مذاکرات مجلس شورای ملی ۲ بهمن ۱۳۱۷ نشست ۷۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری یازدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری یازدهم |
دوره یازدهم قانونگذاری
مذاکرات مجلس
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ۱۱
جلسه: ۷۳
صورت مشروح مجلس روز یکشنبه ۲ بهمن ماه ۱۳۱۷
فهرست مطالب:
۱. تصویب صورت مجلس
۲. معرفی آقای دکتر جواد عامری به معاونت وزارت امور خارجه
۳. شور دوم و تصویب یک قسمت از لایحه طرز تنظیم وصیتنامه
۴. تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر دادگستری
۵. موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس نیم ساعت قبل از ظهر به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید.
صورت مجلس روز یکشنبه ۲۵ دی ماه را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند.
(اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:
غایبین بااجازه - آقایان: مژده ای - فرشی - مرآت اسفندیاری – دهستانی - زوار
غایبین بی اجازه - آقایان: بوداغیان - دبیر سهرابی - معدل - ایزدی - گودرزی - اعظم زنگنه - عطاءالله پالیزی
دیرآمدگان بی اجازه - آقایان: بیات - دکتر جوان - توانا - دکتر ادهم - نیکپور - وکیلی - قراگزلو)
- تصویب صورت مجلس
رئیس - در صورت مجلس نظری نیست
(گفته شد - خیر)
صورت مجلس تصویب شد.
معرفی آقای دکتر جواد عامری به معاونت وزارت امور خارجه
۲- معرفی آقای دکتر جواد عامری به معاونت وزارت امور خارجه
رئیس _ آقای وزیر امور خارجه
وزیر امور خارجه (آقای اعلم) – نظر بکارهای روز افزون وزارت امور خارجه بوجود یکنفر معاون کاری کار آمد وکارآزموده نیازمند بودیم لذا با اجازه و تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاهی آقای دکتر جواد عامری که ازمأمورین وظیفه شناس دولت و از خدمتگذاران صمیمی هستند و مدتی هم مدیر کل وزارت امور خارجه بودند بسمت معاونت وزارت امور خارجه معرفی می‌شوند (صحیح است – مبارک است)
– شور دوم و تصویب یک قسمت از لایحه طرز تنظیم وصیت نامه
(۳ – شور دوم و تصویب یک قسمت از لایحه طرز تنظیم وصیت نامه)
رئیس _ شور دوم لایحه وصیت مطرح است گزارش کمیسیون طبع و توزیع شده است. مقدمه لایحه خوانده می‌شود و مواد یکی یکی خوانده شده و رأی گرفته می‌شود.
(بشرح آینده خوانده شد)
لایحه شماره ۹۳۸۹/ ۲۸۳۷ دولت راجع بطرز تنظیم وصیت نامه برای شور دوم مورد شور و مطالعه کمیسیون
قوانین دادگستری واقع نظر بتوضیحاتی که آقای وزیر دادگستری بیان نمودند مواد لایحه بشرح زیر اصلاح و تصویب گردیده و اینک گزارش آنرا برای رأی قطعی به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده ۱ – وصیت نامه اعم از این که راجع باشد بوصیت عهدی یا تملیکی – منقول یا غیر منقول ممکن است بطور رسمی یا خود نوشت یا سرّی تنظیم شود.
رئیس _ موافقین با ماده اول قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
رئیس _ تصویب شد. ماده دوم خوانده می‌شود.
ماده ۲ – ترتیب تنظیم وصیت نامه رسمی و اعتبار آن بطوری است که برای اسناد تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی مقرر است
رئیس _ موافقین برخیزند.
(عده زیادی برخاستند)
رئیس _ تصویب شد. ماده سوّم:
ماده ۳ – وصیت نامه خود نوشت در صورتی معتبر است که تمام آن بخط موصی نوشته شده و دارای تاریخ روز و ماه و سال بخط موصی بوده و بامضاء او رسیده باشد.
رئیس _ موافقین با ماده سوم قیام فرمایند.
عده زیادی قیام نمودند)
رئیس _ تصویب شد. ماده چهارم:
ماده ۴ – وصیت نامه سری ممکن است بخط موصی یا بخط دیگری باشد ولی در هر صورت باید بامضاء موصی برسد و بترتیبی که در امانت اسناد در قانون ثبت اسناد مقرر گردیده در اداره ثبت اقامتگاه موصی یا محل دیگری که در آئین نامه وزارت دادگستری معین می‌گردد امانت گذارده می‌شود.
رئیس _ موافقین قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند)
رئیس _ تصویب شد. ماده پنجم خوانده می‌شود.
ماده ۵ – کسی که سواد ندارد نمی‌تواند بترتیب سری وصیت نماید.
رئیس _ موافقین برخیزند.
(اکثر قیام نمودند)
رئیس – تصویب شد. ماده ششم.
ماده ۶ – کسی که نمی‌تواند حرف بزند هر گاه بخواهد وصیت نامه سری تنظیم کند باید تمام وصیت نامه را بخط خود نوشته و امضاء نماید و نـیز در حضور مسئـول دفتر رسمـی در وصیـت نامـه بنویسد که‌ایـن ورقه وصیـت نامـه او است و در اینصورت مسئول دفتر باید روی پاکت یا لفافی که وصیت نامه در او است بنویسد که عبارت مزبور را موصی در حضور او نوشته است
رئیس _ موافقین قیام فرمایند.
(اکثر برخاستند)
رئیس _ تصویب شد. ماده هفتم:
ماده ۷ – وصیت نامه خود نوشت ممکن است مادام که اولین آگهی دادگاه صلح راجع بحصر وراثت ورثه موصی منتشر نشده مستقیماً بدادگاه صلح اقامتگاه موصی و در صورتیکه در ایران اقامتگاه نداشته در دادگاه صلح طهران برای اجرای مراسم افتتاح وصیت نامه مطابق ماده ۸ این قانون آورده شود و در صورت انتشار اولین آگهی حصر وراثت وصیت نامه خود نوشت باید در مدت سه ماه از تاریخ انتشار بدادگاه صادر کننده آگهی ابراز شود بعد از انقضاء این مدت وصیت نامه خود نوشت که در دادگاه مربوطه ابراز نشده باشد در هیچ دادگاهی قابل ترتیب اثر نخواهد بود.
در آگهی انحصار وراثت باید تصریح شود. در صورتیکه از مورث وصیت نامه خود نوشتی وجود داشته باشد اشخاص ذینفع می‌توانند آنرا در مدت سه ماه بدادگاه ابراز دارند و بعد از انقضاء این مدت اینگونه وصیت نامه از درجه اعتبار ساقط است.
رئیس _ آقای اوحدی.
اوحدی – ایـن لایحه که بعقیده‌ایـن بنده روح و فکر جامعه را زیاد می‌کند و تغییر می‌دهد می‌توان آنـرا یکی از لوایح فوق العاده مهم و مفید تلقی کرد و در حقیقت گفت که این لایحه و مواد آن درحکم قانون بین المللی است زیرا امر وصیت یک مطلبی است که تمام افراد بشر بهر کیش و مذهبی باشند بوصیت محتاج هستند.
این قسمت در کشور ما سابقه روشنی نداشته بلکه یک سوابق تیره و تاری داشته است که بنده نمی‌خواهم داخل جزئیات آن بشوم بطور مختصر عرض می‌کنم چه بسا اشخاص و صیت نامه جعل کردند برای بردن اموال مردم و هیچکس نتوانست تشخیص مجعولیت آن را بدهد مگر مقامات صلاحیت دار بنا بر این وجود چنین لایحه‌ای با این کیفیت فوق العاده برای اصلاح جامعه و تأمین نظر جامعه در وصیت لازم بود که به مجلس پیشنهاد و تقدیم بشود و آقای وزیر دادگستری که تمام وقت خود را صرف این قبیل امور می‌نماید زود تشخیص لزوم تقدیم چنین لایحه‌ای را داده و آنرا به مجلس شورای ملی آوردند از این جهت فوق العاده قابل تشکر و ستایش است فقط بنده از نقطه نظر اینکه خود ایشان همیشه مایل بوده‌اند که قوانین بطرز روشن و واضح بگذرد این است که یک نقیصه‌ای را که بنده درین ماده هفت می‌بینم بعقیده خودم تذکر می‌دهم که توجه ایشان را باین نقیصه جلب کرده باشم مطابق موادی که در این لایحه وصیتنامه ذکر شده وصیت نامه‌ها و وصیتها را بچندین قسم منقسم کرده یکی وصیت نامه عادی یکی وصیتنامه خود نوشت. یک وصیت‌های دیگری هم در موارد فوری و موارد گرفتاری این قانوی معین نموده است که برای اثبات آنها یا بصورت مجلس یا بشهادت یک اشخاصی معین شده‌اند ولی در ماده هفت که تعیین تکلیف برای وصیت نامه‌ها می‌شود منحصراً برای وصیت نامه‌های خود نوشت تعیین تکلیف می‌شود و برای وصیت نامه رسمی و سرّ ی و صورت مجلس هائیکه اشخاص در یک دادگاهی حاضر شده و گفته‌اند که فلانی در زندان یا در موقع گلوله خوردن و افتادن یا در موقع ابتلای بفلان مرض چنین وصیت کرده است برای این قبیل وصیتها تکلیفی معلوم نشده است این است که لزوماً تذکر می‌دهم اگر موافقت بفرمائید در این ماده هفت که در مقام بیان تعیین نکلیف وصیّتنامه‌ها است چند عبارت راکه بنده در نظر گرفته‌ام موافقت فرمایند که اضافه شود اول پیشنهاد بنده این است که ازکلمه «می‌توانند» که در سطر نهم اینماده نوشته شده است صرف نظر شود و بجای «می‌توانند» کلمه «باید» نوشته شود. این یکی. دیگر اینکه موافقت بفرمایند که بعد از جمله «قابل ترتیب اثر نخواهد بود» علاوه شود «و همچنین وصیت نامه عادی و یا صورت مجلسی که ددر موارد ماده ده این قانون تنظیم شده» این هم اضافه شود که تکلیف این قسم وصیت نامه‌ها هم معلوم شود. جمله دیگر که بنظر این بنده رسیده است این است که در آخر این ماده بعد از سجمله «بعد از انقضاء این مدت» اضافه شود «جز وصیت نامه رسمی هر وصیت نامه ابراز شود از درجه اعتبار ساقط است» که تکلیف وصیت نامه عادی و وصیت نامه هائی که بموجب صورت مجلس معین شده آنها هم در ضمن این ماده تکلیفشان معین شده باشد.
وزیر دادگستری _ اگر شور اول این لایحه بود اظهاراتی که نماینده محترم کردند راجع باصلاح ماده خیلی تکلیفش آسان بود می‌گفتیم که خوب می‌رود بکمسیون و در آنجا مذاکره می‌شود ولی حالا چون در شور دوم است و این فرصت دیگر نیست و از طرفی هم اصلاح در یک ماده قانونی که دو شور درش مطالعه شده است ممکن است با این عجله باشتباه بگذرد از طرف دیگر هم وقت قریب بانقضاء است استدعا می‌کنم اگر موافقت می‌فرمایند آقایان این لایحه بماند برای جلسه بعد تا در خارج این عبارتی را که آقای اوحدی پیشنهاد کرده‌اند درست مطالعه کنیم و دقت نمائیم که اشتباهی حاصل نشود.
رئیس _ میفرمائید بماند برای بعد؟
وزیر دادگستری _ بلی
رئیس _ می‌ماند برای جلسه بعد که این اصلاح بشود. آقای وزیر دادگستری.
– تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر دادگستری
[ ۴ – تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر دادگستری ]
وزیر دادگستری _ آقایان متوجه هستند که دلالی یکی از مشاغل مهمه است که با اغلب معاملات تماس دارد، دلال داریم در کارهای تجارتی دلال داریم در خواربار که مورد
احتیاج عامه است در شهرها دلال داریم راجع باملاک و اموال غیر منقوله که مخصوصاً در این اواخر مداخلات دلالها معاملات غیر منقوله ا خیلی مغشوش کرده بود (نمایندگان صحیح است) اگر چه حدود و حقوق دلالها که یکی از صنوف تجار محسوب می‌شوند اساسش از نظر وضعیت قانون تجارت و ازنظر الزامات شان در معاملات درقانون تجارت پیش بینی شده است ولی راجع بصلاحیت شخصی آنها و راجع باینکه آنها درمقابل اشخاصی که بآنان اعتماد می‌کنند و با حس اعتماد بوجود دلال و اینکه او را معتمد می‌شناسند پولها و اسناد و امانات و نقودشان را بآنها بسپرند و بعداً ممکن است دچار مخاطراتی شوند (صحیح است) لذا لازم بود که دولت در باب صنف دلال یک مداخلات قانونی یکند (صحیح است) و حدود و حقوق آنها را از نظر صلاحیت و مسئولیت شان درمقابل مردم تحت قواعد منظمی در آورد و باین وضعیّت که یک قدری حقوق مردم را در معرض تضییع و تفریط قرار می‌دهند خاتمه دهد این است که بعد از مطالعات کافی لایحه راجع به صیف دلال تهیه شده است از طرف وزارت دادگستری که تقدیم می‌کنم.
رئیس _ بکمیسیون رجوع می‌شود.
– موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
[ ۵ – موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه ]
رئیس _ اگر تصویب می فرمائید جلسه را ختم کنیم. (صحیح است) جلسه آینده روز یکشنبه ۹ بهمن ماه سه بظهر دستور لوایح موجوده
(مجلس ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری