مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ مهر ۱۳۲۹ نشست ۷۲
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری شانزدهم | تصمیم‌های مجلس | تصمیم‌های مجلس شورای ملی درباره نفت و گاز |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره شانزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل متن قوانین – تصویبنامه‌ها – صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی – مذاکرات مجلس سنا
اخبار رسمی – فرامین – انتصابات – آیین‌نامه‌ها – بخشنامه‌ها - آگهی‌های رسمی و قانونی سوالات
سال ششم – شماره ۱۶۵۸
۳شنبه ۹ آبان ماه ۱۳۲۹
دوره شانزدهم قانونگذاری
شماره مسلسل ۷۲
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ۱۶
جلسه: ۷۲
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۲۵ مهر ماه ۱۳۲۹
فهرست مطالب:
۱- تصویب سیصد میلیون ریال اعتبار اضافی برای مصارف ساختمان و تکمیل ابنیه دولتی
۲- طرح و مذاکره در اطراف لایحه یک دوازدهم مهر ماه ۱۳۲۹
۳- طرح گزارش کمیسیون بهداری و استخدام دایر به استخدام پزشکان و دندان‌پزشکان و پزشک‌یاران و داروسازان
۴-موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس ساعت پنج و بیست دقیقه بعد از ظهر به ریاست آقای دکتر معظمی (نائب رئیس) تشکیل گردید.
نائب رئیس- گزارش کمیسیون بودجه راجع به یک صد میلیون ریال اعتبار برای ساختمان قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
لایحه شماره ۳۸۹۹۹ دولت راجع به یک صد میلیون ریال اعتبار جهت مصارف ساختمان و تکمیل ابنیه دولتی علاوه بر مبلغی که قبلاً به تصویب رسیده در کمیسیون بودجه با حضور آقای کفیل وزارت دارایی مطرح پس از مذاکراتی که در خصوص ساختمان‌های دولتی که نیمه‌تمام می‌باشد به عمل آمد ماده واحده به شرح زیر تصویب و اینک گزارش آن را تقدیم می‌دارد:
ماده واحده- به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود تا میزان مبلغ یک صد میلیون ریال برای مصارف ساختمان و تکمیل ابنیه دولتی علاوه بر اعتبار منظور در ردیف (۶۶) بودجه هزینه سال ۱۳۲۹ کل کشور مطابق صورت جزئی بودجه سال ۱۳۲۹ و درآمد کشور تأمین و پرداخت نماید.
مخبر کمیسیون بودجه- دکتر کیان
نائب رئیس- آقای شوشتری مخالفید؟ بفرمایید.
شوشتری- بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. بنده مخالفتم با این که می‌دانم فصل ساختمان منقضی می‌شود و این ساختمان‌ها متأسفانه اگر ما بودجه را در همان اوایل سال تصویب کرده بودیم (صحیح است) دولت امروز به این اشکالات بر نمی‌خورد (صحیح است) ولی این معنی که ما این اعتبارات را به این کیفیت تصویب کنیم خود مسبب گشته‌ایم به تأخیر طرح بودجه (صحیح است) ما هر قدر زودتر سعی کنیم بودجه را تصویب کنیم بهتر است به عقیده بنده اگر دولت موافقت بفرمایید خیلی خوب است چون عقیده دارم پس از استیضاح یک جلسه یا دو جلسه برای آن قانون هیئت تصفیه و اینها بیش‌تر لازم نیست و مجلس و نمایندگان آنچه را که حس کردم حاضر نیستند در هیچ عملی وارد شوند مگر به بودجه حالا که این طور است ما چرا این کار را بکنیم ما حرف‌هایی داریم در بودجه که باید بگوییم (کشاورزصدر- اعتبار ساختمانی است فصل می‌گذرد) اجازه بفرمایید این معنی را خودم قبلاً عرض کردم بنده از آن اشخاصی هستم که راجع به دو سه فقره اعتباری که دولت خواست گفتم فصل ساختمانی می‌گذرد و مجلس شورای ملی با این که در ناصیه همه نمایندگان خدمتگزار می‌بینم ولی این معنی که تأخیر شده ما را در خارج در انظار موکلینمان به صورت عجیبی جلوه‌گر ساخته است خیال می‌کنند که راستی راستی ما می‌آییم اینجا می‌نشینیم چرت بزنیم چرت بگوییم نامربوط بگوییم العیاذ بالله من عقیده دارم اگر موافقت بشود دو جلسه این معنی را به تأخیر بیندازیم و این را در ضمن بودجه همان جا حرف بزنیم بهتر است این کار شایسته نیست هی امروز ۱۰ میلیون فردا صد میلیون هی جزء به جزء بیاوریم پس برای بودجه چه باقی می‌ماند؟ ما حرف‌هایی داریم در بودجه پس کجا حرف‌هایمان را بزنیم؟ ما هزار حرف داریم در این ساختمان‌ها حرف داریم در این مبلغ
هزار اشکال داریم این مبلغ‌ها به جایی نمی‌رسد باید اصلاحات اساسی بکنیم فکر قطعی داشته باشیم برای اصلاحات مملکت و در این صورت به نظر من صورت خوشی نیست مخالفت من از این جهت است.
نائب رئیس- آقای رضوی‌شیرازی موافقید بفرمایید.
رضوی‌شیرازی- در بین تمام ارقام بودجه که معمولاً به مجلس شورای ملی تقدیم می‌شود تنها قلمی که روی هم رفته یک اثری باقی می‌گذارد و یک کمکی است به حال جامعه و مردم هر ناحیه همین ارقام راه‌سازی و ساختمانی است (صحیح است) و اگر بنا بود این ارقام نبود مابقی تمام حقوق است که از این دست می‌آید و از آن دست می‌رود و از طرف دیگر این ارقام ساختمانی متأسفانه هر سال مواجه می‌شود با یک آفتی که از حیث تصویب عقب می‌افتد و بعد موقع زمستان، نزدیکی‌های زمستان که می‌شود شروع می‌کنند در اطرافش بحث کردن و بعد می‌بینیم به واسطه بدی فصل زمستان خاتمه نیافت و همین مبلغ جزئی هم که برای هر ناحیه‌ای در نظر می‌گیرند می‌رود جزو صرفه‌جویی از این جهت است که باید واقعاً در اول سال پیش از این که تمام ارقام بودجه تصویب شود اگر این ارقام ساختمانی مورد بحث قرار گیرد و تصویب شود روی هم رفته یک خدمتی است در این قبیل سنوات که ایالات و ولایات ما احتیاج به کمک‌های مادی مخصوصاً از این جهات که برای به کار گماشتن مردم دارد یک خدمتی است که به ایالات و ولایات شده است منجمله فارس خودمان که وضعیت خاصی نسبت به این وضع ساختمان‌های تصویب شده دارد و عقب افتادن آن تا به حال موجب چه آفت و زحمتی شده است و چقدر تلگراف و نامه و فشار هر روز می‌رسد به نمایندگان و دولت این اوراق را اگر می‌آوریم خود آقایان ملاحظه می‌فرمودید که از هر امری مهم‌تر است حالا بعد از مدتی مذاکرات یک راه حلی پیدا شده که یک کمکی بشود کرد استدعا می‌کنم آقایان موافقت بفرمایند به این که در این جلسه تکلیف این معین بشود که دیگر بیش از این عقب نیفتد راجع به اصل بودجه بنده هم از آن اشخاصی هستم که معتقدم هر چه زودتر باید مورد بحث قرار گیرد حتی در چند جلسه قبل اگر آقایان در نظرشان باشد در موقعی که بنا بود مجلس موضوعی را مطرح کند بنده پیشنهاد کردم بودجه مطرح شود به این جهت معتقدم که در اولین فرصت مجلس شورای ملی بودجه را مورد بحث قرار بدهد ولی خواهش دارم که موضوع این ساختمان‌ها و اعتبارات را متوقف نکنید و همین امروز تصویب بفرمایید که بیش از این ایالات و ولایات معطل برای تصویب بودجه ساختمانی نمانند.
نائب رئیس- آقای دکتر کیان مخبر بفرمایید.
دکتر کیان (مخبر)- بنده در فرمایشات آقای رضوی چیزی ندارم اضافه بکنم جز این توضیح مختصر که یک قسمت از بودجه کل کشور تا حال حاضر به تصویب مجلس شورای ملی رسیده است و تمام شده است و بودجه ساختمانی و راه‌سازی اینجا مورد تصویب قرار گرفته است این افزایش است نسبت به آن ارقام بنابراین نسبت به رقم بودجه مصوب مجلس شورای ملی است از این جهت بنده معتقدم یکی از مواردی که تا به حال ضرر کرده‌ایم موضوع عدم تصویب بودجه است از این جهت بنده از همه آقایان محترم خواهش کردم که یک جلسه بیش‌تر وقت صرف بفرمایید و حالا خیلی خوشنودم که می‌بینم اکثر نمایندگان حاضر هستند و انشاء‌الله هر چه زودتر بودجه ساختمانی را تصویب بفرمایند بنابراین در این مورد چون یک رقم افزایش است که آن هم مربوط به شهرستان‌ها است هر چه زودتر تصویب بفرمایند.
نائب رئیس- پیشنهاد کفایت مذاکرات رسیده است قرائت می‌شود.
(پیشنهاد آقای کشاورزصدر به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم بعد از نطق یک مخالف و یک موافق روی گزارش اعتبار ساختمان مذاکره کافی است.
صدرزاده (منشی)- در همین زمینه آقایان مهدی ارباب، ملک‌مدنی، نبوی پیشنهاد داده‌اند.
نائب رئیس- آقای کشاورزصدر بفرمایید.
کشاورزصدر- عموم آقایان راجع به کفایت مذاکره تصدیق کردند برای یکی، دو، سه نفر یک شبهه‌ای است بنده خواستم یک تذکری بدهم که در این رقم ده میلیون تومان بنده جزو سوکمیسیونی بودم که نشستیم تقسیم کردیم روی عدالت و انصاف به مقدار احتیاج و جمعیت و عموم آقایان که مراجعه کردند راضی هستند مثلاً در محل انتخابیه جناب آقای فرامرزی و راجع به حوزه انتخابیه شما پنجاه، شصت هزار تومان جناب آقای دکتر طبا ما گذاشتیم از این ده میلیون برای لار هم علی‌الظاهر صد هزار تومان و صورت را هم به نسبت تقسیم کردیم برای همه جا گذاشتیم، برای گرگان هم گذاشتیم برای تمام جاها استثنا ندارد برای همه جا گذاشتیم و حالا اگر این را موافقت نفرمایید تصویب شود تأخیر می‌شود و صرفه‌جویی می‌شود چون عموم آقایان سهم دارند از این جهت بنده خواستم این تذکر را بدهم و گمان می‌کنم جناب آقای دکتر طبا دیگر مخالفت نباشد و تقاضا می‌کنم مخالفت خودشان را پس بگیرند چون ۵۰ هزار تومان ما برای نائین گذاشته‌ایم.
دکتر بقایی- با ۵۰ هزار تومان چه کار کنند؟
نائب رئیس- آقای دکتر طبا.
دکتر طبا- بنده خواستم فقط یک تذکری بدهم که انشاالله در این تقسیم‌بندی اصل مساوات را بین شهرستان‌ها مراعات بکنند با توضیحی که آقای کشاورزصدر دادند بنده مخالفت خودم را پس می‌گیرم.
نائب رئیس- رأی می‌گیریم به کفایت مذاکرات آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهادات قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نمایم که ساختمان کشتارگاه جزو اعتبار مذبور شود فقیه‌زاده.
نائب رئیس- آقای فقیه‌زاده بفرمایید.
فقیه‌زاده- همه آقایان می‌دانند که وضع کشتارگاه تهران بسیار بد است اگر آقایان تشریف ببرید کشتارگاه فعلی را ببینید اصلاً رغبت نمی‌کنید که گوشت بخورید من می‌خواستم استدعا بکنم آقایان موافقت بفرمایید (کشاورزصدر- صد هزار تومان شما اعتبار گرفته‌اید از همه جا بیش‌تر) بنده کشتارگاه تهران را می‌گویم هیچ ارتباطی به قزوین ندارد بنده عرض می‌کنم باید کشتارگاه به صورت صحیحی در بیاید این را دنبال بفرمایید که تمام بشود چون وضع بسیار بدی دارد.
کشاورزصدر- ۵ میلیون گذاشته‌اند.
نائب رئیس- آقای اردلان بفرمایید.
اردلان- بنده خواستم مخبر محترم اگر ممکن است توضیح بفرمایند که کشتارگاه تهران باید از عواید شهرداری تهران درست بشود (صحیح است) این مربوط به بودجه کل مملکتی است مال تهران باید از عوارض شهرداری پرداخت شود آقای مخبر خواهش می‌کنم توضیح بدهند ما را قانع کنند.
نائب رئیس- آقای ملک‌مدنی بفرمایید.
ملک‌مدنی- عرض کنم آقای فقیه‌زاده آن طور که بنده خاطر دارم در کمیسیون بودجه درآن صورت‌هایی که وزارت دارایی به کمیسیون آورده بود این پیش‌بینی شده است دلیلش هم این است که یک مبلغ تا کنون وزارت دارایی خرج کرده و اگر این مخارج را نکنند کشتارگاه ناقص می‌ماند نظر جنابعالی تأمین شده است. هست در صورت.
فقیه‌زاده- اگر تأمین شده است بنده پس می‌گیرم.
نائب رئیس- مسترد داشتند پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(پیشنهاد آقای نبوی به شرح زیر قرائت شد)
ر یاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌کنم تبصره ذیل بر ماده واحده مربوط به ساختمان‌ها افزوده شود.
تبصره- اعتبارات ساختمانی و راه‌سازی ۱۳۲۹ تا آخر سال ۱۳۳۰ قابل مصرف است.
نائب رئیس- آقای نبوی بفرمایید.
نبوی- چون کارها در ادارات به قدری دیر انجام می‌گرید که تا این پول‌ها به محل برسد فصل ساختمانی گذشته است اگر به بودجه‌های سال گذشته هم آقایان مراجه بفرمایند ملاحظه خواهند فرمود می‌بینید که این تبصره در تمام آن بودجه‌ها بوده اگر این تبصره را نگذاریم مثل این است که این قانون را تصویب نکرده‌ایم زیرا ممکن است تا موقعی که به جریان بیفتد فصل ساختمانی بگذرد (صحیح است) بنده خواهش می‌کنم که آقایان این را تصویب بفرمایند که بسیار ضروری است برای اصل لایحه (صحیح است)
نائب رئیس- آقای کشاورزصدر مخالفید؟
کشاورزصدر- موافقم.
نائب رئیس- آقای ارباب مخالفید؟
مهدی ارباب- موافقم.
نائب رئیس- آقای ملک‌مدنی مخالفید بفرمایید.
