مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ مهر ۱۳۲۷ نشست ۱۰۹

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پانزدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری پانزدهم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پانزدهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ مهر ۱۳۲۷ نشست ۱۰۹

روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران

شامل: متن قوانین - تصویب‌نامه‌ها - صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی - سوالات - اخبار رسمی - فرامین - انتصابات - آیین‌نامه‌ها - بخش‌نامه‌ها - آگهی‌های رسمی

شماره تلفن: ۵۴۴۸ - ۸۸۹۴ - ۸۸۹۵ - ۸۸۹۶

مدیر سید محمد هاشمی

مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ‏۱۵

جلسه: ۱۰۹

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۲۵ مهر ماه ۱۳۲۷

فهرست مطالب:

۱. تصویب صورت مجلس‏

۲. بیانات قبل از دستور آقایان: رحیمیان - اردلان

۳. بیانات آقای نخست وزیر و تصمیم مجلس مبنی به رأی اعتماد بنابر تقاضای دولت

۴. طرح پیشنهادی جمعی از نمایندگان با دو فوریت راجع به اختصاص پول حزب دموکرات ایران به زلزله‌زدگان در جزو باجگیران

۵. موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه

مجلس یک ساعت قبل از ظهر به ریاست آقای رضا حمکت تشکیل گرید.

۱. تصویب صورت مجلس‏

صورت جلسات قبل را آقای صدرزاده (منشی) به شرح زیر قرائت کردند.

یک ساعت و بیست دقیقه به ظهر روز سه‌شنبه سیزدهم مهر مجلس به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل و صورت جلسه پیش قرائت شد.

اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده است:

غایبین بااجازه - آقایان: دادور - نورالدین امامی - محمد ذوالفقاری - نبوی - رضوی - آصف - بهادری - علی بهبهانی - دکتر مجتهدی - قهرمان - سعد - حاج امین.

غایبین بی‌اجازه آقایان: حاذقی - شادلو - ضیاء ابراهیمی - قبادیان - تولیت - رضا رفیع - کامل ماکویی - آقاخان بختیار - ابوالقاسم بهبهانی - امیر تیمور - خوئی‌لر - دکتر ملکی - فاضلی - صفا امامی - دکتر دفتری.

آقایان کفایی و اقبال پیشنهاد نمودند که گزارش کمیسیون دادگستری راجع به آقای قوام قرائت شود و آقای اقبال توضیح دادند که در بحرانی‌ترین اوقات زمامدار کشور بودند و اعلام جرم‌هایی که علیه ایشان شده باید هر چه زودتر روشن شود.

آقای صفوی گفتند کارهای معوق است و نمی‌توان به کارهای دیگر پرداخت خاصه آن که مجلس نیز رأی داده است که تا تکلیف بودجه معلوم نشود به کار دیگری دست نزنیم.

رأی به پیشنهاد مذکور اخذ و تصویب و گزارش قرائت گردید.

آقای صفوی پیشنهاد نمودند پرونده اعلام جرم‌های نسبت به آقای قوام را در مجلس حاضر نمایند.

آقای دهقان نیز مخالف طرح گزارش بوده گفتند چون پرونده هنوز در اختیار ایشان گذاشته نشده نوبت خود را به آقای صفوی واگذار می‌کنند.

آقای صفوی به عنوان مخالف گفتند مجلس مرکز ثقل مملکت و مورد توجه ملت ایران است و رأی نمایندگان نسبت به این گزارش قابل کمال توجه می‌باشد، گفته شده است پول‌دهندگان برای کمک به حزب دموکرات ایران اقدام کرده‌اند در حالی که نخست وزیر رهبر حزب بوده و باید نسبت به عموم احزاب مساعد و بی‌طرف باشد شایسته نبوده است که منافع مملکت و ارزاق ملت صرف منافع خصوصی شده باشد سپس به ترتیب تقدیم اعلام جرم به مجلس و مندجات آن وارد صحبت شدند و قسمتی از گزارش رسیدگی به تصویب‌نامه‌ها را حاکی از اسامی گیرندگان و فروشندگان و خریداران جوازها و وجوهی که دریافت و پرداخت قرائت نمودند.

آقای اورنگ طبق ماده ۲۸ اخطار نظامنامه‌ای

کردند و ماده قرائت شد و گفتند محتویات این پرونده در کمیسیون دادگستری مطالعه و خلاصه شده برای اجتناب از اتلاف وقت مجلس گزارش رسیدگی شده قرائت شود.

آقای رئیس بیان داشتند آقای نخست وزیر تقاضا نموده‌اند روز استیضاح معین شود و بعد از این گزارش مقرر می‌گردد.

۳۵ دقیقه بعد از ظهر مجلس به تنفس خاتمه یافت و به صبح چهارشنبه برای انتخاب هیئت رئیسه محول گردید.

یک ساعت به ظهر روز چهارشنبه ۱۴ مهر مجلس به ریاست آقای امیر حسین ایلخان ظفر بختیار نایب رئیس تشکیل گردید.

اسامی غایبین گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده است.

غایبین بااجازه - آقایان: دادور - محمد ذوالفقاری - ناصر ذوالفقاری - نبوی - ابوالحسن رضوی - آصف - سید علی بهبهانی - حاج امین.

غایبین بی‌اجازه - آقایان: حاذقی - شادلو - ضیاء ابراهیمی - قبادیان - تولیت - رفیع - کامل ماکویی - آقا خان بختیار - امیر تیمور - دکتر عبده - حسین وکیل - بهار - یمین اسفندیاری - دکتر ملکی - فاضلی - صفا امامی - دکتر متین دفتری - ابوالقاسم بهبهانی.

برای نظارت در تجدید انتخاب هیئت رئیسه آقایان احمد فرامرزی، محمدحسین قشقایی و ناصر قلی اردلان به حکم قرعه معین شده‌اند.

آقای ملک مدنی گفتند برای گفتند برای حفظ اصول دموکراسی و مشروطیت در انتخاب هیئت رئیسه باید اتفاق و وحدتی باشد و چون دسته‌جاتی آقای تقی‌زاده را در نظر گرفته‌اند بنده هم به نفع آقای تقی‌زاده کنار می‌روم.

در این موقع برای انتخاب رئیس اخذ رأی به عمل آمد از ۱۰۳ نفر عده حاضر آقای رضا حکمت با ۵۳ رأی به ریاست انتخاب شدند آقای تقی‌زاده نیز ۴۶ رأی داشتند.

۳۵ دقیقه به ظهر تنفس داده شد و ده دقیقه بعد از ظهر مجلس به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید ولی چون عده برای اخذ رأی کافی نبود به تنفس خاتمه یافت و به روز پنجشنبه موکول شد.

یک ساعت به ظهر روز پنجشنبه ۱۵ مهر مجلس به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.

غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده است:

غایبین بااجازه - آقایان: دادور - دکتر راجی - محمد ذوالفقاری - ناصر ذوالفقاری - نبوی - ابوالحسن رضوی - فرج‌الله آصف - علی بهبهانی - حبیب‌الله امین.

غایبین بی‌اجازه - آقایان: حاذقی - شادلو - قبادیان - تولیت - رضا رفیع - کامل ماکویی - ابوالقاسم بهبهانی - امیر تیمور - دکتر عبده - حسین وکیل - بهار - یمین اسفندیاری - گلبادی - دکتر ملکی - عباس فاضلی - صفا امامی - دکتر متین دفتری.

دیرآمدگان بااجازه - آقایان: دکتر معظمی - دکتر طبا - جواد گنجه امامی اهری - نواب - هراتی.

دیرآمدگان بی‌اجازه - آقایان: محمدحسین قشقایی - بیات - دکتر اعتبار - آقا خان بختیار - نراقی - محمدعلی مسعودی - مهندس هدایت - مسعودی - مسعود ثابتی - دهقان اسلامی - دکتر مصباح‌زاده - قهرمان - اسدی - باتمانقلیج - کهبد.

آقای رئیس از ابراز اعتماد مجلس نسبت به خود اظهار امتنان نمودند و انتخاب بقیه اعضای هیئت رئیسه آغاز شد نخست از ۹۲ نفر رأی دهندگان آقای امیر حسین ایلخان ظفر بختیار با ۷۴ رأی به سمت نایب رئیس انتخاب شدند و در انتخاب نایب رئیس دیگر نوبت اول اکثریت حاصل نگردیده و نوبت دوم از ۹۵ نفر رأی دهندگان آقای گنجه با ۵۷ رأی به نیابت ریاست انتخاب شدند و أقای عبدالقدیر آزاد نیز ۳۰ رأی داشتند.

آقای دهقان پیشنهاد تنفس نمودند و أقای اردلان مخالف بودند و تصویب نگردید و در انتخاب جمعی ۴ نفر منشی اخذ رأی به عمل آمد از ۹۲ نفر رأی دهندگان آقای صدرزاده با ۷۲ رأی و آقای حسن اکبر با ۷۰ رأی و آقای موسوی با ۶۹ رأی و آقای فولادوند با ۶۷ رأی انتخاب گردیدند آقای افشار ۲۹ رأی و آقای معتمد دماوندی نیز ۲۸ رأی داشتند.

نیم ساعت بعد از ظهر مجلس به تنفس خاتمه یافت و به روز سه‌شنبه محول گردید.

یک ساعت به ظهر روز سه‌شنبه بیستم مهر ماه مجلس به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.

غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده است.

غایبین بااجازه - آقایان: بیات - دکتر اعتبار - عزیز زنگنه - فولادوند - اورنگ - محمد ذوالفقاری - نبوی - رضوی - برزین.

غایبین بی‌اجازه - آقایان: حاذقی - شادلو - دادور - قبادیان - تولیت - دکتر فلسفی - حاج آقا رضا رفیع - کامل ماکویی - اخوان - ابوالقاسم بهبهانی - گرگانی - امیر تیمور - دکتر عبده - آصف - حسین وکیل - بهار - یمین اسفندیاری - دکتر ملکی - فاضلی - صفا امامی - دکتر متین دفتری.

دیرآمدگان بااجازه - آقایان: ملک مدنی - کشاورز صدر - نورالدین امامی - منصف - امامی اهری.

دیرآمدگان بی‌اجازه - آقایان: محمدحسین قشقایی - مهدی ارباب - معتمد دماوند - دکتر راجی - آقاخان بختیار - نراقی - دکتر طبا - مهندس هدایت - مسعودی - مسعود ثابتی - شهاب خسروانی - نیک‌پور - مشایخی - گلبادی - اسدی - هراتی - کهبد.

آقای رئیس راجع به زلزله خراسان و در جز و مساعدت آقایان نمایندگان و ثروتمندان کشور را درباره آسیب‌دیدگان شمردند.

آقای آزاد گفتند چون دولت برای پاسخ استیضاح حاضر نشده استیضاح اعلام شده را مسترد و استیضاح جدیدی تقدیم می‌دارند.

آقای مکرم در باب کمک به آسیب‌دیدگان زلزله خراسان بالاخص اهالی درگز که بیش از نقاط دیگر صدمه و خسارت دیده‌اند توضیحاتی داده گفتند از طرف دولت اقدام مؤثری نشده و چادر و طبیب و دارو هنوز به محل نرسیده و ضمن تشکر از عطیه ملوکانه برای بیمارستان درگز اظهار عقیده نمودند که چون املاک عمده خراسان و نقاط زلزله‌زده متعلق به آستان قدس است باید در این موقع از بذل مساعدت دریغ نکنند و در ارسال پول و وسایل تسریع لازم به عمل آید.

استیضاح نامه آقای آزاد قرائت گردید و سپس به انتخاب جمعی کارپردازان اخذ رأی به عمل آمد از ۸۷ نفر رأی دهندگان آقایان عرب شیبانی و امینی، و پالیزی انتخاب شدند.

آقای عباس مسعودی ماده ۱۵ نظامنامه را قرائت نموده گفتند دوره کمیسیون‌ها منقضی شده و اکنون که بقیه موضوع گزارش دادگستری مطرح می‌شود مخبر کمیسیون مربوطه تا تجدید انتخاب نمی‌تواند از آن دفاع کند.

آقای رئیس بیان داشتند البته باید تجدید انتخاب کمیسون‌ها به عمل آید در دفعه پیش هم ۱۷ روز بعد از انتخاب هیئت رئیسه انتخاب کمیسیون‌ها انجام شد معهذا بسته به نظر مجلس است.

آقای صفوی گفتند تشریفات قانونی هر لایحه باید در مجلس رعایت شود و ماده ۹۷ نظامنامه قرائت شود.

و آقای صفوی در دنباله قرائت گزارش دادسرا و نظریه بازپرس‌ها آغاز مطلب نموده گفتند در این پرونده‌ها اسناد و مدارک مهمی موجود است که باید به عرض مجلس برسد.

آقای عباس اسکندری گفتند از پرونده باید فقط موارد خوانده شود و ماده نظامنامه قرائت شد.

آقای صفوی به قرائت بقیه گزارش و نظزیه بازرس دادگستری پرداخته و بعد به پرونده مربوط به ورود چهارصد تن چای اشاره کرده به قرائت گزارش مربوطه به این موضوع شروع کردند

یک ربع بعد از ظهر جلسه ختم و به روز یکشنبه محول گردید.

رئیس - نسبت به صورت مجلس نظری نیست؟ (گفته شد - خیر) صورت مجلس بعداً تصویب می‌شود برای این که حالا اکثریت نیست و سه نفر از آقایان اجازه نطق مختصری خواسته‌اند که راجع به زلزله خراسان صحبت کنند (مخالفی نبود) بفرمایید آقای رحیمیان.

۲. بیانات قبل از دستور آقایان: رحیمیان - اردلان‏

رحیمیان - روزی که آقای دکتر معظمی در اینجا اظهار کردند که اگر بخواهند تابلوی بدبختی یک ملتی را بکشند باید به سراغ ملت ایران بیایند. واقعاً حرف صحیح و تاریخی بود و بنده می‌خواهم اضافه بکنم که ملت ایران نه تنها به دست خود و خودی و بیگانه بدبخت است و بدبختش کرده‌اند طبیعت هم با کمال بیرحمی به این بدبختی مردم افزوده است (صحیح است) برای این که کمک طبیعت در این سر زمین یا خشکسالی یا سیل فراوان یا زلزله متوالی در نقاط مختلف کشور هست زلزله‌ای که اخیراً در درگز و باجگیران پیش آمده است باعث خرابی و بی‌خانمانی شش هزار خانوار شده است (صحیح است)

و تقریباً درحدود ۹۰۰ نفر تلفات و زخمی داده است و متجاوز از ۳۰ هزار نفرالان بدون هیچ پناهی بدون هیچ سرپوشی به سر می‌برند (صحیح است) اقداماتی که پس از وقوع این زلزله درخراسان شده است و اولاً از طرف شیر و خورشید سرخ خراسان فوراً حرکت کرده‌اند و رفته‌اند در آنجا مختصر کمکی به اندازه استعداد خودشان کرده‌اند بنده از زحمات آن‌ها کمال تشکر را دارم آقای کفیل استانداری هم که با یک عده‌ای رفته‌اند برای رسیدگی به وضع زلزله‌زدگان و مراقبت کرده‌اند و گزارشات خود را به دولت داده‌اند البته هر اقدامی از اینجا شده است یا نشده است و اخیراً گویا اقداماتی شده است البته از زحمات کسانی که در این امر خیر کمک می‌کنند بایستی اطهار تشکر کرد (صحیح است) و بنده از طرف خودم از کسانی که از بدو امر رفته‌اند و سرکشی کرده‌اند تشکر می‌کنم (مهندس رضوی - از آنهایی که نکرده‌اند باید ایراد گرفت آنهایی که رفته‌اند انجام وظیفه کرده‌اند) اقداماتی که از طرف شیر و خورشید سرخ تهران به عمل آمده است و ما در سه جلسه حضور داشتیم اقداماتش این بوده است که آقای دکتر خوش‌بین را فرستادند و بعد از آن هم هر شب جلسه تشکیل می‌شود و می‌شود گفت که با کمال حرارت با یک فعالیت بی‌نظیری مشغول اقدام و مشغول کمک به زلزله‌زدگان می‌باشند (صحیح است) ولی البه آقایان تصدیق می‌فرمایند که این کمک جزیی است و کافی نیست (صحیح است) از اشخاصی هم که تاکنون به عنوان نوع‌پرستی و خیرخواهی کمک کرده‌اند بایستی اظهای قدردانی کرد ولی به هیچ وجه برای این شش هزار خانوار کافی به نظر نمی‌رسد صد و پنجاه هزار تومان از طرف دولت تهیه شده و پنجاه هزار تومن از طرف دولت تهیه شده و پنجاه هزاز تومان اعلیحضرت همایونی مرحمت کرده‌اند و پنجاه هزار تومان هم در بدو امر خود شیر و خورشید سرخ تهیه کرده است البته از این اقدام بایستی اظهار تشکر کرد ولی در عین حال کافی نیست و از طرف دیگر در درگز و قوچان املاک آستان قدس هست املاک درجز را کسی وقف نکرده است یک معامله سیاسی بوده است که در مدت صدها سال تیول سرداران و سرحدداران درجزی بوده است بعد از مدتی آمدند این املاک را به عنوان خالصه به قشقایی‌ها دادند و بعد به چهارصد هزار تومان برای آستان قدس خریدند و الان آستان قدس بیست مرتبه چهارصد هزار تومان منفعت کرده است و من نمی‌دانم چرا عایدات آنجا را به خود مردم واگذار نمی‌کنند و از قوچان هم در حدود صد و پنجاه هزار تومان املاک آستان قدس در سال عایدی دارد و این بایستی به درد خود مردم برسد پیغمبر بزرگ و ائمه ما همه‌شان برای بشریت فداکاری کردند و جان‌شان را دادند این شایسته نیست که به نام آن‌ها مزاحمتی برای‌ای عده‌ای فراهم بکنند (صحیح است) پس بنابر این بنده از طرف خودم و به نام نمایندگان خراسان از آقایان و از پیشگاه اعلیحضرت همایونی تقاضا می‌کنم که درآمد این املاک آستان قدس در مشهد و در قوچان را اختصاص بدهند عوائدش را به زلزله‌زدگان یعنی عایدات یک ساله املاک آستان قدس را در مشهد و قوچان به زلزله‌زدگان بدهند (صحیح است) و بقیه عوائد آنجا هم صرف عمرانی و آبادی و صرف مردم مرزنشین بشود (صحیح است) و امیدوارم که این تقاضای کوچک ما مورد قبول اعلحضرت همایونی واقع بشود از طرفی هم می‌خواستم به آقای دکتر آشتیانی که این جا تشریف دارند و رئیس عامل سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی هستند عرض کنم که هنوز اقدامی نشده است و در این باب سکوت اختیار کرده‌اند بنده در یک سال و نیم قبل از این از ایشان خواهش کردم که در آنجا دو سه درمانگاه بسازند و تبعیض قائل نشوند و اگر می‌ساختند امروز جان یک عده‌ای نجات می‌یافت و من خیال می‌کنم که از این نیت خیرخواهانه شاه یک عده‌ای نظر شخصی یا نظر سیاسی خودشان را توأم بکنند به این نیت پاک و خیرخواهانه و پول فراوانی که در دسترس ایشان هست و شاید در حدود ده میلیون تومان الان موجودی دارند البته اگر از طرف سازمان شاهنشاهی هم یک خدمتی به زلزله‌زدگان‏ می‌شد به عقیده بنده به موقع بود در این باب سکوت شایسته نیست و باید از طرف سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی یک کمکی بشود (دکتر مصباح‌زاده - کمک خواهد شد دیروز صحبت شد و حتماً خواهد شد) تشکر می‌کنم و ضمناً از طرف خودم چون این زلزله در درجز اتفاق افتاده و در باجگیران از شیر و خورشید سرخ و سایر مقاماتی که کمک می‌کنند خواهش می‌کنم که نظر خصوصی اعمال نکنند بنده این صحبت را برای پروپاکاند و از نظر کاندیدی وکالت نمی‌کنم وکالتی که این همه توأم با اتهام و افترا شده زیر خاک برود بنده امروز از طرف یک عده مردم بدبخت حرف می‌زنم استدعای ما این است که این نظر خیرخواهانه و این کمکی که مردم می‌کنند و از روی ایمان عقیده است لازم است که اعمال نظر خصوصی مشود و به تناسب جمعیت و به تناسب خسارتی که به آنجا وارد شده است به مردم کمک بکنند (صحیح است)

رئیس - آقای رحیمیان بیانات شما مفصل است؟

رحیمیان - خیر مختصر است الان تمام می‌شود و استدعا دیگر بنده این است که این پولی که به نام حزب دمکرات ایران در دادگستری توقیف شده است و خود آقای قوام‌السطنه هم شاید در این نظر موافق باشند و خودشان معقد باشند و عده‌ای از طرفداران ایشان هم همین عقیده را دارند که این پول دریافت شده به نفع مردم برسد و هیچ نظر خصوصی در این کار نداشتند و هیچ نفع شخصی هم که این پول به مصرف زلزله‌زدگان خراسان برسد نیست (صحیح است) و بنده تقاضا می‌کنم که این پولی که در توقیف دادگستری است را به نفع زلزله‌زدگان درجز و قوچان قوام‌السلطنه هم شاید با این عقیده موافق باشند و هیچ کسی هم نمی‌تواند بگوید که این پول مال شخص من است یا در راه دیگری به خرج برسد یا این که بماند برای حزب که در آتیه بخواهند تأسیس بکنند این تقاضای من است و در این باب یک طرحی تهیه شده است به قید دو فوریت و من از آقایان نمایندگان محترم مجلس و خصوصاً از حزب دمکرات ایران تقاضا می‌کنم این کار بدون اظهار نظری این را اجازه بدهند فوراً طرح و تصویب شود و سی هزار خانوار البته از آن‌ها قدردانی خواهند کرد و خیال می‌کنم که شاید یک خوشوقتی و یک آسایش وجدان برای خود آقای قوام‌السطنه حزب دمکرات هم بشود و من غیر از این عرضی ندایم و این را هم تقدیم می‌کنم به جناب آقای رئیس و استدعا می‌کنم که همین الان مطرح شود و رأی گرفته شود بعد به کارهای دیگر برسند (صحیح است)

رئیس - صورت صورت جلسات پنجشنبه و یکشنبه سه‌شنبه پیش تصویب شد آقای اردلان.

کشاوزرصدر - بنده پیشنهاد نمودم وارد در دستور شویم‏

رئیس - اجازه بفرمایید ایشان هم به طور اختصار بیانات‌شان را بکنند

اردلان - استدعا می‌کنم اجازه بفرمایید بنده هم حرفم را بزنم چرا کم‌لطفی می‌فرمایید؟

رئیس - اجازه بفرمایید آقای کشاورز ایشان هم صحبت‌شان را بکنند البته رعایت اختصار را خواهند کرد بفرمایید آقای اردلان‏

اردلان - بنده بسیار مختصر صحبت خواهم کرد جنابعالی هم آقای کشاورز یک منتی به بنده بگذارید اجازه بدهید که صحبت کنم بنده و آقای رحیمیان صبح خیلی زود آمدیم کنم بنده و آقای رحیمیان صبح خیلی زود آمدیم اینجا اسم‌نویسی کردیم و خیلی تشکر می‌کنم که آقایان به اندازه پنج شش دقیقه صحبت بنده را استماع بفرمایند (بعضی از نمایندگان - بفرمایید) عرض بنده راجع به توضیحی بود در بیانات جناب آقای نخست وزیر که اینجا فرمودند در ۱۲ روز پیش بنده آن موقعی که ایشان فرمودند متوجه نشدم بعد در روزنامه اطلاعات خواندم که آقای هژیر گفته‌اند که من دولت ایشان را برای این استیضاح کرده‌ام که چون در سرسرای مچلس شورای ملی تقاضای ارزی از ایشان را استیضاح کردم به نظر من خیلی برای یک نماینده پست و کوچک باشد که در مقابل یک انجام وظیفه ملی بیاید یک قضایای خصوصی را مداخله بدهد مملکت ما مملکت کوچکی است اصلاً چه بنده بیایم در این موضوع توضیح عرض بکنم یا نکنم طولی نمی‌کشد که مردم این مملکت حقیقت را خودشان درک می‌کنند اگر یک مسئله‌ای را من خدای نکرده بیایم خدمت آقایان برخلاف حقیقت عرض بکنم طولی نمی‌کشد که این برای آقایان روشن می‌شود نه تنها در مورد من این موضوع صدق می‌کند برای همه همین طور است اگر کسی بیاید اینجا مطلبی بگوید که خدای نکرده آن مطلب با حقیقت وفق ندهد مسلماً طولی نمی‌کشد که قضیه فاش می‌شود حقیقت قضیه این است که بنده پارسال در کابینه آقای قوام‌السلطنه موقعی که آقای هژیر وزیر دارایی بودند یک فهرستی یک تجارتخانه‌ای به من داده بود که ده ۱۲ نامه نوشته بود آن تجارتخانه به بنگاه تقسیم ارز و خواهش کرده بود که هر کاری با سایر مردم می‌کنند با آن‌ها هم بکنند من در سرسرای مجلس این فهرست را تقدیم آقای هژیر کردم و خدا را به شهادت می‌طلبم که ثالثی در آن موقع نبود ولی من به ایشان گفتم آقای هژیر آقای وزیر دارایی من از جنابعالی تقاضا می‌کنم که هر رفتاری شما با سایر تجارتخانه‌ها و سایر مردم می‌کنید با این

تجارتخانه هم همان رفتار را بکنید و تبعیض نکنید این موضوعی بود که من به ایشان گفتم و بعد هم دولت آقای قوام‌السطنه استعفا داد و کابینه آقای حکیم‌الملک آمد در آن کابینه آقای هژیر ابتدا شرکت نفرمودند و بعد وزیر مشاور شدند اصلاً بنده با ایشان هیچ صحبتی نکردم موقی که ایشان نخست وزیر شدند تنها مطالبی که راجع به ارز گفتم همان بود که در مورد استیضاح به عرض آقایان رساندم و عرض من این بود که چند نفر از تجار آمده‌اند و می‌گویند که دولت شما می‌خواهد قیمت ارز را بالا ببرد ایشان هم گفتند که خیر چنین قصدی ما ندارم و همین جریان را هم به عرض رساندم من ار روی ایمان و عقیده معتقد بوده و هستم که تصویب‌نامه ارز خانه ما را خراب می‌کند خانه‌ای که حفاظتش به عهده ما نمایندگان مجلس شورای ملی است و یک وکیلی وقتی عقیده‌اش این بود باید از عقیده خودش دفاع بکند این چه ارتباط دارد چیزی که پارسال من یک فهرستی خدمت آقای هژیر تقدیم کرده بودم با این که این تصویب‌نامه ارزش پول‌مان را کم می‌کند؟ این یک فصل جدیدی است که در مقابل اظهار یک نماینده یا که با رقم و منطق و دلیلی صحبت می‌کند عوض این که جواب را با منطق و دلیل و رقم بدهند تهمت و افترا می‌زنند! این یک فصلی است که تازه در مملکت ما خدای نکرده ممکن است باب بشود! هر حرفی که من راجع به شکر و راجع بارز زدم جواب من را باید با دلیل و استدلال بگویند این حربه بسیار کهنه و زنگ‌زده‌ای است که در مقابل استدلال و دلیل تهمت و افترا بزنند به بنده هم این مقام محترم و مقدس مجلس شورای ملی و تربیت خانوادگی و ادب حکم می‌کند که با کمال ادب و نزاکت این توضیح را به عرض آقایان برسانم و بیش از این عرضی نخواهم کرد و این تا حدی است که به حیثیت و شرافت من لطمه‌ای وارد نباید و الا من هم می‌توانم طور دیگر صحبت کنم و طرز صحبت و طرز بیانم را تغییر دهم من با وقتی که وکیل مجلس شورای ملی هستم انجام وظیفه می‌کنم و از هیچ تهمت و افترایی هم گریزان نیستم و با کمال جرأت جانم را در کف دست می‌گذارم و هر جا که مصلحت مملکت را در خطر ببینم خواهم گفت و جوابم را باید با دلیل داد (صحیح است)

رئیس - پیشنهادی رسیده که وازد دستور شویم آقای دماوندی هم اجازه خواسته‌اند حالا پیشنهاد قرائت می‌شود

(به شرح زیر قرائت شد)

پیشنهاد می‌کنم وارد دستور شویم - کشاورز صدر

رئیس - مخالفی نیست؟

نمایندگان - خیر

۳. بیانات آقای نخست وزیر و تصمیم مجلس مبنی رأی اعتماد بنابر تقاضای دولت‏

رئیس - وارد دستور می‌شویم آقای نخست وزیر صحبتی دارید؟ بفرمایید.

نخست وزیر - در جلسه گذشته آقایان عبدالقدیر آزاد استیضاحی را که چندین روز قبل کرده بودند مسترد داشتند و استیضاح دیگری تقدیم مجلس شورای ملی کردند.

آقایان محترم در خاطر دارند که همان روزی که استیضاح اول آقای آزاد در مجلس قرائت شد و تصادفاً حضور داشتم تقاضا کردم که همان روز استیضاح مطرح شود نظر مجلس شورای ملی این شد که طرح استیضاح بماند برای بعد از تصویب بودجه از لحاظ اهمیتی که برای بودجه مملکتی قائل بودند بنده هم موافقت کردم ولی متعاقب آن معلوم شد مذاکرات و نظریات مختلفی که راجع به بودجه کل کشور هست و دامنه‌دار است و طول می‌کشد به طوری که هنوز هم از مرحله اولیه‌ای که داشت تجاوز نکرده و در همانجا باقی است از طرف دیگر بعد از این که موعد یک ماهه استیضاح هم گذشت انتظار داشتم در همان ایام و قبل از خاتمه مدت وارد استیضاح بشویم تا جواب‌هایی که لازم است به عرض برسانم ولی آقایان آزاد نمی‌دانم به چه نظر شاید صرفاً از همین لحاظ که یک وقت دیگری باقی بماند برای طرح استیضاح این را پس گرفتند و عیناً همان را با یکی دو جمله اضافی به مجلس تقدیم کردند از آنجا که مطالبی که در استیضاح نوشته شده به اندازه‌ای محسوس و مشهود است که احتیاجی به توضیح زیادی از طرف دولت برای اثبات عدم انطباق مطالب زیادی از طرف دولت برای اثبات عدم انطباق مطالب مورد استیضاح ندارد از طرف دیگر یک وضعی در دنیا و در مملکت ما پیش آمده است که حکومتی که در سر کار است و مسئول امور است بایستی هم مورد اعتماد کامل مجلس شورای ملی باشد و هم همه مردم هم به این امر اطمینان داشته باشند می‌خواستم تقاضا کنم که امر اطمینان داشته باشند می‌خواستم تقاضا کنم که آقایان موافقت بفرمایند استیضاح ایشان فی الفور طرح شود و جواب دولت هم هر چه زودتر در این باب ظاهر و آشکارا بشود البته از لحاظ و وضع دنیا عرض کردم طوری آشفتگی در همه جای دنیا حکمفرما است که ایجاب می‌کند حکومت‌های عموم ممالک با یک بیداری و مراقبت کاملی داخلی خودشان را کامل و مستقر بکنند و هم از انعکاس حوادث دنیا در باب امور عمومی برحذر باشند وضعی که در داخله مملکت هست ایجاب می‌کند که ارزاق مردم و آنچه مورد احتیاج عامه است هر چه زودتر با آرامش تهیه شود و ذخیره بشود و نگهداری بشود و از این گذشته امنیت و آرامشی که از هر جهت امنیت حیثیتی و شأنی برای عموم افراد لازم است آن هم به بهترین شکلی تأمین شده باشد وضعی که در خارج مجلس شورای ملی در ظرف ایام اخیر پیش آمده است طوری است که موجب ایجاد آن گونه آرامش و حیثیت فکری و معنوی و ظاهری برای افراد ملت نیست اقداماتی که دولت بایستی برای این کار انجام بدهد البته مستلزم این است که مجدداً اعتماد اکثریت مجلس شورای ملی نسبت به دولتی که عهده‌دار انجام آن وظایف است ابراز شود بنابراین این تقاضای بنده بود که خواستم عرض کنم که دولت برای جواب استیضاح حاضر است و تقاضا دارد فی الفور مطرح شود

رئیس - آقای آزاد الان در جلسه حاضر نیستند و از این که امروز استیضاح مطرح بشود البته ایشان اطلاع مطلع نداشتند (صحیح است) این است که باید ایشان مطلع شوند (عباس اسکندری - بنده استیضاح ایشان را قبول می‌کنم) من تصور می‌کنم اگر آقایان موافقت بفرمایند با نظر مجلس برای روز بعد گذاشته شود

نخست وزیر - اجازه می‌فرمایید؟

رئیس - بفرمایید

نخست وزیر - البته هر نماینده‌ای بر طبق قانون اساسی مملکت ایران حق دارد هر روز و هر ساعت هر دقیقه دولت را استیضاح کند و در آن واحد چندین استیضاح ممکن است بدهد ولی این وضع تا آنجا که بنده شخصاً تصور می‌کنم در هیچ جای دنیا نیست و در هیچ جا همچون سابقه‌ای که یک روز در آن واحد دولت را مدام و متصل استیضاح بکنند موجود نمی‌باشد بسیاری از ممالک دنیا حتی مثلاً پاکستان که در این اواخر تشکیل شده است به طوری که سفیر کبیرش یک روز ضمن مذاکره به بنده توضیح می‌داد وضع استیضاح در آنجا این طور پیش‌بینی شده که اولاً تا یک عده معتنابهی که ارزش داشته باشند وقت مجلس شورای ملی را بگیرند ورقه استیضاحی را امضا نکنند (مکی - این خلاف قانون اساسی ما است) هیچگونه استیضاحی مطرح نمی‌شود و بعد از این که اگر یک استیضاحی مطرح شد و به دولت رأی دادند تا ۶ ماه دیگر اصلاً تمام مجلس هم نمی‌تواند دولت را استیضاح کند بنابراین و به هر صورت بنده می‌خواستم این را عرض کنم که اگر آقای آزاد علاقه‌ای به این که استیضاح خودشان را مطرح کنند نداشتند لااقل پس از این مدت اینجا بایستی حاضر باشند و استیضاح بکنند (مکی - توهین نکنید آقا) از این گذشته ایشان یک استیضاح کرده که در ظرف ۴۰ روز قرار بوده است مطرح بشود و دولت هم حاضر بوده که همان روز طرح استیضاح جواب بدهد حالا به هر حال بنده حرفی ندارم که امروز مطرح بشود یا بماند برای روز دیگری ولی همان طوری که عرض کردم نظر به این که دولت بایستی بداند که مورد پشتیبانی مجلس هست یا نیست بنده بداند همین الان تقاضای رأی اعتماد از مجلس شورای ملی می‌کنم‏

رئیس - من گفتم آقای آزاد اطلاع نداشتند و امروز غایبند به حرف خودشان هم باقی هستند و روز دیگر حاضر خواهند شد و استیضاح مطرح می‌شود این ممکن است بماند برای روز بعد و روز استیضاح معلوم شود و این را آقایان باید موافقت کنندحالا ماده ۴۴ نظام‌نامه قرائت می‌شود

(به شرح زیر قرائت شد)

هر نماینده‌ای که از وزیری می‌خواهد استیضاحی نماید باید تقاضای خود را کتباً به رئیس داده و موضوع استیضاح را در ضمن تعیین نماید رئیس آن را در مجلس قرائت می‌کند و مجلس باید آن تقاضا را قبول نموده و پس از آن که از اظهارات وزیر یا وزرا در باب گفتن روزی که استیضاح باید به عمل آید مستحضر شد بدون مباحثه در اصل موضوع قرار روز استیضاح را بدهد استیضاحاتی که در باب امور سیاسی مملکت می‌شود باید یک ماه بیشتر طول نکشد

نخست وزیر - به هر صورت بنده امروز تقاضای رأی اعتماد می‌کنم کاری به استیضاح ندارم‏

رئیس - تکلیف استیضاح باید معین بشود و روز استیضاح باید با نظر مجلس تعیین شود رأی اعتماد مطلبی است جداگانه موضوع استیضاح موضوعی است موجود و از بین نمی‌رود و باید روزش را تعیین کنند آقای فرامرزی شما بیاناتی دارید؟

فرامرزی - می‌خواستم عرض کنم به موجب همین ماده بنده عرضی دارم مثلاً اگر امروز به دولت رأی اعتماد بدهند باز فردا هم استیضاح به عمل آید پس فردا هم به دولت رأی اعتماد بدهند این که معنی ندارد پس یا استیضاح از بین می‌رود و دولت به وضع سابق باقی می‌ماند یا این که دولت صبر می‌کند تا روز استیضاح.

رئیس - در هر صورت استیضاح از بین نمی‌رود و این البته به نظر نمایندگان است که روز استیضاح تعیین شود موافقید با روز سه‌شنبه.

نخست وزیر - بنده هم با امروز موافقم هم با روز سه‌شنبه.

رئیس - آقای دکتر معظمی بیاناتی دارید؟

دکتر معظمی - بنده عرضی ندارم توضیحی می‌خواستم بدهم که آقای فرامرزی دادند.

رئیس - در هر صورت روز استیضاح باید با نظر مجلس معین شود که آقای آزاد هم اطلاع داشته باشند سه‌شنبه چطور است؟ به آقای آزاد هم اطلاع داده می‌شود که حاضر شوند چون سه‌شنبه است تصور می‌کنم تقاضای رأی اعتماد امروز مورد پیدا نکند.

نخست وزیر - تقاضای رأی اعتماد بنده امروز می‌کنم اجازه بفرمایید.

رئیس - بفرمایید.

نخست وزیر - آقا اشکال ندارد ممکن است امروز رأی اعتماد گرفته شود اجازه بفرمایید آقا استیضاح معنی‌اش این است که ممکن است نظریات و ایراداتی که به نظر یک نماینده استیضاح کننده و رسیده بعد از این که مطرح شد اکثریت مجلس شورای ملی عقیده‌شان این باشد که آن ایرادات وارد است و دولت باید برود امروز می‌فرمایید استیضاح نشود روز سه‌شنبه خواهد شد ولی حالا تا روز سه‌شنبه می‌خواهم ببینم که دولت طرف اعتماد هست یا نه.

رئیس - این حق دولت است و می‌تواند تقاضای رأی اعتماد کند. آقای اسکندری‏

عباس اسکندری - بنده توضیحم این است که در هر موقعی دولت می‌تواند تقاضای رأی اعتماد بکند ولی مذاکراتی که جناب آقای نخست وزیر کردند راجع به استیضاح آقای آزاد بود باید توضیح داد که دولت مستقلاً می‌خواهد تقاضای رأی اعتماد بکند و اصلاً ارتباطی با آن استیضاح ندارد.

رئیس - موضوع استیضاح روز سه‌شنبه مطرح خواهد شد استیضاح کننده حرف‌های خودش را می‌زند و دولت جواب می‌دهد و نمایندگان رأی می‌دهند.

حائری‌زاده - بنده پیشنهاد تنفس تقدیم کرده‌ام و این مورد ندارد.

رئیس - بفرمایید پیشنهاد را کی دادید؟ تنفس هم بشود باز بالاخره باید برگردیم به همین ترتیب مورد ندارد.

نورالدین امامی - آقای رئیس اعلام رأی نشده پیشنهاد تنفس دیگر مورد ندارد.

حائری زاه - تقاضای ایشان مورد ندارد.

رئیس - حالا اعلام رأی نشده است و تقاضای تنفس مورد ندارد.

حائری‌زاده - ممکن است یک عده‌ای از مخالفین دولت غایب باشند و دولت می‌خواهد از غایب بودن آن‌ها سوء‌استفاده کند دولت صبر کند روز سه‌شنبه رأی اعتماد بگیرد.

رئیس - اعلام رأی شده است رأی گرفته می‌شود به ترتیب ماده ۹۲ اسامی آقایان خوانده می‌شود.

(اسامی نمایندگان به ترتیب ذیل قرائت و اخذ رأی شد)

آقایان: سید علی بهبهانی. ناصری. ابوالقاسم امینی. سزاوار. شریعت‌زاده. دکتر مصباح‌زاده. اورنگ. اسدی. منصف. شریف‌زاده. نراقی. اردلان. دکتر آشتیانی. دکتر فلسفی. منهدس رضوی. آقاخان بختیار. دکتر معظمی. دکتر مجتهدی. برزین. کفایی. حائری‌زاده. محمدعلی مسعودی. دهقان. امامی خویی. صفوی. مسعود ثابتی. سلطانی. کهبد. افخمی. عباس اسکندری. حبیب‌الله امین. ناصر ذوالفقاری. اعظم زنگنه. عدل اسفندیاری. کشاورز صدر. ملک مدنی. دولتشاهی. رحیمیان. نصرت‌الملک ملکی. مشایخی. دکتر اعتبار. سلطان‌العلما. آزاد. مکی. وثوق. گنابادی. افشار. عباس مسعودی. قهرمان. سید هاشم وکیل. محمود محمود. اعزاز نیک‌پی. لاهوتی. بوداغیان. لیقوانی. ساعد. گنجه. پالیزی. مکرم. مهدی ارباب. معین‌زاده. عرب شیبانی. امامی اهری. دکتر راجی. خسرو هدایت. نواب. ظفری. احمد فرامرزی. تقی‌زاده. ارباب گیو هراتی. وکیلی. شهاب خسروانی. ملک‌پور. دکتر شفق. امیر نصرت اسکندری. بهادری. عباسی. خوئی‌لر. ضیاء ابراهیمی. سالار بهزادی. اکبر فولادوند. موسوی.

رئیس - از ۸۸ نفر عده حاضر ۶۴ رأی موافق ۸ مخالف و ۱۰ ممتنع است ۶۴ نفر به دولت اظهار اعتماد کرده‌اند.

اسامی موافقین آقایان: اسدی. ناصر ذوالفقاری. سلطانی. اسلامی. ملکی. دکتر شفق. هراتی. موسوی. عزیز اعظم زنگنه. سلطان‌العلما. لاهوتی. حسن مکرم. مهدی ارباب. دکتر مجتهدی. محسن گنابادی. قهرمان خوئی‌لر. خسروانی. نواب یزدی. علی وکیلی. عرب شیبانی. ساعد. بهادری. گیو. اکبر. ملک‌پور. منصف. ناصری. دکتر فلسفی. خسرو هدایت. ظفری وثوق. عباسی. علی بهبهانی. محمدعلی مسعودی. دکتر آشتیانی. افخمی. شریعت‌زاده. لیقوانی. ابوالقاسم امینی. دکتر مصباح‌زاده. بوداغیان. کهبد. مشایخی. سالار بهزادی. اعزاز نیک‌پی. کشاورز صدر. اورنگ. امامی. حبیب‌الله امین. نراقی. فتحعلی افشار. فولادوند. امیر نصرت اسکندری. معین‌زاده. باقری. دکتر راجی. امامی اهری. پالیزی. گنجه ثابتی. سزاوار. ضیاء ابراهیمی. صفوی. دهقان.

اسامی مخالفین: آقایان: آزاد. احمد فرامرزی. اردلان. دکتر معظمی. عباس اسکندری. رحیمیان. حائری‌زاده. مکی.

نخست وزیر - بنده خواستم اگر اجازه بفرمایید از آقایان محترمی که به بنده اظهار اعتماد کرده‌اند تشکر کنم.

۴. طرح پیشنهادی جمعی از نمایندگان با دو فوریت راجع به اختصاص پول حزب دمکرات ایران به زلزله‌زدگان درجز و باجگیران‏

رئیس - طرحی از طرف یک عده‌ای داده شده با قید دو فوریت که مطرح می‌شود.

اردلان - چندین طرح به قید دو فوریت ما قبلاً تقدیم کرده‌ایم که بایستی نوبت رعایت شود.

رئیس - قرائت کنید.

(طرح به ترتیب زیر خوانده شد)

مقام ریاست محترم مجلس شورای ملی به طوری که خاطر نمایندگان محترم مستحضر است در نتیجه زلزله اخیر خراسان چندین قریه مهم در جزو باجگیران به کلی ویران و قریب شش هزار خانوار بی‌خانمان شده‌اند و سیل تلگرافات مبنی بر استمداد و استدعای کمک از نقاط مزبور روان است اینجانبان ماده زیر را پیشنهاد و با قید دو فوریت تقاضای تصویب آن را داریم. ماده واحده کلیه وجوهی که از طرف وزارت دادگستری راجع به حزب دمکرات ایران از بابت وجوه دریافتی پروانه‌های صادره و وارده دریافت شده و فعلاً تحت توقیف است به زلزله‌زدگان در جز و باجگیران بالمناصفه اختصاص داده شود و فوراً دستور پرداخت داده شود و تحت نظر شیر و خورشید سرخ تهران و سه نفر از نمایندگان که از طرف مجلس شورای ملی تعیین می‌شوند به مصرف برسد. غلامحسین رحیمیان - مکرم - بهادری - عباسی - امامی اهری - مسعود ثابتی - افشار - جواد گنجه - محمدعلی مسعودی - گنابادی و عده‌ای دیگر که قابل خواندن نیست.

رئیس - این طرح فوریتش مطرح است.

رحیمیان - مخالفی نیست آقا.

رئیس - آقای اسکندری مخالف هستید؟

اسکندری - بله.

رئیس - بفرمایید آقای اسکندری.

اسکندری - بنده خیلی متأسف هستم که در موقعی که این حادثه در خراسان اتفاق افتاده و همه هم بایستی به سهم خودشان برای مردم آسیب دیده خراسان کمک کنند همکار محترم بنده آقای رحیمیان که کمال علاقمندی را به ایشان دارم و بعضی از آقایان نمایندگان که اینجا امضاهای‌شان خوانده شد پیشنهادی کرده‌اند که این پیشنهاد به عقیده بنده به هیچ صورتی قابل طرح نیست (صحیح است) چه رسد به این که فوریتش مطرح شود.

اصولاً آقایان می‌دانند که بنده هیچ وقت جزو حزب دموکرات ایران نبوده‌ام و شرکت نداشته‌ام و در یک قسمت هم بنده اعتراضاتی داشته‌ام مثلاً با همین گزارش که راجع به جناب آقای قوام‌السلطنه اینجا مطرح است بنده مخالف هستم و اگر فرصتی به من داده شود نظریاتی که دارم به عرض آقایان نمایندگان می‌رسانم ولی خیلی به نظر بنده عجیب می‌آید که پولی که یک اشخاصی درست یا نادرست در خارج این‌ها جمع‌آوری کرده‌اند و سرش هم اختلاف و مذاکره

هست مجلس شورای ملی بیاید بگوید ما می‌خواهیم این پول را به زلزله بدهیم این که آقا خودش بک زلزله جدیدی احداث می‌کند (خنده نمایندگان) این چه معنی دارد و پول کی را بهه کی می‌خواهند بدهند بنده می‌خواهم بگویم که این لباس را می‌خواهم بدهم به زلزله‌زدگان اگر هم پول دادم یکی دیگر حق برگداندنش را هم ندارم ولی بنده به نظرم آقایان این راه کار را صحیح نمی‌دانم بنده خیال می‌کنم که شیر و خورشید سرخ بایستی با تمام کمکی که کرده است باز هم مجاهدت بکند و کمک بکند و نمایندگان مجلس باید از جیب خودشان کمک کند و در صورتی که باز هم کسر داشت از جناب آقای نخست وزیر تقاضا کنیم یک لایحه‌ای بیاورند اینجا تصویب شود اما اگر ما بیاییم با قید دو فروریت پولی را که فلان آدم یا فلان جمعیت گرفته است یا به او هدیه کرده‌اند این پول را بدهیم به زلزله‌زدگان من از شما خواهش می‌کنم دائره‌المعارف را ورق بزنید ببینید یک چنین چیزی اصلاً قابل طرح هست که یک اشخاصی پولی را به یک اشخاص دیگر بدهند و بعد مجلس آن را به مصرف دیگری اختصاص دهد بنده هم مخالفم که این پول را گرفته‌اند اما چه ربطی دارد به این که ما بیاییم اینجا یک طرحی را پیشنهاد کنیم با قید در فوریت که این پول را به زلزله‌زدگان بدهند بنده از همکاران محترم خواهش می‌کنم که قواعد و اصول را رعایت بفرمایند البته همه کار می‌شود کرد همه کار برخلاف قواعد و اصول را می‌شود انجام داد ولی این می‌شود حرفی در دنیا که اصلاً پولی که در اختیار مجلس شورای ملی نیست پولی که خود شما می‌گویید وزارت دادگستری توقیف کرده... (رئیس - این آقا راجع به فوریت است؟) بله درباره فوریت است اصولاً این پیشنهاد قابل طرح نیست تا چه رسد به فوریتش رأی داده شود، بنده حالا بعضی از آقایان پیشنهاد کرده‌اند تقاضا می‌کنم که فوریتش رأی داده نشود تا بعداً این موضوع مذاکره شود و برای آسیب دیدگان هم باید فکر عجلی کرد. رئیس -آقای رحیمیان‏

رحیمیان - با کمال تأسف باید گفت که اظهارات آقای اسکندری نماینده محترم جز سفسطه چیز دیگری نبود (صحیح است، صحیح است) هیچ وقت پول شخصی را ما ننوشتیم که به مصرف زلزله‌زدگان خراسان برسانند! ما نگفتیم پول یک حزبی را صرف این هزینه بکنند ما گفتیم پولی که خود آقای قوام‌السلطنه و کمیسیون دادگستری اعتراف می‌کنند که مردمانی برای نجات کشور داده‌اند و این پول مال هیچ کس نیست (صحیح است) و بنابراین الان در توقیف کمیسیون دادگستری است و هیچ ربطی به حزب دموکرات ندارد و الان ازآن جنبه در مجلس مورد مذاکره است و شاید در تبرئه قوام‌السلطنه تأثیر کلی ببخشد به این مصرف برسانند خیلی جای تأسف است که آقای اسکندری می‌فرمایند که ما نمی‌توانیم این پول را به این مصرف برسانیم این پول مال اشخاص معینی نیست اشخاصی داده‌اند برای مردم این کشور من هم تقاضا می‌کنم به درد زلزله‌زدگان خراسان برسد (صحیح است - احسنت)

رئیس - رأی باید بگیریم باید به فوریت رأی گرفت ولی عده برای رأی کافی نیست‏

فولادوند - آقایان وکلایی که مفیدند این تصویب شود از رفقای‌شان خواهش کنند که بیایند تو

دهقان - آن‌ها مفیدندهمه اینجا هستند

۵. موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه‏

رئیس - عده برای رأی کافی نیست عده هم هستند که شاید حاضر نشوند عجالتاً هم این موضوع در دستور است جلسه آینده پس‌فردا ساعت هشت و نیم‏

(مجلس یک ربع ساعت بعد از ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی - رضا حکمت‏