مذاکرات مجلس شورای ملی ۴ آذر ۱۳۲۰ نشست ۴
| مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری سیزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین و قراردادهای بین‌المللی مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم |
دوره سیزدهم قانونگذاری
مجلس سه ربع ساعت پیش ازظهر بریا ست آقای اسفندیاری تشکیل گردید.
صورت مجلس یکشنبه دوم آذرماه را آقایملی عیسی مشار(منشی)قرائت نمودند
- تصویب صورت مجلس
۱ - تصویب صورت مجلس
رئیس_درصورت مجلس نظری نیست؟(اظهاری نشد)صورت مجلس تصویب شد۰
- تقدیم طرح قانونی راجع باضافه شدن ۲۶ نفر بر عده نمایندگان
۲ - تقدیم طرح قانونی راجع باضافه شدن ۲۶ نفر بر عده نمایندگان
رئیس - آقای اعتبار.
اعتبار - قبل از دستور.
رئیس - بفرمائید.
اعتبار - عرض کنم که بنده درچندروزپیش فکرمی‌کردم تعیین صدوسی شش نفروکیل برای مجلس بعنوان نمایندگی روی چه پایه وسابقه‌ای وچه قانونی بوده‌است باین جهت به قوانینی که داشتیم مراجعه کردم در قوانین جهتی برای این امر پیدا نکردم یعنی یک اصل وقانونی که عده رامحدود بکند به ۱۳۶ نفر پیدا نکردم بلکه بعکس آن اصل چهارم قانون اساسی تصریح می‌کند که حداقل عده نمایندگان مجلس شورای ملی یکصدوشصت ودونفراست ولدی الاقتضاممکن است این عده به دویست نفربرسداین موضوع توجه بنده جلب کردومخصوصاَ بارغبت عمومی وبا این توجهی که تمام کشوردارندبرای اینکه انتخاب بشوند وبه مجلس بیایندودر مسائل عمومی کشورشرکت کنندبنده مقتضی دانستم که یک طرحی را تهیه کنم و یک اصلی را از قانون اساسی که بلاجرا مانده اجرا کنیم. در دوره هفتم که قانون انتخابات اصلاح شده‌است در آنموقع هم همین موضوع مورد بحث در مجلس و در آنوقت هم چهارده نفر هم موافقت ومقتضی دانسته‌اند به عده نمایندگان افزوده شود ولی بعد نفهمیدند روی چه موجبی توافق نشده و مانده‌است در صورتی که اگر ما تازه بیست و شش نفر بعده نمایندگان بیفزائیم رسیده‌ایم به آن حداقلی که اصل چهارم قانون اساسی عده نمایندگان را معلوم کرده‌است باین جهت یک طرحی فراکسیون اتحاد تهیه کرده که بنده بنام فراکسیون اتحاد می‌خوانم و بعرض آقایان میرسانم و البته بعد هم به کمیسیونهای مربوطه می‌رود و آنجا هم آقایان هر نظر اصلاحی داشته باشند اعمال خواهند فرمود. طرح را بنده می‌خوانم:
ساحت محترم مجلس شورای ملی:
باآنکه اصل چهارم قانون اساسی که ذیلاً نوشته می‌شود (عده انتخاب شوندگان بموجب انتخاب نامه علیحده از برای تهران و ایالات فعلاً یکصدو شصت و دو نفر معین شده‌است و بر حسب ضرورت عده مزبور تزاید تواند یافت الی دویست نفر) عده نمایندگان مجلس شورای ملی را حداقل یکصد و شصت و دو نفر معین کرده و حداکثر را بدویست نفر محدود نموده‌است با وجود این معلوم نیست در جدول منضم قانون انتخابات مصوب ۲۸ شوال مطابق ۲۹ میزان ۱۳۲۹ هجری چه موجبی داشته‌است که واضین قانون بر خلاف قانون اساسی عده نمایندگان مجلس شورای ملی را در یکصد و سی و شش نفر محدود کرده‌اند و حتی بیست و شش نفر از حد اقلی هم که در قانون اساسی معین گشته کمتر تصویب نموده‌اند در صورتیکه تعداد نمایندگان مجلس شورای ملی مجاز بوده‌اند که بدویست تن برسانند شاید در سی سال پیش که قانون انتخابات مزبور وضع گشته وضعیت فرهنگ عمومی کشور اجازه نمیداده‌است که عده نمایندگان را بیشتر معین نماید زیرا هم معرفت انتخاب کنندگان باوضاع سیاسی مانند معرفت کنونی ملت نبوده و هم اشخاص صالح برای نمایندگی مجلس شورای ملی کمتر بوده‌اند و فعلاً که سطح فرهنگ عمومی ترقی کرده و علاقمندی مردم بانتخابات عمومی بیشتر شده‌است و اشخاص فاضل و تحصیل کرده که صلاحیت نمایندگی مجلس را داشته باشند زیادتر شده‌اند هیچ علتی ندارند که عده نمایندگان مجلس بهمان یکصد و سی و شش نفر محدود باشد بویژه از نظر اجرای یک اصل مهم از قانون اساسی و رغبت عمومی که بشرکت در انتخابات در مصالح عمومی کشور می‌شود بهتر این است که مطابق قانون اساسی رفتار و بر عده نمایندگان مجلس شورای ملی در حدود یکه مقتضی است افزوده شود و بحداقل پیش بینی شده یکصد و شصت و دو نفر است برسد بعلاوه برخی از شهرهای کشور نماینده خاصی در مجلس شورای ملی ندارد که در ضمن مصالح عمومی کشور منافع مخصوص محل را هم مرعی دارند از قبیل اهواز – آبادان – شهسوار – لنگرود – مرند – آذز شهر – میانه – نهاوند – دامغان – زاهدان – بندر لنگه – کازرون و غیره. بنا به جهات مزبور ماده یگانه را بعنوان طرح قانونی بطریق ذیل پیشنهاد و تقاضای آن را داریم.
ماده یگانه – برعده نمایندگان مجلس شورای ملی که بموجب جدول منضم انتخابات مورخ ۲۹ میزان ۱۳۲۹ قمری به یکصد و سی و شش نفر معین گشته‌است بیست و شش نفر مطابق جدول ذیل افزوده می‌شود که در نتیجه عده نمایندگان مجلس شورای ملی یکصدو شصت و دو تن خواهد بود و دولت مکلف است مطابق قانون مزبور و قانون اصلاحی انتخابات مورخ ۱۰ مهر ۱۳۱۳ بانتخابات بیست و شش نفر برای دوره سیزدهم تقنینیه مجلس شورای ملی و دوره‌های بعدی اقدام بانتخابات در حوزه‌های انتخابیه ذیل بنمایند
استان یکم ۳ نفر عده مرکز انتخابیه
۱ - تنکابن – نوشهر – نور کجور ۱ تن شهسوار
۲ - لنکرود – رود سر – حسن کیاده " لنکرود
۳ - آشتیان – تفریش – گرگان " آشتیان
استان دوم ۲ نفر:
۱ - دامغان – و توابع " دامغان
۲ - آمل – لاریجان " آمل
استان سوم ۳ نفر
۱ - مرند –گر گروعلمدار - یکانات ۱ تن مرند
۲ - آذر شهر - گوگان - اسکو - ممقان آذر شهر
۳ - اروانق وانزاب شبستر
استان چهارم ۳ نفر
۱ - گرمرود - هشترود میانه
۲ - میاندوآب - شاهین دژ - بوکان میاندوآب
استان پنجم ۳ نفر
۱ - ایلام وبخشهای پشتکو حسین آباد
۲ - شاه آباد - قصرشیرین - کرند قصرشیرین
۳ - نهاوند وتوابع نهاوند
استان ششم ۳ نفر
۱ - اهواز - مسجد سلیمان –رامهر مز اهواز
۲ - آبادان - هندیجان آبادان
۳ - جاپلق - بربرود - دورود الیگودرز
استان هفتم ۳ نفر
۱ - کازرون – محسنی کازرون
۲ - دشتی - دشتستان - تنکستان برازجان
۳ - بندرلنگه - خمیر - گاوبندی بندرلنگه
استان هشتم ۲ نفر
۱ - زرند - راور - شهداد زرند
۲ - زاهدان - خاش - میرجاوه زاهدان
استان نهم ۲ نفر
۱ - تربت جام - باخرز - زورآباد جام
۲ - جوین - بام وصفی آباد - سرولایت جغتای
استان دهم ۳ نفر
۱ - فردین - کرون – دهق داران
۲ - اردستان - کوه بایه - رودذشت اردستان
۳ - اردکان - میبد - بیابانک - خرونق اردکان
البته این جدولی که بنده اینجا نوشته‌ام باز روی آن سابقه بوده‌است که یک پرونده مخصوص درمجلس شورای ملی دارد و آقایان در آنموقع اضهار نظر کرده‌اند وجدولی را درست کردند فقط تفاوتی که این جدول دارد این است که آنجا چهارده نفر اضافه کرده‌اند و بنده بیست و شش نفر اضافه کرده‌ام طبق اصل چهارم قانون اساسی والبته آقایان هم توجه دارند که این یک چیز قطعی نیست اصل را وقتی قبول کردیم می‌رود به کمیسیونهای مربوطه اش اول کمیسیون مبتکرات بعدداخله درآنجاها هم هرتغییری وهرنظری که آقایان داشته باشند مانعی نخواهد داشت که اصلاح شودوبنده این که عرض کردم فراکسیون اتحاد یکی دو نفردیگرهم ازآقایان رفقا درخارج با این طرح موافقت کردند ولی چون اصل فکردرفراکسیون اتحادبوده‌است بنده خواستم بنام فراکسیون اتحاد تقدیم شده باشدوچندنفراز رفقای فراکسیون هم در موقع امضای طرح در اطاق نبودند که با اقدام آن موافقت دارند۰
رئیس - البته آقایان تصدیق میفرمائید که اول باید هیئت رئیسه رامعین کنیم واین مطلب رابگذاریم برای بعد از آنکه کارهای مجلس تمام شود۰
- انتخاب بقیه اعضای هیئت رئیسه
۳ - انتخاب بقیه اعضای هیئت رئیسه
رئیس - شروع می‌شود بانتخاب بقیه هیئت رئیسه۰ یک نفرنایب رئیس انتخاب می‌شود۰ آقایان دکترلقمان لاریجان فیاض تشریف بیاورید.
(اخذو شماره آراء بعمل آمده وپس از شماره و استخراج نتیجه بقرارزیرحاصل شد)
مهره تفتیشیه ۷۹ اوراق رأی ۷۹
آقای بیات ۷۱ رأی آقای دادوریک رای ورقه سفید ۷
رئیس - عده حاضر در موقع رأی ۱۱۰ آقای بیات ۷۱ رأی آقای دادور یک رأی ورقه سفید۷
آقای بیات با هفتادویک رأی به نیابت ریاست مجلس انتخاب شدند. شروع می‌شود انتخاب نایب رئیس دیگر آقای دکتر لقمان آقای لاریجان، آقای فیاض تشریف بیاورند.
(اخذآراء بعمل آمده وپس از شماره مهرهای تفتیشیه واوراق رأی واستخراج نتیجه بقرار ذیل حاصل شد)
مهره تفتیشیه ۷۸ اوراق رأی ۷۸
آقای مویداحمدی ۶۴ رأی آقای دکتر طاهری ۵ رأی ورقه سفید ۹
رئیس - عده حاضر در موقع اعلام رأی ۹۸ آقای موید احمدی ۶۴ رای آقای دکتر طاهری ۵ رای ورقه سفید ۹
آقای موید احمدی با ۶۴ رای به نیابت ریاست مجلس شورای ملی انتخاب شدند. آقای نیابت.
نقابت - چون در حدود نظامنامه نماینده که اعتبار نامه اش تصویب نشده‌است حق رای ندارد تقاضا می‌کنم از ۶۴ رای آقای موید احمدی یکی حذف شودو۶۳ رای محسوب بشود.
بعضی از نمایندگان - اینطور نیست آقا.
رئیس - مطابق نظامنامه حق رای دارند. برای اینکه مجلس اعتبارنامه ایشان را عقب نینداخته‌است باین جهت حق رای دارند شروع می‌شود بانتخاب چهارنفرمنشی بانتخاب جمعی. آقایان دکتر لقمان ولاریجانی وفیاض تشریف بیاورند.
(اخذآراء بعمل آمده وپس از استخراج آراء نتیجه بقرار زیر حاصل شد.)
مهره تفتیشیه ۷۱ اوراق رای ۷۱
- - آقای هاشمی ۵۸رای
- - آقای مجدضیائی ۵۴رای
- - آقای اصفهانیان ۵۴رای
- - آقای طوسی ۵۱رای
- - آقای پالیزی ۱۷رای
- - آقای آزادی ۸رای
- - آقای سمیعی ۵رای
- - آقای مشار ۲رای
- - آقای شهدوست و ذوالقدر و روحی هریک یک رای
- - ورقه سفید ۲
رئیس - عده حاضر در موقع رای ۹۷
- - آقای هاشمی ۵۸رای
- - آقای اصفهانیان ۵۴رای
- - آقای مجد ضیائی ۵۴رای
- - آقای طوسی ۵۴رای
- - آقای پالیزی و آزادی هم چند رای دارند. آقایان هاشمی و اصفهانیان و مجد ضیا ئی و طوسی به منشی گری مجلس شورای ملی انتخاب شدند. شروع می‌کنیم بانتخاب سه نفرکارپرداز
آقایان دکترلقمان و لاریجانی و فیاض تشریف بیاورند.
(اخذ آراء بعمل آمده و پس از استخراج آراء نتیجه بقرارذیل حامل شد)
مهره تفتیشیه ۷۳ اوراق رای ۷۳
- - آقای مرآت اسفندیاری۶۱رای
- - آقای مهدوی ۵۷رای
- - آقای حریری ۵۶رای
- - آقای مخبرفرهمند۸رای
- - آقای هدایت ۵رای
- - آقایان ذولقدر و مشار و شهدوست و مجدضیائی هریک یک رای ورقه سفید ۵
رئیس - عده حاضردرموقع رای ۹۳
- - آقای مرآت. اسفندیاری۶۱ رای
- - آقای مهدوی رای
- –آقای حریری ۵۶ رای
- - آقایان مرآت اسفندیاری ومهدی وحریری باکثریت برای کارپردازان مجلس انتخاب شدند(صحیح است)
رئیس - تصویب میفرمائید مسوده که برای عریضه به پیشگاه همایونی تهیه شده‌است باطلاع اقایان برسد که زودتر عریضه را حاضر کنیم. آقای اعتبار
اعتبار - چون سابقاً خطابه که از طرف مجلس عرض می‌شد غالباً آقایان نمایندگان هم اظهار نظر می‌نمودند وآن اظهار نظر درجلسه خصوصی می‌شد وبعداز آن تهیه می‌شد وبه مجلس علنی می‌آید وقرائت می‌شد بنده خواستم استدعا کنم که این سابقه را رعایت بفرمایند که اگر آقایان هم اختلاف نظری داشته باشنداز نظر اصلاح عبارتی واینها درجلسه خصوصی می‌شودواگر اقایان موافقت بفرمایند فردا صبح جلسه خصوصی را تشکیل بدهیم هم این موضوع وهم راجع به کمسیونها به نشینیم آن جا وتبادل نظر کنیم که برای جلسه پنجشنبه انشاءالله آماده باشد(صحیح است)
- موقع ودستور جلسه بعد - ختم جلسه
۴ - موقع ودستور جلسه بعد - ختم جلسه
رئیس - تصویب میفرمائید جلسه را ختم کنیم جلسه آتیه روز پنج شنبه ۶ آذر سه ساعت پیش از ظهر دستور هم انتخاب کمسیونها (مجلس سه ربع ساعت بعداز ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری