مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ آذر ۱۳۳۷ نشست ۲۴۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۷
سال چهاردهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۲۴۸
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه بیست و پنجم آذر ماه ۱۳۳۷
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت‌مجلس
۲- بیانات قبل از دستور آقایان دکتر امین، عمیدی نوری
۳- تقدیم صورت اسامی ۳۹ نفر جهت انتخاب کسری مستشاران دیوان محاسبات از بین آنها به وسیله آقای معاون وزارت دارایی
۴- طرح و تصویب یک فوریت لایحه مربوط به ماده ۲۶۸ مکرر قانون کیفر عمومی
۵- طرح گزارش کمیسیون فرهنگ راجع به استخدام استاد جهت دانشکده‌های شهرستان‌ها و تکمیل کادر آموزشی
۶- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس یک ساعت و سه ربع پیش از ظهر به ریاست آقای عماد تربتی (نائب رئیس) تشکیل گردید.
۱- تصویب صورت‌مجلس:
نائب رئیس- صورت غائبین جلسه قبل قرایت می‌شود.
(به شرح زیر قرایت شد)
غائبین بااجازه- آقایان:
کورس، دکتر فریدون افشار، فرود، دادگر، صادق بوشهری، مسعودی، ساگینیان، خرازی، مهدوی، اورنگ، شادمان، مهندس جفرودی، پردلی، دکتر جهانشاهی، مهندس فیروز، محمودی، امامی خوئی، مهندس ظفر.
غائبین بی‌اجازه- آقایان:
دکتر طاهری. عامری، عبدالحمید، بختیار، اریه، دکتر اصلان افشار، مجید ابراهیمی، قرشی. دکتر عمید، مشار، تیمورتاش، اکبر، مهندس فروغی، دکتر حسن افشار، اخوان.
زود رفته با اجازه: آقای سالار بهزادی.
نائب رئیس- اعتراضی به صورت‌مجلس نیست؟ (اظهاری نشد) آقای بهبهانی فرمایشی دارید؟
بهبهانی- یک شکایتی از اهالی خیابان دارالسلام از شهرداری تهران رسیده است که تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
نائب رئیس- به کمیسیون عرایض ارجاع می‌شود چون اعتراضی به صورت‌مجلس نیست تصویب صورت‌جلسه اعلام می‌شود.
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر امین- عمیدی نوری
نائب رئیس- نطق‌های قبل از دستور شروع می‌شود. آقای دکتر شفیع امین.
دکتر شفیع امین- در ترقی و پیشرفت‌های سریع و شگرف دنیای متمدن امروز از نظر علم و صنعت و فرهنگ و بهداشت و سایر شئون اجتماعی خوشبختانه مملکت ما نیز با افکار بلند و پیش‌بینی‌های بلند پایه شاهنشاه فقید بهره بزرگی گرفته و افتخار داریم که فرزند تاجدارشان بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاه با تعقیب و تکمیل آنها و ابتکارات بزرگی که از افکار عالیه و نظریات بلند و فداکاری‌های بزرگی که زاییده فکر بلند و پاک شاهنشاه جوان ما سرچشمه گرفته نور هدایت و ترقی و پیشرفت مملکت و ملت کهنسال ایران شده- امروز مملکت ما با روشن‌بینی شخص شاهنشاه دارای سیاست روشن و صریحی است. تکمیل و اتصال راه‌آهن باستان‌های مهم مملکت، تکمیل و تأسیس دانشگاه‌ها در شهرستان‌ها و تأسیس و پیشرفت مدارس و تشکیل مدارس حرفه‌ای و اهمیت به فرهنگ و بهداشت و کشاورزی و صنایع و مبارزه با سم خانمان‌برانداز تریاک و قانون منع کشت خشخاش و مبارزه با مالاریا که موجب ضعف قوای جسمانی ملت می‌شد نمونه بارز و روشن و مثبتی از پیشرفت و سیر ترقی و تکامل می‌باشد که با افکار عالیه شاهنشاه و زحمت و پشتکار دولت و پشتیبانی و فداکاری نمایندگان محترم مجلسین موجب موفقیت ایران و سربلندی ایرانی شده است بنده حتم دارم ملت عزیز ایران بهتر واقف بوده و می‌داند و سمپاشی دشمنان و مغرضین نمی‌تواند ذهن ملت ایران را کدر نماید مسافرت شاهنشاه به ممالک دوست و تحمل زحمت و دوری از میهن از نظر سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و شناساندن میهن کهنسال ما و ایرانی به ممالک متمدنه دنیا نتایج بزرگی برای حال و آینده ایران و ملت ایران دربردارد که جای سپاسگزاری است افراد ایرانی و ایرانیان مقیم اروپا و آمریکا می‌توانند با پیشانی باز و سرفرازی و قلب و وجدان راحت به داشتن چنین شاه جوان و عالم و سیاستمدار و روشنفکر و فرهنگ‌پرور که دارد و محیط به اوضاع عمومی دنیا هست افتخار نمایند. می‌توانیم بگوییم که مملکت ما در شاهراه ترقی می‌باشد بنده حتم دارم که مجلسین و دولت‌ها عموماً و دولت فعلی خصوصاً در این موفقیت و اجرای نظریات بلند و ترقی‌خواهانه شاهنشاه سهم بزرگی دارند که درخور تقدیر است باز افراد ملت ایران تمام اینها را به خوبی درک می‌کند. بنده ایمان دارم که شخص شاهنشاه و دولت و آقایان نمایندگان ملت علاقه دارند که برای انجام اوامر شاهنشاه و تأمین سعادت ملت راه‌هایی را انتخاب و طی نماییم که افراد ملت راحت بوده و ناراضی نباشند امروز ما در اروپا و آمریکا در حدود چهارده هزار دانشجو در قسمت‌های مختلفه داریم و کمک‌های زیادی از خزانه دولت به آنها صرف می‌شود اگر آنها خوب تحصیل کنند (که انشاءالله همه‌شان خوب هستند از نظر اخلاقی و علمی خوب بار می‌آیند) نتیجه مطلوب و خوب و بزرگی برای آتیه مملکت خواهد داشت ولی اگر خدای نکرده توجه نشود خطرات بزرگی خواهد داشت. بنده در تعطیلات تابستانی چند ماهی در ممالک اروپا مشغول مطالعه بودم متأسفانه محصلین با دریافت کمک‌های مالی کافی از دولت به طور ممکن از اوضاعشان و از سرپرستی‌ها ومأمورین دولتی رضایت نداشته و روحاً کسل بودند (صحیح است) تصور می‌کنم اغلب آقایان همکاران محترم نیز توجه فرموده‌اند به وضعیت محصلین اروپا آن‌طور که باید در محل رسیدگی نمی‌کنند (صحیح است) چه بسا که نظری هم در کار نیست ولی عدم توجه و رسیدگی به درد آنها موجب دلسردی و نارضایتی می‌شود بنده توجه دولت را به این قسمت جلب می‌کنم که اقدام فوری بفرمایند وضعیت پرداخت ارز و اعزام دانشجویان با علاقه وزارت فرهنگ فعلاً خیلی مرتب شده جای شکر است و همه ممنون هستند بنده عقیده دارم که اگر از نظر روحی و پسیکولوژیک توجه شود و کمی دقت و دلسوزی و علاقه‌مندی باشد با خرج میلیون‌ها تومان ارزی که برای محصلین اروپا می‌شود بهتر می‌توان نتیجه مطلوب را به دست آورد و بهتر می‌توان آنها را به تحصیل علم و دانش و اخلاق واداشت و برای این مملکت خدمت بزرگی انجام داد ایرانیان مقیم ترکیه علاقه زیادی به میهن خود و شاهنشاه و زبان ملی و شیرین فارسی دارند با صرف بودجه زیاد متأسفانه توجه کامل نمی‌شود خیلی بهتر شده است که باید تشکر نمود عده زیادی از خانواده‌ها و محصلین راحت شده‌اند بنده در مراجعت از اروپا چند روزی در استانبول بودم خدمت آقای سفیر کبیر هم رسیدم متأسفانه وضعیت دبستان ایرانیان آنجا با بودجه کافی که وزارت فرهنگ دارد خوب نبود و هنوز به واسطه نداشتن معلم و محل کافی و وسیله ایاب و ذهاب اطفال و عدم جلب موافقت مقامات دولتی ترکیه توسعه نیافته که موجب ناراحتی هر ایرانی مقیم ترکیه می‌باشد از آقای وزیر فرهنگ و جناب آقای وزیر امور خارجه تقاضا دارم اقدام فوری مبذول فرمایند این نواقص مرتفع شود چون آنها خیلی به زبان شیرین فارسی علاقه دارند و می‌خواهند این زبان را یاد بگیرند محل مدرسه‌ای که جد بنده مرحوم حاج شفیع امین‌التجار ساخته رو به خرابی است و اعتباری هم برای ساختمان آن داده شده ولی هنوز اقدام نشده امیدوارم با توجه به آقای وزیر فرهنگ زودتر این ساختمان تمام بشود. راه بازرگانی به تبریز بسیار خراب بوده و تا حال با وجود تذکرات زیاد و وعده‌های زیاد وزارت راه به جایی نرسیده و همان کوره راه قدیمی است که حتماً هیئت محترم دولت نیز در مسافرت اخیرشان دیده‌اند- موضوع مهم دیگری که در این دو ماه اخیر از طرف دولت اجرا شده موضوع بازنشستگی است البته دولت اجرای اوامر عالیه شاهنشاه و اجرای قوانین مصوبه مجلسین را نصب‌العین قرار داده و اقدام نموده‌اند و حقاً باید بگوییم تا اندازه‌ای خوب اجرا شده ولی به طور قطعی اجرا نشده است ولی به نظر اینجانب بهتر بوده به تدریج از مسن‌ها و کارمندانی که خدمتشان بیشتر بوده شروع می‌نمودند، که در بعضی ادارات به کمبود کارمندان ورزیده و متخصص فنی مواجه نمی‌شدند و یک مرتبه ده هزار نفر بیکار نمی‌شدند. در مورد کارمندان فنی به نظر اینجانب خوب توجه نشده شاهنشاه بزرگ ما همیشه از کمی کارمندان فنی و از کمی کادر پزشکی و کمی پزشک در مملکت و نداشتن پزشک در بخش‌ها و دهات اظهار تأسف فرموده و اوامر اکید برای تکمیل و ازدیاد پزشک و متخصص صادر فرموده‌اند و چند دانشکده پزشکی تأسیس شده تا پزشک تربیت نمایند، چون احتیاج زیاد است. در اسفندماه ۱۳۳۶ ضمن اصلاح قانون بازنشستگی آقایان نمایندگان محترم مجلس تأیید و تصویب فرمودند که آقایان پزشکان نیز تا ۷۰ سالگی خدمت نمایند. گرچه در مجلس سنا تغییراتی دادند ولی باز در تبصره ۶ معین شده و در مجلس هم باز تأیید و تصویب شد کارمندانی که قوانین خاصی دارند از آن قرار اقدام خواهد شد همچنین برای آقایان پزشکان که دارای قانون خاصی هستند که در سال ۱۳۱۸ تصویب شده تا هفتاد سالگی خدمت نمایند بنده اخیراً دیدم که عده‌ای از آقایان پزشکان عالی‌رتبه وزارت بهداری که مدت‌های مدیدی زحمت‌کشیده و با فن و تجربه وعلم و عمل امروز بهترین موقعی است که باید دولت و دستگاه‌های بهداشتی و درمانی از وجود و معلومات و تجربیات آنها استفاده کنند بدون رعایت قانون و حق و انصاف بازنشسته شده‌اند و شاید دلسرد شده‌اند وقتی که بازنشسته شده‌اند. به نام یک پزشک و به نام یک نماینده ملت از خدمات و فداکاری‌های آنها تشکر می‌کنم و توجه دولت را به این نکته جلب می‌کنم که اکثر این عده از نظر سن و مزاج بهتر از آنهایی هستند که جوان بوده و نمی‌توانند کار نمایند و آنها سن زیادی هم ندارند سن اغلب آنها بین ۵۰ تا ۶۰ است که به نظر اینجانب که پزشک و فنی هستم بهترین موقع کار آنها است آن هم در این مملکت که احتیاج به بیست هزار پزشک دارد و ما یک پنجم آن را نداریم حیف است که وزارت بهداری و دستگاه‌های بهداشتی و درمانی از وجود این عده که حقاً زحمات و فداکاری‌های زیادی را متحمل شده و امروز نیز حقاً به حد کامل قابل استفاده هستند در مرکز و شهرستان‌ها استفاده نکنند. بنده نظر جناب آقای نخست‌وزیر و جناب آقای وزیر بهداری را به این قسمت جلب می‌کنم امیدوارم توجه فرمایند. یک تذکر دیگری که می‌خواستم بدهم به دولت وسازمان برنامه مخصوصاً جناب آقای ابتهاج موضوع ساختمان‌های دانشگاه تبریز است که از ده سال قبل تا کنون تمام نشده ساختمان بیمارستان تبریز نه سال است شروع شده و ۱۵ ماه است که کوچک‌ترین اقدامی به عمل نیامده وسازمان برنامه توجهی نمی‌کند و منتظر نقشه اتاق عمل است که شرکت ساختمانی ژیکف حاظر نماید و ساختمان تمام بشود جای تأسف است که در یک مملکتی که این قدر مهندس تحصیل‌کرده داریم سازمان برنامه با میلیاردها بودجه و پولی که از درآمد مملکتی در اختیار دارد و با وجود اوامر و دستورات اکید شاهنشاه که در تشریف‌فرمایی اردیبهشت ماه جاری صادر فرمودند که باید ساختمان‌های دانشگاه تبریز تمام بشود و با وجود مهندسین عالی‌مقام ایرانی که در خارج و خود سازمان برنامه موجود است به یک شرکت مقاطعه‌کار مشاور خارجی محتاج مانده و کارها را متوقف کرده‌اند (صحیح است) امروز دانشگاه تبریز بیش از هزار و سیصد نفر از شهرستان‌های مختلف کشور از جنوب و شمال غرب و شرق مملکت دانشجو دارد آقایان اینها خانه و جا می‌خواهند آذربایجانی و اهالی تبریز و دانشجویان که این ساختمان‌های نیمه نمام را می‌بینند ناراحت می‌شوند و می‌گویند که چرا دولت و سازمان برنامه توجه نمی‌کند که اینها تمام بشود، بنده از پیشگاه شاهنشاه تشکر دارم که با مراحم ایشان کوی دانشجویان با علاقه و نظر جناب آقای نخست‌وزیر و وزارت فرهنگ شروع شده و امیدوارم زودتر تمام بشود و از هیئت دولت تقاضا دارم که به سازمان برنامه تذکر بدهند که این مهندسین خارجی که طبق فکر خودشان می‌خواهند نقشه‌های مدرن‌تر و بهتر بسازند فعلاً برای بعد بگذارند فعلاً تقاضا می‌کنم که زودتر بسازند بنده یقین دارم که دولت زحمت می‌کشد و فداکاری می‌کند و بنده از کارهای مثبت دولت تشکر می‌کنم و از عدم توجه و عدم پیشرفت کارها مخصوصاً از کارهای سازمان برنامه گلایه و ناراحتی و نارضایتی اهالی را به عرض نمایندگان محترم ملت می‌رسانم چون عقیده و ایمان دارم که باید به ملت خدمت مثبت و روشن نشان داد و آنها را راضی نگاه داشت ملت باید دولت را از خود بداند البته دولت از ملت هم هست بنده عقیده دارم که دولت زحمت می‌کشد و فداکاری می‌کند پس بهتر می‌تواند ملت ایران را که همیشه شاه‌دوست و وطن‌پرست و علاقه‌مند به مقام شامخ سلطنت هستند و همیشه فداکار و صمیمی هستند و در مواقع ضرورت و سختی منتهای وطن‌پرستی و شاه‌دوستی را نشان داده‌اند راضی نگه دارند البته دولت زحمت می‌کشد وزرا زحمت می‌کشند و باید بگوییم و تشکر کنیم که ملت بداند دولت از خودش است باید همه سعی کنیم که ترقی و سعادت مملکت و رضا و راحتی ساکنین این مرزوبوم را تأمین نماییم امیدوارم مطالبی که عرض کردم مورد توجه دولت واقع بشود و بخصوص که سازمان برنامه قدری توجه بکند که یک ساختمان بیمارستان ۱۰ سال طول نکشد (احسنت- احسنت).
نائب رئیس- آقای عمیدی نوری.
عمیدی نوری- بنده خیال می‌کنم این حقی که نمایندگان محترم برای تذکر به عنوان نطق قبل از دستور دارند یکی از حقوق ثابته‌ای است که تأثیر خوبی هم ممکن است در روش دولت و اصول مملکتی داشته باشد و به همین جهت عقیده دارم که بایستی از این حق استفاده کرد و از فراکسیون پارلمانی ملیون تشکر می‌کنم که در آیین‌نامه‌ای که چندی قبل به تصویب رسید حق نطق قبل از دستور سؤالات را برای اعضای خودش آزاد گذاشته است و با این که فراکسیون طرفدار دولت هم هست معتقد است که تذکر برای اصلاح مملکت و اتخاذ روش بهتر دولت مؤثر است و بنده این اثر را دیده‌ام سال گذشته راجع به شیلات یک سؤال مؤثری کردم و نمایندگان محترم موافقت فرمودند به کمیسیون تحقیق رفت و تشکر می‌کنم که رسیدگی دقیقی جناب آقای دولت‌آبادی فرمودند ولی حالا اثرش را بنده می‌بینم که هیئت مدیره جدید روشش را عوض کرده است و اخیراً یک آگهی دیدم که ماهی را به صورت عمومی در اختیار مردم گذاشته‌اند حالا اگر این آگهی صورت عمل به خود بگیرد و نظر مردم تأمین بشود خوب است به هرصورت این یکی از کارهایی است که مجلس بهش توجه کرده و ما امیدوار هستیم که روششان را به کلی عوض بکنند موضوع خاویار و ماهی که یکی از منابع مهم دریایی ما است استفاده به معنای واقعیش بشود و از کمیسیون جدید تحقیق هم تشکر می‌کنم که تقاضای تجدید وقت از مجلس شورای ملی کرده است که رسیدگی دقیقی در این مطلب بکند و گزارشش به مجلس شورای ملی داده شود بنابراین پیرو این مبانی است که معتقدم اگر ما چیزهایی از نواقص و اصلاحات می‌بینیم باید تذکر بدهیم خصوصاً این که الان مملکت ما در مرحله‌ای قرار گرفته است که کارهای بزرگ کارهای عمرانی کارهای مثبت با اعتبارات زیاد در جریان اجرایی است و البته دقت و مطاله و نظارت هم بیش از پیش لازم است و این نظارت‌ها است که ممکن است جلو بعضی از حیف و میل‌ها را بگیرد یکی از مسائلی که بنده اخیراً ملاحظه کردم راجع به هیاهویی است که در مدارس پیش آمده بود که بچه‌های ما از سرما می‌لرزند چون اتفاقاً فصل سرمای آذر هم امسال جلو افتاد و در آبان سرد شد طبق مقررات هم در ۱۵ آذر باید بخاری‌ها روشن بشود چون جلو افتاد و آبان شد یکی سرما و یکی هم مقررات خشکی که باید روز ۱۵ آذر بخاری‌ها گذاشته شود چون آسمان است و زمین و از ۱۵ آبان سرما شد نتیجه این شد که سرپوش از روی موضوع بخاری‌ها در این مملکت برداشته شد و ما به یک سند مهمی توجه پیدا کردیم که چه شده و چه نشده (مهندس هدایت- این
مقررات را کی وضع کرده؟) البته این مقررات صحیح نیست و باید عوض بشود خوشوقتم که جناب آقای وزیر فرهنگ هم اینجا تشریف دارند و توجه می‌فرمایند این موضوع بخاری‌های شما یک داستان عجیبی دارد و بنده خواستم تذکر بدهم و توجه دولت را به این نکته جلب کنم شنیدم که دولت پارسال تصمیم گرفت که تمام بخاری‌های کشور را یکسان و یک شکل با اصول جدید بکند و در تمام مملکت این بخاری‌های نفتی را نصب بکند این فکر خوبی بود بعد دنبال این فکر می‌آیند تصویب‌نامه‌ای می‌گذرانند که معاملات خارجی در این موضوع وارد شود خوب ظاهراً وقتی آدم معاملات خارجی می‌شنود حدس می‌زند که این دستگاه یک متاع خارجی را خودش وارد می‌کند و با استفاده از قدرت دولت یک تسهیلاتی فراهم می‌کند ظاهر امر این است ولی بعد می‌بینیم که هشت میلیون تومان معاملات خارجی با یک تصویب‌نامه‌ای از بانک ملی پول و اعتبار می‌گیرد بعد چه می‌کند؟ می‌آید با یک مؤسسه داخلی به اسم فروشگاه فردوسی قراردادی می‌بندد که تو بخاری وارد بکن بدنه آهنی را بیاور اینجا و بعد هم با دستگاه‌های داخلی اینها را درست می‌کنیم و تحویل می‌دهیم ۷۰ هزار بخاری برای کشور از قرار هر بخاری ۷۵ تومان. این قرارداد این‌طور بود بعد در اینجا فروشگاه فردوسی که با کمال تأسف یک مسائلی در اطرافش صحبت می‌شود و بنده توجه دولت را جلب می‌کنم هر چند اطلاع دارم که دولت توجه دارد و مشغول رسیدگی هستند یکی از اقلام عجیبی که راجع به فروشگاه فردوسی نقل می‌کنند یک رقم ۱۸ میلیونی برای تعمیر این فروشگاه است این عجیب است آقایان ۱۸ میلیون (قنات‌آبادی- این در حکومت آقای علاء شده است) (پناهی- ۱۸ میلیون ریال یا تومان؟) تومان نه ریال برای تعمیر و آمبلمان فروشگاه فردوسی است این یکی از ارقام است حالا هیئت مدیره این فروشگاه هم عرض کنم از افراد معاملات خارجی تویش تشریف داشته مثل آقای فروزان و ایشان در این جریان بودند به جای خود بماند، بنده ربط این کار را پیدا کردم که چرا معامله با معاملات خارجی است و چرا معاملات خارجی با فروشگاه فردوسی است برای این که آقای فروزان که خوشبختانه به عنوان بازنشستگی از آنجا تشریف برده‌اند (قنات‌آبادی- معذالک ۱۸ روز بعد از بازنشستگی پشت میز نشسته‌اند و احکام صادر کرده‌اند) ایشان در عین حال رئیس فروشگاه و در عین حال منتفع از فروشگاه بوده‌اند و عجیب‌تر آن که بعد از این که دولت توجه پیدا کرد بوضع فروشگاه فردوسی و قرار شد هیئت مدیره‌اش استعفا بدهد یک دکتر هاینه‌هست آلمانی (قنات‌آبادی- هایلر) که ما با این که خیلی خیلی میل داریم از خارجی‌ها برای مملکتمان استفاده بکنیم بایستی دقت بکنیم که از عنوان جلب سرمایه خارجی خارجی خوب و صحیح‌العمل بیاید به مملکت ما نه این که به عنوان جلب سرمایه‌های خارجی یک آوانتوریه‌هایی تصور بکنند که ممکن است از اوضاع استفاده بکنند و از توجهی که مملکت به خارجی‌ها دارد سوء استفاده بکنند (قنات‌آبادی- او هم استعفا داد) بله این آقا هم استعفا داد ولی عجیب این است که بعد آقای فروزان دستور می‌دهد که معامله به خارجی‌ها را با شخص این آقای دکتر انجام بدهند یعنی واگذار به شخص آقای دکتر بکنند (قنات‌آبادی- دکتر نیست دامپزشک است) دامپزشک ملاحظه می‌کنید چطور شد؟ اول قرار شد که ما بخاری وارد کنیم و یک سال بعد بخاری معامله می‌شود با فروشگاه فردوسی فروشگاه فردوسی تویش یک چنین دکتر درمی‌آید می‌رود کنار و فرد می‌شود شخص می‌شود بین معاملات خارجی با یک آلمانی بدون تضمین معامله می‌شود تنها به صرف این که فروزان می‌نویسد من این شخص را می‌شناسم و تضمین شخصی او برای من کافی است (قنات‌آبادی- خود فروزان شریک بوده است) حالا ملاحظه می‌فرمایید که یک معامله بیست میلیون تومانی شده است با یک فرد خارجی بدون تضمین که از جهت این که در فروشگا فردوسی خوب عمل نکرده خارج هم شده است نتیجه چه شد؟ این شد که معامله انجام نشد بخاری هم داده نشد و بچه‌ها هم سرما خوردند فقط من خوشوقتم که شنیدم جناب آقای دکتر مهران توجه به این مطلب فرموده‌اند و دستور داده‌اند که در وضع حاضر بخاری تهیه بکنند و در مدارس بگذارند ولی بنده می‌خواهم ببینم نتیجه یک چنین فعل و انفعالی در این دستگاه با این وضع چیست چرا باید چنین جریانی پیش بیاید و یک داستانی که در فروشگاه فردوسی با آن همه تسهیلاتی که برای او فراهم شده است یک دستگاهی که اجناس ممنوع‌الورود می‌آورد تخفیف حقوق گمرکی چطور به او داده شده چه چیزهایی که بهش داده شد. یک چنین مؤسسه‌ای که توقع یک معامله تجارتی نمی‌شود از او داشت برای این که اگر چنین توجهی شده بود و یک دستگاه منظمی بود تصور می‌شد که بخاری‌ها ۷۵ تومان تهیه بشود برای این که زودتر انجام بشود چرا باید این نتیجه برسد ولی با کمال تأسف امروز برمی‌خوریم به یک چنین موضوعی این بود که بنده خواستم تذکر بدهم و توجه دولت را جلب کنم که به این مطلب مهم و اساسی توجه کامل بکند و این مطلب رسیدگی بشود و کسانی که در اینجا سوء استفاده کرده‌اند جدا تحت تعقیب قرار بگیرند (شادلو- قیمت هم ۱۰۵ تومان شد) اول ۷۵ تومان بود بعد گویا دیه کرده‌اند و ۱۰۵ تومان کرده‌اند (قنات‌آبادی- البته بدون روپوش) (یکی از نمایندگان- نفت می‌سوزاند)؟ (قنات‌آبادی- خیر گازوئیل می‌سوزاند) مطلب دیگر راجع به جاده سوم است یک شرحی یک عده‌ای از سکنه آنجا به مجلس شورای ملی نوشته‌اند به وسیله بنده که تقدیم می‌شود و آنها هم جناب آقای ذوالفقاری ناراضی هستند از وضع مبهم خودشان برای این که این قانون چند سال است که در حال تعلیق است و هنوز جنبه عملی آن به اطلاع مردم نرسیده است و بنده نگرانم که این مدت هم می‌گذرد و مردم بلاتکلیف می‌مانند نه تکلیف اراضی‌شان معلوم است نه معلوم است چه پولی باید به آنها داده شود و نه می‌توانند که جا بسازند این نامه را تقدیم ریاست مجلس شورای ملی می‌کنم و تمنی می‌کنم امر بفرمایند که احقاق حق بشود و تکلیف صاحبان اراضی در این مسیر معلوم بشود و اینها راحت بشوند مطلب دیگر یک تلگرافی از آمل به این جانب رسیده راجع به فرهنگ آنجا یک عده از محصلین آمل که از دبیرستان آنجا دیپلم گرفته‌اند البته بعضی‌هاشان رفته‌اند در اروپا و در دانشگاه درس می‌خوانند امحاناتشان هم تمام شده است حالا ارزش تحصیلی که یکی از مقررات در وزارت فرهنگ است دچار اشکال شده اداره امتحانات وزارت فرهنگ روی اشکالات داخلی در موضوع نمرات اینها را بلاتکلیف گذاشته شده ایت و اولیای این اطفال تلگرافی کرده‌اند و تقاضا کرده‌اند که چون این اطفال امتحان داده‌اند و کلاس ۶ دبیرستان قبول شده‌اند و کارشان تمام شده است آن هم شهریور کی حالا کی و حالا مزاحمشان هستند و ارزش و تکلیفشان را معلوم نمی‌کنند و تبعیض هم شده است جناب آقای وزیر فرهنگ چون یک عده ایشان با داشتن همین گواهی‌نامه پایان تحصیلات متوسطه رفته‌اند و در دانشگاه‌ها هم وارد شده‌اند یک چند نفری که در ایران هستند تکلیف آنها را روشن نمی‌کنند و به کارشان رسیدگی نمی‌کنند این است که تلگراف را تقدیم مقام ریاست مجلس شورای ملی می‌کنم و توجه جناب آقای وزیر فرهنگ را به این نکات جلب می‌کنم.
۳- تقدیم صورت اسامی ۳۹ نفر جهت انتخاب کسری مستشاران دیوان محاسبات به وسیله آقای معاون وزارت دارایی
نائب رئیس- نطق‌های قبل از دستور تمام است. آقای معاون وزارت دارایی.
آقای معاون وزارت دارایی (انواری)- مطابق قانون اخیر بازنشستگی عده‌ای از مستشاران دیوان محاسبات بازنشسته شده‌اند و می‌شوند و لایحه‌ای که تقدیم مجلس شده است ممکن است تا تصویب نهایی مجلس مدتی طول بکشد و کارهای آنجا را نمی‌توان معوق گذاشت ما یک لایحه‌ای تقدیم می‌کنیم راجع به انتخاب ۳۹ نفر که ۲۶ نفر آنها از طرف مجلس شورای ملی معین می‌شود تا وزارت دارایی سیزده نفر از آنها را مشغول کار بکند تا لایحه دیوان محاسبات به تصویب نهایی برسد و مطابق آن عمل شود.
۴- طرح و تصویب یک فوریت لایحه مربوط به ماده ۲۶۸ مکرر قانون کیفر عمومی
نائب رئیس- لایحه‌ای از مجلس سنا رسیده است مربوط به ماده ۲۶۸ مکرر قانون کیفر عمومی که در مجلس سنا با فوریت تلقی شده قرایت می‌شود و فوریت آن مطرح می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
لایحه شماره ۹۷۹ ح ۳۹۲۳۰ دولت راجع به الحاق ماده ۲۶۸ مکرر به قانون کیفر عمومی که فوریت آن در جلسه اول آذر ماه ۱۳۳۷ به تصویب رسیده بود و در جلسه روز شنبه بیست و دوم آذر ماه یکهزار و سیصد و سی و هفت مجلس سنا مطرح و به تصویب رسید اینک یک لایحه از لایحه مصوبه فوق برای استحضار عالی و طرح در کجلس شورای ملی به ضمیمه ایفاد می‌شود.
رئیس مجلس سنا- محسن صدر
لایحه الحاق ماده مکرر به ماده ۲۶۸ قانون کیفر عمومی
ماده ۳۶۸ مکرر- هر کس به وسیله صحنه‌سازی از قبیل پی‌کشی- دیوارکشی- یا غرس اشجار و امثال آن مبادرت به تهیه آثار تصرف در املاک دیگران نماید و به این وسیله خود را مالک یا متصرف آن املاک قلمداد نماید به منظور جلوگیری از تصرف مالکین یا متصرفین واقعی دعوای تصرف عدوانی علیه آنان طرح نماید و منتهی به صدور حکم بر بی‌حقی او در دعوی تصرف عدوانی گردد یا بر خلاف واقع در مورد تصرف ملک غیر مبادرت به شکایت کیفری کرده منتهی به صدور حکم محکومیت او گردد به حبس تأدیبی از یک سال الی سه سال محکوم خواهد شد. رسیدگی به جرایم فوق در کلیه مراحل خارج از نوبت به عمل خواهد آمد و هر گاه قرینه قوی بر ارتکاب موجود باشد قرار بازداشت متهم صادر خواهد شد به علاوه دادستان یا بازپرس با تنظیم صورت‌مجلس از چگونگی تصرفات دستور متوقف ماندن عملیات مذکور را صادر می‌نماید. وزارت دادگستری مأمور اجرای این قانون است.
لایحه فوق مشتمل بر یک ماده در جلسه روز شنبه بیست و دوم آذر ماه یکهزار و سیصد و سی و هفت به تصویب مجلس سنا رسیده است. رئیس مجلس سنا- محسن صدر
نائب رئیس- اصل لایحه فعلاً مطرح نمی‌شود و بایستی ارجاع به کمیسیون بشود منتهی چون در مجلس سنا به فوریت تصویب شده است فوریت مطرح است در صورتی که آقایان تصویب بفرمایند لایحه یک شوری خواهد شد و به کمیسیون خواهد رفت اصل لایحه مطرح نیست جناب آقای خلعتبری با فوریت مخالفید؟ (خلعتبری- موافقم) چون در مخالفت با فوریت اظهاری نشد لذا رأی می‌گیریم به فوریت لایحه آقایانی که با فوریت موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد و به کمیسیون مربوطه ارجاع می‌شود.
۵- طرح گزارش کمیسیون فرهنگ و راجع به استخدام استاد جهت دانشکده‌های شهرستان‌ها و تکمیل کادر آموزشی
نائب رئیس- شور دوم لایحه مربوط به استخدام استادان خارجی برای دانشکده‌های شهرستان‌ها مطرح است و قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون فرهنگ به مجلس شورای ملی
کمیسیون فرهنگ لایحه دولت راجع به استخدام استادان خارجی برای دانشکده‌ها را با حضور آقای وزیر فرهنگ مورد رسیدگی قرار داده با اصلاحاتی تصویب نمود اینک گزارش آن را به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد:
لایحه قانونی استخدام استادان خارجی دانشکده‌های شهرستان‌ها و تکمیل کادر آموزشی دانشکده‌ها
ماده ۱- از تاریخ تصویب این قانون به وزارت فرهنگ اجازه داده می‌شود برای تکمیل عده معلمین دانشکده‌های شهرستان‌ها در رشته‌های فنون پزشکی و فنی و علوم و کشاورزی استادان و متخصصین مورد احتیاج را از اتباع کشورهای اطریش آلمان غربی، انگلیس، فرانسه، سوئیس، بلژیک، ایتالیا، آمریکا و ژاپن برای مدتی که زائد بر پنج سال نباشد استخدام نماید حقوق هر یک از این معلمین ماهیانه پنجاه هزار ریال می بشاد که تا دو ثلث آن قابل پرداخت به ارز خواهد بود به علاوه ممکن است به هریک از معلمین که محل سکونت در اختیار آنها قرار داده نشود مبلغی که ماهیانه از ده هزار ریال تجاوز ننماید به عنوان کرایه منزل تأدیه نمود هزینه رفت‌وآمد هر یک از معلمین و زن و فرزندان کمتر از هیجده سال که تحت تکفل او باشد از طرف وزارت فرهنگ پرداخت خواهد شد. استادان مزبور در هر سال یک ماه مرخصی با استفاده از حقوق و کرایه منزل خواهند داشت تاریخ استفاده از مرخصی با توافق استاد و رئیس دانشکده و با تصویب وزارت فرهنگ تعیین خواهد شد.
تبصره- وزارت فرهنگ مجاز است معلمین خارجی دانشکده‌های شهرستان‌ها را در مقابل حوادثی و امراضی که ناشی از انجام دادن وظیفه آنها باشد بیمه نماید و حق بیمه را از اعتبارات خود پرداخت کند.
ماده ۲- وزارت فرهنگ می‌تواند در صورت ضرورت برای هر یک از استادان خارجی دانشکده‌های شهرستان‌ها یک نفر متصدی آزمایشگاه که تحصیلات او کمتر از لیسانس نباشد بنابه پیشنهاد استاد مزبور و موافقت شورای دانشکده مربوط از اتباع کشورهای فوق‌الذکر استخدام نماید حداکثر حقوق هر یک از متصدیان آموزشگاه در ماه از سی هزار ریال که نصف آن قابل پرداخت به ارز است تجاوز نخواهد نمود. هزینه رفت‌وآمد متصدی آموزشگاه و زن و فرزندان کمتر از ۱۸ سال که تحت تکفل او باشند به عهده وزارت فرهنگ و در هر سال حق استفاده یک ماه مرخصی با حقوق را خواهند داشت.
ماده ۳- استادان خارجی و متصدیان آموزشگاهی که به ترتیب مواد فوق استخدام می‌شوند حق اشتغال به کار دیگری را ندارند و مکلفند در مدت خدمت خود دانشیاران و دستیارانی که از طرف دانشکده به آنها معرفی می‌شوند برای خدمات تخصصی مربوط تربیت نمایند.
ماده ۴- وزارت فرهنگ می‌تواند قرار مخصوص با دانشگاه‌های کشورهای فوق یا مؤسسات بین‌المللی برای تأمین دروس مورد احتیاج دانشکده‌های مرکز و شهرستان‌ها منعقد نماید.
ماده ۵- وزارت فرهنگ می‌تواند حقوق استادان خارجی دانشکده‌های شهرستان‌ها را که قبلاً استخدام شده‌اند از اول مهر ۱۳۳۶ طبق این قانون پرداخت نماید.
ماده ۶- سایر شرایط استخدامی استادان و متصدیان آزمایشگاه‌های خارجی فوق طبق قانون استخدام اتباع خارجی مصوب عقرب ۱۳۰۱ خواهد بود.
ماده ۷- تا موقعی که عده معلمین هر یک از دانشکده‌های شهرستان‌ها تکمیل نشده وزارت فرهنگ می‌تواند استادان و دانشیاران دانشگاه تهران و پزشکان با مهندسین عالی‌مقام وزارت کشاروزی را که صلاحیت آنان مورد تأیید وزارت فرهنگ باشد در هر حال حداکثر برای مدت سه ماه برای تدریس به دانشکده‌های شهرستان‌ها اعزام بدارد و علاوه بر هزینه سفر و رفت‌وآمد فوق‌العاده مقرر در آئین‌نامه مزایا پرداخت نماید و و نیز وزارت فرهنگ می‌تواند در صورت احتیاج به استادان و دانشیاران دانشکده‌های شهرستان‌ها با رعایت همین ماده برای تدریس در سایر دانشکده‌های شهرستان‌ها مأموریت بدهد. چنانچه ضرورت ایجاب نماید که به استاد خارجی یک دانشکده مأموریت داده شود که در دانشکده‌های شهرستان دیگر موقتاً تدریس نماید هزینه مسافرت طبق مقررات از بودجه دانشکده‌ای که در آن به تدریس مشغول شده پرداخت خواهد شد.
ماده ۸- به وزارت فرهنگ اجازه داده می‌شود که آقای سعید نفیسی استاد دانشگاه تهران را که به تقاضای خودشان بازنشسته شده‌اند و دانشگاه تهران به وجود ایشان نیازمند است مجدداً به خدمت دعوت نماید.
ماده ۹- برای بالا بردن سطح معلومات استادان و دانشیاران دانشکده‌ای شهرستان‌ها وزارت فرهنگ مجاز است در هر سال عده‌ای از استادان و دانشیاران دانشکده‌های شهرستان‌ها را که لااقل دارای سه سال سابقه تدریس در دانشکده باشند برای تکمیل مطالعات در رشته تخصصی خود به یکی از کشورهای خارجه برای مدت یک سال اعزام بدارد به شرط آن که عده‌ای که از هر دانشکده اعزام می‌شود از میان ۱۰٪ مجموع عده استادان و دانشیاران و سایر معلمین دانشکده تجاوز نکند به این قبیل استادان و دانشیاران علاوه بر حقوق و کمک مزایایی که به ریال پرداخت می‌شود در صورت اعزام به آمریکا ماهیانه ۲۰۰ دلار و در صورت اعزام به اروپا ماهیانه ۶۰ لیره به عنوان فوق‌العاده از بودجه دانشکده مربوط پرداخت می‌شود.
در صورتی که استاد یا دانشیاری تحقیقات علمی و تبلیغات مفیدی نموده باشد که موجب گواهی دانشگاه یا مؤسسه تخصصی که در آن کار می‌کند ادامه مطالعه آن ضروری و قطعی تشخیص شود وزارت فرهنگ می‌تواند با موافقت دانشکده مربوطه تا یک سال بر مدت مأموریت او با شرایط فوق بیفزاید هر یک از استادان و دانشیاران در هر پنج سال بیش از یک نوبت از این ماده و یا از بورس‌هایی که برای مدت بیش از سه ماه در اختیار وزارت فرهنگ قرار داده می‌شود نمی‌تواند استفاده نماید.
تبصره- آئین‌نامه اجزایی این ماده با تصویب شورای عالی فرهنگ خواهد بود.
ماده ۱۰- اعتباراتی که برای اجرای این قانون لازم است در بودجه هر یک از دانشگاه‌های شهرستان‌ها در حدود اعتبارات مصوب هر یک از آنها باید منظور شود.
ماده ۱۱- وزارت فرهنگ مأمور اجرای این قانون است.
مخبر کمیسیون فرهنگ- مهندس جفرودی
گزارش از کمیسیون امور استخدام به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام در جلسه نهم آذر ماه ۱۳۳۷ با حضور آقای وزیر فرهنگ لایحه مربوط به استخدام استادان خارجی برای دانشکده‌ها و تکمیل کادر آموزشی را مورد رسیدگی قرار داده و پس از مذاکرات لازم خبر کمیسیون فرهنگ را تأیید و اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام- احمد مهران
گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۰ آبان ماه ۱۳۳۷ لایحه دولت راجع به استخدام استادان خارجی برای دانشکده‌ها را با حضور آقای وزیر فرهنگ مورد رسیدگی قرار داد خبر کمیسیون فرهنگ را تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه- مرآت اسفندیاری
نائب رئیس- کلیات مطرح است کسی در کلیات به عنوان مخالف نام ننوشته است. آقای عمید نوری مخالفید؟
عمیدی نوری- بلی.
نائب رئیس- بفرمایید.
عمیدی نوری- بنده صبح که در لوحه منصوبه در مجلس دیدم که یکی از لوایحی که جزو دستور است این لایحه است و عنوانش هم لایحه قانونی استخدام خارجی دانشکده‌های شهرستان‌ها و تکمیل کادر آموزشی دانشکده‌ها است البته یک لایحه مترقی است و لایحه صحیح و مفیدی آن را تلقی کردم و به همین جهت تصور نمی‌کردم که مصداقی برای بنده باشد که به عنوان مخالف نام‌نویسی کنم ولی الان که این لایحه قرائت شد به یکی دو ماده آخر لایحه که رسیدیم و خوردم به این اصل کلی در لوایح ما اغلب دیده می‌شود و آن این است که عناوین لوایح ما عالی و خوب و بعضی مقرراتش هم منطبق با عنوان ولی یک مرتبه یکی دو ماده می‌بینید خارج از عنوان لایحه و معلوم می‌شود چیزهای دیگری است مثلاً در این لایحه که مربوط به استخدام استادان خارجی برای شهرستان‌ها است و در موقعی که نخست‌وزیر مملکت فریا می‌زند که در قانون بازنشستگی من تبعیضی به وجود نمی‌آورم و یکی از محاسن اجرای قانون عدم تبعیض است (صحیح است) و به همین جهت هم ده هزار نفر را بازنشسته کردند در این مملکت در حال حاضر و کمترین عکس‌العملی به وجود نیاورد در حالی که دویست نفر را در یک دولتی بازنشسته کردند و حکومتشان متزلزل گردید ما نبایستی یک ماده‌ای بگذاریم اینجا اختصاصی که یک بازنشسته برگردد بر سر کار من به شخص کاری ندارم به آن شخص احترام می‌گذارم خودم به او ارادت دارم من روی اصول حرف می‌زنم من می‌گویم که لایحه‌ای که تنها به عنوان استخدام استاد برای شهرستان‌ها درست کرده‌اید و موادش هم این است این ماده دیگر چیست و چرا گذارده‌اید؟ (دکتر بینا- اجازه بفرمایید توضیح عرض می‌کنم) جناب آقای دکتر بینا ما باید به این معتقد باشیم که قوانین و قواعد در این مملکت اصولی باشد باید معتقد باشیم که تبعیض صحیح نیست ولو تبعیض بر ضرر یک نفر یا ده نفر باشد برای این که قوانین
باید جنبه عمومی داشته باشد باید آن را بازنشسته‌ای که سن واقعی او با قیافه‌اش فرق دارد قیافه‌اش را که نگاه می‌کنیم می‌بینیم که سنش ۳۵ سال است دیشب یک آقایی با بنده و یکی از وزرا صحبت می‌کرد و آمده بود گریه می‌کرد و می‌گفت آقا سن من چقدر است آقای وزیر گفت چهل یا چهل و پنج سال بیشتر ندارید گفت آقا من ۶۰ ساله‌ام و مرا بازنشسته کرده‌اند آقا با قیافه من تطبیق می‌کند؟ وزیر بهش گفت که خوب تو در شناسنامه‌ات ۶۵ ساله هستی و از مزایای آن استفاده می‌کرده‌ای حقاً آن بازنشسته ناراضی است برای آن که سنش ۴۵ سال است اما شناسنامه‌اش ۶۵ سال است و به موجب این شناسنامه برود کناری در مملکتی که ما مواجه با ده هزار بازنشسته هستیم این صحیح نیست که ما یک ماده‌ای بگذرانیم و یک بازنشسته را بیاوریم سر کار این از نظر اصول صحیح نیست یا ماده دیگر این قانون این است که اجازه بدهیم که یک عده‌ای را بفرستند به اروپا البته نتیجه‌اش این است که برای تکمیل سطح معلومات استادانی که در دانشگاه هستند مدام می‌روند به اروپا و ماهی دویست دلار یا ۵۰ لیره علاوه بر حقوق به اینها داده شود تنها چیزی که مایه دلخوشی است این است که یک دفعه بیشتر این آقایان استفاده نمی‌کنند بنده نمی‌دانم با این وضعی که ما داریم و با این بودجه که اعتبارش را گفته‌اید از بودجه دانشگاهی باشد بنده معتقد هستم در قوانینی که قوانین اصولی هستند و عندان این قانون هم این است که ما می‌خواهیم برای دانشکده‌های شهرستان‌ها استاد استخدام بکنیم اگر یک همچو ماده‌ای بگذرانیم که از محل اعتبار بودجه همان دانشکده یک عده را هم بفرستیم به اروپا بنده نگران می‌شوم از این ماده که در اینجا علاوه بر این که یک عده استخدام نشوند و کادر استادان دانشکده‌های ما تکمیل نشود آن عده‌ای هم که تشریف دارند از این ماده و اعتبار استفاده بکنند و آقایان تشریف ببرند به اروپا و آمریکا یک سال و دو سال آنجا بمانند و بالنتیجه استادان موجود در دانشکده‌های ما نیز تعدادش کم بشود یعنی دانشجو برود سر کلاس و به شاگردان بگویید این استاد طبق ماده ۹ قانون استخدام استادان برای دانشکده‌ها تشریف برده‌اند مطالعه کنند بنده این عقیده را ندارم ما علت این که این لایحه را می‌گذرانیم جناب آقای وزیر فرهنگ برای ضرورت وجودی استادهای ما است که می‌خواهیم کادرشان را زیاد و تکمیل بکنیم دانشکده‌های شهرستان‌ها را زیاد بکنیم حتی یک دانشکده جدیدی به وجود بیاوریم الان حجم این دانشکده‌هایی که تا به حال به وجود آمده و تکمیل شده کافی نیست برای مملکت سراسر مازندران و گرگان یک دانشکده ندارد در حالی که مازندران و گرگان نزدیک به دو میلیون جمعیت دارد و جوان‌های مستعدی دارد و مخصوصاً تحصیل‌کرده‌های متوسطه‌شان زیاد است (فضایلی- مخصوصاً کشاورزی) من نظرتان را جلب می‌کنم که یک دانشگاه بایستی در مازندران به وجود بیاید همین طور در استان‌های دیگر از قبیل گیلان و رشت که نمی‌دانم داریم؟ (مهندس جفرودی- خیر ندارد) پس ما احتیاج به وجود دانشکده در شهرستان‌ها داریم باید عده استادان را زیاد بکنیم پس وقتی این قدر اعتبار نداریم در حالی که اساتید ما کم هستند و دانشکده‌های ما هم کم است از اعتبار موجود استفاده بکنیم برای تشریف بردن استادان به اروپا یا امریکا من نمی‌گویم مطالعه بد است نمی‌گویم ضرور نیست چون این جواب را خواهید داد که ما لازم داریم من می‌گویم که دنیای امروز که با مراسله و مکاتبه اشخاص دکتر می‌شوند به من گفتند آقا دوره دکترای حقوق را گرسپوندانس از دانشگاه سربن بگیر در ظرف دو سال بخوان و تز خودت را بایست بفرستی در ظرف دو سال می‌شوی دکتر در دنیای امروز بالا بردن سطح فکر استاد ملازمه با این ندارد که یک سال برود اروپا یا آمریکا اساتید اگر واقعاً بخواهند به کار استادی خودشان برسند و عمل بکنند به جای آن که به غیر از استادی به کار دیگری بپردازند بقیه وقت درس دادن خودشان را در کتابخانه نشسته این کتاب‌ها را مطالعه کنند و از مجلات و رساله‌ها و اخبار تازه‌ای که در کتابخانه دانشگاه‌ها نیست یا فرستاده می‌شوند مطالعه بکنند سطح فکرشان می‌رود بالا یا وزارت فرهنگ ما یا دانشگاه ما تتبعات علمی و فکری جدید را از تمام دانشگاه‌ها دنیا بخواهد بعد هم اساتید خارج از ساعات تدریس خودشان تشریف ببرند مطالعه بکنند و سطح فکرشان را ببرند بالا آن اشکالی ندارد اما اگر می‌خواهیم اعتبارات موجود را به عنوان این که آقایان تشریف ببرند آمریکا و اروپا یک بار مطالعه کنند و هر کدام مبلغ ۵۰ لیره یا ۲۰۰ دلار اضافه بر حقوق بگیرند بنده خیال می‌کنم که آن قدر آقایان اساتید ما نفوذ دارند که نفوذشان را به کار ببرند و همه از این موضوع استفاده بکنند و قسمت عمده اعتباراتی که در دانشکده‌های شهرستان‌ها هست به مصرف تشریف بردن آقایان به اروپا و امریکا برسد این چند نکته‌ای بود که بنده خواستم در کلیات از مطالعه کلی و اجمالی که کردم به عرض برسانم و بنده معتقدم که نمایندگان محترم توجه بفرمایند که در این لایحه نقض غرضی به این جهات نشود.
نائب رئیس- جناب آقای وزیر فرهنگ.
وزیر فرهنگ (دکتر مهران)- عرض کنم آنچه که در این قانون پیش‌بینی هیچ با عنوان قانون مغایرتی ندارد برای این که اگر توجه بفرمایید عنوان قانون استخدام استادان خارجی است و تکمیل کادر آموزش دانشکده‌ها است و این هم که در قانون هست منطبق با عنوان قانون است اما آنچه که فرمودید راجع به بازنشستگی بایستی عرض کنم که این اعاده خدمت آقای سعید نفیسی هیچ ارتباطی با قانون بازنشستگی و اجرای این قانون ندارد و به‌هیچ‌وجه من‌الوجوه تبعیضی نیست به دلیل این که در خود این قانون بازنشستگی هم استادان دانشکده‌ها مستثنی شده‌اند و علتش هم این است که استادان دانشگاه چون عده‌شان محدود است و بعد هم کارشان با کار اداری به کلی مغایر است قانونی که فعلاً راجع به بازنشستگی در دانشگاه معمول و مجری است این است که استادان دانشگاه تا سن ۷۵ سالگی می‌توانند خدمت کنند و در صورتی که توانایی جسمانی داشته باشد و دانشگاه هم به وجود او احتیاج داشته باشد تا هشتاد سالگی هم می‌توانند تمدیدش کنند بنابر این اعاده به خدمت آقای سعید نفیسی به‌هیچ‌وجه من‌الوجوه با اقدام دولت و اجرای قانون اخیر هیچ مغایرتی ندارد آقای سعید نفیسی چند سال پیش بنابه تقاضای خودشان بازنشسته شدند و حالا هم دانشگاه تهران و دانشکده ادبیات و دانشکده‌های شهرستان‌ها به وجود ایشان احتیاج دارد و ایشان یک فرد دانشمندی هستند اهل تحقیق و تتبع و تصور می‌کنم همه آقایان هم به ایشان احترام زیادی می‌گذارند (صحیح است) و حیف است که وجود ایشان این‌طور بدون استفاده باقی بماند و اما راجع به اعزام معلمین الان یک قانونی هست که وزارت فرهنگ مجاز است که برای تکمیل معلومات استادان اینها را به خارجه بفرستد این قانون هست منتهی در این قانون قید شده است حقوق آنها را به ارز دولتی بدهند ارز دولتی یعنی دلار ۳۲ ریال به اعتبار آن زمان و لیره ۹۰ ریال و حالا ارز مطابق قانون نرخش معین شده است هر دلاری به ۷۵ ریال بنابراین این کمکی که ما به این استادان می‌کنیم از این تفاوت قیمت هم کمتر است و اما در اصل موضوع که ضرورت دارد یا ندارد بنده تصور می‌کنم جناب آقای عمیدی نوری باید تصدیق بفرمایند که اگر ما سطح دانشگاه‌ها و معلومات استادان را بالا نبریم با دنیای مترقی امروز پیش نرفته‌ایم (صحیح است) نشستن و در کتابخانه و مطالعه کردن کافی نیست الان جراحی و علوم مختلف در دنیا همین طور رو به ترقی و تکامل است باید استادان با دنیای امروز پیش بروند به عقیده بنده یکی از اقدامات بسیار و لازم همین است ما هم در اینجا یک محدودیت‌هایی قائل شده‌ایم یک شرایطی قائل شده‌ایم یک مدتی قائل شده‌ایم و این شرایطی که قائل شده‌ایم مانع از هر گونه سوء استفاده‌ای ست و به نظر بنده یکی از مواد بسیار خوب است اما در این که دانشکده در همه جا درست بشود بنده هم تصدیق می‌کنم هر چه دانشکده‌های خودمان را زیاد بکنیم و توسعه بدهیم بهتر است وسایل تحصیل برای جوانان فراهم‌تر است و محصلین ما کمتر احتیاج دارند که به دانشکده‌های خارج بروند ولی تصدیق می‌فرمایید که تشکیل و ایجاد دانشکده هم کار آسانی نیست وسایل لازم و استاد لازم دارد برای مازندران و نواحی شمال هم البته لازم است ولی اگر تا کنون نشده است برای این است وقتی وسایل دانشکده‌های موجود را فراهم کردیم موفق می‌شویم که دانشکده‌های دیگری را به وجود بیاوریم با اقداماتی که شده است با ایجاد کوی دانشجویان و دانشکده‌های شهرستان‌ها که باید اظهار و احساس سپاسگزاری کنیم از توجه مخصوص اعلیحضرت همایونی که این قسمت فرموده‌اند که در دانشگاه تبریز و شیراز و دانشگاه‌های دیگر یک کوی دانشجویان درست بشود که ما بتوانیم از تمام شهرستان‌ها و از تمام نقاط مملکت محصل به آنجاها ببریم و مسکن و محل اقامت و حوایج زندگی اینها را تأمین بکنیم به طوری که امکان تحصیل در دانشکده‌های شهرستان‌ها برای کلیه جوانان مملکت و جوانانی که مایل هستند و در آنجا دانشکده نیست فراهم بشود (احسنت).
