مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ تیر ۱۳۳۴ نشست ۱۴۱
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۴
سال یازدهم
شماره مسلسل
دوره هجدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۸
جلسه: ۱۴۱
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۲۵ تیر ماه ۱۳۳۴
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت‌مجلس
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: درخشش- دکتر جزایری- قنات‌آبادی
۳- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای شوشتری
۴- تقدیم یک فقره اعلام جرم علیه آقای کفیل وزارت دارایی به وسیله آقای مهندس شاهرخشاهی
۵- بیانات آقای خلعتبری طبق ماده ۸۷ آئین‌نامه.
۶- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت دارایی
۷- طرح و خاتمه شور لایحه اعتبار ترمیم حقوق کمک آموزگاران
۸- مذاکره در گزارش کمیسیون بودجه راجع به اجازه خرید اتومبیل جهت وزارت بهداری و پست و تلگراف
۹- طرح لایحه اضافه اعتبار ۱۳۳۴ وزارت فرهنگ
۱۰- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
(مجلس یک ساعت و سه ربع قبل از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید)
۱- تصویب صورت‌مجلس
رئیس- صورت غائبین جلسه قبل قرائت بشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه آقایان: دکتر عمید- قوامی- حائری‌زاده- عبدالرحمان فرامرزی- هدی- تفضلی- مطصفی ذالفقاری- باقر بوشهری- جلیلی- مهندس اردبیلی- دکتر عدل- سنندجی- حشمتی- برومند- مرتضی حکمت- مهندس ظفر- محمود افشار- بور بور- بوداغیان- پیراسته- محمود نقابت- عباسی- اورنگ
غائبین بی‌اجازه آقایان: یار افشار- دهقان- دکتر حمزوی
دیرآمدگان و زودرفتگان با اجازه آقایان: امامی‌خویی- معین‌زاده- شوشتری- سالار بهزادی- امیر تیمور کلالی- سلطان مراد بختیار- کیکاوسی- لاری- دکتر جزایری- بزرگ نیا- مهندس شاهرخشاهی- دولت شاهی- خاکباز- سعیدی- تجدد- اردلان
غائبین در رأی- آقایان: اریه- نراقی- عبدالحمید بختیار
رئیس- آقای قراگزلو
قراگزلو- بنده پریروز در لایحه استخدام استادان خارجی رأی موافق دادم و اسمم ننوشته‌اند.
اردلان- بنده هم در صورت‌مجلس عرضی دارم
رئیس- آقای مهندس شاهرخشاهی بنده هم عرایضی داشتم می‌خواستم عرض کنم
رئیس- هنوز که وارد دستور نشدیم خودم راجع به این قسمت‌ها اقدامی کرده‌ام و در جلسه آینده نتیجه را به اطلاع آقایان می‌رسانم. آقای نراقی
نراقی- بنده راجع به عمل خلاف قانون و خلاف آزادی و خلاف مشروطیت و مخالف قانون اساسی که صورت گرفته استیضاحی نوشته‌ام (زنگ رئیس) چون امر فرمودند تا روز پنجشنبه اقدام خواهند فرمود بنده حسب‌الامر جنابعالی صبر می‌کنم و روز پنجشنبه استیضاح را می‌دهم (زنگ رئیس)
رئیس- وقتی وارد دستور شدیم بفرمایید. آقای شوشتری
شوشتری- بنده متوجه نشدم گویا بنده را غائب بی‌اجازه نوشته‌اند
رئیس- نه خیر با اجازه بوده است. آقای اردلان
اردلان- در صورت‌مجلس مختصر اصلاحی است که بنده آن را اصلاح می‌کنم و می‌دهم به تندنویس خواهش می‌کنم دستور بفرمایید که اصلاح شود
رئیس- بسیار خوب اصلاح می‌شود آقای سلطانمراد بختیار
سلطانمراد بختیار- بنده سؤالی کرده بودم تمننی می‌کنم دستور فرمایید زودتر جواب بدهند چون خیلی وقت از آن می‌گذرد سؤال بنده این بود که حساب دولت سابق را به این دولت تحویل نداده‌اند و از قراری که بنده شنیده‌ام یکی دو تا اتومبیل نخست‌وزیری دزیده شده است این است که استدعا می‌کنم دستور بفرمایید هر چه زودتر سؤال بنده مطرح بشود که وقت آن نگذرد
رئیس- سؤالات و این چیزها وقتی که وارد دستور شدیم مطرح می‌شود باید آن وقت بفرمایید آقای صدرزاده
صدرزاده- در مطالب بنده یک اصلاحات عبارتی است که تقدیم می‌کنم
رئیس- در صورت‌مجلس دیگر نظری نیست (اظهاری نشد) صورت‌مجلس جلسه پیش تصویب شد
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: درخشش- دکتر جزایری- قنات‌آبادی
رئیس- سه نفر از آقایان تقاضای نطق قبل از دستور کرده‌اند آقای درخشش
درخشش- در جلسه گذشته اکثریت این مجلس برای اولین بار در تاریخ این مجلس به من که از لایحه مالیات بر درآمد دفاع کرده‌ام اجازه صحبت نداد (میراشرفی- همچو چیزی نبود) اما بلافاصله با ادامه صحبت یکی از مخالفین دولت اکثریت قریب به اتفاق مجلس روی موافق نشان داد (عبدالصاحب صفایی- ما هم به همین دلیل می‌گوییم دولت اکثریت ندارد) بنابراین اکثریت و اقلیت مجلس به استثنای این جانب حق دارند که آزادانه عقاید خود را در مجلس اظهار کنند زیرا اقلیت و اکثریت تابع جناحین هیئت حاکمه است و این جانب در این مجلس از سلیقه و منافع خصوصی گذشته اصولی را رعایت کرده‌ام که ایران امروز ما چاره‌ای غیر از رعایت آن اصول ندارد و از ابتدای شروع مجلس سعی کرده‌ام از ان صراط مستقیم ملت ایران منحرف نگردم (احسنت) از این جهت نه ثروت دارم و نه زمین به دست آورده‌ام و نه صاحب شرکت و بنگاه‌های تجارتی و معاملاتی می‌باشند.
همان که بوده‌ام هستم و می‌خواهم همین که هستم باقی بمانم و تهدید و قتل را هم مرا از ادامه راهی که انتخاب کرده‌ام باز نمی‌دارد. من نمی‌دانم که جناب آقای علاء مرد میدان هستند یا نه ولی به عده‌ای از رجال ایران که حس مسئولیت اجتماعی داشته باشند عرض می‌کنم که این مالیات لایحه مالیات بر درآمد لازم است ولی کافی نیست عده‌ای از آقایان مالیکن بزرگ و ثروتمندانی که در این مجلس شریف جمع شده‌اند متأسفانه چشم دارند و جهان کنونی را نمی‌بینند گوش دارند و هیاهوی عصر و قرن را درک نمی‌کند (صحیح است) قبل دارند درد و رنج میلیون‌ها هم‌میهنان خود را درک نمی‌کنند اگر رجالی هستند و گوش شنوا و چشم‌بینا دارند به آن‌ها عرض می‌کنم که در نیمه دوم قرن بیست با اصول ملوک‌الطوایفی قرون گذشته نمی‌توان زندگی کرد جناب آقای خلعتبری عرض می‌کنم که بهترین تبلیغ و کمک برای بهانه‌جویی کمونیست‌ها سعی و کوشش برای ادامه دادن آن رژیم پوسیده اقتصادی و سیاسی است که جناب ایشان متأسفانه در نطق قبل از دستور خود دفاع کرده‌اند (ارباب- هیچ همچو چیزی نیست) به ایشان عرض می‌کنم که اصلاحات اراضی و رفورمی که میلیون‌ها دهقان زحمت کش بتواند از دست رنج خود استفاده بکند یک عمل کمونیستی نیست تمام اروپا و آمریکا و بالاخره در آسیا بورژ و آزی برعلیه ملوک‌الطوایفی پرچم‌دار تقسیم اراضی بوده‌اند و هستند سعی و کوشش شما برای این‌که درخشش را خفه کنید واقعیت دنیا خارجی را از بین نمی‌برد باید جستجو کرد علت این را پیدا کرد که در یک کشوری که دارای فرهنگ باستانی است و سنت میهن‌پرستی و ملت دوستی سابقه چندین هزار ساله دارد چرا باید یک عده بیگانه‌پرست بتوانند میتنگ‌های صد هزار نفری تشکیل بدهند و در کادر افسری ما آن نفوذ قابل ملاحظه را پیدا کنند این علامت یک مرض اجتماعی است (فرود- این علامت تحریک خارجی است) جناب آقای خلعتبری شما می‌خواهید این مرض را ندیده بگیرید در حرف مترقی هستید ولی هر اقدام مترقی را محکوم می‌کنید (میراشرافی- هیچ هچمو چیزی نیست) آقای درخشش همه طرفدار اصلاحتند (میراشرفی- جناب آقای رئیس این آزادی نیست مزخرف می‌گوید) آقایان این دولت و وزرای او و پشتیبان او سوسیالیست نیستند به نظر من دولت‌هایی که از نوع آقای علاء باید اجازه دهند مطابق مواضع دموکراسی به طور طبیعی احزاب و از جمله حزب سوسیالیست به وجود آید تا نسل جوان پناه‌گاهی برای خود پیدا کنند و این احزاب راهنمای دولت باشد در هر حال من به مناسبت آشنایی به محیط مجلس اصل نطقی را که تهیه کرده بودم خیلی مختصر کردم که متأسفانه اجازه داده نشد که حتی آن را تمام کنم اینک شمه‌ای از خلاصه باقی‌مانده عرایض جلسه پیش را بیان نمی‌دارم به عقیده این جانب لایحه مالیات بر درآمد لازم است ولی کافی نیست به موازات تصویب قانون مالیات بر درآمد باید دستگاه‌های پوسیده وصولی مالیات‌ها را به صورت نوی در آورد (صحیح است) تا قانون اجرا شود (احسنت) تنها مبارزه منفی با فساد کافی نیست باید تحولی در رژیم اقتصادی ما به وجود آید اگر بگوییم که رژیم کشاورزی ما کهنه و پوسیده است و مانع و ردایی در مقابل ترقی سطح تولید است باز هم عده‌ای داد و فریاد خواهند زد که این حرف‌ها مربوط به کمونیست‌هاست دروقتی که برنامه کمونیست‌ها این نیست که آن‌ها از دسترنج خود استفاده کنند برنامه کمونیست‌ها هیچ‌وقت دادن زمین به دهقانان نبوده و نخواهد بود برنامه آن‌ها این است که دهقانان و کارگران را برای تأمین منافع طبقه حاکمه روس مورد سوءاستفاده قرار دهند ما باید خواهی نخواهی برای میلیون‌ها دهقان ایرانی که محروم‌ترین و زحمت‌کش‌ترین طبقه این جامعه هستند فکری کنیم نه فقط با مبارزه با کمونیسزم بلکه برای این‌که ارزش انسانی و ملی این تقاضا را دارد اگر میلیون‌ها دهقان بزرگ‌ترین عامل اقتصادی این کشورند واقعاً از دسترس خود برخوردار بودند این طبقه فعال و ابداع‌کننده کشور را به فراوانی و رفاه سوق می‌داد و در صورت کمک فنی و مالی در مدت کوتاهی زمین پربرکت کشور ایرتان را واقعاً به بهشت برین تقدیم می‌نمودند جناب آقای خلعتبری در نطق خود فرمودند فقط سی نفر مالک بزرگ داریم و مدعی هستند که عایدات آنان از ۲۰ میلیون تومان تجاوز نمی‌کند مسئله مهم این‌جاست که چگونه اصول مالیات خود مانع ازدیاد تولید ثروت است وقتی شاه می‌بخشد چرا شیخ علی‌خان نمی‌بخشد؟ چرا ملیتی چرا طبقه وسیع بزرگ دهقان را فدای سی نفر مالک بزرگ بکنیم؟ من نمی‌دانم نمی‌گویم این سی نفر را فدای ملت کنید نه آن‌ها هم به شاه ایران تاسی کنند و املاک‌شان را طبق لایحه با گرفتن قرامت به دهقانان بفروشند جناب آقای خلعتبری در نطق خود فرمودند این سی نفر ثروتمند در موقع خطر کشور را حفظ می‌نمایند آیا میلیون‌ها دهقان که صاحب زمین کردند بهتر میهن خود را حفظ و مدافع می‌کنند ولی این سی نفر به اضافه عده دیگر ثروتمند؟ اما آنچه ما اطلاع داریم عده‌ای از این ثروتمندان در موقع خطر میهن خود را در جامه‌دان‌ها جا می‌دهند آن‌ها علاقه و وابستگی خود را به یک عمل بانکی به هزارن کیلومتر فاصله منتقل می‌کنند و حتی بعضی از آن‌ها که محتاط هستند پیش از بروز خطر میهن و مسکن و ماوای خود را در بانک‌ها در هر کشورهای دیگر تأمین فرموده‌اند آن‌هایی که از ملت و مهین فقط در موارد بروز خطر دفاع کرده و می‌کنند همان بینوایانی هستند که مهین‌شان در چمدان جا نمی‌گیرد و در چک بانک خلاصه نمی‌شود آن‌هایی هستند که غیر از خاک این کشور جای دیگری را نمی‌شناسند آن‌ها بدون داشتن یک وجب زمینی در این کشور در موقع بروز خطر خون خود را با خاک این کشور عجین می‌کنند جناب آقای خلعتبری برای رسیدن به هدف خودشان که مدافع از مالکین بزرگ و ثروتمندان و مخالفت با لایحه مالیات بر درآمد آمده است تا شاه و دربار را بردند و مدعی شدند تمایلات چپ گرچه ضد کمونیست باشد منافعی با اصول سلطنت است من فعلاً برای اختصار وارد این موضوع نمی‌شوم ولی به این حقیقت تاریخی اشاره می‌کنم که همه تمایلات چپ و هم سوسیالیسم و هم خطر برای سلطنت همه این‌ها مولد این است که ثرتمندان و طبقات ممتاز در تاریخ خواسته‌اند شاه و دربار را یک دژی برای مدافعه و مستقل ساختن حقوق و امتیازاتی قرار دهند که آن حقوق و امتیازات در قرن حاضر علت وجود خود را از دست داده‌اند به نظر این جانب سعی و کوشش کسانی که شاه و دربار را پایگاهی برای حفظ امتیازات نامشروع طبقات ثروتمند قرار بدهند برای شاه و مقام سلطنت خیلی خطرناک‌تر است امروز فقط سلاطین و شاهانی که به مسند سلطنت تکیه دارند که به خلاف عقده جناب آقای خلعتبری و افراد چپ و سوسیالیستی میهن‌پرستانه و مترقی اهمیت داده و با آن‌ها همکاری دارند از این راه رفاه حال اکثریت مردم محروم را فراهم کرده‌اند انگلستان و کشورهای اسکاندیناوی از نمونه‌های برجسته‌اند. وقایع قرن حاضرشاهد این واقعیت است که در هرجا سلاطین اجازه بدهند که دربار آن‌ها پناهگاه عیان و اشراف پوسیده باشد سلطنت در آن کشورها در خطر است ولی اگر سلاطین به حمایت طبقات سوم برخیزند و عدالت اجتماعی را مستقر سازند بهتر می‌توانند سلطنت خود را تا مدت‌ها ادامه بدهند جناب آقای خلعتبری در نطق خود می‌فرمایند که ایران هنوز به آن مرحله نرسیده است که تشکیلاتی شبیه به تشکیلات اجتماعی و سیاسی ممالک اورپا داتشه باشد (میراشرفی- آقای درخشش شما اشتباه می‌کنید) به نظر این جانب این ادعای ایشان از تمام ادعاهای دیگر نادرست‌تر است نتها ایران به آن مرحله رسیده بلکه خلی هم دیر شده امیدواریم هنوز کار از کار نگذشته باشد اگر ما آن سازمان‌ها را داشتیم امروز کشور ما نیز مانند سایر کشورهای دموکراسی جهان به جلو می‌رفت و حزب توده در گذشته میتنگ‌های بزرگ تشکیل دهد و خود را مدافع حقوق طبقات سوم جلو دهد و در زیر این ماسک خدمت با جنبی کند چون زمینه خالی بود و هنوز هم خالی است و جوانان و روشنفکران و زحمتکشان اعم از دهقان و کار گر محال است با ثروتمندانی که مخالف لایحه مالیات بر درآمدند در یک سازمان وارد شوند این بود که آن‌ها به حزب توده را روی آورند و سراب را آب پنداشتند. نسل جوان و روشن فکر ما حیران و سرگردان و بلادفاع است اگر ما خودمان نتوانیم آن‌ها را در سازمان‌های متناسب با افکار متناسب و ملی و مترقی جا دهیم باز هم خطر انحراف وجود دارد اگر چه خیلی دیر شده تا کار از کار نگذشته باید مطابق اصول دموکراسی اجاز داده که سازمان‌های ملی و میهنی مترقی مانند سایر کشورهای دموکراسی با راهنمایی اشخاصی که امتحان میهن‌پرستی خود را داده‌اند به وجود آید والا اگر باز وزرا و امنا دولت و روشن فکر نماهایی که تا به حال چندین رنگ عوض کرده‌اند به فکر حزب‌بازی بیافتند دردی را دوا نخواهند کرد دولت نباید در این فکر باشد که حزب مدافع خود را به وجود بیاورد مطابق دنیای زنده حزب باید دولت خلق کند نه بالعکس (نراقی- صحیح است) آن آزمایش‌های بارها آزموده را نیازمند کشور ما احتیاج به ایمان و عقیده دارد و این ایمان و عقیده فقط در داخل سازمان‌ها و نهضت‌های به وجود می‌آید که به عقیده جناب آقای خلعتبری هنوز ایران برای آن رسیده و آماده نیست ولی به عقیده ما متأسفانه به وجود آمدن این‌گونه سازمان‌ها خیلی دیر شده و تنها راه علاج و نجات ممکلت و چاره دردهای اجتماعی ما است امروز داشتن ایمان و عقیده بالاتر از داشتن وضع اقتصادی خوب است به همین مناسبت در کشورهایی که ایمان و عقیده متمایل به چپ وجود داشته از وجود کمونیست جلوگیری شده و راه سعادت را می‌پیمایند در خاتمه باید بگویم که چون طبقات ثروتمند طبقه حاکمه ما را تشیکل می‌دهند احتیاج به وکیل مدافع ندارد (صحیح است) باید از میلیون‌ها نفر مردم محرومی دفاع کرد که حیران و سرگردان و بی‌پناهند (احسنت)
خلعتبری- جناب آقای رئیس ماده ۸۷ برای دفعه دوم
رئیس- وقتی وارد دستور شدیم به شما اجازه داده می‌شود اصول پارلمانی که
آزادی عقیده را برای نمایندگان محفوظ داشته این است که هر وکیلی می‌تواند عقیده خود را بگوید (صحیح است) و نمی‌تواند عقیده کسی را رد کند یا به او حمله کند آزادی وکیل باید محفوظ باشد و این رویه باید مطروک شود (صحیح است) بنابراین به ما در موقع ورد در دستور اجازه می‌دهم که بیانات‌تان را بفرمایید خوشبختانه مذهب اسلام هم از تمرکز ثروت در این مملکت جلوگیری کرده (صحیح است) ورثه مرحوم خلعتبری که پدرشان و جدشان بزرگ‌ترین مالک این مملکت بودند حالا چه دارند؟
عبدالصاحب صفایی- آقای ارسلان خلعتبری هیچ ملک ندارند تمام املاک خانوادگی‌شان را از دست داده‌اند.
رئیس- آقای دکتر جزایری.
دکتر جزایری- همکاران محترم چون این روزها در جراید و اجتماعات در اطراف وضع مجلس و تشکیل فراکسیون‌ها و جبهه‌های مخالف و موافق دولت تذکراتی داده شده و بحث‌هایی به میان آمده است این جانب از طرف رفقای خود که در جراید آنان را به نام فراکسیون جوان می‌خوانند مأموریت دارم که نظریات و عقاید آنان را نسبت به همکاری در مجلس و وضع آن‌ها نسبت به دولت به عرض همکاران محترم و ملت برسانم (صحیح است) به خاطر مردم هیچ یک از آقایان پوشیده نیست که در تمام کشورها مشروطه و دموکرات تشکیلات سیاسی و احزاب با عقاید و افکار سیاسی و اجتماعی و اقتصادی معین وجود داشته و در موقع انتخابات مجلس فعالیت زیادی برای موفقیت داوطلبان حزبی خود نموده و نسبت به موفقیت‌شان تعدادی نماینده مجلس می‌فرستد تا در آنجه بتوانند در راه پیشرفت و موفقیت مرام حزبی خود اقدام و عمل نمایند و بدین‌ترتیب نمایندگان مجلس در آن کشورها معرف و نماینده عقاید معین سیاسی و اقتصادی و اجتماعی می‌باشد متأسفانه در کشور ما به عللی که فعلاً از ذکرش خوداری می‌شود احزاب متشکلی وجود نداشت و نماینده‌گان مجلس مگر در مورد استثنایی معرف افکار و عقاید حزبی نبوده‌اند (صحیح است) و این نقیصه بزرگ در تشکیلات پارلمانی ما وجود دارد این جانب و همه همکاران فراکسیونی که برای اولین مرتبه افتخار نمایندگی را داریم از بدو تشکل مجلس کم و بیش هر یک منفرداً افکار و عقاید خود را به عرض مجلس شورای ملی و ملت ایران رسانیده‌ایم و به طوری که همکاران محترم به خاطر دارند اظهارات و بیانات ما در اطراف اصلاح وضع کشاورزان و کارگران و مستخدمین دولت تعدیل بودجه و ثروت اصلاح وضع دستگاه‌های دولتی اصلاح فرهنگ وضع مالیات‌ها و عیوب آن حفظ و تقویت اصل مالکیت و تعدیل آن در حدود موازین شرعی وضع کارهای عمرانی و تولیدی و اختصاص عواید نفت به کارهای عمرانی و جلوگیریی از اعمال نفوذ سیاسی و اقتصادی خارجی و منع سفته‌بازی و احتکار زمین خوراکی و برگشت بحرین به کشور مادر و امثال آن دوره می‌زده است (صحیح است) و علاوه بر طرح این مطالب در مجلس عقاید خود را در حکومت گذشت به اطلاع رئیس دولت و همکاران ایشان رسانیدم و خواستیم که در راه پیشرفت و انجام منویات سابق‌الذکر کوشش و جدیت نمایند و تا موقعی که امید به همکاری دولت و اجرای وعده‌های خود در این زمیینه داشتیم با دولت گذشته همکاری و موافقت کردیم و پس از یأس مشاهده اعمالی که به عقیده ما به صلاح انجام نمی‌یافت و تذکرات ما هم مورد توجه و قبول قرار نمی‌گرفت به و تذکرات ما هم قرار نمی‌گرفت به مخالف برخاسته و با اقلیت مخالف دولت گذشته همکاری کردیم (کریمی- شما فداکری نکردید شما شهامت و شجاعت نداشتید) گفتیم شاید حضرتعالی هم شنیده باشید (کریمی- شما شهامت نداشتید).
رئیس- ساکت باشید.
دکتر جزایری- اگر آقایان محترم نمایندگان به خاطر داشته باشند این جانب با عده زیادی از آقایان در همان زمان مذاکره کرده و تقاضا می‌کردم که چون افکار معین سیاسی و حزبی در مجلس وجود ندارد روی چند اصل معینی که مفید به حال کشور باشد توافق کرده و در جبهه واحدی در مجلس اقدام برای پیشرفت آن اوصل بنماییم (صحیح است) متأسفانه این تقاضا هم ذدر عمل به جایی نرسید و ما نتوانستیم با تعداد زیادی از همکاران مجلس روی اصل معین یعنی همکاری نزدیک نماییم دولت گذشته رفت و دولت فعلی سر کار آمد چون آقای علاء نخست‌وزیر و قالب همکاران ایشان را مردمان درستکار و خوشنام می‌دانیم (صفایی- همه‌شان خوشنامند یا بعضی‌شان) و این صفات جزو شروط اولیه و لازم برای خدمت به کشور می‌باشد بدین جهت تاکنون موافقت با دولت نموده‌ایم ولی به طوری که در مجلس و به شخص آقای نخست‌وزیر و قالب همکاران ایشان گفته‌ایم این صفات کافی برای خدمتگذاری به کشور نبوده (صحیح است) و باید توأم با فداکاری و از خودگذشتگی و جدیت و عمل باشد (صحیح است) و ما تا موقعی که با دولت موافقت و همکاری خواهمی‌کرد که امید با اجرایی عقاید و افکار خود خوشبختانه مورد نظر عموم اصلاح‌طلبان و عده زیادی از نمایندگان و شخص اول مملکت می‌باشد داشته باشیم (صحیح است) والا همان طور که با حرکت سابق پس از یأس از پیشرفت و اصلاح امر مملکت مخالفت کردیم به این دولت هم مخالفت خواهیم کرد (صحیح است احسنت) با بیان این مقدمه به عرض همکاران محترم می‌رسانم که ما هیچ‌گاه دائیه این را نداشته و نداریم که تنها دست اصلاح طلب بوده و این امر اصلاح طلب به ما دارد (احسنت) چه معتقدیم که عده زیادی از نمایندگان مجلس کم و بیش مثل ما فکر می‌کنند اگر روزی روی اصول معین موفق به همکاری آن‌ها کردیم پیشرفت زیادی در کار نصیب ملت ایران خواهد گردید بالخص در مجلس که پیشرفت و تصویب امور منوط به رأی اکثریت بوده و بدین تحصیل آن هیچ‌گونه موفقیتی به دست نمی‌آید بنابراین با کمال خلوص نیت به عرض همکاران محترم می‌رسانم که امروز کشور ما احتیاج به همکاری صمیمانه اکثریت نمایندگان در راه اصلاح و پیشرفت امور و جبران خرابی‌ها نواقصی دستگاهای ملی و اداری و صنعتی و غیره دارد که شمه‌ای از آن را قبلاً ذکر کردیم و با کمال صمیمت دست همکاری به اشخاصی که در موضوعات و اصول سابق‌الذکر با ما هم فکری دارند عرض می‌کنیم چه به عقیده ما در عین این‌که وجود اقلیت در مجلس لازم است تا موضوعات را با دیده انتقاد موشکافی کرده بدون حب و بغض‌های شخصی انتقادات اصولی خود را به این کنند (صحیح است) و دولت و مجلس و مردم را روشن بسازند (صحیح است) دستجات دیگری هم باید در روی موضوعات مثبت و حیاتی برای کشور همکاری نموده و از دولت اجرا عمل او را بخواهید (صحیح است) در هر حال ما برای این نوع همکاری آماده می‌باشیم و حاضریم که به جای بحث‌های توریی که آن هم گاه لازم و مفید می‌باشد موضوعات مبتلا به کشور خودمان را یک به یک با توافق همکاران مجلس مورد دقت و امعان نظر قرار داده و در راه جبران عیوب خود و پیشرفت راه‌حل‌هایی که متفوقاً در نظر خواهیم گرفت بکوشیم شاید در ۸ ماه آخر دوره مجلس موفقیت بیشتری نصیب گردد (انشاءالله) و در راه انجام آروزهای ملی نزد هموطنان عزیز سربلند گردیم (عبدالصاحب صفایی- به شرطی که به اقلیت فشار نیاوریم) همکاران محترم امروز مسئله مهم کشور ما با این سؤال شروع نمی‌شود که سوسیالیست یعنی چه؟ سیاست‌های مخالف منافع ملی هستند یا موافق؟ در دنیا سوسیالیست‌ها چه کردند و در مملکت ما چه خواهند کرد؟ حزب سوسیالیست رویالیست کدام است؟ و آیا در مملکت ما وجود دارد و یا خیر؟ در نتیجه قسمت زیادی از وقت مجلس صرف مباحث الفاظ و معانی و لغات و یا تشریح مرام‌های حزبی به طور ناقص گردد و گاهی هم حب و بقض‌های شخصی راهنمای قضاوت بشود (صیحی است) مسئله مهم و مشکل اساسی کشور ما به این امر شروع نمی‌شود که مقالات فلان روزنامه چه بوده است و چه چیزها در روزنامه‌ها نوشته شده است چه غالب اشخاصی مقالات را خوانده‌اند و هر کس بد نوشته است خود مسئول عمل بد خود می‌باشد و اگر بنا باشد که مقالات را بخوانیم صدها مقاله مشابه را هم باید خواند و روزنامه‌ها و مجلات زیادی را باید مورد رسیدگی قرار داد و تصدیق خواهند فرمود که تمام وقت مجلس تا آخر دوره هم کافی برای قرائت این مقالات و بررسی جراید و مجلات نخواهد بود (صحیح است - صحیح است) موضوعی که مسئله اساسی و مشکل مهم کشور ما را تشکیل می‌دهد این است که بدانیم آیا عقیده دستگاه حاکمه و عوامل مؤثر کشور و وضع اجتماعی و اقتصادی و مالی دارای معایب و نواقصی می‌باشد و باید آن را اصلاح و ترمیمی کرد و این وضع فعلی خوب بوده و لازمه آن به صلاح کشور و احتماع کنونی ایران است؟ تصور می‌کنم افراد و مقامات متأثر هر قدر هم که به اوضاع اجتماعی دنیای فعلی نا آشنا باشند قطعاً در این مسئله با ما شریک و هم عقیده‌اند که وضع فعلی خوب نیست (کاشانی- کاملاً صحیح است) و دادمه آن به صلاح کشور نمی‌باشد (صحیح است) شخص اول مملکت مکرر عدم عدالت اجتماعی و خرابی دستگاه‌های عمومی را یاد آوری فرموده و از همکاران محترم ما خواسته‌اند که برای اصلاح این امر اقدامات مؤثری به عمل آید و در خود مجلس هم در این موضعات بحث زیاد شده و اغلب آقایان آمادگی خود را در راه نیل به این هدف اعلام داشته‌اند پس چرا تاکنون موفقیت زیادی نصیب نگردیده و هنوز در خم اول این را سرگردانیم به نظر این جانب در صورتی که مشکلات را به صورت العهم فالاهم با یک دیگر بحث کرده و با توافق راه‌حلی بیابیم زودتر به نتیجه خواهیم رسید امروز در تمام کشورها بیشتر مسائل در اطراف اوضاع مالی و اقتصادی دور زده و موقعی می‌توان به استحکام سازمان‌های مختلف اجتماعی اطمینان داشت که وضع مالی و بودجه کشور ثابت و متعادل باشد (صحیح است) اگر کشوری از نظر امور مالی و اقتصادی اطمینان پیدا کرد و بودجه متعادل داشت و برای هر نوع مخارج اجتماعی، فرهنگی و عمرانی عواید منظم و قابل دوامی پیش‌بینی نمود هرگونه اصلاحی در آن کشور میسول خواهد گردید تصور می‌کنم که در این مورد همه موافق باشیم که در کشور ما قبل از هر چیز باید متوجه اوضاع مالی و اقتصادی گردید و هر کس باید
به نسبت استفاده از مزایا و خدمات عمومی و سرمایه خود را در پرداخت مخارج عمومی شرکت بنمایند (صحیح است) در این زمنیه شنیده می‌شود که عده می‌گویند مالیات‌هایی را که می‌دهیم صرف عمران کشور نمی‌گردد (کریمی- آن هم صحیح است) این را هم جواب عرض می‌کنم و فقط صرف پرداخت حقوق مستخدمین دولت می‌شود آیا این جواب به نظر آقایان قانع‌کننده است؟ آیا می‌توان دولت را از داشتن کارمند و مستخدم معاف کرد و دستگاه عمومی را بدون کارمند اداره کرد؟ (کریمی- دزدی‌هایی هم هست) اجازه بفرمایید من این مقدمات را تا آخرش بخوانم اگر موافق نبودید من این مقدمات را تا آخرش بخوانم اگر موافق نبودید بفرمایید همه را عزل می‌کنم هیچ‌کس منکر این امر نیست که مستخدمین دولت باید شایستگی لازم را داشته باشند و زندگی آن‌ها تأمین گردد و خود مردم هم یعنی خود آن مالیات دهندگان در دستگاه عمومی شریک مساعی نمایند و یقیناً مقدمه اصلاح دستگاه عمومی تأمین حداقل زندگی برای آن‌ها است و به انجام این شرط می‌توان به سهولت مستخدین خاطی را به شدیدترین مجازات قانونی محکوم نمود و از دستگاه دولت راند و موقعی دولت می‌تواند حداقل زندگی را برای مجریان کارهای عمومی تأمین کند که مردم همه مالیات و حقوق دولت را بپردازند و الا دو دستگی پیدا شده نه مردم مالیات خواهند داد و نه دستگاه دولت اصلاح خواهد گردید از طرف دیگر بالا رفتن هزینه زندگی که قسمتی نتیجه مقرارت غلط و قسمتی معلول سفته‌بازش و سوءاستفاده فروشندگان اجناس مورد احتییاج مرد است وضع را روز به روز مشکل‌تر کرده است به طوری که گرانی هزینه زندگی در فساد دستگاه دولتی سهم بزرگی دارد و گرچه قیمت زندگی گران‌تر شود احتیاج مستخدمین دولت زیادتر خواهد شد و چون عواید دولت به علت عدم پرداخت و دریافت مالیات واقعی افراد بالا نمی‌رود و دولت هم نمی‌تواند کمک بیشتر به مستخدمین خود کنرد در نتیجه خرابی دستگاه‌های دولتی روز به روز شدید خواهد گردید نا گفته نماند که با گرانی هزینه زندگی و مشکلات زیاد مالی عده از مستخدمین شرافتمند دولت با کمال شهامت و شرافت مشکلات را تحمل کرده و یا از طریق امانت و درستکاری قراء نمی‌نهند و به وسیله همین افراد است که قسمتی از کارهای عمومی از قبیل فرهنگ بهداشت دادگستری و امورانتظامی انجام می‌یابد و وظیفه مستخدمین اظهار تشکر و امتنان نمایم.
رئیس- آقای دکتر جزایری وقت آقا تمام شد (دکتر جزایری- ده دقیقه اضافه بفرمایید) آقایانی که با ده دقیقه اضافه صحبت کردند آقای دکتر جزایری موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. بفرمایید.
