مذاکرات مجلس شورای ملی ۵ بهمن ۱۳۲۳ نشست ۹۷
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری چهاردهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بودجه مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری چهاردهم |
دوره چهاردهم قانونگذاری
مشروح مذاکرات مجلس ملی دوره ۱۴
جلسه: ۹۷
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۵ بهمن ماه ۱۳۲۳
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- تصویب یازده فقره مرخصی
۳- تصویب تمدید مدت کمیسیون انتخابات
۴- قرائت مراسله وزارت دآراءیی راجع به حل اختلاف بین دولت و رئیس کل دآراءیی
۵- طرح و تصویب یک قسمت از لایحه مربوط به متمم قانون دو دوازدهم بودجه
۶- شور بقیه گزارش کمیسیون مربوط به متمم قانون دو دوازدهم
۷- موقع دستور جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس یک ساعت و سه ربع قبل از ظهر به ریاست آقای سید محمدصادق طباطبایی تشکیل گردید.
صورت مجلس روز سه‌شنبه سوم بهمن ماه را آقای طوسی (منشی) قرائت نمودند.
اسامی غائبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:
غائب با اجازه: آقای منصف
غائبین بی اجازه: آقایان فاطمی- ذوالقدر- نقابت- اخوان- کفایی- آصف- امیرابراهیمی- تولیت- بوشهری- سلطانی- سیدضیاءالدین- فداکار- جواد مسعودی- دکتررادمنش- خلعتبری- تهرانی معدل- رفیعی- رضا تجدد- مهندس پناهی
دیرآمدگان بی اجازه: آقایان: صمصام- مؤیدثابتی- شریعت‌زاده- حشمتی- دکترکیان
رئیس - اعتراضی بر صورت مجلس هست؟ آقای حاذقی
حاذقی - در جلسه پریروز چند فقره پیشنهاد از طرف آقایان دکتر شفق و هاشمی یک پیشنهاد هم مربوط به خود من بود راجع به تبدیل پایه آموزگاری و دبیری به رسمی آقای وزیر فرهنگ بنا شد در یک مدت کمی یک ماده الحاقیه‌ای درست کنند و تقدیم کنند و در آنجا قید شد که یک ماه مدت برای این کار کافی است ولی در صورت جلسه خوانده شد تا اول فروردین مدت را قرار می‌دهند؟
وزیر فرهنگ - تقاضای ما این که این مدت تا اول فروردین باقی باشد.
رئیس - پس صورت جلسه صحیح است اعتراض دیگری نیست؟
اردلان - بنده اعتراض دارم.
رئیس - بفرمایید
اردلان - اینجا نوشته است ۱۱۱ نفر عده حاضر در مرکز و سه ربع این عده می‌شود ۸۱ نفر نه ۸۴ نفر بنابراین عده برای رأی کافی است هر روز هم این اشتباه می‌شود خواهش می‌کنم اصلاح بفرمایید.
مهندس فریور - این طور نیست آقا همان ۸۴ نفر صحیح است (در این موقع عده کافی شد)
رئیس - راست است که اگر ۱۱۱ را به چهارتقسیم کنیم ۲۷ می‌شود و سه مقابل آن ۸۱ است ولی سه نفر باقی می‌ماند و معمولاً آن باقی مانده به ربع اضافه می‌شود از این جهت همان طور که نوشته شده یعنی ۸۴ صحیح است اعتراض دیگری بر صورت جلسه نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب شد آقای قبادیان راجع به ورود در دستور فرمایشی دارید؟
اردلان - آقا اگر عده ۱۱۲ نفر بود درست سه ربعش ۸۴ نفر بود.
رئیس - همان طور که گفته شد اگر باقی مانده را اضافه کنید ۸۴ صحیح است.
قبادیان - بنده راجع به دستور مخالفتی ندارم ولی چندین جلسه است بنده استدعای اجازه می‌کنم چون عرایضی دارم و بعضی مطالب مهم است که بایستی عرض کنم ولی متأسفانه نوبت نشده است و چون احتیاج فوق‌العاده لازمی بود بنده درخواست نطق قبل از دستور کردم و در جلسه سه‌شنبه اجازه خواستم به بنده نرسید حالا هم استدعا می‌کنم که اجازه بفرمایید بنده مطالب خودم را عرض کنم چون خیلی لازم است و خیلی فوری است.
۲- تصویب ۱۱ فقره مرخصی
رئیس - رأی می‌گیریم به ورود در دستور آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. عرض کنم آقا این مسئله گزارش کمیسیون مرخصی راجع به مرخصی آقایان ضرورت دارد و چند جلسه است که مانده است اگر اجازه می‌فرمایید اینها را بخوانند.
جمعی از نمایندگان - بفرمایید.
(گزارش مرخصی آقای اقبال به شرح زیر قرائت شد)
آقای اقبال درخواست یک ماه مرخصی از تاریخ حرکت نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس - مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) آقایانی که موافقندبا یک ماه مرخصی آقای اقبال قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
(گزارش مرخصی آقای پروین گنابادی به شرح زیر قرائت شد)
آقای پروین گنابادی درخواست ۳۸ روز مرخصی از تاریخ نهم آبان ۱۳۲۳ نموده‌اند کمیسیون عرایض و مرخصی با یک ماه آن موافقت نموده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
رئیس - آقایانی که موافقند با یک ماه مرخصی آقای پروین گنابادی قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد (گزارش مرخصی آقای آونسیان به شرح زیر قرائت شد)
آقای آونسیان درخواست ۲۴ روز مرخصی از تاریخ ۵ آذر ۱۳۲۳ نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
رئیس - رأی می‌گیریم به ۲۴ روز مرخصی آقای آونسیان آقایان موافقین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
گزارش مرخصی آقای مهندس پناهی به شرح زیر قرائت شد)
آقای مهندس پناهی درخواست یک ماه مرخصی از تاریخ ۲۸ آذر ۱۳۲۳ نموده‌اند و کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
رئیس - فرمایشی دارید آقای مجد ضیایی؟
مجد ضیایی - آقای مهندس پناهی یک ماه مرخصی خواسته‌اند و الآن چندین ماه است اینجا نیستند و احتیاجی هم ندارند خوب است پول این مرخصی را به مؤسسات خیریه بدهند.
یکی از نمایندگان - آقای مجد ضیایی ایشان مریضند و به همه خیریه‌ها هم کمک می‌کنند.
رئیس - آقایان اگر موافق نیستند رأی ندهند مانعی
ندارد، رأی می‌گیریم به یک ماه مرخصی آقای مهندس پناهی، آقایان موافقین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
(مرخصی آقای شیخ‌الاسلام ملایری به شرح زیر قرائت شد)
آقای شیخ‌الاسلام به واسطه کسالت مزاج برحسب دستور پزشک معالج لازم شده است مسافرتی بنمایند و درخواست ۴۰ روز مرخصی از تاریخ حرکت نموده‌اند و کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس - آقایانی که با ۴۰ روز مرخصی آقای ملایری موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
(گزارش مرخصی آقای سلطانی به شرح زیر قرائت شد)
آقای سلطانی برای اصلاح امور حوزه انتخابیه خود مسافرتی از تاریخ ۱۵ شهریور ۱۳۲۳ نموده‌اند و ۲۳ روز غایب بوده‌اند و اکنون تصویب آن را تقاضا نموده کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس - آقایانی که با ۲۳ روز مرخصی آقای سلطانی موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
(گزارش مرخصی آقای دکتر مجتهدی به شرح زیر قرائت شد)
آقای دکترمجتهدی درخواست یک هفته مرخصی از تاریخ ۵/۹/۲۳ نموده‌اند و کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس - کسانی که با یک هفته مرخصی آقای دکتر مجتهدی موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
(گزارش مرخصی آقای قبادیان به شرح زیر قرائت شد)
آقای قبادیان یک ماه مرخصی داشته‌اند و در تاریخ ۱۲ خرداد ۱۳۲۳ از مرخصی خود استفاده و به محل حرکت نموده‌اند ولی به واسطه گرفتاری‌های محلی و کسالت مزاجی مسافرت ایشان تا ۴ آذر ۱۳۲۳ طول کشیده درخواست تصویب چهار ماه و بیست و سه روز بقیه مدت غیبت مدت خود را نموده‌اند به موجب گواهی پزشک معالج دو ماه و بیست روز از این مدت را مریض و تحت معالجه بوده‌اند بنابراین کمیسیون عرایض و مرخصی با دو ماه و بیست روز تمدید مرخصی ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس - آقایانی که با دو ماه و بیست روز تمدید مرخصی آقای قبادیان موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. آقای طوسی
طوسی - بنده اجازه می‌خواهم یک تذکری به کمیسیون محترم عرایض و مرخصی داده باشم در همان موقعی که آقایان دو ماه و سه ماه مرخصی تقاضا می‌کنند و اعضای کمیسیون تصویب می‌کنند ما هم تصویب می‌کنیم برای ۸ روز مرخصی آقای پروین یک قدری تأخیر می‌کنند فکر کنید که این حسن اثر دارد یا نه؟ ایشان ۳۸ روز مرخصی گرفته‌اند آن وقت فقط ۳۰ روزش را موافقت می‌کنند حالا ببینید ایشان واقعاً حق دارند گله بکنند.
رئیس - اصلاً حالا موقع این صحبت نبود آقای پروین ممکن است برای این ۸ روز تجدید تقاضا کنند.
هاشمی - آقای پروین تقاضا را تجدید کرده‌اند.
رئیس - مرخصی آقای عامری قرائت می‌شود ایشان یک ماه مرخصی داشته‌اند و بیست روز آن را استفاده کرده‌اند
(گزارش مرخصی آقای عامری به شرح زیر قرائت شد)
آقای عامری درخواست یک ماه مرخصی از تاریخ ۳۰ مهر
۱۳۲۳ نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس - آقایانی که موافقند با یک ماه مرخصی آقای عامری قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
(گزارش مرخصی آقای ایرج اسکندری به شرح زیر قرائت شد).
آقای ایرج اسکندری درخواست یک هفته مرخصی ازتاریخ ۲۳ آذر ۱۳۲۳ نموده‌اند و تقاضای ایشان مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس - آقایانی که با یک هفته مرخصی آقای ایرج اسکندری موافقت دارند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
(گزارش مرخصی آقای دکتر معاون به شرح زیر قرائت شد).
آقای دکتر معاون به واسطه کسالت مزاج به موجب گواهی پزشک محتاج به مدتی استراحت شده و درخواست یک ماه مرخصی از تاریخ ۲۳ آذر ۱۳۲۳ نموده‌اند کمیسیون عرایض عذر ایشان را موجه تشخیص داده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس - آقایانی که با یک ماه مرخصی آقای دکتر معاون موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. عرض کنم دو فقره گزارش دیگر هست که خیلی هم مختصر است یکی راجع به تمدید کمیسیون انتخابات است که بلاتکلیف مانده خوانده می‌شود، مذاکره‌ای هم ندارد و فوراً رأی گرفته می‌شود چون کمیسیون معطل است و چند جلسه هم هست که اینجا مانده است.
۳- تصویب تمدید مدت کمیسیون انتخابات
(گزارش کمیسیون انتخابات توسط آقای هاشمی به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
کمیسیون انتخابات که به موجب تصمیم قانونی مصوب ۱۵ شهریور ماه ۱۳۲۳ برای اصلاح و تهیه و تنظیم قانون انتخابات تشکیل شده بود در تاریخ ۲ آبان ۱۳۲۳ اولین جلسه خود را تشکیل و مرتباً هر هفته مشغول کار بوده است و گذشته از بحث در کلیات نظریات دیوان کشور و دانشکده حقوق را درخواست و مورد توجه قرار داده است به علاوه سوکمیسیونی نیز برای تهیه و تنظیم طرح مزبور تشکیل و سوکمیسیون هم وظیفه خود را انجام و طرحی هم در این باب تهیه کرده است. نظر به اهمیت موضوع که ایجاب می‌کند با مطالعه بیش‌تری گزارش کمیسیون تقدیم مجلس شورای ملی شود و چون مناسب به نظر رسید که نظریات آقایان نمایندگان محترم نسبت به حوزه‌های انتخاباتی ایشان نیز خواسته شود و چون به موجب قانون مزبور لازم است جلب نظر وزارت کشور هم بشود و وزارت کشور هنوز نظریه خود را نداده است و نظر به این که مهلت مقرر دو ماه مذکور و در قانون مزبور به تاریخ دوم بهمن ماه ۱۳۲۳ منتقضی می‌شود تقاضا می‌نماید که مهلت مقرر مزبور را یک ماه تمدید نمایند.
رئیس - آقایان پنج نفر اجازه خواسته‌اند اجازه بدهید یک مخالف و یک موافق حرف بزنند آقای روحی مخالفید؟
روحی - عرض کنم یک طوری شده بود که واقعاً کمیسیون خیلی دقت کرد و بنده هم که به عضویت این کمیسیون مفتخرم یک ماه را برای تمدید کم می‌دانم و پیشنهاد می‌کنم موافقت بفرمایید که این کمیسیون تا آخر فرودین ماه ادامه پیدا کند چون اگر کم‌تر از این مدت باشد کمیسیون نمی‌تواند کاری انجام بدهد و این موهن است برای مجلس شورای ملی که باز هم بیاید این خبر به مجلس برای تمدید و وقت مجلس گرفته می‌شود این است که بنده تقاضا می‌کنم که آقایان موافقت بفرمایند تا آخر فروردین ماه آینده کمیسیون مهلت داشته باشد.
رئیس - اقای فرمانفرمائیان
فرمانفرمائیان - در این باب عرضی ندارم.
رئیس - آقای دکتر شفق.
دکتر شفق - بنده تصور می‌کنم که این کمیسیون منظوری و غرضی جز این که این موضوع را مطالعه کند ندارد و این چه لزوم دارد که ما مدت را تمدید کنیم به عقیده بنده تا آخر دوره باید اختیار داد و تأکید کرد که هر چه زودتر نتیجه عملیاتش را به مجلس گزارش بدهد.
رئیس - آقای طباطبایی فرمایشی داشتید؟
طباطبایی - عرض کنم که اولاً این راپورتی که از کمیسیون مبتکرات می‌آید… (یکی از نمایندگان - کمیسیون انتخابات است)… مقصود من این بود وقتی که یک مدت قانونی برای یک کمیسیون هست آن مدت قانونی که منقضی شد آن کمیسیون هم منقضی است و نمی‌تواند کار کند مگر این که قانون و نظامنامه را مجلس شورای ملی به هم بزند مدتی که برای این کار معین شده بود (توجه بفرمایید) مدتی که برای این کار معین شده بود گویا یک ماه یا دو ماه بوده این مدت منقضی شده و هنوز کمیسیون کار خودش را نکرده و راپورتش را نداده است و موفق نشده است که کارش را بکند آن وقت تقاضا می‌کند یک ماه دیگر تمدید شود تازه خود کمیسیون که یک ماه خواسته دو سه نفر از آقایان معتقدند که دو سه ماه تمدید شود این به عقیده من صحیح نیست مسئله اصلاح قانون انتخابات یک امر مهمی است و قابل دقت است و در خود متن گزارش هم نوشته است که وزارت کشور نظریه نداده و نخواسته نظر بدهد و حال آن که باید حتماً نظر بدهد، من خواستم از آقایان خواهش بکنم حالا که کمیسیون نتوانسته این کار را بکند این طرح را بدهیم به دولت و وزارت کشور خودش مطالعاتش را بکند و دولت هم مکلف است که این کار را انجام بدهد بعد از این که دولت نظر داد و اصلاح کرد و آمد به مجلس می‌رود به کمیسیون مربوط و جریان عادی و صحیح خودش را طی می‌کند و می‌آید به مجلس.
یکی از نمایندگان - مذاکرات کافی است
دکتر عبده - بنده مخبرم اجازه می‌فرمایید.
رئیس - بفرمایید.
دکتر عبده - عرض می‌کنم نظر به اهمیت موضوع انتخابات مجلس شورای ملی آمد یک کمیسیونی تشکیل داد که در ظرف دو ماه طرحی برای اصلاح قانون انتخابات تهیه کند و به عرض مجلس برساند همان روز که این مدت معین شد بنده و یک عده از رفقا نظر داشتند که این مدت برای تهیه یک طرحی راجع به قانون انتخابات که دآراءی کمال اهمیت است کافی نیست معذلک بنده می‌توانم به آقایان اطمینان بدهم که یکی از کمیسیون‌هایی که مرتب کار خودش را کرده و هر هفته تشکیل شده و حتی یک سوکمیسیونی هم تشکیل داده برای تهیه طرح قانون انتخابات و این سوکمیسیون هم هر هفته دو دفعه تشکیل شده است همین کمیسیون انتخابات است، ما به هیچ‌وجه کوتاهی نکرده‌ایم حتی برای این که با مطالعه زیادتری اصلاحات لازمه را کرده باشیم از دیوان کشور و دانشکده حقوق هم کسب نظر کردیم آنجاها هم نظریه دادند و آن نظریات هم در کمیسیون مورد مطالعه قرار گرفت و مخصوصاً از نظریه دانشگاه و دانشکده حقوق خیلی استفاده کردیم و از طرح جناب آقای دکتر مصدق هم ما خیلی استفاده کردیم برای این که با مطالعه خیلی زیادی نوشته شده ولی تصدیق بفرمایید که موضوع دآراءی کمال اهمیت است و اخیراً که مدت کمیسیون در شرف انقضا بود اعضای کمیسیون با همدیگر مذاکره کردند یک نظریه این بود که مدت کمیسیون دو ماه و سه ماه اضافه شود و یک نظریه این بود که برای یک ماه تمدید شود وقتی ما حساب کار خودمان را کردیم دیدیم اگر یک ماه به ما مهلت بدهند انشاءالله قادر خواهیم بود که طرح قانون اصلاح انتخابات را آن طوری که آقایان انتظار دارید با در نظر گرفتن تمام جوانب
و اطراف کار تقدیم کنیم و این که آقای طباطبایی فرمودند این کار سابقه ندارد من تعجب می‌کنم برای این که خود ایشان مکرر ملاحظه فرموده‌اند که در موضوعات مختلف در مواردی که کمیسیون برای اعمال اختیآراءتش یک وقتی را قائل شده بود بعد از انقضای مدت این کار را کردند، این محتاج به طرح علیحده هم نیست و طرح علیحده هم جز این که وقت را تلف بکند نتیجه دیگر نخواهد داشت و بنده تقاضا می‌کنم به عرایض اعضای کمیسیون توجه بفرمایید و برای یک ماه مدت کمیسیون را تمدید کنید من اطمینان می‌دهم به آقایان که در این مدت یک طرح مناسبی که نظر آقایان را تأمین بکند خدمت‌شان تقدیم کنیم. ضمناً این نکته را هم عرض کنم که در قانون قید شده که نظریه وزارت کشور را بایستی ما در دست داشته باشیم، ما مکرر به دولت مراجعه کرده‌ایم ولی متأسفانه هنوز وزارت کشور نظریه خودش را نداده است و چون ما بایدتوجه به نظریات وزارت کشور داشته باشیم حتماً لازم است مدت کمیسیون تمدید بشود با این مقدمات تصور می‌کنم که موافقت خواهید فرمود که وقت کمیسیون یک ماه دیگر تمدید شود.
نمایندگان -رأی. رأی
رئیس - عرض کنم برای این که آقای طباطبایی متوجه باشند عرض می‌کنم آن قاعده‌ای که گفتید برای کمیسیون‌های عادی که مدت آن ۶ ماه است صحیح است ولی کمیسیون‌های فوق‌العاده تابع اوضاع فوق‌العاده هستند و سابقه تمدید هم دارند ممکن است یک کمیسیونی پنج روز یا ۶ روز بیش‌تر نباشد در صورتی که نظامنامه مدت کمیسیون را ۶ ماه مقرر می‌دارد بنابراین کمیسیون‌ها تابع آن مقررات نیستند و سوابق زیادی هم از این موضوع در مجلس هست بنابراین به نظر بنده مانعی ندارد. آقایانی که موافقند با یک ماه تمدید مدت کمیسیون انتخابات قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
۴ - قرائت مراسله وزارت دآراءیی راجع به حل اختلاف بین دولت و رئیس کل دآراءیی
رئیس - عرض کنم یک مراسله از طرف وزارت دآراءیی راجع به اختلافی که در باب انفصال رئیس بانک مالی هست به مجلس رسیده پیشنهاد بنده این است که در مطرح کردن این لایحه چون سابقه نداشته است باید یک طرزخاصی برایش اتخاذ کرد مثلاً یک کمیسیون از شعب انتخاب شوند یا کمیسیون دادگستری این کار را بکند این است که باید آقایان درخارج مباحثه و مطالعه کنند و برای جلسه آتیه مطرح شود فعلاً خوانده می‌شود و تعیین تکلیف آن را موکول به بعد می‌کنیم.
(به شرح زیر قرائت شد)
مجلس شورای ملی
آقای دکتر میلسپو رئیس کل دآراءیی در تاریخ ۱۵ مهر ماه ۱۳۲۳ به استناد ماده ۸ قانون مصوب ۲۱ آبان ماه ۱۳۲۱ با مشورت قبلی وزیر دآراءیی وقت به موجب حکم خود از اول آبان ماه آقای مدیر کل بانک ملی ایران را عزل نموده و در تاریخ ۱۶ مهر ماه به منظور اقدام در تأیید و اجرای این حکم پیشنهادی از طرف وزارت دآراءیی با طرح تصویب‌نامه تهیه و از هیئت وزیران تصویب آن را درخواست می‌نماید. هیئت وزیران در تاریخ ۲۰ مهر ماه ۱۳۲۳ انفصال رئیس بانک ملی را قبل از جلب نظرهیئت دولت مخالف با ماده ۱۶ قانون اساسنامه بانک ملی ایران دانسته و نظریه رئیس کل دآراءیی را تصویب نمی‌نماید.
در موقع تشکیل دولت جدید آقای رئیس کل دآراءیی مجدداً اجرای نظریه خود رامبنی بر انفصال آقای ابتهاج مدیر کل بانک ملی ایران تعقیب و دولت نسبت به این موضوع نظریه سه نفر از مشاورین حقوقی را خواسته و مشاورین مذکور نظریه هیئت دولت سابق را مطابق شرح ضمیمه تأیید نموده‌اند و مراتب به آقای رئیس کل دآراءیی ابلاغ گردیده و تذکر داده شد چنانچه با نظریه مذکور موافقت ندارند مراتب طبق ماده ۱۵ قانون ۲۱ آبان ماه ۱۳۲۱ به اطلاع مجلس شورای ملی خواهد رسانید.
نظر به این که رئیس دآراءیی در نظریه خود مبنی بر حق انفصال مدیر کل بانک ملی طبق ماده ۸ قانون استخدام خود باقی هستند مراتب به عرض مجلس شورای ملی می‌رسد تا تصمیم مجلس شورای ملی مطابق ماده ۱۵ قانون استخدام رئیس کل دآراءیی ابلاغ گردد.
رئیس - مطلب در جلسه آتیه مطرح خواهد شد.
بعضی از نمایندگان - اجازه فرمایید در اطرافش صحبت شود.
ملک‌مدنی - چیزی را که قرائت کردند و به جلسه آتیه موکول شد دیگر نبایددر اطرافش بحث کرد الآن قسمت‌هایی از بودجه مملکتی تکلیفش معلوم نشده اگر مقصود این است که بودجه اداری فرهنگ امروز هم نگذرد بد نیست مطرح بفرمایید اما وقتی که مذاکره در اطراف آن به عمل آمده و همه آقایان اهمیت آن را احساس کرده‌اید و طرفدار هستید که باید این بودجه فرهنگ بگذرد موافقت بفرمایید این لایحه که خوانده شد بماند برای جلسه بعد و فعلاً این قسمت بودجه را تمام کنیم (صحیح است)
۵- طرح و تصویب یک قسمت از لایحه مربوط به متمم دو دوازدهم بودجه
رئیس - بقیه مذاکرات بودجه مطرح است.
وزیر دآراءیی - ماده واحده قسمت الف مذاکره شد و ریاست مجلس شورای ملی هم کفایت مذاکرات را اعلام کردند حالا قسمت (ب) باید مطرح شود و اینجا یک اشتباهی در نوشتن شده چون بنده قسمت‌ها را به ترتیب حروف تهجی کرده بودم قسمت الف و بعد (ب) قسمت الف که تمام شد حالاخواهش می‌کنم قسمت (ب) که مربوط به بهداری است قرائت بفرمایید.
ملک‌مدنی - بنده هم با نظرآقای وزیر بهداری موافق هستم که همین طور که فرمودند قسمت ب مطرح شود بلکه انشاءالله امروز موفق شویم بهداری و فرهنگ را بگذرانیم که این بلاتکلیفی اساساً خاتمه پیدا کند.
تبصره ۵- اعتبار اضافی مبلغ ده میلیون ریال به وزارت بهداری برای جلوگیری از بیماری‌ها جهت شش ماهه آخر سال ۱۳۲۳ داده می‌شود که برای خرید و مجهز نمودند ۴۸ آمبولانس (کامیون) و خرید دارو و مجهز نمودند ۴۸ آمبولانس (کامیون) و خرید دارو و سایر مخارج مربوطه برای مبارزه با بیماری‌های عفونی به مصرف برسد.
رئیس - آقای فرهودی
فرهودی - بنده خوش‌وقتم که آقای وزیر بهداری واقعاً مورد اعتماد و توجه آقایان است مسئله بهداری هم از مسائل عمده‌ای است که جزء برنامه این مجلس است برای این که آن روزی که مجلس چهاردهم افتتاح شد اعلیحضرت همایونی در نطق افتتاحیه خودشان به سه موضوع اساسی اشاره کردند توسعه فرهنگ و توسعه بهداری و توسعه کشاورزی مجلس هم در جوابی که به نطق همایونی داد این سه امر را قبول کرد پس در حقیقت برنامه مجلس چهاردهم توجه و توسعه این سه امر مهم است که فرهنگ و بهداری و کشاورزی است خوشبختانه بودجه که در اول سال از طرف وزارت دآراءیی تقدیم شد اعتبار کافی برای بهداری منظور شد که بنده رقم آن را می‌خواهم در ردیف ۱۰ بودجه دو میلیون و سی و هشت هزار ریال اضافه بودجه برای بهداری منظور شده است که بیست میلیون و خرده باشد این اعتبار اضافی است که دولت برای بهداری منظور کرده است و با این که نظر دولت و مجلس توسعه بهداری است بنده تعجب می‌کنم که چه شده است که این بیست میلیون تبدیل شده است به ده میلیون یعنی نصف شده است حالا اضافه نکردند دیگر چرا کم می‌کنند و بعد یک مسئله مهم‌تر و آن این است که ما چیزی به آخر سال نداریم فقط دو ماه بلکه کم‌تر داریم مطابق مقررات قانون محاسبات عمومی هر اعتباری که تا آخر سال تعهد نشود صرفه‌جویی می‌شود و اگر تعهد شد و تا سه ماه بعد از سال بعد هم پرداخت نشد یعنی بعد از خاتمه دوره عمل پرداخت نشود جزو دیون دولت محسوب می‌شود ولی فعلاً فرصت برای شما کم است اگر اول سال بود
نگرانی نبود ولی حالا من می‌ترسم تا این قانون تصویب بشود و شما بخواهید استفاده کنید موقع تعهدتان بگذرد بنابراین بنده استدعا می‌کنم از آقای وزیر دآراءیی و آقای وزیر بهداری که موافقت بفرمایند که نسبت به این اضافه اعتبار بهداری دوره تعهد را امتداد بدهیم به سه ماه از سال بعد که وزارت بهداری بتواند استفاده کند نه این که حالا هم که بیست میلیون ریال را برخلاف نظر مجلس آمده‌ایم و نصف کرده‌ایم آن وقت آن هم دو ماه به آخر سال تصویب کنیم که تا وزارت بهداری بخواهد کاری بکند سال تمام بشود و نتواند کاری بکند این را می‌خواستم مخصوصاً از آقای وزیر بهداری استدعا کنم که توجه بفرمایند.
رئیس - مذاکره در کلیات تمام شده است و حالا باید پیشنهادها هم تمام شود در اصل ماده دیگر حرفی زده نمی‌شود.
ملک‌مدنی - بنده می‌خواستم همین را عرض کنم که مذاکرات در شور ماده خاتمه پیدا کرده و حالا هم اگر آقایان نظری دارید باید به طور پیشنهاد راجع به تبصره ۵ که الآن مطرح می‌شود بفرمایند بنده می‌خواستم این را عرض کنم که درکلیات دیگر نمی‌شود مذاکره کرد چنانچه عرض کردم باید پیشنهادی بدهید که من این نظر اصلاحی را دارم (فرهودی - بنده هم همین راعرض کردم) و الا صحبت در کلیات دیگر موقع ندارد.
رئیس - پیشنهادها خوانده می‌شود:
پیشنهاد آقای رحیمیان.
(یکی از نمایندگان - تشریف ندارند)
پیشنهاد آقای دکتر معاون: پیشنهاد می‌نمایم که تبصره زیر به ماده واحده افزوده شود:
تبصره - دولت مکلف است از اعتبار تصویب شده در این ماده مبلغ کافی در اختیار دانشکده پزشکی برای توسعه تالار تشریح بگذارد تا دانشکده پزشکی بتواند در اول سال تحصیلی آتیه دویست نفر شاگرد قبول بنماید.
دکتر معاون - عرض کنم یکی از دلایل عدم رضایت مردم از وضع بهداشت نداشتن طبیب است روزی نیست که از ولایات شکایتی نرسد که ما طبیب نداریم و وقتی که ما مراجعه بکنیم به وزارت فرهنگ هزار و یک دلیل می‌آورند و می‌گویند که ما طبیب نداریم و درخواست ما مورد قبول واقع نمی‌شود برای چه؟ برای این که می‌گویند طبیب نداریم در این مملکت در حدود ۱۵۰۰ الی ۱۷۰۰ تا طبیب وجود دارد با وجود این که این آب و خاک در حدود دوازده هزار بلکه هیجده هزار نفر طبیب لازم دارد و طبیب هم یک چیزی نیست که بشود بعد از جنگ وارد کنیم. منتها صد تا یا صد و بیست تا طبیب بتوانیم از خارج بیاوریم که در ایران مشغول خدمت بشوند برای این که ما بتوانیم در تمام نقاط کشور طبیب بفرستیم دولت ناچار است که مؤسساتی را که در آنجا طبیب تربیت می‌کند توسعه بدهد تالار تشریح دانشکده پزشکی فعلاً در حدود ۱۲۰ الی ۱۵۰ نفر شاگرد بیش‌تر نمی‌تواند قبول کند برای این که تالار تشریح و مؤسسات دیگر دانشکده پزشکی گنجایش شاگرد بیش‌تری ندارد در موقع تصویب ماده راجع به تعلیمات اجباری بنده چنین تقاضایی کردم و آقای وزیر فرهنگ وقت هم قول دادند که این منظور را در اولین مرحله عملی کنند و تا امروز حسب‌العمول وعده که داده بودند ما ندیدیم که عملی شود این است که بنده مجبور شدم که تقاضای خود را دوباره تکرار کنم اگر آقایان طبیب می‌خواهند باید مؤسساتی که در آنجا طبیب تربیت می‌شود توسعه بدهند و الا از فردا درخواستی از بهداری نمی‌توانیم بکنیم حالا بسته به نظر آقایان است.
هاشمی - بنده تذکر نظامنامه دارم.
رئیس - از آقایان تقاضا می‌کنم که بر طبق نظامنامه برای نطق مفصل تشریف بیاورند پشت تریبون اگر مختصر است که هیچ همان جا بفرمایند آقای دکتر زنگنه.
دکتر زنگنه - عرض بنده مختصر است عرض کنم پیشنهاد آقای دکتر معاون کاملاً صحیح است ولی این قسمت باید در قسمت فرهنگ تأمین شود و این مقداری که به وزارت بهداری داده می‌شود این نظر بنده را تأمین نمی‌کند ما در کمیسیون بودجه تقاضا کردیم آقای میلسپو و آقای وزیر دآراءیی هم
بودند و وعده دادند که این موضوع را از محل صرفه‌جویی دولت تأمین کنند و همان طور که آقای دکتر معاون فرمودند در سه ماه قبل وعده کردند که ما این پول را داریم و اقدام هم می‌کنیم و من استدعا می‌کنم از آقای وزیر دآراءیی که جواب بفرمایند چرا با این وعده عمل نشده است و چه وقت اقدام خواهند کرد.
وزیر دآراءیی - راجع به توسعه تالار دانشکده پزشکی بنده هم موافقت می‌کنم و ترتیبی داده خواهد شد و امسال آن قدر که احتیاج دارد از محل خود دانشکده برداشته بشود و برای سال ۱۳۲۴ در بودجه منظور می‌شود بنابراین منظور آقا تأمین می‌شود و این تبصره هم مربوط به آن نیست.
یک گزارش از اداره کل ساختمان آمده که مبلغش حالا خاطرم نیست که برای توسعه این تالار این قدر اعتبار لازم است که یک مبلغ را امسال بدهند و بقیه‌اش را سال دیگر ما هم همین طور خواهیم کرد.
رئیس - آقای ملک‌مدنی
ملک‌مدنی - راجع به پیشنهاد آقای دکتر معاون اعتباری که لازم دارد باید وزارت فرهنگ پیشنهاد کند از وزارت دآراءیی هم اجازه‌اش گرفته شود حالا هم به طوری که آقای وزیر دآراءیی فرمودند بنده هم کاملاً با این نظریه موافق هستم تالار تشریح دانشکده پزشکی گنجایش صد تا شاگرد بیش‌تر ندارد و باید توسعه داده شود که لااقل شاگردان بیش‌تری بتوانند استفاده کنند.
دکتر معاون - اجازه بفرمایید اینجا یک سوء‌تفاهمی شده است بنده تقاضا نکرده از ده میلیون ریال وزارت بهداری این عمل انجام شود بنده تقاضا کردم از همان ماده واحده وزارت فرهنگ یعنی از آن مبلغی که به وزارت فرهنگ داده شده این منظور را عملی نمایند.
رئیس - دیگر توضیح موقع ندارد آقای دکتر اجازه فرمایید رأی بگیریم آقای ملک‌مدنی فرمایشی دارند؟
ملک‌مدنی - این ماده اساساً مذاکره‌اش تمام شده و این پیشنهاد دیگر مورد ندارد بعد از این که به ماده رأی گرفته شده و تمام شده دیگر مورد ندارد.
رئیس - پیشنهادات راجع به فرهنگ دیگر مورد ندارد ولی پیشنهادات راجع به بهداری مورد دارد و می‌شود صحبت کرد. آقای دکتر معاون
دکتر معاون - عرض کنم اگر این قول مثل قول‌های سابق نیست بنده پس می‌گیرم و الا اگر این قول هم مثل قول‌های سابق باشد بنده دوباره پیشنهاد می‌کنم که تالار تشریح را توسعه بدهند و همین طور که آقایان شاهدند دو سال است که قول می‌دهند و عملی نمی‌شود ولی اگر به قول خودشان وفا می‌کنند بنده حرفی ندارم و پس می‌گیرم.
رئیس - پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود:
یک امضایی است که ما به امضای آن مأنوس نیستیم پیشنهاد خوانده می‌شود هر که پیشنهاد کرده است بگوید
«پیشنهاد می‌کنم که از اعتبار منظور در ماده ۶ وزارت بهداری مکلف شود در تکمیل ساختمان عمارت بیمارستان مینودشت اقدام نماید»
هاشمی - گویا این پیشنهاد متعلق به آقای دکتر فلسفی است
یک نفر از نمایندگان - آقای دکتر فلسفی تشریف ندارند.
ملک‌مدنی - صاحب پیشنهاد که نیست بگذارید کنار
رئیس - پیشنهاد آقای فرهودی قرائت می‌شود (ببخشید پیشنهادشان مال آبیاری است) پیشنهاد آقای صدرقاضی قرائت می‌شود:
بنده پیشنهاد می‌کنم وزارت بهداری مکلف شود چند دستگاه از آمبولانس‌ها را با لوازم به شهرستان‌ها تخصیص دهند
رئیس - آقای صدرقاضی
صدرقاضی - عرض کنم بنده در موقعی که آقای وزیر بهداری لایحه سازمان بهداری را تقدیم مجلس کردند در آن موقع یک تذکری دادم که شهرستان‌ها را هم باید متوجه بود اگر خاطرتان باشد خدمتتان عرض کردم که آنجا یک شهرستان بزرگی است دآراءی دویست هزار نفر جمعیت طبیب آنجا منحصر به یک نفر و تشکیلاتش هم منحصر به یک پیشخدمت است و یک نفر آبله‌کوب استدعا کردم که یک
توجهی بفرمایند که در آنجا امراض گوناگون زیاد است و اخیراً هم به بنده نوشته‌اند که در اینجا مرکز تیفوئید و تیفوس درست شده این است که خواستم تقاضا کنم که از این آمبولانس‌ها با لوازم آن را امر بفرمایید اقلاً یکی از آنها را به آنجا تخصیص بدهند ضمناً هم در قسمت اعزام طبیب نیست به آنجایک توجهی بفرمایید.
رئیس - آقای وزیر بهداری
وزیر بهداری - بنده از تذکر آقای صدرقاضی خیلی متشکر هستم ولی قبل از این که ایشان تذکر بدهند بنده در این فکر بوده‌ام یکی از این درمانگاه‌های سیار را اختصاص داده‌ام به آن ناحیه مخصوصاً سپرده‌ام و دستور داده‌ام که اول برود به مهاباد و از آنجا به هر ناحیه‌ای که تعیین شده است برود بنابراین گمان می‌کنم منظور آقای صدرقاضی تأمین شده است و دیگر تصور نمی‌کنم احتیاجی به این پیشنهاد باشد.
رئیس - آقای صدرقاضی پیشنهادتان را پس گرفتید؟
صدرقاضی - اگر قول داده‌اند دیگر پس گرفتن ندارد قبول که فرمودند.
رئیس - پس رأی می‌گیریم.
صدرقاضی - (خطاب به آقای وزیر بهداری) استدعا می‌کنم قبول بفرمایید.
وزیر دآراءیی - اجازه می‌فرمایید؟
رئیس - بفرمایید.
وزیر دآراءیی - عرض کنم برای هر شهری که لازم نیست یک چیزی علاوه بشود آقای وزیر بهداری که قبول کرده‌اند و تعیین هم شده است و حتماً هم خواهد رفت بنابراین دیگر نوشتن در ماده لازم نیست خواهش می‌کنم که ایشان از نوشتن در ماده صرف نظر بکنند.
صدرقاضی - بسیار خوب امیدوارم که مثل دفعه سابق نشود که فرمودند طبیب می‌فرستم و نفرستادند.
وزیر بهداری - ما فرستادیم.
صدرقاضی - نفرستادید آقا. کی فرستادید؟ ابداً نفرستادید.
وزیر بهداری - آقا ما در تمام نقاط مملکت فرستادیم حالا شما اطلاع ندارید بنده چه عرض کنم.
رئیس - پیشنهادی شبیه به پیشنهاد آقای صدرقاضی از طرف آقای حاذقی رسیده که قرائت می‌شود:
پیشنهاد می‌کنم جمله زیر به تبصره افزوده شود.
۴۸ آمبولانس به نسبت عادلانه میان استان‌ها و شهرستان‌ها تقسیم خواهد شد.
رئیس - آقای حاذقی
حاذقی - عرض کنم من یک جمله بیش‌تر توضیح نمی‌دهم چون در سابق تقسیم این اعتبآراءت به یک نسبت مساوی بین شهرستان‌ها و استان‌ها انجام نمی‌گرفت چنانچه آقایان باید در نظر داشته باشند که در فارس که دآراءی شش شهرستان است ما یک مریضخانه دولتی بیش‌تر نداریم الآن چند سال است شروع کرده‌اند و هنوز تمام نشده و حال آن که در یک نقطه دیگر برعکس چندین بیمارستان داریم بنابراین بنده پیشنهاد کردم که به نسبت عادلانه بین استان‌ها و شهرستان‌ها تقسیم کنند که به این شش شهرستان فارس لااقل چند تایی برسد
رئیس - آقای وزیر بهداری
وزیر بهداری - عرض کنم این که ۴۸ کامیون در نظر گرفته شده برای این است که به تمام نقاط کشور فرستاده شود همان منظوری که آقای حاذقی دارند تأمین شده است و امیدوارم که سال دیگر شاید بتوانیم بیش‌تر برسانیم ولی نظر ایشان در هر صورت تأمین شده است این است که خواهش می‌کنم مسترد بفرمایند.
رئیس - آقای حاذقی مسترد داشتید؟
حاذقی - به طوری که آقای وزیر بهداری فرمودند پس می‌گیرم.
رئیس - پیشنهاد آقای رحیمیان قرائت می‌شود:
پیشنهاد می‌کنم به ماده سوم تبصره زیر اضافه شود:
به وزارت دآراءیی اجازه داده می‌شود از محل پرداخت هزینه‌های ضروری. مخارج تکمیل ساختمان دو بیمارستان ناتمام قوچان
و شیروان را بپردازند تا این که از خسارت متصوره جلوگیری و این دو بیمارستان تکمیل و مورد استفاده عموم قرار گیرد.
رئیس - آقای رحیمیان
رحیمیان - قوچان موقعیتش مرزی است…
یک نفر از نمایندگان - بلندتر
رحیمیان - چشم، عرض کردم که قوچان موقعیتش مرزی است و گذشته از این دآراءی چندین شهر و قصبات است و یکی از شهرهای مهم خراسان است و ۵۵۰ قریه دارد هیچ‌گونه مریضخانه در آنجا وجود ندارد قبل از شهریور در آنجا دو مریضخانه ساخته شد که یکیش در قوچان بود و یکیش در شیروان بعد از شهریور به واسطه نبودن بودجه همین طور ناتمام مانده است و این پیشنهادی را که بنده دادم البته قبلاً خدمت آقای وزیر بهداری عرض کرده‌ام چون بودجه‌ای نبود وسیله نبود همین طور ناتمام مانده است گمان می‌کنم ممکن است که بودجه رو به تقلیل برود و آنها از بین برود و در این صورت بنده تقاضا می‌کنم و خواهش می‌کنم از آقایان نمایندگان محترم که در این قسمت توجهی بفرمایند برای این که در چند جلسه قبل بنده عرض کردم با این که خدمت آقای وزیر بهداری آراءدات دارم ولی حرفمان به جایی نمی‌رسد و ناچار شدم که متوسل بشوم به همکآراءن و نمایندگان محترم اگر چه در هیچ مورد به عرایض ما توجهی نمی‌کنند ولی این قسمت مربوط است به دویست و پنجاه هزار نفر قوچانی این است که استدعا می‌کنم توجه بفرمایند و موافقت بفرمایند که اقلاً یک اسباب شکرگزاری برای یک قسمت مهم از شهرستان خراسان بشود.
رئیس - آقای وزیر بهداری
وزیر بهداری - فرمایش آقای رحیمیان صحیح است که قبل از شهریور دو مریضخانه یکی در قوچان و یکی در باجگیران شروع شده است…
رحیمیان - باجگیران خیر. شیروان
وزیر بهداری -… بلی ببخشید در شیروان شروع شده است ولی این از اعتبآراءت شهرداری‌ها بوده است و امروز به واسطه نقصان اعتبار شهرداری‌ها این مریضخانه‌ها ناقص مانده و تمام نشده و الا اگر به دست خود وزارت بهداری بود شاید تا حالا تمام شده بود چون شهرداری‌ها بودجه نداشته ناتمام مانده این است که تا کنون چندین مرتبه به شهادت خودشان از وزارت دآراءیی پول خواسته‌ام که اینجا را بلکه تمام بکنیم ولی یک محظوراتی بود که احتیاج به عرض کردن نیست ولی در بودجه ۱۳۲۴ وزارت بهداری هست بنده کوشش خواهم کرد که نظرشان را تأمین کنم و بلکه بهتر بکنیم خواهش می‌کنم که پیشنهادشان را مسترد بفرمایند.
ملک‌مدنی - این نظر آقای رحیمیان صحیح است باید مریضخانه در آنجا باشد و حالا هم شالوده‌اش ریخته شده است و برای تکمیل آن بنده هم معتقدم همان طور که آقای وزیر بهداری فرمودند و در نظر دارند لااقل شهرداری‌های مرزی یک بیمارستانی در آنجا تأسیس نمایند.
یک نفر ازنمایندگان - آقای رحیمیان پیشنهاد خودشان را مسترد فرمودند.
رئیس - پیشنهادی شبیه به پیشنهاد آقای صدرقاضی و آقای حاذقی از آقای فرمانفرمائیان هست که قرائت می‌شود:
اصلاح زیر پیشنهاد می‌شود تقسیم آمبولانس‌ها با رعایت احوال در شهرستان‌ها خواهد بود.
رئیس - آقای فرمانفرمائیان
فرمانفرمائیان - آقای وزیر بهداری توجه بفرمایند هر وقت از این صحبت‌ها می‌شود به طور متحدالشکل نمایندگان شهرستان‌ها یک پیشنهاداتی می‌کنند اصلاً باید قبل از این که این قبیل لوایح به مجلس برسد آقایان وزرا باید متوجه باشند که این قبیل مذاکرات و صحبت‌ها قطعاً پیش می‌آید همین طوری که آقای رحیمیان و آقای صدرقاضی پیشنهاد نمودند آقایان دیگر هم می‌کنند جهتش این است که وضع شهرستان‌ها از همه جهت خراب است هم از جهت فرهنگ و هم از جهت بهداشت و هم از جهات دیگر و مخصوصاً بنده از
آنهایی هستم که تمام امیدواریم این است که آقای وزیر بهداری با کمال بی‌نظری و حسن نیتی که دارند و واقعاً می‌خواهند یک کارهایی بکنند ولی ملاحظه بفرمایید با این همه مذاکرات در تمام این مملکت پهناور می‌خواهیم بهداریش را با بیست میلیون ریال اصلاح بکنیم اینها یک چیزهایی است که خود دولت قبل از این که این قبیل لوایح به مجلس بیاید باید متوجه باشد و اینها تمام دلیلش این است که دولت به طوری که باید متوجه نیست و اوقات ما را با این قبیل صحبت‌ها می‌گذراند اینها باید در هیئت دولت حل شود که این کار را با ده میلیون ریال نمی‌شود انجام کرد معلوم است از هر جا شده است باید جمع کرد ده میلیون ریال یکی از سرقت‌های کوچکی است که در فلان انبار می‌شود قند و شکر به مردم نمی‌دهند ولی انبار قند و شکر در تهران کشف می‌شود اینها یک مطالبی است که دولت باید متوجه باشد البته ما هم این بیانات را مجبوریم بکنیم و البته اینها تمام مکررات است ولی ناگزیر هستیم که در هر مورد که پیش آید صحبت بکنیم حالا هم بنده پیشنهاد خودم را مسترد می‌دارم و امیدوارم که آقای وزیر بهداری در موقع خودش توجه کاملی بنمایند.
رئیس - شبیه به همین پیشنهاد هم از طرف اقای محمد طباطبایی پیشنهادی رسیده است که قرائت می‌شود:
پیشنهاد می‌کنم یکی از آمبولانس‌ها به مریضخانه سبزوار تخصیص داده شود.
محمد طباطبایی - مقصود من از این پیشنهاد یک اغتنام فرصتی است هیچ کدام از آمبولانس‌ها به سبزوار تخصیص داده شود.
محمد طباطبایی - مقصود من از این پیشنهاد یک اغتنام فرصتی است هیچ کدام از آمبولانس‌ها به سبزوار تخصیص داده نشده البته به عرض آقا رسیده است که در سبزوار مریضخانه نیست و مریضخانه نیمه تمامی ساخته شده که ساختمان آن هم ناتمام مانده است و اخیراً هم من از دو سه مقام و ازد و سه جا به نام مریضخانه سبزوار تقاضای مساعدت کرده‌ام فرصت را مغتنم می‌شمارم و از آنجا تشکر می‌کنم و از آقای وزیر بهداری انتظار دارم که عطف توجه بیش‌تری بنمایند شاید مریضخانه ناتمام سبزوار تمام شود و انشاءالله خودشان تشریف ببرند و افتتاح نمایند.
اعلیحضرت همایونی در یک شبی که چند نفر از آقایان نمایندگان هم بودند از بنده راجع به سبزوار سؤالاتی کردند و یک توضیحاتی خواستند و یک جواب‌هایی به ایشان عرض کردم همان جا به آقای وزیر دربار امر کردند که یک مبلغ نسبتاً کافی به آنجا داده شود ولی موکول به کمک و اقدام وزارت دآراءیی فرمودند که از این جهت من مأیوس هستم و مصمم هستم که اگر فرصتی شد و شرفیات شدم تقاضا کنم که خودشان شخصاً این کمک را بفرمایند و بعداً اگر از این ۶۰ میلیون وزارت بهداری پولی داد البته احتساب خواهد شد ولی البته بنده از این عنایت شاهانه تشکر می‌کنم. کمک دیگری از طرف آقای کازرونی و آقای امامی شده است که حاضر شده‌اند یک مقداری پارچه به آنجا بدهند و آقای نیک‌پور هم شیشه‌های آنجا را تعهد کرده‌اند و از ایشان هم تشکر می‌کنم. از آقای وزیر بهداری که تا به حال به طور خصوصی چندین دفعه خواهش کرده‌ام حالا هم در مجلس استدعا می‌کنم که نسبت به سبزوار که یکی از شهرهای بزرگ و مهم خراسان است و مریضخانه اصلاً ندارد توجه بکنند که این مریضخانه انشاءالله تکمیل بشود و افتتاح بشود در ضمن پیشنهادم را هم پس می‌گیرم.
وزیر دآراءیی - بنده برای اطلاع آقا و سایر آقایان نمایندگان محترم می‌خواستم عرض بکنم که قبل از شهریور ۱۳۲۰ یک پول‌هایی در شهرداری‌ها جمع شده بود و بنده تصادفاً در آن موقع مدیر کل شهرداری بودم و یک کمیسیونی از نمایندگان وزارت دآراءیی و بهداری کل و فرهنگ تشکیل شد که آن پول‌ها با نظر آن کمیسیون یک برنامه‌ای برایش نوشته شود و مصرف شود آن کمیسیون کار کرد و موفق هم شد که در غالب شهرهای ایران بیمارستان ودرمانگاه ویک قسمت‌های بهداشتی که لازم بود شروع به ساختمان آنها بکند و بعضی‌ها هم تمام شده ولی بعضی‌هایش ناقص ماند چون وضعیت شهریور پیش آمد. از آن تاریخ به بعد البته وضع جنگ دنیا
ترتیبی برای ما پیش آورد که نه تنها درآمد شهرداری‌ها بلکه درآمد عمومی کشور هم نقصان پیدا کرد. به این جهت یک قسمت عمده این بیمارستان‌ها ناقص ماند و اعلیحضرت همایونی هم از وجود خودشان به یک عده از این بیمارستان‌ها کمک فرمودند و وزارت دآراءیی هم اگر نتوانسته است که اقدام کند و تمام آنها را بپردازد باز هم جهتش نداشتن پول بوده است. با وجود این بنده راجع به این قسمت اقدام کردم که این بیمارستان‌ها تکمیل بشود. و همان طور هم که جناب آقای وزیر بهداری هم اهتمام می‌شود که هر قدر ممکن است از اعتبآراءت اجازه بدهند که این ساختمان بیمارستان‌ها تکمیل شود. در بودجه ۱۳۲۴ هم اعتبار منظور می‌کنیم بنابراین تمنا می‌کنم آقایان موافقت بفرمایند که هر سه ماده بگذرد.
رئیس - دیگر پیشنهادی نیست حالا باید رأی بگیریم…
ملک‌مدنی - اجازه بفرمایید بنده یک توضیحی بدهم. برای این که ما امروز بتوانیم این قسمت مربوط به بهداری و فرهنگ را بگذرانیم قبلاً یک فرمولی پیدا کرده‌ایم که با آقای وزیر دآراءیی هم صحبت شده و ایشان هم نظر موافقت خودشان را اعلام نمودند حالا برای اطلاع آقایان عرض می‌کنم که دو ماده گذشته است و یک ماده دیگر دو قسمت دارد یک قسمت الف دارد و یک قسمت ب دارد آن دو قسمت دیگر را که جزو ماده واحده است و مربوط به آبیاری و ساختمان راه است چون ممکن است زیاد مورد بحث واقع شود آن را ما مجزا می‌کنیم البته جزو دستور است برای جلسه آتیه. بنابراین خواستم عرض کنم که آقایان با این موضوع موافقت کنند چون این ماده بندی قبلاً شده و یک فرمولی است که نظر آقایان را کاملاً تأمین می‌کند و آن قسمت بعدیش هم در جلسات بعد مذاکره می‌شود یعنی قسمت ساختمان راه و آبیاری جدا شد با آن دو ماده دیگر برای جلسات بعد (صحیح است).
رئیس -بنابراین نسبت به این ماده که اسمش را ماده واحده گذارده بودند با سه تبصره‌اش اول با قیام و قعود رأی می‌گیریم و بعد نسبت به پیشنهاد آقای دکتر مصدق چون پیشنهاد تجزیه شده است علیحده رأی می‌گیریم بعد به مجموع آنها با ورقه رأی می‌گیریم (صحیح است).
وزیر دآراءیی - همان طور که آقای ملک‌مدنی فرمودند دو ماده با تبصره‌های مربوط به آن با تصویب شد یک ماده واحده است که حالا ماده سوم می‌شود و دو جزء دارد یکی جزء الف است که چند تبصره دارد و یکی هم جزء ب است که همان طور که آقای رئیس فرمودند اول باید با قیام و قعود رأی گرفته شود و بعد برای کل لایحه که عبارت از سه ماده خواهد بود با ورقه رأی گرفته می‌شود و مخصوصاً آقایان این را توجه بفرمایند که سه ماده دیگر باقی می‌ماند که دو ماده‌اش در گزارش قبلی کمیسیون است و یک ماده‌اش هم برای آبیاری و راه است بنابراین این سه ماده باقی می‌ماند که بعداً علیحده از طرف مجلس مطرح خواهد شد (صحیح است).
رئیس - رأی می‌گیریم به این ماده که اسمش ماده واحده است با دو قسمت الف و ب و با سه تبصره که در ذیل قسمت الف می‌باشد و تبصره پیشنهادی آقای دکتر شفق که قبول شده بود.
دکتر معظمی - اجازه می‌فرمایید؟
جمعی از نمایندگان - اعلام رأی شد دیگر نمی‌شود صحبت کرد.
ملک‌مدنی - تبصره پیشنهادی آقای دکتر مصدق جدا است (صحیح است)
رئیس - البته به استثنای تبصره پیشنهادی آقای دکتر مصدق آقایانی که موافقند قیام نمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. راجع به پیشنهاد آقای دکتر مصدق پیشنهاد شده است که با ورقه رأی گرفته شود.
ملک‌مدنی - اگر تقاضای رأی با ورقه شده است باید
حالا رأی گرفته شود و بعد از این که تکلیفش معلوم شد باز به مجموع این سه ماده با ورقه رأی گرفته می‌شود.
مهندس فریور - پیشنهاد آقای دکتر مصدق قرائت شود.
رئیس - پیشنهاد آقای دکتر مصدق:
تبصره - دانشگاه مجاز است کلیه هزینه‌های علیم و فنی مربوط به دانشکده‌ها را به استثنای بیمارستان‌ها در حدود اعتبآراءت مصوب مجلس شورای ملی طبق مصوبات شورای دانشگاه که اختیار جرح و تعدیل در مواد مربوط را نیز خواهد داشت مستقیماً انجام داده صورت‌حساب خود را به وزارت دآراءیی ارسال دارد.
رئیس - رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای دکتر مصدق آقایانی که موافقند ورقه سفید می‌دهند.
(اخذ و استخراج آراء به عمل آمده ۵۹ ورقه سفید و یک ورقه کبود شماره شد)
رئیس - عده حاضر در موقع اعلام رأی ۸۵ نفر پیشنهاد آقای دکتر مصدق به اکثریت ۵۹ رأی تصویب شد.
رئیس - فعلاً نسبت به تمام تبصره‌ها و ماده باید یک دفعه با قیام و قعود رأی بگیریم و یک دفعه هم با ورقه رأی بگیریم.
(صحیح است)
رئیس - با قیام و قعود رأی می‌گیریم به ماده و پیشنهاد آقای دکتر مصدق با آن تبصره‌ها آقایانی که با مجموع این ماده موافقند قیام نمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
حالا با ورقه رأی می‌گیریم نسبت به هر سه ماده آقایانی که موافقند ورقه سفید می‌دهند عده حاضر هم ۸۶ نفر.
(اخذ و استخراج آراء به عمل آمده۷۱ ورقه سفید شماره شد)
رئیس - عده حاضر در موقع اعلام رأی ۸۶ (بعداً دو نفر اضافه شد که شد) ۸۸ به اکثریت ۷۱ رأی از ۸۸ نفر عده حاضر تصویب شد.
اسامی رأی دهندگان: آقایان: صدریه- مخبر فرهمند- رستم گیو- دکتر مجتهدی- یمین اسفندیاری- افشارصادقی- دکترآقایان- صدرقاضی- بهادری- مجدضیایی- دکترمعاون- دکترزنگنه- دکترشفق- صادقی- دکترکیان- اردلان- فرمند- فرمانفرمائیان- کامبخش- طوسی- حکمت- دهقان- محمدعلی اعتمادی- عبدالله معظمی- شریعت‌زاده- ذکائی- مرآت اسفندیاری- مهدی عدل- هاشمی- حیدرعلی امامی- تیموری- مظفری- مظفرزاده- دکترعبده- حشمتی- ایپکچیان- رحیمیان- ذوالفقاری- مهندس فریور- اسعد- حاذقی- ایرج اسکندری- اوانسیان- مؤیدثابتی- آشتیانی- دهستانی- عزت‌الله بیات- مؤیدقوامی- شهاب فردوسی- فتوحی- دکترکشاورز- فولادوند- افخمی- امینی-ملک مدنی- گله‌داری- پروین گنابادی- ابراهیمی ریگی- نجومی- دکتر مصدق.
مخالف آقای سرتیپ زاده
برگ سفید علامت امتناع ۷ ورقه
اسامی رأی دهندگان: آقایان: حکمت - دکترمجتهدی- ایرج اسکندری- طوسی- حاذقی- مرآت اسفندیاری- عامری- فولادوند- مجدضیایی- مهندس فریور-کامبخش- دکترعبده- اوانسیان- محمدعلی اعتمادی- مخبرفرهمند- روحی- دکتر معظمی- شریعت‌زاده - بهبهانی- آشتیانی‌زاده- صدرقاضی- عماد تربتی- رحیمیان- دکتر اعتبار- مؤیدثابتی- اردلان- عزت الله بیات- تولیت- ایپکچیان- تیموری- تیمورتاش- دکتر مصدق- نمازی- رستم گیو- ذکایی- ملایری- دهقان- دهستانی- مظفرزاده- افشار- دکترکیان- تهرانچی- مهدی عدل- فیروزآبادی- یمین اسفندیاری- گرگانی- محمدعلی امام- اسعد- امین- صدریه- دکترآقایان- فرمانفرمائیان- صادقی- مقدم- ذوالفقاری- بهادری- خلیل دشتی- فتوحی- مؤیدقوامی- دکتر کشاورز- پروین گنابادی- هاشمی- عباس مسعودی- افخمی- دکتر شفق- امیر ابراهیمی ریگی- شهاب فردوسی- اسکندری- حشمتی- دکتر زنگنه- ملک مدنی.
اسامی مخالفین- آقایان: سرتیپ‌زاده- محمدعلی مجد- فرخ - صمصام بختیاری- ثقةالاسلامی
ورقه سفید علامت امتناع- ۶ عدد
رئیس - آقای وزیر فرهنگ
وزیر فرهنگ - بنده می‌خواستم از عموم آقایان نمایندگان تشکر کنم از عنایتی که فرمودند و تمام فرهنگیان را قرین تشکر فرمودند و امیدوارم همان طور که به کرات عرض کرده‌ام ما هم موفق شویم خدماتی که از ما انتظار دارید انجام بدهیم (انشاءالله)
رئیس - یک کارهایی است در هیئت رئیسه که بهتر است آقای ملک تشریف بیاورند اینجا و بنده به آن کارها برسم (در این موقع آقای ملک‌مدنی ریاست مجلس را به عهده گرفتند)
۶- شور بقیه گزارش کمیسیون مربوط به متمم قانون دو دوازدهم
نائب رئیس - آقای وزیر دآراءیی
وزیر دارایی -بنده استدعا می‌کنم که آقایان توجه بفرمایند این سه ماده دیگر هم که مانده اگر امروز هم مجالی برای تصویبش نیست اقلاً مطرح بشود که از جریان خارج نشود برای این که وزارتخانه‌های دیگر هم احتیاج دارند.
نائب رئیس - مجلس موافق است با این نظر ۳۰ ماده از این لایحه پیشنهادی باقی مانده است دو ماده آن که در آن گزارش اول است و این ماده که دآراءی دو قسمت الف و ب و ماده اول می‌شود باقی مانده است. بنابراین حالا ماده اول مطرح است:
ماده اول - الف- اعتبار اضافی به مبلغ ۱۵۰۰۰۰۰۰ ریال برای احتیاجات فوری اداره آبیاری وزارت کشاورزی داده می‌شود که طبق برنامه‌ای که توسط اداره آبیاری تهیه و با موافقت وزارت دارایی می‌رسد مورد استفاده قرار گیرد.
ب- اعتبار اضافی به مبلغ ۱۰۰۰۰۰۰۰ ریال برای احتیاجات ساختمانی و تعمیرات فوری وزارت راه داده می‌شود که طبق برنامه که به وسیله وزارت راه تهیه و به تصویب وزارت دآراءیی می‌رسد مورد استفاده قرار گیرد.
نائب رئیس - آقای دکتر آقایان
دکتر آقایان - از این که این مملکت احتیاج زیادی به آبیاری و مخارج آبیاری دارد شکی درش نیست ولی من معتقدم که دولت این کارها را نمی‌تواند اداره کند و برای مملکت بسیار گران تمام می‌شود و نتیجه هم نمی‌برد یک مثالی عرض می‌کنم چون همین الآن مطرح است شوشتر می‌تواند با داشتن یک چند عدد توربین که مخارجش در حدود یک میلیون ریال است یک آراءضی زیاد را آبیاری کند و اهالی خود محل هم حاضر هستند که این کار را بکنند ولی دولت و مأمورین دولت مانع این کار هستند. برای این که هیچ اصولی در مملکت نیست که بر طبق این اصول مردم آزاد باشند. اگر یک دسته یا یک فردی توانست یک سدی بسازد یا یک آبادی بکند باید حق داشته باشد. بنده معتقدم که یک کمیسیون مخصوصی بایستی کار آبیاری مملکت را تحت نظرش بگیرید و این موضوع تحت نظر دولت یا وزارتخانه‌ها نباید باشد به علت این که این مخارجی که شده است تا به حال هیچ نتیجه‌ای گرفته نشده و علت مخالفت بنده از این نقطه نظر است.
نائب رئیس - آقای فرمانفرمائیان
فرمانفرمائیان-در دوره ۱۳ یک قانونی وضع و تهیه شده است راجع به آبیاری و راجع به تکالیفی که برای این کار باید انجام بدهند یعنی طرز عمل صرفاً. حالا موضوع سر این نیست که ما یک میلیون تومان یا دو میلیون تهیه کنیم و این را بدهیم و وارد نباشیم و ازش بگذریم. اگر آقایان وزرا و مسئولین توجه می‌فرمودند که امروز این پیشنهادی که می‌کردند یک قانون دیگری هم هست، آن قوانین را در نظر می‌گرفتند و مورد دقت خودشان قرار می‌دادند و البته قانونی را که می‌آوردند از این کامل‌تر می‌آوردند و البته مفیدتر هم واقع می‌شد. ملاحظه بفرمایید این قانونی که اینجا تصویب شده است تمام شرایط این را دارد. اینجا می‌گوید یک میلیون و نیم ما تصویب می‌کنیم این قبیل اقلام در مقابل احتیاجات مهم مثل این است که یک پولی به مصرف نخودچی کشمش برسد و الا این یک میلیون و پانصد هزار تومان را اگر ما توقع داشته باشیم که به همه شهرستان‌ها برسد این که عملی نمی‌شود. حالا هم که آقای وزیر کشاورزی تشریف ندارند و بنده نمی‌دانم جواب این عرایضی که بنده می‌کنم که خواهد داد و در این باب توجهی نفرمودند که ما بدانیم هی می‌نویسند مطابق برنامه این چه برنامه‌ای است؟! بنده تقاضا کردم ضمن یک پیشنهادی که این برنامه ارجاع بشود به کمیسیون کشاورزی.
جمعی از نمایندگان - عده کافی نیست یک قدری صبر کنید.
عامری - نظر بنده این است که جلسه ختم شود باقی مذاکرات بماند برای جلسه آتیه.
نائب رئیس - عده کافی شد بفرمایید.
فرمانفرمائیان-… و این کارها با نظر کمیسیون کشاورزی باشد. بنده در خاتمه عرایضم تقاضایم این است که این یک میلیون و پانصد هزار تومان و برنامه‌ای که برای آن نوشته‌اند بنویسند احتیاجات فوری و احتیاجات فوری و البته ما باید تشخیص بدهیم به علت این که در مسئله آبیاری یک چیزهای سطحی است که همیشه مورد توجه است و لی یک قسمت‌هایی است که به واسطه گرانی مخارج هیچ‌وقت با این پول‌ها عملی نمی‌شوددر صورتی که از دوره ۴ و ۵ بنده هر وقت در مجلس یادم بوده است و اینجا مذاکره بوده هیچ‌وقت صورت عمل به خودش نگرفته است این است که بنده تقاضا می‌کنم و پیشنهاد هم می‌کنم که موافقت بفرمایند آقای وزیر دآراءیی که این اصلاح برنامه و آن چیزهایی را که در نظر دارند بکنند. به کمیسیون کشاورزی ارجاع بشود و پس از تصویب کمیسیون کشاورزی عملی شود.
مهندس فریور - آقا این که نمی‌شود. دو تا مخالف پشت سر هم صحبت کردند.
نائب رئیس - بله بنده متوجه نبودم من فکر کردم که ایشان موافق هستند. حق با شما است.
آقای دکتر زنگنه شما موافقید؟ (دکتر زنگنه - بله بنده موافقم) بفرمایید.
دکتر زنگنه - عرض کنم همان طور که آقایان فرمودند این مبلغی را که اینجا گذارده‌اند یعنی این یک میلیون تومان امروز برای کار آبیاری شاید یک جای کوچکی را بشود دست زد و بنده معتقدم که این یک میلیون تومان را…
جمعی از نمایندگان - عده کافی نیست.
۷- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
طباطبایی - آقا جلسه را ختم کنید.
هاشمی - بهتر است جلسه را ختم کنیم.
نائب رئیس - اگر اجازه بفرمایید چون عده کافی نیست جلسه را ختم کنیم (صحیح است) جلسه آتیه روز یکشنبه ۸ بهمن ماه سه ساعت قبل از ظهر دستور هم بقیه این لایحه و سایر لوایح موجوده.
(مجلس ده دقیقه بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی - سید محمدصادق طباطبایی
قانون
متمم قانون اجازه پرداخت دو دوازدهم هزینه‌های دی و آذر ۱۳۲۳ کل کشور
ماده اول - وزارت جنگ مجاز است دیون و تعهدات سال ۱۳۲۳ و سال‌های قبل خود را از محل اعتبآراءت مصرف نشده بودجه سال ۱۳۲۲ و مبالغی که بابت مطالبات سال‌های گذشته آن وزارتخانه به حیطه وصول درآید با موافقت وزارت دآراءیی و کمیسیون بودجه پرداخت نماید.
تبصره ۱- وزارت جنگ و ژاندارمری نیز مشمول ماده ۲۴ قانون متمم بودجه سال ۱۳۱۲ خواهند بود.
تبصره ۲- وزارت جنگ پرداخت مطالبات قبل از شهریور ۱۳۲۰ را بر مطالبات بعد از آن مقدم بدارد.
ماده دوم - الف - وزارت دارایی مجاز است معادل نصف اضافه اعتبارات هزینه‌های کارگزینی مواد یک تا ده و اداری مواد ۱۱ تا ۲۱ وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگاه‌های دولتی را (به استثنای آنچه مربوط به سازمان‌های جدید باشد که برای آنها قانون مخصوصی موجود نباشد) که در بودجه‌های تفصیلی پیشنهادی سال جاری آنها پیش‌بینی شده مطابق بودجه‌های تفصیلی سال جاری که به کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی تسلیم گردیده پرداخت نماید.
ب- اضافه اعتبارات یا اعتبار جدید منظور در سایر مواد بودجه‌های تفصیلی سال جاری وزارتخانه‌ها و ادآراءت و بنگاه‌های بهره‌برداری و بازرگانی و کارخانه‌های دولتی که پرداخت آنها ضرورت داشته باشد مشروط بر این که از نصف مبالغ منظور در بودجه‌های پیشنهادی آنها تجاوز ننماید مطابق بند پ از ماده واحده مصوب ۲۲ مرداد ماه ۱۳۲۳ بایستی تسلیم نمایند که طی لایحه مخصوصی به مجلس شورای ملی تقدیم و پس از تصویب پرداخت شود.
تبصره ۱- آموزگاران و مدیران و ناظم‌های قراردادی که تا این تاریخ دارای لااقل ده سال پیشینه خدمت می‌باشند به رتبه آموزگاری پذیرفته می‌شوند«اعم از این که پیمان آموزگاری یا دبیری داشته باشند» مأخذ تعیین درجه آنها طبق قسمت اخیر ماده ۱۵ قانون تعلیمات اجباری مصوبه مرداد ۱۳۲۲ خواهد بود.
تبصره ۲- مدت خدمت وظیفه کلیه کارمندان به طور کلیه جزو سابقه و برای ارتقای آنها محسوب می‌شود.
ماده سوم - الف- اضافه اعتبار وزارت فرهنگ موضوع قانون مصوب نهم مهر ماه ۱۳۲۳ که از اول مهر ماه ۱۳۲۳ اجازه اجرای آن داده شده به نسبت شش ماهه آخر سال به مبلغ ۲۵۲۰۰۰۰۰ ریال قابل استفاده خواهد بود که برای اجرای مقررات قانون نامبرده با تأمین اضافات و ترفیعات قانونی کارمندان و خدمتگزاران و هزینه‌های ضروری دیگری که علاوه بر اعتبار سال ۱۳۲۲ مورد احتیاج قطعی آن وزارتخانه می‌باشد پرداخت گردد.
تبصره ۱- اجرای اشل ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری موضوع ماده واحده مصوب نهم مهر ماه ۱۳۲۳ از اول دی ماه ۱۳۲۳ خواهد بود.
تبصره ۲- مفاد ماده فوق باید به طریقی عملی شود که اضافه اعتبار سال ۱۳۲۴ بودجه وزارت فرهنگ از پنجاه میلیون و چهار صد هزار ریال تجاوز ننماید.
تبصره ۳- وزارت فرهنگ می‌تواند بودجه سال ۱۳۲۳ خود را در حدود جمع کل اعتبار مصوب سال ۱۳۲۲ و اضافه اعتبار مزبور در این ماده ۲۵۲۰۰۰۰۰ ریال با موافقت وزارت دارایی تنظیم و با رعایت مقررات این ماده و تبصره‌های آن به موقع اجرا بگذارد.
تبصره ۴- وزارت فرهنگ مکلف است برای کسانی که سال‌ها سابقه معلمی داشته و به علتی مشمول ماده ۱۲ و ۱۵ قانون تعلیمات اجباری نشده‌اند تا اول فروردین ۱۳۲۴ لایحه به مجلس پیشنهاد نماید.
تبصره ۵- دانشگاه مجاز است کلیه هزینه‌های علمی و فنی مربوط به دانشکده‌ها را (به استثنای بیمارستان‌ها) در حدود اعتبارات مصوب مجلس شورای ملی طبق مصوبات شورای دانشگاه که اختیار جرح و تعدیل در مواد مربوط را نیز خواهد داشت مستقیماً انجام داده صورت‌حساب خود را به وزارت دآراءیی ارسال دارد.
ب- اعتبار اضافی مبلغ ده میلیون ریال به وزارت بهداری برای جلوگیری از بیماری‌ها جهت شش ماهه آخر سال ۱۳۲۳ داده می‌شود که برای خرید و مجهز نمودن ۴۸ آمبولانس (کامیون) و خرید دارو و سایر مخارج مربوطه برای مبارزه با بیماری‌های عفونی به مصرف برسد.
این قانون که مشتمل بر سه ماده است در جلسه پنجم بهمن ماه ۱۳۲۳ به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی - سید محمدصادق طباطبایی