مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۸ آبان ۱۳۳۶ نشست ۱۳۴
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۵
سال دوازدهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۱۳۴
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه بیست و هشتم آبان‌ماه ۱۳۳۶
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت‌مجلس.
۲ - بیانات قبل از دستور آقایان: خرازی. مشایخی. خلعتبری. حشمتی. بهبهانی.
۳ - تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت دارایی.
۴- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون راه راجع به تأسیس سازمان بنادر و کشتیرانی و ارسال به مجلس سنا.
۵ - تعیین موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس ساعت نه و پنجاه دقیقه صبح به ریاست آقای عماد تربتی (نایب‌رئیس) تشکیل گردید.
۱ - تصویب صورت مجلس
نایب‌رئیس - صورت اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود. (به شرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه - آقایان: کورس. دکتر اصلان افشار. دکتر سعید حکمت. دکتر جهانشاءهی. دکتر نفیسی. سنندجی. سعیدی. عبدالحمید بختیار. اسفندیاری. ذوالفقاری. مجید ابراهیمی. کاظم شیبانی. عامری. دکتر فریدون افشار. تیمورتاش. هدی. کشکولی. یارافشار. مهندس فروغی. اورنگ. دکتر سید امامی. سالار بهزادی. عباسی. افخمی. اقبال. محمودی. امامی خویی. اعظم زنگنه. قبادیان.
غائبین بی‌اجازه - آقایان: دکتر طاهری. اریه. دکتر عمید. دکتر هدایتی. رامبد.
دیرآمدگان و زودرفتگان با اجازه - آقایان: ثقةالاسلامی. پناهی. بزرگ‌نیا. فضائلی. ساگینیان. دکتر وکیل. معین‌زاده.
نایب‌رئیس - اعتراضی به صورت جلسه نیست؟ (اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب می‌شود.
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: خرازی- مشایخی- خلعتبری- حشمتی- بهبهانی
نایب‌رئیس - نطق قبل از دستور شروع می‌شود آقای خرازی
خرازی - بنده امروز از موقعیت استفاده می‌کنم و می‌خواهم به عنوان قبل از دستور چند موضوع مورد ابتلای مردم را به عرض آقایان محترم و همکاران عزیز برسانم البته در آبان ماه که یکیش دیروز باشد آقایان همه متوجه شدند که بارندگی شدید و عظیمی در تهران و سایر شهرستان‌ها شد و دو مرتبه است یکی در دوازده روز قبل و یکی دیروز این باران سیل‌آسا بازار و جنوب شهر مخصوصاً زاغه‌هایی که طبقات محروم شهر در آنجا زندگی می‌کنند تهدید کرد (مشایخی - و همچنین شهرری) و همچنین اطلاع دارم که سیل را برگرداندند طرف شهرری و اگر اقدامات آقای مشایخی و در جریان گذاردن جناب آقای نخست‌وزیر که در همه موضوعات مخصوصاً موضوعات مهم ایشان توجه دارند توجهشان را معطوف کردم و هنگ موتوریزه را بلافاصله فرستادند.
(مشایخی - صحیح است) بلافاصله فرستادند و اگر نمی‌فرستادند بیم آن می‌رفت که قسمت اعظم شهرری را سیل اعظم بنیان کن از جا بردارد. بنده نمی‌خواهم این پیش‌آمد طبیعی و غیرمترقبه را توجهش را به شهرداری یا شهردار بدهم بنده آنچه اطلاع دارم شهردار تهران و معاونش هم با تمام قوا که در اختیار داشتند در آن جاهایی که در خطر سیل بوده رفته‌اند و اقدام کرده‌اند چندی قبل یکی دو نفر از همکاران محترم بنده اینجا توجه دولت و شهرداری را به این نکته معطوف کردیم که هر شهری سیل برگردان می‌خواهد مگر سیل فقط در ایران می‌آید چون بنده خودم افتخار دارم که عضو هیئت مرکزی کل جمعیت شیر و خورشید سرخ هستم مرتب جمعیت شیر و خورشید سرخ کمک‌های اولیه و کمک‌های بعدی می‌کند خوب ملاحظه بفرمائید از سال ۱۳۳۳ به این طرف چند سیل عظیم آمده زلزله آمده که البته هیچ قابل پیش‌بینی نیست آتش‌سوزی شده و غیره ولی در ممالک راقیه از این سیل‌ها و رودخانه‌ها ازش استفاده می‌کنند و سد می‌بندند بنده حالا نمی‌خواهم بگویم که سدهای عظیم به بندید اینها مطالعه لازم دارد پول لازم دارد ولی باید سیل برگردان‌های کم خرج تهیه کنیم که در موقع بتوانیم استفاده بکنیم الان دو مرتبه در تهران زنگ خطر برای سیل زده شده معلوم نیست که یک‌بار باران شدیدتر و عظیم‌تر بیاید و خدای نکرده این بار به کلی بازار از بین برود یا آن زاغه‌های جنوب شهر پرشود و مردم آن آلونک را هم از دست بدهند بنابراین بنده توجه دولت را جلب می‌کنم و یک طرحی هم سابق داده شده بود که سازمان برنامه کمک بکند و این سیل برگردان را درست بکند ملاحظه بفرمائید ما الان در مجلسمان ۵ شهردار سابق داریم از این ردیف بنده می‌گویم جناب آقای صفاری، جناب آقای خلعتبری، جناب آقای مشایخی، جناب آقای ابتهاج و جناب آقای دولت‌آبادی هیچ وقت هم وضع شهرداری به این ترتیب نبوده باید به این موضوع‌های اساسی توجه بشود یکی دیگر یک قانونی آقایان گذراندند که به موجب آن لیتری بیست دینار یعنی یک عباسی از بنزین گرفته می‌شود برای اینکه به فقرا و مستمندان کمک بشود و از آنها نگهداری بشود نه اینکه گداتراشی بکنند به آنهایی که بیچاره‌اند کمک بشود و وسایلی برای آنها تهیه بکنند بنده از جاهای دیگر اطلاع ندارم تهران را اطلاع دارم از این محل هیچ‌گونه کمکی به تهران نشده همه ساله چهار ماه این درآمد را می‌دادند به شهرداری (صفاری - دو سال است که نداده‌اند) و شهرداری انجمنی درست می‌کرد و به مردمان مستمد و فقیر ذغال و لحاف و اینها می‌داد و یک گرم‌خانه‌هایی هم در جنوب شهر درست می‌کردند برای مردمانی که لخت و عور بودند و جا و مکان نداشتند که بتوانند شب‌ها فقط آنجا بخوابند که از سرما تلف نشوند و دو سالست که این اقدام نشده همین‌طور که تیمسار سرتیپ صفاری فرمودند متروک شده البته انجمن خیریه علیا حضرت ملکه ثریا پهلوی کمک‌های ذی‌قیمتی می‌کند اما این عوارشی که مردم می‌دهند به فقرا و مستمندان باید داده شود و در موقع خودش سرسیاه زمستان خرج شود (صحیح است) یکی از موضوعات دیگری که نگرانی ایجاد کرده است بنده اطلاع دارم که در کمیسیون‌های دادگستری مجلسین یک مقرراتی می‌خواهند راجع به مالک و مستأجر از حیث سرقفلی وضع کنند بنده می‌خواستم در درجه اول توجه همکاران محترمی که در کمیسیون دادگستری مجلس تشریف دارند و همچنین همکاران محترم را معطوف کنم که از شهریور بیست به این طرف اغلب سرقفلی را خود مالکین که بناهای جدید می‌سازند گرفته‌اند روبروی دفترخانه و مستغلات آقایان بوشهری‌ها است که یک قسمتی که مورد استفادشان نبود فروخته‌اند آن کسی که خریده آمده هفت طبقه عمارت عظیم ساخته در خیابان سعدی به قراری که می‌گویند متری سه هزار و پانصد تومان سرقفلی می‌گیردند بنده می‌خواستم ببینم که اگر این مالکین به این ترتیب از مردم سرقفلی می‌گیرند کمیسیون دادگستری چه مقرراتی وضع می‌کند که حق این بیچاره مستأجرین از بین نرود بنده می‌خواهم یک مقرراتی باشد که نه سیخ بسوزد نه کباب (صحیح است) یک موضوع دیگری که می‌خواهم عرض کنم بنده دیروز با تلفن خدمت جناب آقای نخست‌وزیر عرض کردم و توجه فرمودند و آقای خطاطان معاون وزارت گمرکات و انحصارات را فرستادند عصر آمد در اتاق بازرگانی تهران دیروز عده زیادی از اصناف آمده بودند به اتاق بازرگانی تهران و شکایت داشتند که ما اهل این مملکتیم ما همیشه مالیات می‌دهیم همانطوری که ماهی بدون آب نمی‌تواند زندگی کند ما هم بدون امنیت نمی‌توانیم زندگی کنیم خودمان هم همیشه منافع امنیت بوده‌ایم آمده‌اند یک اجناسی را برای فروشگاه فردوسی مجاز کرده‌اند و برای سایرین ممنوع کرده‌اند از آنها شش ماهه حقوق و عوارض گمرکی می‌گیرند از ما نقد می‌گیرند از ما صدی هشتاد سود بازرگانی می‌گیرند از آن فروشگاه صدی بیست می‌گیرند و ضمناً آمدند به اینها اخطار کرده‌اند که این اجناستان را از اول آذر ماه بیاورید در انبار گمرک بریزید گمرک برایتان بفروشد در صورتی که اینها قیمتش متجاوز از ۵ میلیون تومان است و سرمایه این اشخاص را تشکیل می‌دهد و اگر بنا باشد اجناستان را بیاورند در آنجا بریزند بنده اینجا صریحاً عرض می‌کنم که عده زیادی نمی‌تواند تعهداتشان را نسبت به بانک‌ها و نسبت به سایر دائنین شان انجام بدهند و این اختلالی در امر کسب و تجارت ایجاد خواهد کرد یک موضوع دیگری که می‌خواستم به عرض آقایان برسانم عده‌ای از جمعیتی به اسم بنی‌الزهرا که جمعیت حسینی هستند اینها یک ضریح خیلی آبرومند برای حضرت رقیه دختر کوچک حضرت حسین ابن علی (ع) سیدالشهدا درست کرده‌اند که از طرف اعلیحضرت همایونی هم همه گونه مساعدتی به اینها شد و آقای هیراد رئیس دفتر مخصوص شاهنشاهی و جناب آقای صدر رئیس مجلس سنا از طرف اعلیحضرت همایون شاهنشاهی برای پرده‌برداری آمدند این جمعیت این ضریح را حمل کردند به عراق و از آنجا به سوریه در عراق و سوریه مخصوصاً در عراق تیمسار سپهبد با تمانقلیچ سفیر کبیر ایران همه‌گونه مساعدت و احترام را به آنها کردند و در سوریه آقای دیبا وزیر مختار ایران و حتی رئیس جمهور و رئیس دولت سوریه همه‌گونه مساعدت کردند خواستم به نام مجلس شورای ملی از این آقایان هم یک قدردانی شده باشد (احسنت).
نایب‌رئیس - ۵ دقیقه از وقت آقای خرازی باقی مانده است که دو دقیقه آن را آقای مشایخی استفاده می‌کنند بقیه را آقای خلعتبری آقای مشایخی بفرمائید.
مشایخی - از جناب آقای خرازی خیلی متشکرم که موضوع سیل شهرری را به عرض آقایان رساندند بنده هم باید به عرض آقایان برسانم که موضوع خطر سیل بزرگترین خطری است که تهران و مآلا شهر ری را تهدید می‌کند دیروز از ظهر تمام سیل تهران متوجه شهرری شد به نحوی که جنوب شرقی و جنوب غربی را تهدید می‌کرد و بنده شخصاً ناظر این وضعیت دلخراش بودم خانه‌های مردم پر آب شده بود بلافاصله به جناب آقای نخست‌وزیر خیلی متشکرم که اوامری صادر کردند و از طرف ارتش آمدند و اقداماتی کردند البته اقداماتی که جلوگیری از خرابی می‌کرد چند خانه خراب شد بحمدالله خسارات جانی متوجه کسی نشد ولی باید یک فکر اساسی کرد شهرری در معرض خطر سیل تهران واقع شده و شهرداری باید عاجلاً یک فکری بکند برای سیل اگر بنا بشود که این سیل و بارندگی‌ها ادامه پیدا کند بنده برای تهران و شهرری اعلام خطر می‌کنم و مخصوصاً برای ساکنین جنوب تهران و شهرری خطرناک خواهد بود (صحیح است) شهرداری تهران باید در شمال شهر تهران فکر مسیل بکند که بالاخره این سیلاب‌ها را در مشرق تهران در بیابان‌ها سرق بدهند اگر غیر از این بکنند و این بارندگی‌ها ادامه پیدا بکند جنوب شهر تهران همچنین شهرری در معرض خطر سیل است به هر صورت خواستم برای استحضار عرض کنم و امیدوارم شهرداری نسبت به این موضوع توجه کند.
نایب‌رئیس - سه دقیقه که از وقت آقای خرازی باقی است. آقای خلعتبری استفاده می‌کنند. آقای خلعتبری بفرمائید. خلعتبری - امروز دومین روز جشن هفتصد ساله و ادامه تجلیل از مولانا جلال‌الدین محمد ابن شیخ بهاء‌الدین محمد ابن حسینی بلخی متولد ۶ ربیع‌الاول سنه ۶۰۴ هجری می‌باشد این جشن از طرف کمیسیون ملی یونسکو در تالار فرهنگ اجرا خواهد شد و نسبت به یکی از بزرگان عالم تصوف و عرفان و ادب و دانش تجلیل به عمل می‌آید. مولانا از خود ماست و ما هر چه درباره او بگوئیم کم گفته‌ایم. اما دیگران درباره عظمت او بسیار چیزها گفته‌اند که من فقط یکی از آن را که نقل از برکسن مستشرق مشهور است ذکر می‌کنم: بشریت تا به امروز کمتر مغزی به عظمت مولوی به خود دیده است (صحیح است) از اشعار مولانا فقط دو بیت می‌خوانم که معلوم گردد مغز آن عالم بزرگ چه اندازه از بشریت امروز جلوتر فکر می‌کرده است. آفتابی در یکی ذره نهان ناگهان آن ذره بگشاید دهان ذره ذره گردد افلاک و زمین پیش آن خورشید چون جست از کمین. از اشخاصی که به فکر تجلیل از این دانشمند بزرگ ایرانی که از مفاخر ایران است برآمده‌اند اظهار تشکر می‌کنم و توفیق آنها را در تجلیل از علم و دانش و ملیت خواهانم. مخصوصاً از استاد هنرمند آقای بهزاد که بزرگترین استاد و معلم مینیاتور است و برای حفظ هنرهای ایران تمام عمر خود کوشیده و هیچ وقت خدمات او در راه حفظ هنر فراموش نخواهد شد. و اخیراً دو تصویری از مولانا و شمس تبریزی کشیده‌اند که از ایشان یادگار می‌ماند تشکر می‌کنم. در خاتمه نظر دولت را برای حفظ آثار صنعتی و هنری ایران جلب می‌کنم لازم می‌دانم اعتبار کافی تهیه شود که تمام آثار قدیمه مخصوصاً آثار شهر اصفهان هر چه زودتر تمبر و مرمت شود چند سال پیش برای نوشتن رساله در مهندسی به اصفهان آمده‌اند و رساله علمی نوشته‌اند که در وزارت فرهنگ کتاب آن موجود است این افتخارات تمدن ایرانی را باید حفظ نمود بنده از لحاظ اینکه می‌دانم مجلس نهایت علاقه را به تجلیل شعائر ملی و هنری و صنعتی ایران دارد عرض کردم و یقین دارم مورد قبول همه آقایان خواهد بود (صحیح است - احسنت)
نایب‌رئیس - آقای حشمتی.
حشمتی - در اواخر هفته گذشته انتشار خبر مسرت بخش الحاق مجدد بحرین به ما در میهن موجب تحریک احساسات و خوشنودی قاطبه میهن‌پرستان ایران گردید (صحیح است)
این همل مهم که یکی از هزاران اقدامات شایسته شاهنشاه محتوب و خردمند ماست کلیه اخبار سیاسی جهان را تحت الشعاع قرارداده و یقین است که مردم ایران از خورد و کلان از این نیت مقدس پشتیبانی خواهند نمود اینک ملت ایران احساس می‌کند که تحت رهبری شهامت امیر پادشاهی قرار گرفته است که با نظر دوراندیش و نبوغ ذاتی خود موجبات سر بلندی ما را فراهم فرموده است (صحیح است) رفع غائله کردستان و سایر مناطق کشور نجات آذربایجان عزیز پاک شدن ساحت مقدس وطن از افراد خائن و اجنبی‌پرست و بالاخره طرح نقشه‌های وسیع اقتصادی از جمله کارهای مهم و مؤثر شخص شخیص شاهنشاه بوده که با عملی شدن الحاق بحرین صفحه نوین و درخشانی بر صفحات تاریخ پرافتخار و حیات سیاسی ایران می‌افزاید در مورد حق مسلم ما نسبت به بحرین جای هیچ‌گونه و بحثی نیست زیرا با توجه بشواهد تاریخی و اسناد معتبر موجود و بالاخره تصدیق عده بسیاری از رجال و مورخین شهیر و حتی چند تن ازشخصیت‌های بزرگ سیاسی انگلستان بحرین جزو لاینفک ایران بوده و الحاق آن به وطن اصلی از جمله آرزوهای خلل‌ناپذیر ملت ایران است (صحیح است).
در این موقع که دیومهیب جنگ دنیا را به فنا و اضمحلال تهدید نموده و اصول آزادی در معرض خطر است و ملت ایران بالحاق به پیمان بغداد و اتخاذ یک رویه سیاسی مثبت در صف مقدم جبهه آزادی‌خواهان جهان قرار گرفته‌هاست از کلیه ملل دموکرات جهان و خصوصاً از دولت انگلستان دوست و هم‌پیمان خود انتظار دارد که در رسیدن به حقوق حقه ما را کمک و استعانت نمایند (صحیح است) متأسفانه در این چند روز طبق خبرهای رادیویی مندرجه در جرائد ایران از طرف بعضی از مقامات رسمی و محافل سیاسی کشورهای انگلستان و عراق هم‌پیمان‌های ما و چند کشور عربی زبان اظهاراتی شده است که با روح عدالت خواهی و دوستی مغایرت دارند. اظهارات این محافل در مورد بحرین بی‌اندازه بی‌پایه و ظالمانه است که هر شخصی بی‌طرف و منصفی تصدیق خواهد نمود که جز به منظور حق‌کشی و واژگون نشان دادن حقیقت نظر دیگری نداشته‌اند خیال می‌کنیم که هنوز برای رعایت احساسات و احقاق حقی که از ما ضایع شده دیر نیست و سیاست‌مداران حقیقت بین انگلستان مسلماً این موضوع را به خوبی درک نموده و امیدواریم که برای تحکیم
روابط فیمابین که در موقعیت کنونی دنیا نهایت ضرورت را داشته و به مصلحت دنیای آزاد تمام می‌شود از سماجت و لجاجت در این امر مسلم خودداری خواهند نمود من داعیه آن راندارم که بخواهم به رجال کهنه کار و مطلع انگلستان درس سیاست بدهم ولی هر چه باشد باید تصدیق شود که دوستی ملت کهن ایران و بیست و دو میلیون مردم آریایی نژاد این سرزمین محققاً از رضایت خاطر شیخ بحرین و تأمین منافع غیر مشروع او برای انگلستان مفیدتر و ذی‌قیمت‌تر خواهد بود نباید تصور شود که با الحاق مجدد بحرین به ایران منافع مشروع بعضی از دول به خطر خواهد افتاد در این مورد باید یادآوری کرد که در حال حاضر قانونی برای جلب سرمایه‌های خارجی از مجلس ایران گذشته مسلما تا جایی که لطمه به حق حاکمیت ما نباید از حقوق حقه آنها حمایت خواهد شد و در پناه قوانین موضوعه کشور ما هر کس خواهد توانست استفاده نماید از این مرحله که بگذریم برای اثبات حق حاکمیت ما به بحرین صرف‌نظر از اسناد و مدارک مسلمی که در صورت لزوم وزارت خارجه ما ارائه خواهد داد و صرف‌نظر از سوابق تاریخی که مورد تصدیق محققین است با مختصر توجه اظهارات رسمی و اقرار صریح سخنگوی وزارت خارجه انگلستان و مندرجات روزنامه تایمز لندن که در اخبار خارجی شماره ۹۴۶۳ پنجشنبه ۲۳ آبان روزنامه اطلاعات درج شده است ادعای ما به خوبی ثابت می‌شود برای استحضار آقایان محترم قسمتی از این اظهارات را که مورد استناد من شد عیناً به عرض می‌رسانم و بعد استدلال می‌کنم «در سال ۱۷۸۲ ایران بحرین را از دست داد و از آن به بعد حکومت مجمع الجزایر از طرف سلسله آل‌خلیفه اداره می‌شود از سال ۱۸۲۰ شیخ‌نشین بحرین یکی از مناطق تحت‌الحمایه بریتانیا به شمار می‌رود» این خبر عین اظهاری است که مخبر خبرگذاری فرانسه از قول سخن گوی وزارت خارجه انگلستان نقل کرده است ملاحظه می‌فرمائید که وزارت خارجه انگلستان صریحاً اقرار می‌کند که بحرین تا ۱۷۸۲ مسیحی جزیی از قلمروی ایران بوده است تا اینجا ما هم با وزارت خارجه انگلستان موافقیم موضوعی که مورد موافقت ما نیست ولی برای اثبات ادعای ما بهترین دلیل است این است که به سخنگوی وزارت خارجه انگلستان می‌گوید که چطور شده که بعد از این تاریخ بحرین از ایران منتزع شده است آقایان به خوبی اطلاع دارند که در این‌گونه موارد یا باید جنگی شده و قسمتی از خاک کشوری با قدرت و زور مجزا شده و در هنگام عقد قرارداد متارکه جنگ و صلح هر دو طرف موضوع تصدیق شده باشد معمولاً قراردادی بدون جنگ بسته شود مثل اختلافات مرزی و یا آنکه معامله‌ای صورت گرفته باشد یقین است که هیچ یک از موارد بالا در مورد بحرین صادق نیست و به موجب قوانین بین‌المللی و سابقه بحرین ملک ایران محسوب می‌شود (صحیح است) تنها موضوعی که ممکن است تصور کرد اینست که در اوائل قرن ۱۹ که ایران با روسیه وارد جنگ شده بود انگلستان که از معاهده فتحعلی شاه با فرانسه در زمان ناپلئون ناراضی بود بدون آنکه جنگی کرده باشد با یک نفر از قاچاق چیان دریایی چنین قرار یک طرفی را گذاشته باشد این قضیه مثل آنست که در موقع جنگ دوم جهانی که انگلستان به تنهایی با کشورهای محور می‌جنگید و گرفتار بود کشور بزرگ دیگری می‌آمد و با یک نفر شخص غیرموجه قرار می‌گذاشت که مثلاً ایرلند شمالی تحت‌الحمایه آن کشور است بدون آنکه کشور انگلستان دخالتی داشته و یا حتی مردم ایرلند مایل بوده باشند در آخر جنگ دوم ملاحظه شد که با موافقت دولت انگلستان کلیه خیانت‌کاران کشورهای اشغال شده که بدون رضایت و برخلاف مصالح کشورهای خود با آلمان‌ها هم کاری کرده بودند به عنوان خیانت کار به مجازات رسیدند اگر قبول کنیم که امثال ژنرال پتن با آن همه سوابق در خشن یک نفر خیانت کار بوده معلوم نیست شیخ بحرین چه وضعی را باید داشته باشد در این قسمت من به هیچ‌وجه ناامید نیستم و یقین دارم که بالاخره حس عدالت‌خواهی ملت انگلستان به سماجت وزارت خارجه آن کشور غلبه کرده و دست دوستی کار را که به منظور اتحاد به سوی آنها دراز شده برای خاطر شیخ بحرین رد نخواهند کرد و برای یک موضوع کوچک و فرعی البته از نظر انگلستان قلب میهن‌پرستان ایران را جریمه‌دار خواهند نمود اما آن چه مربوط به اعتراض و اظهارات بعضی از کشورهای عرب زبان است باید نهایت تأسف و تألم عرض کنم که ملاحظه این اخبار در جرائد موجب حیرت و رنجش ما شده است زیرا ما با آن همه سوابق دوستی انتظار نداشتیم که کشورهای عرب زبان که با ما هم کیش هستند خود را وکیل مدافع انگلستان قرارداده و از تحت‌الحمایگی بحرین پشتیبانی کنند. و در این موقعی که می‌بایستی پرچم اسلام پس از مدت‌های مدید در مجمع‌الجزایر بحرین به اهتزاز درآید آنها بدون تصور هیچ‌گونه نفعی به ما اعتراض کنند ما برای خاطر کشورهای هم‌کیش خود از برقراری روابط با اسرائیل خودداری و از خیلی از منافع دیگر چشم‌پوشی کرده‌ایم و برای جلب رضایت آنها از مردم الجزایر به کرات در جامعه ملل پشتیبانی کرده و احساسات معنوی را به مزایای مادی ترجیح داده‌ایم و حتی با شرکت در پیمان بغداد حاضر شده‌ایم که جوانان خود را در صف مقدم برای حفظ آزادی و تمامیت کشورهای هم‌کیش خود به کشتن دهیم آن وقت اجرا و مزد مارا با این صورت دادن واقعاً عحیب است بعضی از کشورهای عرب زبان گفته‌اند که چون بحرین یک نقطه عرب‌نشین است لذا نمی‌تواند جزو خاک ایران باشد واقعاً عجب استدلال صحیحی قاضی بلخ هم چنین قضاوتی نکرده است در صورتی که قسمت اعظم مردم بحرین فارسی زبان و بقیه نیز نژاد ایرانی هستند حال شبهه را قوی گرفته بگوئیم آنها عرب هستند مگر کردها و فارس‌های ایرانی که در این کشورها زندگی می‌کنند مستقل هستند و یا نمی‌شود یک قطعه عرب‌نشین جزو قلم روی ایران باشد در بین عوام مثلی است که می‌گوید شخصی را بده راه نمی‌دادند سراغ خانه کدخدا را می‌گرفت بنده می‌خواهم بدانم که کدام از این کشورهایی که حالا از بیخ عرب شده‌اند نژاد عرب هستند مگر آنکه فکر کنیم که مجاهدین صدر اسلام در موقع تسخیر این کشورها تمام سکنه بومی که دارای ملیت‌های مشخص بوده‌اند قتل عم کرده و به جای آنها عرب آورده‌اند. اگر این آقایان مختصری از تاریخ خودشان اطلاع نداشتند هیچ‌وقت حرفی نمی‌زدند که موجب رنجش دوستان و حیرت مردم دنیا بشوند.
نایب‌رئیس - وقت جنابعالی تمام شد از این به بعد از وقت آقای عرب شیبانی استفاده می‌فرمائید.
حشمتی - بحرین قطعه از خاک ایلام قدیم و همیشه متعلق به ایران بوده است و خزانه‌های با عظمت شوش بهترین شاهد و مدرک تاریخی است و اسم خلیج فارس به منزله سند معتبر تاریخی و دال برحاکمیت قطعی ایران به این سرزمین است (صحیح است).
بنده از خرابه‌های مدائن و سایر مدارک مسلم حرفی نمی‌زنم و میل ندارم در دوستی بی‌آلایشی که ما را به کشور عراق پیوند داده خدشه وارد سازم همینقدر عرض می‌کنم که این آقایان که کاسه از آش گرم‌تر شده‌اند مصلحتشان در این است ما را وادار به ذکر حقایق بیشتری نکنند و بگذارند این دوستی که بیشتر به نفع آنها است تا ابد پایدار بماند. در خاتمه عرایضم لازم می‌دانم با صدای رسا از پشت این تریبون این مکان مقدس که تا نثار خون شهدای راه آزادی به دست آمده اعلام کنم که ما در استیفای حقوق خودمان نسبت به بحرین از هیچ‌گونه فداکاری فرو گذار نخواهیم کرد. و یقین داریم که ندای حق طلبانه ما دیر یا زود به گوش جهانیان خواهد رسید اراده پادشاه ما اراده ملت فناناپذیر ایران است و صدای مردم صدایی است که از قدرت لایزال خداوندی سرچشمه می‌گیرد. این عرایضی بود که لازم بود بنده در اینجا عرض کنم و در خاتمه عرایضم هم لازم می‌دانم از وزارت کشور که مجری منویات شاهانه بوده واقعاً تشکر کنم چون بنده هم اطلاعاتی که از وزارت کشور دارم می‌دانم که این وزارتخانه در تحت تصدی آقای دکتر جلالی خوب اداره می‌شود و کارها به کارگردان سپرده شده (احسنت).
نایب‌رئیس - آقای بهبهانی
بهبهانی - بنده مایل نیستم که خیلی وقت مجلس شورای ملی را نسبت به مطالبی که عرض می‌کنم بگیرم ولی گاهی می‌شود که حس وظیفه در ما بیدار می‌شود که ما را وادار می‌کند و از بعضی مطالب نمی‌توانیم بگذریم مطلبی که می‌خواستم امروز در اینجا تذکر بدهم راجع به جریان جلسه خصوصی پریروز است بنده آقایان محترم شخصاً با جلسه خصوصی موافق نیستم و عقیده‌مندم که نمایندگان مردم در پشت این تریبون مطالب خودشان را بگویند و این تریبون و این دستگاه و این بلندگو برای اینست که مطالب به سمع مردم ایران برسد (صحیح است) ما مطالبی که اینجا می‌گوئیم سؤالی که از دولت می‌کنیم در رادیو گفته نمی‌شود نطق قبل از دستور در رادیو گفته نمی‌شود جواب رئیس دولت را می‌آیند در مقابل سؤال یک نماینده در رادیو می‌گویند اما موضوع سؤال را نمی‌گویند بنده این سؤالی که در دو هفته پیش از دولت کردم رادیو چند مرتبه جواب رئیس دولت را گفت ولی موضوع سؤال بنده را اصلاً نگفت من نمی‌دانم به چه حقی جریان جلسه خصوصی مجلس را در رادیو به این تفصیل می‌گویند ولی جریان جلسه علنی گفته نشود این یک مطلب. مطلب دیگر راجع به اصول مطالبی بود که جناب آقای ابتهاج آن روز در جلسه خصوصی فرمودند بنده اینجا اذعان می‌کنم مکرر خدمت آقایان عرض کرده‌ام بنده همه مردم ایران را وطن‌پرست می‌دانم و نسبت خیانت یا خدای نکرده کاری خلاف مصلحت مملکت عالما عامداً به کسی نسبت نمی‌دهم (احسنت) و مکرر عرض کرده‌ام که اینها مربوط به سلیقه اشخاص است بنده یک آشنایی داشتم یک ارث پدری بهش رسیده بود یک روزی بنده را دعوت کرد منزلش رفتم آنجا دیدم که ایشان با کمال فقر و مسکنتی که داشته یک دست مبل بسیار قشنگ خریده
است و یک آئینه خوبی درست کرده و چندتا فرش بسیار خوب تهیه کرده است ولی ناهاری که برای ما آورد توی این سینی‌های حلبی از این کباب‌های بازار گرفته بود آورده بود آنجا بشقاب نداشت ما ناهار بخوریم گفتم رفیق اینها چیست که خریده‌ای با این پولی که از ارث پدر بهت رسیده گفت اینها لوازم زندگانی است گفتم صحیح لوازم زندگانی است پس چرا آمدی در اتاق کرایه‌ای نشسته‌ای حقش بود که این پول‌های لوزام زندگانی را اول یک خانه تهیه می‌کردی بعد یک محل کسبی برای خودت درست می‌کردی عوامل تولید و زندگی برای تو درست می‌شد بعد لوازم زندگی برای تو درست می‌شد بعد لوازم زندگی برای خودت درست می‌کردی ایراد ما هم به جناب آقای ابتهاج در همین موضوع است ما عقیده‌مند هستیم که باید کارخانه ذوب آهن در این مملکت باشد و از لوازم زندگانی امروز است باید بنادر مدرن درست شود از لوازم زندگانی است باید حق‌المشاوره به افراد داده شود برای اینکه کار خوب و مطمئن انجام بشود ولی اینها به جای خودش باید بشود ما می‌گوئیم امروز در مملکت ما فقر و بدبختی سراسر مملکت را فرا گرفته است مردم قادر نیستند وسائل اولیه زندگانی خودشان را تهیه کنند دهات ما خراب است حساب باید داشته باشد عوامل تولید باید درست بشود و بعد برویم سر لوازم زندگانی این آقای لی‌لی یا نتال و دماک کروپ و کلاب اینها همه به جای خودش خوب است اما باید اول وسایل لازم زنده بودن آنها را تهیه بکنیم بعد برویم سر لوازم زندگانی آقایان ایراد ما فقط همین است ایراد دیگری نداریم ما می‌گوئیم بروید به بینید مردم برای سه هزار تومان فرض چه جور از سروکول هم بالا می‌روند و نمی‌توانند سه هزار تومان از بانک رهنی یا کشاورزی پول قرض بگیرند و آن وقت پنجاه میلیون پنجاه میلیون حق‌المشاوره داده هیچ به صلاح مملکت نیست بنده مطالبی دارم که انشاءالله به طور تفصیل عرض می‌کنم امروز فقط می‌خواستم به طور اختصار راجع به جریان جلسه خصوصی عرض بکنم تقصیر آقای ابتهاج هم نیست تقصیر هیئت حاکمه ما است که اینجور فکر می‌کنند برای اینکه آقایان ملاحظه فرمودید آقای نخست‌وزیر که مدعی هستند که با مردم تماس دارند تشریف آوردند اینجا گفتند مردم ایران دو تا دو تا یخچال دارند یخچالشان دو تا شده حالا امیدوارم وقتی تشریف می‌برند در بلوچستان و آنجا یخچال‌ها را تحویل می‌گیرند می‌فهمند مردم ایران در چه حالی زندگی می‌کنند بله می‌روند یک قدری مرغ و ماهی هم تناول می‌کنند. و بر می‌گردند اینجا آن وقت یخچال‌ها را ملاحظه می‌فرمایند آقایان این حکایت را شنیده‌اید که مردم فرانسه نان نداشتند بخورند دم قصر سلطنتی رفته بودند فریاد می‌زدند که آقا ما گرسنه‌ایم آن شاهزاده خانم پرسید اینها چه می‌گویند گفتند که می‌گویند ما نان نداریم بخوریم گفت بروند نان قندی بخورند بنده عقیده‌ام اینست که آدم باید حقیقت را ببیند باید حقیقت بین باشد من به خدا قسم که به هیچ‌وجه غرض و نظری با هیچ دولتی ندارم دلم می‌خواهد اینجا بی‌خود بیایم انتقاد بکنم ولی چون می‌بینم دولت‌ها راه صحیح را نمی‌روند و قهراً محکوم هستند به اینکه بایستی بروند و دولت‌های بعد هم عبرت نمی‌گیرند و متنبه نمی‌شوند و بالاخره مملکت ما روز به روز رو به فقر و بدبختی می‌رود از این جهت دلم می‌سوزد و دلم می‌خواهد ما هم یک ملتی باشیم مثل ملل راقیه مثل ملل متمد نه مثل ملت‌هایی که با رفاه و آسایش زندگی می‌کنند این بود که امروز مصدع آقایان شدم یک مطلب دیگر هم هست که می‌خواستم اینجا تذکر بدهم راجع به این کارخانه‌های نانوایی است که دیشب دیدم در روزنامه‌ها اعلان کرده بوده که می‌خواهند کارخانه برای نان راه بیاندازند من خیال می‌کنم نان ایران و به خصوص نان تهران را در هیچ جای دنیا نمی‌شود پیدا کرد هر کسی که آمده است تصدیق کرده که در اینجا بهترین نان بخته می‌شود به اضافه مالان سال‌ها است که به این نان عادت کرده‌ایم سه چهار هزار نفر در تهران و شاید پنج شش هزار نفر در ولایات کارگر برای این کار هست که هر کدام عائله‌ای دارند و معیشتشان از راه پختن نان است اگر دولت می‌خواهد کارخانه وارد بکند به عقیده من اول یک فکری برای این کارگرها بکنید برای اینکه فردا کارخانه را وارد می‌کنند آن وقت پنج شش هزار نفر کارگر از کار بیکار می‌گردند
(علامه وحیدی - اصل کارخانه که مفید است) نخیر هیچ مفید نیست کجاش مفید است نان فقط ارزان می‌شود اما با این حال که شما ملاحظه می‌کنید اگر فکری برای کارگر نکنید هفت هشت هزار نفر کارگر بیکار می‌شوند به اضافه آقایان تصدیق بفرمائید که نود درصد مردم این مملکت به نان و آبگوشت اعتیاد دارند و اگر گوشتی گیرشان بیاید نان و آبگوشت می‌خورند نان و آبگوشت با نان ماشینی خیلی فرق می‌کند این کارها را باید کم‌کم کرد یک مقداریش لازم است ولی کم‌کم نباید یک مرتبه تمام دکان‌های نانوایی را به هم زد که نان ماشینی درست بشود یکی دو تا ماشین بیاورید مردم عادت بکنند به خوردن نان ماشینی، آنهایی که نان سنگک می‌خوردند یک خورده نان سنگک که به تدریج عادت کنند این بود عریض امروز بنده شصت و هفت و هشت نفر از کارگرهای اداره گمرکات که چند روز است بیرونشان کرده‌اند یک نامه‌ای نوشته‌اند و تقاضا کرده‌اند از مجلس شورای ملی که به این کار رسیدگی بکنند بنده این نامه را تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
۳ - تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت دارایی
نایب‌رئیس - مجلس وارد دستور می‌شود آقا معاون وزارت دارایی
معاون وزارت دارایی (انواری) - لایحه است راجع به استخدام کارمندان فنی مورد احتیاج ادارات و وزارتخانه‌ها که تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود.
نایب‌رئیس - به کمیسیون‌های مربوطه فرستاده می‌شود.
۴- طرح و تصویب گزارش کمیسیون راه راجع به تأسیس بنادر و کشتیرانی و ارسال به مجلس سنا
نایب‌رئیس - شور دوم لایحه تأسیس سازمان بنادر و کشتیرانی مطرح است گزارش کمیسیون‌های استخدام و دارایی و بازرگانی قرائت می‌شود.
(به شرح آتی خوانده می‌شود)
گزارش از کمیسیون استخدام به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام لایحه شماره ۱۱۵۸۵ دولت راجع به تأسیس سازمان بنادر و کشتیرانی را با حضور آقای وزیر راه برای دوم شور دوم مورد رسیدگی قرار داده و با خبر کمیسیون راه موافقت نمود اینک گزارش آن را به مجلس شواری ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام- احمد مهران
گزارش از کمیسیون دارایی به مجلس شواری ملی کمیسیون دارایی در جلسه ۲۰ آبان ماه ۳۶ لایحه شماره ۱۱۵۸۵ دولت راجع به تأسیس سازمان بنادر و کشتیرانی را با حضور نمایندگان دولت برای شور دوم مطرح و با توضیحاتی که آقای وزیر راه بیان نمودند با گزارش کمیسیون راه موافقت نمود اینک خبر آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارایی- مشایخی
گزارش از کمیسیون بازرگانی به مجلس شورای ملی کمیسیون بازرگانی در جلسه ۲۵ آبان ماه ۳۶ لایحه دولت راجع به تأسیس سازمان بنادر و کشتیرانی را با حضور نماینده دولت برای شور دوم مورد شور و رسیدگی قرار داده گزارش کمیسیون راه را تأیید و اینک خبر آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بازرگانی- عمیدی‌نوری
گزارش از کمیسیون راه به مجلس شورای ملی.
کمیسیون راه در جلسه ۷ آبان ۱۳۳۶ لایحه شماره ۱۱۵۸۵ دولت راجع به تأسیس سازمان بنادر و کشتیرانی را با حضور نمایندگان دولت برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داده و با اصلاحاتی که در گزارش شور اول به عمل آورد تصویب و اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
نایب‌رئیس - ماده اول مطرح است قرائت می‌شود
(به شرح ذیل خوانده شد)
ماده ۱ - به منظور تمرکز و هم‌آهنگ ساختن کلیه امور اداری و بهره‌برداری بنادر کشور و تکمیل و توسعه ساختمان و نگاهداری و تعمیر تأسیسات بندری و کشتیرانی ساخلی و نظارت در کشتیرانی بازرگانی کشور و وصول حقوق و عوارض بندری طبق صورت‌های پیوست و مصرف آن برای عملیات مذکور سازمانی به نام (سازمان بنادر و کشتیرانی) طبق مقررات این قانون در وزارت راه تشکیل می‌شود مقررات این قانون شامل کلیه بنادر و لنگرگاه‌ها و کانال‌ها و دریاچه‌ها و رودخانه‌های قابل کشتیرانی و آب‌های ساحلی کشور خواهد بود.
نایب‌رئیس - در ماده اول نظری نیست آقایانی که با این ماده موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده دوم قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۲ - سازمان بنادر و کشتیرانی دارای شخصیت حقوقی خواهد بود و امور آن بر طبق اصول بازرگانی اداره و عمل خواهد شد.
نایب‌رئیس - رأی می‌گیریم به ماده دوم آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده سوم قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۳ - سازمان بنادر و کشتیرانی دارای دو هیئت و یک مدیر عامل به شرح زیر خواهد بود.
الف) هیئت نظارت مرکب از سه نفر نمایندگان وزارت راه وزارت دارایی و وزارت بازرگانی که از طرف وزراء مربوطه با تصویب هیئت وزیران برای مدت سه سال تعیین خواهند شد و تغییر آنها نیز به همین ترتیب انجام می‌شود و تجدید انتخاب آنها بلامانع است.
ب) هیئت مدیره مرکب از سه نفر است که از طرف وزیر راه از بین اشخاصی که در امور بندری و کشتیرانی دارای تحصیلات عالی بوده و یا در امور مزبور سوابق ممتد
و اطلاعات کافی داشته باشند تعیین می‌شوند یک نفر از آنها به انتخاب وزیر راه و تصویب وزیران برای مدت سه سال رئیس و مدیر عامل سازمان خواهد بود و انتخاب مجدد او بلامانع است.
ج) ذی‌حساب سازمان بنادر و کشتیرانی از طرف وزارت دارایی تعیین می‌شود.
نایب‌رئیس - رأی می‌گیریم به ماده سوم آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده چهارم مطرح است
(به شرح زیر قرائت شد).
ماده ۴ - وظایف هیئت‌های مزبور به قرار زیر است:
الف) وظایف هیئت‌های مدیره عبارت است از اداره کلیه امور سازمان. تنظیم بودجه و ترازنامه. تهیه آئین‌نامه‌ها. انعقاد قراردادها و به طور کلی اجرای وظایفی که به موجب این قانون بر عهده سازمان گذارده شده است.
تبصره - هیئت مدیره می‌تواند تمام یا قسمتی از اختیارات خود را به مسئولیت خود به مدیر عامل تفویض نماید.
ب) وظایف هیئت نظارت عبارتست از نظارت در تطبیق کلیه عملیات هیئت مدیره و مدیر عامل با قوانین و آئین‌نامه‌ها و مقررات و همچنین رسیدگی و اظهارنظر نسبت به ترازنامه سالیانه سازمان.
ج) وظایف مدیر عامل علاوه بر اجرای تصمیمات هیئت مدیره اداره امور جاری سازمان و کلیه امور مربوط به استخدام نصب و عزل و انتقال کارمندان و کارکنان می‌باشد.
نایب‌رئیس - رأی می‌گیریم به ماده چهارم آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده پنجم قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۵ - وظایف سازمان بنادر و کشتیرانی به طور کلی عبارت است از اداره امور بندری و کشتیرانی غیرنظامی که شامل قسمت‌های ذیل می‌باشد.
ساختمان و نگاهداری تأسیسات و تجهیزات بندری و اصلاح و توسعه و تکمیل آنها
۲ - راهنمایی و هدایت کشتی‌ها در آب‌های بندری و ساحلی کشور و تأمین عبور و مرور کشتی‌ها به وسیله لاروبی و نصب علائم چراغ‌های دریایی و غیره
۳ - ثبت شناورهای تابغ کشور و دادن تابعیت ایرانی به کشتی‌ها و رسیدگی نسبت به امور آنها و نظارت در امور کشتیرانی و کمک به آن.
۴- حفظ نظام امور بندری و کشتیرانی توسط پلیس مخصوص بندری که سازمان بنادر و کشتیرانی آن را تأسیس می‌نماید و پلیس مخصوص در امور انتظامی بندری و کشتیرانی سمت ضابطی دادگستری را خواهد داشت.
۵ - وصول حقوق و عوارض بندری و کشتیرانی که به موجب قانون تصویب شده یاد می‌شود.
۶ - تأمین ارتباط لازم بین بنادر با یکدیگر و یا کشتی‌ها توسط تلگراف و تلفن بی‌سیم برای کارهای بندری و کشتیرانی.
۷ - تخلیه و بارگیری کشتی‌ها (از کشتی بر روی اسکله و یا وسایط آبی بندری و بالعکس).
۸ - اجرای مقررات بین‌المللی مربوط به امور بندری و کشتیرانی که به تصویب دولت شاهنشاهی رسیده باشد.
۹- تهیه آئین‌نامه‌های مربوطه به مقررات ورود و خروج کشتی‌ها و سرویس پستی دریایی و راهنمایی و اجرای قوانین بین‌المللی و مقررات کمک به کشتیرانی و امثال آن از قبیل تهیه مقررات خدمات کنسولی و سوانح دریایی و هرگونه مقررات دیگر که لازم باشد.
۱۰ - اظهارنظر نسبت به موافقت‌نامه‌ها و عهدنامه‌ها و مقاوله‌نامه‌های بین‌المللی مربوط به مقررات بندری و کشتیرانی.
۱۱ -تعلیم و تربیت کارمندان بندری و دریایی و کشتیرانی و بازرگانی و اعزام محصلین و کارآموزان برای این منظور به خارجه.
نایب‌رئیس - نسبت به ماده پنجم نظری نیست آقایانی که با ماده ۵ موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ششم قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۶ - دارایی سازمان بنادر عبارت است از کلیه تأسیسات و ساختمان‌ها و اثاثیه و وسایط نقلیه دریایی و زمینی و اموال منقول و غیرمنقول که در حال حاضر متعلق به اداره کل بنادر و کشتیرانی می‌باشد و به قیمت روز تصویب قانون ارزیابی خواهد شد.
نایب‌رئیس - نسبت به ماده ششم رأی می‌گیریم. آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده هفتم قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد).
ماده ۷ - درآمد و سرمایه نقدی سازمان بنادر عبارتست از:
الف) عوایدی که بابت حقوق و عوارض قانونی که طبق صورت پیوست این قانون وصول می‌گردد و همچنین جرائم و غراماتی که طبق آئین‌نامه تنظیمی پس از تصویب کمیسیون دارایی مجلسین باید وصول شود.
ب) موجودی از اول سال ۱۳۳۵ عوارض و حقوق بندری در فوق که به حساب خزانه‌داری کل گذارده شده و کلیه اعتبارات یا درآمدی که در بودجه وزارتخانه یا ادارات دیگر برای امور بندری و کشتیرانی در بودجه سال ۱۳۳۶ منظور شده و مطالبات مربوط به آنها به استثنای یک میلیون ریال درآمد اداره کل بنادر بابت ناوهای دریایی منظور در بودجه سال ۱۳۳۶ کل کشور.
ج) بودجه مصوب اداره کل بنادر و کشتیرانی که ضمن ردیف ۳۲ بودجه کل کشور منظور گردیده تا آخر اسفند سال ۱۳۳۶ با رعایت مقررات قانون محاسبات عمومی می‌تواند مورد مصرف قرار بگیرد و بودجه سال ۱۳۳۷ سازمان بنادر و کشتیرانی با رعایت مقررات این قانون تنظیم و پس از تصویب به موقع اجراء گذارده خواهد شد.
نایب‌رئیس - نسبت به ماده ۷ آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸ مطرح است و قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد).
ماده ۸ - بودجه سازمان همه ساله به وسیله هیئت مدیره تنظیم و پس از مطالعه و اظهارنظر هیئت نظارت و موافقت وزیر راه برای تصویب هیئت وزیران تسلیم خواهد گردید.
تبصره ۱ - بودجه سال اول باید به طریقی که در بالا گفته شد در مدت یک ماه پس از تصویب این قانون تهیه و برای تصویب تسلیم گردد.
تبصره ۲ - مازاد عایدات و اندوخته‌های سازمان به حساب ذخیره مخصوص ریخته خواهد شد و اعتباری که در بودجه سازمان جهت ساختمان و نگهداری و تعمیرات و تعویض تجهیزات تخصیص داده شده است از عایدات مربوطه یا ذخیره مخصوص تأمین خواهد گردید.
نایب‌رئیس - آقایانی که نسبت به ماده ۸ موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده نهم مطرح است
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۹ - سازمان بنادر موظف است در کلیه معاملات مقررات مربوط به مناقصه و مزایده را رعایت نماید و فقط در مورد فوری و ضروری هیئت مدیره سازمان می‌تواند به مدیر عامل اجازه دهد برای خرید تجهیزات فنی و تعمیرات وتأسیسات بندری و انجام کارهای لازم تا مبلغ ۵۰۰۰۰۰ ریال بدون انجام تشریفات مناقصه و مزایده اقدام نماید مشروط بر آنکه میزان کل این قبیل معاملات در سال از مبلغ ۵۰۰۰۰۰۰ ریال تجاوز ننماید تبصره کلیه کالاهای متعلق به سازمان بنادر و کشتیرانی که برای امر کشتیرانی و اسکله‌سازی و نگاهداری تأسیسات بندری و همچنین انواع جرثقیل‌ها و موتور کشتی و مصالح مربوط به تعمیرات کشتی‌ها و لاروبی وگوئه و فانوس‌های دریایی و نظایر آن که برای سازمان بنادر و کشتیرانی از محل بودجه اداره نامبرده تهیه و واگذار شود از کلیه حقوق و عوارض گمرکی معاف می‌باشد.
نایب‌رئیس - آقای دکتر دادفر مخالفید بفرمائید.
دکتر دادفر - عرض بنده در این ماده مربوطه به تبصره آنست بنده در تمام موارد که وزارتخانه‌های مختلف در لوایحی که می‌آورند معافیت‌هایی از حقوق گمرکی برای خودشان قائل شده‌اند مخالف بوده و هستم و این عقیده من است علت این امر این است که این معافیت‌های از حقوق گمرکی همانطوری که در جلسه قبل جناب آقای خلعتبری فرمودند جز باز کردن راه قاچاق در مملکت نتیجه دیگری ندارد عرض کنم سازمان بنادر اگر حقوق گمرکی می‌دهد بکی می‌دهد؟ به خود دولت با یک تبصره کوچک می‌تواند مبالغی را که سازمان بنادر از بابت حقوق گمرکی می‌پردازد از بودجه عمومی آخر سال بهش برگردانند این یک عمل اداری سمپل و ساده است و به علاوه مسئله گمرکات کشور فقط برای جلب عایدی مملکت نیست گمرکات کشور مسئول موازنه تجارت مملکت اقتصاد مملکت سیاست مملکت و همه چیز مملکت در واقع گمرکات است الان وضع ماطوری شده است که مأمورین گمرک سردرگم هستند نمی‌دانند از چه کالایی باید گمرک بگیرند یکی مال وزارت راه است یکی می‌گوید مال سازمان برنامه است یکی می‌گوید مال این وزارتخانه است همه اینها به این ترتیب برای خودشان یک معافیت‌هایی درست کرده‌اند تمام این اجناسی که طبق تعرفه گمرکی ممنوع‌الورود است شما تشریف ببرید در خیابان اسلامبول اگر بخواهید می‌توانید پیدا کنید چند روز پیش که بنده از این خیابان می‌گذشتم دیدم هر چه می‌خواهی از اجناس ممنوع‌الورود در این خیابان‌ها هست پس اینها از کجا می‌آید یک مقداریش قاچاق است و یک مقدار دیگر از این معافیت‌ها است به این ترتیب لوازمی که به مملکت وارد می‌شود قابل کنترل نیست (مهندس فروهر - همه اینها را جمع می‌کنند) لوازم لوکسی که آقایان استعمال می‌کنند از همین راه‌ها وارد می‌شود.
(قنات‌آبادی - مثلاً چه جنسی؟) همان کراوات‌هایی که آقایان استعمال می‌فرمایند بنده معتقدم دولت خودش باید به این امر توجه بکند و در نتیجه یک لایحه‌ای باید تنظیم شود که کلیه معافیت‌های گمرکی وابسته به دولت در آن لایحه تکلیفش معلوم شود مثلاً یکی از این مؤسساتی که می‌خواهد از حقوق گمرکی معاف بشود فروشگاه فردوسی است ملاحظه بفرمائید منطق دارد در بازار دو فروشنده که می‌خواهند با هم رقابت یکی معاف بشود و دیگری نشود اگر می‌خواهند کمکی به فروشگاه
فردوسی بشود یک لایحه بیاورند و بهش کمک مالی بکنند از بودجه دولت و این معافیت‌ها جز اشکال برای گمرک هیچ فایده دیگری ندارد بنده خواستم توجه دولت را جلب بکنم که یک لایحه‌ای برای حذف کلیه این معافیت‌های گمرکی به مجلس بیاورد (احسنت)
نایب‌رئیس - آقای بوربور موافقید بفرمائید.
بوربور - عرض کنم جناب آقای دکتر دادفر در اینجا دو تبصره نوشته شده است که کلیه کالاهای متعلق به سازمان بنادر و کشتیرانی که برای امر کشتیرانی و اسکله‌سازی و نگاهداری تأسیسات بندری و همچنین انواع جرثقیل‌ها و موتور کشتی و مصاح مربوط به تعمیرات کشتی‌ها معاف باشد این غیر از موارد دیگر است غیر از این است که یخچال برای یک مؤسسه‌ای بخواهند یا پارچه یا سیگار یا انواع و اقسام چیزهای دیگر چون اگر بخواهیم برای این قبیل چیزها گمرک قائل بشویم مثل این است که برای اسلحه‌ای هم که ارتش لازم دارد بخواهیم گمرک قائل شویم و این موردش غیر از موارد دیگر است که ممکن است مورد سوء‌استفاده واقع شود مثلاً اگر چهار ثقیل برای سازمان بنادر بیاورند دو تا را دیگری ببرد و یا موتور کشتی مورد استفاده دیگری نیست و به عقیده بنده مصداق پیدا نمی‌کند شاید در موارد دیگر این فرض حاصل بشود که سوء‌استفاده بشود ولی این مورد از مواردی است که به عقیده بنده جای نگرانی نیست.
نایب‌رئیس - آقای ارباب مخالفید ارباب بنده عرضی ندارم.
نایب‌رئیس - نسبت به ماده ۹ از طرف آقای دکتر دادفر پیشنهاد تجزیه شده است. لذا اول بدون تبصره رأی می‌گیریم بعداً با تبصره رأی خواهیم گرفت آقایانی که به ماده ۹ بدون تبصره موافقند قیام بفرمایند (همهمه نمایندگان) (مهندس هدایت - ما نفهمیدیم) (دکتر عدل - ما نشنیدیم)
اجازه بفرمائید نسبت به تبصره درخواست تجزیه شده است اول به ماده ۹ بدون تبصره رأی می‌گیریم بعد هم یک رأی دیگر می‌گیریم به ماده ۹ با تبصره (مهندس هدایت - اجازه می‌فرمائید) اعلام رأی شده است و دیگر قابل بحث نیست ما فعلاً رأی نسبت به تبصره نمی‌گیریم فقط رأی می‌گیریم به ماده ۹ بعداً نسبت به تبصره که پیشنهاد تجزیه شده است آقایانی که نسبت به ماده ۹ بدون تبصره موافقند (همهمه نمایندگان) (زنگ نایب‌رئیس) آقایان توجه نمی‌فرمائید که ما نسبت به چه چیز رأی می‌گیریم ما نسبت به تبصره فعلاً مسکوت می‌گذاریم رأی اول فقط نسبت به ماده ۹ است بدون اینکه نسبت به تبصره اکنون رأی بگیریم مجدداً رأی خواهیم گرفت با تبصره (شمس قنات‌آبادی - اعم از اینکه رد بشود یا نشود مجدداً رأی خواهید گرفت؟) بله مجدداً رأی خواهیم گرفت.
(دکتر رضایی - در حقیقت کسانی که بامعافیت گمرکی مخالفند بایستی حالا رأی بدهند) اعلام رأی می‌شود، رأی می‌گیریم به ماده و فعلاً تبصره مسکوت است بعداً رأی به تبصره خواهیم گرفت رأی می‌گیریم به ماده نهم منهای تبصره، آقایانی که با ماده ۹ بدون تبصره موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. چون تبصره عنوانی مستقلی ندارد مستقلاً نسبت به تبصره رأی نمی‌گیریم اصل خود ماده تصویب شده است ما رأیی که می‌گیریم به ماده با تبصره برای خود ماده نیست، برای تعیین تکلیف تبصره است و در واقع آقایانی که رأی دادند اگر دو مرتبه هم رأی بدهند به تبصره داده‌اند و اگر رأی ندهند تبصره رد شده است آقای صدرزاده.
صدرزاده - به نظر بنده مناسب‌تر این بود که به عکس بشود اول به ماده و تبصره رأی گرفته شود اگر آقایان موافق نبودند رد شده است، یعنی من حیث المجموعش رد شده است بعد به ماده به تنهایی رأی گرفته شود.
نایب‌رئیس - اینجا پیشنهاد تجزیه شده است و چون پیشنهاد تجزیه شده ما هم رأی گرفتیم به تجزیه یعنی مجازاً رأی گرفتیم یعنی ماده ۹ را با تجزیه تبصره رأی گرفتیم اینطور که آقا می‌فرمائید پیشنهاد تجزیه عملی نمی‌شود به هر حال حالا تبصره خوانده می‌شود (تبصره ماده ۹ مجدداً به شرح سابق قرائت شد) پرفسور جمشید اعلم این را روشن بفرمائید، ما اگر رأی ندادیم پیشنهاد ایشان تصویب شده و اگر رأی دادیم پیشنهادشان رد شده است؟
نایب‌رئیس - بلی ما رأی می‌گیریم به تبصره اگر چنانچه رأی بدهید. تبصره تصویب شده است و اگر رأی ندهید تبصره رد می‌شود حالا رأی می‌گیریم به تبصره‌ای که قرائت شد آقایانی که با تبصره ماده ۹ موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تبصره تصویب شده. حالا رأی می‌گیریم به ماده ۹ با تبصره مجموعاً آقایانی که موافقند قیام فرمایند اکثر برخاستند (تصویب شد) ماده دهم مطرح است و قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۱۰ - از تاریخ تصویب این قانون کارمندان اداره بنادر و کشتیرانی منتقل می‌شوند و سازمان بنادر و کشتیرانی مکلف است در صورت نیاز به کارمند جدید احتیاجات خود را از بین کارمندان وزارت راه و یا سایر وزارتخانه‌ها انتخاب نماید و در صورت احتیاج به استخدام کارکنان فنی در حدود بودجه پوسنلی خود با اجازه کمیسیون استخدام مجلسین اقدام به استخدام خواهد نمود. اعطای مزایا و فوق‌العاده و مخارج مسافرت کلیه کارمندان اداری سازمان به شرح آئین‌نامه‌ای خواهد بود که توسط سازمان تهیه و پس از موافقت وزارت راه به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
تبصره - هزینه پرسنل اداری سازمان بنادر از میزان ۲۰ درصد کلیه درآمد سالیانه بنادر که در بودجه مصوبه سازمان منظور می‌شود نباید تجاوز نماید.
نایب‌رئیس - نسبت به ماده ۱۰ نظری نیست (اظهاری نشد) چون آقایان نظری ندارند رأی می‌گیریم به ماده دهم آقایان موافقین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده یازدهم قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۱۱ - سازمان می‌تواند محوطه‌های مورد نیاز هر یک از بنادر تابعه خود را با در نظر گرفتن احتیاجات بندری تعیین و به طریق زیر تملک نماید:
الف) نسبت به اراضی خالصه مورد احتیاج سازمان بنگاه خالصجات موظف است اراضی مزبور را به رایگان در اختیار سازمان بگذارد.
ب) چنانچه اراضی خالصه مزبور دارای اعیانی باشد و یا آنکه برای توسعه تأسیسات بندری احتیاج بخرید ساختمان‌های مجاور یا اراضی جدید باشد سازمان بنادر باید قیمت عادله روز را با نظر کارشناس طبق مقررات و قوانین مربوطه بپردازد.
تبصره - سازمان جهت تأسیس و حفاظت بنادر و یا خطوط ارتباطی آن (اعم از برق و تلفن و لوله‌کشی آب و نفت و غیره و همچنین سد و دیوارهای جلوگیری از سیل و غیره) حق ارتفاقی در حدود قوانین و مقرراتی که درباره تأسیسات مشابه وضع شده باشد یا بعداً وضع بشود خواهد داشت.
نایب‌رئیس - رأی می‌گیریم به ماده یازدهم آقایان موافقین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده دوازدهم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۱۲ - ادارات بندر خرمشهر بندرشاهپور بندر پهلوی بندر نوشهر بندر شاه جزو سازمان بنادر و کشتیرانی خواهد بود. سازمان نسبت به سایر بنادر اقدام به مطالعات و نقشه‌برداری و تهیه طرح و ساختمان‌های بندری نموده و تجهیزات لازم را به تدریج فراهم خواهد نمود و هر بندر از موقعی که دارای تأسیسات بندری کافی شود جزو سازمان مزبور خواهد بود.
نایب‌رئیس - رأی می‌گیریم نسبت به ماده دوازدهم آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده سیزدهم قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۱۳ - محاسبات سالیانه و ترازنامه:
الف) سال مالی سازمان از اول فروردین هر سال خورشیدی هجری آغاز و در آخر اسفند آن سال خاتمه می‌یابد.
ب) حساب‌های سازمان در آخر ساعت کار روز آخر اسفند بسته خواهد شد. ترازنامه بایستی تا آخر خرداد ماه سال آیده توسط هیئت مدیره تنظیم گردیده و به هیئت نظارت تسلیم شود.
ج) هیئت نظارت باید بررسی و رسیدگی خود را منتهی در مدت سه ماه تکمیل و ترازنامه را جهت تصویب به وزیر راه تسلیم کنند.
نایب‌رئیس - نسبت به ماده ۱۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم نسبت به ماده ۱۳ آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده چهاردهم مطرح است و قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۱۴ - آئین‌نامه‌های مربوط اجرای این قانون توسط هیئت مدیره سازمان تنظیم و پس از بررسی و اظهارنظر هیئت نظارت و موافقت وزیر راه و تصویب کمیسیونه راه مجلسین به موقع اجرا گذاشته خواهد شد.
تبصره - وزارت راه مکلف است ظرف دو ماه
پس از تصویب این قانون کلیه آئین‌نامه‌های مذکور در این ماده را تسلیم مجلس نماید. چنانچه در ظرف دو ماه پس از تسلیم آئین‌نامه‌ها کمیسیون راه به مجلسین نظر خود را اعلام ننماید. آئین‌نامه‌های تسلیمی وزارت راه تا تصویب قطعی مجلسین قابل اجرا خواهد بود.
نایب‌رئیس - رأی می‌گیریم به ماده ۱۴ آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۵ قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۱۵ - وزارتخانه‌های راه دارایی گمرکات و انحصارات بازرگانی کشاورزی مأمور اجرای این قانون می‌باشد.
نایب‌رئیس - رأی می‌گیریم به ماده ۱۵ آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر مطرح است. آقای خرازی مخالفید بفرمائید خرازی عرض کنم آقایانی که در کمیسیون‌های مختلف تشریف داشتند و لایحه را مطالعه و بررسی کرده‌اند استحضار دارند که در این لایحه یک ماده خوبی بود و آن ماده عبارت از این بود که وزارت راه با نظر وزارت بازرگانی و وزارت دارایی و وزارت گمرکات و انحصارت یک بندر
آزاد در کشور یعنی در خلیج‌فارس تأسیس کنند. آقایان استحضار دارند در اغلب از ممالک خاورمیانه یک بندری به اسم بندر آزاد هست کلیه اشخاصی که مایل هستند اجناسشان را به آن بندر وارد می‌کنند و بعد از آنکه تصمیم گرفتند آن را به داخله کشور وارد کنند طبق مقررات حقوق و عوارض گمرکی آن جنس را می‌پردازند و وارد کشور می‌کنند. اولاً این تاسیس بندر آزاد مزایای زیادی دارد که یکیش اینست که از ورود کالاهی قاچاق جلوگیری خواهد کرد. ثانیاً این که جلوگیری می‌کند از اینکه همسایه‌هایی که ما درایم ممالک همجوار منامع مملکت ما را ببرند. الان این کویت که در قرت آبادان و بندر خرمشهر است یکی از مراکز بزرگی شده است که تجارت شش دولت که عبارتند از ایران و عراق و ترکیه و اردن و سوریه و لبنان و عربستان سعودی باشد چون در مرکز این کشورهاست تمام منافع این کشورها را این جزیره می‌برد در صورتی که اگر ما هم یک بندر آزاد داشته باشیم یک قسمت اعظم از این منافع به کشور باز می‌گردد در کمیسیون راه صحبت شد که این کار را وزارت بازرگانی می‌خواهد بکند بنده مخصوصاً از جناب آقای ذوالفقاری معاون محترم نخست‌وزیر تمنی دارم که این موضوع تأسیس بندر آزاد را که سال‌هاست مورد شور و مطالعه قرار گرفته و حتی شورای عالی اقتصاد هم توجه کرده که لازم است ما در کشورمان یک بندر آزادی داشته باشیم و از منافعش استفاده بکنیم موضوع دیگری که بحمدالله دولت توجه کرد و آمد این اداره بنادر را به صورت سازمان بنادر درآورد و مردم را از بعضی گرفتاری‌ها نجات داد اینست که آقایان ما از چهل میلیون لیره واردات بازرگانی که داریم سالی بین ۵/ ۶ الی ۷ میلیون لیره استرنینگ کرایه دریایی می‌دهیم و یک قسمت اعظم از این کرایه البته نه قسمت اعظم شاید صدی ده صدی پانزده‌اش برای جرائمی است که ما به کمپانی‌های کشتیرانی می‌پردازیم از نظر اینکه بنادر ما مجهز نیستند و کشتی‌ها می‌آیند اینجا در بنادر ما معطل می‌مانند و از ما خسارت می‌گیرند (صحیح است) بحمدالله اعلیحضرت همایون شاهنشاهی که نسبت به تمام اصول توجه دارند اقدامات مجدانه‌ای از چند سال پیش به این‌طرف فرمودند و چند کشتی نفت کش سی و پنج هزار تنی و اخیراً شنیدم که یکی دو کشتی پنجاه هزار تنی برای حمل نفت سفارش داده شده و شاید دو کشتیش تا چند ماه دیگر به آب‌های ایران وارد بشود و ما بتوانیم در حمل و نقل نفتمان کمتر کرایه کشتی بدهیم و ما انتظار داریم حال که سازمان بنادر مستقل و مجهز شده این سازمان بنادر سعی کند که این بنادر خلیج فارس مخصوصاً در درجه اولش بندر خرمشهر و بندر شاهپور است و این دو بندر مهم ایران که می‌شود گفت دو بندر درجه اول ایران است اینها مجهز بشود که بارگیری و تخلیه مال‌التجاره‌ها زیاد معطل نشود و مخصصاً کشتی‌ها زیاد معطل نمانند که از ما این مبلغ سنگین را خسارت نگیرند و ما انتظار داریم که این شرکت کشتیرانی که برحسب امر ملوکانه قرار است تشکیل شود اقدام بکند شاید چهار الی پنج کشتی پنج هزار تنی سفارش بدهند برای مال‌التجاره‌های تجارتی که ما بتوانیم از خیث دادن سالی ۷ میلیون لیره برای کرایه کشتی و خسارت معاف بشویم و این بنگاه با نهایت جدیت شروع کند و این بنگاه با نهایت جدیت شروع کند و این اسکله‌هایی که لازم است در گمرک خرمشهر و بندر شاپور تأسیس کنند و بعد هم نسبت به سایر بنادر مخصوصاً بندر بوشهر توجه خاصی کنند که این بنادر خلیج فارس مجهز باشد و مردم از بنادر و جزایر خلیج فارس به سواحل عمارات کوچ نکنند چون یکی از موجباتی که علت بیکاری است و باعث می‌شود که از بنادر خلیج فارس به سواحل عمانات می‌روند همین موضوع کشتیرانی است سابقاً موضوع ساختن کشتی‌های بادی اختصاص به بندر لنگه داشت توجه نشد حالا رفته‌اند به سواحل عمانات ما امیدواریم که این قسمت‌ها مورد توجه دولت و مخصوصاً سازمان بنادر قرار بگیرد و ما بعد از چند سال بنادر مجهز و مکمل داشته باشیم (انشاءالله)
نایب‌رئیس - آقای صدرزاده.
صدرزاده - حقیقت اینست که بنده یک تذکری می‌خواستم به آقایانی که در این سازمان بنادر و کشتیرانی هستند بدهم این مجلس هر قانونی را که دولت می‌آورد با کمال حسن نیت و به منظور اینکه حسن استعمال و استفاده بشود. تصویب می‌کند ولی ما از این قوانین در عمل دو چیز می‌بینیم یکی اینست که یک راهی باز می‌شود که یک عده‌ای را بیاورند در ادارات و یکی دیگر اینکه راهی پیدا می‌کند که یک ساختمان‌های غیرلازمی بکنند (صحیح است) بنده می‌خواستم از آقایان تقاضا بکنم در این موقعی که بودجه مملکت تا حدی در مضیقه است و همه ما داریم سعی می‌کنیم که بودجه را تعدیل بکنیم باید یک قدری از این ولخرجی‌ها خودداری بکنیم و جلوگیری بکنیم به قول شیرازی‌ها راست است که بنایی لفت ولیسک دارد ولی این موضوع را هم باید رعایت کرد که مثل بانک کشاورزی و بانک رهنی نروند آن پول‌هایی را که باید بدهند به دست زارع بدبخت و برای توسعه کارهایشان مصرف بکنند بیایند عمارت‌های چندین طبقه بنا کنند و یا اقلاً به جای اینکه عمارات‌ها را به یک صورت کوچکتری در شهرستان‌ها بنا کنند می‌آیند در اینجا می‌سازند این کارها را دیگر نکنند و اگر مؤسسه بنادر پول در اختیار دارد حتی‌المقدور صرف ساختن اسکله و ساختن فرودگاه و بنادر بکنند که لااقل از این کار یک نتیجه‌ای برای مملکت عاید بشود (صحیح است) این را جدا عرض می‌کنیم اگر بنا شد بعداً از تصویب این قانون یک عمارت بیست طبقه در یکی از خیابان‌های تهران برای سکونت سازمان بنادر کشتیرانی بالا ببرند اول کسی که این مسئله را در اینجا مورد تعقیب قرار خواهد داد بنده خواهم بود و استدعا خواهم کرد کمیسیون تحقیق این مسئله را به عنوان یک تخلف مورد رسیدگی قرار بدهند (صحیح است)
نایب‌رئیس - چون در کلیات آخر کسی دیگر اجازه نخواسته به مجموع لایحه با ورقه رأی می‌گیریم آقایان موافقین ورقه سفید با اسم می‌دهند
(اسامی آقایان نمایندگان - توسط آقای ثقةالاسلامی (منشی) به ترتیب گفته شد و آقایان در محل نطق حاضر شده رأی دادند)
آقایان: دکتر رضایی. مهندس بهبهودی. قراگزلو. مهندس دهستانی. دکتر عدل. مهندس اردبیلی. صادق بوشهری. ارباب. صفاری. خلعتبری. اسکندری. جلیلی. خرازی. امید سالار. موسوی. فولادوند. ابتهاج. حشمتی. دکتر شاهکار. عمیدی‌نوری. دکتر دیبا. اکبر. عباسی. غضنفری. تیمورتاش. مشایخی. دکتر حسن افشار. قوام. ساگینیان. دکتر امین. فضائلی. فخر طباطبایی. صدرزاده. بزرگ ابراهیمی. بیات ماکو. مهندس جفرودی. مهندس فروهر. مهندس هدایت. مهندس فیروز. بوربور. اردلان. سراج حجازی. دکتر وکیل. آقایان. کیکاوسی. علامه وحیدی. دکتر امیر حکمت. توماج. برومند. سالار بهزادی. دکتر امیر نیرومند. مهران. دکتر مشیر فاطمی. مهندس فروغی. خزیمه علم. رستم امیر بختیار. مهدوی. شادلو. پرفسور اعلم. اخوان. گیو. مهندس ظفر. دادگر. کدیور. قرشی. دکتر اسدی. بهادری. نصیری. صارمی. دکتر دادفر. طباطبایی. رامبد. دیهیم. دهقان. مرتضی حکمت. استخر پناهی. باقر بوشهری. سلطانی. ثقة الاسلامی. جلیلوند عرب شیبانی. فرود.
(آراء مأخوذه شماره شده ۸۳ ورقه سفید با اسم شمرده شد).
نایب‌رئیس - لایحه سازمان بنادر و کشتیرانی با ۸۳ رأی تصویب شد به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
اسامی موافقین- آقایان: فضائلی. تیمور تاش. قراگزلو. قرشی. مهندس هدایت. مهندس بهبودی. دکتر دیبا رستم امیر بختیاری. پناهی. عرب شیبانی. باقر بوشهری. فولادوند. مرتضی حکمت. صارمی. بهادری. ثقةالاسلامی. دهقان مهندس سلطانی. فیلکس آقایان. سالار بهزادی. مشایخی. خلعتبری. ارباب. گیو. اسکندری. صادق بوشهری. دکتر مشیر فاطمی سراج حجازی. جلیلی. صفاری. عباسی. موسوی. حشمتی. دکتر حسن افشار. مهندس فیروز. اکبر. امیدسالار. بزرگ ابراهیمی غضنفری. دکتر امین. عمیدی‌نوری. ابتهاج. مهندس دهستانی. قوام. مهندس فروهر. دکتر رضایی. صدرزاده. ساگینیان. دکتر وکیل بوربور. فخر طباطبایی. مهندس جفرودی. خزیمه علم. برومند. مهران. کیکاوسی. جلیلوند. بیات ماکو. اردلان. دکتر ضیایی. خرازی دیهیم. مهندس فروغی. علامه وحیدی. دشتی. پرفسور اعلم. دکتر امیر حکمت. نصیری. دکترامیر نیرومند. دادگر. دکتر عدل. دکتر اسدی. کدیور. مهندس ظفر. شادلو. استخر. توماج. مهدوی. مهندس اردبیلی. اخوان. رامبد.
ورقه سفید بی‌اسم علامت امتناع دو برگ
۵ - تعیین موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
نایب‌رئیس - جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز پنجشنبه ساعت ۹ صبح دستور لایحه قرارداد مرزی بین ایران و شوروی
(مجلس بیست و پنج دقیقه قبل از ظهر ختم شد)
نایب‌رئیس مجلس شورای ملی - عماد تربتی