مذاکرات مجلس شورای ملی ۷ بهمن ۱۳۳۵ نشست ۵۹
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیونها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۵
سال دوازدهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۷ بهمن ۱۳۳۵ نشست ۵۹
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۵۹
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه هفتم بهمن ماه ۱۳۳۵
فهرست مطالب:
۱-تصویب صورت مجلس
۲- سؤال آقای عمیدی نوری راجع به چاه نفت قم و جواب آقای وزیر دارایی
۳-سؤال آقای مهندس اردبیلی راجع به دانشکده کشاورزی تبریز و جواب آقای وزیر فرهنگ
۴- سؤال آقای پرفسور اعلم راجع به بازار سیاه شیشه و جواب آقای وزیر بازرگانی
۵- اخذ رأی و تصویب گزارش کمیسیون نظام راجع به مقررات انضباطی دانشجویان دانشکده افسری و دانش‌آموزان آموزشگاههای دون افسری
۶- طرح و تصویب یک فوریت و اصل گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به تقسیم اراضی ضرابخانه
۷- تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه هفتم بهمن ماده ۱۳۳۵
مجلس یک ساعت و ن۴۵ دقیقه پیش بریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس ـ صورت اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود
(بشرح زیر خوانده شد)
غائبین با اجازه ـ آقایان: دکتر شاهکار. کیکاوسی. دکتر طاهری. دکتر امیر اصلان افشار. ارباب. عامری. سالار بهزادی. مجید ابراهیمی. کاظم. شیبانی. ذوالفقاری. اکبر. یارافشار. معین زاده. مهندس بهبودی. سنندجی. فرود. خزیمه علم. غضنفری. دکتر وکیل. دکتر دیبا. امامی خوئی. عبدالحمید بختیار. اردلان. دولتشاهی. دکتر آهی. ابتهاج. بهادری. ثقه الاسلامی. اورنگ. دکتر فریدون افشار.
غائبین بی اجازه ـ آقایان: پردلی. اریه. مهندس فروغی. امید سالار. دکتر هدایتی. قراگزلو. اسفندیاری. شادمان.
دیرآمدگان و زود رفتگان با اجازه ـ آقایان: صدرزاده. اعظم زنگنه. مسعودی. دکتر سعید حکمت. دادگر. دکتر جهانشاهی. تجدد. تیمور تاش.
رئیس ـ نسبت بصورت مجلس نظری نیست ؟(اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود
۲- سوال آقای عمیدی نوری راجع بچاه نفت قم و جواب آقای وزیر دارائی
عمیدی نوری ـ سؤال بنده راجع به نفت قم بود، خاطر نمایندگان محترم مسبوق است که پس از پایان تعطیلات و تشکیل جلسات اولین مطلبی که از پشت این تریبون مورد توجه شخص جناب آقای نخست وزیر واقع شد فوران نفت چاه قوم بود وقتی متذکر شدند که خوشبختانه این فوران باعث شده است که امیدوار هستیم که فوران همکاری مجلسین با دولت هم بهمین نحو باشد و این باعث مسرت و خوشوقتی همه واقع شد، متأسفانه این فوران خاموش شد (یکی از نمایندگان ـ خوشبختانه) یا به عقیده آقا خوشبختانه چون دو دفعه جشن گرفته شد یک مرتبه برای فورانش و یک مرتبه هم برای خاموشیش و این مطلب مورد توجه واقع شد و من در یکی از مطبوعات و یکی از مجلات یکی نظری دیدم راجع به طرز حفر این چاه که در آنجا از این لوله‌های چدنی یا جداری که بایستی از نظر فنی بکار ببرند نبردند و آنرا همینطور در خاک حفر کردند بهمین جهت وقتی که نفت فوران کرد باعث شد که این چاه ریزش کند و این باعث خاموش شدن نفت شد و این مطلب را بنده خواندم در روزنامه‌ها که چون از نظر تخصصی نقل شده بود باین جهت بنده این موضوع را سؤال کردم چون در نظر بنده مهم می‌باشد که آیا حقیقتاُ همین طور است اشتباهی در طرز حفر شده یا اینکه دلیل دیگری دارد چون مطلب بسیار مهم است و ما هم اولین دفعه ایست که در موضوع صنعت نفت خودمان داریم اقدام می‌کنیم چون این چاه نفت قم را شرکت نفت ایران در مدت پنج یا شش سال که تأسیس شد شروع کرده بعد که شرکت ملی نفت ایران تشکیل شد شرکت نفت ایران ضمیمه شرکت مالی نفت شد و این قدم اولی که در امر نفت خوشبختانه خودمان شروع کردیم و خودمان قدم برداشتیم و یک چاهی حفر شد که مورد توجه دنیا واقع شده و در حال حاضر هم تمام کسانی که وارد در امر نفت هستند متوجه نفت قم هستند باین جهت چون قدم اولی است که خوشبختانه در مملکت ما برداشته شده و بدست شرکت نفت ایران و یا شرکت ملی ایران برداشته شد خوب نیست که یک همچو صحبتی بشود ما باید بدانیم حقیقت موضوع چیست؟ آیا واقعاُ اشتباه فنی در حفرش شده یا دلیل دیگری داشته این بود که بنده در مان وضع این سؤال را کردم و حالا انتظار دارم که یک جواب قانع کننده‌ای بدهند که همه معتقد بشویم که بی ترتیبی واقع نشده باشد و بر حسبت اتفاق واقع شده.
رئیس ـ آقای وزیر دارائی بفرمائید.
وزیر دارائی (فروهر) عرض کنم این موضوعی که مورد سؤال جناب آقای عمیدی نوری واقع شده است یک مسئله صد در صد فنی است (صحیح است) نظر باینکه بنده شخصاُ در امور فنی بالاخص در موضوع نفت هیچگونه اطلاعی ندارم برای اینکه بتوانم مجلس محترم شورای ملی را از موضوع این سؤال مستحضر کنم از شرکت ملی نفت و همان اشخاصی که در این کار بسیار بسیار مهم با موفقیت دخالت داشته‌اند تقاضا کردم توضیحاتی بدهند و توضیحاتی
Page 2 missing
دیگر این اندازه از خود گذشتگی و فداکاری را از طرف کارکنان یک شرکتی مشاهده نکرده است زیرا در سایر نقاط همیشه برای انجام این قبیل وظایف خطرناک باید در ازاء پاداش هنگفتی داوطلب گرفت در صورتی که در مورد چاه شماره ۵ البرز همگی بدون چون و چرا و تا سرحد توانائی خود بادا و جان وظائف خطرناک را عهده دار می‌شدند.
تردیدی نیست که این روحیه قابل تقدیس معلول این امر بود که نفت قم پس از چند سال زحمت و پافشاری با سرمایه ایرانی و توسط یک دستگاه صد در صد ملی کشف شده و نگهداری آن با حیثیت کشور سرو کار داشت و هر یک از افراد ایرانی مبارزه با پیشامد فوران چاه را وظیفه ملی خود می‌دانست.
جای کمال خوشوقتی است که این روحیه در همکاری خارجی آنها نیز مشاهده شد آنها نیز از هیچگونه سعی و فداکاری خودداری نکردند.
بنابراین می‌خواهم از این فرصت استفاده کرده و بپیروی از فرمایشات ملوکانه از سعی و جدیت و ثبات قدم کسانی که کر راه این موفقیت زحمت کشیده و آن را بچنین نتیجه قابل توجهی رسانیده‌اند تشکر نمایم و ضمناُ خواستم باستحضار آقایان نمایندگان برسد قبل از اینکه جناب آقای عمیدی نوری این سؤال را بفرمایند در دولت و در شرکت ملی نفت کاملا باین موضوع رسیدگی شد این فوران عظیم بطور قطع در هیچ جای دنیا سابقه نداشته و هیچگونه غفلتی در این کار نشده و اگر این چاه ریزش هم کرده است شاید از جهاتی بنفع بوده است الان دولت میداند که مالک یک منطقه نفت خیز بسیار مهم و عظیمی است (صحیح است) و این یک کشف مهمی بوده است که از قراری که آقایان مهندسین بنده گفته‌اند اصلا پیش بینی‌های دنیا را راجع بمخازن نفتی و ذخائر نفتی تغییر داده است (صحیح است) حالا باید چند کار کرد یعنی بمرحله اکتشاف رسیدیم و گذشتیم و میدانیم نفت بمقدار کافی در این منطقه برای بهره برداری و تجارتی موجود است این کار دو قسمت است یک قسمت برای رفع احتیاجات داخل قدرمتیقن در محوطه و نواحی شمالی و یک کار برای صادر کردن این نفت ببازار‌های دنیا ولی تصدیق بفرمائید این مسأله محتاج بیک مطالعات بسیار دقیقی است که فرضاُ اگر تصفیه خانه ساخته بشود در کجا چه جور با چه ظرفیت با چه مشخصات و اگر بخواهیم که قطعاُ هم می‌خواهیم که این نفت را بهره برداری کنیم و بخارج بدهیم از کجا خارج کنیم و لوله را بچه طریق بکشیم این را تصدیق بفرمائید یک موضوعی نیست که در ظرف مدت دو سه ماه بشود یک نتیجه قطعی ازش گرفت، این نفت در روز سوم شهریور امسال شروع بفوران کرده است والان چند ماه می‌گذرد ولیکن می‌خواهم عرض کنم متخصصین و مسئولین امر دائماً مشغول مطالعه هستند که این نفت را برای مصرف و برای استفاده هم در دسترس هموطنان عزیز بگذارند و هم بتوانیم بخارج صادر کنیم که وجوه حاصله آنرا در دسترس هموطنان عزیز بگذاریم (بور بور ـ عمل حفاری دنبال می‌شود یا نه ؟) می‌خواهند بکنند هنوز تا آن جائیکه اطلاع دارم شروع نکرده‌اند ولی شروع خواهد شد و ضمناُ این را هم خواستم عرض کنم که حفاری جدید مثل سابق نخواهد بود و موضوع حفاری‌های آتیه سهل تر خواهد بود چون وضع طبقات تحت الارضی را تماماً میدانند و در دسترس گذاشته‌اند و آن اشکالات قبلی را نخواهد داشت (احسنت)
رئیس ـ آقای عمیدی نوری
عمیدی نوری ـ بنده بسیار خوش وقت شدم از توضیحاتی کتبی شرکت ملی نفت که روشن کرد این مطلب را که اگر یک چنین جریانی پیش آمده یک امر غیر مترقبه‌ای بوده که خارج از تصور و تفوه فنی متخصصین حفر نفت بود در ضمن این گزارش محقق شد که در آن طبقه نمکین که بعد چاه را حفر کرده‌اند لوله گذاشته نشده منتهی این البته امری بود که حالا در گزارش گفته شد خارج از حیطه اقتدار و تصورشان بود باین جهت لوله گذاشته نشد این یک قسمت راهی است برای آینده که در جایهای دیگر البته یک چنین جریانی پیش نیاید برای اینکه حالا مستحضر شدند که در این چاه وضع تحت الارضی معادن نفت کویر قم باین کیفیت است بنابراین این شایعاتی که در مطبوعات و اخبار حاکی از این بود که در اینجا یک تصور و با یک نظری بوده خوشبختانه با این گزارش مدلل که مبتنی بر اطلاعات فنی است بنظر بنده قابل رفع شدن است، ضمناً این خوشوقتی حاصل است همینطور که گفته شد بزرگترین منبع نفت جهانی منبع نفت قم و جندق و کاشان بآن کیفیتی که گفته شد می‌باشد ولی بنده آنچه که یادم می‌آید در دوره مرحوم رزم آرا بنده خدمتشان بودم از پرفسور‌های سویسی که برای اکتشاف نفت بایران آمده بود با یک هیأتی دو سال در تمام قسمتهای ایران مطالعه می‌کردند این طور توضیح دادند که نفت ایران دارای پانزده منطقه نفتی است که یکی از آن منابع نفت خوزستان است و یکی قم خوشبختانه ما الان بمنبع دوم یعنی قم رسیدیم و این امر محقق شد که یک چنین منابع وسیعی داریم ولی اصل همین طوری که فرمودند این است که از این نفت استفاده بشود مخصوصاً در یک چنین وضعیتی که تصور می‌کنیم با این طرزی که بیان فرمودند که ۲۷۰۰ متر را در ظرف دو ماه و نیم توانستند حفر بکنند فقط ۴۰۰ متر بعدش گرفتاری بیشتری پیدا شد خوب پس وقتی که می‌شود ۲۷۰۰ متر را در دو ماه و نیم حفر کرد و رسید بنفت با موقعیتی که فعلا از نظر احتیاج دنیای غربی بنفت پیش آمده در نتیجه بسته شدن کانال سوئز و در نتیجه قطع لوله‌های نفت که از سوریه می‌گذرد بنده خیال می‌کنم بهترین موقعیت برای اینکه ایران بتواند استفاده بکند از این نفت عظیم و کلانی که فرمودند بزرگترین منبع نفت جهانی است همین حالا است که از این نفت بوسیله لوله بدون اینکه بکانال سوئز ارتباط پیدا بکند از راه ترکیه ما بتوانیم نفتمان را بمدیترانه برسانیم که از راه دریای آزاد این نفت باروپا غربی بدهیم مخصوصاُ امروز آنطوری که ملاحظه فرمودید این کمپانیها ی استخراج و بهره برداری نفت بیشتر متوجه سیلان نفت بصورت خام هستند و کمتر نفت را بصورت تصفیه شده در کشوری که نفت هست بکار می‌برند که یکی از علل اینکه … (صادق بوشهری ـ چاههائی که ما داریم هنوز درش بسته است) همین را می‌خواهم عرض کنم، یکی از علل اینکه گفته شد تصفیه خانه آبادان که ۳۶ میلیون تن در سال تصفیه می‌کرد تبدیل شد که حالا بمیزان کمتری تصفیه خواهد کرد خود نشان می‌دهد در آنجا تصفیه خانه‌های کوچک باید ایجاد کنیم بنابراین بنده معتقدم بر اینکه این نفت که فعلا بزرگترین ذخیره نفت جهانی است و برای ایران هم خیلی مفید است ما باید برای استخراج آن فعالیت بیشتری بکنیم و همین طوری که فرمودند مشغول تهیه طرحهای هستند امیدواریم که این طرحها زودتر بنتیجه برسد و ما بتوانیم از وضع بازار جهانی و از موقعیتی که پیش آمده این نفت را ولو بصورت خام برسانیم ببازار‌های غربی و یک عایدی سرشاری بدست بیاوریم این است که بنده امیدوار هستم با وعده ایکه جناب آقای وزیر دارائی دادند که شرکت ملی نفت مشغول تهیه طرح هست و با جلب توجهی که از کمپانیهای بزرگ بهره برداری نفت شده که شنیده‌ام نماینده بعضی از این کمپانیها فعلا در تهران هستند و مشغول مذاکره هستند یک توجهی بشود که ما زودتر و بهتر بتوانیم از این نفت استفاده کنیم و انشاء الله کارهای عمرانی و برنامه‌های سد سازی و همه آنهائی که ما منتظر هستیم از عایدات نفت بجائی برسانیم از نفت قم باین منظور استفاده کنیم (انشاء الله)
۳- سؤال آقای مهندس اردبیلی راجع بدانشکده کشاورزی تبریز و جواب آقای وزیر جنگ
رئیس ـ آقای مهندس اردبیلی.
