مذاکرات مجلس شورای ملی ۷ اسفند ۲۵۳۶ شاهنشاهی نشست ۱۴۷

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و چهارم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و چهارم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور

مذاکرات مجلس شورای ملی ۷ اسفند ۲۵۳۶ شاهنشاهی نشست ۱۴۷

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی ۷ اسفند ۲۵۳۶ شاهنشاهی نشست ۱۴۷

فهرست مطالب:

صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز یکشنبه (۷) اسفند ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی

جلسه ساعت نه صبح بریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل شد

- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.

رئیس - اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

آقایان آشوریان – الداغی – دکتر الموتی – بزرگ زاده – بهبهانی – دکتر بهادری – پزشکی – تژده – جاف – محمد جزایری – دکتر جعفری – خزیمه – دکتر ستوده – سعادت قدس نیا – دکتر سعید – سعیدی – سلیمانی سواد کوهی – سید کلال – شهبازی – رحیم شیخ الاسلامی – منصور صادقی – صبوری – دکتر صدیق اسفندیاری – عابدی – دکتر عاملی تهرانی – دکتر عدل – قائمی – قریشی – کبیری – کسرائی – محمد خانلو – دکتر نصیری – یاسینی – خانم زاهدی – خانم سلیلی – خانم آقایان.

- بیانات قبل از دستور آقایان – جعفر حیدری – سرتیپ حسینعلی بیات – جعفر قاسم زاده – رستم رفعتی – دکتر محمد ستاری

۲- بیانات قبل از دستور آقایان – جعفر حیدری – سرتیپ حسینعلی بیات – جعفر قاسم زاده – رستم رفعتی – دکتر محمد ستاری.

رئیس - نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم، آقای حیدری تشریف بیاورید.

جعفر حیدری – بنام خداوند یکتا، و بنام نامی شاهنشاه آریا مهر، جناب رئیس، همکاران ارجمند، بدوا ولادت با سعادت حضرت ختمی مرتبت (ص) و امام جعفر صادق (ع) را بعموم مسلمانان جهان بویژه هم میهنان گرامی و همکاران گرامی تبریک می‌گویم (احسنت) برای بنده باعث نهایت افتخار و مباهاتست که از این مکان مقدس که جلوه گاه ملی و میراث زنده و گویای اسلاف جان باز و فداکار صدر مشروطیت ایرانست یکصدمین سال سالگرد با سعادت ابر مرد تاریخ و سردار بزرگ ایران زمین بوجود آورنده و بنیانگذار ایران نو اعلیحضرت فقید سعید رضا شاه کبیر ناجی افتخار آفرین این مرز و بوم که خدمات و فداکاریهای دلیرانه اش نقش سینه تاریخ معاصر است و هستند افراد کثیری که از دور و نزدیک ناظر آنهمه خدمات ارزنده و قابل ستایش آن نابغه بزرگ ایران بوده‌اند لذا آنروز بزرگ را صمیمانه به پیشگاه مبارک آریا مهر و علیا حضرت ملکه پهلوی و عموم خاندان جلیل سلطنت و عموم ملت شریف ایران تبریک عرض می‌نماید و از خداوند قادر منان مسئلت دارد وجود مقدس و افتخار آفرین رهبر بزرگ و فرمانده عالیقدر ایران را از گزند و آسیب مصون بدارد. (احسنت)

بطوریکه اطلاع دارند در چند روز قبل وقایع ناگوار و ناراحت کننده‌ای که باعث تأسف عموم ملت ایران شده و قلوب ایرانی شاهدوست و میهن پرستی را جریحه دار نموده در شهر قهرمان و فداکار تبریز رویداد که براستی باعث کمال تأسف است (صحیح است) از اینرو مردم شاهدوست و میهن پرست و غیور شهرستان مهاباد کلا از هر طبقه که خوشبختانه همه ایرنیان پاک سرشت که سری پر شور و قلبی پاک و روحی مالا مال از عشق بشاه و وطن دارند طی مخاطره تلگراف و نامه‌ها و چه وسیله تلفنهای مکرر مصرا از بنده خواسته‌اند مراتب انزجار و تنفرشان را از اعمال خائنانه و اخلالگرانه و شرارتهای مشتی اجامر و اوباش و غارتگر بی مذهبو وطن عمال استعمار و مخالفا پیشرفتهای روز افزون و ترقیات شگرف و ثبات و امنیت بی نظیر کشور عزیزمان ایران ابراز دارم متأسفانه آنها در لباس جانبداری بظاهر از مذهب اسلام (مارکسیست بی دینی) و بلوا و آشوبهائی را براه انداختند و علم وا مسلمانان بر افراشته‌اند و در پناه این کلمه مقدس و طرفداری از اسلامیت که بوئی از آن نبرده‌اند دکاکین – بازار – بانکها – هتلها – مراکز آموزش و تجاری و اماکن عمومی و عام المنفعه را با کمال بی رحمی مورد نهب و غارت و آتش سوزی و ویرانی قرار داده و از این راه خسارات جانی و مالی زیادی باهالی شریف تبریز و کسبه و اصناف آنشهر وارد ساختند که بارها مراتب علاقمندی شدید خود را بمقدسات ملی و استقلال و تمامیت ارضی ایران بقیمت هستی خود به ثبوت رسانده‌اند بخصوص در جریان انقلاب مشروطیت ایران و همچنین هنگام تسلط و حکومت پوشالی و دست نشانده بیگانه یعنی دموکراتهای آذربایجان، اهالی مهاباد و آذربایجان خواستار ر چه سریعتر و جدی تر تعقیب و تنبیه آشوبگران و عاملان این توطئه گران خائن و ضد ملی شده‌اند و همچنین از نماینده خود خواستار شده‌اند مراتب جان بازی و فداکاری شان را بعرض پیشگاه مبارک شاهنشاه آریا مهر رهبر عالیقدر و دلسوز معروض دارد و همچنین پشتیبانی کامل آنها را از دولت خدمتگزار از زبان همشهریان مهابادی و عموم ملت ایران عرض می‌کنم شاهنشاه‌ها (از تو بیک اشارت از ما بسر دویدن) این شعار مقدس و هدف عالی و نهائی و دایمی قلبی عموم ملت است زیرا استعمار باید بداند و متوجه باشد ملت مسلمان ایران شاهنشاه خود را عاشقانه دوست می‌دارد و او را ظل الله میداند بخصوص اکراد غیور و شاهدوست و میهن پرست حوزه انتخابیه‌ام و دیگر حوزه‌ها همه و همه از چنین احساسات بی شائبه شاهدوستی بحد اعلا برخوردار می‌باشند این حقیقت محض است تعارف و مجامله نیست مهاباد این مأموریت را به بنده داده که شخصا ضمن شرفیابی به پیشگاه مبارک شاهانه مراتب بالا را معروض دارد بگذار بیگانه و عوامل ننگین آنها بدانند ما امروز آنچه در ایران داریم و آنچه را بدست آورده‌ایم از جمله احترام دنیائی و جهانی ثبات امنیت حیثیت بین المللی و خلاصه تمام مواهب مل یخود را مرهون و مدیون زحمات طاق فرسا و فداکاریها و تلاشهای پی گیر و اندیشه‌های تابناک رهبر اندیشمند ما طی دوران سی و هف ساله سلطنت معظم له میدانم آنهمه فداکاری و زحمات شبانه روزی برای ملت ایران قابل جبران نمی‌باشد جز آنکه در مقابل آنهمه از خود گذشتگی برای اوامر جهانمطاع این فرمانده بزرگ تا آخرین قطر خون خود نثار نمائیم.

جناب دکتر آموزگار شما که امروز افتخار نخست وزیری ایران و خدمتگذاری بشاهنشاه آریا مهر و ملت ایران نصیب تان شده همانا نتیجه فداکاری و جان بازی و از خود گذشتگی در راه مقدسات مل یما است که شما بارها آنرا باثبات رسانده و ملت ایران هیچگاه آنرا فراموش نمی‌نماید و این فداکاریها را ارج می‌نهد بنابراین تقاضا دارد مستدعیات مردم شاهدوست و میهن پرست شهرستان مهاباد را که از طرف نماینده آنها عرض شد بعرض پیشگاه مبارک شاهانه برسانید. شاه عادل، مملکت آباد، ملت شه پرست گو بمیر از حسرت و اندوه غم بدخواه را.

اینک نیازمندیهای ضروری شهرستان مهاباد را که چند بار عرض شده و متأسفانه توجهی چندان نشده بار دیگر فهرست وار بعرض میرساند. (یکنفر از نمایندگان – پشتکار شما قابل تحسین است) متشکرم. در اینجا از زبان استاد شهریار شاعر بزرگ آذربایجان عرض می‌کنم:

ای همان تبریز کز جان بازی و مردانگی

در ره عشق وطن صدره فزون داد امتحان

۱- تبدیل شهرستان مهاباد باستان (آریا) یا (رستاخیز) که بزرگترین آرزوی مردم شاهدوست و میهن پرست آنشهرستان است از جناب رامبد همکار ارجمند ارجمند و وزیر مشاور در امور پارلمانی که براستی عزیز و گرامی است تقاضا دارد دستور بدهند این موضوع در لایحه تقسیمات کشوری که در آینده گویا از طرف وزارت کشور تقدیم پارلمان خواهد شد مورد بررسی قرار گیرد.

۲- ایجاد کانال هدایت سیل برای شهر مهاباد که بعلت شیب تندی که این شصت هزار نفر ا زجنوب شهر بشمال دارد (بر عکس تهران) اکثرا مورد هجوم سیلابهای شدید فصلی و اغلب در خطر گرفته است اختصاص اعتباری حدود ده میلیون تومان و ایجاد کانال برای همیشه خطر را از این شهر زیبا دور خواهد ساخت.

۳- تأسیس یک مؤسسه عالی آموزشی در شهر مهاباد بارها مورد تقاضا و درخواست مکرر اهالی و اینجانب بود گر چه وعده‌ای نیز روی کاغذ داده شده ولی معلوم نیست بررسی و مطالعه و وعده کی و چه وقت بعمل نزدیک می‌شود جناب دکتر گنجی وزیر آموزش و پرورش و سرپرست وزارت علوم و آموزش عالی که بهمه شهرستانها توجه کافی دارند و فعالیت ایشان در تمام امور چشم گیر است چرا گوشه چشمی بما ندارند.

۴- اکثر مدارس روستاهای شهرستان نیاز به تعمیر دارند و بعضی روستاها نیز اصولا فاقد دبستان هستند و همچنین تأسیس چند مدرسه راهنمائی در روستاهای پر جمعیت و دور از مرکز شهری و آموزشی بارها باستان و شهرستان نوشته‌ام ولی توجهی نشده و یا امکاناتی نبوده است در ضمن اینجانب تا آنجا که مقدور بوده است به تعمیراتا و نوسازی مدارس روستاهای حوزه انتخابیه‌ام کمک نموده‌ام.

۵- ایجاد و احداث راههای روستاها بمراکز درمانی و تجاری شهری با توجه باینکه اکثر روستاها در مناطق دور دست مرزی واقع شده منطقه منگور – گورک که عشایری و ترابری تقاضا دارد در مورد ایجاد راههای درخواستی اینجانب که براستی جنبه اولویت دارد و با ۹ میلیارد ریال اعتباری که در اختیار هست نسبت بشهرستان مهاباد توجه مخصوصی بشود.

۶- احداث یک دهنه پل بزرگ روی رودخانه شهر مهاباد که متاسب با کشش وسایط نقلیه روز افزون امروزی باشد تنها ی دهنه پل فعلی بسیار کوچک و نارسا است و همچنین احداث دو دهنه پل روی رودخانه سیمینه رود در روستاهای قباغنکندی – رسول آباد که چندی قبل از طرف مأمورین وزارت راه و ترابری نقشهه برداری هم شده و نهایت احداث این پل که هزینه چندانی هم ندارد و در عین حال بی اندازه مورد ضرورت و نیاز قریب هشتاد روستا می‌باشد.

۷- چند نفر از افراد خیر مقداری زمین جهت ایجاد ساختمان مدرسه علوم دینی در مهاباد اهدا نموده‌اند و چو مدرسه فاقد ساختمان است بارها از سازمان کل اوقاف تقاضا شده برای کمک و مساعدت بیک مرکز اسلامی اعتبار ایجاد ساختمان را پرداخت نمایند امید است جناب فرشچی معاون نخست وزیر و رئیس کل سازمان اوقاف ایران که خود علاقه وافی بحفظ شعائر دینی و اسلامی دارند بذل لطفی فرمایند.

۸- شهرداری مهاباد از نظر بودجه و اعتبار بسیار ضعیف و عواید آن تکافوی هزینه سنگین خدمات شهری و حتی پرسنل آنرا ندارد وزارت کشور مخصوصا امور شهرداریها کمتر کمک می‌کند از وزیر محترم کشور تقاضا دارد از محل اعتبارات خاص ناحیه‌ای و کمکهای بلاعوض و صندوق مشترک شهرداریها شهرداری مهاباد را یاری دهند. (احسنت)

رئیس - تیمسار بیات تشریف بیاورید.

سرتیپ حسینعلی بیات – همکاران گرانمایه بعضی از روزها افتخاری دارند که در بقیه ایام سال نیست و تصور می‌کنم روزیکه تاریخ بشریت بدان می‌بالید، و ورق اول تحولی بی مانند در عالم بوده است روز تولد حضرت ختمی مرتبت محمد بن عبدالله صلوا تالله و سلامه علیه می‌باشد (احسنت). بنابراین این روز را که مایه افتخار بشری است نه تنها بعالم اسلام بلکه بعالم بشریت تبریک عرض می‌کنم. (احسنت)

حال مطلبی که عرض می‌کنم و مطلقا باور نکردنی است از چندی پیش شایع شده است که مرکز استان زنجان به تاکستان (بقیه سیاه دهن سابق) منتقل خواهد شد و درباره آن مرتبتبریک و آگهی‌های مختلفه در جراید از طرف کسانیکه در تاکستان اراضی بسیاری دارند و فکر کرده‌اند که اگر آنجا مرکز استان شود در چند ماه ارقام نجومی بدست خواهند آرد منتشر می‌شود یقین دارم که این توجه را دارد که اگر زنجان حزب توده زده و فئودال زده، با عنایت ملوکانه مرکز استان شده است با رسیدگی و حساب دقیق بوده و هیچ منطقی ایجاب نمی‌کند که عطیه دقیق و حساب شده ملوکانه را پس گرفته و زنجان را تابع تاکستان کنند.

جناب آقای سناتور جعفری که خود از اهالی قزوینند ولی با کمال انصاف در ۱۶ آذر ماه ۳۶ به جناب آقای وزیر کشور نامه‌ای نوشته و رونوشت آنرا جهت اطلاع مقامات زنجان فرستاده‌اند و در آن اشاره فرموده‌اند که زنجان چند سال است به استان تبدیل شده و این حق مکتسبی است که مردم شاهدوست و وطن پرست استان زنجان کسب و از آن استفاده کرده‌اند. باقی ماندن استان زنجان بشکل استان از لحاظ پیشرفت عمران و آبادی آن سامان کمال اهمیت را دارد و خواسته‌اند که حق مسلم و مکتوب اهالی استان زنجان کاملا مراعات شود و این حق از آنان سلب نشود. (صحیح است)

توجه داشته باشید که مرکز استان شدن تاکستان علاوه بر صاحبان اراضی تاکستان از طرف عده‌ای از متنفذین زنجان هم که چنانچه زنجان تبدیل به شهرستان یا بخش شود ادامه و ازدیاد نفود شان آسانتر است پشتیبانی می‌شود. شنیدم در یک نظر خواهی عده‌ای از مأمورین دولت هم به مرکز استان شدن تاکستان بیشتر تمایل نشان داده‌اند زیرا مجریان می‌توانند در طول هفته باصطلاح یک پا در تهران پیش اقوام و دوستان و یکپا در تاکستان باشند و یا در تهران سکونت کنند و ساعاتی هم در تاکستان به خدمت ادامه دهند.

بنده سؤال می‌کنم با توجه باصل صرفه جوئی اصولا صلاح است که کلیه هزینه هائی که در ظرف چهار سال برای مرکز استان بودن زنجان شده است نادیده بگیرند و تاکستان را برای مرکزیت استان آماده سازند. آیا کمبود آب در تاکستان و وجود طوفان در تمام فصول سال در این منطقه مانع این رشد اجباری تاکستان نمی‌شود؟ آیا سرمایه داران زنجانی که زنجان را ترک گفته بودند و اخیرا اوضاع را تا حدی مناسب دیده و سرمایه خود را برای پیشرفت زنجان بزنجان منتقل می‌کنند با تغییر مرکز استان از تصمیم خود منحرف نخواهند شد؟

بنظر من نباید پیشرفت یک شهر بقیمت عقب ماندگی شهر دیگر تمام شود. زنجان استعداد اقلیمی، طبیعی، و انسانی چشمگیری دارد. زنجان عقب مانده در مدت چهار سال مرکز استان بودن با وجود تمام مشکلات موجود پیشرفت قابل ملاحظه‌ای کرده است و انصاف نیست با این بی مهری‌ها جلو این پیشرفت چشمگیر سد شود این خبر به بشدت موجب ناراحتی مردم شاهدوست و خدمتگزار را راهم کرده است.

حال که بنا به اوامر و تعلیمات شاهانه مسافرت آقایان وزرا بمرکز شهرستان و استان و بررسی امور از کاهای جاری کشور شده است من از جناب آقای وزیر کشور تقاضا می‌کنم رنج سفر تاکستان و زنجان را تحمل فرمایند. یقین دارم با یک بازدید و مطالعه کوتاه از این دو محل از انتقال مرکز استان از زنجان منصرف خواهد شد و اگر بر خلاف تمام انتظارات مردم زنجان، این انتقال صورت گیرد، چند سال طول نخواهد کشید که بعلت مساعد نبودن تاکستان برای این منظور مرکز استان به محل دیگر انتقال خواهد یافت.

پیشنهاد می‌کنم لطفا از این تغییرات پر هزینه و بی حاصل صرف نظر فرمایند. اکنون بمطلب دیگری می‌پردازم:

من هم از نظر یک سرباز ایرانی و هم از نظر قرب جوار حوزه انتخابیه‌ام زنجان به آذربایجان و هم از لحاظ اینکه در وقایع شوم آذربایجان، ناظر احساسات میهن پرستانه و غیورانه مردم آذربایجان بودم، به خود حق می‌دهم که راجع به وقایع اخیر آذربایجان چند کلمه صحبت کنم.

همه میدانیم که آذربایجانی‌ها در جریان مشروطیت تسلیم سربازان لیاخوف که از پشتیبانی یک دولت قهار تسلیم سربازان لیا خوف که از پشتیبانی یک دولت قهار برخوردار بود نشدند، و با همان اسلحه کهنه و حتی بدون سلاح در برابر یک نیروی منظم مقاومت کردند و قانون اساسی این مملکت را که ضامن بقای این کشور است با خون خود امضا کردند (صحیح است).

ما همه میدانیم مردم آذربایجان در آذرماه ۲۵ حتی قبل از آنکه ارتش شاهنشاهی بآذربایجان برسد فرقه آنچنان دموکرات را که حتی زبان از بردن نامش ننگ دارد تار و مار کرده و به خیمه شب بازیشان خاتمه دادند و در همان سال و سالهای بعد آنقدر بشاهنشاه خود صمیمانه و از روی قلب احساسات بی شائبه نشان دادند، که دنیا را به حیرت وا داشتند. ما میدانیم که همه ایرانیان به شاهنشاه خود عشق می‌ورزند و شاه را سایه خدا میدانند. تصور می‌کنم بشخص شاهنشاه خوشبین نمی‌باشد، باید او را مغرض دانسته و بی اطلاع از پیوندهای ناگسستنی شاه و ملت دانست، و بی اطلاع از پیوندهای ناگسستنی شاه و ملت دانست، هیچ ایرانی پاک سنوشت نیست که شاهنشاه را پدر و رهبر عالیقدر خود نداند (صحیح است) حال باید دید چه می‌شود که همان ایرانی شاهدوست و میهن پرست با تبلیغ چند نوکر اجنبی دست بماجراجوئی می‌زند و وقایع خونین تبریز را بوجود م یآورد متأسفانه تا امروز اطلاع صحیحی جز آنچه در جراید منتشر شده و مورد تکذیب دولت قرار نگرفته است اطلاع دیگری در دست نیست، و پس از مراجعت هیئت ویژه ایکه به تبریز اعزام شده‌اند جزئیات امر روشن خواهد شد.

بنده همان اطلاعاتیرا که فعلا در دست است مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهم صورت واقعه اینست که عده‌ای جوان که اکثرشان تحصیل کرده هست از طبقات مختلف با تمهید مقدمه بصورت دستجات منظم در دو روز متوالی به خیابانها ریخته و مرتکب ماجراجوئی. آتش سوزی و تخریب شده‌اند. و در اثر دخالت قوای انتظامی پس از آنکه عده‌ای جوان منقول و جمع کثیری مجروح و خسارت مالی سنگینی به تبریز وارد شده ماجرا پایان یافته است از نگاه اجمالی باین اخبار چنین استنتاج می‌شود.

اکثر عاملین جوان بوده‌اند و سن آنان کاف ینبوده که وقایع شوم اذربایجان و حوادث قبل از ۲۸ مرداد را به خاطر بیاورند و یکعده جوانان احساساتی و کم تجربه با تحریک چند نفر اعمال اجنبی مسبب این وقایع ننگین و شرم آور شده‌اند.

بطوریکه عرض شد و تردید ندارم که مورد تأیید نمایندگان محترم ایران است هیچکس از هر طبقه و هر صنف جز وفاداری و احترام و حق شناسی نسبت به شخص شاهنشاه آریا مهر احساس دیگری نمی‌تواند داشته باشد. (صحیح است)

باید دید چرا یکعده جوان که اکثر هم باسوداد بوده‌اند مرتکب این اعمال شده‌اند. وقتی زمینه مستعد نباشد تبلیغات سوء داخلی و خارجی نمی‌تواند تأثیر داشته باشد.

باید دید چرا زمینه این جوانان برای قبول تبلیغات منحوس خائنین آماده شده است.

بنظر من با تمام موقعیت‌ها و مزایای ارزنده ایکه در این کشور موجود است فقط سوء جریان دستگاههای دولتی موجب بدبینی و عدم رضایت در میان طبقات شده و می‌شود وقتی مردم می‌بینند دستگاههای اداری بجای اینکه در خدمت مردم باشند در مجموع باعث اذیت و آزار می‌شود کم کم گله مند می‌شوند. گله تبدیل به شکایت و آه و ناله و غرولند می‌گردد و چون کسی برفع این عدم رضایتهای نمی‌پردازند و یا جواب سر بالا بمردم می‌دهند و یا اصلا جوابی نمی‌دهند گله‌ها و غرولندها تبدیل به خصومت و نفرت می‌شود و همان موقع است که تبلیغات سوء داخلی و خارجی مؤثر واقع می‌گردد و یکدسته جوانان احساساتی و بی تجربه را بمیدان میکشاند.

باید دید مقصر واقعی عدم رضایت این جوانان و راهنمائی نشدن آنان کیست.

بنظر بنده دولت‌ها در عدم آگاهی و نارضائی این جوانان مسئولیت مستقیم دارند. بعلاوه بنده می‌پرسم چطور عده کثیری جوان توانسته‌اند زیر دید استاندار و سایر مسئولین اداری تبریز مقدمات این واقعه را فراهم آورند و از اینهمه مأمورین و مسئولین احدی از آن خبردار نشوند و این جوانان بتوانند مقدار کثیری گرز و چوب یک شکل آماده سازند و در ساعت معین با نقشه معین در دو روز متوالی باین کار دست بزنند.

پس وظیفه استاندار و مأمورین محلی چیست؟ آیا استاندار را فقط برای قطع نوار سه رنگ و ایراد سخنرانی و شرکت در تشریفات انتخاب می‌کنند یا اینکه استاندار و سایر مأمورین در مقابل این همه مقدوران و مزایای مادی و معنوی خود مسئولیت هم دارند (صحیح است).

چطور استاندار با تمام عواملیکه در اختیار دارد اولا ا زعدم رضایت یکعده جوان مستحضر نشده و در مقام دلجوئی و رفع سوء تفاهم و توضیح ترقیات ایران و مقایسه امروز مصلا با زمان اشتغال آذربایجان به جوانان بر نیامده است.

ثانیا چطور ار اینهمه تهیه مقدمه با خبر نشده‌اند و بموقع در آغاز تظاهرات جلوگیری نکرده‌اند تا این وقایع شوم در روز روشن در منطقه حساس آذربایجان بوقوع نپیوندد!

مضافا باینکه استاندار فعلی آذربایجان شرقی که از بنده از لحاظ سربازی بایشان احترام فراوان دارم ضمن داشتن از لحاظ سربازی بایسان احترام فراوان دارم ضمن داشتن سمت استاندار از موقعیت والائی برخوردار هستند و با دولت ارتباط نزدیکتری داشته و بمناسبت چند سال استاندار آذربایجان شرقی بودن روی مردم تبریز شناسائی کامل دارند و انتظار نمی‌رود در منطقه نفوذ ایشان چنین حوادث ناگواری رخ دهد.

همکاران محترم باید قبول کنیم که دستگاههای اداری ما بقول یکی از نویسندگان بیشتر جنبه فکاهی دارد و اگر کسی حال و حوصله داشته باشد و جریان یک روز اداری را از اول تا آخر تعقیب کند و مشهودات خود را روی کاغذ بیاورد کتابی شد که واقعا خواندنی است و یقیت دارد نسلهای آینده خیال خواهند کرد که این کتاب اثر فکر یک آدم خیالباف بوده است ملاحظه میرفرمایید که حتی تلویزیون و رادیوهم با ارائه و مجسم کردن جریان‌های اداری و برخورد مامورین دولت با مردم، و کارها و روشن آنان بصورت فکاهی مردم را سرگرم می‌کنند.

اینها مسائلی بود که جنب وقایع تبریز مورد توجه این خدمتگزار قرار گرفت باذکر این مطالب در اینگونه موارد وظایف استاندران چنین بنظر می‌رسد باید استانداران روحیه مردم استان را در دست داشته باشند و بدرد مردم برسند و نارضایتی‌ها را برطرف سازند. بهمه مردم با چشم محبت نگاه کنند و نگذارند دستجابی تقویت شود که مواجبات مزاحمت و عقب ماندگی دیگران را فراهم سازد و مثل حوزه انتخابیه خود من با سازش با متنفذین و در اختیار داشتن دبیر حزب بتعداد ناراضی‌ها اضافه ننمایند. و از اینهمه مقدوراتی که قانون و دولت در اختیار آنان گذارده است بنفع همه مردم و در اجراء دستورات قانونی دولت بهره برداری کنند و …

رئیس – تیمسار بیات وقت شما تمام شد.

تیمسار بیات – من سه دقیقه از وقت آفای قاسم زاده استفاده می‌کنم. و طرح‌های جامعی تهیه کنند که در آغاز هر غائله‌ای آن را طوری مهار کنند که منجر به حادثه خونین تبریز نشود. (صحیح است)

و بلاخره فراموش نکنند که این افتخار را دارند که نماینده شخص اولو رهبر عالیقدر کشورند و این عنوان افتخار آمیز بدان جهت به آنان اعطا می‌شود که بررسی دقیق اوضاع محل ماموریت خود و نظارت قانونی بر کلیه مامورین حوزه ماموریت خود را در وضعی که وظیفه قانونی آنانست نگهدارند و از بروز هر سانحه شومی جلوگیری کنند نه اینکه ناظر اوضاع باشند و بگزارش آنچه که اتفاق افتاده است اکتفا کنند و مثلا بجای جلوگیری از وقایع گزارش کنند که مثل ایلغار مغول آمدند و کشتند و سوختند و رفتند. (احسنت)

رئیس – آقای قاسم زاده تشریف بیاورید.

جعفر قاسم زاده –

بنام خداوند جان و خرد

کزین برتر اندیشه بر نگذرد.

آقای رئیس، همکاران محترم بناسبت عید سعید مولود حضرت رسول و امام صادق صلوات اله علیه وآله اجازه می‌خواهم شمه‌ای بعرض برسانم جناب عبدالله پسرعبدالمطلب پدر گرامی پیغمبر اسلام در ۲۴ سالگی با آمنه بنت وهب تزویج کرد و بیش از چند روز با نو عروس خود بسر نبرد که همسر مهربان خویش را بدورد گفت و بعزم تجارت آهنگ شام کرد هنگام بازگشت در مدینه وفات یافت خبر وحشت اثر مرگ عبدالله زن جوان باردار را در ماتم شوهر – داغدار ساخت دوران حمل سرآمد و پسری نکو روی با چشمانی درشت و دل انگیز مژگانی بلند و سیاه بسرای هستی قدم نهاد دنیا بزرگوار او را محمد نام گذارد این همان مولود مسعود است که ایزد توانا او را بعز نبوت و خاتمیت رسالت برگزید و آیه انک لعلی خلق عظیم در شأن او نازل شد سال تولد آن بزرگوار بروزگار سلطنت شاهنشاه ایران خسرو انوشیروان دادگر اتفاق افتاد در میان قریش عام الفیل معروف شد ضمن عرض تبریک از سعدی الهام می‌گیرم مپندار سعدی که راه صفا – توان رفت جز در پی مصطفی همچنین بسال هشتاد و سه هجری قمری بایام حکومت عبدالملک مروان ابو عبدالله جعفر بن محمد الصادق از دامن فاطمه معروف بام فروه دختر قاسم بن محمد بن ابوبکر رضی اله در ۱۷ ربیع الاول پا به عرصه وجود گذارد که برای مسلمانان بخصوص شیعه امامیه این روز خجسته نیز عید بزرگی محسوب می‌شود زیرا اساس سلطنت و حکومت مشروطه ایران بر پایه فقه جعفر بن محمد الصادق بنیان گذارده شده و شاهنشاه ایران پادشاه تمام ملل شیعه جهان می‌باشند و ایران عزیز مرکز سلطنت تشیع است.

هست ایران چوگران سنگ و حوادث چون سیل

بگذرد سیل خروشان و بجا مانده سنگ

همکاران عظام شاهدند که برا یاحداث راه قزوین – کلاچای که طول بالغ بر ۹۰ کیلومتر و دو سوم آن از ۲ طرف یعنی بهرام آباد قزوین تا روستای هیر و کلاچای در شمال تا طولا بعرض ۸ تا ۱۰ متر ساخته شده هم اکنون راه کلاچای تا طولا وسیله وزارت راه و ترابری در راه اسفالت است فقط یک سوم راه که تقریبا از ارتفاعات می‌گذرد باید وسیله اداره راه باز شود و مطلعین محلی می‌گویند غیر از ارتفاعات از کنار رودخانه‌ها هم بهترین راه را می‌توان ساخت در آنصورت از اتوبان قزوین تا کنار اسفالت محور رودسر شهسوار با ۱۰۰ کیلومتر فاصله می‌توان عبور نمود با توجه به شاه راه پهلوی قزوین که ۲۳۰ کیلومتر فاصله و تنها راه گیلان و قزوین و با عنایت به ترافیک روز افزون بخصوص واردات و صادرات کالاهای زیاد لزوم احداث راه دوم که نزدیک ترین راه از شرق گیلان و غرب مازندران به اتوبان قزوین اتصال یابد ضرور بنظر می‌رسد در این باره از زمان وزارت راه آقای شهرستانی تاکنون چند مرتبه از پشت این تریبون و مکاتبه یادآور شده‌ام که احداث این راه یک پدیده انقلابی و با پیشرفت تکنولژی و وسایل راه سازی با تعریض راه یاد شده یک شاه راه معروف و مورد استفاده تمام مردم ایران جز قسمت شرق مملکت قرار خواهد گرفت حتی با وصول عوارض می‌توان در مدت کمی هزینه‌های وزارت راه را به خزانه برگردانید علیهذا اکنونکه بودجه تقدیمی دولت به مجلس آمده از وزارت راه و ترابری انتظار دارم که در تنظیم برنامه راه سازی برای این راه اولویت قائل شوند و نیز پیمانکار شرکت میخ که ۲۵ کیلومتر راه از رحیم آباد تا طولا را چند سال است پیمان نموده و ۲۵ میلیون تومان قرارداد است با تأخیر ۲ سال از موقع تحویل دیگر رز مساحمه خودداری و پیمان را سریعا به پایان برساند از توجه ایکه به عرایضم فرمودید متشکرم.(احسنت)

رئیس - آقای رفعتی تشریف بیاورید.

رستم رفعتی – جناب رئیس، همکاران ارجمند، بنده امروز می‌خواستم درباره عشایر مملکت صحبت کنم، اگر مملکت را بمنزله یک چادر حساب کنیم، عشایر مملکت میخهای این چادر هستند و شاهنشاه ستون چادر، اگر ما بتواریخ این مملکت که نویسندگان و مورخین و محققین چه از شرق و چه از غرب نوشته‌اند مراجعه کنیم می‌بینیم همیشه فدائیان شاه و نگهدار مملکت بیشتر سهمش را عشایر این مملکت داشته‌اند. (صحیح است) ملاحظه می‌فرمایند آنهائیکه تاریخ عشایر را خوانده‌اند، در زمانهای گذشته و دور بنام دهقانان معروف بودند و دهقان کسی بود که هم ملک داشته و هم آب را داشته و مالیات مملکت را آنها می داده‌اند و تأمین میکرده‌اند، تیمسار بیات اینها فئودال نبوده‌اند، اینها عشایری بودند که سر و جان و مال خود را فدای شاهنشاهان ایران می‌کردند و خواهند کرد در اینجا بنده لازم میدانم بعرض نمایندگان محترم برسانم که در ه رحالی عشایر آمادگی دارند جان و مال و فرزند خود را فدا کنند (چند نفر از نمایندگان – ملت ایران همه آماد ه‌اند) ملت ایران همانطور که فرمودید همه سر راه فدا می‌کنند در راه شاهنشاهی ایران ولی عشایر ایران سهم بیشتری دارند، نکته‌ای را که همکاران فرمودند دولت مقصر است دو قضیه آذربایجان جدا بنده تکذیب می‌کنم، مأمورین دولت خلافی را انجام نداده‌اند و نخواهند داد اینها مسائلی نیست، این‌ها با تمامیت ارضی ما با استقلال ما سرو کار دارد، هیچ ایرانی به این گونه مسائل کاری ما سر و کار دارد، هیچ ایرانی به این گونه مسائل کاری ندارد مگر بیگانگان و دشمنان ایران که انشاء الله ملت ایران، آنها را از بین خواهد برد و منکوب خواهد کرد، ملاحظه بفرمائید خدا در قرآن کریم می‌فرماید که عرق نخورید اگر مردم می‌خورند آیا خدا مقصر استکه مردم می‌خورند؟

آیا خدا مقصر است که مردم منهیات را انجام می‌دهند؟ دولت هیچگاه نمی‌آید این کارها را انجام بدهد و این غائله را بر پا کند، (یکنفر از نمایندگان – هیچ کس این حرف را نزده) دولت جز خدمت بشاهنشاه و ملت خدمتی انجام نخواهد داد (لیوانی – شما اشتباه شنیده‌اید) مسئله ایکه بنده می‌خواستم بعرض برسانم این بود که مسئله ایکه بنده می‌خواستم بعرض برسانم این بود که استعمار بهر رنگی پیش می‌آید و در مملکت ما منافع ما را نمی‌خواهد این منافعی که فعلا خرج رفاه و ترقی این مملکت می‌شود، قبلا خرج منافع دیگران می‌شد. شاهنشاه ما بود که این منافع را بطرف ملت جمع کرده‌اند و آسایش ملت را فراهم نموده‌اند دشمنان ایران هیچوقت نخواهند خواست که ملت ما بحد اعلا برسد امیدوارم که خداوند شاهنشاه و دولت ما را مؤید بدارد که شر استعمار را از سر ملت ایران بدور دارند.

رئیس - آقای دکتر ستاری تشریف بیاورید.

دکتر محمد ستاری – بنام پروردگار بنام نامی شاهنشاه آریامهر جناب آقای رئیس – همکاران محترم.

در دوران انقلاب و در ایامی که انتقاد سازنده به صورت والاترین عامل وطن پرستی و ملیت گرائی بشمار می‌آید و یک جامعه پویا، زنده و آگاه را نیز اکثرا بر مبنای نوع تجزیه و تحلیل مسائل و بررسی و موشکافی علمی و دقیق مشکلات محک می‌زنند، آنچه که از دید صاحب نظران و احاد ملت قابل بررسی و تأمل است و بر مبنای آن نیز توده مردم قضاوت می‌کنند، ابراز حقایق، صراحت و شجاعت در گفتار بیغرضانه و شکافتن تنگناها و نارسائیها است زیرا در جامعه متمول و سرافراز ایران که از رهبری توانا نیز برخوردار است، دیگر مجالی برا یمداحی و چاپلوسی، تعریف و تمجید که هیچ مقام و مرتبه‌ای را هم احتیاج به تکرار و اثبات آن نیست باقی نمی‌ماند و چه بسا که توسل به این تمهیدات و خود شیرینی‌ها، نوع عامل باز دارنده در جهت پیشرفت بشمار آمده و عاملین آگاه و یا بر انگیخته آنها نیز بجای خدمت خیانت را به شاه و ملت پیشه کرده‌اند.

آنهائیکه کمترین اطلاع از علم و اقتصاد، برنامه ریزی و فعالیتهای تولیدی در امر کشاورزی و دامپروری دارند، بدرستی میدانند که بغیر از ۲ برنامه اول و دوم که اولی بعلت کسر بودجه شدید دولت و عدم تجربه کافی در مورد برنامه ریزی و در برنامه دوم که بیشترین اعتبارات به سمت آبیاری و احداث سدها اختصاص یافته بود، اصولا مسئله‌ای تحت عنوان «درصدی معین از رشد» در هیچ زمینه‌ای مورد نظر نبوده و آنچه که در مورد افزایش تولید مطرح شده از آغاز برنامه سوم بوده است.

از این حقیقت نباید غافل بود که در ازای هر نوع سرمایه گذاری و صرف وقت، خود خواهی نخواهی تولید هر سال نسبت بسال قبل بطور طبیعی افزایش پیدا کرده و درصدی از رشد عاید خواهد شد که اگر به پیرایه آمار و ارقام نیز آراسته شود ظواهر امر نیز ساخته و پرداخته خواهد شد ولی آنچه که در این هزینه‌ها و گذشت زمان و اوقات مهم قابل بررسی است رسیدن به مزیان رشدی از تولید است که در برنامه‌های مربوط پیش بینی شده و بر همان مبنا نیز سرماهی گذاریهای کلان انجام گرفته است، والا با پایان گرفتن سالها و برنامه‌ها و از بین رفتن ثروت ملی و خدمات حتی اگر نتوانیم بحداقل ممکن در تولید دست یابیم، نه تنها چنین کار کردی موفقیت آمیز بشمار نمی‌آید، بلکه تکیه بر افراشتن تولید نیز که متکی بر موازین تعیین شده نمی‌باشد خود نوعی بی خردی است که تنها به منظور انحراف افکار و یا سرپوش گذاشتن بر عدم موفقیتها عنوان می‌شود.

با یک دید کلی که توضیح مفصل آن در این گفتار نمی‌گنجد، می‌توان نتایج و خدمات برنامه‌های کشاورزی و دامپروری را از برنامه سوم به بعد به شرح زیر خلاصه کرد:

رشد کشاورزی و دامپروری در برنامه سوم عمرانی بطور متوسط سالیانه حدود ۴ درصد (در گزارش مقدماتی ۶ درصد) در نظر گرفته شده بود که در آخر برنامه حداکثر رشد بدست آمده معادل ۸/ ۲ درصد در سال بوده است (مظهری – رشد کاغذی را یادتان نرود!) انشاء الله موقعیکه برنامه ششم اینجا مطرح بشود مفصلا راجع بآ بحث خواهیم کرد.

در برنامه چهارم رشد متوسط سالیانه ۵ درصد برای کشاورزی و دامپروری پیش بینی شده بود و حال آنکه در پایان برنامه حداکثر رشد بدست آمده ۳/۹ درصد بوده است. در برنامه پنجم نیز هدف رسیدن برشد ۷ درصد بود که متوسط رشد سالهای اول و دوم آن از ۵/۸ درصد تجاوز نکرده که تصور می‌شود وضع موجود تا پایان برنامه به همین منوال ادامه یابد.

باین ترتیب ملاحظه می‌شود که با همه سرمایه گذاریها و صرف وقت که مدت آن به ۱۵ سال هم م یانجامد در هیچ زمان میزان تولیدات حتی بحداقل ارقام پیش بینی شده نرسیده و تنها چند درصد افزایش را شامل گردیده است.

با چنین عملکردی کاهش مداوم و تدریجی سهم تولید بخش کشاورزی و دامپروری تولید ناخالص ملی نیز قابل تذکر است بطوریکه در سال ۲۵۲۱ (سال اول برنامه سوم) تولید بخش کشاورزی و دامپروری حدود ۳۰/۹ درصد کل درآمد ملی را تشکیل می‌داد ولی این سهم در سال ۲۵۲۶ (سال اول برنامه چهارم) به ۲۳/۴ درصد و سال ۲۵۳۱ (سال اول برنامه پنجم) به ۱۶ درصد و در سال ۲۵۳۲ به ۳/ ۱۵ درصد و در سال ۲۵۳۳ به ۳/ ۱۴ درصد کاهش یافته است بطوری که سهم تولید بخش کشاورزی و دامپروری در تولید ناخالص ملی از سال ۲۵۲۱ تا ۲۵۳۳ یعنی طی ۱۳ سال از ۹/ ۳۰ به ۱۴/۳ درصد یعنی حدودی پیش از نصف تقلیل یافته و نتوانسته است خود را همگام با پیشرفتهای دیگر و رشدهای حاصله منطبق سازد و باین ترتیب در طی این مدت بویژه در سالهای آخر خلاء حاصل از درآمد این بخشها بوسیله درآمد حاصل از نفت مستقیما از بازارهای خارجی تأمین شده است.

از عدم رشد فرآورده‌های دامی، طبق برنامه‌های تعیین شده در ۱۵ سال اخیر که بگذریم و با توجه باینکه طبق آمار رسمی سهم تولید بخش کشاورزی و دامپروری در تولید ناخالص ملی مرتبا سیر نزولی داشته است، موضوع دیگری که از هر جهت قابل تأمین و بررسی است و از نظر اقتصادی می‌باید کمال توجه را بآن داشت، ارزیابی ارزش افزوده فرآورده‌های دامی در سالهای اخیر است که بر همین مبنا می‌توان دریافت چگونه میزان تولید در زمینه‌های محصولات کشاورزی و یا دامی در این اواخر با این که از نظر ارقام افزایش نشان می‌دهد ولی از حد معمول بمراتب کمتر و در وضع غیر متعادلی بوده است.

در طول برنامه پنجم بتوسط رشد سالانه ارزش افزوده فرآورده‌های دامی ۳۳/ ۸ درصد در نظر گرفته شده بود ولی طی ۲ سال اول برنامه این منظور نه تنها عملی نشد بلکه تفاوت بسیار و ر معنایی بین آنچه که پیش بینی شده بود و آنچه که عاید گردید وجودئ دارد که به تعیین چنین روندی را تا آخر سال جاری که مصادف با پایان برنامه پنجم می‌باشد می‌توان پیش بینی کرد.

آنچه که در این زمینه می‌توان ارائه داشت اینکه ارزش افزوده دامپروری در سال ۲۵۳۲ به قیمت ثابت سال ۲۵۳۱ معادل ۲/ ۶ درصد یعنی ۱۳/ ۲ درصد کمتر از هدف تعیین شده بود و این رشد در سال بعد نیز کاهش یافته چنانچه در سال ۲۵۳۳ ارزش افزوده دامپروری رشدی برابر ۸/ ۳ درصد در سال داشته که حدود ۵۳/ ۴ درصد کمتر از هدف تعیین شده در برنامه پنجم می‌باشد از نظر اینکه ارتباط موضوع با مسائل تولیدی نیز روشن شود می‌توان به عنوان مثال به تولید گوشت قرمز اشاره کرد، بطوریکه تولید گوشت قرمز طبق آمار اعلام شده از ۴۴۲ هزار تن در سال ۲۵۳۱ به حدود ۴۵۵ هزار تن در سال ۲۵۳۲ رسید که رشدی معادل ۲/۹ درصد نسبت بسال ۲۵۳۱ داشته که عملا این مقدار تولید می‌بایستی بمراتب بیشتر از ارقام حاصله می‌شد و در سال ۲۵۳۳ نیز میزان تولید گوشت در کشور طی گذشت یکسال و با همه سرمایه گذاریهای انجام شده نه تنها افزایش نداشته بلکه به ۴۳۲ هزار تن کاهش یافته که برای جبران این عقب افتادگی دولت بناچار تولیدات گوشت و سایر مواد غذائی را افزایش داد تا به سرنوشتی دچار آمده‌ایم که امروزه همگان شاهدش هستیم با آنچه که مختصرا ذکر شد می‌توان نتیجه گرفت که چنانچه طی ۳ برنامه اخیر لااقل می‌توانستیم بر مبنای برنامه‌های تعیین شده که به همان نسبت نیز سرمایه گذاری شده است باهداف مربوط در زمینه رشد تولیدات می‌رسیدیم مسلما تولید بسیاری از محصولات و فرآورده‌های دامی و گیاهی که امروزه افزایش آن نسبت بده سال گذشته از جمله افتخارات بشمار می‌رود می‌توانست و می‌بایست حداقل ۳۰ الی ۴۰ درصد بیشتر از میزان فعلی باشد و این همان نکته بسیار حساسی است که مدلل می‌دارد میزان تولید در بخش کشاوئرزی و دامی مملکت طی ۱۰ الی ۱۵ سال اخیر با کمبود چشمگیری مواجه بوده و از حدود تعیین شده در برنامه‌ها کاهش فراوان دارد همراه با این کاهش تولید عارضه دیگری هم که میزان تولید را در داخل کشور تحت تأثیر قرار داده، افزایش ضایعات و مرگ و میر دامهائی است که مستقیما در تولید پروتئین حیاوانی دخالت دارد.

در گزارش برنامه سوم تلفات دامهای کشور را بر اثر بیماری ۱۰ درصد کل دام کشور و اتلاف محصولات دامی را ۲۵ درصد محصولات دامی کشور تعیین کرده بودند و یکی از هدفهای برنامه هم مبارزه با این ضایعات بود، بطوریکه تلفات را از ده درصد به ۷/۵ درصد تقلیل دهند و حال آنکه با مال تأسف وقتیکه به برنامه چهارم می‌رسیم سازمان برنامه تعداد تلفات دام کشور را بر اثر بیماری دامی حدود ۲۰ درصد و اتلااف محصولات دامی را متجاوز از ۲۵ درصد گزارش می‌نماید که تازه بعد از گذشت اینهمه زمان یکی از هدفها متعالی برنامه پنجم کاهش ۲۰ درصد تلفات به ۱۵ درصد بوده است! یعنی طی دو برنامه نه تنها توفیقی در رفع ضایعات بدست نیامده بلکه عملا چنین عوارضی بدو برابر افزایش یافته است و با آنچه که ملاحظه می‌شود چنین روند نا متعادلی هم چنان در جریان و تکوین می‌باشد.

اینک با توجه به همه این نکات که مسلما هشداری است آگاهانه و مستند، می‌توان نتیجه گرفت که بعلت نرسیدن به هدفهای تعیین شده در هر یک از برنامه‌ها، هم از امکانات تولید، بهره برداری نشد و مقداری ثروت ملی هدر رفته و هم آنکه رابطه این بخش با بخشهای دیگر اقتصادی دگرگون و در نتیجه باعث کاهش و بهم خوردن هدفهای دیگر برنامه شده است و اصولا اگر قرار براینستکه هدف و مقدار رشدی در بخشی از اقتصاد تعیین شود ولی در عمل به نتیجه و هدف دیگری برسیم و متعاقب چنین نارسائیهائی تنها بعلت توجیه همین کمبودها بافزایش ارقام یکسان و ده سال و پنجاه سال گذشته استناد کنیم مبانی برنامه ریزی دیگر چه معنا و مفهومی خواهد داشت؟ و دلیل صرف اینهمه هزینه‌های گزاف به منظور برنامه ریزی و تعیین هدفها چه خواهد بود؟

بدیهی است اگر بخواهیم هم چنان بافزایش محدود و خارج از برنامه تولید در ازای سرمایه گذاریهای سنگین اکتفا کرده و بدان دلخوش کنیم و هدفهای مورد نظر در جهت دستیابی به رشته‌های پیش بینی شده را نادیده انگاریم و یا به محض شکافتن حقایق به منظور جستجوی راههای اصلاحی مسائل را به تعارف و خوش خدمتی برگزار نمائیم نه تنها بر مبنای جدول آمار واردات و صادرات گوشت قرمز در ده ساله اخیر (تهیه شده بوسیله آمار بازرگانی خارجی کشور) واردات گوشت از ۲۰۰ برابر هم تجاوز خواهد کرد بلکه روزی فراخو. اهد رسید که در اثر عدم توازن افزایش تولید بامیزان مصرف و رشد جمعیت حتی برای تأمین خوراک مردم مملکت در نیمی از سال محتاج دیگران خواهیم شد. (احسنت- احسنت)

- طرح و تصویب گزارش یک فوریتی عفو محکومین بمناسبت یکصدمین سالگرد زاد روز اعلیحضرت رضا شاه کبیر سردودمان شاهنشاهی پهلوی و ابلاغ به دولت

۳- طرح و تصویب گزارش یک فوریتی عفو محکومین بمناسبت یکصدمین سالگرد زاد روز اعلیحضرت رضا شاه کبیر سردودمان شاهنشاهی پهلوی و ابلاغ به دولت.

رئیس - وارد دستور می‌شویم گزارش یک فوریتی عفو محکومین بمناسبت یکصدمین سالگرد زاد روز اعلیحضرت رضا شاه کبیر سردودمان شاهنشاهی پهلوی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه روز چهارشنبه ۳/ ۲۵۳۶ با حضور آقای هنرمندی معاون وزارت دادگستری و تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۸۰۳۲ مورخ ۱/ ۱۲/ ۲۵۳۶ دولت راجه به قانون عفو محکومین بمناسبت یکصدمین سالگرد زاد روز اعلیحضرت رضا شاه کبیر سردودمان شاهنشاهی پهلوی، که در جلسه روز سه شنبه ۱۲/۲/ ۳۶ وصول آن از مجلس سنا با قید یک فوریت اعلام و فوریت آن در همان جلسه بتصویب رسید مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بشرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.

لایحه قانون عفو محکومین بمناسبت یکصدمین سالگرد زاد روز اعلیحضرت رضا شاه کبیر سردودمان شاهنشاهی پهلوی.

ماده ۱- بمناسبت یکصدمین سالگرد زاد روز اعلیحضرت رضا شاه کبیر سردودمان شاهنشاهی پهلوی بنیانگذار ایران نو کسانی که احکام محکومیت آنها تا تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون از دادگاههای دادگستری صادر و قطعی شده و در حال اجرا باشد یا حکم مذکور تا پایان سال ۲۵۳۷ شاهنشاهی بحال اجراء درآید بنحو زیر مورد عفو قرار می‌گیرند.

۱- مجازات محکومین به حبس دائم در صورت نبودن شاکی یا مدعی خصوصی و یا گذشت آنان به ده سال و در صورت عدم گذشت به پانزده سال حبس جنائی درجه یک تبدیل می‌شود.

۲- مجازات محکومین به حبس‌های جنائی در صورت نبودن شاکی یا مدعی خصوصی و یا گذشت آنان نصف و در صورت عدم گذشت ۱/۳ آن بخشوده می‌شود.

۳- مجازات محکومین به حبسهای جنحه‌ای و یا حبس در دار التأدیب بیش از یه ماه در صورت نبودن شاکی یا مدعی خصوصی یا گذشت آنان ۲/۳ و در صورت عدم گذشت ۲/۵ آن بخشوده می‌شود.

۴- مجازات اقامت اجباری بر طبق تبصره اصلاحی ذیل ماده ۱۷۳ قانون مجازات عمومی بشرط اجرای حکم حبس کاملا بخشوده می‌شود.

۵- مجازات حبس جنحه‌ای و یا حبس دار التأدیب تا سه ماه کلا و جزای نقدی اعم از اصلی و یا تکمیلی تا مبلغ یکصد هزار ریال بخشوده می‌شود ولو حکم حبس یا جزای نقدی در حال اجزاء نباشد.

۶- کسانیکه قبلا از قانون عفو عادی و یا قانون عفو بخشودگی قسمتی از مجازات محکومین بمناسبت جشن دو هزار و پانصد ساله بنیانگذاری شاهنشاهی ایران و یا قانون عفو و بخشودگی زندانیان بمناسبت بزرگداشت نیم قرن شاهنشاهی پهلوی استفاده کرده‌اند با توجه به حکم اصلی مجازات تا میزان مندرج در این قانون و با رعایت شرایط آن بخشوده می‌شوند.

ماده ۲- جرائم و محکومیت‌های زیر از شمول مقررات فوق مستثنی هستند:

الف – محکومین جنائی با اعمال ماده ۲۵ قانون مجازات عمومی.

ب- جرائم موضوع مواد ۲۲۳ و ۲۲۶ و ۲۲۷ و ۲۳۰ قانون مجازات عمومی – اختلاس و ارتشاء – جرم موضوع ماده ۲ قانون مربوط به امور پزشکی و داروئی و یا جرائم موضوع مواد ۱ و ۲و ۳و ۴ قانون مواد خوردنی و آشامیدنی و آرایشی و بهداشتی – محکومیتهای مستند به قوانین راجع به گرانفروشی و احتکار – وارد کردن یا ساختن مواد مخدر از هر نوع – محکومیتهای مستند به لایحه قانونی راجع به مجازات پاشیدن اسید – ماده واحده تشدید مجازات رانندگان متخلف – قانون تشدید مجازات ربایندگان اشخاص.

ماده ۳- وزارت جنگ می‌تواند در مورد محکومین دادگاههای نظامی که تا تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون بموجب احکام قطعی محکومیت حاصل نموده و حکم در حال اجراء باشد و یا تا پایان سال ۲۵۳۷ بحال اجراء درآید عفو تمام یا قسمتی از مجازات آنان را از پیشگاه مبارک ملوکانه استدعا کند.

ماده ۴- مقررات این قانون تأثیری در اجرای حکم ضرر و زیان مدعی خصوصی نخواهد داشت.

مخبر کمیسون دادگستری - حسین اسکندری.

گزارش از کمیسیون نظام بمجلس شورای ملی

کمیسیون نظام در جلسه روز چهارشنبه ۳/ ۱۲/ ۲۵۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به قانون عفو محکومین بمناسبت یکصدمین سالگرد زاد روز اعلیحضرت رضا شاه کبیر سردودمان شاهنشاهی پهلوی را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون دادگستری را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا در مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون نظام – عبدالحسین تژده.

رئیس - کلیات لایحه مطرح است آقای اخلاق پور بفرمائید.

غلامرضا اخلاق پور – جناب آقای رئیس، خانمها، آقایان، افرادی که در یک جامعه زندگی می‌کنند و با یکدیگر روابط اجتماعی و حقوقی دارند محققا بر اثر تحمل زحمت و انجام کاری دارای ثروتی شده و با بکار انداختن آن درآمدی حاصل می‌گردد که باید در مقابل تجاوز افراد دیگر محفوظ باشد صحیح است) و همچنین مردم می‌خواهند که جان و حیثیت اکتسابی برخوردار گردند (احسنت) لذا برای حفظ حقوق افراد و برقراری نظم در جامعه یک سلسله قوانین بوسیله مجالس مقننه تصویب و دولت هم آنن بعهده مقامات قضائی محول است و چون جامعه در مسیر تکامل قرار گرفته هر چه بر دانش و بینش افراد افزوده شود و هر فردی نیز با تشخیص میزان حقوق طبیعی و اکتسابی خود بآن قانع و در صدد تجاوز بحقوق سایرین بر نیاید پیدا است که جامعه از یک نظم کاملا قابل توجهی برخوردار بوده بالعکس چنانچه دانش و بینش افراد به آن حد نرسیده باشد که حقوق یکدیگر را محترم بشمرند در این حال بر دامنه تجاوز و اجحاف افزوده شده و جامعه دچار ناراحتی و نگرانی می‌گردد و قطعا وضع قانون برای حفظ نظم و جلوگیری از تجاوز افراد نسبت بیکدیگر می‌باشد هر چه این نظم بیشتر در معرض خطر و رخوت و بی اعتنائی افراد قرار گیرد بهمان شدن بر وضع قوانین شدیدتر توجه بیشتری معطوف می‌گردد سابق بر این مجازات‌ها بیشتر جنبه ترهیبی ملاء عام و یا هتک حرمت از یک محکومی در روحیه مردم اثر کلی و مثبت خواهد داشت و مجریان قانون فقط بفکر از بین بردن و یا تبعید مجرمین بالفطره بودند و اظهار می‌داشتند که وجود این افراد در جامعه صحیح نیست بلکه بسیار هم خطرناک می‌باشد ولی امروز این طرز تفکر دیکر قبول نیست و جامعه بجای تنبیه محکومین در صدد تربیت و یاد دادن کار به آنان برآمده است و اغلب این قبیل محکومین که پس از پایان مدت محکومیت وارد اجتماع می‌شوند معمولا تحت تأثیر نصایحی قرار گرفته و سعی می‌کنند که کمتر پیرامون اعمال خلاف قانون بروند و جامعه هم بعکس سابق این افراد را با آغوش باز می‌پذیرد و غالبا دیده شده که محکومانی در جریان اجرای حکم از کرده خود نادم و طرز رفتار و حرکات آنها موجب می‌شود که محیط زندان را ترک و برای برخورداری از آزادی و ادامه بکار و کسب، وارد اجتماع شوند لذا برخورداری از عفو و آزادی مشروط قسمتی از مجازات این افراد را تحت عنوان عفو یا آزادی مشروط به آنها ببخشد. (صحیح است) بارها است که قانونگذار جهت رهائی عده‌ای از محکومان بتصویب قانون عفو زندانیان مبادرت ورزیده است و در قبال این تصمیم قانونی اغلب از محکومان هم اصلاح و دیگر مرتکب جرمی نشده‌اند، بدون تردید لایحه قانون عفو محکومین بمناسبت یکصدمین سالگرد زاد روز اعلیحضرت رضا شاه کبیر سردودمان شاهنشاهی پهلوی که در جلسه قبل فوریت آن تصویب و اکنون شور و رسیدگی بآن آغاز گردیده از جمله لوایحی است که در سرنوشت محکومین به حبس ابدو غیره تأثیر بسزائی خواهد داشت و با اجراء این قانون قطعا تا قبل از فرا رسیدن عید نوروز یک عده از هم میهنان ما با برخورداری از عفو از زندان‌ها ازاد و یا قسمتی از مجازات آنها تقلیل و یا حبس دائم آنها، به حبس‌های جنائی ده ساله و یا پانزده ساله تبدیل خواهد گشت بطوریکه ملاحظه میفرمائید عفو در این قانون فقط شامل مجرمینی است که احکام قطعی آنها تا تاریخ لازم الاجراء شدن قانونی صادر گردیده باشد و افراد دیگر که همزمان با اینگونه محکومین مرتکب جرائمی شده ولی بنا بعلل و جهاتی از قبیل نرسیدن نوبت رسیدگی و نقص تحقیقات و کامل نبودن پرونده اتهامی رسیدگی به جرم و صدور حکم قطعی درباهر آنان بعهده تذخیر افتاده و یا می‌افتد و با اینکه هیچگونه تأثیر و دخالتی در امور دستگاههای انتظامی و مقامات قضائی ندارند متأسفانه بی جهت از شمول این موهبت تاریخی و عفو مورد استحقاق محروم می‌گردند و محقا قائل شدن این تبعیض غیر اصولی در شأن نمایندگان دوره رستاخیز نیست (صحیح است) و اتخاذ این تصمیم هم از لحاظ وجود تبعیض بر خلاف عدالت اجتماعی بوده و با هیچیک از موازین عقل و منطق تطبیق نمی‌نماید (صحیح است) و استناد به نظیر آن در گذشته نیز صححی و موجه نخواهد بود فعلا برای رفع هرگونه توهمی و مخصوصا از نظر ایجاد حس اعتماد در مدرم و بمنظور رفع تبعیض و جلوگیری از هرگونه اعمال و فعل و انفعالاتی که ممکن است در تکمیل یا عدم تکمیل پرونده‌های اتهامی و صدور احکام رخ دهد پیشنهاد می‌نماید که دولت با اصلاح ماده اول لایحه بشرحی که قرائت می‌شود موافقت کند. ماده ۱- بمناسبت یکصدمین سالگرد زاد روز اعلیحضرت رضا شاه کبیر سردودمان شاهنشاهی پهلوی بنیان گذار ایران نو کسانیکه تا تاریخ تقدیم این لایحه مرتکب جرمی شده و احکام محکومیت آنها تا تاریخ لازم الاجرا شدن دادگاههای دادگستری صادر و قطعیت یافته و در حال اجراء یا بعدا صادر و بحال اجرا در آید بنحو زیر مورد عفو قرار می‌گیرند.

واگر دولت موافقت ننمود در این زمینه پیشنهادی تهیه کرده‌ایم که جهت بررسی نسبت بمندرجات آن و اخذ رای تفدیم می‌شود امیدوارم که دولت و نمایندگان محترم مجلس شورای ملی ای موضوع را که بسیار دقیق و حساس است مطمح نظر قرار داده تصمیمی اتخاذ فرمایند که تبعیض موجود مرتفع و بی جهت کسی که ممکن است حبس ابدش بلحاظ گذشت شاکی یا مدعی خصوصی بده سال و یا درصورت عدم گذشت بپانزده سال تبدیل شود از این حق بلحاظ تاخیر در رسیدگی محروم نگردد و مطمئنا با تصویب این پیشنهاد عدالت را تعمیم و دین خود را نسبت با شخاص ذیحق اداء می‌کنیم توفیق همگی را از خدای بزرگ مسئلت می‌نماید. (احسنت)

رئیس – آقای دکتر سواد کوهی بفرمائید.

دکتر سواد کوهی – جناب آقای رئیس همکاران گرامی خاطر شریفتان مستحضر است که طبق تحقیقات انجام شده رضا شاه کبیر در ۲۴ اسفند ماه ۲۴۳۶ شاهنشاهی در آلاشت سواد کوه متولد شده‌اند امسال صدمین سال تولد آن سردار بزرگ ملی است بفرمان شاهنشاه آریا مهر امسال تجلیلی از صدمین سال تولد رضا شاه کبیر در سراسر ایران بعمل خواهد آمد این حقیقتی است که ملت ایران واقف است رضا شاه کبیر عنصری است که ایران ارا از نیستی بهستی در آورده است سوم اسفند ۱۲۹۹ که نقطه عطف تاریخ ایران است بدست این سردار بزرگ شروع شده فکر می‌کنم بجای کوتادی سوم اسفند باید قیام ملی ایران آنرا بنمامیم زیرا در آن روز بود که علنا این سردار بزرگ ایران وطن پرست بخاطر نجات ایران قیام کرد و تاریخ ۲۱ ساله این سردا بزرگ همه حکایت از این می‌کند که جان و روح و همه افکارش را برای سر بلندی ایران بکار برد جا داشت که مجلس ایران بخاطر بزرگداشت این رادمرد بزرگ باین لایحه که از طرف دولت تقدیم شده توجه کند وآنرامورد نظر قرار دهد این لایحه در کمیسیون دادگستری مطرح شد و رویش بحث زیادی انجام گرفت و همانطور که همکار محترم، جناب اخلاق پور فرمودند بر این اساس بیشتر توجه می‌شود که زندانی می‌کشند مورد عفو یا آزادی مشروط قرار بگیرند بیشتر می‌تواند بجامعه برگردند و زندگی سالمتری پیدا کنند مسلما با تصویب این قانون بسیاری از زندانیان آزاد خواهند شد و اعضاء مفیدی برای جامعه خواهند شد و خانواده‌های آنها از این کار بزرگی که بتصویب مجلسین خواهد رسید خوشحال خواهند شد فقط بنده م یخواهم به استحضار آقایان معاونین که اینجا تشریف دارند برسانم بمناسبت صدمین سالروز تولد رضا شاه کبیر در قبال این کار بزرگ که اینجا می‌شود یک سلسله اقدامات عمرانی و کارهای ثابت بنام این سردار بزرگ نام گذاری بشود و از طرف دولت هم برای تجلیل از این مرد بزرگ اقداماتی انجام بگیرد.

رئیس - آقای منصوریان تشریف بیاورید.

منصوریان – جناب رئیس، همکاران ارجمند، سردار بزرگ تاریخ ایران نه تنها در زمان حیات بلکه همیشه برای ملت ما و کشور ما مصدر خدمات ارزنده‌ای بوده که بنده فکر می‌کنم تاریخ در آینده بیشتر و بهتر زندگی و عظمت کارهای این مرد بزرگ یعنی سر سلسله دودمان پهلوی را نشان خواهد داد حتی از مرگ نیز این سردار بزرگ اثرات نیکوئی برای ملت ما به یادگار گذاشت و یکی از آنها همین لایحه‌ای است که در شب عید موجب خواهد شد که یک عده از افراد خانواده مردمانی که در زندان هستند شاد بشوند می‌خواستم حضور همکاران عزیز عرض کنم نکات مهمی در نظر گرفته شده و آن به این نحو نیست که تمام محکومین بطور کلی مشمول عفو بشوند بلکه از نظر نظم اجتماع ایجاب می‌کند بعضی از محکومین مستثنی باشند و به همین جهت در این لایحه کسانی که به اعدام محکوم شده‌اند مشمول این لایحه نیستند و یا بعضی از جرائمی که در جامعه ما اثراتی باقی می‌گذارند که اگر قرار باشد مورد عفو قرار بگیرند نه تنها اثر نیکوئی در اجتماع ندارد بلکه ممکن است اثرات عکس داشته باشد بهمین جهت اگر ملاحظه فرموده باشید بعضی از جرائم مثل سرقت در محل سکنی که با حمل اسلحه باشد یا سرقت هائی از این قبیل و موضوع قتلهای غیر عمدی به علت مستی یا بدون پروانه رانندگان یا سرعت که شامل ماده ۲ قانون تشدید مجازات رانندگان می‌شود مستثنی شده است و همینطور مقداری از جرائم مربوط به قانون مواد داروئی یا پزشکی مواد غذائی که تقلب آن منجر به مرگ یا نقص عضو مصرف کننده گان می‌شود اما یک نکته اساسی که همیشه در مورد عفو باید در نظر گرفته شود و در این قانون هم در نظر گرفته شده است موضوع احکام قطعی و لازم الاجرا است که مشمول عفو می‌شود والا جرمی که کسی مرتکب شده جناب اخلاقپور توجه بفرمائید تاریخ ارتکاب جرم و رسیدگی که هنوز قطعیت نیافته با جرمی که در جریان رسیدگی است معلوم نیست که جرم هست یا نه تا معلوم شود که متهم محکوم هست یا خیر پس در نتیجه حکم محکومیت باید قطعی و لازم الاجراء باشد تا با این لایحه و سایر لوایح عفو و بخشودگی بتوان تطبیق نمود ولی چون سرعت عمل در تصویب لایحه بخرج داده شد، بعضی از دوستان فکر کردند که ممکن است عده‌ای که در جریان کار پرونده هایشان در دیوانعالی کشور در جریان رسیدگی است و هنوز منجر بصدور حکم نشده محروم شوند بنده در این مورد با رئیس دیوانعالی کشور در جریان رسیدگی است و هنوز منجر بصدور حکم نشده محروم شوند بنده در این مورد با رئیس دیوانعالی کشور و مسئولین وزارت دادگستری صحبت کردم خوشبختانه دستور فرمودند سریعا باین پرونده‌ها بخصوص پرونده هائی که محکومیت سه ماه دارند با سرعت زیاد رسیدگی شود. دوم اینکه کسانی باشند که تشخیص دهند محکومیتشان صحیح است و فرجام خواهشان کار نا صحیح بوده و استرداد بکنند دیوان عالی کشور خارج از نوبت رسیدگی می‌کند و قرار قطعی صادر می‌نماید که قبل از لازم الاجرا شدن این لایحه مشمول آن گردند. بنابراین بنده خواستم عرض کنم که این لایحه در کمیسیون دادگستری و نظام دقیقا بررسی شد و نسبت به تمام مواد لایحه که بسیار لایحه مهم و از لحاظ اجتماع ما ارزش فراوان دارد و تمام این نکات را در نظر گرفته‌اند و امیدوارم که مورد توجه همکاران و نمایندگان محترم مجلس قرار بگیرد و هر چه زودتر بصورت قانون قطعی درآید که در این شب عیدی عده‌ای از خانواده‌ها بتوانند نان آور و سرپرست خودشان را در بین خودشان به بینند متشکرم.

رئیس - نظر دیگری در کلیات لایحه نیست، (اظهاری نشد) نسبت بورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده اول قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱- بمناسبت یکصدمین سالگرد زاد روز اعلیحضرت رضا شاه کبیر سردودمان شاهنشاهی پهلوی تا تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون از دادگاههای دادگستری صادر و قطعی شده و در حال اجرا باشد یا حکم مذکور تا پایان سال ۲۵۳۷ شاهنشاهی بحال اجراء درآید بنحو زیر مورد عفو قرار می‌گیرند:

۱- مجازات محکومین به حبس دائم در صورت نبودن شاکی یا مدعی خصوصی و یا گذشت آنان به ده سال و در صورت عدم گذشت به پانزده سال حبس جنائی درجه یک تبدیل می‌شود.

۲- مجازات محکومین به حبس هاتی جنائی در صورت نبودن شاکی یا مدعی خصوصی و یا گذشت آنان نصف و در صورت عدم گذشت آن بخشوده می‌شود.

۳- مجازات محکومین به حبسهای جنحه‌ای و یا حبس در دارالتأدیب بیش از سه ماه نبودن شاکی یا مدعی خصوصی یا گذشت آنان ۲/۳ و در صورت عدم گذشت ۲/۵ آن بخشوده می‌شود.

۴- مجازات اقامت اجباری بر طبق تبصره اصلاحی ذیل ماده ۱۷۳ قانون مجازات عمومی بشرط اجرای حکم حبس کاملا بخشوده می‌شود.

۵- مجازات حبس جنحه‌ای و یا حبس در دارالتأدیب تا سه ماه کلا و جزای نقدی اعم از اصلی و یا تکمیلی تا مبلغ یکصد هزار ریال بخشوده می‌شود ولو حکم حبس یا جزای نقدی در حال اجراء نباشد.

۶- کسانیکه قبلا از قانون عفو عادی و یا قانون عفو یا بخشودگی قسمتی از مجازات محکومین بمناسبت جشن دو هزار و پانصد ساله بنیانگذاری شاهنشاهی ایران و یا قانون عفو و بخشودگی زندانیان بمناسبت بزرگداشت نیم قرن شاهنشاهی پهلوی استفاده کرده‌اند با توجه به حکم اصلی مجازات تا میزان مندرج در این قانون با رعایت شرایط آن بخشوده می‌شوند.

رئیس - در ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

چون عفو مورد بحث بنا بمندرجات لایحه تقدیمی دولت فقط شامل افرادی می‌گردد که تا تاریخ لازم الاجرا گردیدن این قانون احکام قطعی درباره آنان صادر گردیده باشد و افراد دیگر که همزمان با این گونه محکومین باشد و افراد دیگر که همزمان با این گونه محکومین مرتکب جرائمی شده ولی بنا بعلل و جهاتی از قبیل نرسیدن نوبت رسیدگی و نقض تحقیقات و کامل نبودن پرونده رسیدگی بجرم و صدور حکم بعهده تأخیر افتاده و یا می‌افتد از شمول این موهبت تاریخی محروم می‌گردند برای اجرای اصل اساسی و عدالت اجتماعی و بهره مند شدن همه مجرمین از این عنایت پیشنهاد می‌گردد که ماده اول لایحه قانون بشرح زیر اصلاح شود:

ماده ۱- بمناسبت یکصدمین سالگرد زاد روز اعلیحضرت رضا شاه کبیر سردودمان شاهنشاهی پهلوی بنیان گذار ایران نو کسانیکه تا تاریخ تقدیم یان لایحه مرتکب جرمی شده و احکام محکومیت آنها تا تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون از دادگاههای دادگستری صادر و قاطعیت یافته و در حال اجرا باشد یا بعدا صادر و بحال اجرا درآید بنحو زیر در مورد عفو قرار می‌گیرند.

غلامرضا اخلاق پور – علی اصغر مظهری - دکتر حسین طبیب – پرویز ظفری – افتخار – یحی معینی – چاغروند – پارسا مطلق حجتی.

رئیس - نسبت باین پیشنهاد نظری نیست؟ آقای شیخ الاسلامی بفرمائید.

مهدی شیخ الاسلامی – جناب آقای رئیس، همکاران گرامی خواستم توضیحی عرض کنم در مورد این پیشنهاد همانطوریکه اینجا گفته شد اصولا بخشودگی میفرمائید که در مورد پیش بینی شد که در هر دو مورد یک شرط وجود دارد و آن اجرای قطعیت حکم است تا تاریخ اجرای این قانون، منتها بعضی از احکام قطعی شده و در حال اجرا است که مشمول این قانون است و بعضی از احکام قطعی شده تاریخ لازم الاجرایش ذکر شده ولی بحالت اجرا در نیامده است آنها نیز مشمول هستند بشرط اینکه تا آخر سال ۳۷ به حال اجرا در بیاید ولی شرط قطعیت باید تاریخ اجرای این قانون باشد، بنابراین در هر فصل شرط شمول باید قطعی باشد و این درست است و مطابق اصول و من استدعا می‌کنم نمایندگان محترمی که پیشنهاد کرده‌اند باین موارد توجه داشته باشند که احتمالا اگر کسی جرائمی را مرتکب شده است و در حال رسیدگی است و محکومیتش قطعی نشده تا محکومیتش صادر نشود نمی‌توانیم شامل بخشودگی قرار دهیم چون همیشه بخشودگی شامل محکومیت قطعی است.

رئیس - آقای پزشکپور بفرمائید.

پزشکپور – در مورد پیشنهادی که بعضی از همکاران تقدیم کرده‌اند دو نفر بعنوان مخالف ابراز شد یکی نظر منصوریان بود که قبلا هم با هم مذاکره کرده بودیم ولی حقیقت این است که وقتی پیشنهاد را دیدم و برسی دقیقتری کردم به این نتیجه رسیدم که این پیشنهاد صحیح است، پیشنهاد این است که در واقع جمله «از تاریخ تقدیم لایحه» به ماده یک اضافه شود، دو نظر مخالف دارد یکی اینکه جناب منصوریان فرمودند، نکته‌ای بود که هم مورد نظر ایشان بود و هم من و آن این بود که اگر انی پیشنهاد مطرح بشود و یک چنین تغییری در ماده یک داده شود شاید به پایان سال نرسد که البته من فکر می‌کنم زیاد نمی‌تواند عذر موجهی باشد، برای اینکه بایستی برود به سنا و سنا هم با سرعت بیشتری رسیدگی می‌کند و چه بسا ممکن است وحدت نظر در ابتدا حاصل بشود و اگر هم نشد سریعا به طریقی رفع اشتباه خواهد شد بنابراین فرمودند که در دادگاهها و مراجع دادگستری این تصمیم گرفته شده است که سریعا رسیدگی شود پس این تصور می‌تواند وجودئ داشته باشد که بهر حال مواردی باشد که در واقع تا پایان این مدت حکم قطعی صادر نشود، بنابراین چنین مواردی مشمول عفو نمی‌شوند در حالیکه چه بسا ممکن است یک جرم و یک عنوان جرم در قانون باشد و به این کیفیت یکی از این تخفیف برخوردار خواهد بود و دیگری برخوردار نمی‌شود، در حالیکه قانون در این مورد نسبت به تمام کسانیکه جرمشان مورد نظر مقنن است یکسان عمل شود و منظور قانون بطور عادلانه اجرا شود اما موضوع دوم که جناب شیخ الاسلامی فرمودند در مورد اینکه تخفیف یا بخشودگی نسبت باحکامی که صادر می‌شود و در مرحله اجرا گذارده می‌شود باید باشد پیشنهاد دهندگان هم پیشنهادی سوای این ندارند، آنها هم همین وضع را پیدا می‌کنند یعنی مآلا حکم قطعی صادر خواهد شد و حتی بمرحله اجرا گذارده می‌شود یعنی تمامی کسانی که تار تاریخ تقدیم این لایحه مرتکب جرائم مذکور در این قانون شده‌اند از این تخفیف برخوردار می‌شود، جناب شیخ الاسلامی جناب عالی خودتان میدانید که در موارد متعددی دادگاه‌ها ممکن است بر اثر تراکم پرونده‌ها نتوانند حکم قطعی تا این زمان صادر کنند و ممکن است بعلت مشکلات اجرائی نتوانند حکم قطعی صادر کنند و بنابراین عادلانه نیست بعلت اشکالات اجرائی ما آنها را از حمایت این قانون محروم کنیم بنابراین اصل بر این است حالا که بنابر یک موقعیت استثنائی که صدمین سالروز شاهنشاه رضا شاه کبیر و بزرگداشت این روز بزرگ است تمامی کسانی که مرتکب این جرائم شده‌اند از این تخفیف برخوردار شوند و سبب و جهات و دلائلی که در اختیار محکومین نیست نخواهد بود نباید موجب شود که آنها از اینعنایت مقن محروم بشوند بنابراین پیشنهاد ناظر به این نکته است که اگر حکمی بمرحله اجرا و قطعیت در نیاید نمی‌تواند عذر موجهی برای ما باشد که به این جهت امیدوارم پیشنهاد را مورد عنایت قرار دهید و نیز باین سبب من موافقم با پیشنهاد و از همکاران محترم استدعا دارم باین پیشنهاد رأی موافق بدهید.

رئیس - آقای هنرمندی بفرمائید.

هنرمندی (معاون وزارت دادگستری) – جناب آقای رئیس، نمایندگان محترم مجلس شورای ملی اینجا مطالبی عنوان شد که بنده در قسمتی از آن که مطالب که مربوط به آقای اخلاق پور بود و اشاره فرموده‌اند به اصلاح مجرمین و برگرداندن آنها بخانواده تأیید می‌کنم و قانون سازمان اقدامات تأمینی در همین مجلس تصویب و الان هم بمورد اجرا درآمده بر همین اساسی است و تمام این اقدامات در این سازمان متمرکز می‌شود و در سطح مملکت بمرحله اجرا در می‌آید بنابراین درست است که باید مجرمین را اصلاح کرد نه اینکه انتقام کشید اما راجع باینکه در ماده یک پیشنهادی رسیده شد کسانی که تا تاریخ تصویب این قانون مرتکب جرم شده‌اند بعدها هم اگر بمرحله قطعی درآمد مشمول این قانون بشوند بادی عرض کنم مادر قوانین دو نوع عفو داریم، یک عفو عمومی داریم، یک نوع عفو داریم، یک عفو عمومی ماده ۵۵ قانون مجازات عمومی است و عفو خصوص ماده ۵۶ این قانون. در عفو خصوصی مطرح است کسانیکه محکومیت آنها قطعی شده و در حال اجرا است مورد عفو قرار می‌گیرند النهایه این ماده ۵۶ تصویبش موکول است به اراده سنیه شاهنشاه، بشرف عرض می‌رسد و شاهنشاه تصویب می‌فرمایند اما عمومیت آن در این جهت است که در سطح مملکت ما می‌خواهیم از یک الگوئی که تصویب میفرمائید دادستان‌ها این کار را انجام بدهند و لیست دیگر تهیه بشود علیهذا این عفو خصوصی است و عفو عمومی نیست در عفو عمومی همانطور که آقای پزشکپور و اخلاق پور فرمودند ممکن است تاریخ عفو بسود کسانی که تا این تاریخ مرتکب جرم شده‌اند اعم از اینکه در دادگاه باشد یا حکم بدوی یا حکم قطعی صادر شده باشد یا اعم از اینکه در حال اجرا باشد تمام اینها بخشوده می‌شود.

پزشکپور – جناب آقای هنرمندی از تاریخ تقدیم است نه از تاریخ تصویب.

هنرمندی – میدانم اما اینکه میفرمائید اگر بعدها هم این حکم قطعی شد و بموقع اجرا در آمد این قانون شامل آنها هم بشود این منظور دولت نبوده است منظور این بوده است که در صدمین سالگرد تولد اعلیحضرت رضا شاه کبیر کسانیکه تا تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون حکم محکومیت آنها قطعی شده یا در طول سال ۲۵۳۷ بمرحله اجرا دراید بخشوده شوند بنحوی که در لایحه هست اما اینکه میفرمائید در دیوان عالی کشور ممکن است بعضی از احکام باقی بماند باید خدمتتان عرض بکنم دیوان عالی کشور نسبت به احکامی که تا سه ماه حبس و یکصد هزار ریال است و بموجب ماده یک این لایحه کلا بخشوده می‌شوند اعم از اینکه بحالت اجرا درآمده باشد یا نه دیوانعالی کشور تصمیم تصمیم گرفت که تمام این قبیل پرونده‌ها را تا لازم الاجرا شدن این قانون تمام کند البته ممکن است یک مقدار باقی بماد نسبت به آنها که از ۳ ماه حبس بیشتر باشد و مسلم هم باقی خواهد ماند راجع به عدالت اجتماعی به آن معنائی که جنابعالی میفرمائید که دیوان عالی کشور در یک زمان تمام کسانیکه تا پایان اجرای این قانون مرتکب جرم شدند یکباره تمام اینها را قطعی بکند اصلا امکان ندارد و غیر ممکن است برای اینکه رسدگی و تکمیل این پرونده‌ها دارای شرایط و تشریفاتی است و بعضی از پرونده‌ها برای صدور حکم احتیاج به تحقیق و رسیدگی دارد. بعلاوه این قانون در مجلس شورای ملی سابقه تصویب دارد و قبلا هم عمل کرده‌ایم و حالا بمناسبت یکصدمین سالگرد اعلیحضرت رضا شاه کبیر باز هم می‌خواهیم تعدادی از زندانیان را در روز ۲۴ اسفند با باجرا درآوردن این قانون انشاء الله آزاد کنیم.

(اخلاقپور – بقیه را هم بعدا)

یعنی این قانون تا روز ۲۴ اسفند انشاء الله بموقع اجرا در بیاید و زندانیان مشمول آن آزاد شوند و همچنین آنهائی که تا پایان سال ۲۵۳۷ این قانون مشمول حالشان می‌شود و از زندان آزاد می‌شوند. بنابراین فکر نمی‌کنم پیشنهادی که شده است تا بحال سابقه داشته باشد و در جائی دیگر هم بنده سراغ ندارم، اما این لایحه عفو خصوصی است که شرائط آنرا خدمتتان عرض کردم که تاریخ قطعیت احکام باید روز لازم الاجرا شدن این قانون باشد و اگر بخواهیم بعدها قطعیت پیدا کند باید هفت – هشت سال دیگر این قانون ار اجرا کنیم در حالیکه برای یکسال بیشتر نیست. من تقاضا می‌کنم از نمایندگان محترم مجلس شورای ملی حالا که یک لایحه عفو و بخشودگی عده‌ای از زندانیان بمناسبت خاصی حضورتان تقدیم شده است اجازه بفرمائید که این لایحه تصویب شود تا انشاء اله از روز ۲۴ اسفند زندانیان مشمول این قانون از زندان آزد شوند و دعا گوی ذات مبارک شاهنشاه آریا مهر باشند. در حالیکه اگر با تصویب این پیشنهاد لایحه اصلاح شود تصور می‌کنم اجرای آن بتأخیر بیفند و این کار اصولی نیست.

تشکر می‌کنم.

رئیس - آقای دکتر دادفر بفرمائید.

دکتر دادفر – بنده قصد تصدیع نداشتم بخصوص که فرمایشات جناب معاون وزارت دادگستری روشن و صریح بود. و در قبال پیشنهادی عفو بگوئیم – البته در صورتی که این پیشنهاد تصویب گردد- که متهمینی که در آینده محکوم خواهند شد مشمول عفو قرار می‌گیرند یک مسأله قضائی پیش میاید و یک سؤال مطرح می‌شود که مجری این قانون کجا هست؟ دادگاه‌ها؟ دادگاهی که می‌خواهد حکم بدهد میداند که مقداری از آن حکم طبق این قانون بخشیده شده است اگر آن تخفیف را دادگاه رعایت کند قانون اعمال نمی‌شود پانزده سال یا ده سال که درست نیست با وجو قانون مصوب که اینها مشمول این عفو هستند با وجود قانون مصوب که اینها مشمول اینعفو هستند دادگاهی که سال آینده می‌خواهد متهم را محکوم کند، بچه چیزی حکم بدهد؟ این اصلا بر خلاف اصول است که ا از حالا بگوئیم متهمینی که در آنیده محکوم می‌شوند بموجب یک قانون قبلی در مجازاتشان مثلا تخفیف داده شود. بعلاوه مجری این قانون کی هست؟ آیا به مناسبت هائی که قید شده است دادگاه مجازاتش را پائین می‌آورد یا اگر دادگاهی در نظر گرفت و مجازات را تخفیف داد دوباره می‌شود آنرا پائین آورد؟ اینها مسائلی است که از نظر رسیدگی قضائی تولید اشکال می‌کند همانطوریکه جناب هنرمندی اظهار داشتند این قانون شأن نزول خاصی دارد این عفو بمناسبت بزرگداشت و قدرشناسی ملت ایران است نسبت به سردودمان پهلوی رضا شاه کبیر و یکصدمین سالگرد تولد ایشان که یک مقدار از محکومیت کسانی که قطعی شده است بخشیده می‌شود. اگر چنانچه دو نفر در حال حاضر مرتکب جرم شده‌اند و یکی محکومیت سانی که قطعی شده است بخشیده می‌شود. اگر چنانچه دو نفر در حال حاضر مرتکب جرم شده‌اند و یکی محکومیتش تمام شده و یکی تمام نشده این موضوع، موضوع مجرمیت نیست که برسیدگی آن توجه شود. لایحه، عفو مشروط است (مهدی شیخ الاسلامی – اگر به اعتبار ارتکاب جرم باشد رسیدگی بعدی معنی ندارد) بله، اگر باعتبار ارتکاب جرم باشد دیگر رسیدگی بعدی اعتبار ندارد بنده تصور می‌کنم لایحه‌ای که تصویب شد ماده اول آن از نظر قضائی واجد تمام شرائط و عناصر عفو است منتهی یک پیش بینی کرده‌اند که عام می‌شود و گفته‌اند که اگر قانون لازم الاجرا شد و تا یکسال دیگر بمرحله اجرا درآمد یعنی در حقیقت حکم قطعی شده باشد باز مشمول است یعنی کاریست که بایدبشود من تصور می‌کنم در عین اینکه آقایان پیشنهاد دهندگان توجه به عفو مجرمین دارند به موارد عفو دیگر هم توجه کرده‌اند مثل چهارم آبان، و روزهای دیگری مثل آن. حتما با توجه بمفهوم این لایحه در آن موارد هم کسانی که می‌توانستند استفاده کنند منظور خواهند کرد و در حقیقت نظر آقایان تأمین است.

رئیس - باین پیشنهاد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر بآخر بنده لایحه اضافه شد:

تبصره – محکومین به حبس جنحه‌ای و یا حبس در دارالتأدیب تا سه ماه که از رأی صادره فرجامخواسته‌اند و پرونده فرجامی آنان در دیوانعالی کشور مطرح است چنانچه تا پایان سال جاری فرجامخواهی خود را مسترد دارند مشمول عفو مندرج در این بند خواهند شد.

با تقدیم احترام – محمد تقی شریعت.

رئیس - آقای شریعت بفرمائید.

شریعت – جناب آقای رئیس، همکاران ارجمند، لایحه‌ای که امروز مطرح است بدون تردید یکی از لوایح بسیارخوب است که بمجلس تقدیم شده است منتهی یک نکته در این لایحه است که عده‌ای هستند که به مجازاتهای کمتر از سه ماه محکوم شده‌اند فرض بفرمائید مثلا به ۶۱ روز حبس محکوم شده‌اند و در نتیجه فرجام خواهی به دیوان عالی کشور رفته است و آلان در دیوان عالی کشور در دست رسیدگی است ولی این رسیدگی، یعنی اگر امروز هم این قانون تصویب شود، وقتش گذشته است برای اینکه تا تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون ده روز دیگر وقت است. بنده سؤال کردم پرونده‌ای که در رسیدگی آن چهار ماه دیگر خواهد بود یعنی در تیرماه و یا در خرداد ماه سال ۳۷ شخصی محکوم شده به ۶۱ روز حبس من پیشنهاد می‌کنم که تبصره‌ای به بنده این لایحه اضافه بشود که محکومین امسال که به کمتر از سه ماه محکوم شده‌اند و بر اثر فرجام خواهی محکوم پرونده در دیوان عالی کشورمطرح است چنان چه فرجام خواهی خود را مستردد دارد مشمول این قانون بشود، این چند فایده دارد یکی این که این قبیل اشخاص بتوانند در این جا استفاده کنند، دوم این که اگر این محکومین بیشتر از مدت محکومیت در زندان به سر برده‌اند و حکم شان قطعی بشود این‌ها آزاد خواهند شد و بیش از مدت یک ماه در زندان بسر نبرده و وقتی محکومیت صادر شود این شخص آزاد خواهد شد و به زندان نخواهد رفت منتهی این محکومیت در سجل کیفری و او ثبت می‌شود و زندگی او را مختل می‌کند این مطلب است که اجازه بفرمائید که این محکومی که مدت زندانی اش را کشیده و بعدا هم بازداشت نخواهد شد ولی قانون استفاده کند اجازه بفرمائید استفاده بکنند که این محکومیت در سجل کیفری او ثبت نشود و آینده که محکوم بار دیوان عالی کشور را سبک می‌کند، این است که توجه بفرمائید اگر می‌پسندید پیشنهاد من را به آن رأی بدهید. متشکرم (احسنت).

رئیس - آقای هنرمندی بفرمائید.

هنرمندی (معاون وزارت دادگستری) – مطالبی را که جناب شریعت فرمودند، جناب شیخ الاسلامی و جناب منصوریان توضیح دادند و بنده هم تأیید می‌کنم و اضافه می‌کنم که این دستور از طرف رئیس کل دیوان عالی کشور وزارت دادگستری اجرا شده یعنی تازمانی که این لایحه لازم الاجراء می‌شود یعنی تا ۲۴ اسفند ماه کلیه پرونده هائی که در دیوان عالی کشور به مجازات‌های تا سه ماه یا یکصد هزار ریال جزای نقدی یا توأما محکوم شده‌اند الان استدعا م یکنم که در صورت جلسه هم قید بفرمایند که این‌ها قطعیت شان اعلام خواهد شد یعنی دیوان عالی کشور خارج ار نوبت به همه این پرونده‌ها ظرف این ده، پانزده روز آینده رسیدگی می‌کند و خاتمه می‌دهد و نظر آقای شریعت تأمین خواهد شد.

رئیس - آقایشریعت متقاعد شدید؟

شریعت – بله و پیشنهادم را پس می‌گیرم.

رئیس - نسبت به ماده اول رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲- جرائم و محکومیت‌های زیر از شمول مقررات فوق مستثنی هستند:

الف – محکومین جنائی با اعمال ماده ۲۵ قانون مجازات عمومی.

ب- جرائم موضوع مواد ۲۲۳ و ۲۲۶ و ۲۲۷ و ۲۳۰ قانون مجازات عمومی – اختلاس و ارتشاء – محکومیتهای مستند بماده ۱۸ قانون مربوط به امور پزشکی و داروئی یا جرائم موضوع مواد ۱ و ۲و ۳و ۴ قانون مواد خوردنی و آشامیدنی و آرایشی و بهداشتی – محکومیتهای مستند به قوانین راجع به گرانفروشی و احتکار – وارد کردن یا ساختن مواد مخدر از هر نوع – محکومیتهای مستند به لایحه قانونی راجع به مجازات پاشیدن اسید – ماده واحده تشدید مجازات رانندگان متخلف – قانو تشدید مجازات ربایندان اشخاص.

رئیس - در ماده ۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳- وزارت جنگ می‌تواند در مورد محکومین دادگاههای نظامی که تا تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون بموجب احکام قطعی محکومیت حاصل نموده و حکم در حال اجراء باشد و یا تا پایان سال ۲۵۳۷ بحال اجراء درآید عفو تمام یا قسمتی از مجازات آنان را از پیشگاه مبارک ملوکانه استدعا کند.

رئیس - نسبت به ماده ۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بهماده ۳ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴- مقررات این قانون تأثیری در اجرای حکم ضرر و زیان مدعی خصوصی نخواهد داشت.

رئیس - نسبت به ماده ۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۴ خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد کلیات آخر لایحه مطرح است آقای عباسمیرزائی بفرمائید.

عباسمیرزائی – جناب آقای رئیس نمایندگان محترم این لایحه عفو محکومین بمناسبت یکصدمین سالگرد زاد روز رضا شاه کبیر سر سلسله دودمان پهلوی را همه با شوق و شعف رأی دادیم نه به خاطر عفو تنهال، که یک عده‌ای بهره مند می‌شوند. اصل این فکر باید در تاریخ مشروطیت ایران و در این مجلس مقدس ثبت و ضبط بشود و آیندگان قضاوت بکنند. آن نهایت نعمتی است که از دودمان پهلوی به این سرزمین عنایت شده و آن وجود محمد رضا پهلوی و نسل پر برکت شاهنشاه آریا مهر است. زندان به نفس خودش در جای خودش نعمتی است برای امنیت سایر مردم بنابراین فی نفسه ما بخشش را به معنای این که یک عده‌ای می‌توانند نجات پیدا کنند نمی‌توانیم قبول کنیم چون به حکم قاضی معتقدیم ولی این یک عنایتی است که شاهنشاه آریا مهر در هر موقعی و در هر زمانی برای کسانی که پس از محکومیت نادم می‌شوند اعطا می‌فرمایند و مردمی که در خارج هستند، قبل از این که برای خود گرفتاری ایجاد کنند متوجه بشوند که من عرایضی را که در این جا می‌کنم و مختصری مصدع اوقات شریف تان خواهم شد و از مقام ریاست پوزش می‌طلبم که نهایت لطف می‌فرمایند، نمایندگان محترم و ما همه مردم این مملکت واقعا با اعتقاد به پادشاهی این بزرگوار و آن محبت هائی که شب و روز به این ملت می‌فرمایند صد در صد همه معتقد هستیم و همه ما باید بازگو بکنیم، باید منعکس بکنیم من استدعا می‌کنم بعضی از مواقع، بعضی از لوایح که در روح لطیف جوانان این مملکت اثر می‌گذارد. با آن تبلیغات قشنگی که دستگاه تخصصی خودشان بلد است بیشتر برای مردم توجیه بکنند این لایحه امروز با این دقتی که نمانیدگان دو کمیسیون مجلس شورایملی کمیسیون نظام و کمیسیون دادگستری تصویب فرمودند که خوشبختانه رئیس کمیسیون دادگستری عضو کمیسیون نظام هم هست و در کمیسیون تشریف داشتند و از ایشان استفاده کردیم جناب آقای شیخ الاسلامی است حالا چرا نخواهیم و چرا نگوئیم و عرض نکنیم که باید صدمین سالروز تولد اعلیحضرت رضا شاه کبیر که یک روز مقدسی است در تاریخ باقی بماند که بدانیم به مناسبت این روز فرخنده عده‌ای از افرادی که بزه کار بودند ولی بزهشان نفرتی در سایر مردم جامعه ایجاد نم یکند و خودشان به نفس خودشان این ظلم را کرده‌اند پادشاه محبوب امر می‌فرمایند بدولت و بوزارت دادگستری و به دادرسی ارتش شاهنشاهی مرتکبین اینگونه جرائمی که در این جا هم بحث شد بخشوده شوند. و این مراجع به نحو اتم و اکمل این قانون را اجرا می‌کنند و مخصوصا باید عرض کنم که زندانیانی که محکومیتشان مربوط به ارتش هم بوده است و در دادگاههای ارتش و یا دادگاه‌های دادگستری محکوم شده‌اند از مزایای این قانون برخوردار خواهند شد من این جا رو می‌کنم به ریاست معظم مجلس شورای ملی و به معاون محترم وزارت دادگستری و عرض می‌کنم که این قانون واقعا یک قانون استثنائی است. که به مناسبت صدمین سالروز تولد اعلیحضرت رضا شاه کبیر است شکر و سپاس نمایندگان ملت را همیشه شما به شر فعرض شاهنشاها ما نمایندگان ملت ایران از خداوند بقا و سلامتی و دوام عمر شما را همیشه خواهانیم این ملت عاشق پادشاه عزیزش هست و چنین لوایحی وسیله‌ای است برای اینکه بتوانند علاقه واقعی خودشان را در ساحت مقدس مجلس شورای ملی ایران بپادشاه عزیزشان به محمد رضا شاه پهلوی که در عظمت اسلام، در عظمت این مملکت که درباره رشد دانش اجتماعی این ملت آنچنان ارشاد و راهنمائی فرمودند تقدیم دارند من کارگرد در مقابل این قضات عزیزی که در دادگاهها مشغول رسیدگی هستند و در قبال سایر دانشمندان محترم چه بانوان و چه سایر آقایان محترم که در مجلس شورای ملی هستند، م یتوانم عرض اندام کنم و رشد یک فرد عادی از جامعه بنام کارگر را در این مجلس نشان بدهم و بگویم که شاهنشاها ملت ایران این نعمتهای شما را تا این لایحه را وقتی بمنزل بردم و دیدم که تا این حد پادشاه بیاد مردم است یکی از بچه‌های من با دوستش درس می‌خواند گفتم بچه‌ها در مدرسه این لایحه را از معلمهایتان بخواهید برای شما توجیه کنند تا روشن شوید به شاهنشاهی ایران و علت اینکه ملت ایران چرا خونش با سلطنت عجین است و چرا با عشقش عجین است این شاهنشاهی ایران است این سلطنت است و این محمد رضا شاه پهلوی است که خیر و برکت پهلوی در این عصر و زمان بتمام مردم ایران حتی محکومین که بحق باید در زندانها بمانند عنایت می‌فرمایند و آزادشان می‌کند و ما نمایندگان ملت از پشت این تریبون عرض می‌کنیم خداوند طول عمر و عزت و نصرت بتو پادشاه عزیز و کسانی که عشق و علاقه بتو دارند عنایت فرماید و بقای عمر دودمان پهلوی و سلطنت پهلوی سل بعد نسل در این سرزمین مستدام باشد (احسنت – احسنت).

رئیس - نظر دیگری در کلیات آخر لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مجموع مواد و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (همه برخاستند) لایحه باتفاق آراء تصویب شد بدولت ابلاغ می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم اصلاح تبصره ۳ ماده ۴۷ قانون اصلاح قانون تشکیل انجمنهای شهرستان و استان و ارسال به مجلس سنا

۴- طرح و تصویب گزارش شور دوم اصلاح تبصره ۳ ماده ۴۷ قانون اصلاح قانون تشکیل انجمنهای شهرستان و استان و ارسال به مجلس سنا.

رئیس - گزارش شور دوم لایحه قانون اصلاح تبصره ۳ ماده ۴۷ قانون اصلاح قانون تشکیل انجمن‌های شهرستان و استان مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون امور اقتصادی و دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور اقتصاد و دارائی در جلسه روز شنبه ۲۹/ ۱۱/ ۲۵۳۶ با حضور آقای علی اصغر طباطبائی معاون وزارت امور اقتصادی و دارائی و آقای علی نگهبان معاون وزارت کشور لایحه اصلاح تبصره ۳ ماده ۴۷ قانون اصلاح قانون تشکیل انجمنهای شهرستان و استان را که گزارش شور اول آن بشماره ۹۰۳ چاپ گردیده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را عینا تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون اصلاح تبصره ۳ ماده ۴۷ قانون اصلاح قانون تشکیل انجمنهای شهرستان و استان.

ماده واحده – تبصره ۳ ماده ۴۷ قانون اصلاح قانون تشکیل انجمنهای شهرستان و استان مصوب ۲۶/ ۳/ ۳۵ شاهنشاهی بشرح زیر اصلاح می‌شود:

تبصره ۳- مرجع رسیدگی باعتراض مؤدیان نسبت به شمول عوارض و میزان آن و همچنین تعیین مرجع وصول کننده آن کمیسیونی است که با شرکت فرماندار یا نماینده او – رئیس انجمن شهرستان و رئیس انجمن شهر و یا یکی از نمایندگان انجمنهای مذکور بانتخاب رئیس تشکیل خواهد شد و در صورتیکه انجمنهای مذکور در تبصره ذیل ماده ۴۴ خواهد بود. طرز وصول عوارض و اجرای آراء کمیسیون مزبور طبق آئین نامه‌ای است که از طرف وزارت کشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

مخبر کمیسیون امور اقتصادی و دارائی – محمد علی ادیب مجلسی.

گزارش شور دوم از کمیسیون بمجلس شورای ملی

کمیسیون کشور در جلسه روز یکشنبه ۳۰/ ۱۱/ ۳۶ با حضور آقای علی نگهبان معاون وزارت کشور لایحه اصلاح تبصره ۳ ماده ۴۷ قانون اصلاح قانون تشکیل انجمنهای شهرستان و استان را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون امور اقتصادی و دارائی بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون کشور – عبدالله قراگزلو شجاعی.

رئیس - ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت بماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- طرح گزارش شور اول الحاق دو تبصره بماده ۱۵ قانون راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران

۵- طرح گزارش شور اول الحاق دو تبصره بماده ۱۵ قانون راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران.

رئیس- گزارش شور الو لایحه قانون الحاق دو تبصره بماده ۱۵ قانون راجع بورود و اقامت اتباع خارجه در ایران مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه روز یکشنبه ۳۰/ ۱۱/ ۳۶ با حضور آقایان: هنرمندی معاون وزارت دادگستری، کاوسی معاون وزارت کار و امور اجتماعی، نگهبان معاون وزارت کشور، لایحه مربوط به الحاق ۲ تبصره به ماده ۱۵ قانون ورود و اقامت اتباع بیگانه مصوب اردیبهشت ماه ۱۳۱۰ را که در جلسه روز سه شنبه ۲۵/ ۱۱/ ۲۵۳۶ تقدیم و بشماره ۹۳۲ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرارداد و با اصلاحاتی تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بشرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.

لایحه قانون الحاق و تبصره به ماده ۱۵ قانون راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران مصوب ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۱۰ (۲۴۹۰ شاهنشاهی).

ماده واحده – به ماده ۱۵ قانون راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران دو تبصره بشرح زیر اضافه می‌گردد:

الف – تبصره ۱- دادستانشهرستان می‌تواند به پیشنهاد شهربانی کشور شاهنشاهی یا ژاندارمری کشور شاهنشاهی تعقیب تبعه بیگانه‌ای را که بدون داشتن اسناد لازم و یا با داشتن اسناد لازم از راه‌های غیر مجاز بکشور وارد شده یا بشود در هر بار معلق نماید.

هر گاه متهم مذکور ظرف سه سال از تاریخ تعلیق مرتکب جرمی از نوع دیگر (درجه جنحه یا جنایت) بشود بکلیه جرائم او رسیدگی و علاوه بر مجازات جرائم جدید یکنفر جرمی که مورد تعلیق نیز قرار گرفته محکوم خواهد شد.

هر گاه پیشنهاد شهربانی و یا ژاندارمری علاوه بر تعلیق تعقیب متضمن اخراج فرد بیگانه از کشور باشد در صورت تصویب تعلیق تعقیب دستور اخراج وی نیز از طرف دادستان صادر می‌شود. دادستان شهرستان مجاز است اختیارات حاصل از اجرای این تبصره را در حوزه قضائی دادگاههای بخش مستقل با تفویض نمایندگی برئیس دادگاه و یا هر یک از قضات مأمور در دادگاه مذکور واگذار نماید.

ب- تبصره ۲- پس از تعلیق تعقیب متهم مذکور اجازه اقامت و اشتغال او طبق آئین نامه اجرائی که از طرف وزارتخانه‌های امور خارجه، کشور و کار امور اجتماعی تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید. بلامانع است.

مخبر کمیسیون دادگستری – حسین اسکندری.

کمیسیون امور خارجه در جلسه روز ۲/ ۱۲/ ۲۵۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به الحاق ۲ تبصره به ماده ۱۵ قانون راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران صوب ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۱۰ (۲۴۹۰ شاهنشاهی) را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون دادگستری را تأیید و تصویب کرد.

اینکگزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور خارجه – نیهر ابتهاج سمیعی.

گزارش شور اول از کمیسیون کار و امور اجتماعی بملس شورای ملی

کمیسیون کار و امو راجتماعی در جلسه روز سه شنبه ۲/ ۱۲/ ۲۵۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به الحاق ۲ تبصره به ماده ۱۵ قانون راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران مصوب ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۱۰ ۲۴۹۰ شاهنشاهی) را مورد رسیدگی و مصوبه کمیسیون دادگستری را مورد تأیید و تصویب قرار داد.

اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون کار و امور اجتماعی – فتح الله حاتمی.

گزارش شور اول از کمیسیون کشور بمجلس شورای ملی

کمیسیون کشور در جلسه روز سه شنبه ۳۶/۱۲/۲با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به الحاق ۲ تبصره به ماده ۱۵ قانون راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران مصوب ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۱۰ (۲۴۹۰ شاهنشاهی) را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دادگستری را عینا تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون کشور – عبدالله قراگزلو شجاعی.

رئیس - کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول اجازه فروش عرصه خانه‌ها و باغها در اراضی واقع در آبخور سد محمد رضا شاه پهلوی به کارگران کشاورزی و خوش نشینان

۶- طرح گزارش شور اول اجازه فروش عرصه خانه‌ها و باغها در اراضی واقع در آبخور سد محمد رضا شاه پهلوی به کارگران کشاورزی و خوش نشینان.

رئیس - گزارش شور اول اجازه فروش عرصه خانه‌ها و باغ‌ها در اراضی واقع در آبخور سد محمد رضا شاه پهلوی بکارگران کشاورزی و خوش نشینان مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه روز دوشنبه ۳/ ۱۱/ ۳۶ با حضور آقایان ک هنرمندی معاون وزارت دادگستری و عبدالله منصور معاون وزارت کشاورزی و عمران روستائی

لایحه شماره ۹۴۱۱۸ مورخ ۲۱/ ۹/ ۲۵۳۶ مربوط به اجازه فروش عرصه خانه‌ها و باغها در اراضی واقع در آبخور – سد محمد رضا شاه پهلوی به کارگران کشاورزی و خوش نشیینان را که در جلسه روز یکشنبه ۲۷/ ۹/ ۲۵۳۶ تقدیم و بشماره ۸۷۷ چاپ گردیده است، مورد رسیدگی قرارداد و با اصلاح تصویب کرد.

اینک گزارش آن را بشرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.

لایحه قانون اجازه فروش عرصه خانه‌ها و باغها در واقع در آبخور سد محمد رضا شاه پهلوی به کارگران کشاورزی و خوش نشینان.

ماده ۱ – به وزارت کشاورزی و عمران روستائی اجازه داده می‌شود:

الف – عرصه خانه‌های کارگران کشاورزی و خوش – نشینان شهرکهائی را که در اراضی خریداری دولت واقع در آبخور سد محمد رضا شاه پهلوی در خوزستان احداث شده است به بهائی که خریدری شده نقدا یا به اقساط دهساله با بهره ایکه میزان آن در آئین نامه اجرائی این قانون تعیین خواهد شد بصاحبان اعیانی خانه‌های مزبور بفروشد.

ب- عرصه باغهای واقع در اراضی خریداری شده مزبور را که قابل بهره برداری تشخیص گردیده است و اعیان آنها از صاحبان آنان خریداری نشده به ترتیب مذکور در بند الف این ماده بصاحبان اعیان باغهای مزبور بفروشد.

ج- به کسانیکه در قراء واقع در اراضی خریداری شده ساکت بوده و برای سکونت آنها محلی در شهرک اختصاص داده نشده است تا پانصد متر مربع از اراضی مزبور را در مجاورت شهرک‌ها و یا از قطعاتی که برای احداث شهرک در نظر گرفته شده است برای احداث خانه مسکونی آنان به ترتیب فوق بفروشد.

تبصره – پرداخت کلیه هزینه‌های انتقال و مالیات و عوارض مربوط به زمین مورد معامله بعهده خریدار است.

ماده ۲- زمینهائی که طبق مقررات این قانون واگذار می‌شود جز در مورد انتقال قهری قابل تفکیک و تقسیم نخواهد بود و این موضوع بادی در اسناد انتقال قید شود.

ماده ۳- تبدیل نوع استفاده از اراضی باغهای مذکور در این قانون بدون اجازه و موافقت وزارت کشاورزی و عمران روستائی ممنوع است.

ماده ۴- در صورتیکه فروش باغهای مندرج در بند ب ماده ۱ مقتضی نباشد و یا وجود باغها مانع اجرای برنامه‌های کشت و صنعت و بهره برداری از ازراضی خریداری دولت تشخیص شود و یا مواردریکه کالکان باغها بر خلاف ماده ۳ این قانون عمل کنند، وزارت کشاورزی و عمران روستائی می‌تواند حسب مورد اعیان باغها و یا عرصه و اعیان آنها را طبق ماده ۵۰ قانون برنامه و بودجه کشور تملک نماید.

ماده ۵- نحوه اجرای این قانون و شرایط و ترتیب فروش زمینها بموجب آئین نامه اتی که از طرف وزارت کشاورزی و عمران روستائی تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید تعیین می‌شود.

مخبر کمیسیون دادگستری – حسین اسکندری.

گزارش شور اول از کمیسیون کشاورزی و عمران روستائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون کشاورزی و عمران روستائی در جلسه روز چهارشنبه ۱۲/ ۱۱/ ۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به اجازه فروش عرصه خانه‌ها و باغها در اراضی واقع در آبخور سد محمد رضا شاه پهلوی به کارگران کشاورزی و خوش نشینان را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دادگستری را عینا تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون کشاورزی و عمرانی روستائی – عزیز الله قوامی.

گزارش شور اول از کمیسیون امور اقتصادی و دارائی بمجلس شورای ملی

در جلسه روز شنبه ۲۹/ ۱۱/ ۲۵۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به اجازه فروش عرصه خانه‌ها و باغها در اراضی واقع در آبخور سد محمد رضا شاه پهلوی به کارگران کشاورزی و خوش نشینان را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون دادگستری را تأیید تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور اقتصادی و دارائی – محمد علی ادیب مجلسی.

رئیس - کلیات لایحه مطرح است آقای رفعتی بفرمائید.

رفعتی – یکی از بهترین لوایحی که وزارت کشاورزی تقدیم مجلس شورای ملی کرده است همین لایحه است.

مقداری از این اراضی زیر سد محمد رضا شاه از زارعین قبلی خریداری شده باغاتی هم دارند که اکثر خریداری شده است یک عده کشاورزان فعلی که صاحبان باغات بوده‌اند به شهرهای اندیمشک و دهلران مسافرت کرده‌اند بنده در اینجا استدعا می‌کنم دولت نسبت به صاحبان قبلی اینها و اشخاصی که الان باغات و اراضی شانرا که داشتند فروخته‌اند اینها را حق تقدیم قائل شوند. الان در کشت و صنعت دزفول یک عده‌ای هستند که کارگرند ولی صاحب این باغات یا اعیانیها نبوده‌اند و به شهرهائی مثل اندیمشک و یا دهلران مسافرت کرده‌اند برای اینها حق تقدمی قائل شوید متشکرم.

رئیس - در کلیات لایحه نظری دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده اول قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱- به وزارت کشاورزی و عران روستائی اجازه داده می‌شود.

الف – عرصه خانه‌های کارگران کشاورزی و خوش نشینان شهرکهائی را که در اراضی خریداری دولت واقع در آبخور سد محمد رضا شاه پهلوی در خوزستان احداث شده است به بهائی که خریداری شده نقدا یا به اقساط دهساله با بهره ایکه میزان آن در آئین نامه اجرائی این قانون تعیین خواهد شد بصاحبان اعیان باغهای مزبور بفروشد.

ب- عرصه باغهای واقع در اراضی خریداری شده مزبور را که قابل بهره برداری تشخیص گردیده است و اعیان آنها از صاحبان آنان خریداری نشده به ترتیب مذکور در بند الف این ماده به صاحبان اعیان باغهای مزبور بفروشد.

ج- به کسانیکه در قراء قدیمی در اراضی خریداری شده ساکت بوده و برای سکونت آنها محلی در شهرک اختصاص داده نشده است تا پانصد متر مربع از اراضی مزبور را در مجاورت شهرک‌ها و یا از قطعاتی که برای احداث شهرک در نظر گرفته شده است برای احداث خانه مسکونی آنان به ترتیب فوق بفروشد.

تبصره – پرداخت کلیه هزینه‌های انتقال و مالیات و عوارض مربوط به زمین مورد معامله بعهده خریدار است.

رئیس - در ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراما در مورد واگذاری اراضی آبخور زیر سد محمد رضا شاه پهلوی به کشاورزان که مطرح است پیشنهاد می‌نماید کلمه سد رضا شاه کبیر بعد از سد محمد رضا شاه پهلوی اضافه شود که کشاورزان آبخور زیر سد مزبور هم از شمول این لایحه بهره مند گردند.

با تقدیم احترام – سید عبدالله صدیق زاده.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراما در مورد لایحه قانون اجازه فروش عرضه خانه‌ها و باغها در اراضی واقع در آبخور سد محمد رضا شاه پهلوی ب کارگران کشاورزی و خوش نشینان پیشنهاد می‌نماید

۱- در سط آخر عنوان لایحه بعد از خوش نشینان (و صاحبان اعیانی باغها) اضافه شود:

۲- در بند ب سط دوم بعد از جمله مزبور را که (تا سال ۲۵۲۸ شاهنشاهی) اضافه شود.

و در آخر بند (به شرط آنکه برای هر فرد از ۴ هکتار تجاوز نکند) اضافه شود.

در بند ج مقدار ۵۰۰ متر به یکهزار متر تبدیل گردد.

با تقدیم احترام – کریم آصف.

رئیس - ماده دوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲- زمینهائی که طبق مقررات این قانون واگذار می‌شود جز در مورد انتقال قهری قابل تفکیک و تقسیم نخواهد بود و این موضوع باید در اسناد انتقال قید شود.

رئیس - در ماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده سوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳- تبدیل نوع استفاده از اراضی باغهای مذکور در این قانون بدون اجازه و موافقت وزارت کشاورزی و عمران روستائی ممنوع است.

رئیس - در ماده ۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴- در صورتیکه فروش باغهای مندرج در ب ماده ۱ مقتضی نباشد و یا وجود باغها مانع اجرای دولت تشخیص شود و یا مواردیکه مالکان باغها بر خلاف ماده ۳ این قانون عمل کنند، وزارت کشاورزی و عمران روستائی می‌تواند حسب مورد اعیان باغها و یا عرصه و اعیان آنها را طبق ماده ۵۰ قانون برنامه و بودجه کشور تملک نماید.

رئیس - در ماده ۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵- نحو اجرای این قانون و شرایط و ترتیب فروش زمینها بموجب آئین نامه‌ای که از طرف وزارت کشاورزی و عمران روستائی تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید تعیین می‌شود.

رئیس - در ماده ۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول انتقال قسمتی از وظایف وزارت کشاورزی و عمران روستائی

۷- طرح گزارش شور اول انتقال قسمتی از وظایف وزارت کشاورزی و عمران روستائی.

رئیس - گزارش شور اول انتقال قسمتی از وظایف وزارت کشاورزی و عمران روستائی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه روز دوشنبه ۱۶/ ۸/ ۲۵۳۶ با حضور آقایان عبدالله منصور معاون وزرات کشاورزی و عمرانی روستائی و غلامعلی مهابادی معاون وزارت نیرو، فریبرز پاکزاد معاون وزارت راه و ترابری و خانم معارفی وزارت بهداری و بهزیستی لایحه شماره ۵۹۲۲۰ مورخ ۱/ ۸ / ۲۵۳۶ دولت مربوط ببه انتقال قسمتی از وظایف وزارت کشاورزی و عمران روستائی را که در جلسه روز یکشنبه ۱/ ۸/ ۲۵۳۶ تقدیم و بشماره ۷۷۰ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد لایحه قانون انتقال قسمتی از وظایف وزارت کشاورزی و عمران روستائی.

ماده واحده – از تاریخ تصویب این قانون قسمتی از وظایف وزارت کشاورزی و عمرانی روستائی با کلیه اعتبارات و تعهدات و تجهیزات و کارکنان مربوط موضوع قانون تغیری نام وزارت کشاورزی و منابع طبیعی به وزارت کشاورزی و عمران روستائی و تجدید سازمان کشاورزی کشور مصوب خرداد ماه دو هزار و پانصد و سی و شش شاهنشاهی به ترتیب زیر به وزارتخانه‌های راه و ترابری، نیرو، بهداری و بهزیستی منتقل می‌شوند.

۱- ایجاد و توسعه راه از مرکاز دهستان و روستا شهرها به شبکه راههای اصلی و فرعی کشور و همچنین ایجاد و نگهداری کلیه راههای روستائی منطقه در قالب برنامه جامع راههای روستائی استان به وزارت راه و ترابری.

۲- ایجاد و توسعه ونگهداری و مدیریت شبکه روستائی و کشاورزی استان به وزارت نیرو.

۳- سالم سازی محیط روستاها (تأمین آب مشروب – احداث مستراح‌های بهداشتی – احداث حمامهای نوبنیاد و بهسازی حمامهای غیر بهداشتی – احداث غسالخانه و رخشویخانه و کشتارگاه – رفع فضولات بیماری زا) و نگهداری تأسیسات مربوط به وزارت بهداری و بهزیستی

تبصره ۱- تفکیک و انتقال اعتبارات مربوط بامور مذکور در این قانون با همکاری وزارتخانه‌های ذیربط توسی سازمان برنامه و بودجه عمل خواهد آمد.

تبصره ۲- ترتیب انتقال کارکنان توسط سارمان امور اداری و استخدامی کشور با همکاری وزارتخانه‌های ذیربط داده خواهد شد مستخدمین رسمی که در اجرای این قانون به سازمانهای غیر مشمول قانون استخدام کشوری منتقل می‌شوند مشمول ماده ۱۴۴ قانون استخدام کشوری و تبصره‌های آن خواهند بود هرگاه گروه و پایه این قبیل مستخدمین در سازمان غیر مشمول محل خدمت پائین تراز گروه بر پایه قبلی آنان باشد کما کان از حقوق گروه و پایه قبلی استفاده خواهند کرد.

تبصره ۳- وظایف مذکور در این قانون بر اساس ضوابط و معیارهای تعیین شده از طرف وزارتخانه‌های مربوط از طریق واحدهای منطقه‌ای و استانی تحت نظر استاندار و با همکاری و مشارکت انجمنهای ملی و اهالی روستاها بمرحله اجرا گذاشته می‌شود.

تبصره ۴- آن قسمت از قوانین و مقررات که مغایر با این قانون لغو می‌شود.

مخبر کمیسوین امور استخدام و سازمانهای اداری – دکترملک منصور اسفندیاری.

گزارش شور اول از کمیسیون کشاورزی و عمران روستائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون کشاورزی در جلسه روز چهارشنبه ۲۳/ ۹/ ۲۵۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه انتقال قسمتی از وظایف وزارت کشاورزی و عمران روستائی را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون کشاورزی و عمرانی روستائی – عزیز الله قوامی.

گزارش شور اول از کمیسیون امور اقتصادی و دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور اقتصادی دارائی در جلسه روز شنبه ۲۹/ ۱۱/ ۲۵۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه انتقال قسمتی از وظایف وزارت کشاورزی و عمران روستائی را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را تأیید تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور اقتصادی و دارائی – محمد علی ادیب مجلسی.

کمیسیون نیرو در جلسه روز دوشنبه ۱/ ۱۲/ ۲۵۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه انتقال قسمتی از وظایف وزارت کشاورزی و عمران کشاورزی و عمران روستائی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون نیرو – اسدالله موسوی ماکوئی.

گزارش شور اول از کمیسیون بهداری و بهزیستی بمجلس شورای ملی

کمیسیون بهداری و بهزیستی در جلسه روز سه شنبه ۲/ ۱۲/ ۲۵۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه انتقال قسمتی از وظایف وزارت کشاورزی و عمران روستائی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را باستثناء بند ۳ ماده واحده تأیید و تصویب کرد.

بند۳- سالم سازی محیط روستاها و نگهداری تأسیسات مربوط.

تبصره – آئین نامه اجرائی بند ۳ ماده واحده ظرف سه ماه تهیه و بتصویب کمیسیونهای بهداری و بهزیستی مجلسین خواهد رسید.

مخبر کمیسیون بهداری و بهزیستی – دکتر علی صدیق اسفندیاری.

رئیس - کلیات لایه مطرح است آقای قوامی بفرمائید.

قوامی – با اجازه مقام ریاست چند کلمه و عبارت در چاپ افتاده بود که لازم دانستم عرض کنم. در بند ۳ ماده واحده بعد از عبارت «دفع فضولات بیماری زا» باینصورت اصلاح شود «و ترتیب و نگهداری و نظارت و مراقبت تأسیسات بالا» و در آخر تبصره ۲ عبارت «مهندسین و تکنسین‌های کشاورزی کما کان در وزارت کشاورزی و عمران روستائی انجام وظیفه خواهند کرد» اضافه خواهد شد در تبصره ۳ نیز کلمه یا مشارکت باید بعد از «انجمن‌های ملی و» نوشته شود که این چند کلمه چون در چاپ افتاده بود برای تصحیح خدمتتان عرض کردم.

رئیس - لایحه اصلاح می‌شود آقای دکتر طبیب بفرمائید.

دکتر حسین طبیب – جناب آقای رئیس همکاران ارجمند در کلیات لایحه قانون انتقال قسمتی از وظایف وزارت کشاورزی و عمران روستائی که اکنون شور اول آن در پیشگاه مجلس شورای ملی مطرح می‌باشد نظریاتی وجود دارد که امید است مورد توجه و عنایت قرار بگیرد.

چنانچه همکاران گرامی استحضار دارند در خرداد ماه امسال بهنگام طرح لایحه تغییر نام وزارت کشاورزی و ادغام وزارت تعاون و امور روستاها و تجدید سازمان وزارت کشاورزی به انگیزه توجه و اهمیتی که همگان نسبت به پیشرفت کشاورزی و حمایت از کشاورزان داشتند مطالبی بیان فرمودند از جمله اینکه برای خدمات روستائی و رفاهی مانند راه – برق – و سالم سازی محیط کار تخصصی آن دستگاهها ناظر بر انجام امور مذکور می‌باشد استفاده صورت بگیرد متأسفانه مسئولان وقت وزارت کشاورزی آن سیاست را نپذیرفت و جای بسی خوشوقتی است که اکنون در این لایحه تنظیم شده و کارهای تخصصی که در طبیعت کار و مسؤلیت هر وزارت خانه می باشو بوسیله وزارت خانه مربوط در روستاها بمورد اجرا گذاشته خواهد شد اما نکته‌ای که در این زمینه باید اضاه نمایم اینست که یکی از عوامل آشفتگی در پیشرفت نامشخص بودن سیاست‌ها و برنامه‌ها و مسؤلیت هاست سیاست‌های مملکت در هر زمینه باید روشن باشد و کشاورزی مملکت هم باید دارای چنان سیاستی باشد که اشخاص تابع سیاست‌ها و برنامه‌ها باشند نه سیاست‌ها تابع اشخاص هر روز عوض بشوند، و مفهوم و ضابطه که مرتب میگوئیم باید جایگزین رابطه بشود همین است که سیاست‌ها و ضابطه‌های کار همیشه روشن و مشخص باشد

یکی از موارد با اهمیت مسئله شبکه توزیع تولیدات کشاورزی می‌باشد که باید دست واسطه‌های زائد را با قدرت کامل و قاطعیت کوتاه بسازیم هم امروز در روزنامه دیدم که نارنگی کیلوئی هفتاد تومان بمصرف کننده عرضه می‌شود واقعا چه درصدی از این مبلغ بدست کشاورز و تولید کننده می‌رسد این واسطه‌ها هر چه دلشان بخواهد به تولید کننده زور می‌گویند و هر چه که از آن صحبت می‌کنیم ناشی از این قبیل بی نظمی‌ها و بی تربیتی هاست یا همانطور که در منطقه خودم اطلاع دارم خرما را از قرار کیلوئی ۴ ریال تا ۸ ریال با منت از کشاورزان می‌خرند و با قیمت‌های خیلی بالا بدست مصرف کننده می‌دهند اینهمه شرکت‌های تعاونی توزیع با اینهمه امکانات و پول که در اختیار دارند چرا هنوز نتوانسته‌اند به این موضوع سر و سامان بدهند؟ روستاهای مملکت راه می‌خواهند نیز به تأسیسات رفاهی دارند اکثر روستاهای ما وقتی اندکی بارندگی می‌شود ارتباط آنها قطع می‌شود چون راه ندارند وسیله ایاب و ذهاب آنها برای کارهای پیش افتاده خیلی گران تمام می‌شود در یک روستا بمن گفتند برای تزریق یک آمپول باید ۷۰ تومان کرایه ماشین بدهیم که ما را به مرکزی که در آنجا تزریقات صورت می‌گیرد برساند.

از مدرسه و تحصیل که نمی‌توانند و نباید که بگذرند با چه سختی راه‌های دور دست و خراب را می‌پیمایند تا بچه‌ها خودشانرا به مدرسه برسانند همین است که مرتب برای دسترسی به امکانات ضروری و اجتناب ناپذیر رفاهی روستاها را ترک می‌کنند و به مراکز دیگر روی آور می‌شوند و در نتیجه تولید کشاورزی ما پائین می‌آید جای بسی خوشوقتی است که در بودجه سال آینده بالغ بر ۹ میلیارد اعتبار برسد بیش از ۱۰ هزار کیلومتر راه روستائی ساخته خواهد شد در مورد برق که از این به بعد مسئولیت آن بموجب همین لایحه به وزارن نیرو انتقال داده خواهد شد باید بگویم ما در حدود ۷۰ هزار روستای پراکنده در مملکت داریم برنامه تأمین برق روستاها از طرق خط انتقال نیرو برای ۷۰ هزار روستا در مدت کوتاهی عملی نخواهد بود و در بعضی موارد فوق العاده گران تمام خواهد شد و هم بسیاری از روستاها در مسیر خط انتقال نیرو نیستند که بتوانند از شبکه خط انتقال برق بهره بگیرند اما در عوض با تماسی که من با اکثر روستاها داشتم بمن گفتند حاضر به خود یاری قابل توجه برای خرید مولدهای متناسب با نیازهای روستائی خودمان هستیم البته باید با یک برنامه درست به این قبیل روستاها که حاضر به خودیاری هستند کمک بشود و راهنمائی‌های صمیمانه و صادقانه برای تأمین مولد برق مورد نیاز آنها که بعدا ایجاد درد سر نکند و لوازم یدکی و سرویس آن فرع مزید بر اصل نباشد انجام بگیرد و از بین خود اهالی روستاها هم اشخاص آموزش لازم برای اداره و براه انداختن این قبیل مولدها و به بینند و کا راداره و براه انداختن این انجمن‌های روستائی واگذار نمایند با این ترتیب من فکر می‌کنم در مدت کوتاه تر و سریع تر برق به روستاهای ما راه پیدا خواهد کرد و در بهتر ساختن زندگی کشاورزان و روستائیان وظائف وزارت نیرو در ماده واحده ندیدم موضوع تأسیسات آب مشروب و ایجاد مستحدثات برای استفاده از آبهای سطحی و مورد استفاده کشاورزان بود که مخصوصا در منطقه ما که اطلاع دارم باران‌های شدید مرتب با فرسایش زمین‌های زراعتی آنها را غیر قابل استفاده می‌سازد و آب‌های سطحی هم بطرف دریا هدایت می‌شوند در مملکت ما که رطوبت و بارندگی کم وجود دارد باید از هر قطره آب کمال استفاده صورت بگیرد و اکنون که قسمتی از وظائف وزارت کشاورزی به وزارت نیرو انتقال پیدا م ینماید وزارت نیرو درباره جلوگیری ا زهدر رفتن آب‌های سطحی احساس مسئولیت و تعهد بنماید که بهمین مناسبت پیشنهادی است به مقام محترم ریاست تقدیم می‌نمایم و امید است مورد توجه قرار بگیرد.

درباره سالم سازی محیط روستاها که به وزارت بهداری انتقال می‌یابد بااین ترتیب مسئولیت‌های وزارت بهدئاری در محیط روستاها افزایش بیشتری پیدا می‌کند و وزارت بهداری باید از هر حیث خودش را برای قبول این مسئولیت‌ها آماده بسازد.

در روستاهائی که من بازدید کردم وضع سالم سازی محیط زیست د رحد قابل قبول نبود اکثر مدارس که ساخته شده نه آب انبار دارند و نه توالت – در اکثر روستاها غسال خانه وجود ندارد. باید مفهوم این چیزها را از نظر سالم سازی محیط زیست بدانیم این چیزها باید مورد توجه قرار بگیرد.

آخرین قسمت عرایض من راجع به انتظاری است که ناظر بر همکاری و مشارکت نجمن‌های مل یو اهالی روستاها وجود دارد و جز این هم نمی‌شود اما باید این موضوع از حرف خارج بشود و مشارکت انجمنی‌های ملی که باید در تقویت آنها هر چه بیشتر در اجرای پیشرفت سیاست عدم تمرکز بکوشیم به بازی گرفته نشود که مشارکت مردم وسیله آشفته ساختن مسئولین مربوط قرار بگیرد به انجمن‌های ملی باید اختیار تصمیم گیری داده شود و از آنها هم مسئولیت خواسته شود تا همه دست در دست یکدیگر بتوانند در پیشرفت مملکت و روستاها و دور افتاده ترین مناطق مملکت مشارکت واقعی را داشته باشند امید است مطالبی که بعرض رسید مورد توجه قرار گرفته باشد. سپاسگزارم. (احسنت)

رئیس - نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت بورود در شور دوم ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است. نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراما در مورد لایحه ترتیب چاپ ۹۴۷ انتقال قسمتی از وظائف وزارت کشاوزی و عمران روستائی در بند ۲ ماده واحده پیشنهاد می‌نماید. به وظائف وزارت نیرو (ایجاد تأسیسات آب مشروب و سایر مستحدثات بمنظور استفاده از آبهای سطحی در روستاها) نیز افزوده شود.

با احرتام – دکتر حسین طبیب.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید که سط اول بند ۱ ماده واحده لایحه قانون انتقال قسمتی از وظائف وزارت کشاورزی و عمران روستائی بشرح زیر اصلاح شود:

۱- ایجاد و توسعه راه از روستاها و مراکز استان و شهرها بشبکه راههای اصلی و فرعی کشور الی آخر …

با تقدیم احترام – رحیمی لاریجانی.

رئیس - لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود. آقای دکتر کیان فرمایشی دارید؟

دکتر کیان – این لایحه باید به کمیسیون راه هم می‌آید امر بفرمائید در شور دوم کمیسیون راه نیز ارجاع شود.

رئیس - لایحه در شور دوم به کمیسیون راه هم ارجاع خواهد شد.

- قرائت دستور جلسه آینده و ختم جلسه

۸- قرائت دستور جلسه آینده و ختم جلسه.

رئیس - دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

دستورجلسه ۱۴۸ روز سه شنبه ۹/ ۱۲/ ۲۵۳۶ گزارش یک شوری لایحه بودجه سال ۲۵۳۷ کل کشور شماره ترتیب چاپ ۹۵۴.

رئیس - با اجازه خانمها و آقایان این جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز سه شنبه پس فردا خواهد بود.

(جلسه ساعت یازده و سی و پنج دقیقه صبح پایان یافت)

رئیس مجلس شورای ملی – عبدالله ریاضی.