مذاکرات مجلس شورای ملی ۲ اردیبهشت ۱۳۴۸ نشست ۱۲۷

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و دوم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲ اردیبهشت ۱۳۴۸ نشست ۱۲۷

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۲ اردیبهشت ۱۳۴۸ نشست ۱۲۷

مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ‏۲۲

جلسه: ۱۲۷

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل‏

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: پزشک‌پور- مهندس ارفع- رامبد

۳- تصویب صورت جلسه‏

۴- تقدیم یک فقره لایحه و یک فقره آئین‌نامه به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارایی‏

۵- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای دکتر نیک‌پی وزیر آبادانی و مسکن‏

۶- طرح گزارش شور اول کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستایی راجع به امضا اسناد فروش و قبوض مربوط به انتقال املاک مشمول مرحله اول قانون اصلاحات ارضی به وسیله وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی به قائم مقامی زارعین مستنکف‏

۷- طرح گزارش شور اول کمیسیون نظام راجع به اصلاح ماده ۳ قانون مربوط به دارایی وزرا و کارمندان دولت اعم از لشکری و کشوری و شهرداری‌ها و مؤسسات وابسته مصوب ۱۳۳۷

۸- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای دکتر عاملی‏

۹- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارایی راجع به تأسیس شرکت سهامی تأسیسات ساختمان‏

۱۰- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولتین شاهنشاهی ایران و جمهوری دمکراتیک الجزایر

۱۱- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان درباره همکاری فنی‏

۱۲- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به تأدیه فوق‌العاده افسران و افراد پلیس راه‏

۱۳- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه قانونی کمک هواشناسی ایران به صندوق کمک‌های داوطلبانه سازمان هواشناسی جهانی و ابلاغ به دولت‏

۱۴- تقدیم لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۴۵ کل کشور به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارایی‏

۱۵- اعلام وصول و قرائت نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات‏

۱۶- بیانات بعد از دستور آقای جوانشیر

۱۷- ختم جلسه‏

مجلس در ساعت نه و ده دقیقه صبح به ریاست آقای دکتر حسین خطیبی (نایب رئیس) تشکیل گردید.

- قرائت اسامی‌غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی‌غائبین جلسه قبل

نایب رئیس- اسامی‌غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه

آقایان پرویزی- تیمسار حکیمیان- دکتر رفعت- آموزگار - زرگرزاده- اهری- دانشمند- روستا- تهرانی- قاضی زاده- معزی- عامری- مهندس صائبی- دکتر خسروی کردستانی- شهرستانی- دکتر مهذب- غلام نیاکان- دکتر رفیعی- دکتر صدر- صادق سمیعی- اولیاء- دکتر خیر اندیش- رضازاده- کریم بخش سعیدی- دکتر رشتی- بهادری- دکتر یزدان پناه- دکتر یگانگی- دکتر بهبهانی- جوادی- شاهنده- دکتر شریعت- دکتر ضیائی- فیاض- کلانتری- دکتر مدنی- دکتر رهنوردی.

غائبین مریض

آقایان دکتر اسفندیاری- ارسنجانی- بختیار بختیاریها- خانلر قراچورلو- کاسمی- کمالوند- موسوی ماکوئی- بانو ابتهاج سمیعی.

- بیانات قبل از دستور آقایان: پزشکپور- مهندس ارفع- رامبد

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: پزشکپور- مهندس ارفع- رامبد

نایب رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای پزشکپور بفرمائید.

پزشکپور- همکاران گرامی‌امروز پیرامون مسئله‌ای مطالبی خدمتتان عرض خواهم کرد که همگی ملت ایران، تمامی‌مردم این سرزمین و همه مردم عدالتخواه و آزاده جهان بر این مسئله آگاهی دارند و با اندوه و تأسف بسیار بر یکی از جلوه‌های دیگر سیاست استعماری که در این منطقه از جهان به ژاژخوایی و پرخاشگری برخاسته است نظاره می‌کنند، اما آنچه که ما امروز با آن روبرو هستیم یک مسئله تازه و یک توطئه و دسیسه جدید نیست (صحیح است) بلکه توجه به سوابق امر و توجه به کیفیت ایجاد ریشه‌های این توطئه و دسیسه نشان می‌دهد که چگونه بیش از ۴۰ سال است که در این منطقه از جهان و در غرب سرزمین ما یک کانونی از فساد و کانونی از دسیسه‌های استعماری به وجود آمده است (صحیح است) بی شک همه ملت ایران و همه مردم جهان می‌دانند گستاخی‌هایی که از زبان حکومت بغداد شنیده می‌شود سخن معدودی شئونیست و معدودی خودکامه نیست که بر مردم عراق به جبر و به زور حکومت می‌کنند بلکه این سخنان، سخنان استعمار است (صحیح است) (دکتر خزائلی- خود آنها هم گول خورده‌اند) سخنان آن سیاست‌های شومی‌است که بیش از ۲۰۰ سال آسیا را به زنجیرهای بردگی و استعمار کشیدند، بیش از ۲۰۰ سال این منطقه از جهان را غارت کردند، چپاول کردند و باز تاریخ گواه است که تنها یک قدرت و یک نیروی بیدار در این منطقه از جهان بوده است که همواره با هرگونه توطئه سیاست استعماری مبارزه کرده است و آن نیرو، نیروی ملت ایران و آن قدرت، قدرت شاهنشاهی ایران بوده است (صحیح است- احسنت) پس چنین سیاست‌های استعماری برای اجرای این نقشه‌های شوم، برای چپاول و غارت آسیا برای استعمار ملت‌های این منطقه از جهان قبل از هر چیز با این سنگر مقاوم آزادگی آسیا و با این پرچمدار آئین انسانی در این منطقه از جهان یعنی با ملت ایران و شاهنشاهی ایران عناد و لجاج داشته‌اند و در نتیجه هر برنامه‌ای را که اجرا می‌کردند و هر طرحی را که پیاده می‌کردند به این خاطر بوده است که چگونه به حق و حقوق ملت ایران و رسالت تاریخی شاهنشاهی ملت ایران تجاوز و تعدی بکنند (صحیح است) بی گمان بر اساس چنین انگیزه‌ها و بر اساس چنین برنامه‌ها و طرح‌های استعماری بوده است که پس از جنگ نخستین جهانی در این منطقه از شجهان که روزی در زنجیرهای استعمار امپراطوری عثمانی قرار داشت و به هرحال بنا به اصول مسلم حقوق بین المللی بعد از برچیدن هر بنیان استعماری باید ملت‌ها و مردم مناطق استعمار شده به وضع اساسی و قبلی خود برگردند در این منطقه از جهان حکومتی به این کیفیت ایجاد شد. به کدام کیفیت؟ من این مسائل را باید عرض کنم در مجلس شورای ملی باید این حقایق تاریخی بیان بشود ثبت بشود ضبط بشود تا این کوچک ابدال‌های استعمار بدانند که ملت ایران بر این حقایق واقف است اگر بیش از چهل سال سکوت شد به نظر ما اگر بیش از چهل سال تسامح و تعلل شد این دلالت بر این ندارد که حقایق و وقایع را نمی‌دانیم دلالت بر این ندارد که ما ریشه‌های توطئه‌های استعماری را نمی‌شناسیم امروز بحث زیاد نمی‌کنیم که چگونه بعد از جنگ نخستین جهانی این واحد سیاسی به وجود آمد این واحد سیاسی که تاریخ و قدمت آن به پیش از جنگ جهانی اول نمی‌انجامد ولی در این هیچ تردیدی نیست این واحد سیاسی را ما امروز می‌پذیریم کما اینکه موقعیت هر واحد سیاسی دیگر را می‌پذیریم اما در این هیچ تردیدی نیست که در این منطقه بنا به موقعیت‌های نژادی نحوه تراکم نیروی انسانی آنچه مسلم است یک حکومتی به نام حکومت عربی عراق نمی‌توانست به وجود بیاید (صحیح است) این نکته‌ای را که من عرض می‌کنم مبتنی است بر اصول اعلامیه جهانی حقوق بشر، مبتنی است بر مقررات منشور ملل متحد که این حکومت‌ها مشخص نیروی انسانی سرزمین‌ها و مدافع حقوق انسانی آنها باشند در این سرزمین بیش از چند میلیون غیر عرب زندگی می‌کنند (صحیح است) در این سرزمین صدها هزار کرد زندگی می‌کنند (صحیح است) در این سرزمین گروه بسیاری آشوریان زندگی می‌کنند (صحیح است) به طور قطع اگر آماری گرفته شود نشان خواهد داد که اکثریت مردم این منطقه غیر عرب هستند اینکه حکومت این منطقه به عنوان حکومت عربی اعلام شد یعنی تضییع حقوق مردم این منطقه (صحیح است) یعنی تجاوز به حقوق انسانی، یعنی سلب حقوق انسانها سلب آن حقوقی که ملت‌ها در راه حفظ آن مبارزه می‌کنند، سلب حقوقی که سازمان ملل متحد برای حفظ آن حقوق ایجاد شده من تعجب می‌کنم سازمان ملل متحد چرا صدای سیاهان انگولا را می‌شنود ولی صدای اکثریت مردم غیر عرب عراق را نمی‌شنود، سازمان ملل متحد در این مجامع جهانی چرا به این همه تبعیضات نژادی به سیاست زمین سوخته، به ویران کردن روستاها، به قتل عام مردم عراق، به سلب حقوق انسانهای عراق توجه نمی‌کنند اما ببینیم که این دولت چرا به این کیفیت ایجاد شد چرا وقتی خواستند بعد از جنگ نخستین جهانی در پناه سیاست استعماری انگلیس در زیر بالهای سیاست استعماری انگلیس یک واحد سیاسی در این منطقه ایجاد کنند به نام حکومت عراق ایجاد کردند چرا سعی نکردند حداقل این حکومتی که به وجود می‌آورند ترکیب و نشانه‌ای از ترکیب نیروهای انسانی مقیم آن سرزمین باشد چون می‌دانند در این منطقه از جهان استعمار زندانبان می‌خواست و حکومت عراق بیش از چهل سال است که زندانبان استعمار است (صحیح است) (فرهادپور- زاده استعمار است) از این نوع زندانبان‌ها استعمار در این منطقه باز هم دارد یک زندانبان دیگر او شیخ غاصبی است که در بحرین نشسته است (صحیح است) و می‌بینید که این زندان بانها چگونه علیه ملت ایران و علیه شاهنشاهی ایران و علیه منافع مردم این منطقه با هم بیعت می‌کنند (بدر صالحیان- کاری از پیش نمی‌برند) (دکتر عدل- اینها مزدورند) به این کیفیت این حکومت زاده استعمار به وجود آمده است این حکومت زاده استعمار که قبل از هرچیز برای به زنجیر کشیدن و اسارت و بردگی میلیونها مردم عراق به وجود آمد و بعد از آن این حکومت به این کیفیت با این شکل یک کانون توطئه یک کانون تحریک یک کانون اجرای سیاست‌های استعماری بر ضد مصالح و منافع مردم آسیای میانه شد شما تاریخ کوتاه زندگی این حکومت را در نظر بگیرید از روزگاری که عرض کردم به آن کیفیت ایجاد شد تاکنون شما یک روز را نمی‌بینید که در تاریخ این حکومت به هر شکل که بوده است جای پای سیاست‌های استعماری را نبینید چنین طبیعت و خصوصیت استعماری در این حکومت هست چنین طبیعت و خصوصیت استعماری باید بگویم در حکومت بغداد هست زیرا کسانی که بیش از چهل سال است در بغداد نشسته‌اند آنها هرگز نماینده مردم عراق و نماینده حکومت مردم عراق نمی‌توانند محسوب بشوند (صحیح است) (دکتر بیت منصور- هرگز نبودند) و هرگز نبوده‌اند. تاریخ این حکومت مشحون از مبارزات پیاپی نبردهای گرانقدر که اکثریت مردم عراق برای رهایی از زیر بار و پنجه‌های خونین این حکومت انجام داده‌اند اگر یک روزی داوری‌های راستین در این مراجع بین‌المللی صورت بگیرد اگر یک روزی این پرده‌های ابهام به کنار زده شود و اگر یک روزی واقعیات بیان بشود آن وقت معلوم خواهد شد که چگونه تاریخ حکومت بغداد، تاریخ قتل عام انسانها بوده است (صحیح است) (عده‌ای از نمایندگان- الان هم هست) هولناک‌ترین سیاست تبعیض نژادی در این منطقه از جهان اجرا شده سخت‌ترین سیاست‌های تبعیض نژادی از سوی گروهی معدود که در این منطقه در پناه قدرت استعماری به وجود آمده اعمال می‌شود این یک مسئله اصولی و کلی است که ملت‌ها حکومت‌ها باید مراقب میثاق‌های بین المللی باشند (صحیح است) این سخنانی که ما بیان می‌کنیم این حقایقی که توضیح داده می‌شود از نظر دخالت در امور دولت دیگری نیست از نظر دفاع از میثاق‌های جهانی است که بنا به اعلامیه ملل متحد و اعلامیه جهانی حقوق بشر هر ملت و هر دولتی موظف به مراقبت و دفاع از آن است (صحیح است- احسنت) مگر ما از حقوق سپاهان آفریقای جنوبی دفاع نمی‌کنیم؟ مگر در هر اعلامیه‌ای که منتشر می‌شود رهبر بینا و خردمند ملت ما هر نوع تبعیض نژادی را در هر منطقه از جهان محکوم نمی‌کند؟ سازمان ملل متحد بر این اساس ایجاد شده ما می‌گوییم چرا باید در عراق اکثریت مردم غیر عرب قتل عام بشوند چرا باید اکراد قتل عام بشوند چرا شیعیان عراق مورد قتل عام واقع بشوند؟ و مورد ظلم و ستم حکومت عراق قرار بگیرند چرا باید اینطور بشود؟

نایب رئیس- آقای دکتر فریور شما وقتتان را به آقای پزشکپور می‌دهید؟

دکتر فریور- بلی.

نایب رئیس- بفرمائید.

پزشکپور- این مسائل در این منطقه جهان بیش از چهل سال است با این شدت و با این خشونت از طرف عده‌ای معدود که به جبر و زور حکومت می‌کنند مورد اعمال قرار گرفته می‌خواهیم بدانیم این حاکم‌های بغداد این حاکم نشینان حکومت بغداد نشان بدهند در این مدت که حکومت بغداد ایجاد شده در مدتی که این واحد سیاسی ایجاد شده در کدام دوره اش بر اساس یک انتخابات آزاد این حکومت به وجود آمده؟ (عده‌ای از نمایندگان- هیچوقت) (کاظم مسعودی- با شکنجه بوده) چرا آن منطقه منطقه کودتاخیز محسوب می‌شود؟ برای اینکه آنجا اراده مردم حکومت نمی‌کند، آنجا توطئه حکومت می‌کند، سیاست‌های استعماری حکومت می‌کند (صحیح است) و کاملا این مسأله مشخص هست که آنچه که طی این چهل سال و چند سال میان این حکومت زاده استعمار و ملت ایران وجود داشته است تجاوز و تعدی نمی‌توانم بگویم، حکومت عده‌ای خودکامه که در بغداد نشسته‌اند اینها چه نیرویی هستند که می‌توانند از تجاوز و تعدی سخن بگویند و یا تجاوز و تعدی بکنند، این سخن، سخن استعمار است از آستین آنها دست استعمار بیرون آمده و در این چهل و چند سال جز پرخاشگری و تجاوز به حقوق ملت ایران، جز تعدی به حاکمیت نژاد ایران در این منطقه از جهان هیچ جز نبوده است ولی هرگز این کشمکش و اختلاف میان ملت عراق و مردم ایران نبوده و نیست (صحیح است) زیرا به خوبی می‌دانیم که مردم عراق در چه وضعی به سر می‌برند به خوبی می‌دانیم که بر شانه‌های مردم عراق چگونه به دست حکومت بغداد تازیانه‌های ظلم و ستم کوبیده می‌شود. به خوبی می‌دانیم آنها در چه مبارزه بزرگی هستند و دیر نیست آن روزی که اساس این حکومت تبعیض نژادی به همت مردم عراق در هم کوبیده شود (انشاءالله) و حکومت و نیروی متناسب با ترکیب نیروهای انسانی مردم عراق به وجود بیاید حکومتی متناسب با نیروهای انسانی و در نتیجه چنین حکومتی، حکومت عربی نخواهد بود بلکه حکومت وحدت وطنی مردم عراق خواهد بود (صحیح است) چنین عامل استعمار سخن از تجاوز بر ملت ایران بر حاکمیت شاهنشاهی ایران و بر تجاوز به حقوق مردم این سرزمین در منطقه اروند رود می‌گوید خوشبختانه چند روز پیش بود که سرور دکتر عاملی در این مجلس صحبت کردند و بیان کردند که چگونه عمال حکومت استعماری دوشادوش رهبر حزب محافظه کار انگلیس به بحرین رفتند و بار دیگر این تقارن سفر پرده از روی این توطئه‌های استعماری برداشت (کاظم مسعودی- دستشان باز شد) البته این مسائل بود که روشن بود بر همکاران گرامی‌مسئله‌ای که امروز با آن روبرو هستیم یک مسئله تازه‌ای نیست یک پرخاشگری برای تجاوز به حقوق دولت شاهنشاهی ایران نیست مسئله‌ای است ژرف و تهدید کننده حاکمیت همه ملت‌های آسیای میانه و نمونه‌ای از توطئه‌های دیرین استعمار در این منطقه از جهان و باید این را با آن ریشه‌های ژرف بشناسیم متأسفانه بیش از چهل سال سکوت و تسامح ما عمال بدنام و فرومایه استعمار را این چنین برانگیخته که سخن از پائین آوردن درفش ملی ما در اروند رود می‌کنند (کاظم مسعودی- فضولی کردند) ولی باید بدانند ملت ایران، ارتش دلاور شاهنشاهی ایران هر ایرانی نژاد در این منطقه از جهان زندگی می‌کنند هرگز چنین فرصتی نه به عمال استعمار خواهد داد نه به خود استعمارگر. درفش ایران همیشه در اهتزاز خواهد بود (صحیح است) درفشی که هزاران سال است انسان را به سوی آزادگی هدایت می‌کند، درفشی که هزاران سال است حقوق انسانها و ملتها را در پناه خود گرفته است این درفش فرو کشیده نخواهد شد (صحیح است) و عجیب کسانی از این مطالب سخن می‌گویند که درفش‌های دروغین آنها را استعمار به اهتزاز درآورده است (کاظم مسعودی- یک مقدار زیادی حسادت است) این مسائل همکاران گرامی‌سالها است که از سوی ما پان ایرانیست‌ها و دیگر آزادگان ایران پرست بیان می‌شود اگر همکاران گرامی‌به خاطر داشته باشند در دوره گذشته مجلس شورای ملی در آن زمان که توطئه‌های شدید به وسیله عامل شناخته شده سیاست‌های استعماری یعنی عبدالناصر و با همکاری حکومت بغداد در سرزمین عراق علیه ملت ایران و حاکمیت شاهنشاهی ایران در خلیج فارس انجام می‌گرفت درست مقارن با همان زمان هولناک ترین سیاست‌های تبعیض نژادی در آن منطقه اجرا شد این جای تأمل است هر زمان که این عوامل استعمار به قسمتی از حاکمیت شاهنشاهی ایران سخن از تجاوز به میان می‌آورند هماهنگ آن سخت ترین و هولناک ترین سیاست‌های تبعیض نژادی را در منطقه عراق اجرا می‌کنند هماهنگ آن شروع به قتل عام مردم می‌کنند هماهنگ با آن هزاران هزار مردم عراق را به زندانها می‌کشند شکنجه می‌دهند هماهنگ با آن اموال مردم را مصادره می‌کنند هماهنگ با آن به اماکن مقدسه شیعیان تجاوز می‌کنند و هماهنگ با آن کردها را برابر رگبار گلوله قرار می‌دهند. چرا؟ زیرا حکومت عراق خوب می‌داند که چگونه مسئولیت یک وظیفه‌ای را از طرف قطب‌های استعماری اجرا می‌کند و چگونه مردم عراق با این توطئه‌ها مخالفند. مردم عراق با هر نوع سخن درباره تجاوز به شاهنشاهی ایران و حقوق ملت ایران مخالفند (صحیح است) کما اینکه بیشترین مردم این منطقه هم مخالفند مگر امروز این حمایت‌های بی دریغ انسانی این پیوستگی‌های بی دریغ نژاد ایران و شاهنشاهی ایران در سرتاسر سوریه و لبنان نیست مگر ساخته‌های نژادی وابسته به شاهنشاهی ایران ملت ایران نیست مگر کردهای غیور از شمال تا جنوب سوریه پراکنده نیستند؟ مگر میلیونها شیعه در این مناطق زندگی نمی‌کنند اینها مخالف با هرگونه تجاوز به حقوق شاهنشاهی ایران هستند این است که ما می‌بینیم در این مناطق سیاست‌هایی و دولت‌هایی ملت ایران شاهنشاهی ایران این سنگر آزادگی آسیا را می‌کوبند و به این ساخته‌ها مدام تجاوز می‌کنند در لبنان، سوریه، عراق کردها و شیعیان مدام مورد تجاوز قرار می‌گیرند مورد ظلم و ستم قرار می‌گیرند چون آنها سنگرهای مقاوم در مقابل سیاست‌های استعماری هستند این مسائل به خاطرتان هست که در دوره گذشته باید در این مکان مقدس یادی هم از مردی آزاده و ایران پرست بکنم نامه‌ای نوشته شد از طرف حزب پان ایرانیست به اوتانت دبیرکل سازمان ملل متحد و در آن نامه ریشه‌ها و مبانی توطئه و نحوه و شکل استعماری و ترکیب استعماری حکومت عراق و تضییع حقی که از حقوق انسانها می‌شود و مخاطرات منطقی که این مشکل برای آسیای میانه دارد توضیح داده شد که این نامه توسط آن مرد ایران پرست و دوست عزیزم آقای زهتاب فرد در مجلس شورای ملی خوانده شد و این نخستین بار بود که نامه‌ای را که به راستی می‌توان گفت ادعا نامه تاریخی ملت ایران نسبت به توطئه‌های استعماری در قسمتی از این منطقه جهان می‌باشد نماینده‌ای شجاع و وطن پرست در مجلس قرائت کرد (کاظم مسعودی- مرد با شرفی است) مرد میهن پرستی است زهتاب فرد (صحیح است) نزدیک ۲۰ سال پیش که نخستین نشریه مدون پان ایرانیست‌ها منتشر شد مخاطراتی را که از آن ناحیه و ناحیه خلیج فارس بنا به سوابق تاریخی که عرض کردم حقوق ملت ایران و حاکمیت‌های ملت‌های این منطقه را تهدید می‌کرد منتشر شد و در کنگره آموزشی که در سال ۱۳۳۵ در خوزستان تشکیل شد تمامی‌این مراتب بود و مورد بررسی قرار گرفت در کنگره آرمان شناسی تهران که در سال ۱۳۳۷ در تهران تشکیل شد این مسائل مورد توجه و بررسی قرار گرفت و این پرده‌ها را کنار زدیم و این حقایق را بیان کردیم امروز ما با نموداری با جلوه‌ای از این توطئه دیرین روبرو شدیم همکاران گرامی‌نباید این را به عنوان یک حادثه اتفاقی بشناسیم اگر چنین اندیشه کنیم اشتباهی است که در مقابل تاریخ مرتکب شده‌ایم این حادثه اتفاقی نیست ریشه‌ها و انگیزه‌هایی که در این منطقه از جهان بر خلاف اصول و مقررات منشور ملل متحد و بر خلاف اصول اعلامیه جهانی حقوق بشر و بر خلاف موازین و میثاق‌های بین المللی حکومتی را که به این شکل ایجاد کرده در پی ایجاد یک حکومت‌های دروغین و تصنعی دیگر به مانند بعضی حکومت‌ها در خلیج فارس هست این یک حوادث اتفاقی نیست (صحیح است) این یک توطئه‌های ریشه دار است اگر ما چهل سال پیش با دیدگان باز این توطئه‌ها را می‌دیدیم اگر مسئولین وقت از دیدگاه درست تاریخ این توطئه را بررسی می‌کردند در آن زمان هرگز حچومتی به این شکل و کیفیت ایجاد نمی‌شد پس باید عمیق تردید و ملت ایران عمیق و ژرف می‌بینند.

پیامهای بسیار، نامه‌های متعدد گذشته از آنکه از گروه‌هایی از مردم وطن پرست برای ما رسیده است به خصوص مردم خرمشهر از من خواستند و دیگر کوشندگان پان ایرانیست در خوزستان و ایران پرستان خوزستان از من خواستند که امروز در مجلس شورای ملی این را عرض بکنم که آنها با جان و دل آماده هستند تا در کنار سربازان ارتش شاهنشاهی هر تجاوز و اندیشه تجاوز را در هم بکوبند (نمایندگان- همه مردم ایران آماده هستند) (ایلخانی پور- اینها قابل نیستند چهارتا چوپان محلی اینها را در هم می‌کوبد) و ما به راستی خواستار این هستیم که این قبیل مسائل به نحو اساسی و عمیق بررسی بشود این کانون‌های توطئه در هم کوبیده شود ملت ایران و شاهنشاهی ایران هیچگاه در طی تاریخ عامل متجاوز نبوده است و هر تجاوزی را در هم کوبیده است هر تجاوزی را خرد کرده است (صحیح است) امروز باید به این مسائل توجه کنند حکومت بغداد... (مهندس عطائی- ممکن است از صبح تا حالا عوض شده باشد) بله کاملاً امکان دارد ولی اجازه بدهید سخنم را با یک آرمان مقدس و بزرگ پایان بدهم و آن این است که ما امیدوار هستیم و همه انسان خواههای جهان چنین آرزوهایی را دارند که روزی این تغییر در حکومت عراق به کیفیتی به وجود بیاید که این حکومت نماینده و مشخص ترکیب نیروهای انسانی در آن منطقه از جهان باشد (احسنت).

نایب رئیس- آقای مهندس ارفع تشریف بیاورید.

مهندس ارفع- جناب آقای رئیس همکاران محترم به طوری که خاطر عموم همکاران معظم مستحضر است اخیراً در کشور همسایه ما عراق تحریکاتی علیه مصالح ملی ما آغاز گردیده و دولت عراق بدون رعایت اصول دوستی و روابط سیاسی دست به یک سلسله اقداماتی زده که موجبات ناراحتی دولت و ملت ایران را فراهم ساخته است دولت عراق از یک سو برای ایرانیان مقیم عراق که به خاطر اعتقاد پاک و خالصانه خود به خاندان پیامبر اسلام از سالیان پیش در آنجا اقامت گزیده و در عین حال ملیت خود را محفوظ نگهداشته‌اند (صحیح است) تضییقاتی فراهم ساخته و صدها نفر ایرانی را در زندانهای بغداد، کاظمین، کربلا، نجف اشرف، خانقین و بصره به جرم ایرانی بودن تحت شکنجه‌های قرون وسطائی قرار داده است (صحیح است) و بر خلاف اصول انسانیت و شرافت و حقوق بین المللی با آنها رفتار کرده (صحیح است) و از سوی دیگر با تهدید دولت ایران درصدد تضییع حقوق حقه ما در اروند رود برآمده و با دعوت سفیر شاهنشاهی به وزارت خارجه به نام برده اعلام می‌کنند که دولت عراق اروند رود را جزوی از قلمرو خود می‌داند و از دولت شاهنشاهی تقاضا دارند به کشتی‌هایی که پرچم ایران را در شط العرب بر افراشته‌اند دستور داده شود پرچم ایران را پایین بیاورند (عده‌ای از نمایندگان- فضولی کرده) و اگر از نفرات نیروی دریایی کسی در کشتی باشد خارج شوند والا دولت عراق مأمورین نیروی دریایی ایران را با توسل به زور از کشتی خارج خواهد ساخت و در آتیه اجازه نخواهد داد کشتی‌هایی که مقصد آنها بنادر ایران است وارد اروند رود شوند.

این اقدامات خصمانه دولت عراق که مخالف اصول دوستی و حسن همجواری و ناقض اصول منشور ملل متحد و حقوق بین‌المللی است نه تنها انزجار و خشم قاطبه ملت ایران را برانگیخته (صحیح است) بلک در مجامع بین‌المللی با تعجب و تأسف تلقی گشته است (صحیح است) ملت ایران به رهبری شاهنشاه آریامهر که پیشوائی صلح جو و بشر دوست هستند (صحیح است) خواهان دوستی و حسن رابطه با همه ملل جهان می‌باشد و به صلح و دوستی و مسالمت عشق می‌ورزد و نسبت به همه کشورهای جهان به خصوص ممالک همسایه و به ویژه ملل اسلامی همواره سیاست مسالمت آمیز و برادری خود را اعلام داشته (صحیح است) و بر اساس همین طرز فکر با دولتهای متعددی که طی چند سال اخیر در عراق روی کار آمده‌اند درباره توسعه مناسبات دوستی و رفع اختلافات موجود مذاکره کرده و خواهان حل مسائل مورد اختلاف از طریق مذاکرات دوستانه شده است ولی متأسفانه دولت عراق نه تنها حسن نیتی در زمینه رفع اختلافات نشان نداده بلکه بر عکس با رفتار حساب نشده خود به این آتش اختلاف دامن می‌زند غافل از اینکه روزی این آتش دامن او را خواهد گرفت و او را در کام خود فرو خواهد برد (انشاءالله) امروز متأسفانه زمامداران عراق از سیاستی که باید مصالح عالیه کشورشان را تأمین کند غافل اند و در زمانی که مشکلات گوناگون آن کشور را در محاصره خود قرار داده به جای اینکه از دوستی همسایه مقتدر خود ایران استفاده کند دست به اقداماتی می‌زند که دور از مآل‌اندیشی و عقل سلیم است (صحیح است) (یک نفر از نمایندگان- آنها مصالح عالیه نمی‌شناسند) و مطالبی را عنوان می‌کند که موجب تحیر و استهزاء عالم و عامی‌است (صحیح است) توضیحاتی که قائم مقام وزیر خارجه در سنا به استحضار آن مجلس محترم رسانید همان مطالبی است که مکرر دولت شاهنشاهی ایران گوشزد مقامات عراقی کرده و اگر با دیده منصفانه و واقع بینی به آن توجه می‌کردند امروز با تشتت اسف انگیزی که ایجاد کرده‌اند مواجه نبودند و کشوری که باید اغتنام فرصت نموده و گره‌ای از کار فرو افتاده خود بگشاید بند تازه‌ای به دست و پای خود نمی‌بست. من نمی‌دانم چگونه زمامداران عراقی نمی‌توانند توجه کنند که امروز در دنیا رودخانه‌ای با وضع مشابه شط العرب وجود ندارد که مرز مشترک دو کشور باشد ولی استفاده از آن در انحصار یک کشور قرار گیرد و آن را قلمرو خود به حساب آورد. آیا زمامداران عراقی تا این حد به اصول حقوق بین‌المللی آشنائی ندارند که بدانند مرز کشورها در این قبیل رودخانه‌هاتالوک یا خط منصف است و آنچه خارج از این حد مرزی باشد نمی‌تواند به هیچ وجه مورد قبول قرار گیرد. اگر مبنای ادعای دولت عراق قرارداد سر حدی ۱۳۱۶ است که این قرارداد را در مرحله اول دولت مزبور تعهدات ناشیه از آن را انجام نداده و در حقیقت آن را کان لم یکن دانسته است و به فرض آن که به کلیه تعهدات خود هم عمل کرده بود یک چنین قراردادی که نمونه کاملی از تأثیر سیاست استعماری زمان قرارداد است در دنیای امروز برای ما قابل قبول نبود (صحیح است) زیرا در دنیایی که کشورهای مستعمره زنجیر استعمار را پاره کرده و به جهان آزادی قدم می‌گذارند و سیاست‌های استعماری به دست فنا سپرده می‌شوند این قبیل آثار شوم سیاست‌های استعماری نمی‌تواند برای ملتی مثل ایران که دو هزار و پانصد سال سلطنت شاهنشاهی و آقایی و سیادت داشته و از مدافعان سرسخت ضد استعمار و از مجاهدان راه آزادی بوده ارزشی داشته باشد و با اینکه این مطلب مکرر اعلام شده ولی بار دیگر لازم می‌دانم که اعلام کنم مجلس شورای ملی نظر دولت را مبنی بر لغو قرارداد سال ۱۳۱۶ که از طرف دولت عراق کان لم یکن تلقی شده به اتفاق تأیید می‌کند (صحیح است).

رهبر خردمند ما شاهنشاه آریامهر که پرچم آزادی و بشر دوستی و صلح‌جوئی را در اقصی نقاط جهان به اهتزاز درآورده و در هر موقعیتی که دست داده مبانی صلح و دوستی ملل و خاصه کشورهای مسلمان را گوشزد فرموده‌اند در مجلس ملی کشور مسلمان تونس چنین اعلام فرمودند:

«امروز هر ملتی باید این حقیقت را بپذیرد که دوران ماجراجوئی‌ها و جاه‌طلبی‌های ملی سپری شده است و باید پیروزی‌های واقعی را فقط در صحنه رقابت‌های مشروع برای نیل به مدارج بالاتری از ترقی اجتماعی جستجو کرد. دنیای اسلامی‌ما باید بر اساس موارشث انسانی عالیه خویش یکی از طراحان اصلی جامعه بشری آینده باشد که در آن دو جنبه مادی و معنوی دو واقعیت پیشرفت‌های فوق العاده علم و تکنیک و اصول و موازین عالی اخلاقی با ترکیب مناسبی به هم آمیخته باشند»

و همچنین می‌فرمایند :

«ضروری است که هر کشور اسلامی‌در داخل مرزهای خود در پی ریزی جامعه‌ای هرچه مترقی تر و پیشرفته تر بکوشد واز طرف دیگر ملل اسلامی‌بر اساس اصول عالیه‌ای که سرمشق مذهبی و معنوی آنهاست با یکدیگر نزدیک شوند و نیروهای خویش را در راهی مثبت و سازنده به هم پیوند دهند تا بتوانند به صورت قدرتی واقعی منافع حقه این ملل و منافع جامعه بشری را هرچه بهتر تأمین کنند».

این فرمایشات رهبر خردمند ملت ایران بار دیگر نشان می‌دهد که شاهنشاه و دولت و ملت ایران خواهان ترقی و تعالی و سعادت ملل اسلامی‌و تحکیم مبانی دوسی و برادری بین مسلمانان جهان بوده و در حالیکه دولت ایران برای مقابله با تجاوزات و احقاق حق خود از طریق بکار بردن نیروی مسلح قدرت غیر قابل انکاری دارد معذلک در سایه صلح جوئی شاهنشاه آریامهر سعی می‌شود از طریق مسالمت مصالح مورد اختلاف حل گردد ولی اگر دامنه این ماجرا جوئیها برچیده نشود زمامداران عراقی باید خود را در مقابل ملت شریف عراق مسئول عواقب وخیم سیاستهای مخرب خود بشناسند و جوابگوی حوادث ناگواری باشند که بالمآل گریبانگیر آنها خواهد شد (صحیح است).

علائق دوستی و برادری و هم کیشی بین مردم ایران و مردم عراق به پایه‌ای است که ما خود را هماره در غم و شادی آنها شریک دانسته و خواهیم دانست و تردیدی نیست که رفع اختلافات کنونی و جلب دوستی کشوری مثل ایران برای کشور عراق که با مشکلات عدیده‌ای روبروست بسیار ارزنده خواهد بود و در چنین وضعی است که هیچ عقل سلیمی‌حکم نمی‌کند دولت عراق بجای آنکه جلب محبت ایران را بنماید خود را به غرقابی بیندازد که پایان آن فناست.

در خاتمه عرایضم به نام ملت ایران از دولت می‌خواهم که باز مساعی خود را به کار برد تا از طریق مسالمت حقوق حقه ایران استیفا گردد و ایرانیان شریف و برادران عزیز ما که امروز در زندانهای عراق تحت شکنجه و آزار قرار گرفته‌اند آزاد بشوند اگر از این راه به نتیجه مطلوب نرسد و چشم و گوش حقیقت جوئی و واقع‌بینی زمامداران عراقی بسته باشد ناچار باید مسئولیت هرگونه عواقب وخیمی‌که از سوء سیاست آنها ناشی می‌شود قبول کنند.

دنیا امروز می‌داند که ما نمی‌خواهیم کشوری همسایه مثل عراق به نابودی کشیده شود و این ما نبودیم که دست به ماجراهای حساب نشده‌ای زده‌ایم بلکه ما بر اساس منشور ملل متحد علاقمندیم اختلافات خود را از طریق مسالمت حل کنیم ولی اگر دولت عراق نخواست خود را با واقعیت زمان تطبیق دهد دفاع از حقوق ملت ایران به هر نحوی که باشد در پیش طرفداران آزادی مشروع و مورد تأیید است (صحیح است، احسنت).

نایب رئیس- نوبت صحبت آقای دکتر صالحی است ولی ایشان وقتشان را به آقای رامبد داده‌اند، آقای رامبد تشریف بیاورید.

رامبد- اعلام ریاست محترم جلسه به عنوان اینکه یکی از نمایندگان اکثریت وقتشان را برای نظریات اقلیت به من لطف کردند خود بهترین نمونه و شاهدی است که در مسائل سیاست خارجی در ایران یک کلمه وجود دارد و آن شاه و ملت است (صحیح است- آفرین) از سرخس تا اروند رود، از جلفا تا گواتر همه یک واحد و نیروی یک کلمه، یک احساسات، یک شاه، یک دولت، یک ملت و یک خواسته هستیم (صحیح است، احسنت) آنچه که بنده پیرامون روابط ایران و عراق در چند کلمه به عرض مجلس شورای ملی تکراراً و تأییداً باید برسانم سه قسمت است یکی به طور فهرست وار روش و سیاست دولت و ملت ایران است، یکی روش و سیاست دولت عراق و یکی هم آنچه که ملت ایران از دولت خود در قبال این وضعیت خواستار است.

فرمایشات رهبر ملت ایران چه در داخل یا خارج مملکت، همچنین نطق‌های مسئولین دولتی ایران و مطالب نمایندگان ملت ایران در مجلسین بهترین شواهدی است که ملت و دولت ایران در رأی ملل صلحجوی دنیا رویه برادری، بشر دوستی، همزیستی و پائی بالاتر همکاری را با تمام ملل دنیا خاصه همسایگان عزیز خود شعار سیاست خارجی خودش قرار داده است (صحیح است) ما چند مثال می‌آوریم شما از دولت ایران پابرجاتر، وفادارتر، و صمیمیتر در شرکت برای حل مسائل بین‌المللی در مجامع سازمان‌های ملل متحد کدام مملکت را سراغ دارید؟ (نمایندگان- هیچکدام) آیا در طول این مدت تاریخ که شاهنشاه آریامهر مملکت ایران را رهبری می‌فرمایند برای حل کدام مسئله مرزی ایران با هریک از همسایگانش بوده است که صرفاً بر اساس دوستی و مسالمت و منطقی با توجه به حقوق هر دو طرف علاقه نشان نداده باشد این است عرض من. آیا ملت ایران جز طرفداری از حق در امر اسرائیل و اعراب دلیل دیگری داشت که خود را وارد معرکه بکند و به طرفداری از محکوم کردن تجاوز برای محبت به اعراب و از جمله کشور همسایه ما عراق حق خواهی بنماید؟ (صحیح است) آیا بعد از پیدا شدن همین سر و صداهای اخیر خارج از منطقی که از طرف همسایه ما عراق عنوان شد باز هم همین دیروز نبود که اعلامیه مشترک سران دو کشور ایران و تونس تأیید کننده صلح جوئی، بشر دوستی و علاقه ملت ایران به سعادت اعراب اعلام شد؟ (صحیح است) این بود رویه ملت و دولت ایران و سیاست رهبر مملکت ما. اما ببینیم مائی که بین همسایگان بیش از همه هم پیوستگی مذهبی، تاریخی و با جماعت کثیری از ساکنین سرزمین عراق از لحاظ نژادی علائق بیشتری داریم و همیشه آن را ابراز کرده‌ایم این کشور کوچکتر در قبال ما چه رویه‌ای تا به حال پیش گرفته است. ناطقین محترم به تفصیل و صحت و صراحت راجع به رویه عراق و همچنین در مورد قرارداد غیر منطقی و تحمیل شده ۱۳۱۶ اشاره کردند امروز ملت ایران از طریق مجلس ایران از دنیا شهادت می‌خواهد از تمام بشریت شهادت می‌خواهد که کجای دنیا سابقه دارد رودخانه‌ای بین دو مرز عبور کند اما آن ملت و دولت و سرزمین بزرگتر است در این رودخانه حقی نداشته باشد این جز حق شکنی گذشته چیز دیگری بوده؟ (یک نفر از نمایندگان- خیر مردود بوده است).

دکتر الموتی- قراردادهای استعماری ارزشی ندارند.

رامبد- ولی من این لغت را اگر برای ملت ایران به اسم نجابت و تحمل و احترام به رویه دولت خود ما برقرار دادها می‌گذارم از لحاظ دولت ایران این را یک مسامحه و کوتاهی در احقاق حق مسلم ملت در این مدت می‌دانم (صحیح است) اما با وجود همین سیاست شکیبائی و تحمل از طرف دولت ایران معهذا این قرارداد بی اعتبار غیر منطقی را خود تحمیل کننده و سوء استفاده کننده لغو کرد (احسنت) من از قائم مقام وزارت امور خارجه که اعلامیه اخیر را در سنا قرائت کردند تقاضا می‌کنم در پشت رادیوی ایران مواد ۴و ۵ قرارداد و ضمائم آن را بخوانند و دنیا را روشن کنند که دولت عراق با اجرا نکردن این مواد چگونه خود قرارداد را لغو کرده تا دنیا بداند که این ما نبودیم که این قرارداد تحمیلی را لغو کردیم ما روی کمال حسن نیت تحمل کردیم و در واقع در مقابل ملت وظیفه خودمان را انجام ندادیم ولی این دولت عراق بود که این قرارداد را لغو کرده (صحیح است) اما آیا در عصر و در دنیایی که از سوئیس و سوئد برای غیر هم کیشان خود در بیافرا و ویتنام از لحاظ نوع دوستی آذوقه می‌فرستند صلیب احمر و شیر و خورشید سرخ در هر واقعه‌ای در ممالک دیگر پیش می‌آید کمک می‌کنند چگونه ممکن است تحمل کرد یک دولت کوچکی افراد تبعه و مسافرین همسایه بزرگتر خود را در سرزمین خود شکنجه قرون وسطایی بدهند آیا این را دنیا می‌پسندد که دولت عراق چنین رویه‌ای را پیش گرفته است؟ (یک نفر از نمایندگان- جهالت است، بربربت است) بنابراین آنچه مسلم است طبق قراردادهای بین‌المللی اروند رود از بین کشور ایران و کشور عراق عبور می‌کند ملت ایران از دولت شدیداً خواستار است که دولت در نهایت قدرت و با اطمینان کامل از یکپارچگی و پشتیبانی ملت (صحیح است) و در نهایت دوستی و علاقمندی به ملت عراق احقاق حق ملت ایران را بکند آقای معاون وزارت جنگ، جنگها فقط پیش آمده نیست بلکه جنگها و خونریزی‌ها آن مملکتی هم که بی جهت ضعف نشان می‌دهد مقصر است که بدین وسیله طرف را جری می‌کند زیرا با قدرت واقعی خود صحبت نمی‌کند ما برای جنگ هیچوقت علاقمند نیستیم ولی آنجائی که بخواهند جنگ را به ما تحمیل بکنند فرد فرد ۲۷ میلیون ایرانی آرزو می‌کند تا شهامت و شجاعت، وطن پرستی و شاه دوستی خودش را نشان بدهد (احسنت) من از وزیر اطلاعات می‌پرسم چرا باید ملت ایران آمادگی دولت را برای احقاق حق ملت ایران فقط به وسیله روزنامه‌ها مطلع بشود؟ و خود دولت به جزئیات از طریق رادیو وقایع را در اختیار مردم ایران و جهان نمی‌گذارد آن دقیقه‌ای که حرف منطق قبول می‌شود ما روی سر می‌گذاریم مسالمت می‌کنیم امتیاز هم می‌دهیم کمک هم می‌کنیم مثل یک برادر بزرگتر که برادر کوچکتر را مساعدت و محبت می‌کند قبول می‌کنیم ولی آنجائی که برادر کوچکتر بخواهد کشیده‌ای به گوش برادر بزرگتر بزند کدام شرافت است که قبول کند باید بدانید دقیقه‌ای که شما حرکت قوای نظامی‌را به وسیله رادیو به ملت ایران اعلام بکنید از سراسر نقاط کشور تمام ملت ایران داوطلبانه آمادگی خودش را برای جان نثاری نشان خواهد داد (صحیح است) بنابراین ما از دولت می‌خواهیم به صورت قاطع با دولت همسایه ما عراق بر اساس اصول بین المللی مسائل مورد اختلاف را حل بکنند از این بیشتر تحمل برای ملت مقدور نیست ما علاقمندیم به ملت عراق مساعدت و محبت و کمک بشود ولی آنجائی که دولت عراق نخواست و خواست تجاوز بکند آن وقت است که ملت ایران نشان می‌دهد که معنی وطن پرستی و سرکوبی متجاوز چیست (آفرین- احسنت).

- تصویب صورت جلسه

۳- تصویب صورت جلسه

نایب رئیس- صورت جلسه قبل مطرح است نسبت به صورت جلسه قبل نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود.

- تقدیم یک فقره لایحه و یک فقره آئین‌نامه به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی

۴- تقدیم یک فقره لایحه و یک فقره آئین‌نامه به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی

نایب رئیس- وارد دستور می‌شویم آقای قوام صدری بفرمائید.

قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- با اجازه مقام محترم ریاست به طوری که خاطر آقایان محترم مستحضر است نظر به اینکه امور درمانی ساکنان بنادر و جزایر خلیج فارس و نواحی مرزی جنوب ایران به موازات سایر خدمات عمرانی که در سطح وسیعی اکنون در نوار مرزی سواحل جنوب ایران به امر شاهنشاه آریامهر در دست اقدام و قسمت عظیمی‌از آن نیز انجام یافته از چند سال پیش شیر و خورشید سرخ ایران به امر ملوکانه دست به ایجاد مراکز بزرگ درمانی و بیمارستانی در بنادر و سواحل جنوبی ایران زده است (مهندس صائبی- اقدامات مفیدی شده است) که نمونه آن بیمارستان‌های بوشهر- برازجان و لنگه و مراکز درمانی بنادر دیر و کنگان است و این برنامه را شیر و خورشید سرخ به امر ملوکانه تا چابهار و نقاط دیگر ادامه خواهد داد و از جانب دیگر بر حسب استدعای حضرت شیخ دوبی و حضرت شیخ عجمان و حضرت شیخ فجیره به امر شاهنشاه آریامهر شیر و خورشید سرخ ایران یک بیمارستان یکصد تختخوابی در دبی و دو بیمارستان در دو شیخ نشین دیگر در دست ساختمان دارد که امسال به پایان می‌رسد و هم اکنون نیز مراکز درمانی عجمان قریب یکسال است که دایر و افتتاح شده. برای کمک بیشتر و ایجاد ارتباط دائم بین این مراکز درمانی و برای آنچه بعداً از طرف شیر و خورشید سرخ ایران در تکمیل این شبکه درمانی وسیع در سایر بنادر و جزایر خلیج فارس ایجاد خواهد شد با کسب اجازه از پیشگاه مبارک ملوکانه در نظر گرفته شده است که یک کشتی بیمارستانی به ظرفیت ۵۰ تختخواب نیز از طرف شیر و خورشید سرخ سفارش داده شود که بتواند در مواقع لزوم و نقل و انتقال بیماران و اجرای عملیات جراحی فوری و امدادی این شبکه درمانی را تکمیل کند بدین منظور لایحه‌ای تهیه شده است که جمعیت مزبور بتواند از باقیمانده اعتبارات سال‌های گذشته از محل کمک‌های دولت برای توزیع اجناس اهدائی که در اختیار جمعیت مزبور می‌باشد این کشتی را خریداری نماید که اینک لایحه آن را تقدیم داشته و تقاضا دارم با توجه به اهمیت موضوع و ارزش این خدمت انسانی مورد بررسی و تصویب قرار گیرد.

نایب رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

قوام صدری- به طوری که استحضار دارند طبق تبصره ۴ ماده ۲۱۴ مالیات‌های مستقیم مقرر است که آئین‌نامه اجرای مالیات بر اراضی بایر به تصویب کمیسیون‌های مجلسین برسد برای اجرای این تبصره آئین‌نامه مورد نظر تهیه شده است و به این وسیله تقدیم می‌شود و استدعای ارجاع آن را به کمیسیون‌های مربوط دارد.

نایب رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای دکتر نیک پی وزیر آبادانی و مسکن

۵- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای دکتر نیک پی وزیر آبادانی و مسکن

نایب رئیس- آقای دکتر نیک پی بفرمائید.

دکتر نیک پی (وزیر آبادانی و مسکن)- با اجازه مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی لایحه‌ای تهیه شده است که بعد از قرائت تقدیم می‌کنم.

ساحت مقدس مجلس شورای ملی

چون قانون اراضی دولت و شهرداریها مصوب ۱۳۳۵ و قانون راجع به اصلاح قانون اراضی دولت و شهرداریها و اوقاف و بانکها مصوب دی ماه ۱۳۳۵ از جهت صیانت حقوق دولت و رفع مشکلات مردم نیاز به اصلاح دارد لذا لایحه‌ای مبنی بر اضافه کردن بند (د) به آخر ماده ۴ قانون مصوب سال ۱۳۳۹ تهیه شده که تقدیم می‌گردد و استدعای تصویب آن را دارد.

نایب رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی راجع به امضاء اسناد فروش و قبوض مربوط به انتقال املاک مشمول مرحله اول قانون اصلاحات ارضی به وسیله وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی به قائم مقامی‌زارعین مستنکف

۶- طرح گزارش شور اول کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی راجع به امضاء اسناد فروش و قبوض مربوط به انتقال املاک مشمول مرحله اول قانون اصلاحات ارضی به وسیله وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی به قائم مقامی‌زارعین مستنکف

نایب رئیس- گزارش شور اول لایحه اجازه امضاء اسناد فروش و قبوض مربوط به انتقال املاک مشمول مرحله اول قانون اصلاحات ارضی به وسیله وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی به قائم مقامی‌زارعین مستنکف مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی در جلسه شنبه ۲۳ /۱ /۱۳۴۸ با حضور آقای ممتاز معاون وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی لایحه شماره ۳۹۴۴۲- ۲۶ /۱۲ /۱۳۴۷ دولت راجع به امضاء اسناد فروش و قبوض مربوط به انتقال املاک مشمول مرحله اول قانون اصلاحات ارضی به وسیله وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی به قائم مقامی‌زارعین مستنکف را که به شماره ۷۷۶ چاپ گردیده است رسیدگی و با اصلاحاتی تصویب کرد.

اینک گزارش آن به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

لایحه اجازه امضاء اسناد فروش و قبوض مربوط به انتقال املاک مشمول مرحله اول قانون اصلاحات ارضی به وسیله وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی به قائم مقامی‌زارعین مستنکف.

ماده واحده- در صورتی که زارعین صاحب نسق املاک مشمول مرحله اول قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی مصوب ۱۹ /۱۰ /۴۰ و همچنین املاک خرده مالکان داوطلب که به دولت منتقل گردیده است تا تاریخ تصویب این قانون از امضای اسناد خرید و قبوض اقساط بدهی خود از بابت بهای نسقهای زراعتی که در اختیار دارند خودداری کرده و ظرف مهلت معینی که از طرف وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی اعلام خواهد شد از امضای اسناد مربوط استنکاف کنند و یا عدم تمایل خود را برای خرید نسقهای زراعتی خویش به اداره اصلاحات ارضی و تعاون روستائی اطلاع ندهند به وزارت مذکور اجازه داده می‌شود که به قائم مقامی‌زارع یا زارعین مستنکف نسبت به امضای اسناد انتقال و قبوض اقساط بدهی آنان اقدام کند.

در مواردی که زارعین صاحب نسق مشمول این قانون ظرف مهلت مقرر عدم تمایل خود را برای خرید نسق زراعتی مربوط کتباً اعلام کنند وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی نسق‌های زراعتی آنها را برابر مقررات مربوط به تدریج به سایر طبقات مندرج در ماده ۱۶ قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی واگذار خواهد کرد.

وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی اجرای این قانون را در هریک از مناطق مختلف کشور دوبار و به فاصله ۱۵ روز به وسیله رادیو و جراید و سایر وسائل موجود در محل اعلام می‌کند و چنانچه این قبیل زارعین ظرف مدت ۳ ماه از تاریخ صدور و انتشار دومین آگهی برای امضای اسناد و قبوض مربوط و یا اعلام عدم تمایل خویش در مورد خرید نسقهای زراعتی مربوط به ادارات اصلاحات ارضی و تعاون روستائی محل مراجعه نکنند پس از انقضای این مهلت وزارت مذکور طبق مقررات این قانون عمل خواهد کرد.

در مواردی که وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی به قائم مقامی‌زارعین مستنکف اسناد انتقال و قبوض اقساط بدهی این قبیل زارعین از بابت بهای املاک منتقل شده به آنان برابر قوانین و مقررات مربوط اقدام خواهد شد.

  • تبصره- در مواردی که مأمورین وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی در اجرای تصمیم متخذه وسیله شورای اصلاحات ارضی وجوهی را از زارعین صاحب نسق این قانون به عنوان بهره مالکانه دریافت کرده یا بکنند وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی وجوه دریافتی از این بابت را به حساب اقساط بدهی زارع مربوط و در سند انتقال ملک به مشارالیه منظور و وجوه جمع آوری شده به این ترتیب را در حساب مربوط به وصول بهای املاک واگذاری به زارعین مشمول قوانین و مقررات اصلاحات ارضی در بانک کشاورزی ایران واریز خواهد کرد.

مخبر کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی- مهندس اسدی سمیع.

گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه دوشنبه ۲۵ /۱ /۴۸ با حضور معاونان وزارت دادگستری و وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی لایحه دولت راجع به اجازه امضاء اسناد فروش و قبوض مربوط به انتقال املاک مشمول مرحله اول قانون اصلاحات ارضی به وسیله وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی به قائم مقامی‌زارعین مستنکف را بررسی و مصوبه کمیسیون اصلاحات ارضی را تصویب کرد.

اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.

نایب رئیس- کلیات ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً در مورد لایحه اجازه اسناد و اسناد فروش و قبوض مربوط به انتقال املاک مشمول مرحله اول قانون اصلاحات ارضی پیشنهاد می‌نماید تبصره ماده واحده به شرح زیر اصلاح شود:

در سطر سوم بعد از کلمه نسق کلمه «مشمول» اضافه شود.

با تقدیم احترام- مهندس حسن صائبی.

نایب رئیس- آقای مهندس اسدی سمیع بفرمائید.

مهندس اسدی سمیع (مخبر کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی)- می‌خواستم عرض کنم که کلمه مشمول در لایحه هست در چاپ لایحه از قلم افتاده است.

نایب رئیس- لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون نظام راجع به اصلاح ماده ۳ قانون مربوط به دارائی وزراء و کارمندان دولت اعم از لشکری و کشوری و شهرداریها و مؤسسات وابسته مصوب ۱۳۳۷

۷- طرح گزارش شور اول کمیسیون نظام راجع به اصلاح ماده ۳ قانون مربوط به دارائی وزراء و کارمندان دولت اعم از لشکری و کشوری و شهرداریها و مؤسسات وابسته مصوب ۱۳۳۷

نایب رئیس- گزارش شور اول لایحه راجع به اصلاح ماده ۳ قانون مربوط به دارائی وزراء و کارمندان دولت اعم از لشکری و کشوری و شهرداریها و مؤسسات وابسته به آنها مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی

کمیسیون نظام در جلسه روز یکشنبه ۲۴ فروردین ماه ۱۳۴۸ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۹۶۹۲- ۲۲ /۱۱ /۴۷ ارسالی از مجلس سنا راجع به اصلاح ماده ۳ قانون مربوط به دارائی وزراء و کارمندان دولت اعم از لشکری و کشوری و شهرداریها و مؤسسات وابسته به آنها مصوب اسفند ماه ۱۳۳۷ را که به شماره ۷۵۳ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داد و عیناً تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

قانون راجع به اصلاح ماده ۳ قانون مربوط به دارائی وزراء و کارمندان دولت اعم از لشکری و کشوری و شهرداریها و مؤسسات وابسته به آنها مصوب اسفند ماه ۱۳۳۷


ماده واحده- ماده ۳ قانون مربوط به دارائی وزراء و کارمندان دولت اعم از لشکری و کشوری و شهرداریها و مؤسسات وابسته به آنها مصوب اسفند ماه ۱۳۳۷ به شرح زیر اصلاح می‌شود:

ماده ۳- هریک از مشمولین ماده اول مکلفند در هر موقع که دولت ضروری بداند صورت تغییراتی که در دارائی و درآمد آنان یا همسر و یا فرزندان تحت ولایت قانونی آنان پیدا شده و طرق تحصیل آنها را به طریق مذکور در تبصره ماده دوم تسلیم و رسید دریافت دارند.

رئیس کمیسیون نظام- سرلشکر همایونی.

گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه روز دوشنبه ۲۵ فروردین ماه ۱۳۴۸ با حضور نماینده دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به اصلاح ماده ۳ قانون مربوط به دارائی وزراء و کارمندان دولت اعم از لشکری و کشوری و شهرداریها و مؤسسات وابسته به آنها مصوب اسفند ماه ۱۳۳۷ را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون نظام را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

رئیس کمیسیون دادگستری- شیخ الاسلامی.

نایب رئیس- آقای دکتر عاملی بفرمائید.

دکتر عاملی- جناب آقای رئیس، همکاران ارجمند در اینجا لایحه‌ای مطرح است که یکی از مواد لایحه معروف به از کجا آورده‌ای را مورد اصلاح قرار می‌دهد پس از شهریور ۱۳۲۰ چندین بار موجهایی در جهت اصلاح سازمان‌های اداری پیدا شد کمیسیون‌هایی تشکیل گردید یا لوایحی به مجلس داده شد که هدف و منظور از این اقدامات اصلاح سازمانهای اداری و پاک کردن آنها از مفسدهای حتمی‌یا احتمالی بود که از آن جمله به خاطر می‌آوریم ماجرائی که به عنوان بند الف و بند جیم معروف شد و باز به خاطر می‌اوریم همین لایحه‌ای را که امروز اصلاح یکی از مواد آن به صورت جدیدی مطرح شده است که در زمان خودش و تا به امروز به عنوان لایحه از کجا اورده‌ای مطرح بوده است و مورد توجه بسیاری محافل قرار گرفته است. از دو حال خارج نیست یا تقدیم چنین لایحه‌ای موجبی نداشته است و هیچگونه شرایط اجتماعی ایجاب نمی‌کرده که چنین لایحه‌ای آورده بشود در این صورت باید کسانی را که چنین لوایحی را تنظیم کردند و در واقع اعتبار و حیثیت عده‌ای را به طور موهوم مخدوش کردند مورد تعقیب قرار بدهند و مجازات بشوند یا چنین لایحه‌ای لازم بوده در زمان خودش و امروز هم لازم است بنابراین باید بر تصویب چنین قانونی اثراتی مترتب باشد و ما لااقل یک مورد شنیده باشیم که به موجب این قانون بررسی‌هایی به عمل آمده و تشخیص داده شده است که فلان کارمند دارائیش با درآمد اداریش تطبیق نمی‌کرده است و این افزایش دارائی مسیر غیر مجاز و ممنوعی داشته است در صورتی که از زمانی که این قانون تصویب شده است تا به امروز ما چنین گزارشی را ندیده‌ایم و چنین موردی را نشنیده‌ایم که کسی به موجب این قانون مورد تعقیب قرار گرفته باشد به طوری که لایحه از کجا آورده‌ای به صورت یکی از شوخی‌های اجتماعی ما درآمده است و این یکی از خطرات اجتماعی است که در یک مورد جدی دولت پا به میان بگذارد و اقدام بکند ولی پس از چندی از راه اصلی خودش منحرف بشود و یک عمل جدی را به صورت یک شوخی در بیاورد به خصوص امروز که ما به موجب اصول انقلاب از انقلاب اداری بحث می‌کنیم دیگر نباید یک چنین لوایحی که در شأن روح انقلابی هست و می‌تواند یک مقدار از برنامه‌های انقلابی را پیاده کند به صورت شوخی گرفته بشود در مورد اجرای این لایحه تاکنون چه اقداماتی شده خود من به عنوان کارمند دانشگاه این اطلاع را دارم که گاهی پرسش نامه‌ای به من می‌دادند و بعد این پرسش نامه را حتی از همه جمع نمی‌کردند و چه بسا الان خیلی از کارمندان دولت باشند که حتی این پرسش نامه را که تنها جلوه اجرای این قانون بوده است پر نکرده باشند و هیچکس از آنها نخواسته است که پرسشنامه شان را پر کنند چه برسد به اینکه این پرسشنامه‌ها با مواردش تطبیق شده باشد آیا شما گمان می‌کنید هیچ موردی برای اجرای این قانون در کشور نبوده است یا نیست؟ اگر ما چشممان را می‌بندیم پس سخن از انقلاب اداری هم نگوئیم برای اینکه بسیاری از مردم می‌دانند و می‌توانند به اثبات برسانند که چه موارد بسیاری هست که اشخاصی را مشمول مقررات چنین قانونی می‌کند تا موقعی که ما علم و اطلاعی که دولت دارد با علم و اطلاعی که مردم دارند تطبیق نکنیم نمی‌توانیم سخن از انقلاب اداری راستین به میان بیاوریم بنابراین این لایحه یک ماده‌اش را می‌خواهید اصلاح بکنید من می‌خواستم عرض کنم که آیا درد دولت این بوده است که این ماده باید اصلاح بشود و فقط درد اینجا است که دولت باید این اجازه را داشته باشد که هر موقع بخواهد هر موقعی علاوه بر موقع مقرر سالانه لازم شد اجازه داشته باشد صورت اموال کارمندان را بخواهد اگر اشکال اجرائی این قانون همین بوده است ما با کمال میل به این لایحه رأی می‌دهیم برای اینکه این اشکال اجرائی برداشته بشود ولی در اینجا باید با کمال صراحت گفت آقایان، مجریان با انقلاب اداری، با انقلاب شاه و مردم بازی می‌کنند شما اگر نمی‌توانید اینگونه برنامه‌های انقلابی را به موقع اجرا در بیاورید لااقل با افکار عمومی‌شوخی نکنید مردم را به مسخره نگیرید.

چند نفر از نمایندگان- صحیح است، آفرین.

مهندس ارفع- چه آفرینی، این حرفها چیست.

- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای دکتر عاملی

۸- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای دکتر عاملی

دکتر عاملی- برای اینکه معلوم شود این حرفها صحیح است یا نه من سؤالی را تقدیم مقام ریاست می‌کنم که مجریان امور اینجا حضور پیدا کنند و توضیح بدهند که تاکنون در مورد اجرای این قانون چه کرده‌اند (متن سوال در آخر صورت جلسه چاپ شده است).

دکتر طالع- مطمئن باشید مثل سؤالی که من کردم جواب نخواهند داد بعد از چهار ماه و دو بار سؤال کرده‌ام نتیجه اش چیست.

نایب رئیس- سؤال به دولت ابلاغ می‌شود. آقای دکتر الموتی بفرمائید.

دکتر الموتی- بنده تصور می‌کنم همکار عزیز آقای دکتر عاملی به اساس این مطلب که این لایحه چطور تنظیم شده است توجهی نفرموده‌اند قانون از کجا آورده‌ای که در سال ۳۷ از طرف دولت آقای دکتر اقبال به مجلس داده شده بود یکی از قوانین مؤثر و مفید مملکت ما است برای اینکه تا آن روز هیچ ضابطه‌ای برای این کار وجود نداشت که یک کارمندی اگر مقداری از دارائی اش را می‌خواستیم رسیدگی کنیم منبع و منشأ آن دارائی را اعلام کنیم معلوم نبود ولی این قانون تمام کارمندان دولت را اعم از لشکری و کشوری مکلف کرده است که باید پرسشنامه‌ای تنظیم کنند و به دولت بدهند و همه ساله این کار را بکنند که هر وقت دولت مقتضی دانست و یک کارمندی در معرض اتهام قرار گرفت این پرسشنامه را که لاک و مهر شده است به این کارمند بدهند و این کارمند آن پرسشنامه را پر می‌کند که خودت، زنت و بچه ات این را از کجا آورده‌ای اگر کارمند توانست منبع و منشأ آن را نشان بدهد درست و اگر نتوانست کارمند خاطی است و تحت تعقیب قرار می‌گیرد و تاکنون هم این پرسشنامه‌ها داده شده ولی مشکلی که موجب تقدیم این لایحه شده جناب دکتر عاملی این است که دولت بر اساس آن لایحه مکلف است هرسال از کارمندان این پرسشنامه را بگیرد و آنها باید همه ساله این پرسشنامه‌ها را تنظیم کنند و به دولت بدهند و سازمانها مجبور شده‌اند یک بایگانی بسیار مفصلی درست کنند که این پرسشنامه‌ها را آنجا نگاه دارند در صورتی که لازم نیست که کارمند این پرسشنامه‌ها را همواره پر کند و این لایحه در جهت اصلاح لایحه قبلی آمده است به این صورت که اگر دولت تشخیص داد که به وضع کارمندی رسیدگی بکند پرسشنامه اولی کارمند که موقع استخدام تنظیم شده و پرسشنامه بعدی هم که گرفته می‌شود این دو پرسشنامه مورد بررسی قرار می‌گیرد و دیگر لزومی‌ندارد که همه ساله از کارمندان گرفته شود اگر دیدند کارمندی در معرض اتهام قرار گرفت این پرسشنامه‌ها مورد رسیدگی قرار می‌گیرد و بنده خیال می‌کنم با این توضیح این نظر تأمین شده باشد بنده دیدم در روزنامه‌ها نوشته شده است که این قانون لغو می‌شود به هیچ وجه اینطور نیست فقط در عمل فرق می‌کند (پردلی- عملاً فراموش شده است) حضورتان عرض شود قانون وجود دارد هر قانونی قابل اجرا است دولت باید اجرا بکند بنده عرض کردم منظور از تنظیم این لایحه و تهیه پرسشنامه برای موقع احتیاج است و آن هم در مورد کارمندانی که در معرض اتهام قرار گرفته باشند در مورد کارمندانی است که رسیدگی به وضع آنها ضروری تشخیص داده می‌شود و در جهت اصلاح است.

نایب رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ورود در شور ماده واحده خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی

با احترام پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به ماده ۳ اصلاح شده مورد بحث به قانون رسیدگی به دارائی وزرا و کارمندان اضافه شود:

  • تبصره- دولت مکلف است در هر موردی که تغییرات دارائی کارمندان و وزراء یا همسران و فرزندان آنان را متناسب با دارائی و درآمدی که طبق تبصره ماده یک به شرح ماده ۲ قانون مربوط مصوب ۱۳۳۷ اعلام شده بود، ندانست یا درباره عدم تناسب دارایی و درآمد هر کارمند منظور در این قانون اطلاعیه مدللی دریافت نمود بلافاصله صورت دارائی کارمند یا وزیر مورد نظر را تحصیل کند و به رسیدگی آن طبق ماده ۶ قانون رسیدگی به دارائی مصوب اسفند ۱۳۳۷ خارج از نوبت اقدام نماید.

با احترام - سرتیپ پور.

نایب رئیس- لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به تأسیس شرکت سهامی‌تأسیسات ساختمان

۹- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به تأسیس شرکت سهامی‌تأسیسات ساختمان

نایب رئیس- طرح گزارش شور اول تأسیس شرکت سهامی‌تأسیسات ساختمان مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه روز دوشنبه ۲۵ فروردین ماه ۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۲۳۵۳۴- ۱۵ /۱۰ /۱۳۴۷ راجع به بازرگانی شدن شرکت سهامی‌تأسیسات ساختمان را که به شماره ۶۸۱ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون تأسیس شرکت سهامی‌تأسیسات ساختمان

ماده واحده- اجازه داده می‌شود شرکت سهامی‌تأسیسات ساختمان تأسیس و به طریق بازرگانی اداره شود. شرکت مزبور از شمول قانون محاسبات عمومی‌و آئین نامه معاملات (دولتی و برنامه) و تبصره ۲۹ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور معاف بوده و بر طبق اساس نامه‌ای اداره شود که به وسیله وزارت آبادانی و مسکن تهیه و به تصویب کمیسیون‌های دارائی و استخدام و آبادانی و مسکن مجلسین خواهد رسید.

مخبر کمیسیون دارائی- خسروی کردستانی.

گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری در جلسه روز یکشنبه ۳۱ فروردین ۱۳۴۸ با حضور آقای مهندس بدیع معاون وزارت آبادانی و مسکن لایحه مربوط به بازرگانی شدن شرکت سهامی تأسیسات ساختمان را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارائی را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری- دیهیم.

گزارش شور اول از کمیسیون آبادانی و مسکن به مجلس شورای ملی

کمیسیون آبادانی و مسکن در جلسه روز شنبه ۳۰ فروردین ۱۳۴۸ با حضور آقای مهندس بدیع معاون وزارت آبادانی و مسکن لایحه مربوط به بازرگانی شدن شرکت سهامی تأسیسات ساختمان را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارائی را با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده- اجازه داده می‌شود شرکت سهامی‌تأسیسات ساختمان که به طریق بازرگانی اداره می‌شود از شمول قانون محاسبات عمومی‌و آئین‌نامه معاملات (دولتی و برنامه) معاف بوده و بر طبق اساسنامه‌ای اداره می‌شود که به وسیله وزارت آبادانی و مسکن تهیه و به تصویب کمیسیون‌های دارائی و استخدام و آبادانی و مسکن مجلسین خواهد رسید.

مخبر کمیسیون آبادانی و مسکن- مهندس عطائی.

نایب رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای فرهادپور بفرمائید.

فرهادپور- بنده وقتی این لایحه دولت را مطالعه می‌کردم که البته در لایحه مطالب دیگری هم بود که خوشبختانه در کمیسیون حذف شده دو مطلب برایم پیش آمد یکی اینکه اصولا توضیحی بر وظایف این شرکت که مورد نظر است داده نشده است و ما روشن نیستیم که مقصود و منظور از اول تأسیس شرکت سهامی تأسیسات ساختمان چیست که البته نمایندگان محترم دولت و وزیر محترم آبادانی و مسکن توضیح خواهند فرمود و مطلع خواهیم شد ولی مسئله دیگری که برای بنده اسباب تعجب شد این است که می‌بینیم دولت لوایحی به مجلس می‌آورد مقررات و ضوابطی برای کنترل کارهای خودش پیشنهاد می‌کند و به تصویب مجلس می‌رساند و بعد در لوایح بعدی خودش دستگاه‌ها را از این ضوابط و مقررات مستثنی می‌کند در مورد قانون محاسبات عمومی‌و آئین نامه معاملات دولتی که متأسفانه باید بگویم که دیگر دستگاهی را سراغ نداریم که از آن مستثنی نشده باشد بحث این است که این مقررات در سنوات گذشته بوده است و متناسب با مقتضیات و شرایط امروز نیست بسیار خوب همین بحث موجب شده است که دولت لایحه‌ای برای تنظیم قانون محاسبات عمومی جدید به مجلس داده است و بنده نمی‌دانم که این مستثنی‌ها بعد از آنکه این قانون تصویب شود مشمول آن قانون خواهد بود و یا بعد هم مستثنی هستند، بسیار خوب این تکلیف را معین می‌کند ولی بنده در اینجا دو مسئله دیگر را می‌بینم که مربوط به همین دولت شما است و مجدداً دستگاه‌ها را مستمراً از این مقررات مستثنی می‌کنند تبصره ۲۹ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ چه می‌گوید؟ می‌گوید مستخدم دولت حق ندارد دو جا حقوق بگیرد به کرات لایحه آورده و استثنا کرده‌اند و اجازه گرفتند که دو تا حقوق را بدهند، دولت اگر مطلبی دارد یک دفعه یک لایحه‌ای بیاورد ما را هم خلاص کند و اینقدر بین دستگاه‌ها صیغه و عقدی به وجود نیاورد و استثناء نگذارد مطلب دیگر که برای بنده اسباب تعجب بود این بود که مقررات برنامه که آقای وزیر آبادانی و مسکن جدیدترین و مدرن‌ترین، نوترین، مطالعه شده ترین بوده و به وسیله متخصصین عالی مقام شما تهیه شده است این دیگر چه مشکلی دارد که وقتی یک دستگاهی را بخواهیم به وجود بیاوریم بگوئیم از مقررات برنامه مستثنی است بنابراین بنده فکر می‌کنم استثناها تا اینجا می‌رسد که یک کلام بگویند وزارت آبادانی و مسکن اختیار دارد هر کار دلش می‌خواهد بکند بنابراین احتیاجی به اینکه اینقدر ما لایحه بیاوریم یا دولت بیاورد و شما نمایندگان اکثریت تصویب بکنید و بعد دولت شما یک لایحه دیگری بیاورد و یک دستگاهی را از آن مستثنی بکند ندارد بنده این را یک روش صحیح قانون گذاری نمی‌بینم گزارش کمیسیون دارائی مطرح خواهد شد یا گزارش کمیسیون آبادانی و مسکن چون دیدم کمیسیون آبادانی و مسکن در مورد حذف تبصره ۲۹ سال ۱۳۴۴ توجه کرده این را حذف کرده بنده معتقد هستم استثنا کردن از مقررات برنامه به هیچ وجه مصلحت نیست اگر دولت یک مقرراتی را مزاحم تشخیص می‌دهد نسبت به تمام دستگاه برود و استثناء را در بر دارد و این قدر استثنادادن به نظر من صحیح نیست.

نایب رئیس- در این لایحه دو گزارش مختلف است که گزارش کمیسیون آبادانی و مسکن با اصلاحی گزارش کمیسیون دارائی را تأیید کرده است و البته لایحه شور اول است و گزارش کمیسیون دارائی را مطرح می‌کنیم نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. ماده واحده گزارش کمیسیون دارائی مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

در مورد لایحه تأسیسات ساختمان پیشنهاد می‌نماید معافیت از تبصره ۲۹ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ حذف گردد.

یزدان پناه.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید از ماده واحده لایحه قانون تأسیس شرکت سهامی‌تأسیسات ساختمان جمله زیر حذف شود.

«و تبصره ۲۹ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور».

با احترام- دکتر عاملی- دکتر فریور- دکتر طالع.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید عبارت زیر.

تبصره ۲۹ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور از لایحه قانون تأسیس شرکت سهامی‌تأسیسات ساختمانی حذف گردد.

با تقدیم احترام- سید محمود توسلی.

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی

با احترام پیشنهاد می‌شود: تبصره‌های زیر به ماده واحده لایحه قانونی تأسیس شرکت سهامی‌تأسیسات ساختمانی اضافه شود.

  • تبصره یک- به مجرد تأسیس شرکت سهامی‌تأسیسات ساختمان، هر اداره و مؤسسه و سازمان دولتی که در وزارت آبادانی و مسکن یا مؤسسه و سازمان مستقل دولتی، تمام یا قسمتی از وظایف تأسیسات و ساختمانی را بر عهده دارند منحل شده بودجه و کارمندان و لوازم کار ادارات و سازمان‌های مذکور به شرکت سهامی‌تأسیسات ساختمان منتقل می‌شود.
  • تبصره دوم- شرکت سهامی‌تأسیسات ساختمان مجاز نیست به متصدیان و کارمندان خود حقوق و پاداشی بیش از حقوق و پاداشی که کارمندان دولت پیش از تأسیس شرکت برای انجام وظایف مشابه انجام می‌دادند پرداخت کند.

با احترام- سرتیپ پور.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید تبصره‌های زیر به ماده واحده لایحه قانونی تأسیس شرکت سهامی‌تأسیسات ساختمانی اضافه شود:

  • تبصره ۱- پس از تشکیل شرکت سهامی‌تأسیسات ساختمانی کلیه سازمان‌های مشابه در سازمانهای دولتی و مؤسسه وابسته منحل و در این شرکت ادغام خواهد شد.
  • تبصره ۲- شرکت سهامی‌تأسیسات ساختمانی مجاز نیست که حقوق و مزایائی بیش از حداکثر حقوق و مزایای سازمانهای دولتی در موارد مشابه به کسانی که در استخدام دارد بپردازد.

با تقدیم احترام- دکتر عاملی- دکتر طالع- دکتر فریور.

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی

با احترام پیشنهاد می‌شود جمله «و تبصره ۲۹ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور» از ماده واحده لایحه قانون تأسیس شرکت سهامی‌تأسیسات ساختمانی حذف شود.

با تقدیم احترام- سرتیپ پور.

پیشنهاد می‌نماید:

در ماده واحده کلمه (برنامه) از داخل پرانتز و (تبصره ۲۹ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور) حذف شود.

فرهادپور.

نایب رئیس- لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به موافقت نامه فرهنگی بین دولتین شاهنشاهی ایران و جمهوری دمکراتیک الجزایر

۱۰- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به موافقت نامه فرهنگی بین دولتین شاهنشاهی ایران و جمهوری دمکراتیک الجزایر

نایب رئیس- گزارش شور اول لایحه مربوط به موافقت نامه فرهنگی بین دولتین شاهنشاهی ایران و جمهوری دمکراتیک الجزایر مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه روز پنجشنبه ۱۷ /۱۱ /۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۳۲۹۴۰ مورخ ۳۰ /۷ /۱۳۴۷ راجع به موافقت نامه فرهنگی بین دولتین شاهنشاهی ایران و جمهوری دمکراتیک الجزایر را که به شماره ۶۸۲ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون موافقت نامه فرهنگی بین دولتین شاهنشاهی ایران و جمهوری دمکراتیک الجزایر

ماده واحده- موافقت نامه فرهنگی بین دولتین شاهنشاهی ایران و جمهوری دمکراتیک الجزایر که مشتمل بر یک مقدمه و ۱۴ ماده می‌باشد و در تاریخ ۱۷ مردادماه ۱۳۴۷ برابر ۸ اوت ۱۹۶۸ در الجزیره به امضای نمایندگان مختار دولتین رسیده است تصویب و به دولت اجازه داده می‌شود اسناد تصویب آن را مبادله نماید.

مخبر کمیسیون امور خارجه- ایرج مهرزاد.

گزارش شور اول از کمیسیون فرهنگ و هنر به مجلس شورای ملی

کمیسیون فرهنگ و هنر در جلسه روز پنجشنبه ۱۷ /۱۱ /۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقت نامه فرهنگی بین دولتین شاهنشاهی ایران و جمهوری دمکراتیک الجزایر را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون فرهنگ و هنر- مجید محسنی.

گزارش شور اول از کمیسیون علوم و آموزش عالی به مجلس شورای ملی

کمیسیون علوم و آموزش عالی در جلسه روز چهارشنبه ۳۰ /۱۱ /۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقت نامه فرهنگی بین دولتین شاهنشاهی ایران و جمهوری دمکراتیک الجزایر را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون علوم و آموزش عالی- دکتر قهرمان.

گزارش شور اول از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی

کمیسیون آموزش و پرورش در جلسه روز سه‌شنبه ۲۶ /۱ /۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقت نامه فرهنگی بین دولتین شاهنشاهی ایران و جمهوری دمکراتیک الجزایر را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون آموزش و پرورش- موسوی ماکوئی.

نایب رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به موافقت نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان درباره همکاری فنی

۱۱- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به موافقت نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان درباره همکاری فنی

نایب رئیس- گزارش شور اول لایحه راجع به موافقت نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان درباره همکاری فنی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه روز یکشنبه ۲۵ /۱۲ /۱۳۴۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۲۹۱۵۲ مورخ ۱۰ /۱۰ /۱۳۴۷ ارسالی از مجلس سنا راجع به موافقت نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان درباره همکاری فنی که به شماره ۷۳۴ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون موافقت نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان درباره همکاری فنی

ماده واحده- موافقت نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان درباره همکاری فنی که مشتمل بر یک مقدمه و ۹ ماده و ۲ نامه و جوابهای آن ضمیمه می‌باشد و در تاریخ ۱۶ آبان ماه ۱۳۴۷ برابر ۷ نوامبر ۱۹۶۸ در بن به امضای نمایندگان مختار دولتین رسیده است تصویب و به دولت اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.

مخبر کمیسیون امور خارجه- ایرج مهرزاد.

گزارش شور اول از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی

کمیسیون اقتصاد در جلسه روز شنبه ۲۳ /۱ /۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقت نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان درباره همکاری فنی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون اقتصاد- دکتر رضوانی.

گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه روز دوشنبه ۲۵ /۱ /۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقت نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان درباره همکاری فنی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دارائی- خسروی کردستانی.

گزارش شور اول از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی

کمیسیون آموزش و پرورش در جلسه روز سه شنبه ۲۶ /۱ /۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقت نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان درباره همکاری فنی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون آموزش و پرورش- موسوی ماکوئی.

نایب رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به تأدیه فوق العاده افسران و افراد پلیس راه

۱۲- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به تأدیه فوق العاده افسران و افراد پلیس راه

نایب رئیس- گزارش شور اول لایحه راجع به تأدیه فوق العاده افسران و افراد پلیس راه مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشور در جلسه ۲۵ فروردین ماه ۱۳۴۸ با حضور آقای وزیر کشور لایحه شماره ۴۲۵۷۸- ۳۰ /۱۱ /۱۳۴۷ دولت راجع به تأدیه فوق العاده افسران و افراد پلیس راه را که به شماره ۷۴۰ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده- به دولت اجازه داده می‌شود به افسران و درجه داران و افرادی که حداقل دارای دیپلم کامل متوسطه بوده و دوره مخصوص پلیس راه را با موفقیت گذرانده و در خدمت پلیس راه باشند از تاریخی که وظایف پلیس راه به ژاندارمری کل محول شده برای هر روز خدمت در خارج از شهر فوق العاده‌ای به شرح زیر پرداخت نماید.

افسران روزانه ۱۵۰ ریال
درجه‌ داران روزانه ۱۲۰ ریال
افراد روزانه ۱۰۰ ریال
  • تبصره ۱- قانون تأدیه فوق العاده افسران و افراد پلیس راه مصوب ۱۴ بهمن ماه ۴۴ از تاریخ اجرای این قانون ملغی می‌گردد.
  • تبصره ۲- آئین نامه اجرائی این قانون به وسیله ژاندارمری کل کشور تهیه و به تصویب وزارت کشور خواهد رسید.

مخبر کمیسیون کشور- کلانتر هرمزی.

گزارش شور اول از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون بودجه در جلسه ۲۷ فروردین ماه ۱۳۴۸ با حضور نماینده دولت لایحه راجع به تأدیه فوق العاده افسران و افراد پلیس راه را که به شماره ۷۴۰ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کشور را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون بودجه- دکتر بهبهانی.

نایب رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ آقای پروفسور مخبر فرهمند بفرمائید.

پروفسور مخبر فرهمند- همانطور که آقایان در متن لایحه ملاحظه می‌فرمایند اینها اشخاص دیپلمه‌ای هستند که در واقع یک تعلیماتی برای مسلط بودن در کارشان و بهتر انجام دادن کارشان می‌گیرند بنده می‌خواستم نظر آن مؤسسه‌ای که اینها را برای این کار تربیت و ورزیده می‌کند جلب کنم و استدعا کنم اولاً یک مقدار از عواملی که می‌تواند در دسترس اینها باشد برای کمک‌های اولیه به آنها تعلیم بدهند و در ثانی موردی که به همان اهمیت تعلیمی‌است که آنها می‌گیرند آن است که واقعا با این جوانها صحبت کنند و به آنها تفهیم بکنند که اینها کمک مردم هستند در موارد به خصوص آن طور که باید خودشان را به مردم نشان بدهند که واقعا اینها در حالیکه انجام وظیفه می‌کنند اشخاصی هستند از خود گذشته و خدای نکرده هیچوقت نمی‌خواهند حقی از کسی زایل شود و نهایت همکاری را با اخاصی که به اینها احتیاج دارند می‌کنند و منتهای بزرگواری و انسانیت را نشان می‌دهند عرض دیگری ندارم.

نایب رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه قانونی کمک هواشناسی ایران به صندوق کمک‌های داوطلبانه سازمان هواشناسی جهانی و ابلاغ به دولت

۱۳- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه قانونی کمک هواشناسی ایران به صندوق کمک‌های داوطلبانه سازمان هواشناسی جهانی و ابلاغ به دولت

نایب رئیس- لایحه قانون کمک هواشناسی ایران به صندوق کمک‌های داوطلبانه سازمان هواشناسی جهانی که برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده شده بود برای اخذ رأی نهایی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده واحده- به وزارت راه اجازه داده می‌شود معادل مبلغ ده هزار دلار برای یک بار به عنوان کمک دولت شاهنشاهی ایران به صندوق کمک‌های داوطلبانه سازمان هواشناسی جهان از محل بودجه سال ۱۳۴۸ اداره کل هواشناسی پرداخت نماید.

نایب رئیس- نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.

(اسامی‌خانمها و آقایان نمایندگان به وسیله آقای مهندس صائبی «منشی» اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد).

آقایان بوشهری- دکتر کیان- موسوی- دکتر یزدان پناه- بانو جهانبانی- مهندس ارفع- دکتر الموتی- عجم- دکتر نجیمی- مهندس برومند- مهندس اخوان- معیری- محدث زاده- مهندس سهم الدینی- کورس- اخلاقی- مهندس عترت- دکتر غنی- دکتر خزائلی- پروفسور مخبر فرهمند- رضوی- شاهنده- صادقی- امیر احمدی- دکتر قهرمان- شهرستانی- بانو تربیت- غلام نیاکان- عامری- مریدی- موسوی ماکوئی- صائب- معزی- دکتر برومند- رضوانی- مهندس زرآور- دکتر اسدی- قراچورلو- تیمسار وحدانیان- مهندس یارمحمدی- ابوذر- دکتر رفعت- دکتر متین- مرندی- ملک افضلی- بختیاری پور- دکتر عدل طباطبائی- دکتر عدل- دکتر فربود- مهندس عطائی- ماهیار- مهندس پرویز بهبودی- دکتر امامی‌خوئی- دکتر گاگیک- جوانشیر- مهندس زنجانچی- دکتر رشتی- سلیمانی کاشانی- مهندس کیا- دکتر حبیب اللهی- پورساطع- دکتر سبزواری- جهانشاهی- دکتر بهبهانی دکتر پرتو اعظم- مسعودی- سعیدی- دکتر ملکی- ثامنی- دکتر خیر اندیش- ملک زاده- فهیمی- موقر- اولیاء- شکیبا- مهندس بریمانی- بانو بزرگ نیا- دکتر وفا- شیخ الاسلامی- دکتر مدرسی- جاماسبی- دکتر مهندس بهبودی- محسنی مهر- جوادی- دکتر رفیعی- دکتر اعتمادی- دکتر حکیم شوشتری- بدر صالحیان- رامبد- صادق سمیعی- امام مردوخ- مهندس عدل- دکتر دادفر- مهندس اسدی سمیع- تیمسار نکوزاد- مافی- ضیاء احمدی- فرهادپور- دکتر محققی- مؤید امینی- دکتر شریعت- دکتر صاحبقلم- امامی‌رضوی- دکتر زعفرانلو- کلانتر هرمزی- مروتی- دانشمند- دکتر صفائی- اصولی- بهنیا- مهندس جلالی نوری- فیاض فاضل- دکتر عظیمی- مهندس قادر پناه- یوسفی- پورساطع- ظفر- حیدر صائبی- سرتیپ پور- مهندس کیا- روستا- دیهیم- شیخ بهائی- مهندس اربابی- بانو دکتر دولتشاهی- مهاجرانی- ایلخانی پور- مهندس اردلان- توسلی- مهندس ریاحی- پوربابائی- مانی- حق شناس- سلیمانی- دکتر بیت منصور- پردلی- ثامنی- صالحی- قاضی زاده- دکتر درودی- مهندس فروهر- انشاء- دکتر ستوده- دکتر معظمی- بختیار بختیاریها- فولادوند- دکتر شفیع امین- تیمسار همایونی- دکتر صالحی- پدرامی- مبارکی- ساکینیان- مهندس بهرام زاده ابراهیمی- ریگی- عباس میرزائی- شاخوئی- مرتضوی- فخر طباطبائی- مهندس معینی- مهندس معینی زند- دکتر فریور- پزشکپور- دکتر عاملی- دکتر طالع- پاینده- دکتر خطیبی- محمد اسدی- سعید وزیری- مهندس صائبی- دکتر حکمت- بانو ابتهاج سمیعی- صدری کیوان- مجد- دکتر بقائی یزدی- اهری- کمالوند- مصطفوی نائینی- حی- دکتر سعید- عبدالحسین طباطبائی- کلانتری- دکتر کفائی- ادیب سمیعی- فروتن- خسروی کردستانی.

(آراء مأخوذه شماره شد و نتیجه به قرار ذیل اعلام گردید).

  • آراء موافق: ۱۶۵ رأی.
  • آراء ممتنع: ۲۳ رأی.

نایب رئیس- لایحه با ۱۶۵ رأی موافق و ۲۳ رأی ممتنع تصویب شد. به دولت ابلاغ می‌شود.

موافقین

آقایان دکتر دادفر- کریم اهری- دکتر زعفرانلو- بانو دکتر دولتشاهی- مهندس پرویز بهبودی- مهندس جلالی نوری- داود مؤید امینی- مرتضوی- کاظم مسعودی- دکتر وفا- پاینده- شیخ الاسلامی- دکتر سعید- سعید وزیری- دکتر حکیم شوشتری- پدرامی- سلیمانی کاشانی- خسروی کردستانی- شیخ بهائی- دکتر اعتمادی- دکتر امامی‌خوئی- دکتر عدل طباطبائی- دکتر صاحبقلم- دکتر خطیبی- بدر صالحیان- مهندس زنجانچی- بوشهری- موسوی ماکوئی- مصطفوی نائینی- مرندی- جهانشاهی- مهندس فروهر- مهندس برومند- بانو ابتهاج سمیعی- مهندس عترت- مروتی- شهرستانی- کلانتر هرمزی- غلام نیاکان- ابوذر- مهندس کیاکجوری- دکتر حبیب اللهی- مهندس اردلان- دکتر کفائی- دکتر خزائلی- مهندس سهم الدینی- تیمسار همایونی- دکتر مهدوی- ثامنی- صدقیانی زاده- دیهیم- مانی- مهندس کیا- روستا- مهندس اسدی سمیع- اصولی- دکتر میر علاء- مهندس اربابی- پورساطع- مهاجرانی- دکتر معظمی- حق شناس- توسلی- مبارکی- ایلخانی پور- بانو جهانبانی- دکتر فربود- شاخوئی- ظفر- ساکینیان- مهندس یارمحمدی- بختیاری پور- دکتر سبزواری- دکتر عدل- صائب- دکتر متین- بختیار بختیاریها- دکتر رضوانی- ماهیار- سلیمانی- کمالوند- مهندس عطائی- تیمسار وحدانیان- دکتر گاگیک- دکتر صالحی- مهندس زرآور- جوانشیر- عباس میرزائی- معزی- دکتر الموتی- مهندس ارفع- دکتر اسدی- محدث زاده- عجم- مهندس فیروز عدل- دکتر صفائی- دکتر برومند- امامی‌رضوی- دکتر یزدان پناه- دکتر ملکی- مجد- ریگی- فروتن- دکتر رشتی- فیاض فاضلی- بانو تربیت- حیدر صائبی- مافی- دکتر خیر اندیش- سرتیپ پور- فهیمی- دکتر رفیعی- یوسفی- محسنی مهر- دکتر پرتو اعظم- ملک زاده آملی- شاهنده- دکتر نجیمی- بهنیا- صادقی- رضوی- شکیبا- مهندس اخوان- تیمسار نکوزاد- ملک افضلی- صدری کیوان- دکتر ستوده- پوربابائی- دکتر غنی- اخلاقی- کورس- دکتر کیان- معیری- نادر ادیب سمیعی- عامری- امیر احمدی- مهندس صائبی- انشاء- مهندس معینی- صالحی- دکتر عظیمی- دانشمند- مهندس قادر پناه- مهندس ریاحی- بانو سعیدی- دکتر بهبهانی- دکتر درودی- پروفسور مخبر فرهمند- دکتر شفیع امین- بانو بزرگ نیا- فولادوند- دکتر قهرمان- مهندس بریمانی- مریدی- جوادی- اولیاء- ضیاء احمدی- قاضی زاده- مجید موسوی- حی- دکتر بیت منصور- پزشکی- تهرانی- مهندس پروشانی- دکتر بقائی یزدی- مهندس معینی زند- محمد ولی قراچورلو.

ممتنعین

آقایان محمد اسدی- امام مردوخ- دکتر مهندس بهبودی- مهندس بهرام زاده ابراهیمی- پردلی- پزشکپور- دکتر سعید حکمت- رامبد- دکتر رفعت- دکتر شریعت- صادق سمیعی- دکتر طالع- عبدالحسین طباطبائی- دکتر عاملی- فرهادپور- دکتر فریور- کلانتری- دکتر محققی- موقر- دکتر مدرسی- فخر طباطبائی.

- تقدیم لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۴۵ کل کشور به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی

۱۴- تقدیم لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۴۵ کل کشور به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی

نایب رئیس- آقای قوام صدری بفرمائید.

قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- با اجازه مقام محترم ریاست در اجرای مواد ۴۵ تا ۵۲ قانون محاسبات عمومی‌لایحه تفریغ بودجه سال ۱۳۴۵ کل کشور را که چهارمین لایحه تفریغ بودجه‌ای است که دولت حاضر با کوشش فوق العاده تهیه نهوده است تقدیم و استدعای ارجاع به کمیسیون را دارم.

نایب رئیس- به کمیسیون بودجه ارجاع می‌شود.

- اعلام وصول و قرائت نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین آلات

۱۵- اعلام وصول و قرائت نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین آلات

نایب رئیس- نامه‌ای از دولت رسیده است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ساحت مقدس مجلس شورای ملی

با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین هشتاد و پنج (۸۵) درصد هزینه‌های ارزی خرید تجهیزات خطوط انتقال نیروی سد محمد رضا شاه پهلوی که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر سه میلیون و سیصد و یک هزار و سی و شش (۳۳۰۱۰۳۶) دلار آمریکائی که قابل افزایش به سه میلیون و هفتصد و نود شش هزار و صد و نود و یک دلار و چهل سنت (۴۰ /۱۹۱ /۷۹۶ /۳) می‌باشد با شرکت انر گواینوست (Energoinvest) یوگوسلاوی در تاریخ ۴۷/۱۲/۲۰منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در بیست (۲۰) قسط شش (۶) ماهه به صورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار سه (۳) درصد در سال تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط شش (۶) ماه بعد از تاریخ آخرین محموله می‌باشد.

این گزارش در اجرای تبصره (۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.

نخست وزیر- امیر عباس هویدا.

- بیانات بعد از دستور آقای جوانشیر

۱۶- بیانات بعد از دستور آقای جوانشیر

نایب رئیس- آقای جوانشیر به عنوان بعد از دستور صحبت می‌فرمایند، بفرمائید.

جوانشیر- آقای رئیس همکاران گرامی‌معذرت می‌خواهم از اینکه از اول وقت تا به حال آقایان مشغول فعالیت پارلمانی بوده و خسته شده‌اید ولی به مناسبت اینکه امروز مصادف با پنجاهمین سال تأسیس سازمان بین المللی کار است و بنا به امر رهبر خردمند بزرگ مملکت کنفرانس ملی کار در آستانه پنجاهمین سال تأسیس امروز تشکیل شده و الان کنفرانس با پیام شاهنشاه آریامهر افتتاح و نیز جناب نخست وزیر هم بیاناتی ایراد کردند و سایر سخنرانان چه از لحاظ برنامه‌های ایران و چه برنامه‌های بین المللی مطالب بسیار جالبی بیان داشتند می‌شود اما مسئله‌ای که بنده خواستم حضور آقایان عرض کنم آشنائی خیلی مختصر با سازمان بین المللی کار و هدفهای این سازمان و نحوه شرکت دولت ایران در سازمان بین المللی کار است.

اصولا سازمان بین المللی کار در ۱۹۱۹ به وجود آمد البته مطلبی که در کنفرانس ملی کار که یک کنفرانس دولتی است و تحت ضوابط و قواعد و مقررات دولتی انجام می‌شود شاید با آنچه در پارلمان انقلابی ایران درباره اش صحبت می‌شود تا حدودی متفاوت خواهد بود بنده طبق معمول با توجه به آرمان‌های انقلابی ایران و با توجه به برنامه‌های انقلابی رهبر خردمند مملکت موضوع را بسیار مختصر تجزیه و تحلیل می‌کنم، ۱۹۱۹ پایان یک جنگ مهیبی بود که شاید در آن جنگ طبقات کارگر و مولدین ثروت به هیچ وجه منفعت خاصی نداشتند این جنگ که نتیجه توسعه و بلوغ کشورهای صنعتی و یا به معنای دیگر دوران شکفتگی آن مفهوم و کیفیتی است که ما در مسائل انقلابی که جزء فلسفه سیاسی انقلاب ایران است و همواره در مجلسین و یا احزاب محترم سه حزب محترم و وطن پرستی که همواره بر این مفاهیم تکیه دارند بحث می‌شود و آن شکفتگی صنعتی و بسط فراوانی است که ما به آن استعمار بین المللی یا امپریالیزم می‌گوئیم می‌باشد و در ضمن چون نیروهای مولد نیروهای زنده جهان چون نیروهای جدیدی که در سازندگی جهان و بنیادهای اقتصادی سهم بسزائی داشتند همواره به فکر و اندیشه حقوق از دست رفته خود بودند یک سازمان بین المللی برای تفهیم و تفاهم مسائل و مشکلات ناشی از اقتصاد کار پایه گذاری شد هدف و آرمان چنین سازمانی عبارت بود از تحقق بخشیدن به پیشرفت بشری، گسترش عدالت و تقسیم عادلانه درآمد ملی کشورها در مقابل سهم کارگران و کاری که در تولید و ثروت اجتماعی داشتند دولت ایران از سال ۱۹۱۹ عضو این سازمان بود ولیکن در ۱۹۱۹ هنوز پایه‌های صنعتی شدن کشور ما به آن مفهومی‌که امروز بعد از انقلاب بررسی می‌کنیم نبود اما همیشه چون روح ملت ایران جامعه ایران با توجه به فرهنگ و تاریخ بشر دوستی و انسان دوستی خود همواره به عدالت اجتماعی و بشریت فکر می‌کرد دولت ایران و ملت ایران هم عضویت سازمان بین‌المللی کار را پذیرفت ولی ما الان ما به روشنی می‌بینیم که سهم ملت ایران به خصوص از بعد از تشکیل وزارت کار و امور اجتماعی و به ویژه بعد از انقلاب ششم بهمن در این سازمان روز به روز بیشتر و درخور اهمیت است هدفها و آرمانهای مشترک ۱۱۸ کشور که سازمان بین‌المللی کار را به وجود آوردند در حقیقت همان روح و مفهوم انقلاب بشر دوستانه ملت ایران است که به رهبری خردمندی بزرگ جامه عمل پوشید یعنی احراز شخصیت انسانی یعنی اعاده شخصیت به طبقات کارگر و نیروهای انسانی که سازنده اقتصاد و ثروت ملل هستند (احسنت) یعنی آن حقوق و شخصیتی که تفکر قرن نوزدهمی‌به آن می‌اندیشید بلکه انحصاراً در اندیشه سودجویی بود بنابراین به خوبی می‌بینیم که چقدر پر معنی و شورانگیز است تأسیس کنفرانس ملی کار در آستانه پنجاهمین سالگرد و سازمان این کنفرانس در حال حاضر جلوه‌های خاصی دارد جلوه خاص و روشن تری دارد زیرا که ما از طریق کنفرانس بین المللی کار که ما خود عضو این سازمان بین‌المللی هستیم به دنیا اعلام می‌داریم که گذشته از آنچه که در فرهنگ و در دانش و در اشعار شورانگیز وطنی و ملی خودمان داشتیم و همه جا بشریت و انسان دوستی را تأیید کرده و همه جا صحبت از بشر و انسان دوستی و اصالت تاریخی کار کرده معذلک در پنجاهمین سالگرد تأسیس سازمان بین‌المللی کار ما خطاب می‌کنیم که ما همانگونه که به کرات و به مرات در نطق‌های مستدل و فلسفی شاهنشاه بیان داشته‌اند تنها وجود سازمان با تمام محاسن و مزایایی که برای طبقه کارگر و برای مولدین ثروت در سراسر جهان داشته است ما به روشنی می‌بینیم دنیا به دو انسان متفاوت تقسیم شده انسانهایی که در اقلیت هستند و از تمام مزایا و تمتع و ثروت برخوردارند و انسانهای دیگری که جدا از طبیعت آزاد انسان فاقد مزایای مقدماتی زندگی هستند انسانی که از ترس فقر مرض و بیماری دست به گریبان است و انسانی که هنوز مشاهده می‌کند که قدرتمندان جهان تحت مفاهیم جدید و تحت لباس جدید استعمار نوینی را در این سرزمین‌ها دنبال می‌کنند و هنوز این کشورهایی که نیروی کار که مبنای ثروت ملی و اصالت جامعه آنها است حاصل آنها را به متروپل‌های استعماری جهان منتقل می‌کنند این همان است که احزاب سه گانه محترم ما احزابی که پایه‌های آن بر مبنای میهن پرستی بنا شده و نمونه‌اش آن شعارهای شورانگیزی است که در برخی روزنامه‌های خود می‌نویسند که ما با تأیید سازمان بین المللی کار و اینکه دولت ایران از بدو تأسیس عضو این سازمان بوده است هنوز معتقدیم که این سازمان باید فارغ از قدرت سرمایه‌ها به همان هدفهایی که انسان دوست بزرگ ما رهبر بزرگ ما به دنیا اعلام کرده است گردن بگذارد و هدف و آرمانهای چنین سازمانی اعتلای شخصیت انسان و بزرگداشت بشر باشد که در ساختن تمدن جهانی واقعاً سهیم بوده است همانطوع که عرض کردم غرض از بیانات مختصر این بود که نمایندگان محترم متوجه باشند که امروز کنفرانس ملی کار برای رسیدگی به کلیه اموری که در سازمان بین المللی در اوایل تیر ماه مسئله اشتغال به کار را مطرح و تحت نظر متخصصین ایرانی و خارجی مورد بررسی قرار خواهد داد، نمایندگان ایران حاضر الذهن باشند و بدانند مفاهیم و منویات رهبر بزرگ را آنطور که شاید و باید از زاویه‌های جهان بیان کنند اصولا سازمان بین المللی کار از ۱۱۸ کشور تشکیل شده است کار این سازمان تاکنون عبارت از تدوین و تنظیم مقاوله نامه‌ها و توصیه نامه‌ها که این مقاوله نامه‌ها و توصیه نامه‌ها در حقیقت مجموع مقررات سازمان بین المللی کار را به وجود می‌آورد که این مقاوله نامه‌ها بعد از تصویب در پارلمانهای کشورهای جهان قابل اجراست و دیگر از لحاظ کمک‌های معنوی تأسیس مراکز حرفه‌ای آموزشی و اصولا هدفهای سازمان را خلاصه می‌کند تاکنون آنچه که انجام شده مدت کار حمایت از کارگران جوان، بازرسی کار حمایت از زنان باردار، بیکاری، حداقل مزد، آموزش حرفه‌ای، کشور ما از بدو تأسیس تعدادی از مقاوله نامه‌ها و توصیه نامه‌های این سازمان را که اتفاقاً منطبق با منشور انقلابی ایران بوده است تصویب کرده است و به طور نمونه مقاوله نامه شماره ۲۹ راجع به کار اجباری و مقاوله نامه ۱۰۴ درباره لغو مقررات جزائی کارگران بومی‌و مقاوله نامه ۱۰۵ راجع به منع کار اجباری مقاوله نامه ۱۱۱ در خصوص تبعیض در استخدام و اشتغال و همچنین باز به عرض مجلس شورای ملی می‌رسانم که در ۱۹۵۶ ریاست سازمان و مجمع با نماینده دولت ایران بوده است در حال حاضر دو طرح بزرگ یا دو پروژه بزرگ از طرف سازمان بین المللی کار در ایرن در دست اجراست یکی مرکز مدیریت صنعتی و دیگری مرکزی برای تربیت و تعلیم کارگران و مدیران فنی و صنعتی، این بود خلاصه‌ای از آرمانها و هدفهای سازمان بین المللی کار که خوشبختانه آرمانها اگرچه بشر دوستانه و منطبق با اعلامیه حقوق بشر است ولیکن باز ما از زاویه مبانی فلسفی رهبر بزرگ انتظار داریم که سازمان بین المللی کار همانطور که تاکنون عمل کرده فارغ از اعمال قدرت و ثروت و فقط به یک چیز فکر کند و آن انسان نیمه دوم قرن بیستم است (احسنت).

- ختم جلسه

۱۷- ختم جلسه

نایب رئیس- با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم تاریخ و دستور جلسه آینده بعداً به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.

(جلسه در ساعت یازده و سی و پنج دقیقه صبح ختم شد)

نایب رئیس مجلس شورای ملی- دکتر حسین خطیبی.

- پرسش نمایندگان

۱۸ - پرسش نمایندگان

سئوال

ریاست محترم مجلس شورای ملی

خواهشمند است مقرر فرمائید وزیر مسئول در مجلس حضور یابد و در مورد اقداماتی که تاکنون در مورد اجرای قانون مربوط به دارائی وزراء و کارمندان دولت انجام گرفته است توضیح دهند.

با تقدیم احترام- دکتر عاملی.