مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۷ آبان ۱۳۳۸ نشست ۳۴۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۱۹
جلسه: ۳۴۸
صورت مشروح مذاکرات روز پنجشنبه بیست و هفتم آبان ماه ۱۳۳۸
فهرست مطالب:
۱-طرح صورت مجلس
۲-سؤال آقای سلطان‌مراد بختیار راجع به تعطیل کارخانه ریسباف اصفهان و جواب آقای وزیر کار
۳-اعلام تصویب صورت مجلس
۴-سؤال آقای بهبهانی راجع به شرکت‌های تهیه مسکن و جواب آقای معاون وزارت دادگستری
۵-سؤال آقای پروفسور اعلم راجع به شرکت‌های زمین‌فروشی و تهیه مسکن و جواب آقای معاون وزارت دادگستری
۶-طرح و تصویب یک فوریت لایحه مربوط به استواران نیروی هوایی
۷-شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به ترتیب رسیدگی به جرایم اطفال بزهکار و ارسال مجدد به مجلس سنا
۸-شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به موافقت‌نامه حمل و نقل هوایی بازرگانی بین دولتین ایران و پاکستان
۹-تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس ساعت ده و ده دقیقه صبح به ریاست آقای عماد تربتی.
نائب رئیس تشکیل گردید.
۱- طرح صورت مجلس
نائب رئیس- صورت اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
غائبین با اجازه آقایان: نصیری- محمودی- ساگینیان- باقر بوشهری- دکتر سعید حکمت- ثقةالاسلامی- دکتر حسن افشار- دکتر دیبا- مرتضی حکمت- امامی خویی- قبادیان- مشار- دولتشاهی- پردلی- مهندس اردبیلی- شادلو- مهندس فیروز- فضایلی- خلعتبری- دکتر فریدون افشار- کورس سنندجی- اورنگ- دکتر عمید- دکتر جهانشاهی- یارافشار- دکتر اصلان افشار- صراف‌زاده- بوربور- صادق بوشهری- خزیمه علم- شادمان- برومند- صفاری- عرب شیبانی- فولادوند- دکتر عدل.
غائبین بی‌اجازه آقایان: دکتر طاهری- قرشی.
دیرآمدگان و زود رفتگان با اجازه آقایان: خرازی- جلیلی- عباسی- دکتر امیر حکمت- مهندس سلطانی- سعیدی- سراج- حجازی.
نائب رئیس- اعتراضی بر صورت جلسه نیست؟ (اظهاری نشد) پس از حصول اکثریت تصویب صورت جلسه اعلام خواهد شد.
۲- سؤال آقای سلطان‌مراد بختیار راجع به تعطیل کارخانه ریسباف اصفهان و جواب آقای وزیر کار
نائب رئیس- امروز سؤالات مطرح است آقای سلطان‌مراد بختیار.
سلطان‌مراد بختیار- سؤال بنده مربوط است به تعطیل کارخانه ریسباف اصفهان مدت چهار ماه است که این کارخانه تعطیل شده وضع کارگران آن خیلی بد است برای این که مدتی به این کارگران نان می‌دادند ولی چهار ماه است که کارشان تعطیل شده و اخیراً نان اینها هم قطع شده است استدعا می‌کنم آقای وزیر کار تشریف بیاورند و بفرمایند چه اقدامی در خصوص به راه افتادن این کارخانه شده است و علت تعطیل این کارخانه چیست و بعداً بقیه عرایضم را می‌کنم.
نائب رئیس- آقای وزیر کار.
وزیر کار حسنعلی منصور- جناب آقای بختیار سؤالی راجع به کارخانه ریسباف اصفهان فرمودند که بنده به طور اختصار به استحضار ایشان و سایر نمایندگان محترم می‌رسانم به طوری که نمایندگان محترم استحضار دارند کارخانه ریسباف اصفهان که تا پایان جنگ جهانی اخیر به علت وجود بازار مساعد برای فروش محصولات وضع مطلوبی داشت پس از خاتمه جنگ بر اثر فرسودگی ماشین‌آلات و نداشتن ذخیره استهلاک و سوء اداره و عدم وجود لوازم یدکی با اشکالات اقتصادی و مالی مکرر مواجه و نتیجه در سال ۱۳۳۴ دچار ورشکستگی گردید و امور تصفیه و سرپرستی آن طبق قانون به عهده اداره کل تصفیه محول شد چون در آن تاریخ فروش اراضی و ماشین آلفات و تعطیل قطعی کارخانه مزبور که دارای متجاوز از هزار و هفتصد نفر کارگر بوده و پس از تعمیر و ترمیم قابل استفاده و بهره‌برداری مجدد تشخیص داده شد مطلقاً مقرون به صلاح و صرفه نبود به ابتکار اداره کل تصفیه برای مدت دو سال به اجاره واگذار و موجبات اشتغال مجدد کارگران و بهره‌برداری از کارخانه فراهم گردید لیکن تصدیق می‌فرمایند که اجاره دادن موقتی کارخانه ورشکسته علاج قطعی مشکل نبود و اداره کل تصفیه ناگزیر در خلال مدت اجاره به انتشار چندین بار آگهی مزایده و اقدامات دیگری که به عمل آورد در صدد برآمد که به وضع آشفته این واحد صنعتی کشور سر و صورتی بخشد که متأسفانه پیشنهاد قابل قبول برای خرید کارخانه به اداره مزبور و اصل نگردید و مدت اجاره آن نیز پایان پذیرفت و مجدداً کارخانه تعطیل و موجبات بیکاری کارگران فراهم شد در این موقع با توجه به اهمیت موضوع و از نظر جلوگیری از بلاتکلیفی عده زیادی کارگر و خانواده آنها به تصویب هیأت دولت مقرر گردید کارخانه مزبور پس از دریافت وثیقه کافی با تسهیلات لازم به خریداری که پیشنهاد قابل قبول تسلیم نموده بود انتقال یابد و نظریه این که انجام تشریفات انتقال قطعی کارخانه به خریدار مدتی که در حدود سه ماه پیش‌بینی شده بود به طول می‌انجامید از نظر این که هر چه زودتر موجبات بهره‌برداردی مجدد از کارخانه و اشتغال
کارگران به کار فراهم گردد از طرف اداره کل تصفیه موافقت خریدار تحصیل گردید که بلافاصله کارخانه را افتتاح نموده و بهره‌برداری را به طور موقت و به صورت امانی از دوم شهریور ماه ۱۳۳۷ برای مدت سه ماه که بعداً سه ماه دیگر هم تمدید گردید به این شرط که منافع حاصله از عملکرد کارخانه متعلق به اداره کل تصفیه وزیران آن کلاً متوجه خریدار گردد آغاز نماید ولی به علت این که تصفیه امور کارخانه که چندین سال در حال ورشکستگی به سر می‌برده با تمام مساعی اداره کل تصفیه و وزارت دارایی در مدت پیش‌بینی شده میسر نگردید و بالنتیجه انتقال قطعی کارخانه به خریدار عملی نمی‌شد و قبل از انتقال قطعی کارخانه نیز هیچ گونه کمکی از نظر اعطای وام و غیره به خریدار میسر نبود لذا کارخانه از طرف خریدار که در مدت تصدی موقتی خود متحمل زیان‌هایی شده بود در اوایل مرداد ماه سال جاری مجدداً تعطیل گردید خوشبختانه بر اثر اقدامات مجدانه‌ای که در دو هفته اخیر از طرف کلیه مقامات مربوطه به عمل آمد قسمت اعظم تشریفاتی که سبب وقفه در انتقال کارخانه شده بود پایان پذیرفت و هم اکنون از طرف خریدار به میزان کافی مواد اولیه به اصفهان فرستاده شده و نان کارگران نیز که چند روزی توزیع آن متوقف گردیده بود مجدداً تحویل می‌شود و بهره‌برداری کامل از کارخانه هم به زودی آغاز و رفع نگرانی به عمل خواهد آمد و در به مورد مطالبات کارگران نیز به محض شروع بهره‌برداری از کارخانه طبق مقررات جاری یا توافق بین خریدار و اداره کل تصفیه پرداخت خواهد شد و هیچ گونه حقی از کارگران تضییع نیم شود و دستورات لازم به اداره کار اصفهان در این زمینه صادر گردید بدین تریب امیدوارم تا چند روز دیگر نگرانی مرتفع و اینجانب نیتجه قطعی امر را به استحضار نمایندگان محترم مجلس شورای ملی خواهم رساند.
نائب رئیس- آقای بختیار فرمایشی دارید بفرمایید.
سلطان‌مراد بختیار- فرمایشات جناب آقای وزیر کار این طور نشان می‌داد که در آتیه نزدیکی این کارخانه به راه می‌افتد ولی بنده دوشنبه تا ساعت ۱۲ ظهر در اصفهان بودم و این کارخانه تعطیل بود و کارگران کارخانه هم واقعاً ناراحت بودند همه کارخانه‌جات اشکالشان این است که کارفرما و کارگر اختلاف دارند و اینجا بدبختی دیگری دارد که آقای شهاب فردوس که رئیس اداره‌ای هستند به نام اداره تصفیه هر روز اعلامیه‌ای صادر می‌کنند ایشان نامه‌ای به آقای وزیر دادگستری مرقوم فرموده‌اند و جواب بنده را داده بودند در روزنامه کیهان اطلاعات و از این هوچی بازی‌ها حالا می‌خواهم عرض بکنم آن تاریخی که ایشان جواب دادند دوشنبه اول دی ماه ۳۷ بوده است و نوشته‌اند که این اقدامی را که بنده کرده‌ام بهترین اقدام است و بهترین سود را برای کارگران دارد و خیلی قلم‌فرسایی کرده‌اند بنده خواستم که جناب آقای معاون وزارت دادگستری که خوشبختانه تشریف دارند از ایشان سؤال کنم که آقا این معامله‌هایی را که اداره تصفیه و حالا هم نزدیک یک سال است از این تاریخ می‌گذرد بهتر است جواب دیگری در روزنامه‌ها منتشر بفرمایند و برخلاف آنچه که می‌خواستند خودشان نامه بنویسند آگهی پخش کرده‌اند حالا پول این نشریات را کی می‌دهد بنده نمی‌دانم ولی باز من می‌دانم که این روزها ممکن است مثلاً رئیس بر زن ۷ جواب یک سؤالی را که یک وکیل مجلس از وزیری می‌کند بدهد این را بنده کاری ندارم که خوب است یا بد است انشاءالله خود دستگاه‌های دولت رسیدگی می‌کنند جناب آقای وزیر کار این کرایه‌خانه برای این که راه بیافتد هیچ گونه عیب و علتی ندارد مسلماً این کارگرها ۴ ماه و ۱۲ روز است که به کلی حقوق نگرفته‌اند و ۱۵ روز بود تا دوشنبه که نان هم نداشتند بنده تصدیق می‌کنم ممکن است اگر بنده یا جنابعالی یا سایر آقایانی که تشریف دارند سه چهار ماه حقوق نگیریم بتوانیم زندگی‌مان را تأمین بکنیم ولی تصدیق می‌فرمایید که این کارگرها وضعشان بد است یک ماه و نیم هست که استاندار اصفهان هر موقع که من می‌رفتم اصفهان و با ایشان صحبت می‌کردم می‌فرمودند که فردا یا پس فردا کارخانه به راه می‌افتد بنده استدعا می‌کنم که یک اقدامی بفرمایید که این کارخانه به راه بیفتد که این کارگرها از این زحمت خلاص شوند اگر خریدارها و فروشنده با هم اختلاف دارند یا اداره تصفیه برای آنها مزاحمتی درست کرده یا حقیقتاً قرضه‌ای می‌خواهند که کارخانه را به راه بیاندازند یک کاری بکنند که کارخانه حقیقتاً به راه بیفتد دولت الان چندین کارخانه دارد و اداره تفیه شش یا هشت ماه این عمل را کرد که کارخانه را چرخانید اگر منظور این نیست که این کارخانه به راه بیفتد که هر استفاده‌ای می‌خواهد بشود بشود بنده استدعا می‌کنم که یک فکری برای این کارگران بکنند لااقل به این کارگران روزی یک تومان یعنی آنچه که ممکن است یک مرغ در مملکت بخورد به آنها بدهند تا وقتی که بتوانید این کارخانه را راه بیندازید جنابعالی مسلماً با حسن‌نیت می‌فرمایید که این کارخانه شروع به کار خواهد کرد خود اینها هم اشکالاتی دارد عرض کردم این دستگاه سه نفر طرف دارد دو طرف نیست که کارگر و کارفرما باشد این کارگران بسیار وطن‌پرست بسیار شاه‌دوست هستند همین دو سه روز قبل که اعلیحضرت همایونی تشریف‌فرما شدند به اصفهان این کارگرها به قدری ابراز احساسات می‌کردند که حد نداشت و حتی یک نفر از آنها چون اعلیحضرت همایونی مهمانی داشتند یک شکایت هم نکرد ولی نباید طوری بشود که این کارگرها بیش از این ناراحت بشوند و همین نارحتی‌هاست که باعث این می‌شود که کارگرها در بعضی مواقع اعتصاب می‌کنند و بعد می‌گویند که این کارگرها مردم بدی هستند بنده اگر به جای این کارگرها بودم حقیقتاً خیلی شدیدتر و سخت‌تر رفتار می‌کردم این بیچاره‌ها آمدند و خواهش کردند که یک ترتیبی بدهید که حداقل دستمزد که در اصفهان ۳۴ ریال است و یک کیلو نان هم بهشان می‌دهند این سه تومان و چهار قران را بهشان بدهید و اینها بروند و بعد خریدار و فروشنده خودشان می‌دانند به هزار و هفتصد نفر کارگر نمی‌شود گفت که چون خریدار و فروشنده اختلاف دارند و یا اداره تصفیه چه کار می‌کند این آقایان معطل باشند اداره تصفیه توصیه کرد و بانگ رهنی شش میلیون تومان به کارخانه وام داد این شش میلیون تومان کافی نبود که اینها شش ماه اقلاً کارخانه‌شان بگردد بنده از جنابعالی تقاضا می‌کنم نسبت به کارگران اصفهان توجه بیشتری بفرمایید در آنجا شورای توافق حل اختلاف نیست بنده خیلی خوشوقت می‌شوم که اگر شما یک رسیدگی بیشتر و دقیق‌تری بفرمایید به وضع کارگری در تمام مملکت چون یک اشکالاتی هست البته قانون چدید گذشته و بسیار بسیار خوب بوده است ولی اگر چنانچه این قانون جدید اجرا نشود مسلماً ناراحتی کارگران بیشتر می‌شود و در اصفهان تعدای از کارگران را از کارخانه پشمباف بیرون کرده‌اند و به دستگاه‌های دولتی می‌گویند چون شورای توافق و کمیسیون حل اختلاف نداریم هر کارفرمایی هر تعداد کارگر را بیرون گذاشت تا موقعی که شورای توافق و حل اختلاف دایر نشود ما نمی‌توانیم به کارش رسیدگی کنیم و باز بسیاری از اشکالات دار اصفهان که یک شهر کارگری است هست که بنده آنچه که لازم است فعلاً از پشت این تریبون به عرض جنابعالی می‌رسانم و از جنابعالی خواهش می‌کنم که لااقل آنچه را که برای دولت خرج ندارد مثل شورای توافق و بیمه‌های اجتماعی کارگران که از کارگران و کارفرما حق بیمه را می‌گیرند اما بنده صراحتاً به جنابعالی عرض می‌کنم که در اصفهان بیمه‌های اجتماعی دارو ندارد آیا صلاح است که یک کارفرما و کارگری پول بدهند ولی معالجه نشوند این به نظر بنده صحیح نیست الحمدالله که وضع بیمه‌های اجتماعی خوب است شش میلیون شش میلیون قرض می‌دهد خوب این قرضی که می‌دهد این پول را به خرج کارگران بدبخت بکند اینها تا کی می‌توانند صبر بکنند هی از آنها پول گرفته شود و هی از کارفرما پول گرفته بشود و ترتیب اثر به تقاضاهای‌شان داده نشود جنابعالی که تازه تشریف آورده‌اید در وزارت کار اینها را که عرض می‌کنم از لحاظ این است که توجه بفرمایید و رسیدگی بکنید و کاری بشود که اقلاً یک رسیدگی کامل به وضع کارگری این مملکت بشود چون جنابعالی می‌دانید که اینها یک دسته متشکل و یک دسته‌ای هستند که شاید بیشتر از طبقات دیگر اطلاعات دارند و تشخیص خوب و بد را می‌دهند جنابعالی رسیدگی بفرمایید و این کارخانه را که هنوز به راه نیفتاده اقدامی بفرمایید که به کار بیفتد و به زودی شروع به کار بکند بنده دو مرتبه سؤالم را تکرار می‌کنم تقاضا می‌کنم که به کمیسیون تحقیق برود برای رسیدگی.
نائب رئیس- آقای وزیر کار.
وزیر کار- توضیحاتی که جناب آقای بختیار فرمودند شامل دو قسمت بود یک راجع به موضوع سؤال است که باز مجدداً بنده یک توضیحات تکمیلی عرض می‌کنم یکی هم راجع‌به بیمه‌های اجتماعی و امور کارگری است البته بنده امروز نمی‌خواهم وقت مجلس شورای ملی را به تفصیل بگیریم ولی توضیحات مختصری می‌دهم و گزارش کاملی پس از مطالعات دقیق به عرض آقایان می‌رسانم راجع به موضوع کارخانه ریسباف اصفهان می‌خواستم حضور آقایان به اختصار عرض کنم این گزارش بنده یک گزارش دقیق است و دولت دستور داده است که برای به کار افتادن کارخانه اقدام شود و از این کاغذبازی‌ها جلوگیری شود و مسلماً تا چند روز دیگر رفع این نگرانی خواهد گردید حقوق کارگران هم دستور داده شده که کاملاً پرداخت شود و با اختلاف بین فروشنده و خریدار واگذار نشود و اختلاف خریدار و فروشنده به وسیله دولت حل خواهد شد نان آنها که یک چند روزی تأخیر شده بود دستور داده شد که توزیع بشود هیچ گونه نگرانی نیست مواد اولیه هم فرستاده شده به اصفهان و بنده امیدوارم که تا هفته آینده به استحضار برسانم که این کارخانه به طور کامل شرع به کار کرده است ولی در مورد اصول کلی که فرمودند راجع‌به بیمه‌های اجتماعی کارگران اصولاً در مسایل اجتماعی مملکت بنده عادت ندارم که در حضور مجلس شورای مطلبی بدون مطالعه و دقت عرض بکنم (احسنت احسنت) همین طور که فرمودید بنده تازه آمده‌ام به وزارت کار و مشغول مطالعه هستم فقط تنها ابلاغی را که بنده در وزارت کار کردم این بود که تا وقتی که مطالعات بنده کامل نشده است از هر گونه عزل و انتصابی خودداری بکنند برای این که بنده فکر نمی‌کنم که هیچ گونه اصلاحاتی در یک دستگاه با انتصابات و
با یک عزل به تنهایی کامل باشد و نتیجه بگیریم احسنت بلکه واقعاً این مسایل محتاج به یک مطالعه دقیق است به نظر بنده مسایل اقتصادی و سیاسی یک مسایلی است که تا حدی با رقم آمار سر و کار دارد یک پروبلم و یک مطلب اقتصادی را با یک ارقامی می‌توان حل کرد و با یک مسئله سیاسی را می‌شود با یک مذاکراتی حل نمود ولی به مسایل اجتماعی اگر توجه بشود با تحولات سریع اقتصادی و اجتماعی که امروز ملت ما در جلو دارد و خوشبختانه درانی چند سال اخیر یک جهش اقتصادی شده است معهذا ما در مقابل یک مشکلات و یک مسایل غامض اجتماعی قرار داریم که وزارت کار نباید صبر بکند که این مشکلات به وجود بیاید و در رفع آن اقدام بکند بلکه باید پیش‌بینی بکند و نگذارد این مشکلات به وجود بیاید حل مسایل اجتماعی به نظر بنده یکی از مشکلات مهم اجتماع امروز ما را تشکیل می‌دهد و به نظر بنده با تغییراتی در وزارت کار و بیمه‌های اجتماعی نظر آقایان محترم را تأمین نمی‌کند بلکه باید یک اساس و شالوده دقیقی ریخت و روشی را اتخاذ کرد که یک رفاه اجتماعی فراهم بشود مسئله کارگری و کارگر و اجتماعی امروز به یک کارخانه و چند کارگر اطلاق نیم شود بلکه یک عده کثیری از ملت این مملکت کارگر هستند که باید حقوق آنها حفظ شود روابط کارگر و کارفرما طبق قانون کاملاً تعیین شده و باید اجرا بشود اعتباراتی را که بیمه‌های اجتماعی دارد باید با دقت به مصرف واقعی خودش برساند بنده همان قدر که اعتقاد دارم که هر گونه پولی از مال ملت و دولت اگر به راه غیر منطقی و غیراصولی مصرف شود جرم است همان طور یک پولی که باید به مصرف واقعی خودش برسد اگر نگاهداری بشود و به موقع و به جای خودش مصرف نشود به نظر بنده خیانت است سلطان‌مراد بختیار صحی است به این جهت بنده امیدوارم که در پشت این تریبون حضور آقایان اقدامات دولت و علاقه‌مندی دولت و توجهات شخص اعلیحضرت همایونی را که در موقع معرفی بنده مقرر فرمودند که تا چه حد می‌تواند به رفاه حال اجتماعی و عدالت اجتماعی و تأمین عدالت اجتماعی با یک تشکیل واقعی که بتواند این هدف و منظور را انجام دهد حضور آقایان عرض کرده باشم (احسنت).
۳- اعلام تصویب صورت مجلس
نائب رئیس- چون اکثریت حاصل است تصویب صورت جلسه سابق اعلام می‌شود.
۴- سؤال آقای بهبهانی راجع‌به شرکت‌های تهیه مسکن و جواب آقای معاون وزارت دادگستری
نائب رئیس- سؤال دیگر مطرح است آقای بهبهانی بفرمایید.
بهبهانی- عرض کنم که سؤال بنده راجع به این شرکت‌هایی که در مملکت ما نوظهور هستند مثل شرکت شین دربانی و شهر آرا و خیلی اشخاص مختلف دیگر و قطع دارم جناب آقای دکتر عاملی معاون وزارت دادگستری تشریف خواهند آورد اینجا و من حیث‌المجموع فرمایشاتشان روی این مطلب دور خواهد زد که آقایان را گرفته‌ایم و تحت تعقیب قرار خواهیم داد (دکتر شاهکار- فرار کرده‌اند) از این گونه مطالب ولی مطلب بنده روی یک موضوع دیگری است که باید اینجا حضور محترم آقایان عرض بکنم و آن این است که تصدیق می‌فرمایید که در هر مملکت هر نهضتی که شروع می‌شود هر کاری که برای عموم مردم لازم است که انجام بشود یک عده اشخاصی هستند که می‌آیند از آن کار و از آن نهضت سوءاستفاده می‌کنند و معمولاً دولت‌ها برای جلوگیری از سوی استفاده و این گونه اعمال باید نظارت بکنند که این قبیل پیش آمدهایی که مثل امروز در مملکت ما پیش آمده اینها به وقوع نپیوندد یک ماه قبل چند نفر آمدند منزل بنده و گفتند شرکتی به نام شرکت شهرآرا یک مبالغ زیادی به عنوان پیش قسط پول گرفته است برای خانه‌سازی خوب این را ما شنیدیم همه آقایان هم شنیدند از دو سال پیش از یک سال و نیم پیش یک مردی که یک قدم خیری سابقاً برای یک آتش‌سوزی برداشته بود یک میلیون تومان داده بود آمد یک مبلغی از مردم گرفت و یک جایی را شروع به ساختمان کرد بنده ندیدم می‌گویند که بد آپارتمان‌هایی نساخته است ولی بعد معلوم شد که آن شرایطی که با مردم کرده است آن شرایط را تغییر داده است مثلاً اگر گفته که پنج هزار تومان نقداً بدهید و بیست هزار تومان بعد حالا می‌گوید ۲۵ هزار تومان کم است باید ۴۰ هزار تومان بدهید یک قاضی عدلیه جناب آقای دکتر عاملی آمد پهلوی من می‌گفت که من تمام زندگی خودم را جمع و جور کردم و قریب هشت هزار تومان پیش قسط این کار را دام و قرار شد که یکی از این خانه‌های درجه سوم را بردارم و حالا معلوم شده است که می‌گویند دو برابر یا دو برابر و نیم این مبلغ را باید بدهید بعد گفتند در این کار دولت نظارت کرده است و یک عده‌ای را فرستاده است کارهایی کرده می‌خواهند درست بکنند بعد گرفتار این مردمی شدیم که همه آقایان قطع دارم گرفتار شدند پریروز دم مجلس می‌خواستم بروم طوری اطراف من را گرفتند می‌خواستند لباسم را پاره بکنند یک عده مردمان بیچاره و مستاصل و بدبختی را به عنوان خانه آمده‌اند هزار تومان دو هزار تومان و پنجه هزار تومان از آنها پول گرفته‌اند که می‌خواهیم برای شما خانه بسازیم زمین بگیریم و از این حرف‌ها و از بی‌اطلاعی و غفلت آنها سوءاستفاده کرده‌اند آمده‌اند یک مبالغ زیادی پول گرفته‌اند و زمین‌هایی را بی‌خودی به اینها فروخته‌اند بعد معلوم شد که این زمینی هنوز موضوعیت ندارد بعد از این سؤال بود یک روز در منزل بودم دیدم یک کسی آمد و شکایت کرد از ادراه اوقاف از وزارت فرهنگ که وزارت فرهنگ یک مقداری زمین قرار است به ما بدهد با زمین‌ها را تبدیل به احسن بکند ولی حالا آمده است می‌گوید که خودم می‌خواهم بسازم گفتم شما کی هستید گفت من زن ارباب افلاطون هستم گفتم که شکایت را بنویس به من بده من به مجلس تقدیم می‌کنم شکایتی را نوشت و گفت این زمین‌ها را به ما نیم دهد بنده هم شکایت را و را تقدیم کمیسیون عرایض کردم بعد معلوم شد که این هم یک سیاستی بود یک وضعی بوده که بنده را به دنبال این کار بفرستند که آقا این زمین‌ها را به اینها بدهید در صورتی که این زمین‌ها هنوز موضوعیت پیدا نکرده بود و هنوز معامله‌اش انجام نشده بود اینها آمدند پول را از مردم گرفتند به عنوان این که این زمین را بعدها برایش تهیه مدارک می‌کنیم به شما می‌فروشیم ملاحظه بفرمایید یک کارخانه برق در این مملکت می‌خواهند درست بکنند دولت چهار چشمی نگاه می‌کند می‌گوید باید کیلوواتی این قدر بفروشید کجا تیر بگذارید و فلان کار را بکنید (مهندس هدایت- کسی گوش به این حرف‌ها نمی‌کند) حالا گوش می‌کنند یا نمی‌کنند بالاخره یک نظاره‌هایی دولت ابراز می‌کند ولی اینها چهارصد میلیون پانصد میلیون صد میلیون از یک مردم بدبختی می‌گریند و دولت چرا نباید نظارت بکند یک شرکتی تشکیل می‌دهند که می‌گوید می‌خواهیم زمین بفروشیم ولی بنده می‌بینم به قول جناب آقای دکتر شاهکار فرار کرده‌اند رفته‌اند و معلوم نیست که کجا هستند سر به نیست شده‌اند باید اینها را دولت نظارت بکند این شرکت‌هایی که می‌خواهند درست بکنند این قبوضی که دست مردم می‌دهند این پول‌هایی که می‌گیرند اینها باید تحت یک کنترلی باشد تحت یک نظارتی باشد فرض بفرمایید شما آنها را تعقیب کردید چه فایده‌ای دارد یک مردمی پولشان از دست رفته خانه هم گیرشان نیامده اصلاً نسبت به دستگاه و اعمال دولت سوءظن پیدا می‌کنند اینها روی اعتماد و اعتباری که برای دولت قایل هستند می‌آیند پولشان را روی امنیت قضایی به اصطلاحی که شما می‌گویید امنیت پولشان را می‌دهند به یک مردی دیگر و پیش خودش می‌گوید اگر چنانچه خواست خدشه‌ای در کارش وارد شود قطعاً دولت گریبان او را می‌گیرد و نمی‌گذارد که از بین برود ولی بعد مواجه می‌شویم و می‌بینیم که خیر هزاران امثال و شواهد این کارها هست که از این کارها شده و به هیچ جا نرسیده بنده می‌خواهم استدعا بکنم از آقایان که مخصوصاً در این کار دقت بفرمایید اگر اجازه بفرمایید آقایان این کار را بیاورند در یک کمیسیونی رسیدگی بکنند و ببینند چقدر پول از مردم گرفته‌اند این شرکت‌هایی که درست شده‌اند و وعده خانه‌سازی به این مردم بدبخت داده‌اند آخر این شرکت‌ها کجا رفته است می‌گویند که یک کسی دویست میلیون تومان پول گرفته پنج ساله فرع این دویست میلیون تومان چقدر می‌شود ملاحظه بفرمایید این چه جور معامله‌ای است با مردم می‌کنند اینجا ملجأ و پناهگاه مردم است ما به خاطر این مردم فقیر و بدبخت اینجا می‌آییم صحبت می‌کنیم و انتظار داریم که دولت هم به این مطالبی که می‌گوییم کاملاً رسیدگی بکند یا رد بکند بگوید این حرف‌هایی که شما می‌گویید هیچ کدامش وارد نیست اگر وارد است بیاورند رسیدگی بکنند به داد مردم برسند آقا یک مردی یک عمله‌ای بدبختی بینوایی هزار تومان به هزار بدبختی جمع می‌کند می‌آید بعد از مدتی با یک امیدهایی این هزار تومان را می‌دهد و می‌گوید سال دیگر با گرو گذاشتن بادیه و فرض و اثاثیه خودم دو هزار تومان دیگر درست می‌کنم و خانه‌ای و زمین تهیه می‌کنم بعد از یک سال تمام امیدش از بین می‌رود و معلوم می‌شود که یک شیادی آمده خواسته پنجاه میلیون صدمیلیون جمع بکند و فرار بکند و برود.
نائب رئیس- آقای معاون وزارت دادگستری.
معاون وزارت دادگستری (دکتر عاملی)- جناب آقای بهبهانی همان طورکه فرمودید جواب سؤال جنابعالی در حدودی است که خود جنابعالی حدس می‌زنید ولی در جوابی که بنده تهیه کرده‌ام این مطالبی که فرمودید تقریباً جوابگویی شده است اجازه بفرمایید قبلاً جواب را همان طور که تهیه شده به استحضارتان برسانم در مورد شرکت‌هایی که اخیراً به منظور تهیه مسکن برای اشخاص در تهران تأسیس گردید و وجوهی که به این عنوان از اشخاص دریافت شده نماینده محترم آقای بهبهانی و سایر نمایندگان محترم را مستحضر می‌دارد برای این که شرکتی اعم از تجاری یا غیرتجاری تشکیل و به ثبت برسد قانون مقرراتی وضع نموده است چنانچه در موقع تشکیل ثبت شرکت آن مقررات رعایت شده باشد شرکت طبق قانون تشکیل می‌شود در موقع تشکیل هر شرکت مأمورین مسئول نظارت کامل به منظور اطمینان از رعایت مقررات قانونی به عمل می‌آورند و چنانچه ملاحظه نمایند تشکیل شرکت مخالف قانون
است از ثبت آن خودداری خواهند نمود مقررات قانون در این باب این است که اولاً تشکیل هر شرکت باید با تنظیم سند رسمی باشد (ماده ۴۷ قانون ثبت) ثانیاً کلیه شرکت‌های تجارتی باید به ثبت برسند (قانون ثبت شرکت‌ها) برای ثبت هر شرکت در قانون شرایط و مقرراتی پیش‌بینی شده است به طور کلی به استحضار می‌رسانم که مقررات مزبور در موقع ثبت از طرف مسئولین ثبت شرکت‌ها کاملاً رعایت می‌گردد اما در مورد عملیات هر شرکت وظیفه ضابطین دادگستری و مقامات قضایی وقتی شروع می‌شود که جرمی واقع شود و آنان به طریقی از وقوع آن مستحضر شوند در مورد شرکت شین که موضوع سؤال است به استحضار می‌رسانم که این شرکت در موقع ثبت با رعایت مقررات قانون به ثبت رسیده و اخیراً چنین شکایت شده که مدیران آن مبادرت به اعمال خلاف قانون و اخذ وجوهی به طور متقلبانه و توأم با فریب کرده‌اند مقامات قضایی با جدیت مشغول رسیدگی به این اعلام جرم و جمع‌آوری دلایل آن می‌باشند و در حدود مقررات قانونی مرتکبین اعمال خلاف قانون را به کیفرخود خواهند رسانید و اقدامات لازم برای جبران خسارت زیان دیدگان به عمل خواهند آورد.
نائب رئیس- آقای بهبهانی توضیحی دارید بفرمایید.
بهبهانی- عرض کنم همان طور که بنده حدس می‌زدم و پیش‌بینی کردم همان جواب یکنواختی است که در مورد سؤالات داده می‌شود ولی بنده می‌خواهم امروز از جناب آقای ذوالفقاری معاون نخست‌وزیر که واقعاً یک بن سانسی دارند و یک مجبوبیتی بین ما دارند و جناب آقای فرهودی و خود جنابعالی خواهشی بکنم که راجع به این کار واقعاً آقای نخست‌وزیر و آقایان وزرا بخواهید که برای این کارها بایستی یک مقرراتی وضع کرد و یک سور صورتی داد جناب آقای دکتر عاملی هم تا به حال چه کار می‌توانست بکنند یا وزارت دادگستری چه می‌توانست بکند یک کسی آمده و مطابق مقرراتی که سال قبل وضعش شده است یک شرکتی درست کرده آقا این یک صورت ظاهری دارد و یک باطنی دارد صورت ظاهرش همین بود که ایشان فرمودند شرکت‌ها باید ثبت بشود و چنان بشود ولی این حرف‌ها مسموع نیست از یک فردی یا از یک دولتی که می‌خواهد برای منافع مردم کار بکند دولت مسئول این پیش آمدها است و باید پیش‌بینی بکند بنده اگر ببینم که در خانه من یک کاری می‌خواهد انجام بشود که این کار ممکن است مواجه با یک خطری و یا یک تقلبی بشود باید جلوی آن کار را بگیرم بنده عرض کردم که در این کارخانه‌سازی معلوم بود که یک تقلباتی خواهد شد شما ملاحظه بفرمایید یک سال می‌گویند سبزه کم است باران کم شده است دولت می‌آید برای حمایت از مردم مثلاً جعبه گوشت یک پیش‌بینی‌هایی می‌کند راجع‌به زغال و گندم و جلوگیری از قحطی کارهایی می‌کند برای این که موجب حمله تقلب‌آمیز اشخاص شیاد نشود ما می‌دانیم این پروبلم این بدبختی که الان برای دنیا پیش آمده تنها برای ما نیست روی جمعیت زیاد احتیاج به خانه و مسکن خیلی زیاد شده مخصوصاً در مملکت ما این احتیاج به نحو شدیدی احساس می‌شود و یکی دو سال است که دولت در این فکر است که خانه بسازد و آپارتمان درست بکند مسلم بود که این تقلبات در مملکت می‌شود پس باید از همان اول جلوی این کارها را گرفت بنده حالا به گذشته کاری ندارم. اولاً- جواب این مردم جلوی مجلس را چه می‌دهید (یک نفر از نمایندگان- باید رسیدگی کرد) فایده‌اش چیست برای این که این مرد بدبخت کارگری که الان صحبتش بود این واقعاً قوت لایموت ندارد آقای سلطان‌مراد بختیار فرمودند روزی یک تومان به او پول بدهد یک تومان صد دینار سابق است صد دینار سابق هم نیست با آن نان تنها نمی‌تواند بخورد یک همچو مردی می‌آید و یک ذخیره‌ای درست می‌ند می‌دهد به یک شیادی برای یک شرکتی آقا این از کفر زندقه بدتر است که یک شیادی بیاید پول مردم را بگیرد و از بین ببرد و این جواب را نمی‌شود به او داد که ما مطابق قانون عمل خواهیم کرد و تعقیب می‌کنیم او این حرف‌ها را نمی‌فهمد گرسنه است بدبخت است محصول کار یک سال خود را داده به دست یک شیادی برده (یک نفر از نمایندگان- محصول کار تمام عمرش را داده) تمام عمرش را داده به او چه جور جواب می‌شود داد خوب حالا جنابعالی اکتفا کردید به این که می‌رویم تعقیبش می‌کنیم برای آینده چه پیش‌بینی می‌کنید باز یک شرکتی را مطابق قانون به ثبت می‌دهند و بعد صد میلیون پول مردم را می‌خورند و بعد هم قضیه تمام می‌شود باید یک پیش‌بینی بفرمایید یک مقررات مخصوصی برای این کار وضع بکنید اگر شکرت ساختمانی زمین فروشی خواست تشکیل بشود دولت باید یک ناظر مطمئنی آنجا بفرستد ببیند که این زمین اصلاً وجود دارد راست است دروغ است می‌آیند (یک نفر از نمایندگان- امان از این ناظر) می‌گویند ۹ میلیون زمین هست بعد معلوم می‌شود زمینی در کار نیست بنده آقا این موضوع را مصراً تقاضا می‌کنم و استدعا می‌کنم که برای این مردمی که الان راجع به این شرکت شین شاکی هستند فکری بکنید یک مقداری زمین به اینها بدهید یا اگر زمینی باقی مانده یک کسی را بفرستید این زمین‌ها توقیف بکند (دکتر بینا- همین زمین‌ها را توقیف بکنند) همین زمین‌ها را توقیف بکند صدرزاده و صارمی زمینی نیست که توقیف بکنند.
۵- سؤال آقای پرفسور اعلم راجع به شرکت‌های زمین فروش و تهیه مسکن و جواب آقای معاون وزارت دادگستری
نائب رئیس- یک سؤال دیگری در همین زمینه از طرف آقای پروفسور جمشید اعلم داده شده است که حالا آقای پرفسور هم مطلب خودشان را بفرمایند بعد آقای معاون وزارت دادگستری جواب می‌دهند آقای پرفسور اعلم بفرمایید.
پرفسور اعلم- بنده قبل از این که سؤال را مطرح بکنم آقایان می‌دانند که جواب آن چه جور داده می‌شود بنده می‌خواستم یک نکته‌ای را به عرض ریاست محترم مجلس و نمایندگان محترم برسانم آن این است آنچه که در این مجلس گفته می‌شود مطابق قانون اساسی نمایندگان مطبوعات باید منتشر بکنند برای این که ملت بداند که نمایندگان مجلس چطور فکر می‌کنند مع‌التأسف اخیراً آقایان نمایندگان مطبوعات آن چیزی را که در مجلس گفته می‌شود نکات حساس را مخصوصاً مننتشر نمی‌کنند بنده از جناب آقای رئیس مجلس استدعا می‌کنم که این نکته را تذکر بدهند چون در قانون اساسی ملحوظ است که مطالب را بدون تحریف باید منتشر کنند و باید این کار بکنند (صفاری- اجباری نیست) چرا قربان پس تشریف نیاورند.
نائب رئیس- در جلسه گذشته هم در اطراف اتحاد دو کشور ایران و پاکستان به مناسبت تفویض قسمتی از راه ایران پاکستان از راه میرجاوه به زاهدان که منتقل به ایران بشود بیانات مفصلی از طرف آقایان نمایندگان شد و مخصوصاً جناب آقای پرفسور اعلم بیانات کاملی فرمودند ولی از طرف مطبوعات حق مطلب ادا نشد در صورتی که مطابق سیاست روز و مطابق همان یگانگی و همجواری و هم پیمانی که ما با کشور پاکستان داشتیم و رئیس محترم جمهور پاکستان هم در ایران تشریف فرما شدند حق بود که مطلب بیش از این ادا می‌شود بنده امیدوارم که نمایندگان مطبوعات بعد از این توجه بیشتری نسبت به موضوعات اساسی داشته باشند که موجب گله آقایان نمایندگان فراهم نشود (صحیح است) و آن جنبه واقعی همکاری مجلس و مطوعات همیشه مورد نظر طرفین باشد حالا در اصل موضوع سؤال مطروحه بفرمایند.
پرفسور جمشید اعلم- اما سؤال بنده همان سؤالی است که جناب آقای بهبهانی فرمودند و قطعاً جواب بنده هم همان جواب خواهد بود ملاحظه بفرمایید آقایان شرکتی که در مملکت تشکیل می‌شود برای تشکیل یک شرکت شرایطی وجود دارد و این شرایط باید یک شرایط بسیار سنگینی از طرف دولت باشد که اگر اشخاصی که این شرکت را تشکیل دادند مثل این شرکت شین مفقودالاثر شدند دولت بتواند عمل شدیدی بکند شما فرمودید که این شرکت‌ها مطابق موازین قانونی تشکیل شده‌اند پس چطور مفقودالاثر شده‌اند آخر هیچ چیزی در آن اداره نیست یک محلی نیست همین جور هر که آمد شرکتی تشکیل داد از او قبول می‌کنید پس بنده و آقا و آقا اشاره به آقایان دکتر بینا و صفاری نیز می‌رویم و شرکتی تشکیل می‌دهیم (دکتر بینا- هوا را می‌فروشیم) بله هوای زمین تهران را می‌فروشیم ولی در این شرکت شین نه هوایی است و نه زمین عرض کنم در این که یک عده‌ای کلاه می‌گذارند حرفی نیست و در این که یک عده‌ای هم باید سرشان کلاه برود هیچ حرفی نیست ناچار یک عده‌ای می‌آیند و یک شرکتی تشکیل می‌دهند برای کلاه گذاشتن چندی قبل که شما از اینجا تشریف می‌بردید برای کرج چند شهر درست شده بود حالا تا حرف می‌زنی به ترویج قبای یک عده‌ای بر می‌خورد نه برنخورد عظیمیه تهران شهر ایرانشهر کاکاسر کاکاور همین جور شرکت درست شده بود خوب اینها کجا هستند اصلاً دادگستری اطلاع دارد که چطور این شرکت‌ها تشکیل شده است یک شرکتی درست شده بود به نام شرکت عظیمیه این شرکت یک اعلان بزرگ در یک صفحه کرده بود در روزنامه‌ها و عکس یکی از ویلاهای سویس را گذاشته بود که این ویلا در عظیمیه ساخته شده آقا این جرم است باز خدا عمرش بدهد که آقای وزیر دادگستری متوجه شد فوری دستور توقیفش را داد آقا چطور شد آدم برود یک شرکتی را تشکیل بدهد و در ثبت هم بنویسند و ثبت این قدر لاابالی و بی‌شعور کاری کند که نفهمد سرمایه این شرکت چیست و کجا هست این غیرقابل تحمل است بنده عرض کردم که یک عده‌ای کلاه می‌گذارند و یک عده‌ای هم باید کلاه سرشان برود در این هیچ تردیدی نیست منتهی آن بدبخت‌هایی که کلاه سرشان می‌رود می‌دانید برای چه کلاه می‌رود برای این که فکر می‌کنند یک دستگاهی یک دولتی یک اداره ثبتی هست که حق آنها را می‌گیرد و پس می‌دهد به این امید هست که پول می‌دهند و به همین امید کلاه سرشان می‌رود در حقیقت غیرمستقیم دولت کلاه سرشان می‌گذارد چرا باید یک شرکتی تشکیل بشود آقای معاون وزارت دادگستری که هیچ چیزش مطابق با قانون نباشد (فضائلی- با ظاهرسازی باشد) با ظاهرسازی باشد یک عده‌ای بدبخت به امید این که دولت مواظب این کار هست گول بخورند و بروند من ایرادم این است که همین شهرهایی
که اعلان شده و درست شده فلان شهر و فلان شهر نمی‌دانم چه چیز شهر آقا مگر شهر درست کردن همین جور هرتی‌هرتی می‌شود این شهر از شهرداری اجازه‌ا ش را گرفته این شهر شهربانی و کلانتری می‌خواهد اجازه‌اش را گرفته این برق می‌خواهد اجازه‌اش را گرفته حالا چه می‌شود بنده و جناب آقای صفاری و آقای دکتر بینا می‌آییم پول‌های مردم را می‌گیریم (یک نفر از نمایندگان- آقای صفاری توشان نیست) بنده نوعی را عرض کردم و اول خودم را نام بردم که آقای صفاری هم باشد خیلی مردم با شرف هم باشیم خیلی مردمان درستکاری باشیم خیلی از آن دنیا بترسیم چون از دولت که نمی‌ترسیم چون از دولت اگر می‌ترسیدیم این کار را نمی‌کردیم از آن دنیا و از خدا بترسیم پنجاه هزار تومان از این صد هزار تومان را یک طوری درست می‌کنیم به چه امید به امید این که کلاه سر دولت بگذاریم آقا چهارتا خانه می‌سازد و دوتا خیابان درست می‌کند جناب آقای صدرزاده دوتا درخت هم می‌کارد و یک موتور برق هزار تومانی می‌آورد ترترتر و چهارتا چراغ برق هم روشن می‌کنند آن وقت زور می‌آورد به دولت که تلفن می‌خواهد شش تا کاغذ مجلس و صد تا کاغذ به فلان جا و بالاخره آقای مهندس اشرافی هم تلفن می‌دهند نظیر این کار شده و این تلفن گرفته آنجا شهر فروخته آن طرف زور می‌آورد که آقای شهردار چه خوبست که این خیابان آسفالت بکنی مرد که چرا رفتی در بیابان خیابان درست کردی که من ملاحظه کنم با اجازه می‌رفتی ناچار شهردار هم می‌رود خیابان می‌سازد ناچار شهربانی هم می‌رود کلانتری ایجاد می‌کند و چهار پاسبان آنجا می‌گذارد آن وقت شما فکر می‌فرمایید که چطور خرج برای دولت درست می‌کنند در نتیجه ندانم کاری دولت شرکت ایجاد شده برای ضرر به دولت و کلاه گذاشتن سر مردم تمام شهرهایی که در اطراف تهران درست شده است همین است بنده حالا مثل می‌زنم من آقایان نظر خصوصی ندارم یک شهری نزدیک تهران درست شده آیا از وزارت کشور می‌پرسم شما اجازه شهرداری و شهربانی بهشان داده‌اید پس چطور بدون اجازه شما یک همچو کاری کرده‌اند همین الان بروید در پشت پمپ بنزین خیابان شاه‌رضا (اینها والله والله در هر جای دنیا باشد اصلاً ممکن نیست که اتفاق بیفتد) آقای معاون وزارت کشور به این خیابان شاه‌رضا تشریف ببرید آرین بیست متری که در خیابان شاه‌رضا هست دست راست که بروید بالا وسط خیابان یک عمارت شش طبقه ساخته شده که درست وسط خیابان است به طوری که خیابان را قطع کرده است لابد اطلاع ندارید خیلی خوب امروز با هم می‌رویم ملاحظه بفرمایید درست در وسط خیابان است وسط مسیر خیابان یک عمارت شش طبقه ساخته به طوری که باید بروید جلوی عمارت بعد دور بزنید عمارت را پشت آن دو مرتبه خیابان می‌شود بنده پرسیدم که چرا این طور است گفتند که بله این آقا آمده است بدون اجازه ساخته بعد ما جلوی او را گرفته‌ایم که تمام نکنند تکلیف چیست آقا در سویس بنده وقتی بودم یک شخصی می‌خواست خانه‌ای بسازد به محض این که دورش را حصار تخته‌ای گرفت آمدند گفتند شما از همسایه‌ها اجازه گرفته‌ای چون همسایه نظر دارد و نباید حق همسایه از بین برود آقا یک شهری یک مملکتی برای هر کاری یک قوانینی دارد من این مطالب را عرض کردم برای این نیست که کریتیک بکنم یا حمله‌ای کره باشم والله بالله نه من می‌خواهم یک کاری بشود که در این مملکت ایرادی نگیرند آن مردم بدبختی که رتفه‌اند در این شرکت سرمایه گذاشته‌اند به امید آقای دکتر عاملی معاون وزارت دادگستری رفته‌اند که اگر کلاه سرشان رفت ایشان بیایند و پدر این شرکت شیاد را در بیاورند من از شما ممنونم که یک شرکتی را به نام شرکت بران که اینها اعلان کرده بودند در روزنامه‌ها و یک عده‌ای بدبخت همان‌ها لو رفتند کلاهی سرشان رفت خوشبختانه شانس آن بدبخت‌ها بود دولت شبی که مؤسسین این شرکت پس از گرفتن یک میلیون و ششصد هزار تومان پول می‌خواستند مرخص بشوند مردم آمدند شکایت کردند پول آنها را شما گرفتید و به آنها پس دادید من می‌گویم اگر آن شب متوجه نشده بودید که می‌خواهند در بروند چه می‌شد همین شرکت که تأسیس شد لابد در ادراه ثبت هم به ثبت رساندند بدون اجازه ثبت که شرکتی تشکیل نمی‌شود پس یک بامبولی در کار هست و این بامبول هم زده شد و اداره ثبت هم اجازه‌اش را داده که این کار را کرده‌اند (دکتر بینا- کاشکی اسمش را شرکت جیم می‌گذاشتند نه شرکت شین) بنده واقعاً تعجب می‌کنم و با آن پیشنهاد آقای جعفر بهبهانی هم بنده موافق نیستم که یک ناظری برود آنجا بنده از همان ناظر می‌ترسم بنده معتقدم که دولت مکلف باشد برای تشکیل شرکت‌ها قانونی بیاورد دولت یک قانون برای تشکیل شرکت‌های شهرسازی قلابی بیاورد (صحیح است) اصلاً به چه جهتی اجازه می‌دهند به خدا قسم اگر یک قدرتی بود این شهرهای اطراف تهران را که بدون اجازه دولت ساخته شده توی سرشان می‌زدند بنده استدعا می‌کنم از آقایان نمایندگان و از آقای وزیر دادگستری که یک اقدامی بفرمایید و یک فکر عاجلی برای این شهرسازی بکنند که هر کس نیاید بدون مهندس بدون نقشه بدون پول از یک عده مردم پول بگیرد و آن وقت در این پول گرفتن نظر داشته باشد به اسم همان شهر هم تقاضا می‌کند و به اسم آن شهر یک لوله آب به این کلفتی (به قطر ۴۰ سانتی‌متر) می‌رود در شهرش در صورتی که آب به هیچ کس نمی‌دهند این آب قیمت دارد اینها همه کلاه است چه حق دارد کسی که اصلاً نمی‌داند شهر چیست بیاید شهر بسازد هیئت مدیره درست می‌کند شهرسازی می‌کند باید شهر هرت باشد که یک چنین کاری بکنند در هیچ شهر هرتی چنین کاری نمی‌کنند شهرسازی مقدماتی دارد چطور می‌شود بدون انجام این مقدمات شهرسازی کرد من مطمئنم که شما اینها را می‌گیرید و پولشان را هم زود پس می‌دهید این بدبخت‌ها این بیچاره‌ها گول خورده‌اند من استدعا می‌کنم از آقایان یک عملی بفرمایید که این قضیه شهرسازی متروک بشود یا این که یک لایحه‌ای بیاورید هر چه زودتر برای جلوگیری از این شهرهای قلابی و جلوگیری این کار را بگیرید.
نائب رئیس- آقای معاون وزارت دادگستری.
معاون وزارت دادگستری دکتر عاملی- جناب آقای پرفسور جمشید اعلم سؤال جنابعالی یک نکاتی داشت که جوابش تفاوت دارد با جواب سؤال آقای بهبهانی و بدواً بنده جواب سؤال کتبی را عرض می‌کنم و بعد جواب بقیه مطالب را که فرمودید عرض خواهم کرد این که جناب آقای پرفسور جمشید اعلم سؤال فرموده‌اند شرکت‌های زمین‌فروشی و خانه‌سازی که تشکیل شد مطابق موازین قانونی می‌باشد یا خیر باید عرض کنم همان طوری که در جواب سؤال جناب آقای بهبهانی عرض کردم تا شرکتی مطابق مقررات تشکیل نشده باشد به ثبت نمی‌رسد و در موقع ثبت نظارت‌های لازم برای اجراز رعایت مقررات قانونی از عطف مأمورین ذیربط به عمل می‌آید و راجع به شرکت شین به استحضار می‌رسانم که این شرکت طبق گزارش اداره کل ثبت به منظور انجام هر گونه معاملات مجاز بازرگانی و امور ساختمانی و غیره در اول مرداد ماه ۱۳۳۴ به ثبت رسیده (پرفسور اعلم -با چه سرمایه‌ای؟) با سرمایه چهار میلیون و ششصد هزار ریال و مدیران آن آقایان مهندس شاهرخ شاهرخ و محمد شیوا و افلاطون شاهرخ بوده که شخص اخیرالذکر سمت مدیر عامل نیز داشته است و این اشخاص مفقودالاثر نیستند بلکه به قرار معلوم چون تحت تعقیب جزایی قرار گرفته‌اند و دستور جلب آنان از طرف بازپرس صادر گردیده مخفی شده‌اند ولی مطمئناً با تدابیری که اتخاذ گردیده مقامات قضایی آنان را دستگیر و تحت تعقیب قانونی قرار خواهند داد (شمس قنات‌آبادی- برای کمیسیون عرایض دعوت کردیم که بیایند الحمدالله نیامدند) مطلبی که ضمن بیانات جناب آقای پرفلسور اعلم و جناب آقای بهبهانی بود این بود که برای مردم چه فکری شده است مهمترین فکری که برای معاملات غیرمنقول در قانون شده است این است که این معاملات بایستی با اسناد رسمی باشد و اگر مردم این احتیاط را که قانون کرده رعایت بکنند و بی‌جهت نروند اسناد عادی اشخاص با شرکت‌ها را قبول بکنند مسلماً کنترل دولت روی این معاملات خواهد آمد متأسفانه مردم خودشان جلوی این کنترل را می‌گیرند یعنی می‌روند اسناد عادی اسنادی که معلوم نیست روی چه زمینی روی چه پلاکی روی چه زمین غیرمنقولی به آنها داده شده است از افراد قبول می‌کنند و در حقیقت خودشان قبول می‌کنند که گول بخورند اگر مردم اسناد عادی را قبول نکنند و در مقابل زمینی که به آنها فروخته می‌شود سند رسمی بگیرند مسلماً کنترل دولت روی این زمینه خواهد آمد و بنده پشت این تریبون از موقع استفاده می‌کنم از افراد مردم خواهش می‌کنم که در مورد اراضی و خانه‌سازی فقط سند رسمی قبول بکنند (علامه وحیدی- علاوه بر سند رسمی سند مالکیت داشته است) جناب آقای علامه اگر سند رسمی می‌خواستند بگیرند مطمئن باشید در موقع انعقاد معامله اگر از فروشنده سند مالکیت مطالبه می‌شد و اگر سند مالکیت نداشت آن معامله مسلماً انجام نمی‌شد و مسلماً پولی از جیب خریدار بیرون نمی‌رفت اما مطلبی که در مورد شرکت شین هست به مناسبت این که افرادی به علت غفلت خودشان یا به مناسبت گولی که خورده‌اند و زمینی که خریده‌اند وجوه نقدشان را از دست داده‌اند همان طور که به عرض آقایان رساندم دادسرای تهران و بازپرسی شدیداً موضوع را تعقیب می‌کند و با فعالیت فوق‌العاده‌ای دنبال این کار هست و مطمئن باشید که این اشخاص را همان طور که جناب آقای پرفسور اعلم بیان فرمودند و مثال زدند در مورد شرکت عظیمیه و برلن مسلماً در مورد این شرکت هم انجام خواهد شد (صحیح است).
۶- طرح و تصویب یک فوریت لایحه مربوط به استواران نیروی هوایی
نائب رئیس- در جلسه قبل از طرف آقای وزیر جنگ لایحه‌ای با درخواست یک فوریت تقدیم شد که یک فوریت لایحه مزبور اینک مطرح است عین درخواست و لایحه قرائت می‌شود.
به شرح زیر قرائت شد:
ریاست محترم مجلس شورای ملی
با توجه به احتیاجات و امکانات سازمانی و پایه تحصیلات استوار یکم‌های خلبان و فنی نیروی هوایی که حداقل دارای گواهینامه سوم متوسطه بوده و بیش از چهار سال تمام در درجه از خیر قدمت خدمت داشته و با توجه به این که پس از طی دوره آموزشگاه با درجات ستوان یاری بهتر می‌توانند مورد استفاده نیروی هوایی قرار گرفته و موجبات تشویق و دلگرمی آنان فراهم گردد ماده واحده‌ای با پنج تبصره به شرح پیوست تنظیم و تقدیم می‌گردد و تقاضای
تصویب آن را به قید یک فوریت دارد ماده واحده استوار یکم‌های خلبان و فنی نیروی هوایی که حداقل دارای گواهینامه سوم متوسطه بوده و بیش از چهار سال تمام در درجه اخیر قدمت خدمت داشته باشند پس از طی دوره آموزشگاه ستوان یاری به درجه ستوان یار سومی مفتخر می‌گردند.
تبصره ۱- ستوان یاری دارای درجات ۳ و ۲ و ۱ می‌باشد که به ترتیب ستوان یار سومی ستوان یار دومی و ستوان یار یکمی نامیده می‌شوند.
تبصره ۲- حداقل مدت توقف در هر یک از درجات ستوان یار سومی و ستوان یار دومی بای ترفیع به درجه بالاتر پنج سال تمام می‌باشد.
تبصره ۳- حقوق درجه این قبیل درجه‌داران در درجات ستوان یار سومی و ستوان یار دومی و ستوان یاری کمی به ترتیب معادل حقوق درجه ستوان سومی ستوان دومی و ستوانی کمی بوده و میزان حقوق سنواتی آنان معادل یک دهم حقوق مبنا مندرج در ماده ۵۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی خواهد بود.
تبصره ۴- شرایط ورود و سایر مقررات مربوط به آموزشگاه ستوان یاری برابر اساس‌نامه‌ای که به وسیله نوری هوایی پیشنهاد و به تصویب وزارت جنگ می‌رسد تعیین خواهد شد
تبصره ۵- در مورد درجه داران خلبان و فنی نیروی هوایی مقررات این قانون جانشین مقررات ماده ۲۹ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و سایر مقررات مربوط به افسر یاران خواهد بود نخست‌وزیر دکتر اقبال وزیر جنگ سپهبد وثوق.
نائب رئیس- فوریت این لایحه مطرح است آقای دولت‌آبادی.
دولت‌آبادی- بنده موافقم.
نائب رئیس- آقای خرازی.
خرازی- موافقم.
نائب رئیس- چون مخالفی نیست رأی می‌گیریم به یک فوریت این لایحه آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد به کمیسیون برای طبع و توزیع و اظهارنظر ارجاع می‌شود و یک شوری خواهد بود.
۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به ترتیب رسیدگی به جرایم اطفال بذهکار
نائب رئیس- شور دوم لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به اطفال بذهکار مطرح است چون شور اول انجام شده و از برای شور دوم مطرح است پیشنهادی قابل قبول نیست و کلیاتی هم نخواهد داشت از ماده اول قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۱- در حوزه هر دادگاه شهرستان یک یا چند دادگاه اطفال تشکیل خواهد شد تا وقتی که دادگاه اطفال تشکیل نشده به جرایم اطفال در دادگاه جنحه طبق مقررات این قانون رسیدگی خواهد شد ولی در نقاطی که کانون اصلاح و تربیت به ترتیب مقرر در فصل چهارم این قانون تشکیل نگردیده طبق قانون مجازات عمومی تعیین کیفر خواهد شد.
تبصره- رئیس کل دادگاه شهرستان هر حوزه سمت ریاست کل دادگاه‌های اطفال را نیز خواهد داشت.
نائب رئیس- رأی می‌گیریم به ماده ۱ آقایان موافقین قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده دوم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۲- قضات دادگاه اطفال را وزارت دادگستری از بین قضاتی که صلاحیت آنان را برای این امر با رعایت سن و سوابق خدمت و جهات دیگر محرز بداند انتخاب خواهد کرد قضات مزبور از لحاظ قوانین استخدامی در ردیف روسا شعب دادگاه شهرستان هر حوزه خواهند بود
تبصره- در صورتی که قاضی دادگاه اطفال به جهتی از جهات قانونی از انجام وظیفه باز بماند رئیس کل دادگاه شهرستان می‌تواند شخصاً به جای او انجام وظیفه نموده و یا یکی از قضات متناسب دادگاه شهرستان را به جای قاضی اطفال به طور موقت مأمور نماید.
نائب رئیس- چون اظهارنظری در ماده دوم نشده رأی می‌گیریم به ماده دوم آقایان موافقین قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد
ماده سوم قرائت می‌شود
ماده ۳- در مورد جنایات دادگاه اطفال از قاضی آن دادگاه و دو نفر مشاور از بین کارمندان قضایی بازنشسته یا فرهنگی استاد مدیر دبیر آموزگار یا اداری یا معتمدین محل که درانی قبیل امور علاقه و بصیرت داشته باشند تشکیل می‌گردد و رأی دو نفر مزبور مشورتی خواهد بود.
تبصره ۱- رئیس دادگاه شهرستان هر محل عده‌ای را که برای تشکیل دادگاه‌های اطفال حوزه خود لازم می‌داند و لااقل برای هر شعبه پنج نفر خواهند بود به رئیس دادگاه استان پیشنهاد می‌نماید
رئیس- دادگاه استان در صورت موافقت مشاورین را برای مدت دو سال به سمت مزبور تعیین می‌نماید دادگاه اطفال در هر مورد دو نفر مشاور خود را موقع وصول پرونده بقیه قرعه از میان آنان انتخاب خواهد نمود موارد رد مشاورین همان است که در مورد قضاوت دادگستری مقرر گردیده است
تبصره ۲- حق‌الزحمه مشاورین باید برای هر جلسه حضور به میزانی که در آیین‌نامه وزارت دادگستری در نظر گرفته خواهد شد پرداخت شود.
نائب رئیس- رأی می‌گیریم به ماده سوم آقایان موافقین قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده چهارم قرائت می‌شود
ماده ۴- به کلیه جرایم اطفال که سن آنها بیش از ۶ سال تمام و تا ۱۸ سال تمام است طبق این قانون در دادگاه اطفال رسیدگی می‌شود اطفال تا ۶ سال تمام قابل تعقیب اجرایی نخواهند بود
تبصره- هر گاه قبل از شروع به رسیدگی و یا در حین آن سن طفل از ۱۸ سال تمام تجاوز کند رسیدگی به اتهام نیز در دادگاه اطفال به عمل خواهد آمد.
نائب رئیس- رأی می‌گیریم به ماده چهار مشتمل بر یک تبصره آقایان موافقین قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده پنجم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۵- برای رسیدگی به جرایم اطفال دادگاه محل وقوع جرم یا محل کشف جرم یا محلی که طفل در آنجا یافت شده یا محل اقامت طفل یا ابوین یا سرپرست او یا محلی که طفل تحت حفاظت قرار گرفته است صلاحیت دارد.
نائب رئیس- رأی می‌گیریم به ماده ۵ آقایانی که با ماده ۵ موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده ششم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۶- در موردی که اطفال مرتکب جرمی شوند رسیدگی‌های مقدماتی اعم از تعقیب و تحقیق از طرف دادگاه به عمل خواهد آمد و دادگاه مزبور کلیه وظایفی را که طبق قانون بر عهده ضابطین دادگستری است انجام خواهد داد برای انجام تحقیقات مزبور دادگاه اطفال می‌تواند به هر یک از ضابطین دادگستری سمت نمایندگی بدهد.
نائب رئیس- رأی می‌گیریم به ماده ۶ آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده هفت مطرح است.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۷- چنانچه تحقیقاتی درباره وضع مزاجی یا روحی طفل یا ابوین او یا وضع خانوادگی طفل و محیط معاشرت او لازم شود دادگاه اطفال می‌تواند تحقیقات مزبور را خود یا به هر وسیله‌ای که مقتضی بداند انجام دهد و یا نظر اشخاص صلاحیتدار را جلب کند دادگاه اطفال نیز می‌تواند از متخصصین فنی یا افراد مورد اعتمادی که بتواند تحقیقات مزبور را انجام دهند استفاده نمایند
تبصره- برای انجام تحقیقات مزبور و همچنین به منظور اداره امور مربوط به کانون اصلاح و تربیت وزارت دادگستری می‌تواند از مددکاران اجتماعی که دارای گواهینامه آموزشگاه خدمات اجتماعی باشند استفاده نماید ترتیب پرداخت حق‌الزحمه مددکاران مزبور به موجب آیین‌نامه وزارت دادگستری معین خواهد گردید.
نائب رئیس- رأی می‌گیریم به ماده ۷ آقایان موافقین قیام بفرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده هشتم مطرح است و قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۸- پس از پایان تحقیقات مقدماتی چنانچه دلایل توجه اتهام موجود نباشد دادگاه قرار منع تعقیب صادر نموده والا قرار رسیدگی صادر و وقت جلسه دادرسی را به سرپرست قانونی طفل و دادستان ابلاغ می‌نماید.
نائب رئیس- رأی می‌گیریم به ماده ۸ آقایان موافقین قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده نهم مطرح است.
ماده ۹- دادگاه به کلیه جرایم اطفال با حضور دادستان و یا نماینده او به طور سری رسیدگی می‌نماید در دادگاه فقط اولیا یا سرپرست اطفال و وکیل مدافع و اشخاصی که نظر آنان در تحقیقات مقدماتی جلب شده و شهود و مطلعین و نماینده کانون اصلاح و تربیت که دادگاه حضور آنان را لازم بداند احضار خواند شد انتشار جریان دادگاه به وسیله مطبوعات یا رادیو و یا فیلمبرداری یا عکسبرداری و یا افشای هویت و مشخصات متهم به کلی ممنوع و متخلفین به جزای نقدی از ۵۰۰۰ تا ۵۰۰۰۰ ریال محکوم خواهند شد.
نائب رئیس- رأی می‌گیریم به ماده ۹ آقایان موافقین قیام بفرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده ۱۰ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۱۰- در صورتی که مصلحت طفل مقتضی باشد ممکن است رسیدگی در تمام مدت دادرسی یا قسمتی از آن در غیاب او به عمل آید و رأی دادگاه در هر صورت حضوری محسوب می‌شود.
نائب رئیس- رأی می‌گیریم به ماده ۱۰ آقایان موافقین قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد.
ماده ۱۱ مطرح است.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۱۱- هرگاه اتهام از درجه جنایت باشد دادگاه به سرپرست قانونی طفل اعلام می‌نماید که وکیلی برای او تعیین نموده و یا شخصاً برای دفاع در دادگاه حاضر شود هرگاه سرپرست اقدام به تعیین وکیل ننماید و شخصاً در دادگاه نیز حاضر نشود چنانچه دادگاه مداخله وکیل را ضروری تشخیص دهد وکیل تسخیری برای طفل تعیین خواهد نمود
در امور جنحه و خلاف فقط سرپرست می‌تواند در دادگاه حاضر شده و از او دفاع نماید.
نائب رئیس- آقایانی که با ماده ۱۱ موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شده ماده ۱۲ مطرح است.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۱۲- دادگاه اطفال به دادخواست مدعی خصوصی طبق مقررات قانونی رسیدگی کرده و حکم صادر می‌نماید در موقع رسیدگی حضور طفل در دادگاه ضروری نیست.
نائب رئیس- آقایانی که با ماده ۱۲ موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده ۱۳ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۱۳- در صورتی که یک یا چند طفل به شرکت اشخاص دیگر مرتکب جرم شده یا در ارتکاب جرم معاونت کرده باشند فقط به جرایم اطفال در دادگاه اطفال رسیدگی خواهد شد.
نائب رئیس- آقایانی که با ماده ۱۳ موافقند قیام بفرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده ۱۴ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۱۴- در مورد ماده قبل مدعی خصوصی برای مطالبه ضرر و زیان خود فقط می‌تواند به دادگاه مدنی مراجعه نماید.
نائب رئیس- آقایانی که با ماده ۱۴ موافقند قیام فرمایند تصویب شد ماده ۱۵ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۱۵- تصمیمات دادگاه اطفال در مورد بند یک ماده ۱۷ و بند یک و دو ماده ۱۸ قطعی است و در مورد بند ۲ ماده ۱۷ و بند ۳ ماده ۱۸ فقط قابل پژوهش است و در مورد بند ۴ ماده ۱۸ قابل پژوهش و فرجام است و تقاضای پژوهش یا فرجام ظرف مدت ۱۰ روز پس از ابلاغ حکم از طرف سرپرست قانونی طفل یا دادستان به عمل خواهد آمد.
نائب رئیس- آقایانی که با ماده ۱۵ موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده ۱۶ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
فصل سوم
تصمیمات
ماده ۱۷- در مورد اطفالی که سن آنان بیش از ۶ سال تمام و تا ۱۲ سال تمام است در صورتی که مرتکب جرمی شوند برحسب مورد تصمیمات زیر اتخاذ خواهد شد.
۱- تسلیم به اولیا یا سرپرست با اخذ تعهد به تأدیب و تربیت و مواظبت در حسن‌اخلاق طفل
۲- اعزام به کانون اصلاح و تربیت به منظور تأدیب و تربیت برای مدت از یک ماه تا ۶ ماه در مواردی که به جهتی از جهات ولی یا سرپرست صلاحیت ندارد و یا الزام او به تأدیب و تربیت و مواظبت در حسن‌اخلاق طفل ممکن نباشد نائب رئیس آقایانی که با ماده ۱۷ این قانون موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده ۱۸ مطرح است
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۱۸- در مورد اطفالی که بیش از ۱۲ سال تمام و تا ۱۸ سال تمام دارند هر گاه مرتکب جرمی شوند بر حسب مورد تصمیمات زیر اتخاذ خواهد گردید.
۱- تسلیم به اولیا یا سرپرست با اخذ تعهد به تأدیب و تربیت و مواظبت در حسن‌اخلاق طفل.
۲- سرزنش و نصیحت به وسیله قاضی دادگاه.
۳- اعزام به کانون اصلاح و تربیت از ۳ ماه تا یک سال.
۴- اعزام به زندان کانون اصلاح و تربیت در مورد اطفالی که سن آنان بیش از ۱۵ سال تمام است از شش ماه تا ۵ سال
تبصره- تصمیم اخیر در موردی اتخاذ می‌شود که طفل مرتکب جنایتی گردیده باشد چنانچه مجازات آن جنای اعدام یا حبس مؤبد باشد مدت زندان کمتر از دو سال نخواهد بود نائب رئیس آقایانی که با ماده ۱۸ و تبصره آن موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده ۱۹ مطرح است.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۱۹- در جریان تحقیقات مقدماتی به تشخیص دادگاه مخصوص اطفال ممکن است طفل به قسمت نگاهداری موقت کانون اصلاح و تربیت اعزام گردد یا به ولی یا سرپرست او تسلیم شود با التزام به این که هر وقت دادگاه اطفال او را خواست معرفی نماید و در صورت عدم معرفی وجه التزام را بپردازد.
نائب رئیس- آقایانی که با ماده ۱۹ موافقند قیام بفرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده ۲۰ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۲۰- در مورد جنایاتی که مجازات آن اعدام یا حبس موبد است طفل در قسمت نگاهداری موقت توقیف خواهد شد کیفیت توقیف در آیین‌نامه وزارت دادگستری معین خواهد شد.
نائب رئیس- آقایانی که با ماده ۲۰ موافقن قیام بفرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده ۲۱ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۲۱- دادگاه اطفال برحسب گزارش‌هایی که از وضع اطفال و تعلیم و تربیت آنها از طرف کانون اصلاح و تربیت می‌رسد می‌تواند در تصمیمات قطعی سابق یک بار تجدید نظر نماید به این طریق که مدت‌های مذکور را یک ربع تخفیف دهد و در مورد تصمیمات دایر به اعزام طفل به کانون اصلاح و تربیت می‌تواند تصمیم مزبور را به تصمیم مبنی بر تسلیم طفل به سرپرست قانونی او تبدیل نماید و رأی دادگاه اطفال در این باب قطعی است
تبصره- در مورد اطفالی که بیش از ۱۲ سال تمام دارند تبدیل تصمیم در صورتی ممکن است که طفل لااقل یک ثلث از مدت مذکور در حکم را در کانون اصلاح و تربیت توقف کرده باشد
نائب رئیس- آقایانی که با ماده ۲۱ و تبصره آن موافقند قیام فرمایند اکثراً برخاستند تصویب شد ماده ۲۲ قرائت می‌شود فصل چهارم کانون اصلاح و تربیت ماده ۲۲ در مقر هر دادگاه اطفال وزارت دادگستری یک کانون اصلاح و تربیت برای اجرای این قانون تأسیس می‌نماید تبصره در نقاطی که دارالتأدیب تأسیس شده موسسه مزبور طبق مقررات این قانون به کانون اصلاح و تربیت تبدیل خواهد شد.
نائب رئیس- آقایانی که با ماده ۲۲ و تبصره آن موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده ۲۳ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۲۳- کانون اصلاح و تربیت شامل سه قسمت خواهد بود اول قسمت نگاهداری موقت دوم قسمت اصلاح و تربیت سوم زندان اطفالی که هنوز درباره آن از طرف دادگاه تصمیمی اتخاذ نشده به قسمت اول اعزام خواهند گردید و اطفالی که در مورد آنان تصمیم اعزام به کانون اصلاح و تربیت اتخاذ شود برحسب مورد به قسمت دوم یا سوم اعزام خواهند گردید و در هر قسمت محل نگاهداری دختران از محل پسران مجزی خواهد بود
تبصره- اطفالی که طبق این ماده به یکی از قسمت‌های مذکور اعزام گردیده و به سن پانزده سال تمام رسیده‌اند اعم از این که تصمیمی از طرف دادگاه درباره آنها اتخاذ شده باشد یا خیر در قسمتی از کانون که برای این منظور تشخیص داده خواهد شد نگاهداری می‌شوند.
نائب رئیس- آقایانی که با ماده ۲۳ و تبصره آن موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده ۲۴ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۲۴- طرز تشکیل کانون اصلاح و تربیت و کیفیت اصلاح و تربیت طفل در هر یک از قسمت‌های کانون مزبور طبق آیین‌نامه وزارت دادگستری خواهد بود و به اطفال باید برحسب استعداد در مدت محکومیت آنها حرفه‌ای آموخته شود.
نائب رئیس- آقایانی که با ماده ۲۴ موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده ۲۵ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۲۵- قاضی اطفال لااقل هر سه ماه یک مرتبه شخصاً از کانون اصلاح و تربیت بازدید و نسبت به امور و طرز تعلیم و تربیت و پیشرفت اخلاقی آنها رسیدگی خواهد کرد.
نائب رئیس- آقایانی که با ماده ۲۵ موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده ۲۶ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۲۶- در مواردی که رفتار و اخلاق طفل موجب فساد اخلاق اطفال دیگر می‌شود طفل مزبور به دستور دادگاه اطفال به قسمت زندان انتقال خواهد یافت و پس از اصلاح اخلاق و رفتارش دادگاه مجدداً دستور انتقال او را به قسمت اصلاح و تربیت برای بقیه مدت خواهد داد.
نائب رئیس- آقایانی که با ماده ۲۶ موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده ۲۷ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۲۷- برای اجرای مقررات این قانون وزارت دادگستری مجاز است از محل وجوه اموال بلاصاحب و بلاوارث و یا وجوهی که اداره اوقاف برای این امر تخصیص می‌دهد استفاده نماید.
نائب رئیس- آقایانی که با ماده ۲۷ موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده ۲۸ مطرح است.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۲۸- از تاریخ اجرای این قانون دارالتأدیب‌های موجود در مملکت با تمام لوازم آن در اختیار وزارت دادگستری قرار خواهد گرفت.
نائب رئیس- آقایانی که با ماده ۲۸ موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد.
ماده ۲۹- مطرح است به شرح زیر قرائت شد فصل پنجم مواد متفرقه ماده ۲۹ آیین‌نامه‌های مذکور در این قانون را وزارت دادگستری تهیه و به مقوع اجرا خواهد گذاشت.
نائب رئیس- آقایانی که با ماده ۲۹ موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده ۳۰ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۳۰- این قانون پس از تصویب آیین‌نامه‌های مربوطه قابل اجرا خواهد بود
دکتر شاهکار اجازه می‌فرمایید؟
نائب رئیس- بفرمایید.
دکتر شاهکار- چون در شور دوم نمی‌شود پیشنهادی داد چون در این قانون و این مقررات جدید قانون راجع به اطفال را به کلی تغییر می‌دهد توضیح بفرمایید که اقلاً در صورت جلسه قید بشود که کلیه مقررات قوانین سابق که با این قانون مغایر است در قسمتی که مغایرت داد ملغی است رفع اشکال می‌شود.
نائب رئیس- همان طور که فرمودید پیشنهاد در شور دوم نمی‌شود داد و به علاوه هر قانونی که گذشت مقرراتی که سابق بوده است و مخالف باشد با قانون لاحق قانون موخرالتصویب حکومت دارد به علاوه ماده ۳۱ در این قسمت صراحت دارد.
صدرزاده- در ماده سی و یکم نظر جناب آقای دکتر شاهکار تأمین شده است.
خرازی- بنده در این ماده عرضی دارم اجازه می‌فرمایید؟
نائب رئیس- به عنوان مخالف می‌توانید صحبت کنید بفرمایید.
خرازی- در عمل به ما ثابت شده که مجلسین قوانینی را به تصویب می‌رسانند و به توضیح ملوکانه می‌رسد ولی چون در قانون یک ماده‌ای هست که پس از تصویب آیین‌نامه آن قانون به موقع اجرا گذارده می‌شود و مدتی هم قایل نیستند برای وضع و تصویب آن آیین‌نامه آن وقت آن قانون اجرایش به عهده تعویق می‌افتد در همین قانون ملاحظه بفرمایید نوشته شده پس از وضع آیین‌نامه از طرف وزارت دادگستری این قانون به موقع اجرا گذارده می‌شود بنده می‌خواستم آقای معاون وزارت دادگستری اینجا بیان بکنند که این آیین‌نامه در ظرف چند ماه خواهد گذشت و یک حداقل و حداکثری خودشان بدون این که در قانون هم قید شود قائل بشوند که وقتی قانون تصویب شد تصویب آیین‌نامه به عهده تعویق نیفتد.
نائب رئیس- آقای معاون وزارت دادگستری.
معاون وزارت دادگستری (دکتر عاملی)- این قانون از قوانین خیلی مترقی و بسیار خوب است که اول نتیجه این قانون از بین بردن مجازات شلاق برای بچه‌ها است که در قانون سابق وجود داشت و به کلی در این قانون از بین می‌رود و نتیجه دومش تربیت اطفالی است که به واسطه فساد کانون خانواده از اول دچار سوءاخلاق می‌شوند و اطمینان داشته باشید که به قدری وزارت دادگستری اصرار در اجرای این قانون دارد که قبل از این که مدت‌های مذکور که در قانون مدنی برای لازم‌الجرا شدن قوانین پیش‌بینی شده است آیین‌نامه این قانون حاضر خواهد بود.
نائب رئیس- آقای صدرزاده.
صدرزاده- بنده عرضی ندارم.
نائب رئیس- چون دیگر اظهار و بحثی در این ماده نیست لذا رأی می‌گیریم به ماده سی‌ام آقایانی که با ماده سی‌ام موافقند قیام بفرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد
ماده ۳۱ مطرح است و قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۳۱- در نقاطی که کانون اصلاح تربیت تشکیل می‌گردد مواد ۳۴ و ۳۵ و ۳۶ و ۳۷ قانون کیفر عمومی لغو می‌شود.
نائب رئیس- رأی می‌گیریم به ماده سی و یکم آقایانی که با ماده ۳۱ موافقند قیام بفرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده سی و دوم مطرح است و قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۳۲- کسانی که اشخاصی کمتر از ۱۸ سال تمام را به ارتکاب جرم تحریک نمایند به مجازاتی که در قانون کیفری عمومی برای مجرم اصلی مقرر است محکوم می‌شوند.
نائب رئیس- رأی می‌گیریم به ماده سی و دوم آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده سی و سوم مطرح است و قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده سی و سوم وزارت دادگستری مأمور اجرای این قانون است.
نائب رئیس- رأی می‌گیریم به ماده سی و سوم آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد کلیات آخر مطرح است آقای بزرگ ابراهیمی مخالف هستید بفرمایید.
بزرگ‌ابراهیمی- جناب آقای دکتر عاملی به عرض بنده گوش بدهید یک نیم ساعت سه ربع قبل از این سؤال آقایان نمایندگان راجع‌به این شهرسازی بود که کاری بکنید جلوی تقلب گرفته شود بنده هم متوجهم که همیشه قانون به دست اشخاص شیطان و حقه‌باز وسیله‌ای است که از آن می‌توانند به نفع خودشان برعلیه جامعه استفاده بکنند هیچ قانونی در دنیا برای احقاق حق نیست برای رفع مخاصمه است الان شما این قانون را که آوردید و به این اطفال این ارفاق را می‌کنید روی اصول کلی و شایسته دادید یک وسیله جدیدی برای آن شیادهایی که از این بچه‌ها به نفع خودشان و به ضرر جامعه استفاده خواهند کرد به دست آنها می‌دهید البته یک ماده دارید که هر کس اینها را به بزهی تحریک کرد مشمول مواد قانون مجازات عمومی است این ماده در شور دوم هم زیاد هم شده نمی‌خواهد همان را به من جواب بدهید من خواندم اما ببینید این بچه‌هایی که در این تهران الان روزی اقلاً بیست تا جیب می‌برند همه هم بین دوازده و سیزده و پانزده ساله هستند تشکیلات و باند قوی دارند روسایی دارند که اینها را تربیت می‌کنند از اینها پول در می‌آورند و آن دزدی‌ها و جیب‌بری‌ها را این اطفال تحویل آنها می‌دهند برای اینها چه فکری می‌کنید که با این قانون این بچه‌ها را فقط رسانده‌اید به اینجا که اگر چنان کاری کرد یا اگر آدم کشت برود به دارالتربیه و بدون تنبیه است توجه بفرمایید وقتی که آقایان رفقا جناب آقای بهبهانی و پرفسور اعلم راجع به مسئله شهرسازی صحبت می‌کردند بنده فکر می‌کردم که تقصیر قانون نیست گفتند گمرکچی هر چه قانون پیش‌بینی کند برای ضد قاچاق قاچاقچی قبلاً راجع به آن فکر کرده است قانون نمی‌تواند از بزه واقع شده جلوگیری بکند قانون نیم تواند از بذهکاری که عملی نکرده است مواخذه بکند ما هم قبول داریم در این موقع یادداشتی به ایشان رسید هر کسی این یادداشت را برای بنده نوشته درست نوشته کیف خانم‌ها را هم می‌قاپند و فرار می‌کنند این قسمت یادم رفته بود امروز جریان این قانون وقتی انشاءالله در پارلمان تمام شد و به تصویب سنا و شورا و توشیح اعلیحضرت رسید افرادی از وجود این بچه‌ها استفاده جیب‌بری و کیف قاپیدن حتی قول می‌دهم به جنابعالی که این وسیله انتقال تریاک هم خواهد شد وسیله انتقال هروئین هم خواهد شد ما هم به استناد همین قانون تشریف می‌آورید پشت این تریبون و می‌فرمایید که قانون همین است از حالا بفرمایید برای این کار چه فکری می‌کنید که ضامن اجرای این که این بساط و این حقه‌بازی به وسیله این قانون دست یک عده شیاد ذینفعند چیست محض رضای خدا فکر اساسی بکنید تربیت را درست کنید آقا بچه‌ای که تربیت نمی‌شود و پدر و مادری که شب شام ندارد یا بچه‌ای که در زمستان مثل بنده‌زاده لباس پوست ندارد تنش بکند این مجبور است برود و دچار شیادی بشود و بسازندش از جیب بنده پول در می‌آورد و بعد هم که می‌گیرند می‌گویند برود دارالتأدیب و در پیش پدرش تربیت بشود بنده خواستم این تذکر را عرض کنم و دیگر عرضی ندارم.
نائب رئیس- آقای عمیدی‌نوری مخبر کمیسیون دادگستری بفرمایید.
عمیدی‌نوری- مخبر کمیسیون دادگستری توجه جناب آقای بزرگ‌ابراهیمی از نظر اصول کلی به وضع بذهکارانی که طفل هستند و کسانی که محرک اینها می‌شوند یک تذکر اصولی و صحیحی است که البته می‌بایستی مورد دقت ضابطین دادگستری در کشف جرایم و رسیدگی و تعقیب مجازات شود و این قسمت را مخصوصاً در نظر بگیرند و این تذکر در شور اول این لایحه مورد توجه واقع شد جناب آقای فرود یک پیشنهادی داده بودند که آن پیشنهاد در کمیسیون دادگستری شاید یکی دو ساعت در اطراف آن بحث شد و بای اصلاح مختصری ضمیمه این لایحه شد به عنوان ماده ۳۲ یک اصلی هست که همه معتقد هستیم مجازات برای افراد غیرمسئول است طفل غیرمسئول و غیرممیز است وقتی غیرمسئول و غیرممیز بود مجازات ندارد ولی همان طوری که فرموید باید اصلاح بشود جناب آقای بزرگ‌ابراهیمی تمنی می‌کنم توجه بفرمایید روح این لایحه اصلاح و تربیت اطفال است در اینجا کانون اصلاح قایل شدیم که همان طوری که جناب آقای دکتر عاملی معاون وزارت دادگستری فرمودند این یکی از قوانین مترقی است که تازه در قانون ما آمده است در حال حاضر که هنوز این قانون هنوز تصویب نشده و اجرا نمی‌شود شما چه می‌کنید با این طفل بزهکار شلاقش می‌زنید بنده می‌خواهم بپرسم آقای ابراهیمی شلاق تربیت و اصلاح است این قانون معنیش این است که دیگر شلاقش نزنند ولی تربیتش بکنند به کانون اصلاح تحویلش بدهند و تربیتش بکنند همین نکته‌ای که جنابعالی اینجا فرموید بنابراین روح این قانون منع شلاق نسبت به اطفال و ایجاد کانون اصلاح و تربیت و سپردن اینها به آن کانون تربیت است و ضمناً همان طوری که فرمودید مجرمینی که سن‌شان زیاد است از این اطفال سوءاستفاده می‌کنند و این تنها در ایران نیست در خیلی از کشورها هست که از این راه‌های قانونی سواستفاده‌چی‌ها دنبال فرار از مجازات برای سوء استفاده خودشانند اما ما چرا این ماده ۳۲ را گذاشتیم این برای این است که اصولاً اگر یک کسی معاونت با یک مجرمی بکند مجازات معاون کمتر از مجازات مجرم اصلی است قوانین ما هم همین طور است قوانین دنیا هم همین طور است ما اینجا عکسش کردیم در این ماده ۳۲ که ملاحظه می‌فرمایید گفتیم کسانی که اشخاص کمتر از ۱۸ سال تمام را به ارتکاب جرم تحریک نمایند به مجازاتی که در قانون کیفری برای جرم اصلی مقرر است محکوم می‌شوند این ضامن اجرای این قانون و حافظ نظم اجتماع است در مقابل بذهکارانی که طفل هستند یعنی اگر یک شخص بالغی آمد یک فرد کمتر از ۱۸ سال را تحریک کرد که آدم بکشد دیگر او حبس نمی‌شود مجازات اعدام برای کسی است که او را تحریک کرده است طبق این ماده و این قانون مجازات ما تا به حال نبود و این یکی از مواد مترقی و ضامن اجرای نظم اجتماعی شماست که در این ماده ۳۲ گذارده شده پس به نظر بنده این نظر جناب آقای بزرگ ابراهیمی کاملاً تأمین است هم باید اطفال را تربیت بکنیم و شلاق نزنیم هم بایستی کسانی که محرک هستند و بالغ هستند جلوی سوء استفاده‌های آنها را با اجرای مجازات شدید یعنی مجازات مجرم اصلی که مجرم اصلی اوست نه این طفل
امنیت اجتماعی را تأمین بکنیم.
نائب رئیس- آقای دکتر شاهکار موافق هستید بفرمایید.
دکتر شاهکار- عرض کنم این قانون اطفال بزهکار که با این سرعت و این دقت از طرف مجلس شورای ملی به جا و به حق گذشت موقعیتی به دست بنده می‌دهد که چند دقیقه‌ای راجع‌به اطفال وقت آقایان را بگیرم عرض بکنم بزرگترین ثروت یک مملکتی جوان‌ها و اطفال این مملکتند (احسنت) به علت این که بنده و آقایان باید به زودی مرخص بشویم و بنده‌زاده‌ها و آقازاده‌ها باید بیایند این مملکت را اداره بکنند و جلو بروند ولی متأسفانه بنده نمی‌دانم چرا در قوانین ما و در اخلاق ما طفل آن مقام اجتماعی که باید داشته باشد تا به حال نداشته بنده به خوبی برخورده‌ام به این مطلب که در سینماها و اتوبوس‌ها و در محل‌های عمومی نسبت به طفل اساساً یک وجهی و یک موقعیتی و یک صیغه قایل نیستند مثلاً یک آقای بزرگی وارد می‌شود و می‌گوید که بچه را بلند کنید که من جای او بنشینم این خیلی واقعاً شرم‌آوراست و اصولاً افکار به طرف این مطلب متوجه شده است که نسبت به وضعیت اطفال توجه بیشتری بشود از برای این که آقایان متوجه این مطلب باشند که چه قدم بزرگی از طرف وزارت دادگستری برداشته شده کافی است که ما به مواد ۳۱ و ۳۲ و ۳۳ و ۳۴ قانون مجازات عمومی مراجع بکنیم تا سن ۱۲ سالگی اطفال هیچ گونه مسئولیتی نداشتند و قابل تعقیب هم نبودند همان طور که آقای بزرگ ابراهیمی تذکر فرمودند و ۶ سال تصدی دادگاه جزایی تهران به وسیله بنده برای خودم ثابت کرد یک عده‌ای هستند یک باندی هستند که این اطفال آلت کارشان است و اشخاصی بودند به نام ارباب که این اطفال را می‌فرستادند برای جیب‌بری و ارتکاب سایر جرایم اگر گیر می‌افتادند از نظر قانون قابل تعقیب نبودند و اگر هم گیر نیفتادند شب‌ها دخل را تحویل ارباب می‌دادند و همین طوری که آقای بزرگ‌ابراهیمی تذکر فرمودند آن آقایان یا قابل تعقیب نبودند و گاهی از اوقات هم که عنوان معاونت جرم درباره‌شان صدق می‌کرد با تخفیفاتی که برای معاونت در قانون قایل بودیم آن آقا از دست می‌رفت در قانون جیدید یک قدم بسیار بزرگی برداشته شده و آن این است که اطفال را مراقبت کردند که از ۶ تا ۱۲ و از ۱۲ تا پانزده و از پانزده تا ۱۸ سال برای آن منظوری که قانون جزا وضع شده است در نظر بگیرند و آن نظر تربیتی است نظر اصلاحی است اطفال را منحرف می‌کردند به علل فقر داخلی یا به علل عدم تربیت یا عدم توجه و این بساط پیش آمد می‌کرد من یک خاطره‌ای دارم آقای صدرزاده از یک مدیر دفترم آن موقعی که قاضی دادگستری بودم یک مدیر دفتر داشتم یک روزی آمد دیدم حواسش پرت است گفتم چی شده گفت چند روز است که یکی از بنده‌زاده‌ها گم شده است و این را با یک خونسردی می‌گفت گفتم که مگر شما چند تا بچه داری گفت ۹ تا بعد گفت اشتباه کردم ۷ تا بعد گفت نه ۱۰ تا من دیدم اصلاً در تعداد بچه‌هایش تردید دارد گفتم چند روز است گم شده گفت مادرش می‌گوید یک هفته است ولی من ده دوازده روز است ندیدمش بعد هم معلوم شد این بچه پیاده رفته به طالقان یا سولقان خاله یا عمه‌ای داشته است رفته آنجا زندگی کند وضعیت این بود یعنی این نورسی که هنوز رشد دماغش کافی نیست نه کانون داخلی خانوادگی داشت نه کانون اصلاح و این را باید یک فکری برایش کرد یعنی این نهال را نباید بگذارید کج شود و من متأثرم که باز دیدم یکی از نویسندگان بزرگ ما راجع به مادران ایرانی اظهار بی‌مرحمتی کرده بود اشتباه و ابلهی در آن است که آدم کانون تربیتی بهتر از دامن مادر را دنبالش را بگیرد و من امیدوارم یک روزی دختران ما و خواهران ما این کلاس تربیتی را به قدری بالا ببرند که وزیر دادگستری و معاون وزارت دادگستری و مخبر کمیسیون دادگستری و عضو کمیسیون دادگستری آن قدر پافشاری برای کانون نکنند البته آن روز خواهد رسید بنده نمی‌دانم کی خواهد رسید ولی فعلاً ما احتیاج به این کار داریم و من امیدوارم با تذکری که آقای خرازی دادند این ایرادی که من به ماده ۳۱ می‌خواستم بگیرم این است که وزارت دادگستری سعی کند که حتماً این کانون‌ها تشکیل بشود که ما بعداً نتوانیم کار بکنیم.
ملاحظه بفرمایید اگر اطفال ما بین ۱۲ و ۱۵ مرتکب جرمی می‌شدند ولو این که جنایت بود این بچه‌ها را می‌دادیم شلاق می‌زدند شلاق تهدیدش موثر است یعنی اگر کسی یک قدری روانشناسی آشنا باشد می‌داند که بچه یک مرتبه که بخورد برای او عادی می‌شود یعنی دفعه دوم که آمد خودش پشتش را خم می‌کند که شلاق بخورد و برود و این تربیت نمی‌گیرد و آن فکری که ما کرده بودیم برای اصلاح طفل عملی نمی‌شد اما در این قانونی که آورده‌اند و همین طور که آقای دکتر عاملی فرمودند یکی از قوانین مترقی است می‌گوید نظر کارشناس نظر آن آقای پسیکولوک شرط است و اطلاعات از خانواده او به دست می‌آورند و از در وارد می‌شوند من ایرادی که به این قانون دارم نه در کمیسیون گفتم نه اینجا به عنوان ایراد می‌گویم بلکه آن را تذکر می‌دهم آقای دکتر عاملی قضات دادگاه اطفال باید با دقت انتخاب شوند او کار دیگری دارد او یک پسیکولوک است یک پدر است یک مربی است این وظیفه‌اش تطبیق مورد با موضوع نیست تطبیق مورد با فرد است اگر تقی فرزند حسن به علت کچلی که داشته و رسیدگی به آن نکردند و این واقعاً برایش یک کمپلکس شده مرتکب یک جیب‌بری شده است که شاید برهی بخرد و سرش را بپوشاند این بچه را به عنوان سرقت نباید شلاقش زد بلکه باید این کپلکس را از بین برد از این جهت من با اظهار خوشوقتی که از این قانون می‌کنم دو سه مطلب را به عنوان موافق خواستم تذکر بدهم یکی همان مطلبی بود که آقای خرازی گفتند و از آقای معاون وزارت دادگستری تقاضا می‌کنم که حتماً در تنظیم این آیین‌نامه و تشکیل این کانون‌های اصلاح حداکثر کوشش را بکنند مطلب دوم انتخاب قضات است اینجا من عرض کردم ما قاضی فنی قضایی نمی‌خواهیم حتماً این قاضی باید پدر بوده باشد و یا پدر باشد حتماً این قاضی باید مربی باشد حتماً باید از اصول علم‌الاجتماع اطلاع داشته باشد حتماًباید عطوفت داشته باشد حتماً باید قاضی جزایی نباشد اینها یک مطالبی است که باید در انتخاب این قاضی رعایت شود و بزرگترین خدمت را شما می‌توانید از این راه انجام دهید مطلب دوم این جدایی است که شما ایجاد کردید راجع به دادگاه اطفالی که به تبعیت بزرگان مرتکب جرم می‌شوند که این بچه‌ها را نفرستید در آن سالن پرابهت دادگاه جنایی با آن نقاب‌های قرمز سیاه سفید بلکه بچه را همان طور که لغت استعمال کردید با یک سرزنش و گوشمالی می‌شود درست کرد و آن میزان دو کرکسیون یعنی دارالتأدیب و آن دارالتربیت که باید بچه را تربیت کنند سابق وقتی که می‌گفتند بچه باید شلاق بخورد این بچه با کمال میل می‌رفت شلاق می‌خورد ولی وقتی که به او می‌گویند باید برود آنجا و دو سال بماند این برایش بیشتر موثر است در این صورت همان طور که آقای جلیلی تذکر داده‌اند در انتخاب این قضات حداکثر دقت را باید کرد که واجد صفات لازم باشند و متخصصین فن می‌دانند که این صفات چیست و امیدوارم که رفع تمام نگرانی‌های آقای بزرگ ابراهیمی هم با مقررات این قانون شده باشد البته ایرادات جنابعالی کاملاً وارد بود ولی خوشبختانه این قانون تمام ایرادات را رفع می‌کند و امیدوارم یک قدم دیگری باشد از برای تربیت نونهالان ما که برای ما ذخیره‌های کشور خواهند بود و باید به درد کشور بخورند.
نائب رئیس- آقای معاون وزارت دادگستری.
معاون وزارت دادگستری (دکتر عاملی)- بنده خیلی وقت را تلف نمی‌کنم فقط تشکر می‌کنم از توجه خاصی که به این قانون که واقعاً مترقی است و موجب اصلاح و تربیت جوانانی است که در ابتدای عمر دچار فساد و تباهی می‌شوید اظهار می‌فرمایند و فقط برای استحضار آقایان عرض می‌کنم که همان طور که در مواد این قانون پیش‌بینی شده است این قضات قضایی هستند که در این کار علاقه‌مندی نام دارند و همان طور که در ماده ۳ پیش‌بینی شده است و آقای دکتر شاهکار هم تذکر داده‌اند کاملاً منظور آقایان را تأمین می‌کنند و در تشکیل کانون اصلاح هم حداکثر سعی خواهد شد که هر چه زودتر در تمام نقاط تشکیل شود آیین‌نامه‌ها هم همان طور که عرض کردم در اولین فرصت تهیه خواهد شد.
نائب رئیس- چون دیگر درخواست بحث و مذاکره‌ای در کلیات آخر نشده است لذا رأی می‌گیریم به مجموع مواد این قانون آقایانی که با مجموع مواد موافقند قیام بفرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد چون اصلاحاتی در مجلس شورای ملی به عمل آمده است لذا مجدداً به مجلس سنا ارجاع می‌شود که با توجه آن اصلاحات مجلس سنا اقدامات مقتضی را به عمل بیاورند.
۸- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون راه راجع‌به موافقت‌نامه حمل و نقل هوایی و بازرگانی بین دولتین ایران و پاکستان
نائب رئیس- لایحه دیگری مطرح است راجع‌به حمل و نقل بین ایران و پاکستان به وسیله سرویس‌های هوایی که قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون راه به مجلس شورای ملی
کمیسیون راه با حضور آقای وزیر راه لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع‌به مواقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پاکستان راجع به سرویس‌های حمل و نقل هوایی بازرگانی ما بنی قلمرو دو دولت و ماورا آنها را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داده و پس از مذاکرات لازم خبر شور اول را تأیید و تصویب نمود اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پاکستان راجع به سرویس‌های حمل و نقل هوایی بازرگانی مابین قلمرو دو دولت و ماورا آنها که در تاریخ ۲۸ اردیبهشت سال ۳۶ هجری شمسی مطابق با ۱۸ ماه مه سال ۱۹۵۷ مسیحی در تهران امضا شده است و مشتمل بر یک مقدمه و هفده ماده و یک برنامه پرواز پیوست است تصویب می‌شود و به دولت اجازه مبادله آن را می‌دهد.
مخبر کمیسیون- راه کدیور.
گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه با حضور آقای
معاون وزارت امور خارجه لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پاکستان راجع به سرویس‌های حمل و نقل هوایی بازرگانی مابین قلمرو دو دولت و ماورا آنها را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داده خبر شور اول را عیناً تصویب نمود و اینک گزارش آن را در تأیید خبر کمیسیون راه به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد رئیس کمیسیون امور خارجه سنندجی.
نائب رئیس- نسبت به ماده واحده مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) چون اظهار مخالفت نسبت به ماده واحده نشده است لذا رأی می‌گیریم به ماده واحده‌ای که قرائت شد. آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر مطرح است آقای ابتهاج بفرمایید.
ابتهاج- مخالفت بنده با اصل موضوع نیست و خیلی هم متأسفم که این چند کلمه که می‌خواهم عرض بکنم مصادف می‌شود با قرارداد بین ایران و پاکستان فقط بنده به عنوان تذکر می‌خواهم عرض کنم که اداره کل هواپیمایی کشوری ما متأسفانه در این قسمت تفویض نمایندگی آن دقت لازم را نمی‌کند و معطوف نمی‌دارد در تمام کشورهای دنیا نظر به سوابقی که بنده در امر هواپیمایی دارم عرض می‌کنم که در تحت یک کنترل صحیح نمایندگی را تفویض می‌کنند به اتباع داخله آن کشور برای این که صدی ده منافع در داخله کشور باقی می‌ماند به علاوه برای حمل و نقل مسافرین از شهر تا فرودگاه هم یک ترتیبی باید داد و این ترتیب اینجا آبرومند نیست و از همه اینها گذشته چیزی که خیلی باعث تأثر است این است که بنده می‌بینم الان دو شرکت خارجی آمده است در ایران و بلیت فروشی شروع کرده است یعنی یک کار می‌کند در نهایت سهولت ایرانی می‌تواند انجام دهد و باید مختص ایرانی‌ها باشد و به هیچ وجه من‌الوجوه ضرورت ندارد که یک کمپانی خارجی بیاید اینجا بلیط فروشی کند و نظر به ملیتی که افرادشان دارند بیشتر اتباع خارجی می‌روند بلیت‌های خودشان را از آن می‌خرند و در واقع آن صدی ۱۰ که باید در ایران بماندیم رود به جیب افراد خارجه به این جهت بنده خیال می‌کنم هم وزارت کار و هم اداره کل هواپیمایی کشوری در این قسمت باید توجه کنند که این دو موضوع تفویض نمایندگی به ایرانی‌ها و در درجه دوم حمل و نقل مسافر از فرودگاه تا شهر و بالعکس در تحت یک قاعده حسابی و آبرومند باشد (احسنت)
نائب رئیس- آقای خرازی موافقید بفرمایید.
خرازی- تذکراتی که همکار محترم آقای ابتهاج دادند بسیار صحیح و وارد است و بنده خودم چون عضو شورایعالی هواپیمایی هستم در اولین جلسه شورا این تذکرای‌شان را به عنوان پیشنهاد خواهم داد و امیدوارم شورای عالی هواپیمایی تصویب کند و به اداره هواپیمایی کشوری ابلاغ کند که به موقع اجرا بگذارد با یکی از دولت مسلمان و برادر که همه آقایان ملاحظه فرمودند حضرت مارشال ایوب‌خان که به ایران آمد در نطق‌هایی که در همه جا کرد مخصوصاً نطق مهیجی که در کنگره مجلسین کرد در تمام قسمت‌ها صراحه برادری و هم کیشی خودش را با ما ثابت کرد مخصوصاً در قسمت خارجی که یکی از دولت همسایه به ما حقیقتاً بی‌انصافی وی مهری می‌کنند با کمال صراحت تعرض کرد خواستم صمیمانه از دولت پاکستان و حضرت فیلد مارشال ایوب‌خان تشکر کرده باشم و می‌دانم که این تشکر هم مورد تأیید مجلس هست (صحیح است).
نائب رئیس- چون دیگر در فوریت بحث و مذاکره‌ای در شور نهایی نشده است لذا رأی نهایی می‌گیریم به ماده واحده آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد برای اجرا به دولت ابلاغ می‌شود.
۹- تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
نائب رئیس- جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز یکشنبه ۳۰ آبان ماه جاری ساعت ۹ صبح دستور لوایح جاری است.
(مجلس مقارن ظهر ختم شد)
نائب رئیس مجلس شورای ملی- عماد تربتی