مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۶ دی ۱۳۳۳ نشست ۸۵
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۴
سال یازدهم
شماره مسلسل
دوره هجدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۸
جلسه: ۸۵
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یک‌شنبه ۲۶ دی ماه ۱۳۳۳
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت‌مجلس
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر جزایری- بهادری بزرگ ابراهیمی.
۳- بیانات آقای وزیر دارایی در جواب آقای دکتر جزایری
۴- بقیه مذاکره و گزارش کمیسیون بودجه راجع به چند فقره اعتبار اضافی بودجه سال ۱۳۳۳ و خاتمه شور آن
۵- تقدیم یک فقره طرح قانونی به قید دو فوریت به وسیله آقای دکتر مشیر فاطمی.
۶- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس دو ساعت و ۱۵ دقیقه بعد از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید
۱- تصویب صورت‌مجلس
رئیس- صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
غائبین با اجازه آقایان: حشمتی. امید سالار. شادلو. سعیدی. سلطانی. محمود ذوالفقاری. پیراسته. مکرم. قنات‌آبادی. امیر احتشامی. اورنگ. عبدالرحمان فرامرزی.
غایبین بی‌اجازه- آقایان: اریه. دکترسید امامی. ثقةالاسلامی. مشایخی. کی‌نژاد دیرآمدگان و زودرفتگان با اجازه- آقایان: حائری‌زاده ۱۵ دقیقه ۰ مهندس ظفر ۳۰ دقیقه. صراف‌زاده ۴۵ دقیقه. تفضلی ۵۰ دقیقه. بهادری ۵۰ دقیقه. صفاری یک ساعت. جفرودی یک ساعت. امیر تیمور کلابی یک ساعت. مسعودی یک ساعت و ۴۵ دقیقه. احمد صفایی یک ساعت و ۵۰ دقیقه. خاکباز یک ساعت و ۵۰ دقیقه.
دیرآمدگان و زودرفتگان بی‌اجازه- آقایان: کاشانیان ۱۵ دقیقه. دمتر سعید حکمت ۱۵ دقیقه. کریمی۱۵ دقیقه. کاشانی ۱۵ دقیقه. درخشش ۱۵ دقیقه. فرود ۱۵ دقیقه. عبدالحمید بختیار ۱۵ دقیقه. تیمور تاش ۴۵ دقیقه. محمودی ۴۵ دقیقه. دکتر حمزوی ۴۵ دقیقه. تجدید یک ساعت بزرگ‌ابراهیمی یک ساعت. سنندجی یک ساعت و ۱۵ دقیقه.
رئیس- نسبت به صورت‌مجلس نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌جلسه قبل تصویب شد
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر جزایری- بهادری- بزرگ ابراهیمی
رئیس- سه نفر از آقایان تقاضای نطق قبل از دستور کرده‌اند آقای دکتر جزایری بفرمایید.
دکتر جزایری- بنده در لایحه اضافه اعتبارات پیشنهاد سکوت داده بودم البته نه برای این‌که جلوی تصویب ارقام این لایحه و مخصوصاً رقم اضافات و ترفیعات مستخدمین دولت را که به عقیده بنده بیشتر از هر کس در وضع زندگی کنونی احتیاج به کمک و مساعدت دارند بگیرم و ترفیعات آقایان کارمندان دولت را مانع شده باشم ولی برای این بود که مطالبی از نظر کلیات بودجه به عرض مجلس شورای ملی برسانم، چون ملاحظه فرموده‌اید امسال متأسفانه بودجه به مجلس نمی‌آید لوایح متعددی هم به عنوان لوایح اضافات از مجلس می‌گذرد و با این‌که یقین دارم آقایان نمایندگان محترم کمال علاقه را به وضع اقتصادی و مالی بودجه و دارایی مملکت دارند متأسفانه گاهی در ضمن تصویب لوایح اضافات و اعتبارات توجهی به جمیع این مطالب نمی‌فرمایند و فکر نمی‌فرمایند. جناب آقای دکتر امینی که خوشبختانه تشریف دارند و بنده هم از ایشان متشکرم که تشریف آوردند که این مطالب و عرایض را با ایشان به عرض آقایان محترم می‌رسانم: آقایان فکر بفرمایید که عاقبت این کار و این وضع بودجه و اعتبارات اضافی به کجا خواهد انجامید و جمع این ارقام اضافی چه خواهد شد و از چه محلی بایستی این اعتبارات تأمین بشود (مهندس اردبیلی- قرضه) به این جهت با اجازه آقایان چند سطری را که نوشته‌ام و برای این‌که زیاد وقت آقایان را نگرفته باشم این مطالب را می‌خوانم و از جناب آقای دکتر امینی هم استدعا می‌کنم که به عرایض بنده و فرمایشات همه آقایان توجه بفرمایند و اطمینان داشته باشند که من غرض و مرضی در عرض این مطالب ندارم بلکه طبق وظیفه نمایندگان می‌خواهم همکاری و کمک به شما بنمایم که اگر راه‌حلی ممکن است پیدا بشود ما هم به سهم خودمان سهمی در این راه حل اقتصادی و مالی مملکت داشته باشیم. اینجانب پیشنهاد سکوت در لایحه اضافه اعتبارات داده‌ام نه برای این‌که جلوی اعتبار اضافات و ترفیعات مستخدمین را که در این لایحه پیش‌بینی شده است گرفته باشم. چه به عقیده این جانب اکثر مستخدمین دولت مردمان شرافتمند و پاکدامنی هستند و بیش از سایر طبقات از گرانی معیشت و سختی که در هزینه زندگی پیش آمده است در فشار و ناراحتی می‌باشند و حقاً دولت باید در مقابل بالا رفتن هزینه زندگی که به عقیده اینجانب دانسته یا ندانسته از طرف متصدیان امور و شهرداری و سوء سیاست اقتصادی به وجود آمده است به آنها اضافات و ترفیعاتشان را بدهند (صحیح است). خود آقایان متصدیان دولت به خوبی می‌دانند که از موقع تصدی آنها تسهیلات و کمک‌هایی از نظر ارز و غیرها در کارها اقتصاد و مالی آنها شده است که حقاً با استفاده از آن تسهیلات باید موجبات پایین آوردن هزینه زندگی را فراهم آوردند و یا لااقل از بالا رفتن شاخص هزینه زندگی جلوگیری کنند متأسفانه طبق آماری که در آخرین مجله بانک ملی ایران منتشر شده است شاخص هزینه زندگی در مرداد ماه ۱۳۳۲ که حکومت به دست آنها رسیده است ۹۶۰ بوده است در صورتی که طبق همان آمار شاخص هزینه زندگی در شهریور ماه امسال ۱۱۲۱ بوده است و قطعاً تاکنون هم این رقم قدری بالاتر رفته است ملاحظه بفرمایید جناب دکتر امینی این تنها ملاک آمار اقتصادی ما است و جناب اجل عالی که مرد اقتصادی هستید می‌دانید امور اقتصادی بدون داشتن آمار معنی ندارد و چون در این زمینه سؤالی از دولت کرده‌ام اگر روز جواب رسید بنده به طور مشروح و علمی حلاجی خواهم کرد ولی امروز این مطلب را به عرض آقایان می‌رسانم بنابراین با این ترتیب دولت چاره‌ای ندارد و باید اضافات و ترفیعات مستخدمین را بدهد مجلس هم که از بدو شروع به کار علاقمند به وضع مستخدمین دولت بوده است قطعاً با این اضافات موافقت خواهد کرد اما باید ببینیم که این وضع برای کشور ما ممکن و عملی است که هر روز شاخص زندگی بالا برود و دولت هم مجبور بشود که حقوق‌ها را بالا ببرد. آیا دولت فکری برای این‌کار کرده است یا اختیار بودجه خود را به دست قضا و قدر سپرده است و می‌گوید عجالتاً تا ببینیم چه می‌شود (هر چه پیش آید خوش آید) به عقیده این جناب در صورتی که خدای نخواسته دولت هم چنین نظری داشته باشد مجلس نباید با آن موافقت کند و نگذارد که بدون برنامه و نقشه مالی وضع بودجه عمومی کشور بدین وضع بماند (صحیح است) چون متأسفانه امسال بودجه به مجلس نخواهد آمد و به عنوان اضافه اعتبار برای وزارت جنگ و فرهنگ لوایحی گذشت و اجازه پرداخت مخارج دولت نیز به وسیله تصویب یک یا چند دوازدهم از طرف مجلس داده شد و عجالتاً هم لایحه اضافه اعتبارات دولت مطرح و ممکن است تصویب شود بنابراین هیچگونه فرصت مناسب دیگری بدست نمی‌آید که مطالب و نظریات خود را راجع به وضع بودجه کل کشور به اطلاع دولت برسانم و از طرفی هم معتقد به تصویب همه اعتبارات این لایحه نیستم (به استثنای اعتبار اضافات و ترفیعات مستخدمین) به این جهت پیشنهاد سکوت داده و برای دفاع از پیشنهاد خود مطالب ذیل را به عرض مجلس شورای ملی می‌رسانم. اینجانب از بودجه سال ۱۳۳۳ هیچگونه اطلاعی ندارم و ناچارم که پایه مطالعه و اسناد خود را در روی بودجه پیشنهادی برای سال ۱۳۳۳ قرار دهم. به موجب این بودجه که عیناً موجود و در جلوی چشم اینجانب می‌باشد جمع کل عایدات پیش‌بینی شده (۱۰۸۴۸۰۰۰۰۰۰ ریالی) و جمع کل هزینه‌ها (۱۲۲۳۵۲۱۶۰۰۰ ریال) می‌باشد به علاوه در همین بودجه برای جمع اضافات (۵۷۰۷۳۰۹۰۰۰ ریال پیش‌بینی شده است این جانب از کم و کیف این بودجه اطلاعی ندارم و نمی‌دانم که پیش‌بینی این ارقام تا چه میزان صحیح است ولی چیزی را که می‌دانم این است که با تصویب لایحه اضافه اعتبار وزارت جنگ و تصویب لایحه اضافه حقوق فرهنگیان و پیشنهاد تصویب لایحه اضافه اعتبارات که فعلاً در دست رسیدگی در مجلس می‌باشد اضافه اعتباری را که امسال می‌خواهند به تصویب رسانیده و پرداخت کنند اگر از پنج میلیارد ریال زیادتر نشود کمتر نخواهد شد و با این ترتیب جمع کل هزینه‌های کشور با در نظر گرفتن بودجه پیشنهادی برای سال ۱۳۳۳ از ۱۷ میلیارد تجاوز می‌کند در صورتی که فقط ده میلیارد عواید پیش‌بینی شده است آیا در هیچ کجای دنیا چنین بودجه‌ای را پیشنهاد و عمل کنند؟ و برای تأمین کسر بودجه دولت چه فکری کرده است. آیا می‌خواهند که به وسیله قرضه و یا کمک‌های بلاعوض این کسر را تأمین کنند؟ اینجانب از آقای وزیر دارایی و هیئت دولت سؤال و خواهش می‌کنم که نظر خود را راجع به اصلاح و ترمیم این وضعیت در مجلس بیان فرمایید. ضمناً چون ممکن است که گفته شود برای اصلاح و جبران این عیب مسلم گوینده چه فکری کرده است نظر خود را به اطلاع مجلس محترم و دولت و آقای وزیر دارایی می‌رسانم لابد آقای وزیر دارایی به خاطر دارند که عایدات بودجه پیش‌بینی برای سال ۱۳۱۹ متجاوز از ۳۰۹۰ میلیون ریال و عایدات پیش‌بینی شده برای سال ۱۳۲۰ متجاوز از ۳۶۱۳ میلیون ریال بوده است البته آقای وزیر دارایی تصدیق می‌فرمایند که مطالب اقتصادی بدون در دست داشتن ارقام و اعداد و مقایسه آن نتیجه دقیقی به دست نمی‌دهد برای روشن شدن این مطلب ناچار باید شاخص هزینه زندگی و قیمت‌ها را در سال‌های ۱۳۱۹ و ۱۳۲۰ تا سال ۱۳۳۳ مقایسه کرد از جناب آقای اردلان استدعا دارم توجه بفرمایید چون خود حضرتعالی متخصصید و عالمید و استاد ما هستید توقع دارم توجه بفرمایید (مهندس اردبیلی- از دیگران چطور؟) جناب عالی که گوش می‌دهید و از طرف دیگر میزان پیش‌بینی عایدات بودجه را نیز در سال‌های نامبرده با یکدیگر قیاس نمود. پیش‌بینی عایدات بودجه در سال ۱۳۱۹- ۳۰۹۰ میلیون ریال پیش‌بینی عایدات بودجه در سال ۱۳۲۰- ۳۶۱۳ میلیون ریال پیش‌بینی عایدات بودجه در سال ۱۳۳۳- ۱۰۸۴۸ میلیون ریال بنابراین اگر میزان عایدات در سال ۱۹ و ۲۰- ۱۰۰ بگیریم میزان عایدات در سال ۳۳ در حدود ۳۰۰ می‌شود در صورتی که طبق آمار بانک ملی ایران شاخص هزینه زندگی در سال ۱۳۱۹ که هنوز مرحوم رضاشاه در ایران بود و قیمت‌ها به علت اشغال ایران از طرف متفقین بالا نرفته بود و پیش‌بینی عایدات سال ۱۳۲۰ هم در آن سال شد: شاخص هزینه زندگی در سال ۱۳۱۹- ۱۶۲ ولی شاخص هزینه زندگی در سال ۱۳۳۳ ۱۱۵۰ است بنابراین اگر شاخص هزینه زندگی را در سال‌های ۱۹ و ۲۰ -۱۰۰ بگیریم شاخص هزینه زندگی در سال ۳۳- ۷۰۰ می‌شود توجه بفرمایید شاخص عایدات دولت در ۳۳ نسبت به ۲۰ سیصد می‌شود و شاخص هزینه یعنی قیمت‌ها و هزینه زندگی ۷ برابر گردیده است یعنی به موازات همدیگر بالا رفته است در صورتی که عایدات بودجه فقط سه برابر شده است از طرف دیگر بودجه به نسبت بالا رفتن قیمت‌ها و زیاد شدن عواید و ازدیاد معاملات بازرگانی و ورود و خروج کالا از گمرک و سرحدات و خلاصه به نسبت ازدیاد منعاملات و نقل و انتقالات بازرگانی و خرید و فروش نفع طبقات مالیات دهنده و بالا رفتن قیمت‌ها و نفع مالیات دهندگان زیاد شده و بنابراین ۷ برابر شده باشد یعنی به ۲۱ میلیارد ریال برسد بلکه به علت ازدیاد حجم معاملات و نقل و انتقالات منفعت دهنده و بالا رفتن تعرفه مالیات‌ها و ایجاد مالیات‌های جدید حتی از ۷ برابر هم باید از زیادتر شده باشد در صورتی که با در نظر گرفتن پیش‌بینی عایدات بودجه ۱۳۳۳ عایدات بودجه ما از ۳ برابر تجاوز نکرده است علت همان خرابی دستگاه‌های وصول عایدات است و مأمورین فاسد و غیر امین مبالغ زیادی از عایدات دولت را در مقابل منفعت مختصری برای خود از دست می‌دهد و به اصطلاح معروف برای دستمالی قیصریه را آتش می‌زنند جناب آقای دکتر امینی را مقایسه این ارقام و آمار و شاخص زندگی و بالا رفتن قیمت‌ها و میزان حجم معاملات و میزان حجم کالاهای وارداتی و صادراتی مسلم است میزان عایدات ما ۷ برابر می‌شود و می‌فرمایید چرا نمی‌شود برای این که دستگاه فاسد است و مأمورین شما به مؤدیان کمک می‌کنند تا مالیات ندهند و به جیب خودشان بریزند، اینجا یک معامله سه مجهولی است، بالا رفتن هزینه زندگی و بالا رفتن عایدات و بالا رفتن میزان حقوق این سه تا باید با هم بخواند از یک طرف عایدات بالا نمی‌رود و از طرف دیگر بودجه خرج بالا می‌رود و شما باید فکری بکنید و به عقیده بنده جبران واصلاح این امر فقط به دست دولت است، اصلاح دستگاهای وصول و انتخاب مأمورین شایسته و امین است
رئیس- آقا وقت جناب عالی تمام شده است.
دکتر جزایری- از وقت آقای شوشتری بنده استفاده می‌کنم.
رئیس- همین را می‌خواستم عرض کنم استفاده بفرمایید.
دکتر جزایری- که خوشبختانه در بین مستخدمین دولت زیاد یافت می‌شود ولی تشبثات عده مأمور فاسد که از هیچ چیز و هیچ کار دریغ ندارند و حمایت و تقویتی که از دستگاه‌های مؤثر دولت از آنها این را به رفقای مجلسی خودم عرض می‌کنم و حتی گاهی بعضی از آنها خود را مورد حمایت و پشتیبانی بعضی از نمایندگان مجلس معرفی می‌کنند تاکنون اصلاح اساسی در دستگاه‌های وصول به عمل نیامده در صورتی که انتظار مردم و ملت ایران و مجلس شورای ملی از دولت و وزارت دارایی این است که برای یک مرتبه به این تشبثات خاتمه و پای مأمورین فاسد را از دستگاه‌های وصول قطع کنند و الّا ادامه این وضع تمام زحمات مجلس و دولت و ملت ایران بر باد خواهد داد بنده عرض می‌کنم و مطمئن باشید با این وضع هر کاری که دولت بخواهد می‌کند به جایی نمی‌رسد یک دفعه تکلیف این کار را معین بفرمایید و روز به روز وضع اقتصادی و مالی دولت وخیم‌تر می‌شود دولت باید در دو خط موازی هم جلوی سوءاستفاده مأمورین و اشخاصی که بی‌جهت و با کمک به احتکارکنندگان قیمت زندگی را بالا می‌برند بگیرد و هم به اصطلاح دستگاه وصول عواید واقعی دولت را وصول کند تا هم بودجه تعدیل شده و کسر عایدی باقی
نماند و هم قیمت زندگی بالا نرود و مجبور نشود که به دنبال بالا رفتن قیمت زندگی اشل مستخدمین دولت را بالا برده و مخارج بودجه را زیاد می‌کند و الّا مسابقه‌ای که بین بالا رفتن هزینه زندگی و بالا رفتن اشل حقوق مستخدمین در کشور ما ایجاد می‌شود کمر دولت و ملت را خواهد شکست هی زندگی برود بالا هی اشل حقوق هم از آن طرف برود بالا من باب مثال چند رقم از عایدات بودجه را در سال ۱۳۲۰ و درسال ۱۳۳۳ با یکدیگر مقایسه می‌کنم استدعا می‌کنم رفقای مجلس به این مطلب توجه بفرمایند رقم پیش‌بینی عایدات مالیات بر درآمد در سال ۱۳۲۰ سیصد میلیون ریال بوده است در صورتی که پیش‌بینی شده همین رقم در سال ۱۳۳۳- ۷۸۰ میلیون ریال است و اگر مالیات بر درآمدی را که از شرکت‌های دولتی گرفته می‌شود از این رقم کسر کنیم پیش‌بینی عایدات این رقم از ۵۰۰ میلیون ریال کمتر می‌شود چطور می‌توان تصور کرد که رقم مالیات بر درآمد در سال ۱۳۲۰ سیصد میلیون ریال بوده است و با ترقی قیمت‌ها و استفاده سرشار که عده‌ای از تجار (لاری- همه این طور نیستند) عده‌ای عرض کردم که شامل همه نشود همه را عرض نکردم که به بعضی از آقایان بر بخورد عده قربان شامل همه نمی‌شود، کسبه، شرکت‌ها و مقاطعه‌کاران و غیره می‌کنند و نمونه آن ثروت شخصی و ساختمان‌ها و خریدها و میزان ارزی است که بعضی از آنها به حساب خود به خارج کشور منتقل می‌نمایند مالیات بر درآمد کشور جناب آقای دکتر امینی از سال ۱۳۲۰ تاکنون حتی دو برابر نشده باشد در صورتی که اگر بالا رفتن قیمت را ۷ برابر حساب کنیم این رقم از ۲۰۰۰ میلیون ریال باید تجاوز کند علت عدم وصول این مالیات همکاری است که بعضی از مأمورین فاسد دستگاه مالیات بر درآمد با مؤدیان مالیات می‌کنند و گاهی مؤدیان را تشویق به عدم پرداخت مالیات می‌نمایند و در مقابل به نفع خود مبلغی از مالیات دهنده می‌گیرند همینطور است سایر ارقام عایدات مالیات مستقیم و غیرمستقیم مثلاً این یک قسمت دیگر هست مربوط به املاک مزروعی است خیلی دلم می‌خواهد جناب آقای امینی توجه بفرمایند مالیات املاک مزروعی در ۹ سال اخیر به شرح ذیل تغییر یافته است:
سال ۱۳۲۵ ۷۰ میلیون ریال
«۱۳۲۶ ۱۵۰ «« «۱۳۲۷ ۱۸۰ «« «۱۳۲۸ ۲۰۰ «« «۱۳۲۹ ۶۰ «« «۱۳۳۰ ۱۴۰ «« «۱۳۳۱ ۱۴۰ «« «۱۳۳۲ ۴۰۰ «« «۱۳۳۳ ۷۹ «« آیا باید انصاف داد که عایدات املاک مزروعی از سال ۱۳۲۵ تاکنون کمتر و یا زیادتر شده است معلوم است سال‌هایی که بیشتر علاقه به وصول این مالیات بوده است پیش‌بینی زیادتر و میزان وصول شده بیشتر شده است و حتی در موقع تدوین بودجه ۱۳۳۲ خواسته‌اند که در این سال از این بابت عایدات بیشتری وصول نمایند و اگر به میزان ۴۰۰ میلیون وصول نمی‌شده است قطعاً بیش از پیش‌بینی سال ۱۳۳۳ وصول می‌گردیده است قربان یک مطلبی نیست استدعا دارم رفقا توجه بفرمایند انشاءالله به هیچکس بر نمی‌خورد چون بنده با کمال بی‌نظری عرض می‌کنم جناب آقای پورسرتیپ (پورسرتیپ- قربان مثل این‌که با شاگرد مکتبی رفتار می‌کنید) این را از نظر علاقه‌ای که به شما دارم عرض می‌کنم. مطلبی را که با کمال تأسف و استعجاب باید در اینجا به حضور نمایندگان محترم عرض کنم اینست که در موقعی که شاهنشاه با سلامتی مسافرت به آمریکا کرده‌اند و در آنجا صحبت از برنامه‌های اصلاحی که در ایران به عمل خواهد آمد می‌نمایند و اراده خود و ملت را برای اصلاحات مختلف و مخصوصاً اصلاحات کشاورزی و تقسیم املاک بین کشاورزان و اصلاح و بهبود وضع زندگی کشاورزان می‌نمایند در ایران از بعضی محافل و شوراها و صداهای ناموزون و مطالب خطرناکی شنیده می‌شود من نمی‌دانم مطالب شنیده شده تا چه حدی حقیقت دارد اما اگر چنین مطالبی گفته شود و یا چنین تصمیماتی در بین باشد قطعاً این اقدامات و تصمیمات را باید به عنوان سابوتاژ و خرابکاری در راه پیشرفت امیال مقدس شاهنشاه و ملت ایران در راه اصلاحات کشور دانست آقایان محترم در موقعی که اعلیحضرت همایونی در آمریکا صحبت از تقسیم املاک خود به کشاورزان می‌نمایند و این عمل را مقدمه سایر اصلاحات از نظر مالکیت املاک کشاورزی می‌دانند چطور عده‌ای تصور کرده‌اند که می‌توانند به وضع خود و بر علیه چند میلیون کشاورز ایرانی این لایحه را تصویب ننمایند یعنی لایحه ۲۰ درصد کشاورزی را و آن را فراموش شده انگارند آیا این عده تصور می‌کنند (کریمی- لایحه هنوز از طرف دولت داده نشده) عرض می‌کنم آیا این عده تصور می‌کنند که ایران و منافع مادی این آب و خاک متعلق به چند نفر خودشان است و دیگر انسان زنده و قابل و شایسته زندگی در این کشور وجود ندارد؟ (همهمه نمایندگان- زنگ رئیس) آیا این عده می‌خواهند با این قبیل تصمیمات اولاً به مقام شامخ سلطنت و اصلاحات اساسی که ایشان در نظر دارند پشت پازده و اهانت کنند (کریمی- غلط می‌کنند) و آیا حاضر نیستند که کمی فکر و تعقل کرده تا بفهمند که اگر به چنین عملی مبادرت نمایند به طبقه کشاورز ثابت خواهند کرد که تنها مدافع طبقاتی شما دستجات و احزاب افراطی هستند و آنانند که قوانینی برای بهبود و اصلاح وضع زندگی شما به تصویب می‌رسانند آیا این آقایان مدافع اصل مالکیت و یا پیشقدمان مرام کمونیسم در ایرانند آیا با این تصمیمات می‌خواهند مالکیت را حفظ کنند و یا آن را از اساس و بیخ و بن برکنند و براندازند- آیا با این تصمیمات و اعمال که یقیناً مورد تنفر و انزجار طبقات مالک روشنفکر ایران است این عده بزرگ‌ترین شکاف را بین طبقات کشاورز و مالک ایجاد نمی‌کنند؟ آیا همانطوریکه مقدمات انتظامی برای کشف سازمان‌های نظامی و جوانان و غیره حزب توده تلاش می‌کنند نباید قبل از همه به سراغ این عده بیایند چه اینها هستند که زمینه و محیط را برای رشد عقاید افراطی و کمونیسم در کشور ما آماده می‌کنند و تصور می‌کنند که در این عصر و زمان می‌توان مانند دوره قرون وسطایی زندگی کرد و با منافع میلیون‌ها کشاورز ایرانی بازی کرد تعجب بیشتر در این است که سر جنبانان این فکر بعضی از افرادی هستند که با لطف و عنایت و انتصاب اعلیحضرت همایونی به مجلس سنا راه یافته‌اند و امروز بر علیه منویات اصلاحی ایشان جسورانه اقدام می‌کند (صحیح است) برای همین استدعا کردم توجه بفرمایید (میراشرفی- جناب آقای دکتر خیلی اذیت می‌کنید) بنده ارادت دارم به این آقایان این آقایان اشتباه کرده‌اند و نمی‌دانند که اکثریت نمایندگان مجلسین از طبقات روشنفکر و اصلاح‌طلب تشکیل یافته و در بین آنها مالک سنی پیدا می‌شود که برای وضع و طبقه کشاورزان تندروتر از دیگران می‌باشند در هر حال آقای وزیر دارایی باید بدانند که هر نوع تصمیمی در این مطلب که بخواهد به قانون ۰/ ۰۲۰ کشاورزان لطمه وارد آورد مورد قبول نمی‌باشد و درج عصیان را در کشاورزان این کشور تقویت و تشویق خواهد کرد و این‌که می‌گویند بالفرض ۰/ ۰۲۰ عایدات کشاورزی خود چند برابر مالیات مزروعی فعلی به دولت می‌پردازیم این هم خدعه‌ای پیش نیست چه به فرض آن‌که مالیات مزروعی خود را ۵ برابر مالیاتی که تاکنون می‌پرداخته‌اند بپردازند باز از ۳۰ الی ۴۰ میلیون تومان تجاوز نمی‌کند در صورتی که ۰/ ۰۲۰ عواید واقعی مالکین از ۱۰۰ میلیون تومان هم تجاوز می‌کند به علاوه دولت حق ندارد که عنوان وصول مالیات چنین صدمه به کشاورزان ایران بزند و اعتبار عمران املاک را از بین ببرد و تنها خود کشاورزان هستند که می‌توانند عایدی واقعی مالک را در موقع برداشت محصول کنترل کرده و حساب واقعی ۰/ ۰۲۰ را بدانند تا به نفع خود و صندوق عمران وصول شود (صحیح است) والا مأمورین وصول مالیات این عواید را هم به صورت سایر عواید دولت در خواهند آورد (صحیح است) مطلبی که در خاتمه عرایضم باید به عرض برسانم تذکر دوستانه‌ای است که به عرض آقایان محترم کمیسیون بودجه می‌رسانم و آن عبارت از این است که با مطالعه‌ای که در تمام بودجه‌های ایران از بدو مشروطیت تاکنون نموده و مخصوصاً طرز کار کمیسیون‌های بودجه مجلس شورای ملی حتی از شهریور ماه ۱۳۲۰ به بعد را مورد دقت قرار داده‌ام به این نتیجه رسیده که در بعضی از ادوار مجلس شورای ملی کمیسیون بودجه با کمال قدرت و علاقه‌مندی به وظایف خود عمل کرده و بودجه‌های غیرمتعالی که از طرف دولت پیشنهاد گردیده است با زحمت و مطالعه و رسیدگی و کوشش فراوان و جرح و تعدیل در عواید و مخارج پیشنهاد شده آن را متعادل کرده و عواید را با نظر خود دولت معادل با هزینه‌های پیش‌بینی شده کرده‌اند و از آن قبیل است کمیسیون بودجه مجلس شانزدهم چون خود اینجانب در قسمتی از آن دوره عضو دولت بوده‌ام عملاً این مطالب را دیده و با کمال اطمینان عرض می‌کنم که آن کمیسیون سال‌های ۱۳۲۹ و ۱۳۳۰ را متعادل کرد و در مقابل درخواست‌های دولت مقاومت نمود و به عنوان دوستی و طرفداری از دولت با هرگونه تقاضا اعتباری موافقت نمی‌نمود الان دو نسخه از بودجه‌های پیشنهادی دولت برای آن سال‌ها و بودجه‌های اصلاحی و پیشنهادی کمیسیون بودجه برای همان در جلوی این جانب هست دو تا بودجه است که دولت در سال ۲۹ و ۳۰ پیشنهاد کرده است و کمیسیون بودجه تعدیل کرده است که به عرض نمایندگان محترم می‌رسانم پس انتظار
همه کس از آقایان محترم بودجه این است که با دولت در تعدیل بودجه همکاری فرمایند نه آن که در تصویب همه اعتبارات پیشنهادی آنان کمک به عدم تعدیل بودجه نمایند و یقین دارم که دولت هم بیشتر از مقاومت و تعدیل بودجه استفاده می‌کند تا از رفاقت و عدم تعدیل بودجه با عرض این مطلب که همه بودن نظر خاص و به منظور جلب نظر اولیای دولت برای اصلاح وضع بودجه کشور بیان گردید یقین دارم که اگر آقای وزیر دارایی هم به جای اینجانب بودند خودشان هم پیشنهاد سکوت در این لایحه را می‌دادند اینجانب با قسمتی از این لایحه که مربوط به اضافات و ترفیعات مستخدمین دولت می‌باشد کاملاً موافقم.
رئیس- آقای دکتر جزایری وقت دوم جنابعالی هم تمام شد.
وزیر دارایی- اجازه می‌فرمایید؟
رئیس- هنوز وارد دستور نشده‌ایم وقتی وارد دستور شدیم آقا فرمایشی دارید بفرمایید. آقای بهادری بفرمایید
بهادری- مطلبی که بنده را وادار کرد امروز عرایضی قبل از دستور به عرض برسانم نامه‌ای است که از طرف اصناف و طبقات شهر تبریز به بنده رسیده بود و استدعا کرده بودند که امروز راجع به اسکناس‌های هزار ریالی و پانصد ریالی به عرض مجلس شورای ملی برسانم بعد هم تقدیم مقام ریاست کنم این است که بنده خواستم از موقع استفاده نموده چند دقیقه‌ای مزاحم آقایان بشوم در جلسه گذشته موقعی که لایحه اسکناس مطرح بود بنده جزء ممتنعین بودم، عده‌ای بعداً به بنده مراجعه کردند و سؤال نمودندکه چرا رأی ممتنع داده‌ام و دیشب هم در جراید دیدم که یک سوءتفاهمی شده بود که اگر یک کسی در یک لایحه‌ای رأی ندهد مثل این است که مخالف با دولت است در صورتی که این‌طور نیست و بنده موافق دولت هستم لایحه‌ای که دولت به مجلس آورده بود در مجلس تغییر کرد و در نتیجه تقدیم پیشنهادات در مجلس محدودیت‌هایی به حقوق مردم قائل شدند که خلاف عقیده بنده شده بود و من هم رأی ندادم و الّا بنده به دولت تیمسار سپهبد زاهدی علاقمندم و پشتیبانم برای این که بنده و رفقای بنده یعنی اعضای فراکسیون آزادی شب و روز در دولت سابق موقعی با ایشان همکاری داشتیم که تمام رجال مملکت در گوشه کنار بودهد و کاری نداشتند ولی ماها بودیم که کار می‌کردیم و برای سعادت ملت ایران مبارزه می‌نمودیم این است که بنده همیشه نسبت به دولت تیمسار سپهبد زاهدی موافق و پشتیبانم و نهایت علاقه را دارم و همیشه هم رأی خواهم داد ولی اگر احیاناً نسبت به لایحه‌ای رأی ممتنع بدهم نباید به حساب مخالف با دولت گذاشته شود و بنده برای این‌که این مطلب روشن بشود خواستم به عرض آقایان برسانم، مطلب دیگر که امروز هم آقای دکتر جزائری فرمودند موضوع بودجه است که خوشبختانه جناب آقای وزیر دارایی هم در مجلس تشریف دارند در ادوار گذشته که بنده در مجلس بوده‌ام غیر از یک دوره بنده ندیدم بودجه کل در مجلس شورای ملی تصویب بشود و اجرا گردد و عمل دولت‌ها تا به حال روی یک دوازدهم و دو دوازدهم و سه دوازدهم بوده در صورتی که یکی از وظایف حتمی مجلس شورای ملی نظارت در دخل و خرج مملکت است که از وظایف حتمی نمایندگان است که به موقع باید بودجه کل مملکتی را رسیدگی نمایند و تصویب کنند تا دولت بتواند برنامه‌های عمرانی را به جریان بیاندازد و متأسفانه در این چند دوره عواید مملکت فقط صرف پرداخت حقوق کارمندان دولت شده است و به طریق یک دوازدهم از تصویب مجلس گذشته است وبه هیچ‌وجه فکر برنامه‌های عمرانی نبوده‌اند الان که بیش از دو ماه به آخر سال نداریم بنده هم به نوبه خود از اعضای محترم کمیسیون بودجه استدعا می‌کنم توجهی بفرمایید که قبل از پایان سال بودجه سال آینده مطرح و به تصویب مجلس برسد که دولت بتواند برای سال آینده مطرح و به تصویب مجلس برسد که دولت بتواند برای سال آینده قانون و مجوزی در دست داشته باشد تا اصلاحات اساسی را در مملکت انجام داده و یک یادگاری از خودمان باقی بگذاریم ضمناً هم خواستم به عرض برسانم که این چند روزه اخباری که به بنده و بعضی از نمایندگان آذربایجان رسیده بود که در آذربایجان مرض آبله شیوع پیدا کرده که خوشبختانه در اثر مراقبت و مبارزه جدی آقایان اطبای تبریز به نحو احسن مبارزه شده و در این خصوص نامه‌ای تشکر کنم خواستم این قسمت را هم به عرض آقایان نمایندگان و آقای وزیر بهداری برسانم و از ایشان تشکر کنم بقیه وقتم را می‌دهم به آقای ابراهیمی
رئیس- هفت دقیقه مانده آقای ابراهیمی بفرمایید.
بزرگ ابراهیمی- روزی که از طرف جناب آقای وزیر خارجه لایحه حل اختلاف مرزی بین دولت ایران و دولت شوروی به مجلس داده شد و مطرح گردید و مذاکره در شور اولش بود بنه خواستم عرایضی عرض کنم ولی چون استادان محترم آقایان نمایندگان بیاناتی فرمودند برای من جایی باقی نماند و حالا متوقعم عرایضی را که به عرض می‌رسانم اگر مورد تصدیق نمایندگان محترم واقع شد جناب آقای وزیر خارجه در موقع مبادله قرار داد عرایض بنده را به رفقای همسایه شمالی ما متذکر شوند با اکثریتی که دولت در مجلس دارد تصور می‌کنم این لایحه به تصویب مجلس خواهد رسید ولی ما مجبوریم به این همسایگان شمالی خودمان یک تذکرات مختصری بدهیم اول به تاریخ رجوع کنیم عرض کنم در ابتدایی که لنین انقلاب کرد و انقلاب بلشویک در روسیه اتفاق افتاد اول دولتی که شما را شناخت ما بودیم. حتی راه را برای شناسایی سایرین باز کردیم و شما به قدری نگران بودید که تصور می‌کردید روس‌های سفیدی که از روسیه فرار کرده‌اند در ایران جمع شده‌اند یک بلوکی بر علیه شما تشکیل می‌دهند این قدر وحشت داشتید که در معاهده ۱۹۲۱ به ما گفتید اگر آنها خواستند در ایران تشکیلاتی بدهند به ما اجازه ورود قشون بدهید فقط به عنوان این‌که اگر یک روزی از قوای تزاری در ایران بر علیه شما خواست اقدامی بکند اجازه داده شود (اکبر- این مطالب را آقای خلعتبری توضیح دادند) بلی و چون ما از تزارها کاملاً ناراضی و از اعمال امپراطوری و کشور گشایی‌شان می‌ترسیدیم با آنها این موافقت را کردیم آقای وزیر امور خارجه به آنها بگویند در تمام مدتی که با شما همسایه بودیم تا سال ۱۳۲۰ هیچگونه برعلیه شما اقدامی نکردیم، همیشه روابط تجاری ما با شما محفوظ و محترم بود در سال ۱۳۲۰ آمدند به حکم قانون بقای خاک ما را بی‌انصافانه اشغال کردید (یک نفر از نمایندگان- ناجوانمردانه) نخواستم بگویم ناجوانمردانه البته صحیح است چون شامل همه‌شان می‌شود زندگانی راحت و بی‌سروصدای ما را مغشوش کردید با این همه ما نسبت به شما وفاداری کردیم، با کمال صمیمیت همکاری کردیم. به جایی رسید که ما را پل پیروزی شناختید سه نفر از رؤسای و زعمای دول آن روزی آمدند در تهران مالکیت ارضی و استقلال سیاسی و اقتصادی ما را تصدیق کردند و یک نامه‌ای نوشتند و در آن تأیید و تضمین کردند این نمونه‌ای از خدمتگذاری ما و تقدیر ضمنی شما بود با کمال امیدواری به این نوشته سینه خودمان را زیر تانک‌ها و اثاث شما قرار دادیم با راه‌آهن و به وسیله بازوی شوفرهای خودمان برای شما وسایل فتح و پیروزی را بر علیه نازیسم فراهم کردیم و تا این ساعت کوچکترین اسائه ادبی از هیچ یک از مقامات رسمی ما نسبت به دستگاه شما نشده است، امروز هم در اثر پیشنهاد دولتی که مورد اعتماد ما است برای رفع هرگونه اختلافی زمین‌هایی که از گرفته بودید در این مدت به خودمان پس می‌دهید در عوض ما یک جزیره فیروزه را (چند نفر از نمایندگان- جزیره نیست قصبه است) (داراب- یک قصبه‌ای است زیر عشق آباد) این قصبه هر چه هست در ماهیت صحبت می‌کنیم آقایان ما که این قدر فداکاری کردیم این قدر از خود گذشتگی می‌کنیم یک قصبه‌ای را اگر قرار داد تصویب بشود بشما می‌دهیم دیگر روا نیست که شما باز هم ناجوانمردانه در رادیوهایتان به مقدسات ما توهین کنید (مصطفی ذوالفقاری- پول‌های خود مارا پس می‌دهند) عرض کردم پول و زمین را از ما بردند پس بدهند من همه آن اراضی را می‌شناسم زیر نهر التان را هم می‌دانم کجا است ارشق را هم می‌شناسم، کاملاً می‌دانم کجاست آنچه مال که خودمان است پس بدهند آقایان تصور می‌کنند با اعمال قدرت با کلمات زننده با حرکات تحریک‌آمیز یک ملتی را می‌شود به هم زد این‌طور نیست ما یک ملتی هستیم سه هزار سال به خداشناسی به شاه دوستی معروف هستیم وقتی رادیوی شما که دست نشانده خود شما است، ارگان رسمی شما است به اساس مملکت یا به مقدسات ما بی‌احترامی می‌کند مطمئن باشید در قلب ما یک نقطه کدورت تولید می‌کند (صحیح است) من تصدیق می‌کنم که شما مجبورید در داخله امپراطوری بزرگ‌تان قدرت استعمال کنید این یک مسئله مسلمی است، یاد دارم روس‌های سفید در پاریس یک روزنامه‌ای داشتند به نام پاسلدنی نویست یعنی آخرین خبر که به قلم پلینکف وزیر دولت کرینسکی چاپ می‌شد مقاله‌ای داشت در زیر تیتر (اشتباه ما) ناشو آشیبتی که نوشته بود ما یک امپراطوری داریم که اطرافیان ما یک مللی هستند که نسبت به ما سبقت تمدن و استقلال و تاریخ و فرهنگ دارند برای تسلیم این علل ما مجبوریم که با قدرت و زور عمل کنیم من و کرنسکی و امثال ما اشتباه کردیم که تصور کردیم یک فدراسیون جمهوری دمکرات صحیح بفرم آمریکا در امپراطوری روسیه درست کنیم ولی دیدیم که اداره مللی که در اطراف ما است با دمکراسی نم شود روسیه محتاج به دیکتاتوری است یا به نام استلیپین یا بدست استالین این یک عمل داخلی است و به ما مربوط نیست ولی این اعمال و این عادت در داخله مملکت برای آقایان طبیعت ثانوی شده است نباید در خارج از مرز خودتان اعمال کنید آقا
دنیای امروز دیگر آن دنیایی نیست که یک ملتی بتواند به ملت دیگر زور بگوید اگر هم گفت حداقل این است که در جامعه دنیا منفور و محکوم می‌شود (صحیح است) آقایان این تذکرات را به پیشنهاد بنده و به عقیده بنده و اگر تصویب بفرمایید باید آقای وزیر امور خارجه به آنها تذکر بدهند الان این قرار داد برای شور دوم در کمیسیون‌های مجلس مطرح است مشغولند مذاکره می‌کنند که تصویب کنیم در این حال شب‌ها به پادشاه ما بد می‌گویند من نمی‌دانم این چه رسم دوستی است؟ این چه رسم انسانیت است؟ این چه رسم احترام متقابله است؟ آقایان شما یک روز به نام لنین فردایش بنام تئوری لنین تروتسکی پس فردا بنام تئوری لنین استالین، لنین بوخارین، لنین مالنکف، عمل می‌کنید هیچ مورد اعتراض ما نیستند ما در داخله خانه خودمان می‌خواهیم زندگی کنیم شما بدتان می‌آید این از هرگونه حس انسانیت حس دوست نوازی، حس همسایگی واقعاً بری است و باید به آقایان تذکر داد که ما اگر فداکاری می‌کنیم بیک دولتی که واقعاً به او اطمینان داریم معتقدیم و به او رأی اعتماد می‌دهیم او با شما معامله‌ای می‌کند و ما تصویب می‌کنیم امروز روی ترس نیست روی تمام کردن اختلافات و مساعدت با شما است اقلاً شما هم برای ما اعتماد و احترامی قائل بشو و دنبال هم در رادیو به شاه ما توهین نکن یک عده بی‌پدر و مادر را در مملکت ما داخل نکن به نام ایرانی بازی در نیاور دیدی که محکومی دیدی که نمی‌توانی در ایران پیشرفت کنی دیدی که دنیای خداپرست با شما موافقت نمی‌کند در داخله مملکت خودت هر کاری می‌خواهی بکن (صحیح است. احسنت)
۳- بیانات آقای وزیر دارایی و جواب آقای دکتر جزائری رئیس وارد دستور می‌شویم. آقای وزیر دارایی بفرمایید
وزیر دارایی (دکتر امینی)- بنده چون جلسه گذشته توضیح مفصل خدمت آقایان عرض کردم حق بود در این جلسه امساک کنم و کمتر عرضی بکنم ولی یک نکته‌ای را جناب آقای دکتر جزایری تذکر دادند که بنده خیال می‌کنم اگر به سکوت برگذار کنم ایجاد سوءتفاهم می‌شود فرمایشات دکتر جزایری دو قسمت داشت یک قسمت راجع به بودجه و اصول دخل و خرج که بنده صد درصد موافقم و خواستم از زحمات دکتر تقدیر کنم و متأسفم که فرصت نشد مقالات مسلسل جناب آقای دکتر جزایری را در روزنامه ایران ما بخوانم که حقیقتاً بسیار تحقیقات مدبرانه بود و موضوعی که در قسمت دوم بود راجع به املاک مزروعی فرمودند که بنده خیال کردم همینطور به اجمال برگذار کنم چون اشاره‌ای به بنده شد خواستم توضیحی عرض کنم کمیسیون‌هایی در وزارت دارایی راجع به مالیات بر املاک مزروعی هست بنده خیال می‌کنم که آقایان تصدیق بفرمایید وقتی مالیاتی وضع می‌شود جا دارد که وزارت مربوطه افکار خودش را با مؤدیان در میان بگذارد تا قانونی که می‌خواهد وضع بشود بتواند اجرا کند و تمام اطراف و جوانبش دقت بشود، این مطالب را بنده فقط نه در قسمت املاک مزروعی عمل کرده‌ام بلکه در سایر مالیات‌ها معتقدم که وقتی افکاری از یک کمیسیونی می‌آید بیرون افکار از لحاظ عمل و از لحاظ تماسی که با آن طبقه مربوط دارد از طرف آن طبقه هم دقت و مطالعه بشود که در عمل ایجاد زحمت نکند البته این مطلب را بنده در خارج شنیدم که مطرح کرده بودند می‌خواهند ده درصد زارعین را از بین برند تا ده درصد عمران را از بین ببرند بنده خواستم تقاضا کنم که متوجه باشند در یک مملکتی ما زندگی می‌کنیم که متأسفانه سوءتفاهم ایجاد می‌کنی و به یک اختلافاتی بی‌جهت دامن می‌زنند (صحیح است) اگر جنابعالی خاطرتان باشد یک نطق بسیار جامع و مستدلی آقای خلعتبری اینجا فرمودند که ما باید سعی کنیم اختلاف طبقاتی ایجاد نکنیم برای این‌که به حال مملکت از نظر اجتماعی و اقتصادی مضر است بنده خیال می‌کنم (دکتر جزایری- عملاً نه با حرف) بنده خیال می‌کنم که اگر بین مالکین یک افرادی هستند که در طبقه‌ای هم هست محدود هم هست فکرشان ارتجاعی باشد و حتماً هم هستند ولی یک عده زیادی هستند که متوجه این نکته شده‌اند که اگر بنا باشد کشاورز و زارع رفاه و آسایش نداشته باشند آنها هم در معرض خطرند و این نه فقط در برابر کشاورز مصداق دارد در میان تمام طبقات هست به خصوص درباره طبقه حاکمه این مملکت که باید متوجه باشد اگر رفاه و آسایش مردم تأمین نشود هستی و استقلال مملکت از بین می‌رود (صحیح است) و بنده خواستم در این قسمت توجه آقایان را جلب کنم که نه فقط بنده آنجا هستم بلکه یک عده دیگری هم رد کمیسیون هستند و شاید شهادت بدهند که مالکین در این قسمت خیلی تندتر از بنده که وزیر دارایی هستم باشند (دکتر جزایری- بنده هم عرض کردم) بنده عرض کردم که در مورد تمام مالیات‌ها در رفرمی‌که ما می‌خواهیم در مالیات‌ها بکنیم بایستی ببینیم مشکلاتی که ما در این مدت با آن مواجهیم از چه نوع است مشکلات در خود قانون است، مشکلات در دستگاه اجرایی است خود مردم است مشکلاتی که در قانون است اصولاً عیب هم هست برای دستگاهی که خودش تهیه قانون می‌کند فکرش محدود باشد یعنی سعی کند که حداکثر مالیات را بگیرد و توجه به این نداشته باشد که این فشار مالیات یک نتایح بسیار سوء دارد خلاصه همان گاو شیرده را که مالیات به باشد از بین ببرد به آن دستگاه ایرادی نیست که اگر قانون را طوری تهیه بکند که رعایت اقتصادی و مالی‌اش را می‌کند ولی وقتی این قانون از آن دستگاه آمد بیرون باید در دستگاه عالی‌تری اطراف و جوانبش مراعات و مطالبه بشود که اگر آن فکر محدود بود و تنها در فکر وصول بود آن را تعدیل بکند بنا براین بنده دعوتی کردم از مالکین و در این قسمت چون خود اعلیحضرت همایون شاهنشاهی موافق بودند و هم هیئت دولت بنابراین شد که بیاییم به بینیم نواقص کار در چیست و بنده بر عکس آن طبقه‌ای که می‌ترسند و می‌گویند که نباید مستقیم تماس پیدا کرد با طبقات ذینفع معتقدم باید تماس پیدا کرد با این اشخاص و نشست و بحث کرد و اگر خود انسان فهم دارد تحت تأثیر واقع نمی‌شود اگر شما دیدید منافع خودشان خواستند رجحان بدهند نسبت به طبقات عمومی باید جلوی آنها را گرفت (صحیح است) ولی مطلقاً حرف طبقات را گوش نکردند این خبط است (صحیح است) چون تصمیمی که ما می‌گیریم و آقایان به صورت قانونی در می‌آورند باید اجرایش را در نظر گرفت اگر یک قانون غیر قابل اجرا باشد که فایده ندارد ما که دشمن مردم نیستیم بایستی وسیله زندگی مردم را تهیه کنیم تا آنها آسایش داشته باشند مالیات هم بدهند و الّا ما چماق برداریم و بخواهیم مردم را بچاپیم این نقض غرض است یک عده‌ای معتقد نبودند که ما هم این ده در صد کشاورز و هم ده درصد عمرانی را یک جا وصول بکنیم و تقسیم کنیم خود آقایان مالکین هم صد در صد مخالف بودند حق هم داشتند زیرا اگر بنا باشد که این را یک جا وصول کنند و بگویند به جای صدی بیست صدی چهل باشد این از نقطه‌نظر علم‌الروح صحیح نیست برای این‌که زارع صدی ده‌اش را بردارد صدی ده هم عنوانش باشد خودتان هر کاری می‌خواهید بکنید بگردن ما نیندازید که فردا بگویند مالکین جمع شده‌اند صدی بیست را از بین برده‌اند به نفع خودشان درصورتی که اگر ما صدی چهل هم بدهیم این اسپرسیون و این اثر خواهد بود فقط خواستم این نکته را عرض کنم که در خارج هم گفته خواند شد آن موضوع بخشودگی بود که ما گفتیم تا حالا ۲۴۰۰ تومان درآمد سالیانه از حیث درآمد املاک مزروعی بخشوده است گفتند این را بکنیم سه هزار تومان آقایان مالکین پیشنهاد می‌کردند که بخشودگی از نظر عمران صلاح نیست بایستی درآمد اعم از این‌که سه هزار تومان در سال باشد یا صد هزار تومان باید صدی ده عمران را بدهد چون واقعاً همه در این امر ذینفع و ذی‌علاقه هستند بخشودگی در قسمت عمران معنی ندارد صدی ده علیحده است بنده و دستگاه وزارت دارایی معتقد بودیم که صدی ده عمران به عنوان بخشودگی از آن طبقه‌ای که از مالیات هم بخشوده هستند وصول نشود از این هم بخشوده باشند چرا؟ برای این‌که آن کسی که سه هزار تومان در سال درآمد دارد در ماه این می‌شود دویست و پنجاه تومان و این حداقل وسیله زندگی است وقتی ما این را از حیث مالیات معاف می‌کنیم اگر صدی ده عمران ازش بخواهم وصول بکنیم باین شخص نمی‌شود حالی کرد که عمرانی که در این ده می‌شود برای بزرگ و کوچک فرق نمی‌کند آن که بیشتر درآمد دارد شاید کمتر استفاده می‌کند اگر راه ساخته شود آن کسی که سه هزار تومان درآمد دارد ممکن است در نتیجه ساختن راه سطح درآمدش بالا برود و به نظر بنده این طور می‌آید که حالی کردن این مطلب به این طبقه که درآمد قلیل دارند مسئله مشکلی است و آنها این طور تلقی خواهند کرد که این صدی ده هم مالیات است چون یک طبقه‌ای که سواد ندارد اطلاع ندارد آن فقط می‌داند که یک پولی از او می‌گیرند و متأسفانه از هر کس هر پولی بگیرند خیال می‌کند وزارت دارایی می‌گیرد و عنوان مالیات روش می‌گذارند و باید این را به او حالی کرد که این برای عمران و آبادی خود ده تو است به هر صورت تز وزارت دارایی این بود که اگر بر فرض از آقایانی که صدی ده می‌گیرند به عنوان عمران مبلغی هم خرج همان ده بکنند این ایرادی ندارد چون صدی هفتاد از آن صدی ده در خود ده خرج می‌شود و صدی سی در دهات دیگر حالا اگر یک ده مجاور که تمام اهالیش از سه هزار تومان کمتر درآمد دارند این را ندهند اینها از صدی سی دهات مجاور استفاده می‌کنند چیز فوق‌العاده‌ای نیست علی‌ایحال بنده خواستم خدمات جنابعالی عرض کنم و اطمینان خاطر بدهم که به هیچ‌وجه من‌الوجوه همچو فکری نیست و بنده خیال می‌کنم که اگر آقا هم با من موافق
باشند که اقتصاد این مملکت روی کشاورزی است (صحیح است) و بنده با این که معتقدم که باید تعدیل مالکیت بشود اما این اشتباه نشود تقسیم اراضی غیر از ایجاد خورده مالکین است چون این یک نواقصی دارد آقا بهتر از بنده متوجه هستند تقسیم اراضی به آن معنای سوسیالیست و کمونیست غیر از تقسیم اراضی است که در این مملکت اعلیحضرت همایونی عمل فرمودند اگر تعدیل املاک از نقطه‌نظر بالا بردن سطح تولید است مورد توجه همه است بنابراین بنده خواستم از جنابعالی خواهش بکنم که این مطلبی که فرمودید که یک عده‌ای برخلاف منویات اعلیحضرت همایونی عمل می‌کنند این را تکرار نفرمایید (صحیح است) برای این‌که بنده معتقدم که هر فرد فهمیده و هر فرد علاقمند به این مملکت باید باین مسئله توجه داشته باشد که تمام طبقات بایستی حداقل زندگی را داشته باشند و تبعیض هم نشود و یک عده‌ای را بر دیگری ترجیح ندهند و بنده نمی‌خواهم وارد بحث بشوم و در موقع خودش عرض خواهم کرد (کاشانی- کاشت نشاء را هم تقسیم کنید) و آقا هم بدانید که ایجاد تعادل این نقض غرض است و این بالاخره مملکت را به بدبختی سوق خواهد داد (صحیح است- احسنت) و راجع به ایرادات جنابعالی در مورد بودجه چون جناب آقای دکتر جزایری مطالعاتی داشتند و بسیار تذکرات لازمی فرمودند بنده خواستم یک مطلبی را برای همیشه خدمتشان عرض کردم که مقایسه کردن وضع بعد از ۱۳۲۰ با قبل از ۱۳۲۰ اساساً مقایسه غلطی است چون باید توجه بفرمایید که از ۱۳۲۰ باین طرف در اثر اشغال مملکت و عدم ثبات دولت‌ها یک هرج و مرجی در تمام شئون مملکت پیدا شده و بنده چون در یکی از دولت‌ها شرکت داشتم می‌توانم خدمت آقایان اعتراف بکنم که از ۱۳۲۰ باین طرف هیچکدام از دولت‌ها نه سیاست مالی داشتند و نه سیاست اقتصادی (دکتر جزایری- به شما هم این ایراد وارد است) بنده هم فرق نمی‌کند یک مختصر مسئولیتی در بدبختی این مملکت دارم هیچکس نمی‌تواند بگوید بنده مصون هستم و دیگران کرده‌اند یک وضعیت غیر ثابت و یک وضعیت متشنج از ۱۳۲۰ به این طرف در این مملکت حکم فرما بوده و به دولت‌ها اجازه نداده هیچگونه کار اصلاحی بکنند بنابراین هیچ یک بودجه نداشتند و اگر یکی دو تا بودجه متعادلی آوردند بنده خدمتتان عرض مس کنم که مخصوصاً بودجه‌ای که وزیر دارایی آقای دکتر مصدق آورد یک بودجه سراپا مجعول بوده که همه‌اش غلط بود یک بودجه ساختگی آوردن خیلی سهل است بنده از آن آقا خیلی بهتر می‌توانم بودجه درست کنم آن بودجه من درآوردی و مجعول را شما مقیاس قرار ندهید (تجدد- مأمور تهیه آن بودجه کی بود؟) تمام دستگاه وزارت دارایی اگر بنده بخواهم و بگویم که یک چنین بودجه‌ای تهیه کنید تهیه می‌کنند و می‌آورند مسئول بنده هستم که چنین دستور غلطی داده‌ام بنابراین چون دولت‌ها سیاست مالی و اقتصادی نداشتند تمام تعلل و تسامح و خبط‌هایی که در گذشته مرتکب شده‌اند امروز عکس‌العملش ظاهر شده یک فردی یک وقتی که بیماری جزیی پیدا می‌کند اگر همان وقت جلویش را گرفت مرض شدت پیدا نمی‌کند و تمام بدنش را نمی‌گیرد ولی اگر تعلل و تسامح کرد روز به روز این مرض شدت پیدا می‌کند و بعد گرفتارش می‌کند متأسفانه امروز که این دولت در سر کار هست متوجه شده است که این مریض سر تا پایش را مرض گرفته بنابراین فرصت می‌خواهد تا این مریض را بشود معالجه کرد و بنده از اشخاصی هستم که معتقدم این مریض معالجه شدنی است منتها مرض البته مشکل است و معالجه آن حوصله و فرصت می‌خواهد بنابراین خواستم از جناب آقای دکتر جزایری تقاضا کنم که اگر همان فرصتی که فرمودند پیدا شد که اقداماتی برای تعدیل بودجه بشود امیدوارم یک بحث مفصلی در این مجلس به وجود بیاید و ضرورت هم دارد که هم آقایان و هم آقایان و هم در خارج متوجه باشند که ما با چه عوامل و مشکلاتی مواجه هستیم و در رفع این مشکلات کوشش می‌کنیم راجع به بودجه‌ای که بنده خدمتتان تقدیم کردم با این‌که راجع به درآمد بنده نوشتم که صدی بیست درآمد احتمالی، هم دستگاه وزارت دارایی در این قسمت مشکوک بود و هم آقایان یک قدری استهزاء فرمودند که صدی بیست درآمد احتمالی ممکن هست یا نه؟ بنده صورت به آقایان می‌دهم که این صدی بیست را بنده وصول کردم (دکتر جزایری- ده تبدیل به ۱۲ شد) بله اما راجع به تقلیل مخارج خدمت آقایان عرض کردم با اضافه حقوق کارمندان همه آقایان موافق هستند لایحه فرهنگیان را تصویب فرمودند و در این لایحه یا در قسمت‌های دیگر وقتی مورد بحث واقع شد ملاحظه خواهید فرمود که این مخارج کم و بیش ضروری است ولی عیبی که پیدا می‌شود این است که این مخارج باید در همه جا هم آهنگ باشد یعنی اگر بایستی گذشت کنند در همه جا باید گذشت کنند و اگر باید مصیبتی را تحمل کنند همه بیک تناسب باید تحمل کنند ولی اگر آمدیم تبعیض کردیم متأسفانه مدار و محور کارها به هم می‌خورد و توفیق حاصل نمی‌شود و در همان موقع که لایحه فرهنگیان مطرح بود بنده خودم به آقای وزیر فرهنگ عرض کردم که با علم و اطلاعی که به وضع مشکل معلمین دارم هیچ فرقی نیست بین معلم، استاد و آموزگار و کارمند وزارت دارایی و کارمند وزارت دارایی و کارمندان سایر وزارتخانه‌ها بنابراین اگر هزینه زندگی بالا رفته برای همه بالا رفته و یک کاری باید کرد که همانطوری که فرمودید کمک به بالا رفتن هزینه زندگی نکند به نظر بنده اگر در تشکیل این شرکت تعاون کارمندان دولت توفیقی پیدا کنیم و زندگی اینها را از حیث خوار و بار و سایر احتیاجات به یک قیمت مناسبی تأمین کنیم بنده خیال می‌کنم خیلی مؤثرتر و مهمتر از اضافه حقوق دادن است چون همانطوری که فرمودید هر چه حقوق بالا می‌رود این فایده ندارد و چون آقایان بیش از این حوصله شنیدن این نوع مطالب را ندارند بنده خاتمه می‌دهم و ضمناً تشکر می‌کنم از جناب آقای دکتر جزایری و امیدوارم که از این مباحثات بیشتر پیش بیاید تا روشن بشویم (احسنت)
مهندس جفرودی- خواهش می‌کنم لوله نفت نکشید
رئیس- پیشنهادی رسیده که این لایحه مسکوت بماند قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
مقام ریاست مجلس شورای ملی اینجانب پیشنهاد می‌نماید که لایحه مورد مطرح مسکوت بماند. دکتر جزایری
رئیس- آقای دکتر جزایری دکتر جزایری بنده مختصر توضیحی می‌دهم و بعد پس می‌گیرم بنده مطالب خودم را قبلاً به عنوان قبل از دستور عرض کردم و عرض تازه‌ای ندارم فقط حس می‌کنم که بعضی از دوستان در موقعی که بنده مطالبی را با کمال خلوص نیت عرض می‌کنم از بنده مکدر می‌شوند
چند نفر از نمایندگان- نه آقا کسی مکدر نمی‌شود
دکتر جزایری- اجازه بفرمایید آقایان باید اولاً اطمینان داشته باشند که محققاً من مسلمانم خیلی هم متعصبم بنابراین به اصل مالکیتم معتقدم و باید این اصل را محترم شمرد و اگر من یک عرایضی می‌کنم برای این است که آقایان توجه بفرمایند که خدای نکرده افراط و تفرطی نشود (قریشی- شما وارد نیستید اطلاعاتتان ناقص است) وارد هستم بنده نمی‌خواهم در خارج انعکاس پیدا بکند.
رئیس- آقای دکتر جزایری این مطالب در سکوت وارد نیست این موضوع را در نطق قبل از دستور هم فرمودید
دکتر جزایری- در هر صورت غرض این است آقای قریشی که من به همه آقایان مالکین ارادت دارم عده‌ای در خارج تصور نکنند که یک نفر نیست که طرفدار کشاورز باشد (قریشی- همه هستند ما طرفدار کشاورزیم نه شما) و مطمئن باشید که این حرف‌ها را مفصل‌تر خواهم گفت من حاضرم که چماق آقایان را بخورم
عاملی- این حرف‌ها دما گوژی است.
رئیس آقای دکتر جزایری استرداد گردید؟
دکتر جزایری- بله پس گرفتم
رئیس- بنده می‌بینم این تذکراتی که در این قسمت کشاورز مالکیت می‌شود یکی دو دوره است که پیش می‌آید اگر مالک خودش عاقل باشد می‌داند که باید کشاورز را تقویت بکند تا عایدات خودش بیشتر بشود (صحیح است) بنده یادم می‌آید در قدیم مالکین زارع را فرزند خود می‌دانستند (صحیح است) این حرف‌ها چرا باید در مجلس گفته شود حالا پیشنهاد کفایت مذاکره رسیده است که قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
اینجانب پیشنهاد می‌نمایم مذاکرات کافی باشد دولت‌آبادی مسعودی- آقای دکتر مشیرفاطمی هم همین پیشنهاد را کرده‌اند
رئیس- آقای دولت آبادی
دولت‌آبادی- در اطراف این لایحه اضافات آنچه که باید بحث بشود شد همکاران محترم تذکراتی که لازم بود دادند و در عین حال ما که مسئول کار هستیم نمی‌دانم چطور می‌شود که امساک می‌کنیم که حرف‌ها را بجای خودش بزنیم حتی جناب آقای وزیردارایی هم سخن وری می‌فرمایند (کاشانی- تمرین نطق می‌فرمایند) البته خطیب بلیغی هم هستند بهشان هم گفته‌اند که خوب صحبت می‌کنند به جای این‌که کمک کنند که زودتر تمام شود ماشاءالله دفاع مفصلی می‌کنند باید توجه داشته باشند مطالب را به طور خلاصه توضیح بفرمایند که زودتر تکلیف لایحه معلوم شود در اطراف این لایحه بحث بسیار شده نکاتی که آقای خلعتبری فرمودند راجع به هزینه زندگی و بدی اوضاع اینها همه حقایق است که باید مورد کمال توجه قرار بگیرد ولی ما در یک وضع خاص زندگی قرار گرفته‌ایم هر روز لوایحی می‌آورند که به جای مسکن باید تعبیر شود برای کارها و ما هم در وضعی قرار می‌گیریم که ناچاریم او را تصویب کنیم زیرا گرفتاری‌های کارمندان دولت که وضع مالی بسیار بدی هم دارند و در چنین اوضاع و احوال هر کمکی هم که به آنها بشود تاثیر زیادی در تعدیل هزینه زندگی آنها ندارد مثل هزینه سایر مردم ولی آن مقدری که دست مجلس می‌رسد البته نباید از کمک مضایقه بکند و مخصوصاً باید تعجیل کنیم که زودتر تصویب
بشود از این جهت بنده پیشنهاد کفایت مذاکرات را دارم و از رفقا هم خواهش می‌کنم مورد توجه قرار بدهند و تصویب بفرمایند آقای وزیر دارایی هم عوض سخنوری بروند دنبال این‌که به کارها رسیدگی کنند.
رئیس- آقای خرازی
خرازی- بنده با کفایت مذاکرات به دلایلی که عرض می‌کنم مخالف هستم آقایان ملاحظه می‌فرمایند که در آئین‌نامه دو قیمت است که آقایان نمایندگان می‌توانند بدون این‌که حصر وقتی داشته باشند مذاکره کنند یکی موضوع قراردادهاست یکی هم موضوع طرح بودجه است ولی در برنامه دولت یک ساعت و در استیضاح ۳ ساعت می‌توانند صحبت بکنند یعنی اشخاصی که نشسته‌اند آئین‌نامه برای مجلس نوشته‌اند ۲ مورد را تشخیص داده‌اند که اینها اهم موضاعات است و بایستی در این ۲ مورد بدون حصر وقت صحبت بشود آقایان آن روز که قرارداد ایران و شوروی مطرح بود .... رئیس- آقای خرازی در مخالفت با کفایت مذاکرات صحبت بفرمایید
خرازی- عدم دلیل کفایت مذاکرات را در این موضوع عرض می‌کنم آقایان آن روز که رأی دادند به کفایت مذاکرات در قرارداد ایران و شوروی بنده دومین نفری بودم که اسم نوشته بودم و می‌خواستم تذکراتی بدهم همینطور یک قراردادی می‌آید در مجلس و اغلب هم توجه نمی‌کنند ما مطالبات و دعاوی زیادی از دولت شوروی داریم (صحیح است)
رئیس- آقای خرازی راجع به کفایت مذاکرات صحبت بفرمایید باید دقت بفرمایید که صحبت در جای خودش بشود و از موضوع خارج نشوید.
خرازی- ملاحظه بفرمایید ما نسبت به شرکت نفت خوریان نسبت به پارک اتابک نسبت به باغ خونی مشهد مطالبی داریم که باید اینجا عرض کنیم آقای وزیر خارجه باید بیاید بگوید که اینها حل نشده است (صارمی- این دعاوی به جای خودش باقی است) وزیر خارجه باید بیاید اینجا بگوید آمدیم راجع به کفایت مذاکرات آقایان مستحضر هستند که بیش از دو ثلث آقایان نمایندگان مثل بنده تازه کار هستند سنن پارلمانی این بوده است که موقعی که بودجه و برنامه دولت و قراردادها و استیضاح مطرح می‌شده نخست‌وزیر و تمام وزراء حاضر می‌شدند برای توضیح دادن و حالا اینجا فقط وزیر دارایی تشریف دارند و تیمسار سرلشگر وزیر راه هم تشریف آورده‌اند برای کارهایی که دارند بنده مطالب زیاد و اساسی راجع به این طرح اضافات کارمندان دارم یک قسمت از این ماده واحده مربوط به اضافات است و عنوانش را گذاشته‌اند اضافات و ترفیعات مستخدمین در صورتی که این یک ماده‌اش است ۱۴ ماده‌اش موارد دیگری است که باید توجه داده شود بنده از موافقین دولت هستم به شهادت آرایی که تا به حال داده‌ام ولی اگر دولت تنقید داشته باشد ما باید تنقیدات خودمان را بگوییم بنده خیلی مطالب اساسی دارم که مثل همان موضوع قرارداد است که رأی دادند به کفایت مذاکرات و فرصت نشد (مرآت اسفندیاری- دو شوری است دو مرتبه بر می‌گردد به مجلس آن وقت مطالبتان را بفرمایید) البته در شور دوم خواهم گفت این است که تمنا می‌کنم به کفایت مذاکرات رأی ندهید یک مطالب اساسی هست که بنده لازم می‌دانم اینجا خدمت آقایان عرض کنم
رئیس- رأی گرفته می‌شود به کفایت مذاکرات آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (عده کمتری برخاستند) ۴۵ نفر بیشتر رأی ندادند عده حاضر ۹۱ نفر است ۴۶ رأی لازم دارد بنابراین تصویب نشد. آقای کریمی بفرمایید
کریمی- بنده با این‌که به آقای وزیر دارایی کمال ارادت را دارم ولی کاملاً از وضع وزارت دارایی ناراضی هستم (مهندس اردبیلی- من هم کاملاً ناراضی هستم) امروز لایحه ترفیعات و اضافات کارمندان مطرح است همه آقایان میل دارند به کارمندان کمکی بشود ولی اول باید دولت پولش را نشان بدهد اعتبارش را تأمین بکند و آقایان هم اطمینان پیدا بکنند که اعتباری هست بعد آن وقت حواله از طرف مجلس صادر بشود این خیلی مضحک است که آقای وزیر دارایی یک بودجه‌ای آورده به مجلس خودش می‌گوید کسر دارم و نمی‌توانم بدهم آن وقت از این طرف لایحه اعتبارات و اضافات می‌آورد. بنده نمی‌دانم از کجا می‌خواهند پرداخت بکنند بنده یک ارقامی تهیه کرده‌ام اینجا حضورتان عرض می‌کنم راجع به مالیات مملکت از تمام گمرکات ایران ۳۱۵۵ میلیون ریال مالیات می‌گیرند یعنی در گمرک این رقم مالیات وصول می‌شود از دستگاه دخانیات هم ۲۱۰۶ میلیون ریال وصول می‌شود جمع این دو فقره ۵۲۶۱ میلیون ریال است در مقابل این دو فقره مالیات که می‌شود گفت مالیات غیرمستقیم که در تمام دنیا سعی می‌کنند که مالیات غیر مستقیم را کم کنند تا به طبقه فقیر کمتر فشار وارد بیاید قسمت عمده مالیات مملکت ایران را این دو دستگاه تشکیل داده و الا تمام وصولی دستگاه عریض و طویل وزارت دارایی با این کارمندان زیاد ۱۲۴۴ میلیون ریال است تمام بقیه دستگاه وزارت دارایی برای مملکت ۱۲۴۴ میلیون ریال و حال آن‌که در دستگاه دیگر ۵۲۶۱ میلیون ریال وصول می‌کند. این یک قسمت از ایراد بنده است یک نکته خیلی حساس دیگر موضوع گمرک است دقت بفرمایید اداره گمرک از اموال تجاری که وارد این مملکت می‌شود یا صادر می‌شود ۳۱۵۵ میلیون ریال حق گمرکی می‌گیرد بسنجید ببینید وقتی یک مال‌التجاره به مملکت وارد می‌شود یا خارج می‌شود که ۳۱۵۵ میلیون ریال مالیات به گمرک می‌دهند این تاجر وارد کننده یا صادرکننده چقدر باید مالیات بر درآمد بدهد یک مثلی هست که می‌گویند بار از باج نمی‌لنگه باج از بار می‌دهند یعنی عوارض گمرک جنس باید نسبت به عواید آن خیلی ناچیز باشد این یک مطلب خیلی حسابی است و خیلی روشن است اداره گمرک ۳۱۵۵ میلیون ریال حق گمرک می‌گیرد و معلوم نیست این جنس عوایدش چقدر است و وزارت دارایی چرا مالیات بر درآمد این را نمی‌گیرد چطور شده است که اداره گمرک ۳۱۵۵ میلیون حق گمرک می‌گیرد از جنس ولی دستگاه وزارت دارایی تمام عوایدش ۱۱۴۴ میلیون ریال می‌شود این عواید کجا رفته این را جناب آقای وزیر دارایی تشریف بیاورند اینجا شرح بدهند که چطور شده است که اداره گمرک ۳۱۵۴ میلیون ریال گمرک می‌گیرد و شما مالیات عواید این جنس را نمی‌گیرید مالیات این جنسی را که وارد و صادر شده چقدر گرفته‌اید؟ این یک عرض بنده عرض دیگر بنده این است که آقای وزیر دارایی مالیاتی که وصول کرده‌اند بنده به مالیات مشابه سال قبلش سنجیده‌ام اداره مالیات بازرگان در سه ماهه امسال هفده میلیون و چهارصد و پنجاه و سه هزار ریال کسر درآمد دارد نسبت به سه ماه مشابهش این خطر دارد برای مملکت پیشه‌وران دو میلیون و ششصد و شصت و سه هزار ریال کسر درآمد دارد اداره مالیات بر ارث دو میلیون ۲۴۴ هزار ریال کسر درآمد دارد اداره مالیات غیرمستقیم و نزولی یک میلیون و چهل هزار ریال کسر درآمد دارد جمع اینها می‌شود ۲۳ میلیون و چهرصد هزار ریال حالا شما حواله اضافات و ترفیعات کارمندان را اینجا بیاورید بنده هم خیلی میل دارم و آقایان هم همه مثل بنده همه آرزو دارند تا آن‌جایی که می‌توانند به کارمندان دولت کمک کنند ولی شما مالیات وصول بکنید عواید نشان بدهید بعد بیایید از ما رأی بخواهید ما هم با کمال میل رأی می‌دهیم (احسنت)
رئیس- آقای عمیدی نوری
عمیدی نوری- لایحه‌ای که فعلاً در مجلس شورای ملی مطرح است البته لایحه‌ای است به عنوان اضافه اعتبارات که مربوط به بودجه امسال است تردیدی نیست که اعتراضات اصولی که نسبت به طرز بودجه‌نویسی مملکت ما است همه وارد است هیچ مملکتی رسمش این نیست که اولاً بودجه‌اش را همانطوری که جناب آقای اردلان فرمودند غیر متوازن و غیر متعادل بیاورد و ثانیاً به شکل یک دوازدهم و دو دوازدهم بیاید و این‌طور بگذرد و این البته یک فکری است که جناب آقای وزیر دارایی وعده داده‌اند که برای اولین مرتبه امسال به موقع بودجه را بیاورند و صریح قانون اساسی بایستی بودجه مملکتی هر سال تا اسفند سال قبل به مجلس شورای ملی تقدیم بشود (یک نفر از نمایندگان- در اسفند باید تصویب بشود) و مجلس تصویب بکند که تکلیف سال آینده معلوم بشود ما امیدوار هستیم که این وعده‌ای را که دولت حاضر داده است بعد از ۱۳ سال که از شهریور ۳۲۰ گذشته است این وعده عملی بشود برای یک مرتبه با این که به ما وعده داده بودند که تا همین ماه یعنی دی ماه جاری بودجه کل مملکتی را مرحمت کنند حالا نمی‌دانم که وعده‌شان این‌طور شده است که اوایل بهمن ماه بدهند (قنات‌آبادی- حالا نشد اوایل اسفند) بلکه زودتر به هر حال وقتی بودجه مملکتی برای ۱۳۳۴ داده شد به مجلس البته از کمیسیون بودجه تقاضا می‌کنیم که شب و روز هم که شده آن را مطالعه کند و بعد هم از مجلس شورای ملی تقاضا می‌کنیم مثل مجلس فرانسه ۲۴ ساعت ۴۸ ساعت جلسه بکند و در یک جلسه مداوم مستمر این بودجه را حلاجی بکند بگذراند تا تکلیف مملکت برای سال آینده معلوم بشود چون بنده یادم می‌آید که گویا مرحوم هژیر وزیر دارایی بودند در جلسه‌ای در خارج بودیم این بحث پیش آمد که می‌خواهم آن را توجه بدهم به آقای وزیر دارایی و نمایندگان محترم مجلس که علت این‌که و فلسفه این‌که (ایشان هم عقیده‌شان این بود) در قانون اساسی تصریح دارد که باید بودجه مملکتی سال قبل بیاید و تا اسفند تصویب بشود از فروردین سال بعد اجرا بشود دلیلش صرفاً برای این نیست که اجازه پرداخت هزینه داده بشود بلکه دلیلش این هم هست که اجازه دریافت عواید شامل این است این اهمیت دارد و ملاحظه بفرمایید ما این قوانین داریم که باید مالیات بر درآمد گرفته بشود مالیات از بازرگانان مالیات از املاک مزروعی مالیات بر مستقلاًت و چه و چه و چه این قوانین معنیش اینست که وقتی که بودجه مملکتی در اواخر اسفند ۳۳ تصویب شد مجلس شورای ملی اجازه می‌دهد در مقابل این مخارج این عواید دریافت شود (صحیح است) معنایش این است که اگر چنین قانونی نگذشت بودجه کل مملکتی به این شکل در اسفند سال قبل نگذشت: وزارت دارایی حق ندارد که در فروردین سال بعد اصلاً مالیات از کسی بگیرد این یک نکته بسیار مهمی‌است که باید مورد توجه قرار بگیرد و متأسفانه تا به حال مورد توجه دولت‌ها واقع نشده به همین جهت در سال مالی بعد همینطور مالیات گرفته‌اند از مردم بدون اجازه مجلس شورای ملی و بعد خرج‌های مملکتی را به صورت یک دوازدهم و یک دوازدهم به مجلس آورده‌اند و مجلس هم برای این‌که چرخ‌های مملکت از کار نیفتد ناچار می‌شود که این را تصویب کند پس خواستم که یک چنین تذکر اصولی را در چنین موقعی که بودجه مطرح است به عرض برسانم و از مجلس شورای ملی تقاضا کنم جدا به دولت فشار آورده شود که حتماً
بودجه سال ۳۴ را قبل از انقضاء اسفند ۳۳ بیاورند و مجلس شورای ملی هم وظیفه اختصاصی خود را انجام بدهد چون نظارت در عواید و مخارج با مجلس شورای ملی است و مجلس سنا فقط یک نظر مشورتی اعمال می‌کند چنان‌که اعمال کرد و پریروز هم مجلس شورای ملی قبول نکرد و اتوریته خودش را نشان داد و گفت من هستم که باید در کارهای مالی نظر بدهم لااقل ما وظیفه خودمان را انجام بدهیم یعنی آقای وزیر دارایی بودجه متعادل سال ۳۴ را بیاورند مجلس هم قبل از فروردین ۳۴ آن را تصویب کند که واقعاً یک عمل قانونی انجام شده باشد یعنی پولی را که به عنوان مالیات دولت وصول می‌کند جنبه قانونی داشته باشد به عقیده بنده تا به حال دراین ۱۳ سال هر عملی که دولت‌ها کرده‌اند برخلاف قانون بوده منتهی بعد به صورت یک دوازدهم تسجیل شده و این معنی ندارد که دولت‌ها بیایند برای خودشان تعهداتی بکنند و بعد مجلس آن را تصویب بکند تصویب غیر از اجازه است مجلس شورای ملی باید قبلاً اجازه بدهد نه این‌که آقایان کار خودشان را بکنند و بعد بیاورند این تصویب شود مقصود از ذکر این مقدمه این است که البته ما که مجلس شورای ملی هستیم اگر بخواهیم وظیفه اصولی خودمان را انجام بدهیم این است و امیدوار هستیم که برای سال ۳۴ حالا که مملکت وضعیتش تثبیت شده و یک دولت ثابتی در ظرف ۱۸ ماه مشغول کار است و به ما هم وعده داده‌اند که بتوانند یک چنین بودجه متعالی بیاورند ما امیدوار هستیم که این وظیفه‌مان را برای سال ۳۴ انجام بدهیم ولی در مورد این لایحه به خصوص ما نمی‌توانیم عدول کنیم از اصول عادی که در این مملکت پیش آمده اصول عادی فعلی مملکتی ما این بود که با تصویب یک دوازدهم و دو دوازدهم بودجه را گذراندیم و امروز هم خوشوقت هستیم که دیگر در این سه ماه لایحه یک دوازدهم و دو دوازدهم نداریم و آمدیم به صورت چهار دوازدهم این کار را کردیم و بسیار هم کار خوبی بود و البته امیدوار هستیم که در ۳۴ چنین عملی نکنیم و البته منوط به اراده دولت و همت همکاران محترم است امیدوارم که بشود (اردلان- این را باید ما تصمیم بگیریم از همین حالا) اجازه بفرمایید جناب آقای اردلان اگر ما تصمیم بگیریم این کار نخواهد شد جلو این کار را باید برای فروردین گرفت (اردلان- یعنی چه؟ همین حالا باید بکنید) یعنی این‌که اگر دولت بودجه خودش را نداد قبل از اسفند به موجب قانون اساسی از این دولت سئوال می‌کنیم اگر باز هم وظیفه‌اش را انجام نداد استیضاح می‌کنیم (صحیح است) این وظیفه مجلس شورای ملی است (اردلان- فروردین هم همینطور می‌شود) این کار آقایان است اگر مجلس شورای ملی نخواهد قانون اساسی اجرا کند، اگر از دولت مسئولیت نخواهد این مربوط به کس دیگری نیست. بنابراین بنده خواستم عرض کنم این نکات اصولی که راجع به اساس بودجه مملکتی هست اینها مربوط به سال آینده است اما امسال که ما آمدیم به صورت یک دوازدهم و چهار دوازدهم تمام کردیم و بعد هم آمدیم فکر کردیم یک اضافاتی بر آن یک دوازدهم‌های سال‌های پیش موجود مانده این معنی ندارد که مجلس شورای ملی نسبت به اینگونه اضافات همانطور که جناب آقای خلعتبری توضیح فرمودند مخصوصاً موضوع اضافات و ترفیعات مستخدمین دولت نظر موافق نشان ندهد تعهداتی است که از طرف دولت شده و مجلس شورای ملی هم هست و توجه خودش را به ترفیه حال و آسایش کارمندان و مستخدمین نشان داده، این اقتضا ندارد که در موقعی که اینگونه مسائل مطرح است اگر اعتراضی راجع به طرز بودجه‌نویسی و مسائل دیگر داریم اینها همه‌اش را بیاوریم اینجا در یک لایحه‌ای که به هر حال باید بگذرد و تکلیف مردم معلوم شود و این را نگاه داریم بنده مخصوصاً توجه آقایان را به این قسمت جلب می‌کنم که اگر این لایحه را ملاحظه فرموده باشند مخصوصاً در توضیح این اعتبارات و اضافات دولت می‌گوید اعتبار تفاوت ترفیع و اضافات تا آخر سال ۳۲ از اول سال ۳۳ پرداخت می‌شود، خوب ملاحظه کنید این مال کیست؟ این رقم ۳۹۰ میلیون ریال مال آن عده کارمندان بدبخت و بیچاره‌ای است که هیچگونه دست و پا نداشته‌اند پارتی نداشته‌اند حقوق‌شان همینطور مانده است سال ۳۲ به آنها ابلاغ شده که شما این ترفیع قانونی‌تان را دارید ولی این دولت و دولت سابق نظر به نداشتن وضع مالی خوب نمی‌توان ستند حقوق اشخاص را بدهند و ما می‌گوییم سال ۳۲ را که نگرفته‌ای ببخش و سال ۳۳ را که الان بهمن ماه یا آخر دی ۳۳ است ما باز هم نمی‌خواهیم این حق ترفیع را که اول ۳۳ وعده به آنها داده‌ایم بپردازیم. بنده یک نامه‌ای از آمل داشتم واقعاً جناب آقای وزیر دارایی متأثر شده‌ام این شخصی است که حقوقش ۱۲۰ تومان است هفت تا اولاد دارد مدت‌ها دوندگی کرده برایش ابلاغ صادر کردند که بابت مدد معاش این هفت تا اولاًد یکی ۱۰ تومان بگیرد، خوب توجه کنید مدد معاش اولاًد در این مملکت در ماه یکی ۱۰۰ ریال است، این ترفیعات این مستخدمین است که می‌خواهیم اینجا تصویب بکنیم، این هفت تا اولاد دارد که ۷ تا ۱۰ تومان می‌شود ۷۰ تومان، ۱۲۰ تومان حقوق می‌گیرد یا ۱۲۰ تومان حقوقش می‌شود ۱۹۰ تومان این آبله‌کوب بدبخت با این حقوق ناچیز باید مرتب از آمل به نور و از آنجا به لاریجان برود. این بیچاره که تمام رونوشت ابلاغ‌هایش را هم برای بنده فرستاده این ابلاغ را گرفته، آن آخر ابلاغ نوشته‌اند منوط به تأمین اعتبار است، این اعتبار اضافه یکیش تأمین اعتبار فوق‌العاده این بدبخت و بیچاره است و مربوط به همین حرف‌هاست، غرض این که این اضافاتی که می‌خواهید تصویب بکنید برای کارمندان مربوط به این کارمندان است امروز در یک مملکتی که جناب آقای دکتر جزایری می‌فرمایند و صحیح هم هست این قدر هزینه زندگی بالا رفته، این زندگی‌ها، این اختلاف شئون زندگی که به این شدت هست، ما به این آبله‌کوب بدبخت که به این وضعیت است بگوییم چون بودجه متعادل نیست چون چنین می‌کنند و چنان می‌شود تو صبر کن دیگر این صحیح نیست (صدرزاده- این حرف را هم برای او می‌زنید) این صحیح نیست این اقتضا ندارد، این مخالف عدالت است و اما آن چیزی که جناب آقای اردلان فرمودند صحیح هم بود که همیشه باید اضافه خرج در مقابل اضافه درآمد باشد یک نکته‌ای هم جناب آقای وزیر دارایی در جلسه گذشته بیان کردند که خیلی جلب خاطر بنده را کرد و آن این بود که گفتند دولت حاضر مقایسه اضافه درآمدش نسبت به دولت سابق سه میلیارد ریال اضافه داشته (وزیر دارایی- دو میلیارد) دو میلیارد آقای وزیر دارایی در جلسه گذشته فرمودند و در صورت‌جلسه هم درج شده، ملاحظه فرمودید، خوب وقتی ایشان معتقد هستند و فرمایششان هم صحیح است و ما نمی‌توانیم بیان وزیر دارایی را رد بکنیم (کریمی- این را در بودجه فرمودند نه در عمل) در جلسه گذشته بیان آقای وزیر دارایی این بود که ۳ میلیارد و خورده‌ای ...
وزیر دارایی- دو میلیارد ریال
عمیدی نوری- دو میلیارد و خورده‌ای فرمودند دولت حاضر نسبت به دولت سابق اضافه درآمد دارد خوب وقتی ما یک چنین رقم دو میلیارد و خورده‌ای اضافه درآمد به قول آقای وزیر دارایی داریم چه مانعی دارد که جمع این اضافات هم که یک میلیارد و ۸۰ هزار ریال است بپردازیم، پس ما در مقابل ۲ میلیارد و خورده‌ای اضافه درآمد می‌خواهیم یک لایحه اضافاتی را تصویب کنیم که یک میلیارد و هفتصد هزار ریال است، بنابراین به نظر بنده عمل دولت در مقابل این اضافه درآمد لایحه اضافات برخلاف آن تذکری که جناب آقای اردلان فرمودند نیست بلکه در مقابل اضافه درآمد برایش اضافه خرجی تهیه کرده‌اند و اضافه خرج هم یک ثلثش این خرج است اقلام دیگر این لایحه هم که ملاحظه می‌فرمایید همه‌اش ضروری است مثلاً یکی راجع به اضافه خرج ژاندارمری است بنده عرض می‌کنم راجع به اداره ژاندارمری یک روزی بنده در اداره ژاندارمری رفته بودم که آقای سرلشگر گلپیرا را ببینم برای امنیت مازندران و فعالیتی که باید در آن منطقه بشود، در آنجا توضیحاتی ایشان به من دادند شاید عده‌ای از همکاران دیگر هم بودند و جناب آقای سعید مهدوی جنابعالی هم تشریف داشتید و آن توضیحات بنده- متأثر کرد می‌گفتند مثلاً اداره ژاندارمری کمک‌های مؤثری از آمریکایی‌ها برای تکمیل تجهیزاتش گرفته کمک‌های ارزی کمک‌های جنسی مثل جیپ اتومبیل کامیون و چه و چه همه اینها، اتفاقاً آن مستشار آمریکایی مرحوم هم آنجا بود آنجا صحبت شد دیدم متعصبند این آقایان که ما وقتی کمک‌هایی می‌کنیم راجع به جیپ و کامیون مگر مجلس شورای ملی مخالف با ژاندارمری ایران است که اضافه اعتباری که باید پول داده شود به راننده که آن راننده پشت این جیپی که مجاناً داده شده بنشیند و آن جیپ را بفرستیم به دهات و ژاندارمری را موتوریزه بکنیم، بنده آنجا البته تصدیق کردم حرف آقایان را دیدم این اضافاتی که اینجا یک رقم نوشته شده برای این‌که یک مخارج ضروری و مسلمی‌است برای توسعه ژاندارمری ما که بتواند از آن کمک‌های جنسی و کمک‌های دیگر که به ما داده شده استفاده بکند (پورسرتیپ- تصفیه هم بشود) تصفیه هم بشود، این آقای سرلشگر گلپیرا را بنده یکی از بهترین افسرها می‌دانم (قنات‌آبادی و مهندس جفرودی- هیچ همچو چیزی نیست) وظیفه‌اش را هم بسیار خوب انجام داده (قنات‌آبادی- حق و حساب خوب می‌گیرند) خوب جنابعالی آقای قنات آبادی از نظر مرحوم رزم آراء با او خورده حساب دارید مربوط به کارش نیست، ایشان یک افسری هستند وظیفه‌شان را هم خوب انجام داده‌اند ژاندارمری را هم خوب درست کردند و ما این اضافات را وقتی تصویب بکنیم نتیجه‌اش این می‌شود که اولاً ژاندارمری موتوریزه می‌شود مجهز می‌شود وقتی ژاندارمری جیپ نداشت وقتی وسایل کار نداشت کار خودش را نمی‌تواند انجام بدهد (قنات‌آبادی- خودش دزد است پدرش هم دزد است) آقایان توجه بکنید که به اینگونه اقلام ضروری که مربوط به اصلاحات مملکت است و ما اینجا اگر ایراد و اعتراض می‌کنیم و می‌گوییم چرا امنیت نیست چرا شهربانی دستگاهش وسیع نیست اینها بودجه می‌خواهد، کمک می‌خواهد، پول می‌خواهد در اینجا برای چهار استان کشور آموزشگاه شهربانی تصویب شده به نظر بنده این یک قلم بسیار مفیدی است که کمیسیون کشور در نظر گرفته، به نظر من، اگر بتوانیم چهار آموزشگاه در چهار استان کشور درست کنیم پاسبان ما تربیت می‌شود وقتی تربیت شد شما پاسبان تربیت شده دارید در نتیجه شهربانی شما بهتر کار می‌کند این است که بنده معتقد هستم که این لایحه اضافات نه از نظر بودجه‌ای اشکال دارد
برای این که از لحاظ اعتبار درآمد در مقابل این یک میلیارد و هشتصد هزار ریال ۲ میلیارد و خورده‌ای در آمد دارند و اقلام آن هم همه از مخارج ضروری است بنده عرایضی که داشتم این بود در کمیسیون بودجه هم به تفصیل دقت و مطالعه شده است و تقاضا می‌کنم که این را آقایان رأی بدهند تا کارمندان دولت هم به حقوق خودشان برسند.
رئیس- پیشنهاد کفایت مذاکرات رسیده قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌نمایم که بعد از دو موافق و دو مخالف مذاکرات کافی باشد. مسعودی
رضائی- مخالفم.
رئیس- چون این پیشنهاد کفایت مذاکرات پیشنهادی است که در مرتبه دوم در همین جلسه شده مذاکره ندارد فقط باید رأی گرفت دیگر مذاکره در اطرافش نباید بشود. آقایانی که با کفایت مذاکرات موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. حالا پیشنهادها قرائت می‌شود پیشنهاد آقای مهدوی
(به شرح ذیل قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نمایم در جزء ۱۳ ماده واحده اضافه شود دولت می‌تواند حقوق بازنشستگی کارمندان بازنشسته را که سنشان کمتر از ۷۰ سال باشد به تقاضای خود آنها تا میزان ۷۰ سال باز خرید و از صندوق بازنشستگی دفعه بپردازد. سعید مهدوی
رئیس- پیشنهاد مشابه همین هم رسیده آن هم قرائت شود
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به لایحه افزوده شود. دولت می‌تواند حقوق بازنشستگانی که سنشان از ۷۰ کمترباشد تاسال ۷۰ زندگی در صورت تقاضای کارمند از صندوق بازنشستگی خریداری و تمام حقوق بازنشستگی آنها را پرداخت نماید. بزرگ ابراهیمی. کریمی
رئیس- آقایان توجه کنید پیشنهاد آقای مهدوی مجدداً قرائت می‌شود
(به شرح سابق مجدداً قرائت شد)
یکی از نمایندگان- پیشنهاد خرج است
رئیس- البته در موقع خودش پیشنهاد خرج است ولی اگر آقای وزیردارایی قبول کردند می‌شود مطرح کرد. آقای مهدوی
سعید مهدوی- این حقوق بازنشستگی در حقیقت یک ودیعه‌ای است که بالاخره کارمندان دولت در صندوق بازنشستگی می‌گذارند که در موقعی که بازنشسته می‌شوند از آن صندوق بگیرند این را باید حساب کرد که متعلق به خودشان است این به خزانه دولت کاری ندارد. این اشخاصی که بازنشسته می‌شوند بعضی توانایی کار ندارند اینها تا سن ۷۰ سالگی می‌توانند حقوق خودشان را بگیرند و بعد از خودشان هم به ورثه‌شان به دخترش تا شوهر نکرده به زنش تا شوهر نکرده این را می‌دهند بعضی هستند که در موقع بازنشستگی توانایی کار دارند ما پیشنهاد کردیم حقوق بازنشستگی آنها را تا سن ۷۰ سالگی حساب بکنند و این حقوق را دفعه بگیرند و یک سرمایه‌ای برای خودشان بکنند و آخر زندگانی برای خودشان کار بکنند. این را صندوق بازنشستگی قانوناً مجاز است که بپردازد اما وقتی ما اجازه دادیم خود صندوق بازنشستگی هم ضرری نمی‌کند اولاً تعداد متقاضی برای این کار زیاد نخواهد بود برای این‌که برای همه صرف ندارد مگر این‌که مدت زیاد باشد و الّا چه بسا حقوقی که می‌گیرد از فرع خود مبلغ هم کمتر باشد این است که به نظر بنده چون به خزانه دولت صدمه نمی‌رسد و از حقوق خود اشخاص است که داده‌اند خوب است جناب آقای وزیر دارایی موافقت کنند که بتوانند از صندوق بازنشستگی، بازنشسته‌ها استفاده بکنند.
رئیس- آقای وزیر دارایی
وزیر دارایی- بنده اصولاً مخالفتی با این پیشنهاد ندارم ولی به شرط این‌که آن دفعه واحده را بردارند چون بنده نمی‌دانم میزان موجودی صندوق بازنشستگی چقدر است آن دفعه واحده را اگر بردارند بنده موافقم.
مهدوی- بنده هم با این اصلاح موافقم.
رئیس- این پیشنهاد با اصلاحی که شده یک مرتبه دیگر قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی- پیشنهاد می‌نمایم در جزو ۱۲ ماده واحده اضافه شود. دولت می‌تواند حقوق بازنشستگی کارمندان باز نشسته را که سنشان کمتر از هفتاد سال باشد با تقاضای خود آنها تا میزان هفتاد سال باز خرید و از صندوق بازنشستگی بپردازد. سعید مهدوی
رئیس- رأی گرفته می‌شود به این پیشنهاد آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد دیگر قرائت شود.
(به شرح زیر قرائت شد.)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌کنم این رقم به لایحه اضافه شود. اضافه اعتبار وزارت راه برای تعمیر راه‌ها و شروع ساختمان راه‌های جدید ۵۰ میلیون ریال.
محمود رضایی
یکی از نمایندگان- پیشنهاد خرج است.
رئیس- البته حالا پیشنهاد خرج است ولی اگر آقای وزیر دارایی موافقت کنند اشکالی ندارد. آقای رضایی بفرمایید.
رضایی- آقایان محترم توجه بفرمایند این لایحه اضافاتی که دادند یک قسمت‌های اساسی دیگری غیر از اضافات و ترفیعات کارمندان دارد به نظر بنده این پیشنهادی که شده راجع به راه‌سازی مسلماً مزیتش و اولویتش قطعی است نسبت به آن اقلامی‌که اینجا ذکر شده (صحیح است) فصل ساختمانی الان در بعضی نقاط کشور شروع شده راه‌ها خیلی خراب است. مثلاً به تمام آقایان موکلین‌شان مراجعه کرده‌اند شکایت کرده‌اند وزارت راه به علت نداشتن اعتبار در مضیقه است برای شروع به این کارها (صارمی- جاده‌ها اصلاً مسدود است) جاده‌ها اساساً در بعضی جاها مسدود است. یک کارهای اساسی هست که اساسا از حالا به بعد باید شروع بشود و اینها برای شروع مقدماتش لااقل ۴، ۵ میلیون تومان پول احتیاج دارند به آقای دکتر امینی هم که مراجعه شد ایشان هم موافقت فرمودند با ۳ میلیون تومان خواستم از موقع استفاده کنم پیشنهاد بنده ۵ میلیون تومان بود نظر تیمسار گرزن هم ۵ میلیون تومان است ولی آقای وزیر دارایی ۳۰ میلیون ریال بیشتر موافقت نکردند و ضمناً خواستم از موقع استفاده کنم از حضور تیمسار راجع به ساختمان راه سبزوار و مشهد (کریمی- و سنقر) مجدداً تقاضا کنم که توجهی بفرمایند.
وزیر دارایی- بنده با سه میلیون تومان موافقم.
رئیس- آقایانی که با این پیشنهاد یعنی ۳۰ میلیون ریال موافقند
(عده‌ای از نمایندگان- مجدداً خوانده شود)
(به شرح زیر قرائت شد)
اضافه اعتبار وزارت راه برای تعمیر راه‌ها و شروع به ساختمان راه‌های جدید سی میلیون ریال
رئیس- آقای ارباب مخالفید؟
ارباب- بلی.
رئیس- بفرمایید.
(عده‌ای از نمایندگان- بندرعباس هم هست.)
مهدی ارباب- من متأسفم که آقایان محترم کمتر به جنوب مسافرت فرموده‌اند و الا شهداله این ۳۰ میلیون ریال برای یک بندرعباس هم کافی نیست چه برسد برای سایر جاها مخصوصاً این موقع خواستم به عرض برسانم و آقای وزیر راه را متوجه کنم چنانچه خودشان هم توجه دارند که حالا وقت راه‌سازی در آن ناحیه است و در نقاط سردسیر و شمال خیلی مشکل است کارهای راه‌سازی و ساختمانی انجام دادن ولی همین که فروردین شروع شد دیگر در حدود بندرعباس و جنوب کار ساختمانی شروع کردن خیلی مشکل است و دیگر کار ساختمانی عقب می‌افتد اگر مجاز بودم که پیشنهاد اضافه خرج کنم متأسفانه مجاز نیستم، استدعا می‌کردم که دو برابر اضافه کنند که کمی‌هم به بندرعباس برسد. بنابراین از همین اندازه خاطر جناب آقای وزیر راه را توجه می‌دهم که برای رضای خاطر خدا بندرعباس را فراموش نکنند و توجه عاجلی بفرمایند.
وزیر راه- چشم چشم
ارباب- بنده مخالفتم را پس گرفتم.
رئیس- پس گرفتن ندارد، باید رأی گرفت رأی گرفته می‌شود به ۳۰ میلیون ریال اضافه جهت راه‌سازی آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد دیگر قرائت شود
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم تبصره ذیل به لایحه اضافه شود.
تبصره- وزارت دارایی مکلف است که خرج سفر و فوق‌العاده مأمورین را طبق رتبه‌های مربوطه و با درنظر گرفتن کسور بازنشستگی تأدیه نماید. پورسرتیپ.
رئیس- این هم مستلزم خرج است.
پورسرتیپ- توضیحی دارم
رئیس- بفرمایید توضیح‌تان را بدهید ولی رأی نمی‌توان گرفت
پورسرتیپ- عرض می‌کنم بنده با توجه به این‌که ممکن است این پیشنهاد خرج تلقی شود این پیشنهاد را تقدیم کردم که یک تذکری بدهم و استفاده کنم از تشریف داشتن آقای وزیر دارایی عرض می‌کنم در دولت سابق آقایان یاد دارند که رتبه‌های معوقه را ندادند اضافات را هم ندادند در اول این حکومت یک رتبه به کارمندان داده شد و بعد هم حقوقش را دادند و اضافه‌اش را حالا می‌دهند مثلاً کارمندی که رتبه ۸ بود رتبه ۹ شده و حقوق رتبه ۹ می‌گیرد این را از تهران مأمورش می‌کنند به بندرعباس خرج سفر و فوق‌العاده او را مطابق رتبه ۸ حساب می‌کنند نه پایه ۹ در صورتی که حقوق رتبه ۹ را باید به او بدهند و بازنشستگی رتبه ۹ از او کسر می‌گذارد این یک بی‌عدالتی است که دولت وقتی حقوق را می‌دهد کسور بازنشستگی را هم مطابق همان پایه کسر می‌کند به چه مناسبت روی آن اضافه خرج سفر را حساب نمی‌کند و مطابق رتبه فعلی نمی‌دهد این را خواستم از آقای وزیر دارایی استدعا کنم این بی‌عدالتی را نفرمایند و از آقایان هم تقاضا می‌کنم برای این ۲۰۰ یا سیصد هزار نفر که دقیقه شماری می‌کنند فکری بکنند و برای تصویب این لایحه همه درد دل‌ها را نیاوریم روی این لایحه که زودتر تصویب شود فرصت هست بعد بیشتر صحبت می‌کنیم.
وزیر دارایی- پس گرفتید؟
پور سرتیپ- نخیر
وزیر دارایی- بنده تصور نمی‌کنم در عمل چنین چیزی پیش بیاید و کسی رتبه ۸ داشته باشد و خرج سفر رتبه پایین‌تر را به او بدهند شاید رتبه‌اش داده نشده است یا در جریان بوده او مسافرت کرده است علی‌ایحال این احتیاج گذراندن تبصره دارد اگر یک چنین چیزی باشد بنده اتخاذ سند می‌کنم و رفع بی‌عدالتی می‌شود.
پور سرتیپ- بنده پس می‌گیرم چون تعهد فرمودند که رفع بی‌عدالتی بشود.
رئیس- پیشنهاد دیگر قرائت بشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم تبصره ذیل به شق ۲ ماده واحده اضافه شود، به افسران و افراد ژاندارمری در محل خود نباید مأموریت داد و خارج از محل خود باید انجام وظیفه نمایند. ارباب
رئیس- این مربوط به این لایحه نیست و نمی‌شود رأی گرفت فقط توضیحی دارید بفرمایید
ارباب- عرض کنم آقایان متوجه هستند که ژاندارم از جمله وظایفش ضابط دادگستری است و اگر قرار شد افراد و افسر ژاندارمری در محل خودش انجام وظیفه کند ناچار است وارد حب و بغض‌هایی بشود و یا تبعیض کند بنده نظایرش را بسیار در بلوچستان دیده‌ام و در آنجا ناچار بودیم تذکر بدهیم به عقیده بنده بایستی در محل دیگری انجام وظیفه کند موضوع دیگر این‌که یک اصلاحاتی در ژاندارمری شده است و آن آموزشگاه ژاندارمری است که اقدام به باسواد کردن افراد ژاندارمری کرده و تقریباً صدی ۷۰ افراد را تا حالا سواد خواندن و نوشتن آموخته‌اند که جای تشکر و امتنان است اما یک اصلاح دیگر هم باید بشود آن در وضع بعضی از افسرهاست و بعضی معاملات است که بنده جزئیاتش را نمی‌خواهم عرض کنم و موضوع ژاندارم‌های محلی هم به طوری که عرض کردم مضاری دارد که تا کسی گرفتار نشده و ناظر نباشد مضارش را نمی‌داند مطمئن باشید مفید نیست که در محل خودش در ژاندارمری باشد.
رئیس- این پیشنهاد مربوط نیست رأی ندارد پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(پیشنهاد آقای رضایی به شرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد می‌نمایم تبصره ذیل به لایحه اضافات علاوه شود. تبصره پرداخت هر نوع اضافه کار از محل یک درصد فروش کالای دخانیه و باربری گمرک ممنوع می‌باشد. رضائی رئیس- آقای رضایی بفرمایید
رضایی- مؤسسه انحصار دخانیات محصولاتش را که می‌فروشد سابق اینها را توسط یک شرکت‌های خصوصی می‌فروخت یک درصد به این شرکت‌های خصوصی تخفیف می‌داد به عنوان کارمزد حالا چند سال است که مؤسسه انحصار دخانیات خودش توزیع می‌کنند و توسط اداره دخانیات محل سیگار را می‌فروشد این تشکیلاتی که مؤسسه انحصار دخانیات برای توزیع داده است مخارجش از بودجه دولت پرداخته می‌شود حقوق کارکنان ادارات دارایی و اداره دخانیات را از بودجه دولت می‌پردازد ولی این یک درصد را اصلاً به بودجه دولت نمی‌آورند و این یک درصد در سال سه میلیون تومان می‌شود آن وقت یک عده زیادی از کارمندان دولت که در وزارت دارایی و قسمت‌های مرکزی وزارت دارایی انجام وظیفه می‌کنند به اینها از این محل اضافه کار می‌دهند اضافه کار مقطوع می‌دهند بنده نمی‌دانم پولی که جزء درآمد دولت منظور نمی‌شود در بودجه منظور نمی‌شود و ثانیاً به چه علت یک کسی که در اداره مالیات بر درآمد نشسته یا در اداره مرکزی کار می‌کند این از مؤسسه انحصار دخانیات اضافه کار می‌گیرد و عین این قضیه هم در اداره باربری گمرک است از آقایان تجار و بازرگانان صادرکنندگان و واردکنندگان اداره گمرک یک پولی می‌گیرد به عنوان باربری این پول برای این است که بدهند به حمال‌ها به باربرها این پول را که می‌دهند به باربرها یک مقداری در سال اضافه می‌آید این پول را عوض این‌که بیاورند جزء بودجه از این محل یک عده زیادی توی تهران نشسته‌اند اضافه حقوق می‌گیرند فوق‌العاده می‌گیرند به چه دلیل اینها در تهران از این محل فوق‌العاده می‌گیرند؟ چرا آن کسی که در دستگاه وزارت دارایی دارد کار می‌کند از این محل اضافه و فوق‌العاده می‌گیرد؟ بنابراین بنده پیشنهاد کردم که از این محل دیگر اضافه و فوق‌العاده به کسی پرداخت نکنند و این جمعاً در سال پنج شش میلیون تومان به بودجه مملکت کمک می‌کند
رئیس- آقای وزیر دارایی
وزیر دارایی- می‌خواستم جسارت کنم گاهی در فرمایشات آقایان تناقض هست از یک طرف راجع به سنگینی هزینه زندگی و کمی‌حقوق صحبت می‌فرمایید بعد هم پیشنهاد می‌فرمایید که فوق‌العاده و اضافه کار را حذف کنید (رضایی- به غیر مستحق می‌دهید اگر به حق بدهید کسی اشکال نمی‌کند) خود جناب عالی در کمیسیون بودجه بودید این مطالب به طور تفصیل در آنجا گفتگو شد به هر حال یک عده‌ای هستند توی خیابان راه می‌روند و حقوق می‌گیرند ولی اشخاصی پشت میز هستند و کار می‌کنند متأسفانه این بی‌عدالتی موجب شده که ما مجبور هستیم به آن‌هایی که دارند کار می‌کنند به عناوین مختلف فوق‌العاده و اضافه کار بدهیم که اینها بیایند و کار کنند (رضایی- به همان خیابان گردها هم بدهید) اجازه بفرمایید بنده نمی‌خواهم منکر بشوم که یک عده‌ای زیادتر از دیگران می‌برند و شما اگر قصدتان کمک به کارمندان است این هم یک راه ممکن است البته، همانطوری که قرار شد در کمیسیون بودجه صحبت شد که ما تحقیق بکنیم ببینیم که آن‌هایی که حتماً باید بگیرند کی‌ها هستند و آنها که نباید بگیرند کی‌ها هستند این پیشنهاد جز این‌که کار یک عده را فلج بکند و نتیجه مثبت هم گرفته نشود فایده دیگری ندارد بنابراین استدعا می‌کنم پیشنهادتان را پس بگیرید بگذارید در بودجه سال ۱۳۳۴ تمام این اصلاحات را در آنجا عمل کنیم
رئیس- آقای رضایی
رضایی- چون قول دادند در بودجه ۱۳۳۴ تأمین کنند بنده پس گرفتم.
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت شود.
(پیشنهاد آقای مهندس جفرودی به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به ماده واحده اضافه اعتبارات اضافه شود.
تبصره: دولت حق ندارد کسر بودجه کشور را از محل درآمد نفت تأمین کند درآمد نفت باید منحصراً و با تصویب کمیسیون‌های مربوطه مجلس به مصرف کارهای عمرانی مانند تأسیس کارخانه‌جات قند، قماش، سیمان سدسازی و راه‌سازی برسد.
دکتر جزایری- این قانون دارد
رئیس- قانون دارد این محتاج نیست و سوای آن هم نمی‌توان عمل کرد و همینطور باید اجرا شود مگر آن قانون لغو شود با بودن آن قانون این احتیاجی ندارد پیشنهاد دیگری قرائت شود
(پیشنهاد آقای نراقی به شرح زیر خوانده شد)
پیشنهاد می‌نمایم تبصره ذیل به لایحه اضافات افزوده شود
تبصره- وزارت دارایی مکلف است معادل مبلغ پنجاه میلیون ریال از طلب بنگاه مستقل آبیاری را در ظرف یک ماه بپردازد. صادق نراقی
رئیس- آقای نراقی بفرمایید.
نراقی- عرض کنم همه آقایان تصدیق دارند که سر لوحه امور عمرانی کشاورزی است کشاورزی هم بدون آب نمی‌شود بنگاه مستقل آبیاری که بنگاه خیلی مرتبی است متأسفانه کاری نمی‌تواند انجام بدهد چون تمام پول‌ها در دست سازمان برنامه است و سازمان برنامه یک غزل دیگر می‌خواند که با آنها مخالف است اینها دستگاه‌های معطله‌ای هستند که پروژه‌های خوبی دارند بنده نه پیشنهاد خرج کرده‌ام و نه مخالف نظر جناب آقای وزیر دارایی فقط خواستم این طلب بنگاه آبیاری را بدهند که در لایحه اضافات هم سربار نشود به بودجه مملکت طلب بنگاه مستقل آبیاری از وزارت دارایی یک مقدارش پرداخت شده است بنده عرض می‌کنم که یک مقدار از آن طلب را بدهند که بتواند کارش را انجام بدهد این دستگاه پروژه‌های خوبی دارد و کارهای خوبی هم کرده (صدرزاده- بنگاه آبیاری بنگاه معطله‌ایست اگر هم بدهند کاری انجام نمی‌دهد آقای نراقی) ما در لایحه جدید آبیاری سرمایه‌اش را به ۶۰ میلیون افزایش داده‌ایم حالا تقاضایمان این است که از طلب خودش بدهند که بتواند کارش را انجام بدهد و پروژه‌هایش را عملی کنند
رئیس- آقای وزیر دارایی
وزیر دارایی- خود آقای نراقی متوجه هستند که اگر وزارت دارایی دینی داشته و نپرداخته قطعاً پولی نداشته الان هم پولی ندارد به علاوه پیشنهاد شد که هر چه درآمد نفت است برای سد سازی و سایر کارها باشد جا دارد که این مطالبات را هم سازمان برنامه به بنگاه آبیاری بدهد برای کارهای عمرانی
نراقی- پس می‌گیرم
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود:
(به شرح زیر خوانده شد)
مقام محترم ریاست محترم مجلس شورای ملی اینجانب پیشنهاد می‌نمایم:
جمله «با قیمت عادله» بعد از جمله «خرید مواد دخانیه» مندرج در جزء ۳ ماده واحده اضافه شود.
رئیس- آقای دولت‌آبادی
دولت‌آبادی- در قسمت سوم این ماده واحده نوشته شده اضافه اعتبار اداره کل انحصار دخانیات برای مخارج بهره‌برداری و ساختمان انبارها و خرید مواد دخانیه بنده اینجا پیشنهاد کردم که جمله «قیمت عادله» بعد ازجمله «خرید مواد خانیه» اضافه شود (صحیح است) عرض کنم ما همیشه از گرفتاری‌ها ناله می‌کنیم و برای کشاورز و مولد ثروت هم غمخواری می‌کنیم اما توجه به امورشان نداریم (صحیح است) وضع آنها هم خوب نیست (صحیح است) و من گمان می‌کنم برای هیچکس پوشیده باشد که قیمت بازار و آنچه مصرف کننده برای مواد زندگی اعم از خواربار و غیره می‌دهد با آنچه که به دست تولید کننده می‌رسد تفاوت داشته باشد (صحیح است) علاوه براین محصولات صادراتی این مملکت به کلی از بین رفته است منجمله در مورد تنباکوی اصفهان به کلی بی‌عدالتی شده یعنی در گذشته به جای این‌که سعی کنند دولت‌ها که بازار فروش آزاد تهیه کنند آمده‌اند محدودیت‌هایی قائل شده‌اند و این زراعت به کلی از بین رفته است من از جناب آقای وزیر دارایی خواهش می‌کنم که دستور بفرمایند به اداره دخانیات برای کلیه محصول دخانیه صادراتی مملکت در هر نقطه‌ای توجه بکنند (صحیح است) این یکی دوم این‌که قیمتی که به صیقه اول یعنی دست کشاورز می‌دهند عادله باشد (داراب- جایی که انحصار باشد قیمت عادله معنی ندارد) عرض کنم انحصار مفادش این نیست که دولت یا دستگاهی بتواند جنس مولد ثروت را به هر قیمتی که دلش می‌خواهد بخرد عدالت این است که دولت یا مالکین بنشینند و یک قیمت عادله‌ای تعیین کنند نه این‌که ده یک آنچه می‌فروشند از صاحبش بخرند.
رئیس- آقای وزیر دارایی
وزیر دارایی- همانطوری که آقای داراب تذکر فرمودند در انحصار قیمت عادلانه معنی ندارد حالا قیمت عادلانه حرفی است بنده خیال نمی‌کنم که دستگاه دولت مصمم باشد برخلاف عدالت رفتارکند و خود آقایان مسبوق هستند که در قیمت توتون و دخانیات یک کمیسیونی است که رسیدگی می‌کند برحسب نوع جنس و برحسب وضع بازار طبقه‌بندی می‌کند این قیمت هم بایستی یک تناسبی داشته باشد همین پریروز در مورد تلگرافی که به آقای افشار صادقی رسیده بود عرض کردم اینجا هم باید آقایان ترتیبی بفرمایند که جانب دولت و مردم هر دو رعایت شود و الّا اگر نسبت به زارع رعایت کنیم منجر به کسر بودجه خواهد شد و بنده هم هر روز می‌آیم اینجا و از کسر بودجه خدمت آقایان عرایضی می‌کنم و مورد بی‌لطفی آقایان واقع می‌شوم پس بنابراین خود آقایان تشریف بیاورید در این کمیسیون‌ها رسیدگی بفرمایید ببینید که ما چقدر استفاده می‌کنیم و چقدر باید بخریم که عادلانه باشد. اما در مورد فرمایش آقای دولت‌آبادی راجع به تنباکو خواستم خدمتتان عرض کنم که مصرف تنباکو روز به روز در دنیا و ایران پایین می‌آید هر چقدر مصرف سیگار بالا می‌رود تنباکو پایین می‌آید حالا یک عده زارع عادت کرده‌اند که تنباکو بکارند پس باید ما هم بخریم انبار کنیم (دولت‌آبادی- قیمت عادله در پیشنهاد به عادلانه تبدیل شود) قیمت عادلانه یک حرفی است جنس انحصار است. الان آقایان نمایندگان رضاییه تشریف دارند این توتون باسمه را که معطر است می‌کارند و می‌فرمایند چون مدتی است عادت کرده‌اند بکارند می‌کارند باید به تدریج ترک این عادت بشود (افشارصادقی- کارشناسان شما یاد داده‌اند) عرض کنم یه وقتی یک جنسی مصرف دارد وقتی به تدریج این مصرف از این می‌رود باید محصول دیگر جایش بیاید و الّا تا قیامت که ما نباید تنباکو بخریم الان خود شما ملاحظه می‌فرمایید مصرف تنباکو آمده پایین فقط تنباکوی شیراز و هکان که مرغوب‌تر است و مصرفش بیشتر است ما قیمتش را بالا بردیم بنابراین بنده می‌خواستم تقاضا کنم در این قسمت خر ج هم باید متفق‌النظر باشند ببینید آن خرجی که ما می‌توان یم تحمل کنیم بگردن ما بیندازید. بنابراین اگر آقایان این کلمه را بگذارید یا نگذارید ما باید مطابق عدل و انصاف رفتار کنیم و عدل و انصاف هم اقتضا می‌کند که آقایان وقتی اینجا می‌نشینند خیال کنند که خودشان هم دولت هستند نباید دولت یک دستگاه علیحده‌ای باشد همه باید برای یک دستگاه واحد کار کنند.
رئیس- پیشنهاد آقای دولت‌آبادی مجدداً قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت گردید)
رئیس- با تبدیل کلمه عادله به عادلانه آقای وزیر دارایی موافقند
وزیر دارایی- بلی
رئیس- رأی باید گرفت. آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد. پیشنهادی از آقای فرود رسیده است قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌کنم لایحه اضافه اعتبارات مسکوت بماند.
رئیس- بفرمایید آقای فرود مختصراً توضیح بدهید.
فرود- بنده چندی قبل راجع به دیوان محاسبات اینجا یک عرایضی کردم و به قدری که وقت اجازه می‌داد توضیحاتی دادم جناب آقای وزیر دارایی عرایض بنده را تأیید فرمودند و وعده فرمودند که بزودی قانون دیوان محاسبات را با اصلاحاتی بیاورند به مجلس، چون تأخیر شده است بنده خواستم این مطلب را یادآوری کنم که لطف بفرمایند و این قانون را زودتر بیاورند چون خودتان تصدیق می‌فرمایید بدون نظارت دیوان محاسبات اصلاً رأی به بودجه معنی ندارد (صحیح است) زیرا مجلس باید در رأیی که می‌دهد نظارت بکند و این نظارت مادامی‌که قانون دیوان محاسبات وجود نداشته باشد انجام نخواهد شد (عده‌ای از نمایندگان- پس گرفتند) پیشنهاد خودم را هم پس می‌گیریم.
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود
(پیشنهاد آقای دکتر پیرنیا به شرح زیر خوانده شد)
پیشنهاد می‌کنم ماده واحده به ترتیب زیر اصلاح شود کلمه «و صرفه‌جویی‌ها» بعد از درآمد عمومی بستن ماده واحده اضافه شود.
دکتر پیرنیا
صدرزاده- مگر صرفه‌جویی هم هست؟
رئیس- آقای دکتر پیرنیا
دکتر پیرنیا- البته آقایان محترم استحضار دارند که این کسر بودجه چه بلای بزرگی است برای مملکت و بزرگ‌ترین گرفتاری‌های ما از لحاظ سیاسی و اقتصادی و مالی و اجتماعی ناشی از همین کسر بودجه است و این کسر بودجه اصلاح نمی‌شود مگر به وسیله یک مراقب مستمر و دائمی در حذف مخارج و ازدیاد درآمد اینجا بنده یک پیشنهادی کرده‌ام که در قسمت ماده واحده نوشته شده از محل درآمد عمومی بنده پیشنهاد کرده‌ام و صرفه‌جویی‌ها چون جناب آقای وزیر دارایی استحضار دارند که بودجه وقتی به صورت یک دوازدهم از مجلس گذشته صرفه‌جویی خیلی زیاد است در بودجه تقریباً می‌شود گفت شاید در حدود بین پنج تا ده درصد صرفه‌جویی می‌شود برای این‌که غالباً مشاغل و مقاماتی هست که اشتغال نشده مدتی است شخص استاندار یا فرماندار یا وزیر مختار به محل نرفته یا کارمندی است که از آن محل حقوق نگرفته و حقوق او صرفه‌جویی می‌شود وزارت مالیه هم به موجب این قانون بودجه حق ندارد که این صرفه‌جویی را صرف مخارج نظام و مخارج ژاندارمری به مصرف برساند منظور بنده این است که اگر این اقدام را بکنیم از افزایش رقم کل بودجه جلوگیری می‌شود رقم کل بودجه فعلاً عبارت است از مخارج پرداختی برای سال ۳۲ به اضافه ۱۸۷۱ میلیون ریال که در اینجا نوشته شده اگر صرفه‌جویی را اضافه کنیم شاید در حدود بیش از پنجاه تا صد میلیون تومان از طریق این صرفه‌جویی‌ها استفاده شود و حجم کل بودجه به این اندازه افزایش پیدا نکند بنده پیشنهادهای دیگری دارم برای این‌که از سنگینی این اضافه اعتبار کسر شود فعلاً فقط پیشنهاد بنده این است که کلمه (صرفه‌جویی) در اینجا بعد از محل عمومی اضافه شود تا از صرفه‌جویی‌های سال ۱۳۳۳ قسمت اعظم این مخارج را تأمین کنند دیگر عرضی ندارم.
رئیس- آقای وزیر دارایی
وزیر دارایی- تنها ترمزی که در کار خرج است به نظر بنده این است که در حدود درآمد کشور بشود و به نظر بنده از نظر مالی جناب آقای دکتر باید تجدید نظری در نظریه خود بکنند و اگر بنا باشد از صرفه‌جویی خرج کنیم مخالف اصول مالی است ما از محل صرفه‌جویی یک قسمت مخارج را با مجوز قانونی می‌دهیم والی اگر بنا باشد صرفه‌جویی هریک از اقلام مخارج را هم بخواهیم خرجی برای آن معین کنیم و از آن محل بدهیم عملی نیست و بنده خواهش می‌کنم آقا پیشنهادتان را پس بگیرید و از همان محل درآمد کشور باشد و الا مناسبت ندارد که از محل صرفه‌جویی بردارند.
رئیس- آقای قنات‌آبادی
قنات‌آبادی- شاید آقای دکتر پیرنیا شاید نه بلکه محققاً این‌طور باشد بهتر از من و خیلی‌ها به امور اداری و مالی وارد باشند ولی علت این‌که بنده مخالفت کردم با پیشنهاد آقای دکتر پیرنیا می‌بینم اگر لایحه اضافات و ترفیعات این قدر پیشنهاد بهش بربخورد پیشنهاد وارد و غیر وارد معلوم نیست تا کی به این کارمندانی که این همه دولت و مجلس و نمایندگان فرد و اجتماع وعده این اضافات و ترفیعات را داده‌اند کی به اینها این اضافات می‌رسد من می‌ترسم این رخت بعد از عید باشد که برای گل دار خوب است و این ترفیعات بعد از عید بشود خواستم استدعا کنم که از دادن این همه پیشنهادهای موجه و غیرموجه خودداری بشود که این لایحه زودتر تصویب بشود تا اقلاً به این طبقه عملاً کمکی کرده باشیم (احسنت)
رئیس- رأی می‌گیریم به پیشنهاد آقای دکتر پیرنیا آقایانی که موافقند قیام کنند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود
(پیشنهاد آقای دکتر سید امامی به شرح زیر خوانده شد)
پیشنهاد می‌نماید در اضافه اعتبارات وزارت بهداری قید شود وزارت بهداری مکلف است در درجه اول اعتبار مندرجه در لایحه را به مصرف مبارزه با سل و بیماری‌های آمیزشی برساند
رئیس- آقای دکتر سید امامی بفرمایید.
دکتر سید امامی- عرض کنم بنده این پیشنهاد را برای این دادم که در ایران
امراض آمیزشی در درجه اول و بعد هم سل نسل ما را تهدید می‌کند بنده چون تازه از اروپا رسیده‌ام لازم می‌دانم عرض کنم که در اروپا سیفلیس اصلاً وجود ندارد پروفسورها همه شکایت داشتند ما وقتی در کلاس می‌خواهیم این امراض را تدریس کنیم مجبوریم به عکس کتاب رجوع کنیم و با عکس تدریس کنیم و چون بنده وارد این قسمت هستم به آقایان عرض می‌کنم این امراض روز به روز در ایران زیادتر می‌شود (صحیح است) و با وجود این‌که یک سال است ما با کمک سازمان بهداشت مبارزه با این بیماری را شروع کرده‌ایم به طور محسوس جلوگیری نمی‌شود و این کار تشکیلات می‌خواهد پول می‌خواهد و گمان می‌کنم آن طوری که بنده مسبوق هستم این امراض چقدر شیوع دارد آقایان مسبوق نباشند هر کلفتی هر نوکری هر بقالی این مرض را دارد و متأسفانه اختلافات طبقاتی که در ایران وجود دارد یک طوری است که طبقه سوم بیشتر به این امراض مبتلا می‌شوند و وسیله و پول هم ندارند که خود را معالجه کنند در صورتی که معالجه آن هم مهم نیست و مطابق کشفیات اخیر این امراض قابل معالجه است سیفلیس با یک تزریق یک میلیون یک میلیون و دویست هزار واحد پنسیلین معالجه می‌شود بنابراین ما یک سیفلیسی را با سه چهار تومان می‌توانیم معالجه کنیم این است که بنده این پیشنهاد را کردم که آقایان مسبوق باشند. این پیشنهاد خیلی ساده است که در درجه اول این دو مرض مهم را مبارزه کنند اما خوشبختانه عرض می‌کنم که در ایران امراض بومی که در سابق خیلی شیوع داشت مثل حصبه و مالاریا خیلی خیلی کم شده است ولی امراض مقاربتی در نتیجه وسایل نقلیه در نتیجه تردد زیاد که با اطراف می‌شود زیاد شده و تمام شهرستان‌ها مبتلاست، (پورسرتیپ- به وسیله نظام وظیفه) به وسیله نظام وظیفه همینطور یک عده‌ای مبتلا می‌شوند. هفتاد، هشتاد درصد متأسفانه در پشت تریبون باید عرض کنم که ۷۰ هشتاد درصد افراد این مملکت مبتلا هستند و در اطراف وسایل معالجه و طبیب و دوا ندارند این را خواهش دارم از آقایان اقلاً یک تذکری از طرف مجلس به وزارت بهداری داده شود و در درجه دوم سل، سل هم الحمدالله به جایی رسیده که علاج دارد و چون علاج دارد کاری بکنید که تأکید بشود که به طور قانون در مبارزه آن اقدام شود که دقت کنند و این امراض را معالجه کنند (دکتر عدل- شما تشریف نداشتید برای این کار قانون گذشته است)
رئیس- آقای صارمی
صارمی- البته همانطوری که فرمودند مبارزه با امراض آمیزشی و سل نهایت لزوم و ضرورت را دارد و متأسفانه باید بگویم که معالجه سل روی هم رفته محتاج به یک هزینه زیاد و وقت طولانی می‌باشد و بدبختانه امراض کوچکی که هزینه کم لازم دارد و وزارت بهداری بودجه ندارد و از عهده مبارزات بر نمی‌آید مثلاً ملاحظه بفرمایید برای مبارزه با مالاریا که کنین لازم دارد و وزارت بهداری می‌گوید من بودجه ندارم و اگر چنانچه این مطلب در اینجا اضافه شود کلیه این اعتبار اختصاص داده می‌شود برای نظریه ایشان که گفته شد و برای معالجه سل کافی نخواهد بود و برای امراضی که وزارت بهداری با آنها مبارزه می‌کند از آن باز خواهد ماند (دکتر سید امامی- بیشتر این اعتبارات خرج مخارج پرسنلی می‌شود) رویهرفته مخارج پرسنلی وجود دارد ولی این اضافه اعتبار برای آن کافی نیست اگر برای مرض سل باشد نه تنها کافی نیست مضافاً به این‌که از کارهای واجب‌تری هم وزارت بهداری باز خواهد ماند این منظور هم انجام نخواهد گرفت و اگر برای انجام منظور حضرتعالی کافی باشد حرفی نیست ولی کافی نیست و یک کارهایی که ممکن است با شش میلیون تومان انجام بشود انجام نخواهد گرفت (دکتر سید امامی- از این واجب‌تر کاری نیست) و نقض غرض است به این جهت بنده خواستم تقاضا کنم خود حضرتعالی این پیشنهاد را پس بگیرید تا در یک موقع مقتضی با مطالعات زیادتر و بودجه کافی بتوانیم آن منظوری که حضرتعالی دارید انجام بدهیم.
رئیس- رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای دکتر سید امامی‌آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به ماده واحده اضافه اعتبارات اضافه شود تبصره یک، موارد مصرف درآمد نفت باید قبلاً به تصویب کمیسیون‌های مربوطه مجلس شورای ملی برسد. مهندس جفرودی
رئیس- هیئت نظارتی از طرف مجلس معین شده برای این‌کار شما در حقیقت با این پیشنهاد هیئت نظارتی که از طرف مجلس معین شده می‌خواهید لغو کنید، وارد نیست
مهندس جفرودی- اجازه می‌فرمایید بنده موارد مصرف را توضیح بدهم
رئیس- هیئت نظارت باید برود نظارت کند این کار کمیسیون‌های مجلس نیست به علاوه در کمیسیون برنامه هم در مخارج مربوط به برنامه مذاکره می‌کنند و رسیدگی می‌کنند، سازمان برنامه شورای عالی دارد، هیئت نظارت دارد مطابق قانون رسیدگی می‌کند این‌که بخواهیم آن قانون از بین برود که جایش اینجا نیست
مهندس جفرودی- اجازه بدهید توضیح بدهم.
رئیس- توضیح ندارد، رأی نمی‌گیرم پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (پیشنهاد آقای رضائی به شرح زیر خوانده شد) ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نمایم اضافه اعتبار تبلیغات از لایحه حذف شود. محمود رضائی
رئیس- سه پیشنهاد رسیده همه دایر بر حذف، حذف معنیش این است که تجزیه شود و به تفکیک رأی گرفته شود توضیح هم ندارد باید فقط رأی گرفته شود ماده ۱۴۵ قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۱۴۵- در مسائل و مواردی که مشتمل بر فقرات مختلف است هر گاه تجزیه آن از طرف یک نماینده خواسته شود باید آن ماده یا مطلب تقسیم و جزء به جزء بدون توضیح و بحث رأی گرفته می‌شود و در پایان مجدداً در باب فقراتی که قبول شده است اخذ رأی به عمل آید
رئیس- حالا پیشنهاداتی که راجع به تجزیه رسیده قرائت می‌شود
(پیشنهاد آقای اردلان به شرح زیر قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی، اینجانب پیشنهاد می‌کنم جزو ۱۲ مربوط به ترفیعات و اضافات کارمندان دولت و خدمتگذاران جزء به طور تجزیه جداگانه رأی گرفته شود اردلان پیشنهاد آقای درخشش، پیشنهاد می‌کنم اضافات و ترفیعات کارمندان دولت از لایحه تفکیک شود درخشش
رئیس- بنابراین دیگر پیشنهادی نیست در موقع رأی نهائی باید به تجزیه رأی گرفت حالا برای نظر مشورتی به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
۵- تقدیم یک فقره طرح قانونی به قید فوریت به وسیله آقای دکتر مشیر فاطمی
دکتر مشیر فاطمی- بنده عرضی دارم.
رئیس- بفرمایید دکتر
مشیر فاطمی- عرض کنم بنده با اجازه آقایان از طرف چهل نفر آقایان نمایندگان یک طرحی تهیه کرده‌ایم برای اضافه شدن سرمایه بانک کشاورزی و بانک ساختمانی تقدیم مقام ریاست می‌کنم چون اساس اقتصاد این مملکت روی کشاورزی است الان تمام کارها خوابیده است و بانک کشاورزی می‌گوید پول ندارم با قید دو فوریت تقدیم می‌شود
۶- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- در جلسه آینده به فوریتش رأی گرفته می‌شود بعد باید چاپ بشود جلسه آینده روز پنجشنبه خواهد بود و بودجه مجلس شورای ملی و سنا جزء دستور است
(بیست دقیقه بعد بعد از ظهر مجلس ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت