مذاکرات مجلس شورای ملی ۷ اردیبهشت ۱۳۲۳ نشست ۲۴
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری چهاردهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بودجه مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری چهاردهم |
دوره چهاردهم قانونگذاری
جلسه ۲۴
صورت مشروح مجلس روز پنجشنبه هفتم اردی بهشت ماه ۱۳۲۳
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- طرح و تصویب پیشنهاد آقای فرمان فرمائیان دائر باختصاص ایام چهارشنبه بسؤالات و نطقهای متفرقه آقایان نمایندگان
۳- قرائت مراسله وزارت دادگستری راجع بآقای تدین و ارجاع آن بکمیسیون عرایض
۴- تصویب پیشنهاد آقای فاطمی راجع بخروج اعتبارنامه آقای یمین اسفندیاری از دستور
۵- قرائت گزارش شعبه دوم راجع برد نمایندگی آقای شریعت زاده از بابل و موکول شدن آن بجلسه آتیه
۶- قرائت گزارش شعبه اول راجع بنمایندگی آقایان تهرانی و فیروز آبادی از تهران و موکول شدن آن بجلسه آتیه
۷- تصویب گزارش کمیسیون عرایض و مرخصی راجع بمرخصی آقای عباس مسعودی
۸- تصویب پیشنهاد آقای دکتر معظمی راجع بخروج طرح قانونی راجع باجرای مراسم سوگند آقایان وزراء از دستور
۹- اجرای مراسم تحلیف از طرف ۲۳ نفر از آقایان نمایندگان
۱۰- موقع و دستور جلسه آتیه- ختم جلسه
مجلس یک ساعت و سه ربع قبل از ظهر بریاست آقای امیر تیمور (نایب رئیس) تشکیل گردید.
صورت مجلس روز سه شنبه پنجم اردی بهشت ماه را آقای طوسی (منشی) قرائت نمودند.
- تصویب صورت مجلس
]۱- تصویب صورت مجلس[
نایب رئیس- نسبت بصورت مجلس نظری نیست؟ (گفته شد خیر) صورت مجلس تصویب شد عدة از آقایان اجازه خواسته‌اند که قبل از دستور صحبت کنند (عده از نمایندگان دستور- دستور)
- طرح و تصویب پیشنهاد آقای فرمانفرمائیان دائر باختصاص روزهای چهارشنبه بسؤالات و نطقهای متفرقه
]۲- طرح و تصویب پیشنهاد آقای فرمانفرمائیان دائر باختصاص روزهای چهارشنبه بسؤالات و نطقهای متفرقه[
نایب رئیس- پیشنهادی از آقای فرمان فرمائیان رسیده که قرائت می‌شود:
پیشنهاد می‌شود برای مذاکرات متفرقة نمایندگان
محترم و سئوالات از وزیران روزهای چهارشنبه را در ایام هفته تشکیل جلسة خصوصی مقرر دارند.
نایب رئیس- آقای فرمانفرمائیان.
فرمان فرمائیان- البته کارهائی که برای مجلس تعیین خواهد شد کمیسیون‌ها که دایر شدند کارهایشان را می‌کنند و لوایح بآنجا مراجعه می‌شود و بمجلس گزارش می‌دهند و مجلس وارد شور و بحث در آنها می‌شود اما عجالتاً و با این طرزی که بنده می‌بینم قسمت اعظم وقت ما در انجام همین‌ها نصف روز تضییع می‌شود خوب است که مجلس برای کار خودش یک متد و یک اصولی را قائل بشود که طرز کار کردنش از چه قرار است اولاً یک قسمت اعظم وقت ما اینطور می‌گذرد که قبل از دستور بیاناتی بشود یا نشود و البته هم بهیچ عنوان نمی‌توان سلب آزادی را بیان را از یک وکیلی کرد چه قبل از دستور چه بعد از دستور چه در موقع دستور مگر مطابق نظامنامه از این نقطة نظر است که بنده پیشنهاد کردم یکروز به تعداد جلسات در هفته اضافه شود در قانون اساسی نیست که سه روز در هفته جلسه تشکیل شود کار که زیاد بشود مجلس هم باید کار بکند تا کار را از پیش ببرد از این نقطة نظر است که بنده این پیشنهاد را کردم برای اینکه این مباحثه در هر جلسه تکرار نشود وزیران هم اوقاتشان را در ایام دیگر صرف کارهای وزارتخانشان بکنند و دنبال کار خودشان باشند و هفتة یکروز آنها هم بدانند که باید در مجلس حضور بهمرسانند سؤالاتی که هست اگر تمام بصورت سئوال در بیاید بحثی نیست و الا آقایان نطقی می‌فرمایند برای اطلاع بنده بنده هم نطقی می‌کنم برای اطلاع آقایان و ماها اطلاع حاصل می‌کنیم و تأثیر دیگری ندارد ولی اگر بصورت سئوال درآید طبعاً یک تأثیری می‌کند.
نایب رئیس- آقای فرخ نسبت به این پیشنهاد فرمایشی دارید؟
فرخ- خیر بنده عرضی ندارم.
نایب رئیس- آقای دکتر کشاورز نسبت به این پیشنهاد فرمایشی دارید؟
دکتر کشاورز- بلی بنده مخالفم.
نایب رئیس- بفرمائید.
دکتر کشاورز- بنده تصدیق می‌کنم فرمایش آقای فرمانفرمائیان را که باید در مجلس یک متد و یک قاعدة صحیحی حکمفرما باشد اما این متد و قاعدة صحیح این نیست که نطق قبل از دستور را حذف بکنیم یا اینکه عقب بیندازیم بلکه متد و قاعدة صحیح آن چیزی است که کراراً در مجلس صحبت شده و آن این است که جلسات زودتر یعنی ساعت ۹ تشکیل شود و بعد هم اگر وقت کافی نبود هر روز جلسه تشکیل شود کسی ملزم نیست که هفتة سه جلسه تشکیل بدهد هفتة شش جلسه هفت جلسه داشته باشیم روزهای جمعه هم آقایان حاضرند بیایند و با اینکه صحبت‌های قبل از دستور موکول بشود بیک روز در هفته بنده مخالفم برای اینکه با وضع فعلی مملکت قضایائی در ایران اتفاق می‌افتد که شاید بایستی در همان روز یا روز بعد خاطر آقایان نمایندگان جزء بآن قضایا آشنا بشود از این نظر گذاشتن حق نماینده بیک روز در هفته که هیچ مقامی او را مقید نکرده است او بدست خودش خودش را مقید کند خوب نیست آقا (صحیح است).
نایب رئیس- آقایانی که با پیشنهاد آقای فرمانفرمائیان موافقند که چهارشنبه‌های هر هفته اختصاص بمذاکره قبل از دستور و سؤالات داشته باشد قیام فرمایند (اغلب برخاستند) تصویب شد
- قرائت مراسله وزارت دادگستری راجع به آقای تدین و ارجاع آن بکمیسیون عرایض
]۳- قرائت مراسله وزارت دادگستری راجع به آقای تدین و ارجاع آن بکمیسیون عرایض[
نایب رئیس- مراسلة از وزارت دادگستری رسیده است که برای استحضار مجلس قرائت می‌شود:
ریاست مجلس شورای ملی
از طرف وزارت دارائی نامه شماره ۱۴۰۸/۱۷۵/ م بتاریخ ۳۲۳/۱/۳۰ به ضمیمه گزارش مدیر کل بازرسی دارائی بتاریخ ۳۲۲/۱۲/۲۹ باین وزارت رسیده که در آن بجناب آقای تدین وزیر سابق خواربار اتهاماتی نسبت داده شده است چون بموجب قانون محاکمه وزراء مصوب ۱۶ تیرماه/۳۰۷ تصمیم راجع به تعقیب وزیری اعم از اینکه حین تعقیب
متصدی شغل وزارت بوده یا اتهامات منتسبه مربوط بزمان تصدی او بوزارت باشد با مجلس شورای ملی است گزارش نامبرده را به پیوست پرونده امر که محتوی ۲۳۵ برگ است تقدیم می‌دارد. وزیر دادگستری. اسدالله ممقانی
نایب رئیس- بکمیسیون عرایض ارجاع می‌شود
تصویب پیشنهاد آقای فاطمی راجع بخروج اعتبارنامه آقای یمین اسفندیاری از دستور
۴- تصویب پیشنهاد آقای فاطمی راجع بخروج اعتبارنامه آقای یمین اسفندیاری از دستور
نایب رئیس- امروز در دستور اعتبارنامه آقای یمین اسفندیاری است لیکن از آقایان فاطمی و آقای اردلان و آقای هاشمی پیشنهاداتی رسیده است راجع باین موضوع که قرائت می‌شود: (پیشنهاد آقای فاطمی بشرح زیر قرائت شد پیشنهاد می‌کنم خبر راجع بانتخابات بابل بماند برای جلسه آتیه. (صحیح است)
نایب رئیس- آقای فاطمی
فاطمی- بنده از مذاکرات جلسة قبل خیلی متأسفم برای اینکه این موضوع خاتمه داده شود این پیشنهاد را کردم که موفق نظر غالب آقایان هم هست که انشاء الله در جلسه آتیه مطرح شود و تصویب شود (صحیح است)
نایب رئیس- پیشنهادهای آقای هاشمی و آقای اردلان هم در همین زمینه است دیگر محتاج بقرائت نیست. آقای نقابت شما مخالفید؟
نقابت- بلی بنده مخالفم
نایب رئیس- بفرمائید.
نقابت- بطوریکه بنده می‌بینم زمینة تصویب این پیشنهاد فراهم است ولی آنچه را شنیدم در راهرو و سرسرا آقای شریعت زاده و آقای یمین اسفندیاری روی هم را بوسیدند این حکایت دارد که مسائل اصولی که درمجلس طرح می‌شود مواجه می‌شود با مداخلات خصوصی بنده خیال می‌کنم که شأن مجلس اجل است از اینکه یک مسائلی که در مجلس طرح می‌شود بواسطة مداخلاتی به تأخیر بیفتد بنده که با آقایان نظر خصوصی ندارم بلحاظ حفظ شئون مجلس تقاضا می‌کنم آنچه که در دستور هست برگذار شود و تأخیر نیفتد.
نایب رئیس- آقایانی که با پیشنهاد آقای فاطمی موافقت دارند که اعتبارنامه آقای یمین اسفندیاری بجلسه آتیه موکول شود قیام نمایند (اکثر برخاستند) تصویب شود
- قرائت گزارش شعبه دوم راجع برد نمایندگی آقای شریعت زاده از بابل و موکول شدن آن بجلسه آتیه
۵- قرائت گزارش شعبه دوم راجع برد نمایندگی آقای شریعت زاده از بابل و موکول شدن آن بجلسه آتیه
نایب رئیس- خبر شعبه دوم راجع بانتخابات آقای شریعت زاده از بابل قرائت می‌شود. آقای امینی بفرمائید
(آقای ابوالقاسم امینی مخبر شعبه دوم گزارش شعبه راجع به انتخاب آقای شریعت زاده را از بابل اینطور خواندند)
پیرو گزارش شماره آقای احمد شریعت زاده مشاور باکثریت ۷۲۲۶ رأی از ۳۷۲۵۴ رأی بسمت نمایندگی بابل انتخاب شده‌اند.
شعبه دو با کثریت هفت رأی از دوازده نفر عده حاضر (اعضای شعبه جمعاً ۱۸ نفرند) بدلیل زیر اعتبارنامه آقای شریعت زاده را رد کرده است:
چون انجمن از رأی شریعت زاده مطلق که آراء مشکوک است ۱۶۱۸ رأی کسر نموده و بقیه را با اینکه باسم چهار نفر دیگر نمی‌توانسته است محسوب دارد کلاً بحساب آقای احمد شریعت زاده جمع نموده و از آقای علی اکبر ملک زاده با اینکه پس و برادر او رسماً بانجمن نوشته‌اند که داوطلب وکالت نیستند ۴۳۲۸ رأی کسر کرده است و باین ترتیب آقای احمد شریعت زاده را وکیل دانسته شعبه دوم این عمل انجمن مرکزی انتخابات بابل را صحیح ندانسته و اعتبارنامه آقای احمد شریعت زاده را مردود تشخیص می‌دهد.
نایب رئیس- بحث در این گزارش بجلسة آتیه موکول می‌شود.
کاظمی- با حفظ مخالفت ما
نایب رئیس- بلی
طباطبائی- پس مخالفت هم در همان جلسه خواهد شد (صحیح است)
- قرائت گزارش شعبه اول راجع بنمایندگی آقایان حسین تهرانی و فیروز آبادی از تهران و موکول شدن آن بجلسه بعد
۶- قرائت گزارش شعبه اول راجع بنمایندگی آقایان حسین تهرانی و فیروز آبادی از تهران و موکول شدن آن بجلسه بعد
نایب رئیس- خبر شعبه اول راجع به نمایندگی آقای حسین تهرانی از طهران قرائت می‌شود:
(آقای دکتر زنگنه مخبر شعبه اول گزارش نمایندگی آقای حسین تهرانی از طهران را بشرح ذیل خواندند)
در جلسه پانزدهم فروردین ماه ۱۳۲۳ اظهار شد که آراء آقای حسین تهرانی بیش از آنچه بحساب آمده می‌باشد و قرار شد که موضوع در شعبه مطرح گردد- شعبه پس از بررسی در جلسه ۱۷ فروردین گزارش داد که چون انتخابات خاتمه یافته و انجمن منحل گردیده خود را صالح برای این رسیدگی نمیداند ولی در همان جلسه مجلس شورای ملی تصویب کرد که شعبه باین امر رسیدگی کند آقای تهرانی مدعی بودند که در دفاتر ناحیه ۷ شرق چالمیدان- مقبره آقا شیخ هادی- قنات آباد در آراء ایشان اختلاف حساب وجود دارد- برای مزید اطمینان شعبه تمام دفاتر انتخابات تهران را خواست و مورد رسیدگی قرار داد- در دفاتر شعبه‌های نامبرده پس از رسیدگی هیجده رأی اختلاف حساب مشاهده گردید. توضیح آنکه در این دفاتر جمع آراء که نوشته شده با یکدیگر تطبیق می‌کند ولی خطوطی که در جداول کشیده شده و مأخذ شماره می‌باشد زیادتی دارد چون آراء سوخته شده و انجمن منحل گردیده وسیلة دیگری برای تحقیق چگونگی پیدایش این اختلاف وجود ندارد و آنچه شعبه می‌تواند اظهار دارد این است که در دفاتر مورد استناد آقای تهرانی ۱۸ خط بیش از آنچه رقم جمع آراء نشان می‌دهد بیشتر است و در عدة از دفاتر دیگر که برای بازرسی ملاحظه شد اختلافی وجود نداشت بنابراین تصمیم قاطع با مجلس شورای ملی است که اگر این عدد را آراء اضافی آقای تهرانی محسوب دارند عده آراء ایشان ۶۹۲۲ و عده رأی آقای علی اصغر حکمت ۶۹۱۴ خواهد بود.
اردلان- بنده مخالفم
نایب رئیس- می‌ماند بجلسة آتیه. خبر شعبه اول راجع به نمایندگی آقای فیروز آبادی قرائت می‌شود.
(آقای دکتر زنگنه مخبر شعبه اول گزارش نمایندگی آقای حاجی سید رضا فیروزآبادی را از تهران بشرح ذیل قرائت نمودند) جریان انتخابات تهران و چگونگی نظری که انجمن نظار نسبت به آقای فیروزآبادی اتخاذ کرده بود در گزارش اولیه بعرض رسیده است- نظر بدلائل معروضه شعبه اول ایرادی که بانتخاب آقای حاج سید رضا فیروز آبادی با داشتن ۱۱۱۹۴ رأی در مجموع آراء تهران و پس از کسر ۱۹۶ رأی که در لواسانات داشته‌اند با ۱۰۹۹۸ رأی حائز اکثریت هستند و چون مورد ایشان مشمول هیچیک از مواد ۵۱ و۵۲ قانون انتخابات نبوده و حاکم قضیه مجلس شورای ملی است شعبه اول پیشنهاد می‌کند که صحت انتخاب آقای حاج سید رضا فیروزآبادی بنمایندگی تهران در چهاردهمین دورة قانون گزاری تصویب گردد.
روحی- مخالفم
نراقی- موافقم
صمصام- موافقم
اقبال- مخالفم
نایب رئیس- می‌ماند برای جلسه آتیه.
- تصویب گزارش کمیسیون عرایض و مرخصی راجع بمرخصی آقای عباس مسعودی
۷- تصویب گزارش کمیسیون عرایض و مرخصی راجع بمرخصی آقای عباس مسعودی
نایب رئیس- خبر کمیسیون عرایض راجع بمرخصی آقای عباس مسعودی نمایندة محترم که بواسطة کسالت و عمل نتوانسته‌اند در مجلس حاضر باشند قرائت می‌شود:
آقای عباس مسعودی بواسطة ابتلای بمرض آپاندیس و لزوم عمل و معالجه درخواست یکماه مرخصی از تاریخ بیست ودوم فروردین ماه ۱۳۲۳ نموده‌اند کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
نایب رئیس- آقایانیکه با یکماه مرخصی آقای مسعودی موافقت دارند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
- تصویب پیشنهاد آقای دکتر معظمی دائر بخروج موضوع قسم وزراء از دستور
۸- تصویب پیشنهاد آقای دکتر معظمی دائر بخروج موضوع قسم وزراء از دستور
نایب رئیس- طرح پیشنهادی آقایان نمایندگان راجع بمراسم تحلیف وزراء مطرح می‌شود آقای دکتر معظمی
شما در پیشنهادتان باقی هستید؟(دکتر معظمی- بلی) پیشنهاد آقای دکتر معظمی قرائت می‌شود:
پیشنهاد می‌کنم موضوع قسم از دستور خارج و فعلاً مسکوت بماند (صحیح است- صحیح است).
دکتر معظمی- بنده آقا در پیشنهادم توضیح دارم.
نایب رئیس- بفرمائید.
دکتر معظمی- راجع باین قسمت در جلسه اسبق بنده عرایضی عرض کردم در اینجا اختلاف نظر بود و آقای دکتر شفق هم بیاناتی فرمودند این قسم در واقع از نظر مذهبی مکروه است و بعلاوه اگر رد هم بشود اثر خوبی نخواهد داشت ازاینجهت بنده پیشنهاد کردم که این موضوع از دستور خارج شود و مسکوت بماند. (صحیح است).
نایب رئیس- آقای نقابت.
نقابت- بنده باز هم عرایضم را عرض می‌کنم که اگر یک مطلبی در مجلس شورای ملی طرح شد و بعد مواجه شد با مخالف و موافق چنانچه مرسوم است استدلالاتی هم شد دیگر این را نباید به تأخیر انداخت و معطل کرد اینموضوع مدتی وقت و جلساتی را گرفت و ساعت‌های متمادی صرف این کار شد و آقای دکتر شفق هم بیاناتی فرمودند ما هم در مقابل ایشان توضیحاتی داریم که عرض نکردیم استدعا می‌کنم مسائل قانونی را اینطور معوق نگذارید و موافقت بفرمائید مطرح شود یا در می‌شود یا قبول بحثی نیست به کسی هم برنمیخورد قضاوت با مجلس است.
نایب رئیس- کسانی که با پیشنهاد آقای دکتر معظمی موافقت دارند که مراسم تحلیف وزراء از دستور خارج شود قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
- اجرای مراسم تحلیف از طرف بیست و سه نفر از آقایان نمایندگان
۹- اجرای مراسم تحلیف از طرف بیست و سه نفر از آقایان نمایندگان
نایب رئیس- اگر موافقت میفرمائید مراسم تحلیف آقایان نمایندگان بعمل آید (صحیح است)
(در این موقع باحترام ورود کلام الله مجید عموم حضار قیام نموده و آقایان ذیل در محل کرسی خطابه حاضر و بشرح ذیل قسم نامه را قرائت و امضا نمودند) من که در ذیل امضا می‌نمایم خداوند را بشهادت می‌طلبم و بقرآن مجید قسم یاد می‌کنم مادام که حقوق مجلس و مجلسیان مطابق قانون اساسی محفوظ و مجری است تکالیفی را که بمن رجوع شده است مهما امکن با کمال راستی و درستی و جد و جهد انجام داده و نسبت به شاهنشاه متبوع عادل مفخم خود صدیق و راستگو باشم و باساس سلطنت و حقوق ملت خیانت ننمایم و هیچ منظوری نداشته باشم جز فواید و مصالح دولت و ملت ایران.
آقایان: مؤید قوامی- کاظمی- صدرقاضی- آصف- حیدرعلی امامی- مقدم.
نایب رئیس- آقای دکتر شفق تذکر می‌دهند که چون مراسم تحلیف مجری است توجه بیشتری داشته باشند خیلی تذکر بجائی است.
آقایان :سنندجی- دکتر معظمی- فتوحی- اردلان- تولیت- فرود- منصف- بوشهری- شیخ الاسلام ملایری- شهاب فردوسی- دکتر زنگنه- قبادیان- ظفری- دکتر معاون- گرگانی- فرهودی- جواد مسعودی.
نایب رئیس- بقیه مراسم تحلیف می‌ماند برای جلسه آتیه.
- موقع و دستور جلسه آتیه- ختم جلسه
۱۰- موقع و دستور جلسه آتیه- ختم جلسه
نایب رئیس- اگر اجازه میفرمائید جلسه را ختم کنیم (صحیح است) جلسه آتیه روز یکشنبه دهم اردیبهشت سه ساعت قبل از ظهر دستور هم اعتبارنامه هائی که مطرح است ضمناً از آقایان خواهش می‌کنم روز شنبه تشریف بیاورند و شعب را تشکیل بدهند و از هر شعبه یک نفر برای موضوع آسیب دیدگان گرگان تعیین بکنند و ضمناً کمیسیونهائی هم که انتخاب شده‌اند هیئت رئیسه خودشان را معین بکنند (صحیح است).
(مجلس یک ربع ساعت بعد از ظهر ختم شد)
نایب رئیس مجلس شورای ملی- امیرتیمور