مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۸ تیر ۱۲۹۰ نشست ۲۷۶
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوم | تصمیم‌های مجلس | درگاه انقلاب مشروطه |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوم |
مجلس شورای ملی ۲۸ تیر ۱۲۹۰ نشست ۲۷۶
صورت مشروح روز پنج‌شنبه ۲۳ شهر رجب ۱۲۲۹
نایب رئیس- (آقای متین السلطنه) چهار ساعت و چهل دقیقه بعد از ظهر به مقام ریاست جلوس و چهار ساعت و پنجاه دقیقه بعد از ظهر مجلس رسماً افتتاح شد.
صورت جلسه فوق‌العاده روز چهار شنبه را آقای میرزا رضا خان نائینی قرائت نمود.
غائبین جلسه قبل- آقای دکتر اسماعیل خان- آقای آقا سید محمد باقر ادیب بدون اجازه و آقایان متین السلطنه- حاجی میرزا رضا خان- لسان الحکماء- حاجی امام جمعه- دکتر حاج رضا خان- آقا شیخ حسین یزدی به واسطه بی‌اطلاعی غائب بودند.
نایب رئیس- آقای حاج شیخ علی در صوت مجلس فرمایشی دارید.
حاج شیخ علی خراسانی- بله موادی که از طرف هیئت وزراء پیشنهاد شد اکثر آن‌ها به اتفاق تصویب شد و فوریت آن به اتفاق رأی داده شد و در صورت مجلس همه را نوشته است با کثریت تصویب شد لهذا بنده عرض می‌کنم که به اتفاق است یکی دیگر هم این که آقای رئیس وقت انعقاد مجلس را سه و نیم به غروب اعلان کردند.
نایب رئیس- بله در یکی دو مواد اکثریت قریب به اتفاق بوده است.
آقا سید حسن مدرس- بنده در باب اسلحه یک توضیحی از وزراء خواستم ظاهراً اظهار کردند که مرادشان همان اسلحه ناریه است و این یک نکته داشت چون در ماده تصریح نداشت و از حال و بیان شان معلوم بود که تصدیق و قبول دارند که مقصود اسلحه ناریه است و این جا ذکر نشده است.
نایب رئیس- در این جا به معنی اعم است.
آقا میرزا احمد قزوینی- بنده در کلیات یک عرضی کردم در آن عرضم پیشنهاد کردم و قبول شد راجع به تعیین محل حکومت نظامی‌و در این جا هیچ ذکر از آن نشده است.
نایب رئیس- گویا کتباً پیشنهاد نشده بود.
حاج شیخ الرئیس- یکی آن که بنده نشنیدم که وزیر مالیه را در صورت مجلس ذکر کرده باشند و حال آن که آقای رئیس الوزراء معرفی کردند یکی هم بنده در ضمن پیشنهاد نماینده محترم در باب مصادره اموال مستبدین یعنی مخالفین مشروطه چیزی عرض کرده ظاهراً قابل مذاکره ندانسته‌اند و به قلم نیاورده‌اند.
نایب رئیس- بله تصحیح خواهد شد. قسمت اول دستور امروز راپورت کمیسیون بودجه راجع به احداث دفترخانه گمرکی در کنار رود حله.
معاون وزارت معارف- لایحه تجدید کنترات معلمین را وزارت معارف لازم می‌داند تجدید نظری در آن بشود بنده تقاضا می‌کنم آن را ارجاع بفرمائید به کمیسیون که در آن جا تجدید نظر بشود.
نایب رئیس- بله جزء دستور امروز بوده است ولی چون تقاضا کردید به کمیسیون ارجاع می‌شود راپورت کمیسیون بودجه راجع به احداث دفتر خانه گمرکی در رود حله خوانده می‌شود.
(راپورت مزبور به عبارت ذیل قرائت گردید).
لایحه وزارت مالیه راجع به احداث دفتر خانه گمرکی در رود حله که در کنار خلیج فارس در شمال غربی بوشهر واقع شده قرائت گردید، نظر به این که اغلب قاچاق‌های صفحات جنوب از رود حله و این نقطه شده و احداث دفتر گمرک در آن نقطه کمال اهمیت را دارد و استخدام خوانین متوقفین آن نقطه در نهایت لزوم است و از قرار اظهار وزارت مالیه ممکن است تشکیل اداره منظم در نقطه مزبوره سالی چهل الی پنجاه هزار تومان عایدی برای دولت تحصیل
نماید وزارت مالیه پیشنهاد نموده‌اند در سال مبلغ یک هزار تومان در حق خوانین مزبوره به موجب مادۀ ذیل برقرار شود پس از مذاکرات لازمه نظر به اهمیت تأسیس اداره گمرک و اطلاعاتی که از قرار راپورت‌های واصله از گمرک جنوب برای کمیسیون حاصل شده به اتفاق آراء به موجب مادۀ ذیل تصویب یک هزار تومان درباره خوانین مزبوره می‌نماید.
مادۀ واحده- مبلغ یک هزار تومان مواجب برای استخدام گمرک در ماده الله کرم خان پسر حیدر خان و شعبان علی خان و محمد حسن خان اخوان حیدر خان از هذه السنه تنگوزئیل برقرار می‌شود.
ارباب کیخسرو- آن چه این جا اسم برده شده است این هزار تومان برای تأسیس یک دفترخانه گمرکی است ولی این جا اسامی اشخاصی برده شده است نمی‌دانم اگر این اشخاص از بین بروند چه خواهد شد به عقیده بنده اگر به اسم تأسیس دفتر خانه گمرک شود بهتر است یا این که به اسم اشخاص و اجراء لازم اداره باشد بهتر از اینست که به اسامی‌معین ذکر شود.
حاج عز الممالک- این مخصوصاً یک مواجبی است که وزارت مالیه برای این اشخاص تقاضا کرده است در مقدمه هم اگر درست دقت بفرمائید این مسئله قدری توضیح شده است از جهت اهمیت این نقطه از حیث قاچاق خیلی لازم است که در آن جا دفتر گمرکی احداث بشود اداره گمرک بعد از آن که کاملاً در آن نقاط جنوب موفق شده است حس کرده است که قاچاق اسلحه از این نقطه خیلی می‌شود و به موجب راپورتی که در سنه گذشته به وزارت مالیه داده اند لازم دانسته‌اند که دفتر گمرکی در رود حله تأسیس شود و پارسال هم اعتباری از وزارت مالیه گرفته اند و به همین اعتبار این باید در رود حله تأسیس بشود و از حیث تجارت و اهمیت و پلتیکی که می‌بایستی دولت ایران یک دفتر خانه گمرکی در آن جا داشته باشد آن وقت لازم می‌آید که این خوانین هم مستخدم شوند و دولت آن‌ها را استخدام کرده است برای گمرک و این مواجبی است که دولت می‌دهد به این اشخاص در عوض استخدام این اشخاص و مربوط به گمرک نیست و این جا نکات زیادی دارد که شاید بیشتر از این توضیحش لازم نباشد و در حقیقت این یک مواجبی است که دولت به آن‌ها می‌دهد برای این که در خدمات گمرکی باشند.
حاج شیخ اسدالله- این فرمایشی که آقای مخبر فرمودند با این مادۀ که این جا نوشته شده است که تأسیس دفتر خانه گمرکی در یک نقطه فرض کرده‌اند و یک حقوقی پیش‌بینی می‌کنند برای آن دفتر خانه مباینت دارد با این که می‌فرمائید که برای استخدام این اشخاص این وجه را می‌خواهم چون یک وقتی است که دولت می‌خواهد برای تأسیس دفتر گمرکی از مجلس یک حقوقی تصویب بشود به جهت این اداره در این نقطه محل آن وقت ابداً نباید نظر به اشخاص کرد باید اعتباری وزارت مالیه بخواهد برای تأسیس دفتر خانه گمرک ولی اگر بخواهند استخدام این اشخاص را برای این نقطه و حقوق از برایشان منظور بکند آن یک امری است خارج بنده عرض نمی‌کنم که این کار را بکند مختار است ولی دخلی به این مادۀ که در این جا نوشته شده ندارد و این مادۀ با این بیانی که آقای مخبر کردند به کلی مخالف دارد و باید واضح بشود که مطلب واضح باشد.
حاج عز الممالک- این جا آقای حاج شیخ اسدالله اشتباه فرمودند به جهت این که مقدمه را با مادۀ مخلوط فرموده اند در مادۀ اگر دقت بفرمائید هیچ اسم دفتر خانه گمرکی برده نشده در مقدمه برای اطلاع نمایندگان ذکر شده است که برای این که در این نقطه می‌خواهد دفتر خانه تأسیس شود یک مواجبی به این اشخاص باید داد در این مادۀ می‌گوید که مبلغ یک هزار تومان مواجب برای استخدام گمرک درباره الله کرم خان پسر حیدر خان و شعبان علی خان و محمد حسن خان اخوان حیدر خان از هذه السنه تنگو رئیس برقرار می‌شود ابداً اسم دفتر خانه گمرکی ندارد تنها برای توضیحی که به جهت ملاحظه باید به این اشخاص این مواجب را داد بنده عرض کردم برای تأسیس اداره گمرک و لزوم استخدام این اشخاص برای این که اهمیت سر حدی دارند و باید مواجبی به آن‌ها داد و این ابداً مربوط به مادۀ نیست.
آقا میرزا رضای مستوفی- بنده مخالفم عرض می‌کنم مواجب شخصی فرق دارد اگر دفتر دار می‌خواهند این مواجب شخصی نیست و اگر برای آن‌ها چیزی می‌خواهند علیحده پیشنهاد بکنند که از مجلس بگذرد.
حاج وکیل الرعایا- مقصود از این پیشنهاد وزارت مالیه و این هزار تومان وظیفه که مخصوصاً به این اشخاص معین باید داده شود توضیحش محتاج به این است که هر یک از نمایندگان که میل دارند کمیسیون بودجه باز است به آن جا تشریف بیاورند و ببینند مقتضی هست این را بگیرند یا خیر این جا نمی‌شود بیان کرد لکن آن وظیفه که به اشخاص معین داده می‌شود فقط برای محافظت قاچاق است و لکن داخل مخارج دفتری نیست این وظیفه است مخصوص به موجب فرمان درباره اشخاص برقرار می‌شود دفتر خانه خودش یک ترتیبی دارد و اداره هست این یک حقوقی است درباره اشخاص به خصوص برقرار می‌شود و تمام مصالح مملکت را در نظر گرفته اند و این تقاضا را از وزارت مالیه کرده‌اند و وزارت مالیه هم تصدیق کرده کمیسیون بودجه هم بالاتفاق تصویب کرده است جزئیاتش را هم هر یک از آقایان می‌خواهند مسبوق شوند در کمیسیون بودجه تشریف بیاورند خوب می‌توانند تشخیص بدهند و این هیچ جزء مواجب اداری نیست و لزومش هم خیلی است.
افتخار الواعظین- گویا هنوز آقایان کاملاً مقصود اشخاصی که با این مادۀ مخالفت می‌کنند به هیچ وجه ملتفت نشدند بنده عرض نمی‌کنم مواجب به این اشخاص داده نشود یا این که دولت این اشخاص را برای آن مقصودی که در نظر دارد استخدام نکند عرض می‌کنم که در هر یک از مواد وقتی که می‌خواهد از مجلس شورای ملی بگذرد اگر چنان چه حقوق شخصی هست به اسم اشخاص از مجلس بگذرد اگر شخص شخص نیست و حقوق اداره است منتها دولت می‌خواهد برای بعضی منافعی که دارد آن مستخدمین را اشخاص مخصوص قرار بدهد در وقتی که لایحه به مجلس بیاید دیگر اسامی‌اشخاص لازم نیست ذکر شود دولت باید بگوید مجلس شورای ملی فلان قدر به من اعتبار بدهد برای مستخدمینی که در فلان محل برای فلان کار استخدام خواهد کرد احدی مانع نیست که آن اشخاص مخصوص را دولت استخدام بکند این جا مقصود مخالفین این است که چون حقوق شخصی نیست اداری است اسامی‌اشخاص صحیح نیست که در این جا باشد.
حاج عز الممالک- بنده باز تکرار می‌کنم اظهار خودم را که این حقوق شخصی است چندین مرتبه هم می‌گویم که شخصی است چنان چه در مالیه هم اسم اشخاص برده شده باز آقایان می‌فرمایند اداری است این اشخاص به موجب فرمان پادشاه می‌خواهند مواجبی درباره آن‌ها برقرار شود که داده شود و فرمان صادر نمی‌شود مگر به تصویب مجلس شورای ملی بعد از آن که حس کردیم که تأسیس دفتر گمرک در این نقطه مهم است و استخدام این‌ها هم برای تقویت گمرک آن جا لازم شد آن وقت باید تصویب کنیم که این مادۀ از مجلس بگذرد و زودتر فرمان صادر شود که تشکیل آن دفتر خانه بشود.
نایب رئیس- رأی گرفته می‌شود به مادۀ که از کمیسیون پیشنهاد شده آقایانی که تصویب می‌کنند مبلغ یک هزار تومان مواجب برای استخدام گمرک درباره الله کریم خان پسر حیدر خان و شعبان علی خان و محمد حسن خان اخوان حیدر خان از هذه السنه تنگوزئیل برقرار شود ورقه سفید خواهد داد (در این موقع اوراق رأی اخذ و آقای حاج میرزا رضا خان احصاء نمودند).
ورقه سفید علامت قبول ۵۱ ورقه آبی علامت رد یک اوراق بلا اسم ۲.
نایب رئیس- با کثریت ۵۱ رأی تصویب شد قسمت ۲ دستور امروز راپورت کمیسیون معارف در تجدید کنترات معلمینی بود که آقای معاون وزارت معارف تقاضا کردند به جهت تجدید نظر به کمیسیون رجوع شود و چون چیز دیگری در دستور نداریم راپورت کمیسیون معارف راجع به قانون اساسی معارف و در باب چند ماده که برگشته بود به کمیسیون رسیده است اگر مخالفی نیست در دستور امروز گذارده شود.
آقا میرزا مرتضی قلی خان- این مسئله که فرمودید مطالعه نشده است و مسبوق نیستند دو فقره راپورت کمیسیون بودجه راجع به حسن خان و غلام حسین خان که باید مذاکره شود و رأی گرفته شود و گمان می‌کنم اگر آن دو فقره رأی گرفته شود با گرمی‌هوا اگر مجلس ختم بشود بهتر است.
نایب رئیس- در این اظهار آقای میرزا مرتضی قلی خان مخالفی نیست (اظهار شد خیر) جزء دستور است.
نایب رئیس- راپورت کمیسیون بودجه راجع به مادر غلام حسین خان مجاهد خوانده می‌شود. (به عبارت ذیل قرائت شد)
لایحه وزارت مالیه راجع به مادر پیر غلام حسین خان مجاهد قرائت گردید وزارت مالیه اظهار داشته اند غلام حسین خان مجاهد در ملازمت آقای سپهدار اعظم در فتح قزوین مقتول گردیده مادر پیری دارد که کفالت او را منحصراً غلام حسین می‌نموده و بعد از قتل پسر در حالت فلاکت است پیشنهاد نموده‌اند ماهی پنج تومان در حق مادر او برقرار شود پس از مذاکرات
کمیسیون با کثریت عین پیشنهاد وزیر را مطابق ماده ذیل رأی می‌دهد.
مادۀ- ماهی ۵ تومان سالیانه ۶۰ تومان درباره مادر پیر غلام‌حسین خان مجاهد مقتول مادام‌الحیات برقرار می‌شود.
نایب رئیس- رأی گرفته می‌شود- آقایانی که تصویب می‌کنند مادۀ را که کمیسیون بودجه راپورت داده است ورقه سفید خواهند انداخت.
(اوراق رأی اخذ و آقای حاج میرزا رضا خان شماره نمود ورقه سفید علامت قبول ۵۸).
نایب رئیس- با کثریت ۵۸ رأی تصویب شد. راپورت کمیسیون راجع به محسن خان مجاهد خوانده می‌شود.
(به عبارت ذیل قرائت شد)
لایحه وزارت مالیه راجع به محسن خان مجاهد که در جزء مجاهدین که در جنگ بادامک گلوله خورده قرائت گردیده وزارت مالیه پیشنهاد نموده بودند ماهی بیست تومان در حق محسن خان برقرار شود پس از مذاکرات لازمه کمیسیون بودجه با کثریت مادۀ ذیل را رأی داده پیشنهاد مجلس می‌نماید.
مادۀ ۱- پانزده تومان سالیانه یک صد و هشتاد تومان از هذه السنه تنگوزئیل مادام الحیات درباره محسن خان مجاهد داده می‌شود.
حاج آقا- بنده در آن مادۀ هم که گذشت اجازه خواستم نشد عرض کنم حالا عرض می‌کنم باز هم عرض می‌کرده ام ما در تصویب این راپورت‌ها که از کمیسیون بودجه می‌آید می‌بینیم که یک حق شناس بوده‌ایم و در همان ضمن حس می‌کنیم که یک ظلم هم کردیم حق شناسی می‌کنیم بالنسیه به کسی که تصویب کرده‌ایم این چیز را درباره ورثه او یا خود او ولی ظلم می‌کنیم درباره اشخاصی که یک وسیله نداشتند که به آن وسیله یک چیزی پیشنهاد مجلس شورای ملی شده باشد و از کمیسیون گذشته باشد و به مجلس آمده باشد که رأی گرفته شود به واسطه این که دیده‌ام بسیاری از اشخاص را که واقعاً مبتلا بوده‌اند و حق‌شناسی مجلس شورای ملی این بوده است که نسبت به آن‌ها هم حق‌شناسی بکند و چندین مرتبه هم اظهار کرده‌ام که این ترتیبی که ما پیش گرفته‌ایم ابداً مفید نیست در ضمن ظلم بدی هم کرده‌ایم یک حقی را هم ادا نکرده‌ایم بنده یک مرتبه پیشنهاد کرده‌ام باز هم عرض می‌کنم خواست کمیسیون بودجه یک وقت تظری در این مطلب بکند یعنی پیشنهاد کند و اخطار کند به وزارت مالیه که آن کسانی که خودشان هستند و گرفتار و مبتلا هستند و آن کسانی که ورثه شان هستند و از جا افتاده‌اند و در راه حریت و آزادی خدمت کردند تمام این‌ها را جمع کنند به یک ترتیبی و یک پیشنهاد کلی به مجلس شورای ملی بکنند و مجلس شورای ملی هم یک مرتبه یک قرار کلی در این خصوص بدهد و از این ترتیب خلاص شده باشد و هر روز این اسباب زحمت نباشد این مطلب را که بنده عرض کردم گفته شد که یک کمیسیون بودجه در مجلس است و مخصوص این گونه مطالب است بنده عرض می‌کنم که کمیسیون بودجه برای این مطالب نیست کمیسیون بودجه برای اینست که یک پیشنهادی که از طرف وزیر می‌شود چه کلی باشد چه جزئی در آن نظر بکنید ولی این ترتیب اسباب می‌شود که بعضی موفق بشوند که یک ترتیبی و تأمینی در امور معاشیه خودشان بدهند و بعضی دیگر موفق نمی‌شوند و جلوی یکی یکی از وکلا و غیر وکلا را بگیرند و التماس بکنند و چون کسی را ندارند کسی به دادشان نمی‌رسد بنده اگر رأی گرفته شود در این مقام مجبورم که رأی بدهم ولی عرض و خواهش می‌کنم از آقایان نمایندگان که یک مرتبه یک ترتیبی به طور کلی داده شود که هر روز از این جزئیات نیامده باشد و یک مرتبه درباره همه رأی داده شود.
مخبر (حاج عز الممالک)- اولاً آقای حاج آقا مخالف نبودند و در این مادۀ رأی خواهند داد ثانیاً قسمت اول فرمایشات شان را باید تصدیق کرد که ما حق‌شناسی می‌کنیم و قسمت دویم را باید تکذیب کرد ما ظلم نمی‌کنیم به واسطه این که اشخاصی که خودشان را معرفی بکنند به وزارت مالیه وزارت مالیه تصویب و تصدیق بکند و کمیسیون بودجه هم تحقیق می‌کند و وقتی که دقت کرد دانست آن اشخاص واقعاً مستحق رعایت هستند تصویب می‌کند و به مجلس راپورت می‌دهد بهتر از این هیچ ترتیبی نمی‌شود تصور کرد و نباید ما این را عجالت مسکوت عنه بگذاریم از برای این که شاید اشخاصی باشند که در حق آن‌ها رعایت نشده باشد بنده انکار نمی‌کنم ممکن است و البته شاید خیلی باشند که در حق آن‌ها رعایت نشده ولی این اشخاص را که ما استحقاق آن‌ها را می‌بینیم بگذاریم و رعایت نکنیم برای این که یک قرار کلی بدهیم صحیح نیست حالا برای کسی که استحقاق او را می‌دانیم البته باید رأی داد بعد هم اگر کسی پیدا شود باز مجلس شورای ملی حق‌شناسی خودش را خواهد نمود و رأی خواهد داد.
نایب رئیس- رأی گرفته می‌شود به راپورت کمیسیون بودجه که تصویب می‌کند ماهی پانزده تومان از اول هذه السنه تنگوزئیل درباره محسن خان مجاهد مادام الحیات برقرار شود آقایانی که تصویب می‌کنند ورقه سفید خواهند انداخت (اوراق رأی اخذ شده و آقای حاج میرزا رضا خان شماره نمودند ورقه سفید ۵۷ ورقه بلا اسم یک).
نایب رئیس- با کثریت ۵۷ رأی تصویب شد.
ارباب کیخسرو- گویا در شمردن یک رأی اشتباه شد ۵۶ سفید بود نه ۵۷ (ثانیاً اوراق رأی شمرده شد به عدد ۵۶ ورقه سفید).
نایب رئیس- بله با اکثریت ۵۶ رأی تصویب شد یک تقاضائی است به امضای عده از نمایندگان خوانده می‌شود (به مضمون ذیل تقاضای مزبور قرائت شد).
ما امضاء کنندگان ذیل تقاضا می‌کنیم که تلگراف مجددی از طرف مجلس مقدس شورای ملی به آقای سردار اسعد بشود که هر چه زودتر تشریف بیاورند (محل امضای ۲۲ نفر از نمایندگان).
نایب رئیس- مخالفی هست؟
آقا میرزا مرتضی قلی خان- بنده اطلاع دارم که امروز تلگرافی از آقای سردار اسعد به مجلس شورای ملی رسیده است و تلگرافی هم به آقای صمصام السلطنه کره‌اند واقعاً نهایت درجه اظهار مساعدت کرده‌اند به طوری که فوق آن چه تصور می‌شده است همراهی کرده‌اند و این تلگراف را قبل از آن که از مجلس به ایشان تلگراف شود کرده‌اند و تصور می‌کنم که تا فردا جواب تلگراف مجلس را هم خواهند داد و محتاج به تلگراف مجدد نباشد و اگر لازم باشد بعد از رسیدن جواب این تلگراف مخابره می‌شود.
نایب رئیس- آن چه که معلوم است تلگرافی که از آقای سردار اسعد رسیده است جواب آن تلگراف مجلس نبوده همین نوعی است که فرمودید (جمعی اظهار کردند آن تلگراف را بخوانند).
نایب رئیس- تلگراف حاضر نسبت به خدمت آقای رئیس است با این تقاضا روز شنبه خوانده می‌شود چون هوا گرم است و تقاضا شده بود زودتر مجلس ختم شود اگر مخالفی نیست مجلس را ختم می‌کنیم (گفتند این تلگراف چه شد).
نایب رئیس- عرض کردم که تلگرافی که از آقای سردار اسعد رسیده است حاضر نیست و خدمت آقای رئیس است و قبل از این که تلگرافی شود لازم است که آن تلگراف در مجلس قرائت شود.
ارباب کیخسرو- تلگرافی که به والا حضرت آقای نایب السلطنه و تلگرافی که به آقای صمصام السلطنه کرده بودند در نهایت تأکید بود تمام اعیان و خوانین و سرداران بختیاری در متابعت اوامر دولت جان بازی بکنند و هیچ اشاره از آمدن خودشان در آن تلگراف نکرده بودند و بنده خیلی لازم می‌دانم که مجدداً تلگراف از طرف مجلس به ایشان شود که هر چه زودتر حرکت کنند.
نایب رئیس- در هر صورت این تلگراف مجدداً هم بشود هیچ منافاتی با آن تلگراف نخواهد داشت آقایانی که تصویب می‌کنند که آن تلگراف مجدد مخابره شود قیام نمایند (اغلب قیام نمودند).
نایب رئیس- اگثریت است حالا چنان چه عرض کردم جلسه را ختم می‌کنیم و جلسه آینده روز شنبه ساعت سه و نیم قبل از ظهر و دستور روز شنبه راپورت کمیسیون معارفه نسبت به مواد قانون اساسی معارف که در شور ثانی به کمیسیون ارجاع شده بود راپورت کمیسیون تجارت راجع به چرم سازی راپورت کمیسیون بودجه در باب یوسف آباد به قرویه یزد آقای فرزانه در باب دستور حرفی دارید.
فرزانه- بنده تقاضا می‌کنم که راپورت کمیسیون بودجه درباره ورثه مرحوم وکیل‌التجار جزء دستور گذاشته شود.
نایب رئیس- مخالفی نیست با این که در دستور گذاشته شود اظهار شد خیر) (مجلس پنج ساعت و پنجاه دقیقه از ظهر گذشته ختم شد).