دکتر جزایری- آقایان محترم این مسئله از اساسی‌ترین مسائل کشور ما می‌باشد و باید فکری برای اصلاح آن کرد یا تصور می‌نمایید که با وضع فعلی مالیات‌ها که ده برابر مالیات غیرمسستقیم که بیشتر تحمیل به طبقات پایین و فقیر و متوسط می‌شوند و یک برابر مالیات مستقیم که از عایدات اشخاص متمکن گرفته می‌شود و عده از مأمورین وصل مالیات دهند هر دو در عدم وصول عواید واقعی دولت همکاری می‌کنند می‌توانم اوضاع مالی و بودجه دولت را اصلاح کرد؟ آیا در حکومت‌های آزاد و رژیم سرمایه‌داری که سرمایه را آزاد می‌گذارند که با ابتکار شخصی افراد فعالیت کنند مالیات واقعی وصل نمی‌شود؟ آیا در کشورهایی مانند انگلستان و آمریکا و سوئیس و سوئد و فرانسه و غیره مردم با مأمورین دولت برای عدم پرداخت مالیات تشریک مساعی می‌کنند؟ و آیا در این کشورها به نسبت سرمایه و منفعت سالیانه افراد به طور تساعدی عواید دولت وصول نمی‌گردد و مالیات‌ها مستقیم چند برابر مالیات غیرمستقیم نیست؟ آیا در آن ممالک اگر دستگاه‌ها دولتی بخواهند وظایف خود را انجام ندهند مجلس و مردم در اصلاح آن نمی‌کوشند و با این عنوان از پرداخت مالیات فرار می‌کنند؟ به طوری که آقایان محترم اطلاع دارید در هر رژیم حکومت خواه سرمایه‌داری و یا اشتراکی سعی و کوشش اولیه حکومت‌ها و مجالس مقننه و مسئولین امور و مردم متوجه اصلاح امر مالی و بودجه کشور است و هیچ‌کس به بهانه خرابی دستگاه کمک به خرابی بیشتر دستگاه نمی‌کند همه دستگاه‌ها خراب را اصلاح می‌کنند و مالیات خود را هم می‌پردازند بودجه تصویبی ما برای سال ۱۳۳۴ ظاهراً غریب ۳۰۰۰ میلیون ریال کسر دارد در صورتی که پاسبان در حدود دو هزار ریال و مدیرکل ۷ هزار ریال حقوق می‌گیرند و سایر مستخدمین هم به همین نسبت آیا این مبالغ حداقل زندگی را برای مستخدمین تأمین می‌کند و اگر بخواهیم حقوق کافی به مستخدمین بدهیم و مخارج عمرانی نیز در بودجه پبش بینی کنیم بودجه ما در حدود ده هزار میلیون ریال کسر پیدا خواهد کرد آیا تعدیل بودجه نباید سر لوحه اصلاحات کشور قرار گیرد و آیا بدون آن‌که در وضع مالیاتی و میزان آن تغییری داده شود و مردمی‌که بیشتر از مزایا و منافع کشور متمتع می‌گیرند و عایدات زیادی دارند مالیات مستقیم بپردازند می‌توان وضع مالی کشور را اصلاح نمود؟ (صدقی- ابداً). چه شده است که با پیشنهاد لایحه جدید مالیات بر درآمد این قدر سر و صدا بلند شده است؟ اصلاحاتی که باید در آن بشود رسیدگی کنند باید بدون نظر به حفظ منافع طبقه خود و توجه به حفظ منافع عمومی کشور در آن بنمایند اشخاصی که با اوضاع مالی و مالیاتی کشورهایی مانند آمریکا انگلستان و غیره آشنایی دارند به خوبی می‌دانند که در آن کشورها بیشتر مالیات از طریق مالیات مستقیم وصول می‌شود و از نظر اجرای عدالت اجتماعی بیشتر مخارج عمومی را سرمایه‌دارن می‌پردازند و چون مالیات‌ها تصاعدی است عواید اشخاص از یک حد معینی تجاوز نمی‌کن و افراد نمی‌توانند با سفته‌بازی تحصیل جواز و قاچاق و معاملات زمین و امثال آن در سال چند میلیون عایدی به دست آورند بدون این‌که مالیات واقعی خود را بپردازند (صحیح است) به طوری که می‌دانید در انگلستان حداکثر مبلغی که از عایدات پس از کسر مالیات و پرداخت حقوق اجتماعای برای این فرد باقی می‌ماند از شش هزار لیره تجاوز نمی‌کند و همین‌طور در سایر کشورهای مترقی و بدین طریق است که اختلاف طبقاتی را بر می‌دارند و زندگی طبقات مختلف را به یکدیگر نزدیک می‌کنند (صحیح است) اگر در حکومت‌های آزاد و رژیم سرمایه‌داری بعد از جنگ دوم کمونیست‌ها شکست خوردند برای این بود که مخالفین آن‌ها به حرف و وعده‌های تو خالی قناعت نکرده (صحیح است) و با وضع قوانین اجتماعی طرز زندگی طبقات متوسط و سوم را بهبود بخشیدند (صحیح است) و قسمت زیادی از عایدات سرمایه‌داران را صرف ترمیم بیمه‌های اجتماعی برای طبقات دیگر کردنند مثلاً در انگلستان- بلژیک- فرانسه- آمریکا- سوئد- دانمارک- زلاند جدید- کاندا- ایتالیا و آلمان و غیره قوانین مختلفی به تصویب رسید که به موجب آن‌ها کارگران و مستخدمین و گاهی طبقات دیگر را در مقابل پیری ناخوشی و مرگ‌های ناغافل- تولد اطفال- از کار افتادگی- بی‌کاری- بازنشستگی اضافه مخارج فامیلی- حوادث کار و ناخوشی‌های شغلی بیمه نموده و بدین وسیله کار فرمایان و دولت و خود افراد بیمه شده شرکت در پرداخت اقساط ماهیانه و سالیانه بیمه‌های اجتماعی نموده‌اند (کریمی- آقای دکتر ناغافل یعنی چه) سکته می‌کنند می‌میرند دیگر (کریمی- این را می‌گویند ناغافل؟) ترجمه‌اش بهتر از این نمی‌شود به علاوه در غالب این کشورها این قسمت را استدعا می‌کنم توجه بفرمایید با تصویب مقررات و قوانین راجع به تشکیل شورأی‌های کارخانه‌جات و مؤسسات به کارگران حق مداخله در اداره تأسیسات و مراکز صنعتی و تولیدی و تشریک مساعی با کار فرمایان داده و بدین ترتیب عملاً کارگران و کارفرما را به یکدیگر نزدیک نموده است (صحیح است) آقایان محترم اگر در کشورهای غیراشتراکی آزادی سرمایه و کار و فعالیت‌های انفرادی در بهره‌برداری از سرمایه مانده است برای این است که به پیروی از اصول ادیان و مذاهب قوانین و مقررات سرمایه‌داران را وادار کرده است که در فعالیت‌های خود تنها جلب منفعت خصوصی و شخصی را رعایت نکرده بلکه منافع اجتماعی را نیز در نظر بگیرند (عبدالصاحب صفایی- انشاءالله) و سهم اجتماع را از منافع خود بپردازند تصور نمی‌کنم هیچ‌کس تصور کند بین کارگر و کارفرما را همین جوری می‌شود نزدیک کرد و جلوی اختلاف طبقاتی را گرفت (عبدالصاحب صفایی- بعضی‌ها تصور اعجاز می‌کنند) همکاران محترم ما که به اصول حقه دیانت اسلام معتقد هستیم و مباهات به تاریخ و آداب و سنن باستانی خود می‌کنیم باید بیش از سایرین متوجه منافع اجتماعی و مردم بوده و حقوق عمومی را بپردازیم اگر در مذهب مقدس ما دستور پرداخت زکات و خمس خیرات و مبرات و غیره داده شده است برای این است که با پرداخت این حقوق مردم به یک دیگر نزدیک شده و طبقات پایین از منافع متمکنین بهره‌مند گردند و مخارج عمومی نیز تأمین شود تا موقعی که متمکنین نسبت به زیر دستان خود به پدری می‌کردند و در خوشی و ناخوشی آنان شریک و سهیم بودند اختلاف زیادی به وجود نمی‌آمد ولی از موقعی اختلافات شدید شد که عده‌ای از منافع کشور بهره‌مند گردیدند و در موقع خطر از آن کشور فرار نموده‌اند و زندگی در خارج را ترجیح دادند و حتی گاهی مالیات بر ارث خود را هم به کشور خارجی پرداختند دیگر روشن‌تر نمی‌گویم بدین ترتیب آیا می‌توان باور کرد که با حرف و بدون عمل ممکن است اختلاف طبقاتی را از بین برد باید یادآور گردید که کشورهای مترقی با درک حقایق متوجه سیاست اجتماعی خود که بهانه برای تبلیغات مخالفین‌شان بود گردیده و در راه اصلاح آن کوشیدند و بهانه را از دست مخالفین خود گرفتند و عملاً آن‌ها را شکست داده و رژیم آزادی و سرمایه‌داری را گاه تعدیل و اصلاحات حفظ کردند اما در کشورهایی مانند چین که طبقه حاکمه تا آخرین لحظه متوجه منافع خصوصی خود بودند و حقایق اجتماع را درک نکردند و در مقابل تبلیغات و اقدامات مخالفین رژیم موجود تابع مقاومت نیاورده و ساقط گردیدند و همه مزایا و سرمایه را از دست دادند آیا موقع آن نرسیده است که به سوابق و امور توجه بیشتری کرده و به تذکرات شخص اول مملکت دقت کافی مبذول نماییم آیا ممکن است در این موقع برای تصویب
برای تصویب صدی بیست کشاورزان دست دست بمالیم و علاقه لازم برای تسریع در تصویب لایحه مربوط به آن خرج ندهیم و راه را برای تبلیغات مخالفین اصل مالکیت باز نماییم همکاران محترم مطمئن باشند که ما برای زحمت اشخاصی که با علاقه در راه عمران و آبادی املاک و اراضی کوشیده‌اند ارز زیاد قائل بودیم و اصل مالکیت را در حدود موازین شرعیی محترم می‌شماریم ولی آیا نباید از افراط و تفریط جلوگیری کرد و جلوی تصاحب اموال عمومی و اراضی را گرفت آیا جلوی سفته‌بازی و احتکار و بالا بردن مصنوعی قیمت کالاها و مایحتاج نباید گرفته شود (صحیح است) و اشخاص که بدین وسیله بر مشکلات زندگی کشور ما می‌افزایند خیانت به این کشور نمی‌کنند (صحیح است- صحیح است) این مشکلات و مشکلات دیگری که ذکر آن اطاله کلام می‌دهند رفقای ما دور یکدیگر جمع کرده است همکاران فراکسیون ما برای اصلاح و جبران این نوع گرفتاری‌ها عمومی و اجتماعی با کمال علاقه آماده برای شریک مساعی و همکاری با همفکران مجلسی خود بوده و از دولت هم برای موفقیت در اجرای این قبیل خدمات که غالباً ملازم با فداکاری و از خودگذشتگی می‌باشند پشت بیانی می‌کند ولی هرگز در مقام سستی و عدم فعالیت افراد دولت ساکت نشسته و از دست رفتن موفقعیت و زمان را به آن‌ها نخواهد بخشید (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای شمس قنات‌آبادی.
قنات‌آبادی- مدتی این مثنوی تأخیر شد مدتی بایست تا خون شیر شد اتفاقاً به مناسبت همین شعری که از مولانا جلال‌الدین رومی خواندم به مناسبت کلمه شیر یک موضوعی را یک کسی به من اطلاع رساند لابد من ابتلای همه آقایان محترم هستم یک دانه از این اتیکت‌ها مال میکی‌ماست آوردند به من دادند (خنده نمایندگان) یک خورده حوصله بفرمایید این خنده یک قدری ایجاد نارضایتی می‌کند رویش نوشته است به علت گرانی شیر البته نه از شیرهای توی بیابان، از ۲۵ تیرماه ۱۳۳۴ به بهای میکی‌ماست یک ریال علاوه می‌شود (نراقی- تقصیر او نیست مربوط به تنزل هزینه زندگی است) اجازه بفرمایید قبل از بنده شما پای منبری نفرمایید این را به من داده‌اند من رفتم توی فکر و این موضوع که ما دیدیم در این مملکت بعد از شهریور که هر دولتی که روی کار آمد ما دیدیم هر موردی بیشتر ادعا کرد و بیشتر غلو کرد در همان مورد بیشتر خرابی کرد یعنی عمل دولت‌ها با ادعای دولت‌ها همیشه نسبت معکوس داشته یعنی اگر یک دولتی آمده البته به این دولت که بنده جسارت نمی‌کنم (احسنت) چون ما تا حرف می‌زنیم می‌گویند که آقای علاء آدم شریفی است ما رزو اول در برنامه جناب آقای علاء عرض نکردیم که ایشان ناشریفند ابداً ایشان مرد بسیار شریفی هستند بسیار خوش‌نیت هستند وزرا شان هم ای کم و بیش خوبند (خنده نمایندگان) حالا بگذارید من باقیش را هم بگویم اما مطلب مملکت و مملکت‌داری و اداره مملکت با شریف بودن و خوب بودن و خوب صحبت کردن و خوش هیکل بودن و خوش چشم و ابرو بودن و خوب حرف زدن فرق دارد آن چیزی که برای مملکت مهم است آن چیزی که مردم و مجلس از دولت‌ها می‌خواهند عمل مثبتی کردند است (صحیح است) من عرض کردم به هیچ جای دنیا که ندیدم یک دولتی بیاید و بگوید که من برنامه‌ام این است که هوای گرم را خنک می‌کند گو این‌که این هم یک معما مثبتی است دولت‌ها می‌آیند می‌گویند ما راه می‌سازیم مدرسه می‌سازیم سطح زندگی را بالا می‌بریم سطح قیمت‌ها را پایین می‌آوریم اوضاع اقتصادی را تثبیت می‌کنیم و سایر اموراتی که به وضع زندگی متجمع است متأسفانه در کشور ما از شهریور ۲۰ به بعد این مطالب معکوس بوده است کلیه همه دولت‌ها آمده‌اند و هر چه که ادعا کرده‌اند کاملاً خلافش را انجام داده‌اند و یا در یک راهی رفته‌اند که آن‌ها را کاملاً خلاف گفته و برنامه آن‌ها بود (صحیح است) و ما هم ندیدیم دولتی بیاید روی کار و یک دردی از دردهای اجتماعی مردم را دوا کند ما ندیدیم دولتی بیاید و یک کار مثبت برای رفاه حال مردم و بدبختی و فشار عجیب و شدیدی که به طبقات محروم کشور وارد می‌آید عمل و اقدامی بکند اگر کسی یک همچو معجزه‌هایی از این‌گونه دولت‌ها سراغ دارند البته می‌توانند بیاید پشت تریبون و این مطلب را مطرح کند البته من می‌بینم از وقتی که دولت جناب آقای علاء به مجلس معرفی شدند آقایانی که مدافعه می‌فرمانید از دولت یا کسانی که رأی سفید داده‌اند به دولت وقیت که پشت تریبون می‌آیند می‌فرمایند که آقای علاء مرد شریفی است وزرا هم خوب است ما هم انکار نداریم اما ز عشق تا به صبوری هزار فرسنگ است از خوبی تا کار خوبی کردند خیلی فاصله است بعضی مواقع هم می‌بینیم می‌آیند بعضی‌ها برای این امامزاده دولت یک معجزه‌ای قائلند و می‌گویند که این آقای علاء در موقع وقایع آذربایجان درباره ایران اله کرده بله کرده است و می‌خواهند وانمود کنند که این معجزه را این آقای رئیس دولت کرده است و همه کارها را او کرده است و حال آن‌که مطلب این طوری نبوده است همه آقایان محترم می‌دانند که بنده از نظر سیاسی با آقای قوام‌السلطنه مدت‌هاست اختلاف داشته و اختلاف هم دارم اما همه شما می‌دانید بعد از شخص اعلیحضرت همایونی در قبضه آذربایجان قوام‌السلطنه بهترین و مؤثرترین عمل را کرده است (صحیح است- صحیح است) همه مردم هم می‌دانند حالا یک امامزاده‌ای درست شده به نام دولت این امامزاده هم اگر شفا ندهد کور که باید بکند معجزه‌ای باید برایش تراشید این مطلب را عنوان کرده‌اند و حال آن‌که در قضیه آذربایجان بعد از شخص اعلیحضرت همایونی و آقای قوام‌السلطنه که هنوز هم با او اختلاف مسلک سیاسی دارم تمام ملت ایران کلاً و کلاً قیام کرده‌اند (صحیح است) و برای استرداد آذربایجان از تصرف خائنانه و غاصبانه کمونیست‌ها مبارزه کرده‌اند (صحیح است) و الحمدالله به موفقیت انجام شد (صحیح است) اما این مطلب که بر فرض ما شبه را قوی کردیم که این مطلب که آقایان می‌فرمایند صحیح است والا یک نکته‌ای را قبل از این‌که عرایضم را به عرض برسانم لازم است تذکر بدهم و آن این است که بنده و سایر افراد اقلیت خیلی متأثریم از این‌که در اثر عدم دقتقت و توجه در بیانات دوستانه دولت یا دوستان و یا وزرای دوستان دولت در جلسه اسبق تشنجی به وجود آمد که ما مجبور شدیم در مقابل حمله‌ای که به ما شد دفاع بکنیم ما حمله نکردیم و روال پارلمانی ما از ابتدایی که وارد پارلمان شدیم تاکنون هیچ وقت حمله نبوده است (احسنت) چون ما معتقدیم که باید مطالب کلی بحث بشود بنده می‌گویم آقا دولت کاری نکرده و نمی‌تواند بکند و نه خواهد توانست بکند هر کس که واقعاً از روی صداقت طرفدار دولت است بیاید و بگوید این عمل مثبت دولت است چرا می‌گویی کاری نکرده و حال این‌که ما مدعی هستیم که دولت قدرت عمل ندارد و اوضاع اجتماعی ما را درهم ریخته است دلایل زیادی هم برای خلاف آن داریم که به عرض مجلس شورای ملی و ملت ایران می‌رسانیم و قاضی بر همه این صحنه‌ها و همه این تظاهرات بعد از خدای بزرگ مردم ایران هستند (صحیح است) عرض کردم آقایان هر چه شما بیاید پشت این تریبون فریاد بزنید و بگویید که دولت وضع زندگی مردم را خوب کرده آن مرد بدبختی که در اثر گرانی قیمت شیر می‌خواهد نیم سیر پنیر بخرد و می‌بیند پنیر در اثر گرانی شیر گران شده ماست در اثر گرانی شیر گران شده کره در اثر گرانی شیر گران شده او از شما باور نمی‌کند و به آن کسی که مدعی ارازنی هزینه زندگی است می‌خندند و به آن کسانی که می‌گوید صحیح است می‌خندد (عبدالصاحب صفایی- آقا شیر گران شده مرغ بخورد چه اشکالی دارد؟ گوشت بره بخورد)
رئیس- آقای صفایی ساکت باشید (صفایی- راهنمایی می‌کنم) خودتان بخورید بفرمایید
قنات‌آبادی- با وجود این مطلب که در فرمایشات بعضی از دوستان و همکاران ارجمند پارلمانی ما مطلبی به ما گفته شد و ما می‌توانستیم به استناد دلایل محکم و متین این بحث شخصی را ادامه بدهیم اما چون معتقد نیستم که از پارلمان و از تریبون برای مباحث شخصی استفاده بشود (صحیح است) این کار را قبول نداریم عقیده به ان نداریم بنابراین صفحه گذشته و بحث شخصی را ما بستیم و بوسیدیم و کنار گذاشتیم (احسنت) و اما راجع به بحث عمومی و راجع به دولت جناب آقای علاء بنده همانطوری که عرض کردم و باز هم تکرار می‌کنم معتقدم ادامه این حکومت به ضرر مملکت است برای این‌که دولتی است که قدرت عمل ندارد عیب مملکت ما این است که در این کشور هیچ‌کس نمی‌خواهد اقرار بکند که من از عهده فلان عمل برنمی‌آیم یعنی ما روی حیات و سعادت مردم پیش همدیگر رودربایستی داریم اگر فردا دم درب مجلس بیاند و جلوی مرا بگیرند بگویند شمس قنات‌آبادی تو بلدی مبل بسازی من خجالت می‌کشم بگویم نه من عادت کردم بگویم بلی مبل می‌سازم آخرین سیستم هم می‌سازم یا اگر یقه جناب آقای دکتر امینی را بگیرند و بگویند آقای دکتر امینی جناب آقای دکتر امینی وزیر محترم دادگستری جناب عالی بلدید دوچرخه‌سورای بکنید ایشان می‌گویند بلدم (وزیر دادگستری- اتفاقاً بلدم) از بلد هم بلدترید (عبدالصاحب صفایی- ایشان مطلقاً سواری را بلدند) (نراقی- متخصص سواری هستند) این در تمام شئون زندگی ما ادامه دارد آقا یک دولتی آمده است روی کار به مجلس هم معرفی شده است گفته است من می‌خواهم مبارزه با فساد بکنم مبارزه با فسادش را دیدید معروف است می‌گویند گدایی سائلی درب منزلی رفت و از صاحب منزل مطالبه نان کرد کدبانو منزل یا آقای منزل گفت نان در پایین است و اگر در حیات بودم به تو نان می‌دادم سائل روز دیگر آمد و اتفاقاً صاحب منزل خانه خدا، در پایین بود و گدا و سائل مطالبه نان کرد صاحب‌خانه گفت نان متأسفانه در طبقه فوقانی است و اگر آن‌جا بودم به تو نان می‌دادم گدا گفت صاحب‌خانه، خانه خدا، بالایت را دیدم و پایینت را هم دیدم، ما هم می‌توانیم بگوییم آقای دولت همه وقت شما را دیدم بالا را دیدم پایین را هم دیدیم آن روزی که شما مدعی مبارزه با فساد نبودید دیدیم و اکنون هم که ادعا کرده‌اید که ما می‌خواهیم با فساد مبارزه بکنیم این را هم دیدیم اساس شما بیایید یک عملی بکنید و خود و مجلس
و مملکت را راحت کنید و آن این است که از فردا این حرف‌های قلمبه مدعی مبارزه با فساد اصلاحات اجتماعی عدالت اجتماعی و همه این‌ها را بوسیدیم و گذاشتیمش کنار شما بیاید اقلاً با همه این دستگاه عریض و طویل هیئت حاکمه تمام این وزرا و معاونین و سازمان‌های مختلف وابسطه به دولت بیاید از فردا یک کاری بکنید برای این مملکت در سر تا سر سال یک کاری بکنید که وضع نان خریدن مردم منظم باشد اگر شما این کار را کردید و اگر موفق شدید که چنین کاری را بکنید بدانید خدمت به مملکت کرده‌اید آقایان نفرمایید که پس بنابراین در این مملکت هیچ موقع نمی‌شود کار کرد نه این مطلب صحیح نیست این مملکت با این طبقه مشخص و معین و با این افرادی که هر کدام برای دو مرتبه ۵ مرتبه ده مرتبه ۲۰ مرتبه امتحان داده‌اند که نمی‌توانند دردهای اجتماع را درمان کنند و باری از شانه مردم بردارند تا امتحان شده‌ها به مردم حکومت می‌کنند ممکن نیست روز مردم خوب بشود و شب مردم تار و سیاه مردم به روز روشن مبدل شود (صحیح است) برای این‌که اگر آقایان ذویالعز والا احترام می‌توانست خدمتی به خلق خدا انجام دهد در گذشته هم می‌کردند (نراقی- برای خودشان که کردند) برای خودشان که مشغولند.
رئیس- آقای قنات‌آبادی وقت شما تمام شد.
قنات‌آبادی- تقاضای وقت می‌کنم.
رئیس- چقدر وقت می‌خواهید؟
قنات‌آبادی- آقا یک ساعت وقت بدهید.
رئیس- یک ساعت زیاد است.
قنات‌آبادی- نیم ساعت مرحمت کنید.
رئیس- یک ربع کافی است (قنات‌آبادی- پس بیست دقیقه بفرمایید) آقایانی که موافقند بک ربع ساعت آقای قنات‌آبادی اضافه صحبت کنند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد بفرمایید.
قنات‌آبادی- بنده استدعا کردم که آقایان یک ساعت موافقت بفرمایید مقام ریاست که عوامل‌شان برای همه ما مجری است و مطاع است فرمودند که یک ربع ساعت اما من فکر می‌کنم که یک ربع کافی نباشد برای اتمام عرایض من و هوی هم آن قدر گرم است که آدم حالش را ندارد که باز بیاید بیتوته کند برای ده روز دیگر، ۲۰ روز دیگر، دیگر بنابراین سعی می‌کنم که عرایضم را مختصر کنم بنده اگر نظر مبارکتان باشد در یکی از صحبت‌هایم در یکی از عرایضم عرض کردم که می‌خواهم با مجلس و ملت ایران چند کلمه راجع به سازمان برنامه صحبت کنم بنده آن روز به عرض آقایان نمایندگان محترم رساندم که از وقتی که سازمان برنامه به وجود آمده تا امروز ما از این سازمان هیچ برنامه‌ای ندیدیم جزء یک برنامه و آن برنامه متوقف ساختن امورات عمرانی در سر تا سر کشور بوده است (صحیح است - صحیح است) صورت‌جلسه هم هست همین طوری که آقایان نمایندگان امرزو تأیید فرمودند آن روز هم تأیید فرمودند به قول جناب آقای امیر نصرت اسکندری که تشریف ندارند که فرمودند که آن روز حتی تماشاچی‌ها هم گفتند صحیح است و واقعاً هم صحیح است چون نمی‌شود یک دستگاهی این‌جوری خودش را قلب بزند هیچ‌کاری نکند و همه‌اش خرابه‌کاری بکند هر جا هم مشغول عمران و آبادی هست جلوش را بگیرند و باز هم اسمش را می‌گذارند سازمان برنامه مگر این‌که بگویند که من به وجود آمدم ولی از دنباله من یک کلمه حذف شده است و من سازمان برنامه تخریبی هستم نه عمران البته همه ما و همه مردم ایران این مطلب را قبول داری (عرب شیبانی- نخیر صحیح نیست) شما این را می‌فرمایید مسلماً سازمان برنامه برای شما یک عمران و آبادی کرده برای ما که نکرده (خنده نمایندگان) ما از این امام‌مزاده که شما می‌گویید صحیح است جز کور کردند هیچ چیز دیگر ندیدیم حالا هی شما بگویید صحیح است هی بگویید صحیح است سازمان برنامه در تمام کشور جز این‌که همه عمرآن‌ها وآبادی‌ها را متوقف کند هیچ‌کاری نکرده است (عرب شیبانی- اگر بگذارید درست می‌کند) بگذارید؟ چی چی را بگذاریم؟ سازمان برنامه و مسئولش ابتهاج ۲۰۰ هزار لیره از پول مردم بدبخت این مملکت داده برای ساختن فرودگاه مطالعه کنند (عرب شیبانی- دروغ است آقا) (مهندس جفرودی- رسیدگی شد مطلب صحیح نیست) چقدر داده؟ ۸۰ هزار لیره (مهندس جفرودی- هنوز که نداده است) (مسعودی- نداده است).
مهندس جفرودی- در حدود قوانین است.
نراقی- برخلاف قوانین است.
مهندس جفرودی- نخیر در حدود قوانین است.
قنات‌آبادی- ابداً الان در حدود قوانین را می‌گوییم عرض کنم که یک کاری که سازمان برنامه که مجبور شدم خیلی متأسفم که این را تکرارش می‌کنم سازمان برنامه به قول جناب آقای جفرودی هر کاری که می‌کند در حدود قوانین است البته ایشان این را می‌فرمایند و حق هم دارند این مطلب را بفرمایند برای این‌که توی این مملکت هر کس هر دستگاهی به نفع او بچرخد می‌گوید آن دستگاه خوب است، آن دستگاه منظم است عیب ندارد، نقص ندارد (دکتر بینا- داخل در تشخیصات نشوید) و اگر دستگاهی به نفع کسی نمی‌چرخد می‌گوید آن دستگاه خوب نیست (مهندس جفرودی- به نفع شما نچرخیده؟) به نفع موکلین من نچرخیده الان به شما عرض می‌کنم چرا به نفع من نچرخیده نفع من در نفع طبقه من است، نفع من نفع موکلین من است، آقایان نمایندگان محترم سه سال است من شب و روز مبارزه می‌کنم چه در دوره ۱۷ و چه در این دوره برای این‌که موکلین من هموطنان شما که به بالاترین قیمت‌ها در شاهرود از آب باران برای آب آشامیدنی در باران استفاده می‌کنند بعد از این همه قوانین این همه سازمان‌سازی این همه ارز و پول آن‌جا یک قناتی حفر شود تا هموطنان بیچاره شما استفاده کنند و آب آشامیدنی داشته باشند تمام مراحل همین هفت‌خان رستم تمام مراحلش یکی در پی دیگری گذشت، در کمیسیون برنامه در شورای نظارت، در شورای عالی، در سازمان برنامه، در وزارت کشور در اداره آبیاری، چون برای کارهای مثبت توی این مملکت این قدر دام چاه به وجود آمده که قبلاً از یکی دو تا تا ۵ تا کار بگذر به نتیجه نمی‌رسد و آن‌هایی که دنبال کار مثبت هستند ول می‌کنند و می‌روند من جانم به لبم رسید تا این کار آخرین مراحل قانونی خودش را طی کرد قبل از عید سال گذشته با آقای ابتهاج صحبت کردم گفتم آقا من در شاهرود یک هدف دارم و آن این است که برای مردم آب تهیه شود حالا این آب را هم هر کس می‌خواهد تهیه کند و مسئول اجرای این کار هر کس می‌خواهد باشد و ناظر بر این عمل هر کس می‌خواهد باشد من کار به این ندارم که چه شخصی متصدی کار حفر قنات است چه شخصی متصدی و ناظر بر بودجه هست پول را به کی می‌دهند و چه شخصی مأمور انجام این کار است آن چیزی که برای من مطلوب است ایجاد حفر قنات در شاهرود است ایشان برای بنده یک ساعت و نیم سخنرانی کردند و بانک بین‌المللی از شمال از جنوب از بلوک غرب و بلوک شرق گفتند و بالاخره من گفتم آقا این حرف‌ها به درد من نمی‌خورد یک کلمه بگو گفت من در سال ۱۳۳۴ انجام می‌دهم این عمل را، قرار داد بسته شد نماینده سازمان امضا کرد نماینده اداره آبیاری امضا نماینده وزارت کشور امضا کرد تمام کارها تمام شد سال ۱۳۳۴ موقعه عمل که شد باز هم دو مرتبه من مطالب گذشت‌هام را تکرار کردم ایشان فرمودند که من منتظرم مشاورین من بیایند و مشورت بکنیم برای حفر قنات شاهرود آقایان نمایندگان محترم یک قنات حفر کردن در یک منطقه بی‌آب از وطن شما چه ارتباطی با مشاوره یا مشاورین ماورا بحار دارد؟ این غرض من است این نظر من است من با آقای ابتهاجی که همه‌اش حرف می‌زند و مدعی است و مرتب من، من می‌گویم و یک خردل اثر مثبت ندارد این غرض را دارم ادعا می‌کنم و عرض می‌کنم و با کمال صراحت می‌گویم که من با آقای ابتهاج این غرض را دارم آن وقت این کار را نمی‌کند بودجه می‌آورد به کمیسیون برنامه برای آقایان معاونین برای آقایان مشاورین برای رؤسای قسمت البته نمی‌گویم کمیسیون برنامه تصویب کرده این‌ها نظر اوست و دلش می‌خواهد تصویب شود برای آقایان معاونین درجه یک مشاورین درجه، درجه دو تمام آن‌ها هر کدام از هزار تومان و هزار و پانصد تومان ۷۵۰ تومان اضافه حقوق معین می‌کنند و تقاضای تصویبش را می‌کنند ایشان این مطلب را قبول ندارند با مشاوره و مطالعه شود ولی برای آن شاهرود که قناتش حفر بشود باید مشاوره بشود هر چه می‌گویم با نظارت خود سازمان برنامه باشد اشکالی ندارد موافقت بفرمایید قرار داد ببندند قبول ندارند هشتاد و خورده‌ای هزار لیره می‌دهند مطالعه کنند در امر فرودگاه (نقابت- تصویب‌نامه‌های دولت را هم اجرا نمی‌کند) قراردادی است منعقد کرده‌اند آقای ابتهاج با شخصی به نام کوهکن برای همین مطالبه در امر فرودگاه این قرار داد را دیروز که در کمیسیون برنامه مطرح بود شنیدم آقای آرامش در قرار داد صحبت می‌کرد آقای آرامش و سایر ناظر نمایندگان مجلس هستند این مجلس شورای ملی موکل آن‌ها هستند وکیل ما هستند در نظارت در امورات سازمان برنامه و ایشان چون نخواسته‌اند در یک امری نظارت قانون خودشان را ابراز دارند خشم آقای ابتهاج را انگیخته‌اند و ایشان با این آقای آرامش فشار آورده‌اند حتی بنده شنیدم که آقای ابتهاج به رئیس دولت هم فشار می‌آورد و رئیس دولت مدعی مبارزه با فساد هم به آرامش گفته است تو باید عدول کنی سکوت کنی والا در غیاب مجلس با یک تصویب‌نامه ما تورا معزول می‌کنیم این قراردادی که آقای ابتهاج منعقد کردند با آقای کهن این نظریه وکلای شماست آقایان این‌هایی که شما بهشان وکالت داده‌اید بروند نظارت کنند می‌خوانم این نظریه‌شان است عین صورت‌مجلس است در هیئت (یعنی در هیئت نظارت) مطرح و چنین اظهارنظر شد چون برگ مناقصه طبق آئین‌نامه بایستی قبلاً در جلسه مشترک مطرح و مورد تصویب واقع می‌شد و این امر انجام نشد لذا هیئت نظارت از اظهارنظر نسبت به قرار داد معذور است دکتر خشایار دکتر جلالی مهندس سلامت علاوه بر نکته فوق خود این جانب نظریاتی در این خصوص دارم که جداگانه از خود آقای مدیرعامل استعلام خواهم کرد. آرامش این قرارداد را بدون مناقصه بدون رعایت هیچ آئین‌نامه و مقررات شخص آقای ابتهاج منعقد کرده با یک شخص خارجی (مهندس شاهرخشاهی- این جرم
است آقا) از جرم هم یک چیز بالاتر است بعضی چیزها را کلمات و الفاظ نمی‌توانند برسانند ایشان در این قرارداد موافقت فرموده‌اند که اگر اختلافی بین سازمان برنامه و آقای کهن انگلیسی بشود یک داور ایشان معین کنند و یک داور هم او و یک داور خارجی از سوئیس همه آقایان می‌دانند که کاپیتالاسیون مدت‌ها است در این مملکت ملغی شده است مدت‌ها است که ما گفته‌ایم که آن چیزی که آن مقامی که حاکم بر سرنوشت و مقرات ماست محاکم ایرانی اسن و لا غیر (صحیح است) ایشان خودبه خود و بدون هیچ مراجعه به هیچ مقامی به هیچ دولتی به هیچ شخصی به هیچ مرجعی این قرارداد را امضا فرمودند خیلی متعجب و متحیرم که شنیدم که از متن این قرارداد و امضای این قرارداد و این‌که نسخه اصلی انگلیسی را کی ترجمه کرده‌اند وزیر راه اطلاع نداشت (صحیح است) آیا سازمان برنامه و رئیس یک دولت مستقلی است برای خودش آقایان دولت مسئول این مؤسسه نیست و این مؤسسه خودش را فرمانبردار دولت نمی‌داند اگر نمی‌داند اسم او را بگذارنید طغیان کار که نمی‌کند عمل که نمی‌کند کار عمران و آبادی که وجود ندارد مقررات را هم که رعایت نمی‌کند جرم هم که در مقابل قوانین می‌کند باز هم بایستی نشست و تماشا کرد و باز هم ما باید قبول کنیم که این دولت راست می‌گوید که مدعی مبارزه با فاسد است من روز اول گفتم که دولت اگر چوب هم بردارد برای خلط مبحث می‌زند توی سر یک ضعیف این دولت قدرت و جرأت این را ندارد که با فاسدین برزگ بجنگد زیرا؟ برای این‌که اکثر این‌ها با همان فاسدین بزرگ ارتباط نزدیک دارند (صفایی- اصلاً فادین بزرگ کرند و نجس نمی‌شوند آب قلیل نجس می‌شود) یک دفتری آقای ابتهاج در سازمان برنامه تأسیس فرمدند به نام دفتر نظارت فنی یک رئیس دفتری برای این دفتر آورده‌اند به نام آقای پرودم که ایشان معاون بانک بین‌المللی بوده‌اند آقای ابتهاج مدتی که از ایران رفتند بیرون افتخار این را داشتند که یک مدتی مرئوس آقای پردم بودند و زیر دست ایشان کار می‌کردند حالا ایشان هم در صدد تلافی برآمدند آقای دکتر پردم را آوردند ایران و رئیس دفتر فنی‌اش کرده‌اند چه کسی کسی که اطلاعاتش فقط در امور مالی و بانکی است آقایان این را اسمش را چه می‌خواهید بگذارید در یک مملکتی بعد از این همه زحمت بعد از این همه مرارت بعد از این همه فدیه دادن بعد از این همه قربانی دادن بعد از مراعات هزارها مصلحت یک عایدی از طریق نفت بدست می‌آید عایدی را هم بدهند به یک چنین شخصی که ۹۰، ۸۰، ۶۰ درصد این عایدی را خرج پرسنل می‌کند و بعد هم با یک همچو یار غارهای بین‌المللی و خارجی این‌گونه عمل کند که بدون داشتن صلاحیت فنی او را بیاورند و رئیس دفتر فنی‌اش بکنند و باز دولت سرپا بایسیتد بگوید که من دولت مبارزه با فساد هستم.
