مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۸ اردیبهشت ۱۳۰۶ نشست ۱۰۶
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری ششم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری ششم |
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۶
جلسه: ۱۰۶
صورت مشروح مجلس پنجشنبه ۲۸ اردیبهشت ماه ۱۳۰۶ مطابق ۱۷ ذیقعده ۱۳۴۵
فهرست مطالب:
۱- قرائت طرح پیشنهادی جمعی از نمایندگان راجع به عفو مستخدمین دولتی و ارجاع آن به کمیسیون مبتکرات
۲- تصویب مرخصی آقای اسفندیاری
۳- بقیه مذاکرات راجع به انتخابات سیرجان و نمایندگی آقای میرزا احمدخان بدر و تصویب نمایندگی ایشان
۴- بقیه مذاکرات نسبت به خبر کمیسیون بودجه راجع به بودجه ۱۳۰۶ مؤسسه تلگراف بی‌سیم
(مجلس دو ساعت و سه ربع قبل از ظهر به ریاست آقای پیرنیا تشکیل گردید)
(صورت مجلس روز سه‌شنبه بیست و ششم اردیبهشت را آقای بنی‌سلیمان قرائت نمودند)
غائبین با اجازه جلسه قبل- آقایان: عمادی- موقر- حاج میرزا حبیب‌الله امین- نظام مافی- ضیاء- دادگر- حشمتی- نجومی- پالیزی- میرزا ابراهیم خان قوام- ارباب کیخسرو- نوبخت
بهبهانی- بهار- معظمی
غائبین بی‌اجازه جلسه قبل- آقایان: علی خان اعظمی- یاسائی- حاج حسن آقا ملک- حاج غلامحسین ملک
دیرآمدگان با اجازه جلسه قبل- آقایان: شریعتزاده- زعیم
دیرآمدگان بی‌اجازه جلسه قبل- آقایان: ملک مدنی- عباس میرزا- محمدولی میرزا- میرزا حسن خان وثوق
رئیس- راجع به صورت مجلس ایرادی نیست؟
(گفتند خیر)
رئیس- صورت مجلس تصویب شد.
رئیس- پیشنهادی است که به امضاء پنجاه نفر از آقایان نمایندگان داده شده است قرائت می‌شود.
(این قسم قرائت شد)
نمایندگان مجلس شورای ملی به دولت اختیار می‌دهند که از کلیه اعضاء و اجزاء ادارات دولتی که تعطیل کرده و به حال تظلم مجلس شورای ملی آمده‌اند بلااستثناء عفو نماید.
رئیس- آقای دادگر
دادگر- موافقم
رئیس- آقای شیروانی
شیروانی- بنده نمی‌دانم این پیشنهاد در تحت چه عنوانی ممکن است در مجلس مطرح شود و روی چه اصلی باید حرف زده شود. لایحه نیست طرح قانونی نیست مطلب هم نیست...
آقاسید یعقوب- صحیح است
شیروانی- بالاخره بنده نمی‌دانم این چیست؟ و ما باید چه شکل در این حرف بزنیم. چند ماده قانون جزای عمومی را ما باید در اینجا رأی بدهیم و لغو کنیم و بالاخره مواد قانون اساسی و قوانین موضوعه که حق عفو را در مملکت به یک نفر داده است آن را بگیریم و به مجلس شورای ملی بدهیم. خلاصه من که این را نمی‌دانم چه چیز است و بنده در عین حالی که معتقدم باید تمام اعضاء کم رتبه وزارتخانه‌ها که مورد حمله واقع شده ند آنها را معترض نشوند ولی امثال عبدالرضا خان و آنها را باید شدیداً مجازات کرد و محرکین را پیدا کرد.
روحی- اجازه می‌فرمایید مختصر توضیحی بدهم؟
رئیس- بفرمایید
روحی- بنده ابهت و عظمت مجلس شورای ملی را بیش از این می‌دانم که وقتش را صرف کند به این‌که یک مشت اعضاء بدبخت ادارات را روزها از کارشان باز بدارند و ببرند برای استنطاق و اذیت کنند..
آقاسید یعقوب- آقا تظلم نظامنامه دارم اجازه می‌فرمایید اخطار نظامنامه نیست.
روحی- اجازه بدهید آقا این است که این پیشنهاد از طرف یک عده از آقایان امضاء و تقدیم شد که آنها را رها کنند و بیش از این تعقیب نکنند و باید به این پیشنهاد رأی گرفته شود آقایانی که موافق نیستند رأی نمی‌دهند استدعا می‌کنم که مطرح شود.
افسر- آخر این چه چیز است
عده‌ای از نمایندگان- خیر نمی‌شود مطرح کرد.
رئیس- خوب پس مطرح نمی‌شود
بعضی از نمایندگان- (به طور همهمه) باید مطرح شود.
آقاسید یعقوب- اجازه می‌فرمایید.
رئیس- بفرمایید
آقاسید یعقوب- مطلبی را که آقای روحی فرمودند آقا بنده و جنابعالی و تمام آقایان علاقه داریم به اجزای ادارات. خدا می‌داند کار ما هم در وزارتخانه‌ها بیشتر از شما است عواطف‌مان هم بیشتر از شماست لکن ما که اینجا نشسته‌ایم اعضاء قوه مقننه هستیم نظامنامه داریم و باید
رئیس- خوب اگر آقایان مایل باشند به طور طرح قانونی می‌رود به کمیسیون مبتکرات و روز دیگر می‌آید به مجلس آن وقت رأی داده می‌شود.
