مذاکرات مجلس شورای ملی ۳۱ تیر ۱۳۰۹ نشست ۱۳۵

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هفتم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری هفتم

قوانین بنیان ایران نوین
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هفتم


مذاکرات مجلس شورای ملی ۳۱ تیر ۱۳۰۹ نشست ۱۳۵

مذاکرات مجلس شورای ملی ۳۱ تیر ۱۳۰۹ نشست ۱۳۵

صورت مجلس سه شنبه ۲۴ تیرماه را آقای موید احمدی ( منشی ) قرائت نمودند

رئیس _ آقای کاشانی

آقا سید عبدالرحیم کاشانی _ بنده را جزر غائبین بی اجزه نوشته اند در صورتیکه بنده از حضور مبارک استجازه کرده بودم

رئیس _ اصلاح میشود در صورت مجلس نظری نیست ؟ ( نمایندگان _ خیر ) صورت مجلس تصویب شد

[ ۲ _ تصویب چهار فقره مرخصی]

رئیس _ چند فقره خبر از کمیسیون عرایض و مرخصی رسیده است قرائت میشود

خبر مرخصی آقای حاج غلامحسین :

آقای حاج غلامحسین ملک برای رسیدگی امور محلی تقاضای ۷۵ روز مرخصی از تاریخ حرکت نموده و مبلغ یکصد و بیست تومان از مقرری مزبور را تخصیص بتعمیر مقبره خیام داده اند کمیسیون با تقاضای ایشان موافق و خبر آنرا تقدیم میدارد

رئیس _ آقای ملک مدنی

ملک مدنی_ موافقم

رئیس _ آقای فیروز آبادی

فیروزآبادی _ بنده اولا میخواهم تقاضا کنم یک مذاکراتی شد که این تغییر داده شود و بگذارند برای جلسه بعد که قرائت و مطرح شود از این جهت در این زمینه تقاضا دارم که در جلسه بعد قرائت و رای گرفته شود

رئیس _این تقاضای خروج از دستور است که میفرمائید و فقط باین راه میشود از دستور خارج کرد . . .

فیروزآبادی _ بلی تقاضای خروج از دستور میکنم

رئیس _ رای میگیریم آقایانیکه بر حسب تقاضای آقای فیروآبادی تجویز میکنند که از دستور امروز خارج شود قیام فرمایند .

( عده قلیلی قیام نمودند)

رئیس _ تصویب نشد . رای میگیریم بمرخصی آقای ملک آقایان موافقین قیام فرمایند .

( اکثر قیام کردند)

رئیس _ تصویب شد . خبر دیگر قرائت میشود :

خبر مرخصی آقای حیدری

آقای حیدری نماینده محترم برای رسیدی امور محلی تقاضای ده روز مرخصی از تاریخ ۱۱ تیرما ه نموده کمیسیون موافق و خبر آن تقدیم میشود .

رئیس _ آقای زوار

زوار _ موافقم

رئیس _ آقای شریعت زاده

شریعت زاده _ موافقم چ

رئیس _ آقای ملک

ملک مدنی _ موافقم

رئیس _ آقای دهستانی

دهستانی _ موافقم

رئیس _ موافقین قیام فرمایند

( اکثر برخاستند )

رئیس _ تصویب شد خبر دیگر

خبر مرخصی آقای دبستانی

آقای دبستانی _ نماینده محترم بواسطه لزوم مسافرت تقاضای یک ماه مرخصی از هفتم امرداد نموده اند کمیسیون موافق و خبر آن تقدیم میشود

رئیس _ آقای زوار

زوار _ موافقم

رئیس _ آقای شریعت زاده

شریعت زاده _ موافقم

رئیس _ آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی _ عرض می شود بنده خیلی میل دارم در این دوره یک یادگار خوب و یک نام نیکی از این مجلس باقی بماند و شاید در این عرایضم حمل بر این بشود که بنده یک خودنمائی می خواهم بکنم یا بعضی امورات غیر مشروع در نظرم باشد . خدا شاهد است این نیست نظرم مگر نام نیک بجهت این مجلس و پیش بردن یک اساس خیر و کار بزرگی. بنده یک مرتبه هم عرض کردم باز هم عرض میکنم اگرچه حمل بر ریا میشود بنده در این حضرت عبدالعظیم مشغول ساختن یک مریضخانه

هستم همه میدانند پول بنده کفایت بساختن مریضخانه نمی کند وهمه هم میدانند که مردم چقدر مریض هستند و قادر بمعالجه خودشان نیستند این را هم تصدیق میکنید از این شهر بروید بیرون ( در این شهر که بحملدالله همه چیز هست . طبیب هست وسایل معالجه فراهم هست ) در بیرون هیچ چیز نیست بروید در بیابانها به بینید زیر اشجار و این درختها و لب این نهرها چقدر مردم میآیند واز زور بیدوائی و بی غذائی می افتند و میمیرند . یکم مریضخانه عقیده همه این است که لازم است . واجب است نه اینکه مستحب باشد بلکه واجب است وباید در حضرت عبدالعظیم ساخته شود که تخصیص داده شودبفقراء و رعایائی که قادر بمعالجه خود نیستند و پولی هم نقدا جهت این کار موجود نیست مگر از حقوق مرخصی آقایان وکلا که تخصیص به این کار بدهند اگرآقایان وکلاء از حقوق زمان مرخصی شان تخصیص بدهند باین کار ممکن است اینکار تمام شود اگر تخصیص ندهند خوب این ده پانزده هزار تومان را هم که بنده دادم عنقریب تمام میشود و این مریضخانه بجائی نخواهد رسید و باعث نام نیکی نخواهد شد بجهت این مجلس که یک مریضخانه در دوره آنها ناقص و ناتمام بماند ( صحبت بین نمایندگان _ زنگ رئیس ) و آقایان همه روزه اجازه های مرخصی دویست تومان و سیصد تومان و ششصد تومان و نهصد تومان بگیرند و بروند عقب کارهای خودشان بنده باین ملاحظه خواهش و تقاضا میکنم از آقایان که یک مقدار از حقوق زمان مرخصی شان را برای ساختن این مریضخانه تخصیص بدهند . به بنده هم اگر اطمینان نمیکنند ندهند خودشان ببرند و بسازند که این مریضخانه تمام بشود و این نام نیک از برای این مجلس باقی بماند باین ملاحظه بنده مجبورم که در تمام مرخصی هائی که بغیراین نظریه باشد مخالفت بکنم تا آنکه انشاءالله اگر به لجاجت واین کارها نکشد این مریضخانه ساخته شود .

عده از نمایندگان _ رای رای

رئیس _ موافقین با این مرخصی قیام فرمایند

( اکثر نمایندگان برخاستند )

رئیس _ تصویب شد . خبر دیگر

خبر مرخصی آقای فاطمی

آقای مصباح فاطمی نماینده محترم برای رسیدی بامور محلی تقاضای دو ماه مرخصی از تاریخ حرکت نموده کمیسیون با تقاضای ایشان موافق و خبر آن تقدیم میشود

رئیس _آقای زوار

زوار _ موافقم

رئیس _ آقای شریعت زاده

شریعت زاده _ موافقم

رئیس _ آقای آقا سید یعقوب

آقا سید یعقوب _ موافقم

رئیس _ آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی _ بنده خیلی افسوس میخورم که آنچه بجائی نرسد فریاد است آیا سزاوار میدانید ؟ من هیچ نمیگویم بعد از این ولی این طرز آیا سزاوار است باید کار کرد و حقوق گرفت حقوق باید در مقابل کار باشد کمیسیون هم رای ندهد که هفتصد تومان هشتصد تومان مال مردم رابدهند که بروند پی کار خودشان کار نکرده مزد نباید گرفت این قضیه را باید مجلس در نظر بگیرد که آن را ترویج کندتا مردم دیگر هم تاسی کنند اگر بنا باشد هر روزی از مجلس یکی بیاید مرخصی بگیرد و هزار تومان و پانصد تومان بگیرد و برود جاهای دیگر هم بمجلس نگاه خواهند کرد واین رویه بضرر مجلس و مردم تمام میشود باین ملاحظه بنده همیشه این عقیده را تعقیب میکنم و با این رویه که فعلا هست مخالفت می کنم

رئیس _ آقای زوار

زوار _ فرمایشات نماینده محترم راجع بمرخصی ها بقدری متین ومحکم و بقدری خدا پرستانه و خداپسندانه است که گمان می کنم جای انکار برای هیچیک از ماها نباشد در بعضی از اوقات خود آقا مسبوق هستند که بنده هم مخالفت می کنم و تعقیب می کنم از فرمایشات آقا و حقیقه این اقدامی هم که حضرت عالی فرمودید نه تنها طهران و حضرت عبدالعظیم بلکه عالم ایرانیت ممنون و مرهون خدمات شما است برای اینکه یک دستوری دادید که باید مریضخانه ساخت و بایستی بامور خیریه پرداخت وخدمت بنوع کرد و این شایان توجه و تقدیر است ولی آقا جان در بعضی مواقع هم ممکن است اشتباه کنید و بآقا امر مشتبه شده باشد مخصوصا یکی از آن مواقع اشتباه این جا است آقای مصباح فاطمی نماینده محترم یکی از همکاران محترم و بالاخره متقی ما است و در این دوره هم که دوره هفتم است و مدتی از آن گذشته است ایشان استفاده از مرخصی شان نکرده اند و بنده حقیقه اگر می دانستم که ایشان استعداد این را دارند که بپول خودشان بروند و از این مرخصی استفاده نکنند و می توانستند صرف نظر کنند بنده هم تاسی از آقا میکردم و چیز می کردم ولی اینرا میدانم که ایشان در ظرف این دو سال یک کارهائی در محل دارند که باید بروند و انجام بدهند و باور کنید که بنده هم یک خصوصیت فوق العاده با ایشان ندارم که ایجاب کند ( صحبت بین نمایندگان _ زنگ ) دفاع از ایشان بکنم ولی چون حقا و اصولا مطابق صریح نظامنامه ایشان حق استفاده از مرخصی داشتند بنابراین در کمیسیون تصویب شد و از آقا هم استدعا می کنم راجع باین مسئله مساعدت بفرمایند و در آتیه اگر مرخصی آمد انشاءالله بنده هم با آقا موافقت می کنم .

رئیس _ آقایان موافقین با مرخصی آقای مصباح فاطمی قیام فرمایند . ( اغلب قیام نمودند) تصویب شد

[ ۳ _ طرح و تصویب لایحه استخدام مهندس راه آهن ]

رئیس _ خبر کمیسیون بودجه لایحه راجع باستخدام مهندس بلژیکی برای راه آهن قرائت میشود :

خبر کمیسیون

کمیسیون بودجه لایحه نمره ۲۱۳۴ دولت را راجع باستخدام مسیو وان در هولست مهندس بلژیکی برای مهندسی اداره راه آهن مطرح شور و مداقه قرارد داده و لایحه مزبور را عینا با حذف ماده چهارم آن تصدیق و برای تصویب تقدیم مجلس مقدس شورای ملی مینماید _

رئیس _ خبر کمیسیون امور خارجه هم قرائت میشود :

خبر کمیسیون

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۳۱ تیر لایحه نمره ۲۱۳۴ دولت را در خصوص استخدام مهندس بلژیکی برای راه آهن مورد مطالعه قرار داده چون در ملیت آن مخالفتی نبود عین لایحه را تصویب نمود _

رئیس _ خود لایحه قرائت میشود .

ماده اول _ بوزارت طرق و شوارع اجازه داده میشود مسیو ( وان درهولست ) مهندس بلژیکی را از تاریخ حرکت از بلژیک بمدت شش ماه برای مهندسی اداره راه آهن ایران استخدام نماید .

ماده دوم _ حقوق مهندس مزبور در مدت شش ماه یک هزار و چهار صد لیره و مخارج ایاب و ذهاب مشارالیه دویست لیره انگلیسی خواهد بود که بانضمام خرج مسافرتهائی که در ایران برای انجام ماموریت خواهد کرد از محل انحصار قند و شکر پرداخته خواهد شد

ماده سوم _ وزارت طرق و شوارع مجاز است سایر شرایط استخدام مهندس مزبور را بر طبق قانون ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ تعیین و قرارداد استخدام او را امضاء نماید .

رئیس _ مذاکره در کلیات است آقای زوار .

زوار _ موافقم

رئیس _ آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی _ عرض میشود چندی قبل یک لایحه آمد در باب آن مهندس یا مفتش یا نمیدانم اسمش چی بود که در پنج شش ماه قبل گذشته و من حساب کردم در سال ۲۹ هزار تومان مخارج این شخص مهندس یا مفتش میشود و من آنروز هم با آن مهندس مخالف بودم از چند نقطه نظر یکی اینکه بالاخره عقیده خودم را میگویم و عقیده هم آزاد است این راه آهن که کشیده میشود بنفع مملکت ما نیست و با وجود این اتوموبیل ها دیگرخط آهن هیچ کار و با پیدا نخواهم کرد وقتی که کشیده شد . و بعد از یک سال دو سال عمل ول خواهد شد چون اولا بار نداریم ثانیا اتوموبیل های زیاد رقابت می کنند و نمیگذارند خط آهن کار بکند ثالثا آخر هر چه من فکر میکنم تهیه چه باری را بعد می توانیم بکنیم نمی فهمم مگر عرض کردم آب شور این دریا را بان دریا و مال این دریا را بآن دریا ببرند هر کس هم میگوید بار داریم بگوید که چه باری است اگر میفرمائید بار بعد تهیه میشود معلوم نیست اگر میخواستیم تهیه کنیم تا حالا مقدماتش تهیه شده و معلوم شده بود . پس عقیده بنده این است که این خط آهن بی نتیجه و بی ثمر است بخصوص از این خطی که دارد کشیده میشود و در مقام عمل هم معلوم شد چقدر پول دادیم و هیچ نتیجه نبردیم و این قسمت خط هائی هم که کشیده شده معلوم میشود که خراب است و دو مرتبه باید اصلاح شود و تعمیرات شود که شاید قابل استفاده شود . ثالثا بنده بتجربه معلوم کرده ام که این مهندسینی که ما از خارج میاوریم هیچ از آنها استفاده نمی کنیم نمیدانم چه جور قراردادها می نویسند که هیچ استفاده از آنها نمی توانیم ببریم . همین شخص در ششماه حقوقش خیلی کم بنظر می آید فرضا ۱۵۰۰ ( لیره ) دویست لیره هم خرج ایاب و ذهابش و خرج ماندن این جایش را هم حساب کنید به بینید چقدر میشود تقریبا دوازده هزار تومان پول این مملکت خرج میشود همه میدانید این پول آن کسی است که یک سیر قند می خورد و باید سه شاهی بدهد این جور پولها است که جمع میشود برای محلهائی که مملکت محتاج باوست آنوقت این جور خرجها می کنند و که ما از این جور خرج ها نمی کنیم یک وقت هشتصد هزار تومان خرج مهندس میدهیم می بینیم بی نتیجه شد یک وقت پول برای گردش میدهیم پس حالا که دولت قطعی شده است که این خط آهن را باید بکشد لااقل با این مهندسین قرارداد هائی بکنند که اگر خطا بکنند لااقل یکی ضامن خطای شان باشد که عمدا یا سهوا در مملکت ما این قدر خطا نکنند اگر در مملکت خودشان هم اینقدر خطا می کردند تا حالا صاحب یک فرسخ هم خط آهن نبودند نمیدانم چه میشود که هر کدام شان می آیند اینجا اینقدر خطا می کنند ! ! پس لازم است دولت در این زمینه یک نظریاتی داشته باشد و یک قرارداد هائی ببندند که وقتی که آمدند اینجا کاری را که بانها رجوع میشود صحیحا انجام بدهند که بی نتیجه نماند و بر ضرر ما تمام نشود از این نظر بنده بلا شرط و بلا قید مخالف این کنترات هستم مگر اینکه یک شرط و قیدی بشود که اگر این مهندس هم مثل سایر مهندسین خطا کرد یک کسی از عهده غرامت و خسارت بر آید

وزیر طرق و شوارع ( آقای تقی زاده ) _ آنچه از فرمایشات آقا استنباط کردم این است که یک ارتباطی میدهند مطلب را باینکه یک راه آهنی ما میخواهیم تازه بکشیم در صورتیکه صحبت فعلا از راه آهن کشیدن یا نکشیدن نیست اگر خود مسئله یعنی کشیدن یا نکشیدن راه آهن مورد بحث میشد شاید مباحثاتی مورداشت در اینکار فعلا یک قسمتی از این راه آهن کشیده شده است یک قسمت در شمال و یک قسمت در جنوب آن قسمت که در شمال کشیده شده است نزدیک به تکمیل است و یک مختصری هم نواقصی دارد که باید تکمیل شود . و آنچه که در

جنوب است همینطور باین حالتی که فعلا هست گذاشته نخواهد شد برای اینکه همان فرمایشات خود آقا اقوی دلیل است بر اینکه بعد از صرف اینهمه پول نمیشود که این را ول کرد که خراب شود باید این قسمت را بهر حال تکمیل کرد بنده این را باید عرض کنم که بعضی از آقایان گاهی می آیند و تقاضای احداث یک خط شوسه از بنده می کنند و میگویند فلان راه شوسه را ( که بنظر بنده ضروری نیست و اهمیت ندارد ) بکشید و میگویند اینچیزی نیست و پنجاه هزار تومان بیشتر خرج ندارد وقتی که بنده میگویم این پول را ما نمی توانیم آلان خرج کنیم و محل نداریم میگویند ما یک دلیل محکم و قوی داریم میگویم آن دلیل چیست ؟ میگویند ان دلیل این است که چند سال قبل دولت این راه را شروع کرد بساختن و هفت هشت ده هزار تومان هم خرج کرده و بزرگترین دلیل شان این است که اگرشما بقیه این پول را خرج نکنید ان پول هم از بین میرود . این دلیل در مسئله راه آهن خیلی قوی است برای اینکه همانطور که مسبوقید شاید پانزده شانزده میلیون تومان برای این تیکه راه خرج شده است و اگر اولش که می خواستند بکشند فرمایشاتی می فرمودید مورد و موقعش آنوقت بوده یا اگر بقیه اش را باز بخواهند بکشند آنوقت موافق نباشید آن یک چیزی است ولی این تیکه اش که ساخته شده است و کشیده شده است و موقع این که بهره برداری از آن بشود و فایده بدهد اگر آن جا بیفتد این پولهائی هم که خرج شده است هدر میرود و بدولت هم ضرر میرسد پس البته باید در تکمیل و نگاهداری آن سعی شود . تکمیل آن را هم بیکی از سه قسم الان ما میتوانیم فرض کنیم : فرض کنیم باینکه الان هیچ اقدام در تکمیل این راه نکنیم لااقل برا ی حفظ و نگاهداری این راهی که کشیده شده باید دولت اقدام بکند _ حالا هم ما مشغول هستیم و میکنیم که خراب نشود و از بین نرود تا تکلیفش بعد معلوم شود و اینکار مهندس میخواهد چند نفر مهندس هم میخواهد چنانکه الان هم مشغولند چند نفر مهندس دائما کار می کنند و و مراقبت میکنند که این راه خراب نشود و گاراژ درست میکنند که لوکوموتیف ها را حرارت آفتاب در بیرون خراب نکند . اگر هم بیک کمپانی خارجی واگذار کنند تکمیلش را از این هم بیشتر می خواهیم چندین برابر مهندس میخواهیم زیرا بدون داشتن مهندس که نظارت صحیح بکند که آیا مطابق شرایط کنترات و نقشه هائیکه تصویب شده است و جزئیات کار معین شده است رفتار شده و میشود یا نه ؟ اینها هم مهندس میخواهد و اگر هم خود دولت بخواهد تکمیل کند اینهم باز مهندس میخواهد ده برابر این هم مهندس میخواهد پس در هر حال ما محتاج بمهندس هستیم برای اینکه صاحب این فن بخصوص را ما هنوز در ایران بقدر کافی نداریم و خیلی کم هستند حالا ما یکنفر مهندس از خارج از آمریکا آورده ایم که اگر در طهران باشد که رای خودش را در امور بما بدهد در آن محل کسی نیست هستند چند نفری ولی کافی نیستند و اگر آن جا باشد که اینجا اشخاص کافی نیستند فعلا عده بهر حال کافی نیست این است که دولت ناچار ضروری دیده است که یک چند نفر دیگر ( منحصر باین یکی هم نیست ) سه چهار نفر دیگر استخدام بکند از ممالک خارجه برای اینکار با چند مملکت هم مذاکره شده بسیار هم در کار تعجیل دارند برای اینکه ممکن است که مذاکرات واگذار کردن تکمیل خط آهن بیک کمپانی خارجی صورت بگیرد و بعد از آن نمیشود استخدام کرد و تا باینجا برسد آن کارتمام میشود باید نظارت کند لهذا چون یکی از مهندسین بلژیکی هستند قرار شده کنترات بشود و جزئیات کار با او قطع شده مذاکره شده و با شرایط خاصی حاضر شده است این است که صورت کنترات او باین شکل تقدیم مجلس شورای ملی شده است کنترات هم دو طرفی است اما در جزئیات کار که در مخارج و اینها که شاید آقا دوباره صحبت هائی بشود و فرمایشاتی بفرمایند که فلان قدر لیره زیاد است یا

کم است این را باید عرض کنم که بنده خیلی جواب مفصلی ندارم و نمیتوانم در این باب عرض بکنم چون کار دو طرفی است و این شخص مبالغ بیشتری تقاضا میکرد و بالاخره مذاکره شد و استدلال شد و بالاخره بجائی رسید که باین مبلغ موافقت حاصل شد باین معنی که اگر از این مبلغ کمتر میخواستیم بدهیم نمی آمد وحالا در مجلس در این باب مذاکره و مباحثه کنیم و بخواهیم یک چیزی کسر کنیم چون طرف راضی نمیشود نتیجه زیادی ندارد علاوه بر این باید ملاحظه کرد که اصل موضوع بقدری مهم است و بقدری بزرگ است که این مخارج مهندسین و این نظارتها و زحمات مهندسین ممکن است صدها هزار تومان از اصل موضوع کم کند و اگر از اصل موضوع کم کند مخارج مهندسین در جنب او اهمیت بزرگی ندارد .

عده از نمایندگان _ کافی است مذاکرات

رئیس _ رای میگیریم بورود در شور مواد آقایانی که موافقند قیام فرمایند .

( جمع کثیری قیام کردند)

رئیس _ تصویب شد . ماده اول :

( بشرح سابق قرائت شد )

رئیس _ آقای آقا سید یعقوب

آقا سید یعقوب _ بنده در کمیسیون خارجه چون شرف عضویت داشتم بملیت این رای دادم لکن از بیان آقای وزیر طرق و شوارع در جواب آقای فیروزآبادی اصلا یک مسئله استباط شد و آن مسئله که دولت نظر به استدامه و حفظ کردن این امردارد اگرچه عقیده بنده و آقای فیروزآبادی حالا ایشان را نمیگویم خودم را عرض میکنم جلوگیری از ضرر است ضرر را هر جا جلویش را بگیرند نفع است ( فیروزآبادی _ صحیح است ) مثلا حالا ما میگوئیم که در دوشان تپه سه کرور دو کرور خرج شده است حالا نگذاریم خراب شود و برویم دو کرور دیگر آنجا خرج کنیم نه آقا نه خرج شده شده باشد حالا ولش کن این خودش نفع است . هی تعقیبش بکنیم که ضرر بر ضرر است . آن راه را برای امتحان ساختیم وحالا پلتیک دولت وسیاست دولت . دولت منافع ونفع را اینطور تشخیص داده است ( چون سیاست دست دولت است) که ما باید دارای راه آهن باشیم با اطلاع وبا بصیرت باینکه اینهمه اتوموبیل دارد از در و دیوار مملکت بالا میرود برای حمل و نقل معذلک ما محتاج هستیم براه آهن و راه آهن اصلی مان هم باید از این دریا به آن دریا باشد البته دولت تمام اینها را مطالعه کرده است معذلک میگوید مهندس برای شش ماهه . در اینکه میگوئید محتاج براه آهن هستیم و باید تکمیل کنیم حرفی نیست خوب بنده تعجب میکنم که احتیاج شما ببقاء راه آهن مسلم خوب چطور ششماهه مهندس استخدام میکنید در صورتیکه مستخدمین بلژیکی ما بینی و بین الله از مدتی که من شرف دارم در مجلس هستم از مستخدمین بلژیکی دیدم اعضاء دولت تماما اظهار قدردانی میکنند که خیلی خوب خدمت می کرده اند چه آنهائی که در پست خدمت کرده اند چه آنهائی که در گمرک خدمت کرده اند حسن خدمت اینها در این مدت خوب بوده است خوب مهندس بلژیکی هم میآورید خوبست اما چرا برای شش ماه ؟ در صورتیکه شما می فرمائید اولا نظرمان این شد که استدامه بدهیم باین راه و یا نگاهداری کنیم در هر حال این قدر هم مهندس برای مان کم است یکی کارل است یکی این خوب ششماه این بچه درد شما میخورد نتیجه نمی گیرید برای قضاوت که شما نمی خواهید محکمه قضاوت تشکیل بدهید و این رای قضاوت بدهد این را برای عملیات فنی میخواهید و بنده میترسم که ۱۶۰۰ لیره از دست ما برود نتیجه هم نگیریم پس عقیده بنده این است که شما که محتاج هستید و راه آهن باید داشته باشید و مهندسین هم یقین دارم هنوز مدارس ما ومملکت ما اینقدر مهندس تهیه نکرده است که مستغنی باشیم از اینها و محتاجیم کاملا بنده موافقم با نظر دولت

که از بلژیک استخدام کرده خیلی خوب است و حقوق او را هم که ما مقایسه میکنیم با آن یکی ( کارل ) حقوقش زیاد نیست آن جوری که آنجا حقوق گذراندیم آن جور اینجا زیاد نکرده اند و همانطور هم که آقای وزیر فرمودند کنترات هم دو طرفی است دولت و او دولت هم مسلما حرف زده صحبت کرده و بند همچو خودم را دل سوزتر از دولت نمیدانم و دولت تا آن اندازه که توانسته است تقعیب کرده است که زیادتر ندهد اما نسبت بمدت شش ماه بنده حرف دارم و در ۶ ماه بنده عقیده دارم که ما نتیجه نمیگیریم و این مدت برای تشریف آوردن مسیو و مطالعه و رفتن بعضی نقاط و همین هاست ایشان میآیند در اینجا میرود خرم آباد دو مرتبه بر میگردد میرود بندر جز بندر شاه آنجا میگردد و میگوید تمام شد و رفت آنوقت این هزار و ششص لیره را ماضرر کرده ایم بنده نظرم این است و بیانات آقای تقی زاده هم که میفرمایند محتاج هستیم صحیح است اما مهندس شش ماه هیچ فایده ندارد و نتیجه هم نخواهیم گرفت

رئیس _ آقای شریعت زاده

شریعت زاده _ نماینده محترم . . .

رئیس _ آقای مخبر تقدم راند

شریعت زاده _ بسیار خویب بفرمایند

یاسائی ( مخبر ) _ مطابق توضیحاتی که آقای وزیر محترم در کمیسیون دادند نظر دولت در کنترات مستخدمین خارجی اساسا اینطور شده است که مدت کنتراتها کوتاه باشد از نقطه نظر یک تجربیات و مطالعات اولیه زیرا که بسیار اتفاق افتاده است که اشخاصیکه دارای دیپلم عالی بوده اند از ملل راقیه هم بوده اند معذالک در ضمن عمل بطوری که منظور بوده است از عهده انجام وظیفه بر نیامده اند و چنانکه چندی پیش یکی از مستخدمین را دولت ناچار شد کنتراتش را فسخ بکند و روانه بکند و بعضی ها هم خیلی خوب در آمدند مثل همین کارل که آقای آقا سید یعقوب اسمشان را بردند خیلی خوب کار کرده در قسمت مربوط بخودش و دولت هم از ایشان راضی است تفاوتی که هست این است که اگر مدت طولانی باشد آنوقت اگر مطابق منظور دولت انجام وظیفه نکند دولت ناچار است کنترات او را در وسط مدت فسخ بکند یا بالاخره عمل بکند و یک پول مفت زیادی داده است ولی اگر چنانچه مدت کوتاه تر شد این اشکال رفع میشودزیرا اگر چنانچه دولت دید مستخدمی لایق است و مفید است کنترات او را تمدید می کند و اگر چنانچه دید آدمی است که بدرد نمیخورد مرخصش میکند که برود بنده و اعضاء کمیسیون بودجه کاملا با این نظریه دولت موافق بودیم که در آتیه نسبت بکنترات مستخدمینی که سابقه خدمت در این مملکت ندارند و اول بار است که می آیند در این مملکت مدت کنتراتشان کوتاه باشد بهتر است .

بعضی نمایندگان _ کافی است

رئیس _ مذاکرات کافی است ( بله ) رای بگیریم بماده اول آقایانیکه موافقند قیام فرمایند

( اکثر قیام نمودند )

رئیس _ تصویب شد . ماده دوم قرائت میشود

ماده دوم _ حقوق مهندس مزبور در مدت شش ماه یکهزار و چهار صد لیره و مخارج ایاب و ذهاب مشارالیه دویست لیره انگلیسی خواهد بود که بانضمام خرج مسافرت هائی که در ایران برای انجام ماموریت خواهد کرد از محل انحصار قند و شکر پرداخته خواهد شد

رئیس _ آقای شریعت زاده

شریعت زاده _ موافقم

رئیس _ آقای طاهری

طاهری _ موافقم

رئیس _ آقای آقا سید یقعوب

آقا سید یعقوب _ اینجا خوب بود آقای مخبر یا آقای وزیر طرق و شوارع جواب بدهند " بانضمام مخارج مسافرت هائی که در ایران برای انجام ماموریت خواهد کرد " اینرا هم خوب بودمعین میکردند بواسطه اینکه یک نظامنامه در وزارت فواید عامه هست و یک نظامنامه هم در وزارت مالیه که آن مامورینی که مسافرت میکنند تکلیفشان معلوم کرده و همینجور آنهائی که کنترات میشوند یک حدودی برایشان معین است آیا اینرا هم بر سبیل مطلق هر طوری که صورت بدهند قبول میکنند یا مطابق نظامنامه اگر نظامنامه مرتب هست که خیلی خوب مطابق نظامنامه والا همینجور دست باز کردن دولت ( بنده سلب طمینان ندارم ) ولی بنده در حساب جیب چپ و جیب راستم را هم باید حسابش را داشته باشم بنده خدمت آقای تقی زاده هم در کمیسیون عرض کردم که از بلژیک آمدن بطهران ششصد و پنجاه تومان میگیرند لیره ششتومان و دو ریال چقدر میشود حالا خیلی خوب گفتیم این تمام شده این خرج است . . .

رئیس الوزراء _ دو ریال ندارد

آقا سید یقعوب_ خوب الحمدلله آقای رئیس الوزرا فرمودند دو ریال ندارد خیلی امید واریم کم کردند اما نسبت بخود این که خرج را خواهد داد این را هم تعیین بکنند که چقدر مخارج مسافرتش است و دیگر عرضی ندارم

رئیس _ آقای شریت زاده

شریعت زاده _ این تذکر هیچ ضرور نبود زیرا اگر دولت یک نظامنامه برای تعیین خرج مسافرت دارد که شامل مستخدمین خارجی هست که بموقع اجرا گذارده می شود این لازم نیست و اگر این طور نیست البته دولت با مراعات مصلحت مملکت و صرفه جوئی مخارجش را خواهد داد اشکالی ندارد و موارد را نمیشود اینجا پیش بینی کرد زیرا مقتضیاتی که اجازه میدهد که پیش بینی بشود فعلا در دست دولت نبوده است تا اینکه همچو چیزی را در قانون بنویسند .

بعضی از نمایندگان _ مذاکرات کافی الست .

رئیس _ پیشنهادی راجع بماده دو از طرف آقای عدل رسیده است قرائت میشود

پیشنهاد آقای عدل :

ماده دو را بطریق ذیل پیشنهاد میکنم :

حقوق مستخدمین مزبور در مدت ششماه یکهزار و چهارصد لیره انگلیسی و مخارج ایاب مشارالیه تا ایران یکصد لیره و مخارج ذهاب نیز یکصد لیره خواهد بود که بانضمام خرج مسافرتهائی که در ایران برای انجام ماموریت خواهد کرد از محل انحصار قند و شکر پرداخته خواهد شد .

رئیس _ آقای عدل

عدل _ این توضیح مفصلی ندارد در کمیسیون هم خدمت آقایان عرض کردم که بنده عقیده ام این است که الی دویست لیره مخارج ایاب و ذهاب یکجا نوشته نشود ممکن است این شخص یکجا مطالبه کند این است که اول وقتی که این می آید یکصد لیره مخارج ایاب او را میدهند و اگردر یک موقعی خواست مراجعت بکند آنوقت هم صد لیره دولت اعتبار دارد که بدهد و او را مراجعت بدهد این است که بنده این را تفکیک کردم

وزیر طرق و شوارع _ اشکالی ندارد بنده باین پیشنهاد موافقم .

رئیس _ نظر آقای طاهری هم تامین شده ؟

طاهری _ بلی .

رئیس _ نظر آقای مخبر چیست ؟

مخبر _ بنده هم موافقم ولی گمان میکنم یک کلمه

از قلم افتاده است عبارت ناسلیس میشود ( که بانضمام باید باشد ) خواهش میکنم دو باره بخوانند .

( پیشنهاد آقای عدل ثانیا خوانده شد )

مخبر _ اگر موافقت میکنند بنویسند مخارج آمدن و برگشتن . آقای نماینده محترم که پیشنهاد کرده ایاب و ذهاب این بهتر است وقتی که تفکیک کرده ذهاب برود و ایاب بیاید آنوقت اصطلاحا

( ایاب و ذهاب ) یک معنای دیگری پیدا میکند اما اگر فارسی پیشنهاد کنند که آمدن ( بجای ایاب ) و برگشتن ( بعوض ذهاب ) میشود و فارسی مصطلح است خوب است اصلاح کنند .

عدل _ موافقم لفظ ایاب را آمدن و ذهاب را برگشتن کنید .

رئیس _ موافقین با ماده دوم بوضعی که اصلاح شده یعنی مطابق پیشنهاد آقای عدل که دولت و آقای مخبر قبول کردند قیام فرمایند

( اکثر قیام نمودند )

رئیس _ تصویب شد ماده سوم قرائت میشود

ماده سوم _ وزارت طرق و شوارع مجاز است سایرشرایط استخدام مهندس مزبور را بر طبق قانون بیست و سوم عقرب ۱۳۰۱ تعیین و قرارداد استخدام او را امضاء نماید

رئیس _ آقای شریعت زاده

شریعت زاده _ موافقم

رئیس _(خطاب به آقای فیروزآبادی ) پیشنهاد شما راجع به ماده سوم است ؟ ماده الحاقیه است ؟

فیروزآبادی _ ماده الحاقیه است

رئیس _ آقایانی که با ماده سوم موافقند قیام فرمایند

( اکثر قیام نمودند )

رئیس _ تصویب شد . پیشنهاد آقای فیروزآبادی قرائت میشود

پیشنهاد آقای فیروزآبادی

بنده ماده ذیل را پیشنهاد میکنم

ماده الحاقیه _ این شخص مهندس باید دولت بلژیک را ضامن صحت و از عهده وظیفه برآمدن خودش بدهد

رئیس _ آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی _ عرض کردم در کلیات از بس ما مستخدم آوردیم اینجا و از عهده وظیفه خودشان برنیامدند و غالبا کار را خراب کردند و پول های گزافی از ما گرفتند بنده دیگر نمیتوانم بدون اینکه یک وثیقه از مستخدمی که کنترات میکنیم بگیریم که بدانیم دوازده هزار تومان در عرض شش ماه از جیب مردم خرج میشود فایده دارد رای بدهم . و خیلی متاسفم معلوم میشود که این مستخدم را بعنوان آزمایش می آوریم که ببینیم خوب کار میکند یا نه اگر کار نمیکند مرخصش کنیم بجهت اینکه در ضمن مذاکرات صحبت شد که ما کنتراتها را کم میکنیم شش ماهه میگیریم که اگر دیدیم خوب است بعد هم او را کنترات میکنیم و همین دوازده هزار تومان که شش ماه حالا قبول کرده است بعد بگوید پنجاه هزار تومان مثل یک نفر کارل بود کی بود که در دوره اول به هفت هزار تومان کنترات کردیم و در دوره دوم که حالا نمیدانم کجا بیکار میگردد تقریبا حساب کردم بیست و نه هزار تومان در عرض سال برای ما تمام میشود بنده باین نظری که هر کسی آمد بجهت ما کار نکرد و ما هم نظر عفو و اغماضمان خیلی زیاد است صرف نظر میکنیم بروند پی کارشان بنده این پیشنهاد را کردم که بدانند آنهائی که می آیند در اینجا باید خطا نکنند و بان اندازه که پول میگیرند بهمان اندازه کار بکنند . بنده این پیشنهاد را کردم هر چند میدانم قبول نمی شود ولی خواستم عرایض خودم را عرض کنم که خارجی ها بدانند در این مملکت که آمدند در کارهای ما مسامحه نکنند .

مخبر _ عرض میشود که آقای فیروزآبادی گاه گاهی از این پیشنهادات میکنند که حقا هیچ کدامش عملی

نیست تصدیق بفرمائید یک مهندس که لابد دارای معلومات و تحصیلاتی است و عملیاتی کرده است حالا دولت ایران می خواهد استخدامش کند یک همچو مهندسی را اصلا از این پیشنهادات نمیشود باو کرد که کسی ضامن صحت فنی عملیات او بشود این کار آسانی نیست کی می آید همچو ضمانت بکند فکر بکنید عملی است ؟ بنابراین شما باید تمام اطبائی که از خارج میآیند با دیپلم اول باید در مورد معالجه هر مریضی یک ضامنی بسپارند و بعد مشغول معالجه بشوند که این نمی شود . یکمرتبه دیگر عرض کردم اینها جریمه جهالت بنده و شما است این پول هائی که ما الان میدهیم . اگر من و شما رفته بودیم اگر اجداد ما گذشتگان ما به فکر بودند و ما را تربیت کرده بوند که امروز بدرد این مملکت بخوریم شما حقوق زیادتری میگرفتید و زودتر می توانستید مریضخانه تان را بسازید و محتاج نبود التماس بکنید که از حقوق وکلا ساخته بشود ( باحرارت ) پس در این قسمت ها که بیشتر جنبه فنی دارد بهتر این است که ما کمتر اظهار عقیده کنیم و دولت هم خوشبختانه نظرشان متوجه بعقاید متخصص فنی است در این موارد و کمتر نظریات خودشان را در این موارد مدخلیت میدهند وقتی که وزرای مسئول در کار اینطور باشند بنده و حضرتعالی که وارد در کار نیستم و اطلاعات و سوابقی نداریم نباید اینقدر پیشنهادات بکنیم که هیچ ضرورتی هم ندارد

فیروزآبادی _ استرداد میکنم

رئیس _ پیشنهادی که آقای آقا سید یعقوب کردند عملی نیست

آقا سید یعقوب _ اجازه بفرمائید عرض کنم

رئیس _ برای اینکه دولت و کمیسیون با هم مستقلا موافقت کرده اند بحذف بنا بر این دیگر نمی شود ماده الحاقیه پیشنهاد کرد . رای میگیریم باین قانون با ورقه موافقین ورقه سفید خواهند داد

شریعت زاده _ شور در کلیات آخر اعلام نشده است لایحه دارای مواد است باید شور در کلیات آخر هم بشود

رئیس _ بموقع بود این فرمایشاتتان مذاکره در کلیات است آقای آقا سید یعقوب

آقا سید یعقوب _ در اینجا بنده یک چیزی پیشنهاد کردم خود دولت پیشنهاد کرده است وزارت طرق و شوارع و وزارت مالیه مامور اجرای این قانون باشد بنده همچو استنباط کردم که نظر دولت در اینجا این بود که هم کنترل مالیه در بین باشد و هم اجرا در دست وزارت طرق و شوار باشد بواسطه اینکه پول در دست مالیه است و مامور مالیه در آنجا ناظر در حفظ پول باشد و مامور وزارت طرق و شوارع در مقام اجرا باشد کمیسون ماده چهارم را انداخته است در صورتیکه عقیده بنده این است که این ماده خیلی خوب بوده است هر چه تفتیش نظریات بشود و نظارت بیشتر بشود بهتر است این یک موضوع موضوع دیگر هم که میخواستم عرض کنم این است که آقای یاسائی که از اجله بزرگان مجلس است یک مسئله فرمودند به آقای فیروزآبادی و خیلی محل تعجب است ما وکلا آمده ایم اینجا درست است که دولت خیلی بصیر است لکن به اندازه بصیر است که ما اگر چیزی بخاطرمان برسید نگوئیم ؟ ما میگوئیم دولت هم از بصیرتی که در عمل دارد در مقام بصیرتش جواب میدهد میگوید که من از این راه اینجور تمیز میدهیم بنده و جنابعالی که با یک جریان و اعتبارنامه آمدیم اینجا و بقران قسم خوردیم یعنی آن چیزی را که بنفع این مملکت ادراک میکنیم بگوئیم نهایت اگر اشتباه میکنیم دولت میگوید اینجا اشتباه است احتمال نمیدهید دولت اشتباه کند ؟ مثلا این هشت نفر دولت معصومند چهارده معصوم نیست بیست و دو معصوم داریم ؟ نه ایشان هم ممکن است اشتباه کنند و بعد از آنکه ایشان اشتباه میکنند بنده این را از جنابعالی در مقام مشروطه طلبی و آزادی خواهی

بیش از این انتظار داشتم خیر آقا وکیل آزاد است کاملا ما میدانیم که دولتمان حتما کار میکند ما هم اشتراک مساعی داریم لکن باید ما اگر نظریاتی داشته باشیم درمجلس بگوئیم و دولت هم تعقیب کند در هر صورت آن ماده را که کمیسیون انداخته بنده مخالفم من تصدیق می کنم که ماده که دولت پیشنهاد کرده که هم وزارت طرق و شوارع و هم وزارت مالیه ناظر در کار باشد وزارت مالیه از جهت نظر در خرجش است باید مدخلیت بدهیم چون وزارت مالیه مسئول مالیه مملکت است آنرا انداخته اند بنده علتی برایش نمی بینم

رئیس _ آقای شریعت زاده

شریعت زاده _ قسمتی از اظهارات آقا کله از فرمایشات آقای یاسائی بود در صورتیکه از اظهارات ایشان استنباط نمیشد که گفته شود ایشان اجازه ندارند عقایدشان را بگویند یا اینکه اطلاع ندارند در هر صورت حضرتعالی همیشه عقایدتان را میفرمائید اگر صحیح بود مورد تقدیر واقع میشود اگر صحیح نبود مجلس موافقت نکرده است اما راجع بماده چهارم نقطه نظر آقا اینست که وزارت مالیه کنترل بکند وزارت مالیه در کلیه پرداخت ها و مخارج بر طبق قانون محاسبات عمومی حق کنترل دارد بنابراین یک اصلی که در مملکت وجود دارد همیشه در هر ماده گنجاندن معنی ندارد این است که کمیسیون باینجهت موافقت نکرده و حضرتعالی هم اطمینان داشته باشید که این نظارتیکه منظور نظر حضرتعالی است از طرف وزارت مالیه بعمل خواهد آمد

رئیس _ حالا مذاکرات کافی ؟ ( بله ) موافقین با قانون ورقه سفید خواهند داد

( اخذ و استخراج آراءبعمل آمده هشتاد ورقه سفید و یک ورقه کبود تعداد شد )

رئیس _ عده حاضرین ۹۷ نفر باکثریت ۸۰ رای تصویب شد

رئیس _ آقای رئیس الوزراء فرمایشی دارید ؟

[ ۴ _ تقدیم لایحه استخدام متخصص جنگل ]

کفیل وزارت اقتصاد ملی ( آقای فروغی ) _ لایحه قانونی استخدام یکنفرمتخصص را برای کارهای جنگل تقدیم مجلس شورای ملی میکنم

[ ۵ _ تقدیم و تصویب لایحه تکمیل قانون اسعار ]

رئیس الوزراء ( آقای هدایت ) _ لایحه ایست راجع به تکمیل قانون اسعار که بحکم ضرورت تهیه شده است که اولا بعضی از دارندگان اسعار خارجی با وارد کنندگان از غیرمجاری بانک های مجاز معامله اسعار نموده و بالنتیجه نه تنها تفتیش دولت بلا اثر میماند بلکه اسعاری

که ممکن بود بمصرف احتیاجات ضروری مملکت برسد صرف وارد کردن اشیائی میشود که برای مملکت خالی از هر توع فایده میباشد ثانیا نظر باینکه تعهدات تجارت قبل از استقرار قانون تفتیش در اسعار خارجی بمبلغ مهمی که در حدود دو ملیون لیره باشد بالغ میشود و با بحران بازار اسعارخارجی و مشکلات زیادی که در تهیه آن موجود است تهیه کردن این مبلغ علاوه بر احتیاجات جاری غیرمقدور است لهذا باید فکری نیز برای تسویه تعهدات سابق میشد و وسیله برای تسویه مزبور بصاحبان تعهدات قبلی داده میشد ثالثا نظر باینکه مطابق عقیده ارباب اطلاع مقادیر زیادی نقره و مسکوک نقره در مملکت موجود است که کثرت آن بر مشکلات بازار اسعار خارجی می افزاید و موانعی که در بدو تدوین قانون نظارت در اسعار در آزادی صدور آن موجود بود حالیه مرتفع گردیده است لهذا برای تامین نظریات مذکور در فوق لایحه قانونی ذیل تقدیم مجلس شورای ملی شده و تصویب آن بقید دو فوریت درخواست میشود .

علت درخواست دو فوریت این است که اگر مدتی بین تقدیم لایحه و تصویب آن موجود باشد چه از حیث تدارک تعهدات قبلی و چه از حیث فرار از تعهدات راجع بصدور کلیه از مقررات این قانون اشخاص ذینفع پس از اطلاع از تقدیم این لایحه سوء استفاده خواهند نمود و یگانه علاج جلوگیری از آن سرعت در تصویب است

ماده اول _ کلیه صادر کنندگان مکلف هستند صدی نود اسعارخارجی خود را که از فروش مال التجاره صادره حاصل میشود در ظرف بیست روز پس از بدست آوردن اسعار مذکور بدولت و یا بانکهائی که از طرف دولت برای این مقصود معین میشوند بفروشند ولی هر گاه دارندگان مزبور تعهد بکنند که در مدت لازمه برای ورود در مقابل پنجاه درصد اسعار خود مال التجاره هائی را که تحصیل اسعار برای خرید آنها محتاج باجازه کمیسیون تفتیش اسعار نیست وارد نمایند از فروش صدی پنجاه مزبور معاف خواهند بود عدم اجرای تعهد مزبور مشمول ماده ( ۸ ) این قانون میشود

کمیسیون نظرات در اسعار خارجی با تصویب هیئت وزراء متواند بعضی از صادر کنندگان را از تعهد فروش اسعار کلا یا جزا معاف نماید

ماده دوم _ الزام مذکور در ماده فوق شامل اسعار خارجی نیز خواهد بود که پس از تصویب قانون تفتیش اسعار بوسیله صدور مال التجاره تحصیل شده و تا تاریخ تصویب این قانون بمصرف نرسیده و بهیچیک از بانکهای معین شده از طرف دولت تسلیم نگردیده است

ماده سوم _ هر صادر کننده مکلف است در موقع خروج مال التجاره صدوری خود از گمرک اظهارنامه را که حاکی از مقصد خروج و مصرف اسعار خارجه از مال التجاره صدوری باشد در دو نسخه امضاء نماید نمومه اظهارنامه مزبور از طرف کمیسیون تفتیش اسعار تهیه خواهد شد

اراده گمرک مکلف است پس از انجام مراسم و مقررات گمرکی راجع بصدور یک نسخه از اظهارنامه مزبور را بکمیسیون تفتیش اسعار تسلیم نماید

ماده چهارم _ صدور نقره مسکوک و یا شمش نقره آزاد خواهد بود ولی مشروط بر اینکه اولا مقررات ماده اول رعایت شده و ثانیا صدور مزبور بکمیسیون تفتیش اسعار قبلا اطلاع داده شود نقره مسکوک ایران قبل از صدور باید بوسیله خوردن مهر و یا علامت مخصوص و یا بریده شدهن از قابلیت رواج خارج شود به هیئت وزراء اجازه داده میشود که هر وقت لازم بدانند از صدور نقره مسکوک و شمش جلوگیری نمایند

ماده پنجم _ کسانی که قبل از تصویب قانون اسعار تعهداتی باسعار خارجی داشته وبرای ایفای تعهدات خود بخواهند مال التجاره صادر کنند تا شش ماه از مقررا ت ماده اول معاف خواهند بود مشروط بر اینکه :

۱ _ تعهدات خود را قبل از تصویب این قانون به کمیسیون تفتیش اسعار کتبا اظهار داشته وکمیسیون صحت اظهارات آنها را تصدیق نماید

۲ _ بدفتر گمرک صدوری تصدیق کمیسیون تفتیش را مشعر بر اینکه صدور برای ایفای تعهدات قبلی است تسلیم نمایند

تبصره _ صدور قالی و کتیرا و تریاک مشمول این معافیت نخواهد بود

ماده ششم _ ورود مال التجاره هائی که تحمیل اسعار خارجی برای تادیه قیمت انها موکول باجازه مخصوص کمیسیون تفتیش است باید بر حسب اجازه کمیسیون مزبور باشد . اداره گمرک مکلف است تصدیقنامه خرید اسعار خارجی را که برای تادیه قیمت مال التجاره های مزبور لازم است و از طرف کمیسیون تفتیش صادر شده قبلا ملاحظه نماید .

ماده هفتم _ وارد کنندگان مال التجاره مکلف هستند بانکهای مجاز در فروش اسعار خارجی را که بوسیله آنها می خواهند تحصیل اسعار نمایند لااقل سی روز قبل از میزان اسعاریکه میخواهند مطلع نمایند

ماده هشتم _ متخلفین از این قانون محکوم بمجازاتهائی خواهند بود که در ماده ۷ قانون تفتیش اسعار خارجی مقرر گردیده است

ماده نهم _ اینقانون بلافاصله بعد از تصویب بموقع اجرا گذارده میشود .

رئیس _ فوریت اول مطرح است . آقای شریت زاده

شریعت زاده _ موافقم

رئیس _ آقای یاسائی

یاسائی _ موافقم

رئیس _ آقای طاهری

طاهری _ موافقم

رئیس _ آقای عراقی

عراقی _ موافقم

رئیس _ آقای ملک زاده

ملک زاده _ موافقم

رئیس _ آقای رفیع

رفیع _ موافقم

رئیس _ آقای اعتبار

اعتبار _ موافقم

رئیس _ آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی _ بنده الان میشنوم این لایحه را و مذاکره در این لایحه را میل دارم در امورات خودم هم چیز بفهمم که آمده ام اینجا معطل شده ام یک چیزی بفهمم و رای بدهم و نفهمیده رای ندهم که هم مسئول خدا باشم و هم مسئول خلق . از این لایحه بطوریکه الان اینجا خوانده شد خدا شاهد است چیزی نفهمیدم باین فوریت و دو فوریت چیزی گذشتن هم گمان نمیکنم صلاح نباشد و چیزی که در مقدمه لایحه ذکر شده بود که چون ممکن است تاخیر این لایحه باعث شود که بعضی ها سوء استفاده کنند باین ملاحظه این لایحه بدو فوریت باید بگذرد بنده عرض میکنم که امروز ممکن است صبر کنند که آقایان وکلا امشب مطالعاتشان را بکنند ( هر چند دولت مطالعه خودش را کرده ولی وکلا هم باید بفهمند ) فردا جلسه بشود بیاند بنشینند امر آسان و سهلی نبود اینکه بنظر من آمد امر مهمی است امروز و امشب مطالعه کنند فردا هم جلسه کنند بنشینند مذاکره کننده و موافق نظریه اکثریت مجلس رای بگیرند بهر طریق شد عمل کنند بنده باین ملاحظه مخالف با این هستم که امروز مذاکره بشود فرضا هم میفرمائید که بدو فوریت باشد خوب باشد فردا بشود ضرری گمان نمیکنم وارد بشود استفاده سوئی گمان نمیکنم کسی بکند از تاخیر این لایحه فردا صبح جلسه بکنند یکساعت دو ساعت بظهر مانده مذاکرات را تا ظهر تمام کنند هیچکس هم از حالا تا فردا نمیتواند استفاده سوئی بکند .

وزیر عدلیه _ بنده تصور میکنم با اینکه خود آقا معلوم

بود خوب توجه کردند بدلیل دولت راجع بتقاضای فوریت و از طرف دیگر اگر لایحه از برای آقا تازگی داشته باشد ولیکن هم اکثریت وکلا سابقه دارند ( صحیح است ) هم بحث شده است هم مذاکره شده است بالاخره از برای اکثریت چیز تازه نیست و تصور میکنم همان مذاکره که آقا فرمودند از این مذاکرات حقا سوء استفاده هائی خواهد شد ولو اینکه مدت کمی هم بگذرد که از آنوقت طرح شود و اگر حالا تکلیفش معلوم شود گمان میکنم خیلی بهتر باشد و مطابق منظورهم هست

بعضی از نمایندگان _ مذاکرات کافی است

رئیس _ موافقین با فوریت اول قیام فرمایند

( اکثر قیام نمودند)

رئیس _ تصویب شد . فوریت ثانی مطرح است

رفیع _ مخالفی نیست .

رئیس _ مخالفی نیست ؟ ( خیر ) موافقین با فوریت ثانی قیام فرمایند

( اکثر قیام نمودند )

رئیس _ تصویب شد مذاکره در کلیات است

بعضی از نمایندگان _ مخالفی نیست

رئیس _ مخالفی نیست ؟ ( خیر ) رای میگیریم بورود در مواد آقایانیکه موافقند قیام فرمایند

( اکثر برخاستند )

رئیس _ تصویب شد ماده اول قرائت میشود

( بشرح سابق خوانده شد )

رئیس _ آقای شریعت زاده

شریعت زاده _ موافقم .

رئیس _ آقای آقا سید یقعوب

آقا سید یقعوب _ بنده اینجا بر سبیل اجمال عرض میکنم چون اول که خوانده شد یک سوء اشتباه شد یعنی اشتباه شد وگمان کردم نسبت به امتعه داخله است بعد معلوم شد نسبت باسعار است آنهائی که میخواهند اسعار خارج بکنند ( یکی از نمایندگان صادر کنندگان اسعار ) بله عبارت اینست که عرض میکنم بله قانونش پیشم نیست بعد آقای وزیر عدلیه بیان مفصل را میکنند ولی اساسا بنظر بنده راجع به تسهیل صدور امتعه است اینجا کاملا در تحت نظرتان باشد که اسباب نقص نسبت به تسهیلاتی که ما نسبت به تجارت میخواهیم وارد کنیم نشود حالا عبارت درست در نظرم نیست

وزیر عدلیه _ البته دولت در نظر ندارد که در امور تجارتی یک مداخلاتی بکند که در آن وقتیکه ضرورت احساس کند اگر امروز صادر کنندگان را دولت مجبور میکند که یک قسمت از اسعار خودشان را بفروشند به بانکهائی که دولت معین میکند برای اینست که وقتی که دولت انحصار اسعار را در دست خودش گرفت و بمردم گفت که اگر اسعار خارجی میخواهید باید بیائید از بانکهائی که دولت معین میکند بخرید باید بانکها هم این اسعار را از یک جائی بدست بیاورند اسعار در یک مملکت بخودی خود که نمی آید در مقابل مال التجاره هائی است که صادر شده است وارد مملکت میشود اگر بنا باشد اشخاصی که میروند و جنس بخارج میفرستند اسعاری را که بدست میاورند آن اسعار را بخواهند بدهند به بانکها بانکها نمیتوانند از برای چیزهائی که طرف احتیاج مملکت است و بایستی وارد بشود و مردم احتیاج دارند قند و شکر و امثال آن اسعار بفروشند و اجناس را نمیتوانند از خارج بخرند بعد آن اشخاص دیگر ممکن است بیایند و در خارج از بانکها در حاشیه راه قانونی یک معاملاتی با کسانی که محتاج باسعار هستند بکنند . فرض بفرمائید نرخ معین میشود در بانک شش تومان مطابق نرخ کمیسیون آنوقت در خارج بنده که دارای یک مقدار اسعار خارجی هستم با شما که

احتیاج دارید باسعار خارجی و بانک نمیتواند معامله بکند میآیم معامله میکنم آنوقت این قانون اصل آن مقصودی را که میخواسته است تامین کند نمی تواند و البته دولت هم همانطور که آقای دشتی فرمودند ضرر نباید بکند . بنا براین دولت بانهائی که میخواهد جنس صادر کند میگوید صدی نود از آن اسعاری که در مقابل جنستان بدست آورده اید باید یا بمن بدهید یا به بانک هائی که من معین میکنم . بعد آمده راهی باقی گذاشته برای اشخاصی که خودشان میخواهند مال التجاره وارد کنند یعنی صادر کننده باشند که در مقابل وارد کننده هم باشند و باو گفتند که شما اگر تعهد بکنید معادل صدی پنجاه از اسعار خارجی جنس وارد کنید ما از شما دیگر چیزی نمیخواهیم . صدی پنجاه نمیخواهیم صدی چهل میخواهیم . دولت در اینجا آمده رعایت یک نکته را کرده و آن این است که چه جنسی را وارد کند یک صورتی هست و معین شده و همه آقایان هم میدانند . سابقا در کمیسیون معین شده که چه اجناسی بیشتر طرف احتیاج است و چه اجناسی کمتر . گفته شده است که اگرشما از اجناسی که بیشتر طرف احتیاج است تا صدی پنجاه وارد بکنید آنوقت معاف هستید و میتوانید اسعار آن صد و پنجاه را ملغی کنید چرا ؟ برای اینکه این شخص مجبور بود از یک طرفی قرض کند اسعار خودش را و نفروشد و از طرف دیگر برای خریدن قند و شکر و پارچه و چیزهائی که طرف احتیاج است بیاید و دو مرتبه اسعار بخرد ؟ این است که باو اجازه داده شده و گفته شده است : آقا شما میتوانید اسعار خودتان را بدهید و آن اجناسی که طرف احتیاج است بخرید این اصل مسئله و خلاصه چیزی است که در اینجا نوشته شده حالا موقع را مغتنم میشمرم که یک عبارتی را از طرف دولت پیشنهاد میکنم که از اینجا ( در ماده اول ) برداشته شود در ماده نوشته شده است : " کلیه صادر کنندگان مکلف هستند صدی نود اسعار خارجی خود را که از فروش مال التجاره صادره حاصل میشود " کلمه ( از فروش ) برداشته شود و فقط نوشته شود که از مال التجاره صادره چون ممکن است که بانواع دیگری غیر از فروش اشخاصی بتوانند اسعار بدست آورند برای اینکه خدا نکرده هیچ راه سوء استفاده واقع نشود که بگویند ما مکلف بودیم از راه فروش اسعار بدست نیاوریم نه از طرق دیگر این است که لازم است این کلمه فروش از اینجا برداشته شود و عبارت اینطور خواهد شد : کلیه صادر کنندگان مکلف هستند صدی نود اسعار خارجی خود را که از مال التجاره صادره حاصل میشود در ظرف بیست روز

جمعی از نمایندگان _ صحیح است مذاکرات کافی است

رئیس _ مذاکرات کافی است ؟ ( گفته شد _ بلی ) رای میگیریم بماده اول با اصلاحی که از طرف دولت شد آقایان موافقین قیام فرمایند

( اکثر قیام نمودند )

رئیس _ تصویب شد ماده دوم قرائت میشود

ماده دوم _ الزام مذکور در ماده فوق شامل اسعار خارجی نیز خواهد بود که پس از تصویب قانون تفتیش اسعار بوسیله صدور مال التجاره تحصیل شده و تا تاریخ تصویب این قانون بمصرف نرسیده و بهیچیک از بانکهای معین شده از طرف دولت تسلیم نگردیده است

رئیس _ آقای شریعت زاده

شریعت زاده _ موافقم

رئیس _ آقای دکتر طاهری

دکتر طاهری _ موافقم

رئیس _ آقای آقا سید یعقوب

آقا سید یقعوب _ آقای وزیر عدلیه نظر بنده در اینجا مخصوصا بیک توضیحی است . اینجا نوشته بعد از قانونی که وضع میشود برای تفتیش . بنده نطرم نیست قانونی وضع شده باشد برا ی تفتیش تا در اینجا

مهلت قرار داده شود . قانون تفتیش اسعار که هنوز نیامده آن قانونی که گذشت قانون تفتیش اسعار نیست بلکه قانون نفس اسعار است و قانون خود اسعار است . . .

دشتی _ همان قانون مقصود است

وزیر عدلیه _ بلی مقصودمان همان قانون است

آقا سید یعقوب _ بسیار خوب اگر مقصود همان قانون است بنده اشکالی ندارم

جمعی از نمایندگان _ مذاکرات کافی است

رئیس _ رای گرفته میشود بماده دوم آقایانیکه تصویب میکنند قیام فرمایند

( اغلب قیام نمودند )

رئیس _ تصویب شد . ماده سوم

ماده سوم _ هر صادر کننده مکلف است در موقع خروج مال التجاره صدوری خود از گمرک اظهار نامه را که حاکی از مقصد خروج و مصرف اسعار حاصله از مال التجاره صدوری باشد در دو نسخه امضا نماید نمونه اظهارنامه مزبور از طرف کمیسیون تفتیش اسعار تهیه خواهد شد اداره گمرک مکلف است پس از انجام مراسم و مقررات گمرکی راجع بصدور یک نسخه از اظهار نامه مزبور را به کمیسیون تفتیش اسعار تسلیم نماید

رئیس _ آقای شریعت ازاده

شریعت زاده _ موافقم

رئیس _ آقای آقا سید یعقوب

آقا سید یعقوب _ آقای وزیر عدلیه بنظر بنده گمان میکنم همان ماده اول کفایت از این ماده سوم بکندچرا ؟ برای اینکه در اینجا مقصود از قانون این است که دولت کاملا نظر داشته باشد باسعار خارجه باین ترتیب که اگر در ازاء مال التجاره نباشد صدی نود و اگر در مقابل مال التجاره باشد صدی پنجاه . بعد از آنکه ماده اول اینقانون اجرا شد دیگر بنده عقیده ندارم در اینجا برای فروش مال التجاره یک چیزی زیاد شود. نظر شما برای اینکه از این راهها در واقع قاچاق نشود ومسئله اسعار کاملا تحت نظر دولت وتحت نظر کمیسیون تفتیش قرار گیرد تامین شده بهمان ترتیب که فرمودید و اگر مقصود این است اجازه نباشد که کسی برود لیره را پنجتومان بهمین ترتیبی که فرمودید همان ماده اول نظریه شما را تامین میکند دیگر اینکه در این ماده نوشته گمرک اظهار نامه بدهد که مثال این قالی یا کتیرا برود در فلان جا و چقدر بر میگردد و بچه ترتیب است و برای چه میدهد این قیود خوب نیست . خوبست آقای وزیر اقتصاد توضیح بدهند که این قیدها یک تضییقاتی برای مال التجاره ما نخواهد بود ؟ بنده عقیده ام این است که همان ماده اول مقصود شما را تامین میکند واین ماده زیادی است و تضییقاتی نسبت بصادرات ما واقع میشود . حالا اگر میفرمائید خیر اینطور نیست و مطالعات شده و تضییقاتی نیست بنده قبول میکنم غرض بنده این است مقصود از ماده اول حاصل میشود و این جا در گمرک یک تضییقاتی میشود نسبت ببردن که در کدام محل برود . بنده قالی ام را حرکت میدهم باروپا میرود بامریکا میرود بافریقا میرود بهر جا برود باید نود و نه اش را بدهم دیگر شما چکار دارید من بکجا میبرم . فرض کنید بکره عطارد میبرم . شما تامین از من میخواهید دیگر چه کار دارید بکجا میرود . نظر من این است که طوری نشود یک تضییقاتی به مال التجاره ما واقع شود و این را توضیح بدهید بنده حرفی ندارم

وزیر عدلیه _ بنده برای اینکه زیاد حرف نزنم جواب آقا را اجمالا عرض میکنم : الان هم همین اظهارنامه را بطوری میدهند و مقصد مال التجاره را معین میکنند و این یک تضییقی نیست که بمال التجاره ما وارد شود . اینکه سئوال میشود مال التجاره خودت را بکجا میخواهی

بفرستی باروپا میفرستی یا بامریکا این تنها وسیله کنترلی است که ما در دست داریم تا بعد بتواننیم از این اشخاص که مال التجاره برده اند مطالبه اسعار بکنیم اگر هی مال التجاره ببرند و بعد هم معلوم نشود که کی برده است و صادر کننده آن کی بوده و بچه ترتیب برده و بعد از آن هم در چه مدت ممکن است تقاضای اسعار از آنها بکنیم پس تعیین مقصد اهمیت دارد نسبت بان مدتی که ما بایستی انتظار برگشتن اسعار را داشته باشیم و بنده تصور نمیکنم این یک تضیقی باشد و قطع داشته باشید در ضمن عمل اگر ما دیدیم یک نقصی است مییائیم واصلاح میکنم .

رئیس _ مخالفی نیست ( اظهار شد خیر ) رای میگیریم بماده سوم موافقین قیام فرمایند

( اکثر برخاستند )

رئیس _ تصویب شد . ماده چهارم .

ماده چهارم _ صدور نقره مسکوک و یا شمش نقره آزاد خواهد بود ولی مشروط بر اینکه اولا مقررات ماده اول رعایت شده و ثانیا صدور مزبور به کمیسیون تفتیش اسعار قبلا اطلاع داده شود . نقره مسکوک ایران قبل از صدور باید بوسیله مهر یا علامت مخصوص یا بریده شدن از قابلیت رواج خارج شود بهیئت وزراء اجازه داده میشود که هر وقت لازم بدانند از صدور نقره مسکوک وشمس جلوگیری نمایند .

رئیس _ آقای شریعت زاده

شریعت زاده _ موافقم

رئیس _ آقای طاهری

دکتر طاهری _ بنده عرضی که دارم راجع بقسمت اخیر این ماده است که می نویسد ، اگر مسکوکی بخواهد بیرون برود بایستی از حیز اعتبار بیفتد یا سائیده شود یا مهر شود بنده فلسفه این را با اینکه قبلا هم مذاکره شد نفهمیدم . و به عقیده بنده همچو قیدی لازم ندارد . وقتی که ما صلاح دانستیم نقره بواسطه زیادی اش بیرون برود دیگر این قید که سکه حتما باید باطل شود و بیرون برود بنده نفهمیدم اگر چنانچه یک دلیل محکمی ندارد موجبی ندارد که یک زحمتی ایجاد شود که حتما این را باطل کنند تا بیرون برود . ما وقتی که تشخیص دادیم نقره زیاد است و اجازه دارد برود تا هر وقت که اجازه هست اعم از شمس یا مسکوک باید برود و به عقیده بنده دیگر این قید لزومی ندارد

رئیس _ آقای شریعت زاده

شریعت زاده _ عرضی ندارم

رئیس _ آقای آقا سید یعقوب

آقا سید یقعوب _ مخالفم

رئیس _ موافقی حرف نزد بفرمائید

آقا سید یقعوب _ این جا که آمدم برای خاطر اینکه آن مقصود بنده از دو ساعت قبل تا حالا دارد معلوم میشود . وقتی که آقای وزیر مالیه وقت آمد و لایحه آزادی نقره را آورد از همان روز اکثریت مجلس یا جمعی از آقایان ناراضی بودند از آوردن لایحه نقره و همین صحبت هم شد ، مذاکره شد که بعد از اینکه شما ورود نقره را آزاد کردید حکم جنس را پیدا میکند و حکم جنس را پیدا کرد از نقد بودن و رواج و سرمایه بودن در مملکت می افتد و خارج میشود و مثل جنس میشود و حکم مس و پول سیاه را پیدا میکند که اگر نظرتان باشد مس را یک من شش هزار خریدند و یک من سه تومان فروختند آنوقت مس سرتاسر مملکت را گرفت نقره هم همینطور است یک مدتی آزاد شد و وارد کردند حالا بنده نمی خواهم عرض کنم که بواسطه آزادی نقره این بلا بسر پول نقد ما آمد ولی یک قسمتش شاید مربوط بهمین باشد البته جهات دیگر هم دارد مثلا نقره هندوستان را خواستند پولش را طلا کنند آنوقت آزاد شد و در این جا زیاد وارد کردند یا در چین فلان طور شد کم کم نقره زیاد در مملکت ما وارد شد تا

اینکه این جور واقع شد و شکست بپول ما خورد حالا که دولت کاملا این نکته را ملتفت شده و خروجش را آزاد کرده بنده موافق هستم با آقای دکتر طاهری حالا که آزاد کردید بیرون برود باید بدون قید آزاد شود برای اینکه این یک جنسی است که برای ما ضرر دارد و نقد ما را ضایع کرده حالا که نقد ما را ضایع کرده دولت آزاد است در اینکه خروج نقره را بطور شمش و بطور سکه یا بطور صنعت درست کردن مثلا سر قلیان یا چیزهای دیگر که در زنجان درست میکنند و در جاهای دیگر ایران می سازند مطلقا بهر شکل که باشد اجازه دهد . هر وقت که دولت بخواهد و مقتضی بداند جلو آزادیش را بگیرد میتواند پس عقیده بنده هم مطابق با نظر آقای دکتر طاهری و اینست حالا که احساس کردیم نقره اینجور ضرر به نقد ما وارد آورده و مقتضی است که آزاد کنیم باید آزاد کنیم . هیچکس هم نقره را مفت از مملکت نمیبرد بنده برای یک قرانش بزمین میخورم چطور کسی میاید نقره خودش را مفت ببرد بیرون و در مقابلش یک چیزی ، یک مال التجاره نیاورد ؟ مخصوصا با این ترتیبی که ما در تجارت گرفته ایم که بعد از این تجار وطن پرست ما متوجه خواهند بود که آن موادی که در اصل زندگی ما احتیاج داریم آنها را می آورند و دیگر نمیروند عروسک و این چیزها بیاورند ومیفهمند که باید مواد اولیه را بیاورند و مملکتشان را آباد کنند بعد از اینکه این مسئله محرز شد جلو نقره را باید کاملا آزاد کنیم . این است عقیده بنده

جمعی از نمایندگان _ مذاکرات کافی است

رئیس _ رای میگیریم بماده چهارم . موافقین قیام فرمایند

( اکثر قیام نمودند)

رئیس _ تصویب شد . ماده پنجم

ماده پنجم _ کسانی که قبل از تصویب قانون تفتیش اسعار تعهداتی باسعار خارجی داشته و برای ایفاء تعهدات خود بخواهند مال التجاره صادر کنند تا ششماه از مقررات ماده اول معاف خواهند بود مشروط بر اینکه

۱ _ تعهدات خود را قبل از تصویب این قانون بکمیسیون تفتیش اسعار کتبا اظهار داشته وکمیسیون صحت اظهارات آنها را تصدیق نماید

۲ _ بدفتر گمرک صدوری تصدیق کمیسیون تفتیش را مشعر بر این که صدور بسرای ایفاء تعهدات قبلی است تسلیم نمایند . تبصره _ صدور قالی و کتیرا و تریاک مشمول این معافیت نخواهد

بود .

رئیس _ آقای شریعت زاده

شریعت زاده _ موافقم

رئیس _ آقای حاج غلامحسین ملک

حاج غلامحسین ملک _ مخالفت بنده با ماده پنج این است که ماده میگوید : " کسانیکه قبل از تصویب قانون تفتیش اسعار تعهداتی باسعار خارجی داشته و برای ایفاء تعهدات بخواهند مال التجاره صادر کنند تا ۶ ماه از مقررات ماده اول معاف خواهند بود . تا اینجا صحیح است اما شرط اول و دوم از ماده پنجم که میگوید تعهدات خود را قبل از تصویب این قانون به کمیسیون تفتیش اسعار کتبا اظهار داشته و قسمت دوم که بدفتر گمرک صدوری خبر داده باشد . این دیشب آمده است به فراکسیوی و حالا هم آمده به مجلس چطور در ظرف این سه ساعت تاجر وقت این را داشته باشد قبلا خبر بدهد همچو وقتی نبوده است و نمیدانسته است . همه وزراء آقای وزیر اقتصاد ملی دیشب این را قول دادند . دیگر اینکه در تبصره که مینویسد صدور قالی و کتیرا و تریاک مشمول این معافیت نخواهد بود مخالف هستم و باید مشمول این معافیت باشد . در هر حال اینماده روشن نیست و از آقای وزیر خواهش میکنم که توضیحاتی در این خصوص بدهند .

وزیر عدلیه ( داور ) _ بنده خیلی معذرت میخواهم که گیر کرده ام بین دو محظور . از یک طرف آخر وقت بودن گرمای هوا و میل آقایان باینکه بالاخره زودتر کار

پیش برود ( صحیح است ) و از طرف دیگر این توضیحاتی که خواسته میشود مخصوصا اینکه گفته میشود آقای وزیر اقتصاد یک وعده هائی داده اند . آقا وعده نداده اند جز همین ماده که اینجا نوشتند . این ماده هم خیلی روشن است آقا ما آمده ایم نسبت به اشخاصی که قبل از آن قانون اسعار ، ( قانون اولی ) یک تعهداتی دارند مال التجاره هائی از خارج خواسته بودند و بایستی در مقابل آن مبلغی پول خارجی بدهند ما آمده ایم نسبت باین اشخاص یک تسهیلاتی قائل شده ایم و در ضمن بدیگران هم ضرری نزده ایم و تضقییات نکرده ایم فقط برای این طبقه تسهیلات کرده ایم و گفته ایم ما بشما اجازه میدهیم که تا مدت ۶ ماه مال التجاره ببرید بخارج ایران و عوض بدهی خودتان مال التجاره بفروشید و پول بدهی خودتان را بدهید بعباره اخری بیک کسی که آمده و امروز به بانک میگوید من پنجاه هزار لیره قبل از قانون اول راجع باسعار تعهد کرده بودم که در مقابل فلان جنس مال التجاره بدهم و شما که بانک هستید صد هزار تومان بمن بفروشید ما میگوئیم چون در مضیقه هستیم مشکل است از برای ما که بتوانیم این اسعار را بسهولت تهیه کنیم بشما اجازه میدهیم که شما بیائید مال التجاره ببرید بخارج و البته آن مال التجاره تان را که در آنجا بپول خارجی میفروشید پولش را بدهید بکسانی که از شما طلبکارند آنوقت شما معاف هستید از این که پول حاصل از این صدور مال التجاره را بما برگردانید . نه این است که ما بموجب ماده اول برای هر صادره یک تکلیفی قائل شده ایم ؟ که باید صدی نود از قیمت جنس تان را بیاورید وقتی که بحساب اسعار خارجی است بما بدهید . ما این اشخاصی که سابق یک تعهداتی کرده اند میگوئیم شما معاف هستید چرا ؟ برای اینکه باید تعهدات قبلی خود را انجام دهند . آقا میفرمائید من که دیروز آمده ام و تعهد کردم چه کنم شما که دیروز تعهد کرده اید تشریف می برید به بانک البته دیروز باین فکر بوده اید فردا هم باین فکر خواهید بود . شما تقاضا بدهید بانک هم در حدودی که اسعار دارد بشما میدهد و ما نیامده ایم یک تضیقی قائل شویم ما آمده ایم برای آن اشخاصی که قبلا یک تعهدتی داشته اند اجازه داده ایم که مال التجاره خودشان را بر دارند ببرند و بفروشند و قیمت آنرا از بابت بده تعهد خودشان بپردازند مجبور نباشند قیمت آنرا بیاورند بما بدهند .

جمعی از نمایندگان _ مذاکرات کافی است .

رئیس _ آقایان موافقین با ماده پنجم قیام فرمایند .

( همه قیام کردند )

رئیس _ تصویب شد . ماده ششم قرائت میشود

ماده ششم _ ورود مال التجاره هائی که تحصیل اسعار خارجی برای تادیه قیمت موکول باجازه مخصوص کمیسیون تفتیش است باید بر حسب اجازه کمیسیون مزبور باشد .

اراده گمرک مکلف است تصدیقنامه خرید اسعار خارجی را که برای تادیه قیمت مال التجاره های مزبور لازم است و از طرف کمیسیون تفتیش صادر شده قبلا ملاحظه نماید .

رئیس _ آقای شریعت زاده

شریعت زاده _ موافقم .

رئیس _ آقای روحی

روحی _ موافق

رئیس _ مخالفی نیست ؟ ( خیر ) رای میگیریم بماده شش موافقین قیام فرمایند

( اغلب برخاستند )

رئیس _ تصویب شد . ماده هفتم قرائت میشود

ماده هفتم _ وارد کنندگان مال التجاره مکلف هستند بانکهای مجاز در فروش اسعار خارجی را که بوسیله آنها می خواهند تحصیل اسعار نمایند لااقل سی روز قبل از میزان اسعاری که میخواهند مطلع نمایند

رئیس _ آقای شریعت زاده

شریعت زاده _ موافقم

رئیس _ مخالفی نیست . آقایان موافقین با ماده هفتم قیام فرمایند

( اکثر قیام نمودند )

رئیس _ تصویب شد ماده هشتم قرائت میشود

ماده هشتم _ متخلفین از این قانون محکوم به مجازات هائی خواهند بود که در ماده ۷ قانون تفتیش اسعار خارجی مقرر گردیده است

رئیس _ مخالفی ندارد ؟ ( خیر ) موافقین با ماده هشتم قیام فرمایند .

( اغلب قیام نمودند )

رئیس _ تصویب شد . ماده نهم قرائت میشود

ماده نهم _ این قانون بلافاصله بعد از تصویب بموقع اجرا گذارده میشود

رئیس _ مخالف ندارد . آقایان موافقین قیام فرمایند

( همه قیام نمودند )

رئیس _ تصویب شد مذاکره در کلیات است . آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی _ من از این قانون با این سرعتی که گذشت والله هیچ نفهمیدم و میل نداشتم این طور بگذرد خوب حالا دولت صلاح دانست لابد بهتر از بنده میدانند اما یک تذکری میدهم که دولت جوری نکند از صاردات مملکت کاسته شود بنده بعقیده خودم وقتی که این مواد را نگاه میکردم دیدم از صادرات مملکت خیلی خواهد کاست امروز توجه باین مسئله نمیفرمائید ولی دو ماه ، سه ماه دیگر ملاحظه خواهید فرمود که صادرات مملکت کم خواهد شد . برای اینکه از تجار ما کمتر کسی متوجه باین امورند و با این ترتیبات چطور میتوانند صادر کنند هر کس یک بار جنس داشت با این قراردادها و این ترتیبات دیگر نمیتوانند جنسی درست کنند و قهرا از صادر کردن جنس هم صرف نظر میکنند واردات همان جوری بود بوسیله همان دستهائی که بود باز وارد خواهد شد اما صادرات ما کمتر خواهد شد حالا استدعا از دولت میکنم( خودشان لابد همین نظریه را دارند ) توجهی بفرمایند که صادرات مملکت ما کم نشود

وزیر عدلیه _ دولت همچو مقصودی ندارد و اگر خدای نکرده دید پیش بینی های اقتصادی آقا درست درآمد بعد از دو ماه سه ماه دیگر اگر ما دیدیم یک ثلث از صادرات ما یک مرتبه کاسته شد و از راه این قانون یک لطمه بما وارد آمد با کمال معذرت میآئیم اینجا و اصلاحش میکنم ولی امروز هیچ دلیلی نداریم که این نظر را تعقیب کنیم و امیدواریم از این راه بتوانیم وضعیت اقتصادی خودمان را اصلاح کنیم

رئیس _ رای میگیریم بمجموع این لایحه موافقین قیام فرمایند

( اکثر قیام کردند )

رئیس _ تصویب شد

[ ۶ _ تقدیم دو فقره لایحه از طرف آقای وزیر عدلیه ]

وزیر عدلیه _ فقط بنده دو لایحه دارم که تقدیم میکنم میرود به کمیسیون عدلیه وقت بسیاری هم نمیگیرم

[ ۷ _ موقع و دستور جلسه بعد _ ختم جلسه ]

رئیس _ اگر موافقت میفرمایند جلسه ختم شود ( صحیح است )

جلسه آینده سه شنبه هفتم امرداد ساعت قبل از ظهر

دشتی _ چهار قبل از ظهر مقرر بفرمائید بهتر است هوا خنک تر است . و زودتر ختم میکنیم

رئیس _ اگر آقایان سر ساعت حاضر شوند سه ساعت کافی است دستور لایحه مربوط به تلفن و سایر لوایح

[ مجلس یک ربع از ظهر گذشته ختم شد ]

رئیس مجلس شورای ملی _ دادگر

قانون

اجازه استخدام مسیو وان در هولست بلژیکی برای مهندسی اداره راه آهن ایران بمدت ششماه .


ماده اول _ بوزارت طرق و شوارع اجازه داده میشود مسیو ( وان در هولست ) مهندس بلژیکی را از تاریخ حرکت از بلژیک بمدت ششماه برای مهندسی اداره راه آهن ایران استخدام نماید

ماده دوم _ حقوق مهندس مزبور در مدت ششماه یکهزار و چهار صد لیره انگلیسی و مخارج آمدن مشارالیه تا ایران یکصد لیره و مخارج رفتن نیز یکصد لیره خواهد بود که بانضمام مسافرتهائیکه در ایران برای انجام ماموریت خواهد کرد از محل انحصار قند و شکر پرداخته خواهد شد

ماده سوم _ وزارت طرق و شوارع مجاز است سایر شرائط استخدام مهندس مزبور را بر طبق قانون ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ تعیین و قراداد استخدام او را امضا نماید.

اینقانون که مشتمل برسه ماده است در جلسه سی و یکم تیرماه یکهزار و سیصد و نه شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید

رئیس مجلس شورای ملی _ دادگر


قانون

متمم قانون تفتیش اسعار خارجی


ماده اول _ کلیه صادر کنندگان مکلف هستند صدی نود اسعار خارجی خود را که از مال التجاره صادره حاصل میشود در ظرف بیست روز پس از بدست آوردن اسعار مذکور بدولت و یا بانکهائیکه از طرف دولت برای این مقصود معین میشود بفروشند ولی هر گاه دارندگان اسعار مزبور تعهد بکنند که در مدت لازمه برای ورود در مقابل پنچاه درصد اسعار خود مال التجاره هائی را که تحصیل اسعار برای خرید آنها محتاج باجازه کمیسیون تفتیش اسعار نیست وارد نمایند از فروش صدی پنجاه مزبور معاف خواهند بود عدم اجرای تعهد مزبور مشمول ماده هشتم این قانون میشود

کمیسیون نظارت در اسعار خارجی با تصویب هیئت وزراء میتواند بعضی از صادر کنندگان را از تعهد فروش اسعار کلا یا جزا معاف نماید

ماده دوم _ الزام مذکور در ماده فوق شامل اسعار خارجی نیز خواهد بود که پس از تصویب قانون تفتیش اسعار بوسیله صدور مال التجاره تحصیل شده و تا تاریخ تصویب این قانون بمصرف نرسیده و بهیج یک از بانکهای معین شده از طرف دولت تسلیم نگردیده است .

ماده سوم _ هر صادر کننده مکلف است در موقع خروج مال التجاره صدوری خود از گمرک اظهارنامه را که حاکی از مقصد خروج و مصرف اسعار حاصله از مال التجاره صدوری باشد در دو نسخه امضا نماید .

نمونه اظهارنامه مزبور از صرف کمیسیون تفتیش اسعار تهیه خواهد شد

اداره گمرک مکلف است پس از انجام مراسم و مقررات گمرکی راجع بصدور یک نسخه از اظهارنامه مزبور را به کمیسیون تفتیش اسعار تسلیم نماید

ماده چهارم _ صدور نقره مسکوک و یا شمش نقره آزاد خواهد بود ولی مشروط بر اینکه اولا مقررات ماده اول رعایت شده و ثانیا صدور مزبور به کمیسیون تفتیش اسعار قبلا اطلاع داده شود نقره مسکوک ایران قبل از صدور باید بوسیله خوردن مهر و یا علامت مخصوص و یا بریده شدن از قابلیت رواج خارج شود

به هیئت وزرا اجازه داده میشود که هر وقت لازم بدانند از صدور نقره مسکوک شمش جلوگیری نمایند

ماده پنجم _ کسانیکه قبل از تصویب قانون تفتیش اسعار تعهداتی باسعار خارجی داشته و برای امضای تعهدات خود بخواهند مال التجاره صادر کنند تا ششماه از مقررات ماده اول معاف خواهند بود مشروط بر اینکه

۱ _ تعهدات خود را قبل از تصویب این قانون بکمیسیون تفتیش اسعار کتبا اظهار داشته و کمیسیون صحت اظهارات آنها را تصدیق نمایند .

۲ _ بدفتر گمرک صدوری تصدیق کمیسیون تفتیش را مشعر بر اینکه صدور برای امضای تعهدات قبلی است تسلیم نمایند .

تبصره _ صدور قالی و کتیرا و تریاک مشمول این معافیت نخواهد بود

ماده ششم _ ورود مال التجاره هائیکه تحصیل اسعار خارجی برای تادیه قیمت آنها موکول باجازه مخصوص کمیسیون تفتیش است باید بر حسب اجازه کمیسیون مزبور باشد اداره گمرک مکلف است تصدیق نامه خرید اسعار خارجی را که برای تادیه قیمت مال التجاره های مزبوره لازم است و از طرف کمیسیون تفتیش صادر شده قبلا ملاحظه نماید

ماده هفتم _ وارد کنندگان مال التجاره مکلف هستند بانکهای مجاز درفروش اسعار خارجی را که بوسیله آنها میخواهند تحصیل اسعار نمایند لااقل سی روز قبل از میزان اسعاری که میخواهند مطلع نماید

ماده هشتم _ متخلفین از این قانون محکوم به مجازاتهائی خواهند بود که در ماده ۷ قانون تفتیش اسعار خارجی مقرر گردیده است

ماده نهم _ این قانون بلافاصله بعد از تصویب بموقع اجرا گذارده میشود

این قانون که مشتمل بر نه ماده است در جلسه سی و یکم تیرماه یکهزار و سیصد و نه شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید


رئیس مجلس شورای ملی _ دادگر