مذاکرات مجلس شورای ملی ۵ امرداد ۱۳۳۴ نشست ۱۴۳

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری هجدهم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی ۵ امرداد ۱۳۳۴ نشست ۱۴۳

روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران

شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی

شماره

شنبه ماه ۱۳۳۴

سال یازدهم

شماره مسلسل

دوره هجدهم مجلس شورای ملی

مذاکرات مجلس شورای ملی

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۱۸

جلسه: ۱۴۳

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۵ مرداد ماه ۱۳۳۴

فهرست مطالب:

۱- تصویب صورت‌مجلس.

۲- بیانات آقای نائب رئیس به مناسب سال فقدان اعلیحضرت رضا شاه کبیر.

۳- مذاکره در ورد در دستور و تصویب آن‏

۴- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای وزیر دادگستری.

۵- تقویم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون نحست وزیر.

۶- قرائت استیضاح آقای مهندس شاهرخ‌شاهی و تعیین جلاسه آینده برای جواب استیضاح

مجلس دو ساعت و یک ربع قبل از ظهر به ریاست آقای نورالدین امامی (نائب رئیس) تشکیل گردید.

۱- تصویب صورت‌مجلس.

نائب رئیس- صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود

(به شرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه- آقایان: قوامی- عبدالرحمن فرامرزی- باقر بوشهری- جلیل- مصطفی ذوالفقاری- مهندس اردبیلی- برومند- حشمتی- سعیدی- مرتضی حکمت- پیراسته- دکتر بینا- اسکندری- اردلان- شیبانی- پورسرتیپ- خاکباز- پناهی- داراب- کی نژاد- اورنگ- نراقی- هدی- دکتر عدل.

غائبین بی‌اجازه- آقایان: دکتر عمید- یار افشار- دهقان- تفضلی- دکتر حمزوی.

نائب رئیس- نسبت به صورت‌مجلس اعتراضی نیست؟ آقای سهرابیان.

سهرابیان- در جلسه گذشته دو فقره شکایتی که تقدیم کردم ضمن عرایضم مختصر اشتباهی شده است که اصلاح کردم و تقدیم می‌کنم.

نائب رئیس- بسیار خوب آقای افشار.

رضا افشار- بنده سؤال کردم از وزارت کشور بفرمایید ابلاغ کنند.

نائب رئیس- نسبت به صورت‌جلسه دیگر فرمایشی نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌مجلس جلسه قبل تصویب شد.

۲- بیانات آقای نائب رئیس به مناسب سال فقدان اعلیحضرت رضا شاه کبیر.

نائب رئیس- امروز مصادف با سال فقدان أسفناک اعلیحضرت رضا شاه کبیر است.

خدمات شاهانه فقید در آن مدت کوتاه به کشور کهن‌سال ایران بی‌سابقه و کم‌نظیر است (صحیح است) ملت نجیب ایران نسبت به این راد مرد بزگ سر تعظیم و تکریم فرود می‌آورند این است که این جانب از طرف آقایان نمایندگان و برگزیدگان ملت با تذکر و یادآوری این روز تاریخ امیدوارم اعلیحضرت شاهنشاه محبوب و جوانبخت ما سال‌های سال بر اریکه سلطنت مشروطه ایران مستقر و ملت ایران در ظل توجه و عطوفت شاهنشاه محبوب خود در رفاه و آسایش به سر برد (انشاءالله).

۳- مذاکره در ورود در دستور و تصویب آن‏

نائب رئیس- نطق‌های قبل از دستور شروع می‌شود (جمعی از نمایندگان- دستور دستور) پیشنهادی رسیده است قرائت می‌شود.

(به شرح ذیل قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌کنم به علت این‌که بیش از دو سه جلسه قبل از تعطیلات تابستانی جلسه نخواهد بود نطق‌های قبل از دستور حذف و مجلس وارد دستور گردد. مرآت اسفندیاری‏

میراشرفی- به شرط این‌که حق ما محفوظ بماند

قنات‌آبادی- بنده مخالفم‏

نائب رئیس- اولاً آقای میراشرافی حق ندارند چون طبق مذاکرات مجلسین که ایشان امضا کرده‌اند با آقای صدقی توافق فرموده‌اند (عبدالصاحب صفایی- ایشان صورت‌مجلس را امضا کرده‌اند بنده که نکرده‌ام) آقای قنات‌آبادی مخالفید؟ (قنات‌آبادی- بله مخالفم) در همین‌جا بفرمایید قنات‌آبادی- صدای بنده نارسا است آقایان فرمودند بنده همین جا عرض می‌کنم عرض کنم که این نوع پیشنهادات دادند با اصلی که ما بهش معتقدیم از نظر آزادی بیان و گفتن حقایق که شأن نمایندگان مجلس است در مجلس شورای ملی این پیشنهاد مخالف با آن اصل است و بنده معتقدم که نماینده مجلس پیشنهاد مخالف با اصل نباید بدهند بنابراین بنده مخالفم‏

نائب رئیس- رأی گرفته می‌شود برای این‌که نطق قبل از دستور نباشد (قنات‌آبادی- بفرمایید این جلسه) این جلسه است والا جلسات بعد آقایان می‌توانند بیایند و اسم بنویسند آقایانی که موافقند نظق قبل از دستور این جلسه نباشد قیام بفرمایید (اکثر برخاستند) تصویب شد (عبدالصاحب صفایی- حق محفوظ نیست) عرض نکردم محفوظ است برای بنده تعیین تکلیف نفرمایید اجازه بفرمایید خودم انجام وظیفه کنم وارد دستور می‌شویم‏

قنات‌آبادی- بنده اخطار دارم‏

نائب رئیس- آقای وزیر دادگستری بفرمایید

۴- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای وزیر دادگستری.

وزیر دادگستری (دکتر امینی)- بنده دو هفته قبل یک لایحه‌ای تنظیم تقدیم مجلس شورای ملی به سازمان برنامه کردم لایحه متأسفانه در آن‌جا اشتباهاتی بود که دولت در لایحه جدید که الان تقدیم می‌کند اصلاح کرده بنابراین این لایحه به جای لایحه سابق تقدیم می‌شود (قنات‌آبادی- دولت همیشه از این اشتباهات می‌کند) ممکن است چون دولت متوجه است که آقایان کمال علاقه را به بانک کشاورزی و رهنی و ساختمانی دارند (صحیح است) بعد از مذاکره با سازمان برنامه توافق حاصل شد تا لایحه جدید تصویب بشود آقایان اجازه بفرمایند که فعلاً ۱۵ میلیون تومان سازمان برنامه به این سه بانک برای کارهای نیمه تمام کم بکند و بعد که آن لایحه تصویب شد تکلیف قطعی اعتبار سرمایه این به آن که معلوم شود بنابراین یک لایحه‌ای است در این زمنیه به قید دوفوریت که بنده تقدیم می‌کنم و تقاضا می‌کنم که آقایان موافقت بفرمایند که این لایحه تصویب بشود که یک قدری کارها به جریان بیفتد (چند نفر از نمایندگان- کافی نیست) بنده متوجهم که آقایان می‌فرمایند که این ۱۵ میلیون کافی نیست ولی عجالتاً موافقت بفرمایید که این مبلغ تصویب بشود چون هم سازمان برنامه باید این پول را به تدریج به دهمین این بانک‌ها باید به تدریج خرج بکنند بنابراین اگر موافقت بفرمایید یک قدمی است و قدم‌های بعدش هم از آن که آن لایحه تصویب شد برداشته می‌شود.

دکتر جزایری- به شرط این‌که وزارت کشاورزی ماشین‌آلات مزخرف نخرد.

نائب رئیس- آقایان استدعا می‌کنم که توجه بفرمایند اگر انتظامات مجلس را حفظ نکنید نه مزاج من استعداد این کار را خواهم داشت نه خودم اجازه بفرمایید که مجلس بتواند کار خودش را بکند.

۵) تقویم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون نحست وزیر.

نائب رئیس- آقای ذوالفقاری.

معاون نخست‌وزیر (ذوالفقاری)- طبق ماده ۸ قانون بودجه ۱۳۳۴ خرید اتومبیل‌های سواری ممنوع شده است چون وزارت بهداری و وزارت پست و تلگراف احتیاج مبرم به اتومبیل جیپ و آمبولانس دارد استدعا می‌کنم این لایحه‌ای که به صورت ماده واحده با قید دو فوریت تقدیم می‌شود مطرح بشود ضمناً از ریاست محترم تقاضا می‌کنم لایحه اضافه اعتبار دولت که به قید دو فوریت تقدیم شده بلکه توجه کنید امروز مطرح می‌شود (صحیح است).

قنات‌آبادی- بنده اخطار دارم.

۶- قرائت استیضاح آقای مهندس شاهرخ‌شاهی و تعیین جلسه آینده برای جواب استیضاح.

نائب رئیس- ورقه استیضاح آقای شاهرخ‌شاهی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

مقام مقدس ریاست مجلس شورای ملی نظر به اصل دوازدهم قانون اساسی که عموم نمایندگان مجلسین را از تعرض مصون داشته است و نظر به این‌که فرمانداری نظامی تهران (تیمسار سرتیپ تیمور بختیار) این جانب را به دفتر خود احضار و به علت داشتن ورش مخالف به طور بی‌سابقه و موهنی رفتار نمود و به اوامر دو نفر گروهبان مرا مضروب نموده و نظر به این‌که عده‌ای چاقوکش در این چند روزه در معرض تهدیدم قرار داده و سلب آزادی از هر حیث از بنده و فامیلم شده و نظر به این‌که آقای نحست‌وزیر با اطلاع از جریان اقدامی برای حفظ قانون و اصول ننموده است لذا شخص جناب آقای علاء رئیس دولت را به واسطه نقض قانون اساسی و عدم وجود امنیت حتی برای نمانیدگان مجلس شورای ملی به منظور ثبت در تاریخ مشروطیت ایران استیضاح می‌نماید.

نائب رئیس- آقای وزیر جنگ.

وزیر جنگ (سپهبد هدایت)- بنده با کمال افتخار از طرف هیئت دولت به اطلاع مجلس شورای ملی می‌رسانم که دولت برای پاسخ استیضاح آقای شاهرخ‌شاهی آماده است.

نائب رئیس- اگر آقایان اجازه می‌فرمایند جلسه یکشنبه تعین وقت می‌شود برای استیضاح.

قنات‌آبادی- آقا اخطار قانونی مقدم بر همه چیز است.

نائب رئیس- اخطار طبق چه ماده‌ای است.

قنات‌آبادی- طبق ماده ۱۳۶.

نائب رئیس- بفرمایید.

قنات‌آبادی- در جلسه گذشته طرحی به امضا سی نفر از آقایان نمایندگان محترم با قید سه فوریت این است طرح فی‌المجلس طرح شود من تقاضا می‌کنم که مقام ریاست طرح سه فوریتی مربوط به مطبوعات را مطرح بفرمایند.

نائب رئیس- این محتاج به اخطار نبود این از وظایف بنده است که باید انجام بدهم منتهی در موقع اش ولا قدم قالاقدم.

قنات‌آبادی- هیچ چیز مقدم بر طرح سه فوریتی نیست‏

۷- طرح و تصویب فوریت لایحه بیست میلیون ریال اضافه اعتبار سال جاری دولت‏

نائب رئیس- لایحه بیست میلیون ریال اضافه اعتبار سال ۱۳۳۴ که دولت که آقای معاون نخست‌وزیر الان تقاضا کردند قرائت شود،

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست مجلس شورای ملی‏

توقیراً استحضار می‌دهد رقم اعتبار دولت منظور در ردیف ۵۷ به صورت شماره ۲ منضم به قانون بودجه سال جاری کشور فقط در انجام مخارج جاری در حدود چهل میلیون ریال پیش‌بینی گردیده و چون مقررر است هیئتی برای رفع اختلافات مرزهای شمالی کشور علامتگذار به مرز اعزام و هیئت اعزام ومزبور در بودجه منظور نگردیده و از طرفی پیش‌بینی می‌شود که شخصیت‌های مهم و برجسته‌ای در سال جاری از ایران دیدن نمایند که هزینه پذیرایی آن‌ها محتاج به اعتبار کافی می‌باشد بنابراین به منظور تأمین مخارج موصوف ماده واحده ذیل تقدیم و استدعای تصوبی آن را دارد ماده واحده- به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود که مبلغ بیست میلیون ریال با اعتبار سال جاری دولت منظور در ردیف ۵۷ صورت شماره ۲ ملزم به قانون بودجه جاری کل کشور علاوه نموده و از محل درآمد عمومی کشور به تدریجی که مورد مصرف پیدا می‌کند پرداخت نماید.

نخست‌وزیر- حسین علاء

کفیل وزات دارایی- فروزان‏

نائب رئیس- با فوریت این لایحه کسی مخالف نیست؟

قنات‌آبادی- آقا من مخالفم باید طرح سه فوریتی اول مطرح شود

نائب رئیس- من می‌گویم اگر مخالفید با فوریت بفرمایید

قنات‌آبادی- بنده با مطرح کردن این فورت مخالفم طرح سه فوریتی مقدم است بر این لایحه این لایحه الان تقدیم شده است‏

نائب رئیس- آقای قنات‌آبادی بیست و پنج خرداد داده شده است‏

قنات‌آبادی- ما مطابق این آئین‌نامه حرف رئیس را گوش می‌کنیم‏

نائب رئیس- این لایحه روز ۲۵ خرداد داده شده فوریتش تصویب می‌شود و فرستاده می‌شود برای چاپ بعد مطرح می‌شود اگر با فوریت آن مخالفید بفرمایید

قنات‌آبادی- من با فوریت آن مخالف نیستم اصلاً با طرح فوریت مخالفم می‌گیوم طرح سه فوریتی بر هر چیز مقدم است‏

نائب رئیس- مخالف نیست با فوریت؟ آقایانی که با فوریت این لایحه موافقند قیام کنند (اغلب برخاستند) تصویب شد برای طبع و توزیع فرستاده می‌شود

۸- بقیه مذاکره در لایحه اضافه اعتبار سال ۱۳۳۴ وزارت فرهنگ‏

نائب رئیس- در لایحه اضافه اعتبار وزارت فرهنگ مذاکره شده بود و کفایت مذاکرات تصویب شده بود حالا پیشنهاد آن قرائت می‌شود پیشنهاد آقای صدرزاده

(به شرح زیر قرائت شد)

پیشنهاد می‌کنم که در متن ماده واحده مدارس حرف‌های و کشاورزی نیز قید شود و همچنین در تبصره اول بعد از عبارت اعتبارات مربوط به هزینه‌های (دانشکده‌های شهرستان‌ها اضافه شود)

قنات‌آبادی- معنای طرح سه فوریتی خارج از دستور شدن هر چیزی است که مطرح است باید طرح سه فوریتی مطرح بفرمایید آئین‌نامه را مراعات بفرمایید یا پاره‌اش کنید بریزیدش دور (زنگ رئیس)

نائب رئیس- وسط آن لایحه است باید اول مجلس رأی بدهد که این لایحه از دستور خارج شود. آقای صدرزاده‏

قنات‌آبادی- پس پاره کنید این آئین‌نامه را بریزید دور

صدرزاده- این تصمیمی که وزارت فرهنگ اتخاذ نموده راجع به مدارس حرف‌های یکی از بهترین تصمیماتی است که در این دوره در این وقت گرفته می‌شود برای این‌که این برنامه‌ای که ما الان در وزارت فرهنگ داریم و اشخاصی که مطابق این برنامه تحصیلات خودشان را انجام می‌دهند غالباً محیا می‌شوند برای خدمت دولت به همین مناسبت هم همیشه بودجه دولت از لحاظ حقوق کارمندان هر چیزی سنگینی می‌کند و از این جهت دولت برای مخارج عمرانی در مضیقه است در صورتی که اگر مدارس حرف‌های روستایی تأسیس بشود بسیاری از اشخاص مایل هستند که تعلیمات حرف‌های و روستایی را فرابگیرند و از دست‌رنج خودشان معیشت خانواده خودشان را تهیه کنند و به محصولات و تولیدات کشور هم اضافه کند به همین منظور هم آقای وزیر محترم فرهنگ این منظور را در مقدمه لایحه بیان کرده‌اند ولی در متن ماده اشاره‌ای به مدارس حرف‌های و روستایی نشده و از این جهت بنده پیشنهاد کردم که در متن ماده هم کلمه مدارس حرف‌های و کشاورزی قید شود این یک نکته دیگر این است که آقایان مطلع هستند که دانشکدهایی در شهرستان‌ها تشکیل شده است در شیراز مشهد آذربایجان اصفهان این‌ها هم بایستی از کمک وزارت فرهنگ و از این اعتباری که در این‌جا منظور شده است استفاده کنند و از این جهت در پیشنهاد بنده قید شده است که در تبصره اول عبارت اعتبارات مربوط به هزینه دانشکدهای شهرستان‌ها هم اضافه شود تا این‌که وزارت فرهنگ بتواند از این اعتبار نواقص دانشکدهای شهرستان‌ها هم در حدودی که بودجه اجازه می‌دهد مرتفع کند این موضع پیشنهاد بنده بود اما یک تذکر هم جناب آقای وزیر فرهنگ دادند و آن این است که مدارس ملی شهرستان‌ها و شاید هنوز تهران آموزگار حقوق ۱۰۰ تومان و ۲۰۰ تومان می‌دهند و البته این از این جهت است که عواید مدارس ملی کافی نیست که بتوانند به آن‌ها لااقل حقوق ۲۰۰ تومان را که مجلس برای آموزگاران تصویب کرده بپردازند بنده معتقد هستم که جناب آقای وزیر فرهنگ اگر می‌تواند از این اعتبارات به مدارس ملی هم کمک کند تا آن‌ها بتوانند به آموزگارهای خود حقوقی که معادل با حقوق مدارس ابتدایی است بپردازند تا این‌که آن‌ها هم بتوانند حقوق دریافت کنند که متناسب با زندگی‌شان باشد (صحیح است).

نائب رئیس- آقای وزیر فرهنگ.

وزیر فرهنگ (دکتر مهران)- همین طور که فرمودید مدارس فنی و حرف‌های هست و تمام اعتبارات فرهنگی سازمان برنامه را منحصر کردیم به ایجاد مدارس حرف‌های کشاورزی و اگر ذکری به خصوص این‌جا شده برای این است که وقتی این‌جا نوشته شد تأسیس مدارس کلمه مدرسه اعم است از مدرسه ابتدایی و متوسطه و کشاورزی یا حرف‌های و دانشکده‌ها و با این حال بنده با این‌که دانشکده‌ها و مدارس حرف‌های و فنی هم این‌جا علاوه شود قید شود بنده مخالفتی ندارم و قبول می‌کنم اما راجع به مدارس ملی البته وزارت فرهنگ توجه مخصوص دارد و به آن‌ها هم کمک‌هایی می‌کند و یک مقرارتی هم وضع شده برای همین منظور در شهرستان‌هایی که جمعیت زیاد است و عده محصلین کم و مخصوصاً اخیراً در تهران همین طور عده محصلین مدارس خیلی متراکم هستند یک تشویق‌های بیشتری به عمل آمده و منظور جنابعالی تأمین است.

نائب رئیس- آقای صدرزاده پیشنهاد آقا رأی بگیریم یا پس می‌گیرید؟

صدرزاده- آقای وزیر فرهنگ موافقت فرمودند رأی بگیرید.

قنات‌آبادی- بنده پیشنهاد تنفس دارم و طبق آئین‌نامه پیشنهاد تنفس هم باید بلافاصله مطرح بشود.

نائب رئیس- نسبت به پیشنهاد آقای صدرزاده آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد.

پیشنهاد آقای قنات‌آبادی داده‌اند که قرائت بشود.

(به شرح زیر قرائت شد).

مقام منیع ریاست پیشنهاد یم کنم پنج دقیقه تنفس داده بشود.

نائب رئیس- آقای قنات‌آبادی.

قنات‌آبادی- بنده می‌خواهم عرض کنم آنچه که حدود و سقور نمایندگان مجلس و ریاست مجلس و هیئت مجلس و هیئت رئیسه را تعین می‌کند و تکلیف ما را دولت معلوم می‌کند و تکلیف لوایح و طرح‌ها را معلوم می‌کند آئین‌نامه است این آئین‌نامه اگر از طرف مقام ریاست مورد اعتنا قرار نگیرد دیگر آقایان نمایندگان هم به سهم خودشان می‌توانند مراعات آئین‌نامه را نکنند طبق آئین‌نامه که در اختیار ماست و به موجب این آئین‌نامه رئیس رئیس است هیئت رئیسه هئیت رئیسه است و نمایندگان هم نمایندگان هستند طرح سه فوریتی که از طرف نمایندگان داده می‌شود طرح کردن مقدم است به هر حال مطلب دیگری در پارلمان طرحی در مجلس گذشته یا امضای سی نفر از نمایندگان مجلس تقدیم شده اولاً آقایان یک طرح چیزی ندارد فقط یک حق قانونی است که خواسته‌ام در اختیار مجلس باشد مطابق این اختیارات زورکی یک قانون برای مطبوعات نوشته‌اند و اختیار داده‌اند به کمیسیون‌ها که هر جور که دلشان می‌خواهد قانونگذاری بکنند این طرح می‌خواهد حقی را که مجلس دارد در صلاحیت مجلس است که باید درباره مطبوعات اظهارنظر بکنند به خود مجلس برگردانند در این طرح تقاضا شده است که قانون مطبوعات در کمیسیون مشترک کشور تصویب شده قبل از طرح و تصویب مجلسین غیرقابل اجرا است آقایان شما معتقدید که قانون در مجلس نباید تصویب بشود و اجرا بشود؟ معنای این طرح این است و سه فوریت هم دارد و سی نفر از نمایندگان دستجات مختلف پارلمانی هم این را امضا کرده‌اند عدم اعتنا به آئین‌نامه و عدم توجه به امضا سی نفر از نمایندگان مجلس گمان نمی‌کنم مجالی برای اداره مجلس به هیچ رئیسی بدهد بنده تقاضا می‌کنم که این طرح سه فوریتی مطرح بشود پیشنهاد و تنفس را هم پس می‌گیرم (احسنت).

نائب رئیس- همان طور که جناب آقای قنات‌آبادی فرمودند آئین‌نامه را خود ایشان مقدم بر هر کس اجرا نمی‌کند یعنی تشریف آروند به پشت تریبون و راجع به ۵ دقیقه تنفس موضوع دیگر را طرح کردند همین چند دقیقه وقت ما را گرفت که تأخیر شد در طرح آن.

قنات‌آبادی- ابداً بنده تکذیب می‌کنم.

نائب رئیس- جناب آقای قنات‌آبادی بنده تا پشت این میز نشسته‌ام نمی‌گذارم که کسی دخالت در وظیفه‌ام بکند آئین‌نامه را از آقا بیشتر واردم و برای جراید و آزادی جرائد هم از شما یشتر سینه زدم و این قانون هم که می‌فرمایید تصویب شده هنوز نصفه‌کاره است به آقا هم عرض کردم که در کمیسیون دادگستری ما نخواهیم گذاشت برخلاف حق چیزی تصویب بشود (صدرزاده- به کمیسیون فرهنگ هم باید بیاید)

قنات‌آبادی- تکلیف ما را ماده ۱۳۸ آئین‌نامه معین کرده بنابراین ما هم موظف هستیم که اعتنا کنیم به آئین‌نامه‏

عبدالصاحب صفایی- بعد از لایحه فرهنگ مطرح بفرمایید

قنات‌آبادی- آئین‌نامه‌ای را که شما نمی‌خواهید اجرا کنید پس بفرمایید این آئین‌نامه اصلاً بی‌خود تنظیم شده‏

نائب رئیس- اگر این‌طور باشد من مزاجم استعداد ندارد. آئین‌نامه که شما حاضر نیستید اجرا بکنید چرا کم التفاتی می‌کنید

صدرزاده- آقایان به جای این مباحثات لایحه فرهنگ را بگذارید تمام بشود بعد آن مطرح می‌شود

نائب رئیس- پیشنهاد آقای صارمی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

پیشنهاد می‌نمایم در تبصره لایحه شماره ۲۷۲۶۱ فرهنگ بعد از جمله رعایت جمعیت هر حوزه جمله در نظر گرفتن مزایای قانونی کارمندان فرهنگ اضافه شود

صارمی- بنده پیشنهادم را پس گرفتم (احسنت)

نائب رئیس- پیشنهاد آقای مهندس جفرودی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

پیشنهاد می‌نمایم تبصره ۱ ماده واحده لایحه شماره ۲۷۲۶۱ به صورت زیر در بیاید:

تبصره ۱- استفاده از این اعتبار منحصراً برای تأسیس مدارس حرف‌های و کشاورزی ابتدایی می‌باشد

صدرزاده- آقا توجه بفرمایید به آن اصلاحی که شد

نائب رئیس- آقای مهندس حفرودی‏

مهندس جفرودی- عرض کنم وضع فعلی ما به این صورت است که هر چه محصلین در دوره دوازده ساله می‌خوانند فقط به این قصد می‌خوانند که وارد دانشگاه بشوند و هیچ‌کس از کلاس‌های متوسطه خارج نمی‌شود که بتواند در جامعه یک کاری با آن معلومات انجام بدهد در صورتی که ما همه می‌دانیم عده زیادی از افراد این مملکت هستند که میل دارند هنری داشته باشند و می‌خواهند هر موقعی که تحصیلات آن‌ها به جهاتی ختم شد وارد جامعه بشوند و از آن هنرشان استفاده کنند بنده مثالی می‌زنم الان در کشور ما تمام حرفه‌ها یک کارگر ساده هست و یک مهندس و بین کارگر ساده و مهندس به هیچ‌وجه هنرمندی نیست یعنی سر کارگر نداریم نجار نداریم سیم‌کش نداریم این فاصله‌ای که بین کارگر ساده و مهندس هست وجود ندارد از طرفی دیگر یک نفر کارمند رتبه نه امروز در حدود ۷۰۰ تومان حقوق می‌گیرد در صورتی که یک نجار در ایران که درس خوانده باشد و کاری بلد شد ۱۴۰۰ تومان در ماه حقوق می‌گیرد الان به هر کارگاهی که وارد بشوید می‌بینید نجاری که حرفه‌اش را بلد باشد در حدود ۱۴۰۰ تومان حقوق می‌گیرد بنابراین اگر یک آدمی نجاری بلد نباشد ناچار است که برود پشت میز دولت و بعد رتبه نه بشود بودجه مملکت را سنگین بکند برای این‌که آخر هم ۷۰۰ تومان بگیرد شما اگر بفرستید پی سیم‌کش سیم‌کش در این مملکت پیدا نمی‌شود یک نجار معمولی روزی ۲۰ تومان حقوقش هست نجار نداریم بنده فکر می‌کنم آقای دکتر مهران که یکی از وزرای خوش سابقه و مطلع وزارت فرهنگ هستند و بنده اطلاع دارم به این موضوع کمال توجه دارند بنده خواستم از ایشان استدعا کنم که این پیشنهاد را به هر صورتی که خودشان مایل باشند بنده حاضرم برای تسهیل امر وزارت فرهنگ پس بگیرم ولی تشریف بیاورند این‌جا و بفرمایند که در وزارت فرهنگ لااقل نصف مدارس را در ۱۲ ساله اولیه در سراسر ایران تبدیل بکنند به مدارس حرف‌های به معنای اعمش برای این‌که مملکت بتواند برنامه‌ای عمرانی که در نظر دارد به موقع انجام بدهد اگر این کار را جنابعالی نکنید مطمئن باشید که در این مملکت ممکن نیست یک قدم به طرف عمران و آبادانی برداشته بشود (عبدالصاحب صفایی- لااقل بفرمایید به اندازه ۵۰ درصد ما معلم حرف‌های نداریم)

نائب رئیس- آقای وزیر فرهنگ‏

وزیر فرهنگ- بنده با مطالبی که آقای مهندس جفرودی فرمودند موافق هستم بسیاری از جوان‌های ما هستند که میل دارند که از حرف و صنایعی بیاموزند که هم احتیاج مملکت را تأمین بکنند و هم به مشاغل آزاد بپردازند متأسفانه وسایل تأسیس این مدارس فراهم نبوده است همان طور که عرض کردم و به آقایان اطمینان دارم امسال مدارس حرف‌های دایر خواهد شد و شعب مختلف از همین قبیل که فرموده‌اند تأسیس می‌شود و برای جوان‌ها وسیله آن تحصیلات فراهم خواهد شد ولی این‌که بخواهیم در این قانون ذکر بشود این اعتبار منحصراً به این کار صرف بشود به عقیده بنده عملی نیست چون بسیار تأسیسات ما داریم که بایستی کامل بشود در بعضی جاها باید مدارس ابتدایی تأسیس بشود من استدعا می‌کنم آقای مهندس جفرودی این پیشنهاد را پس بگیرند. ولی اطمینان می‌دهم که انجام خواهم داد (مهندس جفرودی- بنده پس گرفتم)

میراشرفی- آقای رئیس بنده

پیشنهادی تقدیم کرده‌ام.

نائب رئیس- پیشنهاد آقای میراشرافی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد).

مقام ریاست مجلس شورای ملی.

پیشنهاد می‌کنم لایحه فرهنگ مسکوت بماند میراشرافی.

نائب رئیس- آقای میراشرافی.

میراشرافی- بنده پیشنهادی تقدیم کردم که این لایحه مسکوت بماند و دلایلی هم دارم و دلایلم این است که وزارت فرهنگ یک دستگاهی است که تمام رجال آتیه این مملکت بشود و بیرون بیایند و تمام مردمی‌که از صبح تا غروب زحمت می‌کشند و فرزندانشان را به مدرسه می‌فرستند به این امید این است که این مربیان و این معلمینی که در دستگاه وزارت فرهنگ مشغول تربیت اطفال آن‌ها هستند این بچه‌ها و این اطفال را به راه راست هدایت کنند بنده تاز موقع استفاده می‌کنم و یک مطلبی که راجع به فرهنگیان شیراز است به اطلاع جناب وزیر فرهنگ می‌رسانم.

نائب رئیس- جناب آقای میراشرافی این ارتباط ارتباطی با پیشنهاد سکوت ندارد.

میراشرافی- راجع به پیشنهاد سکوت است این اعتباری که داده می‌شود باید اشخاصی که داده شود که استحقاق آن را داشته باشند این تلگرافی است که یکی از فرهنگیان کرده این روزنامه صدای شیراز است مال بنده نیست اجازه بدهید آن را بخوانم.

جناب آقای نخست‌وزیر رونوشت روزنامه نیروی سوم رونوشت تبلیغات تهران واقعه تأسف‌انگیز دیشب نتیجه اغماض‌های پیاپی آن جانب در تعقیب مجازات مسببین فجایع ۹ اسفند و طغیان بختیار و قیام سید نورالدین و توطئه قتل افشار طوس بود که ۸ با تجری مخالفین و تحریکات و تعلیمات اشرف پهلوی و ژنرال شوارتسکف آمریکایی و حمایت پنهانی در قبار صورت گرفت اگر مؤدب‌السلطنه و برادران ضرغامی و سیدنورالدین و حسین‌قلی رستم و عزیزالله قوامی در فارس و همدستان ایشان در مرکز و شهرستان‌ها به سزای خیانت‌های پیاپی خود می‌رسند با آن همه جنایت به ریش دولت و ملت نمی‌خندیدند این کودتای ننگین به مغز پلید اربابان آن‌ها خطور نمی‌کرد و تشکیل فوری دادگاه‌های شدیدالعمل ملی و کیفر شدید جنایتکاران گذشته و حال را در سراسر کشور خواستاریم و تقاضا می‌کنم که شکور از وجود لوس این خائنین درباری محروم نماییم فریدون تبلوری این فریدون تبلوری همان کسی است که آن روز از طرف وزیر فرهنگ بازرس باستان‌شناسی است و این اضافه حقوق که می‌دهید به این جور اشخاصی داده می‌شود چون آقای رئیس اجازه نمی‌دهد جوابی که آقای دکتر مصدق داده‌اند نمی‌خوانم و مقاله‌ای که به قلم فریدون تبلوری تحت عنوان ملت و پسر رضاخان و فلان و این‌ها را نمی‌گویم همین طور روزنامه‌اش را به آقای وزیر فرهنگ می‌دهیم و از آقای وزیر فرهنگ هم تقاضا می‌کنم که این شخص را از دستگاهتان خارج کنید و این روزنامه‌ها هم به نام صدای شیراز است که چون مقام ریاست اجازه نمی‌دهند نمی‌خوانم آقای رسول پرویزی که مقالاتی علیه مملکت دارند با سایر رفقای‌شان حالا شاه‌پرست شده‌اند و روایالیست (نمایندگان- آقا پس بگیرید) پس گرفتم.

۹- ختم جلسه به عنوان تنفس‏

نائب رئیس- اداره جلسه به این صورت برای بنده مشکل است اجازه بفرمایید پنج دقیقه تنفس داده شود چون حالم به هم خورده است‏

(یک ساعت چهل دقیقه پیش از ظهر مجلس به عنوان تنفس تعطیل و دیگر تشکیل نگردید)

نائب رئیس مجلس شورای ملی- نورالدین امامی