مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ مهر ۱۳۳۶ نشست ۱۲۱
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۵
سال دوازدهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۱۲۱
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۲۵ مهرماه ۱۳۳۶
فهرست مطالب:
۱- طرح صورت مجلس
۲- اخذ رأی و تصویب بودجه ۱۳۳۱ وزارت گمرکات و انحصارات
۳- سؤال آقای مهندس اردبیلی راجع به سرمایه بانک کشاورزی و جواب آقای وزیر دارایی
۴- سؤال آقای عمیدی نوری راجع به برنامه مبارزه با سل و جواب آقای وزیر بهداری
۵- بیانات آقای نایب‌رئیس به مناسبت ورود رئیس مجلس ملی پاکستان و روابط دوستی بین ایران و پاکستان
۶- بیانات آقای رئیس مجلس ملی پاکستان دائر به تشکر از پذیرایی و حسن روابط بین ایران و پاکستان
۷- سؤال آقای خرازی راجع به نرخ ریال سعودی و جواب آقای وزیر دارایی
۸- تقدیم یک فقره طرح قانونی به قید دو فوریت به وسیله آقای دکتر حسن افشار
۹) طرح فوریت طرح تقدیمی مربوط به اصلاح قانون کار
۱۰- ختم جلسه به عنوان تنفس
مجلس یک ساعت و ۵۰ دقیقه پیش ازظهر به ریاست آقای عماد تربتی (نایب رئیس) تشکیل گردید
۱- طرح صورت مجلس
نایب‌رئیس - اسامی غایبین جلسه قبل قرائت می‌شود
غایبین با اجازه - آقایان: بزرگ‌نیا. جلیلی. قبادیان. دکتر اصلان. افشار. سنندجی. سعیدی. دشتی. دکتر جهانشاهی. اسفندیاری. دکتر آهی. دکتر سعید حکمت. پردلی. امیدسالار. عبدالحمید بختیار. غضنفری. ذوالفقاری. مجید ابراهیمی. شادلو. بهادری. دکتر عدل. کدیور. بزرگ ابراهیمی. مشار. هدی. مهندس سلطانی. خلعت‌بری. کورس. عرب شیبانی. بوربور. طباطبایی قمی. کیکاوسی. خزیمه علم. معین‌زاده. پناهی. اورنگ. دکتر پیرنیا. امامی خویی. شادمان.
غایبین بی‌اجازه - آقایان: دکتر طاهری. اریه. سالار بهزادی. قرشی. رامبد. دکتر سید امامی. نصیری.
دیرآمدگان و زودرفتگان با اجازه - آقایان: دهقان. اعظم زنگنه. فرود. پرفسور اعلم. دکتر مشیر فاطمی. اسکندری. مهندس فروهر. دکتر عمید. موسوی. فولادوند. صدرزاده.
نایب‌رئیس - اعتراضی بر صورت جلسه نیست؟ (اظهاری نشد) تصویب صورت مجلس بعد اعلام خواهد شد.
۲- اخذ رأی و تصویب بودجه ۱۳۳۶ وزارت گمرکات و انحصارات
نایب‌رئیس - امروز سؤالات در دستور است ولی مانعی ندارد که مطلب دیگری هم قبل از آن اجرا بشود و آن مربوط به رأی نهایی بودجه سال ۱۳۳۶ سارمان وزارت گمرکات و انحصارات است که قبلاً در مجلس شورای ملی به تصویب رسیده و مجلس سنا هم عینا آن را تصویب نموده است و برای اخذ رأی نهایی به مجلس شورای ملی برگشته است نامه مجلس سنا مربوط به بودجه سازمان وزارت گمرکات و انحصارات قرائت می‌شود و با ورقه رأی گرفته می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی عطف به مرقومه شماره ۸۹۵۷ مورخ ۳۶/ ۴/ ۳۰ راجع به لایحه بودجه و سازمان سال یک هزار و سیصد و سی و شش وزارت گمرکات و انحصارات اشعار می‌دارد لایحه مزبور در جلسه روز دوشنبه بیست و دوم مهرماه یک هزار و سیصد و سی و شش عیناً به تصویب مجلس سنا رسید.
رئیس مجلس سنا محسن صدر (اسامی آقایان به وسیله آقای ثقه‌الاسلامی (منشی) به شرح زیر اعلام واخذ رأی به عمل آمد)
آقایان: علی قوام. دکتر بینا. صفاری. خرازی. موسوی. سراج. حجازی. حشمتی. مهندس هدایت. محمود محمودی. عباسی. دکتر نفیسی. مهندس اردبیلی. دکتر امین. صدرزاده. بیات ماکو. دکتر دیبا. ابتهاج. پناهی. مهدوی. تیمورتاش. رستم امیر بختیار. دکتر مشیرفاطمی. دولت‌آبادی. دکتر شاهکار. اردلان. مهندس فروهر. مهندس فروغی. دولتشاهی. یار افشار. مهندس دهستانی. علامه وحیدی. توماج. دکتر نیرومند. برومند. شیبانی. فخر طباطبایی. دکتر اسدی. دکتر ضیایی. اقبال. صارمی. مرتضی حکمت. دهقان. کشکولی. اکبر. افخمی. دکتر پیرنیا. آقایان. عمیدی نوری. حکیمی. اسکندری. دیهیم. اخوان. گیو. مهدی ارباب. ثقه‌الاسلامی. باقر بوشهری. مسعودی. کیکاوسی.
(آراء مأخوذه شماره شده و نتیجه به قرار ذیل بود)
موافق ۵۶
سفید بی‌اسم ۳ برگ.
نایب‌رئیس - لایحه سازمان و بودجه وزارت گمرکات و انحصارات با ۵۶ رأی تصویب شد به دولت ابلاغ می‌شود.
اسامی موافقین آقایان فخر طباطبایی. ارباب. دکتر مشیر فاطمی. تیمورتاش. دهقان. مرتضی حکمت. صارمی. مهندس هدایت. مهدوی. فیلکس آقایان: ثقه‌الاسلامی. باقر بوشهری. مسعودی. دولت‌آبادی. مهندس فروهر. علامه وحیدی. یارافشار. دکترضیایی. برومند. دکتر اسدی. کاظم شیبانی. دکتر امیر نیرومند. سراج حجازی. دکتر دیبا. مهندس فروغی. اردلان. عمیدی نوری. توماج. کیکاوسی. دکتر امین. دیهیم. کشکولی. افخمی. دولتشاهی. اکبر. دکتر بینا. عباسی. حکیمی. صدرزاده. بیات ماکو. حشمتی. ابتهاج. پناهی. موسوی. اسکندری. دکتر نفیسی. قوام. صفاری. اخوان. محمودی. اقبال. مهندس دهستانی. رستم امیر بختیار. گیو. دکتر پیرنیا. خرازی.
ورقه سفید بی‌اسم علامت امتناع سه برگ.
۳- سؤال آقای مهندس اردبیلی راجع به افزایش سرمایه بانک کشاورزی و جواب آقای وزیر دارایی
نایب‌رئیس - سؤالات مطرح است آقای مهندس اردبیلی بفرمایید.
مهندس اردبیلی - بنده سؤالی از دولت کرده‌ام به این شرح (ریاست محترم مجلس شورای ملی متمنی است دستور فرمائید آقای وزیر دارایی در مجلس شورای ملی حاضر شده به سؤال زیر پاسخ دهند وزارت دارایی معلوم نماید با وجود اینکه جناب آقای نخست‌وزیر در مجلس و رادیو و مصاحبه جراید اعلام داشته‌اند مبلغ یکصد میلیون تومان به بانک کشاورزی داده شده آیا از این مبلغ تا این تاریخ چقدر داده شده و در چه تاریخی و به چه مدت؟
خواهشمندم آن را معین فرمائید حالا منتظر جواب هستم.
نایب‌رئیس - آقای وزیر دارایی بفرمایید.
وزیر دارایی (ناصر) - در جواب سؤال نماینده محترم به عرض می‌رسانم راجع به وام ۲۳ میلیون دلار که مقرر بود به مصرف ازدیاد سرمایه بانک‌های کشاورزی و رهنی و ساختمانی برسد لایحه مربوط به آن طی نامه شماره ۳۶۶۲۱۱/ ۴/ ۲ به عنوان ریاست محترم مجلس شورای ملی تقدیم شده است به علاوه قرارداد مربوط به اخذ وام نیز در واشنگتن توسط سفیر کبیر ایران در آمریکا به امضاء رسیده است بنابراین پس از تصویب ماده واحده به تدریجی که دلارهای نامبرده توسط بانک ملی تبدیل به ریال می‌شود سهم هر یک از بانک‌ها به اختیار آنها خواهد بود لایحه‌اش تقدیم شده است (مهندس اردبیلی - همین؟ پس چرا آقای نخست‌وزیر فرموده‌اند داده شده) بلی عرض کردم آقای نخست‌وزیر فرمودند محلش معین شده است ۲۳ میلیون دلار و پولش اماده است قرارداد آن هم امضاء شده ولی مطابق قراردادی که هست وامی که داده می‌شود باید مصرفش در مجلس معین بشود ما لایحه‌اش را تقدیم کرده‌ایم در تاریخ ۲ تیر ماه در کمیسیون‌ها هم هست همین که بیاید در مجلس و تصویب بشود داده خواهد شد.
نایب‌رئیس - آقای مهندس اردبیلی بفرمایید.
مهندس اردبیلی - بنده واقعاً از جواب آقای وزیر دارایی حظ کردم (خنده حضار) آقای نخست‌وزیر در رادیو در پشت تریبون در جراید رسماً اعلام کرد که یکصد میلیون تومان داده شده (معاون پارلمانی نخست‌وزیر - تقسیمش را گفتند) داده شده (وزیر دارایی - اگر داده بشود برخلاف قانون است باید با تصویب مجلس باشد) مجلس ۲۳ میلیون دلار را تصویب کرده است که به بانک کشاورزی بدهند (وزیر دارایی - قانون آن هنوز تصویب نشده اصل قانون را ملاحظه بفرمایید باید تقسیم آن با تصویب مجلس باشد) به هر صورت من متأسفم که در این کشور پولی که باید به مصرف حقیقی خودش برسد نمی‌رسد باید به هر وسیله و به هر قیمتی که شده وام بانک کشاورزی تصویب بشود و داده شود تا بنیه مالی زارعین تقویت بشود. سطح تولید کشاورزی بالا برود (صحیح است) با وعده و وعید نمی‌شود این مملکت را اداره کرد باید حق را گفت و عمل کرد البته من معذرت می‌خواهم نباید عصبانی بشوم چون یک قدری ضعف مزاج دارم (دکتر امین - صلاح نیست عصبانی بشوید) خیلی متأثرم جوابی که به من دادند قانع‌کننده نبود، به هر حال اگر بخواهیم این کشور که واقعاً یک کشور کشاورزی است پیشرفت بکند کشاورزی ما بالا برود سطح تولید بالا برود باید بانک کشاورزی را تقویت کرد، اگر بانک کشاورزی نمی‌خواهید یک مؤسسه‌ای را تقویت کنید که بنیه مالی کشاورزان را تقویت کند با این وعده و وعید نمی‌شود این مملکت را اداره کرد آخر ملاحظه بفرمایید ۱۵۰ میلیون تومان گویا سرمایه بانک کشاورزی است یعنی ۵۰ میلیون تومان پرداخته شده از این ۵۰ میلیون تومان چقدر به شهرستان‌ها می‌رسد یک چندرغاز هم نمی‌رسد که بانک کشاورزی بتواند به کشاورزان کمک کند و سطح کشاورزی بالا برود آخر آقایان این وضع که نمی‌شود بالاخره نمی‌دانم چطور خواهد شد در هر صورت سؤال بنده قانع‌کننده نبود (دکتر امین - صحیح است)
نایب‌رئیس - آقای وزیر دارایی
وزیر دارایی - شاید عرایض بنده مورد توجه جناب آقای مهندس اردبیلی نماینده محترم واقع نشد (مهندس اردبیلی - البته) عرض کنم پول حاضر است، اولاً این پولی نیست که دولت بدهد دولت قرض کرده مطابق قوانین که برای وام تعیین شده بنابراین اول اصل وام را مجلس تصویب می‌کند وقتی که تصویب کرد برای استفاده از وام دو مرتبه باید برای مصرف آن به مجلس بیاید و کسب اجازه بشود جناب آقای اردبیلی در دوم تیر ماه یعنی چهار ماه پیش لایحه‌اش را داده‌ایم به مجلس که چطور تقسیم بشود (مهندس اردبیلی - تقاضای فوریت بکنید که زودتر تصویب بشود)
معاون نخست‌وزیر - تقاضای فوریت را مجلس بکند چه مانعی دارد؟
(موسوی - آقای رئیس دستور بفرمایند که این لایحه زودتر در کمیسیون رسیدگی شود).
۴- سؤال آقای عمیدی نوری راجع به برنامه مبارزه با سل و جواب آقای وزیر بهداری
نایب‌رئیس - سؤالی دیگر مطرح است آقای عمیدی نوری بفرمایید.
عمیدی نوری - سؤالات بنده بیشتر مربوط به عدم اجرای قوانین است اغلب هم مواردش را پیدا می‌کنم و به عرض می‌رسانم (صحیح است) یکی از اینگونه موارد آقایانی که در دوره ۱۸ تشریف داشتند می‌دانند قانونی بود مربوط به حمایت کارمندان مسلول و پیشگیری از بیماری سل مصوب نهم دی ماه ۱۳۳۳ یعنی نزدیک سه سال که یک قانونی از مجلس گذشت که کلیه کارمندان دولت که به بیماری سل ابتلاء پیدا کردند. اینها معاف از خدمت باشند و حقوق هم بگیرند و دوره معالجه‌شان هم احتساب بشود برای خدمت در ضمن این قانون بنده یک تبصره‌ای پیشنهاد کرده بودم و نمایندگان محترم هم لطف فرمودند و تصویب فرمودند و آن تبصره اینطور است دولت مکلف است در ظرف ۳ ماه برنامه عملی مبارزه با سل را از حیث ساختمان آسایشگاه در استان‌هایی که وزارت بهداری صلاح بدانند و جدا کردن مسلولین و جا دادن آنها در آسایشگاه و امثال آنها تهیه نموده و در این خصوص لایحه‌ای تنظیم و تقدیم مجلس کند، لازمه‌اش این بود که یک همچو تبصره در مدت قانونی به موقع اجرا گذارده شود برای اینکه وقتی ما گفتیم کارمند دولت که مسلول شد برود کنار خوب این را که نمی‌شود در جامعه ولش کرد شما کارمند دولت را می‌گوئید از پشت میزش برود کنار که رفیق و همکار خودش مسلول نشود و اگر برای آن کارمند آسایشگاه نبود در مملکت این در اجتماع عبور می‌کند، زندگی می‌کند همه را مسلول می‌کند لازمه اینکه یک مملکتی که می‌آید یک همچو مقررات صحیحی وضع می‌کند برای کارمند خودش این است که مبارزه با سل را از مسائل جدی خودش ملقی می‌کند (صحیح است) و در مملکت آسایشگاه به وجود می‌آورد متأسفانه تا به حال که سه سال می‌گذرد این ماده قانونی، این تبصره قانونی این تکلیف قانونی اجرا نشده و بلکه آسایشگاه‌هایی که قبل از این برنامه قبل از این تکلیف قانونی بنابود در این مملکت با یک برنامه‌هایی در بعضی از نقاط به وجود بیاید آن هم به جایی نرسیده (دولت‌آبادی – در اصفهان) مثلاً همین اصفهان که جناب آقای دولت‌آبادی الان فرمودند و خود بنده در مازندران، خود جناب آقای دکتر راجی که اینجا به نام نماینده خوزستان تشریف داشتند راجع به آسایشگاه خوزستان هم می‌نالیدند و می‌نالیم ولی تا به حال به هیچ‌وجه قدمی برداشته نشده بنده می‌خواهم ببینم جناب آقای وزیر بهداری که خوشبختانه خودشان بی‌اندازه علاقمند به توسعه بهداری هستند در اجرای این تصمیم قانونی چه قدمی برداشته‌اند و چه خواهند کرد که انشاالله امیدوارم توضیحاتشان قانع‌کننده باشد یعنی ببینیم چنین برنامه‌ای وجود دارد ما هم تشکر کنیم والا بعداً عرایضم را بیشتر عرض می‌کنم.
نایب‌رئیس - آقای وزیر بهداری
وزیر بهداری (دکتر راجی) - باید به عرض برسانم در موضوع سؤال جناب آقای عمیدی نوری تا به حال از طرف نمایندگان محترم چندین مرتبه سؤال شده و وزارت بهداری نیز نتیجه اقدامات و برنامه خود را به اطلاع آقایان نمایندگان محترم رسانیده است بار دیگر نیز به استحضار می‌رساند که خوشبختانه بیماری سل در اثر کشف داروهای جدید امروزه به طور سرپایی معالجه می‌شوند (دکتر شفیع امین - خوشبختانه سرپایی اجرا می‌شود) و جز در مواردی که احتیاج به عمل جراحی باشد و یا برای دیگران ایجاد خطر نماید نیازی به بستری کردن بیمار نیست و به همین جهت اهمیت درمانگاه‌های مبارزه با سل و تلقیح ب. ث. ژ در راه مبارزه با این بیماری بیشتر از تأسیس آسایشگاه‌ها است (دکتر شفیع امین – در آذربایجان از هیچکدام خبری نیست)
(عمیدی نوری - در مازندران خبری نیست) در اجرای این منظور وزارت بهداری اقدام به تلقیح عمومی ب. ث. ژ و ساختمان درمانگاه‌های مبارزه با سل در استان‌های مختلفه نموده و به خصوص در مازندران این درمانگاه در شرف اتمام است و ۱۱۴۰۰۰ نفر برضد سل تلقیح شده‌اند. در مورد آسایشگاه‌ها نیز در برنامه هفت ساله که از محل اعتبارات عمرانی سازمان برنامه تأمین می‌شود تکمیل دو آسایشگاه و ایجاد چهار آسایشگاه دیگر پیش‌بینی شده و نقشه‌های مربوطه در مورد بعضی از آنها تهیه گردیده است (دکتر شفیع امین - انشاالله در برنامه سوم، در برنامه دوم که اجرا نشد) در مورد آسایشگاه مازندران نقشه‌ای که توسط مهندسین مشاور سازمان برنامه
تهیه شده است مبلغ ۱۵۰ میلیون ریال اعتبار لازم دارد تصدیق می‌فرمایند که با ضیق مالی و همچنین با توجه به اینکه ساختمان آسایشگاه‌های عظیم به دلائل مشروحه دیگر صلاح نیست اختصاص چنین اعتباری برای تأسیس یک آسایشگاه از حدود امکانات مالی دولت خارج است به علاوه به فرض ایجاد چنین دستگاهی وزارت بهداری از عهده هزینه نگاهداری آن برنخواهد آمد. بنابراین از سازمان برنامه خواسته شد که به مهندسین مشاور خود دستور تجدیدنظر در نقشه‌های مربوطه داده و نقشه‌های بسیار ساده‌ای که متضمن هزینه گزاف نباشد و نگاهداری آن نیز بعداً با هزینه کم میسر باشد تهیه نمایند. علاوه بر این وزارت بهداری رأساً از محل اعتبار زائرین اقدام به تهیه نقشه ساختمانی آسایشگاه مسلولین به صورت باراک در مازندران نموده است که نتیجه این اقدامات قریباً به اطلاع عموم خواهد رسید. نماینده محترم یقین داشته باشند که وزارت بهداری متوجه اهمیت مبارزه با بیماری سل بوده و در حدود امکانات مالی و فنی خود آنچه که مقدور باشد انجام خواهد داد نکته‌ای که جناب آقای عمیدی نوری فرمودند راجع به عدم اجرای قانون خواستم حضورشان متذکر باشم طبق اسنادی که موجود است وزارت بهداری در موقع خودش خواسته بودجه برای این امر برنامه‌ای تنظیم شده ولی متأسفانه ضیق مالی و نبودن اعتبار مانع شده که این عملیات تا امروز انجام بشود از طرف دیگر اعتبارات سازمان برنامه چون در اختیار وزارت بهداری برای ساختمان گذاشته نشده این کار تا امروز معوق مانده است ولی با قولی که داده‌اند یقین دارم در سال آینده سال ۱۳۳۷ حتماً اقلاً دو یا سه آسایشگاه اضافه بر این باراک‌هایی که می‌سازیم از محل بودجه عمرانی ساخته بشود (نمایندگان - انشاالله)
نایب‌رئیس - آقای عمیدی نوری بیاناتی دارید بفرمایید.
عمیدی نوری – از جناب آقای وزیر محترم بهداری تشکر می‌کنم که در توضیحات خودشان مختصری از اقداماتی که تصور فرمودند مفید است برای مبارزه با سل بیان فرموده‌اند ولی تکلیف قانونی را فرمودند که انجام شده جناب آقای وزیر بهداری خودشان نماینده محترم مجلس بوده و تصدیق خواهند فرمود که قانون باید اجرا بشود، قانون وقتی می‌گوید دولت مکلف است برنامه آن را به مجلس تقدیم کند این مثل این است که وزارت بهداری خودش برای خودش برنامه تنظیم کند و طبق نظر خودش عمل بکند، پیداست که مصلحت اجتماع از طرف قوه مقننه چنین تشخیص داده شده که برای مبارزه با سل می‌بایستی برنامه‌ای به مجلس بیاید برای ساختمان آسایشگاه و مبارزه و به تصویب برسد، اعتراض و ایراد بنده این است که چرا این تکلیف قانونی انجام نشده حالا اگر معتقد هستید که احتیاجی به آسایشگاه نیست بنده تعجب می‌کنم.
(دکتر امین - تئوری تازه‌ایست) تئوری تازه‌ایست که به نظر بنده هنوز قابل عمل نیست الان خودتان می‌دانید در شمال ایران و در گیلان، در مازندران مسلول بی‌اندازه زیاد است. جناب آقای وزیر بهداری خود بنده خجالت می‌کشم از بس مراجعه می‌کنند مسلولین شمال به من مرتب مراجعه می‌کنند. بنده به آقای دکتر دانشور مرتب مسلول معرفی می‌کنم و این آسایشگاه ابوحسین و همین طور آسایشگاه شاه‌آباد اینها کراراً می‌گویند ما جا نداریم در یک چنین وضعیتی چرا نمی‌خواهید یک آسایشگاهی برای مازندران بسازید، سازمان برنامه می‌گوید ۱۵ میلیون تومان خرج دارد مگر با چه مبلغی الان آسایشگاه در بندر پهلوی ساخته شده، بنده خیال می‌کنم با چند میلیون بیشتر بنا نشده و بسیار هم مفید است (سرتیپ صفاری - بیمارستان است) شما می‌توانید آسایشگاه‌هایی هر کدام با چند میلیون، یک میلیون دو میلیون تومان در نقاط مختلف همان‌طوری که فرمودید بسازید و مسلولین را جدا کنید از مردم و این نباید بود توی برنامه ساختمان و نقشه و اطاق‌هایی که مهندسین مشاور قراردادی دارند که پورسانتاژ حق‌العملشان ده یک است، هر چقدر برنامه ساختمانی مهندسین مشاور میزانش برود بالا حق‌العمل آنها بیشتر می‌شود بنابراین آنها از خدا می‌خواهند با ۱۵۰ میلیون ریال برای یک آسایشگاه نقشه تنظیم کنند، بنده تمنی دارم یک فکری بکنید در استان‌های کشور حتماً این آسایشگاه‌ها ساخته بشود و مسلولین جدا بشوند، البته مبارزه به وسیله تلقیح هم خوب است، بسیار متشکر هستم این آماری که فرمودید در مازندران عمل شده اینها یک پیشگیری است ولی برای مسلولین احتیاج به آسایشگاه است احتیاج به جدا کردن آنها از سایرین است و بنده تمنی می‌کنم که جناب آقای وزیر بهداری با سازمان برنامه حل بکنند که آسایشگاه‌هایی که مؤثر و نتیجه‌بخش است ساخته شود نه اینکه فکر اضافه ساختمان باشند، یک کاری بکنید که ما بتوانیم بگوئیم در مملکت ما با توجهی که بهداشت و فرهنگ هست یک فکر خوبی دارد به نتیجه واقعی و عملی می‌رسد.
پرفسور اعلم - در کجا توجه هست؟ در همین تهران با این گرد و خاک‌ها و دود اتومبیل‌ها مسلول می‌سازند. (در این موقع آقای حاج عبدالوهاب خان رئیس مجلس ملی پاکستان به تالار جلسه تشریف آوردند).
۵- بیانات آقای نایب‌رئیس به مناسبت ورود رئیس مجلس ملی پاکستان و روابط دوستی بین ایران و پاکستان
نایب‌رئیس - با اجازه آقایان نمایندگان محترم از جناب آقای رئیس ملی پاکستان که به کشور ما تشریف آورده‌اند و اکنون به تشریف فرمایی خود در جلسه رسمی مجلس شورای ملی عموم نمایندگان را قرین امتنان فرموده‌اند صمیمانه تشکر می‌کنم و مقدم شریف ایشان را بس گرامی و ارجمند می‌شمارم (صحیح است). از این که دعوت مجلس شورای ملی را پذیرفته‌اند و در این چند روزه اقامت خود از پذیرایی و دیدار خود نمایندگان مجلس ایران را سپاسگذار فرموده‌اند عموماً کمال مسرت و خرسندی را ابراز می‌داریم جای شک و تردید نیست هر دو ملت شریف پاکستان و ایران به خوبی واقفند که بین این دو ملت از دیر زمانی رشته‌های مودت و علائق ناگسستنی متعددی موجود است که طول زمان بر مراتب استحکام آن همواره افزوده است (صحیح است صحیح است).
دین مقدس اسلام نسبت به عقاید و تمدن و فرهنگ ما آنچنان وحدتی ایجاد کرده است که آمیخته با دل و جان ما است (صحیح است) همجواری و زندگی این دو ملت در یک منطقه از جهان طبعاً ما را در سود و زیان یکدیگر شریک و سهیم قرار داده است. روح آزادمنشی و صلحجویی از سجایا و مزایای اخلاقی هر دو ملت است (صحیح است). روی همین مناسبات است که ملت ایران ملت پاکستان را از صمیم قلب برادری عزیز و ارجمند می‌داند و یقین داریم که ملت پاکستان هم به ما همین نظر را دارد (صحیح است). شاهنشاه خردمند و محبوب ما پیوسته و مستمراً افکار عمومی ملت خود را در تحکیم مبانی دوستی بین دو کشور رهبری و تأیید و تقویت می‌فرمایند (صحیح است). ضمن تشریف فرمایی ژنرال اسکندر میرزا حضرت رئیس جمهور پاکستان که فرصتی برای ابراز احساسات و عواطف صمیمانه به دست آمد از هرگونه اظهار علاقه فروگذار نگردید. به راهنمایی و روشن‌بینی اعلیحضرت همایون شاهنشاه ایران کشور ما در پیمان بغداد شرکت نمود و در نتیجه دو کشور پاکستان و ایران رشته‌های اتحاد و اتفاق معنوی را بر پایه‌های اساسی‌تری استوار و برقرار نمودند نمایندگان مجلس شورای ملی ایران یقین دارند که تشریف فرمایی جناب آقای رئیس مجلس ملی پاکستان و مشاهده روح صمیمانه ملت ایران در تشیید و تزیید روابط صمیمانه دو کشور تأثیر بسزایی خواهد داشت (صحیح است صحیح است). از جناب آقای عبدالوهابخان رئیس مجلس ملی پاکستان، نمایندگان مجلس شورای ملی ایران خواهشمند می‌باشند که احساسات پاک و برادرانه ملت ایران را به مجلس و نمایندگان و ملت پاکستان تبلیغ فرمایند که ملت ایران صمیمانه آرزومند ترقی و تعالی ملت همکیش و همجوار و هم پیمان خود پاکستان می‌باشد (صحیح است) از خداوند متعال مسئلت داریم که هر دو ملت را به حفظ این اتحاد و اتفاق که فقط در راه حفظ صلح و آرامش جهان است موفق و مؤید بدارد (صحیح است احسنت).
