مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۶ آذر ۱۳۳۴ نشست ۱۸۴
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۴
سال یازدهم
شماره مسلسل
دوره هجدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی ، دوره ۱۸
جلسه ۱۸۴
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یک‌شنبه ۲۶ آذرماه ۱۳۳۴
فهرست مطالب:
۱ ـ‌تصویب صورت مجلس
۲ ـ تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای دکتر جزایری و یک نامه به وسیله آقای بهبهانی
۳ ـ سؤال آقای عمیدی‌نوری راجع به چاپ کتابهای درس و جواب آقای وزیر فرهنگ
۴ ـ سؤال آقای خرازی راجع به عدم اجرای مقررات قانون قرضه و جواب آقای وزیر دارایی
۵ ـ تقاضای آقای وزیر فرهنگ دایر به طرح سه تبصره ضمیمه لایحه اعتبار وزارت فرهنگ
۶ ـ تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون نخست‌وزیر و تقاضای طرح آن و لایحه تفکیک وزارت اقتصاد ملی
۷ ـ مذاکره در گزارش کمیسیون دادگستری راجع به افزایش هزینه‌های دادگستری و ثبت جهت ترمیم حقوق قضات و ارجاع به مجلس سنا
۸ ـ اخذ رأی و تصویب در دستور گذاردن لایحه تمدید مدت اجرای ۲۴ فقره لوایح و لایحه تفکیک وزارت اقتصاد ملی و سه تبصره لایحه اضافی اعتبار فرهنگ و گزارش حق‌الفاظه بانک کارگشائی
۹ ـ تقدیم یک فقره طرح قانونی به وسیله آقای صدرزاده
۱۰ ـ‌تعیین موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه
مجلس یک ساعت و چهل دقیقه پیش از ظهر به ریاست آقای اردلان (نایب رئیس) تشکیل گردید.
۱ ـ تصویب صورت مجلس
نایب رئیس ـ اسامی غائبین جلسه پیش قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه ـ آقایان: سعیدی ـ مهندی شاهرخشاهی ـ عبدالحمید بختیار ـ دولت‌آبادی ـ سالار بهزادی ـ محمود ذوالفقاری ـ امیر تیمور کلالی ـ جلیلی ـ شوشتری ـ پورسرتیپ ـ دکتر سعید حکمت فرود ـ حمیدیه ـ مکرم ـ شیبانی ـ یار افشار ـ نقابت ـ اورنگ ـ ثقة‌الاسلامی ـ شادلو ـ فرید اراکی ـ کی‌نژاد ـ سرمد ـ بوربور ـ افشار صادقی ـ دکتر وکیل ـ حشمتی ـ امامی خوئی ـ سنندجی ـ نراقی ـ صادق بوشهری ـ یدا‌لله ابراهیمی ـ محمودی ـ قنات‌آبادی ـ میراشرافی ـ سلطانی ـ تجدد.
غائبین بی‌اجازه ـ آقایان: سهرابیان ـ اریه ـ شفیعی ـ قوامی ـ برومند.
دیرآمدگان و زود رفتگان با اجازه ـ آقایان: عبدالرحمن فرامرزی ـ موسوی ـ مرتضی حکمت ـ صفاری ـ امیراحتشامی ـ کاشانیان ـ دکتر حمزوی.
نایب رئیس ـ آقای دکتر جزایری
دکتر جزایری ـ سؤالی است راجع به بالابردن قیمت برق تهران تقدیم می‌کنم.
نایب رئیس ـ بسیار خوب ـ آقای بهبهانی
بهبهانی ـ تلگرافی از خالد آباد کاشان رسیده که شکایت کرده‌اند تقدیم مقام ریاست می‌کنم استدعا می‌کنم رسیدگی بشود.
۳ ـ سؤال آقای عمیدی‌نوری راجع به چاپ کتابهای درسی و جواب آقای وزیر فرهنگ
نایب رئیس ـ سؤالات مطرح است آقای عمید‌نوری از وزارت فرهنگ
عمیدی‌نوری ـ سؤال بنده از جناب آقای وزیر فرهنگ راجع به شکایتی است که صنف کتابفروش در تهران درباره کتابهای درسی در پنج، شش ماه قبل کرده بودند (مهندس اردبیلی ـ واقعاً مردم را مستأصل کرده‌اند) بله آن موقع این سؤال از جناب آقای وزیر فرهنگ شده بود که جواب بدهند نوبت حالا رسیده است از موضوع شکایت البته جناب آقای وزیر فرهنگ تصدی مقامات مختلفی را داشته‌اند معمولاً بایستی مملکت و دولت و مجلس و مردم و اصناف و طبقات مختلفه را جزء ملت ایران حساب بکنند محل تردید نسبت برای این که بار این مملکت روی دوش همین مردم است و بایستی مردم زنده باشند. فعالیت کنند، مالیات بدهند تا مملکت اداره بشود بنابراین این نظامات و مقرراتی که در مملکت دولت‌ها و وزراء تهیه و اجرا می‌کنند باید طوری باشد که علاوه بر این که اصلو و شئون مملکتی محفوظ بماند حساب حقوق مردم هم معین شده باشد. وزارت فرهنگ سال گذشته آگهی کرد و حتی کتب درسی ابتدایی را تعیین کرد و اجازه داد که کتاب فروش‌ها طبق دستوری که وزارت فرهنگ داده کتاب چاپ بکنند و این یک نمونه‌ایست از کتاب درس کلاس اول (کتابی را ارائه دادند) که به نحوی که ملاحظه می‌فرمایید و بنده به نظر جناب آقای وزیر فرهنگ می‌رسانم در چاپخانه مجلس چاپ شده است که خیلی هم خوب چاپ شده است که خیلی هم خوب چاپ شده است،ملاحظه می‌فرمایید رنگی و بسیار کافی و شافی است برای تدریس برای شاگردان کلاس اول که می‌توانند استفاده بکنند و آن وقت وزارت فرهنگ هیچ معین نکرده بود که چند هزار جلد از این کتاب باید چاپ بشود. خوب کتابفروشها هم آمده‌اند حساب کرده‌اند به میزانی که بتوانند کار مملکت را راه بیندازند چاپ کردند امسال به مقدار زیادی، چندین صدهزار از این کتابها مانده و وزارت فرهنگ بدون توجه به حقوق کتابفروشها و موجود بودن این کتابها که با این طبع نفیس و کاغذ مرغوب تهیه شده خود وزارت فرهنگ رفته است (این‌طوری که کتابفروشها شکایت کرده‌اند) یک کتاب جدیدی که از حیپ عبارات و مطالب هم با این فرق ندارد چاپ کرده و با چاپخانه بانک ملی قراردادی بسته و چاپ شده است و صدها هزار جلد از این کتابها که قابل استفاده نیست روی دست کتابفروشها مانده و تمام شکایت کرده‌اند بنده از این نظر خواستم ببینم جناب آقای وزیر فرهنگ که وارد به کلبه مسائل هستند چه نظری داشته‌اند در این کار چطور می‌شود که خسارات صنف کتابفروش را در تهران جبران کرده و این کتابها را که صدها هزار جلد موجود مانده با این طبع و کاغذ خوب چه بکنند؟ به این جهت است که منتظر جواب آقای وزیر فرهنگ هستم.
نایب رئیس ـ آقای وزیر فرهنگ
وزیر فرهنگ (دکتر مهران) ـ بنده خیلی خوشوقت هستم که جناب آقای عمیدی‌نوری این موضوع را سؤال فرموده‌اند چون این آقایان کتابفروشها قطعاً به همه آقایان مراجعه کرده‌اند. موضوع کتابهای درسی برای مدارس ابتدایی سالیان دراز است که مورد اشکال و زحمت ما را فراهم کرده است و بسیاری از کتابفروشها، اغلب مراجعه می‌کنند و می‌گویند ما خودمان این کار را به بهترین وجه انجام می‌دهم. ولی متأسفانه عملاً این کار را نکرده‌اند و کتاب‌هایی که تهیه می‌کنند به هیچ‌وجه من‌الوجوه کتابهای خوبی نیست و به قیمت گرانی می‌فروشند بنده چون پیش‌بینی می‌کردم که این آقایان مراجعه خواهند کرد و جناب آقای عمیدی‌نوری یک نمونه‌هایی آورده‌اند، بنده هم یک نمونه‌هایی آورده‌ام از این کتاب‌هایی که وزارت فرهنگ چاپ کرده (چند جلد کتاب را ارائه کردند) خواهش می‌کنم که این کتابها را بدهید به آقای عمیدی‌نوری ملاحظه بفرمایند. (دکتر بینا ـ تفاوت قیمتش را هم بفرمایید) (عمیدی‌نوری ـ فایده‌اش چیست؟) نظر ما به طور کلی این است که در عین حال که منافع کتابفروشها ملحوظ بشود منافع مردم بیشتر باید مورد توجه واقع بشود (صحیح است ـ احسنت) در این کشور در حدود یک میلیون محصله به مدرسه می‌رود اگر بنا بشود که اولیاء اطفال برای هر بچه‌ای در ظرف سال سه چهار جلد کتاب بخرند این برای مردم طاقت‌فرسا است (صحیح است) باید سعی کرد همان‌جوری که در همه جای دنیا معمول است کتاب خوب چاپ بشود خوب تجلید بشود و به قیمت مناسب در اختیار مردم گذاشته بشود (صحیح است) کراراً با کتابفروشها ما مذاکره کرده‌ایمف الان هم حاضر هستیم کتابفروشها تعهد بکنند که کتاب را مطابق دستور ما چاپ بکنند و به قیمت عادله بفروشند (دکتر بینا ـ ممکن نیست) و احتکار نکنند، سوءاستفاده نکنند بنده با کمال میل برای این کار حاضر هستم حتی در این باب بنده در نظر گرفتم که برای این که یک سانسیونی هم داشته باشد ما یک قانونی خواهیم آورد به مجلس که این کتابها را به کتابفروشها واگذار کنم تحت شرایطی که ما معین می‌کنیم چاپ و جلد کنند و با یک منفعت عادله‌ای بتوانند بفروشند و بعد اگر این کار را نکردند ما حق داشته باشیم کتاب‌هایی که برخلاف ترتیب درست شده آنها را جمع بکنیم و آنها را مجاناً به محصلین بی‌بضاعت بدهیم تا این که واقعاً اینها فکر کنند که مقصود این نیست که مردم را بچاپند مقصود این نیست که مزاحمت برای مردم ایجاد کنند، باید سعی کنند یک احتیاجی که برای اطفال مدارس مثل نان و گوشت می‌ماند برای مردم این احتیاج رفع بشود. بنده البته با کمال میل حاضرم هر موقعی که کتابفروشها این تعهد را بکنند و تضمین کافی داشته باشیم این کار را بکنم و هیچ هم میل نداریم خودمان کتاب چاپ کنیم چون این کار برای ما جز زحمت فایده دیگری ندارد امسال هشتصدهزار جلد کتاب در چاپخانه بانک ملی چاپ کردیم، یک قسمتی هم در مطبعه مجلس و اول مهر‌ماه در تمام نقاط کشور این کتابها در دسترس محصلین گذاشته شده بود. بنده هم از چاپخانه بانک ملی، هم از چاپخانه بانک ملی، هم از چاپخانه مجلس و هم اداره کل قندوشکر که این کتابها را توزیع کرد برای ما و این کتابها به تمام نقاط کشور به موقع رسید سپاسگزاری می‌کنم و مفتخر هستم که این مشکل بزرگ را برای مردم حل کرده‌ام (احسنت) البته این ضرری برای صنف کتابفروش ایجاد کرد و من از این بابت متأسفم ولی باید عرض کنم که این پاداش عمل آنها بود و هر آنی که حاضر باشند کتابها را مطابق میل و دستور ما چاپ و تهیه بکنند ما هم با کمال میل بهشان مراجعه خواهیم کرد. (احسنت ـ احسنت)
نایب رئیس ـ آقای عمیدی‌نوری
عمیدی‌نوری ـ بسیار،بسیار بنده متأسفم که جناب آقای وزیر فرهنگ برای از بین بردن صنف کتابفروش افتخار هم می‌کنند (بعضی از نمایندگان ـ این‌طور نیست) آقا قضاوت صحیح بکنید این را کتاب فروش در چاپخانه مجلس تهیه کرده عین این کتاب بدون این که فرقی داشته باشد از حیث کاغذ، از حیث چاپ، از حیث شکل هر دو یک گراور ، هر دو یکی است عین این را در چاپخانه بانک ملی چاپ کرده هشتصد هزار تا می‌گویند چاپ کرده‌اند هشتصد هزار تا مال کتابفروش مانده است (مکرم ـ قیمت کدام گران‌تر است) مال وزارت فرهنگ (وزیر فرهنگ ـ این‌طور است نیست) قیمتش گران‌تر از این است چرا این فرمایشات را می‌فرمایید بچه‌های مردم چه گناهی دارند که باید هر دفعه وارد این‌گونه سوء‌استفاده‌هایی که در وزارتخانه‌های ماست بشودند جناب آقای وزیر فرهنگ هم هیچ گناهی ندارند بنده به ایشان حق می‌دهم. جناب آقای وزیر فرهنگ کاری بکنید که توی این مملکت کاری شده باشد از این که بروید هشتصد هزار جلد عین این کتابی که کتابفروش چاپ کرده (بعضی از نمایندگان ـ عین آن نیست) اجازه بفرمایید، عین همان است (در این موقع آقای عمیدی‌نوری مقابل ردیف اول صندلی وزراء قرار گرفته و نمونه‌هایی از کتابها را به آقای وزیر فرهنگ نشان دادند) جناب آقای وزیر فرهنگ این عین همان است.
نایب رئیس ـ آقای عمیدی‌نوری بفرمایید پشت تریبون
عمیدی‌نوری ـ آخر آقا یک حرف‌هایی می‌زنند که آدم شاخ در می‌آورد توی مملکت عین یک کتابی را چاپ می‌کنند. جناب آقای وزیر فرهنگ این مال سال دوم است این مال سال اول است. آنها را هم اگر من می‌آوردم ملاحظه می‌فرمودید که عین آن بود.
اگر شما یک ابداعی یک اصلاحی از نظر برنامه مملکت می‌کردید می‌گفتید ما آمده‌ایم. برنامه تحصیلی را عوض کرده‌ایم بنده توی سر کتابفروش هم می‌زدم می‌گفتم باید این خسارت را بکشی چرا؟ برای این که این مملکت سیستم تدریس و کتابش فرق کرده و عوض شده. اما شما آمده‌اید با همان وضع خراب سابق، با همان برنامه‌هایی که محصلین ما را بدبخت می‌کند عین همان برنامه، عین همان کتاب تدریس سابق را چاپ کرده‌اید در چاپخانه دیگر هشتصد هزار تا عین آن دست مردم مانده و از بین رفته. شما می‌فرمایید اگر کتابفروشها همچو تعهدی بکنند، بنده نمونه بهتان نشان می‌دهم، این کتابفروش بدبخت پارسال این کتاب را چاپ کرده، عین این را هم شما داده‌اید در چاپخانه بانک ملی چاپ کرده‌اند مگر آنها مال یک کشور دیگری هستند؟ آنها کشور مغلوب هستند و شما کشور غالب هستید و باید مغلوب را از بین برد؟به عقیده بنده توضیحات جنابعالی به هیچ‌وجه قانع کننده نبود. کتابفروش‌‌های این مملکت مال این مملکت هستند، کتاب چاپ کرده‌اند، کتابشان موجود مانده است شما در سال گذشته نگفته‌اید پنجاه هزار تا یا صدهزار تا کتاب درس چاپ کنند اینها هم مقداری چاپ کرده‌اند و کتاب دستشان مانده و خسارت آن را وزارت فرهنگ باید بدهد.
نایب رئیس ـ جناب آقای وزیر کشور آقای فرود سؤالی داشتند چون حاضر نیستند می‌توانید اگر کاری دارید تشریف ببرید. آقای خرازی.
۴ ـ سؤال آقای خرازی راجع به عدم اجرای مقررات قانون قرضه و جواب آقای وزیر دارایی
خرازی ـ به طوری که آقای محترم استحصار دارند در ۱۹ اسفند‌ماه ۱۳۳۳ قانون قرضه ۱۵۰ میلیون دلار از آمریکا و ده‌میلیون لیره‌استرلینک از کشور انگلستان از مجلس شورای ملی گذشته، بنده اصلاح پیدا کردم که دولت بدون این که رعایت بکند تبصره‌های آن قانون را مبلغی از آن گرفته و خرج کرده چون در این قانون قید شده و تبصره‌هایی دارد که بایستی دولت طبق آن تبصره‌ها عمل بکند بنده اطلاع پیدا کردم که دولت سی میلیون دلار از آن محل قرضه آمریکا گرفته و به مصرف کسر بودجه کشور رسانیده. سؤال بنده هم اول تیرماه بود یعنی ۵ ماه قبل و حالا نوبت جوابش رسیده. ضمناً بنده اطلاع پیدا کردم که به استناد قرضه ۱۵۰ میلیون از آمریکا و ۱۰ میلیون لیره از انگلستان دولت یک خرید‌هایی توسط بانک صادرات واردات یا مخففش بکنیم از اگزیم بانک آمریکا گرفته و ضمناً هم یک مبلغی، یک تعهداتی از بابت آن ده میلیون لیره انگلستان کرده، بنده می‌خواستم توجه جناب آقای وزیر دارایی را با این نکته معطوف بدارم که همان‌طوری که خودشان معتقد هستند در درجه اول وقتی که این قانون گذشت توجه مجلس به این بود که حتی‌المقدور سعی بشود و بیشتر از ۳۲ میلیون دلار صرف کسر بودجه نشود و بعد این قرضه برای کارهای عمرانی و مخصوصاً تولیدی که عبارت از بالا بردن سطح کشاورزی، توسعه صنایع، مخصوصاً صنعت قندوشکر و چای و قماش نخی و سیمان و ا ستخراج معادن به طریق علمی و ذوب و تصفیه آنها و رفع حاجت از آن قسمتی که در داخله مصرف می‌شود و بقیه برای صدور مصرف کشور آن قسمتی که برای کسر بودجه بوده دولت استفاده کرده و بعد هم به موجب قانون اخیر ۱۰ میلیون دلار دیگر به آن اضافه شد که شد ۴۰ میلیون دلار بنده نظرم این است که آن قضیه ۵۳ میلیون دلاری که از بابت قرضه لکوموتیو خریده شده لوازم راه خریده شده یا قرارداد بسته شده مطابق قانون لوایح آنها را دولت مکلف است بیاورد قبلاً به تصویب کمیسیون‌های مربوطه برساند و بعد به موقع اجرا و عمل بگذارد و همچنین در قانون یک شرطی هم شده که اگر کمیسیون‌های مربوطه مجلسین در ظرف مدت یک‌ماه نسبت به این لوایحی که دولت برای کارهای عمرانی و بالا بردن سطح تولیدات آورد تصمیم اتخاذ نکرد دولت مجاز است که برود طبق
page 3 - 8 missing