مذاکرات مجلس شورای ملی ۴ اردیبهشت ۱۳۲۲ نشست ۱۵۱
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سیزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم
قانون سه میلیون ریال اعتبار برای جلوگیری از امراض تیفوس و تیفویید شهرستانها |
دوره سیزدهم قانونگذاری
جلسه ۱۵۱
شماره مسلسل - ۱۱۸۴
صورت مشروح مجلس روز یکشنبه ۴ اردیبهشت ماه ۱۳۲۲ نشست ۱۵۱
(مجلس یکساعت وربع قبل ازظهر بریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس روز پنجشنبه اول اردیبهشت ماه آقای (طوسی) منشی قرائت نمودند.
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس - در صورت مجلس نظری نیست؟ آقای انوار.
انوار - بنده خواستیم خدمت آقایان نمایندگان یک عرضی بکنم و امیدوارم بحسن قبول تلقی بشود این صورت مجلس که خوانده شد آقای رئیس از همه آقایان شهادت می‌طلبد که این صورت مجلس صحیح است یا نه ما هم باید شهادت بدهیم خدا شاهد است من که با تمام قوای خودم را حاضر می‌کنم که بشنوم نمی‌شود این است که با یک زبان التماس خواهش می‌کنم که آقایان بگذارند این صورت مجلس را ما گوش بدهیم و از آنطرف تا مطلبی محل انظر واقع می‌شود همینقدر که بخواهیم صحبت کنیم تمام شده‌است این است که استدعا می‌کنم آقایان پنج دقیقه توجه داشته باشند ومقام ریاست هم توجه داشته باشند و مقام ریاست هم توجه داشته باشند نه ما توجه داریم که بتوانیم شهادت بدهیم نه خود آقای رئیس توجه می‌کنند این یکی موضوع دیگر این بود که من در ماده آخر صحبتی که کردم نظرم این نبود که بخاهم نمایش بدهم نظرم یک مسئله تاریخی بود که خواستم آن مطالب تاریخی را تذکر بدهم یکی کودتای ناصر الملک بود و دیگر کودتای غلامحسین خان سردار محتشم بود بنده خواستم این قسمت در باریخ مجلس از بین نرود و بماند حالا دیدم در صورت مجلس اسمی برده نشده می‌خواستم تدکر بدهم که اصلاح شود.
رئیس - این صورت مجلس که ملاحظه میفرمائید تقریباً خلاصه‌است و مطالب درصورت مشروح مجلس نوشته می‌شود دیگردرصو رت مجلس نظری نیست. اقای حمزه تاش
حمزتاش - در ضمن قرا ئت صورت مجلس بنده پیشنهادی راجع بحذف ماده هفت داده بودم در صورت مجلس تذکر داده یشده و بنده نفهمیدم که بکمیسیون مداجعه شده‌است یاخیر.
طوسی - خاطر آقاهست که یک قسمت از پیشنهادات در ماده اول قرائت شد وبعد بنا بنظر مجلس رفت بکمیسیون و آنها که قرائت نشد محتاج بذکر درصورت مجلس نبود البته همه می‌رود بکمیسیون ودر موقع شور دوم قرائت خواهد شد. دیگر در صورت مجلس لزومی نداشت ذکر شود.
رئیس - در صورت مجلس نظری نیست (خیر) صورت مجلس تصویب شد.
جمعی از نمایندگان - دستور.
نوبخت - آقا بنده با ورود در دستود مخالفم.
رئیس - با دستور که نمی‌شود مخالف کرد عده زیادی قبل از دستور اجازه خواسته‌اند و آقایان می‌فرمایند وارد دستور شویم.
نوبخت - آقا نظامنامه را در نظر بگیرید در نظامنامه مصرح است اجازه بفرمائید بنده مخالفتم را بکنم آنوقت رأی بگیرید اگر رأی دادند که بنده عرایضم را بکنم خواهم کرد و الا وارد دستور می‌شویم دلیل مخالفت بهده، این است که بعضی عرایضی است که باید بعرض برسانم و یکی راجع بتوقیف مطبوعات است که باید بعرض برسانم ویکی هم تفسیر غیر موجهی است که دولت راجع بماده (۸) قانون حکومت نظامی کرده‌است که باید تذکر داده شود.
بعضی از نمایندگان - در این باب سؤال شده‌است.
رئیس - رأی می‌گیریم بو رود در دستور موافقین برهیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. انتخاب دو نفر نظار
- اخذ رأی حهة انتخاب دو نفر ناظر پشتوانه اسکناس
۲- اخذ رأی حهة انتخاب دو نفر ناظر پشتوانه اسکناس
رئیس - شروع می‌کنیم به انتخاب دو نفر ناظر برای هیئت نظارت بانک بدواً پنج نفر باقرعه برای استخراج معین می‌شوند.
(اقتراع بعمل آمده: آقایان: مؤید قوامی - ناهید - دهستانی - گیو -پناهی - انتخاب شدند)
رئیس - آقایان منتخبین باتفاق آقای مجد ضیائی استخراج خواهند کرد. آقایان نمایندگان رأی خودشان را برای دونفر ناظر ذخیره اسکناس خواهند داد.(اخذ آراء بعمل آمد)
- تقدیم لایحه اصلاح قانون ایجاد صندوق صرفه جوئی
۳- تقدیم لایحه اصلاح قانون ایجاد صندوق صرفه جوئی
رئیس - آقای معاون وزارت دارائی
معاون وزارت دادائی (آقای صهبا) - چنانچه آقایان استحضار دارند در قانون ایجاد صندوق صرفه جوئی به صرفه جوئیهائی که کمتر از بیست هزار ریال است فقط بهره داده می‌شود و بمبلغ بیشتر از آن بهده داده نمی‌شود اکنون برای تشویق صرفه جوئی و برای اینکه بیشتر اسکناس ببانک بر گردد یک بهره در نظر گرفته شده و لایحه آن بقدیم می‌شود یک لایحه دیگری است دائر بر برگداندن اسکناسهای زائد بر مقدار لازم جاری مبادلات داخلی آنهم تقدیم می‌شود.
- طرح و تصویب اجازه اعتبار جهة مبارزه با مرض تیفوس در شهرستانها
۴- طرح و تصویب اجازه اعتبار جهة مبارزه با مرض تیفوس در شهرستانها
رئیس - لایحه بهداری که بقید فوریت در جلسه پیش تقاضا شده مطرح است
امیر تیمور - اجازه میفرمائید جواب سؤال بنده را بدهند.
رئیس تأمل بفرمائید بعد
(لایحه بشرح ذیل فرائت شد)
ماده واحده - وزارت دارائی مجاز است مبلغ سه میلیون ریال از محل درآمد سال ۱۳۲۲برای جلوگیری از مرض تیفوس وتیفوئید در شهرستانها بمصرف رسانیده و مبلغ مزبور راضمن بودجه سال ۱۳۲۲وزارت بهداری منظور دارند. ضمناً برای پیشرفت و سرعت کار اجازه می‌دهد که هزینه‌های مربوط باین مبلغ اعم از خرید اثاثیه ولوازم وغیره بدون رعایت مقررات مناقصه بمصرف رسانده شود.
رئیس - فوریت مطرح است. آقای طباطبائی با فوریت مخالفید؟
طباطبائی - بنده خواستم عرض کنم این فوریت‌ها که نوشته می‌شود در لدایح بعقیده بنده از روی تعقل نیست و واقعاً فوری نیست و یک عادتی است که جاری شده واین آقایان وزراء هیچکدام مواظب نیستند و همینطور می‌نویسند به قید فوریت در صورتیکه این لایحه را در جلسه گذشته بطور عادی داده بودند دیروز در کمیسیون تصویب شده بود اقلا مطلب را حالی می‌شدیم وحالا محتاج نبود که آقای منشور بفرمایند که دو مرتبه بخانند بنابراین حالا هم بنده عقیده‌ام این است که این لایحه بطور عادی داده شود وبرود در کمسیسون چون مبلغش هم جزئی است سیصد هزار تومان است. و در کمیسیون دقت بیشتری می‌کنیم و بیاید در مجلس و تصویب شود.
وزیر بهداری - اگر در جلسه قبل مجلس شورای ملی بواسطه کارهای مهمی که اشت نتوانستند لایحه بنده را مطرح کنند این مربوط دارد دلیل فوریت آن هم برای این است که بیماری تیفوس یک چیزی است که جلوگیری بموقع نشود در حقیقت مثل این است که یک کار بیهوده شده‌است همینطور که مجلس شورای ملی آن لایحه قبلی را بفوریت رأی داد وخوشبختانه ما موفق شدیم که بیماران را معالجه کنیم و اگر این کار بموقع نشده بود می‌بایستی طهران وضعیتس خیلی بدتر باشد. این اعتبار هم برای شهرستانها لازم است مخصوصاً بواسطه پیشنهادی که شد و کلمه شهرستانها گذارده شد از امام شهرستانها بما تلگرافات می‌کنند و در خواست اعتبار می‌کنند (صحیح است) ودر حقیقت آن کسی که مئول این کار است ناچار است که بمجلس شورای ملی عرض کند و تقاضای مساعدت کند که با این لایحه رأی بدهند (صحیح است)
رئیس - آقا با اینکه نسبت بفوریت لایحه موافقند برخیزند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد. عده زیادی از آقایان اجازه خواسته‌اند آقای ملک مدنی
ملک مدنی - بنده موافقم
رئیس - آقای رضوی
رضوی - بنده موافقم ولی یک تذکری می‌خاستم عرض کنم در موقعی که فوریت لایحه مطرح بود بنده می‌خواستم عرض کننم کا اگر بحثی بدولت باشد از تأخیر قضیه‌است برای اینکه ایالات وولایات متأسفانه خیلی دیر مورد توجه واقع می‌شوند در مرکز همینقدر که این مرض پیدا شد تقاضای اعتبار کردند و مشغول اقدام شدند در صورتیکه این اشخاص پولدار و خیر و بالاخره خود آقایان وزراء و نماینددگان هستند و این آقایان ممکن است در صورتیکه اعتباری هم نباشد کمک کنند آقا در ولایات اینطور نیست الان نزدیک دو ماه و نیم و سه ماه است که در شیراز مرض تیفوئید شایع است و مکرراً این قضیه را به آقای وزیر بهداری عرض کردم و قرار شده‌است که دواهائی در آنجا بفرستند و بنده خیلی متأسفم که مطابق اطلاعاتی که دارم به شیراز که جمعیتش صدوسی هزار نفر است بنده اطلاع پیدا کردم که عدد تلفات تا روزی صدوپنجاه نفر هم رسیده بود و بنده نمیدانم که چرا وزارت بهداری از وجود این مرض اساساً‌تا مدتی مطلع نشده بود و حالا این مبلغ که اعتبار می‌خواهند این بدرد کی می‌خورد و با این قیمت دواها و نبودن دوا از این سیصدهزار تومان بهر شهرستانی سه هزار تومان پنج هزار تومان ممکن است برسد از این جهة بنده تصور می‌کنم که اگر این موضوع دو جلسه هم عقب بیفتد و بعد یک اعتبار زیاد تری برای شهرستانها در نظر بگیرند بهتر است زیرا این مبلغ سیصد هزار تومان را خود آقای وزیر بهداری هم تصدیق می‌فرمایند که این بجائی نخواهد رسید این است که این لایحه را هرقدر زیاد کنند ما هم حرفی نداریم و یا اینکه قول بدهند که درآتیه یک لا یحه بیشتری بزودی بمجلس بدهند برای شهرستانها والا ذر این خصوص مطالب زیاد است که عرض کنم وبرای وزارت بهداری هم شایسته نیست.
رئیس - آقای ملک مدنی.
ملک مدنی - آقای رضوی مخالفتی نفرمودند و بلکه بیانات ایشان در تأیید این لایحه بود و اگر دولت می‌توانست که اعتبار بیشتری بدهد می‌داد و این جای تردید نیست که برای شهرستانها این مبلغ کافی نیست ولی دولت هم البته نظر به در آمد خودش دارد و بودجه و اینها را باید در نظر بگیرد. و البته این نظر یه آقای رضوی صحیح است و بنده هم از اشخاصی هستم که طرفدار این هستم که بایستی بشهرستانها بیشتر اعتبار داده شود ولی بایدقسمتهای بودجه را هم در نظر گرفت و آقای وزیر بهداری هم بقین دارم که طرفدار این فکر هستند و اقداماتی می‌کنند که اعتباری تهیه کنند که بشرستانها هم کمک شود.
رئیس - اقای امیر تیمور.
امیر تیمور - متأسفانه دولتهای ما همیشه اکل از قفا می‌کنند بنده تصور می‌کنم که کمتر دولتی باشد که بقدر دولت ایران مخارج بی جا زیاد بکند و بقدر دولت ایران بیموقع پولش را دور بریزد و نفله کاری بکند از این مسئله که بگذریم بنده یکماه قبل دو نف از دکترهای این شهر که یکی دکتر خسرو مختاری ویکی یکنفر دیگر بود به بنده مراجعه کردند وگفتند که حاضر هستیم که خودمان سیصد تختخواب تهیه دیده‌ایم و در اختیار بهداری بگذاریم و تمتم مخارج این سیصد تختخواب را هم از جیب خودمان بدهیم پول دوا و سایر مخارج را و بالاخره تمام اینها را می‌دهیم فقط جا ندارم و وزارت بهداری یک محلی را دراختیار ما بگذارد که تا مدتی که این ناخوشی تیفوس هست بعد از اینکه این مرض تمام شد ما هم خداحافظی می‌کنیم و جا را هم به وزارت بهداری مسترد می‌کنیم حرف از این بهتر و حسابی تر می‌شود؟ بنده چون هیچوقت پایم را در وزارتخانه‌ها نمی‌گذارم چون کاری ندارم ولی در این موقع برای اولین دفعه رفتم به وزارت بهداری اول خدمت آقای معاون وزارت بهداری و بعد خدمت آقای اردلان وزیر بهداری ایشان هم با سلام و صلوات پذیرفتند ولی اگر شما اثری دیدید بهده هم دیدم حالا ملاحظه بفرمائید که یک طبیب ایرانی که سیصد تختخواب تهیه دیده و خودش حاضر است تمام مخارج آن را از جیب خودش بدهد بدون اینکه کمکی بهواهد فقط یک محلی می‌خواهد که در اختیارش بگذارند این را هم مضایقه می‌کنند بعد دست گدائی خودشان را دراز می‌کنند پیش انگلیس‌ها این ننگ است برای ما برای مملکت ما!!
وزیر بهداری - متأسفانه نماینده محترم در این باب اشتباه فرمودند بنده ناچارم که قضایا را روشن کنم ما از کسانی که استفاده کرده بودند از محل هائی که از دولت گرفته بودند ویک موقعی دولت به آنها مساعدت کرده بود و محلی داده بود که بیماران خودشان را بپذیرند دولت از آنها خواست که آن مممحل را بما پس بدهند برای اینکه آن محل از اینها پس گرفته نشود گفتنتد که ما سیصد تختخواب می‌دهیم کا الان هم هنوز آن سیصد تختخواب را نداه‌اند نبایستی همه چیز را در اینجا عریان گفت (هاشمی باید گفت آقا) حالا هم این یک مساعدت بوده‌است جایش را هم داریم که تهیه کنیم چون کار خیری است دولت هم قبول می‌کند ولی اینطور نبوده‌است که سیصد تختخواب داده باشند و لوازمش را هم تهیه کرده باشند و پولش را دهده باشند و ما هم نپذیرفتیم.
امیر تیمور - بخود من گفت من هم که به آقا عرض کردم. اجازه بفرمائید ممکن است بنده و جنابعالی بنشینیم و این قضایا را حل کنیم و ممکن ست این دکتر هم نظر خیلی خوبی داشته باشد و نظر سوئی نداشته و انی را هم باید عرض کنم که هرخانه هم بیمارستان نمی‌شود که همینقدر یک خانه بزرگی را بشود بیمارستان کرد این لوازم می‌خواهد آقا ما با یک جدیتی با وجود اینکه محلش را قبلا وزارت دارائی داده بود بعد بیدیم که یک قانونی هم لازم دارد این قانون را هم از مجلس شورای ملی گذراندیم و حالا شب و روز هم کار می‌کنند و هنوز نتوانسته‌ایم حاضر کنیم برای اینکه نمی‌شود یک آدم شپشی را بحال خودش ول کنیم آنجا وبعد یک جواز دفن برای او صادر کنیم بنابراین این خواهش می‌کنم آقایان مساعدت بفرمایند این اعتبار هم رودتر داده شود بلکه ما بتوانیم در شهرستانها هم همینطور که در تهران تا اندازه وسائل فراهم شده در شهر ستانها هم بتوانیم برای شهرستانها هم زودتراقداماتی بکنیم.
رئیس- آقای پالیزی شما مخالفید یا موافقید؟
پالیزی - بنده مختصری خواستم عرض کنم که این مبلغ برای شهرستانها خیلی کم است و بنده امیدوارم آقایان موافقت بفرمایند که این لایحه زودتر بگذرد و بعداً هم آقای وزیر بهداری یک لایحه که اعتبارش بیشتر از این باشد به مجلس شوراز ملی پیشنهاد کند که برای شهرستانها هم کافی باشد.
رئیس - آقای ثقةالاسلامی.
ثقة الاسلامی - عرض می‌کنم خیلی جای تعجب خواهد شد که بنده با این لایحه مخالفت کنم صحبت در این است که چند روز فبل پانصد هزار تومان برای طهران موافقت شد برای جلوگیری از بیماری تیفوس در صورتیکه این مبلغ خیلی هم کم بود چون در آن جلسه صحبت شد راجع بشهرستانها حالا گو اینکه رشوه حرام است اما آقایان وزرا گاه وقتها می‌خواهند به نمایندگان شهرستانها و استانها رشوه بدهند اگر این سیصد هزار تومان واقعاً برای تمتم مملکت باشد یک پولی است که در واقع دور ریخته شده مثل این است که یک دیواری پی و پایه اش خراب شده و بخواهند ظاهرش را کج مالی کنند ولی اساس خرابی از بین نرفته این سیصدهزار تومان را اگر امروز به تنها شهر تبریز بفرستند کفایت نخواهد کرد برای اینکه دوا نیست اساس کار درست نیست و آن لوازم اولیه را ندارد تا چه رسد به اینکه بتواند مریضض قبول کنند و اگر دولت واقعاً بخواهد اقدام بکند و از این مرض تیفوس جلوگیری کند بنده می‌گویم که سی میلیون بیاورند برای استانها و آنوقت می‌شود گفت تا اندازه جلوی این ناخوشیها گرفته خواهد شد واگر برای ظاهر سازی است بهتر این است که این مبلغ را هم جزو بودجه مملکتی و جزو صرفه جوئی بکنید بهتر است واقعاً خیلی اسفناک است و جای شرم است که مملکتی که پانصد میلیون برای دفاع ملی می‌گذارد بیست میلیون برای یک وزارتخانه پانصد میلیون برای یک وزارتخانه آنوقت برای بهداریش اینطور اقدام می‌کند در صورتیکه اگر بودجه مملکت را بدو وزارت خانه که واقعاً پایه اساس مملکت است صرف کنیم ضرر نکرده‌ایم یکی فرهنگ است که باید آدم بتربیت کند و یکی هم بهداری است که باید آدم درست مند بودجه بهداری ما پنج میلیون تومان است هر نفری سه قران سالیانه می‌رسد این واقعاً باعث ننگ است و شرم آور است و معارفی که می‌بایستی آدم تربیت کندبهر نفر سالیانه یک تومان می‌رسد بنده با آقای وزیر بهداری اعتراض ندارم باندازه پولش آدم باید کار بکند بهر حال این مبلغی که ما می‌گذاریم برای شهرستانها هیچ فایده نخواهد داشت و این پول بهدر خواهد رفت و هر کس هم به این پول رأی بدهد من خیال می‌کنم خلاف و جدان کرده‌است.
وزیر بهداری - بنده تصور می‌کنم آیانیکه مخالفت می‌فرمایند بر عکس مساعدت کاملی با وزارت بهداری می‌فرمایند و تشکر می‌کنم از آقایان و ضمناً عرض می‌کنم ملاحظه بودجه کشور و درآمد مملکت را باید کرد با این ملاحظات است که این مبلغ پیشنهاد شده‌است و فعال ما کاری نمی‌توانیم بکنیم ما فکر کردیم که بیمارستانهائی که در شهرستانها داریم تقویت کنیم و تا آنجائیکه ممکن است مساعدت با بیماران و بیمارستانها بکنیم و این ترک نمی‌کنیم و سعی کرده‌ایم و باز هم سعی خواهیم کرد که یک اعتبار بیشتری و زیادتری برای بودجه وزارت بهداری بگیریم که یک کارهای اساسی بشود و فعلا امروز این اعتباری که می‌خواهیم برای این است که یک کاری است فوری و لازم که اگر فوراً‌اقدام نشود ما را دچار اشکال می‌کند و این یک کار خیلی اساسی است و باید عرض کنم که این مبلغ جزو آن مبلغ که تصویب شده نیس و علاوه از آن مبلغ است.
رئیس - آقای دکتر تاجبخش.
دکتر تاجبخش ـ بنده موافقم با این لایه چون از برای کمک به بهداری است ضمناً می‌خواستم عرض کنم متأسفانه در شاهرود الان پنج ماه است که بواسطه نرسیدن حقوق بهداری آنجا تقریباً منحل شده‌است ما هر قدر مذاکره می‌کنیم وزارت کشور می‌گذارد بنده تلگرافاتی دارم که مدتی است مریض تیفوئید در آنجا بروز کرده‌است و مرض تیفوس هم قریب بیست و پنج روز است که تقریباً شیوع پیدا کرده‌است و الان شااهرود بکلی فاقد بهداری است و اعضاء آن کار نمی‌کنند و بنده نمیدانم تربیب بهداری آنحا چه خواهد شد من استدعا می‌کنم که وزارت بهداری توجه فرمایند فعلاً در آنجا یک طبیببیشتر نیست لا محاله یک طبیب دیگر حتماً حقوق آنها هم داده شود که از حیث طبیب و دوا در مضیقه نباشند.
جمعی از نمایندگان ـ مذاکرات کافی است. پیشنهاد آقای انوار.
ماده واحده ـراجع بعدم اجرای قانون محاسبات عدم رعایت مقررات نسبت بدارو اجرا شود.
رئیس ـآقای انوار.
انوارـچون لایحه منتشر نشده‌است و عبارتش هم همانطور که آقایان توجه هم نمی‌شود بنده اجمالاً خواستم عرض کنم یکی راجع به اثاثیه‌است ویکی هم غیره اما این کلمه و غیره اگر راجع بدارو باشد بنده موافقم ولی راجع به اثاثیه بنده میدانم و آقایان هم توجه دارند که راجع به اثاثیه چطور بروز تجدید می‌شود. همین اعتبارات که از اول مشروطیت گرفته شده‌است آن اعتبارای که گرفته‌اند هی اثاثیه درست کرده‌اند مثلا در یک وزارتخانه ده هزار میز و صندلی برای عضو دفتر یش می‌خواستند. این است که بنده عرض می‌کنیم که این سیصدهزار تومان با این مملکت ما و این گرفتاریها دیگر وزارت بهداری که نمی‌تواند توجه بکند وهم ملاحظه اثاثیه را بکند که بگویند فلان جور میز و صیدلی باشد در صورتیکه این پول باید فقط بمصرف دوا وغذای بیماران برسد و دیگر اینها یک اثاثیه منظمی ترتیب داده نشود بخصوص این ناخوشی که در وزارتخانه‌ها پیدا شده‌است نسبت با اثاثیه که هر کدام می‌خواهند از دیگری بهتر بشوند و این امر باعث زحمت شده‌است. این سیصد هزار تومان را اگر بخواهند مخارج اثاثیه بکنند کم میاید و یک پولی هم بدرد مریض نمی‌خورد. این است که آقای وزیر بهداری چون بیشتر متوجه با اصول است باید فروع را ول کند و اصول را بچسبد و نسبت تدارو منافصه نشود ولی نسبت باشیاء دیگر اگر می‌گویند که بضرر دولت است آنرا از همانهائی که دارند استفاده کنند.
وزیر بهداری (آقای اردلان) ـ این پول مربوط به اثاثیه نیست وبنده به آقا اطمینان می‌دهم که این پول را خرج اثاثیه نمی‌کنیم اما اگر اتفاقا لازم شد که تختخواب بخریم برای بیمار تختخواب می‌خریم تمنا می‌کنم که همینطور که لایحه تنظیم شده‌است قبول بفرمایند.
انوارـ بنده باحترام شخص شما قبول می‌کنم و پیشنهادم را مسترد می‌کنم.
رئیس ـ پیشنهاد آقای منشور: پیشنهاد می‌شود که بعد از مرض تیفوس اضافه شود وتیفوئید.
وزیر بهداری ـ بنده قبول می‌کنم.
رئیس ـ پیشنهاد آقای طباطبائی:پیشنهاد می‌شود مبلغ فوق بمصرف خریدار خواهد رسید.
رئیس ـ آقای طباطبائی.
طباطبائی ـ عرض می‌کنم من با این آقای وزیر بهداری وبا آن سئوال و جواب آقا با آقای امیر تیمور کاری ندارم اما آنطوری که آقای دکتر مختار یا یک همچو اسمی آنطوری که آقا فرمودند حاضرند کمک زیادی بکنند ختی حاضر بودند سی هزار تومان در این بابت شخصاً کمک بکنند (وزیر بهداری ـ بشیر و خورشید سرخ بدهند) خوب خودتان گفتید یک امری است از امور خیریه و هر کس هم کرده‌است باید ازش امتنان کرد. اما این پیشنهادی که شد بیان آقای انوار حرف حسابی است. شما تشریف ببرید به یکی از برزنهای شهرداری سابقاً ناحیه شهرداری عبارت بود از یک میز ویکی دوتا عضو دفتری و بقیه سپور. حالا اسمش را نمیدانم چه می‌گویند (بعضی از نمایندگان ـ رفته گر) رفته گر یا رفته باز یک عده سپور یا رفته گر که برای نظم خیابانها است. حالا اگر شما پای بگذارید ببک برزن شهرداری ملاحظه خواهید فرمود که اولاً عده زیادی مرد وزن دور هم آنجا ریخته‌اند و بعد تا هر دو چشم کار می‌کنند میز وصندلی بخاری الکتریک و بادبزن الکتریک یافت می‌شود. این یک مرضی است که اداره درست کردن و میز و صندلی واثاثیه لوکس تویش ریختن. این یک مرضی است برای وزارتخانه‌ها خاصه وقتیکه در قانون هم پیش بینی می‌کند دیگر چه چیز جلوی اداره را می‌گیرد. بنده مخالفتم در فوریت این لایحه این بود که اشاره هم کردم که برای شهرستانها یک اقدامی بکنند. ولی یک مملکت با ایت عرض و طول سیصدهزار تومان برای شهرستانها به کجایش می‌رسد. این اگر برای اثاثیه‌است و برای این است که چهار نفر دکتر هم استخدام بکنند و فوق العاده معاش و مزایا بدهند (اینها اصطلاحات اداری است) و به این عناوین عمل نمایند یک سیصد هزار تومانی مصرف شود عیبی ندارد. والا اگر شما بخواهید یک مرضی را که امسال تازه بروز کرده‌است و تازه می‌خواهد ریشه بدواند در این مملکت آن پانصدهزار تومان که ما قبلا گفتیم فقط صرف دارو بکنند گفتید که خیر می‌خواهیم بدکترها بدهیم و صرف ساختمان بکنیم. حالا یک سیصد هزار تومان دیگر هم گذاشته‌اید برای بقیه شهرستانها، این کار پول است با این مبلغ نمی‌توانید این کارها را انجام بدهید این بود که لااقل این پیشنهاد را موافقت بفرمائید که مخالف با سایر قوانین هم نباشد که شما برخلاف قوانین مصوبه بدون اعلان مناقصه می‌خواهید این کار را بکنید:صرفاً این مبلغ ناچیز که سیصد هزار تومان است اختصاص می‌دهید بخرید دوا مراد بنده از مبارزه با تیفوئید و تیفوس این است که شما باید وسائل فراهم کنید که تا یکی دو ماه دیگر که هوا گرم می‌شود آن شپش را که وسیله نقل و انتقال این مرض است بتوانید از بین ببرید و حالا با این سیصد هزار تومان نمی‌توانید این کار را در تمام شهرستانها بکنید مگر اینکه مقدمه کار باشد. حالا موافقت بفرمائید که این را قید بکنند زیرا خرید اثاثیه خودتان هم که فرمودید نخواهید خرید و این را منحصرش بکنید به خرید دوا.
وزیر بهداری ـ نظر جنابعالی صحیح است کع باید دارو خرید ولی خوشبختانه ما دارو را هم مجانی می‌دهیم و اگر احتیاج شد واگر دارو خواستیم بخریم مثلا دارو از اینجا بنده برای زاهدان می‌فرستم ولی اگر نرسیده این را باید آنجا بخرند دیگر اینکه مناقصه و مزایده نمی‌خواهد که به امضای رئیس دارائی برسد البته فوراً لازم است و می‌خرند. اینکه فرمودند اثاثیه البته این اعتبار برای خرید اثاثیه نیست ولی یک چیزهائی است که لازم است مثلا فرض بفرمائید این آمبولانسائی که مجای در اختیار ما گذاشته‌اند البته مخارجی داردوالبته معلوم است که با درشگه یا آن چیزهائیکه همه مردم از آن استفاده می‌کنند که نمی‌شود این کار را کرد که همه مردم از آن استفاده می‌کنند که نمی‌شود این کار را کرد که همه مردم گرفتار بشوند. بنده حالا تمام این موضوع را نمی‌توانیم جزئیاتش را برای مردم بگویم. خیلی ساده بنظر میاید فکر کنید حالا اگر آمبولانس نبود بنده اگر این ۵۳۶ نفر مریض را یا روی دوش یا بادرشگه و یا با اتومبیل بنده و دیگری رفته بود همه مردم گرفتار این بیماری شده بودند حالا اگر از این محل در شهر شیراز لازم بشود که دو تا درشگه کرایه کنند و آنرا اختصاص بدهند به حمل بیماران و آن درشگه سوار بشود خوب نباید این کار را بکنند؟ (بعضی از نمایندگان ـ چرا چرا البته کم است) حالا از این موارد بسیار استو البته این هم کم است و اگر بخواهیم کاز کنیم خیلی بیش از اینها لازم است ولی چه بکنیم چون بیش از این نداریم و حالا بایستی با این پول هر کاری که می‌شود کرد بکنیم وخواهش می‌کنم که آقایان موافقت بفرمایند که این لایحه زودتر بگذرد.
رئیس ـ پیشنهاد آقای امیر تیمور: صلاح ماده واحده را بطریق ذیل پیشنهاد می‌کنم: وزارت دارئی مجاز است مبلغ سه میلیون ریال از محل در آمد سال ۱۳۲۲برای جلوگیری از مرض تیفوس در شهرستانها باختیار وزارت بهداری بگذارد و بنفع مزبور صرفاً بمصرف خرید دوا و پرستاری و معالجه بیماران خواهد رسید.
رئیس ـ آقای امیر تیمور.
امیر تیمور ـ بنده باید متأسفنه عرض کنم فرمایساتی که آقای وزیر بهداری در جواب بنده فرمودند خیلی تطبیق با حقیقت نمی‌کرد و در اولین فرصت بیاناتی خواهم کرد و اشاره می‌کنم بایشان که از گناهان کبیره‌است که در مقابل مجلس شورای ملی اظهاراتی بر خلاف حقیقت بشود از اینکه بگذریم بیانات بنده روی همان نظر آقای طباطبائی است بنده هم پیشنهاد کرده‌ام چون این قضیه فوق العاده نا قابل است بمصرف خرید دوا معالجه بیماران برسد و خرج اداری از این محل برداشت نشود و اینکه فرمودند کرایه درشکه و اینها البته وزارت بهداری خودش یک تشکیلاتی هم در ولایات دارد و یک ادارات بهداری هم در ولایات هست و این قبیل کارها را دوائر بهداری ولایات می‌کند و اینها بودجه اش معین است و الان دارد یک بوددجه سرشاری را دولت مصرف وزارت بهداری می‌کند و وزارت بهداری مجبور است که از بودجه اش استعمال کند و این پول چون فوق العاده‌است باید برای خرید دوا و معالجه بیماران اختصاص داده شود و اگر بنا باشد همینطور که نوشته شده‌است در لایحه دولت بتواند برای مصارف دیگر و برای خرید اثاثیه و لوازم اولی استفاده بکند و این همانطور خرج تجمل و لوکسی و تختخواب بشود: این فایده‌ای ندارد البته منظور اساسی نمایندگان از تصویب این مبلغ این بود که برای معالجه بیماران مصرف شود.
رئیس ـ آقای مؤید احمدی.
مؤید احمدی ـ عیب لوایح فوری همین است بعقیده بنده اگر لایحه یک شوری یا دو شوری باشد چاپ می‌شود و منشر می‌شودآقایان می‌بینند و بعداً میاید به مجلس و در مجلس مطرح می‌شود و رویش صحبت می‌شود ولی این را که فوری میاورند عبارت که بخاطر آدم نمی‌ماند شاید عبارتی غلط نوشته شده باشد چطور می‌شود رأی داد حالا بنده کاری با این لایحه نئارم و آقای وزیر بهداری که می‌فرمایند دوا مجانی است شما باز میگوئید خرج دوا بشود بنده نمیفهم یعنی چه؟ دوا را می‌گویند مجاناً به ولایات می‌فرستیم آنوقت آقای طباطبائی پیشنهاد می‌کنند که این مبلغ خرج دوا بشود ثانیا آقا وضعیات ولایات را در نظر بگیرند بنده دیشب کاغذی از کرمان داشتم که نوشته بود مرض تیفوس در کمال سختی در کرمان شیوع پیدا کرده و حتی یک نفر دکتر را کشته (هاشمی - سه دکتر را) و یک وسیله نیست این پول خرج وزارتخانه‌ها نمی‌خواهد بشود که آقا برود وزارتخانه درست بکند که قالیهای آن ذرعی چند و مبل آن چه جور باشد و این پول بمصرف اداری برسد ولی وقتی می‌خواهد یک مریضی را بخواباند یک تختخواب نداشته باشند یک تختخواب چوبی تهیه کنند لااقل. ولی اگر بنا باشد که غیر از این باشد مثل نوشداروی پس از مرگ سهراب می‌شود و باید این مصرف معالجه بشود همینطور که گفتند در ولایات وسایل نقلیه هست در شکه هست اتومبیل هست ولی وسیله حمل نیت اقلا سه چهار درشکه را بتواند هر اداره کرایه بکند که مریض را او ببرد بمریضخانه و نگذارد کسی دیگر سوار شود و این جور مخارج است و الا مریضخانه که نمی‌خواهد برایش چراغ برق و قالی متری صدتومان تهیه کند این برای دوا است و دوا هم که مجانی می‌دهد (امیر تیمور تبفوس دوا ندارد معالجه اش پرستاری است) خوب دوا هم که نداشتع باشد شیر باو ندهند تخورد پرستار که می‌خواهد غذا که می‌خواهد پس بنده نمیدانم باید روزه بگیرد آنجا دوا می‌خواهد غذا میحواهد پزستار می‌خواهد تختخواب می‌خواهد این است که باید یک قدری دولت توجه بکند مخصوصاً در قسمت ولایات این مبلغ قابلی نیست شما این را تقسیم کنید بولایات به بینید چقدر می‌رسد بهرشهری.
بعضی از نمایندگان ـ آقای امیر تیمور استرداد کردید؟
امیر تیمور ـ بنده پس نمی‌گیرم بسته به رأی مجلس.
رئیس ـ موافقین با پیشنهاد آقای امیر تیمور برخیزند (عده کمیی قیام کردند) تصویب نشد. رأی گرفته می‌شود به اصل ماده پیشنهادی دولت آقایانی که موافق هستند ورقه سفید می‌دهند با اصلاح پیشنهادی آقای منشور.
(اخذ وشماره آراء بعمل آمد و۷۴ ورقه سفید شماره شد)
رئیس ـ عدد حاضر در موقع اعلام رأی ۸۴ لایحه با کثرت ۷۴ رأی تصویب شد.
افشار ـ لایحه آبیاری را مطرح بفرمایند.
- اعلام نتیجه استخراج آراء مربوط به انتخاب نظار پشتوانه اسکناس
۵- اعلام نتیجه استخراج آراء مربوط به انتخاب نظار پشتوانه اسکناس
رئیس ـ نتیجه استخراج آراء دو نفری که برای هیئت نظارت معلوم شده‌است آقایان نراقی ومؤید احمدی اکثریت دارند. آقای نراقی ۷۸ رأی و آقای مؤید احمدی ۴۹رأی دارند.
- سئوال آقای امیر تیمور و جواب آقای معاون وزارت دارائی
[۶ـ سئوال آقای امیر تیمور و جواب آقای معاون وزارت دارائی
امیرتیمور ـ بنده یک سئوالی است که مدتی است از وزارت دارائی کرده‌ام و حالا آقای کفیل وزارت دارائی هم برای جواب همین موضوع تشریف آوده‌اند خیلی مختصر است اجازه بفرمائید بهده سئوال خودم را بکنم استدعا می‌کنم.
رئیس ـ بفرمائید.
امیر تیمور ـ عرض کنم در جلسه ۷ فروردین که بنده صبح بمجلس آمدم در ممجلس اولین گزارش ماهیانه دکتر میلسپو که توزیع می‌شد به بنده هم دادند بنده با یک نظر سریعی که بگزارش دکتر مراجعه کردم و اجمالاً مرور می‌کردم به این جمله رسیدم که در یکجا ذکر می‌کنند مثلا یکی از این مقاصد بهداشت عمومی است واطلاعی که ازطرحهای سرهنگ الکساند نیوورث مستشار وزارت بهداری.... ودرجای دیگر می‌نویسد حضور متخصصین مجرب آمریکائی در سایر وزارتخانه مرا مطمئن می‌سازد که کارها بااسرع طرق ممکنه و بطور جامع وبا اتحاد.... بنده وقتی که متوجه شدم اشاره به کلمه مستشار بهداری کرده‌است و جای دریگر اسمی هم از متخصصین مجرب آمریکائی برده‌است بنده خیلی تعجب کردم که مستشاری برای وزارت بهداری استخدام نشده‌است از آمریکا و لایحه‌ای به مجلس نیامده‌است و مجلس شورای ملی استخدام چنین مستشاری را تصویب نکرده‌است و از آمریکا استخدامی بعمل نیامده و همچنین برای سایر وزارتخانه‌ها حقیقه من به این فکر افتادم که شاید من اشتباه می‌کنم دیدم خیر هممچو اشتباه باین بزرگی بنده نمی‌کنم تصور کردم شاید ایام عید که بنده غیبت کردم و بقم مشرف شدم خیال کردم که شاید مجلس تشکیل شده و در آن جلسات برای وزارت بهداری مستشاری انتخاب شده یا برای جاهای دیگر استخدام شده گفتند خیر همان روز هم خواستم در این موضوع اشاره کنم ولی مقام ریاست فرمودند که بعد از این جهت سؤال در این موضوع کردم و می‌خواهم که در این قسمت جواب بفرمایند. عرض کنم رکتر میلسپو یکی از مستخدمین ما است و از مستخدمین عالی رتبه وعالی مقام ما است و ما می‌خواهیم نسبت بدکتر میلسپو کمال مساعدت و همراهی را برای حسن انجام خدمت او بعمل بیاوریم اما دکتر میلسپو هم بایذ در قدم اول متوجه باصول وقوانین کشور ایران باشند وبداند که در مملکت ایران در کشور ایران قبل از اینکه مجلس شورای ملی برای مستخدمین خارجی قانون تصویب کند و آنها را استخدام کندد هیچ خارجی حق ندارد و نمی‌تواند در هیچیک از ادارات دولتی ایران وارد خدمت بشود این که او اینجا اشاره کرده‌است مستشاری برای وزارت بهدرا ی از آقایان سؤال می‌کنم می‌کنم که آیا مستشاری برای وزارت بهداری استخدام شده یا است؟ (بعضی از نمایندگان - خیر) یک مأمور عالی مقامی که با حسن نیت اورا آورده‌اند آنوقت در اولین وهله یک چنین خطای بزرگی کرده باشد که میان دعوا نرخ معین کرده باشد این که معنی ندارد. از نظر بنده که یکنفر نماینده هستم غیر قابل عفو است. البته اگر این جمله را که ایشان در گزارش خودشان ذکر کرده‌اند اشتباه است که بنده صرفنظر می‌کنم و تعجب نمی‌کنیم ولی اگر اشتباه نشده‌است که خیلی جای تأسف است وبنده امید وارم که دیگر تکرار نشود.
معاون وزارت دارائی ـ وقبل از اینکه بعرض جواب مبادرات کنم اولاً از هوش سرشار....(بعضی از نمایندگان بلندتر) بنده می‌خواستم قبلا از هوش سرشار و نکته سنجی آقای امیر تیمور که همیشه برای صرفه ملی بکار می‌رود تحسین نمایم (امیر تیمور- بسیار متشکرم) و یک نکته را عرض کنم که اشخاص با هوش وقتی که روی ماشین فراست سوار می‌شوند یکقدری پایشان را فراتر می‌گذارند یعنی یکقدری پایشان را روی گاز بیشتر فشار میاورند. این قضیه‌ای نبوده‌است که آقای رئیس کل دارائی دکتر میلسپو قصد نبوده داشته باشد که مستشاری برای وزارت بهدارن بشناسد یا اینکه در وزارتخانه‌های دیگر یک مستشارهائی داشته باشد. که مجلس شورای ملی آنرا تصویب نکرده باشد و اشخاصی به یک خدمت‌های رسمی مشغول باشند. قضیه این است که همینطور که آقایان اطلاع دارند یک تشکیلاتی متفقین برای خاور میانه دارند و این تشکیلات چندین قسمت است در قسمت بهداری هم یک سازمانی دارند که مأمور برای این قسمت در ممالک شرق میانه اعزام می‌دارند که با اولیاء و مقامات مرب. طه آن ممالک یک مذاکراتی بکند ویک تشریک مساعی برای پیشرفت آن منظور چه از نظر منافع خودشان و چه از نظر مطالبی که در آن کشور ذی نفع هستند ایجاد بکنند. آقای رئیس کل دارائی فقط از نظر اینکه ایشان در وزارت بهداری آمده‌اند....(آزادی - نباید اسمش را مستشار بگذارد) اجازه بفرمائید عرض می‌کنم آخر عرض بنده می‌رسد این کلنل «نیوورث» این هم یکی از مأمورین بهداری است در خاورمیانه که برای کارهای داروئی وطرز بهداشت آمده بوده‌است به تهران و البته مرجع او هم در وزارت بهداری است. خوب می‌بایستی بالاخره با وزارت بهداری مذاکره کند و مشورت کند نظر بدهد و نظر بگیرد منظور ایشان فقط از این نظر بوده‌است که وزارت بهداری از مشورتهای ایشان استفاده هائی کرده باشد بو هم یک اطلاعاتی که از وزارت بهداری گرفته‌است مفید واقع بشود و این نظر عیناً در مورد بسیاری از آمریکائیها که از طرف همان تشکیلات مأموریت دارند اینجا یک تبادل نظریاتی می‌کنند با وزارتخانه‌ها و ادارات مربوطه و این از آن نظر است ایشان مقصدی ندارند که وجود مستشار برای وزارت بهداری ویا شخص دیگری برای سایر وزارتخانه‌ها یا ادارات بدون تصویب مجلس شورای ملی در نظر گرفته شود. بر خلاف ایشان بقدری مقید به احترام قوانین هستند که نمی‌شود چنین چیزی بنده گاهی می‌بینم که ایشان با اینکه ۱۶ سال یا ۱۷ سال از این کشور دور بوده‌اند و ان قوانینی که آن وقت بوده‌است البته یک قدری از نظرشان محو شده‌است و یک قوانینی هم بعداً تصویب شده‌است ولی ایشان وقتیکه یک تصمیماتی می‌گیرند بمحض اینکه تذکر داده می‌شود که این تصمیم با فلان قانون تماس دارد فوری امضای خودشان را بر می‌گردانند ویک توضیحاتی در اطراف قضیه می‌گویند و تصمیمشان را منطبق می‌کنند با قانون. تا بحال هم دفعه‌ای نشده‌است که یک فکری بکنند که بر خلاف قانون باشد چه بشود که یک کاریی برخلاف قانون بکنند.
تهرانچی ـ عبارت‌های راپرت‌های شان را خوب توجه بکنند که یک سوء تفاهم هائی نشود.
معاون وزارت دارائی ـ خوب این البته تعداً اصلاح خواهد شد و البته دقت می‌کنند و مقصود ایشان هم این بوده‌است یک همچو شخصی همین کلنل نیوورث که آمده‌است برای همین کارهائی است که عرض کردم بالاخره چون طرف مشورت بوده‌است با وزارت بهداری و مستشار هم مشتق است از مشورت بالاخره اینطور گفته‌اند.
رئیس ـ آقای امیر تیمور.
امیر تیمور ـ اجازه میفرمائید عرض کنم که تشکیلات متفقین در خاور میانه برای ما رسمیتی ندارد و برای ما الزام آور نیست و صرفاً خوایته‌اند با وزارت بهداری و یا با دولت یک تشریک مساعی کرده باشند رئیس کل مالیه هم نبایستی در گزارش ماهیانه خودش یک کلمه مستشار ذکر بکند. عرض کردم این یک خطائی است که بنده امیدوارم با توجهی که حالا داده شد و با موافقتی که آقای معاون وزارت دارائی فرمودند امید وارم که دیگر از این اشتباهات پیش نیاید.
رئیس ـ آقای ملک مدنی فرمایشی دارید؟ (ملک مدنی خیر) لایحه آبیاری مطرح است
- شور دوم لایحه آبیاری
۷- شور دوم لایحه آبیاری
گزارش از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی:
کمیسیون کشاورزی لایحه شماره ۱۶۹۷۷ دولت راجع به آبیاری را در جلسات عدیده با حضور آقای وزیر کشاورزی برای شور دوم مطرح نموده و پیشنهادهای آقایان نمایندگان محترم را که در موقع شور اول تقدیم کرده بودند تحت شور قرا داده وبالاخره با مواد زیر موافقت حاصل شده‌است اینک گزارش آن برای تصویب به مجلس شورای ملی تقدیم می‌شود.
رئیس ـ ماده اول.
ماده اول ـ برای توسعه و اصلاح امور آبیاری کشور بنگاه مستقلی تحت نظارت وزارت کشاورزی بنام بنگاه مستقل آبیاری تأسیس می‌شود.
رئیس ـ آقای امیر تیمور.
امیر تیمورـ بنده در شور اول این لایحه شرحی عرض کردم و عقیده‌ام براین بود که ۴میلیون و پانصد هزار تومان که هرسال برای آبیاری کشور در این لایحه پیش بینی شده‌است ودولت در نظر گرفته‌است کافی نیست خاصه با سنگینی مخارج که امروز هست با ۴ میلیون و پانصد هزار تومان را در بودجه خودش منظور کند. متأسفانه این اصلاح را هم مضایقه کردند و همان کلمه مجاز را در نظر گرفته‌اند...... (انوار ـ حالا ماده اول است آن مربوط به ماده دوم است آقا) بنده در کلیات عرض می‌کنم.
رئیس ـ شور دوم کلیات ندارد.
امیر تیمور ـ خیلی خوب پس بنده با ماده اول موافقم.
رئیس ـآقای رضوی (رضوی ـموافقم) آقای ملک مدنی.
ملک مدنی ـ بنده می‌خواستم عرض کنم این لایحه یکی از لوایح خوبی است که تقدیم مجلس شده‌است و نظر این بود که برای آبیاری یک قدمی برداشته شود. خوشبختانه این اقدام شده‌است وحالا هم که آقای اعتبار وزیر کشاورزی که طرف اعتماد مجلس است در رأس وزارت کشاورزی است ما انتظار داریم که در آتیه یک اقدامات سریعی بمنند مه این قضیه عملی شود وقتیکه قانون گذشت این قضیه را عملی کند وباز دو مرتبه نرود در وزارت مالیه پرداخت این مبلغ دچار اشکال شود و یک مطالبی پیش بیاید که باعث وقفه بشود زیرا این مصرف آبیاری بر هر مصرفی ترجیح دارد و ما امیدواریم که خیلی زودتر این افدام را بکنند و یک گزارشی انشاء الله از نتیجه عملیات خودشان به مجلس شورای ملی بدهند که اسباب امیدواری همه باشد البته اگر بعد هم اعتباری بخواهند بنده یقین دارم که مجلس تصویب خواهند کرد.
وزیرکشاورزی ـ البته بعد از فرمایشات آقای ملک مدنی محتاج نبود که چیزی بنده عرض کنم ولی بطور کلی می‌خواستم یک توضیحی عرض کرده باشم که آقایان توجه بفرمایند و تسریع بفرمایند که این لایحه زودتر تصویب بشود همانطور یکه آقایان فرمودند مسئله آبیاری رأس تمام اصلاحات کشاورزی است که اگر آب نباشد آبادی نیست همیشه گفته شده‌است آب دنبالش آبادی است (صحیح است) بنده هم همیشه چه در موقعی که در مجلس خدمت آقایان بوده‌ام چه حالا که در وزارت کشاورزی خدمت می‌کنم مر کوز ذهن بنده بوده‌است که وزارت کشاورزی ببرد و این لایحه از بهترین لوایحی است که بایستی قدردانی کرد ازوزیر سابق کشاورزی که این فکر را بصورت قانون بیرون آورد و بنده خواستم استدعا کنم از آقایان که موافقت بفرمایند این لایحه زودتر بشود ما هم مقدمات این کار را تقریباً تهیه کرده‌ایم و پس از تصویب قانون آن قسمتهائی را که الان حاضر است عمل بکنیم. البته همینطوری که آقای امیر تیمور فرمودند این چهار میلیون و پانصد هزار تومان خیلی مبلغ نا قابلی است وبجائی نمی‌رسد ولی بنده نظرم این است که با تشکیل شرکتها وتشریک مساعی مردمی که دراین محلهای آبیاری علاقه مند بان آب هستند واز آن آب استفاده خواهند کرد با کمک آنها و سرمایه آنها موفق بشویم این عمل آبیاری و آن پروژه‌ها و مطالعاتی که شده صورت عمل بهش بدهیم و از این جهت چهار میلیون و پانصد هزار تومان بنظر بنده مبلغی است که برای مقصود اولیه مان کافی است و تمام آقایانی هم که کار سابقه داشته‌اند درقسمت شهرستانها همه استقبال کرده‌اند چه دراصفهان، فارس، اهواز همه منتظر هستند که این قانون بگذرد پس از اینکه این قانون گذشت امیدوارم همه آقایان یا آن نظر جامعی که دارند درپیدا کردن آب شرکت بکنند و کمک بکنند تا انشاء الله از مرحله قانونی بمرحله عمل برسیم فقط استدعای بیده این بوده که توجه بفرمایند زودتر تصویب شود.
رئیس ـ آقای دکتر تاج بخش،
دکتر تاج بخش ـ عرضی ندارم.
رئیس ـ پیشنهاد آقای آزادی. در ماده اول حذف کلمه مستقل را پیشنهاد می‌نمایم.
رئیس ـ آقای ازادی.
آزادیـ عرض کنم این کلمه مستقل را بنده متوجه نیستم معنایش چیست. سابقاً یک ادارات مستقلی داشتیم مثل اداره کشاورزی که جنبه استقلال داشت ولی بنگاه آبیاری مستقل نداریم زیرا بنگاه آبیاری تحت نظر وزارت کشاورزی است وسایر ادارات هم مثل این اداره بهره برداری اداره جنگل‌ها و غیره این بنگاه هم مثل همان ادارات تحت نشر وزارت کشاورزی است بنابراین بنده کلمه مستقل اگر لزومی دارد آقای وزیر کشاورزی توضیح بدهند تا بنده قانع بشوم.
مخبر کمیسیون کشاورزی ـ عرض کنم این ماده اولقانون را که ملاحظه میفرمائید این کلمه مستقل در لایحه دولت نیود و این را درکمیسیون کشاورزی آقایان اعضاء کمیسیون پیشنهاد فرمودند با دلایل قانع کننده و وزیر وقت هم قبول کرد و آمد درشور اول هم موافقت شد و رفت به کمیسیون برای شور دوم و این فلسفه اش این است بطوری که آقای وزیر کشاورزی فرمودند خودتان تصدیق میفرمائید آبیاری در کشور ما از تمام مسائل فلاحتی مهمتر و دردرجه اول اهمیت است و اگر ما بتوانیم برای این یک سیاست دائمی داشته باشیم نه موقتی خیلی خوب است ولی متأسفانه تمام کارهای ما موقت است و سیلست با دوامی در امور اقتصادی با در قسمتهای اجتماعی نداریم ولی ما اگر بخواهیم یک بنگاهی ایجاد کنیم که روی یک سیاست مستقل و مستقری ادامه داشته باشد و یک رژیمی و یک اقدامات و ترتیباتی که اقلاً بیست سال سی سال دوام داشته باشد و کشور از آن لهره مند بشود همین بنگاه متقل آبیاری است بهمین جهت گفتیم که ما یک بنگاهی ایجاد کنیم که در تحت نظر وزارت کشاورزی باشد ولی یک استقلالی داشته باشد که با تغییر ی حاصل نشود و اگر ما بخواهیم وزراء در این بنگاه تغییری حاصل شود و اگر بخواهیم این کاملاً بگذریم تحت نظرو اختیار کامل وزارت کشاورزی و هر وزیری بخواهد در تشکیلات این بنگاه دخالتی بکند منظوری که ما داریم که استقلال و سیاست دائمی این بنگاه حاصل نمی‌شود پس ما خواستیم که این بنگاه یک استقلال بیشتری از سایر ادارات وزارت کشاورزی داشته باشد تا بتواند منظوری که مجلس دارد عملی بکند باین جهة این کلمه مستفل گذاشته شده‌است و اگر این کلمه را برداریم و بنا باشد این بنگاه هم یکی از مؤسسات عادی وزارت کشاورزی باشد باز یک وزیری که عوض می‌شود این هم غییر بکند مقصود حاصل نمی‌شود باین جهت استدعا می‌کنم موافقت بفرمایند همانطور که در کمیسیون پیشنهاد شده بگذرانند.
وزیرکشاورزی ـ اجازه بفرمائید بنده هم یک توضیحی بدهم بنگاه آبیاری در نظر گرفته شده‌است که بصورت تجارتی عمل بشود و بنگاهی نخواهد بود که بصورت شرکت اداری مثل سایر ادارات دیگر عمل بشود شرکت تشکیل مسشود و هیئت مدیره خواهد داشت باین جهت ناگزیر است که مستقل باشد. (یمین اسفندیاری ـآقای وزیر کشاورزی ما هم می‌خواهیم فرمایشاتتان را بشنویم) بله. بنگاه آبیاری که گفته می‌شود نظر وزارت کشاورزی و کمیسیون این بوده‌است که بنگاه آبیاری یک اداره مستقلی باشد که تحت نظر هیئت مدیره تصمیماتش دا خواهد گرفتو وزارت کشاورزی درهیئت مدیره یک نظارت عملی خواهد داشت از این جهت ناگزیر بودیم که این اسم را برای او بگذاریم و باین شکل در بیاوریم و قسم‌های دیگری هم هست مثل اداره جنگل بانی و غیره که ما امیدواریم آن قسمتهای مهم کشاورزی را هم باین صورت در بیاوریم قطعاً بیشتر استفاده خواهد کرد.
آزادیـ بنده مسترد می‌کنم.
رئیس ـ موافقین با ماده اول برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد و ماده دوم قرائت می‌شود.
ماده دوم ـ دولت مجاز است از سال ۱۳۲۲تا سال ۱۳۳۲ سالیانه مبلغ ۴۵میلیون ریال برای توسعه امر ابیلری در بودجه مخارج غیر مستمر کشور منظور داشته و به چهار قسط متساوی در ۱۵ فروردین، ۱۵خرداد ـ ۱۵ مرداد، ۱۵مهر ماه هرسال در بانک کشاورزی و پیشه و هنر باختیار بنگاه مستقل آبیاری بگذارند.
رئیس ـ آقای انوار.
انوارـ موافقم.
رئیس ـ پیشنهاد آقای امیر تیمور خونده می‌شود. پیشنهاد می‌کنم در ماده دوم بجای کلمه مجاز است نوشته شود دولت مکلف است.
وزیر کشاورزی ـ موافقم.
مخبر ـ قبول می‌کنم.
رئیس ـ موافقین با ماده دوم با این اصلاح برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده سوم.
ماده سوم ـ هر مبلغ از این اعتبار سالینه که در آخر هر سال بماصرفرمندرجه در این قانون نرسد در سالهای بعد بدون اینکه بصرفه جوئی برود مورد استفاده قرار خواهد گرفت
رئیس (موافقین با این ماده برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده چهارم
ماده ۴ ـ بنگاه مستقل آبیاری موظف است ماختمانهای آبیاری و زه کشی که تا کنون نقشه‌های آنها حاضر شده یا سایر عملیات آبیاری را که در مدت ده سال بررسی آنها تکمیل و اجرای آنها لازم شمرده شود بترتیب الاهم فالاهم عملی نداند و سازمان مخصوص جهت بررسی امور آبیاری در کلیه کشور تشکیل دهد تا بتدریج هر اقدامی که برای توسعه آبیاری ممکن باشد مورد بررسی کامل قرار گیرد و استفاده از آبهای زیرزمینی و احداث چاه آرتزین متخصصین مخصوص استخدام نماید به مطالعات علمی پرداخته و هینکه در یک نقطه بررسی تکمیل و نقشه‌های لازم تهیه شد شرذوع بعمل نمایند. تبصره ـ تشخیص تقدم و تأخر عملیات آبیاری هر سال بر حسب پیشنهاد وزارت کشاورزی و تصویب هیئت وزیران خواهد بود.
رئیس ـ آقای مجد ضیائی.
مجمد ضیائی ـ در تبصره قید تقدم و تأخر بنده خواستم تذکر بدهم با اطلاعی که آقای وزیر کشاورزی شخصاً دارند طوری بفرمایند که الاهم فالاهم مراعات شود. خودشان بنقطه‌ای که بنده عرض می‌کنم مسافرت فرموده‌اند اطراف رود قزل اوزن در خمسه که در حدود گروس کردستان بفاصله صد فرسخ رودخانه عطیمی که در سه متر تا پنج متر از اراضی پست تر است قابل استفاده نیست و صدها فرسخ اراضی قابل در اطراف این رودخانه معظم که سفید رود را تشکیل می‌دهد لم یزرع مانده خواستم تذکر بدهم که خودشان لا اطلاعی که دارند این نقاط و سد سازی و آبیاری آنجا را فراموش نفرمایند. مهندسین راه آهن اغلب با بنده در این نقاط مذاکره می‌کردند واقعاً تأسف می‌خوردند که به مختصر توجه دولت میلیونها حاصل از این اراشی و استفاده از این آب خواهد شد جهت چه بود غفلت شده‌است چون خود آقای وزیر محترم این نقاط را مشاهده فرموده‌اند بیشتر توضیح نمی‌دهم امیدوارم در درجه اول این نقطه را منطور بفرمایند
وزیرکشاورزی - تذکری که آ قا ی مجد فرمو ند این با مطا لعه و تشکیلاتی که اداره کل آبیاری بعد از تصویب این قانون شروع خواهد کرد این منظوری را فرمدند یکی از نکاتی است که توجه خواهند کرد.
رئیس - آقای امیر تیمور.
امیر تیمور - عرض کنم بنده با این ماده مخالفتی ندارم ولی نوشته شده‌است سازمان مخصوص جهت بررسی امور آبیاری در کلیه کشور تشکیل دهد البته این سازمان برای کلیه کشور مستلزم خرج زیادی است محل این خرج ار کجا تأمین و پرداخت می‌شود؟ اگر از همین چهار میلیون و پانصد هزار تومان باشد باید گفت واقعاً این مبلغ برای سازمان کافی نخاهد بود و دیگر برای چیزها چیزی نخواهد ماند تمنی می‌کنم محل خرجش را معلوم کنند و اگر این سازمان افتخاری است آن را هم بفرمایند که معلوم شود.
وزیرکشاورزی ـ این البته در قانون پیش بینی شده ولی عمل اینطور خواهد بود که هرجا را که شروع کردیم با تشکیل شرکتهائی که ما در نظر داریم البته یک سازمانهائی مورد احتیاج ما خواهد بود ئ اداره آبیاری در نتیجه اجرای این قانون که ملاحظه خواهند آورد که صرف توسعه این سازمان خواهد گردید و ما البته هر محلی را که سازمان برایش می‌دهیم نتیجه آن سازمان عمل و آب خواهد بود و از آن محل بعداص استفاده می‌کنیم فعلاً هم از همین محل جهار میلیون و پانصد هزار تومان و یک محل دیگری هم که الان در بودجه وزارت کشاورزی هست از آن هم استفاده خواهیم کرد
رئیس ـ آقای رضوی.
رضوی ـ اگر چه ماده جهار این موضوعی را که بنده می‌خواهیم عرض کنم پیش بینی کرده‌است ولی معذالک کله اینکه نوشته شده‌است نقاطی که تا کنون نقشه‌های آنها حاضر شده این بنده تصور می‌کنم که آقای وزیر کشاورزی توجه بفرمایند و این ماده حذف بشود برای اینکه این نقشه هائی که حاضر است ممکن است سایر جاهای واجب تر و لازم تری که ضروریت فعلی دارد عقب افتاده باشد و نقشه‌هایش حاضر نشده باشد و یک مقدار نقشه هائی آماده و حاضر شده باشد برای جاهائی که مخارش تفننی است. از این جهت بنده اجازه خواستم عرض کنم و پیشنهاد هم می‌کنم که این جمله «جاهائی که نقشه‌هایش حاضر شده» از ماده جهار حذف شود.
وزیرکشاورزی ـ متأسفانه با این نظر نمی‌شود موافقت کرد برای اینکه برای تهیه این نقشه‌ها خرجهای زیادی شده‌است و تقریباً آماده‌است برای کار و اگر حالا محلهای نو و جدیدی را در نظر بگیریم قطعاً یک مطالبه بیشتری لازم دارد و یک وقت زیادی می‌خواهد از این جهت بنده خواهش می‌کنم که آقا توجه بکنند این جاها برای آب است و آب هم هر قدر باشد جنبه نقشی ندارد استفاده کشاورزی دارد هر کدام که در دست عمل باشد باید آنرا اقدام کرد.
رئیس ـ آقای رضوی.
رضوی - اگر چه این در خود ماده هست که الاّ هم فالا هم را رعایت بکنند وبا داشتن این کلمه ما نیازی نداریم باین قسمت دلی اینکه عرض کردم ممکن است تفننی باشد از این نظر نبود که ممکن است مادر ایران نقطه‌ای را پیدا کنیم که داشتن آب در آنجا مفید نباشد البته ایران مملکتی است کم آب و این آبی هم که دارد و موجود است به تناسب تقسیم نشده‌است و حسن استفاده کافی هم از آن نمی‌شود این مسلم است اما در این موضوع هم نقاط مختلف مملکت تفاوت فاحش دارد بعضی جناها هست که برای آب خوراک محتاجند و پاره جاها هست که ممکن است آب داشته باشند برای خوراک و زراعت و با یک سد بندی استفاده بیشتری بشود بنابر این نقشه هائی که تهیه شده‌است و حاضر شده‌است البته اینها امروز و دیروز که تهیه نشده‌است یک مواقعی ممکن است نداشته باشد و بنده تقاضا میککنم که این قسم الهم فالاهمی که در خود این ماده نوشته شده‌است منظور وزارت کشاورزی را تأمین می‌کند و اگر بنابر این شد که یک جاهائی نقشه‌هایش حاضر است و یک جاهای دیگری که دارند از تشگی می‌میرند و چوهی که باید صرف آنجاها بشود ببرند صرف جاهائی بکنند که شرورت نداشته باشد این که صحیح نیست.
مخبر کمیسیون کشاورزی ـ بنده هم متأسفانه نمی‌توانم با پیشنهاد آقای نماینده محترم موافقت کنم زیرا این نقشه هائی که در وزارت کشاورزی تهیه شده البته از روی هوی و هوس نبوده‌است (رضوی ـ من هوی و هوس نگقتم) چرا فرمودید. یکی از آن نقشه‌ها قضیه آب زاینده رود است که سالها درش مطالعه شده‌است و نقشه آنرا کشیده‌اند این را عملی نکنند بر گردد بروند ببینید در یک نقطه مثلاً در ملایر فلان ده آب دارد یا ندارد (نبیل سمیعی ـ آقا چرا ملایر را مثل زدید) این را از نظر ارادت عرض کردم البته اگر شما دوسیه هائی که در وزارت کشاورزی است ملاحظه می‌فرمودید البته حذف این کلمه را پیشنهاد نمی‌فرمودید. وزارت کشاورزی حقیقهً نسبت به قسمتهائی فرستاده‌است نقشه برداری کرده‌است که محتاج به آب بوده‌اند و عملیات آبیاری آنجا نتیجه داده‌است در آنجا مطالعات عمیقی هم کرده‌اند نقشه هائی هم دارند البته آنجاها شروع خواهند کرد پس نمی‌شود با پیشنهاد جنابعالی موافقت کرد و اگر هم بیم و اندیشه داشته باشید خود تبصره این را حل می‌کند چنانکه خودتان هم فرمدند بنابر این بنده تمنی می‌کنم موافقت بفرمایند همانطور که از کمیسیون تصویب شده بگذرد.
رئیس ـ آقای ملک مدنی.
ملک مدنی ـ بنده موافقم.
رئیس ـ آقای اوحدی.
اوحدی ـ بنده فقط عرضم راجع به دور نکنه که یکی از آن دو قسمت را آقای امیر تیمور بیان کرند که مخارج این سازمانهائی که در تمام کشور بنام بنگاه مستقل تأسیس و تشکیل می‌شود از کحخا باید داده شود آیا یک حقوق و هزینه مستقلی دارد غیر از این چهل و پتج میلیون که اینجا ذکر شده‌است یا از این مبلغ است؟ که ما به ازدیاد این سرمایه برای آبیاری کل کشور داریم آن امید واری به نتیجه نخواهد رسید و ما امید واریم که در ظرف ده سال هر سال چهل و پنج میلیون تقریباً با عواید دیگر قریب نهصد میلیون پول پیدا خواهد کرد و خرج خواهد کرد و اضافه هم می‌آید می‌تواند موفق بشوند که آبیاری کشور را باندازه استعاعت زمین فراهم کرده باشد ولی اگر بنا بشود سازمانهائی که تشکیل می‌شود از این مبلغ هزینه و مخارج کرایه منزل، اسباب، لوازم، صندلی، میز تهیه بشود برای ما چیزی باقی نمی‌ماند و ما هم موفق بداشتن یک آبیاری نخواهیم شد. امید است آقای وزیر کشاورزی که قدم در این میدان گذاشته‌اند و تخصص هم در امور فلاحتی و زراعتی دارند این نکته قابل توجهی را که عرض کردم مورد توجه کاسل خودشان قرار بدهند و فکر نکنند که نتیجه به کجا منتهی خواهد شد. این یکی، عرض دیگرم راجع به این ماده باداره آبیاری یعنی بنگاه مستقل که اگر محتاج شد که برای امور علمی و فنی استخحدام کند خوب اگر محتاج شد که اروپائی را استخدام کند اینجا چه حالی را پیدا می‌کند خود این بنگاه ایاذی حق است که یک نفر خارجی را برای این کار استخدام کند یا مقصود از متخصص متخصصین داخلی است، اگرمتخصص داخلی است اشکالی بنظر من نمی‌رسد اما اگر متخصص خارجی شد انوقت بنگاه مستقل صلاحیت استخدام او را ندارد مگر اینکه پیشنهاد بکند بوسیله وزارت کشاورزی که او بیاورد به مجلس و بموجب قانون در مجلس تصویب بشود پس اینجا باید این کلمه اضافه شود که اگر متخصص خارجی شد باید بتصویب مجلس برسد.
وزیرکشاورزی ـ عرض کنم موضوع سازمان را که آقای اوحدی توجه فرمودند بنده عرض کردم که بنگاه آبیاری خودش بودجه دارد ویک اعتباراتی دارد که جدیت خواهد کرد و متوجه خواهد بود و متوجه هم هست که از این مبلغ جهار میلیون و پانصد هزر تومان مخارج اداری نکند ولی اگر ما برسیم بیک موقعی که احتیاج پیدا بکنیم از این موضوع استفاده کنیم و بودجه ابیاری کشور مبلغی که دارد کافی نباشد بایستی آقایان موافقت بفرمایند که ما ار این محل بتوانیم استفاده کنیم و اما راجع بمستخدمین خارجی را بنده کاملاً معتقد هستم که قوانین استخدام آنها مطابق قوانین موضوعه به مجلس شورای ملی بیاید و این کار را هم خواهیم کرد و هر یک از مستخدمین که لازم است استخدام کنیم لایحه شان را حاضر کرده‌ایم و البته بعد بعرض آقایان خواهد رسید در این قسنت هم این عمل خواهد شد این یک اصلی است که هم دولت و هم مجلس باید رعایت کند و اگر بخواهند بیش از این هم تصریح بشود بنده موافقت می‌کنم.
رئیس ـ آقای احمدی.
مؤید احمدی ـ اولاً نکته‌ای را که در اخر فرمودند بعقیده بنده باید تصریح شود و این کافی نیست که بنویسم مستخدمین خارجی استخدام بکند این را باید بنویسند لایحه اش را به مجلس بیاورند مثل لایحه دکتر میلسیو که در لایحه او بود که شش نفر استخدام بکند آورد به مجلس کو کرد و اینجا هم باید بشود که لایحه اش به مجلس بیاید (وزیر کشاورزی ـ بنده موافقم) موضوع دوم فرماسشی است که آقای اوحدی فرمودند این خیلی نکته مهمی است اگر بنا باشد این خرج اداری بشود فایده‌ای نخواهد داشت ولا این مبلغ کافی نیست و با این مبلغ فوراً یک اداره مستقلی درست می‌شود با قالیهائی که میدانید با میز و صندلی‌ها تمتم پولش صرف اینها می‌شود این تامین آبیاری کشور می‌شود؟ اولاً محدود بکنند که کدام مبلغش خرج اداری بشود و چه مبلغ خرج ابیاری و الا هیچ فایده‌ای ندارد یک اداره مستقلی پیدا کرده‌ایم لا این وضع باید معلوم شود که چه مقدار صرف آبیاری و چه مقدار خرج اداری می‌شود اگر چه بنده در شور اول موضوعی عرض کردم اینجا خودش پیش بینی شده‌است آنجاهائی که نقشه برداری شده‌است و پیش بینی شده‌است مقدم باشد چرا بجهت اینکه زحماتی کشیده شده‌است مثل آب کوهر نک که مدتها است نقشه برداری شده‌است این آب بیاید باصفهان وقتی آب زیاد شد زراعت زیاد می‌شود هم مردم بکار می‌رسند هم دیگر قحطی در این مملکت از این قبیل چیزها هیت و منحصر به آب کوهرنک نیس آنها را هم باید در نظر بگیرید گویا در شور اول عرض کردم در بلوچستان چندین رودخانه‌است که به بحر عمان می‌ریزد و مردم آنجا گرسنه‌اند آنها را باید سد بندی کرد و آب را آورد وراجع به چاه ارتزین عرض کردم مادام که ما آب داریم و از آنها می‌توانیم استفاده کنیم محتاج باین نیستیم که بگوئیم آب از زیر زمین بیرون بیاوریم بایتی اول آنها را در نظر بگیریم مثل رودخانه هلیل رود جبرفت و رودبار و سایر رودخانه‌ها ی بلوچستان را سد ببندیم بیاید روی زمن حالا می‌ریزد بدریا چون باید در سالهای بعد در نظر بگیرند البته این الاهم فالاهم هست و عرض کردم آب کوهرنگ را بنده مقدم مدارم لیکن عرض مکنم مخارج اداریش باید محدود باشد والا تمامش خرج اداری می‌شود.
مخبر - عرض کنم راجع باینکه این اعتبار برای آبیاری تمام ایران کم است و کافی نیست تصور نمی‌کنم کسی حرفی داشته باشد ولی از طرف دیگر ما مجبوریم برای شروع بکار این مؤسسه را تشکیل بدهیم و یک اعتباری برای این کار در بودجه‌های سالیانه منظور بداریم و چون این کار بایشتی بتدریج انجام شود یعنی به تناسب حاضر شدن نقشه و تهیه وسائل کار همین مبلغی که پیش بینی شده فعلاً برای هر سال کافی است و اگر بنا باشد این قسمت یکمرتبه بشود عملی نخواهد شد. این که فرمودند این اعتبار خرج اداره می‌شود بنده باید عرض کنم که این اداره فعلاً موجود است و میز و صندلی و اینها فقط یکقسمت از آن برای استخدام متخصصین خواهد بود زیرا در امر آبیاری اول کار استخدام متخصص است اگر شما مهندس عالی نداشته باشید که بتواند نقشه صحیح تهیه کند و مخارج را صحیحاً پیش بینی کند با مأموری عادی نمی‌شود عمل آبیاری را انجام داد پس یک قسمت این وجه ناگزیر صرف متخصص عالی مقام خواهد شد. عرض کنم از طرف دیگر اگر بسایر مواد این قانون توجه فرموده باشید این قانون مکلف می‌کند بنگاه آبیاری را که در هر محلی با تأسیس شرکت‌های محلی این کار را انجام ودهد و در حقیقت منظور اصلی این است که در مجلسی که مقتضی است از سرمایه‌های محلی استفاده کند و اشخاصی که دهات دارند و ئاستفاده از آب می‌کنند آنها سرمایه هائی جمع آوری کنند و شرکت تشکیل بدهند و عوض این جهار میلیون و نیم اعتبار سالیانه ممکن است چهل میلیون تومان بوسله بسته بهمت مردم و کمک مردم است و درک اهمیت موضوع از سرف خود اهالی است و البته وقتی شروع باین کار شد و دولت اقدامات مقدماتی را کرد و یک مهندسین و متخصصین عالیمقامی برای این کار آورده و اشخاص دیدند پولی که برای این کار در شرکتها می‌گذارند و جمع می‌کنند در محل خودش خرج می‌شود و هدر نمی‌رود چون به محل خودشان و زراعت خودشان علاقه دارند آنها هم به طیب خاطر تأسیس شرکهائی خواهند داد و باین کار کمک می‌کنند و با لملازمه آن منظور اساسی دولت و منظور جنابعالی هم عملی می‌شود یک کلمه اینجا لازم است اصلاح شود (آقای انوار پیشنهاد فرموده بودند) در سطر دوم بجلی (یا) (و) نوشته شود عوض (یاسایر عملیات آبیاری) نوشته شود (وسایر عملیات آبیاری)
عده از نمایندگان ـ مذاکرات کافی است.
رئیس ـ پیشنهاد آقای امیر تیمور:
پیشنهاد می‌کنم تبصره ماده ۴ حذف شود.
امیر تیمور ـ پیشنهاد دیگر بنده را هم در این باب بخوانند.
پیشنهاد می‌کنم در آخر ماده ۴ افزوده شود: هزینه سازمان مخصوص برای بررسی آبیاری هیچوقت از ده یک کل مبلغ اعتبار تجاوز نخواهد نمود.
رئیس ـ آقای امیر تیمور.
امیر تیمور - بنده بقدری علاقمند بموضوع آبیاری ایران هستم و این قدم را اساس میدانم که اگر بجای چهار میلیون و پانصد هزار تومان پنجاه میلیون هم پیش بینی کرده بودند با نهایت مسرت رأی می‌دادم و متظذسفانه همانطور که عرض کردم این چهار میلیون و نیم تومان برای انجام این مقصود وافی و کافی نیست خاصه که از این مبلغ ما مخارج سازمان اداری را هم بخواهیم موضوع کنیم چیزی دیگر برای این کار باقی نخواهد ماند البته همانطور که آقای اعتبار فرمدند یک شرکتهائی هم برای این کار تشکیل خواهد شد و یک مؤسساتی هم فعلاً برای این کار هست از این بیان ایشان من خیلی ممنون هستم وبرای بنده قانع کننده‌است فرمایش ایشان ولی برای اینکه این اصل در قانون مطرح باشد که از این وجه یعنی مبلغ چهارم میلیون و پانصد هزار تومان برندارند بمصرف سازمان اداری برسانند واگر احیاناً بخواهند از این مبلغ هم خرج کنند ده یک کل آن بیشتر نباشد که اعتباری که گرفته می‌شود تمامش خرج آبیاری بشود اگر بفرمایند هیچ خرج سازمان اداری نمی‌شود که البته بسیار خوب است واگر می‌شود لااقل از ده یک آن تجاوز نکند. یک قسمت دیگر پیشنهاد بنده را جع به حذف تبصره‌است وقتیکه در خود ماده مقید شده‌اید و نوشته‌اید که بترتیب الهم فالاهم عمل خواهد شد با ذکر الاهم فالاهم دیگر تبصره معنی ندارد که می‌نویسد: تشخیص تقدم و تأخر عملیات آبیاری هر سال بر حسب پیشنهاد وزارت کشاورزی و تصویب هیئت وزیران خواهد بو. د. بعد از این تقدم و تأخر که در تبصره هست همان است که در ماده نوشته شده ممکن است همان الهم فالاهم را به شخیص هیئت وزیران بگذارید این را بنده موافقم. در موضوع آب کوهرنگ و اتصال آن به زاینده رود اصفهان آقای وزیر کشاورزیفراموش نفرمایند که وعده فرمودند امسال این کار ر ا عملی بکنند و بودجه آنرا منظور کنند من وعده ایشان را مثل یک قول شرف تلقی می‌کنم و انتظار دارم اولین قدمی که بر می‌دارید این قول خودشان را عملی کنند و این قدم خیر را برای آبادی کشور بردارند که انشاءالله بلکه این نیت بزرگ شاه عباسی کبییر عملی شده باشد و نام تیک ایشان برای ابد در تاریخ ایران باقی بماند من استدعا می‌کنم آقای وزیر کشاورزی باز هم در این خصوص اهتمام کنند.
وزیرکشاورزی ـ راجع به ده یک که فرمودند بنده عقیده‌ام این است که ده یک هم برای مخارج زیاد است و امیدوارم شاید یک ده نیم از اینجا برای مخارج اداری بیشتر استفاده نکنیم همانطور که عرض کردم الان یک اعتباراتی برای قسمت اداری آن داریم و یک اداره و بودجه و سازمانی هم هست و در نظر است این چهار میلیون و پانصد هزار تومان فقط بمصرف آبیاری برسد یعنی برای کارهای جدیدی که در نظر است مصرف شود و کاملاً ما جدیت خواهیم کرد که مخارج اداری اصلاً نتراشیم. راجع به موضوع تقدم و تأخر را که فرمودید البته الاهم فالاهم در قانون هست و اهمیت قضیه را در درجه اول وزارت کشاورزی در نظر می‌گیرد و برای اجرای آن که که دولت کدام را بیشتر معتقد است این را گذاشتند هیئت دولت مداخله کند و نظر بدهند و چنانچه وزارت کشاورزی و اداره آبیاری این کار را بکنند ممکن است از یک جهانی دولت یک مورد بخصوص را مقدم بدارد که شاید از نظر وزارت کشاورزی مقدم نباشد از این جهت اینطور در نظر گرفته شد که تقدم و تأخر با نظر هیئت دولت تشخیص شود و اگر آقایان هم اصراری داشته باشند که این تبصره برداشته شود بنده هم اصراری ندارم ولی همانطور که عرض کردم اگر با نظر دولت تشخیص شود بهتر است. راجع به آب کوهرنگ اول بلید عرض کنم که آن اشکالاتی که در باب دویست هزارتومان بود باقی است و آنرا نتوانسیه‌ایم هنوز بگیریم و داریم دفاع می‌کنیم که تصویب مجلس شورای ملی فوق مقررات است و تا بحال ما موفق نشده‌ایم آن دویست هزار تومان را از وزارت دارائی بگیریم و آن قسمت هائی که در نظر بود با آن اعتبار بشود و فعلاً در عمل هستند در قسمت بهبهان وسایر جاهای فارس آنجاها تقریباً دارد تعطیل می‌شود این است که آن اعتباری که از محل آب کوهرنگ گرفتیم چیزی کم نکرده‌ایم و خلاصه همان صرفه جوئی که نظر آقا بود شده‌است و حالا بنده امیدوارم آن دفاعی که وزارت کشامرزی در این باب می‌کند وزارت دارائی بپذیرد و پول را بدهد و راجع به آب کوهرنگ همانطور که عرض کردم سعی می‌کنیم که انشاء الله بصورت عمل در بیاوریم و ضمناً لازم است عرض کنم که صورت عملش جز با تشکیل شرکت و جز استفاده از سرمایه‌های محلی بصورت دیگر عملی نیست نه دولت این پول را دارد بدهد و نه توانائی دارد از این جهت قطعاً بایستی آقایان تشویق و ترغیب کنند که کسانی که در این کشور پول زیاد دارند نو نمیدانند چه کار کنند و علاقمند باین قبیل کارها هم هستند بیایند در این کار شرکت کنند و با شرکت مردم این کارانجام شود که هم از جهت پیشرفت کار و هم از نظر صرفه جوئی بهتر استفاده‌است و از طرف اشخاصی که در آنجا هستند از طرف ملاکین آنجا و صاحبان کاخانجات این تقاضا شده‌است و امده‌اند با ما مشغول مذاکره هستند و امیدوارم که عملی شود و عنقریب امیدوارم یک قدم اساسی برای کار آب کوهرنگ برداشته شود.
امیر تیمور ـ چون نظر بنده را راجع به مخارج اداری و سازمان تأمین کردند و فرمودند که از این مبلغ چیزی بمصرف سازمان مخارج اداری نخواهد رسیده بنده پیشنهاد خودم را مسترد می‌کنم.
رئیس ـ پیشنهاد آقای رضوی: بنده پیشنهاد می‌کنم که کلمات (که نقشه‌های آنها حاضر شده) در سطر اول ودوم از ماده ۴ حذف شود.
رئیس ـ آقای رضوی
رضوی ـ بنده توضیحات خودم را در موضوع این پیشنهاد قبلاً عرض کردم ولی جوابی را که آ قای افشار فرمودند بعکس موجب مزید اعتقاد بنده باین پیشنهاد شد. آقایان تصدیق می‌فرمایند که بهترین قانونی که از نظر اساس آبادی این کشور به مجلس آمده‌است این لایحة آبیاری است و شاید نتوانیم فکر کنیم که قانونی از این بهتر برای آبادی ایران نافغ ومفید باشد والبته همه ماها داوطلب هستیم که سعی کنیم که حسن اجرائی در این کار بشود ومراقبت ومواظبت بشود که جاهائی که بیشتر مستحقند زودتر داده شود و بنتیجه برسند سوء تفاهم نشود بنده نمی‌خواهم عرض کنم که جاهائی که نقشه برای آن کشیده‌اند وزحماتی کشیده‌اند آن نقشه‌ها وطرها را دور بریزند یا این که اساساً آنجاهائی که نقشه دارد جاهای تفننی است بنده فقط خواستم عرض کنم که نقشه نباید موجب مزیت و رجحان می‌شود جواب گفته شود که چون ما نسبت بسایر جاها نقشه داریم عجا لاً نمی‌توانیم این کار را عملی کنیم واقدام کنیم باید صبر کنید که آن محل مورد نظر هم نقشه اش تهیه شود اگر خود آقای وزیر کشاورزی که اینجا تشریف داشتند بیایند تصدیق خواهند فرمود که یکی از نقاطی که بسیار مستحق آبیاری است و همینطور که عرض کردم آب خوردن هم ندارد شهرستان آباده‌است و خود آقای وزیر کشاورزی هم میدانند که تلگرافی اخیراً از آنجا رسیده‌است و نوشته‌اند که در این فصل هم که آب زیاد است ما آب خوراکی نداریم و بایستی آب خوردن برای خودمان تهیه کنیم آب جاری که اصلاً ندارد با این کیفیت یک جنین جای لازم و مفیدی را گذاشته‌اند و بعنوان اینکه هموز مهندس نرفته‌است نقشه آن جا را تهیه کند آن جا عقب انداخته‌اند و این یک طلسمی شده‌است معذالک کله باین احتیاجاتی که بعضی جاها برای آب دارند اگر بخواهند مب. ون نقشه را بهانه کنند و برای نقشه مزیت قائل شوند و هیچوقت به مقصود نسبت باین کار داشت.
مخبر ـ جواب فرمایشات آقای رضوی را بنده و آقای وزیر عرض کردیم و بنده نمیدانم پیشنهاد ایشان چه اثر عملی خواهد داشت زیرا نقشه هائی که سالها ی زیاد زحمت کشیده شده و پس از مطالعات زیادی رفته‌اند و ترسیم کرده‌اند وتهیه مرده‌اند ان را کان لم یکن تلقی کنند و بروند پی مطالعات دیگری که آنها هم بنوبه خود مورد مطالعه واقع خواهد شد این را بنده نمیدانم چه جور می‌شود عملی کرد و با این ترتیب قصور نمی‌کنم صحیح باشد.
رضوی ـ بنده مسترد می‌کنم.
رئیس ـ پیشنهاد آقای آزادی.
بنده پیشنهاد می‌کنم به تبصره ماده ۴ جمله زیر اضافه شود و در هر صورت نقاطی که فاقد هر قسم وسائل آبیاری از قبیل قنات و چشمه و رود خانه می‌باشد بر سایر نقاط می‌باشد.
رئیس ـ آقای آزادی.
آزادیـ عرض کنم در شور اول هم بنده این پیشنهاد را کردم و به کمیسیون رفت و نمیدانم چطور شد که در کمیسیون مورد توجه آقایان واقع نشد. در ماده نوشته شده‌است الاهم فالاهم ولی اهمیت نسبت تجاهای مخلف فرق می‌کند البته ممکن است یک وقت اهمیت را اینطور قائل شوند که یک شهری آب دارد رودخانه دارد چشمه دارد قنات دارد ولی برای اینکه شهر زیبا بشود و توسعه پیدا کند زیاد شدن آب را برای آن شهر اهمیت می‌دهند با بفرمایش آقای امیر تیمور چون شاه عباس کبیر این اقدام را کرده‌است از جنبه تاریخی این قسمت را دولت بعنوان اهمیت لقی کند اما یک جائی که نه قنات دارد و نه چشمه دارد و نه رودخانه ودر اثر خشکسالی متوالی از بین رفته‌است آنرا مهم نشمارند و اهم ندانند و جهات دیگری را مهم و مقدم بشمارند بنابر این بنده پیشنهاد را تقدیم کردم و با آقای وزیر کشاورزی هم مذاکره کردم که این جمله بر تبصره اضافه شود که جاهائی که فعلاً فاقد وسائل ابیاری است مقدم باشد و جاهائی که آب دارد قنات دارد با رودخانه و وسائل دیگر دارد در درجه دوم قرار بدهند و ین قسمت بنظر بنده اشکالی ندارد برای این که منظور دولت از این آبیاری مربوط به نقاشی نیست که آب دارد اینها که احتیاج ندارند اما جاهائی که آب ندارد و وسیله آبیاری ندارند حائز اهمیت است همانسور که عرض کردم فعلاً در یکقسمت از فارس و کرمان و بلوچستان جاهائی هست و شهرهائی هست که بیست فرسخ سی فرسخ پنجاه فرسخ که مسافرت می‌کنند وسیله آب نیست و مسافرین بایستی برای این مسافرتها آب را بیت فرسخ همراه خودشان ببرند مثلاً شهرستان لار فارس قسمت مهمش آب خوراک و اگر باران بیاید بایشتی برکه‌ها را از آب پرکنند و از این جاها هم آب خوراکی خودشان را ببرند و هم برای سایر قسمتها استفاده کنند و اگر باران نیاید که دچار بی آبی و اشکال خواهند شد در همین سال ۱۳۱۹ و ۱۳۲۰ که هیچ باران نیامد باعثر این شد که غلات در آنجا بکلی عمل نیامد و قریب دو هزار نفر از گرسنگی مردند و اگر این جاها را مقدم بدارند یا بوسیله اخداث چاه ارتزین با وسائل دیگر البته کاملاً بهتر خواهد بود و این منافات ندارد که سایر نقا طی هم که مورد نظر است در این برنامة ده ساله مورد توجه قرار بدهند ولی جاهائی که کامااً فاقد وسائل آبیاری است مقدم بدارند وبنده پیشنهاد کردم که چون آقای وزیر این پیشنهاد را مورد موافقت قراردادند آقای مخبر هم قبول بفرمایند که عملی شود.
مخبر - عرض کنم با این نظر آقا بنده که نمی‌توانم از طرف کمیسیون موافقت کنم. آقای آزادی توجه بفرمایند که منظور از آبیاری ای نیست که در یک نقطه چاهی بکنند وبرای آبادانی آنجا یک آب خوردتی تهیه کنند مقصود از طرح این لایحه واین تشکیلات این است که از نقطة نظر کشاورزی وفلاحتی نقاطی را که استعداد آبادی دارد ومی‌شود حداکثر استفاده را کرد عمل کنند واول از آنجاها شروع شود واز الا اگر بخواهیم در فلان شوره زار این عملیات بشود که خیلی از نقات ایران اینطور است ودر نقاط مختلفه ایران بقدری جاهای بی آب وعلف هست که اگر آنها را بخواهند در درجه اول اهمیت قراربدهند بهیچوجه منظور حاصل نمی‌شود (رضوی - مقصود شهرهای بی آب است نه کویر لوط) اجازه بفرمائید شما مطالب خودتان را فرمودید اجازه بفرمایید بنده جواب عرض کنم. بسا نقاطی هست که از نظر فلاحتی واهمیت آن از نظر کشاورزی لازم است مقدم قرارداده شود وبعضی جاها است که نمی‌شود اقدامات اولیه تا وقتی که نقات دیگر هست در آنجاها مقدم باشد بهترین دلیل بنده عملیات دولت رادر بلوچستان عرض می‌کنم. بنده خودم در وزارت داخله دوسیة این عمل را مطالعه کردم سیصدهزارتومان خرج کردن که قنواتی در قسمتهای مختلفه بلوچستان بدست بیاورند ولی در نتیجه تمام آن مخارج و عملیات نتوانستند بهیچوجه استفاده کنند (مؤید احمدی - برای اینکه بیمورد خرج کردند) آقای مؤید احمدی بنده هم همین را عرض می‌کنم پس باید دولت را آزاد گذاشت که ابتدا مطالعات خودش را بوسیلة متخصصین بکنند ودر هرجائیکه کاملاً استعداد فلاحتی دارد ونفوس کافی دارد ووسیلة برای آبیاری فراهم است ومی‌شود با این عمل حداکثر استفاده را از آن جا کرد مقدم بدارند واول شروع کنند والا صرف اینکه فلان جا آب ندارد بخواهند آنجارا مقدم بدارند این نقض غرض است لهذا بنده خواهش می‌کنم که از این پیشنهادتان صرف نظر کنید.
آزادی - متاً سفانه توضییحات آقای مخبر بنده را قانع نکرد زیرابنده عرض نکردم که کویر را آبیاری کنیم کویررا میدانم که قابل سکنه نیست زمین شوره زار را هم میدانم که زمین شوره سنبل برنیارد وبنده نمی‌گویم جا هائیکه استعداد فلاحتی ندارد بروند آبیاری کنند این جاهائی که بنده عرض کردم مثلاً لارستان بقدری استعداد فلاحتی دارد که اگر باران بیاید یا آب داشته باشد تخمی پنجاه تخم شصت تخم عمل می‌کند واینها وضعیتشان اینطور است که اگر یک سال باران بیاید محصول بقدری خوب می‌شود که برای دوسال سه سال بعد هم ذخیره می‌کنند که اگر دوسال دیگرهم باران نیایددر مضیقه نیستند ومتاًسفانه امسال که در زحمت قحطی افتادند برای این بود که چند سال متوالی باران نیامده‌است در هر صورت بنده تقاظا می‌کنم از آقای وزیر کشاورزی که با این پیشنهاد موافقم بفرمایند.
وزیر کشاورزی - آقای طوسی یکمرتبه دیگر این پیشنهادرا بخوانید. (بشرح سابق خوانده شد)
آزادی - بنده این جماه را هم به پیشنهاد خودم اضافه می‌کنم (که استعداد فلاحتی کامل دارند)
وزیرکشاورزی - بنده با این پیشنهاد بااضافه استعداد فلاحتی موافقت می‌کنم.
رئیس - قبول کردیم این پیشنهاد را؟
وزیرکشاورزی - بلی موافقم
مخبر - بنده هم موافقم
- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
۸- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
رئیس- یک مقدار زیادی پیشنهاد هست اگر تصویب میفرمائید جاسه را ختم کنیم (صحیح است) مذاکره در پیشنهادات البته محفوظ می‌ماند برای جلسة بعد. جلسه آتیه روزسشنبه ششم اردیبهشت سه ساعت پیش از ظهر دستور بقیه شور در این لایحه.
(مجلس یک ساعت بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری
قانون‌های تصویب شده
قانون ۳ میلیون ریال اعتبار برای جلوگیری از امراض تیفوس و تیفوئید شهرستانها
ماده واحده - وزارت دارائی مجاز است مبلغ سه میلیون ریال از محل درآمد سال ۱۳۲۲ برای جلو گیری از مرض تیفوس وتیفوئید در شهرستانها بمصرف رسانیده ومبلغ مزبور را ضمن بودجه سال ۱۳۲۲ وزارت بهداری منظور دارند.
ضمناً برای پیشرفت وسرعت کار اجازه می‌دهد که هزینه‌های مربوط باین مبلغ اعم از خرید اثاثیه ولوازم وغیره بدون رعایت مقررات مناقصه بمصرف رسانیده شود.
این قانون مشتمل بر یک ماده‌است در جلسه چهارم اردیبهشت ماه یکهزارو سیصدو بیست ودو بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری