مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ دی ۱۳۰۵ نشست ۵۴
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری ششم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری ششم |
جلسه ۵۴
( مجلس بیست دقیقه قبل ازظهر بریاست آقای تدین تشکیل وصورت مجلس روز پنج شنبه بیست ودوم دیماه راآقای آقا سید ابراهیم ضیاءقرائت نمودند )
رئیس- آقای میرزا یدالله خان
میرزا یدالله خان نظامی – بنده را بی اجازه نوشته بودنددرصورتیکه بنده استجازه کرده بودم
رئیس- اصلاح میشود .آقای فاطمی
فاطمی- درجلسه گذشته آقایان نمایندگانی ک هراجع بمرخصی آقای علیخان اعظمی اظهاراتی داشتند درصورت مجلس درست نشده است چون آنروز درموقعیکه گفتند ( مذاکرات کافی است ) آقای زوار اظهار مخالفت کردند درکفایت مذاکرات ،ودر همان موقع آقای نائب رئیس رأی گرفتند وهمه ما ها که اینجا نشسته بودیم خیال کردیم که بآقای زوار اجازه داده اند راجع بکفایت مذاکرات حرف بزنند وکسی متوجه رأی نشد ورأی نداد وهیچکدام ماها ملتفت نشدیم که رأی گرفتند ،چون یکنفر باکفایت مذاکرات مخالف بود باینجهت ما رأی ندادیم ما حرفمان این بود والا نمی گفتیم رأی مشکوک شده یانشده ودرصورت مجلس اینطور نوشته نشده است
رئیس- آقای دادگر
دادگر- درصورت مجلس نوشته شده که بنده تقاضا کردم صورت اشیاء تجملی درکمیسیون قوانین مالیه تصویب شود درصورتیکه بنده اینطور نگفتم ، گفتم این مسئله مهم است وباید مجالس درآن نظر کند تقاضای اصلاح میکنم
رئیس- هردو فقره اصلاح میشود ،دیگر درصورت مجلس اعتراضی نیست ؟( گفته شد خیر)
رئیس- صورت مجلس تصویب شد
جمعی ازنمایندگان – دستور
رئیس- وارددستور شویم ؟
بعضی ازنمایندگان –بلی ، دستور
رئیس- راجع بخبر کمیسیون عرایض ومرخصی درخصوص اجازه غیبت آقای اعظمی سابقا اینطور معمول بوده است وعمل هم میشده است که هرگاه یک خبری یکی ازکمیسیون های مجلس میداد ه است بمجلس ومدت آن کمیسیون منقضی میشد آن مسئله بکمیسیون ثانی مراجعه میشد، این خبر راکمیسیون عرایض سابق داده بود بنابراین مطابق سابقه باید بکمیسیون عرایض جدید برود ومطرح نشدنش مورد نداشته است ،این راپرت راچند روز قبل به بنده داده بودند وعلت اینکه بنده مطرح نکردم همین بوده است چون مدت آن کمیسیون تمام شده بود منتظربودم کمیسیون جدید تشکیل شود وبآنجا مراجعه شود پس ازآنکه راپرت ازکمیسیون جدید آمده مطرح شود .
خبرکمیسیون بودجه راجع بمتخصص مؤسسه پاستور ماد ه دوم مطرح است قرائت میشود ( بشرح ذیل قرائت شد )
ماد ه دوم - برای خرج مسافرت ایاب وذهاب متخصص مزبور تامیزان یک هزار تومان بدولت اعتبارداده میشود
رئیس- آقای بامداد مخالفید ؟
بامداد –خیرموافقم
رئیس- آقای مهدوی
مهدوی – عرض کنم اینکه اینجا نوشته شده هزارتومان برای ایاب وذهاب اعتبار داد ه میشود بنده درکمیسیون هم اعتراض کردم وبنا شد درمجلس عرض کنم این عبارت بنظربنده درست نمی آید زیرا شاید ذهابش چهارسال پنجسال دیگرواقع شود وازحالا هزارتومان باین اسم نوشتن خوب نیست ،باید ازهم تفکیک شود برای آمدنش هرقدر میخواهند منظوربدارند وبرای مراجعتش درموقع خودش هرقدر لازم بود پیشنهاد کنند وبعقیده بنده اینجا فقط اعتبار ایاب باید معین شود
شیروانی ( مخبر کمیسیو ن بودجه ) – عرض کنم اساسا این یک اعتباریست که بدولت داده میشود خرج ثابت
نیست .ما دراینجا قائل نشده ایم که دولت حتما حالا هزار تومان برای ایاب وذهاب این متخصص بدهد زیرا ممکن است مخارج رفت بابرگشتن زیادتر یاکمتر نشود ،ما این هزار تومان رااینجا اعتبار برای دو لت قائل شده ایم که برای این مخارج ایاب و ذهاب از هزار تومان نتواند تجاوز کند ، کمتر از هزار تومان هم ممکن است خرج شود .
جمعی از نمایندگان – مذاکرات کافی است
حشمتی –بنده عرض دارم
رئیس – مذاکرات کافی است ؟
بعضی از نمایندگان – بلی
رئیس – رأی گرفته میشود ...
حشمتی – بنده اخطار نظامنامه ای دارم
رئیس – بفرمائید
حشمتی – عرض کنم در لایحه دولت از این هزار تومان که اینجا نوشته شده هیچ ذکری نشده و این بر خلاف نظامنامه است وکلا پیشنهاد خرج بکنند
رئیس – بنده نفهمیدم این اخطار نظامنامه ای جنابعالی راجع بکدام ماده نظامنامه بود ، مقدمه اش را مگر نمیخوانید ، کمیسیون رائی که میدهد با موافقت دولت است . آقای مخبر
مخبر- عرض کنم دولت یکماده در اینجا پیشنهاد کرده بود راجع بخرج سفر ، کرایه منزل ، چراغ وهمه اینها را عطف بقانون ۲۹ اردیبهشت کرده بود که شاید از ده هزار تومان هم تجاوز میکرد وکمیسیون بیش از هزار تومان صلاح ندانست آنرا هم فقط برای خرج سفر تصویب کرد.
رئیس – پیشنهاد آقای آقا سید یعقوب قرائت میشود ( بشرح ذیل خوانده شد )
پیشنهاد میکنم که مخارج ایاب وذهاب ششصد تومان اعتبار داده شود
رئیس – پیشنهاد آقای احتشام زاده هم در همین زمینه است . آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب – بنده این پیشنهاد راکردم که مطابق کنترات سایر متخصصین ومعلمین دیگری که برای مدرسه حقوق آورده اند همان اندازه ذکر شود . یکنفر معلم برای حقوق هست وهمینطور هم یکنفر دیگر از معلمین که سیصد تومان مخارج ایاب وسیصد تومان مخارج ذهاب معین شده است .این متخصص هم ازمملکت فرانسه می آید .واقعا اینجا یک طرزی شده است در کنتراتها از بس مانظر مانرا وسیع قرار میدهیم کنتراتهائی دیگر هم که می آید میگویند چرا امریکائیها را فلانقدر قرار داده اید ؟ انشاءالله امیدواریم که بعد از این موفق بشویم که بتوانیم آنها را هم محدود کنیم وبنده این پیشنهاد راکردم که همانطور که مخارج سفر معلمین دیگر را ششصد تومان قرار داده اند این راهم ششصد تومان قرار بدهند وبیشتر نظر من این بود که سابقه تغییر نکند که فردا بگویند مخارج ایاب وذهاب دوهزار تومان بشود
رهنما ( معاون وزارت فوائد عامه ) – آقایانیکه مطلع هستند میدانند که هزار تومان مخارج ایاب وذهاب مقدار زیادی نیست وبرای یک قسمت مستشاران دیگر حد اعلای آن بیش ازاین مقدار بود هاست واین هزار تومان که دولت هم موافقت کرده است وکمیسیون بودجه هم رأی داده است حد معتدلی است که شخص محترمی میتواند باپانصد تومان بیاید وباپانصد تومان برود بنابراین بنده ازنماینده محترم تقاضا میکنم که باهمین هزار تومان موافقت بفرمایند
رئیس- آقای مخبر
مخبر- بسته بنظر مجلس است
رئیس- رأی گرفته میشود بقابل توجه بودن این پیشنهاد آقایانیکه موافقند قیام فرمایند
(عده قلیلی قیام نمودند )
رئیس- قابل توجه نشد ، پیشنهاد آقای فیروزآبادی قرائت میشود ( بشرح ذیل قرا ئت شد )
چون ازپاریس تاتهران آنقدر خرج ندارد بنده برای رفتن وبرگشتن هرکدام دویست وپنجاه تومان کافی میدانم وپیشنهاد میکنم
رئیس- آقای فیروزآبادی
حاج سید رضا (فیروزآبادی ) – البته خاطر آقایان مسبوق است که ازپاریس تااینجا آنقدرها مسافت ندارد وآنقدرها هم خرج ندارد بعلاوه همه متوجه بکم پولی ما هستند ومیدانند که حال ما ازچه قراراست وصددینار صددینار ازمردم بچه قسم میگیریم وچطور؟ خرج میکنیم پیشنهاد کردن هزار تومان وپنجهزارتومان وششهزارتومان تناسبی باحال این ملت ومملکت نداردشما ببینید مگرازفرانسه تااینجا چقدرخرجش است ؟ بعلاوه کدام اعتبار بدولت داد ه شده است که کمتر ازآن خرج کرده است هراعتباری که بدولت داد ه شد ه است اگرزیادتر خرج نکرده باشد کمتر خرج نکرده است ، بنده ازروی لابدی چون چاره ندارم پیشنهاد کردم دویست وپنجاه تومان برای برگشتن باشد درصورتیکه صد تومان بیشتر خرجش نمیشود .
رئیس- آقای مخبر ؟
مخبر- بسته بنظرمجلس است
رئیس- رأی گرفته میشود بقابل توجه بودن این پیشنهاد آقایانیکه موافقند قیام فرمایند ( معدودی قیام نمودند )
رئیس- قابل توجه نشد .رأی گرفته میشود بماده دوم آقایانیکه موافقند قیام فرمایند .( اغلب قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد .ماده سوم قرائت میشود ( بشرح ذیل خوانده شد )
ماده سوم – سایرشرایط استخدام متخصص مزبور مطابق باقانون مصوب بیست وسوم عقرب ۱۳۰۱ خواهد بود .
رئیس- مخالفی ندارد ؟(گفتند خیر)
رئیس- رأی گرفته میشود بماده سوم .آقایانیکه موافقند قیام فرمایند ( اغلب برخاستند )
رئیس- تصویب شد ،خبرکمیسیون بودجه راجع بماده اول که ارجاع شده بود رسیده است ولی هنوز طبع وتوزیع نشد ه است ،آقای روحی
عطاءالله خان (روحی ) – بنده عقیده ام اینست که طبع وتوزیع لازم نداردبرای اینکه فاصله قانونیش گذشت بنا علیهذا مانعی ندارد که مطرح شود
رئیس- آقای بیات
مرتضی قلیخان (بیات ) – راپورتهای کمیسیون ها راکلیه نظامنامه مینویسد : بیست وچهار ساعت قبل بایدطبع وتوزیع شود واین هم یک راپورتی است ازکمیسیون وبنده گمان میکنم اگرطبع وتوزیع نشود برخلاف نظامنامه است .
رئیس- بنابراین می ماند برای جلسه دیگر یک ماده الحاقیه هم ازطرف آقای روحی پیشنهاد شد هاست (بشرح ذیل خوانده شد )
ماده الحاقیه – متخصص مزبور مکلف است که درهر موقع هرمقدار سرم برای مؤسسه دفع آفات حیوانی لازم بشود تهیه نماید.
روحی – عرض کنم اینجا دوقسمت است یک مؤسسه
پاستور یک مؤسسه دفع آفات حیوانی ما اینها رادرقانون تفکیک کردیم ،پاستور راجزء صحیه ودفع آفات حیوانی راجزء وزارت فوائد عامه کردیم ،درهر صورت این دو مؤسسه مال یک ملت وهرکدام هم یک متخصصی دارد ،ممکن است یک موقع گاو میری طغیان کند ومؤسسه دفع آفات حیوانی نتواند به تنهائی ازعهده برآید وباز مجبورشویم پول بفرستیم ازفرنگستان سرم بخریم بیاوریم این است که بنده پیشنهاد کردم که مؤسسه پاستورمکلف باشد هرموقع سرم لازم شد بمؤسسه دفع آفات حیوانی کمک کند برای اینکه فردا نگوید ،ازوظایف من نیست ازاین حیث این پیشنهاد راکردم .
رئیس- آقای وزیرفوائد عامه
وزیر فوائد عامه – فرق است میان سرم ساختن اصولا وسرم ساختن عملا سرم ساختن اصولا که چطور میسازند وفوائدش چیست البته یک آدم عالم متخصص می خواهد که اوباید تحقیقاتش رابکند ودستورالعمل بدهد .اما سرم سازی عملی آنقدر کارمشکلی نیست زیرا ازروی دستورالعمل او میسازند .سرمی که برای دفع آفات حیوانی لازم است خصوصا این طاعون کاویکه بنده خودم رفتم ساری ودیدم این سرم سازی کارخیلی مشکلی نیست وزود میشود یادگرفت ،جماعتی هم یاد گرفته اند ،مانع هم ندارد که انستیتو پاستور هم سرم بسازد ولی نمیتواند ونمیرسد چون این سرم سازی بخصوص شاید این اعتباریکه خیلی وقت است خواسته ایم ومجلس هم لطف کرده کار مادرتمام ایران بجائی میکشد که هزار کاو وبیبشتر زیرا درساری تنها دویست گاو دارند ومیخواهند سرم بگیرند ازعهده برنمی آیند یعنی کم میشود روزی صد وپنجاه سرم بیشتر نمی توانند عمل بیاورند ،درتهران یادرانستیتو پاستور هزار گاو یابیشتر نگانداشتن وسرم گرفتن بنظربنده کارخیلی مشکلی است وبای ددرولایات درآذربایجان ،درفارس ،درخراسان ، درمازندران ،هرجا که این مرض شیوع پیدا میکند همانجا گاو رابگیرند مریض کنند وسرم بسازند واستعمال کنند ، باین واسطه این متعسر است که انستیتو پاستور بتواند کمک زیادی باین اداره بکند والا البته انستیتو پاستور استاد سرم سازی است .
رئیس- آقای مخبر؟
مخبر- بسته بنظر مجلس است
رئیس- رأی گرفته میشود بقابل توجه بودن این پیشنهاد آقایانیکه این پیشنهاد راقابل توجه میدانند قیام فرمایند .( معدودی برخاستند )
رئیس- قابلتوجه نشد ،بقیه شور دراین قانون میماند برای جلسه بعد ،آقای معاون وزار تفوائد عامه
معاون وزارت فوائد عامه – چون نمایندگان محترم همیشه دراظهاراتی که میفرمایند درقسمت هائیکه راجع میشود بامتیازات ...
یک نفر ازنمایندگان – بلند تر بفرمائید
معاون وزارت فوائد عامه – چون خود نمایندگان محترم مطلع هستند درقسمت امتیازاتیکه تقاضا میشود تکلیف مثبت ومنفی باید زودتر معلوم شود درهرمقامی که هست چه درمقامان دولتی وچه درمقامات پارلمانی بنده میخواستم تقاضا کنم که یک ماد ه ازلایحه اتوبوس رانی باقی مانده است آنرامطرح بفرمایند که تکلیفش معلو مشود یاتصویب بفرمایند یارد – بعلاوه مطرح شدن این یک ماده متناسب یاضیق وقتی است که ما داریم زیرا یک لایحه ممتدی رانمیتوانم جزء‌دستور بگذاریم برای اینکه ظهر شده و وقت گذشته
رئیس- مخالفی ندارد ؟
بعضی ازنمایندگان –خیر
رئیس- خبرکمیسیون فوائد عامه راجع بماده اول که بکمیسیون ارجاع شد ه بود قرائت میشود .( بشرح ذیل خوانده شد )
ماده اول- بدولت اختیار داد ه میشود که اجازه
اتوبوس رانی آزاد رابکمپانی شرکت متفقه تجارتی دانمارکی ( که بموجب قوانین دانمارک شرکت دانمارکی شناخته شود ) برای شهر تهران وشمیران بدهد باین شرط که هرگاه برحسب تهران وشمیران بدهد باین شرط که هرگاه برحسب پیشنهاد دیگر ی بدولت بخواهد اتوبوس رانی تهران وشمیران راامتیاز انحصاری بدهد این کمپانی باشرایط مساوی ازتاریخ تصویب این قانون تا مدت پانزده سال حق تقدم خواهد داشت بدون اینکه بتواند حق مزبور رابدون تصویب مجلس شورای ملی بدیگری انتقال بدهد
تبصره –هرگاه ازتاریخ تصویب این قانون تایک سال تعهدات خودرابموقع اجرا نگذاشت حق تقدم ملغی خواهد بود
رئیس- آقای دادگر
دادگر- موافقم
رئیس- آقای شریعت زاده
شریعت زاده – موافقم
رئیس- آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب – بند ه میخواستم عرض کنم کلمه (اختیار) داده میشود مطابق سابقه نوشته شود ( اجازه ) داده میشود
مخبر- بنده قبول میکنم
رئیس- کلمه ( اختیار) تبدیل میشود به ( اجازه ) رأی گرفته میشود باین ماده بااین اصلاح که شد – آقایانیکه موافقند قیام فرمایند ( اغلب قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد .مواد دیگرش درجلسات گذشته تصویب شده درکلیات است – مخالفتی ندارد ؟( گفته شد خیر)
رئیس- رأی گرفته میشود بکلیه این قانون آقایانیکه موافقند قیام فرمایند ( اغلب قیام نمودند )
رئیس- تصویب شد .پیشنهاد آقای آقا سید یعقوب ( بشرح ذیل قرائت شد )
پیشنهاد میکنم که لایحه راجع به ژامارازدستور خارج شود .
رئیس- آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب- خدا خواست خودش استعفا داد ومی گوید من نمی آیم – دولت هم آنروز آمده بود اطلاع بدهد که جلسه نشد – ژامار هم همانجا درپست خانه هست وماهی صدو پنجاه توما ن میگیرد وحالا چون مسئله این است اینکه تقاضا کردم ازدستور خارج دیگر محتاج نیست
رئیس- آقای فاطمی
میرزا سید مهدیخان ( فاطمی ) بنده اساسا نسبت بژامار خودم مردد بودم ونمیدانستم بالاخره مخالفت کنم با موافقت ولی بعد ازآنکه شنیدم استعفاداد ازموافقین جدی اوشدم ( این عقیده خودم است ) ولی اینکه آقای آقا سید یعقوب فرمودند ازدستور خارج شود این را حقیقتا بند ه نفهمیدم – اگرواقعا استعفا کرده ئنخواهد آمد ودیگرضرورت ندارد دولت باید بگوید استعفا کرده است ولایحه رااسترداد نماید والا اگر استعفا کرد هاست ولایحه رااسترداد نماید والا اگر استعفا نکرده برای چه ازدستور خارج شود ؟ باید جزء دستورباشد وموافق ومخالف هم حرف خودشان رابزنند .
وزیرفوائد عامه – دولت رسما نمی تواند بگوید اواستعفا کرد ه ولی گله کرد هاست وگفته است که من بمأموریت خودم میخواهم بروم واگرمعطلی دارد ونمیخواهید جواب بدهید ولی ما هنوز جواب نداد ه ایم که نمیخواهید جواببدهید ولی ما هنوز جواب نداده ایم که نمی خواهیم چون یک نفر متخصص بعقیده دولت وهرکس که ازاوضاع پستخانه وتلگرافخانه مخصوصا پستخانه اطلاع داشته باشد لازم است شخص ژامار راهم که انتخاب کرده اند ازمیان متخصصین دولت بلژیک آدمی
است که هم درتلگرافخانه سررشته دارد و هم در پستخانه وتقریبا یک سال است که بین دولت بلژیک وایران مذاکرات شده است .برای انتخاب این آدم تا حالا که اورا انتخاب کرده اند علی ای حال عقیده دولت این است که از دستور خارج کردنش لازم نیست تا مذاکراتمان بااین آدم تمام بشود شاید خودش بیاید واگر نیاید یکنفر دیگر راباید تعیین کرد
رئیس – اگر دولت موافق بااصل استخدام باشد ممکن است بدون تصریح باسم لایحه مطرح شود
وزیر فوائد عامه – بلی صحیح است
رئیس – علی ای حال میگیریم بخروج از دستور بموجب پیشنهاد آقای آقا سید یعقوب آقایانیکه موافقند قیام فرمایند ( عده قیام نمودند )
رئیس – تصویب نشد .پیشنهاد آقای فرهمند ( بشرح ذیل خوانده شد )
بنده پیشنهادمیکنم لایحه خالصجات دردرجه دوم لایحه مؤسسه پاستور مطرح شود
رئیس – یک پیشنهاد دیگری هم شده است که خبر کمیسیون بودجه در خصوص قرضه کارخانه نساجی اصفهان مطرح شود .
آقای فرهمند – بفرمائید
فرهمند – عرض کنم اولا لزوم گذشتن لایحه خالصجات برهمه کس مسلم است
دیگر آنکه این پیشنهادیکه بنده کرده ام برای این بود که زودتر این لایحه بگذرد که بالاخره ازاین خالصجات بطوریکه حالا شروع به بخشش آنها شده است یک چیزی باقی بماند .
رئیس – رأی میگیریم به پیشنهاد آقای فرهمند .لایحه فروش خالصه جات جزو دستور هست – ولی مقصود ایشان این است که دردرجه دوم باشد – آقایان موافقین قیام فرمایند . ( چند نفر قیام نمودند)
رئیس – تصویب نشد . رأی گرفته میشود به پیشنهاد آقای غلامحسین میرزا درخصوص خبرکمیسیون بودجه راجع بکارخانه نساجی اصفهان که فعلا جزو دستور شود آقایانیکه موافقند قیام فرمایند ( اکثر نمایندگان قیام نمودند)
رئیس – تصویب شد خبر کمیسیون بودجه موادش برای اطلاع آقایان قرائت میشود بعد شور در کلیات است ( بشرح ذیل قرائت شد )
ماده اول – وزارت مالیه مجاز است بصاحبان کارخانه پارچه بافی اصفهان برای مدتیکه ازدوسال تجاوز نماید قرضه در حدود یک صد هزار تومان اعطاء کند – قرضه مزبور باید بوسیله رهن کارخانه یایک قسمت از کارخانه که قیمت آن دوبرابر مبلغ قرضه بود ومطلقا قبلا نزد دیگران وثیقه گذارده نشده باشد تضمین شود
تبصره – وجه فوق بانظارت وزارت مالیه منحصرا برای مخارج تکمیل وقرضه کارخانه باید مصرف شود .
ماده دوم – تعیین سایر شرائط قرضه فوق باوزارت مالیه خواهد بود
ماد ه سوم – هرموقع بانک ملی ایران تأسیس گردید معامله فوق بمؤسسه مزبورانتقال خواهد یافت
رئیس- آقای عراقی
عراقی- موافقم
رئیس- آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب – مسلم است بنده مخالفت نمیکنم که دولت باکارخانجات ایرانی مساعدت بکند واین یک مسئله ایست که گمان نمیکنم یک فردی ازافراد ایرانی مخالف باشد ولی بنده میبینم هرجائیکه یک مؤسسه یا یک چیزی است ک هبرای روح ملت ومملکت نافع است فورا میاندازیمش توی سوراخ مالیه ک هباز مالیه آن طناب خودش رادرآنجا هم بیندازد – بنده درکمیسیون بودجه هم عرض میکردم مجلی رأی میدهد که صد هزار
تومان بکارخانه نساجی اصفهان بدهد وامیدواری بنده درطرف جنوب ( که درطرف شمال هم امیدوارم بشود ) همین است که این یکی ازقدمهای جدی ونافع برای مملکت است . حالا مادراینجا درماده دومش آمده ایم شرط کرده ایم که باقی شرایطش باید بنظر وزارت مالیه باشد وبنده مخالفتم ازاین نظر است .چرا برای اینکه بنده برخلاف آقایان بقدری ازعملیات این وزارت مالیه نا امیدم که هیچ اطمینان واعتماد ندارم که شرایط رادرتحت نظراوبگذارم .پیشنهاد میکنم مخبرهم قبول کند که شرایطی که وزارت مالیه میخواهد بکند بیاورد بمجلس که درتحت نظر مجلس با یک کمیسیونی واقع شود زیرا وزارت مالیه بقدری شرایط وقیدها میکند که آن مردکه صاحب کارخانه دست برمیدارد ومیگوید مرا مخبر وترابسلامت وبقدری باربارش میکنند که بکلی از زیربار درمیرود این است که بنده کاملا مخالفم چون این شرائط راتحت نظر وزارت مالیه انداخته اند وکاملا هم میدانید که وزارت مالیه نسبت بتأسیسات ومنافع ما چقدر لگد های سخت میزند .ازاین جهت است که بنده میگویم باین شرایط رابیاورند تحت نظر کمیسیون بودجه باکمیسیون قوانین مالیه وبالاخره تحت نظر مجلس باشد وچون قید کرده است که شرائط تحت نظر وزارت مالیه باشد از اینجهت بنده مخالفم
مخبر- عرض کنم متأسفانه گاهی ازاوقت ما جنبه افراط وتفریط راپیش می آوریم .حالا بنده نمیدانم فرمایش آقای آقا سید یعقوب راجع بما لیه چیست ؟ ولی همینقدر میدانم مالیه ای که ما چندین سال داشتیم هیچ وقت باین فکرها نمی افتاد که بیک کارخانه صدهزار تومان کمک بکند که مبادا دچار بحرانهائی بشود واین فکر شخص دکترمیلسپو است که بااین کارکمک میکند معهذا نمیدانم آقای آقا سید یعقوب بچه مناسبت فعلا نظرشان آمد که حمله کنند .دراینصورت پس وقتی که خودشان حاضر شده اند یک چنین کمکی رابکنند درعین حال این نظر راهم دارند که فقط این پول بمصرف کارخانه برسد والا اگربنا باشد هرتاجری ،هرفردی ازافراد این مملکت معطل پول بشود وبخواهد ازخزانه قرض بکند بنده مخالفم وگمان میکنم تمام آقایان هم مخالف هستند بااینکه خزانه دولت صرافخانه مردم باشددولت درنظر دارد برای حفظ وجود اینکار خانه وبرای کمک بآن صد هزار تومان پول بدهد واگر ما بخواهیم این پول بمصرف کارخانه برسد باید تحت نظر وتفتیش دولت باشد والا اگرپول رابدهیم بدست افراد ما دراین مملکت خیلی امتحان کرد ه ایم که بمصرف خودش نمیرسد وبهتر این است که نماینده محترم هم موافقت بفرمایند وهمانطوریکه این لایحه درکمیسیون گذشته است تصویب شود
بعضی ازنمایندگان – مذاکرات کافی است
رئیس- آقایان مذاکرات راکافی میدانند ؟
بعضی ازنمایندگان – بلی کافی است
رئیس- رأی گرفته میشود بورود درشور مواد آقایان موافقین قیام فرمایند ( اغلب قیام نمودند )
رئیس- تصویب شد .ماده اول مطرح است آقای عراقی
عراقی- موافقم
رئیس- آقای افشار
افشار- موافقم
رئیس- آقای غلامحسین میرزا
غلامحسین میرزا –موافقم
رئیس- آقای دادگر
دادگر – موافقم
رئیس- آقای طاهری
دکتر طاهری – موافقم
رئیس- آقای خطیبی
خطیبی- موافقم
رئیس- آقا ی زوار
زوار- موافقم
رئیس- آقای نظامی
نظامی- موافقم
رئیس- مخالفی نیست ؟
شریعت زاده – بنده مخالفم
رئیس- بفرمائید
شریعت زاده – البته شاید مخالفت بند ه قدری مخالف انتظار آقایان باشد ولی مخالفت بند ه مستند بیک دلائل اساسی است وآن این است که عرض میکنم :هیچ تردیدی نیست که درقضایای مملکتی باید اهمیت قضایا راسنجید وهرکدام که مهم تر است ولو اینکه خزانه مملکت هم تهی باشد باید برای او خرج شود واین یک اصلی است که مثل این است یک کسی بگوید صلح خوبست وجنگ بداست ما میخواهیم اگردرخزانه مملکت پولی هست مقایسه کنیم بین این کار وجلوگیری ازمرض گاو میری که یک بلائی است بجان این ملکت .درمازندران دویست هزارگاو مرده وتلف شد ه است ، در رشت صدو پنجاه هزار گاو تلف شده است که هشت میلیون خسارتش است . این حرفها شوخی نیست وبند ه قول میدهم بآقایان که اگر حالا یک اقدامات فوری وتوجهی باین مسئله نشود درسنه آتیه یک قسمت عمده ازاین مملکت محکوم بفقر وفنا میشوند .اگر دولت پول دارد واین صد هزارتومان رامیخواهد بدهد خوبست موافقت کند که بصورت لایحه ای که دولت راجع بمؤسسات دفع آفات حیوانی داد هاست اضافه شود تادر سرتاسر مملکت این موسسه دائر وازخطر جانی ومالی مردم جلوگیری شود
یکنفر ازنمایندگان – منافاتی ندارد
شریعت زاده – خیلی منافات دارد
مخبر- عرض کنم راجع بموضوع گاو میری نماینده محترم تصدیق می فرمایند که لایحه اش تحت نظراست و کمیسیونها هم تصویب کرده اند وصد هزار تومان هم در سا ل بودجه برای او درنظرگرفته اند وبالاخره یک لایحه دیگرهم آمده است که بزارعین شمالی یک مبلغی قرض داده شودبرای تهیه گاو وتقریبا تمام نظریات ایشان رادولت پیش بینی کرد ه است وفعلا هم درمجلس مطرح است دیگر اینکه یک موضوع نظری راآقا اصل مسلم قراردادند مثل اینکه فرمودند صلح خوبست وجنگ بد است . این یک موضوع نظری است وممکن است بعضی عقیده داشته باشند که جنگ خوب است وصلح بداست این بسته بموقع ومقتضیات است که درچه موقع صلح خوب است ودرچه موقع جنگ بد است والبته تصدیق می فرمائید که مؤسسات اقتصادی دراین مملکت قطع نظر ازکمی سرمایه وسایر موانع داخلی یک خطرات خارجی هم همیشه دارد .کما اینکه ملاحظه فرمودید که درمقابل کارخانه نساجی اصفهان هم دیر یازود بااین مخاطرات مواجه خواهد شد وبنده معتقدم که حفظ حیات یک چنین کارخانه برتمام افراد مردم بیشتر ازحفظ گاو میری واجب است . برای اینکه او درمقابل موانع خارجی ندارد وهمه روز میتوانید یک مساعدتهائی باآن بکنید ولی این مسئله موانع خارجی درمقابلش است وبایستی تمام افراد مملکت با یکنوع علاقه مندی مراقب این قسمت باشند وفعلا دولت درنظر گرفته است که یک کمکی به این کارخانه بشود ودرعین حال بنده مکرر عرض کرده ام که اجرای یک اصلاحی مانع ازاصلاح دیگری نیست .نماینده محترم اگرلایحه دولترا راجع بدفع آفات حیوانی
کم میدانند ممکن است طرحهای قانونی تهیه کنند وبیاورند بمجلس که بآن مسئله هم اضافه شود وبنده هم کاملا موافقم
بعضی ازنمایندگان- مذاکرات کافی است
فهیمی- بنده مخالفم
رئیس- باکفایت مذاکرات مخالفید ؟
فهیمی – بلی باکفایت مذاکرات مخالفم برای اینکه دراینماده یک توضیحات دیگری لازم است که بصرفه صاحب کارخانه است وباید گفته شود خوب است آقایان اجازه بدهند مذاکرات بیشتری دراین باب بشود
رئیس- رأی میگیریم بکفایت مذاکرات آقایانی که موافقند قیام فرمایند ( عده کثیری قیام نمودند )
رئیس- معلوم میشود مذاکرات کافی است .پیشنهاد آقای آقا سید یعقوب قرائت میشود ( اینطور خوانده شد )
پینشهاد میکنم تبصره ماده اول اینطور اصلاح شود : وجه فوق منحصرا الی اخر
رئیس- آقای آقایسید یعقوب
آقا سید یعقوب – بنده بااینکه بآقای شیروانی ارادت دارم ولی خوب نیست کسی که یک چیزی بنظرش میرسد ومی گوید ایشان بنحوه بیمرحمتی جواب میدهند بنده چیز بدی عرض نکردم . عرض کردم وزارت مالیه با نظارتی که میکند وحشت این را دارم بجای اینکه باین کارخانه کمک بشود یک اسباب زحمتی تولید بشود زیرا وضع نظارت وزارت مالیه مخصوصا وضع اداره مالیه اصفهان راهمه میدانند – بنده فقط وحشتم ازاین را ه بود که مبادا اسبا ب زحمتی تولید کنند .اما اینکه میفرمایند مخصوصا دکترمیلسپو این کار راکرده اینطور نیست زیرا آقایان همه میدانند که اینکار ازشخص اعلیحضرت بود ه است که ایشان کمک کردند واز بانک پهلوی پول قرض کردند وباین کارخانه داده اند . ماچرا کارهای خوبی که میکنیم باید مستند بدیگران بکنیم ؟ حالا که مجلس رأی میدهد این پول بکارخانه داد ه شود چون بنده ازنظارت وزارت مالیه وحشت دارم که اینکار دریک پیچ وخمهائی بیفتد ازاینجهت این پیشنهاد راکردم
رئیس- آقای یاسائی
یاسائی- اگرنظر آقای آقا سید یعقوب باشد میدانند که درکمیسیون هم مذاکره شد که این صد هزار تومانی که بعنوان قرض بصاحب کارخانه داده میشود بهیچ مصرفی بجز مصرف کارخانه نرسد چون صاحب کارخانه دارای تمول زیادی است وازحدود فارس تا تهران یک املاک زیادی دارد والبته یک قرض هائی دارند البته مقتضی است ملکشان رابفروشند وبقرضهائی دارند البته مقتضی است ملکشان رابفروشند وبقرضها شان بدهند .این عبارت راما درکمیسیون پیشنهاد کردیم برای اینکه این قرض فقط بمصرف قروض وتکمیل خود کارخانه برسد والبته دراین صورت یک نظارتی هم لازم بود .وچون تمام امور مالی ما درتحت نظارت وزارت مالیه است این مسئله راهم درتحت نظارت وزارت مالیه قرار دادیم وهیچ اشکالی هم ندارد وخود آقای آقا سید یعقوب هم البته موافق خواهند بود که نظارتی دراین کار باشد
رئیس- آقای مخبر . چه میفرمائید ؟
مخبر- بسته بنظر مجلس است
آقا سید یعقوب- بنده استرداد میکنم
رئیس- پیشنهاد آقای روحی قرائت میشود ( بشرح ذیل قرائت شد )
پیشنهاد میکنم که مدت مزبروه دراین ماده ازدو سال تاچهار سال تمدید شود
روحی – عرض میکنم بند ه شخص حاجی محمد حسین کازرونی رادرصنف تجارمعتبر ویکی ازاشخاص خدمتگزار باین مملکت میدانم .
زیرامملکت ما سرتاپااحتیاج است وما همه جور احتیاج راداریم وایشان یک شخصی هستند که آمده اند ودرنتیجه زحمات خودشان یک کارخانه تأسیس کرده وباین وسیله میخواهند یک قسمت احتیاجات ماراازخارجه رفع نمایند وامروزه وظیفه ما این است که نگذاریم این کارخانه ازکار بیفتد . بنده تعجب میکنم چطور میتواند این صد هزار تومان رادرظرف دوسال بدولت بدهد مگرچقدر این کارخانه پارچه میدهد وچقدر انتفاع میدهد که پس از تأدیه مرد عملجات وبرداشت سرمایه اولیه بازهم بتواند دوساله صد هزارتومان بدولت بدهد ؟بنده مدت دوسال راکافی نمیدانم وتصور میکنم که خودش هم اضطرارا وبرای اینکه فعلا ازچنگال طلبکار فرارکند اینطور قبول کرده این است که بنده ازآقایان خواهش میکنم که لطفا مساعدت فرمایند وحالا که رأی میدهند دوسال راتبدیل بچهارسال نمایند که اوهم بتواند سالیانه بیست وپنجهزار تومان درظرف چهارسال بدولت بدهد .
رئیس- آقای فاطمی
فاطمی- بند ه قبلا عرض میکنم که حاجی محمد حسین راضی بود این پول راباو ندهند واین مذاکرات هم در اینجا نشود . زیرا اویک آدمی است که اعتبارش زیادتر ازاینها است دولت فقط برای اینکه یک تشویقی بکارخانه اصفهان بکند درصدد افتاد که این پول را تا باو بدهد وبعد ازدوسال هم بگیرد والا حاجی محمد حسین خودش بیشتر ازاین مبلغها میتوانست تهیه بکند واصلا این مذاکرات درمجلس موردی ندارد که ازیکنفر آدم محترمی تنقید بکنند
رئیس- عقیده آقای مخبر چیست ؟
مخبر- بسته بنظر مجلس است .اوخ ودش راضی است
رئیس – رأی گرفته میشود بقابل توجه بودن این پیشنهاد آقایانی که قابل توجه میدانند قیام فرمایند ( معدودی قیام نمودند )
رئیس- قابل توجه نشد .پیشنهاد آقای فیروز آبادی ( اینطورخوانده شد )
درتبصره باید نوشته شود وجه فوق بانظارت وزارت مالیه منحصرا برای مخارج تکمیلیه کارخانه باید مصرف شود
فیروز آبادی- اولا باید عرض کنم که بنده بااین قبیل مؤسسات کاملا همراهم وامیدوارم همیشه همراه باشم چنانچه حالا هم هستم بند ه عقیده دارم که باید این قبیل کارخانجات تقویت وتشویق شوداما دراینجا که نوشته شده است قرضه چون غرض ما این است که این کارخانه باقی بماند لذا حاجی محمد حسین اگریک قرضهائی دارد ممکن است خودش بدهد وخوب است این پول فقط بمصرف تکمیل کارخانه برسد .
رئیس- آقای یاسائی
یاسائی- باتوضیحاتیکه بند ه قبلا دادم دیگرگمان نمیکنم توضیحات زیادتری لازم باشد . اگردقت بفرمایند ملاحظه میفرمایند که اینجا قید شده است قرضه کارخانه وچیزیکه مربوط بمؤسسات این کارخانه باشد وبرای این کار لازم است والا مقصود قرضه بطور مطلق نیست بلکه راجع بکارخانه است
مخبر- اولا حاجی محمد حسین خودش قرضه ندارد وثانیا این مربوط بخود او نیست بلکه منحصرا مربوط بکارخانه است اگرخود حاجی محمد حسین باصاحبان کارخانه یک قرضی هم داشته باشند مربوط باین مسئله نیست
فیروزآبادی- اگراینطور است بنده مسترد میدارم
رئیس- پیشنهاد آقای بهبهانی ( اینطورخوانده شد )
بنده پیشنهاد مینمایم قیمت مبیع یک مقابل ونیم کافی است
رئیس- آقای بهبهانی
بهبهانی- این پیشنهاد بند ه روی موافقتی است که آقایان وکلاء ودولت نسبت باین کارخانه دارند ومفاد پیشنهاد بنده این است که مبیع نباید علاوه بر یک مقابل ونیم قیمت داشته باشد درلایحه اینطوربگوش بنده خوردوسابقا هم همینطور دیده بودم که درمقابل نوشته شد هبود .گرچه حالا اصل لایحه حاضرنبود که درست دقت کنم وترتیبش رابدانم چیست ولی همینقدرعرض میکنم چون نظر آقایان موافقت بااینکارخانه وسایرمؤسسات اقتصادی است وبعلاوه مادر زمینه مؤسسات رهنی هم اینطورقراردادیم وقائل شدیم یک مقابل ونیم مبیع کفایت میکند لهذا دراینجا هم بنده تصور میکنم همان یک مقابل ونیم کافی باشد معذالک بسته بنظر مجلس است
رئیس- آقای مخبر چه میفرمائید
مخبر- عرض کنم این فقط رد وبدل کردن یک کاغذی است کع هذا بنده ازطرف کمیسیون قبول میکنم
رئیس- عبارت اصل خبر این است ( که قیمت آن دوبرابر مبلغ قرضه بود ) حالا ( یک برابر ونیم مبلغ قرضه ) خواهد شد .پیشنهاد آقای مهدوی ( بشرح زیر قرائت شد )
بند ه پیشنهاد میکنم ماده این قسم تنظیم شود .
بانظارت مالیه درخرج آن برای توسعه وتکمیل امور کارخانه نساجی صد هزار تومان بصاحبان کارخانه قرض داده شود که بعد ازدوسال دردوسال بعد بدو قسط بمالیه پرداخته شود
رئیس- آقای مهدوی
آقا رضا ( مهدوی ) – یک اشخاصی یک ثروتی راآورده اند وبمصرف یک کارخانه رسانیده اند واولش خیال نکرد ه اند که حقیقتا سیصد هزارتومان خرج دارد واگردراین کارخانه یک توسعه بشود اهمیتش دوبرابر میشود وازنقطه نظر فوائد کارخانه برای مملکت بعقیده بند ه این قرض که داده میشود کم است اولا نوشته درحدود صد هزار تومان معلوم میشود اعتبار مانندی است ثانیا اینکه نوشته مدت بیشتر ازدوسال نباشد درصورتیکه اینها اگر یک چیزی راازاسباب کارخانه لازم داشته باشند که ازآلمان بالندن بیاورند خودش یک سال ویک سال ونیم طول میکشد تابروند وبخرند وبیاورند وبنظربنده اگرلازم بود ه است بصاحب کارخانه یک پولی داد ه شود ومالیه هم بیشتر ازاین نتوانسته موافقت بکند همین هم یک کاری است که خیلی فایده دارد چون بنظر بند ه یک راه تشویقی است این بود که بنده استدعا کردم بانظارت دولت این صدهزارتومان رابدهند به کارخانه وبعدازدوسال که گذشت سالی پنجاه هزار تومان بدهد ک هدرحقیقت سه سال میشود وبنظر بند ه ازنقطه نظر عمل وکارمثل این است که این دوسال راهیچ نداده ایم واگر این دوسال راعلاوه کنیم برای کارخانه فوق العاده خوب است
رئیس- آقای فاطمی
فاطمی – نظر آقای مهدوی البت هصحیح است ولی گویا درست جزئیات این مسئله راملتفت نبوده اند اولا این مساعدت دولت باصاحبان این کارخانه مربوط بشخص نیست مقصود از قرض دادن بصاحب این کارخانه برای این بود که فعلا این کارخانه گنجایش صد دستگاه موتور رادارد ولی دوازده دستگاه بیشترکارنمیکند درصورتیکه سایر چیزها هست مخارجش هم همه هست بهمین جهت هروقت یک پارچه رااینجا بیاورند فردا اگربخواهند دیگرنیست وبرای ادارات نظام ونظمیه وسایراحتیاجات مردم دولت بااین کارخانه مذاکره کرد ه است وبالاخره قرارداده اند که این مساعدت راباصاحب آن کارخانه بکنند وآنها هم بقیه آن کارخانه رابخواهند وخواسته هم شده است ویک مقداری هم بیعانه داد ه شد ه است ویک مقدارش راهم حرکت داده ودربین راه است
وعنقریب خواهد آمد ویکسال ونیم هم طول ندارد واینطورها نیست وتصورمیکنم بعد ازسه چهارما ه دیگرتمام آن نوددستگاه هم برسد. اما راجع بترتیب پرداخت انهم باتوافق نظریکه بین وزارت مالیه وصاحب کارخانه شده است ترتیبش راداده اند بطوریکه ازسا ل دوم ماهی ده هزارتومان بپردازد واین ترتیب راصاحب کارخانه قبول کرد ه است وگمان میکنم درعمل هم برای آنها بهتر است اگرآقایان میخواهند باصاحب کارخانه موافقت کنند بنده عقیده ام این است که همین لایحه راکه کمیسیون بودجه تقدیم مجلس شورای ملی کرده است تصویب کنند صاحب کارخانه وتمام اهالی هم راضی هستند .
مهدوی – استرداد میکنم
رئیس- پیشنهاد آقای فیروز آبادی گمان میکنم مورد ندارد عین پیشنهاد آقای روحی است ( بشرح ذیل قرائت شد )
بند ه پیشنهاد میکنم درصورت تقاضای صاحب کارخانه تمدید تا چهارسال بنماید دولت
رئیس- عین پیشنهاد آقای روحی است . آقای فیروزابادی
حاج سید رضا (فیروزآبادی) – بنده ( درصورت تقاضا) رااضافه کردم له اگرصاحب کارخانه تقاضا کرد اضافه کنند واگرخودش نخواست اضافه نکند
رئیس- آقای مخبر
مخبر- بست هبنظر مجلس است
رئیس- آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب – بند هگمان میکنم ازمفاد نظامنامه بیک چنین پیشنهادی نشود رأی گرفت زیر امستلزم پیشنهاد خرج است ونمیشود چنین پیشنهادی کرد چون دوسال باچهارسال فرق میکند .
رئیس- مستلزم خرج نیست .آقای معاون
معاون وزارت فوائد عامه – عرض کنم مخصوصا آقای فاطمی ویکی از نمایندگان محترم فرمایشی فرمودند که خیلی صحیح بود .دولت خیال کرده است برای تشویق وتکمیل یک مؤسسه یک کمکی بکند آمدند نشستند باهم حرف زدند ( نه ازنظر احتیاج ازنظریات دیگر ) واین ترتیبات رامرتب کردند وهمیشه درطرفین قضیه وقتی موافقت حاصل شد دیگرکمتر بایستی درقسمتهایش مداخله کرد وچون صاحب کارخانه خودش راضی شده است وهمین مبلغ راهم اگر مساعدت بکنند کارخانه تمکیل خواه دشد وخودش هم پس ازدوسال خواهد داد این است که بند هتصور میکنم برای تشویق این لایحه راهمین امروز بگذرانند وتکلیفش معلوم شود
رئیس- آقای فیروزآبادی رأی میگیریم ؟
فیروزابادی- مختارید
رئیس- پیشنهاد اقای روحی ( بشرح ذیل قرائت شد )
پیشنهاد میکنم – مدت بسه سال تمدیدی شود
رئیس- آقای روحی
عطاءالله خان روحی – عرض کنم بنده ناچارم که درقبال فرمایشات آقای فاطمی عرض کنم که بند ه قصد اهانتی نداشتم وازشخص حاج محمد حسین هم تمجید کردم وگفتم : او برجسته ترین تجاراست که یک همچو کاری را اقدام کرده وبعلاوه این یک قرضی است ک هصاحب کارخانه ازدولت میکند وبنده عرض میکنم که دراین مدت نمیتواند بپردازد
یکنفر ازنمایندگان – استرداد میکنند
رئیس- آقای روحی .رأی بگیریم بامسترد میدارید؟
روحی – رأی بگیرید بنده هیچوقت پس نمی گیرم
رئیس- آقای بیات دراین پیشنهاد فرمایشی دارید ؟
بیات – بلی همانطور که اظهار شد وقتی دو طرف با
هم رضایت حاصل کردند البته طرفین قضیه برای استرداد وجه ورد وبدل آن هرچه بایستی مطالعه بکنند کرد ه اند . دولت هم یک پیشنهادی کرد هاست . ما که نرفت هبودیم بدول تبگوئیم بیا این پیشنهاد رابکن یا بسان طرف که چیزی نگفته بودیم .وقتی طرفین خودشان موافقت حاصل کرده اند بعقیده بنده اگر مجلس موافق است باید بهمان نظریه که طرفین دارند رأی بدهد وتمام کند وهرچه دراین قضیه صحبت بشود همانطور که اظهار شد مخالف منافع آن شخص است وگمان میکنم شایسته نباشد موافقتش همان است که به پیشنهاد دولت رأی داده شود
رئیس – عقیده آقای مخبرچیست ؟
مخبر- بسته است بنظر مجلس
رئیس – رأی گرفته میشود بقابل توجه بودن این پیشنهاد آقایان موافقین قیام فرمایند ( عده قلیلی قیام نمودند)
رئیس – قابل توجه نشد . ماده اول با آن اصلاحی که شده است قرائت وبعد رأی گرفته میشود ( بشرح ذیل خوانده شد )
ماده اول – وزارت مالیه مجاز است بصاحبان کارخانه پارچه بافی اصفهان برای مدتی که از دوسال تجاوز ننماید قرضه در حدود یک صد هزار تومان اعطا کند قرضه مزبور یاباید بوسیله رهن کارخانه بایک قسمت از کارخانه که قیمت آن یک برابر ونیم مبلغ قرضه بود ومطلقا قبلا نزد دیگران بوثیقه گذارده نشده باشد تضمین شود
تبصره – وجه فوق بانظارت وزارتمالیه منحصرا برای مخارج تکمیل وقرضه کارخانه باید مصرف شود
رئیس – رأی گرفته میشود بماده بضمیمه تبصره آقایانیکه تصویب میکنند قیام فرمایند ( عده کثیری قیا م نمودند )
رئیس- تصویب شد .ماده دوم قرائت میشود ( بمضمون ذیل قرائت شد )
ماده دوم – تعیین سایرشرایط قرضه فوق باوزارت مالیه خواهد بود
رئیس- آقای یاسائی
یاسائی – موافقم
رئیس- مخالفی ندارد؟
آقا سید یعقوب – بنده مخالفم
رئیس- بفرمائید
آقا سید یعقوب – عرض کنم درسایر مواد شرایط معین است .درماده اول معین است که صد هزار تومان دو ساله باید بدهد ویک برابر ونیم کارخانه ه مرهن باشد دیگر سایرشرایط رابنده نفهمیدم چیست وگمان نمی کنم دیگرشرطی هم داشته باشد .ماده اول تمام شرایط رابطور جامع دارد ودیگر شرطی باقی نمانده است ازاین جهت بنده مخالفم
رئیس- آقای یاسائی
یاسائی – عرض کنم شاید یک شرایطی جزئی باشد که قیدش دراین لایحه لزوم نداشته باشد ولی درعمل باید دولت مقید بآن شرایط باشد .مثلا سندیکه مبادله میشود باید دراداره ثبت اسناد بثبت برسد . این دیگز لزوم ندارد که مااینجا قید کنیم وخود دولت مکلف است مطابق قانون ثبت اسنادعمل کند .یامثلا این وجه رادرتهران تحویل بگیرد یادراصفهان استرداد نماید وازاین قبیل .اینها یک شرایط جزئی است که نمیشود درقانون ذکر کرد بلکه باید اجازه داد که خود دولت باصاحب کارخانه معین نماید
بعضی ازنمایندگان – مذاکرات کافی است
رئیس- پیشنهاد آقای عراقی
(بشرح آتی خوانده شد )
بنده پیشنهاد میکنم ماده دوم از لایحه حذف شود
رئیس – آقای عراقی
حاج آقا اسمعیل ( عراقی ) – بنده خیلی متشکر میشدم اگر در نتیجه فرمایشات آقای یاسائی میتوانستم پیشنهادم را مسترد نمایم ولی متأسفانه ممکن نشد ایشان میفرمایند ممکن است شرایطی داشته باشد که در این قانون نباید نوشت : مثلا از قبیل این که پول را در اصفهان بدهند یا بمالیه تهران تحویل بدهند بعقیده بنده اینها شرایطی نیست که لازم باشد دراین لایحه نوشت . شرایطی که عمده است باید چیزی باشد که مثلا پول دولت ازبین نرود .آنهم که اینجا نوشته شده است یامثلا یک مقابل ونیم از کارخانه اش راباید وثیقه بدهد وهمین طور سایر چیز ها هم نوشته را باید وثیقه بدهدوهمین طور سایر چیزها هم که نوشته شده است دیگر ( مسئله سایر شرایط ) بنده تصور میکنم موجب این است که یک گرفتاریهائی چه برای حاج محمد حسین باهر کسی که هست تولید میکند وبالاخره یک ترتیباتی در میزهای مالیه برایش درست میشود که تا نخواهد از میزهای مالیه خلاص بشود عمرش تمام شده است . این است که بنده این پیشنهاد راکردم چون تصور شرایطی پیش من نمی آید .بله ممکن است قسمتهائی باشد که نخواهیم اسمش رادر مجلس بیاوریم ولی آن قسمت راهم قانونی راجع بمؤسسات رهنی گذراندیم وصحبتش هم شده است ودیگر این بیچاره راگرفتار میزهای مالیه نکنید واداره مالیه راهم همه میشناسیم که هی باید ازاین اطاق بآن اطاق وازاین میز بآن میز سیر کند وترتیبات آنجا راهم همه میدانیم .گرفتاری این بیچاره را اینقدر زیاد نکنید
رئیس – آقای یاسائی
یاسائی – بنده خودم رامحتاج نمیدانم که توضیحات زیادی بدهم وعرض کردم که سایر شرایط ازچه قبیل است وهمانطوریکه خودشان فرمودند یک شرایط دیگری هم هست که بطور سربسته باید بدولت اجازه داد ولی درقسمت تضییقاتی که فرمودند از طرف مالیه میشود اینطور نیست . رئیس کل مالیه بانظر مساعدتی این لایحه راپیشنهاد کرده است وآقایان هم اطلاع دارند که نظرشان تشویق این مؤسسه بوده وتصور میکنم اینجا قضیه برعکس باشد یعنی در ضمن عمل شرایطی بعمل بیاید که بمشکلاتی برنخورد وچون خودشان هم موافق بوده اند همین مسئله دلیل این است که مشکل پسندی در کار نبوده است
رئیس – آقای مخبر
مخبر- بنده بهمان نظری که خود آقا فرمودند یک شرایطی هست که نمیشود درقانون ذکر کرد وباید وزارت مالیه بنویسد اینماده رالازم میدانم
رئیس – رأی گرفته میشود بقابل توجه بودن این پیشنهاد آقایانیکه تصویب میکنند قیام فرمایند ( عده قلیلی قیام نمودند)
رئیس – قابل توجه نشد .پیشنهاد آقای فرشی ( بشرح ذیل خوانده شد )
این بنده پیشنهاد میکنم درماده دوم اینطور نوشته شود:
تعیین سایر شرایط قرضه فوق با رضایت صاحب کارخانه یاوزارت مالیه خواهد بود
رئیس – بفرمائید
فرشی – بنده فکر کردم که اگر ماده را حذف کنیم گرفتار عیوباتی هستیم واگر اختیار هم دردست مالیه باشد ممکن است صاحب کارخانه در زحمت باشد این بود که پیشنهاد کردم سایر شرایط با رضایت صاحب کارخانه ترتیب داده شود
معاون وزارت فوائد عامه – عرض کنم در این قسمت
Page 16 – 17 missing
رئیس – عده حضار ۱۰۲ باکثریت ۹۳ رأی تصویب تصویب شد
آقایان البته موافقند جلسه ختم شود
آقاسید یعقوب – استقراع
رئیس – اجازه بدهید .عرض میکنم .نظر باینکه روز سه شنبه مصادفست با عید حضرت امیر المؤمنین علیه السلام جلسه تعطیل خواهد بود ولازم است یک هیئتی انتخاب شوند برای شرفیابی حضوراعلیحضرت وعرض تبریک حضوری سابقا شش نفر معمول بود حالا هم همان شش نفر کافی است یاخیر؟
روحی- بنده عرض دارم
رئیس- آقای روحی
روحی- بنده پیشنهاد میکنم نه نفر باشند چون امسال عده آقایان هم بیشتر است
رئیس- مخالفی ندارد
بعضی ازنمایندگان –خیر
رئیس- نه نفر باقرعه معین شدند
( در این موقع اقتراع بعمل آمده واقایان مفصله ذیل معین شدند )
آقای دکتررفیع خان (امین ) – آقای میرزا سید احمد بهبهانی –آقای میرزا مهدی معتمد – آقای کی استوان – آقای میرزا یدالله خان نظامی – آقای عبدالامیر نگهبان
رئیس- ایشان جزو هیئت رئیسه هستند ( بقیه افراد بترتتیب ذیل معین شدند )
شاهزاده عباس میرزا فرمانفرمائیان –آقای میر زا حسین خان وزیری –آقای حاج میرزا آقای فرشی – آقای محمد تقیخان اسعد
رئیس- آقایان منتخبین روز سه شنبه سه ساعت ونیم قبل از ظهر بمجلس تشریف می آورند که ازاینجا برویم آقای بهبهانی راجع بدستور آتیه فرمایشی دارید
بهبهانی – بل
رئیس- بفرمائید
بهبهانی – البته خاطر آقایان نمایندگان مسبوق است راجع بلایحه منع اشیاء تجملی ازروزی که این لایحه ازطرف دولت پیشنهاد شده ودرکمیسیون ومجلس درتحت نظر است یک اسباب ابتلائی برای مردم عموما تولید شده والبته آقایان درنظردارند که این لایحه دارای دوقسمت است یک اشیاءلوکس ویکی هم اشیائی که درداخله خود مملکت به منسوجات باعملیات ایران صدمه میزند وبعضی ازاین اشیاء است که هردو جنبه را دارد یعنی هم لوکس است وهم به منسوجات ما صدمه میزند وورودش اسبای این میشود که چیزهای ایرانی از اهمیت می افتد وکم میشود وترویج نمیشود .مثل عموم ارسی ها وکفش ها وچیزهای بافته وابریشمی که اینها هر دوجنبه راداراست ومردم بیک اضطراب ووحشتی افتاده اند یک عده میخرند ویک عده گران کرده اند در هر صورت بنده عرض میکنم هرچه این لایحه طول بکشد اسباب ابتلاء مردم زیادتر میشود . وچون شور اول لایحه تمام شده وبکمیسیون فرستاده شده ازجالا تاجلسه آتیه هم چهار پنج روز طول میکشد میخواستم قبلا ازآقایان اعضاء محترم کمیسیون استدعا کنم در این چند روزه نظریات خودشان رامعین کنند تا درجلسه آتیه جزو دستور شود این بود عرایض بنده
رئیس – ممکن است اگرراپرتش حاضربود جزو دستور شود .پیشنهاد آقای حائریزاده اینطور خوانده شد .( بنده پیشنهاد میکنم لایحه تأسیس بانک اول دستور گذارده شود )
رئیس- مخالفی ندارد.
(گفتند خیر)
رئیس- جلسه آتیه روز پنجشنبه سه ساعت قبل ازظهر دستور: اول خبر کمیسیون بودجه راجع بآن ماده متخصص مؤسسه پاستور که بکمیسیون ارجاع شده وخبرش تحت طبع است دوم لایحه بانک . سوم هم بقیه دستورامروز
(مجلس یکساعت وربع بعد ازظهر ختم شد )