مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ دی ۱۳۳۵ نشست ۵۴

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری نوزدهم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ دی ۱۳۳۵ نشست ۵۴

روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران

شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی

شماره

شنبه ماه ۱۳۳۵

سال دوازدهم

شماره مسلسل

دوره نوزدهم مجلس شورای ملی

مذاکرات مجلس شورای ملی

جلسه

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۲۵ دی ۱۳۳۵ نشست ۵۴

فهرست مطالب:

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۱۹

جلسه: ۵۴

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۲۵ دی‌ماه ۱۳۳۵

فهرست مطالب:

۱- تصویب صورت‌مجلس

۲- تقدیم سه فقره سؤال به وسیله آقایان: عمیدی نوری و مهدوی‏

۳- بیانات قبل از دستور- آقایان: خرازی- دیهیم‌ـ مهندس هدایت‏

۴- بیانات آقایان: وزیر صنایع و معادن و معاون نخست‌وزیر در قبال بیانات آقای خرازی‏

۵- بیانات قبل از دستور آقای قنات‌آبادی‏

۶- بیانات آقای خرازی طبق ماده ۸۲ آیین‌نامه‏

‏۷- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای فضائلی

۸- طرح و تصویب گزارش مربوط به ضرب مسکوکات نیکلی

۹- طرح گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به دفع آفات نباتی و حیوانی و ارجاع به کمیسیون

۱۰- تعیین موقع جلسه بعدـ ختم جلسه

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه شنبه ۲۵ دی ماه ۱۳۳۵

مجلس ساعت ده و پانزده دقیقه صبح بریاست آقای امان الله اردلان (نایب رئیس) تشکیل گردید

۱- تصویب صورت مجلس

رئیس ـ صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه ـ آقایان: مهندس فروغی. دکتر طاهری. دکتر شاهکار. پردلی. کیکاوسی. دکتر امیر اصلان افشار. خزیمه علم. سالار بهزادی. عامری. مجید ابراهیمی. معین زاده. غضنفری. بور بور. صدرزاده. صراف زاده. مهندس جفرودی. ابتهاج. دولتشاهی. خلعتبری.

غائبین بی اجازه ـ آقایان: امیر سالار. دکتر سید امامی. دکتر هدایتی. قراگزلو. اریه. اسفندیاری. صارمی. شادمان. اورنگ. آقایان. ارباب.

دیر آمدگان و زود رفتگان با اجازه ـ آقایان: مسعودی. یار افشار. ثقه الاسلامی. دکتر جهانشاهی. اکبر. تجدد. موسوی. اخوان بزرگ ابراهیمی. فضائلی. دکتر سعیدی حکمت. دکتر عمید.

نایب رئیس ـ در صورت مجلس اعتراضی نیست؟ آقای جلیلی،

جلیلی ـ آقای ارباب تقاضای اجازه کرده بودند که بنده اطلاع دادم تقاضا دارم بفرمائید اصلاح شود.

نایب رئیس ـ بسیار خوب دیگر اعتراضی نسبت صورت مجلس نیست؟ (اظهاری نشد) تصویب صورت مجلس اعلام می‌شود. آقای عمیدی نوری.

۲-تقدیم سه فقره سؤال بوسیله آقایان عمیدی نوری و مهدوی

عمیدی نوری ـ بنده دو سؤال دارم که تقدیم می‌کنم

نایب رئیس ـ آقای سعیدی مهدوی

سعیدی مهدوی ـ سؤالی است از وزارت راه که تقدیم می‌کنم

۳- بیانات قبیل از دستور آقایان: خرازی ـ دیهیم ـ مهندس هدایت

نایب رئیس ـ نطقهای قبل از دستور شروع می‌شود. آقای خرازی.

خرازی ـ بنده قبل از اینکه وارد موضوعی که برای آن اسم نویسی کردم بشود خواستم از توجهی که وزارت صنایع و معادن راجع بتأسیس نمایشگاههای کالا‌های ایرانی که اغلب آقایان تشریف آوردند و توجه کردند تقدیر کنم (صحیح است) بعد از چندین سال از زمان اعلیحضرت فقید که نمایشگاه صنایع داخلی درست می‌شد تا کنون برای اولین بار نمایشگاه آبرومندی درست شده است و همه ما باید سعی کنیم که مایحتاج ما در داخله مملکت تهیه شود که این مرض بیکاری در مملکت ما مرتفع شود (صحیح است)

قنات آبادی. کاملا صحیح است فقط نفهمیدیم که پپسی کولا در آنجا چه صیغه ایست

حشمتی ـ بسیار درست است.

خرازی ـ در چند روزه اخیر که موضوع شهر و شهرداری و انتخابات انجمن شهر و تغییر شهر دار افکار عمومی را جلب نموده عده کثیری از طبقات مختلف باینجانب مراجعه و می‌پرسند با بر کناری شهردار تکلیف شهرداری قبل از اینکه انتخابات انجمن شهر شروع و شهردار قانونی تعیین گردد چه خواهد شد زیرا آنچه گذشته و آقایان اطلاع کامل دارید وضع شهرداری صورت خوبی نداشته و در حال حاضر هم چون س پرستی ندارد طبعاً بصورت خوبی اداره نمی‌شود و رنج و تعب مردم از مراجعه باین دستگاه کم نشده سهل است فزونی یافته و نارضایتی‌ها بیشتر شده است

بهر کس در اینمورد با بنده صحبت کرده گفته‌ام طلیعه اصلاحاتی شهر تهران منحصراً با اجرای قانون انجمن شهر و انتخاب برگزیدگان مردم برای عضویت انجمن شهر میسر خواهد شد و بس، تا کار مردم در امور مربوط بشهر بدست مردم اداره شود که خوشبختانه در نتیجه تذکرات مکرر نمایندگان محترم مجلسین دولت توجه باین موضوع اساسی و حیاتی نموده لایحه بمجلس سنا برده است.

اکنون لایه در مجلس در جه وضعی است نمیدانم گویا در کمیسیون تحت رسیدگی است.

دو شب قبل در روزنامه اطلاعات خبری خواندم که فرمانداری تهران مشغول تهیه مقدمات انتخابات انجمن شهر است ولی اشاره شده بود که چند ماهی طول دارد تا نمایندگان انجمن شهر انتخاب و شهرداری قانونی تعیین گردد و تا انتخاب شهردار قانونی شهرداری تعیین نخواهد شد اگر این خبر مقرون به حقیقت باشد معلوم نیست تکلیف شهرداری

تهران در طول این مدت چیست؟ همه میدانیم شهرداری با سایر دستگاهها از نظر تماسی که با مردم همه روزه دارد فرق بسیار داشته و هیچ فردی نیست در طور مدت روز با این دستگاه مؤثر سرو کار نداشته باشد زیرا همین دستگاه است که باید بهداشت آب ـ برق ـ اسفالت ـ نان ـ گوشت و سایر خوار و بار مردم هر شهری را تأمین نماید و خواهی نا خواه تمام افراد مستقیم و غیر مستقیم در هر روز با شهرداری سروکار داشته و خواهند داشت بنابراین اداره امور یک چنین دستگاه حساسی را نمی‌توان و نباید معلق به انجام کار دیگری کرد

برأی العین دیدیم و میلم شد دستگاهی که دارای مسئول معنی بود چه انحرافاتی در آن وقوع یافت حالا دیگر بلا تکلیف گذاردن این دستگاه نه تنها بضرر مردم است بلکه شرط عقل نیست

من اطمینان دارم شاید آقایان هم با بنده نظر موافق داشته باشند که شخص آقای علم وزیر کشور بدون تردید لباس خدمتگذاری پوشیده (صحیح است) و تا آن جا که در قوه و استعداد دارد از انجام وظائفی که بعهده او است مضایقه نمی‌کند حالا اگر مسئولیتی که ایشان انتخاب نموده‌اند در یک دستگاهی نتواند کاری که بآن‌ها محول شده انجام دهند بحثی بشخص ایشان وارد نیست .(صحیح است) همان طوری که جناب آقای رئیس مجلس سنا بعد از قرائت گزارش کمیسیون تحقیق مربوط بشهرداری و شهردار سابق که قرار شد یک جلسه خصوصی اختصاص باظهار نظر در مورد گزارش کمیسیون تحقیق داده شود و جناب وزیر کشور خواستند با حضور ایشان مطرح شده شاید بیاناتی نمایند جناب آقای تقی زاده فرمودند بحثی با شما نیست که حضورشان در جلسه مربوط باین کار ضروری باشد با این کیفیت تصدیق میفرمائید اگر شهرداری در نتیجه سوء‌تدبیر مسئولی آن مرتکب عملیات خلاف و سوء استفاده و انحرافاتی گردیده ارتباطی با طرز کار و روش خدمتگذاری آقای وزیر کشور نداشته است اما یک نکته است که ایشان باید از گذشته درس عبرت گرفته و در آتیه نسبت بانتخاب اشخاص برای انجام کارهای حساس دقت بیشتری بفرمایند تا این آشفتگی و هرج و مرج در یک دستگاه نظیر پیدا نکرده و فعلا هم در فکر چاره‌ای برای اوضاع در هم شهردار ی باشند

شنیده‌ام شهردار سابق گفته است دولت کسی را انتخاب نخواهد کرد تا انجمن شهر تشکیل و خود بسمت شهرداری قانونی انتخاب شوم صحت و سقم این مطلب را نمیدانم و روی آن تکیه نمی‌کنم اما اگر چنین مطلبی گفته باشد بیان آن فوق ـ العاده کودکانه است حتی شنیده می‌شود که شهردار سابق با کمک معاون فعلی شهرداری مجالس سور چرانی و چلوکباب درست کرده و متوسل بدو سه نفر یا دوی بی آبرو که در همه انتخابات خود را کاندید می‌نمایند و بیش از پنج انگشت خود رأی نیاورده‌اند شده بتصور این که با این پادوئی‌ها بآنها کمک شود و برای انجمن شهر انتخاب خواهند شد تا بتوانند شهردار سابق را مجدداُ انتخاب نمایند متأسفانه اینها نمی دانند که اگر انتخابات شده و نمایندگان شهر پشت کرسی انجمن شهر جلوس کنند مسلماً سوابق و عملیات اشخاص را بررسی کرده و کسی را انتخاب خواهند کرد که آلودگی نداشته و سوابق آن روشن بوده و شایستگی چنین مقام مهمی را داشته باشد بهر حال زیاد از مطلب دور نمی‌شوم بحث اینجانب در اطراف وضع فعلی شهرداری و انتخابات انجمن شهر بود تردیدی نیست تا تصویب نهائی لایحه پیشنهادی بموقع اجراء گذاردن آن چند طول زمان لازم دارد در این مدت نباید کار این دستگاه را فلج گذارده یا بدست شخص سپرد که در طول مدت بیست ماهه اخیر معاونت شهرداری را داشته و محققاُ در جرائم منتسبه شریک و معاونت کرده و اگر بدیده انصاف توجه بیشتری باوضاع و اجوال فعلی شهرداری بشود معلوم است اساس بدبختی دستگاه برای این بود از ابتدای امر یک شهرداری غیر وارد حتی ناشی و بی تجربه در کار اداری تعیین گردید و باز متأسفانه معاون او هم یک فرد غیر وارد و ناتوان و ضعیف انتخاب شد و اولین خبط آنان این بود که یکعده افراد کار آزموده را در بدو امر نسنجیده از کار بر کنار کردند که پس از مدتی متوجه خبط خود شده عده‌ای از همان افراد را بکار دعوت کردند اما از اینکار هم نتیجه‌ای نگرفتند زیرا همان افراد با یأس و ناامیدی بطور اضطراری دعوت بخدمت را قبول کرده آن صمیمت و فعالیت گذشته را نتوانسته‌اند یا نخواسته‌اند دنبال کنند نتیجه این شد که بعد از بیست ماه بجای کار و کوشش یک مشت عملیات خلاف روی بی تجربه گی و سوء تدبیر از طرف شهردار سابق تهران نصیب مردم این شهر گردید.

ابتدای امر آمدند عملیات گذشته شهرداران را بخطئه و تقبیح و تنقید کردند و علاوه از اینکه عده از کارمندان شهرداری را بجرم دزدی یا وظیفه نشناسی یا جهات فرضی دیگر خارج نمودند مثلا گفتند راهروی زیر زمینی برای چیست جاده سوم برای چه می‌خواهیم و قس علیهذا اما دیدیم که همان کارهائی که گفتند خلاف ترتیب و غیر ضروری است خودشان دنبال نموده و جزو خدمات خود کارهای مؤثر برای شهر قلمداد کردند در صورتی که ابتکار عمل با گذشتگان بود ممکن نیست کسی بتواند در طول این بیست ماهه اخیر نشان بدهد شهرداری عمل ابتکاری برای مردم شهر انجام نداده باشد اگر هم عملیاتی انجام داده نظیر خرید روغن و اتومبیل و سایر مسائل است که کمیسیون تحقیق مجلس سنا روی آن قضاوت نموده اگر کارهای روز مزد هم در شهرداری انجام شده است بدست همان اعضائی شده که بقول آنها نادرست بودند و الا از یک شهردار غیر وارد و یک معاون علیل و ضعیف و ناتوان که اگر لیاقت داشت دنبال شغل شریف طبابت را که مدعی است دکتر هستم و می‌گرفت کاری ساخته نبوده بنابراین تصدیق میفرمائید بلا تکلیف گذاردن شهرداری تهران در چنین وضعی که پیش آمده ابداُ بمصلحت نیست لذا از دولت تقاضا می‌شود تا تعیین تکلیف لایحه پیشنهادی مربوط بانتخابات انجمن شهر شخص وزین و مطلع و مورد اعتمادی را انتخاب نموده بهر عنوان که صلاح است در رأس شهرداری گمارده و برای معاونت او هم از وجود کارمندان مطلع همین دستگاه یا از هر کجا که صلاح بدانند انتخاب نموده تا لااقل رشته‌های باقیمانده این دستگاه که در طول این مدت یکی از هم گسیخته شده بیش از این متلاشی نگردیده و فردا که یک شهردار قانونی انتخاب شد لااقل وارث خرابکاری گذشتگان نبوده بتواند سرو سامان با نظر منتخبین شهر باین دستگاه بدهد (قنات آبادی ـ وقتی که انجمن شهر تشکیل شود خود انجمن شهردار را انتخاب می‌کند)۰

خوب بخاطر دارم که در سال ۲۲ و۲۳ بود که انجمن شهر تکمیل و اینجانب افتخار نمایندگی شهر تهران و نیابت ریاست را در انجمن داشتم شهردار وقت مبادرت بعملی نمود که مسلماً در مقابل عملیات شهردار سابق بسیار ناچیز بود که بنظر انجمن بمصلحت شهر و شهرداری نبود بدون فوت وقت با رأی و نظر انجمن شهردار از کار برکنارشد می‌خواهم عرض کنم که وجود انجمن شهر علاوه بر تمام مزایائی که برای مردم دارد کمکی است بدولت و شهرداری می‌شود و مسلماً با وجود انجمن علم خلاف قانون هیچ شهرداری نمی‌تواند مرتکب شده و اگر خواست از جاده راستی و درستی و اصلاح و صواب منحرف شود در مقابل اعتراض و باز خواست انجمن شهر قرار خواهد گرفت و یکجا دوازده فقره جرم مشهود مرتکب نخواهد شد باین جهات تقاضا دارم برای سرعت در کار تصویب لایحه تشکیل انجمن شهر ترتیبی داده شود در جلسات فوق العاده رسیدگی شده و بتصویب نهائی برسد تا مردم این شهر که باید گفت واقعاُ بردبار و مطیع و هستند و در طول این مدت با گرانی روز افزون خوار و بار و کثافت شهر و گردو خاک و سایر آشفتگی هائی که در دستگاه شهر داری وجود داشته صبر و حوصله را از دست نداده و انتظار این را دارید که زود تر نمایندگان خود را آزادانه از بین خود انتخاب و بانجمن شهر فرستاده و همانطوری که منظور پادشاه عظیم الشأن و جوانبخت ما می‌باشد کار مردم بدست منتخبین مردم سپرده شده و باین هیاهوی و بی ترتیبی‌ها که در شهرداری تهران حکومت داشته و دارد خاتمه داده شود.

قنات آبادی ـ ما که نباید تکلیف برای انجمن شهر تعیین کنیم.

خرازی ـ عرض کنم که بنده عرایضم را عرض کردم ولی یک موضوع مهمتری را می‌خواهم عرض کنم بدون رو در بایستی امروز شخص اول مملکت اعلیحضرت همایون شاهنشاهی در مملکت مؤثر است (قنات آبادی ـ ایشان همیشه مؤثر بودند) و باید عرض کم که این دولتها می‌آیند و می‌روند (حشمی ـ بکسی هم کاری ندارند) بقول آقای حشمتی بکسی هم کاری ندارند سمبل مملکت ما شخص اعلیحضرت است و اعلیحضرت همایونی در قسمت سیاست خارجی بشهادت تمام ملل و دول دنیا گامهای بزرگی که بر می‌دارند مورد تقدیر و تقدیس همه ملل آزاد جهان گشته (صحیح است) ولی متأسفانه باید اینجا صریحا عرض کنم که دولت مایل نیست متناسب با گامهای بزرگ که اعلیحضرت همایونی بر میداند گامهائی بردارد دستگاه‌های دولت هر روز مردم را ناراضی می‌کند (صحیح است) و این نارضایتی‌ها را بحساب اعلیحضرت می‌گذارند و اعلیحضرت باید از هر حیث همان طور که مجلسین و تمام اهالی این مملکت با اعلیحضرت علاقه دارند ما باید کاری کنیم که این شخص که تمام هم و غم و فکرش برای آسایش و رفاه این مملکت و افراد آن است حفظ بشود ملاحظه بفرمائید که در مواقع سختی سوار طیاره می‌شوند و می‌روند نقاط سیلزده را می‌بینند و الان هم در مسافرت هستند و دولت و سایلی ایجاد می‌کند همین شهرداری را ملاحظه بفرمائید مردم را ناراضی می‌کند و مرد این ناریضایتی را بحساب علاء می‌نویسند بحساب شخص اول مملکت می‌نویسند (حمید بختیار ـ به حساب علاه می‌نویسند)(چند نفر از نمایندگان ـ بحساب علاء می‌نویسند) دولت باید متوجه باشد که با این شکایات اگر می‌تواند کار بکند و اگر هم نمی‌تواند استعفا بدهد و برود

علامه وحیدی ـ اعلیحضرت فرد ممتازی است هر کسی باید در حدود قدرتش کار کند و اعلیحضرت همایونی در مملکت ممتاز است

معاون نخست وزیر (ذوالفقاری) دولت مسئول است.

نایب رئیس ـ آقای دیهیم

دیهیم ـ وظیفه مقدس و سنگین نمایندگی ایجاد می‌کند برای اینکه حقیقت از پشت این تریبون بعرض نمایندگان محترم برسد. آقایان محترم تصدیق بفرمایند که ما در مقابل یک وظیفه بسیار مهم بسیار سنگین و مقدس قرار گرفته‌ایم

باید بهر نحو است انجام وظیفه نمائیم که دو پیشگاه ملت و شاهنشاه مسئول نباشیم آقایان تصدیق میفرمائید بنده شهوت نطق و بیان نداریم و از روزی که پا باین مساحت مقدس گذاشته‌ام در موقع ضروری حاضر شده‌ام برای اینکه چند دقیقه‌ای وقت ذیقیمت شریف آقایان را اشغال کنم آقایان باز تصدیق میفرمائید که تجار و اصناف و کسبه یکی از عاملین مؤثر کشور ما می‌باشند (صحیح است) قسمت مهم بودجه کشور ما را اصناف و کسبه و تجار تأمین می‌نماید (صحیح است) حتی عمران و آبادی قسمت مهم مملکت را نیز بسته به همت و جوانمردی اصناف و تجارت است (صحیح است) باید این طبقه تقویت شود و این طبقه مورد احترام همه واقع شوند ولی متأسفانه ناگزیرم عرض کنم این طبقه را یک عده مأمورین ممیزی دارائی در بازار اذیت می‌کنند (صحیح است) رشوه می‌خواهند تاجری که رشوه بدهد برای تشخیص مالیات در جزء اصنافی قلمداد خواهد شد کسبه و اصنافی که از دادن رشوه خودداری بکن جزء تجار درجه اول محسوب خواهد شد (صحیح است) این عمل خوب نیست نباید با حیثیت تجار و اصناف تا این اندازه علنی بازی کرد (صحیح است) شنیده‌ام رشوه بازار را در مقابل ششصد هزار تومان بیک عده مأمورین ممیزی بمقاطعه داده‌اند (صحیح است) عجب مبارزه با فسادی است در واقع معنای مبارزه با فساد را هم دانستیم اگر عمری بجا باشد معنای سایر قسمتها را هم خواهیم فهمید مبارزه با فساد که یکی از مواد مهم برنامه دولت است در مقابل این مبارزه با فساد ششصد هزار تومان ششصد هزار تومان رشوه بازار و چند تیمچه را بمقاطعه داده‌اند با این وضع آیا می‌شود نمایندگان محترم ملت نمایندگان شرافتند مجلس شورای ملی و همچنین نمایندگان شجاع مجلس سنا بنشینند و صبر و حوصله نشان بدهند دیگر کاسه صبر و حوصله مان لبریز می‌شود نباید با بازاری‌ها این معامله را کرد چنانکه عرض کردم بودجه این کشور دست این اصناف و تجار است (صحیح است) چرا حساب این مأمورین را نمی‌رسند؟ چرا آنها را در مقابل میزهای قانون بمحاکمه نمی‌کشند؟ چرا از آن اشخاص نمی‌پرسند شما که در مقابل سه هزار تومان چهار هزار تومان که برایتان اجرائیه صادر کرده بودند و شما را بمحکمه جلب کرده بودند نمی‌توانستید سه چهار هزار تومان قرض خود را بدهید امروز چه شد که در یک مدت محدود و معینی توانسته‌اید یک ثروت سرشار و هنگفتی بدست آورید؟ مبارزه با فساد یعنی چه؟ مبارزه با فساد یعنی رسیدن بحسابهای دزدان آنهائی که با حیثیت و شئون مردم بازی می‌کنند (صحیح است) آنهائی که بمقام سلطنت خیانت می‌کنند شاه ما امروز از تمام هستی خودش گذشته، دارائی خودش املاک خودش املاک خودش را بین یک عده رعیت بیچاره تقسیم کرده و می‌خواهد تأمین و رفاه و آسایش عمومی را بکند آیا رواست در پیشگاه این پادشاه باعظمت پادشاه رؤف و مهربان باین اندازه گستاخی کرد که در بازار رشوه را به ششصد هزار تومان مقاطعه داده‌اند اینها باید محاکمه شوند اینها باید تنبیه شوند و الا خیانت کرده‌ایم نمایندگان محترم بری از خیانت و بری از همه گونه تهمت هستند باید تأسی بکنیم از سیاست شاهنشاه بچه مناسبت رعیت یک پادشاهی که تمام هم و غمش تمام اوقات شریفش صرف رفاه و آسایش ملت خودش می‌شود چند نفر از ملت او بنام غارتگر ببازار بیفتند و با اصناف این معامله را بکنند (فخر طباطبائی ـ در والایت هم مزایده گذارده‌اند) در ولایات و شهرستانها هم عده‌ای از مأمورین دارائی با حیثیت مردم بازی می‌کنند (صحیح است) من نمی‌خواهم بگویم تمام مأمورین دارائی بد هستند ما بین مأمورین دارائی شخصیت‌های محترم شخصیت‌های درست شخصیتهای پاکدامنی است (مهندس دهستانی ـ این‌ها را منتظر خدمت می‌کنند) اینها را هم آنها بد نام می‌کنند باید مأمورین پاکدامن وزارت دارائی خودشان جمع شوند و بحساب این ناپاکان و بحساب این نامردان برسند (صحیح است) (مهندس اردبیلی ـ درستکاران را کنار می‌گذارند) در وزارت دارائی خوب مبارزه با فساد می‌کنند اگر اجازه بفرمائید یک مثلی خدمت آقایان عرض کنم در عین حال که قدری مستهجن است و مستحسن نیست ولی ناگزیرم که با گفتن این مثل مکنونات قلبی خودم را بعرض آقایان نمایندگان برسانم (سعیدی ـ اگر مستهجن است نفرمائید) اجازه بفرمائید که این مبارزه با فساد را در قاموس یکعده خائن و در قاموس یک عده ناجوانمرد بعرض برسانم شخصی با بچه بد کاره‌ای مشغول انجام عمل شنیع بود (زنگ نایب رئیس) آن بچه قمه‌ای بکمرش بسته بود آن مرد پرسید این قمه چیست که به کمر خود بسته‌ای گفت هر کسی که بناموس من خیانت کند با این قمه او را نابود می‌کنم گفت پس تکلیف من چیست گفت تو مشغول باش منظورم ناموس طرفم بود معلوم می‌شود ناموس طرف در قاموس آن بچه بد بود معلوم می‌شود مبارزه با فساد و مبارزه با خیانت در قاموس یکعده مأمور ناپاک چیست دولت جناب آقای علاء در رأس برنامه خود مبارزه با فساد را قرار داد انصافاً شایسته است که جناب آقای علاء در برنامه دولت خودش مبارزه با فساد را بگذارد برای اینکه جناب آقای علاء مردی است خدمتگذار و پاکدامن و وطن پرست شاه دوست و برازنده و خدمات شایسته‌ای هم به این مملکت مخصوصاُ به آذربایجان کرده‌اند آذربایجان وقتی که با قشون اجنبی اشغال شده بود این مرد توانست همت بخرج بدهد و از حقوق حقه آذربایجان دفاع بکند ولی مبارزه با فساد را بادست وزارت دارائی نمی‌تواند انجام بدهد در وزارت دارائی نمی‌شود مبارزه با فساد کرد در عین حال می‌خواهم با این جمله عرایضم را خاتمه بدهم و از وقتم بجناب آقای فرود که ممکن است بیاناتی داشته باشند بدهم

فرود ـ من خیلی وقت می‌خواهم.

سعیدی ـ باقی وقتتان را به آقای مهدوی لطف بفرمائید.

دیهیم ـ در وزارت دارائی مبارزه با فساد نمی‌توانند بکنند برای اینکه خفته را خفته کی کند بیدار در خانه اگر کس است یک حرف بس است در وزارت دارائی مبارزه با فساد نمی‌شود برای اینکه خفته را خفته کی کند بیدار (احسنت، احسنت) بقیه وقتی را به آقای قنات آبادی می‌دهم.

نایب رئیس ـ ۵ دقیقه دیگر از وقت جنابعالی وقتی مانده که آقای قنات آبادی استفاده می‌کنند آقای مهندس هدایت بفرمائید

مهندس هدایت – آقایان نمایندگان محترم بخوبی استحضار دارند که بنده سعی دارم وقت گرانبهای مجل س را حتی الامکان نگیرم و بالخصوص در اموری که شاید قسمتی از آن جنبه خصوصی پیدا کند مزاحم اوقات محترم آقایان نشوم لکن مشاهده کردم که ممکن است بعضی اوقات سکوت که از روی کمال علاقه بعدم تضییع وقت مجلس محترم است از طرف معاندین حمل برضا شود و دیگر اینکه آقایان نمایندگان بخوبی مستحضرند که احترام و حیثیت مجلس شورای ملی وقتی پا بر جا است که حیثیت و احترام افراد آن که عموم نمایندگان محترم می‌باشند حفظ بماند (صحیح است) بدین لحاظ این امر که یک جنبه عمومی هم پیدا می‌کند که چون این شتر طبق مثل معروف ممکن است در خانه همه آقایان بخوابد ببنده اظهار لطف و مرحمت کرده اجازه بفرمایند عرایضی که بنظر منتهی لزوم را دارد بعرض مجلس مقدس برسانم .(نمایندگان ـ بفرمائید، بفرمائید)

در جلسه گذشته مجلس سنا در موقع مذاکره درباره دارو و جنجالی که بنظر بنده عجولانه در این باره براه انداخته‌اند و اسم عده‌ای از رجال و آقایان نمایندگان و سناتورها را بزبان آورده‌اند جناب آقای عدل الملک دادگر سناتور محترم که کمال اعتقاد و ارادت را بایشان دارم بیاناتی فرمودند که بعقیده بنده بایستی با آب طلا نوشته شود و مقابل چشم صاحبت نظران و کسانی که اعتقاد و ایمان بحفظ حیثیت افراد این مملکت دارند قرار گیرد ایشان فرمودند که مسئولین امور بایستی توجه کامل نمایند که اظهارات آن‌ها در مقامات رسمی طوری بیان شود که در اذهان مردم قبل از آنکه واقعیت امور روشن شده باشد تولید شبهه نکرده ایجاد نا امیدی برای عده‌ای که در خارج این مطلب را می‌شنوند و وارد حقیقت امر نیستند نکند و مخصوصاً تأکید فرمودند که این جنجالها که بصورت تهمت باشخاص و افراد و مخصوصاُ بزرگان قوم وارد می‌شود خواهی نخواهی هر قدر هم بی پایه و مایه باشد یک رسوبی در افکار و اذهان عمومی می‌گذارد که پاک شدنی نیست و اگر هم پاک شود مدت‌ها وقت لازم دارد و بطور خالصه نظر جناب ایشان بر این بود که در این قبیل موارد بایستی دقت بیشتری کرد و با چوب تهمت و افترا خادمین مملکت را دل سرد و لکه دار ننمود بنده وقتی بیانات واقعاُ حکیمانه و پسندیده معظم له را در روزنامه‌ها خواندم افکار دور و درازی بمن دست داد و مصمم شدم که روز همین اصل در این محضر مقدس چند کلمه‌ای بعرض برسانم و استدعا دارم آقایان محترم بر من منت بگذارند و بعرایضم تا انتها توجه فرمایند

در چند ماه قبل که اینجانبت برای عمل جراحی و معالجه بمسافرت رفته بودم از طرف یکی از آقایان سناتورهای محترم سؤالات دوازده گانه از طرف وزارت کشور درباره سوء جریانات شهرداری شده بود و چون در دعوا بمثال معروف نقل نبات قسمت نمی‌کنند و باصطلاح عقب نقاط ضعف طرف می‌کردند شرکت شهردار سابق تهران را در شرکت مهک دستاویز قرار داده آنچه خواسته‌اند بدروغ بر شرکتی که با خون دل بنده ایجاد کرده‌ام و فعلا مصدر خدمات بزرگی در راه عمران و آبادانی این کشور است و نمونه کار آنرا نمایندگان محترم آذربایجان در تبریز در ساختمان ایستگاه راه آهن مشاهده فرموده‌اند نسبت داده‌اند.

آقایان نمایندگان محترم اینجانب که شغل و تحصیلات اصلیم مهندسی است و پس از خاتمه تحصیل نرفته‌ام سربار دولت شوم و با اتکاء بنفس از روز اول وارد کار آزاد شده‌ام اگر ملاحظه کنم که بعلت اختلافات دیگر می‌خواهند ثمره وجود یک تشکیلات را که با زحمت شبانه روزی پایه گذاری شده و حقاً بایستی مورد تشویق و تقدیر واقع شوم از بین برند خیال نمی‌کنم این امر اگر درباره هر یک از آقایان نمایندگان محترم پیش بیاید آنی سکوت کنند ولی معذالک برای اینکه تصور نشود خواسته‌ام از نمایندگی مجلس شورای ملی کوچکترین استفاده‌ای برای حفظ دستگاهی که بوجود آورده‌ام بکنم موقتاُ سکوت کرده‌ام تا به بینم نتیجه این تحقیق و رسیدگی که بکمیسیون

تحقیق مراجعه کرده‌اند چه می‌شود؟

در جلسه اسبق مجلس محترم سنا پس از دو ماه و نیم گزارش کمیسیون تحقیق خوانده شد من درست است که با شهردار سابق تهران در شرکت مهک سهیم هستم ولی وکیل مدافع او در این محضر مقدس نیستم و هر کس مسئول اعمال و رفتار خودش می‌باشد و قصد هم ندارم که او را در این مقام محترم تبرئه کنیم و یا تعریفی از او کرده باشم لکن چون یک سؤال سناتور محترم بشرکت مهلک بمدیرت اینجانب برخورد می‌کند با مال بی میلی ناچارم حقایقی بعرض مجلس محترم شورای ملی برسانم.

البته پاسخ دو سئول از دوازده سؤال سناتور محترم و گزارش کمیسیون تحقیق درباره آن که مربوط بشرکت و بشرکاء شرکتی می‌شود که اینجانب تشکیل داده‌ام بطور تفصیل داده شده و برای اینکه وقت محترم آقایان تضییع نشود یک نسخه از آن تقدیم مقام معظم ریاست می‌کنم (تقدیم نمودند) و بقیه که بطور پلی کپی تهیه شده حضور نمایندگان محترم تقدیم می‌کنم که سر فرصت مطالعه و ملاحظه فرمانید تا چه اندازه بر خلاف آنچه که جناب آقای دادگر که در اول نطق خودم بدان اشاره کردم و برای همکاران محترم ایشان در کمیسیون تحقیق بایستی نصب العین باشد دور از انصاف و حتی بدون تحقیق درباره این دو سؤال اظهار نظر شده و بجای آنکه دلائل و مدارک از سؤال کنند که خوشبختانه اگر هم موجود باشد بنفع شرکت مهک است خواسته شود و اینکه از اداره کنندگان شرکت مهک سوال و تحقیقی بشود و یا بدفاتر شرکت رسیدگی گردد فقط عبارتی از قبیل برقرار معلوم و بطوری که اظهار شده در گزارش گنجانده‌اند که تمام آن مطالبی از گفتارهای مخالفین سرچشمه می‌گیرد بنده بشهادت تمام اعضاء کمیسیون محترم و تحقیق در تمام مدتیکه مشغول تحقیق بوده‌اند مراجعه‌ای بآن‌ها نکرده‌ام و گله‌ای هم از آنها ندارم چون در این قبیل موارد شاید رو در بایستی با همکار گرامشان مانع از تحقیق و تفحص بیشتر برای روشن شدن حقایق بوده در همین کمیسیون تحقیق اشخاصی مانند جناب آقای مهندس شریف امامی سناتور محترم تشریف داشته‌اند که کاملا بامور شرکتهای ساختمانی و مقاطعه کاری واردید و فعلا هم مدیریت شرکت ساختمانی ایرانکار را بعهده دارند و بعلاوه عضو سندیکای شرکتهای ساختمانی هستند که اینجانب مدیریت عامل آنرا بر عهده دارم و از کم و کیف مطلب و اینکه در کمیسیون تشخیص صلاحیت وزارتخانه‌ها و ادارات و منجمله شهرداری و آنهم از زمانی قبل از تصدی آقا منتصر و زمان تصدی جناب آقای غلامحسین ابتهاج نماینده محترم فعلی مجلس شورای ملی که خداوند آن را بسلامت بدارد و انشاءالله بزودی بهبود حاصل کنند برای حفظ حقوق صنفی بموجب شغل مدیریت عامل سندیکای و نه بعنوان مدیر شرکت مهک و فقط برای طبقه بندی و تشخیص صلاحیت و نه برای تقسیم کار شرکت می‌کنم و همانطور که نمایندگان اطاق بازرگانی در کمیسیون‌های مختلفه ادارات شرکت می‌نمایند و آنوقت با تمام این اطلاعات حق بود اقلا سایر اعضاء محترم کمیسیون را که حقاً وارد نیستند وارد بفرمایند در اینجا برای روشن شدند اذهان صریحاُ عرض می‌کنم شرکت مهک نه مستقیم و نه غیر مستقیم در کار شهرداری تهران در زمان تصدی آقای منتصر شرکت و مداخله نکرده دفاتر شرکت شاهد این مدعا است چه با داشتن کار معظمی چون ساختمان ایستگاه تبریز و کار‌های ساختمانی وزارتخانه‌های دیگری که هر روز دعوت می‌کنند و رد می‌کنم احتیاجی بکار شهرداری تهران نداشته و نداریم بهر صورت چون ذکر تمام جزئیات باعث تطویل کلام و تصدیع اوقات آقایان نمایندگان محترم می‌شود در این باره دیگر عرضی نمی‌کنم و بطوریکه عرض شد برای اینکه آقایان سناتورهای محترم هم بحقیقت امر واقف شوند جواب تهیه شده برایشان فرستاده می‌شود که مطالعه و قضاوت فرمایند امیدوارم که این مختصر و شرح مفصلی که حضور آقایان محترم تقدیم می‌گردد مطلب را برای عموم آقایان نمایندگان بالخصوص نمایندگان محترم سنا روشن کرده باشد تا بمصداق گفتار همکار بسیار محترم و گرامشان درباره و سؤال مورد بحث از دوازده سؤال سناتور محترم تعمق و رسیدگی فرمایند و با امعان نظر غبار و رسوب این تهمت و افترای بیجا را که در نتیجه بعضی حوادث و گفتگوها که از حوصله و مجال بحث ر این مجلس محترم خارج است و من غیر مستقیم گوشه‌ای از آن متوجه شرکت و تشکیلاتی شده که اینجانب آنرا اداره و بداشتن آن فخر و مباهات می‌کنم پاک کند و بزرگان قوم نیز با این عمل خود نزد خداوند و وجدان سربلند و سرافراز باشند در غیر این صورت بایستی صریحاً عرض کنم اگر دقت کافی در این قبیل مسائل نشود و یا کمیسیون تحقیق رسیدگی ناقص کند و از مدعی برای حرفی که زده است مدرک نخواهد و فقط حرف معاندین را بشنود در نتیجه خواهی نخواهی بازار تهمت و افترا از این هم بیشتر رواج خواهد کرد و اگر امروز اشخاصی بیگناه لکه دار شوند فردا که کشور احتیاج بمردان از خود گذشته دارد و فردا که مجلسین و دولت‌ها بخواهند با نادرستی و فساد مبارزه کنند دیگر مردان میدان این مبارزه پیدا نخواهند شد و کارها بهمان ترتیب سابق با دست بدست مالیدن و سمبل کردن جریان پیدا خواهد کرد.

نایب رئیس ـ آقای مهندس هدایت وقت شما تمام شد

مهندس هدایت ـ پنج دقیقه از وقت آقای دکتر دادفر اگر اجازه بفرمایند استفاده می‌کنم

دکتر دادفر ـ بنفرمائید

مهندس هدایت ـ و مأمورین دولت در مقابل اربابان نفوذ برای اجرای هوسها و خواهشهای تمام نشدنی و مضر آنان چاره‌ای جز تسلیم شدن نخواهند داشت و کارها بدین ترتیب بدست مأمورین نالایق خواهد چرخید و کشور عزیز ما را که بایستی در این اوضاع و احوال دنیا قدمهای بلندی بسوی ترقی و تعالی بردارد در جاده سقوط و پستی سوق خواهد داد و بآقایان نمایندگان محترم سنا هم عرض می‌کنم که از خواندن یک لیست و بردن اسم بعضی از همکارانتان در شرکت‌های وارد کننده دارو و بدون آنکه تهمت و افترائی خدای نا کرده بآنان زده شده باشد آن در متأثر می‌شوید و فریادتان بلند می‌شود که دولت نباید نمایندگان مجلسین را اینطور دستمالی کند و بنظر من حق هم دارید بمصداق آنکه آنچه بر خود نمی‌پسندی بر دیگران نپسند مراقب باشید که خودتان بنا حق پیشقدم عملی نشوید که از آن بسختی نفرت دارید در خاتمه هم عرض می‌کنم که از سناتور محترم جناب آقای نیک پول که از رجال اقتصادی و سیاسی ما است با وجود آنکه حقاً باید گله مند باشم گله ندارم و همینقدر عرض می‌کنم آنهائی که ستم شرکت مهک را برای کوبیدن آقای منتصر بمیان آورده‌اند و بصطلاح و بزع خودشان مدارکی خدمت ایشان داده‌اند و خلاصه باعث شده‌اند که این گفتگو بدست ایشان براه بیفتد مردمان صحیح العمل و پاکی نیستند و در دستگاه شهرداری تهران سوابق ننگین و سوئی دارند که چون افراد بیچاره‌ای هستند و مطلب برای عمومی کارمندان پاک شهرداری روشن است از ذکر اسامی آنها خودداری می‌کنم تا خودشان متنبه شوند و انشاءالله روزی خواهد رسید که حق و حقیقت جلوه گر خواهد شد و الا ما که حساب پاک است از محاسبه چه باک است

۴- بیانات آقایان وزیر صنایع و معادن و معاون نخست وزیر در قبال بیانات آقای خرازی

نایب رئیس ـ جناب آقای وزیر صنایع و معادن.

وزیر صنایع و معادن (مهندس گنجه)- بنده خواستم بدواُ از مرحمتی که آقای خرازی و حسن نیتی که آقایان نمایندگان محترم نسبت به بنده ابراز داشتند تشکر کنم (حشمتی (شما مورد لطف و محبت همه هستید) ولی جناب آقای خرازی در آخر مطالبشان نام اعلیحضرت همایون شاهنشاهی را بردن اعلیحضرت همایون شاهنشاهی مورد احترام و علاقه فرد فرد ایرانیها هستند (صحیح است)(خرازی ـ بنده هم همین را گفتم) و بدیهی است همه نه فقط دولت بلکه نمایندگان ملت و افراد ملت همیشه از راهنمائیهای خردمندانه اعلیحضرت همایون شاهنشاهی استفاده می‌کنند.

دکتر بینا ـ ایشان هم همین را گفتند.

خرازی ـ بنده حتی گفتم تمام ملل دنیا این را می‌گویند.

وزیر صنایع و معادن ـ ولی بدیهی است که مقام سلطنت مبری و منزه از هر گونه مسئولیت است و خود دولت مسئول کلیه امور کشور است (صحیح است) دولت بوظائف و مسئولیتهای خودش کاملا آشناست وزراء در مقابل مجلسین مسئول می‌باشند (صحیح است) و بتذکرات آقایان نمایندگان محترم همیشه ترتیب اثر می‌دهند منظور از تذکر این بود که مطالب طوری اینجا طرح بشود که در خارج که وارد بجزئیات امور نیستند مورد سوء تعبیر قرار نگیرد.

نایب رئیس ـ آقای معاون نخست وزیر.

معاون نخست وزیر (ناصر ذوالفقاری)ـ شخص که در تاریخ معاصر ایران از فکر و منافع مردم غافل نبوده و نیست شخص اعلیحضرت همایونی است و با راهنمائیها و ارشاد شخص ایشان که بدولتها فرموده و می‌فرمایند بشهادت خود جناب آقای خرازی و عموم آقایان نمایندگان محترم هدفی جز توسعه اصلاحات و اجرای عدالت اجتماعی و تسریع در تهیه وسایل آسایش عمومی نداشته‌اند (صحیح است) دولت نیز باید از این ارشاد و راهنمائیها استفاده کند طبق قانون اساسی هم دولت در پیشگاه شاهنشاه و همچنین ملت و مجلسین مسئول اعمال خود می‌باشند (صحیح است)

دکتر رضائی ـ گفته آقای خرازی هم یر از این نبود.

نایب رئیس ـ آقایان نمایندگان محترم توجه فرمودند کنه آقای خرازی مقصودشان تجلیل مقام سلطنت بود و خارج از این نظریه اظهاری نکردند (صحیح است) شخص اعلیحضرت همایون شاهنشاهی مورد علاقه و احترام قاطبه ملت ایران مخصوصاُ عموم نمایندگان مجلس شورای ملی می‌باشند (صحیح است ـ صحیح است)

خرازی ـ بنده عرض کردم که حتی ملل دنیا

۵- بیانات قبل از دستور آقای قنات آبادی

نایب رئیس ـ آقای قنات آبادی

قنات آبادی ـ آقایان نمایندگان محترم در اواخر حکومت اسبق یعنی حکومت مصدق السلطنه نظر مبارکشان هست که آنهائی که در داخل کشور بودند چه آنهائی که در مجلس بودن چه آنهائی که در

خارج از کشور بودند این مطلبی که بنده عرض می‌کنم یادشان هست که دولت آن دستگاهی که بر خلاف میل باطنی ملت ایران نهضت ملی ایران را منحرف کرده بود بسوی نهضت کمونیستی داشت می‌برد برای اینکه مردمرا اغفال بکند هر روز یک سرو صدائی بوجود می‌آورد هر روز یک بامبولی بوجود می‌آورد یک شب شما در روزنامه می‌خواندید که نفت کشها آمدند در خلیج فارس و نفت می‌برند (پرفسور اعلم ـ بدروغ) یک روز مطلبی را میدیدید که بر خلاف شؤن ملی و مملکتی عنوان شده و رویش جنجال شده است خلاصه هر روز و موقعیتی که حتماً ساقط می‌شد هر روزی که صدا و یک اسکاندال و یک موضوع تازه و بر خلاف مصالح مملکت و ملت عنوان می‌کردند چرا؟ برای اینکه دو روزه ده روز ۲۰ روز یا بیشتر حکومت کنند من خیلی متأسفم که می‌بینم که دولت آقای علاء هم همین رویه را اتخاذ کرده است البته نه بآن صورت نمی‌خواهم بگویم که دولت جناب آقای علاء خدای نکرده بر علیه رژیم مملکت عمل می‌کند ابداُ همچو چیزی نیست این مقصود را ندارم مقصودم این است که اینکه روز اول آمد و با یک توپ محکم از نظر مبارزه با فساد و با یک صدای رسا از نظر اصلاح امور مردم و انجام کارهای مردم و اجتماع فریاد و فغان کرد حالا که دید در هیچکدام از این مطالب که مربوط بامور داخلی مملکت و بهبود وضع مردم است موفقیتی پیدا نکرده هر روز یک بامبول و یک صدا بوجود می‌آورند که بعقیده من پیدایش این موضوعات روزمره و این بازیهائی که از طرف دولت بوجود می‌آید بضرر همه چیز مملکت تمام می‌شود آقایان نمایندگان محترم بنده نه کاسبی دارم مه در شرکتی شریک هستم نه تجارت دارم نه مقاطعه کارم (بور بور ـ هیچ کدامش عیب نیست) اجازه بفرمائید مقصودی دارم که عرض می‌کنم نمی‌خواستم بگویم که عیب دارد شما حوصله بکنید نه کاسبی دارم نه دوا فروشم چون هیچکدام از اینها نیستم و این مطلب بمن نمی‌چسبد من مجبورم که راجع ببعضی از این مطالب و موارد که مستقیماً از طرف دولت هم عنوان می‌شود این مطالب را تذکر بدهم همه شما در روزنامه‌ها در اخبار مجلس خوانده‌اید که در چند روز گذشته در مجلس سنا یک اسکاندالی روی موضوع دارو بوجود آمد بعقیده بنده توی این مملکت هر چه بدی بوجود می‌آید گناهش گردن دو طبقه است یکی آن طبقه‌ای که برای بد کاریها و برای سوءاستفاده کردن‌ها اعمال نفوذ می‌کنند و یکی دولت‌های بی عرضه و بی لیاقت که قبول اعمال نفوذ می‌نمایند (صحیح است) یعنی آن کسبه که رشوه می‌دهد و آن کسی که رشوه می‌گیرد هر دو در آتش جهنم می‌روند و رشوه دهنده بدکسی است و رشوه گیرند هم خیلی بدتر این حدیث نبوی است الراشی و العرنشی کلام هما فی النار رشوه دهنده و رشوه گیرنده هر دو در جهنمند (پرفسور اعلم ـ الان که در بهشتند) شما اطلاع دارید بنده اطلاع ندارم قدر مسلم این است که در امر فروش دارو بمردم محروم و بدبخت و مصرف کننده هم از طرف کسانی که باید کنترل بکنند هم از نظر نفع خودشان و هم از نظر قبول اعمال نفوذ بسیار بسیار بی عدالتی شاه است (صحیح است) و لذا در کشور ما دارو بقیمت بسیار بسیار گرانی بخورد مردم بدبخت می‌رود این مطلب صحیح است اما تقصیر با کی است؟ اگر من شمس قنات آبادی بروم بوزیر بهداری بگویم آقای وزیر بهداری برای خاطر من که نماینده مجلس هستم شما در مورد فلان دارو اغماض بکنید چشم پوشی کنید و کنترل نکنید من که وکیلم خیانت کرده‌ام و آن وزیر که این مقام را باو سپرده‌اند خیانت بیشتری کرده گناه بیشتری کرده (حشمتی ـ مربوط بوزارت بهداری نیست مربوط بوزارت بازرگانی است) چند وقت پیش آقای دکتر بینا بنده در روزنامه‌ها خواندم که آقای وزیر بهداری استعفا کرده‌اند یا اعتصاب کرده‌اند نمیدانم کدامش بوده است که چرا لایحه ترمیم حقوق پزشکان در سنا تصویب نشده است البته اگر نظر مبارک آقایان نمایندگان مجلس شورای ملی باشد در دوره ۱۸خود من با وجودی که با دولت مخالف بودم با این لایحه از نظر شهرستانها رأی موافق دادم و روی آن تلاش کردم اما این عمل وزیر بهداری سرود یا مستان دادن است که یک وزیری چنین کاری بکند یعنی بهر کس اجازه می‌دهند که چیزی که مطابق میلش نیست خواه این امیال و آرزوها مطابق با مصالح مملکت باشد یا نباشد که بگویند که من فردا کار نمی‌کنم اگر فردا سپورها کارگرها کشاورزها کارمندها دولت باتکای عمل وزیر بهداری آمدند و اعتصاب کردند و گفتند کار نمی‌کنیم تا حقوق مان اضافه شود جواب این را کی خواهد داد؟ (یکی از نمایندگان ـ وزیر بهداری) این بازی بوده است که یک وزیر دولت بوجود آورده است و این کار بر خلاف مصلحت مملکت ماست و بر خلاف رویه و روالی است که ما پیش گرفته‌ایم زیرا ما می‌خواهیم که در اوضاع مملکت ما تثبیت باشد نه ما بتوانیم که وضع و مقامی را که از نظر سیاست در دنیا و بخصوصی خاورمیانه در نتیجه راهنمائی‌های شخص اول مملکت بدست آورده‌ایم که مقام و آن وضع تغییر نکند (مهندس سلطانی ـ از روی حسن نیت استعفا دادند) (پرفسور اعلم ـ دولت هم روی همین وضع مانده که می‌گوید من استعفا نمی‌دهم) دولت حال استعفا کردن ندارد من خواهش می‌کنم که آقایان نمایندگان محترم قبل از اینکه من این عرضی که می‌خواهم بکنم مبتدا و خیرش تمام شود توجه کامل کنند و فرمایشی نفرمایند شاید اکثر آقایان از طرف وزارت فرهنگ دعوت شده‌اید برای بازدید کلاس‌های شبانه. آقایان هیچ عاقلی هیچ با شعوری نیست که بگوید با سواد کردن یک ملت بد است هر کس این حرف را بزند باید دهانش را خرد کرد آقا یک فکر صحیح و یک منطق صحیح اینطور ایجاب می‌کند که ما وقتی بخواهیم یک باغی را تربیت کنیم در مرحله اول باید تمام قدرت و قوتمان را برای نهالهای جوان و نورس بگذاریم زیرا دادن مواد غذائی بنهالهای جوان نتیجه اش این می‌شود که در آینده آن باغ باقی می‌ماند و مصفا می‌شود و میوه و بر خواهد داد آقایان نمایندگان محترم در همین طهران بنده تکرار می‌کنم در همین طهران شما هر کس قبول ندارد حاضرم از عهده اش بیرون بیایم یعنی دست آن شخص محترم را بگیرم و ببرم و نشان بدهم در همین تهران پنج شش ماه بعد از شروع تحصیل هنوز دبستانها و دبیرستانها یعنی باغهائی که باید نهالهای این مملکت در آن تربیت شوند فاقد معلم هستند معلم ندارند نصف روزه است آقایان اگر بنا شود پیرمردها با سواد بشوند و بسیار کار خوبی است ولی اگر نونهالها مملکت بی سواد بمانند برنامه نداشته باشند معلم نداشته نباشند آیا این عمل از نظر مصلحت مملکت صحیح است (ابدا) ما آقایان نمایندگان محترم دلمانرا به موهومات نباید خوش کنیم یعنی وقتی ملت ما نان ندارد بودید ما نمی‌توانیم در جراید نان را برای آنها گراوور کنیم و بگوئیم این نانها خیلی خوب چیزی است این ملت را سیر نمی‌کند ملت نان می‌خواهند مصلحت مملکت و نجات مملکت ما از جهل و نادانی شرط اولش تربیت صحیح و دقیق و تربیت نونهالان مملکت ما است و بنابراین من بآقای وزیر فرهنگ و دستگاه اداره کننده فرهنگ کشور می‌گویم شما آنطوری که شخص اول مملکت خواسته است مردم ایران با سواد شوند در راه صحیح نرفته‌اید و لیاقت آنکه آن افکار بزرگ و آن منوبات عالیه را اجرا بکنید ندارید (صحیح است) و با این حرف‌ها و با این صحبت‌ها حقایق پوشیده نمی‌شود اول می‌خواهم بچه‌ام درس بخواند و بعد پدرم چون زمان پدرم منقضی شده اما امروز و آینده مال فرزندان ماست و آنها باید مجهز و با سواد باشند (صحیح است) (پرفسور اعلم ـ بگذارید فرزند شما پدر شود آنوقت باسوادش می‌کنند)

نایب رئیس ـ آقای قنات آبادی دو دقیقه بیشتر از وقت شما باقی نمانده است.

قنات آبادی ـ جناب آقای رئیس فرمود بمن دو دقیقه بیشتر وقت ندارم من مطالب مفصلی داشتم ولی چون وقت ندارم و آئین نامه هم اجازه نمی‌دهد البته آقایان نمایندگان لطف دارند و رأی می‌دهند اما این مطلب چو بر خلاف آئین نامه است و من نمی‌خواهم اولین کسی باشم که این سد را شکسته باشد و تقاضای وقت اضافه بکند بنابراین من مطالب مفصلی دارم راجع بوزارت دارائی که بزودی از پشت این تریبون بعرض ملت ایران میرسانم (احسنت) اما یک مطلبی هم عرض کنم که راجع بانجمن شهر تهران است بنده وکیل تهران نیستم اما از ساکنان طهرانم و اهل طهرانم و بطهران و بسرنوشت طهران بخصوص بسر نوشت جنوب طهران یعنی همانجائی که خودم و آباء و اجدادم در آنجا زندگی می‌کردند کاملا علاقمندم من بشما می‌گویم در خلال این دعوائی که در شهرداری می‌شود و این مبارزاتی که در بین شهردار و شهرداری و سایر می‌شود یک چیزی نهفته است و آن این است که یک دسته‌ای می‌خواهند انجمن شهر طهران را بلع کنند و من صریحاُ و علناُ می‌گویم ما نمی‌گذاریم متنفذینی که اینقدر شهرداری را می ـ کوبند اینها انجمن شهر را بلع کنند (احسنت ـ احسنت)

۶- بیانات آقای خرازی طبقه ماده ۸۲ آئین نامه

نایب رئیس ـ آقای خرازی

خرازی ـ بشهادت این دو دوره‌ای که بنده خدمت آقایان بوده‌ام تا کنون یک کلمه راجع بخودم صحبتی نکرده‌ام ولی امروز مجبورم که صبحت کنم عرض کنم که در حکومت اسبق که حکومت و حشت و رعب بود یا یک عده جا خالی کردند و رفتند اروپا یا متواری شدند یا بهیچ کاری کار نداشتند این اشخاص هم که ماندند دو دسته‌اند یک دسته اشخاصی هستند که بقول معروف این‌ها الاغ دارند و الاغ را اگر ولش کنند که یک پوزی می‌زند بعلف و یک پوزی می‌زند بپوشت هندوانه ولی یک اشخاصی طیاره دارند طیاره اگر سقوط کند مسلماُ مضمحل خواهد شد بنده از آن اشخاصی بوده‌ام که طیاره داشته‌ام و با دولت اسبق مبارزه کردم خوب توجه بفرمائید بنده در تمام روزهای سلام بشهادت همین اعلیحضرت همایونی و بشهادت روزنامه‌ها جداً با دولت مبارزه و مخالفت می‌کردم و بنده را در تمام فشارها گذاشتند و روز نهم اسفند وقتی حضرت آیت الله بهبهانی رفت با اعلیحضرت صحبت کرد اعلیحضرت فرمودند که من موقتاً از این مسافرت منصرف شده‌ام بنده بازار را بستم سیصد نفر از سران سپاه که آقای علاء‌ن خست وزیر فعلی شاهدند مردم آمدند در وزارت دربار گفتم بیائید ببینید چه اشخاصی را آورده‌ام ۴۹ تا اتومبیل سواری نگهداشتم دم میدان مجسمه که اگر اعلیحضرت برود همراهش برویم و بگوئیم ما دیگر توی این مملکت نمی‌مانیم

بنده شاهدوست هستم تنی بازار و چاله میدان که افتخار می‌کنم موطن آباء و اجدادی من است می‌گویند خرازی و فامیل خرازی شاهی هستند من شاهنشاه احترام قائل هستم آقایان اگر توجه کرده باشند گفتم تمام اهالی دنیا بکار دانی و عطوفت و از خود گذشتگی اعلیحضرت معتقد هستند چه برسد بملت ایران آنوقت من بیایم یک حرفهائی بزنم خود آقا ناصر ذوالفقاری جنگ کرده هستی خودش را بخطر انداخته جان خودش و برادرانش را بخطر انداخته من تقدیس می‌کنم فرمایشات این جوان را ولی سایرین که هیچ جا نبوده‌اند حق ندارند بیایند و این جا حرف هائی بزنند آقایان مملکت را رشوه دارد از بین می‌برد چطور ساکت بمانیم این چیزی را که آقای دیهیم گفت شش صد هزار تومان نیست شش میلیون تومان است از بازار گرفته‌اند هی ما سکوت اختیار می‌کنیم مردم می‌گویند که ما غیر از اعلیحضرت همایونی و دین اسلام هیچکس را قبول نداریم این صدای ملت ایران است که از حلقوم بنده دارد بیرون می‌آید تاکی صبر کنیم تا این اجحافات این رشوه گیرهای در این مملکت هست من باین وکالت فخر نمی‌کنم و دنبال کارم یک آدم عادی می‌شود (احسنت ـ احسنت)

۷- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای فضائلی

نایب رئیس ـ وارد دستور می‌شویم آقای فضائلی،

فضائلی ـ سؤالی است از آقای وزیر بهداری راجع بعلت عدم اجرای قانونی که موظف به اجرای آن بوده‌اند و اجرا نکرده‌اند.

۸- طرح و تصویب گزارش مربوط بضرب مسکوکات نیکلی

نایب رئیس ـ شور دوم لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به ضرب مسکوک نیکلی مطرح است ماده اول قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده اول ـ بدولت اجازه داده می‌شود تا میزان سیصد میلیون ریال مسکوکات نیکل را که در داخله کشور رواج قانونی خواهند داشت طبق مشخصات ذیل ضرب و بجریان می‌گذارد

الف ـ مسکوک نیکل یک ریال بقطر ۱۸/۵ میلیمتر و بوزن دو گرم.

ب ـ مسکوک نیکل ۲ ریالی بقطر ۲۲/۵ میلیمتر و بوزن چهار گرم.

ج ـ مسکوک نیکل ۵ ریالی بقطر ۲۶ میلیمتر و بوزن ۷ گرم.

نایب رئیس ـ در ماده اول کسی اجازه نخواسته بنابراین باید رأی بگیریم اعلام رأی می‌شود رأی می‌گیریم بماده اول آقایان که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده دوم قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۲- ترکیب مسکوکات فوق عبارت خواهد بود از ۲۵ در صد نیکل و ۷۵ درصد مس.

نایب رئیس ـ رأی مگیریم به ماده دوم آقایان که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شده ماده سوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۳- مسکوکات مزبور مدور و دور از زنجیره دار و یک طرف آن شیر و خورشید و با برگ بلوط و زیتون و عدد مشخص قیمت قانونی خواهد بود.

نایب رئیس ـ آقایان که با ماده سوم موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده چهارم قرائت شود

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۴- حد ترخص قانونی مسکوکات فوق الذکر از حیث عیار سی در هزار و از حیث وزن ۲۰ در هزار خواهد بود.

نایب رئیس ـ آقایان که با ماده چهارم موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده پنجم قرائت می‌شود

بشرح زیر قرائت شد.

ماده ۵- بانک ملی ایران مقدار هر یک از اقسام مسکوک سه گانه فوق را که از لحاظ گردش پول لازم خواهد بد معین خواهد کرد.

نایب رئیس ـ آقایانی که با ماده ۵ موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۶ قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۶- ضرب مسکوکات موضوع این قانون منحصر بدولت است و باید منحصراُ در ضربخانه دولتی ضرب شود.

نایب رئیس ـ آقایانی که با ماده ۶ موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۷ قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۷- معادل صد در صد ارزش اسمی مسکوکاتی که موجب این قانون بجریان گذاشته می‌شود پس از وضع هزینه ضرب در بانک ملی ایران در حساب مخصوص به امانت سپرده خواهد شد.

نایب رئیس ـ آقایان که با ماده ۷ موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۸ قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۸- اقداماتی که باستناد لایحه ضرب ریال نیکل بعمل آمده و با این قانون تطبیق می‌نماید مورد تأیید است.

نایب رئیس ـ آقایانی که با این ماده موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۹ قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۹- وزارت دارائی مأمور اجرای این قانون است.

نایب رئیس ـ آقایانی که با ماده ۹ موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد در کلیات آخر کسی اجازه صحبت نخواسته است رأی بتمام قانون که عبارت از نه ماده است گرفته می‌شود آقایان که موافق هستند قیام بفرمایند .(اکثر برخاستند) تصویب شد. بدولت ابلاغ می‌شود.

۹- طرح گزارش کمیسیون کشاورزی راجع بدفع آفات نباتی و حیوانی و ارجاع بکمیسیون

نایب رئیس ـ لایحه کمیسیون کشاورزی راجع بدفع آفات نباتی مطرح است خاطر آقایان مسبوق است که بکمیسیون ارجاع شده بود حالا مجدداُ از کمیسیون برگشته (مهندس اردبیلی ـ وزیرش حاضر نیست)(عمیدی نوری ـ هیچ اصلاحی درش نشده است) آقای معاون نخست وزیر و آقای معاون وزارت دارائی هستند کافی است حالا قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون کشاورزی بمجلس شورای ملی

کمیسیون کشاورزی در جلسه ۲۸ آذر ماه ۱۳۳۵ با حضور آقای وزیر کشاورزی پیشنهادات آقایان نمایندگان محترم در خصوص لایحه دفع آفات نباتی و حیوانی را مورد شور قرار داده با مداقه لازم مواد مصوب مجلس سنا و همچنین گزارش خود را با اصلاحات که در آن بعمل آمده بشرح ذیل تصویب و اینک گزارش آنرا تقدیم می‌دارد.

ماده ۱- وزارت کشاورزی مکلف است با کلیه آفات نباتی عمومی و امراض واگیر حیوانی که در مملکت وجود داشته باشد و یا از خارج وارد کشور گردد مبارزه کرده و آفات و امراض مزبور را مرتفع نموده از میان بردارد

ماده ۲- هر گاه اشخاصی خارج از برنامه مبارزات و یا علاوه بر آن مایل باشند در املاک و یا باغات خود بمبارزه با آفات نباتی و یا امراض حیوانی مبادرت نمایند وزارت کشاورزی مکلف است بهزینه تقاضا کننده مبارزه را انجام دهد حقوق ثابت کارمندان و مأمورین انجام عمل مبارزه و تلقیح جزء هزینه محسوب نمی‌شود.

ماده ۳- وزارت کشاورزی مکلف است که کلیه وسائل دفع آفات نباتی و حیوانی را از قبیل دارو و سم و سمپاش و لوازم تلقیح و غیره تهیه کرده و بقیمت تمام شده بعلاوه پنج در صد بتقاضا کنندگان بفروشد.

وجوهی که از بابت فروش ادویه و سایر فوق الذکر جمع آوری می‌شود در اختیار وزارت کشاورزی خواهد بود که مجدداُ بهمین منظور مصرف گردد.

تبصره ۱- سموم و مواد و وسائل دفع آفات و همچنین دارو و واکسن و سم‌های حیوانی که در معرض فروش گذارده می‌شود بایستی نوع و موارد مصرف آنها از نقطه نظر فنی روی آفات و بیماری‌های مختلف نباتی و حیوانی بوسیله وزارت کشاورزی تعیین و در موقع فروش حتماُ بخریداران ارائه شود تا با اطلاع کامل از خصوصیات مصرف بخریداری آنها مبادرت نمایند

تبصره ۲- وزارت کشاورزی مکلف است نوع و نام و علامت سازنده سموم و مواد شیمیائی و دارو و واکسن‌های حیوانی و کود شیمیائی را که مفید تشخیص می‌دهد ورود آنها را آزاد نموده و باداراه گمرکات نیز اطلاع دهد که اگر در آینده نیز ورود مواد جدیدی را مفید دانست آنرا هم آزاد و آگهی نماید ورود مواد جدیدی که از طرف وزارت کشاورزی آگهی نشده باشد موکول بموافقت قبلی آن وزارت می‌باشد

ماده ۴- اجراء عملیات مبارزه دسته جمعی در نقاطی که لزوم آن از طرف وزرات کشاورزی اعلام گردد بر کلیه کشاورزان آن مناطق الزام آور است.

ماده ۵- در موقع مبارزه با آفات نباتی مالکین و رعایا مکلف هستند از حیث کار گر و وسائل کار در حدود مقررات محلی با مأمورین وزارت کشاورزی تشیرک مساعی نمایند.

ماده ۶- وزارت کشاورزی مکلف است که در مورد مبارزه با بیماری‌های سل گاوی و سقط جنین مسری ‹‹ بروسلوز ›› و مشمشه که اعدام دامهای مبتلا را ایجاب می‌نماید غرامت لازم را به صاحبان دام طبق آئین نامه مخصوص پرداخت نماید.

ماده ۷- به وزارت کشاورزی اجازه داده می‌شود که عضویت دفتر بین المللی بیماری‌های واگیر دام و مراکز بین المللی دفع آفات نباتی را پذیرفته و حق عضویت را از اعتبار مربوط پرداخت نماید.

ماده ۸- در نقاطی که وزارت کشاورزی مبارزه با آفات را بطور دسته جمعی اعلام نمود هر گاه مالکینی از اجرای دستور استنکاف نمودند وزارت کشاورزی موظف است به هزینه خود با اطلاع انجمن عمران ده مبارزه را انجام و پس از خاتمه هزینه مبارزه را از مالک محصول وصول نماید و هر گاه در نتیجه اهمال و مسامحه کارمند یا کارمندان دولت خسارت عمومی ایجاد شود کارمند یا کارمندان مزبور مورد تعقیب قرار خواهند گرفت

ماده ۹- کلیه مقرراتی که با این قانون مغایرت دارد ملغی است

ماده ۱۰ ـ آئین نامه‌های اجرائی این قانون از طرف وزارت کشاورزی تهیه و پس از تصویب کمیسیون‌های کشاورزی مجلس بموقع اجرا گذارده خواهد شد.

ماده ۱۱ – وزرات کشاورزی ـ دادگستری ـ دارائی ـ کشور مامور اجرای این قانون خواهند بود.

نایب رئیس ـ آقای خرازی در کلیات اجازه خواسته‌اند که حضار نیستند بنابراین آقا سلطان مراد بختیار بفرمائید.

خرازی ـ بنده اجازه خواسته بودم

نایب رئیس ـ خودشان آمدند آقای خرازی بفرمائید

خرازی ـ البته آقایان محترم استحضار دارند که اقتصاد هر کشوری تشکیل می‌شود از کشاورزی و صنایع و تجارت در هر کدام از این سه قسمت که بعقیده بنده اساسش کشاورزی است و ما سال‌ها است وزارت کشاورزی داریم و همین طور که معاون وزارت کشاورزی یک روز این جا گفتند که ما سالی ۲۷ میلیون تومانش را صرف پرسنل می‌کنیم و ۳ میلیون آنرا صرف کارهای اساسی کشاورزی می‌کنیم اصلا موازنه و مقایسه این مطلب را هم از نظر کارهای تولیدی کشاورزی و پرسنلی قیاس مع الفارق است اساس هر کشور بستگی دارد باینکه سعی کند تولیدات خودش را در این رشته‌های مختلف که بعرض رساندم زیاد کند که باز هم در درجه اول بستگی دارد بتولیدات کشاورزی و یکی از آن عواملی که بایستی در نظر گرفته شود موضوع دفع آفات است ولی این تنها کافی نیست اصلا کشاورزی ایران بستگی دارد به آبیاری، آبیاری بستگی دارد ببستن سد در جاهائی که مقدور است حفر چاههای عمیق تنقیه همین قنوات موجود و ایجاد قنوات جدید از این گذشته بایستی بذر مرغوب تهیه شود هم استفاده اش زیادتر است وهم قیمتش بالاتر می‌رود و هم چنین کود شیمیائی و مکانیزه کردن کشاورزی با وسایل جدید و از اینها مهمتر تأمین زندگی طبقه مولده ثروت که در قسمت کشاورزی زارعین و در قسمت صنایع کارگرها هستند وقتی که این موضوعات با هم اقدام نشود هم آهنگی نداشته باشد همین دفع آفات نباتی و حیوانی هم بنده نمی‌گویم مفید نیست مفید هست ولی همه اینها با هم بستگی دارد و بنده نمی‌خواهم از وضعیت فلاحت امریکا یا کانادا یا اروپا صحبت کنم اغلب آقایان بمناسبت ارادتی که بخاندان حضرت رسالت صلی الله علیه و آله و سلم دارند بعراق مشرف شده‌اند یا بسوریه و لبنان مسافرت فرموده‌اند ببینید ممالکی که مثل ما دارای نقاط مختلفه نیستند یعنی دارای سه منطقه معتدله و حاره و منجمده نیستند یعنی ما می‌توانیم تمام محصولات که در نقاط مختلف بدست می‌آید اینها را در ایران تهیه بکنیم و از اینراه علاوه بر اینکه سطح تولیدات کشاورزی را بالا ببریم در قسمت تأمین مایجتاج خودمان هم از خارجه بی نیاز می‌شویم مثلا عرض بفرمائید ما اگر بوسیله تأسیسات ماشین آلات نخ ریسی و پارچه بافی پنبه ـ مان را بوسیله کشاورزی زیاد بکنیم و بوسیله این ماشین آلات دویست میلیون متر که در سال احتیاج دارم بپارچه‌های نخی و ۷۰ میلیون مترش در داخله مملکت تهیه می‌شود اگر ۱۳۰ میلیون مترش را هم در داخله مملکت تهیه بکنیم علاوه بر اینکه مملکت را از این کالاها بی نیاز کرده‌ایم عده زیادی در مملکت بکار گماشته شده‌اند و این بیکاری که مملکت را تهدید می‌کند دیگر ما نخواهیم داشت یا بفرض بفرمائید ما سالی در حدود ۳۰۰ هزار تن مصرف قند و شکر داریم و شاید امسال بیش از ۸۰ هزار تنش در داخله مملکت تهیه نشود ملاحظه بفرمائید اگر ما این چغندر کاری را توسعه بدهیم و نگوئیم در هر جائی که کارخانه هست بشعاع صد کیلومتر اطراف کارخانه از نظر گرانی حمل و نقل کشت چغندر صرف نمی‌کند بلکه ماشین آلات شیره کشی داشته باشیم که در این نقاط کشور که استعداد کشت چغندر کاری دارد چغندر کاری بشود و این شیره‌هایش گرفته بشود و بوسیله تانکرها بانبارهای حمل بشود و این کارخانه جات با این پرسنل سنگین که بیش از سه ماه کار نمی‌کند بیش از دو ماه کارکند آنوقت علاوه بر اینکه این سیصد هزار تن را با همین کارخانجات فعلی یا یکی دو کارخانه دیگر که در بعضی از نقاط کشور که احتیاج دارند اضافه کنیم ملاحظه خواهید فرمود که در چهار قلم از واردات ما که عبارت است از قند و شکر و پارچه و نخی و چای و سیمان در حدود سی میلیون لیره این را توجه فرمائید واردات ما در حدود ۶۰ میلیون لیره است ۳۰ میلیون لیره را این چند قلم تشکیل می‌دهد اگر بکشاورزی ارتباطی ندارد ولی موضوع صنایع قند و پارچه‌های نخی و موضوع چای اینها بستگی دارد به کشاورزی و ما مجبور نخواهیم شد از خارج وارد کنیم امسال دولت صد هزار تن گندم از آمریکا خریده است ۲۰ هزار تن برای سیل زدگان آمریکائی‌ها بعنوان هدیه داده‌اند ده هزار تن هم شوروی‌ها داده‌اند یعنی ما مملکت غله خیز ۱۳۰ هزار تن گندم از خارجه وارد کرده‌ایم این نکث کشاورزی ماست وزارت کشاورزی ما مجهز نیست و اگر نظر آقایان باشد بنده چند ماه قبل یک سؤالی راجع بهمین نکث محصولات غلات کردم و آقای وزیر کشاورزی فرمودند که مردم نان زیاد می‌خورند باین علت گندم کم است در صورتی که اصلا بطبقه مولد ثروت یعنی کشاورزان و زارعین توجهی نمی‌شود اینست که اینجا می‌آیند در راهها و راه آهن و غیره زندگیشان نمی‌گذرد میآیند اینجا‌ها کار می‌کنند وگرنه آقایان میدانند که غلات اطلاق می‌شود به گندم و جو و برنج گندم و جو دردست دولت است باید از خارجه بیاورد ولی برنج دست مردم است علاوه بر اینکه میزان مصرف داخلی تأمین است سالی ۵۰ یا ۶۰ هزار تن بخارج صادر می‌شود این فرق اینست که کار دست مردم باشد یا دست دولت باشد (سلطان مراد بختیار ـ اینطور میگوئید فردا برنج را هم بدست می‌گیرند آنوقت باید از خارج وارد کنیم) عرض کنم هر کاری را که دولت در دست بگیرد همینطور می‌شود بنده اگر نظر آقایان باشد گفتم ببینید وزارت کشاورزی ما چقدر بی اثر است در مملکت که اگر این وزارت خانه را منحل کنند ولی در روزنامه‌ها و رادیو نگویند که وزارت کشاورزی منحل شد بعد از شش ماه مردم متوجه می‌شوند که این وزارت خانه منحل شده است (صحیح است) بنابراین بنده که در این لایحه بعنوان مخالف اسم نوشتم منظورم این است که هر چه زودتر دولت باید ببالا بردن سطح تولیدات اعم از کشاورزی و صنایع و استخراج معادن که اهم مطالب است ولی بطریقی علمی و صحیح به آنها توجه مخصوصی بکند علاوه برا این که ما سی میلیون لیره صرفه جوئی ارز داریم مهمتر از همه ایست که میلیونها نفر بیکار در این مملکت بکار گمارده می‌شوند و ما مجبور نخواهیم شد که پنبه مان را بخارج صادر کنیم ۱۵ در صد بکارگر شوروی یا ژاپنی بابت نقشه و رنگ پول بدهیم ما ملت فقیر هستیم حجم کار ما خیلی کم است بنده بیک آمار دقیق اقتصادی نگاه کردم دیدم در سال ۵۴ یک کمپانی جنرال موتور معادل صد سال بودجه فعلی ایران فروش داشته بنده به این کارها کار ندارم بنده خودمان را مقایسه می‌کنم با کشور چهار میلیونی لبنان که هیچ ندارد می‌بینم که چند بانک دنبال این سیبها و مرکبات لبنان است که هر کشاورزی ابراز احتیاج بکند به او کمک می‌کنند اما ببینیم که بانک کشاورزی ما چه می‌کند سرمایه اش را نمی‌دهند (صحیح است یکی از موضوعاتی که در پیشرفت و بالا بردن سطح تولید کمک می‌کند موضوع بانک‌ها است (مهندس اردبیلی ـ و مقررات بانک‌ها) و مقررات بانکها را بانک بمعنی بانک نداریم باید به بینیم که فلان بانک با فلان زارع با فلان صنعتگر چه می‌خواهد بکند و چگونه باو کمک می‌کند زیرا که اگر این طور باشد که هی سفته بدهند در بازار خورد کنند این بانکهای مثل یک صراف می‌مانند این اصل بانک داری است و ببینید این کشور کوچک لبنان باین کوچکی در سال چندین میلیارد ریال لبنانی خرج مرکبات و سیب لبنان می‌کند که بتمام دنیا صادر می‌شود بنا براین بنده نظرم اینست که درلت باید برای بالا بردن سطح کشاورزی اقدام بکند و یک نقشه پنج ساله اساسی تهیه کند و سعی هم بکند که در دست مباشر نباشد بدهد کارها را در دست مردم و مردم خودشان بهتر از دولت همانطور که راجع به برنج عرض کردم اقدام خواهند کرد (احسنت)

نایب رئیس ـ پیشنهاد سکوت از طرف آقای بهادری شده است که قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نمایم لایحه مسکوت بماند

بهادری

نایب رئیس ـ آقای بهادری

بهادری ـ البته خاطر آقایان نمایندگان محترم استحضار دارد که این لایحه وقتی که در مجلس مطرح شد از طرف عده‌ای آقایان نمایندگان ایراداتی باین لایحه شد و رفت بکمیسیون که یک توجهی بشود باین لایحه متأسفانه کمیسیون کشاورزی هیچ توجهی بایرادات نفرمودند (دهستانی ـ آقایانی را دعوت نکردید نیامدند) بنده را که دعوت نکردید ولی من آمدم (یکی از نمایندگان ـ هیچ کس را دعوت نکردند) علاوه بر این لایحه باین مهمی که الان در دستور قرار دارد این با زندگی عده زیادی از ساکنین دهات بستگی دارد و اینجا یک موادی گذاشته شده است که اگر واقعاً بخواهند آن را اجرا کنند فاتحه دهات خوانده خواهد شد ما هر روز داد می‌زنیم که در دهات سطح کشت پائین می‌آید و حالا با این لایحه فاتحه دهات خوانده می‌شود و زارع از ده و دهکده دل می‌کند و می‌آید بشهرها اگر واقعاُ می‌خواهید برای دفع آفات و بالا بردن سطح زندگی زارع کار کنید باید یک لایحه‌ای بیاورید که تماس مأمورین با زارع کمتر بشود اینجا همه اش زارع گرفتار تماس با ژاندارمری و مأمورین وزارت کشاورزی است (صحیح است) علاوه براین این لایحه باین مهمی که مطرح است حق اینست که آقای وزیر کشاورزی یا معاون وزارت کشاورزی اینجا حاضر باشند که از این لایحه دفاع کنند (صحیح است) این بود که بنده پیشنهاد دادم که این لایحه مسکوت بماند تا اینکه وزیر مسئول اینجا باشد و آقایان نظریاتی دارند خود بنده هم نظریاتی که دارم بعرض برسانم (صحیح است)

نایب رئیس ـ آقای مهدوی

سعید مهدوی ـ (مخبر کمیسیون کشاورزی) جای خیلی خوشوقتی است که آقایان در امور کشاورزی اینقدر اظهار علاقه می‌کنند در موقعی هم که این لایحه مطرح بود بنده بعرض آقایان رسانیدم که

کمیسیون کشاورزی چندین جلسه با دقت کافی و آنچه که توانائی داشته و در حیطه قدرت افراد آن بوده این لایحه را تنظیم کرده است و عقیده اش اینست که این لایحه بسیار خوب است و برای کشاورزی هم مفید است (صحیح است) این را بنده عرض نمی‌کنم که عقیده آقایان درست نیست عقیده آقایان باید در اینجا مطرح بشود و رسیدگی بشود و اگر اشکالی دارد اصلاح شود افراد کمیسیون کشاورزی اغلبشان از کشاورزان هستند و کمال علاقه را بامور کشاورزی دارند و اهل اطلاع هستند و بیشتر از آقایان ملاکین باین لایحه علاقمند هستند و عقیده شان این است که بسیار بسیار مفید است اما این لایحه دو شوری است و محلش در همین مجلس است و مجلس هم لوایح زیادی در دستور ندارد که بگوئیم وقت میگرد بهتر این است که آقایان وقت می‌گیرد بهتر این است که آقایان ایراداتشان را بفرمایند مجلس شورای ملی رسیدگی می‌کند اگر مورد قبول واقع شد نواقص را رفع می‌کند والا اینکه چرا لایحه مسکوت بماند من دلیلش را نمیدانم.

نایب رئیس ـ آقای حشمتی هم پیشنهاد داده‌اند که برگردد و از دستور خارج بشود هر دو پیشنهاد یکی است از دستور خارج شدن و مسکوب ماندن یکی است (حشمتی ـ خرما از کرگی دم نداشت ما اصلا وزارت کشاورزی نمی‌خواهیم)

نایب رئیس ـ بنابراین رأی می‌گیریم (یکی از نمایندگان ـ رأی بچه ؟) بپیشنهاد سکوت رأی می‌گیریم آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه بکمیسیون ارجاع می‌شود.

۱۰- تعیین موقع جلسه بعد ختم جلسه

نایب رئیس ـ جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روزه ۵ شنبه ساعت ۹ صبح خواهد بود

(مجلس مقارن ظهر ختم شد)

نایب رئیس مجلس شورای ملی ـ اردلان