مذاکرات مجلس شورای ملی ۳۱ خرداد ۱۳۴۳ نشست ۸۵

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۳۱ خرداد ۱۳۴۳ نشست ۸۵

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یک‌شنبه ۳۱ خرداد ۱۳۴۳ نشست ۸۵

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۲۱

جلسه: ۸۵

فهرست مطالب:

۱- تصویب صورت جلسه.

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: ریگی- ایلخان- حبیبی- حاذقی.

۳- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون راه راجع به ادامه خدمت آقای جینو اسپرنی تبعه ایتالیا در راه‌آهن دولتی ایران و ارسال به مجلس سنا.

۴- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به اجازه عضویت سازمان بنادر و کشتیرانی در دفتر بین‌المللی هیدروگرافیک و ارسال به مجلس سنا.

۵- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت لوازم لوله‌کشی زاهدان از حق انبارداری و ارسال به مجلس سنا.

۶- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت سیمان‌های صادره از کشور از حقوق و عوارض گمرکی و ارسال به مجلس سنا.

۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت اشیا تأسیسات حرارت مرکزی دو دبستان اهدایی و ارسال به مجلس سنا.

۸- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت گمرکی یک بسته اسباب‌بازی اهدایی کشور آمریکا به کودکستان بنگاه نیکوکاری و ارسال به مجلس سنا.

۹- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به دریافت بیست درصد انبارداری لوازم مؤسسات دولتی و سازمان‌های برنامه و آب و ارسال به مجلس سنا.

۱۰- طرح و تصویب یک فوریت لایحه اجازه تجدیدنظر در اساسنامه شرکت ملی نفت ایران.

۱۱- شور اول گزارش کمیسیون نظام راجع به بازنشستگی افسران و هم ردیف آنان.

۱۲- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به اصلاح بودجه ۱۳۴۲ کل کشور.

۱۳- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به معافیت وسایل افسران و درجه‌داران نیروهای هوایی انگلستان کارشناس رادار.

۱۴- شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع به انتقال کارمندان ثبت اسناد به مرکز و تأسیس کلاس عالی ثبت و ارجاع مجدد به کمیسیون.

۱۵- سؤال آقای پاینده راجع به کتاب‌های درسی و جواب آقای وزیر فرهنگ.

۱۶- شور اول گزارش کمیسیون فرهنگ راجع به مصرف درآمد حاصل از شهریه دانش‌آموزان.

۱۷- اعلام وصول یک فقره لایحه از مجلس سنا.

۱۸- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه.

مجلس ساعت هشت و چهل دقیقه صبح به ریاست آقای دکتر شفیع امین (نایب رئیس) تشکیل گردید.

- تصویب صورت جلسه

۱- تصویب صورت جلسه.

نایب رئیس - صورت اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه

آقایان بوشهری - زهتاب فرد - دکتر الموتی - مهندس آراسته - محدث زاده - پروین - ارسنجانی - مهندس مالک - پرویزی - غلام نیاکان - سیفی - مهندس صدقیانی - اولیاء - ختائی - زند - نوربخش.

غائبین بی اجازه

آقایان شفیعی پور کرمانی - دکتر عدل - آقایان - مهندس زنجانچی.

غائبین مریض

آقایان سعید وزیری - مهندس ارفع.

نایب رئیس - راجع به صورت جلسه قبل نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود. آقای کبیری.

کبیری - چندین فقره شکایت رسیده که تقدیم مقام ریاست می‌شود.

نایب رئیس - آقای باغمیشه.

باغمیشه - شکایاتی است از تبریز رسیده تقدیم مقام ریاست می‌شود.

نایب رئیس - آقای صائب.

صائب - شکایاتی است که از خرده مالکین شهرستان اصفهان رسیده که تقدیم می‌شود.

نایب رئیس - آقای دکتر مهندس بهبودی.

دکتر مهندس بهبودی – شرحی است که فراکسیون پارلمانی مردم حضور مبارک تقدیم می‌کند وتقاضا کرده است که وزیر فرهنگ در مورد کتب تحصیلی درسال جاری توضیح بدهند.

نایب رئیس - آقای شاخوئی.

شاخوئی - شکایتی راجع به بیمه‌های اجتماعی رسیده تقدیم مقام ریاست می‌شود.

- بیانات قبل از دستور - آقایان ریگی - ایلخان - حبیبی - حاذقی

۲- بیانات قبل از دستور - آقایان ریگی - ایلخان - حبیبی - حاذقی.

نایب رئیس - بیانات قبل از دستور شروع می‌شود آقای ریگی.

ریگی - نتایج سفر موفقیت آمیز شاهنشاه به آمریکا ومسائل سیاسی واجتماعی که درمصاحبه‌ها وسخنرانیهای پرمغز خود درآن کشور بیان داشتند علاوه برانعکاس بین المللی هفته گذشته بوسیله عده‌ای از نمایندگان محترم مورد تجلیل قرار گرفت وبنده قصد ندارم بهمه آنها اشاره بکنم ولی آنچه بنده امروز می‌خواهم درباره آن صحبت کنم اظهاراتی است که شاهنشاه درباره سازمان ملل وتحکیم اصولی که سازمان مزبور برای آن تشکیل شده است فرمودند. شاهنشاه دریکی از سخنرانیهای خود فرمودند: سازمان ملل متحد باید تقویت شود وحتی فرمودند دولت ایران حاضر است یک واحد ارتش خود را بطور آماده باش نگاهداشته وهر وقت سازمان ملل بخواهد دراختیار سازمان مذکور بگذارد.

این موضوع میرساند که شاهنشاه بامقام رهبری جهانی که احراز فرموده‌اند نه تنها می‌خواهند که عدالت اجتماعی درداخل مرزهای کشور خودشان بسط وتوسعه داده شود بلکه آرزو دارند که درهر جای دنیا که صلح وآزادی درمخاطره قرار گیرد حتی با نثار کردن خون افراد کشور خود از آن دفاع نماید بنده عقیده دارم که حق همین است وآزادی ودموکراسی چیزی نیست که بتوان آنرا درداخل یک مرزوبوم محدود نگاهداشت - آزادی واقعی آن است که درسراسر جهان برقرار شده وهمه ملل از آن استفاده نماید.

شاهنشاه درمدت ۲۲ سال طول سلطنت پرافتخار خود با اصلاحات اجتماعی عمیقی که درتمام شئون این کشور فرموده‌اند وبا انقلاب ششم بهمن ثابت کردند که همانطور که خارجیان عقیده دارند یک مصلح بزرگ هستند وبنده بعنوان یک نماینده ملت ایران خوشوقت هستم که ایشان به اینهم اکتفا نفرموده خواهان حفظ حقوق بشر واصول سازمان ملل درتمام جهان می‌باشند (صحیح است).

متأسفانه درحالی که شاهنشاه ما ورهبران عده زیادی از ملل از حفظ حقوق بشر وتحکیم مبانی صلح وآزادی دموکراسی وبرابری وبرادری مردم جهان صحبت می‌کنند باز می‌شنویم دربعضی از نقاط جهان برخی از حقوق بشر مورد تجاوز قرار می‌گیرد.

همین چند روزه شنیدیم که درجنوب افریقا رئیس کنگره سیاه پوستان ویاران او را بجرم مخالفت با تبعیضات نژادی بزندان افکنده ابتدا محکوم به اعدام وبعدا محکوم بحبس ابد نموده‌اند.

خوشبختانه شنیدیم که رهبران گروهی از کشورهای دموکرات دنیا وحتی فیلسوف و بشردوست معروف برتراند راسل از طریق سازمان ملل برای آزادی این عده در تلاش هستند.

بنده از وزارت امور خارجه ونماینده دولت شاهنشاهی در سازمان ملل می‌خواهم درهمان راهی که شاهنشاه برای حفظ حقوق بشر ترسیم فرموده‌اند همانطور که تاکنون هم در مجامع بین المللی مخالفت ایران را باتبعیضات نژادی اعلام داشته‌اند این بار نیز از طریق قانونی مخالفت خود را با تبعیضات نژادی اعلام وبرای رهائی این افراد کوشش کنند.

بنده خیلی خوشوقت هستم که درزمینه رفع تبعیضات نژادی وبرابری نژادها با همدیگر این دوروزه اقدام بسیار بزرگی درآمریکا بعمل آمد که باعث خوشحالی تمام ملل جهان گردید.

تصویب قانون حقوق مدنی آمریکا درمجلس نمایندگان وسپس درسنای آن کشور که یک سال پیش توسط مرحوم پرزیدنت کندی تسلیم قوه تقنینیه آمریکا شده بود نشان دادکه اگر امروز آبراهام لینکلن وکندی زنده نیستند ولی اصولی را که آن دو رادمرد پی ریزی کرده وبرای حفظ آن جان خود را فدا کردند از طرف اکثریت ملت آمریکا هنوز مورد احترام است.

تصویب قانون مدنی آمریکا که درآن رفع تبعیضات نژادی درسراسر کشورهای متحده تضمین شده است همچنین نشان داد که رؤیاهای کسانی که درگروه خودشان از لحاظ محلی ومنطقه‌ای موفقیت هائی نصیبشان شده است ونغمه از سرگرفتن آزمایشهای هسته‌ای وادامه تبعیضات نژادی را ساز کرده‌اند به شکست قطعی محکوم است ومحال است درمرحله نهائی پیروز گردند. باید کسانی که تصور می‌کنند دنیا بعقب برمیگردد ودوباره اصولی را که سالها پیش جهان آنها را مطرود شمرده است درجهان برقرار خواهد شد بدانند که دراشتباه هستند. بنده بعنوان یک نماینده ملت ایران تصویب قانون مدنی آمریکا را که جنبه بین المللی دارد وباعث خوشحالی تمام مردم آزادیخواه دنیا شده است به نمایندگان سیاسی آمریکا صمیمانه تبریک می‌گویم وباز هم موفقیتهای بیشتری برای آنها آرزو می‌کنم.

موضوع دیگری که می‌خواستم برای نمایندگان محترم عرض کنم درباره مسئله مهمی است که درخارج از مرزهای کشورما گاهی اتفاق می‌افتد وبنظر بنده بعضی از این مسائل بقدری دلیل براهمیت است که اگر از مسائل داخلی مهمتر نباشد کمتر نیست، کنفرانس ژنو درهفته گذشته تمام شد. واین کنفرانس که با شرکت دوهزار نفر در ژنو تشکیل شده بود یکی از بزرگترین کنفرانسهائی بود که تاکنون دنیا بخودش دیده بود دراین کنفرانس ۱۱۹ کشور شرکت کردند وراجع بمسائل توسعه تجارت صحبتهائی شده بنده در چند جلسه پیش موقعی که کنفرانس اکافه درتهران تشکیل شده بود عرض کردم که منظور از تشکیل این کنفرانس چیست ومخصوصا نمایندگان کشورهای آسیائی درکنفرانس اکافه موجودیت خودشان را نسبت بکنفرانس ژنو روشن کردند از لحاظ اقتصادی ملل درحال رشد متأسفانه در دهسال اخیر نه تنها نتوانسته‌اند شکاف بین فقیر وغنی را پرکنند بلکه این شکاف وسیع تر شده همانطور که آقای دکتر عالیخانی وزیر اقتصاد درچند جلسه پیش گفتند متأسفانه مواد خام که از این کشورها بکشورهای صنعتی صادر می‌شود بیست وپنج درصد قیمتش پائین آمده در حالی که درهمین مدت ۲۵درصد قیمت مواد صنعتی که باین کشورها صادرمیشود اضافه شده است درکنفرانس ژنو متأسفانه نتیجه‌ای که ملل دنیا آرزومند بودند عایدنشد فقط گفته شد که کشورهای صنعتی حاضر شدند که یک درصد از عوائد خودشان را صرف بهبود کشورهای درحال رشد بکنند وغیر از این موفقیتی نبود وبزرگترین موفقیتی که نصیب ملل درحال رشد شد این بود که کشورهای درحال رشد توانستند حرفهای خود را اولین بار بطور آزاد مطرح کنند وملل صنعتی فهمیدند که کشورهای درحال رشد توانستند حرفهای خود را اولین بار بطور آزاد مطرح کنند وملل صنعتی فهمیدند که کشورهای درحال رشد بیدار هستند ونمی‌توانند درتجارت بین المللی آنها را درآینده مورد یغما وغارت قرار بدهند بنده برای اینکه نمایندگان محترم بیک مسئله فقط توجه کنند که از لحاظ اقتصادی چقدر بضرر کشورهای درحال رشد است اشاره می‌کنیم به تنزل قیمت یکی از مواد صادراتی خودمان که درسال ۱۹۶۰ از طرف گروههای صنعتی درایران وخاور میانه بعمل آمد فقط از این یک ماده دراین ۴سال گذشته ۲۵۰ میلیون دلار کسر پرداخت داریم۲۵۰ میلیون دلار که ۲۰۰۰ میلیون تومان است پس اگر ما می‌بینیم که بعضی از کشورهای صنعتی می‌آیند وبما قول کمک ووام می‌دهند این در واقع چیزی است که از ما گرفته‌اند که بعد با سود بما پس می‌دهند نمایندگان محترم باید توجه فرمایند این مسائلی که اینجا عرض می‌کنم بقدری اهمیت دارد از لحاظ داخلی واقتصادی که باید این مسائل مورد توجه قرار بگیرد نه اجازه خرید جیپ برای دانشکده فنی. وقتی من اینجا صحبت برای دوهزار میلیون تومان کسر پرداخت درچهار سال گذشته برای ملت ایران می‌کنم نمایندگان محترم باید توجه داشته باشند دولتهای ما باید اینرا توجه کنند که ما این جور چیزها را تحمل نمی‌کنیم همانطورکه حدس می‌زدم نتایج این کنفرانس بسیار کوچک بود ولی یک نتیجه بزرگ داشت وآن این است که بالاخره دول بزرگ قبول کردند که این کنفرانس دارای دبیرخانه‌ای باشد ودرآینده مسائل اقتصادی را بتوانند با دولتهای دیگر کنفرانس صحبت کنند حقیقتا این کنفرانس برای این تشکیل شده بود که یک راه حل اساسی برای مشکلات اساسی دنیا پیدا کند ولی این کنفرانس نشان داد که ملل درحال رشد بیدار شده‌اند ومی‌توانند مشکلات خودشا را به کشورهای صنعتی بگویند وتوضیح بدهند بنده عقیده دارم همانطور که دریکی از جراید خواندم واقعا تنها صلح نظامی کافی نیست که بشر درسایه آن راحت باشد باید صلح اقتصادی هم باشد یعنی کشورهای توسعه یافته نباید کشورهای درحال رشد را غارت کنند وثروت آنها را به یغما ببرند بنده عقیده دارم که واقعا دردنیا کشورهای صنعتی نمی‌توانند برای همیشه تمام وسائل را برای خودشان داشته باشند وملل دیگر جهان محروم باشند بنده عقیده دارم که واقعا برای گرسنگان کنگو برای میلیونها مردم هند وبرای کشاورزان ایرانی باید یک فکری بشود که کشاورز ایرانی بتواند دسترنجش را صادر کند وبفروشد (صحیح است) بنده بیش از این راجع به این موضوع صحبت نمی‌کنم برای اینکه خلاصه مطلب را عرض کردم برای این که بنده عقیده دارم فقط موقعی واقعا دنیا از یک ثبات اقتصادی برخوردار خواهد شد که ببینیم دول از یک ثبات اقتصادی برخوردار خواهد شد که ببینیم دول صنعتی بحرفهای بسیار صحیح ودرستی که درکنفرانس ژنو زده شده توجه دارند وبرای نجات کشورهای فقیر اقداماتی خواهند کرد وشکاف غنی وفقیر را از بین خواهند برد (صحیح است - احسنت).

نایب رئیس - آقای ایلخان.

ایلخان - بااجازه آقایان نمایندگان محترم: بنده سعی دارم کمتر وقت مجلس شورای ملی را بگیرم وتاضرورت ایجاب نکرده بایراد سخن نپرداخته‌ام ولی هروقت مسئله‌ای راجع بانقلاب پیروزمندانه شاه ومردم مطرح می‌شود نمی‌توانم از ادای وظیفه خودداری کنم وبدین جهت اکنونکه آئین نامه جدید مرحله دوم اصلاحات ارضی مطرح می‌باشد وظیفه خود میدانم چند کلمه پیرامون اهمیت آن بعرض همکاران محترم وملت ایران برسانم تا معلوم شود با این اقدام چه پیروزی بزرگی نصیب ما شده است. بنده از ابتدا واز اولین روزی که مسئله اصلاحات ارضی عنوان شد یعنی موقعیکه هنوز افتخار نمایندگی مردم نصیبم نشده بود باآن موافق بودم وسیاست دولت وقت را دراجرای این برنامه که از جمله هدفهای انقلابی و مترقیانه شاهنشاه می‌باشد بامخابره تلگراف وانتشار مقاله درمطبوعات تأیید کردم ودر آن موقع مورد گله وانتقاد عناصر کوته بین قرار گرفتم اما چون به صحت وحقانیت این برنامه اعتقاد داشته ودارم از انتقاد ودشمنی کوته بینان نهراسیدم. اکنون هم که مرحله اول با موفقیت پایان یافته وآئین نامه مربوط بمرحله دوم در کمیسیون مجلسین مطرح می‌باشد از روی ایمان وعقیده بآن رأی موافق دادم ویقین دارم عموم نمایندگان محترم دراین باره بااینجانب همعقیده می‌باشند. مسئله زمین واصلاحات ارضی از جمله مسائلی است که تاریخ ومقتضیات عصر دربرابر ممالکی نظیر مملکت ما قرار داده است وسیر طبیعی آن از نظر تاریخی اجتناب ناپذیر خواهد بود.

راه حل هائیکه دراین باره تاکنون در کشورهای مختلف بکار رفته متفاوت بوده است اما تمام کشورها خواه نا خواه وبنا به جبرتاریخ باید از این گذرگاه عبور کنند ونظام کهنه فئودالیته را پشت سر بگذارند.

آنچه تحول وطن ما را از سایر ممالک متمایز می‌سازد اینست که برای اولین بار یک انقلاب عظیم بدون اینکه منجر به مبارزات طبقاتی شود قرین پیروزی گردید ودر حالیکه میلیونها دهقان به آب زیرزمین وآزادی رسیدند منافع عادلانه مالکین هم محفوظ ماند. باین معنی که با رعایت مقررات شرع مبین اسلام دولت ملک را از مالک خریداری نمود وباقساط به زارع واگذار کرد وبرخلاف بعضی کشورها که با مصادره املاک و اقدامات حاد دیگری یک طبقه اجتماع را از هستی ساقط کردند انقلاب ما دهقانان را آزاد کرد بدون اینکه مالکین را بیچاره و سرگردان نماید.

درمرحله دوم هم سه راه حل عادلانه ومنطقی به خرده مالکین ارائه شده است وهر یک از این سه طریق که انتخاب بشود منافع خرده مالک محفوظ خواهد ماند. مسئله اساسی وغیر قابل تغییر اینست که شاهنشاه ما اراده فرمودند تارژیم ارباب ورعیتی که لکه ننگینی بردامان جامعه ما بود بکلی منسوخ گردد ویک سیستم مترقی ومتناسب با شرایط دنیای حاضرجایگزین آن بشود. گویا وقت دیگری هم باین موضوع اشاره کرده باشم. هدف از اصلاحات ارضی به هیچوجه من الوجوه انتقام جوئی از مالک نیست وانقلاب ما فاقد جنبه طبقاتی است. بلکه تغییریک نظام کهنه بیک وضع عادلانه ومترقی که از نظر افزایش سطح تولیدات کشاورزی وبهبودی اقتصادی وتأمین رفاه عمومی اجتناب ناپذیر بود.

خوشبختانه امروز همه افراد ملت ایران حتی مالکین بزرگ هم بضرورت تاریخی مسئله اصلاحات ارضی توجه پیدا کرده‌اند وتصور نمی‌رود مغرضین انگشت شمار هم بتوانند اهمیت وعظمت انقلاب شاهنشاه را انکار نمایند (صحیح است) دراین موقع که از اصلاحات ارضی بحث می‌شود دریغ است که از دولت جناب آقای علم یاد نشود زیرا افتخار اجرای مرحله اول این برنامه که توأم با مشکلات ودشواریهای فراوان بود تحت رهبری خردمندانه شاهنشاه نصیب ایشان شد واگر خدمات بیست ماهه حکومت ایشان منحصر به همین یک موضوع بود باز جاداشت که دولت آقای علم را درردیف دولتهای موفق وخدمتگذار بشمار آورد، همانطوریکه مرحله اول دردولت سابق با موفقیت بپایان رسید امید است دولت جناب آقای منصور طبق منویات شاهنشاه دادگستر مرحله دوم را با موفقیت کامل بپایان رسانند.

البته درهر تغییر وتحولی ممکن است عده‌ای دچار ناراحتیهائی بشوند ولی اگر درنظر بگیریم که ما با حداقل ضرر بدرخشان ترین پیروزی نایل آمدیم اهمیت رهبری خردمندانه شاهنشاه بیشتر روشن می‌شود.

بین متفکرین اجتماع روی این موضوع بحث می‌شود که تاریخ مولود شخصیت هاست یا اینکه شخصیت‌ها سازنده تاریخ هستند؟ (بنده این بحث را از کتاب فلسفه تاریخ گرفتم) بعضی عقیده دارند که تاریخ جریان خود را طی می‌کند وشخصیتها تأثیر چندانی در آن ندارند ولی غالبا برخلاف این طرز تفکر معتقد هستند که ایجاد کننده جریانات تاریخی شخصیتها هستند واگر نوابغ وشخصیتها نبودند وقایع وحوادث تاریخی بشکل کنونی نبود ویا اصلا بوجود نمی‌آمد. بنده معتقد به نقش شخصیت در تاریخ هستم وبرای اثبات عقیده خود دلایل وشواهد زیادی دردست دارم که نمونه بازر آنرا باید دراین عصر در وجود شخص شخیص اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه دادگستر ایران جستجو کرد. اگر مسیر تاریخ منظم ولایتغیر بود وشخصیتها درآن بی تأثیر بودند چرا نهضت ترقی وبیداری ایران قبل از طلوع کوکب درخشان سلسله با افتخار پهلوی آغاز نگردید؟

همکاران محترم کم وبیش شاهد وقایع وحوادث سالهای بعد از شهریور۲۰ بوده‌اند ومیدانند که در آن اوقات وطن عزیزما با چه دشواریها ومخاطراتی مواجه بود ویک اشتباه کوچک کافی بود که مسیر تاریخ مارا تغییر دهد واستقلال وتمامیت ارضی کشور ما را به مخاطره اندازد. چه کسی ایران را از میان آنهمه حوادث رهائی بخشید؟ خالی از هرنوع مداهنه معتقدم که تنها رهبری خردمندانه وهوشیاری وبیداری شاهنشاه توانست کشتی استقلال ایران را از میان آنهمه طوفان وحشت زا وبلاخیز نجات دهد (صحیح است) واینجا است که نقش شخصیت درتاریخ روشن می‌شود. هم اکنون نیز ببینیم دربعضی کشورهای خاورمیانه چه می‌گذرد ودر حالیکه ملت ما در امنیت وآرامش کامل بسر می‌برد مردم آنجا دائما با وحشت واضطراب ونگرانی روبرو هستند وهیچکس از فردای خود احساس مصونیت نمی‌کند. بنده بعنوان یک نماینده مردم بعرض میرسانم که واقعا همگی باید قدر آزادی وامنیت خود را بدانیم واطمینان داشته باشیم که از نظر رفاه اجتماعی وتأمین سعادت عمومی وزندگی بهتر توفیق کامل نصیب ملت ایران خواهد شد، زیرا کشور ما تحت رهبری شاهنشاه درمسیر ترقی وپیشرفت قرارگرفته است وبرای اینکه این پیشرفت وترقی مناسب با توقعات وانتظارات ما باشد باید همه احساس مسئولیت کنند وخود را درساختمان ایران آباد وسربلند شریک وسهیم بدانند وبا کار وتلاش شبانه روزی و با احساس مسئولیت ووظیفه شناسی در تحقق هدفهای بزرگ شاه ومردم تسریع بعمل آورند.

مثل اینکه بیش از اندازه وقت خانمها وآقایان را اشغال کردم وبهتر است که بعرایضم خاتمه بدهم وبا تشکر از حوصله همکاران گرامی امیدوارم خداوند بهمه ماها توفیق عنایت فرماید تا وظیفه خود را با سربلندی بانجام برسانیم ودر پیشگاه مبارک شاهنشاه معظم وملت عزیز ایران سربلند وسرافراز باشیم، متشکرم. (احسنت)

نایب رئیس - آقای حبیبی.

حبیبی - با کسب اجازه از مقام ریاست ونمایندگان محتر قبلا از همکار ارجمندم جناب آقای دکتر بقائی یزدی تشکر می‌کنم که تمام وقتشان را به بنده مرحمت کردند که درباره مطالب خیلی ضروری عرض مطلبی بکنم بااینکه بنده با اولیای وقت دوست ورفیق هستم همیشه درپشت این تریبون تاحال که صحبت کرده‌ام جنبه انتقادی داشته است چون مسائل عمومی را همیشه ترجیح می‌دهم بردوستی ورفاقت (احسنت) نمایندگان محترم اخیرا مطلبی درجراید خوانده‌اید که پنج نفر از هموطنان ما در بابلسر غرق شدند (نمایندگان - باعث تأسف است) یک ماه پیش جناب آقای دکتر خطیبی مدیر عامل شیرو خورشید ونماینده مجلس شورای ملی به بنده مأموریت دادند که برای نجات غریق بابلسر اقداماتی بکنم ونتیجه را بعرض برسانم تا وسائل نجات غریق آماده شود صورت جلسه‌ای که دربابلسر شده است حاکی است که بنده وظیفه‌ام را انجام داده‌ام ولی متأسفانه دوست عزیزم جناب آقای دکتر خطیبی اینجا کم لطفی کردند البته این وظیفه صددرصد شیرو خورشید سرخ نبود بلکه شیر و خورشید خواسته است بما کمکی بکند حالا روی چه اصلی مدت یک ماه است که از آن موقع می‌گذرد واقدامی در این مورد نفرمودند بنده روشن نیستم ولی بنده می‌خواهم بسازمان تربیت بدنی مسئولیت این کار را واگذار کنم (خواجه نوری -از وظایف تربیت بدنی است) خیلی متأسفم یکنفر از نمایندگان دولت دراین مجلس وجود ندارد (صحیح است) وجدا جای تأسف است که درد دل مردم را وسیله نماینده باید از نزدیک بشنوند وحضور ندارند بنده از مجلس شورای ملی تقاضا می‌کنم خواهش می‌کنم به دولت تذکر داده شود اگر خود آقای نخست وزیر مریض هستند وناراحت هستند وکار زیادی دارند معاونشان را برای شنیدن درد دلهای مردم دراین مکان مقدس بفرستند. (دکتر رهنوردی - رئیس مجلس باید بگوید که بیایند) با سازمان تربیت بدنی وقتی تماس گرفتم با تیمسار سرلشگر یزدان پناه صحبت کردم که درباره نجات غریق چه اقداماتی فرموده‌اید گفتند ما بودجه نداریم (دکتر رهنوردی - چرا برای جشنها وجشن چهار شنبه سوری بودجه ندارند) وعرض کردم اگر اتفاقی بیافتد مسئولیت مستقیم باکی است؟ گفتند البته تربیت بدنی. ببینید ۵ نفر از هموطنان ما مردند اطفال و آشنایان و خانواده‌های آنها داغدار شدند بخدا قسم دیشب گریه‌ام گرفته بود دیشب گریه می‌کردم پسرم بمن گفت آقاجان چرا گریه می‌کنی؟ گفتم مانند تو بچه هائی بی پدر شدند اگر چنانچه فردا پدر شما بمیرد چه می‌کنید بچه منهم بگریه افتاد بنده از مجلس تقاضا می‌کنم استدعا می‌کنم درظرف یک هفته نسبت باین بی بندوباری‌ها خاتمه دهد بدولت اصطار شود نسبت باین موضوع ونسبت بموضوع نجات غریق شخصا مستقیما نظارت داشته باشد واقدام عاجلی بفرمایند، درمورد خشکسالی مازندران بنده می‌خواهم صحبت کنم حتما نمایندگان محترم در روزنامه خواندند که جناب وزیر کشاورزی فرموده‌اند که ما سپاهی تشکیل داده‌ایم که با خشکسالی می‌خواهیم مبارزه کنیم البته از مرز بابل تا آمل تا خود گرگان وگنبد قابوس زراعت از بی آبی از بین رفته ما امسال نه پنبه داریم نه شالی (دکتر زعفرانلو - همه جا همینطور است) آقا فرمودند همه جا همینطوراست اسمشان را نمیدانم کی بودند (یکی از نمایندگان - آقای دکتر زعفرانلو) به بخشید بله جناب آقای زعفرانلو همه جا همینطور است ولی اگر درمازندران برنج یا پنبه بعمل نیامد چند تا از کارخانجات شما هم می‌خوابد بعلت آنکه پنبه ندارد وکارگر بایستی بیکار بماند ومیدانید که ایرانیها هم یک وعده غذایشان برنج است واگر چنانچه سد سفید رود گیلان نبود حقیقتا برای ملت ایران بعقیده بنده امسال قحطی پیش می‌آمد واین بروبرگشت نداشت باز امید ما براین استکه گیلان با داشتن یک سدی بزرگ از بی آبی بطور حتم نجات پیدا کرد نسبت به سد مازندران با تحقیقاتی که بعمل آمد باندازه ۵۰۰ درصد خرج سد، پول ایاب وذهاب مهندسین شده وفوق العاده‌های گزافی گرفته‌اند که نسبت به احداث این سد اقدامی بکنند متأسفانه علاوه براینکه اقدامی نشده حتی دربرنامه سوم هم گنجانده نشده است بنده از دولت جناب آقای منصور جدا می‌خواهم نسبت باحداث سد مازندران اقدامی بفرمایند که اقلا مابرای دوسال یا سه سال دیگر از این وضع بی آبی نجات بیابیم بنده چون دوست ندارم وقت نمایندگان محترم را بیهوده تلف کنم بعرایض خودم خاتمه می‌دهم واز حوصله ایکه نسبت به عرایض بنده نمودند کمال تشکر حاصل است (احسنت).

نایب رئیس - آقای حاذقی.

حاذقی - فکری که امروز صبح برای من آمد جلب توجه همکاران گرامی وارجمند بود نسبت بیک موضوع اساسی که رکن ترقی وعامل سعادت ملتها وجامعه‌ها است این نکته عبارت بود از شکر یک نعمت که خدای تعالی بما افاضه فرموده همه میدانند که دستور قرآن است که واما بنعمه ربک فحدث نعمت خدا را بیاد آورید ومتذکر باشید ومیدانیم که نعمتی که خدا داد شرط دوام نعمت شکر برنعمت است زیرا تاریخ نشان می‌دهد وقتی قومی نسبت به نعمتی شکرگزار بودند آن نعمت ادامه پیدا کرده وبرکت می‌باید وموجب خیرو سعادت ملت میوشود مولوی می‌گوید:

شکر نعمت نعمت افزون کند
کفر نعمت از کفت بیرون کند
گفت اسجد اقترب یزدان ما
قرب جان شد سجده ابدان ما
زانکه شاکر را زیادت وعده است
همچنانکه قرب مزد سجده است
مائده از آسمان می‌شد پدید
بی شری وبیع وبی گفت و شنید
درمیان قوم موسی چند کس
بی ادب گفتند کوسیر وعدس
منقطنع شدنان وخوان از آسمان
ماند رنج زرع وبیل و داسمان

بنابراین توجه به نعمت مستلزم شکر نعمت است تاموجب ادامه نعمت بشود یکی از نعمتهای بزرگی که ما ملت ایران از آن متنعم هستیم نعمت وجود پادشاه دادگستر، عادل، خدمتگذار وفداکار برای نجات ملت خودش است (صحیح است) این را همه ما تأیید می‌کنیم وهمه ما متفق هستیم که این نعمت بزرگ را که خدا بما عنایت فرموده موجب خیرو برکت، امنیت، آرامش، ثبات اوضاع وتوفیق همه ماها درخدمتگزاری است (احسنت) بنابراین بهمین اصلی که عرض کردم وظیفه ماست که شکر نعمت وجودی شخص شاهنشاه را به پیشگاه با عظمت الهی بگزاریم (صحیح است) البته شکردو مرحله دارد یکی عبارتست از اینکه با زبان به پیشگاه خداوند ثناخوان باشیم وشکرگزار ودیگر اینکه با قلب خودمان جناب آقای خواجه نوری توجه داشته باشیم از روی قلب که اقتضای این نعمت وجود شخص شاهنشاه اینست که ماهر کدام آنچه که در وسع داریم ودر قوه وقدرت داریم صرف اجرای برنامه مترقی شاهنشاه واجرای اصلاحات وپیش برد این تحول وترقی که در مملکت بفکر وبرنامه ونظر واراده شخص شاهنشاه شروع شده بمرحله نهائی برسد تا ملت ایران بتمام معنی از مواهب آن ونتایج آن برخوردار بشود (احسنت) همین دوهفته گذشته بو که شاهنشاه که طنین وتأثیر بیانات ایشان بوسیله تلوزیونها ورادیوهای دنیا ومطبوعات دنیا وتمام عوامل تبلیغات وانتشارات امروزه از خبرگزاریها درسراسر دنیا منعکس شد وبگوش همه مردم دنیا رسید نمایندگان محترم همه بهتر از من وقوف دارند برای اینکه شخصی این اندازه جامع الاطراف بشود که درهر رشته‌ای از رشته‌های معمول زمان این اندازه ابراز نبوغ واستعداد بکند که جلب اعجاب وتحسین متخصصین آن رشته را بکند این جز یک افاضه فیض الهی چیز دیگری نمی‌تواند باشد (صحیح است) شما ملاحظه بفرمائید ممکن است سیاستمداری درموقع ابراز سیاست نظرهائی بدهد یک قهرمان ورزشی در موقع کارهای ورزشی ممکن است مراتب قهرمانی را نشان بدهد یک عالم ودانشمند درموقع محاوره ومناظره ممکن است هر آن علم ودانش خودش را نشان بدهد وخلاصه هر هنرمندی دردایره آن هنر می‌تواند یک استعداد خاصی نشان بدهد ولی ما می‌بینیم که شخص شاهنشاه درهر رشته‌ای از مراحل مختلف ومتنوع زمان یک نبوغ ویک استعدادی نشان می‌دهد که واقعا موجب سربلندی وافتخار ملت ایران شده است (صحیح است - آفرین) درظرف دوهفته سه دانشگاه معروف یک کشوری که امروز مهد آزادی وعلم وترقی دنیا حساب می‌شود اعطای سه درجه دکترای افتخاری باآن منشورهایی که درخلال جمله‌های آن تصدیق مقامهای دانش وبینش علم امروزی برمراتب کیاست ودرایت وعلم وفضل شاهنشاه ماهست، نمایندگان محترم اینکار کوچکی نیست زیرا این دانشگاهها برای آن دیپلم دکترای افتخاری خودشان ارزش بزرگی قائل هستند ودر نوشته‌های آنها بدون مطالعه وبررسی وحقیقت داشتن محال است شخصی مورد احترام واقع بشود ودست آخر درروزنامه‌ها خواندیم که شاهنشاه در دانشگاه کالیفرنیا درمحضری که ۱۲۶۰۰تن از زبده ترین رجال علم دانش سراسر آمریکا حضور داشتند بیاناتی ایراد فرمودند که شهدالله نشانه‌ای از یک علو روح، از یک صفای باطن واز یک نیت صددرصد خیرخواهانه واز یک عواطف وفضائل اخلاقی بزرگ ونیرومند سرچشمه می‌گیرد آنچه که من دقت کردم دیدم که کلمات وبیانات اعلیحضرت همایونی متخذ از افکار بلند بزرگان دنیا وملهم از کتب شریف آسمانی است که بنظر شریف همه نمایندگان رسیده یک نکته بزرگ که اشاره فرمودند عبارت بود از معنای یک آیه شریفه قرآن المؤمنون والمؤمنات بعضهم اولیاء بعض یأمرون بالمعروف وینهون عن المنکر. که اشاره فرمودند که کتاب آسمانی ما در ۱۳۷۰ و چند سال پیش فرمودند هرمرد باایمان وهر زن با ایمان (ملاحظه میفرمائید تساوی حقوق قرآن تمام ندایش به زن ومرداست با درنظر گرفتن تساوی مطلق) زنها ومردهای با ایمان خیرخواه ودوستدار جامعه بشری هستند همه همدیگر را بخوبی دعوت می‌کنند وهمه همدیگر را از بدی باز می‌دارند اشاره دیگری فرمودند به آیه دیگر ما امروز احتیاج به یک اتحاد معنوی وروحانی داریم برای اینکه قرآن ما فرموده ولاتنازعو افتفشلوا وتذهب ریحکم اگر تنها مردم بجای صلح وصفا بجای زندگی درمحیط همزیستی وحسن تفاهم با هم دست بجنگ وستیز باز کنید همه ضعیف می‌شوید همه آبرویتان می‌رود وهمه از بین می‌روید سایر نکاتی که شاهنشاه اشاره فرمودند که متخذ از کتابهای آسمانی بود همه نمونه‌ای از دقت نظر و عمق مطالعات شخص شاهنشاه بود نکته مهم دیگر اینکه شاهنشاه رستگاری ملل دنیا را در دوستی باهم، گذشت از هم وداشتن نظر بلند واحتراز از مناقشه ومجادله وکینه توزی ودشمنی که زائیده عقده‌های حقارت روحی است قرار دادند ونشان دادند که در قلب ایشان چقدر مهر ومحبت وعاطفه بشری وجود دارد که درهر مجلسی فرصت پیدا می‌کنند بنام محبت وبنام صفا وحسن تفاهم به ملل جهان بیاناتی ایراد می‌فرمایند واین برای ما نهایت افتخار وموجب کمال سربلندی است وهمانطور که عرض کردم نتیجه این عرایضم این است که همه ما مردم ایران درعمل از نعمت وجودی شاهنشاه خودمان شکرگزاری بکنیم که دراقدام و اعمال و گفتار و رفتار ونوشته هایمان همه یک هم آهنگی وهمفکری برای سعادتمندی ملت ایران وکمک به صلح دنیا وتکامل بشریت صورت بگیرد. مایک عده‌ای هستیم که همه یک فکری داریم که همه شما می‌پسندید وهمه مردم ایران می‌پسندند وآن اینست که درتمام عمر خودمان را بدون درخواست هیچ عوض از هیچکس ومتابعت از شکر الهی ونعمت وجود شاهنشاه صرف بالا بردن سطح اخلاق در میان ملت خودمان بکنیم وکوشش کنی باعمل خودمان با گفتار ومجاهدات خودمان از هرگونه مفاسد اخلاقی بدون هیچ عکس العملی بدون هیچ تلخی وکدورتی جلوگیری بکنیم من می‌خواهم اظهار امتنان بکنم از کارهای آقای معینیان وزیر اطلاعات که شورایعالی تشکیل دادند که فیلمهائی که از این پس وارد می‌شود وفیلمهائی که هم اکنون درایران نشان داده می‌شود هرکدام روح ناپاکی وبی طهارتی وفساد وخیانت درش هست مطلقا از ورودش واز نشان دادنش جلوگیری کنند ما همه نیت خیر وفکر ایشان را تمجید می‌کنیم وبرای هرگونه تأیید حاضریم ما امیدواریم که وزارت فرهنگ که مرکز صلاحیتدار کمک ببالا رفتن سطح اخلاق ملت است موفق بشود یک شورایعالی از اشخاص باایمان تشکیل بدهد که موجب فحشاء و انحراف زنان ودختران وموجب فساد در بین نسل جوان می‌شود بااقدامات روانشناسی وعلمی امروز ومناسب با زمان جلوگیری کنند ماباکمک وزارت فرهنگ یک محلی که به اسم باغ فردوس در تجریش است گرفتیم که درطول تابستان روزهای دوشنبه ساعت ۶:۱/۲ بعد از ظهر یک جلسه اخلاقی تشکیل می‌دهیم که درآن فیلمهای منحصرا اخلاقی نشان می‌دهیم وتجربه بزرگان دنیا را درجواب دادن به فساد، بی امانتی، رشوه خواری وخود خواهی وکینه توزی همه را به اختیار حضار می‌گذاریم که مجموعا خانواده هائی بوجود بیاوریم که همه منادی اخلاق باشند.

- شور دوم گزارش کمیسیون راه راجع بادامه خدمت آقای جینو اسپرنی تبعه ایتالیا درراه آهن دولتی ایران وارسال بمجلس سنا

۳- شور دوم گزارش کمیسیون راه راجع بادامه خدمت آقای جینو اسپرنی تبعه ایتالیا درراه آهن دولتی ایران وارسال بمجلس سنا.

نایب رئیس - وارد دستور می‌شویم شور دوم گزارش …

عده‌ای از نمایندگان - اکثریت نیست.

نایب رئیس - مانعی ندارد برای مذاکره عده کافی است رأی که نمی‌گیریم شور دوم گزارش از کمیسیون راه راجع به ادامه خدمت واستخدام آقای جینواسپرنی تبعه کشور ایتالیا درراه آهن دولتی ایران مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون راه بمجلس شورای ملی

کمیسیون راه درجلسه چهارشنبه ۳۰ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ باحضور آقای وزیر راه لایحه شماره ۱۹۶۷۳ - ۱۳۴۲/۱۰/۱۹ دولت راجع به ادامه خدمت واستخدام آقای جینواسپرنی تبعه کشور ایتالیا در راه آهن دولتی ایران که طبق ماده واحده مصوب ۲۰آذرماه ۱۳۴۲ تقدیم گردیده وگزارش شور اول آن بشماره ۷۶۵ چاپ شده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد وگزارش شور اول را عینا تأیید وتصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده - بوزارت راه برای ادامه خدمت واستخدام آقای جینواسپرنی تبعه کشور ایتالیا کارمند فعلی راه آهن را که از سال ۲۵تاکنون مشغول خدمت می‌باشند اجازه داده می‌شود باشرایط زیر با نامبرده پیمان نامه استخدامی مننعقد نماید:

۱- مدت استخدام یکسال از تاریخ ۴۲/۱/۱.
۲- حقوق ماهانه ۹۰۰۰ریال که فعلا بنامبرده پرداخت می‌شود.
۳- درمقابل یازده ماه خدمت یکماه مرخصی با حقوق.
۴- درصورت ابتلاء به بیماری سالی یکماه ایام کسالت با گواهی بهداری راه آهن.
۵- درموقع مسافرت ومأموریتهای اداری حق استفاده از فوق العاده اعاشه طبق آئین نامه مزایا.
۶- درصورت احتیاج راه آهن مدت استخدام با شرایط فوق برای یکسال دیگر قابل تمدید است.

مخبر کمیسیون راه - دکتر مهندس ناصر بهبودی.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه درجلسه مورخ ۱۹ خرداد ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای وزیر امور خارجه لایحه شماره ۱۹۶۶۳ - ۱۳۴۲/۱۰/۱۹ دولت راجع به ادامه خدمت واستخدام آقای جینواسپرنی تبعه کشور ایتالیا در راه آهن دولتی ایران را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد وگزارش کمیسیون راه را دراینمورد تأیید نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور خارجه - فتح الله مافی.

گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه بمجلس شواری ملی

کمیسیون بودجه درجلسه مورخ ۶ خرداد ماه ۱۳۴۳ با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۱۹۶۶۳ - ۴۲/۱۰/۱۹ دولت راجع به ادامه خدمت واستخدام آقای جینواسپرنی تبعه کشور ایتالیا در راه آهن دولتی ایران را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد وگزارش کمیسیون راه را تأیید نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون بودجه - مهندس عبدالله والا.

نایب رئیس - کلیات آخر ماده واحده مطرح است آقای مهندس صائبی بفرمائید.

مهندس صائبی - دربند دوم جمله فعلا به نامبرده پرداخت می‌شود زائد است اولا نامبرده درتاریخ ۴۳/۱/۱ طبق این قانون خدمتش تمام می‌شود بنابراین اصلا این جمله زائد است ومفهومی ندارد.

نایب رئیس - آقای مهندس صائبی شور دوم است نمی‌شود پیشنهاد جدیدی داد.

مهندس صائبی - بنده که پیشنهاد نمی‌دهم این جمله زائد است حذفش بفرمائید اصلاح عبارتی است جناب آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی وجناب آقای معاون وزارت راه هم قبول کردند.

معاون وزارت دارائی - صحیح است اصلاح عبارتی است مانعی ندارد.

نایب رئیس - همان اصلاح عبارتی را بفرمائید پشت تریبون توضیح بفرمائید که آقایان همه مستحضر بشوند تا بتوانیم رأی بگیریم.

مهندس صائبی - دربند ۲ ماده واحده جمله ایست که نوشته‌اند فعلا به نامبرده پرداخت شود بنده قبلا هم با آقای قوام صدری صحبت کردم که این جمله زائد است وهیچ مفهومی ندارد برای اینکه دراین تاریخ طبق این قانون یکسال مدت خدمتشان تمام شده ومستخدم دولت نخواهند بود بنابراین، این جمله زائدی است وجمله زائد هم نوشتنش درقانون موردی ندارد جناب آقای معاون وزارت راه هم مثل اینکه موافقت کردند.

نایب رئیس - به ماده واحده با این اصلاحی که جناب آقای مهندس صائبی فرمودند رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب بمجلس سنا فرستاده می‌شود.

- شور دوم وتصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به اجازه عضویت سازمان بنادر وکشتیرانی در دفتر بین المللی هیدروگرافیک وارسال بمجلس سنا

۴- شور دوم وتصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به اجازه عضویت سازمان بنادر وکشتیرانی در دفتر بین المللی هیدروگرافیک وارسال بمجلس سنا.

نایب رئیس - شور دوم گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به اجازه عضویت سازمان بنادر وکشتیرانی دردفتر بین المللی هیدروگرافیک مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد و بازرگانی به مجلس شورای ملی

کمیسیون اقتصاد وبازرگانی درجلسه دوشنبه ۴۳/۳/۲۸ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه شماره ۳۸۷۲۶ - ۴۲/۱۰/۵ دولت راجع به اجازه عضویت سازمان بنادر وکشتیرانی در دفتر بین المللی هیدروگرافیک را که برطبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذرماه ۱۳۴۲ تقدیم گردیده وگزارش شور اول آن بشماره ۷۳۵ بچاپ رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد وبا توجه به پیشنهاد مربوطه مصوبه شور اول را با مختصر اصلاح تصویب کرد. اینک گزارش آن طی ماده واحده بشرح زیر بمجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

ماده واحده - بمنظور ایجاد هم آهنگی بین فعالیتهای هیدروگرافیکی سازمان بنادر و کشتیرانی با سازمانهای مشابه درکشورهای دیگر اجازه داده می‌شود سازمان مزبور از تاریخ دهم تیرماه ۱۳۴۰ شمسی اول ژوئیه (۱۹۶۱) بعضویت دفتر بین المللی هیدروگرافیک درآید. حق عضویت سازمان مذکور از محل بودجه اختصاصی سازمان بنادر و کشتیرانی به ارز قابل پرداخت خواهد بود.

مخبر کمیسیون اقتصاد وبازرگانی - دکتر رضوانی.

گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی

کمیسیون بودجه در جلسه ۴۳/۳/۶ باحضور نماینده دولت لایحه راجع به اجازه عضویت سازمان بنادر و کشتیرانی در دفتر بین المللی هیدروگرافیک را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد ومصوبه کمیسیون اقتصاد و بازرگانی را تأیید وتصویب کرد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون بودجه - مهندس والا.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه شنبه ۴۳/۳/۱۹ با حضور آقای وزیر امور خارجه لایحه دولت راجع به اجازه عضویت سازمان بنادر وکشتیرانی در دفتر بین المللی هیدروگرافیک را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد وگزارش کمیسیون اقتصاد را تصویب کرد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون امور خارجه - مافی.

نایب رئیس - ماده واحده مطرح است آقای دکتر رهنوردی بفرمائید.

دکتر رهنوردی - بنده در شور اول این لایحه مخالفتم را اعلام کردم برای اینکه اولا وجود این سازمان را برای مملکت خودمان زیاد ضروری نمیدانم ودر ثانی نگران این هستم که با تأسیس اینگونه سازمانها بودجه هائی به بودجه مملکت تحمیل بشود ولی آقای معاون وزارت اقتصاد به بنده اطمینان دادند که منظور اینست که با این عمل خدمتی می‌شود ولی طرحهای زائد ومدیر کل تراشی شرکت در سازمان‌های بین المللی ورفتن به آنجا وگرفتن پاداش واضافه کار وحق مسافرت بوجود نخواهد آمد وصرفنظر خواهد شد در هر صورت بنده خواستم عرض کنم که با این لایحه موافق نیستم وحق عضویت در این مؤسسه درست یادم نیست مثل اینکه ۱۶۰۰ دلار بود (معاون وزارت اقتصاد - ۱۱۷۶ دلار) درهر صورت بنده خواستم استدعا کنم که ایشان بیایند اینجا ودوباره سازمان وتشکیلات این سازمان برای ما قدری توضیح بدهند.

نایب رئیس - آقای دکتر ضیائی.

معاون وزارت اقتصاد - با اجازه، من یادم هست در شور اول جناب آقای دکتر رهنوردی فرمودند این نوع مؤسسات بین المللی خیلی ضرورت دارد وجودش و عضویتش هم لازم است ولی مسأله ایکه بهش توجه دارید این است که این کار باعث خرج تراشی در این نوع عضویتها نشود (دکتر رهنوردی - بنده نگفتم) فرمودید در صورت جلسه هم هست فرمودید این نوع مؤسسات وجودش لازم است روابط بین المللی برای کشورها لازمست وفرمودید وزارت اقتصاد توجه داشته باشد که این عضویتها باعث خرج تراشی نشود من هم آمدم اینجا عرض کردم (دکتر رهنوردی - توضیح بفرمائید به گذشته هم کار نداشته باشید) تنها خرجی که مابرای این مؤسسه می‌کنیم همین حق عضویت است مسأله تراشیدن سمت تازه یا پاداش دادن یا مسافرت کردن یا خرج زائدی خارج از عضویت بوجود نخواهد آمد وموضوعش هم منتفی است برای اینکه اگر این مؤسسات بورسی هم برای کارآموزی بدهند از محل همان مؤسسات خواهد بود از دستگاه ما نخواهدبود ثانیا اینکه ما نماینده دائمی نخواهیم داشت وهمه کارهای ما با مکاتبه برگذار خواهدشد وماحصل تحقیقشان ر اهم می‌فرستند وراجع به سازمان داخلی آن مؤسسه هم اگر خیلی علاقمند باشید مکاتبه می‌کنیم که عین سازمانش را بفرستند برای جنابعالی من حالا خیلی حاضرالذهن نیستم که سازمان داخلی این مؤسسات بین المللی را بتوانم بگویم چیست ولی یک نوع دستگاههای تحقیقاتی دارای چه تشکیلاتی است فعلا من اطلاع ندارم (دکتر رهنوردی - چند نفر عضو آن سازمان دارد؟) کجا؟ سازمان هیدروگرافیک؟ یا سازمان ما سازمان هیدروگرافیک را بنده اطلاع ندارم ولی سازمان ما عضو اضافی ندارد.

نایب رئیس - دیگر نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده واحده وکلیات آخر آن یکجا رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- شور دوم گزارش کمیسیون اقتصاد راجع بمعافیت لوازم لوله کشی زاهدان از حق انبارداری وارسال به مجلس سنا

۵- شور دوم گزارش کمیسیون اقتصاد راجع بمعافیت لوازم لوله کشی زاهدان از حق انبارداری وارسال به مجلس سنا.

نایب رئیس - شور دوم گزارش کمیسیون اقتصاد راجع بمعافیت انبارداری لوازم لوله کشی زاهدان مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد وبازرگانی بمجلس شورای ملی

کمیسیون اقتصاد وبازرگانی در جلسه دوشنبه ۴۳/۳/۱۸ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه شماره ۳۸۷۶۰ - ۴۲/۱۰/۵ دولت راجع به معافیت انبارداری لوازم لوله کشی زاهدان را که گزارش شور اول آن بشماره ۸۷۴ بچاپ رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد وماده واحده مصوبه شور اول را تصویب کرد. اینک گزارش آن بشرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

ماده واحده - بوزارت اقتصاد اجازه داده می‌شود لوازم لوله کشی آب شهرستان زاهدان را برای مدتی که در گمرک بندر عباس متوقف بوده از حق انبارداری معاف نماید.

مخبر کمیسیون اقتصاد وبازرگانی - دکتر رضوانی.

گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون قوانین دارائی درجلسه مورخه ۴۳/۳/۲۵ با حضور نماینده دولت لایحه معافیت انبارداری لوازم لوله کشی زاهدان را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد ومصوبه کمیسیون اقتصاد وبازرگانی را تأیید کرد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون قوانین دارائی - تهرانی.

نایب رئیس - ماده واحده مطرح است، نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیاتش رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد، برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- شور دوم وتصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت سیمانهای صادره از کشور از حقوق وعوارض گمرکی وارسال بمجلس سنا

۶- شور دوم وتصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت سیمانهای صادره از کشور از حقوق وعوارض گمرکی وارسال بمجلس سنا.

نایب رئیس - شور دوم گزارش از کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت حقوق وعوارض گمرکی سیمانهای صادره از کشور مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد وبازرگانی بمجلس شورای ملی

کمیسیون اقتصاد وبازرگانی در جلسه دوشنبه ۴۳/۳/۱۸ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه شماره ۳۸۶۸۸ - ۴۲/۱۰/۵ دولت راجع به معافیت حقوق وعوارض گمرکی سیمانهای صادره از کشور را که گزارش شور اول آن بشماره ۸۴۵ بچاپ رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار دد ومصوبه شور اول را تصویب کرد. اینک گزارش آن بشرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

ماده واحده - بمنظور تشویش صادرات مقررات ذیل تصویب می‌شود:

۱- کلیه سیمانیکه بمنظور صادرات بخارج از کشور حمل می‌شود از کلیه حقوق وعوارض وهزینه‌ها وکار مزدهای گمرکی مندرج در ماده۶ فصل دوم آئین نامه اجرای قانون اصلاح تعرفه گمرکی مصوب ۱۰تیرماه ۱۳۳۷ (باستثنای حق باربری) وهمچنین کلیه حقوق وعوارض بندری برکالا مندرج در تعرفه حقوق و عوارض بندری ضمن قانون اجازه تأسیس سازمان بنادر وکشتیرانی مورخ ۴ خرداد۱۳۳۹ معاف می‌باشد.
  • تبصره - درصورتیکه کشتی حامل سیمان صادراتی از طرف صادر کننده بطور دربست اجاره شده باشد وکالای وارداتی مطلقا نداشته باشد کشتی مزبور از پرداخت حقوق وعوارض بندری برکشتی نیز معاف می‌باشد.
۲- وزارت اقتصاد مأمور اجرای این قانون می‌باشد. مخبر کمیسیون اقتصاد وبازرگانی - دکتر رضوانی.

گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون قوانین دارائی در جلسه مورخ ۴۳/۳/۲۵ با حضور نماینده دولت لایحه معافیت حقوق وعوارض گمرکی سیمانهای صادره از کشور را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد ومصوبه کمیسیون اقتصاد وبازرگانی را تأیید کرد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون قوانین دارائی - تهرانی.

نایب رئیس - ماده واحده مطرح است. آقای روحانی بفرمائید.

روحانی - بنده در این باب نظرم اینست که توضیحاتی لازم است که برای روشن شدن ذهن بنده وشاید آقایانیکه مثل بنده بی اطلاع باشند داده شود اگر منظور اینست که این عوارض وحقوق گمرکی از سیمان صادراتی گرفته نشود باین منظور است که این کالا در خارج از کشور بفروش برسد وبتواند رقابتی با سیمانهای دیگر بکند وارزی بمملکت ما وارد بشود در اینجا اسمی برده نشده این سیمان را دولت خودش از کارخانجاتی که دارند صادر می‌کند یا به بازرگانان می‌فروشند و بازرگانان صادر می‌کنند اگر خودش صادر می‌کند البته می‌تواند ارزانتر از بازارهای دنیا عرضه بکند ورقابت بکند ومنفعت عاید کشور بشود اگر بوسیله بازرگانان می‌فروشد وبازرگانان صادر می‌کنند چه کنترلی روی فروش می‌کند ممکن است آنها منافع زیادی برای خودشان منظور بکنند وباز هم ما آن منظور وهدفی که داریم عایدمان نشود و همچنین کارخانجات سیمان خصوصی در کشور هست بنده خواهشمندم در این باب توضیحات بیشتری بدهند که مطلب روشن بشود ببینیم چه منفعت وسودی از این تصمیم عاید کشور می‌شود (صحیح است).

نایب رئیس - آقای دکتر ضیائی.

معاون وزارت اقتصاد - این معافیتی که در این لایح مورد بحث است معافیت گمرک وسود بازرگانی نیست چون صادرات هیچ نوع سود بازرگانی ندارد این معافیت عبارت است از معافیت حقوق باربری و انبارداری وبار گیری که مبلغش هم بسیار ناچیز است وبه کالاهای وارداتی و صادراتی تحمیل می‌شود دوم اینکه این سیمانی که صادر می‌شود منحصرا توسط بازرگانان خصوصی است که از کارخانجات سیمان خصوصی یا دولتی می‌خرند وصادر می‌کنند در مورد نرخهای بین المللی مسئله این نیست که آنها گران بفروشند ومنفعت زیاد ببرند اصولا نرخ سیمان در خلیج فارس تثبیت شده است حداقل دارد که تمام کشورهای صادر کننده سیمان از هرکجا که بیاورند باید بهمان نرخی که در خلیج تثبیت شد بفروشند دراین مورد مسئله عایدی که مطرح نیست هیچ حتی یک مقداری هم از منافعی که درداخل کشور می‌برند باید روی آن سیمان صادراتی بگذارند که بتوانند سیمانشان را بفروشند ودر حقیقت درمورد سیمان صادراتی از نظر تجاری ضرر می‌کنند ولی ارزی که وارد کشور می‌شود مجموعا برای اقتصاد مملکت متضمن منفعتی است.

رئیس - آقای موقر.

موقر - بنده سؤالی داشتم خواهش می‌کنم توضیح بفرمائید اینجا نوشته است کشتی از عوارض معاف می‌شود که کالای ورداتی نداشته باشد این کشتی که صادر کننده است وکالا را می‌برد چطور ممکن است که‌ای کشتی کالای صادراتی داشته باشد کالای وارداتی نداشته باشد اینرا توضیح بفرمائید.

معاون وزارت اقتصاد - بعضی اوقات کشتی را خالی میاورند به خلیج فارس ودر بنادر برای بارگیری که مثلا ده میلیون تن سیمان از اینجا صادر می‌کنند ولی هیچ نوع باری نمی‌آورند به خلیج (موقر - کشتی خارج می‌شود جنس صادر می‌شود واردات نداشته باشد یعنی چه؟) یک کشتی از یونان خالی می‌آید اینجا برای اینکه سیمان ببرد.

نایب رئیس - اقای معتمدی.

معتمدی - ماده واحده‌ای که بمنظور تشویش صادرات تنظیم وتقدیم گردیده است بسیار ماده خوبی است ویکی از راههای تحصیل ارز وتقویت بنیه اقتصادی کشور همانا تشویق صادرات است ولی بنده می‌خواستم بدانم عوارضی که از هرکیسه سیمان صادره از کارخانه‌ها به نفع شهرداری‌ها وصول می‌شد آن بقوت خودش باقی هست یا آنهم معاف شده این را لطفا جناب آقای دکتر ضیائی توضیح بدهند روشن بشویم.

نایب رئیس - آقای دکتر ضیائی.

معاون وزارت اقتصاد - این عوارض مسئله ایست مربوط به کارخانه‌ها وشهرهائیکه در آن شهرها این کارخانجات نیست ومربوط به مالیات وعوارضی که دولت از کارخانجات می‌گیرد نیست ولی بطور کلی این عوارض لغو شده نهایت در تهران بین شهرداری و کارخانه سیمان این مسئله حل نشده وبدولت هم مربوط نمی‌شود مربوط است بمقامات محلی یعنی شهرداری تهران وجاهای دیگر. واگر دخالتی بشود از طرف دولت یک نوع دخالت اداری با وزارت کشور است وعلی الاصول این عوارض لغو شده از موقعی که لغو شده نباید پرداخت بشود.

نایب رئیس - آقای البرزی.

البرزی - بنده در شور اول این لایحه پیشنهادی کرده بودم ومتأسفانه در موقع شور دوم در کمیسیون دراینجا حاضر نبودم پیشنهاد بنده عبارت بود از اضافه کردن گچ در این لایحه به سیمان ممکن است آقای دکتر ضیائی بفرمایند در این خصوص چه اقدامی کرده‌اند.

نایب رئیس - آقای دکتر ضیائی.

دکتر ضیائی (معاون وزارت اقتصاد) - راجع به گچ ما یک هیئتی را فرستادیم بآن مناطقی که جنابعالی فرمودید که رسیدگی بکنند ونتیجه اقدامشان را گزارش بدهند متأسفانه آن یادداشتی که جنابعالی داده بودید امضاء نداشت وبنده نمی‌توانستم که این یادداشت از طرف کیست حالا که توضیح فرمودید فهمیدم جنابعالی هستید نتیجه را باطلاعتان میرسانم.

نایب رئیس - آقای فخر طباطبائی.

فخر طباطبائی - بنده می‌خواستم عرض کنم اگر در مورد همان عوارض شهرداری لغو بشود…

نایب رئیس - بفرمائید پشت تریبون که همه بتوانند استفاده کنند.

فخر طباطبائی - چون آقای معاون وزارت اقتصاد فرمودند که عوارض سیمان بطور کلی لغو شده وتسری دادند بعوارض شهرداری‌ها بنده خواستم خدمتتان عرض کنم که غالب شهرداریهائی که در آنجا کارخانه سیمان هست یک قسمت از طرحهای عمرانیشان را که اجرا می‌کنند مبتنی بر عوارضی است که از سیمان می‌گیرند اگر بنا باشد بدون توجه باین موضوع عوارض سیمان لغو بشود پروژه هائی که اجرا شده یا درحال اجرا است ویا فعلا در حال این است که بعدا اجرا بشود آنها روی این عوارض فکر کرده‌اند ومنبع درآمدی برای شهرداری است اگر این عوارض را نگیرند شهرداری محلی که عوارض از سیمان می‌گیرد دچار اختلال عظیمی خواهد شد اینست که بنده خواستم تذکر بدهم این امر مربوط به وزارت اقتصاد راجع به عوارضی که از صادرات در گمرک میگرفته از هر لحاظ ملغی کرده باشد البته یک کار بسیار خوبی است ولی شهرداریها خودشان شخصیت حقوقی دارند و مطابق قانون امور شهرداریها می‌توانند درمواردی عوارض وضع کنند چطور ممکن است دریک شهری که کارخانه سیمان عظیمی تأسیس شده واز این کارخانه مقداری استحصال می‌شود هیچگونه عوارض شهرداری نگیرند وبروند عوارض از یک کالاهائی بگیرند که آنهم مبلغ قابل ملاحظه‌ای نخواهد بود این بود که بنده خواستم جناب آقای معاون وزارت اقتصاد توضیح بفرمایند که این مطلب مربوط به عوارض دولت است نه عوارض شهرداریها واین قانون هم اگر بگذرد مانع از این نیست که شهرداری نتواند عوارض از کارخانه سیمان بگیرد بعد مستمسک بکنند که یک چنین قانونی در مجلس گذشته بنابراین کارخانه‌های سیمان هیچ عوارضی ندهند این بود استدعا کردم این را توضیح بدهند.

نایب رئیس - آقای دکتر ضیائی.

دکتر ضیائی (معاون وزارت اقتصاد)- همانطور که جناب آقای فخر طباطبائی فرمودند اصولا این لایحه‌ای که امروز مطرح است مربوط به عوارض بندری است وهیچ ارتباطی بعوارض شهری ومحل ندارد ولی چون در گذشته عوارض دروازه‌ای در دروازه‌های هر شهری گرفته می‌شد حالا لغو شده وبجای آن دولت اقدام به افزودن عوارض کرده شهرداریهای هر محلی را تأمین کرده وبا افزودن به عوارضی که از بندرها گرفته می‌شود این کسر جبران می‌شود ولی قدر مسلم ارتباطی بین این دو نیست.

نایب رئیس - نظر دیگری نیست؟(اظهاری نشد) بماده واحده وکلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- شور دوم وتصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت اشیاء تأسیسات حرارت مرکزی دو دبستان اهدائی وارسال به مجلس سنا

۷- شور دوم وتصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت اشیاء تأسیسات حرارت مرکزی دو دبستان اهدائی وارسال به مجلس سنا.

نایب رئیس - شور دوم لایحه مربوط به معافیت وترخیص اشیاء تأسیسات حرارت مرکزی دو دبستان اهدائی بوزارت فرهنگ مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت گردید)

گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد وبازرگانی بمجلس شورای ملی

کمیسیون اقتصاد وبازرگانی در جلسه دوشنبه ۴۳/۳/۱۸ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه شماره ۳۸۶۹۰ - ۴۲/۱۰/۵ دولت راجع به ترخیص اشیاء تأسیسات حرارت مرکزی دو دبستان اهدائی بوزارت فرهنگ را که گزارش شور اول آن بشماره ۸۸۰ بچاپ رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد ومصوبه شور اول را تصویب کرد. اینک گزارش آن طبق ماده واحده بشرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

ماده واحده - بوزارت اقتصاد اجازه داده می‌شود اشیاء ولوازم مربوط به تأسیسات حرارت مرکزی دوباب دبستان دخترانه وپسرانه اهدائی بوزارت فرهنگ واقع در خیابان آیزنهاور را که وسیله آقای حاج محمد عاصمی بازرگان سفارش و بگمرکات ایران رسیده است بدون پرداخت حقوق گمرکی وسود بازرگانی ترخیص نماید.

مخبر کمیسیون اقتصاد و بازرگانی - دکتر رضوانی. گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون قوانین دارائی در جلسه مورخ ۴۳/۳/۲۵ باحضور نماینده دولت لایحه شماره ۳۸۶۹۰ راجع به ترخیص اشیاء تأسیسات حرارت مرکزی دو دبستان اهدائی بوزارت فرهنگ را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد ومصوبه کمیسیون اقتصاد وبازرگانی را تأیید کرد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون قوانین دارائی - تهرانی.

نایب رئیس - ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده وکلیات آخر آن لایحه رأی گرفته می‌شود خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- شور دوم وتصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت گمرکی یک بسته اسباب بازی اهدائی کشور آمریکا بکودکستان بنگاه نیکوکاری وارسال بمجلس سنا

۸- شور دوم وتصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت گمرکی یک بسته اسباب بازی اهدائی کشور آمریکا بکودکستان بنگاه نیکوکاری وارسال بمجلس سنا.

نایب رئیس - شور دوم معافیت گمرکی یک بسته اسباب بازی اهدائی از آمریکا به بنگاه نیکوکاری مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد وبازرگانی بمجلس شورای ملی

کمیسیون اقتصاد وبازرگانی در جلسه دوشنبه ۴۳/۳/۱۸ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه شماره ۴۲۱۸۹ - ۴۲/۱۰/۱۹ دولت راجع بمعافیت گمرکی یک بسته اسباب بازی اهدائی از کشور امریکا بکودکان بیمارستان بنگاه نیکوکاری را که گزارش شور اول آن بشماره ۸۴۳ بچاپ رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد وماده واحده مصوبه شور اول را تصویب کرد. اینک گزارش آن بشرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

ماده واحده - بوزارت اقتصاد اجازه داده می‌شود یک بسته محتوی اسباب بازی نو وکهنه ارسالی از کشور آمریکا جهت اهداء بکودکان بیمارستان بنگاه نیکوکاری را بامعافیت از پرداخت حقوق وعوارض گمرکی ترخیص نماید.

مخبر کمیسیون اقتصاد وبازرگانی - دکتر رضوانی.

گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون قوانین دارائی در جلسه مورخ ۴۳/۳/۲۵ با حضور نماینده دولت لایحه معافیت یک بسته اسباب بازی اهدائی از کشور آمریکا به کودکان بیمارستان بنگاه نیکوکاری را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد ومصوبه کمیسیون اقتصاد وبازرگانی را تصویب کرد. اینک گزارش آن بمجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

مخبر کمیسیون قوانین دارائی - تهرانی.

نایب رئیس - ماده واحده مطرح است آقای دکتر رهنوردی.

دکتر رهنوردی - مقام ریاست دستور بفرمایند توضیح بدهند منظور از اسباب بازی کهنه چیست چه فرقی دارد کهنه با نو.

نایب رئیس - آقای دکتر ضیائی.

معاون وزارت اقتصاد - علت اینکه اسباب بازی کهنه نوشته‌ایم این بوده که قبلا از یک قسمت از آنها استفاده کرده‌اند وکهنه شده واینکه کهنه اسم برده شده باین جهت بوده است که کالای بازرگانی کهنه ورودش ممنوع است مگر بااجازه قانون از این جهت اسم برده شده است.

نایب رئیس - نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده وکلیات آخر رأی گرفته می‌شود خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- شور دوم وتصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع بدریافت بیست درصد انبارداری لوازم مؤسسات دولتی وسازمانهای برنامه وآب وارسال بمجلس سنا

۹- شور دوم وتصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع بدریافت بیست درصد انبارداری لوازم مؤسسات دولتی وسازمانهای برنامه وآب وارسال بمجلس سنا.

نایب رئیس - شور دوم راجع به دریافت بیست درصد حق باربری لوازم مؤسسات دولتی وسازمانهای برنامه وآب مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش کمیسیون اقتصاد وبازرگانی بمجلس شورای ملی

کمیسیون اقتصاد وبازرگانی در جلسه دوشنبه ۴۳/۳/۱۸ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه شماره ۳۸۷۵۰ - ۴۲/۱۰/۵ دولت راجع به بیست درصد حق باربری لوازم مؤسسات دولتی وسازمانهای برنامه وآب را که بشماره ۸۴۰ بچاپ رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد وماده واحده را بامختصر اصلاح تصویب کرد. اینک گزارش آن بشرح زیر مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

ماده واحده - بوزارت اقتصاد اجازه داده می‌شود از کالا ولوازم رسیده به گمرکات متعلق به مؤسسات دولتی وسازمان برنامه وسازمان آب تهران وهمچنین لوازم آب و برق تهران وشهرستانها وشهرداریها در صورتیکه از روی اسکله یکسره حمل شود حق باربری بمأخذ بیست درصد مقرر وصول نماید.

مخبر کمیسیون اقتصاد وبازرگانی - دکتر رضوانی.

گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون قوانین دارائی در جلسه مورخ ۴۳/۳/۲۵ با حضور نماینده دولت لایحه بیست درصد حق باربری لوازم مؤسسات دولتی وسازمانهای برنامه وآب را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون اقتصاد وبازرگانی را تأیید کرد. اینک گزارش آن بمجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

مخبر کمیسیون قوانین دارائی - تهرانی.

نایب رئیس - ماده واحده مطرح است.

موقر - چند درصد بوده که بیست درصد شده؟

دکتر رضوانی (مخبر کمیسیون اقتصاد) - صد در صد است.

موقر - یعنی کم شده؟

دکتر رضوانی - بله.

نایب رئیس - دیگر نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بنابراین بماده واحده وکلیات آخر آن رأی می‌گیریم، خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. برای اظهار ملاحظات بمجلس سنا فرستاده می‌شود.

- طرح وتصویب یک فوریت لایحه واصله از مجلس سنا راجع باجازه تجدید نظر در اساسنامه شرکت ملی نفت ایران

۱۰- طرح وتصویب یک فوریت لایحه واصله از مجلس سنا راجع باجازه تجدید نظر در اساسنامه شرکت ملی نفت ایران.

نایب رئیس - لایحه‌ای از مجلس سنا رسیده است فوریت آن مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره۴ مربوط به لایحه شماره ۲۱۲۲۸ - ۴۳/۳/۲۵ دولت راجع باجازه تجدید نظر در فصول سوم وچهارم وپنجم اساسنامه شرکت ملی نفت مصوب اردیبهشت ۱۳۳۹ که درجلسه ۲۵ خردادماه ۱۳۴۳ باقید یک فوریت تقدیم وفوریت آن در همان جلسه بتصویب رسیده بود در جلسه روز شنبه ۳۰ خرداد ماه ۱۳۴۳ مطرح وبتصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور برای تصویب آن مجلس محترم بضمیمه ایفاد می‌شود.

رئیس مجلس سنا - مهندس شریف امامی.

لایحه قانونی مربوط باجازه تجدید نظر در فصول سوم وچهارم وپنجم اساسنامه شرکت ملی نفت مصوب اردیبهشت ۱۳۳۹

ماده واحده - بدولت اجازه داده می‌شود که درحدود مقررات قانون نفت مصوب مرداد ۱۳۳۶ فصول سوم وچهارم وپنجم از اساسنامه شرکت ملی نفت ایران را که مربوط به ارکان تشکیلاتی شرکت می‌باشد ودر اردیبهشت ماه ۱۳۳۹ بتصویب رسیده است بنا به پیشنهاد رئیس هیأت مدیره و مدیر عامل شرکت مذکور حداکثر در مدت سه ماه از تاریخ تصویب این ماده واحده مورد تجدید نظر قرار داده واساسنامه جدید را پس از تصویب مجمع عمومی صاحبان سهام شرکت وتأیید هیئت وزیران برای مدت دوسال بطور آزمایش بموقع اجرا گذارد. دولت مکلف است در پایان دوره دوساله آزمایش طرح نهائی را برای تصویب تقدیم مجلسین نماید ومادام که اساسنامه جدید به تصویب مجلسین نرسیده است مقررات آن قابل اجراء خواهد بود.

لایحه قانونی بالا مشتمل برماده واحده در جلسه روز شنبه۳۰ خردادماه ۱۳۴۳ شمسی بتصویب مجلس سنا رسید

رئیس مجلس سنا - مهندس شریف امامی.

نایب رئیس - فوریت لایحه مطرح است. آقای روحانی.

روحانی - اجازه بدهید یک توضیحی بدهند چون آن مواردی که ذکر کرده‌اند نمیدانیم چیست و سابقه نداریم وفوریت این لایحه اقتضا می‌کند که قبلا بدانیم.

نایب رئیس - آقای قوام صدری بفرمائید.

قوام صدری (معاون وزارت دارائی) - بطوریکه ذهن اقایان محترم سابقه دارد قانون نفت وسازمانی که براساس آن قانون گذاشته شده چند سال است در گردش است ودر حال اجرا است، وضع صنعت نفت طوری است که با پیشرفتهای روز افزون اقتضا دارد که بمقتضای کار استخراج وتوزیع وتولید نفت تغییراتی در وضع سازمان ودستگاههای آن داده بشود واین ترتیبی است که در تمام دنیا ودر تمام شرکتهائی که در دنیا باین کار مشغولند وچنین صنعت بزرگی را اداره می‌کنند هست که هر چند وقت یکمرتبه احتیاج پیدا می‌کنند که سازمانها ودستگاههای اداری وفنی را با وضع کار روز تطبیق بدهند، چندی است در شرکت نفت مطالعاتی شده است وبخصوص در وضع سازمان، در هیئت مدیره در روابط هیأتها با یکدیگر وهمان طور که اشاره شده است در اساسنامه شرکت ملی نفت در فصل سوم وچهارم وپنجم که مربوط به ارکان شرکت وسازمان وظایف آن است یک تغییراتی بنظر رسید که لازم است داده شود چون همانطور که عرض کردم مطلب، مطلب مهمی است و کاری است که بایستی با مطالعه ودقت و تجربه انجام بگیرد استدعا شده است اجازه بفرمائید که تجدید نظری در سازمان بشود ومدتی هم بمورد اجرا گذاشته بشود بصورت آزمایش وپس از آن تغییراتی که داده شده برای تصویب قطعی به مجلسین محترم تقدیم بشود اما فوریت آن، آقایان محترم استحضار دارند که کار نفت اصولا کار مهمی است واز نظر این که هر روز تأخیر در یک چنین کاری موجب ناگواری آن خواهد بود ومدتی است این مطالعات شده ودر هیأت دولت هم مدتی مطرح بوده است و کارها آماده است از این جهت استدعا شد چون تعطیل مجلسین هم در پیش است واگر این کار بماند برای بعد قدری اسباب معطلی خواهد بود، استدعا شده است که موافقت بفرمائید یک فوریت لایحه بتصویب برسد و بعد هم تصمیم نهائی اتخاذ بفرمائید.

نایب رئیس - آقای دکتر رهنوردی مخالفید یا موافق؟

دکتر رهنوردی - بنده مخالفم.

نایب رئیس - بفرمائید.

دکتر رهنوردی - بنده با وجود این که نسبت به آقای دکتر اقبال (یکی از نمایندگان - صحبت شخص نیست) کمال اعتقاد را دارم وایمان دارم که ایشان می‌خواهند خدمتی کنند وسازمان جدیدی بدهند ولی دادن اختیار به یک شخصی که خودش بیاید وسازمان را عوض کند وما این رأی را بدهیم قبل از اینکه بدانیم چه نوع سازمانی می‌خواهند بدهند و چه تشکیلاتی می‌خواهند بدهند بنده روی اصول کلی مخالفم برای اینکه فکر می‌کنم اینجا مجلس قانون گذاری است وما خوشبختانه در این مجلس افرادی داریم که در صنعت نفت وارد هستند وسالها در این صنعت عظیم کار کرده‌اند واین افراد خیلی شایسته هستند که در این قبیل موارد اظهار نظر بکنند و بهتر بود که این سازمان را می‌دادند وآن سازمانی را که می‌خواهند بدهند ودوسال روی آن آزمایش بکنند وببینند با احتیاجات مملکت وبا تشکیلات نفتی موافق هست بعد بصورت دائم بیاورند، بهتر این بود که این سازمان را قبلا می‌آوردند اینجا وما میدیدیم وبعدا روی آن رأی می‌دادیم.

نایب رئیس - آقای قوام صدری بفرمائید. (دکتر حکیم شوشتری - اجازه بفرمائید یک موافق صحبت کند) مانعی ندارد نماینده دولت همیشه می‌تواند توضیح دهد.

قوام صدری (معاون وزارت دارائی) - اولا چیزی که مطرح است توجه بفرمائید فوریت این لایحه می‌باشد اگر قرار شد که در اصل لایحه صحبتی بشود بنده عرایضی می‌کنم وآنچه که نماینده محترم فرمودند راجع به اصل لایحه بود استدعا می‌کنم راجع بفوریت، اول تعیین تکلیف بفرمایید وبعد راجع باصل لایحه زیر مطلبی که آقا فرمودند در اصل لایحه بود وچون فعلا فوریت این لایحه مطرح است بنده نسبت بخود لایحه عرضی نمی‌کنم وبعد اگر اجازه بفرمایید عرض کنم.

نایب رئیس - آقای ریگی موافق هستید بفرمائید.

ریگی - بنده از این لحاظ با فوریت این لایحه موافق صحبت می‌کنم که عقیده دارم اصلا سازمانهای بزرگ صنعتی در دنیا نباید همیشه بامید مقررات وقوانینی باشند که معمولا دولتها اجرا می‌کنند در هیچ جای دنیا هیچ شرکت بزرگ دولتی بااین که سهامدارش دولت است هیچوقت در مجلس آن کشورها راجع باداره آن شرکت بزرگ قوانین نمیگذرانند، معمولا قوانین تجارتی وعمومی براین شرکتها حکومت می‌کنند، شرکت ملی نفت یکی از شرکتهائی است که الان باید رشد و نمو کند وباید بتواند دربازارهای بین المللی با شرکتهای بزرگ دنیا که امروز کارشان از لحاظ رقابت خیلی شدید است رقابت کند، ما بهیچ وجه نمی‌توانیم یک شرکت تجارتی داشته باشیم وآنرا پابند قوانین ومقررات اداری که حتی ادارات ما هم پابند هستند بکنیم، بنده یک مثال برای نمایندگان محترم می‌زنم مثلا شرکت بی پی در دولت بریتانیا سهامدار عمده اش دولت انگلستان است واصلا یک شرکت خصوصی نیست ولی شرکت بی پی مطلقا بصورت بازرگانی اداره می‌شود وبهیچوجه مقررات دولت انگلستان در سرنوشت این شرکت حکومت نمی‌کند، درسال گذشته همین شرکت در نتیجه دخالتهای دولتها در امورش ودر بودجه اش نتوانست برنامه اساسی خودش را انجام بدهد برای مثال عرض می‌کنم که شرکت ملی نفت ایران متجاوز از ده سال است که تشکیل شده وتا آنروز وتا این ساعت که بنده صحبت می‌کنم نتوانسته است بازارهای دنیا را بدست بیاورد، در فروش در توزیع ودر حمل ونقل نفت هیچگونه اقدامی نکرده، حتی تا این ساعت نتوانسته یک پالایشگاهی چه در ایران وچه در خارج تأسیس کند چون در این مدت یک شرکتهائی آمده‌اند از ما امتیاز گرفته‌اند بما حق الامتیاز کلانی هم داده‌اند والان نفت را هم استخراج کرده‌اند…

نایب رئیس - آقای ریگی فعلا فوریت لایحه مطرح است در آن مورد بفرمایید.

ریگی - بنده در اهمیت فوریت عرض می‌کنم واگر شرکت ملی نفت ایران دستخوش دولتهای وقت نبود آن هم می‌توانست مثل شرکتهائی که حتی از خارج آمده‌اند اینجا والان توسعه پیدا کرده‌اند و منفعت می‌برند این هم منفعت ببرد می‌خواهم توجه نمایندگان محترم را جلب کنم که شرکت ملی نفت برای ما یک دستگاه خرج است شرکت ملی نفت تا این ساعت برای ما منفعت نشان نداده ما باید سازمان این شرکت را طوری نشان بدهیم که برای ما منفعت نشان بدهد ویک بنگاه بازرگانی بشود که ملت ایران بتواند از آن استفاده بکند من کاری ندارم که آقای دکتر اقبال موفق خواهند شد وبا این اختیاراتی که می‌گیرند می‌توانند این کارها را انجام بدهند ولی مقصود تمام ماها این است که شرکت ملی نفت ایران بتواند برای ملت ایران مفید واقع بشود ونه اینکه امروز بیائیم از منافع دوازده درصد که از کنسرسیوم می‌گیریم آنرا اداره بکنیم باید شرکت ملی نفت ایران اصلا بآن منافع دست نزند وخودش میلیونها دلار و پوند منفعت سالیانه بدهد (صحیح است) بنده بهیچ وجه عقیده ندارم که اصولا یک بنگاه بازرگانی را دستگاهش را بست وآنرا آورد در چهارچوب مقررات بسیار شدید دولت قرار داد بنده یادم هست آقای دکتر امینی وقتی آمدند روی کار وبودجه شرکت را زدند وبودجه‌های انتفاعی را که د رخارج می‌خواستند صرف کنند حذف کردند وشرکت بصورت یک اداره‌ای درآمد یعنی ادارات دولتی که برای بودجه ماهیانه اش باید بنظر وزارت دارائی باشد یک شرکت تجارتی باید بداند چطور در تمام جهان عمل می‌کنند و نباید پای بند قوانین معاملات دولتی باشند بنده بهمین جهت از نمایندگان محترم خواهش می‌کنم که بفوریت این لایحه رأی بدهند ولی مجلس با داشتن دونفر عضو در شورایعالی نفت برای ترتیب این شرکتها می‌توانند رسیدگی بکنند در کارش ومی‌توانند اگر یک وقتی عیبی در کار آن شرکت بود باطلاع مجلس برسانند بنده می‌خواستم حقیقتا ایراد بگیرم از دوستان محترم که در کمیسیون نفت هستند اگر هرماه گزارش کار خودشان را می‌دادند به مجلس …

نایب رئیس - آقا وقتتان تمام شد.

ریگی - و خلاصه عرض بنده این بود وبنده عقیده دارم چون هرچه که آقای دکتر اقبال هم تصمیم بگیرد بالاخره بتصویب هیأت وزیران می‌رسد نمایندگان محترم بفوریت این لایحه رأی بدهند.

نایب رئیس - آقای فولادوند موافقید یا مخالف؟ فولادوند - بنده موافقم چون اشاره‌ای کردند به بنده، بنده باید جواب ایشان را بدهم (صحیح است) (دکتر رهنوردی - طبق ماده ۸۲ می‌توانند صحبت کنند).

نایب رئیس - بفرمائید توضیح بدهید.

فولادوند - متشکرم از آقای ریگی که ندانسته این موفقیت را برای بنده ایجاد کردند (ریگی - جسارتی نکردم) درهر صورت بنده فکر می‌کنم که قبلا هم در صورت گروه بودم که موافق صحبت کنم قطعا منشی محترم به آقای ریگی قبل از بنده متوجه شده بودند واین سعادت نصیب معظم له شده بود.

نایب رئیس - قبلا ایشان اجازه گرفته بودند.

فولادوند - بله بنده هم تسلیم هستم، عرض شود حضور مبارکتان که یکی اول (حبیبی - حواستان جمع باشد که ۵ دقیقه بیشتر وقت ندارید) حواس بنده جمع است که الان می‌توانم مطابق آئین نامه نیمساعت صحبت کنم عرض کنم حضور مبارکتان که دو عرض دارم اجازه بفرمائید عرض دوم را اول بکنم وبنده هم مثل اینکه جناب آقای ریگی همکار محترم فرمودند که ایراد دارند بجناب آقای دکتر عدل طباطبائی وبنده، برای اینکه گزارش عملیات نفت را ماهیانه تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی نکرده‌ایم خواستم عرض کنم که این ایراد وار نیست برای اینکه شرکت نفت خودش الان در حالت تحویل و تحول است وجناب آقای دکتر اقبال اخیرا بتازگی حسب الامر مطاع مبارک ملوکانه متصدی اداره این دستگاه عظیم شده‌اند واین دستگاه عظیم نفت هم شاید خیلی عظیمتر از آن باشد که عموما وبطور خصوصی که جناب آقای ریگی تصور می‌فرمایند که بشود بایک سرعت بتمام کارهای واجب ولازم آن رسید. چیزی که در شرکت نفت مطرح بوده است وبسیار مهم بوده است یکی دوماه هم شورای عالی نفت باصطلاح مشغول انجام ترتیبات عمومی بودجه شرکت ملی نفت ایران بود بسیار بودجه مهمی است بسیار بودجه پیچیده‌ای است وخود آن باعث می‌شد که هم هیأت مدیره شرکت ملی نفت وهم اعضای شورایعالی نفت امعان نظر بکنند ودقتهای زیادی بکنند ومراقبتی بکنند که یک بهبودی در وضعیت بودجه بعمل بیاید واین بعقیده بنده وجناب آقای دکتر عدل طباطبائی وجنابان آقایان سناتورهای محترمی که ناظر در نفت هستند وهمچنین وزرای وقت دارائی وصنایع ومعادن وهمچنین دادستان محترم کل کشور این اهمیتش بیش از آن بوده است که دراین موقع بشرکت نفت بگوئیم که وضعیت خودت را بیلان خودت را بودجه ات را بده که ببریم در مجلس مطرح بکنیم و خود جناب آقای دکتر اقبال هم کاملا باین موضوع وارد بودند وخودشان می‌فرمودند که چنین نظری دارند وعقده خودشان این بود که می‌بایستی این جنبه از قانون هم اجرا بشود واین تذکر را هم سناتورهای محترم وهم ما آنجا بخدمت جناب آقای دکتر اقبال وهیأت مدیره محترم شرکت نفت داده‌ایم واین موضوع هم بهیچوجه دیر نشده است ودر هر صورت بنده خواستم عرض کنم ابدا قصوری درهیچ حال نشده است (دکتر عدل طباطبائی - گزارش سالیانه است آخر مدت داده خواهد شد) احسنت درست است جریان قابل توجه جنابعالی است جناب آقای ریگی وتشکر می‌کنم ازیادآوری حضرتعالی تنها نظار نفت از مجلس نیستند نظار نفت از مجلس سنا هم هست ودادستان محترم کل کشور هم هست ک مطمئن باشید که این آقایان وما هیچوقت قصوری در انجام وظیفه ننموده‌ایم ونخواهیم کرد وحضرتعالی ومجلس شورایملی هم بوقت خود مستحضر خواهید شد وخواهش می‌کنم که این مطلب را در ذهن عزیز خودتان اصلاح فرمائید (چند نفر از نمایندگان - اصلاح شد) ویک مطلب دیگری هم بود که راجع بفوریت جناب آقای ریگی فرمودند وآن این بود که فرمودند که من کاری ندارم که آیا آقای اقبال موفق خواهند شد؟ خواستم خدمتتان عرض کنم که مطمئن باشید کسیکه سالها مصدر امور بوده ومورد پسند خاطر مبارک ملوکانه هم بوده است مطمئن باشید که موفق خواهد شد (صحیح است) هیچ شکی نداشته باشید مطمئنا خواهد شد این در صورت جلسه است (صحیح است)(دکتر حکیم شوشتری - بسیار شایسته است) اینست که مذاکراتی که فرمودند متأسفانه مربوط بفوریت نبود البته خواستند اظهار اطلاعاتی راجع به نفت بفرمایند راجع بفوریت این مطلب چون مجلس تعطیل می‌شود وشخصی با اراده سنیه ملوکانه مصدر یک امر مهم مملکت شده است که از این امر مهمتر در کشور ایران نیست واین لایحه را دولت جانب آقای منصور تشخیص داده است وآورده است ومعاون محترم پارلمانی وزارت دارائی که مرد بسیار وارد ولایقی است (صحیح است) اینجا دفاع کردند این است که بنده به این دلایل عرض می‌کنم که شرکت نفت دستگاهی است که نبایستی به هیچ وجه کوچکترین تعطیلی مخصوصا از ناحیه مجلس شورای ملی ایران در کارهایش بشود مخصوصا تمام گزارش امورش اجبارا بایستی بعرض ملوکانه برسد ومیرسد اینست که ماهمه وکلای شاه پرست وشاه دوست هستیم وبا کمال افتخار بفوریت آن رأی می‌دهیم (صحیح است).

نایب رئیس - طبق آئین نامه موافق ومخالف صحبت کردند حالا بفوریت لایحه رأی می‌گیریم.

دکتر رهنوردی - طبق ماده ۸۴ اخطار نظامنامه‌ای دارم این لایحه اصلا جزء دستور جلسه نبوده است.

معینی زند - از مجلس سنا آمده است.

نایب رئیس - لایحه مطرح نمی‌شود فقط فوریت لایحه‌ای که از مجلس سنا رسیده است مطرح است وبه کمیسیون خواهد رفت بفوریت این لایحه رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد بکمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.

- شور اول گزارش کمیسیون نظام راجع به بازنشستگی افسران وهمردیف آنان

۱۱- شور اول گزارش کمیسیون نظام راجع به بازنشستگی افسران وهمردیف آنان.

نایب رئیس - شور اول گزارش کمیسیون نظام راجع به بازنشستگی افسران وهمردیف افسران مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور اول کمیسیون نظام بمجلس شورای ملی

کمیسیون نظام در جلسه دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور تیمسار سرلشگر شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۵۹۳ - ۴۳/۲/۱ ارسالی از مجلس سنا راجع به بازنشستگی افسران وهمردیف افسران را که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذرماه ۱۳۴۲ بمجلس سنا تقدیم گردیده بود وبشماره ۷۰۳ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داد وعینا تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده - وزارت جنگ وژاندارمری کل کشور می‌تواند به منظور متعادل ساختن سازمانهای مربوطه افسران وهمردیف افسرانی را که مدت خدمت آنها حداقل ۲۵ سال تمام باشد بازنشسته نمایند.

  • تبصره ۱- افسران وهمردیفانی که برابر مقررات این قانون بازنشسته می‌شوند حقوق بازنشستگی خود را با رعایت مقررات تبصره الحاقی بماده ۷۴ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مصوب ۳۷/۳/۷ بمیزان آخرین حقوق زمان خدمت بدون برداشت کسور بازنشستگی دریافت خواهند داشت.
  • تبصره ۲ - درصورتی که مدت خدمت این قبیل افسران وهم ردیفان به سی سال تمام نرسیده باشد حقوق بازنشستگی آنها نسبت بمدت خدمت انجام شده ازصندوق بازنشستگی ارتش و ژاندارمری وبقیه تا میزان مذکور در تبصره۱ همه ساله دربودجه وزارت جنگ و وزارت کشور منظور و به آنان پرداخت خواهد شد.
  • تبصره ۳- مقررات قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی در حدودی که مغایر این قانون نباشد درمورد این قبیل افسران وهمردیفان لازم الرعایه خواهد بود.
  • تبصره ۴- این قانون از تاریخ ۱۳۴۰/۶/۱ بموقع اجراء گذارده می‌شود.

وزارت جنگ و وزارت کشور ووزارت دارائی مأمور اجرای آن می‌باشند.

مخبر کمیسیون نظام - حکیمیان.

گزارش شور اول ازکمیسیون امور استخدام بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام در جلسه۲۸ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور تیمسار سرلشگر شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۵۹۳-۴۳/۲/۱ ارسالی از مجلس سنا راجع به بازنشستگی افسران وهمردیف افسران را مورد رسیدگی قرار داد وگزارش کمیسیون نظام را در این مورد تأیید نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

رئیس کمیسیون امور استخدام - دکترمعتمد وزیری.

گزارش شور اول از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی

کمیسیون بودجه در جلسه ۲۳ خرداد ماه ۱۳۴۳ باحضور تیمسار سرلشگر شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۵۹۳-۴۳/۲/۱ ارسالی از مجلس سنا راجع به بازنشستگی افسران وهمردیف افسران را مورد رسیدگی قرار داد وگزارش کمیسیون نظام را در این مورد تأیید نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون بودجه - مهندس عبدالله والا.

نایب رئیس - کلیات لایحه مطرح است نظری نیست ؟(اظهاری نشد) بورود درشور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.

- اخذ رأی نهائی وتصویب لایحه واصله از مجلس سنا راجع باصلاح بودجه ۱۳۴۲ کل کشور

۱۲- اخذ رأی نهائی وتصویب لایحه واصله از مجلس سنا راجع باصلاح بودجه ۱۳۴۲ کل کشور.

نایب رئیس - لایحه دولت راجع به اصلاح بودجه سال ۱۳۴۲ که برای اظهار ملاحظات بمجلس سنا فرستاده شده بود مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۴مربوط به لایحه شماره ۲۵۹۰۹/۲۴ - ۴۲/۱۲/۴ دولت راجع باصلاح بودجه سال ۱۳۴۲ کل کشور که طی شماره ۷۹۴۶ - ۱۳۴۳/۳/۱۹ از آن مجلس محترم بمجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز شنبه ۳۰ خردادماه ۱۳۴۳ مطرح وبتصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور جهت اخذ رأی نهائی بضمیمه ارسال می‌شود.

رئیس مجلس سنا - مهندس شریف امامی.

قانون راجع باصلاح بودجه سال ۱۳۴۲ کل کشور

ماده واحده - به وزارت دارائی اجازه داده می‌شود مبلغ پیج میلیون ریال جهت پرداخت قسمتی از بهای اراضی اعیانی واشجار کشاورزان نوشهر که برای توسعه فرودگاه نوشهر مورد تصرف واقع شده از محل درآمد عمومی سال ۱۳۴۲ کل کشور در اختیار اداره کل هواپیمائی کشوری قرار دهد وضمنا اعتبار ردیفهای ۱-۲-۱۰ قسمت سوم هزینه بودجه سال ۱۳۴۲ کل کشور به ترتیب زیر اصلاح شود.

کسر می‌شود از اعتبار ردیف ۱۰ قسمت سوم هزینه بودجه سال ۱۳۴۲ کل کشور ۰۰۰ر۰۰۰ر۲۵ ریال اضافه می‌شود:
الف - به اعتبار ردیف ۱ قسمت سوم هزینه ۰۰۰ر۰۰۰ر۵ ریال.
ب - به اعتبار ردیف ۲ قسمت سوم هزینه ۰۰۰ر۰۰۰ر۲۰ ریال.
  • تبصره ۱- بوزارت جنگ اجازه داده می‌شود ساختمان مدارس پادگانهای دور افتاده کشور را درحدود مبلغ ۶۷۴ ۳۵۲ ۱۱۱ ریال وسیله مهندسی خلیج انجام وهزینه آن را از محل مازاد اعتبارات بودجه سال ۱۳۴۱ خود تا پایان سال ۱۳۴۳ پرداخت نماید همچنین اجازه داده می‌شود وزارت جنگ تاحدود مبلغ چهل میلیون ریال از مازاد اعتبارات سال ۱۳۴۱ آن وزارتخانه را بدون رعایت مقررات معاملات دولتی برای خرید تجهیزات ارتش از سازمان فروش نظامی ایران (از طریق امنیت متقابل) مورد استفاده قرار دهد.
  • تبصره ۲- مدت خدمت آقای دکتر سید احمد مؤتمن در آستان قدس رضوی بشرط پرداخت کسور بازنشستگی جزء سابقه خدمت رسمی ایشان برای تشخیص پایه پزشکی محسوب خواهد شد.
  • تبصره ۳- اجازه داده می‌شود معادل اعتباری که قبل از شمول قانون استخدام نیروهای مسلح ارتش در مورد افسران ودرجه داران شهربانی بعنوان حق لیسانس افسران شهربانی از محل اعتبار ردیف ۱۳ قسمت سوم هزینه بودجه سال ۱۳۴۲ کل کشور استفاده میشده عینا بابت تفاوت حقوق افسران مزبور اختصاص داده شود.
  • تبصره ۴- وزارتخانه‌ها وسازمانهای دولتی می‌توانند بمنظور پرداخت تفاوت حقوق افراد ودرجه داران گارد شهری از صرفه جوئی اعتبار مواد بودجه تفصیلی سال ۱۳۴۲ خود استفاده نمایند آنچه که قبل از شمول قانون استخدام نیروهای مسلح ارتش در مورد افسران ودرجه داران شهربانی بعنوان جیره افراد ودرجه داران گارد شهری از محل اعتبار ردیف ۱۶ قسمت سوم هزینه بودجه سال ۱۳۴۲ کل کشور استفاده میشده عینا بابت تفاوت حقوق افراد و درجه داران گارد شهری اختصاص داده می‌شود.
  • تبصره ۵- بوزارت دادگستری اجازه داده می‌شود سود سپرده ثابت ثبت کل را که نزد بانک رهنی ایران می‌باشد ضمن سایر درآمدهای بیمارستان دادگستری منظور نموده وطبق آئیننامه مربوط بمصارف مقرر برسانند. آنچه که قبلا از این بابت از بانک رهنی وصول وبمصرف هزینه بیمارستان مذکور رسیده مشمول این تبصره می‌باشد.
  • تبصره ۶- وزارتخانه‌ها وسازمانهای دولتی می‌توانند اضافه حقوق کارمندان دون پایه وخدمتگزاران جزء را در سال ۱۳۴۲ از محل صرفه جوئی اعتبار مواد بودجه تفصیلی خود پرداخت نمایند. لایحه قانونی بالا مشتمل بریک ماده وشش تبصره که لایحه آنر دولت طبق ماده واحده مصوب بیستم آذرماه یکهزار وسیصدو چهل ودو تقدیم نموده است در جلسه روز شنبه سی ام خرداد ماه یکهزار وسیصدو چهل و سه شمسی بتصویب مجلس سنا رسید.

رئیس مجلس سنا - مهندس شریف امامی.

نایب رئیس - باین لایحه که از مجلس سنا رسیده است باید با ورقه رأی بگیریم.

(اسامی نمایندگان بترتیب ذیل وسیله منشی اعلام ودرمحل نطق اخذ رأی بعمل آمد).

آقایان دکتر کلالی - مهندس جلالی نوری - مجد- خواجه نوری - موقر- دکتر شفیع امین - دکترمصباح زاده - موقر- بوشهری - معتمدی - مرتضوی - دکتر خطیبی - موسوی ماکوئی - دکترجعفری - روستا - اوزار مصطفوی نائینی - دکتر مهندس بهبودی - دکتر امامی خوئی - دکتر مبین - دکتر ضیائی - رضوی - بانو ابتهاج سمیعی - بانو دکتر دولتشاهی - بانو دکتر پارسای - بانو جهانبانی - بانو تربیت - قراچورلو - امیر احمدی - صائبی - باغمیشه - حق شناس - صائب - سیفی - دکتر پورهاشمی – دکتر اسفندیاری - بانو نفیسی - دکتر بقائی یزدی - پاینده - دکتر قراگزلو - بختیار بختیاریها - ظفر - دکتر اعتمادی - آقایان - فیصلی - مهندس عطائی - موسوی - دکتر سعید - دکتر رهنوردی - مهندس معینی - کنگرلو - دکتر وحیدنیا - نیری - ریگی - دکتر کیان - مهندس ارفع - فضل الله پروین - شاخوئی - البرزی - محدث زاده - لفوطی - محسنی مهر - پاک ذات - غلام نیاکان - هیراد - دکتر صاحب قلم - ویلیام ابراهیمی - ذبیحی سلطان احمدی - حاج باغلو - آقا میر ارسنجانی رامبد - کورس - کشفی - دکتر غنی - فولادوند- نصیری - آموزگار - پورادبی - نور بخش بهادری - قاسم مرادی - جهانگیری - تبریزی - فهیمی - یعقوب تهرانی - اهری - زهتاب فرد - دکتر حکیم شوشتری - کیوان - دکتر رمضانی - مهندس ریاحی - کسرائی - مهندس کمانگر - سعید وزیری - احتشامی - مهندس جلالی - دکتر عدل - مهندس اسدی سمیع - مهندس زرآور - مهندس رنجانچی - دکتر نجیمی - پژند - ضابطی طرقی - شفیعی پور کرمانی - مبارکی - ساگینیان - طهماسبی - امام مردوخ - مافی - مهندس برومند - مهندس صائبی - دکتر یزدان پناه - روحانی - دکتر حاتم - توسلی - دکتر فربود - پزشکی - دکتر عدل طباطبائی - دکتر رضوانی - دکتر معتمد وزیری - دکتر رشتی - شیخ الاسلامی - میرهادی - اقبالی - سرتیپ پور - امینی خراجی - حسینی - حاذقی - پرویزی - ملک زاده آملی - میر افضل - بالاخانلو - بدر صالحیان - جهانشاهی - حبیبی - قلعه جوقی - علی مرادی - حکمت بزدی - اولیاء - متولی باشی - مهندس کیا - رهبر -کلانترهرمزی - طالب زاده رودسری - مهندس انصاری - دکتر زعفرانلو - دکتر مدنی - مهندس بهبودی - دکتر مهدی زاده - مهندس عدلی - مهندس مجبهدی - مهندس آصفی - مهندس آراسته - مهندس صدقیانی - مهندس مالک - مهندس معینی زند - دکتر یگانگی - سرتیپ حکیمیان فخر طباطبائی - دیهیم - سرلشگر نکو زاد - سرلشگر همایونی - دکتر حکمت - ثامنی - مهندس اخوان - زند - مهندس پروشانی - ادیب سمیعی - دکتر سامیراد - کیهان یغمائی - دکتر اسدی - سلیمانی کاشانی - ناروئی - مهرزاد - طباطبائی - رجائی - ایلخان - کمالوند - صفی پور - دکتر صالحی - کبیری - شکیبا - جاوید - مهندس ریاضی - دکتر الموتی - دکتر مهذب - صادق احمدی.

(آراء مأخوذه شماره شد نتیجه بقرار زیر اعلام گردید).

  • آراء موافق ۱۲۴ رأی
  • ورقه سفید علامت امتناع ۲ برگ.

نایب رئیس - لایحه با ۱۲۴ رأی موافق تصویب شد وبدولت ابلاغ می‌شود.

اسامی موافقین

آقایان دکتر غلامرضا عدل - مصطفوی نائینی - مهندس کیا - دکتر رمضانی - ساگینیان - جهانگیری - پژند - تهرانی - مهندس اسدی سمیع - مجید موسوی - فهیمی - اوزار - متولی باشی - محسنی مهر- مجد - ریگی - کنگرلو - امام مردوخ - دکتر کلالی - مهندس معینی - مافی - مهندس جلالی - دکتر رشتی - روحانی - زهتاب فرد - سرلشگر همایونی - دکتر زعفرانلو - مهندس عطائی - حکمت یزدی - تبریزی - دکتر غنی - دکتر یزدان پناه - مهندس صائبی - کیوان - دکتر حکیم شوشتری - مهندس مالک - علی مرادی - دکتر وحیدنیا - بانو ابتهاج سمیعی - دکتر عباس حاتم - دکتر فربود – کشفی - دکتر ضیائی - فخر طباطبائی - دکتر بقائی یزدی - کلانتر هرمزی - پرویزی - مهرزاد - مبارکی - دکتر مهدیزاده - مهندس صدقیانی - بانو دکتر فرخ رو پارسای - بانو تربیت - دکتر امامی خوئی - میرهادی - ثامنی - مهندس مجتهدی - دکتر کیان - بختیار بختیاریها - اقبالی - فضل الله پروین - البرزی - رضوی - خواجه نوری - مهندس زر آور - امیر احمدی - سرلشگر نکوزاد - حیدر صائبی - دکتر اعتمادی - حق شناس - سید علی صائب - شاخوئی - شکیبا - ملکشاه ظفر- مهندس زنجانچی - مهندس اخوان - مهندس معینی زند- ادیب سمیعی - دکتر عدل طباطبائی - کورس - کسرائی - دکتر قراگزلو - دکتر رهنوردی - دیهیم - سرتیپ حکیمیان - دکتر جعفری - غلام نیاکان - مهندس جلالی نوری - ضابطی طرقی - نیری - فولادوند - توسلی - پورادبی - معتمدی - مهندس کمانگر - بالاخانلو - مکی فیصلی - باغمیشه - ایلخان - طالب زاده رودسری - بهادری - پاکذات - ذبیحی سلطان احمدی - زرگر زاده - حاج باغلو - دکتر سامی راد- دکتر مدنی - نصیری - موسوی ماکوئی - مهندس آراسته - آموزگار - موقر - دکتر رضوانی - حاذقی - دکتر پورهاشمی - قاسم مرادی - امینی خراجی - دکتر مبین - رجائی - کریم اهری - دکتر اسدی - سلیمانی کاشانی - طهماسبی - حبیبی - دکتر یگایگی - ویلیام ابراهیمی - لفوطی - روستا.

- اخذ رأی نهائی وتصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع بمعافیت وسائل شخصی افسران و درجه داران نیروهای هوائی پادشاهی انگلستان کارشناس رادار

۱۳- اخذ رأی نهائی وتصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع بمعافیت وسائل شخصی افسران و درجه داران نیروهای هوائی پادشاهی انگلستان کارشناس رادار.

نایب رئیس - لایحه دیگری است راجع بمعافیت گمرکی وسایل شخصی افسران ودرجه داران نیروی هوائی پادشاهی انگلستان که از مجلس سنا رسیده که نسبت بآن باید با ورقه رأی بگیریم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۲ مربوط به لایحه شماره ۱۰۴۰۵/۲۵۰۰۹ - ۱۳۴۲/۹/۳۰ دولت (مربوط به تصویب نامه‌ها) راجع به معافیت گمرکی وسایل شخصی افسران ودرجه داران نیروهای هوائی پادشاهی انگلستان وخانواده آنها که بموجب موافقتنامه برای بر قراری پاسگاههای رادار به ایران اعزام گردیده‌اند که ضمن مرقومه شماره ۳۶۱۰ -۱۳۴۳/۱/۳۰ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده است درجلسه چهارشنبه ۱۳ خردادماه ۱۳۴۳ مطرح و بتصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده است بضمیمه ارسال می‌گردد.

رئیس مجلس سنا - مهندس شریف امامی.

قانون راجع بمعافیت گمرکی وسایل شخصی از افسران و درجه داران نیروی هوائی پادشاهی انگلستان وخانواده آنها که بموجب موافقتنامه برای برقراری پاسگاههای رادار به ایران اعزام گردیده‌اند

ماده واحده - وسایل شخصی افسران و درجه داران وخانواده آنها که بموجب موافقت نامه تنظیمی بین وزارت جنگ و نیروی هوائی دولت پادشاهی انگلستان برای برقراری پاسگاههای رادار به ایران اعزام گردیده‌اند در صورتیکه باخود یا تا نه ماه بعد از ورود خودشان به ایران وارد نمایند آنچه مشمول پرداخت حقوق گمرکی می‌باشد وهمچنین یک دستگاه اتومبیل برای گروه مزبور از پرداخت حقوق و عوارض گمرکی وغیر گمرکی باستثناء باربری وانبارداری معاف خواهد بود. لایحه قانونی بالا مشتمل بر یک ماده که لایحه آن بموجب ماده واحده مصوب بیستم آذرماه یکهزاروسیصدو چهل ودو تقدیم شده بود در جلسه روز چهارشنبه سیزدهم خرداد ماه یکهزاروسیصدو چهل وسه شمسی بتصویب مجلس سنا رسید.

رئیس مجلس سنا - مهندس شریف امامی.

مهندس معینی (منشی) - اصلاحاتی که درمجلس سنا بعمل آمده باین شرح است:

۱- درانتهای سطر چهارم ماده واحده کلمه “ تیم” تبدیل شده است به “ گروه”.
۲- از پایان ماده واحده این جمله حذف شده است:
“وسایل مذکور در فوق از قید مقررات کالاهای غیر مجاز مندرج در مقررات عمومی واردات وصادرات سال ۱۳۴۱ نیز آزاد می‌باشد”

نایب رئیس - بنابراین اول به اصلاحاتی که بعمل آمده رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد حالا نسبت به خود لایحه با ورقه اخذرأی می‌شود.

(اسامی نمایندگان بترتیب ذیل وسیله منشی اعلام ودرمحل نطق اخذ رأی بعمل آمد).

آقایان دکتر کلالی - مهندس جلالی نوری - مجد- خواجه نوری - موقر- دکتر شفیع امین - دکترمصباح زاده - موقر- بوشهری - معتمدی - مرتضوی - دکتر خطیبی - موسوی ماکوئی - دکترجعفری - روستا - اوزار مصطفوی نائینی - دکتر مهندس بهبودی - دکتر امامی خوئی - دکتر مبین - دکتر ضیائی - رضوی - بانو ابتهاج سمیعی - بانو دکتر دولتشاهی - بانو دکتر پارسای - بانو جهانبانی - بانو تربیت - قراچورلو - امیر احمدی - صائبی - باغمیشه - حق شناس - صائب - سیفی - دکتر پورهاشمی – دکتر اسفندیاری - بانو نفیسی - دکتر بقائی یزدی - پاینده - دکتر قراگزلو - بختیار بختیاریها - ظفر - دکتر اعتمادی - آقایان - فیصلی - مهندس عطائی - موسوی - دکتر سعید - دکتر رهنوردی - مهندس معینی - کنگرلو - دکتر وحیدنیا - نیری - ریگی - دکتر کیان - مهندس ارفع - فضل الله پروین - شاخوئی - البرزی - محدث زاده - لفوطی - محسنی مهر - پاک ذات - غلام نیاکان - هیراد - دکتر صاحب قلم - ویلیام ابراهیمی - ذبیحی سلطان احمدی - حاج باغلو - آقا میر ارسنجانی رامبد - کورس - کشفی - دکتر غنی - فولادوند- نصیری - آموزگار - پورادبی - نور بخش بهادری - قاسم مرادی - جهانگیری - تبریزی - فهیمی - یعقوب تهرانی - اهری - زهتاب فرد - دکتر حکیم شوشتری - کیوان - دکتر رمضانی - مهندس ریاحی - کسرائی - مهندس کمانگر - سعید وزیری - احتشامی - مهندس جلالی - دکتر عدل - مهندس اسدی سمیع - مهندس زرآور - مهندس رنجانچی - دکتر نجیمی - پژند - ضابطی طرقی - شفیعی پور کرمانی - مبارکی - ساگینیان - طهماسبی - امام مردوخ - مافی - مهندس برومند - مهندس صائبی - دکتر یزدان پناه - روحانی - دکتر حاتم - توسلی - دکتر فربود - پزشکی - دکتر عدل طباطبائی - دکتر رضوانی - دکتر معتمد وزیری - دکتر رشتی - شیخ الاسلامی - میرهادی - اقبالی - سرتیپ پور - امینی خراجی - حسینی - حاذقی - پرویزی - ملک زاده آملی - میر افضل - بالاخانلو - بدر صالحیان - جهانشاهی - حبیبی - قلعه جوقی - علی مرادی - حکمت بزدی - اولیاء - متولی باشی - مهندس کیا - رهبر -کلانترهرمزی - طالب زاده رودسری - مهندس انصاری - دکتر زعفرانلو - دکتر مدنی - مهندس بهبودی - دکتر مهدی زاده - مهندس عدلی - مهندس مجبهدی - مهندس آصفی - مهندس آراسته - مهندس صدقیانی - مهندس مالک - مهندس معینی زند - دکتر یگانگی - سرتیپ حکیمیان فخر طباطبائی - دیهیم - سرلشگر نکو زاد - سرلشگر همایونی - دکتر حکمت - ثامنی - مهندس اخوان - زند - مهندس پروشانی - ادیب سمیعی - دکتر سامیراد - کیهان یغمائی - دکتر اسدی - سلیمانی کاشانی - ناروئی - مهرزاد - طباطبائی - رجائی - ایلخان - کمالوند - صفی پور - دکتر صالحی - کبیری - شکیبا - جاوید - مهندس ریاضی - دکتر الموتی - دکتر مهذب - صادق احمدی.

(آراء مأخوذه شماره شد نتیجه بقرار زیر اعلام گردید).

  • آراء موافق ۱۱۹ رأی
  • ورقه سفید علامت امتناع ۲ برگ.

نایب رئیس - لایحه با ۱۱۹ رأی موافق تصویب شدو بدولت ابلاغ می‌شود.

اسامی موافقین

آقایان مهندس جلالی - دکتر فربود - مهندس مالک - کسرائی - مهندس زرآور - نیری - میرهادی - معتمدی - مهندس جلالی نوری - بالاخانلو - تهرانی - مهندس عطائی - مهندس صدقیانی - ظفر- متولی باشی - بانو ابتهاج سمیعی - بختیار بختیاریها - اوزار - دکتر قراگزلو - روستا - پورادبی - طالب زاده رودسری - قاسم مرادی - مکی فیصلی - سلیمانی کاشانی - زرگرزاده - حاج باغلو - دکتر رشتی - ذبیحی سلطان احمدی - دکتر اسدی - حاذقی - مهندس معینی زند- پاکذات - کشفی - ویلیام ابراهیمی - دکتر سامی راد - دکتر جعفری - مجد - اقبالی - کورس - پرویزی - دکتر بقائی یزدی - حیدر صائبی - امیر احمدی - کنگرلو- امینی خراجی - دکتر غنی - کهزاد البرزی - دکتر حکیم شوشتری - شاخوئی - دکتر رضوانی - دکتر اعتمادی - محسنی مهر - غلام نیاکان - سرلشگر همایونی - دیهیم - حکمت یزدی - جهانگیری - دکتر وحیدنیا - دکتر کلالی - دکتر یگانگی - سرتیپ حکیمیان - مهندس مجتهدی - لفوطی - دکتر یزدان پناه - سرلشگر نکوزاد - ایلخان - کلانتر هرمزی - مهندس آراسته - دکتر مدنی - حق شناس - مهندس اخوان - باغمیشه - دکتر حاتم - ادیب سمیعی - ثامنی - روحانی - رضوی - کیوان - فهیمی - خواجه نوری - دکتر زعفرانلو - میرافضل - موقر- مهندس اسدی سمیع - ضابطی - علی مرادی - دکتر مهدیزاده - مهندس زنجانچی - مبارکی - حبیبی - آموزگار - دکتر کیان - بانو تربیت - ریگی - صفی پور - دکتر مبین - دکتر غلامرضا عدل - فخر طباطبائی - مهندس کیا - طهماسبی - مهرزاد - زهتاب فرد - رجائی - شکیبا - ساگینیان - امام مردوخ - پژند - تبریزی - مصطفوی نائینی - بهادری - مهندس صائبی - مافی - مجید موسوی - نصیری - دکتر ضیائی - مهندس کمانگر - فولادوند - بانو دکتر فرخ رو پارسای - توسلی - موسوی ماکوئی - دکتر امامی خوئی - مهندس معینی.

- شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع بانتقال کارمندان ثبت اسناد بمرکز برای طی کلاس عالی ثبت

۱۴- شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع بانتقال کارمندان ثبت اسناد بمرکز برای طی کلاس عالی ثبت.

نایب رئیس - شور اول گزاش راجع به انتقال کارمندان ثبت اسناد بمرکز برای طی کلاس عالی ثبت مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۰ خردادماه ۱۳۴۳ با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۷/۷۳۹۰ -۴۲/۱۰/۲ راجع به انتقال کارمندان ثبت اسناد بمرکز برای طی کلاس عالی ثبت را که بشماره ۷۲ چاپ شده است مطرح وبا اصلاحاتی مورد تصویب قرار داد. اینک گزارش آن بشرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌شود.

۱- وزارت دادگستری مجاز است همه ساله حداکثر تا ۲۰۰ نفر از افرادی را که باداشتن دیپلم کامل متوسطه طبق قانون مصوب سوم اسفندماه ۱۳۳۷ بعد از موفقیت در امتحانات کلاس اختصاصی ثبت برای خدمت در شهرستانها اعزام گردیده‌اند بارعایت تقدم فارغ التحصیلان هر دوره نسبت بدوره بعد وتقدم نفرات هر دوره براساس بالاتر بودن معدل قبولی آنها در امتحانات دوره خود برای طی کلاس عالی ثبت پس از اعلام داوطلبی بمرکز منتقل نماید.
  • تبصره - دارندگان دیپلم پیجم علمی سابق که در خدمت اداره کل ثبت هستند وکلاس یکساله ثبت را امتحان داده وموفق باخذ گواهینامه شده‌اند می‌توانند مانند دیپلمه‌های کامل متوسطه در کلاس عالی ثبت شرکت نمایند.
۲- کارمندانیکه باین ترتیب بمرکز منتقل می‌شوند ۵ ساعت در خدمت اداری انجام وظیفه می‌نمایند وضمنا طبق برنامه معین در قسمتهای مختلف کارآموزی عملی خواهند کرد وخدمت آنها از لحاظ ترفیع بمنزله اشتغال در شهرستانها محسوب می‌شود.
۳- دوره کلاس عالی ثبت سه ساله خواهد بود ومجموع شاگردان آن در هر سال از نظر تدریس به گروههای جداگانه تقریبا سی نفری تقسیم می‌شوند.
۴- شرایط انتخاب استادان کلاس مزبور ومواد درسی آن وفهرست کامل مباحث و موضوعاتی که برای هریک از مواد باید تدریس شود پس از جلب موافقت شورای مرکزی دانشگاهها ضمن آئیننامه تنظیمی از طرف وزارت دادگستری و وزارت فرهنگ منظور می‌شود.
۵- کلاس عالی ثبت منحصرا در مردادماه هرسال تعطیل خواهد بود وفقط دراین ماه بکارمندان مشغول تحصیل مرخصی داده می‌شود.
۶- حداقل میزان درس کلاس در هر هفته ۱۵ ساعت وحضور در کلاس الزامی است.
۷- یکی از زبانهای انگلیسی یا فرانسه با توجه بسابقه آشنائی هریک از شاگردان بزبانهای مزبور در برنامه کلاس آنها برای تمام ایام تدریس منظور می‌گردد.
۸- حداقل نمره قبولی در هردرس ۱۰ و معدل کل قبولی کمتر از ۱۳ نخواهد بود مقررات مربوط بامتحانات تجدیدی ضمن آئیننامه مصوبه وزارتین دادگستری وفرهنگ تعیین می‌شود.
۹- وزارت دادگستری مجاز است همه ساله ۱۰۰ نفر لیسانسه حقوق و ۱۵ نفر از مهندسان دیپلمه دانشکده‌های فنی (پلی کلینیک) صنعتی در رشته‌های راه و ساختمان ومعدن را درصورت امکان از طریق انتقال در اداره کل ثبت بخدمت بگمارد وچنانچه رفع نیازمندی از راه انتقال میسر نباشد عده مزبور را طبق مقررات با تصویب هیئت دولت از طریق مسابقه وبرای انجام وظیفه در ثبت کل استخدام نماید.
۱۰ - اشخاص مذکور در ماده ۹ لیسانسه‌های حقوق که فعلا در اداره ثبت کل انجام وظیفه می‌نمایند و همچنین فارغ التحصیلان کلاس عالی ثبت می‌توانند در دوره‌های عالی تخصصی تبت شرکت نمایند.
۱۱- مقررات مربوط به تدریس وتحصیل وامتحان دوره تخصصی ثبت نظیرمقررات دوره عالی ثبت خواهد بود.
۱۲- کسانیکه بموجب ماده اول قانون راجع به استخدام کارمند مصوب اول تیرماه ۱۳۳۷ برای مأموریت اجرای ثبت استخدام می‌شوند باید دارای دیپلم کامل متوسطه باشند بآنها در بدو استخدام پایه دو اداری اعطا می‌شود. تبصره ۱- کارمندان مزبور باید ضمن خدمت دوره تحصیلی یکساله کلاس مأموران اجراء را طی کنند ودر صورت موفقیت از لحاظ ترفیع یکسال ارشدیت خواهند داشت.
  • تبصره ۲- درصورتیکه درشهرستانها افراد دیپلمه بحد کافی نباشد اداره کل ثبت می‌تواند از کسانیکه دارای مدرک تحصیلی دوره اول متوسطه باشند استفاده نماید.
۱۳- وزارت دادگستری می‌تواند برای تکمیل معلومات عده دیگری از کارمندان ثبت که لازم بداند نیز کلاسهای موقتی کوتاه مدت جهت هر یک از رشته‌های حسابداری - بایگانی - اجراء - ثبت شرکتها - ثبت املاک در تهران ومراکز استان وهمچنین شهرستانهائیکه موجبات کارفراهم باشد تأسیس نماید.
۱۴- کارمندانیکه دردوره اول کلاس ثبت موفق به گذراندن بعضی از مواد امتحانات مقرر نشده‌اند ودر شهرستانها خدمت می‌نماید می‌توانند مواد مزبور را درمحل خدمت خود تحت نظر نماینده وزارت فرهنگ و دادگستری کتبا امتحان بدهند.
۱۵- سایر آئیننامه‌های اجرائی این قانون بوسیله وزارت دادگستری تنظیم می‌شود.
۱۶- حق التدریس استادان کلاس عالی ثبت وهمچنین دوره تخصصی آن با نظر وزارت دادگستری وشورای مرکزی دانشگاهها تعیین می‌شود.

مخبر کمیسیون دادگستری - پزشکی.

نایب رئیس - کلیات این لایحه مطرح است آقای فخر طباطبائی بفرمائید.

فخر طباطبائی - بنده یک توضیح مختصری دارم راجع باین تصویبنامه که جزء تصویبنامه‌هایی بود که بموجب ماده واحده آورده‌اند این را توجه بفرمائید که قسمتهای مختلف این لایحه را بصورت یک ودو وسه در اصل تصویبنامه نوشته بودند ومن فکر می‌کنم که هر کدام از این‌ها ماده بوده است که می‌بایستی بصورت ماده یک، ماده دو، ماده سه الی آخر نوشته می‌شد بنابراین خواستم این توضیح را بدهم که مقصود از ۱-۲-۳-۴ که نوشته شده است ماده ۱- ماده ۲- ماده ۳- ماده ۴ الی آخر است که لازم است انعکاس این عرض بنده درصورت مجلس باشد چون اینها بمجلس که آمده باید ماده بماده مطرح شود ورأی گرفته شود وهریک از این شقوق ماده مستقلی است می‌خواستم این قسمت را توضیح داده باشم وبعرض مجلس رسیده باشد تا نمایندگا مستحضر باشند. (صحیح است).

نایب رئیس - آقای روحانی مخالفید بفرمایید.

روحانی - موضوع ثبت اسناد وقتی بمیان می‌آید هرچقدر ایشان بخواهند خودداری کنند باز کار مشکلی است حتی خوبی جناب آقای وزیر دادگستری و معاون محترمشان و قضات شریف ووجود آقای بشیر فرهمند هم مثل اینکه نمی‌تواند انسان را قانع کند که این اداره انشاءالله اصلاح خواهد شد (یکنفر از نمایندگان - اداره ثبت بدترین ادارات است) حقیقتا بنده فکر می‌کنم که این یاد آوری اگر ناگوار نباشد ضرورت دارد که آقای وزیر دادگستری وشخصیتهای بصیر ومطلعی که در آن هستند ومورد اعتماد هستند مطالعه بکنند و یک فکر اساسی برای این کار بکنند این نه تنها مالکیت را تثبیت نکرده بلکه واقعا متزلزل کرده ومعاملات را ناراحت کرده واز مراجعه به ثبت اسناد هم آدم ناراحت می‌شود در این مدت عده‌ای از قضات شریف خوبی هم که در وزارت دادگستری هستند هی فرستاده‌اند آنجا وآنها را خسته کرده وبعد بیرون آورده‌اند. خاطراتی دارم که جناب آقای امین مدتی آنجا بودند، همکار محترم ما جناب آقای جعفری مدتی آنجا بود وناراحت بودند حالا دراین لایحه ماده اول می‌گوید که همه ساله ۲۰۰ نفر مگر برای ثبت چندهزار نفر لازم است باید یک مطالعه‌ای بشود ومعلوم شود که این دستگاه چقدر کسردارد وچقدر کم دارد، چقدر اضافی دارد حساب بکنند وفکری برای اصلاحش بنمایند. ماده دیگری دارد می‌گوید اشخاصی که موفق بگذراندن بعضی از مواد مزبور را در محل خدمت با نظر نماینده وزارت فرهنگ امتحان بدهند وآنها هم شاید افراد سالم و خدای نکرده متناسب با وضع این اداره نباشند وبیایند جزء این دستگاه بشوند. بنده روی این کلیات خواستم خواهش کنم که اگر بنا شود که مدت محدود نباشد وهمه ساله نوشته شود ۲۰۰ نفر ده سال ۲۰ سال مدت معین شود وضمنا یک مطالعه وفکری بکنید که در سازمان این اداره مؤثر که از آغاز کار هم مفید تشخیص داده شده فکر اساسی بشود عده‌ای که بدند بروند وعده‌ای که لازم است در طبقات ومراحل مختلف بیایند جای آنها ویک طوری بشود که مردم را حت بشوند.

نایب رئیس - آقای مهندس صائبی.

مهندس صائبی - مقداری از عرایض بنده را جناب آقای روحانی فرمودند. اولا بنده از جناب آقای معاون وزارت دادگستری خواستم خواهش کنم که این انتقال کارمندان به مرکز آیا منع قانونی دارد که در اینجا اجازه قانونی می‌خواهید؟ مطلب دوم اینکه دراینجا نوشته‌اند که همه ساله ۲۰۰ نفر از کارمندان شهرستانها (بانو تربیت - تا۲۰۰ نفر) تا ۲۰۰نفر باید به تهران بیایند. آیا آمدن این ۲۰۰ نفر کارشهرستانها را لنگ نمی‌کند وبجای اینها در شهرستانها کار این اشخاص به چه اشخاصی محول خواهد شد ودر ثانی چون دوره کلاس سه سال است بالنتیجه اگر ما فرض کنیم که سه سال پیش این کلاس دائر شدتاکنون لااقل ششصدنفر در تهران هستند وچه کاری انجام می‌دهند چون نوشته شده روزی ۵ ساعت باید کارانجام بدهند. بنابراین بعقیده بنده باید ثبت اسناد همانطوری که جناب آقای روحانی فرمودند لازم است کارمند تعلیم دیده داشته باشد واین صددرصد لازم است ومنطقی است وبرای تهیه این کادر تعلیم دیده ثبت اسناد باید یک برنامه صحیحی تنظیم کنند که چه تعداد کارمند لازم است برای اینکه ۶۰۰ نفر میایند در تهران وهمین جور بیکار هستند وروزی پیج ساعت کار می‌کنند ودر یک کلاسهائی شرکت می‌کنند. بعقیده بنده وضع کلاس وبرنامه کلاس را با موافقت وکمک وزارت فرهنگ با ترتیب صحیحی درست کنند وتعداد کارمندانی را که احتیاج دارند بفرستند وبعدا هم می‌شود یک دوره موقتی مثل سایر نقاط دنیا درست کرد که اطلاعات جدید را به کارمندان ثبت بدهند واین دوره‌های موقت هم ممکن است ۱۵ روز یا یک ماه باشد که کارمندان بیایند که اگر اطلاعات جدیدی راجع به ثبت هست به آنها داده بشود.

نایب رئیس - آقای دکتر عدل طباطبائی جنابعالی موافقید یا مخالف (دکتر عدل طباطبائی - مخالفم) آقای دکتر جعفری (دکتر جعفری - بنده موافقم) بفرمائید. دکتر عدل طباطبائی - بعد از ایشان نوبت بنده است؟

نایب رئیس - بله.

دکتر جعفری - دو نفر از همکاران محترم جناب آقای روحانی وجناب آقای مهندس صائبی در مورد ثبت اسناد بیاناتی فرمودند ویکی از همکاران گرامی هم فرمودند که داره ثبت از بدترین ادارات است وحال انکه چنین چیزی نیست بنده خودم هم قبل از اینکه به اداره ثبت بروم چنین توهمی را داشتم وفکر می‌کردم که داره ثبت وضع مطلوبی ندارد وبهمین جهت هم مایل نبودم که به اداره ثبت اسناد بروم وبخلاف میلم رفتم به اداره ثبت اسناد وخوشبختانه دیدم این قضاوت صحیح نیست یعنی قضاوتی است که بیطرفانه نبوده است. علت هم دارد دستگاه ثبت دستگاهی است که هر فردی از افراد این مملکت با آن سروکار دارد واز چند حال خارج نیست یامالک است یا مستأجر است یا مرد است یا زن است یا طرف معامله‌ای است بهر حال این افراد بااداره ثبت سرو کار دارند. اگر مرد باشد ممکن است می‌خواهد ازدواج بکند زن باشد می‌خواهد شوهر بکند. مالک باشد می‌خواهد اجاره بدهد، مستأجر باشد اجاره خواهد کرد. بنابراین تمام افراد مملکت با اداره ثبت سرو کار خواهند داشت مراجعه مداوم افراد به اداره ثبت ممکن است تولید عدم رضایت بکند وافراد هم همه به قانون وارد نیستند بمجرد انیکه کاری که دارند انجام نشد برایشان تولید عدم رضایت می‌شود. صددرصد نمی‌خواهم از ثبت دفاع بکنم چون در اداره ثبت هم مثل سایر دستگاهها ومثل سایر ممالک ممکن است افرادی احیانا مغرض باشند واما اینها نسبت به افرادی که صالح هستند در اقلیت هستند ودر وضع موجود بنده می‌توانم حضور آقایان اطمینان بدهم که اداره ثبت وضع نسبتا مرتبی دارد وکارهائیکه به اداره ثبت مراجعه می‌شود بدون نظر انجام می‌شود. اگر احیانا در گذشته چنین وضعی را نداشت الان وضعیت باین شکل هست ومتأسفانه اداره ثبت بعضی وقتها چوب دستگاههای وابسته بخودش را می‌خورد. فکر بفرمائید اگر وقتی یک سردفتر اسناد رسمی در انجام یک معامله‌ای دقت نکرد وبعدا برای متعاملین تولید عدم رضایت شد اینرا از چشم اداره ثبت می‌بینند وحال آنکه در اداره ثبت در این جریان مسئولیتی نخواهد داشت تمام کوششی که شده است منجمله همین لایحه برای بهتر کردن وضع ثبت اسناد است. ثبت اسناد دارای کارمندان بسیار امین وبا اطلاعات و صاحب حسن نیت هست اما گذشت زمان و باز نشسته شدن یک عده از آنها خلاء ای را در اداره ثبت بوجود آورده است. کاری را که ثبت اسناد می‌کند نمی‌شود گفت که از کاری که دستگاه قضائی می‌کند حساستر نیست زیرا مراجعینش شاید بیش از دستگاه خود وزارت دادگستری باشد بهمین جهت فکر شد در اداره ثبت بعد از مدتی افرادی که دارای تجربه کافی بوده‌اند بمرور بازنشسته خواهند شد وجانشین نخواهند داشت از یک عده لیسانسه استفاده بشود وروی این اصل در این لایحه قید شده است واجازه خواسته شده است که بعد از این لیسانسه حقوق استخدام بکنند وبجای مهندسینی که احیانا اطلاعات کافی نداشته وتیتر مهندس داشتند از لیسانسه هائیکه دانشکده فنی استخدام شوند. اما موردی را که جناب آقای مهندس صائبی ایراد کردند که شاید انتقال کارمند احتیاج به قانون نداشته باشد در این مورد بخصوص احتیاج به قانون هست برای اینکه قانونی گذشته برای تشکیل کلاس ثبت و در این قانون فارغ التحصیلان کلاس ثبت موظف شده‌اند که مدتی را درخارج از مرکز یعنی در شهرستان‌ها انجام وظیفه بکنند وانتقال آنها مجوزی ندارد وبنابراین ناچار هستند که برای انتقال آنها کسب مجوز بکنند. این انتقال صرفا تابع هوی و هوس نیست برای کسب معلومات است یعنی کارمندانی که اکثرا هم دیپلمه بوده‌اند یا مدتی در اداره ثبت کار کرده بودند وکلاس ثبت را دیده‌اند اینها معلوماتشان شاید واقعا کافی نبود بیایند ودر اینجا یک برنامه‌ای نظیر برنامه دانشگاه حقوق را ببینند. واینکه فرمودند ۲۰۰ نفر چرا؟ اداره ثبت احتیاج بعضو دارد وبا قانون اصلاحات ارضی واینکه در بسیاری از نقاط هنوز ثبت عمومی اعلام نشده محتاج به کارمند است الزام دارند آنهائیکه به تهران منتقل می‌کنند برای دیدن کلاس وبخصوص ضمن اینکه در تهران تحصیل می‌کنند موظف هستند که روزانه چند ساعت کار اداری بکنند و اگر جای اینها خالی بشود وجایشان در شهرستانها پر نشود کارها انجام نمی‌گردد وبجای آنها حتما دیگری اعزام خواهد شد.

جناب آقای مهندس صائبی مطمئن باشید وبیشتر توجه باین هست که نواقصی که در شهرستانها هست بخصوص از جهت کادر برطرف بشود واطمینان داشته باشید اداره ثبت نهایت کوشش را فعلا در بهبود وضعش دارد واین لایحه هم درجهت بهتر کردن وضع ثبت وبالا بردندسطح معلومات کارمندان ثبت است.

مهندس صائبی - تعدادش زیاد است.

خانم تربیت - حداکثر نوشته ۲۰۰ نفر.

نایب رئیس - آقای دکتر عدل طباطبائی.

دکتر عدل طباطبائی - عرایضی که بنده بعنوان مخالف با لایحه می‌کنم نه از نظر مخالف با اصل لایحه و با ماهیت لایحه است بلکه بنده مخالف با موادی هستم که برای نیل باین هدف در لایحه‌ای که تنظیم شده در نظر گرفته شده است هدف لایحه که مورد توجه وتصدیق همه آقایان وخانمها هست اینست که کادر فعلی اداره ثبت از نظر معلومات سطحش بالاتر برود واز نظر طرز کار سطح کارش بالاتر برود وثبت کل مجهز بشود بکارمندان بصیرتر و کاردان تری که همه بتوانند مراجعات مردم را جوابگوئی بکند وبالنتیجه جلوگیری بشود از اختلافات واشکالات احتمالی اما وسائلی که برای نیل باین هدف در این لایحه پیش بینی شده است مورد مخالفت بنده است آنهم از این جهت که اغلب موادی که در این لایحه هست احتیاج به تحصیل مجوز از مجلس شورای ملی ندارد اولا طرز تنظیم این لایحه صحیح نیست یعنی اینکه این لایحه ماده بندی نشده است تبصره هائی وجود دارد اما مواد اصلا معلوم نیست کجاست واین نقائص اساسی در لایحه هست که باید برگردد به کمیسیون واصلاح شود ایراد دیگری که بنده باین لایحه می‌گیرم اینست که بعضی از مطالب مندرج در این لایحه احتیاج به مجوز دارد وبعضی احتیاج بمجوز ندارد وباید آنهائیکه احتیاج بمجوز ندارد از لایحه حذف بشود وباین صورت یک لایحه طویل ودارای نکات زاید به مجلس شورای ملی ارائه نشود ووقت آقایان نمایندگان محترم گرفته نشود باین معنی بنده توضیح عرض می‌کنم بعضی از این مطالب حتی اکثر مطالب مربوط است به تأسیس یک کلاس عالی ویک دوره تخصصی بعد از کلاس عالی برای ثبت کل وهمانطور که در لایحه هم اشاره شده است دریکی دو مورد تحصیل مجوز قانونی خواهد کرد برای برنامه‌ها وغیره از شورای مرکزی دانشگاه ایران طبق ماده ۱۴ از تصویبنامه قانونی دائر به تأسیس شورای مرکزی دانشگاه‌های ایران، مسائل مربوط بدانشکده‌ها کلاسهای عالی ومدارس عالی تصویب برنامه این مدارس وتنظیم برنامه این مدارس وغیره جملگی در صلاحیت شورای مرکزی دانشگاههاست بنابراین کافی است که وزارت دادگستری با وزارت فرهنگ تماس بگیرد و احتیاجات خودش را مطرح کرده واز طرف وزارت فرهنگ موضوع ارجاع بشود به شورای مرکزی دانشگاهها ودر آن جا رسیدگی وتصویب بشود بنابراین ملاحظه میفرمائید که بسیاری از مطالب که بنده دراین باره می‌گویم چون ماده یک ودو وجود ندارد وشماره ۱و۲و۳و۴و۵و۶و۷ که نوشته شده همه در صلاحیت شورای مرکزی دانشگاههاست واحتیاجی به مجوز قانونی ندارد از طرف دیگر مطالبی وجود دارد که اجرایش احتیاج به مجوز قانونی ندارد وذکرش هم دراین لایحه زاید است مثلا در ماده فرضی ۳ نوشته شده است که مجموع شاگردان کلاس عالی ثبت در هرسال از نظر تدریس به گروههای جداگانه سی نفری تقسیم می‌شود خوب این احتیاج ندارد که قانون بگذرانیم دراین مورد مدیران مدارس خودشان ترتیب کلاسها را می‌دهند ودستور می‌دهند که به گروههای۳۰ نفری تقسیم بشوند یا فرض بفرمائید که کلاس عالی ثبت در مردادماه تعطیل می‌شود خوب این را مدیر کلاس یا کسانی که رسیدگی می‌کنند بکارهای کلاس تصمیم می‌گیرند استنباط بنده این است آنچه مجوز میخواسته و احتیاج به قانون دارد ودر لایحه ذکر شده است اینست که درسال ۱۳۳۷ یک قانونی گذشت مربوط باصلاح بعضی از مواد ثبت اسناد و املاک در ماده ۵ این قانون بوزارت دادگستری اجازه داده شد که برای بالا بردن سطح معلومات فنی کارمندان ثبت سه دوره کلاس یک ساله تأسیس بشود وکارمندان را در این کلاس تعلیم بدهند وبرای چهارسال اول خدمت اعزام بکنند بشهرستانها، این کلاسها که مجوزش در سال ۳۷ گرفته شده اگر می‌خواستند سه سال که دوره دارد واگر می‌خواستند فارغ التحصیل‌های این دوره هائی که در طی آن قانون ۳۷ است بیاورند در کلاسهای ثبت و وادار کنند بتحصیل چون خدمت قانونی که باید در شهرستانها بگذرانند هنوز تمام نشده باین جهت احتیاج به مجوز داشته وباین جهت است که همینطور که ملاحظه می‌کنید درماده یک این مجوز تحصیل شده است که بشود اینها را بمرکز منتقل کرد ووادار به تحصیل کرد این از جمله مطالبی است که احتیاج به مجوز دارد قسمت آخر ماده ۲ که می‌گوید خدمت آنها از لحاظ ترفیع بمنزله اشتغال در شهرستانها محسوب می‌شود برای این است که درهمان قانون سال ۳۷ ذکر شده است که اینها خدمتشان را در شهرستانها بکنند واگر بیایند بطهران خدمت شهرستانشان جزء خدمت چهارساله محسوب نشده وچون می‌بایست جزء سابقه خدمت محسوب شود باید این مجوز تحصیل می‌شد همچنین درماده ۹ قسمت آخرش می‌گوید قسمتی از احتیاجاتش رااز لیسانسه‌ها ومهندسان وفارغ التحصیلان دانشکده‌های فنی وغیره دراداره ثبت تأمین کند ملاحظه بفرمائید اشتغال این افراد از دانشکده‌ها بخدمت احتیاج به تحصیل مجوز نمی‌خواهد اما البته قسمت آخر این ماده که می‌گوید اگر از راه انتقال تأمین کارمند میسر نباشد بایستی برای رفع این نیازمندیها یک عده‌ای را استخدام کنند با تصویب هیئت دولت البته این قسمت مجوز می‌خواهد بنابراین ملاحظه بفرمائید آنچه فی الواقع احتیاج به مجوز دارد مربوط است به استخدام ومطالبی است مربوط به منظور داشتن سابقه خدمت بقیه مطالب راجع بتأسیس دوره عالی وطرز تدریس وبرنامه وصلاحیت استادان وحق التدریس وغیره بموجب ماده ۱۴ تصویبنامه قانونی تأسیس شورای مرکزی دانشگاهها در صلاحیت شورای مرکزی دانشگاههاست بنابراین بنده پیشهنادی تنظیم کرده‌ام وتقدیم مقام ریاست می‌کنم مبنی براینکه این لایحه به کمیسیون استخدام از نظر امور استخدامی وبه کمیسیون فرهنگ از نظر کلاسها وتعلمیات ارجاع بشود وپس از شور بیشتر با منظور داشتن این مطالب اصلاحات لازم را در این قانون بکنند وبعد بمجلس شورای ملی تقدیم نمایند (صحیح است) بنابراین بنده پیشنهاد خودم را تقدیم مقام ریاست می‌کنم.

نایب رئیس - اولا چون شور اول است آقایان هر پیشنهاداتی که داشته باشید می‌توانید مرحمت کنید ودر کمیسیون مطرح می‌شود.

دکتر عدل طباطبائی - بنده پیشنهاد کردم قبل از شور ماده واحده یعنی قبل از اینکه وارد مواد بشویم برود بکمیسیون وبعد برای شور اول بیاید بمجلس.

نایب رئیس - بسته است بنظر نمایندگان محترم اگر همکاران محترم صلاح بدانند، برود بکمیسیونهای مربوط واصلاح شود وبعد بیاید.

دکتر عدل طباطبائی - رأی بگیرید قبل از شور بمواد به کمیسیونها برود.

نایب رئیس - چون ممکن است اشکالاتی دراین لایحه باشد بهتر این است برگردد به کمیسیونهای مربوط.

دکتر عدل طباطبائی - بفرمائید پیشنهاد بنده را قرائت بفرمایند وبه پیشنهاد رأی بگیرید.

نایب رئیس - بسته بنظر خانمها وآقایان است هرطور که تصمیم بگیرید ممکن است مطرح بشود وممکن است برگردد به کمیسیونهای مربوط.

دکتر عدل طباطبائی - این لایحه دریک کمیسیون بیشتر نرفته و آنهم کمیسیون دادگستری است متأسفانه وضع در مجلس اینطور است که هر وزیری ذیل لایحه را امضاء می‌کند باعتبار امضای آن وزیر به آن کمیسیون ارجاع می‌کنند در صورتی که ماهیت این گونه لوایح شرط است ودر این لایحه، بمسائل استخدامی و فرهنگی اشاره شده واصلا می‌بایست لایحه به کمیسیون استخدام وفرهنگ برود وپیشنهاد بنده اینست که قبل از اینکه وارد شور اول بشویم به کمیسیونهای فرهنگ و استخدام برود وتنقیح بشود وبعد وارد شور بشویم.

نایب رئیس - اگر موافق هستید قبل از اینکه وارد درشور بشویم برود به کمیسیونهای مربوط دادگستری وفرهنگ و استخدام، کمیسیون دادگستری که رفته به کمیسیون فرهنگ واستخدام هم برود (خواجه نوری - پیشنهاد آقای دکتر عدل طباطبائی قرائت بشود) برای ارجاع به کمیسیون پیشنهاد ۱۵ امضاء باید داشته باشد ممکن است بنده خودم پیشنهاد بکنم برای اینکه لایحه کاملتر باشد وبکمیسیونهای فرهنگ ودادگستری و استخدام برود، خانمها وآقایانیکه موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد بنابراین این لایحه به کمیسیونهای فرهنگ واستخدام هم ارجاع می‌شود.

- سؤال آقای پاینده راجع به کتابهای درسی وجواب آقای وزیر فرهنگ

۱۵- سؤال آقای پاینده راجع به کتابهای درسی وجواب آقای وزیر فرهنگ.

نایب رئیس - سؤال آقای پاینده از وزارت فرهنگ مطرح است، جناب آقای پاینده بفرمائید.

ابوالقاسم پاینده - این گفتگوی دوطرفی وبحث میان بنده وآقای وزیر فرهنگ که در پارلمان بعنوان سؤال عنوان شده در حقیقت سؤالی نیست بحثی است بین ایشان وبنده دراطراف یک موضوع، ظاهرا قرار بود که این بحث وگفتگو در اول جلسه بشود یکی دوساعت تأخیرشد برای اینکه بنده برای انجام وظیفه و مأموریت بسیار خطیری که همکاران مجلس افتخارش را به من داده بودند رفته بودم ودوساعتی دیر شد البته غرق افتخار وغرق ممنونیت هستم از این عنایتی که همکاران مجلس به بنده فرمودند وظاهرا درموقع خودش هم بعنوان تشکر عرض کردم مثل اینکه کافی نبود چون بعضی اوقات انسان تحت تأثیر عنایتی قرار می‌گیرد که کلمات کافی برای تشکر پیدا نمی‌کند بهرحال هرچه کردید از کرم خودتان بود مسئله اصلاحات ارضی بدون تردید یکی از بزرگترین رفرمهای این عصر است (یکنفر از نمایندگان - چه ربطی دارد بسؤال از وزیرفرهنگ) اگر اعتراض دارید بعنوان اخطار نظامنامه تشریف بیاورید بفرمائید یا مقام ریاست بفرمایند، بهرحال نظامنامه بین من وشما وثیقه است، نه فقط یکی از مهمترین رفرمهای این عصر بلکه یکی از بزرگترین رفرمهای تاریخ ایران است (صحیح است) وبنده تصور می‌کنم بلکه اطمینان دارم که مترجم احساسات همه دوستان مجلس خواهم بود ودر این مکان مقدس برهبر عالیقدر ملت ایران که مبتکر وپشتیبان ودر حقیقت مجری واقعی این طرح بزرگ بوده‌اند درود می‌فرستم (صحیح است) برای خاتمه دادن به بعضی شایعات که دربیرون هست این چند کلمه را عرض می‌کنم دراین بحث که دوستان بنده، نمیدانم در قالب آئیننامه هست یا نه دراین بحثی که شده ودوستان مجلس که همه شایستگی دارند وهمگی یکدل ویکنواخت انجام می‌دهند این بحث بسیار گرم ودر عین حال قرین تفاهم وفوق العاده دامنه دار دریک جلسه ۹ ساعتی درروز پنجشنبه داشتیم وجلسات دیگر ادامه دارد واین احتمال هست که در چهار دیوار قانون اصلاحات ارضی ومواد اصلاحی این آئیننامه بطوری که شایسته وبایسته است از تصویب بگذرد انشاءالله اما درباره سؤال بنده از آقای وزیر فرهنگ را با آقای دکتر جهانشاهی وباید دراین سؤال کوشش بکنم که کلمات تعرضی نداشته باشد چون بنابر تعرض نیست بنابرگفتگوی دوطرفی است ولی اگر کلمه‌ای خارج از حدود از ایشان داشت مربوط به تعرض نیست مربوط به ایشان نیست مربوط به یک استمرار عمل است برای این که بنده چه می‌توانم در مورد وزیر فرهنگی بگویم که تنها سه ماه است دروزارت فرهنگ رفته بنابراین امیدوارم اولا تعرض نباشد اگر چیزی هم استشمام شود غرض وزیر سه ماهه نیست اما مسئله کتابهای درسی بعد از آشوب سوم شهریور تا انقلاب ملی ۲۸ مرداد یک مقدار معما در زندگی ما بوجود آمده (یکی از نمایندگان - بفرمایید قیام) قیام تفاوت چندانی با انقلاب هم نداردقیام فرم قانونش است، این معمای کتابهای درسی هنوز وجود دارد وبنده می‌ترسم در سال آینده وسال بعد وسال بعد هم بیمناک هستم که وجود داشته باشد البته از کوششهای صمیمانه‌ای که دراین راه می‌شود خبر دارم که چه مردمانی هستند تقاضا دارم توجه فرمائید رفقا آن فرهنگی که بهش می‌نازیم ومتأسفانه مقدار زیادی جنبه آماری دارد برچهار عامل تکیه دارد یکی مدرسه یعنی ساختمان مدرسه یکی معلم یکی شاگرد وچهارم کتاب (بالاخانلو - زمینش را نفرمودید) ساختمان و زمین جزوش است در مسئله شاگرد ظاهرا مشکل حل شده برای اینکه همه این مشکل را داریم که در سال تحصیلی نو بچه مان بکدام مدرسه برود بنابراین از حیث شاگرد نه مضیقه‌ای هست نه گرفتاری این مشکلی است که حل شده است در مسئله ساختمان که گاهی هم نان وآبی درش بوده است وراجع بمعلم هم عرضی نمی‌کنم چون اصلا مورد گفتگوی ما نیست صحبت از کتاب است مثل اینکه بنده اغراض عرض نخواهم کرد اگر بگویم همه عوامل وابسته بکتاب است یعنی اگر شما مدرسه خوب داشته باشید معلم خوب هم داشته باشید اگر کتاب نباشد مساوی است با هیچ متأسفانه باید عرض بکنم که درسالهای اخیر غالبا کتاب نبوده است حالا بنده سراین را عرض می‌کنم و انشاءالله باسعه صدر ومرحمتی که دارید انشاءالله عنایتی آقای دکتر رشتی بفرمائید واستماع بفرمائید چون درباره سؤال بنده است و خارج از مطلب نیست (روحانی - بفرمائید بیکتاب بودند) پیش از شهریور اصولا یک نوع کتاب بود که وزارت فرهنگ یا چاپ می‌کرد یا نظارت می‌کرد یعنی یک کتاب را طوری صحافی می‌کردند که سالها دردست شاگرد بود ودر مسجد شاه بازاری بوجود آمده بود که تابستان شاگردها می‌رفتند کتابهای کهنه را باپول یا کتاب نو تعویض میکردندد (دکتر رهنوردی - این درهمه جا هست) وگاهی با پول مبادله می‌کردند وکتاب می‌خریدند یعنی در هر خانواده این یکسال پول کتاب سرشکن می‌شد وکمتر پول می‌دادند اما شهریور شد وشروع شد به قصه وقصیده سرائی که‌ای وای ای دریغ وگاهی دردوطن را قاطیش کردند که بله مگر می‌شود سیرعلوم را متوقف گذاشت مگرعلم رامیشود در بند کرد؟ از این حرفها که من بلد نیستم وآنها خوب بلدند هنوز من نمی‌فهمم شعر سعدی وجامی دراین ذوق با آن ذوق چه فرق می‌کند یعنی اگر آقای بالاخانلو می‌نویسد یا بنده بنویسم شعرسعدی وجامی که فرق نمی‌کند شعررا که عوض نمی‌کند (دکتررهنوردی - علوم ممکن است عوض شود) واز این سیرعلوم که سمبلش فیزیک وشیمی وزیست شناسی وبعضی کتابهای دیگر چقدرش می‌آید درکتابهای ما آمدند کتابهای واحدرا بهم زدند وآشوب کتاب شروع شد می‌آیند هرسال کتابها را عوض می‌کنند که سیر علوم وفنون هم گنگ باشد وشعرجامی راکه چند قرن پیش گفته مکررکرده‌اند انتخاب شعرها بدومشکل ومغلوط هم زیاد دراین کتابها دیده‌ام خلاصه افتاده دست یک گروه استفاده چی که آن مقدمات را فراهم کرده بودند بنده ضمن رفت وآمد چیزهائی درباره کتابهای دیدم شما اگر از شهری بشهری می‌رفتید تمام کتابهای شهرسابق را هم باید بریزیددور (مهندس صائبی - اگر معلم عوض میشدباید کتاب عوض شود) بقول آقای مهندس صائبی اگر معلم عوض میشددوباره باید کتاب خرید عجیب است دریک مدرسه از کلاس (آ) به کلاس (ب) که شاگرد می‌رفت تمام کتابها باید عوض بشود (موسوی ماکوئی - این صحیح نیست) بنده مکرردیدم آقای موسوی مطمئن باشید بنده مشاهدات خودم را عرض می‌کنم دریک مدرسه شاگردی درشش سال پیش از کلاس (آ) رفته بودکلاس (ب) و وادارش کردند کتاب را عوض کند وحالا این کتابهاچی بوده است عبارات مغلق وپیچیده وغلط درنوشته غلط در تصحیح غلط با کاغذ بدباصحافی بدتر، پسربنده که نمی‌توانم متهمش کنم ببدنگهداشتن کتاب مثل باباش، دریکسال چهار کتاب را نفله کرد الان خود بنده مثل همه تان درخانه۴،۵ صندوق کتاب کهنه دارم که متأسفانه بقال محل هم نمی‌خرد. هرسال کتابهاعوض شد حالا این کتابها چه جور عوض شدسال بعد جلدش عوض شده بنده تصور می‌کنم جناب آقای وزیرفرهنگ بدانند ولی برای اطلاع بعضی از دوستان که نمیدانند عرض می‌کنم یک کتاب۱۲صفحه‌ای۴۹مؤلف داشته یعنی۴۹نفر از بزرگان قوم ودست دوم وسوم نوشته‌اند مؤلف آقای کی. کی… میدانید چرالابد خواهیدگفت که۴۹ نفرمغز متفکر یک کتاب۱۲صفحه‌ای را نوشته‌اند. آقا این۴۹نفر رفته‌اند باج گرفته‌اند از کتاب فروش وناشر که تومیبری ومیخوری وباید سهم ماراهم بدهی وآنهم گفت این سهم توباشد واسمت را هم می‌گذاریم که بدانند چه کسی است. یک کمپانی بخور وغارتگر وباج گیر از مردم بدبختی که ناچارند بهر حال بچه هایشان را بمدرسه بفرستند وکتاب برای بچه هایشان بخرند، تشکیل شده دراین سالها فکرنکنید کوشش نشده، کوشش زیادشده تلاشهای مستمرشده که باین بازی خاتمه بدهند ولی موفق نشدند بنده در خوزستان دیدم بخدا قسم دراسفندماه کتاب هنوز بمدرسه نرسیده بودگفتند چنددوره کتاب کتابفروشی آورده به دوبرابر قیمت دربازار سیاه فروخته (یکنفراز نمایندگان - درخود تهران هم همینطور بود) عرض کنم درخود تهران شماپارسال ناظر وضع کتاب نبودید؟ پیرارسال ناظروضع کتاب نبودید؟ فصل کلاس نمیبینیدجلوی کتابفروشیها مثل دکان نان سیلوفروشیهای زمان جنگ می‌شود ومردم سرهم می‌ریزند برای خریدکتاب وکتاب نیست اینها مسائلی است که همه دیده‌ایم تلاشهای عظیم شدآمدند البته شایعاتی بود که این تلاشها بجایی نمی‌رسد بنده در این مکان مقدس آن شایعات را تکرار نمی‌کنم برای آنکه مردم بدزبان خیلی حرفها می‌زنند اما متأسفانه بعضی اوقات این بدزبانها گاهی دلایلی هم دارند که خیلی نمیشودندیده گرفت آمدند نشستند وبرخاستند گفتند که کتاب بایددر قالب خاصی ریخته شود، آئیننامه‌ای تهیه شد که کتاب وکتابفروشی یعنی ناشرچاپ کند پول کاغذ وپول چاپ را بحساب بیاورد البته با مقدار آبی که در اینکار خواهد کرد بعدا هشتاد درصد برای سودخودش علاوه کندوبفروشد بنده باریم شرم آورست که وزیرفرهنگ همین آئیننامه راهم اجرانکرد میدانیدچرا؟ آقای مدیرکل وقت شمادرجواب یک سازمانی که چرااین آئیننامه را اجرانمیکنید جواب دادگوش بدهیدببینید مردمان خوب چه جوربلدند اصلاحت خوب بکنند جواب داده بود بله این آئیننامه سال پیش تنظیم شده وحالاچون قیمت چاپ بالارفته است مشکل است بتوان آنرااجرا کرد بمصلحت ناشرنیست درصورتیکه اضافه شدن قیمت چاپ بمصلحت بیشتری برای ناشر است آقای وزیرفرهنگ این پرونده را ببینید مسلما دیده‌اید بررسی دقیقتری بفرمائید ازرازهای وحشت انگیزی پرده برمیدارد آقای وزیرفرهنگ از روی همبستگیها از روی همدستیها ازروی خیلی چیزها که عرض کردم بهتراست نگویم پرده برمیدارد، دو سال پیش آمدند یک آئیننامه‌ای درست کردند که وزارت فرهنگ رأسا این عمل را بکند یعنی برگشتیم به ۲۰ سال پیش ولی در آنجا نوشته‌اند وزیرفرهنگ حق داردکه اینرا بدهد بیک شرکتی یعنی همانهائی که باوزیرفرهنگ درسال گذشته قرارداد بستند یک قرارداد دیگرباآن شرکت بستند ایندفعه جوری شورشد که خان هم فهمید یعنی این شریک بآن شریک گفت دزدی کرده وآن شریک باین شریک گفت دزدی، کتاب هم عملا بدست هیچکس نرسید فقط فریادبود روی پرونده که کتاب فراوان است متأسفانه گاهی پرونده‌ها حاکی برواقعیات است باین مناسبت بدنیست بگویم دریک انتخاباتی که آقای رئیس الوزراء وقت می‌کرد دریک جاعده‌ای درانتخابات کشته شده بودندرفته بودند خدمت آقای رئیس الوزراء ایشان روی تختخواب دراز خوابیده بودند وپتوهم روی ایشان بود گفتنداز انتخابات شکایت داریم گفته بودچرا گفته بودند۱۲ نفرکشته شده‌اند، تلفن کرده بودند وزیر کشورشان آمده بود انتخابات آن محل را باز کرده بود وگفته بود انتخابات باکمال صحت ودقت وآزادی جریان دارد بعد گفته بود آقایان شما مردمان بدی هستید که پرونده ماراقبول ندارید چه عرض کنم ملاحظه میفرمائید گاهی اوقات مثل پارسال درتهران که کتاب کیرنمیآمد اگرآمده بگو (اوزار- صنف کتابفروش مردمان شریفی هستند اینکه جنابعالی میفرماییدمربوط به افراد خاصی است)(بالاخانلو- مقصود ایشان آن کارتل کتاب است نه صنف) درصنف کتابفروش مردمان شریف خیلی زیادهستند ولی متأسفانه بعضی از آنهادست دزدان سرگردنه را ازپشت بسته‌اند، اگر دزد سرگردنه می‌نشیند والاغ یک کاروان رامیبرد وآن دزدی که سرلاله زار باسم معرفت یا علمی ب علم وشعور مال مردم را می‌برد این از آن دزد گردنه بدتراست، بیشرفتراست آن کسی که می‌آید برای یک منفعت پرستی کتاب مملکت را بآن صورت می‌اندازد ودستگاه وزارت فرهنگ را وبودجه آنرا فلج می‌کند و نمی‌گذارد آن کوشش شریفانه بحاصل برسد اگر دزدی نیست پس چیست؟ بهرحال …

نایب رئیس - آقای پاینده وقت جنابعالی تمام شد.

پاینده - اگر اجازه می‌دهید ۵ دقیقه باختصار عرض می‌کنم.

نایب رئیس - مختصر بفرمایید.

پاینده - بهرحال روی پرونده کتاب بود ودرخارج کتاب نبود در بازار بنده با تلاش از یک کتاب فروشی که دوست چندین ساله‌ام بود یک دوره کتاب پیداکردم بنده خواستم بعداز این مقدمات که یک مقدارش راهم عرض نکردم می‌خواستم جناب آقای وزیرفرهنگ که بنده عقیده دارم مطمئنا حسن نیت دارند ودر عین حال بابنده همعقیده‌اند که حسن نیت تنها کافی نیست گفته بودند قیمه باغین است یا با قاف گفته بود اگرقیمه می‌خواهید نه باقاف است نه با غین بلکه با گوشت است بنده درپشتکار وحسن نیت وامانت ایشان تردید ندارم ولی آیا ایشان اطمینان کافی حاصل کرده‌اند که این سدها را بشکنند واین دخمه‌ها را درهم بریزند دراین سال که دوماه دیگر یا سه ماه دیگر شروع می‌شود کتاب کافی درهمه جا بدست همه کس باقیمت خودش خواهد رسید البته بنده مطمنم که بایشان گزارش داده‌اند که همه چیز درست است من تردید ندارم اما آیا پرونده‌های سال پیش حاکی از همین گزارشها که همه چیز درست است نبود ولی درعمل درست نبوده بنابراین بنده می‌خواهم از این مذاکرات امروز که دراینجا می‌شود اتخاذ سند کنم و خواهش کنم که دراین باب فعلا توضیح بدهند وبعد هم برای دنبال کارمجلس وکمیسیون تحقیق را در جریان بگذارند که لااقل این معما واین بلیه که سالهاست وجودداشته است وحالاهم وجوددارد تاختم نشود نمی‌شود گفت که این بلیه از میان رفته است انشاءالله به همت ایشان تمام بشود (احسنت).

نایب رئیس - آقای وزیرفرهنگ.

وزیر فرهنگ (دکترجهانشاهی) - با اجازه ریاست محترم بنده بایستی تشکر بکنم ازاینهمه توجهی که مجلس شورای ملی ویک یک نمایندگان محترم به مسائل فرهنگی دارند وزارت فرهنگ درهمه کشورها مسئولیتش بزرگ وخطیر است ووزارتخانه‌ای است که آینده مملکت راباید بسازد و روزبروز عده کسانی که بایستی تحصیلاتشان را تحت نظارت یا تحت اداره مستقیم وزارت فرهنگ انجام می‌دهند بیشتر میشوددر همه کشورها روزبروز کارهای مرجوعه باین دستگاه واین سازمان سنگینتر ومهمتر می‌شود درکشور ما مخصوصا باتحول بزرگ انقلابی که در کلیه شئون بوجود آمده وزارت فرهنگ بایستی کاملا وظایف خودش را صحیح وبموقع انجام بدهد مخصوصا با توجهی که امروز بوضع زندگی مردم مناطق روستائی شده وزارت فرهنگ باید پایش را از شهرها فراتربگذارد وسپاه دانش وسایر اقدامات وطرحهاتی که لازم است برای بالابردن سطح فرهنگ مردم ومعلومات مراکزروستائی انجام بشود ورویهم رفته این انقلاب تاریخی بزرگی که درکشور مابوجود آمده است برای تمام دستگاههای مملکت مسئولیت خاصی ایجادکرده وبرای وزارت فرهنگ مخصوصا برای بنده که این افتخار نصیبم شده است که به امر اعلیحضرت همایون این مسئولیت بعهده‌ام هست هستم وجای خوشوقی است که مجلس شورای ملی درکلیه مسائل فرهنگی اظهار نظر می‌کند ارشادمیکند وهدایت می‌کند وکارفرهنگ بدون این مشاوره‌ها وارشادها امکان ندارد که حل بشودبنده از این جهت از یک یک آقایان نمایندگان تشکرمیکنم (احسنت) اگردر سه ماهی که بنده مسئولیت امور فرهنگی بعهده‌ام محول شده است مخصوصا دراین ۵ ماه اخیرآقایان مطالب زیادی درباره کتاب نشنیده‌اید یا ندیده‌اید درجراید این را حمل براین نفرمایید که وزارت فرهنگ غافل بوده است وخفته است واعتنائی به امر کتاب نداشته بلکه برعکس وزارت فرهنگ دائما مراقب بود شخص بنده خودم یک روز درمیان هفته‌ای دوروز سه روز مرتب گزارش خواستم وپرسیده‌ام کار کتاب درچه وضعی است وتابلوی دقیقی که اینجاهست وآورده‌ام که برای ملاحظه یک یک آقایان حاضر است بطور دقیق نشان می‌دهد که هرکاری درچه مرحله‌ای است وچکار انجام شده بنده نخواستم یک کاری تاانجام نشده تانتیجه دقیق گرفته نشده بیایم درباره اش عرایضی بکنم چون درمحیطی وقتی مباحثات مختلط پیش آمد ومنافعی هم البته درهمه این جورکارها هست واین منافع خواست با همدیگر مواجه بدهد ومقابل همدیگر بایستد کاررا مختل می‌کند خوشوقت هستم که یک سکون و آرامشی وجود دارد اوایلی که بنده آمدم اینطور نبود مرتب اعتراض از طرفهای مختلف می‌شد واینکار وزارت فرهنگ را مشکل کرده بود (صحیح است) بااین وصف خوشوقت هستم که جناب آقای پاینده این موضوع را عنوان فرمودند موضوعی که بازندگی تمام خانواده‌های این مملکت سروکار دارد وتمام خانواده‌ها بانگرانی که درسال گذشته داشتیم نگران هستند از این جهت سؤالشان با جوابی که عرض می‌کنم موجب رفع نگرانی تمام خانواده‌ها خواهد شد (احسنت) بنده نمی‌خواهم از این فرصت استفاده کنم اشاره‌ای بمسائل دیگر فرهنگ از جمله معلم وبرنامه بکنم بفرصتهای دیگری موکول می‌کنم ولی همانطور که ایشان هم اشاره کردند موضوع کتاب موضوع بسیارمهمی است واقداماتی که درسالهای گذشته شده وجناب آقای پاینده تشریح فرمودند ماراههای مختلفی پیش گرفتیم وگاهی این راهها نتیجه مطلوب نداده است ماهمه میدانیم که این روشها که اکثرش درکشورهای مختلف اجرا می‌شود درمملکت خودمان هم گاهی اجراشده است اگر خوب اجرا بشود عیبی ندارد اگر بداجرا بشود بهترین روش بدرد نمی‌خورد و نمی‌تواند مشکلات مارا حل بکند الان بنده وضع کتاب را مفصلا می‌خواهم برای تسکین خاطر نگران آقایان، خانواده‌ها ودانش آموزان کشور عرض کنم وضع کتاب این است که هفت، هشت، ده روز قبل از اینکه دولت جدید تشکیل بشود وبنده مسئول کار وزارت فرهنگ شوم قراردادی با شرکت جدیدی بسته شده و آن شرکت متعهد شده است که تا۱۵شهریور ماه کتاب رابمقدار کافی در تمام شهرها آماده داشته باشند کارها تاالان مرتب پیش رفته مرتب مراقبت شده است درحدود هفت میلیون کتاب برآورده شده است برای از کلاسهای پنج ابتدایی تاسال آخرمتوسطه گزارشی که رسیده بود در۲۴خرداد دومیلیون ویکصدهزار جلد آماده وچاپ وقیمت گذاری شده بود گزارشی که تادیروز آخروقت برای من آوردند دومیلیون و۶۵۰هزار جلد آماده شده از ۱۲۹ چاپخانه سفارش داده شده والان زیرچاپ است بنده مکرر تذکردادم به مسئولین وشرکتی که الان متعهد است بموجب قراردادی که قبلا به امضاء رسیده بود که در۱۵شهریور حتما باید تمام کتابها در تمام شهرستانها آماده باشد دستوردادم که مجددا به تمام رؤسای فرهنگ شهرستانها بنویسند که باردیگر میزان احتیاج به کتاب خودشان رابرآورد بکنند غیراز برآوردی که قبلا گرفته بودند یک برآورد جدیدی شده باشد قیمت کتابها آنچه که به بنده گزارش شده درسال گذشته که شرکت قبلی متعهدچاپش بوده که دیرکتاب رسیده ومحصلین بدون کتاب مانده‌اند وتا سه چهارماه بعد از شروع سال تحصیلی کتاب نداشتند ولی از قیمت کتابها هیچ شکایتی نرسیده چون قیمت کتابها ارزانتر از پیش بوده بااین وصف با گزارشهائی که اداره نگارش به بنده دادند با قیمت گذاری جدید پیش بینی می‌شود که قیمت کتابها درسال آینده درحدود۳۰ درصد ارزانتر از سال گذشته می‌شود واین جای خوشوقتی است (احسنت) اگر ماموفق بشویم درکمال آرامش بدون اینکه تظاهری بکنیم بدون اینکه بخواهیم برکسی منت بگذاریم وظیفه مان را خوب انجام بدهیم و۱۵ شهریور کتاب را درتمام شهرستانها تحویل بدهیم باچاپ صحیح ودرست وبا قیمت مناسب کاری را انجام داده‌ایم اما موضوع اصلاح متن کتب این موضوعی نیست که ظرف سه ماه وچهارماه حل بشود البته اقداماتی شده است ولی کامل نیست امیدوارم درسال اینده وسالهای بعد اقدام بشود ومتن کتب اصلاح بشود واز این جهت هم موجب رضایت همه مردم وآقایان نمایندگان محترم فراهم شود (روستا - سال گذشته که ۶ماه کتاب دیررسیده تکلیف محصلینی که کتاب بدستشان دیررسیده وسؤالاتشان مشکل بود چه می‌شود؟) خوشبختانه نتیجه امتحانات به نسبت قبولی سال گذشته وامسال، قبولی امسال بیشتراز سال قبل بوده وتوهمی که نسبت به مشکل بودن سؤالات وجودداشته صحت نداشته مخصوصا دربعضی از حوزه‌ها که بنده دیدم ودر بعضی رشته‌ها مثل طبیعی وریاضی در کرمانشاه دیدم بیشتر از ۶۰% طبیعی وریاضی قبولی داده ونسبت قبولی بیشتر از پارسال است ودرحوزه‌های دیگر هم نسبت قبولی بیشتربوده متأسفانه این ترهاتی است که وجودداشته. قسمت دوم سؤال جناب آقای پاینده مربوط بوده است برفتاری که با شرکت سابق شده است شرکت که متعهدبوده که کتاب تهیه بکند وتعهد خودش را انجام نداده است بنده باید خدمتشان عرض کنم که وزارت فرهنگ باین نتیجه رسیده است که این تعهدات کاملا انجام نشده است باین جهت وجه الضمان یک میلیون ریالی شرکت را گرفته وبنفع دولت ضبط کرده وموضوع درمراجع قضائی تحت تعقیب است اما ضمانت اجرائی که درقرارداد جدید که درسال جدید مجری است پیش بینی شده ۵میلیون ریال وجه الضمان است که آنهم درصورتی که شرکت حاضر تخلف بکند وبموقع تعهداتش را انجام ندهد اطمینان می‌دهم که باقدرت وقوت وبموقع بدون هیچگونه گذشتی اقدام بکنیم بخود شرکت هم تذکرداده شد که این سخت گیریها خواهدشد امیدوار هستم که شرکت بتواند به بهترین نحوی کارخودش را انجام بدهد وطبق گزارشهائی هم که به بنده رسیده تاامروز کارها مرتب پیشرفت کرده است (احسنت).

نایب رئیس - آقای پاینده جنابعالی برای توضیح سه دقیقه وقت دارید بفرمائید.

پاینده - بنده از توضیحاتی که جناب آقای وزیر فرهنگ دادند وبرای بنده هم جالب بود تشکر می‌کنم نسبت بگذشته تصور می‌کنم هرچه گفته بشود گذشته گذشته است تمام تلاش راباید برای کاری که باید بشود کرد بنده عرض کردم نظارت برتعهدی که کرده‌اند باید بشود این کاری است دقیق وپیچیده مملکتی است وسیع در سراسر مملکت کتاب رساندن با مشخصات خاص چاپ مخصوص با کاغذ وچاپ صحافی مطابق قرارداد رسیدگی آن مشکل است درکاغذ وصحافی تقلب می‌کنند بنده خواستم خواهش کنم که آقای وزیر فرهنگ موافقت کنند و مجلس هم موافقت کند که این سؤال واین مطلب برای اینکه جای گفتگو بعدا رویش نباشد برود به کمیسیون تحقیق وآنجا بماند وآقای وزیرفرهنگ سه ماه دیگر یک گزارشی بدهند به کمیسیون تحقیق درباره آنچه که شده است چون اطلاعی که بنمایندگان محترم از حوزه هایشان میرسدومن فکر می‌کنم آقای وزیر فرهنگ صدونود وچند نفر بازرس باین خوبی درولایات نخواهند داشت که هرکدام بدانند مثلا در بندرعباس کتاب بچه صورتی بوده است بنده خیال می‌کنم اگراین کارخوب انجام شد یک حسن خدمتی برای وزارت فرهنگ خواهد بود بنده بایستی بعنوان ختم کلام عرض کنم که به آقای دکتر جهانشاهی ارادت دارم واین آقای وزیر حاضر را هم مسئول هیچ یک از این مسائلی که شده است وهیچیک از این چیزهائی که می‌شود نمیدانم برای اینکه یکنفر دریک دستگاه بیشتر از خودش که نمی‌تواند تلاش کند اما همت ایشان چنان کار خواهد کرد که لااقل ۶۰درصد این مفاسد ازبین برود.

نایب رئیس - جناب آقای وزیر فرهنگ بفرمایید.

وزیر فرهنگ - بنده البته خوشوقت می‌شوم که مجلس شورای ملی کاملا بکارما نظارت می‌کنند ورسیدگی می‌کند وماهم درهر مورد که توضیحاتی لازم باشد بعرض مجلس شورای ملی میرسانیم ولی همینطور که ملاحظه فرمودید بنده دقیقا گزارش کار را خدمت نمایندگان محترم عرض کردم (صحیح است) وخیال نمی‌کنم موجبی باشد که کاربه کمیسیون تحقیق برود مجلس شورای ملی همیشه مراقبت بفرمایند که کوچکترین تخلفی اگر از نظر بنده یا هرکس دیگر دیدند فورا مورد بازخواست وسؤال قرار بدهند وماهم باکمال میل حاضر هستیم که هرگونه توضیحی مجلس شورای ملی بخواهد بدهیم اگر جواب مقنع نبود بنده باکمال میل حاضرم پاسخ بدهم (عده‌ای ازنمایندگان - قانع کننده بود).

نایب رئیس - آقای پاینده.

پاینده - توضیحات آقای وزیر فرهنگ فعلا قانع کننده بود بنده از این فرصت استفاده می‌کنم. از هیمن جا عرض می‌کنم که سوء تفاهمی نسبت به صنف کتاب فروش پیش نیاید صنف کتابفروش از شریفترین اصناف این مملکت هستند کم سرمایه وفقیر وتمام گرفتاریها از دست یک عده معدودی است که وضع کتاب را وسیله بهره برداری کردند. (صحیح است- احسنت).

- شور اول گزارش کمیسیون فرهنگ راجع به مصرف درآمد حاصل از شهریه دانش آموزان

۱۶- شور اول گزارش کمیسیون فرهنگ راجع به مصرف درآمد حاصل از شهریه دانش آموزان.

نایب رئیس - شوراول گزارش کمیسیون فرهنگ راجع به تأسیس مدارس چهارکلاسه از محل شهریه دانش آموزان مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون فرهنگ بمجلس شورای ملی

کمیسیون فرهنگ درجلسه مورخ ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای زمانی معاون وزارت فرهنگ لایحه شماره ۱۲۷۹۴ - ۴۲/۱۰/۱۵ دولت راجع به تأسیس دبستانهای چهارکلاسه ملی ودبیرستانهای دولتی را که بشماره ۳۶۴ بچاپ رسیده است مطرح وبا اصلاحاتی مورد تصویب قرارداد اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده - درآمد حاصل از شهریه دانش آموزان دبیرستانهای دولتی برحسب تقدم به مصارف ذیل خواهد رسید.

۱- توسعه و تکمیل همان دبیرستان از لحاظ تهیه آزمایشگاه وکتابخانه ولوازم ورزشی وتربیتی وهزینه‌های ضروری اداری (آب وبرق و تلفن)
۲- خرید اثاثیه کلاس وتعمیر وتوسعه وتکمیل ساختمان (در ابنیه دولتی) وخرید زمین وایجاد ساختمان (چنانچه زمین وبنای دبیرستان دولتی نباشد).
۳- توسعه وتکمیل ساختمان سایر مدارس دولتی.
۴- اعطاء کمک هزینه تحصیلی بدانش آموزان مستعد وبی بضاعت.
  • تبصره ۱- رئیس هردبیرستان می‌تواند به ده درصد کل دانش آموزان آن دبیرستان که دارای استعداد کافی هستند اما بضاعت ندارند از این محل معادل شهریه سالانه برای نام نویسی پرداخت نماید.
  • تبصره ۲- آئین نامه مربوط باجرای این ماده بتصویب شورای عالی فرهنگ خواهد رسید.

مخبر کمیسیون فرهنگ. دکتر پارسای. گزارش شور اول از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون دارایی درجلسه مورخ ۲۱ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ باحضور آقایان قوام صدری معاون وزارت دارائی وزمانی معاون وزارت فرهنگ لایحه شماره ۱۲۷۹۴ - ۴۲/۱۰/۱۵ دولت راجع به تأسیس دبستانهای چهارکلاسه ملی ودبیرستانهای دولتی راکه بشماره ۳۶۴ بچاپ رسیده است مطرح ومصوبه کمیسیون فرهنگ را تأیید نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دارائی - مهدی تهرانی.

نایب رئیس - کلیات این لایحه مطرح است آقای مهندس صائبی مخالفید یا موافق؟

مهندس صائبی - یک توضیحی می‌خواهم عرض کنم (دکتر عدل طباطبائی - توضیح واضحات نباشد).

نایب رئیس - بفرمائید.

مهندس صائبی - عرض کنم بنظر بنده لایحه بسیارخوب تنظیم شده فقط بنظر بنده دواشکال هست که بعرض مجلس شورای ملی میرسانم ودر این مورد یک پیشنهاد دارم که تقدیم مقام محترم ریاست می‌کنم درمورد این پیشنهاد قبلا نظر جناب آقای وزیر فرهنگ وسرکار خانم دکتر پارسای مخبر کمیسیون جلب شده موضوع اول موضوع حق تقدم است اگر قرار باشد که دراین لایحه ماحق تقدم قائل بشویم فرض نمائید درمورد تعمیر ضروری ساختمان که دربند (ب) گذاشته شده این تأخیر می‌افتد یعنی اگر وسایل آزمایشگاهی وخرید وسایل آزمایشگاهی مقدم برتعمیر ساختمان بشود اگر یک مدرسه‌ای سقفش خراب می‌شود باید اول بگوئیم وسیله آزمایشگاهی را بخریم بموجب این لایحه بعد سقف ساختمان را تعمیر بکنیم یا برعکس بنابراین پیشنهاد بنده در اینمورد است که برحسب تقدم، برحسب اهمیت نوشته شود یعنی تشخیص بدهد کمیسیون کدام اهمیت دارد روی آن موضوع اقدام بشود مطلب دوم عبارت از اینست که در تبصره ۲ نوشته شده است که آئیننامه مربوط باجرای این ماده بتصویب شورایعالی فرهنگ خواهد رسید چون این لایحه خیلی اهمیت دارد وتنظیم آئیننامه هم بنظربنده از نظر مدارس که درکلیه ولایات تشکیل خواهد شد مهم خواهد بود بهتر است که این آئیننامه درکمیسیون فرهنگ مجلس شورای ملی تنظیم بشود که درآن نمایندگان محترم مجلس شورای ملی هم تشریف دارند وکاملا بوضع شهرستانها ووضع مملکت وارد هستند بنابراین پیشنهادیکه تهیه کردم تقدیم مقام محترم ریاست می‌کنم.

نایب رئیس - آقای موسوی مخالفید یا موافق؟ موسوی ماکوئی - تذکری دارم.

دکتر عدل طباطبائی - شور اول است پیشنهاد بدهید.

موسوی ماکوئی - مانعی ندارد. عرض کنم این لایحه بسیار خوب است اما دو ایراد اساسی برآن وارد است یکی درقسمت توسعه وتعمیر ساختمانهای سایر مدارس دولتی بنده فکر می‌کنم مردم که یک مالیات اضافی بنام شهریه مدارس دولتی می‌دهند برای اینست که وسایل تحصیلی آن مدرسه ایکه درآنجا بچه اش تحصیل می‌کند بهتر فراهم شود دلیلی ندارد از پولی که مردم برای مدرسه معینی می‌پردازند قسمتی را بردارند برای تعمیر فلان مدرسه دیگر دولتی استفاده کنند این یکی، مطلب دوم نمایندگان شهرستانها توجه بفرمایند اگر این لایحه را اینطور تصویب می‌کردند که شهریه درمدارس دولتی درتهران ومراکز استانها دریافت شود بهتر بود برای اینکه درشهرهای درجه دوم همه مامیدانیم که مردم استطاعت دیناری پول شهریه زیاد ندارند بهمین جهت عده زیادی مجبورند ترک تحصیل بکنند واینکه دست رئیس دبیرستانی راباز گذارده‌اند که بده درصد دانش آموزان فقط کمک هزینه تحصیلی بدهد درشهرهای درجه سوم۵۰ درصد یا ۷۰ درصد احتیاج بکمک هزینه تحصیلی دارند این ده درصد دردی را دوا نمی‌کند بنده پیشنهاد می‌کنم دراین ماده قسمت ۳ حذف شود ودریافت شهریه از مدارس دولتی فقط در تهران ومراکز استهانها عملی شود (صحیح است).

نایب رئیس - خانم دکتر پارسای.

بانو دکتر پارسای (مخبر کمیسیون فرهنگ)- همانطور که بارها گفته شده درشوراول لایحه هر پیشنهادی برسد مورد رسیدگی قرار می‌گیرد اما بعضی چیزها هست که اصولا به این لایحه مربوط نیست دریافت شهریه قانون دیگری دارد که از مجلس گذشته وقانون تأسیس مدارس ملی ودولتی هم از مجلس شورای ملی گذشته وهیچ ارتباطی باین قانون ندارد ما نمی‌توانیم توی این لایحه یک چیزی بگذاریم که ناقض لایحه قبلی باشد اما درباره اینکه این بند را حذف کنیم یا آئیننامه کمیسیون فرهنگ برود یا بجای تقدم بنویسیم اهمیت مانعی ندارد (احسنت) برای اینکه مربوط باین لایحه است اما درمورد دریافت شهریه بچه نسبت بیشتر یا کمتر گرفته شود اصولا هیچ ارتباطی به لایحه ندارد مگر اینکه دولت یک لایحه دیگری بیاورد که آن قانون را نسخ کند (دکتر حکیم شوشتری - هیچ اشکالی ندارد همینجاهم نسخ شود) اشکال دارد برای اینکه قانون است که برای شهریه دبیرستانهای مملکت گذشته است مقدارش هم خیلی زیادنیست آن قانون را ممکن است درخواست کنند به کمیسیون فرهنگ بیاید ورسیدگی کند والا توی این لایحه نمی‌توانیم بگنجانیم.

نایب رئیس - شور اول است هرپیشنهادی همکاران محترم بدهند درکمیسیونهای مربوط مطرح خواهد شد ونظر آقایان تاآنجا که امکان هست ودر صلاح مملکت است تأمین می‌شود. آقای صفی پور.

صفی پور - ممکن است درشور دوم این قانون هم تبصره‌ای اضافه شود که قانون کان لم یکن بشود.

نایب رئیس - نظری نیست؟ برای شور درمواد رأی گرفته می‌شود خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهائی که رسیده است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

اینجانب پیشنهاد می‌نماید که:

۱- کلمه “تقدم” درماده واحده لایحه دولت راجع بتأسیس دبستانهای چهار کلاسه حذف وبجای آن کلمه “ اهمیت” نوشته شود.
۲- در تبصره ۲ بجای شورای عالی فرهنگ کمیسیون فرهنگ مجلس شورای ملی نوشته شود.

مهندس حسن صائبی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید که شهریه دریافتی از دانش آموزان هر دبیرستان دولتی فقط بمصرف آن دبیرستان برسد وضمنا دریافت شهریه از دانش آموزان دبیرستانهای دولتی فقط درتهران ومراکز استانها اجراء گردد.

موسوی ماکوئی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید قسمت ۳ از ماده واحده حداکثر از ده درصد درآمد هر آموزشگاه برای بمصرف رسانیدن سایر مدارس نباید افزایش یابد.

دکتر حکیم شوشتری.

نایب رئیس - بکمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.

- اعلام وصول یک فقره لایحه از مجلس سنا

۱۷- اعلام وصول یک فقره لایحه از مجلس سنا.

نایب رئیس - لایحه ایست از مجلس سنا رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون مربوط در قبال لایحه شماره ۱۶۸۷/۱۸ - ۴۳/۱۰/۳۰ دولت راجع بموافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران ودولت پادشاهی بلژیک درجلسه چهار شنبه بیست وهفتم خردادماه ۱۳۴۳ با قید یک فوریت بتصویب مجلس سنا رسید. اینک موافقنامه مزبور برای تصویب آن مجلس محترم بضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا - مهندس شریف امامی.

لایحه قانونی موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران ودولت پادشاهی بلژیک

ماده واحده - موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران ودولت پادشاهی بلژیک که شامل یک مقدمه و دوازده ماده است و درتاریخ ۲۴ اردیبهشت ۱۳۳۹ در بروکسل بامضاء نمایندگان مختار طرفین رسیده است تصویب وبدولت اجازه داده می‌شود اسناد مصوب آنرا مبادله نماید. لایحه قانونی بالا مشتمل برماده واحده ومتن موافقتنامه در جلسه چهار شنبه بیست وهفتم خردادماه یکهزار وسیصدو چهل وسه شمسی بتصویب مجلس سنا رسیده است.

رئیس مجلس سنا - مهندس شریف امامی.

نایب رئیس - به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.

- قرائت دستور وتعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه

۱۸- قرائت دستور وتعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه.

نایب رئیس - دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
۱- گزارش از کمیسیون اطلاعات راجع به تأسیس شرکت سهامی چاپخانه وزارت اطلاعات (که یک فوریت آن تصویب شده) شماره چاپ ۹۴۹.
۲- گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری راجع به تملک آپارتمانها شماره چاپ ۹۵۲.
۳- گزارش شور اول از کمیسیون‌های دارائی - کار - امور استخدام راجع به انحلال ضرابخانه شاهنشاهی و واگذاری آن ببانک مرکزی. شماره چاپ ۹۵۱.
۴- گزارش شور اول از کمیسیونهای استخدام - نظام - راجع به اصلاح موادی از قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی شماره چاپ ۹۵۰.

نایب رئیس - بااجازه خانمها وآقایان جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۸:۱/۲ صبح روز سه شنبه دوم تیرماه خواهد بود.

(مجلس نیمساعت بعد از ظهر ختم شد).

نایب رئیس مجلس شورای ملی - دکتر شفیع امین.

- پرسش نمایندگان

۱۹- پرسش نمایندگان

سؤال:

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراما چنانچه خاطر آنجناب مستحضر است درسال گذشته بعلت رویه مخصوصیکه برای آماده کردن کتب تحصیلی اتخاذ شده بود وبعللی که فعلا نمی‌خواهد مورد بحث قرار دهد بموقع تعهدات وزارت فرهنگ درقبال مردم انجام نشد وبدین علت اکثرا ناراضی بودند. بدین وسیله اعضاء فراکسیون پارلمانی حزب مردم خواهشمندند مقرر فرمایند جناب آقای وزیر فرهنگ نظریات خود و رویه‌ای که در سال تحصیلی جاری وزارت فرهنگ در مورد کتب تحصیلی اتخاذ کرده است دروقت مقرر درماده ۱۶۱ آئین نامه داخلی بعرض مجلس شورای ملی برسانند.

با تقدیم احترامات - فراکسیون پارلمانی حزب مردم.