مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۸ آذر ۱۳۴۶ نشست ۱۹

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و دوم

قوانین انقلاب شاه و مردم

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۸ آذر ۱۳۴۶ نشست ۱۹

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۲۸ آذر ۱۳۴۶ نشست ۱۹

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره‏۲۲

جلسه: ۱۹‏

مجلس در ساعت نه و نیم صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

فهرست مطالب:

- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه

آقایان مرتضوی- ساگینیان- دکتر عاملی تهرانی - دکتر فریور- تهرانی- دکتر رفیعی- توسلی- حقشناس.

غائبین بی‌اجازه

آقایان دکتر ابریشمی- شیخ بهائی- بختیار بختیاریها.

غائبین مریض

آقایان پرویزی- فیاض- مهرزاد- سلیمانی کاشانی- مهندس معینی‌زند- ادیب سمیعی- ارسنجانی- دکتر فریود- بانو دکتر دولتشاهی.

- بیانات قبل از دستور آقای سعید وزیری و بانو تربیت

۲- بیانات قبل از دستور آقای سعید وزیری و بانو تربیت.

رئیس- نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای سعید وزیری تشریف بیاورید.

سعید وزیری- بعضی وقتها آدم از نبودم مردها در میدان استفاده می‌کند وقتی ناطقین خوب نیستند و درباره مطالب خوب و کلی‌تر و بهتری که خیلی بهتر می‌شود صحبت کرد صحبت نکنند آدمهای بیکاره‌ای مثل بنده از موقعیت استفاده می‌کنند و می‌پرند وسط میدان (نمایندگان صحیح است) (عباس میرزائی- شما آدم بیکاری نیستید خیلی آدم فاضل و بزرگواری هستید و همه هم تأیید می‌کنند) بهر حال امروز کتابی بدست من رسیده است که خدمت همه خانم‌ها و آقایان هم فرستاده‌اند کتابی است بنام عصر پهلوی که به همت وزارت اطلاعات و با مباشرت مستقیم یک روزنامه‌نویس قدیمی و یک خادم مطبوعات که خود او از خانواده ناسیونالیست قدیم بوده و هست (یک نفر از نمایندگان- و جدید) منتشر شده اینکه عرض کردم قدیم برای اینکه پدرش پیر شده است و از بنیانگذاران مطبوعات است ایشان همتی کرده است چه نویسنده و طراح کتاب چه دستگاه وزارت اطلاعات که این کتاب را چاپ کرده است و واقعاً برای این کتاب خرج کرده است من حیث اینکه راجع به وزارت اطلاعات صحبت کنم و یا راجع بیک شخصی صحبت کنم این مطالب را عرض نمی‌کنم بنده من حیث این صحبت می‌کنم که این کتاب یک شرح حال بالنسبه رسائی است از زندگی مظهر ایرانی نوین شادروان رضا شاه کبیر، قصد بنده آنهم نیست مطلب دیگر و اساسی‌تری که بنده می‌خواهم با دیدن این کتاب اینجا عنوان کنم و با دیدن چند نفر از نور دیدگان عزیز و شاگردان مدارس که اینجا نشسته‌اند (اشاره به جایگاه تماشاچیان) بعرض برسانم این است که این کتاب را یک کمی بهتر توزیع کنند یعنی اگر کم چاپ شده است بودجه بیشتری در اختیار این مؤسسه‌ای که این کتاب را چاپ کرده یعنی چاپخانه وزارت اطلاعات بگذارند که بتواند حداقل بهر دبستان و دبیرستانی در این مملکت یک جلد آن را بفرستند تا جوانان و شاگردان مدارس آن را ببینند چرا ببینند؟ فیلم زندگی و شرح حیات یک کردی را که از هیچ و از صفر ایران را ساخت. از صفر چه چیزی را ساخت از صفر ایرانی را و کشوری را ساخت که هزاران سال تمدن داشته فرهنگ داشته مردها و زنهای بسیار خوب و توانا داشته ولی مرده بود (یک نفر از نمایندگان- و در حال تجزیه) مرده عرض کردم که از تجزیه بالاتر و برتر است و یک نفر پیدا شد بنام رضا شاه و نشان داد که ایران مرد دارد، ایران آدم دارد و نشان داد که این مملکت هیچگاه نخواهد مرد و نشان داد که این مملکت زایل شدنی و نابود شدنی نیست (صحیح است) حال شاید اغلب ما بخاطر نیاوریم چون از تربیت شده‌ها و یا جوانها مثل همین نور دیده‌ها در آن دوره رضا شاه شاگرد مدرسه بودیم و شاید چون یک مقداری پابپای تحولاتی که آن مرد بزرگ بوجود آورده بود بزرگ شدیم آن دوره را درست درک نکردیم همچنانکه این بچه‌ها و این جوانهای این دوره پابپای این کارهای بزرگی که محمدرضا شاه آریامهر می‌کنند بزرگ می‌شوند و آنها را خوب درک نمی‌کنند و درک نمی‌کنند که چه می‌گذرد و بایستی مقداری دورتر شد تا عظمت مطلب را درک کرد چنانکه الان ما از دوران حیات رضا شاه دور شدیم و از دورتر کمی نگاه می‌کنیم و می‌فهمیم که آن دوره چه روزگار پرافتخاری بوده و آن مرد چه مرد بزرگی بود و چه مردی بود که توانست ایران را از حد مرارتها و از حد بدبختی‌ها نجات بدهد و بجائی برساند که امروز افرادی افتخار بکنند که کارگر بودند وکیل مجلس شدند دهقان بودند وکیل مجلس شدند و یا روشنفکر بودند و وکیل مجلس شدند یا وزیر یا امیر (بانو جهانبانی- و یا زن بودند وکیل مجلس شدند) بله بسیار یادآوری خوبی فرمودید سرکار خانم جهانبانی و آنچه را که ما امروز در سایه رهبری و حمایت شاهنشاه داریم (در این موقع آقای وزیر آموزش و پرورش وارد تالار جلسه شدند) بسیار بموقع تشریف آوردند آقای وزیر آموزش و پرورش بنده عرض می‌کردم آنچه که ما امروز در سایه رهبری و رشادت و شجاعت محمدرضا شاه در زمینه آزادی و ترقی نسوان داریم نباید فراموش کرد که اولین سنگ بنایش را رضا شاه کبیر گذاشت و همین سرکار خانم تربیت را که هر وقت می‌بینیم یاد روزهای گذشته می‌افتیم (خنده نمایندگان) بنظر بنده این خنده خندۀ تبریک است خندۀ تبریک و تجلیل است یعنی آن روزی را بخاطر می‌آورد که شما جزو اولین ردۀ زنان لایق و مترقی در پیشگاه رضا شاه کبیر ایستاده بودید و آن شادروان اولین قدمهای آزادی نسوان را با پاها و قدمهای شما در این مملکت برداشت بلی اینطور است آن روزها که توی مدرسه‌ها بودیم داشتیم فکر می‌کردیم جای فلان رئیس الوزراء فلان وزیر، فلان امیر لشکر را ما می‌خواهیم بگیریم ولی من اغلب این بچه‌های امروز را در خانواده‌ها می‌بینم که ایده‌آل ندارند. جناب آقای وزیر آموزش و پرورش این مسئله مربوط به جنابعالی نیست متأسفانه مسئله مسئلۀ زمان است زمانی که متأسفانه بعلت منقطع شدن رشته‌های ارتباطی یک ملت با سنن باستانیش و خوب نه پیوستن به سنن تازه بوجود آمده است یعنی یک دوران باصطلاح عبوری یک دوران دوران موقت. بنظر بنده باید در یک چنین دورانی به زور تربیت به زور آموزش و پرورش به جوانان و بچه‌ها و اولادان این مملکت یاد داد که ایده‌آل داشته باشند متأسفانه باید گفت که این بچه‌ها ایده‌آل ندارند و باید اقرار کنیم که بچه‌های ما در این روزگار الگو برای آدم شدن ندارند آنروز صحبت می‌کردم با دو سه نفر آدمهائی که اهل تجربه و دلسوزی هستند گفتند که ما می‌خواستیم که فرض بفرمائید امیر لشکر شویم، رئیس‌الوزراء شویم، فلان دانشمند شویم، می‌خواستیم در زمینه علمی ابوعلی‌سینا شویم این بچه‌های اینطوری چه می‌خواهند بشوند اسم دو سه آرتیست را بردند و گفتند بچه‌های این دوره می‌خواهند فلان آرتیس بشوند بنظر بنده بزرگتریم وظیفه اینکه بر عهده وزیر آموزش و پرورش و گردانندگان آموزش و پرورش این روزگار است اینست که در این بچه‌ها و در اولادان این عصر ایده‌آل بوجود بیاورند حالا من کتاب شر حال رضا شاه کبیر را می‌بینم بنظرم باید که رضا شاه یک نمونه و یک الگوی فکری صحیح و خوبی برای بچه‌ها و جوانان این مملکت باشد بعضی جوانان و بچه‌ها باید بدانند که از هیچ یک آدم بزرگ و قوی باید بشوند جوانان و بچه‌های عزیز ما باید بدانند که می‌شود در همین سرزمین در روی خرابه‌های گذشته این مملکت ایران نوین آباد و سربلند ساخت این جوانها باید بدانند که در همین مملکت می‌توان مراکز تحقیقاتی و تبلیغاتی بسیار بزرگ بوجود آورد این بچه‌ها و جوانها باید بدانند که نباید فقط چشمشان را بدوزند به خارج از مرزها و دروازه‌های این مملکت که از آنجا ارمغانهای علوم به سوقات بیاید باید جوانها و بچه‌های ما بدانند که می‌توانند بر مشکلات علمی پیروز بشوند باید بچه‌های ما در این فکر باشند که اینها سرطان را بشکنند و مغلوب بکنند اینها باید یاد بگیرند که عالیترین اختراعات و اکتشافات فضائی را بکنند اینها باید اعتقاد و ایمان پیدا کنند که خواهند توانست از همین مملکت عالیترین تمدن‌ها و فرهنگ‌ها و بهترین زندگی‌ها و سرمشق‌ها را برای دنیا فراهم کنند ملاحظه فرمودید من قصدم صحبت کردن درباره عصر پهلوی یا فقط زندگی شخصی رضا شاه کبیر نبود بلکه برای این بود که عظمت رضا شاه، کارهای رضا شاه، تاریخ رضا شاه از زمانی که در اختیار ما مانده است از زندگی و کارهای رضا شاه خودبخود برای ما بهترین الگو و راهنمائی است که همه بدانند رضا شاه کی بود این را از جهت آموزش و پرورش عرض کردم این کتاب چاپ شده یک فیلمی است گو اینکه هنوز ناقص و نارسا است ولی باز هم زحمت کشیده‌اند و تهیه کرده‌اند ترتیبی بفرمائید که بچه‌ها این را در مدرسه به‌بینند و ورق بزنند بدانند ایران در چه حال بود و چه شکلی شد رضا شاه کی بود از کجا آمد چه کارهائی کرد چگونه تمام شد و در لحظات حساس چگونه در مقابل سختی‌ها مبارزه کرد (دکتر صدر- جناب آقای سعید وزیری بالاخره نفرمودید که این کتاب را کی نوشته باید می‌فرمودید آقای دانش نوبخت نویسنده آن است) جنابعالی فرمودید بنده دیگر عرض نمی‌کنم چون بنده بعنوان نماینده مجلس دارم صحبت می‌کنم نه بعنوان مبلغ افراد (احسنت) بسیاری از مردم رفیق بنده هستند جنابعالی هم رفیق بنده هستید این را اگر بنده می‌خواستم اینجا تبلیغ بکنم باید می‌گفتم که پان‌ایرانیسم نه ناسیونالیسم مطلق خواستم با جنابعالی تعارفی نکرده باشم (احسنت- احسنت) چون بنده عادت ندارم تعارف بکنم (احسنت) خیلی متشکرم.

رئیس- خانم تربیت بفرمائید.

بانو تربیت- با اجازه مقام ریاست بنده از جناب آقای سعید وزیری نهایت تشکر را دارم که بنده را غرق لطف و محبت فرمودند واقعاً از یک روح بزرگ و از یک روز بزرگ و تاریخی اینجا یاد کردند عقیده مورخین بر این است که تمام خدمات اعلیحضرت رضا شاه فقید بنیان‌گذار ایران نوین همه در راه ترقی و تعالی این مملکت بود ولی این اقدام بزرگ و تهورآمیزی که در آن عهد فرمودند و زنان ایران را از قید بند و از گوشه‌نشینی نجات دادند و آنها را رهنمون سعادت، سلامت، تحصیل دانش و خدمت به وطن شدند این بزرگترین خدمتی بود که انجام داده‌اند (صحیح است) یعنی روز ۱۷ دی ۱۳۱۴ واقعاً یک نقطه عطفی در زندگی ملت ایران بود (صحیح است) چون تا آنوقت نیمی از افراد ایران محروم از اجتماع زندگی می‌کردند و فقط می‌توانستند در راه تربیت بچه‌ها و آنهم ناقص اقدام کنند با کمال تأسف عرض می‌کنم فردی که وارد اجتماع نیست نمی‌تواند بچه خود را هم مطابق روز مطابق زندگی و مطابق اجتماع تربیت کند اما بنده به یاد آن روز تاریخی که همیشه آویزه گوش من است فرمایشات اعلیحضرت فقید را می‌خواهم از پشت این تریبون حضورتان عرض کنم پس از اینکه با دلایلی درباره آزادی نسوان فرمایشاتی فرمودند به یک مطلب مخصوصاً توجه کردند که زنان ایران باید از اسراف و تبذیر خودداری کنند و بدانند این عمل و اقدام فقط و فقط برای این بوده که دوشادوش مردها برای پیشرفت و تعالی مملکت خود کار کنند اما بیائیم از روی انصاف به‌بینیم آیا حقیقتاً همینطور شده من متأسفانه ناچارم بگویم که بتمام و کمال نتوانستیم در راه و روش فرمایشات اعلیحضرت رضا شاه فقید پیش برویم آنهم جناب آقای سعید وزیری گوشه‌ای اشاره کردند که بسته به تربیت جوانان است از آن تاریخ مخصوصاً بسته به تربیت و روش صحیح دختران مملکت است درست توجه بفرمائید در کشور ما مدارس ما مربیان ما باید توجه بفرمایند که اصلا غرض و هدف از تربیت ما چیست هدف این است که آنها را مادران لایق مادران دانشمند و همچنین همسران لایق و همسران دلسوز تربیت کنیم متأسفانه من نمی‌گویم و واقعاً از انصاف بدور است اگر بنده بگویم که در این مدت فرهنگ ما پیشرفت نکرده خیلی هم پیشرفت کرده پس از این اقدام شایان اعلیحضرت فقید رضا شاه کبیر تمام دانشکده‌ها درهای خود را روی زنان باز کردند زنان دانشمند در تمام رشته‌های دانشگاه بسیار داریم زنان کارمند زنان مربی خیلی داریم تمام اینها را ما نمی‌توانیم منکر بشویم ولی البته خلی دلمان می‌خواهد که زنان بیشتر ترقی کنند خیلی بیشتر بتوانند آن وظیفه‌ای را که اعلیحضرت فقید آن روز چه اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر در روز تاریخی هشتم اسفند که تساوی حقوق به زنان اعطاء فرمودند در قبالش مسئولیتی خواستند به این معنی که می‌گویند آنجا که حق است مسئولیت هم هست ما امیدوار هستیم که این مسئولیت را زنان ایران درک بکنند (صحیح است) دیروز هم در یک جلسه‌ای که مادر سازمان زنان ایران داشتیم یکی از بانوان یعنی رئیس شورای زنان انگلیس داشت سخنرانی می‌کرد خدا شاهد است که بنده خودم سالهاست می‌گویم هر زن ایرانی در هر مقامی که هست اگر بتواند در یک هفته نصف روز خود را داوطلبانه به خدمات عام‌المنفعه بپردازد چه در سایه فرهنگ و چه در امور خیریه چه در خدمات اجتماعی ما تا چه اندازه‌ای می‌توانیم به جامعه خودمان خدمت کنیم من توصیه می‌کنم به همکاران عزیزم به همسرانشان و به دخترانشان توصیه بفرمایند چون نماینده مجلس هستند خانمهایشان هم در حوزه انتخابیه‌شان نمونه هستند همه سعی می‌کنند از آنها تقلید کنند روش آنها را پیروی کنند آنها سعی کنند که در خدمات اجتماعی پیشقدم بشوند و موفق بشوند. بار دیگر من تشکر می‌کنم از جناب آقای سعید وزیری که وادارم کردند که در اینجا عرایضی بعرض برسانم و همچنین از مقام ریاست که این امکان برای من پیدا شد که چند کلمه‌ای در تجلیل از رضا شاه کبیر که بنیان‌گذار ایران نوین بودند و همچنین بنده زبانم واقعاً قاصر است که در این مدت کوتاه نمی‌توانم حضورتان عرض کنم که اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر چه خدمت بزرگی به ایران و ایرانی کردند چه اندازه زنان ایران مدیون وجود مقدس اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر و همچنین شهبانوی محبوب خود هستند زیاده عرضی نمی‌کنم (احسنت- صحیح است).

- تصویب صورت جلسه

۳- تصویب صورت جلسه

رئیس- راجع به صورت جلسه گذشته نظری نیست؟ آقای پردلی.

پردلی- اصلاحات مختصری در عرایض بنده هست که تقدیم می‌کنم.

رئیس- اصلاح می‌شود نظری دیگر نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود.

- تقدیم یک فقره لایحه اصلاح آئین‌نامه بوسیله تیمسار معاون وزارت جنگ

۴- تقدیم یک فقره لایحه اصلاح آئین‌نامه بوسیله تیمسار معاون وزارت جنگ

رئیس- وارد دستور می‌شوم تیمسار سپهبد کاتوزیان تشریف بیاورید.

سپهبد کاتوزیان (معاون وزارت جنگ)- با اجازه مقام ریاست طبق آئین‌نامه رسته‌ای که به تصویب کمیسیون نظم ملس شورای ملی رسیده تغییر رسته افسران ارتش در داخل رسته‌های تخصصی امکان‌پذیر نیست چون در عمل به اشکالاتی برخورد کرده است لایحه‌ای تقدیم می‌شود که در صورت تصویب برای اصلاح آئین‌نامه به کمیسیون ارجاع بشود.

رئیس- به کمیسیون مربوط ارجاع می‌شود

- سؤال آقای پردلی راجع به انتقال و عدم تعیین جانشین دبیران لیسانسیه زابل و جواب آقای وزیر آموزش و پرورش و ارجاع سؤال به کمیسیون رسیدگی به سئوالات

۵- سؤال آقای پردلی راجع به انتقال و عدم تعیین جانشین دبیران لیسانسیه زابل و جواب آقای وزیر آموزش و پرورش و ارجاع سؤال به کمیسیون رسیدگی به سئوالات

رئیس- سؤال آقای پردلی از وزارت آموزش و پرورش مطرح است آقای پردلی بفرمائید.

پردلی- سؤال بنده از وزارت آموزش و پرورش در مورد انتقال دبیران لیسانسیه ریاضی، فیزیکی و شیمی است که همه آنها را منتقل کرده‌اند، اگر منتقل کرده‌اند چرا بجایشان لیسانسیه نفرستاده‌اند؟ امروز برای مردم یک امید بزرگ اطفال آنها هستند و آتیۀ آنها و این در سایه تحصیل و کسب علم برآورده می‌شود از این جهت بود که مردم با یک علاقه فوق‌العاده‌ای دنبال تحصیل اطفال و اولادشان هستند حالا اگر وضع تحصیلی بچه‌هایشان مختل بشود یا درخواست‌هایشان انجام نشود خیلی برایشان ناراحتی پیش می‌آید سؤال من از وزارت آموزش و پرورش این است راجع به این کارها چه شده و چه کارهائی کرده‌اند (دکتر الموتی- در خیلی از مدارس مملکت معلم نیست تنها آنجا نیست) عرض کنم اگر امروز تعداد معلم هم کم است بمردم گفته بشود لیست داده بشود که تعداد دبیرستانهای سیکل دوم چیست تعداد دبیر چقدر است باید حقیقت به مردم گفته بشود تا اطمینان پیدا بکنند اینطور نمی‌شود.

رئیس- آقای دکتر هدایتی بفرمائید.

دکتر هدایتی (وزیر آموزش و پرورش)- با عرض نهایت ادب به حضور نمایندگان محترم مجلس شورای ملی و با کسب اجازه از مقام محترم ریاست اجازه می‌خواهم به سؤال نماینده محترم جناب آقای پردلی جواب عرض کنم سؤال جناب آقای پردلی این است که:

۱- چرا لیسانسیه‌های ریاضی، فیزیک شیمی را از زابل منتقل کردید.

۲- اگر انتقال دادید چرا بجای آنها لیسانسیه نفرستادید.

بنده سازمان آموزش شهر زابل را در محضر نمایندگان محترم تشریح خواهم کرد و در جواب سؤال نماینده محترم بعرض خواهم رسانید که آیا بجای معلمینی که به نقاط دیگر منتقل شده‌اند معلمی فرستاده شده است یا خیر. در مورد سازمان آموزش شهر زابل جمعاً در زابل ما ۴۲ کلاس دبیرستان دایم که از این ۴۲ کلاس ۳۱ کلاس متعلق به دوره اول و ۱۱ کلاس متعلق بدورۀ دوم است ۳۲ کلاس از این ۴۲ کلاس پسرانه و ده کلاس دخترانه است ۵۷۵ دانش‌آموز دبیرستانی در زابل دایم که از این تعداد ۲۷۸ نفر دختر و ۲۹۷ نفر پسر هستند برای این تعدد یعنی ۴۲ کلاس و ۵۷۵ دانش‌آموز ۵۷ نفر دبیر در حال حاضر مشغول تدریس هستند یعنی برای ۴۲ کلاس ۵۷ دبیر از این تعداد ۲۴ نفر لیسانسیه کامل هستند و ۳۳ نفرشان فوق‌دیپلم دورۀ جدید دوساله تربیت دبیر که طی دو سه سال اخیر تأسیس شده و دیپلمه تعداد به این شرح است لیسانسیه شیمی دو نفر تاریخ جغرافی ۲ نفر طبیعی دو نفر فلسفه ۳ نفر ادبیات ۲ نفر فیزیک ریاضی یک نفر عربی و الهیات یکنفر زبان شش نفر فوق‌دیپلم ریاضی پنج نفر فوق‌دیپلم طبیعی ۸ نفر بطوریکه ملاحظه می‌فرمائید با توجه بکمبود دبیر که در سراسر کشور محسوس است و بنده در محضر نمایندگان محترم مجلس شورای ملی اعتراف می‌کنم با توجه به این کمبود دبیر سازمان آموزشی شهر زابل از لحاظ دبیر با توجه به قیاس با سایر نقاط کشور چندان با مشکل بزرگ مواجه نیست این جواب قسمت اول سؤال جناب آقای پردلی است در مورد سؤال اول که فرمودند که چرا لیسانسیه‌های فیزیک شیمی ریاضی را از زابل منتقل کردید بطوریکه نمایندگان محترم استحضار دارند دستگاه آموزش کشور تابع محض مقررات و قوانین کشور است که به تصویب قوه مقننه رسیده است بموجب این مقررات انسانهائی که در نقاط مختلف کشور به انجام وظیفه مقدس معلمی مشغول هستند حق دارند چنانچه ۱۲ سال ده سال بر حسب مورد در نقاط مختلف تدریس کرده باشند با استفاده از قوانین و مقررات موجود به نقاط دیگر منتقل بشوند یا اگر همسر کارمند دولت هستند که شوهران آنها بجاهای دیگر منتقل شده‌اند طبعاً برای جلوگیری از انقراض یک خانواده همسر او هم باید منتقل بشود بدون اینکه وارد جزئیات این مطلب شوم که چه کسانی هستند که منتقل شده‌اند همین‌قدر عرض می‌کنم که روی این ضرورت بود. اما در قسمت دوم سؤال نماینده محترم اشاره شد که اشخاصی را که انتقال داده‌اید چرا بجای آنها لیسانسیه نفرستاده‌اید عرض می‌کنم دو نفر دبیر امسال علاوه بر دبیرهای سال گذشته فرستادیم که یک نفر لیسانسیه فیزیک و ریاضی است و یک نفر لیسانسیه زبان بنابراین بجای آن تعداد لیسانسیه که منتقل شده‌اند لیسانسیه معرفی شده‌اند این بود جواب سؤال نماینده محترم و امیدوارم موجب جلب رضایت نماینده محترم شده باشد ولی بطور کلی از آنجا که مسئله کمبود معلم چه جلسات دیگر که در محضر نمایندگان محترم بود و چه افتخار مذاکره حضوری که با نمایندگان محترم داشتم و در همین جلسه هم بعضی از نمایندگان محترم عنوان فرمودند چنانچه مقام ریاست و نمایندگان محترم اجازه بفرمایند یک توضیحاتی بطور کلی درباره کمبود معلم و این دشواری بزرگی که در سراسر ک شور هست بعرض می‌رسانم (عده‌ای از نمایندگان- بفرمائید) تشکر می‌کنم.

صدری کیوان- این را می‌خواستیم خواهشم کنیم که یک توضیحات بیشتری درباره کمبود معلم بفرمائید بخصوص در روستاها.

وزیر آموزش و پرورش- اطاعت می‌کنم و تشکر می‌کنم از این فرصت و افتخاری که به بنده دادید بطوریکه نمایندگان محترم استحضار دارند بنیان فرهنگ هر کشور بر سه رکن بزرگ استوار است یکی معلم یکی کتاب و دیگر یعنی رکن سوم مدرسه و جا. بنده در آغاز سال تحصیلی جاری با نهایت تواضع و فروتنی اعتراف کردم در مصاحبه مطبوعاتی رادیوئی و تلویزیونی که وزارت آموزش و پرورش در سال تحصیلی جاری بر مشکل بزرگ کتاب فائق آمد ولی بر مشکل بزرگ کمبود معلم و کمبود جا یعنی مدارس فائق نیامد بنابراین خود بنده هم با نمایندگان محترم در این زمینه هم‌آهنگ هستم اما علت اینکه دستگاه آموزش کشور نتوانسته است بر این مشکل فائق بیاید برای اینکه این مطلب را برای نمایندگان محترم تشریح بکنم و بعرض برسانم اجازه می‌خواهم این مطلب را بعرض برسانم که بطور کلی مسئله کمبود معلم یک مسئله‌ای است مبتلا به تمام کشورهای جهانی امروز در تمام جهان کمبود آموزگار و دبیر محسوس است و همه کشورهای جهان از کمبود معلم و جا دچار اشکال هستند بنده برای نمونه عرض می‌کنم مقاله‌ای است که در یکی از مطبوعات منتشر شده در همین روزهای اخیر تحت عنوان کمبود معلم یک مشکل جهانی است و این مقاله ترجمه است از مطبوعات بزرگ هان در این مقاله نوشته شده که در تمام جهان مسئله کمبود معلم، آموزگار و دبیر مطرح است و همه جا کلاسهای خالی از معلم وجود دارد البته بنده این را که حضور نمایندگان محترم عرض می‌کنم منظورم به هیچ‌وجه توجیه قصوری که شده است نیست که احتمالاً ممکن است بعد از عرایض نده قضاوت بفرمائید فقط محض اطلاع نمایندگان محترم این مطالب را بعرض می‌رسانم استحضار دارند نمایندگان محترم مجلس شورای ملی که هر سال از طرف یونسکو که یک سازمان وابسته به سازمان ملل متحد است و متعلق به همه ملل جهان می‌باشد کنفرانس بزرگی از وزرای آموزش و پرورش همه کشورهای جهان برای بررسی مسائل مبتلا به فرهنگی همه کشورها و مشترک بین کشورها تشکیل می‌شود این کنفرانس که در دو سه سال اخیر که بنده هم افتخار شرکت در جلسات آنرا داشتم حتی در یکی از این جلسات به سائقه افتخاری که ملت ایران در سایه رهبری شاهنشاه در راه مبارزه با بیسوادی در جهان بدست آورده به افتخار ریاست کنفرانس نایل شدم مسئله کمبود معلم یکی از مسائلی بود که در این کنفرانس با نهایت دقت طی سه سال مورد بررسی قرار گرفت و مجموع مطالعات و بررسی‌های این کنفرانس جهانی در مورد تعلیم و تربیت بصورت مجموعه‌ای منتشر شده و برای همه کشورهای جهان از طرف یونسکو که یک سازمانی است متعلق به همه ملتهای جهان فرستاده شده است در این مجموعه تحت عنوان کمبود معلم در مدارس یک مسئله جهانی است نوشته شده بنده خیلی معذرت می‌خواهم به اختصار عرض می‌کنم در مقدمه‌اش گفته شده بررسیهائی که طی سه سال با حضور هشتاد و چند وزیر آموزش و پرورش جهان بعمل آمد این نتیجه حاصل شده است که در تمام کشورهای جهان تقریباً بدون استثناء (این عین عبارتی است که اینجا بکار برده شده) تقریباً بدون استثناء حتی در بزرگترین کشورهای جهان:

۱- کمبود معلم بصورت یک مشکل بزرگ محسوس است.

۲- کمبود معلم در زمینه علوم ریاضیات فیزیک و شیمی.

و این دبیر علوم ریاضیات و فیزیک و شیمی است که بارها نمایندگان محترم از بندۀ خدمتگزار خواسته‌اند برای حوزه‌های انتخابیه خودشان کمبودی که وجود دارد جبران بکنیم و فرستاده بشود این نظر نمایندگان ۸۷ کشور جهان است که تقریباً بدون استثناء گفته شده است و مخصوصاً در اصل سوم گفته است در دوره دوم متوسطه این کمبود بیش از قسمت‌های دیگر محسوس است یک کنفرانس دیگر جهانی در ویلیامزبورک باز زیر رهبری سازمان فرهنگی و علمی جهانی یونسکو تشکل شد در سال گذشته از نمایندگان فرهنگی جهان و شخصیت‌های بزرگ علمی جهان در این کنفرانس هم پس از بررسی عمیقی که بعمل آمد به این نتیجه رسیدند که مسأله کمبود معلم یک مشکل جهانی است و این بصورت یک بحران جهانی تعلیم و تربیت در این نشریه منتشر شده و برای کشورهای جهان فرستاده شده عرض کردم با عرض این مقدمه که مسأله کمبود معلم یک مسأله جهانی است بنده بهیچوجه قصد این را ندارم که فعالیت وزارت آموزش و پرورش را در زیر این سپر دفاع چنانچه قصوری شده باشد کتمان کنم برای استحضار نمایندگان محترم مجلس شورای ملی بود که باین معنی استحضار داشته باشند و برای مزید استحضار خاطرشان بود اما در ایران مسأله کمبود معلم را اگر بخواهیم بررسی کنیم باید عرض کنم که همانطور که خاطر نمایندگان محترم مستحضر است و بسیاری از نمایندگان محترم که خود از خادمین فرهنگ کشور بودند و خدمات بسیار ارزنده‌ای به فرهنگ این مملکت کرده‌اند بخوبی آگاه هستند که بنیان فرهنگ نوین ایران در یک گذشته خیلی نزدیک یعنی در آغاز شروع سلطنت دودمان پهلوی گذاشته شد و قبل از آن که در ایران فرهنگ به مفهوم امروزی کلمه وجود نداشت فقط تعداد معدودی آموزشگاه و مؤسسات خصوصی و غیر دولتی وجود داشت و غیر از چند شهر بزرگ در سراسر کشور هم این مدارس خصوصی وجود نداشت این فرهنگ جدید از زمان دودمان سلطنت شاهنشاه فقید رضا شاه کبیر بنیانگذاری شد و در زمان سلطنت شاهنشاه آریامهر به منتهای پیشرفت و ترقی رسید بنده برای اینکه چگونگی پیشرفت فرهنگ کشور را که مشکلات فعلی وزارت آموزش و پرورش در آن منعکس است بعرض نمایندگان محترم برسانم بدون اینکه ارقام خیلی خشک و زیادی را بعرض برسانم فقط چند رقم بزرگ اساسی درباره پیشرفت فرهنگ کشور از زمان سلطنت شاهنشاه آریامهر و مخصوصاً در سالهای اخیر بعد از انقلاب ششم بهمن بعرض می‌رسانم در تعلیمات ابتدائی سال به ۱۳۲۰ تعداد دانش‌آموزان ۲۸۶ هزار نفر بود در سال ۱۳۳۲ در موقعیکه در نتیجه قیام ملی ۲۸ مرداد ثبات و امنیت در کشور برقرار شد بعد از آن برنامه‌های اصلاحی شاهنشاه بزرگ بجریان افتاد در آن موقع تعداد دانش‌آموزان به ۷۳۰ هزار نفر رسیده بود از ۲۸۶ هزار نفر به ۷۳۰ هزار نفر امروز بعد از گذشت کمی بیش از ده سال تعداد به دو میلیون و ۷۰۰ هزار نفر بالغ گردیده در تعلیمات متوسطه در سال ۱۳۲۰ تعدد دانش‌آموزان ۲۷۰۰۰ نفر بود در سال ۱۳۳۲ ۱۰۱۰۰۰نفر امروز ۷۰۰۰۰۰ نفر در سراسر کشور دانش‌آموز مدارس متوسطه را تشکیل می‌دهند علاوه بر آنها در دانشگاهها در سال ۱۳۲۰- ۳۰۰۰ نفر مشغول تحصیل بودند در سال ۱۳۳۲ نه هزار نفر امروز چهل هزار نفر و حتی بیش از چهل هزار نفر در دانشگاهها مشغول تحصیل هستند (دکتر حکیم شوشتری – آقای دکتر دیپلمه‌های ۱۳۲۰ با سوادتر بودند یا حالا؟) ضمن عرایضم بعرض می‌رسانم این آماری بود از پیشرفت فرهنگ کشور در بیست سال اخیر و مخصوصاً در سالهای انقلاب اما آنچه که موجب جنبش بزرگ در سراسر کشور گردید و نام ایران و پرچم ایران را در دنیا با افتخار و سربلندی به اهتزار درآورد آن تحولی است که در سایه انقلاب ششم بهمن و تحت توجهات شاهنشاه آریامهر رهبر عالیقدر کشور بصورت طرح بزرگ سپاه دانش در زمینه مبارزه با بیسوادی و توسعۀ تعلیم و تربیت در روستاهای کشور آشکار شد نمایندگان محترم خود از مشوقین سپاهیان انقلاب و سپاهیان دانش هستند که کمک‌های ارزنده‌ای برای پیش‌برد و هدف‌های انقلاب فرموده‌اند در خیلی از مسافرت‌هایی که به حوزه‌های انتخابیه‌شان فرموده‌اند خوب استحضار دارند که در روستاها امروز بیش از ۳۵ هزار نفر از جوانان و دیپلمه‌ها و جوانان ارزنده و دیپلمه بعنوان سپاهی دانش و سایر سپاهیان انقلاب رفته‌اند همان نقاطی است که در گذشته در آنجاها نه مدرسه وجود داشت نه دارو نه درمانگاه و نه راه وجود داشت هیچیک از نعمت‌های اولیه بشری در این روستاها راه نیافته بود ولی امروز در سایه انقلاب در مدتی کمتر از چهار سال که از اجرای اصل انقلاب می‌گذرد ۳۵ هزار نفر از جوانان ما پرچم انقلاب را در روستاهای ما برافراشتند و بیش از ۲۶ هزار مدرسه در روستاها بوجود آمده است این وضع شوخی نیست ۲۶ هزار دبستان در طی مدتی کمتر از ۵ سال (دکتر الموتی- همین دبستانها معلم ندارند) از تعداد ۲ میلیون و هفتصد هزار نفر دانش‌آموزان مدارس ابتدائی که بعرض رساندم یک میلیون و پانصد هزار نفر آنها فقط در روستاهای کشور هستند و این می‌رساند که در نتیجه این انقلاب ایجاد این مدارس در روستاهای کشور بالاخص بعد از انقلاب ششم بهمن بوده است این تحول عظیم در روستاهای کشور که یک میلیون و پانصد هزار نفر دانش‌آموز به مدارس راه یافته‌اند این یکی از نتایج بزرگ انقلاب ششم بهمن و جنبشی است که در سراسر کشور در زمینه تعلیم و تربیت بوجود آمده است البته افتخار آن نصیب شاهنشاه بزرگ ماست که درود ملت ایران نثار قدوم مبارکشان باشد که اینطور در ظرف مدت کوتاهی این تحول بزرگ در روستاهای کشور ما بوجود آمده است و یک میلیون و پانصد هزار نفر از نونهالان روستایی ما که در گذشته محکوم به انهدام و تباهی و از بین رفتن بودند امروز در سایه اصول انقلاب از نعمت سواد برخوردار می‌شوند و چه بسا در بین اینها نوابغ بزرگی در آتیه برای خدمت به وطن خودشان پیدا خواهند شد و خدمات ارزنده‌ای خواهند کرد و باز برای استحضار خاطر نمایندگان محترم عرض می‌کنم که این جنبش فرهنگی که در سایه ابتکارات شاهنشاه ما بوجود آمده است موجب شده است که نه تنها در روستاهای کشور ما تعداد یک میلیون و پانصد هزار نفر در طی مدتی کمتر از ۵ سال بر تعداد دانش‌آموزان اضافه بشود بلکه در سراسر کشور در هر سال تحصیلی بین دویست و پنجاه تا سیصد هزار نفر فقط بر تعداد دانش‌آموزان مدارس ابتدایی نسبت به سال قبل افزوده می‌شود البته این افزایش فوق‌العاده برای پیشرفت فرهنگ کشور است باز بعنوان مثال و برای مزید استحضار نمایندگان عرض می‌کنم فقط در استان تهران هر سال هفتاد هزار نفر بر تعداد دانش‌آموزان مدارس ابتدایی نسبت به سال قبل افزایش پیدا می‌کند در خود شهر تهران چهل هزار نفر هر سال به تعداد دانش‌آموزان نسبت به سال گذشته اضافه می‌شود این نیست جز استقبال شایانی که مردم در شهرها و روستاها از فرهنگ و دانش کردند این نیست جز آثار ارزنده انقلاب شاه و ملت و تحولات عظیمی که در کشور بوقوع پیوسته و موجب گشته است که عموم طبقات اجتماعی کشور امروز از یک حداقل معیشتی برخوردار باشند که به آنها اجازه بدهد که فرزندانشان را برای تحصیل به مدارس ابتدایی و دبیرستانها بفرستند (صحیح است) اما این استقبال شایان مردم از تعلیم و تربیت وزارت آموزش و پرورش و دستگاه آموزش را با چند مشکل مواجه کرده است که تا سر حد امکان برای رفع آن مشکلات با توجه به موج استقبالی که در طی مدتی بسیار کوتاه آغاز گردیده اقداماتی که تا سر حد امکان تا جائی امکانات انسانی اجازه بدهد شده و تصمیماتی در مورد کمبود معلم چه در سطح دبستانها و چه در سطح دبیرستانها اتخاذ گردیده این تصمیمات شامل دو قسمت بود یک قسمت تصمیمات فوری و آنی برای جبران کمبود معلم و جوابگوی به احتیاجات مردم زیرا دستگاه آموزش نمی‌توانست درهای مدارس را بروی مردم ببندد مردمی که با اینهمه شوق و اشتیاق در سایه انقلاب به آسایش رسیده‌اند که می‌توانند فرزندان خود را به مدارس بگذارند و یک تصمیمات طویل‌المدت، تصمیمات فوری که اتخاذ شد عبارت از این بود که در بسیاری از نقاط پر جمعیت قسمتهائی از جمله در شهر تهران و بعضی از شهرها و استانها مراکز جمعیت بزرگ که امکان تأمین جا برای مدرسه و معلم فراهم نبود وزارت آموزش و پرورش با دو سره کردن مدارس ابتدائی تا حدی بر مشکل کمبود معلم و جا فائق آمد به این معنا که در ساعات صبح عده‌ای از دانش‌آموزان در کلاس درس حاضر می‌شوند تا ساعت یازده و نیم و دسته‌ای دیگر از ساعت ۲ بعد از ظهر تا ساعت ۵ البته ممکن است نمایندگان محترم به این نکته اشاره بفرمایند که با یکسره کردن کلاسهای دبستانی ممکن است این نتیجه حاصل بشود که سطوح معلومات دانش‌آموزان به درجه کافی و مورد نیاز کشور نباشد ولی بنده اجازه می‌خواهم این مطلب را بعرض نمایندگان محترم برسانم که امروز در تمام دنیا از لحاظ تعلیم و تربیت و ز نظر روانشناسی معتقدند که اصولا دانش‌آموزان در سطح معلومات ابتدائی باید یک نصفه روز تحصیل بکنند و نصف روز دیگر را به تفریحات سالم و ورزش و مطالعه خارج از برنامه‌های دبستانی بپردازند (عباس میرزائی – اینکه می‌فرمائید چنین نیست بچه‌هائی که به تفریحات سالم می‌خواهند بروند بعد از ظهر خسته شده‌اند و چیزی نمی‌توانند بفهمند بنده خودم بچه‌ام به مدرسه می‌رود نصف روز بیکار است چون بعد از ظهر همه‌اش بازی کرده است) بعرض خواهم رسانید این یک مسأله علمی است که امروز دانشمندان بزرگ تعلیم و تربیت به این نتیجه رسیده‌اند که اصولا یک نصف روز بیشتر طفل نباید در سنین دبستانی تحصیل بکند زیرا فشار بیش از این حد برای دانش‌آموزی که تا ساعت چهار و پنج بعد از ظهر به تحصیل در دبستان مشغول است و شب هم باید تکالیف روز خودش را انجام بدهد دشوار است مضافاً بر اینکه نمایندگان محترم انتظار دارند در دنیای امروز حتی برای دانش‌آموزان دبستانی مطالعات خارج از مدرسه‌اش ضروری تشخیص داده شده یعنی دانش‌آموز امروز نمی‌تواند به آنچه که در کلاس درس فرا می‌گیرد اکتفا بکند باید کتابهائی در سطح معلومات دانش‌آموز تهیه بشود و برای مطالعه دانش‌آموز در دسترس او گذاشته شود خوشبختانه در کشور ما در این زمینه به ابتکار علیا حضرت شهبانوی گرامی ایران قدمهای بلندی برداشته شده و با تأسیس کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان که ریاست عالیه آنرا شهبانوی ایران بعهده دارند و از جیب پرفتوت خودشان به دبستانها وجوهی مرحمت فرمودند و کتابخانه‌های متعددی تأسیس شده است و در آینده تأسیس خواهند شد موجبات مطالعه خارج از کلاس برای دانش‌آموزان فراهم شده است و ان‌شاءالله امیدواریم که این اقدامات توسعه پیدا کند تا بنحوی که جناب آقای عباس میرزائی فرمودند دانش‌آموزان در نصف روز که فراغت دارند وقتشان را به بطالت نگذرانند بلکه در این کتابخانه‌ها که به همت والای شهبانوی گرامی ایران در دست تأسیس است به مطالعه خارج از برنامه بپردازند اما مسأله دیگر این است که علاوه بر این نکته حتی از لحاظ تعلیم و تربیت کلاسهای نصفه روزه اشکالی ندارد و دنیا به طرف آن می‌رود بسیاری از کشورهای جهان اصولا کلاسهای ابتدائی خودشان را یک وقته می‌کنند در بعضی از کشورهای همسایه که خود بنده فرصت مسافرت و بازدید از تأسیسات فرهنگی آن‌ها را داشتم تمام آموزش ابتدائی یک سره است یعنی نصف روز یک دسته دانش‌آموز در کلاس شرکت می‌کنند و نصف روز دیگر را یک دسته دیگر شرکت می‌کنند بنابراین با توجه به این مطلب مقصود عرضم برای نمایندگان محترم این بود که این یک مسئله‌ای نیست که دلیل عقب‌ماندگی فرهنگ کشور ما و نقصان امکانات کشور باشد البته همانطور که عرض کردم در کشورهای دیگر و بخصوص در بعضی از کشورهای همجوار ما تمام مدارس ابتدائی بدون استثناء یک سره است نصف روز یکدسته شرکت می‌کنند و نصف روز دیگر دسته دیگری موضوع دیگر مشکلی که ایجاد شده است مسأله وسائل و احتیاجات است بنده گاهی مرقومه‌های نمایندگان محترم را درباره امکانات و تجهیزات مدارس در بعضی از روستاها و شهرها دیدم که نوشته‌اند میز و نیمکت نیست در بعضی نقاط تجهیزات به اندازه کافی نیست بنده این را می‌خواهم عرض کنم که در دوره انقلاب نباید بخاطر اینکه تمام وسایل و امکانات تحصیلی دانش‌آموزان فراهم بشود پیشرفت را متوقف کرد ولو اینکه زیر سایه درخت و روی زمین بنشینند آنچه لازم و ضروری است این است که معلم در کلاس درس حاضر باشد ولو اینکه این کلاس در زیر سایه درخت و در هوای آزاد تشکیل بشود این یکی از نشانه‌های تحول و انقلاب کشور است اگر در بعضی از نقاط ما نمی‌توانیم بعلت این جنبش عظیمی که در زمینه تعلیم و تربیت بوجود آمده است میز و نیمکت به مقدار کافی تهیه کنیم تصدیق می‌فرمائید چیزی از معنویت فرهنگ کشور کسر نمی‌کند بلکه آنچه که مهم است وجود معلم و وجود وسایل است البته تصدیق می‌فرمائید از دولت نمی‌توانم تقاضا داشته باشیم که تمام امکانات مالی خودش را برای تهیه این تجهیزات به وزارت آموزش و پرورش بدهد البته خیلی سپاسگزار خواهیم شد ولی ما بهداشت لازم داریم بیمارستان لازم داریم که تمام اینها برای این مملکت لازم است و دولت باید در آن زمینه سرمایه‌گذاری کند (دکتر الموتی- چند هزار مدرسه است که تاکنون معلم ندارند) (موسوی ماکوئی- آقای دکتر علت واقعی کمبود دبیر را بفرمائید) اجازه می‌خواهم، مطلب را بعد بعرض خواهم رساند بنده نمی‌خواهم در اینجا از مقام شامخ معلم که بسیاری از نمایندگان محترم افتخار داشتن این مقام را داشته‌اند و تربیت کنندگان این کشور هستند مطلبی ذکر کنم زیرا بارها از پشت این تریبون مقام شامخ دبیر بوسیله نمایندگان محترم مجلس شورای ملی تشریح شده است یک نکته اشاره می‌کنم و آن این است که در این دوره انقلاب که ما با این مشکل بزرگ مواجه هستیم کارکنان وزارت آموزش و پرورش باز تا آنجائی که امکانات اجازه می‌داد بنده نمی‌خواهم بگویم که این به مرحله ایده‌آل رسیده است ولی برای به ثمر رساندن انقلاب همکاری و تشریک مساعی و تلاش کرده‌اند نمونه آن شکایتی است که در یکی از مطبوعات عصر کشور چاپ شده است و بنده بریده آنرا نگاه داشته‌ام تحت عنوان مراجعان اداری آموزش و پروش چه کنند از سروستان نوشته شده شکایت کرده‌اند که سرپرست آموزش و پرورش هفته‌ای ۲۸ ساعت در مدارس تدریس می‌کند معاون آموزش و پرورش سروستان و دفتر دارو کمک دفتردار در دبیرستان نوبنیاد بکار تدریس مشغول هستند به این ترتیب مردم می‌پرسند ما به کدام مقام در اداره آموزش و پرورش مراجعه کنیم. نمایندگان محترم در دوره انقلاب جز این اصل از معلم نمی‌توان انتظار داشت که در ساعات اداری خودشان هم ۲۸ ساعت در مدارس تدریس کنند بنحوی که در ادارات آدمی وجود نداشته باشد پشت میز این نمونه اقدامی است که دستگاه آموزش البته بنده عرض نمی‌کنم بطور ایده‌آل هست ولی در مقابل مشکلات این انسانهای بزرگی که بعنوان معلم مشغول تدریس و خدمت هستند در تمام نقاط مملکت به این اقدام انقلابی هم دست زده‌اند که در مطبوعات منعکس شده است. (دکتر یگانگی- ولی فرمایشات جنابعالی برای زابل معلم نشد شما موظفید به تعداد جمعیت و به تناسب جمعیت به تمام مراکز مملکت معلم بفرستید). بنده تمام مطالب را بعرض نمایندگان محترم خواهم رساند ولی استدعا می‌کنم توجه بفرمائید اما اینکه جناب آقای دکتر الموتی فرمودند که با تمام اقداماتی که شما کردید هنوز کمبود معلم محسوس است بنده تصدیق می‌کنم ابتدای سال تحصیلی این مطلب را بعرض رساندم عرض کردم که ما یک مقدار تصمیمات فوری و آنی گرفتیم و یک مقدار تصمیمات آتی یعنی تصمیماتی که طویل‌المدت بود و اما تصمیماتی که طویل‌المدت بود عبارت از این بود که کلاسهای تربیت معلم را تربیت آموزگار را که در گذشته در تهران و مراکز استانها متمرکز بودند خرد کردیم در سراسر کشور بطوریکه خاطر نمایندگان محترم مستحضر است در گذشته فقط در تهران و مراکز استانها کلاس تربیت معلم وجود داشت نمایندگان محترم بطور کلی برای استخدام آموزگار تمام درها بسته است به استثنای دو در که برای استخدام آموزگار باز است یکی سپاهیان دانشی که خدمات خود را به نحو ارزنده‌ای در مدارس مشغول به انجام می‌باشند و در مدت ۱۴ ماه خدمت سپاهی دانش می‌توانند احتیاجات آموزگار را تأمین کنند و برای آموزگار زن هم کسانی می‌توانند آموزگار بشوند که کلاس آموزگاری و تربیت معلم را دیده باشند و استحضار دارید که تا یکی دو سال پیش کلاسهای تربیت معلم فقط در استان تهران بود و مراکز استانها بدین معنی که مثلا در تهران دو هزار نفر از دختران جوان تهرانی ثبت نام می‌کردند وقتی فارغ‌التحصیل می‌شدند ما اینها را برای تهران احتیاج نداشتیم و برای شهرستانهای استان تهران احتیاج داشتیم برای تفرش، قم، ساوه و در این نقاط هم با این اشکال مواجه بودیم که این معلمین زن نمی‌توانند تنها به این نقاطی که کسی آشنا نداشتند بروند ناگزیر با راهنمائی و ارشادی که در همین مجلس شورای ملی از نمایندگان محترم شنیدیم این تدبیر را به مرحله اجرا گذاشتیم که کلاسهای تربیت معلم را خرد کردیم و تصور می‌کنم به مقدار ۵۴ کلاس تربیت معلم در تمام شهرستانهای کشور بوجود آوردیم و شبانه‌روزی کردیم به نحوی که بتوانیم از هر بخشی دختران آن بخش در این دانشسراها و کلاسهای تربیت معلم شرکت کنند و وقتی تحصیل آنها تمام شد در همان بخش بعنوان معلم گمارده بشوند و دیگر در آینده تقاضای انتقال به مراکز استانها و یا بخش نکنند البته در نتیجه این اقدام امروز ۵۴ کلاس تربیت معلم شبانه‌روزی در سراسر کشور بوجود آمدهاست و شاید از تعداد اینها نمایندگان محترم استحضار داشته باشند و در حوزه‌های انتخابیه خود نمایندگان هست البته وقتی ثمره این کلاسها حاصل شد مشکل معلم تا اندازه‌ای حل خواهد شد ولی جناب آقای دکتر الموتی یکی از علل کمبود معلم که من از این فرصت استفاده می‌کنم و بعرض نمایندگان محترم می‌رسانم این نیست که واقعاً تعداد معلم در اختیار وزارت آموزش و پرورش نیست یا دولت امکانات استخدام را به وزارت آموزش و پروش نداده باشد البته هیچوقت به میزان احتیاج وزارت آموزش و پرورش امکانات مالی دولت اجازه نداده که ما استخدام کنیم ولی یک عامل فنی هم در این جریان مؤثر است در رودبار قزوین مخصوصاً در حوزه انتخابیه جنابعالی که در این مورد اقداماتی شده این بوده و نمایندگان محترم استحضار دارند که سپاهیان دانش در هر سال دو دوره سپاهیان دانش می‌گیریم و تعداد این سپاهیان دانش ۳۰۰۰ و ۴۰۰۰ نفر هستند که در هر دوره درهای تحصیل را بروی روستائیان می‌گشایند وقتی بین خاتمه خدمت یک دوره از سپاهیان دانش (استدعای بذل توجه دارم) وقتی بین خاتمه خدمت یک دوره از سپاهیان دانش تا آماده شدن سپاهیان دانش دوره بعد دو سه ماه تأخیر می‌شود ناگزیر برای مدت کوتاهی آن مدرسۀ روستائی درش بسته می‌شود تا سپاهیان دانش دوره بعد که در پادگان مشغول گذراندن دوره آموزشی هستند آماده انجام خدمت بشوند. این سه چهار ماه در نظر مردم و روستائیان ما که‌ای بسا همگان اشتیاق کامل به تعلیم و تربیت پیدا کرده‌اند اینطور جلوه می‌کند که ما درهای کلاس‌ها را بسته‌ایم و دیگر باز نخواهیم کرد البته اینطور نیست بعداً که دوره بعد سپاهیان دانش خدمتشان در پادگانها انجام شد برای انجام خدمت به روستاها فرستاده می‌شوند و این کسری تأمین خواهد شد در رودبار الموت اینطور پیش آمده است (دکتر الموتی- در رودبار الموت ۲۵۰ مدرسه مردم ساخته‌اند و ۷۰ مدرسه تعطیل است و سپاهی دانش را هم برده‌اند) در پانزدهم بهمن ماه سپاه دانش دورۀ قبل خدمتش تمام شده با عرض تشکر مرخص می‌شوند چون خدمت وظیفه را انجام داده‌اند آماده خدمت می‌شوند و دوره بعد که حاضر می‌شوند بنده کمبود سپاهی آنجا را تأمین خواهم کرد و عده‌ای را به اینجا خواهم فرستاد و اما می‌رسیم به کمبود دبیر، بنده امیدوارم نمایندگان محترم را کسل نکرده باشم حالا به مسئله کمبود جا و دبیر که مورد مراجعه نمایندگان محترم هست رسیده‌ایم این یکی از نتایج پیشرفت تعلیم و تربیت کشور در سطح ابتدائی است بطوریکه بعرض نمایندگان محترم رساندم که در ۴ سال بعد از انقلاب تعداد دانش‌آموزان در روستاها یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر اضافه شده و در بسیاری از روستاها بعد از انقلاب به مرحله‌ای رسیده‌ایم که دانش‌آموزان کلاسهای ابتدائی را به مرحله اتمام رسانیده‌اند و از ما تقاضای تأسیس دبیرستان دارند و بسیاری از این تقاضاهائی که می‌رسد برای تأسیس دبیرستان در روستاهائی است که در سایه انقلاب ششم بهمن و سپاهیان دانش کلاسهای ابتدائی تأسیس شده و فرزندان روستاهای ما در این برنامه ابتدائی به مرحله کمال رسیده‌اند و این نامه در جهت تقاضائی است که در روزهای اخیر برای تأسیس دبیرستان از طرف جناب آقای دکتر الموتی برای بنده رسیده برای تأسیس دبیرستان در قریه معلم طلایه در رودبار الموت تقاضای دیگری است که در قاسم‌آباد ایرانشهر تقاضای دبیرستان شده است بنده با نهایت صراحت بعرض نمایندگان محترم می‌رسام این قاسم‌آبادی که ملاحظه می‌فرمائید که تقاضای تأسیس دبیرستان از ما دارند این همان نقطه‌ای است که در سال گذشته علیاحضرت شهبانوی ایران در سفری که به استان سیستان و بلوچستان تشریف‌فرما شدند در آن سفر عنایت فرمودند و رنج سفر را بر خود هموار فرمودند با دشواری راه در ۴۰ کیلومتری ایرانشهر از این قریه بازدید فرمودند و اظهار عدم رضایت فرمودند بر اینکه چرا دبستان آنجا ساختمانش نیمه‌تمام است و در و پنجرۀ آن نیمه تمام است در یک چنین قریه‌ای که در سایه انقلاب کلاس تشکیل شده است و هنوز هم نتوانسته‌ایم کلاس اینها را تکمیل بکنیم اهالی تقاضای تأسیس دبیرستان از ما کرده‌اند و این تقاضائی است که در روزهای خیر رسیده و صدها تقاضا نظیر این می‌رسد ولی بنده بعرض نمایندگان محترم می‌رسانم که تمام تقاضای نمایندگان محترم و تقاضاهائی که از طرف هموطنان روستائی ما می‌رسد و به وزارت آموزش و پرورش منتقل می‌فرمایند آیا صحیح هست در تمام این روستاها ما کمبود معلم و دبیر را تأمین بکنیم در حالیکه بگفته خود نمایندگان محترم و به تصدیق نمایندگان در شهرها کمبود دبیر داریم آیا صحیح است که در این نقاط دبیرستان تأسیس کنیم در صورتیکه در خود تهران و شهرستانها هنوز دبیر به تعداد کافی نداریم این یک دور تسلسلی است و امیدواریم ما یک روز از این دور و تسلسل خارج بشویم و توفیق حاصل خواهیم کرد که خواسته رهبر عالیقدر کشور شاهنشاه آریامهر را در زمینه تحول فرهنگ مملکت به مرحله اجرا بگذاریم نمایندگان محترم استحضار دارند طبق امر مطاع مبارک در دو سه سال اخیر وزارت آموزش و پرورش با نهایت مطالعه، با نهایت تعمق و صبر و حوصله برنامه آموزشی کشور را با احتیاجات عصر انقلاب تهیه کرده است و بموجب همین برنامه یک دوره سه ساله راهنمائی تحصیلی بوجود خواهد آمد و از مهر ماه آینده در این دوره برنامه ۷۰ درصد از برنامه‌ها نظری و ۳۰ درصد از برنامه‌های تعلیمات حرفه‌ای خواهد بود (احسنت) و در این دوره است که دانش‌آموزان سراسر کشور علاوه بر دروس نظری، دروس عملی و حرفه‌ای و فنی خواهند خواند و ما روی نمراتی که طی سه سال بدست آورده‌اند و مطالعاتی که روی آنها بعمل خواهد آمد استعدادهای آنها را تشخیص خواهیم داد و آنها را هدایت و راهنمائی خواهیم کرد وزارت آموزش و پرورش خود را آماده اجرای چنین برنامه‌ای کرده و در چنین شرایطی اجازه می‌خواهد نمایندگان محترم این فرصت را بدهند که از تأسیس دبیرستان در روستاها خودداری بکنیم تا بتوانیم این مقدمات توسعه تعلیمات فنی و حرفه‌ای را با ایجاد راهنمائی تحصیلی به مرحله اجرا بگذاریم اگر بخواهیم در این نقاط دبیرستان تأسیس کنیم از یک طرف با مشکلی مواجه هستیم که کمبود دبیر مانع از اینکار است و از طرفی مانع اجرای برنامه‌های جدید و برنامه‌های آموزشی خواهد شد این را برای استحضار نمایندگان محترم عرض کردم اجازه می‌خواهم حالا اقداماتی که وزارت آموزش و پرورش برای کمبود دبیر در طی سالهای اخیر انجام داده است به اختصار بعرض برسانم بنده عرض کردم بنیاد فرهنگ کشور یکی از ارکانش معلم است بنده بگذشته کاری ندارم که چه شد که در گذشته دانشسراهای تربیت دبیر منحل شد (بانو تربیت بدبختی از آنجا شروع شد. بدبختی از آن روزی شروع شد که دانشسراها را که مهمترین مرکز تربیت معلم بود منحل کردند) (کاملا صحیح است) بنده خیلی تشکر می‌کنم که سرکار توصیف فرمودید. بنده وارث گذشته هستم یکی از اقدامات بزرگ شاهنشاه فقید رضا شاه کبیر تأسیس دانشسرای عالی بود برای تربیت دبیر برای بنیانگذاری فرهنگ نوین شاهنشاه آریامهر بارها علاقه خود را بتشیید مبانی دانشسرای عالی و تربیت معلم ابراز فرمودند ولی با کمال تأسف در گذشته نزدیک دانشسراها در کشور منحل شد بنده عرض نمی‌کنم در نتیجه انحلال دانشسرای عالی اساس تربیت معلم و تربیت انسان برای مدارس کشور بکلی از بین رفت نمایندگان محترم تصدیق می‌فرمایند که دبیر انسانی است تربیت شده بنابراین وسیله‌ای نیست که بصورت کالای تجارتی در اختیار وزارت آموزش و پرورش باشد که اگر در منطقه‌ای دبیر کم است فوراً به آنجا اعزام بکنند این دبیر انسانی است که باید تربیت بشود متأسفانه دانشسرای عالی منحل شده بود در دو سه سال اخیر وزارت آموزش و پرورش تلاش خستگی‌ناپذیری برای تأسیس دانشسرای عالی بعمل آورد و در اجرای امر به مبارک شاهنشاه در ۵ منطقه کشور دانشسرای عالی علاوه بر ۵۴ مرکز تربیت معلم در کشور بوجود آمد در تهران دانشسرا بنیانش محکم شد و یک دوره دو ساله تربیت دبیر علوم که در این دوره مطلقاً دیپلمه ریاضی و طبیعی را می‌گیریم در این دوره مطلقاً علوم طی دو سال فوق دیپلم فقط علوم فیزیک، شیمی، طبیعی تدریس می‌کنیم و بعد از دو سال آنها را آماده می‌کنیم برای اینکه تزریق فوری و آنی برای کمبود دبیر علوم به تمام مدارس کشور بدهیم بنده با کمال تأسف عرض می‌کنم امروز ساعات علوم بسیاری از مدارس همانطور که نمایندگان محترم هم فرمودند بوسیله معلمین غیر متخصص شاید معلمین عربی تدریس می‌شود و این شاید یکی از مشکلات عقب‌افتادگی علوم در کشور ما باشد ولی با این اقداماتی که بعمل آمده است امیدواریم که یک تزریق آنی و فوری از لحاظ کمبود دبیر علوم در دوره اول به تمام کشور بدهیم در اصفهان در مشهد در تبریز و در اهواز دانشسرای عالی تربیت دبیر علوم طی دو سال اخیر تأسیس شده است و محصول آن امسال در تهران و سال آینده در شهرستانها و استانها عرضه خواهد شد بنابراین آنچه که الآن بعنوان کمبود دبیر با آن مواجه هستیم میراث گذشته است که خوشبختانه در سال آینده با این اقدام بزرگ و با پیشرفتهائی که در سایه رهبری شاهنشاه آریامهر انجام گرفته برای توسعه کلاسهای تربیت دبیر در سالهای آینده این کمبود منتفی خواهد شد بعنوان مثال الآن در دانشسرای عالی تهران ۱۰۹۶ نفر در دوره روزانه دبستان دانشسرای عالی در رشته علوم مشغول تعلیم هستند در دانشگاه مشهد ۱۸۲ نفر در دانشگاه تبریز ۱۰۵ نفر در دانشگاه اصفهان ۱۴۳ نفر در دانشگاه اهواز ۹۷ نفر جمع ۱۶۲۳ نفر هم اکنون در دانشسراهائی که طی دو سه سال اخیر تأسیس شده‌اند برای تربیت دبیر علوم مشغول تحصیل هستند در مرکز تربیت حرفه‌ای نارمک ۵۰۰ نفر دبیر فنی و حرفه‌ای برای بسیاری برنامه‌های دوره راهنمائی تحصیلی که از مهر ماه آینده تأسیس خواهد شد از سال گذشته مشغول تحصیل هستند و هم اکنون مشغول تحصیلند بنابراین جمعاً ۲۵۷۳ نفر دبیر علوم و دبیر دوره راهنمائی تحصیل مشغول تحصیل هستند امیدواریم با شروع کار این دبیرها مشکل کمبود دبیر در سراسر کشور حل بشود یکی از مشکلاتی هم که ما برای تربیت دبیر علوم داریم این است که استاد دانشسرای عالی و دانشکده علوم را در رشته ریاضیات و فیزیک فاقد هستیم و متأسفانه نتوانسته‌ایم تاکنون این مشکل را حل بکنیم امیدوارم همکار ارجمند بنده وزیر علوم و تعلیمات عالیه بتوانند این مشکل را حل بکنند ما یک قدم کوچکی برداشتیم و آن این است که در دانشسرای عالی تهران یک کلاس عالی تربیت استاد علوم برای دانشسراهای شهرستانها و دانشکده‌های علوم شهرستانها تأسیس کردیم که از این کار دو سال می‌گذرد ده نفر از بهترین دبیرهای ریاضی کشور را آورده‌ایم با استفاده از حقوق تمام وقت مشغول تحصیل هستند بسیاری از استادان عالیقدر تهران در آنجا تدریس می‌کنند چند تن از استادان برجسته علوم از کشورهای خارج دعوت شده‌اند و مشغول تدریس هستند موجب خوشوقتی است که بعرض نمایندگان محترم برسانم که نتایج آن فوق‌العاده درخشان بوده و امیدوارم در سال آینده۱۰ نفر استاد برای تدریس در دانشسرای عالی مشغول کار شوند وقتیکه نتوانستیم فارغ‌التحصیل رشته ریاضی و علوم را از خارج از کشور تأمین کنیم از اشخاصی که در داخل کشور تحصیل کرده‌اند برای دانشسرای عالی و دانشسراهای داخل کشور می‌توانیم تأمین کنیم این برنامه آینده ما بود برای مطلبی که امروز با آن مواجه هستیم از نمایندگان محترم استمداد می‌کنم یکی از نمایندگان در اینجا فرمودند زمان، زمان انقلاب و اصل انقلاب است و موقعی است که ما با دولت باید همکاری کنیم بنده برا رفع مشکلات از نمایندگان محترم استمداد می‌کنم و مشکل را بعرض می‌رسانم در نتیجه آنچه در گذشته شده است و بنده بهیچوجه وارد جزئیات آن که مسؤل بوده نمی‌شوم در نتیجه انحلال دانشسرای عالی ما امروز دبیر کافی نداریم بنده تصدیق می‌کنم در ابتدای سال جاری دولت اعتبار استخدام ۱۰۰۰ دبیر را در بودجه وزارت آموزش و پرورش تأمین کرد اعلام دادیم در مطبوعات برای استخدام دبیر حتی حاضر شدیم که لیسانسیه‌های آزاد را هم بپذیریم در رشته‌های علوم، ادبیات ریاضیات و زبان مخصوصاً که مورد احتیاج هست با کمال تأسف باید بعرض برسانم با خوشبختانه به جهت دیگر که فقط تاکنون بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر لیسانسیه آماده خدمت شده‌اند و این را عرض کردم متأسفانه برای وزارت آموزش و پرورش و خوشبختانه برای مملکت و این می‌رساند که ما به آن مرحله از پیشرفت و تحول رسیده‌ایم که بازار کار کشور بروی جوانهای تحصیل کرده باز شده است و آنقدر گشایش در کارها پیدا شده است که این جوانان جذب می‌شوند در کشور و بیکاری وجود ندارد ولی هر یک از نمایندگان محترم به بنده یک لیسانسیه معرفی بفرمایند مطمئن باشند همین امروز استخدام می‌کنیم و به همان حوزه انتخابیه معرفی خواهد شد بنابراین تصدیق می‌فرمائید که دبیر کم داریم و مشکلی است که در گذشته ایجاد شده برای رفع آن این اقدامات را تاکنون کرده‌ایم یعنی ۲۵۰۰ نفر الآن برای تربیت دبیر در کلاسها مشغول تحصیل هستند (موسوی ماکوئی- لیسانسیه شیمی که ۲۵۰۰ تومان می‌گیرد نمی‌آید با ۷۰۰ تومان در آموزش و پرورش استخدام شود) این است که از نمایندگان محترم استدعا دارم که به این مشکل توجه بفرمایند مشکلی است زودگذر استدعا دارم اگر امکان داشته باشد حتی خود نمایندگان محترم هم چه مانعی دارد اگر ساعاتی از وقتشان را برای اجرای یکی از هدفهای بزرگ انقلاب یعنی توفیق اصل ششم انقلاب در اختیار وزارت آموزش و پرورش بگذارند یا مردم را تشویق کنند که به رایگان این کمک را به دستگاه آموزش کشور بکنند بنده بینهایت سپاسگزار خواهم بود با عرض کمال پوزش و معذرت از اطاله کلام چون عرض این مطالب و این اطلاعات برای نمایندگان محترم مجلس شورای ملی ضروری بود امیدوارم که تا حد امکان در ادای توضیحات برای روشن شدن ذهن نمایندگان محترم مجلس شورای ملی به مشکلی که دستگاه آموزش کشور فعلاً از لحاظ کمبود دبیر با آن مواجه است توفیق پیدا کرده باشم امیدوارم ان‌شاءالله در سایه رهبری شاهنشاه بزرگ و کمک نمایندگان محترم مجلس شورای ملی وزارت آموزش و پرورش بر این مشکل فایق بیاید (احسنت).

رئیس- آقای پردلی بفرمائید.

پردلی- امروز شخصیت هر فردی از هر طبقه‌ای از اجتماع که باشد بسته به مقام و ارزش علمی اوست از این جهت تمام افراد از تمام طبقات بخصوص طبقه سوم آن طبقه محروم گذشته برای جبران شکستها و حقارتها بویژه در روستاها و دهات با یک حرص و ولع عجیبی دنبال تحصیل می‌روند در سیستان مردم اطفالشان را با شکم گرسنه با لباس کهنه، مندرس و پاره دنبال تحصیل می‌فرستند آنها که رفته‌اند اخیراً دیده‌اند بطوریکه در سیستان تعداد محصلین از استان هم بیشتر است یک علتش هم این است که دستگاه آبیاری سیستان را خراب کرده و سیستان رو به خرابی می‌رود امید مردم این است چون می‌دانند چند سال دیگر باید جلای وطن کنند می‌گویند اقلاً بچه‌هایشان راه نجات داشته باشند دستگاه آبیاری نان مردم آب مردم را بریده و فقر عمومی را بوجود آورده است سازمان آبیاری سیستان را خراب کرده وزارت آموزش و پرورش ظرف یک سال ۱۴ دبیر ریاضی فیزیک و شیمی را نمی‌دانم دبیر طبیعی هم جزو آنها بوده یا خیر از سیستان منتقل کرده چه بکنند مردم آقای نخست‌وزیر یک روزی فرمودند که جناب آقای وزیر آموزش و پرورش حکیمباشی شده، حکیمباشی مردم سیستان هستند (آموزگار- بنادر جنوب را هم بفرمائید) سیستان یک وقتی انبار غله بود امید ایران بود قربان شما سیستان را خراب کردید بی‌جهت در این انتقالات آیا مسئول مدیر کل استان است معاون است رئیس کارگزینی است کیست؟ برای تسلی مردم باید یک نفر را مجازات کرد مؤاخذه کرد اقلاً برای تسلی مردم، دبیر کم است قبول داریم اما چه مانعی دارد که تعداد دبیران لیسانسیه‌ای که دارید و سیکل دوم دبیرستانهائی که دارید بیاورید جدی با مردم در بین بگذارید با نمایندگان مردم در بین بگذارید تا راهی پیدا کنیم دبیر کم داریم ولی باید این تعداد را به نسبت تقسیم کرد ما که معمولا مثل اینکه با وزارتخانه‌ها کاری نداریم اگر تلفنی هم بکنیم که بگوئیم و بشنویم با نهایت بی‌حوصلگی و بی‌میلی می‌گویند ما وظیفه خودمان را می‌دانیم دبیر کم است یک نقصی هست آیا می‌شود به این بهانه که دبیر کم است هر کس را منتقل کنند و هر کاری می‌خواهند بکنند اینکه دیگر یک موضوع فنی و تکنیکی نیست که ما حق اظهار نظر نداشته باشیم سیاست نیست که وضع خاصی داشته باشد مصلحت عمومی هم ایجاب نمی‌کند که یک دستگاه هر کاری دلش بخواهد بکند اگر دستگاه آبیاری سیستان را خراب نکرده بود فقر عمومی ایجاد نکرده بود شاید عده‌ای از بازرگانان و تجار خیرخواه آنجا در کار تعلیم و تربیت شرکت می‌کردند اما این امید هم قطع شد وزارت آموزش و پرورش بیاید به تعداد لیسانسیه‌هائی که دارند به تعداد سیکل دوم دبیرستانهائی که دارند تقسیم‌بندی کنند بگذارند ظلم بالسویه بشود من شنیده‌ام که لیسانسیه‌ها بصورت بازرس در دبستانهای مراکز استانها و در دهات تدریس می‌کنند یعنی هر کس هر جا خواسته رفته وزارت آموزش و پرورش باید احتیاجات هر نقطه و نقاط دور افتاده را در نظر بگیرد امکانات و احتیاجات مالیشان را رفع کنند تا تضییع حق نشود امروز هر معلمی را بهر کجا که امر کنند می‌رود برای اینکه می‌داند جای دیگر کار نیست کما اینکه یک روز یک معلمی که بی‌احترامی به بالاترش کرده بود او را به ایرانشهر فرستادند بنابراین برای اینکه با دقت بیشتری به عرایض بنده رسیدگی بشود و به فرمایشات جناب آقای وزیر فرهنگ (عده‌ای از نمایندگان- آموزش و پرورش) بله آموزش و پرورش ما جوانهای قدیم هستیم اجازه بفرمائید به کمیسیون رسیدگی به سؤالات ارجاع بشود شاید راهی پیدا شود و از این ندانم کاریها جلوگیری شود و بتوانیم کسی را تعقیب کنیم و خواسته‌های رهبر بزرگ خودمان را انجام بدهیم و یک انقلاب اداری همه جانبه انجام بدهیم و هشدار به دستگاهها بدهیم که با انقلاب باید هم‌آهنگ باشد و اجازه ندهیم انقلاب لحظه‌ای بعنوان مطالعه متوقف بشود بالاترین از همه ارباب و بردگی قرون وسطائی اداری را از بین ببرید و جان مردم را نجات بدهید عرض دیگری دارم و آن پیغامی است برای آقای نخست‌وزیر.

رئیس- آقای پردلی راجع به همین موضوع است؟

پردلی- نخیر.

رئیس- پس بعداً بفرمائید، نظرتان این است که سؤال به کمیسیون تحقیق برود؟ (پردلی- اگر اجازه بفرمائید) خانمها و آقایانی که موافقند سؤال به کمیسیون رسیدگی به سؤالات ارجاع بشود خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. سؤال به کمیسیون رسیدگی به سؤالات ارجاع می‌شود.

پردلی- مردم سیستان تشکر می‌کنند.

دکتر حکیم شوشتری- تشکر بکنید.

پردلی- تشکر کردم.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع بموافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی چکسلواکی

۶- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع بموافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی چکسلواکی

رئیس- گزارش کمیسیونها راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی چکسلواکی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۶ با حضور نماینده دولت لایحه شمارۀ ۸۶۴۵/۱۲۳۴/۱۸ - ۱۳۴۶/۳/۲۵ ارسالی از مجلس سنا راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی چکسلواکی را که بشماره ۸۷ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

قانون موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی چکسلواکی

ماده واحده- موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی چکسلواکی که مشتمل بر یک مقدمه و دوازده ماده است و در تاریخ ۵ خرداد ماه ۱۳۴۶ برابر ۲۶ مه ۱۹۶۷ در پراک به امضای نمایندگان دولتین رسیده است تصویب و به دولت اجازه داده می‌شود اسناد تصویب آنرا مبادله نماید.

مخبر کمیسیون امور خارجه- مافی.

گزارش شور اول از کمیسیون فرهنگ و هنر به مجلس شورای ملی

کمیسیون فرهنگ و هنر در جلسۀ ۲۲ آذر ماه ۱۳۴۶ با حضور نماینده دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی چکسلواکی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون امور خارجه را در این مورد تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون فرهنگ و هنر- مجید محسنی.

گزارش شور اول از کمیسیون آموزش و پرورش بمجلس شورای ملی

کمیسیون آموزش و پرورش در جلسۀ ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۶ با حضور نماینده دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی چکسلواکی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون امور خارجه را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون آموزش و پرورش ـ موسوی ماکویی

رئیس- کلیات این لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهار نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم. خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند(اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به اصلاح بعضی از مواد موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی هلند در مورد سرویس‌های حمل و نقل هوایی بازرگانی بین دو کشور ماورا‌ آنها

۷ـ طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به اصلاح بعضی از مواد موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی هلند در مورد سرویس‌های حمل و نقل هوایی بازرگانی بین دو کشور ماورا‌ آنها

رئیس - گزارش کمیسیون خارجه راجع به قانون اصلاح بعضی از مواد موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی هلند راجع به سرویس‌های حمل و نقل بازرگانی بین دو کشور مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۰ آذرماه ۱۳۴۶ با حضور نماینده دولت لایحه شمارة ۱۸/۲۳۶/۱۶۴۳- ۲۳/۱/۱۳۴۶ ارسالی از مجلس سنا به قانون اصلاح بعضی از مواد موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی هلند راجع به سرویس‌های حمل‌ونقل هوایی بازرگانی ما بین دو کشور و ماورا آنها را که به شمارة ۸۶ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

قانون اصلاح بعضی از مواد موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی هلند راجع به سرویس‌های حمل‌ونقل هوایی بازرگانی مابین دو کشور و ماورا آنها

ماده واحده ـ متن نامه وزیر امور خارجه دولت شاهنشاهی ایران به عنوان سفیر دولت پادشاهی هلند در تهران ناظر به اصلاح بعضی از مواد «موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی هلند راجع به سرویس‌های حمل‌ونقل هوایی بازرگانی مابین دو کشور و ماورا آنها مورخ ۹ آبان ۱۳۲۸ برابر ۳۱ اکتبر ۱۹۴۹، که مشتمل بر یک مقدمه و چهار ماده و به منزله پروتکل اصلاحی موافقت‌نامه مذکور می‌باشد تصویب واجازه مبادله آن داده می‌شود.

مخبر کمیسیون امور خارجه ـ مافی

گزارش شور اول از کمیسیون راه به مجلس شورای ملی

کمیسیون راه در جلسه ۲۲ آذرماه ۱۳۴۶ با حضور آقای دکتر گنجی معاون وزارت راه لایحه ارسالی از مجلس سنا به قانون اصلاح بعضی از مواد موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی هلند راجع به سرویس‌های حمل‌‌ونقل هوایی بازرگانی مابین دو کشور ماورا آنها را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون امور خارجه را در این مورد تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون راه ـ مهندس فروهر

رئیس- کلیات لایحه مطرح است، نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم. خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهادی هم نرسیده. لایحه برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای دکتر مجید رهنما وزیر مشاور

۸- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای دکتر مجید رهنما وزیر مشاور

رئیس- آقای دکتر رهنما فرمایشی دارید بفرمائید.

دکتر مجید رهنما (وزیر مشاور) جناب آقای رئیس بسیار مفتخرم که بعد از معرفی دولت جدید برای اولین بار در این امکان مقدس حضور می‌یابم و همکاری نزدیک خودم را با نمایندگان محترم که اغلب از دوستان نزدیک خودم هستند و همکاری ایشان را که اساس موفقیت خودم می‌دانم شروع می‌کنم با اجازه جنابعالی و پیرو توضیحاتی که جناب آقای نخست‌وزیر هنگام معرفی دولت دادند اینک لایحه جدید تشکیل وزارت علوم و آموزش را خدمتتان تقدیم می‌کنم (نمایندگان- مبارک است).

ساحت مقدس مجلس شورای ملی

نظر به اینکه فراهم آوردن موجبات توسعه روزافزون اقتصادی و اجتماعی کشور بیش از پیش بستگی بتطبیق برنامه‌های رشد و توسعه با آخرین ترقیات علمی و فنی و میزان بکار انداختن نیروهای انسانی دارد و از آنجائی که توسعه و ترویج تحقیقات علمی و تجهیز و تقویت تعلیمات عالیه از عوامل ذیقیمت و حیاتی رشد اقتصادی و اجتماعی کشور بشمار می‌رود و لازم است که فعالیتهای علمی و تحقیقاتی دانشگاهی در جهت پیشرفت سریع اجتماع تقویت و هم‌آهنگ گردد، دولت لازم می‌داند فعالیتهای فوق را در سازمان مجهز و ذیصلاحیتی بنام وزارت علوم و آموزش عالی تمرکز بدهد و وظائف و مسئولیتهای این وزارت که مشتمل بر نه ماده می‌باشد به ضمیمه تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد و تقاضای تصویب آنرا دارد.

نخست وزیر.

رئیس- به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای معاون وزارت بهداری

۹- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای معاون وزارت بهداری

رئیس- آقای دکتر مرشد بفرمائید.

دکتر مرشد (معاون وزارت بهداری)- با اجازه مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی لایحه‌ایست برای تربیت مامای محلی روستائی که تقدیم می‌شود (چند نفر از نمایندگان- بسیار لازم و خوب است، (احسنت).

رئیس- به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- تقدیم دو فقره اصلاح بودجه و دو فقره صورت دیون بوسیله آقای معاون وزارت دارائی

۱۰- تقدیم دو فقره اصلاح بودجه و دو فقره صورت دیون بوسیله آقای معاون وزارت دارائی

رئیس- آقای قوام صدری بفرمائید

قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- با اجازه مقام محترم ریاست دو اصلاح بودجه است مربوط به وزارت جنگ و انستیتوی سرطان و دو صورت از دیون بلامحل وزارت راه و ژاندارمری کل کشور است که بایستی در کمیسیون بودجه مورد رسیدگی قرار بگیرد تقدیم تقاضای ارجاع به کمیسیون می‌شود.

رئیس- به کمیسیون بودجه ارجاع می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری دائر بر منتفی بودن لایحه تشکیل شورای خانواده و ابلاغ به دولت

۱۱- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری دائر بر منتفی بودن لایحه تشکیل شورای خانواده و ابلاغ به دولت

رئیس- گزارش کمیسیون دادگستری راجع به منتفی بودن لایحه تشکیل شورای خانواده مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۲ آذر ماه ۱۳۴۶ با حضور آقای پرتو معاون پارلمانی وزارت دادگستری لایحه شمارۀ ۹۷/۷۶۲۲ - ۴۲/۱۰/۱۲ مربوط به تصویبنامه شمارۀ ۴۱۲۴۶- ۴۲/۶/۳۰ ارسالی از مجلس سنا راجع به تشکیل شورای خانواده را که بشمارۀ ۸۹ چاپ شده است مطرح کرد. و با توجه به توضیحات آقای پرتو مبنی بر عدم ضرورت تصویب لایحه فوق‌الذکر پس از تصویب قانون حمایت خانواده اظهار نظر نمود که مفاد لایحه مذکور موضوعاً منتفی است. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر متین.

رئیس- نسبت به گزارش کمیسیون نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیون رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقتند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. به دولت ابلاغ می‌شود.

- تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه

۱۲- تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه

رئیس- چون فعلا مطلب دیگری در دستور نداریم با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹/۵ صبح روز سه‌شنبه هفته آینده خواهد بود دستور جلسه بعداً به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید

(ساعت ۱۱ و ده دقیقه صبح جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی.