مذاکرات مجلس شورای ملی ۲ تیر ۱۳۳۶ نشست ۱۰۲

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری نوزدهم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲ تیر ۱۳۳۶ نشست ۱۰۲

روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران

شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی

شماره

شنبه ماه ۱۳۳۵

سال دوازدهم

شماره مسلسل

دوره نوزدهم مجلس شورای ملی

مذاکرات مجلس شورای ملی

جلسه

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۲ تیر ۱۳۳۶ نشست ۱۰۲

فهرست مطالب:

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره‏۱۹

جلسه: ۱۰۲

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه دوّم تیرماه ۱۳۳۶

فهرست مطالب:

۱- تصویب صورت مجلس

۲- سؤال آقای پرفسور اعلم راجع به حمایت محصولات داخلی پس از آزادی تجارت و جواب آقای وزیر بازرگانی

۳- سؤال آقای صادق بوشهری راجع به میزان پرداختی به آن کشاورزی از محل اعتبار قوانین مصوبه و جواب آقای معاون وزارت دارایی

۴- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای وزیر دارایی

۵- شور اوّل گزارش کمیسیون دارایی راجع به معافیت گمرکی ماشین‌های حروف‌چینی و حروف‌ریزی و ارجاع به کمیسیون.

۶- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای وزیر گمرکات و انحصارات

۷- مذاکره در گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به وضع آفات حیوانی و نباتی و عدم تصویب ورود در مواد

۸- معرفی آقای مهندس مشیر فاطمی به معاونت وزارت کشاورزی به وسیله آقای وزیر کشاورزی

۹- معرفی آقای دکتر صدر به معاونت وزارت کشور به وسیله آقای وزیر کشور

۱۰- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به اعتبار انتخابات مجلس سنا و ارجاع به مجلس سنا

۱۱- شور اوّل گزارش کمیسیون کشور راجع به تمرکز آگهی‌های دولتی و خاتمه شور اوّل

۱۲- شور اوّل گزارش کمیسیون راه راجع به احداث و نگهداری خطوط ارتباطی کشور

۱۳- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه

مجلس دو ساعت و نیم پیش از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید: ۱ـ تصویب صورت مجلس رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود (بشرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه ـ آقایان: دکتر آهی ـ دکتر نفیسی. رامبد. قرشی. دولتشاهی. دکتر دادفر. دکتر عدل. کاظم شیبانی. عرب شیبانی. سالار بهزادی. محمودی. دکتر ضیائی. دکتر سعید حکمت. مهندس سلطانی. پردلی. دکتر امین. کدیور. مجید ابراهیمی. عامری. بیات ماکو. بوربور. تیمور تاش. حشمیت. مهندس هدایت. اورنگ. مسعودی. دکتر هدایتی. کیکاوسی. پرفوسور اعلم. دکتر سید امامی. غائبین بی اجازه ـ آقایان: قراگوزلو. دکتر طاهری. دکتر عمید. کشکولی. مهندس بهبودی. صراف زاده. دیر آمدگان و زود رفتگان با اجازه ـ آقایان: قنات آبادی. هدی. مهندس اردبیلی. دکتر مشیر فاطمی. جلیلی. دهقان. عبدالحمید بختیار. صفاری. فضائلی. دکتر جهانشاهی. موسوی. خزیمه علم. مرتضی حکمت. ابتهاج. دولت آبادی. اکبر. امامی خوئی. سنندجی. دیر آمدگان و زود رفتگان بی اجازه ـ آقایان: دکتر حسن افشار. خرازی. مهندس ظفر. مهندس فروغی. اعظم زنگنه. سعیدی. بزرگ ابراهیمی. مهندس شیبانی. معین زاده.

رئیس ـ آقای ارباب نظری نسبت بصورت مجلس دارید؟ ارباب ـ بیاناتی که در جلسه قبل بنده اینجا عرض کردم در جراید نوشته‌اند که بنده گفته‌ام که نخست وزیر گریه کرده در صورتیکه بشهادت این صورتمجلس من این را نگفته‌ام اما من باری نخست وزیر گریه می‌کنم که با این دزدهای دو سه هزار تومانی چه بکنند کار یک بیمارستانی را الان معطل کرده‌اند و تقریبا آنرا منحل کرده‌اند برای دو سه هزار تومان هیچ طور هم علاج نمی‌شود مدیر مالی بهداری می‌گوید من نکردم دستر دادم اینها اینطور کردند کاشف کرده مشارکت کرده من برای نخست وزیر گریه می‌کنم که با این دزدهای دو سه هزار تومانی چطور مملکت را می‌خواهد اداره کند.

رئیس ـ آقای مهندس اردبیلی مهندس اردبیلی ـ بنده با اجازه مقام ریاست غایب بودم رئیس ـاین اسامی غائبین مربوط به صورت جلسه قبل است جلسه‌ای است که من نبودم حالا اگر اشتباه شده است اصلاح می‌شود. آقای امید سالار امید سالار ـ اولا چند اصلاح کوچک عبارتی و مطبعه‌ای است در عرایض بنده که اصلاح می‌کنم میدهم باداره تند نویسی با اجازه مقام ریاست در ثانی آقای کشکولی بوسیله بنده تقاضای مرخصی کردند.

رئیس ـ کسانی که تقاضای مرخصی کرده‌اند وقتیکه کمیسیون تصویب کرد اصلاح می‌شود ولی تا وقتی که کمیسیون تصویب نکرده است جزء غائبین بی اجازه محسوب می‌شوند دیگر نظری نسبت بصورت مجلس نیست (اظهاری شد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود.

+۲ـ سؤال آقای پرفسور اعلم راجع بحمایت مصنوعات داخلی پس از آزادی تجارت و جواب آقای وزیر بازرکانی

رئیس ـ سؤالات مطرح است. آقای پرفسور اعلم. پرفسور اعلم ـ سؤال بنده از جناب آقای وزیر بازرگانی است راجع بآزادی تجارت و حمایت از مصنوعات داخلی است این سؤال را قبلا کرده بودم و مسافرتی کردم آقای وزیر بازرگانی هم از قرار معلوم شرحی در این خصوص اینجا فرمودند بنده خواهش می‌کنم توضیح بفرمایند که این آزادی تجارت چطور برآورد کرده‌اند و چطور می‌خواهند عمل بکنند. بقیه عرایضم را بعد می‌کنم. رئیس آقای وزیر بازرگانی وزیر بازرگانی (آقای تجدد) ـ بنده خیلی خوشوقت هستم و خیلی ممنون هستم که باز یک مرتبه دیگر تز آزادی تجارت را بعرض همگاران سابق خودم میرسانم. در سی و یکم اردی بهشت ضمن سؤالی که جناب آقای خلعت بری کرده بودند که آنهم مربوط بآزادی چای بود جواب سؤال همکار سابق خودم را دادم ولی متأسفانه تشریف نداشتند. سؤال آقای پرفسور جمشید اعلم عبارت از این بود که آیا چرم و صابون و اودکلن هم آزاد است یا نه؟ این بود سؤال و آیا برای اجناس مشابه که در ایران تهیه می‌شود چه حمایتی خواهدشد.

حالا این تز عوض شد حالا می‌گویند آزادی تجارت را تشریح کنم آزادی تجارت را که بنده امروز برای آقایان توضیح می‌دهم برای این است که این دستگاه پروانه و جواز بازی و این محدودیت هائی که برای تجارت بود و کارها فقط در طهران می‌شد و بالنتیجه تمام شهرستانهای ما خالی شده و تمام فعالیت در طهران تمرکز پیدا کرده است از بین برود. اضافه بر این خود آقای پرفسور جمشید اعلم ایمان دارند که آزادی تجارت بمعنی قاچاق همیشه بوده است در تمام دکاکین کوچک و بزرگ همین صابونی که شما می فرمائید در دسترس عموم بود حالا ما این را آزادش کردیم که این یک تأثیر پسیکو لژیک دارد برای اینکه وقتی که ممنوع بود دیدید چقدر موجود بود ولی وقتی که از راه گمرک آمد اقلا یک عوارض گمرکی و یک سود بازرگانی ازش اخذ خواهد شد. که تفاوت بهمانقدری است که قابل کنکورانس نخواهد بود مگر اینکه جنس داخلی مرغوب نباشد ما هم می‌گفتیم که تنها حمایت از اجناس و محصولات داخلی همین عوارض است خیر بلکه توجه باین اصل هم شده است که رسیدگی دقیق بمحصولات داخلی شود و نواقص را ببینند در کجاست اگر ماشین‌های صنایع داخلی فرسوده شده است که چنانچه تا بحال بوده زیرا صاحبان کارخانجات بجای اینکه توجهی به محصولات خودشان بکنند البته یک قسمتشان کرده‌اند جنسشان مرغوب شود ولی اغلب که آن استفاده را کردند بجای اینکه آن را در همان کارخانه بکار ببرند خانه و باغ و ملک و امثال اینها تهیه کرده‌اند (صحیحست) ما برای جلوگیری از این قسمت و برای اینکه تمام مردم این مملکت جنس خوب در دسترسشان باشد ورود محصولات خارجی را آزاد گذاشتیم و برایش یک عوارض خیلی زیادی بستیم و این در معرض استفاده مصرف کننده قرار خواهد گرفت اگر با تفاوت بها باز مردم بمبادرت بخرید جنس خارجی کردند آن کس که تهیه کننده جنس داخلی است مجبور است نسبت بمحصول خودش تجدید نظر کند و ماشین آلات خودش را مطابق روز یعنی مدرن تهیه کند.

اضافه بر این‌ها یعنی با اینکه ما عوارض را باجناس خارجی بستیم باز بخود این آقایان تذکر دادیم که اگر اعتراض دارند و اگر حمایت دیگری هم می‌خواهند مراجعه کنند رسیدگی می‌کنیم اگر حق داشته باشند انجام می‌دهیم بنده گمان می‌کنم که با این وضع که هدف ما این بود که تمام این امور فقط در طهران متمرکز نباشد و همچنین روی عرضه و تقاضا و ورود کالا می‌توانیم اقلا هزینه زندگی را ارزان کنیم اگر آقایان اطاع داشته باشند مصالح ساختمانی همه لو کس نیست ببینند چقدر ارزان شده است همین تیرآهن که در چند ماه پیش بود کیلوئی بیست ریال حالا شده است ۱۴ ریال (مهندس فروهر ـ ۱۶ ریال) بسیار خوب ۱۶ ریال شما بهتر اطلاع دارید این گرانی در اثر ممنوعیت کالا بود اگر ممنوع کنیم و جواز بدهیم می‌گویند وزارت جوازسازی است اگر آزادی تجارت بکنیم و طرز اصول تجارت را بمردم یاد بدهیم می‌گویند آقا تمام این مملکت ورشکست شدند بالاخره هم از اینها باید بحقیقت نزدیک تر باشد ما برای ورشکستگی این‌ها هم فکر کردیم و گفتیم آقا شما بیائید دلائل خودتان را بدهید و آنچه را لازم دارید بخواهید ما برایتان تهیه می‌کنیم البته ما حاضر نیستیم باج بدهیم و باج بده نیستیم و اینکه یکنفر بامید اینکه من محصول داخلی دارم بگوید بیا آنقدر سوکسید بمن بده آنقدر پول بمن بده مااهل این حرف‌ها نیستیم

رئیس ـ آقای پرفسور اعلم مطلبی دارید؟ بفرمائید پرفسور اعلم ـ عرض کنم سؤال بنده اولش راجع بادکلن و صابون و چرم بود و این‌ها از چیزهائی است که در ایران ساخته می‌شود ولی خارج از حدود تجارت نبود که تز عوض شده باشد قبل از اینکه عرایضم را بکنم بایستی عرض کنم که بنده با یک نظر ایشان موافقم و خوب بود این تز را ایشان می‌فرمودند که من نگویم آن تز این است که ما مضیقه ارزی نداریم مضیقه ریالی داریم و البته تجارت آزاد ریال را خارج نمی‌کند صحیح است با تز اصلیشان موافقم ولی شرطی دارد اول من نفهمیدم که شما که تجارت را آزاد می‌کنید سانترالیزاسیون را چطور می‌خواهید از طهران خارج کنید یک قسمت عمده این تمرکز در اختیار دولت است آنقسمت هائیکه در اختیار دولت است آنها را چرا آزاد نمی‌کنید آنها را هم آزاد کنید شما آنهائی که در اختیار مردم است آزاد گذاشته‌اید ولی آنچه را که در اختیار خودتان است نگه می‌دارید این جور در نمی‌آید.

همانطوری که عرض کردم تز تز صحیحی است ولی ما دیدیم که تزهای صحیحی در این مملکت غلط عمل شده و بجای منفعت ضرر بسیار فوق العاده‌ای رسانیده من از شما می‌پرسم جناب آقای نخست وزیر، ببخشید جناب آقای وزیر بازرگانی امیدوارم که بآن مقام هم برسید جنابعالی هم این تز بسیار صحیح را با این دستگاههائی که دارید واین رویه‌ای که عمل می‌شود اگر غلط از آب در بیاید آنوقت ضررش رامی جبران میکندشما کجا می‌توانید جبران کنید ضرری که ازاین راه بمملکت می‌رسد اگر بغلط عمل کنند بسیارخطرناک است صحیح است که تز درست است ولی بشرطی که درست عمل بشود. بنده منظورم از این سؤال گوشزد کردن سه نکته است بجنابعالی. نکته اول اینکه تز بسیار صحیح است ولی جواب کار را هم باید درست بدهید شما باید اداره تثبیت قیمت هاداشته باشید اداره کنترل قیمتها داشته باشید سرحدهای خودتان را بتوانید درست نطارت بکنید این سرحدهای زیاد شما چطور می‌توانید جلوی قاچاق را بگیرید باید وسائلی تهیه بکنید جلوی قاچاق را شدیدا بگیرید وعمل کنید. نکته دومی که می‌خواستم خدمتتان عرض کنم اینست که این تز بسیار خوب را اگر خوب عمل کنید خوب نتیجه می‌گیرید ولی بایستی ضمنا در نظر بگیرید که حمایت کارخانه‌های داخلی را هم خوب از عهده برآئید کارگرانی که آنجا کار می‌کنند کاری نکنید که در نتیجه رقابتی که حاصل می‌شود و این قابل انکار نیست بیکار نشوند ما با اجناس خارجی رقابت نخواهیم توانست بکنیم ولو هرکاری بکنیم باید در نظر گرفت که کارخانه هاتعطیل نشود و دردی بر دردهای ما اضافه نشود و کارگر از کارش بیکار نشود. نکته سوم و فوق العاده مهم اینست که بنده این عرایض را خدمتتان کردم درست دقت کنید اگر درست عمل کنید ما همه باشما هستیم و اگر نکردیدبا نهایت شدت از شما استیضاح می‌کنم آنوقت نیائید تقصیر را گردن حسن و حسین و اسد و صمد بیندازید بدانید که بهتان گفته‌اند تقصیر گردن خودتان است و خودتان مقصر هستید برای اینکه باز هم عرض می‌کنم که فن قضیه عمق قضیه بسیار صحیح است بشرطی که درست عمل شود. رئیس ـ آقای وزیر بازرگانی وزریر بازرگانی ـ بنده درجواب مجدد همکار سابق خودم عرض می‌کنم موضوع تثبیت قیمت‌ها و کنترل سود و قاچاق را که بیان کردند تثبیت قیمتها خیلی کار مشکلی است بطوری که باداشتن یک دفتر در یک وزارتخانه نمی‌توان قیمت کرد تثبیت قیمت‌ها روی عرضه و تقاضاست (صحیح است) وقتی که آزاد شد اشخاصی که وارد هستند میدانند وقتی جنس زید شد یک متاع و یک جنس مورد احتیاج مصرف کننده ملاحظه فرمودید ارزان خواهد شد (صحیح است) اما راهی که برای تثبیت قیمت‌ها می‌گویند این را من باب مثل خدمتتان عرض کردم نمیدانم از همکاران بازرگانان تشریف دارند یا خیر (پرفسور اعلم ـ آقای ارباب تشریف دارند)

(ارباب ـ بنده سابق تاجر بودم حالا تجارت ندارم) با طرز واردات سابق یعنی محدودیت هائی که بود اغلب ملاحظه می‌فرمودید که سفارشاتشان و صورت حسابی که می‌آمد و بعد صورت حسابی که برای گمرک درست می‌شد تمام اینها با همدیگر متفاوت بود (پرفسور اعلم ـ چه مربوط است بعرضه و تقاضا) اجازه بفرمائید چرا کمینزون می‌کردند مثلا یک جنسی که ده لیره قیمتش بود اینها یک اعتبار باز می‌کردند برای این جنس معادل پنجاه لیره و بطرف هم می‌گفتند پنجاه لیره است ۴۸ لیره را می‌بردند بیرون بعد وقتی که موضوع گمرک می‌شد یک صورت حساب می‌آوردند که این ده لیره قیمتش نیست این ۵ لیره است یا برای اینکه بتوانیم از قیمت‌ها کاملا واقف باشیم احتیاج داریم که نمایندگان تجارتی در ممالکی که با ما روابط تجارتی شان زیاد هست داشته باشیم برای اینکار هم متأسفانه فعلا وضعیت بودجه ما اجازه نمی‌دهد ولی الان مهمترین تثبیت قیمت این است که خدمتتان عرض کردم که در دو ماه پیش قیمت آهن یک کیلو دو تومان بود حالا شده ۱۴ ریال یا ۱۶ ریال و روز بروز مصالح ساختمانی دارد ارزان می‌شود بنده همانطوری که خدمتتان عرض کردم برای آزادی تجارت یک اقداماتی در نظر هست هم برای تکثیر تولید و هم برای تشویق صادرات و هم برای کنترل قیمت‌ها و تثبیت آن ولی این یک کاری نیست که با یک ماه و دو ماه بشود تمام کرد این مستلزم وقت است و اقلا در ظرف پنج شش ماه ما می‌توانیم باین هدف برسیم و امیدوارم در آنروز همکار محترم سابق بنده بتوانند نتیجه اش را ببینند.

+۳ـسؤال آقای صادق بوشهری راجع بمیزان پرداختی ببانک کشاورزی از محل اعتبار قوانین مصوبه و جواب آقای معاون وزارت دارائی رئیس ـ آقای صادق بوشهری صادق بوشهری ـ سؤال بنده از وزارت دارائی خیلی مختصر است بنده خواستم بعرض مجلس شورای ملی برسانم که اعتباراتی که مجلس شورایملی برای توسعه کشاورزی تصویب کرده است چه مقدارش پرداخت شده و چه مقدارش پرداخت نشده حالا آقای وزیر دارائی توضیحات خودشانرا بدهند تا بنده بعدا عرایض خودم را بکنم.

رئیس ـ آقای معاون وزارت دارائی معاون وزارت دارائی (انواری) ـ سؤال جناب آقای بوشهری راجع بوجوهی است که می‌بایست طبق قانون ببانک کشاورزی داده شده باشد. بر طبق قانون ضرب مسکوک ده ریالی وجه الضمانی را که خزانه داریکل از این بابت از بانک ملی بستانکار می‌شود و مبلغ آن معادل یکصد و پنجاه میلیون ریال است بایستی در اختیار بانک کشاورزی گذارده شود ولی چون ضرب دویست میلیون ریال مسکوک فوق با توجه بفراهم آوردن مقدمات امر و تهیه مطلس از آلمان و اینکه ضرابخانه در روز بیش از هفتصد هزار ریال توانائی ضرب ندارد لهذا بتدریجی که مسکوکات از ضرابخانه تحویل بانکملی می‌شود بانک ملی ایران نیز وجه الضمان حاصل را بحساب بستانکار خزانه منظور و خزانه به بانک کشاورزی پرداخت می‌نماید ضمنا وزارت دارائی از نظر کمک فوری ببانک کشاورزی مبلغ شصت میلیون ریال بعنوان اعتبار حساب جاری در ۳۳۵/۲/۲۴ در بانک ملی باختیار بانک کشاورزی گذارده شده ۲ ـ طبق تبصره ۱۴ از ماده واحده قانون بودجه سال ۳۶ از محل ۵۷۴۲۰ سهم از استخراج اولیه نفت مبلغ ۹۰۴۳۰۸۳۰ ریال که در ۳۵/۷/۱۱ از طریق سپرده ثابت ببانک کشاورزی تحویل شده بود در فروردین ۱۳۳۶ بعنوان ازدیاد سرمایه بانک کشاورزی منظورشده. ۳ـ طبق قانون مصوب آبان ۱۳۳۴ از محل عواید نفت در همانسال مبلغ پنجاه میلیون ریال بعنوان ازدیاد سرمایه ببانک کشاوزی پرداخت شده است. ۴ـ بموجب قانون برنامه هفت ساله سازمان برنامه مصوب ۱۳۳۸ مبالغی بشرح زیر در اختیار بانک کشاورزی گذارده شده است.

الف ـ ازدیاد سرمایه بانک ۱۵۰ میلیون ریال در سال ۱۳۲۸ ب ـ مشارکت در سرمایه‌های شرکتهای تعاونی ۳۲/۴۵۰۰۰۰ میلیون ریال بتدریج تا آخر سال ۳۵ ج ـ بابت وام قنائی بکشاورزان ۲۶۴/۵۰۰۰۰۰ میلیون ریال بتدریج در ظرف چهارسال ۵ ـ طبق تبصره یک ماده واحده مصوب آبان ۳۴ مقرر بود در مدت دو سال مبلغ ۸۴۰ میلیون ریال باقساط مساوی ۲۴ گانه برای ازدیاد سرمایه بانک کشاورزی از طرف سازمان برنامه از عواید حاصله از نفت پرداخت شود لیکن بعلت معظورات و اشکالاتی انجام آن مقدور نگردید و لغو تبصره فوق بمجلس شورایملی پیشنهاد شده است. ۶ ـ قرارداد اخذ ۲۳ میلیون دلار وام از بانک واردات و صادرات امریکا طبق قانون بایستی بمصرف ازدیاد سرمایه‌های بانک‌های کشاورزی ـ رهنی و ساختمانی برسد در شرف تکمیل است که بمحض فراهم آمدن موجبات و دریافت آن سهم بانک کشاورزی پرداخت خواهد شد. با توجه بمراتب مذکور نماینده محترم تصدیق خواهند فرمود تا حدودی که مقدور بوده در ازدیاد سرمایه بانک کشاورزی اقدام شده است. رئیس ـ آقای صادق بوشهری صادق بوشهری ـ روی علاقه مفرطی که آقایان نمایندگان محترم بکشاورزی مملکت دارند هر لایحه‌ای که دولت برای گرفتن اعتباری بمجلس آورده از طرف آقایان نمایندگان پیشنهاد شده که یک سهمی هم به بانک کشاورزی بدهند بلکه بدرد زارع بدبخت بخورد دولت هم یاخودش پیشنهاد کرد یاطبق پیشنهاد آقایان نمایندگان محترم این قضیه بتصویب مجلس رسید ولی تابحال یک قسمت از این لوایح اجراشد و یک قسمت نشد اگر این اعتباری که وزارت دارائی با دولت بمجلس پیشنهاد کرد و تصویب شد اعتبارش موجود بود که چرایک قسمت را که خودش مورد تصاحبش بود برداشت کرد ولی آن قسمتی که ببانک کشاورزی باید بدهد مسکوت ماند.

آقای معاون وزارت دارائی می‌فرمایند که قسمتی از سهم نفت بنا بود ببانک کشاورزی داده شود محظوراتی در بین بود که پرداخت نشد و انشاءالله وقتی که محظورات رفع شد پرداخت می‌شود البته برای پرداخت پول همیشه محظور موجود است و هیچ وقت هم این محظور رفع نخواهد شد و چیزی که بنده می‌خواهم عرض کنم این است که این راهی که ما می‌رویم بترکستان است: تمام پول هائی که نمی‌باید مصرف شود خرج می‌کنند و آن پولی که باید واقعا بمصرف لازم وحقیقی خودش برسد و آنهم کشاورزی مملکت است همین نوع محظورات پیش می‌آید و هیچوقت بجائی نخواهد رسید. ملاحظه بفرمائید که بنده از وزارت دارائی سؤال کردم که تابحال چه مقدار پرداخت کرده‌اند و چه مقدار به مصرف وام بکشاورزان رسیده است این را جواب نداده‌اند سه چهار قلم فرمودند که هشت میلیون ایجا دادم ۹ میلیون آنجا دادم اصل سرمایه بانک کشاورزی که ۱۵۰ میلیون باید باشد در حدود ۶۷ میلیون آن پرداخت شده بقیه اصلا پرداخت نشده است خوب البته برای اینکارها محظوراتی در بین بوده است که ماها نمیدانیم در هر صورت عرض کردم آن چیزی که بنده میدانم مهمترین کار برای این مملکت ترویج کشاورزی است بنده وارد این مطلب نمی‌شوم که صنعت هم باید ترقی کند ولی تصور نمی‌کنم که مجلس بهیچوجه نظر مخالف داشته باشد که ما باید کشاورزی خودمانرا ترقی بدهیم ولی بعقیده من که اگر تمام بودجه این مملکت را صرف کشاورزی بکنیم باز هم جا دارد حالا در هر صورت بنده خواهش می‌کنم از جناب آقای وزیر دارائی که اینجا تشریف دارند که توجهی بفرمایند برای پرداخت این سرمایه بنده سؤال کردم و بعد اگر نشد و اگر عملی نکردند وظیفه دیگری دارم که انجام می‌دهم. رئیس ـ آقای معاون وزارت دارائی.

معاون وزارت دارائی ـ آقای بوشهری و آقایان نمایندگان محترم توجه فرمودند آنجه را که بنده عرض کردم این بود آنچه مربوط بخود وزارت دارائی است اجرا شده است یک قسمت از آنها مربوط بسازمان برنامه بود که باید از طرف سازمان برنامه داده شود و بنده بعرض رساندم که باز هم تعقیب می‌کنم که آن مبلغی که در قانون تصویب شده است بتوانیم بپردازیم و منظور جنابعالی انجام شود و وزارت دارائی آنچه وظیفه خودش بوده انجام داده است. ۴ـ تقدیم یک فقره لایحه بوسله آقای وزیر دارائی رئیس ـ آقای وزیر دارائی وزیر دارائی (ناصر) ـ بطوری که خاطر آقایان محترم مستحضر است طبق تبصرة ۲ قانون تحصیل اعتبار از کشورهای امریکا و انگلستان که مبلغ ۱۵۰میلیون دلار بود که موافقت فرمودند ۲۳میلیون دلار بمصرف افزایش سرمایه بانک‌های کشاورزی و رهنی و ساختمانی برسد. یک لایحه‌ای بمجلس شورایملی تقدیم می‌شود راجع باجازه گرفتن این وام و دادن ببانک ها (دکتر بشیر فاطمی ـ اجازه اش قیلا داده شده است) نخیر مجلس باید اجازه بدهد. علاوه بر این از محل کمک‌های گندم یک مبالغی بصورت وام طویل المدت و یا متوسط از حیث مدت به مؤسسات صنعتی داده می‌شود که مبلغش ۵/۲ میلیون است و در این لایحه آن مبلغ هم قید شده که پس از تصویب مجلس شورای ملی پرداخته شود.

رئیس ـ لایحه بکمیسیونهای مربوط داده می‌شود ۵ـ شور اول گزارش کمیسیون دارائی راجع بمعافیت گمرکی ماشینهای حروفچینی و حروف ریزی و ارجاع بکمیسیون رئیس ـ گزارش کمیسیون دارائی راجع بمعافیت گمرکی ماشینهای حروف ریزی و حروفچینی چاپخانه‌ها مطرح است قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) گزارش از کمیسیون وزارت دارائی بمجلس شورای ملی قسمت اخیر تبصره ۲۳قانون بودجه سال ۱۳۳۶ که از بودجه تفکیک و جهت اظهار نظر بکمیسیون قوانین دارائی مجلس شورای ملی ارجاع گردیده بود در جلسه سه شنبه ۱۴ خردادماه ۱۳۳۶کمیسیون مزبور با توجه بموافقت نامه شماره ۱۰۹۸-۱۲-۳-۳۶وزارت گمرکات و انحصارات مطرح و بشرح زیر تصوب و اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورایملی می‌نماید ماده واحده ـ ماشینهای مخصوص حروف چینی و حروف ریزی برای تمام کشور در مدت پنجسال از پرداخت حقوق و عوارض گمرکی معاف خواهد بود مخبر کمیسیون دارائی ـ مشایخی رئیس ـ آقای اردلان مخالفید بفرمائید.

اردلان ـ بنده باین گزارش چند ایراد دارم. ایراد اول اینکه سابقة این کار از مجلس سنا پیش آمد یعنی یک جزئی بآن تبصره بودجه در مجلس سنا علاوه شد و برای اینکه کار بودجه معطل نماند مجلس بودجه را بدولت ابلاغ کرد و این جزء را کنار گذاشت بنابراین اصلا مجلس سنا حق نداشت که چنین جزئی را به تبصره علاوه کند برای اینکه بخشش یک نوع خرجی است. خرج را حتی نمایندگان مجلس شورای ملی نمی‌توانند پیشنهاد کنند بعد متوجه شدندیک تروگی پیش آمده این است که وزارت انحصار با اینکار موافقت کرد و گفتند دولت هم این را قبول دارد این هم بر خلاف اصول تمرکز کار است ما اگر یک وزارت خانه‌ای را مجزا کنیم دلیل این نیست که تمرکزامور وزارت دارائی از بین برود بهیچ وزارتخانه‌ای نمی‌شود حق دادنسبت بامور پولی مملکت یک حرفی بزند مگر اینکه در وزارت دارائی مورد رسیدگی واقع شود و البته تمام وزارت خانه‌های اضافه مخارج دارند منحصر بانحصار و گمرکات نیست هر وزارتخانه‌ای یک عایداتی دارد و یک مخارجی دارد پس هر وزارتخانه‌ای پیشنهاد کند که من پیشنهاد می‌کنم و خواهش

+می‌کنم که ماشین آلات راهسازی معاف شود وزارت بهداری پیشنهاد می‌کند که خواهش می‌کنم دارو از گمرک معاف شود اولا می‌بایستی چنین مطلبی در وزارت دارائی مطرح شود وزارت دارائی هم نظر بدهد آنوقت مادراین باب صحبت کنیم این دو ایراد، ایراد سوم این است که معاملة غیر معلوم است اتفاقا این شرطی هم نیست این معامله غیرمعلوم است معامله باید معلوم باشد این جا نوشته است در پنج سال هرچه دلشان خواست بیاورند معلوم نیست این بخشش که ما می‌کنیم یک میلیون است ۴میلیون است پنجاه میلیون است یک قران است همینطور تا۵سال هرچه داشان می‌خواهد بیاورند و وارد کنند و اینکار هیچ مانعی ندارد یک ایراد دیگر اینکه هرچیزی که مفید است مگر می‌شود مالیات ندهدمفیدتر از دارو چیست؟ که سلامت مردم مربوط بدارو است شما آن را معلف نمی‌کنید ولی ماشین آلات چاپ رامیگوئید معاف شودو هرکس هرچه دلش می‌خواهد واردکندمگر کارت بنده راچاپ می‌کنند پول نمی‌گیرند مگر کتاب‌ها را چاپ می‌کنند پول نمی‌گیرند مگر روزنامه را طبع می‌کنند پول نمی‌گیرند این چه تبعیض است که مامیکنیم (صحیح است) رئیس دولت می‌آید می گوید ششصد میلیون تومان کسر بودجه داریم آنوقت هرروز بخشش می‌کنیم این آخر زندگی نشد من نمی‌فهمم آخر حسابی باید توی کار باشدازیک طرف بخشش دیگر معنی ندارد از یک طرف تبصره‌ای داریم دربودجه، که مخارج از حدود چهاردیواری نباید تجاوز کند این را بنده پیشنهاد کردم که هر وزارت خانه هرچه بهش می‌رسد هر کاری که دلش می‌خواهد بکند اما دیگر اذیت نکنندحالا در وسط سال یا بخشش یاخرج آخر آقاجلویش را بگیرید بنابراین بنده با این لایحه باین طرز مخالفم و آنرا ناقص میدانم رئیس ـ آقای مهندس اردبیلی مهندس اردبیلیـ سؤالی از وزارت دارائی تقدیم می‌کنم. رئیسـ بدهید آقای وزیر بهداری چون آقای خلعتبری کسالت دارند سؤال ایشان برای بعد می‌ماند. آقای دکتر شاهکار بفرمائید.

دکترشاهکارـ گرچه بنده اعتراف دارم باینکه بعدازبیانات جناب آقای اردلان مخصوصا که یک قدری هم جنبه احساساتی داشت موافقت مشکل است اما اجازه بفرمایند که بنده هم منطق خودم را عرض کنم. ایراداتی که ازنظر تشریفات پارلمانی وارد هست یانه وچون مقام خودشان مقام واردی هستند دراین امور بنده خیال می‌کنم قبل از اینکه پاسخ بدهم که وقتی دولت موافقت کردبا یک لایحه‌ای این پیشنهاد دولت می‌شود به پیشنهاد نماینده مجلس (اردلان ـ وزیر دارائی موافقت نکرده) آقای وزیر دارائی یعنی خزانه دار مملکت حاضراست واظهارنظر خواهد کرد اما مطلب دیگری که باید بعرض آقایان محترم برسانم این بودکه بنده نه مطبعه دارم نه روزنامه چی هستم متأسفانه ونه دراین امور واردم ولی یک مطلبی است جناب آقای عمیدی نوری که برای تصحیح کتاب یا کتب اغلب بمطبعه می‌روم این جوانهای ۱۸،۱۹ساله که بااین سرب کار میکنندو با این حروف ریزوقتی که شماواردمطمعه‌ای می‌شوید ازیک طرف یک ماشین رتاتیف میبینیدکه درهردقیقه چندهزار ورقه می‌دهد بیرون ازیک طرف درمقابل این تکنیک کامل می‌بینید که این بچه‌ها ایستاده اندو این حروف سربی رادانه دانه برمی دارند و می‌چینند و ازقرارساعتی سی شاهی حقوق می‌گیرند این تناقض راملاحظه خواهید فرموداگر یک خرده دقت بکنیم ملاحظه میفرمائید که در مخالفت گمرکی شما کمک نکرده‌اید ببودجه مملکت بلکه یک فشاری بآن زیر پا وارد آمده چرا؟ بعلت اینکه مادامیکه ماشین زیاد گمرک داردو درگمرک خوابیده مطبعه چی کارفرما کار خودش را باهمین وسایل مقدماتی که برایش ارزان تمام می‌شود بقیمت جان حروف چین انجام می‌دهد اما اگر این ارزان بشود آنوقت سبب میشودکه این آقای حروف چین بتواند باآن ماشین کارکندو اینکه میفرمائید معافیت دارو جناب آقای اردلان اجازه نفرمائید که این مردم مریض شوند تامجبور شوند دوا تهیه کنند و شرط اول جلوگیری ازمرض است بهترین سیاست پیش بینی است چرا اینها مریض شوند که ما کمک کنیم و دارو را گمرک نگیریم این هم یک مطلب و مطلب دیگر این است که این قسمت جنبه فرهنگی داردو جنبه فرهنگی این قضیه مهمتر از جنبه مالیش است اما ایرادی که می‌فرمایند راجع به بودجه مملکت خیلی بجابود که در آنموقعی که لوایح صد میلیون تومانی لوکس و تجملی مطرح می‌شد این ایرادات بعمل می‌آمد و موقعی که صدهزارتومان یاچندهزارتومان برای سلامتی حروف چین و برای اشاعه فرهنگ در این مملکت مطرح می‌شود مخالفت نمی‌شد یا اگر چندین صدمیلیون کسر بودجه داریم یا چند هزارتومانی که مربوط بمعافیت گمرکی ماشین آلات محدود است به کاشین آلات حروفچینی و حروف ریزی و فقط مطلبی که جناب آقای اردلان اگر بفرمایندبنده هم موافقم این است که اگر موافقت بفرمایند این پنجسال را تقلیل بدهیم بفرمائید سه سال بشود ولی در هر حال معافیت این ماشین آلات بنفع سلامتی مردم و برای اشاعه فرهنگ و توسعه فرهنگ است و بسیار مناسب است این کمک از این جهت بنده موافقم رئیس ـ آقای عمیدی نوری موافقید عمیدی نوری ـ بله موافقم رئیس ـ اگر آقایان موافق باشند این گزارش رابرگردانیم به کمیسیون بیشتر دقت بکنند و دو مرتبه بیاید و برای این موضوع مطابق ماده ۱۱۶باید رأی گرفت آقایانی که با ارجاع مجددبکمیسیون موافقند قیام بفرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد بکمیسیون فرستاده می‌شود

۶ـ تقدیم دو فقره لایحه بوسیله وزیر گمرکات وانحصارات رئیسـ آقای وزیر گمرکات وزیر گمرکات و انحصارات (سرتیپ ضرغام) ـ دو لایحه است که بنده تقدیم می‌کنم یکی مربوط است به مبارزه با قاچاق، چون قانون مبارزه با قاچاق بطوری که تا بحال تجربه شده است آنقدر که لازم بود وافی به مقصود نبود یک لایحه دیگری تهیه شده است و تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود وتقاضامیکنم که این لایحه مورد توجه آقایان واقع شود مهندش اردبیلیـ لوایح زیاد است مأمور لازم داردوزیر گمرکات و انحصارات ـ چون در سنوات اخیر بعللی قاچاق اجناس موضوع عایدات دولت توسعه فراوانی یافته بطوری که عده‌ای اشخاص سودپرست درعمل خود تجری جسته و قاچاق روزبروز زیادتر می‌گردد برای جلوگیری قطعی از قاچاق اصلاح قانون قاچاق مصوب سال ۱۳۱۲و۱۳۱۹ لازم بنظر می‌رسد لذا لایحه قانونی پیوست که با توجه بجوانب کار و مقدورات دولت در امر مبارزه با قاچاق مشتمل بر ۲۹ ماده و ۱۲ تبصره تهیه گردیده برای تصویب تقدیم می‌دارد. لایحه دیگری است که مربوط به موضوع استفاده از وسائل مبارزه با قاچاق و تشویق مخبرین و کاشفین است که این لایحه از ۲۴ فقره لوایح زمان حکومت آقای دکتر مصدق بوده و مورد استفاده اش تا آخر سال ۳۵ بوده است دولت تقاضا کرد که برای یکسال دیگر اجازه داده شود که مورد استفاده واقع شود عین لایحه تقدیم مجلس شورایملی می‌شود رئیس ـ بکمیسیون مربوطه فرستاده می‌شود. ۷ـ مذاکره در گزارش کمیسیون کشاورزی راجع بدفع آفات حیوانی و نباتی و عدم تصویب ورود در مواد رئیس ـ گزارش کمیسیون کشاورزی مربوط بدفع آفات مطرح است. قرائت می‌شود. (بشرح زیر خوانده شد) گزارش از کمیسیون کشاورزی بمجلس شورایملی کمیسیون کشاورزی در جلسة اخیر خود با حضور آقای وزیر کشاورزی لایحه شماره ۲۸۰۹ راجع بدفع آفات نباتی و حیوانی ارسالی از مجلس سنا را مطرح نموده پس از مذاکرات لازم و توضیحات آقای وزیر کشاورزی مواد مصوب مجلس سنا عینا تصویب و اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورایملی می‌نماید مخبر کمیسیون

کشاورزی ـ سعید مهدوی لایحه قانونی دفع آفات نباتی و حیوانی ماده اول ـ وزارت کشاورزی مکلف است با کلیه آفات نباتی عمومی و امراض واگیر حیوانی که در مملکت وجود داشته باشد و یا از خارج وارد کشور گردد مبارزه کرده و آفات و امراض مزبور را مرتفع نموده و از میان بردارد ماده دوم ـ هرگاه اشخاصی خارج از برنامه مبارزات و یا علاوه بر آن مایل باشند در املاک و یا باغات خود بمبارزه با آفات نباتی و یا امراض حیوانی مبادرت نمایند وزارت کشاورزی مکلف است بهزینه تقاضا کننده مبارزه را انجام دهد. حقوق ثابت کارمندان و مأمورین انجام عمل مبارزه و تلقیح جزء هزینه محسوب نمی‌شود

ماده سوم ـ وزارت کشاورزی مکلف است که کلیه وسائل دفع آفات نباتی و حیوانی را از قبیل دارو و سم و سمپاش و لوازم تلقیح و غیره تهیه کرده و بقیمت تمام شده بعلاوه پنج درصد بتقاضا کنندگان بفروشد. وجوهی که از بابت فروش ادویه و وسائل فوق الذکر جمع آوری می‌شود در اختیار وزارت کشاورزی خواهد بود که مجددا بهمین منظور صرف گردد تبصره ۱ـ سموم و مواد و وسائل دفع آفات همچنین دارو و واکسن و سرمهای حیوانی که در معرض فروش گذارده می‌سود بایستی نوع و مواد مصرف آنها از نقطه نظر فنی روی آفات و بیماریهای مختلف نباتی و حیوانی بوسیله وزارت کشاورزی تعیین و در موقع فروش حتما بخریداران ارائه شود تا با اطلاع کامل از خصوصیات مصرف بخریداری آنها مبادرت نمایند تبصره ۲ـ وزارت کشاورزی مکلف است نوع و نام و علامت سازنده سموم و مواد شیمیائی و دارو و واکسن‌های حیوانی و کود شیمیائی را که مفید تشخیص می‌دهد ورود آنها را آزاد و آگهی نموده و باداره گمرکات نیز اطلاع دهد که اگر در آینده نیز ورود مواد جدیدی را مفید دانست آن را هم آزاد و آگهی نماید ورود مواد

+جدیدی که از طرف وزارت کشاورزی آگهی نشده باشد موکول بموافقت قبلی آن وزارت می‌باشد.

ماده چهارم ـ اجراء عملیات مبارزه دسته جمعی در نقاطی که لزوم آن از طرف وزارت کشاورزی اعلام گردد برای کلیه کشاورزان آن مناطق الزام آور است

ماده پنجم ـ در موقع مبارزه با آفات نباتی مالکین و رعایا یا مکلف هستند از حیث کارگر و وسائل کار در حدود مقدورات محلی با مأمورین وزارت کشاورزی کمک و تشریک مساعی نمایند ماده ششم ـ وزارت کشاورزی مکلف است که در مورد مبارزه با بیماریهای سل گاوی و سقط جنین مسری (بروسلوز) و مشمشه که اعدام دامهای مبتلا را ایجاب نماید غرامت لازم را بصاحبان دام طبق آئین نامه مخصوص پرداخت نماید. ماده هفتم ـ بوزارت کشاورزی اجازه داده می‌شود که عضو دفتر بین المللی بیماری‌های واگیر دام و مراکز علمی بین المللی دفع آفات نباتی را پذیرفته و حق عضویت را از اعتبار مربوط پرداخت نماید. ماده هشتم ـ در نقاطی که وزارت کشاورزی مبارزه با آفات را بطور دسته جمعی اعلام نمود هرگاه مالکین از اجرای دستور استنکاف نمودند وزارت کشاورزی موظف است بهزینه خود با اطلاع انجمن عمرانی ده مبارزه را انجام و پس از خاتمه هزینه مبارزه را از مالک محصول وصول نماید و هرگاه در نتیجه اهمال و مسامحه کارمند ویا کارمندانی دولت خسارت عمومی ایجاد شود کارمند یا کارمندان مزبور مورد تعقیب قرار خواهند گرفت ماده نهم ـ کلیه قوانین و مقرراتی که با این قانون مغایرت دارد ملغی است ماده دهم ـ آئین نامه‌های اجرائی این قانون از طرف وزارت کشاورزی تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران بموقع اجرا گذارده خواهد شد ماده یازدهم ـ وزارت کشاورزی ـ دادگستی ـ دارائی ـ کشور مأمور اجرای این قانون خواهند بود

رئیس ـ کلیات این لایحه مطرح است آقای ارباب ارباب ـ بنده شش دوره افتخار نمایندگی مجلس شورایملی پیدا کرده‌ام و چهار دوره است که در خدمت اکثر آقایان بوده‌ام از این لوایح فریبنده خیلی زیاد دیده‌ام (یکنفر از نمایندگان ـ چند دوره؟) شش دوره که دو دوره را نگذاشتند به مجلس بیایم یک دوره را عوامل خارجی نگذاشت و یک دور هم عوامل داخلی نگذاشت چهار دوره هم در خدمت هستم و از این لوایح فریبنده زیاددیدم ولی در عمل جز این که ببدبختی کشاورز تمام شود بتیجه دیگری نداشته است در اکثر نقاط آفات نباتی، حیوانی محصول را ازبین می‌برد خودمردم تشخیص داده‌اند که آفت چیست بعداز دوسه سال که اشجار مردم ازبین رفته تازه بعضی مأمورین تشخیص دادند که نوع آفت چیست رفتند سهم تهیه کنند وکمک کنند سه سال دیگر هم تأمل کرده‌اند خود مردم وقتی فهمیدند رفتند پول دادند سم تهیه کردند بهمین وزارت کشاورزی بوسیله خود بنده تلگرافات می‌کنند که آقا یک نفر بیاید و دستور بدهد تا اجراکنم پول سم را خودمان می‌دهیم پول دارورا خودمان می‌دهیم وسیله خودمان فراهم می‌کنیم اقلا یک کسی بیاید نظارت کند که مطابق اصول یعنی نسبت باین عمل دفع آفت اقدام کنیم متأسفانه نمی‌روند اما این قوانین بنفع کی تمام می‌شود، بنفع همین ذیحساب هائی است که اگر جلوشان را نگیرید مکرر ما اینجا گفتیم که برای حساب سازی، برای حقه بازی برای زمینه سازی برای مأموریت دادن معمرووزیداضافه خرج، هزینه سفر بدرد اینها می‌خورد اگراین آفت را آقایان دفع کنند آفات حیوانی ونباتی وانسانی هم دفع می‌شود اول یک قانونی بیاورید که عملا این آفت دفع بشود همین یک آفات مزمنی است که ریشه حیات این مملکت را میخوردکی هستند این مستخدمین دولت همین‌ها هستند که برای دوسه هزارتومان منافع شخصی امور یک بیمارستانی را مختل کرده‌اند مردم دارند می‌میرند بیمارستان یک کولر ندارد برق نداردپولش حاضر وسیله اش حاضر لجاجت می‌کنند واینها از بالاتا پائین بریش همه اولیاء امور هم میخندند تعقیبی که نیست در این کشور، تعقیب وقتی هم مورد پیدا میکندکه یک کسی نظر داشته باشد که شخصی را تحت تعقیب بگذاردروی اصول که تعقیبی نیست اگر بود بنده الان چندین جلسه است برای یک موضوع کوچک دارم دادوفریاد می‌کنم ولی معلوم نیست که این دستگاه دولت کجا رفته که بگوید من درست می‌گویم یااو، کی رفت ببیند که این پرونده چه نقصی داشت که اقدام نمی‌کنند ابدا این موضوعات نیست یک فکری برای این آفات بکنید که این آفت مضرتر از هر آفتی است بعلاوه وضع آفت را در این کشور وسیع نزدیک بمزارع و در مرکز استانها و شهرستان‌ها باید تأسیساتی بوجود آورد و در دسترس مردم گذاشت کمک کرد، نظارت کرد هر زارع و باغداری که نمی‌تواند از اقصی نقاط کشور بیاید تهران یکدستگاه سم پاشی بخرد یا ده کیلو سم بخرد ببرد یک همچو تأسیساتی که نیست تا دائم نظارت بکنید دام هائی که آنهائی دفع آفتشان در این لایحه ذکر شده دارند خارج می‌برند در سال مقدار زیادی گاو گوسفند را بخارج می‌برند کسی نیست که جلو بگیرد آنوقت برای دفع آفت یا مرض این‌ها لایحه میاورند این جا، اول جلویش را بگیرید که بخارج نبرند بعد فکر سلامتیشان باشید باز هم عرض کردم که اعتبار تمام این لوایح و آئین نامه‌ها نتیجه اش برای ذیحساب‌ها و مأمورین اضافه خرج، اضافه حقوق می‌شود تمام بمصرف این کارها می‌رسد الان چندین سال است که توجه بدفع آفات نباتی و حیوانی شده اگر عمل مثبتی که این آقای وزیر کشاورزی و وزارت کشاورزی انجام داده است در یک نقطه کشور نشان بدهند عرایض خودم را پس می‌گیرم والا بمثل معروف ما دلال مظلمه می‌شویم قانون وضع می‌کنیم و طبق این قوانین آئین نامه هائی وضع می‌کنند و بر طبق آن می‌برند و می‌خورند و مزاحم مردم هم هستند مزاحم عابرین هم هستند یک چیز دیگر که ملازمه دارد با انجام این کار اگر راست می‌گویند که می‌توانند عمل کنند راه است این کار راه می‌خواهد

(مشار ـ راه چه عرض کنم) خوشبختانه جناب آقای وزیر راه این جا تشریف دارند اگر خود جناب آقای وزیر راه با این که مرد فعال و درستکاری هستند من در خارج دیده‌ام اگر توانستند پنجروزه خودشان را ببندرعباس برسانند همه حرفهای خودم را پس می‌گیرم بنده اطمینان دارم ۱۵ روزه نمی‌توانند برسند اصلا راه نیست که بتوانند دفع آفت کنند ماشین ببرند وسائل ببرند فقط چرا مأمور می‌رود در یک دهی می‌نشیند مزاحم زارع هم می‌شود اضافه خرج می‌گیرد و اضافه حقوق می‌گیرد و بنده تا قوانینی که گذشته و هنوز اجرا نشده و نتیجه مثبت نداده اجرا نشود با تصویب این قانون بسهم خودم جدا مخالفم. رئیس ـ آقای امید سالار مخالفید امید سالار ـ بله بنده مخالفم رئیس ـ آقای بهادری هم مخالف نوشته‌اند (موسوی ـ باید وزیر باشد توضیح بدهد)

آقای مخبر مخبر کمیسیون کشاورزی ـ (مهدوی) ـ بنده تصور می‌کنم آقای ارباب یک نوع شکایتهائی از روزگار و افراد بخصوص از کارمندان دولت دارند این‌ها را با لایحه دفع آفات نباید مخلوط کرد و بنظر بنده اگر واقع بین باشیم و ارقامی را که راجع بتولید داریم در این دهساله اخیر توجه کنیم می‌بینیم وزارت کشاورزی خیلی کار کرده است بنده تصدیق می‌کنم که وزارت خیلی فعالی نیست و با این بودجه کم هم نمی‌تواند کارش را بکند ولی دفع آفات در این مملکت فوق العاده خوب عمل شده و پیشرفت هم کرده و بسوابق هم که نگاه کنیم در سالهای پیش مردم آشنائی بدفع آفات نداشته‌اند و معتقد بافت نبوده‌اند و امروز در تمام استانها بدفع آفت توجه کرده‌اند همین احساساتی که آقایان بخرج می‌دهند دلیل بر این است که دام دار و مرتع دار و باغدار آشنا شده به آفت و معتقد شده‌اند که باید آفت را دفع کرد اگر ارقام تولیدی پسته را در این مملکت در این ششسال اخیر بسنجید بعلت اینکه با آفت پسته در این مملکت مبارزه شده سال بسال میزان محصول زیاد شده تصدیق می‌کنید که چقدر آفت در زمان گذشته صدمه میزده است و امسال چقدر تولید زیاد شده (بیات ماکو ـ مربوط بوزارت کشاورزی نیست) راجع به آشنائی مردم فرق نمی‌کند دستگاه وزارت کشاورزی که بوده اصل چهار را هم وزارت کشاورزی دستش را گرفته و برده و آشنا کرده بمحل و مبارزه می‌کند این که میفرمائید دفع آفات را لازم نداریم این یک خرفی است اما آنچه مسلم است نبات آفت دارد و بایستی با آن مبارزه بشود و اگر ما وارد متن لایحه بشویم و در موادش نقص و ایرادی اگر هست بفرمایند والا ما نباید بیائیم در لایحه مربوط به دفع آفت حیوانی و نباتی از کارمندان وزارتخانه‌ها شکایت کنیم، راجع بدفع آفت بسیار خوب عمل شده و گزارشی هم که راجع باین موضوع رسیده ملاحظه بفرمائید اگر نقصی دارد بیائید و نقیصه را بفرمائید مرتفع بشود و وزارت کشاورزی مال ماست ما هم از افراد این مملکتیم اگر اصلاحی لازم دارد باید خودمان بکنیم و جایش همین جا است

رئیس ـ آقای مهندس فروهر موافقید بفرمائید مهندس فروهر ـ بنده فقط خواستم چند کلمه خدمت همکاران محترم عرض کنم بنده عضو کمیسیون کشاورزی هم نیستم اینجا دو سه موضوع قاطی شده یکی نارضایتی ارباب رجوع از کارمندان دولت حالا در هر مقامیکه بوده‌اند توانسته‌اند یک قدری نارضایتی فراهم کنند، این استکه چون مأمور باید برود در محل و تماسش با مردم از کارهای دیگر زیادتر است وقتیکه در نتیجه این رفتار غلط که عدم رعایت پسیکواژی و اینها را کارمند دولت نمی‌کند و خودش را خدمتگذار ارباب رجوع تلقی نمی‌کند این عمل سبب شده است که این لایجه دفع آفات دومرتبه بیاید بمجلس دومرتبه و بکمیسیون برگردانند و یک سوء تقاهمی ایجاد شده است بنده عرضکردم متخصص کشاورزی نیستم ولی در همه جای دنیا دفع آفت می‌کنند و یک چیز لازمی است اگر دفع آفت لازم نباشد خوب همین محصولی هم که داریم ممکن است بمخاطره بیفتد اطلاع هم داریم که از اعتبار سازمان برنامه هم یک مقدار سموم خریداری شده و مقداری هم خود. زارت کشاورزی عمل می‌کند بنابراین حالا که می‌آیند و می‌گویند که دفع آفت درست نیست ایندفعه مثل آندفعه‌ها نیست چون سموم داریم و

+مبارزه می‌کنیم و این لایحه دومرتبه بکمیسیون رفته است آن ماده هشتمیش هم که مبارزه دسته جمعی را پیش بینی می‌کرد آنهم بوضع دیگری تبدیل شده این استکه بنده فکر می‌کنم این دفع آفت که کار خوبی است این را بایستی آقایان محترم توجه بفرمایند تصویب بشود و حالا اگر کارمندان دولت یا ارباب رجوع خوب رفتار نمی‌کنند این را هم باید بدولت تذکر بدهید که تماس مأمورین دولت با ارباب رجوع کمتر بشود و جلوی نارضایتی مردم گرفته شود (مهندس اردبیلی ـ عمل خوب مأمور خوب می‌خواهد) مأمور خوب را که از کره مریخ نمی‌آوریم باید حقوق بیشتری داد وضعشان که بهتر شد معاششان که درست شد قطعا بهتر خواهند شد باید بگرفتاری آنها رسید بنده از دو سال پیش عرضکردم که کادر تحصیل کرده دولت حقوقشان کم است راجع بتحصیل کرده‌ها عرضکردم راجع به مهندسین عرضکردم اینها وقتیکه حقوقشان تأمین شود با یک جدیت و دلگرمی بیشتری کارشان را انجام خواهند داد واضح است وقتیکه ما می‌بینیم مأمورین خارجی می‌آیند مثلا یک هیئت خارجی وقتی می‌آید برای سم پاشی چند هزار تومان حقوق می‌گیرد و البته او با دلگرمی وظیفه اش را انجام می‌دهد ولی مأمور ما حقوقش کم است دلسرد است بهر مسیله ایکه شده باید جبران بکنیم البته این موضوعی است که خیلی مفصل است دولت اگر لایحه هم آهنگ کردن حقوق کارمندان دولت را بیاورد جلوی قسمت بیشتر این حرفها گرفته می‌شود و البته این دردها دانه دانه رفع می‌شود استدعا می‌کنم لایحه دفع آفات را فعلا جلوی نارضایتی مردم را از مأمورین نگذاریم

رئیس ـ آقای بهادری در برگ نام نویسی مخالف اسم نوشته‌اند بفرمائید بهادری ـ بطوریکه آقایان محترم استحضار دارند این لایحه دو مرتبه در مجلس مطرح شده عده‌ای از آقایان نمایندگان مخالفت گردند و قرار شد برود بکمیسیون، کمیسیون توجه بکند بنظریات اصلاحی آقایان یک لایحه‌ای تهیه بشود که مجلس پسند باشد و از تصویب بگذرد، متأسفانه باز کمیسیون توجه نکرده (مهندس دهستانی ـ چرا توجه نکرده) شما می آئید این جا بعد از بنده بیانات خودتان را میفرمائید، کمیسیون توجهی نکرده باز همان لایحه را عینا آورده‌اند به مجلس و همه آقایان علاقمند هستند که یک اصلاحاتی در امور کشاورزی مملکت بشود این بود که بنده آنچه دیدم حقیقت امر این است همه ساله در نقاط آذربایجان عده‌ای از مأمورین بنام دفع آفات می‌روند بدهات و هیچ کاری از پیش نمی‌رود غیر از اینکه مقداری از محصول را بعنوان اینکه آفت دارد و زارع جمع کرده از دست آنها می‌گیرند و آتش می‌زنند و برمیگردند و هیچکار دیگری انجام نمی‌دهند، اگر واقعا این دستگاه مجهز شده برای مبارزه در این دو کیلومتری تهران آقایان ملاحظه بفرمایند در تمام باغات آفت است یکی از این باغات را بما نشان بدهید با اصول فنی و با اصول جدید رفته‌اند و دفع آفت کرده‌اند اینست که بنظر بنده باید یک لایحه‌ای تهیه بشود که مضر بحال مردم و زارعین نباشد و مفید باشد نه اینکه یک لایحه‌ای باشد که برای یک عده‌ای اضافه حقوق درست کند و برای زارعین مزاحمت تهیه کند و یک خرجی هم برای دولت تهیه شود.

رئیس ـ آقای امید سالار. امید سالار ـ بنده مخالفم.

رئیس ـ آقای عمیدی نوری. عمیدی نوری ـ بنده مخالفم رئیس ـ آقای طباطبائی قمی موافقید بفرمائید. طباطبائی قمی ـ بنده موافقم، عرض کنم حضورتان گفتگو روی ماده اول این لایحه است بنده نمیدانم کجای این لایحه عیب دارد چرا نکنند اینکه میگوئید وزارت کشاورزی مکلف است با کلیه آفات نباتی عمومی و امراض واگیر حیوانی که در مملکت وجود داشته باشد یا از خارج وارد کشور گردد مبارزه کرده آفات و امراض مزبور را مرتفع نموده و از میان بردارد آقایان مخالفید که وزارت کشاورزی این کار را بکند

(مشار ـ عمل در کار نیست) آقای ذوالفقاری الان به من می‌گفتند که در زنجان آمده‌اند تمام باغات را سم پاشی کرده‌اند الان در شهریار و ساوجبلاغ مشغول سمپاشی هستند اگر منظور اینست که برای سمپاشی بیایند دست فرد فرد آقایان را بگیرند که آقایان ما می‌خواهیم برویم دربم و نرماشیر سمپاشی کنیم این درست نیست بروید تحقیق کنید ببینید وزارت کشاورزی آنجاهائی را که ما اطلاع داریم سمپاشی کرده یا نه این مخالفت را من نمیدانم برای چیست اینها که مخالفت ندارند منتهای مراتب اگر آقایان حرفی دارید در اجرای آن نظارت کنید که بکنند والا قانونی که برای یک کار حسابی می‌خواهد وضع شود این را که نمی‌شود گفت مخالفم نکنید، نظارت کنید ببینید درست عمل شود این قانون بهترین قانون است خیلی هم خوبست، در خیلی از جاها عمل شده، امیدوار هستم آقایان موافقت بکنند که تصویب بشود

رئیس آقای امید سالار. امید سالار ـ همینطور که جناب آقای طباطبائی فرمودند که با این قانون خوب نیست مخالفت بشود بنده خواستم عرض کنم باسیاق عبارت و کلیات کسی مخالفت ندارد و مسلما در مملکت با آفات باید مبارزه شود در این مسئله هیچ اعتراضی نیست و کسی هم مخالفت ندارد تمام آقایانیکه صحبت کردند راجع بنحوه عمل بود در این که قانون خوب تنظیم شده است عبارات خوب و بجا هست کلماتش با هم پیوستگی دارند و خوب تلفیق شده‌اند ایرادی نیست ولی چند سال است تقریبا از شهریور ۲۰ باینطرف سالها است که ما هر کاری می‌کنیم جز حرف عملی بر آن مترتب نیست قوانینی که وضع می‌کنیم بموقع اجرا گذاشته نمی‌شود اخباری در روزنامه‌های وزین مملکت نوشته می‌شود که بهیچوجه با حقیقت وفق ندارد نمایندگان سؤالاتی از دولت می‌کنند که شاید یک قسمت از این سؤالات برای کشور یا اقلا برای حوزه انتخابیه سؤال کننده جنبه حیاتی دارد و فقط وزیر و متصدی مربوطه می‌آید این جا یک جوابی می‌دهد و روی کاغذ یا صورت جلسه نوشته می‌شود و لای مطلب درز گرفته می‌شود و در خارج عملی بر این سؤال و جواب مترتب نیست (صحیح است) حالا برای مثال عرض می‌کنم جناب آقای وزیر کشاورزی بطوری که بنده در اینجا و خارج خدمتشان رسیدم مرد فهمیده هستند و خیال می‌کنم که قصد کار کردن هم داشته باشند و روزهای اول هم شنیدم که در وزارت کشاورزی گفته‌اند که ما مهندس و دکتر در تهران لازم نداریم حالا بنده از پشت این تریبون از آقا می‌پرسم که در این مدت چه کار کردید و کدام مهندس و دکتر را فرستاده‌اید بخارج و بشهرستانها، در مرکز این وزارتخانه بقدری ادارات مختلف الاسم و متفاوت المنظور و المقصود هست که بنده که یکنفر کشاورز هستم وقتی یک کار لازمی دارم نمیدانم که باید بکدام اداره مراجعه کنم و در کجا واقع است بنده خیال می‌کنم اگر این ادارات را همانطوری که روز اول فرمودند در طهران حذف کنند و مأمورین آنرا به شهرستانها بفرستند منظور مردم تأمین می‌شود و آقایان نمایندگان هم محتاج نیستند که از پشت این تریبون بعنوان مخالف صحبت کنند حالا بعنوان مثال عرض می‌کنم بنده نماینده آباده هستم و آباده ۱۵۰۰ فرسخ مربع مساحت دارد که بقدر یک مملکت کوچک اروپا است و ۱۵۰ هزار نفر جمعیت دارد وزارت کشاورزی که در این جا چندین اداره و مدیر کل و معاون دارد (آقای معاون جدید را که بسیار مرد لایق و قابلی هستند و سوابقی دارند که امیدوارم ایشان موفق بشوند منظور ایشان نیستند) در آنجا فقط یک دامپزشک دارید که از شهر خارج نمی‌شود و مردی بنام مروج دارید که بهیچوجه تکرار می‌کنم بهیچوجه من الوجوه هیچ وسیله‌ای در اختیار ندارد این تمام تشکیلات وزارت کشاورزیست در یک شهرستانی که ۱۵۰ هزار نفر جمعیت دارد که نه دهم آن کشاورز هستند و تنها وسیله اعاشه آنها هم از طریق فلاحتی است این تمام تشکیلات وزارت کشاورزی است در آنجا بنده اخیرا رفته بودم بامریکا برای مطالعات کشاورزی خیال می‌کنم که اغلب آقایان تشریف برده‌اند واقعا ما که دعوت می‌شویم و می‌رویم آنجا برای این است چیزهائی که آنجا می‌بینیم در اینجا استفاده کنیم بنده خیال می‌کنم تشکیلات وزارت کشاورزی آمریکا با آن عرض و طول شاید از تشکیلات وزارت کشاورزی ممالکت ما عریض دو طویل تر نباشد چون آنها هرچه دارند در استانها و شهرستانها هست باز عرض می‌کنم آقایان محترم می دانند طرز کشاورزی ما با همان طرز و با همان اصول و وسائل ششهزار سال قبل است این بایستی مکانیزه شود و تغییر پیدا کند و این تغییری که باید عملی شود الان هیچ معلوم نیست که چه جوری و با چه برنامه‌ای خواهد بود می‌آیند ۴۰/۳۰ مارک تراکتور و کمباین می‌آورند و بمردم فروخته‌اند و بدون اینکه هیچ وسیله‌ای برای تعمیر آن موجود باشد، من نوعی یک تراکتور می‌خرم و می‌برم به آباده برای کار یک پیچش که خراب شد ۲۰ هزار تومان، ۳۰ هزار تومان سرمایه یک فلاح در آنجا بایستی بکلی عاطل و باطل بماند (خرازی ـ مارکهائی هم هست که همه جور وسیله تعمیر و یدکی همه وقت حاضر دارد) تصادفا اگر چنانچه یک مارکی را آقای خرازی دقت فرموده‌اند بنده بطور اعم عرض می‌کنم نه بطور اخص این موضوع تعمیر باید مورد توجه واقع بشود، یا مأموری می‌فرستید برای دفع آفات این باید وارد باشد اگر جناب آقای وزیر کشاورزی همانطوری که روز اول بما قول دادند که این مهندسین پشت میز نشین را بفرستند بشهرستانها و در آنجا وسائل در اختیارشان بگذارند و عمل بکنند البته از نظر ضرورت این لایحه هیچ تردیدی نیست و بنده از این جهت مخالفت کردم که طرز عمل را خدمت آقایان عرض کنم که مواعیدی که بما داده شده روی کاغذ و مصاحبه مطبوعاتی نباشد و عمل باشد. رئیس ـ آقای مهندس اردبیلی. مهندس اردبیلی ـ بنده موافقم.

رئیس ـ آقای وزیر کشاورزی. وزیر کشاورزی (سرتیب اخوی) ـ از فرمایشات آقایان محترم استنباط کردم بطور کلی همه آقایان با لایحه موافقند و راجع بروش کار اعتراض دارند (صحیح است) و چون توجه فوق العاده هم به مسئله کشاورزی دارند از هر موردی استفاده می‌فرمایند و گله‌های خودشان و تذکرات خنودشان و نصایح خودشان را به بنده می‌فرمایند، راجع به فرمایشات آقای سالار بهزادی (نمایندگان ـ امید سالار) ببخشید

+جناب آقای امید سالار که فرمودند که بنده گفته‌ام که مهندس و دکتر در تهران نمی‌خواهیم همه باید بروند بخارج باید عرض کنم باینصورت بنده عرض نکردم ممکن نیست یک عده مهندس و راهنمای کشاورز در خارج از طهران مأمور انجام وظایفی باشند ولیکن در تهران از صنف آنها و دسته آنها نباشد که احتیاجات آنها را درک بکند و تطبیق بدهد عملیات آنها را باهم، بنابراین یک مقدار مهندس و دکتر باید در تهران باشد. بطور کلی تصدیق میفرمائید که یک سازمانی که در حدود هزار نفر مهندس و دیپلمه کشاورزی دارد نمی‌شود در ظرف مدت کمی فورا بهم ریخت و گفت همه شما از طهران حرکت کنید بروید بیرون و فقط چند نفر را بقید قرعه انتخاب می‌کنیم که یک، دو، سه بمانند و هفت و هشت و نه بروند این باید با مطالعه باشد آقایان استحضار دارند که دولت موظف است و مشغول است سازمانه را اصلاح کند برای این کار مستشارانی از خارج داریم که راهنمائی می‌کنند، اظهار عقیده می‌کنند که بچه نحو روابط سازمانی برقرار شود تا عده کمتری در مرکز بمانند که این عده کافی باشد و احتیاجات سازمانی ما را بر طرف کند یک معاون وزارت خانه در هفته‌ای شش روز پنجروز را صرف در این کار می‌کند و بتدریج که اینها مشغول هستند یکی یکی ادارات تهران را معلوم کرده‌اند و احتیاجات مرکز تا حدی تعیین شده پس از آن استان‌ها را شروع کرده‌اند استان گیلان ترتیبش تعیین شد و معین شد که چه تعداد مهندس و دیپلمه کشاورزی و دام پزشک باید داشته باشد اینها در کجاها باید باشند و آقایان بترتیب احکامشان را می‌گیرند و حرکت می‌کنند، یکی از اشکالاتی که مانع شده که ما نمی‌توانیم آن تصمیم را مطابق میل جناب آقای امید سالار و سایر آقایان صریح بگویم نداشتن بودجه است یعنی ما وقتی بیک کارمندی در تهران ۶۵۰ تومان می‌دهیم و می‌خواهیم بفرستیم به آباده باید آنجا اضافه بدهیم و تا بودجه تصویب نشود نمی‌شود حکم صادر کرد مصلحت نیست که من حکم صادر کنم آقای فلان بروید به آباده و در صورت تصویب بودجه اینقدر بشما مزایا خواهیم داد این کارمند می‌گوید اجازه بفرمائید که من پس از تصویب بودجه بروم ما معتقدیم که بودجه با جزئیات تنظیم کنیم تنظیم شده تقدیم شده امیدواریم آقایان محترمی که در کمیسیون بودجه تشریف دارند باین نظر توجه مخصوص داشته باشند و بودجه وزارت کشاورزی را زودتر تصویب بفرمایند بنده خدمت آقایان محترم تعهد می‌کنم بمجرد ابلاغ بودجهاحکام آقایانی که باید از تهران بخارج بروند امضاء کنم و آقایان حرکت کنند و بروند اما اساس مطلب که موضوع دفع آفات بود و آقایان گله داشتند بنده ناچارم یک مطلبی را خدمت آقایان عرض کنم کارها دو نوع است بعضی‌ها نتیجه اش ظاهر نمی‌شود و نتیجه منفی اگر داشته باشد ظاهر می‌شود مثلا ما اگر کار آبیاری بکنیم یک سد که بسته شد نتیجه اش ظاهر می‌شود بنگاه ابیاری دعوت می‌کند و آقایان تشریف می‌آورند و می‌بینند یک سد بسته شد و اینکار شد و اینقدر آب ذخیره شد و آنقدر زمین زیر کشت می‌رود ولی دفع آفت اینطور نیست دفع آفت اگر نشود صدا بلند می‌شود امروز آقایان نمایندگان فارس گمان می‌کنم بتوانند از مأمورین دفع آفات دفاع کنند که اسال چقدر کار کرده‌اند از آقایانی که از گنبد قابوس اطلاع دارند می‌توانند توضیح بدهند که برای دفع ملخ این مأمورین در گرگان چه کرده‌اند در پشت دروازه تهران سن آمد و صدائی بلند نشد برای اینکه فورا رفتند و با آفت مبارزه کردند و سن از بین رفت اگر خدای نکرده این مأمورین اهمال می‌کردند یا کارشان مرتب نبود از فارس و سایر نقاط صدا بلند بود و می‌گفتند که مآمورین دفع آفات کار نکرده‌اند بنده استدعا می‌کنم که در دفع آفت این قسمت بخصوص را در نظر داشته باشید اگر صدائی از جائی بلند نمی‌شود دلیل بر این نیست که کار شده در دفع آفات وقتی صدا بلند نبود یعنی مأمورین کار کرده‌اند استدعا می‌کنم آقایان راجع بمواد این لایحه هر نظری دارند بفرمایند بنده توضیح خدمتشان عرض کنم ولی مطمئن باشند که مطالعه فوق العاده زیاد و دقیقی شده و عقیده بنده این بود که این لایحه شدیدتر نوشته می‌شد آقایان مصلحت ندانستند که دفع آفات اجباری باشد پس ازچندسال دیگر آقایان متوجه می‌شوند که اینکار لازم وواجب است ومثل دفاع ازمملکت است همانطور که تمام افراددردفاع ازمملکت موظفنددفاع ازمحصولشان هم باید موظف باشند و آفت هم چیزی است که همه باید باآن مبارزه کنند حالا اگر آقایان لایحه راتصویب کنندما تابحدمقدورمیکوشیم وظیفه مان راانجام بدهیم و اطمینان آقایان را نسبت به دفع آفت جلب کنیم. رئیسـ آقای مهندس اردبیلی مخالفید،

(مهندس اردبیلی ـ خیر موافقم) بفرمائید.

مهندس اردبیلی ـ خوشبختانه لایحه‌ای که درکمیسیون کشاورزی تنظیم شده است ودفعه دوم هم مطالعه کرده اندیکی ازمهمترین لوایحی است که ازمجلس می‌گذرد چون مهمترین ابتلاء مادر امورکشاورزی همین موضوع آفت است که نه دامداران ونه زارعین باین موضوع توجه دارندوعمده محصول ماراآفت ازبین میبرداینکه نماینده محترم جناب آقای بهادری و آقای امیدسالارمخالفت فرمودندمخالفت ایشان در مورد لایحه نبود در خصوص عملکردمأمورین بودکه مأمورین بودکه مأمورین بدعمل می‌کنند بنده خوب یادم هست درسال ۲۵که دموکراتهااز آذربایجان رانده شدندو دولت در آذربایجان مستقر شدآقای میر اشرافی مدیر روزنامه آتش آن موقع تشریف آوردند به آذربایجان و مصاحبه‌ای کردندباما گله هائی شدراجع بعدم توجه بکارهاودنباله مصاحبه راجع بدفع آفت صحبت شد آنموقع ملخ وموش دراردبیل واقعا مهشرمیکردومحصول راازبین می‌برد صحبت شد که چرادولت اینکارراانجام نمیدهدیکی از آقایان گفت که آقا مأمورین دولت سموم رامیخورند وموش وملخ هم محصول را و نتیجه اش این می‌شود که محصول از بین میروداگر یکعده مأمورین شریف وخوب مواظب کار باشندالبته بهتر نتیجه خواهید گرفت موضوع دوم این است جناب آقای وزیر کشاورزی که اداره دفع آفاتتان برنامه صحیحی نداردباید شمابرنامه داشته باشید یک دفعه شماتصمیم بگیریدکه امسال درتمام ایران لیسه رادفع خواهیم کرد اگر یک دفعه شما لیسه رادفع کنید لیسه ازبین می‌رود البته مظابق این قانون که یکقدری هم جنبه اجباری داشته باشد وبعد اگر بهمین ترتیب منظ پیش بروید تصور می‌کنم نتیجه خوبی بگیریدو البته ملاحظه فرمودید که کسی نیست که بالایحه بسیارخوبی است تصورمیکنم که انشاءالله تصویب شود ومخصوصا یادآور می‌شوم که درمناطق بزرگ مأمورین مجرب فهمیده درستکار برقرارسازیدو موظف بفرمائیدکه به داروها آب قاطی نکنندداروهای حسابی بدست مردم برسدومردم بتوانند استفاده کنند وبمصرف حقیقی خود برسانند در ارونق وانزاب که یکی ازنواحی بزرگ آذربایجان است وحاصلخیز است و هشتادویک پارچه آبادی دارددراین ۸۱ پارچه آبادی یک مأمور کشاورزی نیست بنده دیدم که آفت لیسه چنان محصول را ازبین می‌برد که حدی نیست البته آقایان میدانند که آفت وقتی آمد آن قسمت مدت دویاسه سال دیگر محصول نمی دهدمأمورین باید دلسوز باشند وعلاقمند باشند دنبال کارشان بروند نه اینکه دست توی جیبشان بکنند وبگویند که سم نرسیده است موضوع مهمی که یادم افتاد موضوع سمپاش است البته مابایدمقدار زیادی از این سم پاشها دراختیارکشاورزان بگذاریم و اینکه شمامیگوئیدکه برای گرفتن سم پاش ودیعه بگیرید از زارع ودیعه می‌خواهید ونداردبدهدازاین سم پاشهابمقدار زیادی که لازم است وزارت کشاورزی واردبکند وباقساط طویل المده بتمام باغداران وکشاورزان درتمام ایران بدهد بنده دیگر عرضی ندارم امیدوارم که این لایحه زودتر تصویب بشود و دست شمابازبشود و مأمورین دزدرا ازوزارت کشاورزی بیرون بریزید ومأمورین درست وورزیده راتشویق بکنید رئیس ـ آقای عمیدی نوری مخالفید؟(عمیدی نوری ـبلی) بفرمائید عمیدی نوری ـ بحثی که راجع باین لایحه برای سومین مرتبه در این مجلس میشودبنظر بنده یک بحث اساسی است که مربوط باساس کارمبارزه باآفات نباتی وحیوانی است که در اینجا ذکر شده دراساسی اینکه باید یک همچو مبارزه‌ای بشود هیچکس نمی‌تواند تردید داشته باشد برای اینکه تاحالامشغولید مگر تاحالا همچو قانونی ازمجلس گذشته است که الان جناب آقای ذوالفقاری فرمودند که در باغات ایشان مشغول دفع آفات هستند پس دفع آفت حیوانی ونباتی جزء وظیفه وزارت کشاورزی است و یک بودجه هائی هم برای این کار دارنددر دوره ۱۸ اگر خاطر جناب آقای امیر نصرت اسکندری باشد یک صد میلیون همین جا تصویب شد برای دفع آفات از این وجوه زیاد درمجلس تصویب کرده وزارت کشاورزی هم اغلب گاهی صحیح عمل کرده و گاهی آب بجای سم درآمده است بجای خود همه مامیدانیم و بهمین جهت است که یک عدم رضایتی در افکار زارعین و مالکین وخورده مالکین راجع بطرز کار وزارت کشاورزی موجود است امااین لایحه چیست و بحث ما راجع بمفهوم ومفاد این لایحه و بحث اینکه دومرتبه ازمجلس شورای ملی بکمیسیون رفت این است که این لایحه یک چیز تازه‌ای است برای کاری که وزارت کشاورزی تابحال میکردما حرفی نداریم که وزارت کشاورزی دفع آفات بکند، بجای خوداما دراین لایحه دفع آفات الزامی شده است آنهم بتشخیص وزارت کشاورزی، دقت بفرمائیددر این ماده ۴ میگویداجرای عملیات مبارزه دسته جمعی در نقاطی که لزوم آن از طرف وزارت کشاورزی اعلام گردد برای کلیه کشاورزان آن مناطق الزام آور است، این یعنی چه؟ یعنی الزامی واجباری شده است و ثانیا تشخیص با وزارت کشاورزی است نه با یک زارع، این یعنی چه؟ یعنی هرجا این مأمورین که بنابعقیده اغلب آقایان آب بجای سم می‌دهند این مأمورین که بذر فاسد را بجای بذر صحیح میدهندوخریداری می‌شود ومیروند ومیکارندهم زارع بدبخت از کارش عقل می‌ماند هم نان ازدست رفته و هم دولت به نتیجه نرسیده اینگونه مأمورین باید تشخیص بدهند که کجادفع آفاتش باید الزامی باشد در آن قسمت کشاورز و مالک مجبوراست که اراده این مأمورین را اجرا بکند و اگر نکرد محصولش وزندگیش در خطراست

+بموجب ماده ۷ در ماده هفتم آقایان یک دیکتاتوری حقیقی در این کار بوجود آمده یعنی آن تشخیصی که در ماده چهارم مأمورین بصلاحدید خودشان داده‌اند که فلان منطقه الزام آور است که اینکار بشود، خود مأمورین می‌روند اینکار را می‌کنند و بعد خودششان حق دارند از محصول وصول کنند بنده نمیدانم دیکتاتوری مگر در مملکت غیر از این است که قوه مقننه و قوه مجریه باشد چطور مأمور کشاورزی حق داشته باشد تشخیص بدهد که مبارزه اش الزامی است و مالک و زارع مجبور باشد که تمکین بکند و بعد هم مجبور باشد که خرج بکند و وصول بکند بنده می‌خواهم به بینم این آن دفع آفاتی است که مجلس می‌خواست که آقای مهندس اردبیلی که خودشان در آن دو مرتبه مخالف بودند و موافقت فرمودند که بکمیسیون برود و نظر هم این بود که طبق نظر مجلس اصلاح شود متأسفانه در هر دو مرتبه ایکه مجلس رأی داد برود کمیسیون بر خلاف اراده مجلس این لایحه آمده بدلیل اینکه در بالا نوشته است بعد از مطالعه لایحه ارسالی مجلس سنا را مطرح نمود و عینا آنرا می‌فرستیم این مواد مصوب مجلس سنا عینا تصویب و گزارش شده بنده تعجب می‌کنم که آقایان دو مرتبه رأی بدهید که طبق نظر شما اصلاح شود و کمیسیون و برای مرتبه سوم عینا آنرافرستاده است بمجلس خوب اگر صحیح نیست البته اینطور اگر کار بکنیم دلبر جانان من برده دل و جان من می‌شود بیائید همفکری بکنیم ترتیبی بدهیم و این را درستش کنیم (یکی از نمایندگان دعوت کردیم نیامدند) بنده را هر وقت دعوت کردید میایم بشهادت کمیسیون کشاورزی بهر حال این لایحه یک لایحه ایست که یک الزام یکطرفی برای کشاورزان بوجود می‌آید تشخیص با مأمورین است و همچنین خودشان بعد می‌روند و آبها را بجای سم می‌ریزند و بعد هم یک صورت حساب تهیه می‌کنند محصول کشاورز را می‌برند اگر منظور این است که این جوری دفع آفات الزامی باشد بنده مخالفم یک قسمتی این لایحه دارد که بنده خیال می‌کنم برای آن است که اینقدر اصرار دارند این لایحه تصویب شود بنده می‌خوانم بوزارت کشاورزی اجازه داده می‌شود که عضو دفتر بین المللی بیماریهای واگیر دار شود و حق عضویت بپردازد آقا این هیچ ارتباطی بدفع آفات دارد؟ (مهندس دهستانی و مهدوی ـ از مطالعات آن استفاده کنند) این برای چیست اینها چه ربطی بدفع آفات دارد؟

این برای اینست که سالی دو مرتبه بروند و در امریکا هوای آزاد بخورند این را برای اینها گذاشته‌اند والا معنی ندارد بنده هر یک از مواد را مطالعه می‌کنم می بینم جز اینکه دست مأمورین کشاورزی در املاک و محصول زارع باز می‌شود بعد هم یک اراده اختصاصی که جناب مأمور خودش تشخیص بدهد خودش خرج بکند و خودش آن خرجی که کرده وصول کند بعد هم کسی نباشد که مخالفت کند و هیچ حقی برای مالک و زارع قائل نشده‌اند که او هم بگوید که خوب بیا و از مال خانه من ببر چرا محصول مرا می‌بری این منافی با میل مجلس است بعقیده بنده این لایحه با این شکل منافی با ارادة مجلس است (صحیح است) منافی با حق حاکمیت مردم است و بنده معتقدم که بایست برود به کمیسیون و اصلاح شود (صحیح است)

رئیس ـ آقای مخبر

مخبر کمیسیون کشاورزی (سعید مهدوی) ـ بنده تصور می‌کنم آقای عمیدی نوری خیلی بی لطفی می‌فرمایند و کاملا اطلاع دارند که آن لایحه‌ای که از مجلس سنا فرستاده شده است با این گزارش که از کمیسیون فرستاده شده است کوچکترین شباهتی ندارد و حالا اشتباها در مقدمه گزارش عینا نوشته شده است این دلیل نیست و خود آقا تشریف آوردید در کمیسیون ملاحظه فرمودید و آن لایحه اولی برای مملکت بسیار مفید بود همان اصرار مجلس و بالاخره تمایل آقایان در دو دفعه باعث شد که رفت به کمیسیون و این اصلاحات شد اما یک مطلبی که باید عرض شود اینستکه آقایان یک کلیاتی اینجا می‌فرمایند، آنچه که بنظر کمیسیون و اعضاء کمیسیون رسیده اینست که تقدیم مجلس شده است ولی بهتر است که همین جا مطرح بشود و آن ایراداتی که بنظر آقایان رسیده است مطرح بشود و اصلاحاتی که می‌فرمایند پیشنهاد کنند و مورد توجه آقایان قرار بگیرد و تصویب بشود چون هر چند دفعه که برود به کمیسیون چیزی بر معلومات کمیسیون افزوده نمی‌شود اما جناب آقای عمیدی نوری اینکه در ماده هفتم فرمودید ارتباط مستقیم با دفع آفات دارد، نوشته شده است که اجازه داده شود وزارت کشاورزی عضویت دفتر بین المللی را از نقطه نظر بیماریهای دام قبول کند این غیر از دفع آفت نبات و حیوان است؟ برای همان است که اجازه داده‌ایم که به آن مجمع ملحق شود این را استدعا می‌کنم آقایان موافقت بفرمایند که طرح بشود و ایرادی دارند یا پیشنهادی دارند بفرمایند تا تصویب شود

رئیس ـ دیگر کسی اجازه صحبت نخواسته رأی گرفته می‌شود بورود در مواد آقایانی که با ورود در مواد موافقند قیام بفرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد، آقای وزیر کشاورزی ۸ ـ معرفی آقای مهندس مشیر فاطمی بمعاونت وزارت کشاورزی بوسیله آقای وزیر کشاورزی وزیر کشاورزی (سرتیب اخوی) ـ بدوا اجازه می‌خواهم آقای مهندس مشیر فاطمی را بسمت معاون پارلمانی وزارت کشاورزی معرفی کنم (نمایندگان ـ مبارک است)

(بیات ماکو ـ بهترین انتخابی است که کرده‌اید) بیاناتی که آقایان می‌فرمایند به بنده ثابت کرد که بطور کلی از دستگاه وزارت کشاورزی ناراضی هستند (صحیح است) بنده قرارم این بنود یعنی قرار این دولت این نبود که به آقایان و بمردم و جامعه وعده بدهیم و بگوئیم که این کار را می‌کنیم این کار را می‌کنیم قرارمان این بود که بکنیم و بعد ارائه بدهیم که یان کار شد حالا که آقایان عجله دارید و می‌خواهید مطمئن باشید و بدانید که برنامه چیست بنده بر خلاف آن قراری که داریم ناچارم که عرض کنم ما برنامه مان چیست و چه نقشه‌ای داریم که وزارت کشاورزی را چه نوع تغییر می‌دهیم و امیدواریم که با این تغییرات موجبات رضایت جامعه از وضع وزارت کشاورزی تأمین بشود

(مهندس اردبیلی ـ و حرف هیچکس را هم گوش ندهید) از وظائف مهم وزارت کشاورزی حفظ دسترنج کشاورزان را میدانم یعنی معتقدم اول آنچه مردم بعمل آورده‌اند باید حفظ بکنیم بعد بفکر ازدیادش باشیم، حفظ این محصول یعنی مبارزه با آفات، برنامه ما این است که تمام افرادی مه در وزارت کشاورزی بنام کارمند فنی خدمت کیکنند باید برای این مبارزه مجهز شوند یعنی تمام مهندسین و کومک مهندسین و دیپلمه‌های کشاورزی اعم از اینکه در دستگاه دفع آفات دامپزشکی یا مهندسی ترویج یا زراعتی کار می‌کنند یا عضو لابراتوار باشند باید همه تعلیم بگیرند چطور با آفات دام و آفات نباتات مبارزه کنند. مبارزه با آفات دام اینطور است که بایستی دکتر دامپزشک باید برود و تشخیص بدهد که این بیماری گوسفند یا گاو چیست وقتی او تشخیص داد شروع بکار با ماست و دیگر دکتر کار ندارد و آن معین دامپزشکها باید بروند و تزریق بکنند. تعداد این معین دامپزشکها خیلی کم بود، افزایش تعداد این‌ها بنحوی که در تمام دهات و قراء و قصبات باشند با بودجه مملکت میسر نیست، ما این راه را پیش می‌گیریم که تمام کارمندان واکسیناسیون و تزریق و دادن دوا را تعلیم بگیرند و هر وقت در یک نقطه‌ای یک بیماری و یک ناخوشی راجع بگوسفند یا گاو پیدا شد یا اطلاع دادند دکتر دامپزشک می‌رود و ناخوشی را تشخیص می‌دهد از آن به بعد تمام افراد هر کس هر کاری دارد کارش را زمین می‌گذارد و این را یک وظیفه دفاع میداند و می‌رود و کومک می‌کند و گوسفندها و گاوها را تزریق می‌کنند و ناخوشی را از بین می‌برند و بعد برمیگردند ر جای خودشان (انشاءالله) و بعلاوه ما در نظر گرفتیم که از اهالی هر محل کومک بگیریم و با بعضی از ایلات و عشایر مذاکره کردیم حسن استقبال آنها را دیدیم بزودی کلاسهائی برای این کار تشکیل می‌شود از فرزندان عشایر که در حقیقت دامداران اصلی هستند تعدادی را میاوریم در مرکز ایل دکتر دامپزشک می‌رود و واکسیناسیون و کارهای ساده را تعلیم می‌دهد از آنوقت اینها با نظر دکتر در موقعیکه یک اپیدمی یک ناخوشی هست دکتر تشخیص داد که چه دوائی و چه آمپولی باید تزریق بشود این افراد همگی با نظر دامپزشک‌ها شروع می‌کنند بتلقیح و در یک مدت کم عده زیادی کارمند در این کار مشغول می‌شوند و مبارزه می‌کنند و آفت دام از بین می‌رود و بهمین نحو است در مورد آفات نباتی که تمام کارمندان مجهز خواهند شد روشیکه تا کنون معمول بوده اینست که مثلا وقتی که ملخ در فارس می‌آمد یک عده کارمند از تهران می‌رفت بفارس برای دفع آفات حالا مبارزه باین نحو خواهد شد که تمام کارمندان دفع آفات تقسیم خواهند شد بین ولایات و استانها نبسبت خطرهائی که برای هر ناحیه هست یعنی مثلا سواحل جنوبی ما که بیشتر در معرض خطر ملخ هست تا اصفهان مأمورین دفع آفت را برای ملخ بیشتر در جنوب خواهیم گذاشت این‌ها همیشه در جنوب هستند وقتی که ملخ نیست سایر کارهای کشاورزی را می‌کنند یعنی بزارعین تعلیمات کشاورزی می‌دهند و وضع کشاورزی را بهتر می‌کنند ولی وقتی ملخ ظاهر شد، یک مثال نظامی می‌زنم نظر بسابقه‌ای که دارم مثل پاراشوتیست که در یک ناحیه‌ای می‌ریزد تمام مأمورین انتظامی مکلفند دور اینها را بگیرند و این را از بین ببرند و اگر اینها کافی نشدند کمک می‌خواهند و از سایر نقاط کمک می‌گیرند و مأمورین نظامی دیگر می‌آیند بآنها کمک می‌کنند و اگر اینهم در یک نقطه‌ای ظاهر شد اطلاع می‌دهند بمرکز استان یا شهرستان و تمام مأمورین بآن نقطه روی می‌آورند و اگر عده کافی نشد با اطلاع تهران از استانها و شهرستانهای دیگر کومک می‌گیرند و باین ترتیب در مدت خیلی کمی تمام عواملی که برای مبارزه هستند دور ملخ هستند و از ملخ جلوگیری می‌کنند اینکه عرضکردم مأمورین تقسیم می‌شوند بخارج گمان می‌کنم حالا برای آقایان روشن شد که اگر مامورین تا بحال در تهران بودند البته در خارج زودتر برای مبارزه آماده می‌شوند و هم این موضوع که بعضی از آقایان محترم وحشت داشتند

+که این اعتبارات دفع آفات صرف هزینه سفر می‌شود از میان خواهد رفت برای اینکه مأمور در تمام اوقات در محل هست و مبارزه می‌کند و آن مدتیکه کار ندارد کار کشاورزی می‌کند اما جناب آقای عمیدی نوری راجع باین مورد مخالفت داشتند و فرمودند که الزام آور شده است بنده می‌خواستم خدمتشان عرض کنم.

رئیس ـ آقای وزیر کشاورزی دیگر لایحه مطرح نیست

وزیر کشاورزی ـ ببخشید دکتر شاهکار ـ بالاخره تکلیف این لایحه چه می‌شود؟ رئیس ـ دو مرتبه باید خود آقای وزیر کشاورزی اصلاح لازم را در لایحه بکنند و بمجلس تقدیم کند آقای وزیر کشور فرمایشی دارید بفرمائید ۹ـ معرفی آقای دکتر صدر بمعاونت وزارت کشور بوسیله آقای وزیر کشور وزیر کشور (دکتر جلالی) ـ با اجازه ریاست محترم مجلس شورای ملی و نمایندگان محترم آقای دکتر صدر را که سابقه ممتدی در وزارت کشور دارند و از صاحب منصبان عالی رتبه هستند بسمت معاونت پارلمانی وزارتکشور معرفی می‌کنم بعضی از نمایندگان ـ بسیار انتخاب خوبی است، مبارک است)

۱۰ ـ طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع باعتبار انتخابات مجلس سنا و ارجاع بمجلس سنا رئیس ـ اعتبار انتخابات مجلس سنا مطرح است و گزارش آن قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) گزارش از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی کمیسیون بودجه در جلسه اول خرداد ماه ۱۳۳۶ لایحه دولت راجع به اجازه پرداخت هشت میلیون ریال اعتبار هزینه انتخابات سومین دوره مجلس سنا را با حضور معاونین وزارت دارائی و کشور مورد رسیدگی قرار داده و با تقلیل اعتبار از هشت میلیون بچهار میلیون ریال تصویب و اینک گزارش آنرا برای تصویب بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد ماده واحده ـ بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود از محل درآمد عمومی کشور مبلغ چهخار میلیون ریال اعتبار جهت مخارج انتخابات سومین دوره مجلس سنا در اختیار وزارت کشور بگذارند که با رعایت مقررات بمصرف برسانند مخبر کمیسیون بودجه محمدعلی مسعودی رئیس ـ کسی اجازه صحبت نخواسته بنابراین رأی گرفته شود و چون مالی است برای کسب نظر مشورتی بمجلس سنا فرستاده می‌شود

۱۱ ـ شور اول گزارش کمیسیون کشور راجع بتمرکز آگهی‌های دولتی رئیس ـ گزارش کمیسیون کشور راجع بتمرکز آگهی‌های دولتی مطرح است و قرائت می‌شود (بشرح زیر قرائت شد) گزارش از کمیسیون کشور بمجلس شورای ملی کمیسیون کشور در جلسه ۲۴ بهمن ماه ۳۵ لایحه شماره ۱۳۲۳ ارسالی از مجلس سنا راجع بنشر آگهی‌های دولتی را با حضور آقای وزیر کشور برای شور دوم مطرح و گزارش شور اول آنرا تأیید و تصویب نمود اینک گزارش آنرا بشرح زیر بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد ماده اول ـ از تاریخ تصویب این لایحه قانونی وزارتخانه‌ها و سازمان برنامه و بنگاه راه آهن و بانکها و سایر بنگاههای دولتی و مؤسسات و شرکتهائیکه بسرمایه دولت اداره می‌شوند مکلفند کلیه آگهیهای دولتی را برای درج در جراید مستقیما به اداره کل انتشارات و تبلیغات ارسال دارند و همچنین آگهی هائیکه بهزینه اشخاص باید بوسیله دولت منتشر شود ماده دوم ـ دوائر مؤسسات دولتی در شهرستانها مکلفند آگهی‌های دولتی را برای اطلاع فرماندار محل ارسال دارند تا کمیسیونی مرکب از فرماندار ـ رئیس دادگستری ـ رئیس دارائی یا قائم مقام آنها آن قسمت از آگهی‌ها که نشر آن در جراید مرکز ضروری باشد باداره کل انتشارات و تبلیغات ارسال و بقیه که باید در جراید محل درج گردد بر طبق نظر کمیسیون مزبور بین روزنامه‌های کثیرالانتشار محلی تقسیم شود ماده سوم ـ وزارت دادگستری مکلف است یک نسخه از آگهی‌های ثبتی و دادگستری را که در مجله رسمی نیز باید درج شود برای نشر در روزنامه کثیرالانتشار مستقیما باداره کل انتشارات و تبلیغات ارسال دارند و در شهرستانها نیز طبق ماده دوم عمل شود ماده چهارم ـ وزارتخانه‌ها ـ اداره کل انتشارات و تبلیغات و کلیه مؤسسات و بنگاههای دولتی مأمور اجرای این لایحه قانونی می‌باشند رئیس ـ کلیات این گزارش مطرح است و کسی اجازه صحبت نخواسته است رأی گرفته می‌شود بورود در مواد آقایانی که با ورود در مواد موافقند قیام بفرمایند (اغلب برخاستند) تصویب شد ماده اول مطرح است قرائت می‌شود (بشرح زیر قرائت شد) ماده اول ـ از تاریخ تصویب این لایحه قانونی وزارتخانه‌ها و سازمان برنامه و بنگاه راه آهن و بانکها و سایر بنگاههای دولتی و مؤسسات و شرکتهائیکه بسرمایه دولت اداره می‌شوند مکلفند کلیه آگهی‌های دولتی را برای درج در جراید مستقیما باداره کل انتشارات و تبلیغات ارسال دارند و همچنین آگهی هائی که بهزینه اشخاص باید بوسیله دولت منتشر شود. رئیس ـ کسی اجازه صحبت نخواسته است

(مهندس فروهر ـ اجازه می فرمائید از همین جا دو کلمه عرض کنم) بفرمائید مهندس فروهر ـ این کار قانون نمی‌خواهد دستگاهی است مال دولت یک بخشنامه بکنند که آگهیهای خودشان را بفرستند بتبلیغات این دیگر قانون نمی‌خواهد این نظر بنده است دولت بدستگاه خودش به هر وزیری می‌نویسد که بتبلیغات بدهند این نظر بنده است

+نمی‌کند اینها هردوشان مؤسسه دولتی هستندچه بوسیله اداره تبلیغات باشد چه بوسله وزارت خانه‌ای باشد این کار متمرکز شوددریک محل واین ارباب جراید با ادارات مختلف ووزارت خانه‌ها سروکار نداشته باشند بهتر است اداره تبلیغات بوضع آنهاآشناست وبهتر می‌تواندتوزیع کند اما یک موضوع دیگر قابل تذکر است وآن موضوع قیمت آگهی هاست بنده می‌خواستم عرض کنم که قیمت آگهی‌ها فوق العاده است خیلی زیاد پول می‌گیرند مخصوصا از مؤسسات دولتی روی اسن مسئله باید یک فکری کرد که این قضیه حل بشود تااینکه ارباب جراید مستقیما سروکار بااداره تبلیغات داشته باشند پس بنظربنده لایحه فعلی خوب است بنده بااینکه خودم اهل مطبوعات هستم وممکن که مطابق مذاق من نباشداما از نقطه نظر تشکیلات خیلی بهتر است که متمرکز باشد (صحیح است) رئیس ـ آقای ذوالفقاری معاون نخست وزیر ـ (ناصر ذوالفقاری)ـ گمان می‌کنم که در این لایحه تنها کسی که حق بوداز آن دفاع کند جناب آقای عمیدی نوری بودند (عمیدی نوری ـ بنده موافقم) آقا تذکراتی فرمودند که چراتمرکز پیدا بشودبهتراست بنده خواستم عرض کنم که در اصل دستاههای دولتی همه اش یکی است اگر قرارباشدوزارت خانه‌ها این آگهی‌ها راتقسیم بکنند یااداره تبلیغات تقسیم بکند هردو یکی است آن نگرانی که آقایان دارند ممکن است که مسائل سیاسی دردادن آگهی دخالت داشته باشد این را خواستم عرض کنم که درتمام مملکت حتی روسای ادارات این کارراممکن است بکنند ویک رئیس اداره این عمل راانجام بدهد بنابراین تمرکز این آگهی‌ها دراداره‌ای باسم اداره تبلیعات خیال می‌کنم بضررنباشد بلکه بنفع مملکت باشد یک موضوعی راهم می‌خواهم عرض کنم که برای دولت فعلی روزنامه موافق ومخالف وجود ندارد وآگهی‌ها متناسب تقسیم می‌شود بن تمام جرایدواین رابنده حضور آقایان قول می‌دهم تاحالا این طور عمل شده است وازاین ببعد خواهدشد

رئیس ـ ماده دوم قرائت می‌شود (بشرح زیر قرائت شد) ماده دوم دو اثر مؤسسات دولتی در شهرستان هامکلفند آگهی‌های دولتی رابرای اطلاع فرماندارمحل ارسال دارند تاکمیسیونی مرکب از فرماندار رئیس دادگستری رئیس دارائی یا قائم مقام آنها آن قسمت از آگهی‌ها که نشر آن در جراید مرکز ضروری باشد باداره کل انتشارات و تبلیغات ارسال وبقیه که باید در جراید محل درج گردد برطبق نظر کمیسیون مزبور بین روزنامه‌های کثیرالانتشار محلی تقسیم شود

رئیس ـ آقای مهندس جفرودی

مهندس جفرودی ـ بنده از جناب آقای ناصر ذوالفقاری معاون نخست وزیر که سابقه پارلمانی دارندوبعقیده بنده یک مرد بی نظر وشایسته ابی هستند (صحیح است) ومورد علاقه تام وتمام مجلس شورایملی هستند (صحیح است) استدعا می‌کنم سرنوشت رکن چهارم مشروطیت رابا بی نظری وشخصیت خودشان توأم نکنند امیدوار هستم که ایشان سال‌ها در رأس اداره تبلیغات باشند و اداره تبلیغات بخوبی اداره شود ولی باین امید نمی‌شود یک قانونی در مملکت وضع کرد مطبوعات کشور را که باید گفت در مواقع حساس ضامن استقلال واقعی مملکت هستند دچار چنین سرنوشتی کرد (موسوی ـ سرنوشت تازه‌ای نیست) مجلس شورایملی همانطور که بارها در عمل ثابت کرده است باید حافظ حقوق مردم باشد و بهیچوجه نباید بلوایحی رأی بدهد که خدای ناکرده روی یکی از ارکان مشروطیت را فلج کند (صحیح است) اینکه بنده از جناب آقای دکتر پیرنیا که پدرشان در پشت میز ریاست حافظ حقوق و استقلال مردم بوده‌اند توجه اشان را باین نکته جلب می‌کنم که ایشان باید همان رویه را ادامه بدهند بین این دو نظر که رئیس اداره‌ای احیانا از یک روزنامه نویس بدی تحت فشار قرار بگیرد واینکه روزنامه‌های مملکت روزگاری بدست یک دولت بد تحت فشار قراربگیرند باید فرق اساسی قائل شد و بهیچوجه نباید رویه یک عده معدودی موجب شود که قانون وضع شود اینها مسائلی است که باید از هم تفکیک کرد در موضوع ماده دوم اختیار را می‌دهند بفرماندار باید تصدیق کرد که بعضی از مامورین در ولایات حقیقت اعمال نظر می‌کنند و بسیار بد هستند حالا اگر شما بخواهید باین مأمورین یک چنین اختیاری بدهید که دو سه تا روزنامه که در محل هست و یکی از آنها جرأت و جسارت بکند و از منافع مردم در یک موافع حساسی دفاع بکند باین ترتیب و بموجب قانونی که از مجلس شورای ملی می‌گذرد از مزایای آگهی‌ها محروم بشود این بنظر بنده یک خطری است برای مشروطیت بنده خواستم تقاضا بکنم از جناب آقای ذوالفقاری که همان طوریکه رویه همیشگیشان هست و مرد بیطرفی هستند اجازه بدهند که این لایحه نعدیل بشود و اصراری در تصویب آن نورزند و از محبوبیتی که در بین آقایان نمایندگان دارند در این مورد استفاده نکنند (صحیح است)

رئیس ـ آقای عمیدی نوری

عمیدی نوری ـ بنده یک تاریخچه‌ای عرض می‌کنم راجع باین لایحه شان نزول این لایحه مبارزه حکومت دکتر مصدق بر علیه شخص بنده بود. روزنامه داد مبارزه می‌کرد با دکتر مصدق و آگهی هائی هم داشت از وزارت دادگستری وزارت دادگستری کمیسیونی تشکیل می‌دهد و روزنامه‌های کثیرالانتشار تشخیص می‌دهد و ۵ تا روزنامه کثیرالانتشار تشخیص داده بود باختر امروز، و اطلاعات، کیهان، داد، شاهد. آگهی‌های وزارت دادگستری در این پنج روزنامه منتشر می‌شد من که مبارزه می‌کردم جزء پیغام هائیکه دکتر مصدق داد گفت من می‌گویم آگهی‌های ترا قطع کنند من گفتم که مبارزه با جان و مال است وقتی آدم دارای عقیده‌ای است این حرفها سرش نمی‌شود ایشان آمدند اواخر حکومتشان این لایحه را وضع کردند که آگهی‌های بنده را ندهند بنده بمبارزه خودم ادامه دادم مشروطیت هم سر جایش ماند مبارزه رد راه مشروطیت از نظر رکن چهارم مشروطیت که اسمش مطبوعات است نباید برای آگهی‌های روزنامه‌ها باشد این حرف یعنی چه؟ (احسنت) بدلیل اینکه الان هم بنده واقعا تشکر می‌کنم از این جناب آقای ذوالفقاری من ندیدم که ایشان با اینکه بنده در دولت گذشته مخالفت هم با لوایح می‌کردم بنده ندیدم که ایشان دستور بدهند روزنامه داد کثیرالانتشار نیست بنده اینجا صریحا از پشت تریبون عرض می‌کنم که روش ایشان طوری بود که همه مطبوعات بایشان ارادت دارند و احترام می‌گذارند و ایشان نهایت بی نظیری دارند. اینست که بنده معتقدم با تمام این معایب از نظر اداری تمرکز کار در تبلیغات صحیح است بهمان دلیل که جناب آقای دکتر پیرنیا معاون وزارت دارائی بودند خودشان تماس داشته‌اند و این چیزها را دیده‌اند اما اینکه شما می فرمائید اشکال را بطور دیگری رفع بفرمائید شاید فرصت مناسبی بهتر از این نباشد که تعریف روزنامه کثیرالانتشار را روشن کنید چیست چون اینکه نگفته است که بیک روزنامه بدهند مخصوصا جنابعالی از نظر شهرستان‌ها که فرمودید نوشته است روزنامه‌های محلی هیچ اجبار ندارد آن کمیسیونی که تشکیل شد بیک روزنامه بدهند و روزنامه‌های محلی همینطور اداره تبلیغات و انتشارات هم نباید بیک روزنامه بدهد مگوید روزنامه‌های کثیرالانتشار شما برای اینکه این موضوع روشن شود بفرمائید روزنامه‌های کثیرالانتشار چیست (یکنفر از نمایندگان ـ تعریفش مشکل است) بلی مشکل است ولی اگر در این لایحه تعیین کنید که روزنامه کثیرالانتشار چیست مشکل حل می‌شود اگر تعریف کاملی پیدا کردید برای اینکار این خودش یک ضامن اجرائی است برای اینکار گو اینکه بنده معتقدم این یک فرصتی است بعلاوه من معتقدم که هر روزنامه‌ای دارای یک عقیده‌ای است یک روزنامه اگر توقیف هم بشود بزندان هم برود باید مبارزه اش را بکند و مشروطیت هم نباید با دادن آگهی معاوضه شود این که بنده معتقدم که این لایحه خوب است واین نگرانی جنابعالی اگر مطالعه کرده باشید مورد نداردچون نوشته است روزنامه‌های کثیرالانتشارمحلی بنابراین دررشت شماممکن است بروزنامه فکر جوان بدهندوبروزنامه‌های دیگر هم بدهند چون روزنامه‌های کثیرالانتشار محلی است رئیسـ پیشنهادی رسیده است که قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهادمیکنم لایحة راجع بنشر آگهی‌های دولتی ازدستور خارج شود فرود رئیسـ پیشنهادخروج ازدستور همان پیشنهادسکوت است بنابراین آقای فرودتوضیح خودتان رادر پنج دقیقه بدهید.

فرودـ بعقیده بنده یک مطلب بسیار اساسی راجناب آقای مهندس فروهر دربدوامربعرض مجلس رساندندو آن اینست که اصلا وزارت راه وسایر وزارتخانه هاآگهی‌های خودرابکی بدهنداین چه ربطی بمجلس دارد؟ آقای نخست وزیرمی‌توانند دستوربفرمایند که آقای وزیر راه آکهی هایتان را بفرستید باداره تبلیغات یاسایر آقایان (یک نفر ازنمایندگان ـ منع قانونی ندارد) منع قانونی که ندارد (دکتر بیناـ این در شأن مجلس نیست) مارامجبور کردند که موافق ومخالف صحبت کنیم این اصلا ازشأن مجلس دور است (احسنت)

رئیس ـ آقای اردلان اردلان ـ اولا مخالفت با نظر جنابعالی نیست برای اینکه هیچوقت نمی‌خواهم مخالفتی بکنم برای اینکه بامتانت صحبت میفرمائیدنمی خواهم مخالفت نظریه تان کرده باشم اینکه میفرمائیدقانون نمی‌خواهد خودتان میدانیدکه سازمانهائی هست خو بنمی خواهم بگویم که اطاعت نمی کنندولی گوش بحرف دولت نمی دهندولی قانون رامجبور هستند اطاعت کنند امااینکه گفته شدتبعیض می‌شود یاچطور، این را خواهش می‌کنم آقایان مخالفین توجه بفرمائیداگر دولت مایل باشد بیک روزنامه یادوروزنامه کمک بکند محتاج باعلان نیست اعتبار مخفی دارد وسایل متعدده دارد که به آنهاکمک بکندپیشنهادهای آنهارا قبول میکندرفقای آنهاراسرکارمیگذاردآنقدر راه هست که این چهارشاهی اعلان قابل مذاکره نیست

(جفرودی ـ بمجلس هم مربوط نیست) بنابراین تادولتی طرف اعتمادمجلس هست همان دولت حق دارد دراینکارهم تمرکزی بدهد اگر اشتباهی بکند مجلس هست می‌تواندسؤال

+بکند استیضاح بکند بنظربنده این مسئله را آنقدر مهم تلقی کردن که این واقعا می‌تواند دولت رانگهدارد یابیندارداین مبالغه است.

رئیس ـ آقای دکتر بینا مخالفید؟(دکتربیناـ بلی قربان) پیشنهادسکوت است وفقط یک نفر می‌تواند صحبت کندبنابراین باید رأی بگیریم شور اول هم هست وبعدبکمیسیون می‌رود آقایانی که باپیشنهاد سکوت موافقندقیام کنند (چندنفربرخاستند) تصویب نشد. ماده سوم قرائت می‌شود (بشرح زیر قرائت شد) ماده سوم وزارت دادگستری مکلف است یک نسخه از آگهی‌های ثبتی و دادگستری راکه در مجله رسمی نیز باید درج شود برای نشر درروزنامه کثیرالانتشارمستقیماباداره کل انتشارات وتبلیغات ارسال دارند و درشهرستانها نیز طبق ماده دوم عمل شودرئیس ـ یک پیشنهادی هم داردکه قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) مقام محترم ریاست مجلس شورایملی پیشنهادمی نماید که تبصره ذیل بماده سوم اضافه شود. تبصره ـ روزنامه کثیر الانتشار روزنامه‌ای است که متجاوز ازدوسال بطور مرتب انتشاریافته باشد. مآت اسفندیاری رئیسـ ماده چهارم قرائت می‌شود (بشرح زیر قرائت شد) ماده چهارم ـ وزارت خانه‌ها ـ اداره کل انتشارات وتبلیغات وکلیه مؤسسات وبنگاههای دولتی مأمور اجرای این لایحه قاونی می‌باشد. رئیسـ چون کسی اجازه صحبت نخواسته است وپیشنهاددیگری هم نرسیده لایحه لایحه برای شوردوم بکمیسیون فرستاده می‌شود.

۱۲ـ شور اول گزارش کمیسیون راه راجع باحداث ونگهداری خطوط ارتباطی کشور رئیسـ گزارش کمیسیون راه مطرح است وقرائت می‌شود (بشرح زیر قرائت شد) گزارش از کمیسیون راه به مجلس شورای ملی کمیسیون راه درجلسه ۶بهمن ماه ۱۳۳۵لایحه شماره ۱۰۵۱۹-۳۵/۸/۵ دولت راجع باحداث ونگهداری خطوط ارتباطی کشور ورفع نقائص موجوده وبرنامه دهساله راهسازی منضم بآن راباحضور آقای وزیر راه مطرح و بااصلاحاتی تصویب نمود اینک گزارش آنرابشرح پیوست بمجلس شورایملی تقدیم می‌دارد. مخبر کمیسیون راه ـمهندس سعید هدایت فصل اول ـ ساختن و نگاهداری خطوط ارتباطی ماده ۱ ـ وزارت راه مکلف است راههای مندج در فهرست پیوست را بتدریج ساخته و نگاهداری نماید و چنانچه در آتیه بجهات فنی لازم شود در مسیر و ساختمان آن‌ها تغییراتی بعمل آید یا ساختمان راه جدیدی بر حسب احتیاجات روز ضرورت پیدا کند پس از تصویب کمیسیون راه مجلسین و در صورت تعطیل مجلسین با تصویب هیئت دولت اقدام نماید. تبصره ۱ ـ مقررات این قانون شامل خطوط آهن تهران بتبریز و قطور واقع در سرحد ترکیه و گرمسار بمشهد و قم بیزد و کرمان که در دست اقدام یا در برنامه پیش بینی شده است می‌باشد تبصره ۲ ـ چنانچه کمیسیون راه مجلسین با اطلاع از برنامه وزارت راهدر تقدم و تأخر ساختمان راه بخصوصی موافق با انجام برنامه در آن سال نمی‌باشند نظر خود را رد ظرف یکماه بوزارت راه اعلام و طبق آن عمل خواهد شد.

ماده ۲ ـ وزارت راه مکلف است در حین احداث خطوط مواصلاتی و تأسیسات مربوطه بدان نکات فنی اقتصادی ـ نظامی جهانگردی را کاملا رعایت و طوری عمل نماید که حتی المقدور باعث تغییر وضع اساسی و خسارت باماکن مذکور در ذیل نگردد: قبرستانهای دائر ـ ابنیه تاریخی ـ زمین‌های محل حفریات از لحاظ باستان شناسی مساجد و مشاهد متبرکه مورد احترام عموم مدارس قدیمی و جدید ـ محوطه عمل کارخانه‌ها تا حدود و حریم آنها ـ درختان کهنسال و جنگلها و اشجار صنعتی ـ اراضی مورد اکتشاف و عملکرد و استخراج معادن محوطه بیمارستانها و ابنیه بهداشتی. تبصره ۱ ـ تخریب مساجد و مشاهد متبرکه که زیارتگاه عموم است بکلی ممنوع است تبصره ۲ ـ وزارت راه مکلف است عمل راه داری و تعمیرات راهها را بتدریج طبق اصول فنی جدید مکانیزه نموده از محل کمکهای خارجی یا تأمین در بودجه سالیانه خود واحدهای مکانیکی تهیه و آئین نامه مربوط بدان را که شامل تهیه وسائل تعلیم و تربیت راننده و مکانیسین و غیره و ساختمان راهدارخانه‌ها و سایر ضروریات مربوطه بوده تهیه بتصویب هیئت دولت رسانده بموقع اجرا گذارد

ماده ۳ ـ دولت مکلف است برای تربیت عملی مهندسین ایرانی بطوریکه آخرین اطلاعات و معلومات جدید راهسازی را فرا گیرند در تمام خطوط و فطعات ساختمانی که قبلا با نظارت مهندسین مشاور خارجی از محل اعتبارات هفتساله دوم ساخته می‌شود در هر قطعه همچنین در ادارات مرکزی مهندسین مشاور خارجی و لابراتوارها تعداد کافی مهندسین استخدام و بکار گمارد بطوریکه پس از خاتمه قرارداد فعلی مهندسین خارجی وزارت راه مجهز شود که راسا عملیات راهسازی این برنامه را انجام دهد. تبصره وزارت راه و سازمان برنامه اعتبارات لازم جهت استخدام این قبیل مهندسین را از محل اعتبارات راهسازی تأمین خواهد نمود فصل دوم تصرف اراضی و اماکن جهت احتیاجات وزارت راه ماده ۴ ـ وزارت راه مجاز است اراضی و اعیانی لازم برای رفع احتیاجات فنی خود را بمنظور ایجاد و توسعه اصلاح و تکمیل بهره برداری و حفاظت فرودگاهها ـ خطوط آهن ـ ایستگاهها ـ بنادر ـ راههای شوسه و ساختمانهای وابسته بآنها نشانه گذلری و با رعایت مقررات این قانون تصرف نماید الف ـ پس از تصویب نقشه و نشانه گذاری روی زمین و مقارن با تصرف اراضی و اعیانی مورد احتیاج اداره مربوطه وزارت راه با مطالعات کافی و تحقیق از مطلعین محلی و کارشناسان و فرماندار و یا بخشدار عنداللزوم و جلب نظر یکی از کارشناسان رسمی محلی دادگستری بهای عادله سه ماه قبل از نشانه گذاری اراضی را تعیین نموده بمالک پس از مراجعه ابلاغ می‌نماید و در صورت موافقت مالک با بهای تعیین شده قیمت آنرا با رعایت ماده ۷ این قانون پرداخت و سند انتقال اراضی بنام وزارت راه تحصیل می‌کند. ب ـ در صورت عدم توافق مالک با بهای تعیین شده از طرف وزارت راه مالک مکلف است در ظرف یکهفته از تاریخ ابلاغ مذکور در قسمت الف یکی از کارشناسان رسمی محلی دادگستری را انتخاب و کارشناسان طرفین را دعوت نماید که در ظرف یکماه بهای سه ماه قبل از نشانه گذاری اراضی را تعیین کند نظر اتفاقی کارشناسان برای مالک و وزارت راه قطعی و غیر قابل اعتراض است و در صورت عدم حصول توافق بین کارشناسان بتقاضای یکی از طرفین که باید منتها تا یکهفته پس از انقضای یکماه مذکور در این بند بعمل آید رئیس دادگستری محل کارشناس ثالثی را از بین کارشناسان رسمی محلی انتخاب و بطرفین اعلام می‌نماید. هیئت کارشناسی باید منتها در ظرف یکماه از تاریخ ابلاغ بکارشناس ثالث بنظر خود را بدهد نظر اتفاقی یا اکثریت کارشناسان برای طرفین قطعی و غیر قابل اعتراض خواهد بود.

تبصره ـ در صورتیکه مالک ببهای تعیین شده وزارت راه تسلیم نشد در ظرف یک هفته کارشناس خود را انتخاب ننماید و همچنین در صورتیکه کارشناس انتخابی مالک در ظرف یک ماه نظر ندهد و رد صورتی که پس زا حصول توافق بین کارشناسان طرفین هیچیک بدادگستری برای انتخاب کارشناس مشترک در ظرف یک هفته مقرر در این بند مراحعه ننماید نظر کارشناس وزارت راه قطعی و در صورتیکه کارشناس مالک جز در مورد قوه قهریه (فرس ماژور) حاضر نشده یا از اظهار نظر در مدتیکه باتفاق کارشناس مشترک اقدام کند خودداری نماید نظر اتفاقی کارشناس مشترک و کارشناس وزارت راه قاطع و مالک حق هیچ کونه اعتراضی را در آن نخواهد داشت. ماده۵ ـ بهای اراضی موات و اراضی متعلق بدولت پرداخته نمی‌شود لیکن اگر اشخاصی اعم از زارع و غیر زارع در اراضی دولت مالک اعیانی و اشجار و محصول زراعتی یاریشه باشند بهای آن بشرح اینقانون پرداخت خواهد شد. تبصره ـ هرگاه ملک مورد تصرف وقف یا ثلث یا حبس یا نذر باشد و متولی مخصوص نداشته باشد بهای ان باداره اوقاف محل تسلیم می‌شود که طبق ماده ۹۰ قانون مدنی اقدام نماید. ماده ۶ ـ وزارت راه باید بهای مورد معامله را ضمن تنظیم سند انتقال در دفتر اسناد رسمی نقدا بفروشندگان پرداخت نماید و هر گاه بهای مورد معامله زائد بر سیصد هزار ریال باشد و بعللی پرداخت بهای آن میسر نگردد وزارت راه می‌تواند قرار تأدیه آن را باقساط ماهیانه که از ۱ سال تجاوز ننماید با مالکین بدهد.

ماده ۷ ـ حریم راهها و راه آهن و فرودگاه‌ها که برای حفاظت و نگاهداری و توسعه و بهره برداری لازم است با توجه بمقتضیات فنی تعیین و با رعایت مقررات این قانون بتصرف و تملک وزارت راه مستقر خواهد شد و بهر حال در راهها کمتر از ۵ متر از لبه خارجی نهر طرفین جاده و رد راه آهن کمتر از ۱۷ متر از محور خط اهن از دو طرف ودر فرودگاهها کمتر از میزان مقرر در مقررات بین المللی نخواهد بود. ماده ۸ ـ در مورد املاکی که تا تاریخ اجرای این قانون بتصرف وزارت راه در آمده و مالکین برای مطالبه بهای آن به مراجع قضائی یا وزارت راه و ادارات تابعه آن مراجعه نموده و بهای ان پرداخت نگردیده یا نسبت ببها بین طرفین توافق نشده بطریق زیر اقدام خواهد شد: الف ـ مالکین اراضی و اعیان بایستی در ظرف ۱ سال از تاریخ اجرای اینقانون کتبا با ارسال رونوشت گواهی شده مدارک مثبته مالکیت بوزارت راه مراجعه نموده و و ضمنا یکی از کارشناسان رسمی محلی دادگستری را بعنوان کارشناس اختصاصی خود معرفی نمایند در صورتیکه مالکیت بلامعارض باشد وزارت راه در ظرف ۱۵ روز پس از وصول نامه مالک یکی از کارشناسان رسمی دادگستری را بنوبه خود معرفی خواهد کرد. کارشناس طرفین باید در ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ انتخاب ایشان از طرف

+وزارت راه بهای عادله اراضی و اعیانی را در ۳ ماه قبل از تصرف تعیین و بطرفین کتبا اطلاع دهند نظر اتفاقی کارشناسان طرفین قاطع و غیر قابل اعتراض است. ب ـ در صورت عدم حصول توافق بین کارشناسان یا عدم وصول نظریه کارشناسان در مدت مقرر مالک باید منتها در ظرف یک هفته از انقضای یک ماه مقرر در بند الف به دادگستری محل مراجعه و تقاضای انتخاب کارشناس مشترک را بنماید. از تاریخ ابلاغ انتخاب بکارشناس مشترک هیأت کارشناسی باید رد ظرف یک ماه بهای عادله ۳ ماه قبل زا تصرف اراضی و اعیانی را تعیین و بطرفین کتبا اطلاع دهند. نظر اکثریت کارشناسان قطعی و غیر قابل اعتراض است. ج ـ در صورت عدم مراجعه مالک در ظرف یک هفته بدادگستری محل ودر صورت استنکاف کارشناس اختصاصی مالک از دادن نظریه در مورد بند الف این ماده نظر کارشناس وزارت راه در صورتیکه کارشناس اختصاصی مالک جز در مورد قوه قهریه (فرس ماژور) از شرکت یا از دادن نظریه در مورد بند ب خودداری نماید نظر اتفاقی کارشناس مشترک وزارت راه قاطع و غیر قابل اعتراض خواهد بود

. دـ وزارت راه مکلف است بهای تعیین شده بشرح این قانون و یا توافق شده قبل از این قانون را باضافه صدی ۵ سود سالیانه از تاریخ تصرف منتها رد ظرف دو سال باقساط متساوی بمالک پرداخت و سند رسمی تملک را تنظیم نماید. ماده ۹ ـ در هر موردی که در این قانون کارشناس رسمی ذکر شده در صورتیکه کارشناس رسمی در محل نباشد از وجود کارشناسان محلی استفاده خواهد شد. ماده ۱۰ ـ وزارت راه مکلف است اراضی و اعیانی خود را که بموجب این قانون و قوانین سابق تصرف نموده به ثبت برساند و تملک نماید. ماده ۱۱ ـ وزارت راه مأمور اجرای این قانون در کلیه مؤسسات تابعه خود بوده و آن قسمت از قوانین قبلی که مغایر مواد این قانون باشد در قسمتهائی که مغایرت دارد ملغی است. ماده ۱۲ ـ وزارت راه با توجه باهمیت راه‌ها از حیث عبور و مرور در درجه اول شاهراهها و در درجه دوم راههای استانی را روسازی اسفالتی خواهد نمود. گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی کمیسیون دادگستری در جلسه ۱۵ خرداد ماه ۳۶ لایحه مربوط باحداث و نگهداری خطوط ارتباطی کشور را با حضور آقای وزیر راه و کفیل وزارت دادگستری مورد رسیدگی قرار داده و قسمت‌های حقوقی آن را در تأیید خبر کمیسیون راه تقدیم می‌دارد. مخبر کمیسیون دادگستری ـ عمیدی نوری

رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است آقای مرآت اسفند یاری مرآت اسفند یاری ـ پیشنهادی که بنده در لایحه نشر آگهی‌ها دادم چون پیشنهاد بنده مطالعه نشده و عقیده مندم که دست دولت باید بازتر باشد پیشنهادم را پس می‌گیرم. رئیس ـ مانعی ندارد چون در کلیات کسی اجازه صحبت نخواسته باید بورود در مواد رأی بگیریم آقایانی که با ورود در مواد موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده اول قرائت می‌شود (بشرح زیر قرائت شد) ماده ۱ ـ وزارت راه مکلف است راه‌های مندج در فهرست پیوست را بتدریج ساخته و نگاهداری نماید و چنانچه در آتیه بجهات فنی لازم شود در مسیر و ساختمان آنها تغییراتی بعمل آید یا ساختمان راه جدیدی بر حسب احتیاجات روز ضرورت پیدا کند پس از تصویب کمیسیون راه مجلسین و در صورت تعطیل مجلسین با تصویب هیئت دولت اقدام نماید تبصره ۱ ـ مقررات این قانون شامل خطوط آهن تهران به تبریز و قطور واقع در سرحد ترکیه و گرمسار بمشهد و قم بیزد و کرمان که در دست اقدام یا در برنامه پیش بینی شده هست می‌باشد.

تبصره ۲ ـ چنانچه کمیسیون راه مجلسین با اطلاع از برنامه وزارت راه در تقدم و تأخر ساختمان راه بخصوصی موافق با انجام برنامه در آن سال نمی‌باشند نظر خود را در ظرف یک ماه بوزارت راه اعلام و طبق آن عمل خواهد شد. رئیس ـ آقای بهبهانی مخالفید بفرمائید بهبهانی ـ در این ماده اول یک عبارتی هست که بنظر بنده منافات دارد با عمل مجلس و آن اختیار دادن بوزارت راه است که اینجا نوشته است چنانچه در آتیه بجهات فنی لازم شود در مسیر و ساختمان راهها تغییراتی بعمل آید یا ساختمان جدیدی بر حسب احتیاجات روز ضرورت پیدا کند پس از تصویب کمیسیون راه مجلسین و در صورت تعطیل مجلسین با تصویب هیئت دولت اقدام نماید

رئیس ـ منظور تعطیل تابستانی است بهبهانی ـ بنده خیال می‌کنم که این را بایستی از اینجا حذف کرد برای اینکه اگر راه ضرورت پیدا کند در عرض چهار روز و پنج روز و سه روز این ضرورت ایجاب نمی‌کند که مجلسین نباشند و کمیسیون‌ها نباشند و ضرورت ایجاب کند که راه جدیدی احداث شود یا راه آهن را مسیرش را تغییر بدهند از این جهت بنده خواستم استدعا کنم در این ماده اول این تصویب هیئت دولتش را بردارند رئیس ـ آقای امید سالار موافقید؟

(امید سالار ـ بنده پیشنهاد دادم) آقای دکتر مشیر فاطمی موافقید؟ (دکتر مشیر فاطمی ـ بلی موافقم) بفرمائید دکتر مشیر فاطمی ـ بنده چون در ماده اول می‌توانم استفاده کنم و درباره کلیات هم یک عرایضی بکنم می‌خواستم از جناب آقای سرلشکر انصاری وزیر راه تقاضا بکنم که حالا که این قانون مطرح است و انشاء الله تصویب می‌شود یک اقدامی بفرمایند در نگاهداری این راهها هم واقعا اقدام بشود بنده تشکر می‌کنم از ایشان چون شنیده بودم در هفته گذشته دستوری داده بودند و راهها را متوقف کرده بودند بنده بایشان تذکری دادم و اتفاقا در قسمت جنوب خودشان تشریف بردند و دستور شروع مجدد را دادند استدعای دیگری که بنده از حضورشان دارم این است که این مطالعاتی که در بعضی از قسمت‌های دیگر راجع براه می‌شود ایشان اینقدر پای بند این مطالعات نباشند بدلیل اینکه این سفری که این دفعه باصفهان رفتم یک کسی یک حرفی به بنده زد بد نیست که حضورتان عرض بکنم می‌گفت این راه اصفهان را شما چرا نمی‌سازید؟ گفتم که دارند مطالعه می‌کنند گفت آقا این راه تهران بشمیران را چند سال است ساخته‌اند کی ساخته شده است؟

گفتم زمان اعلیحضرت فقید گفت مطالعه کرده‌اند گفتم نه گفت ۱۷ سال است در این راه کامیون‌های بیست تنی سی تنی رفت و آمد می‌کنند هیچ عیبی هم نکرده است چون زیرسازی خوب شده خاک هم در لابراتوار نرفته آنوقت جان مولم و از این حرف‌ها هم نبود اینست که بنده استدعا می‌کنم زیاد زیر بار این حرف‌ها نرویم نمونه اش همین راه بین تهران و شمیران که ۱۷ سال است ساخته شده است و رو کشش هم عوض نشده است و ایب و ذهابش هم بمنتهی درجه است برای اینکه زیر سازیش خوب است اگر زیر سازیش خوب باشد احتیاج باین حرف‌ها نیست در صورت تعطیل مجلسین البته همانطور که جناب آقای رئیس فرمودند منظور تعطیل تابستان است که باید قید شود رویهمرفته استدعای بنده این است که یک کاری بکنیم که این راهها درست بشود برای اینکه اگر راهها درست شد همه چیز درست می‌شود یعنی خواربار ارزان می‌شود رفت و آمد ارزان می‌شود و احتیاج هم نداریم که تمام مردم هر روز بیایند بطرف تهران وقتی راه درست شده آدم پنج ساعت از اینجا می‌رود باصفهان دیگر دلیلی ندارد که تهران باشند و از هجوم جمعیت هم در تهران جلوگیری می‌شود و ضمنا تأیید بفرمائید که این دستوری که صادر فرموده‌اید بموقع اجرا گذاشته شود

رئیس ـ آقای تیمور تاش تیمور تاش ـ برای بنده اغتنام فرصت اجباری شد چون یک تبصره ۲ دارد این ماده که این برنامه‌ای که بپیوست این قانون هست، می‌خواستم ببینم که این بر چه پایه و چه بنائی استوار است؟ این را اگر عنایتی می‌فرمودند که این برنامه که باید الاهم فالاهم باشد بر چه پایه و مبنائی است ما متشکر می‌شدیم بدلیل اینکه بنظر ما هر کس خیال می‌کند راه خودش از همه مهمتر است و این هم یک طبیعت و غریزه بشری است جای گفتگو هم نیست جای بحث و ایرادی هم نیست البته جنابعالی هم که ناظر بر تمام کشور هستید یک جور دیگر فکر می‌کنید بنده هرچه بخواهم دلیل بتراشم که راه نیشابور بکاشمر از همه راههای دنیا مهمتر است جنابعالی متقاعد نمی‌شوید میخواهم بفهمم مبنائی که آقا می فرمائید بر چه پایه است رئیس ـ آقای وزیر راه

وزیر راه ـ جناب آقای تیمور تاش آنطوریکه جنابعالی انتظار داشتید در گذشته هیچ وسیله‌ای نبود که میزان حمل و نقل در یک جاده معلوم شود خوشبختانه حالا دستگاه هائی رسیده که با نصب آن دستگاهها در جاده می‌توان بسهولت میزان حمل و نقل را در هر جاده تعیین کرد امیدوارم که بزودی در تمام شاهراهها و راهها این دستگاه نصب شود و با تعیین میزان حمل و نقل که در آن جاده هست ترتیب تقدم آن داده شود و وقتی که از تصویب کمیسیون راه مجلس گذشت باحداث آن اقدام شود رئیس ـ پیشنهادی رسیده است قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم عبارت در صورت تعطیل مجلسین با تصویب هیئت دولت در ماده حذف شود. امید سالار رئیس ـ ماده دوم مطرح است. قرائت می‌شود (بقرار ذیل خوانده شد) ماده ۲ ـ وزارت راه مکلف است در حین احداث خطوط مواصلاتی و تأسسیات مربوطه بدان نکات فنی – اقتصادی ـ نظامی ـ جهانگردی را کاملا رعایت و طوری عمل نماید که حتی المقدور باعث تغییر وضع اساسی و خسارت باماکن مذکور در ذیل نگردد: قبرستانهای دائر ـ ابنیه تاریخی ـ زمینهای محل حفریات از نظر باستان شناسی ـ مساجد و مشاهد متبرکه مورد احترام عموم ـ مدارس قدیمی و جدید ـ محوطه کارخانه‌ها تا حدود حریم آنها ـ درختان کهنسال

+و جنگلها و اشجار صنعتی ـ اراضی مورد اکتشاف و عملکرد و استخراج معادن ـ محوطه بیمارستانها و ابنیه بهداشتی. تبصره ۱ ـ تخریب مساجد و مشاهد متبرکه که زیارتگاه عموم است بکلی ممنوع است تبصره ۲ ـ وزارت راه مکلف است عمل راهداری و تعمیرات راهها را بتدریج طبق اصول فنی جدید مکانیزه نموده و از محل کمکهای خارجی یا تأمین در بودجه سالیانه خود واحدهای مکانیکی تهیه و آئین نامه مربوطه بدان را که شامل تهیه وسائل تعلیم و تربیت راننده و مکانسین و غیره و ساختمان راهدارخانه‌ها و سایر ضروریات مربوطه بوده تهیه بتصویب هیئت دولت رسانده بموقع اجرا گذارد. رئیس ـ آقای امید سالار

امید سالار ـ بنده نظرم را بصورت پیشنهاد تقدیم می‌کنم رئیس ـ آقای تیمور تاش تیمور تاش ـ عرض کنم که منظور نهائی از تقدیم این لایحه در واقع تحصیل مجوزی است برای وزارت راه که بتواند بدرد بیدرمانی که دامنگیر همة ماست برسد این درد بیدرمان صرفا شاهراهها و راههائی که خیلی مورد رفت و آمد هست نیست شما میدانید که همه کس بشما بدیده احترام می‌نگرد مخصوصا ما خراسانی‌ها با دیده تشکر آمیخته باحترام می‌نگریم برای اینکه کاری که برای ما کردید موجب کمال تشکر و قدردانی و سپاسگزاری است کافی است که توجه بفرمائید که از یک هفته قبل بلیط پیدا نمی‌شود اینستکه چون ما معتقد بحسن نیت شما هستیم این حرفها را می‌زنیم شاهراه ساختن البته اساس کارهاست شاهراه ساخته می‌شود و چیزی که باید اینجا مورد توجه قرار بگیرد راههای مواصلاتی کوچکتری است که واقعا اینکشور را بهم مرتبط می‌کند، بهم می‌پیوندد و با تشکر از یادداشتی که مرقوم فرموده‌اید که بعدا توضیح خواهید داد می‌خواستم این نکته را مخصوصا تذکر بدهم و از آقا خواهش کنم که شاهراه را اگر جرات کنم عرض کنم در مرحله ثانی از اهمیت قرار دهید چیزی را که ما می‌خواهیم این راههای مواصلاتی است و بیشتر عرض بنده ناظر بر این تبصره ۲ است یعنی نگاهداری و ساختن راه‌ها ساختن راه مهم نیست نگاهداریش چه بسا مهمتر باشد بدلیل اینکه وقتی که ساختید و تحویل دادید تازه اول وقتی است که بایستی مثل طفلی مواظبتش بفرمائید و در این زمینه مخصوصا جلب نظر جنابعالی را می‌کنم چه بسا که راهی تمام شده است و تحویل شده است ولیکن در مدت بسیار بسیار کوتاهی بصورتی در آمده که اصلا قابل استفاده نیست شما همین راه پشت دروازه تهران راه آبعلی را ملاحظه بفرمائید از این راه عکس برداشتند فیلم درست کردند این را بعنوان یکی از شاهکارهای صنعتی نشان دادند من از شما استدعا می‌کنم با اتومبیلی که بهترین فنر را داشته باشد تشریف ببرید تا همین پشت آبعلی ملاحظه بفرمائید چه موجی پیدا کرده و چه خرابکاری در اینجا شده است در صورتی که هشت نه ماه بیشتر از عمرش نگذشته است بنده مخصوصا خواستم توجه جنابعالی را باین نکته جلب کنم و بگویم که توجه بفرمائید که نگاهداری راه چه مشکلاتی را ایجاب می‌کند و از ساختنش مشکل تر است. رئیس ـ آقای دکتر سید امامی موافقید؟ (دکتر سید امامی ـ بلی) بفرمائید دکتر سید امامی ـ بنده با این لایحه موافق هستم و یک پیشنهادی داده‌ام که ممکن است علاوه شود و آن فکری است که برای دوچرخه سوارها و پیاده‌ها باید کرد در جاده‌های مهم اروپا همیشه یک جاده کوچکی برای دوچرخه سوار و پیاده هست مثلا در این جاده حضرت عبدالعظیم اگر یک کسی بخواهد با دوچرخه برود چه باید بکند این همیشه در معرض خطر است این را می‌خواستم جناب آقای وزیر راه فکری بکنند حتی در تمام راهها دو راه هست یکی برای ایاب یکی ذهاب که دوچرخه سوارها و اشخاص پیاده بتوانند از آن عبور بکنند.

رئیس ـ آقای بهبهانی (بهبهانی ـ بنده موافقم) رئیس ـ پیشنهادهای واصله قرائت می‌شود (بشرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌نمایم تبصره ۳ بماده ۲ اضافه شود در صورتی که مهندس یا کارمندی ساختمان راه را سیتواسیون نماید و بعد معلوم شود که با تبانی پیمانکار برخلاف حقیقت گزارش داده و سیتواسیون را امضاء نموده از یکسال تا سه سال محکوم خواهد شد مهندس اردبیلی پیشنهاد می‌کنم کلمه کمک‌های خارجی از تبصره ۲ ماده ۲ لایحه حذف شود دکتر بینا پیشنهاد می‌کنم که اصلاح زیر رد تبصره ۲ ماده ۲ لایحه قانونی احداث خطوط ارتباطی بعمل آید جمله کمک‌های خارجی از تبصره ۲ ماده ۲ و بجای آن جملة کمک‌های متفرقه ذکر شود. صفاری پیشنهاد می‌کنم که تبصره ذیل بماده ۳ اضافه شود تبصره ـ استخدام مهندسین مشاور خارجی موکول باجازه و تصویب مجلسین خواهد بود.

اردلان رئیس ـ این پیشنهاد مربوط بماده سوم است پیشنهاد دیگری قرائت کنید (بشرح ذیل قرائت شد) پیشنهاد می‌نماید در ماده ۲ تبصره‌ای بدین ترتیب علاوه شود: تبصره در جاده‌های مهم و کوتاهی که بین شهرها قرار دارد راه کوچکی برای دوچرخه سواران و پیاده روها ساخته شود. دکتر سید امامی اردلان ـ بتده در ماده ۲ یک پیشنهادی کرده‌ام که نخواندند رئیس ـ پیشنهادی نیست تجدید بفرمائید اردلان ـ بنده پیشنهاد کردم که بجای کمک‌های خارجی نوشته شود یا تذمین اعتبار

رئیس ـ صحیح است قرائت می‌شود (بشرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم در تبصره ۲ جمله از محل کمک‌های خارجی یا تأمین اعتبار از بودجه سالیانه نوشته شود با تأمین اعتبار اردلان ۱۳ ـ تعیین موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه رئیس ـ جلسه را ختم می‌کنم جلسه آینده روز سه شنبه. دستور دنباله لایحه ساختن راهها و نطق قبل از دستور

(مجلس یک ربع بعد از ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی ـ رضا حکمت