مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۶ خرداد ۱۳۲۲ نشست ۱۷۲
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سیزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم |
دوره سیزدهم قانونگذاری
جلسه ۱۷۲
شماره مسلسل - ۱۲۰۵
صورت مشروح مجلس روز پنجشنبه ۲۶ خرداد ۱۳۲۲ نشست ۱۷۲
(مجلس سی و پنج دقیقه قبل از ظهر بریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس روز سه شنبه ۲۴ خرداد ماه را آقای (طوسی) منشی قرائت نمودند
- تصویب صورت مجلس
(۱- تصویب صورت مجلس)
رئیس- در صورت مجلس نظری نیست؟ (گفته شد- خیر) صورت مجلس تصویب شد.
وزیر پست و تلگراف (آقای انتظام)- در جلسه گذشته موقعی که لایحه کارمندان قراردادی وزارت پست و تلگراف مطرح بود و بتصویب رسید توجه نشد که در ماده یک بعد از کلمه میکانیسین کلمه کمک میکانیسین افتاده‌است استدعا می‌کنم موافقت بفرمایند که این کلمه در اصل قانون اضافه شود. (صحیح است)
بعضی از نمایندگان- درچاپ افتاده‌است باید اضافه شود.
- تقدیم یک فقره لایحه مربوط بتقاضای اعتبار از طرف آقای وزیر دارائی
(۲- تقدیم یک فقره لایحه مربوط بتقاضای اعتبار از طرف آقای وزیر دارائی)
وزیر دارائی- نظر باینکه بعضی مخارج فوری است که طرف احتیاج است مثل همین قسمت ملخ و بعضی مخارج دیگر که بایستی پرداخته شود و با آن لایحه قبلی که سه دوازدهم پیشنهاد شده بود این مخارج را نمی‌توان پرداخت و این مخارج هم خیلی ضروری است لهذا لایحه‌ایست تقدیم مجلس شورای ملی می‌کنم که بکمیسیون مراجعه شود.
رئیس- بکمیسیون مراجعه می‌شود.
- تقدیم یک فقره لایحه فوری مربوط به محدودیت روزنامه‌ها از طرف آقای نخست وزیر و رد فوریت آن
(۳- تقدیم یک فقره لایحه فوری مربوط به محدودیت روزنامه‌ها از طرف آقای نخست وزیر و رد فوریت آن)
نخست وزیر- بنده زائد میدانم که راجع بمقام و اهمیت مطبوعات در کلیة شئون کشور در اینجا چیزی عرض کنم دولت فعلی هم همیشه سعی داشته‌است که نسبت بجراید نهایت مساعدت را بکند و اگر هم از آن تخلفاتی بروز میکرده‌است مطابق موازین قانونی که در دست داشته با آنها عمل کرده‌است ولی اوضاع و احوال عمومی کشور که لازم بشرح و توضیح نیست ایجات می‌کند که عدة روزنامه‌ها بیک حدی محدود بشود بنابراین لایحة بقید دو فوریت تقدیم و تقاضای تصویب آنرا می‌کنم
رئیس- لایحه قرائت می‌شود.
مجلس شورای ملی-
نظر باینکه وضعیت فعلی مملکت ایجاب می‌نماید که در امر جراید و روزنامجات منتشره تجدید نظر شود و مقرراتی متناسب با اوضاع و احوال کنوی با رعایت مصالح عمومی وضع گردد بنابراین ماده واحده ذیل با قید دو فوریت تقدیم و تصویب آن تقاضا می‌شود.
ماده واحده:
الف- دولت مکلف است تا شش ماه بعد از جنگ به بیش از هفت روزنامه و مجله یومیه و هفتگی در طهران و یک تا سه روزنامه در شهرستانها اجازه انتشار ندهد. تعیین روزنامه‌های دولت به پیشنهاد دولت و موافقت کمیسیونهای کشور و فرهنگ و مجلس شورای ملی خواهدبود.
ب- هتاکی و اهانت باشخاص و مؤسسات و مقامات داخلی و خارجی در روزنامه و مجله ممنوع و در صورت تخلف علاوه بر اینکه مرتکب بموجب قوانین کیفری تعقیب و مجازات می‌شود بمحض تقدیم شکایت بمحکمه از انتشار روزنامه و مجله موقتاً جلوگیری خواهد شد تا وقتیکه رسیدگی تمام شود.
رئیس- فوریت اول مطرح است آقای طباطبائی.
طباطبائی- عرض کنم که این لایحه‌ها البته غیر از آن لایحه‌ایست که بنده دیروز شنیدم با کمال تأسف چند نفر از همکاران ما در تنظیمی دخالت داشته‌اند آن لایحه را بنده یکمرتبه گرفتم در جلسه خصوصی خواندم و فعلاً که این لایحه تنظیم و تقدیم شد بنده هم مثل همه آقایان همین حلا شنیدم که خواندند و بنظر من با صرف نظر از اصل موضوع که وقتی مطرح شد صحبت خواهم کر مقتضی نیست که یک همچو لایحه که در حقیقت یک نوع غافلگیری است اینجا بیاید و بفوریت بگذرد از مجلس چه فوریتی دارد لایحه‌است از یک سمت مربوط بوزارت فرهنگ است از یکطرف مربوط بدستگاه قضائی مملکت است از طرفی مربوط باوضاع داخلی و اقتصادی مملکت است (نوبخت- برخلاف قانون اساسی مملکت است) و از طرفی مخالف با قوانین اساسی و اصولی آزادی این مملکت که متأسفانه هر چند ماه یکمرتبه دستخوش این نوع حوادث شده و می‌شود بنظر من اگر در اصل مطلب هم ضرورتی هست و مصلحت هست و احتیاجی هست اجازه بفرمایند آقایان که این لایحه سیر عادی خودش را در کمیسیون بکند و جلسه آتیه بیاید اینجا و اگر موافقت فرمودند آن وقت استدعا خواهم کرد که در این باب کمیسیون فرهنگ و کمیسیون دادگستری دخالت بکنند امعان نظر بکنند مطالعه بکنند و با یک مطالعه بیشتری بیاید بمجلس اینجا مجلس شورای ملی است مرکز ثقل مملکت است و مرجع صلاحیت‌دار حل و عقد تمام امور است ما که از کسی وحشتی نداریم تحت تأثیر واقع نمی‌شویم چه عجله دارد لایحه سیر عادی خودش را بکند در این یکی دو کمیسیون و با یک مطالعه خیلی بیشتری در یک جلسه خیلی نزدیکی (حتی ممکن است جلسه برای روز یکشنبه باشد) بیاید در مجلس مطرح شود تا با اطلاع بیشتر و با احاطة کامل بتوانیم در آن باب صحبت کنیم این است استدعای من از آقایان.
رئیس- آقای منشور موافقید؟
منشور- بلی
رئیس- بفرمائید
منشور- من با تصدیق باینکه بنده خودم وقتی قانون مطبوعات را آوردند از موافقین بودم و خیلی جدیت کردم که اشخاصی که دارای قلم و احترام هستند بهشان اجازه داده شود که روزنامه بنویسند و همچنین ممانعت نشود از اشخاصی که می‌آیند و سرمایه ندارند بآنها هم حق بدهند ولی می‌بینیم برخلاف انتظاری که داشتیم عدة از جراید از حدود وظایفی که داشته‌اند تجاوز کرده‌اند و حتی…
نوبخت- آقا فوریت مطرح است چرا خارج از موضوع می‌شوید.
منشور- بنده خواستم عرض کنم که این مربوط بفوریت است و می‌خواهم عرض کنم و ثابت کنم که فوریت لازم است پس در فوریت چه جور باید صحبت کرد؟ (خنده نمایندگان) بنده می‌گویم موافقم با فوریت باید ثابت کنم که…
نوبخت- باید ثابت کنید که فوریتش لازم است
منشور- خوب بر شما ثابت خواهد شد یک قدری حوصله داشته باشید حتی این آقایان قانون مطبوعات و سایر قوانین را مطالعه نکردند در صورتیکه اولین چیزی که باید بدانند این است که قوانین چه حقوقی بمردم داده‌است و تا چه حدودی آزادی کلام مجاز است قانون اساسی آنچه را ک اجازه داده‌است و گفته‌است این است که هر کس می‌تواند مقاله بنویسد چیز بنویسد و ممانعت هم نشود راجع بمذاکرات و مباحثات مجلس شورای ملی است و همچنین دادن نظریه راجع بقوانین و پیشنهاداتی که از طرف دولت می‌شود برای تصویب و مقصود این است که اشخاص بتوانند افکار خودشان عقاید خودشان را صریح بگویند و کمک بکنند تا اینکه قوانینی که وضع می‌شود از حیث کلیه جهات جامع باشد البته بنده نمی‌خواهم در این قسمتها وارد بشوم که بعضی از جراید بچه مناسبت بعضی از مقالات انتشار داده‌اند و بدیهی است جز نفع شخصی از انتشار این مقالات نظری نداشته‌اند در صورتیکه…
طباطبائی- آقا بایستی در فوریتش بفرمائید
منشور- عرایض بنده هم همینطور است. غلط نیست.
طباطبائی- این صحیح است ولی فوریت مطرح است
منشور- جنابعالی کولک محترم بنده هستید هم روزنامه نویس هستید و هم محترم و هم صاحب همه چیز ولی بنده هم عرایضی دارم که لازم است همه چیز را باید ملاحظه بفرمائید و اجازه بفرمائید بنده دو کلمه صحبت کنم گذشته از آنکه ما دیدیم که اثر سوء نوشتجات سابق چه بود باز می‌بینیم که یک عده بدون ملاحظه سیاست داخلی و خارجی مملکت یک مطالب را می‌نویسند که متأسفانه در افکار اشخاص عوام یک تأثیر بدی می‌کند و ممکن است عکس‌العمل بسیار بدی داشته باشد در این جور مواقع که عده روی اغرض شخصی و روی منافع می‌خواهند جامعه را بانحطاط بکشند دیگر موقع موقع تأمل نیست آقای نوبخت موقعی است که باید فوراً اقدام کرد و باینجهت بنده با فوریت موافقم از لحاظ مصالح مملکت و باید هر کسی حد وحدود خودش را بداند
نوبخت - چه مصالحی؟ مخالفت قانون اساسی است.
رئیس- آقای نراقی شما در فوریت فرمایشی دارید؟ بفرمائید.
نراقی- عرض کنم که بنده با فوریت مخالفم علتش هم این است که اخیراً در نتیجه انتشار بعضی مقالات در بعضی از جراید مرکز و فحاشی و هتاکی نسبت به مجلس شورای ملی و نمایندگان مجلس یک حالت خشم و غضب و عصبانیتی در همه آقایان پیدا شده است…
همهمه بعضی از نمایندگان- اینطور نیست. ابداً ابداً اینطور نیست. اشتباه می‌کنید. اشتباه می‌کنید.
نراقی- و بدولت شاید القاء شده‌است که یک همچو قانونی تهیه بشود بنده هم کاملاً موافقم که هرزه گوئی و هتاکی را باید جلوگیری کرد اما باید با ملایمت باید اخلاق بخرج داد کاملاً هم باید مجازات‌شان داد قانون برای مجازات هست راه هم باز است محکمه هم هست راه هم داریم پس با این سرعت و با این عجله تصمیم گرفتن برای تعطیل و جلوگیری از روزنامه‌ها در مقابل هتاکی و هرزگوئی آنها مخالف با مشروطیت و اصول آزادی و شأن مجلس است گاهی اتفاق می‌افتد که در بعضی از مواقع خشم و غضب…
طباطبائی- هرزگی و هتاکی نیست آقا روزنامه‌ها هتاکی و هرزگی نکرده‌اند آقا.
نراقی- و عصبانیت انسان با روی منافع خودش می‌گذارد می‌خواهد دری را که با کلید باز کند کلیه کارگر نمی‌شد لگد می‌زند در را می‌شکند باز می‌کند بعداً می‌گوید که چرا این خسارت را بخودم وارد کردم ممکن بود پس از چند دقیقه تأمل ممکن است بالاخره در را باز کنم بنابراین بر اثر این حالت خشم و غضب که آقایان گرفتار شده‌اند صلاح نیست و شأن مجلس نیست.
جمعی از نمایندگان- اینطور نیست
نراقی- که ما یک لایحة بسرعت و عجله بگذارنیم که بعدها شاید خودمان پشیمان بشویم و بنده عقیده دارم که این لایحه سیر عادی خودش را در مجلس بکند برود بکمیسیون و در آنجا تا اندازة رویش مطالعه بشود همانطور که از صبح تا حالا چندین مرتبه فرمش تغییر کرد ممکن است از امروز تا شنبه هم فرمش تغییر بکند پس بهتر است برود بکمیسیون و در آنجا این را با مصالح کشور با اصول مشروطیت با قانون اساسی تطبیق بکنند و گزارش بدهند والا هیچکس با اشخاص هتاک موافق نیست و هتاک را باید دهانش را چاک داد.
عده از نمایندگان- رأی رأی
رئیس- موافقین با فوریت این لایحه برخیزند (عدة از نمایندگان برخاستند)
نراقی- با دقت شماره بشود.
هاشمی- چهل و سه نفر. عدة حاضر در مجلس هشتاد هفت نفر
انوار- مسترد شد با ورقة رأی بگیرید.
هاشمی- اجازه میفرمائید
رئیس- بفرمائید
هاشمی- بنده با این لایحه و با محدودیت مطبوعات مخالف بودم وهستم و خواهم بود.
جمعی از نمایندگان- آقا مطرح نیست
هاشمی- ولی در عین حال اکثریت را هم در همه جا محترم می‌دارم و بدیهی است که سایرین هم اکثریت مجلس را باید محترم بشمارند الان رأی گرفته شد بفوریت این لایحه از هشتاد و هفت نفر چهل و سه نفر رأی دادند و تصویب نشد در این صورت چرا می‌خواهند باز فوریت را مطرح کنید آقا بگذارید مجلس جریان نظامنامه خودش را داشته باشد. تردیدی هم نیست.
نراقی- خوب بفرستید بکمیسیون از کمیسیون گزارش می‌آید اشکالی ندارد آقا
انوار- هر وقت یک اختلافاتی در مجلس پیدا شد و در موقع رأی تردیدی حاصل می‌شد می‌گفتند رأی با ورقه گرفته شود در نظامنامه هم هست و رأی با ورقه گرفته شود بهتر است عده که معلوم است اسامی هم معلوم است اسم هم نوشته می‌شود داده می‌شود عدة رأی دهنده‌ها و مخالفت کنندگان معلوم می‌شود بنابراین بنده معتقدم با ورقه رأی گرفته شود
نوبخت- تردیدی نبوده‌است که با ورقه رأی گرفته شود
رئیس- پیشنهاد آقای دهستانی خوانده می‌شود.
پیشنهاد می‌کنم با ورقه رأی گرفته شود
دهستانی- عرض کنم از طرف مقام ریاست اعلام رأی نشد و گفته نشد رد شد یا قبول شد پس معلوم نشده که تصویب شده یا نه و اختلاف و تردید وجود دارد و بنابراین باید با ورقه رأی گرفته شود.
هاشمی- تردید و اختلافی وجود ندارد مقام ریاست هم اخطار فرمودند که تصویب نشد.
رئیس- راجع به پیشنهاد آقای دهستانی چه میفرمائید
طباطبائی- اجازه بفرمائید
رئیس- بفرمائید
طباطبائی- عرض کنم من از آقای انوار که الان نظامنامه در دستش است تعجب می‌کنم که ایشان چرا این صحبت را کردند و مجلس را معطل کردند. اجازه بفرمائید آقا در تابلو اینجا عدة حاضر در جلسه را نشان می‌دهد ۸۷ نفر و بعد منشی مجلس شمرد چهل و سه نفر برخاسته بودند و چهل و چهار نفر برنخاسته بودند یعنی مخالف بودند در این صورت آقا کجایش تردید شده؟ که میفرمائید طبق نظامنامه با ورقه رأی گرفته شود؟ اصلاً تردیدی نشده‌است اختلافی هم نیست.
انوار- ممکن است اشتباه شمرده شده باشد.
هاشمی- آقای انوار بنده که مخالفم هیچوقت دزدی نمی‌کنم و بدانید اگر یک رأی را من کم و زیاد کردم من وکیل دزدی هستم…
انوار- عرض کردم شاید اشتباه شده باشد
هاشمی- نه خیرمن اشتباه نمی‌کنم سن من هم مقتضی اشتباه نیست آقای انوار
رئیس- آقای طباطبائی
طباطبائی- مطلب همانطوری است که آقای هاشمی بیان کردند اختلاف و تردیدی هم نیست آقای انوار آقای رئیس هم اجازه نخواهند داد برخلاف نظامنامه یک عمل لغو بی‌سابقه آن هم در یک همچو موقعی در مجلس باقی بماند و اگر نخواهند این رأی صریح را مردد تلقی کنند و اصرار روی آن داشته باشند ما از جلسه بیرون می‌رویم و هیچ‌کاری هم نمی‌توانید بکنید
یمین اسفندیاری- نه خیر اصراری هم نداریم برود بکمیسیون
انوار- اجازه میفرمائید چون آقای طباطبائی بمن حمله کردند. نظامنامه‌است اجازه میفرمائید
رئیس- خوب بفرمائید به بینم نظامنامه چه جور است
انوار- بنده عرضی ندارم من می‌خواستم عبارت نظامنامه را عرض کنم والا برود بکمیسیون بنده عرضی ندارم بنده اصراری ندارم حالا که آقای طباطبائی این طور میفرمائید من عبارت نظامنامه را عرض کردم والا برود بکمیسیون کشور و دادگستری و معارف و شور بشود هرکجا می‌خواهد برود من حرفی ندارم
رئیس- بکمیسیون فرستاده می‌شود.
- موقع و دستور جلسه آتیه- ختم جلسه
(۴- موقع و دستور جلسه آتیه- ختم جلسه)
جمعی از نمایندگان- ختم جلسه
رئیس- اگر تصویب میفرمائید جلسه را ختم کنیم (صحیح است) جلسه آتیه روز یکشنبه چهار ساعت بظهر دستور هم لوایح موجوده
(مجلس مقارن ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- حسن اسفندیاری