مذاکرات مجلس شورای ملی ۳۰ آبان ۱۳۴۷ نشست ۸۵
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۳۰ آبان ۱۳۴۷ نشست ۸۵
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۲
جلسه: ۸۵
| مجلس در ساعت نه صبح به ریاست آقای عبداﷲ ریاضی تشکیل گردید |
فهرست مطالب:
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین بااجازه
- أقایان دکتر عدل- فهیمی- پزشکی- زرگرزاده- دکتر عظیمی- عجم- دکتر خیراندیش- اصولی- بدر صالحیان- شیخ‌الاسلامی- دکتر خسروی کردستانی- اولیاء- دکتر صالحی- دکتر ضیائی- ارسنجانی- مهندس برومند- دکتر خطیبی- دانشمند- محدث‌زاده- پرفسور مخبرفرهمند- موقر- دکتر موثقی- بانو زاهدی- شاهنده.
غائب بی‌اجازه
- آقای دکتر رهنوردی.
غائبین مریض
- آقایان مجد- مهندس فروهر- مهندس زنجانچی- جاماسبی- دکتر عدل طباطبائی- فروتن.
- بیانات قبل از دستور بانو سعیدی- آقایان:دکتر وحیدنیا- کلانتری- دکتر عظیمی- دکتر درودی
۲- بیانات قبل از دستور بانو سعیدی- آقایان:دکتر وحیدنیا- کلانتری- دکتر عظیمی- دکتر درودی
رئیس- نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم خانم سعیدی تشریف بیاورند.
نیره سعیدی-
- افسر سلطان گل پیدا شد از طرف چمن
- مقدمش یا رب مبارک باد بر سرو و سمن
بازگشت موکب مسعود شاهنشاه آریامهر را از مسافرت ثمربخش عربستان سعودی و کویت تهنیت عرض می‌کنم.
اگر در روزگاران گذشته سلاطین ماضی برای حل اختلافات خود با همسایگان و تامین نظریات و مقاصد خود به قشون‌کشی و خونریزی متوسل می‌شدند و صلح و آشتی را که بدان وسیله فراهم می‌آورند اغلب ناپایدار و زودگذر بود امروز شاهنشاه خردمند ما به نیروی رای صائب و تدبیر و مصلحت‌اندیشی اساس همزیستی مسالمت‌آمیز و تفاهم بین‌المللی را با کشورهای همجوار بطور پایدار برقرار می‌سازند و مصالح ملت ایران را از این رهگذر تامین می‌فرمایند. سفرهای شاهنشاه آریامهر همیشه متضمن خیر و صلاح ملت ایران بوده و این رنج راه و خستگی‌های بسیار که ذات شاهانه تحمل می‌فرمایند به سود مردم ایران تمام شده است در همین سفر اخیر به کشورهای دوست و مسلمان عربستان سعودی و کویت موجبات نزدیکی و حسن تفاهم بیشتر بین کشورهای مسلمان را فراهم و مصالح ملی ما را از هر جهت تامین فرموده‌اند (صحیح است) بطوری که خوشبختانه زمینه دوستی و تفاهم ما با آنان چنان مستحکم گردیده است که دیگر مفسدین بدانند بداندیش را مجالی برای اخلال باقی نمانده است (صحیح است) به علاوه شخصیت برجسته و اشتهار بین‌المللی شاهنشاه که پذیرائی‌های مجلل و بی‌سابقه کشورها از مقدم ایشان نشان بارز این شخصیت عالی و بی‌نظیری است باعث سربلندی و افتخار ایران در شرق و غرب عالم گردیده است (صحیح است) از خداوندمتعال مسئلت می‌کنم که وجود رهبر خردمند ما را که این‌چنین مایه تجدید مجد و عظمت ایران شده‌اند برای سعادت ایرانیان همیشه برقرار بدارد. (احسنت).
اما مطلب دیگری که می‌خواستم عرض کنم آنکه در این هفته با نهایت تاسف یکی از تابناک‌ترین ستارگان شعر معاصر فارسی رخت به سرای جاویدان کشید.
به تصدیق همه سخن‌شناسان رهی معیری شاعری بود که از حیث انسجام گفتار و استحکام الفاظ و رقت معانی به پای شاعران بزرگ گذشته می‌رسد، رهی در همه اقسام شعر استادی مسلم بود ولی تسلط طبع او بیشتر در غزل‌سرائی بود تا به آن پایه که غالب غزلیات او بواسطه پاکی و روانی همچون غزلیات شیخ اجل سعدی در ذهن و حافظه بسیاری از اهل ادب جاگرفته و محفوظ مانده است ترانه‌های رهی نیز دست کمی از غزلیات او نداشت و آنانکه به شعر و موسیقی انس و علاقه دارند بی‌گمان مدتهای مدید تصنیف‌ها و ترانه‌های دلنشین و ادیبانه او را به یاد خواهند داشت.
اما گذشته از جنبه هنری جنبه انسانی رهی معیری نیز آنچنان بود که برازنده مقام ادبی و شعری او می‌نمود رهی بواسطه حسن خلق و صفای طینت و مشرب نیک خود مورد علاقه و ستایش دوستان بی‌شمار قرار گرفته بود و در میان اهل ادب پیوسته سخن از ذوق و شعر او می‌رفت و همه جا به نیکی و تحسین از او یاد می‌کردند.
با مرگ رهی لطمه ناگواری به عالم شعر و ادب امروزی ایران وارد آمد و از خداوند برای روح پاک او طلب آمرزش می‌کنم.
- از شمار دو چشم یک تن کم
- وز شما خرد هزاران بیش (احسنت)
رئیس- آقای دکتر وحیدنیا تشریف بیاورید.
دکتر وحیدنیا- بنده بااجازه همکاران خواستم چند دقیقه از وقت مقدس مجلس را به بیان بزرگداشت تنی چند از ارباب هنر و دانش که اخیراً چهره در نقاب خاک کشیدند بگیرم.
پائیز امسال برای شعر و ادب فارسی ماتم‌زا و غم‌افزا بود. خزان طبیعت با خزان شعر و ادب در هم آمیخت و پنج‌تن از نخبه بزرگان فرهنگ و هنر مملکت ما را با خود به دیار نیستی برد.
استاد حسین مسرور نویسنده ده‌نفر قزلباش و شاعر گرانقدر معاصر و گوینده شعر:
- کارگر باهنر اصفهان
- ای بهتر سرمه چشم جهان
چشم از جهان فروبست و استاد بهزاد نقاش چیره‌دست وهمان کسیکه استاد همائی درباره‌اش گفته است:
- آفرین بر قلمت ای بهزاد
- که به تصویر جمادی جان داد
- اندر اقلیم سخن‌آرائی
- زیبدت داعیه یکتایی
- نقش را طرح نو انداخته‌ای
- مکتب تازه ز خود ساخته‌ای
- هست در کلک تو آبی ز حیات
- که دهد جان به جمادی و نبات
- چونکه سرلوحه اهل هنری
- بر سر لوح هنر جلوه‌گری
- گرچه بسیار بود اهل هنر
- هست در کار تو آثار دگر
- در فن خویشتن استادی تو
- تالی مانی و بهزادی تو...
این استاد نیز چهره در نقاب خاک کشید و یک دنیا ذوق و هنر در دل خاکدان تیره جای گرفت دیری نپائید که فرات مردی که عمری را در کار شعر و شاعری گذرانده و صدها تن شاعر باذوق تربیت کرده بود جهان را بدرود گفت و داغی تازه بر پیکر شعر فارسی نهاد.
ظرف یک هفته اخیر نیز مصیبتی بس بزرگ با مرگ دو استاد شعر و ادب یعنی رهی معیری و ابراهیم پور داود بر فرهنگ و ادب فارسی وارد آمد.
من رهی غزلسرای باذوق و پراحساس معاصر را چند روز قبل از مرگش در بستر مرگ و بیماری دیدم رهی از رنج و درد در عذاب بود و از مرگی که می‌دانست هرچه زودتر رگ جانش را از هم خواهد گسست اندیشناک می‌نمود به او گفتم آیا کاری که انجام آن در عهده دوستان باشد داری؟ گفت نه. همه را بخدا می‌سپارم و سپاس فراوان از عنایت شاهنشاه و شهبانو دارم که مرحمت فرموده‌اند و هزینه معالجاتم از طرف دربار شاهنشاهی حواله و پرداخت می‌شود.
رهی از شاعران نخبه و برگزیده معاصر ایران بود. وی ذوق نقاشی و موسیقی نیز داشت و با هر دو این هنر آشنا بود او در خانواده‌ای سرشناس، در سال ۱۲۸۸ شمسی در تهران چشم به جهان گشود از طرف پدر نواده مشیرالممالک نظام‌الدوله و از طرف مادر نوه میرزا عباس‌خان قوام‌الدوله تفرشی بود. وی از اوان جوانی با شعر و هنر آشنا شد و تا دم آخر حیات دست از آن نکشید. سالها بنامهای مستعار «شاه پریون» و «زاغچه» اشعاری در جراید تهران از او چاپ می‌شد. رهی در کشورهای همجوار مخصوصاً در افغانستان و پاکستان بسیار سرشناس بود و در سوگ او انجمن روزنامه‌نگاران و شعرای افغانستان ابراز همدردی کردند و بر سپاس ما افزودند. روزی که من به دیدنش رفتم دو قطعه شعر به من داد که یکی از آنها مکاتبه منظوم او با استاد خلیلی افغانی بود و این هر دو شعر در مجله وحید بنده چاپ شده است. رهی در شعر خود مرگش را پیش‌بینی کرده و چنین می‌گوید:
- دردا که نیست جز غم و اندوه یار من
- ای غافل از حکایت اندوه بار من
- بردی گمان که شاهد معنی است ناشکیب
- در انتظار خامه صورت نگار من
- غافل که با شکنجه این درد جانگداز
- غیر از اجل کسی نکشد انتظار من
- فرداست رفیق که از پاره‌های دل
- افشان کنی شکوفه و گل بر مزار من
- فرداست کز تطاول گردون رود بباد
- تنها نه جان خسته که مشتی غبار من
با مرگ رهی شعر اصیل فارسی یکی از بهترین پاسداران خود را از دست داد با مرگ رهی این شعر مصداق پیدا کرد که می‌گوید:
- مرگ شعر آمد و عزای هنر
- چون شد آن شاعر هنرپرور
آخرین مرگی که پیکر فرهنگ ما را لرزاند مرگ استاد پورداود ایران‌شناس بزرگ معاصر بود. پورداود در شرح حال مختصری که به قلم خودش نوشته و دیروز برای اولین بار در مجله وحید چاپ شد می‌گوید:
روز بیستم بهمن ماه ۱۲۶۴ خورشیدی برابر ۵ مارس ۱۸۸۶ میلادی در شهر رشت تولد یافتم و در همانجا خواندن و نوشتن آموختم. چند سالی در تهران تحصیل کردم پس از آن در بیروت بودم و از آنجا به پاریس رفتم با پیشامدهای جنگ بزرگ ۱۹۱۴ گذارم به آلمان افتاد و سالها در آنجا گذراندم چند سالی هم در هند بودم. نزدیک به سی سال در کشورهای بیگانه سرآوردم و از هر جائی چیزی آموختم امروزه نیز در ایران به خواندن و نوشتن می‌پردازم. آنچه خواندم و آنچه نوشتم از روزگاران چند هزار سال پیش است. پورداود استاد سابق دانشگاه هند و دانشگاه تهران و عضو آکادمی جهانی علم و هنر و عضو شورای فرهنگی سلطنتی و از اساتید پاکدین و نخبه ایران‌شناس بود. مرگ او برای فرهنگ مملکت بس گران بود و سالها باید تا چنین استادی ببار آید.
استاد صاحب تالیف فراوان بود و دهها مقاله مفید و تحقیقی به زبانهای فارسی و غیر آن نوشته بود و خلاصه عمری را در راه اعتلای فرهنگ باستانی ایران صرف کرد جای نهایت خوشبختی است که اعاظم مملکت را به بزرگان علم و ادب توجهی خاص است. عنایت شاهنشاه و شهبانو به شعرا و نویسندگان ایران فراموش ناشدنی است و موجب سپاس جامعه فرهنگ و هنر مملکت و سبب دلگرمی و تشویق کسانی است که در راه اعتلای زبان ادب فارسی گام‌زن می‌باشند.
من بنام یکی از علاقمندان به فرهنگ و هنر اصیل پارسی از توجه شاهنشاه و شهبانو به وضع شاعران و هنرمندان تشکر می‌کنم و از وزارت فرهنگ و هنر نیز که در زنده نگاه‌داشتن و حمایت از شعر اصیل فارسی و بزرگداشت شاعران پرمایه ایرانی بذل توجه می‌نماید سپاسگزارم (احسنت).
مطلب دیگری که خواستم عنوان کنم راجع به بیمه حوادث شخص ثالث وسائل نقلیه موتوری زمینی است. در دوره گذشته طرح بیمه حوادث از طرف اینجانب و با امضای جمعی در حدود ۶۰ یا ۷۰ نفر از همکاران محترم حزب ایران نوین به مجلس شورای ملی تقدیم گردید و خرسندم که این طرح هم‌اکنون بصورت قانون درمی‌آید و در آینده خواهد توانست حوادثی که بر اثر وسائط نقلیه رخ می‌دهد جبران کند.
امید است این بیمه بصورت صحیح عمل شود و یکی از آرزوهای دیرین ملت ایران برآورده گردد. صحبت در این زمینه خیلی هست می‌گذارم و می‌گذرم و به وقت دیگری که ضرورت داشت محول می‌کنم و از توجهی که فرمودید تشکر می‌کنم (احسنت).
رئیس- آقای کلانتری تشریف بیاورید.
کلانتری- جناب آقای رئیس، همکاران محترم اثرات تشریف‌فرمائی شاهنشاه آریامهر به کشورهای عربستان سعودی و کویت و استقبال سران و مردم آن سامان و تجلیل بی‌سابقه‌ای که از رهبر خردمند و دانشمند ملت ایران به عمل آمد باعث افتخار و سربلندی بوده و ملت ایران باید به داشتن چنین پیشوای بزرگ و مدبر بخود ببالد و بدرگاه قادر لایزال شکرگزاری نماید.
سفرهای شاهنشاه به اطراف و اکناف عالم همیشه برای دنیا و مردم ایران سودمند بوده و همواره شخصیت و دانش پادشاه محبوب ایران در مسائل جهانی مورد اعجاب و تحسین بزرگترین سیاستمداران قرن بیستم (مانند پرزیدنت دوگل- پرزیدنت – جانسون- پرزیدنت نیکسون پادگورنی و غیر و غیره) بوده و خواهد بود تجلیل بی‌سابقه اعلیحضرت ملک‌فیصل پادشاه عربستان سعودی و والاحضرت امیر کویت از پیشوای بزرگ ملت ایران برای هر ایرانی علاقمند غرورآفرین بوده و از داشتن پادشاهی چون اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر به خود می‌بالد و افتخار می‌کند (صحیح است) اعلیحضرت ملک‌فیصل در سر میز شام که به افتخار تشریف‌فرمائی شاهنشاه ترتیب یافته بود چنین گفتند- «اعلیحضرت این خجسته‌ترین فرصتی بود که به این کشور تشریف‌فرما شده‌اید این دیدار گرامی در واقع مسافرتی است از وطن خودتان به میهن دیگرتان» و یا در جای دیگر خطاب به شاهنشاه می‌گویند «هر کس فداکاریها و خدمات پر ارزشی را که شما برای ملت و وطن خودتان انجام داده‌اید منکر شود مثل اینست که وجود خورشید را در روز روشن در سینه آسمان منکر شده است» درجای دیگر می‌فرمایند «لازم است مراتب سپاسگزاری و قدردانی برادران عرب خود را از روش عالی و ارزشمند آن اعلیحضرت و دولت و ملت ایران که در بدترین روزها و مصیبتی که بر برادران عربشان گذشت ابراز کرده‌اند و بهترین یار و یاور آنها در قضایای مربوط به سرنوشت ملت عرب بوده بازگو کنم» قدر مسلم این است که اثرات این مسافرت در ایجاد تفاهم کامل بین ایران و دو ملت همکیش و برادر که خوشبختانه هر سه کشور از یک ثروت خدادادی و اقتصاد سالم و امنیت کامل برخوردارند هرچه زودتر بمنصه ظهور خواهد رسید و از خداوند بزرگ استدعا داریم که شاهنشاه ما را در راه به ثمر رسانیدن اهداف عالی خود که همواره متضمن خیر و صلاح عالم اسلام و صلح و امنیت در دنیا خاصه در منطقه خاورمیانه است یاری فرماید (انشاءاﷲ) لازم می‌دانم بنام نماینده ملت در مجلس مقدس شورای ملی از طرف ملت ایران از توجهات خاص ذات ملوکانه در مورد لایحه جدیداصلاحات ارضی سپاسگزاری نمایم. اما مطلبی که بنده می‌خواستم به عرض برسانم راجع به احتیاجات حوزه انتخابیه بنده است هر چه فکر کردم که نواقص و نقائص را به عرض نمایندگان محترم مجلس شورای ملی و نماینده محترم دولت برسانم دیدم ما هیچ‌چیز نداریم آدم باید چیزی داشته باشد تا در اطراف نواقص و نقائص آن صحبت بکند (رضوی- خودتان هستید درست می‌شود) انشاءاﷲ، عرض کنم حوزه انتخابیه بنده ۱۸۰ هزار نفر جمعیت دارد و یکی از حاصلخیزترین و مستعدترین مناطق آذربایجان‌غربی است (یک‌نفر از نمایندگان- کجاست؟) (دکتر حکیم شوشتری- میاندوآب) بخشی داریم بنام بخش تکاب با شصت هزار نفر جمعیت آقایان آنجا نه آب دارد نه برق دارد بدتر از همه راه هم ندارد و من واقعاً وقتی که می‌روم بین همشهریهای خودم خجالت می‌کشم یک‌نفر از فرهنگیان به من می‌گفت که روزی در یکی از متینگهای بزرگ امریکا مردم از مرحوم جان‌اف کندی می‌پرسیدند برنامه‌تان چی است و شما چه خواهید کرد؟ او در جواب گفته بود شما بگوئید برای امریکا چه کرده‌اید و چه می‌خواهید که من بکنم. وقتی از من پرسیدند آقا چه کرده‌اید؟ من متاسفانه چیزی نداشتم بگویم فقط آنها را امیدوار کردم به منویات مبارک شاهنشاه آریامهر، بدتر از آنجا شهر میاندوآب است بیست و دو هزار نفر جمعیت دارد در روزنامه اطلاعات هم بنظر آقایان رسید و این مطلب منعکس شده بود که این شهر یک هفته تمام برق نداشت چون موتور برق شکسته بود و مردم واقعاً در یک وضع اسفباری زندگی می‌کردند چون متاسفانه وسائل زندگیشان را هم به وسائل برقی تبدیل کرده‌اند و از این حیث خیلی در زحمت بودند در مورد فرهنگ متاسفانه وضع آموزش و پرورش میاندوآب بسیار بد است نامه‌ای رسید به بنده که شاگردان دبیرستان حافظ قصد اعتصاب داشتند بنده شرحی به رئیس آموزش و پرورش محل نوشتم و تقاضا کردم که فوراً به موضوع رسیدگی بکند و علت این تحریکات را هم به بنده اطلاع بدهد از آقای رئیس آموزش و پرورش نامه‌ای رسید که الآن اینجا است محرک را هم بالاخره پیدا کرد و در اختیار کارگزینی گذاشت حکم لازم از طرف آقای دکتر بطحائی که الآن معاون پارلمانی گویا شده‌اند و آن‌موقع مدیر کل کارگزینی بودند بنام ایشان صادر شد ولی قبل از اینکه این حکم به او برسد خود رئیس آموزش و پرورش را وزارتخانه معزول کرد (یک‌نفر از نمایندگان- چرا؟) بنده نمی‌دانم چرا؟، چون برای خود من هم پیدا کردن علتش مشکل است، رئیس آموزش و پرورش آنجا مردی بود اهل شیراز و بسیار هم فاضل بنام دکتر توحید و بعد از عوض کردن چند رئیس فرهنگ ایشان را فرستاده بودند و یک آرامشی ایشان به منطقه داده بود و ما خوشحال بودیم که ایشان حتماً مطابق ذوق و شوق وزارت آموزش و پرورش عمل می‌کند، چون عضو کمیته استان حزب ایران نوین هم بود اگر فکر می‌کردند که در یک حوزه‌ای بودن یک رئیس بی‌طرف ممکن است از نظر حزبی خوب نباشد ایشان حزبی بود و بسیار هم خوب کار می‌کرد و منتها یک‌نفر که مسبب اعتصاب و تحریک بود این آقا او را در اختیار کارگزینی گذاشت ولی همانطور که عرض کردم هنوز این حکم صادر نشده حکمی به رئیس آموزش و پرورش می‌دهند که شما دیگر سمتی در آنجا ندارید و بنده متاثرم بگویم که از ۷۰۰ دانش‌آموز یک دبیرستان ۵۰۰ نفر مردود بوده‌اند ولی بجای اینکه مسبب را برکنار کنند رئیس آموزش و پرورش برکنار می‌شود، به هر حال بنده اگر بخواهم دردهای همشهریهای خودم را بگویم مثنوی هفتاد من کاغذ خواهد شد و نمی‌خواهم با عرایض خودم خاطر نمایندگان را ملول کنم بنده از سرکار خانم وزیر آموزش و پرورش (یک‌نفر از نمایندگان- جناب وزیر آموزش و پرورش) که تشریف ندارند ببخشید از جناب خانم دکتر پارسا می‌خواستم استدعا کنم که بفرمایند آیا گزارشهای آقای علمی بازرس خودشان را که به آنجا فرستادند و از شخصیتهای مورد احترام فرهنگ ایران است و همچنین گزارشهای آقای فرید را در مورد وضع آموزش و پرورش میاندوآب خوانده‌اند و تصمیم گرفته‌اند یا مسائل دیگری بوده است، با خواسته‌ها و مقدرات مردم و بازی کردن با حیثیت مردم صحیح نیست، خوشبختانه اگر به لیست قبولی دانشگاهها مراجعه بفرمائید می‌بینید ما هر سال چند نفر دانشجوی درجه اول از میاندواب در کنکور داریم، عوض اینکه این وضع را اصلاح کنند نباید آن را خراب‌تر کنند این نامه‌ای است که رئیس آموزش و پرورش آنجا در جواب بنده نوشته که بنده یک قسمت از آن را می‌خوانم:
- «شکایتی گه چندی قبل به امضای عده‌ای از دانش‌آموزان دبیرستان حافظ به اینجانب رسید که بلافاصله شخصاً برای رسیدگی به مورد شکایت به دبیرستان مزبور رفته جریان را در محل از فرد فرد شاکیان بازجوئی نمودم معلوم شد که اصل شکایت واهی و شاکیان در اثر اغوا و اصرار و فشار آقای .....(بنده اسم ایشان را نمی‌برم) دبیر ادبیات دبیرستان مزبور مبادرت به این عمل نموده و چون اقرار نمودند که ایشان را دبیر نامبرده تحریک به اعتصاب و ترک کلاس دبیرستان می‌نموده و این عمل در موقعیت شهری ممکن بود ایجاد مزاحمتهای بیشتری نماید بلافاصله دبیر نامبرده را طی ابلاغ شماره ۱ /۱۱۰۲۳- ۱۱ /۷ /۴۷ به کارگزینی وزارت متبوع معرفی تا در شهرستانهای دیگر از وجودش استفاده نمایند البته در اثر اقدام این دبیر مزبور به وسایلی متوسل و از طرف اداره کل بازرسی وزارت متبوع بازرسی برای رسیدگی بدین امر اعزام گردید که مسلماً تاکنون گزارشات خود را به مقامات ذیصلاح تقدیم داشته است گواینکه با اعزام دبیر مزبور از این شهرستان فعلاً آرامشی در محیط آموزش و پرورش بوجود آمده و احساس می‌گردد معذلک وی و ایادی ایشان دست به اقداماتی زده و می‌زنند که اینجانب را نیز بطوریکه در اول این نامه معروض گردید به شک انداخته که شکایت واصله از ناحیه چه اشخاصی است معذلک برای روشن شدن ذهن جنابعالی جریان امر را مشروحاً عرض و اضافه می‌نماید که چنانکه از اعمال خلاف رویه نامبرده در بادی امر با در نظرگرفتن موقعیت اجتماعی و محیط این شهرستان بشدت جلوگیری نمی‌شد بیم آن می‌رفت که ایجاد جنجال و آشوبی بشود که خواه ناخواه اداره آموزش محل نیز از آن مصون نمی‌بود زیرا بطوریکه از سوابق امر پرونده‌های موجود دبیر مزبور استنباط شده نامبرده شخص ناراحتی بود که مخصوصاً جناب آقای علمی در این اواخر بنا به امر مقام وزارت محترم برای رسیدگی به اوضاع و مشکلات و نواقص و بطور کلی بررسی امور ادارات آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی تشریف آورده بودند راجع به این شخص بطوریکه در سمینار شخصاً به اینجانب متذکر شدند ضمن گزارش خود به عرض رسانیده بود که وجودش در آموزش و پرورش میاندوآب مضر بوده و می‌باشد» الی آخر...
بالاخره عوض اینکه به آن چیزی که حکم هم صادر شده بود عمل بشود جلوی حکم را گرفته بعد خود رئیس آموزش و پرورش را برداشته‌اند بنده از حضور آقای دکتر یگانه وزیر محترم مشاور که تشریف دارند استدعا می‌کنم که مسائل حزبی را امر بفرمایند در مسائل استانی و شهری دخالت ندهند کمااینکه این خود رئیس آموزش و پرورش یکی از اعضاء و فعالین حزب ایران نوین بوده (خواجه‌نوری- کم‌لطفی می‌فرمائید) (دکتر زعفرانلو- این دلیلی است که نظر حزبی را در کار اداری دخالت نمی‌دهند برای اینکه می‌فرمائید حزبی بوده رسیدگی می‌کنند) رسیدگی شد متاسفانه توجه نشده آقای علمی بازرس خودشان گزارش داده (دکتر زعفرانلو- شاید آقای علمی مغرض بوده) صحیح است اگر مغرض هم باشد عضو حزب خودتان بوده است و این هم نامه‌ای است که از خرده مالکان شهرستان فریدن رسیده بود چند نفر از دوستان تقاضا کردند که این نامه را تقدیم بکنم (چند نفر از نمایندگان- برای همه رسیده است) امیدوارم که مورد توجه واقع بشود دیگر عرضی ندارم تشکر می‌کنم (احسنت).
رئیس- آقای دکتر عظیمی تشریف بیاورید.
دکتر عظیمی- در سفر رسمی باشکوه و موفقیت‌آمیز شاهنشاه آریامهر به دو کشور همسایه ایران عربستان سعودی و کویت افتخار داشتم که ملتزم موکب همایونی باشم و به این مناسبت شاهد عینی احترام و تکریم ملل همسایه و رهبران آنها نسبت به مقام شامخ شاهنشاه بودم.
در سفرهای متعدد در موکب شاهنشاه، مکرر شاهد تجلی نیات و اندیشه‌های تابناک رهبر عالیقدر ملت ایران برای ملل مختلف بوده‌ام. در این سفر نیز شاهد بودم که چگونه شخصیت ممتاز شاهنشاه ایران در برابر رهبران همسایه همه جریانها و مسائل را تحت‌الشعاع قرار می‌داد و آنها که از مقام شامخ و اندیشه بلند و رهبری خردمندانه شاهنشاه سخنها شنیده بودند، مصداق این سخنها را دریافتند.
سفر شاهانه که از ریاض پایتخت عربی سعودی آغاز شد همه‌جا با موفقیت و جلال خاص همراه بود. همه از سفر شاهنشاه و اهمیت آن و اثری که در سرنوشت منطقه خلیج‌فارس و تقویت روح برادری اسلامی دارد سخن می‌گفتند و یکبار دیگر سفر شاهانه امید و آرزوی قدیم و مقدس مردم مسلمان بیدار کرد.
همه سفر شاهانه را سرآغاز خوب و حسن مطلع برای همکاری ملل مسلمان می‌دانستند و ما به چشم می‌دیدیم که چه اندازه روح ملی در کشور سعودی برای ایجاد همبستگی و همکاری اسلامی آمادگی دارد و چطور روشنائی تعالیم اسلام بر تعصبات کاذب و این قبیل تمایلها فائق آمده است.
درحقیقت سفر شاهنشاهبه کشور عربستان سعودی جلوه‌ای از روح برادری اسلامی بود و احساس مردم مملکت عربستان سعودی براه صواب رفته بود و اشتباه نمی‌کرد.
این احساس ملی که با سفر شاهنشاه ایران به عربی سعودی تقویت شده بود وقتی که بیانات تاریخی شاهنشاه در ضیافت باشکوه اعلیحضرت ملک‌فیصل ایراد شد بطور کامل شکفته شد.
شاهنشاه در این ضیافت که هرگز خاطره جلال و ابهت آنرا فراموش نمی‌کنم طوری تفرقه‌اندازی و نفاق‌افکنی میان ملل مسلمان را محکوم ساختند که همه حاضران غرق هیجان احساسات شدند و مدتی مهمانی شام فراموش شده بود و همه حالتی داشتند که گوئی در یک متینگ بزرگ از خطابه‌ای بزرگ تکان خورده بودند.
بیانات شاهنشاه درباره سیاست برادری و حمایت ایران از ملل مسلمان در وقایع خاورمیانه و اینکه کشورهای مسلمان می‌توانند روی دوستی ایران حساب کنند همان اندازه که ضیافت بزرگ ملک‌فیصل را تحت‌تاثیر قرار داد بلافاصله وسیله خبرگزاریها مخابره شد و در همه کشورهای مسلمان بطور بی‌سابقه انعکاس پیدا کرد و اثر گذاشت سفر شاهنشاه به عربستان سعودی و مذاکرات میان رهبران دو کشور افق روشنی در همه زمینه‌ها بوجود آورد و البته غیر از این هم انتظار نمی‌رفت چون شاهنشاه ایران طرف مذاکره بودند و شخصیت و وسعت نظر و بینش شاهنشاه که از روح ایمان اسلامی سرشار است جائی برای مبهم ماندن موضوع و مسئله‌ای باقی نمی‌گذاشت. افق گفتگوها بقدری روشن و تابناک بود که مقامات و روزنامه‌های سعودی را به شادمانی واداشته بود و همه از توفیق بزرگ که نصیب مذاکرات شده بود سخن می‌گفتند.
به یمن سفر شاهنشاه حالا راه برای دوستی و برادری میان کشورهای همسایه در منطقه خلیج‌فارس کاملاً روشن است و راه برای تحکیم روابط برادرانه ملل مسلمان و همکاری بیشتر آنها نیز روشن شده است.
در سفر سعودی اهمیت مذاکرات و مشاورات شاهنشاه ایران و اعلیحضرت ملک‌فیصل بحدی بود که از سراسر جهان نمایندگان و خبرنگاران مطبوعات و رادیو و تلویزیونها به کشور سعودی روی آورده بودند.
سفر شاهانه در عین حال یک شکوه روحانی بی‌مانند داشت که زیارت شاهنشاه از مزار پیامبر اسلام در مدینه و زیارت شاهنشاه از خانه کعبه بوجود آورده و ایمان شاهنشاه و راز و نیازی که با مبدا داشتند همه را تحت‌تاثیر قرار داده بود.
در مدینه منوره، شاهنشاه به زیارت پیامبر اسلام شتافتند و برای نخستین بار مقامات سعودی به احترام شاهنشاه ایران در ضریح پیامبر اسلام را گشودند و در فضای قدس درون آن شاهنشاه مزار پیغمبر را طواف کردند و در این مقام همه این را احساس می‌کردند که شاهنشاه با پیامبر دنیائی از راز در میان دارند.
همراهان تحت‌تاثیر حال و جذبه شاهنشاه خود را از یاد بردند و در روحانیت پرشکوه شاهنشاه مستغرق شدند در زیارت کعبه، در با عظمت خانه خدا بروی شاهنشاه گشوده شد، در زیارتخانه خدا نیز شاهنشاه همه‌جا با خدای خود بودند و هرجا نظر می‌کردیم صحنه پرشکوه رازونیاز روحانی شاهنشاه بود بخصوص در محوطه خانه خدا که شاهنشاه در آنجا از چهار جهت نماز بجا آوردند و سپس پیشانی بر دیوار خانه خدا گذاشتند و در جذبه روحانیت مستغرق شدند.
در کویت نیز با همان شکوه و جلال از شاهنشاه استقبال شد که در کشور سعودی شاهد آن بودم و سه روز کویت سرزمین همسایه و دوست ایران شاهد پاکترین و بی‌شائبه‌ترین احساسات مردم آن سامان نسبت به شاهنشاه ایران بود و مخصوصاً احساسات ایرانیان مقیم کویت حد و حصر نداشت.
حضرت امیر کویت در تکریم مقام شامخ شاهنشاه ایران هیچ نکته را فروگذار نکرده بودند.
در کویت سفر شاهانه یک جشن و سرور ملی پدید آورده بود و همه کس از دیدار شاهنشاه ایران شاد بودند. بخصوص احساسات پرشور و پاک و غرورآمیز ایرانیانی که دور از میهن و در یک سرزمین دوست بکار اشتغال دارند همه را تحت تاثیر قرار می‌داد.
آنچه مخصوصاً باید یادآوری شود این است که سفر شاهنشاه آریامهر به کشور برادر و دوست سعودی و کویت یک مجال تاریخی پیش‌آورده و کشورهای همسایه با درک بی‌واسطه اندیشه‌های تابناک شاهنشاه ایران صدبار بیش از گذشته به درک اصالت و عمق سیاست مستقل ملی ایران و صلاح‌اندیشی‌های ایران در منطقه خلیج‌فارس برای دوستی و پیوند ملل اسلام توفیق یافتند و از آن استقبال کردند و امروز از یمن سفر شاهنشاه می‌توان با خرسندی خاطر گفت که نقطه ابهامی در آینده خلیج‌فارس باقی نمانده است.
ایران خواهان آنست که در سراسر ناحیه خلیج‌فارس روابط خوب و همسایگی نظیر آنچه میان ایران و سعودی و ایران و کویت پایه‌گذاری شده حاکم باشد و همه کشورها و سرزمینهای منطقه از موهبت تفاهم و برادری و همکاری در ناحیه برخوردار شوند و محیط منطقه سرشار از اعتماد و برادری و خالی از تفرقه و مداخلات اجنبی باشد. بر این اساس اهتمام ایران اینست که این مرزها مرزهای دوستی باقی بماند و فضای اطراف خود را به محیط آرام و مرفه و مترقی بدل سازد و به این جهت دستهای دوستی و برادری کشورها و سرزمینهای دیگر منطقه را با مهر تمام می‌فشارد.
آن همکاری که ایران در منطقه خلیج فارس می‌خواهد بسیار روشن و مفهوم است و مکرر شاهنشاه ایران آن را تبیین فرموده‌اند.
همکاری مردم و کشورهای ناحیه برای تامین شرائط پیشرفت و ترقی و رفاه سرزمینهای عقب‌مانده همکاری برای سدساختن راه ورود اغراض و نیات خارج منطقه که بخاطر سوداگریهای سیاسی و اقتصادی و نظامی ممکن است باین سامان رو بیاورد همکاری برای پدید آوردن چتر حمایت و حراست از امن و آرامش و ثبات خلیج‌فارس.
سفر بسیار باشکوه و بسیار موفقیت‌آمیز شاهنشاه ایران به کشورهای همجوار در خلیج‌فارس به عمر استعمار در زوایای خلیج‌فارس نیز پایان داد و از این نظر نیز سفر شاهانه فصل تازه‌ای در خاورمیانه گشود و بنیاد نوینی برای همکاری همسایگان در ناحیه خلیج‌فارس گذاشت که انشاءاﷲ سرفصل پیروزیهای بزرگ برای ملل مسلمان منطقه و ناحیه باشد. (صحیح است- احسنت، احسنت).
رئیس- آقای دکتر درودی بفرمائید.
دکتر درودی- بطوریکه همکاران ارجمند اطلاع دارند روز شنبه گذشته سیل مهیبی در قزوین جاری شد که در دو محل بیش از سایر محلها خسارت ببار آورد. یکی از این دو محل دهکده‌ای بنام اک می‌باشد که در حدود یکصد خانه را ویران کرد. گرچه کمکهای اولیه توسط شیر و خورشیدسرخ شده است ولی مردم محل برای تامین آذوقه و مسکن بخصوص در این فصل که زمستان در جلو می‌باشد از دولت انتظار کمک مدت‌دارتری را دارند و چون دولت همواره به این مسائل توجه جدی داشته یقین دارم که این منظور تامین خواهد شد. در اینجا بنده از فرصت استفاده کرده از وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی تقاضا می‌کنم که اولین شرکت سهامی زراعی را در شهرستان قزوین در این منطقه ایجاد نمایند تا تجدید بنای خانه‌های ویران شده بر آن اساس انجام شود و از دوباره‌کاری و هدر رفتن مخارجی که موقتاً برای تجدید بنا باید بشود جلوگیری به عمل آید.
محل دیگری که در اثر جریان سیل خسارت دید یکی از محلات جنوب‌شهر می‌باشد که آنچه آذوقه و اثاثه در منزلهای منهدم شده بوده است زیر آوار رفته و برای غالب ساکنان این منازل جز یکدست لباس که پوشیده بودند چیز دیگری باقی نماند. سیل ساعت ۱۱ شب جاری شد ولی مامورین و افراد خیر قبل از رسیدن سیل به محل مردم را از خواب بیدار و از منزل بیرون آورده‌اند به‌همین مناسبت خوشبختانه خسارت جانی نداشته ولی مردمی که هستی خود را از دست داده‌اند برای تامین آذوقه و مسکن در این فصل سرما و زمستان نگرانند. شیر و خورشیدسرخ کمکهای اولیه را تا حدود امکان نموده ولی کافی نیست از همکار عزیزم جناب آقای دکتر خطیبی مدیرعامل محترم جمعیت انتظار دارم که توجه و مساعدت بیشتری بفرمایند تا از طرف دولت برای آسیب‌دیدگان فکر اصولی بشود.
در اینجا باز برای اینکه از دوباره‌کاری جلوگیری شود و مخارج بیهوده برای تجدید بنائی که جنبه موقت دارد نشود از شورایعالی شهرسازی تقاضا می‌کنم درصورتی که امکانات فنی اجازه دهد مرحله دوم این قسمت از نقشه شهر را که وسعت چندانی هم ندارد برررسی و تصویب و ابلاغ نمایند تا تجدید بنا بطور قطعی بعمل آید متشکرم (احسنت).
- معرفی آقای مهدی بطحائی به معاونت وزارت آموزش و پرورش بوسیله بانو فرخ رو پارسای وزیر آموزش و پرورش
۳- معرفی آقای مهدی بطحائی به معاونت وزارت آموزش و پرورش بوسیله بانو فرخ رو پارسای وزیر آموزش و پرورش
رئیس- وارد دستور می‌شویم خانم دکتر پارسای فرمایشی دارید بفرمائید.
بانو دکتر پارسای (وزیر آموزش و پرورش)- با کسب اجازه از مقام ریاست آقای مهدی بطحائی را (مبارک است) که از کارمندان صدیق وزارت آموزش و پرورش هستند (دکتر صاحبقلم- مرد بسیار لایقی است) به عنوان معاون پارلمانی وزارت آموزش و پرورش معرفی می‌نمایم (مبارک است).
- تصویب صورت‌جلسه
۴- تصویب صورت‌جلسه
رئیس- راجع به صورت‌جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌جلسه قبل تصویب می‌شود.
- طرح گزارش یک فوریتی کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی راجع به استرداد اراضی واگذاری به زارعین معتاد به مواد مخدره و ارجاع به کمیسیون بهداری
۵- طرح گزارش یک فوریتی کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی راجع به استرداد اراضی واگذاری به زارعین معتاد به مواد مخدره و ارجاع به کمیسیون بهداری
رئیس- گزارش یک‌فوریتی دولت راجع به استرداد اراضی واگذاری از زارعین معتاد به مواد مخدره مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون اصلاحات ارضی در جلسه سه‌شنبه ۲۱ /۸ /۱۳۴۷ با حضور آقای ممتاز معاون وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی لایحه شماره ۲۴۰۶۴- ۹ /۸ /۱۳۴۷ دولت راجع به استرداد اراضی واگذاری از زارعین معتاد به مواد مخدره را که با قید یک فوریت تقدیم و به شماره ۵۱۸ چاپ گردیده و مورد رسیدگی و تصویب قرار داد.
اینک گزارش آن طی ماده واحده به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
ماده واحده- وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی مکلف است کشاورزانی را که در اجرای قوانین اصلاحات ارضی و تقسیم و فروش خالصجات مالک یا مستاجر زمین زراعتی شده‌اند درصورتی که اعتیاد به مواد مخدره داشته باشند و در مدت معین در آئین‌نامه با استفاده از تسهیلات و امکاناتی که دولت در آئین‌نامه اجرائی این ماده واحده مقرر خواهد داشت اعتیاد خود را ترک ننماید زمین واگذاری و یا مورد اجاره آنانرا بدون مسترد داشتن اقساط پرداختی به ترتیب در اختیار شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاون روستائی یا سایر زارعین و داوطلبان کشاورزی محل قرار دهد.
همچنین کلیه سهامداران و اعضاء شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاون روستائی که معتاد باشند و در مهلت مندرج در آئین‌نامه اعتیاد خود را ترک ننمایند براساس مقررات پیش‌بینی شده در آئین‌نامه اجرائی این ماده واحده از عضویت شرکتهای مربوط اخراج و سهام آنان در اختیار شرکت قرار خواهد گرفت.
وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی آئین‌نامه اجرائی این ماده واحده را تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران اجراء خواهد نمود.
مخبر کمیسیون اصلاحات ارضی- مهندس اسدی سمیع.
گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه چهارشنبه ۲۲ /۸ /۱۳۴۷ با حضور آقای ممتاز معاون وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی لایحه دولت راجع به استرداد اراضی واگذاری از زارعین معتاد به مواد مخدره را که با قید یک فوریت تقدیم گردیده مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی که بعداً مورد تایید کمیسیون اصلاحات ارضی واقع گردید تصویب کرد.
اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای فرهادپور بفرمائید.
فرهادپور- مخالفت بنده با این لایحه مخالفت با اصل فکر و موضوع و هدف نیست بلکه نسبت به نقص لایحه است و معتقدم لایحه جامع و کامل و وافی به مقصود و هدف نیست البته بیان این مطلب نبایستی از اهمیت و ارزش فکری که آقای وزیر اصلاحات ارضی عرضه کردند چیزی کم کند فکر بجای خود بسیار قابل ارزش و قابل تقدیر است همکاران محترم آگاهی کامل دارند که از چندین سال پیش با هدف رسیدن باین نتیجه که بلای خانمانسوز اعتیاد به مواد مخدره را در جامعه خودمان ریشه‌کن کنیم از راه منع کشت خشخاش وارد شدیم میلیاردها خسارت کشیدیم ولی به هدف و مقصودی که داشتیم نرسیدیم آمار رسمی مقامات انتظامی اخباری که در روزنامه‌ها مطالعه می‌فرمایند معرف این است که هزاران نفر از مردم مملکت ما از جوانهائی که نیروی فعال و مولد قدرت کارها هستند متاسفانه براثر نتیجه این تصمیم به انحراف و اشتغال به شغل بسیار مذموم قاچاق مبادرت کردند از غرب تا شرق از شمال تا جنوب هزاران مامور شریف شهربانی و ژاندارمری شب و روز با این باند خطرناک در مبارزه هستند و فداکاری می‌کنند جانبازی می‌کنند ولی با وجود این شما می‌بینید زندانهای ما بیش از دهها هزار زندانی قاچاقچی دارد و ارقام قاچاقی که در جراید به چشم می‌خورد معرف یک حقیقت متاثر کننده است سیل طلا بصورت خروار خروار از مملکت ما به خارج می‌رود و تریاک بصورت خروار خروار به این مملکت وارد می‌شود (صحیح است) خبر می‌دهند مامور شریف ژاندارمری مامور مبارز پلیس تریاک قاچاق را می‌گیرد چقدر؟ ۷۰۰ کیلو ۱۰۰۰ کیلو ۳۰۰۰ کیلو این مطالبی است که همه در روزنامه‌ها خواندید این کاری نیست که با راحتی با سادگی یک کسی ۷۰۰ کیلو تریاک بیاورد کار خطرناکی است با وجود این چرا تن به این خطر می‌دهند؟ این معرف این است که متاسفانه بازار تقاضا آنقدر زیاد است که جنس را با این زحمت به قیمت خونشان با این کیفیت به بازار عرضه می‌کنند این لایحه در جهت از بین بردن یک قسمت از این تقاضا است و بنده فکر می‌کنم که اگر تقاضا از بین برود و ما موفق بشویم با یک مطالب و موارد مطالعه شده صحیح که در قانون گنجانیده بشود از استعمال آن جلوگیری بکنیم قاچاق از بین می‌رود و اگر تریاک‌کش نبود دیگر قاچاقچی تریاکش را به کی می‌فروشد؟ ولی متاسفانه باید عرض کنم با همه احترامی که آقای دکتر ولیان بطرز فکر شما برای عرضه کردن این لایحه داریم باید عرض کنم که عمل شما شبیه به آن است که گلیم خودتان را از آب می‌خواهید بیرون بکشید به فکر غریق نیستید این از دولت حزبی و یک حزب متشکل حزبی که مدعی است که طرح و برنامه دارد و رسیدگی می‌کند حزبی که لوایح را اول می‌بیند بعد اینجا می‌آورد خیلی جای تاسف است این مثل این می‌ماند که شما یک استخر آب را که ذراتش بهم مربوط است نصفش را کلوریزه بکنید تصفیه بکنید و خیال کنید که همه آب تصفیه می‌شود بنده فکر می‌کنم شما نمی‌توانید برای زارع دیواری بکشید که با شهریها معاشرت نداشته باشد شما فکر می‌کنید محیط روستا بیشتر آمادگی برای اشاعه اعتیاد دارد یا یک محیط کارگری؟ شما فکر می‌کنیداین روستائی که جنابعالی در قبال یک اعتیاد مضره در مقام مصادره اموالش هستید وقتی می‌بینید یک کارمند دولتی وارد می‌شود بساطش را پهن می‌کند وافورش را می‌زند چه حالی پیدا می‌کند؟ این روستائی وقتی به شهر می‌آید و به آن بار فروش می‌خواهد جنسش را بفروشد اگر ببیند او تریاکی است چه قضاوتی پیدا می‌کند؟ یک مطلب متاثر کننده‌تر بگویم روستائی وقتی آمد توی شهر و دید انجمنهای شهری که مثل دسته‌گل شما انتخاب کردید تریاکی تویش هست تریاکی رئیسش هست این چه فکری می‌کند؟ شما مسئولیتی برای خودتان قائل نیستید و فکر می‌کنید که اگر جنابعالی در روستاها به فکر کسانی که مسئولیتشان را دارید باشید این رافع مسئولیت کل شماست آیا فکر نمی‌کنید برای دولت حزبی برای یک حزب متشکل صاحب ایدئولوژی و فکر و تشکیلات و مدیریت صحیح و چه و چه که شما ادعا می‌کنید، ضرورت نداشته که یک لایحه‌ای اینجا بیاورید که همه سطح جامعه را بپوشاند؟ من اصل فکر شما را تقدیس می‌کنم ایراد من این است تا آنوقت که این فکر عرضه نشده بود ایرادی نداشتیم ولی وقتی یک عضو دفتر سیاسی حزب یک عضو دولت این فکر را عرضه کرد بایستی این فکر پخته بشود و بصورت جامع به اینجا بیاید از نظر جلوگیری از اعتیاد که به نظر من از روز اول ضرورت ایجاب می‌کرده است که از این را برویم یعنی طوری عمل کنیم به ترتیبی جلوی اعتیاد و مصرفش را بگیریم که اگر خشخاش هم کاشتیم بدانیم و خیالمان هم راحت باشد که کسی مصرف نمی‌کند (صحیح است) این لایحه جامع نیست بخصوص از جنبه تنبیه من خیلی معذرت می‌خواهم تنبیه بصورت عدم مسئولیت برای آتیه یک فرد این تنبیه صحیحی نیست فرض بفرمائید امروز به خاطر احترام شما که بالاخره برای یک قسمت از جامعه فکر کردید گناه همه را که نمی‌شود به شما گرفت این لایحه تصویب شد شما یک روستائی را به جرم اینکه معتاد شده اموالش را می‌گیرید و بیرونش می‌کنید نتیجه چه می‌شود؟ این یک فرد معتادی می‌شود منتقل به شهر معتاد گدا، معتاد جیب‌بر، معتاد دزد، معتاد جانی و چیز دیگری نخواهد بود بنده فکر می‌کنم جامعه در قبال این افراد مسئولیت بیشتری دارد اصل فکر لایحه قابل تقدیس است اگر همکاران محترم به عرایض مختصری که بنده کردم عنایت بفرمایند و وزیر محترم اصلاحات ارضی موافقت بفرمایند و این لایحه را پس بگیرند و با سرعت ولی دقت بیشتر در هیات دولت مطرح کنند با کمال صراحت عرض می‌کنم چون این یک امر مملکتی و اخلاقی و انسانی است ما همه آمادگی داریم مطالعات و برنامه‌هائی که در حزب مردم برای جلوگیری از این بیماری اجتماع تنظیم شده است در اختیار آقایان بگذاریم تا لایحه‌ای به مجلس بیاید که جامع و کافی و کامل باشد و بتواند ما را به آن مرحله‌ای برساند که اگر کشت خشخاش هم کردیم خیالمان از اعتیاد مردم آسوده باشد بنده یک اشاره مختصری می‌کنم آیا فکر می‌کنید در مقابل عظمت کارهای بزرگی که در مملکت شده اشکال دارد که ما یک سجل بهداشتی هم در نظر بگیریم. افراد به هرجا که کاری دارند مراجعه می‌کنند می‌گویند شناسنامه را بده یا عدم سوء پیشینه را بده. (پزشک‌پور- لازم‌تر از سجل بهداشتی سجل سیاسی است) اجازه بدهید مطلب را از دو جهت بگوئیم اگر دستگاه مملکت آمادگی سجل بهداشتی را پیدا کرد یک مهر سیاسی هم پشتش بزنند عیبی ندارد ولی به هر حال بنده خاطرم می‌آید در گذشته هر کسی هر کاری داشت و به هرجا می‌خواست مراجعه کند قبل از هرچیز یک ورقه انجام خدمت وظیفه می‌خواستند هیچ اشکال ندارد لااقل برای دهسال بگوئیم که هر کس هرجا مراجعه کرد یک سجل بهداشتی هم باید داشته باشد که سالی یکبار از او معاینه شده باشد و گواهی شده باشد باینکه معتاد نیست و این در جهت فکر شما است توی این لایحه هم گذاشته نشده است برای اینکه در این لایحه فقط گذاشته شده است که شما چه‌جور عمل کنید اگر زارع معتاد شده است.
(مصطفوی‌نائینی- اگر بخواهند از هر کس سجل بهداشتی بخواهند این مخالفت اصل برائت است)
بنده فکر می‌کنم برای نجات جامعه ضرورت دارد شما که همیشه انقلابی فکر می‌کنید اینجا هم بیایید انقلابی فکر کنید لازم است عرض کنم شما که این فکر را دارید این لایحه را می‌آورید روزی که کاندیدا برای انجمن شهر می‌دهید یک شرط هم همین باشد که ببینید این شخص معتاد است یا نه شما ادعا می‌کنید یکسال تمام مطالعه کردید صورت این دسته گلها را دادید بیرون آیا از این جهت مطالعه کردید؟ این خیلی کار ساده‌ای است می‌گوئیم آقا یک آدم معتاد را بالاخره اینقدر سد و مانع می‌شود جلویش گذاشت که ترک اعتیاد بکند و همه هم بدانند که توی این مملکت اگر یک کار بدی مرتکب شدند از جامعه می‌اندازندش بیرون (بدر صالحیان- شما برای کاندیدای حزبتان در سنندج همین کار را کردید؟) عرض شود حضورتان آقایان معتقد هستند که ما نه تشکیلات داریم نه مدیریت (صحیح است- احسنت) (خنده نمایندگان) بله! بنابراین جای ایراد به ما نیست ولی شما مدعی هستید که همه چیز دارید (صحیح است) بله صحیح است! من این مطلبی را که عرض می‌کنم از زبان نخست‌وزیر مملکت است که فرمود آقایان یکسال رفتند توی شهرها از شوفر تاکسی، بقال، عطار و کارگر تحقیق کردند و اینهائی را که معرفی کرده‌اند با مطالعه است (صحیح است) بله همینطور است! بروید عدم رضایت مردم را ببینید و همه کار را شوخی تصور نکنید همینطور است آقای مصطفوی چرا خود شما مسئولیت یزد را قبول نکردید؟ گفتید نائین با من است یزد هرطور شده شده. (مصطفوی‌نائینی- من از یزد اطلاع ندارم) شما اطلاع دارید چطور ممکن است از یزد اطلاع نداشته باشید شما وکیل مجلس هستید وکیل نائین هستید از یزد هم اطلاع دارید می‌دانید آنجا کارفرما رفته نائین شما کارگر رفته (فولادوند- برگردید به لایحه محض خدا) بهرحال رفقا در کار حزبی هر تعصبی دلتان می‌خواهد نشان بدهید بنده هم از اینکه حقایق را نمی‌بینید شاید بتوانم بگویم ضرر نمی‌کنم ولی در کاری که بستگی دارد به سرنوشت نسلهای آینده مملکت این حمایت و همفکری را بفرمائید جناب آقای وزیر اصلاحات ارضی هم این محبت را بکنند که این لایحه‌ای که فقط جزئی از اجتماع ما را شامل می‌شود بگیرند و بصورتی به مجلس مرحمت بفرمایند که همه طبقات کارمند، کارگر، کشاورز شهرنشین، دانشجو و جوانها مشمول آن بشوند شاید انشاءاﷲ اجتماع مااز این بیماری خطرناکی که متاسفانه عرض کنم بعد از منع کشت خشخاش به یک صورت بسیار خطرناکتری رسوخ کرده است نجات پیدا کند (احسنت).
رئیس- آقای دکتر میرعلاء بفرمائید.
دکتر میرعلاء- اگر موافقت بفرمایند لایحه به کمیسیون بهداری هم ارجاع شود بنده عرضی ندارم.
رئیس- لایحه یک شوری است و جنابعالی به عنوان موافق اسم نوشتید.
دکتر میرعلاء- بنده به عنوان موافق مشروط می‌خواستم صحبت کنم و استدعایم این است که لایحه به کمیسیون بهداری ارجاع بشود.
رئیس- آقای دکتر ولیان بفرمائید.
ولیان (وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی)- بااجازه جناب آقای رئیس محترم مجلس شورای ملی و خانمها و آقایان جناب آقای فرهادپور مطالبی را اینجا مطرح فرمودند به همان ترتیب که جنابعالی اشاره فرمودید اصل فکری که ما برای بررسی و تصویب به ساحت مقدس مجلس شورای ملی تقدیم کردیم منطقی است منهم به سهم خودم می‌خواهم بگویم در فرمایشات جنابعالی به شرط توجه به یک اصولی که الآن به آنها اشاره می‌کنم مطالب منطقی وجود دارد تا آنجائی که به این لایحه مربوط است و مطالب با انجمن شهر و دفتر سیاسی حزب به هیچ عنوان به نظر من ارتباطی نداشت ولی این یکی از رسوم پارلمانی است که برای بیان افکار از هر فرصتی می‌شود استفاده کرد این لایحه از نظر وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی با این ترتیب تهیه شد که ما در دوران سازندگی برنامه اصلاحات ارضی ایران در حالیکه در ظرف ۶ سال و چند ماه گذشته مملکت ما در اینزمینه فعالیتهای بسیار چشمگیری را انجام داده و این مورد توجه دنیا و بخصوص جنابعالی و تمام مردم مملکت است ناچار هستیم که قدمهای استواری را به جلو برداریم در آخر فرمایشتان اشاره فرمودید که این لایحه جزئی از مملکت را در بر می‌گیرد و حال آنکه همه استحضار دارید که لااقل ۶۵% از مردم این مملکت سوژه و موضوع این قانون هستند و اینها اکثریتی هستند که بیشتر تحت تاثیر جهات امکان دارد که گرفتار این قبیل اعتیادات باشند (دکتر سعید حکمت- چرا شصت درصد) حالا ۶۵% و ۷۰% می‌گویند بنده رقم قطعیش را گرفتم که به هر حال از ۵۰% بیشتر است یعنی بیش از نیمی از مملکت ما را در بر می‌گیرد اما به کلیه لوایحی که در همین جلسه مجلس شورای ملی به آنها رای می‌دهند رای اکثریت است فرمودید که ما خواستیم گلیم خودمان را فقط از آب بیرون بکشیم و به فکر غریق نیستیم اگر خودمان را برایش مفهومی وسیع در نظر بگیریم خودمان یعنی مملکت اگرخودمان را بکشیم بیرون دیگر خارج از خودمان کسی نمی‌ماند که غریقی باشد فکر اینکه این خودمان را تجزیه و تحلیل بکنیم به دو قسمت که من نمی‌دانم از نظر جنابعالی چیست (یک‌نفر از نمایندگان- دولت و ملت) عرض کنم به حضور جنابعالی مخالفت بااین لایحه به نظر بنده مفهومی جز این ندارد که اجازه بدهیم اگر فسادی وجود دارد این فساد روز به روز دامنه‌اش گسترش پیدا بکند تا وقتیکه یک روزی قانونی بیاید اینجا تمام مملکت را در بر بگیرد تازه در آن قانون هم ناچار هستیم که برای زارعین مملکت حکم خاصی پیش‌بینی بکنیم چون ما نمی‌توانیم برای زارعی که از خیلی مطالب بی‌اطلاع است حکمی را بیاوریم که آن حکم قابل پیاده شدن برای سایر مردم طبقات این مملکت هم باشد (صحیح است) ما چه عرض کردیم؟ فرمودید مجازاتش ظالمانه است هیچ به نظر من نه تنها مجازات ظالمانه نیست بلکه ما در اینجا خواستیم با توجه دادن زارعین معتاد بشدت مجازات موجباتی را فراهم کنیم که علاقمند شوند به همان ترتیب که در لایحه پیشنهادی دولت هست با استفاده از امکانات موجود مملکت اگر ما امکاناتمان متناسب هست که در آن واحد مثلاً در ظرف دو سال زارعین معتاد را معالجه بکنیم که هیچ ولی اگر ما با توجه به امکانات یک مدت زمان ۵ یا ۶ و یا ۷ و یا ۱۰ سال احتیاج داشته باشیم این را در این لایحه اشاره کردیم و حتماً جنابعالی که یک مرد منطقی هستید با بنده هم‌عقیده هستید که هرکاری را باید از یکجا شروع کرد و به فرض محال که بنده از پیشنهاد جنابعالی استقبال کردم و این لایحه را بنام دولت پس گرفتم نتیجه‌اش چه خواهد شد؟ نتیجه این خواهد شد که باز ما یک مدت برویم بنشینیم که یک وقتی یک لایحه‌ای بیاید که تمام مملکت را در بر بگیرد و آن لایحه باز از آنهائی که در خانه‌شان تریاک می‌کشند نمی‌تواند جلوگیری کند ولی در زمینه اصلاحات ارضی این اجازه را ندهید که ما وقت مملکت را تلف کنیم با این عرایض مختصری که کردم خواستم خواهش کنم موافقت بفرمائید به اسناد فرمایش خودتان که این فکر لااقل یک‌جزئی است حالا این جزء چه ده درصد چه پنج درصد و چه شصت درصد شما در اصل کار که موافقت دارید مجازات را هم که ملاحظه فرمودید که ما در متن لایحه گذاشتیم با توجه امکانات دولت بنابراین دوست عزیز آقای میرعلاء که اشاره فرمودند بیاید به کمیسیون بهداری در کمیسیون بهداری چه خواهند گفت؟ به نظر من خواهند گفت در حدود امکانات دولت ما در تهیه آئین‌نامه هم قول می‌دهیم به جنابعالی که با نظر وزارت بهداری آئین‌نامه را تهیه بکنیم و بعد برای تصویب به هیئت دولت بدهیم بنابراین من خواستم از جنابعالی استدعا کنم حال که با اصل فکر موافقت دارید حالا که ما تا اینجا رسیدیم اجازه بدهید ما این لایحه را بگذرانیم یک جزئی از این مملکت را یک اصلاحی کرده باشیم یک فکری کرده باشیم و این نمونه شود برای اینکه فکری بشود در جهت سطح مملکت و بنده مطالب شما را در هیئت دولت هم مطرح خواهم کرد که دولت برای بقیه چنانچه باید تصمیم بگیرد تصمیم بگیرد ولی دولت الآن برای یک اکثریت قابل توجهی تصمیم گرفته و ما معتقد هستیم که این زارعین را که با این ترتیب به آنها محبت کردیم از نظر نیروی معنوی و جسمانی هم بهشان کمک کنیم و اینها یک مردمان سالم و تندرستی بشوند که بتوانند برنامه‌های کشاورزی این مملکت را از وضع فعلی به یک وضع مورد توجه سوق بدهند این است که من خواهش می‌کنم جنابعالی موافقت بفرمائید و این مخالفت شما از روی لایحه‌ای که خودتان به اهمیت و وجوبش اعتراف فرمودید پس گرفته بشود و اگر قرار است فکری برای سایر تشکیلات بشود آنرا دولت به موقع اقدام خواهد کرد خیلی ممنون و متشکرم.
رئیس- آقای دکتر فریور بفرمائید.
دکتر فریور- با توضیحاتی که آقای وزیر اصلاحات ارضی فرمودند بنده دیگر عرضی ندارم.
رئیس- آقای اسدی بفرمائید.
محمد اسدی- بنده فکر می‌کنم کلیه آقایان وکلا با تهیه و تنظیم این لایحه کمال موافقت را دارند زیرا این لایحه بسیار لایحه عالی و قابل تقدیس است هیچ فرد وطن‌پرستی با مفاد این لایحه مخالفتی ندارد و من اگر بجای آقای دکتر ولیان وزیر اصلاحات ارضی بودم این لایحه را زودتر از این موقع به ساحت مقدس مجلس شورای ملی تقدیم می‌کردم زیرا خانمها و آقایان محترم نمایندگان مجلس شورای ملی نیک می‌دانند که به امر شاهنشاه آریامهر امر کشاورزی در مملکت ما دارد به سیستم مکانیزه اداره می‌شود باید کشاورزانی داشته باشیم که آنها سالم باشند تندرست باشند و کشاورز نحیف و کشاورز علیل به درد فردای مملکت ما نخواهد خورد یعنی آنها نخواهند توانست برنامه سنگین کشاورزی مکانیزه مملکت را اجراء و عملی کنند این را همه موافقیم اما در این لایحه دو مطلب چشمگیر است به نظر من یک تناقضی است که در این قانون با ذکر مدت معین برای یکدسته از معتادین کشور که همان کشاورزان باشند جناب آقای وزیر اصلاحات ارضی شما آمدید منظور کردید و حال اینکه اگر منع کشت خشخاش را که در سال ۱۳۳۸ به تصویب مجلس شورای ملی رسیده خوب مطالعه کنید خواهید دید که این مدت قانونی و این مهلتی که شما برای معتادین دادید دیگر منقضی و سپری شده است و این مدتی که جناب آقای وزیر شما گذاشتید برای کشاورزان در حقیقت یک اجازه ضمنی است که شما به کشاورزان معتاد می‌دهید که در این مدت شما مجاز هستید تریاک بکشید و این با قانونی که در سال ۱۳۳۸ گذشته آقای دکتر مرشد اینجا تشریف دارند و می‌دانند که کاملاً مغایر است و از طرف دیگر چون بنده وعده زیادی افتخار این را داشته و داریم که وکیل منطقه کشاورزی هستیم خواستم از آقای وزیر اصلاحات ارضی بپرسم که نحوه اجرای شما در مناطق کشاورزی چطور خواهد شد آنچه آقایان نمایندگان محترم می‌دانند در منطقه دورافتاده در منطقه کوچک طبیب حکم کیمیا را دارد در منطقه مغان اصلاً طبیبی وجود ندارد آقای وزیر اصلاحات ارضی برای ترک مبارزه درمانگاه می‌خواهد یعنی کلینیک و بیمارستان می‌خواهد هنوز وزارت بهداری به علت نداشتن اعتبار نتوانسته کارمندان معتاد خود را یا عده‌ای از کارمندان خودش را که معتاد به تریاک هستند معالجه بکند (صحیح است) الآن شما از آقای دکتر مرشد سوال کنید که چقدر افراد در لیست انتظار منتظرند و وزارت بهداری به علت نداشتن اعتبار یا نداشتن وسائل هنوز نمی‌تواند آنها را معالجه بکند (صحیح است) چطور در منطقه‌ای که طبیب ندارد شما می‌خواهید این قانون را اجراء بکنید اگر وزارت اصلاحات ارضی می‌خواهد این کار را اجراء بکند بخدا قسم اینکار شما نیست شما باید کار خودتان را بکنید اگر وزارت بهداری می‌خواهد بکند پس امضای وزیر بهداری یا موافقت کمیسیون بهداری کجاست؟ (دکتر ولیان- امضای نخست‌وزیر در ذیل لایحه است) امضای وزیر بهداری ضروری است برای اینکه هرکس هر لایحه‌ای را می‌خواهد اجراء بکند باید زیر آن لایحه را امضا بکند تا اجراء کند این کار وزارت بهداری است اگر می‌خواهند اجراء بکنند وزارت بهداری مسئول بهداشت و درمان این مملکت است (دکتر فریور- جناب آقای اسدی وزارت بهداری ۱۲ سال پیش امضاء کرده که برای معتادین درمانگاه درست کند تا حالا نکرده) بنده قبلاً عرض کردم (فضائلی- به این جهت نمی‌شود گفت که منقضی شده) شما می‌دانید آقای وزیر در شهر کوچک برخلاف شهرهای بزرگ اختلاف زیاد است اینها اختلاف زناشوئی، ملکی، فردی دارند فردا برمی‌دارند کاغذ بی‌امضاء می‌نویسند برای مامورین شما، شما خودتان که از همه مامورین رضایت ندارید می‌ترسم فردا یک کشاورزی با یک نامه بی‌امضاء ناراحت شود و شما راضی نشوید که این کار بشود بالمآل بنده یک پیشنهاد نوشتم که این لایحه برگردد به کمیسیون بهداری پیشنهادم را تقدیم می‌کنم استدعا می‌کنم چون مسئول اجرای این لایحه در امر درمان وزارت بهداری خواهد شد این لایحه برگردد به کمیسیون بهداری و این را هم در نظر داشته باشید که بنده عضو کمیسیون بهداری متاسفانه نیستم فقط در مورد اعتیاد صحبت نخواهد شد اینها ۱۳ سال در این مملکت این کار را اجراء کرده‌اند تجربه دارند و باید اطلاعات خودشان را در اختیار جنابعالی بگذارند و سرکار با اطلاعات آنها بتوانید این کار را انجام بدهید این عرض بنده نیست (احسنت).
رئیس- در این لایحه پیشنهادهای زیادی رسیده است که اگر بخواهیم تمام این پیشنهادها را فی‌المجلس مطرح کنیم وقت زیادی می‌گیرد و شاید هم نشود در این جلسه تصمیم قاطعی روی آنها گرفت بنده فکر می‌کنم که اگر این لایحه به کمیسیون بهداری برگردد بهتر است تا این پیشنهادها را در کمیسیون مطالعه و بررسی کنند (صحیح است) بنابراین رای می‌گیریم به ارجاع این لایحه به کمیسیون بهداری خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به کمیسیون بهداری ارجاع می‌شود. آقای دکتر ولیان بفرمائید.
ولیان (وزیر اصلاحات ازضی و تعاون روستائی)- اکنون که با تصویب ساحت مقدس مجلس شورای ملی این لایحه می‌رود به کمیسیون بهداری برای رسیدگی به این پیشنهادها ولیکن تحت‌تاثیر این موفقیت اجباری که بنده حضور داشتم و مطالبی که مطرح شد که اگر پاسخ داده نشود ممکن است در خود کمیسیون بهداری مجلس شورای ملی هم سوءتفاهماتی ایجاد شود بنده دو سه مطلب را اینجا عرض می‌کنم تشکر هم می‌کنم اصراری نیست دولت و حزب ما وظیفه‌اش را انجام داده و این لایحه را تا اینجا رسانده حالا می‌رود به کمیسیون آنجا هم هرچه بیشتر بررسی کنیم مسلماً به وضع بهتری در خواهدآمد ولی یک مطلب را خواستم عرض کنم به نظر من بررسی مجدد در کمیسیون بهداری یا کمیسیون دیگر امکانات فعلی دولت را در حال حاضر اضافه نخواهد کرد اینکه اینجا ایراد می‌گیرند که در لایحه منع کشت خشخاش مهلتی هست اگر در ظرف آن مهلت این گرفتاریها را از پیش پای خودمان برداشته بودیم که ما لایحه مجددی نمی‌آوردیم زارعین مملکت در یک وضع استثنائی خاص هستند که به مقررات خاصی هم احتیاج دارند بنابراین بنده خواستم عرض کنم که اگر که چنانچه روزی این لایحه بصورت قانون تصویب شد و به دولت ابلاغ شد و اگر در لایحه مامور اجرایش وزارت اصلاحات ارضی بود ترتیب اجرایش قبلاً بررسی شده راه‌حلی از قبیل داشتن پزشک برای هر ده یا کلینیک برای هر ده نه تنها در مملکت الآن وجود ندارد در اکثریت قریب به اتفاق ممالک دنیا هم این امکان وجود ندارد که در هر دهی به مفهوم دهی که ما داریم آن تشکیلاتی را که آن آقایان انتظار دارند و خدا کند که کار ما روزی به آنجا برسد که این تشکیلات را داشته باشیم خواستم فقط توضیح بدهم خدمتتان که نحوه اجرای این لایحه از هر نظری بررسی شده حتی ترتیب مداوا بررسی شده و من خیلی خوشحال هستم که برای بررسی بیشتری این لایحه برگردد به کمیسیون بهداری و انشاءاﷲ در کمیسیون بهداری به موازات اتخاذ تصمیم امکانات هم پیش‌بینی می‌شود.
- تقدیم ۵ فقره سوال بوسیله آقای پزشک‌پور
۶- تقدیم ۵ فقره سوال بوسیله آقای پزشک‌پور
رئیس- آقای پزشک‌پور بفرمائید.
پزشک‌پور- پنج سوال است برای اقدام تقدیم می‌کنم.
- تقدیم یک فقره لایحه و یک فقره صورت دیون بوسیله آقای معاون وزارت دارائی
۷- تقدیم یک فقره لایحه و یک فقره صورت دیون بوسیله آقای معاون وزارت دارائی
رئیس- آقای قوام صدری فرمایشی دارید بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- بااجازه مقام محترم ریاست در اجرای اصول انقلاب اداری و برای انجام کارهای مربوط به هزینه‌های دولتی در سازمانهای وابسته و طرز نظارت بر آنها لایحه‌ای تهیه و تنظیم شده است که بدینوسیله تقدیم می‌شود.
رئیس- به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
قوام صدری- صورتی است از دیون بلامحل دانشگاه تهران برای سال ۱۳۴۷ که در کمیسیون بودجه باید مورد رسیدگی قرار بگیرد بدینوسیله تقدیم می‌شود.
رئیس- به کمیسیون بودجه ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ملی لهستان و ارسال مجدد به مجلس سنا
۸- طرح و تصویب گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ملی لهستان و ارسال مجدد به مجلس سنا
رئیس- گزارش کمیسیونها راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ملی لهستان مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون امورخارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امورخارجه در جلسه ۱۳ آبان‌ماه ۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۳۲۲۴ مورخ ۷ /۳ /۴۷ راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ملی لهستان را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا در آن اصلاحاتی به عمل آورده بود مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه قبلی مجلس شورای ملی را عیناً تایید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ملی لهستان که مشتمل بر یک مقدمه و ۹ ماده می‌باشد در تاریخ ۲۳ اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۷ برابر ۱۳ مه ۱۹۶۸ در تهران به امضای نمایندگان مختار دولتین رسیده است تصویب و به دولت اجازه داده می‌شود اسناد تصویب آن را مبادله نمایند.
مخبر کمیسیون امورخارجه- مهرزاد.
گزارش از کمیسیون فرهنگ و هنر به مجلس شورای ملی
کمیسیون فرهنگ و هنر در جلسه نوزدهم آبان‌ماه ۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ملی لهستان را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا در آن اصلاحاتی به عمل آورده بود مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امورخارجه مجلس شورای ملی را در این مورد عیناً تایید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون فرهنگ و هنر- مجید محسنی‌مهر.
گزارش از کمیسیون علوم و آموزش عالی به مجلس شورای ملی
کمیسیون علوم و آموزش عالی در جلسه ۱۹ آبان‌ماه ۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ملی لهستان را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا در آن اصلاحاتی به عمل آورده بود مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه مجلس شورای ملی را در این مورد عیناً تایید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را یه مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون علوم و آموزش عالی- دکتر قهرمان.
گزارش از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی
کمیسیون آموزش و پرورش در جلسه ۱۹ آبان ماه ۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ملی لهستان را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا در آن اصلاحاتی به عمل آورده بود مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امورخارجه مجلس شورای ملی را در این مورد عیناً تایید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون آموزش و پرورش- موسوی ماکوئی.
رئیس- نسبت به گزارش کمیسیونها نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیونها رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجدد به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به موافقت‌نامه همکاری فنی و علمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه و ارسال مجدد به مجلس سنا
۹- طرح و تصویب گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به موافقت‌نامه همکاری فنی و علمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه و ارسال مجدد به مجلس سنا
رئیس- گزارش کمیسیونها راجع به موافقت‌نامه علمی و فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون امورخارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امورخارجه در جلسه ۱۳ آبان‌ماه ۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۱۸ /۴۴۶۹ /۲۹۹۶۳- ۱۰ /۱۰ /۱۳۴۶ راجع به موافقت‌نامه همکاری فنی و علمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا در آن اصلاحاتی به عمل آورده بود مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه قبلی مجلس شورای ملی را عیناً تایید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- موافقت‌نامه همکاری فنی و علمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه که مشتمل بر یک مقدمه و یازده ماده و یک سند ضمیمه می‌باشد و در تاریخ ۶ دیماه ۱۳۴۶ برابر ۲۷ دسامبر ۱۹۶۷ در تهران به امضای نمایندگان مختار دولتین رسیده است تصویب و به دولت اجازه داده می‌شود اسناد تصویب آن را مبادله نماید.
کمیسیون امورخارجه- مهرزاد.
گزارش از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی
کمیسون آموزش و پرورش در جلسه ۱۹ آبان‌ماه ۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به موافقت‌نامه همکاری فنی و علمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا در آن اصلاحاتی به عمل آورده بود مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امورخارجه مجلس شورای ملی در این مورد عیناً تایید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون آموزش و پرورش- موسوی ماکوئی.
گزارش از کمیسیون علوم و آموزش عالی به مجلس شورای ملی
کمیسیون علوم و آموزش عالی در جلسه ۱۹ آبان‌ماه ۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به موافقت‌نامه همکاری فنی و علمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا در آن اصلاحاتی به عمل آورده بود مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امورخارجه مجلس شورای ملی در این مورد عیناً تایید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون علوم و آموزش عالی- دکتر قهرمان.
رئیس- نسبت به گزارش کمیسونها نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیون رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجدد به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون علوم و آموزش عالی دائر به تایید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی تشکیل هیات امنای دانشکده صنعتی (پلی تکنیک تهران) و ابلاغ به دولت
۱۰- طرح و تصویب گزارش کمیسیون علوم و آموزش عالی دائر به تایید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی تشکیل هیات امنای دانشکده صنعتی (پلی تکنیک تهران) و ابلاغ به دولت
رئیس- گزارش کمیسیونها راجع به تشکیل هیات امنای دانشکده صنعتی (پلی تکنیک تهران) مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون علوم و آموزش عالی به مجلس شورای ملی
کمیسیون علوم و آموزش عالی در جلسه ۱۹ آبان‌ماه ۱۳۴۷ با حضور آقای کازرونی معاون وزارت علوم و آموزش عالی اصلاحات مجلس سنا در مورد لایحه شماره ۶۹۱۴- ۱۲ /۴ /۴۷ دولت راجع به تشکیل هیات امنای دانشکده صنعتی (پلی تکنیک تهران) را که به شماره ۵۲۸ چاپ شده و قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده بود مجدداً مطرح کرد و اصلاحات آن مجلس را به تصویب رسانید.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- از تاریخ تصویب این قانون دانشکده صنعتی مشمول مقررات قانون تشکیل هیات امناء دانشگاه تهران مصوب ۱۱ /۴ /۱۳۴۶ خواهد بود.
- تبصره ۱- هیات امناء دانشکده صنعتی (پلی تکنیک تهران) ازاعضاء زیر تشکیل می‌شود:
۱- وزیر علوم و آموزش عالی
۲- وزیر فرهنگ و هنر
۳- وزیر آموزش و پرورش
۴- وزیر دارائی
۵- وزیر اقتصاد
۶- وزیر آب و برق
۷- مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران
۸- مدیر عامل سازمان برنامه
۹- دبیر کل سازمان امور اداری و استخدامی کشور.
۱۰- مدیرعامل بنیاد فرهنگی رضاپهلوی
۱۱- رئیس اتاق صنایع و معادن ایران.
۱۲- رئیس دانشکده صنعتی.
۱۳- پنج‌نفر از شخصیتهای علمی و صنعتی و اقتصادی و اجتماعی کشور به پیشنهاد وزیر علوم و آموزش عالی و تصویب هیات وزیران.
- تبصره ۲- به جای اعضاء مذکور در ده بند اول ممکن است نمایندگان تام‌الاختیار آنان در هیات امناء شرکت کنند.
- تبصره ۳- هیات امناء در اولین جلسه رئیس هیات را انتخاب می‌نماید.
- تبصره ۴- قانون اداره دانشکده صنعتی زیر نظر هیات امناء مصوب ۲۴ آبان‌ماه ۱۳۴۵ از تاریخ تصویب این قانون ملغی خواهد بود.
مخبر کمیسیون علوم و آموزش عالی- دکتر قهرمان.
گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۲۲ آبان‌ماه ۱۳۴۷ با حضور نماینده دولت اصلاحات مجلس سنا راجع به تشکیل هیئت امنای دانشکده صنعتی (پلی تکنیک تهران) را که به شماره ۵۲۸ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون علوم و آموزش عالی را در این مورد عیناً تایید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی- خسروی کردستانی.
گزارش از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
در جلسه ۲۰ آبان‌ماه ۱۳۴۷ با حضور نماینده دولت اصلاحات مجلس سنا راجع به تشکیل هیئت امنای دانشکده صنعتی (پلی تکنیک تهران) را که به شماره ۵۲۸ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون علوم و آموزش عالی را در این مورد عیناً تایید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- دیهیم.
رئیس- نسبت به گزارش کمیسیونها نظری نیست؟
(اظهاری نشد) به گزارش کمیسیون رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بهداری دائر به تایید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اصلاح ماده ۱۹ قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیر و ابلاغ به دولت
۱۱- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بهداری دائر به تایید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اصلاح ماده ۱۹ قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیر و ابلاغ به دولت
رئیس- گزارش کمیسیونها راجع به اصلاح ماده ۱۹ قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیر مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون بهداری در جلسه ۲۶ آبان ماه ۱۳۴۷ با حضور آقای مرشد معاون وزارت بهداری لایحه شماره ۲۴۸۸- ۱ /۴ /۴۷ دولت راجع به اصلاح ماده ۱۹ قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیر را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا تغییراتی در آن داده بود مورد بررسی قرار داد و اصلاحات آن مجلس را تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- در ماده ۱۹ قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیر مصوب ۱۱ خرداد ماه ۱۳۲۰ اضافه می‌شود:
۱- به آخر ماده: بیماریهای مالاریا- فلج‌اطفال- تب‌مالت.
۲- به آخر تبصره ماده: بیماریهای آبله‌مرغان- هپاتیتهای ویروسی- مسمومیت غذائی.
۳- تبصره ۲ به شرح ذیل:
- تبصره- در مناطقی که وسائل و امکانات لازم برای تشخیص سرطان فراهم باشد و از طرف وزارت بهداری اعلام گردد کلیه شاغلین رشته‌های پزشکی که به امر مداوای بیماران می‌پردازند موظفند به مجرد مشاهده بیمار مبتلا به سرطان مراتب را کتباً و مشروحاً بطور محرمانه به مقامات بهداشتی محل اطلاع دهند. رئیس کمیسیون بهداری- دکتر اعتمادی
گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۷ آبان‌ماه ۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به اصلاح ماده ۱۹ قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیر را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا در آن تغییراتی داده مورد بررسی قرار داد و گزارش کمیسیون بهداری را تایید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.
رئیس- نسبت به گزارش کمیسیونها نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیون رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
- طرح گزارش کمیسیون دارائی دائر به تایید اصلاحات مجلس سنا در طرح قانونی بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث و ارجاع مجدد به کمیسیون دارائی
۱۲- طرح گزارش کمیسیون دارائی دائر به تایید اصلاحات مجلس سنا در طرح قانونی بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث و ارجاع مجدد به کمیسیون دارائی.
رئیس- گزارش کمیسونها راجع به بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۱۸ آبان‌ماه ۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت طرح مربوط به بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث را که قبلاً در مجلس شورای ملی تصویب و مجلس سنا تغییراتی در آن داده بود و به شماره ۵۰۹ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را عیناً تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده ۱- کلیه دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی و انواع یدک و تریلر متصل به وسائل مزبور و قطارهای راه‌آهن از اینکه اشخاص حقیقی یا حقوقی باشند مسئول جبران خسارات بدنی و مالی هستند که در اثر حوادث وسائل نقلیه مزبور و یا محمولات آنها باشخاص ثالث وارد شود و مکلفند مسئولیت خود را از این جهت نزد شرکت سهامی بیمه ایران و یا یکی از موسسات بیمه داخلی که اکثریت سهام آنها متعلق به اتباع ایرانی و صلاحیت آنها به پیشنهاد وزارت دارائی و وزارت اقتصاد مورد تایید دولت باشد بیمه نمایند.
- تبصره ۱- منظور از حوادث مذکور در این قانون هرگونه تصادف یا سقوط یا آتش‌سوزی یا انفجار وسائل نقلیه موضوع این ماده و نیز خساراتی است که از محمولات وسائل مزبور به اشخاص ثالث وارد شود.
- تبصره ۲- کلیه وزارتخانه‌ها- ادارات مستقل- بانکها- بنگاهها و شرکتهائی که حداقل نصف سهام آنها متعلق به دولت است و سازمان برنامه و شرکتهای تابع آن و بطور کلی عموم موسسات وابسته به دولت مکلفند عملیات موضوع این قانون را منحصراً نزد این شرکت سهامی بیمه ایران انجام دهند.
ماده ۲- کلیه اشخاصی که به سبب حوادث وسائل نقلیه موضوع این قانون دچار زیانهای بدنی یا مالی می‌شوند از لحاظ این قانون ثالث تلقی می‌شوند باستثناء اشخاص زیر:
الف- بیمه‌گذار- مالک یا راننده وسیله نقلیه مسئول حادثه.
ب- کارکنان بیمه‌گذار مسئول حادثه حین کار و انجام وظیفه.
ج- همسر و پدر و مادر و اولاد و اولاد اولاد و اجداد تحت تکلف بیمه‌گذار در صورتیکه سرنشین وسیله نقلیه‌ای باشند که راننده یا بیمه‌گذار مسئول حادثه باشد.
ماده ۳- از تاریخ انتقال وسیله نقلیه کلیه تعهدات ناشی از قرارداد بیمه به منتقل‌الیه وسیله نقلیه منتقل می‌شود و انتقال‌گیرنده تا پایان مدت قرارداد بیمه، بیمه‌گذار محسوب خواهد شد و مکلف است ظرف ۱۵ روز از تاریخ انتقال وسیله نقلیه بخود مراتب را به طریق اطمینان بخشی با ذکر مشخصات کامل خود به بیمه‌گر اعلام کند.
ماده ۴- موارد ذیل از شمول بیمه موضوع این قانون خارج است:
۱- خسارات ناشی از فرس ماژور از قبیل جنگ، سیل، زلزله.
۲- خسارات وارد به محمولات وسائل نقلیه مورد بیمه.
۳- خسارات مستقیم یا غیرمستقیم ناشی از تشعشعات اتمی و رادیواکتیو.
۴- خسارات وارد به متصرفین غیرقانونی وسائل نقلیه یا به رانندگان فاقد گواهینامه رانندگی.
۵- خسارات ناشی از محکومیتهای جزائی و پرداخت جرائم
۶- خسارات ناشی از حوادثی که در خارج از کشور اتفاق می‌افتند مگر اینکه توافقی بین بیمه‌گر و بیمه‌گذار در این موضوع شده باشد.
ماده ۵- در مورد عمد راننده در ایجاد حادثه یا در صورتیکه راننده فاقد گواهینامه رانندگی باشد شرکت بیمه پس از پرداخت خسارت زیان‌دیده می‌تواند برای استرداد وجوه پرداخت شده به شخصی که موجب خسارت شده مراجعه نماید.
ماده ۶- بیمه‌گر ملزم به جبران کلیه خسارات وارد به اشخاص ثالث خواهد بود.
حداقل مبلغ بیمه با توجه به نوع و سایر خصوصیات وسائل نقلیه و همچنین تعرفه حق بیمه و شرایط عمومی آن با رعایت نرخها و شرایط بین‌المللی توسط شرکت سهامی بیمه ایران تعیین و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
ماده ۷- پس از گذشتن سه ماه از تاریخ اجرای این قانون از حرکت وسائل نقلیه موتوری زمینی که فاقد قرارداد بیمه موضوع این قانون می‌باشد از طرف مامورین اداره راهنمائی و رانندگی و پلیس راه جلوگیری به عمل می‌آید.
ماده ۸- شرکتهای بیمه طبق مقررات این قانون و آئین‌نامه‌های مربوط به آن مکلف به انعقاد قرارداد بیمه یا دارندگان وسائل نقلیه مشمول این قانون خواهند بود.
ماده ۹- دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی که از خارج وارد ایران می‌شوند در صورتیکه خارج از کشور مسئولیت خود را نسبت به حوادث ناشی از وسیله نقلیه موضوع این قانون به موجب بیمه‌نامه‌ای که از طرف شرکت سهامی بیمه ایران معتبر شناخته می‌شود بیمه نکرده باشند مکلفند هنگام ورود به مرز ایران طبق ماده ۱ این قانون اقدام به بیمه نمایند.
ماده ۱۰- برای جبران زیانهای بدنی وارد به اشخاص ثالث که به علت بیمه نبودن وسیله نقلیه، بطلان قرارداد بیمه- تعلیق قرارداد بیمه- تعلیق تامین بیمه‌گر- فرار کردن و یا شناخته نشدن مسئول حادثه و یا ورشکستگی بیمه‌گر قابل پرداخت نباشد یا بطور کلی برای جبران خسارتهای خارج از شرایط بیمه‌نامه (باستثنای موارد مصرح در ماده ۴) صندوق مستقلی بنام «صندوق تامین خسارتهای بدنی» تاسیس می‌شود که بوسیله شرکت سهامی بیمه ایران اداره خواهد شد. سازمان، وظایف و صلاحیت صندوق تامین خسارتهای بدنی، به موجب آئین‌نامه‌ای خواهد یود که بوسیله شرکت سهامی بیمه ایران تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
ماده ۱۱- درآمد صندوق تامین خسارتهای بدنی از منابعی است که به پیشنهاد دولت به تصویب کمیسیونهای دارائی مجلسین برسد.
ماده ۱۲- مرور زمان دعاوی مربوط به بیمه موضوع این قانون از تاریخ وقوع حادثه دو سال می‌باشد و هرنوع اقدام ذینفع به منظور مطالبه خسارت اعم از ارسال نامه یا تلگرام یا اظهارنامه قاطع مرور زمان خواهد بود.
مدت مرور زمان جدید بعد از انقطاع یکسال است.
ماده ۱۳- آئین‌نامه اجرائی این قانون از طرف شرکت سهامی بیمه ایران تهیه و پس از تصویب هیات وزیران به موقع اجراء گذاشته می‌شود.
ماده ۱۴- این قانون از اول فروردین ماه ۱۳۴۸ به موقع اجراء گذارده خواهد شد.
مخبر کمیسیون دارائی- خسرو کردستانی.
گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۰ آبان‌ماه ۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت طرح مربوط به بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث را که قبلاً در مجلس شورای ملی تصویب و مجلس سنا تغییراتی در آن داده بود مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون دارائی را در این مورد تایید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.
گزارش از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۲۷ آبان‌ماه ۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت طرح مربوط به بیمه‌اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث را که قبلاً در مجلس شورای ملی تصویب و مجلس سنا تغییراتی در آن داده بود مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را عیناً تصویب کرد.
اینک گزارش آن را در تایید گزارش کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون کشور- کلانتر هرمزی.
گزارش از کمیسیون کار و امور اجتماعی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کار و امور اجتماعی در جلسه ۱۲ آبان‌ماه ۱۳۴۷ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی طرح مربوط به بیمه‌اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث را که قبلاً در مجلس شورای ملی تصویب و مجلس سنا تغییراتی در آن داده بود مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را عیناً تصویب کرد.
اینک گزارش آن را در تایید گزارش کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون کار و اموراجتماعی- پوربابائی.
رئیس- نسبت به گزارش کمیسیونها نظری نیست؟ آقای خواجه‌نوری فرمایشی دارید بفرمائید.
خواجه‌نوری- تغییراتی که در مجلس سنا داده شده البته پاره‌ای از آنها جنبه اصلاح عبارتی است ولی این تبصره ماده ۲ که الآن بنده قرائت می‌کنم.
- «تبصره- در صورت تصادف دو وسیله نقلیه رانندگان وسائل مزبور نیز در برابر یکدیگر شخص ثالث محسوب می‌شوند اعم از آنکه مالک وسیله نقلیه باشند یا نباشند» این تبصره نهایت ضرورت را دارد برای اینکه فلسفه بیمه شخص ثالث این است هرکس زیان از یک وسیله نقلیه ببیند که خارج از آن وسیله نقلیه باشد بیمه‌کننده آن وسیله نقلیه بایستی از عهده غرامت بربیاید وقتی که دو وسیله نقلیه با هم تصادف می‌کنند چه بسا که مسئولیت مشترک باشد و مامورین راهنمائی هر دو راننده را مسئول قرار بدهند آنوقت در این صورت تصادف‌دیده‌های این اتومبیلها به‌هیچ‌وجه تامینی ندارند در صورتیکه روح این قانون و طرح اولیه‌ای که وسیله نمایندگان تهیه شده این است که اشخاصی که تصادف می‌بینند باید تامین داشته باشند بنده خواستم که نماینده دولت راجع به این موضوع توضیح بدهند.
رئیس- آقای قوام صدری توضیح بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- بطوری که ملاحظه می‌فرمائید ماده ۲ که قبلاً تصویب شده است وضع عبارتش طوری بوده که بعد این تبصره را در آن گنجانیده‌اند چون ماده ۲ شاملیت دارد و می‌گویند کلیه اشخاصی که به سبب حوادث وسائط نقلیه این قانون دچار صدمه بدنی می‌شوند شخص ثالث این قانون محسوب می‌شوند و مستثنیاتش منحصراً چیزهائی است (خواجه نوری- مستثنیات را بخوانید).
الف- بیمه‌گذار، مالک یا راننده وسیله نقلیه مسئول حادثه.
ب- کارکنان بیمه‌گذار و همچنین همسر و پدر و مادر و اولاد تحت تکلف بیمه‌گذار. در آنجا اینطور تلقی شد که این عبارت را در برمی‌گیرد و صراحت لازم ندارد حالا هرطور صلاح می‌دانید.
رئیس- آقای خواجه‌نوری بفرمائید.
خواجه‌نوری- اتفاقاً همین ماده ۲ که مصوبه سنا است مستثنیاتی تعیین کرده و در بند الف نوشته این قبیل اشخاصی که مستثنی هستند و نوشته بیمه‌گذار، مالک یا راننده مسئول حادثه. بنده نظرم همین است وقتی دو اتومبیل با هم تصادف می‌کنند اغلب هر دو راننده مسئول هستند بنابراین هیچکس آنوقت منتفع نمی‌شود یکطرف باید استفاده کند و این ضرورت دارد که این تبصره به ماده ۲ اضافه شود و به این نحو که از مجلس سنا آمده است صحیح نیست و مقصود اولیه‌ای که ما داشتیم از این طرح این بود که اشخاص ثالث بیمه باشند و در اینجا شخص ثالثی نمی‌ماند که بیمه باشد ما که نمی‌خواهیم یک حق بیمه‌ای یک شرکت دولتی یا شرکتهای خصوصی وصول بکند و در مقابل اشخاص مسئولیتی هم نداشته باشد (صحیح است) و بهتر است که برای مطالعه بیشتری به کمیسیون دارائی برگردد.
رئیس- اگر خانمها و آقایان موافقت دارند اجازه بفرمایند این طرح به کمیسیون دارائی ارجاع شود و نمایندگان محترم تشریف ببرند توضیحاتی که دارند بدهند آنچه در کمیسیون دارائی تصویب شد مجدداً در مجلس مطرح شود (صحیح است) حالا از خانمها و آقایانی که موافقند لایحه به کمیسیون دارائی برگردد خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به کمیسیون دارائی ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به اجازه واگذاری اراضی و ساختمانهای دولتی
۱۳- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به اجازه واگذاری اراضی و ساختمانهای دولتی.
رئیس- گزارش شور اول لایحه اجازه واگذاری اراضی و ساختمانهای دولتی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۱۳ آبان‌ماه ۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۱۶۶۰۲- ۱۷ /۴ /۱۳۴۷ راجع به اجازه واگذاری اراضی و ساختمانهای دولتی را که به شماره ۵۰۰ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- به دولت اجازه داده می‌شود اراضی و ساختمانهائی که مورد نیاز وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی نباشد طبق مقررات بفروش رساند و وجوه حاصل را در حساب مخصوص نزد خزانه‌داری کل متمرکز نمایند، وجوه مزبور طبق برنامه‌ای که به موجب پیشنهاد وزارت آبادانی و مسکن و موافقت وزارت‌دارائی به تصویب هیئت دولت خواهد رسید توسط وزارت آبادانی و مسکن جهت خرید اراضی و ساختمان و یا ایجاد و تکمیل ساختمان و تاسیسات مورد نیاز برای ایجاد مراکز دولتی به مصرف خواهد رسید.
- تبصره ۱- وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی در موارد نیاز فوری می‌توانند وجوه حاصل از فروش اراضی و ساختمانهای مذکور را با رعایت کلیه قوانین و مقررات مربوطه با تصویب هیئت وزیران به مصرف خرید زمین یا ساختمان و همچنین ایجاد و تکمیل ساختمان مورد نیاز خود برسانند.
- تبصره ۲- سازمانها وموسسات و شرکتها و بانکهای دولتی که دارای اساسنامه یا مقررات قانونی خاصی باشند و همچنین وزارت جنگ برطبق مقررات قانونی مربوط بخود عمل خواهند کرد.
- تبصره ۳- به دولت اجازه داده می‌شود براساس قانون واگذاری اراضی و ابنیه دولتی به موسسات خیریه مصوب ۱۳۴۳ از اراضی و ابنیه متعلق به خود که مورد احتیاج نباشد به شهرداریها با رعایت ماده ۹۶ قانون اصلاح قانون شهرداریها مصوب ۲۵ /۱۱ /۱۳۴۶ و سایر موسساتی که طبق تشخیص هیئت وزیران خدمات مفید اجتماعی انجام می‌دهند واگذار نماید.
مخبر کمیسیون دارائی- خسروی کردستانی.
گزارش شور اول از کمیسیون آبادانی و مسکن به مجلس شورای ملی
کمیسیون آبادانی و مسکن در جلسه ۲۲ آبان ماه ۱۳۴۷ با حضور آقای مهندس آموزگار معاون وزارت آبادانی مسکن لایحه مربوط به اجازه واگذاری اراضی و ساختمانهای دولتی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون دارائی را در این مورد تایید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون آبادانی و مسکن- مهندس عطائی.
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۷ /۸ /۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به اجازه واگذاری اراضی و ساختمانهای دولتی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون دارائی را در این مورد تایید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای امینی بفرمائید.
داود موید امینی- عرض کنم در این لایحه مسئله ساختمان و اراضی متعلق به دولت مطرح است بنده از این فرصت استفاده می‌کنم به عرض آقایان می‌رسانم که دولت در ماه معادل پنج میلیون و ششصد هزار تومان اجازه می‌دهد که در سال به شصت و هفتاد میلیون تومان بالغ می‌شود در این لایحه قانونی اراضی و ساختمانهای دولتی و چگونگی واگذاری آن که الآن مطرح است خواستم به عرض آقایان برسانم که در بلوار الیزابت یک ساختمان وزارت کشاورزی از سابق کرد که بصورت یک آسمانخراش است بالایش هم یک دکل زده‌اند و یک پرچم که اگر هواپیماها خواستند در اوج کم پرواز کنند به آن نخورند و در مقابل این عمارت یک عمارت مشابهی ساخته شده در آخر بلوار که وزارت کشاورزی چهل و پنج هزار تومان در ماه اجاره می‌دهد و این عمارتی که ده الی دوازده میلیون تومان از طرف دولت خرج شده همینطور معوق مانده است بنده نمی‌دانم این چه نوع سلیقه و سیاستی است که دولت اتخاذ کرده است که می‌آید یک عمارتی را می‌برد بالا چهارده پانزده میلیون خرج می‌کند و آن را بی‌استفاده می‌گذارد اصلاً معلوم نیست چرا این کار شده است و چه سیاستی در کار بوده است و حالا می‌روند ماهی چهل و پنج هزار تومان آن عمارت را اجاره می‌کنند من استدعا می‌کنم که یک توضیحی بفرمائید ما روشن بشویم شما یک پول هنگفت دولت را می‌گذارید آنجا بماند و بعد می‌روید اجاره می‌دهید من خواهش می‌کنم این را توضیح بفرمائید آخر این دولت و ملت چه تقصیری دارند که باید اینطور پولشان از بین برود.
رئیس- آقای امینی اگر نظری دارید پیشنهاد بفرمائید و در وقتی که آقای وزیر کشاورزی اینجا هستند این مورد را سوال بفرمائید دیگر نظری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌کنم جمله زیر به آخر ماده واحده (لایحه چاپی شماره ۵۵۲) اضافه شود.
ماده واحده‌ـ... اولویت در مصرف وجوه حاصل با رفع احتیاجات محل ملک فروخته شده جهت خرید اراضی و ساختمانی و یا ایجاد و تکمیل ساختمان و تاسیسات مورد نیاز برای ایجاد مراکز دولتی می‌باشد.
- تبصره ۱- وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی... الی آخر.
دکتر اسفندیاری.
محترماً پیشنهاد می‌شود در سطر پنجم از تبصره سوم بعد از کلمه اجتماعی و تربیتی مانند پیشاهنگی و تربیت بدنی اضافه شود.
با تقدیم احترام- روحانی.
محترماً پیشنهاد می‌نماید اصلاحات ذیل در ماده واحده مربوط به اجازه واگذاری اراضی دولتی ملحوظ گردد.
۱- بعد از کلمه اراضی نوشته شود واقع در محدوده شهر
۲- در صورتیکه پیشنهاد بند یک مورد قبول نباشد در ذیل تبصره ۲ بعد از وزارت‌جنگ و وزارت‌اصلاحات ارضی و تعاون روستائی اضافه شود. مرتضوی
رئیس- لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع به مجازات بکارگماردن اطفال کمتر از دوازده سال در کارگاههای فرشبافی
۱۴- طرح گزارش شور اول کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع به مجازات بکارگماردن اطفال کمتر از دوازده سال در کارگاههای فرشبافی
رئیس- گزارش شور اول لایحه مجازات بکارگماردن اطفال کمتر از دوازده سال در کارگاههای فرشبافی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون کار و امور اجتماعی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کار و امور اجتماعی در جلسه ۱۵ آبان‌ماه ۱۳۴۷ با حضور آقای معتمدی و پرتو معاونان وزارتخانه‌های کار و امور اجتماعی و دادگستری لایحه شماره ۳۳۱۳۶- ۲ /۸ /۱۳۴۷ دولت راجع به مجازات بکارگماردن اطفال کمتر از دوازده سال در کارگاههای فرشبافی را که به شماره ۵۱۰ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- هرکس اطفال کمتر از دوازده سال تمام را در کارگاههای فرشبافی بکار بگمارد به حبس تادیبی از شش‌ماه تا یکسال و تادیه غرامت از پنج‌هزار ریال تا پنجاه‌هزار ریال محکوم خواهد شد.
در صورت تکرار مجازات مرتکب سه یال حبس تادیبی و تادیه سیصدهزار ریال غرامت می‌باشد.
کارگاههای موضوع ماده ۷ قانون کار مشمول این قانون نخواهد بود.
مخبر کمیسیون کار و امور اجتماعی- پوربابائی.
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۰ آبان‌ماه ۱۳۴۷ با حضور آقای پرتو معاون پارلمانی وزارت دادگستری لایحه دولت راجع به مجازات بکارگماردن افراد کمتر از دوازده سال در کارگاههای فرشبافی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی را دراین مورد تایید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای عباس میرزائی بفرمائید.
دکتر صدر- ایشان موافقند یا مخالف؟
رئیس- آقای عباس میرزائی موافقید یا مخالف؟
عباس میرزائی- مخالف مشروط هستم و الان شرطش را هم عرض می‌کنم این ماده واحده‌ای که الان مطرح است باید توجه داشته باشید نمایندگان محترم در قانون کار یک ماده‌ای برای جرائم بکارگماردن کارگران کمتر از ۱۲ سال موجود است و باید عرض کنم این ماده که تقدیم شده به مجلس شورای ملی برای خاطر این است که بیشتر بتوان این افرادی که متوجه حقوق انسانها نیستند آنها را وادار کرد که این حقوق را رعایت کنند. ولی اجازه بفرمائید من مطالب روزنامه‌ای را که در روز شنبه ۱۸ آبان‌ماه ۴۷ مصاحبه‌ای با رئیس بیمه‌های اجتماعی شهر کاشان کرده به اضافه یک پیشنهاد تقدیم مقام ریاست بنمایم فقط یک قسمتی را به عرض نمایندگان مجلس شورای ملی می‌رسانم که ملاحظه بفرمائید وضع اسف‌انگیز کارگران قالیبافی حرف امروز نیست که یک شخص یا یک فردی بخواهد در این قانون دلسوزی بکند در چندین سال قبل من خودم در شورایعالی کار که بودم همین آقای معتمدی به عنوان بازدید از قسمت فرشبافیهای کرمان تشریف بردند به آن منطقه و دیدند افرادی در یک‌جاهائی خیلی بد کار می‌کنند که فقط پوست و استخوان آنها به تنشان مانده است و گزارش در این مورد نوشتند و شاید هم به شرف عرض شاهنشاه آریامهر محبوب هم رسیده است و کارگران به آن نحیفی و ضعیفی یعنی آن بچه‌ها به عنوان کارگر در آنجا چنان احساساتی به خرج داده بودند که تمام افرادی که در آنجا شرکت کرده بودند تحت تاثیر قرار گرفته بودند (دکتر فریور- اینها آثار تسامح وزارت‌کار است) اجازه بفرمائید وزارت‌کار به اندازه کافی در تمام دوران وظیفه‌داری که آقای خسروانی وزارت می‌کند این حمایت را به نحو احسن و اتم اجرا کرده این گزارش یکی از روسای بیمه‌های اجتماعی است که در این روزنامه هست و یک قسمت از آن را می‌خوانم که استناد به گفته یکی از استادان دانشگاه کمبریج است (دکتر صدر- فارسی آن را بفرمائید) و این کلمه فارسی ندارد جناب سرور صدریان‌ایرانیستها یک نکته‌ای را همیشه توجه دارند که ما افتخار می‌کنیم به این احساسات ملی شما که بخاطر زبان‌فارسی به خرج می‌دهید و الان هم اینجا چندنفر صحبت کردند راجع به کسانی که از بین ما درگذشتند و افتخار ادب پارسی بودند و اسامی مقدسشان در این مجلس مقدس آمد و همه بخاطر خدمت به ادب پارسی بوده و این عرق ایرانی بودن حتماً باید در بین ما ایجاد بشود و شاهنشاه آریامهر هم در اصول فارسی زبان بودن و اصول مذهب حقه‌جعفری تعصب مخصوص دارند که در گزارش آقای دکتر عظیمی ملاحظه فرمودید که به قبرستان بقیع تشریف برده بودند و اینها همه از احساسات مذهبی و عرق اسلامی است که ایشان دارند و شاید بعضی‌ها نخواهند قبول کنند این روح ملکوتی ایشان است که ما افتخار می‌کنیم به آن و ما هم اگر اینجا مسئله‌ای را عرض می‌کنیم راجع به کلمه فارسی این آن ترتیبی است که ما در این سرزمین شاهنشاهی ایران زمین پرورش یافته‌ایم (احسنت) و به آن قسم خورده‌ایم و به ان معتقد هستیم و اگر بنده آن کلمه را گفتم این تقصبر بنده نبود و از آن گذشته اسم محل است و در روزنامه نوشته است و من هم در مطالب روزنامه که دخل و تصرف نمی‌کنم اینجا نوشته است بطور کلی وضع قالیبافی و کارگران قالیبافی را یکی از استادان دانشگاه کمبریج از یکی از روستاهای کاشان بازدید کرده بود و بعداً گفته که هیچ‌وقت باور نمی‌کردم قالی ظریف کاشان با انگشتان استخوانی این کودکان خردسال و نحیف بافته می‌شود و حالا که متوجه این موضوع شدم هیچگاه با پا روی این فرشها راه نخواهم رفت بنابراین اگر شما چهار پنج سال پیش به این طرف ملاحظه می‌کنید که شاهنشاه محبوب آریامهر ما فرمودند که این چه صنعتی است که انسانها را از بین می‌برد و ما به آن صنعت بخواهیم ببالیم وافتخار کنیم بنابراین بنده عرض می‌کنم این ماده واحده‌ای که آمده آنطور کامل که بتواند وافی به مقصود باشد نیست مانند مسئله اصلاحات ارضی مگر موقعیکه شاهنشاه آریامهر املاک موروثی خودشان را بین زارعین تقسیم کردند آن مالکین بزرگ نشنیدند، شنیدند ولی توجه نکردند آنروز هم قانون بود ولی آنها توجه نداشتند و می‌گفتند حالا که زورمان می‌رسد نهایت فشار را به کشاورزان وارد می‌آوریم (پزشک‌پور- آنوقت قانون نبود) مگر آنروز قانون نبود شاهنامه می‌گوید پرستیدن شهریار زمین نپوید خردمند جز راه دین- وقتی آن مردانی که مالک آن املاک بزرگ بودند و از پرتو برکت امنیت و وجود شاهنشاه زندگی مرفهی داشتند همیشه در کاباره‌های خارج مشغول رقص و خوشگذرانی بودند و توجه نکردند تا اینکه انقلاب سفید انقلابی که دنیا با حسرت به آن نگاه می‌کند و به آن استناد می‌کند پیش آمد و الآن هم این کارفرماهائی که هنوز بعضی‌شان غول‌پیکرند باید این را بدانند البته بعضی از کارفرماها نمونه انسانیت هستند مثلاً دیروز در یکی از کارگاههای تهران رفتیم که طبقه‌بندی و شخصیت کارگر را در حضور آقای خسروانی نشان می‌داد و کارفرما تشکر می‌کرد از وضع وزارت کار که کمک کرده و این برنامه را برای این کارگاه پیاده کرده و بنده چون نمی‌خواهم تبلیغی برای اشخاص شده باشد اسم آن کارگاه را نمی‌آورم ولی این را بدانید که بعضی از کارفرماهای فرشبافی آمده‌اند کارگاهها را برده‌اند در خانه‌هایشان و مامورین قانونی و بازرسین کار نمی‌توانند بروند توی خانه اشخاص چون ممکن است علیه مامور اعلام جرم بکنند که چرا در خانه آنها وارد شده است و او را بفرستند به دادگاه و تا بخواهد ثابت کند که این شخص در خانه‌اش کارگاه قالیبافی درست کرده و سوءاستفاده کرده مدتها به پای میز محاکمه است و ما اول پیشنهاد کردیم آن قسمت پائین را حذف کنند که عده‌ای سر و صدا کردند که آقا زن و بچه مردم نمی‌توانند یک صنعت خصوصی برای خود داشته باشند و حالا یک پیشنهاد دیگری تهیه کرده‌ایم که به ضمیمه این روزنامه تقدیم مقام ریاست می‌کنم و امیدوارم این پیشنهاد به تصویب برسد و تمام نمایندگان کارگران آن را امضاء کرده‌اند.
یک‌نفر از نمایندگان- پیشنهادتان را بخوانید.
رئیس- در موقع خود قرائت می‌شود آقای پزشک‌پور بفرمائید.
پزشک‌پور- عرض کنم همکار گرامی آقای عباس میرزائی به یک نکته دقیقی عنایت فرمودند که متاسفانه لایحه تقدیمی دولت به خصوص با عنوان خاصی که اتخاذ کرده که به عنوان قانون مجازات بکارگماردن اطفال کمتر از ۱۲ سال در کارگاههاست و همچنین بکارگماشتن این اطفال در گذشته سازمانهای مسئول باین نص قانون و به این تکلیف قانونی توجه نکردند همانطور که اشاره فرمودند در ماده ۱۶ کار که در سال ۱۳۳۷ تصویب شده است بکارگماردن اطفال کمتر از ۱۲ سال در تمامی کارگاهها منع شده و مجازات کسانیکه از مفاد مقررات این ماده تخلف کنند در ماده ۵۹ قانون کار پیش‌بینی شده که به مجازات نقدی و حبس تا دو ماه محکوم می‌شوند بنابراین آنچه که در این لایحه مطرح می‌شود افزایش مجازات است که گروه پارلمانی پان ایرانیست موافق است النهایه پیشنهاداتی که تقدیم خواهد شد یکی در مورد تغییر عنوان لایحه است که به قانون تشدید مجازات تبدیل شود و دیگری کلیتی است که ما اعتقاد داریم که این تشدید مجازات نسبت به سایر موارد تعمیم پیدا کند اما این مسئله که لایحه به این کیفیت تقدیم شده است اگر قرار باشد به همین کیفیت هم تصویب بشود متاسفانه حاکی از عدم توجه مقامات مسئول و بخصوص دوست عزیز آقای عباس میرزائی نماینده محترم کارگران نشانه عدم توجه مقام مسئول وزارت کار است که ده سال است بصورت یک امر قطعی قانونی در قوانین ما پیش‌بینی شده (پردلی- کسی مسئول نیست و مسئولیت ندارد) من نمی‌دانم اگر این هیئت بازرسی شاهنشاهی نرفته بود و این برریسها را نمی‌کرد و موضوع ستمهائی که به کارگران قالیباف از جمله اطفال کمتر از ۱۲ سال که با بدنهای رنجور و انگشتهای ناتوان خودشان قالیهائی را می‌بافند که تازه آن آقای رئیس بیمه‌های اجتماعی تازه متوجه شده که نتیجه رنج آنها و اشک دیدگان آنها است این گزارش را نمی‌دادند ما چه می‌کردیم من نمی‌دانم چرا ظرف ده سال این قسمت از قانون اجرا نشده چرا می‌بایست همچنان اطفال معصوم در کارگاهها کار کنند آن کسانی که ماده ۱۶ قانون را اجرا نکردند شما چه اطمینانی دارید که قانون تشدید مجازات را اجرا کنند این را چه اطمینانی دارید متاسفانه همکاران گرامی یکی از ارکانهای مهم انقلاب اجتماعی ما وزارت کار است استدعا می‌کنم تعصب حزبی را کنار بگذارید ایکاش وزیر کار و امور اجتماعی دبیر کل حزب ایران نوین نبود تا شما آن وزیر را به عنوان یک وزیر مربوطه مورد پرسش قرار می‌دادید و این همه مطالب مربوطه به کارگران و سرنوشت کارگران در بوته اجمال نمی‌ماند بنظر من لایحه‌ای که امروز در پیشگاه مجلس شورای ملی مطرح است از یک طرف مبین این است که مطلقاً سازمانهای مسئول وزارت کار به این امور و تکالیف قانونیشان عمل نکرده‌اند (پوربابائی- اینطور نیست) چرا اینطور است و دلیل آن همین لایحه‌ای است که آورده‌اند دلیل این لایحه است دهسال است که قانون کار گذشته است و ۷ سال است آقای خسروانی وزیر کار هستند وزیر کار دولت انقلابی هستند دبیر کل حزب دولت انقلابی هستند چرا باید اطفال معصوم در کارگاههای قالیبافی استثمار بشوند (قاضی‌زاده- چطور شد که تمام موارد قانونی را که انجام دادند تشویق نشدند به فرض محال یک مورد را که انجام نشده شما ایراد می‌گیرید) بله این مسئله مهم است بله منهم می‌گویم چرا نشد این مسئله مهم است چرا نشد آقای معاون وزارت کار اینجا حضور دارند بیایند توضیح بدهند من سوال کردم که وزارت کار بیاید توضیح بدهد که تاکنون در چند مورد مفاد این قانون را اجرا کرده (پوربابائی- در تمام موارد) گزارش بازرسان سازمان بازرسی شاهنشاهی دلالت دارد در کارگاههای قالیبافی اجرا نشده است (پوربابائی- به همین دلیل این قانون آمده) چرا نشده است؟ چرا اجرا نشده که این قانون بیاید (پوربابائی- قانون کار منع کرده و این قانون مربوط به تشدید مجازات است) چرا اجرا نشده اجازه بفرمائید گزارشهای بازرسان سازمان شاهنشاهی است گزارشات مخبران جراید هست مصاحبه تلویزیونی با مخبر روزنامه را لابد دیدید چطور می‌گوئید ایراد ندارد ما حاضر هستیم بیائیم اینجا بنشینیم و وزارت کار بیاید و توضیح بدهد و گزارش بدهد که در این سالها در چند مورد اجرا کردند این قانون را در چند مورد تخلف را به دادسراها احاله کردند مورد دیگری را برای شما بیان می‌کنم تبصره ۲ ماده ۶ قانون کار را ببینید قابل توجه آقایان نمایندگان کارگرها تبصره ۲ ماده ۶ «مدت کار- تعطیلات و مرخصیها- مزد یاحقوق کارگران ماهیگیر و ملاحان و کارکنان کشتیها و فرودگاهها و خلبانان و مامورین فنی و کارکنان داخل هواپیما یا کارگرانی که طرز کارشان به نحوی است که قسمتی یا کلیه مزد و درآمد آنها بوسیله مشتریان یا مراجعین تامین می‌شود و کارگران بنادر که مامور تخلیه یا بارگیری کشتیها می‌باشند و همچنین کارگرانی که آنها نوعاً در ساعات متناوب انجام می‌گیرد و به موجب آئین‌نامه‌های جداگانه تعیین خواهد شد» ده سال است این قانون تصویب شده کو آئین‌نامه‌های مربوط به این قانون؟ کو آئین‌نامه‌های مربوط به کارگران کشتیها و بنادر؟ آقای مرتضوی می‌دانند و وارد هستند اینها ستمکش‌ترین کارگران هستند اینها رنج بزرگ می‌برند میله‌های بزرگ آهن را با شانه‌هایشان می‌آورند پائین در کشتیها دستشان قطع می‌شود، پایشان قطع می‌شود ولی آقایان هنوز قانون کار در مورد آنها اجرا نمی‌شود (اخلاقی- همه بیمه هستند) به خرمشهر تشریف بیاورید ببینید من مشکلات آنها را می‌دانم (اخلاقی- من در خرمشهر رفته‌ام بشدت قانون اجرا می‌شود) آقا نماینده دولت هستید؟ اجازه بفرمائید اگر پاسخی داشته باشد آقای نماینده دولت بعد تشریف می‌آورند می‌فرمایند من نمی‌دانم با مجلس شورای ملی صحبت می‌کنم یا نمایندگان دولت (دکتر حکیم شوشتری- آقای پزشک‌پور خودتان که نماینده مردم هستید) (دکتر طالع- ایکاش شما هم باشید) بله، من نماینده مردم هستم، مردم خرمشهر و گروه نمایندگان پارلمانی پان ایرانیست معتقد هستند که نمایندگی ملت ایران را دارند (بانو تربیت- همه نماینده مردم هستند) ایشان «اشاره به آقای حکیم شوشتری» تردید دارند (بانو تربیت- هیچکس تردید ندارد) علی‌ایحال درخصوص لایحه صحبت می‌کردم تقدیم این لایحه متاسفانه همانطور که عرض کردم دلالت دارد بر اینکه این وظایف و تکالیف قانونی انجام نشده است دلیلش هم مشخص و روشن است این جمله معترضه را عرض کنم منباب مشورت آقایان بپذیرند البته نه دستوری می‌توانم بدهم نه توصیه جدی ولی این منباب مشورت است واقعاً نگذارید آقای دبیر کل حزب در راس وزارتخانه باقی بماند و در راس وزارتخانه کسی دیگر را غیر حزبی از دوستانتان بگذارید تا شما هم آقای عباس میرزائی بتوانید اینجا بیائید و آنچه را که در اعماق دلتان هست و می‌خواهید از کارگران دفاع کنید بتوانید وظیفه خود را ایفا کنید بنابراین پیشنهادی که تقدیم می‌شود با توجه به این مطالب می‌باشد و اینست که عنوان لایحه تبدیل شود به عنوان تشدید مجازات بکارگماردن اطفال کمتر از ۱۲ سال، گذشته از این جامعیت و کلیت پیدا بکند اطفالی هستند کمتر از ۱۲ سال جنابعالی در مقابل کارخانه‌ها و کارگاهها کارگرانی را می‌بینید که پتک روی سندان می‌کوبند و پای کوره‌ها می‌ایستند و کارهای بسیار زجرآور و شاقی به آنها تحمیل می‌شود بنابراین بیائیم این کلیت را بپذیریم و این مجازات را نسبت به کسانی که فرزندان ملت را در سنین کمتر از ۱۲ سال استثمار می‌کنند و نسل ما را مورد هجوم و یورش قرار می‌دهند دچار این مجازات شدید شده بکنیم که در این لایحه پیش‌بینی شده است پیشنهادی تقدیم می‌کنم امیدوارم وزارت کار که بطور قطع بزرگترین مسئولیت را در پیاده کردن انقلاب اجتماعی به عهده دارد و بنا به اطلاعاتی که عرض کردم سبب شده است که این وزارتخانه نتواند وظایف خودش را انجام بدهد متاسفانه وزارت کار غالباً به اموری می‌پردازد که این امور با مسائل کارگران ارتباطی ندارد و اینقدر این امور او را مشغول کرده که در نتیجه به وظایف قانونی خودش نمی‌تواند برسد از مسئله انجمن شهر، تشکیل جلسه بزرگ انجمنهای شهر در تالار بزرگ وزارت کار و بقیه مسائل که خود دوستان و همکاران عنایت دارید این مسئله مملکتی است امیدوارم حزب اکثریت به این مسئله اساسی مملکت توجه بکند که وزیر مسئول دیگری را برای این وزارتخانه در نظر بگیرند.
رئیس- خانم دکتر دولتشاهی فرمایشی دارید بفرمائید.
بانو دکتر دولتشاهی- خیر عرضی ندارم.
رئیس- آقای دکتر مهذب بفرمائید.
دکتر مهذب- بااجازه همکاران محترم، لایحه‌ای که امروز در دستور مجلس هست به نظر من هر اندازه مختصر هست بک لایحه مهمی است که ناشی است از وضعی که در کشور ما متاسفانه جاری بود و به انقلاب بزرگ اجتماعی ما مباینت دشته واقعاً استفاده از اطفال کمتر از ۱۲ سال در کارگاهها، بخصوص قالیبافی متناسب با انقلاب اجتماعی امروز ما نیست آنچه که امروز بیشتر مورد بحث و بررسی قرار گرفت مطالبی بود درخصوص قانون کار که بنده خیال می‌کنم تا حدی ما فارغ هستیم از بحث راجع به قوانین دیگر بلکه بیشتر باید بپردازیم به قانونی که فعلاً مطرح است و آن این قانون مربوط به گماردن اطفال کمتر از ۱۲ سال است به کار. در قانون کار فعلی مسلماًً برای بکارگماردن اطفال مجازاتهائی پیش‌بینی شده که این مجازاتها به نظر بنده در بعضی موارد بخصوص در مورد این کارگاههای قالیبافی بسیار ضعیف بود و اگر وزارت کار هم از این قانون استفاده می‌کرده مسلماً مراجع قضائی توجه به عوامل مخففه مجازات این نوع کارفرماها را پائین می‌آوردند پس واقعاً باید در راهی ما قدم بگذاریم که قدرت قانونی زیادتری به مراجع مسئول و از آن جمله به دستگاه دادگستری برای مجازات این افراد بدهیم اینجاست که بنده تا حدی واقعاً وزارت کار را از این لحاظ تبرئه می‌کنم من شخصاً نمی‌دانم تا چه حد این قانون اجرا شده یا نشده ولی مسلم است که اگر صد در صد هم اجرا می‌شد نتیجه بارزی برای ما به بار نمی‌آورد و همین دولت است که آمده برای جلوگیری از تبعیض برای از بین بردن ظلم فاحش نسبت به اطفال کمتر از ۱۲ سال در کارگاهها این لایحه را تقدیم کرده من به نوبه خودم سپاسگزارم که نسبت به این اطفال ۱۲ سال به پائین در کارگاههای قالیبافی اینجور توجه کرده این خود باعث سربلندی دولت حزبی است (دکتر فریور- اکر گزارش بازرسان سازمان شاهنشاهی نبود دولت توجه نمی‌کرد) من نه از گزارش بازرسان خبر دارم نه خارج از لایحه دولت، چیزی که هست امضای وزیر کار زیر لایحه است بنابراین مواجه شدند با یک وضع اسفناک و برای رفع این وضع اسفناک این لایحه به مجلس آمد بنابراین پیشنهادی که فرمودند جناب رهبر ولی در اقلیت صد در صد به نظر بنده وارد است و این تشدید مجازات است و اگر واقعاً عنوان تغییر بکند که تشدید مجازات است کاملاً صحیح است ولی اگر بخواهیم وارد بشویم که چرا قانون کار اجرا شده یا نشده یا بحث خارج است قدم دوم که خیال می‌کنم باید برداشت و تاکید کرد وضع بچه‌های کمتر از ۱۲ سال در کارگاهها که یک وضع استثنائی و ظالمانه است و همین وضع استثنائی خاص و ظالمانه است که امروز همه ما با یک تعصب خاصی نسبت به این لایحه نگاه می‌کنیم و انشاءاﷲ مورد تصویب قرار می‌دهیم بنابراین همانطوری که فرمودید وقتی که مجازات به حداعلی برسد و یا تشدید مجازات شود طبعاً دستگاههای قضائی و اجرائی مجبورند میزان مجازات را رعایت بکنند نسبت به این گروه متخلفین و وقتی رعایت کردند لااقل اطفال کمتر از ۱۲ سال مورد استثمار قرار نمی‌گیرند و آن قانون کار بآن وضعی که توضیح فرمودید مجری است و بنده قاضی حداقل مجازات را می‌گیرم باستناد مواد مخففه ۴۷ و ۴۷ مکرر و امثالهم تبدیل به غرامت نقدی می‌کنم و کارفرما این کار را می‌کند ولی با این قانون نمی‌تواند اطفال کمتر از ۱۲ سال را مورد استثمار قرار بدهد و بنده اینجا به عنوان یک نماینده ملت نه به عنوان یک نماینده حزبی از توجه خاصی که نسبت به اطفال کمتر از ۱۲ سال معطوف داشته‌اند تشکر می‌کنم.
رئیس- آقای رامبد بفرمائید.
رامبد- مطالبی در مورد تعمیم دادن این لایحه بیان شد نکاتی اشاره شد که چرا دولت به این فکر افتاده مسائلی عنوان شد که وزارت کار، کار خودش را نمی‌کند ولی یک نکته جدیدی را من از نماینده محترم دولت تقاضا می‌کنم توضیح بفرمایند آیا این بچه‌هائی که در کارگاهها می‌رفتند و سلامتشان را مختل می‌کردند و زندگی آینده‌شان را تاریک می‌کردند و ای بسا تنبیه بدنی می‌شدند برای تفریح و خوشی و لذت و خوشگذرانی به آنجا می‌رفتند؟ آیا این استعمارکنندگان، استثمارکنندگان امثال این لغات را زیاد می‌توانیم استعمال کنیم این اطفال را که در آنجا جمع می‌کردند به زور تازیانه بود؟ یا زور پاسبان بود؟ به دنبال علت واقعی بروید اجبار، استیصال، عدم توجه این کار را می‌کردند حالا دولت به استناد ارقامی که در موقع بودجه اینجا مطرح شد بیش از ۷۵٪ کارهای اقتصادی مملکت را در انحصار خودش قرار داده برای تامین زندگی این اطفال که قرار است دیگر نروند و دیگر کار نکنند چه فکری کرده جناب آقای معتمدی به من جواب بدهید که آن پدر و مادری که فرزندشان را می‌فرستند در آن دخمه و خاک می‌خورد و می‌دانند که سل می‌گیرد آیا ترجیح می‌دهند که بچه‌شان برود در مدرسه درس بخواند و مثل شما معاون وزارتخانه بشود یا با بچه‌شان دشمنی دارند، همه‌چیز تظاهر، همه‌چیز ابن‌الوقتی، این علاج نشد چقدر بلیط‌فروش بخت‌آزمائی ملی توی خیابان می‌خواهید تحویل بدهید از پیشگاه مجلس شورای ملی یک استدعا می‌کنم و آن این است در ردیف اینکه این عنایت را می‌فرمائیدو این اطفال معصوم را از اینکه در آینده زندگیشان تباه نشود طبق این قانون از رفتن به کارگاه محروم می‌کنید ببینید که برای نرفتن به این کارگاه وضع آنها چه خواهد شد آن‌موقع است که به تصویب این قانون باید احسنت گفت لایحه‌ای می‌آورید که کشاورز تریاکی را از کشت گندم محروم می‌کنید بهتر است قدری از اتومبیلهای دولتی پیاده بشوید و از کسانی که در کنار خیابان توی پیاده‌روها در حال غش کردن هستند بپرسید کی هستید جواب می‌دهد تریاکی هستم و خانه و زندگیم را فروختم و بیش از یکماه پشت درب بیمارستانهای ترک اعتیاد معطل شدم و مرا برای معالجه بستری نکردند (صحیح است).
رئیس- آقای دکتر رضوانی بفرمائید.
دکتر رضوانی- با کسب اجازه از مقام محترم ریاست بنده در مطلب کارگران قالیبافی و بخصوص توضیح در مورد کلمه استثمار و خدای نکرده سوءاستفاده عده‌ای از زحمتکشان این مملکت به عنوان کارفرمایان قالیبافی و با توجه به اینکه بنده به این صنعت کاملاً وارد هستم لازم دیدم توضیحاتی به عرض نمایندگان محترم برسانم که مورد نظر در موقع تصویب این لایحه داشته باشند همانطور که اطلاع دارید کارگرانی که در این صنعت مشغول کار هستند منحصر به اطفال خردسال و اطفال کمتر از ۱۲ سال نیستند بلکه زنها و مردان بزرگسالی در راه این صنعت زحمت می‌کشند که ماهیت این صنعت به سلامتی آنها صدمه می‌زند و بنده به چشم خودم دیدم بسیاری از زنان بارداری را که روی تخته قالی می‌نشینند و کار می‌کنند و در اثر آن نوع کار کردن بچه ناقص به دنیا می‌آید و بسیاری از بزرگسالان یعنی مردانی که اگر صاحب حرفه و معلوماتی بودند هرگز مشغول به این صنعت نمی‌شدند و چشمان خود را از دست نمی‌دادند اگر به ماهیت این صنعت توجه بشود به نظر من همه آقایان تایید خواهند فرمود که این کلمه استثمار در مورد این صنعت وجود ندارد برای اینکه به اشخاصی که وارد این صنعت هستند به غلط نام کارفرما داده می‌شود برای اینکه کار کردن آزادانه در منازل و اخذ مواد اولیه از صاحب کار است آنهم در مواقعی که خودشان دلشان بخواهد مشغول بکار می‌شوند یعنی بسیاری از کارگران کارهای دیگری هم دارند و اوقات دیگر خود را در راه این صنعت بکار می‌اندازند موقعی استثمار بوجود می‌آید که در ساعت معلومی در یک محل معلومی با یک حقوق ناچیز عده‌ای مشغول به کار بشوند و در اثر کم دادن اجرت منافع زیادی بدست بیاورند این استثمار است آقایان من می‌خواهم حضور همه آقایان عرض کنم با توجه به ماهیت این صنعت استثمار در این صنعت وجود ندارد اگر هرکس مایل باشد خصوصاً با او بحث می‌کنم و آن آقای دانشمندی که در کاشان تشریف داشتند به نظر من اطلاع زیادی از این صنعت نداشتند (مهندس ارفع- پس کارگاههای بزرگ قالیبافی وجود ندارد؟) کارگاههای بزرگ قالیبافی وجود ندارد جناب آقای مهندس ارفع وضع صنعت قالی به این نحو است که یک‌نفر که صاحب چند دستگاه قالی است این مواد اولیه را در محل خودش تهیه می‌کند و در کارگاههای قالی که در شهر و اطراف شهر است می‌برد و به مردم که مایل هستند که در این صنعت مشغول بکار شوند داده می‌شود (عباس میرزائی- این استثمار است) (دکتر صدر- روزی پنج ریال مزد می‌دهند) من تعریف کردم کلمه استثمار را شما اگر می‌خواهید به ملت ایران خدمت کنید بیائید راه و چاره منطقی پیدا کنید که از راه منفی‌بافی نمی‌توانیم نتیجه بگیریم وزارت کار هیچ تقصیری ندارد و هیچ تسامحی نکرده و اگر واقعاً علاقه دارید بیائید پروژه تهیه کنید و در راه مثبت بکار این مملکت رسیدگی بکنید و از راه منفی‌بافی که فلان کارگر پنج قران بیشتر بگیرد نتیجه‌ای عاید نمی‌شود (دکتر صدر- شما کارفرما هستید؟) آقایان اجازه بفرمائید با سروصدا نمی‌شود کار را تمام کرد توجه بفرمائید من برای شما صحبت می‌کنم اگر فرمایشی در جواب بنده دارید از پشت این تریبون بفرمائید موقعیکه ما یک تخته قالی را از این مملکت صادر می‌کنیم ما در اختیار مشتریان خارج از مملکت هستیم باید به ماهیت این صنعت پی ببرند بنده عرض می‌کنم تا آنجائی که اطلاع دارم هر متر قالی که فروخته می‌شود نصف از قیمت آن عاید کارگر می‌شود (همهمه نمایندگان- اینطور نیست) شما نفرمائید که همچو چیزی نیست شما با یک شخص مطلع صحبت می‌کنید شما اطلاع کافی به اندازه بنده ندارید وقتی ما می‌خواهیم یک متر قالی بوجود بیاوریم ارزش این یک متر قالی عبارت است از قیمتی که بابت مواد اولیه داده می‌شود و به علاوه اجرتی که به کارگر داده می‌شود من عرض می‌کنم ماهیت این صنعت به نحوی است که اجرت کارگر بسیار زیاد است در این کار آقایان استدعا می‌کنم توجه بفرمائید و سرسری جواب مرا ندهید.
عباس میرزائی- اینطور نیست آقای دکتر.
پدرامی- بدترین نوع استثمار انسانی است.
رئیس- آقای دکتر رضوانی بنده خیال می‌کنم راجع به این موضوع در کمیسیون صحبت بفرمائید بهتر است در آنجا وقت بیشتری دارید و می‌توانید به جزئیات این مسائل رسیدگی کنید.
دکتر رضوانی- بنده با کمال میل حاضر هستم که تشریف بیاورند در کمیسیون و بحث بشود ومی‌خواهم به عرایضم اینطور خاتمه بدهم که این صنعت باید از طریق دیگری غیر از اقدامات وزارت کار هم اقدام بشود به نحوی که کارگران نفع زیادتری عایدشان بشود و فروش فرش قیمت بیشتری داشته باشد تا آن اشخاصی که در این صنعت زحمت می‌کشند عایدی بیشتری داشته باشند بنده افتخار دارم که به عرض تمامی آقایان نمایندگان برسانم که آنهائی که در صنعت فرش وارد هستند از شاهدوستان حقیقی و علاقمندان واقعی به مملکت هستند و همانطور که انقلاب سفیر انتظار دارد آنها هم به پیروی از نیات شخص اول مملکت هر اقدامی که لازم باشد برای پیشبرد این صنعت مملکت توجه می‌نمایند.
رئیس- آقای معتمدی بفرمائید.
معتمدی (معاون وزارت کار)- بااجازه مقام ریاست جناب پزشک‌پور مطالبی را عنوان فرمودند بنده با نهایت ارادتی که به ایشان و به گروه پارلمانی حزب محترم پان ایرانیست دارم امیدوارم که ایشان با توجه بیشتر به حقایق و بخصوص با توجه به زحماتی که عده‌ای از افراد زحمتکش این مملکت در دستگاه وزارت کار و دستگاههای تابعه متحمل می‌شوند ترتیبی فراهم بفرمایند که این اعتقاد و ارادت بیشتر بشود و یقین بیشتر خواهد شد مسائلی که نسبت به وزارت کار عنوان شد به عقیده من یک قسمت عمده‌اش ارتباطی به وزارت کار و ایراد راجع به وظایف وزارت کار نداشت بلکه حملات ناشی از موارد دیگری بود که از نظر بنده که با کمال افتخار عرض کنم قدیمی‌ترین فردی هستم که با کارگر و مسائل کارگری سروکار داشتم و دارم قابل قبول نبود فرمودند ده سال است قانون کار تصویب شده است و در اجرای این قانون هنوز اقدامی نشده بنده دعوت می‌کنم از ایشان و دوستانشان که گاهی یک سری به دادگاههای وزارت کار بزنند و اگر آنجا توانستند تحمل بکنند و چند دقیقه وقت صرف بکنند بنده حرفم را پس می‌گیرم افرادی که در آن دستگاه کار می‌کنند خدمتشان را به نحو احسن نتوانستند به عهده داشته باشند قانون کار منحصر به اجرای این ماده که مربوط به منع کار اطفال است نیست قانون کار فصول مختلفی دارد بنده در فرصت مناسب گزارش جامع‌تری از وظایفی را که به عهده وزارت کار گذاشته شده است و خدماتی که این دستگاه در ظرف این مدت کوتاه با مشکلاتی که خود آقای پزشک‌پور و آقایان محترم واقف هستند و با سدهائی که در مقابل ما بوده و هنوز هم وجود دارد و شاید یک قسمتی منظور از تقدیم این لایحه برای شکستن همین سدها بوده است تقدیم خواهم کرد و وظایفی که در آنجا انجام شده است بایستی با تحقیق و با نظر خوش‌بینی توجه بشود و مورد تشویق قرار بگیرد برای اینکه همانطور که عرض کردم وزارت کار در مشکلترین شرایط انجام وظیفه می‌کند و امیدوارم خدمت آنها از نظر مجلس شورای ملی ندیده گرفته نشود و مطالبی که اینجا گفته شد باعث دلسردی آنها نشود (پزشک‌پور- من درباره کارکنان صحبت نکردم) و اما فرمودید که جناب خسروانی دبیر کل حزب ایران نوین چرا وزیر کار است؟ به نظر من هیچ مباینتی ندارد بنده جناب پزشک‌پور ۳۴ سال است که خدمت می‌کنم و از اعضای مؤمن حزب ایران نوین هم هستم (احسنت) اعتقاد و ایمان هم به مبانی حزبی دارم ولی خدا را شاهد می‌گیرم که هیچ‌وقت وظیفه حزبی را با وظایف اداری نخواستم مخلوط بکنم و مخلوط هم نشده است و آقای خسروانی هم این عقیده را به ما که با او کار می‌کنیم همیشه تلقین کرده است که ایشان در وظیفه وزارت کار هیچ‌گونه قصوری نکرده‌اند جناب پزشک‌پور بنده فرمایشات جناب آقای رامبد را جواب یک قسمت از فرمایشات شما می‌دانم ما می‌دانیم که در بعضی از کارگاههای کمتر از ۱۲ سال کار می‌کنند اولاً اینها همیشه موقعی که بازرسان ما به آنجا می‌روند اینها را از نظر بازرسان مخفی می‌کنند و ما هم می‌دانیم و گاهی خودمان چشممان را می‌بندیم زیرا اگر این فرد ۱۲ ساله این کار را نکند عائله او در مضیقه قرار می‌گیرد و این خود یک مسئله‌ای است که باید با اجرای برنامه‌هائی که در این مملکت اجرا شده است این موضوع خود به خود از بین خواهد رفت کمااینکه از بین هم رفته است الآن شما در کارگاههای صنعتی کارگرهای یکدیگر را می‌برند- ۵ سال ۱۰سال پیش از دست کارگر زائد تمام کارگاهها می‌نالیدند ولی امروز این وضع وجود ندارد و اینکه فرمودید کدام یک ار تخلفات قوانین کار اجرا شده است بنده از آقایان دعوت می‌کنم که تشریف بیاورید و ببینید شعبه بازپرسی مخصوصی را که برای کثرت مراجعات در وزارت کار ایجاد شده است و رسیدگی می‌کند به تخلفات ناشی از قانون کار چه فعالیتی دارد و من آمار این تعقیب‌ها را در اختیارتان می‌گذارم که ببینید ما بیکار ننشسته‌ایم جناب پزشک‌پور جنابعالی می‌دانید که مردم برای قانون نیستند بلکه قانون برای ایجاد تسهیلات و بهبود و رفاه برای مردم و در زندگی مردم است ما اگر یک قانون را جلویمان بگذاریم و بدون توجه به مقتضیات مو به مو و یکجا اجرا کنیم آنروز بیشتر مورد ایراد و اعتراض جنابعالی و مجلس شورای ملی قرار می‌گیریم (صحیح است) توجه بفرمائید (پزشک‌پور- این عمل جرم است قانون را باید اجرا کرد) توجه بفرمائید ما قانون بیمه‌های اجتماعی داریم و باید اجرا کنیم و این کار را هم به تدریج انجام می‌دهیم ولی اگر بخواهیم یک‌مرتبه در تمام شئون این را رسوخ بدهیم کارها فلج می‌شود این است که ما همانطور که عرض کردم تمام این موارد را در دست اجرا داریم ولی خود جنابعالی می‌دانید که قوانین اجتماعی قوانین و مقرراتی نیست که به سرعت اجرا بشود (دکتر طالع- چشمشان را هم گذاشتند تا اجرا نشود) بنده خیلی یواش صحبت می‌کنم و امیدوارم آقایان هم به همین ترتیب مطالب خودشان را بفرمایند (پزشک‌پور- در کدام مملکت می‌گویند که قانون را نمی‌شود اجرا کرد) اجازه بفرمائید بنده عرض کردم قانونی را که ما در دست داریم اجرا می‌کنیم و مواردش را هم ضمن گزارش مفصل جداگانه ممکن است خدمت آقایان تقدیم کنم تا بببینید که اشکالاتی در کار است و بدانید ما بیکار ننشسته‌ایم و این اشکالات را نمی‌شود ندیده گرفت و این قانون را ما بلااجرا نگذاشته‌ایم منتها همانطور که عرض کردم با آن سرعتی که مورد نظر است اجرایش چه از نظر سازمان اداری چه از نظر موانعی که در جلوی ما است ممکن است امکان‌پذیر نباشد ولی بنده آن‌چیزی را که می‌توانم عرض کنم و ایمان دارم این است که افرادی که در وزارت کار و دستگاههای وابسته کار می‌کنند افرادی هستند که معتقد و مومن به کارشان هستند و دنبال این هستند که باری از دوش طبقات زحمتکش بردارند و من خیلی تاسف می‌خورم که اینجا عرض کنم گاهی دستگاهها و دادگاههای ما را دستگاههای کارگری می‌نامند و این حقیقتی است که چون ما عادت کرده‌ایم و همیشه خودمان را در وضعی قرار داده‌ایم که همیشه طرفدار کارگر بوده‌ایم این شبهه بوجود آمده است به هر صورت راجع به این قانون باید عرض کنم موضوع فرش و کارگران قالیباف از نظر وزارت کار و دولت پوشیده نبوده است و بخصوص شخص اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر چندین بار سر و صورت دادن به این موضوع را تاکید فرمودند در صورت‌جلسات شورای عالی اقتصاد که در حضور شاهنشاه تشکیل شده است تمام این موارد ذکر شده است و برنامه‌های مختلفی برای جلوگیری از وضعی که روی صنعت فرش وجود دارد تهیه شده است و آخرین برنامه‌ای که روز شنبه اولین قسمت آن در کرمان اجرا می‌شود این است که این کارگاهها را بیایند متمرکز بکنند و در نتیجه تمرکز اینها هم وضع زندگی کارگر بهتر می‌شود هم امکان رسیدگی به کارگاهها بهتر می‌شود بنده در مسافرتی که به کرمان رفتم شاید بیش از چندین کیلومتر پیاده رفتم تا از یک کارگاه داخل یک خانه به یک کارگاه دیگر رفتیم تصدیق می‌فرمائید که با این وضعی که هست رسیدگی و رسیدن یک بازرس وزارت کار به آنجا که ببیند کارگری هست یا نیست و بعد عنوان کارگر خانوادگی و این مسائل که پیش می‌آید مثلاً کار پدربزرگ با نوه غیره تمام اینها وجود داشته و به واسطه وجود همین اشکالات درصدد برآمدیم که از یک ضمانت اجرای شدیدتر استفاده شود واقعاً افراد خودشان مقید باشند که این کار را بکنند مسائل بین کارگر و کارفرما یک روابط انسانی است که اگر دو طرف انسانی فکر نکنند هیچ قانونی نمی‌تواند آنها را وادار بکند که با هم همکاری صحیح و انسانی داشته باشند و چون در بعضی از اماکنی که فرش می‌بافند این روابط اجرا نشد این قانون به عمل آمده است البته آقایان پیشنهادهائی خواهند فرمود و ما سعی می‌کنیم عین مصوبات مجلس محترم شورای ملی را به موقع اجرا بگذاریم ولی باز هم در خاتمه تاکید می‌کنم جناب آقای پزشک‌پور آقایان نمایندگان محترم افرادی که در وزارت کار کار می‌کنند افراد بسیار بسیار زحمتکش هستند و همیشه به پشتیبانی و لطف آقایان احتیاج دارند.
رئیس- آقای مهندس بهرام‌زاده ابراهیمی بفرمائید.
مهندس بهرام‌زاده ابراهیمی- ریاست معظم مجلس شورای ملی حضار محترم به نظر من این لایحه تقدیمی واقعاً جوابگوی مشکلات ما در صنعت قالی نیست واقعاً آیا حالا که ما این ماده واحده را تقدیم مجلس شورای ملی می‌کنیم منظورمان چیست؟ آیا ما به ضعف جسمی طفل فکر می‌کنیم؟ با اینکه راجع به تحصیلاتش ناراحتیم و فکر می‌کنم این کودک عوض اینکه به درس‌خواندن بپردازد آمده پشت کار قالی روزش را به شب می‌رساند؟ اگر راجع به ضعف جسمی کودک فکر کنیم آیا پیش از آنکه راجع به نوع کارش فکر کنیم صحیح‌تر نیست که اول راجع به غذا، بهداشت، تحصیل و بالاخره تربیتش فکر کنیم؟ راجع به تحصیل بچه‌ها در دهات آنهائی که با ده سروکار دارند و با وضع این بچه‌ها آشنا هستند باید بدانند که اولیای آنها از فقر زیاد هست که بچه‌هایشان را مجبور می‌کنند بروند در کارگاه قالی بنشینند آیا اگر شما سر سفره‌تان غذا نداشته باشید این کار را می‌کنید یا نه؟ شما ممکن است به علت اینکه فهم دارید، سواد دارید، شعور دارید، دنیادیده هستید اینکار را نکنید ولی یک آدمی که سواد ندارد اینکار را می‌کند و در ایران هم برای اولین دفعه این کار اتفاق نیفتاده در بسیاری از ممالک متمدن دنیا اینکار اتفاق افتاده بالاخره با بالا آمدن درآمد سرانه مردم و بهتر شدن طرز فکرشان و تحصیلاتشان یواش یواش دیگر پدر مادرها حاضر نشدند پسر ۱۲ ساله یا کوچکترشان را پشت کارگاههای صنعتی قرار دهند. می‌دانیم که این بچه‌ها خودشان هم پول ندارند، پدر و مادرشان هم پول به قدر کافی ندارند و درآمدشان با آنکه با سرعت قابل ملاحظه‌ای زیادتر می‌شود فعلاً محدود است باید خیلی کار بکند تا بتواند به راحتی شکم خود و بچه‌ها را سیر بکنند یک لباس ساده هم بپوشند آیا اگر یک‌نفر بیاید یک حرف عجیب و غریبی پشت این تریبون بزند و بگوید آقایان بیائید به هر بچه‌ای که در ده هر روز می‌رود سر کلاس می‌نشیند روزانه یک مقدار پول بدهیم شاید بعضی‌ها تعجب بکنند و بگویند عجب پیشنهاد غیرعاقلانه‌ای است و واقعاً از کجای بودجه کشور می‌شود یک چنین پولی به این کار تخصیص داد و به مجلس شورای ملی قبولاند که این پول لازم است و باید داد باور بفرمائید اگر این پول را می‌دادید از پولهای دیگری که جاهای دیگر خرج می‌کنیم شاید بالمآل نفع بیشتری عاید بچه‌های مملکتمان می‌کردیم مضافاً بعد از اینکه فرضاً آن پول رل بهشان دادیم و و اینها بهتر تحصیل کردند بد نبود حالا که وزیر اصلاحات ارضی به اصطلاح همه‌جور دارد فکر کار مربوط به خودش را می‌کند یک ترتیبی می‌داد بعد از اینکه این بچه‌ها دیپلم کلاس شش را گرفتند شرکتهای زراعی اول اینها را استخدام بکند تا اگر جائی کسی باید پشت تراکتور بنشیند اول آنکه تصدیق کلاس شش دارد یا چهار دارد اول بنشیند اگر شرکت تعاونی می‌باید استخدامی یکند باید فرزند تحصیل‌کرده دهاتی کارمند آن بشود نه کسی که پیر ده است و سواد ندارد نه کسی که از طرف مالک ده پیشنهاد می‌شود نه کسی که حتی فرماندار بخشدار محل پیشنهادش می‌کند و صلاحیت ندارد (مریدی- این کار را شرکتهای تعاونی دارند می‌کنند یکی از شرایط استخدام باسواد بودن افراد و بومی بودن و متولدین محل است) آقایان من خودم به رای‌العین دیدم و اگر کسی هم علاقمند است حاضرم نشانش بدهم جاهائی هست که مدرسه ساخته شده و مدیر هم فرستاده شده ولی بعضی بچه‌ها سر کلاس نمی‌روند آیا یک‌نفر روانشناس یک‌نفر عالم اجتماع آیا یک متخصص اقتصاد کشاورزی آیا یک نفر فرهنگی به فکر این افتاده است چرا حالا که مدرسه ساخته شده و معلم برایش تعیین شده نیمکت دارد اتاقش آفتاب‌رواست و بچه‌های دیگر هم هستند معذلک بعضی بچه‌ها سر کلاس نمی‌روند علتش بیشتر همان فقر است. بسیار خوب ما با یک مشکلی روبرو هستیم انشاءاﷲ در یک ظرف زمانی هم حلش می‌کنیم ولی حالا یک صحبت دیگری بنده می‌خواهم پیش بکشم و آن اینست که فرض کنیم ما اصلاً صنعت قالیبافی را در ایران محکوم بدانیم بگوئیم چون این صنعت بچه‌های ما را ضعیف و نحیف بار می‌آورد و بزرگترهایمان را باعث می‌شود یا زود بمیرند یا بچه سقط کنند بیائیم کنار بگذاریم به نظر من این شایسته نیست برای اینکه این صنعت می‌دانید که بعد از نفت دومین صنعت ماست و می‌دانید تا همین الآن که توی این مجلس نشسته‌اید صادرات قالی شما ۹ /۳۱ درصد صادرات کل کشور را تشکیل می‌دهد (فولادوند- بفرمائید ۳۲٪) یا به قول آقای فولادوند ۳۲% پس شما چطور می‌توانید به یک قلم به این مهمی از صادرات با بی‌اعتنائی نگاه کنید آیا حساب کرده‌اید اگر بچه ۱۲ ساله نرود ۱۲۰ گره نزند، این صنعت قالی فردا چه به سرش می‌آید و انعکاسش در اقتصاد و صادرات شما چیست، اینجا یک مطالبی هست که باید مورد تحقیق قرار بگیرد و بعد یک تصمیم واقعی رویش گرفته شود و گاهی اوقات ایجاد می‌کند که بله برای اینکه یک صنعتی روی پایش بایستد و از بین نرود موقتاً یک بچه ۱۲ ساله برودو بنشیند و کار کند ولی به شرطی که در فکر او باشند که مثلاً این بچه ۱۲ ساله به مدرسه هم برود و ضمناً انجام این عمل در مقابل ضرری که دارد نفع بیشتری از نظر توسعه اقتصادی و صادرات کشور داشته باشد.
آقایان به نظر بنده درباره صنعت قالی باید اصلاً بطور کلی یک مطالعه دقیقی انجام بگیرد آمارگیری دقیق بشود صاحبان نظر و کسانیکه تولیدکننده این صنعت هستند یا دولتهائی که وارد هستند از نظر تولید این محصول و از نظر بازارهائی که این محصول دارد واقعاً مطالعات دقیقی بکنند و بعد ترتیبی داده شود که این صنعت بقول فرنگی‌ها بصورت نصفه صنعتی در بیاید که لازم نباشد برای هر کارگاه اصولاً بچه‌ها کار کنند. بنده نمی‌توانم بیایم بدون آنکه یک مطالعه‌ای کرده باشم و بدانم ایراد به آقای خسروانی و اشخاص دیگری که دارند کار می‌کنند بگیرم آقایان من بدون داشتن مدرک و مطالعه کافی صلاحیت تعریف و بدگفتن از کسی را ندارم (احسنت) این است که بنده می‌خواهم استدعا کنم که در مورد این صنعت که در زندگی دهاتیهای ما و صادرات ما اثر زیادی دارد و با دید بازتری نگاه کنیم و یک مطالعه دقیق و همه جانبه‌ای به منظور مدرنیزه کردنش انجام دهیم (یک‌نفر از نمایندگان- پیشنهاد بدهید) (احسنت).
رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد، ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
با نهایت احترام پیشنهاد می‌نماید قسمت ذیل ماده واحده لایحه مجازات بکارگماردن اطفال کمتر از ۱۲ سال حذف و بجای آن جمله زیر اضافه شود.
- دولت موظف است در ظرف مدت یکسال موجبات تشکیل شرکتهای تعاونی فرشبافان و متمرکز ساختن کارگاههای قالیبافی را فراهم ساخته و کلیه کارگاههای خصوصی و خانوادگی را در شرکتهای تعاونی فرش مستقر و کارگران آن را مشمول قوانین کار و بیمه‌های اجتماعی نماید»
سیدعلی صائب- مبارکی- عباس میرزائی- محدث‌زاده- موسی صالحی- پورساطع- شاخوئی- امیراحمدی- حق‌شناس- حیدر صائبی.
پیشنهاد می‌گردد به ماده واحده مجازات بکارگماردن کودکان ۱۲ ساله دو تبصره اضافه شود.
- تبصره ۱- در کارگاههای قالیبافی که خانوادگی بودن آم مسلم شود کودکان کمتر از ۱۰ سال نمی‌توانند مشغول کار باشند و کودکانی که سنشان میان ۱۰ و ۱۲ سال باشد وقت کارشان نباید از ۴ ساعت تجاوز نماید.
- تبصره ۲- هرگاه ثابت شود که شخصی برای استفاده از کودکان سن آنها را غیرواقعی اظهار داشته یا در شناسنامه ثبت کرده از شش ماه تا دو سال حبس تادیبی محکوم خواهد شد.
دکتر خزائلی.
پیشنهاد می‌کنم جمله آخر ماده واحده (لایحه چاپی شماره ۵۴۵) حذف شود.
دکتر اسفندیاری.
پیشنهاد می‌گردد تغییرات زیر در لایحه داده شود.
۱- عنوان قانون به «قانون تشدیدمجازات بکارگماردن اطفال کمتر از ۱۲ سال» تبدیل گردد.
۲- ماده واحده به شرح زیر تغییر یابد:
- «... مجازات کسانی که اطفال کمتر از ۱۲ سال را حتی به عنوان کارآموزی در کارگاهها بکار بگمارند به حبس تادیبی از شش ماه تا یکسال و تادیه غرامت از ۵۰۰۰ ریال محکوم خواهد شد.
در صورت تکرار مجازات مرتکب سه سال حبس تادیبی و تادیه ۳۰۰۰۰۰ ریال غرامت می‌باشد.
کارگاههای موضوع ماده ۷ قانون کار مشمول این قانون نخواهد بود».
با احترامات- محسن پزشک‌پور.
پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به ماده واحده اضافه شود.
- تبصره- در مواردی که اشتغال بکار اطفال اضطراراً برای امرار معاش خود آنها باشد دولت مکلف است درباره تامین معاش و تحصیل آنان اقدام نماید.
فراکسیون پارلمانی حزب مردم- رامبد.
رئیس- لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم یک فقره سوال بوسیله آقای کریم بخش سعیدی
۱۵- تقدیم یک فقره سوال بوسیله آقای کریم بخش سعیدی.
رئیس- آقای سعیدی بفرمائید.
سوالی است از دولت تقدیم می‌کنم.
- اعلام وصول و قرائت نامه مربوط به یک فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
۱۶- اعلام وصول و قرائت نامه مربوط به یک فقره لایحه قانونی از مجلس سنا.
رئیس- لایحه‌ایست از مجلس سنا رسیده برای اطلاع همکاران قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون شماره ۱۰ (کشور) در خصوص لایحه شماره ۵۵۳۴۴- ۱ /۱۲ /۱۳۴۶ دولت راجع به نوسازی و عمران شهری که ضمن مرقومه شماره ۴۹۱۷ /۱۳۳ ل ق ۲ /۵ /۱۳۴۷ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده در جلسه روز دوشنبه ۲۷ آبان‌ماه ۱۳۴۷ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید، اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده به پیوست ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا- جعفر شریف‌امامی.
رئیس- اصلاحات مجلس سنا به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- بیانات بعد از دستور آقای دکتر اسفندیار یگانگی
۱۷- بیانات بعد از دستور آقای دکتر اسفندیار یگانگی.
رئیس- آقای دکتر اسفندیار یگانگی بفرمائید.
دکتر اسفندیار یگانگی- عرض بنده خیلی مختصر است یک تذکری بود مربوط به دو فقره از اظهارات وزیر اصلاحات ارضی در موقعیکه جناب آقای رئیس رای گرفتند که لایحه به کمیسیون بهداری برود ایشان دو اظهار کردند یکی فرمودند هیچ بررسی ایجاد امکان نمی‌کند و بعد فرمودند که امکانات بهداشتی در هیچ‌جای دنیا وجود ندارد آنطوری که ما می‌خواهیم. بنده می‌خواستم بگویم اینکه فرمودند هیچ بررسی ایجاد امکان نمی‌کند این ناشی از اشتباه آقای وزیر است و درست معکوس آن صادق است یعنی تمام امکانات دنیا در اثر بررسی است چه بررسی علمی چه بررسی منطقی و چه بررسی تجربی از مطالعه است که نتیجه‌گیری می‌شود این را خواستم یادآور یکنم که بنده اشتباه می‌دانم و اطمینان دارم که تمام نمایندگان محترم علت سکوتی که فرمودند تصدیق این مطلب نبوده و این اشتباه محض است مطلب دومی که فرمودند که امکانات بهداشتی در هیچ‌جای دنیا موجود نیست این حقیقت ندارد امکانات بهداشتی در تمام ممالک غربی یعنی کشورهای اروپایی و امریکای شمالی بهتر از آنچه ما تصور می‌کنیم موجود است و نه تنها امروز موضوع بهداشت و بهداری در همه جای دنیا جزو ضروریات است مثل پوشاک لباس و مسکن، بهداشت هم جزو ضروریات بشر است بلکه تمام دنیا می‌رود روی اینکه در کوچکترین دهات در کوچکترین روستاها اینطور مقررات حتی بوسیله وسایل نوین سیار وسائط مدرن در تمام اروپا و امریکا هست و امروز در هیج‌جای کشورهای اروپائی و غربی کسی بی‌درمان نمی‌ماند حتی در کشورهای کمونیستی اینها هم بهداشت را جزء ضروریات خودشان می‌دانند و توجه دارند که تمام مردم بهره‌مند بشوند یعنی همه ضروریات برای همه مردم است.
مهندس اسدس سمیع- ایشان فرمودند با توجه به ۵۴۰۰۰ ده نمی‌شود در هر ده یک واحد درمانی و درمانگاه و کلینیک ایجاد کرد.
دکتر اسفندیار یگانگی- در همه جای دنیا این واحد درمانی هست این واحد درمانی سیار هست یعنی هیچکس بی‌درمان نمی‌ماند شما در هر جای دنیا که باشید در ممالک غرب عرض نکردم در آفریقا و یا در اکثر ممالک آسیائی ولی در ممالک اروپائی مثل انگلستان و فرانسه و آلمان، اتریش کسی که احتیاج به درمان دارد یک تلفن برمیدارد هر بیماری که هست نیم‌ساعت بعدش در هرجای کشورش باشد برایش وسیله هست در کشور آمریکا بنده به رای‌العین دیدم کتابخانه دارند در روستاهای مملکت در هر صورت هدف بنده بحث در اطراف این موضوع نبود هدف این بود که سکوت نمایندگان را ناشی از بی‌اطلاعی‌شان ندانند به نظر بنده ایشان بی‌اطلاع بودند که چنین‌چیزی گفتند (احسنت).
- استرداد لایحه اصلاح تبصره ۵۱ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور بوسیله آقای معاون وزارت آب و برق
۱۸- استرداد لایحه اصلاح تبصره ۵۱ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور بوسیله آقای معاون وزارت آب و برق.
رئیس- آقای مهندس ظهیری بفرمائید.
مهندس ظهیری (معاون وزارت آب و برق)- با کسب اجازه از مقام محترم ریاست و نمایندگان محترم ماده واحده‌ای در اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۵ در اصلاح تبصره ۵۱ بودجه سال ۱۳۴۴ تقدیم مجلس شورای ملی شده بود که چون این منظور در قانون برق ایران تامین شده است بنابراین از طرف دولت مسترد می‌شود.
- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
۱۹- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه.
رئیس- دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.
- ۱- گزارش شور اول فروش املاک مورد اجازه به زارعین مستاجر. شماره چاپ ۵۵۵
رئیس- بااجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم و چون ماه رمضان است جلسه آینده به ساعت ۱۰ صبح روز یکشنبه موکول می‌شود.
رئیس مجلس شورای ملی- عبداﷲ ریاضی.
- پرسش نمایندگان
۲۰ - پرسش نمایندگان.
سؤالات:
خواهشمند است مقرر دارید به وزیر بهداری در مجلس شورای ملی حضور یافته و توضیح دهند که وزارتخانه مزبور برای انجام وظایفی که جهت مداوای معتادین به عهده داشته و دارد چه اقدامی انجام داده است و برای مداوای معتادین چه تجهیزات مناسب و وسایل لازم و کافی به وجود آورده است.
با احترام - دکتر فضل الله صدر.
خواهشمند است مقرر فرمایید آقای وزیر کار و امور اجتماعی در مجلس شورای ملی حضور یافته تا به پرسش‌های زیر پاسخ گویند.
- ۱-تاکنون برای اجرای ماده ۱۶ قانون کار که ممنوعیت به کار گماردن اطفال کمتر از دوازده سال و در کارگاهها حتی به عنوان کارآموزی می‌باشد، از طرف آن وزارتخانه و سازمانهای مربوط آن چه اقدامی انجام گرفته است؟
- ۲-از تاریخ تصویب قانون کار تاکنون که مدت ۱۰ سال می‌باشد وازرت کار و امور اجتماعی و سازمانهای مربوط آن چه تعداد مواردی را بر اثر نظارت قانونی خود مانع از انجام کار اطفال کمتر از دوازده سال شده‌اند و چه تعداد از موارد مزبور را برای رسیدگی به دادسراها اعلاءم داشته‌اند؟
- ۳-چرا با وجود ماده ۱۶ قانون و ماده ۵۹ قانون مزبور که به کار گماردن اطفال کمتر از دوازده سال را جرم شناخته و برای آن مجازات نقدی و حبس پیش‌بینی شده است و با وجود آن که ادارات کار در همه مناطق از جمله مناطقی که کارگاههای قالیبافی وجود دارد، وزارت کار به وظیفه قانونی خود که جلوگیری از کار اطفال کمتر از دوازده سال در کارگاهها باشد اقدام نموده است؟
- ۴- تاکنون که مدت ده سال از تاریخ تصویب قانون کار می‌گذرد، وزارت کار و امور اجتماعی نسبت به انجام تکالیف و وظایف مقرر در تبصره ۲ ماده ۶ قانون کار چه اقدامی نموده است، کدام یک از آیین‌نامه‌های مندرج در تبصره مزبور را تنظیم نموده است و نسبت به مواردی که آیین‌نامه‌های مربوط را تنظیم ننموده از جمله آیین‌نامه‌های مربوط به کارکنان کشتیها و کارگران بنادر و غیره، چرا تاکنون اقدام ننموده است و در نتیجه با عدم تنظیم نامه‌های مربوط عملاً قانون کار را برای گروه بسیاری از کارگران که کار طاقت‌فرسا دارند معلق گذارده؟
با احترامات - محسن پزشک‌پور.
خواهشمند است مقرر فرمایند وزارت کار و امور اجتماعی سؤال اینجانب که در جلسه ششم تیرماه مجلس شورای ملی به عمل آمده و تاکنون بر خلاف نظامنامه مجلس بی‌جواب مانده است هر چه زودتر پاسخ دهند ضمناً از فرصت استفاده و سؤال زیر را به سؤالات گذشته اضافه می‌نماید:
- کارگران پس از بازنشسته شدن از مزایای بیمه‌های اجتماعی محروم می‌شوند و دفترچه درمانی آنها پس گرفته می‌شود با توجه به این که کارگر پس از سالیان متمادی در خدمت و در سنین پیری و پس از بازنشستگی احتیاج بیشتری به حمایت دستگاههای درمانی و بهداشتی دارد چنین عمل دور از عدالت و مفهوم بیمه‌های اجتماعی را چگونه تعبیر می‌کنند و آیا در فکر چنین نقیصه‌ای هستند یا نه؟
با احترام - دکتر اسماعیل فریور.
خواهشمند است مقرر فرمایید جناب آقای وزیر راه برای پاسخ به سؤالات زیر در مجلس شورای ملی حضور یابند:
- ۱- ساختمان شاهراه سقز - ایراوغلی که در برنامه سوم منظور گشته بود به چه علت تاکنون آغاز نشده است؟
- ۲- برای ساختمان این شاهراه حیاتی که اقتصاد آذربایجان غربی وابسته آن است و در برنامه چهارم با قید اولویت منظور گشته است تاکنون چه اقدامی شده و عملاً از چه موقع آغاز خواهد شد؟
با تقدیم احترامات دکتر عاملی - دکتر فریور.
خواهشمند است مقرر فرمایید جناب آقای بهداری برای پاسخ به سؤالات زیر در مجلس شورای ملی حضور یابند:
- ۱-وام گروه‌های پزشکی برای اقدام به تأسیس بیمارستان تاکنون در سراسر کشور به چه میزان پرداخت شده است.
- ۲-برای شهرستانهای آذربایجان غربی به ویژه مهاباد چه مبلغ اعتبار برای پرداخت وام به گروه‌های پزشکی منظور شده است.
- ۳-چرا تاکنون از طرف بهداری مهاباد آگهی مربوط به استفاده از وام گروه‌های پزشکی انتشار نیافته است.
با تقدیم احترام - دکتر عاملی.
مستدعی است مقرر فرمایید به آقای وزیر کشاورزی اطلاع دهند که برای پاسخ سؤال زیر در مجلس حضور پیدا کنند.
سؤال:
آسمانخراش متعلق به وزارت کشاورزی در بلوار الیزابت چرا تا به حال نیمه تمام مانده و در مقابل وزارت کشاورزی هر ماه ۴۵۰۰۰۰ ریال کرایه مسکن می‌دهد؟
داود مؤیدامینی.
خواهشمند است مقرر فرمایند جناب آقای وزیر آب و برق جهت پاسخ به سؤال زیر به مجلس تشریف بیاورند:
به دستور چه مقامی آب رودخانه بمپورد در فصل گشت شتوی امسال بر روی چندین قراء بمپور بلوچستان بسته شده و موجب خسارات کشاورزان گردیده است و برای جبران خسارات کشاورزان و مجازات مسببین چه اقدامی معمول داشته‌اند؟
با تقدیم احترام - کریم بخش‌سعیدی.