها تحقیق بفرمایند ولو اینکه تمام مأمورین دولت صلاحیت آنها را تصدیق نمی‌کنند آنها را تحقیر نکنید بگذارید یک پولی بدست آنها برسد و بآنها یک کمکی بشود این پیشنهاد بنده است بنابراین نظر بنده و استدعائی که داشتم این بود اولا این کمک خرجی که باید بآنها داده شود قبل از اینکه اقداماتی برای اینکار قطعاً بشود این کمک خرج بآنها برسد از اول سال هم یک برنامه تحت نظریک اشخاصی که در علوم قدیمه دارای بصیرت باشند تدوین شود البته شورای عالی فرهنگ اشخاص فاضلی هستند خوبند ولی چیزی که هست چون هرکاری اهل خاصی دارد بنده عرض می‌کنم که اگر توجه بفرمایند اشخاصی که در این خصوص اطلاع دارند دخالت بکنند بهتر باشد و ضمناً اجازه می‌خواستم از فرصت استفاده کنم یک تلگرافاتی از شیراز رسیده بود و در روزنامه هم اغلب آقایان ملاحظه فرموده‌اند که یک عده ازمحترمین و معاریف و اشخاص متعین بآقایان نمایندگان فارس تلگرافاتی کردند از حسن تدبیر آقای سپهبد شاه بختی اظهار امتنان کرده بودند و به بنده مأموریت داده بودند بعرض آقایان برسانم (نوبخت – اینها یک مشت متملقین بودند) رضوی به بنده نفرمائید آقا (نوبخت- نخیر حقیقتش را خواستم عرض کنم) (زنگ رئیس)

- شور در لایحه استخدام همکاران رئیس کل دارائی تا ماده هفتم

(۴- شور در لایحه استخدام همکاران رئیس کل دارائی تا ماده هفتم)

نایب رئیس- لایحه استخدام مستخدمین و مستشاران امریکائی مطرح است خبر کمیسیون خوانده می‌شود.

گزارش ازکمیسیون امور خارجه: کمیسیون امو خارجه لایحة شمارة ۲۹۴۲ دولت راجع باستخدام ۶ نفر همکاران آقای دکتر میلسپو رئیس کل دارائی تبعة آمریکا را مورد بحث قرار داده و از نقطه نظر ملیت با استخدام آنها موافقت حاصل شد اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.

نایب رئیس- مذاکره در کلیات است.

وزیر دارائی- اجازه میفرمائید.

نایب رئیس- بفرمائید.

وزیر دارائی- عرض کنم چنانچه در این لایحه ملاحظه میفرمائید ما که اول این لایحه را تقدیم مجلس کردیم سه اسم نوشته شده بود و بعداً در ضمن اینکه این لایحه مطرح بود در مجلس شورای ملی سه نفر دیگر را آقای دکترمیلسپو از معاونین خودشان حاضر کردند و مذاکره کردند و حاضر شدند برای اینکه قرار داد بسته شود همینطور هم بنده راپرتی عرض کردم بمجلس و بکمیسیون مراجعه شد چون این سه قسمت هم حقوقشان معین است و تمام مواد و شرایط هم همان موادی است که در این لایحه نوشته شده است از این جهت بنده تقاضا می‌کنم که این سه اسم هم زیر آن سه اسم نوشته شود و هر شش نفر یک دفعه و یکجا تصویب شود اشکالی هم ندارد ا-س-کان تبعة امریکا با ۱۰۰۰۰دلار برناردلب تبعة امریکا ۱۲۵۰۰ دلار در سال و یکی هم هربرت بون تبعة امریکا با ۷۵۰۰ دلار این سه اسم هم ذیل آن سه اسم نوشته می‌شود و می‌شود برای شش نفر.

مخبر- این تقاضا را آقای وزیر دارائی در کمیسیون فرمودند و بنده موافقت نکردم وعلتیش هم این بود که این سه نفری که برای این کار باید استخدام شوند ضمن لایحه جداگانه بمجلس تقدیم شده است و می‌بایستی جداگانه هم مطرح شود معهذا بنده خبر سه نفر دیگر را هم در یک خبر جداگانه صادر کردم حالا البته بسته بنظر مجلس است اگر این موضوع را برخلاف جریان و سوابق نمیدانند بنده هم عرضی ندارم و اگر هم برخلاف میدانند که جداجدا مطرح شود بسته بنظر مجلس است.

وزیر دارائی- بنده این استدعائی که کردم با نظامنامه تطبیق می‌کند این لایحه‌ایست که باید در مجلس مطرح شود بنابراین برای اینکه اوقات مجلس صرف نشود بهتر این بود که یکجا درمجلس مطرح شود و جداگانه طرح نشود (صحیح است) چون موضوع یکی است و مواد و شرایط هم یکی است بنظر من سهلتر خواهد بود و کار را هم یکدفعه انجام خواهدداد.

نایب رئیس- نظر به اینکه برطبق قانون اختیارات نه نفر را مجلس اجازه داده است که دکتر میلسپو برای معاونت خودش انتخاب کند وبتدریج بمجلس پیشنهاد کند حالا تدریجاً دارد پیشنهاد می‌کند سه تا را یک مرتبه و سه‌تای دیگر را هم یکمرتبه حالا چون شرایط استخدام یکی است اگرمجلس موافقت کند که هر دو فقره یکمرتبه مطرح شود اشکالی ندارد و مانعی هم ندارد. آقای انوار

انوار- خوشبختانه بنده هم در کمیسیون با آقای امیر تیمور موافق بودم بجهت اینکه این لایحه از لوایح عادی است وباید برود بکمیسیون «

وزیر دارائی- رفته خبرش هم داده شده است» این را هر دفعه یکیش را آورده‌اند بنده اطلاع دارم عضو کمیسیون بودجه هستم اولش بکمیسیون رفته وخبرش آمده ولی این مرتبه دوم هنوز بکمیسیون نرفته.

وزیر دارائی- چرا بکمیسیون رفته و در کمیسیون هم تصویب شده.

انور- و بنده موافق هستم که تقاضای فوریت بکنند آنوقت درمجلس مطرح شود بهرحال مقصود بنده این است که جریان قانونیش را عرض کنم که سابقه نشود والا مخالف نیستم خود آقای وزیر دارائی دودوره وکیل مجلس بوده‌اند و تصدیق می‌کنند که این چیزی را که بنده عرض می‌کنم مطابق جریان مجلس بوده است حالا آقای وزیر دارائی می‌فرمایند چون این هم مطلبش مثل اوست ما باید این را همینطور بگذرانیم نمی‌شود و این است که بنده مخالف هستم زیرا اگر بطور عادی بخواهید بگذرد باید برود بکمیسیون والا بایستی تقاضای فوریت کنید تا فی‌المجلس مطرح شود این بود عقیده بنده.

مخبر- بنده توجه آقای انوار را جلب می‌کنم سه لایحه دولت تقدیم کرده است یکی راجع به سه نفر و یکی راجع به دو نفر و یکی راجع بیک نفر هر سه لایحه در کمیسیون مورد موافقت شده است و کمیسیون خبرش را هم داده است آقای وزیر دارائی در کمیسیون بودجه تقاضاشان این بود که هر سه لایحه یکجا خبرش صادر شود بنده موافقت نکردم و در سه لایحه خبر آن را تقدیم مجلس کردم حالا گمان نمی‌کنم مطرح شدن آن اشکالی داشته باشد معهذا بسته است بنظر مجلس.

جمعی از نمایندگان- اشکالی ندارد شروع کنید بشور در کلیات.

نایب رئیس- باید لایحه خوانده شود بعد شورکلیات بشود.

گزارش کمیسیون بودجه بشرح ذیل خوانده شد

کمیسیون بودجه لایحه شماره ۶۹۴۲ دولت را در خصوص استخدام سه نفر آمریکائی برای همکاری آقای دکتر میلسپو رئیس کل دارائی را با حضور آقای وزیر دارائی تحت شور قرارداده و در نتیجه مباحثات مفصل لایحه مزبور با جزئی اصلاحی تصویب و اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود.

ماده ۱- دولت مجاز است اشخاص نامبرده در پائین را که

از اتباع کشورهای متحدة آمریکای شمالی هستند بعنوان همکاران رئیس کل دارائی بمدت پنج سال استخدام نماید.

آقای رکس. آ. پیکسلی بسمت معاون اداری با سالی ۱۲۵۰۰ دلار حقوق.

آقای فرد. آ. شاکمن بسمت معاونت برای تعیین قیمتها با سالی ۱۰۰۰۰ دلار حقوق.

آقای لی کنت- بسمت کارشناس مالی با سالی ۱۲۵۰۰ دلار حقوق.

وزیر دارائی- سه نفر دیگر را هم بخوانید.

نایب رئیس- بلی بخوانید. (بترتیب زیر خواندند)

آقای برناردلب- رئیس اداره تحصیل مواد با حقوق سالیانه ۱۲۵۰۰

آقای هربرت بون- معاون مخصوص رئیس کل دارائی با حقو سالالیانه ۷۵۰۰ دلار

آقای ا. س. کان متخصص قیمت‌ها در قسمت تعیین قیمتها با حقوق سالیانه ۱۰۰۰۰ دلار

نایب رئیس- در گزارش کمیسیون هم شش نفر باید نوشته شود (صحیح است) مذاکره در کلیاتست. آقای ناصری

ناصری- بنده موافقم.

نایب رئیس- آقای ملک مدنی

ملک مدنی- موافقم

نایب رئیس- آقا معدل

معدل- بنده مخالفم با این لایحه از نظر اساس موضوع نیست برای اینکه وقتی که موافقت شد با لایحه اساس اختیارات آقای دکتر میلسپو و استخدام او و اختیاراتی که بهشان داده شده است و همچنین برای اینکه ایشان نه نفر همکار بیاورند پس بنابراین با اصل موضوع مخالفتی نیست ولی سایر شرایط مورد بحث نبود در کمیسیون و حالا قضیه ماده هفت این قانون مورد بحث است بنده از نظر اینکه شاید در خود ماده هفت این فرصت بدستم نیاید این بود که در کلیات که می‌شود روی مواد صحبت کرد توجه آقایان را به اصل موضوع جلب می‌کنم که در این ماده نظر دولت این است که آقایان آمریکائیهائی که استخدام می‌شوند مالیات نپردازند حالا هم یکی از آقایان همکاران یک تذکر دیگری داده بودند که مخصوصاً بنده توجه می‌دهم آقایان نمایندگان و مخصوصاً اعضاء کمیسیون بودجه را ماده هفت می‌گوید که وزارت دارائی مجاز است حقوق مستشاران امریکائی را که بموجب این قانون استخدام می‌شوند و حقوق آنهائی را که فعلا در وزارت مالی مشغول انجام وظیفه می‌باشند بنحوی پرداخت نماید که حقوق خالص آنها کمتر از میران مصوبه مجلس شورای ملی نباشد ینعی مقصود این است که اگر مالیاتی حالا یا بعداً وضع شود از حقوق آنها کسر نشود یکی از همکاران ما می‌گفت که آیا این ماده شامل این نمی‌شود که اگر در امریکا هم از اینها مالیات گرفته شود اینها بگویند آنچه آنجا از ماکسر می‌کنند یک چیزی بما بدهید که از آنچه که در مجلس شورای ملی تصویب شده است کمتر گیر ما نیاید و برای این عمل تصور می‌کنند که این ماده کافی باشد ولی در کمیسیون بودجه این فکر برای ما پیدا نشد البته در هر مملکتی هر خارجی باید در مقابل قوانین آن مملکت و نظاماتی که در آن کشور مقرر است مساوی باشند و اگر می‌بایستی معافیتی برای افراد قائل شده باشند از قوانین مالیاتی بایستی این بخشودگیها ذکر شده باشد در قوانین ولی در مورد استخدام باید افراد بیگانه همه متساوی الحقوق باشند یعنی تابع نظامات این کشور باشند و از این نظر بیشتر در کمیسیون ذکر می‌شد و مذاکره می‌شد و هنوز هم یک عده از افراد کمیسیون متقاعد نشدند و مخالف بودند برای اینکه فردا ایجاد یک نگرانیهای بیشتری نشود بنده پایم را بالاتر بفرمائید یک امتیازات خاصی برای افراد بیگانه که بگوئیم که یک حالات کاپیتولاسیونی ایجاد شود برای اینکه بنده مقتقدم که بیک ملت زنده یک ملتی که استعداد حیات دارد نمی‌شود این را گفت و این هر وقت باشد و بهرشکل و هر رقم باشد حیات خودش را حفظ می‌کند من آن حد نگرانی ندارم ولی چون هر کاری یک مقدماتی دارد و هر چیزی که می‌خواهد واقع بشود یک پیش درآمد دارد بضور کلی در استخدام این خارجی‌ها که ما احتیاج داریم و می‌بایستی خارجی‌ها را در این قسمت هم استخدام کنیم که استفاده‌های فنی و علمی از اینها بکنیم باید مراقبت بکنیم که در این قسمتها یک امتیازات خاصی به اینها داده نشود که بعد هم دیگران مشابه آن را بخواهند و این رشته‌ها آنقدر کشیده شود که سرش از دست ما در رود و بطور کلی آقایان باید متوجه این ماده هفت باشند و توجه بفرمایند که این ماده یک ماده هنکفتی است که اگر دوازده هزار دلار اضافه شود به حقوق اینها و یکنفر بیگانه دیگر در مملکت ما امتیاز خاصی نداشته باشد برای ما ارزش دارد و ما می‌بایستی در تمام این شئون اجتماعی و سیاسی مراقب این مطلب باشیم.

نایب رئیس- بنده می‌خواهم تقاضا کنم که در کلیات آقایان مذاکره بفرمائید و مواد را بگذارند بجای خود چون تکرارش موجب می‌شود که وقت مجلس زیاد گرفته شود.

وزیر دارائی- بنده می‌خواستم همین اظهاری را که مقام ریاست فرمودند عرض کنم که اگر آقایان بخواهند راجع بمواد در کلیات صحبت کنند و بعد هم در ماده این یک تکراری می‌شود البته در کلیات راجع بکلی و در مواد راجع بمواد صحبت شود بهتر است و حالا هم همانطور که فرمودند جواب آقا را هم درماده هفت که مطرح شد عرض خواهم کرد.

نایب رئیس- آقای منشور.

منشور- موردی برای مخالفت با این لایحه که استخدام چند نفر است نیست ولی چیزی که هست همان موضوع ماده هفت است که آقای معدل شرح دادند که البته استثنائی نباید قائل شد وچون آقای نایب رئیس هم فرمودند که در جای خودش صحبت شود بنده هم میگذرام بجای خودش اما حالا راجع بکلیات عرض می‌کنم که مقصود از استخدام این چند نفر برای پائین آوردن قیمتها بود که شاید یک اقداماتی بکنند و یک باری از دوش مردم بردارند متأسفانه در این چند روزه که آقایان در این کار اقدام کرده‌اند نتیجه ازکار آقایان دیده نشده است بلکه بالعکس دیده شده است که قیمت‌ها ترقی هم کرده است (نایب رئیس- شما جزء موافقین اسمتان نوشته شده و حالا مخالف صحبت می‌کنید) بله بنده مخالف نیستم و این عرایضم نه من باب مخالفت است بلکه ارائه طریق است بهرحال بنده امروز در روزنامه دیدم که چند کشتی حامل جنس و مال‌التجاره که بایران می‌آمد دستور داده‌اند که یکسره برود به بصره عوض این که بیاید به ایران و بعلاوه می‌بینیم که اغلب تجاری است جنس دارند جنس‌شان معوق مانده و این نقض غرض است باضافه در قسمت مالیات بردرآمد همانطور که سایر آقایان توضیحات دادند که از بسیاری از ولایات به اغلب آقایان توضیحات دادند که از بسیاری از ولایات به اغلب آقایان تلگرافاتی شده و از همدان هم تلگرافی رسیده از طرف کشاورزان و صنعتگران و تجار اینها هم شکایاتی داشتند از این مالیات مثل سایر آقایان و البته استدعا دارندکه توجهی راجع باین موضوع بشود.

نایب رئیس- آقای افشار.

افشار- عرض کنم موقعی که بودجه ممکلت مطرح می‌شود هیئت دولت می‌گویند که ما مقادیر هنگفتی کسر بودجه داریم و احتیاج داریم که درتمام شئون مملکتی خودمان صرف جوئی کنیم با این حال ملاحظه می‌شود گروگر کنترات استخدام مستخدمین خارجی به مجلس شورای ملی می‌آورند بدون اینکه نقشة داشته باشند برای کار و بدانند که چه استفاده از وجود اینها می‌شود و بدون اینکه بدانند اینها یک مطالعاتی دارند یا نه و بدون اینکه تحقیق بکنند که این خارجی‌ها یک تخصص واقعی دارند یا نه و یک کارهائی کرده‌اند یا خیر و یک مقامات علمی را طی کرده‌اند و یا عملا یک چیزهائی از خود بروز داده‌اند که بتوانند امور مالی و اقتصادی مملکت را دردست بگیرند یا نه؟ و بدون توجه به این موضوع هی گروگر بدون ملاحظه همینطور هر پیشنهادی که از طرف میسیون آمریکائی می‌شود دولت هم متأسفانه می‌پذیرد و بمجلس شورای ملی می‌آورد این چه فایدة دارد؟ درمجلس هم بدون توجه و از لحاظ اعتمادی که بآقای دکتر میلسپو هست چشممان را می‌بندیم و رأی می‌دهیم. همینطور است دیگر. بنده این را می‌خواهم از آقای وزیر دارائی تقاضا کنم اولا یک صورتی بما بدهند که درآنجا مصرح و معلوم باشد که حقوق سالیانه این اشخاص چه آن قسمتی که در وزارت دارائی کار می‌کنند و چه آنهائی که در وزارت خواربار وسایر قسمتها کارمیکنند سالیانه بچه مبلغ بالغ می‌شود و چه مبلغ این بودجه نازل ما باید تحمل خرج و حقوق این آقایان را بکند؟ عرض کنم این اشخاص را که ما استخدام می‌کنیم بدون هیچ ملاحظه همه مان رأی می‌دهیم و ازمجلس هم می‌گذرد و درعمل هم نمیدانیم که اینها آقا یک مردمان متخصص وکارآمدی هستند که بدرد مملکت بخورند یا نه و یک مأمورین عادی هستند که اگر مستر جفرسون نشد مستر پترسون را استخدام کنند این فایده ندارد آقا حقیقتاً یک چیزی که فوق‌العاده باعث تأسف و تأثر بنده است و مخصوصاً از این فرصت می‌خواهم استفاده کنم و بعرض مجلس شورای ملی برسانم انیست که ما در کشور خودمان از زمان مرحوم بیات یک شخص فوق‌العاده دانشمند و متخصصی داریم که عملیات او دراروپا هم کاملاً سابقه دارد و عملیات او را می‌پسندند و آن دکتر دل‌پی است که خود این شخص یکی از علماء و دانشمندان بزرگ است که تا بحال چندین سرم را که در اروپا هم نمی‌دانسته‌اند و اطلاع نداشته‌اند کشف کرده است در مملکت ما و عملیات این شخص طوری است که تمام دانشمندان واهل علم اقدامات و عملیات و نظریات او را می‌پسندند این شخص جلوگیری از مرض طاعون گاوی در این مملکت کرده است که تمام مملکت را مضطرب و متزلزل کرده بود سرمی تهیه کرد و درست کرد که خطر مرتفع شد علاوه بر این سرمهای دیگری هم تهیه کرده است که از آنها هم استفاده شده است و برای مملکت مفید بوده است حالا عوض اینکه از این شخص تشویق و تقدیر شود واز دانش و معلومات این مرد دانشمند استفاده شود و از عملیات او بیشتر بنفع کشور استفاده کنند و نگذارند با قیمت‌های گزاف سرم‌هائی از خارج تهیه شود و بیاید الان مدتی است که کنترات او رفته است بوزارت مالیه و همینطور در توی دوسیه راکد مانده است و ابداً بآن اعتنائی نمی‌کنند و از وجود یک همچو عالمی نمی‌خواهند استفاده کنند و همینطور موضوع را سرسری تلقی کرده‌اند و این مرد معطل و بلاتکلیف مانده است آنوقت هی دنبال این می‌گردند که از آمریکا مستخدم بیاورند یا از جای دیگر. عرض کنم در مملکت ما در همین خراسان خودمان مرض دیفتری یک تلفات بیشماری می‌دهد و این شخص حاضر است برای مرض دیفتری هر مقداری که در کشور لازم است سرم تهیه کند و بسازد و بقیمت خیلی ارزان در دسترس عموم بگذارد که در مملکت توزیع بشود ولی وزارت دارائی ابداً توجهی تا بحال نکرده و با این شخص موافقت نکرده است که تعیین تکلیف قرار داد او بشود یا لااقل سی تا اسب باین شخص بدهند که از آنها این سرم را تهیه و بنفع مملکت توزیع نماید و رفع احتیاج کشور بشود اگر نمی‌خواهند تکلیفش را معلوم کنند برود بوطن خودش…

منشور- نمی‌تواند برود بالاخره همین‌جا می‌ماند جنگ است کجا برود؟

افشار- نه خیر آقا می‌رود چرا نمی‌تواند برود؟ هر کجا برود این قبیل اشخاص عالم و دانشمندا را با کمال منت می‌پذیرند چرا یک حرفی بزنیم که بی‌اساسی باشد؟ بنده عرض می‌کنم ما یک مستخدمنی اداری را بر می‌داریم میآوریم در صورتیکه جانشین اداری را برمیداریم می‌آوریم در صورتیکه جانشین برای آنها پیدا کردن خیلی آسان است ولی یک اشخاص مهم یک اشخاص عالم و دانشمند که مقامات علمی آنها در دنیا مورد تصدیق است سرم می‌سازد کشف می‌کند خدمات فوق‌العاده بانسان و جامعه انسانیت می‌کند برای حیوانات سرم تهیه می‌کند اینها را باید ازشان نگاهداری کرد و تشویق کرد (صحبت است) نه اینکه کنتراتش برود بوزارت مالیه و در همانجا بخوابد و توجهی بآن نشود و بتقاضاهای ین مرد اعتنائی نشود و وسائل پیشرفت کار را فراهم نکنند این ترتیب خوب نیست (صحیح است)

مخبر- این موضوعی که مطرح هست مربوط بقانون اختیاراتی است که از مجلس گذشت برای آقای دکتر میلسپو مجلس شورای ملی موقعی که آن قانون گذشت موافقت کرد که چند نفر دیگر هم مستخدم امریکائی بعنوان همکاری با دکتر میلسپو موافقت شود وحالا بر حسب آن اجازه است که این لایحه بمجلس شورای ملی تقدیم شده است اما این لایحه دارای یک معایبی است که با وجود اینکه بنده مخبر کمیسیون هستم باز می‌گویم و در کمیسیون هم به آقای وزیر دارائی عرض کردم یکی از وظایف اساسی که برعهده اهالی کشور و بر عهده مجلس و دولت است و جزو تکالیف اولیه او است ترویج پول رایج آن کشور است هر کشوری مکلف است که پول خودش را درکشور خودش رایج بداند در گذشته هم آنچه که ما مستخدم خارجی داشته‌ایم حقوق آنها بریال تعیین شده حالا بنده راجع به مقدار حقوق اینها عرض نمی‌کنم ولی در این لایحه مقدار حقوق را آمده‌اند با دلار معین کرده‌اند بنده در کمیسیون از آقای وزیر دارائی خواهش کردم که برای ترویج پول کشور و از نظر وظیفه مهمی که ایشان دارند و این پول کشور از نوامیس کشور است موافقت بفرمایند که حقوق اینها تبدیل بریال شود زیرا ما مکلف هستیم که پول خودمان را ترویج کنیم و تاکنون هم درگذشته حقوق مستخدمین روی همین اصل تدوین شده ملاحظه فرمائید هر چه بوده روی ریال و قبل از ریال هم تومان بوده است و آقای وزیر دارائی موافقت نکردند که بریال تعیین شود این یک موضوع موضوع دیگری که خواستم بعرض مجلس برسانم راجع بخرج مسافرت این اشخاص است که مخارج مسافرت اینها در لایحه تعیین نشده است در صورتیکه در لوایح استخدامی که سابقاً هم ما استخدام می‌کردیم خرج مسافرت آنها هم تعیین می‌شد که فلان مستخدم چند هزار دلار چقدر خرج ایاب و ذهاب اما در اینجا بطور مطلق نوشته شده است خرج ایاب و ذهاب خود وخانواده بلافصل او حالا این را چطور اجرا می‌کنند در عمل آن یک بحث جداگانه‌ایست این دو موضوع بود که برخلاف سوابق و برخلاف عقیده بنده بود که خواستم بعرض مجلس برسانم

وزیر دارائی- عرض می‌کنم این دو موضوعی که آقای امیرتیمور مخبر کمیسیون فرمودند مربوط بمواد است ولی حالا بطور کلی بنده مختصراً عرض می‌کنم اولاً موضوع ریال و پول ایران و قسمت قرارداد مالی که بسته می‌شود هیچوقت جنبة اساسی نداشته و هیچ اشکالی هم ندارد اگر قوانین سابق را هم ملاحظه بفرمائید هم ریال داشته و هم لیره وهم دلار و پولهای دیگر هم داشته است که در بعضی از آنها نوشته میشده است که نصف دلار و نصف ریال و این قضیه هم هیچ تأثیری از نظر وضعیت مملکتی و کشوری ندارد قراردادی است بین دو نفر بسته می‌شود و اگر البته سابقاً هم اشکال می‌کردند که لیره و دلار ننویسند از نظر این بود که ما لیره و دلار کم داشتیم و دولت سعی می‌کرد که هر قدر کمتر بشود ارز خارجی بدهد و هر قدر بیشتر بشود ریال خودمان را بدهد ولی امروز چون ما اسعار خارجی زیاد داریم و دست تنگی از اسعار خارجی نداریم موافقت شده است که حقوق آنها را با اسعار خارجی نوشته شده است و این هیچ اشکالی برای ما نخواهد داشت قسمت دیگر راجع بخرج سفر هم البته امروز خرج سفرهائی که پرداخته می‌شود آن اسناد خرج بخرج گذارده می‌شود و مطابق همان اسناد خزج سفر داده می‌شود و تعداد آنها هم معلوم است که اولاد است و زن

نایب رئیس- آقای دهستانی

دهستانی- عرض می‌کنم البته بموجب اجازة که قبلاً بدکتر میلسپو داده شده است حالا در این لوایح بعضی عرایضی که می‌شود بطور کلی مقصود مخالفت نیست برای اینکه نه تنها مجلس آن اجازه را داده است بلکه حسن ظنی که ما به آقای دکتر میلیسپو داریم و حیثیاتی را که ایشان از خودشان بروز داده‌اند یقین داریم که کاری و عملی بزیان ما نخواهند کرد زیرا اگر یک چنین عملی شود گمان نمی‌کنم بنفع او و همکاران او و حتی دولت امریکا هم تمام شود بنابراین در اصل موضوع مخالفتی نمی‌کنم ولی وقتی که گزارش آقای دکترمیلیسپو را که آقای نخست وزیر درجلسه خصوصی قرائت کردند مراجعه می‌شود بفکر می‌افتیم که این خرجها از کجا بایستی داده شود اگر بنا باشد که از این خرجها از کجا بایستی داده شود اگر بنا باشدکه از این مالیات بر درآمدی که لایحه‌اش بمجلس تقدیم شده است از آن محل هم داده شود بنده مخالفت نمی‌کنم ولی تصدیق بفرمائید که یک قسمت‌های کمرشکنی است ولی من باب تذکر و برای اینکه آقای دکتر میلسپو این خرجها و این احتیاجاتی را که برای مستخدمین خارجی دارند جبران کرده باشند لازم میدانم که ایشان را متذکر کنم اولاً تردیدی نیست که درکشور ما یک مردمان لایقی هستند که اغلب مشغول کار هستند ویک عده هم بکیار هستند که آنها هم مردمان صحیح العملی هستند که هر احتیاجی که مملکت داشته باشد می‌توانند رفع کنند فرض بفرمائید که آقای دکتر میلسپو هم اینها را لازم دارد ما هم موافقت می‌کنیم ولی از ایشان خواهش می‌کنیم که خرجهائی که در وزارتخانه ما می‌شود اینها را ما پائین بیاوریم اینها را بنده متذکر می‌شوم و آقای وزیر دارائی هم می‌شنوند اینها را جلوگیری کنید تا روزگار مردم بد نشود و ما محتاج بوضع یک قانون کمرشکنی نشویم حالا قسمتی از اینها عرض می‌کنم وزرائی که وارد کار شده‌اند مخصوصاً امیرخسروی البته تمام آقایان سابقه ایشان را می‌دانیم و از رویه کارشان هم مستحضر هستیم یک اشخاصی را این شخص تحمیل بوزارت دارائی کرد چون خودش افسر بود عده از این قبیل افسران را داخل کرد که اینها همینطور ماندند و حالا هم دارند حقوق می‌گیرند در صورتیکه سه چهار سال است کوچکترین کاری هم به آنها رجوع نشده است نه تنها کاری ندارند بلکه در هر ماه ده مرتبه هم هم بوزارتخانه نمی‌آیند اینها باید بروند پی کارشان که ما بتوانیم اینهائی که به کمک آقای دکتر میلسپو می‌آیند حقوق‌شان را جبران کنیم قسمت دیگر دیروز بنده در وزارت دارائی بودم معلوم شد که در حدود چهار صدهزار ریال پول قند و چای ادارات است بنده عرض می‌کنم که اینها چای نخورند ولی مثل اینکه واردین که به آنجا می‌روند به مهمانی می‌روند تند تند چای پیش بنده می‌گذارند با این وضعیت که مردم قند ندارند تصدیق بفرمائید که این وضعیت در بودجه و دیگر موضوع اتومبیل‌هائی است که ملاحظه فرموده‌اید البته یک عده مردمان با وجدانی هستند که حتی مضایقه می‌کنند اطفال خودشان را در اتومبیل بگذارند و در مدرسه که خط سیر آنها سات پیاده کنند ولی اشخاص دیگری هم هستند که به اتومبیل سوارمیشوند و بوزارتخانه‌شان می‌روند و بعد اتومبیل برمی‌گردد و اطفالشان را بمدرسه می‌برد و بعد برمیگردد خانم را ببازار می‌برد و برمگیرداند و بعد اطفال را از مدرسه بخانه می‌آورد. بعد می‌رود سر املاکشان این اتومبیل‌های ۴۳ را ملاحظه بفرمائید این مبلغ را وقتی نگاه کنید شاید بنده الان نتوانم حساب کنم ولی خود آقایان حساب کنید و تصدیق بفرمائید به‌بینید چندمیلیون تومان خواهد شد و فعلاً بنده مخالفتی با این قسمت ندارم و از آقای وزیر دارائی خواهش می‌کنم که آقای دکتر میلسپو را متذکر کنند که این دو قسمت را مورد توجه قرار دهند و این خرجهای اضافی و این پولهای که بطور مستمری آقایان وزراء بهرکس که آورده‌اند می‌دهند موقوف کنند.

نایب رئیس- آقای ناصری

ناصری- عرض کنم فرمایشات آقای دهستانی نزدیک به مطلب این لایحه هم نبود البته اشخاص خوب و بد در وزارتخانه‌ها و ادارات هستند و بنده معتقدم نیستم که اگر یکنفر کار بدی را انجام داد این را بطور عموم عنوان کنیم و این را اساس مخالفت قرار بدهیم و با لایحة که بهیچوجه مربوط بآن نیست اما نباید فراموش کرد که این لایحه فرع لایحه استخدام دکتر میلسپو است که در آن جا ما رأی دادیم این اشخاص استخدام بشوند و استخدام این معاونین فرع آن لایحه است بنابراین مخالفت بطور کلی دور از منطق بنظر برسد. عرض کنم ایرادی که اغلب بدکتر میلسپو وارد می‌شود و بنده غالباً شنیده‌ام این است که نه این که از خرج زیاد خود داری می‌کند و بذل بخشش زیاد دارد بلکه بیشتر این است که در خرج امساک می‌کند و سخت‌گیری می‌کند حتی خود آقایان وزراء دو سه نفرشان در همین مجلس اظهار کردند که لوایحی که گذشته و بتصویب مجلس رسیده بواسطه ندادن اعتبار آن از طرف رئیس کل دارائی و بمرحلة اجرا نرسیده است پس وقتی که مجلس اجازه دادند و او را آوردند بایستی وسائل کار را هم بدستش بدهید اگر ندادید البته نباید انتظار داشته باشیم که مقصودی که از استخدام و اختیارات او هست انجام شود اگر ندادید او نمی‌تواند آن مقصودی که هست انجام دهد فرض کنید مثل این است که یک اتومبیلی بدست یک کسی بدهید و بعد از دادن بنزین باو خودداری شود و مضایقه کنید خوب او نمی‌تواند به محلی که مقصود هست برسد پس باید وسائل کار دکتر میلسپو را هم فراهم کنیم تا بتواند کار کند وقتی که ما این را تصدیق کردیم و موافقت صمیمی کردیم و اسباب کارش را هم فراهم کردیم البته او هم منظوری که از استخدام او هست انجام می‌دهد. یکی از نمایندگان گویا آقای افشار بود اظهار می‌کردند که معلوم نیست نقشه عملی در کارهست یا نیست بنده این را هم بیمورد میدانم که برفرض این که دکتر میلسپو نقشه هم نداشته باشد از استخدام معاونین او مضایقه کنیم البته او هم نقشه دارد و نمی‌توانیم فرض کنیم که نقشه نداشته باشد منتهی ما باید وسائل کار را بدست شخصی که استخدام کرده‌ایم و مسئول یک کاری است بدهیم و چون موافقت کرده بودیم با استخدام این معاونین در یک لایحه که بتصویب مجلس رسیده است بنده معتقدم بیش از این وارد بحث در کلیات نشویم و آقایان اجازه فرمایند که وارد در مواد بشویم.

جمعی از نمایندگان- مذاکرات کافی است.

نوبخت- بنده مخالفم با کفایت مذاکرات

نایب رئیس- بفرمائید

نوبخت- مذاکراتی که از طرف غالب آقایان شد در عین حال که مخالفت می‌کردند میفرمودند موافقیم ولی بنده یک دلائلی دارم برای اینکه استخدام این آقایان بصلاح و و صرفة مملکت نیست از این جهت استدعا می‌کنم اجازه بفرمایند مذاکره شود و مطالب گفته شود.

نایب رئیس- بسته برأی مجلس است. رأی گرفته می‌شود به کفایت مذاکرات موافقین برخیزند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. رأی گرفته می‌شود بورود در شور مواد موافقین برخیزند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد. ماده اول:

ماده ۱- دولت مجاز است اشخاص نامبرده در پائین را که از اتباع کشورهای متحده آمریکای شمالی هستند بعنوان همکاران رئیس کل دارائی بمدت پنجسال استخدام نماید.

آقای رکس. آ. پیکسلی سمت معاون اداری با سالی ۱۲۵۰۰ دلار حقوق

آقای فرد. آ. شاکمن سمت معاونت برای تعیین قیمت‌ها با سالی ۱۰۰۰۰ دلار حقوق

آقای لی‌کنت سمت کارشناس مالی با سالی ۱۲۵۰۰ دلار حقوق

آقای برناردلمب رئیس اداره تحصیل مواد با سال ۱۲۵۰۰ دلار حقوق

آقای هربرت بون معاون مخصوص رئیس کل دارائی با سالی ۷۵۰۰ دلار حقوق

آقای ا. س. کان متخصص قیمت‌ها در قسمت تثبیت قیمت‌ها با سالی ۱۰۰۰۰ دلار حقوق

نایب رئیس- آقای رضوی.

رضوی- در ماده اول عنوان استخدام این عده آقایانی است که بعنوان معاونت رئیس کل دارائی قرار است بیایند و این جا مدت استخدام آنها را پنجسال معین کرده‌اند در صورتیکه آقای دکتر میلسپو الان شش هفت ماه است در ایران است و وقتی مدت استخدام آقای دکتر میلسپو خاتمه پیدا کرد استخدام معاونین او دیگر بی معنی است و علتی ندارد که آنها مستخدم باشند و در ایران باشند اگر چه در ماده دوم پیش‌بینی شده است که بعد از سه سال ممکن است تجدید نظری در استخدام آنها بشود ولی در آن‌جا گفته شده است که نسبت به دو سال بقیه بنده معتقدم اگر در این‌جا عوض مدت پنجسال نوشته شود از این تاریخ تا آخر مدت استخدام رئیس کل دارائی متناسب‌تر و بهتر باشد.

وزیر دارائی- بنده در این قسمت اشکالی نمی‌بینم و همانطور که آقای رضوی اشاره فرمودند در ماده ۲ هم پیش‌بینی شده است که بعد از سه سال اگر احتیاجی بوجود آنها نباشد اعلام فسخ قرارداد آنها می‌شود و با این ترتیب هم گمان می‌کنم این نظر آقاهم تأمین شود و اشکالی نداشته باشد.

نایب رئیس- آقای هاشمی.

هاشمی- موافقم.

نایب رئیس- آقای دکتر تاج‌بخش.

دکترتاج‌بخش- بنده می‌خواهم عرض کنم که با این کسر بودجه و با این وضعیات که همه ماها قائل هستیم نمیدانم چرا می‌بایستی قبول کنیم که بازخارجیها استخدام شوند و رأی بدهیم درصورتیکه اگر بنا باشد که از وجود سایرین هم که درادارات هستند نتوانیم استفاده کنیم دو نفر چهار نفر هم اضافه شود چه تأثیری دارد و در صورتیکه ما بخواهیم از عده مستخدمین خودمان بکاهیم و آنها را خارج کنیم و بیچاره کنیم چرا باید از خارج با حقوقهای گزاف استخدام کنیم در صورتیکه بایستی حقوق پانصر نفر یا هزار نفر را بدهیم و یک مستخدم خارجی بیاوریم در صورتی که معلوم نیست وجود آنها هم چندا فایده و تأثیری داشته باشد و بنده سراغ دارم کسانی را که با خود آقای دکتر میلیسپو هم که سابقاً اینجا بودند کارکرده‌اند و خودشان تصدیق کرده‌اند که نقشه‌هائی که ایشان طرح کرده‌اند آنها عملی کرده‌اند و بدست آنها انجام شده و الآن آن اشخاص هستند و عدة از آنها هم فعلاً مستخدم دولت هستند بنده عقیده دارم که برای اینکارها باید از وجود آن اشخاص استفاده کنیم و از خارج دیگر استخدام نکنیم.

نایب رئیس- آقای ملک‌مدنی

ملک مدنی- اساس اجازة استخدام معاونین آقای دکتر میلیسپو در قانون اختیارات دکتر میلیسپو بتصویب مجلس رسیده و مجلس تصویب کرده است و این لایحة که تقدیم شده از نقطه نظر آن قانون کلی است که مستخدمین خارجی باید حقوق و سمت و مدت خدمتشان بتصویب مجلس برسد و حالا آن قسمت به مجلس آمده است و وقتیکه ما در قانون اجازه دادیم و گفتیم که دکتر میلیسپو اختیار دارد این اشخاص را انتخاب و استخدام کند دیگر مخالفت موضوع ندارد و بعلاوه وقتی که اختیار دادیم که رئیس کل دارائی در قسمت تثبیت نرخها و قیمت‌ها عملیات و اقداماتی بکند البته باید وسائلش را هم فراهم کنیم و یکی از وسائل هم استخدام این اشخاص است که دکتر میلیسپو تقاضا کرده و مجلس هم موافقت کرده است و بنظر بنده موضوع فوق‌العادة هم نیست اینکه آقای دکتر تاج بخش فرمودند که باید از وجود ایرانیها هم استفاده شود و نباید آنها را بیکار کنند البته بنده هم کاملاً موافقم که اشخاصی که ممکن است از وجودشان استفاده شود استفاده کنند ولی استخدام این چند نفر هم ضرور است و مجلس هم باید همانطور که اول تصویب کند و اگر ما انتظار داریم که دکتر میلیسپو موفق شود که وضعیت قیمت‌هائی که باین ترتیب بالا می‌رود که همه را واقعاً بزحمت انداخته است پائین بیاورد باید وسائل کار را هم برای او فراهم بیاوریم و البته چون دکتر میلیسپو طرف اعتماد است و این تقاضا را کرده است باید وسائل کارش فراهم شود.

نایب رئیس- آقای منشور.

منشور- البته هر نفعی متضمن یک خرجی است ما که تشکیلات خارجی می‌خواهیم باید یک اشخاص خارجی را استخدام بکنیم و پول هم بدهیم اما این موضوعی را که آقایان می‌فرمایند که ما یک عدة را در وزارتخانه‌ها داریم باید از آنها استفاده کنیم و با این وضع ممکن است آنها بیکار بمانند این اشخاص از دو حال خارج نیستند یا یک اشخاص فاضل و کارآمدی هستند البته دکتر میلیسپو هم از اشخاص فاضل استفاده خواهند کرد. اما آمدیم سرسه سال و پنجسال این معامله آقا دارای دو طرف است یکی دولت ایران است و یکی این اشخاصیکه می‌خواهند استخدام شوند برای این قرار داد یک مدت سه سالة قرارداده‌اند و بعد از انقضای سه سال در دو سال بقیه حق دارند هر دو طرف فسخ کنند این قرارداد را ولی بنده عقیده دارم که این حق فسخ باید یک طرفه باشد و این حق فسخ را باید فقط برای دولت ایران قائل شد که اگر بعد از سه سال نخواست این مستخدمین را نگاه دارد حق فسخ داشته باشد و آنها را دیگر استخدام نکند ولی این حق فسخ برای آنها نباشد و برعکس بعد از مدت سه سال آنها حق نداشته باشند زیرا ممکن است اگر بعد از این مدت دولت خواست به استخدام آنها ادامه دهد آنها بگویند که می‌خواهیم برویم و فکر کنند که باینوسیله شاید آنها را با یک حقوق بیشتری استخدام کنند والا بگویند فسخ می‌کنیم باین جهت برای رعایت صرفة دولت باید شرط فسخ بعد از سه سال را برا دولت قائل شد و برای آنها حق فسخ نباشد.

مخبر- چنانچه به ماده ۶ مراجعه بفرمائید نظر آقا را تأمین می‌کند زیرا برای دولت حق فسخ همیشگی قائل شده زیرا طبق ماده ۶ که ذکر شده است: در صورتیکه قرار استخدام شش نفر مذکور بجهاتی غیر از آنچه در ماده پنجم ذکر شده پایان یابد دولت ایران بطور منصفانه با آنها رفتار خواهد نمود. پس دولت هر وقت آنها را نخواهد می‌تواند عذر آنها را بخواهد و اشکالی ندارد.

نایب رئیس- آقای انوار.

انوار- عرض کنم موضوعی را که آقای رضوی بیان کردند کاملاً بنده را متوجه مطلبی کرد ما بموجب قانونی که گذاراندیم مدت اختیارات رئیس کل دارائی را شش ماه بعد از جنگ قراردادیم و ضمناً آنجا قرار شد که نه نفر برای معاونت دکتر میلیسپو آنجا هم همکاران بود و بالاخره معاونت در نظرگرفته شد و حالا این‌جا در باره یکنفر نوشته شده است معاونت مخصوص این معاون مخصوص هم خوب نیست برای اینکه ممکن است یک امتیازاتی برایش قائل شوند در آنجا نه نفر بود باسم معاونت و طبق همان اختیارات این نه نفر هم منتهی تا شش ماه بعد از جنگ برای انجام این اختیارات باشند حالا آمده است اینجا مخلوط شده است بعضی را متخصص مالی بعضی معاون مخصوص و چیزهای دیگر نوشته‌اند آنهائی که برای این چیزها لازم بود در آن لوایح سابق گذشت این نه نفر برای اجرای اختیارات است وقانون اختیارات هم معین کرده است که شش ماه بعد از جنگ اختیارات دکتر میلیسپو تمام می‌شود عنوان استخدام این اشخاص تابع آن اختیارات است و آنهم این است که مادام که این اختیارات باقی است استخدام اینها هم باید باقی باشد از خداوند باید بخواهیم که زودتر این جنگ تمام شود که اینها را دیگر نخواهیم و اختیارات هم از بین برود این است که بنده پیشنهاد می‌کنم نوشته شود خاتمه استخدام اینها خاتمه اختیارات است که خاتمة جنگ باشد وقتی که خاتمة اختیارات شد خدا میداند که یکسال دیگر تمام شود دو سال دیگر تمام شود آنوقت آقای مخبر فرمودند که ما حق فسخ داریم درست است ولی شما میدانید که آنقدر ما توجه داریم به بیگانه که ممکن است از این حق هیچ استفاده نکنیم پس خوبست که ما حق خودمان را معلوم کنیم که مطابق این اختیاراتی که بدکتر میلیسپو داده شده تا وقتی که این اختیارات باقی است استخدام آنها هم باقی باشد و خدمت کنند.

مخبر- پیشنهاد کنید:

انوار- پیشنهاد کرده‌ام حالا هم البته آقای وزیر دارائی توضیح خواهند داد.

وزیر دارائی- البته یک مستخدمینی که استخدام می‌شوند باید وضعیت استخدامی آنها معین باشد ونمیشود مدت استخدام آنها را معلق کرد که اگر فردا این اختیارات تمام شد استخدام آنها هم خاتمه پیدا می‌کند یا یکماه دیگر یا دوماه دیگر نمی‌شود اینطور معلق گذاشت ما برای همین قسمتی که فرمودید در این قانون دو جور حق فسخ برای دولت قائل شدیم یکی در ماده ۲ که اگر خواستیم بعد از سه سال خاتمه می‌دهیم یکی هم در ماده ۶ که نوشته شده اگر قضایائی پیش آمد و خواستم بخدمت آنها خاتمه بدهیم بتوانیم و بآن ترتیب خاتمه بدهیم البته این نظر هم مراعات شده ودر نظرگرفته شده است و نمی‌شود فعلاً بیک عنوان غیرمعلوم معلق کنیم زیرا معلوم نیست خاتمة جنگ چه وقت است یکماه دیگر یا دو ماه دیگر چه وقت است و کی تمام می‌شود و این موضوعی را که آقای رضوی فرمودند که ما چون آقای دکترمیلسپو را با این معاونین برای یک نوع خدمت استخدام می‌کنیم و وقتی که استخدام رئیس کل دارائی تمام شود خدمت معاونین موردی ندارد این منطقی است که تا مدتی که قرارداد ایشان باقی است مدت قرارداد این معاونین هم باقی باشد این است که بنده خواهش می‌کنم با نظر آقای رضوی موافقت بفرمائید بهمان ترتیب که با انقضای مدت قرارداد دکتر میلسپو قرارداد این معاونین هم خاتمه پیدامیکند.

بعضی از نمایندگان- مذاکرات کافی است.

نایب رئیس- پیشنهادات خوانده می‌شود. پیشنهاد آقای انوار.

پیشنهاد می‌کنم در ماده استخدام آقای هربرت بون‌الخ کلمة معاون مخصوص تبدیل شود به معاونت و در استخدام ا. س. کان. متخصص قیمت‌ها نوشته شود معاون.

نایب رئیس- آقای انوار.

انوار- بنده مکرر عرض کردم وقتی که آن ماده اختیارات مطرح بود عنوان کردیم چه نوشته شود که یک بار سنگینی نباشد بنده نوشتم کمک کار بعد گفتند کمک کار نباشد عنوان معاونت بالاخره قبول شد ولی عنوان معاون مخصوص در آن لایحه نوشته نشده است این بود که پیشنهاد کردم همان عنوانی که در آن قانون بود اینجا هم نوشته شود.

وزیر دارائی- بنده موافقت می‌کنم.

مخبر- بنده هم موافقم نظر آقای انوار در لایحه اختیارات نوشته شده این جا هم قبول می‌کنم.

نایب رئیس- پیشنهاد دیگر آقای انوار.

پیشنهاد می‌کنم در ماده اول عوض کلمة پنجسال نوشته شود تا خاتمه خدمت رئیس کل دارائی.

نایب رئیس-آقای انوار

انوار- بنده خیال می‌کنم عرایضی که بنده کردم و همینطور هم آقای رضوی تذکر دادند برای وزارت دارائی و قانون بهتر باشد برای اینکه ما در قانون اختیارات دکتر میلیسپو اختیار دادیم که نه نفر برای معاونت در آن کار انتخاب کند و استخدام شوند برای کارهای مالیه که شش نفر اجازه داده شده بود آن شش نفر را که قبلاً قانونش تصویب شد حالا ما نسبت به‌اینها که دیگر نمی‌توانیم تغییر عنوان بدهیم گفتند که اگر بخواهید ایشان قیمت‌ها را تثبیت کنند نه نفر معاون برای او معین کنید و این اختیار هم منتهی تا شش ماه بعد از جنگ است حالا آقای وزیر دارائی می‌فرمایند که این موضوع در نظر بود و در مادة دوم و ششم هم پیش‌بینی شده است بنده می‌گویم اینکه نظر شما بوده است در مادة اول هم مینویسدکه این نه نفری را که طبق قانون اختیارات انتخاب می‌کند و قانون اختیارات هم که تا شش ماه بعد از جنگ است مدت استخدام اینها را هم تا ششماه بعد از جنگ است مدت استخدام اینها را هم تا ششماه بعد از جنگ قراربدهید و اگر ما بخواهیم مطابق ماده دوم تازه بگوئیم فلان دلیل را داریم برای فسخ آنوقت تازه ممکن است دلیل ما را رد کند و جریانی واقع شود که رد کند اینجا کاملاً معلوم است که مطابق قانون اختیارات است و تا شش ماه بعد از جنگ است حالا دیگر بسته به نظر مجلس است.

مخبر- بنده خاطر نمایندة محترم را مستحضرمیدارم که قانون اختیارات دکتر میلیسپو تا شش ماه بعد از جنگ نیست و این حق برای مجلس و برای دولت محفوظ است که هر موقع می‌خواهند ممکن است آنرا الغاء کنند ممکن است مجلس یکماه دیگر قانون اختیارات را ملغی کند و مصلحت نداند باقی باشد واگر نوشته شود که مدت استخدام آنها تا شش ماه بعد از جنگ است این اختیار از دست دولت برود بنابراین همانطور که عرض کردم چون در ماده ۶ این حق برای دولت محفوظ است که هر موقع بخواهد می‌تواند فسخ کند و هیچ جای نگرانی نیست اگر آن اختیارات دکتر میلیسپو تا آخر جنگ باقی بود که اینها هم باقی خواهند ماند اگر زودتر از بین برود که استخدام اینها هم از بین خواهدرفت.

انوار- اجازه میفرمائید؟ بنده استرداد می‌کنم برای اینکه می‌ترسم بدتر شود ولش می‌کنم.

نایب رئیس- پیشنهاد آقای افشار:

پیشنهاد می‌کنم در ماده اول بجای پنجسال نوشته شود تا ششماه بعد از جنگ کنونی.

افشار- مسترد می‌کنم.

نایب رئیس- پیشنهاد آقای رضوی:

پیشنهاد می‌کنم ماده اول بشرح زیر اصلاح شود:

ماده اول- دولت مجاز است اشخاص نامبرده در پائین را که از اتباع کشورهای متحده آمریکای شمالی هستند بعنوان همکاران رئیس کل دارائی از تاریخ تصویب این قانون تا آخر مدت استخدام رئیس کل دارائی استخدام نماید.

نایب رئیس- آقای رضوی.

رضوی- عرض کنم اولا لازم است بنده یک توضیحی عرض کنم که درعلم منطق ما خواندیم که تصدیق به شیئی تصدیق مایلزم آن است که کسی تصدیق شیئی را کرد بلوازم او هم باید تصدیق داشته باشد ما وقتی که قبول کردیم و مجلس شورای ملی روز اول آمد و گفت که مستشار خارجی لازم است و باید از وجود مستخدمین استفاده کرد بافراد و کیفیت و عدش نباید مخالفت کرد وقتی که ما مبنا را قبول کردیم دیگر در جزئیاتش نباید زیاد دست آنها را به بندیم آمده‌ایم اختیاراتی بدکتر میلیسپو داده‌ایم در اختیارات قرار شد نه نفر برای همکاری او در این عملیات استخدام شود اگر در این کار ایرادی شود در صورتیکه نتیجه گرفته نشود آنوقت می‌گویند که فلان چیز کم بود زیاد بود ازاین نه نفر معاون شش نفر را الان آورده‌اند و می‌خواهند قانون آنرا بگذارنند بنده عرض می‌کنم مدت استخدام این نه نفر را اساساً طوری قرار بدهید که بعد از آنکه مدت استخدام خود دکتر میلیسپو تمام شد مدت استخدام اینها هم تمام شود برای اینکه دیگر وجود اینها لازم نیست و اگر هم لازم باشد که استخدام دکترمیلیسپو تجدید شود و اینها هم لازم باشند استخدام آنها هم تجدید خواهد شد باین جهت پیشنهاد کردم بجای پنجسال نوشته شود تا آخرین روز استخدام دکتر میلیسپو و تمنا دارم آقای وزیر دارائی هم موافقت بفرمایند.

وزیر دارائی- همانطور که عرض کردم چون ما بموجب ماده دویم بعد از سه سال اختیار فسخ داریم می‌توانیم استفاده کنیم و همچنین از اختیار ماده ۶ هم می‌توانیم استفاده کنیم و با بودن این دو قسمت نظر آقای رضوی هم تأمین می‌شود.

رضوی- اجازه میفرمائید؟ عرض کنم در ماده دوم نوشته شده است که بعد از سه سال هم دولت و هم مستشاران می‌توانند نسبت به دو سال باقیمانده تصمیم بگیرند که آیا این استخدام باقی باشد یا خیر اگر بنا باشد ما موافقت کردیم که دوسال آخر هم باقی باشند آن پنجسال خواهد شد و حالا شش ماه هفت ماه از مدت خدمت دکترمیلیسپو گذاشته است بالاخره بعد از آنکه اینها استخدام شدند لااقل این چند ماه کم می‌شود بنده حالا این پیشنهاد را مسترد می‌کنم و اصلاح می‌کنم که بمدت چهار سال و ششماه استخدام شوند.

مخبر- همانطور که در جواب آقای انوار عرض کردم استخدام این اشخاص برای همکاری با آقای دکتر میلیسپو طبق قانون اختیارات است و ممکن است قانون اختیارات را طبق یک مقتضیاتی ششماه دیگر مجلس لغو کند و اختیاراتی برای دکتر میلیسپو باقی نماند و وقتی که اختیاراتی برای دکتر میلیسپو باقی نماند دیگر همکاری برای این کار موردی ندارد از این جهت است که عرض کردم اگر چنین پیش آمدی بکند طبق ماده ۶ استفاده می‌کنیم و تمام اینها را عذرشان را خواهیم خواست و دیگر تاریخ نمی‌خواهد و باین جهت نظر آقا هم تأمین است و ماده ۶ دست دولت را باز می‌گذارد که هر موقع اختیارات دکتر میلیسپو منقضی شد یا مجلس منقضی دانست و لغو کرد به خدمت اینها هم خاتمه بدهد.

رضوی- بنده پیشنهاد خودم را مسترد می‌کنم.

نایب رئیس- پیشنهاد آقای اوحدی:

پیشنهاد می‌کنم در سطر اول اضافه شود (بااحراز تخصص در اموری که برای انجام آن معین می‌شوند)

نایب رئیس- آقای اوحدی.

اوحدی- بنده در موقع اختیارات پیشنهاد کردم که این اشخاص که بسمت همکاری و مساعدت برای این موضوع معین می‌شوند تخصص آنها محرز باشد این روی یک تجربیاتی بود که بنده این را پیشنهاد کردم زیرا یک چیزهائی در مستشارهای خارجی دیده شده است در وزارت پست و تلگراف که یک مستشارهائی با یک حقوقهای گزافی بودند و پس از آنکه بنده وارد آن جریان شدم معلوم شد که هیچکدام نه تصدیق علمی دارند و نه تصدیق عملی باین جهت الآن می‌گویم که این اشخاص که بسمت همکاری برای دکتر میلیسپو معین می‌شوند و من باید در حق آنها رأی بدهم باید تخصص آنها در کارهائی که بآنها رجوع می‌شود و در امور مالی یا عملاً محرز شود یا عملاً و مادام که نشده است من نمی‌توانم رأی بدهم

مخبر- البته آقای اوحدی را بنده قبول دارم ولی اشکالی قضیه بر این است که پیش کی این تخصص محرز شود و کجا مورد قبول واقع شود البته بنده هم عقیده‌ام این است که این اشخاصی که دعوت می‌شوند شایستگی داشته باشند برای خدمت‌هائی که بآنها رجوع می‌شود ولی این کار برعهدة دولت است و دولت باید سعی کند که این اشخاص شایستگی داشته باشند والا باید آن دولتی را که اشخاص ناشایسته را آمده است بجای شایسته انتخاب کرده است تعقیب کرد و مجازات کرد.

نراقی- باید دیپلم تخصص در آن خدمت را داشته باشند

وزیر دارائی- عرض کنم در قسمت استخدام مستشارها البته آن قسمتی که فعلاً مشغول خدمت هستند و بنده با آنها همکاری کرده‌ام حقیقتاً یک مردمانی هستند فهمیده و در قسمتهای خودشان اطلاعات کافی دارند و البته حالا هم این اشخاصی که انتخاب می‌شوند روی نظر آقای اوحدی انتخاب می‌شوند ولی ذکر آن در قانون خوب نیست این است که استدعا می‌کنم آقای اوحدی هم پیشنهاد خودشان را پس بگیرند البته دولت نهایت مراقبت را در این کار خواهدکرد.

اوحدی- بنده پس نمی‌گیرم رأی بگیرید.

نایب رئیس- رأی می‌گیریم به پیشنهاد آقای اوحدی موافقین برخیزند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد پیشنهادات تمام شد. رأی گرفته می‌شود به ماده اول آقایان موافقین برخیزند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. ماده دوم:

ماده ۲- آغاز خدمت این سه نفر از روز حرکتشان از امریکا محسوب می‌شود و پس از انقضای سه سال دولت ایران یا اشخاصی مزبور مجاز خواهند بود دو سال باقی مدت استخدام را ادامه دهند یا فسخ نمایند ولی هر یک از طرفین باید قصد خود را دایر به فسخ قرار داد استخدام چهار ماه قبل از انقضای سه سال اول بطرف مقابل اعلام نموده باشد.

نایب رئیس- آقای سزاوار.

سزاوار- بنظر بنده اینجا اختیار فسخ برای طرفین قرارداد بیموضوع است زیرا دولت ایران که اینها را استخدام می‌کند بموجب ماده اول برای پنجسال است اما بعد از مدت سه سال ممکن است دولت ایران احتیاج نداشته باشد و بخواهد استخدام آنها را خاتمه بدهد البته در این ماده یک اختیاری را برای دولت قائل شده‌اند که چهار ماه قبل اطلاع بدهد و برای مدت بقیه استخدام قرارداد آنها را فسخ کند ولی البته این اختیار برای آنها بی موضوع است زیرا صرف نظر از مخارجی که دولت می‌کند خودشان قبول می‌کنند بموجب ماده اول که پنجسال در اختیار دولت باشند و اینجا مورد ندارد که ما یک رجحانی قائل شویم برای آنها و ممکن سات در خلال مدت هم دولت یک احتیاجی بودجود آنها پیدا کند و آنها بگویند خیر ما دیگر حاضر نیستیم و دولت آنوقت نتوند استفاده منظوره را از وجود آنها بکند.

وزیر دارائی- عرض کنم چون در این قسمت برای دولت اختیار فسخ هست ممکن است این مستخدمین در آنموقع یک گرفتاریها و کسالتی پیدا کنند که بخواهند و محتاج باشند که فسخ کنند بنابراین اختیارا برای طرفین قائل شده‌اند و بنظر بنده اشکالی هم نخواهد داشت.

نایب رئیس- آقای انوار.

انوار- عرض کنم این جا نوشته شده است ابتدای استخدام آنها از روز حرکت آنها است از آمریکا حرکت آنها از آمریکا باختیار خودشان است ولی ممکن است مدتی طول بکشد که این جا وارد شوند و مشغول کار شوند بنده عقیده‌ام این است از روزی که مشغول کارمیشوند حقوق بگیرند مثل این که ما مدتی در روزنامه‌ها می‌خواندیم که دکترمیلسپو در بغداد مانده است در بصره مانده است و حالا باین اشخاص هم از روز حرکت باید حقوق بدهیم ولی مدت آمدن آنها از آمریکا باین جا معین نشده است که از روز حرکت از آمریکا تا روزی که پشت میز می‌نشینند چقدر باید طول بکشد باید یک مدتی باشد اگر بنا باشد بعنوان اینکه دریا فلانطور بوده یا هوا چه طور بوده است شش ماه طول بکشد تا این مستخدم بیاید و مشغول کار شود پس باید صحبت شود که از روز حرکت از آمریکا که با طیاره می‌آید پانزده روز طول بکشد و بیاید سر خدمت واگر دوماه دیگر بیاید این صحیح نیست و باید این جهات را نسبت به مخارج همیشه ما در نظر داشته باشیم.

وزیر دارائی- عرض کنم که البته ازآمریکا که حرکت می‌کنند بعزم ایران حرکت می‌کنند و هیچ توقفی نخواهند داشت مگر یک موانعی پیش بیاید و الا بدون وجود مانع مستقیماً بایران خواهند آمد ولی حالا موقع جنگ است ممکن است موانعی پیش بیاید این است که مدت معینی را نمی‌شود تعیین کرد و البته این مستخدمین هم هیچوقت از خط سیری که دارند خارج نمی‌شوند مگر یک اتفاقی بیفتد.

مخبر- بنده هم بنماینده محترم اطمینان می‌دهم که اگر این مستخدمین دیرتر وارد کشور شوند از مصالح کشوری ما چیزی فوت نخواهد شد.

نایب رئیس- پیشنهاد آقای منشور.

پیشنهاد می‌کنم در آخر ماده ۲ نوشته شود در هر حالا بیش از صدی بیست حقوق آنها نخواهد بود.

نایب رئیس- پیشنهاد آقای سزاوار.

پیشنهاد می‌کنم بجای کلمه مجاز نوشته شود مخبر خواهند بود.

نایب رئیس- آقای سزاوار.

سزاوار- البته اینجا یک قراردادی است و اجبار برای طرفین است راجع به فسخ قرارداد و کلمه مخبر متناسب تر است از کلمه مجاز و نظر بنده این است که بجای کلمه مجاز مخبر را موافقت کنند بهتر است.

مخبر- بنده قبول می‌کنم تصور می‌کنم فرقی ندارد.

وزیر دارائی- بنده هم قبول می‌کنم.

نایب رئیس- رأی گرفته می‌شود به ماده ۲ آقایان موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده سوم:

ماده سوم- خانه و سوخت و روشنائی این ۶ نفر بهزینه دولت خواهد بود ولکن اشخاص نامبرده مختارند در عوض آن معادل ۲۰% از حقوقشان دریافت دارند.

نایب رئیس- آقای منشور.

منشور- عرض کنم در این ماده پیش‌بینی شده است که دولت وسائل سکنی و سوخت مستخدمینش را فراهم کند و اگر آنها هستند ۲۰% بگیرند از حقوقشان. اما ممکن است که آنها اقناع نشوند و آنها الزام بکنند دولت را که وسائل سکنی و سوخت و روشنائی را دولت فراهم کند ولو از صدی بیست تجاوز کند بنظر بنده لازم آمد که بنویسیم درآخر ماده که در هر حال از صدی ۲۰ حقوق آنها تجاوز نخواهد کرد نتوانند مخارجی پیشنهاد کنند که بیش از صدی ۲۰ باشد.

وزیر دارائی- عرض کنم این قسمت که فرمودید نوشته شده است خانه و سوخت و روشنائی این یعنی زیادتر از این نخواهد. البته این را که دولت خودش تعیین می‌کند همینطور خواهدبود. ولی خوب اینکه فرمودید بیشتر نشود حالا ممکن است که بیشتر بشود ولی البته محدود بسه چیز است خانه و سوخت و روشنائی.

منشور- با توضیحی که آقای وزیر دارائی فرمودند نظر بنده تأمین شد و مسترد می‌کنم.

نایب رئیس- رأی گرفته می‌شود بماده سوم آقایان موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده چهارم:

ماده ۴- هزینه مسافرت بایران و مراجعت اشخاص مزبور و خانواده بلافصل ایشان از طرف دولت ایران تأدیه می‌شود و همچنین هزینه مسافرت در ایران برای انجام خدمت بعهده دولت خواهد بود.

مخبر- بطوری که آقای وزیر دارائی در اول جلسه توضیح فرمودند مقصود از خانواده بلافصل و زن و فرزند آنها است و بغیر از آنها بکسی دیگر اطلاق نمی‌شود.

وزیر دارائی- بنده هم نظرم همین است.

نایب رئیس- پیشنهاد آقای انوار.

پیشنهاد می‌کنم در آخر ماده چهارم بعد از کلمه خواهد بود نوشته شود درحدود آئین‌نامه مسافرت مستخدمین برای انجام خدمت.

نایب رئیس- آقای انوار.

انوار- این توجه بفرمائید این آئین‌نامه که اینجا نوشته است مطلق است در صورتیکه هر وزارتخانه یک آئین‌نامه دارد برای مأمورین خودش در سفر رفتن آن آئین نامه معینی است ولی اینجا مطلق نوشته‌اند اینست بنده پیشنهاد می‌کنم که مطابق آن آئین‌نامه که در وزارتخانه‌ها هست اجرا شود زیرا اگر مطلق نوشته نشود ممکن است بیشتر باشد.

مخبر- این موضوع که آقا می‌فرمایند این مسافرت آنها بایران مطابق یک مقررات خاص و آئین‌نامه‌هائی است که نظر آقا کاملاً تأمین است و این مسلم است این‌ها در تحت یک مقررات و آئین‌نامه‌هائی هست و مقدارش هم کاملاً معین و مشخص است.

نایب رئیس- رأی گرفته می‌شود به ماده چهارم موافقین برخیزند (اکثربرخاستند) تصویب شد ماده پنجم:

ماده ۵- در صورتیکه اشخاص مذکور قبل از پیان مدت استخدام فوت نمایند و یا در نتیجه خدمت بدولت ایران ناتوان بشوند و از کار فرو مانند دولت ایران معادل حقوق دو سال بورثه متوفی یا بخود او تأدیه خواهد نمود و همچنین هزینه برگشتن خانواده متوفی یا خود او بعهده دولت ایران خواهد بود. هرگاه عمل فوق در دو سال آخر خدمت پیش آید ورثه متوفی یا خود او فقط بدریافت حقوق مدت خدمت ذیحق خواهندبود.

نایب رئیس- آقای مهدوی.

مهدوی- عرض کنم در این ماده نوشته است هزینه برگشتن خانواده متوفی بعهده دولت خواهد بود و در ماده ۴ نوشته شده بود بلافصل بنده معتقدم که آن کلمه بلافصل اینجا هم نوشته شود.

وزیر دارائی- بنده موافقت می‌کنم.

نایب رئیس- آقای منشور.

منشور- اینجا یک موضوع بنظر بنده رسید که شاید آقایان این توجه را نکرده باشند. این ماده ۵ ملحضا بمعنای بیمه کردن این مستخدمین است که اگر در یک مدت معین این‌ها را از کار خارج کردند حقوق آنها را دو سال بپردازند و یا اینکه اگر فوت کردند این حقوق را بآنها بدهند بنده نظرم این است که اگر دولت یک کاری بکند خیلی بصرفه‌اش تمام می‌شود که دولت خوب است آنها را بیمه کند یا اینکه آنها را وادار کند که خودشان را بیمه کنند که درصورت فوت دولت بیمه را از کمپانی بنفع خودش می‌گیرد و بآنها می‌دهد آنوقت دیگر دولت ضرر فوق‌العاده نکرده است حالا این را هر طور صلاح میدانند اصلاح بفرمایند. بعلاوه اینجا نوشته شده است که بدریافت حقوق مدت خدمت ذیحق خواهند بود باید اضافه شود بدریافت حقوق بیمه چون حس نشود که حقوقی معادل حقوق خدمت می‌گیرند.

وزیر دارائی- این قسمت را که آقای منشور اظهار فرمودند کاملاً واضح است برای اینکه قبلاً نوشته شده است دو سال و بعد نوشته شده اگر بعد از دو سال اتفاقی افتاد حقوق خدمت داده می‌شود و این واضح است که همان حقوق بقیه مدت خدمت است که باو داده می‌شود و این از نظر این است که یک کمک و مساعدتی بشود بخانواده‌اش یا خودش که بتواند زندگی کند.

نایب رئیس- پیشنهادات قرائت می‌شود. پیشنهاد آقای منشور:

درماده ۵ بنده پیشنهاد می‌کنم: دولت هر یک از مستخدمنی مزبور را موظف است معادل حقوق دوسال در مقابل فوت یا سایر سوانح بیمه نماید.

نایب رئیس- آقای منشور.

منشور- دولت البته موظف است که یک وجهی مطابق حقوق دو سال بدهد و این از کیسه دولت رفته است ولی اگر آنها را بیمه کند آنرا می‌گیرد و بآنها می‌دهد و نظری که بنده داشتم این بود.

مخبر- بنده از دولت استدعا می‌کنم که اگر بعد از این خواستند یک مستخدمی را استخدام کنند قبلاً اطلاع بدهند بآقا که ایشان هم نظریات حقوقی خودشان را بفرمایند ولی عجالتاً مسترد بفرمایند.

منشور- مسترد کردم

نایب رئیس- پیشنهاد آقای هاشمی.

پیشنهاد می‌کنم بجای خانوداده بلافصل نوشته شود خانواده‌ای که بایران مسافرت کرده‌اند.

نایب رئیس- آقای هاشمی.

هاشمی- عرض می‌شود گاهی هم در مجل یک قسمتهائی ضمیمه قانون می‌شود که شاید در عمل یک اشکالاتی پیش می‌آورد. اصل منظور بنده این است که اشخاصی که با این مستخدمین که استخدام شده‌اند بایران مسافرت کرده‌اند اگر وفات کردند خرج مسافرت آنها داده شده باشد که عودت بوطنشان بکنند. این جا لفظ بلافصل را ضمیمه قانون کردیم شاید او با خودش زن وبچه‌اش را موقعی که آمد بایران نیاورد و در عوض برادر زاده‌هایش را آورده باشد و اتفاقاً وفات کند در این صورت این جا بموجب این ماده نمی‌توانند بپردازند و اسباب اشکال خواهد شد.

مخبر- مقصود این است که اگر یک موقعی لازم شد بخانواده. خودش و بلافصلش بدهند والا به پسر خواهرش و یا همشیره‌زاده‌اش که پول نمی‌دهند؟

هاشمی- بنده مسترد می‌کنم.

نایب رئیس- رأی گرفته می‌شود بماده ۵ آقایان موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۶

ماده ۶- درصورتیکه قرار استخدام ۶ نفر مذکور بجهاتی غیر از آنچه در ماده پنجم ذکر ذکر شده پایان یابد دولت ایران بطور منصفانه با آنها رفتار خواهد نمود.

جمعی از نمایندگان- مخالفی نیست آقا رأی گرفته شود

نایب رئیس- رأی گرفته می‌شود بماده ۶ آقایان موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۷

ماده ۷- وزارت دارائی مجاز است حقوق مستشاران آمریکائی را که بموجب این قانون استخدام می‌شوند و حقوق آنهائی را که فعلاً در ادارات مالی مشغول انجام وظیفه می‌باشند بنحوی پرداخت نماید که حقوق خالص آنها کمتر از میزان مصوبه مجلس شورای ملی نباشد.

نایب رئیس- آقای انوار:

انوار- برای اینکه مجلس توجه داشته باشد که غیر از این ۹ نفر ۶ نفر هم وزارت خوابار پیشنهاد کرده است و همینطور وزارت جنگ و اداره ژاندارمری و شهربانی و همینطور در جاههای دیگر عده‌ای پیشنهاد کرده‌اند بنابراین عده آنها خیلی زیاد می‌شود که یک قلمش را بنده بعرض مجلس میرسانم که آنوقت توجه داشته باشند البته آقای وزیر دارائی در فکر صرفه جوئی هست ما گفتیم که برای مستخدمین در مجلس باید صرفه جوئی هست ما گفتیم که برای مستخدمین در مجلس باید صرفه‌جوئی کرد و گفت حقوق آنها زیاد می‌شود ولی ما داریم دوازده هزار و پانصد هزار مخارج آنها می‌دهیم و آنرا در کمیسیون بودجه حساب کردیم می‌شود سالی ۴۸ هزار تومان آنوقت اینها را که حساب کردیم دولار سه تومان ودوقران می‌شود و باضافه حالا مخارج مسافرت هم که می‌کنند برای اطلاعات از وضعیات ایران همینطور که در سابق واقع شد در این وقت هم که اینها را جمع کنند یک قلم درشتی می‌شود این قلم درشت باعتبار آن قانونی است که از مجلس گذشت برای مستخدمین خارجی که آنها می‌آیند و اداره می‌کنند مالیه ما را اداره می‌کنند شهربانی ما را اداره می‌کنند ژاندارمری ما را اداره می‌کنند قشون ما را که مار یک مرتبه برمیگردانند از آن حال سابق پس ما باید در تمام شئون اجتماعی باید متخصص بیاوریم و بدون مداخله خارجیها هیچ‌کاری را اداره نکنیم بسیار خوب حالا ما یک قانونی گذارندیم که قانون مملکتی ایران یعنی قانونی که مجلس شورای ملی ایران وضع می‌کند این قانون باید نسبت بتمام افراد مستخدم و غیره مستخدم بیگانه و خودی این قانون باید متساوی باشد قانون اساسی ما این است و قانون کشوری ما این است قانون ما این است که ما نمی‌توانیم یک امتیازات دیگری برای دیگران قائل بشویم که بگوئیم آقای افشار در دادن مالیات مستثنی است چرا مستثنی است؟ مگر در خاک ایران و در آسمان ایران نیست؟ کسی که وارد خاک ایران شد باید نسبت به تمام قوانین ایران مساوی باشد ونمی‌توان استثنائی نسبت بیک مستخدم قائل شد این یک موضوع است که حالا عرض می‌کنم این دولت ایران آزاد است و می‌تواند ازتمام بیگانگان مستخدم بیاورد واستخدام کند همینطور که الآن ما بازهم مستخدم بیگانه داریم میاوریم نسبت بیک مستخدمی یک حقوقی و یک امتیازی قائل بشویم که برای دیگران قائل نشویم این موضوعی است که در ماده ۷ پیش‌بینی شده است اول هم که این را آقای وزیر دارائی آوردند در کمیسیون موافقت نشد و بعد که آوردند باز کمیسیون رد کرد ولی بعداً که آوردند کمیسیون تجدید نظر کرد و باکثریت نسبی تصویب شد و حالا بنده بعرض مجلس میرسانم و مجلس را قاضی قرارمیدهم که معمای امتیاز و کاپیتولاسیون…. ما نمیگوئیم امتیاز در قضاوت امتیاز در مالیه امتیاز درمراجعه به محاکم اما ما میدانیم که بعد از این خدماتی که آن پادشاه به این مملکت کرد و این پالهنک را سالهای سال به سر این مشرق زمین گذاشته شده بود که لنین بزرگ گفت که با چکمه ما آن پالهنگ را پاره کردیم پاره کرد باز ما میآئیم (زنگ نایب رئیس)

نایب رئیس- آقای انوار در موضوع صحبت کنید خارج نشوید از موضوع.

انوار- حالا آقای نایب رئیس زنگ هم می‌زنند بنده می‌خواهم عرض کنم امتیاز قائل نشویم که یک دسته مالیات بدهند و یکدسته ندهند. اینجا نمیگوئیم این قراردادی که ما می‌بندیم باید تمام مقررات ما نسبت به اینها هم باشد اینها مالیات باید بپردازند. این موضوع کاملاً در کمیسیون بحث شد ولی جوابی داده نشد حالا این جا مجلس است ودست خودش است هر جوری که میل دارد رأی بدهد.

وزیر دارائی- چون در این موضوع آقای معدل هم یک اظهاری کرده‌اند که بنده عرض کردم در ماده خودش جواب عرض می‌کنم این است که حالا در جواب آقای انوار عرض می‌کنم. اولاً نسبت به مالیات بردرآمد که فرمودند که اینجا اظهاری نشده است این موضوع البته مربوط بما نیست بجهت اینکه اینها در مملکت خودشان یک مالیاتی می‌پردازند ویک اشکالی هم که آنها می‌کنند که مالیات بما نپردازند از همین جهت است که یک جا در مملکت خودشان مالیات می‌دهند و یکی هم در مملکت بیگانه مالیات سنگینی بپردازند این دیگر چیزی باقی نمی‌ماند برای زندگی آنها و اما در قسمت دوم بنده اصل ماده را می‌خوانم که به‌بینم اگر امتیازی ما قائل شدیم برای آنها آن امتیاز را رفع کنیم. اینجا نوشته شده است وزارت دارائی مجاز است حقوق مستشاران آمریکائی را که بموجب این قانون استخدام می‌شوند و حقوق آنهائی را که فعلاً در ادارات مالی مشغول انجام وظیفه می‌باشند بنحوی پرداخت نماید که حقوق خالص آنها کمتر از میزان مصوبه مجلس شورای ملی نباشد. این موضوع هیچ معاف نکرده است مالیاتی را فقط یک نقطه‌نظر را محفوظ کرده و آن این است که این مستخدمی که از خارج بیک مملکت دیگری می‌آید البته باید باو حقوق قطعی بدهند وممکن است در مملکت ما وضع مالیاتها یک طوری باشد البته آن روز او نمیداند که با این ترتیب می‌تواند قبول کند یا نه. او امروز می‌گوید با این ترتیب امروز من می‌توانم با فلان مبلغ این استخدام را قبول کنم واگر بعد تغییر کند نمی‌توانم. چیزی که هست متأسفانه ما محتاج شدیم یک مستشارهائی بیاوریم که قسمتهای مالی و اقتصادی ما را کمک کنند و این را مجلس شورای ملی تصویب کرد این احتیاج را و همانطور که ملاحظه فرمودید مجلس شورای ملی رأی داد و از طرف دیگر هم چون تشخیص دادیم مستشارهای ما از آمریکا باید بیاید البته دولت آمریکا حقوقاتی که می‌دهند باشخاص چه از جنبه دولتی و چه در خارج میزانش بامیزان حقوقات ما خیلی تفاوت دارد البته این تفاوت هست و این البته از نقطه نظر اینکه ما احتیاج داریم که مستخدمینی را که می‌آوریم از دولت آمریکا بیاوریم این حقوقی است که از دولت خودشان می‌گیرند. ما نباید توقع داشته باشیم که حقوقی که از ما می‌گیرند کمتر ازحقوقی باشد که ازمملکت خودشان می‌گیرند بنظر بنده این ماده هیچ اشکالی ندارد و قرارداد دوطرفی است که مابین دونفر منعقد می‌شود و شرطش این است که آنطرف می‌گوید حقوقی که بمن می‌دهی باید حقوق ثابت باشد و اگر یک چیزهائی که می‌شود خود دولت باید بدهد یعنی مالیاتشان هم اگر یک چیزی کسر بشود خود دولت قبول می‌کند که مالیات آنها را هم که یک چیز کمی است (البته حالا نمی‌توانیم مبلغ را در نظر بگیریم این یک چیز غیرمعلومی است) اگر تعلق گرفت دولت خودش درنظرگرفته است که بپردازد که از آن حقوقی که می‌گیرند چیزی کسر نشود.

مخبر- در این موضوع در کمیسیون صحبت زیاد شد و همینطور که آقای انوار فرمودند خیلی اهتمام در این ماده شد و آقای معدل هم خیلی زیاد صحبت فرمودند. زیرا طبق قوانین موجوده درکشور ایران هر کس عایداتی از یک کاری بدست می‌آورد باید از عایداتی که در این کشور بدست می‌آورد مالیات بپردازد حتی از حقوقی که وزراء می‌گیرند و حقوقی که وکلای مجلس می‌گیرند وحتی از حقوقی که تا بحال مستخدمین خارجی هم هر ماه طبق قانون مالیات کسر میشده است وبین مستخدمین خارجی و داخلی و باقی مستخدمین کشور تا بحال فرقی و امتیازی گذاشته نشده است. طبق این ماده دولت می‌گوید که آنها می‌گویند ما حقوق مان باید از مالیات بردرآمد و مالیاتهای دیگر معاف باشد و مبلغی را که مجلس تصویب کرده است باید بطور خالص بما بپردازد حتی در این موضوع در کمیسیون رأی نداد و رد شد و خبر کمیسیون بدون این ماده نوشته شد. ولی بعداً آقای وزیردارائی آمدند و بطور دوستانه خواهش کردند و آقای رئیس کمیسیون هم موافقت کردند. که آقایان هم که در جلسه قبل مخالفت کرده بودند بعضی‌ها نیامده بودند و بعضی هم رأی ندادند. البته همانطور که آقای وزیر دارائی فرمودند این حقوق باید خالص باشد و آقای وزیر دارائی فرمودند این حقوق باید خالص باشد و آقای انوار هم نظرشان این است که می‌فرمایند از نظر رعایت اصول همان‌طور که تا بحال کلیه مستخدمین کشور در مقابل قوانین اعم از خارجی و هم داخلی یکسان بودند حالا یکسان باشندو حالا هم باید بهمان صورت بماند و اگر مستخدمین دیگر مالیات می‌دهند. باید که مستخدمین خارجی هم مالیات بپردازند و متساوی باشند در مقابل مالیات.

معدل- چون خیلی‌ها اجازه خواسته‌اند و این ماده بیشتر باید درش حرف زده بشود اگر اجازه بفرمایند این بماند برای جلسه دیگر (صحیح است)

بعضی از نمایندگان- ختم جلسه.

نایب رئیس- لایحه مختصری بود راجع بخرج ۱/۱۲ مجلس بقید دو فوریت تقدیم شد آن را اگر اجازه بفرمایند تمام کنیم.

افشار- پیشنهاد ختم جلسه شد آن را رأی بگیرید. (بعضی از نمایندگان – لایحه یک دوازدهم مجلس را مطرح کنید).

- شور و تصویب لایحه یک دوازدهم بودجه تیرماه ۱۳۲۲ مجلس شورای ملی

(۵- شور و تصویب لایحه یک دوازدهم بودجه تیرماه ۱۳۲۲ مجلس شورای ملی)

نایب رئیس- گزارش لایحه یک دوازدهم قرائت می‌شود

مجلس شورای ملی.

پیرو قانون سه دوازدهم هزینه سه ماهه اول سال ۱۳۲۲ مجلس شورای ملی بیک مواد زیر برای حقوق و هزینه ماه تیر ۱۳۲۲ با قید فوریت پیشنهاد و تصویب آنرا درخواست دارد.

ماده اول- کارپردازی مجلس شورای ملی مجاز است حقوق و هزینه ماه تیر ۱۳۲۲ مجلس را در حدود اعتبارات ماه اسفند ۱۳۲۱ از وزارت دارائی دریافت نموده و بپردازد.

ماده دوم- بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود مبلغ

۱۲۸۶۰۰ ریال در وجه کارپردازی مجلس بابت تفاوت بهای نان کارکنان مجلس و چایخانه مجلس تا آخر تیر ۱۳۲۲ و برای مساعدت بکارمندان پایه یک و دو و خدمتگذاران مجلس و چایخانه و کارگران چایخانه بهر یک مبلغ ۲۰۰ ریال برسم کمک هزینه ماه تیر بپردازد و این کمک برای ماههای بعد هم تا آخر سال ۱۳۲۲ در بودجه تفصیل مجلس منظور گردد

نایب رئیس- فوریت لایحه مطرح است (مخالفتی نیست) رأی گرفته می‌شود بفوریت لایحه آقایان موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مذاکرات در کلیات است.

امیرتیمور- بنده اجازه گرفته‌ام.

نایب رئیس- بفرمایند.

امیرتیمور- اگر چه بنده عرایض مفصلی داشتم چون بودجه مجلی مال خودمان است و در سال یک مرتبه مجال فراهم می‌شود که در امور داخلی خودمان بحث کنیم ولی بنده آن عرایضی را که دارم می‌گذارم که در بودجه تفصیلی مجلس بحث شود. علی‌العجاله تمنا می‌کنم اداره کارپردازی مجلس کاری بکند که این تلفونهای مجلس درست بشود. این درد بی‌درمانی شده است دو ساعت می‌رویم پای تلفن هی‌بوق بوق می‌کند اینکه نمی‌شود!

نایب رئیس- آقای طوسی.

طوسی- برای استحضار خاطر آقایان نمایندگان محترم عرض می‌کنم که بیشتر اگر توجه بفرمایند کارهای مجلس شورای ملی و نمایندگان نسبت بکارهای وزارتخانه‌ها خیلی بیشتر است و من‌الاتفاق تلفونچی هم خیلی کم داریم یک موقعی در هیئت رئیسه بنده مذاکره کردم و استدعا کردم و حالا هم استدعا می‌کنم که در موقع بودجه بر تعداد تلفونچی‌ها اضافه شود والا سایر چیزها را ملاحظه بفرمائید که خیلی منظم است.

جمعی از نمایندگان- مذاکرات کافی است.

نایب رئیس- رأی می‌گیریم بورود در شور مواد موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. آقای انوار.

انوار- بنده نظرم این است که حالا نمی‌خواهم اینجا عرض کنم زیرا کسی را حقیقتاً گمان نمی‌کنم که از بیچارگی اعضاء وافراد مستحضر نباشد. قطع نظر از اینکه مستخدمین مجلس بیچاره هستند تمام اعضاء مملکت بیچاره هستند برای اینکه سطح زندگی خیلی بالا رفته است و طبقات ۲و۳ خیلی بیشتر در مضیقه هستند (صحیح است). سابق در آن دوره من یک نظری داشتم که یک پول را نمی‌خواستم از دستم در برود این بود که من خواستم از مجلس تقاضا کنم از هیئت رئیسه درخواست کنم که این چیزی نمی‌شود و این ۲۰ تومان را از اول سال درنظر بگیرند این چیزی نیست و می‌توانیم از صندوق جرائم جبران کنیم و همراهی هم بکنید که این مبلغ را از همانجا از صندوق جرائم بتوانیم بپردازیم و آقای فریدونی موافقت بفرمایند از اول فروردین باشد.

نایب رئیس- آقای فریدونی

فریدونی – ما در صندوق جرائم چیزی نداریم. همانطور که آقای انوار فرمودند بنده فرمایش ایشان را مورد تصدیق قرار می‌دهم. سطح زندگی بالا رفته است پارسال تا بحال خیلی تفاوت کرده است پارسال در ماه تیر برنج کیلوئی ۶ قران بوده است حالا ۲۱ قران است پارسا روغن کیلو ۲ تومان بوده است حالا ۸ تومان است پارسال گوشت یک تومان بود حالا ۴ تومان شده است ولی اگر ما بخواهیم این کار را بکنیم یعنی از اول فروردین منظور کنیم ۲۱ هزار تومان علاوه بر این کار است اگر موافقت بفرمائید که حرفی نیست.

بعضی از نمایندگان-۲۱ هزار تومان چیزی نیست دولت بدهد.

نایب رئیس- این موضوع مربوط به ماده دوم است ماده اول پرداخت حقوق طبق سه ماهه گذشته است پس اجازه بفرمائید بماده اول رأی گرفته شود (صحیح است رأی گرفته می‌شود بماده اول آقایان موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم

ماده ۲- بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود مبلغ ۱۲۸۶۰۰ ریال در وجه کارپردازی مجلس بابت تفاوت بهای نان کارکنان مجلس و چایخانه مجلس تا آخر تیر ۱۳۲۲ و برای مساعدت بکارمندان پایه یک و دو و خدمتگذاران مجلس و چایخانه وکارگران چایخانه بهر یک مبلغ ۲۰۰ ریال برسم کمک هزینه ماه تیر بپردازد و این کمک برای ماههای بعد هم تا آخر سال ۱۳۲۲ در بودجه تفصیلی منظور گردد.

نایب رئیس- آقای امیرتیمور.

امیرتیمور- تصور مکینم تمام نمایندگان محترم تصدیق بفرمایند که کارکنان مجلس شورای ملی با چه صداقت و صمیمیتی انجام وظیفه می‌کنند و بنده برای آنها نمی‌خواهم که تعریف کنم و تمجید کنم و فقط اظهاری که می‌کنم و می‌گویم انجام وظیفه است. در مقابل انجام وظیفه پاداشی که بآنها داده می‌شود حقیقتاً کفاف زندگی آنها را نمی‌کند و تأمین معاش آنها را نمی‌کند. آقای فریدونی می‌فرمایند ۲۱ هزار تومان تفاوت است. برای یک عده جمعیت زیادی که هر یک دارای زن و بچه و عائله می‌باشند وبا نان خالی شکم شان پرمیشود باید یک مبلغی بدهند که لااقل آنها بتوانند زندگانی کنند. بجای این ۲۱ هزار تومان اگر صدهزار تومان هم داده شود ین هیچ مانعی ندارد برای بودجه شما مگر الان آن لایحه‌ای که مطرح بود و مذاکره‌اش بود در سال بیش از ۳۰۰ هزارتومان تحمیل به بودجه مملکتی نمی‌شود؟ شما اگر برای دولت میفرمائید که این هیچ مانعی ندارد ۲۱ هزار تومان زیادتر بدهد آنها باید زندگی کنند. خدا شاهد است من غالب اوقات که بمجلس می‌آیم بمستخدمین جزء که می‌رسم واقعاً خجالت می‌کشم. استدعا می‌کنم این موضوع را کارپردازی در نظربگیرد مجلس شورای ملی در بودجه خودش آزاد است هر چقدر در بودجه خودش می‌خواهد می‌تواند امتیاز تعیین کند و هیچ مانعی ندارد. آقای انوار استدعا می‌کنم پیشنهاد بفرمایند و ما هم رأی می‌دهیم.

فریدونی- عرض کنم بخدمت آقا بنده نمی‌خواهم مخالفت کنم توضیح می‌خواهم عرض کنم که یک عده از آنها که شاید بیش از ۱۵۰ نفر هستند در ماده پس از پرداخت مالیات تقریباً ۳۷ تومان حقوق می‌گیرند و شما وضع زندگی را در نظر بگیرید؟ این بود که کارپردازی توانست تا این اندازه تدارک کند و گفت ماهی ۲۰ تومان بآنها بدهند و تفاوت نان را هم بآنها بدهند. شما پیشنهاد کنید ما هم موافقت می‌کنیم.

امیرتیمور- این را از اول فروردین بهشان بدهید.

نایب رئیس- اجازه بفرمائید توجه بفرمائید از این که کارمندان مجلس و همه کارمندان وضعیت حقوقشان و زندگانیشان خوب نیست شکی نیست. لیکن همیشه باید رعایت مقررات بشود و مخصوصاً مجلس. هیئت رئیسه بر حسب پیشنهاد کارپردازی مساعدت لازمی را که صلاح دانسته است کرده و از تیرماه در نظرگرفته است و کمک بنان مستخدمنی را از دوماه پیش تا آخر سال تصویب کرده لیکن خود آقایان هم میدانند که در موقعیکه طرح بودجه در مجلس است صریح نظامنامه است که پیشنهاد اضافه خرج نمی‌شود کرد والا هر کدام می‌توانند برای مصالح مملکت پیشنهاد خرج کنند. بعلاوه دولت فعلاً حاضر نیست و با او مذاکره نشده است و از این جهت بنده خواستم از آقایان خواهش کنم این چیزی که فعلاً پیشنهاد شده است تصویب بفرمایند و برای آن کسری بعداً اگر خواستند پیشنهاد کنند که اضافه بشود.

امیرتیمور- بنده عرض می‌کنم اگر آقای دکتر مصلحت نمی‌دانند در اینجا طرح بشود در آن باب عرض نمی‌کنم اما این را عرض می‌کنم که طبق قانون اساسی مجلس شورای ملی در بودجه خودش آزاد است. البته حالا که میفرمائید در بودجه تفصیلی خواهد آمد بنده موافق هستم که در بودجه تفصیلی که بیاید این فوق‌العاده منظور بشود که این مبلغ ناچیز از اول سال منظور بشود زیرا این بیچاره‌ها گرفتار هستند و با ۳۷ تومان حقوق نان و ماست نمی‌شود خورد با کرایه خانه‌ای که دارند. مخصوصاً آقای وزیر دارائی تا دید بودجه مجلس مطرح است گذاشتند رفتندبرای اینکه شاید از ایشان کمکی خواسته شود. پس آقا بنابراین من خواهشمندم بهر طوری که هست این کمک را بآنها بکنید که بتوانند بایستند و بوظیفه خودشان عمل کنند.

نایب رئیس- رأی گرفته می‌شود بماده دوم آقایان موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.

افشار- بنده پیشنهاد داده بودم.

نایب رئیس- آن پیشنهاد قابل طرح نبود پیشنهاد اضافه خرج است و همانطور که گفته شد قابل طرح نیست (صحیح است) رأی گرفته می‌شود به مجموع لایحه موافقین ورقه سفید می‌دهند.

(اخذ و شماره آراء بعمل آمد ۷۱ ورقه سفید شماره شد)

نایب رئیس- عده حاضر در موقع اعلام رأی ۸۴ نفر لایحه باکثریت ۷۱ رأی تصویب شد.

- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه

(۶- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه)

نایب رئیس- اگر اجازه میفرمائید جلسه را ختم کنیم.(صحیح است) جلسه آتیه روز ۵شنبه سه ساعت ونیم قبل از ظهر و دستور هم بقیه لایحه استخدام مستخدمنی آمریکائی. ضمناً از آقایان خواهش می‌شود که ساعت چهار بظهر تشریف بیاورند که شعبه‌ها تشکیل بشود و اعضاء کمیسیون‌های عرایض و مرخصی که باید انتخاب شوند این را زودتر انتخاب کنند (صحیح است)

(مجلس یکساعت و پنج دقیقه بعد از ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی- حسن اسفندیاری

قانون

قانون اجازه پرداخت یک دوازدهم بودجه مجلس بابت هزینه تیرماه ۱۳۲۲ تفاوت بهای نان و کمک بکارمندان و خدمتگذاران مجلس

ماده اول- کارپردازی مجلس شورای ملی مجاز است حقوق و هزینه تیرماه ۱۳۲۲ مجلس را در حدود اعتبارات ماه اسفند ۱۳۲۱ از وزارت دارائی دریافت نموده و بپردازد.

ماده دوم- بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود مبلغ یکصد و بیست و هشتهزار و ششصدریال- (۱۲۸۶۰۰ ریال) در وجه کار پردازی مجلس بابت تفاوت بهای نهان کارکنان مجلس و چایخانه مجلس تا آخر ماه ۱۳۲۲ و برای مساعدت بکارمندان پایه یک و دو و خدمتگذاران مجلس و چایخانه و کارگران چایخانه بهریک مبلغ دویست ریال برسم کمک هزینه ماه تیر بپردازد و این کمک برای ماههای بعد هم تا آخر سال ۱۳۲۲ در بودجه تفصیل مجلس منظور گردد.

این قانون که مشتمل بر دو ماده است در جلسه هفتم تیرماه یکهزار و سیصد و بیست ودو بتصویب مجلس شورای ملی رسیده

رئیس مجلس شورای ملی- حسن اسفندیاری