مهندس اردبیلی ـ سؤالی که بنده از دولت کردم راجع بدانشکده کشاورزی تبریز است البته آقایان نمایندگان محترم اطلاع دارند که کشور ما یک کشور کشاورزیست (صحیح است) ما دامی که ما دارای کشاورزی حسابی نباشیم بهیچ جا نمی‌رسیم و مملکت ایران قبل از اینکه بتواند کشاورزی خود را تکمیل کند نمی‌تواند یک مملکت صنعتی باشد برای اینکه ما پنبه لازم داریم که کارخانجات چیت سازی و نخ ریسی راه بیفتد پارچه‌های حسابی بافند پوست می‌خواهیم که کارخانجات پوست سازی ما راه بیفتد پوست هائی که ما داریم تمام سوراخ سوراخ است یک حشره‌ای پوست حیوانات ما را سوراخ می‌کند وزیر آن تخم می‌گذارد و بعد بیرون می‌آید این سوراخ سوراخ است در بازار‌های خارجی خریدار ندارد پس مادامیکه ما وضع کشاورزی خودمان را اصلاح نکرده‌ایم نخواهیم توانست وضع صنعتی بخود بگیریم (صحیح است) برای اصلاح وضع کشاورزی مستلزم مؤسسات علمی هستیم یعنی اگر مؤسسات علمی نداشته باشیم نخواهیم توانست از بذر‌های سلکسون شده از پنبه‌های اصلاح شده از گوسفندهای اصلاح شده آنطوری که ممالک همجوار و متمدن استفاده می‌کنند استفاده بکنیم این امر میسر نیست مگر با داشتن مؤسسات علمی کشاورزی پس ما که یک منطقه کشاورزی هستیم باید دولت توجه خود را بیشتر برای تأسیس آموزشگاه کشاورزی صرف بکند (دکتر امین و دانشگاه) برای این کار در سال ۳۴ که عازم تبریز بودیم یعنی موقع تابستان موضوع کشاورزی آذربایجان را ما بررسی کردیم باور بفرمائید آفت بکلی محصول کشاورزی آذربایجان را از بین می‌برد هیچ کوچکترین توجهی هم نمی‌شد. چند ین هزار بلکه چندین صد هزار گوسفندان آذربایجان در نتیجه عدم توجه دولت بمرض شارین و سایر امراض دیگر از بین رفت (صحیح است) پس کشاورزی علمی است که می‌تواند جلوی این آفت را کاملا بگیرد لذا با نمایندگان محترم تبریز جمع شدیم یک تلگرافی به پیشگاه اعلیحضرت همایونی کردیم شاهنشاه دانشمند و دور اندیش بلافاصله اجازه تأسیس دانشکده کشاورزی را در تبریز گذاشتند و این دانشکده فوراً افتتاح شد بنام نامی اعلیحضرت همایونی در دی ماه ۳۴ افتتاح شده و الان هم در کلاس دوم مشغول هستند من از دولت تقاضا می‌کنم هر قدر بتواند راجع به کشاورزی اهمیت بیشتری قائل بشود که در تمام استانها دانشکده کشاورزی افتتاح شود باید روستا زادگانی که دارای دیپلم هستند آنها را بشکند باین دانشکده‌ها و باین وسیله بکشارزی این مملکت خدمتی بزرگ کرد من از جانب آقای دکتر مهران خیلی
تشکر می‌کنم که واقعاُ در این قسمت توجه مخصوصی مبذول داشته‌اند و از هیچگونه کمکی مضایقه نفرمودند امیدوارم باز بیشتر از این کمک بفرمایند و هر چه زودتر معلمین خارجی که در نظر دارند استخدام بکنند استخدام کنند بلکه این دانشکده‌ای که اعلیحضرت لطف فرمودند یعنی عنایت فرمودند و در تبریز افتتاح شده است تشکیل گردد (دکتر امین ـ بودجه می‌خواهد، ساختمان می‌خواهد) آنها هم علاوه شود.
رئیس ـ آقای وزیر فرهنگ
وزیر فرهنگ (دکتر مهران)ـ مطالبی که نماینده محترم راجع باهمیت کشاورزی برای کشور ما فرمودند کاملا مورد تأیید بنده هست باید کوشش کنیم که مدارس کشاورزی توسعه پیدا بکند بهمین جهت هم هست که در ظرف این چند سال اخیر عده زیادی دبستانهای کشاورزی و دبیرستانهای کشاورزی تأسیس دانشکده کشاورزی در تبریز شد برای همین منظور بود. (مهندس اردبیلی ـ خیلی ممنون هستیم) البته این را لازم است بعرض نماینده محترم برسانم ه ایجاد یک دانشکده کشاورزی محتاج بیک وسائل بیشتری است (صحیح است) البته در این خصوص یک قدری عجله و شتابزدگی بعقیده بدنه جایز نیست دانشکده محتاج بساختمان است محتاج بزمین و اراضی مزروعی است محتاج بآزمایشگاه هم فراهم بکنیم، اما معلم متأسفانه معلم در این رشته‌ها خیلی کم در ایران هست سعی کردیم و تا حدود ممکن معلمین را در نظر گفته‌ایم و انتخاب کرده‌ایم و از عده‌ای از معلمین دانشکده کشاورزی تهران هم استفاده کرده‌ایم و بآنها هم مأموریت داده‌ایم که بعضی دروس را در آنجا عهده دار خواهند شد، وسائل آزمانشگاه و ماشین آلات کشاورزی هم بتدریج فراهم می‌شود البته بنده اذعان می‌کنم دانشکده‌ای که فعلا هست بآن صورتی که باید باشد نیست و علت آنهم این است که یک قدری در تأسیسش عجله شده است ولی امیدوار هستم بتدریج این نواقص رفع بشود در نظر داریم چند نفر مهندس دیپلمه کشاورزی عالی مقام هم از خارج استخدام کنیم هم برای آنجا لازم است هم برای دانشکده‌های دیگری که در شهرستانها داریم امیدوارم که سعی کنیم این نقائص هر چه زودتر بر طرف بشود .(احسنت)
رئیس ـ آقای مهندس اردبیلی
مهندس اردبیلی ـ بنده از این بذل توجه جناب آقای وزیر فرهنگ تشکر می‌نمایم البته تصدیق میفرمائید آوردن متخصصین کشاورزی و یا مهندسین کشاورزی از خارج مثل دکتر پزشکی نیست که مشکل باشد اگر جناب آقا وزیر فرهنگ توجه بفرمایند قانون هم در اختیارشان هست یک نفر متخصص کشاورزی را فوراً بیاورند ایران و مشغول باشند و راجع بساختمان هم هر چه زودتر توجه بفرمایند و امیدواری این توجهی را که وزارت فرهنگ تاکنون کرده باز هم در آتیه بکند این که آقای عمیدی نوری فرمودند نفت ما بکشور‌های خارج حمل بشود ممکن است این نفت برای ماشین آلات کشاورزی مصرف بشود که عوض ارسال نفت مواد اولیه کشاورزی بخارجه ارسال داریم و نسبت بدانشگاه تبریز هم خواهش می‌کنم توجه بفرمائید برای این که یک دانشگاه جوانی است و فعالیتهای خیلی خوبی هم می‌کند و هر روز هزار نفر مریض سر پائی در بیمارستانهای آن مراجعه می‌کنند و ۴۵۰ تختخواب در بیمارستانهای آنجا دارد و با این بودجه ناقص نمی‌توانند درست کار کنند مخصوصاً خواهش می‌کنم نسبت ببودجه دانشگاه تبریز هم یک توجهی بفرمائید خیلی متشکرم می‌شود بیش از این هم عرضی ندارم (احسنت)
۴- سؤال آقا پرفسور اعلم راجع ببازار سیاه شیشه و جواب آقای وزیر بازرگانی
رئیس ـ آقای پرفسور اعلم.
پرفسور جمشید اعلم ـ خاطر محترم آقایان نمایندگان مستحضر است که امروز بازار سیاهی در شیشه بوجود آمده (صحیح است) سؤال بنده از وزارت بازرگانی برای خاطر همین بازار سیاه است که چرا بوجود آمده؟ چطور شده که این بازار بوجود آمده؟ و چرا پیش بینی لازم را در فصلی که مردم خیلی احتیاج بشیشه دارند نکرده‌اند چون آقایان محترم مستحضرند که اگر تابستان یک شیشه‌ای بشکند مردم چندان اهمیتی نمی‌دهند ولی در اول فصل زمستان باید حتماُ این شیشه بیفتد برای اینکه سرما نفوذ نکند و بنده خیلی خوشوقت می‌شوم اگر جناب آقای وزیر بازرگانی توضیح بفرمایند که چطور شده این بازار سیاه ایجاد شده.
رئیس ـ آقای وزیر بازرگانی
وزیر بازرگانی (کاشانی) د سهمیه سال ۱۳۳۴ که در اواخر سال ۱۳۳۳ تنظیم شده بود و روی شیشه برای اشخاص ممنوع شده بد در ظرف سال ۱۳۳۴ را شیشه به مملکت وارد نشد (پرفسور اعلم ـ چرا نشده ؟) برای اینکه عرض کردم در سهمیه سال ۳۳۴ که در اواخر سال ۳۳۳ تنظیم شده بد ورود شیشه برای اشخاص ممنوع شده بود بهمین دلیل ورود نشده بود در اواخر سال ۳۴ احساس شد که وضع شیشه خوب نیست کم است بهمین دلیل در سهمیه سال ۳۵ که در اواخر سال ۳۴ تنظیم شد آنجا اجازه داده شد که شرکت معاملات خارجی شیشه باندازه کافی بمملکت بیاورد و شیشه نهائی هم که در گمرک بود آنها را هم مرخص کند سفارشات زیادی در ظرف امسال شرکت معاملات خارجی برای شیشه داده است که مجموع آن سفارشات ۸۵۰ هزار متر مربع است باید بعرض آقایان نمایندگان محترم برسانم که مصرف شیشه در مملکت مابین ۹۰۰الی یک میلیون و یکصد هزار متر مربع است سفارشی که شرکت معاملات خارجی داده برای ۸۵۰ هزار متر مربع است و سفارش را هم در خرداد دادند با پیش بینی اینکه در فصل خودش برسد و توزیع بشد و طبق قرار دادی که بسته شده بود با نماینده بازرگانی شورای اولین پارتی شیشه‌ای که باید برسد که در حدود ۶۰۰۰ صندوق است این باید از ۲۵ مرداد تا ۹ آبان تماماُ می‌رسد بنابراین همان فصلی بود که احتیاج به شیشه یواش یواش احساس می‌شد. متأسفانه در همین موضع کارخانه شیشه سازی ایران که اینجا وجود دارد و در حدود ۸۰۰ هزار متر مربع در سال تولید می‌کند تعطیل شد و هم اینکه پارتی اول شیشه که باید از ۲۰ مرداد تا ۹ آبان که ۱۲۰ هزار متر مربع می‌شد نرسید علت اینکه نرسید از دست دولت و شرکت معاملات خارجی خارج بود قرار دادی داشتیم با دولت خارجی و باید آنها می‌دادند و بر حست اتفاق نرسید، الان تمام رسیده و پارتیهای بعد هم که بکشور‌های دیگر سفارش داده شده دارد تدریجاً می‌رسد، در همین مدت شرکت معاملات خارجی ۶۹۲۰ صندوق یعنی ۱۴۰ هزار تر مربع شیشه بقیمت متری ۱۰۵ ریال و ۱۱۰ ریال بکسانی که مراجعه کرده‌اند اعم از مغازه‌های شیشه فروشی و کسانی که احتیاج بشیشه داشته‌اند چه کارخانجات و مؤسسات باشند و چه اشخاصی که برای خانه هایشان احتیاج داشته شیشه فروخته است این اقدامی است که شرکت معاملات خارجی کرده (پرفسور اعلم ـ قیمت بازار ۳ برابر این قیمت است) متأسفانه باید عرض کنم اینکه غالباُ گفته می‌شد که قیمت شیشه ۳ برابر است و ۳۰ تومان است و ۶۰ تومان است و از این حرف‌ها ولی اگر صورت قیمتهای بانک ملی ایران را که قیمتها را تعیین می‌کند و هر ۵ شنبه در روزنامه‌ها درج می‌کند ملاحظه بفرمائید ۳ برابر نیست حداکثر قیمت هر متر شیشه رسیده است به ۱۷۰ ریال بنابراین ۳ برابر نبوده است الان شرکت معاملات خارجی متری ۱۰۵ ریال می‌فروشد شیشه ۴ میلیمتری که قیمتش گران است ورودش آزاد است و هر کس می‌تواند بیاورد و البته بواسطه قطر زیادتری که دارد قیمتش گرانتر است و ۳۰ تومان است این است که اغلب اشتباه می‌کنند شیشه ۴ میلیمتری را که متری ۲۵ تومان ۳۰ تومان می‌خرند با شیشه ۲ میلیمتری که شرکت معاملات خارجی می‌فروشد خیال می‌کنند که تفاوت قیمت دارد ولی همانطور که عرض کردم مطابق قیمتهائی که بانک ملی ایران هر هفته اعلام می‌کند قیمت این است بنده این موضوع را رسیدگی کردم جناب آقای پرفسور صحیح میفرمائید موضوع کمبود شیشه احساس شد بخصوص امسال و علتش همانطور که عرض کردم دو چیز بود یکی تعطیل کارخانه داخلی و یکی طبق قرار داد رسمی که ما بسته بودیم آن مقدار شیشه‌ای که قبل از پائیز باید بما می‌رسید بما نرسید و متأسفانه قیمت بالا رفت ولی الان مؤسسه معاملات خارجی شیشه در دست دارد و هر کس که میل داشته باشد شیشه هر قدر که می‌خواهد متری ۱۱۰ریال به فروشد.
رئیس ـ آقای پرفسور اعلم.
پرفسور اعلم ـ آنچه که از فرمایشات جناب آقای وزیر بازرگانی استنباط شد این است که در سال ۳۴ یا در سال ۳ شیشه را قدغن فرمودند بنده می‌خواستم همین را سؤال کنم که چرا قدغن کردند (وزیر بازرگانی ـ در سال ۱۳۳۳ قدغن کردند ما نکردیم) اجازه بفرمائید شما آمدید صحبت کردید من چیزی عرض نکردم بعد بیائید صحبت بفرمائید شما کردید یا نکردید اینکار را دولت کرد است مطلب سر این است که امروز شیشه گران است و شیشه ۲ میلیمتری هم متری ۵ تومان فروخته می‌شود (صحیح است) اگر جنابعالی از بانک تحقیق کرده‌اید بانک سند نمی‌شود بنده اگر رفتم و پول دادم خریدم آن سند است والا بانک می‌گوید ۱۲ تومان و من می‌بینم که توی بازار نمی‌دهند اگر ندادند من بیایم ریش شما بچسبم (صحیح است) اینکه نمی‌شود آنها که من تحقیق کردم اینطور بنظرم رسید کارخانه‌ای بود میخواسته‌اند رونقی پیدا کند (صحیح است)(احسنت) (قنات آبادی ـ منظورشان تشویق صنایع داخلی بوده) تشویق صنایع داخلی؟ ولی تشویق صنایع داخلی نباید باعث رنج مردم کشور بشود (صحیح است) این یک حدودی دارد اگر هم کارخانجات داخلی را می‌خواهند تشویق کنند باید ببینند این کارخانه چقدر می‌تواند بیاورند و این کارخانه هم آن قسمت را بیاید بفروشد بعقیده من اینجا وزارت بازرگانی گز نکرده پاره کرده یک ضرری به مردم زده و نفعش بجیب یک عده‌ای می‌رود من از جواب شما قانع نشدم (بهبهانی ـ سؤال بفرمائید که چرا نسبت باجناس دیگر
ینکار را نکردند ؟) یک وزیر باید پیش بینی اینکار را بکند دستوری که می‌دهد طوری باشد که آن دستور زحمت مردم را فراهم نکند شما خیلی چیزها داشتید که در این مملکت بود با وجود این وارد می‌کردید و خیلی چیزها که در مملکت لازم بود وارد نکردید چطور شد این یکی را کردید بنده از جواب شما قانع نشدم.
رئیس ـ آقای زیر بازرگانی
وزیر بازرگانی ـ در ۱۷ فروردین ۱۳۳۴ بنده افتخار عضویت هیأت دولت را پیدا کردم و این تصویب نامه قبلا گذشته بود یعنی قبل از فروردین ۳۴ این تصویب نامه گذشته بود (عمیدی نوری ـ کاری نداشت با یک تصویب نامه لغوش می‌کردید) آقای اینکه میفرمائید از بانک ملی ایران شیشه بخرم بنده عرض نکردم که بانک ملی شیشه فروش است بنده عرض کردم اگر میگویند به ۳۵ تومان رسیده قیمتهای بانک ملی ایران که برای همه چیز تعیین می‌کنند شاهد است که این قیمتها نیست بعد هم عرض کردم که هر کس هر قدر شیشه می‌خواهد بقیمت متری ۱۰۵ ریال ۱۱۰ ریال می‌تواند از شرکت معاملات خارجی بخرد چون دو نوع است یک نوع متری ۱۰۵ ریال و یک نوع متری ۱۱۰ ریال بهر میزانی که برای احتیاجش می‌خواهد بشرکت معاملات خارجی مراجعه بکند و شرکت معاملات خارجی خواهد فروخت و اگر آقایان محترم اطلاع دارند که یک کسی مراجعه کرده باو نفروخته‌اند ببنده بفرمایند بنده باز خواست می‌کنم البته برای احتیاجاتش نه برای اسیکولاسیون (صادق بوشهری ـ همیشه دو میلیمتری می‌خواهیم میگویند سه میلیمتری و چهار میلیمتری هم باید ببرید)
پرفسور اعلم ـ بنده طبق ماده ۸۲ عرض دارم.
رئیس ـ طبق ماده ۸۲؟
پرفسور اعلم ـ حرف من را تحریف کردند بنده نگفتم که بانک ملی شیشه می‌فروشد بنده نگفتم سندیکه بانک ملی ایران می‌دهد که قیمت شیشه ۲۵ تومان سی تومان نیست این مدرک نیست خرید مدرک است وجود قیمتها مدرک است
۵- اخذ رأی و تصویب گزارش کمیسیون نظام راجع بمقررات انضباطی دانشجویان دانشکده افسری و دانش آموزان آموزشگاههای دون افسری
رئیس ـ در جلسه قبل گزارش راجع بدانش آموزان دانشکده نظامی مطرح بود چون یک فوریتش تصویب شده بود یک شوری شده بود حالا باید رأی نهائی گرفته شود چون پیشنهادی هم ندارد آقایان توجه بفرمائید گزارش کمیسیون یکدفعه دیگر قرائت می‌شود بعد رأی می‌گیریم
(بشرح زیر خوانده شد)
گزارش از کمیسیون نظام بمجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۲۰ دی ماه ۳۵ لایحه شماره ۳۱۷۶۸ /۱۱۴۳۹ دولت راجع به دانشجویان و دانش آموزان دانشکده‌های نظامی و آموزشگاههای نظامی ارسالی از مجلس سنا را با حضور تیمسار سرلشگر وثوق وزیر جنگ مطرح و پس از مذاکرات لازم مواد مصوب مجلس سنا را عیناُ تصویب و اینک گزارش آن را تقدیم می‌دارد.
ماده ۱- دانشجویان داوطلب دانشکده افسری و همچنین داوطلبان آموزشگاههای مختلفه دون افسری ارتش در صورتی که در جریان دوره تحصیلی بیکی از علل مشروحه زیرا از دانشکده و یا از آموزشگاهها اخراج شوند مدت تحصیل در دانشکده و آموزشگاهها جزء خدمت زیر پرچم آنان محسوب نخواهد شد.
۱- عدم انضباط. ۲- فساد اخلاق. ۳- عدم صلاحیت. ۴- معافیت بر حسبت تقاضای شخصی.
تبصره ۱- اخراج دانشجویان دانشکده افسری باید بموجب گواهی شورای دانشکده و فرمانده دانشکده و با تصویب ستاد ارتش انجام پذیرد
تبصره ۲- اخراج دانش آموزان آموزشگاههای دون افسری باید طبق گواهی کمیسیون مخصوص و فرمانده قسمت مستقل و با تصویب ستاد ارتش اننجام پذیرد.
تبصره ۳- چنانچه بین دانش جویان (و یا سربازان وظیفه دیپلمه ـ لیسانسیه ـ دکتر که برای نیل به مقام افسری بقسمتها اعزام می‌شوند) اشخاصی یافت شوند که در طی مدت تحصیلی و یا خدمت در قسمتها عدم شایستگی آنان را برای نیل به مقام افسری مشهود و در شورای مقرره در تبصره یک تثبیت گردد بایستی دو سال خدمت زیر پرچم با احتساب مدت خدمت قبلی مانند افراد انجام دهند.
ماده ۲- مقررات قوانین مربوط در آن قسمت که با مقررات این قانون مغایرت داشته باشد ملغی است. وزارت جنگ مأمور اجرای این قانون است.
رئیس ـ آقایانی که با این گزارش موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد چون از مجلس سنا رسیده به دولت ابلاغ می‌شود.
۶- طرح و تصویب یک فوریت و اصل گزارش کمیسیون کشاورزی راجع بتقسیم اراضی ضرابخانه
رئیس ـ گزارش کمیسیون کشاورزی مربوط بتقسیم اراضی ضرابخانه بین کارمندان و کارگران از کمیسیونها رسیده قرائت می‌شود
(بشرح زیر خوانده شد)
گزارش از کمیسیون کشاورزی بمجلس شورای ملی
کمیسیون کشاورزی در جلسات ۱۷ ،۱۹ دی ماه ۳۵ لایحه شماره ۲۶۷۴۳ دولت راجع بتقسیم اراضی ضرابخانه بین کارمندان و کارگران اداره ضرابخانه ـ سیلو دخانیات و کارمندان وابسته بوزارت دارائی که دارای تمکن نیستند را با حضور آقای وزیر کشاورزی و نماینده وزارت دارائی مورد رسیدگی قرار داد و پس از شور و مداقه با اصلاحی آن را تصویب و اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد:
ماده واحده ـ بوزارتین دارائی و کشاورزی اجازه داده می‌شود اراضی ضرابخانه را که تا این تاریخ در تصرف وزارت دارائی می‌باشد بکارمندان و کارگران اداره ضرابخانه ـ سیلو ـ دخانیات و کارمندان وابسته بوزارت دارائی که دارای تمکن نیستند و خانه شخصی ندارند با رعایت حق تقدم برای کارمندان و کارگران کثیر الاولاد که جریان قرعه کشی و مقدمات تقسیم آن بواجدین شرایط فراهم شده است قباله فروش تنظیم و مبادله گردد.
۱- از هر متر مربع زمین ده ریال بابت بهای اراضی باقساط پنج ساله بحساب فروش خالصجات و ده ریال بابت هزینه احداث خیابان و سایر مصارف عمرانی کوی مزبور دریافت می‌شود. از ده ریال اخیر صدی بیست و پنج نقداُ قبل از واگذاری زمین و بقیه باقساط متساوی دو ساله وصول خواهد گردید.
۲- خریداران اراضی نامبرده تا ده سال حق فروش بدیگری نخواهند داشت.
۳- شرایط انتقال و طرز تقسیم و مبادله اسناد واگذاری اراضی مزبور به کارمندان و کارگران بدون تمکن را وزرات دارائی بعهده کمیسیونی مرکب از سه نفر از اعضاء‌وزارت دارائی محول می‌نماید.
مخبر کمیسیون کشاورزی سعید مهدوی
گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۲۴ دی ماه ۳۵ لایحه شماره ۲۶۷۴۳ دولت راجع بتقسیم اراضی ضرابخانه بین کارمندان و کارگران اداره ضرابخانه ـ سیلو ـ دخانیات و کارمندان وابسته بوزارت دارائی که دارای تمکن نیستند را بحضور آقای معاون وزارت دارائی مورد رسیدگی قرار داده و گزارش کمیسیون کشاورزی را تأیید و اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی مشایخی
رئیس راجع باین گزارش از طرف ۱۵ نفر از آقایان تقاضای فوریت شده پیش نهاد قرائت می‌شود
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
امضا کنندگان ذیل تقاضا داریم گزارش مربوط بتقسیم اراضی ضرابخانه بین کارمندان و کارگران اداره ضرابخانه، سیلو و دخانیات بقید یک فوریت مطرح گردد.
بهبهانی ـ طباطبائی و چند امضای دیگر
رئیس ـ آقای بهبهانی راجع بفوریت توضیحی دارید بفرمائید
بهبهانی ـ بطوری که آقایان محترم مستحضر هستند مدت سه سال است که این لایحه تقسیم اراضی ضرابخانه از طرف دولت تقدیم مجلس شده برای اینکه بتصویب نهائی برسد و بین کارمندان بطور رسمی این اراضی را تقسیم بکنند چون این آقایان باید این اراضی را بسازند و کارگر هستند و کارگرها باید زمینشان را بگرو بانک بگذارند و پولی از بانک بگیرند و بسازند از این جهت بنده و یک عده از آقایان تقاضا کردیم که لایحه در دستور قرار بگیرد و از آقایان استدعا می‌کنیم که اجازه بفرمایند این لایحه تصویب نهائی برسد که بین کارمندان و کارگران این اراضی تقسیم بشود و تکلیفشان روشن بشود (صحیح است)
رئیس ـ آقای خرازی با فوریت مخالفید؟
صادق بوشهری ـ مخالفت بنده با فوریت روی این لایحه بخصوص نیست بنده روی دلایلی که عرض می‌کنم تصمیم گرفته‌ام …
رئیس ـ آقای مهران اگر صحبت می‌خواهید بکنید بفرمائید بنشینید بعد صحبت کنید.
مهران ـ خیلی معذرت می‌خواهم.
صادق بوشهری ـ بنده تصمیم گرفته‌ام با تمام لوایح دولت که بقید فوریت در مجلس میاید مخالف باشم آقایان نمایندگان محترم بدانند مجلس شورای ملی
با چه حسن نیتی نسبت بلوایح دولت همیشه جدیت کرده است و رأی داده است حتی در بعضی از لوایح که فوریت نداشته نمایندگان فوریت پیشنهاد کرده‌اند یا اگر دولت با یک فوریت لایحه‌ای را آورده بود پیش نهاد دو فوریت و سه فوریت کردیم و آن لایحه تصویب شد بنده می‌بینم این عمل و این حسن نیست مجلس شورای ملی عوض اینکه مورد تقدیر و تشکر دولت واقع شود نتیجه بعکس گرفته می‌شود. لایحه ترمیم حقوق پزشکان که آمد بمجلس آقایان میدانند که با چه پشتکاری مجلس شورای ملی این لایحه را تصویب کرد و فرستاد بمجلس سنا در مجلس سنا حالا روی چه اصلی بنده فعلا سکوت مکنم و اینجا صحبت نمی‌کنم آن مربوط بکارهای داخلی مجلس سنا است این لایحه را نگاهداشت سه ماه یا چهار ماه نمیدانم چند ماه تا کار بجائی رسید که جناب آقای وزیر بهداری روی همین اصل استعفا دادند و اطباء هم در نظر گرفته بودند … (بهبهانی ـ ما که فعلا مجلس سنا نیستیم تصمیم می‌گیریم)
رئیس ـ آقای بوشهری در فوریت بفرمائید.
صادق بوشهری ـ در فوریت عرض می‌کنم و بالاخره مجلس سنا این لایحه را آمد در دستور قرار داد و تصویب کرد با همه ارادتی که بنده بشخص آقای وزیر بهداری دارم از ایشان گله مندم اینشان بجای اینکه وقتی که این لایحه در سنا تصویب شد از مجلس سنا تشکر بکنند رفتند پشت تریبون و فرمودند چون این لایحه در مجلس شورای ملی با عجله گذشت و درش دقت لازم و کافی نشد من از این جهت از آقایان سناتورها تشکر می‌کنم که دقت لازم را کردند و لایحه تصویب شد (وزیر بهداری ـ من همچو حرفی نزدم) صورت جلسه مجلس سنا هست می‌آورم از این جهت من از آقایان نمایندگان تقاضا می‌کنم برای اینکه ما را متهم بعجله و عدم دقت در لوایح نکنند تصمیم بگیرند لوایح دولت را اگر فوریتی دارد بفوریتش رأی ندهند و با کمال دقت و فرصت مطالعه بکنند که بعد آقایان وزراء از آقایان تشکر بکنند که دقت کردند و الا بنده با اصل این لایحه که باید حتماُ تصویب بشود و فوریت داشته باشد مخالف نیستم مخالفت بنده روی این اصل است (صحیح است)
رئیس ـ آقای خرازی
خرازی ـ بیانات نماینده محترم جناب آقای بوشهری را در اصل قبول دارم ولی اگر آقایان توجه کرده باشند از چیزهائی که بنام حداقل زندگی در تمام دنیا برای تمام طبقات لازم میدانند یکیش موضوع مسکن است این آقایان کار گران کارخانجات وابسته بوزارت دارائی هستند که سه سال پیش این اراضی را تقسیم کرده‌اند و بآنها داده‌اند و آنها بایستی بروند از بانک رهنی و با در دست داشتن سند مالکیت پول قرض بگیرند لایه برای خودشان بسازند و مسکن بکنند این است که این لایحه جریانش در مجلس خیلی طول کشیده و آقایان توجه کرده‌اند این یک مار انجام شده ایست تا فرمالیته آن انجام بشود آنها هم سند بگیرند می‌شود اول سال و اول سال ساختمان بکند و علاقمند بشوند یکی از عدم رضایت‌ها این است که مردم مسکن ندارند و بنده تمنی می‌کنم آقایان باین فوریت رأی بدهند که این قضیه زودتر تمام بشود (صحیح است)
پرفسور اعلم ـ شیشه اش را از کجا بیاورند؟
رئیس ـ آقای وزیر بهداری
وزیر بهداری (دکتر صالح)ـ بنده از لطف نماینده محترم آقای بوشهری خیلی متشکرم ولی یک سوء تفاهمی شد سوء تفاهم برای این بود که بنده تشکر خودم را روزی که این قانون از مجلس شورای ملی گذشت خدمت آقای رئیس هم خود بنده و هم آقایان اطباء عرض کردیم صحبتی که شد و بنده در مجلس سنا عرض کردم عجله شد موضوع تبصره‌ای بود که خود بنده و هم آقایان اطباء عرض کردیم صحبتی که شد و بنده در مجلس سنا عرض کردم عجله شد موضوع تبصره‌ای بود که خود آن شخصی که آن تبصره را پیشنهاد کرده بود البته با حسن نیت داده بود ولی چون تبصره خلق الساعه بود و واقعاُ با اصل قانون مغایرت داشت نمی‌توانست اساساً مورد اجراء قرار بگیرد تشکر بنده از این جهت بود که آن تبصره حلاجی شد و مطابق میل خود آقایان نمایندگان و آقایان سناتورها عرض شد والا بنده هیچوقت فراموش نمی‌کنم که آن لایحه موقعی بمجلس داده شد که درخت‌ها تازه سبز شده بود و موقعی از تصویب مجلس سنا گذشت که برف روی درخت کاج نشسته بود همه میدانند تشکر من در مجلس شورای ملی بخصوص برای توجه مخصوصی است که آقایان نمایندگان باطباء دارند. (احسنت)
رئیس ـ رأی گرفته می‌شود بفوریت این لایحه آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد کلیات مطرح است آقای مهندس فروهر مخالفید؟ بفرمائید.
مهندس فروهر ـ بنده در اینکه بایستی بکارمندان دولت کمک بشد بحثی نمی‌کنم باید کمک زیادتری هم بشود و خیلی هم احتیاج بکمک دارند مخالفت بنده با نحوه غلط کمکی است که بکارمندان دولت می‌شود کارمندی که توانائی ساختن خانه را ندارد اگر زمین بهش داده بشود البته ممکن است زمین را بقیمت ارزانی از دستش در بیاورند البته در این قانون نوشته شده که ده سال حق فروش ندارند ولی باز طرق دیگری هست که بآن وسایل می‌روند واگذار می‌کنند خلاصه زمین را از دست آنهائی که مستحق هستند در می‌آورند بنابراین با زمینی که بکارمند همینطور داده بشود زیاد موافقت ندارم چون او قدرت ساختمانش را ندارد بانک ساختمانی و بانک رهنی بهش کمک بکند که یک خانه‌ای برای خودش بسازد باز هم این تأمین احتیاج را نمی‌کند برای اینکه ایجاد معبر و کابل و سیم کشی و تأمین سایر حوائج و غیره و غیره که یکی یکی بنده وارد نمی‌شوم و در این خصوص عرضی نمی‌کنم عملی نمی‌شود و عملا ما مبینیم بار دوش دولت می‌شود یعنی خانه هائی که درست می‌شود بعد از مدتی نه برق دارد نه اتوبوس دارد یک بیغوله هائی یک مشت خانه‌های مفلوک توی بیابان پخش و پلا ساخته می‌شود بنابراین دولت باید از طریق بانک ساختمانی و بانک رهنی خانه‌های بزرگ و چند طبقه و ارزان قیمت بسازد بصورت خانه هائی که الان در اروپا هست و آنجا باین نتیجه رسیده‌اند که آپارتمان بسازند و قباله اش را بدهند دست مردم اقساطش را بگیرند نه اینکه زمین بین کارمندان تقسیم بشود و بعد هم کارمندان دولت نتوانند بسازند با این که اگر خانه‌ای بسازند توی بیابان بمانند و ندانند چکار بکنند و هر ماه مراجعه بکنند که اتوبوس نیست وسیله کم است تازه بنده حالا می‌بینم یک عده شیاد در تهران پیدا شده‌اند که زمینها را احتکار کرده‌اند و آمده‌اند بصورت کارهای عمرانی شهرهای ام ـ ار ـ سی ـ مونترال تهران کوی خرگوش دره و غیره تأسیس شده و پول مردم را بانک زمینهای واهی اینطور از دستشان خارج کرده‌اند حالا که این نقاط تمام شد یک دکانهای جدیدی دارند باز می‌کنند و کارخانه خانه سازی درست می‌کنند و بنده شنیده‌ام که یک تابلوئی هم بزودی در می‌آید که خانه‌های کبریتی و چه چه نمیدانم می‌سازند بنده اصلش هم کاری ندارم که این آقایان می‌آیند خانه بسازند یا نه این شیادان می‌آیند با اشخاص یک قرار دادی می‌بندند و ساخته و نساخته نمیدانم باز هم ما می‌مانیم و دولت (بور بور ـ بعد هم می‌آیند یک کارخانه خانه خراب کن می‌سازند) تازه این خانه‌ها هم که ساخته شود مردم مراجعه می‌کنند که ما اتوبوس نداریم باید جاده آنجا را اسفالت بکنید باید آب و برق بیاورند و بالنتیجه خانه برای مردم نمشود بنده خواستم توجه مخصوص دولت را بآن مطلب جلب بکنم که این رویه کهنه و ورشکسته ساختن خانه‌های کوچک و پخش شده در بیابانها و روی زمینهای وسیع را کنار بگذارند بیائید از مساحت کم بکنید و به ارتفاع بیفزاید و بهیچ قسم بصاحبان شرکت‌های عمرانی فلان خانه سازی یا زمین پخش کنی کمک از بودجه دولت از طریق بانک ساختمانی یا بانک رهنی نشود و بآنها پول قرض ندهند اینها اگر لیاقت داشتند تا بحال اینکار را درست می‌کردند ولی آنها کارشان دکان است دولت بیاید همان پولی که دارد یک مقدار آپارتمان بسازد که در نتیجه عملا صد‌ها کارمند بیچاره بی بضاعت بمسکن برسند نه اینکه بیاید این جا بگوید در نتیجه این چند سالی که می‌شنویم زمین تقسیم شده فهرست کسانی که زمین گرفته‌اند اینها هستند (دهستانی ـ در یوسف آباد بیچاره‌ها را بفرمائید) یوسف آباد که از همه جا بهتر است بنده جاهائی را سراغ دارم که خانه هائی ساخته شده که امنیت ندارد پلیس ندارند بچه هایشان مدرسه ندارند دزد می‌آید زندگیشان را می‌برد آنها بیمارستان می‌خواهند این متفرق شدن و پخش بی رویه شهر بهیچ وجه صحیح نیست باید جلوی این شیادان گرفته بشود والا بنده با اصل لایحه مخالف نیستم بنده خودم فوریت ای لایحه را امضاء‌کردم و با مالکیت کارمندان دولت هم موافقم حالا که عده‌ای سه سال است رفته‌اند این زمینها را تصرف کرده‌اند البته مجوز قانونیشان را می‌دهیم و تصویب هم می‌شود ولی بعد از این دیگر این رویه را کنار بگذارید بیائیم با هم یک کاری بکنیم طبق اسلوب مدرن که مردم صاحب خانه و زندگی مجهز بوسایل زندگی آنچه که در خارج مردم دارند همان را دارا بشوند (صحیح است، احسنت)
رئیس ـ آقای مخبر.
سعید مهدوی (مخبر کمیسیون کشاورزی این لایحه اینکه الان مطرح است راجع بزمین‌های ضرابخانه آقایان باید در نظر بگیرند که این یک چیز تازه‌ای نیست در دولت سابق در دولت سپهد زاهدی این زمینها در اختیار کارمندان دولت گذاشته شده است و در آن موقع یک موجباتی ایجاب کرده است که باین اشخاص زمین داده شود و زمین هائی که داده شده است بیش از دویست متر نیست و همانطور که در لایحه ذکر شده همه آنها معیل هستند و حتی المقدور سعی شده اشخاصی که بیشتر اولاد دارند مقدم باشند و بیش از این مقدار زمین هم در حدود ضرابخانه در اختیار ندارد در کمیسیون هم که مطرح شد سعی شد اگر منبعد بخواهند زمین بدهند البته همانطور که آقای مهندس فروهر فرمودند داده شود و آقای ذوالفقاری هم می‌گفتند که در هیئت دولت این قضیه مورد توجه واقع شده و من بعد همانطور در مساحت کم آپارتمانهای سه چهار طبقه درست می‌کنند برای اینکه شهر وسعت زیاد پیدا نکند اما بنظر بنده یک قدری بی انصافی شد راجع بشرکت‌های ما نباید این موضوع را بطور اعم حساب کنیم عمران شهر یک چنین دستگاههای را لازم دارد که ساختمان بکند ولی البته شهرداری باید مراقبت بکند که بین آنها شیاد نباشد (قنات آبادی ـ اکثر شیادند) و ساختمانها را واقعاُ روی اصول فنی بسازند و بنده استدعا می‌کنم این لایحه را زودتر تصویب بفرمائید این لایحه چیز تازه‌ای
نیست زمینی هم موجود نیست فعلا هم هار یا پنج سال است که در اختیار یک عده‌ای هست و در آنجا هم یک بناهای مختصری کرده‌اند و بهتر اینستکه زودتر تکلیف این را معلوم بفرمائید (صحیح است)
رئیس ـ آقای خرازی موافقید؟ بفرمائید.
خرازی ـ گر چه نماینده محترم آقای مهندس فروهر در آخر بیاناتشان با این لایحه موافقت کردند و تذکراتی هم که دادند از نظر فنی و اصول بسیار مفید و بجا بود ولی بنده اینجا خدمت آقایان عرض می‌کنم ما در مملکت اگر بخواهیم اختلافات طبقاتی مرتفع بشود باید تمام مردم این مملکت مخصوصاُ طبقه کارگر و زارع این پنج چیز حداقل زندگانی را داشته باشد یعنی همه باید غذای خوب بخورند لباس خوب بپوشند مسکنی داشته باشند بهداشت داشته باشند و فرهنگ داشته باشند و اینکه فرمودند که این خانه‌ها برق ندارد تلفن ندارد مگر خود شهر تهران برق دارد؟ آقایان این برای مملکت و مخصوصاُ برای پایتخت یک مملکتی موهن است که از مزایای خانه و باغی که بخواهید بفروشید بگوئید که برق و تلفن هم رویش است موضوع برق و تلفن در تمام دنیا حل شده است ولی اینجا اینها جزو مزایا شده آقایان باید این قضایا حل بشود که مردم این مملکت مخصوصاُ طبقات محروم دارای حداقل زندگی بشوند و یکی از موضوعاتی که الان مردم این مملکت را بیعلاقه شان می‌دهد موضوع مسکن است و اینهم فقط بتهران اختصاص نداشته باشد بلکه نقشه‌های عمرانی و داشتن مسکن را در شهرستانها اول تعمیم بدهند که مردم بلند شوند از شهرستانها بعشق اینکه در تهران نان ارزان داریم خانه داریم و سایر مزایا داریم بیایند بطهران و تهران بی تناسب بزرگ بشود بنده وکیل تهران هستم این را عرض می‌کنم نباید تهران بی ـ تناسب بزرگ بشود و شهرستانهای ما خالی از سکنه بشوند باید برای شهرستانها هم فکر اساسی بشود (صحیح است) بنابراین بنده تمنی دارم آقایان توجه بفرمایند که اصولا دولت یک نقشه‌ای داشته باشد مجلسین هم کمک بکنند بنده اینجا صریحاً عرض می‌کنم اگر یک دولت شنوائی داشته باشیم ما نه باصل ۴ نه بکمک بلاعوض و نه بتملق گفتند بخارجیها هیچ احتیاجی نداریم ما اینجا روی طلا راه می‌رویم و مردم مملکت گرسنه هستند ما حاضر هستیم گارانتی بدهیم که نقشه ۵ ساله بکشیم و از ۶ ماهة اول نشان بدهیم آثار آن نقشه‌های اقتصادی را و در دره اول مردم محروم این مملکت حداقل زندگانی را داشته باشند مسکن داشته باشند (قنات آبادی ـ تمام ممالک دنیا حالا بهم محتاجند) اجازه بفرمائید شما آقای قنات آبادی در رشته‌های خودتان اظهار نظر بکنید بنده مطالعه دارم (قنات آبادی ـ فکر جیب پر کردن است) جیب پر کردن نیست، بنده می‌گویم ما حاضر هستیم (قنات آبادی ـ چی چی را حاضر هستند) (زنگ رئیس)
رئیس ـ آقا بگذارید صحبت بکنند.
دکتر عدل ـ اصل چهار خدمت کرده.
خرازی ـ من نمی‌گویم خدمت نکرده کمک هم کرده من می‌گویم خارجیها چوب لای چرخ ما می‌کنند، ما را بخیر آنها امید نیست، شرمرسانند ما باید سعی داشته باشیم نقشه تهیه کنیم که مردم این مملکت مخصوصاً بشهرستانها توجه بشود خلاصه تمام مردم این مملکت مسکن داشته باشند اینهم همانطور که گفته شد این اراضی را سه سال قبل تقسیم کردند بین کارگران و کارمندان ضرابخانه می‌خواهند قبالةآنرا بدهند که صاحبان آن باستناد قباله بتوانند از بانک رهنی و ساختمانی پول بگیرند و برای خودشان یک مسکنی بسازند.
رئیس ـ آقای مهران موافقید؟ (مهران ـ موافقم) آقای قنات آبادی ـ موافقید ؟(قنات آبادی موافقم) بنا براین مخالفی نیست حالا بورود در ماده رأی می‌گیریم اگر آقایان نظری هم داشته باشند بعد می‌توانند صحبت بکنند رأی گرفته می‌شود بورود در ماده آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است آقای پرفسور اعلم مخالفید بفرمائید.
پرفسور اعلم ـ اینکه گفته شده روی طلا نشسته‌ایم و احتیاج نداریم (قنات آبادی ـ بسیار غلط است) نمی‌خواهم بگویم غلط ولی اشتباه است (فضایلی ـ نسنجیده) اشتباه است (قنات آبادی ـ کدام طلا؟)
رئیس ـ من تعجب می‌کنم که بیجهت یک عده‌ای اظهاراتی می‌کنند شما عقیده خودتان را بگوئید
پرفسور اعلم ـ بده عقیده خودم را می‌گویم ما روی طلا هستیم ولی برای استخراج این طلا احتیاج بکمک داریم روزی که این طلا در آمد آنوقت بی نیاز می‌شویم تمام ممالک دنیا بهم محتاجند (صحیح است) قوی ترین مملکت دنیا بضعیف ترین مملکت دنیا محتاج است و باید دست بدست هم بدهند تا کاری در دنیا انجام بگیرد ما بسیار از اصل چهار متشکریم و امیدواریم که کمکهای خودش را بیشتر بکند (حشمتی ـ ما فقیر ترین مردم دنیا هستیم بروید این رعایای بدبخت را ببینید که چطور پا برهنه راه می‌روند)
رئیس ـ آقای قنات آبادی موافقید بفرمائید.
قنات آبادی ـ بنده بعنوان موافق با این ماده واحده صحبت می‌کنم خواهش می‌کنم حالا که این مطلب مطرح شده آقایان نمایندگان محترم باین مطلب توجه بفرمائید من معتقدم که چون نیک نظر کرد پر خویش در آن دید ـ گفت از که نالیم که از ماست که بر ماست الان عقلای هر کشوری و هر ملتی نشسته‌اند شب و روز کارشان اینست اساساً باید این مطلب را در این مملکت بازو روشن کرد تا تمام مردم کوچه و بازار هم این مطلب را بدانند همانطور که آقای پرفسور فرمودند مردم ایران اساساً باید بدانند که امروز هیچ ملتی و هیچ قومی در هیچ کجائی دنیا وجود ندارد که بملل دیگر احتیاج نداشته باشند این مطلب کهنه و پوسیده و بسیار هم پوسیده است امروز هیچ قومی هر چقدر قوت داشته باشد نمی‌تواند دور تا دور خودش را حصار بکشد بگوید من خودم روی پای خودم زندگی می‌کنم چون اقتصادیات دنیا امورات سیاسی و سایر امورات مردم گیتی چنان بهمدیگر مخلوط شده که غیر قابل انفکاک است (صحیح است) و عاقل ترین زمامداران و دلسوزترین زعما نسبت بقوم و ملت خود آن افراد و آن رجال و شخصیتهائی هستند که بتوانند از این موقعیتی که در دنیا بوجود آمده بنفع مردم و ملتشان بیشتر استفاده کنند یا هیچ جای استقلال و آبرو و حیثیت ایران منافات ندارد که زمامداران ما بتوانند از تمام ممالکی که نسبت بما نظر سوء استعماری ندارند نمی‌خواهند برای ما دسته درست کنند نمی‌خواهند برای ما خوب بسازند کمک بیشتری بنفع مملکت بگیرند و اگر زمامداران ما در این مورد کوتاهی بکنند مقصرند و الا اگر کوتاهی نکردند مقصر نیستند و قابل تقدیرند (احسنت)
دکتر جهانشاهی ـ راجع باراضی چه شد؟
قنات آبادی ـ موافقم.
خرازی ـ آقای رئیس چون در بیانات بنده تحریفی شده است از ماده ۸۲ می‌خواهم استفاده کنم.
رئیس ـ حق شما محفوظ است دیگر کسی اجازه صحبت نخواسته است پیشنهاداتی رسیده است که قرائت می‌شود
(بشرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم مدت ده سال مندرج در قسمت ۲ ماده واحده به بیست سال افزایش یابد ـ مهندس جفرودی
رئیس ـ بفرمائید آقای مهندس جفرودی.
مهندس جفرودی ـ بنده پیشنهاد کردم در بنددوو که نوشته است خریداران اراضی نامبرده تا ده سال حق فروش بدیگری نخواهند داشت آقایان ملاحظه فرموده‌اید مقداری از اراضی یوسف آباد و مقداری از اراضی دیگری (مهندس اردبیلی ـ عباس آباد) بوسیله بانک ساختمانی بین کارمندان دولت تقسیم شد منظور دولت و مجالس این بود که کارمندان دولت مسکن داشته باشند متأسفانه قیمت زمین و این اراضی بمیزان سرسام آوری بالا رفت الان زمینهای یوسف آباد هر متری دویست تومان دویست پنجاه تومان تقویم می‌شود اگر منظور دولت و مجلس اینست که بکارمندان دولت خانه و مسکن بدهند باید در لایحه این نظر خوب تأمین بشود ده سال بنظر بنده کافی نیست بنده پیشنهاد کردم این ده سال بیست سال بشود و از آقایان محترم تقاضا می‌کنم تصویب بفرمایند.
رئیس ـ آقای مشایخی مخالفید بفرمائید.
شایخی ـ بنده بعنوان مخبر هم روی این موضوع اظهار نظر می‌کنم چون این گزارش در کمیسیون کشاورزی و کمیسیون دارائی مورد مطالعه واقع شده خواستم بعرض آقایان برسانم که چرا ده سال قائل شدیم البته پیشنهادی که جناب آقای مهندس جفرودی فرموده‌اند مقصود بثمن بخسی از دست اشخاصی که بموجب این قانون مالک می‌شوند این اراضی خارج نشود اگر منظور این باشد مکه بطور قطع در مالکیت اشخاص باقی بماند اصلا لزومی نداشت بگویم ده سال و یا بیست سال می‌توانستیم بگویم مطلقاً حق فروش نخواهند داشت یعنی همیشه باید متعلق باین شخص باشد که سند مالکیت بنام او صادر شده بنابراین اگر بخواهیم خیلی در این موضوع عمیق و دقیق باشیم و بگویم که این اراضی از دست آن خریدار خارج نشود بهتر این بود که در این گزارش نوشته شود که مطلقاُ حق انتقال نخواهد داشت اما چرا ده سال را گذارده‌ایم بنده عرض می‌کنم که ممکن است وقایعی پیش آمد کند که خریدار این زمین اضطراراً مجبور بشود این زمین را بفروشد یا وقایعی پیش آمد بکند که وضع زندگی این کارمند بهتر بشود و یک قدرتی پیدا کند که در یک محل مناسبی یک خانه بهتر برای خودش و خانواده خودش تهیه بکند بنابراین با توجه بجریاناتی که پیش آمد کرده است همانطور که آقای مهندس جفرودی توضیح دادند اراضی یوسف آباد از ید مالکین اولیه اش خارج شده و امروز قیمت سرسام آوری پیدا کرده حق هم این بود که برای مدت متناسبی در قانون پیش بینی بشود که خریداران حق انتقال بغیر نداشته باشند از این نقطه نظر می‌خواهم عرض کنم که مدت ده سال کافی به مقصود هست و نظر آقای مهندس جفرودی را تأمین می‌کند و از این لحاظ است که آقایان با توجه بمقتضیات کنونی و اینکه ممکن است یکوقت کارمندی احتیاج پیدا کند و ضرورتی برایش پیش
بیاید چون فقط و فقط مایملکش این خانه است می‌خواهد بعد از ده سال بفروشد این که عیب ندارد و یا برعکس اگر زندگیش مرفه شد خواست بعد از ده سال این خانه را بفروشد زندگی دویست متری در شمیران برای مشکل است از این جهت که بچه‌هایش می‌خواهند از شیمران بتهران بیایند و درس بخوانند و نمی‌توانند اگر توانست در تهران خانةدیگری بخرد و آنرا بفروشد اشکالی ندارد از این نقطةنظر است که مدت ده سال بنظر بنده متناسب است و می‌خواهم عرض کنم آقایانی که می‌خواهند رأی بدهند در نظر بگیرند که این مدت ده سال بمصلحت نزدیکتر خواهد بود،
اما راجع باصل موضوع منظور صاحب خانه شدن است همیشه مجلس شورای ملی قیافه مساعد نسبت بکارمندان نشان داده است و علاقمند است که زندگی کارمندان خوب باشد و حداکثر استفاده از زندگی را داشته باشند و راجع بکمکهائی که باید از خارج استفاده کنیم مخصوصاُ با وضع فعلی که در دنیا هست امیدواریم که دولت امریکا هم کمکهای بیشتری بما بکند (صحیح است) (حشمتی ـ اگر هم نکنند گله مند هستیم).
رئیس ـ یک پیشنهاد دیگری هم ایشان کرده ـ اند که کلمه واگذاری هم علاوه شود فعلا پیشنهاد بمدت بیست سال رأی گرفته می‌شود (مشایخی ـ ده سال) اگر رأی ندادند که ده سال می‌شود ترس ندارد آقایانی که با پیشنهاد آقای مهندس جفرودی موافقند قیام کنند (عدةکمی برخاستند) تصویب نشد.
پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم در بند دو ماده واحده کلمة واگذاری قبل از کلمةفروش اضافه شود.
مهندس جفرودی
رئیس ـ آقای مهندس جفرودی توضیح بدهید.
مهندس جفرودی ـ در بند ۲ نوشته شده است خریداران اراضی نامبرده تا ده سال حق فروش بدیگری نخواهند داشت اگر آقایان معتقد هستید که با این قید در فروش نظر دولت و مجلس تأمین می‌شود بنظر بنده باید کلمه واگذاری را هم اضافه کرد چون اگر حق داشته باشد واگذار کند دیگر این بند در اینجا مفهومی نخواهد داشت یا این را بردارید آزاد بگذارید کارمند دولت را زمینی که بلو می‌دهید آزاد باشد بفروشد اگر این نظر واقعی مجلس شورای ملی است بسیار خوب ولی اگر غیر از این باشد که آزاد نباشد اصلا او را ممنوع بدارید از اینکه واگذار کند.
رئیس ـ آقای قنات آبادی مخالفید بفرمائید.
قنات آبادی ـ جناب آقای مهندس جفرودی من استدعا می‌کنم شخصاً باین موضوع توجه بفرمائید اساساُ این عمل و این موافقتی که مجلس شورای ملی می‌کند بطور کلی یک کمکی است بطبقة بی بضاعت و کار گران و آنهائی که در این مورد در این لایحه نامبرده شده من نمی‌خواهم بگویم که این کارگر یا این کارمند بی بضاعتی که زمین باو واگذار می‌شود برای تهیه مسکن آنرا بفروشد نمی‌خواهم این را بگویم اما این مطلب را می‌گویم که اگر مصالح افتصادی اینها و بهبود زندگی اینها ایجاب کرد که یک نقل و انتقالاتی بدهند با این دقت و موشکافی که جنابعالی میفرمائید جلوی این نقل و انتقال که مسلما بنفعش هست گرفته می‌شود چون یک آدم عاقل و بالغ وقتی زمین دارد موقعی این زمین را واگذار می‌کند که یک منفعت بیشتر و بهتری ببرد چه اشکالی دارد شما که با حسن نیت اجازه بدولت می‌دهید این کار را بکند در خلال این اجازه بدهید باین شخص یا این فرد یا این افراد که اگر یک وقتی مصالح او و منفعت شخصی او را این باشد چون ما در مقام قضاوت کلی هستیم روی مصادیق و مفاهیم فردی نمی‌توانیم قضاوت کنیم هر آدمی مصالح خودش را بهتر می‌تواند قضاوت کند چه عیب دارد اگر توانست واگذار کند معاوضه کند با یک خانه‌ای که یک اطاق دارد ما بیائیم اینجا با یک پیشنهاد مصلحت اشخاص و افراد را سد کنیم این نقض غرض است و من از شما استدعا می‌کنم مکه این پیشنهاد را پس بگیرید.
رئیس ـ آقای مشایخی بفرمائید؟
مخبر کمیسیون دارائی (مشایخی)ـ عرض کنم مطابق قانون مدنی طریقه انتقال در قانون مدنی بصیغ مختلف و بعقود مختلف تحقق پیدا می‌کند یکی از آنها بیغ است طرق دیگری هم هست مانند هبه صلح و سایر قسمتها که البته آقایان حقوقدانها بهتر میدانند در این مورد ما پیش بینی کرده‌ایم که تا ده سال حق فروش نداشته باشند بنابراین آقایان تصویب فرمودید اما بنظر بنده این پیشنهادی که آقای مهندس جفرودی می‌کنند جامع تر است زیرا در طرف ده سال ما میگوئیم حق فروش ندارند اما حق صلح دارد یک حداقلی ما قائل شدیم جناب آقای قنات آبادی که تا ده سال در مالکیت این شخص باقی بماند.
رئیس ـ یا باید فروش را هم برداشت.
مشایخی ـ برای این که در مالکیت قطعی این شخص تا ده سال باقی بماند کلمه فروش تأمین نمی‌کند کلمه واگذاری تأمین می‌کند حق واگذاری نداشته باشد البته این کلمه واگذاری ناظر بر اجازه نخواهد بود اجازه جزو عقودی نیست که انتقال مالکیت بدهد انتقال مالکیت بدهد انتقال مالکیت بنحوی از انحاء بغیر از صیغه عقد و صبغ دیگر در ظرف ده سال اجازه داده نشود برای تأمین این منظور ده سال در مالکیت خریدار باقی بماند بهتر است و من با این کلمه موافقترم.
رئیس ـ آقای مهدوی بفرمائید.
مهدوی (مخبر کمیسیون کشاورزی)ـ هر نوع که اضافه بکنیم یک مضیقه ایست برای دارندگان زمین که ما آمده‌ایم از نقطه نظر مساعدت بآنها که یک عده‌ای صاحب خانه بشوند این کار را کرده‌ایم این را هم در نظر بگیرید که آنجا تا اندازه‌ای محل سکنی نیست اینها میگویند احتیاج ما را وادار کرده که بیائیم در ضرابخانه زمین قبول کنیم شما مجبور می‌کنید که برای مدت ۲۰ سال ۳۰ سال در آنجا بمانند فرض بفرمائید یک زمینی که در نزدیکی دخانیات است یا در نزدیکی سیلو است اگر بکارمندی دادند او بیاید زمین خود را تعویض با زمین دیگری که نزدیک تر بسیلو است بنماید چه مانعی دارد کسی که این زمین را با زمین دیگری معاوضه کند منتقل کند، نظر ما این بود و خود دولت هم همین نظر را داشته بنظر بنده خود فروش هم بعد از ده سال در این لایحه زیادی است چه مانعی دارد یک کارگری که با یک مبلغ کمتری زمین باو می‌دهند زمین خود را بیک مبلغ بیشتری بفروشد مسلماً کارگر هم خودش بیشتر علاقمند است که خانه و زندگی داشته باشد خوب خانه در جای دیگر تهیه می‌کند بنابراین اگر این قید باشد مضیقه‌ای است برای آنها.
رئیس ـ آقای قنات آبادی پیشنهادی کرده‌اند بعنوان حذف نمی‌شود می‌توانند تجربه بخواهند آنهم در موقع رأی آقای طباطبائی قمی موافقید با کلمه واگذاری یا مخالفید ؟. (طباطبائی ـ قمی موافقم) بفرمائید.
طباطبائی قمی ـ اصلا ما امتحان داریم در بعضی مواردی دیده شده است اشخاصی که ملکشان را وقت اولاد می‌کنند و بعضی ورثه را ممنوع می‌کنند از واگذاری و فروش این ملک و این محل همیشه بثمن بخس از بین مرود و ورثه با کمال فلاکت و بدبختی زندگی می‌کنند و می‌میرند و یک ملک پر قیمتی از دستشان مفت بیرون می‌رود (صحیح است) ما اگر یک تیکه زمین واگذار می‌کنیم بیک مستخدمی باید حساب کنیم ارزشش چیست و بنائی که این مستخدم در این ملک می‌کند چه ارزشی دارد؟ البته همیشه بنائی که در آن می‌کنند بیشتر از زمینی است که باو می‌دهند آنوقت میآئیم برای یک چیز جزئی که می‌خواهیم باو بدهیم اختیار همه چیز را از او بگیریم آخر آقایان یک روز ممکن است مریض بشود ناخوش بشود یک روز ممکن است مستخدم سرطان بگیرد (احسنت) یک روز محتاج بعمل است اگر حق انتقال این خانه را نداشته باشد ما علاقه مان بخانه او بیشتر است یا بجان او؟
رئیس ـ شما موافقید با واگذاری یا نه؟
طباطبائی ـ بنده با واگذاری موافقم که اگر بخواهد زمین خود را واگذار کند بتواند.
رئیس ـ در پیشنهاد واگذاری یک نفر مخالفت کرد شما باید بنام موافق صحبت کنید.
طباطبائی ـ بنده بغام موافق آمدم اینجا باید تشریح کنم.
رئیس ـ پس باید فروش را هم دارند؟
طباطبائی ـ بلی بردارند تا مدت ده سال وقتی که این خانه را بسازد بعد تویش بنشیند بعد مالکش است خانه اش را می‌خواهد بفروشد نمی‌تواند بفروشد ؟(پرفسور اعلم بنده پیشنهاد سکوت می‌دهم)
رئیس ـ آقایانی که با کلمه واگذاری موافقند قیام کنند یعنی نتواند واگذار کند تا ده سال (عده‌ای برخاستند) تصویب نشد پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود
(بشرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم بند ۲ ماده واحده به صورت زیر در آید
ماده ۲- خریداران اراضی نامبرده پیش از انجام یک دستگاه ساختمان قابل سکونت حق واگذاری و فروش آن را بدیگری نخواهند داشت مهندس جفرودی.
قنات آبادی ـ کارگران اصلا میگویند ما نمی‌خواهیم.
رئیس ـ آقای مهندس جفرودی بفرمائید.
مهندس جفرودی ـ عرض کنم نظر اکثریت همیشه محترم است آنچه را که رأی بدهد مطاع و محترم است ولی هر کسی نظری داشته باشد باید در مجلس ابراز کند (صحیح است) اینجا کوسه و ریش پهن که نمی‌شود اگر کمیسیون می‌نویسد پیشنهاد می‌کند که تا ده سال آنها ممنوعیت دارند باید این نظر را تأمین کرد یا این که برداریم اما این که اینجا بعضی از آقایان در پشت این تریبون مدعی هستند که این زمین مال کار گر یا مال کارند است همنچو چیزی نیست این زمین مال ملت ایران است اگر شما بخواهید اراضی را بین تمام کارگران تقسیم بکنید ما هیچ حرفی نداریم اما این که بیائید خاصه و خرجی کنید بتمام علت ایران را بیائید بیک عده معین اختصاص بدهید باید این قیود باشد نباشد زمینها قیمتشان بالا می‌رود اینها یک عده معینی در پایتخت مملکت مزایائی داشته باشند و در اقصی نقاط ایران مردم از گرسنگی بمیرند این صحیح است (احسنت)
رئیس ـ آقای جلیلی.
جلیلی ـ یکسال و نیم بیشتر دولت یک
لایحه‌ای داده بمجلس برای این که بکارمندانی که خانه ندارند کمکی کند، یک مثلی است می‌گوید که یک کسی شیشه بار الاغی کرده بود می‌رفت یک کس دیگری رسید و یک چوبی بآن زد و گفت چیست؟ گفت اگر یکی دیگر بزنی هیچ حالا پیشنهادی که آقا مهندس جفرودی داده‌اند اگر تصویب کنیم مثل اینست که دستی یک چیزی هم از مستخدمین دولت خواهیم گرفت در این پیشنهاد می‌نویسد خریدار بیش از ساختن یک دستگاه ساختمان قابل سکونت حق واگذاری و فروش نخواهد داشت حالا تشخیص قابلیت سکونت با کیست اینکه نمی‌شود یک کسی با دو تا اطاق زندگی می‌کند این پیشنهاد آقا اگر تصویب شد اسباب زحمت می‌شود برای مردم یک صد دینار سه شاهی هم که پیدا کنند و بیاورند آنجا را بسازند آنرا هم گرفتار می‌کنید مردم را گرفتار کرده‌اند راحتشان کنید بهتر است که بگوئیم یک تکه زمینی دادیم بمردم که نتوانستند خودشان بسازند و برای زندگیشان استفاده کنند از دستشان نگرفتند بد نام نکنید کارمندان را استدعا می‌کنم این را پس بگیرید.
رئیس ـ آقای قنات آبادی مخالفید؟ (قنات آبادی ـ موافقم) باید موافق حرف بزنید (قنات آبادی ـ چشم) نمی‌شود بنام موافق مخالفت کرد.
قنات آبادی ـ این پیشنهاد جناب آقای مهندس جفرودی بسیار بسیار پیشنهاد خوبی است بشرط اینکه یک کلمه اضافه کنند به آن که بهر کدام از صاحبان آنها ۱۰ هزار تومان بدهند جناب آقای مهندس جفرودی این کارگران و کارمندان که به آنها زمین داده می‌شود نه قوم و خویش بنده هستند نه قوم خویش هیچکدام از آقایان، این ملت ایران که جنابعالی میفرمائید خود همین‌ها ملت ایران هستند و اگر هم ملتی وجود دارد همین‌ها هستند توجه فرمودی د؟ بنابراین باز هم تکرار می‌کنم اگر ما بخواهیم به آنها کمکی بکنیم و دست و بال اینها را ببندیم و در موارد بخصوص اینها نتوانند یک استفاده بیشتری از این زمین بکنند نتیجه چه می‌شود؟ این می‌شود که یک زمینی به آنها داده‌اید و یک کمکی غیر مستقیم کرده‌اید ولیکن این قیود پیش می‌آید و اثر آن کمک از بین می‌رود اینها زحمت کشیده‌اند چون کار می‌کنند و از حقوق خودشان این متری ۱ تومان را می‌دهند و در مدت پنج سال مستهلک می‌کنند یعنی از نان خودشان و عائله شان کم می‌گذارند و پول این را می‌دهند در ظرف این مدت تازه مالک و صاحب اختیار نباشند.
رئیس ـ آقایانی که با این پیش نهاد موافقند قیام فرمانید (عده‌ای برخاستند) تصویب نشد پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود
(بشرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌شود در ذیل قسمت ۲ اضافه شود.
‹‹ مگر آنکه بمنظور تبدیل بزمین یا مسکن دیگر باشد. ››
فضائلی
رئیس ـ آقای فضائلی (همهمه نمایندگان ـ یک مرتبه دیگر قرائت می‌شود توجه نمائید
(بشرح ساق مجدداُ قرائت شد)
فضائلی ـ آقایان توجه بفرمائید اصولا تقسیم زمین بین کارمندان دولت یا کارگران بخاطر اینست که سعی بشود اینها دارار مسکن بشوند و تاگر قیدی برای فروش یعنی جلو گیری از فروش در مدت معینی می‌شود که مثلا گفته می‌شود تا ده سال دیگر حق فروش نداشته باشد برای اینست که اطمینان خاطر بیشتری برای دستگاه یا برای مجلس ایجاد شود که این زمینی که به آنها داده می‌شود مضیقه مسکن را در شهر تهران کم می‌کند. این اساس این کار است البته در پیشنهاد‌های مختلف و طرفداران رأی معلوم شد که غالب آقایان نظر دارند که در عین حال که کمک می‌شود بآنها و در عین حال که می‌خواهند آنها دارای مسکن باشند ولی قید و شرط حتی الامکان کمتر بشود و اینقدر آنها را محصور بقیود زیاد نکنند این نظر آقایان روی هم رفته استنباط می‌شود اگر چه این پیشنهادی که بنده داده‌ام این طور بنظر می‌رسد که قید را زیادتر خواهد کرد ولی حقیقت اینست که قید آنها را کمتر می‌کند باین معنی که پیشنهاد می‌کنم صورت ماده ۲ در واقع باین صورت تغییر کند. خریداران اراضی نامبرده تا ده سال حق فروش بدیگری نخواهند داشت مگر آنکه بمنظور تهیه زمین دیگر و یا تبدیل مسکن دیگر باشد یعنی اگر این آقای خواست این زمین را بفروشد و یک زمین دیگری یا یک خانة دیگری بخرد در تهران جلویش را نگیرند ولو اینکه یکسال باشد یعنی این قید دهسال را (همهمه نمایندگان) اجازه بفرمائید آقایان این قید دهسال را از روی فروش بمنظور تبدیل زمین دیگر بر می‌دارد بطور که اگر بلافاصله بعد از خرید جای دیگر را پسندید و نخواست بفروشد و تبدیل کند بتواند.
رئیس ـ آقای پرفسور اعلم
پرفسور اعلم ـ عرض کنم در اینکه تمام آقایان حسن نیت دارند و میل دارند یکعده کارگر صاحب خانه و مسکن بشوند شکی نیست ولی با این پیشنهاد‌ها کم کم کارگران می‌خواهند بگویند عطایت را به لقایت بخشیدیم آقا بقدری این بیچاره‌ها را دارید در مضیقه می‌گذارید که ممکن است بگویند ما اصلا زمین نمی‌خواهیم. یک قانونی است آمده اینجا این اگر یک تبصره یا یک پیشنهاد به آن اضافه شود دو مرتبه بر می‌گردد بسنا و ۶ ماه و ۷ ماه طول می‌کشد تا برگردد اینجا شما که حسن نیت دارید شما که نظر لطف دارید، اجازه بفرمائید پیشنهاد را پس بگیریم و این قانون همینطور تصویب شود و یکعده بیچاره امیدوار بشوند.
رئیس ـ آقای طباطبائی قمی موافقید؟
طباطبائی ـ با پیشنهاد آقای فضائلی مخالفم.
رئیس ـ آقای بهبهانی
بهبهانی ـ بنده مخالفم
رئیس ـ آقا حشمتی
حشمتی ـ مخالفم
رئیس ـ آقای دکتر جهانشاهی
دکتر جهانشاهی ـ مخالفم
رئیس ـ آقای علامه وحیدی
علامه ـ مخالفم
رئیس ـ رأی گرفته می‌شود.
فضائلی ـ اگر آقایان مخالفند بنده پس می‌گیریم.
عده‌ای از نمایندگان ـ استرداد کردند
رئیس ـ بنابراین پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌نمایم عبارت حق فروش تبدیل بشود بنحوی از نحاء حق انتقال بغیر ندارد
عمیدی نوری
(همهمه نمایندگان)
رئیس ـ آقای عمیدی نوری
عمیدی نوری ـ اجازه بفرمائید بنده تعجب می‌کنم از وضعی که پیش آمده همه آقایان معتقد هستند زمین می‌دهیم باین اشخاص که تا ده سال نفروشد بکسی برای چه؟ برای اینکه این زمین مال خودشان باشد این عقیده مجلس است این لایحه‌ای است که آمده ما این عقیده را داریم و باین شکل می‌خواهیم تصویب کنیم اجازه بدهید که این عبارت تصحیح شود. الان بسیاری از اراضی یوسف آباد را اشخاصی گرفته‌اند و بعد فروخته‌اند اسیکولاسیون شده و از دست کارمندان دولت خارج شده یک انتفاعی گرفته و بدیگری داده‌اند اگر این لایحه بهمین شکل تصویب شود همین خواهد بود برای این شما قید می‌کنید تا ده سال حق فروش ندارد ولی حقوق دیگری دارد صلح می‌کند، هبه می‌کند، با وکالت واگذار می‌کند، بنابراین یا معتقد باشید فروش زائد است (صحیح است)
بنده حرفی ندارم حذف کنید (قنات آبادی، باید حذف شود) پس این کارمندان و کارگران ملکی گرفته‌اند طبق اصل کلی مالکیت هر آن حق انتقال دارند این یک اصلی است و این اصل را معتقد باشید و طبق قانون مدنی حذف کنید فروش را و پا اگر اعتقادتان غیر از این است کلاه شرعی نگذارید یعنی راه فرار قانونی به مردم نشان ندهید، یعنی کاری نکنید که هم بگویند ظاهراُ حق فروش ندارند و هم مردم بروند با اسناد دیگر بفروشند من از نظر قضائی از نظر حقوقی پیشنهاد داده‌ام اگر اراده مجلس براینست که تا دهسال مال خودشان باشد این فروش باید تبدیل شود بنحوی از انحاء حق انتقال بغیر ندارد اگر معتقدید باین، این فروش باید تبدیل شود. اگر این اعتقاد را ندارید حذف کنید خلاصه مطلب را حل کنید باین شکل صحیح نیست بآن کلمه واگذاری مبنای حقوقی و قانونی ندارد اما عبارت انتقال بغیر بنحوی از انحاء کافی است حالا بسته باراده آقایان است اگر اراده تان این است که نتواند بفروشد این را رأی بدهید وگرنه حذفش کنید.
رئیس ـ آقای مهران موافقید.
مهران ـ مخالفم
رئیس ـ بفرمائید
مهران ـ عرض کنم این قضیه واگذاری زمین در این مجلس کارش یک دفعه رفت بسیاست بین المللی تکیه کرد آقایان وارد مسائلی شدند که من فکر می‌کنم خیلی خیلی این قضیه ساده تر و آسان تر از این است که ما داریم در این موضوع پیشنهاد می‌کنیم اولا بنده خدمت آقایان همکاران محترم عرض کنم این زمین هائی که امروز می‌خواهند تقسیم کنند خود کارمندان اصلا حفظش کرده‌اند، توجه بفرمائید اصلا اینها نگاهداری این زمینها بوده‌اند و الا یکی از آقایانی که می‌شناسید این زمینها را برده و خورده بود (عده‌ای از نمایندگان ـ کی بود؟ معرفی کنید) من نمی‌شناسم اتفاقاً نظری آقای قنات آبادی دادند که بنده صد در صد موافقم با حذف این کلمه ملاحظه بفرمائید که این عطا و محبتی که می‌خواهید بکنید چطور می‌شود موقعیکه گفتگو از کمک بکارمندان و کارگران می‌شود همه آقایان متفق القولند حالا که موقع عمل رسیده خواهش می‌کنم که عملا نشان بدهند که این موافقت را دارند و ضمناُ اینقدر پیشنهادات مختلف ندهید و اجازه بدهید قدری آزادی عمل داشته باشند و شرایطی در این لایحه نوشته شده که امیدواریم وزارت دارائی این شریط را دقیقاً مرعی و ملحوظ بدارد و این زمینها داده شود و حق بحقدار برسد و باشخاص شایسته و مستحق برسد و این شرایط خیلی مشکل نباید گرفت اجازه بفرمائید این ماده ۲ همانطور که نظریه آقای قنات آبادی هست حذف شود و امروز ما که از این در بیرون می‌رویم آنهائی که صبح اعلامیه خدمت آقایان می‌دادند دلشان از این کار خوش باشد (صحیح است)
رئیس ـ آقای علامه وحیدی موافقید با این پیشنهاد؟
علامه وحیدی ـ عرض کنم اینکه تا ده ساله حق فروش ندارند این خلاف مقتضای عقد است.
رئیس ـ پس مخالفید؟ آقای فخر طباطبائی (فخر طباطبائی ـ مخالفم) آقای دکتر رضائی.
دکتر رضائی ـ بنده کاملا وقف هستم که باغلب احتمام این عرایضی که بنده این جا عرض خواهم کرد مورد قبول آقایان واقع نخواهد شد چون بنده می‌بینم که متأسفانه آقایان آنطوری که باید و شاید در اینجا اصول را در نظر نمی‌گیرند و رای همه می‌دهند (قنات آبادی ـ این حرفتان صحیح است) (تیمور تاش ـ این چه حرفی است آقای چرا این حرف را می‌زنید ؟)
رئیس ـ آقای تیمور تاش.
تیمور تاش ـ این آقا می‌گوید آقایان وقتی رأی می‌دهند اصول را در نظر نمی‌گیرند.
رییس- شاید مربوط به خودشان باشد شما بی خود عصبانی نشوید بگذارید صحبت کنند بفرمائید
دکتر رضائی ـ عرض کنم در این لایحه منظور اصلی دولت اینست که کارگران صاحب مسکن بشوند من فکر می‌کنم که تمام آقایان این را قبول دارند که منظور اصلی دولت از تقدیم لایحه اینست کارگران صاحب مسکن بشوند (صحیح است) ما در اینجا می‌بینیم که منظور اصلی اینست که این اراضی بکارگران داده شود نه باشخاص علی و نقی و تقی غیره پس باید در نظر بگیریم هنگامی که این لایحه را تصویب می‌کنیم وضعی فراهم بیاوریم که این اراضی بتواند در دست کارگران باشد نه در دست علی و نقی (احسنت) پس از آقایان اجازه می‌گیرم و تقاضا می‌کنم که طوری این لایحه را تصویب بفرمایند که وسیله ماندن این زمینها در دست کارگران باشد نه در دست علی و نقی (احسنت) پس از آقایان اجازه می‌گیرم و تقاضا می‌کنم که طوری این لایحه را تصویب بفرمانید که وسیله ماندن این زمینها در دست کارگران فراهم بماند. هر آینه این پیشنهاد جناب آقای عمیدی نوری تصویب شد این نظر که نظر همه آقایان و دولت است تأمین خواهد شد ولی هر آینه غیر از این باشد و ما حق فروش ندهیم نتیجه همان نتیجه‌ای است که در یوسف آباد بود (صحیح است) و بنده برای این که رفع تمام سوء تفاهمات بشوم در این جا عرض می‌کنم که به هیچوجه بنده منظور توهین بهیچکس نداشتم جناب آقای تیمور تاش هر کس صاحبت عقیده‌ای است منظور بنده این بود که آقایان باید همیشه اصول را در نظر بگیرند ببینند منظور چیست منظور لایحه چیست و بعداً روی آن رأی بدهند و بنده باید اضافه کنم که کاملا تصدیق می‌کنم وضع تمام کارگران تمام کارمندان بسیار بد است دولت باید تمام مساعی خودش را صرف کند که وضع این کارگران و کارمندان را بهتر کند ولی وسیله اش این نیست؟ طریقه اش این نیست که بیائیم یک زمینی باو بدهیم و بگوئیم برود بفروش (قنات آبادی ـ مگر پولش را ما می‌دهیم؟ پولش را خودش می‌دهد) جناب آقای قنات آبادی بنده هیچوقت در ضمن فرمایشات جنابعالی صحبت نمی‌کنم و از جناب عالی هم تقاضا می‌کنم که جنابعالی هم متقابلا این عمل را بفرمائید پس من فکر می‌کنم برای اینکه نظر خود آقایان تأمین بشود و لایحه دولت همانطوری که نظر خود دولت است در مجلس تصویب شود اجازه بفرمائید که پیشنهاد آقای عمیدی نوری که در اینجا از نقطه نظر حقوقی هم بسیار خوب تشریح فرمود تصویب شد (صحیح است)
رئیس ـ دو نفر مخالف و موافق صحبت کردند آقای مهران مخالف و ایشان موافق البته اگر رأی بحذف دادید این پیشنهاد هم از بین می‌رود حالا توجه بفرمائید این پیشنهاد مجدداً خوانده می‌شود
(مجدداُ بشرح سابق قرائت شد)
رئیس ـ باید رأی گرفت.
عمیدی نوری ـ من می‌خواهم یک توضیحی بدهم که آقایان مطمئن باشند پیشنهاد بنده در مدت ده سال است نه زائد بر ده سال
رئیس ـ پیشنهاد هائی رسیده که اصولا تجزیه شود و اگر بتجزیه رأی دادید اینهم از بین می‌رود آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام فرمایند (عده‌ای برخاستند) تصویب نشد ۴۲ نفر بلند شدند در حالیکه عده حاضر ۸۹ نفر است پیشنهاد دیگری رسیده قرائت می‌شود
(بشرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌نمایم تبصره زیر اضافه شود دولت مکلف است بکارمندان مقیم شهرستانها که فاقد مسکن شخصی هستند از زمین هائی که در محل در اختیار دارد طبق مفاد این لایحه واگذار نماید ـ مهندس اردبیلی
رئیس ـ این پیشنهاد خرج است یعنی تکلیف معین می‌کند که دولت اموالش را بدهد اگر دولت خودش لایحه‌ای آورد صحیح است والا وکیل نمی‌تواند پیشنهاد بدهد رأی نمی‌شود گرفت. مهندس اردبیلی ـ توضیحی دارم دولت که نمی‌آورد) توضیح بدهید ولی رأی نمی‌شود گرفت.
مهندس اردبیلی ـ این تمام مزیت را برای تهران قائل شده است علاوه بر اینکه اهالی همه هجوم می‌آورند بتهران حالا مأمورین دولت هم این کار را می‌کنند مگر به آقایان مراجعه نمی‌کنند که بیایند تهران؟ میگویند در تهران همه چیزی می‌دهند مسکن می‌دهند زمین می‌دهند لباس می‌دهند و حتی خوار بار هم می‌دهند نتیجه این می‌شود که در شهرستانها مردم محروم می‌مانند در اینجا دو کار می‌شود یکی اینست که مراجعه کارمندان با آقایان کم می‌شود و یکی اینست که در شهرستانها یکی آبادی شروع می‌شود و جای دیگر ما اصلا نمی‌توانیم ریش دولت را بدست بیاوریم (قنات آبادی ـ دولت ریش ندارد) در همین قانون باید این کار را کرد والا لایحه نخواهند داد
رئیس ـ پیشنهاد دیگری رسیده قرائت می‌شود
(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم قسمت ۲ بشرح زیر اصلاح شود:
۲- خریداران اراضی نامبرده تا ده سال حق صلح و انتقال قطعی بدیگری نخواهند داشت فخر طباطبائی
رئیس ـ نظیرش رد شده یعنی پیشنهادی نرسیده است.
مهندس اردبیلی ـ بنده پیشنهاد خرج نکرده بودم تقاضای عایدی بود که دولت زمینش را بفروشد و پولش را بگیرد بنده تقاضای عایدی کرده بودم
رئیس ـ بفروشد، شاید شما پیشنهاد کنید که دولت کارخانه‌هایش را هم بفروشد و پولی هم گیرش می‌آید اما اینکه نمی‌شود حالا این پیشنهاد تجزیه را توضیح می‌دهم که اشتباهی پیش نیاید بنده اول رأی می‌گیریم بجزء اول ماده واحده و بعد رأی می‌گیرم بجزء دوم اگر بآن رأی ندادید حذف می‌شود. حالا قسمت دوم را جزو رأیی که می‌گیریم نمیگذاریم چون تقاضای تجزیه شده قسمت دوم را بخوانید.
(بشرح زیر قرائت شد)
خریداران اراضی نامبرده تا ده سال حق فروش بدیگری نخواهند داشت
رئیس ـ من بدون این رأی می‌گیرم چون تقاضای تجزیه صرف آقای دکتر جهانشاهی شده شده رأی می‌گیرم بماده واحده قسمت اول آن آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. حالا بقسمت دوم رأی گرفته می‌شود اگر تصویب نشود حذف می‌شود.
قنات آبادی ـ اگر راجع بقسمت دوم نمایندگان بایستی تصویب می‌شود،
رئیس ـ بلی اگر رأی مثبت دادند تصویب می‌شود والا حذف می‌شود حالا مجدداً قسمت دوم قرائت می‌شود
(قسمت دوم مجدداً بشرح سابق قرائت شد)
رئیس ـ راجع باین قسمت دوم اگمر آقایان بایستند تصویب می‌شود اگر رأی ندادند حذف می‌شود. آقایانی که این جزء‌موافقیند قیام بفرمایند (عده‌ای برخاستند) تصویب نشد. بنابراین ماده واحده با جزء اول و جزء سوم که بجای جزء دوم قرار می‌گیرد بمجلس سنا فرستاده می‌شود
۷- تعیین موقع جلسه بعد ـ ختم جلسه
رئیس ـ جلسه را ختم می‌کنیم جلسه روز سه شنبه خواهد بود
(مجلس نیم ساعد بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی رضا حکمت