مذاکرات مجلس شورای ملی ۳ دی ۱۳۰۸ نشست ۸۹

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هفتم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری هفتم

قوانین بنیان ایران نوین
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هفتم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۳ دی ۱۳۰۸ نشست ۸۹

مذاکرات مجلس شورای ملی ۳ دی ۱۳۰۸ نشست ۸۹

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۷

جلسه: ۸۹

صورت‌مشروح مجلس روز سه‌شنبه ۳ دی‌ماه ۱۳۰۸ مطابق ۲۲ رجب ۱۳۴۸

فهرست مذاکرات:

۱- تصویب صورت مجلس

۲- تصویب پنج فقره مرخصی

۳- شور اول عهدنامه ایران وحجاز

۴- شورو تصویب اعتبار دفع ملخ

۵- تقدیم دو فقره لایحه از طرف معاون وزارت مالیه

۶-شور و تصویب لایحه اجازه انتقال عواید مخصوص به تأسیس کارخانه کاغذسازی به خزانه دولت

۷- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه

(مجلس یک ساعت و نیم قبل از ظهر به ریاست آقای دادگر تشکیل گردید)

۱- تصویب صورت مجلس

(صورت‌مجلس روز یکشنبه ۱ دی‌ماه را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند)

اسامی غایبین که ضمن صورت مجلس خوانده شده است.

غایبین با اجازه

آقایان: نجومی - عبدالحسین خان دیبا - محمودرضا - دشتی - مسعود - بیات ماکویی - عدل - لرستانی - ناصری - ملک مدنی - طباطبایی وکیلی - ارباب کیخسرو - تیمورتاش

غایبین بی‌اجازه

آقایان: امیر ابراهیمی - میرزا حسن خان وثوق - سید کاظم یزدی - شریعت‌زاده - آصف - اعظم - دبستانی - قوام - حاج رحیم آقا - میرزا ابوالفضل - حاج حسین آقا مهدوی - شیخ علی مدرس - حاج حسن آقا ملک - حاج غلامحسین ملک

دیر آمده بااجازه

آقای: دهستانی

دیر آمده بی‌اجازه

آقای: مسعودی

رئیس- آقای آقاسیدیعقوب‏

آقاسیدیعقوب- قبل از دستور

رئیس- آقای فیروزآبادی‏

فیروزآبادی- قبل از دستور

رئیس- آقای حیدری‏

حیدری- آقای دهستانی را غایب بی‌اجازه نوشته‌اند در صورتی که بنده اطلاع دارم که ایشان اجازه خواسته بودند.

رئیس- با اجازه نوشته‌اند (حیدری- بسیار خوب)

در صورت‌مجلس نظری نیست؟

(نمایندگان- خیر)

رئیس- صورت‌مجلس تصویب شد

۲- تصویب پنج فقره مرخصی

رئیس- چند فقره مرخصی از کمیسیون عرایض و مرخصی رسیده است قرائت می‌شود:

۱- مرخصی آقای رفیع

نماینده محترم آقای رفیع برای لزوم مسافرتی از دهم دی ماه یک ماه تقاضای مرخصی فرموده‌اند کمیسیون با تقاضای ایشان موافق اینک خبر آن را تقدیم می‌دارد.

رئیس- آقای کازرونی

کازرونی- بنده عرضی ندارم.

رئیس- آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی- بنده از آن جایی که می‌دانم آقای رفیع در مسافرت‌هایشان یقیناً بیشتر از بودن در مجلس به درد مملکت و ملت می‌خورند از این جهت مخالفتی ندارم ولی مخالفتم از این حیث است که میل دارم ایشان پیشقدم بشوند در این مرخصی‌هایی که از امروز به بعد می‌خواهد بیاید و یک مقدار از حقوقشان را تخصیص به فقرای این شهر بدهند که لااقل یک خاکه ذغالی برای خود تهیه کنند این را هم عرض کنم هرچند می‌دانم ایشان در مجلس ندهند در خارج می‌دهند اما میل داشتم که در مجلس علناً داده شود که دیگران هم تأسی بکنند و این سرمشق به جهت دیگران شود که در این زمستان لااقل یک عده از فقرا از این مرخصی‌های ما استفاده کنند.

زوار (مخبر کمیسیون عرایض و مرخصی)- یکی از وظایف وجدانی نماینده گردش در اطراف مملکت و مشاهده وضعیات روحیه آن مملکت است تا اطلاعاتش کامل شده بتواند در روی آن اصل یک خدمات مهمی به مملکت بکند و بر روی این اصل هم هست که نماینده محترم آقای رفیع خدمات شایان نسبت به ملت کرده و می‌کنند بنابراین کمیسیو روی این اصلی که مسافرتی برای ایشان پیش آمده است و حقیقت می‌توان گفت که خدمت مهمی است نسبت به مملکت از این جهت با مرخصی ایشان موافقت کرده و این خبر را تقدیم نمودند.

رئیس- موافقین با مرخصی آقای رفیع قیام فرمایند.

(اکثر نمایندگان برخاستند)

رئیس- تصویب شد خبر دیگر راجع به آقای ارکانی.

۲- مرخصی آقای ارکانی

آقای ارکانی نماینده محترم برای رسیدگی به امور موکلین خود تقاضای چهل روز مرخصی از تاریخ حرکت نموده کمیسیون با مرخصی نماینده محترم موافقت نموده و اینک خبر آن تقدیم می‌شود.

رئیس- آقای کازرونی

کازرونی- موافقم.

رئیس- آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی- بنده با همان نظریه تا آخر هرچه مرخصی بیاید مخالفت می‌کنم تا انشاءالله زمانی بشود که مرخصی خواهان یک قدری از حقوقشان را به جهت فقرا اختصاص بدهند والّا بنده با این مخالفتم باقی هستم و راضی هم نمی‌شوم که ایشان مرخصی بگیرند و بروند و هیچ مقدار از حقوقشان را به جهت فقرا تخصیص ندهند. شاید آقایان بفرمایند که این حقی است از برای وکلا و مجلس دیگر به جهت خاکه ذغال فقرا تأسیس نشده بنده می‌گویم بلی مجلس به جهت خاکه ذغال فقرا تأسیس شده چون مجلس به جهت رسیدگی به حال ملت است. چون محلی نقداً به جهت فقرا در این مملکت نداریم باید در این زمستانی آنها را حفظ بکنند. به این جهت بنده با هر مرخصی که مخالف این عقیده‌ام باشد مخالفت می‌کنم.

مخبر- مخالفت نماینده محترم به طور جمعی است. در

هر مرخصی این مخالفت را می‌فرمایند ولی در خبر مخصوصاً قید شده است که آقای ارکانی برای رسیدگی به امور موکلین خودشان می‌روند البته اگر برای تفریح می‌رفتند کمیسیون حاضر نبود با مرخصی ایشان موافقت کند چون برای امور محلی تشریف می‌برند و تجربه هم حاصل شده است که ایشان هر وقت مسافرت می‌کنند برای امور محلی بوده است روی این اصل هم خبر کمیسیون تقدیم شده است.

رئیس- موافقین با مرخصی آقای ارکانی قیام فرمایند.

(اکثریت قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد خبر دیگر

۳- مرخصی شاهزاده غلامحسین میرزا

آقای غلامحسین میرزا مسعود نماینده محترم تقاضای چهل و پنج روز مرخصی از چهارم مهرماه نموده‌اند و مقرری بیست روز آن را توسط کمیسیون عرایض و مرخصی اختصاص به مصرف فقرا داده‌اند کمیسیون با تصویب مرخصی ایشان موافق و اینک خبر آن را تقدیم می‌دارد.

رئیس- آقای فیروزآبادی که با این مرخصی موافقند؟

فیروزآبادی- هم مخالفم و هم موافق (خنده نمایندگان) موافقم در آن مقداری که تخصیص به فقرا داده‌اند و خیلی تشکر می‌کنم از ایشان و اظهار امتنان هم می‌کنم و امیدوارم که بنده هم این عقیده را پیدا کنم در مورد مرخصی خودم اما راجع به آن بیست و پنج روز دیگرش مخالفم به حمدالله حضرت والا که محتاج به این چیزها نیستند خوب بود که این زمستانی تمامش را تخصیص می‌دادند حالا بعضی دیگر شاید محتاج باشند ولی حضرت والا چون محتاج نبودند بنده مخالفم که چرا تمامش را تخصیص ندادند. از این جهت مخالفم.

رئیس- موافقین با مرخصی آقای غلامحسین میرزا مسعود قیام فرمایند.

(اغلب برخاستند)

رئیس- تصویب شد. خبر دیگر

۴- مرخصی آقای اعتبار

نماینده محترم آقای اعتبار از تاریخ هفتم دی ماه تقاضای یک ماه مرخصی کرده کمیسیون با تقاضای ایشان موافق اینک خبر آن را تقدیم می‌دارد.

رئیس- آقای وثوق

آقاسیدمرتضی وثوق- بنده موافقم.

رئیس- آقای کازرونی

کازرونی- عرضی ندارم.

رئیس- آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی- بنده از آن جایی که نمی‌خواهم مجلس ما اعتبار نداشته باشد و می‌خواهم اعتبار داشته باشد با این مرخصی مخالفم برای این که ایشان می‌خواهند هم اعتبار صوری را از مجلس ببرند و هم اعتبار معنوی را باید که ایشان لااقل نصف حقوقشان را تخصیص بدهند به فقرا همه‌اش را می‌خواهند ببرند بنده مخالفم.

رئیس- موافقین قیام فرمایند.

(اغلب قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد. خبر دیگر

۵- مرخصی آقای ملک‌آرایی

نماینده محترم آقای ملک آرایی برای لزوم مسافرتی از هفتم دی ماه ۱۳۰۸ تقاضای یک ماه مرخصی نمودند کمیسیون با تقاضای ایشان موافق اینک خبر آن را تقدیم می‌شود.

رئیس- آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی- والله بنده خودم هم خجالت می‌کشم بیشتر از این پا شوم اما آقایان هم خوب است یک قدری مثل من خجالت بکشند (دیوان‌بیگی- چرا آقا؟) خوب است یک مقداری از حقوقشان را لااقل تخصیص بدهند که انشاءالله اسباب این بشود که دو تا دو تا در هفته نمی‌ریم صدقه باشد ضروری ندارد که یک قدری حقوقشان را تخصیص می‌دادند به فقرا که بنده هم زبانم بسته شود.

مخبر ـ عبارت خجالت یکقدری زننده بود از نماینده محترم خواهش می‌کنم که این عبارت را اصلاح کنند (فیروزآبادی ـ چشم) چون به تجربه رسیده است که آقای ملک آرائی نماینده محترم همیشه مسافرتهائی که کرده‌اند برای خدمت به مملکت بوده و از این نقطه نظر (مکرر به آقا عرض کرده‌ام) باز هم عرض می‌کنم که همیشه کمیسیون عرایض حسن نیت آقا را منظور داشته ما هم بالاخره مایل هستیم که به فقرا هم چیزی داده شود ولی وقتی که نظامنامه اجازه می‌دهد که این قبیل چیزها را کمیسیون تصویب کند بر روی اصل است که تصویب کرده

رئیس ـ موافقین با مرخصی آقای ملک آرائی قیام فرمایند (اکثر نمایندگان قیام نمودند) تصویب شد

{۳- شور اول عهدنامه ایران وحجاز}

رئیس ـعهدنامه حجاز و دولت ایران شور اول خبر کمیسیون امور خارجه قرائت می‌شود:

خبر از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی:

کمیسیون امور خارجه بمجلس عدیده عهدنامه مودت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت حجاز و نجد و ملحقات آن را مطرح شور قرار داده و با انعقاد عهدنامه مزبور کمال موافقت نموده و ماده واحده ذیل را برای تصویب به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

ماده واحده ـ مجلس شورای ملی عهدنامه مودت را که شامل ۱۳۰۸ بین دولتین ایران و حجاز و نجد و ملحقات آن امضا، شده و تصویب و اجازه مبادله نسخ صحه شده آنرا بدولت می‌دهد

رئیس ـ مذاکره در کلیات است. درکلیات اعتراضی نرسیده است رأی می‌گیریم بورود در مواد موافقین قیام فرمایند.

(اکثر قیام نمودند)

رئیس ـ تصویب شد. در ماده اول اعتراضی نرسیده است…

آقا سید یعقوب ـ مواد را بخوانند عرض دارم

دشتی ـ باید کتبی نظر خودتان را بدهید

رئیس ـ در ماده دوم اعتراضی نرسیده است، در ماده سوم اعتراضی نرسیده است در ماده چهارم و پنجم هم اعتراضی نرسیده است رأی می‌گیریم بورود در شور دوم موافقین قیام فرمایند (عده زیادی قیام نمودند) تصویب شد.

{۴ شورو تصویب اعتبار دفع ملخ}

رئیس ـ لایحه دولت راجع به اعطا، اعتبار برای دفع ملخ قرائت می‌شود:

ساحت محترم مجلس شورای ملی

چون مطابق راپرتهای واصله از بعضی نقاط از قبیل کرمان و فارس و یزد و خراسان از حالا ملخ دیده می‌شود که شروع بخوردن سبز محصول نموده و برای مبادله فوری و دفع آن بایستی سریعا‎ً شروع به اقدام نمود و نظر به اینکه از محل مازاد عایدات جاری ۱۳۰۸ مملکتی علاوه برآن چه برطبق قانون مورخه دوم خرداد ۱۳۰۸ برای دفع ملخ تصویب و مصرف شده ممکن نیست اعتبار دیگری تخصیص داد و از طرفی تعویق در اقدام سریع مستلزم خسارت دولت و اهالی مملکت خواهد بود لهذا ماده واحده ذیل را پیشنهاد نموده و تصویب آنرا با قید دو فوریت تقاضا می‌نماید.

ماده واحده ـ بوزارت مالیه اجازه داده می‌شود که از محل اضافه عایدات ۱۳۰۸ مالیات را نسبت بوصولی سال ۱۳۰۶ مالیات راه معادن مبلغ یکصدو نه هزار تومان برای مخارج دفع ملخ مطابق درخواست وزارت فوائد عامه پرداخت و مصرف نماید.

رئیس ـ تقاضای دو فوریت شده ولی چون لایحه

بودجه ایست یک فوریت کافی است. فوریت مطرح است. آقای آقا سید یعقوب

آقا سیدیعقوب ـ در این موضوع چون بنده یک اطلاعات جدیدی از شیراز دارم که ملخ در طرف اصطهبانات آمده است بنده با فوریتش مخالفت نمی‌کنم ولی درماده اش توضیحاتی از آقای معاون می‌خواهم که بعد عرض می‌کنم.

رئیس ـ آقای دکتر طاهری.

دکترطاهری ـ موافقم.

رئیس ـ آقای مؤید احمدی.

مؤید احمدی ـ موافقم.

رئیس ـ آقای فیروزآبادی.

فیروزآبادی ـ بنده اولا نمی‌فهمم این معنی را که ملخ در بعضی جاها حالابروز کرده است. ملخ یک حیوانی است که از سرما بقدری عاجز است که در میزان که این جا رسید از اواسط میزان تا آخر میزان که این جا هوا گرم است از آن نسیم صبح ملخ‌ها تلف می‌شوند در اول عقرب بکلی ملخ پیدا نمی‌شود در نقاط دیگر می‌گویند ملخ پیدا شده بنده نمی‌فهمم چطور شده است در این موقع سال در گرمسیرات هم که منتهی یک ماه تفاوت هوا با این جا داشته باشد ملخ پیدا شده است. بنده عقیده ندارم که حالا ملخ بروز کرده باشد تقریباً مثل محال میدانم که در ایران حتی در گرمسیراتش هم حالا ملخ پیدا شود بجهت اینکه عرض کردم ملخ در آخر میزان تقریباً این‌جاها پیدا نمی‌شود و باقی نمی‌ماند ما خودمان زراعت کاریم هر سالی که ملخ خوارکی می‌شود باید در میزان کاشت زیرا که در آنوقت ملخ بکلی مرده و تمام شده حالا می‌گویند خیر ملخ بروز کرده شاید محسوسات غیر از چیزی است که بنده عرض می‌کنم شاید این طریق باشد پس امیدوارم حالا که ملخ بروز کرده است این پولی که داده می‌شود دقت داشته باشد دولت که واقعاً بمصرف خودش برسد در مملکت ما صد و هشت هزار تومان خیلی پول است کم نیست امر جزئی نیست بجهت اینکه با این پول می‌توانیم یک کارخانه سنطونین سازی بیاوریم که بدرد مملکت‌ها بخورد این را اگر باسم ملخ بدهیم و ملخی گرفته نشود و از بین برود این بعقیده بنده خوب چرا؟ برای اینکه بنده میدانم که این سرمائی که امسال کرده است اگر تا چهار انگشت روی زمین را یخ ببندد تمام کبسولهای ملخ در زیر زمین دیگر نمی‌ماند یک امعان نظری و یک رسیدگی در این کار بکنند که لااقل تفریط نشود این پول و این صد و هشت هزار اشخاص فقیری گرفته می‌شود یک دقتی بشود که بمصرف خودش برسد آن دفعه که می‌خواستند ملخ بگیرند باسم گرفتن ملخ در دهات اشخاص را می‌بردند و از صبح تا شام یا بآنها چیزی نمی‌دادند یا چیز خیلی کمی می‌دادند باید دولت یک کاری بکند که آن طریق نشود و ظلم هم باهالی دهات نشود.

رئیس ـ آقای دکتر طاهری.

دکتر طاهری ـ عرض می‌شود فرمایشات آقای فیروز آبادی مخالفت نبود فقط انکار این بود که ملخ آمده باشد این البته بر طبق را پر نهائی است که از طرف امناء مالیه و سایر رؤسای ادارات هر محلی در نتیجة امری که از طرف دولت شد برای جلوگیری از بروز این آفت تحقیقاتی کردند و تفتیشاتی کرده‌اند و را پر نهائی داده‌اند که ملخ در بعضی جاها که هوایش مساعد بوده بروز کرده و تخم ریزی کرده و اگر از این آفت جلوگیری نشود در سال آتیه که موقع برداشت محصول است یک

ضرر فوق‌العاده برای تمام مملکت دارد نه فقط برای جاهائی که ملخ است بلکه برای تمام مملکت است و سعی که لازم است برای دفع ملخ بشود موقعش حالا است یعنی وقتی کهه هنوز نمی‌تواند پرواز کند اگر مسامحه بشود بعد از آن دیگر جلوگیری ممکن نیست و این که بشود بعد از آن دیگر جلوگیری ممکن نیست و این که فرمودید خوب است وزارت مالیه سعی کند که این وجه درست بمصرف برسد. البته همه ما موافق هستیم و مجلس موافق است که اقدامی که می‌شود از طرف دولت بطور بیهوده این پول خرج نشود همه ما موافق هستیم ولی گمان نمی‌کنم کسی با این لایحه که انفع لوایح است مخافتی داشته باشد (صحیح است) بعضی از نمایندگان ـ کافی است مذاکرات.

کازرونی ـ بنده مخالفم با کفایت مذاکرات.

رئیس ـ موافقین با فوریت قیام فرمایند

(اغلب قیام نمودند)

رئیس ـ تصویب شد. مادة واحده مطرح است

(بشرح سابق خوانده شد)

رئیس ـ آقای مؤید احمدی

مؤید احمدی ـ موافقم

رئیس ـ آقای روحی

روحی ـ موافقم

رئیس ـ آقای اعتبار موافقید؟

اعتبار ـ خیر مخالفم.

رئیس ـ بفرمائید

اعتبارـ بنده مخالفتم از نقطة نظر عمل است و می‌خواهم در تحت عنوان مخالفت این عرایض را عرض کرده باشم برای موضوع ملخ در سنة ماضیه یک مبلغی از مجلس گذشته ولی در عمل بالاخره ما نفهمیدیم چه بود و چه کردند در ولایات که می‌گذشتیم بنده می‌دیدم یک مدتی مامورین مالیه عمل می‌کردند یک مدتی مامورین وزارت داخله عمل می‌کردند یک عده از رعایا را می‌بردند و یک عملیاتی می‌کردند که بعقیدة بنده هیچکدام خودشان نمی‌توانستند پیش‌بینی بکنند که این عمل آیا منتج نتیجة هست یا نه روی افکار اشخاص هر روزی عمل می‌کردند یکی فکر می‌کرد این طور عمل کنیم بهتر است یکی دیگر جور دیگر و روی یک دستور مخصوص رأی می‌داد که بالاخره روی یک عملیات فنی نبود و یک مأمورین فنی برای اینکار معین نشده بود باین جهت بعقیده بنده مبلغی که پارسال مجلس تصویب کرد شاید یک پول سیاه برای مملکت فایده نداشت و حالا هم ما داریم یک صدونه هزار تومان دیگر تصویب می‌کنیم اگر وضعیت آن جوریست که هر کس روی فکر خودش در ولایت عمل کند غیر از این که یک مدتی هم وقت رعیت را بگیرد و رعیت را از کار بیکار کند فایدة دیگری ندارد ولی اگر چنانچه دولت، وزارت فوائد عامه، وزارت مالیه یک دستوراتی واقعاً در نظر گرفته‌اند که با یک ترتیبی این عمل بشود که نتیجه بگیریم بعقیدة بنده این اعتبار خیلی مفید است و این مبلغ هم خیلی کم است اگر ما منظورمان واقعاً جلوگیری و دفع ملخ باشد این مبلغ کفایت نخواهد کرد مگر با یک ترتیبی که امیدواریم موفق بشوند این بود که بنده می‌خواستم یک توضیحاتی از طرف دولت داده شود که با چه ترتیب می‌خواهند این عمل را بکنند.

معاون وزار عالیه ـ (آقای سیاح) برای دفع ملخ البته چندین ترتیب در نظر گرفته شده است پارسال موقعی اعتبار خواسته شد که ملخ آمده بود و ناچار بودند بهر وسیله که باشد جلوگیری کنند ولی امسال بموقع اجازه خواسته شده است برای این که می‌خواهند توسط مأمورین فنی و باسمهائی که از خارج وارد کرده‌اند جلوگیری کنند.

رئیس ـ آقای فیروز آبادی

فیروز آبادی ـ عرض کنم. یک موضوعی را که فرمودند که با این سمهائی که وارد شده است دفع ملخ می‌کنند بنده خواستم دولت را متوجه کنم که این سم‌ها در سال گذشته خیلی ضرر بمردم زد غالباً می‌ریختند توی بیابانها توی کلش‌ها و این حیوانات می‌رفتند و می‌خوردند و تلف می‌شدند این را اولا دولت باید خیلی متوجه باشد که مثل سال گذشته دو مرتبه یک ضرر فوق‌العاده به رعایای بیچاره وارد نیاید که ملخهاشان دفع نشد و گاو و گوسفندهاشان غالباً مرد این را باید متوجه باشند و این که فرمودند که باسم دفع می‌شود اولا ملخ حالا هیچ بروز نکرده تقریباً نزدیک عید یا بعضی گرمسیرات یک ماه به عید مانده اوایلش محتاج بسم نیست نظرشان را تنها به سم نباید بیندازند اوایل ملخهائی هستند که خیلی کوچکند و ممکن است گودال بکنند و ببرند آنها را در گودال جمع کنند و در گودال بریزند از اول دستور سم نباید داده شود چون اول خوراکی نیستند و سم برای آنها فایده ندارد اول باید بوسیلة جمع کنند و روی آن گودال خاک بریزند بعد که بزرگ شدند و خوراکی شدند متفرق و متشتت شدند آنوقت سم نتیجه دارد ولی با آن ملاحظه که عرض کردم که قسمی سم را استعمال کنند که عوض ملخ گاو و گوسفند مردیم تلف نشود و آن جا‌ها که بنده عرض کردم انشاء‌الله دقت شود دقت شود و در خرجش هم امیدوارم این دفعه دقت شود بجهت اینکه رئیس فوائد عامه در مخارج بلدیه‌اش دیدیم خیلی ملاحظه می‌کرد و تقریط در کارش نبود هر چند بنده یک گلة دارم که بعضی مساجد را خراب کردند و ساختند ولی بعضی را نساختند امیدوارم آن بعضی مساجد را هم بسازند بنده باز هم تکرار می‌کنم که آقای وزیر مالیه و وزیر فوائد عامه دقت کنند که حالا که بناشد بمصرف جمع کردن ملخ برسد و بمصرف خریدن سم و مردن گاو و گوسفند مردم نرسد.

معاون وزارت مالیه‌ـ چون این عمل در تحت نظر مأمورین فنی می‌شود و آنها اقدام می‌کنند تمام این فکرها را کرده‌اند و از این منظور جلوگیری خواهد شد.

رئیس‌ـ آقای ضیاء

ضیاءـ موافقم.

رئیس‌ـ پس نوبت آقا نیست. آقای افسر

افسرـ موافقم

رئیس‌ـ آقای آقا سید یعقوب

آقا سید یعقوب‌ـ نظر موافقت من در اینموضوع (یکنفر از نمایندگان‌ـ مخالف) مسلم است بنده که از اهل فارس هستم و دولت این لایحه را آورده است برای دفع آفت ملخ آنوقت بنده مخالفت نمی‌کنم نه همچو چیزی نیست از کور گفتند چه می‌خواهی گفت دو چشم روشن از خدا می‌خواهم و بیش از این امیدوارم که دولت متوجه زراعت و فلاحت خودمان و هم نظر داشته باشیم بمصارف و مخارجی که دولت می‌کند بعضی از مصارف و مخارجی که دولت می‌کند بعضی مصارف که دولت می‌کند مأمورین مسؤلی دارد و یک ادارات مرتبی دارد و در تحت نظر آن ادارات و ‎آن مسؤلیت منظم تا اندازة می‌شود اطمینان کرد لکن در این مسئله در سابق هم که وزیر مالیه سابق یک لایحة در این جا آورد و نظر ما و نظر مجلس این بود که در واقع یک عملیاتی بشود و یک تعلیماتی نسبت بمردم بشود که بزارع و رنجبر بفهمانند و آنها را برای رفع این آفت مطلع کنند که آنها قیام کنند و آنها را پر و پاکاند کنیم که حرکت کنند و عمل کنند که یک قیام ملی از برای دفع این آفت بشود نه این که این یک پولی بشود از برای مأمورین که نصفش

را بریزند توی جیبشان نظر ما باین بود که تعلیماتی از طرف دولت بشود و مساعدتهائی بشود که مردم تشویق شوند و بروند کار کنند آنچه که ما اطلاع داریم (شاید اطلاعات ما کافی نباشد و غیر واقعی باشد چون ماهیت تفتیشه که نداریم دولت اطلاعاتش بهتر است) شاید از صدهزارتومان چهل یا چهل و پنجهزار تومان رابیشتر بمصرف رسانده‌اند و اگر جائی هم اقدام شده باشد خود مردم بطوع و رغبت و بناشتیاقی که برای دفع این آفت داشتند اقدام کردند که این آفت از رعایت برداشته شود این است در این مسئله بنده می‌خواستم معاون محترم وزارت مالیه متوجه باشند ما که این قدر نظر تقلیل داریم یعنی نظر صرفه جوئی داریم و می‌خواهیم که پول دولت هباء نشود و از بین نرود و مخارج هم تحت کنترل در بیاید باید دولت هم رعایت کند آلان بنده با این عرایضم رای هم خواهم داد بعلیت این که به مصرف صحیحی می‌رسد اما در مقام عمل باید سعی کنند که یک کار اساسی بشود یعنی چه یعنی نمی‌شود که هرسال دولت صدهزارتومان یا صدوبیست هزارتومان یا دویست هزار تومان اعتبار بگیرد و از برای ملخ طرف جنوب یا از برای ملخ طرف شرق باید این مسئله را اساسی کرد و یک تاسیساتی دولت ایجاد کند و ایجاد یک موسسه بکند که اصل آن برداشته شود و در تحت نظر آن موسسه این کار بشود و آن موسسه مامور از برای آن باشد نه اینکه هر سال بیایند یک پولی بگیرند یک پرو پا کاندی یک تبلیغاتی بشود و ان موسسه مامور از برای آن باشد نه اینکه هرسال بیایند یک پولی بگیرند یک پروپا کاندید یک تبلیغاتی بشود یک تفریطهائی بشود آنوقت سال دیگر باصطلاح ما شیرازی‌ها کرم لخ و به اصطلاح شما پور ملخ باقی باشد و این مثل پولی است که مادر دریا بریزیم و هیچ کار اساسی نمی‌شود بنده پیشنهاد میکن یعتی دعوت می‌کنم دولت را که این پول را به یک ترتیب دیگری خرج بکنند تاسیس موسسه بکنند همینجوری که در مملکت شوروی کردند همینجوری که در ممالک افریقا و در جاهای دیگر کردند یک موسسه که دارای معلم است دارای اجزاء‌است دارای مبادی است که هر وقت ابن بلاء آمد جمع می‌شوند میروند آن را از بین برمی دارند والا به این ترتیب فایده ندارد و این مثل این است که امروز سر من درد می‌کند فناستین می‌خورم تا مزاجم را اصلاح نکنم فایده ندارد این پول از بین می‌رود و تحمیلات مامورین به رعایا باقی می‌ماند و باز خدای ناخواسته اول میزان اول (لفظش یادم رفت) می‌گویند ………….

فیروزآبادی ـ اول حمل

آقای سید یعقوب ــ ملخ آمده است و فلان جا را خورد ه و ازبین برده است این است عقیده بنده در اینموضوع که عرض کردم.

رئیس ـ آقای موید احمدی

موید احمدی ـ اولا“ خاطر مبارک است که در سال گذشته لایحه برای ملخ موقعی گذشت که مفید فایده نبود حتی در کرمان تمام محصول محال گرمسیر را مثل (راور) و کوهپایه وجاهای دیگر را ملخ خورد و آنوقت تازه ما لایحه را تصویب کردیم و ماموریت دفع آفات که به کرمان رفتند هیچکاری نداشتند یکمدتی آنجا ماندم و به طرف خراسان حرکت کردم ولیکن حالا به موجب اطلاعاتی که حاصل شده است در گرمسیرات کرمان مثل جیرفت و رودبار و سارون ملخ آمده است و این راهم آقای فیروزآبادی چون به گرمسیرات مسافرت نمودند فرمودند هوای آنجا‌ها با اینجا یک ماه فرق دارد خیر الان در جیرفت هوا مثل بهار است و محصول آنجا سبزو بلند است و ملخ آمده مشغول خوردن است و غیراز آن پول ملخ است که از سال گذشته به زمین رفته است این است که لازم است این لایحه به فوریت تصویب شود و البته بنده هم با نظر آقا سید یعقوب و سایر آقایان موافقم که با خرجش باید نظارت بکنم که با مخارج صحیح

برسد نه اینکه اسباب این بشود که برای مامورین یک کاری پیدا شود و در رفع آفات ملخ کار باشخاص بدهند و این پول را به رتبه‌های پنج و شش بدهند بلکه باید بروند در محل و این پول‌ها را بکمک و بانظر رعایا و بمعاونت آنها و دستوراتی که انها خودشان دارند بمصرف برسانند سم ریزی هم فایده ندارد همین طور که اقا فرمودند بعلت اینکه در حدود طهران که سم ریختند بعد از پانزده روزی گفته بودند اگر مال برود عیب ندارد در حالتیکه یکماه بعد گاو و گوسفند‌های مردم که رفتند تلف شدند این است که بنده عقیده‌ام این است که پول را ببرند در محل و بانظر خود رعیت در ترتیب گرفتن ملخ و در ترتیب کشتن پورملخ با آنها مشورت کنند و دفع این آفت را بکنند.

رئیس – آقای کازرونی

کازرونی ـ البته هیچکس با این اصل مخالفت ندارد که ملخی که رشته زندگانی مردم و معاش انها را می‌خورد از بین برداشته شود اصلا همه موافقیم اما می‌خواهیم این اصل را تطبیق باعمل کنیم به بینیم تا چه اندازه ما قدرت داریم که این اصل را مجرا کنیم و نفع و ضررش را چقدر است بنده کمان می‌کنم اگر بمجمع جهت مراجعه بمحل هائی بکنیم که نماینده از طرف وزارت مالیه و فوائد عامه در سنه گذشته رفته ودرست تحقیق کنیم نه تنها از ان مخارجی که شده ما استفده نکرده‌ایم بلکه یک ضررهائی هم برای مردم یا بدست مامورین یا بوسیله آن عملیات ایجاد شده و در هر صورت مسلم و بدیهی است که در سنه گذشته کرد دفع کند. این مقوله چیزها نمی‌شود جلوگیری از آن کرد این غیرعملی است و اما درخصوص سم ریختن و از این مقوله کار‌ها بنده چون خبر از ترتیب زراعت و عملیات خارجی‌ها ندارم شاید در این جا هم موثر باشد ولی بطور قطع عرض می‌کنم در بعضی جاها امتحان کردند بهیچوجه نتیجه نخواهیم گرفت (فیروزآبادی ـ صحیح است) و من باب تذکر عرض می‌کنم که ملخ سه حال دارد یک حالش این است که در پوره است یک حالش این است که از پوره بیرون آمده کم کم می‌جهد و یک حالت هم این است که بحال پرواز در می‌آید اگر ملخ بحال پرواز رسید دیگر ولش کنید چاره ندارد ولی در صورت اول قابل علاج و جلوگیری است ارباب خیره و آنهائی که اطلاع دارند می‌روند این پپوره‌ها را ازمحل خودشان بیرون می‌آورند و این حالت در بعضی نقاط مخصوصا“ در فارس و گرمسیرات بموقع است و حالا موقعی است که دولت می‌تواند بدست خود اهالی آن پوره‌ها را بیرون بیاورد و معدوم کند. در مرتبه دوم وقتی است که می‌جهد راه عمل در آنموقع همان است که خود رعایا خندقهائی می‌کنند و آنها را باچوب و جاروب میرانند و آنها می‌میرند سوای این دوصورت دیگر علاج ندارد لیکن این دو صورت را چه جور می‌خواهند اجرا کنند اگر چنانچه قافله مامورین دولت باشد معامله و عمل می‌گویند ملخ آمد و از این ملخ‌ها فرار می‌کنند و میگونید ملخ امد و از این ملخ‌ها بیشتر می‌ترسند باید از یک مجرای نزدیک بنفع که با اخلاق و عادات مردم منباین نباشد بوسیله ارباب املاک بوسیله کدخدای املاک یک کمکهائی از طرف دولت نسبت بقراء و دهات بشود که انها خودشان مشغول عمل بشوند به اینکه

مثلا“ دولت یا متخصص فنی بگوید ملخ را بیاورید و سم بهش تزریق کنید این خوبست ولی عملی نیست سم باید تزریق کنیم و چشمایش را کور کنیم که نبیند این وقتی وارد در مرحله عمل بشویم خنده دارد. سمش بدهیم و چه بشود اینها نمی‌شود در هرصورت می‌خواهم عرض کنم پولی راکه برای این کار اعتبار می‌گیرند بنده هم در سهم خودم موافقم و رای می‌دهم اما بجبهه عمل چون بنده یقین دارم آقای سیاح یک مردی هستند عملی و همه چیز را بچشم معاینه کرده‌اند تسلیم وتابع الفاظ مجرده اشخاصی که در کتاب خوانده‌اند که ممکن است دریک وجب زمین یک بوته مثلا“ ایجاد کنند که چقدر فایده دارد و انوقت حساب بکنند اراضی ایران را و از آن مالیات بخواهند نمی‌شوند و حرف آنها را قابل اعتنا ندانند و راضی نشوند که یک پولی که امروز بیش از همه چیز حیات مارا تامین می‌کند در راه یک چیزهای موهومی ضایع و تفریط شود و نتیجه مطلوبه هم از ان نگیریم و اسباب ندامت فراهم کنیم این بود عرایض بنده که قسمت آن را آقایی موید احمدی فرمودند شما کجائید میگوئید یخ به بندد رویش تا بمیرد! کار گذشته است آقا یخ هم نمی‌بندد رویش …….

فیروز آبادی ـ کبسول او که یخ بست می‌میرد.

کازرونی ـ عرض کنم یک تذکری است خواستم بدهم که ایا ضرری دارد که بنادر را هم ضمیمه بفرمائید بنادرهم مال شما است فوائدش هم خیلی زیاد است مردمش خیلی فقیرند و دست بهیچ ندارد زیرا تجه به حال بنادر و مردمان ساحل نشین بیش از اینها لازم است.

رئیس ـ آقای روحی

روحی – عرض کنم بنده بعکس همکار محترم خودم تشکر می‌کنم از دولت واقف است بحالات یومیه مملکت و مراقب است که در مملکت اگر واقعا“ یک ضایعاتی باقتصادیات بفلاحت با بجاهای دیگر حمله کند جلوگیری می‌کند بعلاوه نسبت به این مخارج هم اگر ما مطمئن به یک دولتی هستیم دیگر این تصنیفات و تعریضات نسبت بیک دولتی که محل اعتماد است شایسته نیست خوش آیند نیست و واقعا“ اگر یکی دوجا هم بد عمل شده یقین بدانید از بدرفتاری خود مااست از جنس خود ما است که اهل یک مملکتیم که شاید تا اندازه یک قسمتمان نتوانیم ایفای وظیفه کنیم و درست نظارت بنمائیم این تقصیر ما است تقصیر دولت نیست. مثلا“ وزیر مالیه که نمی‌تواند در جهات اربعه مملکت که ملخ هجوم کرده همه جا خودش یا معاونش رود مراقبت کند که مامورین سوء رفتاری نکنند. باید اخلاق جامعه اصلاح شود و رفته رفته این جلوگیری‌ها از نظر اخلاق و علم در مملکت ایجاد بشود اینها آرزوهائی است که بنده هم با شما شریکم ولی بالاخره باید برسیم اما اینکه فرمودید که دولت پارسال یک پولی خرج کرده و نتایجی نگرفته خیر اشتباه می‌کنید. الان هم فقط در حدود بنادر جنوب که جنابعالی فرمودید و در جیرفت و رودبار و نرماشیر کرمان و یکقسمت از شیراز به اقای آقا سید یعقوب اظهار داشتند در جاهای دیگر عنوان ملخ نشده است پس معلوم می‌شود عملیاتی که دولت در خراسان و درهمین اطراف تهران و خوار و ورامین کرده طوری مثمر بوده که دیگر ملخ بروز نکرده حالا اگر دو تامامور نسبت بیک کسی تعدی کرده است بنده هم موافق هستم که باید جلوگیری بشود این را بنده منکر نیستم قبول هم دارم و مامورین هم هرکس که باشند تا اخلاق خوب نداشته باشند تا راستی و درستی نداشته باشند متعدی و متجاوز هستند و بالاخره

برای متعدی و متجاوز هم می‌بینید که اخیرا یک تضییعاتی در مملکت شده است و امیدواریم بیشتر هم بشود و حقیقه طور بشود که در آتیه عموم مردم خوب بشوند و ایفاء وظیقه کنند دیگر اینکه راجع به سم فرمودید بنده نمی‌دانستم اقای کازرونی هم متخصص در امر ملخ هستند ما یک تجاربی داریم از سوابق برای دفع ملخ و آن این است که تخم ملخ را از جاهای لازم بر می‌دارند و بوسیله الک یا چیزهای دیگر آن پوره‌ها را می‌گیرند و میسوزانند یا معدوم می‌کنند این وسائلی بوده است که ما از سابق داشتیم اما امروز بوسائل علمی که مااز سابق داشتیم اما امروز بوسائل عملی که بچه ترتیب زمین را شخم می‌کنند و مسموم می‌کند تصور می‌کنم این از حیز فهم بنده و آقای کازرونی خارج باشد (بعضی ازنمایندگان صحیح است) چون نداریم یک معلوماتی که بتوانیم بدون بگوئیم شما مطابق این نظریه ما رفتار کنید بالفرض هم که بدانیم باید در خارج بگوئیم محلش اینجا نیست که در اینجاها ملخ موجود است و دست تعدی بزراعت زارعین گشوده باین ملاحظه اگر در بنادر و جاهای دیگر هم ملخ باشد اقدام خواهند کرد و حالا هم که تذکر دادید البته بموقع بود ولی برای یک لایحه باین سودمندی من شایسته نمیدانم که بیشتر از این صحبت شود وامید وارم آقایان هم موافقت بفرمایند که مذاکرات خاتمه پیدا کند که رای گرفته شود.

جمعی از نمایندگان ـ مذاکرات کافی است

رئیس – پیشنهادی از آقای لاریجانی و فیروزآبادی رسیده است قرائت می‌شود:

بنده پیشنهاد می‌کنم که دفع سن هم اضافه شود بر دفع ملخ فیروزآبادی ـ لاریجانی

رئیس ـ آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی ـ عرض کنم بنده در بودن ملخ تردید داشتم ولی حالا که آقایان فرمودند بنده هم اطمینان پیداکردم که ملخی در بنادر پیدا شده اما وجود سن در بعضی نقاط مقطوع است و شاید اهل فلاحت هم همه بدانند که در سال گذشته سن مقداری درهمین اطراف طهران و ورامین و یک قدری در اصفهان آمد و امسال آن سن‌های سال گذشته رفتند در همان سیاه کوه و در آنجا هستند و زیادتر از سال گذشته هم شده‌اند و خطر بزرگی هم نسبت بزراعت ورامین و این جا از سن هست بنابراین خوبست حالا که دفع آفات ملخ از زراعت می‌شود دفع سن هم بشود چون سن محسوس و معین است بین همه باین ملاحظه بنده سن را هم اضافه کردم که دفع سن هم اضافه شود که حالا که می‌خواهند ملخ را بگیرند سن را باقی بگذارند و باین الفاظ متمسک نشوند و الا فردا موقع سن که می‌شود همه زراعت را خراب می‌کند و یک ورامینی را که امسال ارزاق طهران را این جور تامین کرد که همه راحت بودند سال دیگر باید سن زراعتش را بخورد و اگر امسال جلوگیری نشود یک برصد افزوده می‌شود چون سن هر وقت بنای آمدن را گذاشت پنجسال شش سال

هفتسال متوالی میاید سال اول یک مقدار خیلی کمی سال دوم یکقدری افزوده می‌شود سال سوم زیادتر تا اینکه به منتها می‌رسد وقتی که به منتها رسید آنوقت از طرف خدا بواسطه یک شدت سرمائی با یک چیز‌های دیگری یکدفعه از بین می‌روند و تاچند سال مردم راحتند و باقیمانده‌های آنها می‌ماند کم کم سال بسال زیاد می‌شوند و دسته بندی می‌کنند بان طریقیکه همه میدانند بنده باین ملاحظه این پیشنهاد را کردم امید وارم که قابل توجه بشود و آقای معاون محترم هم قبول بفرمایند.

رئیس ـ نظر دولت چیست؟

معاون وزارت مالیه – پیشنهادی که دولت کرده برای دفع ملخ است برای سن هم اگر لازم بشود دو مرتبه پیشنهاد خواهد شد (صحیح است)

رئیس ـ آقای افسر

افسر ـ بنده هم عرض می‌کنم نباید فراموش کرد که برای دفع ملخ صدهزار تومان که سهل است اگر رعایا کمک نکنند یک میلیون هم کم است سن فقط در ورامین است که یک یک بلوک است دویست سیصدپارچه ده ولی ملاحظه فرمودند آن جاهائی که پارسال ملخ آمد تقریبا“ دوثلث ایران بود و چون صدهزار تومان کم است بنده مخالف این پشنهادم و البته برای پیش بینی سن هم باید از دولت تقاضا کرد که بیاورند ما هم با کمال امتنان رای می‌دهیم چون الان اگر موقع نزدیک شدن ملخ بود بنده مخالفت می‌کردم لکن چون حالا امیدوارم که یک عملیاتی بکنند که بزودی جلوگیری شود از این جهت موافقت کردم و اگر بنا شود که یک مقداری از این را هم صرف دفع سن بکنند بنده مخالفم خوب است آقایان راجع بان قسمت هم از دولت تقاضا بکنند که علیحده لایحه بیاورند و ضمیمه این نکنند

رئیس ـ آقایانی که این پیشنهاد را قابل توجه میدانید قیام فرمایند.

(چند نفری قیام نمودند)

رئیس ـ تصویب نشد رای می‌گریم به ماده واحده با ورقه آقایان موافقین ورقه سفید خواهند کرد.

(اخذ و شماره آراء بعمل آمده هفتاد و شش ورقه سفید تعداد شد)

رئیس ـ عده حاضرین ۹۱ با کثریت هفتاد وشش رای تصویب شد.

{۵- تقدیم دوفقره لایحه از طرف معاون}

{وزارت مالیه}

معاون وزارت مالیه ـ دو لایحه است یکی راجع بصرفه جوئی‌های مجلس که برای کاغذ سازی است دیگری سه هزارتومان از اعتبار امنیه است که مصرف نظمیه رسیده

{۷- شور و تصویب لایحه اجازه انتقال عوائد}

{مخصوصه بتاسیس کارخانه کاغذسازی بخزانه دولت}

رئیس ـ لایحه که برای مخارج نظمیه در نظر گرفته‌اند لایحه عادی است و می‌رود بکمیسیون ولی راجع به لایحه عادی است و می‌رود بکمیسیون ولی راجع به لایحه دیگر تقاضای فوریت کرده‌اند قرائت می‌شود:

ساحت محترم مجلس شورای ملی

نظر باینکه عواید ازسال ۱۳۰۵ ببعد مطبعه مجلس و باغ بهارستان و صورت مشروح مذاکرات مجلس و صرفه جوئیهای بودجه ۱۳۰۶ و ۱۳۰۷ مجلس شورای ملی که برای مخارج احداث کارخانه کاغذ سازی تشخیص داده شده بود تا بحال مورد استفاده و مصرف واقع نشده و از طرفی برای جبران کسر خرج ۱۳۰۸ دولت احتیاج مبرمی باین وجه دارد لهذا ماده واحده ذیل را بقید دو فوریت پیشنهاد نموده تصویب آنرا تقاضا می‌نماید:

ماده واحده ـ مجلس شورای ملی به اداره مباشرت مجلس شورای ملی اجازه می‌دهد که عوائد از سال ۳۰۵ ببعد مطبعه مجلس و باغ بهارستان و صورت مشروح مذاکرات مجلس و صرفه جوئیهای ۱۳۰۶ و ۱۳۰۷ برای احداث کارخانه کاغذ سازی و اعزام محصل به اروپا تخصیص داده شده بود به انضمام منافعی که از تودیع آن در بانک حاصل شده است پس از وضع مخارجی که پرداخت با تعهد قطعی شده است بوزارت مالیه مسترد دارد.

رئیس ـ تقاضای دو فوریت شده ولی همانطور که گفته شد یک فوریت کافی است فوریت اول مطرح است

کازرونی ـ مخالفی نیست

رئیس ـ آقای آقا سید یعقوب

آقا سید یعقوب ـ بنده با عملیاتی که دولت دارد و مخارجی که دولت دارد موافق هستم یعنی حساب و کتاب در کار است اما این را گمان نمی‌کردم و به کمیسیون می‌رفت بنده موافق بودم خواستم عرض کنم که این چیزی نیست که فوریت داشته باشد که فی الفور در مجلس رای داده شود بواسطه اینکه ایرادی درش نیست یک مسئله سیاسی یا اقتصادی نیست که از دست ما در برود اساسا“ می‌خواهیم به مجلس و دولت اظهار کنم آن ماده نظامنامه که بدولت حق داده است لوایح فوری بیاورد این حق را در مواقع لازم اعمال کنند نه دریک مواقعی که غیرلازم است. این لایحه را هم موافقند چون دولت محل اعتماد ما است همه رای باو داده‌ایم من نظرم این است که فقط این حقوق فوریت را در مواقع لازم ملاحظه کنند از این جهت بنده با فوریت مخالفم.

رئیس ـ آقای یاسائی موافقید؟

یاسائی ـ بلی. تشخیص فوریت البته بنظر دولت است همینطوری که شما اظهار اعتماد بدولت می‌کنید دولت هم لابد احتیاجی دارد آخر سال است ومتاسفانه بودجه هذه السنه چندان با مطالعه نگذشت و باید دولت یک فکر عاقلانه بکند دراینصورت گمان می‌کنم مسئله خالی از فوریت نیست.

بعضی از نمایندگان ـ مذاکرات کافی است

رئیس ـ موافقین با فوریت قیام فرمایند

(عده برخاستند)

رئیس ـ بفرمائید متذکرم می‌کنند که عده برای رای کافی نیست.

(چند دقیقه سکوت وتامل ـ عده از نمایندگان وارد شدند)

رئیس ـ حالا رای می‌گیریم موافقین با فوریت قیام فرمایند.

(اکثریت حضار برخاستند)

رئیس ـ تصویب شد. ماده واحده یک دفعه دیگر قرائت می‌شود.

(بترتیب سابق قرائت شد)

رئیس ـ آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی ـ از قدیم عقلا می‌گفتند چو دخلت نیست خرج آهسته تر کن. وقتی مداخل نداری یکقدری خرج کمتر کن تا باین محظورات نیفتید. خوب هشتاد و دو کرور بودجه آوردیم درست کردیم و در یک ربع ساعت رای دادیم و تمام شد بعد هم ما اطلاع نداریم تا بحالا در صورتیکه دولت باید صورت خرجش را آورده باشد و نیاورده است وهیچیک از آقایان وکلا گمان نمی‌کنم اطلاع داشته باشد حالا که خرج پیدا شده است بنده عقیده‌ام این بود که هر قرضی دولت بکند انفع از این است که وجهی را که مجلس مملکت ملت بیک شوق و ذوقی تخصیص داده‌اند باینکه کارخانه کاغذ سازی در این مملکت وارد شود مصرف بکنند خیلی هم شوق مردم زیاد بود که این کار بشود و بنده عقیده‌ام این است که دولت مردم را بایدتشویق بکند یاقتصادیات و وادار بکنند روزبروز مملکت‌ها رو به آبادی برود می‌گوید کارخانه کاغذسازی بیاوریم باز اشکال تراشی می‌کنند میگویند نمی‌شود یک روز می‌گوید کارخانه سنطوین سازی بیاوریم اشکال تراشی می‌کنند که نمی‌شود پس ترقی مملکت از چه می‌شود بهمین خرج کردن و از مردم گرفتن که نمی‌شود این ترقی مملکت نیست این تنرل مملکت است دولت باید همیشه در صدد بربیاید که یک دخل‌های مشروعی از قبیل استخراج معادن از قبیل آوردن کارخانجات ازاین قبیل‌ها پیدا بکنند و خرج مملکت کنند اگر بنا باشد بکلی این چیزها از بین برداشته شود مال ذوب آهن سنطونین سازی کارخانه کاغذ سازی اینها همه برداشته شود بعدها مجلس هم دیکر رای باین قبیل امور نخواهد داد هرچند بگویند جرا رای نمی‌دهد میگویند کارخانه کاغذ سازی نشد کارخانه فلان نشد مکر ما آدم نیستیم آن اشخاصی که می‌کنند چه جور آدمهائی هستند ما نباید هر چیزی را برویم آن رتبه عالیش را بگیریم که بگوئیم نمی‌شود مرتبه منازل هر چیزی را ما ابتدا می‌گیریم تا نشد شد بشود این کارها کار نشد نیست می‌شود اما ما متاسفیم که هرکاری را که می‌خواهیم اقدام کنیم یک اشکالات پیش می‌آید که مارا مایوس می‌کند ملت را مایوس می‌کند بنده عقیده ندارم بنده عقیده دارم اگر دولت برود پول صدی ده صدی بیست صدی سی قرض کند بجهت مملکت صلاح بهتر از این است. این را عرض نمی‌کنم که تجویز کرده باشم‌ها می‌گویم نسبه فروش از این کمتر است که یک پولی که تخصیص داده شده بیک مصرف عام المنفعه بعد از سه سال چهار سال بیائیم آن پول را هم بگیریم می‌توانیم معادن استخراج کنیم می‌توانیم کارخانجات بیاوریم و همه‌اش نگوئیم نمی‌توانیم اگر هرکس هم آورد دولت با او واجب است همراهی بکند نفع باو برساند و تشویق نشوند ومملکت‌ها باین حال باقی بمانید بنده عقیده‌ام این است که اگر بخواهیم مملکت را بهمین حال بگذاریم و همه‌اش برای مردم خرج فراهم کنیم و درصدد پیداکردن دخل نباشیم روز بروز بر فقر مردم افزوده می‌شود آن وقت از گمرکات ما کم می‌شود خوب مردم نمی‌توانند مثلا“ بقدر

حالا قند و چای مصرف بکنند قهرا“ از گمرک کم می‌شود مثلا“ حالا نمی‌توانند لباس فاخر بپوشند قهرا“ از گمرک کم می‌شود از انحصار کم می‌شود پس بردولت لازم است که مردم را تشویق کند بجهت آوردن کارخانجات بجهت استخراج معادن و دراین امورات خود دولت هم پیش قدم باشد اگر هم وظیفه خودش نداند باید ملت را تشویق کند که نفع مملکت برسد و راهنمائی بانها بکند اشکالاتی که در این راه پیش می‌آید دولت بهر قسم که ممکن است مرتفع کند تا مملکت روبترقی برورد و الا هرروز ملت را از مجلس و دولت مایوس کردن این را بنده صلاح نمیدانم بخصوص این وجه که تخصیص بکارخانه کاغذسازی داده شده اگر هم بشود باید این وجه را باقی گذاریم برای این محل ولو اینکه باستقراض هم خدای نخواسته شده رفع احتیاجمان را بکنیم

رئیس – آقای دشتی موافقید؟

دشتی – بلی عرض کنم که بنده نه حالا سابقا“ هم مخالف بودم که مجلس یک پولی اختصاص بدهد به کارخانه کاغذسازی یک مرتبه هم وقتی که بودجه مجلس مطرح بود این عرض را کردم که کارخانه کاغذسازی عملی نیست همانطور که کارخانه آهن ذوب کنی عملی نیست یک صنایع بزرگی هست که اینها نمی‌شود مگر اینکه اقلا بیست یا سی صنایع دیگر در مملکت پنجاه تا کارخانه دیگری مثل آهنگری اتومبیل سازی و قفل سازی و کارخانه هائی که میل‌های بزرگ پل و امثال آن تهیه می‌کنند باشد تا بشود این کار را کرد…..

فیروز آبادی ـ درجا‌های دیگر هم که شروع شد همینطور بود؟

(صدای زنگ رئیس ـ دعوت به سکوت)

دشتی ـ اجازه بفرمائید مثلا“ کارخانه کاغذ سازی شما تصور بفرمائید که در تمام ممالک اروپا شاید سه کارخانه کاغذ سازی باشد ودرتمام اروپا احتیاجات کاغذش رفع می‌شود متخصص هم از ایتالیا آمد مطالعاتی هم کرده بهیچوجه عملی نیست یعنی ما تایک مدتی تمام کاغذ ایران را بدهید و بعد هم کارخانه از کار بیفتد و یک میلیون خرج بکنید و درسال هیچ چیز دستتان نیاید اصلا دخل وخرجش مطابقه نکند. این یک مسئله یک مسئله دیگر اینکه در تمام دنیا در تمام آن ممالکی که شما آنها را سرمشق قرار می‌دهید تجربه شده است که دولت و مجلس نباید کارهای تجارتی بکند کارهای تجارتی را باید تجار ومردم بکنند دولت باید راه آنها را تسهیل کند و این مضحکه است معنی ندارد علاوه براینکه دخل و خرج ندارد. بهترین نمونه کارهای شما مطبعه مجلس است الان مطبعه مجلس شما دخل وخرج ندارد.

آقا سید یعقوب ـ دارد

دشتی ـ خیر ندارد شما بطور بودجه می‌گیرید و آن را درنظر نمی‌آورید میگوئید دخل دارد بودجه آن را درنظر بیاورید آنوقت به بینید دخل دارد یا ضرر ……..

فیروز آبادی ـ داخل مملکت خرج می‌شود.

دشتی ـ پنجاه هزار تومان به آن سرمایه می‌دهید چهل هزار تومان فایده دارد مثل تخم مرغ فروشی ملانصرالدین هروقت که دولت ایران پول پیدا کرد خواست کارخانه کاغذسازی درست بکند درست می‌کند پول که پیداکرد خواست کارخانه کاغذسازی درست بکند درست می‌کند پول که پیدا کرد خرج خودش می‌کند صدی بیست آنوقت چهل هزارتومانش را در بانک می‌گذارند این دل خوش کنک است این مثل کاربچه‌ها می‌ماند بهیچوجه این معنی ندارد. یگانه وظیفه دولت

و مجلس این است که مردم را تشویق بکند باین که خودشان ایجاد صنایع بکنند و الا خود دولت و مجلس شورای ملی بیاید تاجر بشود جز اینکه ضرر بکند هیچ فایده ندارد.

بعضی از نمایندگان ـ مذاکرات کافی است.

رئیس ـکافی است؟

(بعضی از نمایندگان ـ بلی)

رئیس ـ موافقین با ماده واحده ورقه سفید خواهند داد

(اخذ و شماره آراء بعمل آمده ۵۵ ورقه سفید و یک ورقه کبود تعداد شد)

رئیس ـ عده حاضرین ۹۳ با کثریت ۵۵ رای تصویب شد.

(۷- موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه)

رئیس ـ اگر موافقت میفرمائید جلسه را ختم کنیم (نمایندگان ـ صحیح است) جلسه آینده پنجشنبه پنجم دی ماه سه ساعت قبل از ظهر دستور بقیه لوایح قانونی

(مجلس یکربع ساعت بعد از ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی ـ دادگر