مذاکرات مجلس شورای ملی ۳ امرداد ۱۳۴۴ نشست ۲۰۲

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم

مذاکرات مجلس شورای ملی ۳ امرداد ۱۳۴۴ نشست ۲۰۲

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۳ امرداد ۱۳۴۴ نشست ۲۰۲

فهرست مطالب:

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره‏۲۱

جلسه: ۲۰۲

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه (۳) مرداد ماه ۱۳۴۴

فهرست مطالب:

۱- تقدیم صورت جلسه.

۲- تقدیم یک فقره، پیشنهاد به وسیله آقای دکتر مهندس بهبودی.

۳- تقدیم یک فقره اعلام جرم به وسیله آقای دکتر مبین.

۴- قرائت پیشنهاد تقدیمی فراکسیون پارلمانی حزب مردم.

۵- طرح و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانون راجع به تأسیس شرکت سهامی کارخانه‌جات ایران و فروش سهام و ابلاغ به دولت.

۶- طرح و تصویب گزارش کمیسیون نظام مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانون راجع به اجازه ارجاع اختلافات احتمالی وزارت جنگ با کارخانه نورد آوباسیون به داوری و ابلاغ به دولت.

۷- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارایی مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی راجع به واریز حساب‌های سابق پایاپای ایران و آلمان و ابلاغ به دولت.

۸- طرح و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی راجع به موافقت‌نامه ترانزیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه و ابلاغ به دولت.

۹- تعیین موقع جلسه آینده- ختم جلسه‏

مجلس ساعت هشت و پنجاه و پنج دقیقه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- تصویب صورت جلسه

۱- تصویب صورت جلسه

رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه – آقایان:

دکترامین – اهری – بالاخانلو – بوشهری – دکتر ناصر بهبودی – دکتر سعید حکمت – حقشناس – ختائی – دیهیم – رامبد – دکتر رشتی – دکتر رمضانی – درکتر رهنوردی – باغمیشه – زند – سرتیپ پور – سعید وزیری – حیدر صائبی – دکتر عدل طباطبائی – فخر طباطبائی – دکتر معتمد وزیری – موسوی – قراچورلو – مافی – تیمسار نکوزاد – محسنی – بانو جهانبانی – بانو تربیت – بانو نفیسی.

غائبین بی اجازه – آقایان:

ابراهیمی – مهندس پرویز بهبودی – روحانی – روستا – مهندس زنجانچی – پزشکی – جهانشاهی – دکتر صاحب قلم – طالب زاده رودسری – مهندس عدلی – دکتر مصباح زاده – ناروئی.

غائبین مریض – آقایان:

اقبالی – دکتر امامی خوئی – دکتر حاتم – دکتر سامی راد – دکتر سعید – شکیبا – طهماسبی – دکتر عدل – مصطفوی – نیری – تیمسار همایونی – کیهان یغمائی.

غائبین در رأی مربوط به ساختمان شاهراه تهران کرج جلسه ۲۰۱-۴۴/۴/۳۱ آقایان:

دکتر مبین یک رأی – دکتر وحیدنیا یک رأی.

رییس– نسبت به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟(اظهاری نشد) صورت جلسه دفعه قبل تصویب می‌شود آقای پروین.

پروین – جمعیت مشک آبادیهای فراهان اراک در تهران بوسیله آقای شیخ انصاری واعظ که با سوابق و نیتهای نیک عمل می‌کنند تقاضا کرده ند جشن بزرگداشت مشروطیت ایران که سابقه داشته در محل خود «شاهسواران» برپا کنند تقاضا دارم مجلس شورای ملی به این موضوع توجه و عنایت مخصوص نماید و برای تسهیلات مربوط از طرف ریاست محترم دستور اقدام داده شود.

رییس– اقدام می‌شود. آقای معتمدی.

معتمدی – چند برگ نامه واصله از اصفهان را تقدیم می‌کنم.

رییس– آقای البرزی.

البرزی – شکایتی رسیده است تقدیم می‌کنم.

- تقدیم یک فقره پیشنهاد بوسیله آقای دکتر مهندس ناصر بهبودی

۲- تقدیم یک فقره پیشنهاد بوسیله آقای دکتر مهندس ناصر بهبودی

رییس– آقای مهندس بهبودی بفرمائید.

دکتر مهندس ناصربهبودی – چون روز ۲۵ شهریور مصادف با بیست و پنجمین سال سلطنت محمد رضا شاه پهلوی است طرح از طرف فاکسیون حزب مردم تهیه و تقدیم کرده‌ایم تقاضا می‌کنم این طرح قرائت شود.

- تقدیم یک فقره اعلام جرم بوسیله آقای دکتر مبین

۳- تقدیم یک فقره اعلام جرم بوسیله آقای دکتر مبین

رییس– آقای دکتر مبین بفرمائید.

دکتر مبین – یک فقره اعلام جرم است که تقدیم خواهم کرد.

- قرائت پیشنهاد تقدیمی فراکسیون پارلمانی حزب مردم

۴- قرائت پیشنهاد تقدیمی فراکسیون پارلمانی حزب مردم

رییس– وارد دستور می‌شویم، پیشنهاد فراکسیون پارلمانی حزب مردم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

در روز ۲۵ شهریور ماه ۱۳۴۴ ملت حقشناس ایران بمنظور سپاسگزاری از رهبری و فداکاریهای اعلیحضرت همایون شاهنشاه محمد رضاشاه پهلوی در طول ربع قرن سلطنت جشن بزرگی برپا خواهد داشت فراکسیون پارلمانی حزب مردم پیشنهاد می‌کند چنانچه مجلس شورای ملی تأیید نماید بمنظور بزرگداشت چنین روزی فرخنده و بمنظور آنکه ریاست معظم مجلس شورای ملی منعکس کننده افکار و احساسات قاطبه ملت ایران باشند روز پنجشنبه ۲۵ شهریور ماه ۱۳۴۴ که مصادف با آغاز بیست و پنجمین سال سلطنت رهبر عالیقدر ملت ایران می‌باشد جلسه فوق العاده مجلس شورای ملی منعقد گردد.

ضمناً تقاضا دارد که ریاست محترم از پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه استدعا نماید تا چنانچه اجازه فرمودند نمایندگان ملت در چنین روزی افتخار شرفیابی دستجمعی پیدا نمایند تا بدین ترتیب بتوانند مراتب احساسات و از جان گذشتگی مردم این سرزمین رامعروض دارند.

با تقدیم احترام – فراکسیون پارلمانی حزب مردم

مهندس ناصر بهبودی – دکتر اسفندیاری – امام مردوخ – دکتر پورهاشمی – دکتر جعفری – رامبد – دکتر رمضانی – ساگینیان – فخر طباطبائی – بختیار بختیاریها – ظفر – موقر – مهندس والا – دکتر اسدی – دکتر سعید حکمت – آموزگار.

آموزگار – بنده بعنوان منفرد امضا کرده‌ام.

- طرح و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی راجع به تأسیس شرکت سهامی کارخانجات ایران و فروش سهام و ابلاغ به دولت

۵- طرح و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی راجع به تأسیس شرکت سهامی کارخانجات ایران و فروش سهام و ابلاغ به دولت

رییس– گزارش راجع به تأسیس شرکت سهامی کارخانجات ایران و فروش سهام مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون کشاورزی بمجلس شورای ملی

کمیسیون کشاورزی در جلسه سه شنبه ۴۴/۴/۲۹ باحضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه شماره ۳۸۷۰۶-۴۲/۱۰/۵ برگشته از مجلس سنا راجع به تأسیس شرکت سهامی کارخانه‌های ایران و فروش سهام را مورد رسیدگی قرارداد و با اصلاحاتیکه در آن مجلس بعمل آمده موافقت و لایحه را تصویب کرد. اینک گزارش آن بشرح ذیل تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

قانون تأسیس شرکت سهامی کارخانه‌های ایران و فروش سهام

ماده ۱ – شرکت سهامی کارخانجات ایران که به استناد قانون فروش سهام کارخانجات دولتی بعنوان پشتوانه اصلاحات ارضی تأسیس شده از شرکتهای سهامی کارخانجات قند ایران – نساجی – مصالح ساختمانی – شیمیائی و مواد غذائی – پنبه و نوغان و همیچنین کارخانجات چیت سازی تهران و حریر بافی چالوس تشکیل می‌شود کارکنان شرکتها و کارخانجات مذکوردر اختیار شرکت سهامی کارخانجات ایران قرار می‌گیرد.

ماده ۲ – سرمایه شرکت سهامی کارخانجات ایران عبارتست از مجموع بهای امول منقول و غیر منقول کلیه شرکتها و کارخانجات مذکور در ماده یک و ارزش سایر دارائیهای متلق به آنها و همچنین سرمایه شرکتها و کارخانه‌های مذکور در مؤسسات وابسته به آنها.

ماده ۳ – شرکت سهامی کارخانجات ایران جانشین کلیه شرکتها و کارخان‌های مذکور در ماده یک بوده و مسئول وصول مطالبات و پرداخت کلیه دیون و ایفای تعهدات آنها می‌باشد.

ماده ۴ – شرکت می‌تواند با تصویب مجمع عمومی صاحبان سهام هریک از کارخانه‌های خود را که مقتضی بداند از شرکت متنزع نموده و با تشکیل شرکت سهامی مستقل سهام آنرا جداگانه منتشر و بفروش برساند.

شرکت موظف است انتشار سهام این قبیل کارخانجات را ظرف دو سال از تاریخ تصویب این قانون خاتمه دهد.

مادام که اکثریت سهام شرکتهای مستقل مذکور بفروس نرسیده باشد هیئت مدیره و بازرسان شرکت از بین کارکنان شرکت سهامی کارخانجات ایران یا خریداران سهام انتخاب می‌شوند و از این بابت هیچگونه حقوق و مزایائی به آنان پرداخت نخواهد شد.

ماده ۵ – نمایندگی سهام شرکت سهامی کارخانجات ایران در مجامع عمومی شرکتهای موضوع ماده چهار با هیئت مدیره شرکت بقائم مقامی صاحبان سهام است.

ماده ۶ – شرکت سهامی کارخانجات ایران مجاز است با تصویب مجمع عمومی آن قسمت از اموال و دارائی خود را اعم از منقول و غیر منقول که برای اداره کارخانه‌ها ضروری نبوده و یا بهره برداری از آن به مصلحت نباشد کلا یا جزاً تفکیک و از سرمایه شرکت منتزع کرده بفروش برساند.

مدت تفکیک اموال و دارائی‌های منقول و غیر منقول که در فوق اشاره شده و تهیه مقدمات فروش آنها از تاریخ تصویب این قانون نباید از دو سال تجاوز کند.

ماده ۷- کلیه مقررات قانون فروش سهام کارخانجات دولتی در مورد شرکتهایی که بموجب ماده ۴ این قانون تشکیل می‌شوند مجری و لازم الرعایه است.

ماده ۸- خرید سهام شرکتهای موضوع این قانون مشمول مقرارت قانون منع مداخله وزراء نمایندگان مجلسین و کارمندان در معاملات دولتی و کشوری مصوب دیماه ۱۳۳۷ نخواهد بود.

وزارت کشاورزی و وزارت اقتصاد مأمور اجرای این قانون می‌باشند.

مخبر کمیسیون کشاورزی – مهندس حسن صائبی

گزارش از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه چهارشنبه ۴۴/۴/۳۰ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه برگشته از مجلس سنا راجع به تأسیس شرکت سهامی کارخانه‌های ایران و فروش سهام را مورد رسیدگی و مصوبه مجلس سنا را که مورد تأیید کمیسوین کشاورزی نیز واقع شده بود تصویب کرد.

اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری – سید علی صائب

گزارش از کمیسیون اقتصاد بمجلس شورای ملی

کمیسیون اقتصاد در جلسه چهارشنبه ۴۴/۴/۳۰ با حضور آقایان دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد ومهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه برگشته از مجلس سنا راجع به تأسیس شرکت سهامی کارخانه‌های ایران و فروش سهام را رسیدگی و با اصلاحات مجلس سنا که بتصویب کمیسیون کشاورزی نیز رسیده بود موافقت لایحه را تصویب کرد.

اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون اقتصاد – دکتر رضوانی

گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه سه شنبه ۴۴/۴/۲۹ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه برگشته از مجلس سنا راجع به تأسیس شرکت سهامی کارخانه‌های ایران و فروش سهام را رسیدگی و با مصوبه مجلس سنا را مورد تأیید وزارت کشاورزی نیز واقع گردیده بود تصویب کرد، اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

رئیس کمیسیون دارائی – خواجه نوری

گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه چهارشنبه ۴۴/۴/۳۰ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه برگشته از مجلس سنا راجع به تأسیس شرکت سهامی کارخانه‌های ایران و فروش سهام را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه مجلس سنا را که به تصویب کمیسیون کشاورزی نیز رسیده بود تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

نایب رئیس کمیسیون دادگستری – شیخ الاسلامی

- فهرست کارخانه‌های شرکت سهامی کارخانجات ایران

قسمت صنایع قند

۱- کارخانه قند آبکوه

۲- کارخانه قند تربت حیدریه

۳- کارخانه قند چناران

۴- کارخانه قند مرودشت

۵- کارخانه قند فسا

۶- کارخانه قند کرمان

۷- کارخانه قند میاندوآب

۸- کارخانه قند رضائیه

۹- کارخانه قند کرج

۱۰- کارخانه قند تصفیه خانه ورامین

۱۱- کارخانه قند شاه زند

۱۲- کارخانه قند شاه آباد

۱۳- کارخانه قند کهریزک

قسمت صنایع نساجی

۱۴- کارخانه چیت سازی تهران

۱۵- کارخانه چیت سازی نساجی شاهی

۱۶- کارخانه چیت سازی گونی بافی شاهی

۱۷- کارخانه چیت سازی حریر بافی چالوس

۱۸- کارخانه چیت سازی بهشهر

قسمت صنایع شیمیائی و مواد غذائی

۱۹- کارخانه گلیسیرین و صابون

۲۰- کارخانه روغن کشی کنجد

۲۱- کارخانه کنسرو شاهی

۲۲- کارخانه روغن کشی ورامین

قسمت صنایع مصالح ساختمانی

۲۳- کارخانه سمان ری

۲۴- کارخانه شیمیائی امین آباد

۲۵- کارخانه مواد نسوز امین آباد

قسمت صنایع پنبه و نوغان

۲۶- کارخانه پنبه جیتو

۲۷- کارخانه گرمسار

۲۸- کارخانه سمنان

۲۹- کارخانه گنبد کاووس

۳۰- کارخانه علی آباد

۳۱- کارخانه بهشهر

۳۲- کارخانه ساری

۳۳- کارخانه جویبار

۳۴- کارخانه پنبه بابل

۳۵- کارخانه کیا کلا

۳۶- کارخانه بابلسر

۳۷- کارخانه کرمانشاه

۳۸- کارخانه خرم آباد

۳۹- کارخانه جیرفت

۴۰- کارخانه گیلانغرب

۴۱- کارخانه نکاء

۴۲- کارخانه شوشتر

۴۳- کارخانه شعبه پنبه بروجرد

۴۴- کارخانه برنج درگز

۴۵- کارخانه برنج نکاء

۴۶- کارخانه برنج شاهی

۴۷- ابریشم کشی رشت

۴۸- کارخانه ابریشم کشی رشت

۴۹- کارخانه پیله خشک کنی آستانه

۵۰- کارخانه پیله خشک کنی طاهر گراب

۵۱- کارخانه پیله خشک کنی لنگرود

۵۲- کارخانه کسما

۵۳- کارخانه لاهیجان

۵۴- کارخانه شلمان

۵۵- کارخانه بندر پهلوی

رییس– گزارش کمیسیون مطرح است. آقای دکتر حکیم شوشتری فرمایشی دارید بفرمائید.

دکتر حکیم شوشتری – با اجازه مقام محترم ریاست و نمایندگان محترم، هر روزی که از انقلاب مقدس شاهنشاه می‌گذرد ما با یکی از نتایج بسیار درخشان آن روبرو هستیم بنده سعی کرده‌ام که کمتر وقت مجلس محترم را بگیرم ولی چون موضوع بسیار مهمی در پیش است که مورد علاقه تمام مردم ایران است. لازم میدانم امروز در باره آن مطلبی بیان کنم، همانطور که استحضار دارند دهه سوم شهریور ماه آینده مصادف با آغاز بیست و پنجمین سال سلطنت اعلیحضرت محمد رضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران است و مردم سراسر کشور چه در شهرها و چه در روستاها با شور و اشتیاق به استقبال برگزاری این روز فرخنده رفته و از هم اکنون برای بزرگداشت این روز بزرگ تدارک می‌بینند.

علاقه و احترامی که ملت ایران به شاهنشاه خود دارند زائیده عواملی است که در طول سلطنت پهلوی دوم با چشم خویش دیده‌اند (صحیح است).

اگر ارقام تاریخ بیست و چهار ساله گذشته را ورق بزنیم از ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ تا امروز ماجراها و حوادث گوناگونی به چشم ما خواهد خورد که هریک از آنها از جهات مختلف مهم و قابل توجه است.

شاهنشاه روزی زمان سلطنت را بدست گرفتند که کشور ما از هر سو مورد هجوم نیروهای مسلح کشورهای خارجی قرار گرفته بود، در آنزمان با اینکه شاه ایران بیش از بیست و چند سال از عمرشان نمی‌گذشت بادرایت و کفایت ذاتی توانستند مصائب و بلایای ناشی از این واقعه دردناک راکه بر ملت ایران نازل شده بود دفع کنند و از میان آتش و خون و بمب و گلوله و هرج و مرج ناشی از ورود قشون اجنبی که خواه نا خواه گریبانگیر هر ملتی در چنین شرایطی می‌گردد کشور را درامان بدارد و قومیت ایرانی را از خطر نابود کننده‌ای که دچار آن شده بود رهائی بخشند و نام پر افتخار «پل پیروزی» را برای کشور خود بدست آورند.

وقایع دردناک پس از پیروزی متفقین و خروج نیروهای بیگانه را می‌گذاریم و می‌گذریم از خاطرات تلخ دردناکی که ملت ایران بچشم دید و شاهنشاه ما صبر و حوصله و دور اندیشی و شجاعت پشت سر نهادند یاد نمی‌کنم (صحیح است). زیرا در بیست و هشتم مرداد ماه ۱۳۳۲ ملت ایران طومار آنرا درهم پیچید و قیافه وطن و اجتماع خود را با حرکتی مردانه تغییر داد (احسنت).

پس از ۲۸ مرداد ۳۲ ملتی متحد و مصمم پشت سر شاه خود ایستاد تاهم گذشته‌ها را جبران کند و هم آینده درخشانی را که می‌دانست با رهبری شاهنشاه در انتظار اوست بسازد.

پس از ایجاد آرامش و از میان رفتن تحریکات و تشبثات خائنانه‌ای که معدودی مزدور اجنبی تحت عناوین مختلف بوجود آورده بودند وسرکوب کردن عوامل آنها لازم بود ایران مسیر ترقی و تحول تازه‌ای را طی کند (صحیح است). سرآغاز این تحول و دگرگونی از ششم بهمن ۱۳۴۱ آغاز شد.

دراین روز شاهنشاه پرچم انقلاب سفید را بدست گرفتند، ملت ایران یکدل و متحد در این رستاخیز عظیم شرکت کردند و با تأیید و تصویب اصول انقلابی شاهنشاه به رژیم پوسیده ارباب ورعیتی خاتمه داده شد (صحیح است)، زنان از محدودیت‌های مختلف رها شدند و نیمی از اجتماع مملکت که بی حاصل و فلج محکوم به گوشته گیری و سکوت بود بمیدان کار و فعالیت آمد. کارگران بحقوق خویش رسیدند، با ایجاد سپاه دانش مشعل فروزان علم و معرفت تاریکی‌های دور افتاده ترین نقاط کشور را روشن ساخت و پایه و اساس ایرانی نوین و مترقی ریخته شد (صحیح است).

دراین بیست و چهار سال شاهنشاه ظاهراً تغییر قیافه داده‌اند. موهای سرشان سفید شده، چهره شادابشان شکسته شده ولی قلب و روحشان جوان تر، زنده تر و شاداب تر از دوران جوانی است زیرا توانسته‌اند با شخصیت ممتاز و جهانی خود در هر نقطه از جهان که قدم نهاده‌اند برای ملت ایران کسب آبرو و حیثیت و احترام کنند (صحیح است).

امروز دیگر دنیا ما را بچشم یک ملت عقب افتاده مانده نمی‌بینند وطن ما تحت رهبری علاقلانه شاهنشاه وزنه‌ای برای حفظ صلح در قسمت بزرگی از کره ارض شده است، حقوق از کف رفته ما بدست آمده و خیلی بیشتر از کشورهائی که تا بیست و حتی ۱۵ سال پیش از آنها عقب بودیم جلو افتاده‌ایم (صحیح است).

شاهنشاه ایران با هدایت صحیح ملت خویش و نتیجه گیری درست و منطقی از فداکاریهای خود، امروز پایه‌های سلطنت را واقعاً بر قلوب فرد فرد ملت خود استوار ساخته‌اند (احسنت).

مردم شاه خود را تا سرحد پرستش دوست می‌دارند زیرا در این ۲۴ سال برأی العین دیده‌اند که پادشاه ایران حتی از نثار کردن عزیز خویش در راه سعادت ملت خود دریغ نکرده‌اند (صحیح است)، بارها مورد سوء قصد بدخواهان قرار گرفته‌اند ولی در هر بار خدای ایران، خدائی که عادل و رحیم است وجود مبارکشان را از گزند بدخواهان رهائی بخشیده تا در راه خدمت بخلق مجاهدت کنند. اینست راز بزرگی که امروز ۲۲ میلیون مردم این سرزمین را بجوش وخروش آورده است تا با شور و اشتیاق خود را برای برگزاری آغاز بیست و پنجمین سال سلطنت آماده نموده و این روز مسعود را با شکوه و جلال برگزار نمایند (صحیح است).

بنده ضمن اینکه در برابر روح بزرگ، اراده آهنین و قلب رئوف وملت دوست شاهنشاه بزرگ سر تعظیم فرود می‌آورد و به ملت ایران که این چنین با گرمی و اشتیاق به استقبال برگزاری بیست و پنجمین سال سلطنت معظم له می‌روند درود می‌فرستم.

اضافه می‌کنم که مجلسین نیز باید با میلیونها مردم میهن پرست و شاهدوست و واقع بین ایران دراین روز بزرگ همگام و همصدا شده برای توجه نسلهای آینده بخدمات تاریخی شاهنشاه چنانکه مردم انتظار دارند اقدام نمایند. بنده موظف بودم عرایضی را قبل از دستور بعرض برسانم ولی چون جلسه فوق العاده است و قبل از دستور نداشتیم با اینکه قبل از وقت شرفیاب شدم برای نطق قبل از دستور اجازه نداشتم و جای بسیار خوشوقتی و واقعاً کمال مباهات این مجلس است که در باره مسائل مهم مملکت و علاقه ایکه به شخص شاهنشاه داریم تفاوتی بین احزاب مختلف نیست عین همفکری که حزب ایران نوین دارد عین همان همفکری در سایر دستجات مختلف مجلس هم وجود دارد (صحیح است) منتهی پیشنهادی که ما داریم امیدواریم مورد توجه اعضاء حزب مردم هم قرار بگیرد و این پیشنهاد که از طرف فراکسیون حزب ایران نوین تقدیم می‌شود به این صورت است:

باکسب اجازه از پیشگاه شاهانه در روز بیست و پنجم شهریور ماه آینده کنگره در مجلس تشکیل گردد وضمن تأیید و تجلیل از خدمات و فداکاریهای شاهنشاه بملت و مملکت و برای ضبط در تاریخ یک لوحله زرین افتخار بمناسبت آغاز بیست و پنجمین سال سلطنت شاهنشاه از طرف ملت ایران تهیه و طی مراسمی بوسیله رؤسای دو مجلس به پیشگاه شاهانه تقدیم گردد و چون حزب مردم با کمال خوشوقتی در این باره در اصول فکر با ما همفکری داشته‌اند با اجازه مقام ریاست با آقایان تماس خواهیم گرفت ویک پیشنهاد یکجا از طرف مجلس تقدیم مقام ریاست می‌کنیم وامیدواریم مورد قبول عموم نمایندگان و آقایان سناتورها قرار بگیرد از حوصله ایکه فرمودید متشکرم (احسنت).

رییس– آقای مهندس صائبی بفرمائید.

مهندس صائبی (مخبر کمیسیون کشاورزی) – دراین لیست دو اشتباه شده که بنده عرض می‌کنم تا اصلاح بشود، یکی در ردیف بست است در قسمت صنایع شیمیائی و مواد غذائی کارخانه روغن کشی کنجد نوشته شده که کارخانه روغن کشی گنجه صحیح است و یکی هم در ردیف ۵۰ کارخانه پیله خشک کنی طاهر گرآب نوشته شده که پیله خشک کنی طاهر گوراب صحیح است یکی هم موضوع ماده ۵ است که برای رفع هرگونه سوء تعبیر و تفسیری بنده این جا توضیح می‌دهم که نمایندگی سهام شرکتهای سهامی کارخانجات ایران در مجلس عمومی موضوع ماده ۴ با هیئت مدیره شرکت به قائم مقامی صاحبان سهام است منظور از این شرکت، شرکت سهامی کارخانجات ایران است نه شرکت موضوع ماده ۴(صحیح است).

رییس– نظر دیگری راجع به گزارش کمیسیون‌ها

نیست؟(اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به گزارش کمیسیونها خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود. آقای مهندس خدیوی بفرمائید.

مهندس خدیوی (معاون وزارت کشاورزی) – با اجازه ریاست معظم مجلس و با کسب اجازه از نمایندگان محترم بنده یکبار دیگر از حوصله و لطفی که در باره تصویب این لایحه نمایندگان محترم مبذول فرمودند عرض تشکر و امتنان دارم این لایحه از لوایح بسیار مهمی بود که تصویب شد و به دولت ابلاغ شد دولت امیدوار است که بتواتند در اجرای منویات شاهنشاه و در اجرای کار صحیح اصلاحات ارضی از این لایحه بنحو احسن استفاده کند (احسنت).

- طرح وتصویب گزارش کمیسیون نظام مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانون راجع به اجازه ارجاع اختلافات احتمالی وزارت جنگ با کارخانه نورد آویاسیون بداوری و ابلاغ بدولت

۶- طرح وتصویب گزارش کمیسیون نظام مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانون راجع به اجازه ارجاع اختلافات احتمالی وزارت جنگ با کارخانه نورد آویاسیون بداوری و ابلاغ بدولت

رییس– گزارش راجع به اجازه اختلافات احتمالی وزارت جنگ با کارخانه نوردآویاسیون بداوری مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی

کمیسیون نظام در جلسه ۲۰ تیرماه ۱۳۴۴ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۳۰۷۷/۴۱۸۲ -۱۳۴۴/۳/۱۶ دولت راجع به اجازه و ارجاع اختلافات مالی احتمالی وزارت جنگ با کارخانه نورد آویاسیون به داوری راکه قبلا بتصویب مجلس شورای ملی رسیده ومجلس سنا در آن اصلاحاتی بعمل آورده بود مورد رسیدگی قرارداد و اصلاحات مجلس سنا را عیناً تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

لایحه قانونی اجازه ارجاع اختلافات احتمالی وزارت جنگ با کارخانه نورد آویاسیون (Nord Aviation) بداوری

ماده واحده – بوزارت جنگ اجازه داده می‌شود در قراردادی که با کارخانه نورد آویاسیون پاریس برای خرید پاره‌ای مهمات مورد نیاز ارتش منعقد می‌نماید. اختلافات احتمالی طرفین را بداوری اطاق بازرگانی بین المللی در پاریس ارجاع نماید.

مخبرکمیسیون نظام – حکیمیان

گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۰ تیرماه ۱۳۴۴ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه دولت راجع به اجازه و ارجاع اختلافات مالی احتمالی وزارت جنگ با کارخانه نورد آویاسیون به داوری را مورد رسیدگی قرارداده و اصلاحات مجلس سنا را عیناً تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

نایب رئیس کمیسیون دادگستری – شیخ الاسلامی

رییس– گزارش از کمیسیونهامطرح است نسبت به گزارش کمیسیونها رأی می‌گریم (اظهاری نشد) به این گزارش رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارائی مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی راجع بواریز حسابهای سابق پایاپای ایران و آلمان و ابلاغ به دولت

۷- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارائی مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی راجع بواریز حسابهای سابق پایاپای ایران و آلمان و ابلاغ به دولت

رییس– گزارش راجع به قرارداد بین دولت شاهنشاهی ایران و جمهوری فدرال آلمان راجع بواریز حسابهای سابق پایاپای ایران و آلمان مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه ۲۹ تیرماه ۱۳۴۴ با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۲۵۲۸۸/۲۴-۱۳۴۳/۱۲/۱۵ مربوط به قرارداد منعقد بین دولت شاهنشاهی ایران و جمهوری فدرال آلمان راجع به واریز حسابهای سابق پایاپای ایران و آلمان را که در مجلس سنا اصلاح گردیده بود مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را تصویب نمود.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد

ماده واحده – قرارداد راجع به نحوه تصفیه محاسبه تهاتری سابق ایران و آلمان به مبلغ یک میلیون و هشتصد و سی پنج هزار و ششصد و هفتاد و نه دویچ مارک و هشتاد نه صدم بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان که مشتمل بر ده ماده می‌باشد و در تاریخ اول دی ماه ۱۳۳۸ مطابق با ۲۲ دسامبر ۱۹۵۹ دربن به امضاء رسیده است تصویب و به دولت اجازه داده می‌شود اسناد مصوبه آنرا مبادله نماید و همچنین به دولت اجازه داده می‌شود مبلغ پنج میلیون و دویست هزار دویچ مارک کمک فنی بلاعوض دولت جمهوری فدرال آلمان را به منظور تأمین تجهیزات کشاورزی و صنعتی طبق ترتیبی که به موافقت طرفین می‌رسد دریافت و استفاده نماید.

رئیس کمیسیون دارائی – محسن خواجه نوری

موافقت نامه بین کشور شاهنشاهی ایران و جمهوری فدرال آلمان در باره واریز حسابهای تهاتری سابق ایران و آلمان

کشور شاهنشاهی ایران و جمهوری فدرال آلمان

نظر به اینکه مایلند برای واریز حسابهای تواتری سابق ایران و آلمان اقدام لازم را بعمل آورند تصمیم به انعقاد موافقت نامه زیر گرفته‌اند.

ماده ۱ – جمهوری فدرال آلمان مبلغ ۱۸۳۵۶۷۹/۸۹ مارک آلمان به کشور شاهنشاهی ایران پرداخت خواهد کرد.

ماده ۲ – ۱- جمهوری فدرال آلمان متعهد می‌شود که مطالبات پولی بستانکاران مذکور درماده ۳ ذیل و قائم مقامان آنها را واریز کند. واریز این مطالبات مشروط به رعایت یکی از دو شرط زیر و در حدود مذکور در آن صورت خواهد گرفت.

الف – بانک ملی ایران – طبق مفاد موافقت نامه پرداختهای ایران و آلمان مورخ ۴ ژانویه ۱۹۳۹ از حسابهای تهاتور خود برحسب رایش مارک نزد دویچه فرخنونگز کاسه حواله پرداختهای مربوطه را در تاریخ ۱۶ ژوئن ۱۹۴۱ یا قبل از آن ارسال داشته باشد لکن دویچه فرخنونگزکاسه این حواله‌ها را پرداخت نکرده باشد.

ب – بانک ملی ایران معادل وجوه مزبور را برحسب رایش مارک به حساب صندوق تهاتر ایران و آلمان در ۲۸ اکتبر ۱۹۴۱ در بانک مزبور گشوده شد منظور نموده و در فوریه ۱۹۴۷ منظور شده دراین حساب به حساب دویچه فرخنونگز کاسه منتقل شده و همچنان به حالت انتقال باقی مانده باشد.

۲- مطالبات مذکور در بند (۱) فوق به نحو زیر واریز خواهد شد. مبالغ رایش مارک که در مقابل آن حواله پرداختهای مذکور در قسمت الف از بند (۱) صادر شده است و همچنین مبالغ رایش مارک که بحساب مذکور در قسمت ب از بند (۱) فوق منظور شده است از رایش مارک به مارک آلمان به نسبت ده به یک تبدیل خواهدشد و وجوه حاصله بر حسب مارک آلمان پرداخت خواهد گردید.

ماده ۳ – تعهد مذکور درماده ۲ فوق در مورد مطالبات پولی افراد یا اشخاص حقوقی که طبق حقوق خصوصی و عمومی تأسیس شده‌اند یا شرکتها یا گروه اشخاصی خواهد بود که در تاریخ تقاضا (ماده ۴ ذیل) در قلمرو جمهوری فدرال آلمان یا در برلن (غربی) اقامتگاه یا دفتر کار رسمی داشته باشند. یا نماینده‌ای تعیین کنند که در قلمرو مزبور واقع بوده و مجاز باشد پرداختهای مربوط به این مطالبات را دریافت کند.

ماده ۴ – الف – پرداختهای مذکور در ماده ۲ فوق منوط به تسلیم تقاضا خواهد بود.

ب – تقاضانامه ممکن است از طرف بستانکار یا قائم مقام وی تسلیم شود.

ج – تقاضانامه‌ها باید ظرف یکسال از تاریخ اعتبار یافتن موافقتنامه حاضر تسلیم دویچه فرخنونگزکاسه گردد. در مورد هر متقاضی که بدون تقصیری از ناحیه خود نتواند ظرف مدت مذکور تقاضای خود را تسلیم نماید – ممکن است بخاطر اعاده وضع وی به حال اول – در ظرف یکسال مهلت تسلیم تقاضا به وی اعطا شود.

د – مسئولیت تصمیمات مربوط به تقاضاهای پرداخت و اعطای مهلت با دویچه فرخنونگز کاسه خواهد بود.

ماده ۵ – قبول پرداختهای که طبق مفاد ۲و ۳و ۴ فوق به عمل می‌آید از طرف بستانکاران به منزله اعلام تصفیه کامل و نهائی مطالبات آنان (منجمله هر گونه بهره) خواهد بود که نسبت به آن حواله پرداختهای مذکور در قسمت الف از بند (۱) ماده ۲ صادر شده یا انتقالات مذکوردر قسمت ب از بند (۱) ماده ۲ بعمل آمده است.

ماده ۶ – تعهداتی که جمهوری فدرال آلمان در مواد ۱و ۲ فوق نموده به منزله تصفیه کامل و نهائی کلیه تعهدات زیر خواهد بود:

الف – مانده حسابهای برحسب رایش مارک که در حساب تهاتر مذکور در قسمت الف از بند (۱) ماده فوق الذکر روی هم جمع شده است.

ب - مطالباتی که برای تصفیه آنها به حساب در گردش بانک ملی ایران نزد دویچه فرخنونگز کاسه (که این حساب در تاریخ ۶ دسامبر ۱۹۴۱ گشوده شد) پرداختهای برحسب رایش مارک بعمل آمده است.

ماده ۷ – کشور شاهنشاهی ایران تعهد می‌نماید مطالبات معوقه‌ای را بپردازد که برای تصفیه آنها:

الف – حواله پرداختهای از طرف دویچه فرخنونگز کاسه قبل از ۶ دسامبر ۱۹۴۱ صادر شده ولی از طرف بانک ملی ایران پرداخت نشده است. یا اینکه:

ب – سپرده‌های از طرف دویچه فرخنونگز کاسه پذیرفته شده و به بستانکار حساب تهاتر مذکور در قسمت الف از بند (۱) ماده ۲ فوق منظور شده است بدون آنکه حواله پرداخت از طرف دویچه فرخنونگز کاسه صادر شده باشد یا آنکه:

ج – سپرده‌های به حساب در گردش بانک ملی نزد دویچه فرخنونگز کاسه مذکور در قسمت (ب) ماده ۶ فوق گذاشته شده است.

ماده ۸ – (۱) کشورهای طرف موافقتنامه حاضر اقدامات لازم برای اجرای این موافقتنامه بعمل خواهند آورد. (۲) دولتهای طرف موافقتنامه راجع به کلیه امور مربوط به تفسیر و شمول این موافقتنامه با یکدیگر مشورت نموده و موافقتنامه‌های مکمل که برای اجرای فنی آن لازم باشد منعقد خواهند ساخت.

ماده ۹ – این موافقتنامه شامل خاک برلن نیز خواهد بود مشروط به اینکه دولت جمهوری فدرال آلمان ظرف مدت سه ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این موافقتنامه اعلامیه متناقضی در این مورد به دولت شاهنشاهی ایران تسلیم ننماید.

ماده ۱۰ – ۱ – این موافقتنامه به تصویب خواهد رسید و اسناد تصویب در اسرع وقت ممکن مبادله خواهد شد.

۲- این موافقتنامه یک ماه پس از مبادله اسناد تصویب لازم الاجرا خواهد شد.

در تاریخ ۲۲ دسامبر ۱۹۵۹ در دو نسخه به زبان انگلیسی و آلمانی که هر دو متن متساویاً معتبر می‌باشد در بن به امضاء رسید.

از طرف کشور شاهنشاهی ایران از طرف جمهوری فدرال آلمان

گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۳۰ تیر ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه دولت مربوط به قرارداد منعقد بین دولت شاهنشاهی ایران و جمهوری فدرال آلمان راجع به واریز حسابهای سابق پایاپای ایران و آلمان را که در مجلس سنا اصلاح شده بود مورد رسیدگی

قرارداد وگزارش کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

رئیس کمیسیون امور خارجه – دکتر ضیائی

رییس– آقای دکتر کیان بفرمائید.

دکتر کیان - تقاضا می‌کنم نماینده دولت در این مورد توضیح بدهند برای اینکه تا آنجا که بنده اطلاع دارم این پنج میلیون مارک طلب ایران از دولت آلمان است که قبل از شهریور تثبیت شده.

رییس– آقای دکتر کیان این لایحه در مجلس شورای ملی تصویب شده است ولی در ترجمه آن اشتباهی بوده که در مجلس سنا اصلاح کرده‌اند.

دکتر کیان – بهر حال کمک بلاعوض نیست طلب مسلم دولت ایران است.

رییس– نسبت به گزارش کمیسیونها نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به گزارش کمیسیونها خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی راجع به موافقتنامه ترانزیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه و ابلاغ به دولت

۸- طرح و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی راجع به موافقتنامه ترانزیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه و ابلاغ به دولت

رییس– گزارش راجع به موافقتنامه ترانزیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی

کمیسیون اقتصاد در جلسه یکشنبه ۴۴/۴/۲۷ لایحه شماره ۳۵۷۸۲- ۴۳/۱۰/۲۹ برگشته از مجلس سنا راجع به موافقتنامه ترانزیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه را رسیدگی و با اصلاحاتی که در ماده واحده بعمل آمده بود موافقت و مصوب آن مجلس را تصویب کرد.

اینک گزارش آن به شرح ذیل تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

لایحه قانونی راجع به موافقتنامه ترانزیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه

ماده واحده – موافقتنامه ضمیمه راجع به ترانزیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه و پروتکلهای مربوط به آن که در تاریخ ۱۲ بهمن ماه ۱۳۴۲ مطابق اول فوریه ۱۹۶۴ به امضاء رسیده تصویب و به دولت اجازه داده می‌شود که اسناد تصویب آنرا مبادله نماید.

مخبر کمیسیون اقتصاد – دکتر رضوانی

گزارش از کمیسیون خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه درجلسه سه شنبه ۴۴/۴/۲۹ لایحه برگشته از مجلس سنا راجع به موافقتنامه ترانزیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه را رسیدگی و مصوبه کمیسیون اقتصاد را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون خارجه – مافی

رییس– گزارش کمیسیونها مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به گزارش کمیسیونها خانمها و آقایاینکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.

- تعیین موقع جلسه آینده – ختم جلسه

۹- تعیین موقع جلسه آینده – ختم جلسه

رییس– با اجازه همکاران جلسه امروز را ختم می‌کنیم و تا روز چهارده مهر ماه که دوره اجلاسیه جدید مجلس شورای ملی را اعلیحضرت همایون شاهنشاه افتتاح می‌فرمایند جلسه علنی نخواهیم داشت مگر اینکه جلسه فوق العاده‌ای باشد که تصویب بشود، از همکاران محترم تقاضا می‌کنم اگر از تهران خارج می‌شوند آدرس خود را به دفتر مجلس شورای ملی اطلاع بدهند که بتوانیم در موقع مناسب به آنها اطلاع بدهیم.

(در ساعت نه و سی دقیقه صبح جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی – مهندس عبدالله ریاضی.

دکتر اسفندیاری – امام مردوخ – بختیار بختیاریها – دکتر بقائی یزدی – دکتر پورهاشمی – جاوید – دکتر جعفری – شیخ الاسلامی – ظفر – موقر – مهندس والا – عبدالحسین طباطبائی.

۷- تصویب ایام تعطیلات تابستانی مجلس شورای ملی

رییس– خانمها و آقایان اطلاع دارند که طبق آئین نامه داخلی مجلس شورای ملی چون موقع تعطیلات تابستانی مجلس در تیرماه به رأی مجلس آغاز می‌شود در صورتی که مصلحت بدانید تعطیلات تابستاین را شروع کنیم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند۹ تصویب شد.

۸- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه فوق العاده – ختم جلسه

رییس– چون دولت برای رسیدگی به چهار لایجه تقاضای جلسه فوق العاده کرده است، دستور جلسه فوق العاده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

دستور جلسه روز یکشنبه ۴۴/۵/۳

۱- گزارش کمیسیون راجع به موافقتنامه ترانزیت بین ایران و ترکیه. شماره چاپ ۱۵۰۷

۲- گزارش کمیسیون راجع به قرارداد مربوط به واریز حسابهای سابق پایاپای ایران و آلمان. شماره چاپ ۱۵۰۸.

۳- گزارش کمیسیون راجع به فروش سهام کارخانجات دولتی و تأسیس شرکت سهامی. شماره چاپ ۱۵۰۶.

۴- گزارش کمیسیون راجع به اختلافات احتمالی وزارت جنگ با کارخانه نورد آویاسیون. شماره چاپ ۱۵۰۹.

رییس– با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه فوق العاده ساعت هشت و نیم صبح روز یکشنبه خواهد بود.

ساعت ۱۰ صبح جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی – مهندس عبدالله ریاضی