مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ فروردین ۱۳۴۵ نشست ۲۵۲

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ فروردین ۱۳۴۵ نشست ۲۵۲

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۲۵ فروردین ۱۳۴۵ نشست ۲۵۲

فهرست مطالب:

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره‏۲۱

جلسه: ۲۵۲

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۲۵ فروردین ماه ۱۳۴۵

فهرست مطالب:‏

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.

۲- تقدیم یک فقره طرح قانونی به وسیله آقای دکتر یزدان‌پناه‏

۳- بیانات قبل از دستور آقایان: کمالوند- مصطفوی‌نائینی- مهندس اخوان- معتمدی- موسوی‌ماکویی- سرلشکر نکوزاد.

۴- تصویب صورت‌جلسه.

۵- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای دکتر یگانه وزیر مشاور.

۶- شور اول گزارش کمیسیون نظام راجع به الحاق یک ماده به قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی.

۷- شور اول گزارش کمیسیون نظام راجع به اصلاح مواد ۹- ۱۱۶- ۱۱۷ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی.

۸- شور اول گزارش کمیسیون نظام راجع به استخدام پزشک- پرستار و کارمندان فنی بیمارستان‌ها و سازمان‌های درمانی نیروهای مسلح شاهنشاهی.

۹- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به اجازه فروش اراضی خالصه واگذاری به شهرداری زاهدان.

۱۰- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارایی راجع به منتفی بودن لایحه اجازه پرداخت وام از محل فروش اسناد خزانه به شرکت تلفن و شرکت واحد اتوبوسرانی و ارسال به مجلس سنا.

۱۱- قرائت دو گزارش از کمیسیون‌های دارایی و اقتصاد راجع به پنجاه درصد تخفیف حق انبارداری لوازم لوله‌کشی زاهدان.

۱۲- بیانات بعد از دستور آقایان: پاینده- مهندس کسرایی.

۱۳- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه.

مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل‏

رئیس- اسامی غایبین جلسه قبل قرائت می‌شد.

(به شرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه- آقایان:

اهری- دکتر خطیبی- حاذقی- مهندس مجتهدی- بدرصالحیان- زرگرزاده- مرتضوی- جهانگیری- دکتر ضیایی- اوزار- روستا- البرزی- مهندس مالک- مبارکی- مهندس معینی- مهندس صدقیانی- جاوید- مهرزاد- دکتر رشتی- مهندس والا.

غایبین بی‌اجازه- آقایان:

آقایان- آموزگار- ایلخان- پاینده- پرویزی- دکتر یگانگی- ضابطی- دکتر مصباح‌زاده- میرهادی- احتشامی.

غایبین مریض- آقایان:

نصیری- فولادوند- دکتر مبین- رجایی- صفی‌پور- دکتر فربود- دکتر اسفندیاری- رهبر- موقر- سرلشکر همایونی.

غایبین در رأی مربوط به لوایح اراضی مورد نیاز سد فرحناز پهلوی و اتومبیل‌های شخصی مامورین وزارت خارجه آقایان: فیصلی ۲ رأی- کشفی ۱ رأی- عبدالمجید موسوی ۱ رأی- موسوی‌کبیری ۱ رأی- سرتیپ حکیمیان ۱ رأی.

۲- تقدیم یک فقره طرح قانونی به وسیله آقای دکتر یزدان‌پناه‏

رئیس- آقای دکتر یزدان‌پناه بفرمایید.

دکتر یزدان‌پناه- به طوری که نمایندگان محترم استحضار دارند در این ایام به مناسبت شکرانه رفع خطر از شاهنشاه آریامهر در سرتاسر ایران و حتی خارج از ایران مجالس نیایش از طرف مردم این مملکت برگزار شده، این شور و علاقه‌ای که از طرف ملت ایران در این زمینه نشان داده شد واقعاً مبین این حقیقت است که پیوند شاه و ملت گسستنی نیست (صحیح است). مردم ایران با شرکت در این مراسم با آن همه علاقه و شور و خلوص نیت عملاً ثابت کردند که روز ۲۱ فروردین روز شکرگزاری شده است (صحیح است). فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین با الهام از این علاقه قلبی و میل باطنی مردم ایران و اعتقاد همه نمایندگان مجلس شورای ملی (صحیح است) طرحی در این زمینه تهیه کرده و پیشنهاد کرده است روز ۲۱ فروردین روز نیایش نامگذاری شود (احسنت). این طرح را بنده برای تصویب تقدیم مقام ریاست مجلس شورای ملی می‌کنم و عرض دیگری ندارم. رئیس- به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.

۳- بیانات قبل از دستور آقایان: کمالوند- مصطفوی‌نایینی- مهندس اخوان- معتمدی- موسوی‌ماکویی- سرلشکر نکوزاد

رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم. آقای کمالوند تشریف بیاورید.

کمالوند- با اجازه مقام ریاست، خاطر نمایندگان محترم مستحضر است که به امر شاهنشاه آریامهر یک نسخه قرآن نفیس به چاپ رسید و در سراسر کشور انتشار یافت. این قرآن با چندین قرآن معتبر مقابله شده است تا این قرآن به کلی خالی از غلط باشد و مخصوصاً دقت و توجه شده است که اعراب آن تماماً نوشته شود تا مسلمانان موقع تلاوت دچار اشتباه نشوند (مهندس صائبی- اقدام بسیار ارزنده‌ای است). این اقدام شاهنشاه قدم دیگری است در راه ترویج و تقویت و تحکیم مبانی دین مبین اسلام (صحیح است- احسنت) و در میان ملت ایران بسیار بسیار حسن اثر داشت و بسیار مورد استقبال مردم قرار گرفت (صحیح است). اصولاً شهریار دیندار و دین‌پرور ما، مملکت‌داری را با دینداری توأم فرمودند. در سیاست خارجی روابط ما با کشورهای مسلمان با کسب تعلیم از قرآن کریم و به خصوص آیه شریفه انما المؤمنون اخوه، بر پایه اخوت و برادری قرار دارد (صحیح است). پیمان‌های دوستی ما با کشورهای مسلمان پاکستان و ترکیه و روابط بسیار برادرانه ما با کشور عربستان سعودی هم بر پایه همین آیه شریفه قرار دارد. به طوری که ملاحظه فرموده‌اید شاهنشاه چند مجلد از این قرآن‌ها را به پادشاه عربستان سعودی اهدا فرموده‌اند و این مطلب نمودار آن است که دو پادشاه عالیقدر دو کشور مسلمان در مملکت‌داری، قرآن را راهنمای خود قرار داده‌اند (صحیح است). اگر هستند اشخاصی که متأسفانه در رأس بعضی از کشورهای مسلمان قرار دارند و از این سیاست برادرانه شاهنشاه که بر اصل پیروی از قرآن کریم بنیان-گذاری شده است پیروی نمی‌کنند آنها اشخاصی منافق و معاند دین و خصم مسلمان‌ها هستند (صحیح است). برادرکشی در دین اسلام یک گناه کبیره است و این منافقین مدام با تحریک و توطئه در بعضی از کشورهای مسلمان، بین مسلمانان ایجاد نفاق و تفرقه می‌کنند و آنها را به برادرکشی وادار

می‌کنند (صحیح است). اعتقاد هر مسلمان مؤمن این است که شاهنشاه بزرگ و دیندار ما که همیشه در امور مملکت‌داری از مبانی عالیه قرآن کریم پیروی می‌کنند، موفق و مؤید هستند (صحیح است) و منافقین و دشمنان اسلام مسلماً شکست خواهند خورد (چند نفر از نمایندگان- قطعاً) و اما در سیاست داخلی شاهنشاه محبوب ما رضای خداوند را در رضای مردم می‌خواهند و شب و روز عمر شریف خودشان را برای تأمین آسایش مردم و کسب رضای مردم مصروف می‌دارند (صحیح است). انقلاب ششم بهمن بر اساس تعالیم قرآن کریم و دستورات حضرت ختمی مرتبت تدوین شده و استوار گردیده است. دین مبین اسلام مخالف هر گونه امتیاز طبقاتی است و منشور انقلاب شاه و ملت هم با الغای رژیم ارباب و رعیتی، هر گونه امتیاز طبقاتی را در مملکت ما از میان برداشت (صحیح است). حضرت رسول اکرم کسب دانش و کسب علم را همیشه تأکید کرده‌اند و جزو فرایض دینی محسوب داشته‌اند (صحیح است). فرقی هم بین زن و مرد قائل نشده‌اند. حدیث مبارک نبوی است که می‌فرماید طلب‌العلم فریضه علی کل مسلم و مسلمه یعنی طلب علم و دانش فریضه و واجب است بر هر زن مرد مسلمان، بدون تبعیض. تشکیل سپاه دانش و صدور فرمان شاهانه برای مبارزه با بی‌سوادی و صدور فرمان اخیر شاهنشاه برای تأسیس دانشگاه اسلامی در مشهد مقدس، تمام از این حدیث مبارک نبوی الهام می‌گیرد. آقایان ما وقتی به عمق و عظمت انقلاب خودمان توجه می‌کنیم و وقتی که می‌بینیم این عمق و عظمت از باطن قرآن کریم الهام گرفته شده است، آن وقت است که باید گفت‏:

ما ز قرآن مغز را برداشتیم‏

پوست را به هر خزان بگذاشتیم‏

(احسنت- آفرین) به امر شاهنشاه محبوب ما تعدادی از این قرآن‌ها به شهرستان‌ها فرستاده شده تا تمام مردم ایران از برکات آن برخوردار گردند. بنا به استدعای مقام ریاست مجلس از پیشگاه مبارک ملوکانه شاهنشاه امر فرمودند که برای نمایندگان مجلس هم یکی یک نسخه از این قرآن کریم فرستاده شود (نمایندگان- تشکر می‌کنیم بسیار اقدام خوبی است، احسنت). چند مجلد از این قرآن‌ها به لرستان فرستاده شده بود، در روز نزول اجلال این ارمغان شاهانه، مردم دیندار و شاهدوست لرستان به‌اندازه‌ای ابراز احساسات کردند و به‌اندازه‌ای شور و شوق و ذوق نشان دادند که بی‌سابقه بود. یک جلد از این قرآن‌ها توسط آقای وزیر آبادانی و مسکن که برای بازدید امور عمرانی لرستان به آنجا آمده بودند و نمایندگان لرستان و فرماندار کل به مدرسه علمیه مذهبی کمالیه که در خرم‌آباد است برده شد، این یک مدرسه مذهبی است که از لحاظ کمیت و کیفیت در ردیف معتبرترین حوزه‌های علمی و مذهبی مملکت است. خوشبختانه همیشه از تحریکات و اغواهای خلاف مصلحت مملکت برکنار مانده است و فقط به کار تحصیل امور دینی می‌پردازند و بسیار بسیار وجودش در لرستان مغتنم است. قاطبه روحانیان لرستان و مردم لرستان در آنجا متفقاً دعا کردند که قرآن کریم همیشه حامی و مؤید و پشتیبان شاهنشاه محبوب و دین‌پرور ما باشد (انشاءالله). در خاتمه عرایضم می‌خواستم از وزیر آبادانی‌ومسکن که برای بازدید امور عمرانی لرستان به آنجا تشریف آوردند تشکر بکنم. ایشان در حوزه انتخابیه بنده در ملاوی و پل‌دختر دستوراتی برای رفع نیازمندی‌های مردم دادند و برای لوله‌کشی آب آنجا که مناقصه‌اش هم تمام شده است، دستوراتی صادر کردند و همچنین دستور ساختن چند ساختمان برای بخشداری و دوایر دولتی و دبستان صادر کردند و همچنین برای تأسیس برق آنجا نیز دستور دادند. مردم تقاضا کردند که بر روی رودخانه کشگان که احتیاج زیادی به یک پل دارد پلی بسازند. ایشان نیز در این مورد دستوراتی دادند و بنده یک‌بار دیگر از طرف مردم آنجا از ایشان تشکر می‌کنم. عرض دیگری ندارم (احسنت).

رئیس- آقای مصطفوی بفرمایید.

مصطفوی- با اجازه مقام ریاست معظم مجلس شورای ملی، اکنون که برای اولین بار در سال ۱۳۴۵ از این تریبون مقدس استفاده می‌کنم لازم می‌دانم سال جدید را به همه نمایندگان محترم تبریک عرض کنم و از خداوند متعال آرزو نمایم همان طور که در سال ۱۳۴۴ ملت ایران به رهبری شاهنشاه آریامهر قدم‌های مؤثری به جلو برداشت، در سال جاری نیز موفقیت‌های بزرگ به دست آورد (صحیح است). سالی که گذشت در سایه ثبات و آرامش کشور ملت

ایران در تمام شئون زندگی خود قدمهای بلند برداشت و آرزوهای دیرینه ملی ما که تصور تحقق آن در گذشته نمی‌رفت جامه عمل پوشید (صحیح است)، برنامههای عمرانی در اقصی نقاط کشور ما در حال پیشرفت بوده و می‌توان گفت یک حرکت همه‌جانبه به جلو مشهود بود، در این سال خداوند متعال که همیشه نگهبان ملت مسلمان و نیک‌نفس ایران بوده بزرگ‌ترین و گرانبهاترین عنایات خود را شامل حال ملت ایران فرمود و آن رفع خطر از وجود مقدس رهبر عالیقدر ما در روز ۲۱ فروردین بود (صحیح است). آقایان نمایندگان محترم استحضار دارند که ایران بارها در لب پرتگاه قرار گرفته و دست قدرت خدای بزرگ این کشور کهنسال را از نابودی حفظ کرده است لیکن خطر عظیمی که در سال گذشته پیش آمد آنچنان هولناک بود که نظیری برای آن وجود نداشته است (صحیح است). رحم و عطوفت خداوند متعال به ملت مسلمان ایران و ایمان شدید شاهنشاه آریامهر به تعلیمات دین مبین اسلام و پیغمبر گرامی و ائمه اطهار، شاهنشاه ما را از خطر سوءقصد خائنانه یک عنصر پلید و جانی بالفطره حفظ و ایران را از نابودی مسلم مصون داشت بنابراین هر قدر در مقابل این عنایات خداوند شکر کنیم و هر اندازه نسبت به رهبر گرامی ایران ابراز احساسات کنیم باز هم ادای وظیفه نکردهایم. احساسات و تظاهرات عظیم همه طبقات مردم ایران و ساکنین پایتخت نشان داد که شاهنشاه تا چه حد در میان ملت خود محبوبیت دارند (صحیح است). تظاهرات و ابراز احساسات طبقه شریف معلم در این روز بار دیگر اعتقاد روشنفکران ایران را به اصول انقلاب شاه و مردم و علاقه طبقه تحصیل‌کرده را به رهبر انقلاب عظیم ما نمایان ساخت، این بار هم معلمان کشور برای چندمین بار پس از انقلاب ششم بهمن ۴۱ طی تظاهرات عظیم و بیسابقه خود نشان دادند که جوانان و فرهنگیان ما شدیداً به اصول انقلاب پایبند هستند (دکتررهنوردی - همه مردم ایران نسبت به اصول انقلاب علاقه و ایمان دارند مختص به فرهنگیان نیست). احساسات طبقه جوان پرارزشتر است و در راه تحقق بخشیدن آن در میان نسل آینده کوشا خواهند بود، اگر احساسات شریف معلمان کشور پرارج بود با استماع فرمایشات متین و پرمغز ملوکانه که خطاب به ۴۵ نفر نمایندگان آنها در کاخ مرمر ایراد فرمودند بزرگ‌ترین پاداش خود را گرفتند (صحیح است). شاهنشاه آریامهر اعتقاد معلمان را به اصول انقلاب ستودند و چند بار ضمن فرمایشات خود لزوم توجه به رفاه و آسایش زندگی فرهنگیان و تأمین نیازمندیهای آنها را تأکید فرمودند، حقیقتاً باید گفت درود به شاهنشاهی که با مترقیترین انقلاب، زندگی نوینی به ملت ایران عطا فرمود و طبقه مترقی را بیش از پیش رهین عنایات خود ساخت و درود بر طبقه جوان و روشنفکر که خوب فلسفه انقلاب را درک و با راهی که در پیش گرفتهاند ما را به آینده پرسعادت فرزندان‌مان که به دست اینها تربیت می‌شوند امیدوار ساختند (احسنت). به‌هرحال من بار دیگر در برابر احساسات پرشور معلمان کشور که پریروز درکاخ مرمر نشان دادند از صمیم قلب تعظیم می‌کنم (موسوی‌ماکویی- آفرین بر تو). عرض دیگرم راجع به انتشار قرآن پهلوی است که در ایام عید امسال به عنوان یک عیدی بزرگ از طرف شاهنشاه به عالم اسلام و مخصوصاً ملت ایران مرحمت کردند (صحیح است) خوشبختانه هیچ یک از شئون زندگی مردم ایران از نظر بلند شاهنشاه ما دور نیست و انتشار یک چنین قرآن نفیس و بیغلط با آن خط زیبا و بینظیر اقدامی است که تا قیام قیامت عالم اسلام نام بانی آن را به نیکی یاد خواهد کرد زیرا ما معتقدیم که دین مبین ما همواره زنده و سربلند خواهد بود (احسنت) و بنابراین تا دین اسلام برقرار است، این اقدام گرانبهای دینی درخشان خواهد بود (احسنت). امیدوارم خداوند بزرگ و قرآن مجید شاهنشاه ما را در کنف حمایت خود محفوظ فرماید (انشاءالله) تا در ظل توجهات و در سایه رهبری ایشان، همه آرزوهای ملت ایران جامه عمل بپوشد (انشاءالله). بنده در ایام عید تا روز بیستم فروردین در نایین و خور و بیابانک و انارک بودم همه جا ناظر احساسات شدید مردم نسبت به شاهنشاه عزیزمان بودم. کارگران زحمتکش معادن انارک که سختترین وظایف را بر عهده دارند از وسایل آسایش و رفاه که برای آنها ایجاد شده سپاسگزار و کشاورزان فقیر نایین و بیابانک همه

دعاگوی بانی آن همه اصلاحات هستند. در این نقاط مثل همه مملکت برنامههای عمرانی در حال پیشرفت است و البته نواقصی دارد که آنها را با مسئولین امر در میان می‌گذارم و عنداللزوم در یکی از جلسات نیازمندیهای اهالی را به عرض مجلس مقدس خواهم رساند و فعلاً از تصدیع خود معذرت می‌خواهم، بقیه وقت خودم را به آقای مهندس اخوان می‌دهم (احسنت).

رئیس- آقای مهندس اخوان بفرمایید.

مهندس اخوان - بنده قبل از شورع عرایضم از لطف همکار محترم جناب آقای مصطفوی که بقیه وقت خودشان را به بنده لطف کردند متشکرم. به نام خدا با کسب اجازه از مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی، اینجانب در نظر داشتم فقط راجع به مسافرت میمنت اثر شاهنشاه آریامهر به مشهد مقدس صحبت نموده و مبین احساسات میهن‌پرستی و شاهدوستی اهالی شهر مقدس مشهد باشم ولی دریغ آمدم آن که در اوان ایامی که مجلس پس از تعطیلات نوروزی باز شده است و در چند روز پیش هر فردی در سراسر مملکت شاهد احساسات بی‌شائبه شاهدوستی اهالی مملکت بوده شمهای به عرض مجلس محترم شورای ملی برسانم. روز ۲۱ فروردین ۱۳۴۵ که درست یک‌سال از واقعه شوم بلااثر ۱۳۴۴ می‌گذشت مردم ایران به شکرانهای که خدای توانا برای رهبری این ملت بزرگ قائد توانا و مدبر آن را به طور معجزهآسائی نگهداری فرموده مراتب شکرگزاری و حقشناسی خود را به انحای مختلف چه به شکل دعا و نیاز در مساجد و تکایا و میادین و مدارس و چه به شکل تظاهرات باشکوه در خیابانها نشان دادند و مخصوصاً تظاهرات بینظیر فرهنگیان تهران در خیابانهای تهران و اطراف کاخ مرمر به قدری باشکوه بود که اشک شوق و شادی برگونه هر بیننده جاری می‌ساخت (صحیح است). به طور کلی این همه احساسات سراسر مردم کشور ما مجدداً و برای همیشه نشان داد که پیمان شاه مردم ایران ناگسستنی است (احسنت) و همه جا مردم ایران تحت لوای پرچم مقدس ایران به دنبال شاهنشاه بافر و شکوه خو ایستادهاند (صحیح است). این احساسات و شکرگزاری‌ها نه تنها در خاک کشور عزیز ایران انجام شده بلکه در هر نقطهای از عالم که ایرانی وجود داشته نشان داده شده است (صحیح است) اما اصل موضوع گفتار امروز اینجانب همان طور که در ابتدا عرض کردم مربوط به مسافرت شاهنشاه آریامهر به مشهد مقدس بود.

اهالی شهر مقدس مشهد این سعادت را دارند که هر ساله در اوایل سال شاه خود را از نزدیک زیارت می‌کنند زیرا شاهنشاه آریامهر روی معتقدات صحیح و واقعی خود و علاقه باطنی به مذهب برای زیارت مرقد مطهر حضرت ثامنالائمه علیه آلاف‌التحیه و الثناء معمولاً در اوایل هر سال به مشهد مقدس تشریف‌فرما می‌شوند. این مسافرتها که همیشه با خیر و برکت توأم بوده همچنان که بیشتر از ساعات آن دو روزی را که در مشهد تشریف داشتند باران نافعی باریده و عموم مردم چون این نعمت را معمولاً در مواقع تشریففرمایی می‌بینند، مقدم مبارک شاهنشاه را عملاً باخیر و برکت میدانند و بیش از پیش برای سلامتی شاهنشاه خود دعا می‌کنند. گرچه مدت این توقف کوتاه و فقط دو روزه ۱۴ و ۱۵ فروردین بود ولی معهذا شاهنشاه آریامهر از اغلب نقاط لازم بازدید فرموده و از آن جمله ژئوفیزیک وابسته به دانشگاه مشهد و پلیکلینیک دانشکده پزشکی را افتتاح فرمودند. در کلیه نقاطی که مورد بازدید قرار گرفت برای رفع نواقص آنها دستورات مؤکد و لازمی را صادر فرمودند، همه نمایندگان خراسان چه سناتورها و چه نمایندگان مجلس به جز دو سه نفری که مریض بودند افتخار حضور در آن مراسم را داشتند، طاق‌نصرتهایی که از طرف اهالی مشهد در مسیر ملوکانه برپا شده بود و ازدحام جمعیت که در سراسر مسیر موکب ملوکانه توأم با ابراز احساسات شاهدوستی آنها بود، کلیه نشانه بیشائبهای از علاقه مردم خراسان هم چون سایر نقاط کشور به شاهنشاه آریامهر بود (احسنت)، چون اوامر ملوکانه و تعلق خاطر ذات مبارک شاهنشاه آریامهر بر این بود که نمایندگان در تعطیلات نوروزی به حوزههای انتخابیه رفته و نیازمندیهای آنها را از نزدیک بررسی نموده در رفع آنها از طریق قوه اجراییه اقدام نمایند لذا در فرودگاه مشهد در ضمن خیرمقدم که وسیله جناب آقای عماد تربتی، سناتور محترم به عرض رسید به شرف‌عرض رسانیده شد که نیازمندیهای استان خراسان مشروحاً و کتباً به استاندار خراسان گزارش شده که معروض خواهند داشت. بدیهی است در این مورد هم ذات مبارک ملوکانه که همیشه اوقات گرانبهای خود را برای رفاه اهالی

مملکت مصروف می‌فرمایند دستورات مؤکدی مخصوصاً آن که به زودی هیئت دولت به خراسان عزیمت خواهد نمود، برای انجام آنها صادر خواهند فرمود.

بنده چون فکر می‌کنم سایر نمایندگان خراسان نیز در این مورد در موقع مقتضی مطالبی به عرض مجلس شورای ملی خواهند رساند، گفتار خود را در این جا به پایان رسانده و از توجهی که نمایندگان محترم به عرایضم مبذول فرمودند سپاسگزارم (احسنت- آفرین).

رئیس- آقای معتمدی تشریف بیاورند.

معتمدی- بنده قبل از این که عرایضم را شروع کنم می‌خواستم از اداره انتشارات خواهش بکنم که عرایض بنده را یا منتشر نکنند یا اگر خواستند منتشر کنند، یک جمله یا ده جمله یا جزیی از آن را که بنده عرض کرده‌ام منتشر بکنند، نه آنچه را که خودشان می‌خواهند (پروین- مطمئن باشید که اصلاً منتشر نمی‌کنند). در این باره یک شبی هم با عده‌ای از نمایندگان با جناب آقای مهندس ریاضی، ریاست محترم مجلس صحبت و خواهش کردیم یک ترتیبی برای این کار بدهند، ایشان هم قرار شد صحبت بفرمایند ولی مثل این که توجهی نشد و بنده ناچار این عرض را اینجا کردم و امیدوارم مورد توجه قرار بگیرد. آقایان نمایندگان محترم مستحضر هستند که چند سال است مسابقات قهرمانی کشور بین دانشجویان دانشکده‌ها ترتیب داده می‌شود و امسال اوایل فروردین ماه چهارمین دوره این مسابقات در اصفهان برگزار شد. در روز مراسم اختتام این مسابقات والاحضرت شاهپور غلام‌رضا پهلوی، ریاست عالیه کمیته ملی المپیک شرکت فرمودند و موردی که بسیار قابل توجه است، نظم و ترتیب و حسن اداره این گروه کثیر است زیرا حدود هزار دانشجو و رؤسای فدراسیون‌ها و دانشکده‌ها و مربیان و مسئولان سازمان تربیت بدنی و تفریحات سالم در این مسابقات شرکت داشتند و خیلی با نظم و ترتیب برگزار شد. امیدوارم این مسابقات که برای نسل جوان، نیرو و اخوت و برادری ایجاد می‌کند تعمیم پیدا کند و توجه بیشتری هم در این باره بشود (انشاءالله). مطلب دیگر بنده مربوط است به آب آشامیدنی اصفهان، آقایان استحضار دارند که یکی از نقایص بزرگ اصفهان آب آشامیدنی اصفهان بود که خوشبختانه به امر شاهنشاه آریامهر این موضوع اصلاح شد (صحیح است)، به این ترتیب که فاز اول لوله‌کشی آب آشامیدنی اصفهان در فروردین ۱۳۴۳ آغاز شد و اواخر سال ۱۳۴۴ پایان یافت. فاز اول لوله‌کشی اصفهان شامل دو چاه فلمن که در هر ثانیه ۹۳۰ لیتر آب می‌دهد مبنع آب به ظرفیت ۵۰۰۰ مترمکعب ۸۰ کیلومتر لوله‌کشی و نصب تلمبه‌ها و ۲۰۰ شیر آب عمومی برای شهر اصفهان می‌باشد، قسمتی از شیرهای آب نصب و بقیه را مشغول نصب می‌باشند. طبق آزمایشی که از آب چاه‌های فلمن به عمل آمده، مواد معدنی ضروری در آب مطابق نرم بین‌المللی می‌باشد و پس از کلوریزه شدن مورد استفاده مردم قرارمی‌گیرد.

شستشوی منبع آب تمام شده و اکنون مشغول شستشوی لوله‌ها می‌باشند و بنابراین قسمتی از شهر تا اواسط اردیبهشت و بقیه تا اواخر خرداد سال جاری به وسیله شیرهای عمومی ازآب تصفیه شده و گوارا استفاده خواهند کرد. قرارداد فاز دوم لوله‌کشی آب که شامل بقیه شهر و هفت هزار انشعاب خانه‌ها و دو چاه فلمن و کارهای دیگر می‌باشد منعقد گردیده، احداث دو چاه فلمن و لوله‌کشی بقیه شهر نیز شروع شده و در مدت دو سال باید تمام شود. امید است در پیشرفت کار وقفه‌ای حاصل نشود (انشاءالله).

در مورد فاضلاب (اگو) اصفهان باید عرض کنم، فاز اول اگو که شامل مجاری اگو در قسمتی از شهر اصفهان و تصفیه‌خانه می‌باشد تمام شده و اکنون مشغول نصب کابل برق به طول ۲۷ کیلومتر می‌باشند و به احتمال قوی تا اواخر خرداد سال جاری شروع به کار خواهد کرد.

خواهش دارم که در انتشار آگهی مناقصه و شروع به کار فاز دوم اگوی تمام محلات اصفهان اقدام عاجل به عمل آید. در مورد سد شاه عباس کبیر- با نهایت خوشوقتی به استحضار می‌رسانم، به امر شاهنشاه آریامهر برای احداث سد شاه عباس کبیر روی زاینده‌رود اصفهان اقدام عاجل به عمل آمد. در زمستان سال گذشته خانه‌های کارگری دفتر فنی- جاده‌های فرعی ساخته شد و از یک هفته قبل ساختمان تونل انحرافی سد نیز شروع گردید و به احتمال تا پاییز امسال تمام خواهد شد و سپس اواخر سال یا اوایل

سال آینده بتون‌ریزی سد به دست توانای شاهنشاه نوع‌دوست و احیاکننده ایران آغاز خواهد شد. این سد در ۸۵ کیلومتری غرب اصفهان در منطقه فریدن در محلی به نام آبادچی ساخته می‌شود (پاینده- محل آقای دکتر صالحی). بله محل و حوزه انتخابیه جناب آقای دکتر صالحی. این سد حدود یک میلیارد و چهار صد و پنجاه میلیون مترمکعب ظرفیت آب دارد که یک میلیارد و یکصد و پنجاه میلیون مترمکعب آن قابل استفاده است. چنانچه بارندگی زیاد بشود، حداکثر تا حدود یک میلیارد و ۶۵۰ میلیون مترمکعب و حداقل تا ۹۵۰ میلیون مترمکعب آب می‌گیرد. ارتفاع سد ۹۵ متر- طول دریاچه ۳۰ کیلومتر- عرض دریاچه ۵/۳ کیلومتر- سطح دریاچه پنج هزار هکتار- و آب آن برای استفاده حدود ۱۱۰ هزار هکتار است که حدود ۹۰ هزار هکتار استفاده خواهند کرد. حدود ۴۰ هزار هکتار اراضی جدید مشروب و مزروع خواهد شد. موقعیت این سد از نظر کیفیت و کمیت نیروی انسانی و تولید محصول با هیچ‌یک از سدهایی که تا حال ساخته شده قابل مقایسه نیست. زیرا پس از خاتمه سد بلاتأمل از پنج متری سد شروع به کشت و غرس اشجار و همه نوع زراعت می‌شود و هزارها زارع جدید شروع به کار خواهند کرد. پس از اتمام کار سد- بستر رودخانه بسته می‌شود و در زاینده‌رود قایقرانی خواهد شد. یکی دیگر از مظاهر انقلاب شاهانه فعالیت درخشانی است که وسیله سپاهیان دانش و بهداشت در سراسر کشور صورت می‌گیرد، برای نمونه به استحضار می‌رسانم که در استان اصفهان تا حال به وسیله سپاهیان دانش فقط ۵۰۰ دبستان ساخته شده است. و همچنین باید به عرض برسانم که در ظرف یکسال و نیم اخیر در استان اصفهان با کمک بانک کشاورزی ۲۵۰۰ چاه عمیق و نیمه‌عمیق زده شده است. هر چه به جلو می‌رویم اثرات درخشان انقلاب شاه و ملت بیشتر آشکار می‌شود و بیشتر از آن برخوردار می‌شویم (صحیح است). به این جهات مردم اصفهان به رهبر عالیقدر انقلاب دعا می‌کنند و به درگاه خداوند بزرگ سپاسگزاری می‌نمایند که وجود مبارک ایشان را از هر خطری در هر موقع محفوظ و مصون داشته است (صحیح است). بنده پیشنهاد مهمی دارم که قطعاً مورد توجه نمایندگان محترم مجلس شورای ملی قرار خواهد گرفت. خانم‌ها و آقایان استحضار دارند که لوایح و یا اصول ابتکاری و انقلابی شاهنشاه آریامهر را مردم و یا مقامات روی پلاک‌های برنجی حکاکی و یا روی سردرب عمارات و ساختمان‌ها و تابلوهای بزرگ می‌نویسند و در جراید و بولتن‌ها و کتب منتشر می‌شود، اینها خوب است ولی کافی نیست. به این جهت بنده پیشنهاد می‌نمایم چون اصول هشت- نه‌گاه انقلاب سفید شاهانه که موجب تغییر و تحول عظیمی در سراسر کشور گردید، آنها را مردم تهران در قسمت بزرگی از دامنه چشم‌انداز جبال البرز به صورت کتیبه حجاری و نقش نمایند (عده-ای از نمایندگان- پیشنهاد بسیار خوب و بکری است) و در مراکز استان‌ها و شهرستان‌ها مردم هر شهر با مشورت و همکاری وزارتخانه‌های مربوطه مانند وزارت فرهنگ و هنر و کشاورزی (یکی از نمایندگان- و وزارت آموزش‌وپرورش) روی پیشانی کوه‌هایی که مشرف و مجاور شهر است حجاری کنند تا مثل کتیبه‌ها و الواح کوروش کبیر در تخت جمشید و غار شاهپور بین راه شیراز و بوشهر و یا در بیستون تا هزاران سال دیگر باقی و جاویدان بماند (صحیح است). چنان که مردم اصفهان این اصول تاریخی را روی کوه صفه حجاری و نقش می‌نمایند (احسنت). در اصفهان یک فداکاری بزرگی یک خواهر و برادر کردند که بنده لازم می‌دانم از نظر حق‌شناسی به عرض برسانم. در جلفای اصفهان یک بانو به نام خاتون مانوکیان گریگوریان ۷۰ ساله و برادرش واهان مانوکیان گریگوریان ۶۰ ساله که نابینا شده است (مهندس آصفی- مسلمانند؟) خیر، اینها ارمنی هستند و تنها سرمایه‌شان یک خانه‌ای است به مساحت دو هزار متر بر خیابان نظر که در حدود ۴۰۰ هزار تومان ارزش دارد، این خانه را این خواهر و برادر عزیز تماماً بدون هیچ قید و شرطی به اداره آموزش‌وپرورش اصفهان واگذار کردند (احسنت) تا فرزندان مسلمانان آنجا تحصیل کنند. تنها سرمایه زندگی آنها همین یک خانه است و البته از جانب بعضی از اقلیت‌ها شاید از کار این خواهر و برادر زیاد اظهار رضایتی نشود ولی اینها مصمم هستند و این کار را کردند. روزی بنده به اتفاق اعضای انجمن محلی غربی بخش ۵ اصفهان به دیدن این خواهر و برادر محترم و فرهنگ‌دوست رفتیم و اینها اظهار داشتند که ما به شکرانه سلامتی اعلیحضرت همایون شاهنشاه این خانه را واگذار کردیم (احسنت). به این لحاظ من از این گذشت جوانمردانه و شایسته آنان تقدیر و تحسین می‌نمایم (آفرین). بنده عرایض دیگری هم دارم که چون به جناب آقای موسوی‌ماکویی قول داده‌ام قسمتی از وقت خود را به ایشان واگذار کنم از آن صرف‌نظر می‌کنم و بقیه وقتم را به ایشان می‌دهم (احسنت).

رئیس- آقای موسوی‌ماکویی بفرمایید.

موسوی‌ماکویی- تاریخ پرافتخار میهن عزیز ما مشحون از وقایع مهم و اعجاب‌انگیز است. در طول بیست و پنج قرن تاریخ مدون، بارها لحظاتی پیش آمده که حیات سیاسی و استقلال ملی ما در معرض تهدید قرار گرفته و قاطبه مردم این سرزمین را به سرنوشت کشور سخت نگران ساخته است، ولی درست در حساس‌ترین لحظات الطاف یزدانی و عنایات ربانی شامل حال ملک و ملت گردیده، معجزه‌آسا وطن ما از خطر جسته است (صحیح است). ۲۱ فروردین ماه ۴۴ یکی از آن روزهای حساس است که خاطره آن هرگز از ذهن رادمردان این سرزمین فراموش نمی-شود. در چنین روزی عفریت جهل و بدبختی و اهریمن بدنهاد فساد و تباهی کوشید تا بر فرشته سعادت و آسایش در این سرزمین غلبه کند زیرا خطری بزرگ به پیشوای عالیقدر ما شاهنشاه آریامهر روی آورد و خدا می‌داند اگر در چنین لحظه حساس لطف پروردگار به یاری ملت ما برنمی‌خاست چه آثار ناگوار دامنگیر ما می‌شد (صحیح است). ملت بیدار و هشیار ایران که به درک موقعیت‌ها و حسن تشخیص از سایر ملل ممتاز است، در چنین روزی به شکرانه رفع خطر از رهبر خردمند و پیشوای فرزانه خود با قلبی آکنده از خلوص و صفا روی به درگاه خدا آورده، این موهبت بزرگ و نعمت با ارج را سپاس می‌گذارد. در روز بیست‌ودوم معلمین کشور در تهران و شهرستان‌ها با دلی لبریز از مهر شاه و میهن، روی دل به پیشگاه حضرت احدیت متوجه ساخته با قلبی لبریز از حق‌شناسی و صفا مسئلت کردند که شاهنشاه ما را پیوسته از آسیب دوران و گزند زمان در پناه عنایت خویش محفوظ و مصون بدارد.

تظاهرات معلمین کشور به قدری توأم با احساسات بی‌شائبه بود که در ربع قرن اخیر کم‌نظیر بوده است.

شاهنشاه آریامهر پس از پایان تظاهرات عظیم معلمین، اعضای کمیته معلمین پایتخت را که از طرف معلمین مامور برگزاری این مراسم شده بودند، در کاخ مرمر به حضور پذیرفتند و فرمایشاتی فرمودند که فی‌الواقع برنامه معلمین و آموزش کشور را تعیین فرمودند. اطمینان قطعی دارم که معلمان کشور فرمایشات رهبر خردمند را نصب‌العین خویش قرار داده، مو به مو به مورد اجرا خواهند گذاشت. شاهنشاه آریامهر در فرمایشات‌شان اشاره به فرهنگ فرمودند که انتظار می‌رود از جانب آقای هویدا هرچه زودتر اوامر مؤکدی نسبت به رفع تبعیض مابین آموزگاران و معلمین و سایر کارمندان دولت صادر بفرمایند. مطلب دوم که بنده می‌خواستم راجع به آن صحبت کنم راجع به بهداری آموزشگاه‌ها است، آقایان می‌دانند که فرهنگ توسعه پیدا کرده و در فرهنگ مؤسساتی به نام بهداری آموزشگاه‌ها هست ولی در حال حاضر با داشتن وسایل فاقد پزشک است و وزارت آموزش‌وپرورش تا جایی که بنده اطلاع دارم محل حقوقی آنها را موجود دارد فقط محتاج اقدام هیئت دولت است که تعدادی طبیب استخدام بکند و با اعزام آن به شهرستان‌ها مسئله بهداشت دانش‌آموزان را مورد توجه قرار بدهد. مطلب سوم راجع به زمین‌لرزه ماکو است، همکاران عزیز می‌دانند که از شب ۲۹ اسفند ۴۴ تا ۱۵ فروردین شهرستان ماکو گرفتار زمین‌لرزه و زلزله بوده، بنده وظیفه خود می‌دانم از تحرک و قاطعیت دولت و از استانداران آذربایجان غربی و شرقی جناب آقای مهندس همایونفر و تیمسار صفاری و شیروخورشید سرخ مخصوصاً مدیرعامل شیروخورشید سرخ تبریز، جناب آقای جوادی و مدیرعامل شیر و خورشید رضاییه، جناب آقای جم و خوی و شاپور و فرمانده تیپ شهرستان شاپور صمیمانه تشکر کنم، برای این که در ۴۸ ساعت ۹۰۰ دستگاه چادر به ماکو فرستادند و با ارسال این چادرها رفع نگرانی مردم ماکو شد و در ضمنی که از مطبوعات باید تشکر کنم، از بعضی از مطبوعات خبری هم باید گله کنم که این حادثه را خیلی بیشتر از آنچه که هست بزرگ کردند. در یکی از روزنامه‌ها نوشته که در حسوشیره ۱۰۰ دستگاه خانه منهدم شد، فردا نوشته ۱۰۰ رأس اسب تلف شد. حسوشیره یک دهی است در دامنه آرارات که شش خانه چوپانی بیشتر ندارد و هیچ‌عیبی هم پیدا نکرده، با انتشار این اخبار تعدادی از کارمندان نگران شدند، تعدادی از خانواده‌ها که ساکن شهرستان‌های دیگر هستند با انتشار این اخبار ناراحت شدند و انتشار این اخبار لطمه بزرگی از لحاظ اقتصادی به شهر ما می‌زند، برای این که آن بزار ماکویی که از تاجر تبریزی جنس می‌برد، وقتی تاجر تبریزی در روزنامه می‌خواند سنگ سقوط کرده و شهر ویران شده، دیگر جنس به او نمی‌فروشد. استدعای من این است که مطبوعات اخبار را آن طور که هست منعکس کنند، نه این که یک کلاغ را صد کلاغ

بکنند و بی‌خود و بی‌جهت وسایل نگرانی مردم را فراهم نکنند. دولت جناب آقای هویدا با قاطعیتی که از خود نشان داد هیئتی را که تشکیل شده بود از یک عده متخصصین و زلزله‌نگار به شهرستان ماکو فرستادند و آنها خوشبختانه مراقبت کردند و خوشبختانه زلزله ماکو را از نوع چهار تعیین کردند. معمولاً زلزله در شهرها و شهرستان‌ها به دوازده درجه تقسیم می‌شود که شدیدترین زلزله را درجه ۱۲ نام‌گذاری کرده‌اند و زلزله ماکو از نوع چهارم بود. البته یک‌پنجم از شهر در معرض خطر سقوط تخته‌سنگ‌ها هستند. وحشت مردم ماکو از زلزله نیست، از تخته‌سنگ‌ها است. بنده از دولت تقاضا می‌کنم که آن قسمت از ماکو را به منزله یکی از مناطق زاغه‌نشین حساب کنند و حداکثر ۱۰۰ دستگاه خانه دو اطاقی در همان محل تهیه بکنند و با همان شرایط در اختیار آن دسته از مردمی که در معرض سقوط سنگ قرار گرفته‌اند قرار بدهند. ضمناً بانک رهنی هم نمایندگی بدهد به بانک ملی در ماکو که به کسانی که وام می‌خواهند برای ساختن وام بدهد. بنده از جناب آقای معتمدی و تیمسار نکوزاد که وقت خودشان را به بنده لطف کردند صمیمانه تشکر می‌کنم (احسنت).

رئیس- تیمسار نکوزاد بفرمایید.

سرلشکر نکوزاد- به نام خدا امروز دومین روز تشکیل جلسه علنی مجلس شورای ملی در آغاز سال نو می‌باشد. هفته جاری هم مصادف با یکی از اعیاد بزرگ مذهبی، بوده به این مناسبت از موقعیت استفاده نموده بدواً سال نو و عید سعید غدیرخم را به عموم هم‌میهنان و برادران دینی و همکاران محترم تبریک عرض می‌کنم. امید است که در پرتو تعالیم دین مبین اسلام و پیروی از دستورات رسول اکرم (ص) و برکات ائمه هدا و به کار بستن فرمایشات حکیمانه مولای متقیان (ع) که راه خیر و صلاح و روش زندگی سالم را به عالم بشریت ارایه فرمودند، بتوانیم وظایفی را که عهده داریم به قسمی انجام دهیم که رضای خدا و شاه و مردم حاصل شود (احسنت). خدا رضا و رعیت رضا و شاه رضا (احسنت).

امسال این عید سعید مصادف بود با واقعه جانگداز کاخ مرمر که در سال گذشته به وقوع پیوست. سال گذشته در چنین روزی دست یک فرد پلید دیوانه مانند سوءقصد شوم و خائنانه و اهریمنی روز ۱۵ بهمن سال ۲۷ که به حیات شاهنشاه آریامهر شد و نزدیک بود حیات ملی ما را درهم‌ریخته و دگرگون سازد و فقط به خواست و اراده خدای بزرگ بود که در هر بار به طرز معجزه¬¬آسایی وجود مقدس و مبارکش از گزند بدخواهان و اهریمنان مصون و برای ادامه حیات ملی ما به کوری چشم آنان محفوظ ماند.

فاجتبیه ربه فجعله من الصالحین- و ان یکاد الذین کفرو لیزلقونک به ابصارهم‏

خدای بزرگ از این عنایت و این همه موهبتی که به ما، به برادران و خواهران و فرزندان ما یعنی به ملت ایران عنایت فرموده شکرگزاریم.

از دست و زبان که بر آید

کز عهده شکرش بدر آید (احسنت)

عرض دیگرم راجع به نتیجه و اثرات مسافرتی بود که نمایندگان لرستان در معیت آقای دکتر نهاوندی وزیر محترم آبادانی‌ومسکن به لرستان نمودند- بنا به گفته معروف جناب آقای هویدا، نخست‌وزیر، باز غول تهران نزدیک بود شکستی به ادامه امور عمرانی این منطقه و بودجه ناچیز آن وارد آورد و آن کسر یک‌ونیم میلیون تومان از بودجه بسیار ضعیف آسفالت لرستان بود- سازمان برنامه دیواری کوتاه‌تر از لرستان نیافته بود- (خانم نفیسی- همه دیوارها برای سازمان برنامه کوتاه است). این مناطق عقب‌مانده که در سابق توجه کمتری به آنها شده باید بیشتر مورد نظر و عنایت واقع شوند. این نظر و فرمایش شاهنشاه آریامهر است. نمی‌دانم سبب و علت این بی‌مهری پاره‌ای از دستگاه‌ها نسبت به این منطقه چیست؟ آیا میزان جانبازی و جان‌نثاری- شاهدوستی و میهن‌پرستی عشایر دلیر آن را به حساب نمی‌آورند؟ و یا به این علت است که نمایندگان این منطقه با نزاکت و رعایت نهایت ادب و حوصله با تماس قوه مجریه خواسته مردم و احتیاجات منطقه را متذکر شده و در رفع نیازمندی‌های آن کوشا هستند می‌باشد؟ به هر تقدیر با تذکر و اقدام فوری نمایندگان و کوشش مستمر فرماندار کل لرستان و جناب آقای دکتر نهاوندی از کسر این مبلغ خودداری شد که موجب تشکر نمایندگان لرستان از جناب آقای دکتر نهاوندی است. مقدم وزیر آبادانی‌ومسکن برای لرستان تا حدی منشأ خیر و برکت بود و امتیازاتی در هر محل بنا به فراخور احتیاجات داده شد، در خرم‌آباد ساخته شدن زندان

یا ندامتگاه مدرن و مجهز همچنین بنای یک کانون فرهنگی استادیوم ورزشی مشتمل بر زمین‌های فوتبال و والیبال و استخر شنا و سالن ورزش زمستانی- زدن کلنگ آسفالت خیابان‌های خاکی- توسعه لوله‌کشی آب- ایجاد شعبه بانک رهنی و توجه به سایر امور عمرانی مبذول گردید که موجب نهایت تشکر و سپاسگزاری است. این مسافرت آقایان وزرا به مناطق و استان‌های کشور به نظر من منافع بی‌شماری در بردارد که اهم آن پی بردن به نیازمندی‌ها و مشاهده عقب‌ماندگی غیرقابل تصور این استان و شهرستان‌ها است نسبت به تهران مرکز حل و فصل امور کشور. قطعی است در این سال‌های اخیر از اواخر مرداد ۳۲ به بعد در کلیه شئون کشور اعم از امور اجتماعی- عمرانی- اقتصادی- بهداشتی- فرهنگی و غیره پیشرفت‌های قابل توجهی شده است، بالاخص در این دو ساله اخیر پس از منشور انقلاب شاه و مردم گام‌های سریعی در این راه برداشته شده که موجبات امیدواری را در قلب‌های مایوس گذشته ساکنین این مرز و بوم به وجود آورده است. این امیدواری موقعی به ثمر مطلوب می‌رسد که وسیله شخصیت‌های مسئول و مؤثر این مناطق را از نزدیک مورد بازدید قرار دهند و به حوائج آن واقف شده و در رفع نیازمندی‌های آن بکوشند.

اکنون که هدف و صلاح هم این است که از تراکم در مرکز و خالی شدن شهرستان‌ها بیش از آنچه که تاکنون شده، جلوگیری شود و با احداث کارخانه‌جات و توسعه مراکز صنعتی در شهرستان‌ها و توجه به امور عمران و آبادانی بالاخص در مناطق عقب‌مانده و مستعد اقدام نمایند به موقع است که توجهی به لرستان شود. شهر خرم‌آباد که هر گوشه از آن چشمه‌ای جاری است، شاهنشاه آریامهر در موقع نزول اجلال و بازدید از این شهرستان با مشاهده چنین نعمتی فرمودند با این همه چشمه‌سارها، این شهر قابلیت صنعتی شدن را دارد. با این نظر صائب شاهنشاه، امید دارد توجهی بشود که در این انقلاب صنعتی و تحولی که به وجود آمده است، دولت به ایجاد چند کارخانه در این منطقه همت گمارد تا در پرتو آن و ایجاد کار در محل وضع اقتصادی مردم که بالاخره از زمان منع کشت خشخاش و تقلیل واحدهای انتظامی، وضع رقت‌باری به خود گرفته سروسامانی یابد.

در پایان عرایضم لازم می‌داند از طرف اهالی لرستان از توجهاتی که تاکنون در امور عمران و آبادانی این منطقه شده و همچنین در اثر تعیین مامورین درستکار و صحیح‌العمل شاهدوست و میهن‌پرست در رأس سازمان‌های اداری توجهات خاص آقای نخست‌وزیر و مژده استان شدن لرستان که در شرف انجام است و توجه به ایجاد کارخانه قند اشتر و رفع سایر نیازمندی‌های استان سپاسگزاری نماید.

لکن همچنان که متذکر گردید لرستان منطقه‌ای است عقب‌مانده و شاهنشاه آریامهر بیش از هرکس به نیازمندی‌های این منطقه واقف هستند، اوامری هم در رفع نیازمندی‌های آن صادر فرموده‌اند که امید است در اجرای نیات مبارک ملوکانه در انجام این مقصود سهم بیشتری نصیب دولت جناب آقای هویدا گردد و این افتخار برای این دولت در خطه لرستان به یادگار بماند.

به منظور احتراز از تصدیع بیشتر به همکاران محترم از توضیح نواقص مشهوده و یادداشت‌هایی که شده است و مستدعیات ساکنین محل خودداری می‌کنم و این یادداشت‌ها جهت اقدام مقتضی به وزارتخانه‌های مربوط داده خواهد شد. امید است مورد توجه و اقدام قرار گیرد (احسنت). متشکرم، یک مورد دیگر است که بنده به عرض‌تان می‌رسانم آقای دکتر یگانه هم تشریف دارند انشاءالله به مسئولین توجه می‌دهند و آن راجع به بیمارستان ۱۰۰ تختخوابی خرم‌آباد و بیمارستان ۵۰ تختخوابی بروجرد است. من تعجب می‌کنم اعتبارش تأمین شده است، ده میلیون تومان هم قبول کرده‌اند، دو سال است که مانده می‌گویند مهندسین مشاور بایستی نقشه بدهند. بنده در اوایل سال گذشته که مراجعه کردم آنها گفتند که تا دو ماه دیگر آن نقشه‌ها حاضر است، بودجه‌اش هم مشخص شده در صندوق بانک ملی لرستان موجود است ولی بنده نمی‌دانم الساعه این نقشه کجا است و چرا نقشه را پیاده نمی‌کنند که مردم از این لحاظ راحت بشوند. یکی هم آسفالت الشتر است، این هم در برنامه هست، ابلاغ هم شده است که می‌بایستی انجام بشود، معلوم نیست چرا انجام نمی‌شود. بنده به وزارت آبادانی‌ومسکن که مراجعه می‌کنم می‌گویند سابقه‌ای نیست، به دفتر فنی که مراجعه می‌کنم می‌گویند تمام موجود است، طرح‌هایش را هم داده‌ایم، فقط باید اجاره بدهند که شروع بشود. بنده استدعا می‌کنم توجهی بشود که مردم از این ناراحتی‌ها نجات پیدا کنند، تشکر می‌کنم.

- تصویب صورت‌جلسه‏

رئیس- راجع به صورت‌جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ آقای کبیری بفرمایید.

کبیری- درجلسه قبل دو رأی با ورقه بود که یکی را موافق رأی دادم و یکی را ممتنع و تاکنون رأی ممتنع مستلزم جریمه نبوده است. در ضمن اشتباهاتی هم در عرایض بنده است که به تندنویسی می‌دهم.

رئیس- اصلاح می‌شود. آقای تبریزی بفرمایید.

تبریزی- اشتباه کوچکی در بیانات بنده بود که به تندنویسی می‌دهم.

رئیس- اصلاح می‌شود. نظر دیگری راجع به صورت‌جلسه نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌جلسه قبل تصویب می‌شود. آقای پاک‌ذات بفرمایید.

پاک‌ذات- سه فقره شکایت از بهشهر از کارگر و کشاورز رسیده، تقدیم مقام ریاست می‌کنم.

رئیس- آقای کبیری بفرمایید.

کبیری- چندین فقره شکایت رسیده است که عیناً تقدیم می‌شود. طوماری تلگرافی از طرف ۲۷۰ نفر دبیران و آموزگاران کرمانشاه رسیده است که طبق آن شکایت نموده‌اند علاوه بر آن که ترفیعات آنان را نداده‌اند، قرار است ۷% دیگر از حقوق آنان را بابت مالیات کسر نمایند، تقاضای لغو فوری این دستور و ابلاغ ترفیعات خود را نموده‌اند. عین تلگراف را تقدیم مقام ریاست می‌کنم و استدعا دارم مقرر فرمایند موضوع را خارج از نوبت رسیدگی و اوامر فوری صادر فرمایند.

رئیس- آقای دکتر سعید بفرمایید.

دکتر سعید- شکایتی است از کارکنان آسایشگاه‌های مسلولین که تقدیم می‌کنم.

رئیس- آقای معتمدی بفرمایید.

معتمدی- چند فقره طومار و شکایت رسیده است که تقدیم می‌شود تقاضای رسیدگی و اعلام نتیجه را دارم.

رئیس- آقای تبریزی بفرمایید.

تبریزی- شکایتی رسیده است تقدیم می‌کنم.

۵- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای دکتر یگانه، وزیر مشاور.

رئیس- وارد دستور می‌شویم آقای دکتر یگانه بفرمایید.

دکتر یگانه (وزیر مشاور)- با اجازه مقام ریاست، نمایندگان محترم استحضار دارند طبق قانون انتخابات مجلسین باید در یک روز در سراسر کشور به عمل بیاید، در دوره بیست‌ویکم هم انتخابات دو مجلس در یک روز در تمام کشور به عمل آمد، چون طبق قانون انتخابات مجلس سنا، دوره مجلس سنا ۶ سال است و طبق قانون اساسی، دوره مجلس محترم شورای ملی ۴ سال است برای این که انتخابات در یک روز به عمل بیاید لایحه‌ای تنظیم شد که دو سال بر مدت مجلس سنا اضافه بشود که در مجلس سنا هم هر چهار سال یک‌بار انتخابات نسبت به نصف از اعضا تجدید بشود برای این که بتوان انتخابات دو مجلس را در یک روز انجام داد. با اجاره مقام ریاست لایحه‌ای را که برای تأمین این منظور تهیه شده تقدیم مجلس محترم شورای ملی می‌کنم.

رئیس- به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.

۶- شور اول گزارش کمیسیون نظام راجع به الحاق یک ماده به قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی‏

رئیس- گزارش شور اول راجع به الحاق یک ماده به قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول ازکمیسیون نظام به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون نظام در جلسه ۲۲/۱۲/۴۴ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی، معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۳۱۵۷۴- ۱۰/۱۲/۱۳۴۴ دولت راجع به الحاق ماده‌واحده به قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را که به شماره ۱۷۶۳ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داد و به شرح زیر تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده‌واحده- درباره افسران و کارمندانی که بر طبق تعرفه‌های پرسنلی و سوابق خدمتی برای انجام وظایف متناسب با درجه و تخصص مربوط استعداد لازم نداشته

باشند، به موجب آئین‌نامه‌ای که در این مورد از طرف وزارت جنگ تهیه و به تصویب کمیسیون‌های مربوط مجلسین خواهد رسید برابر مقررات زیر رفتار خواهد شد.

۱- در صورتی که حداقل بیست سال تمام سابقه خدمت داشته باشند، با همان مدت خدمتی که دارند بازنشسته می‌شوند.

۲- در صورتی که کمتر از بیست سال تمام سابقه خدمت داشته باشند، سوابق خدمتی آنها بازخرید می‌شود.

مخبر کمیسیون نظام- حکیمیان‏

گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری در جلسه ۲۴ اسفند ماه ۱۳۴۴ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی، معاون وزارت جنگ لایحه دولت راجع به الحاق ماده‌واحده به قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون نظام را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری- صائب‏

رئیس- کلیات این لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده‌واحده رأی می‌گیریم. خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده‌واحده مطرح است نظری نیست؟ آقای دکتر یزدان‌پناه بفرمایید.

دکتر یزدان‌پناه- بنده می‌خواستم توضیح بدهند که ترتیب بازخرید به چه صورتی است؟ آیا مقررات خاصی وجود دارد یا خیر؟

رئیس- تیمسار شکیبی بفرمایید.

سپهبد شکیبی (معاون وزارت جنگ)- آئین‌نامه خاصی تنظیم خواهد شد.

دکتر یزدان‌پناه- بنده پیشنهادی در این مورد که این مطلب در لایحه قید شود تقدیم می‌کنم.

رئیس- پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

در مورد لایحه ۱۷۹۳ مربوط به نیروهای مسلح شاهنشاهی پیشنهاد می‌نماید.

۱- در ابتدای ماده‌واحده کلمه (درباره) حذف می‌شود.

۲- در آخر بند ۲ ماده واحد اضافه شود- شرایط دستورات مربوط به بازخرید به ترتیبی است که در آیین‌نامه مندرج در ماده‌واحده پیش‌بینی خواهد گردید.

دکتر یزدان‌پناه‏

رئیس- لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

۷- شور اول گزارش کمیسیون نظام راجع به اصلاح مواد ۹- ۱۱۶- ۱۱۷ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی‏

رئیس- گزارش شور اول راجع به اصلاح بعضی از مواد قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون نظام در جلسه ۲۲/۱۲/۴۴ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی، معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۳۱۸۸۶- ۱۰/۱۲/۴۴ دولت راجع به اصلاح بعضی از مواد قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را که به شماره ۱۷۶۶ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داد و عیناً تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده‌واحده- مواد ۹- ۱۱۶- ۱۱۷ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی به شرح زیر اصلاح می‌گردد و یک ماده تحت شماره ۶۷ مکرر به قانون مزبور اضافه می‌شود.

ماده ۹- استخدام کارمند به عنوان هم‌ردیف افسر و درجه‌دار و افراد مطلقاً ممنوع می‌باشد.

ماده ۱۱۶- حدود اختیارات فرماندهان نیروهای سه‌گانه و مقامات بالاتر در مورد تنبیه افسران متخلف و هم‌ردیفان تا سرهنگ دوم (داخل) علاوه بر آنچه که در آیین‌نامه انضباطی پیش‌بینی شده به شرح زیر است.

الف- انتظار خدمت حداکثر تا شش ماه موضوع ماده ۱۲.

ب- بدون کاری حداکثر تا سه ماه موضوع ماده ۱۳.

ج- کسر حقوق تا میزان یک‌پنجم حقوق ماهانه زمان اشتغال حداکثر برای مدت چهار ماه.

تبصره- اختیارات مذکور در بندهای الف و ب و ج نسبت به درجه‌داران و افراد و هم-ردیفان با مقامات مذکور در ماده ۱۹ می‌باشد.

ماده ۱۱۷- انتظار خدمت و بدون کاری سرهنگ به بالا به شرح زیر:

الف- انتطار خدمت سه ماه‏

ب- بدون کاری دو ماه.

ج- کسر حقوق تا میزان یک‌پنجم حقوق ماهانه زمان اشتغال حداکثر برای مدت چهار ماه موکول به تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر بزرگ ارتشتاران خواهد بود.

تبصره- فرمانده ژاندارمری کل کشور نسبت به افسران و درجه‌داران و افراد و هم-ردیفان ژاندارمری تا سرهنگ دوم (داخل) دارای اختیارات مذکور در بندهای الف و ب و ج ماده ۱۱۶ بوده و در مورد از سرهنگ به بالا موکول به تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر بزرگ ارتشتاران خواهد بود.

ماده ۶۷ مکرر- فوق‌العاده سختی خدمت افسران و درجه‌داران و افراد کادر ثابت گردان‌های جبهه به موجب آئین‌نامه‌ای خواهد بود که به تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی خواهد رسید.

تبصره- مقررات این ماده از اول سال ۱۳۴۵ به شرط تأمین اعتبار در بودجه وزارت جنگ قابل اجرا می‌باشد.

مخبر کمیسیون نظام- حکیمیان‏

گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری در جلسه ۲۴ اسفند ۱۳۴۴ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی، معاون وزارت جنگ لایحه دولت راجع به اصلاح بعضی از مواد قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون نظام را در این مورد تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری- صائب‏

رئیس- کلیات این لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده‌واحده رأی می‌گیریم. خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده‌واحده مطرح است نظری نیست؟ آقای دکتر یزدان‌پناه بفرماید.

دکتر یزدان‌پناه- بنده تصور می‌کنم در ماده ۱۱۷ یک اشتباهی پیدا شده است. ماده ۱۱۷ به ترتیبی است که به عرض‌تان می‌رسانم «انتظار خدمت و بدون کاری سرهنگ به بالا به شرح زیر:

الف- انتظار خدمت سه ماه.

ب- بدون کاری دو ماه.

ج- کسر حقوق تا میزان یک‌پنجم حقوق ماهانه زمان اشتغال، حداکثر برای مدت چهار ماه موکول به تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر بزرگ ارتشتاران خواهد بود» این سیاق عبارت طوری است که فقط قسمت ج موکول است به تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر و حال آن که قسمت الف و ب هم مشمول می‌شود، بنابراین اگر این طور است که بنده استنباط کردم و تیمسار معاون محترم وزارت جنگ تأیید می‌فرمایند پیشنهادی در این زمینه تقدیم می‌کنم که این اشکالی که در ماده ۱۱۷ است مرتفع بشود.

رئیس- نظر دیگری در ماده‌واحده نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

در مورد لایحه شماره چاپ ۱۷۹۴ مربوط به نیروهای مسلح شاهنشاهی پیشنهادات زیر تقدیم می‌شود.

۱- ماده ۹ با اضافه نمودن جمله زیر شروع شود (از تاریخ تصویب این قانون....).

۲- در ماده ۱۱۷ پس از ذکر مدت چهار ماه جمله تمام شود و در سطر بعد مستقلاً نوشته شود اجرای اختیارات مذکور در بندهای الف و ب و ج موکول به تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر بزرگ ارتشتاران خواهد بود.

دکتر یزدان‌پناه‏

رئیس- لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.

۸- شور اول گزارش کمیسیون نظام راجع به استخدام پزشک، پرستار و کارمندان فنی بیمارستان‌ها و سازمان‌های درمانی نیروهای مسلح شاهنشاهی‏

رئیس- گزارش شور اول راجع به استخدام پزشک- پرستار و کارمندان فنی بیمارستان‌ها و سازمان‌های درمانی نیروهای مسلح شاهنشاهی مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون نظام در جلسه ۲۲ اسفند ماه ۱۳۴۴ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی، معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۴۶۹۹/۲/۱۰۶۱۸- ۱۱/۱۲/۱۳۴۴ دولت راجع به استخدام پزشک- پرستار و کارمندان فنی بیمارستان‌ها و سازمان‌های درمانی نیروهای مسلح شاهنشاهی را که به شماره ۱۷۶۲ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده‌واحده- به وزارت جنگ اجازه داده می‌شود برای خدمت در مؤسسات درمانی نیروهای مسلح شاهنشاهی از تسهیلاتی که وزارت بهداری به موجب قوانین موضوعه استفاده می‌نماید برخوردار گردد.

مخبر کمیسیون نظام- حکیمیان‏

گزارش شور اول از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون بهداری در جلسه ۲۴ اسفند ماه ۱۳۴۴ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی، معاون وزارت جنگ لایحه مربوط به استخدام پزشک- پرستار و کارمندان فنی بیمارستان‌ها و سازمان‌های درمانی نیروهای مسلح شاهنشاهی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون نظام را در این مورد تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.

رئیس کمیسیون بهداری- دکتر اعتمادی‏

رئیس- کلیات این لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده‌واحده رأی می‌گیریم. خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده‌واحده مطرح است آقای مهندس صائبی بفرمایید.

مهندس صائبی- در گزارشی که داده شده نظر این است که وزارت جنگ در مورد خدمات درمانی از قانون استخدام پزشک- پرستار و کارمندان فنی استفاده کند ولی در ماده‌واحده به طورکلی نوشته شده و این موضوع منعکس نیست و نوشته شده قوانین موضوعه، قوانین موضوعه در وزارت بهداری زیاد است. بنده فکر می‌کنم با توجه به گزارشی که داده شده در متن این ماده باید ذکر آن قانون استخدام پرستار و ماما و پزشک بشود که از این وضع کلی، بیرون بیاید.

رئیس- آقای دکتر اعتمادی بفرمایید.

دکتر اعتمادی- عرض کنم درست است که در گزارش کمیسیون قید شده است از قانون استخدام پرستار و ماما و کارمند فنی استفاده کنند ولی منظور وزارت جنگ از تقدیم این ماده‌واحده استفاده از یک قسمت اخیر ماده ۱۲ قانون استخدام پرستار و ماما است که مربوط به پزشکان است فقط (مهندس صائبی- بنده هم نظرم این بود که در ماده‌واحده متذکر بشوند) و چون مؤسسات درمانی که وزارت جنگ الآن در مرکز دارد اظهار تمایل شده که از قانون استخدام پزشکان برای‌شان استفاده کنند، در قانون استخدام پزشکان برای متخصصین منع شده که در تهران خدمت کنند در مؤسسات درمانی مگر بعد از یک مدتی که در قانون مقرر است. این ممنوعیت و محدودیت فقط در ماده ۱۲ قانون استخدام پرستار و ماما نوشته شده برای متخصصین فقط وزارت جنگ می‌خواهد از این مورد استفاده کند به اضافه تسهیلاتی که وزارت بهداری دارد. در موارد دیگر برای مؤسسات درمانی مرکز این است که این موضوع هیچ‌ربطی به کار پرستار و ماما ندارد و چون امکان این را دارد که بخواهند از قوانین دیگر هم استفاده کنند به این صورت به اصطلاح عام نوشته شده برای این که دو یا سه مؤسسه بیشتر ندارد

و حق این است که از این مقررات استفاده کنند. قید تمام قوانین و مقررات و آیین‌نامه‌ها در اینجا در قانون یک کار مشکلی است و اگر قید شد هر کدام را که قید کنیم مفهوم مخالفش این است که مشمول سایر مقررات نخواهند شد، به همین دلیل در اینجا به صورت عامی که ملاحظه می‌فرمایید قید شده و از قوانین به خصوصی اسم برده نشده که هر کدامش را صلاح دانستند مورد استفاده قرار بگیرد و بتوانند از آن استفاده کنند و خیال می‌کنم احتیاج به توضیح بیشتر ندارد.

رئیس- آقای دکتر یزدان‌پناه بفرمایید.

دکتر یزدان‌پناه- عرض کنم هدف تنظیم این ماده‌واحده هرچه بوده است متأسفانه سیاق عبارت درست تنظیم نشده، ماده‌واحده این طور شروع می‌کند «به وزارت جنگ اجازه داده می‌شود برای خدمت در مؤسسات درمانی» خدمت کی، منظور از خدمت چیست؟ منظور استخدام است؟ اگر استخدام است استخدام چه کسی؟ بعد در سطر دوم و سوم می‌نویسد «به موجب قوانین موضوعه» قوانین موضوعه یک کلمه وسیع است و عام و ممکن است شامل قوانینی بشود که بعد ممکن است وضع بشود ما که نمی‌دانیم قوانینی که بعداً وضع می‌شود چه قوانینی است؟ چطور می‌توانیم از حالا پیش‌بینی بکنیم که هر قانونی که وضع می‌شود از آن استفاده بکنیم؟ این است که بنده همان پیشنهاد جناب آقای مهندس صائبی را می‌خواهم تأیید بکنم به این معنی که از مزایا و تسهیلات که لازم است قوانینی استفاده بشود، آن قوانین ذکر بشود یا این که چه اشکالی دارد برای وزارت جنگ مقررات جداگانه نوشته شود که این قدر ابهام و اجمال نباشد، چون ما نظرمان این است که حتی‌الامکان قانونی که تصویب می‌شود آن قدر صریح باشد که هم برای مجری و هم برای اشخاصی که بخواهند از آن قانون استفاده کنند هیچ‌گونه ابهامی وجود نداشته باشد، بنابراین اگر آن طور که جناب آقای دکتر اعتمادی توضیح فرمودند نام بردن تمام قوانین که مورد نظر وزارت جنگ است در متن ماده‌واحده اشکال دارد، چه اشکالی دارد یک لایحه علی‌حده تنظیم کنند و به مجلس بدهند و این موارد به صورت مواد و تبصره‌ها در لایحه گنجانده بشود که هم برای اجراکنندگان و هم برای اشخاص ذی‌نفع هیچ‌گونه ابهامی باقی نماند.

رئیس- آقای پاینده بفرمایید.

پاینده- با این که انسان به یک مرحله‌ای می‌رسد که به سهولت تعجب نمی‌کند، بنده حقیقتاً در این مورد با بحثی که درگرفته است به خودم حق می‌دهم که کمی تعجب کنم، کلمه خدمت که ناطق محترم فرمودند مبهم است بنده هیچ‌گونه ابهامی نمی‌بینم، خدمت یعنی به کار گرفتن نیروی انسانی، این مطلب خیلی روشنی است. مطلبی که فرمودند که بعد ممکن است قوانینی بگذرد، خوب این قوانین حتماً در جهت صلاح مملکت است یک سازمان دیگر استفاده می‌کند. اصولاً فکر می‌کنم اگر بایست در این باب بحثی بشود این است که چرا ما حاجت به چنین قانونی باید داشته باشیم برای این که یک سازمانی است به بهداشت حاجت دارد، به طبیب حاجت دارد و این حق را دارد که از همان قوانین و مقررات و ترتیباتی که برای وزارت بهداری است استفاده کند چه اشکالی دارد که دربست و عام باشد؟ اگر می‌خواستند این مقررات را برای سرباز اجرا کنند، جای بحث و گفتگو می‌بود اما وقتی که وزارت جنگ می‌گوید که به من اجاره بدهید که پرستار، قابله، طبیب و هرچه در سازمان بهداری داریم مشمول مقررات وزارت بهداری باشد مگر جز این متصور است؟ به من اجازه بدهید یک‌بار دیگر این ماده را بخوانم اگر روشن نبود توضیح بدهید و بنده را روشن بفرمایید: «به وزارت جنگ اجازه داده می‌شود برای خدمت در مؤسسات درمانی نیروهای مسلح شاهنشاهی از تسهیلاتی که وزارت بهداری به موجب قوانین موضوعه استفاده می‌نماید برخوردار گردد» من از این ماده این جور می‌فهمم یعنی در حوزه وزارت جنگ هرچه قوانین وزارت بهداری هست اجرا بشود، این چه اشکالی دارد؟

دکتر یزدان‌پناه- وزارت بهداری در بعضی نقاط وظایف خودش را به سازمان شاهنشاهی و شیروخورشید می‌تواند واگذارکند، آیا ارتش هم بکند؟ اگر منظور از قوانین معلوم نباشد چیست، موجب اشکال برای خود مجریان است.

پاینده- استفاده گفته‌اند نه اجرا، این مطالبی که می‌فرمایید بنده باید روح پیدا کردن یک مشکل غیرمتصور را به جنابعالی تبریک عرض کنم. در همه این موارد سازمان‌ها

اختیار واگذاری دارند، چه اشکالی دارد که وزارت جنگ هم داشته باشد؟ به‌هرحال وزارت جنگ می‌تواند از مقررات وزارت بهداری استفاده بکند نه مکلف به اجرا است و استدعا می‌کنم اجازه بدهید بحث را خاتمه بدهیم برویم سر کار دیگر.

رئیس- نظر دیگری در ماده‌واحده نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

اینجانب پیشنهاد می‌نماید در ماده‌واحده موضوع استفاده از تسهیلات وزارت بهداری از قوانینی که وزارت جنگ بخواهند استفاده کنند در ماده‌واحده متذکر شوند که نکته ابهامی نباشد و در اجرا دچار اشکال و ابهام نشوند.

با تقدیم احترام- مهندس صائبی‏

پیشنهاد می‌کنم (شهربانی کل کشور) نیز مشمول مقررات ماده‌واحده شود.

دکتر الموتی‏

ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

احتراماً پیشنهاد می‌نماید در لایحه استخدام پزشک و پرستار و کارمندان فنی بیمارستان بعد از کلمه وزارت جنگ کلمات شهربانی کل کشور و ژاندرمری کل کشور نیز اضافه شود.

با تقدیم احترام- دکتر جعفری- ناصر بهبودی‏

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

در مورد لایحه شماره چاپ ۱۷۸۸ پیشنهاد می‌نماید برای جلوگیری از هرگونه ابهام و اشکال، چه از نظر اجرای قانون و چه از نظر وضع آن، کلیه مقررات مورد احتیاج مؤسسات درمانی نیروهای مسلح شاهنشاهی به صورت مواد جداگانه تنظیم گردد.

دکتر یزدان‌پناه‏

رئیس- لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.

۹- شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع به اجازه فروش اراضی خالصه واگذاری به شهرداری زاهدان‏

رئیس- گزارش شور اول راجع به اجازه فروش اراضی خالصه واگذاری به شهرداری زاهدان مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش شور اول از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون دارایی در جلسه ۷ اسفند ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای قوام‌صدری، معاون وزارت دارایی و آقای سراج حجازی، معاون وزارت کشور لایحه شماره ۳۲۳۴۲- ۱۶/۱۰/۴۴ دولت راجع به اجازه فروش اراضی خالصه واگذاری به شهرداری زاهدان را که به شماره ۱۶۸۲ چاپ شده مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده‌واحده- اجازه داده می‌شود اراضی خالصه شهر زاهدان که به موجب تصویب-نامه شماره ۱۴۲۵۲- ۲۵/۷/۲۷ هیئت وزیران جهت فروش به اشخاص به شهرداری واگذار شده است با ترک مزایده و طبق مقررات و شرایطی که هیئت دولت تصویب کند فروخته شود.

تبصره- اشخاصی که براساس مقررات تصویب‌نامه هیئت دولت اقدام به خرید اراضی نمایند از پرداخت بدهی معوقه بابت حق‌الارض معاف می‌شوند.

مخبرکمیسیون دارایی- عزت‌الله اوزار

گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون کشور در جلسه ۱۶ اسفند ماه با حضور آقای سراج حجازی، معاون وزارت کشور لایحه مربوط به اجازه فروش اراضی خالصه واگذاری به شهرداری زاهدان را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون دارایی را در این مورد تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون کشور- مصطفوی‏

گزارش شور اول از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون کشاورزی در جلسه ۲۵ اسفندماه ۱۳۴۴ لایحه دولت راجع به اجازه فروش اراضی خالصه واگذاری به شهرداری زاهدان را با حضور آقای مهندس خدیوی، معاون وزارت کشاورزی مورد رسیدگی قرار داد و گزارش

کمیسیون دارایی را در این مورد تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

رئیس کمیسیون کشاورزی- مهندس برومند

رئیس- کلیات این لایحه مطرح است نظری نیست؟ آقای دکتر رهنوردی در کلیات لایحه فرمایش دارید یا در ماده‌واحده؟

دکتر رهنوردی- در ماده‌واحده.

رئیس- به ورود در شور ماده‌واحده رأی می‌گیریم. خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده‌واحده مطرح است آقای دکتر رهنوردی بفرمایید.

دکتر رهنوردی- بنده می‌خواستم استدعا کنم دستور بفرمایید توضیح بدهند علت آوردن چنین لایحه‌ای به مجلس چه بوده و چه لزومی داشته که چنین قانونی بیاورند؟

رئیس- آقای دکتر یگانه بفرمایید.

دکتر یگانه (وزیر مشاور)- راجع به مطلبی که جناب آقای دکتر رهنوردی، نماینده محترم فرمودند به استحضارشان می‌رسانم این اراضی که در داخل شهر زاهدان است، در سال ۱۳۲۷ چون دولت خالصه تشخیص می‌داد به موجب تصویب‌نامه‌ای که بود اراضی خالصه را می‌شود به هرکسی منتقل کرد، این اراضی را منتقل کرد به شهرداری برای این که شهرداری هم به اشخاص بفروشد که البته در خلال این مدت اکثراً بناهای کوچک در اطراف شهر زاهدان در این اراضی از طرف ساکنین بنا شده، علت این که مجوزی تحصیل می‌شود این است که به شهرداری اجازه بدهد بدون مزایده بتواند این اراضی را به قطعات کوچک به اشخاص بفروشد ولی با شرایطی که هیئت دولت تعیین خواهد کرد و در قسمت دوم هم مجوز برای این لازم بود که زمانی که این اراضی خالصه بود کسانی که متصرف اراضی خالصه هستند باید یک حق‌الارضی بپردازند. اینها از قدیم متصرف بودند حق‌الارض بسیار جزیی این قطعات بسیار کوچک داخل شهر را با اجازه مجلس محترم شورای ملی برای ساکنین شهر تقاضا کردند که اجازه بفرمایند از پرداخت آن معاف بشوند، اینها قطعات کوچکی است که در شهر زاهدان هست و مردم ساخته‌اند (نمایندگان-

بسیار خوب است).

رئیس- نظر دیگری در ماده‌واحده نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

۱۰- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارایی راجع به منتفی بودن لایحه اجازه پرداخت وام از محل فروش اسناد خزانه به شرکت تلفن و شرکت واحد اتوبوسرانی و ارسال به مجلس سنا

رئیس- گزارش راجع به منتفی بودن لایحه اجازه پرداخت وام از محل فروش اسناد خزانه به شرکت تلفن و شرکت واحد اتوبوسرانی مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون دارایی در جلسه ۱۱ بهمن ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای قوام‌صدری، معاون وزارت دارایی لایحه شماره ۳۲۹۷۳- ۹/۱۰/۱۳۴۲ راجع به پرداخت وام از محل فروش اسناد خزانه به شرکت تلفن و شرکت واحد اتوبوسرانی را مورد رسیدگی قرار داد. با توجه به توضیحات نماینده دولت نظر داد چون مجوز قانونی اعطای وام به مؤسسات وابسته به دولت از محل فروش اسناد خزانه به موجب تصویب‌نامه شماره ۴/۴۴۷۳- ۲۰/۸/۴۱ که بعداً به صورت قانون درآمده قبلاً وجود داشته است لذا به طرح موضوع و تصویب آن احتیاجی نیست و اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون دارایی- عزت‌الله اوزار

هیئت وزیران در جلسه مورخ ۲۷/۶/۱۳۴۲ بنا به پیشنهاد وزارت دارایی تصویب نمودند که وزارت دارایی از محل فروش اسناد خزانه مبلغ شصت میلیون ریال به شرکت تلفن و ده میلیون به شرکت واحد اتوبوسرانی وام داده، سود آن را از قرار ۶ درصد در سال، هر سه ماه یک‌مرتبه وصول و استرداد اصل آن مطابق ترتیبی که بین شرکت‌های نامبرده و وزارت دارایی مورد توافق قرار خواهد گرفت صورت پذیرد.

وزارت دارایی مجوز قانونی این تصویب‌نامه را پس از افتتاح مجلسین تحصیل خواهد کرد.

گزارش از کمیسیون پست‌وتلگراف به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون پست‌وتلگراف‌وتلفن در جلسه ۱۴/۱۲/۱۳۴۴ با حضور آقای کشاورزیان، معاون وزارت پست‌وتلگراف‌وتلفن لایحه مربوط به پرداخت وام از محل فروش اسناد خزانه به شرکت تلفن و شرکت اتوبوسرانی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون دارایی را در این مورد تأیید نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون پست‌وتلگراف‌وتلفن- سیفی

گزارش از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشور در جلسه ۱۴/۱۲/۱۳۴۴ با حضور آقای سراج حجازی، معاون وزارت کشور لایحه مربوط به پرداخت وام از محل فروش اسناد خزانه به شرکت تلفن و شرکت اتوبوسرانی را مطرح و گزارش کمیسیون دارایی را در این مورد تأیید نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون کشور- مصطفوی‏

رئیس- نسبت به گزارش کمیسیون‌ها نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به گزارش کمیسیون‌ها. خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. گزارش برای اطلاع به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

۱۱- قرائت دو گزارش از کمیسیون‌های دارایی و اقتصاد راجع به پنجاه درصد تخفیف حق انبارداری لوازم لوله‌کشی زاهدان‏

رئیس- گزارشی از دو کمیسیون دارایی و اقتصاد رسیده برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

لایحه دولت راجع به پنجاه درصد تخفیف حق انبارداری لوازم لوله‌کشی زاهدان که در کمیسیون شماره ۵ مجلس سنا تصویب آن غیرلازم تشخیص و نظریه مزبور مورد تأیید کمیسیون اقتصاد واقع گردیده بود در جلسه مورخ ۷/۱۲/۴۴ کمیسیون دارایی با حضور آقای قوام‌صدری، معاون وزارت دارایی بررسی و نظریه مزبور تأیید شد.

رئیس کمیسیون دارایی- بدر صالحیان‏

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

لایحه شماره ۳۸۶۷۲- ۵/۱۰/۴۲ دولت راجع به تصویب‌نامه شماره ۲۲۸۴- ۱۵/۲/۴۴ در مورد پنجاه درصد تخفیف حق انبارداری لوازم لوله‌کشی زاهدان که تصویب آن در کمیسیون شماره ۵ مجلس سنا به علت تصویب لایحه شماره ۳۸۷۶۰- ۵/۱۰/۴۲ مربوط به تصویب‌نامه شماره ۶۸۷۶- ۱۵/۵/۴۲ راجع به معافیت انبارداری لوازم لوله-کشی زاهدان غیرلازم تشخیص داده شد در جلسه پنجشنبه ۵/۱۲/۴۴ کمیسیون اقتصاد باحضور آقای دکتر ضیایی، معاون وزارت اقتصاد مطرح شد و نظریه مزبور تأیید گردید.

رئیس کمیسیون اقتصاد- دکتر عدل طباطبایی‏

۱۲- بیانات بعد از دستور آقایان: پاینده- مهندس کسرایی‏

رئیس- آقای پاینده به عنوان نطق بعد از دستور صحبت می‌کنند بفرمایید.

پاینده- بنده خواستم با اجازه مقام محترم ریاست و همکاران عزیز از این فرصت استفاده کنم درباره یک موضوعی که بنده باید اسمش را بگذارم یک حادثه بزرگ و یک واقعه بزرگ یعنی مسئله انتشار قرآن کریم و احساساتی که نسبت به این کار ابراز شده و بنده خودم شاهد قسمتی از آن بودم، چند کلمه‌ای عرض کنم. اولاً درباره قرآن کریم مطلب بسیار زیاد است ولی خیلی کم می‌شود گفت در این فرصت کم، چون یکی از موارد معدود در تاریخ انسانی که اراده الهی با یک بشری تماس گرفته است و به صورت کلمات جلوه کرده است همین موردی است که قرآن ما محصول آن است یعنی ما اعتقاد داریم که این قرآن همان کلمات الهی است که القا شده است به یک انسان و در حقیقت یک میثاق میان خدا و بندگان او است. من اتفاقاً افتخار داشتم که جایی را که با تاریخ قرآن و با نزول قرآن پیوسته است یعنی غار حرا با چند نفر از دوستان زیارت کنم. در آن لحظه شور و حالی داشتیم، امیدوارم قسمت شما هم بشود. این کتاب بزرگ حقیقت یک تمدن ساخته است، تمدن اسلامی که تمام دنیای مدیترانه و قسمت مهم آسیا را فراگرفته است و هزار و چهار صد سال است که یکی از تمدن‌های بزرگ دنیا است، در حقیقت بر روی

این کتاب پایه‌گذاری شده است یعنی کتابی تمدنی ساخته است. ما می‌بینیم یک پادشاهی می‌آید با گرفتاری‌های سلطنت که هرکس یک کار کوچک در مسایل اجرایی داشته باشد می‌تواند حدس بزند که گرفتاری‌های مقام سلطنت و اشتغالات فکری مقام سلطنت به خصوص در این موقع که در کار سازندگی ایران نوین هستیم چقدر می‌تواند باشد، یک چنین شخصیتی با وجود این گرفتاری‌ها از وقت و مال و دقت خودش برای کاری که باید گفت در تاریخ قرآن بی‌نظیر است، استفاده می‌کند و یک نسخه‌ای به وجود می‌آورد که بنده باید بگویم یک جواهر زیبایی است، از نظر خط شاید به اوج کمال رسیده، از نظر صنعت چاپ به حد اعلا رسیده و این مطلب محقق است که در تاریخ گذشته چنین نسخه‌ای به این پاکیزگی و زیبایی و بدون غلط چاپ نشده و شاید در آینده هم نشود و بنابراین ما حق داریم به پیشگاه شاهنشاه آریامهر این توفیق عظیم ایشان را مبارک‌باد عرض کنیم. من اتفاقاً این روزهای اخیر در نجف‌آباد بودم و شاهد شور و احساسات مردم در استقبال از این هدیه بی‌نظیر بودم و می‌توانم با جرئت عرض کنم که در شهر ما چنین شور و چنین غوغایی کسی ندیده بود. من اتفاقاً در نجف‌آباد یک شور دیگری هم دیدم که این منبعث از امید به آینده است، چون می‌توانم با خوشحالی حضور دوستان عرض کنم یک مقدار مشکلات مقدماتی در نجف‌آباد حل شده، یک طرحی که ما داشتیم راجع به آبیاری شهرمان در کار اجرا است یعنی مهندس نقشه‌بردار در آنجا است و ما با یک مشکلی مواجه بودیم. جمعیت در مدت چهل سال، سه برابر شده، یعنی پنجاه و چهار هزار مطابق آمار، البته این طلیعه نیک‌بختی ایران است اما از آن طرف منابع معیشت نیم برابر شده است، یعنی از هفده قنات قدیم فقط هشت قنات باقی‌مانده است و عجیب است که این قنات‌های نصف شده، دو ثلث آبش در راه گم می‌شد یعنی در یک جوی چهل کیلومتری باید طی طریق کند و دو ثلث آب از بین برود تا به شهر برسد. با کمال خوشوقتی باید عرض کنم که از مشکلات مقدماتی گذشته‌ایم و چهار میلیون و صد هزار تومان برای اجرای طرح آبیاری که آب نجف‌آباد را چهار برابر خواهد کرد، تصویب شده است و شروع به کار شده است و بنده می‌خواستم به این مناسبت از تمام کسانی که در مراجع دولتی در این باب توجهی کرده‌اند تشکر کنم، البته ما تمام این توفیق‌ها را از توجه شخص شاهنشاه آریامهر داریم ولی در دستگاه دولت کسانی هستند که حسن‌نیت نشان می‌دهند و طرح‌های اجرایی را به کار می‌اندارند. من در اینجا به خصوص لازم می‌دانم از دو نفر اسم ببرم، یکی آقای مهندس اصفیا هستند که مسئله آب نجف-آباد را حل و نجف‌آباد را احیا و آباد خواهند کرد و در این مسئله مدیون دقت خاص‏ ایشان، مدیون کاردانی ایشان هستیم (صحیح است) و نمی‌توانیم از کاربری و دقت و شجاعت آقای دکتر آموزگار، وزیر محترم دارایی که ما را از یک چیزی که می‌توانست بن‌بست باشد نجات دادند و اجازه دادند که این امید سال‌های شهر ما به مرحله تحقق دربیاید. نمی‌توانم در اینجا یاد نکنم این مرد کاربر، کوشا، دقیق، منطقی که یکی از قیافه‌های روشن دولت است و امیدوارم همیشه در کار خودش موفق باشد و من به نام مردم نجف‌آباد از ایشان و از آقای مهندس اصفیا تشکر می‌کنم. دقت و مراقبت آقای مهندس صدقیانی، رئیس قسمت کشاورزی سازمان برنامه هم در پیشرفت و انجام این کار بسیار مؤثر بود و امیدوارم وزارت آب‌وبرق هم کمک بکند و سال آینده در چنین موقعی بنده بتوانم بگویم که آرزوی عمر بنده و آرزوی مردم نجف‌آباد عمل شده است و طرح آبیاری به نهایت رسیده است. انشاءالله.

رئیس- آقای مهندس کسرایی بفرمایید.

مهندس کسرایی- نمایندگان محترم استحضار دارند که شاهنشاه آریامهر همه ساله در آغاز سال نو نظر به ایمان استوار و علاقه مفرط به دین مبین اسلام و ارادتی که به دربار ولایتمدار ثامن‌الائمه دارند به مشهد مقدس مشرف می‌شوند. برای مردم خراسان افتخار بزرگی است که از برکات وجود مقدس حضرت رضا علیه-السلام که در آغاز هر سال سعادت زیارت شاهنشاه محبوب خود را داشته باشند (صحیح است). نزول اجلال موکب همایونی به مشهد خیر و برکت به همراه داشته، چند روز متوالی باران رحمت الهی باریدن گرفت. در تمام نقاط خراسان به حمدالله نگرانی که از لحاظ خشکسالی متصور بود تاکنون از بین رفته است. راجع به احساسات شورانگیز و مراتب شاه‌پرستی مردم خراسان، دوست عزیز بنده جناب آقای مهندس اخوان مختصری بیان داشتند و دیگر بنده مصدع نمی‌شوم. همین‌قدر می‌خواهم عرض

کنم که مراتب شاه‌پرستی در مردم خراسان ریشه تاریخی و سوابق خیلی طولانی دارد، البته شاهپرستی منحصر به مردم خراسان نیست (صحیح است) ولی شعار مردم خراسان به پیروی از گفته حکیم ابوالقاسم فردوسی «چه فرمان یزدان چه فرمان شاه» بوده است (احسنت) و خواهد بود (یک نفر از نمایندگان- شعار همه ملت ایران است). مطلب دیگری که می‌خواهم عرض کنم مربوط به حوزه انتخابیه خود بنده تربت‌حیدریه است البته پیش از آن که درباره نیازمندی‌های آنجا عرایضی بکنم، خوشوقتم که بگویم در این دو سه سال اخیر اقدامات بسیار ارزنده‌ای در آن منطقه شده است، تغییرات شگرفی به عمل آمده چه در شهر، چه در روستاها، چهره کریه و نامطلوب سابق دیگر به چشم نمی‌خورد. به حمدالله در سایه آرامش، ثبات تغییر شگرفی در افکار و عقاید و خوش‌بینی مردم به وجود آمده که از عوامل بسیار مؤثری است در پیشرفت و توسعه اقتصادی آن ناحیه. ما در منطقه تربت‌حیدریه در حال حاضر کمتر دهی داریم که دبستان و سپاهی‌دانش نداشته باشد. با استقرار سپاهیان بهداشت، وضع بهداشت مردم تأمین شده، سال گذشته از لحاظ خشکسالی یک نگرانی ایجاد شده بود که به حمدالله با باران‌های نافعی که امسال باریده شده و وزارت کشاورزی به موقع وظیفه خود را عمل کرده و بذر کافی در اختیار مردم گذارده است، امیدواری مردم بیشتر شده است و اما مردم تربت‌حیدریه یک بدشانسی آورده و آن انتقال ستاد ارتش دوم از تربت‌حیدریه است. ستاد ارتش دوم در تربت‌حیدریه مدت ۷، ۸ سال بود که مستقر شده بود. تحرک عجیبی از لحاظ وضع اقتصادی در آنجا به وجود آمده بود. علاوه بر کمک‌های شایانی که از لحاظ بهداشتی و عمرانی و معنوی که در آن منطقه می‌کرده، ماهانه مبالغ کلی شاید بالغ بر چند میلیون تومان در بازار آنجا پول خرج می‌شد. متأسفانه با رفتن ستاد از آنجا یک نگرانی در مردم تولید شده زیرا در دادوستد مردم و در بازار تأثیر کرده و رکودی به طور محسوس به چشم می‌خورد. بنده لازم می‌دانم نظر دولت را به این موضوع معطوف بدارم که واقعاً باید درباره این خلایی که ایجاد شده و این رکودی که با رفتن ستاد ارتش دوم در آنجا به وجود آمده، یک فکر فوری بشود از لحاظ ایجاد راه و توسعه رونق اقتصادی. برای تربت‌حیدریه از خانه‌های سازمانی و بناهای دولتی کوچک‌ترین سهمیه‌ای قائل نشده‌اند. آقای دکتر یگانه با این که تمام ادارات آنجا دارای زمین هستند و چندین سال است که به آنها دستور داده‌اند برای ساختن ساختمان‌های دولتی زمین تهیه بکنند، زمین تهیه شده ولی هنوز دستور ساختمان به موقع اجرا درنیامده، از این همه خانه‌های سازمانی که وزارت آبادانی‌ومسکن در نقاط مختلف کشور برنامه دارد و می‌سازد، در تربت‌حیدریه فعالیتی ندارد و سهمیه‌ای در نظر گرفته نشده، این است که می‌خواستم خواهش بکنم که در این مورد فکری بشود و این نگرانی که در مردم از لحاظ رفتن ستاد ارتش دوم ایجاد شده مرتفع شود. موضوع دیگر نیازمندی‌های آنجا است که البته بنده فکر می‌کنم ضرورت نداشته باشد در مورد یک یک آنها صحبت کنم و اسم ببرم، صورت ریز آنها به استانداری محل و هیئت دولت داده شده، با وزارتخانه‌های مربوطه کراراً مکاتبه شده، امیدوارم که به نتیجه‏ برسد ولی در مورد آب آشامیدنی آنجا با وجود حسن‌نیتی که دستگاه‌ها نشان می‌دهند و باور بفرمایید بیش از ۵۰ بار مکاتبه شده و در هر ۵۰ نامه نوشته‌اند که عنقریب چاه دوم آنجا حفر خواهد شد، چاه دوم مطابق پیمان منعقده با کنسرسیوم حفاران می‌بایستی ۱۸ ماه پیش تمام می‌شد. بنده نمی‌دانم این کنسرسیوم حفاران چه قدرت مافوقی دارد که وزارت آبادانی‌ومسکن قادر نیست پیمانکار را وادار کند به مفاد قرارداد عمل کند. بنده استدعا می‌کنم جناب آقای دکتر یگانه به این موضوع توجه بکنند. این جا بنده از تمام نیازمندی‌های ضروری فقط به یک مورد اشاره می‌کنم و عرض کردم صورت نیازمندی‌ها به هیئت دولت داده شده و به وزارتخانه‌های مربوطه ارجاع گردیده ولی در یک مورد که موضوع آب آشامیدنی آنجا است و می‌بایستی شش سال قبل تمام می‌شد و باز طبق قرارداد بعدی ۱۸ ماه قبل کنسرسیوم حفار می‌بایست تحویل می‌داد، با وجود مکاتبات عدیده که شده و وزارت آبادانی‌و مسکن باید پول آن را به آن کنسرسیوم بدهد، باز آن کنسرسیوم حفار به مفاد قراردادش عمل نمی‌کند. شاید گرفتاری دیگری داشته باشد که وزارتخانه نمی‌تواند آن را وادار بکند که مطابق مفاد قرارداد و تعهدی که کرده است عمل بکند. برای آخرین بار اگر واقعاً آن کنسرسیوم این قدر کارش زیاد است نمی‌تواند در مورد حفر یک چاه در یک شهرستانی که جنبه حیاتی برای

۳۵ هزار نفری اهالی آن شهر دارد عمل بکند، بدهد به یک حفار دیگر. بنده بیش از این عرضی نمی‌کنم، امیدوارم اقدام فوری شود، متشکرم (احسنت).

۱۳- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه.

رئیس- دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

دستور جلسه ۲۵۳

روز یکشنبه ۲۸ فروردین ۱۳۴۵

گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به اساسنامه بانک کشاورزی ایران. شماره چاپ ۱۷۹۵

رئیس- البته لایحه متمم بودجه سال ۱۳۴۴ در دستور جلسه آینده خواهد بود. روز یکشنبه ابتدا لایحه متمم بودجه مطرح خواهد شد و اگر وقتی باقی بود اساسنامه بانک کشاورزی را بررسی می‌کنیم. بااجازه خانم‌ها و آقایان محترم، جلسه امروز را ختم می‌کنیم. جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز یکشنبه خواهد بود.

(ساعت ده و پنجاه دقیقه صبح جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی‏