کازرونی- بنده مخالفم
رئیس- اخطار نظامنامه کردند و صحیح هم بود وقتی که به مجلس آمد هرچه می‌خواهید بفرمایید خبری از کمیسیون عرأیض و مرخصی رسیده قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
آقای اسفندیاری نماینده محترم به واسطه کسالت و تجویز دکتر معالج برای مسافرت به اروپا تقاضای سه ماه مرخصی از روی حرکت نموده‌اند کمیسیون با تقاضای ایشان موافقت نموده و اینک خبر آن را تقدیم می‌دارد با قید این‌که از تاریخ تصویب مرخصی لغایت یک ماه روز حرکت خودشان را به اداره مباشرت اطلاع بدهند.
رئیس- آقای عراقی
عراقی- موافقم
رئیس- آقای فیروزآبادی
فیروزآبادی- بنده با مسافرت ایشان کاملاً موافقم (خنده نمایندگان) اما با این‌که ایشان می‌خواهند به جهت معالجه مرض یا برای امور شخصی خودشان به اروپا تشریف ببرند و از حقوق مجلس استفاده کنند مخالفم به عقیده که خودم دارم خوب است ایشان از حقوق مجلس و وکالت صرف نظر بکنند و تشریف ببرند.
رئیس- رأی می‌گیریم به مرخصی سه ماهه آقای اسفندیاری آقایان موافقین قیام فرمایند.
(اغلب برخاستند)
رئیس- تصویب شد. انتخاب سیرجان مطرح است در جلسه گذشته مذاکراتی به عمل آمد راجع به دوسیه که در ثانی در سه روز قبل به مجلس شورای ملی فرستاده شده. بعضی عقیده‌شان این بود که چون بعد از مدت قانونی رسیده نباید به شعبه فرستاد و ترتیب اثری داد در این باب باید رأی گرفته شود و تکلیفش معلوم شود مذاکراتی که باید بشود شد...
عراقی- رأی به چه گرفته می‌شود؟
رئیس- رأی گرفته می‌شود به این‌که این دوسیه که بعد از موعد قانونی رسیده است بایستی رسماً قبول بشود یا نه؟
عراقی- این رأی به قانون انتخابات برنمی‌خورد؟ نقض او نمی‌شود؟
رئیس- البته آقایان قانون را در نظر می‌گیرند و
شیروانی- بنده راجع به رأی عرض دارم.
رئیس- بفرمایید
شیروانی- بنده تصور می‌کنم چون ممکن است این رأی اصطکاکی با قوانین داشته باشد خوب است رأی گرفته نشود اگر مخالفین هم مدارکی دارند لازم نیست از راه شعبه تحصیل کنند. ممکن است به طور غیر رسمی از راه خارج هر مدرکی دارند اقامه بفرمایند.
رئیس- مقصود از غیر رسمی این نیست که بنده به طور غیر رسمی دوسیه را به یکی از آقایان بدهم غیر رسمی این است که اگر آقایان اسنادی در خارج تهیه کرده‌اند اظهار نمایند حالا اگر آقایان دوسیه را از بنده نمی‌خواهند بنده هم رأی نخواهم گرفت آقای شریعتزاده
شریعتزاده- بنده خیلی خوشوقت هستم که آقایان نمایندگان محترم...
یک نفر از نمایندگان- بلندتر
شریعتزاده- عرض کردم خیلی خوشوقت هستم که آقایان نمایندگان محترم به احتمال این‌که مبادا از یک اصل قانونی تجاوز شود میل کردند که در این باب رأی گرفته نشود...
آقا میرزاهاشم آشتیانی- احتمال نبود. قطع بود
شریعتزاده- حالا کار نداریم که این احتمال یا قطع صحیح است یا نه ولی امیدوارم اجازه بدهند که در خصوص اصل انتخابات هم همین علاقه‌مندی به طور وضوح از طرف مجلس شورای ملی ارائه بشود یعنی نسبت به دلایل مربوطه به اصل انتخابات و اعتراضات بنده توجه مخصوصی بشود. همان طوری که نسبت به این موضوع در نتیجه یک احتمالی موافقت به رأی گرفتن رأی نشده است در مقابل یک دلایل واضح و قطعی هم موافقت شود که بر طبق قوانین و عدالت و وجدان قضاوت بشود. البته آقایان محترم تصدیق می‌فرمایند و اظهاراتی که یکی از آقایان مخصوصاً آقای آقاسید یعقوب در مورد طرح پیشنهاد عده‌ای از نمایندگان راجع به عفو مستخدمینی که به مجلس آمده‌اند فرمودند که باید نسبت به حیثیت مجلس و اصول مشروطیت اظهار علاقه‌مندی بکنیم البته این یک اصلی است که به تمام موارد شمول دارد و موافقت اکثریت مجلس با اظهار آقای آقاسید یعقوب به بنده اجازه می‌دهد که منتظر باشم که در مورد انتخابات سیرجان هم این اصل که عبارت از حفظ حیثیات مجلس باشد از طرف نمایندگان محترم کاملاً رعایت می‌شود. البته آقایان محترم تصدیق دارند که موافق اصول و اصول قوانین مربوطه به انتخابات کسی از یک محل نماینده است که اولاً انتخابات به عمل آمده باشد. ثانیاً آرایی درباره او داده شده باشد ثالثاً تهدید و تطمیع و اجبار و اعمال دسیسه به عمل نیامده باشد. بدیهی است در صورتی که در یک انتخاباتی دوسیه دلایل قطعیه داشته باشد که اعمال دسیسه و تهدید و تطمیع و به عمل نیامدن انتخابات در عده زیادی از حوزه‌ها ثابت شود آن وقت اصولاً ما ملتزم هستیم که رأی به بطلان دعوی کسی که مدعی نمایندگی است بدهیم. در مورد انتخابات سیرجان اسنادی هست در دوسیه که بنده به رأی این‌که زیاد آقایان محترم خسته نشوند از موضوع استناد به دوسیه و قرائت تمام آن اسناد صرف‌نظر می‌کنیم ولی البته این دوسیه که الان در خدمت حضرت آقای رئیس است و سواد یک قسمتی از آن اسناد پیش بنده است عرض مفادش موثر است و اگر آقایان تردیدی داشته باشند می‌توانند به دوسیه رجوع بفرمایند در این دوسیه اسنادی هست که به موجب آن از طرف مأمورینی که نماینده دولت برای نظارت در اجرای قانون انتخابات بوده‌اند امر قطعی شده است به نواب حکام به این‌که کاندیدای قطعی و لایتغیر آقای بدر است و انتخاب غیر او مستلزم مسئولیت شما است.
اینجا سوادش را دارم و برای آقایان می‌خوانم. اسنادی هست که برطبق آنها ثابت می‌شود که فقط انتخابات در زیدآباد و سعیدآباد که مرکز سیرجان است و در اقطاع و اقشار به عمل آمده و در سایر حوزه‌ها اصلاً انتخابی به عمل نیامده است. مفتش که رفته است راپرت جامعی داده است با اسناد مربوطه به این کارگه آن اسناد حاکی است که یک احکامی از طرف مسئولین اجرای قانون انتخابات یعنی نمایندگان دولت صادر شده است دایر بر این‌که ضرورت ندارد که در آنجا مراسم قانونیه انتخابات رعایت شود یعنی یک ترتیبی بکنند بدون این‌که تعرفه توزیع شود و اخذ آراء به عمل آید صورت مجلس ترتیب بدهند و بگویند انتخابات شده است. برای اثبات این مسأله عده تعرفه‌هایی است که معادل مقداری که به چند حوزه فرستاده شده بود به وزارت داخله عودت داده شده است و در ضمن دوسیه‌هایی است که در محل مأموریت نواب حکام به دست آمده و مجلس شورای ملی اجازه نداده است آنها قرائت شود. اسنادی هست که این مأمورین امر کرده‌اند که جعبه‌های نقاطی را که انتخاب به عمل آمده باز کنند و رأی به اسم بدر داخل کنند. این اسناد اسناد رسمی است و از همان مأمورینی که مسئول حسن استعمال قانون و نظارت از طرف دولت بوده‌اند صادر شده و باید برای اطلاع جامعه اعلان کرد زیرا در هیچیک از انتخابات چنین جریانی نظیر ندارد. اسنادی هست که ثابت می‌کند فرستادن پنج هزار و پانصد تعرفه را به اقطاع و افشار و اسنادی هست که مدلل می‌دارد که برای ابطال اسنادی که به موجب آن این مقدار تعرفه به اقطاع و افشار فرستاده شده بود یک دسایسی در کار شده است و بالاخره سند رسمی حکومت کرمان که صورت می‌دهد به حکومت اقطاع و افشار که چیزهایی که برای شما فرستاده شده است اینها است. اعلان اینقدر تعرفه پنج هزار و پانصد عدد کتابچه اینقدر پس معلوم می‌شود که کلیه در انتخابات سیرجان اعمال دسایس و به طور خیلی ساده عرض کنم تقلب شده است زیرا که ابطال آراء اقطاع و اقشار و ایجاد اکثریت برای کسی که اصلاً رأی نداشته است آمده‌اند این اسناد رسمی را که دایر به فرستادن پنج هزار و پانصد تعرفه بوده خواسته‌اند از بین ببرند و بعد نمایش بدهند که این اندازه تعرفه نبوده است. آن هم در دوسیه است که سوادش را بنده به عرض آقایان می‌رسانم. اسنادی هست که دستور صحیحه به مأمورین نقاط مختلفه داده شده است که حتماً باید آقای بدر انتخاب شوند و از انتخاب دیگران جلوگیری کنید و اگر موفق نشدید جعبه را باز کنید و اوراق رأی توی جعبه به اسم بذر بگذارید به مناسبت علاقه که بین رفقای پارلمانی ما هست تصمیم گرفتیم اسامی مأمورینی را که مأمور این جریانات بوده‌اند در مجلس علنی نبریم ولی البته اجازه دارم که مفاد تصمیمات و اوامر غیر قانونی و دسایسی که شده است به موجب اسناد رسمی به عرض آقایان برسانم و از آقایان نمایندگان خواهش بکنم که اگر تردیدی دارند به دوسیه و اسنادی که به امضای این اشخاص وجود دارد رجوع بکنند. حالا آقای آقاسید یعقوب متاسفانه معتقد به وجود اصولی هستند که بنده و هیچکس از آن خبر ندارد که اگر متمم یک دوسیه بیاید و در مجلس حاضر باشد که در نتیجه یک تجاوزاتی به موقع حاضر نشده است می‌گویند که اصولاً استناد به آن برای کشف حقیقت ممنوع است. البته بنده با اراداتی که به ایشان دارم فقط باید گله بکنم و با لحن اعتراض‌آمیزی نباید عرض کنم در هر صورت آن مراسله حکومت که الان در دوسیه هست راجع به موضوع تعرفه در تحت نمره دو هزار و چهار به نائب‌الحکومه می‌نویسد و صورتی می‌دهد که این چیزها فرستاده شده است تعرفه پنج هزار و پانصد عدد قانون انتخابات دوازده عدد اعلان ۵۰ عدد حکومت اعلان می‌کند به نائب‌الحکومه اقطاع و افشار که برای شما به توسط این آدم این چیزها را فرستادم و جواب این مراسله و رسید این اشیاء در دوسیه هست. حالا مطلب
در این است که یکی از دلایلی که به موجب آن حق می‌دادند که آقای بدر اکثریت دارد این بود که می‌گفتند پنج هزار و پانصد تعرفه به اقطاع و فشار فرستاده نشده و این طور نمایش دادند که در آنجا پنج هزار و پانصد رأی اخذ نشده است. این یکی از اعتراضاتی بود که موافقین آقای بدر می‌گفتند خواستم عرض کنم که نحوه استناد من به این موضوع این است که عمده دلایل موافقین آقای بدر این بود که اولاً در اقطاع و فشار پنج هزار و پانصد تعرفه نشده است زیرا دولت و حکومت در آنجا تعرفه نفرستاده بود. پس به موجب این اسنادی که در دوسیه هست ثابت شد که استدلال موافقین بدر صحیح نیست و ثابت شد که می‌خواهند بدون این‌که یک فردی در حوزه ولو پنجاه رأی داشته باشد او را نماینده مأمور معرفی کنند یک موضوع دیگر که خواستم عرض کنم این است که البته به عقیده ما نماینده و وکیل قانونی مأمور در نتیجه یک جریاناتی و برطبق یک قضاوتی رد شده است البته در آن جلساتی که مذاکراتی شد آقایان توجه داشتند که قسمت مهم اعتراضات و مخالفت شدید این بود که بالاخره اهل سیرجان بایستی از خودشان وکیل داشته باشند خواستم عرض کنم آن آقایانی که از این جهت مخالفت کردند آیا اجازه خواهند داد که یک فردی که حتی ده رأی هم ندارد و معروفیت محلی ندارد تحمیل شود به نظر بنده آقایانی که از این نقطه نظر مخالف بودند اطمینان دارم که حالا هم برخلاف عقاید خودشان تصمیماتی نخواهند گرفت. این ورقه‌ای است که ضمیمه به یکی از مراسلات رسمی است به خط یکی از مأمورین موثر که می‌نویسد: کاندیدای حتمی ولایتغیر میرزا احمدخان بدر نصیرالدوله سابق است که اصلش در دوسیه است. این ورقه‌ای است که به خط همان مأمور در دوسیه است که به بعضی از نواب حکام می‌نویسد: اگر موفق به انتخاب ایشان نشدید جعبه‌ها را باز کنید و رأی به اسم آقای بدر داخل کنید...
زوار- خواهش می‌کنم این را بخوانید
عدل- اصلش کجا است
شریعتزاده- اصلش توی دوسیه است ملاحظه بفرمایید. بنده خدای خودم را شاهد می‌گیرم در اینجا در این توضیحاتی که می‌دهم هیچ نظر غرض‌آمیزی ندارم و خواهش می‌کنم آقاین هم با لحن خوشی با بنده مذاکره بفرمایند و اگر تردیدی دارند دوسیه الان خدمت حضرت آقای رئیس است ملاحظه بفرمایند. در هر صورت این هم ورقه‌ای است که در آن تعلیم داده می‌شود که ضرورتی ندارد در فلان نقطه مراسم قانونی به عمل آید و دو سه نفری را جمع کنید و صورت مجلس تهیه کنید و بفرستید. حالا با این اسناد که در اینجا هست با این‌که آقای بدر در مأمور هیچ معروفیت محل نداشته‌اند و با آن‌که اسناد قاطعه که در اینجا هست مسلم است که تصمیماتی بوده است برای این‌که یک کسی که هیچ مناسبتی ندارد بر اهالی سیرجان تحمیل شود با این وجود اگر آقایان نمایندگان محترم باز تصمیم این را داشته باشند که به ایشان رأی بدهند؟ بنده هیمن قدر عرض می‌کنم که هر فرد علاقه‌مند بای متاسف باشد و جمله که اضافه می‌کنم این است که فوق‌العاده این کار و این نطق‌هایی که از طرف بعضی از آقایان می‌شود یک دلایل اساسی دارد که برحسب مأموریت خودم از طرف رفقای پارلمانی خودم این قسمت را هم عرض می‌کنم: مخالفینی که ... یعنی موافقین انتخاب آقای بدر را می‌توان گفت در مجلس شورای ملی دو قسمت هستند یک قسمت آنهایی هستند که با حسن عقیده و صداقت در تحت تأثیر واقع شده‌اند و القاء شبهه شده است. این توضیحاتی را که بنده دادم از نقطه نظر اعتقاد به حسن عقیده آن قسمت از آقایان است. به اطمینان به این‌که این اسناد و توضیحات رفع اشتباهات از آن آقایان می‌کند. قسمت دیگری یک عده کمی هستند از آقایان که به واسطه دوستی فوق‌العاده و عمیقی که با
حضرت آقای میرزا حسن خان وثوق دارند و به واسطه استفاداتی که از دوستی ایشان در اوقات زمامداری ایشان شده است و بالاخره در نتیجه جریاناتی که میل دارند در آتیه برای تجدید همان وضعیات به عمل بیاورند و نقشه‌های مخصوصی که می‌توان گفت نقش‌های مبهمی است...
بعضی از نمایندگان- آقا توهین است
رئیس- (خطاب به آقای شریعتزاده) به اشخاص تعرض نکنید.
شریعتزاده- تعرض نیست جزء دلایلی است که عرض می‌کنم. خواستم عرض کنم این جریانات است که پرده ضخیمی در روی حقیقت گذاشته است و البته ما به هیچ‌وجه نمی‌توانیم این جریانات را با بی‌اهمیتی تلقی کنیم و وظایف خودمان را در مقابل قانون و مملکت انجام نکنیم. ما حرف‌های‌مان را زدیم و انتظار داریم که آقایان نمایندگان محترم در تحت تاثیر عواملی که جهات قانونیه بر این است که نباید در تحت تاثیر آنها واقع شد واقع نشوند.
رئیس- آقای آقاسید یعقوب
آقاسید یعقوب- حقیقت از اولی که آقای شریعتزاده ناطق محترم شروع کردند به یک عنوانی بنده خیلی خوشحال و خرسند شدم که الحمدالله یک نفری هست که می‌خواهد حقیقت مسأله حل شود ولی آخرش خراب کردند اینجا عنوان فلان و فلان در کار نبود! عنوان انتخاب آقای بدر است و یک موضوع خارجی را در اینجا داخل کردن فایده ندارد. اگر چه مقام ریاست تذکر دادند و گمان می‌کنم آقای شریعتزاده که بعد از این می‌خواهند یکی از قضات معین معظم ایران بشوند نباید فوری متأثر بشوند و اگر متأثر بشوند چطور می‌توانند در مسائل قضاوت کنند؟ خدا نکند آن روز بیاید (خنده نمایندگان) والا بیچاره متظلم... اما آمدیم سر مسایلی که آقای شریعتزاده فرمودند. یک نکته‌ای است که بنده ناچارم با یک بیان دیگر خدمت آقا عرض کنم قاضی در قضاوتش نباید احراز واقع کند چنانچه حضرت رسول (ص) هم می‌فرماید: که من قضاوت می‌کنم کابین شما به شهود و بینات یعنی احراز واقع با من نیست شهود و بیناتی که هست من باید از آن رو قضاوت کنم قاضی که قضاوت می‌کند مأمور به احراز واقع نیست آن مدارکی که در دست است مطابق آن مدارک قضاوتی خودش را می‌کند. پس مدرک من و قضاوت حضرتعالی و آقایان دیگر مدرکی است که قانون معین کرده است. مدرک قضاوت کردن در انتخابات چه چیز است؟ دوسیه‌ای است که از انجمن نظارت حاکم محل روانه می‌کند به وزارت داخله و وزارتخانه به مجلس روانه می‌کند در مجلس هم شیعه از طرف مجلس معین می‌شود که این جریان را تعقیب کند. این است مدرک قضاوت قضاتی که در شعبه نشسته‌اند و بعد راپرت شعبه را آن عضو محقق می‌آید اینجا قرائت می‌کند. مجلس هم که عنوان تمیزی دارد یا رأی می‌دهد یا نقض می‌کند این است طرز جریان انتخابات این جریانی بوده است که در تمام ادورا در تمام انتخابات و در تمام مشاجرات بوده است و صحبت نشده است و گمان نمی‌کنم بنده یک اصولی را عرض کرده باشم که ایشان می‌فرمایند نفهمیدم اما این‌که می‌فرمایند یک اسنادی در دوسیه موجود است که عکس آنها در نزد ایشان است بنده این را تصدیق می‌کنم اما این اسناد را کی آورده است؟ می‌فرمایند مفتش آورده است بنده عرض می‌کنم آن مفتش که رفته است مستخدم وزارت داخله نیست که مسئول باشد که اگر خلاف کرده باشد بنده وزیر داخله را تحت سؤال بیاورم بالاخره آن مفتش مستخدم وزارت داخله نیست یک شخصی است آزاد و هیچ تقید قانونی هم ندارد پس پس یک شخص آزادی که نه مستخدم وزارت داخله است و نه مسئولیتی دارد اگر خدای نخواسته واقع یا غیرواقع بگوید
بنده چه می‌توانم به او بگویم؟ می‌گوید من که مسئول وزارت داخله نیستم وزیر داخله هم که حکم قانونی به من نداده است من این‌طور می‌گویم بالاخره اینجا جایی است که بنده و آقای شریعتزاده باید کاملاً حافظ قانون باشیم و به دولت بگوییم آقا یک کسی که مستخدم نیست در وزارت داخله چرا کار به او رجوع می‌کنی؟ این قانون استخدام است کسی که کار به او رجوع می‌شود یا باید مستخدم رسمی باشد یا کنترات شده باشد خوب این شخص نه مستخدم رسمی است و نه کنترات شده است چرا کار به او رجوع می‌کنی آقا؟ و بالاخره چنانچه عرض کردم قانون که این شخص را مستخدم نکرده است. جریان قانونی هم نداشته است نکرده است. جریان قانونی هم نداشته است پس یک اوراق و اسنادی تهیه شده که پایش به جایی بند نیست بله بند هست اما قانون پایش را بند نکرده است اگر شما یک دعوایی با یک کسی داشته باشید یک کسی که طرف دعوی نیست و هیچ مدخلیتی ندارد هزار دلیل برای شما ذکر بکند شما هیچ ترتیب از به او می‌دهید؟ خیر پس یک کسی که قانون به او این حق را نداده است نمی‌تواند اظهار او مدرکی برای اثبات قضیه باشد شما ملاحظه عرض بنده را بفرمایید بنده یک مسأله خلاف واقع به شما عرض نکردم عرض کردم بنده و جنابعالی که می‌خواهیم کاملاً مطیع قانون باشیم و قانون را در مملکت اجرا کنیم یک کسی که ابداً مسئولیت ندارد و هیچ رسمیتی ندارد ما نمی‌توانیم راپرت او را مدرک قرار دهیم یک راپرتی یک شخصی داده است چه ربطی به ما دارد ...
شریعتزاده- مربوط به موضوع است
آقاسید یعقوب- اجازه بفرمایید همان طوری که بنده فرمایشات جنابعالی را که اولش خیلی خوب بود و بعد خیلی بی‌مرحمتی فرمودید گوش کردم و عرضی نکردم بنده هم نمی‌خواهم برخلاف واقع چیزی عرض کنم در زمان وزارت همین آقای بدر بنده رفتم در وزارت معارف دیدم عکسی آورده بودند از مدارس سیرجان که شاگردان مدارس آنجا مشغول تحصیل و ورزش ژیمناستیک بودند آقای بدر این عکس را نشان بنده دادند که من این زحمت را کشیده‌ام که الحمدالله در آن صفحات مشغول تحصیل می‌باشند و یک کاغذی هم از اهالی زیدآباد و سعیدآباد به توسط آقا شیخ یحیی مرحوم از رئیس معارف آنجا بود دایر بر اظهار تشکر رسیده بود بنده غیر واقع نمی‌توانم عرض بکنم و به قدر کوه ابوقیس دلیل عرض می‌کنم پس این شخص این طور برای معارف کرمان زحمت کشیده است حالا آمده‌اند او را انتخاب کرده‌اند بروید ببینید و ممکن است بعد از این‌که کار تمام شد بنده دست جنابعالی را می‌گیریم و می‌برم در وزارت معارف و خودتان را حکم قرار می‌دهیم آن وقت خواهید دید که این شخص چقدر برای معارف کرمان زحمت کشیده است و بالاخره در همان دوره و همان کابینه که حضرتعالی نظر بی‌مرحمتی فرمودید در همان کابینه این مرد یک قدم‌هایی برداشت و مردم هم در مقام سپاسگذاری و قدردانی برآمده‌اند و او را انتخاب کرده‌اند آن وقت ما بیاییم و یک چیزهایی نسبت به این مرد بگوییم این است عرایض بنده و بیش از این هم عرضی ندارم.
جمعی از نمایندگان- مذاکرات کافی است
زوار- بنده با کفایت مذاکرات مخالفم
رئیس- بفرمایید
زوار- بنده عقیده‌ام این است در مقابل فرمایشات ناطق مخالف و در مقابل این اسنادی که گفتگو شد بایستی یک دقت‌های کاملی بشود و کاملاً مذاکراتی برای حل قضیه به عمل آید و بنده تصور می‌کنم که اگر یک دقت نظرهایی در این انتخاب نشود برای انتخاب دوره هفتم و هشتم یک اشکالاتی برای ما پیش آمد خواهد کرد که کار خیلی مشکلی خواهد شد و استدعا می‌کنم اجازه بفرمایند موافق و مخالف اظهارات خودشان را بنمایند بعد رأی گرفته شود.
رئیس- رأی گرفته می‌شود به کفایت مذاکرات آقایانی که تصویب نمی‌کنند قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
رئیس- اکثریت است- دو فقره پیشنهادی رأی مخفی شده است
(به شرح ذیل قرائت شد)
مقام منیع ریاست محترم مجلس مقدس شورای ملی
پیشنهاد کنندگان ذیل تقاضا دارند در مورد اعتبارنامه و نمایندگی آقای بدر رأی مخفی با مهره گرفته شود. ابراهیم آشتیانی- حاج میرزا مرتضی- بامداد- آیت‌الله‌زاده اصفهانی- جوانشیر- وزیری- اسفندیاری- غلامحسین مسعود- عامری- امیرتیمور- معتمدالتولیه- بیات- یعقوب الموسوی- کازرونی- امیرحسین ایلخان- فهیمی- امامی
مقام محترم ریاست محترم مجلس شورای ملی
امضاکنندگان تقاضا می‌نماییم نسبت به انتخابات سیرجان رأی مخفی گرفته شود. احتشام‌زاده- عبدالباقی جمشیدی- اسدالله زوار- شریعتزاده- محود رضا- دکتر رفیع- افسر- خواجوی- دکتر طاهری- ابراهیمی- میرزا آقا- نجومی- شیروانی
رئیس- چون در جلسه گذشته در موقع رأی برای پاره‌ای از آقایان اشتباهی دست داد اگر اجازه می‌فرمایند دو مرتبه ترتیب رأی را عرض کنم:
به هر یک از آقایان دو مهره رأی داده می‌شود یکی سیاه یکی سفید مهره سفید علامت قبول است و مهره سیاه علامت رد پس از این‌که مهره‌ها را گرفتید تشریف می‌آورید پای کرسی نطق و هر یک از مهره‌های رأی را که میل دارید می‌اندازید توی ظرف فلزی که آنجا گذاشته شده و مهره دیگر را پیش خودتان نگاه می‌دارید بعد مهره تفتیشیه را از یکی از آقایان پیشنهاد می‌گیرید و تشریف می‌آورید بالا آن مهره تفتیشیه را می‌اندازید توی ظرف چینی که در روی میز گذاره شده است و آن مهره رأی را که نگاهداشته‌اید می‌اندازید توی ظرف چرمی حالا رأی گرفته می‌شود به نمایندگی آقای بدر آقایانی که نمایندگان ایشان را تصویب می‌کنند مهره سفید والا مهره سیاه می‌دهند.
(مهره‌های رأی توزیع و اخذ و تعداد آراء به عمل آمده نتیجه به ترتیب ذیل حاصل گردید)
مهره تفتیشیه ۹۶ عدد
مهره سفید علامت قبول ۵۹ عدد
مهره سیاه علامت رد ۳۶ عدد
رئیس- عده حضار ۹۷ نفر با پنجاه و نه رأی تصویب شد
بعضی از نمایندگان- تنفس
(در این موقع جلسه برای تنفس تعطیل و پس از یک ساعت مجدداً به ریاست آقای طباطبایی دیبا نائب رئیس تشکیل گردید)
نائب رئیس- آقای وزیر داخله
وزیر داخله- در حین اجرای قانون سجل احوال وزارت داخله به یک مشکلاتی برخورده است که هرقدر خواستیم در ضمن عمل اصلاح کنیم ممکن نشد به این جهت با کمال فوریتی که مطلب دارد یک لایحه تقدیم مجلس شده است که دو سه ماده از آن قانون را اجازه بفرمایید اصلاح شود. لایحه دیگری است راجع به بلدیه اصفهان که آن هم تقدیم مجلس می‌شود.
نائب رئیس- به کمیسیون‌های مربوطه ارجاع می‌شود. خبر کمیسیون بودجه راجع به تلگراف بی‌سیم مطرح است
(به شرح ذیل قرائت شد)
کمیسیون بودجه تبصره پیشنهادی آقای محمد ولی میرزا نماینده محترم را راجع به بودجه ۱۳۰۶ مؤسسه تلگراف بی‌سیم مورد مطالعه قرار داده و با مطالعه کامل
که نموده موافقت خود را با تبصره مزبور اظهار و اینک برای تصویب مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
تبصره- نصب دکل برای اخذ اخبار با اجازه دولت خواهد بود.
نائب رئیس- پیشنهادی از طرف آقای مدرس رسیده است قرائت می‌شود.
(به مضمون ذیل قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم مذاکره در بودجه تلگراف بی‌سیم مسکوت عنه باشد تا پیشنهاد دولت در تعهدات مربوطه به تلگراف بی‌سیم از کمیسیون‌ها به مجلس آمده و تصویب شود بعد از آن وارد مذاکره در بودجه تلگراف بی‌سیم شده تصویب شود
نائب رئیس- آقای مدرس
مدرس- گرچه پیشنهاد است و در پیشنهاد باید مختصر حرف زد ولی این ماده‌های واحده را ما تجربه کرده‌ایم که این ماده‌های واحده اسباب جوان مرگی است یک ماده واحده خیلی کوچکی است پیشنهاد می‌کنم صد هزار تومان بدهند خیلی هم کوچک است بعد هم که پستش را می‌بینیم، می‌بینیم که یک به علاوه هم دارد. تقریباً صد و پنجاه هزار تومان بودجه هزار من آهن است که در سال ما باید خرج کنیم اول باید ببینیم منفعتش چقدر است؟ هرگاه منفعت دارد البته باید خرج کنیم بنده این پیشنهادی که عرض کردم به واسطه این است که تا آن لایحه دولت پیشنهاد کرده است در تعهداتی که با سایرین کرده است از کمیسیون خارجه و فواید عامه بگذرد و بیاید در مجلس ما ببینیم فایده تلگراف بی‌سیم که با سایر جاها می‌خواهیم مخابره کنیم تا چه اندازه است یعنی فایده سیاسی و اقتصادی او آنقدر می‌ارزد که ما سالی صد و پنجاه تومان خرج بکنیم یا نه؟ اگر می‌ارزد بنده عقیده‌ام این است که سالی دوکرور خرج کنیم اما حالا بنده نمی‌دانم این تعهداتی که کرده‌اند (حالا از قراری که شنیده‌ام در کمیسیون خارجه است) فایده دارد یا نه؟ دو سال قبل یعنی در دوره پیش راجع به نفت شمال که مذاکره بود حساب کردیم تقریباً صد هزار تومان پول تلگراف به آمریکا دادیم و البته اگر این هم یک تلگراف بی‌سیمی باشد که احتیاج ما را رفع کند یا فایده سیاسی و اقتصادی داشته باشد صد و پنجاه هزار تومان که سهل است یک کرور هم خرج شود جا دارد ولی باید ملاحظه کرد چنانچه دیدیم که حقوق وکلا دویست تومان بود و البته برای بعضی از آقایان کافی نبود آمدند و پیشنهاد کردند و سیصد تومان شد آن وقت تمام دنیا پر شد که چرا سالی صد هزار تومان برای صد نفر علاوه کردند آن وقت ما بیاییم صد و پنجاه هزار تومان بودجه بگذرانیم برای هزار من آهن و بالاخره باید بفهمیم که منفعت آن چیست؟ لهذا بنده پیشنهاد کردم که این مذاکرات باشد تا آن تعهدات به زودی از کمیسیون خارجه بیاید به مجلس و درش مطالعه بکنیم و ببینیم فایده سیاسی و اقتصادی دارد یا نه؟ و بالاخره به آن‌که راهی دادیم به این هم رأی می‌دهیم صد و پنجاه هزار تومان هم خرج دارد داشته باشد اما تا ما این تعهدات را نبینیم نمی‌توانیم به این لایحه رأی بدهیم مثل این است که بنده خیال دارم یک اسبی بخرم نمی‌دانم معامله‌ام می‌شود یا نه؟ آن وقت یک سر طویله پاکیزه مفتحی بسازم بالاخره این خوب نیست و از این جهت بنده این پیشنهاد را کردم.
شیروانی (مخبر کمیسیون بودجه)- آقای مدرس البته نظرشان این است که در یک موضوعی که مهم است بیشتر صحبت شود که نتایجش معلوم شود البته دولت هم تا درجه این وظیفه را انجام داده است که یک مؤسسه که در سال صد هزار تومان خرج داشته باشد قبلاً منافع و مصالح او را در نظر گرفته باشند آن وقت برای او اعتبار بخواهند این‌که فرمودند ما چه منافعی ممکن هست از تلگراف بی‌سیم داشته باشیم بنده تصور می‌کنم که منافع تلگراف
بی‌سیم خیلی واضح و روشن است. چطور؟ اولاً سه منفعت بزرگ از تلگراف بی‌سیم می‌توانیم ببریم یکی منفعت سیاسی که خود ایشان فرمودند ما امروز با نقص تلگراف با سیمی که در این مملکت داریم ملاحظه می‌فرمایید اگر ما بتوانیم از تمام کره ارض خبر بگیریم (لااقل قبل از آن معاهداتی هم که به آن اشاره فرمودید) و مخابره کنیم بعد از آن معاهدات را هم درش نظر بکنیم البته برای ما خیلی مفید واقع خواهد شد به علاوه ما در هشت نقطه داخلی مملکت خودمان مؤسسه تلگراف بی‌سیم داریم ولی همان طوری که در چند روز قبل عرض کردم ما یک نوع اسارت تلگرافی داریم که تنها به وسیله تلگراف بی‌سیم می‌توانیم این اسارت را رفع کنیم که اقلاً در داخل مملکت خودمان آزاد باشیم که نگویند سیم دست خارجه است منافع اقتصادی این مؤسسه هم معلوم است زیرا این مضیقه که ما راجع به تلگراف داریم و گرانی تلگراف مخصوصاً با خارجه که خودشان اشاره فرمودند: که برای نفت شمال که نتوانستیم بالاخره به پایان برسانیم صد هزار تومان پول تلگراف داده‌ایم در این صورت مسلماً این قبیل حاجت از ما مرتفع خواهد شد و این قبیل حاجت از ما مرتفع خواهد شد و این نرخ کمرشکن را هم از بین می‌برم ما برای مخابره یک کلمه از یک تومان تا پنج تومان به اختلاف پول می‌دهیم باید یک روزی از این مضیقه بیرون بیاییم این‌که فرمودند این موضوع باشد تا این‌که آن تعهدات بیاید به مجلس و ما بعد از فهمیدم آن تعهدات به بودجه تلگراف بی‌سیم رأی بدهیم اولاً همان طوری که عرض کردم یک قسمت مهم استفاده را که ما فعلاً می‌توانیم بکنیم در داخله است چه استفاده سیاسی چه نظامی چه اقتصادی و به علاوه ما می‌توانیم از تمام دنیا اخبار بگیریم موسسات خیلی کوچکتری که در سفارتخانه‌ها موجود است هر روز یک خبرهایی به ما می‌دهند آن وقت یک مؤسسه بزرگی که به وسیله آن ما می‌توانیم با تمام دنیا مخابره کنیم عاطل مانده است یا این‌که می‌توانیم مثل سایر ملل رادیو داشته باشیم و از عالم خبر بگیریم و این مانعت‌الجمع هم نیست در عین حال که به بودجه تلگراف بی‌سیم رأی می‌دهیم عهد نامه‌ها را هم ما در نظر می‌گیریم و می‌گذرانیم و بنده تصور می‌کنم که این دو موضوع به کلی مختلف است زیرا یکی مربوط به تلگراف بی‌سیم است و دیگری راجع به تعهدات بین‌المللی است ما ممکن است با یک دولتی تعهدات پستی نداشته باشیم نباید پست‌مان را تعطیل کنیم در اینجا لازم است یک قدری از وضعیت تلگراف بی‌سیم آقای مدرس را مسبوق کنم و یقین دارم که ایشان هم موافقت خواهند فرمود و آن این است که تلگراف بی‌سیم در چند سال پیش در نتیجه یک اقداماتی که از طرف وزارت جنگ به عمل آمد با بودجه وزارت جنگ یعنی از صرفه‌جویی‌های آن وزارتخانه در ایران تأسیس شد یک مقاماتی هم البته راضی نبود و راضی هم نیستند که ما دارای یک همچو تأسیساتی باشیم ولی در هر صورت به هر قسم که بوده است این مؤسسه تأسیس شده است و یک مدتی هم وزارت جنگ نتوانسته است که این مؤسسه را بچرخاند ولی فعلاً که ما لازم دانستیم این مؤسسه از صورت نظامی بیرون بیاید و داخل در بودجه پست و تلگراف بشود که تمام طبقات بتوانند استفاده کنند البته یک بودجه مخصوصی لازم دارد کار او زیاد می‌شود و اعضایش زیاد می‌شود و باید یک بودجه مرتب و منظمی در جزء بودجه کل مملکتی داشته باشند پس از این‌که این مؤسسه از وزارت جنگ به وزارت پست و تلگراف منتقل شده یک عده اعضایی که شاید دویست نفر هستند و در تحت تعلیمات خارجی این فن را آموخته‌اند چه در مرکز و چه در سایر نقاط اینها را می‌آورند در این مؤسسه و مشغول کار می‌شوند و همه هم ایرانی هستند و در این فن متخصص هستند و الان هم بلاتکلیف هستند و اتفاقاً بیچاره‌تر از تمام اشخاص رفته است در اینجا داخل شده است زیرا کسی که حاضر شود صبح زود
از اینجا برود به قصر قاجار و برگردد معلوم است این شخص را استیصال وادار کرده است که این کار را بکند و الان هم یک مشت بدبخت در مأمورکار می‌کنند و اگر ما بخواهیم این مؤسسه را که دو میلیون خرجش شده به کلی دور بیندازیم البته خود آقای مدرس هم نظرشان این نیست. بنابراین بنده معتقدم آقا هم موافقت بفرمایند این بودجه بگذرد و در عین حال هم برای این‌که آن استفاده‌های اساسی را از تلگراف بی‌سیم بکنیم فشار بیاورند که آن تعهدنامه‌ها از کمیسیون‌های مربوطه بگذرد و بیاید به مجلس شورای ملی و تصویب شود که استفاده‌مان از این مؤسسه وسیع‌تر شود و الا حالا اگر ما بخواهیم این مؤسسه را به واسطه نبودن پول عاطل و باطل بگذاریم در هر حال به ضرر مملکت است
نائب رئیس- چون عده برای رأی کافی نیست اگر اجازه می‌فرمایید جلسه را ختم کنیم.
جمعی از نمایندگان- صحیح است
نائب رئیس- جلسه آتیه روز شنبه چهار قبل از ظهر دستور اولاً لایحه بودجه تلگراف بی‌سیم بعد لایحه راجع به اضافات بودجه وزارت فواید عامه بعد لایحه راجع به اضافات بودجه وزارتخانه
(مجلس نیم ساعت بعد از ظهر ختم شد)