مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ مهر ۱۳۴۴ نشست ۲۰۵
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۲۹ مهر ۱۳۴۴ نشست ۲۰۵
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۲۰۵
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه (۲۹) مهرماه ۱۳۴۴
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غایبین جلسه قبل
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: خواجه نوری- سیفی- صائب- زهتاب فرد
۳- تصویب صورت‌جلسه
۴- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به اجازه اجرای موافقتنامه ترانزیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی افغانستان و ارسال به مجلس سنا
۵- اعلام انتخاب دو نفر اعضای شورای عالی نفت و موکول شدن به جلسه بعد
۶- قرائت اسامی هیئت رئیسه شعب ششگانه و اعضای هیئت رئیسه کمیسیونها
۷- اعلام وصول چهار فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
۸- بیانات بعد از دستور آقای پاینده
۹- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
مذاکرات مجلس شورای ملّی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه (۲۹)مهر ماه ۱۳۴۴
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
۲- بیانات قبل از دستور آقایان:خواجه نوری- سیفی- صائب- زهتاب فرد.
۳- تصویب صورت جلسه.
۴- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع موافقتنامه ترانزیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی افغانستان وارسال به مجلس سنا.
۵- اعلام انتخاب دو نفر اعضاء شورای عالی نفت وموکول شدن به جلسه بعد.
۶- قرائت اسامی هیئت رئیسه شعب ششگانه و اعضاء وهیئت رئیسه کمیسیونها.
۷- اعلام وصول چهار فقره لایحه قانونی از مجلس سنا.
۸- بیانات بعد از دستور آقای پاینده.
۹- تعیین موقع ودستور جلسه بعد ختم جلسه.
مجلس در ساعت نه و پنج دقیقه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه- آقایان:
ایلخان- تیمسارسرتیپ حکیمان- دیهم- دکتر رشتی- شفیعی پور کرمانی- دکتر معتمد وزیری- دکتر یگانگی- بانو ابتهاج سمیعی.
غائبین بی اجازه- آقایان:
جاوید- دکتر مصباح زاده- ناروئی.
غائبین مریض- آقایان:
دکتر حاتم- معتمدی- ملکزاده آملی- موقر- تیمسار سرلشکر همایونی- فیصلی- میرافضل.
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: خواجه نوری سیفی- صائب- زهتاب فرد
رئیس- نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای خواجه نوری بفرمائید.
خواجه نوری- در این چند روز اخیر مطالبی از قول نخست وزیر کشور سوریه در روزنامه‌ها منتشرشدکه بازهم موجبات تأثرو تأسف ملت ایران رافراهم ساخت
(صحیح است) (صدری کیوان- این حرفها برای ما خوزستانیها فقط اسباب خنده و مسخره است) آنچه که بشهادت تاریخ محرز ومسلم است استان خوزستان همیشه گهواره امپراتوری شاهنشاهی ایران بوده است وهمیشه مرکز این قدرت بوده است و هیچوقت هم تردیدی در این مورد نه تاریخ نویسان ونه سیاستمداران دنیا رواداشته‌اند (صحیح است) البته باید بیک مطلب ما توجه داشته باشیم وآن این است که کشورهای عربی در داخل خودشان دچار مشکلاتی هستند (کاملا صحیح است) واین مشکلات را نمی‌توانند حل بکنند برای اینکه جاه طلبی‌های شخصی وسیاستهای توسعه طلبی و نبودن نقشه‌های تنظیم شده و صحیح، مانع پیشرفت امورداخلی خودشان می‌باشد (صحیح است) وما می‌بینیم که هرچه صحبت از وحدت عرب می‌کنند وهرچه صحبت از اتحاد می‌کنند صحیح نیست وهروقت کنگره یا کنفرانسی تشکیل می‌دهند بدون نتیجه مثبت از هم جدا میشوندو هیچوقت نتوانسته‌اند درباره امور مهم کشورهای عربی تصمیم یکنواخت و یک جانبه‌ای اتخاذ بکنند (حاذقی- دلیلش این است که نیتشان خالص و برای خدانیست) کاملا صحیح است برای پوشانیدن این ضعف‌ها و عدم موفقیتها، برای اینکه مردم مسلمان و بخصوص اعراب را گمراه کنند و نقاط ضعف خودشان را بپوشانند ناچار هستند به اینگونه وسائل متشبث شوند (صدری کیوان- آقا این لاطائلات از نظر ملت ایران و خوزستانیها کوچکترین اثری ندارد) کاملا صحیح است همانطور که دوست محترم جناب آقای صدری کیوان بیان فرمودند این نوع مطالب از لحاظ ایرانی وبخصوص مردم خوزستان حتی ارزش این را ندارد که وقت مجلس را اشغال کند (صحیح است) ولیکن بنده از این فرصت استفاده می‌کنیم برای اینکه زنگ خطری که باید به صدا در بیاورم به صدا بصدا در بیاید. ما درآستانه تحولات بزرگی هستیم (تحت رهبری پادشاه عظیم الشأنمان، برنامه‌های اقتصادی واجتماعی مهمی در دست داریم که مسلماً هر قدر دراین راه پیشرفت بکنیم وهر قدر تحسین جهانیان را بسوی خودمان جلب بکنیم بهمان اندازه حس حسادت وکینه ورزی این سیاست بافان ورشکسته را بیشتر برمی انگیزیم (صحیح است) چطور شده است که هر وقت ما یک اقدام مهمی می‌کنیم هروقت یک قراردادی می‌بندیم که از منابع نفتی خلیج فارس استفاده بکنیم هروقت قرارداد می‌بندیم که صنعت ذوب آهن که خواسته نیم قرن مردم این مملکت است بموقع اجرا بگذاریم درهمان ایام از اینگونه صداها در این کشورهای عربی بلند می‌شود این نشان می‌دهد که بغیر از حسادت نمی‌توان عنوان دیگری برایش قائل شد (حاذقی- البته در همه کشورها نیست دریکی دو تا از این کشورها که زمامداران جاه طلبی دارند مشاهده می‌شود) کاملا صحیح است ولیکن همانطور که جناب آقای حاذقی فرمودند خوشبختانه زمامدارانی در این کشورهای عربی هستند که هم به سیاست کشور ایران احترام می‌گذارند هم به ملت ایران احترام می‌گذارند و هم به شاهنشاه ما (صحیح است) واین سابقه طولانی دارد وهمین کشور سوریه که اکنون معروف شده است بکشور کودتا و خودش هم همیشه دچار ناراحتی سیاسی است زمانی که من خودم محصل بودم وقبل از جنگ بین المللی دوم ازراه سوریه لبنان به اروپا می‌رفتیم ودر آن موقع این کشور تحت تسلط دولت فرانسه بود بتمام دکانهای بازار دمشق عکس اعلیحضرت فقید رضا شاه نصب بود وتمام کسبه بازار دمشق رضا شاه را بعنوان یک قائد و بعنوان یک ناجی خاورمیانه می‌خواندند ومن مطمئن هستم که هنوز این احساسات در بین مردم عرب وجود دارد وهیچ تغییری نکرده است و همان احترامی که نسبت به ایران و خاندان سلطنت ایران داشته‌اند حالا هم دارند (صحیح است) بنده برمیگردم بهمان صحبت اصلی که می‌خواستم عرض بکنم وآن لزوم اتحاد است برای اینکه ما برنامه‌های بزرگ اقتصادی و اجتماعی خودمان را بموقع اجرا بگذاریم (صحیح است) ما کار بزرگی در پیش داریم برنامه‌های وسیعی جلوما ترسیم شده است این مجلس، مجلس دوره بیست و یکم، مجلسی است که همانطور که بارها گفته شده است موظف است موجبات بثمر رساندن انقلاب ششم
بهمن را فراهم کند، مجلسی که باید دولت خدمتگزاری که مبعوث شاهنشاه است ومأمور است که این خدمات انقلابی را انجام بدهد پشتیبانی بکند (صحیح است) ما از ابتدای تشکیل این مجلس در جهت انجام این برنامه‌ها یک اتحاد و یکپارچگی بسیار مفید و قاطعی داشتیم اکنون هم برای انجام وظایف خطیر خود، برای بثمر رساندن همان انقلاب ششم بهمن برای بکرسی نشاندن افکار بزرگ شاهنشاه باید به پشتیبانی دولت ادامه بدهیم باید وحدت نظر داشته باشیم وهمانطوری که بارها گفته شده است اقلیت هم با کمال شجاعت با کمال روشن بینی آنچه که انتقاد دارد از رویه ما آنچه که راهنمائی می‌تواند بکند، بکندو ما هم حداکثر استفاده را از این همکاری مثبت می‌کنیم (احسنت) ما همه موظف هستیم که اغراض شخصی، احساسات آنی خودمان بهانه قرارندهیم که این یکپارچگی مجلس را ازبین ببریم این زمان خطیر ومهم نهایت ضرورت را دارد (صحیح است) البته کارهائی که در این مملکت شده است دراین دو سال اخیر مقداریش را ماهمه در حوزه‌های انتخابیه خود دیده‌ایم ویک مقداری هم دردست انجام است ونقشه هائی هم ارائه شده است و بیشتر وظیفه دولت و نخست وزیر است که با گزارشهای منظم خود مجلسین از خدمات دولت و اولیای امور بیشتر مطلع باشند. چند روز پیش بنده با آقای وزیر راه مهندس شالچیان صحبت می‌کردم ایشان راهم آقایان بخدمتگزاری می‌شناسند (صحیح است) بنده یک ایراد به ایشان گرفتم و آن این بود که گفتم خدماتی که شما می‌کنید هر کسی در حوزه انتخابیه خودش میداند شما چه کرده‌اید خوب است که از کارهای انجام شده آماری بدهید (یکی از نمایندگان – دیشب دادند)(حاذقی- ایرادنگرفتیدیک راهنمائی اصولی فرمودند) واز ایشان خواهش کردم یک آماری از زحمات خودشان بدهندایشان گفتند قصد تظاهر ندارم ولی کار خوب وقتی می‌شود باید گفته شود تا جلو سمپاشیها ومنفی بافیهای بدخواهان گرفته شود وقلبهای امیدوار قویتر گردد و مردم بیشتر نسبت به آتیه امیدوار باشند، مهندس شالچیان با وسائلی که دراختیار داشت حداکثر خدمت را از لحاظ راهسازی از لحاظ اسفالت جاده‌ها انجام داده است (صحیح است) وزرای دیگر هم ما داریم مانند آقای دکتر شاهقلی، آقای دکتر شاهقلی راجع به مبارزه با بیماری وبا خدمت کرده است (صحیح است) به شهادت تمام اشخاصیکه متخصص این امر هستند چه داخلی چه خارجی ایشان ثابت کرده‌اند که مردی خدمتگزار و کاردان وبا انضباط و فروتنی هستند ایشان هم آنطوریکه باید درباره خدمات خودشان تبلیغ نکردند بنده چند روز پیش بولتنی بدستم رسید که راجع بصورت مذاکرات کنفرانس منطقه‌ای بهداشت جهانی آدیس آبابا پایتخت حبشه بود درآنجا هم نماینده سازمان بهداشت جهانی و هم نمایندگان کشورهای مختلف از خدمات دولت ایران واز خدمات وزیر بهداری ما تجلیل کردند و نکات افتخار آمیزی را ادا کردند (چند نفر از نمامیندگان- درمورد وبا بسیار بد عمل کردند) و آن قضاوتی اشخاص متخصص در باره خدمات مأمورین ما می‌کنند آن قضاوت باید برای ما سندیت داشته باشد اگر در پاره‌ای موارد ما یک نواقصی می‌بینیم این نواقص را باید تذکر بدهیم ودرخواست اصلاح بکنیم وهمان طوری که بارها عرض کرده‌ام منصفانه باید قضاوت کرد و نباید کاهی را کوهی بسازیم. (سعید وزیری- فقط قضاوت شاهنشاه وملت ایران صحیح است)(دکتر الموتی- مسئله وبا در ایران خیلی مهم است یک مملکت اگر روی سهل انگاری آلوده بشود نباید اغماض کرد)(صحیح است)(دکتر الموتی- بنظر بنده بهتر است یک قدری به آن توجه بکنید) بنده آنچه که عرض کردم از مطالعة گزارشی که کنفرانس بهداشت جهانی داده بود و البته راجع به این مطلب چون خود بنده تخصصی ندارم وکاری است صد در صد تخصصی امیدوارم اگر فرصتی شد از دوستان متخصص خود استفاده کنم (دکتر بهبودی- پرفسور اعلم درسنا اظهار عقیده کرده‌اند).
رئیس- آقای خواجه نوری وقت شما تمام شد.
خواجه نوری- بهر صورت بنده چون وقتم تمام شده بیشتر مصدع نمی‌شوم واز حوصله دوستان ارجمندم نهایت تشکر را دارم (احسنت).
رئیس- آقای سیفی تشریف بیاورید.
سیفی- چون شروع کار سومین سال مجلس شورای ملی مصادف است با آغاز بیست و پنجمین سال سلطنت پر میمنت و افتخار آمیز شاهنشاه آریا مهر ما، لازم بود از نظر حقشناسی چند کلمه‌ای بعرض آقایان و خانمها برسانم (احسنت) آغاز سلطنت پادشاه محبوب ما با زمانی شروع شد که کشور ما از چند جانب در اشغال اجنبی بود، آشوب، تحریک، ناامنی سراسر کشور مارا فرا گرفته بود در چنین موقعیتی سلطنت ایران بولیعهد جوان تفویض شد البته به اختصار می‌خواهم صحبت کنم چون اگر درباره این مطالب کسی بخواهد صحبت بکند روزها طول می‌کشد در هر صورت پادشاه محبوب ما با شهامت ووطن پرستی و شجاعت ودرایتی که داشتند کشورما را از آن حالت به حالت امروزی درآوردند که امروز ملت ایران با شوق وشعف و افتخار بی نظیر آغاز بیست و پنجمین سال سلطنت معظم له را جشن می‌گیرد (احسنت) در آغاز سلطنت بی نظمی، آشوب، ناامنی، تحریکات بحداعلی بودعده ایکه حب وطن پرستی نداشتند تصور می‌کردند پستها، مقامها، حکومتها دست کسانی است که حق دخالت درامور ایران نداشتند ولی امروز می‌فهمند سر نوشت ایرانی را در ایران تعیین می‌کنند آنهم ملت ایران است و بس (احسنت) ولی امروز آغاز بیست و پنجمین سالش را جشن می‌گیرند با داشتن انقلاب ششم بهمن در انقلاب ششم بهمن تمام ملت ایران از حقی که داشتند و محروم شده بودند به آن رسیدند روی توجه شاهنشاه آریا مهر حتی از هیچکسی از هیچ اقلیتی هم حق مسلمی ضایع نشده (صحیح است) کنگره مبارزه با بیسوادی جهانی درکشور ما یکی از بزرگترین افتخارات ملت ایران است در این دنیای امروز صد وخرده‌ای از وزرای آموزش وپرورش برای مبارزه با بیسوادی به ابتکار شاهنشاه ما در کشور ما تشکیل کنفرانس می‌دهند و اما چیزی که بیشتر از همه امروز مرا وادار کرد که مصدع شوم آن آرزوی بزرگ و دیرینه ملت ایران بود که امروز با دست توانای شاهنشاه بزرگ آریا مهر ما انجام شد که انعقاد قرارداد ذوب آهن بود من فکر می‌کنم طبقة ما بیشتر حق داشته باشیم دراین باره صحبت بکنیم چون ذوب آهن ایجاد کار می‌کند جوانهای مملکت ما که تعدادشان روبه افزایش است، نفوس ملت که در اثر بهداشت و توجهی که درمملکت می‌شود روبه ازدیاد است بازار کار لازم دارد شاهنشاه ما فرمایشاتی که می‌کنند یکی پس از دیگری بصورت عمل در می‌آید اعلیحضرت همایونی بارها فرموده‌اند اکثریت ملت بایستی وارد بازار کار بشوند و مملکت ما بصورت یک مملکت صنعتی در بیاید همانطور هم که فرمودند امروز ما با چشم می‌بینیم که نصب کارخانجات ذوب آهن در ایران تحول عجیبی در زندگی طبقه کارگر ایرانی و جوانهای بیکار ایرانی بوجود می‌آورد (صحیح است) ارزش کارکارگر بالا می‌رود ودیگر انشاءالله ماگرفتار جوانهای بیکار نخواهیم بود و امیدوار هستیم که ملت ایران ووظیفه سختی که دولت ایران دارد تا نصب کارخانجات ذوب آهن درفکر تربیت کارگر متخصص و تکنسین و استادکار باشند که وقتی ماشین آلات ذوب آهن پیاده می‌شود با دست کارگر و مهندس و تکنسین ایرانی نصب شود (احسنت) ملت ایران امروز افتخار می‌کند که کشورش با شتاب تمام جلو می‌رود و عنقریب انشاءالله درردیف کشورهای مترقی جهان قرارخواهد گرفت (انشاءالله) ولی افسوس آنهائیکه قادر نیستند حتی حکومت نیم بند خودشان را اداره بکنند برای گول زدن مردم خودشان چه حرفهای بیجائی می‌زنند (روستا- غلط می‌کنند) آقای روستا با اینها دیگر نمی‌شود تعارف کرد اینها غافل هستند، مردم باید بدانند که امروز دیگر ظاهر سازی در تمام دنیا عمرش به اتمام رسیده است (احسنت) وآن چیزی که جای آنرا گرفته است عمل است و کار است مردم با چشم خودشان می‌بینند که منفی بافی ودوران گول زدن مردم سپری شده است من یادم می‌آید یک روزنامه فرانسوی درسال گذشته یک کاریکاتوری کشیده بود وکنارش یک آنکت گذاشته بود ونوشته بود در سوریه هرکس می‌خواهد کودتا بکند بایستی آنکت پرکند تانوبت بگیرد خیلی عجیب است درچنین شرایطی یک شخصی که قادر نیست بملتش بگوید که من
در دوران حکومت خودم چه کاری برای تو انجام داده‌ام باچه حرفهای پوچی می‌خواهد خودش را قانع بکند صحبت از اسکندرون خوزستان می‌کند خیلی عجیب است از نظر ما به مسخره بیشتر شبیه است (صدری کیوان- خوزستان به منزلة قلب ایران است و خوزستانیها میثاق پیمان شاه و ملت را با خون امضاء کردند)(احسنت) می‌خواهم عرض بکنم اینها خیلی کوچکتر از این هستند که چنین حرفهائی را بزنند ولی اگر افراد فهیمی هستند رجوع کنند به ملت، به بینند ملت سوریه، ملت عرب نسبت بپادشاه ایران نسبت به این افتخاراتی که ملت ایران بدست آورده چه نظرهائی دارند بعد بروند دنبال کسب موفقیت، کسب موفقیت هم جز خدمت بمردم وکشور هیچ راه دیگری ندارد (صحیح است) بنده خواهش می‌کنم بقیه وقتم راآقای صائب استفاده کنند (احسنت).
رئیس- آقای صائب بفرمائید.
صائب- قبل از ورود دراصل موضوعی که امروز ایجاب کرد چند دقیقه وقت همکاران محترم را بگیریم می‌خواهم از جناب آقای دکتر هدایتی وزیر آموزش و پرورش که به تمنیات مردم اصفهان وتذکرات اینجانب توجه فرموده ودر سفر اخیریکه به اصفهان نمودند با لطف و راهنمائی جناب مهندس ریاضی ریاست مجلس شورای ملی موفق شدند در اجرای اوامرشاهانه قدم دیگری برای توسعه فرهنگ آن سامان برداشته وباتأسیس دانشکده داروسازی و دانشسرایعالی عنوان مجدد دانشگاهی را به اصفهان اعطاء نمایند تشکر کنم وامیدوارم با تأسیس دانشکده‌های فنی وکشاورزی و هنرهای زیبا یادگار بهتری از خود باقی بگذارند (ریگی- ایشان خوب کار می‌کنند) واما نسبت به اصل موضوعی که مورد بحث امروز اینجانب است وباید از آقای سیفی که وقتشان را بمن لطف کردند تشکرکنم خاطر همکاران ارجمند را مستحضر می‌سازم. اقامت من در ایام تعطیل مجلس در شهر اصفهان مصادف با برگزاری جشنهای آغاز بیست و پنجمین سال سلطنت شاهنشاه آریا مهر که ملت ایران بانهایت غرور و مباهات در آن شرکت داشتند بود که هر یک از نمایندگان محترم در حوزه‌های انتخابیه خود نظیر آن جشنها را مشاهده فرموده‌اند ولی من که شاهد احساسات مردم اصفهان بودم هر چه می‌اندیشم که چگونه عظمت احساسات وغرور ومیهن پرستی و شاهدوستی مردم شریف و زحمتکش اصفهان را در بزرگداشت و برگزاری این جشن توجیه و تفسیر کنم خود را با تمام وجود عاجز می‌بینم. درعمری که ازمن گذشته است شاهد بسیاری از برگذاری جشنهای ملی بوده‌ام اما تاکنون چنین موجی از احساسات شاهدوستی ندیده بودم (صحیح است) در مختصر ترین و عظیم ترین این مراسم مظاهر شاهدوستی و غرور ملی و احساس پرشکوه میهنی بارز و درخشان بود از طبقات شریف روشنفکر فرهنگی و دانشگاهی وکارمند اداری واز کارگر وکاسب و کشاورز همه وهمه طبقات مشتاقانه در این مراسم شرکت نموده وبا ابتکارات جالب و دلپذیر علاقه و ایمان خود را بمظهر استقلال و حاکمیت ملی و رهبر دور اندیش و خردمند خویش صادقانه ثابت می‌کردند. همه جا ایمان و عشق بشاهنشاه تجلی می‌کرد (صحیح است) شاهنشاهی که با یک اراده قاطع و حرکت سریع وطن وجامعة مارا در میان ملل عالم سر افراز و بلند آوازه ساخت (صحیح است) من هر چه بخواهم دراین باره بگویم باز نتوانسته‌ام حق مطلب راادا کنم. این مراسم همچنان با اصالت رنگ ناپذیر خود ادامه داشت تا روزیکه بفرمان شهریار بلند اندیشه بشارت احداث کارخانه ذوب آهن و بخصوص نصب آن در استان اصفهان منتشر شد دیگر مردم از خوشحالی سرازپا نمی‌شناختند وهرکس بزبان حال می‌گفت: بدین مژده گرجان فشانم رواست (احسنت).
البته در این باره هم تنها مردم اصفهان شادمان و سپاسگزار نبودند بلکه عموم ملت ایران از این اقدام شاهانه خوشحال وخوشنود شده بودند زیرا انجام و برآوردن این آرزوی بزرگ که تقریباً نیم قرن بعهده تأخیر افتاده بود و تاریک بینان آنرا غیرعملی می‌دانستند تنها برای منافع اقتصادی و جنبه‌های مادی آن نبود بلکه از لحاظ تأمین یک نیاز روحی وتحقق یک هدف عظیم ملی برای مردم سراسر این مملکت فوق العاده مهم وپرارزش بود چه آنکه
هم اکنون در تمام محافل و مجالس لبهای متبسم شکفته می‌شود و از اثر عجیب و شگفت آور این اقدام بزرگ و ملی صحبت بمیان می‌آید (صحیح است).
این صنعت زاینده که درکنار زاینده رود تجلی خواهد کرد وبا خود راه آهن وصنایع ماشین سازی و همچنین گاز و سد زاینده رود را همراه خواهد داشت اثرات و برکات آن تحول عظیم در کلیه شؤن اقتصادی و اجتماعی مملکت بوجود خواهد نمود، این موهبت از نتایج گهر بار و ره آورد سفرهای شاهانه است که هربارافکار خلاقه معظم له طرحی نو برای رفاه ملت پی ریزی و صفحه زرین دیگری بصفحات تاریخ مشعشع و پر افتخار سلطنت شاهنشاهی ایران می‌افزایند. مردم اصفهان بشکرانه این نعمت و موهبت شاهانه درچند روز قبل متینگ باشکوهی درمیدان ۲۴ اسفند ترتیب دادند که خوشبختانه آقای مهندس ریاضی ریاست محترم مجلس شورای ملی و جناب آقای دکتر هدایتی وزیر آموزش و پرورش و آقای دکتر مصباح زاده مدیر مؤسسه کیهان و نماینده مجلس وچند نفر از همکاران گرامی نمایندگان استان در آن شرکت داشتند و از نزدیک شاهد ابراز احساسات مردم شاهدوست اصفهان بودند. در این اجتماع مردم حق شناس اصفهان سپاسگزاری خود را از عنایات شاهانه ابراز داشته و افتخار این مأموریت را بمن دادند که بنام یک فرد ایرانی و بنام نماینده مردم ترجمان بهترین درود و سپاس و حق گزاری اهالی آن استان به پیشگاه شاهانه آریامهر باشم. (صحیح است، احسنت)
رئیس- آقای زهتاب فرد بفرمائید.
زهتاب فرد- با کسب اجازه از مقام ریاست معظم مجلس شورای ملی درباره مطالبی که نخست وزیر سوریه در پارلمانی آن کشور ایراد کرده نخست وزیر ما جناب هویدا عبارتی گفته‌اند که من بسهم خود به تکرار آن اکتفا می‌کنم و آاینکه دوران حرفهای کودکانه گذشته است (صحیح است، آفرین) و بیش از این هر گونه توضیحی را شخصاً لازم نمیدانم (احسنت) و امیدوارم وزارت امور خارجه در رویه سیاسی خود قاطعیت بیشتری نشان بدهد من اعتراف می‌کنم در این نطقی که امروز مصمم به ایراد آن هستم قلباً رغبت ومیلی به آن نداشتم و هم اکنون که می‌خواهم صحبت بکنم این را قبلا باز گو می‌کنم که یک احساس شرم شخصی می‌نمایم چون از هم اکنون میدانم که عرایض من متأسفانه مواجه با یک عکس العمل و یک تندی اکثریتی خواهد بود که من به اکثریت آن اکثریت ۲۰ سال است اخلاص دارم من به اکثریت آن اکثریت آشنائی دارم سابقه ذهنی و بینائی کاملی به بیوگرافی آنان دارم من میدانم که بین کارگران عزیز و بین مهندسین عزیز و کشاورزان که هم اکنون در اکثریت هستند افرادی هستند که ۲۰ سال باهم همسنگر بوده‌ایم اگر گاهی در حرف من خطاب به سازمانی موسوم به حزب ایران نوین نکته‌ای، تکه‌ای، تک مضرابی بگوششان بخورد آن را حمل بر شخص خودشان نکنند حمل بر ناشیگری و ناپختگی چند بازیگر سیاسی و چند متولی حزبی بنمایند میدانم کلمه متولی و بازیگر هم باز مطابق ذوق آقایان نیست و میدانیم که دوران متولیگری عملاً تمام شده و محکوم بفنا است (احسنت) لیکن جلسه گذشته که باز نهایت سعی را دارم درباره آن بملاحظات عدیده کوتاه بیایم اینجا صداهائی بگوش خورد و بعد در انتخاب هیئت رئیسه مواجه با یک عکس العمل اکثریت گردید که از نظر مردم از دید من با رژیم مشروطه سلطنتی با منویات آزادیخواهانه شخص اعلیحضرت همایونی مطلقاً تطبیق نمی‌کرد (آفرین- احسنت) یک نکته‌ای بیاد من افتاد که لازم میدانم بعرض آقایان برسانم و آن حرف فرمانده اولم است و هرگز آنرا فراموش نمی‌کنم من ۲۰ سال است تحت تأثیر این حرف فرمانده اول خودم هستم بیست سال پیش من به جبهه رفتم که با یاغیان با دموکراسی یعنی با پیشه وری بجنگم آقا زاده نبودم خانزاده نبودم اسب سوار نشده بودم لذا برای اینکه از وجود من بهره باشد فرمانده من دستوری که بمن داد این بود که زهتاب فرد می‌روی روی آن کوه بالای آن کوه گوشت رامیچسبانی به زمین و اگر صدای سم اسبی بگوشت رسید یک تیر در کن این حرف و این مأموریت بار اول بیک جوان هیجده، نوزده ساله مضحک می‌آمد ولی در هر صورت امری بود از
طرف فرمانده، رفتم گوشم راگذاشتم بزمین اتفاقاً سه چهار ساعت نگذشته بود که صدای سم اسبها را شنیدم ناچار طبق دستور یک تیر در کردم وعقب نشینی شد بعد از دو سه روز این صحنه برای من یک خیال پیش آورد که اگر من درآن لحظه این تیر را در نمی‌کردم همقطاران ما به چه سرنوشت دچار می‌شدند من در عرض این ۲۰ سال متأسفم بگویم چند بار صدای سم اسب را شنیدم و خوشحالم بگویم و رو سفیدم بگویم که من باز جزء آن افرادی بودم که اولین بار تیر در کردم (احسنت) شاید مبالغه باشد شأن این مجلس نیست که این مثال را خدای نکرده بمجلس تطبیق بدهم و با صحنه سازی آنروز ولی بی میل هم نیستم بگویم که آنروز مثل اینکه صدائی مثل صدای سم اسب بگوش من خورد وقتی که اقلیت تصمیم گرفت به احترام امضای مقام ریاست که رسماً دعوت شده بود در ساعت ۱۰ (دکتر یزدان پناه- از ساعت ۱۰) اگر (از) باشد بنده حرفم را پس می‌گیرم قاضی هم جناب آقای دکتر یگانه باشد (دراینموقع ناطق دعوت نامه را به آقای دکتر یگانه نشان دادند)(دکتر یزدان پناه- در سرسرای مجلس اعلام کردند از ساعت ۱۰) آقای دکتر یگانه فرمودند نه (در) دارد نه (از)(خنده نمایندگان) عرض کنم حضور آقایان بنده این مورد را کوتاه می‌کنم حرفهای گفتنی درباره این جلسه خیلی داریم مانند اول کار بعد تشریفات این تشریفات است؟ این سنن ملی است یا تشریفات؟ سربقای این مملکت بستگی بوجود اعلیحضرت همایونی دارد (صحیح است)(احسنت) با اجازه کوتاه مآیم مصلحت نیست (حبیبی- شما صحنه سازی می‌کنید کسی نیست که در ایران شاه را دوست نداشته باشد)(صحیح است)(رامبد- آقای حبیبی احساسات شاه پرستی دارند) برای من هم مظهر وطن پرستی است مملکت مظهرش حبیبی است مملکت مارجلش حبیبی است یک رجل ورزشی داریم یک رجل سیاسی داریم یک رجل هنری داریم (رامبد- آقای حبیبی باطناً با شما هم صدا هستند) صحیح است تشکر می‌کنم تیپ ما با هم است، گفتیم در باره جلسه گذشته حرفی نمی‌زنیم تذکرات حبیبی عزیز را هم مغتنم میشمارم و عقیده دارم که هر چه در این مورد کوتاه بیائیم بصلاح است آقایان اکثریت شما مظلومین دیروز هستید شما جزء آن باندی بودید که در این مملکت به حساب نمی‌آید شما به اراده اعلیحضرت همایون شاهنشاه امروز جزء اکثریت هستید نگذارید مظلومین دیروز ظالمین امروز باشند تا خدای نکرده درسی بشود که مظلومین امروز ظالمین فردا بشوند (احسنت) آن صف آرائی دربرابر چه بود ؟دربرابر ملت دربرابر اقلیت در برابر عامه ؟(دکتر کلالی- چه صف آرائی ؟) آقای دکتر کلالی شما با توطئه آمدید این جا شب اسم نوشته‌اید که جلوی صحبت بنده را بگیرید (دکتر کلالی- چرا توطئه می گوئید ؟) شما درمقابل چه صف آرائی کردید (دکتر یزدان پناه- همه جای دنیا اکثریت، اکثریت است)(حبیبی- جناب زهتاب فرد رأی راهم بزورمیشود گرفت) چه عرض کنم جز اینکه جاه طلبی و خود پرستی بنامیم. این پرونده سازی برای یک رژیم است این پرونده سازی برای دموکراسی است شما بمن نشان بدهید درکدام پارلمان دنیا حق تنفس به اقلیت نمی‌دهند نشان بدهید (احسنت) به ما بگوئید ما به شما احترام می‌گذاریم درعرض این دوسال ما کجا از گفته‌های شما سر پیچی کردیم کدام لایحه مترقی آمد و اقلیت خوشرقصی کرد؟ تزما روشن است مشی ما معلوم است مواد نه گانه مشی ما است ما منتخب کمیته انقلاب سفید هستیم (صحیح است) گذشت آنروزهائیکه متولیها بیایند و مجلس را در حیطه تصرف خود در آورند. این مجلس برای منویات ذات ملوکانه در کار در مواد نه گانه در کادر مواد انقلابی نهایت فداکاری را می‌کند (دکتر یزدان پناه- اکثریت، اکثریت است) تذکری که دادید صحیح است (صدری کیوان- بنده دیروز درکمیسیون دادگستری یک ساعت از آقای صادق احمدی تجلیل کردم) آنچه من شنیدم حرفهای جنابعالی تأثیر قاطعی داشت اما کاش به این ناصح مشفق و بفرمایشات حساب شده جنابعالی توجه می‌کردند من که
عضو حزب مردم نیستم من یک فردم (فولادوند- زهتاب فرد) (خنده نمایندگان) شما را بخدا آخر حزب مردم و مستقل یا منفرد چهار تا شخصیت نداشتند که شما به آن رأی بدهید و بگوئید این را ما رنگ دموکراسی دادیم رنگ پارلمانی دادیم ولی آقاجان دنیا درباره ما امروز با یک حس احترام نگاه می‌کند آخر چه اصراری دارید بگوئید که ما یک چنین پارلمانی داریم تزهای مترقی داریم، آن افتخارمبارزه با بیسوادی جهانی هم برای همیشه برای تاریخ ما ونسل ما ثبت شده است اما در رژیم سلطنتی ما در رژیم دموکراسی ما، در رژیم حزبی ما مطلقاً حتی یکنفر برای نمونه در هیأت رئیسه مجلس شورای ملی اجازه نداده‌ایم یک نفر مخالف باشد آقا اینها برای چه هست؟ سوابق وسنن را محترم میشماریم معنای دو ۲ تا را می‌فهمید که چهار تا می‌شود؟ اقلیت نمی‌خواهد نقش اکثریت را بازی کند اقلیت می‌خواهد نقش اقلیت را ما نگفتیم حتی در هیأت رئیسه ۷ نفر داشته باشید ۶ نفرداشته باشید ۵ نفرداشته باشید اما جان دلم این هیأت رئیسه حزب فراکسیون ایران نوین که نیست این هیئت رئیسه مجلس شورای ملی چه تفاوتی دارد با هیأت رئیسه حزب ایران نوین (دکتر یزدان پناه- رئیس مجلس بیطرف است) من متوجه تمام مخالفت هائی که با بنده می‌شود هستم و بنده متشکر به عنایت خاص یکایک آقایان هستم یکی دست می‌زند بدیگری و میگوید صبر کنید ومن مدیون یادآوری ایشان و سایر دوستان هستم اما یک مسأله هست و آن اینکه هویدا نخست وزیری است که من روز بروز برای این شخص احترام استثنائی قائل می‌شوم دیروز یک حرفی زده که امروز اتفاقاً بنده در روزنامه ایران نوین می‌خواندم نوشته از قول آقای هویدا، به بینید آقا این درس را باید از اکثریت یاد بگیرید من از اکثریت یاد گرفتم نوشته شما را بخدا کاری نکنید که ما عاشق افکار و اعمال خودمان باشیم کاری نکنید که ما را یابو بردارد و کاری نکنید که ما اینقدر مغرور باشیم که روزی با سربزمین بخوریم (احسنت، احسنت) آقا این دوستی خاله خرسه است من کجا کاندیدا بودم؟ این حرف آقای نخست وزیر است که در جلسه تشریف ندارد تا از ایشان بپرسید یا از وزراء بشنوید و بپرسید من به اطاق کدام یک از اینها مراجعه کردم بخداوندی خدا من قصدی ندارم مادلمان آقا به رژیممان دلمان به آن افکار پاک عالیه شاهنشاهمان می‌سوزد آخر چرا دوستی خاله خرسه می‌کنید ؟علت اینکه من در سیاست فضول باشی هستم یک چیز است، اعلیحضرت همایون شاهنشاه در یکی از مصاحبه‌های مطبوعاتی فرمودند که در ایران آزادی هست منهای آزادی در خیانت یعنی ما مجازیم هرنظری داریم از پشت تریبون مجلس منعکس بکنیم و از هیچگونه پرونده سازی و پاپوش دوزی پروا نداشته باشیم چرا ؟برای اینکه دستگاههای مملکتی میدانند که ما این آزادی را منهای خیانت داریم (مهندس والا- شما مرد بسیار شایسته‌ای هستید)(صحیح است) تشکر می‌کنم، در روزنامه، در همان ایران نوین که من این درس را از نخست وزیر حزبی و از یک روزنامه بظاهر مخالف که ما در روزنامه نگاری مخالف وموافق نمی‌شناسیم ما در روزنامه نگاری بهمه مطبوعات و آزادی مطبوعات احترام می‌گذاریم (احسنت) باز یک نکته‌ای دیدم نوشته بود اقلیت در آنروز ابسترو کسیون کرده بود (دکتر الموتی- آقا چنین نبود) بعد نوشته بود ما را متهم بکار شکنی و جنجال تشنج درمجلس کرده است (دکتر الموتی- از نظر ما ابسترو کسیون محکوم است)(رامبد- معنی ابسترو کسیون را نمیدانسته) من درباره ابسترو کسیون وسابقه آن کوتاه آمدم ما ابسترو کسیون کردیم یا ما رفتیم بمکان مقدس دربار شاهنشاهی و بلافاصله برگشتیم؟ (خواجه نوری- ما هم رفتیم) جناب آقای خواجه نوری بهتر این است که این مطلب را عرض نکنم، سکوت بهتر است از سکوتتان بیک لحاظ دیگر هم متشکرم و نمی‌توانم خودداری کنم و خوشوقتم که آقا تحمل می‌فرمایند چون شنیده‌ام که جنابعالی زخم معده دارید و بهتر این است که بیسکویت تان را بجوید و سکوت کنید و سلامتی وجودتانرا حفظ کنید در روزنامه ایران نوین نوشته وحدت، قاطعیت درشأن مجلس انقلابی است بمن نشان بدهید این عکس العمل شما عکس العمل کدام یک از جلسات مجلس شورای ملی است؟ اینجا یکقدری تأمل بفرمائید اقلیت گوشمالی کدامیک از جلساتش را می‌خورد
Page 9 missing
بانک مرکزی را بخوانید آقای زهتاب فرد) من به جناب آقای دکتر یزدان پناه خدا شاهد است احترام می‌گذارم منظورتان از این آمار بانک مرکزی چیست ؟آنچه معلوم است این است که قندو شکر در شهرستانها با کیلوئی سی ریال تهیه نمی‌شود وآن ناراحتی ونارضائی که از تغییر قیمت نفت بنزین ما بین تمام ملت ایران پیدا شد با میلیونها تومان پول جبران پذیر نیست (دکتر رهنمودی- آقای زهتاب فرد شما با شهامت هستید با شهامت هم حرف می‌زنید هرکس حرفی می‌زند میگوئید بنده ارادت دارم پس به کی اردات ندارید شما که بهمه نان قرض می‌دهید) من فکر می‌کنم درزندگی هرگز بکسی نان قرض نمی‌دهم شما هم در استعمال کلمات دقت بفرمائیدگفتید که با شهامت هستم تشکر می‌کنم من در تمام دوران زندگی حسابگر نبوده‌ام ولی نمی‌توانم منکر اطلاعات عمومی آقای دکتر یزدان پناه که افتخارمیکنم همکار پارلمانی بنده هستند از حرفی که می‌زنم اتخاذ سند نکنید انشاءالله درصورت جلسه منعکس می‌شود من افتخار می‌کنم در اکثریت باقیافه‌های درخشانی روبروهستیم ما قصه خردجال را فراموش نمی‌کنیم ما منکر واقعیت‌ها نمی‌شویم آمدید درآنجا توفیق حاصل کردید در هیئت رئیسه مجلس شورای ملی توفیق یعنی چه؟ یعنی اینکه ما بیک اقلیت پنجاه و چند نفری مطلقا اجازه ندادیم در هیئت رئیسه حتی سمت منشی گری داشته باشند (البرزی- ما رأی ندادیم و رأی برخلاف عقیده ندادیم) بمن بگوئید آن دفعه که رأی داده بودید بگوئید آقای صادق احمدی کدام لغزش را داشتند کدام لغزش سیاسی راداشتند ـمهندس والا- آقای زهتاب فرد باید دنبال دکتر الموتی و صادق احمدی بیایند و التماس کنند که با آنها همکاری بکنند) من یک نمونه از توفیق شما را اینجا منعکس می‌کنم دوازده روزنامه پایتخت را که منادی افکار عامه هستند ارائه می‌دهم شما و نخست وزیر شما احترام خاصی که دلم می‌خواست این جا تشریف می‌داشتند و حضوراً از طرف خود بنام معاون انجمن مطبوعات ایران از ایشان تشکر می‌کردم که دیروز وقتی که آقای حافظی مدیر دنیای جدید تصادف می‌کنند و مضروب می‌شوند آقای نخست وزیر بلافاصله در بیمارستان پارس حضور بهمرسانیده ووقتی که دکترها می‌گویند عیادت از این مریض با بهداشت شما منافات دارد لباس سفید بهداشتی می‌پوشند من بچنین ژست نمی‌توانم بی اعتنا باشم این رشوه نیست آقای دکتر دهنمودی عزیز این تملق گوئی به نخست وزیر شما نیست چون که صد آمد نودهم پیش اوست اگر من از نخست وزیر شما و از دوستان شما تجلیل می‌کنم در نظر خودم از ملت ایران تجلیل می‌کنم این تملق نیست.
رئیس- آقای زهتاب فرد وقت شما تمام شد.
زهتاب فرد- مقام ریاست فرمودند وقت شما تمام شد و بنده عرایضم را تمام می‌کنم ولی موردی که در مجلس سنا راجع به دکتر شاهقلی عنوان کرده‌اند ایشان یک شخصیت عالی مقام علمی هستند (صحیح است) دو ماه و نیم پیش ازآن بنده در اراده آذربایجان نوشتم که سازمان بهداشت جهانی انتشار این مبارزه را در افغانستان اعلام داشت بنده اعلام جرم رااز پشت این تریبون مجلس بازگو می‌کنم چون یک شخصیت بزرگ علمی مملکتی حرفهائی زده که این حرفها باید جواب داده شود نه جواب من بر خلاف نظر آقای خواجه نوری که به ایشان حس احترام خاصی قائلم و ایشان فرمودند کمیسیونها و شخصیتها و مراجع بین المللی به آقای دکتر شاهقلی ورقه تصدیق داده اندمن کاری به آن ندارم منابع خارجی جوابی که ملت ایران را قانع کند (احسنت) تشکر می‌کنم از حوصله ایکه اکثریت نشان دادند و مدیون حمایت آقایان هستم که محبت فرمودند و گوش دادند.
۳- تصویب صورت جلسه
رئیس- راجع بصورت جلسه گذشته نظری نیست؟
مهندس ارفع- بنده چون در بیاناتم یک تحریفی شده بود اجازه بفرمائید بیایم و توضیح بدهم.
رئیس- اصلاح می‌شود و جنابعالی دفعه بعد تشریف بیاورید فرمایشاتتان را بگوئید راجع بصورت جلسه دفعه گذشته نظردیگری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود. آقای صائب.
صائب- نامه هائی رسیده تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس- آقای سیفی.
سیفی- نامه‌ای است از طرف صیادان بنا در مختلف که تقدیم می‌کنم
رئیس-آقای حقشناس.
حقشناس- نامه‌ای رسیده است تقدیم می‌کنم.
رئیس- آقای مهندس والا.
مهندس والا- سیل درآذربایجان خرابی ببار آورده و درمیانه موجب ضرر و زیان شده توجه دولت را جلب می‌کنم و استدعا دارم در صورت جلسه هم بفرمائید عرایض بنده را درج بکنند و بازهم توجه دولت را جلب می‌کنم.
رئیس- آقای حبیبی.
حبیبی- تلگرافی است از طرف تجار بابل و تلگراف دیگری است از طرف صیادان بندر پهلوی که استدعا می‌کنم دستور فرمائید در باره این دو تلگراف زودتر اقدام کنند.
رئیس- آقای دکتر حکیم شوشتری.
دکتر حکیم شوشتری- تلگرافی رسیده است که تقدیم می‌کنم.
رئیس- آقای مهندس صدقیانی.
مهندس صدقیانی- نامه‌ای است از طرف ساکنین خیابان فرح جنوبی که تقدیم می‌کنم.
رئیس- آقای دکتر رهنمودی.
دکتر رهنمودی- نامه‌ای است از طرف کشاورزان مازندران راجع به راه کیاسروساری که استدعا کرده‌اند اقدام فوری بشود تقدیم می‌کنم.
رئیس- آقای محسنی.
مجید محسنی- شکایتی است از اهالی هومند آب سرد که تقدیم می‌کنم.
رئیس- آقای البرزی.
البرزی- شکایتی رسیده است که تقدیم می‌کنم.
۴- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع بموافقت نامه ترانزیت بین دولت شاهنشاهی ایران ودولت پادشاهی افغانستان و ارجاع به مجلس سنا
رئیس- وارد دستور می‌شویم شور دوم موافقت نامه ترانزیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی افغانستان مطرح است قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد درجلسه یکشنبه ۴۴/۴/۲۷ لایحه شمارة ۴۳۱۹- ۴۴/۲/۲۰ دولت راجع به موافقتنامه ترانزیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی افغانستان راکه گزارش شور اول آن به شمارة۱۴۶۴ چاپ گردیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را عیناً تصویب کرد.
اینک گزارش آن بشرح ذیل تقدیم، مجلس شورای ملی می‌گردد:
مادة واحد- بدولت اجازه داده می‌شود موافقتنامه ضمیمه راجع به ترانزیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی افغانستان و پروتکل‌های مربوطه و نامه‌های منضم به آنرا که در تاریخ ۱۳۴۰/۱۱/۱۲ منعقد شده اجرا نماید.
مخبر کمیسیون اقتصاد- دکتر رضوانی گزارش شور دوم از کمیسیون راه به مجلس شورای ملی
کمیسیون راه در جلسه پنجشنبه ۴۴/۴/۳۱ لایحه دولت راجع به موافقتنامه ترانزیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی افغانستان را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون اقتصاد را تصویب کرد.
اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی مسگردد.
نائب رئیس کمیسیون راه- کنگرلو
گزارش شور دوم از کمیسیون خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه چهارشنبه ۴۴/۴/۳۰ لایحه دولت راجع به موافقتنامه ترانزیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی افغانستان را برای شور دوم رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون اقتصاد را تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد
رئیس کمیسیون امور خارجه- دکتر ضیائی
رئیس – ماده واحده مطرح است آقای مهندس والا فرمایشی داشتید بفرمائید.
مهندس والا- بنده میخو استم در کلیات این لایحه عرایظی بکنم.
رئیس- شور دوم این لایحه است و کلیات ندارد ماده واحده مطرح است بفر مائید.
مهندس والا- بنده از تذکری که جناب ریئس فرمودند تشکر می‌کنم ولی چون این لایحه واحده درباره تشیید مرا تب دوستی بین دو کشور همسایه است و بدون شک از نظر اقتصادی وضع مناسبی ایجاد می‌کند فرصتی بدست مید هد که بنام یک فرد ایرانی نسبت به پشرفتهاوترقیاتی که درکشور دوست ما بخصوص نسبت بدمکراسی بوجود آ مده ابراز عقیده و تعریف و تمجید بکنم (صحیح است) ماروی روش دیرین واصولی که در مملکتمان مجری است خوشوقتم که سیا ست خارجی مملکت بر اساس حسن روابط همجواری وا حترام متقا بل از طرف شخص شخیص اعلیحضرت هما یو نی رهبر ی والهام داده میشو دوملت افعا نستان برای ما از هر جهت مورد احترام و تکریم است (فولادوند- افغانستان برادران عزیز ما هستند) وما دو برادری هستیم که با یک زبان وبایک دین ویک سنن وعلائق دوستی وصمیمیت راه خودمان راادامه می‌دهیم و واگر خدای ناکرده در بعضی مواقع یک اختلافات جزئی و جود دارد خوشبختا نه با نظر بلند وسعه صدرر فع می‌کنم مسئله هیر مند ونظایر آن خیلی کو چکتر از آن است که بتواند در بین دو ملت خدای نکرده محیط نا مطئمنی بوجود بیاورد در این موقع که کشور افغانستان با رژیم سلطنت دموکراسی زندگی می‌کند من واقعاً بخواهران و برادران افغانی تبریک می‌گویم که در مجلس شورای ملی افغانستان بانوان نیز حضور پیدا کرده‌اند و بدون تردید اگر بگویم ثمرات انقلاب و تحولاتی که در ایران بوجود آمده موجب چنین انعکاساتی شده گزافه گوئی نکرده‌ام کشور افغانستان و ملت افغان مورد نهایت احترام ما هستند بنده از اینکه جناب آقای رئیس اجازه فرمودند با این چند کلمه عقاید باطنی خودم را که تصور می‌کنم کلیه نمایندگان در بیان این مطلب بامن هم عقیده و هم صدا می‌باشند سپاسگزاری می‌کنم و امیدوارم اثرات دوستی بسیار پرثمر باشد و این قرارداد ترانزیت هم بتواند در امر اقتصادی بخصوص برای دو کشور مفید و مؤثر قرار گیرد (احسنت).
رئیس- نظر دیگری درماده واحده و کلیات آخر نیست؟(اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر رخاستند) تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
۵-اعلام انتخاب اعضاء شورای عالی نفت به جلسه بعد
رئیس- در دستور امروز انتخاب دونفر نماینده برای عضویت شورای عالی نفت است پیشنهادی رسیده است که بجلسه آینده موکول شود (صحیح است) آقای دکتر بقائی فرمایشی دارید؟
دکتر بقائی یزدی- بنده موافقم.
چند نفر از نمایندگان- مخالفی نیست.
رئیس- انتخاب دونفر جهت عضویت درشورایعالی نفت به جلسه آینده موکول می‌شود.
۶- قرائت اسامی هیئت رئیسه شعب ششگانه و اعضاء هیئت رئیسه کمیسیونها
رئیس- گزارش راجع به انتخاب هیئت رئیسه شعب ششگانه و اعضاء هیئت رئیسه کمیسیونها رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
هیئت رئیسه شعب ششگانه:
شعبه اول: آقای دکتر اعتمادی رئیس
آقایان: دکتر امامی خوئی- دکتر حسینی نواب رئیس
آقای مهندس صائبی مخبر
آقایان: نیاکان- پورادبی منشی
شعبه دوم: خانم تربیت رئیس
آقایان: مصطوفی- دکتر سعید نواب رئیس
آقای مهندس ریاحی مخبر
آقایان: رضا مجد- میرافضل منشی
شعبه سوم: آقای دکتر ضیائی رئیس
آقایان: دکتر حکیم شوشتری- فولادوند نواب رئیس
آقای صدری کیوان مخبر
آقایان: دکتر مدنی- سید علی صائب منشی
شعبه چهارم-تیمسار سرلشکر نکوزاد رئیس
آقایان: شیخ الاسلامی- بدرصالحیان نواب رئیس
آقای ادیب سمیعی مخبر
آقایان: مهندس زرآور- دکتر مهدی زاده منشی
شعبه پنجم: آقای دکتر شفیع امین رئیس
آقایان- اهری- اقبالی نواب رئیس
آقای مهندس آراسته مخبر
آقایان: دکتر پور هاشمی- کنگرلو منشی
شعبه ششم: آقای میرهادی رئیس
آقایان: مهندس پرویز بهبودی- سرتیپ حکیمیان نواب رئیس
آقای دکتر زعفرانلو مخبر
آقایان: مهندس اسدی سمیع- حکمت یزدی منشی
اعضاء کمیسیونها منتخب از شعب ششگانه:
کمیسیون بودجه
شعبه ۱- آقایان: سیفی- مرتضوی- جهانشاهی.
شعبه۲- آقایان: مهندس ریاحی- میرافضل- دکتر فربود.
شعبه۳- آقایان: مهندس جلالی- دکتر حکیم شوشتری- دکتر کیان.
شعبه۴- آقایان: دکتر خطیبی- مهندس کیا- شیخ الاسلامی.
شعبه۵- آقایان: دکتریزدان پناه- اهری- نیری.
شعبه۶- آقایان: مهندس آصفی- میرهادی- مهندس والا.
کمیسیون دادگستری
شعبه۱- آقایان: دیهیم- مرتضوی- مهندس ارفع.
شعبه۲- آقایان: صادق احمدی- مجد- خانم تربیت.
شعبه۳- آقایان: صدری کیوان- فلیکس آقایان- لفوطی.
شعبه۴- آقایان: شیخ الاسلامی- ادیب سمیعی- آموزگار.
شعبه۵- آقایان: مهرزاد- سلیمانی کاشانی- فخرطباطبائی.
شعبه۶- آقایان: کمالوند- رهبر- عبدالحسین طباطبائی.
کمیسیون دارائی
شعبه۱- آقایان: تهرانی- کسرائی.
((۲- آقایان: دکترمبین- علی مرادی- قاسم مرادی.
شعبه۳- آقایان: کشفی- فلیکس آقایان- ضابطی طرقی.
شعبه۴- آقایان: بدرصالحیان- اوزار- صفی پور.
شعبه۵- آقایان: دکترمهذب- دکتروحیدنیا- نیری.
شعبه۶- آقایان: سعیدوزیری- خواجه نوری- کمالوند.
کمیسیون کشور
شعبه۱- آقایان: حق شناس- پورادبی- فهیمی.
((۲- آقایان: مصطفوی- بهادری- مکی فیضی.
((۳- آقایان: دکترمدنی- دکتربقائی یزدی- محدث زاده.
شعبه۴- آقایان: حاج رجائی- مهندس زرآور- دکتر صالحی.
شعبه۵- آقایان: پروین- روحانی- کنگرلو.
((۶- آقایان: مبارکی- دکتر زعفرانلو- شکیبا نوبری.
کمیسیون آموزش و پرورش
شعبه۱- آقایان: دکتر اعتمادی- دکتر حسینی- بانو ابتهاج سمیعی.
شعبه۲- خانم تربیت، آقایان: موسوی ماکوئی- میرافضل.
شعبه۳- آقایان: صدری کیوان- خانم جهانبانی- دکتر قراگزلو.
شعبه۴- آقایان: دکتر خطیبی- دکتر عدل طباطبائی- کلانترهرمزی.
شعبه۵- آقایان: دکتر شفیع امین- ویلیام ابراهیمی- طهماسبی.
شعبه۶- آقایان: امام مردوخ- دکترسامی راد- حبیبی.
کمیسیون بهداری
شعبه۱- آقایان: دکتر اعتمادی- دکتر صاحب قلم- دکتر امامی خوئی.
شعبه۲- آقایان: دکترسعید- دکتر رضوانی- مصطفوی.
شعبه۳- آقایان: دکتر ضیائی- دکتر بقائی یزدی- دکتر کیان.
شعبه۴- آقایان: دکتر رهنمودی- دکتر صالحی- دکتر حاتم.
شعبه۵- آقایان: دکتر شفیع امین- مهندس پروشانی- دکتر پورهاشمی.
شعبه۶- آقایان: دکتر موثقی- دکترسامی راد- دکتر سعید حکمت.
کمیسیون راه
شعبه۱- آقایان: نیاکان- حق شناس- ارسنجانی.
((۲- آقایان: پزشکی- مجد- دکترسعید.
((۳- آقایان: دکتر جعفری- ضابطی طرقی- زرگرزاده.
شعبه۴- خانم: نفیسی- آقایان: ذبیحی- شاخوئی.
((۵- آقایان: مهندس پروشانی- کنگرلو- رامبد.
شعبه۶- آقایان: توسلی- حکمت یزدی- سرتیپ حکیمیان.
کمیسیون کشاورزی
شعبه۱- آقایان: مهندس ارفع- دکتر نجیمی- اسنجانی.
شعبه۲- آقایان: ثابتی- مهندس ریاحی- مهندس برومند.
شعبه۳- آقایان: مهندس اخوان- زرگرزاده- ملک زاده آملی.
شعبه۴- آقایان: دکتر مهدی زاده- پژند- تبریزی.
شعبه۵- آقایان: نوربخش- مهندس آراسته- امینی خراجی.
شعبه۶- آقایان: رهبر- مهندس اسدی سمیع- حکمت یزدی.
کمیسیون امورخارجه
شعبه۱- آقایان: دکتر جلالی- بختیاربختیاریها- خانم ابتهاج سمیعی.
شعبه۲- آقایان: دکتر فربود- مهندس جلالی نوری- خانم دکتردولتشاهی.
شعبه۳- آقایان: دکترضیائی- مهندس معینی- فولادوند.
شعبه۴- آقایان: دکتر رمضانی- مافی- بوشهری.
شعبه۵- آقایان: مهرزاد- سلیمان کاشانی- کیهان یغمائی.
شعبه۶- آقایان: دکتر رشتی- دکتر اسدی- خواجه نوری.
کمیسیون اقتصاد
شعبه۱-آقایان: دکتر الموتی- کسرائی- ریگی.
((۲- آقایان: تقی زند- مهندس کمانگر- رضوی.
((۳- آقایان: مهندس معینی- کورس- مهندس مجتهدی.
شعبه۴- آقایان: دکتر عدل طباطبائی- صفی پور- آموزگار.
شعبه۵- آقایان: دکتر اسفندیاریگانگی- مهندس مالک- دکترپورهاشمی.
شعبه۶- آقایان: شکیبا- مهندس فیروزعدلی- شفیعی پور کرمانی.
کمیسیون آبادانی و مسکن
شعبه۱- آقایان: دکتر صاحب قلم- مهندس عطائی- مهندس صائبی.
شعبه۲- آقایان: قاسم مرادی- دکترغلامرضا عدل- صادق احمدی.
شعبه۳- آقایان: دکترمدنی- سیدعلی صائب- بالاخانلو.
شعبه۴- آقایان: مهندس زرآور- مهندس زنجانچی- میرزاختائی.
شعبه۵- آقایان: نوربخش- اقبالی- پاینده.
((۶- آقایان: مهندس فیروزعدل- دکتر امین غنی- میرهادی.
کمیسیون کاروامور اجتماعی
شعبه۱- آقایان: نیاکان- پاک ذات- روستا.
((۲- آقایان: حیدرصائبی- باغمیشه- رضوی.
((۳- آقایان: امیر احمدی- کهزادالبرزی- محدث زاده.
شعبه۴- آقایان: قراچورلو- شاخوئی- موقر.
((۵- آقایان: مهندس مالک- معتمدی- رامبد.
((۶- آقایان: دکترموثقی- حبیبی- مهندس اسدی سمیع.
کمیسیون پست وتلگراف و تلفن
شعبه۱- آقایان: سیفی- پاک ذات.
((۲- آقایان: تقی زند- طالب زاده.
((۳- آقایان: کهزادالبرزی- کشفی.
((۴- آقایان: نفیسی- آقای میرزاختائی.
((۵- آقایان: معتمدی- امینی خراجی.
((۶- ((: دکتر غنی.
کمیسیون آب و برق
شعبه۱- آقایان: مهندس معینی زند- کسرائی- دکتر مهندس بهبودی.
شعبه۲- آقایان: مهندس صدقیانی- مکی فیصلی- موسوی ماکوئی.
شعبه۳- آقایان: مهندس انصاری- مهندس اخوان- دکتر قره گزلو.
شعبه۴- آقایان: مهندس کیا- بدرصالحیان- دکتر رهنمودی.
شعبه۵- آقایان: ناروئی- طهماسبی- متولی باشی.
((۶- آقایان: مهندس پرویز بهبودی- دکترزعفرانلو- توسلی.
کمیسیون نظام
شعبه۱- آقایان: سرلشکر همایونی- فهیمی.
((۲- آقایان: علی مرادی- موسوی کبیری.
شعبه۳- خانم جهانبانی- ملک زاده آملی.
((۴- آقایان: سرلشکر نکوزاد- ادیب سمیعی.
((۵- آقایان: ناروئی- پاینده.
((۶- آقایان: سرتیپ حکیمیان- مهندس ریاحی.
کمیسیون امور استخدام
شعبه۱- آقایان: دیهیم- تهرانی.
((۲- آقایان: ثامنی- هیراد.
((۳- آقایان: سیدعلی صائب- دکترمعتمدوزیری.
((۴- آقایان: دکتر مهدی زاده- مافی.
((۵- آقایان: مجید موسوی- مهندس آراسته.
((۶- آقایان: ساگینیان- مبارکی.
کمیسیون برنامه
شعبه۱- آقایان: احتشامی- دکترالموتی.
((۲- آقایان: دکتر رضوانی- حیدرصائبی.
((۳- آقایان: دکتر اسفندیاری- اولیاء.
((۴- آقایان: ملکشاه ظفر- دکتررمضانی.
((۵- آقایان: دکتر یگانگی- روحانی.
((۶- آقایان: دکتررشتی- مهندس والا.
کمیسیون فرهنگ وهنر
شعبه۱- آقایان: حاذقی- روستا.
((۲- آقایان: مهندس کمانگر- خانم دکتر دولتشاهی.
((۳- آقایان: کورس- مهندس انصاری.
((۴- آقایان: پژند- دکتر رهنمودی.
((۵- آقایان: مجید محسنی- کیهان یغمائی.
((۶- آقایان: زهتاب فرد- سعید وزیری.
کمیسیون اطلاعات
شعبه۱- آقایان: احتشامی- ریگی.
((۲- آقایان: دکتر مبین- ایلخان.
((۳- آقایان: دکتر حکیم شوشتری- فولادوند.
((۴- آقایان: کلانتر هرمزی- حاج حسن تبریزی.
شعبه۵- آقایان: دکتر وحیدنیا- ویلیام ابراهیمی.
((۶- آقایان: نصیری- زهتاب فرد.
کمیسیون همکاری مجلسین
شعبه۱- آقایان: جهانشاهی- دکترنجیمی.
((۲- آقایان: مهندس برومند- جاوید.
((۳- آقایان: سرتیپ پور- مهندس مجتهدی.
((۴- آقایان: ملکشاه ظفر- بوشهری.
((۵- آقایان: رسول پرویزی- دکتر مهذب.
((۶- آقایان: مهندس پرویز بهبودی- دکتر اسدی.
کمیسیون عرایضی
شعبه۱- آقای حاذقی
((۲- ((بهادری
((۳- ((سرتیپ پور
((۴- ((اوزار
((۵- ((اقبالی
((۶- ((ساگینیان
کمیسیون محاسبات
شعبه۱- آقای مجید بختیار
((۲- ((هیراد
((۳- ((امیر احمدی
((۴- ((حاج رجائی
((۵- ((اهری
((۶- ((شفیعی پور کرمانی
کمیسیون رسیدگی بسؤالات
شعبه۱- آقایان: مهندس معینی زند- احتشامی- دکتر مهندس بهبودی.
شعبه۲- آقایان: پزشکی- مهندس جلالی نوری- دکتر مبین.
شعبه۳- آقایان: اولیاء- دکتر قراگزلو- مهندس مجتهدی.
شعبه۴- آقایان: موقر- اوزار- مهندس زنجانچی.
شعبه۵- آقایان: پروین- مجید موسوی- فخرطباطبائی.
شعبه۶- آقایان: مهندس آصفی- نصیری- عبدالحسین طباطبائی.
هیئت رئیسه کمیسیونها
کمیسیون دادگستری
آقای صادق احمدی رئیس
خانم تربیت- آقای رهبر نواب رئیس
آقای مجد مخبر
آقایان: آموزگار- سلیمانی کاشانی منشی
کمیسیون دارائی
آقای بدرصالحیان رئیس
آقایان: تهرانی- کمالوند نواب رئیس
آقای اوزار مخبر
آقایان: علی مرادی- ضابطی طرقی منشی
کمیسیون کشور
آقای روحانی رئیس
آقایان: دکتر زعفرانلو- دکتر مدنی نواب رئیس
آقای مصطوفی مخبر
آقایان: فهیمی- بهادری منشی
کمیسیون اقتصاد
آقای دکتر عدل طباطبائی رئیس
آقایان: کورس- مهندس مجتهدی نواب رئیس
آقای مهندس عدلی مخبر
آقایان: دکتر پورهاشمی- شکیبا منشی
کمیسیون کشاورزی
آقای مهندس برومند رئیس
آقایان: دکتر نجیمی- مهندس آراسته نواب رئیس
آقای مهندس اخوان مخبر
آقایان: پژند- امینی خراجی منشی
کمیسیون بهداری
آقای دکتر اعتمادی رئیس
آقایان: دکترصالحی- دکتر امامی خوئی نواب رئیس
آقای دکتر رهنمودی مخبر
آقایان: دکتر پور هاشمی- دکتر بقائی یزدی منشی
کمیسیون آب و برق
آقای مهندس انصاری رئیس
آقایان: مهندس صدقیانی- مهندس کیا نواب رئیس
آقای کسرائی مخبر
آقایان: توسلی- مکی فیصلی منشی
کمیسیون آبادانی ومسکن
آقای دکتر صاحبقلم رئیس
آقایان: مهندس زرآور- نوربخش نواب رئیس
آقای مهندس عطائی مخبر
آقایان: قاسم مرادی- میرزا ختائی منشی
کمیسیون امور خارجه
آقای دکتر محمود ضیائی رئیس
آقای دکتر فربود- خانم ابتهاج سمیع نواب رئیس
آقای فتح الله مافی مخبر
آقایان: مهندس جلالی نوری- مهرزاد منشی
کمیسیون راه
آقای پزشکی رئیس
آقای کنگرلو- خانم نفیسی نواب رئیس
آقای توسلی مخبر
آقایان: حکمت یزدی- شاخوئی منشی
کمیسیون کارو امور اجتماعی
آقای قراچورلو رئیس
آقایان: حیدرصائبی- روستا نواب رئیس
آقای مهندس اسدی سمیع مخبر
آقایان: نیاکان- محدث زاده منشی
کمیسیون اطلاعات
آقای دکتر حکیم شوشتری رئیس
آقایان: فولادوند- ویلیام ابراهیمی نواب رئیس
آقای ریگی مخبر
آقایان: حاج تبریزی- کلانتر هرمزی منشی
همکاری مجلسین
آقای جهانشاهی رئیس
آقایان: مهندس بهبودی- ملکشاه ظفر نواب رئیس
آقای جاوید مخبر
آقایان: مهندس مجتهدی- پرویزی منشی
پرویزی- بنده دیروز کسالت داشتم و درمجلس نبودم داوطلب منشیگری نیستم و بدین وسیله استعفای خود را اعلام می‌دارم.
کمیسیون رسیدگی بسؤالات
آقای سید فضل الله پروین رئیس
آقایان: مهندس زنجانچی- اوزار نواب رئیس
آقای مهندس جلالی نوری مخبر
آقایان: دکتر قراگزلو- مهندس مجتهدی منشی
۷- اعلام وصول چهار فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
رئیس- چند لایحه از مجلس سنا رسیده است قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شماره۱ در خصوص لایحه شمارة۱۸ر۱۹۴۳۷-۱۲/۱۰/ ۱۳۳۸ دولت مربوط بعهد نامه مودت واقامت بین دولت شاهنشاهی ایران و جمهوری اطریش در جلسه روز دوشنبه ۱۹ مهرماه۱۳۴۴ مطرح و یک فوریت برای آن پیشنهاد شد و بدواً فوریت و بعداً لایحه مزبور بتصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور جهت تصویب به پیوست ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی
رئیس- اصلاحی در این لایحه بعمل نیامده و فقط کتاب معافیت را حذف کرده‌اند علت آن است که اصولا کتاب معافیت گمرکی دارد ولزومی ندارد که درلایحه قید بشود با اجازه خانمها و آقایان در جلسه آینده به این لایحه
Page 18 missing
کردم دردیکسیونرمتر ادفات زبان فرانسه دیدم ابستروکسیون با Boucher همسنگ نوشته‌اند یعنی راه بستن، بستن کانال و منفذ بستن من فکر کردم دیدم ما منفذی، کانالی چیزی نبستیم مسلماً کسی مارا متهم به اینکار نمی‌کند ناچار فکر کردم قدری بیشتر مطالعه کنم ببینم چیست دیدم این ابستروکسیون لعنتی که برای بنده واقعاً یک کابوسی شده بود از مادة ابستروئه لاتینی است بمعنی ساختن بالابردن که با یک کلمه دیگر می‌شود بمعنی دیگری درحقیقت کنسترو کسیون و دستروکسیون و اندوستری از این ماده است OB معنی نفی دارد یعنی باز انسداد، بستن، راه بستن، کانال بستن و آمدم اینجا دیکسیونر لیترر را آوردم دیدم بمطلب نزدیکتر شدم اجازه بدهید می‌خوانم چون بهر حال اکثریت برادر بزرگتر است و اگر رعایت اقلیت را باید بکند نمی‌کند هدایت لااقل باید بکند اینجا برای ابستروکسیون غیر از دومعنی اول بستن راه، بستن کانال می‌توان بعنوان یک نئولوژی یعنی یک لغت تازه تولید شده میگوید که
Neologie.en langage parlementaire incident que l,on suscite pour entraver la discussion
من آنچه می‌فهمم اگر اشتباه نمی‌فهمم درزبان پارلمانی مثل حادثه‌ای بوجود آوردن برای جلوگیری از مذاکرات بسیارخوب در اینجا معلوم شد که ابستروکسیون چه چیز لعنتی و چه چیز بدی است در حقیقت من یکه خوردم خدایا من وابستروکسیون من و دوستان دیگر چون ابفاقاً اینجا در این روزنامه یک چیزی خواندم که نوشته بود ملت ایران از ابستروکسیون یک خاطره تلخی دارد بله ماهم یک خاطرات تلخی داریم البته من در این خاطرات شریکم من با این خاطرات بزرگ شده و زندگی کرده‌ام من در آن ایام موحش، آقای زهتاب اینجا نیستند؟(نمایندگان- هستند) من و آقای زهتاب هردو مبارزه کردیم آقای زهتاب تفنگ برداشت رفت به جبهه متأسفانه من بقدر او شجاع نبودم قلم برداشتم ودر پشت جبهه ماندم ولی هر دوتلفات دادیم او یک برادر و من سالهای متوالی روزنامه صبایم را جلوی شهرداری تبریز آتش می‌زدند به عنوان یک نشریه نمیدانم چی. اما حالا وقت این گفتگوها نیست بایستی بعرض برسانم من حقیقه از این که ابستروکسیون کرده باشم بخود لرزیدم گفتم نکند که ما شدیم آقای ژوردن دوم ژوردن را دوستان باید بگویند در آن نمایشنامه معروف یک عامی اشراف شده این آقا یکدفعه کشف می‌کند که چهل سال بوده داشته نثر حرف میزده و خودش نمی دانسته و خبر نداشته من ناگهان فکر کردم نکند ماهم با دوستان دیگر شدیم آقای ژوردن دوم یعنی ابستروکسیون کردیم بدون اینکه بدانیم ای خدا این چه بلائی است بنده صورت مجلس را که پیدا کردم صورت مجلس بالاخره یک سندی است سند مکتوب به صورت مجلس نگاه کردم به بینم که ابستروکسیون چه بود شاید کیهان یغمائی ابستروکسیون کرده ومن نفهمیدم چون بهر حال ما شریکیم ودر یک فراکسیون هستیم افتخار همدلی داریم اگر او هم ابستروکسیون کرده باشد بنده هم مسئولم صورت جلسه را خواندم دیدم که بعداز انتخاب رئیس به مبارکی ومیمنت ناطق فراکسیون حزب مردم آمده گفته دوستان بیائید فرصتی هست روز مبارکی است برای عرض ادبی برویم و برگردیم چون اتفاقاً بنده این ورقه را می‌بینم که از طرف مقام ریاست برای همه فرستاده شده که درروز پنجشنبه فلان یعنی همان روز ساعت ده یعنی همان وقت برای امضای دفتر علیاحضرت ملکه برویم به کاخ (صدری کیوان- درآگهی یک از داشت) بنده نمیدانم ((از)) داشت بعد آقای صدری کیوان توضیح می‌دهند ناطق اکثریت آمده اینجا گفته بنده صورت مجلس رامیخوانم اگر اشتباهی هست به صورت جلسه وارد است بنده تقصیری ندارم تقصیر متوجه صورت جلسه است نوشته، آقایان بیائید وقت را هدر ندهیم، من حقیقتش حیرت کردم هدر به چه معنی بکار رفته هدر یعنی تلف ولی یک وقتی که برای چنین منظوری صرف بشود هدر داده نشده است من به همه افراد اکثریت یکایک احترام می‌گذارم و به ناطق اکثریت درآن روز احترام می‌گذارم اما کلمه هدر دراینجا مثل کلمه ابستروکسیون بیجا بکاررفته یعنی غلط بکاررفته یعنی نادرست است من فکر کردم که شاید در تصحیح یک غلطی شده شاید در تصحیح یک غلطی شده، در روزنامه ایران نوین
دیدم ترجمه کرده اندکه بلااستفاده یعنی کلمه هدررابه اصطلاح صحیح کرده اندکه یعنی بلا استفا ده نگذ اریم خوب این البته یک نو ع سلیقه شخصی است که هر کس حق داردتشخیص بدهد که کدام کارکارهدردادن وقت است بنده به سهم خودم می‌خواهم عرض کنم اگروقت هدردادن این است خدایابمن و بدوستان من وبه هم مسلکان من توفیق بده که بیشتر عمرمان را بهمین صورت هدر داده‌ام (خوا جه نوری- منظور رفتن وبر گشتن بود هدردادن وقت در راه است ماهم رفتیم هم اینجا رأی دادیم هم آنجادفتررا امضاء کردیم مادرادای احترامات نسبت به خاندان سلطنت همیشه مقدم بوده‌ایم شاهپرستی منحصربهیچ کسنست تمام ملت ایران همه افراد مملکت ماجمعاً شاهدوست وشاه پرست هستندوبه خاندان سلطنت احترام میگذارنداین چیزی است که مثل روزروشن است اصلا توضیح دادن نداردبنده که شاگردکوچک شمابسیارمتشکرم این راصورت جلسه میگوید، من نمی‌گویم.
رئیس- آقای پاینده وقت جنابعالی تمام شد.
پاینده- اگرکرم میفرمائیدواجازه میفرمائید بنده مطلبم را ناتمام نگذارم.
رئیس- اکثریت نداریم.
پاینده- بدون اکثریت اجازه بفرمائید، برای مذاکرات مانعی نیست.
رئیس- بفرمائید.
پاینده- خیلی تشکر می‌کنم از مقام ریاست و از کرم دوستان که به بنده زمین خورده اجازه دادند که به پرچانگی خودم ادامه دهم (بهادری- امیدواریم که دیگر زمین نخورید چون اینها همه دراثر زمین خوردن است) بهرحال ناطق محترم از طرف فراکسیون مردم گفته‌اند بیائید برویم ابراز ادبی بکنیم و برگردیم، به رأی گذاشته شده وچند نفر مطابق نوشته روزنامه حزب ایران نوین رفته‌اند بیرون، من حقیقتاً تأسف می‌خورم که دریک روزنامه‌ای که زبان حال حزب دولت است تا این اندازه تساهل درکلمات باشد برای اینکه چند نفر از پنج نفر تجاوز نمی‌کند، آقای دکتر خطیبی بشریف ندارند در صورت مجلس هست که ما۳۹نفربودیم که بیرون رفتیم از پنج نفر که بگذرد چندین نفر میشوددرصورت جلسه هست که ۱۶۵ نفردرگرفتین رأی برای انتخاب ریاست بوده اندوبرای انتخاب نواب رئیس۱۲۵نفر تفاوت این دو می‌شود۳۹ نفر اگر این چندنفررابرای تحقیر این عده گفته ایدچرا (یکنفر ازنمایندگان- ‘‘ین‘‘ افتاده است چندین باید باشد) اگر چندین هم بگویند بازدرست نیست، من آنروزیکی از کسانی بودم که رفتم بیرون خودم می‌گویم و حالا عرض می‌کنم که چرا رفتم، بنده فکر کردم و دیدم که اکثریتی هست ورأی هم مال اوست وحکومت، حکومت عدد است وحق دارد تشخیص که اینجا بنشیند، بنده هم نیامدم تکلیف برای دیگری معین کنم، بخصوص که آئین نامه گفته است که نکن، اگر هم می‌گفت بکن بنده نمی‌کردم، و اما دیدم دراینجا بنده درمقابل دو وظیفه قراردارم یک وظیفه کفائی ویک عینی، البته بنده چون این افتخار را پیدا کرده‌ام که در این مجلس راه یافته‌ام باید بنشینم و درانتخاب هیئت رئیسه شرکت کنم، اما اگر بنده هم نباشم این کار میشودولنگ نمی‌ماند، واکثریت این تکلیف راانجام میدادواز نبودن بنده قصوری حاصل نمی‌شد، امابنده یک وظیفه عینی هم داشتم، فکر کردم یک بانوئی است عالیمقام، والاتبار، ازخاندان شریف پیغمبر (خواجه نوری- احساسات شما راتقدیرمیکنیم، ما هم عین این وظیفه راانجام دادیم) متشکرم شما که اجازه فرمودید بنده صحبت کنم بایدعرض کنم با قطع کلامم اکمال کرم نشده است، این بانوی شریف، کریم، نوع پرور، خیرخواه، نیکوکار، شهبانوی ماهم هست (صحیح است) یعنی بانوی اول مملکت ومورداحترام همه است، نام ایشان بانام شاهنشاه آریامهر شخص اول مملکت باهم و درردیف هم گفته می‌شود (صحیح است) سنت‌های مذهبی ما میگوید که مااولاد پیغمبروسلاله پیغمبرراحرمت بگذاریم، سنت‌های مملکتی ماگفته شهبانورا حرمت بگذارید، بخصوص که خداوندبه این شهبانوی والا مقام ما یک برکت دیگرهم عطا کرده است، چون ازاین میلیاردها بشری که بدنیا میآیندومیروند تعدادکمتری متأسفانه می‌توانند تاریخ سازباشند، خوشبختانه شاهنشاه آریا مهر پادشاه بزرگوار ما این توفیق و این
موهبت را خداوند به ایشان داده است که خلاق باشند و شهبانوی محترم ما این توفیق و موهبت را داشته‌اند که ولیعهد عزیز ایران را بتاریخ ایران عرضه داشته‌اند ملاحضه بفرمائید ایشان مادرند، مادر در شریعت دراخلاق و درسنن ما مقدس است ما وقتی صحبت می‌کنم میگوئیم مادر وطن برای کمال حرمت وطن است که میگوئیم مادر وطن (صحیح است) وطن رابعنوان ما درخطاب می‌کنیم پس به بینید یک بانوی سید یک شهبانو یک مادر، مادر ولیعهدایران ایران بنده بخودم حق دادم بلند بلندشدم رفتم خیلی هم از این کاری که کردم از خودم ممنو نم اگر یک چنین حادثه‌ای بشود سردو راهی بنده راه دوم راانتخا ب می‌کنم (خواجه نوری- ما هم وظیفه مان راانجام دادیم) بنده رفتم و۳۸ نفر دیگر هم آ مدند (دکتر رهنوردی- بیشتر پشت سر شما آ مدند بیر ون؟(خیر بنده اقتدا کردم بایشان اما این کارابستروکسیون نبوده برای اینکه جزء ارکان ابستروکسیون یکی این است که کار مجلس تعطیل بشود بشهادت این صورت مجلس به حکم این صورت مجلس این روز نامه دورغ گفته وبنده به عنوان یک کس که از این دورغ متضرر شده به حکم قا نون مطبو عات میخوا هم استدعا کنم که این دوستان روزنامه نویس این دورغ را اصلاح کنند چون مطابق مکلفند و اگراتفاقاً این وظیفه را انجام ندهند ما طریق دیگری برای احقاق حقمان داریم باز در این روزنامه می‌بینیم متأسفانه غیر از اینکه کلما ت را بجا بکار نبرده ا ند از نظر تصحیح هم روزنامه شما روزنامه تکنیک روزنامه نویسی واردم عرض می‌کنم میگوید نمایندگان مادیافته اندکه دوران سفسطه ودسیسه بازی سپری شده این جمله بنظرمن غلط است چون نمیدانم دوستان به تکنیک کارچاپ واردهستندیانه نمونه هاراازچاپخانه می‌آورند پرو اول دست می‌برند ودست کاری می‌کنند برمیگردانند وبعد نوبت پرو دوم است بنظر بنده اینجا یک جمله‌ای افتاده است یعنی می‌خواستند بنویسند که نمایندگان این دوره میداند که دوره افتراق دوره دورغ زدن دوره پیغام دورغ آوردن (احسنت) دوره از فرصت‌ها بیشتر از آنچه حق هست استفاده کردن سپری شده هیچ یک از ما هم در فکر تجدید آن دوره نیستیم بنده هم نیستم چون اگر آن دوره‌ها تجدید بشود بنده از این دربایستی خدا حافظی کنم یک چنین رئیس با سماحت ودوستان کریمی که درحال خستگی هم پرگوئی‌های مراگوش می‌دهند دیگر گیر نخواهم آورد بنده با آنکه گفتم جمله ختم است جمله ختم این است که درآن لوح معروف نوشته شده خدایا مملکت مرا از دروغ و خشکسالی مصون بداربنده می‌خواهم عرض کنم دراین فرصت که خدایا مجلس مارا مملکت مارا از دروغ گوئی، دروغ نویسی و تهمت زنی مصون بدار انشاءالله (نمایندگان- آمین) بنابراین ماابستروکسیون نکردیم دروغ گفتند ما برای انجام وظیفه‌ای رفتیم مجلس هم کارخودش راکرده است این صورت مجلس میگوید که دروغ گفته‌اند عرض دیگری ندارم.
رئیس- آقای دکتریزدان پناه بفرمائید.
دکتر یزدان پناه- اجازه بفرمائید از همین جا عرض کنم.
رئیس- بفرمائید.
دکتر یزدان پناه- یک لایحه‌ای بوده است که درمجلس شورای ملی تصویب شده رفته است به مجلس سنا ماده واحده‌ای است مربوط به میزان اعتبار سال ۴۴در آنجا یک اصلاح عبارتی بعمل آمده اگر موافقت بفرمائید مطرح بشود.
رئیس- بسیار خوب جلسه آینده مطرح می‌شود.
۹- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- دستور جلسه آینده مطرح می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
دستور جلسه ۲۰۶ روز یکشنبه دوم آبانماه ۱۳۴۴
۱- انتخاب یکنفر برای نظارت درسازمان بیمه‌های اجتماعی.
رئیس- البته انتخاب دو نفر برای عضویت درشورای عالی نفت هم در دستور هست که آنراهم درجلسه یکشنبه انجام خواهیم داد ضمناً کمیسیونهائی که اعضای هیئت رئیسه خودشان را انتخاب نکرده‌اند زودتر انتخاب خواهند کرد که مجلس بتواند وارد کار بشود، جلسه امروز راختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز یکشنبه خواهد بود.
(ساعت یازده پنجدقیقه صبح جلسه ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی
سؤالات:
ریاست محترم مجلس شورای ملی
خواهشمند است طبق ماده ۱۵۳ آئین نامه داخلی مقررفرمائید به جنابان آقایان وزراء راه و دارائی ابلاغ شود درجلسه علنی حاضر وبسؤالات زیر پاسخ دهند:
۱- جمع وجوه پرداختنی بابت تصویبنامه ۳۰۱۱۶-۴۰/۱۰/۱۴۰- ازتاریخ۴۲/۶/۳۰ تاپایان سال۱۳۴۳ چه مبلغ بوده است؟
۲- برای پرداخت این مبلغ ازکدام مجوز قانونی استفاده شده است؟
بیست وپنجم مهر ماه ۴۴ دکترمبین
ریاست محترم مجلس شورای ملی
خواهشمند است مقرر فرمائید به جناب آقای وزیر امور خارجه اطلاع دهند درجلسه علنی حاضر شوند وبسؤالات زیرپاسخ دهند:
۱- با توجه به فرمایشات متین شاهنشاه آریا مهر مبنی برلزوم رعایت اصل احترام متقابل فیمابین دول وبا توجه برعایت اصل صرفه جوئی آیا از نظر وزارت امور خارجه ممکن بنظر می‌رسد بعضی از نمایندگیهای سیاسی ایران در خارج از کشور حذف شود؟
۲- اگر چنین امکانی موجه بنظر می‌رسد چرا اقدام نیمیشود؟ بیست ونهم مهر ماه ۴۴ دکتر مبین