مذاکرات مجلس شورای ملی ۵ دی ۱۳۴۲ نشست ۲۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۵ دی ۱۳۴۲ نشست ۲۳
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۲۳
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- تقدیم یک فقره سئوال وسیله آقای دکتر اسفندیاری یگایگی از وزارت دارایی
۳- بیانات قبل از دستور آقایان: موسوی‌ماکویی- سرتیپ‌پور- دکتر بقایی‌یزدی- دکتر معتمدوزیری
۴- طرح و تصویب یک فوریت طرح پیشنهادی راجع به تقدیم لایحه تقسیمات کشور
۵- طرح و تصویب یک فوریت لایحه انسانی از مجلس سنا مربوط به الحاق دولت شاهنشاهی به قرارداد آزمایشهای سلاحهای هسته‌ای
۶- تقدیم ده فقره لایحه تصویبنامهای به وسیله آقای معاون وزارت بهداری
۷- تقدیم لوایح تفریغ بودجه از سال ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۰ مجلس شورای ملی و لایحه طرز استفاده از اعتبار منظوره در متمم بودجه ۱۳۴۲ مجلس به وسیله آقای شادمان
۸- تقدیم شانزده فقره لایحه تصویبنامهای به وسیله آقای وزیر فرهنگ
۹- تقدیم ۵۱ لایحه تصویبنامه به وسیله آقای معاون وزیر اقتصادی ملی
۱۰- تقدیم بیست فقره لایحه تصویبنامه به وسیله آقای دکتر خوشبین وزیر مشاور
۱۱- قرائت گزارش عملیات دو ماهه کمیسیون دادگستری
۱۲- تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
| مجلس در ساعت نه و ده دقیقه صبح بریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه –
- آقایان طهماسبی – شفیعی پور – کرمانی – فیصلی- دکتر حاتم – ایلخان – جاوید- طباطبائی – کیوان – دکتر حکیم شوشتری – دکتر غنی – طالب زاده – بختیاربختیاریها – مهندس مالک – امیراحمدی – دکتر موثقی – مهندس انصاری – دکتر یزدان پناه.
رئیس – راجع بصورت جلسه قبل نظری نبست؟ آقای صائب.
صائب – چند اشتباه در چاپ مذاکرات جلسه قبل بنده هست که به تندنویسی می‌دهم.
رئیس – اصلاح می‌شود. آقای پروین درصورت مجلس نظری دارید؟
پروین – راجع به اصلاح صورت جلسه است بعضی از اوقات یک عبارات کوتاهی گفته می‌شود و در صورت جلسه درج نمی‌گردد. مثلا در جلسه گذشته آقای شاخوئی راجع به اعمال کنسرسیوم در آبادان عبارت کوتاهی گفتند و حالا یک قدری دلخور بودند که چرا درج نشده است.
رئیس – خودشان وقتی بگویند اصلاح می‌شود.
پروین – از بنده خواهش کردند که بنده بگویم. (خنده نمایندگان).
دکتر الموتی – وکالت قابل توکیل نیست.
پروین – خود بنده در موقع قرائت لوایح وسیله آقای دکتر خوشبین جمله کوتاهی عرض کردم که انهم درج نشده خواهشمندم دستور بفرمائید که درج نمایند.
رئیس- جمله را بفرمائید اصلاح می‌شود.
پروین – بنده خواهش می‌کنم که بفرمائید جمله‌های کوتاه درج بشود.
رئیس – آقای دکتر صاحب قلم.
دکتر صاحب قلم – درصورت جلسه مخالفت بنده را بافوریت اول نوشته در صورتیکه طرح با دوفوریت داده شده بود و بنده با دو فوریت مخالف بودم امر بفرمائید اصلاح شود.
رئیس – راجع بصورت جلسه قبل دیگر نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود. آقای اوزار بفرمائید.
اوزار – شکایتی است رسیده تقدیم مقام ریاست می‌شود.
رئیس – آقای دکتر پورهاشمی.
دکتر پورهاشمی – چند فقره شکایت رسیده که تقدیم می‌شود.
رئیس – آقای دکتر اسفندیاری.
دکتر اسفندیاری – چند فقره نامه و شکایت رسیده تقدیم می‌شود.
رئیس- آقای دکتر سام.
دکتر سام – مجددا تلگرافاتی از فرهنگیان مرکز رسیده و همچنین طوماری از کلیه فرهنگیان همدان و طوماری از کارمندان دولت راجع به قانون استخدام رسیده است که ضمن آن از نظر فراکسیون ائتلافی تشکر کرده‌اند و استدعای توجه بیشتری نسبت بکارمندان شده است که عینا تقدیم می‌شود.
- تقدیم یک فقره سئوال وسیله آقای دکتر اسفندیاری یگایگی از وزارت دارائی
۲- تقدیم یک فقره سئوال وسیله آقای دکتر اسفندیاری یگایگی از وزارت دارائی
رئیس – آقای دکتر یگانگی.
دکتر یگانگی – سئوالی است ازمعاون وزارت دارائی که عینا تقدیم مقام ریاست می‌شود.
رئیس – آقای امینی خراجی. امینی خراجی – نامه ایست از اهالی بخش جاسک تقدیم می‌شود.
رئیس – آقای کبیری.
کبیری – چند فقره شکایت به بنده رسیده که تقدیم می‌شود.
رئیس – آقای مافی.
مافی – نامه ایست از اهالی و کشاوزران قراء سعید آباد علیا و سفلی و کشاورزان قریه شوراب راجع به درمانگاهی که تاسیس شده ولی دکتر ندارد و نوشته‌اند در مدتی که طبیب نیست عده‌ای از افراد مرده‌اند تقدیم مقام ریاست می‌شود.
رئیس – آقای میرهادی.
میرهادی – تقاضائی است که اهالی خلجستان تفرشاز ثبت اسناد شکایت کرده‌اند تقدیم مقام ریاست می‌شود.
رئیس – آقای مهندس پروشانی.
مهندس پروشانی – نامه ایست از کارمندان ثبت کل و اهالی همایونشهر تقدیم مقام ریاست می‌شود.
رئیس – آقای شکیبای نوبری.
شکیبای نوبری – نامه هائی از اطاق بازرگانی تبریز کارمندان پیشکاری آذربایجان – جمعیت پزشگان و زندانیان قصر رسیده تقدیم مقام ریاست می‌شود.
رئیس – آقای معتمدی.
معتمدی – دو برگ شکایت و پیشنهاد است که تقدیم مقام ریاست می‌شود.
- بیانات قبل از دستور آقایان: موسوی ماکوئی – سرتیپ پور – دکتر بقائی یزدی – دکتر معتمدوزیری
۳- بیانات قبل از دستور آقایان: موسوی ماکوئی – سرتیپ پور – دکتر بقائی یزدی – دکتر معتمدوزیری
رئیس – نطق‌های قبل از دستور شروع می‌شود آقای موسوی ماکوئی بفرمائید.
موسوی ماکوئی – امروز درست هشتاد وسه روز از عمر مجلس بیست ویکم می‌گذرد بنده برای اولین مرتبه تصمیم گرفتم چند دقیقه‌ای از وقت همکاران عزیز خودم را بگیرم دلیلش هم این است که بنده معتقد نیستم از پشت تریبون مجلس برای مسائل جزئی استفاده شود، تریبون مجلس باید برای مسائل مهم و برای موضوعات که جنبه حیاتی دارد مورد استفاده قرار بگیرد، و بحث بشود تا به نفع مملکت قدمی برداشته شود، لیکن مسائلی در حوزه انتخابیه بنده پیش آمد که ناچار بودم برخلاف عقیده باطنی خودم در مورد آنجا چند مطلب عرض کنم و بنظر همکاران عزیزم برسانم. مطلبی که از لحاظ شهرستان ماکو که از نقطه نظر حساسیت و مرزی بودنش فوق العاده حائز اهمیت است پیش آنده مسئله حرکت کوه یا سقوط صخره است البته این سابقه و این موضوع شاید متجاوز از هشتاد سال است که مردم ماکو را ناراحت کرده بود بنده وظیفه دارم از طرف مردم ماکو از شخص اول مملکت اعلیحضرت همایونی و دولت جناب آقای علم صمیمانه تشکر بکنم که بعد از هشتاد سال این قضیه را مورد توجه قرار دادند و دستور فرمودند در دو نوبت نوبت اول یک مهندس اطریشی و در نوبت دوم هیئتی از افسران ارتش شاهنشاهی وابسته بقسمت مهندسی تشریف بردند ماکو، و این مطلب را از نزدیک مورد مطالعه قرار دادند و ناراحتی خیال مردم ماکو تا حدی مرتفع شد و تصمیماتی گرفته شده بنده ازحضور جناب آقای فرهودی استفاده می‌کنم و تقاضا می‌کنم که این تصمیماتی که اتخاذ شده هر چه زودتر بمرحله اجرا گذاشته شود بهمان نسبت در رفع نگرانی مردم مرزنشین ماکو مؤثر خواهد بود، مطلب دوم مسئله ارس کنار است. در نزدیکی شاه تختی اتحاد جماهیر شوروی منطقه‌ای داریم بنام ارس کنار دولت اتحاد جماهیر شوروی آمده در کنار ارس سدی بسته بطول هجده کیلومتر و بارتفاع دو تا چهار متر نتبجه این شده که هر وقت ارس طغیان می‌کند دهات آن طرف مرز مصونیت پیدا کرده ولی دهات ما درموقع طغیان ارس در معرض خطر قرار می‌گیرد بدبختانه در طغیان اخیر ارس منطقه ارس کنار ماکو گرفتار سیل شد و کشاورزان اغنام و محصول زراعتی خودشان را از دست دادند، بنده باید از دستگاه شیرو خورشید سرخ تشکر بکنم که در اسرع اوقات کمکهای اولیه را نمود ولی با کمال تأسف دستگاههای دیگر نتوانستند کمک اساسی از لحاظ بذر و خوراک سالیانه به ۷۵۰ نفر یا ۱۵۰ خانوار که هستی خودشان را از دست دادند بکنند، بنده استدعایم این است که دولت بفکر این باشد که یک سد کوچکی که شاید دویست هزار توان بیشتر خرج نداشته باشد در این قسمت که جهات ملی و احتماعی ایجاب می‌کند چنین سدی ایجاد شود تا اینها هم مصونیت پیدا بکنند، مسئله سوم تلگرافی است که ازطرف کشاورزان ماکو و خوی رسیده که در اثر اجرای قانون اصلاحات ارضی وبالا رفتن سطح کشت مقادیر زیادی گندم عرضه می‌کنند ولی متاسفانه انبارهای غله بعلت اینکه پر شده (نمایندگان الحمدالله) از خرید خودداری می‌کنند، بنده فکر می‌کنم بمنظور تقویت بنیه ملی کشاورزان و بمنظور اینکه محصولی که آنها عرضه می‌کنند در زمستان نفله نشود استدعا می‌کنم دولت دستور بدهد بهر ترتیبی هست فکری بکنند و بخرید گندم ادامه بدهند. علی الخصوص این گندم فوق العاده ارزان عرضه می‌شود سابق تنی ۵۷۵ تومان می‌خریدند ۴۷۵ تومان قیمت گندم در هر تن بود صد تومان هم جایزه بود حالا با اینکه جایزه قطع شده کشاورزان حاضرند به ۴۷۵ تومان عرضه کنند (دکتر شفیع امین – همه جای آذربایجان گندم زیاد است وخریدار نیست) باید بخرند، مسئله چهارم مسئله حقوق آموزگاران است، سوء تفاهم نشود راجع به لایحه استخدام صحبت نمی‌شود در سال ۱۳۴۱ وزارت فرهنگ نظریه احتیاج مبرمی که داشت ۷۸۰۰ نفر آموزگار و در سال ۱۳۴۲ – ۵۳۰۰ نفر آموزگار یعنی مجموعا ۱۳۱۰۰ نفر اموزگار از محل اعتبار سازمان برنامه استخدام کرد و باینها مأموریت داد در دهات سرتاسر مملکت مشغول تعلیم و تربیت فرزندان وطن بشوند ولی عجب این است که با آنکه ۱۷ ماه از موقع استخدام آنها می‌گذرد در آخر ماه در یک دبستان موقعی که حوقق پرداخت می‌کنند از ده نفر به هشت نفر می‌گویند شما اول برج حقوق می‌کنند از ده نفر به هشت نفر می‌گویند شما اول برج حقوق بگیرید و به دو نفر می‌گویند شما چهار، پنجماه دیگر حقوق بگیرید این بام و دو هوا است حالا بنده فکر می‌کنم هیچ وسیله‌ای بهتر از این نیست که یعکده‌ای را ناراضی بکنند. آقا ۱۳۱۰۰ نفر هر کدام از این افراد اگر با ۵۰ نفر بچه سروکار داشته باشند طبعا با ۵۰ خانوار سروکار دارند یک حساب ساده اگر بکنیم تقریبا یک میلیون نفر در تحت تأثیر گفتار اینها قرار می‌گیرند. سازمان برنامه که این پول را تأمین کرده وزارت دارائی است که طرح پیشنهادی را بعد ازهجده ماه تصویب نمی‌کند، خوب آقا محل اعتبار که تأمین شده اینها مشغول خدمت هم هستند دلیل ندارد در یک دبستان از ده نفر آموزگار هشت نفر حقوق خودشان را سر برج بگیرند و دو نفر از آنها از مزایا محروم باشند و حقوقشان را چهار ماه به چهار ماه حواله بکنند بنده می‌خواستم استدعا بکنم وزارت فرهنگ این موضوع را مورد توجه قرار بدهد درپایان عرایض خودم ناگزیرم بعرض همکاران عزیزم برسانم در عرض این یکسال اخیر شهرستان ماکو مورد توجه دولت قرار گرفته تا قبل از فصل یخبندان اگر سه هزار نفری داوطلب بودند آنجا کار بکنند کار موجود بوده مثل احداث جاده کمربندی آغاجی وسیه چشمه مثل ساختمانهائی از قبیل ساختمان خانه‌های سازمانی و از اینکه کار ایجاد شده و مردم استفاده می‌کنند و مشغول هستند بنده بی نهایت سپاسگزارم. (حاذقی – در جاهای دیگر که شروع نکرده‌اند البته شهر شما خوشبخت است) من ناچارم از لحاظ منطقه‌ای مراتب تشکر خودم را عرض کنم این یک واقعیتی است و منکر واقعیت جناب آقای حاذقی نباید بشویم خوبیها را باید بگوئیم و بدی‌ها را هم باید تذکر بدهیم و امیدوارم این مسئله آموزگاران مورد توجه قرار بگیرد من از اینکه وقت همکاران مورد توجه قرار بگیرد من از اینکه وقت همکاران عزیزم را چند لحظه‌ای گرفتم فوق العاده معذرت می‌خواهم امیدوارم آقایان ارباب مطبوعات هم این سنگ ما کور را بصورتی تلقی نفرمایند که هی بنویسند و شاخ و برگ بدهند و موجب وحشت مردم را فراهم کنند همچو چیزی هم نیست در اوایل سلطنت شاهنشاه کبیر رضا شاه فقید گزارش دادند به نخست وزیر وقت که این کوه دارد جاومیآید خدا رحمت کند مرحوم مخیر السلطنه هدایت والی آذربایجان بود برف بود و زمستان بود وراه نبود جواب داد که بعلت زمستان و برف و سرما نتوانستیم برویم ببینیم که این کوه چه جوری حرکت می‌کند منتظریم کوه حرکت بکند بیاید تبریز تا گزارش کار خودمان را بدهیم (خنده نمایندگان) البته یک واقعیتی است فعلا این سنگ مورد توجه دولت قرار گرفته ویک حادثه‌ای پیش بینی شده خدای نکرده اگر این سنگ سقوط بکند هفت هزار نفر مردم معدوم بشوند ما در مقابل دنیا مسئولیت داریم چون مسئله شکستن سد ایتالیا نیست که بطور غیر مترفبه باشد در مقابل جهانیان مسئولیتی احساس نکند این هشتاد سال سابقه دارد حالا اگر هشتاد سال هم نباشد در مرداد ماه امسال این سنگ مورد توجه محافل دولت قرار گرفته بازرس رفته مهندس رفته بنابراین مطالعه شده یک حقیقتی درش هست منتها باین زودیها آمدنی نیست بنابراین با این چاشنی‌ها وحشت مردم را خواهش می‌کنم فراهم نفرمائید.
رئیس- آقای سرتیپ پور.
سرتیپ پور – قاعده بر این نبود که قبل از دستور صحبت بکنم فقط شکایات وافری که قبل از دستور عرضه می‌شود بنده را واداشت که درباره منشا این شکایات مختصری عرض مطلب بکنم مملت ما بر اثر انقلاب سفید بغتتا تکان خورده است نیمی از ملت ایران که در زیر سرپوش قرون قرار داشتند به برکت انقلاب سفید آزاد شدند (صحیح است) هفتاد و پنج درصد از مردان ایران که در سلسله قرون بودند آزاد شدند این آزادی بدنبالش تحرک و حرکت داشته است که این شکایات متفرع از آن تحرک و حرکت داشته است که این شکایات متفرع از آن حرکت و دانائی هست که از آزادی سرچشمه گرفته است باید توجه کنیم که مادر نتیجه انقلاب سفید با مسائل تازه‌ای روبرو شده‌ایم با معماهای تازه‌ای مواجهیم برای حل این مسائل و این معماها ما مقیاس‌های تازه‌ای لازم داریم نه مقیاس قرن نوزدهم بکله قرن بیستم باید فراموش نکنیم این مسئولین بدانند که اعلیحضرت فرموده‌اند من ملت ایران را از قرنی به قرن دیگر پرتاب کردم (صحیح است) باید در فکر باشیم متناسب باقرن جدید و جهش جدید مقیاس‌ها و مزورها را تهیه کنیم دیگر گذشت آن روزهائی که بتوان بر چیز ناثابت بنای ثابتی استوار کرد (صحیح است -احسنت) سعی کنید زمینه‌ها ثابت باشد نگذارید انقلابی که گل کرده است قبل ازاینکه به میوه بنشیند دچار برگ ریز بشود (احسنت) والا همه مسئولید ملت ایران آزاد شد باید مشغولش بدارید باید بهدفش هدایت کنید که صحیح بسوی هدف برود وقتی که صحبت از این است که باید شورای ده تشکیل بشود محدوده ده را تعیین کنید که اختلاف بین دهات مجاور پیش نیاید (صحیح است) وقتی که صحبت از انجمن شهر است محدوده شهر را معین کنید (صحیح است) که مردمی خارج ازآن حدود وارد نشوند بعنوان نماینده ملت حاکم بر مردم شهرنشین، و اختلافی پدید نیاید همین مسئله بر انجمن ایالتی هم صدق می‌کند زمینه را ثابت کنید بعد انجمن را تشکیل بدهید (آفرین) بخاطر داشته باشید آنچه که بر چیز نا استوار بماند پایدار نمی‌شود (صحیح است) شما آقای دکتر خطیبی تشریف برده‌اند بیرون؟ لاررا در تجدید ساختمان چند کیلومتری عقب تر بردند چرا آن وطن مألوف را برای لاریها نگاه داشتند برای اینکه زمینه اش نا استوار و متزلزل بود (احسنت) مصلحت دانستند که شهر را دورتر ببرند تا آنها با اطمینان تمام روی زمین را بروند و از فردای خود نگران نباشند بنده آمده بودم بدولت و مسئولین عرض بکنم که مراقب باشند مملکت با احتیاجات جدیدی روبرو شده است ما شاید بیش از پنج هزار میلیون تومان کارخانه در این مملکت بوجود آوردیم برای اینکه ملت ایران را بی نیاز کنیم از محصول مشابه خارجی برای اینکه بتوانیم مواد اولیه را در داخل مملکت بابسط زراعت هم فراهم کنیم برای اینکه بتوانیم عده‌ای از کارگران بکار وا داریم امروز می‌بینیم که پنجهزار میلیون تومان بلکه بیشتر از کارخانجات ایران چه با سرمایه خصوصی تهیه شده و چه از خرانه عمومی برپا مانده و قرار گرفته در حالت تعطلیند یا شش ماه کار می‌کنند و شش ماه کار نمی‌کنند یا اینکه خود وسیله‌ای شده‌اند که ما بتوانیم موجبات تقویت بنیه مالی زارعین برون از مرز را فراهم کنیم در حالتی که ما آنها را ایجاد کرده بودیم که زارعین داخل مرز استفاده بکنند چرا باید کنف کارخانه گونی بافی از جای دیگر بیاید چرا باید روغن هیدروژنه در این مملکت فلاحتی از جای دیگر بیاید چرا ما نتوانیم آنقدر پشم تحصیل کنیم که از جای دیگر بیاید اینها همه مشکلاتی است که مربوط بقرن نوزده بوده است بیدار باشید الان درقرن بیستم قرار گرفته‌ایم افکار و آداب و مزورها را مبتنی بر اساس بکنید که انقلاب ایران بشما توصیه کرده است والا ممکن است ایراد اتهام بکنند که ما نسبت بانقلاب بی وفائیم فقط تحسین می‌کنیم و نمی‌خواهیم انقلاب بارور بشود (احسنت) کافی نیست که ما پرهیزکار باشیم بلکه باید به پرهیزکاری عمل بکنیم کافی نیست ستایشگر باشیم بلکه باید آنچه را که ستایش می‌کنیم جلوه بدهیم (آفرین) دو روز پیش از طرف فراکسیون مستقل لایحه‌ای عرضه شد یا طرحی بهتر است بگویم عرضه شد، گفت و شنودی درخارج از محیط مجلس بپاخاست یعنی خشنود بودند که در کنار حزب اکثریت یا فراکسیون اکثریت یک فراکسیونی که عنوان اقلیت از طرف دیگران باو داده شده است تشکیل شده است و خشنودی آنها براین مبنا بود که از این پس بحث در مسائل معقول و منطقی و حساب کرده خواهد بود وطبعا مملکت از آن بهره مند خواهدشد (صحیح است) برخی دیگر متاسفانه اینطور تصور کردند که وجود اقلیت نه در مقابل اکثریت بلکه در کنار اکثریت ممکن است پارلمان ایران را دچار جدال کند و عرصه پیکار (صحیح نیست، صحیح نیست) خدا را شکر که هر دو دسته چنین قائلند که چنین نیست و نباید هم که چنین باشد (صحیح است – احسنت) اگر اقلیت و اکثریت موجب شود که پارلمانها عرصه پیکار شوند ای بسا پارلمانهای کهنه که امروز باید استوار نمی‌بود و در زیر آوار حاصله از پیکارها دفن می‌شد (احسنت) پارلمان ایران از این قاعده مستثنی نیست چون مردمی شریف پارلمان ایران را تشکیل می‌دهند در اقلیت دراکثریت و هر کسی جز این خیال کند اشتباه کرده است این پارلمان می‌باید با کمال تفاهم و از مشاوره یکدیگر بهره مند بشود شأن آزادی است که حوصله داشته باشیم در شنیدن بیانات یکدیگر (صحیح است) گواینکه کمی تلخ بوده باشد این تصور چندی پیش در مورد پارلمان و مطبوعات هم جاری شده بود مردمیکه درحاشیه قرار دارند تصور کرده بودند که بین این دو گروه همسنگر این دو گروه پاسداران آزادی و مشروطیت اختلافی روی داده چه اختلافی؟ برادری از این سنگر به برادری از این سنگر به برادری در آن سنگر خطاب کرده با ما به از این باش غم ما به از این خور اینکه اختلاف نیست انهم که در آن سنگر قرار داشت آنهم به تلویح بما گفت پارلمان! با ما به از این باش غم ما به از این خور (احسنت) چه ضرر دارد که ما این توقع را از هم داشته باشیم چه ضرر دارد که پیش کسوتان هر دو گروه ما را نسبت به همدیگر درد آشنا بکنند ای بسا که دردهائی باشد که اگر ما جمع بشویم و اشنا بشویم متحدا و متفقا در رفع آن دردها قیام بکنیم غرض این است آقایان که اینگونه تعابیر فراوان است بخصوص اینکه تصور میشده است که تقدیم طرح مربوط به انجمن‌های ایالتی و ولایتی و متعاقب آن تقسیمات کشوری مقدمه‌ای برای هل من مبارز اقلیت است و این بسیار نا صحیح بود چه هل من مبارزی ما فقط مایل بودیم که باید ایالت و ولایتی با مفهوم زمان مشروطیت باشد تا قانونی بنام ایالت و ولایت به مجلس بیاید وقتی که ایالت و ولایتی نیست نامها عوض شده انسیکلوپدی، شهرستان و استان قبول کرده است بهتر است نام قانون هم آنسان باشد که انسیکلوپدی امروز ما هم آنرا پذیرفته است کجای این خطا است کجای این هل من مبارز است وقتی که ما گفته‌ایم زمینه‌ای تهیه کنیم که استان حدودش مشخص، شهرستان حدودش مشخص باشد که فردا بعد از اینکه انجمن ایالتی قوانینش تصویب شد بدانند کی درکجا و برای کجا باید برود و بنشیند اینکه ضرری ندارد اگر بنا باشد چنین پیشنهادی بکنیم من گمان نمی‌توانم بکنم که اکثریت با این فکر مخالفت داشته است (یکی از نمایندگای – ابدا نیست) خدا میداند نیست آنکه این جور تعبیر می‌کند اشتباه می‌کند تذکر یکی از نمایندگان منسوب به اکثریت حکایت از این نداشت که تقبیح کند مطالعه ما را درباره ضروریات ممکلتی بلکه خواست ما را هدایت کند که اگر در وقت کمی شتاب شده است کمی فرصت بدهیم ولی خوب ما چرا چنین فکری کردیم به دلیل اینکه دیدیم ۲۶ سال وقت دادیم و گفتند آقا در این ۲۶ سال ۲۶ روز بما مهلت نداند که قانون بیاوریم می‌شود کسی در ۲۶ سال ۲۶ روز مهلت نداشته باشد ما خواستیم ضرب الاجل قرار بدهیم.
رئیس – آقای سرتیپ پور وقت شما تمام شد.
دکتر بقائی یزدی – بنده وقت خودم را بایشان می‌دهم.
سرتیپ پور – بنده خیلی متشکرم که توجه فرمودند حوصله فرمودند، برای اینکه وقت همکاران محترم را زیاد اشغال نکرده باشم فقط می‌خواهم عرض بکنم قبلا نام نویسی کرده بودم برای مسائل مربوط به مقدمات سخن خودم که البته مسئولین تشریف داشتند یادداشت فرمودند و توجه خواهند فرمود که ازهم الان برآورد کنند احتیاجات سال آینده مملکت را چگونه موادی برای مصرف کارخانجات برای خوراک مردم ایران لازم هست که بتوان در ایران تهیه کرد یادداشت کنند واز هم الان ادارات اقتصادی – کشاورزی – صنعتی – بانکها همت مبذول بدارند که آنگونه مواد از اول کشت و شخم و شیار دربرنامه تامین حوائج ملت ایران قرار بگیرد (احسنت) که فردا نروند باز ازجای دیگر کنف بیاورند و بگویند فرصت نکردیم توزیع اعتبار کنیم عیب است برای مملکتی که از یکسو زمستان و بیک سوبهار دارد و در هر فصل می‌تواند زارع خودش را مشغول بکند بکشت و کار آنقدر بیکاره باشد که حتی خوراک معدودی از صنایع خودش را نتواند تامین کند (احسنت – احسنت) کمی بهتر است مسئولین که می‌توانند در داخل مملکت برای ارشاد ما مفید باشند چمدانهار در منزل بگذارند این گروه گروه رفتن بخارج بدون اینکه بزبان مبداء آشنا باشند بدون اینکه بزبان کنفرانس و خرج کردن و برگشتن ویک صفحه گزارش بجا نگذاشتن صحیح نیست (احسنت) باید ما را ارشاد کنید ما احتیاج به ارشاد داریم شما علمای ما هستید پیش ما عزیزید ازما دوری نکنید این گردش همیشه میسر است (صحیح است) غرض خیلی دردسر دادم از حوصله اقایان تشکر می‌کنم برای اینکه بیشتر از وقت آقای دکتر بقائی سوء استفاده نکرده باشم عرضی نمی‌کنم (احسنت).
رئیس – آقای دکتربقائی.
دکتر بقائی یزدی – با کسب اجازه چون درباره لزوم فوریت طرح تقدیم شده فرصت بیش از ۵ دقیقه نیست لازم دیدم از وقت قبل از دستور کمی استفاده کنم آنچه مسلم است لزوم اجرای قواینی انجمن‌های ایالتی و ولایتی سالها است بلکه از بدو مشروطیت تا کنون مورد نظر ملت ایران بوده است واعلیحضرت همایون شاهنشاه در دوران سلطنت خود از اجرای این قانون یاد کرده‌اند و آنرا لازم شمرده‌اند ولی ما میدانیم که هیچ وقت موقعیت مناسبی نظیر امروز برای اجرای این قانون موجود نبوده است امروز با فرا رسیدن عهد جدید الزام این مسئله بنظر همگان قطعی است و باید بشود ولی ما معتقدیم از این ببعد هر قانونی از این مجلس بگذرد باید ضمانت اجرا داشته باشد باید زمینه چنان مساعد باشدکه در اجرای بهیچ مانع و رادع برخورد ننمائیم (صحیح است) و هر روز دچار تصحیح و یاحک و اصلاح نشویم امروز لایحه انجمن‌های ایالتی وولایتی تقدیم مجلس شده است و در کمیسیون مورد بررسی است وشاید تا چند روز دیگر برای تصویب به مجلس عرضه شود ولی اگر این قانون بتصویب رسید و بخواهند باتقسیمات فعلی کشوری آنرا اجرا نمایند تردید نیست که به محظورات زیاد بر خورد خواهد کرد و اگر بخواهد اجرای آنرا معوق بگذارند قانون را ضعیف کرده‌اند این مسئله مورد نظر اعلیحضرت همایون شاهنشاهی بوده است و بخصوص در این اواخر که وضع تقسیمات کشوری دچار نابسامانیهائی شده بود و مکرر بفرمانداریهای کل از طرف وزارت کشور پیشنهاد می‌گردید لزوم یک تقسیمات صحیح و اجرای آن مورد نظر دولت قرار گرفته و از طرف اعلیحضرت همایون در این مورد توصیه شد و دولت نیز مشغول بکار گردید آنچه ما اطلاع داریم قسمت اعظم کار بنده است و بمراحل نهائی نزدیک است منتهی هر قانونی اکثریت قوانین خوب لوایح خوب در مراحل انتهائی بمشکلاتی برخورد می‌کنند که موجب می‌شود تقدیم آنرا سالها به تعویض بیاندازند بدیهی است تقسیم کردن کشور در روی نقشه چندان اشکالی ندارد ولی تماسی که باید دولت با سازمانهای دیگر بگیرد اگر تشکیلاتی از جائی حذف می‌شود یا اضافه می‌شود آنرا با اسلوب صحیحی تهیه نماید از جائی بودجه کم کنند بجائی اضافه کنند این کارها اشکال دارد ولی ما معتقدیم اگر بخواهید برای این اشکالات مدتها وقت صرف کنید هرگز بسامان نمی‌رسد و لازمه عهد جدید این است که هر نوع مشکلی سریعا مورد وقت و بررسی قرار گیرد و حک و اصلاح شود ما در این طرح کاری نکرده‌ایم طرحی ارائه نداده‌ایم یک تکلیفی است که برای دولت تعیین کرده‌ایم که شما چیزی را ساخته‌اید شما لایحه ایرا ساخته‌اید بمراحل نهائی رسانیده‌اید ولی الان مورد لزوم است. و برای گذراندن لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی باید این کار باتمام برسد ولو اینکه ناقص هم هست بیاورید بیاید در کمیسیون وزارت کشور بیاید در مجلس آنرا کامل کنید ملت باین مجلس خیلی امیدوار است من باید اینجا یک تلگرافی را ارائه بدهم از یکی از مناطق که بعلت اختلافات تقسیمات کشوری مردم آن ناحیه دچار گرفتاری و بدبختی شده‌اند این یک نمونه کوچکی است که بنده ارائه می‌دهم یک منطقه‌ای داریم در مرز بین کرمان ویزد بنام شهر بابک بگذریم از اینکه اززمان اردشیر بابکان اینجا شهر بوده چه بوده و چه بوده و هنوز بحال بخش مانده و بآن رسیدگی نشده ولی بر اثر، نقص تقسیمات کشوری و شاید بعض اعراض خصوصی این شهر مکرر بین یزد و کرمان دست بدست شده و الان بحالت تعلیق در آمده قسمتی از ادارات آن جزء یزد دو قسمتی از ادارات آن جزء رفسنجان کرمان است (دکتر اسفندیاری – انتخاباتش با کجا است ؟) انتخاباتش با ما بوده استاندارش با شما است تلگرافی کرده‌اند که واقعا متاثر کننده است من نمی‌خواهم تمام این تلگراف را بخوانم ولی قسمت آخرش می‌نویسد که بیائید محض رضای خدا شهر بابک را بحال اولیه برگردانید یا برای آن تکلیفی معین فرمائید، چون این تلگراف هم بنام دولت و نمایندگان است (یک نفر از نمایندگان – کاغذ است یا تلگراف ؟) معذرت می‌خواهم کاغذ است یک برگ قرآن هم ضمیمه کرده‌اند می‌نویسند شما‌ها را بسر اعلیحضرت همایونی و جان ولیعهد و تمام مقدسات عالم و بقرآنی که ضمیمه است سوگند می‌دهیم که تکلیفی برای ما معین کنید ملاحظه بفرمائید این خیلی متاثر کننده است هنوز اهالی تصور می‌کنند مجلس و دولت عناصری هستند که باید ازشان استدعا کرد و تقاضا کرد اگر ما با فوریت مسئله‌ای را در مجلس طرح کنیم برای اینست که ما در اینجا حاضر هستیم بنشینیم خیلی حرف بزنیم صحبت کنیم کاری جز این نداریم ولی مردم مستحق، مردم امیدوار فرصت ندارند که ما برای یک تعیین تکلیف بدولت چند روز به بحث و مجادله بگذرانیم و به کمیسیون بفرسیتم و چه وچه و چه وفلان من می‌خواهم از اینجا به اهالی شهر بابک و بمردمی که نظیر این گرفتاری را دارند عرض کنم که ما طبق قانون اساسی در این مملکت دو عامل ثابت داریم یکی ملت است که ازلی و ابدی است و یکی مقام سلطنت است که از طرف ملت باین خانواده تفویض شده ما و دولت خادمین گذرنده هستیم دولت برای خدمت بمردم تعیین شده وما هم برای نوشتن قوانین و نظارت در کار دولت. درانقلاب جدید و در عصر جدید مایه تاسف است که مردم باین دو عامل التماس کنند باید امر کنند باید از ما بخواهند و ما هم عمل کنیم و با سرعت هم این کار را خواهیم کرد ما تمام برای یک هدف مقدس در اینجا جمع شده‌ایم اگر نام اکثریت یا اقلیت برخورد گذارده‌ایم مسلما این مسأله باعث این نخواهد بود که درمنافع کلی مردم بمجادله بی جا بگذرانیم تا وقتی که منطق قوی حاکم خواهد بود دلیل ندارد که ما بخواهیم ازمنطق ضعیف استفاده بکنیم ما اگر تکلیفی برای دولت تعیین می‌کنیم بی مطالعه نیست بسیاری قوانین درگذشته بوده است که با حال حاضر تطبیق نمی‌کند باید زودتر این قوانین بمجلس آورده شود اصلاح تقسیمات کشوری و تعیین تکلیف استانداران، بخشداران و کدخداها که در سال ۱۳۱۶ گذشته تکلیفی برای دولت تعیین کرده‌اند.
رئیس – اقای دکتر بقائی وقت شما تمام شد.
دکتر بقائی – اجازه بفرمائید این ماده را قرائت کنم تعیین تکلیف کرده که قانون تقسیمات کشوری را حک و اصلاح کنند وبعدا بمجلس بیاورند در آن قانون نکاتی پیش بینی شده که با وضع امروز مضحک بنظر می‌رسد در ماده ۹ می‌نویسد: کد خدا از بین ساکنین دائمی ده یا دهات بمعرفی مالک و پیشنهاد بخشدار و حکم فرماندار تعیین می‌شود. در یک ماده دیگر می‌نویسد که به تقاضای مالک کد خدای معزول می‌شود مسلم این قوانین بدرد این مجلس و این ملت نمی‌خورد و با وضع فعلی مطابق نیست و مغایر است ما اگر قوانینی را تقاضا می‌کنیم تجدید نظر شود بی مطالعه نیست مورد دیگری هم هست در قانون که بسیار از نظر وضع موجود ناپسند است و باید زودتر حک و اصلاح بشود ما این طرح را دادیم و توقع داریم دوستان اکثریت ما برای تحقق نهضت ششم بهمن که نام آنرا بر خود گذارده‌اند با ما مساعدت و همکاری بیشتری بنمایند و مسلم میدانیم که انها با منطق قوی این کار را خواهند کرد (احسنت).
رئیس- آقای دکتر معتمدوزیری.
دکتر معتمد وزیری – بنده با آنکه در چند سال خدمت تعلیماتی در دانشگاه تهران تا حدودی تجاربی در بیان مطلب و صحبت و سخنرانی پیدا کرده‌ام معهذا چون راجع بموضوعی می‌خواهم صحبت کنم که حائز نهایت اهمیت است و علاقمند بودم که بیان مطالب بصورتی باشد که بطور آگاهانه و خدای نخواسته یا بطور ناخود آگاه موجبی برای تعبیر و تفسیر پیش نیاید این است که مطالبم را یادداشت کرده‌ام و با اجازه نمایندگان محترم از روی یادداشت بعرض نمایندگان محترم مرسانم. در این موقع که لایحه استخدام کشوری از طرف دولت بمجلس شورای ملی تقدیم شده و موضوعی به لحاظ اهمیت آن مورد توجه طبقات مختلف و بحثهای فراوان قرار گرفته است ضروری میدانم نکات ومطالبی چند درباره آن بعرض مجلس برسانم.
ظرف مدت یکماهی که از تقدیم لایحه مزبور بمجلس می‌گذرد طبقات مختلف کارمندان دولت وافر ذی علاقه نظریات خود را باطلاع نمایندگان مجلس رسانیده‌اند. کلیه نمایندگان مجلس شورای ملی ازهمان روز‌های اول با صمیمیت و حسن نیت و با توجه کامل باهمیت موضوع نسبت بدقت کافی در اصل لایحه و رسیدگی دقیق بشکایات واصله اظهار علاقه فرمودند (صحیح است) برای تامین این مقاصد و بمنظور جلوگیری از هر گونه شتابزدگی در تصویب این لایحه و بخاطر اینکه گروههای مختلف کارمندان دولت درباره لایحه‌ای که در سرنوشت آنها موثر است فرصت اظهار نظر داشته باشند و کمیسیون استخدام هم بتواند با استفاده از نظریات اصولی آنان اعم از کسانیکه مقیم تهران بوده ویا د شهرستانها ونقاط دور افتاده کشور خدمت می‌کنند بلایحه استخدام رسیدگی نماید پیشنهاد شد که کارمندان دولت از طبقات مختلف درکمیسیون حضور بهمرسانند و با اشتراک مساعی کامل کمیسیون و نمایندگان دولت و کارمندان منتخب از جانب طبقات مزبور نسبت بلایحه رسیدگی دقیق بعمل آید و تا آنجا که بمنافع عمومی مملکت لطمه وارد نیاید حقوق حقه کارمندان شریف و زحمتکش دولت محفوظ بماند. خوشبختانه این پیشنهاد مورد تایید قرار گرفت و در حقیقت مجلس شورای ملی نسبت باین موضوع و طرز رسیدگی بلایحه اظهار علاقه نمود. برای این رسیدگی برخلاف توهمی که در ایجاد آن تلاش بکار رفته وقت معین وزمان مشخص تعیین نشده است (صحیح است) پیشنهاد هم این بود که برای اظهار نظرطبقات مختلف کارمندان ورسیدگی به این نظریات سه الی شش ماه وقت در نظر گرفته شود. بدیهی است که درباره چنین کار مهم هر اندازه باشد باید صرف وقت کرد و باید بدون توجه بعامل زمان نهایت کوشش و دقت بکار رود تا لایحه‌ای بتصویب رسد که حقوق حقه عموم کارمندان و متسخدمین دولت و مافع عمومی را ببهترین صورت ممکن تامین ماید (صحیح است) جای کمال خوشوقتی است که اقدام وتدبیر مجلس مورد استقبال طبقات مختلف کارمندان واقع بین دولت قرار گرفت واز افراد و گروههای بسیار تگلرافات ونامه‌های زیاد واصل گردید که همگی مشعر بر اظهار امتنان و تشکر از اقدام و نظر مجلس شورایمعلی بود.
بهر حال همانطور که نمایندگان مخترم استحضار دارند رسیدگی بلایحه مورد بحث درکمیسیون استخدام بر اساس روش و رویه علمی و بدون توجه خاص بعامل زمان ادامه دارد. برای انجام این کار مراحلی که هر گونه تحقیق و بررسی علمی ایجاب می‌کند در نظر گرفته شده است. در مرحله اول کار ما جمع آوری اطلاعات و واقعیات مربوط بلایحه می‌باشد. در این مرحله ما بفلسفه و روش فکری دولت در تهیه وتنظیم لایه آشنائی کامل پیدا می‌کنیم و باین مطلب پی خواهیم برد که دولت از چه دریچه‌ای بامور و مسائل استخدامی نگاه کرده وبا چه روش و چگونه می‌خواهد مسائل و مشکلات استخدام کشوری را حل و فصل نماید و مواد لایحه بر چه پایه و اساسی تنظیم یافته است. سپس بمطالعه دقیق نامه‌ها واظهار نظرها و شکایات کارمندان نسبت بلایحه می‌پردازیم و گزارشهای سو کمیسیونهائی را که بمنظور تسریع و دقت بیشتر در این کار تشکیل شده‌اند مورد بررسی قرار می‌دهیم و نظر نمایندگان گروهها و طبقات مختلف کارمندان را با حضور خود آنها ولدی الاقضا با حضور نمایندگان دولت مورد توجه و رسیدگی قرار خواهیم داد ودر عین حال از نظر و اطلاعات متخصصین فن و افراد با سابقه درامور و مسائل استخدامی نیز استفاده خواهیم کرد. تا کنون قسمت کمی از این مرحله طی شده است. مرحله دوم کار ما مرحله تجزیه و تعطیل اطلاعات و واقعیات خواهد بود. در این مرحله وفلسفه کار دولت در تهیه لایحه و شکایات و نظریات اصلاحی کتبی و شفاهی کارمندان دولت و نمایندگان آنان مورد سنجش و ارزیابی قرار خواهد گرفت. مرحله سوم مرحله نتیجه گیری واخذ تصمیم خواهد بود. در این مرحلها است که با واقع بینی و اطلاع دقیق ازاصول و مبانی لایحه و نظر متخصصین و طبقات مختلف کارمندان دولت کمیسیون استخدام مجلس می‌تواند اظهار نظر نماید و اصلاحات لازم را در لایحه دولت بعمل آورده گزارش امر را بمجلس تقدیم دارد.
با آنکه درچنین مواردی که کار جنبه فردی ندارد بلکه کار گروهی ودستجمعی است و نظر جمع است که باید انعکاس یابد معهذا برای آنکه بسئوالهای فراوانی که از اینجانب می‌شود در این مکان جوابی داده باشم بعرض میرسانم که در تهیه این لایحه مطالعه و کوشش فراوان بکاررفته ولی مسلما نقائصی دارد و باعتقاد اینجانب لازم خواهد بود که اصلاحات نسبتا زیادی در آن بشود (احسنت) این مطلب را نه از آن جهت می‌گویم که اینجانب برخلاف اکثر طرحها و لوایح مداخله نداشته و اظهار نظری نکرده‌ام بلکه باتوجه بمطالعاتی است که از روز تقدیم لایحه بمجلس و اطلاع از مفاد آن بعمل آورده‌ام. این موضوع را هم اضافه نمایم که نمایندگان دولت درجلسات کمیسیون تعصب نشان نداده‌اند و در هر حال با آمادگی دولت نظریات منطقی و پیشنهادهای اصولی کارمندان و افراد ذیعلاقه و اهل فن در لایحه منظور خواهد شد. باین ترتیب موجبی برای نگرانی و موردی برای بحثهای خالی از منطق و خارج از رویه باقی نمی‌ماند.
در خاتمه بار دیگر بعموم کارمندان سازمانهای عمومی کشور اطمینان می‌دهم مقرراتی که مصالح جامعه و حقوق حقه مستخدمین دولت را تامین ننماید تبصویب کمیسیون استخدام و مجلس شورای ملی نخواهد رسید. (احسنت – احسنت) (دکتر مهندس بهبودی – لطفا بفرمائید مصاحبه هم دیگر نکنند).
- طرح و تصویب یک فوریت طرح پیشنهادی راجع بتقدیم لایحه تقسیمات کشور
۴- طرح و تصویب یک فوریت طرح پیشنهادی راجع بتقدیم لایحه تقسیمات کشور
رئیس – وارد دستور می‌شویم طرح مربوط به تقسیمات کشوری مطرح است و بنظر من این طرح اینقدرها شاید فوری نباشد و طرح فی المجلس را لازم نداشته باشد بنده پیشنهاد می‌کنم که این طرح یک فوریت داشته باشد (صحیح است) جلسه گذشته آقای دکتر صاحب قلم بعنوان مخالف صحبت کردند حالا آقای پاینده بعنوان موافق صحبت می‌کنند – آقای پاینده بفرمائید.
پاینده – در مورد مطالبی که در مورد مخالفت با فوریت این طرح از طرف نمایندگان محترم ابراز شد خوشبختانه چون فرصتی بود مطالب چاپ شده بود و بنده هم آنروز با دقت گوش دادم و بعد با دقت خواندم دیدم چیزی در مخالفت با طرح یا فوریت نفرمودند مساله فوریت ازاین جهت درباره این طرح مطرح شده است که این در حقیقت یک تکلیف و به تعبیر یک قدری روشنتر یک تذکار بدولت است و درحقیقت دوستان بنده و همکاران محترم مجلس بدولت یادآوری کرده‌اند که طرحی یعنی ترتیبی که برای تقسیمات کشور هست باعتراف همه وبا عتراف خود دولت ترتیب صحیحی نیست و هماهنگی با انچه در مملکت می‌گذرد ندارد و با این تحول و با این گامهای مؤثری که در راه تثبیتش برداشته شده و بایستی ادامه پیدا کند حتما سازگار نیست تمام بیانات اقای معاون محترم وزارت کشور هم که معمولا بایستی در رد لایحه و در رد فوریت باشد مؤید این نظر است و بنده دیدم که در حقیقت ایشان فرمودند که این تذکار و تکلیف قبلا وجود داشته و چیز تازه‌ای نیست و بنابراین از این جهت ظاهرا گفتگوئی نیست تقاضای فوریت ازا ین جهت بود که این تذکار محتاج باین نیست که در کمیسیون مطرح بشود دولت روی مطالعاتی که کرده است تسریع می‌کند و دو ماه هم مدت نسبتا کافی است برای مردم کوشا خیلی است و برای مردم کم کار دو ماه هیچ است بلکه سالها هیچ است بنابراین فوریت از این جهت بوده است که دولت لایحه را بیاورد برود به کمیسیون مطرح بشود البته همانطور که قبلا گفته شد در این مورد یک نظر خاصی نبوده است و شاید اتفاق آراء در این بابت هست و بنده با موافقت فراکسیون مستقل که در حقیقت تقدیم کننده طرح است باحترام مقام ریاست و برای اینکه این تذکار بدولت خیلیگران نیاید تصور می‌کنم بشود موافقت کرد و موافقت داریم که با یک فوریت مطرح بشود و فوریت دوم آنرا هم بنده با موافقت تقدیم کنندگان طرح پس می‌گیرم (احسنت) و تقاضا می‌کنم به یک فوریت رأی گرفته بشود که مطابق معمول برود به کمیسیون و انشاءالله نتیجه خوبی هم از آن مثل همه کارهای مجلس عاید خواهد شد (احسنت).
رئیس – نسبت به فوریت نظر دیگری نیست؟ (گفته شد – خیر) بنابراین خانمها وآقایانی که با یک فوریت این طرح موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به کمیسیون کشور ارجاع می‌شود.
- طرح وتصویب یک فوریت لایحه انسانی از مجلس سنا مربوط بالحاق دولت شاهنشاهی بقرار داد آزمایشهای سلاحهای هسته‌ای
۵- طرح وتصویب یک فوریت لایحه انسانی از مجلس سنا مربوط بالحاق دولت شاهنشاهی بقرار داد آزمایشهای سلاحهای هسته‌ای
رئیس – لایحه‌ای است از مجلس سنا رسیده راجع به منع آزمایشات هسته‌ای قرائت می‌شود.
ماده واحده – قرارداد مربوط بمنع آزمایشهای سلاح هسته‌ای در جو و فضای ماورای جو و زیر آب که در تاریخ پنجم اوت ۱۹۶۳ مطابق با ۱۴ مرداد ۱۳۴۲ در مسکوبین دولتهای ایالات متحده آمریکا و انگلستان و شوروی منعقد شده ودر تاریخ هشتم اوت ۱۹۶۳ مطابق با هفدهم مرداد ماه ۱۳۴۲ بامضای نمایندگان مختار دولت شاهنشاهی در مسکو و واشنگتن و لندن رسیده و مشتمل بر یک مقدمه و پنج ماده می‌باشد تصویب وبدولت اجازه داده می‌شود که اسناد آن را مبادله نماید.
لایحه شماره ۱۸ /۱۹۴۸ – ۲۲۶۳۱ – ۱۳۴۲/۹/۲۰ دولت راجع بالحاق دولت شاهنشاهی ایران بقرارداد مربوط به منع آزمایشهای سلاح هسته‌ای در جو وفضای ماورای جو و زیر آب که در جلسه بیستم آذر ماه یکهزار و سیصد وچهل ودو باقید فوریت تقدیم گردیده بود فوریت آن در همان جلسه تصویب و گزارش کمیسیون مربوط در قبال لایحه مزبور درجلسه روز دوشنبه دوم دیماه یکهزار و سیصد و چهل و دو مطرح و تصویب رسید – اینک لایحه قانونی فوق برای استحضار و تصویب آن مجلس محترم بضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا.
رئیس – چون این لایحه در مجلس سنا باقید یک فوریت تصویب شده حالا درمجلس شورای ملی هم با یک فوریت مطرح می‌شود اگر نسبت بفوریت نظری نیست رأی بگیریم (اظهاری نشد) خانمها وآقایانی که با فوریت ماده واحده موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. آقای دکتر دیبا بفرمائید.
- تقدیم ده فقره لایحه تصویبنامهای بوسیله آقای معاون وزارت بهداری
۶- تقدیم ده فقره لایحه تصویبنامهای بوسیله آقای معاون وزارت بهداری
دکتر دیبا – ده فقره تصویب نامه مربوط بزمان فترت است که تقدیم مقام ریاست می‌شود (نمایندگان - خوانده شود) تصویب نامه‌ای است مربوط ب معافیت ۵ صندوق میز ومبل فلزی برای بنگاه پاستور – یک فقره تصویب نامه است مربوط به برقراری مستمری درباره دکتر حسن پزشگ زاده – تصویب نامه دیگری هست راجع به ورود به کلاس پزشکیاری که وزارت بهداری تصویب کرده است – تصویب نامه دیگری هست مربوط به تکمیل و تجهیز درمانگاه و تهیه واکسن از مانده اعتباری که برای زلزله قزوین گرفته شده است – تصویب نامه دیگری هست راجع به پرداخت حق الکشف از محل اعتبار ردیف ۶۸ بودجه سال ۴۱ کل کشور – تصویبنامه دیگری هست مربوط به اصلاح تبصره ماده ۳ قانون استخدام پرستار و ماما و کارمند فنی – تصویبنامه دیگری راجع به تبادل کارمندان فنی بین مرکز تحقیقات علمی بیماریهای واگیر بیمارستان کلودبرنارد دانشکده پاریس و بخش تحقیقاتی امراض ساریه بیمارستان فیروز آبادی تهران – تصویب نامه دیگری راجع بپرداخت حق الکشف کاشفین و پاداش مأمورین و هزینه امحاء کشت خشخاش – و مجددا تصویبنامه دیگری راجع به پرداخت حق الکشف از محل ۳۰ میلیون ریال اعتبار ردیف ۸۸ بودجه سال ۴۰ کل کشور و تصویبنامه دهم راجع به ترمیم اشل حقوق کارمندان فنی و فوق العاده تمام وقت کارمندان اداری – عرض دیگری ندارم.
رئیس – به کمیسیونهای مربوطه ارجاع می‌شود.
- تقدیم لوایح تفریغ بودجه از سال ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۰ مجلس شورای ملی و لایحه طرز استفاده از اعتبار منظوره در متمم بودجه ۱۳۴۲ مجلس بوسیله آقای شادمان
۷- تقدیم لوایح تفریغ بودجه از سال ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۰ مجلس شورای ملی و لایحه طرز استفاده از اعتبار منظوره در متمم بودجه ۱۳۴۲ مجلس بوسیله آقای شادمان
رئیس – آقای دکتر شادمان.
دکتر شادمان – برای مزید اطلاع آقایان نمایندگان محترم و خانمها باید عرض کنم لوایح تفریغ بودجه ملجس شورای ملی تا سال ۳۶ بکمیسیون محاسبات قبلا فرستاده‌اند که فعلا مشغول رسیدگی بآنها هستند واز سال ۳۷ تا ۴۰ را تهیه کرده‌ایم که تقدیم مجلس شورای ملی می‌کنم که بکمیسیون برای رسیدگی بفرستند و درضمن یک ماده واحدی است برای استفاده از بودجه سال ۱۳۴۲ که آنرا همه بضمیمه تقدیم می‌کنم.
رئیس – ماده واحده قرائت می‌شود.
بمنظور استفاده از اعتبارات مصوبه در قانون کسر اقلام بودجه سال ۱۳۴۲ مجلس شورای ملی ماده واحده پیوست برای تصویب تقدیم می‌شود.
ماده واحده- به هیئت رئیسه مجلس شورای ملی اجازه داده می‌شود مصرف اعتبارات منظوره درقانون مربوطه بکسر اقلام بودج سال ۴۲ مجلس شورای ملی را مانند گذشته تعیین و بموقع اجرا گذارد.
- تقدیم شانزده فقره لایحه تصویبنامهای بوسیله اقای وزیر فرهنگ
۸- تقدیم شانزده فقره لایحه تصویبنامهای بوسیله اقای وزیر فرهنگ
رئیس – آقای وزیر فرهنگ.
وزیر فرهنگ – در اجرای تکلیفی که بموجب ماده واحده قانون مربوط بتصویب نامه‌های صادره ازهیئت وزیران در زمان فترت بعهده دولت گذاشته شده است شانزده فقره لایحه بشرح زیر تقدیم می‌گردد:
۱- تصویبنامه شماره ۶۰۱۸ – ۴۲/۴/۱۵ – راجع به اداره دانشکده صنعتی زیر نظر هیأت امناء.
۲- تصویب نامه شماره ۳۷۹۰ –۴۰/۲/۲۳ – راجع به اضافه حقوق معلم.
۳- تصویب نامه شماره ۶۴۲۶ – ۴۲/۲/۲۲ – راجع به مستثنی کردن دانشگاهها از مقررات تبصره (۲) بودجه سال ۱۳۴۲.
۴- تصویب نامه شماره ۸۲۵۸ – ۴۰/۳/۲۸ و شماره ۱۶۳۶۶ – ۴۰/۶/۵ راجع بتاسیس دانشگاه پهلوی و اساسنامه آن.
۵- تصویب نامه شماره ۵۰۳۰- ۴۲/۴/۱ – راجع به بودجه دانشگاههای تبریز – مشهد – اصفهان- اهواز – دانشسرایعالی.
۶- تصویب نامه شماره ۲۵۴۹۲ – ۴۱/۷/۱۰ و شماره ۴۰۸۳۲- ۴۲/۷/۸ راجع به تاسیس شورای مرکزی دانشگاهها.
۷- تصویب نامه شماره ۴۶۰۹۶ – ۴۱/۱۱/۲۰ راجع به هزینه تبلیغات مذهبی.
۸- تصویبنامه شماره۲۵۶۶ – ۴۲/۳/۲۰ راجع به انتصاب جناب آقای دکتر منوچهری اقبال ب سمت سفیر کبیر ونماینده ثابت دولت شاهنشاهی دریونسکو.
۹- تصویب نامه شماره ۹۲۱/۴ – ۴۱/۳/۱۳ – راجع به تمدید ماموریت جناب اقای دکتر رعدی آذرخشی.
۱۰- تصویب نامه شماره ۱۲۱/۴ – ۴۱/۱/۱۹ و شماره ۶۶۵/۴ – ۴۱/۲/۲۳ راجع به حقوق آقای مولوی عبدالعزیز مدرس فقه حنفی زاهدان.
۱۱- تصویب نامه شماره ۶۴۳۶ – ۴۲/۴/۲۷ – راجع به لغو قانون تمدید استخدام آقای آندره گدار.
۱۲- تصویبنامه شماره ۷۱۴۶ – ۴۲/۵/۳ و شماره ۸۴۴۰- ۴۲/۵/۲۹ و شماره ۸۹۲۴ – ۴۲/۶/۶ راجع بانحلال دانشسرایعالی و اساسنامه سازمان تربیت معلم وتحقیقات تربیتی ونحوه اجرای ماده (۲) تصویبنامه ۸۴۴۰.
۱۳- تصویبنامه شماره ۲۸۴۳۸ – ۴۲/۳/۲۳ راجع باجازه تحصیل در مدارس غیرشبانه روزی برای محصلینی که بموجب قانون مصوب خرداد ماه ۱۳۳۹ به خارج عزیمت کرده‌اند.
۱۴- تصویبنامه شماره۹۲۰ – ۴۲/۱/۲۱ – راجع به ترخیص اتومبیل فولکس واگن اهدائی دولت آلمان غربی.
۱۵- تصویبنامه شماره ۶۴۳۸ – ۴۲/۴/۲۲ راجع به دریافت شهریه از شاگردان کلاسهای شباه حرفه‌ای بانوان.
۱۶- تصویبنامه شماره ۱۳۴۴ – ۴۲/۶/۳ راجع به اهداء مجسمه سفالی به آقای لردبوید.
- تقدیم ۵۱ لایحه تصویبنامه بوسیله آقای معاون وزیر اقتصادی ملی
۹- تقدیم ۵۱ لایحه تصویبنامه بوسیله آقای معاون وزیر اقتصادی ملی
رئیس – آقای دکتر ضیائی بفرمائید.
دکتر ضیائی (معاون وزارت اقتصادی) – آقایان نمایندگان محترم: ۵۱ فقره تصویبنامه هائی است که احتیاج بمجوز قانونی دارد که از طرف وزارت اقتصادی برای تصویب تقدیم می‌شود که عبارتند از: (بعضی از نمایندگان – فهرست آنها را بخوانید)
- تصویبنامه راجع بتاسیس انبارهای عمومی
- تصویبنامه راجع باستخدام دو نفر کارشناس برای بنادر و کشتیرانی
- تصویبنامه راجع باستخدام آقای جزب جیوانی ریتسوتبعه دولت ایتالیا
- تصویبنامه راجع بسه نفر کارشناسان آلمانی.
- تصویبنامه راجع به معافیت گمرکی ماشین الات دانشگاه تهران.
- تصویبنامه راجع با اصلاح تصویبنامه قانون شماره ۱۶۹۵۲ /ت/ ۴۰/۶/۱۱ مربوط بتاسیس انبارهای عمومی.
- تصویبنامه راجع بعضویت مؤسسه استاندارد ایران بسازمان بین المللی استانداردها.
- تصویب نامه راجع به معافیت حقوق گمرکی لوازم ساختمانی مهمانخانه رویال تهران هیلتن. تصویب نامه راجع به معافیت گمرکی لوازم ساختمان دبیرستان بوشهر.
- تصویب نامه راجع به قبول عضویت سازمان بنادر و کشتیرانی در دفتر بین المللی هیدروگرافیک تصویب نامه راجع به ترخیص لوازم ساختمانی هتل هیلتن با معافیت گمرکی.
- تصویب نامه راجع به دریافت وام از بانک کشاورزی بمنظور پرداخت بهره سفته‌های خرید کارخانه کود شیمیائی.
- تصویب نامه راجع بواگذاری دو فروند هواپیمای گمرک به شیر و خورشید سرخ.
- تصویبنامه راجع بواگذاری تجدید ساختمان اسکله کمرگ آبادان بشرکت نفت.
- تصویب نامه راجع به ترخیص مایحتاج کارکنان مؤسسه با معافیت گمرکی.
- تصویب نامه راجع به معافیت اشیاء آپارتمانهای سلطنتی هتل شاه عباس کبیر.
- تصویب نامه راجع بتاسیس شرکت سهامی کارخانجات.
- تصویب نامه راجع به ترخیص انبارهای فلزی گمرک با معافیت گمرکی.
- تصویب نامه راجع به تقلیل حقوق گمرکی قطعات منفصله رادیو تلویزیون.
- تصویب نامه راجع به پرداخت هزینه بکار انداختن تهویه وزارت اقتصاد بشرکت شعله خاور.
- تصویب نامه راجع به معافیت قانونی حقوق گمرکی کارخانجات داخلی.
- تصویب نامه راجع به واگذاری زمین به بنیاد پهلوی برای تاسیس هتل هیلتن.
- تصویب نامه راجع به فروش سهام کارخانجات دولتی و تاسیس شرکت سهامی.
- تصویب نامه راجع به صفحات موسیقی که توسط هیات نمایندگان سازمان ملل متحد در ایران برای فروش بنفع پناهندگان واریز شده.
- تصویب نامه راجع به تشویق صادر کنندگان کالاهای ایرانی بژاپون.
- تصویب نامه راجع به ۵۰ درصد تخفیف حق انبارداری لوازم لوله کشی زاهدان.
- تصویب نامه راجع به اضافه مستمری وراث مرحوم ذبیح الله کاظمی نژاد.
- تصویب نامه راجع به اضافه مستمری وراث مرحوم ابوالقاسم مهراد.
- تصویب نامه راجع به اضافه مستمری وراث مرحوم مهندس رضاقلی ضرابی.
- تصویب نامه راجع به استرداد حقوق گمرکی مواد اولیه مصنوعات ماشینی کارخانجات داخلی.
- تصویب نامه راجع به اضافه نمودن دودر هزار ماده ۳۲ قانون اصلاح تعرفه گمرکی به چهاردر هزار
- تصویب نامه راجع به معافیت گمرکی کالاهای دانشگاه پهلوی.
- تصویب نامه راجع به ترخیص اشیاء تاسیسات حرارت مرکزی دو دبستان.
- تصویب نامه راجع به معافیت سیمانهائیکه از کشور صادر می‌شود از حقوق و عوارض گمرکی.
- تصویب نامه راجع به حق باربری کالاهای صادراتی.
- تصویب نامه راجع به معافیت انبارداری لوازم لوله کشی زاهدان.
- تصویب نامه راجع به تجدید قرار داد استخدامی جزب جیوانی ریتسو.
(دکتر شادمان – آنرا یکدفعه فرمودید)
یکی مال سال ۴۰ بوده ویکی ۴۱.
(بعضی از نمایندگان – ایشان چکاره است؟) در لایحه نوشته شده است.
- تصویب نامه راجع به ۲۰ درصد حق باربری لوازم مؤسسات دولتی وسازمان برنامه و آب.
- تصویب نامه راجع به کمک به توسعه صدور بعضی از اقلام کالاهای صادراتی.
- تصویب نامه راجع به واگذاری دو دستگاه ماشین آب شیرین کن بشهرداری بوشهر.
- تصویب نامه راجع به ترخیص لوازم اطاق رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران با معافیت گمرکی.
- تصویب نامه راجع به واگذاری دو فروند هواپیمای گمرک بیاشگاه هواپیمائی کشوری.
- تصویب نامه راجع به تشکیل دفتر مطالعات صنعتی و معدنی.
- تصویب نامه راجع به معافیت حقوق گمرکی یک دستگاه ماشین ترو گاز هنرهای زیبا.
- تصویب نامه راجع به واگذاری تریلی‌های وزارت دارائی به گمرک.
- تصویب نامه راجع به تهیه و تکمیل وسایل مکانیکی و غیر مکانیکی سرویس باربری و آتش نشانی گمرک.
- تصویب نامه راجع باصلاح قسمت ۲ از تصویب نامه قانونی مربوط بشناورهای موتوری.
- تصویب نامه راجع به ترخیص ۱۱ صندوق کیف دستی که به بنیاد پهلوی اهداء شده بدون حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی.
- تصویب نامه راجع به ترخیص مدالهای طلا برای دانشگاه تهران به معافیت گمرکی.
- تصویب نامه راجع به مقررات مرزنشینان کشور.
- تصویب نامه راجع به اضافه یک و نیم درصد برای شیر و خورشید سرخ بحقوق گمرکی.
- تصویب نامه راجع به کمیسیونهای مربوطه ارجاع می‌شود.
- تقدیم بیست فقره لایحه تصویبنامه بوسیله آقای دکتر خوشبین وزیر مشاور
۱۰- تقدیم بیست فقره لایحه تصویبنامه بوسیله آقای دکتر خوشبین وزیر مشاور
رئیس – آقای وزیر مشاور.
دکتر خوشبین (وزیر مشاور) – بنده برای تکمیل خستگی آقایان نمایندگان محترم بیست فقره تصویبنامه از طرف وزارت راه تقدیم می‌کنم که اگر اجازه فرمایند تیترها و یا اگر میل داشته باشید همه اش را بخوانم.
(نمایندگان – همان تیترهایش را بخوانید کافی است).
- تصویب نامه راجع به پرداخت کرایه منزل باقای مهندس آدولف مونیه تبعه دولت فرانسه متخصصی بوده است که استخدام شده است بعد جا و کرایه منزل هم بهش داده‌اند.
- تصویب نامه دیگر راجع به لوله کشی آب میرجاوه تا ایستگاه مرزی پاکستان.
- تصویب نامه دیگر راجع باخذ عوارض از مسافرینی که بوسیله راه آهن بمشهد مسافرت می‌کنند برای کومک به انجمن آثار ملی جهت تامین بقیه مخارج ساختمان آرامگاه نادر.
- تصویبنامه دیگر راجع بخرید ۱۵ دستگاه کامیون کمپرسی برای حفاظت راههای اسفالته کشور.
- تصویب نامه دیگر راجع بتمدید مدت خدمت کارشناسان امریکائی وزارت راه.
- تصویب نامه دیگر راجع بواگذاری اراضی متصرفی راه آهن جنوب.
- تصویب نامه دیگر راجع بسفارشات آزمایشگاهی شرکتهای پیمانکاری و مؤسسات راه سازی و ساختمانی.
- تصویب نامه دیگر راجع بتمدید مدت قرارداد استخدامی آقای مهندس پل رما نویچ تبعه دولت لبنان.
- تصویب نامه دیگر راجع بآئین نامه احداث خطوط صنعتی و تجاری.
- تصویب نامه دیگر راجع بافسران و کارکنان اداره امور انتظامی راه آهن.
- تصویب نامه دیگر راجع باضافه اعتبارات اداره کل ساختمان وزارت راه از محل در آمد عمومی.
- تصویب نامه دیگر راجع بگماردن بیست و پنج نفر آتش نشان در اداره کل هواپیمائی کشوری.
- تصویب نامه دیگر راجع بقرارداد استخدامی آقای مهندس پل رمانویچ تبعه دولت لبنان.
- تصویبنامه دیگر راجع باحداث شاهراه تهران – کرج.
- تصویبنامه دیگر راجع بنظارت در نقشه‌های اسکلت و پوشش سقف بناهای ایستگاه مسافری مشهد و تبریز توسط مؤسسه سکوریتاس.
- تصویبنامه دیگر راجع به پرداخت فوق العاده اضافه کاربمامورین فنی وزارت راه.
- تصویبنامه دیگر راجع بخرید (کامل بک) از شرکت سهامی بی اف گودریچ ایران، یک نوع لاستیکی است.
- تصویب نامه دیگر راجع بساختمان خطوط فرعی راه آهن دو کوهه، دپوی تهران و منظریه قم.
- تصویب نامه دیگر راجع بتمدید مدت خدمت ۲۵ نفر کارشناسان آمریکائی وزارت راه.
- تصویبنامه دیگری ایضا راجع بتمدید مدت خدمت ۲۵ نفر کارشناسان آمریکائی وزارت راه.
رئیس – بکمیسیون‌های مربوطه ارجاع می‌شود.
- قرائت گزارش عملیات دو ماهه کمیسیون دادگستری
۱۱- قرائت گزارش عملیات دو ماهه کمیسیون دادگستری
رئیس – گزارش ماهیانه کمیسیون دادگستری رسیده است قرائت می‌شود.
گزارش از آغاز افتتاح مجلس تا آخر آبان و یکماهه آذر ۱۳۴۲ کمیسیون دادگستری.
تاریخ تشکیل روز دوشنبه ۱۱ آذر ماه و چهار شنبه ۱۳ آذر ماه.
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به تصویبنامه هائی که از تاریخ ۱۹ اردی بهشت ماه ۱۳۴۰ تا تاریخ افتتاح مجلسین (۱۴مهر ماه ۱۳۴۲) از هیئت وزیران صادر شده است.
- تعیین موقع جلسه بعد – ختم جلسه
۱۲- تعیین موقع جلسه بعد – ختم جلسه
رئیس – جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز یکشنبه خواه بود.
رئیس مجلس شورای ملی – مهندس عبدالله ریاضی