مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۷ امرداد ۱۳۲۲ نشست ۱۹۱
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سیزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم |
دوره سیزدهم قانونگذاری
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۱۳
جلسه: ۱۹۱
صورت مشروح مجلس روز پنجشنبه ۲۷ امرداد ماه ۱۳۲۲
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- تقدیم و تصویب لایحه (فوری) اجازه پرداخت یک دوازدهم هزینه امرداد ماه سال جاری
۳- معرفی آقای محمد وحید به معاونت وزارت فرهنگ
۴- بقیه شور لایحه اصلاح قانون انتخابات و تصویب آن
۵- تعیین موقع برای جواب استیضاح از طرف آقای نخست وزیر
۶- شور اول لایحه مربوط به ضرب پشیز
۷- تصویب نه فقره گزارش کمیسیون عرایض و مرخصی
۸- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
(مجلس یک ساعت و ربع قبل از ظهر به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس روز یکشنبه ۲۳ امرداد ماه را آقای (هاشمی) منشی قرائت نمودند.
(اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:
غایبین با اجازه- آقایان: دکتر سمیعی، طوسی، رفیعی، فاطمی، فتوحی، حریری
غایبین بی‌اجازه- آقایان: روحی، اقبال، مرآت اسفندیاری، تولیت، فیاض، شهدوست، فرخ، ذوالقدر، ریگی، مکرم افشار، لیقوانی، چایچی، اکبر، عطاء‌الله پالیزی، مهذب، هدایت‌الله پالیزی، فرشی، اصفهانی، شیرازی، ثقه‌الاسلامی، امیر تیمور، صادق وزیری، لاریجانی، مستشار، نقابت، اردبیلی، کامل ماکو، نصرتیان)
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس – آقای هاشمی
هاشمی – بعضی جملات در صورت مجلس هست که درست تمام نیست و جایی هم که اسم آقایان وزراء هست باسم تصریح نفرمایند که در آینه روشن و معلوم باشد فعلاٌ نوشته نشود وزیر فرهنگ همچو معتقد بود نوشته شود آقای دکتر سیاسی وزیر فرهنگ همچو معتقد بود.
رئیس – در صورت مجلس نظری نیست؟ (گفته شد – خیر) صورت مجلس تصویب شد. بنده متأسفانه باز باید عرض پریروز خودم را تکرار کنم اگر چه آقایان توجه نکنند. لوایح دولت خیلی مانده است (صحیح است) و خیلی هم دولت اصرار دارد که این لوایح بگذرد و البته ما هم مکلفیم که تکلیف لوایح دولت را زودتر معین کنیم متأسفانه خیلی از لوایح رویهم مانده و با اینکه باید در کارها بیشتر تسریع شود با این ترتیبی که پیش گرفته شده فوق العاده معوق مانده و بودجه دولت هم خواهد آمد و باید درش مذاکره بشود آقایان در روزهای جلسه در تشکیل مجلس که تأخیر می‌کنند و وقتی هم که آمدیم این جا همه می‌خواهند وارد صحبت قبل از دستور بشوند مثلاٌ الآن هفت هشت ده نفر تقاضای صحبت قبل از دستور کرده‌اند و بعضی از آنها هم مطالبی دارند که باید گفته شود ولی بعقیده بنده بهتر این است که صحبت‌های قبل از دستور را عجالتاٌ چندی معوق بگذارند که لوایح را مطرح کنیم و صحبت‌هایی هم که در ضمن لوایح می‌شود و در ضمن مطالب می‌شود ملاحظه کنیم که یکقدری تکرارش کم شود که زودتر موفق شویم لوایحی که رویهم مانده بگذرانیم اینطور عقب ماندن لوایح اسباب مسئولیت مجلس شورای ملی است و تقاضاهایی هم که می‌کنند نمی‌توانیم جواب بدهیم.
- تقدیم وتصویب لایحه (فوری) اجازه پرداخت یک دوازدهم هزینه امرداد ماه سال جاری
{ ۲- تقدیم وتصویب لایحه (فوری) اجازه پرداخت یک دوازدهم هزینه امرداد ماه سال جاری}
رئیس- آقای وزیر دارایی.
دکتر سنگ – بنده با ورود دستور مخالفم اجازه بفرمائید علت مخالفت خودم را عرض کنم
رئیس – قبل از شما آقای انوار اجازه خواسته‌اند. فعلاٌ آقای وزیر دارایی کار لازمی دارند.
دکتر سنگ – پس فعلاٌ وارد دستور نشویم.
وزیر دارایی – البته خاطر آقایان مستحضر است که بودجه کل کشور در کمیسیون بودجه مطرح است و کمیسیون مشغول رسیدگی است و ماده مرداد هم به آخر رسیده است و البته باید مخارج لازم پرداخته شود این است که ماده واحده تنظیم شده است و با قید فوریت تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود و اگر آقایان موافقت بفرمایند این ماده واحده امروز تصویب شود که بتوانیم حقوق و مخارج لازمه را به پردازیم (صحیح است).
رئیس- لایحه پیشنهادی دولت خوانده می‌شود:
مجلس شورای ملی.
چون تصور نمی‌رود لایحه قانونی بودجه سال ۱۳۲۲ کل کشور که تقدیم مجلس شورای ملی شده تا پایان مرداد ماه بتصویب برسد بمنظور احتراز از تعویق پرداخت‌های مرداد ماه جاری تصویب ماده واحده ذیل با قید فوریت مورد تقاضا است.
ماده واحده – قانون مورخ ۱۸ فروردین ماه ۱۳۲۲ و همچنین قانون مصوب پنجم تیرماه ۱۳۲۲ برای پرداخت هزینه‌های کل کشور در مرداد ماه بقوت خود باقی و بوزارت دارایی اجازه داده می‌شود هزینه‌های مرداد ماه را پرداخت نماید.
رئیس- فوریت لایحه مطرح است. (مخالفتی نیست) موافقین با فوریت لایحه برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مذاکره در ماده واحده است. آقای ملک مدنی.
ملک مدنی – بنده خواستم یک گزارش از جریان عمل کمیسیون بودجه و کمیسیون دارایی که لایحه مالیات بر درآمد درآنجا مطرح است بعرض مجلس برسانم که خاطر محترم آقایان نمایندگان مطلع باشد که در مجلس کارهای فوق العاده هست و ضمناٌ جریان کار کمیسیونها بکجا رسیده است. کمیسیون دارایی و بودجه راجع بمالیات بر درآمد تسریحاٌ کارش را خاتمه داده است و شاید درد یک جلسه دیگر که بنا شد دکتر میلسپو راجع به پیشنهاداتی که رسیده بود نظریه خودش را بدهد گزارش این لایحه را بدهد و ما قرارمان بر این شد که روز شنبه صبح و عصر و همینطور یکشنبه جلسات کمیسیون را ادامه بدهیم که این کار مالیات بر درآمد را خاتمه بدهیم و خبرش را به مجلس تقدیم کنیم و چون لایحه هم دو شوری است البته وقت مجلس را زیاد می‌گیرد ولی چون این لایحه طرف احتیاج دولت است و یک مقدار کسر بودجه بایداز محل عایدات مالیات بر درآمد تأمین شود بنده خواستم جریان عمل کمیسیونها را که اینطور است بعرض برسانم و مجلس هم باید در جریانات و کارها سرعت به خرج بدهد که این لایحه چون دو شوری است و مدتی از وقت مجلس را می‌گیرد مجلس لوایح دیگری را بگذراند که فارغ از لوایح دیگر باشد تا بتواند وارد در شور لایحه مالیات بر درآمد شود. اما موضوع بودجه. بودجه دیروز در کمیسیون بودجه با حضورآقای نخست وزیر و آقای وزیر دارایی و آقایان وزراء و دکتر میلسپو بودجه کل کشور که در حقیقت اساس کار کشور و برنامه عمل دولت است مطرح مذاکره واقع شد و البته نظریاتی هم آقایان اعضاء کمیسیون داشتند و باطلاع رئیس کل مالیه رساندند و قرار شد توضیحاتی در باب آن نظریات برای جلسه پس فردا صبح دوشنبه باشد باطلاع کمیسیون برسانند البته کارهایی که لازم است ما در کمیسیون نسبت به لایحه بودجه کل خواهیم کرد و خبرش را هم به مجلس می‌دهیم ولی چون لایحه مالیات بر درآمد و لایحه بودجه کل تقریباٌ وابستگی بهم دارند بنده خواستم عرض کنم که این لایحه یک دوازدهم زودتر تصویب شود که کارهای جاری کشور معوق نماند و مذاکراتی که آقایان دارند البته در ضمن طرح بودجه کل و لایحه مالیات بر درآمد که یک ارتباطی با هم دارند اظهار می‌دارند و امیدواریم که هرچه زودتر کمیسیونهای مربوطه این لوایح که بنده هم در آنجا‌ها هستم کارشان را تمام بکنند و مجلس هم این لوایحی که فعلاٌ دارد جلو بیندازد و تمام کند و حاضر باشد برای آن لوایحی که خواهد آمد و مخصوصاٌ لایحه مالیات بر درآمد چون دو شوری است وقت زیادتری لازم دارد و کمیسیون هم خیلی اصلاحات را در آنجا پیش بینی کرده است همه آنها مقید هم هست که البته پس از طرح در مجلس آقاین ملاحظه خواهید فرمود که امیدواریم آن لایحه زودتر از مجلس بگذرد که چرخهای کاردولت لنگ نشود حتی خواستم عرض کنم برای این که گفته نشود که قصوری در تصویب این لایحه در کمیسیون شده است کمیسیون بطور اتفاق موافقت دارد با این لایحه و نظرهای اصلاحی هم که داده است اغلب آنها مورد توجه وزارت دارایی ورئیس کل دارایی واقع شده است و درواقع تبادل نظرهایی که شده است درآنجا مفید بوده است زیرا لایحه دولت نواقصی داشت و ما آن نواقص را که رفع آن همه اش به نفع کشور و نفع اقتصادیات و امور زراعتی و فلاحتی ممکت بوده در نظر گرفتیم و امیدواریم که خیلی زود گزارش این لوایح تقدیم مجلس بشود.
رئیس – آقای دکتر ملک زاده
دکتر ملک زاده- موافقم.
رئیس – آقای دکتر طاهری.
دکتر طاهری- موافقم.
رئیس – آقای مخبر فرهمند (گفته شد – نیستند)
بعضی از نمایندگان – مخالفتی ندارد. رأی بگیرید.
طهرانچی – بنده مخالفم. اجازه خواستم عرایضی دارم
رئیس- بفرمائید.
طهرانچی- بنده البته مخالف با این لایحه نیستم زیرا بودجه کل از طرف دولت تقدیم مجلس شده است ولی بنده می‌خواستم آقای وزیر مالیه توضیحاتی بفرمایند که بعضی قسمت‌ها که در بودجه کل هست مطلع شده باشیم چون اگر این اطلاعات را داشته باشیم دیگر محتاج به خواستن توضیح در موقع طرح بودجه نخواهیم بود. بطوریکه آقای رئیس کمیسیون بودجه فرمودند بودجه کل در کمیسیون در دست عمل و اقدام است البته آقایان میدانند وقتی که ما کسر داشته باشیم محتاج بوضع مالیات هستیم که آن کسر را جبران کنیم ولی بودجه که تقدیم شده است به مجلس وقتی بنده دیدم و در جزائد هم خواندم فوق العاده کسر نشان می‌داد در صورتیکه اینطور نیست و خیلی عوائد را کمتر از سال گذشته هم پیش بینی کرده‌اند در صورتیکه امسال عوائد بیشتر بوده مثلاٌ مبلغی که بابت عوائد مالیات بر درآمد در این بودجه پیش بینی شده کمتر از سال گذشته است در صورتیکه بنده شنیدم که چهار پنج برابر بیشتر از سال گذشته بوده است بواسطه ترقی که در قیمت‌ها و نرخ‌ها حاصل شده است و یکی هم عوائد انحصارات است که ابداٌ ببودجه کل نیامده است و بنده نمیدانم چرا پیش بینی نشده است و نیامده است و همچنین عوائد کارخانجات که مبلغی هم کسر عمل نشان می‌دهد و یک قسمت‌های دیگر هم هست که اصلاٌ نیاورده‌اند جزء عوائد بنده خواستم حالا که لایحه یک دوازدهم مطرح است توضیح بفرمایند که لایحه بودجه کل که حالا در دست اقدام است این را اطلاع داشته باشیم و حالا البته با این لایحه یک دوازدهم ناچار هستیم که موافقت بکنیم تا بودجه بیاید به مجلس.
وزیر دارائی (آقای بیات)- همانطور که خود آقا فرمودند بودجه کل در کمیسیون بودجه مطرح است و مخصوصا دیروز در آنجا مخصوصاٌ درقسمت در آمدها مذاکراتی شد و تصمیم گرفته شد که در جلسه دیگر کمیسیون مذاکرات لازمه بشود و راپرتش به مجلس تقدیم شود و تمام قسمت‌ها در همان بودجه معین شده از درآمدها هم چیزی کسر نشده البته درآمدهایی که از پارسال زیادتر بوده زیادتر پیش بینی شده و اگر کمتر پیش بینی میشده کمتر در نظر گرفته شده است و البته آن چیزی باید پیش بینی شود که بطور مسلم وصول می‌شود و تصور می‌کنم تا جلسه آتیه بودجه کل شورش در کمیسیون تمام بشود و راپرتش به مجلس تقدیم شود و وقتی که راپرتش به مجلس آمد این فرمایشاتی که فرمودند توضیحات لازمه در جواب آنها بعرض خواهم رسانید ولی چون این لایحه راجع به یک دوازدهم است و حالا آخر مرداد است و بایستی حقوق پرداخته شود استدعا می‌کنم فعلاٌ با این یک دوازدهم موافقت بفرمایند و در مسائلی که آقایان توضیحاتی لازم دادند و اطلاعاتی که می‌خواهند در شور خود بودجه کل اظهار می‌فرمایند و توضیح لازم خواهیم داد و مذاکره هم خواهیم کرد.
رئیس- آقای انوار
انوار- بنده خواستم عرض کنم که آقایان وزراء یا آئین مجلس را نمیدانند یا عمل نمی‌کنند آئین مجلس در مسئله بودجه همیشه اینطور بوده است که هر وقت بودجه مطرح میشده است تمام آقایان وزراء می‌آمدند در کمیسیون بودجه که در هر یک از قسمت‌های بودجه که مربوط به هر وزارتخانه ایست اگر زیاده روی واقع شده است باحضور خود آنها مذاکره می‌کردند و بر آنها مدلل می‌کردند که آنه هم اگر توضیحاتی داشته باشند بدهند ولی دیروز وزراء نیامدند به کمیسیون و رئیس کمیسیون ناچار بود که هی تلفون بکندبه این وزیر بآن وزیر که حاضر شوند بنده طرفدار دولت هستم و باطرفدار دولت ناچار هستم عرض کنم که با این بودجه که آورده‌اند چرا نمی‌آیند درکمیسیون توضیح بدهند آخر شماها که اینهمه بودجه بهتان می‌دهد مجلس چرا حاضر نمی‌شوید؟ از برای چه؟ چه کار کرده‌ای آن گلی که برا ممکلت تهیه کرده‌اند چه بوده است؟ آخر پا شوید بیایید توضیح بدهید آقای وزیر فرهنگ بالا بودند رئیس کمیسیون بودجه تلفون می‌کنند که بیائید نمی‌آیند آقای وزیر عدلیه بزحمت می‌آید و آقا آئین مجلس را رعایت کنید بکلی آئین مجلس از دست رفته است بنده استدعا می‌کنم که مقام ریاست تعقیب بکنند که وزراء مطابق آئین مجلس و سوابقی که بوده است در موقع طرح بودجه در کمیسیون بودجه و در مجلس همه وزراء حاضر اشند و معنای مسئولیت این است که در موقع طرح بودجه باید حاضر باشند و جواب بدهند (در این موقع یکنفر از تماشاچیها از محل خود خارج و به پشت تریبون آمده و هیاهو و اظهاراتی نموده و فوراٌ مستخدمین و پیشخدمت‌های مجلس او را بخارج بردند)
رئیس – آقای معدل.
معدل – بنده اجازه خواستم.
رئیس – آقای منشور.
منشور – آقای وزیر دارایی توجه بفرمایند تردیدی نیست که همانطور که مملکت یک خرجی دارد یک دخلی هم دارد و این لایحه را که بموجب آن جنابعالی تقاضا کرده‌اید یک خرجی پرداخته شود در مقابل این مخارج یک عوائدی هم هست که در موقع خودش باید جمع آوری شود و یکی از آن عوائدی که داریم و بایستی دریافت شود عوائد گمرکات مملکت است و در واقع گمرکات وقتی وصول خواهد شد که تجارت و کسب در مملکت در جریان باشد و تجار می‌توانند اجناسی که از خارج می‌خواهند وارد کنند و بفروشند از گمرک آن اجناس و از عوائدی که می‌برند وجودهی بخزانه کشور عائد شود ولی با اختیاراتی که به آقای دکتر میلسپو داده شده است و آئین نامه هائی که اخیراٌ در این زمینه انتشار داده‌اند هنوز معلوم نیست. اساس این مملکت روی چه پایه و مالیه‌ای گذاشته شده آنطوری که شهرت دارد و می‌بینیم اغلب اجناس که بیشتر ش شاید در انحصار باشد در گمرکات مانده است و هنوز برای آنها تکلیفی معلوم نشده است با وصف اینکه تجار کراراٌ مراجعه کرده‌اند که این اجناس در گمرکات مانده و تجار هر روز شکایت می‌کنند که حق الارضی باید بپردازند و آنها را می‌خواهند بیرون بیاورند. زیرا اغلب آنها از قبیل دواجات و غیره است که در هوای گرم و مرطوب فاسد می‌شود. این موضوع علاوه بر اینکه برای تجار ضرر زیادی دارد برای مملکت هم ضرر معنوی دارد و بهمین جهت وقتی که اینطور شد عوائی مملکت مخصوصاٌ عوائد گمرکی نکس خواهد کرد. با اینکه تقاضا دارید و ما هم این بودجه را تصویب می‌کنیم ولی با این بودجه یک دوازدهم کار بجائی خواهد رسید که در گزارشهای آتیه دکتر میلسپو خواهید دید که ما یک عوائدی داریم و چه بایستی کرد؟ باید آمد و یک مالیاتهای سنگینی وضع کرد و بمردم تحمیل کرد. البته در مالیات وضع کردن هم که مسدود نیست ولی باید فکری کرد که این مردم طاقت پرداخت مالیاتها را داشته باشند. (یمین اسفندیاری- آقای منشور راجع به بودجه بفرمائید) … مطابق سوابق پارلمانی که بنده در این دو ساله در این پارلمان دیده‌ام وقتی که بودجه مملکتی مطرح بوده است و یا یک دوازدهم مطرح بوده به آقایان نمایندگان اجازه داده‌اند مطالبی که مربوط است به جمع و خرج در کلیات صحبت کنند (یمین اسفندیاری- اینکه بودجه نیست) بنده عرض می‌کنم که مربوط است زیرا این ۱/۱۲ که تصویب شد و شما خرج کردید تا دوازده ماه این عمل شد ولی آخر دوازده ماه دیگر شما ندارید که خرج کنید آنوقت از کجا می‌آورید این مخارج را بکنید همانطور که آقای ملک مدنی فرمودند کمیسیون دارائی واقعاٌ متحمل یک زحمات فوق العاده‌ای شده است بنده هر چند عضویت آنجا را ندارم ولی بعنوان مستمع آزاد هم در کمیسیون دارائی حضور پیدا کردم و هم در کمیسیون بودجه ولی متأسفانه دیدم که این بودجه‌ها و این قانون مالیات بر درآمد طوری تنظیم شده است که بهیچوجه خوب نیست برای اینکه یک مواردی است در آن مثل این است که اساساٌ کارمندان دولت که آنرا تنظیم کرده‌اند بهیچوجه توجه نکرده‌اند و قلم را باید بردارند و کلمات و ارقام مالیات را باید تماماٌ از نو اصلاح و بنویسند بنده خیلی متأسفم که این عرض را می‌کنم و گمان می‌کنم این لایحه مالیات بر درآمد باین زودی نگذرد و کفاف مخارج را نکند باین صورت و با این مخارجی را که بدون در نظر گرفتن بودجه آورده‌اند. امر فوق العاده‌ای است که ممکن است در آتیه برای ما اشکالاتی ایجاد کند علاوه بر این خواستم تذکر بدهم که این بودجه که داده می‌شود بدولت برای این است که تأمین زندگی مردم بشود و امنیت و قوای نظامی و خواربار و آنچه که مورد احتیاج مملکت است با این پول تأمین بشود ولی متأسفانه بنده می‌بینم که هر چه پول گرفته می‌شود بجائی نمیرشد و از طرف دیگر هم یک عده از نمایندگان دولت را استیضاح کرده‌اند و بعقیده بنده دولتی که تحت استیضاح است حق ندارد باید بگوید ۱/۱۲ را بدهید تا من بروم برای شما خرج کنم. مثل متهمی است که متعلق است و تحت تعقیب است تا اینکه خودش را تبرئه نکرده است و تا اینکه جواب استیضاح را نداده است توقع او بی مورد است. یکی از مخارج اساسی که دارید و باید بکنید مخارجی است که باید بگذارند در ولایات برای امنیت و حفظ امنیت مردم زیرا متجاوز از ۵۰ تلگراف بنده دارم از همدان که مرتب از عملیات ژاندارمری آنجا شکایت می‌کنند و می‌گویند ژاندارمری آمده است نشسته است توی خانه و بالای سر مردم و بزور می‌خواهد از مردم یک پولی بگیرد که ابداٌ اینجور چیزها سابقه نداشته است ژاندارمری عوض اینکه ….
هاشمی- این چه ربطی باین لایحه دارد؟
رئیس- اینکه مربوط باین لایحه نیست!
منشور- چشم الآن با چند کلمه تمام می‌کنم.
رئیس- مربوط به لایحه نیست و مورد ندارد!
منشور- … بعوض اینکه استفاده شود از این قوا برای آسایش مردم آنها سوء استفاده می‌کنند. وضعیت مردم خراب است و باید این پولها اول برای آسایش مردم خرج شود زیرا همانطور که عرض کردم وضعیت مردم خیلی خراب است نه قند دارند نه قماش دارند هیچ چیز ندارند دولت فقط می‌خواهد پول بگیرد و می‌خواهد واقعاٌ همه را مخارج دفتری بکند. بنده چون طرفدار مستخدمین جزء هستم تقاضا می‌کنم حقوق مستخدمین جزء داده بشود ولی استدعا می‌کنم حقوق آقایان وزراء را توقیف بکنند که شاید اینجا یک گزارش اقناع کننده و صحیح راجع به کارهای خودشان بدهند.
رئیس- آقای نراقی (نراقی- بنده موافقم) آقای سزاوار (سزاوار- بنده موافقم)
رئیس- آقای صفوی.
صفوی- اجازه بفرمائید چند کلمه در جواب آقا عرض کنم. این لایحه یک دوازدهم که ملاحظه فرمودید هزینه مرداد ماه کشور است و سه چهار روز دیگر هم بیشتر باقی نمانده است و بطوری که مسبوق هستید لایحه بودجه کل کشور در کمیسیون بودجه مطرح است و دیروز هم آقایان وزراء تشریف داشتند آقای وزیر دارائی و آقای نخست وزیر و سایر آقایان وزراء تشریف داشتند و در کمیسون مذاکرات مفصلی شده است و تا چند روز دیگر بودجه کل کشور خبرش از کمیسیون داده خواهد شد. ولی برای اینکه در ظرف این دو سه روز بودجه کل حاضر نمی‌شود و وقت کافی نیست برای مذاکرات باین جهت تقاضا کرده‌اند که برای اینکه حقوق کارمندان پرداخته شود این لایحه یک دوازدهم فعلاٌ تصویب شود و رأی داده بشود و قریباٌ لایحه بودجه کل کشور می‌آید به مجلس و هر فرمایشی که جنابعالی دارید راجع به بودجه و درآمد و مالیات بر درآمد خواهید فرمود و توضیحات لازم هم داده خواهد شد ولی فعلاٌ وقت آن نیست. (کافی است)
رئیس- رأی گرفته می‌شود به کفایت مذاکرات آقایان موافقین برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. رأی گرفته می‌شود به ماده واحده پیشنهادی دولت موافقین ورقه سفید خواهند داد.
(اخذ و شماره آراء بعمل آمده ۶۸ ورقه سفید شماره شد)
رئیس- عده حاضر در موقع اعلام رأی ۷۱ نفر لایحه با کثریت ۶۸ رأی تصویب شد. آقای وزیر فرهنگ فرمایشی دارید؟
- معرفی آقای محمد وحید به معاونت وزارت فرهنگ
{۳- معرفی آقای محمد وحید به معاونت وزارت فرهنگ}
وزیر فرهنگ- آقای محمد وحید که سالیان دراز در وزارت فرهنگ سابقه دارند و سوابق و خدمات درخشانی دارند بسمت معاونت وزارت فرهنگ معرفی می‌کنم (بعضی نمایندگان- مبارک است) و بنده می‌خواهم از این موقع استفاده کنم چون میدانم که نمایندگان محترم خیلی علاقمند هستند باجرای آن قانونی که در ۶ این ماه تصویب فرمودند (صحیح است) و باین جهت اقداماتی که تا بحال در این موضوع شده است بطور خیلی مختصر بعرض میرسانم. اولاٌ آئین نامه‌های اجرای این قانون که تعیین شده بود که در کمیسیون فرهنگ بتصویب برسد بنده لازم میدانم از اعضای کمیسیون که در این موضوع ابراز علاقه کردند و تسریع کردند تشکر نمایم و ضمناٌ اعتراضی که آقای انوار کردند که بنده در کمیسیون بودجه حاضر نشدم برای این بود که جلسه کمیسیون فرهنگ با جلسه کمیسیون بودجه مصادف شده بود و البته آنهم یک کار مهمی بود که لازم بود در آنجا حاضر بشوم. اقدام دیگری که شده است این است که اساسنامه کلاسهای کمک آموزگاری و برنامه تحصیلی کلاسها هم تهیه شد و از تصویب شورای عالی فرهنگ گذشت و به ادارات فرهنگی ولایات ابلاغ شد. دیگر اینکه در سال جاری در موقع تنظیم بودجه چون تکلیف قانون و آئین نامه‌ها معین نبود و بعلاوه نظر باشکالات مالی و بودجه‌ای که آقایان مطلع هستند در قانون در بودجه کل کشور اعتبار خاصی برای اجرای این قانون پیش بینی نشده بود ولی با این حال چون لازم بود اجرای قانون شروع بشود و وزارت فرهنگ در حدود اعتبارات بودجه خودش ۸ میلیون ریال صرفه جویی کرده است این مبلغ را اختصاص داده است باجرای این قانون و مخصوصاٌ در قسمت تربیت معلم و آموزگار و مقدمات تأسیس یکصد کلاس کمک آموزگاری فراهم شده و تا یکماه دیگر قریب چند هزار کمک آموزگار در این کلاسهای کمک آموزگاری مشغول تحصیل خواهند شد. یک اقدام دیگری که شده است و لازم است که مجلس مطلع باشد موضوع کتابهای ابتدایی است. کتابهای سال اول و دوم و سوم و چهارم ابتدایی بطرز نوینی که با کتابهای سابق خیلی فرق کلی دارد تهیه شده است و از زیر چاپ بیرون آمده است و با قیمت ارزان در تمام کشور توزیع خواهد شد. در خاتمه بنده باید یک بار دیگر توجه آقایان نمایندگان محترم را باهمیت این قانون و لزوم فوریت این قانون جلب کنم و مخصوصاٌ تذکر بدهم که وظیفه مجلس باید در عوض این ده سالی که مهلت داده شده است برای انجام این کار باید بیشتر توجه داشته باشد و مواظب باشد که این قانون اجرا بشود و دولتهائی که در این قسمت قصوری نشان می‌دهند مورد اعتراض واقع شوند. برای اینکه اجرای این قانون چنانکه آقایان توجه دارند در سرنوشت این کشور و در نسلهای آینده تأثیر بسزایی دارد (صحیح است).
انوار- آخر چه مطرح است؟
رئیس – لایحه انتخابات مطرح است.
انوار- تصور می‌کنم آقایان یک تلگرافی است که اگر بعرض آقایان برسد همه توجه می‌کنند زیرا این تلگراف باید خوانده شود استدعا می‌کنم موافقت بفرمایند که بعرض مجلس برسانم (همهمه نمایندگان) آقا نمی‌شود باید قبل از دستور باشد.
- بقیه شور لایحه اصلاح قانون انتخابات و تصویب آن
{ ۴- بقیه شور لایحه اصلاح قانون انتخابات و تصویب آن}
رئیس- لایحه انتخابات مطرح است. آقایانیکه اجازه خواسته بودند اجازه‌های آنها محفوظ است آقای فرمانفرمائیان.
فرمانفرمائیان – راجع به این لایحه که در جلسه قبل مطرح بود بنده در همان جلسه اجازه خواستم که نظریاتی که داشتم بعرض مجلس برسانم. این لایحه البته حاکی از حسن نیت آقای وزیر کشور است و در حسن نیت ایشان ما تردیدی نداشته و نداریم. ولی خواستم به بینم این اقدام و اصلاحی را که آقای وزیر کشور می‌خواهند یکنند واقعا تأثیری دارد در حسن جریان انتخابات یا فقط یک اصلاحی است که تأثیر چندانی نخواهد داشت؟ در اصل این قضیه چندان بعقیده بنده سجل مؤثر نیست ولی ضرری هم ندارد یک چیز لایضر و لاینفع است به این عنوان که سجل و شناسنامه را بیاورند و نشان بدهند که معلوم بشود این شخص هویتش چیست و این مانعی ندارد حتی گمان می‌کنم که ممکن بود این را خود انجمنها هم عملی کنند که در موقع دادن تعرفه سجل را هم نشان بدهند زیرا هیچ قانونی منع نمی‌کند که در کارهای اجتماعی بهویت اشخاص برسند و این هیچ مانعی ندارد. اما راجع به اصل قضیه بنده می‌خواهم توجه بدهم هم مجلس را و هم آقای وزیر کشور را که در این مسئله هیچ تردیدی نیست چه نمایندگان حاضر و چه رئیس دولت و چه افراد دولت و چه آقایان دیگر اینها بکرات گفته‌اند ما قطع داریم که باید طوری کرد که در امر انتخابات در صحتش تردیدی پیدا نشود یعنی مردم مردد نباشند مثل ایام گذشته ممکن است یک نظریات خاص و اخصی روی بدهد بنده متأسفانه در یک قسمتهایی می‌بینم که اشخاص دخالت می‌کنند که نمایندگی دولت را دارند سابق بر این فرض بفرمائید یک دولتی یا یک شخص مخصوص ذی نظر بود و بعقیده بنده آن نظر تا اندازه‌ای بد نبود زیرا ممکن بود یک دقتهایی بکند و آن دقتها را در واقع نمود عمل بیاورد ولی امروز شما تصور بفرمائید اگر کار بیفتد بدست یک بخشدار یک فرماندار و یک استاندار و اگر اینها بخواهند اعمال نظر بکنند زهی فلاکت و بدبختی است برای این مملکت و آنچه هم که در آن موقع حرفهایی زده می‌شد این عمل ندامتش بدتر از ایام گذشته خواهد بود و بنده در این موضوع این لایحه موافقم باینکه شناسنامه را بخواهند و تعرفه باشد یعنی همان پیشنهادی که آقای ملک مدنی کردند بعلت اینکه توجه فرمودند در همان هم می‌شود اعمال نظر کرد ولی سجل هم که مع باشد البته بهتر است و دقت می‌شود که این مسئله بطور اساسی باشد و بنده استفاده می‌کنم از اینکه خود آقای رئیس الوزراء تشریف دارند عرض می‌کنم بطور قطع باید دست عمال دولتی بریده شود و بیاید به میل خودش یک استاندار در یک ایالت چهار نفر از کسان خودش را به بخشداری بگمارد برای اینکه حرفی که توی گوش او می‌زند. بتواند پیش ببرد باید آقای وزیر کشور و رئیس دولت در این مسائل دقت بکنند و همه مجلس هم پشتیبان ایشان خواهند بود بعلت اینکه امروز ما مواجه با مردم هستیم و همه حاضر هستیم که در واقع این مراجعه به آراء عمومی را استقبال کنیم ولی بشرط اینکه آن اشخاصیکه آنجا هستند و هویت خود آنها بر ما واضح است نباید ذی نشر باشند و تمنی دارم با این اصلاصی که پیشنهاد شده موافقت بفرمایند.
وزیر کشور- عرض کنم بنده پریروز در جلسه گذشته راحع با این قضیه که فرمودند عرض کردم همه نظر ما این است که جلوگیری از سوء جریانات انتخابات بشود برای اینکه موضوع تعرفه و سجل احوال برای این بود که بیشتر در هویت اشخاص دقت بشود و دیگر سوء جریان پیدا نشود و منظور ما این بود حالا با آن پیشنهادی که آقای ملک فرمودند و بنده هم قبول کردم که هم تعرفه باشد و هم شناسنامه دیگر نگرانی ندارد. راجع به مأمورین هم البته وظیفه دولت مخصوصاٌ وظیفه بنده است که از اعمال نفوذ هر کس که حق قانونی ندار جلوگیری کنیم خواه مأمور دولت باشد یا نباشد وظیفه بنده این است که بای نحو کان تا هرجا که قوه داریم هم از عدم انتظام جلوگیری کنیم و هم از اعمال نفوذ اشخاص غیر قانونی و غیر ذی حق. بنده اطمینان می‌دهم که بطور کلی بنده وظیفه خودم را انجام می‌دهم تا اندازه‌ای که بتوانم.
افشار- آقای جهانبانی در وزارت داخله از بنده مدرک می‌خواهند.
رئیس- آقای صفوی.
صفوی – بنده عرضی ندارم.
رئیس – آقای رئیس الوزراء در این لایحه فرمایشی دارید؟
نخست وزیر- خیر در موضوع دیگر است
رئیس – پس خواهش می‌کنم بگذارید بعد از این لایحه آقای مخبر فرهمند.
مخبر فرهمند – بنده چند جلسه اجازه خواسته بودم نوبت به بنده نرسید حالا هم چون اجازه فرمودند از موقع استفاده می‌کنم در این لایحه که بنده موافقم برای اینکه البته یک تسهیلاتی برای مردم فراهم می‌شود و یک اطمینان خاطری در کار است بنده کاملاٌ موافقم ولی چیزی که می‌خواهم عرض کنم چند جلسه است دو فقره سؤال است یکی از آقای وزیر دارائی و یکی از آقای وزیر بهداری از وزیر بهداری سئوالی که کردم مقدار زیادی دواجات در گمرک مانده است و مردم در کمال عسرت ….(همهمه نمایندگان)
رئیس – بنا بود در همین لایحه صحبت کنید
مخبر فرهمند-بنده که عرض کردم از موقع استفاده می‌کنم.
انوار – آقا این چه استفاده حرامی است! حرام است دیگر.
مخبر فرهمند – آقا یک مسائلی است که لازم است و باید گفته شود.
رئیس- آقا در موقعش بفرمائید حالا این لایحه مطرح است اگر راجع به این لایحه مطلبی دارید بفرمائید.
مخبر فرهمند- بنده چندین جلسه است اجازه خواستم به بنده نرسیده است.
رئیس- چرا می‌رسد حالا که دیر نشده است.
مخبر فرهمند- پس اجازه بنده محفوظ باشد.
رئیس- پیشنهادات قرائت می‌شود:
پیشنهاد آقای ملک مدنی
پیشنهاد می‌نماید آن قسمت “ از مندرجات مواد ۲۱ و ۲۲ و ۲۳ مربوط بدادن تعرفه ملغی” حذف شود.
رئیس-آقای ملک مدنی
ملک مدنی- عرض کنم در این قسمت از ماده که نوشته آن قسمت از مندرجات مواد ۲۱ و ۲۲ و ۲۳ مربوط بدادن تعرفه را ملغی کنند بنده پیشنهاد کردم حذف شود یعنی دادن تعرفه بهمان کیفیت سابق محال خودش باقی باشد منتها ورقه شناسنامه هم باشد.
مخبر (آقای اوحدی)- این ماده واحده اکر بنا شد آن قسمتش برداشته شود آقای ملک مدنی چه چیز برای آن باقی می‌ماند؟ اصل ماده واحده این است: آن قسمت از مندرجات مواد ۲۱-۲۲-۲۳ قانون انتخابات مربوط بدادن تعرفه ملغی. - اگر این قسمت را حذف کنیم مثل این است که ماده را پس بگیریم حالا آقای وزیر کشور با این پیشنهاد حضرتعالی موافقت کردند بنده هم موافقت می‌کنم ولی عبارت را طوری پیشنهاد کنید که بشود با آن عبارت ماده واحده تطبیق بشود و بموقع بتصویب برسد.
فریدونی- بنده پیشنهاد دیگری کرده‌ام که هم منظور آقای ملک مدنی و هم منظور آقای وزیر کشور و هم منظور آقای مخبر را تأمین می‌کند.
بعضی از نمایندگان- چرا پیشنهادات دیگر را نمی‌خوانید.
هاشمی- دو سه پیشنهاد آمده است که بنده بترتیب نمره گذاشته‌ام و می‌خوانم مال آقای ملک مدنی اول بود حالا یک پیشنهاد دیگری است قریب بیست امضاء دارد و مباینت دارد با پیشنهاد آقای ملک مدنی.
بعضی از نمایندگان- بخوانید.
پیشنهاد بامضای هیجده نفر
ماده واحده را بشرح زیر پیشنهاد می‌کنم:
ماده واحده- انجمنهای نظارت در موقع دادن تعرفه و اخذ رأی مکلفند ورقه شناسنامه رأی دهنده را نیز ملاحظه و شماره آنرا در دفاتر ثبت و شناسنامه را به مهر انجمن برسانند.
مخبر- بنده این پیشنهاد را قبول کردم و آقای وزیر هم موافقند. همین را رأی بگیرید بجای ماده واحده.
ملک مدنی- بنده هم موافقت با این پیشنهاد می‌کنم.
هاشمی- این بجای ماده می‌شود دو پیشنهاد دیگر است اجازه بفرمائید خوانده شود بعد به ماده رأی می‌گیریم.
پیشنهاد آقای دکتر ادهم
پیشنهاد می‌کنم در مورد انتخابات قید شود فقط عین ورقه یا دفتر شناسنامه قابل قبول باشد و اوراق المثل و رونوشت برای این منظور اعتبار نخواهد داشت.
رئیس- رأی گرفته می‌شود باین پیشنهاد هائی که قرائت شد موفقین برخیزند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. پیشنهاد آقای طباطبائی
پیشنهاد می‌کنم سطر اول ماده واحده تا آخر جمله “بجای دادن تعرفه” حذف شود.
بعضی از نمایندگان- نیستند آقای طباطبائی.
رئیس- رأی گرفته می‌شود به ماده پیشنهادی که آقای وزیر کشور و آقای مخبر قبول کردند. آقایانی که موافقند برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
- تعین موقع برای جواب استیضاح از طرف آقای نخست وزیر
{۵- تعین موقع برای جواب استیضاح از طرف آقای نخست وزیر}
نخست وزیر (آقای سهیلی)- در چند جلسه قبل که آقای نوبخت استیضاحی از دولت کردند صورت استیضاح از طرف مقام ریاست مجلس بدولت ابلاغ شد دولت برای اولین جلسه هفته آینده حاضر برای جواب استیضاح خواهند بود.
- شور اول لایحه مربوط به ضرب پشیز
{۶- شور اول لایحه مربوط به ضرب پشیز}
وزیر دارائی (بیات)- این لایحه پشیز چندی است که تقدیم مجلس شده است و از طرف کمیسیون هم راپرت آن داده شده است و چون یک ماده بیشتر نیست اگر اجازه بفرمائید مطرح شود.
گزارش از کمیسیون قوانین دارائی-
کمیسیون قوانین دارائی لایحه شماره ۱۲۶۴۴دولت راجع باجازه ضرب پشیز مسکوک مس را با حضور آقای وزیر دارائی تحت شور قرار داده و با توضیحاتی که داده‌اند با عین ماده واحده پیشنهادی دولت موافقت حاصل شده اینک گزارش آن برای شور اول تقدیم می‌شود.
ماده واحده- بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود که ۱۱۸۷۱۸ کیلو مسکوک پنج و ده دیناری نیکل خارج از رواج موجوده در اداره ضرابخانه را بر مأخذ نرخ نیویورک در تاریخ تصویب این قانون بدولت هندوستان فروخته و بجای وجه نقد در مقابل بهای آن آلومینیوم ومس از دولت نامبرده بنرخ نیویورک دریافت نماید ضمناٌ موقتاٌ بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود تا موقع دریافت آلومینیوم هر مبلغ از بیست میلیون و نیم ریال پشیز پیش گرفته را که ممکن شود با مس ضرب نموده و بجریان بگذارد و همینکه وسیله پشیز برنز فراهم گردید مسکوک مس ضرب شده را بتدریج از جریان خارج و به پشیز برنز تبدیل نماید.
رئیس- آقای ملک مدنی.
ملک مدنی- خاطر همه آقایان مطلع است که نبودن پشیز یک زجمت فوق العاده‌ای برای تمام طبقات تولید کرده است در جریان معاملات بنده خواستم از آقای وزیر دارائی خواهش کنم که اقدامی بفرمایند که این لایحه زودتر از مجلس بگذرد و وسایل تسهیل را فراهم نماید زیرا اغلب معاملات لنگ مانده است انسان می‌رود یک چیزی بخرد که دوهزار است ناچار است یک پنجریالی در عوض بدهد و یک چیز زاید بگیرد و اغلب طبقات محتاج بمعاملات یک قرانی و دو قرانی و دهشاهی و سه قرانی هستند و معاملات آنها کوچک است بنده تقاضا دارم که آقایان موافقت بفرمایند که این لایحه زودتر بگذرد و پس از تصویب بموقع اجرا گذارده شود و تسهیلی در کار مردم ایجاد نماید.
رئیس- آقای صفوی.
صفوی- بنده موافقم.
رئیس- آقای شاهرودی.
شاهرودی- عقیده بنده این است که همین پول پشیزی که فعلاٌ موجود است گرچه این پنج دیناری و ده دیناری است ولی ممکن است که یک قیمت موقتی معلوم کنند مثلاٌ قیمت پنج دینار را بیست و پنج دینار رواج بدهند و ده دینار را پنجاه دینار رواج بدهند که مردم از این عسرت خارج بشوند و بعد وقتیکه فلز را بدست آوردند و بضرابخانه رفت تدریجاٌ جمع آوری بشود و همان فلز اصلی بکار افتد والا اگر بخواهید یک فلز دیگری وارد کنید و انتشار بدهید بعقیده بنده فوق العاده طولانی خواهد شد و اسباب زحمت هم می‌شود اگر چنانچه آقای وزیر دارائی موافقت بفرمایند همان پشیزی که الآن موجود است در دسترس عمومی بگذارند منتها قیمت آنرا زیاذتر کنند که رفع زحمت عمومی بشود.
بیات- عرض کنم البته آلومینیوم همانطور که سابقاٌ هم عرض کردم هر چه اقدام کردیم که بخریم فراهم نشد و باین جهت کار بتأخیر افتاد ولی حالا همانطور که در لایحه گفته شد بنا شده مبادله کنیم و بما بدهند که جنس پشیزمان یکی باشد و حالا برای آنکه موقتاٌ همانطور که فرمودند این مشکلات رفع شود یک مقداری مس موجود داریم و تقاضا شده است که آن مس‌ها را ضرب بکنند و در دسترس عمومی گذارده شود و بعداٌ تا آن آلومینیوم و مس را بما بدهند امیدواریم تا ما این کار را می‌کنیم آن آلومینیوم و مس از خارج برسد و ضرب کنیم و رفع این مشکلات بشود.
لاریجانی- بنده اجازه خواسته بودم.
رئیس- آقای مؤید احمدی.
مؤید احمدی- بنده موافقم.
رئیس- آقای لاریجانی.
لاریجانی- بنده عرض می‌کنم موضوع پشیز الآن از اوایل اسفند گذشته تا بحال بقدری اسباب زحمت برای مردم شده و گمان می‌کنم چندی قبل از این بود که آقای وزیر دارائی لایحه‌ای آورده بودند که دوقسمت بود – یک قسمت راجع به سهام و انتشار آن بود و یک قسمت آن راجع بضرب بیست میلیون و پانصد هزار ریال پشیز بود و آن لایحه در مجلس وطرح شد و قسمت سهام را خارج کردند و نسبت به لایحه پشیز با قید دو فوریت تقاضا کردند از مجلس رأی داده شد بآن بیست میلیون پانصد هزار ریال که در دسترس مردم بگذارند معلوم نشد که آن لایحه چه شد که حالا ایجاب کرده است که این لایحه را بیاورند بنده خواستم آقای وزیر دارائی توضیح بدهند که چرا آن ساکت مانده است و این را آورده‌اند و حالا این لایحه هم که تصویب شود بنده تقاضا می‌کنم یک ترتیبی بدهند که لااقل در ظرف یکی دو هفته این کار انجام شود والا لوایحی که مطرح می‌کنیم مثل سایر لوایح بماند و ترتیب اثر داده نشود چه استفاده خواهد داشت برای اینکه همه آقایان میدانند الآن پشیز مخصوصاٌ دهشاهی و صد دیناری بقدری مورد احتاج عموم مردم است که در واقع یک قسمت معاملات این شهر برای این عمل را کد مانده است و چندین بار دیگر آقایان دیگر تذکر دادند و آن لایحه تصویب شد علت اینکه تا حال این لایحه بموقع اجرا در نیامده و پشیز سکه نشده چیست این را توضیح بدهد بعد هم یک وعده پشت تریبون بدهند که لااقل بعد از تصویب این لایحه بعد از ۵ روز ۱۰ روز موضوع پشیز انجام شود والا اگر بخواهند باز این لایحه مثل آن یکی شود بنده مخالفم وعده دادن فایده ندارد و اسباب زحمت مردم را فراهم کردن بنده موافق نیستم.
رئیس- آقای مؤید احمدی.
مؤید احمدی- همانطور که آقا فرمودند درست است این لایحه از تصویب مجلس گذشت ولی مواد اولیه برای دولت فراهم نشد که بتواند ضرب بکند و در دسترس مردم بگذارند و امروز هم پشیز همانطور کم و با اینکه کاملاٌ طرف احتیاج است فوق العاده مردم در مضیقه می‌باشند من در بازار دیدم کاغذ و حلبی باسم پنجشاهی دهشاهی چاپ کرده‌اند و روی آن نوشته شده است پنجشاهی، دهشاهی و معامله می‌شود این است که چون مس موجود دارند در ضرابخانه وقتی که قانون گذشت مس‌ها را می‌برند در ضرابخانه سکه می‌کنند و در دسترس عموم می‌گذارند این است که اشکالی ندارد و بگذارید که بگذرد.
رئیس- رأی گرفته می‌شود و بورود در شور دوم آقایان موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
افشار- اجازه بفرمائید چون تبدیل زر باسکناس نهایت احتیاج را دارد و بانک محتاج است که با تصویب مجلس این کار عملی شود و تقاضا دارد که از طرف مجلس زودتر بگذرد استدعا می‌کنم که اگر آقایان موافقت بفرمایند لایحه تبدیل زر باسکناس مطرح شود.
- تصویب نه فقره گزارش کمیسیون عرایض و مرخصی
{۷- تصویب نه فقره گزارش کمیسیون عرایض و مرخصی}
رئیس- امروز دیگر نمی‌شود. چند فقره مرخصی است که مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک قرائت می‌شود.
مرخصی آقای لیقوانی:
آقای لیقوانی درخواست بیست روز مرخصی از یازدهم مرداد ۱۳۲۲ نموده‌اند و کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس- موافقین با مرخصی آقای لیقوانی برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد.
مرخصی آقای رهبری:
آقای رهبری درخواست هشت روز مرخصی از ۲۴ تیر ماه ۱۳۲۲ نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس- موافقین با مرخصی آقای رهبری برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
گزارش مرخصی آقای دهستانی
آقای دهستانی بخاطر درد پا و لزوم مسافرت بآب گرم برای معالجه درخواست یکماه مرخصی از تاریخ ۳۰ مرداد ۱۳۲۲ نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس- موافقین با مرخصی آقای دهستانی برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد.
گزارش مرخصی آقای مکرم افشار:
آقای مکرم افشار درخواست یکماه مرخصی از تاریخ ۲۰ مرداد ۱۳۲۲ نموده و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس- موافقین با مرخصی آقای مکرم افشار برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
صفوی- عرض کنم که البته مرخصی آقایان نمایندگان بایستی تصویب شود ولی بنده یک تذکری می‌خواستم بدهم چون آخر دوره است و تا آخر آبان ماه ما از دوره سیزدهم مدت نداریم و همانطور که تذکر دادند لوایح مهمی ما داریم در مجلس من جمله بودجه‌ها و بایستی بگذرد اگر آقایان بروند بمرخصی مجلس از اکثریت خواهد افتاد و کارهای مهم ما عملی نخواهد شد (صحیح است) بنده خواستم از هیئت رئیسه تمنی کنم که این موضوع را در نظر داشته باشند و ضمناٌ دستور بفرمایند آقایان قبلاٌ اجازه بگیرند و قبل از اینکه مرخصی تصویب نشود تشریف نبرند و همچنین هیئت رئیسه در نظر داشته باشد و ما مواجه نشویم که یکروزی مجلس از اکثریت بیفتد و کارها معطل بماند.
رئیس- این مال گذشته هاست.
گزارش مرخصی آقای روحی. آقای روحی برای انجام امور محلی در خواست ۲۹ روز مرخصی از تاریخ ۳۰ تیر ۱۳۲۲ نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس- موافقین با مرخصی آقای روحی برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای شیخ الاسلام ملایری. آقای شیخ الاسلام ملایری درخواست از تاریخ ۲۴ خرداد ۱۳۲۲ نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون ۲۰ روز مرخصی عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن بعرض می‌رسد.
رئیس- موافقین با مرخصی آقای شیخ الاسلام ملایری برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
گزارش مرخصی آقای یار احمدی
آقای یار احمدی در خواست ۱۴ روز مرخصی از تاریخ ۲۱ تیر ۱۳۲۲ نموده‌اند و کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن بعرض می‌رسد
رئیس- موافقین با مرخصی آقای یار احمدی برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای امیر ابراهیمی. آقای امیر ابراهیمی که برای اصلاح امور خواربار محل به کرمان و بموجب مدارکی که ارائه می‌دهند از هر نوع کمک‌های مادی و معنوی خودداری نکرده و با مأمورین خواربار تشریک مساعی نموده و اقدامات مؤثر بعمل آورده در نتیجه موجب ضرورت ۴ ماه از تاریخ ۲۹ آبان ۱۳۲۱ غایب بی اجازه بوده‌اند و اکنون درخواست اجازه نموده و ضمناٌ نصف مقرری این مدت را هم به بیمارستان رفسنجان اختصاص داده‌اند کمیسیون عرایض و مرخصی عذر ایشان را موجه قرار داده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس- موافقین با مرخصی آقای امیر ابراهیمی برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای دبستانی. آقای دبستانی در تاریخ ۱۸ مرداد ۱۳۲۱ برای اصلاح امور خواربار به کرمان رفته و بموجب گواهی رئیس بهداری استان هشتم (پزشک معالج) در تاریخ ۱۵ آبان ۱۳۲۱ بمرض مالاریا مبتلا و تا اول خرداد ۱۳۲۲ که ۵/۵ ماه است تحت معالجه بوده‌اند و اکنون درخواست اجازه مدت بیماری خود را نموده‌اند و ضمناٌ یک عشر از مقرری این مدت را بفقرای تهران و یک عشر دیگر را به پرورشگاه کرمان اختصاص داده‌اند کمیسیون عرایض و مرخصی عذر ایشان را موجه تشخیص داده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس- موافقین با مرخصی آقای دبستانی برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
{۸- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه}
رئیس- اجازه میفرمائید جلسه را ختم کنیم. جلسه آتیه روز سه شنبه اول شهریور ۴ ساعت قبل از ظهر دستور هم لوایح موجوده.
(مجلس بیست دقیقه بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- حسن اسفندیاری
قانون
قانون اجازه پرداخت یک دوازدهم هزینه کشور در مرداد ماه ۱۳۲۲
ماده واحده – قانون مورخ ۱۸ فروردین ماه ۱۳۲۲ و همچنین قانون مصوب پنجم تیرماه ۱۳۲۲ برای پرداخت هزینه‌های کل کشور در مرداد ماه بقوت خود باقی و بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود هزینه‌های مرداد ماه را پرداخت نماید.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه بیست و هفتم مرداد ماه یکهزار و سیصدو بیست و دو بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری
قانون
اصلاح قانون انتخابات راجع بارائه شناسنامه در موقع اخذ رأی
ماده واحده – انجمنهای نظارت در موقع دادن تعرفه و اخذ رأی مکلفند ورقه شناسنامه رأی دهنده نیز ملاحظه و شماره آنرا در دفاتر ثبت و شناسنامه را به مهر انجمن برسانند
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه بیست و هفتم مرداد ماه یکهزار و سیصدو بیست و دو بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری