مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۷ تیر ۱۳۴۴ نشست ۱۹۹

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۷ تیر ۱۳۴۴ نشست ۱۹۹

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۲۷ تیر ۱۳۴۴ نشست ۱۹۹

فهرست مطالب:

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره‏۲۱

جلسه: ۱۹۹

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه بیست و هفت تیر ماه ۱۳۴۴

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: مهندس کسرایی- ایلخان- دکتر مبین- کیوان.

۳- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به افزایش سهمیه و سرمایه ایران در صندوق بین‌المللی پول و بانک بین‌المللی ترمیم و توسعه و ابلاغ به دولت.

۴- طرح و تصویب گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اضافه نمودن ۶ تبصره به ماده ۱۰ قانون کار و ابلاغ به دولت.

۵- طرح و تصویب گزارش کمیسیون آب و برق مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی تعیین حریم دریاچه احداثی در پشت سدها و ابلاغ به دولت.

۶- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به افزایش میزان اعتبار انتقالی قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور و ارسال به مجلس سنا.

۷- شور اول گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران.

۸- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه آینده ختم جلسه.

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه (۲۷) تیرماه ۱۳۴۴

مجلس ساعت هشت ونیم صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید

۱- اسامی غائبین جلسه قبل

رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه – آقایان:

دکتر مبین – مهندس انصاری – پرویزی – حبیبی – دیهیم – دکتر رمضانی – روستا – دکتر رهنوردی – ریگی – سرتیپ پور – شکیبا – طالب زاده رودسری – فخر طباطبائی – کلانتر هرمزی – مرتضوی – دکتر مهذب – سرلشکر نکوزاد – کیهان یغمائی – بانو جهانبانی.

غائبین بی اجازه – آقایان:

روحانی – مهندس ریاحی – دکتر صاحبقلم – صفی پور – محسنی – دکتر مصباح زاده – ناروئی.

غائبین مریض – آقایان:

اقبالی – بوشهری – جهانگیری – دکتر حاتم –

دکتر سعید – طهماسبی – دکتر عدل طباطبائی – دکتر عدل – کورس – مصطفوی نائینی – مهندس معینی زند – دکتر نجیمی – سرلشکر همایونی – دکتر یزدان پناه.

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: مهندس کسرائی – ایلخان – دکتر مبین – کیوان

رئیس – نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای مهندس کسرائی تشریف بیاورید.

مهندس کسرائی – با اجازه ریاست محترم مجلس شورای ملی و نمایندگان محترم.

بنده قبلا لازم میدانم میلاد مسعود حضرت خاتم انبیاء رسول اکرم صلی الله علیهم و آله را بتمام برادران مسلمان خود در تمام دنیا بویژه مسلمانان ایران صمیمانه تبریک بگویم (احسنت) از خداون متعال خواهانم که ملت ایران برهبری شاهنشاه عظیم الشأن و مسلمان خود و در پناه دین برحق و مقدس اسلام و به پیروی از دستورات قران مجید روز بروز به ترقیات عالیه نائل گردد. (انشاء الله).

بنده همواره سعی کرده‌ام از تریبون مجلس برای انعکاس نیازمندیهای حوزه انتخابیه خود استفاده نکنم مگر در مواردی که ضرورت ایجاب بکند و متأسفانه چون از اقدامات یکساله خود با وجود مراجع مکرر به دستگاههای مسئول برای تأمین ا حتیاجات ضروری مردم حوزه انتخابیه خودنتیجه قطعی نگرفته‌ام ناچار شدم موضوع را بعرض نمایندگان محترم برسانم امیدوارم این بار ریاست محترم مجلس که از نزدیک وضع نامطلوب تربت حیدریه را از لحاظ بی آبی ملاحظه فرموده‌اند عنایت فرموده‌اند عنایت فرموده اقدام مؤثری مبذول فرمایند.

بنده به شهادت صورت مذاکرات مجلس تا کنون کوچکترین تقاضائی که خارج از برنامه‌های تنظیمی خود دستگاه‌ها باشد و یا احیاناً درخواستی که خارج از حدود امکانات دولت باشد نکرده‌ام.

تقاضای بنده منحصراً به این بوده که مسئولین امر پروژه هائی را که خودشان تنظیم کرده و قرار بوده در مدت معین انجام دهند به تعهدات خود عمل نمایند ولی متأسفانه عملا دیده شد که بعضی از دستگاهها نه تنها به وعده‌ای که می‌دهند عمل نمی‌کنند حتی به قراردادهائی هم که منعقد می‌نمایند معتقد نیستند و یکی از این موارد تأمین آب آشامیدنی و لوله کشی ترتب حیدریه است.

هشت سال پیش سازمان برنامه قراردادی با شهرداری محل منعقد می‌کند که بموجب آن ظرف ۲ سال شهر تربت حیدریه لوله کشی شود و آب مورد نیاز با حفر چاههای عمیق تأمین گردد.

تا ۵ سال اقدامی نمی‌شود بعد از ۶ سال قرارداد مجددی تنظیم می‌شود و بموجب آن مقرر می‌گردد که در مدت ۱۸ ماه انکار را به اتمام برسانند اهالی درخواست می‌کنند چون طرح مزبور عین همان طرح است که ۶ سال پیش تنظیم شده و در مدت این ۶ سال شهر وسعت یافته و جمعیت آن به ۳ برابر افزایش یافته است نمی‌تواند حتی نصف آب مورد نیاز ۳۵ هزار نفر جمعیت شهر را تأمین نماید نه تنها بدرخواست مردم ترتیب اثر داده نمی‌شود همان طرح ناقص هم که قرار بوده ظرف ۱۸ ماه عملی شود ناقص و بیمه تمام می‌ماند وتازه اگر هم با همه وعده هائی که وزارت آبادانی و مسکن داده به اتمام برسد حداکثر یک سوم از مردم خواهند توانست از آب استفاده نمایند.

درحال حاضر آب آشامیدنی در تربت حیدریه هر پیتی ۳ ریلا بزحمت گیر می‌آید آنهم برای کسانیکه متمکن هستند و گرنه آب آشامیدنی اکثریت مردم آب آلوده چاههای کم عمق و سطحی است که در منازل حفر شده است.

بنده تمام این مشکلات را مکرر و به تفصیل به وزارت آبادانی و مسکن گفته و نوشته‌ام متأسفانه بجای آنکه به اصل مطلب توجه بکنند و بفکر تهیه آب برای همه مردم باشند قول دادهاند پیمانکار را وادار نمایند طرح مورد قرارداد را که متعهد بوده ظرف ۱۸ ماه انجامم دهد بعد از ۲ سال و اندی به اتمام برساند.

سال گذشته که بنده به تربت حیدریه رفتم مردم از من سؤال کردند چه ارمغانی برای آنها آورده‌ام و در مدت یک سال نمایندگی خود چه خدمتی برای آنها انجام داده‌ام؟

جواب دادم چه ارمغانی بالاتر از این که دولتی روی کار آمده که مأموریت دارد آرمانهای شاه و ملت را به ثمر برساند همان انقلابی که برهبری شاهنشاه عالیقدر

ما بوقوع پیوست و اهداف آن تأمین سعادت و نیک بختی تمام افراد است.

در جواب گفتند «این همه آوازه‌ها از شه بود» همه اینها مرهون عواطف پدرانه تاجدار است و ماهم قدر آنرا بخوبی میدانیم و بجان شاهنشاه خود دعا می‌کنیم. شما بگوئید چه کار کرده‌اید؟ بیلان کار شما در مورد اجرای برنامه‌های عمرانی چه بوده؟

جوابی نداشتم بدهم بجز آنکه امیدوارشان کنم که در سال بعداز انجام خواهد شد امسال هم به پایان رسیده و باز هم حتی یکی از ده‌ها برنامه مورد نظر عملی نشد اینکه تعطیل تابستانی مجلس آغاز می‌شود بنده هم مانند سایر نمایندگان محترم به حوزه انتخابیه خود خواهم رفت آیا بازهم صغری و کبری بچینم و وعده سرخرمن بدهم یا حقایق را بگویم که اگر هنوز هم آب آلوده می‌خورید و لوله کشی شهر بعد از ۸ سال به اتمام نرسیده تقصیرمتوجه کسانی است که هنوز هم تصور می‌کنند می شود با کاغذ بازی رفع مسئولیت کرد.

فعلا تنها مرجعی که واقعاً بدرد مردم می‌رسد نو حداکثر اعتماد و اطمینان مردم را جلب نموده ستاد ارتش دوم در تربت حیدریه است بدون تظاهر حداکثر کمک و مساعدت را در رفع حوائج اهالی حتی در روستاها بعمل می‌آورد.

بنده از وزیر محترم راه هم نهایت تشکر و امتنان را دارم که در اسرع وقت نسبت به تعمیر راه زاده که مدتها بود مورد درخواست ۲۵ هزار نفر اهالی آنجا بود اقدام نمودند همینطور اقدامات وزارت بهداری در موقع وزارت جناب آقای دکتر آموزگار نسبت به تجهیز و تکمیل کادر بهداری آنجا بسیار مؤثر و سودمند است.

لازم است از خدمات بی شائبه سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی نیز تشکر بکنم که با ایجاد چند درمانگاه در روستاها موافقت فرموده‌اند (صحیح است) خدمات شیر و خورشید سرخ نیز قابل تقدیر است بیمارستان مجهزی ساخته است که انشاءالله بزودی افتتاح خواهد شد و بنده امیداورم سایر دستگاهها هم به این مؤسسات وزارتخانه‌ها تأسی بکنند و ما مردم هموارده از اقدامات آنها تعریف بکنیم.

مطلب دیگری که می‌خواهم عرض کنم مربوط بوضع نامطلوب رانندگی و چند فقره تصادفات وحشتناک اخیر است البته دقت و زحمات مأمورین راهنمائی و رانندگی در مورد کنترل رفت و آمد وسائط نقلیه جای تردید نیست ولی کافی نیست که توجه مأمورین بیشتر به اتومبیل‌های سواری شخصی باشد که هرجا توقف بیمورد کردند و یاجزئی خلافی مشاهده نمودند فوراً جریمه نمایند وگرنه تاکسی‌ها و کامیونها آزادی عمل دارند و مثل اینکه کنترلی در کارشان نیست هر تصادفی که رخ می‌دهد یک طرف آن یا تاکسی است و یا کامیون مخصوصاً کامیونهای کمپرسی که اعلب وسایل ساختمان حمل می‌کنند حد و حدودی ندارند بهر نقطه‌ای که دلشان بخواهد می‌روند و تاهر وقت که لازم باشد در رفت و آمد هستند در اغلب خیابانها حتی مردم شبها هم از سر و صدای عبور و مرور آنان راحتی ندارند و روزها هم همانطوریکه در روزنامه‌ها ملاحظه فرمودیده‌اید تصادف وحشتناک راه آب علی در خیابان فیشر آباد تجدید شد و کامیونی در اثر بی احتیاطی و سرعت زیاد از حد چهار اتومبیل سواری و تاکسی را در هم کوبید و چند نفر را از ابین بردند بنده خواهش می‌کنم دولت در این باره فکری بکند و مخصوصاً در مورد کامیون‌های باری و کمپرسی که واقعاً مزاحمتی ایجاد نکرده‌اند با وضع مقررات لازم رفع مزاحمت بنمایند متشکرم که بعرایضم گوش دادید (احسنت).

رئیس – آقای ایلخان تشریف بیاورید.

ایلخان – نمایندگان محترم مجلس شورای ملی اخیراً توفیق یافتم که با اجازه ریاست محترم مجلس سفری به فارس کنم آنچه ضمن توقف کوتاهم در فارس استنباط کردم با اجازه آقایان تصمیم گرفتم بعرض برسانم:

فارس تحت توجهات اعلیحضرت همایون شاهنشاه با سرعت به پیش می‌رود.

در سنوات اخیر اقدامات بزرگی در آنجا بعمل آمده است. ذکرکلیه برنامه‌های اجرائی موجب تطویل کلام است. وقت محدود است و سخن بسیار. از جمله باید حفر چاههای عمیق و نیمه عمیق را در نقاط مختلف فارس یاد کرد که زمینه اجرای آن در کابینه اسبق بوجود آمد و به مرور بمرحله عمل درآمد.

بطوریکه امروز کشاورزان فارس از این عنایت

شاهنشاهان شکر گزارند. آری کسانیکه پنجسال تمام چشم به آسمان دوختند و منتظر یک قطره آب بودند باید با حفر این چاههای عمیق شکر گزار باشند و با اطمینان بکار کشاورزی خود اشتغال ورزند البته آنچه انجام شد کافی نیست ولی در همین حدود شایسته شکرگزاری است. امیدوارم کارهای انجام شده پی و شالوده برنامه‌های بزرگتری باشد که منطبق با شهریار مردم و دوست ما می‌باشد. اینکه بخصوص از چاههای عمیق و نیمه عمیق در صدر برنامه‌های اجرا شده در فارس سخن می‌گویم بدین علت است که یکی از گرفتارهای مردم فارس مسئله کم آبی است بخصوص در سالهائیکه میزان بارندگی نقصان می‌یابد و خشک سالی دندان خود را بدهقانان نشان می‌دهد دراین موقع اکثریت مردم فارس که مردمان ایل و روستا هستند زندگیشان بهم می‌ریزد بخصوص دام و احشام آنان بعلت نبودن چراگاه و علوفه از بین می‌رود و متعاقب آن مضیقه گوشت در شهر‌های فارس که روز بروز جمعیت آنان روبه افزایش است ایجاد می‌شود.

زراعت دهقانان به مخاطره می‌افتد و در نتیجه وضع مردم فارس چنان بد می‌شود که باید نام این وضع را قحطی گذاشت بدن جهت بود که بنده چندین مرتبه در نطقهای قبل از دستورم برای چاههای عمیق و مراکز دام پروری و انبارهای علوفه در نقاط مختلف فارس از جمله نی ریز و اصطهبانات که بسیار مستعد این کار بود سخن گفتم (صحیح است).

متأسفانه تاکنون دولت در مورد مراکز دامپروری وجمع آوری علوفه و انبار آن اقدامی نکرده است، این پروژه نیز اگر مانند چاههای عمیق و نیمه عمیق در فارس عمل گردد مشکلات آن استان بسرعت مرتفع خواهد گشت. البته باحفر تعداد زیادی چاههای عمیق و نیمه عمیق مشکل کم آبی تاحدی حل شده و حل خواهد گشت و اگر خدای نخواسته خشک سالی در فارس تکرار شود بدرجه کنونی زیان وارد نخواهد ساخت و به همین دلیل بنده لازم دانستم در مورد چاههای حفر شده تشکرات مردم فارس را بعرض برسانم و در مورد تشکیل نشدن مراکز دامپروری نیز انتقاد خود را عرضه بدارم تا حسن و عیب هر دو را گفته باشم. بقول حافظ شیرازی:

عیب می جمله بگفتی هنرش نیز بگو

نفی حکمت مکن از بهر دل عامی چند

وقتی از برنامه‌های عمرانی فارس خاصه مبارزه ایکه بوسیله چاههای عمیق با خشک سالی شده است و سایر کوششها و تلاشهای چند ساله اخیر فارس گفتگو می‌شود دریغ است از عاملان مؤثر این کارها از قبیل جناب آقای دکتر پیراسته استاندار سابق و جنال آقای پیرنیا استاندار فعلی در مسائل عمرانی و از تیمسار آریانا و سپهبد ورهرام و تیمسار سرلشکر مین باشیان در مسائل امنیتی یاد نشود. تکیه ایکه روی مسائل امنیتی می‌کنم از این جهت است که فئودالیته و حکومت خان خانی در فارس بیش از هرجای ایران بمردم شهری و دهقانان فارس زیان رسانده است و بجرئت باید گفت تنها از پرتو توجهات اعلیحضرت فقید رضاشاه کبیر و فرزند برومندش اعلیحضرت شهریاری فارسیان توانسته‌اند احساس امنیتی بکنند زیرا آقایان میدانند مادام که امنیت نبود کشاورزی نیست راه نیست آزادی نیست عدالت و فضیلت و تقوای انسانی نیست. بنابراین عاملانیکه مانند تیمسارانیکه نام آنها را بعرض رساندم مردمانی خوشبخت و پرشانس بوده‌اند که درجریان تاریخ ایران مأموریتی یابند که مجری نیات شهریار بزرگ خود در راه امنیت فارس باشند و لیاقت خود را منصه ظهور و بروز برساند و الا وقت محترم مجلس را به ذکر اسامی لشکری و کشوری مملکت نمی‌گذارم. خدمتگزاران شاه و ملت بسیارند و ذکر همه به اطاله می‌کشد.

نکته دیگری که ضرور بود به عرض مجلس محترم شورای ملی برسانم مسئله تشکیل جشنهای ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران در فارس و شیراز است (صحیح است) همانطوریکه استحضار دارند محل انعقاد این جشن‌ها در شهر زیبای شیراز خواهد بود که باید آنرا به درجه‌ای آباد و مهیا نمود تا بتواند در آبانماه سال ۱۳۴۶ از بزرگترین شخصیت‌ها و رجال و زمامداران عصر حاضر پذیرائی کند و آبرو و حیثیت ملت ایران را حفظ نماید. راجع به اهمیت و عظمت این جشن خیلی بحث شده است ولی بنده خیال می‌کنم اهمیت این جشن از این حرفها بالاتر است

و هر ملتی در طول تاریخ خود یکبار می‌تواند برای نشان دادن عظمت باستانی خود چنین جشنهایی بر پا کند. با اینکه در چند ماه اخیر پیشرفت برنامه‌های اصلاحی در شیراز توسط شهرداری بتمام معنی رضایت بخش بوده است ومی‌توان گفت بشهادت مسافران که شیراز را سابقاً ندیده و امروز دیده‌اند واقعاً قیافه شیراز عوض شده است معهذا باز هم وضع شیراز بخاطر جشن بنیاد شاهنشاهی ایران قابل توجه بیشتر است و باید سعی کرد تا دوسال و نیم دیگر که بتاریخ انعقاد جشن باقیست شیراز را برای پذیرائی از مهمانان عالیقدر آماده نمود. بطوریکه توجه دارند جشن بنیاد شاهنشاهی ایران متعلق و مربوط به ملت ایران است و مردم همه استانها و شهرستانها و روستاهای سراسر کشور در آن شریک و ذیسهم هستند و افتخار آن به تمام افراد ایرانی تعلق دارد. سهم یکنفر شیرازی در افتخار برگزاری این جشن با یک تبریزی یا مشهدی یا کرمانی یا آبادانی برابر است و همانطوریکه همه در افتخار برگزاری این جشن برابرهستند در تأمین هزینه جشن باید ذیسهم باشند. آنچه که بنده اطلاع پیدا کرده‌ام کارهائیکه باید در طی دو سال ونیمی که به انعقاد جشن باقی است در شیراز انجام گیرد با اعتبار ضعیف شهرداری شیراز مقدور نخواهد بود و با همه بلند نظری که مردم شیراز دارند بنده باید عرض کنم آماد کردن شیراز جهت انعقاد جشن بزرگ بنیاد شاهنشاهی شهرداری شیراز به کمک و مساعدت احتیاج دارد وهر طورکه شده باید کمکی به شهرداری شیراز بشود. عرض کردم چشن بنیاد شاهنشاهی مربوط و متعلق به تمام ملت ایران است و خیلی بجا است که ایرانیان نیز در تأمین هزینه آن شریک بشوند به این معنی که دولت از بودجه عمومی مبلغ قابل ملاحظه‌ای بلاعوض و یا بصورت وام طویل المدت بشهرداری شیراز کمک بنماید تا شهرداری آنجا بتواند در مدتیکه به برگزاری جشنها ی شاهنشاهی باقی است شیراز را برای پذیرائی از شخصیتهای سیاسی و زمامدارن جهان آماده کند (مهندس زرآور – آقای ایلخان اخیراً عوارض از منازل مسکونی شیراز اخذ می‌کند و برخلاف مقررات است و انجمن شهر هم در شیراز نیست اهالی شیراز بطور کلی ناراضی هستند) (دکتر مهذب – بسیار کار بدی کرده‌اند هر کار یک حدی دارد چنین چیزی در هیچ جای نیست) اگر بخواهیم شهرمان آباد بشود باید عوارض بگیریم و عوارض را برای همین گذاشته‌اند.

بنده شنیدم کل درآمد شهرداری شیراز در سال نزدیک به ۹۰ میلیون تومان است که بعد از کسر سهم فرهنگ بهداشت و تربیت بدنی و حقوق کارکنان شهرداری بیش از دو میلیون تومان برای امور عمرانی و اصلاحات شهری باقی نمی‌ماند وتصدیق می‌فرمایند که با این مبلغ نمی‌شود هم نیازمندیهای عمومی را تأمین کرد و هم برنامه‌های مهمی که برای زیبائی شیراز از نظر جشنهای شاهنشاهی طرح شده بموقع اجرا گذاشت. یقین دارم و مطمئن هستم که این عرض بنده مورد توجه مسئولان امر قرار خواهدگرفت و دراین باره تصمیمات لازم اتخاذ خواهند فرمود و شهرداری شیراز را یاری خواهند کرد خاصه آنکه چنانچه بعرض رساندم قیافه شیراز در سنوات اخیر بکلی عوض شده است به خصوص اینکه با توجه به آثار عظیم تخت جمشید و تربت حافظ و سعدی جاذبه شیراز روزبروز برای زائران و مسافران و سیاحان زیادتر می‌شود و آنچه در شیراز خرج شود و سرمایه گذاری گردد به یقین باز پس می‌گردد ممکن است از روی سلامت نفس یا از روی غرض در چند سال اخیر به شهرداری شیراز انتقاداتی کرده باشند و یا انتقاد بکنند. هیچکس منکر آن نیست که کارهای مثبت بدون انتقاد می‌ماند ولی اگر کسی از روی انصاف شیراز ۲ سال پیش را با شیراز امروز مقایسه کند تلاش و کوشش و فداکاری دستگاه شهرداری و مسئولان آنرا احساس و لمس می‌کند. در قضاوتها نباید صرفاً روی فقدانها و چیزهائیکه نداریم بحث کنیم بلکه باید ببینیم چه داشته‌ایم و اکنون چه داریم زیرا امکان دارد در یک شهر یا یک مملکت بسیار نقصها و ناتوانیها وجود داشته باشد ولی باید قیاس کرد این نقصها وناتوانیها قبلا چقدر بیشتر بوده است و اکنون چقدر کمتر است وقتی دیدیم نقصهای ما بمرور کمتر می‌شود باید قضاوت کنیم که شهر ما یا مملکت ما یا جامعه ما به طرف سلامتی و بهبودی پیش می‌رود. در مورد شیرازنیز وقتی پای قضاوت به وجود میاید در مورد شهرداری این مطلب را مد نظر قرار دهیم و من شخصاً با ایمان کامل معتقدم

که شهردار شیراز آقای عزیزالله قوامی گامهای مؤثر و مفیدی به جلو برداشته مشروط بر اینکه دولتهای از یاری و مدد شیراز خود داری نکنند.

من یقین دارم که تربت سعدی و حافظ برای نمایندگان محترم و مسئولان امر و بزرگان قوم آنقدر عزت و حرمت دارد که همگی دست بدست هم دهید و نیات شهریار بشر دوست خود را در آنجا جامعه عمل بپوشانید.

امیدوارم برای همه ما توفیق حاصل شود که این شعر سعدی را احساس کنیم.

آنکه نشنیده است هرگز بوی عشق گو بشیراز آی و خاک ما ببوس

رئیس – آقای دکتر مبین تشریف بیاورید.

دکتر مبین – در مادة ۶۷ آئین نامه قید شده که اگر نمایندگان مطلب مهمی داشتند در نطق قبل از دستور یا بعد از دستور به استحضار مجلس محترم برسانند (صحیح است) بنده یکدفعه دیگر هم گفتم مطلبی مهمتر از مطالبی که در دستور هست نیست چرا؟ چون مطلبی که در دستور هست تبدیل به قانون می‌شود بنابراین هر موقع بنظر یک نماینده اشکالی برسد از نظر مطالبی که در دستور هست می‌بایست از فرصت استفاده بکند و آن مطلب را بعرض برساند مطلبی که امروز بنده می‌خواهم در باره آن صحبت بکنم راجع به افزایش سرمایه دولت در بانک بین المللی توسعه و ترمیم است مسلماً میفرمائید که چرا بموقع صحبت نشده؟ بمناسبت اینکه در لایحه مربوط به توسعه صنعت پتروشیمی اینطور حس کردم که در اقلیت فوق العاده کوچکی قرار گرفتم تصمیم صحبت کردن و در بحث شرکت کردن را تا مدتی نداشتم بعداً مطالبی که بنده اینجا ایراد کردم وقتی در مجلس سنا پشتیبانی شد و تأیید گردید بنده این جرأت را پیدا کردم که مجدداً در مطالب وارد بحث شوم و اگر ایرادی بنظرم می‌رسد بعرض نمایندگان محترم برسانم مبلغ سهمیه‌ای که قرار است در بانک بین المللی توسعه و ترمیم اضافه شود عبارتست از مبلغ ۳۸۶۰۰۰۰۰ دلار بانک بین المللی توسعه و ترمیم کدام بانک است بانکی است که یکماه قبل در جلسه ۱۶ خرداد تصویب کردیم که چهل میلیون و پانصد هزار دلار از آن وام بگیریم ما تصویب کردیم که چهل میلیون و پانصد هزار دلار وام بگیریم با بهره ۵/۵ درصد و حالا تصویب می‌کنیم که قسمت اعظم این پول را خودمان بهش بدهیم یعنی ۳۸ میلیون و ششصد هزار دلار در این بانک سرمایه مان را اضافه کنیم و بعد از دست دیگر آن پول خودمان را بگیریم و استفاده کنیم برای راهسازی و پنج و نیم درصد هم بهره به آن بدهیم شما این را حساب کنید اول آمدند وام را تصویب کردند حالا که موقع پرداخت پول است می‌گویند پول بدهید سهمیه را اضافه کنیم و فقط یک میلیون و نهصد هزار دلار می‌گذاریم روی پول شما و بشما می‌دهیم بروید کار خودتان را بکنید و پنج ونیم درصد بهره بدهید از این مهمتر اینکه آن قسمتی از وام تصویبی را که استفاده نمی‌کنید یعنی پولی را که پیش ما می‌گذارید تا حدود وام مصوبه حق دارید استفاده کنید با پنج و نیم درصد استفاده هر قدر که استفاده نکردید بابت گذاردن پول خودتان در پیش ما سه هشتم یک درصد کار مزد بما بدهید این را بنده می‌خواستم توجه آقایان را جلب کنم که این بهره‌ای که شما می‌دهید و ایم کارمزدی که شما می‌دهید بابت پول خودتان است پولی را شما می‌دهید در حدود چهل میلیون دلار به بانک بین المللی توسعه و ترمیم یعنی سرمایه تان را از نود میلیون دلار می‌برید به صدو بیست و هشت میلیون و ششصد هزار دلار و بعد همین پول را به استناد وام می‌گیرید و پنج ونیم درصد بهره می‌دهید این معنی اش چیست؟ بنده راجع به اینکه معنی این مطلب چی است صحبتی نمی‌کنم خود آقایان ببینند معنی آن چیست ولی شما مجلس محترم و نمایندگان که این روزها میگوئید ما می‌بایست دقت کنیم که مسئولین امور کار خودشان را خوب انجام دهند واگر خوب انجام ندهند حزبی اگر بود تصفیه بشود از خودتان شروع بکنید (صحیح است) دولت که مسئولیت ندارد اول چسبیده‌اید یقه دولت را دولت که مسئولیت ندارد (سعید وزیری – چطور دولت مسئولیت ندارد؟) هر چه تصویب کردید و بدستش دادید می‌رود اجرا می‌کند در حدود مصوبات شما هیچگونه مسئولیتی ندارد موقعی که مطلبی را تصویب کردید و بدست دولت دادید می‌رود اجرا می‌کند اگر خارج از مصوبات شما اجرا کرد مسئولیت ندارد وظیفه اش هست وظیفه اش این است که هر چه تصویب کردید ودستش دادید انجام بدهد (سعید وزیری – انجام وظیفه همان مسئولیت است لطفاً تصحیح بفرمائید) در انجام وظیفه مسئولیت دارد و یا اگر از وظیفه اش که بهش محول

شده است خارج شود و عدول بکند از حدود وظیفه‌ای که به او محول شده بنابراین مقدمه کار دست شماست آقایان خودتان تصویب نکنید و بدست دولت ندهید تا نرود انجام ندهد بنده استدلال کردم برای شما این لایحه را امروز می‌آورند برای رأی نهائی بنده روزی که مطرح بود در مجلس نبودم وصحبت نکردم امروز می‌آورند برای رأی نهائی به مجلس تقاضا می‌کنم توجه بفرمائید این پول شما که برای اضافه شدنه سهمیه به بانک بین المللی توسعه و ترمیم داده می‌شود در حدود چهل میلیون دلاراست بعد همین پول بشما داده می‌شود با پنج و نیم درصد بهره یعنی شما از پول خودتان برای راهسازی می‌بایست با پرداخت پنج ونیم درصد بهره استفاده کنید خودتان این اندازه نمیدانم روشن هیستید که این کار یعنی چه اقتصادی هست یا نیست. آنموقع استدلال شد که این کار تولیدی است بنده اعتراف می‌کنم که تولیدی است منتهی تولید برای بانک توسعه و ترمیم نه برای ما برای او منفعت دارد چون از ما می‌گیرد و بعد به خودمان می‌دهد با بهره، تقاضا می‌کنم نمایندگان محترم مجلس در رأیی که می‌خواهند بدهند دقت فرمایند و امتحان خواهند داد که عرایض بنده مؤثر واقع شده و مفید خواهد بود یا نه بنده در خاتمه عرایضم استناد می‌کنم بفرمایشات اعلیحضرت همایون شاهنشاه یکمرتبه دیگر این را عرض کردم مجدداً تکرار می‌کنم در موقعیکه سلام عید فطر بود خطاب به آقای نخست وزیر فرمودند «هر کس هر کاری که بعهده دارد باید به منتهی درجه جدی تلقی بکند و آن را از اول تا آخر با دقت و وظیفه شناسی به انجام برساند و در این مورد هیچگونه سهل انگاری و سستی نشان ندهد، همان روحیه‌ای را که یک دانشجو در روز امتحان دارد باید هر فردی در مورد کار روزانه خودش داشته باشد یعنی فکر کند که امروز روز امتحان اوست» آقایان که متوقع هستید مسئولین امور کار خودشان را انجام بدهند امروز روز امتحان شما است و رأیی که خواهید داد به این لایحه نشان می‌دهد که در امتحان چه نتیجه‌ای عایدتان شده است (احسنت).

رئیس – آقای صدری کیوان تشریف بیاورید.

صدری کیوان – بنام خداوند توانا با کسب اجازه از حضور ریاست معظم مجلس شورای ملی و همکاران گرامی امروز در این محضر مقدس ملی خود را موظف میدانم که در مورد دو کار بسیار مفید و ارزنده عمرانی که اخیراً در خوزستان انجام گرفته چند کلمه‌ای در محضر مقدس همکاران عزیز قائل به تفصیل بشوم کار اول آنکه بنا به اراده سنیه شاهنشاه معظم که همواره آسایش آحاد و افراد ملت ایران وعظمت این کشور عزیز مطمح نظر معظم له می‌باشد (صحیح است) مقرر گردید که ساختمان دبستانهای چپر کپری و گلی شهرستان مرزی و عشایری تبدیل به آجری بود پس از آنکه فرمان مبارک همایونی در این مورد شرف صدور یافت دولت در اسرع وقت در ساختن این دبستان اقدام کرد و بحمدالله والمنه این دبستانها ساختمانهایشان شروع گردید بمصداق «من لم یشکر المخلوق لم یشکر الخالق» خود را موظف میدانم که بنوبه خود و به نیابت از طرف قاطبه اهالی دشت میشان که مانند سایر ملت ایران همواره سربکف آماده جانبازی در راه عظمت و اعتلای ایران و حفظ تاج و تخت و تمامیت ارضی این مملکت هستند (صحیح است) برترین درودها و شایسته ترین تشکرات را به خاکپای مبارک همایونی تقدیم کنم (احسنت) و اما اقدام بسیار مفید دیگری که در خوزستان انجام گرفته و ازنظر اینکه اقدام فرهنگی است بنده اینجا متعرض اوقات شریف آقایان می‌شوم این است که در آستانه بیست و پنجمین سال سلطنت پر افتخار بندگان اعلیحضرت همایونی رهبر عالیقدر ناسیونالیزم مثبت ایران که شرح خدمات و فداکاریها و کوششها و اقدامات معظم له بقدری است که بایستی در این محضر مقدس عرض کنم که:

کتاب فضل برا آب بحر کافی نیست که ترکنند سرانگشت و صفحه بشمارند (احسنت)

در معیت عده‌ای مردمان نیک، مردمان خیر، مردمان شایسته خوزستان مقرر شده است که با همکاری مردم صد دبستان برای سپاهیان دانش در قراء و قصبات ساخته بشود تا آنجا که بنده اطلاع دارم مقدمات این کار فراهم شده مبالغی هم جمع شده واین اقدام قریباً به امید خدا در خوزستان در کلیه قسمتهای خوزستان و همه شهرهائی که احتیاج دارند این صد دبستان ساخته شده و می‌شود (دکتر حکیم شوشتری – این اقدام استاندار خوزستان به افتخار بیست و پنجمین

سال سلطنت اعلیحضرت همایون شاهنشاهی است) البته همانطور که عرض کردم این اقدام استاندار خوزستان و مردم رشید خوزستان به افتخار بیست و پنجمین سال سلطنت اعلیحضرت همایون شاهنشاهی است (احسنت) این اقدام هم چون یک اقدام فرهنگی و یک اقدام عمرانی بسیار ارزنده است قابل تذکار بود به این مناسبت بنده چند دقیقه‌ای از وقت همکاران عزیز را گرفتم و از این مزاحمت معذرت می‌خواهم در خاتمه اجازه می‌خواهم از کوششهای جناب آقای استاندار خوزستان و هر یک از افراد خوزستانی که در این راه متحمل شده‌اند صمیمانه تشکر کنم (موقر – راجع به استاندار صحیح نیست).

رئیس – بعلت تعطیل دیروز صورت جلسه قبل حاضر نیست با اجازه خانمها و آقایان صورت جلسه روز پنجشنبه هم در جلسه آینده توزیع می‌شود آقای صائب.

صائب – نامه‌های زیادی از اصفهان رسیده جهت رسیدگی تقدیم می‌کنم.

رئیس – آقای البرزی.

البرزی – دو فقره شکایت رسیده تقدیم می‌کنم.

رئیس – آقای سعید وزیری.

سعید وزیری – یک شکوائیه است راجع به ابهر که تقدیم می‌کنم.

رئیس – آقای معتمدی.

معتمدی – چهاربرگ نامه واصله از اصفهان تقدیم و تقاضا می‌کنم رسیدگی فرموده نتیجه را اعلام فرمایند.

رئیس – خانم تربیت.

بانو تربیت – عریضه‌ای از زندان رسیده تقدیم می‌کنم.

۳- اخذ رأی نهائی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به افزایش سهمیه و سرمایه ایران در صندوق بین المللی پول و بانک بین المللی ترمیم توسعه و ابلاغ بدولت

رئیس – وارد دستور می‌شویم لایحه افزایش سهمیه و سرمایه ایران در صندوق بین المللی پول و بانک بین المللی ترمیم و توسعه مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۴ مربوط به لایحه شماره ۲۴۹۲- ۱۳۴۴/۳/۱۲ دولت راجع به افزایش سهمیه و سرمایه ایران در صندوق بین المللی پول و بانک بین المللی ترمیم و توسعه که ضمن مرقومه شماره۲۹۹۶۱ /۴۸۶ ل ق – ۱۳۴۴/۴/۱۲ از آن مجلس محترم بمجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز دوشنبه ۲۱ تیر ماه ۱۳۴۴ مطرح و بتصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده به پیوست ارسال می‌گردد.

نایب رئیس مجلس سنا – عباس مسعودی

لایحه قانونی افزایش سهمیه و سرمایه ایران در صندوع بین المللی پول و بانک بین المللی ترمیم و توسعه.

ماده واحده – الف – بدولت اجازه داده می‌شود مقرراتی که در باره افزایش سهمیه کشورهای عضو در صندوق بین المللی پول از طرف صندوق پیشنهاد شده بپذیرد و سهمیه ایران در صندوق بین المللی پول را تا یکصد و بیست و پنج میلیون دلار و سرمایه ایران در بانک بین المللی ترمیم و توسعه را تا یکصد و بیست و هشت میلیون و ششصد هزار دلار(۱۲۸/۶۰۰/۰۰۰) افزایش دهد.

ب – پراخت آن قسمت از سهمیه و سرمایه اضافه شده که باید بموجب مقررات دو مؤسسه صورت گیرد طبق قانون اجازه مشارکت دولت ایران در مقررات کنفرانس منعقد در برتن وودز مربوط بتأسیس صندوق و بانک بین المللی مصوب ششم دیماه ۱۳۲۴ بعمل خواهد آمد.

لایحه قانونی بالا مشتمل بر یک ماده در جلسه روز دوشنبه بیست و یکم تیرماه یکهزار و سیصد و چهل و چهار شمسی بتصویب مجلس سنا رسید.

نایب رئیس مجلس سنا – عباس مسعودی

رئیس – آقای دکتر یگانه بفرمائید.

دکتر یگانه (وزیر مشاور) – چون شاید لازم بود در مورد این لایحه به نماینده محترم جناب آقای دکتر مبین توضیحی خدمتتان عرض بشود هر چند در دو مرحله از تصویب مجلسین گذشته ولی معهذا چون نکته‌ای

را اشاره فرمودید خواستم توضیح لازم بعرضتان برسانم بانک ترمیم و توسعه بین المللی که در سال ۱۳۲۴ تشکیل شد بموجب قانون بدولت ایران اجازه داده شد که در این بانک مشارکت کند از آن تاریخ سرمایه یعنی سهمیه ایران در این بانک بتدریج افزایش پیدا کرد آخرین افزایش همین است که ملاحظه فرمودید که ۳۸ میلیون دلار دیگر بسهمیه ایران افزوده می‌شود اما اینکه فرمودید چه منفعتی متصور است از اینکه ما ازیک طرف سهمیه ایران را در بانک بین المللی بالا می‌بریم و از یکطرف دیگر با بهره۵ درصد یا ۵/۵ درصد وام بگیریم خواستم بعرضتان برسانم اگر فرضاً دولت ایران وام با هر بهره‌ای گرفت آن سود ویژه بدولت ایران هم عاید می‌شود بنابراین هر چقدر سرمایه گذاری می‌کند و نرخ بهره هم فرض بفرمائید بالا برود بنفع کیست؟ بنفع صاحب سهم (دکتر مبین – قربان سود تقسیم می‌شود) هر وقت هم سهم دولت ایران بیشتر بشود بهره بیشتری می‌برد (دکتر مهندس بهبودی – دولت ایران چقدر سهم دارد؟) فعلا ۹۰میلون دلار و با این قسمت ۱۲۸ میلیون دلار که یکی از سهام داران عمده بانک می‌شویم حالا عرض می‌کنم که چرا اصولا این سرمایه اضافه شد اضافه کردن سرمایه دو علت داشت یکی اینکه استحضار دارید حدود دخالت دولتها در امور اجرائی بانک ارتباط با میزان سهام دارد بنابراین دولتی که بیشتر سهمیه دارد از آراء بیشتری استفاده می‌کند بنابراین یک مزیت از نظر دولت ایران این است که از آراء بیشتری در حل و فصل امور بانک استفاده می‌کند استفاده دوم که فرضی است اینست که دولتی که بیشتر سرمایه دارد معرف اعتبار بیشتر آن کشور هم هست و اگر روزی خواست از سرمایه آن بانک استفاده بکند با یک سرمایه بیشتری که حدود اعبتارش هست برخوردار می‌شود اما یک نکته دیگر فرمودید که چرا پس از گرفتن ۵/۵ درصد بهره فرضاً ما یک موقع پولمان را در آنجا بگذاریم بعداً هم با ۵/۵ درصد قرض بکنیم یک نکته‌ای که فرمودید جواب عرض می‌کنم فرمودید اگر در این قسمت تأخیر بشود سه هشتم یک درصد کار مزد اضافه می‌شود کارمزد که البته غیر از بهره است تعلق بگیرد و خواستم عرض بکنم که اولا میزان کارمزد نصف یک درصد است که یک مبلغ ناچیزی است آنهم چه بسا که ما متعهد نیستم این مربوط بدولی است که وام‌ها را که تعهد کرده‌اند نتوانند برنامه را اجرا کنند و بانک مجبور بشود پولش را برای خاطر آنها مسدود کند ولی در مورد دولت ایران این وامها که ما گرفتیم همیشه بموقع استفاده کردیم خیلی نادر بوده که موقعیتی پیش بیاید که کارمزد بدهیم یا اینکه آن وامیکه برای دولت ایران تصویب شده است نتوانسته باشیم استفاده بکنیم (دکتر مهندس بهبودی – این قسمت صحیح است) علت اضافه شدن سرمایه ایران صرفاً برای این است که معرف میزان اعتبارات بین المللی و حق رأی ما باشد والا یک منافع آنی و فوری و فوتی برایش نمی‌شود قائل شد.

رئیس- این لایحه عیناً بهمان ترتیبی که در مجلس شورا تصویب شده است در مجلس سنا بتصویب رسیده اصلاحی که شده ۰/۶ میلیون دلار را نوشته‌اند ۶۰۰ هزار دلار بنابراین تفاوتی نکرده است. آقای دکتر مبین بفرمائید.

دکتر مبین – مطلبی که بنده عرض کردم آنطوریکه جناب آقای دکتر یگانه فرمودند نبود بنده منظورم این نیست که شما از پولیکه از بانک بین المللی توسعه و ترمیم دارید بهره‌ای نمی‌برید ولی هیچ موقع سودی که شما می‌برید معادل ۵/۵ درصد نیست سودی که بعد از وضع کلیه مخارج تقسیم می‌شود به پای ۵/۵ درصد نمی‌رسد شما پولی که الان ۳۸ میلیون دلار دارید بردارید و به مصرف راهسازی برسانید این پول را ندهید به بانک توسعه و بعد وام بگیرید با بهره ۵/۵ درصد و بگوئید که من می‌خواهم یک درصد سود داشته باشد و باز ۴/۵ درصد ضرر می‌کند و بهر حال این به نظر بنده با هیچ فرمول اقتصادی وفق نمی‌دهد.

رئیس – نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.

(اسامی خانمها و آقایان نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد)

دکتر حکیم شوشتری – مهندس کمانگر – مهندس ریاحی – دکتر زعفرانلو – مهندس آصفی – خواجه نوری – دکتر ضیائی – فضل الله پروین -

Page 10 missing

۴- طرح و تصویب گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اضافه نمودن ۶ تبصره به ماده ۱۰ کار و ابلاغ به دولت

رئیس – گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی راجع به اضافه نمودن ۶ تبصره به ماده ۱۰ قانون کار مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون کار و امور اجتماعی به مجلس شورای ملی

کمیسیون کار و امور اجتماعی در جلسه ۱۵ تیرماه ۱۳۴۴ با حضور آقای معتمدی معاون پارلمانی وزارت کار و امور اجتماعی تصویبنامه شماره ۶۴۳- ۱۳۴۲/۴/۲۲ دولت راجع به اضافه نمودن ۶ تبصره به ماده ۱۰ قانون کار را که قبلا به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و گزارش شور دوم آن به شماره ۱۳۵۲ چاپ گردیده و مجلس سنا در آن اصلاحاتی بعمل آورده بود مورد رسیدگی قرارداد و اصلاحات مجلس سنا را عیناً تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

قانون راجع نمودن شش تبصره به ماده ۱۰ قانون کار.

ماده واحده – تبصره‌های زیر بماده ۱۰ قانون کار اضافه می‌شود:

تبصره ۱ – افراد زیر بمناسبت مشاغل یا عناوینی که دارند مادام که مشاغل یا عناوین مزبور را دارا می‌باشند با موافقت وزارت کار و امور اجتماعی به اخذ پروانه کار نخواهند داشت.

۱- کارکنان و کارشناسان سازمان ملل متحد و سازمانهای وابسته به آن.

۲- خبرنگاران خبرگزاریها و مطبوعات خارجی بشرط معامله متقابل و آنکه خبرنگاری به تصدیق وزارت اطلاعات شغل شاغل آنها باشد.

تبصره ۲ – مأمورین خارجی مؤسسات مجاز فرهنگی و بهداشتی و نیکوکاری و عمرانی مشروط بر اینکه مؤسسات مزبور بهیچوجه جنبه انتقاعی نداشته باشند و کارکنان مذکور نیز از دولت ایران و مؤسسات ایرانی و افراد ایرانی وجهی بعنوان حقوق و یا مزد دریافت ننمایند مجاناً پروانه کار دریافت می‌نمایند.

تبصره ۳ – برای پناهندگان با موافقت کتبی وزارتین کشور و خارجه و رعایت مقررات آئین نامه اشتغال بکار اتباع بیگانه پروانه کار مجاناً صادر خواهد شد.

تبصره ۴ – کارفرمایان و مؤسسات نمی‌توانند اتباع بیگانه‌ای را که فاقد پروانه کار هستند بکار بگمارند.

تبصره ۵ – دولت می‌تواند در صورت لزوم و یا بعنوان عمل متقابل اتباع بعضی از دول را بنا به پیشنهاد وزارت کار و امور اجتماعی وتصویب هیئت دولت از پرداخت حق صدور و یا حق تمدید پروانه کار معاف دارد.

تبصره ۶ - جریمه نقدی مقرر در ماده ۵۹ قانون کار در آن قسمت که مربوط به تخلف از ماده ۱۰ قانون کار و تبصره‌های آن می‌باشد تا بیست هزار ریال افزایش یابد.

رئیس کار و امور اجتماعی – مجید موسوی

گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۱۷ تیرماه ۱۳۴۴ با حضور نماینده دولت تصویبنامه شماره ۶۳۴۰- ۴۲/۴/۲۲ راجع به اضافه نمودن ۶تبصره به ماده ۱۰ قانون کار را مورد رسیدگی قرار داده و گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی را در مورد اصلاحات مجلس عیناً تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون امور خارجه – مافی

گزارش از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشور با حضور آقای معتمدی معاون پارلمانی وزارت کار و امور اجتماعی تصویبنامه شماره ۶۳۴۰- ۱۳۴۲/۴/۲۲ دولت راجع به اضافه نمودن ۶

تبصره به ماده ۱۰ قانون کار را مورد رسیدگی قرارداده و گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی را در مورد اصلاحات مجلس سنا عیناً تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

نایب رئیس کمیسیون کشور – دکتر مدنی

گزارش از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی

کمیسیون آموزش و پرورش در جلسه ۱۷ تیرماه ۱۳۴۴ با حضور آقای معتمدی معاون پارلمانی وزارت کار و امور اجتماعی تصویبنامه شماره ۶۳۴۰- ۱۳۴۲/۴/۲۲ دولت راجع به اضافه نمودن ۶ تبصره به ماده ۱۰ قانون کار را مورد رسیدگی قرار داده و گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی را در مورد اصلاحات مجلس سنا عیناً تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون آموزش و پرورش – صدر کیوان

گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۳ تیرماه ۱۳۴۴ با حضور آقای دکتر عاملی وزیر دادگستری و آقای معتمدی معاون پارلمانی وزارت کار و امور اجتماعی تصویبنامه شماره ۶۳۴۰- ۱۳۴۲/۴/۲۲ دولت راجع به اضافه نمودن ۶ تبصره به ماده ۱۰ را مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون کار و امور اجتماعی را مورد اصلاحت مجلس سنا عیناً تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون دادگستری – دکتر حسینی

رئیس – نسبت به گزارش کمیسیون‌ها نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیون‌ها رأی می‌گیریم خانمها و آقایانکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.

۵- طرح و تصویب گزارش کمیسیون آب و برق مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی تعیین حریم دریاچه احداثی در پشت سدها و ابلاغ به دولت

رئیس – گزارش راجع به تعیین حریم دریاچه احداثی در پشت سدها مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون آب و برق به مجلس شورای ملی

کمیسیون آب و برق در جلسه ۱۲ تیرماه ۱۳۴۴ با حضور آقای مهندس ظهیری معاون وزارت آب و برق لایحه شماره ۴۶۴۴۸ دولت راجع به تعیین حریم دریاچه احداثی در پشت سدها را که قبلا به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا در آن اصلاحاتی بعمل آورده بود مورد رسیدگی قرارداد و اصلاحات مجلس سنا را تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بشرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد:

ماده ۱ – با توجه به بمدول ماده ۱۳۶ قانون مدنی حریم دریاچه‌های حداثی در پشت سده (برروی خطی موازی بفاصله افقی) یکصد و پنجاه متر از محیط اطراف تر شده مخزن سد برمبنای حداکثر ارتفاع آب روی سرریز.

اجازه ایجاد تأسیسات و هرگونه دخل و تصرف درحریم بموجب آئین نامه‌ای خواهد بود که بنا به پیشنهاد وزارت آب و برق و تصویب هیئت وزیران تعیین می‌گردد.

ماده ۲ – در مورد سدهائی که بعد از تصویب این قانون احداث می‌شود ایجاد مستحدثات در حریم دریاچه سده همزمان با آگهی وزارت آب و برق در باره احداث سد طبق آئین نامه مذکور در ماده یک خواهد بود. و در مورد مستحدثاتی که قبل از آگهی مذکور در فوق در حریم دریاچه سدها ایجاد شده است عیناً مانند مستحدثاتیکه در مخزن سد قرار گیرفته‌اند رفتار خواهد شد.

ماده ۳ – دولت می‌تواند در صورت لزوم مستحدثاتی را که در حریم دریاچه سدها قبل ازتصویب این قانون ایجاد شده است بشرح زیرخریداری وتصرف نماید.

الف – تعیین بهای مستحدثاتی که از طریق توافق بین وزارت آب و برق و ساختمان مستحدثات مزبور بعمل می‌آید اگر این توافق حاصل نشود بوسیله کمیسیونی مرکب از وزیر آب وبرق – دادستان کل – مدیر کل ثبت یا نمایندگان آنها با توجه به نظر کارشناسان تعیین خواهد شد و رأی کمیسیون قطعی است. حضور مالک یا نماینده او در کمیسیون مزبور بلامانع است.

ب – ملاک تعیین قیمت عبارت از بهای عادله مستحدثات مشابه واقع در حوزه عملیات عمرانی در سال قبل از تاریخ طرح تصویب است.

ج – تصرف مستحدثات قبل از پرداخت تمام قیمت مجاز نیست مگر با رضایت فروشنده.

د – در صورتیکه مالک با رعایت بند الف به انتقال ملک و تحویل آن رضایت ندهد دادستان محل از طرف او سند انتقال ملک مورد نظر را پس از تودیع تمام قیمت در صندوق ثبت امضاء و در مدت سه ماه بتخلیه قطعی ملک مذکور اقدام می‌نماید.

ماده ۴ – دولت مأمور اجرای این قانون است.

مخبر کمیسیون آب و برق – کسرائی

گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۳ تیرماه ۱۳۴۴ با حضور آقای مهندس ظهیری معاون وزارت آب و برق لایحه دولت راجع به تعیین حریم دریاچه احداثی در پشت سد‌ها که در مجلس سنا اصلاح گردیده مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون آب و برق را در اینمورد تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دادگستری – دکتر حسینی

رئیس – نسبت به گزارش کمیسیوها نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیونها رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.

۶- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به افزایش میزان اعتبار انتقالی قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور و ارسال به مجلس سنا

رئیس – گزارش یک شوری راجع به افزایش میزان اعتبار انتقالی قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون بودجه در جلسه ۲۲ تیرماه ۱۳۴۴ باحضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه شماره ۷۸۱۱- ۱۳۴۴/۳/۲۷ دولت راجع به افزایش اعتبار انتقالی قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور را که بشماره ۱۴۴۹ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و ماده واحده پیشنهادی دولت را عیناً بشرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

قانون راجع به افزایش میزان اعتبار انتقالی قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور.

ماده واحده – اعتبار انتقالی منظور در ردیف ۵۱۰۱ بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور تا مبلغ ۲۱۶۰ میلیون ریال افزایش می‌یابد و به وزارت دارائی اجازه داده می‌شود که مبلغ مزبور را از محل درآمد عمومی کشور با رعایت مقررات مربوطه پرداخت نماید.

مخبر کمیسیون بودجه – کریم اهری

رئیس – کلیات لایحه مطرح است آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.

دکتر اسفندیاری – آنچه من خواستم امروز بعرض آقایان محترم برسانم این بود که در بودجه سال ۴۴ در ماده واحده مقدار درآمدهای عمومی و همچنین هزینه هائی که باید از محل درآمدهای عمومی خرج بشود ذکر شده بود البته یک کسر بودجه‌ای هست بمبلغ یک میلیارد و سیصد و نود و چهار میلیون و پنجاه هزار ریال که البته بدولت اجازه داده می‌شود درآمدهای مزبور را وصول در حدود

درآمدهای وصول شده هزینه‌های مستمر و غیر مستمر وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی را با رعایت مقررات و قوانین مربوط و تبصره‌های زیر پرداخت نماید این یک قسمتی بود که از ماده واحده مصوبه مجلس شورای ملی من قرائت کردم البته آنچه که من خواستم حضور آقایان عرض کنم همه آقایان توجه دارند دولت چون نتوانسته اسناد مربوط به مخارجی که شده در موقع معین به مجلس شورای ملی ارائه بدهد این بود که عوض تمدید سال مالی که تا آخر خردادماه بود این ماده واحده را پیشنهاد کرده که در مجلس مطرح بشود و در ازاء آن مقداری از تعهداتش را دولت بپردازد البته این کار خیلی خوبی بود اگر دولت این مبلغ تعهدات را بالا برده بود یعنی در بودجه‌ای که جلوی من است ۱۶ میلیون تومان پیش بینی شده در صورتیکه در اینجا ۲۰۰ میلیون بهش اضافه شده و آنچه که مطرح است و در سابق هم مطرح بود این بود که قیمت نفت و بنزین و قند و شکر را دولت بالا برده بود و یک مقدار روی بالا بردن این قیمت‌ها بودجه خودش را تنظیم کرده بود که اینقدر وصولی بیشتر دارد صرفنظر از این که من معترضم و امیدوارم جناب آقای دکتر یگانه بیایند اینجا و این قسمت را صراحتاً بفرمایند من معتقد هستم که در ۳، ۴ ماه گذشته دولت نتوانسته آنچه که پیش بینی کرده وصول بکند این اضافه‌ای حتی پیش بینی کرده در حدود ۲۰۰ میلیون تومان این ۲۰۰ میلیون را از کجا تأمین می‌کند با توجه به اینکه قیمت قند و شکر و بنزین رامقداری پایین آورده و پیش بینی دولت در مورد وصول گذشته از اینکه کافی نبوده باز مقدار زیادتری کسری خواهد بود این قسمت را من خواستم جناب آقای دکتر یگانه بیایند توضیح بدهند البته توضیح ایشان باعث می‌شود که من مخالفتم را پس بگیرم و اگر نتوانستند پیش بینی کنند که به چه نحو این قسمت را تأمین می‌نمایند ممکن است بنده در جلسه آینده سؤالی حضورتان تقدیم بکنم که بعداً به آن سؤال مجبور باشید جواب بدهد، معذرت می‌خواهم از اینکه چند دقیقه وقت آقایان را گرفتم.

رئیس – آقای دکتر یگانه بفرمائید.

دکتر یگانه (وزیر مشاور) – البته راجع به علت تقدیم لایحه نماینده محترم جناب آقای دکتر اسفندیاری فرمودند چون مطابق قانون محاسبات عمومی کلیه هزینه هائیکه از محل درآمدها می‌شود علی الاصول باید تا آخر سال بشود و بعداً اگر قبل از عید نوروز متعهد شده باشد تا سه ماه بعد بپردازد همانطور که فرمودید رسیدگی به این اسناد در دستگاه اجرائی یک قدری طول داشت و ما نمی‌خواستیم قبل از رسیدگی قطعی میزان اعتبار انتقالی زیادی در بودجه پیش بینی کنیم پس از اینکه معلوم شد دولت برای اینکه بتواند واقعاً تمام تعهداتش را ایفاء بکند لایحه‌ای مبنی بر افزایش اعتبار تقدیم داشت و بنده حضورتان عرض می‌کنم که عملا این درآمد اضافی به این مبلغ برای دولت متصور هست هر چند قیمت قند و شکر کم شد ولی نشان می‌دهد هرچندقیمت کالائی پائین بیاید مصرف زیاد می‌شود در همین مدت کوتاه قند و شکر و روی اضافه شدن مصرف شاید دولت بتواند جبران بکند و درآمدهای دیگر دولت تا این ساعت و در حدود بودجه مصوب بوده و بنابراین ملاحظه فرمودید درهیچ پرداختی ما وقفه‌ای نداشتیم ممکن است درخواستی چند روزی مطالعه شده ولی با اینکه استحضار دارید در سه ماه که بعضی از مالیاتها وصول می‌شود این مطلب کاملا عادی خواهد شد وانگهی در سال آینده چندین منبع درامد جدید برای دولت متصور بوده بهرصورت وزارت دارائی آن مبلغ را قادر بپرداخت است و امیداوریم هیچ وقفه‌ای در پرداخت بوجود نیاید.

رئیس – آقای حاذقی فرمایشی داشتید؟

حاذقی – بنده فکر می‌کنم با توضیحاتی که جناب آقای دکتر یگانه دادند دیگر چیز مبهمی برای بنده و رفقا باقی نیست عرضی ندارم.

رئیس – آقای مهندس والا بفرمائید.

مهندس والا – لایحه دولت در امر مالی مطرح است نه وزیر دارائی در مجلس است و نه معاون وزارت دارائی تشریف دارند و فرمایش آقای دکتر یگانه هم یک کلیاتی است اما باید بعرض مجلس رسیده شود که ردیف اعتبار انتقالی در هر بودجه با توجه به بودجه‌های گذشته

مبالغی است فوق العاده جزئی بعبارت دیگر ایکاش این توضیحات یکقدری مفصل تر داده می‌شد تا مجلس با یک روشنی بیشتری تصمیم می‌گرفت اعتبار انتقالی عبارت از بعضی اسنادی است که در روزهای آخر اسفند ماه سندش تنظیم شده منتهی در بودجه پیش بینی بصورت اعتبار انتقالی داده شده در طول مدت سال مالی که تا سه ماه بعد از سال اعتبار دارد این پول پرداخت می‌شود اتفاقاً من در کمیسیون بودجه نبودم و بطوریکه شنیدم جناب آقای نیری چه در موقع نتظیم بودجه سال ۴۴ چه بعداً دراین مودر توضیحاتی دادند و سؤالاتی کردند که متأسفانه مسئولین امر درست جواب نداده‌اند ما میائیم راجع ببودجه اعتبار انتقالی بدون اینکه پیش بینی بکنیم یک رقم به این بزرگی را در طی یک ماده واحده می‌آوریم بدون اینکه توجه داشته باشیم که بودجه عبارت از سند پیش بینی درآمد مخارج است (صحیح است) برای اینکه ایرادی و اشکالی در پرداخت پیدا نشود دولت یک پیش بینی می‌کند یک اعتبار انتقالی، در تمام بودجه‌های گذشته وجود دارد این اعتبار انتقالی ده میلیون ۱۲ میلیون و تا این اواخر ۱۶ میلیون تومان بود بنابراین وقتی شما دویست میلیون تومان پیش بینی می‌کنید آخر من نمی دانم با یک ماده واحده اعتبار می‌خواهیم بگیریم برای این ۲۰۰ میلیون تومان اولا باید پرسید دویست میلیون تومان برای چیست بنده بطوری که شنیدم اسناد مقاطعه کارهائی بوده که دولت پیش بینی نکرده یا بهرصورت پیش بینی نشده یا اعتباری نداشته نمیدانم حالا بنده استدعا می‌کنم جناب آقای نیری چون تخصص بیشتری دارند و در کمیسیون تشریف داشتند یک توضیح بیشتری بدهند که مجلس را روشن بکند و بنده تصور می‌کنم که با یک قیام و قعود و بدون مطالعه بتوانیم یک اعتبار دویست میلیون تومان را بدهیم، جناب آقای خواجه نوری این واقعاً قابل توجه است اعتبار انتقالی مربوط به اسنادی است که یکی دو تا یا ۵ تا یا ۱۰ تا باشد ۱۵ تا باشد شاید مجموعش در حدود ۱۶ یا ۲۰ میلیون تومان بشود ولی چطور می‌شود دویست میلیون را پیش بینی نکنند اعتبار انتقالی ۲۰۰ میلیون تومان یعنی ۲۱۶۰ میلیون ریال پیش بینی نشود آنوقت می گوئیم بودجه ما متعادل است. جناب آقای دکتر یگانه شما چون رئیس کمیسیون بودجه بودید بهتر توجه دارید ممکن است در مورد درآمد بگوئید مربوط بیک موردی است که قبلاً پیش بینی نشده و مربوط به فعالیت دستگاههای وصولی است کمتر پیش بینی می‌کند این خیلی طبیعی است وزارت دارائی در امر صول دستگاهی دارد امسال مالیات بردرآمد فعالیت بیشتری می‌کند و بیشتر وصول می‌کند درآمد را هم می‌توانیم پیش بینی کمتری بکنیم هیچ مانعی ندارد هیچ ایرادی هم نیست که کسر بودجه داشته باشیم و رسم بر این است علت اینکه بودجه ما ممکن است کسر داشته باشد و این را موجه قبول کردند بخاطر این است که تأمین کسر بودحه را روی فعالیت افراد متمرکز کردند این صحیح است اما در کجای دنیا هست به من بگوئید که در مورد مخارج ما نتوانسته باشیم پیش بینی کرده باشیم مخارج یک مخارج قطعی است یک مخارج پیش بینی شده است برای این که خرج باید صدرصد مجوز داشته باشد که خرج بکند پرداخت یک دینار بودن مجوز قلی جرم است چطور می‌شود یک دفعه لایحه آورد دویست میلیون خرجی را پیش بینی نکرد و حالا بعنوان یک ماده واحده بیاورید و از مجلس مجوزی بخواهید کسب کنید من استدعا می‌کنم که جناب آقای رئیس اجازه بفرمایند این لایحه دو مرتبه برگردد به کمیسیون رویش مطالعه شود جناب آقای خواجه نوری من می‌خواهم خواهش کنم که این لایحه برگردد به کمیسیون رویش مطالعه بیشتری بشود نمی‌شود خرج را پیش بینی نکرد ده میلیون اشکال ندارد ۱۲ میلیون اشکال ندارد ۱۵ میلیون اشکال ندارد ۲۰ میلیون اشکال ندارد ولی من نمی‌فهمم معلوم می‌شود حساب کتابی وجود ندارد این رقم ۲۰۰ میلیون یعنی چه؟ چرا به ارقام توجه نمی‌شود (دکتر اسفندیاری – در بودجه برنامه‌ای از این حرفها پیش می‌آید) درست است ادعا می‌شود بودجه برنامه‌ای هست بودجه تحقیق شده هست این بودجه شماست وقتی هم که اعتراض می‌کنیم که بودجه صحیح پیش بینی نشده اعتراضات نمایندگان را نادیده می‌گیریم بعد معلوم می‌شود که دویست میلیون کسر داشته (دکتر اسفندیاری – آنهم یک قلم) بقول آقای دکتر آنهم یک قلم من که سردر نمیاورم.

رئیس – آقای اهری فرمائید.

اهری (مخبر کمیسیون بودجه) – عرض کنم که در کمیسیون بودجه روی ماده واحده دقیقاً بررسی شد جناب آقای مهندس والا در بودجه هر سال مبلغی تحت عنوان اعتبار انتقالی پیش بینی می‌شود (مهندس والا – درچه حدودی) قطعی نیست تکلیف این پرداختها را قانون محاسبات عمومی ماده ۳۷ تعیین کرده و هزینه هائی که از طرف سازمانهای دولتی طبق بودجه هر وزارتخانه تنظیم و تهیه شده ولی بعلت وجود نواقصی در سند یا علل دیگر پرداخت نشده خزانه می‌تواند یعنی وزارت دارائی می‌تواند ا زمحل این اعتبار انتقالی پرداخت نماید (نیری- درصورتیکه اعتبار باشد) اعتبار از اضافه درآمدی است که دولت پیش بینی می‌کند و تعهد می‌کند قبول مسئولیت می‌کند و این همانطوری که جناب آقای دکتر یگانه توضیح دادند سال گذشته در مورد قند و شکر و بنزین که فرمودند دولت اطمینان دارد که از محل خرید قند و شکر به قیمت ارزانتری که الان در بازارهای دنیا وجود دارد اعتبارات بیشتری کسب خواهد کرد یا از محل دیگر این تعهد را خواهد پرداخت این اسناد را در کمیسیون بودجه دقیقاً رسیدگی خواهد کرد یا از محل دیگر این تعهد را خواهد پرداخت این اسناد را در کمیسیون بودجه دقیقاً رسیدگی کردیم و تعهد وزارتخانه را دیدیم مبلغ در همین حدود است که ملاحظه فرمودید بنابراین این قسمتی از استناد فرمودید مبلغش ۱۶ میلیون بودجه این پیش بینی است و پیش بینی ممکن است رقمش زیاد باشد مطابق اسناد مثبته‌ای که تمرکز حسابها و خزانه وجود دارد سازمانهای دولت خارج از بودجه مصوبه خرج نکرده‌اند بلکه طبق بودجه خودشان و اسناد مثبت و مستند که خزانه اجازه می‌دهد از محل اضافه وصولی درآمد هائیکه می‌گردد دراین قسمت ماده واحده تصویب شده و تصویب فرمودید خواهند پرداخت بنده خیال می‌کنم که اشکالی نباشد (صحیح است).

رئیس – آقای خواجه نوری بفرمائید.

خواجه نوری – بنده فکر نمی‌کردم برای این لایحه که واقعاً دولت خواسته است تعهدات سنوات گذشته را اعم از زمان تصدی خودش و زمان تصدی دولتهای گذشته با نهایت خوش حسابی و با رعایت مقررات انجام دهد در مجلس شورای ملی کسی با آن مخالفت کند، همانطور که مخبر کمیسیون محترم بودجه توضیح دادند این مروبط است به مخارجی که طبق بودجه مصوب در سنوات گذشته می‌بایستی انجام می‌گرفت ولی بواسطه اشکالات اداری این پرداخت‌ها نشده است و اکنون آمده‌اند تمام این اقلام را آورده‌اند در کمیسیون بودجه و مورد رسیدگی قرار داده‌اند و گفته‌اند که فلان وزارتخانه فلان مقدار تعهد دارد و باید بپردازد و فلان وزارتخانه فلان مبلغ تعهد دارد اینهم اسناد و مدارکش در کمیسیون بودجه هم به دقت رسیدگی شده و دولت آماده شده است از درآمد هذه السنه این تعهدات سالهای قبل را که واقعاً اگر پرداخت نمی‌کرد یک بد حسابی تلقی می‌شد از لحاظ دولت، پرداخت نماید دولت میأید و می‌گوید ما پیش بینی می‌کنیم که چنین درآمدی خواهیم داشت که این تعهدات را بپردازیم دیگر مجلس نمی‌تواند بگوید که نه تو نمی‌توانی بپردازی، دولت که پرداخت کننده است می‌گوید که نه می‌توانی بپردازی، دولت که پرداخت کننده است می‌گوید من می‌توانم پرداخت کنم بنابراین نه تنها عمل خلافی نشده بلکه بک عمل بسیار مستحسنی است از لحاظ انجام تعهدات دولت در سنوات گذشته که انجام نشده است و تسویه حسابهای معوقه دولت و بنده هیچ ایرادی نمی‌بینم اگر آقایان می‌فرمایند برگردد به کمیسیون جز اینکه یک عده‌ای طلبکار دولت با اسنادی که در دست دارند ویلان باشند و مشکلاتی برای مردم تولید بشود نتیجه دیگری ندارد این است که بنده می‌خواستم آقایان توجه بفرمایند و پیشنهادشان را پس بگیرند خیلی هم متشکرم.

رئیس – آقای نیری بفرمائید.

نیری- عرض کنم اگر خاطر نمایندگان محترم عضو کمیسیون بودجه باشد و همین جناب آقای دکتر یگانه بودجه سال ۴۳ وقتی که در کمیسیون بودجه مطرح شد بنده عرض کردم که این بودجه اصلاحی سال ۴۳ صحیح نیست و این بودجه غلط است، حالا آثارش ظاهر می‌شود. اعتبارات انتقالی از اینجا ناشی می‌شود که

هر تعهد خرجی تا آخر هر سال یعنی آخر اسفند هر سال، تا آخر خرداد سال بعد قابل پرداخت است و چنانچه پرداختی که تعهد شده است در آخر خرداد سال بعد موفق فرض بفرمائید یک حواله‌ای مانده است در یکی از ولایات و پولش نمی‌رسد، پول برمیگردد به خزانه، پولهائی هک پرداخت نمی‌شود متمرکز می‌شود در خزانه، فرض کنیدصد تومان برگشتی‌ها درخزانه می‌ماند، این انتقال داده می‌شود به موجودی‌های انتقالی، در مقابل صد تومان خرج یعنی این موجودی در خود خزانه هست ۱۶ میلیون تومان از این پول برگشتی هائیست که موفق به پرداختش نشده‌اند ولی ۲۰۰ میلیون تومان کسر است و این کسر که هست (یکنفر از نمایندگان مال سنوات پیش است؟) مال سنوات پیش نه، این تعهد شده است این ۲۰۰ میلیون تعهد اسنادش را آورده‌اند در کمیسیون رسیدگی کرده‌ایم ولی دولت قادر به پرداخت نیست برای چه؟ برای اینکه پیش بینی غلط بوده و این دویست میلیون تومان کسر مشهود است حالا می‌خواهند مجوز کسب کنند که از محل درآمدهای سال جاری بپردازد، از جهت کسر اعتبار اضافی رویه رویه غلطی نیست اما در اصل بودجه سال ۱۳۴۳ سراپا غلط بوده.

رئیس – آقای مهندس والا بفرمائید.

مهندس والا – بنده حرارت جناب آقای خواجه نوری را تقدیر و تحسین می‌کنم، برای هر استدلالی بشما برنخورد خیلی معذرت می‌خواهم نمیشود یک مقداری سفسطه کرد (مهندس کمانگر – کجا سفسطه شده) الان عرض می‌کنم که دولت تعهدش را می‌پردازد و صحیح است و ما تعهد می‌کنیم که دولت تعهدش را بدهد، بودجه سال ۴۳ و ۴۴ این جا است بفرمائید همینطور بودجه سال ۴۲ و ۴۱ و ۳۹ و ۳۸ و ۳۷ تا برسد به اول مشروطیت که بودجه نویسی دراین مملکت مد شد بروید ببینید بودجه انتقالی دولت اعتبار ردیف انتقالی دولت چقدر بوده پرداخت انتقالی دولت همانطور که جناب آقای نیری فرمودند موقعی است که هم در عواید آورده‌اند و هم در مخارج تأمین اعتبار کردید بپردازید اگر نپرداخته‌اید دلیل بر این بوده که نخواسته بدهد جرم بوده، الان شما مجوز قانونی نمی‌خواستید، شما اگر بدهی دارید بروید بپردازید (خواجه نوری – سال مالی تما شد تا آخر خرداد بوده) شما اگر تعهدی داشته‌اید انجام بدهید، اماشما آمدید اینجا از اعتبار دولت یعنی از بودجه عمومی کشور بجای مبلغ ۱۶ میلیون تومان، این بودجه را ملاحظه بفرمائید بودجه سال ۴۳ است آمده اعتبارات را دراختیار وزارت دارائی گذشته از اعتبار دولت ۱۱۱میلیون، اعتبار سری ۶۳ میلیون، حق الکشف کاشفین فلان منبع، پاداش فلان تا آمده به اعتبار انتقالی که ۱۶ میلیون تومان بوده و شما در بودجه سال ۴۴ آوردید در ردیف ۵۱۰۱، ۱۶ میلیون تومان حرفی درش نیست بروید بپردازید ولی وقتی آمدید مجوز می‌خواهید این مجوز را برای تحصیل اعتبار از درآمد عمومی کشور پرداخت بشود در صورتیکه شما اگر قبلا پیش بینی کرده بودید این پول را در خزانه داشتید و احتیاجی به کسب مجوز نداشت ممکن بود بیائید بگوئید چون سال مالی ممکن است در شرف انتضاء باشد ما بودجه‌ای قبلا داشتیم و پیش بینی کردیم و بدهی به افراد داشتیم و این بدهی به افرادمان در فلان ردیف پیش بینی شده در موعدش سندش حاضر نبوده و نتوانسته‌ایم بدهیم برابراین مامیخواهیم زمان را یک مدتی اضافه کنیم یعنی به اصطلاح از نظر تجویز پرداخت زمان را بجای آخر خرداد بگذاریم آخر مهر، آخر بهمن تا یکسال دیگر تمدید کنیم ولی آمدید گفتید از در آمد عمومی کشور سال ۱۳۴۴ بدهیم پس بنابراین خرجی که شما قبلا بحساب آوردید دویست میلیون تومان کسر بوده است (مهندس جلالی – پس بفرمائید طلب مردم را بدهند) جناب آقای پروین طلب مردم باید داده شود، در بودجه پیش بینی شده، نه اینکه وسط سال شما یک مرتبه ۲۰۰۰ میلیون ریال اعتبار انتقالی بیاورید من در ابتدای عرایضم عرض کردم جناب آقای وزیر دارائی که تشریف ندارند معاونشان هم تشریف ندارند، اینهم تازگی مد شده که لایحه یک وزارتخانه که مطرح است نماینده آن وزارتخانه نباشد (دکتر مهندس بهبودی – لابد مهم نیست) بقول فرمایش آقای مهندس بهبودی ممکن است مهم نباشد و خیلی ساده

است که هیچکدام نیستند، بنده استدعا می‌کنم جناب آقای مخبر صورت ریز را بیاورند البته بمایش مطلب است مطالبه است اما ببنیم چه مطالباتی است، این مطالبات مال چه بوده که یکمرتیه ۲۰۰ میلیون تومان شده، آقایان شما که ناظر بر دخل و خرج مملکت هستید شما که نماینده مردم هستید شما که باید بدانید پولی که پرداخته می‌شود به چه صورتی است. حالا دو هزار میلیون تومان اعتبار قرض و وام بکنار در موردی که خودتان قبول دارید بودجه تان صحیح است و پیش بینی شده است و ارقام درست است و بودجه از هر لحاظ رویش مطالعه شده و بودجه برنامه ایست چه جور بودجه برنامه‌ای به مجلس می‌دهید که دویست میلیون تومان پیش بینی نشده حالا میفرمائید کجا سفسطه است جناب آقای مهندس کمانگر ببخشید بنده حرفم را پس می‌گیرم، اینحرفها سفسطه نیست ۱۶ میلیون تومان یکمرتبه می‌شود دویست میلیون تومان، این سفسطه نیست، باید قرض مردم را داد اما از کجا، بنده که سر در نمی‌آورم (مهندس کمانگر – شما مدرک و دلیل خواستید بفرمائید برایتان بیاورند).

رئیس – آقای رامبد بفرمائید.

رامبد – آنچه که اشکال و انتقاد از لحاظ جنبه مالی و خلاف مقررات بودن نحوه پرداخت و غیر متعادل بودن بودجه مربوطه و در واقع بی محل بودن این مطالبات بود قسمتی از وظایف نمایندگان مجلس است که سایر آقایان فرمودند ولی طبق قوانین اساسی مملکت وظایف نمایندگان تنها نظارت در دخل و خرج نیست، گردش امور مملکت و حفظ حقوق ملت هم از وظایف نمایندگان است (صحیح است) بنده از جنبه دیگری این موضوع را مطالعه می‌کنم و از نماینده محترم دولت سؤال می‌کنم دولتی که مدعی سرعت در امور انجام کارهاست چگونه در طول مدت یکسال مطالبات ذیحقی اگر بوده و مطالبات بحقی اگر بوده پرداخت نکرده این یک مطلبی است، در اینجا ما همه صحبت می‌کنیم که خرجها زیاد است و ریخت و پاشها زیاد است ولی خدای نکرده این توهم پیش می‌آید که پرداخت کنندگان و دریافت کنندگان اگر حسن رابطه‌ای نداشته باشند حسن تفاهمی داشته‌اند این دریافت کنندگان برای این ممکلت کاری انجام داده بودند معامله کرده بودند، این پرداخت بحق بود یا بحق نبود، اگر ادعای دولت صحیح است که محلش موجود بوده و باید پرداخت می‌شد این خودش یکی از نمونه‌های کاغذ بازی و اشکالتراشی هاست و خدای نکرده آن توهم را پیش می‌آورد که پرداخت کنندگان آنقدر مراجعه کنندگان را باید بیاورند و ببرند تا نظرها تأمین شود (صحیح است) بیرون از یکی از این دو صورت نیست یا این که آقای مهندس والا فرمودند و این صحیح است و اگر این نیست پول بوده اعتبار هم بوده پرداخت هم بموقع بوده چرا بموقع نداده‌اند تا کار ممکلت بچرخد (صحیح است) چطور وقتی که کسی مالیات ندهد باید جریمه بدهد چون مالیات پرداختی بحق است و مطالبات دولت باید بموقع پرداخت شود ولی در یک مملکت که آزادی که برای حفظ چوپانش، اینکه می‌گویم به وحدانیت حق اطلاع مستقیم دارم برای حفظ چوپانش شاه مملکت دستور مستقیم می‌دهد (احسنت) در چنین مملکتی چرا باید مأمورین دولت پول کسانی را که حق داشته‌اند نگاه دارند یا حق این بوده است که خواسته‌اند اشکالتراشی بکنند و کارها پیشرفت نکند یا حق اینست که مهندس والا می‌گوید این است که آقای نیری می‌گوید محلش نبوده و بعد از گذشت ایام آنچه می‌گویند غلط در آمده و حالا به این ترتیب اصلاح می‌کنند (احسنت).

رئیس – آقای دکتر یگانه بفرمائید.

دکتر یگانه (وزیر مشاور) – بعد از معروضات بنده نماینده محترم جناب آقای نیری مجدداً و جناب آقای مهندس والا و جناب آقای رامبد بیاناتی فرمودند البته من به بصیرت جناب آقای نیری که در خدمتشان در کمیسیون بودجه کار می‌کردم استحضار دارم، باید عرض خدمتتان که گاهی همانطور که شما فرمودید پیش بینی‌ها آنقدر که نویسندگان و مدونین مایل هستند ممکن است تا آن حد تحقق نپذیرد، این یک مطلبی نیست که من خدمت جنابعالی بخواهم بگویم که تمام پیش بینی‌ها در یک بودجه ۱۷۰ میلیاردی کامل باشد و منطبق با پیش بینی، گاهی اجرای بودجه با مواردی که منظور شده اختلافاتی پیدا می‌کند و این مطلبی که فرمودید پیش بینی‌ها کاملا تحقق نداشته بنده هم عرض می‌کنم تا یک حدودی در مورد بودجه ۱۷۰ میلیاردی اگر شما ۲۰۰ میلیون تومان را راجع به تحققش فرضاً فکر بفرمائید این درصد عدم

تحقق کاملا کم است ولی این اساس نظرتان که فرمودید این قسمت کاملاً محقق نشده این چیزی نیست که بنده بخواهم از پشت این تریبون تکذیب کنم ممکن است درعمل هم همینطور شده تا آن حدی که خود ما انتظار داشتیم تحقق نداشته اما اینکه جناب آقای مهندس والا فرمودند اگر مجوزی داشته چرا پرداخت نشده اولا از این دیون مدت زیادی می‌گذرد، تصور نفرمائید از این دیون سالها می‌گذرد و دولت طلب طلبکاران نپرداخته این ناظر بر بودجه سال ۴۳ و بودجه سال ۴۳ هم تا آخر اسفند سال ۴۳ قابل پرداخت نبوده واگر سه ماه بهار را هم اضافه بفرمائید تا یکماه پیش هم قابل پرداخت بوده فرضاً از مدتی که دولت می‌خواهد اعتبارات اضافی را بپردازد بیش از یکماه نگذشته پس اگر ما در ماه تیر نبودیم که لایحه تقدیم نمی‌کردیم بنابراین تصور نشود این مربوط به سنوات ماضیه است عرض می‌کنم خدمتتان این مطالبات مربوط به سال گذشته است و چه بسا که یک قسمتش مربوط به دو ماه گذشته باشد والا به سال ۴۲ و ۴۱ بهیچوجه تسری ندارد برای اینکه اعتبار انتقالی بودجه سال ۴۳ است البته شاید این عرایض من در حد خودش بتواند توضیحی در باره فرمایش جناب آقای رامبد تلقی بشود ولی اگر یک بدهی پرداخت نشده باشد که البته بنده بعنوان نماینده دولت نمی‌توانم از جزئیات کار خدمتتان بضرس قاطع چیزی بگویم که هیچ اشکالی در هیچ نقطه‌ای راجع به دیناری از بودجه نباشد این یک مطلبی است راجع بیک بودجه ۱۷۰ میلیاردی که ممکن است در پرداخت بدهی یک نفر، پنج نفر مدیت تأخیر بشود اما این بهیچ وجه حمل بر سوء نظر مجریان نیست عرض کردم از این کار دوماه گذشته علی الظاهر شاید بشود گفت در حسن نظرشان چون یک دولت است و همان دولت دارد عمل می‌کند در موقع تقدیم بودجه چون به اسناد رسیدگی نشده بود جناب آقای وزیر دارائی جدید که آمدند فرصتی داشتند به اسناد رسیدگی کردند و بعد از رسیدگی دیدند دویست میلیون مطالبات مربوط به سال ۴۳ است که باید پرداخت شود این بود که وقتی دولت برایش محقق شد که ۲۰۰ میلیون تومان پرداخت نشده آنوقت مجوز آورد و الا در آن موقع اگر به این اسناد رسیدگی می‌شد همان موقع ضمن بودجه ۴۳ اعتبار انتقال تأمین می‌شد بودجه ۱۷۰ میلیاردی تصویب شده ۲ میلیارد در مقابل ۱۷۰ میلیارد چیز مهمی نیست وانگهی هر یک از این درخواستهای می‌رود به وزرات دارائی عرض کردم صورتی که دولت اینجا تقدیم کرده برای توضیحات بود والا معنایش این نیست که کمیسیون بودجه به پرداخت هریکی از این موارد دیون ۲۰۰ میلیون صحه گذاشته باشد، خیر این اعتبار در اختیار دولت قرارداده می‌شود که اگر به این اسناد اداره تطبیق اسناد رسیدگی کرده و صحتش مورد قبول واقع شده ما بتوانیم از این اعتبار بپردازیم و البته بازهم عرض می‌کنم چون مربوط به مطالبات است چه بسا این مطالبات مربوط به دستگاهها باشد درخواستهائی است مال اکثر وزارتخانه‌ها یا مطالباتی است مربوط به اشخاص این است که من قبول دارم یک بودجه‌ای که تقدیم می‌شود ممکن است پیش بینی‌ها در عالم تحقق آن صد در صدی که می‌خواهیم نباشد ولی با تصویب این لایحه گرهی از کار مردم و دولت گشوده شده و دولت هم این اعتباری که در اختیار دارد بنده میدانم که مجلس شورای ملی مخالفتی با این ندارد که دولت با این اعتبار بدهی‌هایش را بپردازد و اگر تأخیری بشود برمیگردیم بیک دوره‌ای که مطالبات اشخاص از دستگاهها مانده و این در شأن مملکت نیست دولت درآمد دارد و این‌ها راهم می‌پردازد و به تطبیق اسناد هم می‌رود و رسیدگی می‌شود و موقع تنظیم بودجه هم در نظر گرفته می‌شود من توضیح بشتر از این را به نمایندگان محترمی که مخصوصاً سوابق ممتدی در وزارت دارائی دارند زائد میدانم چیزی عرض کنم فقط بطور توضیح عرض کردم.

رئیس – آقای مهندس والا بفرمائید.

مهندس والا – جناب آقای دکتر یگانه فرمودند که پیش بینی‌ها ممکن است تحقق پیدا نکند (دکتر یگانه – در یک سطح چند درصدی عرض کردم) در یک سطح کمی بنده بهمین اندازه که ایشان معترف هستند اقرار می‌کنند که پیش بینی هایشان تحقق پیدا نمی‌کند به این شهامت تبریک می‌گویم و واقعاً باحسن نیتی که در ایشان سراغ داشتم جز این هم انتظار نداشتم و این بهترین تشفی است برای ما کسانی که به بودجه رأی مثبت ندادند و بر بودجه صحه نگذاشتند اگر یکی از موکلین بنده یا

کس دیگری بپرسد که چرا به بودجه دولت رأی ندادی من امروز خوشحالم وخیال می‌کنم کساینکه به بودجه رأی سفید ندادند ممتنع بودند یا رأی کبود دادند امروز می‌توانند سرافراز از این مجلس بیرون بروند (صحیح است) (دکتر بهبودی – دلایل دیگری هم داشت) فهمیدند که بودجه سند پیش بینی هست اما پیش بینی که تحقق پیدا نمی‌کند جناب آقای دکتر یگانه بسیار متشکرم که واقعاً به این اندازه ما را پیش موکلین روسفید کردید اما فرمودید بودجه ۱۷۰ میلیاردی اولا هم شما میدانید هم بنده میدانم و هم نمایندگان محترم میدانند که هنر بودجه نویسی وبالا بردن رقم ۱۷۰ میلیارد ریال این بودجه‌ای که مجلس شورای ملی نظارت درستی ندارد وجمعاً و خرجاً می‌آورند از جمله بودجه سازمان برنامه، شرکت نفت و بودجه‌ای که امروز اسمش را گذاشته‌اند مؤسسات بازرگانی و دولت کوچکترین قدرتی در آن ندارد وتنها قدرتش این است که حسن و حسین را بردارد ویک نورچشمی بگذارد جایش این درست اما در بودجه این مؤسسات کاری نمی‌تواند بکند از آن بودجه ماشین می‌خرند برای خودشان هزار گونه پاداش منظور می‌کنند، خرج‌های دیگر هم می‌کنند پس بودجه بنا به اقرار خود نویسندگان بودجه عبارتست از ۵۹ میلیارد ۶۹۵ میلیون و ۶۸۱ هزار ریال بنابراین ۱۷۰ میلیارد نیست ۵۹ میلیارد است حالا بدون رقم پیش بینی که فرمودید به نسبت ۱۶ میلیون تومان با ۵۹ میلیارد ریال این را می‌شود قبول کرد برای چی؟ برای اینکه شما در موقع بودجه نویسی میآئید در ستون درآمدتان در رقم ۴ درآمد عمومی کشور مرقوم میفرمائید ۱۶ میلیون تومان بودجه انتفاعی را جزء درآمد عمومی می‌آورید در هزینه در ردیف ۵۱۰۱ دو مرتبه عیناً می‌آورید میگوئید بودجه انتفاعی ما ۱۶ میلیون تومان است پس این پول در خزانه دولت موجود است پس پول بوده قبلا خرجش پیش بینی شده قبول است که سندش بموقع نرسیده اما دولتی که غیر ازاین بودجه انتفاعی خودش دیونش را پیش بینی می‌کند اگر اجازه بفرمائید می‌خواستم هزینه‌های پیش بینی شده بنده ۵ در طبقه بندی ۵۵ متفرقه، شما برای این کار ۱۶۴۵۴۳۰۰۰ هزار ریال پیش بینی نشده ۶۶۷۳۰۰۰۰ هزار ریال، نقصان وتفریط در صندوق ادارات دولت، وظیفه، غرامت فوق العاده کارمندان می‌آید میآید تا آخرین رقم تمام مخارج را نوشته‌اید حتی بدهی‌ها را پیش بینی می‌کنید آمده‌اید مجوزی گرفته‌اید بخصوص که الان میفرمائید این مال چند سال قبل نیست دیگر واقعاً اسباب روسفیدی است اگر دولتی نتواند در ظرف یکسال بدهی خودش را معین کند و پیش بینی کند و مجوز تحصیل کند وبعد بیآید اعتبار انتقال بگیرد و یک مرتبه از بودجه ۱۶ میلیون را به ۲۰۰ میلیون تومان برساند واقعاً باید به این بودجه نویس تبریک گفت (احسنت) که چه جور ممکن است درد ملت گرفته باشد ما را که بخواهیم طلب مردم را بدهیم اما جزء بدهی هایمان نیاورید واقعاً جای تقدیر است جناب آقای رامبد (رامبد – جای تأسف است) بله جای تأسف است که ما میآئیم ادعا می‌کنیم وعده می‌دهیم در پشت این تریبون، حتی اگر کسی مخالفت جزئی بکند آن شخص را بیک چشم بد نگاه می‌کنیم به او خرده می‌گیریم که چرا چوب لای چرخ دولت می‌گذاری چرا شما مانع پیشرفت کار دولت هستی، چرا با مصالح کلی مملکت همکاری و همگامی نمیکنین؟ ما متخصص هستیم، کسانی هستیم که ادعای اقتصاد داریم ما کسانی هستیم که در امر اقتصادی متبحر هستیم ویک مملکت باید بوجود ما افتخار کند و مجسمه ما را باید از طلا بریزند بودجه آوریم این بودجه برنامه است آنوقت ۲۰۰ میلیون تومان ارقام را مثل اینکه از بس اینجا رقم آوردند، ما ارزش ارقام را فراموش کردیم ۲۰۰ میلیون تومان از بودجه مملکت پیش بینی نشده (اهری – اسنادش تصویب نشده) اعتبارش تصویب شده یا نه؟ پس چرا از بودجه عمومی مملکت می‌خواهید بدهید خرجی بوده که شما پیش بینی نکردید نمیدانم چه جور می‌خواهید این را توجیه کنید این درست نیست اگر در مجلس اکثریت دارید همانطوری که آقای رامبد در جلسه گذشته گفتند به احترام انقلاب شمابه همه پیشنهادهای دولت صحه گذاشتید بدون اینکه وارد جزئیات بشوید اما این وضع را چه جور می‌شود توجیه کرد که ما در مملکت دارای

متخصص هستم و ادعا می‌کنم اما یک مرتبه ۲۰۰ میلیون تومان پیش بینی نمی‌کنیم آقای لیدر اکثریت فرمودند که برگشتن این لایحه به کمیسیون جز وقت تلف کردن چیزی نیست راست است چون در مجلس اکثریت وجود دارد پس بنابراین هر چیزی که دولت پیشنهاد بکند مورد قبول واقع می‌شود اما ببینیم آقایان اکثریت آیا پیش خودشان حساب می‌کنند که یک روز اگر تنها بخودشان باشد وجدان خودشان را می‌توانند اقناع بکنند من حرفی ندارم اگر می‌توانند بنده هم مطیع هستم من مسلماً به این ماده واحده رأی کبود می‌دهم و نمی‌توانم خودم را قانع کنم که بودجه اعتبار انتقال یک مرتبه از ۱۶ میلیون بشود ۲۰۰ میلیون (احسنت).

رئیس – آقای نیری بفرمائید.

نیری - بنده خواستم از لطف و محبت جناب آقای دکتر یگانه سپاسگزاری کنم، اظهار محبت فرمودند و واقعاً به دولت جناب آقای هویدا هم تبریک می‌گویم از داشتن چنین عضو دولتی مثل آقای دکتر یگانه با رعایت اصول همیشه کارهای دولت را بنحو احسن از مجلس میگذرانند بنده در خلال عرضم یادم هست عرض نکردم این اسناد مربوط به سالهای پیش است چون اسناد اعتبار انتقال را بنده رویش کار کرده‌ام در ذهنم هست منتهی بحث بنده پیرامون بودجه سال ۱۳۴۳ بود که اگر خاطرتان باشد در کمیسیون عرض کردم دولت وقتی بودجه را آورد گفت این بودجه بی نظیری است و این بودجه در تاریخ مشروطیت بی نظیر است و سابقه ندارد و برای اولین بار این چنین بودجه به مجلس آمده است بنده گفتم خیر این طور نیست این بودجه صحیح نیست این بودجه غلط است و شما لازم نبود که بودجه اصلاحی بیاورید بودجه‌ای قبلا آورده بودند در چهار دیواری بودجه بود و بودجه صحیحی بود تصویب کردیم و برای خاتمه امر چنانچه سابقه هم هست ممکن است لایحه قانونی داشته باشد چون بنده عرض کردم که بودجه قانون نیست سند خرج و دخل مملکت است و چیزی نیست که عنوان قانون داشته باشد پس باید لایحه قانونی متمم بودجه را آورد در آنجا همین تبصره هائیکه بدنبال بودجه می‌بندید و بودجه را خراب می‌کنید این را هم در آنجا طی یک ماده واحده و تبصره‌ای زیاد بیاورید اینکه عرض کردم روی این اصل بود سابقه هم دارد مکرر در سنوات پیش بعد از شهریور هم بودجه‌ای که می‌آمد با کسر می‌آمد و در آخر سال همه تعهدات دولت هم پرداخت می‌شد ویک مقداری هم در خزانه می‌ماند چنانکه من خودم سابقه دارم یکسالی که تصدی داشتم در سال ۳۸ غرض بنده پیش بینی است، پیش بینی روی ممارست است یک جنبه فنی دارد، کاردانی می‌خواهد مأمورین وزارت دارائی چون سالیان دراز در این کار ممارست داشتند پیش بینی شان ناصحیح نبود با یک پورسان خیلی کمی بالا و پائین می‌رفت با حساب کسر بودجه را می‌کردند در همان سالی که خود بنده بودم برای تهران ۴۵۰ میلیون تومان پیش بینی کرده بودیم در آخر سال ما ۸۳۰ میلیون داشتیم (سعید وزیری – صددرصد خلاف) این برای چی بود پیش بینی را موازنه می‌گرفتند با کسر بودجه کسر بودجه را بنده در کمیسیون بودجه هم عرض کردم دو جنبه داشت و حالا اینجا وقت مجلس را تلف نمی‌کنم توضیح دادم (مهندس جلالی – پورسان مختصر را هم ما فهمیدیم) جنابعالی که در کمیسیون تشریف داشتید توضیح دادم حضورتان در همان سال ۳۸ تمام تعهدات دولت پرداخت شده ۶۹ میلیون تومان موجودی داشت فرضاً در سال ۴۱ وقتی دولت نتوانست تعهدات را بپردازد تا آخر دوره مالی خرداد سال بعد دوره را تمدید می‌کند تا آخر مهر اینجا دولت پیش بینی صحیح نمی‌تواند بکند یک موزانه‌ای را می‌گیرد از کسر بودجه یا از درآمدش یابد عمل کردند یا نخواستند قانع کنند مأمورین را به این که این پیش بینی صحیح است یا نیست یا بودجه را بردند جای دیگر و آنها نخواستند وصول کنند یا نتوانستند وصول کنند بهر حال عیب در خود اصل بودجه بود که ۲۰۰ میلیون تومان که کسر واقعی است چون کسرهائیکه در بودجه می‌گویند کسرواقعی نیست ولی این کسر حقیقی است واین دلالت دارد که بودجه سال ۱۳۴۳ سرا پا غلط است والا دویست میلیون تومان اعتبار انتقالی و تحصیل اضافه اعتبار این صحیح نیست طریقه اش صحیح است باید لایحه بیاورند در قانون

محاسبات عمومی پیش بینی کرده‌اند نحوه تحصیل اضافه اعتبار با آوردن قانون است و این درست است ولی اینجا ۱۶ میلیون است یا دویست میلیون تفاوت را باید به آن اضافه کرد که تمام تعهدات را بپردازیم و این دلالت دارد بر اینکه بودجه سال ۴۳ که این همه سروصدا کردند که بودجه بی سابقه‌ای است غلط بوده است.

رئیس – آقای دکتر مهذب بفرمائید.

دکتر مهذب – بعضی از همکاران محترم روی این ماده واحده با حدت و شدت هر چه تمامتر صحبت فرمودند درهر حال هر حدت و شدتی دلیل صحت یا دلیل غلط وبودن مطلب نیست آن چیزی که مسلم است همه ما خواه آنهائی که در موافقت یک مطلبی صحبت می‌کنیم خواه آنهائی که در مخالفت با یک مطلب صحبت می‌کنیم جز وطن پرستی و جز خدمت بمردم و جزانجام وظیفه هیچ نظری نداریم (صحیح است) وبنابراین صحبت هائی که شد واقعاً غیر از شکافتن مطلب و درک حقیقت و روشن نمودن حقیقت برای مجلس و نمایندگان ملت طبعاً چیزدیگری نیست و اما از لحاظ این ماده واحده آنچیزی که بنظر بنده می‌رسد همیشه در هر بودجه‌ای اشتباه نمی‌توانم عرض کنم اختلاف ممکن است پیش بیاید سابقاً بودجه ارقامی داشتیم وهمانطور که آقای نیری هم فرمودند صددرصد نمی‌شود پیش بینی هزینه‌ها و درآمدها را در بودجه ارقامی کرد بعداً آمدیم رسیدیم به بودجه برنامه‌ای و اول کارمان بود بودجه برنامه‌ای هم ترتیبش این است که شما واحد کار مأمورین را حساب می‌کنید بعد ضرب می‌کنید در تعداد واحدهای کار و بودجه برنامه‌ای را می‌توانید معلوم کنید بنابراین کارخانه شیرپاستوریزه را هم اگر در نظر بگیرید حساب می‌کنید صد هزار بطر شیرمن می‌دهم بیرون و هریک بطرش چقدر تمام می‌شود بنابراین درآمد و هزینه من چقدر خواهد بود با وجودی که واحدکار در یک چنین سازمانی معلوم است با وجود این بودجه آن کارخانه را هم با چند درصدی می‌شود تعیین کرد یعنی صددر صد نمی‌توانند درآمد وهزینه کارخانه را پیدا بکنند و تعیین بکنند وقتی ما بیائیم به دولت طبعاً مشکل زیادتر می‌شود نمی‌توانیم حساب بکنیم که هزینه گرفتن یک دزد بوسیله یک پلیس چقدر است و بعد بگوئیم فرض کنید که یک پلیس در سال صد یا هزار دزد می‌گیرد و اینقدر پلیس داریم پس بودجه اداره پلیس این خواهد بود (دکتر بهبودی – ممکن است تصمیم بگیرند که دزد نگیرید) یا همینطور واقعاً مشکل است که وزارت فرهنگ حساب بکند هزینه یک محصل از روزی که می‌رود بمدرسه تا آخر کار که می‌رود به کلاس شش صددرصدش معلوم باشد که چقدر می‌شود که ما بگوئیم صد هزار شاگرد مدرسه داریم صد هزار را ضرب در فلان رقم بکنیم و بودجه وزارت فرهنگ معلوم بشود اگر بتوانیم صددرصد بودجه ارقامی یا بودجه برنامه‌ای را تعیین بکنیم باز این اختلافات خواه ناخواه درش پیدا می‌شود و این را هم عرض کنم در ممالکی هم که بودجه برنامه‌ای سالهای سال است تهیه می‌کنند اینگونه اختلافات پیدا می‌شود و تنظیم بودجه اصلاً یک چیزی است که این اختلافات درش بوجود بیاید منتهی بحث در رقم است یعنی همانطوریکه آقای دکتر یگانه توضیح دادند تنها چیزی که نشده اسناد به تصویب نرسیده پس یک عده‌ای طلبکار هستند کاری کرده‌اند و طلبکارند و طلب آنها پرداخت نشده دولت می‌گوید که آقا من بدهکارم باید بدهی خودم را بدهم (نیری – اگر تصویب شده باید پرداخت شود) آقای رامبد فرمودند دولت تأخیر کرده در پرداخت بنده می‌خواستم عرض کنم ما دیگر بیشتر از این تأخیر نکنیم که واقعاً آن سوء تفاهماتی که ممکن است پیش بیاید بگویند که دولت لایحه آورده که بدهی خودش را به اشخاصی که بحق کار کرده‌اند بحق انجام وظیفه کرده‌اند و طلبکارند بدهد و روی نقص‌های بودجه برنامه‌ای یا نظر به بعضی از اشتباهاتی که بوده سبب شد اشخاصی که طلبکارند پولشان بهشان داده نشود بنابراین اگر قبول بکنیم که بودجه برنامه‌ای هم مثل هر بودجه‌ای اشتباه ممکن است درش بشود اگر قبول کنیم اشخاصی طلبکارند ودولت می‌خواهد بدهی خودش را پرداخت بکند بنابراین زیاد اشکالی بنظر من نمی‌رسد و این را توضیحاً عرض کردم (احسنت).

رئیس – نظر دیگری در کلیات لایحه نیست. آقای دکتر اسفندیاریگانگی مخالفید؟

دکتر یگانگی – موافقم.

رئیس – موافق صحبت کرده است (نمایندگان -

رأی، رأی) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است نظری نیست (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم بماده واحده و کلیات آخر آن خانمها و آقایاینکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

۷- شور اول گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران

رئیس – گزارش شور اول لایحه تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشاورزی با حضور نماینده دولت لایحه شمارة ۶۶۵۹- ۴۴/۳/۲۰ راجع به تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران را که بشمارة ۱۴۲۹ چاپ گردید مورد رسیدگی قرارداد و با اصلاحاتی تصویب کرد. اینک گزارش آن بشرح ذیل تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

لایحه تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران

مادة۱- به دولت اجازه داده می‌شود بمنظور کمک بتوسعه اقتصاد کشور جهت بسط وترویج کشاورزی تجارتی و تشویق سرمایه گذاری خصوصی در امر کشاورزی از طریق پرداخت وام برای اجرای طرحهای کشاورزی و دامداری و بهره برداری از جنگل و عمران اراضی بایر و توسعه استفاده از ماشینهای کشاورزی مؤسسه‌ای به نام صندوق توسعه کشاورزی ایران که وابسته به بانک کشاورزی ایران خواهد بود با مشخصات زیرتشکیل دهد.

الف – سرمایه اولیه صندوق یک میلیارد ریال است که تماماً متعلق به دولت بوده و از محل اعتبارات برنامه سوم عمرانی کشور تأمین و از طرف سازمان برنامه پرداخت خواهد شد افزایش یا کاهش سرمایه به ترتیبی خواهد بود که در اساسنامه صندوق تعیین خواهد شد.

ب – صندوق توسعه کشاورزی ایران دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و بصورت بازرگانی اداره می‌شود.

مادة ۲ – صندوق توسعه کشاورزی ایران تابع اساسنامه مربوط بخود بوده و مشمول تصویب نامه‌ها و آئین نامه‌های عمومی مربوط به مؤسسات دولتی و بنگاههائی که با سرمایه دولت تشکیل شده یا می‌شود نیست و مواردی که در این قانون اساسنامه پیش بینی نشده باشد تابع مقررات بانکی و پولی کشور و قانون تجارت خواهد بود.

مادة ۳ – صندوق توسعه کشاورزی ایران مشمول شش درصد بخشودگی موضوع بند ۱ از ماده ۷۶ قانون بانکی و پولی کشور بوده و از پرداخت هر گونه مالیات و عوارض نسبت به سرمایه و اندوخته و آن قسمت از سود عمل کرد سالانه که باید به سرمایه و اندوخته‌های صندوق اضافه شود معاف خواهد بود و همچنین به ثبت رسانیدن صندوق در اداره ثبت شرکتها از پرداخت مالیات حق تمبر سهام و حق الثبت معاف است.

ماده ۴ – صندوق توسعه کشاورزی ایران لدی الاقتضا می‌تواند زمین و منابع آب و تأسیسات و وسائل مربوط به طرح را نیز بعنوان وثیقه اعتبارات اعطائی قبول نماید. در اینصورت تأسیسات وسائل مذکور در طرح بتدریج که تهیه و ایجاد می‌شود طبق قرارداد خود بخود در رهن صندوق درمیآید.

ماده ۵ – اساسنامه صندوق توسعه کشاورزی ایران از طرف وزارت کشاورزی تنظیم و پس از تصویب هیئت دولت برای تصویب نهائی کمیسیون‌های مشترک کشاورزی – دادگستری – دارائی – امور استخدام و سازمانهای اداری هریک از مجلسین تقدیم می‌گردد. مادام که اساسنامه مذکور به تصویب کمیسیون‌های فوق الذکر نرسیده مصوبه هیئت دولت قابل اجرا خواهد بود و هرگونه تغییر اصلاحی در اساسنامه مزبور نیز بنحو فوق بعمل خواهد آمد.

ماده ۶ – رئیس کل بانک کشاورزی ایران مجاز است در صورت انتخاب با حفظ سمت ریاست صندوق توسعه کشاورزی ایران را عهده دار شود.

ماده ۷ – وزارت کشاورزی مأمور اجرای این قانون است.

مخبر کمیسیون کشاورزی – مهندس حسن صائبی

گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه مورخ ۴۴/۴/۲۰ باحضور آقای وزیر کشاورزی لایحه دولت راجع به تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون کشاورزی را با اصلاحی که در ماده پنج آن بعمل آورد تصویب کرد.

اینک گزارش آن با ذکر ماده ۵ اصلاحی تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

ماده ۵ – اساسنامه و موضوع عملیات صندوق توسعه کشاورزی ایران به پیشنهاد وزارت کشاورزی به تصویب کمیسیونهای مشترک کشاورزی و دادگستری و دارائی و امور استخدام و سازمانهای اداری مجلسین خواهد رسید.

هرگونه تغییر و اصلاح در اساسنامه مزبور نیز درصلاحیت کمیسیونهای فوق خواهد بود.

رئیس کمیسیون دارائی – خواجه نوری

گزارش از شور اول از کمیسیون برنامه به مجلس شورای ملی

کمیسیون برنامه مورخ ۴۴/۴/۲۰ باحضور آقای وزیر کشاورزی لایحه دولت راجع به تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون قوانین دارائی را تأیید کرد.

مخبر کمیسیون برنامه – دکتر کیان

گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه مورخ ۴۴/۴/۲۰ با حضور آقای وزیر کشاورزی لایحه دولت راجع به تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون دارائی را تصویب کرد.

اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون دادگستری – دکتر حسینی

گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه مورخ ۴۴/۴/۲۰ باحضور آقای وزیر کشاورزی لایحه دولت راجع به تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران را رسیدگی و مصوبه کمیسیون دارائی را تصویب کرد.

اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری - سید علی صائب

رئیس – کلیات این لایحه مطرح است آقای دکتر الموتی بفرمائید.

دکتر الموتی – بنده در باره این لایحه بعنوان مخالف اسم نوشتم ولی مخالفتم از نظر اصل مطلب نیست برای اینکه اصل مطلب بسیار مطلب صحیحی است وزارت کشاورزی می‌خواهد یک صندوقی درست کند که از این محل برای امور کشاورزی وام بدهد و کار کشاورزی مملکت را توسعه بدهد اینکار بنظر من کار صحیحی است با اصل فکر بنده صد در صد موافقم بخصوص اینکه این لایحه مربوط به وزارت کشاورزی است بنده شخصاً به تیمسار ریاحی و طرز کار ایشان اعتقاد خاصی دارم ولی از نظر قانونگذاری این مصوبه را به این صورت صحیح نمی دانم اشکالاتی که بنظر بنده می‌رسد اینجا عرض می‌کنم و بعد بسته بنظر نمایندگان محترم است که هرگونه صلاح میدانند اظهار رأی می‌فرمایند اینجا بنده می‌بینم اصل مطلب این است که آمده است سازمان برنامه موافقت کرده است یک میلیارد ریال در اختیار صندوق کشاورزی بگذارد که این صندوق این را وام بدهد برای توسعه امور کشاورزی همینطور در کار صنعت هم وام می‌دهند و صنایع مملکت ماخوشبختانه در اثر گرفتن همین وام‌ها صنعتی بجلو رفته ولی سوابقی هم هست و باید این سوابق را هم در نظر بگیریم یک روز دیگر هم در مملکت همین فکر بسیار بسیار درخشان و عالی وجود داشت و عمل هم شد در کار صنعت بیشتر نتیجه گرفتند در کار کشاورزی البته می‌خواهم عرض کنم کمتر چرا؟ برای اینکه آن روز بانک کشاورزی به طرح پول نمی‌داد ولی امروز بموجب این لایحه می‌خواهد

به طرح پول بدهد اما وثیقه گرفتن این طرح آن هم زمین بایر بنده نمیدانم تیمسار اینکار به چه صورتی درخواهد آمد عده‌ای آمدند شاید در اصفهان شما هست بطور خیلی روشن می‌بینید آمدند زمین‌های بی ارزش را در رهن گذاشتند و مبالغ سنگینی پول گرفتند و از آن پول هم استفاده‌ای نشد با لمآل یک زمین بایر برای دولت مانده و مبلغ هنگفتی پول از بین رفته چون بنده می‌ترسم، البته این فکر خوشبختانه در مملکت ما از بین رفته باز از این طریق یک عده مالک بزرگ بوجود بیاید (صحیح است) این یک مطلبی است که ما باید توجه کنیم زحمت کشیده شد مبارزه شد در این مملکت انقلاب شد که بیایند به طبقه کشاورزی کسی که در حقیقت مالک زمین است کارش در اختیار زمین است مزدش، سرمایه اش ازاین راه است به این طبقه کمک بشود و حالا باز خدای نکرده طوری بشود برای اشخاصی که در گذشته بازور و نفوذ پول می‌گرفتند و هیچ کاری هم برای تولید مملکت نمی‌کردند گرچه می‌خواهم بگویم دیگر چنین اجازه‌ای داده نمی‌شود ولی ما باید توجه کنیم که باز هم یک عده دیگری به این صورت بوجود نیارویم بنده می‌بینم که یک صندوقی دارد بوجود می‌آید و پولش راهم دولت می‌دهد ولی این صندوق بنده نمیدانم بانک است اداره است بنگاه است یا شرکت است چون مشمول هیچ از این مقررات نیست در یکی از این مواد از مقررات بانکی مستثنی شده در یکی دیگر از مواد از مقررات بنگاههای دولتی مستثنی شده در یکی دیگر از مواد از مقررات اداری مستثنی شده (مهندس صائبی – در بند ب هست که بصورت بازرگانی اداره می‌شود) بالاخره ... اگر بصورت بازرگانی اداره می‌شود باید تابع مقررات بازرگانی دولتی باشد ولی شما در ماده ۳ مرقوم فرمودید و تصریح شده صندوق توسعه کشاورزی ایران مشمول ۶ درصد بخشودگی موضوع بند ۱ از ماده ۷۶ قانون بانکی و پولی کشور بوده پس اینجا از ماده ۷۶ قانون بانکی و پولی مستثنی می‌شود چرا صندوق بانک است مثل همه بانک‌ها هر مقرراتی که حاکم بر سرنوشت سایر بانکها است دراین بانک هم بایستی اجرا بشود همچنین می‌نویسد از پرداخت هرگونه مالیات و عوارض نیست به سرمایه و اندوخته و آن قسمت از سود عمل سالانه که باید سرمایه و اندوخته و آن قسمت ازسود عمل کرد سالانه که باید سرمایه و اندوخته‌های صندوق اضافه شود معاف خواهد بود این یک معافیت از مقررات بانکی و پولی کشور است در ماده ۲ می‌گوید صندوق کشاورزی ایران تابع اساسنامه مربوط بخود بوده و مشمول تصویب نامه‌ها و آئین نامه‌های عمومی مربوط به مؤسسات دولتی و بنگاههایی که با سرمایه دولت تشکیل شده یا می‌شود نیست بالاخره اگر بانک است مثل تمام بانکها با مقرراتی که در این بانک‌ها هست اداره بشود اگر بنگاه دولتی است باید مشمول مقررات آن بشود منظور این است که یک مؤسسه تازه‌ای با یک مقررات استثنائی جدیدی بوجود نیاید چون در آن مؤسساتی که این همه قانون هست تصویب نامه هست مقررات هست متأسفانه باز انحرافاتی دیده می‌شود چون قانون مربوط بشخص نیست اگر تیمسار ریاحی مجری این قانون بودند بنده جزو کسانی بودم که صد در صد روی اعتقادیکه نسبت به ایشان دارم قبول می‌کردم ولی قانون برای مملکت است اشخاصی هستند سال دیگر دهسال دیگر می‌آیند بنده نمیدانم چطور می‌شود باید یک قانونی در مجلس تصویب بشود که همیشه قابل اجرا باشد برای مجلس قابل کنترل باشد بنظر بنده اگر این مورد روشن بشود بسیار ضروری است یک مطلب دیگر مربوط به ماده ۵ است در خود این لایحه مصوبه مثل اینکه در بین کمیسیون‌ها مجلس هم وحدت نظری وجود نداشته (صحیح است) ماده ۵ بصورتی که در کمیسیون کشاورزی تصویب شده درهیچ از کمیسیونهای دارائی و بودجه و دادگستری و استخدام مثل اینکه این را قبول نکرده‌اند مصوبه کمیسیون دارائی را تصویب کرده‌اند چرا کمیسیون کشاورزی گفته است مادام که اساسنامه مذکور به تصویب کمیسیونهای فوق الذکر نرسیده مصوبه هئیت دولت قابل اجرا خواهد بود و هرگونه تغییر واصلاحی در اساسنامه مزبور نیز به نحو فوق بعمل خواهد آمد یعنی کمیسیون کشاورزی قبول کرده است مادامی که اساسنامه این صندوق داده نشده بکمیسیون دارائی و کشاورزی مصوبه هیئت دولت قابل قبول است و این صحیح نیست ولی مصوبه کمیسیون دارائی و سایر کمیسیون‌ها بنظر بنده صحیح تر است برای اینکه

کمیسیون دارائی مصوبه اش این است که اساسنامه و موضوع عملیات صندوق توسعه کشاورزی ایران به پیشنهاد وزارت کشاورزی به تصویب کمیسیون مشترک کشاورزی و دادگستری و دارائی و امور استخدام و سازمانهای اداری مجلسین خواهد رسید هرگونه تغییر واصلاح در اساسنامه مزبور نیز در صلاحیت کمیسیون‌های فوق خواهد بود پس بنابراین وقتی مجلس موافقت بکند که اساسنامه این صندوق به تصویب این چهار کمیسیون برسد مادام که این اساسنامه تصویب نشده قابل اجرا نیست. مصوبه هیئت دولت نمی‌تواند برای مجلس تعیین تکلیف بکند و قابل قبول باشد مگر اینکه کمیسیونهای مجلسین این را قبول بکنند بنده فکر می‌کنم تیمسار ریاحی که مرد منطقی هستند با پیشنهاد بنده موافقت بفرمایند پیشنهادیکه در چهار کمیسیون مورد تصویب و تأیید قرار گرفته است این را تأیید بفرمایند چون جنابعالی منطقی هستید و در صلاح دستگاه شما این است که وقتی اجازه تصویب اساسنامه را بیک سازمانی می‌دهید اجازه تغییر هم با همان سازمان باشد.

رئیس – آقای دکتر الموتی فعلا کلیات لایحه مطرح است هنوز وارد در شور مواد نشده‌ایم.

دکتر الموتی – بنده از این لحاظ عرض کردم که از نظر کلی همکاران محتر توجه بفرمایند که ایراداتی که هست در متن لایحه است نه اصل لایحه که صد در صد صحیح است روزی هم که تیمسار ریاحی این لایحه را آوردند بنده خودم شاهد بودم که اکثر نمایندگان نسبت به اصل فکر تأیید و استقبال کردند ولی لایحه‌ای که امروز به مجلس آمده دارای نواقصی است که یک مقداری از این نواقص را بنده یادآور شدم بنده می‌خواستم عرض کنم حالا که در مملکت ما یک رفرم ارضی شده و انقلابی شده اصلاحات ارضی شده طبقه زارع مملکت و طبقه کشاورزی مملکت در اثر توجه خاص شاهنشاه نجات پیدا کردند بایستی از نظر کمک به توسعه زراعت فکری هم بحال آنها بشود، خواهید فرمود صندوقهای تعاونی کمک می‌کنند شرکتهای تعاونی کمک می‌کنند ولی بنظر بنده آنها هنوز دارای چنین قدرتی نیستند از نظر مالی اینقدر قوی نیستند در تمام نقاط مملکت توسعه پیدا نکرده‌اند حق این بود که بموازات چنین لایحه‌ای که به مجلس می‌آید با چنین شرایطی یک فکراساسی بشود، نمونه اش را عرض می‌کنم خدمتتان در حوزه رودبار الموت که بنده افتخار نمایندگی آنرا دارم دو سال است زارعین آنجا تلاش می‌کنند که کمک کنید م می‌خواهیم چند تا نهر بکشیم این هر کشی‌ها شاید هرکدام برایشان بیست هزار، ۱۵ هزار، پنجاه هزار تومان حداکثر خرج داشته باشد جمع تقاضای هفتاد کشاورز با ۱۵۰ هزار تومان برآورد می‌شود که بروند به بینند در صورتیکه این طرح صحیح بود اجرا بکنند البته زارع نمی‌تواند یک پروژه تهیه بکند توی پوشه بگذارد بفرستد خدمتتان، اصلا عقلش نمی‌رسد او می‌گوید من می‌خواهم این نهر را بکشم بیائید نهر را ببنیند که با کشیدن آن محصول کشت من سه برابر می‌شود بنده تیمسار عزیز بنظرتان می‌رسد که هنوز مرجعی پیدا نکرده‌ام آقای مهندس کمانگر جنابعالی بنمایندگی از طرف بنده اقدام بفرمائید (مهندس کمانگر – به وزارت کشاورزی مربوط نیست مربوط به آب و برق است) بنده گفتم فرمودند بودجه نداریم، برای توسعه کشاورزی مملکت شما که امروز آمدید می‌خواهید وام پانصد هزار تومان بدهید بیک نفر که برود یک جائی را آباد بکند اشکالی دارد صد هزار تومان بمردم یک منطقه‌ای بدهند؟ این شکالش چیست؟ آنها واحدهای کوچکی هستند در گذشته از واحدهای عمرانی مملکت ما حذف شده بودند ولی امروز که در این مملکت برهبری شاهنشاه انقلاب عظیمی صورت گرفته است و این طبقه از مردم آزاد شدند، البته بنده خوشوقت هستم که می‌بینم که خیلی از برنامه‌ها درجهت رفاه مردم طرح می‌شود ولی بنظر بنده بایستی یک مقدار از کمک هائی که قرار است بکشاورزان بشود برود در روستاها و دهات که آنها محروم هستند، توقعات آنها محدود است و خیلی بزرگ نیست و می‌شود با وامهای کوچکی به این طبقه از مردم هم کمک کرد این‌ها مطالبی است که بنظر بنده بایستی مطرح می‌شد و دو مطلب دیگر بنظر بنده در لایحه مبهم است و من نمیدانم که بچه قبیل طرحهائی وام داده می‌شود آیا این وام‌ها وامهای سنگین است حداکثر و حداقلی دارد؟ بهره اشت در چه حدود است آیا کارهای کشاورزی به این صورت مقرون بصرفه هست؟ چون

الان بنده می‌بینم خیلی از افرادی که گفته‌اند طرحهای کشاورزی داشتند عمل کردند ضمن عمل نتوانسته‌اند موفق بشوند یعنی مراجعی وجود نداشته که کمک کنند ولی این صندوق تعاونی امروز موجب خواهد شد که به افرادی که دنبال کشاورزی سالم می‌روند کمک بشود و بنظر من باید بهره این وامها محدود بشود و این مورد در این جا انعکاسی ندارد و شاید در اساسنامه پیش بینی خواهند فرمود (پروین – در اساسنامه پیش بینی خواهند کرد) اگر توضیح بدهند که به چه طبقه‌ای خواهند داد و روی چه اصولی داده می‌شود این مطالب اگر گفته بشود برای مجلس ضروری است، این‌ها مطالبی بود که می‌خواستم بعرض برسانم و امیدوارم این لایحه بصورتی در مجلس تصویب بشود تا همانطوریکه مملکت ما امروز از جهات مختلف پیش می‌رود در امر کشاورزی ما هم یک پیشرفت عمیقی بودجود بیاید (احسنت).

رئیس – آقای میر افضل بفرمائید.

میر افضل – با اجازه مقام محترم ریاست و همکاران محترم بعقیده بنده این لایحه یکی از لوایح مهم و مکمل انقلاب ما است و امیدوارم که بنحو مطلوب اصلاح بشود و تصویب بشود نهایت تنظیم این لایحه یا به اصطلاح قالب ریزی این لایحه صحیح نیست و بنده علاقه داشتم بعنوان انجام وظیفه مطالبی که بنظرم می‌رسد بعرض همکاران محترم برسانم البته ما به رهبری شاهنشاه خردمندمان انقلابی دراین مملکت پایه ریزی کردیم و انقلابی بوجود آمد تا کشاورزان و دهقانان که واقعاً بصورت اسیر و برده زندگی می‌کردند دارای حقوق سیاسی و اجتماعی شدند این‌ها صاحب آب و زمین شدند البته عده‌ای عقیده‌ای داشتند وهمان موقع می‌گفتند ومعتقد بودند که بایستی تکلیف اراضی بایر و موات روشن بشود تا آنها هم تقسیم بشود بین مهندسین و کشاورزان و کسانیکه استعداد احیای اراضی را دارند یا ذوق و سلیقه‌ای دارند در این کار آنها هم قدمی بردارند و بتوانند دراصلاح و آبادانی مملکت مؤثر باشند ولی مثل اینکه این موقعش حالا بود و حالا بایستی اینکار انجام می‌شد موضوعی که فوق العاده دراینجا حساس است و باید مورد توجه قرار بگیرد این است که ما کشاورز را صاحب آب و زمین کردیم یعنی آن انقلاب ما انقلاب شاه و مردم مازارع را صاحب ملک کرد و صاحب زمین کرد که در آن زمین مستقلاً زراعت کند و بهره برداری کند زارع در سابق هم روی زمین کار می‌کرد فرقش با حالا چه بود کشاورزی که در سابق روی زمین کار می‌کرد در حقیقت استثمار می‌شد تمام کار، نیروی شخصی زندگیش همه هستی اش استثمار می‌شد همه دراختیار دیگری بود به اندازه آن روزیکه کارمیکرد نمی‌خورد یعنی آنچه راکه بدست می‌آورد و تحصیل می‌کرد بهمان اندازه که آنروز را ارتزاق بکند به حداقل آنروز می‌دادند یعنی برای شب آنروز چیزی نداشت این وضع را داشت ولی در سایه عنایات شاهنشاه و رهبری ایشان انقلابی بوجود آمد تا این زارع روی آن زمین یا ملک شخصیتی پیدا کرد در حقیقت توانست در آنجا زراعت کند بهره برداری کند زندگی خود را تأمین کند ارباب از آنجا رانده شد این جائی که عرض کردم حساس است همین جا است نکته حساسش این جا است این خلائی که بوجود آمد و قرار بود در دنباله انقلاب این خلا‏‎ء پر شود یعنی آن ارباب بود که قبل از انقلاب در مواقع حساس بصورت ظاهر دلسوزی می‌کرد برای زارع و می‌آمد به او کمک می‌کرد کمک نقدی یا جنسی، در حقیقت او را قریب می‌داد و تمام ما حصل زندگی سال و روز و ماه اورا می‌بلعید و می‌برد و می‌خورد حالا که ارباب نیست زارع احتیاج به ارشاد و کمکهای لازم دارد هم به اینکارها، زمین تنها که کافی نیست زمین به تنهائی کافی نیست که او را هدایت کند وراهنمائی کند بایستی آن خلائی که با بیرون کردن ارباب بوجود آمده پر کرد یعنی باید به کشاورز در مواقع حساس کمک بشود کمک جنسی، کمک نقدی به او بذر داده بشود به او یاری بشود تا بتواند در مواقع لازم به زراعت خودش ادامه بدهد بذر داشته باشد تا استفاده کند بعد بهره برداری بکند و محصول که تولید شد یک مقداری در ازاء دینش ادا شود در اینصورت مانند گذشته استثمار نیمشود یعنی کمکهای قانونی به او می‌شود و حق مشروعش است و یک مقداری هم می‌برد برای مواقع بحرانی از آن استفاده می‌کند البته یک سازمان مرکزی تعاونی بوجود آمد و این کار را قرار شد انجام بدهد یعنی آن خلاء را این سازمان پر می‌کند یعنی کمک‌های اربابی که در سابق

بود و حالا از بین رفته است این سازمان تعاونی می‌تواند بطور حقیقی و در مواقع حساس انجام بدهد ولی آیا ببینیم این کمک می‌شود و عملا اینطور هست؟ ابداً اینطور نیست این را صادقانه و آنچه که بنده عملا دیدم و مشاهده کردم باید عرض کنم مطمئناً اینطور نیست یعنی سازمان مرکزی آن وظیفه‌ای که بر عهده اش هست و باید در حقیقت آن خلاء را پرکند نیست برای اینکه مجهز نیست، کافی نیست باید این کار را او انجام بدهد ولی نکرده یعنی تا حالا نکرده است یعنی کشاورزان تا حالا نتوانسته‌اند آنطوری که باید استفاده کنند یا سازمان مرکزی آن واحد لازم را در محل‌ها نداشته است تابتوانند به کشاورزان در مواقع لازم آن کمکی که ارباب به آنها میداده بدهد یا بذر لازم را بدهد یا در زمستان قند وشکری که مورد احتیاجش بوده است ونداشته است بدهد وباید مجهز بشود الان در حال جریان است (مهندس صائبی – به اعضاء خودش در شرکتهای تعاون می‌دهد) اصولا سازمان مرکزی تعاونی برای دهقانان مملکت بوجود آمد نه برای افراد معین برای کشاورزان این مملکت بوجود آمد بنابراین باید در تمام دهات توسعه داشته باشد تا بتواند این کار را انجام بدهد به عقیده بنده بایستی این سازمان تقویت بشود این صندوق توسعه کشاورزی هم جز آن بشود در اختیار آن قرار بگیرد و او این کار را انجام بدهد چرا؟ (مهندس کمانگر – اصلا باهم متفاوت هستند) در این مورد اجازه بفرمائید که بنده به عرضتان برسانم اگر قانع نشدید هر طور مصلحت میدانید برای اینکه سازمان مرکزی تعاونی برای تقویت کشاورزان بوجود آمد برای تقویت دهقانان بوجود آمد شما الان میدانید و آقایانی که وارد هستند وتماس داشتن با دستگاه کشاورزی میدانند برای دادن وثیقه و گرفتن یک وام ماهها وقت لازم دارد کشاورز که نمی‌تواند این کار را بکند فقط به قول آقای مهندس صائبی که فرمودند فقط کشاورزان عضو می‌توانند، کشاورزان عضو خیلی محدودند تعدادشان خیلی ناچیز است در قبال کشاورزان مملکت ما برای اینکه سازمان توسعه پیدا نکرده است خیلی محدودند (صحیح است) ولی اجرای این طرح، اجرای این طرح توسعه صندوق‌های کشاورزی در این باب البته عرض کردم عرض ما این است که املاک بایر و اراضی موات احیاء بشود ولی در یک قالب صحیحی که بعد لطمه‌ای به انقلاب ما نزند با اینصورت لطمه به انقلاب ما می‌زند یعنی انقلابی که ما گفتیم زارع دارای شخصیت سیاسی و اجتماعی باشد که بتواندکار بکند، زندگی بکند حالا با این طرح شما میآئید نامحدود میگوئید صندوق در اختیار یک دستگاهی که کنترل به اندازه سازمان تعاونی ندارد وام بدهد بنده می‌خواستم قبلا بگویم که کنترل ندارد و بعد آقایان بفرمایند که بانک کشاورزی چطور کنترل ندارد و این برای همکاران محترم مسبوع و شنیدنی نیست درحالی که بنده مطلعم سازمان بانک کشاورزی کنترل روی دهقانان عملا و مطلقاً ندارد فقط با شهر کار دارد با شهریها سر وکار دارد یک اکیپ شهری مثلا فرض بفرمائید یک حسن نامی را تبریز بانک کشاورزی می‌فرستد مأمورش می‌کند برود قزوین پول بدهد این چه میداند، موقعیت زراعی قزوین را نیمداند؟ او می‌رود در آنجا نزد فرماندار یا کدخدا یا مثلا بخشدار را می‌بیند با نظر او یک مقدار معینی پول را تقسیم می‌کند بین کشاورزان این درست نیست برای اینکه بنده در عمل آنچه را که مشاهداتم است آنچه را که عمل کردم و دیده‌ام عرض می‌کنم ولی سازمان مرکزی تعاونی به فرمایش همکار محترم عضو دارد در دهات و پول‌های که به زارعین می‌دهد با همکاری شورای ده می‌دهد باهمکاری معتمدین و مطلعین آن ده می‌دهد در دماوند بنده در یکی از دهات مطالعه کردم شورای ده تشکیل شده بود متقاضی مراجعه کرده بود خودش هم نماینده بود دوهزار تومان پول می‌خواست بالاخره با موافقت خودش چهارصد تومان یا پانصد تومان تصویب کردن به او دادن چرا دو هزار تومان گفت می‌خواهم؟ ولی وقتی مطالعه کردند این مبلغ را به او ندادند چون آشنا بودند زمین را می‌دانستند در کجاست مساحت زمین را می‌دانستند استعداد مالی آن شخص را می‌دانستند امکاناتش را می‌دانستند از او تحقیق کردند که برای چه کاری می‌خواهی؟ معلوم شد که می‌خواست مشهد هم برود یک مقدار کسری لوازم منزل هم داشت می‌خواست از این پول تهیه بکند گفتند چقدر برای زراعتت می‌خواهی؟ و همان قدر به او دادند برای اینکه در خود شورای ده معتمدین و همسایهای ملکی او هستند تماس دارند بنابراین در موقع وصول اقساط هم مراجعه می‌کنند

می‌گویند قسط تعیین شده را بده می‌گوید ندارم می‌گویند که امسال از کشت زمین چهارصدتومان استفاده کردی چهارصد تومان نداری بدهی صد تومانش را بده به این ترتیب از او می‌گیرند بنابراین می‌خواهم عرض کنم که سازمان مرکزی تعاونی ما کنترل دارد یعنی تماس با کشاورزان و دهقانان دارد ولی بانک کشاورزی کنترل ندارد بانک کشاورزی آمار تهیه می‌کند ولی سازمان مرکزی تماس نزدیک در ده دارد بنده می‌خواستم نتیجه از این عرایضم بگیرم و آن این است که با اجرای این طرح اگر کنترلی نباشد عملی نیست وام که مبلغش الان برای نمایندگان پوشیده است ولی بطور یقین حداقل مبلغش از چند میلیون بالا است وقتی قرار شد شما برای یک طرح کشاورزی به موجب این لایحه چند میلیون پول بدهید برای اراضی موات این را چگونه تضمین می‌توانید بکنید که مالک دیگری نیاید و این مالکین خرده را ببلعد و بساط آنها را درهم بریزد بنده راهش را عرض کردم راهش این است که نظارت کامل در اعطای اعتبار در اجرای طرح و بهره برداری از طرح باشد اینکه عرض کردم که بنده خودم شخصاً معتقدم راه اینکار این است که هم در دادن اعتبار و هم در اجرای آن طرح نظارت کامل باشد ولی اگر نباشد چطور ممکن است مگر مالکین عمده چه جور بوجود آمدند در بوجود آمدن مالکین عمده هم داستان حسن صباح بیاد می‌آید که یک قطعه‌ای را می‌گرفت و بعد دور تا دورش را می‌گرفت یک وقت میدیدند که ده تا آبادی دارد بیست تا آبادی دارد یا به قول یکی از نمایندگان ادوار گذشته که گفته بود به اندازه سوئیس ملک دارم برای مثال عرض کردم بله یکی از آقایان نمایندگان محترم دریکی از جلسات ادوار گذشته خودش در پشت تریبون گفته بود که به اندازه کشور سوئیس ملک دارد این مالک بزرگ چطور بوجود آمده یک مرتبه که بوجود نیامده به همین ترتیب عمل کرده حالا در اجرای طرحی که نظارت به عقیده من و به طور مسلم آنچنانی که رهبر انقلاب مایلند و ما هم می‌خواهیم و هدف انقلاب بوده است این نظارت معمول نمی‌شود چطور ممکن است اگر به این قالب که الان موجود است و ما می‌خواهیم ضمن هفت ماده تصویب کنیم اگر به این قالب تصویب شود احیاناً یک وقت ملتفت می‌شویم که مالکین عمده‌ای بوجود آمده‌اند و زندگی کشاورزان ما را بکلی در هم پیچیده‌اند برای اینکه هیمن الان زارعین و کشاروزانی هستند که احیاناً تنبل هستند و اینها می‌آیند به طرف شهر برای راهسازی برای کارهای دیگر یا در املاک دیگر روز مزدی می‌کنند در صورتیکه خودشان ملک دارند ولی موقعی که به آنها دیر کمک برسد جذب می‌شود به طرف دیگری که پول دارد و بهش کمک می‌کند و این طرح این کار را خواهد کرد این است که به عقیده بنده بایستی اصولا اجرای این طرح در اختیار سازمان مرکزی تعاونی باشد برای اینکه یک نظارت کاملتر و دقیقتری در اعطای اعتبار و در اجرای طرح خواهد کرد و اصولا بانک کشاورزی احتیاجی به اجرا و تصویب این طرح ندارد برای اینکه در اساسنامه‌ای که الان در شرف تکمیل است در این اساسنامه در بند (ج) از ماده ۷ و تبصره‌های ۱ و۲ این طرح را نوشته است اگر ملاحظه و قرائت فرموده باشید ملاحظه کرده‌اید که عین این طرح در آنجا ذکر شده است حتی در آنجا گفته است که بانک کشاورزی می‌تواند برای اجرای چنین طرحی تا دومیلیون ریال وام بدهد در اساسنامه عملیات بانک ذکر شده است تا دو میلیون ریال وام بدهد (مهندس صائبی – آن مبلغ برای کارهای بزرگ عمرانی کافی نیست و به درد نمی‌خورد) آن به درد نمی‌خورد؟ پس معلوم می‌شود بیش از دو میلیون بدون وثیقه می‌خواهد پول بدهد وقتی که بانک کشاورزی این امکان را دارد چه لزومی دارد که بانک کشاورزی یک چنین طرحی داشته باشد برای اینکه در اساسنامه اش هست و بطور کامل و خیلی مشروح نوشته است بنابراین اگر قصد این است که یک لایحه جدائی هم غیر از آن تبصره و آن اساسنامه داشته باشیم بنده معتقدم این لایحه باید در اختیار یک سازمانی باشد که کنترل دقیقتر و کاملتری روی زمین و زراعت و زارع عملکرد و کار زراعتی داشته باشد (مهندس کمانگر – بنده هر چه فرمودید دلیلش را نفهمیدم که چیست) جنابعالی تشریف نداشتید (مهندس کمانگر – بنده همین جا بودم) بنده خیلی متأسفم و فکر می‌کنم تمام عرایض من دلیل این جریان بود و معلوم می‌شود جنابعالی صحبت می‌فرمودید و توجه به عرایض بنده نداشتید عرض کنم که در قمست دیگراین لایحه سرمایه این لایحه ذکر شده به این صورت که عرض کردم به عقیده بنده صددرصد نمی‌تواند

تأمین کنندة واقعی باشد منظورو آن مفهوم کاملی که ما در نظر داریم یعنی احیای اراضی موات و اصلاح اراضی بایر را نمی‌تواند تأمین کند در اینجا سرمایه‌ای برای صندوق در نظر گرفتند که این سرمایه یک میلیارد ریال است مسأله این است که این صندوق که سرمایه آن یکصد میلیون تومان است این سرمایه دولت است ما مملکت است بدهید به توسعه صندوقهای کشاورزی که به این شکل صندوقهای توسعه کشاورزی برای احیای اراضی موات اقدام بکند و سطح تولید مملکت را بالا بیاورد بدون وثیقه می‌دهد برای اجرای طرح‌ها می‌دهد ولی این پول مملکت این پول خزانه مملکت بهیچوجه مشمول تصویبنامه‌ها، آئین نامه‌ها و امورمربوط به سازمانهای مربوط به دولت نیست چطور ما پولی که مربوط به دولت است می‌دهیم و مشممول آئین نامه هائی که مربوط به مؤسسات دولت است نباشد این را ما نباید تصویب کنیم این که نباید صحیح باشد فکرمیکنم دولت نباید حاضر بشود که پول مملکت را در اختیار افرادی بگذارد و بدون وثیقه این پول را بگیرند ومشمول آئین نامه‌ها هم نباشد آیا این پول مال مملکت نیست چرا تابع آئین نامه‌های مملکت نباشد اگر آن آئین نامه‌ها غلط است آنها را در مورد همه لغو بفرمائید و اگر آئین نامه‌ها و تصویب نامه‌ها و مقررات مربوط به مؤسسات وابسته به دولت صحیح است چرا نباید سرمایه دولت مشمول اینها باشد باید مشمول اینها باشد اصولا در اینجا نکته‌ای که فوق العاده جالب است این است که جناب آقای دکتر الموتی همکار محترم اشاره کردند این صندوق توسعه کشاورزی که در اختیار دولت قرار می‌گیرد باید در کنترل نمایندگان صاحبات سهام دولت مثلا وزارت کشاورزی و طبعاً وزارت دارائی هم باشد سرمایه صندوق از خزانه مملکت است و سرمایه دولت است ولی نه نماینده وزارت دارائی نه وزارت کشاورزی و هیچ گونه کنترلی برای دولت ابداً وجود ندارد ولی یک چیز هست که آئین نامه‌ها را هم صراحتاً لغو کرده‌اند یعنی این صندوق دارای شخصیت حقوقی است ومستقل است از لحاظ مالی و حقوقی و بهیچوجه با هیچکس سروکار ندارد من تعجب می‌کنم بنده فکر می‌کنم خیلی مشکل است برای من، من کمال علاقه را نستب به این لایحه دارم و مؤمن به این هستم که بایستی اراضی موات بهر شکل بیک صورت صحیح وخوبی تصویب بشود که در اختیار مردم گذاشته بشود و امکاناتی برای کسانی که در اختیار مردم گذاشته بشود و امکاناتی برای کسانی که ذوق این کار را دارند قائل بشویم تا احیاء بشود و اراضی موات هم از این صورت در بیاید ولی به چه شکلی نه به شکلی که به اسم این طرح پولی بدهیم ببرند بخورند و برگشتی نداشته باشد به شکلی که اگر ده تومان دادیم ۱۰ تومان صاحب طرح بهره برداری کند از زمین نه اینکه برای مصارف دیگری بکار ببرد این نظر هست که چرا وزارت کشاورزی نظارت ندارد چرا دولت در این لایحه هیچگونه نظارتی هیچگونه کنترلی در هیچ جا ندارد این را نمیدانم چرا (مهندس صائبی – در اساسنامه اش پیش بینی می‌شود) و البته همانطوریکه عرض کردم این وجوه بدون اخذ و ثیقه در اختیار صاحب طرح گذاشته می‌شود فقط ذکر لدی الاقتضاء یعنی چه. چون معنیش برایم پوشیده بود از تفسیرش خودداری می‌کنم یعنی اگر اصلا عمل نکردند طرح در وثیقه دستگاه می‌باشد فعلاً یک زمینی بیشتر نیست یک زمینی خشک لم یزرعی است که سابقه زراعی ندارد برای این زمین می‌خواهند طرحی را بیاورند روی کاغذ و به اصطلاح مهندسین در آن زمین پیاده کنند و لدی الاقتضاء آن را در وثیقه بردارند دیگر چیزی استنباط نشد ولی در اینجا یک امیدواری که آقای مهندس صائبی در بین عرایض من مرتباً یاد آور ومتذکر می‌شوند آن حواله اساسنامه است که این جا ذکر شده است اساسنامه هم بصورتیکه بنده مستمع آزاد بودم و در یکی دو تا در کمیسیونها مطلع شدم و شیندم این است که اساسنامه‌ای بیاید و به تصویب برسد به این شکل بود کما اینکه در سه چهار کمیسیون هم همین موضوع را متذکر شدند که بیاید در کمیسیون اساسنامه اش تصویب بشود ولی یک موضوع دیگر ذکر مادامیکه اساسنامه نیامده است می‌باشد ما چرا تصویب کنیم ما میگوئیم این لایحه را به این صورت برای این منظور تصویب می‌کنیم که اجرا بشود و اساسنامه هم لازمه این کار

است اگر اساسنامه اش نیاید چطور اجرا بشود ولی چند جا قید کردند این نکته را که مادام که اساسنامه نیامده است کارش را ادامه بدهد بطور یقین یعنی که اساسنامه نخواهد آمد (مهندس صائبی – جنابعالی توجه نفرمودید مادة ۵ را دو مرتبه بخوانید اساسنامه را هیأت دولت تنظیم می‌کند بعد برای کمیسیونها می‌فرستند) جناب آقای مهندس عنایت بعرایضم نفرمودید حق این بود که می‌نوشتند اساسنامه آن را تهیه می‌کند و پس از تصویب هیأت دولت می‌آید کمیسیونها تصویب می‌کند نه اینکه قید شود تا زمانیکه نیاوردند اجرا بشود (دکتر بهبودی – تا زمانیکه تصویب نکردند) تا زمانیکه تصویب نکردند یعنی چرا؟ دنبال این جمله مادامیکه این تصویب نامه نیامده است یک دلیل خیلی زنده تری وجود دارد و آن این است که رئیس بانک کشاورزی عجله داشته است که ریاست این جا را برای خودش محفوظ دارد چرا؟ برای این که الان که اساسنامه مطرح نیست و اساسنامه‌ای نیامده اگر اساسنامه بیاورند یک مؤسسه بازرگانی مدیر و هیأت عامل و هیأت مدیره دارد آنها باید تصمیم بگیرند که کی رئیس باشد چه لزومی دارد که مجلس شورای ملی تعیین کند رئیسش فلان کس است چه لزومی دارد چه معنی دارد در کجای این لایحه گفته بودند که او رئیس نشود که این جا قانون تجویز کند بشود که او رئیس بشود مگر قید شده بود ممنوعیت او پس چه لزومی داشت تجویز این آنهم پارلمان یعنی مجلس تصویب کند چرا؟ اگر قرار باشد که اساسنامه داشته باشد ان اساسنامه بیاید آن اساسنامه مطابق اصول بازرگانی یک هیئت مدیره دارد و ارتباطی به این دستگاه ندارد مجلس اساسنامه آنرا تصویب می‌کند مجلس این لایحه قانونی را تصویب می‌کند احتیاجی ندارد به اینکه قید بکند حتماً مثلا باید تقی رئیس آن باشد این اعمال نفوذ است.

رئیس – آقای میر افضل در کلیات لایحه هستیم هنوز به مواد نرسیده‌ایم.

میرافضل – بنده برای ادای مطلب و برای توضیح در کلیات ناچار شدم اشاره به بعضی مواد بکنم والا فکر می‌کنم دراصل مواد وارد نشدم عرایض بنده را قصد داشتم به اختصار باشد و تصدیع حضورتان ندهم کافی بود (مهندس صائبی – پیشنهاد بدهید) پیشنهاد هم می‌دهم ولی یک نکته مهم این است که این کمال مطلوب ما است و علاقه کامل داریم که اراضی موات بایستی با اجرای طرحهای مفید تبدیل بشود به اراضی زراعتی و بتوانیم بطور کامل بهره برداری بکنیم بمنظور بالا بردن سطح تولید این لازم است ولی باید دراجرای آن موضوع و برای تأمین این نظر توجه داشته باشید همانطور که عرض کردم قالب ریزی که می‌شود ولایحه‌ای که تنظیم می‌شود مبادا احیاناً نتیجه‌ای غلط بگیریم وبعد متوجه بشویم که اشتباه کرده‌ایم برای اینکه اراضی موات را اصلاح بکنیم آمده‌ایم مالک عمده بوجود آورده‌ایم و یا آمده‌ایم برای کسی تدارک مقام یا عنوان کرده‌ایم اینها صحیح نیست اصل این است که اراضی موات بصورتی اصلاح بشود و بنده این تذکرات را حضور آقایان دادم که در موقع طرح مواد متوجه باشند معذرت می‌خواهم.

رئیس – آقای دکترعدل طباطبائی فرمایشی داشتید؟

دکتر عدل طباطبائی – بنده عرضی نداشتیم.

رئیس – آقای دکتر حسینی بفرمائید.

دکتر حسینی – قبلا خواستم به استحضار برسانم به عنوان مقدمه یک موضوعی است که اکثراً بعضی از افراد فکر می‌کنند که غایت و غرض از قانون اصلاحات ارضی مخالفت با سرمایه داری و یا سرمایه گذاری بوده یا بمنظور دشمنی با مالکین بزرگ یا از بین بردن آنها بوده است در صورتیکه من فکر می‌کنم به استناد فرمایشاتی که در تمام موارد شخص اول مملکت اعلیحضرت همایونی بیان فرمودند ما اصلاحات ارضی را در مملکت بوجود نیاوردیم برای اینکه اصل سرمایه داری و سرمایه گذاری را از بین ببریم و یا عناد و غرضی نسبت به مالکین داشتیم (صحیح است) ما می‌خواستیم یک سبک و یک سیستم اجتماعی غلط را از بین ببریم سیستمی که در دنیای مترقی امروز قابل قبول نبوده که زارعین درست در اختیار مالکین باشند و از نظر امور سیاسی و اجتماعی هیچگونه آزادی نداشته باشند و مطیع و برده یک عده مالک

بزرگ باشند ما می‌خواستیم به اینها شخصیت و آزادی بدهیم نه اینکه در یک کشوری که امروز جزء بلوک کاپیتالیسم است و بسرمایه و سرمایه داری احترام می‌گذارد با این اصل مخالفت داشته باشیم (صحیح است) بنابراین اینکه بعضی از آقایان می‌گویند که در نتیجه اجرای این طرحها مالکین بوجود می‌آیند چه اشکالی دارد ما آن مالکی را از بین بردیم که یک عده از زارعین را استثمار می‌کرد و در گوشه و کنار کشورهای خارج عیش و عشرت می‌کرد (صحیح است) و بعد موقع برداشت محصول می‌آمد مأمورین دولتی را می‌گذاشت روی سر زارع و دسترنج را به یغما می‌برد و مجدداً می‌رفت دنبال کارش (صحیح است) ما با آن مالکیت مخالف بودیم و با آن سیستم نه با سیستم سرمایه گذاری سالم و صحیح و همین الان در مملکت قشرها و مالکیتهائی هست که خیلی بزرگ است ولی روی اصول صحیح و سالم اداره می‌شود و هیچگونه مغایرتی هم با اصول انقلابی این مملکت ندارد بلکه کمک می‌کند در جهت تشویق مردم در سرمایه گذاری و ایجاد درآمد و بالابردن سطح تولید در مملکت این یک نکته بود که من می‌خواستم منباب تذکر عرض کنم و مطلب دیگر راجع به شأن نزول یا اگر جناب آقای حاذقی ایراد نگیرند علت وجودی این لایحه این بود در کمیسیون صحبت شد که اصلاحات ارضی به آن هدف اجتماعی و سیاسی خودش بنحو مطلوب و کامل رسیده و امروز زارعین ما دارای شخصیت حقوقی، دارای شخصیت سیاسی، دارای شخصیت اجتماعی هستند و کاملا نسبت به سرنوشت خودشان همه نوع تصمیم بدون دخالت مالکین می‌توانند بگیرند اما آن نقطه نظر جهت اقتصادی قضیه که بالابردن سطح تولید باشد بعقیده من با سیستم کشاورزی که فعلا در مملکت وجود دارد مدتها باید بطول بینجامد تا آن هدف اقتصادی اصلاحات ارضی جامه عمل بخود بپوشاند چون در تولید چه از راه تجارت، چه از راه صنعت و چه از راه زراعت باشد اصل علمی حکم می‌کند که باید تولید بصورت تمرکز اداره شود یعنی صنعت اگر بخواهد نضج بگیرد باید بصورت تمرکز عمل بشود تجارت هم بصورت تمرکز و زراعت هم بایستی بصورت تمرکز عمل بشود این اصلی است که علم اقتصاد بما اندرز می‌دهد که آن را باید بکار ببریم زارعینی که دارای اراضی شده‌اند مادام که شرکتهای تعاونی تولید تشکیل ندهد مادام که این شرکتها در سراسر مملکت بسط پیدا نکند مادام که پرسنل کافی از نقطه نظر فنی و از نقطه نظر هدایت و راهنمائی شرکتهای تعاونی در مملکت بوجود نیاید نخواهند توانست که سطح تولیدات کشاورزی را در مملکت بالا ببرند و از طرفی هم ما نمی‌توانیم دست بسته بنشینیم و از کشورهای خارج خواربار و ارزاق و گندم و سایر محصولات مورد نیاز خودمان را تهیه بکنیم تا زمانیکه زارعین ما نتوانند در واحد بزرگ زراعت را بصورت تمرکزی انجام بدهند پس چاره چه و بود؟ بنابراین بایستی یک فکری برای این کار کرد فکرش هیمن تأسیس صندوق توسعه کشاورزی است اما ایرادی که گرفته شد عرض می‌کنم که در کمیسیون هم در این زمینه صحبت شد بانک کشاورزی یک مقررات و یک محدودیتهائی دارد که نمی‌تواند برای سرمایه گذاری در طرح‌های بزرگ زراعتی و در طرح هائیکه متضمن خرجهای زیاد هست به کسی وام بدهد وامیکه بانک کشاورزی می‌دهد محدود است ولی این صندوق توسعه کشاورزی با اساسنامه‌ای که در آینده تهیه و تقدیم خواهد کرد می‌تواند هر چقدر برحسب اهمیت و شخصیت و به اصطلاح امروزیها را نقابل بودن طرح تقاضا بشود سرمایه بعنوان وام در اختیار آن کسیکه می‌خواهد طرحی را انجام بدهد بگذارد وبنابراین به این علت بود که این وظیفه را در اختیار بانک کشاورزی نگذاشتند و این صندوق توسعه کشاورزی را بوجود آوردند اما در مورد اساسنامه، فکر می‌کنم مادة ۵ کمیسیون دارائی جانشین مادة ۵ اساسنامه خود کمیسیون کشاورزی باشد البته این با نظر مجلس است که کدام یک از این دو را انتخاب بکند ولی من خودم شخصاً معتقد هستم که این مادة۵ که تغییر اساسنامه موکول به تصویب مجلس باشد مثل اینکه اصولی تر باشد و من فکر می‌کنم وزارت کشاورزی مخالفتی با این موضوع نداشته باشد (صحیح است) بنابراین بنده عرایضم را خلاصه می‌کنم در این موضوع که این مملکت احتیاج

دارد به تولید، احتیاج دارد به محیط سالم برای سرمایه گذاری، احتیاج دارد به اینکه دولت تشویق بکند افراد را که سرمایه گذاری سالم بکنند و سطح تولید را در این مملکت بالا ببرند بنابراین اگر چنانچه ما یک فردی داشتیم که در نتیجه کوشش و فعالیت و ارائه طرح‌های مفید و طرح‌های قابل اجرا که مورد قبول دستگاههای فنی مملکت باشد بخواهد در این مملکت سرمایه گذاری بکند نه این مغایر انقلاب شاه و ملت است ونه مخالف منافع زارعین بلکه زارعین همه بنوبه خودشان حمایت می‌شوند همین شرکتهای تعاونی، همین بانک کشاورزی موجود، همین مروجین کشاورزی همه در اختیار زارعین و پیشینیان آنها هستند و به آنها هم کمک می‌کنند منتهی همینطور که عرض کردم مادام که زارعین از نقطه نظر فنی آماده نشده‌اند و یا البته از نظر بالا رفتن سطح فکر آماده نشده‌اند که شرکتهای تعاونی خودشان را به صورت یک واحد تمرکزی در بیاورند که زراعت در یک سطح بزرگ تولید گردد ما هم نمی‌توانیم معطل بمانیم و دست روی دست بگذاریم و از اینهمه استعدادهای افراد و اینهمه استعدادهای ارضی و وضع جوی آب و هوا و محیطی که در مملکت خودمان داریم استفاده نکنیم و همانطوریکه آقایان شاهد و ناظر هستند هر سال صدها هزار تن غله از کشورهای خارج با ارز بمملکت وارد بکنیم که آنهم در طرز تخلیه و توزیع آن چقدر بحث است و بموقع هم بدست زارعین نمی‌رسد بنابراین بنده فکر می‌کنم این تأسیس صندوق توسعه کشاورزی یک لایحه‌ای صددرصد مفید است برای بالا بردن سطح تولید (احسنت).

رئیس – تیمسار سپهبد ریاحی بفرمائید.

سپهبد ریاحی (وزیر کشاورزی) – بنده تصور می‌کنم دفاعی ندارم در مقابل این لایحه انجام بدهم برای اینکه نمایندگان محترم بیاناتی که فرمودند در حقیقت تأیید لایحه بود منتهی راهنمائیهائی از نظر تنظیم قانون یا لایحه می‌فرمودند ولی اساس فکر مورد تأیید کلیه نمایندگان محترم بود بنده اصولا عقیده‌ای دارم که از روزی که انقلاب ملی به تصویب ملت ایران رسید ببعد و تا آخر هر لایحة قانونی که به مجلس تقدیم می‌شود بایستی برای تسریع پیشرفت امور انقلاب و برای ایجاد هماهنگی در اصول انقلاب ملی باشد (احسنت) دیگر قوانین به نظر بنده صورتش با قوانین گذشته اختلاف پیدا کرده است در قوانین یک صورت حاد و یک صورت تصمیمات قاطع بایستی به چشم بخورد و دیگر زمان آن زمانی نیست که بنشینیم روزها مطالعه بکنیم وقت را تلف بکنیم که آیا این کاری که می‌خواهیم بکنیم صحیح است یا ناصحیح دیگر انقلاب ملی به ما اجازه این تأمل‌ها، تأخیرها، درنگ‌ها و معطل کردن‌ها را نیمدهد (صحیح است) بایستی برش در کارها ایجاد کرد از مسئولین بایستی مسئولیت خواست خواه ریاحی باشد یا غیر ریاحی وظیفه اش را خوب انجام داد مورد تأیید نمایندگان محترم قرار گرفت دیگر رو در بایستی بین ما وجود ندارد (صحیح است) هر کس کار می‌کند باید تشویق بشود و هر کس کار نمی‌کند بایستی مورد ایراد قرار بگیرد و ما وزراء هم تن خود را چرب کرده‌ایم برای این ایرادات و سعی می‌کنیم لوایحی حضورتان تقدیم بکنیم که هماهنگ با اصول انقلاب ملی باشد (احسنت) بنده تکرار نمی‌کنم بیانات مستدل و مثبتی که هر سه نماینده محترم ایراد فرمودند ما آمده‌ایم یک اصول دیرینه را که متناسب با زمان در مملکت ما نبود بصورت یک انقلاب سالم در هم شکستیم و از بین برده‌ایم این اصل را ما همه بهش اعتقاد داریم بهش ایمان داریم و همه کوشش و تلاش می‌کنیم که بهتر و صحیح تر انجام بدهیم ما با اجرای قانون اصلاحات ارضی توانسته‌ایم یک عدالت اجتماعی در مملکت مستقر بکنیم (صحیح است) یعنی مشکل روستاها را ازنظر اقتصادی حل کرده‌ایم (صحیح است) ولی بنظر بنده همانطور که در کمیسیون بعرض رساندم هنوز مشکل اقتصادی مملکت را حل نکرده‌ایم (صحیح است) هنوز نتوانسته‌ایم تولیدات را بمیزانی بالا ببریم که مورد نگرانی مصرف کنندگان مملکت نباشد این اعتراف را می‌کنم (ارسنجانی – آنهم به مرور می‌شود) باید راههائی پیدا کرد باید بوسائلی متشبث شد که ما بتوانیم روزی جوابگوی احتیاجات روز افزون مصرف و جمعیت را به ملت ایران باشیم بایستی امروز این کار را انجام بدهیم شاید این لایحه‌ای که بحضورتان تقدیم شده است یکی از لوایحی باشد که تاحدی

مارا به این هدف نزدیک خواهد کرد (صحیح است) جناب آقای میرافضل بیاناتی فرمودند، من می‌خواهم خدمتشان توضیحی عرض کنم فرمودند که با رفتن مالکین خلائی نمی‌خواهم بگویم خلاء یعنی مالک که رفته است یک عنصر تقویت کننده دهقان از بین رفته است یعنی کسی نیست که به کشاورز وام بدهد یعنی کسی نیست که به کشاورز قند وشکر بدهد اگر اشتباه نکنم منظور ایشان یک چنین چیزی بود یعنی دیگر کسی نیست که به کشاورز وام بدهد در زمستان بهش چای بدهد کسی نیست که برای کشاورز گاو خریداری بکند و بذر به او بدهد اولا بنده معتقد هستم آن مالکین عطایشان به لقایشان می‌بخشیم (احسنت) آن کمکی که اینقدر تحمیل بسر زارعین و کشاورز بگذارد زارع مملکت احتیاج ندارد من خودم پرورش دادة روستا هستم من از این نوع وام دادن‌ها و سایر امور بسیار خوب با خبر و مطلع هستم یعنی تمام امکانات و درآمد زارع را در موقع خرمن بنام مساعده بنام پیش قسط و امثال اینها از چنگش در می‌آوردند زارع در موقع برداشت خرمن در حقیقت دارای خرمن نبود دارای برداشت نبود سرکار سرهنگ حسینی همه ما مال یک منطقه هستیم دوستان دیگر هم مال منطقه ما هستند جناب آقای ایلخان ظفر جناب آقای بختیار شاهد هستند آنچه بنده می‌گویم نا صحیح نیست البته مالکین با انصاف مالکین خداشناس همه جا هستند و در هر زمانی بودند در زمان چنگیز و تیمور هم بوده‌اند و امروز هم خوشبختانه وجود دارند من روی روش کلی می‌گویم امروز دولت سعی می‌کند آن خلاء احتمالی را پرکند با چه پر کند با دستگاه‌های اعتبار دهنده این دستگاهها کدام هستند یکی از سازمانهای تعاونی قبول دارم سازمانهائی هستند که هنوز نوزادند قبول می‌کنم که هنوز استقامت راه رفتن مستقل را پیدا نکرده‌اند برای اینکه زمان لازم است کشورهائی که امروز شرکت‌های تعاونی کشاورزیشان را اداره می‌کند پانزده سال بیست سال است مشغول کار تعاونی هستند ما سه سال است این کار را آغاز کرده‌ایم نبایستی انتظار خیلی زیاد داشته باشیم ولی معهذا من می‌خواهم بگویم با تناسب زمان امروز ما از این شرکت‌ها خیلی خوب بهره برداری می‌کنیم من از جناب آقای میرافضل خواهش می‌کنم بمنطقه به اصطلاح وکالت خودشان که تشریف می‌برند تحقیق بیشتری بکنند بپرسند چقدر سرمایه شماهست به کی وام داده‌اید از کی وام گرفته‌اید تا اطلاع حاصل بفرمایند که شرکتهای تعاونی با همة نوزادی و سرمایه مختصری که در اختیار داشته‌اند لااقل مطابق پنج برابر سرمایه هر شرکت تعاونی وام داده‌اند من این را نمی‌خواهم برای اغفال خانمها و آقایان نمایندگان محترم عرض کنم خودم بهر شهر یا دهی که می‌روم اول می‌روم به دفتر شرکت تعاونیش دفترش را می‌بینم صورت مجلس را می‌بینم میپرسم به کی وام دادی چقدر وام دادی چه تعدادی شرکت دارند و چقدر از اتحادیه تعاونی و سازمان مرکزی تعاونی وام گرفته است هستند افرادی که شصت هزار تومان گرفتند هیچ مالکی اینقدر نمی‌داد (ریگی – بعضی جاها بفرماندار محل و رؤسای ادارات محل هم وام داده‌اند) کدام مملکت است که قانون بطور مساوی در تمام موارد انجام بشود چنین چیزی وجود ندارد این تخلفات است که انجام می‌شود خود بنده رفتم بحوزة نمایندگی جنابعالی و خود بنده این ترتیب را بهم زدم و رئیس بانک کشاورزی را خواستم بتهران با دستورات قاطع و سریع برای اینکه در منطقه بلوچستان نظایر آن اتفاق رخ ندهد (احسنت) این هست من اعتراف می‌کنم مأمور بازهم ممکن است خطا بکند ممکن است مأمور اشتباه بکند هیچکس مصون از خطا و اشتباه نیست ولی ما بایستی آنچه که اکثریت دارد و آنچه که عمومیت دارد آنرا بعنوان نمونه برای مملکت بشناسیم پس بنابراین سازمانهای تعاونی و سازمانهای مرکزی تعاونی که برنامه اش این است که روزی در کشور پانزده هزار شرکت تعاونی تشکیل بدهد و برای هر سه چهار قریه می‌شود یک شرکت باشد امروز چهارهزار و سیصد شرکت تعاونی دارد و تا آخر امسال به شش هزار شرکت خواهد رسید و برنامه‌ای هست که تعداد شرکت‌ها افزوده بشود و هر سال دو الی سه هزار شرکت اضافه می‌شود خودتان هم میدانید علت اینکه ما نمی‌توانیم پانزده هزار شرکت را یکمرتبه تشکیل بدهیم برای اینستکه کادر ورزیده برای اداره شرکت‌ها باید تربیت بشود پس بنابراین یک قسمت خلاء به این ترتیب پرشده بانک کشاورزی هم من ادعا نمی‌کنم تاکنون تمام وام‌ها در

تمام سنوات از سال ۱۳۱۲ تاکنون داده‌اند وام بحق بوده است وامی بوده است که با آن کار صحیح شده است وامی بوده است که خدای نکرده با آن کار دیگری هم انجام داده‌اند ولی امروز دیگر از این خبرها نیست از روزی که انقلاب مملکت ما شروع شده است شمایک نمونه بیاورید من رسیدگی می‌کنم و تنبیه خواهم کرد.(پروین – مأمورین امروز شما از بهترین مأمورین هستند) سپاسگزام جناب آقای پروین همه سعی می‌کنیم مأمورین سرافرازی باشیم دراین خانه ملت این صندوق هم که ما لایحه اش را پیش بینی می‌کنیم باز هم برای پرکردن این خلاءها است البته این خلائی نیست که جانشین مالک بشود ۱۵ تومان پنجاه تومان پانصد تومان مساعده بدهد صدی ده، صدی بیست سود بگیرد این برای آن اصل اساسی است یعنی بالابردن تولید در مملکت و تأمین احتیاجات طبیعی آینده مملکت است هدف اینستکه امروز سرمایه اش صد میلیون است هدف اینستکه امروز سرمایه اش صد میلیون است ولی روزی که توانستیم پول پیدا کردیم می‌توانیم این سرمایه را بهر میزان که بخواهیم افزایش بدهیم و این بانک را طوری توسعه بدهیم که بتواند وجود مفیدی برای مملکت باشد اما یک سؤال دارم وبا انصاف از همه نمایندگان محترم سؤال می‌کنم آیا در سال گذشته دولت ثابت کرد که توانسته است خلاء عدم وجود مالک را پرکند یا خیر؟ (صحیح است – احسنت) سال گذشته پر کردیم ولی دوست من جناب آقای سعید وزیری شما بمن گفته‌اید که در فلان نقطه ابهر گندم نرسیده منهم قبول دارم این هم نمونه آن مثال است من نگفته‌ام که بتمام کشاورزان مملکت توانسته‌ام وام بدهم من تمام فعالیتم در حدود نودهزار تن غله بوده است که توانسته‌ام تقسیم کنم برنامه یکصدو هشتاد هزار تن بود من توانستم نود هزار تن توزیع بکنم بنابراین دولت ثابت کرد قادر است این خلاء را پر کند و اگر ما اصلاحات ارضی کردیم و امروز مالکی به آن صورت قدیم وجود ندارد ما سرافراز و مغرور هستیم و بهیچوجه نادم و پشیمان نیستم (احسنت) بنابراین به این اصل هم معتقد هستم که ما باید روشمان روشن باشد اظهار نگرانی شد که این پولها را نبرند بخورند و در راه غیر تولیدی و غیر کشاورزی مصرف کنند البته جای نگرانی هست برای یک نفر نماینده مجلس شورای ملی ایران که وقتی می‌خواهد یکصدمیلیون تومان را در اختیار رئیس بانک بگذارد نگرانی داشته باشد بجاست دلسوزی نسبت به منافع ملت در همین جا بایستی بشود من می‌خواهم عرض کنم دیگر به آن آسانیها نیست دیگر امروز همه چیز تغییر کرده است و اینطور نیست که بیائیم بگوئیم آقای ایکس این زمین بایر را خودم بتو می‌دهم چون این زمین بایر مال دولت است و همین زمینی که بتو می‌دهم خودم وثیقه برمیدارم بتو صدها هزار تومان پول می‌دهم خودت هر کار می‌خواهی بکنی برو بکن نه اگر این فکر است اشتباه است ما این کار را نمی‌خواهیم بکنیم ما می‌خواهیم بوسیله این بانک هم کمک فنی بکنیم بداوطلبان عمران هم کمک اعتباری هر دو کار را توأماً انجام می‌دهیم یعنی میگوئیم باید طرح تهیه شود اغلب مردم نمی‌توانند طرح تهیه کنند از ما تقاضا خواهند کرد که در این زمین داوطلب امور عمران هستیم در یک چنین اشلی می‌خواهیم کار کنیم شما طرح بدهید ما تعدادی متخصص کشاورزی تحصیلکرده و ورزیده در اختیار بانک می‌گذاریم و گذارده‌ایم که بروند برای آن مالک داوطلب اشتباه می‌کنم برای آن سرمایه گذار داوطلب طرح فنی اقتصادی تهیه کنند ما اگر این طرح ده میلیوم تومان هزینه اش هست نگرانی نداریم که ده میلیون سرمایه گذاری بشود ولی ده میلیون را در یک چک ده میلیونی تقدیم صاحب طرح نخواهیم کرد بتدریج برای تأمین احتیاجات در اختیار او می‌گذاریم و خود سرمایه گذار باید قبلا میزانی سرمایه گذاری بکند ۵۰- ۶۰ درصد طرح را باید خودش سرمایه گذاری کند ما هم در حدود نصف اعتبار این طرح ممکن است او را پشتیبانی و تقویت بکنیم به تدریج که طرح می‌رود جلو وما اطمینان داریم که وثیقه افزایش پیدا می‌کند بتدریج پول می‌دهیم این مثل سیتواسیونی است که با یک مقاطعه کار راهساز عمل می‌کنند هر چقدر راه را ساخت و جلو برد ما سعی می‌کنیم به او پول بدهیم به این می‌گویند وام نظارت شده و آن دستگاهیکه به اسم بانک وجود دارد و آن دستگاهیکه با متخصصین فنی در کنار نقشه هست مسئول این نظارت هست اگر نظارت را ناصحیح انجام دادند در مقابل وزارتخانه مسئولند در

مقابل مجلس محترم که خیلی واضح است که مسئولیت شدیدی دارند البته این نکته را هم خدمت نمانیدگان محترم عرض کنم تشکیل این صندوق یک الزام قانونی است یعنی آئین نامه اصلاحات ارضی مصوب کمیسیون خاص مشترک مجلسین ما را موظف کرده است تشکیل این صندوق پس این هم یک اقدام ابداعی ما نبوده است این تلفیق بوده است که از طرف نمایندگان محترم بموقع شده و ما هم لایحه اش را خدمتتان تقدیم می‌کنیم اگر اشتباه نکنم یک نگرانی دیگری وجود داشت که مبادا ما حالا که اصلاحات ارضی کردیم و دهات عمران شده را تقسیم کردیم بین زارعین زارعینی که روی خود زمین کار می‌کنند حالا بیائیم یک مالکیت بزرگ دیگر در مملکت بوجود بیاوریم ولی می‌خواهم حضورتان عرض کنم ما دیگر آن مالیکت بزرگ به آن قسمی که وجود داشت مطلقاً تشکیل نخواهیم داد ما مؤسسات بزرگ کشاورزی تشکیل می‌دهیم که کارگرش تابع قانون کار کشاورزی خواهد بود و مورد حمایت قانون قرار خواهد گرفت (احسنت) انشاءالله در آینده قانون کار کشاورزی حضورتان تقدیم خواهد شد مطالعه و بررسی خواهید کرد و تصویب میفرمائید ما سرنوشت یک عده کارگر کشاورز را بیک نفر و یا یک مؤسسه نخواهیم داد این را مقید به اصول قانون خواهیم کرد و آن اصول را اجرا خواهیم کرد پس نگران نباشید ما این مؤسسات کشاورزی را باید ایجاد بکنیم امروز کشاورزی اقتصادی کشاورزی روی چهار هکتارو پنج هکتار و بیست هکتار نیست اینها را نمی‌گویند کشاورزی اقتصادی تمام دنیا دارند به این طرف سوق داده می‌شوند که واحدهای بزرگ کشاورزی ایجاد کنند نظارت کنند و میزان تولید را بالا ببرند فقط ممکن است یک نگرانی داشته باشیم که اگر تولید زیاد شد ممکن است قیمت‌ها تنزل کنند مگر این خواسته همه آقایان محترم نیست که میگوئید قیمت‌ها بالاست قیمت‌ها را تنزل بدهید آنوقت ما طرحی خواهیم داشت که از آن زارعی که روی چهار هکتار کار می‌کند اجناس را برایگان از دستش خارج نکنند واو بتواند زندگی خود را ادامه بدهد من اگر مذاکراتی را که در پیشگاه شاهنشاه می‌شود به استحضار آقایان برسانم و هدفهائی که تعیین می‌فرمایند و می‌گویند شاید تعجب بفرمائید بما تقریباً هدف داده‌اند که هر خانواده پنج نفری کشاورز باید در سال شصت هزار تومان عایدی داشته باشد این هدف برای آینده است این مبلغ را هیچوقت ازاین ۴ هکتار زمین نمی‌شود در آورد خواه نا خواه سهمیه یک کشاورز باید زیاد شود. در کشوری که اصلاحات ارضی شده قانون هم راه گذاشته است که یک کشاورز غنی تر خودبخود یک کشاورزی را که ضعیف می‌شود و می‌خواهد به صنعت برود یا کار دیگر پیدا بکند می‌گیرد و سهم خودش را افزایش می‌دهد واو هم سعی می‌کند کشاورزی تولیدی داشته باشد خلاصه کردم عرایض خودم را (دکتر مهذب – فرمودید ۶۰ هزار تومان در سال؟) بله ۶۰ هزار تومان در سال یعنی هشتصد تومان در ماه و این چیز زیادی نیست انشاءالله در آینده است که البته ما اساس را بر این پایه خواهیم گذاشت این جا آخرین نگرانی آقایان محترم بخصوص سخنران اول این بود که این چه موجودی است که نه تابع مؤسسات دولتی است نه تابع قوانین بانکها نه تابع ملت است این چه جور موجودی است البته این را دولت نظارت دارد البته این موجود درش دستکاری شده اعتراف می‌کنم ما آنوقتی که این را تقدیم کردیم می‌خواستیم این قانون را مجلس محترم تصویب بکند اساسنامه را به اختیار دولت گذاشته بودیم حالا اساسنامه را از اختیار دولت گرفته‌اند و به اختیار مجلس گذاشته‌اند یک جمله درش زائد بوده لازم نیست که بگوئیم رئیس بانک کشاورزی می‌تواند رئیس این صندوق هم باشد ولی اگر اساسنامه را بیاوریم خدمتتان خواه ناخواه او نمی‌توانست چنین کاری را انجام بدهد حالا چرا این فکر هست که این سازمان تا حدی منتسب ببانک اعتبارات کشاورزی باشد خیلی روشن است ما نمی‌خواهیم از آغاز کار هزینه پرسنل، هزینه ساختمان، هزینه خدمه و انواع هزینه‌های زائد را بر این صندوق تحمیل کنیم ما می‌خواهیم از آنچه که وجود دارد عمارت هفت طبقه بانک هست یک وظیفه اش برای اینکار کافی است چرا من بروم ماهی پانزده هزار تومان اجازه بدهم چرا؟ چراغ برق هست، آسانسور هست ما فقط این صندوق را تشکیل می‌دهیم با یک هیئت مدیره طبق اساسنامه که خدمتتان تقدیم خواهد شد البته نمایندگان صاحب سهم هم آنجا خواهند

بود همینطور بی صاحبش نمی‌گذاریم همانطور که فرمودند وزیر دارائی و وزیر کشاورزی سه وزیر بنام نماینده صاحب سهم هست آنجا هم شرکت خواهند کرد پس بنابراین اگر گفتیم از مقررات مؤسسات دولتی معاف باشند بنظر بنده نا صحیح نیست یک بانک نمی‌تواند با مقررات ادارات دولتی مملکت کارکند هیچ ممکن نیست (دکتر الموتی – یعنی بی مقررات بانکی می‌تواند کار کند؟) تابع قانون پول و اعتبار کشور خواهد بود بطور مسلم آن قانون است که قدرت قانونی دارد و ما بهیچوجه نمی‌توانیم آن قانون را نادیده بگیریم تابع قانون پولی و مالی خواهد بود ولی منتهی اگر بگوئیم که مثلا حق الثبت ازش نگیرند مالیات نگیرند برای این است که این سرمایه روز اول خورده نشود بازهم می‌رود به صندوق دولت و جیب دولت باز هم بگذاریم این پول در اخیتار باشد که ما بتوانیم کمک بکنیم بنده امیدوارم عرایض ناقصم تا حدی روشن کرده باشد لااقل هدف را البته موقع بحث مواد باز هم توضیحات بیشتری خدمتتان تقدیم خواهد شد لایحه هم در اختیار مجلس محترم هست بهر نحو که می‌خواهید اصلاحش بفرمائید ما هم دفاع خودمان را می‌کنیم هر طور اکثریت نظر دارند هم برای اقلیت هم برای من که وزیر مملکت و مجری قانون هستم الزامی است (احسنت).

رئیس – نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) بورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة اول قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادة۱ – به دولت اجازه داده می‌شود بمنظور کمک به توسعه اقتصاد کشور جهت بسط و ترویج کشاورزی تجارتی و تشویق سرمایه گذاری خصوصی در امر کشاورزی از طریق پرداخت وام برای اجرای طرحهای کشاورزی و دامداری و بهره برداری از جنگل و عمران اراضی بایر و توسعه استفاده از ماشین‌های کشاورزی مؤسسه‌ای به نام صندوق توسعه کشاورزی ایران که وابسته به بانک کشاورزی ایران خواهد بود با مشخصات زیر تشکیل دهد:

الف – سرمایه اولیه صندوق یک میلیارد ریال است که تماماً متعلق به دولت بوده و از محل اعتبارات برنامه سوم عمرانی کشور تأمین و از طرف سازمان برنامه پرداخت خواهد شد افزایش یا کاهش سرمایه به ترتیبی خواهد بود که در اساسنامه صندوق تعیین خواهد شد.

ب – صندوق توسعه کشاورزی ایران دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و بصورت بازرگانی اداره می‌شود.

رئیس – آقای مهندس بهبودی پیشنهادی دارید؟ (دکتر بهبودی – توضیحی دارم) بفرمائید.

دکتر مهندس ناصر بهبودی – جناب آقای وزیر کشاورزی لایحه‌ای تقدیم کرده‌اند که ما این لایحه را مفید و لازم میدانیم فرمایشاتی فرمودند که صددرصد تأیید کننده فرمایشات ایشان هستیم و بعنوان فراکسیون حزب مردم از فرمایشات یک وزیر غیر حزبی تشکر می‌کنم ایشان فرمودند لوایح بعد از انقلاب می‌بایستی اینطور باشد که بمنظور تسریع در امور انقلاب باید حاوی تصمیماتی حاد و قاطع باشد و بحق می‌باید اینطور باشد جناب آقای سپهبد ریاحی ما انتظار داریم و آروز می‌کنیم که سایر وزراء این طور فکر می‌کردند و اینطور صحبت می‌کردند و نحوه کار و عملشان نیز به این نحو بود ما آرزو داشتیم که از تاریخ بعد از انقلاب حتی در مدارس سرود انقلابی خوانده می‌شد و حتی آهنگهای موسیقی که در رادیو پخش می‌شد با خواسته‌های انقلابی ما تطبیق می‌کرد ما آرزو داشتیم که سر مقاله‌های مطبوعاتی نیز فرق می‌کرد و روح انقلاب در تمام نوشته‌ها و در تمام کتبی که بعد از انقلاب نوشته می‌شد و این هماهنگی دیده می‌شد نه تنها در لوایحی که دولت تقدیم می‌کرد و من امروز از این نحوه فکر و از این نحوه بیان از طرف حزب اقلیت تشکر می‌کنم. (قراچورلو – با آهنگ که کار درست نمی‌شود باید عمل کرد) حداقل عرض کردم در سطح بالا را یک وزیر غیر حزبی گفت در سطح پائین را من، حتی عرض می‌کنم که باید این کارها در تمام شئون مملکت باید می‌شد و می‌بایستی روح انقلابی باشد (مهندس جلالی – تمام وزراء خوب هستند و همه مسئولیت مشترک دارند موضوع حزبی و غیر حزبی نیست)

این عرایض کلی بود که عرض کردم ولی در ماده اول جناب سپهبد بنده تصور می‌کنم که طرحهای کشاورزی و دامداری و بهره برداری از جنگل و عمران اراضی بایر کافی بمقصود نباشد چون علاوه بر صنعت دامداری اگر اسمش را صنعتع بگذاریم صنعت دیگری داریم که صنعت ماکیان است صنعت دیگری است که پرورش و صید ماهی است که خیال می‌کنم اگر مورد توجه مقامات مملکت قرار بگیرد کار مفیدی است نکته دیگری که اگر امکان داشته باشد و من در این مورد پیشنهاد تقدیم کرده‌ام که این دو صنعت اضافه بشود صنایع غذائی است زیرا پرورش زنبور عسل بسیار جامع و بسیار مفید است که من تصور می‌کنم در ردیف دامداری یا ماکیان یا سایر صنایع بشود اسمش را گذاشت اینستکه من در پیشنهادم اسم بردم فقط می‌خواستم از جناب وزیر سؤال کنم که صنایع روستائی را این صندوق مورد حمایت قرار خواهد داد و مورد حمایت قرار خواهد گرفت یا نه.

رئیس – آقای دکتر عدل طباطبائی بفرمائید.

دکتر عدل طباطبائی – توضیحاتی که جناب آقای وزیر کشاورزی فرمودند بنده را روشن کرد در باره هدف صندوق توسعه کشاورزی اما یک مسئله را برای بنده در بوته ابهام باقی گذارد و آن این است با توجه به اینکه در مقررات بانک و عملیات بانک کشاورزی مواد و جملات بطوری عام و شامل است که شامل این وظایف هم می‌شود آیا با تأسیس این صندوق بانک کشاورزی هم من حیث اساسنامه وظایف خودش را عمل خواهد کرد یا خیر؟ وبانک کشاورزی تکالیفش مضاعف خواهد شد یا خیر و اگر بشود چه تدابیری اتخاذ خواهند فرمود که در آینده جلوگیری شود مطلب دوم مربوط است به بند ب از مادة ۱ که ذکرشده است که این صندوق بصورت بازرگانی اداره می‌شود آیا این صندوق تابع قانون پولی و بانکی کشور هست یا خیر؟ البته بنظر بنده آنطوریکه در ماده دوم نوشته شده است این صندوق در معرض این هست که تابع اساسنامه و مقررات پولی و بانکی کشور نباشد بهر حال در موقع خودش عرض خواهم کرد و مؤسساتی نظیر این صندوق که باید بصورت شرکت سهامی اداره شود و یا منظور از اینکه بصورت بازرگانی اداره می‌شود چون این صندوق است یکی از حالتهای هفتگانه‌ای که در قانون تجارت است و برای فرم این مؤسسات پیش بینی شده است که عبارت از شرکتهای سهامی و شرکتهای تضامنی و امثال این‌ها منظور این است و یا این که منظور این است که بصورت بازرگانی اداره می‌شود یعنی طبق اصول بازرگانی اداره می‌شود منظور شما از اینکه صندوق توسعه کشاورزی طبق اصول بازرگانی اداره می‌شود چیست؟ آیا منظور این است که مثل هر مؤسسه بازرگانی باید تبلیغات کند سود ببرد یا این که منظور شما این است که تابع قانون تجارت باشد که البته این جمله و عبارت این مفهوم را نمیرساند بهر حال اگر توضیح بفرمائید ما روشن می‌شویم مطلب سوم که می‌خواهم عرض کنم مسئله وابستگی این صندوق و مستثنی کردن این صندوق از قوانین پولی و بانکی است وقتی که مستثنی بکنید از مقررات قانون تجارت و در درجه اول صندوق را تابع اساسنامه خودش بکنند اساسنامه‌ای که البته بترتیب خاصی تنظیم و تصویب خواهد شد در این صورت شما هم این موانع را برداشته‌اید و بعد آنرا وابسته می‌کنید به بانک کشاورزی البته جواب فرمودید به اساسنامه‌ای که کمیسیونهای مجلس تصویب می‌کند در شرایطی تصویب می‌کند که شما قید تبعیت از هر گونه مقررات دیگر را برداشته‌اید اگر توجه داشته باشید روی سوابقی که در مجلس بوده وقتی که یک اساسنامه و تنظیم یک آئین نامه‌ای به کمیسیونها ارجاع میشده است صلاحیت کمیسیون محدود بوده است به مقررات قانونی موجود و آن مقررات هم ناظر بموردی بوده است که قانونش وضع شده ولی شما بموجب این ماده قانون این صندوق را استثنا می‌کنید ازکلیه مقررات وبعد در اختیار کمیسیون می‌گذارید که هر طوری می‌خواهد اساسنامه را تنظیم بکند در حقیقت یک نوع حق قانونگذاری بکمیسیونها می‌دهید که بنظر من صحیح نیست بنده تصور می‌کنم با توجه به مستثنیات مادة ۲ ودر ماده یک لااقل و یا دریکی از موارد دیگر اصول اساسی این وابستگی و نحوه این وابستگی مقرر بشود که بعد در کمیسیون یا در کمیسیونها آن اساسنامه و وابستگی با توجه بموضوع اساسی که در قانون قید شده است معین بشود مسئله چهارم

که می‌خواستم عرض کنم این است که متأسفانه از سرمایه گذاری‌های کشاورزی که بوسیله بانک کشاورزی و بوسیله این صندوق انجام می‌گیرد هیچگونه نظارتی برای وزیر دارائی در نظر گرفته نشده و حال آنکه بنظر بنده مسئولیت وزیر دارائی خیلی مهمتر از نظارت شخص جنابعالی است چرا؟ برای اینکه در درجه اول اینها سرمایه گذاری که می‌کنند کمیت این سرمایه گذاری مؤثر است در تعادل مالی و اقتصادی مملکت و مسئول تعادل مالی مملکت وزیر دارائی است بنابراین بنده فکر می‌کنم در مادة ۱ آن نحوه وابستگی یا هر جائی دیگر که مصلحت هست نظارت وزیر دارائی در ارکان خاصی که باید پیش بینی بشود و در اساسنامه قید شود لازم است بنده خیلی متشکر می‌شوم که جناب عالی به این سؤالات بنده جواب بدهید (پروین – پیشنهاد بدهید) اجازه بفرمائید اگر جنابعالی خسته هستید ممکن است بفرمائید استراحت بفرمائید ما همیشه قرمایشات شما را خوب گوش می‌دهیم خوب است شما هم توجه بفرمائید مسئله دیگری که می‌خواستم عرض کنم عبارت مادة ۱ است البته بنده پیشنهاد دادم و این عبارت صحیح نیست بمنظور کمک به توسعه اقتصاد کشور جهت بسط و ترویج زیرا که بسط و ترویج کشاورزی یکی از اجزاء پدیده تمام و شاملتری است که توسعه اقتصادی است و بنده استدعا می‌کنم کمیسیون توجه کند.

رئیس – آقای آموزگار بفرمائید.

آموزگار- بنده در مادة ۱ این لایحه عرضی که داشتم این بود در مملکت ما خوشبختانه برای خیلی کارها مؤسسات و بانکهائی بوجود آمده که بمردم کمک بکند برای کار تجارت بانک ملی و بانک مرکزی، برای کار ساختمان بانک رهنی و برای کار کشاورزی بانک کشاورزی اما برای صنعت ماهی و کار ماهی وصید ماهی و صیادان بنادر و جزایر جنوب هیچ مؤسسه‌ای هیچ دستگاهی نیست که حتی به اینها اگر لازم بود تورشان را تعمیر کنند و بلمشان را درست کنند و برای توسعه صید ماهی و آوردن به داخله ایران و فروش و همچنین صادرات اقدام کنند البته اینجا جایش نیست باید دولت تعقیب واقدام بکند ولی چون هیچ جا نظر گرفته نشده به این جهت بنده پیشنهاد کردم که اینجا بهره برداری از جنگل نوشته شده بهره برداری از دریا هم اضافه شود صد میلیون تومان است؟ خوب ۲ میلیون تومان هم به این همه مردمیکه در مرز ایران کار صید ماهی یا صید صدف می‌کنند قرض داده شود و با این تدبیر قطعاً هم بانک منفعت خواهد برد و هم به صیادان کمک خواهیم کرد ....

رئیس – آقای آموزگار شما پیشنهادی اگر دارید مرحمت بفرمائید در کمیسیون بحث خواهد شد جای این توضیحات در کمیسیون است.

آموزگار – در مادة یک که بنده می‌توانم صحبت کنم اما در بند ب اساسنامه همانطور که همکار محترم جناب آقای دکتر عدل طباطبائی فرمودند نوشته شده که بصورت بازرگانی اداره می‌شود استقلال مالی هم دارد و شخصیت حقوقی اگر هم دارد بنده خیال می‌کنم همان کلمه شخصیت حقوقی نوشته شود بهتر است و جمله استقلال مالی که ما در هیچ جا و هیچ اساسنامه‌ای نداریم از آن حذف کنیم و بصورت بازرگانی آن برداریم قطعاً وقتیکه دارای شخصیت حقوقی بود اساسنامه هم در مجلس شورای ملی تصویب بشود طبعاً طبق اصول بازرگانی چون کار تولیدی است باید اداره بشود و این یک جمله را من خیال می‌کنم کافی باشد جناب آقای دکتر یگانه دراین کار متخصص هستند و دو جمله استقلال مالی و صورت بازرگاین اگر حذف کنند بهتر است عرض دیگری نیست.

رئیس – نظر دیگری در مادة یک نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید در ماده اول تأسیس صندوق توسعه کشاورزی درسطر سوم بعد از کلمه دامداری جمله (صید و پرورش ماهی و پرورش ماکیان و صنایع غذائی) نیز اضافه شود.

با تقدیم احترام – ناصر بهبودی

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید مقدمه ماده یک تا (برای اجرای طرحهای کشاورزی) بصورت ذیل اصلاح گردد.

مادة۱ – بدولت اجازه داده می‌شود بمنظور کمک بتوسعه اقتصادی کشور جهت بسط و ترویج کشاورزی تجارتی وافزایش سطح تولیدات زراعی و تشویق سرمایه گذاری خصوصی در امر کشاورزی از طریق پرداخت وام با نظر و تصویب وزارت کشاورزی برای اجرای طرحهای کشاورزی و ... میر افضل

پیشنهاد می‌شود درمادة ۱ بعد از جمله بهره برداری از جنگل (و دریا) هم اضافه شود.

با تقدیم احترام – آموزگار – فیصلی

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود که در جمله اول مادة ۱ لایحه تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران کلمات ذیل حذف شود:

«کمک بتوسعه اقتصاد کشور جهت ...» بطوریکه عبارت ماده مزبور چنین شروع شود: بدولت اجازه داده می‌شود بمنظور بسط و ترویج کشاورزی تجارتی و ...

دکتر عدل طباطبائی

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود درکمیسیونهای مربوط به ماده یک بترتیبی اصلاح شود که اصول اساسی راجع به نحوه وابستگی صندوق توسعه کشاورزی به بانک کشاورزی و همچنین نحوه نظارت وزیر دارائی بر سرمایه گذاریهای صندوق مشخص شود که در اساسنامه مورد رعایت قرار گیرد.

دکترعدل طباطبائی

رئیس – ماده دوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲ – صندوق توسعه کشاورزی ایران تابع اساسنامه مربوط بخود بوده و مشمول تصویبنامه‌ها و آئین نامه‌های عمومی مربوط به مؤسسات دولتی و بنگاه هائی که با سرمایه دولت تشکیل شده یا می‌شود نیست و مواردی که در این قانون و اساسنامه پیش بینی نشده باشد تابع مقررات بانکی و پولی کشور و قانون تجارت خواهد بود.

رئیس – درمادة ۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید که مادة ۲ حذف شود.

دکترعدل طباطبائی

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید مادة ۲ بصورت زیر اصلاح گردد:

مادة ۲ – صندوق توسعه کشاورزی ایران تابع اساسنامه مصوب کمیسیون‌های مشترک مجلسین بوده و مواردی که در این قانون و اساسنامه پیش بینی نشده تابع مقررات بانکی و پولی کشور و قانون تجارت خواهد بود. میر افضل

رئیس – مادة سوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادة ۳ – صندوق توسعه کشاورزی ایران مشمول شش درصد بخشودگی موضوع بند ۱ از مادة ۷۶ قانون بانکی و پولی کشور بوده و از پرداخت هر گونه مالیات و عوارض نسبت به سرمایه و اندوخته و آن قسمت از سود عمل کرد سالانه که باید به سرمایه و اندوخته‌های صندوق اضافه شود معاف خواهد بود و همچنین به ثبت رسانیدن صندوق دراداره ثبت شرکتها از پرداخت مالیات حق تمبر سهام و حق الثبت معاف است.

رئیس – آقای مهندس صائبی.

مهندس صائبی (مخبر کمیسیون کشاورزی) – این بند ۱ نیست و بند ۲ مادة ۷۶ قانون بانکی و پولی که بنده برای استحضار جناب آقای دکتر الموتی که اطلاع داشته باشند معافیت از مواد قانون نیست اینجا عیناً می‌خوانم بند ۲ مادة ۷۶: سود ویژه بانکهای غیر دولتی تا میزان ۶ درصد سرمایه پرداخت شده از مالیات معاف می‌باشند التبه در لایحه بانکی و پولی کشور این معافیت را برای بانکهای دولتی پیش بینی کرده بودند منتهی با ذکر کلمه غیر مشمول بانکهای غیر دولتی شده و نظر اینست که این صندوق هم از این معافیت استفاده کند در اینجا تذکر داده شده است بجای بند ۱ عرض کردم باید نوشته شود بند ۲ چون اشتباه است.

رئیس – در مادة ۳ نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

از مادة ۳ جمله و از پرداخت هر گونه مالیات و عوارض نسبت بسرمایه و اندوخته و آن قسمت از سود عملکرد سالانه که باید بسرمایه و اندوخته‌های صندوق اضافه شود معاف خواهد بود.

میر افضل

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید که در مادة ۳ بند ۱ مادة ۷۶ قانون بانکی و پولی اصلاح شود و بجای بند ۱ بند ۲ ذکر شود.

دکتر عدل طباطبائی

رئیس – ماده چهارم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادة ۴ – صندوق توسعه کشاورزی ایران لدی الاقیضا می‌تواند زمین و منابع آب و تأسیسات و وسائل مربوط به طرح را نیز بعنوان وثیقه اعتبارات اعطائی قبول نماید. در اینصورت تأسیسات و وسائل مذکور در طرح بتدریج که تهیه وایجاد می‌شود طبق قرار داد خودبخود در رهن صندوق در می‌آید.

رئیس – نظری در مادة ۴ نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌کنم در مادة ۴ پس از کلمة «تأسیسات و وسائل طرح را نیز بعنوان وثیقه اعتبارات اعطائی قبول نماید» قسمت زیر علاوه شود:

صندوق توسعه کشاورزی اجازه پرداخت و جه نقد به متقاضیان ندارد و فقط مجاز است وسایل مورد تقاضای مراجعین را با تشخیص و تصویب کارشناسان در اختیار آنان بگذارد و زمین و وسائل را بعنوان وثیقه قبول نماید.

علی اکبر صفی پور

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید:

از مادة ۴ کلمه لدی الاقتضا حذف گردد.

میر افضل

رئیس – مادة ۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادة ۵ – اساسنامه صندوق توسعه کشاورزی ایران از طرف وزارت کشاورزی تنظیم و پس از تصویب هیئت دولت برای تصویب نهائی کمیسیونهای مشترک کشاورزی- دادگستری- دارائی- امور استخدام و سازمان‌های اداری هر یک از مجلسین تقدیم می‌گردد. مادام که اساسنامه مذکور به تصویب کمیسیونهای فوق الذکر نرسیده مصوبه هیئت دولت قابل اجرا خواهد بود و هر گونه تغییر و اصلاحی در اساسنامه مزبور نیز بنحو فوق بعمل خواهد آمد.

رئیس – عین مادة ۵ سایر کمیسیونها هم قرائت می‌شود و بعنوان پیشنهاد تلقی شده به کمیسیونها فرستاده می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادة ۵ – اساسنامه و موضوع عملیات صندوق توسعه کشاورزی ایران به پیشنهاد وزارت کشاورزی به تصویب کمیسیونهای مشترک کشاورزی ودادگستری و دارائی و امور استخدام و سازمانهای اداری مجلسین خواهد رسید.

هرگونه تغییر و اصلاح در اساسنامه مزبور نیز در صلاحیت کمیسیونهای فوق خواهد بود.

رئیس – سایر کمیسیونها هم این نظر را تأیید کرده‌اند خانم دکتر دولتشاهی فرمایشی داشتید؟ بفرمائید.

بانو دکتر دولتشاهی – فقط بنده می‌خواستم سؤال کنم منظور از سازمانهای اداری مجلسین چیست؟

رئیس – منظور کمیسیون استخدام و سازمانهای اداری است نظر دیگری در مادة ۵ نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود در مادة ۵ لایحه تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران در آخر دوم بعد از کشاورزی ایران کلمات «و نمودار عملیاتی و سازمانی» اضافه شود.

با تقدیم احترام – دکتر مهذب

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً چنانچه خبر کمیسیون کشاورزی در مورد لایحه تأسیس صندوق توسعه کشاورزی تصویب گردد پیشنهاد می‌نمایم در مادة پنج سطر چهارم لایحه مزبور جمله (مادام که ...) تبدیل به جمله (چنانچه تا دو ماه پس از تقدیم اساسنامه آن اساسنامه بتصویب ... الخ) گردد.

با تقدیم احترام – ناصر بهبودی

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نمایم در مادة ۵ از عبارت هر گونه ببعد حذف شود. دکتر مبین

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید مادة ۵ بصورت مصوب کمیسیون دارائی اصلاح گردد. میرافضل

رئیس – مادة ۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادة ۶ – رئیس کل بانک کشاورزی ایران مجاز است در صورت انتخاب با حفظ سمت ریاست صندوق توسعه کشاورزی ایران را عهده دار بشود.

رئیس- در مادة ۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود مادة ۶ از لایحه تأسیس صندوق توسعه کشاورزی حذف گردد.

با تقدیم احترام – دکتر مهذب

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد مادة ۶ لایحه تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران حذف شود.

فراکسیون پارلمانی حزب مردم. دکتر جعفری- دکتر بهبودی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

در مورد لایحه تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران پیشنهاد می‌نماید که مادة ۶ حذف شود.

دکتر عدل طباطبائی

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید مادة ۶ حذف گردد. میرافضل

رئیس – مادة ۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادة ۷ – وزارت کشاروزی مأمور اجرای این قانون است.

رئیس – در مادة۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه و پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

۸- قرائت دستور وتعیین موقع جلسه آینده ختم جلسه

رئیس – دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

دستور جلسه ۲۰۰

روز سه شنبه ۲۹ تیرماه ۱۳۴۴

۱- گزارش مربوط به الحاق تبصره سوم بمادة ۱۲ قانون اجازه استخدام پرستار و ماما کارمند فنی برای وزارت بهداری. شماره چاپ ۱۴۹۴

۲- گزارش مربوط بلایحه دولت راجع به ساختمان شاهراه تهران – کرج. شمارة چاپ ۱۴۹۶.

رئیس – با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت هشت و نیم صبح روز سه شنبه خواهد بود.

(نیمساعت بعداز ظهر جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی – مهندس عبدالله ریاضی