نایب‌رئیس - آقای رئیس مجلس ملی پاکستان بیاناتی دارند که ایراد می‌فرمایند.
(آقای رئیس مجلس ملی پاکستان بیاناتی به زبان انگلیسی ایراد فرمودندکه ترجمه آن به شرح زیر است
«جناب آقای رئیس آقایان محترم مجلس شورای ملی برای اینجانب مشکل است که به وسیله الفاظ رسایی مراتب امتنان و سپاسگزاری خویش را از افتخاری که به اینجانب داده‌اید و دعوت به عمل آورده‌اید که در میان شما بنشینم و با این همه حرارت از من پذیرایی به عمل آید ابراز دارم. من حامل ادعیه خالصانه اعضاء مجلس ملی پاکستان به شما هستم. اینجانب افتخار آن را نیز داشته‌ام که حضور اعلیحضرت همایون شاهنشاه شرفیاب شوم و علاقمندی معظم له را نه تنها نسبت به رفاه و آسایش ملت ایران بلکه نسبت به سایر کشورهای دوست مانند پاکستان هرگز فراموش نخواهم نمود. چندی پیش بود که اعلیحضرت همایون شاهنشاه به پاکستان مسافرت و نطقی در پارلمان پاکستان ایراد فرمودند و با نهایت محبت با قبول دعوت شامی که از طرف اعضاء پارلمان شده بود آنان را مفتخر فرمودند، همان‌طور که به درستی که خاطرنشان فرمودید دو ملت شریف ایران و پاکستان همیشه روابط دوستانه داشته‌اند و مرور زمان وحدت فکری و فرهنگی و تمدنی آنها را به ثبوت خواهد رسانید ما همه به عنوان یک حقیقت مسلم تاریخی می‌دانیم که مردم پاکستان تا چه حد به فرهنگ ایران مدیون هستند.
زبان فارسی تا اندازه زیادی توسعه زبان اردو خدمت کرده است. نقاشی‌ها و افکار ایرانی در سراسر پاکستان مورد تقدیر و تحسین است. حتی در سخنرانی‌های اعضای مجلس ملی پاکستان گاه و بیگاه ابیاتی از شعرای نامی ایران مانند شیخ اجل سعدی و لسان‌الغیب حافظ و فردوسی و جامی نقل می‌شود. در این اواخر کشورهای ما روز به روز
به یکدیگر نزدیک‌تر می‌شوند. و در میادین بین‌المللی در تمام شئون با همدیگر همکاری حدی و عملی می‌نمایند. تردید ندارم که این همکاری که در تحت شرایط فعلی یک امر طبیعی به شمار می‌رود دو ملت ما را به سوی عظمت و ترفی سوق خواهد داد.
مایه نهایت مسرت و خوشوقتی اینجانب خواهد بود که به اعضاء پارلمان پاکستان احساسات محبت‌آمیز و صمیمانه مردم ایران و آرزوی آنان را برای ترقی و تعالی پاکستان به آنها ابلاغ نمایم. بار دیگر افتخاری که به اینجانب داده‌اید و از احساسات برادرانه که نسبت به پاکستان ابراز داشته‌اید تشکر می‌نمایم از خداوند متعال خواستارم که طول عمر و سعادت و خوشبختی به شاهنشاه عطا فرماید و ملت ایران را قرین سعادت و موفقیت فرماید»
۷- سؤال آقای خرازی راجع به تفاوت نرخ ریال سعودی و جواب آقای وزیر دارایی
نایب‌رئیس - سؤال دیگر مطرح است آقای خرازی
خرازی - موضوع سؤال امروز بنده راجع به تفاوت نرخ ریال عربستان سعودی است همکاران محترم بنده مستحضر هستند بنده یکی از اشخاصی هستم که همیشه سعیم در این است که در نتیجه ایجاد اتفاق و اتحاد بین دولت و ملت ایران کارها پیشرفت کامل خواهد کرد (صحیح است) و در کلیه شئون اجتماعی پیشرفت خواهد شد. دولت از اینکه هر روز وعده بدهد و باز عمل نکند اینها چیزهای اصولی نیست باید متأسفانه اذعان کرد که بین دولت و ملت فاصله و شکاف عمیقی است و باید سعی کرد که این فاصله مرتفع شود (صحیح است) مثلاً فرض بفرمایید که آقایان نمایندگان تهران که می‌گویند تهران باید انجمن شهر داشته باشد و مدت ۱۲ سال است که انجمن شهر ندارد برای همین است که مردم از این وضع شهرداری راضی نیستند این وضع آسفالتش، این وضع به رقش آن وضع بهداشتش از هیچ چیزی راضی نیستند (صحیح است) یا ملاحظه بفرمایید که امسال در حدود ده هزار نفر از تمام نقاط ایران به حج مشرف شدند و بانک ملی به هر نفر اینها ۱۰۱۸ ریال از قرار ۰۵/ ۲۱ ریال فروخته در صورتی که در بازار تهران، بغداد دمشق، بیروت، جده، مکه، مدینه، بین ۱۳ الی ۱۶ ریال قیمت نرخ ریال عربستان سعودی بوده، ملاحظه بفرمایید بنده قربان در مراجعت از مکه آمدم به جده در سفارت کبرای ایران آقای هیراد رئیس دفتر مخصوص شاهنشاهی و آقای سناتور سزاوار و جناب آقای استاد مشکوه استاد دانشگاه حضور داشتند، آقای مشکوه شکایت می‌کردند و می‌گفت که من سید فقیر چه هستم که هر چه داشتم فروختم و خودم را مستطیع کردم و آمدم ریال به من فروخته‌اند و حالا می‌بینم که ششصد تومان از من اضافه گرفته‌اند. در صورتی که ملاحظه می‌فرمائید بنده مطالعه دارم همان‌طوری که نماز فریضه است حج هم فریضه است در تمام ممالک در عبور در مهمانخانه‌ها در دادن ارز همین کشور همسایه ما عراق ملاحظه می‌فرمائید که کشور عراق نرخ دینار را بنه رخ رسمی به حجاج می‌دهد و آنها از تفاوتش استفاده می‌کنند و ایرانی‌ها می‌گویند که ما نمی‌خواهیم از تفاوتش استفاده کنیم لااقل ریال را گران به ما نفروشند بنده مدرک دادم آقایان کمیسیون دائمی حج که در وزارت خارجه است مکرر اعلان کرده که آقایان هر پولی که می‌خواهید به کشور عربستان سعودی ببرید غیر از ریال عربستان سعودی یعنی ریال عربستان سعودی مشمول شعر سعدی است که می‌گوید: بزرگ‌زاده نادان تشهر واماند که در دیار غریبش به هیچ نستانند.
خود دولت عربستان سعودی ریالش را قبول ندارد، من می‌خواستم از آقای وزیر دارایی که حقیقتاً هم در کارهای بانکی استادند و متخصص و هم حالا وزیر دارایی هستند بگویند به چه مناسبت بانک ملی ایران اقدامی کرده که ده هزار نفر حاجی که متمکنین تمام شهرستان‌های ایران هستند ناراضی بشوند این عدم رضایت را به چه وسیله جبران می‌کنند (صحیح است احسنت)
نایب‌رئیس - آقای وزیر دارایی.
وزیر دارایی – در پاسخ سؤال آقای محمد رضا خرازی نماینده محترم از دولت تحت عنوان اجحاف بانک ملی ایران به زائرین ایرانی مبنی بر اینکه بانک ملی ایران هر ریال سعودی را به حجاج ایرانی ۲۱ ریال و کسری فروخته در صورتی که ارزش ریال سعودی به پول ایران در کشور سعودی ۱۶ ریال و در کشور عراق سوریه و لبنان ۱۵ ریال تسعیر می‌گردد. به این وسیله توضیح داده می‌شود که نرخ ریال سعودی بر طبق میل بانک ملی ایران تعیین نمی‌گردد که در این خصوص تصور قصد اجحافی به حجاج ایرانی بشود بلکه نرخ رسمی ریال سعودی به وسیله مؤسسه النقدالعربی السعودی که به جای بانک مرکزی و کمیسیون ارز کشور سعودی می‌باشد از قرار هر لیره انگلیسی ۱۰ ریال سعودی و ۴ قرش تعیین شده که با در نظر گرفتن نرخ فروش هر لیره ۲۱۴/ ۲۰ ریال مظنه هر ریال سعودی ۲۱۰۵ ریال می‌شود. نرخ‌های ۱۵ و ۱۶ ریالی که نماینده محترم در سؤال خود بدان اشاره کرده‌اند نرخ بازار آزاد یک ریال سعودی است البته تهیه ارز در بازار آزاد یعنی ارز قاچاق برای بانک ملی ایران نه صلاح است و نه مقدور.
در غالب کشورها نرخ ارز مورد معامله توسط بانک‌های مجاز با نرخ ارز بازار فرق دارد چنانچه هم اکنون نرخ خرید و فروش دلار در بانک‌های مجاز ایران ۷۵ ریال و ۵۰/ ۷۶ ریال می‌باشد ولی در بازار سیاه بین ۷۸ و ۸۰ ریال هم معامله می‌شود. بنده علاوه بر این توضیح باید عرض کنم که خود جناب آقای خرازی نماینده محترم مسبوقند که بازار آزاد الان در تمام دنیا و در تمام ممالک وجود دارد همین الانی که آنجا هر دلار را ۷۵ ریال بانک می‌خرد و ۵/ ۷۶ ریال می‌فروشد ۸۲ ریال در بازار آزاد است بنابراین یک خارجی آیا می‌تواند بیاید به بانک ملی ایران فرض کنید بگوید که شما به من اجحاف کرده‌اید برای اینکه من دو دلارم را در بازار آزاد می‌توانم ۸۲ ریال بفروشم و شما ۷۵ ریال داده‌اید اینکه عملی نیست. خود جنابعالی مسبوقید که یکی از ممالک هم جوار است که نرخ رسمیشان ۸/ ۲ در مقابل یک دلار است ولی در بازار آزاد ۱۷ یا ۱۸ واحد پول آنها معادل یک دلار می‌شود آیا مسافری می‌تواند بگوید که چرا بانک به من هر دلاری را ۸/ ۲ داده است در صورتی که می‌توانم ۱۸ دلار بگیرم. اینکه نمی‌شود اگر هر کس بیاید از بانک ملی ارزی بخرد باید به نرخ رسمی که در آن بانک و در بانک‌های خارج است خریداری کند و یک نکته‌ای هم فرمودند در بیرون فرمودند که هر یک از مسافرینی که می‌آیند یک مقداری از این ذخیره دستشان است و می‌خواهند به بانک ملی ایران مراجعه کنند که باز خرید کند و بانک ملی ایران خودداری می‌کند.
آن هم روی همین اصل اختلاف نرخ بازار آزاد است همان طوری که فرمودید و صحیح هم هست اگر یک ریال سعودی ۱۷ ریال باشد و در اینجا ۲۱ ریال باشد و بانک ملی هر چه اسکناس از عربستان سعودی بیاید بخرد ۲۱ ریال لازمه‌اش اینست که هر کس مسافرت کند به عربستان یک مقدار زیادی اسکناس جمع‌آوری کند و بفروشد به بانک ملی این هم عملی نیست و برخلاف اصول است.
نایب‌رئیس - آقای خرازی توضیحات دیگری دارید بفرمایید.
خرازی - بنده از توضیحاتی که آقای وزیر دارایی دادند خیلی خوشوقتم که خودشان تأیید و تصدیق فرمودند که نرخ خارج اینطور است، بنده از این موقعیت استفاده می‌کنم، بنده از آن اشخاصی هستم که صریحاً اینجا خدمت آقایان عرض می‌کنم که این نرخی که دولت آورده قانون گذرانده راجع به دلار این هم صحیح نیست (صحیح است) و نرخ صناعی است و آن روز هم که لایحه آورد دولت هی می‌گفت صندوق بین‌المللی به ما گفته چنین بکنید، صندوق بین‌المللی گفته در ایران نرخ واحد باشد، صندوق بین‌المللی حق ندارد برای ریال ایران نرخ تعیین کند (صحیح است) به علاوه ما که بانک ملی ایران داریم و آقای وزیر دارایی ریاست فائقه دارند بر بانک‌های دولتی، ما از آقای وزیر دارایی تقاضا داریم به آن کمیسیون ارز کشور عربستان سعودی ثابت کنند که این نرخ ریال شما نیست ریال شما نه جزء گروه استرلینگ است نه جزء گروه دلار است نه می‌شود با مارک کشور آلمان غربی و یا فرانک سویس مقایسه کرد بایستی ایفای حقوق ایران را از نظر اقتصادی بکند اما اینکه فرمودند اگر بنا بشود بانک ملی ایران ریال‌های عربستان سعودی را از قرار ۰۵/ ۲۱ ریال بخرد بانک ملی ایران پر می‌شود ازریال‌های عربستان سعودی، بنده خودم توجه داشت و همکار محترم آقای صدرزاده هم مخصوص توجه دارند که آقا اینجا کسی نمی‌گوید بانک ملی ایران ارزهایی که با این چند گروه قابل مقایسه نیستند و جزء این چند گروه نیستند اینها را بخرد، تقاضای زائرین و حجاج ایرانی اینست که آن ریال‌هایی که به موجب چک به آنها ازطرف بانک ملی ایران فروخته و در دست خود آنها جمیعاً یامقدار باقیمانده است آنها را به این قیمت بخرد هر چه ریال عربستان سعودی به بانک ملی ایران عرضه می‌شود بخرد ولی آقایان همه‌شان موافق هستند که هر چه ریال عربستان سعودی را بانک ملی ایران فروخته این را باز خرید کند (صحیح است احسنت)
نایب‌رئیس - آقای وزیر دارایی توضیحاتی دارید؟
وزیر دارایی (ناصر) - عرضی ندارم.
۸- تقدیم یک فقره طرح قانونی بقید دو فوریت به وسیله آقای دکتر حسن افشار
نایب‌رئیس - آقای دکتر افشار
دکتر افشار - طرحی است راجع به تکمیل بعضی از مقررات قانون کار که طرف فراکسیون پارلمانی حزب مردم شده با قید دو فوریت تقدیم می‌شود.
۹- طرح فوریت طرح قانونی مربوط به اصلاح قانون کار
نایب‌رئیس - فوریت طرح مطرح است قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی آقایان نمایندگان محترم استحضار دارند که قانون کار به صورت ماده واحده به اجرای گزارش کمیسیون پیشه و هنر بازرگانی را عیناً به طریق آزمایش از تاریخ خرداد ۱۳۲۸ اجازه داده است و طبق تبصره همان ماده واحده دولت مکلف بوده است که در ظرف یک سال لایحه قطعی قانونی
کار را با استفاده از تجربیات علمی برای تصویب تقدیم نماید. متأسفانه تاکنون دولت‌ها این تکلیف قانونی را انجام نداده‌اند چون رفاه و آسایش طبقه کارگر و برقراری نظم در روابط کارگر و کارفرما بستگی تام با تنظیم و اجرای قانون متناسب و عادلانه دارد فراکسیون پارلمانی حزب مردم مصر را از دولت می‌خواهد که هر چه زودتر به وظیفه خود در این باب عمل نماید.
ضمناً از آنجا که به هر حال تهیه و تقدیم چنین قانونی مستلزم مدتی صرف وقت خواهد بود و به سبب نقص بعضی از مواد قانون آزمانشی فعلی حل اختلاف بین کارگر و کارفرما مدت زیادی طول می‌کشد و اکثراً به نتیجه مثبت نمی‌رسد، طرح قانونی ذیل را با دو فوزیت تقدیم می‌کنم و تقاضای تصویب آن را داریم:
ماده ۱- رأی هیئت حل اختلاف مندرج در ماده ۱۳ قانون کار قطعی و لازم‌الجراست و در صورتی که رأی هیئت مزبور دائر به بازگشت کارگر به کارگاه باشد مادام که کارفرما رأی هیئت حل اختلاف را به موقع اجرا نگذاشته است موظف به پرداخت حقوق و مزایای کارگر مزبور خواهد بود.
تبصره - در صورتی که کارگر اخراجی در ظرف ده روز از تاریخ اخراج به هیئت حل اختلاف شکایت کند کارفرما موظف است تا صدور رأی نهایی حقوق او را بپردازد.
ماده ۲- در صورتی که اختلاف مربوط به اخراج کارگر باشد کارگر یا کارفرما می‌توانند مستقیماً به هیئت حل اختلاف شکایت کنند و هیئت مزبور مکلف است شکایت را به شورای توافق ارجاع نماید تا در ظرف ده روز به آن رسیدگی نموده نظر خود را گزارش دهد.
در صورتی که نظر شورای توافق تا ده روز از تاریخ ارجاع گزارش نشود هیئت حل اختلاف مکلف است رأساً به شکایت رسیدگی نموده رأی خود را اعلام دارد.
ماده ۳- وزارت کار وزارت دادگستری و وزارت کشور مأمور اجرای این قانون خواهد بود.
دکتر حسن افشار. سلطان‌مراد بختیار. محمد فضائلی. مهندس محسن فروغی. دکتر اسدی. دکتر عمید. ساگینیان. مهندس فروهر. دکتر دیبا. مهندس کیقباد. ظفر. رستم امیر بختیار. دکتر بینا. پرفسور جمشیداعلم. عزیز اعظم زنگنه. مهندس دهستانی. پرویز یارافشار. مهندس شیبانی.
نایب‌رئیس - فوریت مطرح است آقای دکتر افشار بفرمایید چون در فوریت پیشنهاددهنده می‌تواند توضیح بدهد و یک مخالف و یک موافق صحبت کند.
دکتر حسن افشار - راجع به اصل موضوع بنده تصور می‌کنم کلیه نمایندگان محترم با این نظر موافقت دارند که بایستی وضع کارگران در کارگاه‌ها تثبیت بشود و هر فردی در اجتماع بایستی تأمین داشته باشد (صحیح است) طبیعه کارگر هم در کارگاه باید تأمین داشته باشد و این منظور از مدتی پیش در قانون کار پیش‌بینی شده است متأسفانه (صدرزاده – پیش‌بینی شده که چه؟) قانون کار که در ۱۳۲۸ به عنوان آزمایش به موقع اجرا گذاشته شده (عمیدی نوری - مدتش یک سال بود گذشته) دولت را مکلف کرده بود که بعد از یک سال قانونی با توجه به تجربیات عملی که تحصیل خواهد کرد پیشنهاد کند ولی همان قانون پیش‌بینی کرده است تا موقعی که قانون جدیدی به تصویب نرسیده است آن قانون آزمایشی به قوت خودش باقی است و در این قانون آزمایشی پیش‌بینی شده است که کارگر را بدون دلیل و بدون علت نمی‌شود از کارگاه اخراج کرد این مطلب قانونی است تمام شده متأسفانه ضامن اجرای این تصمیم قانونی در آن طرحی که در آن موقع تصویب شده و به نحو آزمایش فعلاً عمل می‌شود ضامن اجرائیش بسیار ناقص است (دکتر بینا - ضامن اجرایی ندارد) اجازه بفرمایید بنده برای آقایان تشریح بکنم که ضامن اجرائیش چیست؟ ضامن اجرائیش این است که کارگر اگر از این اخراج ناراضی بود و اگر ایرادی داشت باید قبلاً به آن دستگاه سازش که در کارگاه هست مراجعه کند اگر نتیجه نگرفت به شورای توافق رضایتش تأمین نشد به هیئت حل اختلاف مراجعه کند بنابراین هیئت حل اختلاف که نظرش قطعی است و رأی قطعی طبق قانون در این مورد صادر می‌کند یک مرحله‌ای است که در واقع بعد از دو مرتبه رسیدگی حق رسیدگی به عمل نیاید و یا تعللی در این رسیدگی بشود و یا خدای نکرده بعضی از کارفرمایان نخواهند که کار شورای توافق به نتیجه برسد هیئت حل اختلاف نمی‌تواند در موضوع وارد شود بنابراین کارگری ممکن است بی‌گناه و بی‌علت بیکار و سرگردان و ویلان بشود همان‌طور که در مقدمه طرح به عرض آقایان رسیده است قانون کار احتیاج به اصلاحات دارد و از روز اول آنهایی هم که این قانون را پیشنهاد کردند خودشان هم به این مطلب معترف بودند و به عنوان آزمایش این را پیشنهاد کردند و اصلاح این قانون که جزو وظایف دولت است و بایستی بیاورد یکی از تقاضاهای ما است.
نایب‌رئیس - توضیحات جنابعالی از لحاظ فوریت باید باشد در اصل بعد صحبت خواهد شد.
دکتر افشار - اما راجع به فوریت این طرح بنده تصور می‌کنم توجه به فصل کافی باشد چون فصل زمستان فرا رسیده است و کارگر باید تأمین داشته باشد و یک کارگری را در فصل زمستان نشود بیکار و بی‌نان کرد ما تقاضایی که داریم همین است و در موقع طرح مطلب در اساس موضوع توضیحات کافی داده خواهد شد.
نایب‌رئیس - آقای صارمی مخالف با فوریت هستید؟ بفرمایید.
دکتر پیرنیا - اخطار آئین‌نامه‌ای دارم.
نایب‌رئیس - طبق چه ماده‌ای.
دکتر پیرنیا - طبق اصل چهل و چهل و یکم قانون اساسی
دولت‌آبادی - اخطار قانونی است.
دکتر پیرنیا – در اصل چهل می‌نویسد در موقع مذاکره و مداقه لایحه مذکوره در اصل سی و نهم چه در مجلس و چه در انجمن تحقیق اگر لایحه مزبور راجع به یکی از وزرا مسئول باشد مجلس باید به وزیر مسئول اطلاع داده که اگر بشود شخصاً والا معاون او به مجلس حاضر شده مذاکرات در حضور وزیر یا معاون او بشود (دکتر افشار - معاون پارلمانی نخست‌وزیر هست) (دکتر بینا - اعلام رأی شده) و در اصل چهل و یکم می‌نویسد هرگاه وزیر مسئول در مطلب معنون از طرف مجلس به مصلحتی همراه نشد باید معاذیر خود را توجیه و مجلس را متقاعد کند.
(دکتر بینا - معاون نخست‌وزیر هست) بنده تمنا دارم این قسمت را روشن بفرمایید البته این بسیار طرح مفیدی است ولی باید در حضور وزیر مسئول انجام بشود (صحیح است)
نایب‌رئیس - آقایان اجازه بفرمایید بدون اینکه طبق قانون اساسی بخواهید تذکر بدهید در آئین‌نامه مجلس شورای ملی راجع به طرح‌هایی که به قید فوریت از طرف نمایندگان تقدیم می‌شود تکلیفی تعیین شده است در ماده ۱۰۷ نوشته است «در غیر مواردی که طرح قانونی مربوط به امور داخلی مجلس باشد باید به وزیر او در جلسه علنی حاضر شود و مذاکرات در حضور او به عمل آید و اظهار عقیده نماید در صورت اطلاع و عدم حضور وزیر یا معاون او رئیس مجلس او را مورد مؤاخذه قرار خواهد داد و به هر صورت در جلسه بعد طرح مزبور مورد شور قرار خواهد گرفت» البته این ماده بود و ما هم توجه به ماده داشتیم ولی اینطور فکر کردیم که فعلاً قانون طرح نمی‌شود و فوریت است طرح لایحه قانونی باید پس از طبع و توزیع در جلسه دیگر صورت بگیرد البته برای جلسه بعد از وزیر مربوطه دعوت خواهد شد فعلاً فوریت مطرح است و مذاکره در اطراف فوریت است (دکتر بینا - صحیح است).
(عمیدی نوری - اینطور نیست)
دکتر بینا - بنابراین مجلس درست عمل کرده و آقای دکتر پیرنیا توجه نداشته‌اند که موضوع فوریت است.
عمیدی نوری - بایستی با رعایت قانون اساسی و آئین‌نامه باشد خواه فوریت باشد و خواه اصل طرح
نایب‌رئیس - بسته به نظر مجلس است ماده ۱۰۷ آئین‌نامه هم قبلاً قرائت شد آقایان در صورتی که ماده ۱۰۷ را شامل مجموع لایحه اعم از فوریت و غیر فوریت می‌دانند البته ممکن است اتخاذ تصمیم بکنند که طرح نشود ولی اگر فوریت را جزو اساس نمی‌دانند البته آن وقت فوریت قابل طرح است این ماده ۱۰۷ آئین‌نامه بود که بنده قرائت کردم بسته به نظر آقایان است و بنابراین موضوع را از اساس رأی می‌گیریم آقای صدرزاده نظری داشتید؟ بفرمایید.
صدرزاده - می‌خواستم تذکر بدهم مطابق آئین‌نامه در موقعی که در تشخیص یک موضوعی اختلافی در مجلس رخ می‌دهد. نظر ریاست محترم مجلس قاطع و اصل اختلاف است در آنجا اختلاف مرتفع می‌شود علی‌ایحال موضوع بسته به نطر رئیس مجلس است (دکتر بینا - رویه مجلس باید دید چیست؟) اجازه بفرمایید. آقای دکتر بینا بنده با نظرجنابعالی موافق نیستم رویه را اگر خواستیم صحبت کنیم آن بحث دیگری دارد بعد صحبت می‌کنیم
نایب‌رئیس - آقای دکتر بینا
دکتر بینا - جناب آقای صدرزاده حق دارند و حق با ایشان است مقام ریاست می‌توانند این قضیه را حل کنند ولی تاکنون در رویه مجلس شورای ملی هیچ وقت و در هیچ لایحه و طرحی دیده نشده است که همکارن آنها طرحی را تقدیم مجلس کنند و به فوریتش رأی گرفته نشود این اولین دفعه خواهد بود که نمایندگان محترم یک لایحه‌ای را که جهت ترفیه حال کارگران داده شده است به جلسه آینده موکول می‌کنند حالا بسته به نظر مقام ریاست است ما تقاضا می‌کنیم به فوریت لایحه رأی گرفته شود.
حشمتی - نمی‌شود.
نایب‌رئیس - اجازه بفرمایید. یک فوریت که طرح شده است به پایان برسد آقایان هم از فوریت دوم صرف‌نظر بفرمایید و به جلسه آینده موکول بشود. آقای دکتر مشیر فاطمی بفرمایید.
دکتر مشیرفاطمی - من موافق این لایحه هستم ولی وقتی تذکر قانون اساسی می‌دهند فعلاً پنج دقیقه تنفس بدهید وزیر کار را بخواهید بیاید.
نایب‌رئیس - آقای قنات‌آبادی
قنات‌آبادی - بنده می‌خواهم عرض کنم اساساً این مورد که پیش آمده در این قبیل موارد که اختلاف‌نظر به وجود می‌آید که آیا فوریت‌ها جزء لایحه است یا جزء لایحه نیست و بنابراین باید اینجا وزیر مربوطه باشد برای طرح کرد فوریت یا خبر مقام ریاست الان در همین جلسه و در همین مورد این مطلب را واگذار کنند. برای مجلس و تکلیفش را یکسره کنند یعنی مجلس نظر بدهد که در این قبیل مواقع آیا فوریت جزء لایحه است یا نیست با یک قیام و قعود موضوع روشن می‌شود هیچ وقت هم اختلافی پیش نمیاید.
۱۰- ختم جلسه به عنوان تنفس
نایب‌رئیس – یک ربع تنفس داده می‌شود تا وزیر کار بیاید.
(مجلس ساعت ۱۱ صبح به عنوان تنفس تعطیل و دیگر تشکیل نگردید)
نایب‌رئیس مجلس شورای ملی - عماد تربتی