مذاکرات مجلس شورای ملی ۴ خرداد ۱۳۴۴ نشست ۱۸۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۴ خرداد ۱۳۴۴ نشست ۱۸۰
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۱
جلسه: ۱۸۰
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه چهارم خرداد ماه ۱۳۴۴
فهرست مطالب:
۱-قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۲-بیانات قبل از دستور آقایان: خواجه نوری- رامبد- دکتر حسینی - سرتیپپور.
۳-تصویب صورت جلسه.
۴-تقدیم یک فقره سوال به وسیله آقای دکتر مبین از وزارت دارائی.
۵-معرفی آقای دکتر جمشید آموزگار به وزارت دارائی به وسیله آقای نخست وزیر.
۶-معرفی تیمسار سرتیپ دکتر سعادتمند به معاونت کل وزارت اطلاعات به وسیله آقای وزیر اطلاعات.
۷-تقدیم یک فقره لایحه به وسیله اقای وزیر کشاورزی.
۸-طرح و تصویب گزارش کمیسیون نظام مربوط به اصلاحات مجلس سنا در طرح قانونی دایر به تقدیر و تحسین از خدمات و فداکاری شجاعان شهید واقعه ۲۱ فروردین و ابلاغ به دولت.
۹-طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی صدور چک و ابلاغ به دولت.
۱۰-تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت اقتصاد
۱۱-طرح تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به معافیت اراضی ساختمان دبیرستان سنلوئی از پرداخت عوارض و ابلاغ به دولت.
۱۲-شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به استخدام موقت و بازنشستگی و بازخرید سوابق خدمتی درجهداران ارتش و ژاندارمری و ارسال به مجلس سنا.
۱۳-شور اول گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به اختصاص وجوهی که از محل اعتبارات مربوط به وامها و شرکتهای تعاونی از طرف سازمان برنامه در اختیار بانک کشاورزی گذاشته شده با بهره آن به سرمایه بانک مزبور.
۱۴-اعلام وصول ۵ فقره لایحه قانونی از مجلس سنا.
۱۵-تقدیم یک فقره لایحه وسیله آقای معاون وزارت جنگ.
۱۶-تعیین موقع و دستور جلسه آینده- ختم جلسه.
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه شنبه (۴)خرداد ماه ۱۳۴۴
مجلس ساعت نه و ده دقیقه صبح به ریاست آقای مهندس عبد الله ریاضی تشکیل گردید.
۱ ـ قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه ـ آقایان:
دکتر کلالی ـ محسنی مهر ـ اولیاء ـ دکتر اسفندیاری ـ
آقایان ـ طالب زاده رودسری ـ دکتر رهنوردی ـ مجد ـ مهندس پروشانی ـ دکتر ضیائی ـ دکتر موثقی ـ دکتر حسینی ـ بانو ابتهاج سمیعی ـ پاینده.
غائبین بی اجازه ـ آقایان:
فیصلی ـ دکتر مصباح زاده ـ دکتر یگانگی.
غائبین مریض ـ آقایان:
دکتر سعید ـ دکتر سامی راد ـ دکتر پورهاشمی ـ تیمسار سرلشکر همایونی ـ دکتر حاتم ـ بختیار بختیاریها ـ احتشامی ـ دکتر غنی ـ بالاخانلو ـ رضوی ـ مصطفوی نائینی ـ بانو دکتر دولتشاهی.
۲ ـ بیانات قبل از دستور آقایان: خواجه نوری ـ رامبد ـ دکتر حسینی ـ سرتیپ پور.
رئیس ـ نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای خواجه نوری تشریف بیاورید.
خواجه نوری ـ با اجازه مقام ریاست نامه چند تن از نمایندگان پارلمان انگلستان که با کمال تأسف بر خلاف تمام اصول و موازین بین دول و ملل و تنها به صرف ادعای واهی چند تن آشوب طلب تنظیم شده و باز هم مخالف تمام رسوم و سنن به آن جنبه تبلیغاتی داده و در جراید منتشر کرده‌اند و پاسخی که عده یی از نمایندگان مجلس ایران به آن نامه بی اساس و عاری از حقیقت داده‌اند اینجانب را در سمت رئیس فراکسیون ایران نوین بر آن داشت که از طرف خود و نمایندگان عضو فراکسیون ایران نوین ضمن ابراز تأثر خاطر و تأسف عمیق و اعتراض قاطع به این عمل خلاف اصول آن عده از نمایندگان پارلمان انگلستان به استحضار مجلس شورای ملی ایران برساند که با کمال تأسف عده معدودی از جوانان گمراه که به خرج ملت مراحل تحصیلی خود را در کشور انگلستان به پایان رسانیده و ظاهرا امید می‌رفت که هنگام بازگشت به میهن خویش بتوانند عناصری فعال و خدمتگزار باشند قوای خود را که می‌بایست در جهت خدمت به مملکت و شاهنشاه بکار برند در راه خیانت به وطن و نوامیس ملی و نقض قانون اساسی ایران بکار برده و خائنانه نقشه‌ای طرح کرده بودند که اگر خدای نخواسته اجرا می‌شد بنیان قومیت و ملیت و اساس استقلال و حاکمیت ایران را در هم می‌ریخت (صحیح است) و باید اضافه کرد که طبقه جوان و تحصیل کرده و روشنفکر کشور نسبت به اعمال ننگین این افراد معدود منزجر و متنفر می‌باشند (صحیح است) اکنون به حکم قانون این عده دستگیر شده‌اند و مطابق موازین و اصول و قوانین مملکتی درباره آنها عمل و رفتار می‌شود (صحیح است) متأسفم که این نمایندگان پارلمان انگلستان که قاعدتا می‌بایست مراتب تنفر خود را از این عمل خائنانه ضمن ابراز تأسف از این پیش آمد در عالم دوستی و وداد کاملی که بین دو ملت و دو کشور حکم فرماست ابراز نمایند و به خصوص شرمنده باشند از اینکه این خائنین در دوران اقامت خود در کشور آنها اینگونه افکار خطرناک را در سر می پروراندند و خود را آماده می‌ساختند تا هنگام بازگشت به کشور چنین نقشه شوم و خطرناکی را به مرحله اجرا در آورند ضمن نامه‌ای مطلب را طوری عنوان نمودند که دخالت در امور داخلی ایران تلقی می‌شود (صحیح است) عمل خارج از رویه این عده از نمایندگان به ما حق می‌دهد که نسبت به نیات آنها درباره کشور ایران با دیده تردید و سوءظن بنگریم، ما حق داریم تصور کنیم که هنوز در این زمان و در این عصر از تاریخ در کشور انگلستان اشخاصی پیدا می‌شوند که خواب‌های کهنه و پوسیده امپراطوری بریتانیا را در خیال خود می پرورانند و میل دارند وقایع شوم و شرم آوری را در کشور ما به وجود آورند اینگونه اشخاص چنین آرزوئی را به گور خواهند برد (صحیح است) باید پرسید اگر نظیر چنین واقعه‌ای در کشور خودشان رخ می‌داد با خیانتکاران چه می‌کردند؟ آیا به خودشان به عنوان نماینده ملت انگلستان اجازه می‌دادند در امور مربوط به قوه قضائیه مداخله نمایند ؟و آیا اجازه می‌دادند و صحیح می‌دانستند که نمایندگان مجالس کشورهای دیگر در امر محاکمه و مجازات آن خیانتکاران دخالت و پرسش کنند؟ مگر مکرر نظیر اینگونه محاکمات در کشور خودشان پیش نیامده و افرادی را به جرم خیانت بوطن و جاسوسی به مجازاتهای سنگینی محکوم نکرده‌اند؟ و آیا دادگاههای انگلستان و مردم آن کشور خوشحال می‌شدند اگر در امر دادرسی یا تصمیمات آنها که در صلاح کشور خودشان و بر طبق موازین و قوانین خودشان اتخاذ می‌شد مردم سرزمین دیگری مداخله می‌نمودند؟ ما هم به همین دلیل به آنها و به هیچ کس اجازه دخالت در امور داخلی کشور خود را نمی‌دهیم و هر گونه سخنان غیر موجهی از
این قبیل از هر جانب که عنوان شود محکوم خواهیم کرد ما ملتی مستقل و مؤمن به اصول ملی و قانون اساسی و استقلال و تمامیت کشور خویش هستیم (صحیح است) و همانطوریکه به قوانین و مقررات کشورهای دیگر احترام می‌گذاریم و به خود اجازه هیچگونه دخالتی در امور دیگران نمی‌دهیم چنانکه تاکنون نیز مرتکب چنین اشتباهاتی نشده‌ایم متقابلا نیز با توجه به منشور ملل متحد و حقوق حقه ملل مستقل هر گونه یاوه سرائی را به هر صورت که عنوان شود قویا محکوم می‌کنیم (صحیح است) هرکشوری صلاح خود را، خود تشخیص می‌دهد، آنها می‌توانند درباره کار خود آزادانه تصمیم بگیرند ما هم می‌توانیم بر طبق اصول عدالت عمل کنیم و خائنین را طبق قانون به مجازات برسانیم قوه قضائیه کشور ایران رشد کافی و مسلم برای احقاق حق دارد و هر گونه تردید در این خصوص دخالت در امور داخلی و بی حرمتی به نوامیس ما تلقی می‌گردد (صحیح است) به هر صورت امروز ضمن ابراز کمال تأسف از این اقدام نسنجیده که به هیچوجه نمی‌تواند معرف عقیده واقعی اکثریت قاطع نمایندگان ملت انگلستان باشد انزجار عمیق خود و فراکسیون ایران نوین را از اقدام این عده از نمایندگان مجلس انگلستان به عرض مجلس شورای ملی می رسانم و انتظار دارم که دولت با اقدام قاطع از اینگونه دخالتهای بی رویه در امور داخلی کشور با توجه به اصول منشور ملل متحد و روابط دوستانه‌ای که همواره بین ملت و دولت ایران از یک طرف و ملت و دولت بریتانیا از طرف دیگر وجود داشته و دارد شدیدا جلوگیری نماید، زیرا اصل عدم دخالت در امور داخلی کشورها از اصولی است که در منشور ملل متحد عنوان شده و دولت بریتانیا یکی از قویترین طرفداران این منشور می‌باشد. متشکرم (احسنت).
رئیس ـ آقای روحانی بفرمائید.
روحانی ـ چون جناب آقای رامبد یادداشتی نوشته‌اند که می‌خواهند صحبت کنند و بنده هم در همین موضوع می‌خواستم صحبت کنم و نظراتی را هم که نظر حزب ایران نوین بود جناب آقای خواجه نوری بیان فرمودند بنده وقتم را به جناب آقای رامبد می‌دهم.
رئیس ـ آقای رامبد تشریف بیاورید.
رامبد ـ با عرض تشکر فوق العاده از جناب آقای روحانی که وقت خودشان را به بنده مرحمت فرمودند من امروز از طرف فراکسیون پارلمانی حزب مردم مأموریت دارم نظر کلیه افراد حزب مردم را در موضوع یکی داخلی و یکی خارجی، یکی زیبا و یکی زشت، یکی شیرین و یکی تلخ به عرض نمایندگان ملت ایران برسانم (احسنت) چون طبق آئین نامه داخلی مجلس نطق قبل از دستور محدود به دقایقی چند است، ناگزیر مطالب را در کمال اختصار و شاید فهرست وار عرض خواهم کرد، موضوع اول یک مطلب داخلی است و برای هر ایرانی مژده و بشارتی بسیار بزرگ و شیرین است و مربوط است به بازدید مرکز توپخانه ارتش اصفهان در اول این هفته یعنی روز شنبه اول خرداد ماه اعضای فراکسیون حزب مردم به اتفاق عده زیادی از همکاران محترم نمایندگان مجلس شورای ملی در سایر فراکسیونها به دعوت ارتش شاهنشاهی از مرکز توپخانه در اصفهان بازدید به عمل آوردند در کمال اختصار متجاوز از بیست قسمت مختلف مورد بازدید قرار گرفت، این قسمتها اعم از بازدید ادوات، هنگ پشتیبانی، قسمت آموزش دوره‌های تخصصی، ستاد دانشکده توپخانه، کلاسهای درسی افسران، دوره عالی سپاه دانش، کتابخانه، آسایشگاه، فروشگاه، باشگاه، تعمیرگاه، پست خانه، چاپخانه، آشپزخانه، آمفی تاتر، کلاسهای تاکتیک، سلاح هوا سنجی، بیمارستان و بالاخره عملیات تیر اندازی و واحد هوا نیروز یعنی هواپیمائی نیروی زمینی بازدید شد از نقطه نظر یک نماینده مجلس بازدید یک واحد ارتش حاکی از آن است که آن نماینده بداند در حدود امکانات مملکت قوای تدافعی کشور در چه وضعی است از جنبه دیگر نماینده‌ای که بودجه مملکت را تصویب می‌کند علاقمند و موظف است که بداند این بودجه‌های مصوبه به چه نحو و ترتیب خرج می‌شود (صحیح است) و بالاخره اجازه می‌خواهم اضافه کنم از نقطه نظر امثال بنده و شاید همه آقایان محترم که قسمتی از عمرمان را در خدمت پر افتخار سربازی گذرانده‌ایم (صحیح است) نسبت به این خانه و سرباز خانه با نظر علاقمندی نگاه می‌کنیم و علاقمندیم که تغییرات آن را اعم از پیشرفت با کمال خوشوقتی و خدای نکرده اگر نقصی داشته باشد با کمال تأسف مطلع باشیم بنده به مناسبت سوابق تحصیلات و تجربیات
در کادر افسری توپخانه تا اندازه‌ای می‌توانم استنباط و تشخیصی در چنین بازدیدهائی داشته باشم لذا به عرض مجلس شورای ملی میرسانم (احسنت) با کمال خوشوقتی و در نهایت صراحت در این بازدید مرکز توپخانه نمونه فوق العاده‌ای از نظم و ترتیب و پیشرفت و دقت و ترقی تعالی در کلیه شئون و قسمتهای مختلفه بیست گانه که عرض کردم مشهود بود (صحیح است) چنین وضعیت شایان تجلیل و تحسین با مطالعه مختصری ملاحظه می‌شد که مرهون و مدیون سه عامل مشخص است عامل اول ادوات و وسایل و تشکیلات و نیروی ایمان که همه و همه مدیون حسن فرماندهی و تدبیر بزرگ ارتشتاران فرمانده، شاهنشاه عزیز ماست (صحیح است) در اینجاست که بنده یکبار دیگر به قانون اساسی ایران سر تعظیم و تکریم فرود می‌آورم که فرماندهی قوای مملکت باید به دست شخص پادشاه باشد (صحیح است) و کجاست غیر از شاهنشاه ما کسی که بتواند با این امکانات محدود چنین وضعیتی را در ارتش برای پیشرفت و توفیق فراهم کند (صحیح است) عامل دوم: من در این قسمت بخصوص به آقایان وزراء و معاونین یعنی نمایندگان دولت که در این جا تشریف دارند یادآوری می‌کنم که عامل دوم این توفیق نیروی ایمان شناسی، علاقه، وطن پرست و شاهدوستی در این افسران جوان تحصیلکرده بود که مثل روز به چشم می‌خورد (صحیح است) و بدین جهت یادآوری می‌کنم که نحوه کار این افسران باید سرمشق سایر کارمندان دولت قرار بگیرد و بالاخره عامل سوم لیاقت و کاردانی و حسن اداره قابل توجه فرمانده این واحد بود (صحیح است) سروران عزیز من خاطر دارند که بنده شخصا همیشه اعتراض داشتم و حتی مخالف این بوده و هستم که از پشت تریبون مجلس شورای ملی از اشخاص نام برده شود، ولی یقین دارم تمام آقایان محترمی که در این بازدید تشریف داشتند به بنده حق می‌دهند که به جهت تجلیل و قدردانی از چنین خدمتگزارانی متأسفانه کم نظیر، در این جا اسم برده شود، اسم این فرمانده شایسته را من یادداشت کرده‌ام (معتمدی ـ تیمسار رستگار نامدار) و به عرضتان می رسانم: تیمسار سرتیپ رستگار نامدار (احسنت) که افسری لایق و فداکار و درستکار که موفق شده است یک چنین واحد قابل ستایش و مورد تحسین را به نمایندگان ملت عرضه کند (صحیح است)(معتمدی ـ ایشان بین سایر طبقات هم محبوبیت فوق العاده‌ای دارند) همینطور است که می‌فرمایند. نمایندگان محترم مجلس شورای ملی ما در بازدید این سازمان صحنه هائی بس هیجان آور و شعف انگیز دیدیم، ما دیدیم که چگونه با صرفه جوئیهای فوق العاده، اصطبل‌ها تبدیل به کلاس شده بود ما دیدیم که چگونه کاهدانی‌ها تبدیل به آمفی تئاتر شده ما دیدیم که چگونه زین خانه‌ها تبدیل به کتابخانه شده بود ولی همانطوریکه در هر یک این بازدیدها یک خوشحالی فوق العاده نصیب ما شد یک تعجب و تأسفی هم بنده شخصا احساس می‌کردم و آن این بود، ملاحظه این نحوه کار و خدمت که برای ما تازگی داشت بطور قطع از نظر صائب جناب آقای وزیر جنگ مکتوم نبوده و در حالیکه در یک چنین واحد ارتشی برای هر دیناری سعی شده است صرفه جوئی بشود و به نفع ملت ایران حداکثر استفاده بشود چرا اینگونه افکار را ایشان در هیئت دولت تعمیم نداده‌اند و این دستگاههای بازرگانی و انتفاعی وابسته به دولت که میلیونها تومان را بین خود طبق اساسنامه خود به صورت پاداش و ولخرجی تقسیم می‌کنند جلوگیری نمی‌نمایند (صحیح است) به طور قطع همه ما به ریاست محترم مجلس علاوه بر احترامات دیگر، مانند تمام ملت ایران از یک نظر خاصی اعتقاد کامل داریم و آن جنبه دانشگاهی ایشان است (صحیح است) چنین شخصیتی که حدود ربع قرن ریاست دانشکده‌ای را به عهده داشته است در نطق رسمی در این بازدید اذعان کردند که من اگر هنوز سمت سابقم را داشتم برای بهبود اداره دانشکده‌ام از این رویه آموزشی که امروز ملاحظه کردم استفاده می‌کردم (احسنت ـ آفرین) و اما آنچه که نماینده به حق اصفهان آقای معتمدی در اینجا اظهار کردند و من مجددا نظر نمایندگان محترم را به آن جلب می‌کنم آن چیزی بود که ما در بین ساکنین شهر اصفهان دیدیم، این واحد توپخانه اعم از فرمانده، مرئوس، سرباز، درجه دار و تیمسار با حسن رفتار خود در این شهر توانسته‌اند به طوری جلب احترام و محبت و اعتقاد اهالی اصفهان را بکنند که من آرزو می‌کردم سایر کارکنان دولت هم در کلیه شهرستانها روزی برسد که به چنین توفیقی نایل آیند. (احسنت) بنده برای ختم این بحث اینجاست که اعتراف و یادآوری
می‌کنم برای حفظ سرحدات مملکتی بیش از آنچه قلاع مستحکم و سنگرهای آراسته به درد بخورد، داشتن فرماندهان و افسرانی لایق و با ایمان و از خود گذشته لازم است (صحیح است) و داشتن چنین افسران و واحدی را به ارتش شاهنشاهی ایران تبریک عرض می‌کنم (احسنت) اما مطلب دوم موضوعی است مربوط به خارج که موجب تأسف و تعجب هر شنونده‌ای قرار گرفته است (صحیح است) من یقین دارم همچنانکه ملت و دولت و پارلمان ایران از این واقعه نامطلوب متأسف هستند ملت و دولت و پارلمان انگلستان نیز با ما هم احساس می‌باشند و این مربوط است به نامه غیر رسمی چند نفر از نمایندگان مجلس انگلستان که خود نامه حاکی است که مطالب آن مبتنی بر شایعات بی اساس قرار گرفته است. (یک نفر از نمایندگان ـ فضولی کرده‌اند). این نامه گرچه ظاهرا بسیار مؤدبانه و دوستانه تنظیم گردیده است ولی باید در واقع بسیار خصمانه و گستاخانه تلقی گردید (صحیح است). نمایندگان محترم مجلس شورای ملی از وضعیت نمایندگانی که چنین نامه‌ای را یا بر اثر احساسات کاذبه یا مبنی بر اطلاعات بی اساس یا ناشی از امیال منحرفه و یا بالاخره از نظر تحریکات مخربه تنظیم کرده‌اند به خوبی داقف هستند ۰صحیح است) ولی برای اطلاع ملت ایران وضعیت این آقایان نمایندگان را در پارلمان انگلستان اشاره می‌کنم، این آقایان اکثریت و یا اقلیت پارلمان انگلستان را تشکیل نمی‌دهند و نسبت به تعداد نمایندگان عده بسیار قلیلی که حتی در خود حرب کارگر انگلستان هم جناح افراطی چپ هستند و اغلب موجب ناراحتی هائی در کلیه امور حزبی می‌باشند (صحیح است) علاوه بر روابط دوستانه‌ای که دولت و ملت ایران با دولت و ملت انگلستان داشته و دارد بنده شخصا به مناسبت آنکه انگلستان هم یک مملکتی است که با رژیم مشروطه سلطنتی اداره می‌شود از این بابت به آن علاقه دارم و به همین مناسبت هم هنوز ترجیح می‌دهم که شاگردان و دانشجویان ایرانی اگر قرار باشد خارج از مملکت تحصیل بکنند بهتر است به کشورهائی امثال انگلستان بروند که دارای رژیم مشابهی با مملکت ماست (صحیح است) اما اگر رژیم را در نظر نگیریم و تمایلات سیاسی را در نظر بگیریم من به این آقایان نمایندگان با کمال تأسف باید بگویم که به عقاید سیاسی خودم هم لطمه‌ای زدند برای اینکه در تاریخ چندین هزار ساله دنیا تنها پادشاهی که پرچم طرفداری از طبقه کارگر و رنجبر را بلند کرده باشد آن فقط پادشاه ایران محمد رضا شاه پهلوی است (صحیح است) بنابراین آقایان نمایندگان طرفدار کارگر شما رهبری را که در خارج از مملکتتان به طرفداری کارگر برخاسته باید تجلیل کنید (احسنت) آدمکشی و جنایت طرفداری از کارگر نیست دو مطلب به کلی از هم مجزا در این جا با هم مخلوط نشود یکی بحث دانشجویان و دانش آموزان و طبقه جوان مملکت ما است بنده از پشت این تریبون خطاب به تمام دانشجویان و اولیای دانشجویان عرض می‌کنم که این طبقه نور چشم عزیز ملت ایران هستند (صحسح است) باید جوانان و دانشجویان ایرانی بدانند که آتیه مملکت متعلق به آنها است و بایند صندلیهای ردیف جلوی مجلس شورا را ببینند که چگونه جوانان هم طیقه آنان با یک تقدم مختصر در سن و تحصیل هیأت حاکمه و وزراء این مملکت را تشکیل داده‌اند و مطلب دیگر صحبت یک فرد خائن، یک جانی است یک کسیکه خواست اساس زندگی ۲۲ میلیون جمعیت این مملکت را آتش بزند دو مطلب ربطی به هم ندارد (صحیح است) بنده از دستگاه دولت و قسمتهای انتظامی کمال تشکر را دارم که در این چند روزه با تدابیر لازم از تظاهرات هیجان انگیز ملت که می‌خواهند از این عمل ناشیانه ابراز تنفر و انزجار بکنند جلوگیری کرده‌اند برای اینکه دستگاه دولت ایران تشخیص داد مطلب ناصواب چند نفر نماینده‌ای که در مقام غیر مسئولی نظرات شخصی و سلیقه خصوصی خودشان را بی مطالعه عنوان کردند ربطی به ملت ایران و دولت انگلستان ندارد (صحیح است) دیروز جناب آقای باقر بوشهری که متجاوز از ۲۰ سال با من سابقه دوستی دارند به من پرخاش کردند و با حالتی متأثر عنوان کردند که چرا من و سایر نمایندگان را اطلاع ندادید که این نامه جواب نمایندگان انگلستان را امضا کنیم و معتقد بودند که باید خیلی شدیدتر از این می‌نوشتیم (صحیح است) بله آقایان نمایندگان ما در خیلی قسمتها هنوز می‌خواهیم ممالک
غربی را سرمشق خود قرار دهیم شاید اگر بخواهیم یک ماشین نساجی وارد بکنیم هنوز بد نیست که یک متخصص انگلیسی هم بیاوریم ولی از این عده قلیل آقایان نمایندگان انگلستان بنده سؤال می‌کنم در وظیفه نمایندگی خودشان اگر به مظهر استقلال و موجودیت مملکت انگلستان سوء قصد شده بود چه می‌کردند؟ از آنهائی که چنین مطلبی را عنوان کرده‌اند و شاید خدای نکرده کعبه آمالشان در پکن باشد می‌پرسم در پکن اگر چنین اتفاقی می‌افتاد چه می‌کردند؟ ملت ایران با اینهمه رادیو و روزنامه و جرائد و تبلیغات خیلی خوب واقف است که مسائلی بسیار کوچکتر از این در سایر کشورهای دنیا چگونه می‌تواند بهانه‌ای بدست دولت و دستگاه حاکمه بدهد که تسویه حسابهای دامنه داری بر علیه تمام دستجات مخالفین خود بکند کما اینکه ما در دستگاههای کمونیستی مفهوم کلمه تسویه یعنی اعدام تسویه دامنه دار یعنی قتل عام را خوب می دانیم ولی در ایران جز جریان یک تحقیق بسیار بسیار عادلانه چه گذشته و شاید از این جهت بنده از دولت می‌خواهم که ملت را روشن کند که در این مورد چرا کوتاهی و شاید خیلی ملایمت و احتیاط به خرج داده است (صحیح است) مطلب قصد یک قتل یا جنایت یا خیانت ساده نبود مطلبی بود که با بود و نبود و هستی ملت ایران بستگی داشت (احسنت) اگر صحبت از اعلامیه حقوق بشر بکنیم آیا در اعلامیه حقوق بشر فتوی داده است که کسی ۲۲ میلیون را بخواهد به خاک و خون بکشد و آن وقت بپرسند چرا مچش را گرفته‌اید؟(معتمدی ـ اعلامیه جهانی حقوق بشر جریاناتی را که مخالف نظم عمومی است محکوم کرده) نامه این آقایان موجب می‌شود که بنده خطاب به ملت انگلستان یادآور شوم شمائی که به آزادی احترام می‌گذارید این جمله را هم به خاطر یاورید طای آزادی چه جنایتهائی که به اسم تو انجام می‌شود» و به عقیده شخص من این نامه یکی از آن جنایت‌ها تلقی شد (احسنت ـ صحیح است) من از مجلس انگلستان اطلاع دارم که در آن جا هم همینطور است و مثل مجلس ما اگر اکثریتی مؤید و پشتیبان دولت است اقلیتی بیدار و هشیار منقد و مراقب جریان مملکت هستند و کوچکترین تخطی به حقوق ملت نه تنها از طرف اقلیت بلکه در آن موقع حتی از طرف اکثریت هم بر علیه دولت عنوان می‌شود مگر در انگلستان اینطور نیست که این آقایان اشتباه کردند و فکر کردند که خدای نکرده ممکن است در ایران عملی خلاف قانون انجام بگیرد و در مجلس ایران به سکوت برگزار بشود چون بارزترین عیب و نقص این طرز فکر جاهلانه عدم رعایت نزاکت بین المللی و اظهار مداخله مذموم در امور مملکتی مستقل مثل ایران می‌باشد بنده یقین دارم بیش از آنچه که ما ناراحت هستیم از این عمل ناشیانه آنها دولت و ملت انگلستان ناراحت خواهد بود و در تاریخ رواط سیاسی انگلستان عمل بی مطالعه این آقایان که به حیثیت بعضی نمایندگان پارلمان در مورد عدم رعایت نزاکت بین المللی و عدم آشنائی به وظایف نمایندگی لطمه‌ای بس بزرگ زده است به صورتی زننده به نام یک عمل مردود و مذموم ثبت خواهد شد (صحیح است‌ـ احسنت).
رئیس ـ آقای دکتر حسینی بفرمائید.
دکتر حسینی ـ با کسب اجازه از مقام محترم ریاست مجلس بنده چند روزی در تهران نبودم و از جریان نامه چند نفر از نمایندگان مجلس عوام انگلستان اطلاعی نداشتم تا بعد از مراجعت از این موضوع اطلاع پیدا کردم بر خود فرض و واجب دانستم که از نظر وظیفه نمایندگی مطالبی را به عرض نمایندگان محترم مجلس برسانم فعلا همانطور که همکار محترم جناب آقای رامبد اشاره فرمودند و جناب آقای خواجه نوری هم تلویحا اشاره‌ای در این مورد کردند حساب عده معدودی از نمایندگان مجلس عوام انگلستان ان هم جناح چپ حزب کارگر از حساب ملت و دولت انگلستان جدا است دولت و ملت ایران روابط دیرینه و حسنه و استواری با دولت و ملت انگلستان دارد و امیدوار هستند که این روابط حسنه همیشه بر قرار و مستدام باشد (انشاء الله) یکی از خصائص بارز ملت انگلستان علاقمندی و پای بندی آن ملت است به ترادیسیونها و آئین و رسوم و سنت هائی که از قرون و اعصار در بین این ملت ریشه دوانیده و امروز به عنوان قانون، قوانینی که لازم الاتباع است در این مملکت ساری و جاری است شاید اساس و علت وجهات دوام و بقای این دولت کهنسال هم منوط و مربوط به حفظ همین شعائر و همین رسوم و همین سنتهای کهن است و در حقوق انگلستان آئین و رسوم و قوانین ساخته و پرداخته دست قاضی است و به همین جهت هم هست که امروز حقوق انگلستان را یک حقوق مدون نمی‌شناسند «Commonlow» عبارت از
همان رویه‌ها و سنت‌ها و آئین هائی است که از زمان هجوم قبائل انگل و ساکسون در جزیره انگلستان در بین این مردم معمول و متداول بوده و امروز به عنوان قانون از این رسوم استفاده می‌شود مسلما فکر می‌کنم یک چنین ملتی که تا این درجه به شعائر گذشته به تاریخ گذشته و به مقدسات ملی و مذهبی و آئین‌های قدیمی خودش علاقمند و پای بند است قطعا قبول خواهد کرد که سایر ملل هم که طرز حکومت و سیستم و رژیم حکومتی شان شبیه انگلستان است دارای همین احساسات و دارای همین علاقمندی و دارای همین عشق و علاقه به آئین و رسوم و به چیزی که در بین آنها مقدس است باشند بنده نظرم هست در موقعی که تولد ولیعهد فعلی انگلستان در شرف انجام بود چه شور و شعف، چه احساسات بی نظیری از طرف ملت انگلستان در میدان کاخ بوکینگهام به منصه ظهور رسید و با چه بی صبری این ملت منتظر تولد نوزادی که تاج و تخت آینده انگلستان مربوط به اوست بودند اگر علاقمندی و پای بندی به این رسوم و آئین‌ها مستحسن و پسندیده است چرا ملت ایران این آئین‌ها و این رسوم و این مقدسات را محترم و عزیز نشمارد ملت ایران هم تا آنجائیکه سابقه تاریخی این ملت نشان می‌دهد همواره نسبت بر رژیم سلطنتی نسبت به معتقدات مذهبی نسبت به رسوم و آئینی که داشته است با نظر احترام و علاقه می‌نگرد (صحیح است) و با کمال قوا و با کمال علاقه و با کمال قدرت کوشش خواهند کرد که این رسوم و آئین که از گذشته‌ها به یادگار مانده است در بین این ملت پایدار و جاویدان باقی و برقرار باشد (صحیح است) اگر گذشته تاریخی ملت ایران را بطور اجمال در نظر بگیریم خواهیم دید که هر وقت مخاطرات وخیمی برای این مملکت بوجود آمده پس از رفع موانع پس از اندک مدتی ملت ایران مجددا در برابر سلطه و نفوذ خارجی قد مردانگی برافراشته و نفوذ و سلطه بیگانگان را به بهترین نحو از مملکت برانداخته قیام و اقدام مردانی مانند ابو مسلم خراسانی، طاهر ذوالیمینین، یعقوب لیث و برادران آل بویه مؤید همین عرایضی است که حضور مجلس محترم عرض می‌کنم گویندگان و حماسه سرایان ایران مانند فردوسی، دقیقی و اسدی همگی پیرو و همگی در تعقیب زنده کردن همین فکر بین آحاد و افراد ایران بوده‌اند ملت ایران در عین اینکه مظهر و نمونه یک ملت وطن پرست و معتقد و مؤمن به آئین ملیت و قومیت خویش است در عین حال از نظر رعایت اصول جوانمردی، انسان دوستی و بشر دوستی هم در زمره آن مللی است که مسلما تعظیم و تکریم تام ملتهای دنیا را نسبت به خودش جلب کرده بود باز اشاره می‌کنم به تاریخ گذشته طرز رفتار شاهنشاه بزرگ هخامنشی کورش کبیر نسبت به ملت یهود در موقعی که شهر بابل را فتح کرد و نجات اسرای یهود از حکومت جابر بابل باز مؤید همین معنا و همین نکته است ما علاوه بر اصولی که از نقطه نظر ملیت به آن اصول پای بند هستیم خوشبختانه دارای تعالیم مذهبی بسیار جلو رفته و بسیار عادلانه‌ای هستیم که به ما تجویز کرده است که همیشه اصل مساوات، برادری، برابری، ترحم به زیر دستان، دستگیری از مستمندان را به ما صریحا امر کرده است و ما با علاقه به مذهب خویش حتی الامکان کوشش داشته‌ایم که تعالیم مذهبی خویش را به بهترین نحو و به بهترین طرز عمل بکنیم گذشته از آئین‌های گذشته، گذشته از رژیم مذهبی و معتقدات مذهبی، رژیم سیاسی دمکراسی عمیق و ریشه دار ما حفظ حقوق افراد و تساوی آنها را در مقابل قانون و اجرای صحیح عدالت را در بین افراد و آحاد ملت ایران تضمین کرده و به بهترین نحوی این اصول در مملکت ما اجرا شده است (صحیح است) مکمل این اصول انقلاب اخیر ششم بهمن بود که دمکراسی را نه تنها از نظر سیاسی بلکه از جهات اقتصادی، اجتماعی، تعلیم و تربیتی در کلیه شئون کشوری بسط و توسعه داد شاهنشاه ایران که همواره پشتیبان قانون اساسی این مملکت بوده‌اند علاوه بر وظائف رسمی و خطیر سلطنتی که بر عهده دارند شخصا ناظر بر طرز رفتار دولتها نسبت به افراد بوده‌اند و با استفاده از اختیارات قانونی و با نفوذ عمیق و معنوی که بر قلوب آحاد و افراد مردم دارند حتی الامکان و در تمام موارد دولتها را ارشاد کرده‌اند که عدالت اجتماعی را بین افراد ملت توسعه بدهند (فخر طباطبائی ـ کجای دنیا یک نفر جانی را ول کرده‌اند که در این مملکت آن جانی را نباید تعقیب کنند؟)بنده نمی دانم و برای بنده روشن نیست واقعا که این عمل تعداد معدودی از نمایندگان مجلس عوام انگلستان دارای چه انگیزه‌ای بود من نمی‌توانم به خودم اجازه بدهم و نمی‌توانم
تصور این مطلب را بکنم که یک ملتی که خودش را پرچمدار آزادی و استقلال می داند چطور تعدادی از نمایندگان با اعلام یک چنین نظریات با صدور یک چنین نامه هائی به خود اجازه می‌دهند نسبت به حدود امنیت نسبت به استقلال و نسبت به امور داخلی کشورهائی که با آنها دارای رژیم مشابه است دخالت بکنند ولی اگر چنانچه به فرض محال قبول بکنیم که شاسد فکر کرده باشند در تحت تأثیر شایعات و القاء شبهاتی که بر آنها شده قرار گرفته باشند و بخواهند به عنوان توصیه و به عنوان دوستی نظراتی ابراز بکنند خوبست نظری به اطراف و جوانب خودشان بیفکند تمام این اصولی را که به عرض آقایان رساندم آئین‌های گذشته، سوابق تاریخی، معتقدات مذهبی و رژیم سیاسی، آزادی افراد را به نحو احسن در کشور ما تأمین کرده است خوبست بروند به سراغ دولت هائی که خیلی از ما به آنها از نقطه نظر بعد جغرافیائی نزدیکتر هستند در شمال افریقا به بینند دولتها با ملتها چه می‌کنند اگر نظر آقایان باشد در زمانی که سازمان نظامی منحله حزب توده در بین ارتش کشف شد و تعدادی از افراد ارتش بر خلاف سوگندی که برای جانبازی و فداکاری در راه استقلال مملکت یاد کرده بودند به آن سوگند پشت کردند و بر خلاف عهد و میثاق خودشان رفتار کردند و در نتیجه تسلیم پنجه عدالت شدند این افراد طبق قوانین جاریه مملکتی تحت محاکمه قرار گرفتند لکن خانواده اینها و افراد تحت تکفل اینها با توصیه و هدایت شخص اعلیحضرت همایونی مورد حمایت و مورد مرحمت و عواطف قانون قرار گرفتند و در یک چنین مملکتی که جنایتکار و فرد خائن را تحت تعقیب قرار می‌دهند و با موازین عدالت او را تسلیم پنجه قضاوت می‌کنند معذلک با افراد خانواده و با افراد تحت تکفل آنها اینطور رفتار می‌شود متأسفانه در مملکت انگلستان تعداد معدودی از نمایندگان مجلس عوام انگلستان به حال یک تعداد افراد جانی این مملکت اشک تمساح می‌ریزند و داعیه بشر پرستی و نوع دوستی دارند همین چند روز قبل بود که اجتماعی برای حمایت از زندانیها تحت ریاست عالیه شهبانوی ایران مطالبی قریب ببه این مضمون نسبت به جمعیت بیان فرمودند شهبانوی ایران فرمودند اگر فرد جنایتکاری در نتیجه تخطی و تجاوز از قانون دچار زندان شد نبایستی خانواده تحت تکفل و خانواده‌ای که تحت سرپرستی آن فرد قرار گرفته‌اند اینها نابود بشوند و از بین بروند (صحیح است) به هر جهت بنده به عنوان یک نماینده پارلمان و مسلما قطع دارم که عموم نمایندگان و برادران هم فراکسیونی من هم مسلما به پیروی از یک فکر اصولی معتقد به این مطلب هستند که من مراتب تأسف خودم را از این اقدام نسنجیده معدودی از نمایندگان مجلس عوام انگلستان به مجلس شورای ملی ابراز بکنم ولی مجددا یاد آوری می‌کنم که این قبیل اقدامات نه تنها در طرز رفتار و آنچه را که ما مطابق اینکه در کشور خود مردمی آزاد و مستقل هستیم کوچکترین اثری را به جا نخواهد گذاشت و ما اجازه مداخله به افراد غیر مسئول در قوه قضائیه و حکومت حاکمه خودمان نخواهیم داد ولی در عین حال اینگونه اقدامات کوچکترین لطمه‌ای هم به روابط حسنه بین ما و دولت و ملت انگلستان نخواهد زد و ما کماکان با دولت و ملت انگلستان دارای بهترین روابط حسنه به شرط عمل متقابله خواهیم بود (صحیح است ـ احسنت).
رئیس ـ آقای سرتیپ پور بفرمائید.
سرتیپ پور ـ نمایندگان محترم فراکسیونها آنچه را که باید در این مقام بگویند گفته‌اند گاهی لازم می‌شود که انسان بیش از اینکه متعلق به یک دسته یا یک فراکسیون باشد متعلق به تمام ملت ایران باشد ـ یک نفر از نمایندگان ـ همیشه اینطور است) راست است تا آنچه را که تمام ملت ایران اعم از منفردین پارلمان و یا فراکسیونها و دستجات و احزاب سیاسی انتظار دارند به زبان بیاورد و بگوید. صاحب نظری از من پرسیده بود نظر شما درباره نامه این عده از عوام انگلستان چیست؟ عرض کردم کسانی که حقیقت را واقعیت را از پای احتمالات بیندازند آن ارزش را ندارد که انسان درباره آنها سخن بگوید. در این مملکت سوء قصد شد نسبت به رئیس بزرگ خانواده ایرانی در این سوء قصد برخی شهید شدند و برخی مصدوم و مجروح شدند اینها یک واقعیت بود به دنبال این حادثه، حادثه آفرینان یا متهمین به حادثه آفرینی دستگیر شدند که در اطراف آنها شایعاتی به وجود آمد نمایندگان یا ببخشید عده‌ای از عوام انگلستان به جای آنکه به خاطر بشر دوستی به عنوان
حفظ روابط دوستی اظهار تأثر نسبت به واقعیت بکنند آنرا نادیده گرفته و عبور کردند ولی راجع به شایعات مضطرب شدند آیا حقیقتا این شایعه مهمتر از واقعیت بوده است یا مغز علیل است که احتمالات را بر واقعیات مرجح می‌دارد (احسنت ـ صحیح است) چرا این کار را کردند (یک نفر از نمایندگان ـ احمقانه) احمقانه نیست بر اساس نقشه است آنها می‌خواستند از راه دروغ بر اذهان و افکار ملتها از جمله ملت خودشان مسلط بشوند آنها می‌خواستند رأی زمامداران خودشان را در تاریکی و ابهام فرو برند تا آن زمامداران در قضاوت خودشان نسبت به ملت ایران دچار انحراف بشوند آنها می‌خواستند از این ابهام و تاریکی و انحراف خصومت بوجود بیاورند (احسنت) در حالیکه ملت ایران نه هیچوقت به دنبال خصومت گشته و نه هیچوقت دولتهای امروز که عالیترین نماینده سیاسی جامعه خودشان هستند صلاح را در ایجاد خصومت می دانند. بشریت در مقابل خطرات عظیم قرار گرفته است خطرات نتبودی گاهی بالای سر انسانیت پرواز می‌کند دولتها که نمایند جامعه‌های سیاسی خودشان هستند تشخیص داده‌اند بوسیله تفاهم بیم ملتها است که می‌توانند خطر نابودی را از بالای سر بشریت بر دارند (صحیح است) ولی البته هستند کسانی که از انبساط روشنائی از نمو و تکامل شخصیت انسانی از حیثیت ملتها رنج می‌برند و از روشنائی به ستوه آمده‌اند اینها میل دارند در همه جا تخم خصومت بکارند باشد میوه اش که همان تاریکی است بدست بیاید و آنها قابلیت پرواز تحصیل کنند در آن تاریکی ما افسوس می‌خوریم که این شب پره‌ها بعضا در مجلس عوام انگلستان راه یافته‌اند من می‌خواهم باور بکنم که روزی برسد که نظیر صدای اعتراض ما در مجلس انگلستان هم بلند بشود و ملامت بکنند آن عده از عوام را که عوامانه در امور ملتهای دیگر کرده‌اند والا کیست واقعا که نداند حقوق یک کشور در آن کشور لازم الاجراست و محترم است کیست که نداند نظم اجتماع ایران قائم بیک سلسله قوانین و مقررات است که ادامه حیات ملی ما را مقدور کرده است، کیت که نداند که فرض وجود جامعه بدون نظم و بدون انضباط همراه با وحشت و ترور و آدمکشی که نظیر آن در بهمن و در فروردین به دست حادثه آفرینان دیده شده است محال است و نمی‌تواند این فرض محال تحقق پیدا کند محال است که یک جامعه در یک چنین کیفیتی ترقی بکند. و سلسله تمدن را از گذشته به آینده منتقل کند با اینهمه اگر کسانی پیدا بشوند که قوانین ما را تخطئه بکنند بی نظمی و بی انضباطی را تشویق بکنند حادثه آفرینان را در پناه بگیرند یقین باید داشت که نه تنها بد خواه ملت ما هستند بد خواه جهانیان از جمله خود ملت انگلیس هستند (صحیح است) خوشوقتم که ملت ایران به تمام موازین اصولی آشنا است زیرا شیری است کاملا هشیار این شیر به دنبال پادشاه خودش بسیاری از سلسله‌ها را گسسته است، بسیاری از سنتهای قرون تاریک را شکسته است، بسیاری از اوهام و خرافات را که محصول قدرت تاریک و باعث وهم و ترس ملت ایران بوده است از بین برده است و پرده اوهام را دریده است و امروز نمی‌آید در مقابل یک عده‌ای که دشمن جهانیان و از جمله بدخواه ملت ایران هستند تسلیم بعضی مسائل بشود اعتراض می‌کند و اعتراض سخت می‌کند بنده آثار این اعتراض را یعنی خشونت اعتراض را در تمام نمایندگان این مجلس دیده‌ام که اگر ذکر اسم بکنم ممکن است تعبیر بر ریا بشود (صحیح است) آنچه که مسلم است می‌خواستند در روابط بین ایران و دولتهای دوست غباری بوجود بیاورند که این غبار میدان دید ما را کم بکند و موجب تصادم بشود و سوء تفاهم بشود بلکه بتوانند از این تصادم و سوء تفاهم به نفع بعضی ملتها یا ببخشید دستجاتی که در جهان هستند و مخل نمو شخصیت انسانی هستند استفاده کنندولی این را باید بدانند درست است که هستند آرزومندانی که میل دارند هنوز با استثمار نیروی انسانی اهرام ثلاثه فی المثل بوجود بیاورند فراموش نکنند که آن روزگار گذشته است آنهائی که فکر می‌کنند که می‌توانند با اینگونه حادثه آفرینیها روح ملت ایران را بمیرانند باید بدانند که این ملت که قرنها بر عرصه تاریخ مردانه زیسته و از زیر آوارهای قرون شجاعانه بیرون آمده و توانسته است سهم خودش را در مقام بشریت به صحت ادا بکند چنانچه گفتم شیریست کاملا هشیار و به موقع خود می‌تواند هر نا کسی را به جای خودش بنشاند (آفرین ـ احسنت) بنده متأسفم که روی سخن من متوجه یک گروه کوچک از ملتی بزرگ است که به قوانین و تعهدات و روابط بین المللی و روابط دوستانه خودش احترام می گذاشته است و از اینکه این عده کوچک توانسته است خال کوچکی
بر پیشانی نوع دوستی و سنت دوستی و قانون دوستی ملت انگلیس بگذارد متأسفم و امیدوارم آثار آن زدوده شود و اثر تأسف را در انگلستان ببینم از خود ملت انگلیس هم بشنوم (احسنت ـ احسنت).
۳ ـ تصویب صورت جلسه
رئیس ـ راجع به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود. آقای دکتر یزدان پناه.
دکتر یزدان پناه ـ دو فقره شکایت رسیده است که تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس ـ آقای کبیری.
کبیری ـ چند فقره شکایت و داد خواست واصل گردیده است که عینا به منظور صدور اوامر مقتضی و رسیدگی تقدیم مقام ریاست می‌گردد.
رئیس ـ آقای سیفی.
سیفی ـ نامه‌ای از طرف کارکنان سازمان مرکزی شرکتهای صنعتی رسیده است تقاضای رسیدگی دارم.
رئیس ـ آقای البرزی.
البرزی ـ دو فقره شکایت است که تقدیم می‌کنم.
رئیس ـ آقای باغمیشه.
باغمیشه ـ نامه‌ای رسیده است که عینا تقدیم می‌کنم.
رئیس ـ آقای دکتر شفیع امین.
دکتر شفیع امین ـ شکایتی از طرف عده‌ای از کارمندان وزارت اقتصاد و سازمان برنامه رسیده است که برای رسیدگی تقدیم می‌شود.
رئیس ـ آقای مهندس کمانگر.
مهندس کمانگر ـ نامه‌ای از طرف نماینده کارمندان فنی دامپزشکی دامپروری استان اصفهان رسیده است که تقدیم می‌شود.
۴ ـ تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای دکتر مبین از وزارت دارائی
رئیس ـ آقای دکتر مبین بفرمائید.
دکتر مبین ـ سؤالی است از وزارت دارائی تقدیم می‌کنم.
۵ ـ معرفی آقای دکتر جمشید آموزگار به وزارت دارائی بوسیله آقای نخست وزیر
رئیس ـ وارد دستور می‌شویم جناب آقای نخست وزیر فرمایشی دارید بفرمائید.
نخست وزیر (هویدا)ـ با اجازه ریاست محترم مجلس شورای ملی خواستم امروز آقای دکتر جمشید آموزگار را به سمت وزیر دارائی معرفی بکنم (نمایندگان ـ بسیار مبارک است) حتما بعد از فرمایشات آقایان گمان نمی‌کنم که لازم باشد برای من که عرض کنم در چند ماهی که آقای دکتر آموزگار همکار بسیار نزدیک و خوبی در رأس وزارت بهداری بودند من اطمینان دارم که در وزارت دارائی هم که کارهای بسیار سنگینی در پیش دارد بخصوص دفاع از لایحه قانون مالیات بر درآمد که انشاءالله بزودی تقدیم خواهد شد و خود ایشان هم در تهیه آن سهم بسزائی دارند در اینجا با همکاری مجلسین نتیجه بسیار خوی داشته باشد و در وزارت دارائی اقداماتی که شروع شده بود امیدوارم ادامه بدهند تا اینکه رضامندی خاطر شاهنشاه و ملت ایران و مجلسین بدست بیاید (انشاء الله).
رئیس ـ آقای کیهان یغمائی فرمایشی داشتید بفرمائید.
کیهان یغمائی ـ با کسب اجازه از مقام محترم ریاست بنده از فرصت استفاده می‌کنم قبل از اینکه مطلبی که مربوط به اجازه گرفتن من بود عرض کنم تجلیل فوق العاده‌ای که از طرف کشورهای آمریکای لاتین و کشور کانادا نسبت به اعلیحضرت شاهنشاه محبوب ما و علیا حضرت شهبانوی ایران در شئون مختلف به عمل آمده و به موقع اجرا در آمده است مورد تشکر نمایندگان ملت ایران ات (صحیح است) فرمایشات محکم و مستدل و جامع و کامل ملوکانه مثل همیشه در بهتر شناسندن کشور عزیز ما و نشاندادن پیشرفت و ترقیات روز افزون مملکت ما صفحه افتخار آمیزی در تاریخ افتخار آمیز ایران اضافه کرد (صحیح است) تأسیس کالج در دورترین نقطه جهان به نام کالج ایران باز افتخار تازه‌ای است برای ملت ایران و کشور ایران، اینها همه از هدایت و ارشاد ذات اقدس شهریاری است و مورد حق شناسی ملت ایران همیشه بوده و خواهد بود (صحیح است)
امیدوارم به پیروی از نیات عالیه ملوکانه دولت جناب آقای هویدا برنامه‌های عملی توسعه روابط اقتصادی و سیاسی و فرهنگی کشور ما را با این کشورها (منظور کشورهای آمریکای لاتین و کانادا است) بهتر فراهم کنند تا از عملی شدن این برنامه‌ها به صلاح مملکت و ملت ما استفاده کنیم و آنها هم منتفع بشوند ما نمایندگان از پیشگاه قادر متعال همواره مسئلت داشته و داریم که وجود شاهنشاه محبوب و شهبانوی محبوب ما را سلامت و موفق و مؤید بدارد چشم ۲۲ ملیون ملت ایان به انتظار زیارت اعلیحضرتین است که همیشه بر دلها حکومت می‌کنند و این نعمت خدا دادی است که پادشاهی بر دلها حکومت کند چنانکه گفته‌اند با شیر اندرون شد و با جان بدر شود (احسنت) مسافرت ذات اقدس شاهانه همیشه به کشورهای خارج حاوی خیر و برکت بوده و یقین داریم که این مسافرت هم به صلاح مملکت و ملت ایران خواهد بود. جناب آقای هویدا بنده به جنابعالی تبریک عرض می‌کنم که جناب آقای دکتر جمشید آموزگار را به وزارت دارائی معرفی فرمودید و به جنابعالی باز هم تبریک عرض می‌کنم که خودتان را از این وزارت خانه ناراحت آسوده فرمودید این یک حقیقتی بود که بنده امروز می‌بایستی به عرض جنابعالی می رساندم. یکی از بهترین دوستانتان و یکی از چهره‌های خوب کابینه را گرفتار کردید و خودتان البته در سطح بالاتر بهتر و بیشتر به مملکت خدمت خواهید کرد و حقا و انصافا وقت بیشتری خواهید داشت که به پیروی از نیات عالیه شاهنشاه برای مملکت بیشتر مفید و مؤثر باشید کما اینکه تا به حال بوده‌اید جناب آقای دکتر آموزگار اینک که وزارت دارائی در کف با کفایت جنابعالی قرار می‌گیرد در آستانه اولین روزی که به مجلس معرفی می‌شوید بنده به شهادت خود جنابعالی نه دفتر جنابعالی را در وزارت بهداری و نه در سایر مقامات دیده‌ام و نه هیچ وقت توقعی داشته‌ام نه استدعائی و نه حتی توصیه و سفارشی برای منطقه انتخابیه‌ام داشته‌ام ولی آنچه که من از همکارانتان می‌شنوم که با جنابعالی ارتباط داشته‌اند شما عضوی هستید بسیار زحمتکش و دلسوز امیدوارم که ازین کاردانی و فعالیت شما در طریق صواب برای مملکت و ملت استفاده شود اما مطلبی که بنده خواستم در ابتدای کار به عرض حضرتعالی برسانم این است که ناراحتی و درد دل مردم از دستگاه دارائی زیاد است یک مطلب کوچک را بنده امروز به حضرتعالی پیشنهاد می دهمو استدعا دارم در لوایح مالیاتی و نظم و ترتیبی که برای وزارت خانه خواهید داد با ارشاد ریاست دولت این مورد را توجه بفرمائید چند روز قبل بنده به معیت یکی از دوستانم رفتیم به یکی از مناطق دارائی برای استفاده از توافق برای پرداخت مالیات مختومه تا سال ۴۰ شاید چون نماینده مجلس بودم باید عرض کنم کار ما در دو روز انجام شد ولی بنده توی راهروها می‌دیدم مردمی را که یکماه، دو ماه است آمده‌اند از این حق استفاده بکنند و دین خودشان را بپردازند ناچار گرفتار پیچ وخم مقررات شده بودند خوب دقت کردم دیدم مسئولین امر هم چاره‌ای جز اجرای این مقررات ندارند یک تصویبنامه‌ای دولت صادر کرده است که اگر کسی در تاریخ معین برود تقاضای توافق بکند از پرداخت جرائم و زیان دیر کرد معاف است اصولا وقتی دولت چنین تصمیمی می‌گیرد دیگر کمیسیون توافق لازم ندارد با این سادگی که بنده عرض می‌کنم شاید چون بنده مالیه چی نیستم ممکن است صحیح فکر نکرده باشم استدعا می‌کنم توجه بفرمائید یک برگ فرموله‌ای چاپ بفرمائید یک اعلان هم منتشر بفرمائید که اشخاصی که تا سه ماه بدهی شان را بپردازند مشمول ۵۰ درصد معافیت هستند اشخاصی که تا ۶ ماه بپردازند ۴۰ درصد اشخاصی که تا ۹ ماه بپردازند ۳۰ درصد و تا یکسال صدی ده از این ارفاق بهره خواهند برد و دیگر این ارفاق نخواهد شد این اوراق را بگذارید مثل پست خانه مثل تلگراف خانه در دست مؤدیان هر کس بیاید توی سالن‌های ادارات وصول یکی از این اوراق را بر دارد و تقاضا کند که من برای پلاک مثلا ۱۵۶ می‌خواهم مالیاتم را از این فرصتی که دولت برای این اکازیون گذاشته بپردازم بعد متصدی مربوطه زیرش می‌نویسد بدهی شما با جرائم اینقدر است این مبلغ را بگذارند در صندوق ـ صندوق اگر نصفش را پرداخت کرد مفاصا حساب به او بدهد دیگر کمیسیون لازم ندارد سرگردانی در کریدورها لازم ندارد بنده با رؤسای عالیه جنابعالی مذاکره کردم با رؤسای مناطق صحبت کردم این مطلب را پسندیدند برای اینکه کمیسیونها
ولو اینکه تعدادشان زیاد باشد نمی‌توانند درد همه مردم مراجعه کننده را دوا کنند توجه کردید جناب آقای دکتر یگانه شما وقتی به مردم ارفاق کردید بفرمائید هر کس رفت به صندوق پول داد از صندوق هم مفاصا حساب بگیرد پول دولت هم صحیح وصول می‌شود اظهار نامه پر می‌کنند که آقای رئیس ناحیه من چقدر بدهی دارم او می‌گوید اینقدر بعد می‌رود می دهد و مفاصا حساب می‌گیرد به این کار هم مردم راضی می‌شوند و هم پول دولت وصول می‌شود بنده سربسته به جنابعالی عرض کردم جناب آقای هویدا در مدت کوتاهی که در این وزارتخانه تشریف داشتند متأسفانه وقتشان برای کارهای مهمتری مثل نفت مصرف شد استدعا می‌کنم جنابعالی در این مورد تصمیم بگیرید امیدوارم وجودتان مؤثر باشد و یک یادگار نیکی از خودتان در وزارت دارائی باقی بگذارد (نمایندگان ـ انشاءالله).
۶ ـ معرفی تیمسار سرتیپ دکتر سعادتمند به معاونت کل وزارت اطلاعات بوسیله آقای وزیر اطلاعات
رئیس ـ تیمسار پاکروان فرمایشی داشتید بفرمائید.
سر لشگر پاکروان (وزیر اطلاعات)- اجازه می‌خواهم تیمسار سعادتمند را به عنوان معاون کل وزارت اطلاعات به حضور مجلس محترم شورای ملی معرفی کنم (نمایندگان ـ مبارک است) تصور می‌کنم که ایشان برای اکثریت نمایندگان محترم شخص بیگانه‌ای نیستند (صحیح است) ایشان علاوه بر اینکه افسر خدمتگزاری هستند علاوه بر اینکه تحصیلکرده هستند دکتر در حقوق هستند سالهاس سال است که به امور مطبوعات اشتغال دارند و با بیشتر اقایان صاحبان مطبوعات آشنا هستند امیدوارم همانطور که در گذشته ایشان خدمات خیلی شایسته‌ای انجام داده‌اند در این شغل جدید هم بتوانند منشاء اثر باشند و بتوانند خدمت کنند (نمایندگان ـ انشاءالله).
۷ ـ تقدیم یک فقره لایحه بوسیله وزیر کشاورزی
رئیس ـ تیمسار سپهبد ریاحی بفرمائید.
سپهبد ریاحی (وزیر کشاورزی)ـ با کسب اجازه از مقام ریاست مجلس شورای ملی و در اجرای تکلیفی که به موجب تبصره ۴۸ قانون بودجه سال ۴۴ بر عهده دولت محول شده بود که در مدت دو ماه قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل‌ها را به ساحت مقدس مجلس شورای ملی تقدیم نماید اینک این لایحه قانونی را در ۷۰ ماده و ۵۰ تبصره و ۷ فصل تقدیم مجلس محترم شورای ملی می‌کنم (احسنت) البته در روز معین قانون آماده بود ولی چون مجلس تشکیل نشد در اولین روز خرداد ماه که مجلس تشکیل شده است تقدیم ریاست محترم می‌کنم.
رئیس ـ به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.
۸ ـ طرح و تصویب گزارش کمیسیون نظام مربوط به اصلاحات مجلس سنا در طرح قانونی دائر به تقدیر و تحسین از خدمات و فداکاری شجاعان شهید واقعه ۲۱ فروردین و ابلاغ به دولت
رئیس ـ گزارش کمیسیون نظام راجع به طرح پیشنهادی جمعی از آقایان نمایندگان در مورد تقدیر و تحسین از خدمات و فداکاری استواران شهید محمد علی بابائیان و آیت الله لشکری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۲۶ اردیبهشت ماه ۱۳۴۴ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی معاون وزارت جنگ و آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور طرح پیشنهادی جمعی از آقایان نمایندگان راجع به تقدیر و تحسین از خدمات و فداکاری استواران شهید محمد علی بابائیان و آیت الله لشکری را که به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن به عمل آورده بود مورد رسیدگی قرار داده و اصلاحات مجلس سنا را عینا به شرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
طرح قانونی راجع به تقدیر و تحسین از خدمات و فداکاری استواران شهید محمد علی بابائیان و آیت الله لشکری
ماده واحده ـ جانبازی و فداکاری استواران شهید محمد علی بابائیان و آیت الله لشکری در راه حفظ و صیانت مملکت مورد تقدیر و تحسین ملت ایران می‌باشد به پاس آنکه حین انجام وظیفه مقدس شربت شهادت نوشیده‌اند از
این به بعد (شجاعان شهید) نامیده خواهند شد.
تبصره ۱ ـ اسامی استواران شهید آیت الله لشکری و محمد علی بابائیان در فهرست اسامی افراد گردان جاویدان برای همیشه باقی مانده و در مواقع انجام مراسم حاضر و غایب خوانده شود.
در جواب نفر جناح راست صف با صدای رسا خواهد گفت:
جان خود را در راه شاه و میهن نثار کرد.
تبصره ۲ ـ دولت مکلف است ظرف یک هفته لایحه لازم برای قدردانی از خدمات شهدای فوق الذکر تهیه و به مجلس تقدیم نماید.
مخبر کمیسیون نظام ـ حکیمیان
رئیس ـ گزارش کمیسیون نظام مطرح است نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به تبصره پیشنهادی مجلس سنا رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر بر خاستند) تصویب شد به دولت ابلاغ می‌شود.
۹ ـ طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی صدور چک و ابلاغ به دولت
رئیس ـ گزارش کمیسیون راجع به لایحه صدور چک مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۹ اردیهشت ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای اشرف سمنانی معاون وزارت دادگستری لایحه شماره ۷/۳۷۸۶ ـ ۱۳۴۳/۷/۱۵ ارسالی از مجلس سنا راجع به صدور چک را که قبلا به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و در مجلس سنا اصلاحاتی در آن به عمل آمده بود مورد رسیدگی قرار داد و اصلاحات مجلس سنا را عینا تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
قانون راجع به صدور چک
ماده ۱ ـ چکهای صادر به عهده بانکهائیکه طبق قوانین دایر شده یا می‌شوند در حکم اسناد لازم الاجراء بوده و دارنده چک در صورت مراجعه به بانک و عدم پرداخت وجه آن به علت نبودن محل و یه به هر علت دیگری که منتهی به برگشت و عدم پرداخت چک گردد می‌تواند با رعایت قوانین و آئین نامه‌های مربوط به اجرای اسناد رسمی وجه چک را از صادر کننده وصول نماید.
برای صدور اجرائیه دارنده چک باید عین چک و گواهینامه بانک دائر به علت عدم پرداخت وجه چک که در ماده ۲ مذکور است به اداره اجرای ثبت اسناد محل تسلیم نماید.
در گواهی مربوط به علت عدم پرداخت چک بانک باید با تعیین نشانی صادر کننده که در بانک است مطابقت یا عدم مطابقت امضای صادر کننده را با نمونه امضای موجود در بانک در حدود عرف بانکداری تصدیق نماید اداره اجراء در صورتیکه مطابقت امضای چک با امضای صادر کننده از طرف بانک گواهی شده باشد دستور اجرا صادر خواهد نمود.
دارنده چک اعم است از کسیکه چک در وجه او صادر گردیده یا به نام او پشت نویسی شده یا حامل چک (در مورد چکهای در وجه حامل).
ماده ۲ ـ بانکها مکلفند در صورت تقاضای دارنده چک در مورد عدم پرداخت وجه چک علت یا علل ان را صریحا در برگ مخصوصی که مشخصات کامل چک و نام و نام خانوادگی و نشانی کامل صادر کننده چک در آن ذکر شده باشد قید و آن را امضاء و مهر نموده به دارنده چک تسلیم نمایند و باید نسخه دوم این برگ را برای صاحب حساب ارسال دارند.
ماده ۳ ـ صادر کننده چک وقتی حق صدور چک دارد که معادل مبلغ آن در بانک محال علیه محل (نقد یا اعتبار) داشته باشد و نباید تمام یا قسمتی از وجهی را که به اعتبار آن چک صادر کرده به صورتی از بانک خارج نماید یا دستور عدم پرداخت وجه چکی را که صادر کرده به بانک بدهد و نیز نباید چک را به صورتی تنظیم نماید که بانک به عللی از قبیل عدم مطابقت امضاء یا قلم خوردگی در متن چک یا اختلاف در مندرجات چک و امثال آن از پرداخت وجه چک خودداری نماید.
هر گاه در متن چک شرطی برای پرداخت ذکر شده باشد بانک به آن شرط ترتیب اثر نخواهد داد.
در صورتیکه چک گم یا سرقت شود و یا بنحوی از مجعول بودن آن اطلاع حاصل شود بانک به تقاضای صادر کننده یا دارنده چک بر حسب مورد از پرداخت وجه خودداری می‌کند.
ماده ۴ ـ در صورتیکه تخلف از ماده ۳ موجب عدم پرداخت از طرف بانک گردد صادر کننده چک به حبس تأدیبی از ششماه تا دو سال و جریمه نقدی معادل یک چهارم وجه چکی که محل ندارد یا یک چهارم ما به التفاوت چکی که مبلغ آن بیشتر از محل موجود در بانک (نقد یا اعتبار) باشد محکوم خواهد شد.
ماده ۵ ـ در صورتی که موجودی حساب صادر کننده چک نزد بانک کمتر از مبلغ چک باشد به تقاضای دارنده چک بانک مکلف است مبلغ موجود در حساب را به دارنده چک بپردازد و دارنده چک با قید مبلغ دریافت شده در پشت چک و تسلیم آن به بانک گواهینامه‌ای مشتمل بر مشخصات چک و مبلغی که از محل آن به دارنده چک پرداخت نگردیده از بانک دریافت می‌نماید. چک صادر نسبت به مبلغی که پرداخت نگردیده بلامحل محسوب می‌شود و گواهینامه بانک در این مورد برای دارنده چک جانشین اصل چک خواهد بود.
ماده ۶ ـ در کلیه موارد مذکور در مواد بالا هرگاه صادر کننده چک حسن نیت خود را به اثبات برساند تعقیب موقوف می‌گردد.
حسن نیت وقتی ثابت می‌شود که صادر کننده چک ظرف ده روز از تاریخ اطلاع از شکایت کیفری وجه آن را نقدا به دارنده چک بپردازد یا به منظور پرداخت به دارنده چک در صندوق دادگستری تودیع نماید و یا موجبات قابل پرداخت بودن آن را در بانک محال علیه فراهم ساخته و گواهی بانک را در همان مدت به مرجع رسیدگی تسلیم نماید.
برای اینکه صادر کننده چک از شکایت کیفری مطلع شود مرجع رسیدگی اخطاریه‌ای که به آخرین نشانی صاحب حساب که در بانک موجود است ارسال خواهد داشت مفاد شکایت و شماره و تاریخ و مبلغ چک را به اطلاع او رسانیده او را برای رسیدگی دعوت می‌نماید.
از تاریخ ابلاغ قانونی اخطاریه به مزبور صادر کننده چک مطلع از شکایت محسوب می‌شود.
بانکی که گواهی مذکور در ماده دو را صادر کرده است باید وجه چک را در حساب مسدودی نگاهداری نماید و به محض مراجعه دارنده چک و تسلیم آن نسبت به پرداخت آن اقدام کند.
ماده ۷ ـ بزه‌های مذکور در مواد قبل بدون شکایت دارنده چک قابل تعقیب نیست و گذشت شاکی در هر مرحله موجب موقوف شدن تعقیب خواهد بود و هر گاه شاکی بعد از صدور حکم قطعی گذشت نماید اجرای حکم موقوف می‌گردد و محکوم علیه فقط ملزم به پرداخت یک پنجم مبلغ جریمه نقدی مقرر در حکم به نفع صندوق دادگستری خواهد بود.
مقررات این ماده در مورد کسانیکه قبل از تصویب این قانون به اتهام صدور چک بی محل تحت تعقیب واقع شده باشند قابل اجرا است ولو آنکه حکم محکومیت آنها صادر و یا در مرحله اجرائی باشد.
ماده ۸ ـ در صورتیکه بانک طبق قسمت آخر ماده ۳ از پرداخت وجه چک خودداری نماید وادعائی که موجب عدم پرداخت شده ثابت نشود مدعی علاوه بر مجازاتهای مقرر قانونی به تأدیه خسارت معنوی دارنده چک معادل یک چهارم وجه چک و خسارت تاخیر تادیه که به قرار صدی دوازده از تاریخ ارائه چک به بانک محسوب می‌شود نیز محکوم خواهد شد.
ماده ۹ ـ در صورتی که برای جلوگیری از پرداخت وجه چک به مقامات قضائی رجوع شود تقاضا کننده باید معادل وجه چک را به صورت نقد یا ضمانت بانکی تا تعیین تکلیف نهائی کار تودیع نماید و در این صورت وقتی دستور جلوگیری از پرداخت وجه چک صادر خواهد شد که تقاضا مبتنی بر دلائل موجه باشد.
در مورد این ماده هرگاه تقاضا به علت ادعای مجعول بودن یا گم شدن یا سرقت چک باشد و مرجع قضائی دعوی را مبتنی بر دلائل موجه تشخیص دهد می‌تواند متقاضی را از تودیع معادل مبلغ چک معاف نماید.
ماده ۱۰ ـ در صورتی که وجه چک بطرق قانونی تأمین
نشده باشد بازپرس مکلف است وجه الضمان نقدی یا ضمانت نامه بانکی که تا تعیین تکلیف نهائی کار معتبر باشد معادل وجه چک یا قسمتی از آن که مورد شکایت واقع شده از متهم اخذ نماید.
ماده ۱۱ ـ رسیدگی به کلیه دعاوی جزائی و حقوقی مربوط به چک در دادسرا و دادگاه فوری و خارج از نوبت به عمل می‌آید و رسیدگی خارج از نوبت تا خاتمه دادرسی ادامه می‌یابد.
ماده ۱۲ ـ در صورتی که دارنده چک تا شش ماه از تاریخ مندرج در متن چک برای وصول آن به بانک مراجعه نکند حق شکایت کیفری نخواهد داشت.
ماده ۱۳ ـ مسئولیت پشت نویسان چک طبق مقررات و قوانین مربوط کماکان به قوت خود باقی است.
ماده ۱۴ ـ در مورد شرکتها و کلیه اشخاص حقوقی امضاء کننده یا امضاء کنندگان چک مشمول مقررات این قانون خواهند بود دعوی عدم دخالت و یا سلب بعدی سمت و اختیارات از آنها در صورتی که عدم پرداخت وجه چک مستند به عمل آنها باشد مانع از تعقیب امضاء کننده یا امضاء کنندگان چک نخواهد بود.
ماده ۱۵ ـ در صورتی که چک به وکالت و نمایندگی از طرف صاحب حساب صادر شده باشد صادر کننده چک و صاحب حساب متضامنا مسئول پرداخت وجه چک بوده و اجرائیه بر اساس تضامن علیه هر دو صادر می‌شود به علاوه امضاء کننده چک طبق مقررات این قانون مسئولیت کیفری خواهد داشت مگر اینکه ثابت نماید که عدم پرداخت مستند به عمل صاحب حساب است که در این صورت صاحب حساب از نظر کیفری مسئول خواهد بود.
ماده ۱۶ ـ بانکها مکلفند حساب جاری اشخاصی را که سه بار چک بی محل صادر کرده و طبق ماده ۶ این قانون حسن نیت خود را به اثبات نرسانده باشند و عمل آنها موجب شکایت کیفری شده باشد بسته و به نام آنها حساب جاری دیگری باز ننمایند و موضوع صدور چک بلامحل و همچنین بستن حساب را به اطلاع بانک‌های دیگر برسانند. دادسرا‌ها در مورد هر شکایت کیفری نسبت به چکهای بی محل با رعایت قسمت اخیر ماده ۳ و ماده ۶ این قانون اطلاعیه‌ای برای بانک مربوط می‌فرستند.
ماده ۱۷ ـ در مورد پرونده هائی که متهم آن مجهول المکان باشد وشاکی برای ابراز نشانی صحیح متهم یا تودیع هزینه درج آگهی در روزنامه حاضر نشود و یا از ابراز نشانی یا تودیع هزینه درج آگهی اظهار عجز نماید در صورتی که اخطاریه مندرج در قسمت اخیر ماده ۶ این قانون به نشانی بانکی متهم ابلاغ شده باشد رسیدگی بدون لزوم احضار متهم بوسیله مطبوعات ادامه پیدا می‌کند.
ماده ۱۸ ـ ماده ۲۳۸ مکرر قانون مجازات عمومی و قانون چک بی محل مصوب سال ۱۳۳۷ فسخ می‌شود.
ماده ۱۹ ـ دولت مأمور اجرای این قانون است.
مخبر کمیسیون دادگستری ـ دکتر حسینی.
رئیس ـ آقای دکتر حسینی.
دکتر حسینی (مخبر کمیسیون دادگستری)ـ در سطر چهارم ماده ۱۶ ننمایند باید باشد و به غلط ننماید چاپ شده است و اشتباه چاپی است.
رئیس ـ اشتباه چاپی است اصلاح می‌شود. نسبت به گزارش کمیسیون در مورد اصلاحات مجلس سنا نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به اصلاحات مجلس سنا رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر بر خاستند) تصویب شد لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
۱۰ ـ تقدیم دو فقره لایحه بوسیله آقای معاون وزارت اقتصاد
رئیس ـ آقای دکتر ضیائی بفرمائید.
دکتر ضیائی (معاون وزارت اقتصاد)ـ با اجازه مقام ریاست دو لایحه برای تقدیم به مجلس آماده شده است یکی لایحه راجع به ترانزیت بین ایران و افغانستان و یکی هم اساسنامه مؤسسه استاندارد ایران که باید برای تصویب تقدیم مجلس شورای ملی گردد.
رئیس ـ به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
۱۱ ـ طرح و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به معافیت اراضی ساختمان دبیرستان سن لوئی از پرداخت عوارض و ابلاغ به دولت.
رئیس ـ گزارش کمیسیون راجع به معافیت اراضی ساختمانی دبیرستان سن لوئی از پرداخت عوارض مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۸ اردیبهشت ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور و آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه شماره ۸۲۵/ ق ۱۳ـ ۱۳۴۲/۱۰/۱ راجع به معافیت اراضی ساختمان دبیرستان سن لوئی از عوارض را که مجلس شورای ملی قبلا تصویب و مجلس سنا به استناد قانون شهرداریها رد نموده است مطرح و مورد رسیدگی قرار داده و نظر داد به موجب ماده ۴۵ قانون شهرداریها برقراری یا الغاء عوارض شهر از وظائف انجمن شهر می‌باشد ولی معافیت از عوارض محتاج به کسب مجوز قانونی خواهد بود لذا ماده واحده مصوبه قبلی مجلس شورای ملی را مجددا تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
به استناد ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ ماده واحده ذیل تصویب می‌شود:
ماده واحده ـ به شهرداری تهران اجازه داده می‌شود مؤسسه فرهنگی سن لوئی را از پرداخت مبلغ ۲۳۰۷۳۱ ریال عوارض زمین پلاک شماره ۱۳۰۲۷ مورد لزوم برای محل ساختمان دبیرستان که طی پیش آگهی شماره ۲۳۲۸۷ ـ ۴۰/۶/۱۱ مطالبه شده است معاف دارد.
رئیس کمیسیون کشور ـ دکتر صاحب قلم
گزارش از کمیسون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۲۷ اردیبهشت ماه ۱۳۴۴ با حضو آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه دولت راجع به معافیت اراضی ساختمان دبیرستان سن لوئی از عوارض را مورد رسیدگی قرار داده و گزارش کمیسون کشور در این مورد را عینا تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
مخبر کمیسیون دارائی ـ مرتضوی.
رئیس ـ نسبت به گزارش کمیسیون نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به این لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی در محل نطق و اخذ رأی به عمل آمد).
آقایان: مهندس کمانگر ـ دکتر زعفرانلو ـ خواجه نوری – دکتر شفیع امین ـ اهری ـ صفی پور ـ بوشهری ـ علی مرادی ـ دکتر خطیبی ـ کنگرلو ـ زند ـ اوزار ـ روستا ـ ارسنجانی ـ موسوی ماکوئی ـ مهندس مالک ـ دکتر مبین ـ بانو ابتهاج سمیعی – بانو جهانبانی ـ امیر احمدی ـ صائبی ـ دکتر فربود ـ البرزی ـ شاخوئی ـ دکتر یزدان پناه ـ حق شناس ـ سیفی ـ بانو نفیسی ـ نیری ـ بالاخانلو ـ دکتر قراگزلو ـ ظفر ـ دکتر اسدی ـ دکتر رمضانی ـ موقر ـ دکتر رهنوردی ـ دکتر سعید ـ ریگی ـ مهندس ارفع ـ محدث زاده ـ لفوطی ـ پاک ذات ـ نیاکان ـ هیراد ـ دکتر صاحب قلم ـ زرگر زاده ـ پژند ـ ضابطی ـ دکتر مهندس بهبودی ـ شفیعی پور کرمانی ـ مبارکی ـ ساگینیان ـ مهندس مجتهدی ـ کمالوند ـ باغمیشه ـ موسوی ـ توسلی ـ میر هادی ـ اقبالی ـ سرتیپ پور ـ امینی خراجی ـ ملک زاده آملی ـ کیهان یغمائی ـ بهادری ـ جهانشاهی ـ شیخ الاسلامی ـ حکمت یزدی ـ مجد ـ اولیاء ـ قاسم مرادی ـ ختائی ـ پزشکی ـ رهبر ـ حبیبی ـ مهندس کیا ـ متولی باشی ـ طهماسبی ـ زهتاب فرد ـ امام مردوخ ـ دکتر اعتمادی ـ دکتر عدل طباطبائی ـ دکتر موثقی ـ کلانتر هرمزی ـ دکتر معتمد وزیری ـ دکتر مدنی ـ دکتر پرویز بهبودی ـ مهندس عدلی ـ مهندس صدقیانی ـ کسرائی ـ دکتر مهدی زاده ـ رامبد ـ معتمدی ـ فولاد وند ـ مهندس جلالی ـ دکتر نجیمی ـ مهندس زرآور ـ مهندس اسدی سمیع ـ ثامنی ـ مهندس اخوان ـ ادیب سمیعی ـ دکتر الموتی ـ ابراهیمی ـ دکتر یگانگی ـ سرتیپ حکیمیان ـ فخر طباطبائی ـ دیهیم ـ سرلشگر نکو زاد ـ کورس ـ مهندس عطائی ـ نصیری ـ پور ادبی ـ نوربخش ـ بدر صالحیان ـ تبریزی ـ شکیبا ـ مهندس زنجانچی ـ بانو تربیت ـ سلیمانی ـ ناروئی ـ کبیری ـ دکتر امامی خوئی ـ مهندس جلالی نوری ـ دکتر رشتی ـ مهندس انصاری ـ تهرانی ـ پاینده ـ دکتر بقائی یزدی ـ جهانگیری ـ فهیمی ـ مهندس صائبی ـ مهندس ریاضی ـ مهندس معینی ـ میر افضل ـ آموزگار ـ ایلخان ـ رجائی ـ مهندس معینی زند ـ کشفی ـ مهندس پروشانی ـ قراچورلو ـ مهندس آصفی ـ صادق احمدی ـ مهرزاد ـ دکتر مهذب ـ دکتر حکیم شوشتری.
(آراء مأخوذه شماره شد نتیجه به قرار زیر اعلام گردید)
آراء موافق ۱۳۵ رأی.
ورقه سفید به علامت امتناع ۱۰ رأی.
رئیس ـ لایحه با ۱۳۵ رأی موافق تصویب شد به دولت ابلاغ می‌شود.
اسامی موافقین: کمالوند ـ کشفی – مهندس مجتهدی ـ مهندس انصاری ـ دکتر امامی خوئی ـ کریم اهری ـ صفی پور ـ آموزگار ـ مهندس زنجانچی ـ شیخ الاسلامی ـ مهندس صائبی ـ مهندس جلالی نوری ـ فهیمی خواجه نوری ـ مهندس معینی زند ـ دکتر مبین ـ دکتر زعفرانلو ـ امینی خراجی ـ علی مرادی ـ اولیاء ـ توسلی ـ سرتیپ حکیمیان ـ دکتر بقائی یزدی ـ بانو نزهت نفیسی ـ دکتر صاحب قلم ـ اصغر راثی باغمیشه ـ حق شناس ـ نیری ـ ملک زاده آملی ـ حبیبی ـ دکتر اعتمادی ـ ریگی ـ میر افضل ـ مهندس ریاضی ـ جهانگیری ـ کیهان یغمائی ـ ایلخان ـ سرتیپ پور ـ دکتر شفیع امین ـ بانو ابتهاج سمیعی – اوزار ـ بوشهری ـ دکتر یزدان پناه ـ اقبالی ـ موسوی ـ بانو جهانبانی ـ رجائی ـ دکتر قراگزلو ـ سیفی ـ بهادری ـ معتمدی ـ میر هادی ـ مبارکی ـ دکتر مهدی زاده ـ فولاد وند ـ مهندس عدلی ـ مهندس کیا ـ دکتر مدنی ـ مهندس پرویز بهبودی ـ دکتر عدل طباطبائی ـ کسرائی ـ دکتر رهنوردی ـ کریم طهماسبی ـ کلانتر هرمزی ـ شفیعی پور کرمانی ـ دیهیم ـ امیر احمدی – مجد ـ غلام نیاکان ـ مهندس ارفع ـ بالاخانلو ـ محدث زاده ـ متولی باشی ـ دکتر مهذب ـ مهرزاد ـ دکتر نجیمی ـ مهندس جلالی ـ ادیب سمیعی ـ مهندس اخوان ـ مهندس زرآور ـ مهندس اسدی سمیع ـ پور ادبی ـ سرلشگر نکو زاد ـ قاسم مرادی ـ نوربخش ـ نصیری ـ بانو تربیت ـ شکیبا ـ دکتر یگانگی ـ یعقوب تهرانی ـ کورس ـ سلیمانی کاشانی ـ پاک ذات ـ حکمت یزدی ـ حیدر صائبی ـ دکتر رشتی ـ پاینده ـ کهزاد البرزی ـ مهندس پروشانی ـ ارسنجانی ـ لفوطی ـ هیراد ـ محسنی ـ شاخوئی - دکتر خطیبی ـ تقی زند ـ مهندس کمانگر ـ بدر صالحیان ـ دکتر فربود ـ ویلیام ابراهیمی ـ موسوی ماکوئی ـ پزشکی ـ ثامنی ـ پژند ـ دکتر الموتی ـ مهندس معینی ـ زهتاب فرد ـ دکتر موثقی ـ روستا ـ دکتر معتمد وزیری ـ مهندس صدقیانی ـ مهندس عطائی ـ ناروئی ـ قراچورلو ـ تبریزی ـ جهانشاهی ـ ضابطی طرقی ـ رهبر ـ دکتر سعید ـ زرگر زاده حاج باغلو ـ صادق احمدی ـ میرزا ختائی قلعه جوقی ـ مهندس آصفی ـ مهندس مالک ـ دکتر حکیم شوشتری.
ورقه سفید بی اسم علامت امتناع ـ یازده برگ.
ممتنعین ـ آقایان: دکتر اسدی ـ امام مردوخ ـ دکتر مهندس بهبودی ـ رامبد ـ دکتر رمضانی ـ ساکینیان ـ ظفر ـ فخر طباطبائی ـ کنگرلو ـ موقر ـ موسوی کبیری.
۱۲ ـ شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به استخدام موقت و بازنشستگی و باز خرید سوابق خدمتی درجه داران ارتش و ژاندارمری و ارسال به مجلس سنا
رئیس ـ گزارش شور دوم استخدام موقت و بازنشستگی و باز خرید سوابق خدمتی درجه داران ارتش و ژاندارمری مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۴ با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۴۱۲۳۴ ـ ۴۲/۷/۱۵ ارسالی از مجلس سنا راجع به استخدام موقت و بازنشستگی و باز خرید سوابق خدمتی درجه داران ارتش و ژاندارمری را که گزارش شور اول آن بشماره ۱۳۴۷ چاپ شده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش شور اول را عینا تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
قانون استخدام موقت و بازنشستگی و باز خرید سوابق خدمتی درجه داران ارتش و ژاندارمری
به استناد ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ مواد ذیل تصویب می‌شود:
ماده ۱ـ وزارت جنگ و وزارت کشور کارمندان داوطلب مورد نیاز برای خدمت در کادر درجه داری نیروهای مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور را بصورت موقت استخدام و در پایان خدمت که مدت آن جمعا نباید از بیست سال تمام تجاوز نماید سوابق خدمتی آنان را
باز خرید خواهند نمود مگر در مورد درجه داران رشته‌های تخصصی معینی که وزارتخانه‌های مزبور می‌توانند آنان را پس از استخدام به صورت موقت در صورتیکه ضرورت خدمتی ایجاب نماید بیش از بیست سال تمام در خدمت نگاه داشته و برابر مقررات بازنشستگی قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی با آنان رفتار و یا در حین باز نشسته شدن طبق تقاضای شخصی سوابق خدمتی آنان را باز خرید نماید.
تبصره ـ رشته‌های تخصصی مذکور در بالا برابر مقررات مندرج در آئین نامه اجرائی این قانون مشخص خواهد شد.
ماده ۲ ـ وزارت جنگ و وزارت کشور مجازند درجه دارانی را که در تاریخ تصویب این قانون در خدمت نیروهای مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور هستند برابر مقررات زیر بازنشسته و یا سوابق خدمتی آنان را باز خرید نمایند:
الف ـ درجه دارانی که بیش از بیست سال تمام سابقه خدمت دارند بازنشسته نمایند مگر اینکه خود آنان در حین بازنشسته شدن تقاضای باز خرید سوابق خدمتی مربوطه را بنمایند که در اینصورت برابر تقاضای آنان رفتار خواهد شد.
ب ـ سوابق خدمتی درجه دارانی را که کمتر از بیست سال تمام سابقه خدمت دارند باز خرید نمایند.
ماده ۳ ـ مبلغی که بابت باز خرید سوابق خدمتی به درجه داران پرداخت می‌گردد به شرح زیر خواهد بود:
الف ـ در مورد درجه دارانی که برابر مقررات این قانون به صورت موقت استخدام می‌شوند معادل آخرین حقوق ماهانه زمان اشتغال به خدمت (حقوق درجه و سنواتی) ضرب در سنوات خدمت به اضافه مبالغ جمع شده بابت هر یک از انان از نظر اجرای مقررات بندهای الف و ب و ج ماده ۸۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و مقررات ماده ۱۷ آئین نامه قانون بیمه افسران و کارمندان نیروهای مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور که به تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین رسیده است.
ب ـ در مورد درجه دارانی که در تاریخ تصویب این قانون در خدمت هستند معادل یک برابر و نیم آخرین حقوق ماهانه زمان اشتغال به خدمت (حقوق درجه و سنواتی) ضرب در سنوات خدمت به اضافه معادل مبالغ جمع شده بابت هر یک از آنان از نظر اجرای مقررات بندهای الف و ب و ج ماده ۸۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و قوانین مربوط که قبل از تصویب قانون اخیر الذکر مورد عمل بوده است و مقررات ماده ۱۷ آئین نامه مذکور در بند الف این ماده.
ماده ۴ ـ کلیه قوانین و مقررات نیروهای مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور مربوط به درجه داران کادر ثابت جز در مواردیکه با این قانون مغایر باشد درباره درجه داران مشمول مقررات این قانون لازم الاجراء خواهد بود.
ماده ۵ ـ مقررات این قانون شامل افراد داوطلب کادر ثابت و همردیف درجه داران و افراد نیز خواهد بود.
ماده ۶ـ نحوه اجرای این قانون برابر آئین نامه‌ای خواهد بود که بوسیله وزارتخانه‌های جنگ و کشورتهیه و بتصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین خواهد رسید.
تبصره ـ در صورت ضرورت آئین نامه اجرائی این قانون نسبت به درجه داران آتی و فعلی در دو قسمت مجزا تهیه و بتصویب خواهد رسید.
ماده ۷ ـ وزارتین جنگ و کشور مأمور اجرای این قانون خواهند بود و از تاریخ تأمین اعتبار در بودجه وزارت جنگ و ژاندارمری کل کشور بموقع اجرا گذاشته خواهد شد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری ـ صائب
گزارش شور دوم از کمیسیون کشور بمجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۲۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به استخدام موقت و باز نشستگی و باز خرید سوابق خدمتی درجه داران ارتش وژاندارمری را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس کمیسیون کشور ـ دکتر صاحبقلم
گزارش شور دوم از کمیسیون نظام بمجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۲۶ اردیبهشت ماه ۱۳۴۴ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی معاون وزارت جنگ و آقای سراج حجازی مهاون وزارت کشور لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به استخدام موقت و بازنشستگی و باز خرید سوابق خدمتی درجه داران ارتش و ژاندارمری را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون نظام ـ حکیمیان
رئیس ـ ماده اول این لایحه مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۱ـ وزارت جنگ و وزارت کشورکارمندان داوطلب مورد نیاز برای خدمت در کادر درجه داری نیروهای مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور را بصورت موقت استخدام و در پایان خدمت که مدت آن جمعا از بیست سال تمام تجاوز نماید سوابق خدمتی آنان را باز خرید خواهند نمود مگر در مورد درجه داران رشته‌های تخصصی معینی که وزارتخانه‌های مزبور می‌توانند آنان را پس از استخدام بصورت موقت در صورتی که ضرورت خدمتی ایجاب نماید بیش از بیست سال تمام در خدمت نگاهداشته و برابر مقررات بازنشستگی قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهس با آنان رفتار و یا در حین باز نشسته شدن طبق تقاضای شخصی سوابق خدمتی آنانرا باز خرید نماید.
تبصره ـ رشته‌های تخصصی مذکور در بالا برابر مقررات مندرج در آئین نامه اجرائی این قانون مشخص خواهد شد.
رئیس ـ در ماده یک نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ماده ۲ـ وزارت جنگ و وزارت مجازند درجه دارانی که در تاریخ تصویب این قانون در خدمت نیروهای مسلح شاههنشاهی و ژاندارمری کل کشور هستند برابر مقررات زیر بازنشسته و یا سوابق خدمتی آنانرا بازخرید نمایند.
الف ـ درجه دارانی را که بیش از بیست سال سابقه خدمت دارند باز نشسته نمایند مگر اینکه خودآنان در حین بازنشسته شدن تقاضای باز خرید سوابق خدمتی مربوطه را بنمایند که در این صورت برابر تقاضای آنان رفتار خواهد شد.
ب ـ سوابق خدمتی درجه دارانی را که کمتر از بیست سال تمام سابقه خدمت دارند بازخرید نمایند.
رئیس ـ در ماده دوم نظری نیست ؟(اظهاری نشد) بماده دوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش مس کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده سوم قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ماده ۳ـ مبلغی که بابت باز خرید سوابق خدمتی به درجه داران پرداخت می‌گردد بشرح زیر خواهد بود.
الف ـ در مورد دارانی که برابر مقررات این قانون بصورت موقت استخدام می‌شوند معادل آخرین حقوق ماهانه زمان اشتغال به خدمت (حقوق درجه و سنواتی) ضرب در سنوات خدمت با اضافه مبالغ جمع شده بابت هر یک از آنان از نظر اجرای مقررات بندهای الف و ب وج ماده ۸۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و مقررات ماده ۱۷ آئین نامه قانون بیمه افسران و کارمندان نیروهای مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور که بتصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین رسیده است.
ب ـ در مورد درجه دارانی که در تاریخ تصویب این قانون در خدمت هستند معادل یک برابر و نیم آخرین حقوق ماهانه زمان اشتغال به خدمت (حقوق درجه و سنواتی) ضرب در سنوات خدمت با اضافه معادل مبالغ جمع شده بابت هر یک از آنان از نظر اجرای
مقررات بندهای الف و ب و ج ماده ۸۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و قوانین مربوط که قبل از تصویب قانون اخیر الذکر مورد عمل بوده است و مقررات ماده ۱۷ آئین نامه مذکور در بند الف این ماده.
رئیس ـ در ماده سوم نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده سوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده چهارم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده۴ـ کلبه قوانین و مقررات نیروهای مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور مربوط به درجه داران کادر ثابت جز در مواردیکه این قانون لازم الاجرا خواهد بود.
رئیس ـ نسبت به ماده چهارم نظری نیست ؟(اظهاری نشد) بماده چهارم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده پنجم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده۵ـ مقررات این قانون شامل افراد داوطلب کادر ثابت و همردیف درجه داران و افراد نیز خواهد بود.
رئیس ـ نسبت به ماده پنجم نظری نیست ؟(اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده پنجم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر بر خاستند) تصویب شد ماده ششم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۶ ـ نحوه اجرای این قانون برابر آئین نامه‌ای خواهد بود که بوسیله وزارت خانه‌های جنگ و کشور تهیه و به تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین خواهد رسید.
تبصره ـ در صورت ضرورت آئین نامه اجرائی این قانون نسبت به درجه داران آتی و فعلی در دو قسمت مجزا تهیه و به تصویب خواهد رسید.
رئیس ـ در ماده ششم نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده ششم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر بر خاستند) تصویب شد ماده هفتم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۷ ـ وزارتین جنگ و کشور مأمور اجرای این قانون خواهند بود و از تاریخ تأمین اعتبار در بودجه وزارت جنگ و ژاندارمری کل کشور به موقع اجرائ گذاشته خواهد شد.
رئیس ـ نسبت به ماده هفتم نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده هفتم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد کلیات آخر این لایحه مطرح است نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به لایحه و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و اقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب مجدد به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
۱۳ ـ شور اول گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به اختصاص وجوهی که از اعتبارات مربوط به وامها و شرکتهای تعاونی از طرف سازمان برنامه در اختیار بانک کشاورزی گذاشته شده با بهره آن به سرمایه بانک مزبور
رئیس ـ گزارش شور اول لایحه اختصاص وجوهی که از محل اعتبارات مربوط به وامهای کشاورزی و شرکتهای تعاونی و غیره از طرف سازمان برنامه در اختیار بانک کشاورزی گذاشته شده با بهره آن به سرمایه بانک مزبور مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش شور اول از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشاورزی در جلسه یکشنبه ۱۳۴۴/۲/۱۲ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه شماره ۳۲۵۱۴ ـ ۱۳۴۲/۱۰/۱۵ راجع به تصویب نامه‌های شماره ۲۳۱۲۴ ـ ۴۰/۱۱/۱۹ و۳۵۱۲۴ ـ ۴۰/۱۱/۳۰ در مورد اختصاص دادن وجوهی که از محل اعتبارات مربوط به وامهای کشاورزی و شرکتهای تعاونی و غیره از طرف سازمان برنامه در اختیار بانک کشاورزی گذاشته شده با بهره آن به سرمایه بانک مزبور و لایحه شماره ۴۶۴۴۶ ـ ۱۳۴۲/۱۰/۱۷
راجع به تصویب نامه شماره ۳۳۱۲۴ /ت ـ ۱۳۴۰/۱۱/۱۹ در مورد اختصاص دادن وجوه برگشتی از وامهای قنائی به سرمایه بانک کشاورزی و ضمیمه لایحه شماره ۳۴۱۵۳ ـ ۱۳۴۲/۱۱/۱۹ راجع به تصویب نامه شماره ۳۵۱۲۴ ـ ۴۰/۱۱/۳۰ در مورد افزون دو تبصره به تصویب نامه شماره ۳۳۱۲۴ ـ ۴۰/۱۱/۱۹ را که بشماره‌های ۲۲۲و۴۲۶و ۴۸۱/۴ بچاپ رسیده بود رسیدگی و با یکدیگر تلفیق کرد و طی ماده واحده و دو تبصره تصویب نمود. اینک گزارش آن به شرح ذیل تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
به استناد ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه۱۳۴۲ ماده واحده و دو تبصره ذیل تصویب می‌شود:
ماده واحده ـ اجازه داده می‌شود اصل مبلغ پانصد و پنج میلیون و هشتصدو بیست وچهارهزار و سیصدو بیست ریالکه از محل اعتبارات مربوط به وامهای کشاورزی و شرکتهای تعاونی و اعتبارات متفرقه تا تاریخ ۴۰/۱۱/۱۸ از طرف سازمان برنامه در اختیار بانک کشاورزی ایران گذاشته شده جزو سرمایه بانک منظور و طبق مقررات اساسنامه بانک مزبور به مصرف برسد.
تبصره ۱ـ بانک مجاز است از وجوه فوق الذکر یکصد میلیون ریال در اختیار سازمانهای عمران کشاورزی بگذارد.
شرایط اعطای اعتبار و نحوه استرداد آن بنا به پیشنهاد وزارت کشاورزی و تصویب مجمع عمومی بانک خواهد بود.
تبصره ۲ـ بانک مجاز است مبلغ سی و هفت میلیون و پانصدو شصت و پنج هزار و ششصد و هفتاد و شش ریال مانده بهره وجوه مذکور را در ماده فوق را که در تاریخ ۴۰/۱۱/۱۸ بسازمان برنامه پرداخت نکرده بمصرف تأمین هزینه‌های سال ۱۳۴۰ شرکتهای تعاونی روستائی برساند.
مخبر کمیسیون کشاورزی ـ مهندس حسین صائبی
گزارش اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه مورخ ۴۴/۲/۲۷ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی سه لایحه تلفیقی راجع به اختصاص دادن وجوه و بهره وامهائی که از طرف سازمان برنامه در اختیار بانک کشاورزی گذاشته شده بسرمایه بانک مزبور را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون کشاورزی را تصویب کرد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
مخبر کمیسیون دارائی ـ مرتضوی
گزارش شور اول از کمیسیون برنامه به مجلس شورای ملی
کمیسیون برنامه با حضور آقایان معاون وزارت کشاورزی و معاون سازمان برنامه سه لایحه تلفیقی راجع به اختصاص دادن وجوه و بهره وامهائی که از طرف سازمان برنامه در اختیار بانک کشاورزی گذاشته شده به سرمایه بانک مزبور را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون کشاورزی را تصویب کرد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
مخبر کمیسیون برنامه ـ دکتر کیان
رئیس ـ کلیات این لایحه مطرح است نظری نیست ؟(اظهاری نشد) بورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ماده واحده ـ اجازه داده می‌شود اصل مبلغ پانصدو پنج میلیون و هشتصد و بیست و چهار هزار و سیصدو بیست ریال که از محل اعتبارات مربوط به وامهای کشاورزی و شرکتهای تعاونی و اعتبارات متفرقه تا تاریخ ۴۰/۱۱/۱۸ از طرف سازمان برنامه در اختیار بانک کشاورزی ایران گذاشته شده جزو سرمایه بانک منظور و طبق مقررات اساسنامه بانک مزبور بمصرف برسد.
تبصره ۱ـبانک مجاز است از وجوه فوق الذکر یکصد میلیون ریال در اختیار سازمانهای عمران کشاورزی بگذارد.
شرایط اعطای اعتبار و نحوه استرداد آن بنا به پیشنهاد
وزارت کشاورزی و تصویب مجمع عمومی بانک خواهد بود
تبصره۲ـ بانک مجاز است مبلغ سیو هفت میلیون و پانصد و شصت و پنج هزار و ششصد و هفتاد و شش ریال مانده بهره وجوه مذکور ور ماده فوق را که تا تاریخ ۴۰/۱۱/۱۸ بساغزمان برنامه پرداخت نکرده بمصرف تأمین هزینه‌های سال ۱۳۴۰ شرکتهای تعاونی برساند.
رئیس ـ نظری در ماده واحده نیست؟ آقای کسرائی بفرمائید.
کسرائی – در تبصره ۲ مبلغ سی و هفت میلیون و پانصدو شصت و پنج هزار و ششصد و هفتاد و شش ریال اختصاص دادند به هزینه‌های شرکتهای تعاونی که تا ۴۰/۱۱/۱۸ تأسیس شده بود در سال ۴۰ تقریبا مراحل اولیه اصلاحات ارضی بود این ممکن است روشن بفرمائید تا آن تاریخ چند شرکت تعاونی تشکیل شده بود که ینقدر هزینه داشته است چون تا آنجا که بنده اطلاع دارم تا تاریخ ۴۰/۱۱/۱۸ ما چندان شرکتهای تعاونی نداشته‌ایم که متناسب با این قدر هزینه باشد که در اینجا اختصاص داده شده است چون اگر کمکی بشود به شرکتهای تعاونی تا اندازه‌ای قابل قبول بود ولی از هزینه منظور هزینه سفر و فوق العاده است این را روشن بفرمائید (مهندس صائبی ـ برای تأمین هزینه است) فرق نمی‌کند اینجا توضیح بفرمائید که منظور از تأمین هزینه چیست و آیا این پول بچه مصرفی رسیده و آیا از این پول باقی مانده است یا خیر در تبصره یک هم یکصد میلیون در اختیار سازمانهای عمران کشاورزی گذاشته شده است منظور از عمران کشاورزی تمام مملکت است چون سازمان عمران کشاورزی دشت قزوین هم هست این اگر مختص به یک سازمان مشخصی است اسم برده شود و اگر مال تمام مملکت است که بنده حرفی ندارم.
رئیس ـ آقای مهندس خدیوی بفرمائید.
مهندس خدیوی (معاون وزارت کشاورزی)ـ با اجازه ریاست معظم در مورد سؤال جناب آقای کسرائی درباره این مبلغی که در تبصره ۲ ذکر شده است که مبلغ سی و هفت میلیون و پانصد و شصت و پنج هزار و ششصد و هفتاد و شش ریال که به مصرف تأمین هزینه‌های شرکتهای تعاونی روستائی برساند همانطوریکه خودشان فرمودند تا سال ۱۳۴۰ یک تعدادی شرکتهای تعاونی بوسیله خود بانک کشاورزی تأسیس شده و بنده امروز نمی‌توانم بگویم که تا امروز چه تعدادی تشکیل شده (بدر صالحیان ـ در حدود ۸۰۰ تا ۹۰۰ شرکت تعاونی تشکیل شده بود) شاید تعداد ۹۰۰ شرکت تعاونی بوده است در آن اوایل کار می‌بایستی این شرکتها را درست می‌کردند چون در آن اوائل تشکیل شرکت تعاونی سهولت بعد از تصویب قانون اصلاحات ارضی را در بر نداشت و مجبور بودند مقداری زیاد هزینه بکنند بروند اشخاص را جمع آوری بکنند سرمایه بگذارند خرج داشت بعد از قانون اصلاحات ارضی گفتیم اگر کسی در شرکت تعاونی وارد نشود به او وام نخواهیم داد زمین نمی‌دهیم و این خودش الزام آور بود برای اشخاص در حالیکه آن روز این مسئله برای اشخاص و زارعین الزام آور نبود و آن روز اینقدر الزام وجود نداشت و بنابراین این موضوع باعث شد که بانک یم مقدار زیادی بیش از مبلغی که در اینجا سه میلیون خرده‌ای تومان است صرف این کار بکند البته بعد از اینکه سازمان مرکزی شرکتهای تعاونی تشکیل شد آن شرکتها هم آمدند جزء شرکتهای تعاونی شدند البته این اقدام اولیه بانک بسیار قابل تحسین و تقدیر بوده در آن زمان برای اینکه موجبات فراهم آوردن محیط را برای شرکتهای تعاونی فراهم کرد (بدر صالحیان ـ بانک برای این کار خیلی زحمت کشید) اما در مورد مطلب دومی که فرمودند ده میلیون تومان، خدمت آقایان عرض می‌کنم که به موجب ماده ۳۰ قانون اصلاحات ارضی دولت مکلف است که در مناطقی که اصلاحات ارضی اجرا می‌شود سازمانهای مجهز برای تسهیل اصلاحات ارضی و کار عمرانی کشاورزی ایجاد بکند به استناد آن ماده ۳۰ ما سه سازمان عمران کشاورزی یکی در مراغه یکی در لشت نشاء و یکی هم در قزوین ایجاد کردیم که بعدا به قزوین طرح دیگری اضافه شد اعتباراتی که برای اینها لازم است از محل آن ۱۰ درصد اضافه پرداختی زارعین برای این کار منظور شده است و در اینجا که ملاحظه می فرمائید ده میلیون تومان اعتبار داده شده است برای اینکه بتوانند این وام را بگیرند و این پول را تخصیص بدهند به این محل که آن شرکتها بتوانند در آن محل وام بگیرند.
رئیس ـ آقای میر افضل بفرمائید.
میر افضل ـ به موجب تبصره ۲ از این ماده واحده
۳۷ میلیون و پانصد و شصت و پنج هزار و ششصد و هفتاد و شش ریال برای تأمین هزینه‌های شرکتهای تعاونی اختصاص داده شده است که بانک کشاورزی در اختیار بگذارد بنده معتقدم که شرکتهای تعاونی فعلا در سازمان مرکزی جمع شده و اداره می‌شود و حسابهائی که در آن مدت داشته است و ابوابجمعی که داشته است و خرج کرده به حساب این دستگاه آورده‌اند حالا اگر خرجی بشود بانک کشاورزی محلی برای این کار ندارد و توجه می فرمائید چه عرض می‌کنم (مهندس صائبی ـ عمل شده) این مربوط به سال ۴۰ است و آنچه حساب داشته است از محل اعتبارات برداشته است الآن هم مصلحت این است این ۳۷ میلیون در اختیار سازمان مرکزی تعاونی گذاشته شود تا تأمین این هزینه را بکند حالا اگر این هزینه در بانک کشاورزی خرج شده که خوب و اگر نبوده است چون بنده معتقدم که این سازمان خودش خرج کرده در اختیار آن باشد عنایت فرمودند جناب آقای معاون محترم وزارت کشاورزی ؟(مهندس خدیوی ـ متوجه هستم) مربوط به سال ۱۳۴۰ است ولی مطلبی را که عرض می‌کنم این است که چون شما سازمانی را تشکیل داده‌اید و این سازمان هزینه‌های گذشته و در آمدش در اختیار بوده و به حساب او واریز شده است از آن به بعد مستقلا خرج کرده این پول را در اختیار سازمان مرکزی تعاون قرار بدهید و قید کنید که بابت هزینه‌های سال چهل به مصرف برسانند آن وقت اگر در آنجا خرج نشده است او می‌پردازد به بانک کشاورزی و در اختیار بانک کشاورزی می‌گذارند والا همین می‌شود که نه تکلیفش را می داند و نه آن تکلیفش را، بانک کشاورزی دخالت می‌کند و آن خودش را از این مشئولیت مبری می داند.
رئیس ـ آقای میر افضل چون شور اول لایحه است پیشنهاد بفرمائید.
میر افضل ـ تقدیم می‌کنم.
رئیس ـ نظر دیگری نیست ؟(اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نماید تبصره ۲ از ماده واحده لایحه ۱۳۷۸ به صورت زیر اصلاح گردد.
تبصره ۲ ـ بانک کشاورزی مکلف است مبلغ ۳۷۵۶۵۶۷۶ ریال مانده بهره وامهای موضوع ماده واحده فوق الذکر را به منظور تأمین هزینه‌های شرکتهای تعاونی سال ۱۳۴۰ در اختیار سازمان مرکزی تعاونیها قرار دهد.
میر افضل
رئیس ـ لایحه و پیشنهادها به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.
۱۴ ـ اعلام وصول پنج فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
رئیس ـ لوایحی از مجلس سنا رسیده است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شماره ۷ مربوط به لایحه شماره ۱۰۴۷۲ ـ ۴۳/۲/۱۳ دولت راجع به استخدام پنج نفر از اتباع خارجی به سمت گوینده رادیو که ضمن مرقومه شماره ۲۴۱/۱۳۹۰۵ ل ق ـ ۱۱/۱۲/ ۱۳۴۳ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز دوشنبه ۲۷ اردیبهشت ماه ۱۳۴۴ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده به ضمیمه ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا ـ مهندس شریف امامی.
رئیس ـ برای رسیدگی به اصلاحات به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود. لایحه دیگر قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شماره ۷ مربوط به لایحه شماره ۱۷۱۴ ـ ۴۳/۲/۵ دولت راجع به تأسیس شرکت سهامی چاپخانه وزارت اطلاعات که ضمن مرقومه شماره ۱۰۴۰۱ ـ ۱۳۴۳/۴/۷ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده است در جلسه روز دوشنبه ۲۷ اردیبهشت ماه ۱۳۴۴ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده به پیوست ارسال می‌گردد.
رئیس مجلس سنا ـ مهندس شریف امامی
رئیس ـ به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود. لایحه دیگر قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شماره ۵ مربوط به لایحه شماره ۳۵۱۷۶ ـ ۱۳۴۳/۱۰/۱۵ دولت راجع به تقلیل هزینه گمرکی گندم که ضمن مرقومه شماره ۱۸۶/۲۲۹۳۱ ل ق ۱۳۴۳/۱۲/۱۵ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز دوشنبه بیست و هفتم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و چهل و چهار مطرح و یک فوریت برای آن پیشنهاد و بدوا فوریت و بعدا لایحه مزبور به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده به ضمیمه ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا ـ مهندس شریف امامی.
رئیس ـ به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود. لایحه دیگر قرائت می‌شود.
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شماره ۴ مربوط به لایحه برقراری حقوق وظیفه درباره وراث مرحوم حسنعلی منصور نخست وزیر فقید ایران که ضمن مرقومه شماره ۳۶۲/۲۶۳۲۹ ل ق ـ ۱۳۴۴/۱/۱۵ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده است در جلسه روز دوشنبه بیست و هفتم اردیبهشت ماه ۱۳۴۴ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه مزبور به ضمیمه ایفاد می‌شد.
رئیس مجلس سنا ـ مهندس شریف امامی
رئیس ـ طبق آئین نامه داخلی مجلس شورای ملی رأی نهائی نسبت به این لایحه در جلسه بعد گرفته می‌شود. لایحه دیگر قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شماره ۱۰ راجع به لایحه شماره ۸۰۴/ق ۱۳ ـ ۱۳۴۲/۱۰/۱ مربوط به تصویب نامه شماره ۳۳۸۰۸ ـ ۱۳۴۰/۱۱/۲۲ راجع بالحاق دولت شاهنشاهی به اتحادیه بین المللی سازمانهای رسمی جهانگردی در جلسه روز دوشنبه ۲۷ اردیبهشت ماه /۱۳۴۴ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسد. اینک لایحه قانونی مزبور به پیوست ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا ـ مهندس شریف امامی.
رئیس ـ به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.
۱۵ ـ تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای معاون وزارت جنگ
رئیس ـ تیمسار سپهبد شکیبی فرمایشی دارید بفرمائید.
سپهبد شکیبی (معاون وزارت جنگ)ـ در سال ۱۳۴۳ آئین نامه سختی خدمت دریانوردان و آب بازان نیروهای مسلح شاهنشاهی به تصویب رسید ولی چون در همین سال در تبصره ۴۸ بودجه سال ۱۳۴۳ اصلاحاتی به عمل آمد ایجاب می‌کند که ماده ۶ آئین نامه‌ای که عرض کردم اصلاح شود وزارت جنگ استدعای تصویب آن را بوسیله کمیسیون بودجه دارد که عینا تقدیم مقام ریاست می‌شود.
رئیس ـ به کمیسیون بودجه ارجاع می‌شود.
۱۶ ـ تعیین موقع و دستور جلسه آینده ـ ختم جلسه.
رئیس ـ دستور جلسه آینده بقیه لوایحی است که در دستور جلسه امروز بود بعلاوه سؤال آقای دکتر مبین از وزارت اقتصاد. با اجازه خانمها و آقایان محترم جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز ۵ شنبه ساعت ۹ صبح خواهد بود.
(جلسه در ساعت یازده و چهل دقیقه ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی ـ مهندس عبدالله ریاضی.
سؤال
ریاست محترم مجلس شورای ملی
خواهشمند است مقرر فرمائید به جناب آقای وزیر دارائی ابلاغ گردد در جلسه علنی حاضر و به سؤالات زیر پاسخ دهند:
۱ ـ آیا آقایان وزراء در اجرای تبصره ۱ از ماده ۲ تصویب نامه جایگزین قانون ۴۲۷۶۸ ـ ۴۱/۹/۱۹ صورت اتومبیلهای اختصاصی و سرویس مربوط را ظرف مدت مقرر به وزارت دارائی تسلیم نموده‌اند یا خیر؟
۲ ـ صورتهای واصله به طور کامل و مشروح در جلسه علنی قرائت شود.
۳ ـ اقداماتی که توسط وزارت دارائی در اجرای ماده ۴ تصویب نامه فوق الذکر به عمل آمده است چه بوده و آن قسمت از تصمیمات مجامع عمومی یا شورای عالی شرکتها و بنگاهها و سازمانهای انتفاعی دولت که در اجرای ماده ۴ به موافقت وزارت دارائی رسده چه بوده است؟
دکتر مبین.