مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ خرداد ۱۳۳۷ نشست ۲۰۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۷
سال چهاردهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی دوره ۱۹
جلسه: ۲۰۸
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۲۹ خرداد ماه ۱۳۳۷
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت‌مجلس
۲- بیانات آقای نایب رئیس دایر به امتنان از انتخاب ایشان و توفیق خدمتگذاری
۳- بیانات قبل از دستور آقای دکتر امین
۴- قرائت اسامی اعضا کمیسیون‌های منتخبه از شعب
۵- طرح و تصویب فوریت و اصل گزارش کمیسیون امور خارجه راجع به قرارداد انتظامات و تصفیه اختلافات مرزی بین دولتین ایران و شوروی
۶- تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس دو ساعت‌وربع قبل از ظهر به ریاست آقای دکتر عمید (نائب رئیس) تشکیل گردید.
۱- تصویب صورت‌مجلس
نائب رئیس- صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه- آقایان:
صارمی. مهندس اردبیلی- کدیور- قراگزلو- مهدوی- صفاری- محمودی- اردلان- دادگر- دکتر سعید حکمت- طباطبایی- دکتر مشیر فاطمی- خلعتبری- اخوان- امامی‌خویی- فضایلی- اریه- اسکندری.
غائبین بی‌اجازه- آقایان:
دکتر طاهری- قرشی.
دیرآمدگان و زودرفتگان بااجازه- آقایان:
ابتهاج- بزرگ‌نیا- شادمان- عامری- دکتر رضایی- کاظم شیبانی.
نائب رئیس- در صورت‌جلسه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌مجلس تصویب می‌شود.
۲- بیانات آقای نائب رئیس دایر به امتنان از انتخاب ایشان و توفیق خدمتگذاری
نائب رئیس- امروز که برای اولین بار به اطاعت از تصمیم آقایان محترم انجام وظیفه‌ای را که به من محول فرموده‌اند شروع می‌کنم لازم می‌دانم چند کلمه‌ای به عرض همکاران ارجمند برسانم. لطف بیکران آقایان در حق من در تمام مدتی که افتخار همکاری داشته‌ام و خاصه در انتخابات اخیر هیئت رئیسه نه به آن اندازه است که بتوانم به زبان از عهده شکر آن برآیم شکر چنین لطف و عنایت را فقط با مجاهدت در انجام وظیفه و خدمتگذاری می‌توان به جا آورد (صحیح است) کوشش و فداکاری در راه عظمت و قدرت این اساس مقدس که مظهر حاکمیت ملی و کانون آمال و آرزوهای ملت ایران است تنها وسیله سیاست‌گذاری می‌باشد (صحیح است- احسنت) من نیک می‌دانم که آقایان تا چه حد، مسئولیت خطیری که در این روزگار آشفته به عهده گرفته‌ایم توجه دارند و با چه عزمی راسخ و با چه احساسات عمیقی از جان و دل آماده هرگونه فداکاری در راه اجرای منویات خیرخواهانه شاهنشاه عادل و ملت دوست برای رفاه و آسایش مردم کشور و ترقی و تعالی مملکت هستند (احسنت) نظرات خیرخواهانه همکاران محترم وقتی عملاً به نتیجه می‌رسد که تحت نظم خاصی منتهی به اخذ تصمیمات قانونی گردد و در اجرای مصوبات مجلس شورای ملی نظارت کامل به عمل آید (صحیح است) توجه آقایان محترم به اهمیت و اثر فوق‌العاده این امر در افزایش اعتبار و حیثیت مجلس شورای ملی که منظور نظر کلیه آقایان است مرا مطمئن ساخته که به خواست خدا در انجام وظایف جدید خود موفق خواهم شد. (انشاء‌الله)
من یا هر شخص دیگری که در این کرسی انجام وظیفه کند از شخص جناب آقای سردار فاخر رئیس محبوب ما سرمشق بارز و برجسته‌ای در مقابل دارد کوشش مستمر و خستگی‌ناپذیر ایشان در خدمت به مشروطیت و دفاع از حقوق مجلس و همچنین بیطرفی در اداره جلسات و دقتی که در اجرای آیین‌نامه می‌فرمایند راهنمای کامل و روشن من خواهد بود. (صحیح است)
شکر خدا را که با تفضل الهی و با تدابیر خردمندانه شاهنشاه شجاع و وطن‌پرست و با درایت و موقع‌شناسی و فداکاری مردم کشور ما سال‌های پرآشوب و پرخطر را پشت سر گذاشته و امروز چه از لحاظ سیاسی و بین‌المللی و چه از لحاظ مادی و مالی امکانات وسیعی برای ما فراهم شده است (صحیح است) به شکرانه چنین موهبت عظیم موقع آن رسیده که همگی دامن همت به کمر زده و در راه اجرای منویات شاهانه و بهبود وضع عموم و ترقی کشور آتی از پای ننشینیم تا انشاء‌الله در مقابل تاریخ پرافتخار کشور کهن سال ایران سربلند و در نزد ملت نجیب ایران روسفید باشیم. (انشاالله)
از درگاه پروردگار موفقیت همگی در انجام وظایفی که به عهده ما واگذار شده است مسئلت می‌نمایم. (احسنت)
نائب رئیس- آقای سعیدی.
سعیدی- به واسطه هجوم ملخ و سیل‌هایی که در نیشابور آمده خسارات زیادی به اهالی آنجا وارده شده از آقای ذوالفقاری معاون محترم نخست‌وزیر تقاضا می‌کنم دستور بفرمایید اقدام عاجلی برای رسیدگی و جبران خسارات وارده بشود.
مهندس سلطانی- با رادیو اقدام می‌شود.
۳- بیانات قبل از دستور آقای دکتر امین
نائب رئیس- حالا نطق قبل از دستور شروع می‌شود. آقای دکتر شفیع امین
دکتر شفیع امین- بنده راجع به مطلبی که اساس زندگی اجتماع ما را تشکیل می‌دهد چند دقیقه‌ای مزاحم آقایان همکاران محترم می‌شوم به طوری که چندین مرتبه به عرض رسیده متأسفانه موضوع سل در اغلب استان‌های کشور در خوزستان. گیلان و مازندران و آذربایجان موضوع مهمی است در آذربایجان با وجود این که آب و هوایش بسیار خوب است و آب خوبی دارد متأسفانه در نتیجه فقر عمومی این بیماری زیاد دیده می‌شود. از چند سال پیش روی تذکرات شاهنشاه و آقایان نمایندگان به تدریج آسایشگاهی در تبریز شروع به ساختمان شد قسمت خیلی کوچکی ساخته شد که بعد تعطیل گردید پول‌شان تمام شد و وزارت بهداری و سازمان برنامه قرار شد این را بسازند سابقاً نظر این بود که سل در آنجا کم است ولی وقتی رفتند و رسیدگی کردند دیدند چه قدر گفته‌های ما صحیح است و تأیید کردند که سل متأسفانه در آذربایجان زیاد است سازمان برنامه از دو سال پیش وعده داد آن آسایشگاه را تمام کنند الان از ۷ خوان و ۷۰ خوان رستم هم می‌گذرد هنوز تصمیم گرفته نشده بنده از مهندسین عالی‌مقام سازمان برنامه که خوشبختانه در این باره آماری دادند تشکر می‌کنم ولی متأسفانه هر روز به وعده و وعید می‌گذرد در سه ماه چهار ماه پیش که کمیسیونی برای این کار تشکیل شد وعده دادند روز ۱۶ خرداد شروع خواهند کرد رسماً از آنها نوشته گرفتیم همه‌شان مهندسین و مشاورین و خود رئیس قسمت امور فرهنگی هم تأیید کردند که این ساختمان شروع شود آقایان نمایندگان آذربایجان می‌دانند که باز این کار به مرداد موکول شد و معلوم شد که نتیجه‌ای نمی‌تواند بدهد بنده مخصوصاً منتظر بودم که جناب آقای وزیر بهداری یا معاونشان از مسافرت برگردند با خودشان موضوع را حل کنیم متأسفانه هنوز نیامده‌اند و فصل ساختمان در آذربایجان محدود است بیش از ۵ ماه نیست ماه سوم بهار است و سه ماه تابستان و یک ماه پاییز این آسایشگاه را کی می‌خواهند بسازند و کی می‌خواهند به این مریض‌های بیچاره کردستان و آذربایجان که بیش از پنج شش میلیون جمعیت دارد کمک بکنند معلوم نیست آقایان مردم تا بدنشان سالم نباشد کاری ازشان ساخته نیست و تا این مرض‌ها را معالجه نکنید هیچ نتیجه نخواهیم گرفت از نظر اقتصادی یا مالک یا کارگر یا مهندس یا زارع تا سالم نباشند اینها نخواهند توانست کار بکنند این مخارج و این پول‌های زیادی که خرج می‌شود باید در بهداری و فرهنگ خرج شود بنده از آقای ذوالفقاری معاون نخست‌وزیر مخصوصاً خواهش دارم هم به وزارت بهداری و هم به سازمان برنامه توجه فرمایید البته این پول را وزارت بهداری نمی‌تواند بدهد سازمان برنامه تعهد کرده است که این خرج را بپردازد و متأسفانه تمام آن کاری که باید بکنند نکرده‌اند و بنده این را تأکید می‌کنم که به جایی نرسیده است اخیراً خود جناب آقای وزیر بهداری از پشت همین تریبون وعده دادند برای استفاده مردم یک آسایشگاهی یک ساختمان یک طبقه‌ای بسازند به بنده قول دادند در اردیبهشت شروع شود آنچه که بنده اطلاع دارم تا حال انجام نشده است این کی ساخته خواهد شد و کی استفاده خواهد شد نمی‌دانم مریض‌های بیچاره از دهات و بخش‌ها و از نواحی سرحدی می‌آیند به تبریز در تبریز معطل می‌مانند و به وسیله توصیه یا پولی که پیدا کردند می‌آیند به تهران اینجا هم ویلان و سرگردانند جا نیست خود آقای وزیر بهداری در دو ماه پیش فرمودند که در آسایشگاه‌های تهران هم جا نیست بالاخره آقایان این بیچاره‌ها چه کار بکنند مریض معالجه می‌خواهد الحمداله این مرض امروز معالجه می‌شود اگر مرتب مداوا شود در مدت محدودی معالجه می‌شود صدی نودونه خوب خواهد شد فقط جا می‌خواهد که آنها استراحت کنند بنده چندین مرتبه عرض کردم ما آسایشگاه با مطالعه زیاد و بتن آرمه نمی‌خواهیم در سازمان برنامه یا وزارت بهداری مطالعه می‌کنند نقشه می‌کشند همین همچنین پول‌هایی که به این مهندسین خارجی برای مطالعه داده می‌شود کافی است که مهندسین خودمان یک نقشه‌های عمومی داشته باشند که کامل باشند اینها را مطابقت بدهند با آب و هوای هر استان آسایشگاه شمیران ساخته بشود فرستادن نقشه به فرانسه و آلمان دیگر لازم نیست آسایشگاه‌هایی که در تهران داریم الان محدودند خوب یک عده‌ای جا دارند اغلب ۶ ماه ۸ ماه مریض‌ها می‌توانند آنجا استراحت بکنند بنده چندی پیش رفته بودم آسایشگاه شاه‌آباد تقریباً جای خوبی ساخته‌اند انصافاً تمیز و مرتب است دوا و غذایش خوب است. آسایشگاه بوعلی آن هم خوب اداره می‌شود بنده اینها را تصدیق می‌کنم ولی کافی نیست این قدر که مریض در خوزستان و مازندران و گیلان یا آذربایجان هست آسایشگاه می‌خواهند برای یک مملکت یک آسایشگاه در شیراز است یکی هم اخیراً در مشهد ساخته‌اند چند هزار تخت‌خواب برای مراجعین و مریض‌ها لازم است باید کاری کرد که این بیچاره‌ها نجات پیدا کنند (صحیح است) عرض دیگر بنده راجع به فرهنگ و تعلیمات اجباری بود چون جناب آقای وزیر فرهنگ در مسافرت تشریف دارند می‌خواستم عرض کنم که موضوع تعلیمات اجباری در درجه اول در آذربایجان مورد لزوم است و باز هم عرض می‌کنم آقایان همکاران محترم در مسافرت اخیرشان در آذربایجان مشاهده فرمودند که از نظر فرهنگ ما چقدر احتیاج داریم بنده از کمک‌هایی که از طرف خود وزارت فرهنگ در آذربایجان به عمل آمده و آقای رئیس فرهنگ آذربایجان که حقاً شخص لایقی است و زحمت کشیده کمک‌هایی به ایشان از جهت توسعه فرهنگ و ساختمان مدارس گردیده پنجاه مدرسه در آنجا از پول مردم ساخته شده ولی این کمک‌ها برای ساختمان مدرسه‌های مورد احتیاج آذربایجان کافی نیست البته زحمات ایشان قابل تقدیر است ولی آقایان تصدیق بفرمایید در آذربایجان کودکستان و دبستان باید این قدر زیاد باشد که احتیاج اولیه آذربایجان تأمین گردد بنده باز تکرار می‌کنم که تمام مملکت خانه ما است برای بنده آذربایجان و قسمت‌های دیگر مملکت فرق نمی‌کند همه جا برای ما یکسان است ولی از نقطه‌نظر جغرافیایی و محل و زبان محلی که آنجا داریم بسیار لازم است که به فرهنگ آذربایجان توجه بیشتری بشود بودجه فرهنگ آذربایجان کم است اگر بودجه را نسبت به نفوس تقسیم کنیم می‌بینیم که به آذربایجان خیلی کم رسیده است این نکته اساسی است که آنها می‌خواهند زبان فارسی را از کودکی در کودکستان و دبستان یاد بگیرند و بنده امیدوارم که وزارت فرهنگ نسبت به بودجه فرهنگ آذربایجان توجه بیشتری بکند تا مسئولین فرهنگی آنجا آقای مدیرکل فرهنگ آنجا که خیلی زحمت می‌کشد بتواند در نقاط سرحدی در دهات و بخش‌ها و همچنین بین ایلات مدارس تأسیس کند که اطفال آذربایجان از کودکی زبان ملی و اصلی‌شان را یاد بگیرند این زبان محلی چیزی است که به اصطلاح زبان ترکان است ولی زبان اصل زبان فارسی است که مخصوصاً باید فارسی را از کودکی یاد بگیرند اخیراً حسب‌الامر شاهنشاه و کمک و فعالیت وزارت راه و کارکنان راه‌آهن خط تبریز- جلفا که عریض بود درست کردند و به عرض راه‌آهن بین‌المللی و سرتاسری ایران تبدیل شده و بنده زحمات متصدیان امر را تقدیر می‌کنم مخصوصاً رئیس ناحیه و رئیس راه‌آهن که زحمت کشیده‌اند و امیدوارم با علاقه‌ای که دارند اوامر و فرمایشات شاهنشاه را عملی سازند که راه‌آهن را به سرحد ترکیه که از حیث صادرات راه عمده اقتصادی ما را تشکیل می‌دهد وصل کنند و طوری باشد که مردم آذربایجان و کردستان و شمال بتوانند محصولات خودشان را از این راه به اروپا بفرستند امیدوارم وزارت راه توجه کند که این راه زودتر تمام شود و برای مسافرت هم آماده گردد برای ساختن آنجا که نقشه‌برداری شده در حدود ۶۰ کیلومتر تا شرفخانه است و تا مرز ترکیه در حدود ۱۳۷ کیلومتر راه است و چیز مهمی نیست امیدوارم که سازمان برنامه که پول کافی در اختیارشان هست نسبت به ساختن این راه اقدام کند که بیش از پیش در تأمین آسایش و رفاه ملت و جلب توجه اهالی که همیشه زحمت کشیده‌اند نتیجه بخش باشد (احسنت. احسنت)
۴- قرائت اسامی اعضا کمیسیون‌ها منتخبه از شعب
نائب رئیس- دیگر کسی برای نطق قبل از دستور اسم ننوشته است با اجازه آقایان اسامی اعضا کمیسیون‌های منتخب از شعب قرائت می‌شود (به شرح ذیل قرائت شد) مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی محترماً صورت کمیسیون‌های پارلمانی را که در تاریخ ۲۸، ۲۷، ۲۶ خرداد ماه از شعب شش‌گانه انتخاب شده‌اند برای ملاحظه آن مقام محترم تقدیم می‌دارد.
رئیس اداره کمیسیون‌ها و شعب
کمیسیون بودجه
آقایان: جلیلی. عبدالحمید بختیار. بهبهانی. مهندس سلطانی. طباطبایی. قمی. دکتر مشیر فاطمی. مسعودی. دکتر پیرنیا. بیات ماکو. فرود. مهدی ارباب. دادگر. بهادری. مهران. هدی. سعیدی. دولتشاهی. برومند.
کمیسیون دادگستری
آقایان: خلعتبری. دکتر شاهکار. دکتر دادفر. طباطبایی قمی. موسوی. سلطانی. صدرزاده. دکتر سعید حکمت. دکتر جهانشاهی. دکتر حسن افشار. سراج حجازی. عمیدی‌نوری. هدی. بزرگ‌ابراهیمی. رستم‌امیر بختیار. فخر طباطبایی. فولادوند. برومند.
کمیسیون دارایی
آقایان: نصیری. باقر بوشهری. مشایخی. سنندجی. مهندس اردبیلی. مراد اریه. دکتر جهانشاهی. مهندس فروغی. سالار بهزادی. کورس. دکتر حسن افشار. دادگر. اردلان. زنگنه. کاظم شیبانی. دولتشاهی. مرتضی حکمت. صادق بوشهری.
کمیسیون کشور
آقایان: کیکاوسی. مهندس دهستانی. مشایخی. موسوی. ذوالفقاری. عباسی. افخمی. اخوان. قوام. فضایلی. عرب شیبانی. سراج حجازی. مجید ابراهیمی. توماج. هدی. فولادوند. رامبد. سعیدی.
کمیسیون امور خارجه
آقایان: خزیمه‌علم. دکتر ضیائی. محسن اکبر. حکیمی. ابتهاج. سنندجی. امید سالار. قوام سعید حکمت.
دکتر اصلان افشار. کورس. پروفسور اعلم. اردلان. حشمتی. زنگنه. مرآت اسفندیاری. دکتر امیر حکمت. تیمورتاش.
کمیسیون برنامه
آقایان: خرازی. مشایخی. دکتر دادفر. مهندس فروهر. دکتر بینا. مهندس بهبودی. مهندس فروغی. بزرگ‌نیا. سالار بهزادی. مهندس شیبانی. مهندس جفرودی. فضایلی. حشمتی. مهندس ظفر. دکتر امیر نیرومند. صراف‌زاده. تیمورتاش. قنات‌آبادی
کمیسیون تحقیق سؤالات
آقایان: نصیری. دکتر شاهکار. خزیمه‌علم. ذوالفقاری. موسوی. مهندس سلطانی. مسعودی. سالار بهزادی. استخر. عرب شیبانی. فرود. پردلی. رستم‌امیر بختیار. قبادیان. کاظم شیبانی. فولادوند. دکتر امیر حکمت. مهندس هدایت.
کمیسیون گمرکات و انحصارات
آقایان: باقر بوشهری. دکتر وکیل. دکتر مشیر فاطمی. گیو. دشتی. دکتر عدل. مهدی ارباب. فلیکس آقایان. کدیور. زنگنه. دکتر نفیسی. مشار. قائم‌مقام.
کمیسیون بازرگانی
آقایان: خرازی. مهندس فیروز. مراد اریه. گیو. بزرگ‌نیا. شادمان. فلیکس آقایان. عمیدی‌نوری. اردلان. کدیور. فخر طباطبایی. صادق بوشهری.
کمیسیون فرهنگ
آقایان: دیهیم. دکتر دادفر. دکتر اسدی. دکتر سیدامامی. حکیمی. دکتر آهی. علامه وحیدی. صدرزاده. استخر. پروفسور اعلم. عرب شیبانی. مهندس جفرودی. دکتر عمید. مهران. توماج. سعیدی. دکتر نفیسی. دکتر شفیع امین.
کمیسیون بهداری
آقایان:
دکتر اسدی. دکتر ضیایی. دکتر وکیل. دکتر سیدامامی. شادلو. دکتر آهی. دکتر سعید حکمت. علامه وحیدی. شادمان. پروفسور جمشید اعلم. مهدی ارباب. نورالدین امامی. دکتر امیر نیرومند. دکتر دیبا. مهندس ظفر. دکتر نفیسی. دکتر امیر حکمت. دکتر شفیع امین.
کمیسیون راه
آقایان:
دکتر ضیایی. دیهیم. نصیری. مهندس فروهر. شادلو. مهندس بهبودی. علامه وحیدی. پناهی. بیات ماکو. دکتر اصلان افشار. مهندس جفرودی. پردلی. بهادری. مجید ابراهیمی. دکتر دیبا. مشار قائم‌مقام. مرتضی حکمت. صادق بوشهری.
کمیسیون کشاورزی
آقایان: خلعتبری. خزیمه علم. مهندس دهستانی. ذوالفقاری. شادلو. عباسی. قوام. بیات ماکو. دکتر عدل. مهندس شیبانی. دکتر اصلان افشار. پردلی. مجید ابراهیمی. کدیور. قبادیان. مرتضی حکمت. غضنفری. مشار قائم‌مقام.
کمیسیون صنایع و معادن
آقایان: دکتر اسدی. مهندس فیروز. مهندس بهبودی. مهندس اردبیلی. دکتر پیرنیا. بزرگ‌نیا. کورس. دهقان. سلطان مراد بختیار. دکتر فریدون افشار. دکتر امیر حکمت. مهندس هدایت.
کمیسیون امور استخدام
آقایان: دکتر وکیل. ساگینیان. دکتر رضایی. احد طباطبایی. دکتر جهانشاهی. مهندس فروغی و سراج حجازی. فضایلی. مهران. بهادری. برومند. فولادوند.
کمیسیون پست و تلگراف و تلفن
آقایان:
محسن اکبر. قراگزلو. دکتر مشیر فاطمی. جلیلوند. اخوان. دشتی. عامری. دهقان. یار افشار. کاظم شیبانی. صراف‌زاده. دولتشاهی.
کمیسیون نظام
آقایان: کیکاوسی. عبدالحمید بختیار. مهندس اردبیلی. عباسی. قوام. دشتی. فرود. ثقه‌الاسلامی. توماج. بزرگ‌ابراهیمی. رامبد. غضنفری.
کمیسیون امور اجتماعی و کار
آقایان:
خرازی. عبدالحمید بختیار. مهندس فروهر. دکتر بینا. عماد تربتی. مسعودی. دکتر حسن افشار. مهندس شیبانی. رستم‌امیر بختیار. سلطان مراد بختیار. صراف‌زاده. مهندس هدایت.
کمیسیون محاسبات
آقایان: جلیلی. موسوی. امید سالار. ثقه‌الاسلامی. دکتر امیر نیرومند. مرآت اسفندیاری.
کمیسیون عرایض
آقایان: بهبهانی. مسعودی. ابتهاج. دادگر. دکتر عمید. قنات‌آبادی.
مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی
در پیرو صورت کمیسیون‌های پارلمانی معروض می‌دارد آقای قوام از شعبه ۳ برای چهار کمیسیون انتخاب شده‌اند و نیز آقای صادق بوشهری عضو شعبه ۶ که برای کمیسیون بازرگانی انتخاب شده بودند از عضویت در کمیسیون بازرگانی استعفا کرده‌اند. رئیس اداره کمیسیون‌ها و شعب.
نائب رئیس- چون طبق آیین‌نامه هر یک از آقایان نمایندگان نمی‌توانند در بیش از سه کمیسیون عضویت داشته باشد بنابراین آقای قوام باید از یکی از چهار کمیسیون که انتخاب شده‌اند استعفا کنند آقای قوام فرمایشی دارید بفرمایید.
قوام- بنده از عضویت کمیسیون نظام استعفا می‌دهم.
نائب رئیس- آقای غضنفری هم از کمیسیون کشاورزی استعفا داده‌اند که به جای ایشان آقای رامبد تعیین شده‌اند گزارش آن خوانده می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی
آقای غضنفری عضو شعبه ۶ از عضویت کمیسیون کشاورزی استعفا داده و به جای ایشان آقای رامبد به موجب یادداشتی ممضی به امضای اکثریت آقایان اعضای شعبه برای عضویت کمیسیون کشاورزی انتخاب شده‌اند- رئیس اداره کمیسیون‌ها و شعب
۵- طرح و تصویب فوریت و اصل گزارش کمیسیون امور خارجه راجع به قرارداد انتظامات و تصفیه اختلافات مرزی بین ایران و شوروی
نائب رئیس- حالا لایحه دولت راجع به قرارداد تصفیه و اختلافات مرزی بین ایران و شوروی مطرح است گزارش قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۱۷ خرداد ماه ۱۳۳۷ با حضور آقای وزیر امور خارجه لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به قرارداد ترتیب تصفیه اختلافات و حوادث مرزی بین دولتین ایران و اتحاد جماهیر شوروی را مورد رسیدگی قرار داده و عین قرارداد تنظیمی که در مجلس سنا هم تصویب شده تأیید اینک گزارش آن را تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- مجلسین قرارداد پیوست را مشتمل بر ۴۴ ماده و یک پروتکل و سه ضمیمه که راجع به انتظامات مرزی ایران و شوروی و ترتیب تصفیه اختلافات و حوادث در مرز بین دولتین در تاریخ ۲۴ اردیبهشت ماه ۱۳۳۶ برابر با ۱۴ مه ۱۹۵۷ در مسکو امضا گردیده تصویب نموده و اجازه مبادله آن را می‌دهد.
مخبر کمیسیون امور خارجه مرآت اسفندیاری.
صادق بوشهری- بنده اخطار دارم.
نائب رئیس- بفرمایید.
صادق بوشهری- چون کمیسیون‌ها انتخابات‌شان را تمام نکرده‌اند مخبر معین نشده است و لوایح دولت را بدون حضور مخبر نمی‌شود رسیدگی کرد.
نائب رئیس- مانعی ندارد مطابق آیین‌نامه همان مخبرین سابق می‌توانند دفاع کنند. کلیات مطرح است چون در برگ مخالف و موافق کسی ثبت‌نام نکرده و کسی هم تقاضای صحبت نکرده بنابراین رأی گرفته می‌شود به ورود در ماده واحده آقایانی که موافقند (جمعی از نمایندگان- اکثریت نیست) (پس از چند لحظه عده برای رأی کافی شد) عرض کردم چون در برگ موافق و مخالف کسی ثبت‌نام نکرده و اینجا هم کسی اجازه صحبت نخواسته بنابراین رأی گرفته می‌شود آقای ابتهاج فرمایشی دارید؟
ابتهاج- پیشنهادی تهیه شده که موافقت بشود این لایحه به قید یک فوریت مطرح گردد و خواستم عرض کنم که این تقاضای فوریت به امضای ۱۵ نفر از آقایان است.
نائب رئیس- اشکالی ندارد پیشنهاد را بدهید.
بزرگ‌ابراهیمی- اعلام رأی شده است.
نائب رئیس- برای ورود در ماده واحده رأی گرفته می‌شود آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
اینجانبان پیشنهاد می‌نماییم.
قرارداد تصفیه بین ایران و شوروی با قید یک فوریت مطرح شود.
ابتهاج. حکیمی. باقر بوشهری. عمیدی‌نوری. عماد تربتی. فلیکس آقایان. توماج. صفاری. دکتر امیر حکمت مشایخی. برومند. دکتر امیر نیرومند. و چند امضای دیگر.
نائب رئیس- فوریت مطرح است مخالفی نیست؟ (گفته شد- خیر) رأی گرفته می‌شود به فوریت آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح سابق قرائت شد)
نائب رئیس- نظری نسبت به ماده واحده نیست؟ (اظهاری نشد) رأی گرفته می‌شود به ماده واحده آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بنابراین چون پیشنهادی هم نرسیده رأی قطعی گرفته می‌شود به ماده واحده آقایان موافقین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به دولت ابلاغ می‌شود.
۶- تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
نائب رئیس- چون در دستور مطلب دیگری نداریم و طبق آیین‌نامه هم کمیسیون‌ها باید هیئت رئیسه خود را انتخاب کنند و لوایح زیادی در کمیسیون‌ها هست آقایان اعضا هر کمیسیون کمیسیون‌ها را تشکیل بدهند و هیئت رئیسه خود را تعیین بفرمایند تا یکشنبه کمیسیون‌ها آماده برای کار شوند جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز یکشنبه خواهد بود ساعت ۹ صبح.
(مجلس یک ساعت و۴۰ دقیقه پیش از ظهر ختم شد)
نائب رئیس مجلس شورای ملی- دکتر عمید