مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ بهمن ۱۳۳۴ نشست ۲۱۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۴
سال یازدهم
شماره مسلسل
دوره هجدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۱۸
جلسه: ۲۱۰
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۲۹ بهمن ماه ۱۳۳۴
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت‌مجلس.
۲- معرفی آقای عبدالله انتظام به وزارت مشاور و نیابت نخست‌وزیر به وسیله آقای نخست‌وزیر.
۳- تقدیم یک فقره لایحه به قید دو فوریت به وسیله آقای وزیر دارایی.
۴- تقدیم یک فقره لایحه به قید دو فوریت به وسیله آقای وزیر کشور.
۵- طرح و تصویب دو فوریت لایحه اجازه اجرای لایحه مالیات بر درآمد پس از تصویب کمیسیون قوانین دارایی.
۶- تقدیم یک فقره لایحه به قید یک فوریت به وسیله آقای معاون وزارت کشاورزی.
۷- طرح و تصویب در فوریت لایحه راجع به اراضی طرفین جاده سوم شهر و شمیران
۸- طرح لایحه اعتبار اضافه جهت حقوق ژاندارمری و شهربانی و ارسال به مجلس سنا.
۹- تقدیم یک فقره طرح سه فوریت به وسیله آقای سلطان‌مراد بختیار.
۱۰- تعیین موقع ودستور جلسه بعد- ختم جلسه.
مجلس یک ساعت ونیم پیش‌ازظهر به ریاست آقای نورالدین امامی (نائب‌رئیس) تشکیل گردید.
۱- تصویب صورت‌مجلس.
نائب‌رئیس- اسامی غایبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد.)
غایبین بااجازه- آقایان: خزیمه‌علم، دکتر جزایری، امیدسالار، صارمی، رضایی، اردلان، افشار صادقی، امیراحتشامی، عمیدی‌نوری، استخر، پیراسته، دکتر پیرنیا، مهندس ظفر، سرمد، محمودی، عبدالرحمن فرامرزی، سلطانی، صادق بوشهری، محمود افشار، کریمی.
غایبین بی‌اجازه- آقایان: اریه، مهندس شاهرخ‌شاهی.
نائب‌رئیس- نسبت به صورت جلسه قبل اعتراضی نیست؟ آقای مهندس اردبیلی.
مهندس اردبیلی- یک شکایت و یک تلگرافی است که تقدیم می‌کنم.
نائب‌رئیس- این مربوط به صورت‌مجلس نیست صورت‌جلسه گذشته تصویب می‌شود.
نائب‌رئیس- چون جلسه خصوصی داشتیم وقت دیر شده است با اجازه آقایان وارد دستور می‌شویم و قبل از دستور نخواهیم داشت (صحیح است) جناب آقای نخست‌وزیر بفرمایید.
۲- معرفی آقای عبدالله انتظام به وزارت مشاور و نیابت نخست‌وزیر به وسیله آقای نخست‌وزیر.
نخست‌وزیر (اعلا)- آقایان محترم، بنده افتخار دارم جناب آقای عبدالله انتظام را به سمت وزیر مشاور به مجلس شورای ملی معرفی کنم (نمایندگان: مبارک است) (ارباب- واقعاً خیلی مبارک است) متأسفانه مدتی جناب آقای انتظام کسالت داشتند و محروم ماندیم از تشریک‌مساعی ایشان خوشبختانه حالا بهبودی حاصل شده است و امیدواریم وجودشان خیلی مؤثر خواهد بود در هیئت دولت و اسباب انتظام امور ما خواهد بود (صحیح است) (ارباب- انتظارشان را داشتیم) (آقای نخست‌وزیر پس از آن‌که به محل خود نشستند مجدداً پشت تریبون آمدند) فراموش کردم به عرض برسانم که ایشان وزیر مشاور و نائب نخست‌وزیر هستند (احسنت، مبارک است).
شوشتری- حالا دیگر ناخوش نمی‌شوند.
نائب‌رئیس- جناب آقای نخست‌وزیر سمت سومی ندارند که تشریف بیاورید معرفی بفرمایید.
حشمتی- انشاءالله پیدا خواهد کرد.
۳- تقدیم یک فقره لایحه به قید دو فوریت به وسیله آقای وزیر دارایی.
نائب‌رئیس- جناب آقای وزیردارایی.
وزیر دارایی (فروهر)- عرض کنم حضور آقایان محترم به طوری‌که خاطر آقایان نمایندگان محترم مستحضر است قانون مالیات بر درآمد و املاک مزروعی و مستغلات و حق تمبر که الان در دست عمل است قانونی است که به تصویب کمیسیون مشترک مجلسین سنا و مجلس شورای ملی رسیده است و این قانون در حقیقت صورت آزمایش داشته است در ضمن عمل از مردادماه امسال به بعد مشاهده شده است که متأسفانه این قانون آن قسمتی که باید و شاید آن منظور و مقصودی را که از تصویب آن در نظر بود عملی نکرده است و از طرف دیگر در ضمن عمل دیده شده است و مطابق گزارش‌های بسیار متعددی که از طرف ادارات دارایی رسیده عواید دولت نکث فوق‌العاده زیاد پیدا کرده است (بهادری- روی عدم لیاقت مأمورین بوده است) از این نظر و از نظر اشکالات دیگری که شاید بر آقایان نمایندگان محترم پوشیده نباشد دولت تصمیم گرفت که لایحه مالیات جدیدی با یک مطالعاتی تا آن حدی که ضیق وقت اجازه می‌داد تهیه بکند و به مجلس محترم شورای ملی تقدیم نماید آقایان نمایندگان محترم استحضار دارند که قانون مالیات بر درآمد اصولاً از اول سال به تدریج به موقع اجرا گذارده می‌شود از نظر دسته‌جات مختلفه مؤدیان این است که می‌بایستی در اول سال جدید دولت یک قانونی داشته باشد که آن اشکالات قبلی را رفع بکند در عین حال برای مؤدیان هم یک تکلیف صریح‌تری و روشن‌تری را تعیین کرده باشد از این نظر چون وقت خیلی کم است و سال قریب به انقضا است دولت در نظر گرفته است که از مجلس شورای ملی استدعا کند با لطف و اعتمادی که همیشه به این دولت ابراز فرموده‌اید این دفعه هم به مصداق الاکرام بالاتمام لایحه‌ای را که تقدیم می‌شود اجازه بفرمایید که در ضمن ماده واحده‌ای به کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی اختیار داده بشود که مطالعه بفرمایند و پس از آن‌که کمیسیون قوانین دارایی مجلس شورای ملی این لایحه را تصویب کرد دولت آن را به صورت آزمایش به موقع اجرا بگذارد بعد در سال آتیه با توجه به تجربیاتی که از این اقدامات بدست آمده است دولت لایحه قطعی را به مجلس شورای ملی تقدیم بکند که به این ترتیب هم کار دولت پیش برود و هم در سال آتیه بتوانیم یک لایحه قطعی مالیاتی داشته باشیم از این نظر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌شود راجع به دادن چنین اختیاری به کمیسیون قوانین دارایی و استدعا می‌شود که این لایحه را مجلس محترم شورای ملی با دو فوریت تلقی بکنند و رأی به دو فوریت آن بدهند در کمیسیون قوانین دارایی هم آقایان نمایندگان عظام مجال دارند که تشریف بیاورند و افکار و نظریات خودشان را به اطلاع کمیسیون برسانند و دولت هم بسیار خوش‌وقت خواهد بود برای این‌که همان‌طور که عرض کردم چون وقت فوق‌العاده کم بود تا آن حدی که مقدور بود دقت شده ولی البته آقایان نمایندگان محترم با نظر صائب و دقیقی که دارند می‌توانند چنانچه در این لایحه دیدند آن را تکمیل بفرمایند این عمل هم سابقه داشته است کما این‌که قانون فعلی هم همان‌طور که به عرض رسیده مصوب کمیسیون است و قانونی هم که قبل از این اجرا می‌شد یعنی قانون تیرماه ۲۸ پس از تصویب کمیسیون قوانین دارایی مجلس شورای ملی به موقع اجرا گذاشته شده است بنابراین بنده بدواً لایحه‌ای را که در آذرماه امسال از طرف وزارت دارایی به مجلس تقدیم شده بود والان در کمیسیون مطرح است مسترد می‌دارم و افتخار دارم که لایحه جدید را با همان توضیح خلاصه‌ای که به استحضار آقایان نمایندگان محترم رسانیدم به مجلس شورای ملی تقدیم نمایم.
نائب‌رئیس- آقای وزیر دارایی لایحه به قید دو فوریت است؟
وزیر دارایی- بلی با قید دو فوریت است در متن لایحه عرض شده است.
۴- تقدیم یک فقره لایحه به قید دو فوریت به وسیله آقای وزیر کشور.
نائب‌رئیس- جناب آقای وزیر.
وزیر کشور (علم)- خاطر آقایان محترم مسبوق است که بین شهر و شمیران یک جاده سومی احداث می‌شود (شوشتری: ۱۲۰ متر) حالا هر طور بفرمایید به هر صورت آنچه که برای شهرداری اهمیت حیاتی دارد این است که زمین‌های اطراف آن به سفته‌بازی نیفتد (صحیح است) و شهرداری بتواند این زمین‌ها را به قیمت عادله بخرد که بعدها متعلق به شهرداری باشد و ساختمان‌هایی بکند برای زیبایی شهر (صحیح است) بنده یک لایحه‌ای به قید دو فوریت به منظور خرید این زمین‌ها از طرف شهرداری تقدیم می‌کنم.
نمایندگان- بسیار به جا است.
۵- طرح و تصویب دو فوریت لایحه اجازه اجرای لایحه مالیات بر درآمد پس از تصویب کمیسیون قوانین دارایی.
نائب‌رئیس- آقایان توجه بفرمایید لایحه تقدیمی وزارت دارایی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
به طوری‌که خاطر نمایندگان محترم مستحضر است اجرای قانون مالیات بر درآمد و مالیات املاک مزروعی و مالیات مستغلات و حق تمبر مصوب دهم مردادماه ۱۳۳۴ کمیسیون مشترک مجلسین به جهات و دلایلی که بر آقایان پوشیده نیست مصادف با موانع و اشکالاتی شده که هم دستگاه‌های وصول مالیات را فلج نموده و هم مؤدیان مالیاتی را بلاتکلیف گذارده است.
برای این‌که تکلیف وزارت دارایی و مؤدیان معلوم و مقررات روشن و قابل اجرا به دست مأمورین وصول داده شود لایحه جدیدی متضمن هجده فصل و چهل‌وچهار ماده تقدیم می‌شود و چون موضوع هم از نظر خزانه دولت و هم از نظر مؤدیان حائز کمال اهمیت است و سال قریب به انقضا است لذا ماده واحده ذیل را تقدیم و تقاضای تصویب آن را به قید دو فوریت دارد:
ماده واحده- به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود لایحه ضمیمه راجع به مالیات بر درآمد و مالیات املاک مزروعی و مالیات مستغلات و حق تمبر را که مشتمل بر هجده اصل و چهل‌وچهار ماده است پس از تصویب کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی به طور آزمایشی موقت به موقع اجرا گذارده و با توجه به نتایج حاصله از آزمایش تا آخر دی‌ماه ۱۳۳۵ لایحه جدید برای تصویب نهایی تقدیم دارد. مادام که لایحه که در تاریخ مقرر باید تقدیم شود از تصویب نگذشته لایحه مصوب کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی قابل اجرا خواهد بود.
نخست‌وزیر- حسین اعلا
وزیر دارایی- فروهر
نائب‌رئیس- آقای مشایخی مخالف‌اید؟
مشایخی- موافقم.
نائب‌رئیس- آقای حائری‌زاده مخالف‌اید یا موافق؟
حائری‌زاده- مخالف.
نائب‌رئیس- بفرمایید.
حائری‌زاده- این مطالبی که من عرض می‌کنم مربوط به این آقایانی که بنام وزیر روی این صندلی‌ها می‌نشینند نیست برای این‌که بعضی‌شان آدم خوبی هستند و من ارادت بهشان دارم ولی برای این‌کار ممکن است خوب نباشند به این جناب فروهر من خیلی عقیده دارم که ایشان چکیده کارهای مالیاتی هستند در این قسمت‌ها نظریاتی دارند ولی با یک اصل من مخالفم و آن ملاعبه با قانون و مملکت است آزمایش این اصل اصلی است که باید ریشه‌اش را کند هر روز مالیات را روی هوس نمی‌شود تغییر داد باید برای مالیات یک اصولی را فکر کرد چون در ترقی عایدات مملکت و اقتصادیات مملکت مؤثر است پایه مالیات باید به شکلی وضع بشود که تشویق بکند تولید کننده را معافیت‌هایی باید در مالیات‌ها باشد که طبقه تولیدکننده امیدوار باشند که تولید بیشتر بکنند برای مثال یک موضوع کوچکی را که خود من در آلمان دیدم به عرض آقایان می‌رسانم آلمانی که زیر بمب جنگ بین‌المللی دوم خرد شده بود در هامبورگ که من رفتم انگلیسی‌ها بعد از جنگ هم هامبورگ را کوبیدند که رقیب منچستر نباشد آنجا را به صورت یک خرابه‌ای گذاشته بودند. آنجا یک فعالیتی بود در کارهای ساختمانی که جلب توجه مرا کرد آلمانی که آن‌طور خرد شده چه‌طور این فعالیت برای کارهای ساختمانی می‌شود در مقام تحقیق برآمد من ذاتاً فضولم می‌خواهم یک چیزهایی را بفهمم. (شوشتری- صحیح است) (خنده نمایندگان) معلوم شد که قوانینی وضع شده که این قوانین تشویق کرده ساختمان را و تسریع کرده است کار ساختمان را (داراب- پولش را از کجا آوردند) اجازه می‌فرمایید عرض می‌کنم مالیات بر عایدات در آنجا به طور تصاعدی است تا فلان مقدار مارک درآمد فرضاً صدی پنج است به فلان مقدار که بالا رفت ممکن است صدی هشتاد باشد به طور تصاعدی مالیات بالا می‌رود.
اما مالیات‌دهنده هر خرجی که می‌کند این را به حساب می‌آورد من یکی دو دفعه تصادف کرد از دوستان ایرانی که داشتم در یک مهمان‌خانه‌ای من را دعوت کردند رفتم آنجا صورت‌حسابی که آوردند دیدم که آن رفیق من آن صورت‌حساب‌ها را ضبط کردند گفتم صورت‌حساب مهمان‌خانه که قابل ضبط نیست و باید پاره کنند و دور بریزند از جریانش پرسیدم گفت که تمام اینها به خرج ما منظور می‌شود طیاره سوار بشویم برویم و برگردیم منظور می‌شود مهمانی بدهیم که ده‌هزار مارک خرجش بشود این منظور می‌شود پول برای کارهای تبلیغات برای کارهای تجارتی بدهیم دولت آن را به خرج‌مان منظور می‌کند و از آن عایدات خالص ما مالیات تصاعدی می‌گیرد از جمله خرج‌هایی که دولت منظور می‌دارد خرج‌هایی است که برای ساختمان داده می‌شود که این را جزو خرج حساب می‌کنند و مشمول مالیات قرار نمی‌دهند این است که کسانی که عواید زیاد دارند شرکت‌ها و کمپانی‌ها می‌بینند که اگر ۲۰ هزار مارک عایدات خالص داشته باشند باید صدی پنج بدهند ولی اگر دویست هزار مارک داشته باشد باید صدی هشتاد بدهند این مازاد عایدات را دنبال کسی می‌برد که برای ساختمان خواسته باشد که به او قرض بدهد و میزان عایدات را بیاورد پایین و مشمول آن مالیات تصاعدی نشود و حداقل مالیات را بدهد یک تجارتخانه‌ای بود که با من دوستی داشت به او گفتم که بالاخره هر وقت این پول را وصول بکنید باید مالیاتش را بدهید گفت این همیشه هم که عایدات سرشارند از هر سالی که عایداتش پایین آمده باشد آن سال آن مطالباتی که دارد آن را به مقداری که تاکس مالیاتی او مشمول مالیات تصاعدی حد بالاتر نشود جزو عایداتش وصول می‌کند پس در یکسال اگر این آدم صدهزار مارک عایدی داشته باشد که مشمول مالیات صدی هشتاد بشود این را در ظرف پنج شش سال به حسابش می‌آورد که همان مالیات صدی پنج را بدهد و صدی هشتاد ندهد و این تشویقی است که دولت برای کار ساختمان در آلمان کرده آنجا مثل اینجا نیست که یک کسی برود پول بگیرد برای ساختمان و شب برود قمار بکند این‌جور نیست یک پانت ساختمانی هست پول را به او می‌دهند و این شخص فقط امضا می‌کند خرید زمینش تهیه نقشه‌اش میزان ساختمان و پرداخت اقساط همه با بانک ساختمانی است که می‌سازد و تحویل می‌دهد و آن شخص فقط امضا می‌کند پس این مالیات برای تمام امور اجتماعی و اقتصادی در صورتی‌که روی نقشه عادلانه و صحیحی وضع بشود مؤثر است نه این‌که جیب هر کس را بزنند جیب مردم را بزنند دولت مع‌التأسف خودش را یک دستگاهی می‌داند و مردم هم دولت را یک دستگاهی دیگر دولت فکر این است که چه‌جور از جیب مردم پول دربیاورد مردم هم در فکر این هستند که چه جور از چنگال دولت فرار کنند من یک بقالی را سراغ دارم که چند سال پیش چهارصد تومان مالیات از او گرفته بودند چندی پیش هم نزد من آمد و گفت یک پیش‌آگهی برای من فرستاده‌اند
به مبلغ ۱۴۰ هزار تومان این مرد بقال است و اهل آذربایجان است این شکل عمل به شکلی است که پیش نمی‌رود ملاعبه با قانون که من امروز هوس می‌کنم یک قانون بیاورم به مجلس رجوع بکنم به کمیسیون آقای غضنفری هم در کمیسیون رأی می‌دهد در کمیسیون دارایی جناب غضنفری و رفقای ما که آنجا هستند همه‌شان هم متخصص هستند و اطلاعات‌شان خوب است رأی می‌دهند این قانون می‌شود و می‌روند از مردم پول بگیرند به دست کی اجرا می‌شود؟ نمی‌داند به دست کی اجرا می‌شود؟ به دست کسی اجرا می‌شود که مؤدی صد تومانی را ۱۴۰ هزار تومان برایش پیش‌آگهی داده این ملاعبه با قانون است این غلط است (صحیح است) این هوس است این را باید به کلی از بین برد باید مملکت روی اصولی پایه‌اش استوار باشد مردم تکالیف‌شان را بدانند همه سرگردان باشند همه منتظر این‌که فردا دولت چه پاپوشی برای‌شان درست می‌کند نباشند اطمینان به زندگی‌شان داشته باشند این طرزی که ما پیش گرفته‌ایم این بدترین طرزها است من نظرم هست که در مجلس پانزدهم بود که اینها یک قانون مالیاتی آوردند و بعد وقت تنگ شد و برای اجرایش اختیاری به کمیسیون دادند بنده هم توی آن کمیسیون بودم خیلی هم دست و پا کردم و من دیدم که همیشه دولت تمام همش مصروف بر این است که ریش مردم دست دولت گیر باشد من آنجا گفتم که این کسی که مالیات می‌دهد مفاصاحساب به دستش بدهند که بداند از شر این کارها خلاص شده این را قبول نمی‌کردند همین جناب آقای وزیر دارایی در یکی از ادواری که وزیر بودند یک تاجری بود که می‌خواست مسافرت بکند به من گفت که شما از آقای وزیر تقاضا کنید دستور بدهند که رسیدگی کند به این‌که هر چه من مستغلات دارم شرکت‌هایی که دارم تجارت‌هایی که دارم هر چه بدهی مالیات من هست و هر چه که بدهکارم باید بدهم و یک مفاصاً حسابی به من بدهند که به مسافرت بروم جریان را خدمت‌تان عرض کردم گفتند که برای دستگاه ما مقدور نیست حالا یک چیز دیگری هم پیدا شده است دولت می‌گوید من دفتر ندارم شنیدم که کم کم این مرض به اداره تلفن هم سرایت کرده می‌گوید قبض پارسال مرا بیاور شهرداری پول آب پارسال را ندادی دوباره مطالعه می‌کند و باید بگردی توی کاغذپاره‌ها قبض آب پارسال را پیدا کنی قبض برق را پیدا کنی قبوض تلفن جلو را پیدا بکنی قبض آسفالت را پیدا بکنی دولت می‌گوید من دفتر ندارم می‌گویید آقا من پرداخته‌ام اگر شما در دفترتان نمی‌توانید پیدا کنید من تقصیری ندارم دولت قبول نمی‌کند یک اوضاع هرج‌ومرج و بلبشویی است که اسمش را گذاشته‌ایم دستگاه تشکیلاتی مملکتی غیر از بلبشو و هرج‌ومرج هیچ‌چیز اسم این دستگاه نیست مالیات املاک مزروعی سال‌ها به صورت دیگری گرفته می‌شد در زمانی که شاه سابق بود و من آن‌وقت در مجلس بودم خدمت‌شان عرض کردم و ایشان هم توجهی کردند و تصور می‌کنم آقا میرزا ابوالقاسم‌خان برادر ایشان (اشاره به آقای وزیر دارایی) لایحه‌اش را آوردند و القا کردند تا یک مأمور مالیات می‌رود توی ده این رعایا فراری می‌شوند به قدری که از مالیات مزروعی پول وارد صندوق دولت می‌شود چنین مقابل مردم متضرر می‌شوند مساوی این هم دولت خرج این دستگاه دارد می‌کند اگر این مملکت تولیدش را زیاد نکند چه خاک سرشان بکنند نمی‌شود که همه‌اش گدایی بکنند از خارجی‌ها با گدایی که بار این مملکت به منزل نمی‌رسد دولت باید تشویق بکند تولیدکننده را به تولیدکننده جایزه بدهند ممیزی بکنند امسال ده جعفرآباد ده خروار گندم دارد اگر سال بعد اضافه شد گندم او یک جایزه‌ای بهش بدهند اگر کمتر شد اگر چنانچه مربوط به آفت ارضی و سماوی نباشد یک جریمه‌ای ازش بگیرند والا گوساله بسته را گرفتن و زدن این کار صحیحی نیست من با این اصل موافق نیستم من تصور می‌کنم اگر آقایان موافقت بفرمایند این لایحه را این قسمت فوریت و اختیارات کمیسیونش را یک جلسه به عقب بیندازند برود چاپ بشود تا این قانون چهل‌وچهار ماده‌ای صد و هشتاد فصلی چهارصد تبصره‌ای، این را یک مروری بکنیم ببینیم چیست؟ می‌شود اختیار داد به یک کمیسیونی که اینها هر چه تصویب کردند لازم‌الاجرا باشد؟ یا این‌که ما باید همین‌طور مطیع باشیم چون آخر عمر مجلس است هر چه دولت بیاورد بگوییم صحیح است، روزهای آخر عمر مجلس است هر چه گفت بگوییم صحیح است، در این صورت مجلس معنی ندارد، من در این موضوع حال مزاجی‌ام مقتضی این‌که زیاد بحث بکنم نیست، در دفعات بعد باز هم می‌آیم صحبت می‌کنم.
نائب‌رئیس- وقت آقا هم یک‌ربع ساعت بود که حداکثر استفاده را کردید، جناب آقای مشایخی بفرمایید.
مشایخی- موضوع مالیات بر درآمد در کادر مالیات‌های مستقیم است و در بودجه تمام ممالک دنیا مالیات بر درآمد عنوان خاصی دارد و معتقد هستند که عادلانه‌ترین مالیات‌ها همین نوع مالیات است زیرا به نحوی که از اسم آن مستفاد می‌شود مقصود این است که هر کس در اجتماع به هر نسبتی که استفاده می‌کند سهمی برای شرکت در هزینه مملکت داشته باشد. و این رقم را به عنوان مالیات بر درآمد پرداخت بکند در کشور ما هم از سال ۱۳۰۹ قانون مالیات بر درآمد اجرا شده و البته در بدو اجرای قانون فقط و فقط مالیات مقطوعی از ارباب حرف گرفته می‌شد و بعد به تدریج با اقتباس از قوانین دنیا سیر تکاملی‌اش را این قانون طی کرد من خاطرم هست که جناب آقای فروهر وزیر دارایی فعلی رئیس اداره کل مالیات مستقیم بودند که اداره کل مالیات‌های مستقیم در آن موقع زیر نظر مستر لوفه‌بور اداره می‌شد (کریمی- ۵۰ سال قبل) جناب آقای نخست وزیر، مسیو لوفه‌بور یک مستشار بلژیکی بود که مطالعاتی در امور مالی داشت و مرحوم داور او را استخدام کرده بود و آمد قانون مالیات بر درآمد را از نظر تعلیمات و دستورات و طرز اجرای او بود که در تمام مملکت دپریژه می‌کرد یا دستور می‌داد در خلال این جریان بود که جناب آقای فروهر رئیس اداره مالیات‌های مستقیم شدند و من و آقای داراب هم که حضور دارند دو تا عضو نالایق آن دستگاه بودیم (خنده نمایندگان) این حقیقتی است که بنده عرض کردم و خیلی خوشوقتیم که آقایان مطالب را خیلی زود درک می‌کنند و تشخیص می‌دهند به هر حال منظورم از چنین مقدمه این بود که امروز وزارت دارایی در دست کسی است و لایحه مالیات بر درآمد را کسی به مجلس می‌دهد که بنیان‌گذار قانون مالیات بر درآمد در کشور بوده است (صحیح است) جناب آقای حائری‌زاده دستگاه وصول بد، خیلی بد آقا مختصری از آن را فرمودید من چون خودم مأمور این دستگاه بوده‌ام و سیر جریان آن را هم شاهد و ناظر بوده‌ام اگر بخواهم راجع به فساد دستگاه صحبت کنم یک ده‌هزارمش را شما نمی‌دانید بنده می‌دانم و توضیح می‌دهم واقعاً جای تأسف است قانون خوب برای هر دستگاهی لازم است ولی دستگاه اجرایی مفید و دستگاه اجرایی صالح هم شرط دوم موفقیت است قطعاً من می‌دانم که آقای فروهر وزیر دارایی از دستگاه فعلی وصول مالیات بر درآمد حد اعلای عدم رضایت را دارند و تکرار می‌کنم اگر بشود اصلاح کرد ایشان هستند که می‌توانند از کادر مأمورین وزارت دارایی اشخاص با اطلاع و بصیر و مفید و متناسب برای این کار انتخاب کنند و تمام آقایان نمایندگان هم از ایشان متوقع هستند که به محض تصویب این قانون اولین اقدامی که خواهند فرمود یک رفُرم متناسب با وضع کشور در دستگاه وزارت دارایی باشد (داراب- همه را هم شخصاً می‌شناسند) بنابراین ما فعلاً بحث در اطراف کلیات قانون نمی‌کنیم زیرا فوریت مطرح است و اگر بخواهیم بحث کنیم قطعاً جناب آقای رئیس جلوی ما را خواهند گرفت (پورسرتیپ- اگر بلندگو را بگذارید آن طرف درست می‌شود) شما هم یواش‌یواش دارید اسباب زحمت بنده می‌شوید و نمی‌گذارید صحبت کنیم.
نائب‌رئیس- استدعا می‌کنم بین‌الاثنین صحبت نفرمایید.
مشایخی- به نحوی که در مقدمه لایحه نوشته شده این لایحه مشتمل بر هجده فصل و چهل‌وچهار ماده است (قنات‌آبادی- چند فقره است؟) اگر ما بخواهیم یک لایحه مشتمل بر چهل و چهار ماده را که در سرنوشت کشور هم تأثیر دارد و همه هم صاحب‌نظر هستند، مربوط به بازرگانان، شرکت‌ها، پیشه‌وران و تمام طبقات مردم این مملکت است مربوط به کشاورزان هم هست مالیات مستغلات هم جزءاش است اگر بخواهیم این را در مجلس شورای ملی مطرح کنیم تصدیق بفرمایید که عمر دوره هیجدهم مجلس شورای ملی برای این موضوع تکافو نخواهد کرد و امیدوار هستم که جناب آقای علم هر چه زودتر مقدمات انتخابات دوره نوزدهم مجلس را فراهم بفرمایند (میراشرافی- مخصوصاً شهرری را) (قنات‌آبادی- غصه مخور در جریان است) که ما مجال داشته باشیم در مجلس شورای ملی لوایح را بهتر رسیدگی و حلاجی کرده باشیم اما با در نظر گرفتن بقیه دوره ۱۸ مجلس شورای ملی نمی‌رسد و چون همه می‌دانند که بودجه کشور هم کسر دارد و به طوری که در روزنامه‌ها نوشته بود ناچار هستند که بودجه سال ۱۳۳۵ را هم با کسر تنظیم کنند و به مجلس بدهند باید علاقه‌مند باشیم که برای تأمین درآمد دولت از راه‌های مناسب و مشروع و متناسب با بنیه مالی مردم این مملکت کمک کنیم که بالاخره کسر بودجه را کمتر بکنیم این لایحه بی‌سابقه هم نیست بنده خاطرم هست در دوره ۱۵ مجلس شورای ملی جناب آقای امیرنصرت اسکندری رئیس کمیسیون دارایی بودند بنده هم افتخار عضویت همان کمیسیون را داشتم و قانون مالیات بر درآمدی که تا اول سال اجرا می‌شد این قانون هم مصوب کمیسیون دارایی بود، خیلی از قوانین هست که به کمیسیون قوانین دارایی و بعضی کمیسیون‌های مجلسین اختیارات داده شده است قوانین را تصویب کرده‌اند و تمام شده در این لایحه به خصوص هم آقای وزیر دارایی گفته‌اند به عنوان آزمایش این قانون اجرا بشود و تا دی‌ماه سال آتیه لایحه قطعی مالیات بر درآمد را که البته از آزمایش بیرون آمده به مجلس خواهند داد. بنابراین بنده شخصاً معتقدم در حدود قوانین و مقررات و طرز عمل مجلس شورای ملی تصویب این لایحه اشکالی که ندارد هیچ مفید هم هست و معتقد به فوریتش هم هستم و تقاضا می‌کنم که آقایان هم موافقت بفرمایند.
نائب‌رئیس- آقای میراشرافی اجازه بفرمایید جلسه را اداره کنم به فوریت اول رأی گرفته می‌شود آقایانی که
موافقند قیام فرمایند (اکثر قیام کردند) تصویب شد.
فوریت دوم مطرح است آقای قنات‌آبادی موافق‌اید یا مخالف؟ (قنات‌آبادی- موافقم) آقای خلعتبری موافق‌اید یا مخالف؟ (خلعتبری- بنده مخالفم) بفرمایید.
کریمی- آقای منشی هیچ‌وقت به طرف چپ توجه نمی‌کنند.
نائب‌رئیس- بنده نظارت می‌کنم در آن جلسه هم آقا نفر چهارم بودید.
کریمی- بنده اول بودم آخر نوشتند.
ارسلان خلعتبری- امروز که این لایحه مطرح می‌شود در مجلس شورای ملی از قضا کمیسیون عرایض مجلس شورای ملی گزارشی تقدیم مقام ریاست کرده است راجع به مسئله مالیات برای این‌که چندین ماه است عده زیادی از مردم، طبقات مختلف به کمیسیون عرایض راجع به طرز وصول مالیات‌ها و رسیدگی‌هایی که می‌شود شکایت‌هایی کرده‌اند و چندین ماه است که کمیسیون عرایض با کمال‌دقت مشغول رسیدگی به وضع مالیات است بنده علت این‌که به عنوان مخالف اسم نوشته‌ام این است که با این‌که در شرایط فعلی حقیقت ایجاب می‌کند که این لایحه به فوریت تصویب بشود به وسیله مجلس و به مناسبت این‌که مدت کمی از عمر دوره فعلی باقی است بهترین طریق این است که در کمیسیون قوانین دارایی همان‌طور که سابقه داشته است رسیدگی بشود و مخالفت بنده هم مخالفت مشروط است. می‌خواهم به آقایان عرض کنم یک مطلبی را باید در این موقع عنوان کرد و به آن توجه داشت الان عده زیادی از مردم در فشار دستگاه وصول مالیات بر درآمد هستند و با کمال تأسف فشار بر طبقه مردم متوسطی است که نمی‌توانند مالیات‌های سنگین بپردازند و عده کثیری از مردم به مجلس شکایت کرده‌اند و فشار به طبقه متوسط به وسیله دستگاه وصول یک امری است که در کمیسیون عرایض رسیدگی شده و مورد تصدیق هم واقع شده از آن طرف هم آرایی از کمیسیون‌های حل اختلاف صادر شده است که طریق رسیدگی و طریق احقاق حقّ‌شان ناقص است که ما در کمیسیون دقت کردیم و گزارشی که همین امروز تقدیم مقام ریاست شده این مطالب در آنجا مفصل عرض شده بنابراین بنده معتقدم که در این موقع که این لایحه فوریتش در مجلس مطرح است و حقیقت هم اقتضا می‌کند که این شکایاتی که عده کثیری از مردم مخصوصاً اصناف و طبقات متوسط کرده‌اند باید مورد توجه مقامات مسئول قرار بگیرد برای این‌که زودتر تکلیف این دسته از مردم معلوم بشود البته اقتضا دارد که مجلس این اختیار را به کمیسیون قوانین دارایی بدهد ولی بفرمایید چرا بنده مخالف بودم، مخالفت بنده این است که آن مرتبه عده‌ای در اینجا اظهار عقیده راجع به مسأله مالیات کردند و با کمال تأسف هم از همکاران خودشان فحش خوردند و هم کفیل یا وزیر دارایی وقت آنها را مخالف لایحه قلمداد کردند و در آن لایحه دقت کامل و کافی نشد وزیر آمد اصرار کرد و اصرارش هم این بود که چون کمیسیون‌های مشترک می‌توانند تصمیم بگیرند و آن تشریفات مجلس و جلسات بحث درباره آنها رعایت نمی‌شود و از آن طرف هم دولت احتیاج به درآمد برای مخارج دارد پس بنابراین اجازه بدهید که کمیسیون‌ها رسیدگی بکنند ولی وقتی اظهار نظر می‌شد که عجله و سرعت در امر مالیاتی که مربوط به تمام افراد مملکت است روا نیست و نباید عجله کرد وزیر دارایی عصبانی می‌شد حالا جناب آقای فروهر وزیر دارایی جدید بنده مخالفتم مشروط است و مخالفتم را پس می‌گیرم (قنات‌آبادی- پس گرفتن ندارد) به شرطی که جنابعالی قول بدهید که همان‌طوری که رویه‌تان هست این لایحه وقتی رفت به کمیسیون، در کمیسیون اگر کسی اظهار نظر کرد عصبانی نشوید از مشورت با اشخاص غفلت نکنید با طبقات مختلف و اشخاص مختلف تماس بگیرید قصدتان فقط سنگین کردن مالیات نباشد برای چه؟ یک وقتی سعی در سنگین کردن مالیات شد از اراضی ۲۰ درصد مالیات مطابق قانون می‌بایست گرفته بشود ولی در قانون اخیر دو و نیم درصد یا یک و نیم درصد مقرر است حالا می‌بینیم این پولی که در این مدت گرفته شده است شاید ده برابر پولی است که در ظرف ۱۰ سال شما نتوانسته‌اید بگیرید (صحیح است) بنابراین باید این را توجه بفرمایید. اگر از این مسائل در کمیسیون از طرف وکلا تذکر داده شده، قصدی نیست که کسی مالیات ندهد، امروز دراین گزارشی که تقدیم مقام ریاست شده است آقایان ملاحظه خواهند فرمود که تمام اراضی اطراف تهران که شاید پنجاه، صد میلیون متر باشد سندی که تنظیم کرده‌اند کسی که سند را تنظیم کرده است مطابق قیمت عادله نبوده است و همه فرار کرده‌اند از پرداخت مالیات پس مالیات سنگین وضع کردن ثمر ندارد اگر وکیلی آمد گفت آقا مالیات سنگین را باید از اشخاصی که درآمد سنگین دارند گرفت و راه فرار را با اسلوب صحیح بر آنها بست این را نباید حمل به مخالفت کرد و عصبانی شد باید تحمل داشته باشید کمیسیون را صبح تشکیل بدهید عصر تشکیل بدهید نظر اشخاص صائب را بخواهید نظر همه وکلا را بخواهید بدون عصبانی شدن برای این‌که هیچ‌کس واقعاً راضی نیست که اشخاصی بهره‌های سنگین در این مملکت ببرند و به این مملکت مالیات ندهند اما اگر قانون صحیح نباشد آنهایی که بهتر می‌توانند فرار بکنند آنهایی هستند که پول بیشتر دارند باید قصدمان یک قانون صحیح و عادلانه و عملی با تجربیاتی که از سابق داریم باشد و فقط رقم نباشد که مثل قانون گذشته که گفتند ۶۰۰ میلیون تومان تأمین می‌کنیم قصدتان ۶۰۰ میلیون تومان نباید باشد قصدتان باید این باشد که کسی که درآمد کم دارد مالیات کم بدهد متناسب درآمدش و آن کسی که درآمد سنگین دارد از او مالیات سنگین بگیرند بنابراین این تذکرات را من می‌خواستم بدهم که نظریات نمایندگان را حمل به مخالفت یا عقب انداختن لایحه نفرمایند قطعاً فایده خواهید برد.
نائب‌رئیس- پیشنهادی آقای درخشش داده‌اند که قرائت می‌شود. (قنات‌آبادی- موافق صحبت نکرده است)
(به شرح زیر قرائت شد): پیشنهاد می‌کنم لایحه مسکوت بماند.
درخشش.
نائب‌رئیس- آقای درخشش بفرمایید. (قنات‌آبادی- بعد از یک موافق و یک مخالف، موافق هنوز صحبت نکرده) پیشنهاد مسکوت مقدم است اگر رد شد بعد موافق باید صحبت کند.
درخشش- عرض کنم یک کسی مثل بنده بود که سرش مو نداشت و مرتباً می‌رفت پیش سلمانی و سلمانی‌هایش را مرتب عوض می‌کرد می‌گفت اشکال در سلمانی‌ها هست در سر من نیست هر جا که می‌رفت سرش را می‌زد ایراد می‌گرفت می‌گفت که این سلمانی‌ها آدم نیستند نمی‌توانند سر من را درست بزنند. در صورتی که اگر توی آینه درست نگاه کند می‌بیند که عیب از سر خودش است که مو ندارد بنابراین گناه از سلمانی‌ها نیست، حالا حکایت لوایح مالیات بر درآمد است. بنده اعتقادم این است که اگر مطابق قدیم‌ترین لایحه مالیات بر درآمد عمل کنند و مالیات وصول کنند این مملکت کسر بودجه پیدا نمی‌کند. این اعتقادم است و ثابت هم می‌کنم. لایحه‌ای به مجلس تقدیم کردند که بنده مدافع آن لایحه بودم و باز اعتقادم این است که آن لایحه را هم عمل نکردند (صحیح است) هر لایحه‌ای که تقدیم مجلس بشود و صد دینار بر بودجه دولت اضافه بشود تمام نمایندگان با آن لایحه موافقند ولی به شرط این که آن لایحه اجرا بشود، می‌خواهم نتیجه بگیرم جناب آقای فروهر، بایستی دستگاه را عوض کنید، اگر احیاناً در خیابان یک ماشین تصادف می‌کند نفرمایید گناه با موتور ماشین است بروید راننده خوب پیدا کنید در وزارت دارایی و در سایر وزارتخانه‌های ما چندین دسته کارمند وجود دارد هر وزیری که می‌آید یک دسته را به عنوان مفسد برمی‌دارد و یک دسته دیگر را روی کار می‌آورد بعد یک وزیر دیگر می‌آید باز آن دسته را به عنوان مفسد برمی‌دارد و یک دسته دیگر می‌آورد و تمام انتصابات در تمام وزارتخانه‌ها و در وزارت دارایی این‌طور است. کوشش بفرمایید از مردم مالیات وصول بشود نه این‌که هر روز بیایید قانون را عوض کنید بنده نمی‌گویم احتیاج به قانون و اصلاح جدید نداریم ولی عرض می‌کنم دستگاه‌تان را درست کنید. دستگاه شما خراب است دستگاه‌تان مالیات وصول نمی‌کند. در جلسه خصوصی آقای نراقی فرمودند یک کسی که ۶ میلیون تومان واردات دارد ۴۰۰ تومان مالیات می‌دهد فرمودند اسم ببرید گفتند اسم نمی‌برم ولی بنده آقا اسم می‌برم همیشه هم اسم برده‌ام جنابعالی بفرمایید پرونده افرادی که ماشین وارد می‌کنند برای‌تان بیاورند ملاحظه بفرمایید، این کار خیلی ساده است برای دولت. چند تا ماشین وارد می‌شود هر کدام را چقدر می‌خرند، چقدر استفاده می‌برند، چقدر باید مالیات بدهند این کار ساده‌ترین کارها است در تمام جاها دولت می‌تواند کنترل بکند اگر بگویند کنترل نمی‌توانیم بکنیم بی‌خود می‌گویید آقای وزیر دارایی بفرمایید پرونده آقای همدانیان را مطالعه بفرمایید نتیجه‌اش را هم بیاورید پشت تریبون گزارش بدهید که این آدم و نوع این آدم چقدر بایستی مالیات بر طبق قانون قدیم و طبق قانون بعدی واین قانونی که به مجلس آمده بدهد و چقدر داده و اشکال در چیست، اشکال را برطرف کنید، اشکال در سلمانی نیست اشکال در سر بنده است، معذرت می‌خواهم پیشنهادم را پس می‌گیرم.
نائب‌رئیس- آقای قنات‌آبادی بفرمایید.
قنات‌آبادی- بنده می‌خواهم عرض کنم چیزی که مطرح است فوریت این لایحه است و استدلالی که باید از طرف موافق و مخالف بشود درباره فوریت این لایحه است یعنی آقایان مخالفین باید دلیل اقامه کنند که به این دلیل فوریت لزومی ندارد و مدافعین و موافقین لایحه باید بگویند فوریت به این دلیل لازم است بنده هم جز در اطراف لزوم فوریت این مطلب چیز دیگری نمی‌گویم، در این که این فوریت لزوم دارد و باید تصویب بشود مطلبی است که همه آقایان درش متّفق‌اند و در این که بودجه مملکت ما کسر دارد تردیدی نیست و در این که لوایح مالیاتی گذشته نتوانسته است این کسر بودجه را جبران کند باز هم تردیدی نیست و در این که این‌قدر ما باید تلاش بکنیم و قانون روی قانون وضع کنیم تا این که بتوانیم یک بودجه متعادلی در مملکت داشته باشیم در این هم تردیدی نیست البته این عرض بنده که قانون بهتری از قانون مالیات بر درآمد گذشته تصویب کنیم برای
تعادل بودجه، منافاتی با تعویض دستگاه فاسد و خراب وصول ندارد یعنی همان‌طوری که باید قانون خوب تصویب بشود آدم‌های خوب هم باید مصدر کار شوند تا این‌که بتوانند قانون را خوب اجرا کنند بنابراین با وجود کسر بودجه با وجودی که خود دولت می‌گوید قوانین گذشته نتوانسته ما را به منظورمان برساند یعنی آن قانون گذشته ناقص است، غلط است یعنی کافی نیست ایجاب می‌کند با وجود این که آخر سال است و چیزی نمانده است به ابتدای آن موقعی که می‌بایست شروع کنند به گرفتن مالیات بر درآمد برای این کار بایستی یک قانون صحیح و بهتر از گذشته داشته باشند که تکلیف دولت و تکلیف مؤدی معلوم باشد به این دلایل فوریت ضروری است و چون ضرورت دارد باید رأی به فوریت آن داده شود.
نائب‌رئیس- آقایانی که با فوریت دوم این لایحه موافقند قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد. لایحه برای طبع و توزیع فرستاده می‌شود جناب آقای انتظام بفرمایید.
عبدالله انتظام (نائب نخست‌وزیر و وزیر مشاور)- بنده قبل از این‌که دو سه کلمه عرض کنم خواستم از کمال صمیم قلب اظهار تأسف بکنم در این موقعی که بنده مراجعت کردم یکی از دوستان و وکلای مبرز مجلس شورای ملی مرحوم عبدالصاحب صفایی فوت شده و واقعاً دل‌سوختگی مخصوصی به شخص بنده که ارادت مخصوصی به ایشان داشتم (نمایندگان- متشکریم) دست داد فرمایشات جناب آقای حائری‌زاده و جناب آقای درخشش به بنده اجازه می‌دهد و لازم می‌دانم که دو سه کلمه در اطراف این لایحه مالیات بر درآمد صحبت کنم مطالب کلی و قسمت بزرگ فرمایشات آقایان صحیح بود و به عقیده بنده اقرار به نقص مقدمه اصلاح است (احسنت) اگر بنده نگویم که چشمم نزدیک‌بین است و متوجه این عیب نشوم مسلماً فکر عینک نمی‌کنم دراین که دستگاه‌های ما درست نمی‌چرخد و عیب دارد محل حرف نیست ولی این تقصیر دولت‌ها نیست تقصیر فرد فرد افراد این مملکت است (داراب- تشریفات زیاد است) که دولت هم از چند نفر از این افراد تشکیل شده مردم نامنظم هستند مجلس‌مان هم خیلی منظم نیست دولت هم نامنظم است این مطالب را باید اول اقرار کرد که این عیب‌ها هست و در این‌که واقعاً متوجه بشویم که این عیب‌ها هست بعد از آن‌که واقعاً متوجه شدیم درصدد رفع نواقص برمی‌آییم این مطالب هم مطالبی نیست که در ظرف دو سه روز یا دو سه ماه بشود اصلاح کرد اول باید تشکیلات را درست کرد و بعد مردم صالحی به تدریج در سر کارها گذاشت تا نتایج مطلوبه گرفته شود همین‌طور که فرمودند صحیح است مثلاً موضوع حسابداری‌ها یکی از مطالبی است که خود دولت هم متوجه شده است که در دستگاه‌های ایران از آن بقال گرفته تا وزارت دارایی که دوست عزیزم امروز در رأس آن وزارتخانه واقع شده است حسابداری به آن معنی که دنیا می‌گوید ما نداریم در این مسائل بایستی مطالعات عمیق کرد نقشه‌های صحیح کشید و به موقع اجرا گذاشت مشغول این کار هستیم و بنده هم یک مقدار از وقتم را صرف این کار می‌کنم و امیدوار هستم که اگر دوام بقایی در کار بود موفق بشویم و به نتیجه برسد اما یک مطالب فوری است که مثل انژکسیون‌های کافور و غیرذالک است که مجبوراً باید به مریض تزریق کرد که بنیه‌اش را تقویت کرد، البته آوردن لایحه آزمایشی یک کار خیلی صحیح نیست ولی وقتی که یک کار فوریت دارد باید امتحان کرد ناگزیر هستیم که این عمل را بکنیم ولی بنده قول می‌دهم که آن موضوع اسامی که مورد توجه همه آقایان هست از نظر دولت هم رد نشده خیلی هم به این نکته متوجه است که در اساس تشکیلات و سازمان‌ها تجدیدنظر بشود با پختگی و متانت اقدامات ریشه دار اساسی بشود. (انشاءالله)
نائب‌رئیس- آقای وزیر دارایی بفرمایید.
وزیر دارایی (فروهر)- اولاً خواستم از صمیم‌قلب از اظهار لطف آقایان نمایندگان محترم که به دو فوریت لایحه تقدیمی دولت رأی دادند و تصویب فرمودند تشکر کنم و امیدوارم با همین اظهار لطفی که کرده‌اند در تصویب اصل لایحه و ماده واحده بعداً در کمیسیون هم نظر مساعدت و لطف‌شان را نسبت به دولت ابراز بفرمایند قسمتی از عرایض بنده را دوست عزیزم جناب آقای نائب نخست‌وزیر به عرض مجلس شورای ملی رسانیدند و بنده در تکمیل آن خواستم مختصر عرایضی کرده باشم به مصداق الضرورات تبیح المحظورات بعضی اوقات ما مجبور می‌شویم که یک کارهای فوق‌العاده‌ای بکنیم در مواردی که اصلاً وضع کمی فوق‌العاده است اگر دولت لایحه به صورت آزمایش می‌دهد و می‌خواهد اختیاری به کمیسیون قوانین دارایی داده بشود نه از لحاظ این است که اصولاً با این سنخ از کار و عمل موافق است دولت اصولاً این عقیده را ندارد ولی از نظر ضیق‌وقت از نظر اجبار و نداشتن یک قانون بهتری مبادرت به این کار شده است. این یک امر استثنایی است که در مواقع استثنایی ناگزیر باید به آن متوسل شد، اما راجع به اظهاراتی که نماینده محترم جناب آقای خلعتبری که بنده به ایشان علاوه بر ارادت عقیده دارم فرمودند خواستم حضور مبارک‌شان عرض کنم که اگر به عرایض بنده در آن مواقعی که بنده عرایضی کردم توجه نفرموده‌اند به صورت‌مجلس مراجعه بفرمایند بنده صراحتاً عرض کردم که در ظرفیت مدت کمی که در اختیار ما بود شاید مجال نداشتیم یک مداقه بسیار بسیار کاملی بکنیم و خود بنده از نمایندگان محترم استدعا کردم که نظریات صائب‌شان را در کمیسیون قوانین دارایی در اختیار ما بگذارند.
پس قبل از این‌که ایشان این تذکر را بدهند خود بنده این استدعا را کردم و به هیچ‌وجه لزومی ندارد که بنده عصبانی بشوم برای چه اصلاً عصبانی بشوم و ثانیاً در مجلس شورای ملی به هیچ عنوان نباید عصبانی شد ثالثاً در یک موردی که مربوط به عموم است، اگر در یک کاری که مربوط به عموم است یک فردی عصبانی بشود به عقیده بنده اگر از حدود وظیفه اداریش تجاوز نکرده باشد به طور قطع از حدود وظیفه اخلاقی و وجدانی‌اش تجاوز نمی‌کند پس بنابراین اطمینان قاطع داشته باشید پیشنهاداتی که آقایان خواهند داد در صورتی که نمی‌توانم بگویم همه‌اش درست است هر کدامش درست باشد و مورد قبول باشد البته قبول می‌شود به علاوه رأی با کمیسیون است. دولت که در کمیسیون رأی نمی‌تواند بدهد دولت فقط دفاع می‌کند از این حیث خاطر آقایان کاملاً آسوده باشد. بحثی در دو سه روز قبل اگر خاطرشان مسبوق باشد راجع به موضوعی که بنده در هیئت‌رئیسه عرایضی کردم، عرض کردم اگر آقایان پیشنهادی به نظرشان می‌رسد لطف بفرمایند خیلی ممنون می‌شویم، راجع به اظهارات آقای درخشش هم بنده اظهارات ایشان را تأیید می‌کنم دو موضوع باید پهلوی هم باشد تا قانون مالیات بر درآمد و هر قانونی درست اجرا بشود یک قانون خوب که پخته باشد نواقص نداشته باشد موادش با هم متضاد نباشد، در تنظیمش دقت شده باشد و یکی هم مجریان خوب، یکی به غیر از دیگری، نتیجه‌اش همان است که حالا ملاحظه می‌فرمایید هم قانون باید خوب باشد هم مجریان خوب یعنی مجریان بایستی آن قدر خوب باشند که اگر احیاناً قانونی ابهام کوچکی هم داشت آن ابهام را با نظر رعایت به مصالح عامه حل کند نه این‌که تعبیرات و تغییرات سو کند و به خیال خودشان با صدور پیش آگهی فلان مبلغی خیال کند که پولی به صندوق دولت عاید می‌کند. بنده این موضوع را تأیید می‌کنم.
در اینجا نماینده محترم جناب آقای مشایخی اظهار لطفی به بنده فرمودند از مرحمت‌شان متشکر هستم ایشان یک خودشکستگی بی‌موردی فرمودند باید اجازه بفرمایند که به ایشان اعتراض کنم صحیح نبود که بفرمایند خود ایشان و آقای داراب اعضای نالایقی بودند بنده این را جداً رد می‌کنم موقعی که بنده افتخار داشتم قانون مالیات بر درآمد را اجرا کنم قبل از وقایع شهریور بود که سه چهار نفر همکار خوب داشتیم که توانستیم با همکاری آنان به یک نتایج بسیار درخشانی برسیم خوشبختانه همگی‌شان در نتیجه لیاقتی که داشتند در جامعه جلو رفتند و ترقّی کردند دو نفرشان نماینده مجلس هستند یک نفرشان استاندار بلوچستان است و یکی دوتاشان از همکاران عزیز بنده باز در مجلس تشریف دارند در نتیجه داشتن این مأمورین خوب توانستیم قانون را خوب اجرا کنیم بنده الان مثال می‌زنم در سال ۱۳۱۸ نرخ مالیات حدّ اعلا ۲۰ درصد بود املاک مزروعی جزءاش نبود مالیات مستغلات متعلق به شهرداری‌ها بود مبلغ پولی که در جریان بود تصور می‌کنم محققاً از ۱۵۰ میلیون تومان بیشتر نبود در حدود ۱۴۵، ۱۴۶ میلیون تومان بود معذالک وصول آن وقت در حدود ۲۰ میلیون تومان می‌شد تعداد مأمورین یک دهم الان نبودند الان با این‌که قریب یک میلیارد و دویست میلیون تومان پول در جریان است با نرخ ۵۰ درصد مالیات املاک مزروعی و مالیات مستغلات و، و ، و شاید به صد میلیون تومان برسد خوب این دلیل بر این است که دستگاه خوب پیش نرفته است (شادمان- مقررات خوب بود) هر دو بوده است ولی چیزی که هست در عین این‌که ما قانون خوب می‌خواهیم باید تشکیلات را هم اصلاح کنیم باید رعایت مصالح امور را بکنیم بنده شخصاً مخالف این هستم که در ظرف امروز و فردا به قول فرنگی‌ها حالا آقای شوشتری به من ایراد می‌گیرند شانتاژ بکنیم یعنی همه را به هم بریزیم و بخواهیم در ظرف ۵ روز درست کنیم این صحیح نیست باید با مطالعه و دقت بشود دولت هم همین نظر را دارد که تشکیلات را اصلاح کند و مالیات‌های قانونی را وصول کند و بر روی پای خودش بایستد و بتواند بودجه متعادلی داشته باشد این عرایضی بود که بنده داشتم (حشمتی: احسنت).
۶- تقدیم یک فقره لایحه به قید یک فوریت به وسیله آقای معاون وزارت کشاورزی.
نائب‌رئیس- آقای مهندس زاهدی.
معاون وزارت کشاورزی (مهندس زاهدی)- چون قانون احیا و حراست جنگل‌ها مصوبه ۱۳۲۱ و مقررات مربوطه برای حفظ و احیا جنگل‌ها کافی به نظر نمی‌رسد لذا این لایحه که مشتمل بر ۳۱ ماده و تبصره‌های مربوط می‌باشد با قید یک فوریت تقدیم و تقاضای تصویب آن را دارد.
۷- طرح و تصویب دو فوریت لایحه راجع به اراضی طرفین جاده سوم شهر و شمیران.
نائب‌رئیس- لایحه دو فوریت وزارت کشور قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد).
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی. لایحه مربوط به خرید زمین‌های دو طرف جاده سوم بین شهر و شمیران را به قید دو فوریت تقدیم می‌دارد.
وزیر کشور- علم.
ماده واحده راجع به جاده سوم تهران - تجریش.
شهرداری تهران اجازه دارد زمین‌های مورد حاجت برای احداث جاده تازه بین تهران- شمیران را به عرض دویست متر به بهای بهمن‌ماه ۱۳۳۴ طبق قانون توسعه معابر از صاحبان آنها خریداری کرده و یکصد و بیست متر آن را برای جاده مزبور و بقیه را برای نیازمندی‌های شهرداری مورد استفاده قرار داده و بالدی الاقتضا برای تأمین مخارج ایجاد آن جاده به فروش برساند.
تبصره ۱- بهای اعیانی ساخت آنهایی که در مسیر جاده مزبور بعد از سال ۱۳۳۳ بدون توجه به آگهی شهرداری و بدون تحصیل پروانه ساختمان احداث شده است پرداخت نخواهد شد.
تبصره ۲- زمین‌هایی که در دو طرف جاده تهران- شمیران واقع شده است تا عمق دویست متر از محور جاده مشمول مقررات ماده هشتم قانون توسعه معابر خواهند بود.
تبصره ۳- مرجع رسیدگی هر گونه اختلافی که در اجرای این ماده واحده بین اشخاص یا شخصیت‌های حقوقی و شهرداری تهران حاصل شود منحصراً هیئت حل اختلاف مذکور در ماده ۱۴ قانون توسعه معابر مصوب تیرماه ۱۳۲۰ خواهد بود.
از طرف نخست وزیر- عبدالله انتظام، وزیر کشور- علم.
نائب‌رئیس- با اجازه آقایان پنج دقیقه تنفس می‌دهم و بعد فوریت اول و دوم این لایحه مطرح خواهد شد یک لایحه‌ای هم است راجع به اضافه ژاندارمری و شهربانی که آن هم مطرح می‌شود. (بیست دقیقه پیش‌ازظهر جلسه به عنوان تنفس تعطیل و پنج دقیقه قبل‌ازظهر مجدداً تشکیل گردید.)
نائب‌رئیس- تقاضای دو فوریت شده است فوریت اول مطرح است آقای کریمی مخالفید؟ (کریمی- بله) بفرمایید.
ارباب- به جای بنده آقای شوشتری هستند.
کریمی- این لایحه‌ای که جناب آقای وزیر کشور تقدیم مجلس کرده‌اند اگر فوریت نداشت بنده اصولاً موافق بودم ولی چون فوریت دارد بنده معتقدم که آن نقاط ابهام لایحه مطرح شود تا ما روشن شویم، تهران که پایتخت مملکت ماست، همه ما افراد مجلس و همه افراد مملکت به عمران و آبادی آن عقیده داریم (صحیح است) ولی یک قانونی هست که آن قانون الاهم فالاهم است که باید رعایت شود، در داخل شهر تهران الان وضع تهران خوب نیست، یعنی بین یک خیابانی که معبر هست تا خیابان دیگر فاصله خیلی زیاد است، هم ساکنین آن در عذاب هستند هم عبور و مرور وسائط‌نقلیه موجب خطر است، اگر احتیاجی هست که خیابانی احداث شود، در خود طهران احتیاج هست که چندین خیابان احداث شود ولی ممکن است اینجا یک نکته‌ای باشد و آن این است که وزارت کشور در نظر گرفته این خیابانی که می‌خواهد از تهران به شمیران بکشد، خیابانی باشد که مستلزم خرج نباشد (پورسرتیپ- وزارت کشور چرا؟ شهرداری) بنده فقط برای نکته به خصوص آمدم عرض کنم که آیا جناب آقای وزیر کشور این نکته را مطالعه کرده‌اند که برای شهرداری تهران ایجاد خرج می‌شود یا خیر، چون بنده آنچه اطلاع داشتم در دوره ۱۷ شهرداری تهران یک مبلغی به بانک ملی بدهکاری داشت و نتوانسته بود بدهد (ارباب- اضافه هم می‌آورد) جناب آقای وزیر کشور از پشت تریبون اطمینان بدهند که پروژه‌ای که تهیه شده است نوعی است که با این قیمتی که اراضی را می‌خرند آنها را تسطیح می‌کنند و آسفالت می‌کنند با سایر مخارجی که شهرداری می‌کند و همه از پول شهرداری انجام می‌شود. همه با آن اراضی که مازاد می‌آورند از مسیر خیابان که ۸۰ متر است و بنده معتقدم که ۸۰ متر هم کم است با این کیفیت مستلزم خرجی نیست برای شهرداری و مجانی انجام می‌شود؟ اگر خرجی ندارد بنده صد در صد موافقم، ولی اگر بنا بشود شهرداری تهران که یک مبلغی بدهکار است به بانک ملی بیاید یک همچون کاری را هم عهده‌دار بشود که قرض او اضافه شود، این کار به مصلحت شهرداری نیست، مطلب دیگری که می‌خواستم عرض کنم موضوع قمیتی است که در این لایحه در نظر گرفته‌اند که مطابق فلان سال قیمت را بپردازند، بنده معتقد بودم که آن هم صریح باشد که اسباب زحمت نشود. آیا در آن قانون سابق متراژ زمین قیمتش تصریح شده است یا گنگ است و اگر معلوم نباشد ایجاد اختلاف و ارجاع به کمیسیون حل اختلاف می‌شود، مثلاً اگر نوشته شده بود که شش تومان یا ۵ تومان یا ده تومان به نظر بنده کار برای مجریان و صاحبان اراضی روشن‌تر است تا این‌که با یک قانون مبهمی ما روبرو بشویم. مطلب دیگر مربوط به ساختمان‌های این مسیر است که اگر ما اینجا رأی بدهیم مطالب فلان قانون معین و مطابق فلان مقررات گذشته پول بپردازیم کسی که دیروز ساختمان کرده است با این آهن و سیمان و مصالح گران این سزاوار نیست که کسی که تمام خانه‌اش مثلا صدهزار تومان خرج کرده از بین برود و به او پنج‌هزار تومان بدهند، این سزاوار نیست، نکته دیگر این است که یک عده‌ای صاحبان اراضی هستند امروز اراضی‌شان متری یک تومان و دو تومان و پنج تومان می‌ارزد. وقتی این بلوار ایجاد شد با این خیابان عریض اراضی آنها متری صد تومان ۲۰۰ تومان و ۵۰۰ تومان خواهد شد. این عایداتی که متوجه آنها می‌شود، آیا دولت برای حفظ تعادل و عدالت برای این مطلب فکری کرده است؟ (سلطان‌مراد بختیار- حق تشرف می‌گیرند) آیا حق تشرف می‌گیرند؟ مخالفت بنده برای این چند نکته بود که به عرض آقایان رساندم و امیدوارم که جناب آقای وزیر کشور این نکات مبهم را روشن بفرمایند.
نائب‌رئیس- جناب آقای وزیر کشور.
وزیر کشور- آقای کریمی نماینده محترم یک ایرادی فرمودند که اگر کشیده شدن این راه خرجی برای شهرداری تولید نکند با این لایحه موافقت خواهند فرمود بنده می‌خواهم عرض کنم که با آن پیش‌بینی که ما کرده‌ایم این اراضی که خواهیم خرید و خواهیم فروخت شاید مخارج این جا تأمین شود و بر فرض که نشد، به نظر بنده این شرط را نباید ایشان بفرمایند در تصویب این قانون برای این‌که وظایف شهرداری همین است، یکی از مهم‌ترین وظایف شهرداری باز کردن راه‌هاست و ایجاد معابر است در شهر و جاهایی که گرفتاری پیش می‌آید بنده یقین دارم که این دو راه فعلی بین شهر و شمیران بعد از چهار، پنج سال دیگر قابل عبور و مرور نیست، چون عرضش کم است بند خواهد آمد، حتی بنده یک اعتقاد دیگری هم دارم ولی چون به نتیجه نرسیده بود، آن را نگنجاندیم و آن این است که باید راه‌های عمود بر این راه یعنی خیابان‌های شرقی و غربی بین این جاده و جاده‌های قدیم باید باشد، اینجا معلوم نیست که چه مقدار زمین و چه مساحت و چه ساختمان‌هایی هست و از کجا باید بگذرد و چون هیچ چیزش معلوم نبود شهرداری در این قانون نگنجانده و چون خرج دارد هر چقدر خرج داشته باشد به نظر بنده این از وظایف شهرداری است باید آن خرج را بکند الان یک معبری داریم درست می‌کنیم بین خیابان چراغ‌برق و خیابان بوذرجُمهری که ملاحظه فرمودید یک مقداری خرج دارد، این از واجبات است (صحیح است) حالا هر قدر هم خرج داشته باشد برای شهرداری هیچ چاره‌ای نیست، باید کرد، بنابراین بر فرض خرج داشته باشد، استدعا می‌کنم این مطلب را اشکال نفرمایید، برای این‌که وظیفه شهرداری است، اما در مورد قیمت زمین و ساختمان‌ها، البته زمین حالا یک قیمتی دارد ولی بعد از این‌که این جاده کشیده شد قیمت زمین‌های طرفین بالا خواهد رفت، اما چه مانعی دارد که ما این کمک را به مردم بکنیم و بعد از آن هم حق تشرفی که قانوناً می‌بایست شهرداری بگیرد خواهد گرفت، ما چیزی که فعلاً در نظر داریم این است که این جاده کشیده شود تا شمیران، یک قسمتش هم که در مجاورات خیابان است یعنی بلافاصله بعد از ۱۲۰ متر خیابان این قسمت در سفته‌بازی و خرید و فروش‌های بی‌مورد نیفتد، از این جهت این قانون تنظیم شده، دیگر مثل این‌که مطلبی نبود.
دکتر بینا- به نظر من هشتاد متر کم است.
نائب‌رئیس- آقای شوشتری.
شوشتری- بسم الله الرحمن الرحیم. بنده موافقم با این لایحه چون نمایندگان محترم خراسان سابقه دارند، اگر من در رشته‌های دیگر چندان وارد نیستم اما در این رشته عمل کرده‌ام و عمل من بعداً به صورت قانون درآمد، قانون توسعه معابر شد زیرا خیابان‌های مشهد که مرحوم شاه‌سلیمان ساخته بود غصب کرده بودند و آمده بودند جلو، من با این‌که شهردار نبودم و فقط مفتخر بودم به ریاست تشریفات آستانه‌مقدس و نماینده مخصوص اعلیحضرت فقید بودم، شخصاً طبق موازین شرع آنها را خراب کردم عقب گذاردم مجاناً و این طبق موازین شرع بود، برای این‌که در زمان مرحوم ناصرالدین شاه غصب کرده بودند و من خراب کردم، اول به نظر خیلی بد می‌آمد، بعد همه مردم منتفع شدند و رضایت پیدا کردند و شهر به صورت آبرومندی درآمد ما اگر پایتخت می‌خواهیم اگر پایتخت کشور شاهنشاهی می‌خواهیم اگر حفظ جان مردم را می‌خواهیم باید فکری کنیم که مردم مرفه عبور کنند، وسایل نقلیه کندرو از تندرو جدا شود، پیاده‌رو جدا شود، زیبایی شهر به صورت پاکیزه‌ای دربیاید این فکر را زمان آقای غلام‌حسین ابتهاج با او مذاکره کردم و اما حالا جناب آقای علم توجه کنید اینها نکات دقیقه‌ای است چون من شنیدم سه چهار نفر در همان تاریخ که من این مذاکره را کردم روزی با آقای غلام‌حسین ابتهاج سوار شدم رفتم به شمیران از آن راه رفتم، این نکته‌هایی را که آقا فرمودید آن وقت صحبت شد، شنیدم سه چهار حرکت آمده‌اند رفته‌اند آنجا به نام احتکار که خیال می‌کنید احتکار همان احتکار ارزاق است احتکار اراضی احتکار مابه‌الاحتیاج عموم مسلمان‌ها جزو احتکار محسوب می‌شود، این را باید دقت کرد هر کس ساختمان کرد من حالا این خانه‌ای که دارم می‌سازم تجار به من کمک کرده‌اند از بانک قرض کرده‌ام و حالا هم مانده‌ام. خیلی به من کمک کرده‌اند، چون بنده عادت دارم
خوبی و کمک اشخاص را می‌گویم مثل این‌که اشخاصی که به مرحوم عبدالصاحب صفایی کمک خواهند کرد. وظیفه شرعی خود می‌دانم روزی اسم ببرم و تشکر کنم برای این‌که پایه خیر و برکت را در قلوب مردم بگذارم. من الان هم می‌گویم که من پول نداشتم خانه بسازم مردم به من کمک کردند یکی ۲۰ هزار تومان آهن فرستاد نمازی چک فرستاد، دیگران کمک کردند من افتخار می‌کنم در این مورد هم عرض می‌کنم بنا را باید به قیمت روز قیمت کرد و پولش را داد اما زمین اگر قیمت آن متری ۴ یا ۵ تومان بوده حالا یک عده نیایند با هم تبانی کنند و دستیار هم شوند و نگذارند شهرداری عمل کند و بگویند هفتاد هشتاد تومان، این قیمت عادلانه نیست (صحیح است) این باید مورد توجه قرار گیرد. اما آن که می‌گوید حق تشرف، تشرفش همین‌جا تویش هست، کجا است؟ ۱۳۰ متر خیابان می‌شود پیاده‌روها معلوم، سواره‌روها معلوم، این هشتاد متر که چهل متر آن طرف و چهل متر این طرف می‌ماند این همان حق تشرف است (دکتر بینا- حق اشراف بفرمایید اشراف درست‌تر است) ما بحث در الفاظ نمی‌کنیم، من کلمات را غلط استعمال نمی‌کنم، حتی احیاء (به فتح اول) و احیاء (به کسر اول) را هم اینجا اعتراض کردم، عرض کنم این چهل مترش که این طرف و آن طرف می‌ماند در این ۱۱- ۱۲ کیلومتر این تمام این مخارج این خیابان را جبران خواهد کرد فرمایش جناب آقای اسدالله علم وزیر محترم کشور هم کاملا صحیح است فرض کردیم از این محل هم خرج آن جبران نشود باید کسر آن را شهرداری بدهد تقاضا می‌کنم توجه کنید، من هر روز یک مرتبه با آقای علم دعوا می‌کنم یواشکی صحبت می‌کنم که چرا وسایل کندرو را جلو نمی‌گیرید؟ چرا پیاده‌روها را از مردمی که برخلاف دین غصب کرده‌اند جاده مسلمین را و سبب خونریزی می‌شود چراغانی نمی‌کنید، باید راه‌ها باز شود باید به صورتی دربیاید که ما هم پیش دنیا خجالت نکشیم این دوچرخه، آن یکی آبی، چند روز قبل یکی از این بشکه‌های آبی یک مرد محترمی در اتومبیل به او گفت رد شو، آمد او را با شلاق زد من خجالت کشیدم، آمدم به آن آبی گفتم یعنی چه، این چه گفته بود، از آن طرف تاکسی، آن اعمال قبیحه‌ای که ۴ شب قبل همه خواندیم و متأثر شدیم راجع به آن پسر و مادر وضع مجازات راننده‌ها باید به صورتی دربیاید که این اتفاقات نیفتد (صدقی: شهربانی تکذیب کرد) نبوده؟ انشاءالله نباشد. انشاءالله از این چیزها در مملکت ما نباشد از این جهت بنده عقیده‌ام این است که آقایان موافقت بفرمایند با حسن‌نیتی که آقای علم نشان می‌دهند و شهرداری کوشش می‌کند آقایان هم اگر نظریاتی دارند بفرمایند تأمین‌نظر آنها خواهد شد و این یکی از بهترین لوایحی است که آقایان رأی خواهند داد.
نائب‌رئیس- آقایانی که با فوریت اول موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. فوریت دوم مطرح است آقای شادمان مخالف‌اید؟ (شادمان- موافقم) آقای مشایخی؟ (مشایخی- موافقم) (عده‌ای از نمایندگان- مخالفی ندارد) (نراقی- اجازه می‌فرمایید؟) مخالف‌اید؟ (نراقی- بله) بفرمایید.
نراقی- مخالفت بنده از این نظر است که جناب آقای علم در نظر داشته باشند که راه از اینجا تا شهرری هم راه زیارت مسلمین است و هم راه عمومی برای یک قسمت مملکت مخالفت بنده از این نظر بود که عرض کنم راه لازم‌تری داریم که راه اینجا به شاه عبدالعظیم است (مهندس جفرودی- آن را درست کرده‌اند راه درجه یک) مهم‌ترین راهی است که مسلمین علاقه‌مند هستند.
نائب‌رئیس- جناب آقای نراقی راجع به فوریت صحبت بفرمایید.
نراقی- مسیر اتومبیل‌های زیادی است، یک راه دومی هم برای آنجا باید درست شود که یک راه برود و یک راه برگردد و مخالفتم را هم پس گرفتم.
نائب‌رئیس- آقایانی که با فوریت دوم موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
۸- طرح لایحه اعتبار اضافه جهت حقوق ژاندارمری و شهربانی و ارسال به مجلس سنا.
نائب‌رئیس- استدعا می‌کنم آقایان توجه بفرمایند. این ماده واحده‌ای را که دولت تقدیم کرده راجع به فوق‌العاده پاسبانان و ژاندارم‌ها که چند ماه است این داده شده، تابلو این هم در سراسر گذاشته شده بود و به حمدالله کسی با این قسمت موافق نبوده (خنده نمایندگان) ببخشید مخالف نبوده لایحه قرائت می‌شود و برای اظهارنظر به مجلس سنا فرستاده می‌شود که بعد رأی نهایی گرفته شود بعد هم قانون تشدید مجازات رانندگان مطرح خواهد شد.
(به شرح زیر قرائت شد).
ماده واحده- به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود که کمبود اعتبار حقوق و مزایای افسران و افراد ژاندارمری کل کشور و همچنین کمبود اعتبار فوق‌العاده پاسبانان و سرپاسبانان شهربانی کل کشور را از محل صرفه‌جویی‌های اعتبارات بودجه کل کشور تأمین و پرداخت نماید.
نخست وزیر- حسین اعلا
ازطرف وزیر دارایی- انواری.
نائب‌رئیس- فوریتش هم قبلا تصویب شده بود چون مخالفی نیست با اجازه آقایان برای اظهارنظر مشورتی به مجلس سنا فرستاده می‌شود و پس از برگشتن رأی نهایی گرفته خواهد شد (احسنت)
۹- تقدیم یک فقره طرح سه فوریت به وسیله آقای سلطان‌مراد بختیار.
نائب‌رئیس- آقای بختیار.
سلطان‌مراد بختیار- یک طرح سه فوریتی است راجع به استفاده از اعتبارات سال ۲۹ تا آخر سال ۳۴ به امضای متجاوز از ۲۰ نفر از آقایان نمایندگان رسیده است تقدیم می‌کنم مطرح بفرمایید.
۱۰- تعیین موقع ودستور جلسه بعد- ختم جلسه.
نائب‌رئیس- جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز دوشنبه. دستور هم قانون تشدید مجازات رانندگان که پیشنهادهایش مطرح خواهد شد بعد هم لوایح دیگری که در دستور است.
(مجلس یک ربع ساعت بعدازظهر ختم شد).
نائب‌رئیس مجلس شورای ملی- نورالدین امامی