مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ آبان ۱۳۴۸ نشست ۱۵۶

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و دوم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ آبان ۱۳۴۸ نشست ۱۵۶

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۲۹ آبان ۱۳۴۸ نشست ۱۵۶

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۲۲

جلسه: ۱۵۶

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل‏

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: آموزگار- مهندس قادرپناه- سرتیپ‌پور- دکتر الموتی

۳- تصویب صورت‌جلسه‏

۴- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای محمد گودرزی معاون وزارت امور خارجه‏

۵- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارایی راجع به تحصیل اعتبار جهت تقویت نیروهای دفاعی کشور و ارسال به مجلس سنا

۶- قرائت اسامی اعضا کمیسیون رسیدگی به لایحه تشکیل شرکت‌ها و سازمان‌های تعاونی منتخب از شعب شش‌گانه

۷- تصویب دو تبصره ماده ۱۵۵ اصلاحی آئین‌نامه داخلی مجلس شورای ملی که در مصوبه سابق بود

۸- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به الحاق ‏یک تبصره به ماده اول قانونی تأسیس کتابخانه‌های عمومی

۹- طرح گزارش شور اول کمیسیون منابع طبیعی را جمع به تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی‏

۱۰- اعلام وصول و قرائت نامه مربوط به یک لایحه قانونی از مجلس سنا

۱۱- طرح و تصویب اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اصلاح ماده ۲ قانون مدنی و ابلاغ به دولت‏

۱۲- اعلام وصول وقرائت نامه‌های مربوط به سه فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

۱۳- ختم جلسه‏

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۲۹ آبان ماه ۱۳۴۸

مجلس در ساعت ده و پنج دقیقه صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه

آقایان محمد اسدی- ریگی- معزی- دکتر صدر- ساگیتیان- خانم ابتهاج سمیعی- ملک افضلی- دکتر کیان- صادقی- دکتر مدنی- تیمسار همایونی- دکتر خطیبی- بانو سعیدی- شاهنده- عجم- دکتر عدل- محسنی- دانشمند- جهانشاهی- دکتر ضیائی- دکتر نجیمی- بدر صالحیان- سرتیپ پور- شهرستانی- مهندس اخوان- اهری- مهندس برومند- دکتر الموتی- دکتر فربود- مهرزاد- آموزگار- مهندس بریمانی- پرویزی- حی- دکتر رضوانی- رضوی- رضازاده- سلیمانی کاشانی- دکتر شریعت- طباطبائی- مهندس عطائی- دکترعظیمی- کلانتر هرمزی- مروتی- مسعودی- دکتر مهذب- دکتر وفا- خواجه نوری.

غائب بی اجازه

آقای دکتر اسفندیاری.

غائبین مریض

آقایان پردلی- مصطفوی نائینی- فضائلی- دکتر عدل طباطبائی- ایلخانی پور- شکیبا- دکتر بهبهانی.

- بیانات قبل از دستور آقایان: آموزگار- مهندس قادرپناه- سرتیپ پور- دکتر الموتی

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: آموزگار- مهندس قادرپناه- سرتیپ پور- دکتر الموتی.

رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای آموزگار بفرمائید.

آموزگار- روز جمعه گذشته بیست و سوم آبان ماه درخشان‌ترین روز تاریخی برای شهرستان بندر لنگه حوزه انتخابیه اینجانب بود زیرا در آن روز اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر به آن بندر که در جنوبی‌ترین نقطه کشور و در کنار خلیج فارس واقع شده تشریف فرما شدند و از آنجا به جزیره کیش واقع در قلب خلیج فارس نزول اجلال فرمودند.

مردم شاه‌دوست و وطن پرست بندر لنگه و جزیره کیش که آرزوی دیدار شاهنشاه خود را داشتند با شوق و شعف بی‌نظیری مقدم مبارک همایونی را استقبال کردند و به قدری از دیدار شاهنشاه معظم خود شادمان و مسرور بودند و احساسات عمیق و صمیمانه ابراز داشتند که حدی برای آن نمی‌توان تصور کرد.

رهبر عالیقدر ملت ایران نسبت به عموم طبقات اعم از روحانیون و طلاب علوم دینی و دبیران و آموزگاران و دانش‌آموزان و سپاهیان انقلاب و اصناف و سایرین مانند پدری مهربان ابراز محبت فرمودند و از وضع اجتماعی و زندگی اهالی با خود آنها مذاکره و از نزدیک به مشکلات و احتیاجات محل و مردم آگاهی حاصل فرمودند برکت سفرهای شاهنشاه به نقاط مختلف کشور سخنی تازه نیست خانمها و آقایان نمایندگان محترم گواه صادقند که متعاقب هر مسافرتی که شهریار بزرگ ایران به اطراف کشور می‌فرمایند خیر و برکت و توجه بدان ناحیه بیش از پیش خواهد شد (صحیح است) و این نیز از صفات عالی رهبر بزرگ و خردمند ما است که در دوران سلطنت پرافتخار خویش سالی نگذشته است که به استان یا شهرستانی قدم رنجه نفرمایند و با موکب همایونی سعادت و خیر و برکت همراه نباشد (صحیح است).

اما مسافرتهای شاهنشاه به سواحل خلیج فارس علاوه بر خیر و برکتی که همگام و همراه دارد در مجموع دیپلماسی خلیج فارس نقش اول و بزرگی دارد که بنده سعی می‌کنم این نقش عظیم و جهانی را در چند کلمه بعرض نمایندگان محترم برسانم.

بگذریم از اینکه بعلت بعد مسافت و مشکلات فراوان و پراکندگی آبادیها و نبودن راهها درگذشته سواحل خلیج فارس کمتر مورد توجه قرار داشته و این فرمان و امر شاهنشاه بود که از چندی قبل و از بدو برنامه‌ها تلاش و کوشش‌های پیگیری برای آبادیهای آن سامان می‌شود.

انصاف را باید گفت این تلاش‌ها بخصوص آنچه در عهده سازمان عمران امدادی بنادر جنوب وابسته به شیر و خورشید بود به ثمر رسیده است و علاوه بر کوششی که برای تکمیل و ایجاد راه ساحلی می‌شود در هر بندر و جزیره و آبادی مدرسه‌ای بنا شده است و در بنادر مهم خلیج فارس بیمارستان‌ها و خانه‌های سازمان و درمانگاههای تاسیس گشته است که بیمارستان بندرلنگه مخصوصا در این سفر میمنت اثر شاهنشاه مورد بازدید کامل قرار گرفت و امر و مقرر فرمودند برای تکمیل بخشهای بیمارستان مذکور پنجاه تختخواب به آن اضافه شود و همچنان است کوشش‌های دیگری که بوسیله سازمان برنامه و آبادانی و مسکن و مسؤلان امور بنادر و خلیج فارس بعمل آمده است و از آن جمله ساختمان اسکله و فرودگاه بندرعباس و بندر بوشهر و ایجاد راه آسفالته بین بندرعباس و کرمان و بوشهر و شیراز را باید نام برد که از کارهای بزرگ بشمار می‌رود (صحیح است).

البته ناگفته نماند که بعلت محرومیت‌های گذشته و روشنی فکر مردم دامنه توقعات مردم نیز گسترش یافته است و به تمام معنی مرزنشینان و ساکنین بنادر و جزائر سواحل خلیج فارس و دریای عمان حق دارند که از مجموع وسائل رفاه استفاده کنند و اینکه غالبا تقاضا پشت تقاضا دارند و بارها مستدعیات آنها را از پشت همین تریبون بعرض رسانده‌ام همگی حق است و انشاءاله همچنان که بسیاری از آرزوهای آنان برآورده شده تقاضاها و امیدها و آرزوهای دیگر آنها نیز روز به روز به مرحله اجرا درآید.

در این سفر شاهانه استدعای اهالی بندرلنگه که از آن جمله ساختمان راه لنگه به لار و لنگه به بندرعباس و تکمیل راه لنگه به بوشهر و ساختمان اسکله و فرودگاه و ادامه آمد و رفت هواپیما و تسهیلات در امر مبادلات مرزی و کمک به نوسازی شهر و افتتاح مجدد دانشسرای مقدماتی دختران و توسعه امور شیلات و کشاورزی بود به شرف عرض ملوکانه رسید که برای رسیدگی و اقدام و توجه به وزیر دربار شاهنشاهی ارجاع فرمودند.

اعتقاد عموم مردم شهرستان بندر لنگه این است که با این تشریف فرمائی خیر و برکت به بندر لنگه بازگشته است و اطمینان دارند که بر طبق نیات و همت بلندشاهانه روزی خواهد رسید که نقص و کمبودی درکارها نباشد (انشاءاله). سوای مسائل عمرانی جلال و شکوه شاهنشاه آریامهر در خلیج فارس گویای این مطلب بزرگ است که این خلیج بزرگ و این شاهراه آبی که در دامان ایران است و هزاران سال آب آن بر خاک ایران بوسه زده است حافظ و نگهبان بزرگی دارد و جهان باید بداند که به هیچ سیاست استعماری خواه آنچه تا امروز بوده و خواه سیاستهای که به احتمال درآینده متولد خواهد شد اجازه نخواهد داد که در خلیج فارس قدم نهد زیرا خلیج فارس شاهراه تنفسی ایران است و ایران بیش از هر همسایه دیگر مرز خلیج فارس دارد (صحیح است) و بر طبق قوانین و قواعد و ضوابط بین‌المللی بیش از هر کشور دیگر حق زندگی در خلیج فارس خواهد داشت و این حق طبیعی است ولایزال و حافظ آن شاهنشاه خردمند ایران و ملت بزرگ ایرانست (احسنت).

در یکی از نطق‌های گذشته‌ام عرض کردم که شاهنشاه آریامهر در دوره گذشته مجلس روزی که نمایندگان مجلس در کاخ مرمر شرفیاب بودند فرمودند «اگر در خلیج فارس نفت پیدا نمی‌شد و یا یک دانه ماهی در آبهای آن نبود وظیفه داشتیم که تا پای جان از آن حفاظت و دفاع کنیم» (صحیح است).

در پیرو این اندیشه عالی بود که هر ساله شخص شاهنشاه با جلال و شکوهی که درخور شاهنشاهی ایران است به خلیج فارس تشریف فرما می‌شوند و حضور معظم له در خلیج فارس مبین و گویای اعلام سیاسی است که آن را بارها تأکید و توجه و بیان فرموده‌اند.

کم و بیش می‌دانیم که گاه به گاه زمزمه‌هائی در خارج می‌شود که خلیج فارس چنین و چنان خواهد شد ولی خدای را شکر که اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر خیلی قبل از آنکه طامعان بین‌المللی قصد و نیت خود را آشکار کنند در باب خلیج فارس سیاست قاطع و روشن ایران را اعلام فرمودند (صحیح است- احسنت) و در دنبال آن نیز همه جا برای تقویت بنیه دفاعی مملکت و برای حفظ و حراست مرزهای آبی و خاکی کشور و برای حفظ حقوق طبیعی و قطعی ایران در خلیج فارس اوامر موکد صادر فرموده‌اند و امروزه مردم بنادر و سواحل و جزائر خلیج فارس از یک ایمنی و سلامت سیاسی برخوردارند زیرا بخوبی می‌بینند که در اثر درایت رهبر عالیقدر ایران قوای دریائی و هوائی و زمینی ایران در چنان رشد و عظمتی است که می‌تواند جلو هر نوع یورش استعماری را بگیرد و خاک و آب ایران را در تمام مرز حفاظت کند و خلیج فارس را از گزند هر حادثه‌ای نگهداری نماید.

تقویت نیروهای دفاعی کشور یکی از بزرگترین و جالب‌ترین سیاستهای رهبری مملکت بود زیرا هرگاه در هر نقطه خاصه در خلیج فارس اندکی ضعف داشتیم خطرات کلی و بزرگی در کمین ما بود تنها و تنها پیش بینی‌های به موقع و ضروری شاهنشاه عظیم‌الشأن ما بود که از یک طرف با توسعه عمران و آبادانی و از طرف دیگر با تقویت نیروی دفاعی خلیج فارس و منافع واقعی و حقیقی و طبیعی ملت ایران حافظ شد همین لایحه‌ای که امروز در دستور مجلس قرار دارد و مربوط به تامین اعتبار جهت تقویت نیروهای دفاعی کشور می‌باشد یکی از نمونه‌های بارز این سیاست است که عموم ملت ایران آنرا تائید می‌نمایند و بدون تردید به اتفاق آراء به تصویب نمایندگان محترم خواهد رسید.

بر خود فرض می‌دانم که از طرف مردم سواحل و بنادر و جزائر خلیج فارس از توجهات و الطاف و عنایات شاهانه تشکر و سپاسگزاری نمایم و در این ماه مبارک رمضان که ماه اجابت دعا است از درگاه پروردگار مسئلت نمایم که شاهنشاه و شهبانو و ولیعهد ما را همیشه به سلامت و موید بدارد (احسنت احسنت).

رئیس- آقای مهندس قادرپناه بفرمائید.

مهندس قادرپناه- با اجازه مقام ریاست و همکاران محترم، بنده در سال ۱۳۲۵ که اولین مرکز آموزش کشاورزی که بنام دانشسرای کشاورزی نامیده می‌شد افتتاح گردید افتخار همکاری با این مدرسه را داشتم. بنده معتقدم هر فرد ایرانی وقتی خدمتی به مملکتش می‌کند این خدمت افتخار برای این فرد است در هر حال تا سال ۱۳۲۵ ما در این مملکت مدرسه کشاورزی نداشتیم تنها یک مدرسه کشاورزی در کرج بود ضمیمه دانشکده کشاورزی که تعداد معدودی شاگرد می‌گرفت و تکنیسین تربیت می‌کرد و تحویل مملکت می‌داد در سال ۱۳۲۵ این مدرسه با ۳۰ نفر شاگرد شروع بکار کرد علت اینکه این سابقه را حضور همکاران محترم عرض می‌کنم این است که می‌خواهم یک مقایسه‌ای انجام شده باشد از سال ۱۳۲۵ تا سال ۱۳۴۸ که ما در آن هستیم یعنی ما در سال ۲۵ یک دانشسرای کشاورزی داشتیم یا هنرستان عملی کشاورزی یا آموزشگاه عملی کشاورزی وجود دارد و باز در هر مرکز استانی هم یک یا دو هنرستان هست جمع شاگردان که در این هنرستانها با مراکز آموزش کشاورزی در حال حاضر مشغول تحصیل هستند بدون اغراق چون من در اینجا یادداشتی ندارم عرض می‌کنم در حدود ۱۰ هزار نفر است یعنی تعداد شاگردان از سال ۱۳۲۵ تا ۱۳۴۸ از ۶۰ نفر به ۱۰ هزار نفر رسیده این اضافه شدن شاگردان مدیون اوامر اعلیحضرت همایونی است که مکرر به وزارت آموزش و پرورش می‌فرمودند که تربیت تکنیسین در این مملکت باید هر روز زیادتر بشود خوشبختانه وزارت آموزش و پرورش به این نکته توحه کرد و تعداد مدارس حرفه‌ای و هنرستانها و آموزشگاههای کشاورزی را تا حد امکان بالا برد غرض از این ارقام و مقدمه ایکه عرض کردم این بود که در هفته گذشته یکی از آرزوهای بنده و مردم گرگان جامه عمل پوشید و با مذاکراتی که قبلا با وزارت آموزش و پرورش شده بود یک هنرستان مکانیک در علی آباد گرگان و یک دانشسرای مقدماتی در شاه مزرعه افتتاح شد یعنی از صورت پروژه و طرح به مرحله عمل درآمد و شاگرد گرفت هنرستان مکانیک کشاورزی برای گرگان و دشت بسیار لازم بود ما در گرگان و دست بیش از چندین هزار تراکتور و وسائط نقلیه کشاورزی و پمپ‌های آبیاری و وسایل کوچک کشاورزی از قبیل ماشین‌هائیکه برنج می‌کارند و درو می‌کنند داریم که تاکنون متخصصی برای تعمیر و مرمت آنها نداشتیم و این هنرستان مکانیک کشاورزی که دایر شد بسیار کمک می‌کند به تعمیر و نگاهداری این ماشین‌آلات و فقط سرمایه‌ای که مردم در این راه مصرف کرده‌اند و این سرمایه‌ها هدر نمی‌رود و ذخیره می‌شود باز من خوشحالم که این دو موسسه را در بخش تأسیس کرده‌اند سابق براین مرسوم بود هر هنرستان یا دانشسرای مقدماتی که می‌خواهند تأسیس کننند می‌آمدند در مرکز استان یا شهرستان تأسیس می‌کردند من خواهش کردم این مدرسه را بردند و گذاشتند در بخش به این معنی هنرستان مکانیک کشاورزی را در علی آباد گرگان و دانشسرای مقدماتی را هم در شاه مرزعه، زیرا شاه مزرعه از مراکز تراکمه است و به اصطلاح مرکز ترکمن صحراست و آنجا ما می‌توانیم معلمین بومی‌یا کسانی که از حومه می‌آیند تربیت کنیم و برگردانیم به محل‌های اولیه خودشان این را باید عرض کنم که هرقدر ما در سطح تکنیسین مدرسه دایر کنیم شاگرد بگیریم و کوشش کنیم کم کرده‌ایم این را قبول دارم که مدارس حرفه‌ای گران تمام می‌شود چون مدرسه عادی نیست که از یک تخته و چند نیمکت تشکیل بشود و شاگرد طوطی وار چیزی یاد بگیرد مدارس فنی احتیاج به ماشین و استاد ماهر و مهندس و استادکار دارد و همه اینها پول و هزینه می‌خواهد با تمام گرانی که آموزش حرفه‌ای دارد هر چه گران تمام شود معهذا بازدهش عالی است و بازدهی که می‌دهد تلافی گرانی که ما در آموزش حرفه‌ای داریم می‌کند بنده با ذکر این مقدمه عرض کنم وظیفه ماست که بگوئیم در هر مورد در هر جای مملکت کاری که انجام می‌شود اوامر اعلیحضرت همایونی است و اجرای آن بوسیله دولت است اوامر اعلیحضرت همایونی در این مورد بسیار صریح بود و به موقع اجرا بوسیله دولت گذاشته شد بنده صمیمانه از دولت هویدا تشکر می‌کنم که در این مورد مثل تمام موارد قدم مثبت و عملی برداشتند و این کار را برای ما انجام دادند و همچنین سرکار خانم فرخ روپارسای وزیر محترم آموزش و پرورش که به حرفهای ما گوش کردند و تائید کردند که این منطقه احتیاج به هنرستان مکانیک کشاورزی دارد همچنین از آقای دکتر موفقیان معاون وزارت آموزش و پرورش و رئیس تعلیمات حرفه‌ای وزارت آموزش و پرورش تشکر می‌کنم که چندین جلسه با ایشان صحبت کردیم واقعا زحمت کشیدند مشکلات زیاد بود اعتبارش را تامین کردند و مشکلات را حل کردند و این مدرسه را در علی آباد گرگان و دانشسرای مقدماتی را درشاه مزرعه دایر کردند نکته دیگر که باز موظفم تشکر کنم ترمیم حقوق مهندسین شاغل در وزارت آموزش و پرورش بود مهندسی که از دانشکده بیرون می‌آید با حقوق کم نمی‌آید برای وزارت آموزش و پرورش خدمت کند بلافاصله می‌رفت در جاهای دیگر مشغول کار می‌شد با حقوق‌هائی که حقش بود نه اینکه حقش نبود که حقوق بالا بگیرد حقش بود و باید می‌گرفت خوشبختانه این مسأله در وزارت آموزش پرورش حل شد و به مهندسین الان حقوق خوبی می‌دهند که اینها را جلب کنند در آموزش فنی و حرفه‌ای بنده خودم دیدم مهندسی که از ایران فارغ‌التحصیل شده بود ۵ سال هم دوره تخصص را در خارج دیده بود برگشته بود که در وزارت آموزش و پرورش استخدام شود این از موارد نادری بود که من ندیده بودم این مطلب بسیار جالب بود و نمی‌شود گفت این شخص که به خارج رفته و برگشته نمی‌توانست برود در صنایع دیگر و جاهای دیگر استخدام شود و نمی‌شود گفت بیسواد بود در هر حال بسیار جالب بود که حاضر شد در وزارت آموزش و پرورش استخدام شود همکار بنده آقای دکتر متین راجع به افراد یری که در بابل بودند اینجا صحبت کردند باید بعرضشان برسانم که افراد خیر در هر جا هستند منتهی باید موجبات این خیرات و مبرات فراهم بشود در خال حاضر موجبات عمل نیک انجام دادن در این مملکت از هر جهت فراهم است این هنرستان مکانیک حرفه‌ای که بنده عرض کردم آقای حسین قاسمیه معادل یک میلیون تومان زمین یعنی ۳۰ هزار متر زمین در بهترین نقطه علی آباد یک ساختمان مجهز برای هنرستان اهدا کردند البته ایشان تاجر است بازرگان است و به من گفتند که بنده در اینجا تجارت می‌کنم و استفاده می‌کنم باید این پول به نحوی برگردد به مردم و واقعا این مرد در خور و در شان همه گونه تقدیر و تحسین می‌باشد امیدوارم به نحو مقتضی وزارت آموزش و پرورش از ایشان تقدیر بکند باز ما در گرگان یک آموزشگاه عالی مرتع و جنگل داریم این آموزشگاه عالی مرتع و جنگل در سالهای گذشته ۳۵نفر بیشتر دانشجو نمی‌گرفت ولی در حال حاضر توسعه پیدا کرده و ۱۵۰نفر دانشجو می‌پذیرد بسیار خوب است بنده از این آموزشگاه بازدید کردم بسیار توسعه پیدا کرده ساختمان‌های آزمایشگاهی در شرف اتمام بود گلسرخی برای آنجا زحمت کشیده چون این کاره است (خنده نمایندگان) چون کارش را می‌داند به همین علت است که همیشه کارهائی انجام می‌دهد بسیار خوب است من منظورم این کاره است این بود که متخصص و مهندس کشاورزی است نظر دیگری نداشتم این است که امیدوارم ایشان در خدمت به شاهنشاه و مملکت موفق باشند و آنچه را که ما در این مملکت داریم مرهون و از شاهنشاه داریم مردم گرگان مردم شاه دوست و وطن پرستی هستند و امیدوارم که خداوند سایه اعلیحضرت همایونی را از سر این ملت بخصوص از سر مردم گرگان کم نکند تا زیر سایه ایشان در نعمت و آسایش بسر ببرند و همیشه دعاگو باشند همین طور که همیشه دعاگو بوده‌اند ما از خداوند همیشه سلامت ذات اقدس شهریاری را خواهانیم امیدواریم عمر ایشان را هزاران سال بکند زیرا هر دقیقه‌اش برای ما غنیمت و نعمت است و باید حداکثر استفاده را بکنیم. عرض دیگری ندارم (احسنت).

رئیس- آقای سرتیپ بفرمائید.

سرتیپ پور- آخر هفته پیش به اتفاق رئیسان کمیسیون‌های مجلس در خدمت رئیس معظم مجلس شورای ملی توفیق عزیمت به اصفهان نصیب شد، هیئت ما دعوت شرکت ملی ذوب آهن را مشتاقانه پذیرفت تا بتواند در این سفر اقدامات و آثار فعالیت مهندسین و مسئولین و متصدیان امر را در زمینه ایجاد کارخانه ذوب آهن و تاسیسات جنبی‌اش از قبیل شهرسازی، سدسازی، راه آهن سازی، کشف منابع و معادن مشاهده کنیم، این شوق و میل شدید آقایان به بازدید فعالیت بیشتر از آن جهت بود که تشخیص داده بودند انقلاب کشاورزی و انقلاب اجتماعی ایران موقعی می‌تواند واقعا بارور شود که متکی به صنعت باشد، صنایع موجود ایران می‌تواند واقعا بارور شود که متکی به صنعت باشد، صنایع موجود ایران هم موقعی می‌توانند از وضع عاریتی بیرون بیایند که در پناه ام‌الصنایع که همین ذوب آهن باشد قرار گرفته باشد (صحیح است)، کارخانه‌های ما در حال حاضر اگر دچار صدمه‌ای به جهتی از جهات بشوند باید دست نیاز به سوی خارج دراز کنند، و زمانی کوتاه یا دراز در انتظار مرحمت صاحبان صنایع خارج باشند تا زمینه مرمت و ترمیم فراهم شود، البته در این مدت انتظار، بسیاری از نیروهای انسانی و سرمایه‌های ملی ناچار باید متوقف بمانند، اینک کارخانه ذوب آهن این نقیصه را مرتفع خواهد کرد، برای ملتی که می‌خواهد وارد تمدن صنعتی بشود کارخانه ذوب آهن موجبی فراهم خواهد شد که رشد دانش و رشد تفکر صنعتی جامعه ما را بسوی پیشرفت هدایت بکند (صحیح است) با وجود کارخانه و موجود شدن تفکر صنعتی، ایران دنباله رو صنعتگران خارج نخواهد شد بلکه خود مبتکر می‌شود و این ابتکار اجتماع ما را درخشان تر از آنچه که هست خواهد کرد شاید به همین دلیل ملت ایران بیش از ۴۰ سال در انتظار بود که بلکه روز و روزگاری برسد و این کلید مشکل گشا به دستش واصل شود، منتهی زمان اجازه نمی‌داده است، هر وقت این آرزو با موانع و مشکلاتی روبرو می‌شد، و ملت ایران با ناکامی روبرو می‌کرد، فقط اراده مبارک شاهنشاه آریامهر بود که توانست این ناکامیها را مبدل به کامیابی بکند (صحیح است) آن هم پس از حوصله‌های فراوان، حزم عمیق و احتیاط وافر و شجاعتی که تاحدی بخطر کردن نزدیک بود، مشکلات و موانع را رفع کردند و ملت ایران را از مرحله‌ای به مرحله دیگر هدایت فرمودند، سیاست ملی را اعلام و تثبیت کردند و به اثبات رسانیدند و به جهانیان نمایاندند که سعادت ایران متضمن سعادت آسیا و سعادت آسیا متضمن سعادت جهان خواهد بود براساس یک چنین شجاعت‌ها حزم‌ها و درایت‌ها توانستیم در مرحله‌ای قرار بگیریم که آرزوی شاهنشاه بوده است، آرزوی شاهنشاه این بود که ملت از حالت فعلگی ممالک صنعتی بیرون بیاید، ملت ما محکوم بود که مواد خام تهیه کند و به صنعتگران بفروشد به قیمت ارزان و بعد صنایعی را که از همان محصول به ایران برمی‌گشت بخرد به قیمت گران که با تشکیل این تاسیسات و با بوجود آمدن کارخانه ذوب آهن این حالت استثمارزدگی و فعلگی بکلی از میان رفته و خواهد رفت (صحیح است) این یکی از بزرگترین موهبت‌هائی است که در نتیجه درایت شاهنشاه نصیب ملت ما و جامعه ما می‌شود در حال حاضر وقتی که ما به اصفهان می‌رویم در فاصله چهل کیلومتریش، آریاشهر را می‌بینیم با خانه‌های تمیز و بسیار زیبا که آماده پذیرائی و در آغوش از این شهر یعنی در فاصله ۴۵ کیلومتری شهر اصفهان ما به منطقه ریز می‌رسیم که بر روی یک قطعه نه میلیون متری آن آثار کوشش و تلاش دانشمندان تکنیسین‌ها، مهندسین و کارگارن در این قطعه ۹میلیون متری بصورت ایحاد ساختمانها ساختن تنوره‌های ۵۴ متری و ۶۴ متری، انبارها، کارگاهها نمودار می‌باشد، در شعاع ۳۰ الی ۱۲۰ کیلومتری همین منطقه آثاری از فعالیتهای جنبی مشاهده می‌کنیم، سد شاه عباس کبیر را با یک قوس ۴۰۰متری و با ارتفاع ۱۰۰متری می‌بینیم که آماده شده است تا آبهائی از زاینده رود و کوهرنگ را که سابقا هدر می‌شد و در ریگزارها فرو می‌رفت و در نقطه‌ای بالاتر مردابهائی به وجود می‌آورد آن آبها را مهار کند و تنظیم کند که هم به زراعت برساند و هم احتیاجات آبی کارخانه ذوب آهن را مرتفع کند، کارخانه‌ای که باید در آغاز کار ۷۵۰ هزار تن محصول بوجود بیاورد و هر تنش یک متر و ۸۰سانتیمتر کوب آب در ثانیه لازم دارد، این آبها از منبع خودش بوسیله دو رشته لوله‌کشی به کارخانه انتقال خواهد یافت بهتر است کمی فکر کنیم که چقدر انرژی و سرمایه و چقدر کار لازم بوده است تا باین منابع رسیده باشیم، در نقطه دیگر اکتشاف معادن و منابع مورد نیاز مملکت با نهایت دقت از زمین و از هوا انجام می‌گیرد اگر بخاطر داشته باشید می‌گفتند که ایران فاقد آهن است و اگر هم آهن داشته باشد مخلوط با مس است که جدا کردنش به بهای گرانی تمام می‌شود و لاجرم باید این کار در ایران سرنگیرد و اگر سر بگیرد جاه طلبانه است، اگر یادمان نرفته باشد و بخاطر داشته باشیم می‌گفتند که ایران دارای آن مقدار ذغال نیست که بتواند احتیاجات صنعتی ما را در تکافو کند در حالیکه ما در نتیجه کاوش و مطالعات و تحقیقات مهندسین ایرانی به آن درجه از قطعیت رسیده‌ایم که می‌توانیم به یقین بگوئیم در ایران تا کنون دویست میلیون تن سنگ آهن کشف شده است که برای صد سال این کارخانه تکافو می‌کند، فعلا در جنوب یک میلیارد و هشتصد میلیون تن ذغال کشف شده است که سوای ۱۳۰۰میلیون تنی است که در شمال ذخیره شده است بعلاوه معلوم شد که آهک به قدر کافی داریم، دولومیت و همچنین آب به حد کافی داریم و نیروی انسانی هم به تفضل خداوند و مرحمت شاهنشاه در مدت انقلاب آنقدر نوازش شده‌اند و دعوت شده‌اند، که در حال حاضر ما می‌توانیم از وجود ایرانی‌ها در خاک ایران برای ترقی ایران استفاده کنیم (احسنت)، این جلوه‌ها است که ملت ایران را واقعا در مقابل موهبت‌هائی که نصیبش می‌شود شاکر و سپاسگزار می‌کند (صحیحی است) آثار این سپاسگزاری را همه ما در واحد مهندسین و متصدیان و تکنیسین‌های ذوب آهن دیدیم اینها مردمان فاضلی هستند و غالباً مدارج علمی‌را در ایران و اروپا و امریکا طی کرده‌اند، اینها در آن منطقه که در حال حاضر از لحاظ کیفیت نامساعد است با نهایت سادگی در دفتر کار ساده و با مایحتاجی ساده تر بدون بزک و تجمل بکار آینده‌سازی مشغولند که همین گذشت و همین شور و شوق و همین احتراز از تجمل، تجملی که موجب انحطاط اخلاقی است به ما نوید می‌دهد و این امید را در ما تقویت می‌کند که ملت ایران آینده‌ای درخشان را استقبال کرده است و به آن خواهد رسید (صحیح است) بنظر من عالیترین نوع سپاسگزاری در مقابل موهبت‌هائی که از طرف شاهنشاه نصیب شده است اینگونه گذشت‌هاست، یعنی چشم پوشیدن از پاره امتیازات زودگذر بخاطر بدست آوردن امتیازات بزرگ، به نفع جامعه پدیدار ایرانی (صحیح است) ما این معنی را در منطقه ذوب آهن و تأسیسات جنبی‌اش دیدیم که حق داریم در این مورد ستایش بکنیم گذشت و خدمت خدمتگزاران را، و این امید را داریم که یک روز این ستایش متوجه همه دستگاهها و همه مسئولین و همه متمتعین شود، یعنی همه سعی کنند برای تحقق بخشیدن آرمانهای ملی و نیات شاهنشاه آریامهر در مواردی که لازم بشود حتی حاضر باشند کمربندها را کمی تنگتر کنند و از افراط و تفریط احتراز کنند (صحیح است) و از تجمل بپرهیزند و از هرگونه صرفه‌جوئی‌هائی که در کار می‌شود به نفع تقویت تمدن صنعتی ایران و سازش دادن بین تحولات زراعتی و صنعتی به امید پیشرفت بیشتر بکوشند این است امید ما از کار آنها (احسنت) متشکرم.

رئیس- آقای دکتر الموتی بفرمائید.

دکتر الموتی- جناب آقای رئیس، همکاران محترم، بنده به مناسبت مسافرتی که پیش آمده بود برای شرکت در سمینار روزنامه نگاران ایران و پاکستان و ترکیه به کشور پاکستان سفر کرده بودم نیم ساعت پیش از کراچی مراجعت کردم و یکسر از فرودگاه به مجلس آمدم بخاطر اینکه احساسات پاکی که در سرزمین پاکستان نسبت به شاهنشاه بزرگ و ملت ایران وجود داشت بعرض ساحت مقدس مجلس شورای ملی برسانم. بطوریکه همکاران گرامی‌می‌دانند پیمان عمران منطقه‌ای که با ابتکار شاهنشاه ایران بین ایران و پاکستان و ترکیه منعقد شده یکی از موفقترین پیمانهای منطقه‌ای دنیای ماست. پیمانی که منحصرا بخاطر رفاه و آسایش و بالا بردن سطح زندگی سه ملت دوست و برادر منقعد شده و هر روز گام تازه‌ای در این راه برداشته می‌شود و روز بروز ۲۰۰میلیون نفر از مردم مسلمان جهان را به هم نزدیکتر می‌کند. در بررسی‌هایی که من از این سفر کردم دیدم خوشبختانه مرتبا کارشناسان ایران و ترکیه و پاکستان مشغول مطالعه و بررسی هستند تا از امکانات موجودی که برای هر سه کشور وجود دارد بهره برداری بیشتر برای بالا بردن سطح زندگی مردم هر سه کشور بشود مطلبی که واقعاً برای ما افتخارآمیز بود هنگام شرکت در ضیافت‌های متعدد روزنامه نگاران و نطق‌هایی که آنجا می‌شد و مطالبی که مطرح بود از این جهت که من می‌دیدم نسبت به پیشرفت‌های ملت ایران و همچنین صلح دوستی و بشر دوستی شاهنشاه ایران بخصوص نسبت به احساسات پاکی که ملت ایران نسبت به صلح دنیا و نسبت به وضع اسلام و کشورهای اسلامی‌دارد بدیده تحسین و تقدیس نگاه می‌کردند. در پاکستان با هر کسی که من روبرو می‌شدم از راننده تاکسی یا کاسب یا روزنامه نگار و غیره همه نسبت به شاهنشاه ما یک احساسات فوق‌العاده عمیق داشتند و می‌گفتند از روزی که پاکستان بوجود آمده ما دیدیم شاهنشاه ایران کمال علاقه را به پیشرفت و ترقی ما دارند و همیشه ملت پاکستان را یاری کرده‌اند و پاکستان ایران را به راستی خانه دوم خودشان می‌دانند و بخصوص این مطلب را من باید عرض کنم چون در آنجا بودم می‌دیدیم یک روز در حسینیه ایرانیها به مناسبت درگذشت مرحوم اسکندر میرزا رئیس جمهور اسبق پاکستان مجلس ترحیمی‌برپا بود آنجا واعظی که به منبر رفته بود در مورد عنایات شاهنشاه ایران نسبت به ملت پاکستان مطالبی عنوان می‌کرد ازجمله می‌گفت که ما از روزی که به یاد داریم می‌بینیم شاهنشاه ایران نسبت به ملت پاکستان نهایت عطوفت و مهربانی را داشته و دارند و اقدامات ایری که شد و همین علاقه اولین رئیس جمهور پاکستان که در خاک ایران تدفین بشوند این هم نشان می‌داد که همه پاکستانی‌ها نسبت به ایران و ایرانی و خاک مقدس ایران چقدر علاقمندی دارند، ما ایرانی هستیم واقعاً وقتی به خارج از کشور می‌رویم می‌بینیم همسایگان ایران و کشورهای دیگر اینقدر نسبت به وضع مملکت ما نسبت به رهبری شاهنشاه ما نسبت به پیشرفت‌های مملکت ما تا چه اندازه ابراز احساسات می‌کنند این امر واقعاً برای ما ایرانیان غرورآمیز است یک مطلبی را که الان آقای گودرزی اینجا تشریف دارند باید عرض بکنم این است که واقعا آقای گودرزی وضع مامورینتان در خارج خوب شده نظمی بوجود آمده سازمان‌ها واقعا آبرومند شده‌اند بنده تصادفاً در کنسولگری‌های مختلف ایران در شهرهای مختلف پاکستان وضع را از نزدیک دیدن کردم دیدم بسیار جاهای آبرومند در اختیار دارند و مأمورین خوب و تحصیلکرده که واقعا در فکر اعتلای نام مملکتشان هستند خدمت می‌کنند آنها نهایت کمک را به ایرانیها و به مراجعین می‌کنند در جاهائی را که من دیدم این طور بود سایر نقاط را نمی‌دانم آنجاهائی که را که من دیدم به راستی می‌خواهم عرض کنم وضع مامورینتان بسیار خوب بود و اگر عیبی هم داشت بنده می‌گفتم و شاید اگر عیبی هم هست باید حتما گفته شود مثلا وضع ارتباطی زیاد خوب نیست آنطور که باید و شاید البته خودتان وسایل ارتباطی مستقیم با همه سفارتخانه‌ها دارید ولی لازم است که واقعا اینها بیشتر در جریان فعالیت روز مملکت باشند وقتی با یکی از مأمورین درباره برنامه چهارم صحبت می‌کردم در حالی که یکی از مأمورین باسواد شما هم بود می‌دیدم که این مطالب قدری برایش تازگی دارد در صورتی که اینها باید دقیقا در جریان ترقیات و پیشرفتهای مملکت باشند باید بدانند که برنامه عمرانی چهارم ایران یک برنامه بزرگی است باید یک مامور ایرانی که در خارج است با رقم و عدد بحث بکند و همه دستگاههای ممالک باید آنها را در جریان امور بگذارند من فکر می‌کنم از این جهت آنطور که باید و شاید به آن توجه نشده باید اینها خیلی بهتر و دقیق‌تر در جریان روز باشند اطلاعاتی که از وزارت خارجه با دستگاه تلکس برای اینها می‌رسد خیلی خوبست و اینها در جریان هستند ولی بنظر من این کافی نیست باید وضع اطلاعاتی مأمورین ما در خارج از ایران بهتر بشود اما در مورد این همکاری عمران منطقه‌ای که یک کار اصولی است باز هم نکته‌ای که در آنجا بحث بود و بخصوص روزنامه نگاران پاکستان و ترکیه که در سمینار بحث می‌کردیم و مطرح می‌کردیم این مطلب بود که باید توجه بشود مطلب این بود که نسبت به ایران بسیار علاقمندی داشتند و ایران تا کنون هر تعهد و وظیفه‌ای را که بعهده گرفته صمیمانه انجام داده و می‌دهد ولی علاقمندی آنها این بود که به راستی از نظر توسعه روابط اقتصادی بین این سه ملت وضع بصورتی درآید که اگر فرضا ایران احتیاجاتی از نظر خرید در خارج از ایران دارد و امکان این خرید در ممالک هم پیمان هست انجام بشود همین طور اگر پاکستان و ترکیه احتیاج به کالاهائی دارند بتوانند از ایران خرید کند وباید در خرید کالاها کشورهای منطقه بر سایر ممالک دیگر رجحان داشته باشند به عقیده من یکی از اساس و پایه‌های فکر همکاری منطقه‌ای این است که ما بتوانیم آنچه که امکانات مملکت اجازه می‌دهد در راه رفاه و کمک به کشورهای دیگر قدم برداریم و این قدمها به نفع هر سه مملکت است بنده بیش از این وقت همکاران عزیز را نمی‌گیریم فقط عرض می‌کنم برای من و هر ایرانی غرورآمیز بود که از نزدیک می‌دیدیم پیشرفتها و ترقیات ایران بخصوص برنامه‌های انقلابی ایران را ما وقتی آنجا بیان می‌کردیم که در ایران حقوق مساوی بین زن و مرد هست در دولت ایران وزیر زن هست در مجالس ایران خانمهای نماینده شرکت دارند، در تمام سازمانهای مملکتی بین مرد و زن تفاوتی وجود ندارد فقط هر کسی در سایه لیاقتش می‌تواند جلو برود با سهیم کارگران در سود کارخانه‌ها از مطالب بسیار جالی بود. اجرای قانون اصلاحات ارضی و تأسیس شرکتهای سهامی زراعی و شرکت‌های تعاونی و برنامه‌های توسعه صنعتی و سایر برنامه‌های انقلابی، برای آنها به قدری جالب بود که در نهایت علاقمندی می‌خواستند از تمام این برنامه اطلاع دقیق داشته باشند و باز فکر می‌کنم که آقای گودرزی وزارت خارجه ما در این مورد لازم است اقدام کند برای نشر برنامه‌ها در مطبوعات خارج لااقل در مطبوعات کشورهای ترکیه و پاکستان روزنامه نگارن با کمال صمیمیت می‌گفتند آنچه راجع به پیشرفتها و ترقیات ایران باشد ما با کمال میل و علاقه حاضر هستیم منعکس کنیم منتها باید دستگاههای ایران این قبیل اطلاعات را در اختیار ما بگذارند همین طور در سایر ممالک من فکر می‌کنم در این مورد هم توجه شود می‌توان از این راه نتیجه خوب گرفت و این اقدامات به نظر من به نفع هر سه کشور است. مطلب دیگری که باید عرض بکنم درباره سفر رئیس جمهور پاکستان حضرت آقامحمد یحیی خان به ایران بود رئیس جمهور پاکستان که یک مردی است مورد اعتماد مردم پاکستان و واقعاً مورد اعتماد همه طبقات مردم پاکستان است تحت تاثیر شدید احساسات صمیمانه ایران قرار گرفته بود در مراجعت به پاکستان در مطالبی که گفته بود به قدری نسبت به شاهنشاه ایران و نسبت به ترقیات ایران و احساسات فوق‌العاده‌ای که در ایران نسبت به پاکستان وجود دارد تجلیل و تقدیر کرده بود که کرارا گفته بود بسیار خوشبختم که می‌بینم یک دوستی مثل شاهنشاه ایران و مثل ملت ایران داریم و این باز از مطالبی بود که برای ما موجب کمال خوشبختی و افتخار بود من امیدوارم هستم که این سیاست صلح دوستی و بشردوستی و این پیشرفتهایی که ملت ایران دارد روز به روز بیشتر در این دنیا منعکس بشود تا ملت ایران بهتر بتواند در سایه امنیت و آرامش که دارد گامهای بلندتری در راه رفاه و آسایش خود بردارد (احسنت، احسنت).

- تصویب صورتجلسه

۳- تصویب صورتجلسه

رئیس- راجع به صورتجلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورتجلسه قبل تصویب می‌شود.

- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای محمد گودرزی معاون وزارت امور خارجه

۴- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای محمد گودرزی معاون وزارت امور خارجه

رئیس- وارد دستور می‌شویم آقای گودرزی فرمایشی دارید بفرمائید.

گودرزی (معاون وزارت امور خارجه)- ساحت مقدس مجلس شورای ملی-

بطوری که نمایندگان محترم استحضار دارند در تاریخ ۲۰ تیر ماه ۱۳۳۶ قانونی به تصویب رسید که به موجب آن به دولت اجازه داده شد راجع به همکاری‌های اقتصادی و سرمایه گذاری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ایالات متحده امریکا نامه‌هایی بین وزارت امور خارجه و سفارت امریکا در تهران امضاء و مبادله گردد که طبق آن قانون در سال ۱۳۳۶ نامه‌های مزبور مبادله گردید.

نظر به اینکه از مبادله نامه‌های مزبور قوانین دولت امریکا در سال ۱۹۶۵ اصلاح شد.

و نظر به اینکه مقامات امریکایی بر حسب پیشنهاد دولت شاهنشاهی موافقت نمودند که در صورت تقاضای دولت شاهنشاهی سرمایه گذاری اتباع ایران در امریکا توسط دولت ایران نیز متقابلا و در شرایط یکسان با شرایط تضمین سرمایه‌های امریکایی در ایران توسط دولت امریکا تضمین گردد و از طرفی طبق قوانین امریکا شمول ضمانت‌های مزبور گسترش یافته است لذا ماده واحده زیر را جهت تصویب تقدیم می‌دارد. ضمناً به طوری که خاطر نمایندگان محترم مستحضر است قانون تابعیت ایران در سال ۱۳۱۳ تدوین و تصویب و به موقع اجرا گذاشته شده و با وضع فعلی و تحولاتی که در سنوات اخیر در شئون مختلف کشور پدیدار گردیده تطبیق نمی‌نماید لذا تجدید نظر در بعضی از مواد قانون تابعیت ضروری تشخیص داده شده است اکنون ماده واحده‌ای بدین منظور تنظیم و تدوین گردیده که به پیوست تقدیم می‌گردد.

رئیس- لوایح به کمیسیون‌های مربوط به ارجاع می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به تحصیل اعتبار جهت تقویت نیروهای دفاعی کشور و ارسال به مجلس سنا

۵- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به تحصیل اعتبار جهت تقویت نیروهای دفاعی کشور و ارسال به مجلس سنا.

رئیس- گزارش شور دوم لایحه تحصیل اعتبار جهت تقویت نیروهای دفاعی کشور مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه ۲۵ آبان ماه ۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۴ /۴۰۲۴- ۱۲ /۸ /۱۳۴۸ راجع به تحصیل اعتبار جهت تقویت نیروهای دفاعی کشور را که گزارش شور اول آن به شماره ۹۹۹ چاپ شده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول عینا تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون تحصیل اعتبار جهت تقویت نیروهای دفاعی کشور.

ماده واحده- به دولت اجازه داده می‌شود بمنظور تقویت نیروهای دفاعی کشور تا هم ارز مبلغ سی میلیارد ریال یک جا یا به دفعات از هر منبع یا منابعی (اعم از خارجی یا داخلی) که به مصلحت تشخیص دهد در هر مورد با بهره‌ای که از بهره‌مند اول تجاوز نکند وام یا اعتبار تحصیل نماید. قرارداد راجع به مدت و سایر شورای وام یا اعتبار پس از تصویب هیئت وزیران قابل اجرا خواهد بود.

مصرف وام یا اعتبار مزبور مشمول قانون محاسبات عمومی و آئین‌نامه معاملات دولتی نخواهد بود.

مخبر کمیسیون دارائی- علی اکبر دانشمند. گزارش شور دوم از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی

کمیسیون نظام در جلسه ۲۶ آبان ماه ۱۳۴۸ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه دولت راجع به تحصیل اعتبار جهت تقویت نیروهای دفاعی کشور را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارائی را تائید و تصویب کرد.

اینگ گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون نظام- حکیمیان.

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری است؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.

(اسامی‌نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی (آقای مهندس صائبی) اعلام و در محل نطق اخذ رای بعمل آمد).

آقایان دکتر حکیم شوشتری- کورس- خانم جهانبانی- مرندی- مهندس فروهر- دکتر برومند- مهندس پروشانی- دکتر کلالی- صائبی- خواجه نوری- دکتر الموتی- مهندس ارفع- ارسنجانی- خانم تربیت- دکتر زعفرانلو- مهندس اخوان- مهندس برومند- پوربابائی- رضوی- دکتر غنی- مهندس سهم الدینی- بانو سعیدی- دکتر خزائلی- مسعودی- مهندس ناصر بهبودی- سرتیپ پور- دکتر عظیمی- دکتر مهدوی- جوادی- دکتر وفا- مهندس معینی- دکتر قهرمان- دکتر وحیدنیا- پزشکی- دکتر موثقی- ثامنی- مهندس قادرپناه- شاهنده- مهندس بریمانی- شهرستانی- مجید موسوی- مهندس کیا- مهندس جلالی نوری- صدری کیوان- عباس میرزائی- صائب- حی- مهندس زرآور- توسلی- جهانشاهی- دکتر کفائی- محمدولی قراچورلو- مهندس یارمحمدی- دکتر صفائی- تیمسار وحدانیان- مهندس زنجانچی- فولادوند- تیمسار حکیمیان- دیهیم- دکتر کیان- رضازاده- مهندس کیاکجوری- دکتر خیراندیش- دکتر پرتواعظم- مروتی- دکتر میرعلاء- انشاء- دکتر رهنوردی- مهندس اسدی سمیع- دکتر حبیب اللهی- مانی- بدر صالحیان- ملک‌زاده آملی- فهیمی- ملک افضلی- غلام نیاکان- عامر- خانلر قراچورلو- بهادری- مهندس معتمدی- صالحی- قاضی زاده- دکتر مهذب- دکتر درودی- اسدالله سلیمانی- کلانتر هرمزی- دکتر سعید بختیاری پور- مهندس فیروزعدل- دکتر ملکی- کمالوند- پروفسور مخبر فرهمند- دکتر معظمی- صدقیانی زاده- دکتر ستوده- ادیب سمیعی- مافی- سعید وزیری- خانم زاهدی- مهندس اربابی- مرتضوی- خسروی- مهاجرانی- اصولی- بهنیا- معیری- پورساطع- مبارکی- امیر احمدی- پدرامی- امامی‌رضوی- دکتر اسفندیاری- محسنی مهر- ریاضی- دکتر رضوانی- فیاض فاضلی- شیخ الاسلامی- دانشمند- ماهیار- شاخوئی- فخر طباطبائی- دکتر اسفندیاری- دکتر رفعت- ساگینیان- فرهادپور- مهندس بهرام زاده ابراهیمی- جاماسبی- امام مردوخ- ظفر- موید امینی- دکتر اسدی- دکتر شریعت- رامبد- دکتر طالع- دکتر صدر- دکتر مدرسی- آموزگار- دکتر حکمت- ضیاء احمدی- مهندس صائبی- دکتر نجیمی- دکتر متین- صادق سمیعی- ابوذر- دکتر اعتمادی- موقر- مهندس اردلان- مریدی- مجد- شکیبا- مهندس معینی زند- شیخ بهائی- اخلاقی- خانم دکتر دولتشاهی.

(آراء ماخوذه شماره شد و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید).

  • آراء موافق ۱۵۸ رأی.

رئیس- لایحه با ۱۵۸ رأی موافق به اتفاق آراء تصویب شد، برای تصویب به ملجس سنا فرستاده می‌شود.

موافقین

آقایان مریدی- یوسفی- مهرزاد- اهری- انشاء- امامی- رضوی- شیخ الاسلامی- جوادی- ادیب سمیعی- دکتر میرعلاء- تیمسار حکیمیان- دکتر یگانگی- دکترخزائلی- دکتر صدر- کورس- خانم جهانبانی- خانم دکتر دولتشاهی- دکتر اعتمادی- حی- خواجه نوری- شهرستانی- ساگینیان- مهندس اخوان- شاهنده- مهندس قادرپناه- دکتر عظیمی- دکتر مهندس بهبودی- سرتیپ پور- پوربابائی- دانشمند- خانم سعیدی- محمدولی قراچورلو- مهندس ارفع- مهندس اربابی- دکتر وفا- مهندس یارمحمدی- دکتر قهرمان- جاماسبی- دکتر رضوانی- مجد- مهندس معینی زند- دکتر حبیب اللهی- بانو زاهدی- مبارکی- کلانتر هرمزی- آموزگار- فیاض فاضلی- صدقیانی زاده- دکتر حکمت- دکتر اسفندیاری- موسوی صالحی- مانی- دکتر معظمی- بدرصالحیان- دکتر پرتواعظم- سعید وزیری- مافی- دکتر صفائی- دکتر رهنوردی- فهیمی- دکتر مهدوی- مهندس فیروزعدل- تیمسار نکوزاد- صدری کیوان- مهندس کیاکجوری- مهندس ریاحی- مروتی- مهندس جلالی نوری- ملکزاده آملی- ملک افضلی- عامری- دکترخیراندیش- دکتر خسروی- مهندس زرآور- تیمسار حکیمیان- معیری- دکتر کلالی- عباس میرزائی- توسلی- دکتر کفائی- فولادوند- دکتر رفعت- مهاجرانی- پورساطع- دکتر درودی- امیراحمدی- اسداله سلیمانی- قاضی زاده- خانلرقراچورلو- شاخوئی- ریاضی- پروفسور مخبر فرهمند- غلام نیاکان- صائب- مجید موسوی- بختیاری پور- مهندس اسدی سمیع- آموزگار- دکتر برومند- خانم تربیت- ماهیار- دکتر شریعت- دکتر غنی- فخرطباطبائی- دکتر ستوده- مهندس بهرام زاده ابراهیمی- دکتر ملکی- دکتر متین- اخلاقی- دکتر زعفرانلو- اصولی- مهندس بریمانی- کمالوند- ارسنجانی- مهندس فروهر- ظفر- محسنی مهر- مهندس کیا- مهندس پروشانی- مهندس سهم الدینی- ثامنی- مهندس برومند- مرندی- پزشکی- رضوی- دکتر نجیمی- امام مردوخ- دکتر طالع- صادق سمیعی- دکتر مدرسی- رامبد- فرهادپور- دکتر حکیم شوشتری- مهندس عطائی- ابوذر- ضیاء احمدی- دکتر الموتی- مرتضوی- پدرامی- مهندس معتمدی- بهادری- دکتر سعید- دکتر مهذب- دیهیم- دکتر کیان- رضازاده- مهندس معینی- موید امینی- اردلان- صائبی- جهانشاهی- موقر- مهندس بهبودی- دکتر اسدی- بهنیا- مهندس صائبی- مسعودی- مهندس زنجانچی- شکیبا- شیخ بهائی- دکتر موثقی- دکتر وحیدنیا.

رئیس- تیمسار کاتوزیان بفرمائید.

سپهبد کاتوزیان (معاون وزارت جنگ)- سیاست دفاعی کشور را ذات مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر بزرگ ارتشتاران هنگام گشایش دوره اجلاسیه ۴۸-۴۹ مجلس در لزوم تقویت قوای دفاعی کشوراعلام فرمودند. و در عریضه جوابیه مجلسین به حضور ذات مبارک شاهانه سیاست دفاعی مزبور مورد تائید قاطع نمایندگان مجلسین قرارگرفت. و هم زمان با این تشریفات ذات مبارک ملوکانه در مهر ماه سال جاری بیانات مهمی‌در مراکز فرهنگی ارتش شاهنشاهی به این شرح بیان فرمودند:

«با وجود آنکه مسلما آرزوی هر فرد نظامی‌در این است که نیروهای مسلح خویش را روز به روز قوی تر و نیرومندتر و مجهزتر ببیند، می‌توانیم بگوئیم آرزوی همه ما این است که شاید عوض تجهیز یک واحد، خرید یک هواپیما و یا یک ناو، می‌توانستیم یک بیمارستان بزرگ بیشتر چندین مدرسه بیشتر و سایر وسائل رفاه عمومی را فراهم می‌دیدیم.

ولی چاره نیست اگر مملکت محفوظ بماند این وسائل دیر یا زود فراهم خواهد شد، در غیر این صورت زندگانی در ناز و نعمت برای هیچ کس قابل تحمل نخواهد بود».

و سپس تشریح اقدامات دامنه داری که در راه رسیدن به هدف مطلوب خلع سلاح عمومی‌صورت گرفته است بیان فرمودند:

«تا رسیدن به آن روز و به آن مطلوب تا حدودی که وضع اقتصادی ما اجازه می‌دهد باید نیروهای مسلح این مملکت را برای خدمت مقدس حفظ این سرزمین باستانی مهیا نمود، با وجود مخارج قابل توجهی که برای نیروهای نظامی‌انجام می‌دهیم آهنگ رشد اقتصادی مملکت ما در این چهار سال اخیر با اثبات قیمتها بیش از ده درصد بوده و امسال هم برای این رشد اقتصادی در انتظار یک نصاب جدیدی که در حدود دوازده درصد باشد می‌باشیم.

این است که اگر لازم باشد برای حفظ سرزمین خودمان تن به تحمیلات بیشتری از لحاظ مادی بدهیم این کار را خواهیم کرد و قوای مسلح خود را به وسائل جدیدتر قوی تر و بهتر مجهز خواهیم ساخت».

اینک که در تعقیب سیاست دفاعی کشور مصوبه مجلسین لایحه تحصیل سی میلیارد ریال اعتبار جهت تقویت نیروهای مسلح شاهنشاهی از تصویب مجلس محترم گذشته است به نمایندگی ارتش شاهنشاهی از ساخت مقدس مجلس شورای ملی تشکر می‌نماید (احسنت- احسنت).

- قرائت اسامی اعضاء کمیسیون رسیدگی به لایحه تشکیل شرکتها و سازمانهای تعاونی منتخب از شعب ششگانه

۶- قرائت اسامی اعضاء کمیسیون رسیدگی به لایحه تشکیل شرکتها و سازمانهای تعاونی منتخب از شعب ششگانه.

رئیس- اسامی منتخبین شعب برای عضویت در کمیسیون رسیدگی به لایحه تشکیل شرکتها و سازمانهای تعاونی برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

اعضای کمیسیون خاص رسیدگی به لایحه تشکیل شرکتها و سازمانهای تعاونی.

شعبه اول- آقایان: دانشمند- فخرطباطبائی- مهندس بهرام زاده ابراهیمی.

شعبه دوم- آقایان: کاظم مسعودی- عبدالله جهانشیر- مهندس اخوان.

شعبه سوم- آقایان: دکتر فریور- منوچهر پزشکی- جهانشاهی.

شعبه چهارم- آقایان: مهندس کیاکجوری- حسام الدین رضوی- دکتر رفیعی.

شعبه پنجم- آقایان: مهندس اسدی سمیع- نادر ادیب سمیعی-حسین یوسفی.

شعبه ششم- آقایان: دکترمحمدحسین اسدی- دکتر طالع- پوربابائی.

رئیس- از آقایانی که انتخاب شده‌اند خواهش می‌کنم زودتر کمیسیون را تشکیل بدهند و پس از انتخاب هیئت رئیسه رسیدگی به لایحه را شروع کنند.

- تصویب دو تبصره مادۀ ۱۵۵ اصلاحی آئین‌نامه داخلی مجلس شورای ملی که در مصوبه سابق بود

۷- تصویب دو تبصره مادۀ ۱۵۵ اصلاحی آئین‌نامه داخلی مجلس شورای ملی که در مصوبه سابق بود

رئیس- به اطلاع همکاران محترم می‌رسانم که در اصلاح ماده ۱۵۵آئین نامه داخلی مجلس شورای ملی که در جلسه قبل، از تصویب مجلس گذشت از قرار معلوم متن ماده تغییر پیدا کرده و تبصره‌ها بدون هیچ تغییری باقیمانده است (مهندس ناصر بهبودی- تبصره‌ها چه هست) در خود آئین نامه هست خانمها و آقایانی که موافقند تبصره‌ها به قوت خود باقی باشد خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. بنابراین تبصره‌های ماده ۱۵۵ همچنان به قوت خود باقی خواهند بود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به الحاق یک تبصره به ماده اول قانونی تأسیس کتابخانه‌های عمومی

۸- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به الحاق یک تبصره به ماده اول قانونی تأسیس کتابخانه‌های عمومی.

رئیس- گزارش شور اول لایحه الحاق یک تبصره به ماده اول قانون تأسیس کتابخانه‌های عمومی‌مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشور در جلسه ۲۴ آبان ماه ۱۳۴۸با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۲۵۷۹۰ مورخ ۷ /۸ /۱۳۴۸ دولت راجع به الحاق یک تبصره به ماده اول قانون تاسیس کتابخانه‌های عمومی را که به شماره ۹۷۸ چاپ شده است برای شور اول مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب کرد.

اینک گزارش آن رابه مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون الحاقی یک تبصره به ماده اول قانون تأسیس کتابخانه‌های عمومی

ماده واحده- تبصره ذیل به عنوان تبصره ۸ به ماده اول قانون تأسیس کتابخانه عمومی‌مصوب دی ماه ۱۳۴۴ اضافه می‌شود:

  • تبصرۀ ۸- هیئت امناء کتابخانه‌های عمومی کشور مجاز است در هر شهرستان یا بخش که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مبادرت به تأسیس کتابخانه کودک نموده یا بنماید. در صورتی که جمع۵ /۱% درآمد شهرداری آن شهرستان یا بخش از یکصد هزار ریال به بالا باشد سالانه تا میزان ۲۰% از درآمد حاصله از سهمیه ۵ /۱% مزبور را از تاریخ تصویب این قانون بعنوان کمک به کتابخانه کودک در همان شهرستان یا بخش اختصاص دهد.

مخبر کمیسیون کشور- کلانتر هرمزی.

گزارش شور اول از کمیسیون فرهنگ و هنر به مجلس شورای ملی

کمیسیون فرهنگ و هنر در جلسه ۲۵ آبان ماه ۱۳۴۸ با حضور نماینده دولت لایحه مربوطه به الحاق یک تبصره به ماده اول قانون تاسیس کتابخانه‌های عمومی را برای شور اول مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون کشور را عیناً تائید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون فرهنگ و هنر- مجید محسنی مهر.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌نماید از لایحه قانون الحاق یک تبصره به ماده اول قانون کتابخانه‌های عمومی کلیه کلمات شهرستان‌ها یا بخش‌ها حذف و به جای آن شهر نوشته شود.

با تقدیم احترامات- مجید محسنی.

رئیس- لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون منابع طبیعی را جمع به تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی

۹- طرح گزارش شور اول کمیسیون منابع طبیعی را جمع به تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی

رئیس- گزارش شور اول لایحه راجع به تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون منابع طبیعی به مجلس شورای ملی

کمیسیون منابع طبیعی با حضور آقای دکتر احمدی معاون پارلمانی وزارت منابع طبیعی لایحه شماره ۷۱۲۲-۲۹ /۳ /۱۳۴۸ دولت راجع به تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی را که به شماره ۹۱۵ چاپ گردیده بود مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون تشکیل موسسه تحقیقات منابع طبیعی

مادۀ ۱- به منظور تمرکز کلیه تحقیقات مربوط به آن قسمت از منابع طبیعی کشور که طبق قانون تشکیل وزارت منابع طبیعی مصوب ۲۷ /۹ /۴۶ بعهده وزارت منابع طبیعی قرار گرفته مؤسسه‌ای به نام مؤسسه «تحقیقات منابع طبیعی» وابسته به وزارت منابع طبیعی تشکیل می‌شود.

مادۀ ۲ - مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و همچنین دارای شورا و یک نفر رئیس می‌باشد و به موجب اساسنامه اداره خواهد شد.

  • تبصره- اساسنامه مؤسسه مزبور به تصویب کمیسیون‌های منابع طبیعی – استخدام- دارائی مجلسین می‌رسد و هرگونه اصلاح و تغییری که در اساسنامه بعمل آید به طریق مذکور در این مادۀ خواهد بود.

مادۀ ۳- اعتبار مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی همه ساله در بودجه کل کشور بعنوان کمک در ردیف جداگانه منظور خواهد شد.

مادۀ ۴- مؤسسه می‌تواند بنابر تقاضای موسسات دولتی و خصوصی داخلی و خارجی تحقیقاتی را که در رشته‌های منابع طبیعی مورد نیاز باشد با انعقاد قرارداد بعهده بگیرد. بودجه مؤسسه عبارت است از کمک مصوب در بودجه کل کشور و سایر درآمدهائی که از طریق خدمات تحقیقی در رشته منابع طبیعی برای موسسات دولتی و یا خصوصی داخلی و یا خارجی بدست می‌آید.

درآمدهای مؤسسه پس از تصویب شورا قابل مصرف است.

مادۀ ۵- مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی می‌تواند برای انجام بررسی در رشته‌های مختلف منابع طبیعی موضوع مادۀ یکم این قانون با دانشگاهها و سازمانها و موسسات داخلی و خارجی قرارداد منعقد نموده و براساس قرارداد تمام یا قسمتی از هزینه‌های انجام تحقیقات را طبق طرحی که به تصویب شورای مؤسسه رسیده باشد بپردازد.

وزارت منابع طبیعی مکلف است هر گونه قراردادی که با موسسات خارجی در این مورد منعقد می‌نماید گزارش آنرا برای اطلاع مجلسین تقدیم دارد.

مادۀ ۶ - مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی می‌تواند در اجرای وظایف مربوط به خود از کارشناسان داخلی و خارجی با رعایت قوانین و مقررات مربوط دعوت نماید و طبق قراردادی که به تصویب شورای مؤسسه می‌رسد با توجه به اعتبارات مصوب اقدام و حق مشاوره و هزینه‌های مربوط را پرداخت نماید.

مادۀ ۷ - رئیس مؤسسه می‌تواند معاملات تا مبلغ پانصدهزار ریال را در هر مورد راسا و تا دو میلیون ریال با تصویب شورای مؤسسه بدون رعایت آئین‌نامه معاملات دولتی انجام دهد.

مخبر کمیسیون منابع طبیعی- امامی رضوی.

گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه ۱۳ آبان ماه ۱۳۴۸ با حضور آقای دکتر احمدی معاون وزارت منابع طبیعی لایحه دولت راجع به تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون منابع طبیعی را در این مورد تائید و تصویب کرد. اینک آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دارائی- دانشمند.

گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۱۹ آبان ماه ۱۳۴۸ با حضور آقای دکتر احمدی معاون وزارت منابع طبیعی لایحه دولت راجع به تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون منابع طبیعی را در این مورد تائید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور خارجه- فتح الله مافی.

گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری در جلسه ۲۱ آبان ماه ۱۳۴۸ با حضور آقای دکتر احمدی معاون پارلمانی وزارت منابع طبیعی لایحه دولت راجع به تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون منابع طبیعی را در این مورد تائید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری- دیهیم.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای فرهادپور بفرمائید.

فرهادپور- با اجازه همکاران محترم و مقام ریاست لایحه‌ای که مورد بحث ما است از نظر اصل فکر نمی‌تواند مورد ایراد و مخالفت قرار بگیرد چون مطالعه در منابع طبیعی به نظر همه ما مفید و لازم است اما در این لایحه نکاتی هست که بنده بنا به وظیفه یادآوری می‌کنم انشاء‌الله مورد توجه و عنایت همکاران محترم قرار بگیرد در لایحه از نظر امور مالی مثل صدها لایحه دیگر ما یک نوع استثناء و ضوابط خاص مالی برای این مؤسسه می‌بینیم ما به کرات در اینجا عرض کرده‌ایم امروز هم بنده از طرف فراکسیون پارلمانی حزب مردم عرض می‌کنم اگر مقررات مالی موجود مملکت کافی برای مقصود نیست مانع خرج فوق‌العاده هست و لازم می‌داند اصلاح بشود یکباره این مقررات را اصلاح کنید و ضابطه جدیدی جانشین آن بکنید والا این از نظر سنت پارلمانی قانونگذاری و به‌خصوص سیستم حزبی صحیح نیست که دهها لایحه بیاورید (صحیح است) و در هر لایحه یک استثناء برای یک مؤسسه قائل بشوید که این مؤسسه اعتبارش را به صورت کمک بگیرد و از شمول قانون محاسبات عمومی‌خارج باشد مادۀ ۷ می‌گوید تا ۲۰۰هزار تومان می‌تواند بدون مناقصه و رعایت آئین‌نامه معامله دولتی خرید بکند این مؤسسه با سایر موسسات چه فرقی دارد؟ کارمندان این مؤسسه با سایر موسسات چه فرقی دارند اگر آئین‌نامه معاملات دولتی مانع و مشکل در جلوی پای شما برای خرج بودجه۳۳ میلیاردی هست آن را عوض کنید (احسنت) وگرنه در هر لایحه‌ای یک استثناو یک مقررات خاص مالی آوردن به نظر بنده صحیح نیست (احسنت) مطلب دوم که باید عرض کنم در اینجا ایرادم به نحوه تهیه لوایح است بدون توجه به لوایح مشابه بنده در گزارشهائی که چاپ شده و به دستم رسیده است لایحه‌ای برای استخدام متخصصین خارجی به طور جامع و کلی دیدم که از طرف دولت به مجلس شورای ملی تقدیم شده وقتی چنین لایحه‌ای تقدیم شده و به قول آقای اخلاقی در روزنامه‌ها مطالعه فرموده‌اید در هر لایحه اجازه خاصی برای استخدام متخصصین خارجی به یک مؤسسه دادن چه ضرورت دارد دنبال آن فکر را بگیرید و در اشل مملکتی اگر به دولت اجازه داده شده که تحت شرایطی متخصص خارجی استخدام بکنند این شرکت هم تابع آن مقررات خواهد بود و استخدام خواهد کرد مسئله سوم که برای اولین بار بنده می‌بینم این است که در مادۀ ۵ به مؤسسه اجازه داده شده که با موسسات خارجی قراردادی منعقد بکند امضاء بکند بعد بیاید گزارش بدهد بنده تا به حال چنین سابقه‌ای را سراغ ندارم که یک مؤسسه تابع یک وزارتخانه‌ای سر خود و با میل خود با هر مؤسسه خارجی که دلش خواست اول برود قرارداد ببندد و امضاء بکند و مملکت را متعهد بکند و ضرورتی هم به تصویب از طرف هیچ مقامی‌نداشته باشد نهایت نباید بگوید که من این کار را کردم اینها به نظر من ایرادات کلی است که در این لایحه وجود دارد و انشاء‌الله در کمیسیون مورد توجه قرار خواهد گرفت اما یک مسئله‌ای که مشکل مملکتی است و در اینجا از فرصت بنده استفاده می‌کنم خواستم تذکر بدهم در تقسیم وظایف کشاورزی سابق به چهار وزارتخانه یا پنج وزارتخانه ترتیب تقسیم این وظایف به نحوی است که پاره‌ای وظایف که الزاما بایستی در یکجا متمرکز باشد در وزارتخانه‌های مختلف تقسیم شده بعنوان مثال مرتع که یکی از منابع طبیعی است به این وزارتخانه داده شده و دامپروری که بایستی نیاز مملکت ما را مرتفع بکند ما را از ورود گوشت یخ زده استرالیا، گوسفند خریداری شده از ترکیه و حمل گوشت به وسیله دالان هوائی از الجزایر بی‌نیاز بکند به یک وزارتخانه دیگر داده شده مرتعی که دام بایستی در آنجا چرا بکند و این وزارتخانه ازنظر وظیفه شخصی خودش شاید مصلحتش در این باشد که بگوید احیای مراتع ملازمه دارد با اینکه من چرا را در تمام این مراتع ممنوع بکنم (مهندس ناصر بهبهودی- همین کار را کرده) از آن طرف پرورش دام ملازمه دارد به اینکه دام در یک مرتعی چرا بکند حالا اگر این دو وظیفه در نظر می‌گرفت که هم بتواند احیای مراتع بکند و هم بتواند نسبت به پرورش دام در مملکت کمکی بکند برنامه‌ای تنظیم بکند راهی باقی بگذارد که یک مملکت پهناوری که تا به حال به نام مملکت کشاورزی با اقتصاد کشاورزی اداره شده است برای گوشت مصرفی مردمش مجبور نباشد که گوشت را از اقصی نقاط دنیا منجمد و غیر منجمد با دالان هوائی یا زمینی وارد بکند بنده توجه سروران گرامم را به این نکته جلب می‌کنم و از وجود جناب آقای دکتر یگانه استفاده می‌کنم و می‌خواهم که این موضوع را در هیأت دولت مطرح بفرمایند تقسیم وظایف وزارت سابق کشاورزی به چهار یا پنج وزارتخانه به نحوی شده است که یک موردش را بنده عرض کردم موارد اشکال عدیده‌ای برای مردم فراهم شده است که سرگردان توی راهروهای این وزارتخانه‌ها که امروز هم در اثر اجرای انقلاب اداری یک سد هم جلوی مردم بسته‌اند برای ورود به وزارتخانه و سرگردان هستند اگر محبتی بفرمائید تجدیدنظری در حدود وظایف این چند وزارتخانه منشعب از وزارت کشاورزی سابق بشود شاید برای مردم تسهیلاتی و برای دولت موجب امکانات بیشتری بشود (احسنت- احسنت).

رئیس- آقای مهندس ارفع بفرمائید.

مهندس ارفع- بنده خیلی خوشوقتم که همکار ارجمند ما نسبت به اصول لایحه موافقت خودشان را اعلام فرمودند و غیر از این هم انتظاری نمی‌رفت برای اینکه این مسئله به قدری برای حفظ منابع طبیعی ما حائز اهمیت است که جای تردیدی برای هیچ کدام یک از ما باقی نمی‌گذارد که چنین موسساتی وجود داشته باشد و اما ایراداتی که نسبت به لایحه متذکر شدند بنده به طور خلاصه به یک یک آنها پاسخی عرض می‌کنم و امیدوارم که در انتهای عرایضم باز هرگونه پیشنهادی که از طرف آقایان ارائه شود در شور دوم مورد مطالعه قرار بگیرد و چه بسا تغییرات اساسی در لایحه داده شود اولاً در مورد اعتبار و توجه به قانون محاسبات عمومی‌و تذکری که در این موارد عدیده نسبت به لوایح مختلف از طرف همکاران عزیز داده شده باید عرض کنم چون قانون محاسبات عمومی‌هنوز به تصویب مجلس شورای ملی نرسیده و در حال حاضر هم همه ما بخصوص کسانی که در دستگاه اجرائی کار کرده‌اند توجه به این مسئله فرموده‌اند که چه مشکلاتی در راه انجام برنامه‌های اجرائی از لحاظ قانون محاسبات عمومی‌وجود دارد و تا موقعی که این قانون به صورت قطعی به تصویب مجلس شورای ملی نرسد و تجدیدنظر نشود ناگزیریم برای تحرک دادن به دستگاههای اجرائی و فعالیت‌هائی که دارند در بعضی موارد تسهیلاتی از نظر انجام امور مالی برای این سازمانها قائل بشویم و قطعا وقتی که قانون محاسبات عمومی به تصویب برسد این قانون حاکم بر تمام سازمانها خواهد بود و ضمنا باید موادش به نحوی تصویب بشود و مورد بررسی قرار بگیرد که مشکلات موجود را از بین ببرد در مورد قرارداد با موسسات خارجی تذکر فرمودند در اینجا اگر عنایت بفرمائید این مؤسسه تحقیقاتی حدود کارش عبارت از یک قراردادهای ساده مطالعاتی است با دانشگاهها یا مؤسسات مطالعاتی نظیر خودش در کشورهای خارج و یا حتی در مؤسسات داخلی بنده فکر نمی‌کنم اگر این مؤسسه بخواهد در مورد یک موضوع عملی فرض بفرمائید بررسی مراتع در مناطقی که میزان بارندگی در آنجا کم است با تعیین نوع بذر در مناطقی که فرض بفرمائید خاک زراعی آنجا آهکی است یک چنین قراردادی بخواهد با یک دانشگاهی ببندد و بگوید چون در این زمینه ما هم علاقمند هستیم و شما که مطالعه می‌کنید ما حاضریم مقداری از هزینه این مطالعات را بپردازیم که بعدا از نتایج مشترک آن بتوانیم استفاده کنیم یک چنین قراردادی را بیاورند به مجلس و بخواهند اجازه این مسئله رابگیرند به نظر بنده مسئله در آن سطحی نیست که ما انتظار آن را داریم بلکه در سطح پائین تری است و باید قبول کرد که یک چنین مؤسسه‌ای بتواند این قبیل قراردادهای مطالعاتی را با دستگاههای خارجی ببندد در مورد استخدام کارشناسان خارجی اگر آقایان توجه بفرمایند این لایحه موقعی به مجلس تقدیم شده که مادۀ واحده‌ای که الان برای استخدام خارجیها در مجلس تحت رسیدگی است در آن موقع به مجلس تقدیم نشده بود و بنابراین باز در ضمن این لایحه گنجانده شده و به تصویب کمیسیونها رسیده است چنانچه مادۀ واحدهای که از طرف دولت تنظیم شده است.

قبل از این لایحه به تصویب برسد طبعا باید این مادۀ از این لایحه فعلی حذف شود و اگر هم این لایحه قبل از مادۀ واحده به تصویب برسد مادۀ واحده‌ای که به تصویب برسد حاکم به این لایحه خواهد بود به هر صورت بنده فکر می‌کنم با توضیحاتی که عرض کردم اگر پیشنهاد دیگری آقایان دارند بفرمایند مجددا در کمیسیون‌ها مورد بررسی قرار خواهد گرفت (احسنت).

رئیس- آقای رامبد بفرمایئد.

رامبد- موقعی که جناب آقای ارفع پشت تریبون تشریف داشتند با سایر آقایانی که پهلوی من نشسته بودند صحبت می‌کردم که آقای مهندس ارفع چقدر خوب صحبت می‌کنند و موافق و مخالف هر دو دل به صحبت ایشان می‌دهند ولی جناب ارفع ای کاش در ردیف خوب صحبت کردن لیدر فراکسیون اکثریت در مجلس، دولت هم خوب کار می‌کرد شما فرمودید که نسبت به اصل لایحه موافقید پس انتظار داشتید که امروز در تمام ایران کسی باشد که با اصل تحقیق و پیشرفت علمی‌مخالف باشد ولی می‌فرمائید قانون محاسبات عمومی وقتی آمد من یک استدعا دارم با همان بیان متین و نحوه فرمایشاتتان که دلپذیر است یک جمله پشت این تریبون بفرمائید که قانون محاسبات عمومی‌چند وقت است که به مجلس آمده و حزب محترم حاکم چند وقت است این لایحه را نگاه داشتند و امثال این قانون بعد از آن قانون محاسبات متثنی و استثناء چند تا تصویب شده (چند نفر از نمایندگان مجلس- احسنت) همین یکی را بفرمائید بنده از طرف جناب آقای فرهادپور عرضم را پس می‌گیرم و فرمایشات ایشان را هم پس می‌گیرم پس تصدیق می‌فرمائید همانطور که ما خوب را تشخیص می‌دهیم جنابعالی هم دید صحیحی دارید ولی عمل صحیحی انجام نمی‌دهید لذا ممکن است بفرمائید این تقاضای دولت بوده که ین لوایح را ما مطالعه کنیم و تصویب کنیم من در اجرای نظریات خودتان یک استدعائی دارم بیائید و همین لایحه را هم متوقف نگهدارید و آن لایحه محسبات عمومی‌را اول اصلاح کنید و تصویب کنید دولت هم شب و روز ادعا دارد کار می‌کند نمایندگانش در مجلس حاضرند مجلس هم که اکثر بعلت نبودن دستور جلسه علنی بعضاً تشکیل نمی‌شود پس چرا نمی‌خواهید کار کنید جناب ارفع بیائید مطلب را روشن کنید یا نمی‌خواهید یا نمی‌توانید (هر دو) قانون محاسبات عمومی‌چه سری چه اقدامی‌چه سوء استفاده‌ای درش باشد که دوره بدوره عقب بیفتد مرتبا لایحه‌ای با یک استثنا و مخدوش کردن سایر لوایح اینجا تصویب شود اکثریت قریب به اتفاق مجلس که طالب یک چیز هستند و شما لیدر اکثریت و ما سخنگوی اقلیت هر دو طالبیم چرا نمی‌خواهید انجام بشود. شما اگر جای من بودید آن وقت در مسائل تردید نمی‌کردید؟ بنده عرضم را اینجا خاتمه می‌دهم و استدعا می‌کنم توجه بفرمائید که تنها مؤسسات کشاورزی یا منابع طبیعی نیست که امروز احتیاج به تحقیقات علمی‌دارد بلکه در هر مؤسسه‌ای اعم از صنعتی، معدنی، اجتماعی و دانشگاهی و غیره همه احتیاج به یک چنین تأسیساتی دارند و علما و دانشمندانی که در این رشته با هم مبادله اطلاعاتی می‌کنند کمابیش همه مشابه هم هستند بنابراین در یک کشوری که در تمام شئون مختلفه در حال پیشرفت است صحییح نیست که ما بیائیم برای هر مؤسسه یک اجازه بدهیم که چون احتمالا شما می‌خواهید که با یک مؤسسه خارجی مبادله اطلاعات کنید از طرف دولت ایران قرارداد ببندید علما زیادند در مجلس همچنین در دولت چرا نمی‌آیند اینها را یک ضابطه‌ای بگذارند که موسسات تحقیقاتی علمی‌در تمام سازمانهای دولتی در این حدود و این اصولی که به کارش ان مربوط است اجازه این مبادلات را دارند نه اینکه اسمش را بگذارید قرارداد ببندید و به مجلس اطلاع بدهند من امیداورم تصدیقی که باسر جناب ارفع می‌فرمودید دولت هم متوجه بشود این تصدیق جناب ارفع مورد خواسته تمام اکثریت است.

رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور مواد رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثریت برخاستند) تصویب شد. مادۀ اول قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادۀ ۱- به منظور تمرکز کلیه تحقیقات مربوط به آن قسمت از منابع طبیعی کشور که طبق قانون تشکیل وزارت منابع طبیعی مصوب ۲۷ /۹ /۴۶ بعهده وزارت منابع طبیعی قرار گرفته مؤسسه‌ای به نام مؤسسه «تحقیقات منابع طبیعی» وابسته به وزارت منابع طبیعی تشکیل می‌شود.

رئیس- در مادۀ اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود: مادۀ یک لایحه قانون تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی به شرح زیر اصلاح گردد:

مادۀ ۱- به منظور تمرکز کلیه تحقیقات مربوط به آن قسمت از منابع طبیعی کشور وابسته به وزارت منابع طبیعی، مؤسسه‌ای به نام (مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی) تشکیل می‌شود.

با تقدیم احترام- ماهیار.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید مادۀ یک لایحه تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی به شرح زیر اصلاح شود.

مادۀ ۱- به وزارت منابع طبیعی اجازه داده می‌شود به منظور تحقیق و مطالعه و تمرکز کلیه تحقیقات و پژوهش‌های مربوط به آن قسمت از منابع طبیعی کشور که طبق قانون بعهده وزارت منابع طبیعی محول گردیده مؤسسه‌ای به نام مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی که در این قانون مؤسسه نامیده می‌شود تأسیس و اساسنامه آن را پس از تصویب کمیسیون‌های منابع طبیعی –استخدام و دارائی مجلسین به مورد اجرا بگذارد.

با تقدیم احترام- سیدعلی صائب.

رئیس- مادۀ دوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادۀ ۲- مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و همچنین دارای شورا و یک نفر رئیس می‌باشد و به مصوب اساسنامه‌ای اداره خواهد شد.

  • تبصره- اساسنامه مؤسسه مزبور به تصویب کمیسیون‌های منابع طبیعی– استخدام- دارائی مجلسین می‌رسد و هرگونه اصلاح و تغییری که در اساسنامه بعمل آید بطریق مذکور در این مادۀ خواهد بود.

رئیس- در مادۀ دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترما پیشنهاد می‌نمایم در مادۀ ۲ ارگانهای مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی بطور روشن گنجانده شود.

دکتر رهنوردی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید سطر آخر مادۀ ۲ لایحه قانون تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی حذف گردد.

با تقدیم احترام- ضیاء احمدی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید: تبصره مادۀ ۲ لایحه قانون تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی بشرح زیر اصلاح و یک تبصره به آن اضافه گردد.

  • تبصرۀ ۱- مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی دارای اساسنامه‌ای است که به تصویب کمیسیون‌های منابع طبیعی، استخدام، دارائی مجلسین می‌رسد و تغییرات و اصلاحات بعدی اساسنامه نیز به تصویب کمیسیون‌های فوق خواهد رسید.
  • تبصرۀ ۲- مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی دارای شورا و یک نفر رئیس می‌باشد.

با تقدیم احترام- ماهیار.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود: مادۀ ۲ لایحه تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی به دو مادۀ مجزا و مستقل بشرح زیر اصلاح و تبصره آن و مادۀ۷ حذف گردد.

مادۀ ۲- مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی می‌باشد.

مادۀ ۳ الحاقی- ترکیب و تشکیل و اداره و اختیارات مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی به موجب اساسنامه‌ای است که به تصویب کمیسیون‌های منابع طبیعی – استخدام و دارائی مجلس خواهد رسید.

با تقدیم احترام- ماهیار.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

با تقدیم احترام پیشنهاد می‌نماید مادۀ ۲ لایحه تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی بشرح زیر اصلاح شود.

مادۀ ۲- مؤسسه دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و مشمول آئین‌نامه معاملات دولتی نخواهدبود و طبق اصول بازرگانی اداره می‌شود.

ضمنا تبصره مادۀ ۲ لایحه نیز حذف شود.

سیدعلی صائب.

رئیس- مادۀ سوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادۀ ۳- اعتبار مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی همه ساله در بودجه کل کشور بعنوان کمک در ردیف جداگانه منظور خواهد شد.

رئیس- در مادۀ ۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود مادۀ ۳ بشرح زیر تصحیح گردد.

مادۀ ۳- اعتبار مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی همه ساله در بودجه کل کشور بعنوان کمک در ردیف جداگانه منظور خواهد شد و یک چهارم (۱/۴) اعتبارات قابل استفاده مؤسسه در اول هر سه مادۀ در اختیار مؤسسه گذاشته می‌شود.

با تقدیم احترامات- مهندس قادرپناه.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

با احترام پیشنهاد می‌شود در لایحه تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی مادۀ ۳ بصورت زیر تصحیحی شود.

اعتبار مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی همه ساله در بودجه وزارت منابع طبیعی بطور جداگانه منظور خواهد شد.

با سپاس بسیار- دکتر طالع.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌کنم مادۀ ۳ بصورت زیر اصلاح شود.

مادۀ ۳- بودجه مؤسسه عبارت است از اعتبار مؤسسه که همه ساله در بودجه کل کشور بعنوان کمک منظور خواهد شد و همچنین از سایر درآمدهائی که از طریق خدمات تحقیقی در رشته منابع طبیعی برای مؤسسات دولتی و یا خصوصی اعم از داخلی ویا خارجی بدست می‌آید.

درآمدهای مؤسسه پس از تصویب شورا قابل مصرف است.

دکتر اسفندیاری.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌نماید مادۀ ۳ لایحه مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی به شرح زیر اصلاح شود.

مادۀ ۳- بودجه مؤسسه عبارت است از کمک مصوب در بودجه کل کشور و درآمدهائی که در مقابل انجام خدمات تحقیقاتی برای مؤسسات و یا اشخاص داخلی و یا خارجی حاصل می‌شود و همچنین هدایا و عطایائی که ممکن است از طرف مؤسسات و یا اشخاص فوق پرداخت گردد.

  • تبصره- درآمدهای حاصله از محل انجام خدمات و هدایا درآمد اختصاصی محسوب و طبق تصویب شورای مؤسسه به مصرف توسعه و پیشرفت امور تحقیقاتی می‌رسد.

با تقدیم احترام- سیدعلی صائب.

رئیس- مادۀ چهار قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادۀ ۴- مؤسسه می‌تواند بنابر تقاضای موسسات دولتی و خصوصی داخلی و خارجی تحقیقاتی را که در رشته‌های منابع طبیعی مورد نیاز باشد با انعقاد قرارداد بعهده بگیرد. بودجه مؤسسه عبارت است از کمک مصوب در بودجه کل کشور و سایر درآمدهائی که از طریق خدمات تحقیقی در رشته منابع طبیعی برای مؤسسات دولتی و یا خصوصی داخلی و یا خارجی بدست می‌آید.

درآمدهای مؤسسه پس از تصویب شورا قابل مصرف است.

رئیس- در مادۀ ۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد). پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌نماید در لایحه تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی مادۀ ۴ به ترتیب زیر تصحیح شود:

بودجه مؤسسه عبارت است از مبلغی که هر ساله در بودجه وزارت منابع طبیعی در نظر گرفته خواهد و الی آخر.

با احترام- دکتر طالع.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌کنم مادۀ ۴ بصورت زیر اصلاح شود.

مادۀ ۴- مؤسسه می‌تواند بنابر تقاضای موسسات دولتی و خصوصی داخلی و خارجی تحقیقاتی را که در رشته‌های منابع طبیعی مورد نیاز باشد با انعقاد قرارداد بعهده بگیرد.

دکتر اسفندیاری.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود در سطر۴ مادۀ ۴ لایحه تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی عبارت (در رشته منابع طبیعی برای موسسات دولتی و یا خصوصی داخلی و یا خارجی) حذف گردد.

با تقدیم احترام- ماهیار.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید مادۀ ۴ بشرح زیر اصلاح گردد.

مادۀ ۴- مؤسسه می‌تواند بنابر تقاضای موسسات دولتی و خصوصی داخلی و خارجی تحقیقاتی را که در رشته‌های منابع طبیعی مورد نیاز باشد با انعقاد قرارداد بعهده بگیرد.

  • تبصرۀ ۱- اعتبارات مؤسسه شامل کمک مصوب در بودجه کل کشور و سایر درآمدهائی که از طریق خدمات و تحقیقات در رشته‌های منابع طبیعی بدست می‌آید می‌باشد.
  • تبصرۀ ۲- اعتبارات قابل مصرف مؤسسه پس از تصویب شورا قابل هزینه خواهد بود.

با تقدیم احترام- مهندس قادرپناه.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌نماید مادۀ ۴ لایحه تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی به شرح زیر اصلاح شود.

مادۀ ۴- مؤسسه می‌تواند بنا به تقاضای اشخاص یا موسسات اعم از داخلی و یا خارجی تحقیقاتی را که در رشته‌های منابع طبیعی مورد نیاز می‌باشد با انعقاد قرارداد و دریافت بها بعهده بگیرد.

با تقدیم احترام- سیدعلی صائب.

رئیس- مادۀ پنج قرائت می‌شود

(بشرح زیر خوانده شد)

مادۀ ۵- مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی می‌تواند برای انجام بررسی در رشته‌های مختلف منابع طبیعی موضوع مادۀ یکم این قانون با دانشگاهها و سازمان و مؤسسات داخلی و خارجی قرارداد منعقد نموده و براساس قرارداد تمام یا قسمتی از هزینه‌های انجام تحقیقات را طبق طرحی که به تصویب شورای مؤسسه رسیده باشد بپردازد.

وزارت منابع طبیعی مکلف است هرگونه قراردادی که با مؤسسات خارجی در این مورد منعقد می‌نماید گزارش آن را برای اطلاع مجلسین تقدیم دارد.

رئیس- در مادۀ ۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد). پیشنهادی‌های رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود: در سطر اول مادۀ ۵ لایحه تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی کلمه انجام حذف گردد و همچنین در سطر ۳و۴ قسمتی از جملات به شرح زیر اصلاح گردد:

(... و بر اساس قرارداد هزینه‌های اجرای تحقیقات را...)

با تقدیم احترام- ماهیار.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌نماید مادۀ۵ لایحه تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی بشرح زیر اصلاح شود.

مادۀ ۵- مؤسسه می‌تواند در اجرای وظایف مربوط به خود و همچنین برای انجام بررسیهای علمی مورد نیاز در رشته‌های مختلف منابع طبیعی از وجود کارشناسان و همچنین دانشگاهها و سازمانها و مؤسسات داخلی و یا خارجی استفاده نموده و طبق قرارداد منعقده براساس طرحی که به تصویب شورای مؤسسه رسیده باشد هزینه‌های مربوط را پرداخت نماید.

  • تبصره- وزارت منابع طبیعی مکلف است هرگونه قراردادی را که با اشخاص و یا مؤسسات خارجی طبق مواد چهار و پنج منعقد می‌نماید گزارش آنرا برای اطلاع به مجلس تقدیم دارد.

با تقدیم احترام- سیدعلی صائب.

مقام معظم مجلس شورای ملی

محترما پیشنهاد می‌نماید قسمت آخر مادۀ ۵ لایحه مؤسسه تحقیقات منابع بشرح زیر اصلاح شود.

«وزارت منابع طبیعی مکلف است هرگونه قراردادی که با مؤسسات خارجی منعقد می‌نماید به تصویب هیئت دولت برساند».

فرهادپور.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌نماید:

مادۀ ۵ لایحه تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی از لایحه حذف شود.

باسپاس بسیار- دکتر طالع.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌کنم مادۀ۵ بصورت زیر اصلاح شود:

۱- در سطر ۳ لایحه چاپی کلمه خارجی حذف شود.
۲- قسمت آخر مادۀ ۵ حذف شود.

دکتر اسفندیاری.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

با تقدیم احترام پیشنهاد می‌شود که درمادۀ۵ پس از هرگونه قرارداد «تحقیقات علمی و فنی» اضافه شود.

مهندس فیروز عدل.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید در مادۀ ۵ لایحه تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی تغییرات زیر داده شود:

۱- کلمه خارجی از سطر چهارم و همچنین سطر ششم و هفتم آخر مادۀ حذف گردد.
۲- در آخر مادۀ اضافه شود:
وزارت منابع طبیعی می‌تواند برای انجام تحقیقات مربوط به وظایف خود با دانشگاهها و سازمانها و مؤسسات خارحی در تماس بوده و تبادل اطلاعات نماید و در صورتی که از طرف مؤسسات خارجی فوق‌الذکر متعهد بانجام تحقیقاتی گردد و یا بالعکس انجام تحقیقاتی را به مؤسسات مذکور واگذار نماید هزینه‌های مربوط را به تصویب شورای مؤسسه دریافت و یا پرداخت نماید.

با تقدیم احترام- علی برومند.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

محترما پیشنهاد می‌نماید در سطردوم مادۀ۵ بعد از جمله این قانون عبارت زیر اضافه شود.

«بعد از تصویب کمیسیونهای منابع طبیع و استخدام و دارائی مجلسین»

با تقدیم احترام- دکتر خیراندیش.

رئیس- مادۀ ۶ مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادۀ ۶- مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی می‌تواند در اجرای وظایف مربوط به خود از کارشناسان داخلی و خارجی با رعایت قوانین و مقررات مربوط دعوت نماید و طبق قراردادی که به تصویب شورای مؤسسه می‌رسد با توجه به اعتبارات مصوب اقدام و حق مشاوره و هزینه‌های مربوط را پرداخت نماید.

رئیس- در مادۀ۶ نظری نیست؟(اظهاری نشد). پیشنهادی‌های رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌کنم مادۀ۶ بصورت زیر اصلاح شود.

مادۀ ۶- مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی می‌تواند در اجرای وظایف مربوط به خود از کارشناسان داخلی یا خارجی طبق مقررات دعوت کند و طبق قراردادی که با رعایت قوانین موجود به تصویب شورا می‌رسد با توجه به اعتبارات مصوب اقدام و حق مشاوره و هزینه‌های مربوط را پرداخت کند.

دکتر اسفندیاری.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود: عبارت سطر اول مادۀ ۶ لایحه تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی بشرح زیر اصلاح گردد:

(مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی می‌تواند به منظور اجرای وظایف خود از...) و همچنین در سطر دوم فعل مرکب (دعوت نماید) به (دعوت کند) اصلاح گردد.

با تقدیم احترام- ماهیار.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراما به استحضار می‌رساند با اصلاحاتی که در مواد لایحه تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی قبلا پیشنهاد شده لذا مواد ۶و۷ زائد به نظر می‌رسد و تقاضای حذف آنها را دارم.

با تقدیم احترام- سیدعلی صائب.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

محترما پیشنهاد می‌نماید:

مادۀ (۶) لایحه مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی حذف شود.

فرهادپور.

رئیس- مادۀ ۷ مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادۀ ۷- رئیس مؤسسه می‌تواند معاملات تا مبلغ پانصد هزار ریال را در هر مورد راسا و تا دو میلیون ریال با تصویب شورای مؤسسه بدون رعایت آئین‌نامه معاملات دولتی انجام دهد.

رئیس- در مادۀ ۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد)

پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید.

مادۀ ۷ از لایحه تشکیل مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی حذف گردد.

با احترام- دکتر طالع.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌کنم مادۀ ۷ بصورت زیر اصلاح شود.

مادۀ ۷- رئیس مؤسسه می‌تواند معاملات تا مبلغ دویست و پنجاه هزار ریال را در هر مورد راسا و تا یک میلیون ریال با تصویب شورای مؤسسه انجام دهد.

دکتر اسفندیاری.

رئیس- لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- اعلام وصول و قرائت نامه مربوط به یک لایحه قانونی از مجلس سنا

۱۰- اعلام وصول و قرائت نامه مربوط به یک لایحه قانونی از مجلس سنا.

رئیس- لایحه‌ای از مجلس سنا رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره۳ (دادگستری) در خصوص لایحه شماره۱۱۱۴۶ مورخ ۲۲ /۶ /۱۳۴۸ دولت راجع به اصلاح مادۀ۲ قانون مدنی که ضمن مرقومه شماره۲۳۶۹۱ /۴۲۷ ل ق – ۱۱ /۸ /۱۳۴۸ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز دوشنبه۲۶ /۸ /۱۳۴۸ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون مزبور که اصلاح شده است جهت تصویب مجدد آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.

- طرح و تصویب اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اصلاح مادۀ ۲ قانون مدنی و ابلاغ به دولت

۱۱- طرح و تصویب اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اصلاح مادۀ ۲ قانون مدنی و ابلاغ به دولت

رئیس- اصلاح مجلس سنا فقط مدت ده روز را به پانزده روز تغییر داده است با اجازه همکاران لایحه خوانده می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
قانون اصلاح مادۀ ۲ قانون مدنی

مادۀ واحده- مادۀ ۲ قانون مدنی بشرح زیراصلاح می‌شود:

مادۀ ۲- قوانین پانزده روز پس از انتشار در سراسر کشور لازم‌الاجرا است مگر آنکه در خود قانون ترتیب خاصی برای موقع اجرا مقرر شده باشد.

قانون فوق مشتمل بر یک مادۀ در جلسه روز دوشنبه بیست و ششم آبان ماه یکهزار و سیصد و چهل و هشت شمسی به تصویب مجلس سنا رسید.

رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.

رئیس- نسبت به تغییر ده روز به ۱۵روز نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که با اصلاح ده روز به ۱۵روز موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.

-اعلام وصول وقرائت نامه‌های مربوط به سه فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

۱۲-اعلام وصول وقرائت نامه‌های مربوط به سه فقره لایحه قانونی از مجلس سنا.

رئیس- لوایح دیگری از مجلس سنا رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شمار۴ (دارائی) در خصوص لایحه شماره ۱۲۷۱۹ مورخ۱۸ /۶ /۱۳۴۸ دولت راجع به معافیت گمرکی کالاهائی که تحت رژیم کابوتاژ حمل می‌شود که ضمن مرقومه شماره ۲۳۸۱۹ /۴۳۵ل ق-۱۱ /۸/ ۱۳۴۸ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز دوشنبه ۲۶ /۸ /۱۳۴۸ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون مزبور که عنوان آن اصلاح شده است جهت اخذ رأی نهائی به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.

رئیس- در جلسه آینده نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رای خواهد شد.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۲ (جنگ) در خصوص لایحه شماره۲۵۴۴۸ مورخ ۲۹ /۷ /۱۳۴۸ دولت راجع به اجازه واگذاری اراضی وزارت جنگ به کانون بازنشستگان نیروهای مسلح شاهنشاهی در جلسه روز دوشنبه۲۶ /۸ /۴۸ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون مزبور جهت تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.

رئیس- لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۱ (خارجه) در خصوص لایحه شماره۸۱۸۰ مورخ۱۰ /۴ /۱۳۴۸ دولت راجع به عهدنامه مودت و موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری تونس در جلسه روز دوشنبه ۲۶ /۸ /۱۳۴۸ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون مزبور جهت تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.

رئیس- لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- ختم جلسه

۱۳- ختم جلسه

رئیس- چون فعلاً مطلب دیگری در دستور نداریم با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنم دستور و تاریخ جلسه آینده بعدا به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.

(ده دقیقه بعد از ظهر جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی- عبدالله ریاضی.