ملک‌مدنی- بنده به طور دیگری خواستم تأیید بکنم نظر آقای نبوی را بنده خودم هم یک نظری داشتم که خواستم به نام مخالفت تذکرم را بدهم و الا اصل موضوع صحیح است چیزی که بنده خواستم
به جناب آقای شعاعی تذکر بدهم این است که شما باید این اعتبارات ساختمانی ولایات را به همه چیز مقدم بدارید در خزانه نباید معطل بشود (صحیح است) بنده از طرف همه می‌گویم بعد از این که تصویب شد نباید در اداره بودجه در اداره خزانه در جریان وزارت دارایی حواله‌جات راکد بشود که به موقع خودش به ولایات نرسد و ثمری نداشته باشد (صحیح است) بنده می‌خواستم استدعا بکنم توجهی به این موضوع بفرمایید چون می‌دانید برای چیست این عرضی که می‌کنم دولتی که در نظر دارد مردم در ولایات کار داشته باشند و یک اصلاحاتی بشود تنها راهش این است بنده استدعا می‌کنم جنابعالی خودتان یک توجهی بفرمایید که معطل نشود بنده خواستم جنابعالی یک تذکری بفرمایید که دستگاه وزارت دارایی این را معطل نکند که وقتی این تصویب شد مدتی متوقف بماند و فصل بگذرد این پیشنهاد آقای نبوی هم صحیح است بنده هم موافقم.
نائب رئیس- آقای معاون وزارت دارایی.
معاون وزارت دارایی- اینجا اتفاقاً صحبت‌هایی که به عنوان موافقت و مخالفت شد همه‌اش صحیح است و عجب این است که هم باید گفت صحبت‌های موافق صحیح است و هم صحبت‌های مخالف جناب آقای شوشتری صحیح فرمودند بودجه باید تصویب بشود و این ارقام توی بودجه گذارده شود و در ضمن بودجه در اطرافش بحث بشود جناب آقای ملک‌مدنی و جناب آقای کشاورزصدر و جناب آقای دکتر کیان هم صحیح فرمودند برای این که امر ساختمان‌ها و راه‌سازی‌ها به تأخیر نیفتد این دو قلم را مقدم بر سایر ارقام بودجه قرار دادند و در کمیسیون بودجه تصویب فرمودید رقم اعتبارات ساختمانی تقسیم شد به کشور با نظر اعضا و کمیسیون روی احتیاجات و روی لوازمی که در هر جا باید تهیه می‌شد این عمل صورت گرفت و الان ما می‌بینیم آن رقم ۱۴۵ میلیونی که ما گذاشته بودیم کافی نیست اموری است که انجامش ضروری است به این مناسبت بنده تقاضا کردم که به آن رقم ۱۰ میلیون ریال دیگر اضافه شود که جمعاً بشود ۱۵۵ میلیون (یکی از نمایندگان- باز هم کم است) صحیح فرمودید نظر بنده هم همین است الان بنده از مقام ریاست تقاضا کردم و فرستادم تقاضایم را که دو میلیون ریال به رقم ساختمان و ۳۰ میلیون ریال به رقم راه‌سازی اضافه شود (احسنت) برای این که ما بتوانیم یک جاهای نیمه ساخته و نیمه تمامی که داریم مخصوصاً در تهران اینها را تمام بکنیم (بعضی از نمایندگان- مخصوصاً در ولایات چرا تهران؟) بنده تهران را که عرض کردم از این جهت است که آقایان که در کمیسیون بودجه تشریف داشتید سهم ولایات را به حد کافی کنار گذاشته‌اید (بعضی از نمایندگان- این طور نیست) و تا آنجایی که اجازه می‌داد اعتبارات گرفتید برای تهران و مخصوصاً این دو سه ساختمانی که نیمه تمام است ما احتیاج داریم که اینها را تمام کنیم الان دوایر دولتی و مخصوصاً تمام دوایر وزارت دارایی در همه جای شهر پراکنده هست و هر ماه مبلغ گزافی به عنوان کرایه پرداخت می‌کنیم البته این یک صرفه‌جویی بزرگی خواهد بود با این بودجه‌ای که این طور دستمان را بسته است به هر حال با این مبلغی که الان تقاضا کردم اضافه شود برای تهران و ولایات که احتیاج دارند خواهد بود البته بودجه مال تمام مملکت است این بود عرایض بنده راجع به این قسمت اما راجع به فرمایشات آقای ملک‌مدنی برای این که این اعتبارات مصرف کردنش و شروع به کار کردنش به تأخیر نیفتد باید عرض کنم که ما دستکاه اداره کل ساختمان را مجهز کرده‌ایم حاضر کرده‌ایم و از هر جهت الان آماده کار است نه از الان از مدتی پیش بقیه اعتبارات هم که رسید و به ما ابلاغ شد بلافاصله ما به تمام ولایات ابلاغ کردیم و در همه جا مشغولند البته این یک چیزی نیست که یک جا و یک مرتبه در همه شهرستان‌ها فرستاده بشود به تدریج که عمل می‌شود تدریجاً هم اعتبارات در دسترس آنها گذاشته می‌شود این بود عرایض بنده.
نائب رئیس- دولت درخواست کرده است که ۲۰ میلیون ریال بر اعتبارات ساختمانی علاوه بر ۱۰۰ میلیون ریال اضافه شود (بعضی از نمایندگان- صحیح است یعنی کلاً می‌شود ۱۲۰ میلیون ریال و ۳۰ میلیون ریال هم برای اعتبارات راه‌سازی بنابراین به این ترتیب لایحه تصویب می‌شود پیشنهادات قرائت می‌شود.
(پیشنهادات به شرح زیر قرائت شد.)
پیشنهاد می‌کنم نظر با آن که فصل ساختمان‌های بلوچستان تا ماه فروردین منقضی می‌شود سهم بلوچستان پس از تصویب این قانون بلافاصله حواله شود مهدی ارباب (همهمه نمایندگان) (زنگ رئیس)
نائب رئیس- وارد نیست پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
ارباب- اجازه بدهید توضیح عرض کنم.
نائب رئیس- وقتی که وارد نیست توضیح لازم ندارد، پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(پیشنهاد آقای مخبر فرهمند به شرح زیر قرائت شد)
تبصره زیر را پیشنهاد می‌کنم اعتبار ساختمانی به نسبت جمعیت هر شهرستان تعیین و تأمین بشود.
نائب رئیس- آقای مخبر فرهمند بفرمایید.
مخبر فرهمند- عرض کنم علت این پیشنهادی که بنده عرض کردم این بود که در یک لایحه قبل از این ۱۴ میلیون تومان اعتبار ساختمانی بود در سال ۳۲۸ که در سال ۱۳۲۹ تمدید و تأمین شد و قرار شد که طبق صورتی که وزارت دارایی می‌دهد و کمیسیون بودجه نظر می‌کند تقسیم بکنند بین شهرستان‌ها و در ۳۲۸ یک تعهداتی نسبت به شرستان‌ها شده بود مثلاً همدان را عرض کنم همدان ۳۰۰ هزار تومان برای پست و تلگراف صد هزار تومان برای فرهنگ، چهار صد هزار تومان برای دارایی و سایر ادارات دیگر این تقریباً ۸ میلیون ریال خوب با احتیاجی که داشتیم و همدان یک وضعیت خاصی هم داردکه ناچار هستیم از هر جا کسر بیاوریم یک اعتباری برای ساختمان آنجا مصرف بکنیم که آبرویمان را حفظ بکنیم بنده بعد از این که رفتم همدان و مراجعه کردم دیدم این ۸۰۰ هزار تومانی که ما منتظر بودیم بشود هشت میلیون تومان یک دفعه تقلیل پیدا کرد شد ۱۵۰ هزار تومان ۶۵۰ هزار تومان را زدند (یکی از نمایندگان- چطور شد زدند؟) گفتیم آقا همدان جشن است، مهمانی است، آبروی همه مملکت است، مال همه است چرا این طور شده است بالأخره یک عذر و بهانه‌ای آوردند گفتند که نبودید و نتوانستید حقتان را بگیرید. چون متأسفانه باید رفت حق را گرفت. اگر من توی خانه‌ام بنشینم نمی‌دهند بیاید کمیسیون تقسیم کند روی احتیاجات، روی جمعیت، روی موقعیت، روی وسعت محل ابداً. بعد جناب آقای کفیل وزارت دارایی هم در کمیسیون تشریف داشتند بالأخره گفتند که تقسیم شده است رفته است، این لایحه ده میلیونی را آوردند قرار شد از این ا عتبار به آن جاهایی که داده نشده است جبران شود حالا بنده نمی‌دانم راجع به همدان چه جور جبران شده است باز ممکن است یک مبلغی ۱۵۰ هزار تومان بدهند این است که بنده این پیشنهاد را کردم که به تناسب موقعیت محل و جمعیت محل، یک جایی است که حالا بنده نمی‌خواهم بگویم کجا است و یا چیست یک نقطه‌ای است که فرض کنید بیست هزار نفر جمعیت دارد ۵۰۰ هزار ۷۰۰ هزار تومان ۸۰۰ هزار تومان اعتبار گرفته برای یک نقطه کوچک و آن وقت یک شهر بزرگی مثل این است که آقای مهدوی می‌فرمودند ۵۰ هزار تومان برای خراسان گرفته‌اند هیچ معنی ندارد این است که ما مجبور می‌شویم برویم بگیریم داد کنیم فریاد کنیم، شکایت کنیم وقت مجلس را بگیریم تا بتوانیم برای عمران و آبادی و وضعیت مملکت یک اعتباری بگیریم پیشنهاد بنده مربوط به این کیفیت بود.
نائب رئیس- آقای مهدی ارباب
مهدی ارباب- بنده معتقدم که آقایان محترم توجه بفرمایند نقاط دور افتاده این کشور را که به حال ویرانی درآمده و سکنه آن هم متواری شده برگردند به اوطان خودشان بخواهید روی جمعیت مقیاس بگیرید تمام بودجه را باید بدهید به تهران به ولایات هم دیگر کاری نداریم، در بلوچستان که منطقه آن در حدود ۲۳۰ هزار کیلومتر مربع وسعت دارد الان بیش از یک صد و بیست هزار نفر بلوچ در کراچی به سر می‌برند شاید از بیست سال به این طرف در حدود ۵۰۰ هزار نفر از بلوچستان تدریجاً هجرت کرده‌اند بایستی به این قبیل نقاط توجه کرد تا مردمانی که هجرت کرده‌اند به اوطان خودشان برگردند و نمی‌شود این منظور را تأمین کرد مگر این که بودجه‌هایی که در نظر گرفته می‌شود قسمت عمده‌اش در نقاط دور افتاده مصرف شود، مثلاً یک باغ وسیعی را نمی‌شود در یک نقطه‌ای که می‌بینید آباد شده اطراف و اکناف آن ویران باشد مملکت آبرومند آن مملکتی است که هر بیگانه‌ای از مرز آن وارد شد در اول مرز ظاهر قدرت آن مملکت را ببیند بنابراین اگر این نظر بخواهد اتخاذ شود که روی جمعیت برود بلوچستان باید دیوانه‌تر بشود و بنده بلوچستان را مثال قرار می‌دهم و تمنا می‌کنم این موضوع را توجه بفرمایید و روی جمعیت اتخاذ نظر نکند.
نائب رئیس- آقای مخبر
مخبر- استدعا می‌کنم آقایان توجه بفرمایید اولاً اگر خاطر آقایان باشد در هیچ یک از سنوات نمایندگی که ۱۰ دوازده دوره نماینده بودند در اینجا یا آقایان تازه وارد هیچ دوره‌ای از ادوار راجع به این اعتبارات ساختمانی این مباحثات
به هیچ نحو صورت نمی‌گرفت یعنی کمیسیون بودجه تقسیم نمی‌کرد، نه اعتباری به کمیسیون بودجه می‌آمد که تقسیم بشود خود وزارتخانه‌های مربوطه تقسیم می‌کردند و در بودجه می‌گذاشتند و نمایندگان شهرستان‌ها اطلاعی نداشتند، البته امسال برای اولین بار این کار شده و سنوات دیگر هم امیدواریم به این شکل عمل شود و بین شهرستان‌ها تقسیم گردد این را هم انصاف بدهید که اعتبار ساختمانی چیزی نیست که بشود به عده جمعیت یا سطح با به این جور مقایسات تقسیم بشود احتیاجات و حوائج متفرقه هستند به خصوص اگر بخواهیم به این تناسب تقسیم بکنیم به قسمتهایی از ایران به قدری کم می‌رسد که به این جور قابل عمل نیست یک نکته دیگری خواستم خدمت آقای مخبر فرهمند عرض کنم که اگر تصادفاً همچو پیشنهادی شده بود که جمعیت ملاک عمل قرار گیرد مسلماً اولین مخالف آن آقای مخبر فرهمند بود برای این که این اعتبارات ساختمانی سه چهار سال اخیر و هم‌چنین سال جاری را با جمعیت همدان مقایسه کنید می‌بینید که هیچ نوع نسبتی ندارند یعنی آن نسبتی که در بهترین نقاط کشور در نظر گرفته شده به نسبت همدان برای همدان از آن نقاط مساعدتر در نظر گرفته شده است بایستی واقعاً روح ابوعلی سینا شاد باشد که آن هم سبب شده است که یک عمران اضافی در همدان انجام گیرد یک چنین مهمانخانه‌ای که در هیچ یک از نقاط این مملکت جز ساختمان‌های عمومی منظور نشده است و ساخته نمی‌شود و از بودجه عمومی نمی‌شود و این اعتبار از آن جهت به آن داده شده است که یک مهمانخانه در حدود سه چهار میلیون تومان ساخته بشود یا سایر هزینه‌ها معذلک از این علاقه‌ای که آقایان نمایندگان نسبت به تساوی غیر شهرستان‌ها و مخصوصاً محل اعراب داشتن شهرستان‌ها در ساختمان دارند من تشکر می‌کنم ولی آقای مخبر فرهمند بدانند که آن مبلغی که باید به آنجا داده بشود بیش از این که شما فکر می‌کنید به آنجا داده شده و البته شأن ابن سینا بالاتر از اینها است و امیدوارم که با کمک آقایان در آتیه بیش از این که تا کنون مقدور بوده است در نظر گرفته شود.
نائب رئیس- آقای مخبر فرهمند.
مخبر فرهمند- اولاً اجازه بفرمایید آقا اشتباه می‌فرمایید حساب حقیقی ابوعلی سینا مربوط به حساب همدان نیست مربوط به مملکت است ما که نمی‌خواهیم مهمان بیاوریم ممکن است خجالتش برای ما باقی بماند اگر نتوانیم از عهده برآییم و آن وقت به حساب ما می‌گذارند اما این که می‌فرمایید بیش‌تر از جای دیگر، صد و پنجاه هزار تومان گذاشته‌اند آن هم هنوز معلوم نیست بدهند الان هم شروع شده است به بارندگی تا تشریفات عمل بیاید می‌رود به سال ۱۳۳۰ برای این است که یک مساعدتی به آقا کرده باشند.
نائب رئیس- خواستم تمنا کنم که چون تولید اشکال خواهد کرد در عمل پس بگیرید آقای ملک‌مدنی بفرمایید.
ملک‌مدنی- عرض کنم بنده می‌خواهم در تأیید بیانات آقای مخبر فرهمند از همدان و آن شهر تاریخی اینجا یک دفاعی کرده باشم چون حق این شهر باید ادا شود همدان یک شهری است که در ایرن سابقه خیلی ممتدی دارد و از آبادترین نقاط کشور است جمعیتش هم در حدود ۴۸۰ هزار نفر است همدان و حومه تا کنون هم به آنجا توجهی هم نشده است بنده تأیید می‌کنم بیانات جناب آقای مخبر فرهمند را برای خاطر این که قطع نظر از جشن هزاره بوعلی سینا که آن مطلب علیحده است همدان یک شهری است که در سال میلیون‌ها صادرات دارد و مالیات و عوارض برای این مملکت تولید می‌کند مرکز راه‌های ایران است ارزش این را دارد که یک کمک بیش‌تری به آنجا بشود در این صورت دوم هم که تأمین شده است نظر آقای مخبر فرهمند: در آن ده شهری که در کمیسیون بودجه تقسیم شد آنچه به خاطر دارم گویا چهار میلیون برای ساختمان‌های مرکز اختصاص داده شد ۶ میلیون برای ولایات و مال ولایات هم به تناسب حوزه انتخابیه تقسیم شده هر جایی که فکر کنید همان حوزه انتخابیه جناب آقای دکتر طبا هم که سابقاً هم رعایت شده بود سهمی داده شده بود باز هم داده شده رعایت جمعیت را نکردیم رعایت حوزه انتخابیه و این را باید عرض کنم که چند نقطه است در این مملکت که جمعیتش تناسب با وکیلش ندارد یکی قزوین است قزوین دو وکیل دارد و ۱۴۰ هزار نفر جمعیت و غالب ولایات ایران ۷۰ و ۸۰ هزار نفر جمعیت دارد و یک وکیل توجه بفرمایید (کشاورزصدر-راجع به آن ۱۶ میلیون اولی بفرمایید) آن ۱۶ میلیون اولی شاید آن جوری که لازم بود خیلی این تساوی رعایت نشده ولی در قسمت دوم رعایت شده و جناب آقای مخبر فرهمند بنده خواهش می‌کنم از جنابعالی که پیشنهاد خودتان را پس بگیرید چون در مرحله دوم تأمین نشده است و چون لایحه فردا باید برود به مجلس سنا و مجلس سنا هم با آن موافقت کند دوباره برگردد در جلسه پس فردا روز پنجشنبه و رأی آخری آن گرفته بشود تا معطل نشود و حالا هم برای اخذ رأی عده کافی در مجلس نیست بنده تصور می‌کنم اگر جنابعالی پس نگیرید نقض غرض می‌شود منظور از این لایحه تأمین نمی‌شود، بنده خواهش می‌کنم چون در این رقم دوم تأمین شده مسترد بفرمایند.
مخبر فرهمند- این اختیار به کمیسیون بودجه داده شده است که تقسیم کند اگر کمیسیون بودجه نظر بنده را تأمین کند بنده پس می‌گیرم.
بعضی از نمایندگان- پس گرفتند.
نائب رئیس- پیشنهاد آقای نبوی قرائت شد آقایان هم موافقت کردند و مطابق آئین‌نامه باید یک رأی گرفته شود (صحیح است) این است که قرائت می‌شود و رأی گرفته می‌شود.
(به شرح سابق قرائت شد) آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام بفرمایید (اکثر برخاستند) تصویب شد، پیشنهاد آقای منصف قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
تبصره ذیل را پیشنهاد می‌کنم. اضافه اعتبار راه منحصراً برای شهرستان‌هایی منظور گردد که از اعتبارسابق سهم نبرده و یا سهم آنها کم منظور گردیده است همهمه نمایندگان.
نائب رئیس- آقای منصف، چون بعضی از آقایان درست نشنیده‌اند خودتان دوباره قرائت بفرمایید.
منصف- آقایان اجازه بفرمایید بنده اول پیشنهاد را می‌خوانم، تبصره ذیل را پیشنهاد می‌کنم، اضافه اعتبار راه منحصراً برای شهرستان‌هایی منظور گردد که از اعتبار سابق سهم نبرده و یا سهم آنها کم منظور گردیده است (صحیح است) خیال می‌کنم که احتیاج زیادی به توضیح نباشد زیرا آقایان کم و بیش مسبوق هستند که نسبت به طرز تقسیم اعتبار سابق ساختمانی و اعتبار سابق راه یک عدم رضایت‌هایی بین آقایان هست و شاید این عملی را که دولت کرد و اعتبار ده میلیون تومان را پیشنهاد کرد برای ساختمان برای تعدیل عملی بود که کمیسیون بودجه کرده است و حالا این اضافه اعتبار را هم که جناب آقای کفیل وزارت دارایی برای راه‌ها پیشنهاد کرده است خیال می‌کنم نظر دولت هم همین باشد که طرز تقسیم غیر عادلانه‌ای که شده اعتبار داده شده که جبران بشود یک شهرستان‌هایی هست که در موقع تقسیم اعتبار به میان نیامده است و این خیلی ضرورت دارد که به آنجا هم داده شود حالا که این سه میلیون تومان را هم می‌فرمایید که سهم آن نقاط باشد که سهم نبرده‌اند یا کم برده‌اند (دکتر طبا- کم برده‌اند را حذف کنید) ممکن است آن را حذف کنند و صد هزار تومان باید ببرد ده هزار تومان منظور شده داده شود، که خیال می‌کنم با علاقه‌ای که همه آقایان دارند نسبت به این موضوع توجه بفرمایند.
نائب رئیس- آقای فرامرزی
فرامرزی- عرض کنم که پیشنهاد جناب آقای مصنف یک قدری به نظر من گنگ است یا گیج می‌کند و اینجا یک صحبت‌هایی شد که من در هر موردش می‌خواستم تذکر بدهم و پیش نیامد معلوم شد قبل از این که آدم نفهمیده پیشنهاد چیست باید مخالفتش را اعلام کند قبلاً من اگر جای آقای رئیس بودم آن کسی که پیشنهاد را نخوانده مداد می‌زند روی میز پیشنهاد را می‌گذاشتم کنار می‌گفتم که آقا بفرمایید پیشنهادی که نخوانده‌اند نمی‌دانم آدم چطور می‌شود که موافق است یا مخالف، پیشنهاد آقای منصف را من خودم خوانده بودم به شهادت آقای مکرم (مکرم- صحیح است) عرض کنم این که جناب آقای کشاورزصدر فرمودند به نسبت حوزه انتخابیه تقسیم کردیم امسال و رعایت کردیم معلوم می‌شود که در این مملکت همه چیز را باید عوض کرد منجمله جای انصاف را باید گذاشت بی‌انصافی و جای بی‌انصافی را بگذارند با انصاف، (کشاورزصدر- ماده ۹۰) بد نوشته‌اند من این اهانت را به فیروزآبادی صاحب قاموس می‌دانم که چرا غلط می‌نویسند مثلاً همین لار که فرمودید اولاً برای لار ۵۰ هزار تومان تصویب کرده‌اند نه ۱۰۰ هزار تومان صد در صد که آدم در مجلس مبالغه نمی‌کند بعد عرض کنم که لارستان از حیث مساحت بزرگ‌ترین شهرستان ایران است بدون شبهه از حیث نفوس در حدود سیصد هزار نفرجمعیت دارد به دلیل این که همین جغرافیایی که جناب آقای رزم‌آرا نوشته‌اند نفوس آنجا را در حدود ۲۳۰ هزار و ۲۴۰ هزار نوشته‌اند در صورتی که بعضی قصباب مثلاً ۱۶ ده است ۸ تا بیش‌تر نمی‌نویسند بنابراین باید گفت لااقل یک ده هزاری کم‌تر
نوشته شده است لااقل ۲۵۰، ۳۰۰ هزار نفر است ۵۰ هزار تومان به آنجا داده‌اند از حیث مساحت ۱۰ فرسخ در ۱۰۰ فرسخ است چه جور این تقسیم عادلانه بوده است راه لار و لنگه را گفتند، چندین سال است برایش بودجه بنویسند هی می‌دهند یک خورده درست می‌کنند آخرش هم تمام نمی‌شود اخیراً یک جایی است به اسم پل لار شکافته‌اند راه را وصلش کرده‌اند زده‌اند بندرعباس به بندر لنگه و هنوز یک مقدارش دریا است هی کامیون رفته غرق شده است من به مهندس می‌گویم آقا این چه جور تمام شده است می‌گوید که یک کیلومتر بیش نیست آنجایی که آب می‌گیرد، می‌گوییم آقا چاه که این قدر نیست آدم وقتی تویش افتاد غرق می‌شود یک کیلومتر یا سیصد کیلومتر در غرق شدن چه فرقی می‌کند شما چرا یک کیلومتر را تمام نمی‌کنید، قانون گذشت که که راه‌های تمام نشده را دولت باید تمام کند که در بودجه امسال کمیسیون بودجه اصلاً مطلقاً به این امر توجه نکرده که آنجا یک راهی هست و این راه ناتمام است چندین مرتبه مبالغی پول خرجش کرده‌اند حالا من نمی‌دانم چقدرش را خورده‌اند و الا ناراضی هستیم از صد هزار تومان ۲۰ هزار تومان خرج بشود و ۸۰ هزار تومان را بخورند به خدا راضی نیستم این بی‌انصافی است و الا از ۱۰۰ هزار تومان بیش از ۸۰ هزار تومان را می‌خورند و ۲۰ هزار تومان بیش‌تر به مصرف نمی‌رسد، این قانون هست، حق نیست، انصاف نیست یک بندری یعنی یک قسمتی از بنادر ایران از انتظار بیرون بیاید و هنوز این راه را تمام نکرده‌اند نمی‌دانم چرا، عرض کنم جناب آقای مخبر فرهمند فرمودند که باید حق را گرفت این صحیح است اما مواردش فرق می‌کند دولت پدر ملت است یعنی سرپرست ملت است معتمد مجلس یک نماینده ملت است این باید احتیاج مجلس را در نظر بگیرد و عمل بکند و نه با آن که با چوب و چماق از دولت بگیرند یعنی در یک خانواده‌ای برادرها و خواهرها و بچه‌ها چوب و چماق بردارند هر بچه‌ای که چماقش کوچک‌تر بود کم‌تر گیرش می‌آید که بخورد این که صحیح نیست، دولت باید مصلحت مملکت و درد مملکت را در نظر بگیرد و خودش عمل کند آمدیم یک جایی که وکیل نداشته باشد وکیلش مرده باشد وکیلش بی‌زبان باشد یک نفر وکیل بیش‌تر نداشته باشد تا جایی ده نفر داشته باشد آنجا باید از محرومیت بمیرد؟ این فرمایش آقای منصف تا یک حدی خودش تطبیق نمی‌کند با آنچه که من می‌گویم ولی متأسفانه چون یک میزانی نیست که معین کند آنچه که شما می‌فرمایید از این جهت من مخالفت کردم و اگر دولت خودش در نظر بگیرد یک دولت عادلی باشد، یعنی ببیند کجا حقش را نداده‌اند کجا ناتمام مانده که باید تمام بکند یکی همان راه لار را که من می‌گویم این یک میلیون تومان تا
حالا خرجش شده است و هنوز هم مردم راه ندارند یا آن پول را پس بگیرید از یک جایی در بیاورید مردم راه نمی‌خواهند و یا یک صد هزار تومان دویست هزار تومان دیگر به آنجا بدهید و راه را تمام کنید عرض دیگری ندارم.
نائب رئیس- آقای کفیل وزارت دارایی بفرمایید.
کفیل وزارت دارایی- مثل این که بنده در عرایضم یک نکته را باید می‌گفتم و فراموش کردم این ده میلیون تومان یا این ۱۲ میلیون تومان با نظر کمیسیون بودجه تقسیم خواهد شد این طور نیست که ما چشممان را به هم بگذاریم و به هر کجا می‌خواهند بدهیم البته بحثی که آقایان فرمودند راجع به شهرستان‌ها و اعتبارات راه‌سازی و موقعیت محل البته بحثی است که من وارد نمی‌شوم و خود کمیسیون بودجه این مسئله را با خود آقایان حل کرد راجع به راه‌سازی یک مسئله‌ای است که نباید فراموش کرد راه‌سازی با شهر و جمعیت و اینها کم‌تر ارتباط دارد یک راهی است که باید ساخته شود از ابتدایی تا به انتهایی از مبدأیی تا مقصدی البته این راه ممکن است یک شهر بزرگی در برش باشد یا شهر کوچکی یکی از عللی که پیش می‌آید همین خورده خورده اعتبار داشتن و کم مصرف کردن در راه‌سازی است اگر اعتبار ساختمانی کم باشد یک قسمت ساخته می‌شود یک قسمت دیگر ساخته نمی‌شود و یک جایی هم که ساخته می‌شود مثل این است که ساخته نشده است و از بین می‌رود این که ما خواستیم یک اعتباری برای راه‌سازی اضافه بشود از این جهت که آن راه‌هایی که نیمه تمام است اعتبار نداشت تمام بشود یک مسئله‌ای را که نمی‌توانم از ذکرش خودداری بکنیم و نشنیده بگیریم قسمتی از فرمایش جناب آقای فرامرزی راجع به سوء‌استفاه و نادرستی و این حرف‌ها است بدون این که بخواهم عرض کنم که صد در صد این فرمایش صحیح نیست نمی‌خواهم این را بگویم ولی می‌خواهم بگویم که زیاد هم نباید مبالغه شود بنده تصور نمی‌کنم که نشود گفت در یک معاملاتی تا این حدود این اندازه سوء‌استفاده نمی‌شود علی‌ایحال نسبت به این امر امیدوارم با وضعی که دولت پیش گرفته و با جدیت‌هایی که وزیر راه دارد می‌کند این وضع اصلاح شود (فرامرزی- کاملاً صحیح است این را من قبول دارم.)
کشاورزصدر- اجازه بفرمایید آقای رئیس بنده عرض کوچکی دارم.
نائب رئیس- بعد به موجب ماده ۹۰ بفرمایید آقای دکتر کیان (مخبر کمیسیون)
دکتر کیان- تقاضا می‌کنم این نکته را توجه بفرمایید که در مورد این دو اعتباری که فعلاً مطرح است دادن پیشنهاد از نظر محل مصرفش کار بیهوده‌ای است برای این که در کمیسیون بودجه باید تقسیم بشود و خود آقایان هم که پیشنهاداتی می‌دهند منظورشان این نیست که در اینجا تصویب بشود فقط به عنوان تذکر گفته می‌شود این تذکرات هم در اوقات و سنوات قبل که بودجه‌ها می‌آمد به جا بود برای این که خود دولت باید قبول بکند ولی در این مورد نه لزومی دارد و نه مورد احتیاج است برای این که آقایان می‌توانند تشریف بیاورند در کمیسیون و آنجا نظرشان را تأمین بکنند منظورم روشن شدن آقایان است یعنی عجالتاً در حال حاضر این بحث فواید اساسی ندارد و از طرف دیگر کمیسیون بودجه خوب یا بد در اختیار خود آقایان است اعضای کمیسیون رفقای شما است می‌توانید تماس بگیرید همیشه باز است می‌توانید تشریف بیاورید در آنجا اقدام بکنید بنده به عنوان مخبر کمیسیون می‌خواهم به آقایان اطمینان بدهم استدعا می‌کنم آقای فولادوند توجه بفرمایید که رفقای کمیسیون بودجه شما هم منتها درجه سعی را خواهد کرد برای این که هر کدام تا آن درجه که مورد احتیاج و مورد ضرورت است تأمین خواهیم کرد گو این که مقداری از این کار تا حالا شده است یعنی در قسمت عده‌ای تأمین شده است از طرف دیگر راجع به نظارت در موضوع ساختمان این را می‌خواهم عرض کنم در سال جاری وزارت راه خودش یک جریان تازه‌ای برای ساختمان و راه‌سازی در نظر گرفته است و بنده می‌توانم اطمینان بدهم که امسال اعتبارات بهتر از سنوات قبل مصرف خواهد شد راجع به فرمایش آقای منصف که این اعتبارات در شهرستان‌هایی که تا کنون داده شده است از این اعتبار مصرف نمی‌شود بنده می‌خواهم عرض کنم که علی‌الاصول این را رعایت می‌کنم که در آن شهرستان‌هایی که تا کنون مصرف شده است بیش‌تر مصرف بشود ولی همان طوری که آقای فرامرزی فرمودند حد و حصر و خطی برای این کار قائل شد این است بنده خواهش می‌کنم که پیشنهادتان را مسترد بفرمایند و از طرفی هم از آقایان دیگر تقاضا می‌کنم که در این مورد پیشنهادی ندهند که جای بحث‌اش جای دیگری است که آنجا در اختیار خود آقایان است.
نائب رئیس- آقای منصف
منصف- عرض کنم چون جناب آقای دکتر کیان قبول فرمودند که در موقع تقسیم این اعتبار به ترتیبی در کمیسیون بودجه رعایت نظر بنده را خواهند فرمود بنده پیشنهادم را پس می‌گیریم و امیدوارم که در موقع تقسیم نمایندگان کمیسیون مربوطه نظر بنده را تأمین بفرمایند.
نائب رئیس- آقای کشاورزصدر به موجب ماده ۹۰ بفرمایید.
فرامرزی- من مطابق همین ماده اخطار دارم.
کشاورزصدر- بنده خیلی متأسفم با این که به جای ا ظهار قدردانی از شخص بنده که در کمیسیون بودجه فریاد و هیاهو راه انداختم تا این ۴ میلیون و نیم به تناسب تقسیم شد حالا بنده مورد حمله قرار گرفته‌ام من استدعا می‌کنم توجه بفرمایید به عرض بنده آقا بنده نمی‌خواستم در اطراف این مطلب توضیح داده شود ولی وقتی در اطراف خود بنده یک تصوراتی بشود بنده ناچارم که تذکر بدهم که ما دو ا عتبار داشتیم یک اعتبار ۱۴ میلیونی و یک اعتبار ۱۴ میلیون و نیمی برای ساختمان در امسال که این اعتبار را بدون این که بنده باشم چند نفر از رفقا تقسیم کرده بودند در آنجا و رعایت اعتدال نشده بود ۶۰۰ هزار تومان و ۷۰۰ هزار تومان به پاره‌ای از شهرستان‌ها و به بعضی شهرستان‌ها ۵۰ هزار تومان اما در این ۱۰ میلیون تعهدی دولت ۶ میلیون و نیمش را دولت گفت برای تهران می‌خواهم عرض کن برای تعمیر و تکمیل ساختمان‌ها ۴ میلیون و نیم که ماند توی این ۴ میلیون نیم .....
نائب رئیس- آقای کشاورز صدر جنابعالی به استناد ماده ۹۰ تشریف آوردید که نسبت دروغ دادند و می‌خواهید جواب بدهید.
کشاورزصدر- همین را عرض می‌کنم از ۴ میلیون و نیم ما ۵۰ هزار تومان به شما دادیم و از ۱۴ میلیون و نیم ۵۰ هزار تومان به آنها، اعتراض بکنید نه به بنده.
فرامرزی- استدعا می‌کنم ماده ۹۰ را بخوانید
نائب رئیس- ماده ۹۰ موقعی است کسی نسبت تهمت و افترا می‌زند ایشان آمدند گفتند که نسبت دروغ به او داده‌اند و می‌خواهند جواب بدهند و به این جهت صحبت کردند، یک پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌کنم ۲ دهم مخارج ساختمانی بیش‌تر در تهران مصرف نشود- معدل
نائب رئیس- آقای معدل
اردلان- به جای دو دهم یک پنجم بفرمایید
معدل- بنده قبل از مسائل اعضای کمیسیون بودجه در حد خودش سیاستگزاری می‌کنم برای این که امسال اینها وقت‌شان را صرف کردند و شاید بعد از مدتی که این وظیفه به نحو اکمل انجام نشده بوده اینها پایه کار را گذاشتند و یک حق کوچک فقط از ما سلب شد و در اثر این عمل این را در پاسخ آقای دکتر کیان مخبر محترم کمیسیون بودجه عرض می‌کنم و آن این است که اگر این تقسیمات درش یک بی‌عدالتی شده بود ما به دولت شدیداً اعتراض می‌کردیم در هر بابی ولی چون این کار به دست اعضای کمیسیون بودجه که منتخب خود ما بودند و یک قسمت هم از مجلس هستند در مقابل آن عملی هم که کرده‌اند باید آقایان تشکر کنند اما قسمت دیگر که بنده برای آن این پیشنهاد را دادم و تمنا می‌کنم که توجه کنید چون نسبت به نقطه خاصی این را نداده‌ام و زبان حال همه آقایان است موضوع عملی است و خرجی است که در تهران می‌شود به حد افراط ما به خصوص بیش از همه به مرکزیت احتیاج داریم و احترام می‌گذاریم برای این که باید فقط یک اصل کلی بشود تا این که همه جا در سایه یک وحدتی باشد و ایران هم باشد تا از مزایا استفاده کنند به طور اصولی ولی نه به ساختمان نه به این که بیایند در و دیوار و بنا و نمای وزارت دارایی را سنگ سفید بکنند این معنی مرکزیت نیست این برای احترام به مرکزیت نیست (صحیح است) از این که در مملکت در نقاط این مملکت یک نقطه‌ای برای نگاهداری مسلولینش نباشد و از این که در ولایات زندان نباشد و اشخاصی که زندانی می‌شوند اینها را در بدترین نقاط نگاهداری کنند و از این که عمارات و ابنیه لازمه‌ای که می‌بایستی در اقصا نقاط مملکت باشد وجود نداشته باشد و به قدر سهمش بهش ندهند و همه‌اش را در تهران بگذارند این احترام به مرکزیت نمی‌دهد و این قدرت به مرکز را در سایر نقاط توسعه نمی‌دهد و مردم ولایات را وادار نمی‌کند که در مقابل حکومت مرکزی سر تعظیم و احترام فرود بیاورند.
نائب رئیس- آقای معدل مختصر صحبت کنید.
معدل- چشم اطاعت می‌کنم بنده می‌خواهم عرض بکنم که بایستی ما یک حدی قائل بشویم برای این کار و هر ساعت هم نیاییم به خصوص نمایندگان شهرستان‌ها و ایالات و ولایات پشت این تریبون صحبت بکنیم و از این موضوع شکایت بکنیم برای این که اگر بدون این مقدمه در این بابت حرف بزنم مثل این است که ما نگرانیم از این مرکزیت نه همه قائلیم و همه احترام می‌کنیم به این مرکزیت ولی یک حدی برای این کار قائل بشویم معنی مرکزیت این است که فرض بفرمایید اگر این مملکت به ده استان و صد ولایت تقسیم می‌شود نگوییم یک سهم به تهران بدهیم بگوییم صدی بیست صدی سی ولی این حرف نشد که در ده میلیون تومان شش میلیون و نیم تومانش را بیاورند در تهران مصرف بکنند و وقتی هم که یک مسلولی را از آذربایجان بیاورند اینجا بگوییم که جا نیست این کار کار درستی نیست (صحیح است) بنده به جناب آقای معاون وزارت دارایی عرض می‌کنم اصلاً گفتن این جمله که ما می‌خواهیم از ده میلیون تومان شش میلیون تومان در تهران مصرف کنیم حرف بی‌موردی است (صحیح است) لهذا اگر کمیسیون بودجه این حرف را از دولت قبول کرده مورد اعتماد ما نیست باید تجدید نظر بکند در کار خودش بایستی از ده میلیون دو میلیون تومان برای تهران اختصاص بدهد بنده یک اصل کلی را برای آقایان پیشنهاد کردم به این جهت می‌گویم یا صدی بیست یا صدی بیست و پنج از وجوهی که برای اعتبار ساختمان راه است بیش‌تر در مرکز خرج نشود .(صحیح است)
نائب رئیس- آقای فرامرزی.
فرامرزی- بله من با پیشنهاد آقای معدل از این بابت مخالفم که فرمودند از ده میلیون دو میلیونش برای تهران بس است دو میلیون چرا جونم؟ مگر تهران یک چندم مملکت است از ده میلیون پانصد هزار تومان برایش بس است نه یک میلیون بیش‌تر چرا به قدر یک دهم مملکت به شهر تهران می‌دهند دیگر از این بالاتر ظلم است جناب آقای معاون وزارت دارایی فرمودند که اعتبار کم کم مرحمت می‌شود که راه‌ها تمام نمی‌شود این آقا تقصیر خود دولت است می‌آید لقمه لقمه بودجه‌اش را از مجلس می‌خواهد به طور یک دوازدهم می‌خواهد مطابق قانون اساسی بودجه ۱۳۲۸ باید در ۱۳۲۷ تمام شده باشد مال ۱۳۲۹ در ۱۳۲۸ از مجلس گرفته باشید غیر از این جور قبول نکنید خودتان لقمه لقمه می‌خواهید لقمه لقمه هم به شما می‌دهند فرمودند در کمیسیون بودجه آقایان هم تشریف بیاورند عرض می‌کنم که به نظر من کمیسیون بودجه ارقامی که دولت می‌دهد برای تعمیراتش برای عمرانش برای راهش نباید زیر و رو بکنیم باید کمیسیون بودجه اگر می‌خواهد کم و زیادی هم بکند با نظر نماینده دولت بکند برای این که دولت قبلاً تمام مملکت را مطالعه کرده بعد یک رقمی برای هر یکی از احتیاجاتش نوشته این می‌آید به کمیسیون بودجه کمیسیون بودجه این را به کلی وارونه می‌کند این اصلاً صحیح نیست اصلاً عمل غلطی است برای این که هر کسی در خانه خودش را می‌بیند دولت ناچار است به همه مملکت با یک نظر نگاه بکند ببیند درد کجا است کجا دردش زیادتر است و به درمان احتیاج دارد اگر نکرده باید به او تذکر داد مرکزیت را جناب آقای معدل فرمودند متأسفانه در تهران به طوری مفهوم و معنایش وارونه شده که خیال می‌کنند مقصود از مرکزیت این است که خیابان مرکزیت را بزرگ‌تر کنند یا اختیارات زندگی مردم را بگیرند بدهند به تهران و به مرکز و حتی در این لایحه‌ای که دولت داده برای اختیارات شهرستان‌ها آن اختیاراتی که مرکز در دست گرفته یعنی از شهرستان‌ها سلب کرده و موجب خرابی مملکت شده است دولت با این لایحه اختیارات شهرستان‌هایش هم آن اختیارات را به شهرستان‌ها هنوز پس نداده حکومت باید مال مرکز باشد ولی مردم شهرستان‌ها مثل مردم مرکز حق تجارت حق نظارت حق آمد و رفت حق صحبت حق پس و پیش حیات داشته باشد کما این که قبل از این یعنی این قوانین پیچ در پیچ ا نحصاری این جور بوده است معنی ندارد که تاجر شیرازی نتواند تجارت بکند مگر این که در تهران نشسته باشد یا یک نماینده در تهران داشته باشد این معنی مرکزیت نیست این چیز دیگری است و آن چیز دیگر.
نائب رئیس- آقای معاون وزارت دارایی
شعاعی- فرمایشی که جناب آقای معدل فرمودند یک قسمتی را که بنده می‌خواستم عرض کنم جناب آقای فرامرزی جواب دادند البته دولت همان طوری که فرمودند مطالعه‌اش در تمام مملکت است و حال آن که ممکن است آقایان این مطالعه کلی را نداشته باشند زیرا تمام توجه‌شان به ناحیه خودشان است و حوزه انتخابیه خودشان است البته بایستی توجه بیش‌تر به شهرستان‌ها بشود و از این عقب‌ماندگی یک قدری بیرون بیایند و از این جهت هم هست که جناب آقای معدل ما در تهران ساختمان جدیدی فرض نکردیم پیش‌بینی نکردیم این کاخ وزارت دارایی که به نظر مبارکتان آمده این کاخی است که در ده سال قبل پی‌گزاری شده و ده سال است روی این کاخ دارد برف و باران می‌آید و هنوز تمام نشده البته تصدیق می‌فرمایید یک عمارتی که شناخته شده و به اینجا رسیده است این باید تمام بشود تمام کردنش هم مطابق نقشه‌ای است که برای آن بوده است که به این صورت ساخته شود موقعی که این نقشه طرح می‌شد حق این بود که ایراد می‌کردند در اولش که کاهگل بکنند سنگ بکنند گچ بکنند سمنت بمالند و یا سنگ نکنند اگر تغییری لازم بود آن روز می‌بایستی می‌شد ولی امروز که به این صورت درآمده ناچار باید تمام بشود در تهران همان طوری که عرض کردم هیچ ساختمان تازه‌ای در نظر گرفته نشده است فقط آنچه که به خاطرم می‌آید یک قسمت کوچکی از برای محبس یعنی محبس قصر یک بندی به اصطلاح خودشان باید ساخته شود و یک کوریدوری ساخته بشود یکی هم تعمیراتی است که در این عمارتی که ساخته می‌شود از محل تعمیرات نه از محل ساختمان انجام می‌دهند و هیچ بنای تازه‌ای برای تهران نیست هر چه هست برای ولایات است بنابراین استدعا می‌کنم که این پیشنهاد را پس بگیرید که دست دولت بسته نشود و اعتبار بی‌جهت مصرف نشود برای این که این اعتبار در غیر این صورت خواهد ماند و ما به زحمت می‌افتیم.
معدل- پس نظریات ما چه جور تأمین می‌شود.
شعاعی- نظر آقایان تأمین است.
نائب رئیس- آقای معدل اجازه بفرمایید با این تذکراتی که داده شد در کمیسیون نظرتان تأمین می‌شود اگر مایلید مسترد بفرمایید، بفرمایید توضیح بدهید. (رأی- رأی)
معدل- بنده سی درصد برای تهران می‌نویسم.
نمایندگان- نه آقا همان بیست درصد کافی است.
نائب رئیس- به پیشنهاد سی درصد رأی
گرفته می‌شود آقایانی که موافقند بااین اصلاح قیام بفرمایند (عده قلیلی برخاستند) تصویب نشد یک پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود.
ریاست محترم مجلس شورای ملی- اینجانب پیشنهاد می‌نمایم مبلغ سه میلیون ریال از بودجه مورد بحث را تخصیص به ساختمان راه گنبد قابوس تا بجنورد قرار دهند- شوشتری
نائب رئیس- این مربوط نیست.
شوشتری- اجازه بفرمایید توضیح می‌دهم.
نائب رئیس- مختصر توضیح بدهید.
شوشتری- اجازه بفرمایید یکی از اموری که برای مملکت باید در نظر گرفته بشود موضوع الاهم و فالاهم است موضوع مسئله اقتصاد است مسئله ارزاق عمومی است الان به حمدالله و المنت وضع مملکت از حیث گندم و جو و این حرف‌ها بسیار خوب است ولی هیچ آقایان توجه کرده‌اید (زنگ رئیس- آقایان تشریف نبرید) اجازه بفرمایید من الان تمام می‌کنم موضوعی که پیشنهاد کردم اگر آقایان مستحضر باشند اتصال راه گنبد قابوس به بجنورد از نظر اقتصاد مملکت و از نظر ارزاق اغلب و شهرستان‌ها و عمران قسمت مازندران و گرگان و پایتخت اگر توجه بفرمایید من یک روزی به ذات مقدس شاهانه هم عرض کردم که راه آهن مازندران را از آنجا ببرند به بجنورد لااقل بعد از این سال‌ها این اقدام را بکنید آخر اینها هم ایرانیند و الا ممکن است تمام ارزاق مملکت را از این تأمین بکنید یک سیصد هزار تومان هم برایش خرج کنید که هم مردم بتوانند بروند به مشهد و هم خراسانی‌ها از این راه نزدیک رفت و آمد به مازندران و آذربایجان و قسمت غرب داشته باشند از این راه بروند به خراسان چه معنی دارد پول همه جا مصرف می‌شود چون آقای جرجانی کم‌تر صحبت می‌کنند نماینده محترم واقعی دشت گرگان این نمی‌شود حق یک مردم را دویست هزار جمعیت در نظر گرفته نشود من این پیشنهاد را برای تذکر عرض کردم البته در موقع طرح بودجه کل برای مملکت تمام صحبت‌ها را عرض خواهم کرد حالا برای این عرض کردم که چه مانعی دارد شما برای این مملکت ده میلیون تومان خرج می‌کنید سیصد هزار تومانش را هم را صاف بدون کوه فقط یک زحمتی دارد راه را درست کنید مردم از این راه بروند مملکت‌شان را تماشا کنند با ترکمن‌ها مردمان باهوش مردمان متفکر نزدیک بشوند امتزاج داشته باشند از نظر سیاسی از نظرهای دیگری که اطرافش صحبت نمی‌کنم هر کس عاقل است می‌داند که این نظر من برای مملکت چقدر مفید است و باید تأمین بشود.
نائب رئیس- آقای شوشتری پس گرفتید.
شوشتری- پس گرفتم.
نائب رئیس- یک پیشنهادی از آقای دکتر بقایی رسیده قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد.)
ریاست معظم مجلس شورای ملی- پیشنهاد می‌کنم یک دهم از کلیه اعتبارات مورد بحث برای استان کرمان منظور گردد- دکتر بقایی.
امامی- این پیشنهاد خرج است.
فرامرزی- پیشنهاد خرج کجا است؟
دکتر بقایی- عرض کنم این تقسیم اعتبارات در این دوره کمیسیون بودجه متأسفانه باید عرض کنم که منصفانه نبوده است (کشاورزصدر- یعنی غیر از چهار میلیون و نیم) غیره و غیره را بنده نمی‌دا نم ولی چیزی که مسلم است این است که از استان کرمان هیچ نماینده‌ای در کمیسیون بودجه نبوده است تقریباً هیچ منظور نگردیده یعنی وقتی که تناسب را در نظر بگیریم از همدان هم که جناب آقای فرهمند فرمودند بنده بیانات ایشان را کاملاً تأکید می‌کنم و هر چه فرمودند کاملاً صحیح است حتی از همدان هم کم‌تر برای استان کرمان منظور داشته‌اند البته اگر تقصیری بنده دارم از این که مخالف به این دولت بودم یا این که یک مبارزه‌ای کردم این تقصیر را نباید شامل استان کرمان کرد این را مخصوصاً می‌خواستم حضور آقایان عرض کنم که یک توجهی به حال کرمان برای این که این قسمت از مملکت حقیقت وضعیتش خراب‌تر از آن چه هست که می‌شود گفت و بشود تصور کرد، فوق تمام اینها است بنده نمی‌خواهم که اینجا روضه‌خوانی کنم ولی طبق گزارش‌هایی که به من رسید و اطلاعات شخصی که دارم به کلی دارد این قسمت از مملکت از دست می‌رود الان قالی‌بافی کرمان از بین می‌رود کارخانه‌جات آنجا نمی‌توانند کار بکنند در دوره گذشته ما یک کاری کردیم برای پایین آوردن قیمت نفت و نفت سیاه متأسفانه یک نتیجه زیادی نتوانستیم بگیریم و همین طور نفت خیلی گران گازوئیل و نفت سیاه و نفت بنزین در کرمان فروخته می‌شود همان طور که آقای مکی هم دیروز تذکر دادند این باعث می‌شود که حفر چاه‌های عمیق در مملکت نتیجه بسیار خوبی داده و حتی در یزد هم نتیجه خوبی داده در کرمان صرف نمی‌کند در صورتی که کرمان زمینش بسیار حاصل‌خیز است و چیزی که کم دارد آب است ولی متأسفانه با این وضعیت نمی‌تواند استفاده بکند راجع به موضوعی قالی کرمان هم بنده در موقعی که لایحه مربوط به اقتصادیات مطرح بود پیشنهادی برای پا یا پای دادم که آن هم متأسفانه رفت در سنا گیر کرد و به جایی نرسید و این یک چیزی است که بنده می‌خواهم از آقایان استدعا بکنم که یک کمکی از لحاظ این که مردم دارند از دست می‌روند بکنند و یک موضوع مهم دیگری که از موقع استفاده می‌کنم و به عرض آقایان می‌رسانم این است که آقایان می‌آیند اینجا با تمام حرارت می‌گویند که برای شهرستان‌ها ما صد هزار تومان بدهید برای فلان جا دویست هزار تومان بدهید ولی یک موضوع اساسی را توجه نمی‌کنید و آن این است که این پول‌ها به وسیله اداره کل ساختمان دارایی خرج می‌شود و تمامش را می‌خورند یک گزارشی چندی پیش آقای ایمانی که یکی از افراد برجسته وزارت دارایی است داد و این گزارش در روزنامه‌ها هم درج شد و روی همان گزارش هم رفت خانه‌اش نشست نشان داد که تمام مهندسین که آنجا هستند در شرکت‌های ساختمانی شریکند و آنهایی که شریک نیستند به عنوان حق‌العمل و حق‌المشاوره یک چیزهایی از این مقاطعه‌کاران می‌گیرند به طوری که گند این قضیه بلند شد و خود وزارت دارایی مجبور شد چند نفر از اینها را به خدمت‌شان خاتمه بدهد ولی بنده اینجا حضور آقایان عرض می‌کنم که با این خاتمه خدمت دادن‌ها وضعیت اداره کل ساختمان وزارت دارایی اصلاح نمی‌شود چون بنده کاملاً می‌دانم، یک اعتباراتی که ما گرفتیم برای بهداشت و فرهنگ کرمان می‌دانم که به چه وضع افتضاح‌آوری عمل شد و از بین رفت و این اصراری هم که آقایان دارید برای نمونه یک مثالی عرض می‌کنم در کرمان پیرارسال صورت مزایده، یا مناقصه گذاشته بودند برای ساختمان دبستان و هر متر مکعب خشت را بیست و شش تومان در کرمان حساب کردند در صورتی که با تمام چیزها متر مکعب خشت ۶ تومان بیش‌تر بیرون نمی‌آید این مناقصه را در کرمان گذاشته بودند. مطابق یاداشتی که به من رسیده است یک میلیون و سیصد هزار تومان اختصاص داده بودند به کرمان ولی بعداً هفتصد و پنجاه هزار تومانش را اختصاصی دادند به یزد و پانصد و پنجاه هزار تومان باقی ماند (دکتر طاهری-صحت ندارد) در هر صورت بنده یک پیشنهاد دیگری هم داده بودم که آقای رئیس قابل طرح ندانستند و آن این بود که صورت ریز این تقسیم‌ها باید در مجلس خوانده شود و با کمال ارادتی که به جناب آقای دکتر کیان دارم باید عرض کنم که حالا ایشان می‌فرمایند سه میلیون و نیم تومان این ارزش قانونی ندارد بنده هم راضی می‌شوم می‌روم سر جایم می‌نشینم ولی بعد می‌بینم که پنجاه هزار تومان بیش‌تر نداده‌اند وقتی که بگوییم این سه میلیون و نیم چه شد می‌گویید که بلی بعد تقسیم شد و اشتباه شده بود از اینجا کم آمد آنجا زیاد آمد نتیجه این می‌شود که عرض کردم بنابراین اگر راهی دارد به آن پیشنهاد بنده هم ترتیب اثر داده شود و این تقسیماتی که می‌شود در مجلس خوانده بشود و هر کس بداند که به شهرستان‌ها چه می‌رسد تا فردا بدانند که وزارت دارایی چه می‌کند و آنها بازی در نیاورند.
نائب رئیس- تمنا می‌کنم آقایان تشریف نبرند برای این که لایحه یک دوزادهم هم مطرح خواهد شد آقای دکتر کیان بفرمایید.
دکتر کیان (مخبر)- استدعا می‌کنم توجه بفرمایید که این قضیه‌ای که آقایان ممکن است استنباط کرده باشند از این عدم عدالت آگاه بشوند و به اعضای کمیسیون بودجه بیش‌تر از این توجه بفرمایید عرض کنم که جناب آقای دکتر بقایی می‌فرمایند که نسبت به کرمان اقدامی نشده است مطابق صورت تقسیماتی که جلو بنده است و الان برای آقایان می‌خوانم بیش از سه میلیون و نیم تومان یعنی ۳۵ میلیون ریال به استان هشتم در سال جاری اعتبار ساختمانی منظور شده در حالی که به استان دهم که شاید تصور بکنیم زیاد داده شده باشد برای این که رئیس کمیسیون بودجه و مخبر کمیسیون بودجه از استان دهم است به آنجا ۴ میلیون و چهار صد هزار تومان بیش‌تر داده نشده است در صورتی که استان دهم یک دانشکده پزشکی دارد و احتیاجاتی از نظر ساختمان دانشکده پزشکی دارد که آنها را باید در نظر گرفت بنابراین به استان کرمان از سایر جاهای کشور بیش‌تر توجه دارد و سهم به آنجا رسیده است و هم‌چنین نسبت به سایر استان‌های کشور
ولی متأسفانه موضوع سهمیه تهران به سبب گله آقایان شده است برای این که چهارده میلیون و نیم و چهار صد هزار تومان اعتبار ساختمانی تهران است در صورتی که اصل اعتبار خود دولت چهارده میلیون و نیم است در صورتی که به عناوین مختلف ساختمانی در حدود چهارده میلیون و نیم صرف تهران شده و بقیه استان‌ها به تناسب تقریباً با هم مشابه است (دکتر کاسمی- به مازندران چقدر رسیده؟) بلی الان می‌گویم استان یکم دو میلیون و سیصد هزار تومان به استان دوم که تهران هم جزو آن است چهارده میلیون و چهار صد هزار تومان (همهمه نمایندگان- زنگ رئیس) (یک نفر از نمایندگان- وقت را می‌گیرد) این صورتی است که بنده می‌خواهم بخوانم (اورنگ- بقیه را هم می‌دهند که کمیسیون تقسیم بکند) پس این صورت را می‌گذارم به اختیار آقایان که توجه بفرمایید چه جور تقسیم شده که مباحث خاتمه پیدا کند و وقت مجلس شورای ملی که برای تصویب بودجه یک دوازدهم یا دو دوازدهم در نظر گرفته‌اند بیش از این گرفته نشود و صرف این جور مباحث نشود.
نائب رئیس- صورت اینجا است علاوه بر این دستور داده می‌شود که طبع و توزیع بشود بنده چون ریاست جلسه را به عهده دارم نتوانستم از طرف کمیسیون بودجه دفاع کنم یعنی وظیفه فعلی من اجازه نمی‌دهد ولی یک روز مفصل جریاناتی که بوده به عرض آقایان می‌رسانم و ثابت خواهم کرد که در تاریخ مشروطیت هیچ‌وقت کمیسیون این طور به مملکت خدمت نکرده است (صحیح است) پیشنهاد دیگری رسیده است که قرائت می‌شود.
(پیشنهاد آقای ناصر ذوالفقاری به شرح زیر قرائت شد.)
پیشنهاد می‌کنم صدی سی و سه از اعتبارات ساختمانی و راه‌سازی به مصرف شهرستان تهران بیش‌تر نرسد.
یک نفر از نمایندگان- این که رد شد.
نائب رئیس- آقای ناصر ذوالفقاری
ناصر ذوالفقاری- عرض کنم که بنده احتیاج به توضیح زیادی نمی‌بینم برای این که جناب آقای معدل توضیحات زیادی دادند در این باب و در تأیید فرمایشات جناب آقای دکتر بقایی بنده هم باید عرض کنم با جدیتی که کمیسیون بودجه کرده ولی در تقسیم این پول‌ها منصفانه عمل نکرده برای این که آقایان اطلاع دارند بنده می‌توانیم ادعا کنم شهرستان خود زنجان از سال ۱۳۲۰ تا کنون یک شاهی به مصرف ساختمان آنجا نرسیده است (یک نفر از نمایندگان- به همه جا نرسیده است) چرا به بعضی از جاها رسیده است الان هم که بنده اطلاع دارم در این تقسیم صد هزار تومان بیش‌تر داده نشده اگر به حساب وکیل زنجان هم بخواهیم بگیریم آنجا سه وکیل دارد برای هر وکیل هم صد هزار تومان می‌دادند می‌شد سیصد هزار تومان بنابراین استدعا می‌کنم آقایان در این باب توجهی بکنند و رأی بدهندو بدانند که به شهرستان‌ها باید بیش‌تر از اینها برسد.
بعضی از نمایندگان- پس گرفته
ناصر ذوالفقاری- بنده پس نمی‌گیرم.
نائب رئیس- رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای ناصر ذوالفقاری که موافقند قیام کنند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. رأی گرفته می‌شود به ماده واحده با تبصره آقای نبوی آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای اظهار نظر به مجلس سنا فرستاد می‌شود.
ناصر ذوالفقاری- پیشنهاد بنده چه شد.
نائب رئیس- رأی گرفته شد و رد شد بنابراین یک دوازدهم مطرح است.
معدل- این رأی برای چه بود این رأی که ما دادیم به پیشنهاد کی بود (همهمه نمایندگان)
نائب رئیس- شما وظیفه‌تان این است که گوش بدهید به اعلام رئیس، بنده اول رأی گرفتم به پیشنهاد آقای ناصر ذوالفقاری تصویب نشد و بعد رأی گرفتیم به اصل ماده واحده ولی چون مالی است باید دو رأی گرفته بشود یکی با قیام و قعود و رأی آخری با ورقه بنابراین رأی گرفته شد با قیام و قعود و تصویب شد و ماده واحده با تبصره آقای نبوی برای اظهار نظر به مجلس سنا فرستاده می‌شود الان هم توجه بفرمایید که یک دوازدهم مطرح است و پیشنهاد هم نمی‌شود داد بنابراین فقط یک نفر موافق و یک نفر مخالف صحبت می‌کند و رأی گرفته می‌شود:
(ماده واحده یک دوازدهم به شرح زیر قرائت شد.)
نظر به این که بودجه سال ۱۳۲۹ کشور هنوز به تصویب نرسیده و از طرفی مهر ماه جاری نزدیک به خاتمه است و بایستی موجبات پرداخت حقوق کارمندان و مخارج وزارتخانه‌ها و ادارات و سایر مصارف کشور فراهم گردد لهذا ماده واحده زیر با قید فوریت پیشنهاد و تصویب آن را استدعا می‌نماید:
ماده واحده، به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود حقوق و کمک و مزایای قانونی کارمندان و خدمتگزاران و مصارف مستمر و غیر مستمر وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگاه‌های دولتی و سایر مصارف منظور در بودجه کل کشور را در یک ماه مهر ماه ۱۳۲۹ در حدود یک دوازدهم اعتبارات مصوب کمیسیون بودجه موضوع گزارش ۴ مورخ ۳۱ / ۴ / ۱۳۲۹ کمیسیون و با رعایت مقررات لایحه بودجه سال مزبور و سایر قوانین و مقررات عالی از محل درآمد عمومی سال جاری کشور پرداخت نماید اعتبار بودجه مجلس سنا در یک ماهه مزبور به میزان یک میلیون و پانصد هزار ریال علی‌الحساب از درآمد سال جاری پرداخت و پس از تصویب بودجه آن محسوب و به خرج قطعی منظور می‌گردد و تعهدات سال قبل که در بودجه‌های مصوب اعتبار داشته به مأخذ یک دوازدهم از اعتبار انتقالی قابل پرداخت خواهد بود.
نائب رئیس- آقای نریمان.
نریمان- اگر ماده واحده مربوط به یک دوازدهم مهر ماه که مطرح است فقط منحصر به دادن اجازه پرداخت حقوق و کمک و مزایای قانونی کارمندان و خدمتگزاران دولت بود من هیچ‌گاه با آن مخالفت نمی‌کردم ولی همه آقایان محترم می‌دانند که این یک دوازدهم یک مخارج زیاد دیگری را هم متضمن است و بیش‌تر همین مخارج دیگر است که باید در آن صرفه‌جویی بیش‌تری بشود و از آن خیلی کم بشود تا به عقیده من مخارج کشور با درآمدهایی که قطعاً وصول می‌شود تطبیق بکند، من بودجه سال ۱۳۲۹ را که کمیسیون محترم بودجه زحمت کشیده و اصلاح فرموده‌اند و مأخذ و پایه این یک دوازدهم است خوب مطالعه کرده‌ام ولی متأسفانه باید عرض بکنم که نتیجه مطالعات من این است که این بودجه هنوز دارای توازن است واقعی نمی‌باشد، البته امروز موقع بحث در این مطلب نیست و این کار را من در موقع مذاکره در لایحه بودجه خواهم نمود.
من فقط اینجا به عرض یک مثال کوچک که اثرش در بودجه خیلی بزرگ است اکتفا می‌کنم- دولت در بودجه پیشنهادی خود برای پرداخت کمک کارمندان یک هزار و سیصد میلیون ریال اعتبار خواسته بود که کمیسیون بودجه فقط یک هزار میلیون ریال آن را در بودجه گذاشته‌اند و سیصد میلیون ریال آن را برای ایجاد تعادل ظاهری در بودجه سکوت گذارده‌اند.
چون من اطمینان به فقدان توارن این بودجه دارم معتقدم در صورتی ممکن است ما با خیال و وجدان راحت به این یک دوازدهم پیشنهاد رأی بدهیم و آن را تصویب بکنیم که یک قید و شرطی به این مضمون بشود!
«تبصره- اجازه پرداخت بالا مشروط به این مشروط است که درآمدهای وصول شده در ۷ ماه اول سال ۱۳۲۹ به مأخذ هفت دوازدهم درآمدهای پیش‌بینی شده رسیده باشد و زمینه وصول درآمدهای پنج ماه بقیه امسال به دولت اطمینان بدهد و دولت اطمینان قطعی داشته باشد که کل درآمد پیش‌بینی شده در بودجه وصول خواهد گردید در غیر این صورت فقط حقوق و کمک و مزایای قانونی کارمندان و خدمتگزاران در حدود یک دوازدهم اعتبارات مصوبه کمیسیون بودجه و بقیه مخارج در حدود همان بودجه ولی به تناسب درآمدهای قطعی که وصول شده و خواهد و آن هم با رعایت الاهم فی‌الاهم قابل پرداخت خواهد بود و به علاوه در این صورت دولت مکلف خواهد بود در اسرع وقت پیشنهادات لازم را برای خرج و تعدیل این بودجه تقدیم کمیسیون نامبرده نماید» با اضافه نمودن یک چنین تبصره‌ای من متن آن را عیناً تقدیم مقام ریاست می‌کنم ما هم اجازه پرداخت حقوق و مخارج مهر ماه را داده‌ایم و دست دولت را نبسته‌ایم و هم رعایت احتیاط را کاملاً کرده‌ایم آقایان محترم آنچه من از مطالعه بودجه استنباط کرده‌ام و آنچه همه آقایان البته از خارج هم شنیده‌اند درآمدهای دولت تکافوی مخارج را نمی‌کند و اگر بودجه پیشنهادی کمیسیون عیناً اجرا شود حتماً در آخر سال و حتی زودتر کسر بودجه هنگفتی خواهیم داشت به این جهت به هر قیمت است باید باز هم این بودجه تعدیل بشود با این ماده واحده و این تبصره در عین این که مجلس اجازه پرداخت مخارج را می‌دهد دولت را موظف می‌نماید همان طور که در برنامه خود مدعی بوده است در ایجاد توازن و تعادل بودجه اقدام نماید و اگر هم فرض بشود که بودجه تضمینی کمیسیون توازن دارد تازه با اضافه نمودن این تبصره دولت وادار شده است عملاً این مطلب را تصدیق نماید تا احیاناً بعدها مسئولیت کسر بودجه دامن‌گیر مجلس شورای ملی نشده باشد من تصویب یک چنین تبصره‌ای را که راه ضرر آن مسدود است کاملاً به مصلحت کمیسیون بودجه و
مجلس شورای ملی می‌دانم و از نمایندگان محترم تقاضا می‌نماییم آن را قبول و تصویب بفرمایید که بشود به این لایحه رأی داد یک یادداشتی همکار محترم جناب آقای مکی فرستاده‌اند که چون مربوط به بودجه یک دوازدهم است من قرائت می‌کنم.
استدعا دارم از دولت سؤال بفرمایید به چه مناسبت ۳۲ هزار تن ریل را برخلاف مشخصات و دفترچه مشخصات که با شرایط کمپانی ویلیام گور انگلیسی تطبیق نمی‌کرده و سازمان نظارت هفت ساله هم صراحتاً این معنی را متذکر شده معهذا از کمپانی نامبرده خریداری نموده‌اند به علاوه به چه مناسبت ریل‌های مزبور را در شرکت بیمه ایران بیمه نکرده و از هر تضمینی خودداری کرده‌اند. حسین مکی
من متأسفانه خودم از جزئیات و کیفیت این معامله اطلاع ندارم که درباره آن چیزی به یادداشت و سؤال نماینده محترم بی‌افزایم فقط این قسمت را باید عرض کنم که آقایان نمایندگان محترم در تصویب اعتبارات هیچ مضایقه ندارند ولی متأسفانه کسی نیست که به درآمدها توجه بکند و بپرسد این معاملات راکد دستگاه‌های دولتی (معاون وزارت دارایی- چه معاملاتی) معامله ریل که با شرکت ویلیام گود انگلیسی کرده‌اند برای این که با شرکت‌هایی که با سرمایه دولت تشکیل و درآمد آن به صندوق دولت ریخته می‌شود مانند بیمه ریل‌ها چرا با شرکت بیمه نمی‌کنند و آن را به جاهای دیگر می‌دهند در این کار چه حکمت‌هایی نهفته هست دکتر بقایی- شرکت‌های خارجی کمیسیون می‌دهند.
نائب رئیس- آقای نورالدین امامی
نورالدین امامی- عرض کنم که کم‌تر اتفاق افتاده است که صبح تا ظهر و بعد از ظهر هم مجلس شورای ملی تشکیل شده باشد (اردلان- با کمال تأسف) چون یک هفته هم در جلو تعطیل داشتیم ناچار شد هیئت رئیسه تصمیم بگیرد و چند نفر از آقایان که یکی هم خود بنده بودم تقاضا کردیم که امشب جلسه تشکیل بشود ولی جلسه دلیل نمی‌شود که ما اینجا یکی دو ساعت از مأخذ بنشینیم و کار بکنیم نماینده محترم جناب آقای نریمان فرمودند اگر به حقوق یا مزایا بود من چیزی نمی‌گفتم یک روزی بنده اینجا عرض کردم که خوشبختانه قبل از شهریور و بعد از سوم شهریور بدبختانه وضعیت ما به کلی تغییر کرد قبل از سوم شهریور صدی سی و چند صرف امور پرسنل و صدی شصت و چند صرف عمران و آبادی مملکت می‌شد و بعد از شهریور برعکس صدی هشتاد برای پرسنل شده و صدی ده و دوازده برای عمران و آبادی مملکت است و متأسفانه این ده دوازده درصد را هم دولت‌های وقت برای این که کسر نیاورند صرفه‌جویی می‌کردند امسال تصادفاً خوشبختانه یا بدبختانه به عقیده بنده منحصر به فرد سالی است که کمیسیون بودجه این ارقام را قلم به قلم و جزئیات پرسنلی را تماماً و هزینه عمران را رسیدگی کرده و البته تصدیق می‌فرمایید برای اولین مرتبه رسیدگی کرده ممکن است که یک اشتباهاتی هم کرده باشد و یا یک غمض عین‌هایی هم شده باشد چون بعد از چهل و چند سال یک بودجه‌ای که اساساً هم خرج و دخل آن تعدیل نداشته آن اندازه‌ای که ممکن بود سوکمیسیون و خود کمیسیون بودجه در تعدیل کمک کرد و دولت هم مساعدت کرد برای هزینه‌های عمرانی جناب آقای نریمان توجه می‌فرمایند که یک قلم چهارده میلیون بود و یک قلم دیگر ده میلیون که این ده میلیون را می‌شود تمام تعهداتی بود که قبلاً شده است و اکثرش مال تهران و ساختمان‌های نیمه تمام و دولتی بوده یکی هم اعتبار راه‌سازی بود که آنها را مجلس شورای ملی تصویب کرد یکی هم مال وزارت فرهنگ و قسمت وزارت بهداری است که تصویب شده حالا این که باقی مانده تقریباً می‌شود گفت همان پرسنلی است و قسمت‌های عمرانی از بین رفته و آن قسمتی را که فرمودید مشروط بر این که دولت بگوید وصول هفت ماه‌اش چه بوده ۷ دوازدهم را روی آن عمل کنیم این هم عملی نیست ممکن است ماه هشتم عایداتش بیش از ماه هفتم باشد یا ماه نهم بیش از ماه دوم و سوم سال باشد این است که باید تعادل را روی دوازده ماه حساب کرد و اکثر وصول عایدات به خصوص در قسمت املاک مزروعی در آخرهای سال است چون که در قسمت‌های اول سال وصولی ندارد این است که بنده استدعا می‌کنم مطابق آئین‌نامه همان طوری که به عرضتان رسید چون مطابق آئین‌نامه هیچ پیشنهادی قابل قبول نیست از این لحاظ استدعا می‌کنم آقایان توجه بفرمایند که زودتر این کار تمام بشود و یک رأی هم با قیام و قعود بدهیم و به علاوه ما مسلمانیم و اگر مجالس روضه‌خوانی هم داریم برویم به آنجا برسیم.
نائب رئیس- پیشنهاد کفایت مذاکرات رسیده است که قرائت می‌شود.
(پیشنهاد آقای محمدعلی مسعودی به شرح زیر قرائت شد.)
پیشنهاد می‌کنم مذاکرات کافی است (صحیح است)
نائب رئیس- ملاحظه بفرمایید عده کافی نیست چند دقیقه تنفس داده می‌شود تا اگر عده کافی شد مجدداً جلسه تشکیل می‌شود.
(جلسه ساعت هفت و هفت دقیقه به عنوان تنفس تعطیل و مجدداً ساعت هفت و نیم بعد از ظهر به ریاست آقای دکتر معظمی تشکیل گردید.)
نائب رئیس- رأی گرفته می‌شود به لایحه یک دوازدهم بودجه یک نفر موافق و یک نفر مخالف صحبت کرده‌اند و آقای مسعودی پیشنهاد کفایت مذاکرات نموده بودند حالا رأی گرفته می‌شود آقایانی که با کفایت مذاکرات موافقند قیام کنند؟ (اکثر برخاستند) تصویب شد. برای اظهار نظر به مجلس سنا فرستاده می‌شود یک لایحه است که از مجلس سنا برگشته است در این قسمت هم رأی گرفته می‌شود حالا لایحه قرائت می‌شود (نورالدین امامی- بنده یک توضیحی دارم.)
(لایحه مزبور به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی درخواست مرقومه شماره ۴۷۶۵ مورخه ۲۶- ۶- ۳۲۹ مربوط به اجازه پرداخت سه میلیون ریال خرید تعمیر بیمارستان امیراعلم اشعار می‌دارد که در جلسه روز دوشنبه ۱۷ مهر ماه ۱۳۲۹ فوریت اعلام شد و جزو دستور جلسه روز ۱۹ مهر ۳۲۹ قرار گرفت و در جلسه مزبور با اظهار نظر موافق عیناً به تصویب رسید.
رئیس مجلس سنا- سید- حسن تقی زاده
ماده واحده- وزارت دارایی مکلف است تا معادل سه میلیون ریال از محل صرفه‌جویی‌های بودجه کل کشور را در حدود مقررات قانون محاسبات عمومی برای تعمیر و تکمیل ساختمان بیمارستان امیرعلم علاوه بر بودجه مصوب در اختیار دانشکده پزشکی بگذارد این مبلغ بدواً در قسمت خراب شده و سوخته شده مصرف شده و چنانچه مبلغی باقی ماند در سایر قسمت‌های بیمارستان به مصرف خواهد رسید:
نورالدین امامی- بنده یک کلمه عرض دارم.
نائب رئیس- بفرمایید.
نورالدین امامی- بنده از اشخاصی هستم که در تهیه این طرح کمک کردم و امضا کردم آنجا یک کلمه تعمیر که گذاشته دیروز از دانشگاه به من مراجعه شد که این جمله در وزارت دارایی اشتباه شده به این که این بنای سوخته شده را باید در و پنجره‌اش را تعمیر کنند در صورتی که نظر این بوده که آن بنای سوخته شده را از نو بسازند و این کلمه تعمیر که نوشته شده البته این تعمیر اطلاق به ساختمان جدید نمی‌کند در صورتی که مقصود تکمیل ساختمان است که با توجه به این قسمت از هیئت رئیسه بنده استدعا می‌کنم این موضوع را اصلاح بفرمایید که فردا دچار اشکال‌تراشی وزارت دارایی نشود.
شوشتری- همین توضیح کافی است.
نائب رئیس- چون مجلس با این توضیح موافق است کافی است. با ورقه رأی گرفته می‌شود.
اسامی رأی دهندگان: آقایان- ملک‌مدنی دکتر طبا. صدری. اردلان. پالیزی. مجتهدی دکتر مجتهدی. دکتر کیان. اورنگ. منصف. کشاورزصدر. گرگانی. صفایی. فرامرزی. مکرم. عباسی رضوی. فقیه‌زاده. گنابادی. نبوی. شوشتری نورالدین امامی. ناظرزاده دکتر کاسمی. مجید موقر. غضنفری. افشارصادقی. قرشی. گودرزی سودآور. کهبد. حمیدیه. امامی‌اهری. ابوالحسن حکیمی. دکتر راجی. خاکباز. ثقت‌الاسلامی. دکتر جلالی. آبکار. مکی. دکتر بقایی. ابریشم‌کار امیری. نریمان. الله‌یار صالح. میرمجید موسوی شادلو. معدل. برومند. سالار بهزادی. صدر میرحسینی. مرتضی حکمت. عرب‌شیبانی. جواد عامری. مخبر فرهمند. دکتر طاهری. ارباب گیو. کوراوغلی. هراتی. امیر افشاری. ناصر ذوالفقاری. علی‌محمد دهقان. دکتر برال. محمدعلی مسعودی. صدرزاده. دکتر سیدامامی. حائری‌زاده.
اسامی موافقین- آقایان: کهبد. دکتر کاسمی ناظرزاده. شوشتری. نورالدین امامی. محسن گنابادی. دکتر سیدامامی- محمدحسن حکیمی. نصرالله شادلو. فقیه‌زاده. ابوالحسن امیرافشاری. حسین کوراوغلی. علی‌محمد دهقان. امامی‌اهری. ارباب گیو. دکتر راجی. سالاربهزادی. قراگوزلو. عباس‌قلی عرب‌شیبانی. عامری. دکتر طاهری. هراتی. دکتر علی جلالی. محمدتقی برومند. میرمجید موسوی. صدر میرحسینی
ثقةالاسلامی. لطف‌علی معدل. احمد حمیدیه. محمدعلی منصف. ناصر صدری. موسی گودرزی. افشارصادقی. عبدالحسین مجتهدی. حسن مکرم. گرگانی. صفایی. امیرنصرت اسکندری. هاشم ملک‌مدنی. مرتضی حکمت. محمد قرشی. محمد عباسی. حسین نبوی. دکتر کیان. مخبر فرهمند. مجید موقر. صمد سودآور. اورنگ. ناصر ذوالفقاری. فرهودی. دکتر طبا. ناصرقلی اردلان. دکتر مجتهدی. آبکار. غضنفری. محمدعلی مسعودی فرامرزی. حسین خاکباز. دکتر موسی برال. صدرزاده. کشاورزصدر. ابریشم‌کار. پالیزی (مکی- بنده به موجب ماده ۲۷ اخطار دارم.)
نائب رئیس- با ۶۱ رأی موافق تصویب شد یک لایحه دیگری است راجع به پزشکان و پزشک‌یاران اگر اجازه بفرمایید قرائت شود (دکتر طبا- طرحش مانعی ندارد.)
(به شرح ذیل قرائت شد)
لایحه استخدام پزشکان و داروسازان و دندان‌پزشکان و پزشک‌یاران
(که در تاریخ سی‌ام اردیبهشت ۱۳۲۹ به تصویب مجلس سنا رسیده و در تاریخ ۲۸ / ۴ / ۲۹ از طرف دولت برای تصویب به مجلس شورای ملی تقدیم شده است.)
ماده واحده- دانشگاه می‌تواند بدون رعایت ماده واحده ۲۹ / ۲ / ۱۳۲۸ پزشکان پزشک‌یاران مورد نیاز دانشکده پزشکی تهران را طبق قانون خدمتگزاری پزشکان به خدمت پذیرفته حقوق آنان را از تاریخ شروع به کار پرداخت نماید.
تبصره -۱- استخدام اشخاص مذکور فوق باید طبق مقررات دانشکده پزشکی از طریق مسابقه به عمل آید کسانی که دو سال خدمت خارج از مرکز خود را انجام داده‌اند بر کسانی که خدمت مزبور را انجام نداده با شرایط مساوی در مسابقه اولویت خواهند داشت.
تبصره- ۲- پس از ۲ الی ۳ سال خدمت در صورتی که به وجود پزشک دستیار در دانشکده پزشکی احتیاج نباشد ماده ۴ قانون خدمتگزاری پزشکان با او رفتار خواهد شد.
اردلان- این لایحه مطرح نیست عوضی می‌خوانند.
دکتر صبا- گزارش کمیسیون بهداری قرائت شود این لایحه نیست.
نائب رئیس- گزارش کمیسیون بهداری و استخدام قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
گزارش از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون بهداری با حضور آقای وزیر بهداری و معاون آن وزارتخانه به لایحه استخدام پزشکان و داروسازان و دندان‌پزشکان و پزشک‌یاران که تقدیم مجلس سنا نموده بود و مجلس سنا بعد از رسیدگی گزارش آن را به مجلس شورای ملی برای تصویب ارسال داشته بود رسیدگی نموده و گزارش مجلس سنا را به شرح زیر تصویب و اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
ماده واحده- پرستاران فارغ‌التحصیل آموزشگاه پرستاری (پزشک‌یاران) مشمول ماده واحده مصوب ۲۹ / ۲ / ۲۸ نخواهند بود.
مخبر کمیسیون بهداری- دکتر صبا
گزارش از کمیسیون استخدام به مجلس شورای ملی
کمیسیون استخدام به لایحه استخدام پزشکان و داروسازان و دندان‌پزشکان و پزشک‌یاران با توجه به گزارش کمیسیون بهداری رسیدگی نموده و در نتیجه با گزارش شماره ۲ کمیسیون بهداری موافقت و اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
مخبر کمیسیون استخدام- حسن مکرم
نائب رئیس- بنابراین گزارش کمیسیون بهداری مطرح است نه آن قسمتی که در اول قرائت شد آقای اردلان به عنوان مخالف اسم نوشته‌اید بفرمایید.
اردلان- (مخالف) آقایان نمایندگان محترم خسته هستند من هم خیلی معذرت می‌خواهم و این یک مطلب خیلی اصولی بود چون من در دوره گذشته راجع به این امر مبارزه کردم و پیش بردم و او این بود و حتی مبارزه را به حدی رساندیم که حضرت عبدالعظیم و شمیران هم خارج از مرکز حساب شود تا این حد ایستادگی کردیم و مجلس رأی داد به این لحاظ که بعد از این اگر، طبیب، داروساز، دندان‌ساز، پرستار، پزشک‌یار و اشخاصی که ضمن قانون اسم برده است خواستند خدمت بکنند دو سال اول باید بروند در شهرستان‌ها خدمت بکنند بعد بیایند به مرکز بنابراین اگر من در این خصوص عرض می‌کنم مخالفم برای این نظر است که سابقاً در این باره مبارزه کرده‌ام و حالا ... (دکتر صبا-طبیب و قابله هم هنوز هست) میل ندارم که آن قانون لغو بشود این است که بنده اجازه می‌خواهم توضیحاتی در این خصوص بدهم تا آقایان ذهن‌شان مسبوق باشد و بنده یک سطر از این ماده واحده را که برای رأی به مجلس آورده‌اند می‌خوانم
ماده واحده- پرستاران فارغ‌التحصیل آموزشگاه پرستاری (پزشک‌یاران) مشمول ماده واحده مصوب ۲۹ اردیبهشت ۱۳۲۸ نخواهند بود، در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۲۸ یک قانونی مجلس شورای ملی تصویب کرد به نام قانون اصلاح استخدام پزشکان- این قانون که مطرح شد بنده عده‌ای از نمایندگان پیشنهادی تهیه و تقدیم کردیم این پیشنهاد به نام تبصره سوم پذیرفته شد که خلاصه‌اش این است همین دو سالی را که عرض کردم حضرت عبدالعظیم و شمیران هم جزو خارج از مرکز حساب نکردیم در ماده اولش می‌نویسد. که دندان‌سازان، داروسازان ماماها و پزشک‌یاران و متصدیان سایر مشاغل طبی مشمول ماده ۴ قانون خدمتگزاری پزشکان مصوب ۷ مرداد ۱۳۱۸ خواهند بود. در سال ۱۳۱۸ یک قانونی از مجلس گذشته است که بنده از اداره قوانین مجلس گرفته و مطالعه کرده‌ام به نام قانون خدمتگزاری پزشکان و متصدیان سایر مشاغل طبی در این قانون می‌نویسد که مشمولین این قانون عبارتند از پزشکان و متصدیان سایر امور طبی که درجات آنها را به سه طبقه تقسیم کرده است پزشک یکم، پزشک دوم، پزشک‌یار، بنابراین پزشک‌یار را آورده است جزو این قانون، ماده ۴ می‌نویسد: پس از تصویب این قانون پزشکانی که بخواهند به هر اسم و رسم تازه وارد خدمات دولتی بشوند باید اقلاً مدت دو سال در کشور ایران خارج از مرکز مشاغل طبی انجام دهند بنابراین شما آقایان و من خودم از نمایندگان شهرستان‌ها هستیم در خارج اگر پزشک‌یار نباشد طبیب نمی‌تواند کار کند در شهر سنندج ما یک مریضخانه‌ای داریم آقایان دکترها نمی‌توانند کار بکنند و پزشک‌یاری کاری نیست که هر کس را بیاورند و پزشک‌یار کنند اینها باید مدتی زحمت بکشند تا تصدیق پزشک‌یاری بهشان بدهند و وقتی که پزشک‌یار شدند عملاً نمی‌توانند در تهران خدمت بکنند مگر این که دو سال بروند در خارج و من از آقایان نمایندگان شهرستان‌ها خواهش می‌کنم که این قانون را ما با خون جگر تهیه کردیم و از تصویب مجلس گذراندیم این را سست نکنید (صحیح است) بنده با پرداخت حقوق این چند نفر پرستار مخالف نیستم آن هم راه دارد آنها می‌توانند حقوق‌شان را بگیرند و ما هم مخالفتی نداریم من در دوره گذشته با کمک سایر آقایان نمایندگان محترم آمدیم گفتیم که ما در شهرستان‌ها پزشک پرستار و پزشک‌یار نداریم بودند اشخاصی که در حضرت عبدالعظیم خدمت می‌کردند و آن را خارج از مرکز حساب می‌نمودند و بعد از دو سال یک تصدیق می‌گرفتند که خدمت خارج از مرکز را انجام داده‌اند این طور کلاه شرعی گذاشته بودند ما آمدیم گفتیم این طور نیست تمام شهرستان‌های ما محروم از طبیب و داروساز و پزشک‌یار بودند در صورتی که محض رضای خدا در تهران طبیب فراوان است و در هر کوچه‌ای چندین طبیب شما می‌توانید ببینید مخصوصاً از آقای وزیر بهداری که خیلی علاقمند مملکت است همه علاقمند هستند ولی ایشان بیش‌تر علاقمندند در اینجا خواهش می‌کنم که بین شهرستان‌ها و تهران فرقی نگذارند در تهران در توی کوچه‌هایش پر از مطب پزشکان است و پزشک‌یار هم زیاد است و با زحمت زیادی این قانون را از تصویب مجلس شورای ملی گذرانده‌ایم و حالا این قانون را ما با یک تبصره یک خطی می‌خواهیم سستش کنیم یک چیزی نوشته که هر کس بخواهد رأی بدهد برایش مشکل است نوشته مشمول ماده مصوبه ۲۹ اریبهشت ۱۳۲۸ نخواهند بود با زحمت رفتم از اداره قوانین و این را گرفتم خواندم و بعد می‌بینم که در قانون اریبهشت ۱۳۲۸ هم نوشته که بر طبق مصوب مرداد ۱۳۱۸ و با زحمت آن را پیدا کردم و ماده چهارش را خواندم بالأخره نتیجه‌اش این می‌شود که ما اگر رأی به این ماده واحده بدهیم این پرستارهایی که دیپلمه می‌شوند و به ولایات باید فرستاده شوند دیگر نمی‌روند و این کمال بی‌انصافی است و من از دولت خواهش می‌کنم که از این حیث دقت بیش‌تری بفرمایند (دکتر سیدامامی- این طور نیست) آقای دکتر سیدامامی می‌فرمایند این طور نیست
و من خواهش می‌کنم توضیح بدهند من هم گوش می‌کنم و بنده عین قضایا را به نظر آقایان رساندم و آقایان خسته شده‌اند خیلی معذرت می‌خواهم ولی گمان می‌کنم که از موضوع کاملاً مستحضر شده‌اند و اگر میل دارند که پزشک‌یاران به ولایات نروند به این ماده واحده رأی بدهید و الا رأی ندهید دیگر عرضی ندارم.
نائب رئیس- آقای دکتر جلالی
دکتر جلالی- (موافق) عرض کنم با این که خودم وکیل یک شهرستانی هستم که از نظر طبیب بسیار در مضیقه هستیم باید اذعان کنم که در دوره گذشته یک قانون بسیار ظالمانه‌ای برای اطبا گذشت، مجلس در یک وضع بسیار عصبانی بود و متوجه نشد (اردلان - خیر آقا این طور نبود) شما قانونی گذراندند یک طبیبی که به خرج خود آمد.....
مکی- آقای رئیس طبق ماده ۲۰۷ اخطار دارم آقایان وکلا نباید در ردیف جلو بنشینند.
نائب رئیس- آقای شوشتری ماده ۲۰۷ را مراعات بفرمایید، آقای دکتر جلالی ادامه بدهید.
دکتر جلالی- یک طبیبی که به خرج خودش آمده جناب آقای اسکندری توجه بفرمایید عرض بنده از جهت این که قانون ظالمانه بوده این است، یک کسی آمده خودش تمام زندگانی خود را با مخارج شخصی گذرانده با وضع بسیار بد یا خوب فرق نمی‌کند یا در ایران یا در خارج تحصیل کرده است و می‌خواهد به میل خودش در یک جایی طبابت بکند و شما می‌گویید که به میل خودت نمی‌توانی، شما آیا می‌توانید به یک پیشه‌وری، یک بقالی بگویید برو در اصفهان بقالی کن تا برسد به یک طبیبی، یک اشتباهی شد (امامی‌اهری- در استخدام دولت هست، قاضی هم اگر باشد باید برود در شهرستان‌ها خدمت کند) شما تصویب کردید به یک طبیبی که در چنین وضعی است پروانه طبابت ندهند تا حتماً برود بیرون، شما برای کسانی که استخدام کردید حق داشتید این کار را بکنید ولی یک کسی که آزادانه می‌خواهد این کار را بکند این حق را نداشتید شما سلب آزادی کردید از یک عده‌ای و خلاف قانون اساسی است شما اگر یک کسی را بخواهید استخدام بکنید حق دارید که بگویید هر جا می‌خواهی برو ولی حق ندارید که به او که در استخدام شما نیست بگویید که پروانه طبابت نمی‌دهیم تا هر جا که ما می‌گوییم بروی (اردلان -پس نظام وظیفه هم نباید برود خدمت کند) شما همه شئون را آزاد می‌گذارید آن وقت یک طبیبی که آمده است با خرج خود زحمت کشیده است و می‌خواهد کار کند آزادانه اجازه نمی‌دهید که در یک جایی کار کند. من در لوایح قبلی پیشنهاد کردم راهش این نیست که آنها را این طور محکوم کنید راهش این است که دانشکده پزشکی را بزرگ کنید امسال ۱۴۰۰ نفر داوطلب رفته‌اند اسم نوشته‌اند و از این عده دانشکده پزشکی فقط ۲۰۰ نقر می‌تواند بپذیرد آقا این را اصلاح کنید بنده پیشنهاد کردم که لااقل ۵۰۰ نفر از این را بپذیرند و کمیسیون بودجه هم توجه کرد ولی آن توجهی که باید بکند نکرد شما به جایی که دنبال سایر مصارف بروید اجازه ندهید که در طب این وضع پیش بیاید ۱۴۰۰ نفر اسم نوشته‌اند و شما ۵۰۰ نفرشان را قبول کنید به جای این که از مردم سلب آزادی کنید که برخلاف قانون اساسی است و نسبت به این طبقه رفتار کرده‌اید دانشکده پزشکی را بزرگ کنید به هر حال در دوره گذشته یک قانونی از تصویب مجلس گذشت که متأسفانه مجلس در یک حال عصبانی بوده به این صورت درآمد بنده در پشت این تریبون از وزیر وقت گذشته گله می‌کنم حق این بود که پس بگیرد چون آقایان در یک وضع عادی نبوده و عصبانی بودند و این طور ظالمانه رفتار کردند (همهمه نمایندگان) (اردلان- چطور در یک وضع عادی نبودیم) برای این که حالا هم نیستید، عصبانی هستند یا توجه نمی‌کنید (رضوی‌شیرازی- معلوم می‌شود هر چه که مطابق میل آدم نیست در حال غیر عادی است) شما یک طبیبی را که به خرج خودش تحصیل کرده مقید و محدود می‌کنید که به یک جای معینی برود و حال این که کسی که در استخدام شما می‌آید باید محدودش بکنید (امامی‌اهری- باید به خارج از تهران برود) شما پروانه طبابت به او نمی‌دهید گناهش این است که مستخدم شما نیست گناهش این است که رفته است طبیب شده است........ (زنگ نائب رئیس)
نائب رئیس- آقای دکتر جلالی شما به عنوان موافق اسم‌نویسی فرموده‌اید در اطراف گزارش صحبت بفرمایید.
دکتر جلالی- متأسفانه لایحه‌ای که .. (یک نفر از نمایندگان- اکثریت نیست.)
نائب رئیس- برای شروع به مذاکره ۶۵ نفر باید حاضر باشند ولی برای ادامه مذاکره نصف به علاوه یک بفرمایید آقای دکتر جلالی.
دکتر جلالی- متأسفانه این لایحه که دولت تهیه کرده بود و در مجلس سنا تصویب شده بود صورت دیگری داشت که من شخصاً با آن موافق بودم متأسفانه در کمیسیون بهداری تصویب نشد و آن این بود که بنده نباید ناگفته بگذارم و حق این است وقتی تحصیل اطبا تمام می‌شود کسانی از آنها که میل دارند در یک رشته تخصص پیدا کنند اجازه بدهند که آنها در حقیقت بقیه تحصیلات‌شان را در آن شعبه‌ای که میل دارند ادامه بدهند متأسفانه چون کمیسیون بهداری فکر می‌کرد که در یک مجلس با یک وضعی رو به رو بشود که تصویب نشود او را حذف کرد این بود که دانشکده پزشکی همه ساله یک عده‌ای را به نام دستیار می‌پذیرد این دستیاران دوره تکمیلی طب را طی می‌کنند و یک یا دو سال یا بیش‌تر می‌آیند و یک رشته‌ای را مثلاً چشم‌پزشکی، جراحی داخلی و یا رشته‌های دیگر را می‌بینند و متخصص تربیت می‌شوند و با این که دانشکده پزشکی در سال یک دهم و شاید ۵/ ۰ بیش از دهم از این عده‌ای که فارغ‌التحصیل می‌شدند احتیاج نداشت (مکی -بفرمایید یک بیستم) ببخشید ۵ درصد یعنی یک بیستم بیش‌تر احتیاج نداشت معهذا کمیسیون بهداری فکر کرد که شاید در مجلس موفقیتی نصیبش نشود این قسمت را برداشت و حذف کرد اما موضوع پزشک‌یاران یک موضوع پیش پا افتاده‌ای است ایشان را دانشکده پزشکی برای مریضخانه‌های خودش آمد یک آموزشگاه پرستاری تهیه کرد که این آموزشگاه امروز جزو سازمان شاهنشاهی شده و به نام آموزشگاه پرستاری اشرف پهلوی مشغول کار است یک عده پرستار برای مریضخانه‌های خودش تهیه کرده و اینها کسانی هستند که الان ۱۵ ماه است که کار می‌کنند در مریضخانه‌ها و این ۱۵ ماه یک مشت دختر از شهرستان‌ها آمده‌اند. (فقیه‌زاده- اگر از شهرستان‌ها آمده‌اند خوب برگردند به همان جا) وضعیت‌شان بسیار بد است دانشکده پزشکی آنها را برای بیمارستان‌های تابعه خودش تربیت کرده و ۱۵ ماه است اینها در این مؤسسات مشغول کار هستند کمیسیون بهداری از نظر این که دیگر مودر بحث آقایان واقع نشود تصور نفرمایند که این لایحه را سست می‌کند قانون مصوب اردیبهشت ۱۳۲۸ را محدود کرد گفت این کسانی که برای پرستاری و برای این منظور تربیت شده‌اند مشمول این قانون نشوند و به علاوه یک دوره هم بیش‌تر نبوده و همیشه نیست به هر حال ملاحظه می‌فرمایید این امر تقریباً انجام شده ....
نائب رئیس- عده کافی نیست تأمل بفرمایید (پس از چند دقیقه عده کافی شد.)
دکتر جلالی- یک عده‌ای برای یک منظوری تربیت شده‌اند و ۱۵ ماه است که در یک مؤسسه‌ای مشغول کار هستند این را توجه بفرمایید و من تمنا می‌کنم با این که وقت گذشته و آقایان خسته هستند نسبت به این موضوع موافقت شود و گمان می‌کنم که جناب آقای اردلان این ماده واحده قانون را سست نکند و انشاء‌الله مجلس موافقت کند که روزی راجع به اطبا بیش‌تر صحبت شود آن وقت وارد آن بحث خواهم شد به هر حال نسبت به این عده اجازه بفرمایید که این ماده واحده تصویب شود.
نائب رئیس- آقای وزیر بهداری.
دکتر جهان‌شاه صالح- (وزیر بهداری)- عرض کنم که این قضیه کاملاً معلوم نشده و باعث اشتباه شده است اولاً بنده وارد در بحث پزشکان نمی‌شوم، موضوع موضوع پزشک‌یاری است، دانشکده پزشکی در سال گذشته اطلاع دارید که به چه وضعی دچار شد یعنی آمدند گفتند تخت اضافی نداریم خود آقایان نمایندگان آمدید و واسطه شدید و گفتید که تخت اضافه کنید که محصلین بتوانند ادامه تحصیل بدهند ۶۰۰ تخت‌خوات به دانشکده اجازه دادید که اضافه شود تخت‌خواب را که نمی‌شود تنها در نظر گرفت، تخت‌خواب پرستار لازم دارد شما اگر بخواهید طبیب تربیت کنید، طبیب باید عمل کند، عمل باید در کجا بکند در بیمارستان برود بیمارستان کی در آنجا بستری می‌شود مریض بستری می‌شود. مریض را کی بستری و پرستاری می‌کند پرستار که کمک بزرگ طبیب است اگر شما قائل هستید که بایستی تخت اضافه شود و این هیاهو را هم که حق هم داشتند در سال گذشته که تخت اضافه کنیم مایلید که تخت اضافه شود یا اگر موافقت دارید که روز به روز طبیب باید بیش‌تر تربیت بشود باید موافقت کنید که آن کارخانه‌ای که طبیب تربیت می‌کند آن کارخانه اضافه شود وقتی که کارخانه اضافه شد چه لازم دارد پرستار لازم دارد بنابراین دانشکده پزشکی آمده است
و یک مدرسه‌ای باز کرده است این مدرسه دوره‌اش ۳ سال است پرستار تربیت می‌کند خرج این پرستارها را دانشکده می‌دهد پول جیب به اینها داده شام و ناهار داده و یک تعهد ثبتی هم از آنها گرفته این قضیه مال چندین سال قبل است یک تعهد ثبتی گرفته که پس از این که تحصیلات پزشک‌یاری خودتان را تمام کردید موظفید که در بیمارستان‌های تابعه دانشکده پزشکی خدمت کنید این تعهد ثبتی هم هست (شوشتری- اسناد ثبتی اعتبار دارند؟) بنابراین اصل موضوع را قبول دارید که تخت‌خواب باید اضافه بشود که شد زیادتر طبیب تربیت کرد اگر هم کارخانه‌ای درست کردیم که طبیب بیرون بدهد می‌گوییم احتیاج داریم به پزشک‌یار، برای این که پزشک‌یار تربیت کنیم آمدیم مدرسه‌ای درست کردیم شام و ناهار اینها را دادیم، پول جیب اینها را دادیم معلمین اضافه بر درس خودشان بدون گرفتن هیچ‌گونه حقوقی رفته‌اند و در این مدرسه تدریس کرده‌اند و تربیت کرده‌اند که بعد از این که اینها دیپلم گرفته بتوانند بیایند در مریضخانه‌های دانشکده پرشکی که تخت‌هایش اضافه شده و انشاء‌الله سال دیگر هم ۳۰۰ تخت دیگر اضافه می‌کنیم و هر چه زیادتر بشود باز احتیاج دارند در این مریضخانه‌ها مشغول کار شوند باید اینها را تکمیل بکنیم چون راجع به این تخت‌های زیادی احتیاج بیش‌تری به پزشک‌یار است باید اینها را استخدام کنیم متأسفانه آمدند اینجا یک قانونی آوردند و این را بنده از حیث پزشک و ماما بنده بحث زیادی دارم همان طوری که آقای دکتر جلالی فرمودند و اگر بخواهیم این دو موضوع را قاطی کنیم موضوع اصلی از بین می‌رود ما احتیاج زیادی داریم به پزشک‌یار برای این تخت‌ها البته چند روزی است که این پزشک‌یارها تخت خودشان را ول کرده‌اند می‌آیند درب مجلس شورای ملی و در اینجا جمع می‌شوند مریض‌ها احتیاج به پرستار دارند ما از یک طرف با اجازه شما تخت اضافه کردیم و از یک طرف قانونی آمده می‌گوید پزشک‌یار حق ندارد که در تهران مشغول پرستاری شود در صورتی که کارخانه دانشکده پزشکی آمده است این مدرسه را باز کرده و یک تعلیماتی داده است که آنها یاد گرفته‌اند و باید در این بیمارستان‌ها کار کنند (فقیه‌زاده-باید در شهرستان‌ها هم کار کنند) اگر اجازه بفرمایید آن بحث دیگری است بنده عرض نمی‌کنم که ولایات پزشک‌یار نداشته باشد اولاً یک پزشک‌یار دختر ۱۸ ساله این را تأمین نمی‌کند احتیاجات ولایات را در آنجاها پزشک‌یار مرد احتیاج دارد اجازه بدهید به بنده که طبیبم و در این کار بیش‌تر واردم عرایض خود را عرض کنم اینها هیچ کدام مرد نیستند اینها پزشک‌یارانی هستندکه حداکثر سن‌شان بین ۱۷ و ۱۸ سال است اینها را ما تربیت کردیم که مریضخانه‌های ما که پزشک‌یار و پرستار ندارد اینها مشغول کار شوند و این یک چیزی نیست که خواسته باشیم آن قانون را سست کرده باشیم و آقای اردلان خیال می‌کنند که ما منظورمان این است که آن قانون را لوث بکنیم مطلب این که طبیب به ولایات برود یا ماما به ولایات برود اگر حضرتعالی یک قانونی الان بیاورید بنده اول مخالف آن هستم و اگر اینجا کسی قانون بیاورد و بگوید طبیبی را که دولت می‌خواهد استخدام کند اول در تهران استخدام کند من اولین کسی هستم که مخالفت خواهم کرد. (اردلان -احسنت صحیح است) اما عرض می‌کنم پرستاری را که ما باید استخدام کنیم برای ۵۰۰ و ۶۰۰ تخت اضافی است که دانشجو زیادتر بتوانیم بپذیریم و اینها را نمی‌توانیم بگوییم که به ولایات بروند و به عرض بنده آقایان بیش‌تر توجه بفرمایند و رسیدگی بفرمایند بنده هیچ نظری ندارم اگر چنانچه این لایحه را تصویب نفرمایید تمام بیمارستان‌های تهران الان مریض‌ها بدون پرستار مانده‌اند و آن وقت مجبوریم که تخت‌های اضافی را کم کنیم و از شاگردهایی که می‌خواهیم بپذیریم نصف‌شان را قبول نکنیم برای این که هر تخت‌خوابی که شما دارید مجبورید حساب کنید که شاگرد هم بپذیرید بنابراین اگر اجازه داده می‌شد که بنده قبلاً دو دقیقه این موضوع را به عرضتان می‌رساندم تصور می‌کنم که آقای اردلان قانع می‌شدند (اردلان- بنده هنوز قانع نشده‌ام) جنابعالی الان می‌فرمودید که صحیح است (اردلان- بنده راجع به رفتن دکترها و ماماها به ولایات که شما فرمودید عرض کردم صحیح است) بنده عرض می‌کنم که در مورد دکترها و ماماها بنده با نظر شما موافقم ولی عرض می‌کنم که ما در دانشکده طب تخت‌خواب اضافه کردیم برای این که دانشجوی بیش‌تری بپذیریم که طبیب بیش‌تری تربیت کنیم طبیب را کی باید طبیب کند ما باید طبیب کنیم چه جور طبیب تربیت می‌شود به وسیله مریض، مریض را کی پرستاری می‌کند، پرستار و عجب حرفی است که می‌فرمایید پرستار استخدام نکنیم این که ضد و نقیض است به خصوص که اگر یک مؤسسه‌ای آمده باشد و برای خودش یک تشکیلاتی داده باشد و آن تشکیلات قبلاً از آن اشخاص یک تعهد ثبتی گرفته باشد که خانم‌ها بعد از این که تحصیلات‌تان تمام شد بایستی ۵ سال برای ما خدمت کنید و طبق تعهدی که کردند خرج‌شان و پول جیب‌شان را ما دادیم، بنده تصور می‌کنم که این موضوع کافی باشد و عرض دیگری ندارم هر طور که می‌خواهید اقدام کنید ولی بنده به آقایان عرض می‌کنم که اگر این لایحه نگذرد مریضخانه‌های تهران بدون پرستار می‌ماند و قریب ۴۳۰ تخت‌خواب مجبوریم کسر کنیم و هر کسی که بیاید بگوییم جا نداریم و دانشجو هم که نمی‌توانیم بپذیریم.
نائب رئیس -پیشنهادی راجع به کفایت مذاکرات رسیده که قرائت می‌شود. (به شرح ذیل قرائت شد) اینجانب پیشنهاد می‌کنم که پس از نطق یک نفر مخالف و یک نفر موافق رأی به کفایت مذاکرات گرفته شود دکتر سیدامامی.
اردلان- بنده مخالفم.
دکتر سیدامامی- بنده دیگر چیزی اضافه نمی‌کنم چون مذاکره به حد کافی شده پیشنهاد را تقدیم کردم و امیدوارم که پس از کافی شدن عده آقایان رأی بدهند (در این موقع در مجلس عده برای مذاکره هم کافی نبود.)
نائب رئیس- چون عده کافی برای مذاکره هم کافی نیست نوبت آقای اردلان محفوظ خواهد ماند برای جلسه آینده جلسه را ختم می‌کنیم.
(جلسه در ساعت ۱۰ و ۲۵ دقیقه بعد از ظهر ختم شد.)
نائب رئیس مجلس شورای ملی- دکتر معظمی