مذاکرات مجلس شورای ملی ۳ مهر ۱۳۲۲ نشست ۲۰۲

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سیزدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری سیزدهم

قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۳ مهر ۱۳۲۲ نشست ۲۰۲

دوره سیزدهم قانونگذاری

جلسه ۲۰۲

شماره مسلسل ۱۲۳۵

مذاکرات مجلس

صورت مشروح مجلس روز یکشنبه سوم مهر ماه ۱۳۲۲ نشست ۲۰۲

صورت مشروح مجلس روز یکشنبه سوم مهر ماه ۱۳۲۲

فهرست مطالب:

۱ - تصویب صورت مجلس.

۲ - تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر کشور.

۳ - اظهارات آقای رئیس و آقایان وزیر بهداری و نراقی.

۴ - شور در لایحه تبدیل زر به اسکناس.

۵ - شور دوم لایحه مبارزه با بیماریهای واگیر و تصویب آن.

۶ - موقع و دستور جلسه آتیه – ختم جلسه.

(مجلس یکساعت و بیست دقیقه قبل از ظهر بریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)

صورت مجلس روز ۲۷ شهریور ماه را آقای (هاشمی) منشی قرائت نمودند.

- تصویب صورت مجلس

۱ - تصویب صورت مجلس

رئیس - در صورت مجلس نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب شد.

- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر کشور

۲ - تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر کشور

رئیس - آقای وزیر کشور فرمایشی داشتید؟

وزیر کشور (آقای تدین) - مدرسه‌ای در شهربانی بنام مدرسه پایوری مدتی است که تأسیس شده‌است ولی قانونش بعد از تأسیس از مجلس گذشته‌است و چون اشخاصی که در آنجا برای تحصیل وارد شده‌اند واجد شرایط بوده‌اند بنابراین وزارت کشور تقاضا می‌کند که مجلس محترم موافقت بفرمایند که مدتی که قبل از تصویب قانون تحصیل کرده‌اند جزء دوره استخدام محصلین محسوب شود (صحیح است) لایحه ایست در این خصوص تقدیم می‌کنم (صحیح است).

رئیس - بکمیسیون مربوطه رجوع می‌شود.

- اظهارات آقای رئیس و آقایان وزیر بهداری و نراقی

۳ - اظهارات آقای رئیس و آقایان وزیر بهداری و نراقی

رئیس - عده تلگراف از شهرستانهای مختلف رسیده‌است و وجوه اهالی اظهار خوشوقتی و قدردانی کرده‌اند از اقداماتی که اخیراٌ دولت بعمل آورده‌است برای الحاق بدول متفقین راجع بجنگ و گفته شد که بگذارند در اطاق مجاور هر کدام از آقایان خواسته باشند ملاحظه کنند. آقای وزیر بهداری فرمایشی دارید؟

وزیر بهداری (آقای اردلان) - بنده در خواست داشتم لایحه تلقیح عمومی که راپرت کمیسیون بهداری نسبت بشور دومش هم تقدیم شده‌است و شور اولش هم بدون مخالفت گذشت جزء دستور گذاشته شود.

رئیس - در دستور هست. آقای نراقی.

نراقی - خاطر آقایان مستحضر است که در دو ماه قبل آقای وزیر پیشه و هنر لایحه قانون استخدام مهندسین را بمجلس شورای ملی آوردند یعنی بعد از یکسال انتظار ایشان این قانون را آورده‌اند بمجلس شورای ملی اما در مجلس شورای ملی تکلیفش معین نشد که بچه کمیسیونی رفت و بچه کیفیتی تحت شور و مطالعه قرار گرفت و تاکنون معطل مانده‌است و از طرف دولت هم اقدامی برای ایشان نشده‌است چون همه آقایان مهندسین منتظر تصویب این قانون هستند تمنی می‌کنم که تکلیفش را تعیین بفرمائید این لایحه بچه کمیسیونی باید برود ثانیاٌ وزرای مسئول مربوطه هم علاقمندی بخرج بدهند و بیایند از تصوی کمیسیون و از تصویب مجلس شورای ملی بگذرانند بنده تصور می‌کنم اگر کمیسیون پیشه و هنر (چون آقای وزیر پیشه و هنر هم داده‌اند) واگذار شود در ضمن از نقطه نظر مالی هم اگر مطالعه لازم داشته باشد بکمیسیون بودجه برود و بنظر بنده کافی است حالا هر چه رأی مجلس باشد ولی گمان می‌کنم رأی مجلس هم همین باشد که این لایحه بلا تکلیف نماند.

رئیس - تصور می‌کنم که رأی مجلس هم همین باشد که بکمیسیون پیشه و هنر و بودجه داده شود به آقای وزیر پیشه و هنر هم اطلاع داده می‌شود که اقدام خودشان را بکنند (صحیح است).

رئیس - آقای دکتر ملکزاده.

دکتر ملک زاده - بنده راجه بع دستور عرض داشتم.

رئیس - بفرمائید.

دکتر ملک زاده - الآن متجاوز از چهار ماه است که لایحه‌ای راجع به بیمه کارگران در مجلس مطرح شده‌است شور اول آن هم از مجلس گذشته‌است بعقیده بنده این لایحه فوق العاده ضروری است و چون بحث زیادی هم در اطرافش نیست استدعا می‌کنم در دستور بگذارید.

رئیس - برای جلسه آتیه در دستور می‌گذاریم چون اینجا فعلاٌ چند لایحه در دستور داریم.

دکتر ملکزاده - بسیار خوب پس همانطور که آقای وزیر بهداری فرمودند شور دوم لایحه تلقیح اجباری که آن هم بحث زیادی در اطرافش نیست تقاضا می‌کنم که آنرا جزء دستور قرار دهید (صحیح است).

رئیس - آقای مخبر فرهمند.

مخبر فرهمند - بنده یک سؤالی از وزارت بهداری کرده‌ام خواستم به بینم برای جواب حاضر هستند یا خیر؟

وزیر بهداری - بلی بلی.

رئیس - بعد از این لایحه بفرمائید.

وزیر - خواهش می‌کنم بعد از این لایحه بفرمائید. بفرمائید اینجا پهلوی من، من حاضرم برای جواب ولی اجازه بفرمائید رأی گرفته شود راجع به قانون تلقیح اجباری بعد بفرمائید.

- شور در لایحه تبدیل زر باسکناس

۴ - شور در لایحه تبدیل زر باسکناس

رئیس - بسیار خوب حالا گزارش کمیسیون قوانین دارائی راجع به تبدیل زر باسکناس خوانده می‌شود:

گزارش از کمیسیون قوانین دارائی بمجلس شورای ملی

ماده واحده - هیئت نظارت پشتوانه اسکناس مجاز است با زرهائیکه جزء پشتوانه اسکناس در خارج از ایران موجود است و یا بعداٌ تحصیل و بایران وارد خواهند نمود بنحویکه مقتضی بداند بصورت مسکوک یا شمش در داخل کشور برای جمع آوری اسکناس‌های زائد بفروش برسانند و همچنین می‌توانند باسم موجوده در پشتوانه اسکناس تبدیل نماید نرخ فروش زر و نرخ سیمی که از تبدیل سیم بزراز پشتوانه آزاد می‌شود و سایر وسایل اجرای این قانون بر حسب تصویب هیئت وزیران مقرر خواهد شد مخبر کمیسیون قوانین دارائی.

رئیس - آقای انوار.

انوار - این یک لایحه خیلی خوبی است بنده عقیده دارم و امیدوارم انشاءالله در زندگانی مردم تأثیر داشته باشد ولی خواستم از آقای وزیر دارایی سئوال کنم اسکناسهای زائد اینجا یک اندازه اش معین است که چه اندازه اسکناس باید منتشر باشد که زائد بر آن را جمع آوری می‌کنند یک اندازه بموجب اساسنامه معین است یا نیست خواستم توضیحاتی بدهند این یک موضوع موضوع دیگر این است که اگر چه این قانون بعد از آن قانون است یک قانونی ما گذراندیم که سیم و زری که پشتوانه اسکناس است غیر قابل تغییر است یعنی هیچگونه تغییری داده نمی‌شود در اینجا نوضته شده که طلا و نقره را تبدیل کنند اگر چه بنده عرض کردم این قانون بعد از آن قانون واقع شده‌است و بیشتر آن است اجازه بدهید آن چیزی را که آنجا نوشته‌است اینجا هم منظور را خواستم ببینم در نظر گرفته‌اید یا نه سوم اینکه اینجا نوشته‌اند که نرخ فروش زر و نرخ سیمی که از تبدیل سیم به زر از پشتوانه آزاد می‌شود و سایر وسایل اجرای این قانون بر حسب تصویب هیئت وزیران مقرر خواهد شد این آخر یک فرمولی هست و تصویبنامه یک امری است غیر از قانون بنده می‌گویم و غرضم این است که خوبست یک آیین نامه برای این تنظیم شود در تحت یک آیین نامه باشد که جریان پیدا کند در هرجایی که تصویب نامه صادر شود شاید یکقدری معطل شود بنده خواستم این جزئیات را یک توضیحاتی بدهند که اینجا همه روشن شود.

نراقی - آقای انوار یک توضیحاتی راجع باصل انتشار اسکناس و میزان انتشار اسکناس خواستند بدهیم یک توضیحاتی راجع باین لایحه که بچه کیفیت طلا آورده می‌شود و تبدیل می‌شود بنده برای اطلاع خاطر ایشان و آقایان نمایندگان عرض می‌کنم اسکناس انتشارش طبق قانونی است که در بیست و هشتم آبان گذشته از مجلس گذشت و مطابق آن قانون انتظار اسکناس به هیئت نظارت و اگذار شده دیگر در هر دفعه از مجلس شورای ملی استجازه نمی‌شود اما با یک شرایطی اسکناس منتشر می‌شود آنرا نیست که هر وقت خواسته باشیم ما اسکناس منتشر کنیم پشتوانه قانونی باید برای آن فراهم باشد پشتوانه قانونی هم طلا است یعنی شصت درصد ارزی که قابل تبدیل بطلا باشد و چهل درصد هم ارزی که تنزلش نسبت بقیمت طلا تضمین معین شده باشد وقتی که اینقدر ارز موجود باشد ما اسکناس در مقابلش توزیع می‌کنیم مثلاٌ وقتی که بانک ملی ایران یک میلیون پوند یک میلیون لیره بما عرضه می‌کند که این شرایط درش جمع باشد که صدی شصتش قابل تبدیل بطلا و صدی چهل هم تنزلش نسبت بطلا تضمین شده باشد این لیره‌ها را بما می‌دهند در مقابل ما ۱۲۸ میلیون ریال اسکناس بهشان می‌دهیم این جور اسکناس منتشر می‌شود و اسکناس که منتشر می‌شود هر ۱۵ روز یک دفعه حسابش منتشر می‌شود و مقدارش هم در روزنامه‌ها منتشر می‌شود هر سه ماه بسه ماه هم این طلاهایی که باین کیفیت این ارزهایی که بدست ما می‌آید تبدیل می‌شود بطلا طبق همان پیمان مالی که بین ایران و انگلیس منعقده شده و تصویب شده هر سه ما ه به سه ماه صدی شصت از این ارزهایی که دولت ایران دارد تبدیل بطلا می‌شود ترتیب تبدیل هم در قانون قید شده هرانس طلا به ۱۶۹ شلینگ تبدیل می‌شود یعنی هشت لیره و نیم ۱۶۹ شلینگ ما می‌دهیم و یک انس طلا می‌گیریم انس هم سی و یک گرام و صد و سه هزارم گرم است یعنی شش مثقال و نیم طلا با این کیفیت تا حالا یعینی تا آخر ژوئن (تا ۸ تیر) صد و پنجاه و شش خروار طلا بما داده‌اند بابت اسکناسهایی که ما منتشر کرده‌ایم یعنی که هیئت نشارت منتشر کرده‌است ۱۵۶ خروار طلا در پرتو ریا بما تحویل داده‌اند بموجب پیمان مالی باید این طلاها تا شش ماه بعد از پایان جنگ در افریقای جنوبی بماند و دولت ایران حق استفاده از اینها را ندارد اما روی مساعدتی که با دولت ایران نشان می‌دهند حاضر شده‌اند در طی جنگ اینها را بتدریج بایران حمل کنند و اولین پارتی اینها که ۱۴ هزار انس باشد بایران حمل شده و بما ابلاغ کرده‌اند که حمل شده‌است بایران والا بر این همه هفته مقدار زیادی طلا از امریکا و انگلیس بایران حمل می‌شود و تقریباٌ سه چهار ماه است که متنفقین و دیگر از ما تقاضای اسکناس نمی‌کنند و احتیاجاتشان را بوسیله ورود طلا در ایران رفع می‌کنند و دو مرتبه لیره مسکوک آوردند یکمرتبه ۲۵ هزار لیره چندین مرتبه هم طلای شمش آوردند که یا شمش‌ها را در بازار فروختند یا اینکه شمش‌ها را آوردند درصرابخانه تبدیل کردند بمسکوک طلا ضرابخانه ما یکی از مهمترین شرابخانه‌های این قسمت دنیا است یعنی خاور نزدیک است در ترکیه و مصر و ممالک مجاور نظیر ندارد و می‌تواند در روز تا ۵۰ هزار عدد سکه بزند و آنها از ضربخانه ما استفاده می‌کنند چندین مرتبه تا بحال طلا آوردند و در ضرابخانه ما تبدیل کردند به پهلوی طلا که عین لیره انگلیس است از حیث ارزش و از مقدار طلا و در بازار فروختند دوباره هم هفته گذشته مقداری آوردند که الآن در ضرابخانه مشغول ضرب است بنابراین احتیاجات متفقین نسبت باسکناس کم شده‌است و احتیاجاتشان را بوسیله آوردن طلا رفع می‌کنند و در هفته گذشته هم از طرف دولت امریکا ۷۲ شمش آوردند و بما تحویل دادند ۷۲ شمش طلا که ۲۸۹ کیلو گرم وزنش بود تقریباٌ سه خروار و قرار است که ما اینها را می‌گذرانیم بجای نقره‌های پشتوانه اما قسمت دیگری که فرمودند تبدیل کردنش قانوناٌ جایز نیست عرض کنم در قانون ۲۸ آبان قید شده‌است که تبدیل و تعویض و فروش پشتوانه ممنوع است و باید با اجازه مجلس شورای ملی باشد روی همان قانون این لایحه را تنظیم کرده‌اند چون در نظر است که پشتوانه را بیک صورت در آورند حالا هم طلا است هم نقره پشتوانه که ما اینجا داریم در حدود ۱۰۰ خروار صد خروار و چهل پنج من طلا داریم و شش هزار خروار هم نقره داریم که می‌خواهند این پشتوانه نقره که در طهران موجود است یکجا تبدیل بطلا کنند امروز نقره در دنیا آنقدرهاارزش ندارد که پشتوانه اسکناس باشد و روز بروز از ارزش کاسته می‌شود این است که از مجلس شورای ملی استجازه شده‌است که طلاهایی که از متفقین بابت طلب هایمان می‌گیریم و به طهران وارد می‌کنیم اجازه بدهید اینها را بگذاریم بجای نقره‌های پشتوانه و نقره‌ها را در بازار آزاد بفروشند که پشتوانه اسکناس یکجا طلا بشود چون روز بروز از قیمت نقره کسر می‌شود اگر پارسال این نقره‌ها را فروخته بودند و بجایش طلا گذاشته بودند امروز مقدار زیادی منفعت عاید بانک و پشتوانه اسکناس می‌شد اسکناس را جمع می‌کنند و قتی که طلا را آوردند و این اسکناسهایی که منتشر شده‌است در مقابلش ما طلا گرفته‌ایم از آنها وقتی که آنها طلاها راآوردند بما تحویل دادند ما می‌توانیم این طلاها را که صد در صد پشتوانه‌است اینها را بگذاریم بجای نقره‌هایی که در پشتوانه بوده و نقره‌ها را بفروشیم یا اینکه طلاهایی که از برای ما آورده‌اند ما در هفته گذشته مثلا از امریکا۲۸۹ کیلو گرم آمد برای ما این جزو پشتوانه نیست آوردند بما بفروشند ما می‌توانیم یعنی هیئت نظارت می‌تواند ازشان بخرد و بگذارد بجای نقره‌ها و نقره‌ها را در بازار آزاد بفروشد آن ۷۲ شمش را که عرض کردم در وسط بانک همینطور معطل است و ما نمی‌توانیم تحیویل بگیریم قانوناٌ اجازه نداشتیم این ۷۲ شمش را برداریم بگذاریم توی خزانه و نقره را بهشان تحویل بدهیم این اجازه را نداشتیم می‌خواهیم از مجلس این اجازه را بگیریم و در موقعی که این طلا آمد به طهران اجازه گرفته شده‌است که این طلا را بفروشیم اسکناس جمع کنیم از میزان اسکناس در بازار ایران یکقدری کاسته شود یعنی اسکناس را جمع کنیم البته هر چه از میزان اسکناس بیشتر کاسته شود و تورم کم شود تأثیر زیادی در بهبود وضعیت اقتصادی مملکت خواهد داشت این است که بنده تصور می‌کنم یکی از اقدامات مفیدی که دولت اخیراٌ کرده‌است همین اقدام است و باید ممنون باشیم از حضرات دوستان و متفقینمان که قبل از اختتام جنگ طلا را بما می‌دهند تاما بتوانیم یک بهبودی بوضع اقتصادی بدهیم و هیچ اشکال عملی هم ندارد و بصرفه ایران هم تمام خواهد شد و با انجام عمل اشکال آقای انوار رفع خواهد شد این است که بنده تمنی می‌کنم زودتر این را تصویب بفرمایید که ما اجازه داشته باشیم طلاهایی که برایمان می‌آورند تحویل بگیریم بگذاریم در خزانه و نقره‌ها را آزاد کنیم

رئیس - آقای طباطبایی

طباطبایی - عرض کنم که من این قسمت آخری که آقای نراقی بیان کردند اتفآقا وقتی اجازه خواستم مطلبم راجع بهمین موضوع بود سه روز پیش بنده در بانک بودم و با رئیس بانک مدت زیادی در این باب من صحبت کردم واقعاٌ این بنظر من رسید که یک وضعیتی است برای دولت که می‌تواند از این وضعیت بنفع بانک و مملکت استفاده کند و بسیار صحیح است این فکر که ما بتوانیم تمام پشتوانه اسکناسمان را تبدیل کنیم بطلا و در این باب که بنده گمان می‌کنم صحبت زیادی نخواهم دارشت اما در سطر اول ماده واحده بنظر بنده یک کلمه (با) عبارت را خراب کرده و این را باید بردارید تا عبارت صحیح باشد عبارت را بخوانید صحیح نیست و حالا که بنده آمدم اینجا خواستم ببینم با این ضرابخانه که اینطور رفع احتیاج در دنیا می‌کند و می‌فرمایند در خاور میانه نظیر ندارد که باز همه مردم را گرفتار کرده‌اید راجع به پول خورد و پشیز و هنوز مردم با تمبر و قوطی کبریت و خیار و با سیگار تا وقتی که بود و حالا که دیگر سیگار هم پیدا نمی‌شود با اینها رفع احتیاج می‌کنند و این مطلب مکرر در مجلس توضیح داده شد و دو قانون هم از اینجا گذشت و شما گفتید که بزودی این موضوع انجام خواهد شد ولی می‌بینیم که روز بروز مردم از این جهت بیشتر در مضیقه هستند (صحیح است) خوبست آقای وزیر دارایی توضیحی در این خصوص بدهند (صحیح است)

رئیس - آقای دشتی

دشتی – یک کلمه از آقای رئیس مجلس داریم که قبلاٌ دستور را معین نمی‌کنند که بدانیم مطلب چیست و درچه موضوع باید حرف زد الآن مطرح شده یک لایحه یک مرتبه بطور غفلت و بطور ناگهانی که ماهیچ حاضرالذهن هم نبودیم خیلی چیز عجیبی می‌شود لایحه اساسش بنظ من خیلی بد نیست ولی چیزی که بنده می‌خواهم اینجا بآقای وزیر مالیه تذکر بدهم و خواهش می‌کنم گوش کنید (برای اینکه باید جواب بدهند برای این حرف) این است که اساساٌ آقا اساس فکر ما شاید این است که می‌خواهیم سعی کنیم از کثرت نشر اسکناس جلوگیری کنیم بلکه تنزلی در قیمت‌ها حاصل شود و اسکناسها جمع شود خلاصه این پول طلا که می‌آید اینجا و خرج می‌شود یا شما که می‌خواهید طلا بفروشید همه برای این است که کثرت اسکناس را جلو بگیرند این فکر اساسش بد نیست ولی باید دید که آیا بحران اقتصادی و مالی را که الآن ما داریم رفع می‌کند یا نمی‌کند؟ بنظر من این رفع عیب نمی‌کندچرا؟ کثرت اسکناس چه ضرری دارد؟ این ضرر را دارد که قیمت اجناس را بالا می‌برد و ایجاد گرانی قیمت می‌کندچرا؟ برای این که اسکناس نماینده عمل یک مملکتی است اسکناس و پول نماینده عمل و انتاج وقوه پرودو کسیون یک مملکتی رانشان می‌دهد هر وقت این تعادل و موازنه ما بین قوه انتاج و قوه پولی یک مملکت باشد نه قیمت پول مملکت تنزل پیدا می‌کند و نه ایجاد گرانی می‌شود و نه قیمت اجناس بالا می‌رود ولیکن هر گاه این تعادل و موازنه بهم خورد کلیتاٌ قیمت اجناس بالا می‌رود گرانی اجناس در مملکت ایجاد می‌شود و پوب مملکت پایین می‌آید حالا اینطور شده‌است شما یک مبلغ زیادی اسکناس منتشر می‌کنید و می‌دهند بمتفقین و در مقابلش طلا می‌گیرند اما باندازه کافی و باندازه رفع احتیاج کالا ندارید و محصول ندارید و این بعقیده من فرق نمی‌کند اعم از این که شما در مقابل این محصول و کالا پول (اسکناس) بدهید یا طلا بدهید… حالا اسکناس تنزل می‌کند آنوقت طلا تنزل می‌کند هیچ فرقی نمی‌کند شما الآن می‌گویید اسکناس تنزل می‌کنداین قیمت کالا بالا می‌رود و اسکناس تنزل می‌کند آنوقت هم همینطور خواهد شد پول طلا هم تنزل می‌کند و قیمت کالا بالا می‌رود چنانکه سابقاٌ هم در نظر داریم همینطور شد در جنگ بین المللی گذشته لیره انگلیسی شد یکی سه تومان سه تومان و نیم حالا هم در مقابل این طلاهایی که وارد شده و دارید و قسمتی از طلاهایی که فروخته شده قیمت طلا پایین آمده‌است و شاید اگر بهمین تناسب طلا بفروشید باید همه طلاهایتان را بفروشید باین امید که قیمت اجناس را بیاورید پایین و حال آنکه اساس این نیست اصلاٌ جنس نیست و چون جنس نیست و کم است و اصلاٌ جنس باید از خارج بیاید و نمی‌آید و کم است قندو شکر باید از خارج بیاید نمی‌آید و کم است قماش باید از خارج بیاید نمی‌آید و کم است این است که قیمتش ترقی می‌کندو بالا می‌رود و پول تنزل می‌کند طلا تنزل می‌کند و با این کار هم آن نظری که دارید یعنی تنزل قیمت اجناس با فروش طلا فراهم نخواهد شد فقط آنوقت ما یک ضرری خواهیم برد در اینجا و آن این است که این طلایی که ما داریم و پشتوانه اسکناس و باغث قوت اسکناس می‌باشد یک روزی بعد از جنگ دوباره بدرد تأسیسات صنعتی مان می‌خورد (صحیح است) و حالا چرا ما این را از دستمان بدهیم؟ اگر طلا را امروز منتشر کنیم توی بازار بار قائم می‌شود بزیر زمینها می‌رود یا از مملکت خارج می‌شود و نفله می‌شود و بالاخره این طلایی که در دست شما است از بین می‌رود توضیحات آقای نراقی هم البته خیلی خوب بود و البته کمکی را هم که متفقین بما می‌کنند در این باب آن هم حقیقتاٌ خیلی کمکهای ذی قیمتی است که ما قدر آن را میدانیم و البته برای خودشان هم مفید است برای این که هر قدر اجناس بالا برود نمی‌توانند وسایل جنگی خودشان را تهیه کنند اما در این لایحه یک عمل خیلی خوب است اگر بکنید یعنی آن اندازه که پشتوانه نقره دارید تبدیل به زر بکنید بسیار کار خوبی است یعنی یکسره پشتوانه شما طلا باشد همه نقره‌ها را بفروشید یا سکه بکنید این خیلی خیلی کار خوبی است ولی لایحه این را نمی‌گوید این جور ننوشته‌است اینجا نوشته هیئت نظارت پشتوانه اسکناس مجاز است بازرهایی که جزء پشتوانه اسکناس در خارج از ایران موجود است و یا بعداٌ تحصیل و بایران وارد خواهد نمود بنخوی که مقتضی بداند بصورت مسکوک یا شمش در داخل کشور برای جمع آوری اسکناسهای زائد فروش برساند آنوقت آن توضیحاتی که دادند آنهمه یک جمله‌است که می‌تواند با سیم موجود در پشتوانه اسکناس تبدیل نماید بنظر من قسمت اول این زائد است و دولت صرف نظر کند از این که طلا را بشکل شمش یا بشکل مسکوک به مردم بفروشد برای این که ازش فایده‌ای حاصل نمی‌شود چون قیمت کالا تنزل نخواهد کرد و کالایی نیست که تنزل بکند در صورتیکه این طلایی که شما دارید یا در بانک ملی است یا در افریقای جنوبی است این یک پولی است که بدرد تأسیسات صنعتی شما خواهد خورد و شما با این طلا و ارزی که دارید آن کارخانجاتی که لازم دارید می‌توانید بیاورید ولی اگر اینرا هم از دست بدهید بعدها با اسکناس نمی‌توانید این احتیاج را رفع کنید بنابراین بنده دوباره این مسئله را چون خیلی مورد علاقه بنده و آقایان است عرض می‌کنم و تکرار می‌کنم که سعی کنید پشتوانه اسکناس آن اندازه که هست این طلا مصرف نشود و متفقین هم اگر دلشان می‌خواهد واقعاٌ طلا منتشر بشود در این مملکت طلا وارد کنند و طبعاٌ طلا که منتشر شد به اسکناس تبدیل می‌شود و جمع می‌شود خیلی هم سهل است ولی پشتوانه اسکناس را دست زدن حتی آن طلایی که الآن بشما مساعدت کرده‌اند و می‌آورند وارد مملکت می‌کنند اینر ا هم فروختن بنظر بنده یک وسیله قاچاقی است که شما بدست قاچاقچیان می‌دهید که طلا را از مملکت خارج کنند و باید این پشتوانه طلا باقی بماند و برای آتیه صنعتی کشور و سرمایه صنعتی کشور مفید خواهد بود این است عقیده بنده

وزیر دارایی (آقای بیات) - البته بطوری که آقایان محترم مستحضرند پشتوانه ما دو قسمت است یعنی یک قسمت اسکناس بود که اول در جریان گذاشته شده بود که پشتوانه آن یک قسمت طلا ونقره ویک قسمت جواهرات بود که البته در حدود صدی شصت است و صدی چهل هم بدهی دولت است و یک قسمت اسکناس از آبان به بعد است که این البته همین طلایی است که مذاکره می‌شود که در پر توریا و امریکا داریم. قسمت اولی همینطور که اظهار فرمودند یک مقدارش طلا است یک مقدارش نقره این قسمت البته هیچ دست نمی‌خورد چون قابل تبدیل نیست و همان سیصد و پنجاه میلیون است از تاریخ آبان ببعدش معاملاتی است که با خارج کردیم و ارزهایی است که گرفته شده و طلاهایی که وارد شده برای اینکه این پشتوانه تأمین شده باشد عمده نظر این قانون این است آن نقره‌هایی را که ما داریم برای پشتوانه اسکناس بجای آن طلا بگذاریم و آن نقره را بفروشیم این قسمت را البته تصریق می‌فرمایید. و اما قسمت دوم البته همانطوری که آقای دشتی فرمودند موضوع عرضه و تقاضی است و البته جنس ما کم است و پول ما زیادتر است این را بطور کلی روی این عملیاتی که ما می‌کنیم نمی‌توان این مقصود اصلی را ازش حاصل کرد باید البته از راه دیگر اصلش را درست کنیم ولی از نقطه نظر اینکه البته وقتی که می‌خواهیم اصلش را کاملاٌ جلوگیری کنیم بیک وسایلی ممکن است تا حدی جلوگیری کنیم یکی از آن وسایل همین قسمت فروش طلا است وقتی که طلا را بمردم بفروشیم طبعاٌ یک قسمت اسکناس را از جریان خارج می‌کند و طبیعتاٌ این تورم و این وضعیت را یک مقداری کم می‌کند البته همینطوری که فرمودید کاملا مؤثرنیست ولی از نقطه نظر اینکه تبدیل می‌شود و یک مقدار طلا در دسترس مردم گذاشته می‌شود و اسکناس خارج می‌شود تأثیر مختصری می‌کند البته تأثیر کامل نمی‌کند ولی بی اثر هم نیست اما در قسمت طلا و نقره‌های پشتوانه ما در نظر داریم که نقره‌ها را بفروشیم و طلا بجایش بگذاریم و این اجازه را که می‌گیریم برای همین است که این قانون زودتر از مجلس بگذرد و ما هر چه نقره داریم عوض کنیم طلا بجایش بگذاریم و البته استفاده‌ای که دولت باید ببرد بیشتر خواهد شد و وضعیت اسکناس ما هم البته همینطوری که آقایان میدانند گمان نمی‌کنم هیچ مملکتی پولش باستحکام و قدرت پول ما باشد برای اینکه هیچ جا صد در صد پشتوانه برای پولشان نیست و برای ما صددر صد پشتوانه‌است

رئیس - آقای انوار

انوار - فرمایشات آقای دشتی را نسبت بیک جزئش بنده نظر دارم و آن این است که می‌فرمایند اسکناس که زیاد باشد اسکناس نماینده مالیت و نماینده عمل مردم را نشان می‌دهد بنده سؤال کردم ان اندازه اسکناس که مملکت ایران احتیاج دارد آن اندازه در دست تان هست یا نیست؟ اسکناس زیاد نشده‌است در مملکت؟ اگر آقایان در نظر داشته باشند روزنامه نوشته بود که رئیس جمهور امریکا جلسه‌ای تشکیل داد و در آن جلسه مقتصدین و علمای اقتصاد را جمع کرد که فکر ی بکنند در زمان جنگ اسکناس زیاد منتشر نشود زیادی اسکناس سطح زندگی ما را بالا برده‌است کم بودن کالا صحیح است نسبت به بعضی از کالاها که از خارجه می‌آید ولی کالای داخلی که زیاد است. آیا گرانی گندم برای این است که کم است؟ اینجور گندم باین زیادی الآن نرخش بالا رفته‌است الآن در روزنامه نوشته‌است که پنجاه و پنج تومان یا شصت تومان اسکناس می‌دهند بیک لیره چون اسکناس زیاد است نرخ بالا رفته‌است و نسبت به بدبختها و مستمندان سخت می‌شود اگر اسکناس باین زیادی نبود ممکن نبود گندم برسد بخرواری دویست تومان و برنج خرواری هزار تومان در صورتیکه قیمت اسکناس را نوشته‌است پنجاه و پنج تومان یا شصت تومان یک لیره‌است قیمت لیره مطابق اساسنامه بانک ملی شش تومان باید باشد اگر لیره تنزل کند باین معنی که قیمت لیره همان شش تومان باشد مسلماٌ زندگانی پایین می‌آید و این گرانی از بین می‌رود گرانی که طبقات ضعیف و فقیر گرفتار هستند به نان و لباس و آن چیزی که سدرمقشان را بکند بواسطه زیادی اسکناس است شما باید این اسکناسها را جمع بکنید طبیعتاٌ گرانی از بین میرو چنانکه در کتاب سعدی می‌گوید که گرسته بود باو یک کیسه مروارید دادند گفت این چه فایده دارد عوض این می‌خواستی یک مشت گندم بمن بدهی امروز باید هیئت دولت ما هیئت اقتصاد ما توجه بکنند که اسکناس را کم بکند و باندازه‌ای که مملکت محتاج است اسکناس منتشر بکنند نه اینکه اسکناس بقدری باشد که هر کاسب یک قوطی باین بزرگی اسکناس داشته باشد بنده نمی‌گویم علم اقتصاد میدانم اما زندگانی را می‌بینم وقتی اسکناس کم بود که قیمتها ارزان بود حالا که اسکناس زیاد شده‌است قیمت‌ها بالا رفته‌است کار بکالاهای خارجی نداریم کالاهای داخلی میوه تره بار امسال از همیشه بیشتر است امسال گندم و جو بیشتر است چرا معذلک هیچ تنزلی در قیمت پیدا نشده‌است؟ چرا پیدا نشده‌است؟ چرا نشده است؟ یا دست دولت است که کالاهای خودش را هر روز ترقی می‌دهد یک روز هم در مجلس گفتم که این دور را بهم بزنیم دولت از این ترقی دادن نرخ کالای خودش دست بردارد. بمردم می‌گوییم چرا هر روز نرخ اجناس را ترقی می‌دهید می‌گویند دولت کارخانجاتی که در دستش است نرخش را ترقی داده‌است ما هم ترقی دادیم بدولت هم می‌گوییم چرا ترقی دادی می‌گوید چون مواد اولیه را که ما می‌خواهیم ترقی داده‌اند آن تقدیم بر این دارد و این تقدیم برآن دارد یا دولت دست بردارد یا آن کسانی که مواد اولیه را باید تهیه بکنند یکنفر دست بردارد دولت باید اول دست بردارد آن کالایی که از کارخانجاتش بیرون می‌آید قیمتش را کم بکند تا تأثیر بکند و کارخانجات دیگر هم تبعیت او را بکنند تا نرخ پایین بیاید پس در هر صورت زیادی اسکناس نرخ بالابرده‌است دولت بهر قیمتی که می‌تواند و یمخواهد باید اسکناس را جمع آوری کند یک بازرسی کامل بکند این روزنامه‌است که همه آقایان دیده‌اند روز دولت گفت باید کاری کرد که اسکناس زائد براحتیاج منتشر نشود اگر منتشر شد زنگانی ترقی می‌کند این است بنده در این باب کاملاٌ موافقم باید هر طور شده جلو اسکناس را گرفت و کم کرد که تنزل بکند تا مردم را از این بدبختی و فلاکت نجات بدهیم

رئیس – آقای روحی

روحی – بنده عرضم خیلی زیاد نیست بالنسبه بآقایان آقای تهرانچی نظرم آمد که گفته می‌خواهند نقره را در بازار آزاد بفروشند از نظر جمع آوری اسکناس آقا همین نقره را ضرب کنید بهر کس بدهید بشما اسکناس می‌دهد ولی اگر بخواهید نقره را بفروشید بمن من این را می‌برم منزل احتکار می‌کنم و آن سودی که باید بدهد نمی‌دهد من این عمل را یک نقض عرضی میدانم شما الآن می‌خواهید بفروشید این نقره را ریال ضرب کنید تمام اسکناس را جمع آوری می‌کند این نقره را چرا جای دیگر بفروشیم این هم بضرر دولت است و هم نقض غرض است باید هر چه زودتر نقره را ریال ضرب کنید بدست مردم بدهید آقا ملت ایران به پول نقره عادت دارد جامعه ایرانی عادت کرد بپول نقره شما هر قدر بگویید پشتوانه ما بیست برابر اسکناس است تا در دست مردم سیم نباشد اعتماد نمی‌کنند هیچکس هم حاضر نیست شما در ایرانشهر نمی‌توانید مردمش را متقاعد کنید که در بانک اینقدر پول هست برای او مقدر نیست؟ اینها در روزنامه‌ها چیزهایی نمی‌خوانند ولی مورد اعتماد جامعه نمی‌شود باید دولت هرچه زودتر ریال ضرب کند و مردم را از این سختی خارج کند عرض دیگر بنده از آقای وزیر دارایی خواستم خواهش کنم حالا که ما یک همچو ضرابخانه‌ای داریم که در خاور میانه مانندندارد روزی پنجاه هزار سکه می‌تواند بیرون بدهد کار این پشیز به کجا رسید ملاحظه می‌فرمایید این نمونه‌است که بشما نشان می‌دهم هر گذری روی مقوا کسبه اش برداشته‌اند یک مشت مقوا انتشار داده‌اند مردم هم معامله می‌کنند این احتلال می‌آورد جای دیگر اعتبار ندارد و برای مردم تولید زحمت و بیچارگی می‌کند دو قانون هم گذشت خواستم سؤال کنم این را چرا بیرون نمی‌دهند چرا این پول خرد را که مورد احتیاج ضروری مردم است زودتر منتشر نمی‌کنید؟

وزیر دارایی - اینکه آقای اعتبار فرمودند باید اسکناس را جمع آوری کرد البته طریقه جمع کردن اسکناس یکی هم این است که طلا بدهیم و اسکناس را جمع کنیم والا اسکناس خودش که جمع نمی‌شود یا باید باین وسیله جمع کنیم یا باید بوسیله وضع مالیات یا بوسیله فروش جنس –جنس که البته خیلی کم است قسمت مالیات را هم که البته لایحه اش مدتی است به مجلس شورای ملی تقدیم شده‌است و انتظار می‌رود که آقایان توجه بفرمایید زودتر بگذرد قسمت سوم همین است که طلا باید بدهیم اسکناس جمع کنیم و الا البته هم متفقین ما یک خرجهایی دارند و یک پولی لازم دارند که باید خرج کنند و هم مملکت خوش خرج دارد جلو این خرج‌ها را که نمی‌شود گرفت که پول داده نشود بایداز همین دو سه طریق که عرض کردم جلوگرانی را گرفت و یک قسمت دیگر هم گرانی قیمت‌ها بعقیده بنده روی بی انصافی اشخاص است که فروشنده هستند هیچ نه از جنبه پول است نه از جنبه اسکناس زیاد است کسی که دارای خانه‌است یکسال خالی نگاهش می‌دارد برای اینکه به آن قیمتی که می‌خواهد بدهد دارای جنس است اینقدر نگاه می‌دارد که خراب می‌شود ولی ارزان نمی‌دهد اینهم یکقدری بواسطه سختی فروشندگان است امیدواریم این هم ترتیبی داده شود که تا اندازه‌ای تأثیر کنید

رئیس - آقای تهرانچی

تهرانچی – عرض کنم بنده موضوع اسکناس را باصل توضیحات آقای وزیر دارایی ایراد دارم برای اینکه توضیحاتی که آقای وزیر دارایی فرمودند غیر از این چیزی است که در این لایحه ذکر شده‌است این لایحه می‌نویسد هیئت نظارت پشتوانه اسکناس مجاز است بارزهایی که جزء پشتوانه اسکناس در خارج از ایران موجود است و یا بعداٌ تحصیل و بایران وارد خواهد نمود بنحوی که مقتضی بداند بصورت مسکوک یا شمش در داخل کشور برای جمع آوری اسکناسهای زائد بفروش برساند و از آن زرها نقره هاییکه در پشتوانه اسکناس است بخرد اما ببینیم آیا این زرهایی که در مقابل اسکناس ماداریم آیا حق داریم آنرا بفروشیم اگر بفروشیم چه بکنیم؟ یعنی چه؟ فروش بچه معنی است؟ ما وقتی اسکناس صادر کردیم بمقدار هر یک تومان چند گرم حالا بنده یادم نیست یک وزن معینی طلا گرفتیم چه خارج چه داخل آنوقت اسکناس را در معرض انتشار گذاشتیم ان کسی که این زر را داد و این اسکناس را گرفت این را می‌برد بازار خرج می‌کند و آن کاسبی که این را برمی‌دارد در مقابل جنس بچه اعتباری برمی‌دارد؟ باین اعتبار که یک گرم یا چن گرم درپشتوانه اسکناس زر دارد و جواب گوی این اسکناس است حالا منتها آمدیم گفتیم که امروز مقتضیات ایجاب نمی‌کند مصالح اقتصادی مملکت ایجاب نمی‌کند که زر را در دسترس عامه بگذاریم یعنی هر کسی که میرو بانک آن وزن معین طلا را باو می‌دهند برای اینکه صلاح مملکت و مردم نیست گفتیم از دادن زر در مقابل این اسکناس فعلاٌ خودداری بشود اما آن زری که شما آنجا دارید مال شما است که بفروشید یا مال اشخاصی است که این اسکناسها را گرفته ایند؟! توجه بفرمایید (به آقایان نمایندگان عرض می‌کنم) این زری که در آنجا هست مال آن اشخاصی است که این اسکناسها را گرفته‌اند و برده‌اند خرج کرده‌اند و در مقابل آن زر داده‌اند شما حق ندارید بفروشید و اگر می‌خواهید بفروشید و در مقابل اسکناس را جمع کنید حق ندارید با مقدار کمتری زر اسکناس بیشتری جمع کنید آنوقت مازاد را چه می‌کنید؟ مال کیست؟ شما مثلا چند مثقال طلا گرفته‌اید هزار تومان اسکناس داده‌اید حالا می‌خواهید همان مقدار طلا بدهید پنجهزار تومان اسکناس جمع بکنید بسیار خوبآنوقت مازاد این مال کیست مال آن کسانی است که اسکناس را گرفته‌اند پس بنابراین چند مقابل اسکناس خواهند داد پس بعقیده بنده این امری نیست که ما بتوانیم این اجازه را بدهیم و گذشته از همه اینها اگر شما می‌خواهید اسکناسها را جمع آوری کنید حق دارید ولی در صورتیکه بهمان اندازه که زر گرفته‌اید بدهید با فرمایش آقای دشتی هم بنده صد در صد موافقم شما با جمع کردن اسکناس نمی‌توانید این تضییق را رفع بکنید چنانکه نتوانستید بکنید بنده الآن عرض می‌کنم مدتی است متفقین بحساب خودشان طلا آوردند سکه کردند پهلوی گرفتند لیره عثمانی گرفتند در مقابل طلا بردند در خارج فروختند همان وقتی که این لایحه در مجلس مطرح بود در کابینه سابق بنده عرض کردم که از این کار نتیجه نخواهیم گرفت برای اینکه ترقی قیمتها مربوط به اضافه اسکناس و ترقی طلا نیست برای اینکه در همان کابینه گذشته بود لیره طلا ۶۵ تومان بود قبل از ترقی قیمتها حالا ۶۵ تومان است قیمتها هم هست صدی دویست صدی سیصد هم باجناس اضافه شده‌است در صورتیکه بر طلا سه تومان اضافه شده‌است پس از این لحاظ یعنی با تنزل طلا قیمتها پایین نمی‌آید با عمل و تجربه هم مشاهده فرمودید که الآن مدتی است آقایان میدانند که لیره انگلیسی از ۷۲ یا ۷۴ تومان رسیده‌است به ۸۵ تومان (یک نفر از نمایندگان - ۵۲ تومان)بله بنده چون چند روز نبودم اطلاع ندارم در کدام یک از قیمتهای اجناس تنزل حاصل شده آخر ملاحظه بفرمایید حساب بکنید باید درست دقت کرد مطابق استدلال این حق را شما ندارید این ذخیره مال مردم است که اسکناس را در مقابل گرفته‌اند و طلا و نقره را داده‌اند و شما نمی‌توانید بفروشید گذشته از آن این مقصودی را هم که شما دارید حاصل نمی‌شود برای اینکه شما گفتید لیره را از ۷۶ تومان شما یا متفقین فرق نمی‌کند تبدیل کرده‌اند با لیره انگلیسی و ترک به ۵۲ تومان و در قیمت اجناس شما فرقی حاصل نشده‌است پس علت ترقی این نیست علت ترقی همان است که آقای دشتی تذکر دادند مصرف بیش از تولید است بیش از جنسی است که وارد مملکت می‌شود آقای انوار می‌فرمایند میوه جات مال داخله‌است چرا ترقی کرده‌است آقای انوار میوه جات قبل از اینکه متفقین وارد مملکت ما بشوند این اندازه مصرف نداشت که حالا دارد کسی که اسکناس زیاد بشود نمی‌آید بیشتر میوه بخرد بعضی‌ها می‌گویند مردم اسکناس زیادی دادند کیست که اسکناس را دور بریزد و لو هرقدر هم متمول باشد و هر قدر هم اسکناس زیاد داشته باشد و بالاخره بیش از آنچه که باید بخورد که نمی‌خورد بلکه بعکس بنده معتقدم هر چه ثروت اشخاص زیادتر می‌شود ممسک تر می‌شوند و کمتر خرج می‌کنند این اساس و قاعده اینها است آیا کدام متمول در این کشور است که اگر یکی از آنها در روز یکدانه جوجه می‌خورد حالا چهار تا جوجه بخورد؟ پس اینطور نیست آقای انوار همچو چیزی غیر ممکن است و مربوط باسکناس نیست مربوط باین است که تولید کم مصرف زیاد شده الآن هم متفقین ماوهم داخله خود ما مصرف کننده هستند و مصرف هم بیش از تولید است (خودشان هم این را تذکر دادند) این است که قیمت‌ها بالا رفته‌است یعنی مصرف جنس از حیث وارداتی بیش از آن چیزی است که باید وارد شود این است که قیمت‌ها بالا رفته و با ارزان کردن زر و فروش آن هم تخفیفی در قیمتها حاصل نمی‌شود پس این است که با این نحو هم گمان نمی‌کنم بمقصود برسید گذشته از آنکه حق ندارید این را تبدیل بکنید و آن قسمت توضیحی را که آقای نراقی دادند که غیر از آن است که در لایحه نوشته شده در لایحه می‌گوید همان ارزها یا نقره‌ها را بفروش برساند باز بنده تعجب می‌کنم چون می‌گویند و توضیح می‌دهند زریکه متفقین آوردند ازشان می‌گیریم تبدیل به نقره می‌کنیم این بیان آقای نراقی غیر از آن چیزی است که در لایحه نوشته شده‌است در اینجا ذکر شده‌است زری که پشتوانه اسکناس است با نقره عوض کنیم آقا هر دو اینها پشتوانه اسکناس هستند هم آن زر و هم آن سیم شما چطور با زر هر دو را می‌خرید بنده که نمی‌فهمم و این را بنده هیچ چیزی ازش استنباط نمبکنم زیرا اگر این نقره را بخرید از زر پشتوانه کم می‌شود یعنی نقره را می‌خرید و خارج می‌کنید از ذخیره یعنی چه؟ آخر اسکناس آن چه می‌شود؟

دکتر طاهری - اسکناس آن از جریان خارج می‌شود

تهرانچی - ملاحظه بفرمایید آقا من این را از روی دلیل عرض می‌کنم اجازه بدهید آقای دکتر اینجا را ملتفت نیستید شما که با زر اسکناس را می‌خواهید بخرید باید در مقابل هر یک تومان (دکتر طاهری – اینطور نیست اشتباه می‌کنید) اجازه بفرمایید شما چه حق دارید وقتی اسکناس را آنجا گذاشته‌اید باعتبار آن این اسکناس را بجریان انداخته‌اید حالا شما با یک گرم طلا می‌خواهید سه تومان اسکناس بخرید (بطور مثل عرض می‌کنم وزنش را نمیدانم) می‌خواهید یک گرم طلا را پنج تومان بفروشید نه یک تومان اگر یک گرم بوده‌است در مقابل یک تومان حالا هم باید همانقدر باشد پس چرا شما این کار را می‌کنید و چرا اینطور تبدیل می‌کنید؟ این درست نیست گذشته از آن بمصلحت هم نیست که طلا را بدهیم اگر در مقابل هر مقدار ازش اسکناس طلا و نقره بدهیم بمردم این جمع کردن اسکناس می‌شود یعنی هر کس می‌خواهد بیاید تبدیل کند بیاید و بکند ولی ما قانونی گذراندیم که این بمصلحت کشور نیست حالا هم عرض می‌کنم که این بمصلحت نیست که این کار را بکنیم و من مخالفم با اینکار گذشته از آنکه عرض کردم اساساٌ شما حق ندارید این را بفروشید در مقابل اسکناس یعنی زر کمتر بدهد و اسکناس بیشتر بگیرد این را تصورش را بکنید شما می‌خواهید این طلا را بفروشید بیست میلیون و ده میلیون بیشتر اسکناس جمع کنید آخر این چطور می‌شود این زیادی مال آن ده میلیون و پشتوانه آن است متفقین از شما اسکناس گرفتند و بردند و خرج کردند و بین مردم پخش کردند بنمایندگی آن طلایی که دخیره شده‌است و هست این را خرج می‌کنند حالا شما می‌خواهید ربع آنرا خمس آنرا بدهید اینکه درست در نمی‌آمد. آنوقت آن مازادی که از ذخیره در می‌آید آم مازادی که پیدا می‌کنید مال کیست؟ مال اسکناسهایی است که در دست مردم باقیمانده و آنها سه مقابل پشتوانه پیدا می‌کند (طباطبایی - پس بعقیده شما چه کار باید کرد؟) و وقتی شما شروع کردید بفروش در واقع قیمت یک تومان شما می‌شود دو ریال و این چطور می‌شود؟ برای اینکه شما می‌خواهید یک گرم طلا را پنج تومان بفروشید نه یک تومان یعنی می‌خواهید طلا کمتر بدهید و بیشتر اسکناس بگیرید و این درست در نمی‌آید پس این حرف را نزنید آقا و بنظر بنده عرض کردم نشر اسکناس و زیادی آن علت گرانی قیمت‌ها نیست بدلیلی که عرض کردم شما دیدید لیره طلا که ۷۴ تومان بود آمد و به ۵۲ تومان تنزل کرد و باید اجناس هم بهمان نسبت تنزل پیدا کرده باشد آیا تنزل پیدا کرد و تفاوتی در نرخها پیدا شد؟ پیدا نشد بلکه بالاتر هم رفت پس معلوم می‌شود اگر متفقین آمدند و یک مقداری طلا دادند تأثیری در تنزل قیمتها نکرد چون مصرف زیاد بود جنس وارداتی و تولید کمتر بود از آن طرف هم آنچه که دولت در انحصار خودش بود قیمتش را بالا برد آنچه هم مردم داشتند از حیث گندم و سایر قسمتهای تولید داخلی آنها هم قیمتش بالا رفت و هیچ نتیجه هم نگرفتید ازاین کار حالا هم نخواهید گرفت. گذشته از آن عرض کردم شما حق ندارید اجازه بدهید پشتوانه که در مقابلش اسکناس داده شده‌است که نماینده آن مقدار سیم و زری است که در ذخیره بانک هست بفروش برسد. بلی ممکن است اجازه بدهید که آن نقره پشتوانه را باطلا یا با جواهر تبدیل کنند اما حق ندارید بگویید بفروشند درمقابل اسکناس که منتشر شده یعنی کمتر طلا بدهند و بیشتر اسکناس بگیرند در صورتیکه آن مقداری که اسکناس گرفته‌اند در مقابل همین طلاها را شما گرفته‌اید از مردم و این اسکناس ارزش و نمایندگی آن مقدار طلا را داشته که مردم خرج می‌کردند و اگر این کار را کردید آنوقت مازادی که در دست مردم می‌ماند چه می‌شود؟ آیا ارزش اسکناس بیشتر می‌شود؟ یا اینکه دولت می‌خواهد استفاده ببرد ازاین مازاد؟ و آنوقت تکلیف این اسکناسهایی که در دست مردم است چه می‌شود؟ آیا ارزش اسکناس بیشتر می‌شود یا اینکه دولت می‌خواهد استفاده ببرد از این مازاد؟ یا اینکه خیر کمتر از آن مقدار اسکناس را می‌خرد؟ و این درست مثل قبوض تجار ورشکسته می‌شود که وقتی شروع می‌کنند بفروش می‌شود تومانی دو ریال مال شما هم همینطور می‌شود برای اینکه شما می‌خواهید یک گرم که در مقابل یک تومان پشتوانه بوده‌است این یک گرم را حالا بجای پنج تومان بفروشید یا یک مثقال که در مقابل پنج تومان بوده‌است حالا نیم مثقال یا کمتر زر بدهید و اسکناستان را بگیرید با این ترتیب شما خودتان ارزش اسکناس را کم کرده‌اید و بیشتر قیمتها را بهمین نسبت بالا برده‌اید چون تولید نگرانی می‌کند و قیمت بالا می‌رود و بالاخره هم شما نتیجه نمی‌گیرید به علاوه شما چنین حقی ندارید بعقیده بنده و اگر کردید آن مازادی که می‌ماند مال کی می‌شود آن اسکناسهایی که در دست مردم است و باقی است آنهم یک بر ده اضافه پیدا می‌کند اینها نظریاتی است که بنده دارم و باید روی آن دقت بشود و من باین لایحه عقیده ندارم و با این ترتیب محالفم ورای مخالف هم خواهم داد مگر اینکه استدلال مرا رد کنید

وزیر دارائی - اظهاراتی که نماینده محترم فرمودند بیشترش تکرار بود (صحیح است) فقط چیزی که اینجا بتوان ازش استباط کرد و روی آن مذاکره نمود یک قسمت این بود که فرمودند چرا در مقابل این طلا یک اسکناسهایی را رواج دادید و حالا نمی‌توانید این طلا را بردارید و مصرف کنید از کلیه مطالبی که فرمودند تقریباٌ من این قسمت را استنباط کردم این یک قسمت. قسمت دیگر هم این بود که پول طلا هم تأثیری در تنزل قیمتها ندارد بقیه همه تکرار این دو قسمت بود اولا عرض کنم همانطور که قبلاٌ هم عرض کردم ما دو پشتوانه داریم یک پشتوانه برای آن ۳۵۰ میلیون اول است و یک قسمت برای بعد است که اجازه داده شده‌است بموجب قانون ۲۸ آبان بهیئت نظارت که یک لیره‌هایی بگیرند و در مقابل آن یک اسکناسهایی بدهند بعد هم در سر سه ماه یا ششماه حسابی که با متفقین پیدا می‌کنیم حساب جاری که با متفقین دارند معین می‌کنند چه مقدار اسکناس مادادیم و در مقابل آن صدی شصت طلا می‌گیرند صدی چهل هم ارز و اینجا بانک آمده قسمت نشر اسکناس را با قسمت بانکیش تفکیک کرده یعنی قسمت نشر اسکناس یک قسمت جدایی باشد قسمت بانکی بانکملی با قسمت نشر اسکناس یک معاملاتی دارند یعنی قسمت بانکی یکدلارهایی را که می‌گیرد یا لیره‌هایی که می‌گیرد می‌دهد بقسمت آخر سه ماه حسابش را می‌رسد و تبدیل به طلا یا ارز می‌کند حالا هر وقت در مقابل آن طلا یا پشتوانه که هست قسمت بانکی یکدولار یا یا لیره یا یک اسکناس را بقیمت نشر اسکناس می‌دهد می‌تواند از آن پشتوانه اش بردارد بهمان مقدار ما هم نگفتیم زیادتر

تهرانچی - چطور می‌تواند باید بهمان قیمت باشد

وزیر دارائی - گوش بدهید ما هم نگفتیم زیادتر از آن مقدار همان قسمتی را که ملاحظه می‌فرمایید و همان ترتیبی که قسمت بانکی یک دلارهایی یا یک لیره‌هایی می‌دهد بقسمت نشر اسکناس ازش اسکناس می‌گیرد بعد آن اسکناس‌ها را می‌برد آن دلار یا پشتوانه اش را می‌گیرد و باو پس می‌دهند بنابراین این معامله را قسمت بانکی می‌کند آن چیزی را که باید بدهد از پشتوانه بر می‌دارد و آن قسمت پشتوانه را هم می‌آورند و می‌فروشند و بقسمت نشر اسکناس که از او اسکناس گرفته‌اند بر می‌گردانند تناقض هم ندارد یعنی در مقابل طلایی که برمی‌دارد در مقابل از نشر اسکناس که اسکناس گرفته در عوض پول یا دلار یا لیره باو می‌دهد و این طور نیست آن اسکناس که دردست مردم است بی پشتوانه باشد آنها پشتوانه شان محفوظ است و حفظ می‌کنند ولی در این قسمت در مقابل آن مقداری که پس می‌گیرند اسکناس را بقسمت نشر اسکناس برمی گردانند و آن پشتوانه آزاد می‌شود اما این که فرمودند این قسمت تأثیری در تنزل قیمتها ندارد البته همانطور که اول هم عرض کردم گرانی جنس یک قسمتش بواسطه زیاد بودن پول در دست مردم است و در این قسمت البته برای جمع کردم پول از دست مردم باید راههایی پیدا کرد و همه جا فکر کرده‌اند که اسکناس را چه نوع جمع کنند تا قوه خرید را کم کنند و قیمت اجناس بیاید پایین این دو سه طریقه دارد یا انتشار اسناد خزانه‌است که قانون آن بتصویب مجلس رسید و عمل می‌شود یا فروش طلا است.

تهرانچی - طلای پشتوانه را که نمی‌شود فروخت برعکس متزلزل می‌کند اسکناس را.

وزیر دارائی - که با آن وسیله قوه خرید مردم را کم کنند و تنزل قیمت حاصل شود و آنهم از همین راه است یکی هم مالیات بر درآمد است و تنها قوه خرید مردم را کم کردن از همین راهها است و در همه جا هم اقدام شده‌است وقتی که یک مقدار طلا آوردند و فروختند و قیمت طلا پایین آمد البته تأثیر می‌کند اینکه فرمودند قیمت طلا پایین آمد و تأثیر نکرد این طور نیست و این قسمت بی تأثیر هم نبود اگر قیمت طلا بواسطه فروش این طلاها پائین نیامده بود و بالا رفته بود شاید الآن سطح زندگی خیلی خیلی بیش از حالا بالارفته بود.

تهرانچی - حالا هم بالا رفته‌است.

وزیر دارائی - و حتماٌ این قیمت طلا در پائین آوردن نرخ کالا تا اندازه‌ای مؤثر بوده‌است.

رئیس - آقای مؤید احمدی.

مؤید احمدی - عرض کنم در قسمت تورم اسکناس فرمایشاتی که آقای تهرانچی فرمودند جوابش خیلی مفصل است بعقیده بنده و آقای نراقی خواهند فرمود بنده فقط دو کلمه را خواستم بایشان عرض کرده باشم یکی اینکه یک طلائی خود بانک از امریکا وارد کرده از دلارهائی که داشته‌است و ما خیال کردیم که پشتوانه نقره مان را برداریم بدهیم باو و دلار بخریم چرا؟ برای اینکه شما میدانید امروز دیگر در هیچ کجای دنیا پشتوانه اسکناس نقره نیست نقره امروز در دنیا حکم جنس را دارد مثل روی - حلبی مس - بلکه مس امروز مرغوب تر است بلکه در همین شهر خودمان الآن لوله‌های آهنی را از نقره گرانتر می‌خریم پس غرض این است که این ۶۶ شمش طلائی که بانکه از امریکا وارد کرده ما از نقره پشتوانه اسکناس قبل از آبان (که در قانون نوشته هیچ قسم تغییر و تبدیل و تعویض نکند) این را می‌خواهیم تعویض کنیم این را اینجا نوشته‌است (تهرانچی - ننوشته‌است) برای تعویض با طلا این یک موضوعی است که ما می‌خواهیم این طلا نرود در بازار آزاد و فروخته شود بلکه فروخته بشود به خود ما و این را بردارند جای آن نقره بگذارند.

تهرانچی - اینجا نوشته‌است با طلای پشتوانه، طلای پشتوانه را چطور با نقره عوض می‌کنند.

طباطبائی - آخر سطر چهارم را ملاحظه بفرمائید.

مؤید احمدی - اجازه بفرمائید آقای تهرانچی، کمی توجه بفرمائید این یکی از اغراض ما است که طلای موجودی بانک را با این نقره مبادله کنیم و این اجازه مجلس را می‌خواهد چون در پشتوانه قبل از ۲۸ آبان ما حق نداریم این کار را بکنیم حق تغییر و تبدیل و تعویض نداریم مگر با اجازه قانون، بانک می‌خواهد چه کند این نقره‌ها را؟ لایحه‌ای را وزارت مالیه تهیه و حاضر کرده‌اند که البته شاید در این جلسه و جلسه بعد تقدیم بکنند که بتواند این نقره‌ها را منتشر کند بین مردم و این برای جلوگیری از تورم اسکناس خیلی خوب و مفید است و وقتی مسکوک نقره آمد بعقیده بنده خیلی در قیمتها فرق می‌کند اما قسمت دوم راجع بطلائی که مورد بحث است عرض کنم طلائی که بانک وارد کرده‌است البته بقدر پول نقره ما نیست پول نقره ما زیادتر است عرض کنم قریب سی و پنج شش میلیون تومان است و این طلا مختصر است دو سه میلیون است.

تهرانچی - آخر این جزو پشتوانه‌است. نوشته طلا و نقره پشتوانه.

مؤید احمدی - این پشتوانه که اینجا نوشته بهر دو می‌خورد هم بطلا و هم به نقره شما که عربی خوانده‌اید آقا؟

تهرانچی - بطلای خارج که نمی‌خورد آن را که ننوشته‌اید؟

مؤید احمدی - چرا آقا توجه نمی‌فرمائید؟ اجازه بدهید یک طلائی دارید در افریقا که ۱۵۶ خروار است و متفقین با ما مساعدت کرده‌اند با اینکه تا آخر جنگ بنا بود ندهند قرار شد بما بدهند این طلا را ما وارد می‌کنیم برای اینکه با آن اسکناس را جمع کنیم در ست ملتفت می‌شوید آقای تهرانچی؟ اسکناسی که جمع شد آیا باز پشتوانه می‌خواهد؟ ما الآن مقدار زیادی اسکناس نو و کهنه داریم که در انبارها ریخته یک شاهی هم پشتوانه ندارد اگر یک طلائی فروختید یک نقره فروختید و اسکناس را جمع کردید خوب از جریان خارج می‌شود دیگر (صحیح است) این که قدر مسلم است که خارج شد پشتوانه لازم ندارد این مسلم است آقا (صحیح است) بیش از این هم عرضی ندارم.

جمعی از نمایندگان - مذاکرات کافی است.

رئیس - پیشنهادات قرائت می‌شود. پیشنهاد آقای دکتر ادهم.

پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر بماده واحده اضافه شود:

تبدیل سیم موجودی پشتوانه بزر بابت پشتوانه اسکناس قبلاٌ باید انجام شود.

دکتر ادهم - بنده در شور اول این لایحه هم پیشنهادی دادم که قبلاٌ آنچه نقره بابت پشتوانه در خزانه بانک است آن را اول تبدیل بزر بکنند بعد همان را ممکن است بطوری سکه یا بطور آزاد یا هر طور که صلاح باشد آنرا بفروشند آنوقت اسکناس هائی که در دست مردم است جمع آوری کنند در اینجا دیدم آن قسمت رعایت نشده‌است این است که پیشنهاد دادم دو مرتبه و معتقدم آن مقداری که نقره در ذخیره پشتوانه‌است باید آنرا قبلاٌ بفروش برسانند و بطلا تبدیل کنند تمام پشتوانه اسکناس را تا همه اش طلا بشود و آنوقت هر چه زیادی از این بابت داشتیم و نقره نداشتیم آنوقت هر مقدار اسکناس که جمع می‌کنند طلا بفروشند آن هم بترتیبی که قاچاق نشود و بخارج نرود چون هر مقدار طلائی که در مملکت ضرب شود و در جریان باشد بیشتر اسباب افتخار و اسباب پائین آوردن نرخ زندگانی خواهد بود و این که گفته می‌شود انتشار طلا در قسمت نرخ زندگانی و ارزانی آن تأثیر زیادی دارد بنده تصور می‌کنم قطعاٌ تأثیر دارد نه بآن اندازه‌ای که میفرمائید برای اینکه فعلاٌ اسکناس ما یکی از مهمترین و با اعتبار ترین پولهای دنیا است و این پشتوانه‌ای که ما داریم بسیار محکم و معتبر است و نسبت بسایر پولهای دنیا اگر مقایسه شود پول ما از پول دنیا بهیچ وجه اعتبارش کمتر نیست پس در این صورت اینکه گفته می‌شود اگر طلا زیاد شود اسکناس کم می‌شود و قیمت زندگانی ارزانتر خواهد شد تمامش را نباید مربوط باین قسمت کرد البته این امر تا اندازه‌ای تأثیر دارد ولی این قسمت بواسطه کمیابی کالا است بنده در قسمتهای دیگر وارد نیستم و از کار خودم مثل می‌زنم که سرم دیفتری در مملکت کم شد عوض پنج قران یک تومان قیمتش می‌شود ۲۰ - ۳۰ تومان اگر خیلی کمیاب بشود شاید بالاتر هم برود پس این بپول مربوط نیست بواسطه نیامدن و نبودن کالا است همین طور سایر اجناس و موادیکه طرف احتیاج مردم است دیروز شنیدم یک قرص گنه گنه هفت قران و دهشاهی شده‌است و یک مریض که ده تا قرص گنه گنه مورد احتیاجش هست باید برود و هفت تومان و نیم پول بدهد تا ده تا قرص گنه گنه تهیه کند پس در این قسمت هم دولت باید مخصوصاٌ یک اقداماتی بکند که اگر کالاهائی در مملکت هست آنها را بطور آزاد در دسترس مردم بگذارد خود دولت هم یک مقدار کالاهای ضروری مثل دارو و پارچه وارد کند که مردم از این حیث احتیاجاتشان رفع شود و این نگرانی بر طرف شود بنابراین معتقدم قسمت طلائی که موجود داریم از پشتوانه اسکناس فعلاٌ فروخته نشود بلکه قبلاٌ نقره‌ای که داریم و موجودی پشتوانه‌است قبلاٌ بزر تبدیل بشود بتدریج تمام پشتوانه تبدیل بطلا شود.

دشتی - دوباره قرائت بشود (بشرح سابق خوانده شد).

دشتی - این عیبی ندارد. قبول بفرمائید.

وزیر دارائی - این را در قسمت قبل هم عرض کردم البته نظر دولت هم این است که یک قسمت نقره هائی که داریم به طلا تبدیل شود و معاوضه شود ثانیاٌ هم عرض کردم البته ما می‌خواهیم دستمان هم باز باشد اگر موقعی لازم شد که طلائی فروخته شود دست دولت باز باشد والا نقطه نظر اصلی ما همان قسمتی است که اظهار شد حالا هم از آقا خواهش می‌کنم که از این پیشنهادشان صرف نظر بفرمایند و نظر دولت همین خواهد بود و البته عملی خواهد کرد.

رئیس - آقای دکتر چه میفرمائید.

دکتر ادهم - من تصور می‌کنم این یک نظری است که تأمین شدنش در لایحه مانعی ندارد چون در اینجا نوشته نشده‌است …..

رئیس - پس میفرمائید باید رأی گرفت.

دکتر ادهم - بلی اگر آقایان موافقت می‌کنند رأی بگیرید چون قطعاٌ بودن طلا از بابت پشتوانه اسکناس بهتر است بعقیده من.

رئیس - رأی می‌گیریم به پیشنهاد آقای دکتر ادهم آقایانیکه قابل توجه میدانند برخیزند (اکثر برخاستند) قابل توجه شد می‌رود بکمیسیون.

هاشمی - سه پیشنهاد دیگر هم هست. یکی مال آقای تهرانچی است ….

تهرانچی - بنده که پیشنهادم را پس می‌گیرم چون می‌خواستم حرف بزنم و صحبت کنم.

طباطبائی - حالا بورید بکمیسیون آنجا هر چه می‌خواهید صحبت کنید.

- شور دوم لایحه مبارزه با بیماریهای واگیر و تصویب آن

{۵ - شور دوم لایحه مبارزه با بیماریهای واگیر و تصویب آن

رئیس - لایحه وزارت بهداری مطرح است گزارش کمیسیون خوانده می‌شود.

گزارش از کمیسیون بهداری بمجلس شورای ملی:

کمیسیون بهداری در تاریخ سوم مهر ماه ۱۳۲۲ تشکیل و گزارش کمیسیون بهداری راجع بلایحه دولت در موضوع تلقیح عمومی که شور اول آن در مجلس شورای ملی تصویب گردیده مطرح کمییسیون با عین گزارش موافق و برای تصویب شور دوم به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

رئیس - ماده اول خوانده می‌شود:

ماده یکم - وزارت بهداری مجاز است بمنظور تأمین تدابیر پیش گیری و مبارزه بر ضد بیماریهای همه گیری در مواقع لازمه و نقاطی که مقتضی بداند مایه کوبی عمومی و اجباری را اعلان نماید و همچنین وزارت بهداری مجاز است در مواقع شیوع بیماریهای واگیر و همه گیر مبتلایان را اجباراٌ منفرد و در بیمارستانهای مربوط بستری و تحت معالجه قرار دهد و نیز وزارت بهداری مجاز است منازل بیماران فوق را مطابق اصول فنی ضد عفونی نموده و صاحبان منازل باید با مأمورین بهداری در این باب مساعدت و همکاری نمایند.

رئیس - آقای ملک مدنی.

ملک مدنی - بنده خواستم یک مطلب اساسی را اینجا تذکر بدهم راجع باین لایحه آقای وزیر بهداری هم تشریف دارند خواهش می‌کنم توجه بفرمائید چند روز پیش یکی از اشخاصی که با بنده آشنائی دارد و از امور بهداری هم اطلاعاتی دارد یعنی طبیب است یک مذاکراتی راجع به تیفوس با بنده کرد و تذکرات حقیقتاٌ بموردی داد که بنده لازم میدانم آن تذکرات را بعرض آقایان برسانم که توجه خاصی بکنند یک قسمت این بود که می‌گفت اگر چنانچه با این دستگاه فعلی که وزارت بهداری دارد نخواهد خودش را مجهز کند و آماده بکند برای مبارزه با مرض تیفوس در این زمستان ممکن است خطرات بیشتری پیش بیاید و از همین حالا خوب است یعنی لازم است وزارت بهداری وسایل کارش را هر طور شده فراهم کند بنده خواستم عرض کنم تمام این تجربیات سال گذشته یک دستوری است که در سال فعلی ما باید قبل از مواجه شدن با این خطر از آن عبرت بگیریم و باید با دستگاههای مخصوص دولت و مخصوصاٌ وزارت بهداری خودشان را آماده کنند برای مبارزه با این مرض که خدای نخواسته شیوع پیدا نکند و اگر هم شیوع پیدا کرد بتواند جلوگیری کند و وسایل جلوگیری را هم فراهم کرده باشد و اینکه ما تأمل و صبر کنیم تا این مرض شیوع که پیدا کرد و تلفاتی داد در مقام مبارزه برآئیم فایده‌ای نخواهد داشت و ایشان عقیده اش این بود این مریضخانه هائی که هست و موجود است وسایل دزنفکته کردن مریض را ندارد و اصلاٌ مهیا نیست و آن اسبابی که (اتوکلاو) بهش می‌گویند که لباس اشخاص آلوده مریض را ضد عفونی می‌کند در مریضخانه‌های ما فراهم نیست حتی او می‌گفت که سال گذشته پنج شش نفر از دانش آموزان دانشکده طب در نتیجه نبودن وسایل علمی ضد عفونی بواسطه نزدیک بودن با بیماران و مبتلایان مبتلا شدند و بدبختانه فوت کردند اسامی شان را هم می‌دانست شاید خود حضرتعالی هم بدانید اینها شاگردانی بودند که سال آخرشان بود و در مریضخانه‌ها کار می‌کردند این برای این بود که مریضخانه‌ها وسیله نداشتند برای ضد عفونی و دستگاهشان مرتب و مهیا نبود که لباس بیمار را ضد عفونی کند یا عوض کنند یا بکلی بسوزانند و از بین ببرند و بنابراین طبیعتاٌ مریضخانه آلوده می‌شود وقتیکه آلوده شد آنوقت دکتر و پرستار همه آلوده می‌شوند و بنده خواستم این را عرض کنم که این اقدام را از حالا بکنند و مخارجی هم که لازم دارد پیش بینی بکنند بنظر بنده این موضوع از هر کاری لازم تر و واجب تر و مقدم بر هر موضوعی است اگر چه این موضوع مربوط به ماده اول نیست ولی چون از مسائلی است که مبتلا به‌است و همه ما با آن مواجه هستیم شما میدانید که هر قدر ما بیشتر طبیب داشته باشیم بیشتر وسیله داشته باشیم بهتر می‌توانیم جلوگیری کنیم از امراضی که در مملکت هست و الآن احصائیه طبیب ما هیچ متناسب با جمعیت کشور نیست خود جضرتعالی بهتر میدانید این دستگاه دانشکده طب که سالی چند تا طبیب بیرون می‌دهد اینهم اگر بنا باشد در نتیجه نبودن وسایل دانش آموزانش از بین بروند و تلف بشوند واقعاٌ تأسف آور است بنابراین بنده مقتضی میدانم که عرض کنم و خواهش کنم از آقای وزیر بهداری حالا که مرض تیفوس نیست و زمستان هم نرسیده فکری بکنند چون این مرض موزی در نتیجه نبودن وسایل و سرما و رفتن زیر کرسی‌ها و جاهای کثیف و تولید شپش پیدا می‌شود و از حالا وزارت بهداری خودش را مجهز و مهیا کند برای مبارزه با این مرض و حقیقتاٌ هم بنده عقیده دارم هر اقدامیکه لازم است باید بکند وسایل تهیه بکند هر قدر لازم است مجلس شورای ملی کمک و اقدام می‌کند و من تصور می‌کنم بالاخره تمام آقایان نمایندگان موافق هستند که از حالا دولت و وزارت بهداری را تقویت کنند که زودتر از این خطر بزرگ جلوگیری شود.

وزیر بهداری - اظهارات نماینده محترم حقیقتاٌ قابل توجه‌است و بنده هم بسهم خودم تشکر می‌کنم که این مذاکره بیشتر باعث پیشرفت کار وزارت بهداری خواهد شد حالا برای اطلاع خاطر آقایان عرض می‌کنم مسبت بجلوگیری از بیماری تیفوس یک اقدامات اولیه لازم است که خیلی ساده‌است و بنظر می‌آید خوب جبران کند این حرف را که می‌زنم و آن کار همه مردم است و قبلاٌ اعلان هم شده باطلاع همه هم رسیده‌است در اینجا هم مفید میدانم بنده که عرض کنم این یک وظیفه فردی و شخصی است یعنی دولت واقعاٌ‌نمی‌تواند کنترل کند شپش افراد را این خیلی مشکل است که انسان دانه دانه اشخاص را در راه و بیراه به بیند و تفتیش کند که آیا شپش دارد یا نه. اگر هر فردی خودش متوجه باشد خودش را پاک و نظیف نگاه دارد لباس و بدنش را تمیز نگاه دارد و نگذارد که آلوده به شپش بشود آن مصون می‌ماند البته این یک کار خیلی سهل و در ضمن خیلی مشکل است بنظر بنده گفتن بافراد نوشتن در جرائد توجه باینکه مردم یک کاری بکنید که تمیز بمانند و آلوده نشوند این جلوگیری از ابتلای به بیماری را می‌کند اما اقداماتی که ما باید بکنیم: اقداماتی است که ما از حالا شروع کرده‌ایم و وظیفه مان بوده‌است یک کمیسیونی بنده برای این کار معین کردم که مشغول مطالعه هستند که قبل از اینکه خدای نخواسته این مرض شیوع پیدا کند چه کارهائی را باید بکنند اول کاری که کمیسیون باید بکند و متوجه‌است از آن کاری که با مساعدت مجلس شورای ملی و کمیسیون بودجه داده شده بود ایجاد یک بیمارستانی است که با اصول فنی تشکیل شده‌است که اگر خدای نکرده خطری پیش بیاید این بیمارستان حاضر است جلوگیری کند و بیماران را معالجه کند و تمام آن اصول فنی که آقای ملک مدنی تذکر دادند در آنجا ملحوظ است اتو کلاو دارد دزنفکته می‌شود شپش کشی می‌شود جلوگیری می‌شود از اینکه بیماری آلوده وارد آنجا بشود یعنی اول که وارد شد پاک می‌شود بعد وارد بیمارستان می‌شود و این فوق العاده مفید است برای تهران و تأسیس هم شده‌است و حالا هم حاضر است و خدمت می‌کند عمل هم می‌کند و ما حالا بیماریهای واگیر مثل تیفوئید و دیسانتری را هم آنجا می‌پذیریم و خوشبختانه تیفوس هم حالا در تهران نیست ولی برای آنجا اسبابهائی لازم است یک قسمتش حاضر است یک قسمت مثل اتوکلاوهای متحرک یا چیزهای دیگر باید از خارج وارد شود و تقاضا هم کرده‌ایم البته اگر بما داده شود متشکر می‌شویم باز هم تعقیب می‌کنیم و سعی می‌کنیم بلکه وارد شود ضمناٌ هم در فکر هستیم بلکه اینجا وسیله داخله یعنی با وسایلی که در دست است اینجا یک چیزهائی از روی نمونه‌های اروپائی تهیه کنیم و نمی‌شود گفت که تشکیلات بهداری در این باب بی فکر است البته کاملاٌ مطالعه می‌کند و همیشه مراقب است و وسایل جلوگیری را هم فراهم می‌کند ولی چیزی که خواستم عرض کنم موضوع اعتبار است البته در این قسمت هم مجلس شورای ملی دریغ نکرده و برای تأمین پول و اعتبار یک لوایحه بمجلس شورای ملی تقدیم خواهد شد بنده یکبار هم در مجلس شورای ملی عرض کردم برای این کار خودم یک فکری کردم و تصور می‌کنم مجلس شورای ملی هم موافق هست و برای امور بهداری اساساٌ یک پورسانتی ملحوظ بفرمایند و آن را برای وضعیت بهداشت مردم تخصیص بدهند ولی خوب در آنجاهائیکه باید موافقت بفرمایند این لایحه معطل ماند و وزارت دارائی نظرش این بود که این لایحه مالیات بر درآمدی که بمجلس شورای ملی پیشنهاد شده‌است از آن درآمد مبلغی که باین کار تخصیص بدهد بهر حال ما با وسایل موجوده ایکه داریم اقدام می‌کنیم و امیدواریم با کمک آقایان نمایندگان البته اعتبار بیشتری داده شود و وسایل بیشتری هم فراهم شود تمنا می‌کنم این لایحه مواردی را دارد که ما گرفتارش شده‌ایم پارسال مثلاٌ فرض بفرمائید بیماری است که لباسش آلوده‌است و نمی‌خواهد ضد عفونی بشود یا اینکه نمی‌خواهد بیک بیمارستانی منتقل شود یا نمی‌خواهد او را تلقیح کنند و با این لایحه ما خواهیم توانست آنطور که مقتضی است بتوانیم جلوگیری کنیم از شیوع امراض و خواهش می‌کنم در تصویب آن تسریع بفرمائید.

جمعی از نمایندگان - مذاکرات کافی است.

رئیس - پیشنهاد آقای دکتر طاهری.

پیشنهاد می‌شود ماده یکم بطریق زیر اصلاح شود. ماده یکم وزارت بهداری مجاز است برای پیشگیری و مبارزه بر ضد بیماریهای همه گیر در مواقع لازمه الی آخر ماده.

دکتر طاهری - این یک اصلاح عبارتی است اینجا در اصل موضوع البته همه موافق هستیم و از کارهای خیلی مفید است و مقصود من از این پیشنهاد یک اصلاح عبارتی بود چون عبارت این ماده اول قدری غیر مأنوس نوشته شده‌است که وزارت بهداری مجاز است بمنظور تأمین تدابیر پیشگیری و مبارزه بر ضد بیماریهای همه گیری این جمله اول یعنی فلسفه قانون هیچوقت جزءقانون نوشته نمی‌شود و بمنظور تأمین تدابیر اصلاٌ لازم نیست و پیشنهاد نمودم که نوشته شود وزارت بهداری مجاز است برای پیشگیری و مبارزه بر ضد بیماریهای همه گیری در مواقع لازمه الی آخر ماده.

وزیر بهداری - بنده قبول می‌کنم.

رئیس - رأی می‌گیریم بماده اول با این اصلاحی که شد آقایان موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم:

ماده دوم - در نقاطی که بموجب ماده یکم مایه کوبی عمومی و اجباری از طرف وزارت بهداری اعلان می‌شود عموم ساکنین مکلف هستند که مایه کوبی نمایند.

تبصره - مایه کوبی عمومی و اجباری و مجانی است و هیچگونه تحمیلی باهالی نخواهد گردید.

رئیس - آقای دشتی.

دشتی - با این لایحه طبعاٌ کسی مخالف نیست و اینجا اگر حرفی زده می‌شود فقط بعنوان تذکر است بنده در ماده اول هم اجازه گرفتم خواستم تذکر بدهم بآقای وزیر بهداری که این دستگاه بهداری ما یک دستگاه فعالی نیست که بدرد مملکت ما بخورد و این را باید بدون تعارف گفت البته این صحبت حالا جایش توی این لایحه نیست بنده هم زیاد در این بحث وارد نمی‌شوم ولی خیلی معتقد بودم که این دستگاه را تبدیل کنند بیک دستگاه فعالی که بدرد مملکت بخورد و مأمور پشت میز نشین در این وزارت خانه بدرد مردم نمی‌خورد و مأمور صحی هم نمی‌رسد و متأسفانه امروز در اینجا پشت میز نشین زیاد است و نمی‌شود خدماتی برای بهداری انجام داد و خودتان هم این را تصدیق میفرمائید اما در این ماده خواستم تذکری بدهم راجع بمایه تلقیح این مایه تلقیح که غالباٌ استعمال می‌شود مورد سوء ظن و شک مردم است که اقبال نمی‌کنند برای تلقیح و مردم مطمئن نیستند که این مایه‌ها خوبست و این تلقیح که می‌شود صحیح است و اینجا وزارت بهداری کاری که می‌کند باید اقدام کند و مطالعه کند که این مایه‌ها صحیح و تلقیح بصورت صحیح و درستی انجام بگیرد (صحیح است) گذشته از آن باید یک تبلیغ صحیحی هم بکنند برای فوائد این کار چه در رادیو چه در کنفرانسهای عمومی که باید آقایان اطباء بدهند (حالا که اطباء می‌خواهند اکثرشان وکیل بشوند اطبای خوب و جراح‌های خوب اغلب شان می‌خواهند وکیل بشوند) بیایند مردم را جمع کنند در میدان‌های عمومی در جاهای عمومی کنفرانس بهدند و مردم را تشویق کنند و آشنا کنند بامور صحی باید این اطبای جوان و فاضل ما که بدرد مملکت می‌خورند بروند تبلیغ کنند و بگویند ولی هیچکدام این کار را نمی‌کنند وزارت بهداری باید با این وسایل مردم را از این سوء ظن راحت کنند و نجات بدهند تا وقتیکه وزارت بهدرای برای تلقیح عمومی اعلان می‌کند تمام مردم با میل و رغبت بر یکدیگر پیشبگیرند و بروند خودشان و بچه‌هاشان را تلقیح کنند ابله بکوبند (صحیح است)ولی حالا مردم می‌ترسند و سوء ظن دارند و اگر نظرتان باشد یادم هست وقتیکه در کشور آفات حیوانی بروز کرده بود از طرف مؤسسه دفع آفات هر جا می‌رفتند بر ضد آفات حیوانی که تلقیح بکنند و از سیاه زخم نجاتشان بدهند مردم گاو و گوسفند خودشان را قایم می‌کردند و می‌ترسیدند و سوء ظن داشتند باید دفع این سوء ظن را کرد و مایه خوب تهیه کرد و تبلیغ کرد تا مردم تشویق بشوند (صحیح است) این یک تذکری بود که خواستم هم خدمت آقای وزیر بهداری یک چیز دیگری را هم خواستم اینجا عرض کنم و آن راجع به دارو است من شنیده‌ام نه از یکنفر بلکه از چندین نفر که مورد اعتماد وثوق هستند و آن مسئله دارو است وزارت بهداری چندی است مقداری دوا خریده و قایم کرده‌است البته این داروها در انبار می‌ماند و فاسد می‌شود بدرد مردم هم نمی‌خورد (طباطبائی - برای اینکه بقیمت گران بفروشند) نه قیمتش هم گران نیست صحبت قیمت نیست چندین نفر گفتند که محتاج شدند بدارو هائیکه در دواخانه‌های خارج نبود و از وزارت دارائی اجازه گرفتند که مؤسسه داروئی بهشان بدهند ولی بهشان نداد یکی از آقایانی که در منزل من بود این صحبت را می‌کرد یکی از آقایان خیلی محترم که چند روز قبل منزل من بود و خیلی محل اطمینان من است اظهار می‌کرد که تا بحال نتوانسته‌است آن دارو را پیدا کند (افشار - خراب هم می‌شود) بلی اگر بماند خراب هم می‌شود ما این را باید یک کاری بکنیم برایش. مضیقه برای مردم از این بدتر چه وقت است؟ واقعاٌ حالا یک مضیقه ایست (صحیح است) الآن تمام مردم احتیاج بدارو دارند و وزارت بهداری داروها را قایم کرده‌است این عمل از قبیل عمل مردمان خسیس است مردمان خسیس غالباٌ از ترس اینکه مبادا یک روزی محتاج بشود خرج نمی‌کنند و نمی‌خورند و از این جهت همیشه در احتیاج زندگانی می‌کنند ما هم حالا از ترس احتیاجی که ممکن است پیدا کنیم مصرف نمی‌کنیم خوب چه احتیاجی از حالا شدیدتر بگذارند در معرض فروش که مردم استفاده کنند ما نمی‌گوئیم می‌خواهند رویش اسپکولاسیون کنند و گرانتر بفروشند ولی برای دولت وسایل بیشتر از همه فراهم است بچند تا دواخانه مثل دواخانه سپه از روی صورتی دوا بدهند بعد هم سر ماه مطابق نسخه دکترها و اطباء ازشان رسید بگیرند علاوه بر این نظر من ده پانزده تا دواخانه هست که اینها می‌توانند اطمینان بدولت بدهند که این داروها بهمان نرخ معین که دولت معلوم می‌کند بفروشند بمردم صورت هم بدهند یا ندهند بمؤسسه داروئی سپه که بالاخره بدرد مردم بخورد الآن این مؤسسه داروئی که وزارت بهداری دارد مدیرش یک کسی است که از دارو ابداٌ اطلاع ندارد و متخصص در حقوق است آیا متخصص در حقوق می‌تواند مؤسسه داروئی را اداره کند؟ اینها یک کارهای خیلی غلطی است که نتیجه اش این است مردم در مضیقه داروئی واقع می‌شوند اخیراٌ بنده شنیده‌ام امریکائیها حاضر شده‌اند یک مقداری دارو بقیمت خیلی نازل برای کمک به مردم بفروشند البته اینها قصدشان تجارت نیست و قصدشان این است که بمردم کمک و همراهی بکنند و وزارت بهداری هم در این کار شنیده‌ام و اطلاع دارم که اقدام مؤثری نکرده‌است یا بیاید با شرکت دوا فروش‌ها یک سندیکا و شرکتی تشکیل بدهد که مردم را راحت کند و دارو در دسترس مردم بگذارند و الآن می‌شود گفت واقعاٌ مملکت دچار بحران داروئی هست و بنده می‌خواهم از این ماده هم استفاده کنم و بآقای وزیر بهداری تذکر بدهم که برای این کار چه تصمیمی اتخاذ کرده‌اند و آیا اینطور هست یا نیست و در هر حال خواهش می‌کنم سعی کنند این مسئله را زودتر حل کنند چون مسئله دارو و بهداری خیلی برای کشور اهمیت دارد و باید بهر وسیله شده احتیاجات داروئی را رفع کنند.

وزیر بهداری - اولاٌ خیال می‌کنم آن قسمتی که فرمودید در ابتدای فرمایشاتتان و بآقایان دکترها حمله فرمودیداولاٌ کارمندهای وزارت بهداری اینطور نیست که انجام وظیفه نکرده باشند اگر واقعاٌ یک کسی باشد که بد کار کرده یا انجام وظیفه نکرده باشد البته او باید معرفی شود و واقعاٌ مورد تعقیب هم قرار داده می‌شود والا انصاف نیست یک عده‌ای که زحماتی می‌کشند در بنادر و در جاهای بد آب و هوا یا حتی جاهای خوب معالجاتی می‌کنند و خود را بیک خطراتی می‌اندازند در حین معالجه چنانچه در همین معالجه تیفوس سال گذشته عده زیادی جان خودشان را در معرض خطر قرار دادند لازم است که ما این عملیات را مورد توجه و تقدیر قرار دهیم این است که خواستم عرض کنم بآقا که خوب است که اول تحقیق بفرمایند اگر دیدند کسی بوظیفه خودش رفتار نکرده‌است معرفی بکنند و ضمناٌ نسبت باشخاصی که وظیفه خودشان را انجام داده‌اند قدر دانی کنند در قسمت انتخابات هم که فرمودند بنده اطلاعی ندارم در قانون هم آقایان دکترها را منع از وکالت نکرده‌است و البته اگر کسی برخلاف قاعده اقدامی بکند آن وظیفه یک مقاماتی است که از او جلوگیری بکنند اما تذکر نسبت بدارو خیلی مفید بود و خواستم باطلاع آقا برسانم که اینجا مجلس شورای ملی قانونی وضع کرده‌است و بنگاه داروئی را هم اجازه دادند و ایجاد هم شده و راجع به توزیع دارو هم هیچگونه خستی بعمل نیامده و بنده برای شش ماهه دوم هم خواهم فرستاد برای رفع احتیاجات داروئی شهرستانها و احتیاط هم نمی‌کنم که حالا دارو حقیقتاٌ بمصرف حقیقی خودش برسد یا نرسد و برای اینکه همانطور هم که فرمودید احتکارش موضوع ندارد و باید در دسترس مردم گذاشته شود در تهران هم برای اینکه از گرانفروشی جلوگیری شود دو داروخانه ایجاد کرده‌ایم باز هم در خیال آن هستیم که ایجاد کنیم تا اینکه دارو بقیمت مناسب در دسترس مردم گذاشته شود تا اینکه رقابت ایجاد شود و نتوانند دارو را بقیمت گرانتری بفروشند و برای اینکه اشخاص نتوانند از یک نسخه هائی زیادتر از آنچه هست استفاده بکنند و باز باعث این نشود که دارو در یک جاهائی جمع و احتکار شده و بدست مردم نرسد این است که در اینجا هم تذکر داده شده که نسخه‌ها از طرف دکتر هائیکه طرف اعتماد هستند (البته همه آقایان دکترها طرف اعتماد هستند) ولی لز طرف دکتری که برای آن بیمار نسخه داده‌است دارو فروخته شود نسبت بکالا هم در موضوع لایحه دیگری تذکر فرمودند که عمده گرانی اجناس بواسطه کمی کالا است و ما اقداماتی کرده‌ایم. یک کنتژانی تهیه شده‌است که از روی آن دارو در مملکت وارد شود و رفع احتیاج بکند البته ما اقدام کرده‌ایم و باز هم خواهیم کرد و جدیت خواهد شد و بوسیله مقامات مربوطه خواهش کرده‌ایم اصرار کرده‌ایم و باز هم می‌کنیم که داروهای مورد احتیاج کشور وارد شود و همینکه وارد شد ارزانتر و بهتر بدسترس عموم اهالی گذارده شود.

رئیس - آقای هاشمی.

هاشمی - بنده در ماده اول اجازه خواستم و عرض خیلی مختصری داشتم و مرسوم هم نبوده‌است که در لایحه فنی دخالت کنم نسبت بماده دو فرمایشاتی که حضرت آقای دشتی فرمودند کاملاٌ (صحیح است) ملت ایران سالها بود ایمان به تلقیح نداشت حالا هم جاهائی است که مردم ایمان به تلقیح ندارند و حتی متأسفانه حاضر نیستند بریا یکمرتبه هم بچه خود را تلقیح کنند و اگر برای یکمرتبه هم حاضر باشند حاضر نیستند که بشنوند ممکن است که این تلقیح مکرر بشود و باید در این موضوع اقدام کرد و همان طور که فرمودند هر چه بشود تبلیغ کرد راجع بدارو هم البته باید اقدامات اساسی هم بفرمایند که دارو در دسترس همه گذارده شود موضوع مهم دیگر این است که نظافت عمومی را باید بسط کامل داد و این خودش تأثیر دارد و یکی از عیوب کار ما این است که ما همیشه صبر می‌کنیم که بیماریهای واگیر دار شیوع پیدا کند بعد سعی می‌کنیم بوسایل مختلفه جلوگیری کنیم و یک ضرر و زیانی هم می‌بریم در صورتیکه اگر ما وسایل بدوی و احتیاجات مردم را مورد توجه قرار دهیم حتماٌ از تهاجم و حمله بیماریها مصون خواهیم بود سال گذشته مردم باین اندازه ایکه امسال دچار بی لباسی هستند دچار نبودند امسال در تمام خیابانهای شهر یک مشت ژنده پوش نشسته‌اند و همینطور جانور و شپش از لباسشان در خیابان‌ها و کوچه‌ها و مجاری آب راه می‌روند و هر بچه و بزرگی که می‌رود بالاخره مصون نیست امروز جانور بدن این مرض مسری را ندارد ولی پس فردا مبدل می‌شود بانواع و اقسام امراض و شما خانه‌ها را باحتیاط این که مبادا یک خانه‌ای مرض داشته باشد آنرا اختیار می‌خواهید که ضد عفونی بکنید یک فکری هم برای این افراد ژنده پوش که در خیابانها نشسته‌اند بکنید و لباس برای این افراد درست کنید این اندازه شهر را یک پارچه کثافت فرا نگیرد این کثافت شهر تهران و سایر شهرها در تاریخ ایران شاید سابقه نداشته باشد قوانین بلدی که نباید مجاری میاه را کثیف کرد آب را کثیف آلوده نکرد کانه بکلی فراموش شده‌است باید باین موضوعها توجه کرد و برای لباس فقراء کاملاٌ فکر کرد والا با این وسایل و این قوانین امسال مادام که این است لباس فقراء و عجزه نمی‌شود جلوگیری کرد.

رئیس - آقای دشتی.

دشتی - از صحبت هائی که اینجا می‌شود بیشتر قصد این است که یک مسئله‌ای حل بشود و یک حقیقتی گفته شود که هیئت دولت بیشتر بوظایف خودش آشنا بشود والا اینجا قصد صحبت و منظره و سؤال و جواب کردن و سخن رانی و بشاخه و حواشی قضیه پرداختن نیست آن چیزیکه ما صحبت کردیم و چیزی که در درجه اقل اهمیت است این است که بطور حتم وزارت بهداری ما آنطوری که باید و شایسته یک مملکتی است که دچار مرض و بدبختی شده‌است نیست و بنده وقتی این حرف را می‌زنم راجع بدارو و دکتر هائی که می‌خواهند وکیل بشوند اولاٌ این را بطور شوخی گفتم و منظورم این بود که وزارت بهداری بطور کلی برای مملکتی که الآن دچار انواع و اقسام امراض شده‌است مبارزه بکند اعلان بکند تبلیغ بکند یک وزارت بهداری می‌خواهد که در مقابل این امراض واگیر یک اعلان جهاد بدهد و این آقایان اطباء جوان ابراز فعالیت بکنند تبلیغات بکنند آیا وزارت بهداری ما اینطور است ما نمی‌خواهیم بگوئیم که این تقصیر با شماست نه اساساٌ آید آل ما این است و حالا کارها روی فرمالیته افتاده‌است و راجع به دکترهائیکه می‌خواهند وکیل بشوند این را بطور مزاح گفتم والا اینجا ما خیلی از آقایان دکترها داریم که وکیل هستند و رفیق ما هستند و ما کمال احترام را داریم نسبت بآنها و منظور من این بود که این آقایان یک قدری بوظایف صحی خودشان عمل بکنند وبعقیده بنده بیشتر امراضی که در این مملکت پیدا می‌شود و شیوع پیدا می‌کنند برای این است که مردم آشنا بوظایف خودشان نیستند ملاحظه بفرمائید در همین قاهره که امسال من رفتم یک دستگاهی برای مبارزه با مرض تیفوس در یکجائی درست کرده بودند که واقعاٌ انسان مات و مبهوت می‌شد همه چیزش منظم همه چیزش محفوظ و صحیح و کار بقاعده می‌کردند ما چه اقدامی کرده‌ایم چند نفر هم آمدند نگاه کردند و برگشتند یا برای مبارزه با مرض تیفوئید پارسال وزارت بهداری دو نفر را فرستادند بمصر و فلسطین آنها هم رفتند و برگشتند و گزارشی هم دادند ولی تا به حال هیچ تدابیر مؤثری روی این کار نکرده‌اند و این گزارش هم کلاسه شد در پرونده‌ها بنده در فلسطین که بودم شنیدم آن کسی که نماینده تجارتی سرم‌های ضد تیفوس و تیفوئید بود می‌گفت که ما چندین مرتبه رفته‌ایم و نوشته‌ایم و تاکنون جواب مناسبی به ما نداده‌اند ما این حرف‌هایی که می‌زنیم برای مباحثه و مناظره و نشان دادن قوه نطق و بیان نیست برای این پا می‌شویم حرف می‌زنیم که اقدام بکنند عمل بکنند البته ما نمی‌گوییم وزارت بهداری به وظایف خودش عمل نمی‌کند نه وزارت بهداری‌مان هم مثل سایر وزارتخانه‌ها است البته آدم خوب دارد و آدم بد هم دارد همه اینها هست شبهه‌ای هم ندارد سایر وزارتخانه‌ها هم همین ایرادی را که ما بهداری داریم دارد پس بنابراین ما مقصدمان یک حمله و تعرض به وزارت بهداری نیست که به شخص آقای وزیر بهداری دارم که ایشان یکی از رجال برجسته و مجرب ما هستند و باید یک نکاتی به وزارت بهداری بدهند که از این حالت رکود در بیاید این اصل مقصود ما است این یکی یکی هم راجع به مسأله او است که چندین نفر دوا فروش و دواساز درجه اول آمده صحبت کرده‌اند و می‌گویند یک قسمت از دواهایی که آورده احتیاج است و در دسترس مردم نیست وزارت بهداری دارد و نمی‌دهد یکی از آنها مثلاً سرم دیفتری است که جای دیگر پیدا نمی‌شود و می‌گویند وزارت بهداری دارد بعضی از این سرم‌ها اگر بیش از ۶-۷ ما بماند خراب می‌شود و باید یک نفر متخصص سرش باشد که این داروهایی که خراب می‌شود زودتر به مصرف فروش برسانند آقای مخبر بود با آقای ملک که می‌گفتند رئیس اداره دارویی بهداری شخص تحصیل کرده و با فضلی است ولی متخصص در حقوق است این که نمی‌تواند بفهمد فلان دوا چیست یا فلان دوا زود خراب می‌شود یا دیر خراب می‌شود چطور می‌شود باید در سر این کار یک آدمی باشد که متخصص این کار باشد و بفهمد بنده من باب تذکر عرض کردم و الا برای بنده هیچ فرقی نمی‌کند خیلی ار کارهای مملکت دچار این قبیل عیب و نقص‌ها می‌باشد.

وزیر بهداری - اینجا یک سوء‌تفاهمی شده نسبت به فرمایشات آقای دشتی و بنده تصور کردم که شاید از نظر تنقیه بوده ولی حالا که خودشان این توضیح را فرمودند بنده دیگر عرضی ندارم و از این موضوع می‌گذریم برای بنگاه دارویی هم ما یک نفر فلسطین آنها هم رفتند و برگشتند و گزارشی هم دادند ولی تا به حال هیچ تدابیر مؤثری روی این کار نکرده‌اند و این گزارش هم کلاسه شد در پرونده‌ها بنده در فلسطین که بودم شنیدم آن کسی که نماینده تجارتی سرم‌های ضد تیفوس و تیفوئید بود می‌گفت که ما چندین مرتبه رفته‌ایم و نوشته‌ایم و تاکتون جواب مناسبی به ما نداده‌اند ما این حرف‌هایی که می‌زنیم برای مباحثه و مناظره و نشان دادن قوه نطق و بیان نیست برای این پا می‌شویم حرف می‌زنیم که اقدام بکنند عمل بکنند البته ما نمی‌گوییم وزارت بهداری به وظایف خودش عمل نمی‌کند نه وزارت بهداری‌مان هم مثل سایر وزارتخانه‌ها است البته آدم خوب دارد و آدم بد هم دارد همه اینها هست شبهه‌ای هم ندارد سایر وزارتخانه‌ها هم همین ایرادی را که ما بهداری داریم دارد پس بنابر این ما مقصدمان یک حمله و تعرض به وزارت بهداری نیست که به شخص آقای وزیر بهداری دارم که ایشان یکی از رجال برجسته و مجرب ما هستند و باید یک نکاتی به وزارت بهداری بدهند که از این حالت رکود در بیاید این اصل مقصود ما است این یکی یکی هم راجع به مسأله او است که چندین نفر دوا فروش و دواساز درجه اول آمده صحبت کرده‌اند و می‌گویند یک قسمت از دواهایی که آورده احتیاج است و در دسترس مردم نیست وزارت بهداری دارد و نمی‌دهد یکی از آنها مثلاً سرم دیفتری است که جای دیگر پیدا نمی‌شود و می‌گویند وزارت بهداری دارد بعضی از این سرم‌ها اگر بیش از ۶-۷ ما بماند خراب می‌شود و باید یک نفر متخصص سرش باشد که این داروهایی که خراب می‌شود زودتر به مصرف فروش برسانند آقای مخبر بود با آقای ملک که می‌گفتند رئیس اداره دارویی بهداری شخص تحصیل کرده و با فضلی است ولی متخصص در حقوق است این که نمی‌تواند بفهمد فلان دوا چیست یا فلان دوا زود خراب می‌شود یا دیر خراب می‌شود چطور می‌شود باید در سر این کار یک آدمی باشد که متخصص این کار باشد و بفهمد بنده من باب تذکر عرض کردم و الا برای بنده هیچ فرقی نمی‌کند خیلی ار کارهای مملکت دچار این قبیل عیب و نقص‌ها می‌باشد.

وزیر بهداری - اینجا یک سوء‌تفاهمی شده نسبت به فرمایشات آقای دشتی و بنده تصور کردم که شاید از نظر تنقیه بوده ولی حالا که خودشان این توضیح را فرمودند بنده دیگر عرضی ندارم و از این موضوع می‌گذریم برای بنگاه دارویی هم ما یک نفر متخصص از آمریکا خواسته‌ایم و اخیراً به ما معرفی کرده‌اند و مشغول مذاکره هستیم برای این که دادن دارو را موکول به این کرده‌اند که بنگاه دارو کنترلی داشته باشد برای این کار هم متخصص خواسته‌ایم که عنقریب وارد خواهد شد داروهایی را هم که عرض کردم احتکار نشده و یک عده سرم‌های دیفتری هم بود که اخیراً وارد شده بود دستور داده شد که آن را در دسترس مردم بگذارند یک قسمت را هم تجار وارد کرده بودند که همه بین مردم و کسانی که احتیاج دارند تقسیم خواهد شد.

جمعی از نمایندگان - مذاکرات کافی است.

رئیس - موافقین با ماده دوم برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده سوم:

ماده سوم - متخلفین از این قانون طبق ماده ۲۲ قانون طرز جلوگیری از بیماری‌های آمیزشی و واگیر مصوب خرداد ۱۳۲۰ مورد تعقیب و مجازات خواهند شد.

رئیس - موافقین با ماده سوم برخیزند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده چهارم:

ماده ۴ - آیین‌نامه اجرای این قانون از طرف وزارت بهداری تدوین و پس از تصویب هیئت وزیران به موقع اجرا گذارده می‌شود.

رئیس - موافقین با ماده چهارم برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. رأی گرفته می‌شود به مجموع مواد اربعه این قانون موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.

- موقع و دستور جلسه آتیه - ختم جلسه

۶ - موقع و دستور جلسه آتیه ختم جلسه

رئیس - جلسه آتیه روز پنجشنبه ۷ مهرماه سه ساعت قبل از ظهر چون روز سه‌شنبه کمیسیون دارایی گرفتاری دارد روز پنجشنبه جلسه می‌شود. (صحیح است)

دشتی - دستور را هم خواهش می‌کنم معین فرمایید.

رئیس - چشم ... دستور هم لایحه واگذاری حقابه رودخانه حصار و معجن به رعایای دوغ آباد، لایحه اصلاح ماده شش صندوق پس‌انداز ملی تبصره ماده ۱۰ قانون کارشناس

(مجلس یک ساعت بعد از ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری

قانون‌های تصویب شده

قانون مایه کوبی عمومی و اجباری

ماده یکم - وزارت بهداری مجاز است برای پیش گیری و مبارزه بر ضد امراض همه گیر در مواقع لازمه و نقاطیکه مقتضی بداند مایه کوبی عمومی و اجباری را اعلان نماید. و همچنین وزارت بهداری مجاز است در مواقع شیوع بیماریهای واگیرو همه گیر مبتلایان را اجباراٌ منفرد و در بیمارستانهای مربوطه بستری و تحت معالجه قرار دهد و نیز وزارت بهداری مجاز است منازل بیماران فوق را مطابق اصول فنی ضد عفونی نموده و صاحبان منازل باید با مأمورین بهداری در این باب مساعدت و همکاری نمایند

ماده دوم - در نقاطی که بموجب ماده یکم مایه کوبی عمومی و اجباری از طرف وزارت بهداری اعلان می‌شود عموم ساکنین مکلف هستندمایه کوبی نمایند.

تبصره – مایه کوبی عمومی و اجباری مجانی است و هیچگونه تحمیلی باهالی نخواهد گردید

ماده سوم – متخلفین از این قانون طبق ماده ۲۲ قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و واگیر مصوب خرداد ۱۳۲۰ مورد تعقیب و مجازات خواهند بود.

ماده چهارم – آیین نامه اجرای این قانون از طرف وزارت بهداری تدوین و پس از تصویب هیئت وزیران بموقع اجرا گذارده می‌شود.

این قانون که مشتمل بر چهار ماده‌است در جلسه سیم مهر ماه یکهزار و سیصدو بیست و دو بتصویب مجلس شورای ملی رسید.

رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری

قانون راجع به تفسیر تبصره چهار ماده ۶۵ قانون اصلاح قانون نظام وظیفه

ماده واحده – تبصره چهار ماده ۶۵ قانون نظام وظیفه بشرح زیر تفسیر می‌شود:

منظور از احتساب مدت خدمت زیر پرچم مشمولین تبصره (۶۵) قانون اصلاح قانون نظام وظیفه مصوب اسفند ۱۳۲۱ این بوده‌است که با احتساب تمام یا قسمتی از مدت خدمت زیر پرچم مشمولین نامبرده که در تاریخ تصویب یا اجرای آن قانون کارمند رسمی و مشغول خدمت دولت بوده‌اند جرو مدت توقف در پایه حکم اعطای ترفیع از تاریخی که مدت قانونی توقف در پایه بسر رسیده صادر شود و کسانیکه در سال ۱۳۲۲ در اثر اجرای تبصره نامبرده در صورت کفایت مدت قانونی توقف بدو ترفیع ذیحق باشند خواه هر دو ترفیع طبق مفاد تبصره و خواه یکی از آنها با طی تشریفات مقرره بوده باشد بهر دو ترفیع که احراز دو پایه بالاتر است از تاریخ استحقاق (ولو قبل از تاریخ صدور حکم) نایل می‌شوند و در سال ۱۳۲۲ و بعدها در هر صورت ترفیع پایه منوط بطی تشریفات قانونی و مقررات مربوطه خواهد بود. کارمندانی که طبق مفاد تبصره تاریخ استحقاقشان بترفیع پایه قبل از فروردین ۱۳۲۲ بوده و حکم آن صادر شده یا بشود تفاوت حقوق ترفیع را از اول فروردین ۱۳۲۲ ببعد دریافت خواهد نمود نظر باینکه مدت خدمت زیر پرچم کارمندانی که قبل از شروع انجام خدمت زیر پرچم در خدمت دولت بوده‌اند طبق مفاد تبصره (۲) ماده ۵ قانون نظام وظیفه عمومی مصوب ۲۹ خرداد ۱۳۱۷ بالطبع جزو خدمت رسمی محسوب بوده و هست و برای این امر پرداخت کسور تقاعد ضرورتی نداشته وبر فرض دریافت باید استرداد شود. پرداخت کسور تقاعد بابت مدت خدمت زیر پرچم یک جا یا باقساط بر عهده کسانی خواهد بود که خدمت زیر پرچم خود را پیش از ورود بخدمت انجام داده‌اند.

این قانون که مشتمل بر یک ماده‌است در جلسه بیست و هفتم شهریور ماه یکهزارو سیصدو بیست و دو بتصویب مجلس شورای ملی رسید.

رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری