مذاکرات مجلس شورای ملی ۶ اسفند ۱۳۲۹ نشست ۱۲۱
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری شانزدهم | تصمیم‌های مجلس | تصمیم‌های مجلس شورای ملی درباره نفت و گاز |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره شانزدهم
قانون اجازه پرداخت دو دوازدهم حقوق و هزینه کل کشور بابت دو ماهه آخر سال ۱۳۲۹ |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی – اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
سال ششم – شماره ۱۷۶۱
شنبه ۱۲ اسفند ماه ۱۳۲۹
دوره شانزدهم مجلس شورای ملی
شماره مسلسل ۱۲۱
مذاکرات مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی دوره ۱۶
جلسه: ۱۲۱
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ششم اسفند ماه ۱۳۲۹
فهرست مطالب:
۱-تصویب صورت مجلس
۲-انتخاب منشی‌ها و کارپردازان
۳-اقتراع شعب شش‌گانه
۴-اخذ رأی و تصویب گزارش راجع به اجازه پرداخت حقوق و هزینه کل کشور بابت دو ماهه بهمن و اسفند ۲۹
۵-تعیین و موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس یک ساعت و پنج دقیقه قبل از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
۱-تصویب صورت مجلس
رئیس - صورت غایبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
غایبین با اجازه - آقایان: دکتر مصدق، طباطبایی، یوسف شکرایی، علی‌محمد دهقان، جمال امامی.
غایبین بی‌اجازه - آقایان: سیدمحمدعلی شوشتری، صمد سودآور، شهاب خسروانی.
رئیس - نسبت به صورت جلسه قبل نظری نیست؟ آقای حائری‌زاده
حائری‌زاده - من موقع را مناسب دیدم که اگر آقایان موافقت می‌فرمایند چون امروز برای نطق قبل از دستور اسم‌نویسی نشده راجع به صحبت‌هایی که در پارلمان انگلستان راجع به نفت ایران شده است آقایان اجازه بدهند در مجلس شورای ملی صحبت بشود (صحیح است) چون آنجا یک حرف‌های بی‌ربطی را نسبت به ملت ایران اظهار کرده‌اند (چند نفر از نمایندگان - موافقیم ولی بعد از دستور بفرمایید) بنده هم برای کسب اجازه آمدم هر وقت اجازه دادند صبحت می‌کنم.
رئیس - آقای صالح.
صالح - تلگرافی است از اهالی گرگان توسط آیت‌الله کاشانی مخابره شده راجع به ملی شدن صنعت نفت که تقدیم مقام ریاست می‌شود.
رئیس - بسیار خوب دیگر نظری نسبت به صورت مجلس نیست؟ (نمایندگان - خیر) صورت مجلس جلسه پنجشنبه سوم اسفند تصویب می‌شود آقای نورالدین امامی نسبت به صورت جلسه صحبتی دارید؟
نورالدین امامی - بنده با اجازه مقام ریاست می‌خواستم از اظهار لطف و مرحمتی که آقایان معظم نسبت به مخلص خودشان فرمودند تشکر بکنم و از خداوند متعال هم توفیق خدمتگذاری ملت ایران را برای تمام نمایندگان محترم مسئلت می‌کنم. (احسنت)
رئیس - از این که در این دوره شانزدهم قانونگذاری آقایان نمایندگان محترم و همکاران عزیزم برای بار دوم بنده را مورد اعتماد و حسن ظن خودشان قرار داده‌اند صمیمانه تشکر می‌کنم و از درگاه خداوند متعال مسئلت دارم که همه ما را در این موقع بحرانی دنیا در انجام وظایف بزرگی که برای حفظ مصالح کشور و صیانت منافع مادی و معنوی ملت ایران به عهده گرفته‌ام توفیق عنایت فرماید. (انشاءالله).
۲- انتخاب منشی‌ها و کارپردازان
رئیس- شروع می‌شود به انتخاب بقیه اعضای هیئت رئیسه
اردلان- آقای رئیس قبلاً به دو دوازدهم رأی بگیرید.
رئیس - بعد از انتخاب بقیه اعضا هیئت رئیسه به دو دوازدهم رأی می‌گیریم آقای کشاورز صدر
کشاورز صدر - خاطر آقایان محترم مسبوق است که همیشه در هیئت رئیسه مجالس مقننه از اقلیت هم هست خاصه شخصی که شایستگی داشته باشد جناب آقای نریمان کاندید کارپردازی هستند. استدعا از آقایان می‌کنم که به ایشان رأی بدهند (صحیح است احسنت.)
اردلان - آقای حاذقی هم کاندیدای کارپردازی هستند بنده خواستم به اطلاع آقایان برسانم.
رئیس - فعلاً شروع می‌شود به انتخاب ۶ نفر منشی به انتخاب جمعی آقایان سنندجی- آبکار - نصرتیان برای نظارت معین شده‌اند تشریف بیاورید.
(اسامی آقایان به شرح ذیل اعلام و در محل نطق حاضر شده رأی دادند).
آقایان: آشتیانی‌زاده، پناهی، دکتر مجتهدی، اردلان، مجتهدی، فرامرزی، صدری، اقبال، ابریشم‌کار، کشاورز صدر، خسرو قشقایی، تیمورتاش، دکتر معظمی، محمد ذوالفقاری، قاسم فولادوند،
حکیمی، پالیزی، صفوی، امینی، محمود محمودی، وهاب‌زاده، گنجه‌ای، سرتیپ‌زاده، اورنگ، امامی اهری، حسن اکبر، عزیز اعظم زنگنه، حائری‌زاده، صالح، حاذقی، دکتر نبوی، بوداغیان، بهادری، افشار صادقی، گنابادی، مهدی ارباب، نبوی، سلطان‌العلما، جواد مسعودی، ابتهاج، عباس اسلامی، گودرزی، دکتر جلالی، ناظرزاده، بهبهانی، ملک‌مدنی، افشار، حمیدیه، دکتر راجی، پیراسته، مجید موقر، سالار بهزادی، عماد تربتی، نریمان، مکی، طاهری، سعید مهدوی، حسن مکرم، نورالدین امامی، موسوی، عباسی، آصف، فقیه‌زاده، قرشی، دکتر کاسمی، غضنفری، ظفری، خاکباز، گرگانی، سلطانی، شادلو، خزمیه علم، دکتر علوی، امیری، عرب‌شیبانی، اسکندری، رفیع، ثقةالاسلامی، کهبد، مخبر فرهمند، دکتر طاهری، دکتر کیان، دولت‌آبادی، برومند، صفایی، صدر میرحسینی، رضوی، معین‌زاده، معدل، کوراوغلی، امیرافشاری، ناصر ذوالفقاری، دکتر یرال، دکتر طبا، مرتضی حکمت، فرهودی، ارباب گیو، سالار سنندجی، آبکار، نصرتیان، غلامرضا فولادوند، دکتر سید امامی، صدرزاده، بزرگ‌نیا، قبادیان، محمدعلی مسعودی.
(پس از شمارش مهره‌های تفتیشیه و اوراق رأی استخراج آرا به عمل آمد نتیجه به قرار ذیل حاصل شد.)
مهره‌های تفتیشیه ۱۰۷ اوراق رأی ۱۰۷
آقای غلامرضا فولادوند ۶۵ رأی - آقای ناظرزاده ۶۳ رأی، آقای دکتر سید امامی ۵۷ رأی، آقای ناصر ذوالفقاری ۵۴ رأی، آقای صدرزاده ۴۹ رأی، آقای سالار بهزادی ۴۹ رأی، آقای محمدعلی مسعودی ۴۹ رأی، آقای عزیز اعظم زنگنه ۴۱ رأی، آقای خسرو قشقایی ۳۵ رأی، آقای سعید مهدوی ۳۷ رأی، آقای موسوی ۳۵ رأی، آقای امیری قراگزلو ۳۲ رأی، آقای فقیه‌زاده ۱۲ رأی، آقایان دکتر مجتهدی و دکتر جلالی هر یک دو رأی. آقایان معین‌زاده نصرتیان، صدری، دکتر نبوی، صفایی، دکتر طاهری، رفیع، دکتر کاسمی، حاذقی، صفوی، اردلان، اقبال، آصف، میرحسینی، هر یک یک رأی.
رئیس – آقای فولادوند با ۶۵ رأی آقای ناظرزاده با ۶۳ رأی آقای ناصر ذوالفقاری با ۵۴ رأی به سمت منشی انتخاب شدند. سه نفر دیگر آقایان محمدعلی مسعودی سالار بهزادی و صدرزاده هر کدام ۴۹ رأی دارند که از بین این سه نفر یک نفرشان به حکم قرعه خارج می‌شود.
(اقتراع در محل نطق به وسیله آقای نصرتیان به عمل آمده و آقای محمدعلی مسعودی خارج شدند).
رئیس - بنابراین آقایان صدرزاده و سالار بهزادی ۶ نفر منشی را تکمیل می‌کنند شروع می‌شود به انتخاب سه نفر کارپرداز به انتخاب جمعی.
اردلان - خواستم عرض کنم که آقای حاذقی از طرف عده‌ای از آقایان کاندید هستند.
کشاورز صدر - همان طور که قبلاً عرض کردم آقای نریمان هم کاندید هستند.
عرب شیبانی - بعضی از همکاران محترم بنده تکلیف کردند که در قسمت کارپردازی شرکت کنم چون کاندید نیستم برای این که آراء سایرین متشتت نشود بنده صرف نظر می‌کنم و از مراحم آقایان تشکر می‌نمایم.
رئیس - رأی گرفته می‌شود برای انتخاب سه نفر کارپرداز.
(اسامی آقایان به شرح ذیل اعلام و در محل نطق حاضر شده رأی دادند).
اسامی رأی‌دهندگان - آقایان: حسین مکی، رضوی، کشاورز صدر، پناهی، اردلان، ظفری، نورالدین امامی، بهادری، مکرم، ثقةالاسلامی، اسکندری، صدری، دکتر مجتهدی، حسن اکبر، مجتهدی، پالیزی، دکتر طبا، فتحعلی افشار، دکتر معظمی، قاسم فولادوند، فرهودی، حکیمی، فقیه‌زاده، فرامرزی، امامی اهری، بهبهانی، اورنگ، دکتر راجی، قهرمان، قشقایی، تیمورتاش، رفیع، عزیز اعظم زنگنه، گنجه‌ای، صفوی، بزرگ‌نیا، مسعودی، محمودی، حمیدیه، دکتر بقایی، امیری، پیراسته، وهاب‌زاده، محمد ذوالفقاری، سرتیپ‌زاده، گودرزی، صالح، سالار بهزادی، عباسی، حائری‌زاده، دکتر نبوی، حاذقی، بوداغیان، موسوی، افشار، صادقی، ابتهاج، ارباب، نبوی، دکتر جلالی، جواد مسعودی، سلطان‌العلما، گنابادی، اسلامی، طاهری، عماد تربتی، ناظرزاده، آصف، صاحب‌جمع، قرشی، اقبال، قبادیان، صفایی، دکتر کاسمی، غضنفری، آشتیانی‌زاده، خاکباز، گرگانی، سلطانی، ابریشم‌کار، دکتر برال، شادلو، منصف، عرب شیبانی، خزیمه علم، امیری، نریمان، دکتر علوی، اسکندری، جواد عامری، کهبد، مخبر فرهمند، دکتر طاهری، دکتر کیان، دولت‌آبادی، برومند، سالار بهزادی، صدر میرحسینی، مرتضی حکمت، معین‌زاده، معدل، ارباب گیو، کوراوغلی، هراتی، امیر افشاری، ناصر ذوالفقاری، نصرتیان، آبکار، فولادوند، دکتر سید امامی، سالار سنندجی، دکتر هدایتی.
(پس از شمارش مهره‌های تفتیشیه و اوراق رأی استخراج آرا به عمل آمد و نتیجه به قرار ذیل حاصل شد.)
مهره تفتیشیه ۱۱۱- اوراق رأی ۱۱۱
آقای امامی اهری ۴۲ رأی. آقای نریمان ۴۰ رأی. آقای صاحب‌جمع ۴۰ رأی. آقای امینی ۳۹ رأی. آقای ابتهاج ۳۵ رأی. آقای دکتر مجتهدی ۲۹ رأی. آقای صدر میرحسینی ۲۹ رأی. آقای پالیزی ۲۴ رأی. آقای کهبد ۲۱ رأی. آقای حاذقی ۱۸ رأی. آقای عرب‌شیبانی ۴ رأی. آقای اردلان یک رأی.
رئیس - آقای امامی اهری با ۴۲ رأی آقای نریمان با ۴۰ رأی و آقای صاحب‌جمع با ۴۰ رأی برای کارپردازی انتخاب شدند. (مبارک است)
۳- اقتراع شعب شش‌گانه
رئیس - حالا شعب به حکم قرعه معین می‌شود. عده حاضر در مرکز ۱۲۲ نفر بعد به شعبه اول و دوم و یک نفر علاوه می‌شود و بعداً هم دو دوازدهم جزو دستور است.
(اقتراع شعب در محل نطق به وسیله آقای صدرزاده به عمل آمد و نتیجه به قرار ذیل است).
شعبه اول - آقایان: گرگانی، نریمان، منصف، شادلو، دکتر مصدق، اسلامی، خاکباز، دکتر مصباح‌زاده، صفوی، قرشی، امامی اهری، مهدی ارباب، امیر افشاری، دکتر کاسمی، قراگزلو، جواد مسعودی، وهاب‌زاده، ثقت‌الاسلامی، شیبانی، معین‌زاده.
شعبه دوم - آقایان: خسرو قشقایی، سرتیپ‌زاده، نبوی، آشتیانی‌زاده، موقر، دکتر طاهری، دکتر معظمی، دولت‌آبادی، دکتر جلالی، ابوالحسن حکیمی، صدرزاده، صاحب‌جمع، افشار صادقی، حبیب پناهی، دکتر مجتهدی، حائری‌زاده، اورنگ، صالح، ملک‌مدنی، عباسی.
شعبه سوم - آقایان: سالار بهزادی، کشاورز صدر، محمد ذوالفقاری، حسن اکبر، طاهری، برومند، مکی، ابتهاج، دولتشاهی، آبکار، موسوی، صدر میرحسینی، حمیدیه، غلامرضا فولادوند، دکتر شایگان، اعظم زنگنه، سلطان‌العلما، قهرمان، آصف، عبدالقدیر آزاد.
شعبه چهارم - آقایان: علی بزرگ‌نیا، نورالدین امامی، سعید مهدوی، دکتر راجی، تیمورتاش، گودرزی، قاسم فولادوند، ناصر ذوالفقاری، عرب شیبانی، فقیه‌زاده، مرتضی حکمت، دکتر طبا، دکتر نبوی، شکرایی، معدل، دکتر سید امامی، دکتر کیان، فرهودی، فرامرزی، محمد علی مسعودی.
شعبه پنجم - آقایان: رضوی، صدری، دکتر علوی، امینی، مجتهدی، عماد تربتی، کور اوغلی، قبادیان، بوداغیان، کهبد، هراتی، گنجه‌ای، گنابادی، حاذقی، رضا حکمت، سلطانی، مخبر فرهمند، افشار، رستم گیو، ظفری.
شعبه ششم - آقایان: غضنفری، بهادری، مکرم، ابریشم‌کار، سنندجی، رضا رفیع، دکتر هدایتی، ناظرزاده، جواد عامری، محمود محمودی، تولیت، صفایی، دکتر بقایی، دکتر برال، اقبال، پالیزی، بهبهانی، اسکندری، اردلان، سیدمهدی پیراسته.
به شعبه اول آقای خزیمه علم و به شعبه دوم آقای نصرتیان اضافه می‌شوند.
رئیس - آقایان در خارج شعب را تشکیل می‌دهند و هیئت رئیسه خود را انتخاب و از هر شعبه‌ای هم دو نفر برای تعیین کمیسیون‌ها معین می‌کنند (عده‌ای از نمایندگان - سه نفر) بر طبق آیین‌نامه دو نفر باید انتخاب شوند.
پیراسته - دستور بفرمایید فردا صبح
این کار انجام شود.
عده‌ای از نمایندگان - پس فردا.
رئیس - پس فردا آقایان زودتر تشریف بیاورند که زودتر این کار عملی شود.
۴- اخذ رأی و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به اجازه پرداخت دو دوازدهم حقوق و هزینه کل کشور بابت بهمن و اسفند ۲۹
اسلامی - بنده راجع به دو دوازدهم اخطار نظامنامه‌ای دارم.
رئیس - بفرمایید.
اسلامی - آقایان استدعا می‌کنم توجه بفرمایند که موضوع مهمی است. البته با تصویب نشدن بودجه همیشه ما ناچاریم که یک دوازدهم تصویب کنیم. با این ماده ۱۳۸ که در آیین‌نامه هست که می‌گوید در موقع طرح یک دوازدهم نبایستی پیشنهاد در حال این که الان این لایحه‌ای که دولت آورده یا مجلس تصویب کرده دو دوازدهم است. مضافاً به این که قسمت آخرش با چهار دوازدهم می‌شود شش دوازدهم در حقیقت نصف بودجه را آقایان دارند تصویب می‌کنند. در صورتی که به هیچ وجه نمی‌شود پیشنهادی کرد اگر قرار است برای پرداخت حقوق کارمندان دولت آخر هر ماه مایحتاج بشویم. به این که حتماً بایستی یک دوازدهم تصویب کنیم یک دوازدهم طبق بودجه سال‌های قبل خواهد شد. امسال آقایانی که یک دوازدهم را تعیین می‌کنند یک کاری کرده‌اند که عیناً آنچه که در کمیسیون تصویب شده به صورت یک دوازدهم یک دوازدهم تصویب می‌شود. در حالی که رسیدگی به دخل و خرج مملکت اولین وظیفه نمایندگان مجلس است (صحیح است) ما با افراد کمیسیون بودجه نهایت احترام را می‌کنیم ولی یک وظیفه دیگری هم ما اینجا داریم و آن این است که بایستی با تمام قوا در هر دخل و خرج مملکت دقت بکنیم. یعنی فرد فرد نمایندگان با این ترتیبی که پیش گرفته‌اند اصلاً معلوم نیست چه خواهد شد. امسال آمده‌اند یک دوازدهم را طبق مصوباتی که کمیسیون بودجه تصویب کرده.
رئیس - آقای اسلامی از موضوع اخطار خارج نشوید.
اسلامی - طبق ماده ۱۳۸ است که آنجا است که در یک دوازدهم نمی‌شود پیشنهادی کرد این دو دوازدهم است به علاوه قسمت آخرش این طور نوشته شده. چهار ماه اول سال را که ما طبق بودجه سال ۱۳۲۸ تصویب کرده‌ایم حالا بیایم اجازه بدهیم که طبق نظر کمیسیون بودجه محسوب دارند. اصلاً این برخلاف موازین قانونی است که ما بیایم مخارجاتی که در چهار ما اول سال شده حالا بگذاریم در بودجه و آن را تصویب بکنیم. به طریقی که امثال اضافاتی هم دارد موضوع دیگر اخطار بنده بود که پیشنهاد حذف کردم پیشنهاد تجزیه کردم موضوع حقوق آقایان سناتورهاست که با این که طبق قانون اساسی بودجه و قوانین مالی فقط به عنوان مشورتی می‌رود به مجلس سنا یک قسمتش را آقایان حذف کرند. بنده عرض کردم کمال احترام را به آقایان سناتورها دارم. شاید اغلب آقایانی که امروز اینجا تشریف دارند ممکن است روزی سناتورها بشوند ولی اصول را نباید زیر پا گذاشت. ما فقط بودجه را می‌فرستیم سنا که آنها یک مطالعه‌ای بکنند. اصلاً این عمل هم غلط بوده و بنده آن موقع هم اعتراض کردم مجلس سنا حق نداشت که یک قسمت از این ماده را حذف کند.
رئیس - مسکوت گذاشته‌اند حذف نکرده‌اند.
اسلامی- مسکوت گذاشتن و حذف کردن یک معنی دارد به هر صورت آقایان در این رأیی که می‌خواهند بدهند مسئولیت مهمی دارند...
رئیس - این مربوط به اخطار نبود آقای اسلامی اخطار آن است که روی خود ماده توضیح داده شود.
اسلامی - بنده نظر آقایان را به ماده ۱۳۸ جلب می‌کنم. اینجا توجه داشته باشند دو موضوع را یکی قسمت آخر ماده است یکی هم نسبت به آن قسمتی که در مجلس سنا نظر دادند و آقایان در موقع رأی دادن توجه داشته باشند که به چه چیز رأی می‌دهند.
رئیس - نامه مجلس سنا راجع به دو دوازدهم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
در جواب مراسله ۹۷۲۵-۲ و ۱۲ و ۲۹ راجع به لایحه دو دوازدهم حقوق و هزینه کل کشور بابت دو ماهه آخر سال ۱۳۲۹ که برای اظهار نظر به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز شنبه پنجم اسفند ماه ۱۳۲۹ قسمت اول ماده واحده به اظهار نظر موافق به تصویب رسید. ولی جمله اخیر آن «میزان مقرری و مزایای ماهیانه هر یک از نمایندگان مجلس سنا از این تاریخ معادل دریافتی ماهیانه هر یک از نمایندگان مجلس شورای ملی می‌باشد.» به دلایلی که در جلسه بیان شد قابل طرح تشخیص نگردید. اینک یک نسخه از لایحه دو دوازدهم دو ماهه آخر سال لفاً ارسال می‌گردد.
رئیس مجلس سنا سیدحسن تقی‌زاده.
رئیس - تردیدی نیست که بر وفق اصول قانون اساسی امور مالی و مخصوصاً خرج و دخل مملکت منحصراً از وظایف خاصه مجلس شورای ملی است (صحیح است) در روزی که دو دوازدهم مطرح بود آقای اسلامی پیشنهاد تجزیه‌ای کردند. برای قسمت آخر آن لایحه چون بر وفق ماده ۱۴۸ باید بدون بحث در تجزیه رأی گرفته شود اول رأی می‌گیریم با قیام و قعود به قسمت اول.
مکی - اجازه می‌فرمایید توضیح مختصری عرض کنم.
رئیس - طبق چه ماده‌ای؟
مکی - آقای مخبر کمیسیون بودجه آن روز انیجا توضیح دادند که با موافقت آقایان سناتورها این تصمیم را گرفته‌اند. حالا ما می‌بینیم در مجلس سنا به این قسمت رأی نداده‌اند ما می‌خواستیم اختلافی بین سنا و شورا ایجاد نشود.
رئیس- این قسمت اول را رأی می‌گیریم بعد قسمت دوم را آقای مخبر توضیحی دارید بفرمایید.
دکتر کیان (مخبر کمیسیون بودجه) - بنده از آقایان نمایندگان و همکاران محترم تقاضا می‌کنم که تا حدی به وظایفی که طبق قانون اساسی به عهده‌شان گذاشته شده توجه فرمایند. ما اینجا نشسته‌ایم برای این که با بعضی حاتم‌بخشی‌ها و بخشش‌ها و تعارف‌ها در صدد جلب دوست یا دفع شر باشیم ما بایستی مطابق قانون ساسی وظایف خودمان را انجام بدهیم (مکی - بودجه وزارت جنگ را چرا کم نکردید؟) اجازه بدهید توضیحات بنده را بشنوید بعد فرمایشی دارید بفرمایید.
مطابق اصل ۱۸ قانون اساسی و اصل ۴۶ قانون اساسی و اصل ۴۷ متمم قانون اساسی جز وظایف خاصه مجلس شورای ملی است که بودجه را تصویب بکند.
مجلس شورای ملی به هیچ قیمتی از این وظایفی که قانون اساسی برایش تعیین کرده است عدول نخواهد کرد در عین حال هم چون حقوق نمایندگان ممجلس سنا پایه قانونی نداشت کمیسیون بودجه مکلف بود که در این دو دوازدهم آخر سال پایه قانونی حقوق سناتورها را معین بکند (کشاورز صدر - وزرا را هم خوب بود کم می‌کردید). حقوق وزار پایه قانونی دارد ولی الزام داشت کمیسیون بودجه که پایه قانونی برای این کار تعیین کند چون در آخر سال نمی‌توانست علی‌الحساب پرداخت نماید بایستی قطعی بشود این پایه هم تعیین شده است و این عمل هم همان طور که عرض کردم مطابق عرف و عادت تمام ممالک مشروطه است و در هیچ یک از ممالک مشروطه حقوق سناتورها بیش از حقوق نمایندگان مجلس شورای ملی نیست. استدعا می‌کنم که در این مورد خاصه و خرجی نفرمایید و مطابق وظایفی که قانون اساسی به عهده آقایان محول کرده رأی بدهند.
کشاورز صدر - بنده هم عضو کمیسیون بودجه‌ام اجازه دارم توضیحی بدهم.
مکی - کمیسیون بودجه می‌خواهد بین مجلس شورا و سنا اختلاف بیندازند.
صفایی - آقای کشاورز صدر اختلافی نیست برای دو تومان پیشخدمت‌ها موافقت نکردید دفاع از کارگر و کشاورز شما چه شد؟ برای سناتورها هزار و دویست تومان کم است؟
رئیس - آقای صفایی به شما تذکر می‌دهم بگذارید مجلس منظم باشد.
محمدعلی مسعودی - آقای رئیس برخلاف آیین‌نامه مجلس سنا رأی نگیرید.
رئیس - رأی گرفته می‌شود. به قسمت اول لایحه یعنی بدون قسمت آخر آقایانی که موافقند قیام کنند (اغلب برخاستند) تصویب شد.
بعضی از نمایندگان - مشکوک است.
رئیس - شما چرا مداخله می‌کنید؟ تشخیص با هیئت رئیسه است. تصویب شد.
حالا باید رأی بگیریم به این قسمت اخیر آقایان اگر بخواهند که حقوق سناتورها به این ترتیب تغییر کند آن وقت باید به این قسمت آخر رأی بدهند و اگر
نخواهند حقوق سناتورها تغییر بکند رأی نمی‌دهند. حالا رأی می‌گیریم.
اسلامی - مقصود بنده از تجزیه مربوط به آن ۴ ماه بود.
رئیس - پس آن قسمت را نمی‌شود رأی گرفت.
اسلامی - بنده پیشنهاد تجزیه دادم یک کلمه عرض می‌کنم (چند نفر از نمایندگان – بفرمایید) آقایان خودشان اجازه دادند.
رئیس - اجازه با من است و من اجازه ندادم. مقصود شما همین است.
حاذقی - ما هم پیشنهاد تجزیه داده‌ایم.
اسلامی - دارد القا شبهه می‌شود آخر بنده آن پیشنهادی که دادم مربوط به این قسمت چهار ماه است.
رئیس - توجه کنید قسمت اخیر لایحه قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
میزان مقرری و مزایای ماهیانه...
اسلامی - مقصود من این قسمت نیست مقصود قسمت اعتبارات چهار ماهه است.
رئیس - آن قسمت قرائت می‌شود.
اعتبارات چهار ماهه اول سال جاری که بر طبق قوانین چهار دوازدهم اول سال روی اعتبارات بودجه سال ۱۳۲۸ مصوب کمیسیون بودجه محسوب و همچنین اعتبار دو ماهه آخر سال بودجه ....
اسلامی - مقصود من تا کلمه (محسوب) است که علی‌حده رأی گرفته شود و تجزیه شود.
رئیس - تأمل بفرمایید یک قسمت را آقای اسلامی پیشنهاد کرده‌اند برای قسمت اول این لایحه به استثنای حقوق نماینگان سنا راجع به چهار ماه یک مرتبه این را رأی می‌گریم و پیشنهاد تجزیه‌ای هم برای قسمت آخر رسیده است که یک مرتبه هم برای قسمت آخر رأی می‌گیریم اول رأی می‌گیریم به این قسمت که چهار ماه اول سال ۱۳۲۹ هم طبق مصوب کمیسیون بودجه محسوب و داده بشود این را رأی می‌گیریم. رأی گرفته می‌شود نسبت به آن چهار ماهه درست توجه بفرمایید آقایانی که موافقند با این پیشنهاد آقای اسلامی نسبت به چهار ماه (اردلان - کسانی که با این موافقند گزارش کمیسیون را باید رأی ندهند) (جمعی از نمایندگان - دو مرتبه قرائت بفرمایید)
(به شرح زیر قرائت شد).
اعتبارات چهار ماهه اول سال جاری که بر طبق قوانین چهار دوازدهم اول سال روی اعتبارات بودجه سال ۱۳۲۸ تجویز گردیده مطابق چهار دوازدهم اعتبارات سال ۱۳۲۹ مصوب کمیسیون بودجه محسوب.
رئیس - حالا من یک توضیح بیشتری می‌دهم ۴ ماه اول سال را که آقایان تصویب کردند بر طبق بودجه ۱۳۲۸ تصویب کردند بعد در ماه‌های بعد مطابق بودجه سال ۱۳۲۹ مصوب کمیسیون بودجه تصویب کردند حالا آن چهار ماه را هم می‌خواهند برگردند. به میزان سال ۱۳۲۹ مصوب کمیسیون بودجه حالا بسته به نظر آقایان است. رأی گرفته می‌شود به این قسمت طبق پیشنهاد آقای اسلامی آقایانی که موافقند قیام کنند (عده کمی برخاستند) رد شد. حالا رأی گرفته می‌شود به قسمت دوم راجع به حقوق سناتورها (جمعی از نمایندگان - که چطور بشود؟) حالا قسمت دوم راجع به سناتورها است حالا یک رأی هم راجع به قسمت دوم می‌گیریم، راجع به حقوق سناتورها که این را اگر آقایان رأی ندهند و تجزیه بشود این قسمت ماده از بین می‌رود و مثل سابق به آنها حقوق داده می‌شود (یک نفر از نمایندگان - پیشنهاد تجزیه کسی نسبت به حقوق سناتورها نکرده است).
محمدعلی مسعودی - آقایان خوب نیست اختلاف بین مجلس‌ها بیندازید.
مکی - یک نقشه‌ای هست کمیسیون بودجه روی یک نقشه‌ای می‌خواهد بین سنا و شورا را به هم بریزد.
صفایی - آقای مکی دفاع از اینها نکنید بگذارید صد دینار حقوق کمتر بگیرند.
صفایی - شما سخت می‌گیرید جان من.
رئیس - آقای صفایی خیلی شلوغ می‌کنید. گوش بدهید که کار بگذرد. هیاهو که فایده ندارد این قسمت دوم را هم آقای حاذقی پیشنهاد تجزیه کرده‌اند و پیشنهادشان این است «پیشنهاد می‌کنم قسمت آخر تجزیه شود.» این قسمت قرائت می‌شود که آقایان توجه بفرمایند.
(حاذقی - بنده یک توضیحی دارم) طبق ماده ۱۴۸ مباحثه هم ندارد.
(قسمت اخیر ماده به شرح زیر قرائت شد.)
میزان مقرری و مزایای ماهیانه هر یک از نمایندگان مجلس سنا از این تاریخ معادل دریافتی ماهیانه هر یک از نمایندگان مجلس شورای ملی می‌باشد.
حاذقی- بنده توضیح دارم.
رئیس - گفتم توضیح ندارد آقای آیین‌نامه را ملاحظه بفرمایید. توضیح ندارد پیشنهاد تجزیه که شد فقط باید آن را بخوانند والسلام. بنده یک توضیحی می‌دهم اگر آقایان به این قسمت رأی ندادند و تجزیه شد مثل سابق پرداخته می‌شود و اگر رأی دادند مثل لایحه پرداخته می‌شود. آقایان توجه کنند ماده آیین‌نامه را می‌خوانم.
ماده ۱۴۸- در مسائل و مواردی که مشتمل بر فقرات مختلف است هر گاه تجزیه آن از طرف یک نماینده خواسته شود باید آن ماده یا مطلب تقسیم و جز به جز بدون توضیح و بحث رأی گرفته شود و در پایان مجدداً در باب فقراتی که قبول شده است اخذ رأی به عمل آید.
حالا رأی گرفته می‌شود به این قسمت آخر (مکی - آقا اعلام رأی شده بود) حالا دارم توضیح می‌دهم آقایان توجه کنند دو مرتبه این سمت آخر را می‌خوانم.
«میزان مقرری و مزایای ماهیانه هر یک از نمایندگان مجلس سنا از این تاریخ معادل دریافتی هر یک از نمایندگان مجلس شورای ملی می‌باشد.» حالا رأی می‌گیریم اگر آقایان رأی دادند همین طور عمل می‌شود و اگر رأی ندادند حذف می‌شود. یعنی مثل سابق عمل می‌شود رأی گرفته می‌شود. به این قسمت طبق پیشنهاد آقای حاذقی آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد حالا باید با ورقه رأی گرفت.
صفایی - آقایانی که حمایت از کارگر می‌کنند توجه کنند.
مکی - ما از آن افرادی هستیم که حقه‌بازی‌های تو را نکردیم.
صفایی - من می‌دانم آقای مکی جنابعالی طرفدار کی هستید.
رئیس -دو مرتبه به شما تذکر دادم آقای صفایی این دفعه مجبورم اخطار کنم.
عماد تربتی - چرا هر وقت آقای صفایی حرف می‌زند به ایشان اخطار می‌کنید؟ فقط باید به آقای صفایی اخطار بشود؟
رئیس - به شما هم مربوط نیست. حالا با ورقه باید رأی گرفته بشود و به این ماده واحده بدون این قسمت که «اعتبارات چهار ماهه اول سال جاری که بر طبق قوانین چهار دوازدهم اول سال روی اعتبارات بودجه سال ۱۳۲۸ تجویز گردیده. مطابق چهار دوازدهم اعتبارات سال ۱۳۲۹ مصوب کمیسیون بودجه مصوب می‌شود.» این حذف شد و حالا نیست.
کفیل وزارت دارایی - اجازه می‌فرمایید؟
رئیس - بفرمایید.
شعاعی - اینجا راجع به موضوع چهار دوازدهم یک سوء‌تفاهم شده و آقایان توجه نفرمودند بودجه سال ۱۳۲۹ در چهار ماه اول روی مصوبات ۱۳۲۸ تصویب شده بود. یعنی یک دوازدهم فروردین یک دوازدهم اردیبهشت و خرداد و تیر بودجه سال ۱۳۲۸ تصویب شده بود (صحیح است) و از ماه مرداد روی مصوبات بودجه ۲۹ که کمیسیون بودجه تصویب کرده بود (یک نفر از نمایندگان - یعنی کسر کرده بود) کسر کرده بود و اضافه کرده بود، مواردی بود که کسر کرده بود مواردی بود که اضافه شده بود. حالا که سال دارد تمام می‌شود ما باید مصوبات سال ۲۹ را واریخت کنیم. یعنی اگر چیزی کم داریم بر آن اعتبارات اضافه کنیم و اگر زیاد دادیم از اعتبارات این دو ماهه کسر کنیم. این است که این چیزی نیست که قابل تجزیه باشد و اگر تصویب نشود و جدا بشود از این لایحه اصلاً بودجه لنگ می‌شود و کار درست نمی‌شود. استدعا می‌کنم که این مطلب چهار دوازدهم جدا نباید بشود از این لایحه.
حاذقی- راجع به سنا هم بفرمایید.
رئیس - مجلس رأی داده و این قسمت وقتی ابلاغ می‌شود حذف می‌شود و بقیه‌اش با ورقه رأی گرفته می‌شود. آقایان موافقین ورقه سفید می‌دهند.
(اسامی آقایان به شرح ذیل اعلام و در محل نطق رأی گرفته شد).
آقایان: آشتیانی‌زاده، فرهودی، ابریشم‌کار، اردلان، مجتهدی، سالار سنندجی، بوداغیان، بهادری، خاکباز، ناصر ذوالفقاری، حسن اکبر، معین‌زاده، دکتر مجتهدی، اسکندری، اقبال، دکتر
طبا، عباسی، پناهی، حکیمی، پالیزی، ظفری، دکتر کاسمی، سرتیپ‌زاده، دکتر معظمی، اصف، قهرمان، نصرتیان، امامی اهری، وهاب‌زاده، خسرو قشقایی، جواد مسعودی، فتحعلی افشار، ملک‌مدنی، بهبهانی، پیراسته، تیمورتاش، ثقةالاسلامی، گنجه‌ای، ظفری، محمودی، حمیدیه، نبوی، نریمان، صالح، مکی، دکتر بقایی، کشاورزصدر، موسوی، محمدعلی مسعودی، بزرگ‌نیا، حاذقی، عماد تربتی، منصف، خزیمه علم، امیری، دکتر نبوی، دکتر علوی، افشار صادقی، سالار بهزادی، مهدی ارباب، طاهری، سلطان‌العلما، اسلامی، گودرزی، دکتر جلالی، مکرم، صاحب‌جمع، فقیه‌زاده، قرشی، قبادیان، صفایی، غضنفری، گرگانی، سلطانی، دکتر راجی.
رئیس - آقایان تأمل کنید اکثریت نیست (پس از چند لحظه اکثریت حاصل شد) بفرمایید.
رضوی: آبکار، شادلو، ابتهاج، شکرایی، عامری، مخبر فرهمند، دکتر طاهری، دکتر کیان، دولت‌آبادی، برومند، صدر میرحسینی، امیری، مرتضی حکمت، معدل، ارباب گیو، کوراغلی، هراتی، امیر افشاری، دکتر برال.
رئیس – باز جلسه از اکثریت افتاد ناچارم بعد از این هر وقت رأی می‌گیرند دستور بدهم در را قفل کنند (پس از حصول اکثریت) بفرمایید.
ناظرزاده، دکتر سید امامی، فولادوند، صدرزاده.
پس از شمارش آرا نتیجه به قرار زیر بود.
ورقه موافق ۸۴ ورقه سفید علامت امتناع ۷
غلامرضا فولادوند - آقای حاذقی هم رأی موافق داده‌اند ولی نوشته‌اند به استثنا قسمت اخیر راجع به مقرری سناتورها.
رئیس - آن را کنار بگذارید ماده واحده با ۸۴ رأی تصویب شد.
اسامی موافقین: آقایان: امامی اهری، معین‌زاده، دکتر معظمی، بوداغیان، قهرمان، سرتیپ‌زاده، بهادری، ظفری، مجتهدی، عباسی، اردلان، سنندجی، فتحعلی، افشار، نبوی، ملک‌مدنی، وهاب‌زاده، خاکباز، ناصر ذوالفقاری، فرهودی، حسن اکبر، دکتر طبا، گنجه‌ای، بهبهانی، دکتر مجتهدی، اقبال، پناهی، قراگزلو، جواد مسعودی، پالیزی، دکتر کاسمی، تیمورتاش، مجید موسوی، غضنفری، محمود محمودی، سالار بهزادی، نصرتیان، طاهری، دکتر علوی، دکتر سید امامی، ابتهاج، سلطانی، صفوی، افشار صادقی، حمیدیه، مهدی ارباب، ثقت‌الاسلامی، دکتر نبوی، عماد تربتی، منصف، خزیمه علم، فقیه‌زاده، دکتر راجی، قرشی، گودرزی، دکتر جلالی، حسن مکرم، مرتضی حکمت، سعید مهدوی، صاحب‌جمع، صفایی، قبادیان، گرگانی، آبکار، دکتر طاهری، دولت‌آبادی، رستم‌گیو، محمد هراتی، کوراغلی، امیر افشاری، دکتر برال، رضوی، مخبر فرهمند، صدر میرحسینی، شکرایی، شادلو، جواد عامری، معدل، ناظرزاده، جواد مسعودی، غلامرضا فولادوند، دکتر کیان، برومند، صدرزاده، خسرو قشقایی.
۵- تعیین موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
رئیس - آقایان روز سه‌شنبه زودتر تشریف بیاورند که شعب هیئت رئیسه‌شان را انتخاب بکنند و هر شعبه‌ای هم دو نفر برای تعیین کمیسیون‌ها انتخاب نمایند اگر فردا تشریف می‌آوردید بهتر بود (عده‌ای از نمایندگان- سه‌شنبه) پس روز سه‌شنبه اول وقت زودتر تشریف بیاورید و دستور هم یک قسمت شهریه‌های وراث مستخدمین و بعد هم لوله‌کشی است.
(۵۵ دقیقه بعد از ظهر جلسه ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی - رضا حکمت