رئیس- آقای قنات‌آبادی وقت شما تمام شد.
طباطبایی- قربان بنده عرضم تمام نشده است پنج دقیقه دیگر هم اجازه بفرمایید.
رئیس- باز باید تقاضا کنید.
قنات‌آبادی- تقاضا می‌کنم.
رئیس- بگذارید برای بعد.
قنات‌آبادی- بنده به عریضم خاتمه می‌دهم انشاءالله باز هم به زودی خدمت دولت می‌رسم اما یک مطلبی را می‌خواهم عرض کنم جناب آقای وزیر جنگ بنده شخصاً به شما ارادت دارم قبلاً هم به شما عرض کردم ارادتم هم نه از نظر این است که شما وزیر جنگ هستید من به شرافت اهمیت می‌دهم برای شرافت ارزش قائلم بنده می‌خواهم یک کتابی است به شما نشان بدهم یک مارجای مختصری است می‌خواهم به شما عرض کنم چهار روز پیبش در منزل پدر من رفته‌اند در زده‌اند این را با همین فرم که می‌بینید (جزوه‌ای را نشان دادند) داده‌اند به پدر من و گفته‌اند که باید رسید بدهید ایشان فرمودند که مال من نیست مال پسرم است خودش رسید می‌دهد من وقتی رفتم باز کردم این را دیدم این نشریه حزب منحله توده است تاریخش هم نزدیک است عوض این کارها با این دسته‌ای که بر علیه دین ما بر عیله ملیت ما برعلیه مذهب ما برعلیه همه چیز ما مبارزه کرده‌اند و می‌کنند در بیفتید با این حال که در صدد برافکندن رژیم ما و استقلال ما هستند عوض همه این‌ها که می‌فرمایید با یک برنامه صحیح و دقیق و عمیق با این‌ها مبارزه کنید با چهار تا روزنامه که با افرادی که از دولت انتقاد می‌کنند فحش بدهند که اثر ندارد یک فکر اساسی برای این سرطانی که ایجاد شده بکنید همه این ادعاها را ما بخشیدیم.
۳- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای شوشتری
رئیس- وارد دستور می‌شویم آقای شوشتری.
شوشتری- سؤالی است او دولت کرده‌ام راجع به کارخانه تقدیم می‌کنم.
۴- تقدیم یک فقره اعلام جرم علیه آقای کفیل وزارت دارایی به وسیله آقای مهندس شاهرخشاهی
مهندس شاهرخشاهی- اعلام جرمی است برعلیه کفیل وزارت دارایی نسبت به عملیاتی که آقای ابتهاج کرده‌اند.
رئیس- به کمیسیون عرایض فرستاده می‌شود شما اگر مدارکی هم دارید باید در عرض هفت روز به کمیسیون بفرستید.
مهندس شاهرخشاهی- قرائت بفرمایید.
رئیس- قرائت نمی‌شود به کمیسیون می‌رود شما مدارکتان را در عرض هفت روز به کمیسیون بفرستید.
مهندس شاهرخشاهی- اعلام جرم مطابق آئین‌نامه نباید قرائت شود؟
رئیس- نخیر اعلام جرم مطالب آئین‌نامه به کمیسیون عرایض فرستاده می‌شود در ظرف یک هفته وکیلی که این اعلام جرم را کرده است بایستی مدارک خودش را به کمیسیون عرایض بفرستد.
۵- بیانات آقای خلعتبری طبق ماده ۸۷ آئین‌نامه.
رئیس- آقای خلعتبری بفرمایید.
ارسلان خلعتبری- عرض کنم آقایان بنده اظهارات آقای درخشش را شنیدم که هم به بنده لفظاً نوهین کرده بودند و هیمن که اظهارات بنده را تحریف کرده‌اند ولی می‌دانم که خودشان همچو نیتی ندارند (احسنت) (بلندتر) آقایان مثل خسن و خسین سه دختران معاویه‌اند را شنیده‌اید و بنده تکرار نمی‌کنم اما جناب آقای درخشش در تمام این دو روز اظهاراتی کرده‌اند که بنده با لایحه مالیات بر درآمد مخالف هستم در صورتی که اگر زحمت می‌دادند به خودشان و صورت رسمی مجلس را می‌خواندند شاید این ادعا را نمی‌کردند برای این‌که بنده در صورت‌مجلس رسمی مجلس گفته‌ام که هیچ‌کس با اخذ مالیات عادله و متناسب نمی‌تواند مخالف باشد و همه حمایت خواهند کرد بنابراین این مطلب که به بنده همچو نسبتی دارند این سرتاپایش خلاف است (میراشرافی- می‌خواستند سفسطه کنند) وقت بنده را خواهش می‌کنم نگیرید مسئله دوم تفاوت حرف و عمل است مقایسه بفرمایید آقایان ایشان در این مدت ۱۵، ۱۶ ماهی که این‌جا هستیم یک کلام صحبت راجع به کشاورز نکردند ولی بنده به شهادت همه آقایان تا حالا بیست نطق راجع به کشاورزان مملکت کرده‌ام و هیچ وقت راجع به مالکین حمایتی نکردم فقط یک مسئله است که آن را در آخر بیاناتم عرض می‌کنم که من از مالکین صحبتی به میان نمی‌آورم برای چیست نطق گذشته بنده سه جنبه داشت یکی راجع به این بود که وزیر دارایی رعایت قانون اساسی را نکرده یکی هم این‌که رعایت مصلحت مملکت را نکرده است که به جای این‌که کمک بگیریم از خارجی‌ها و صرف امر عمرانی بکنیم صد میلیون دلار باید خرج فرودگاه بکنبم و فرودگاه بسازیم از پول خودمان من وکیل حق داشتم به ایشان این اعتراض را بکنم من جایی اسم قرض از آمریکا را نیاورده‌ام گقتم باید کمک گرفت و اسپانیا را هم مثل آورده‌ام که ۷۰۰ میلیون دلار کمک گرفت مسئله سوم به وزیر اعتراض کردم گفتم در دوره چهارده وکلای حزب توده در پشت این تریبون چه می‌گفتند اول جرأت نمی‌کردند به شاه بد بگویند ولی در خارج می‌گفتند آنچه که در این‌جا علنی می‌گفتند تمام حرفشان را شما بگردید فحش به سرمایه‌دار مالک بود می‌گفتند ژاندارم عامل ارتجاع پاسبان عامل بی‌مغز ارتجاع تمام برای تحریک مردم بود به وزیر دارایی گفتند شما مردم را تحریک نکنید در عوض کار کنید اما چیزی که محرک حرف من شد همین نشریه‌ای است که آقای شمس قنات‌آبادی گفتند این را سه هفته پیش برای بنده آوردند نشریه حزب توده است که عیناً همان اظهاراتی است که وزیر دارایی می‌کند (میراشرافی- نه آقای وزیر دولت نمی‌کند کمیته حزب توده می‌کند) اجازه بفرمایید شما می‌خواهید کمک بکنید بنده وقت خودم را از دست می‌دهم من معتقدم لاس سیاسی در این مملکت نمی‌شود زد دنیا صفوفش مشخص و معین است فقطط اشتباهی که دکتر مصدق کرد این بود که لاس سیاسی زد من معتقدم که مسائل مملکتی را باید با کمال سراحت گفت و هر کس عقیده‌ای دارد صفوفش از هم جدا شود قبل از این‌که وارد مسئله دیگر شوم یک مطلبی را برای این‌که فراموش نکنم اصلاح می‌کنم که در جلسه سابق گفتم که احزاب سوسیالیست غالباً همان راهی را می‌روند که کمونیست‌ها می‌خواهند مثل‌هایی از تاریخ آوردم ولی دوستان به من تذکر دادند و من هم این تذکر را قبول کردم که در کشور ما جوان‌های وطن‌پرست اصلاح‌طلب ناسیونالیستی بودند که متمایل به چپ هم بودند که من دو تایش را می‌شناسم که در وقایع جمهوری و رفراندم کمک کردند و مبارزه با حزب‌توده کردند من برای اصلاح این مطلب را که رفع سوءتفاهم بشود این دو حزب را اسم می‌برم یکی حزب آریاست یکی حزب سومکا که این‌ها جوانانی بودند که حقیقت شاه دوست بودند (صحیح است). اما مطلبی که در ظرف دو روز همکار محترم من گفتند بنده فقط می‌خواهم از همکاران عزیزم تقاضا کنم که وجداناً به شرافتاً این لایحه مالیات بر درآمد را خوانید مطالعه کردید یا خیر؟ (درخشش- جهار مرتبه) عرض کنم همانطوری که بنده مسائل فرهنگی را اگر چهل دفعه بخوانم درک نمی‌کنم مسائل حقوقی را هم جناب آقای درخشش درک نخواهد کرد (میراشرافی- آقای درخشش مسائل فرهنگی را هم درک نمی‌کنند) من گفتم در نطقم هم هست که این لایحه منظوری را که شاه و دولت دارد تأمین نمی‌کند حالا جهتش را می‌گویم در این مملکت چند صد نفر هستند که منافع زیاد و هنگفتی دارند و این چند صد نفر عده زیادشان عده‌ای هستند که بنگاه‌های معاملات و بازرگانی دارند و یک عده از این‌ها خارجی هستند که به اندازه تمام مالکین
این دو سه نفرشان درآمد دارند حال من نمی‌گویم از مالک نباید زیاد مالیات گرفت این قانون درست نقض قرض است و نقض غرض خود جناب آقای درخشش است (درخشش- جنابعالی که گفتید موافقم) بنده توی نطق شما صحبت نکردم این را رعایت بفرمایید (درخشش- وای به من اجازه نطق نمی‌دهند به شما می‌دهند) چرا برای این‌که در این قانون نوشته شده مأخذ مالیات بازرگانان دفاتر مالیاتی است بنابراین تاکنون هم این دفاتر مأخذ مالیات بوده است و همه آقایان می‌دانند که این‌ها دفاتر صحیح نبوده و مالیات‌ها عمده دولت وصول نشده است (صحیح است) بنابراین همین عمل را دو مرتبه به این صورت درآوردن و حتی حق دولت را برای مراجعه به محکمه گرفتن خلاف مصلحت دولت است (صحیح است) حالا در این قانون می‌گویید اگر تاجر دفترش مورد قبول نبود باید مالیاتش روی ده درصد ضریب کل معاملاتش باشد دفاتر هم که همیشه اصلاً معاملات را ده یک نشان می‌دهد یا کمتر از واقع نشان می‌دهد آقایان می‌دانند اجناسی که در این مملکت ایت که صد در صد و دویست درصد منفعت دارد بنابراین اگر مأخذ مالیات دفاتر مالیاتی و این ضریب باشد این بزرگ‌ترین و بهترین مساعدتی است که ثروتمند می‌شود و بزرگ‌ترین ضرری است که به دولت زده می‌شود و این ماده با کمال سرعت در کمیسیون مجلسین می‌آمد در مجلس من جلوی این ماده را می‌گرفتم (مشایخی- یک توضیحی این‌جا لازم است) اجازه بفرمایید این است که گفتم این مسئله باید بیاید در مجلس حل بشود من فرصت زیادی ندارم این را برای نمونه عرض کردم این قانون نواقص زیادی دارد که فشار را براداشته است از روی ثروتمندان و روی مردم روشن فکر و زحمت کشت گذاشت و مالیات عمه خانم و خاله خانم تعیین کرده بنابراین من از این بحث خارج می‌شوم خواهش می‌کنم که ایشان این لایحه را به دقت مطالعه بکند و هر کس که موافق است بیاید با من صحبت کند که من بگویم ضررش چیست اما مسئله دوم آقایان می‌دانند در این‌جا مسائلی از لحاظ وضع سیاسی مملکت گفتم و گفتم که برای اصلاحات نباید آن رژیم اصلاح‌طلبانه‌ای که سوسیالیست‌ها در نظر دارند در مملکت اجرا شود من به هیچ‌وجه به سوسیالیسم کوچک‌ترین توهینی نکردم یک مرامی‌که عده زیادی در دنیا طرفدار دارد حق نیست که کسی به این مرام توهین کند منتهی تفاوت در عقیده باید در این‌جا و در همه جای دنیا آزاد باشد بنده این حرفم را از روز اولی که به مجلس آمدم گفتم اصلاً اوضاع اقتصادی مملکت منوط است بر این‌که افراد فعالیت بکنند و دستگاه دولت ما تا بیست سال دیگر آماده فعالیت نیست بنابراین اگر می‌خواهید وضع کشاورزان و وضع اقتصادی مملکت ادراه و اصلاح بشود از فعالیت‌های فردی در مقابل اتواتیزم و دخالت‌های دولت استفاده کنید (صحیح است) دوم از ده سال پیش آن موقعی که حزب توده در تهران در اوج قدرت بود و نفس از کسی در نیامد من و این آقای دکتر جزایری و این آقای دکتر افشار که در این‌جا نشسته‌اند از حزب توده بردیم (دکتر جزایری- از حزب ایران) ببخشید از حزب ایران بردیم و همان موقع حزب وحدت ایران را تشکیل دادیم برای این‌که از همان وقت معتقد بودیم که در ایران از این حرف‌های استثمار و این قبیل مسائل که گفته می‌شود آن حرف‌ها جوان‌های ما را اغفال می‌کند و این جوان‌هایی که با آن‌ها همکاری می‌کردیم آن‌ها هم روی همین حرف‌ها اغفال شدند و منحرف شدند و با حزب توده همکاری کردند ما از همان موقع مخالف با جنگ طبقاتی با مملکت بودیمد برای این‌که کمونیست‌ها اولین برنامه مرام‌شان از بین بردن طبقات مختلف مملکت است معتقدند باید تمام طبقات مختلف مملکت را از بین برد (صحیح است) و رژیم دیکتاتوری پرولتالیا درست کرد من از آقایانی که با بیانات من مخالفند یا صحیح نمی‌دانند خواهش می‌کنم برای این‌که مدرک علمی به شما نشان بدهم استدعا می‌کنم بروند یک کتاب علمی مطالعه کنند یعنی آنسیکلوپدی فرانسه یا انگلستان را ببینند که راجع به کمونیسم و سوسیالیست چه می‌گویند سوسیالیزم منظورش برانداختن طبقات و بعد القای مالکیت خصوصی در تمام وسایل تولید از زمین و کارخانه و صنعت و بعد کنترل توزیع است آقایان اسم دولت جماهیر شوری دولت اتحاد جماهیر شوری سوسیالیستی است (درخشش- غصب کرده است لغت است) شما قبول دارید هر چه من بگویم این‌ها تا دوسال پیش خودشان را کمونیست اعلام نکردند (درخشش- سوئد را بفرمایید انگلستان را بفرمایید) اتحاد جماهیر شوری سوسیالیستی این رژیمی است که غصب کردند مقصودشان برانداختن تمام طبقات است یعنی اگر این رژیم غلبه کردند مالک بازرگانان تاجر طبق متوسط پیشه‌ور صنعت‌گر تمام این‌ها باید از بین بروند حتی دهقان‌ها هم باید از میان بروند وقتی در سال ۱۹۲۸ استالین رژیم سوسیالیستی را اجرا کرد حتی زاعین متوسط را که اسم‌شان کولاک بود آن‌ها را گرفتند و تبعید کردند و به اوردگاه‌ها فرستادند و زمین را از دهقان‌ها و کشاورزان گرفتند این رژیم سوسیالیستی شوری است آقا به دایره‌المعارف نگاه کنید ببینید که تفاوتی بین رژیم سوسیالیستی مطالق و کمونیزم هست یا نه من همین دو روز پیش به کتابخانه کانون وکلا مراجعه کردم و آنسیکلوپدی بریتانیا
رئیس- آقای خلعتبری از حدود آئین‌نامه خارج است و از موضوع خارج شده‌اید و رفته‌اید روی موضوعات دیگر یک دقیقه بیشتر از وقت‌تان باقی نمانده است.
درخشش- سوئد و انگلستان را بفرمایید ما با شوروی کاری نداریم.
خلعتبری- اشتباه می‌کنید انگلستان یک رژیم سوسیالیستی ندارد حزب کارگر انگلستان به تمام معنی سوسیالیستی نبوده و فقط ۲۰ درصد از صنایع‌اش را ملی کرد ولی ملت انگلستان در دو انتخابات اخیر توی دهن آن‌ها زد و دو مرتبه رژیم آزادی را بر قرار کرد توجه فرمودید بنابراین دیدی انگلستان‌ها هم قبول ندارند بنده‌یم خواهم بگویم رژیم سوسیالیستی یعنی رژیمی‌که از لحاظ اقتصاد با کمونیست‌ها فقط یک تفاوت دارد و آن تفاوت این است کمونیست‌ها می‌گویند اجرای برنامه سوسیالیستی یعنی محو کردند تمام طبقات مملکت به استثنای آن‌هایی که مزد می‌گریند محو کردند تمام این‌ها جزو برنامه است بنابراین همین رژیم را روس‌ها اجرا کردند تمام طبقات متوسط را با زور و خشونت از بین بوده‌اند ولی سوسیالیست‌ها می‌گویند این برنامه را نباید با خشونت اجرا کرد (عبدالصاحب صفایی- با پنبه باید سرشان را برید) باید رژیم پارلمانی و اصول رژیم پارلمانی را اجرا کرد پس بنابراین تفاوتی از لحاظ اصول اقتصاد با یکدیگر ندارند فقط تفاوت‌شان از لحاظ تاکتیک و استراتژیک و اقتضا و مصلحت است و این‌که عرض کردم که این حرف‌ها اغفال می‌کنند اشخاصی را که جنبه‌های تمایل به چپ دارند این برای این است که در همین کتابخانه کانون وکلاایشان تشریف ببرند ببینند راجع به فرانسه که من استخراج کردم نوشته اتس که در فرانسه اکثر سوسیالیست‌ها وارد به حزب کمونیست شده‌اند صفحه ۸۹۳ پس تمایل به این رژیم نتیجه‌اش این است من به دولت تذکر دادم و اشخاصی که جوآن‌ها را گمراه و اغفال می‌کنند و خواستم این تذکر را به و سیالیست‌های ملی و کسانی که لاقه مند به وطن خودشان هستند داده باشم در مواقع مقتضی فریب نخورند و یک نمونه زنده در موقع رفراندم و در موقع اعلام جمهوری آن‌هایی را که در این‌جا تمایل به چپ داشتند به استثنای این دو دسته بقیه هم در روزنامه‌شان رژیم جمهوری را اعلام کردند هم با حزب توده همکاری کردند (درخشش- رؤسای رفرندم رؤسای سابق بودند الان هم موجودند) برای برقراری جمهوری همکاری کردند در میان این‌ها عده زیادی بودند.
رئیس- آقای خلعتبری وقت شما تمام شد.
خلعتبری- و در میان این‌ها عده زیادی بودند که از این‌ها جدا شدند نمی‌گویم همه‌شان بودند توی همان‌ها هم عده‌ای مرد شریف بودند اما این افکار و تمایلات موجب گمراهی شد حالا همانطور که جناب آقای درخشش عقیده دارند که باید با این رژیم سوسیالیستی در مملکت بر قرار شود بنده نه برای این‌که از مالیکن دفاع بکند به مناسبت فکر سوسیالیستی خودم می‌گویم این رژیم چون مخالف قانون اساسی است مخالف آزادی‌های فردی است مخالف آزادی‌هایی است که قانون اساسی داده من شخصاً با این رژیم موافق نیستم برای این‌که نتیجه آن برانداختن طبقات می‌شود و وقتی که طبقات از بین رفت دیگر کمونیست‌ها به آسانی می‌توانند تسلط پیدا کنند (درخشش- مالیکن و ثروتمندان موافق نیستند جنابعالی و مالکین و ثروتمندان) من در هیچ کجای نطقم حمایت از مالیکن نکردم منتهی تفاوت عقیده من یک مسئله است که مالکین و طبقات و این‌ها را من معتقد نیستم باید برانداخت به آن کیفیت باید اصلاح کرد همان طوری که مملکت دیگر اصلاح می‌کنند لازمه اصلاح کشاورزی بانک کشاورزی مؤسسات کشاورزی و تهیه وسایل کشاورزی است (درخشش- تقسیم اراضی است) این وسایل را باید محیا کرد فراهم کرد به حد تهدید مالکیت را اجرا کرد نه این‌که اگر قبل از این کارها عمل تهدید مالکیت مالکین بزرگ اجرا بشود من می‌گویم این از لحاظ اقتصادی به ضرر مملکت است (صحیح است) و بعد هم از لحاظ این‌که من مخالف یا موافق باشم با اشخاص یا اشخاصی صحبت دیگری هم ندارم همانطور که آقا به این رژیم علاقه دارند من علاقه ندارم بنابراین سوسیالیست‌ها را تحقیر و توهین نکردم این رژیمی است که در دنیا است در مقابلش هم رژیم‌های دیگر هست (قنات‌آبادی- بالاخره تکلیف گرسنه‌ها و بیچاره‌ها معلوم نشد) و در مقابلش هم رژیم دیگر هم هست که تمام این چیزها که وعده می‌دهند به طرز خیلی بهتر اجرا کرده است یعنی رژیم آزادی رژیم دموکراسی و آزادی فردی که هیچ کدام از این‌ها رژیم سوسیالیستی نداشتند وضع زندگی خودشان را به جایی رسانیده‌اند که امروز کارگرهای آن‌ها بهترین زندگی‌ها را دارند در صورتی که در ممالکی که رژیم سوسیالیستی اقتصادی اجرا شده وضع زندگی‌شان به آن‌ها نمی‌رسند تا ۵۰ سال دیگر هم نمی‌رسد پس اصلاح‌طلبی از راه رژیم آزادی‌ها فردی امکان دارد و اجرایش هم ممکن است و عملاً هم ثابت شده حالا از این راه نمی‌خواهید به مقصود برسیم خیلی خوب مانعی ندارد دیگر هم عرضی ندارم.
درخشش- ماده ۸۷.
رئیس- دور و تسلسل که نمی‌شود بفرمایید بنشینید اجازه شما محفوظ است برای عده طرحی به امضای عده زیادی از نمایندگان رسیده است که قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی نظر به این که تعطیلات تابستانی مجلس شورای ملی در شرف آغاز می‌باشد و بعضی
لوایح قانونی در مجلس هست که تصویب آن ضروری و بر وقف مصحلت کشور و مردم می‌باشد لذا امضاکنندگان افراد فراکسیونهای جبهه مؤتلفه مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید که برای تصویب دو لایحه تقسیم و فروش خالجات و اراضی موات ضمناً هفته آینده دو جلسه به طور فوق‌العاده تشکیل گردد.
اردلان. دولت آبادی. امیر احتشامی. محمود افشار. مسعودی. معین‌زاده. استخر. فرامرزی. صارمی. سالار بهزادی. صفاری. ایلخانی‌زاده. شفیعی. بزرگ ابراهیمی. تجدد.
(عده‌ای از نمایندگان- کافی است)
مسعودی- خلاصه ۵۳ امضا دارد
رئیس- این دو گزارش هنوز به مجلس نیامده کمیسیون دارایی باید هر روز تشکیل بشود و این گزارش‌ها را به مجلس بدهد وقتی گزارش‌ها رسید البته جلسه فوق‌العاده تعیین خواهد شد
۶- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت دارایی
رئیس- آقای معاون وزارت دارایی
معاون وزارت دارایی- (انواری) به طوری که خاطر آقایان مستحضر است اعتبار دولت در سال ۱۳۳۲ و ۳۳- ۷۵ میلیون ریال بود در سال ۱۳۳۴ تنزل دادیم و تقلیل دادیم به ۴۰ میلیون ریال در ضمن عملیات در آمدهایی شده است که این اعتبار کافی نیست از جمله برای رفع اختلاف مرزهای شمالی که بایستی هیئتی اعزام بشود و پذیرایی از کسانی که دعوت به ایران شده‌اند و می‌آیند و خواهند آمد این است که ماده واحده‌ای برای بیست میلیون ریال اضافه اعتبار دولت به قید فوریت تقدیم می‌شود.
۷- طرح و خاتمه شور لایحه اعتبار ترمیم حقوق کمک آموزگاران
رئیس- لایحه ترمیم حقوق کمک آموزگاران چاپ شده مطرح است بعد رأی به فوریت این لایحه می‌گیریم. قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده واحده- به وازرت دارایی اجازه داده می‌شود ترمی حقوق کمک آموزگاران را با توجه به تبصره ۱۳ قانون ترمیم حقوق فرهنگیان مصوب یازدهم آذر ماه ۳۳ تا میزان ماهی ۲ میلیوون ریال از اول مرداد ماه ۳۴ از محل در آمد عمومی کشور پرداخت نماید ترمیم حقوق مربوط به سال ۱۳۳۳ و چهار ماه اول ۱۳۳۴ این طبقه و همچنین ترمیم حقوق سایر طبقات معلمین طبق قانون مزبور با پیدا شدن اعتبار پرداخت خواهد شد
تبصره- وزارت فرهنگ می‌تواند از مازاد اعتبار فوق حقوق دبیران و آموزگارانی را که طبق تبصره ۲۰ قانون بودجه سال ۱۳۳۴ بازنشسته می‌شنود بدون رعایت تبصره ۱۲ قانون ترمیم حقوق فرهنگیان طبق اشل جدید ترمیم نموده و آنان را بازنشسته نماید و در صورتی که اعتبار فوق کافی نباشد در حقوق بازنشستگی ایشان بعد از تأمین و پرداخت ترمیم حقوق دبیران و آموزگاران و بر بنای اشل جدید تجدیدنظر به عمل خواهد آمد.
رئیس- این لایحه در جلسه پیش فوریتش تصویب شد آقای قنات‌آبادی مخالفید؟
قنات‌آبادی- بند همین باب احتیاج اسم نوشتم که اگر اجازه نطق قبل از دستور ندادند استفاده کنم والا بنده مخالفتی ندارم (احسنت)
رئیس- بسیار خوب پس موافق هم که آقای صدرزاده هستند صحبتی نباید بکنند یک پیشنهاد هست خوانده می‌شود و رأی گرفته می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم قسمت آخر تبصره ترمیم حقوق فرهنگیان از جمله (در صورتی که) به ترتیب ذیل اصلاح شود در صورتی که اعتبار فوق کافی نباشد دبیران و آموزگاران مزبور در مبانی اشل جدید خواهند شد و تفاوت حقوق بازنشستگی ایشان بر مبنای اشل جدید پرداخت خواهدد شد. دکتر بینا
رئیس- آقای دکتر بینا
دکتر بینا- وقتی که قانونی می‌گذارنند قانونگذار باید توجه داشته باشد که آن قانون صراحت داشته باشد و در قسمت تبصره این ماده واحده طوری نوشته‌اند که فردا وقتی اشل قبول شد و معلمین را بزنشسته نمودند نوشته‌اند در آتیه در اشل حقوق آن‌ها تجدیدنظر به عمل خواهد آمد این تجدیدنظر به عمل خواهد آمد باعث این می‌شود که فردا وزیر فرهنگ دچار اعمال نظر اشخاصی شود بعضی‌ها را تجدیدنظر بکنند بعضی‌ها را تجدیدنظر نکنند یعنی عده‌ای با اشل قدیم حقوق بگیرند عده‌ای با اشل جدید برای این‌که قانون صریح باشد و هیچ وقت تبعیضی بین معلمین ایجاد نشود بنده قسمت آخر این تبصره را اصلاح کردم و پیشنهاد دادم به این صورت در آید در صورتی که اعتبار فوق کافی نباشد دبیران و آموزگاران مزبور بر مبنای اشل جدید بازنشسته خواهند شد و تفاوقت حقوق بازنشستگی ایشان برمبنای اشل جدید پرداخت خواهد شد در صورتی که این‌جا نوشته در صورتی که اعتبار کافی نباشد در حقوق بازنشستگی ایشان بعد از تعمین و پرداخت ترمیم حقوق دبیران و آموزگاران بر مبنای اشل جدید تجدیدنظر به عمل خواهد آمد این تجدیدنظر به عمل خواهد آمد خیلی کش‌دار است و در قانون صراحت را رعایت نکرده‌اند با این پیشنهادی که بنده داده‌ام هیچ‌وقت نمی‌توانند در وزارت فرهنگ بین افراد دبیران یا آموزگاران تبعیضی قائل بشوند بنابراین از آقای وزیر فرهنگ استدعا می‌کنم با این پیشنهاد بنده موافقت بکنند، این تبعیض از بین برود (صحیح است).
رئیس- آقای وزیر فرهنگ.
وزیر فرهنگ- عرض کنم مقصود از این تبصره این بود که دبیران و آموزگاران که باید به موجب قانون بودجه سال ۳۳۴ به سن ۶۸ سال رسیده‌اند باید بازنشسته شوند فعلاً که این قانون به تصویب رسیده است بتواند از تغییر این اشل بازنشستگی‌شان استفاده بکنند البته پیشنهادی فرمودند که این را تصریح می‌کنند و ما هم با بازنشستگی مذاکره کردیم که در مقابل پرداخت این حق بازنشستگی که خواهند داد بتوانند از این اشل استفاده بکنند به این جهت من پیشنهاد آقای بینا موافقت می‌کنم (احسنت).
رئیس- باید رأی گرفت یک پیشنهاد دیگر هم هست قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد).
پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به ماده واحده اضافه بشود.
تبصره- کلیه صرفه‌جویی‌های وزارت فرهنگ در سال‌های ۳۳ و ۳۴ اعم از حقوق و هزینه به مصرف ترمیم حقوق فرهنگیان خواهد رسید درخشش.
رئیس- تأمل بفرمایید این پیشنهاد که دادید پیشنهاد خرج است در صورتی که آقای معاون وزارت دارایی و وزیر فرهنگ قبول بکنند ممکن است مطرح بشود چون این پیشنهاد پیشنهادی است که مستلزم خرج است مجداد قرائت می‌شود.
(مجداد به شرح سابق قرائت شد).
درخشش- بنده صحبت کرده‌ام موافقند.
رئیس- آقای معاون وزارت دارایی.
معاون وزارت دارایی- پرداخت این تفاوت محل حرف نیست ولی صرفه‌جویی که آقایان می‌فرمایند آخر سال معلوم می‌شود و با این وضع بودجه‌ای که حالا داریم نمی‌توانم بگویم که صرفه‌جویی هست یا نیست یا چقدر هست به نظر بنده باید بگذارند همین طور که برای این مبلغ وزارت دارایی راهی پیدا کرد برای بقیه‌اش هم راهی پیدا بکنند.
رئیس- اول سال یا آخر سال فرقی نمی‌کند ایشان نمی‌توانند پیشنهاد خرج بکنند موافق هستید یا نه؟
معاون وزارت دارایی- نه قربان فعلاً با وضعیت خزانه نمی‌توانم موافقت کنم.
درخشش- خوب همان‌جا می‌فرمودی دیگر توضیح نمی‌خواست.
رئیس- پیشنهاد اولیه قرائت می‌شود و رأی می‌گیریم آقایان توجه کنند
(پیشنهاد آقای دکتر بینا مجداد به همان شرح قرائت شد).
رئیس- آقای وزیر فرهنگ هم موافقت کرده‌اند رأی گرفته می‌شود به این پیشنهاد آقایانی که موافقند قیام بفرمایند اکثر برخاستند تصویب شد بنابراین برای نظر مشورتی به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
۸- مذاکره در گزارش کمیسیون بودجه راجع به اجازه خرید اتومبیل جهت وزارت بهداری و پست و تلگراف.
رئیس- گزارشی از کمیسیون بودجه رسیده است قرائت می‌شود.
به شرح ذیل خوانده شد.
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی.
به موجب تبصره ۸ قانون بودجه ۱۳۳۴ که مقرر شده.
(تبصره- خیر اتومبیل جدید در سال ۱۳۳۴ مطلقاً ممنوع است وزارتخانه‌ها و ادارات دولتی و مؤسساتی که با سرمایه دولت تشکیل شده و همچنین کلیه سازمان‌ها به استثنای سازمان‌های انتظامی و دادسراها که خرید اتومبیل برای آن‌ها منوط به تصویب کمیسیون بودجه است) مکلفند تا آخر فروردین ماه ۱۳۳۴ صورت اتومبیل‌های موجود خودشان را به وزارت دارایی تسلیم نماید وزارت دارایی با در نظر گرفتن احتیاجات هر قسمت اتومبیل‌های موجود را بین آن‌ها تقسیم خواهد نمود) وزارتخانه‌ها حق خرید هیچ‌گونه اتومبیل را ندارند در صورتی که طبق تقاضای مکرر بعضی وزارتخانه‌ها من جمله وزارتخانه‌ها وزارت پست و تلگراف وزارت بهداری برای کادرهای فنی و سایر احتیاجات ضروری خود جهت خرید اتومبیل از مجلس شورای ملی و کمیسیون بودجه تقاضای مجوز می‌نمایند چون کمیسیون بودجه طبق قانون فوق اختیار اعطای اجازه آن را نداشت و با این‌که پاره‌ای از تقاضاها را ضروری تشخیص می‌نمود بنابراین تقاضا دارم مجلس شورای ملی نظر کمیسیون بودجه را در اعطای اجازه برای مواردی که کمیسیون ضروری تشخیص می‌نماید تأیید فرمایند
مخبر کمیسیون بودجه- مسعودی.
رئیس- آقای صدرزاده موافقید؟
صدرزاده- موافق هستم مخصوصاً در قسمت بهداری.
رئیس- آقای مهدی اراباب موافقید؟
ارباب- بنده موافقم
رئیس- آقای سطلانمراد بختیار موافقید؟
بختیار- بنده موافقم
عده‌ای از نمایندگان- همه موافقند آقا
رئیس- آقای کریمی موافقید
ناد علی کریمی- بنده مخالفم
رئیس- بفرمایید
مصطفی کاشانی- با کارهای اساسی که نمی‌شود مخالفت کرد
کریمی- بنده این گزارشی که آقای مسعودی خواندند با قانونی که در مجلس تصویب شده با عملی کعه فعلاً دولت می‌کنند و مشهود است از طرف دولت تطیبق می‌کنم می‌بینم که با هم مطابق نیست یعنی مجلس تصویب کرده که دولت اتومبیل نخرد من می‌بینم که اتومبیل‌های سیتم ۵۴ الان زیر پای مدیرکل‌ها و رؤسای ادارات است این‌جا در شمیران و قلهک در این رو و در آن رو است. (سلطانمراد بختیار- این‌ها مال دولت سابق است) مقصود اگر از این گزارش خریدن آمبولانس باشد بنده موافق هستم ولی می‌خواستم ببینم این اتومبیل‌های آخرین سیستم که زیر پای رؤسای ادارات با مارک دولتی است مال کیست.
سلطانمراد بختیار- این اتومبیل‌ها را قبلاً خوانده‌ام الان ارزش استفاده می‌کنند آقای بختیار شما تشریف ببرید ببینید این اتومبیل‌های دولتی در کارهای خصوصی خانوادگی آقایان چه خدماتی را انجام می‌دهند چرا دولت جلوگیری نمی‌کند مقصود بنده این بود.
رئیس- آقای وزیر بهداری
وزیر بهداری- بنده منکر این مطلب نیستم که جناب آقای کریمی فرمودند که اتومبیل دولتی بایستی واقعاً به مصرف کارهای دولتی برسد ولی یک مطلبی الان مبتلا به همه است و آن این است که در اغلب ولایات وسیله ارتباط خیلی کم است (صحیح است) و ما برای این‌که بتوانیم دکتر وپزشک به دهات بفرستیم و به بیمارستان رسیدگی بکنند احتیاج مخصوص به جیپ آمبولانس و آمبولانس داریم بنده صورتی الان در جیبم هست الان نمی‌خواهم اسم ببرم چندین یادداشت هست این‌ها تمام راجع به آمبولانس و جیپ است ما که نگفتیم که شما اتومبیل‌سواری برای بنده یا اعضای وزارتخانه به خرید صحبت در این است که این قانونی در وضع فرمودید با وجودی که ما در بودجه‌مان پیش‌بینی کردیم اعتبار داریم که برای ولایات شما جیپ و جیپ آمبولانس بخریم محروم شدیم از طرف دیگر با آقای وزیر پست و تلگراف هم صحبت کردم تقاضای ایشان هم بزای این است که مراسلاتان زودتر برسد وسایل ارتباطیتان درست بشود بنابراین آقایان می‌خواهند با اتومبیل‌های سواری لوکس مخالفت بکنند ولی تو را به خدا با آمبولانس و جیپ ما مخالفت نکنیم.
میراشرفی- آقای دکتر صالح این جیپ مشکین شهر را هم بدهید خواهش می‌کنم.
رئیس- آقای مسعودی
محمدعلی مسعودی- (مخبر کمیسیون بودجه) عرض کنم که موضوع اتومبیل‌ها این تبصره‌ای که ضمن قانون بودجه ۱۳۳۴ تصویب شد که حق خرید اتومبیل را سلب کرد از وزارتخانه‌ها این بسیار کار خوبی برای همان مواردی که آقای کریمی می‌فرمایند اما این‌جا مجلس شورای ملی کمیسیون بودجه را ملزم کرده است که وزارتخانه‌ها و بنگاه‌های مستقل و تمام مؤسساتی که با سرمایه دولت اداره می‌شود صورت اتومبیل‌هایشان را به ما بدهند (صدرزاده- که اگر زیادی است حذف کنیم) که اگر زیادی است ما بگیریم و بدهیم به سایر جاهایی که لازم است (میراشرفی- کار مجلس نیست آقای مسعودی کار ما نیست) شما به ما اجازه دادی که این کار را بکنیم (بزرگ ابراهیمی- اشتباه کردیم اجازه بفرمایید شما اجازه دادید به کمیسیون بودجه حالا برگردانید اشکال ندارد چون اجازه داده‌اید ما آن صورت‌ها را خواسته‌ایم مکرر جناب آقای بهبهانی رئیس کمیسیون بودجه این مطلب را تذکر دادند ولی هنوز این صورت‌ها را نیاورند بدهند به ما و از طرف دیگر ما دیدیدم که (سلطانمراد بختیار- دو ماشین هم در نخست‌وزیری دزدیده شد آقا) ولی ما دیدیم که یک موارد ضروری است مثل آمبولانس جیپ آمبولانس و خرید موتورسیکلت برای نامه‌رسان کامیونت وانت اتومبیل برای وزارت پست و تلگراف برای قسمت‌های ضروری و فنی این بود که مجبور شدیم این‌جا تصمیم بگریم و گزارشی بفرستیم به مجلس که قرائت شد و خواهش ما هم این است گزارش را آقایان تأیید بفرمایند ما بتوانیم احتیاجات ضروری آقایان را اجازه بدهیم که خرید بشود
(صدقی- اگر محدود به همین‌ها باشد موافقیم)
(کریمی- آمبولانس و موتور سیلکت موافقیم)
رئیس- یک پیشنهادی رسیده است که قرائت می‌شود
عبدالصاحب صفایی- بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم اجازه می‌فرمایید
رئیس- بفرمایید
عبدالصاحب صفایی- طرح هر موضوعی در مجلس باید یا به صورت طرح باشد یا لایحه در هر دو صورت طرح آن مقرراتی دارد باید به صورت نوشته باشد و اگر فوریت دارد فوریت آن مطرح شود و رأی بگیرید اگر صرف اعلم به مجلس است ما شنیدیم ولی می‌خواهید رأی بدهیم باید مقرارات طرح در آن رعایت شود.
رئیس- پس از آئین‌نامه بی‌اطلاعید هر کمیسیونی موظف است در ظرف یک ماه مسائلی که لازم می‌داند به عرض مجلس برساند و گزارش بدهند مجلس مختار است که تصویب بکند یا نکند پس این از وظایف کمیسیون‌ها است.
عبدالصاحب صفایی- گزارش عیب ندارد ولی اگر بخواهید رأی بگیرید طبق آئین‌نامه مقرارت طرح باید رعایت شود.
رئیس- این از وظایف کمیسیون‌هاست و کمیسیون بودجه یک همچو گزارشی داده مورد بحث است پیشنهادی رسیده قرائت می‌شود
(پیشنهاد آقای دکتر مشیری فاطمی به شرح زیر قرائت شد).
ریاست محترم مجلس شورای ملی: بنده پیشنهاد می‌نمایم کمیسیون بودجه مجاز باشد در حدود بودجه و اعتبارات موجود احتیاجات وزارت بهداری و پست و تلگراف را از جهت جیپ و کامیون و آمبولانس در نظر گرفته اجازه خرید بدهید و ضمناً برای سفارتخانه‌های ایران در خارجه در حدود سه دستگاه اتوبوس سواری اجازه خرید بدهد- دکتر مشیر فاطمی.
رئیس- آقای دکتر میشر فاطمی.
دکتر مشیر فاطمی- عرض کنم این پیشنهاد بنده بود که اختیار به کمیسیون داده شود اول برای وزارت پست و تلگراف که آقای وزیر این‌جا تشریف دارند (یکی از نمایندگان- این سه دستگاه را حذف کنید) اجازه بدهید اگر آقایان قبول نفرمودند حذف می‌شود ولی اجازه بفرمایید توضیح عرض کنم.
امسال سه سفارتخانه جدید ما تأسیس کردیم سفیرش رفته است یکی در اندونزی و یکی در آرژانتین است این سفیر را اگر می‌فرمایید که پیاده راه برود بنده عرضی ندارم و پس می‌گیرم این سازمان برنامه دو هزار دستگاه اتومبیل دارد و وزارتخانه دارایی دویست دستگاه اتومیبل دارد آن وقت که سه دستگاه که آبروی ایران است آقایان نمی‌دانم چرا موافقت نمی‌فرمایند بنده نه سفیرم نه قوم و خویش دارم در خارجه این اجازه را به کمیسیون بودجه مرحمت بفرمایید که خریداری بشود.
رئیس- آقای مرآت اسفندیاری با این پیشنهاد مخالفید؟ (مرآت اسفندیاری- بله) (عده‌ای از نمایندگان- پس گرفتند آقا) این پیشنهاد را اساساً نمی‌شود قبول کرد.
عبدالصاحب صفایی- بنده ایراد آئین‌نامه‌ای دارم اجازه بفرمایید توضیح به هم.
رئیس- بفرمایید.
عبدالصاحب صفایی- قانونی گذشته است در بودجه که خرید اتومبیل را منع کرده است در امسال الان با یک گزارش ما می‌خواهیم دو کار بکنیم یکی این قانون را لغو بکنیم و دیگر به کمیسیون بودجه اختیار بدهیم این عمل را بکنید (پناهی- ابداً این طور نیست)
این عمل با آئین‌نامه طبق نمی‌کند از کمیسیون‌ها در ظرف هر ماه اگر مطلبی هست به عنوان گزارش می‌آید به مجلس معروض می‌دارند مثبت یا منفی آن گزارش را قبول می‌کند یا رد این کاملاً صحیح است ولی در مورد حاضر ایین طور نیست قانون می‌خواهید لغو کنید آقای پناهی بنده معترضم که این قانون برای بهداشت لازم داریم آقای دکتر صالح کمک را به بهداشت می‌کنند اتومبیل جیپ باید برایشان خرید آقای مهندس اشراقی را هم همین طور باید کمک کرد ولی این منافات با نقض آئین‌نامه و قانون دارد بنده عرض مسی کنم قانون گذشته منع کرده الا اگر ما احتیاج داریم اتومبیلی بخریم باید طرحی تهیه کنیم که این قانون را لغو بکنیم (مرآت اسفندیاری- نیست این طور)
من تعجب می‌کنم که آقای مرات اسفندیاری به عنوان مخالف می‌خواستند صحبت کنند حالا یک مرتبه آن ور مخالف افتادید اجازه بفرمایید بنده عرضم را بکنم بنده در اصل موضوع عرضی ندارم عرض بنده از نظر آئین‌نامه است اگر ما محتاجیم قانون را لغو بکنیم باید به تشریفاتش لغو بکینم یعنی طرحی تهیه بکنیم که آن لغو و به کمیسیون بودجه اجازه بدهیم که در موارد خاص استثنایی به دولت احازه خرید بدهد وگرنه به این صورت به عقیده بنده صحیح نیست و بنده مخالفم.
رئیس- اصلاً صحبت‌های آقایان بی‌اساس است باید من این‌جا تشخیص بدهم و نظرم را هم بگویم این گزارش کمیسیون بودجه رسیده همان طور که ایشان گفتند یک قانونی از مجلس گذشته و حالا صحبت در این است که می‌گویند که این من شامل اتومبیل سواری تنها می‌شود شامل اتومبیل برای حمل و نقل پست برای آمبولانس وزارت بهداری نیست ولی خود دولت ممکن است این کار را بکند یک تقاضایی بکند و قیومت دولت تقاضا کرد در جلسه آینده روی آن تقاضا مذاکره می‌شود و رأی می‌گیریم و تصویب می‌کنیم وزارت بهداری تقاضا الان شفاهاً شد یا باید تقاضا کتبی باشد تقاضای کتبی بکنید و روی این گزارش رأی می‌گیریم.
اگر تعداد در این تقاضانامه قید گردد بهتر است اگر نشد به طور کلی تقاضا بکنید اختیار را به کمیسیون بودجه خواهیم داد.
وزارت بهداری- مطابق بودجه خودمان هم اعتبارمان پیش‌بینی شده خود دولت هم در بودجه گذاشته.
رئیس- خود دولت در بودجه این تبصره را گذاشته خود دولت هم باید تقاضا کند.
۹- طرح لایحه اضافه اعتبار ۱۳۳۴ وزارت فرهنگ
رئیس- لایحه اضافه اعتبار وزارت فرهنگ مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل خوانده شد)
ماده واحده- به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود مبلغ یکصد و هشتاد میلیون ریال از محل در آمد عمومی کشور بودجه سال ۱۳۳۴ وزارت فرهنگ علاوه نماید که بر طبق صورت جزیی که وزارت فرهنگ تهیه و به کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی ارسلال می‌نماید با رعیات یک دوازدهم ماهیانه به مصرف برسد
تبصره یک- استفاده از این اعتبار منحصراً برای تأسیس مدارس جدید و کلاس‌های اضافی در مدارس موجود و تکمیل اعتبارات مربوط به هزینه‌های مدارس و تهیه وسایل آموزشی و تربیتی خواهد بود
تبصره ۲- تقسیم کلاس‌ها و مدارس جدید در کلیه شهرستان‌ها با رعایت جمعیت هر حوزه خواهد بود و ضمن تقسیم اعتبار باید به نقاطی که از حیث عده مدارس در گذشته عقب مانده‌اند توجه بیشتری به عمل آید.
تبصره ۳- به وزارت فرهنگ اجازه داده می‌شود برای تعلیم در مدارس حرف‌های و کشاورزی فارغ‌التحصیلان دوره کامل هنرستان صنعتی و مدارس کشاورزی را با رتبه یک آموزگاری و مهندسین رشته‌های صنعتی و کشاورزی را که تحصیلاتش براساس لیسانس می‌باشد با رتبه یک دبیری استخدام نموده و آن‌ها را تابع قوانین مربوط به استخدام و آموزگاران و دبیران نماید به معلمین مدارس حرف‌های و کشاورزی که تمام وقت آن‌ها در اختیار آموزشگاه‌ها می‌باشد و در مزارع یا کارگاه‌ها به عملیات مشغول می‌باشند و همچنین به رئیسان و ناظمان مدارس حرف‌های و کشاورزی علاوه بر مزایای قانونی فوق‌العاده فنی پرداخت خواهد شد و وزارت فرهنگی می‌تواند در صورت احتیاج از وجود مهندسین و متخصصین و استادان کار با پرداخت حق‌الزحمه متناسب استفاده نماید آئین‌نامه مزایا و حق‌الزحمه فوق پس از تصویب هیئت‌وزیران به موقع اجرا گذاشته می‌شود.
تبصره ۴- وجوهی که از فروش محصولات مدارس کشاورزی و حرف‌های به دست می‌آید پس از وضع قیمت مواد اولیه که به حساب در آمد دولت منظور می‌گردد طریق مقرراتی که به تصویب وزارت فرهنگ خواهد رسید قسمتی به مصرف پاداش دانش‌آموزان و قسمت دیگر به مصرف تهیه وسایل و تجهیزات آموزشگاه می‌رسد و این ترتیب نسبت به محصولاتی که در گذشته به دست آمده نیز قابل اجرا می‌باشد.
رئیس- آقای اردلان مخالفید (اردلان- بله) بفرمایید
اردلان- بنده با جواب آقای وزیر فرهنگ هم صحبت کردم که مخالفت من مربوط به مخالفت با فرهنگ نیست بلکه روی یک اصلی است و آن اصل عبارت از این است که مجلس شورای ملی یک بودجه دربستی در اختیار دولت گذاشته و تبصره‌ای در او گنجانده که در سال ۱۳۳۴ دولت در حدود آن بودجه اختیار دارد هر نوع خرجی را بکند ولی اضافه بر آن برای امور پرسنلی و ادارای هیچ‌گونه اضافه اعتبار پیشنهاد نکند در تبصره صریحاً ممنوع است و این یک کار اساسی بود که اقلاً ما بفهمیم در سال ۱۳۳۴ چه مبلغ پول به اختیار دولت گذاشتیم.
حالا وقتی که عادت شد به هر وزارتخانه برای احتیاج خودش یک اعتبار اضافی در تقاضا بکند به کلی آن موازنه بودجه از دست می‌رود البته وقتی که صحبت از فرهنگ می‌شود می‌گویند می‌شودکه پول به معلم نداد؟ کسیت که همچو حرفی بزند؟ خود من تصدیق می‌کنم که باید تشکیلات فرهنگی ما کامل بشود هر جا کلاسی لازم است کلاس اضافی بایستی تأسیس بشود مدارس فنی داشته باشیم پول به قدری کافی به استاد و دبیر و اموزگار بدهیم همه این‌ها صحیح ولی بلافاصله همین وضعیت برای دادگستری پیش می‌آید (صارمی- قبول نمی‌کنیم) قبول نمی‌کنیم یک آقا دیگر حامیش اسمی گوید می‌شود قاضی را پول درستد بهش نداد؟ استغفرالله آقا تمام تشکیلات ما مربوط به این است که قوه قضاییه ما یک قوه صالحه‌ای باشد و این قوه موقعی درست طرف اطمینان می‌شود که قاضی به قدر کفایت پول بگیرد و زندگانیش تأمین بشود بتواند با خیال راحت رأی بدهد یک محسناتی وزیر دادگستری می‌گوید چهار نفر هم حامیش هست مجبوریم رأی بدهیم پشت سرش بهداری است وزیر بهداری می‌گوید طبیب را سازمان خدمات شاهنشاهای اجتماعی هزار تومان حقوق می‌دهد (وزیر بهداری- دو هزار تومان) یا دو هزار تومان بهش می‌دهند آن وقت چطور می‌شود که ما ۱۸۰ تومان طبیب استخدام کنیم و این طبیب هم برای ما کار بکند اگر وزیر بهداری همچو لایحه‌ای آورد می‌توانیم با آن مخالفت کنیم منطق اجازه نمی‌دهد اما اگر اصولاً دولت آمد گفت آقا ما یک درآمدی داریم حالا از نفت است هر چیز است من نمی‌دانم یک درآمدی داریم این در آمد را مطابق احتیاج وزارتخانه‌ها می‌خواهیم تقسیم کنیم بنده مخالفت نخواهم کرد این لایحه را آقایان رأی بدهند یا ندهند در عقیده شخصی بنده تغییری حاصل نمی‌شود و چون من معتقد به این اصل هستم که وظیفه مجلس شورای ملی این است که تعادل بودجه را حفظ کند اگر می‌داند کسر است با مالیات تأمین کند و مالیات وضع کند مالیات بر درآمد را هم بنده موافقم منتهی اگر یک ماده‌اش غلط است آن ماده را باید اصلاح کرد مگر آقای ارسلان خلعتبری با مالیات بر درآمد مخالف است محال است ابداً هیچ چنین چیزی نیست بهترین مالیات در مملکت مالیات بر درآمد است اما روی اصل صحیح بنده هم معتقدم که اگر میزان مالیات را زیاد گرفتید این وصولش کم می‌شود ولی اگر متناسب گرفتید دولت نسبت به عایدات مردم یک احاطه‌ای پیدا می‌کند که بعد از این مردم نتوانند فرار کنند از بنده اگر شش درصد یا پنج درصد گرفتند چون می‌بینیم تأثیری ندارد می‌دهم و اگر سال دیگر کردید شش درصد دیگر نمی‌توانم بگویم که این مقداری است نداشته‌ام ولی اگر از ابتدا شما زیاد گرفتید با حقه‌بازی و معامله با مأمورین دولت مؤدین کاری خواهند کرد که آن قدری که تصور می‌کنید نمی‌شود وصل کرد.
بنابراین برای توازن بودجه باید راه‌های پیدا کرد که درست بشود و نبایستی تقاضای خرج کرد والا هر روز یک لایحه جدید می‌آورند آن لایحه به خصوص محاسناتی دارد هر کس هم مخالفت بکنند و حرفی بزند عده‌ای می‌آیند خانه‌اش و می‌گویند آقا ما می‌خواهیم اضافه‌حقوق بگیریم گرسنه‌ایم چرا این حرف را زدید ما می‌خواستیم ترفیع بگیریم راست هم می‌گویند بنده معتقدم که یک نفر کارمند دولت از بالا تا پایین نمی‌تواند حقوق دولت به راحت زندگی کند از آن بالا تا پایین تبعیض هم هست یک جا دو هزار تومان می‌گیرند و در جای دیگر ۲۰۰ یا ۳۰۰ تومان می‌گیرند این‌ها را اصلاح کردید و بودجه موازنه داده‌اید مجلس هم موافق است که هر پولی خرج بشود ولی موقعی که موازنه نیست این رأی دادن غیر از آن‌که یک حواله بی‌محلی به دست آقای وزیر فرهنگ می‌دهیم چه نتیجه‌ای دارد جز این‌که پولش را بخواهند و هی اسباب حرف شود نتیجه‌ای ندارد.
رئیس- آقای وزیر فرهنگ
وزیر فرهنگ (دکتر مهران)- با اصل توازن خرج و دخل مملکت یک اصل مهم و قابل توجهی است که باید رعایت بشود اما یک مطلبی است و آن این است که بودجه وزارت فرهنگ به تصویب رسیده است و این بودجه برای تأسیسات موجود است و منظور از این اضافه برای این است که مدارس جدید و کلاس‌های جدید تأسیس بشود برای این اطفالی که بایستی به مدرسه بروند هیچ منظور اضافه حقوق دادن به کسی یا حقوق کسی را بالا بردن نیست که جناب آقای اردلان فرمودند که مدارسی هست که کلاس‌هایی دارد کلاس‌های اول دارد بچه‌ها امسال تحصیلات‌شان تمام می‌شود باید بروند سال دوم کلاس دوم تأسیس کرد یا در جاهایی دبستان‌هایی هست که دوره‌اش تکمیل شده حالا دبیرستان می‌خواهد مدرسه حرف‌های می‌خواهد باید تأسیس شود از این گذشته قوانین به تصویب مجلس شورای ملی رسیده راجع به تأسیس دانشسراها و در این‌جاها معلم تربیت می‌شود و وزارت فرهنگ مکلف است فارغ‌التحصیل‌های آن‌ها را استخدام بکند و در مدارس و کلاس‌های جدید مشغول کند ما برای این قانون محتاج به اعتبار هستیم این اعتباری هم که تقاضا شده حداقل اعتبار هست که واقعاً احتیاجات فعلی ما را ممکن است با آن تأمین کند و برای تمام نقاط مختلف کشور است و من استدعا می‌کنم اگر آقایان نظرشان این است که تأسیسات وزارت فرهنگ در سال تحصیلی آینده عیناً باشد که در سال گذشته بوده است که این لایحه را نمی‌خواهند و اگر منظور این است که این بچه‌ها مدرسه بروند و این مدارس تکمیل بشود و مدارس جدیدی تأسیس بشود و جواب بچه‌های مردم را بشود داد رأی خواهید داد. (عده‌ای از نمایندگان- رأی می‌دهیم) دانشگاه‌ها هم هست.
رئیس- آقای معاون وزارت دارایی
معاون وزارت دارایی (انواری)- عرض کنم که راجع به اتومبیل‌ها هر چند که لایحه فرهنگ مورد بحث است ولی بنده خواستم عرض کنم که در کمیسیون بودجه تبصره‌ای پیشنهاد شد که در سال جدید خرید اتومبیل به طور کلی ممنوع باشد و این تبصره مورد تأیید و موافقت دولت واقع شد که به طور کلی خرید اتومبیل جدید در سال ۳۴ ممنوع است این اتومبیل به معنای اعم است یعنی چون تبصره به این عنوان نوشته شده در نتیجه مراجعه وزارتخانه‌ها بهداری و پست و تلگراف و سایر جاهای دیگر خرید جیپ یا آمبولانس یا کامیون وزارت دارایی نتوانست موافقت کند با خرید برای این‌که منع قانون تصور می‌کرد داشته باشد بعد از این‌که بحث کردیم سؤال کردیم از کمیسیون بودجه که منظور از این خرید اتومبیل، اتومبیل سواری بوده یا جیپ و کامیون و این‌ها هم مشمولش می‌شود این سؤال که جناب آقای رئیس فرمودند بشود دولت کرده است از کمیسیون بودجه ما سؤال کردیم و کمیسیون بودجه هم حالا به موجب این گزارش جواب می‌دهد که این سؤال مربوط به اتومبیل‌های سورای بوده است که ما نخریم ولی جیپ و آمبولانس برای قسمت‌های بهداری و پست و تلگراف که لازم است از نظر ارتباط شهرستان‌هاست اشکالی ندارد این را تقاضا می‌کنم تأیید بفرمایید. (سلطان مراد بختیار- راه‌حل خوبی است)
رئیس- الان برای این‌که این اتومبیل‌ها را به خرید محتاج برای مجلس هستید باید مجلس موافقت کند.
معاون وزارت دارایی- نمی‌خریم
۱۰- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- چند پیشنهاد در لایحه فرهنگ رسیده است. فعلاً جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز پنجشنبه خواهد بود دستور دنباله همین لایحه و همین قسمت اتومبیل
(مجلس سه ربع ساعت بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت
سؤالات نمایندگان:
ریاست محترم مجلس شورای ملی
متمنی است سؤال زیر را به وزارت دادگستری ابلاغ فرمایند.
در لایحه تقدیمی از طرف وزیر دادکگستری به مجلس سنا در ۳۱ خرداد ماه ۱۳۳۴ این جمله ذکر شده است (لوایح قانونی دکتر مصدق) چون در قانون مصوبه مجلسین که به صحه ملوکانه موشح گردیده لوایح ناشیه از قانون اختیارات مصدق‌السلطنه برخلاف قانون اساسی تصریح کردیم که کلیه آن لوایح لغو شده است بنابراین خواهشمند است جواب در مجلس شواری ملی اعلام فرمایند که آیا این جمله خلاف قانون را عمداً در لایحه پیشنهادی به مجلس سنا ذکر نموده‌اند و با توجه به لغو لوایح قانون اختیارات نشده است. امان‌الله اردلان
مقام مقدس مجلس شورای ملی
تقاضا دارم مقرر فرمایید. آقای وزیر فرهنگ در مجلس شورای ملی حاضر شده و به پرسش ذیل پاسخ دهند.
با این‌که قانون تعلیمات اجباری متجاوز از ده سال پیش تصویب گردیده و مهلت ده ساله اجرای آن هم در سراسر کشور منقضی شده پاسخ دهید در کدام قسمت از کشور این قانون اجرا شده و چرا اجرای آن مورد عمل قرار نگرفته است و چه تصمیم برای اجرای کامل ان اتخاذ می‌شود. عمیدی نوری
مقام مقدس مجلس شورای ملی
تقاضا دارم مقرر فرمایید آقای وزیر راه در مجلس شورای ملی حاضر شده و به پرسش ذیل پاسخ دهند.
وزارت راه برای تکمیل راه‌های موجود و احداث راه‌های ضروری کشور در سال ۱۳۳۴ که فعلاً سه ماه از بهترین اوقات ساختمان سالی می‌گذرد چه فکری کرده و چه راه‌هایی احداث نموده و اشکال کار چیست؟ عمیدی نوری
مقام مقدس شورای ملی
تقاضا دارم امر فرمایید آقای کفیل وزارت دارایی حاضر شده به پرسش‌های ذیل پاسخ دهند.
۱- چه تصمیم برای حمایت از صنف حمل و نقل چی که از راه‌انداختن ارتزاق می‌نمایند گرفته‌اید زیرا طبق اعلامیه‌ها و گفته‌های هیئت مدیره سندیکای دارندگان کامیون این صنف در حال ورشکستگی است.
۲- آیا تناسبی را بین کامیون‌های موجود در کشور با نرخ کرایه و میزان کامیون‌های مستعمل که اجازه ورد داده‌اند در امر حمل و نقل کشور باید رعایت شود یا خیر؟
۳- چه کنترلی برای متناسب بودن قیمت فروش اتومبیل و کامیون مخصوصاً اثاثیه و یدکی اتومبیل و کامیون و لاستیک به عمل می‌آید که بتوان امیدوار بود امر حمل و نقل منظم و صحیح ادراه شود؟ عمیدی نوری
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
به موجب تبصره ۱۱ قانون بودجه سال ۱۳۳۴ وزارت دارایی مکلف گردیده که در ظرف سه ما برای ایجاد تناسب بین حقوق کارکنان سازمان‌ها و بنگاه‌ها و شرکت‌ها دولتی یا حقوق مستخدمین وزارتخانه‌ها اقدام لازم به عمل آورد متولی است مقرر فرمایند به وزارت دارایی ابلاغ شود که جناب آقای وزیر در مجلس حاضر و علت عدم اجرای مفاد تبصره فوق را توضیح و به این سؤال پاسخ دهند. غلامحسین صارمی
مقام ریاست محترم مجلس شورای ملی
متمنی است به وزارت دارایی ابلاغ گردد که در ظرف مدت مقرره برای پاسخ به سؤال ذیل جناب آقای وزیر دارایی در مجلس حضور به هم رسانند.
با آن‌که طبق تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۱۳۳۴ وزارت دارایی مکلف بوده که در ظرف سه ماه نسبت به تحدید نظر در میزان حقوق بازنشستگی کارمندان بازنشسته قبل از اجرای قانون مصوب سال ۲۸ اقدام نماید به چه مناسبت تا حالا در اجرای این وظیفه قانونی تأخیر نموده‌اند و مناسب خواهد بود از اقداماتی که تا به حال در اجرای مفاد تبصره فوق‌الشعار به عمل آورده‌اند مجلس شورای ملی را مستحضر سازند. غلامحسین صارمی
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
متنمی است مقرر فرمایند جناب آقای وزیر دارایی در ظرف مدت مقرره برای بیان پاسخ به سؤال ذیل در مجلس حضور به هم رسانند.
به قرار اطلاع حاصله وزارت دارایی در اجرای تبصره بیست قانون بودجه سال ۱۳۳۳۴ راجع به اقدام در بازنشسته نمودن کارمندان واجد الشرایط مقرر در تبصره مربوط قائل تبعیض گردیده‌اند خواهشمند است تعیین فرمایند که این موضوع آیا مقرون به واقع حقیقت می‌باشد یا خیر و صورتی از کارمندان واجدالشرایط مزبور که تا حالا بازنشسته نشده‌اند با توضیح علت برای اطلاع تهیه و حاضر نمایند. غلامحسین صارمی.
مقام ریاست معظم مجلس شورای ملی.
محترماً استدعا دارم مقرر فرمایید وزیر مسئول در مجلس حاضر شده نتیجه اقداماتی که جهت جبران خسارت و کمک به زائرینی که در کرمانشاه محصول‌شان دچار آفت تگرگ نموده‌اند به عرض مجلس برساند با تقدیم احترام- نادعلی کریمی.
مقام ریاست معظم مجلس شورای ملی.
متمنی است مقرر فرمایند جناب آقای کفیل محترم وزارت دارایی در مجلس شورای ملی به سؤال ذیل پاسخ دهند.
مجموع وصول ۵ درصد به نام آسفالت از واردات اتومبیل و لاستیک تا حال چه مبلغ است و به چه مصرف رسیده و مجوز قانونی وصول آن چیست؟ مهدی ارباب.
مقام ریاست معظم مجلس شورای ملی. متمنی است مقرر فرمایند جناب آقای وزیر راه در مجلس شورای ملی به سؤال ذیل پاسخ دهند از محل وصل ۵ درصد از واردات اتومبیل و لاستیک به نام آسفالت راه‌ها به وسیله دارایی چه مبلغ به آن وزارت عاید شده و به مصرف رسیده است. مهدی ارباب.
ریاست محترم مجلس شورای ملی. خواهشمند است به وزارت دارایی اطلاع فرمایند کفیل آن وزارتخانه در مجلس شورای ملی حاضر شده و توضیح دهند تاکنون از قانون قرضه مصوب ۱۹ اسفندماه ۳۳ که به موجب آن تصویب گردیده یکصد و پنجاه میلیون دلار از دولت آمریکا و ده میلیون لیره از دولت انگلستان وام اخذ نمایند تاکنون چه مبلغ گرفته شده و به چه مصارفی رسیده است. محمد رضا خرازی
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی. شهرداری تهران اخیراً نسبت به اصناف و پیشه‌وران تهران بنای بدرفتاری و سختگیری و حتی بهانه‌جویی را گذارده و بدون جهت و بدون اخطار قبلی دایر بر رعایت نظامات جدیدی آن‌ها به دادگاه تسلیم و جرایمی از آن‌ها دریافت می‌کردند حتی ترتیب صدور پروانه را هم در سابق بعد از جلب نظر اتحادیه مربوط انجام می‌گرفت به هم زده و مستقلاً پروانه صادر می‌نماید از طرف دیگر در وزارت دارایی معلوم بود در موارد بروز اختلاف بین پیشه‌وران و اصناف از یک طرف وزارت داریی از طرف دیگر توافق‌هایی حاصل می‌گردد و وزارت دارایی هم این ترتیب را که به نفع دولت و مردم بوده از بین برده و به طور کلی استنباط این جانب بر این است که بدون جهت و دلیل موجبات ناراحتی و عدم رضایت مردم فراهم شده و اصناف و پیشه‌وران که مردمی قانع و شریف هستند دچار زحمت و دردسر شده‌اند بدون آن‌که لااقل مردم یعنی اهالی محترم تهران از آنچه می‌شود نفعی ببرد و نتیجه بگیرند بنا بر مراتب معرضه تقاضا دارم به جناب آقای وزیر کشور اطلاع داده شود به مجلس بیایند و به این سؤالات بنده جواب دهند که مقصود شهرداری از آنچه می‌کند چیست و نتیجهٔ که تا حال از آنچه کرده‌اند و گرفته‌اند چه بوده و چه نتیجه‌ای در نظر دارند گرفته شود. فرود
مقام مقدس مجلس شورای ملی.
تقاضا دارم مقرر فرمایید جناب آقای وزیر فرهنگ برای پاسخ پرسش ذیل در مجلس حاضر شوند اخیراً شنیده شده که کتاب‌های کلاسیک مدارس را با این‌که هزارها نسخه از آن نزد مردم و کتاب فروشی‌ها موجود است دستور داده شده که با همان سبک و همان مطالب در چاپخانه بانک ملی چاپ شود و دانش‌آموزان نیز مکلفند از آن نسخه گران‌تر از کتاب‌های چاپ شده موجب خریداری نمایند دلیل این کار چیست؟ تکلیف هزارها کتاب موجود کتاب فروشی‌ها که یک صنف مهمی در مملکت هستند همچنین خانوادهایی که از همین کتاب‌ها برای دانش‌آموزان خود دارند چیست؟ چه فکری برای خسارت صاحبان کتاب‌ها کرده‌اید؟ عمیدی نوری