نائب رئیس- آقای اردلان موافقید بفرمایید.
اردلان- بنده موافقت خودم را در کلیات نوشتم و جناب آقای عمیدی نوری هم در کلیات یعنی در اصل لایحه مخالف نبودند بنابراین در کلیات با هم مخالفتی نداریم و در مواد نظریاتی دارند که در آن مورد بنده پیشنهاداتی داده‌ام که بعد به عرض مجلس شورای ملی خواهم رسانید به نظر بنده این لایحه بسیار مفیدی است برای این که ما خودمان می‌بینیم که دانشکده‌های ما به قدر کافی استاد ندارند و تکمیلش هم غیر از تصویب لایحه راه دیگری ندارد بنابراین این لایحه را باید مفید تلقی کرد اگر نسبت به مواد نظریاتی باشد در موقع طرح مواد صحبت می‌کنیم و جناب آقای وزیر هم توضیح خواهند داد اگر قانع شدیم که به همان ماده رأی می‌دهیم اگر قانع نشدیم که به طور دیگری تصویب خواهیم کرد بنابراین در اصل موضوع که دانشکده‌های ما به وسیله استادان خارجی تکمیل شود و استادان داخلی ما هم با رفتن به اروپا معلومات خودشان را کامل می‌کنند برای این که بنده خودم از آقای دکتر اقبال نخست‌وزیر شنیدم می‌گفتند با این که ایشان در طب استاد هستند اگر هر چند سال یک مرتبه خودم نروم و در بیمارستان‌های امروزی خارج وسایل کار را نبینم نمی‌توانم به طور کافی در ایران یا تدریس بکنم یا معالجه بکنم بنابراین
یک استادی که خودش این‌طور اقرار می‌کند ما باید تصدیق بکنیم که لازم است بایستی توجه کرد که البته سوء استفاده نشود آن استادی که می‌فهمد و می‌خواهد برود و معلوماتش را تکمیل بکند او را بفرستیم نه آن که می‌خواهد برود و گردش کند و من از این موقع استفاده می‌کنم که نداشتن استاد کافی در یک دانشگاه مثل این می‌ماند که بیمارستانی دکتر نداشته باشد و کردستان ما هم همین طور است صبح به وزیر بهداری تذکر دادم که در کردستان ما اپاره‌هایی است برای کچلی ولی دکتری که معالجه کند ندارد دستگاه عکاسی هست ولی دکتری که عکس‌برداری کند ندارد پس آن بیمارستان بی‌فایده است در دانشکده هم اگر استاد برای آن کلاس‌ها نداشته باشیم در حقیقت یک پول مفتی است که خرج آن می‌کنیم یا در حقیقت اسم بی‌مسمایی است که برای آن دانشکده قائل هستیم البته در مواد نظریاتی هست مثلاً بنده در ماده اول عقیده دارم که ما نمی‌توانیم رأی بدهیم به عده نامحدود و باید عده اینها را تعیین بکنیم با آقای وزیر فرهنگ هم صحبت کردیم ایشان هم قانع شدند پیشنهاد هم داده‌ام این یک نظری است ما که رأی دادیم باید بگوییم چند نفر والا به طور مبهم که نمی‌شود رأی داد همین طور نظر جناب آقای عمیدی نوری در موقع طرح مواد بایستی مطرح بشود حتی نسبت به آقای نفیسی اگر این ماده را به همین صورت که نوشته شده تصویب کنیم مدت خدمت ایشان مادام‌العمر می‌شود برای این که اینجا معلوم نکرده است و محدود نکرده است به مدتی که در دانشگاه برای بازنشستگی استادان هست و با این ترتیب خدمت ایشان مادام‌العمر می‌شود و باید ماده اصلاح شود.
نائب رئیس- پیشنهاد کفایت مذاکرات رسیده است که قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد کفایت مذاکرات می‌نمایم. - صدرزاده
نائب رئیس- آقای صدرزاده.
صدرزاده- عرض کنم حضور آقایان نظرم هست که یک وقتی در یکی از مجلات خواندم که از روی یک احصاییه‌ای تعیین کرده بود که آخرین تتبعات و صنایع و اختراعات چند سال طول می‌کشد تا از مملکتی به مملکت دیگر می‌رسد البته در سابق بر این خیلی طول می‌کشید که آخرین تتبع و آخرین صنعت جدید به ایران برسد رقم نظرم نیست ولی مثل این که چهل سال یا ۵۰ سال یود امروز باید دیگر این فاصله را ازحیث زمان کوتاه کرد ما باید هر چه زودتر خودمان را به آن آخرین تتبع و آخرین صنعتی که در دنیا هست برسانیم یکی از طرقش هم همین است که ما به اساتید دانشگاه مخصوصاً دانشگاه‌های شهرستان‌ها یک حقوقی بدهیم که بروند آن آخرین تتبعات و مطالعاتی که شده است ببینند و در دانشکده‌های شهرستان‌ها افاضه کنند نکته دیگری که می‌خواهم عرض کنم در ماده اول آقایان ملاحظه می‌فرمایند که دانشگاه تهران اساتید داخلی و خارجی اگر زیاد داشته باشد تازه به اندازه ظرفیت خود دانشگاه تهران است دیگر به دانشگاه‌های شیراز و اصفهان نخواهد رسید...
نائب رئیس- آقای صدرزاده این قسمت مربوط به ماده اول است خواهش می‌کنم در پیشنهاد کفایت مذاکرات صحبت کنید.
صدرزاده- غرضم این است که این قسمت‌ها در کمیسیون فرهنگ با آقایان اساتید دانشگاه که در آنجا عضویت داشتند و سایر آقایان مطالعات زیادی شد خوب است آقایان موافقت بفرمایند مذاکره در کلیات کافی باشد و آن‌وقت مواد مطرح بشود هر گاه پیشنهادی داشته باشید چون یک فوریت این لایحه تصویب شده است ممکن است پیشنهاداتی بفرمایند و تصویب بشود که در هر حال تأخیری در تصویب این لایحه اتخاذ نشود برای آن که دانشکده‌های شهرستان‌ها به این معلمین خارجی برای تکمیل کادر خودشان احتیاج ضروری و فوری دارند (صحیح است).
نائب رئیس- چون مخالفی با پیشنهاد کفایت مذاکرات در کلیات نیست لذا رأی می‌گیریم به کفایت مذاکرات در کلیات آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده اول مطرح است و قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده اول- از تاریخ تصویب این قانون به وزارت فرهنگ اجازه داده می‌شود برای تکمیل عده معلمین دانشکده شهرستان‌ها در رشته‌های فنون پزشکی و فنی و علوم و کشاورزی استادان و متخصصین مورد احتیاج را از اتباع کشورهای اطریش، آلمان غربی، انگلیس، فرانسه، سویس، بلژیک، ایتالیا، امریکا و ژاپن برای مدتی که زائد بر ۵ سال نباشد استخدام نماید حقوق هر یک از این معلمین حداکثر ماهیانه ۵۰ هزار ریال می‌باشد که تا دو ثلث آن قابل پرداخت به ارز خواهد بود به علاوه ممکن است به هریک از معلمین که محل سکونت در اختیار آنها قرار داده نشود مبلغی که ماهیانه از ۱۰ هزار ریال تجاوز ننماید به عنوان کرایه منزل تأدیه نموده هزینه رفت‌وآمد هر یک از معلمین و زن و فرزندان کمتر از هجده سال که تحت تکفل او باشد از طرف وزارت فرهنگ پرداخت خواهد شد استادان مزبور در هر سال یک ماه مرخصی با استفاده از حقوق و کرایه منزل خواهند داشت تاریخ استفاده از مرخصی با توافق استاد و رئیس دانشکده و با تصویب وزارت فرهنگ تعیین خواهد شد.
تبصره- وزارت فرهنگ مجاز است معلمین خارجی دانشکده‌های شهرستان‌ها را در مقابل حوادثی و امراضی که ناشی از انجام دادن وظیفه آنها باشد بیمه نماید و حق بیمه را از اعتبارات خود پرداخت کند.
نائب رئیس- آقای دکتر بینا مخالفید؟ (دکتر بینا- تذکری دارم) اجازه بفرمایید اگر مخالفی باشد مخالف صحبت کند بعد، آقای دکتر امین مخالفید؟ (دکتر امین- خیر) آقای دکتر شاهکار مخالفید؟
دکتر شاهکار- بلی.
نائب رئیس- بفرمایید.
دکتر شاهکار- عرض کنم همین طور که آقایان اطلاع دارند نمایندگان مجلس حق دادن پیشنهاد خرج ندارند ولی بنده یک تذکری به جناب آقای وزیر محترم فرهنگ دارم و ببینم که جناب آقای وزیر فرهنگ یا مخبر چطور می‌توانند ما را قانع بکنند مخالفت بنده در طرز تنظیم این ماده و مخصوصاً تبصره آن است وگر نه خدای نکرده نمی‌شود مخالفت کرد با این که استاد و دانشمند برای مملکت بیاید و خداوند بر تعداد اینها همیشه بیفزاید عرض کنم که ۵۰ هزار ریال که تعیین فرموده‌اید این می‌شود ۶۲۵ دلار در ماه آقای وزیر فرهنگ چگونه و از چه طریقی استاد استخدام می‌فرمایید که با ۶۲۵ دلار بیاید در این مملکت کار بکند من از این عمل شما اظهار تشکر و قدردانی می‌کنم ولی واقعاً باید بفرمایید که یک استاد عالی‌مقامی می‌آید به ما چیز یاد بدهد و ۶۲۵ دلار بگیرد؟ یک مطلب دیگری که می‌خواستم اینجا بگویم این بود که بعد از این که ما مدرسه حقوق را در دانشگاه تهران تمام کردیم و رفتیم به پاریس به یکی از معلمینمان در پاریس برخوردیم آقای بیات ما کو هم آن موقع در اروپا تشریف داشتند آن معلم که در تهران استاد حقوق ما بودند در دانشکده حقوق به ایشان عرض کردیم که اینجا چرا تشریف آوردید گفتند که من آمده‌ام لیسانس بگذرانم از اینجا معلوم می‌شود معلومات بنده چقدر است ایشان بعد از مدت‌ها که استاد ما در دانشکده حقوق بودند تازه احساس کردیم که آمده بودند لیسانس بگذرانند با این ترتیب خیال می‌کنم با این حقوق‌ها نمی‌شود استاد استخدام کرد جناب آقای وزیر فرهنگ می‌دانند همه آقایان هم می‌دانند خدا شاهد است که عین مثالی است که عرض می‌کنم شخصی بود که مدت‌ها مستشار وزارت خارجه بود و استاد دانشکده حقوق (یکی از نمایندگان- کی بود؟) من کار ندارم این که فرمودید ۶۲۵ دلار آنچه که بیشتر موجب مخالفت بنده است تبصره است تبصره را قرائت بفرمایید نوشته است که وزارت فرهنگ مجاز است که معلمین خارجی دانشکده‌های شهرستان‌ها را در مقابل حوادثی و امراضی که ناشی از انجام دادن وظیفه آنها باشد بیمه نماید در ممالک راقیه همه چیز را بیمه می‌کنند و این هم یک کار خوبی است عزیزترین وجود بدون مبالغه اساتید دانشگاه‌هایمان که استاد کلاس آدم تربیت کنی در این مملکت هستند می‌باشند در آن که این آقایان را بیمه می‌کنید بسیار کار خوبی می‌کنید ولکن چرا آقایان اساتید خارجی که در شهرستان‌ها کار می‌کنند بیمه می‌کنید بنده از آقای وزیر فرهنگ (چون نمی‌توانم این پیشنهاد را بدهم به علت این که خرج خواهد بود) استدعا می‌کنم در قسمت تبصره این جور پیشنهاد بکنند که وزارت فرهنگ معلمین دانشکده‌های شهرستان‌ها را در مقابل حوادث و غیره بیمه می‌کند خوب شما مسیو آندره‌پور را بیمه می‌کنید ولی آقای تقی فرنژادپور را چرا بیمه نمی‌کنید؟ این هم استاد دانشکده است استدعا می‌کنم که آقای وزیر فرهنگ یک توجهی بفرمایید حالا که استادان را می‌فرستید به شهرستان‌ها همه را بیمه کنید راجع به حقوقشان هم بفرمایید چه فکری کرده‌اید بنده نماینده هستم و حق پیشنهاد خرج ندارم ولی معلم ۶۲۵ دلاری به دردمان نمی‌خورد اگر این آقا راهی دارد که از انیورسیته‌ها یا از جای دیگر از بنگاه‌های خیریه و غیره حقوق می‌گیرند و جبران کمی حقوق او را می‌کند بسیار خوب است و بودجه ضعیف ما هم قادر به پرداخت بیشتر نیست ولی اگر آن استاد باید بیاید در مقابل کار استادی او ۶۲۵ دلار حقوق بدهید و ۱۰۰ دلار هم بهش کرایه خانه بدهید بدانید که این مقدار کافی نیست بنابراین خواهش می‌کنم که خودتان تجدید نظری بکنید که همه استادان بیمه شوند که مشوق استادان باشد و انشاءالله شما اساتیدی نداشته باشید که بعد از استادی می‌روند لیسانس خودشان را می‌گیرند این فایده‌ای ندارد.
نائب رئیس- آقای دکتر بینا.
دکتر بینا- نظر همکار عزیزم جناب آقای دکتر شاهکار درست بود و اگر در سابق یک همچو معلمین به ایران آمده بودند در آن زمان بخصوص معلومات این معلمین برای ایرانی‌ها مشکل بود خوشبختانه حالا تعیین میزان تحصیلات اشخاصی که در ایران هستند جزییات تحصیلات آنها اعم از این که در ممالک اروپا تحصیل کرده باشند یا در امریکا فوراً معلوم می‌شود در وزارت فرهنگ امروز چندین کمیسیون هست که تمام این تحصیلات و تمام این تصدیق‌نامه‌ها را می‌آورند آنجا و ارزششان را معلوم می‌کنند جای بسی ناراحتی و جای تأسف خواهد بود وزارت فرهنگی که ارزش تحصیلی تمام شاگردان و تمام متخصصین را در خود وزارت فرهنگ مطالعه و رسیدگی می‌کنند برای یک معلم خارجی که استخدام می‌کند برای او
این تحقیقات را قائل نشود و برای همین کار در وزارت فرهنگ یک شورای دانشگاهی هست این شورا از نمایندگان دانشکده‌های ادبیات، علوم، کشاورزی، پزشکی تشکیل می‌شود با نمایندگان وزارت فرهنگ و رئیس تعلیمات عالیه وزارت فرهنگ هم در آن کمیسیون شرکت دارند هر پیشنهادی از هر مملکتی برای هر دانشکده‌ای واصل بشود دانشکده با مطالعه به مدارک و احتیاجی که نسبت به این استاد دارد این را احاله می‌کند به تهران و در تهران در این شورا رسیدگی می‌شود و وقتی که در تهران رسیدگی شد پس از رسیدگی قبول می‌کنند که این معلم برای این رشته‌ای که در نظر گرفته شده است خوب است یا خیر اما در مورد حقوق فرمودند ۶۲۵ دلار نمی‌آیند کار بکنند این هم درست است، صحیح است، هیچ معلمی که در مملکت خودش قابل استفاده باشد با ۲۰۰۰ دلار هم نمی‌آید و صددرصد صحیح است ولی خودتان جواب خودتان را دادید اینهایی که استخدام می‌شوند در کادر استخدام هستند یعنی از اشخاصی استخدام می‌شوند که خودشان تدریس می‌کنند، کسی که تدریس نکند اصلاً برای دانشکده‌ها استخدام نمی‌کند، اینها را برای یک سال، ۶ ماه بعضاً برای سه ماه منتقل می‌کنند به دانشکده‌های ایران و حقوقشان را هم در آنجا می‌دهند پولی که در ایران می‌گیرند یک نوع کمک هزینه محسوب می‌شود در حقیقت یک اندامینیته‌ای می‌دهند و با این ۵۰۰، ۶۰۰ دلار کار می‌کنند بالاتر از اینها متخصصین خودشان در ایران مطالعه می‌کنند یک نفر برای امراض عفونی یک نفر برای مالاریا و یک نفر برای نبات‌شناسی می‌آیند و علاوه بر این که سطح معلومات شاگردان را بالا می‌آوردند و به آنها تدریس می‌کنند به معلومات خودشان هم می‌افزایند برای این که مطالعه می‌کنند یک تتبعاتی می‌کنند و در مراجعت به مملکت خودشان یک گزارشی از مطالعات خودش به مملکت خودش دانشگاه خودش می‌دهد از این جهت هم جنابعالی ناراحتی نداشته باشید اما تبصره، در تبصره یک ایراد عبارتی داشتم نوشته در مقابل حوادثی و امراضی که گمان می‌کنم این‌طور صحیح باشد که این را در مقابل حوادث و امراضی که ناشی از حوادث باشد الی آخر و این (ی) در کلمه حوادثی اضافه است که در چاپ اشتباه شده است و بنده پیشنهاد می‌کنم این (ی) زیادی تصحیح شود. اما راجع به بیمه آنها تمام، فرهنگیان بیمه هستند الان تمام آموزگاران، دبیران و استادان به تدریج در هر سال به هر دانشکده و دبیرستانی که آنها را بفرستند بیمه می‌کنند اما می‌فرمایید چرا به مسیو لیک یا فلان مسیو این مبلغ را می‌دهند و به من ایرانی نمی‌دهند من ایرانی در مملکت خودمان جناب آقای شاهکار باید کار بکنم، الان که من می‌آمدم یکی از رفقا پرسیدند که به ایرانی هم این پول را به اندازه خارجی می‌دهند، گفتم نباید هم بدهند آن خارجی از مملکت خودش بیاید برای مملکت ما خدمت کند بچه‌های ما را تربیت کند من موظف هستم در مملکت خودم خدمت بکنم، من ناچارم من با پول بیوه‌زن‌های این مملکت تحصیل کرده‌ام صد تومان هم بدهند من مجبورم که خدمت بکنم البته من که می‌روم خدمت بکنم اولیای دولت باید وضع من را در نظر بگیرند ولی به بنده مثل آن خارجی‌ها نباید پول بدهد حقش هم نیست راجع به بیمه‌ها هم همان است کسی از مملکت خودش خارج می‌شود و می‌آید اینجا تدریس کند و بچه‌های ما را تربیت کند باید او را بیمه بکنند وسایل زندگی و راحت او را فراهم می‌کنند و از طرف دیگر عرض کردم که ایرانی‌ها همه بیمه هستند اما این که جناب آقای اردلان فرمودند که تعداد اینها را تعیین کنند (اردلان- حداکثر بگذارند) گمان می‌کنم که اگر تعداد اینها را تعیین کنند وزارت فرهنگ به زحمت بیفتد نمی‌شود به تعداد استخدام کرد هر روز احتیاج جدیدی دارند به قول خودتان علوم و فنون هر روز ترقی و پیشرفت می‌کند، اختراعات و تتبعات هر روز رو به توسعه می‌رود و برای هر کاری یک متخصص هر روز می‌خواهند اگر دست وزارت فرهنگ را در این کار بخصوص باز بگذاریم به نظر من به نفع وزارت فرهنگ و دانشکده‌ها خواهد بود.
نائب رئیس- آقای مهندس جفرودی
آقای مهندس جفرودی (مخبر کمیسیون فرهنگ)- دوست عزیز بنده جناب آقای دکتر شاهکار انتقادی به ماده اول داشتند بنده ضمن تأیید نظریات اصولی ایشان در مورد میزان حقوق استادان خارجی در مورد این لایحه توضیحی دارم که به عرض مجلس شورای ملی می‌رسانم البته تصدیق دارم که استادان عالی‌مقام خارجی را نمی‌شود با این قبیل حقوق‌ها از کشورشان دور کرد و برای خدمت فرهنگی به کشورهای دیگر برد ولی توجه جناب آقای دکتر شاهکار را که از دانشمندان این مملکت هستند و اطلاعاتشان از فرهنگ‌های خارج زیاد است به این مطلب جلب می‌نمایم که در ممالک خارج هم استاد حقوق گزافی نمی‌گیرد از طریق شغل استادی حقوق زیادی نمی‌گیرد برخلاف آنچه که در مملکت ما دارند معمول می‌کنند استادان خدمات فرهنگی، خدمات تعلیماتی را وظیفه اجتماعی‌شان می‌دانند و با حقوق کمتری انجام می‌دهند و کسری درآمدشان را از طریق تخصصشان تأمین می‌کنند، در همه جای دنیا معمول است یکی دیگر این که وزارت فرهنگ با ایجاد روابط فرهنگی با کشورهای دوست سعی خواهد کرد که از این قوانین و روابط فرهنگی استفاده بکند و استادان دانشگاه‌های دنیا را به ایران بیاورد و همان حقوق را با یک مزایای مختصری به آنها بدهد البته اگر وزارت فرهنگ بودجه کافی می‌داشت تردیدی درش نیست که سعی می‌کرد با حقوق خیلی بیشتری اشخاص خیلی بهتری بیاورد ولی جناب آقای دکتر شاهکار می‌دانند که بودجه مملکت کفاف این کار را نمی‌دهد بنابراین چاره‌ای نیست باید وزارت فرهنگ از یک طرف سعی بکند که از روابط دوستانه‌اش با ممالک دیگر حداکثر استفاده را بکند استادان آنها را با همان حقوق به ایران بیاورد که خدمت بکنند و حضرتعالی می‌دانید که غالب این استادها برای این که مطالعه‌ای در حرفه‌شان بکنند مخصوصاً به این قبیل ممالک می‌آیند اینها عاشق این کار هستند (دکتر بینا- عرض کردم) و یک مورد دیگر که تذکر دادید و تذکر شما بسیار صحیح است ولی جایش در این لایحه نیست اولاً فرهنگیان عموماً بیمه هستند و ثانیاً جایش در این لایحه نیست این لایحه اختصاصاً برای استخدام استادان خارجی تنظیم شده است و تکلیف آنها ار از نظر بیمه باید تعیین کند بنده صددرصد به شما حق می‌دهم که اگر بیمه فرهنگیان اجرا نمی‌شود از وزارت فرهنگ بخواهید که بیمه را اجرا بکنند. ولی جایش اینجا نیست.
نائب رئیس- آقای دکتر شفیع امین.
دکتر شفیع امین- موافق هستم.
نائب رئیس- آقای دکتر سید امامی مخالفید یا موافق؟
دکتر سید امامی- بنده موافقم.
نائب رئیس- چون موافق صحبت کرده باید یک مخالف صحبت کند آقای مهندس هدایت مخالفید بفرمایید.
مهندس سعید هدایت- بنده مخالفم در ماده ۱ که برای تکمیل عده معلمین دانشکده‌های شهرستان‌ها کسب اجازه از مجلس می‌شود بنده می‌خواستم ببینم که صلاحیت این معلمین را چه دستگاهی تصدیق می‌کند (دکتر بینا- بنده که عرض کردم) بنده آن موقع که فرمودید در مجلس نبودم خیلی معذرت می‌خواهم چون بنده خودم دیده‌ام که در بعضی از دانشکده‌ها برای بعضی معلمین استخدام‌هایی می‌شود و این قبیل اشخاص خارجی که می‌آیند اینها آن معلومات و اطلاعاتی که لازمه شغل استادی است اغلب فاقدند این یک مطلب بود من می‌خواستم تذکر بدهم مطلب دوم این بود که با این که یک عده از محصلین خودمان را به خارجه فرستاده‌ایم تخصص پیدا می‌کنند و برمی‌گردند چه عیبی دارد که در این لایحه در شرایط مساوی با حقوق مساوی این آقایانی که در خارجه تخصص پیدا کرده‌اند و آمده‌اند یا می‌آیند اینها حق تقدم داشته باشند (دکتر بینا- آن را هم بنده عرض کردم) خیلی معذرت می‌خواهم عرض کردم که وقتی جنابعالی فرمایشی فرمودید بنده نبودم، این یک نکته مهم است اگر برای رشته پزشکی ما یک متخصص داشته باشیم که فرض بفرمایید در امریکا تحصیلاتش را به اتمام رسانده باشد چه عیبی دارد که ما این ایرانی را در شرایط مساوی به خارجی مقدم بداریم این دو مطلبی بود که برای بنده مبهم بود بنده خیال می‌کنم که اگر در شرایط مساوی از حیث قسمت مالی و در شرایط مساوی از حیث حقوق بگذاریم به مراتب ما می‌توانیم ایرانیانی را در خدمت وزارت فرهنگ بیاوریم که معلوماتشان از آن خارجی که حاضر است با این حقوق به ایران خدمت کند بیشتر است، بنده خواستم این دو نکته را عرض کنم ببینم چه پیش‌بینی شده است آیا جناب آقای وزیر فرهنگ قبول دارند که ایرانیان را با شرایط مساوی قبول کنند که در این صورت بنده یک پیشنهادی در همین قسمت تقدیم خواهم داشت.
نائب رئیس- آقای دکتر شفیع امین.
دکتر شفیع امین- به عقیده بنده این موضوع استخدام استادان خارجی که در دانشگاه تبریز مبتلا به بنده هم بود و در ماده اول ذکر شده بسیار مفید و بسیار نافع است برای دانشگاه‌های شهرستان‌ها حتی در دانشگاه تهران هم که اخیراً اقدام کرده‌اند دعوت می‌کنند برای یک ماه و دو ماه و سه ماه برای ایراد کنفرانس‌ها و بسیار مفید است ما چون در دانشگاه تهران دارای اساتید و پزشکان عالی‌مقام هستیم ولی بی‌نیاز نیستیم که از متخصصین خارجی استفاده بکنیم بنده در مسافرت اخیر با اساتید خارجی تماس گرفتم جناب آقای دکتر شاهکار فرمودند که استاد شاغل نمی‌آید پست خودش را ول کند و بیاید اینجا ولی بنده خدمت آقای وزیر فرهنگ عرض کردم که از دولت‌های معینی اساتیدی حاضر بودند که بیایند به ایران اینها بازنشسته بودند ولی نیروی کافی دارند اینها علاقه‌مندند که ایران را ببینند جناب آقای مهندس هدایت فرمودند که از ایرانیانی که تحصیلات عالی دارند استفاده بشود بنده برای استحضار خاطرشان عرض می‌کنم که قانون داریم (مهندس هدایت- چه حقوقی می‌پردازید) عرض می‌کنم حقوقی که به ایرانیان می‌پرداختند دو سال پیش از این در این باره صحبت شد که ایرانیانی که مدت‌ها در خارج هستند به ایران بیایند یک حقوق بیشتری بپردازند ولی به ایرانیان نمی‌توانند آن پول‌ها را بدهند امروز بنده یک طبیبی هستم دکتر شفیع امین که وقتی که بخواهند بنده را بفرستند به یک محلی خارج از ایران بنده حاضر نمی‌شوم با این حقوق بروم اقلاً پنج هزار تومان حقوق می‌خواهم چون بنده زندگی و فامیل خودم را می‌گذارم می‌روم باید حقوق بیشتری بدهند آنها هم همین طور وقتی به ایران بیایند برای تدریس باید حقوق آنها را زیادتر داد والا ما ایرانی‌ها خدمت وظیفه خودمان را با هفت ریال و پنجاه
دینار انجام دادیم وظیفه‌مان بوده به مملکت مدیون هستیم هر ایرانی که در اروپا تحصیل می‌کند به خرج دولت و به خرج خانواده‌اش پول مملکت است که به او داده می‌شود موظف است که برگردد و خدمت کند به این مملکت آنها در این قسمت وظایفی دارند بنده پایه ۹ پزشکی بودم وارد خدمت دانشگاهی شدم پایه یک دانشیاری گرفتم ولی برای این محصلینی که به ایران می‌آیند یک قانونی گذشته پایه ۵ و ۶ دانشیاری قائل شده‌اند یعنی ایرانیانی که در اروپا و امریکا تحصیل کرده‌اند و دارای تخصص شده‌اند وقتی برگردند به ایران با پایه ۵ یا ۶ دانشیاری مشغول می‌شود و یک حقوق اضافه‌ای هم به آنها می‌دهند در حدود دو برابر حقوقی که سایر کارمندان می‌گیرند به عقیده بنده این مزایای خوبی است که یک جوان تحصیل‌کرده در اروپا یا امریکا با پول خودش یا پول دولت پایه ۵ و ۶ دانشیاری بزرگ‌ترین مقامی است که وزارت فرهنگ در دانشگاه‌ها به او می‌دهند و بنده‌ای که دکتر شفیع امین و یک پزشک ایرانی هستم نباید متوقع باشم که معادل یک پزشک خارجی که به ایران بیاید به من حقوق بدهند ما ایرانی هستیم و از حقوقی که دولت باید بدهد قبلاً تعیین شده است و می‌شود آنها را دعوت کرد و آورد و برای بیمه هم جناب آقای دکتر بینا توضیح دادند اکثر فرهنگیان بیمه هستند استادان خارجی هم باید بیمه باشند آنها باید تشویق بشوند که منزل و حقوق کافی به آنها می‌دهند و حتی بیمه هم خواهند شد. انشاءالله که در این مملکت بیمه شامل عموم خواهد شد تمام فرهنگیان و استادان و دانشیاران هم بیمه خواهند شد. جناب آقای مهندس هدایت آمدند به عرایض بنده توجه فرمودند و با توضیحات بنده قانع شدند.
نائب رئیس- آقای عمیدی نوری مخالفید بفرمایید.
عمیدی نوری- بنده عرایضی که در کلیات عرض کردم و فعلاً هم در ماده یک بحث می‌کنم به نظر بنده اختلافی با نظر جناب آقای وزیر فرهنگ در اساس نداشت بنده نسبت به آن شخصی که می‌خواهید برش گردانید به شخص او احترام می‌گذارم تحصیلاتش هم کافی است عرض بنده اصولی بود ما که نبایستی برای یک شخص یک ماده‌ای وضع بکنیم و او را بیاوریم این برخلاف اصول است البته اگر همان‌طور که فرمودید مقررات و قوانینی هست آن را عمل می‌کردید اما در این قانون که استخدام استادان خارجی برای شهرستان‌ها است ذکر این موضوع آن عنوانی اصلی قانون را از نظر اصولی خارج می‌کند و همین طور راجع به بالا بردن سطح معلومات این هم جایش اینجا نیست اما موضوع الا هم فالا هم یک اصلی است از اصول مملکتی و با توجه به بودجه مملکت باید سعی کنیم که همیشه هدفمان توجه آن اصل اساسی باشد که هر چه بیشتر کار بکنیم نتایج بهتر و بیشتری بگیریم آن مثالی که می‌گویند اول برو فکر نان کن که خربزه آب است این مثال‌های عوامانه‌ای که ما داریم اساس زندگی ما است بنده بر خلاف نظر جناب آقای دکتر شاهکار همکار عزیزم می‌خواهم عرض کنم چون لوایح ما همه ملمع است همه جور می‌شود از آن استفاده کرد عنوان استخدام استادان خارجی است و نوشته است که استاد ۵ هزار تومان بگیر آن‌وقت توی آن یک چیز دیگری درمی‌آید به علاوه نوشته است استادان و متخصصین پس معلوم می‌شود دو جور می‌توانیم استخدام بکنیم یکی کسی که اسمش استاد است یکی هم اسمش متخصص این متخصص به این عبارت کلمه می‌شود ازش معنای وسیعی گرفت و همه کس را می‌شود گفت متخصص ممکن است کسی متخصص باشد ولی استاد نباشد (مهندس جفرودی- ماده ۲ را ملاحظه بفرمایید آنجا نوشته است. این مربوط به رؤسای آزمایشگاه‌ها است) ماده ۲ مربوط به این مطلب نیست مگر این که تصریح بکنید شما در ماده اول جناب آقای مهندس جفرودی اجازه مطلق می‌دهید می‌گوید برای استخدام استادان و متخصص آن‌وقت می‌گویید زائد بر ۵۰ هزار ریال ندهید بعد یک چیزهایی توی شکمش هست ۵ هزار ریال کرایه خانه هزینه رفت‌وآمد خودش و خانواده و فرزندان کمتر از ۱۸ سال این بعداً چیزهای دیگری از توش درمی‌آید از آنهایی که خودمان می‌دانیم پس ۵ هزار تومان نیست یکهزار تومان کرایه خانه هزینه رفت‌وآمد بچه‌ها و فامیل و بقیه چیزهای دیگر هم هست اضافه حقوق‌ها که معمولاً هست یک وقت دیدید که ماهی ده هزار تومان تمام می‌شود آن هم برای یک آقایی که به اسم متخصص می‌آید و مقام استادیش معلوم نیست در این قانون شما اجازه دادید استادان و متخصصین خارجی بنده می‌خواهم این مطلب را روشن کنید این متخصصین کی‌ها هستند و کی تشخیص می‌دهد که چیست و چطور ممکن است و شما یک کارگری را به عنوان کارگر فنی برای دانشکده کشاورزی شیراز یا ساری یک آقایی که اسمش کارگر فنی است تحصیلات متوسطه هم بیشتر نکرده می‌گویید که این متخصص بوده و او را آورده‌اید ماهی ده هزار تومان بهش می‌دهید اسمش هم مستر فلان یا مسیو فلان است این دلیل نمی‌شود شما اگر می‌خواهید استاد بیاورید پس دیگر آن متخصصین به معنای اعم معنی ندارد اگر نظر جناب آقای مهندس جفرودی ماده ۲ است که می‌فرمایید متخصصین مربوط به آزمایشگاه باشد باید این را تصریح کنید نه این که در ماده ۱ به طور مطلق باشد و به علاوه به فرمایش جناب آقای اردلان که تعداد و مدت معلوم نیست الی‌الابد که نمی‌شود یک متخصص را به عنوان استاد عالی‌مقام بیاورید می‌خواستم تذکر بدهم که این کلمه متخصص را به شغل استاد گذاشتن در ماده اول با این ماهی ۵ هزار یا شش هزار تومان این به نظر بنده با آن منظوری که ما داریم تطبیق نمی‌کند.
نائب رئیس- آقای دکتر سیدامامی.
دکتر سیدامامی- بنده می‌خواستم راجع به حقوق استادان خارجی که در این لایحه معین کردند چند کلمه عرض کنم در کمیسیون فرهنگ راجع به آلمان و اطریش اطلاع دارم می‌دانم که عده زیادی استادان در اطریش هستند که بازنشسته شده‌اند یا این که در کادر تعلیماتی هستند اما لیاقت و استعداد این را دارند که بیایند در ایران تدریس کنند و این توهم برای آقایان نباشد که این مبلغ ناچیزی است در صورتی که این مبلغ ناچیز نیست چون در آلمان و اطریش به استادان کمتر از این هم می‌دهند ولی از کشور امریکا ممکن است نتوانند با این مبلغ بیاورند ولی باید وضع زندگی خارجی را با هم تطبیق و مقایسه کرد از امریکا ممکن است نیایند ولی از آلمان و اطریش من مطمئن هستم اساتید خوبی هستند و بنده با آنها در تماس بودم و باکمال میل می‌آیند و تدریس می‌کنند و حقیقتاً ما از وجود آنها می‌توانیم استفاده کنیم پس از لحاظ حقوق بنده گمان می‌کنم که اشکالی نباشد و بتوانیم از وجود آنها با این مبلغ استفاده کنیم.
نائب رئیس- دیگر کسی تقاضای بحث نکرده پیشنهادات قرائت می‌شود.
مقام ریاست محترم شورای ملی
پیشنهاد می‌نمایم در ماده اول عدد معلوم و این جمله اضافه شود که حداکثر آن تا ۳۰ نفر خواهد بود. - اردلان
نائب رئیس- آقای اردلان توضیحی دارید بفرمایید.
اردلان- اگر آقای وزیر فرهنگ موافقند نظرشان را بفرمایند.
وزیر فرهنگ (دکتر مهران)- بنده عرض می‌کنم که اگر مقصود جناب آقای اردلان این باشد که در هر حال ۳۰ نفر در خدمتمان باشند بنده ممکن است موافقت بکنم برای این که الان در وضع حاضر نه بودجه‌اش را داریم و نه قصد این را داریم که بیش از ۳۰ نفر استخدام کنیم برای دانشکده‌ها ولی همین طور که آقای دکتر بینا تذکر دادند در موقعی که سؤال کردند راجع به این حقوقی که پیش‌بینی شده است و استادانی که می‌آیند البته همان طوری که فرمودند ما با تماسی که با دانشگاه‌ها پیدا کردیم به این نتیجه رسیدیم که استخدام استاد اصولاً در بیشتر این کشورها یک مدت طولانی تقریباً غیرممکن است برای این که هیچ کس از اینها حاضر نیستند ولو این که هر مبلغی به آنها داده شود اینها که کرسی خودشان را رها کنند و بیایند دانشیاران هم همین طور و چون همه به انتظار کرسی هستند نمی‌توانند بیایند در یک مملکت خارجی و ۳ سال و ۵ سال به خدمت آن مملکت درآیند چون آن فرصتی که برای اشغال یک کرسی هست از دست می‌دهند ولی البته در بعضی از کشورها همین طوری که آقای دکتر سیدامامی فرمودند از استادان بازنشسته یا کسانی که بخواهند در یک کشور خارجی خدمت بکنند ممکن است آنها با این شرایط بپذیرند ولی عمده تأمین حوایج ما از آن طریقی است که آقای دکتر یبنا فرمودند یعنی دانشگاه‌های خارجی حاضرند یک استادی را به طور موقت مرخصی بدهند مدت شش ماه بیاید در ایران و یک دروسی را عهده‌دار باشد در این مدت البته حقوقشان را خواهند گرفت از آن دانشگاهی که بوده‌اند و کرسی آنها هم محفوظ خواهد بود می‌آیند خدمت می‌کنند به این ترتیب ما می‌توانیم استادان عالی‌مقامی را هم بیاوریم این که محدود فرموده‌اند به ۳۰ نفر و این اجازه استخدام برای ۳۰ نفر باشد ما در مضیقه می‌افتیم چون بعد از شش ماه باید یک قانون دیگری بیاوریم یعنی این سی نفر بیایند برای امسال و سال دیگر ما مجبور می‌شویم یک قانون دیگری بیاوریم برای این که این معلمین می‌آیند شش ماه درس می‌دهند و می‌روند و سال دیگر باز یک معلمین دیگر باید بیایند اگر منظورتان این باشد که در هر حالی ۳۰ نفر بیشتر در استخدام ما نباشند بنده موافقم.
نائب رئیس- آقای اردلان.
اردلان- اولاً با نظر جناب آقای وزیر محترم فرهنگ بنده موافقم مقصود این است که حداکثر بیش از این نباشد ولی اتفاقاً اگر احتیاج بیشتری پیدا شد ممکن است وزیر وقت به مجلس وقت لایحه بیاورد. ولی اساساً این عرضی که بنده می‌کنم مطابق قانون اساسی است ما نمی‌توانیم به یک چیزی موهوم رأی بدهیم همین طور که ملیت را معلوم کردیم باید تعداد هم معلوم بشود مثل این که بگویند به طور مطلق به وزارت فرهنگ اجازه بدهیم که از هر کجا دلش می‌خواهد بیاورد ما الان اجازه می‌دهیم که از نقاط معین استخدام بشود حقوق را هم محدود می‌کنیم حتی مدت را هم همین طور که بفرمایید ۵ و ۶ ماه اینجا پنج سال هم گذاشته‌اید این عدد هم باید مطرح باشد این است که آقایان موافقت بفرمایند عدد هم باشد در سطر پنجم بعد از جمله زائد بر پنج سال نباشد آن کلمه گذاشته شود که عده آنها از ۳۰ نفر تجاوز نکند.
وزیر فرهنگ- به این ترتیب که عده آنها هیچ‌گاه از ۳۰ نفر تجاوز نکند.
نائب رئیس- بعد از جمله استادان مورد احتیاج گذاشته می‌شود.
وزیر فرهنگ- که عده آنها هیچ‌گاه از ۳۰ نفر تجاوز ننماید.
اردلان- درست است که عده آنها هیچ‌گاه از ۳۰ نفر تجاوز ننماید.
دکتر بینا- که عده شاغل آنها...
وزیر فرهنگ- که عده شاغل آنها هیچ‌گاه از ۳۰ نفر تجاوز ننماید.
صدرزاده- بنده مخالفم.
نائب رئیس- بفرمایید.
صدرزاده- عرض کنم این نکته را جناب آقای اردلان استدعا می‌کنم توجه بفرمایید آقایان اساتید دانشگاه تهران به شهرستان‌ها نمی‌روند و خیلی به ندرت می‌روند الان پنج شهرستان دارای دانشگاه است مشهد، آذربایجان، شیراز، اصفهان، خوزستان و هر کدام از اینها سه چهار دانشکده دارد ملاحظه بفرمایید که ما اگر محدود بکنیم به سی نفر بسیاری از این دانشکده‌ها یک معلم خارجی هم نخواهند داشت الان در شیراز بنده مطلع هستم که چند نفر استاد خارجی دارند با وجود این کارشان لنگ است و هر روز تلگراف می‌کنند برای تصویب این قانون و می‌خواهند استادانی همان‌طور که جناب آقای وزیر فرهنگ فرمودند از خارج دعوت بکنند اما یک مبنایی برای عده هست، در ماده اول نوشته است. برای تکمیل معلمین دانشکده‌های شهرستان‌ها این یک مأخذی است بعد از این که دانشکده‌های شهرستان‌ها تکمیل شد دیگر داعی ندارند که استخدام نمایند الان توجه فرمودید که جناب آقای عمیدی نوری راجع به تأسیس دانشگاه در سایر شهرستان‌ها تقاضا دارند و تقاضای بسیار مشروعی است و تقاضا می‌کنم از حضورتان از این پیشنهاد صرف‌نظر بفرمایید یا اقلاً عدد را اضافه بفرمایید تا پنجاه نفر ۶۰ نفر باشد وزارت فرهنگ داعی ندارد که استاد زیادی دعوت کند.
صارمی- ۵۰ نفر هم ممکن است.
اردلان- پول ندارید اما، وزیر قبول کرد این عده را.
نائب رئیس- آقای مرآت اسفندیاری.
مرآت اسفندیاری (مخبر کمیسیون خارجه)- بنده با کمال احترامی که نسبت به جناب آقای اردلان دارم و استدلال منطقی که جناب آقای صدرزاده کردند خواستم عرض کنم و استدلال منطقی که آقای صدرزاده کردند خواستم از خدمتشان خواهش کنم این پیشنهاد را پس بگیرند بهتر است اجازه بفرمایید بنده عرضم را بکنم بعد شما هم تشریف بیاورید فرمایشاتتان را بفرمایید مطالبی که لازم بود جناب آقای صدرزاده فرمودند ولی بنده یک مطلب را تذکر می‌دهم و در هر دانشکده‌ای و هر دانشگاهی کرسی تدریس که زیاد هست هر درسی یک تعداد معین کرسی دارد اگر احتیاج باشد برای آن کرسی استاد خارجی استخدام می‌شود و تعداد کرسی زیاد نیست که هر چقدر دلشان بخواهد بیاورند در هر دانشکده‌ای و هر دانشگاهی طبق تشکیلاتش یک تعداد کرسی دارد حالا اگر با تعداد کرسی‌ها مخالفید کم کنید و اگر این قدر حس اعتماد در دستگاه‌های ما نیست که همه جا بیاییم قوانین را این طرف و آن طرف بکشیم تعداد کرسی هر دانشکده‌ای معین است این‌طور نیست جناب آقای دکتر مهران؟ چه دلیلی است که پیشنهاد بکنیم و محدود بکنیم دستگاه وزارت فرهنگ یک لایحه‌ای داده و مجلس هم با کمال علاقه‌مندی و حسن نیت می‌خواهد این را تصویب کند دیگر دلیلش چیست و علتش چیست که دست وزارت فرهنگ را ببندیم (احسنت).
نائب رئیس- آقای وزیر فرهنگ.
وزیر فرهنگ- یک تذکری و نظری جناب آقای ابتهاج دادند و به نظر بنده اگر این را قبول بفرمایید نظر جناب آقای اردلان و جناب آقای صدرزاده هر دو تأمین است و مضیقه‌ای هم برای وزارت فرهننگ ایجاد نمی‌شود و آن این است که نوشته شود در حدود بودجه مصوب هر یک از دانشگاه‌ها به این طریق چون بودجه قبلاً به تصویب مجلس رسیده است ما در آن حدود می‌توانیم استخدام بکنیم.
نائب رئیس- آقای دکتر دادفر موافق هستید با پیشنهاد؟ بفرمایید.
دکتر دادفر- آقایان توجه بفرمایند که منظور جناب آقای اردلان از این که عده منحصر باشد به سی نفر یا هر چند نفری که هست این نبوده است که برای وزارت فرهنگ اشکالی در کار پیش بیاید این یک فرم قانون اساسی است طبق قانون اساسی هر استخدام خارجی را مجلس باید با اسم و مشخصات رأی بدهد حالا مجلس اجازه می‌دهد که سی نفر کافی نیست پنجاه نفر کافی نیست بگذارد دو هزار نفر منظور این است که باید تصریح شود و این اصل رعایت شود و این اصل رعایت شود و بر خلاف قانون اساسی کاری انجام نشود حالا می‌فرمایید سی نفر کافی نیست بفرمایید سیصد نفر خود آقای وزیر هم با این سی نفر موافقت کرد تازه تشریف ببرید این سی نفر را پیدا کنید در آنجا مشغول بشوند اگر باز هم احتیاج بود باز هم لایحه می‌آورند همان‌طور که دولت مکلف است برای هر استخدام خارجی یک لایحه بیاورد برای آن سی نفر دیگر هم یک لایحه بیاورد هیچ اشکالی ندارد.
نائب رئیس- پیشنهاد دیگری از آقای ابتهاج رسیده است ببینیم که آقای اردلان هم موافقت می‌کنند حالا قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
اینجانب پیشنهاد می‌نماید بعد از جمله پنج سال نباشد در حدود اعتبار مصوب هر دانشکده اقدام شود. - ابتهاج
نائب رئیس- آقای اردلان با این پیشنهاد جنابعالی هم موافقید؟ (اردلان- فرقی نمی‌کند موافقم) بنابراین آقای ابتهاج توضیحی دارید بفرمایید.
ابتهاج- بنده تصور می‌کنم حالا که جناب آقای اردلان هم با پیشنهاد بنده موافقت فرمودند دیگر احتیاج به توضیح زیادی ندارد مقصود جناب آقای اردلان این است که یک محدودیتی باشد این محدودیت با تصویب بودجه و تعیین مقدار بودجه خودش تأمین می‌شود.
نائب رئیس- آقای مرآت اسفندیاری.
مرآت اسفندیاری- عرض کنم که پیشنهاد جناب آقای ابتهاج بسیار پیشنهاد صحیحی است ولی چون در اصل اجرا شده است بنده خیال می‌کنم که یک عمل مکرری است که انجام می‌شود یعنی هیچ تشکیلاتی از دستگاه‌های دولتی و سازمان‌های وابسته به آن نمی‌تواند عملی بکند خارج از بودجه‌اش و بنده خیال می‌کنم اگر موافقت بفرمایید که تعهد ضمنی جناب آقای وزیر فرهنگ باشد و ایشان اینجا بفرمایند و در صورت‌جلسه هم ثبت شود و این دیگر محتاج به پیشنهاد نیست بنده خیال می‌کنم که ایشان بفرمایند که خارج از بودجه همچو عملی نمی‌شود در صورت‌جلسه هم ذکر می‌شود و هیچ اشکالی ندارد.
نائب رئیس- آقای اردلان.
اردلان- بنده برای این که موافقت با نظر همکار محترم پیدا کند که محدودیت را به شکل دیگری قائل بشوند این بود که موافقت کردم محدودیت همین طور باشد و عرض بنده هم مطابق قانون اساسی است ما الان اجازه مطلق نمی‌توانیم بدهیم بعد می‌آیند می‌گویند بودجه‌اش را هم بدهید گفته‌اید که صد نفر را استخدام بکنیم کردیم حالا بودجه‌اش را بدهید نمی‌توانید بدهید لغو کنید بنابراین یا باید عده را تصریح کرد یا این که بگوییم مطابق بودجه مصوب.
نائب رئیس- رأی می‌گیریم به این پیشنهاد یک مرتبه دیگر هم قرائت می‌شود. (پیشنهاد آقای ابتهاج مجدداً به شرح سابق قرائت شد)
نائب رئیس- آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام بفرمایند (اغلب برخاستند) تصویب شد پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود. (پیشنهاد آقای عمیدی نوری به شرح زیر قرائت شد)
(پیشنهاد می‌کنم تبصره ذیل به ماده اول اضافه شود:
تبصره- استادان و متخصصین ایرانی تحصیل‌کرده در خارج که صلاحیت آنها مورد تصدیق شورای عالی فرهنگ باشد در صورت تساوی شرایط حق استفاده از این مقررات را دارند. - عمیدی نوری)
نائب رئیس- آقای عمیدی نوری.
عمیدی نوری- پیشنهادی که بنده دادم دنبال تذکر و به جای جناب آقای مهندس هدایت بود یکی از نکاتی که ما باید به آن توجه داشته باشیم این است که ایرانیانی که در خارج تحصیل می‌کنند و حتی ممکن است که در خارج استخدام بشوند اینها قبل از این که به استخدام دستگاه‌های خارجی دربیایند با اینها قراردادی ببندند ما باید لااقل اینها را برگردانیم به ایران باور بفرمایید جناب آقای وزیر فرهنگ بنده در این مسافرت اخیرم به انگلستان رفته بودم از دانشگاه دوبلن بازدید کردم بسیار وسیع بود مخصوصاً قسمت دانشگاه علمیش در حدود ده رشته داشت. یکی از رشته‌هایش سه هزار اطاق داشت من وقتی پرسیدم که اینها را چه کسی می‌سازد گفتند که این را کارخانجات داخلی ما کمک می‌کنند که ما این دانشکده‌ها را به وجود بیاوریم. گفتم برای چه؟ گفتند برای این که کسانی که اینجا تحصیل می‌کنند قبل از این که تحصیلاتشان تمام شود با اینها قرارداد می‌بندند که تحصیلشان که تمام شد در آنجاها مشغول کار شوند ایرانیان ما هم آنجا هستند افرادی که خوب تحصیل می‌کنند افرادی که لیاقت این را دارند که آنجا استادی کنند ولی برنمی‌گردند به ایران چرا؟ برای این که وقتی برگشتند آمدند اینجا اولاً گرفتاری‌های داخلی فراوانی دارند ثانیاً همان‌طوری که فرمودند مثلاً با رتبه ۵ استخدام می‌شوند رتبه ۵ هم که ده هزار تومان و پنج هزار تومان حقوقش نیست پس او همان جا می‌ماند برای این که آنجا استخدامش می‌کنند یعنی اگر شما یک استاد و متخصص ایرانی داشته باشید که در امریکا و اروپا هستند و این مقام را آنجا دارند به نظر من باید اینها را زودتر از آن متخصصین خارجی که زبان هم نمی‌دانند و باید یک مترجم هم به ایشان داد، استخدام کرد، باید برای آنها به عقیده من یک حق تقدمی باشد این بود که چون دیدم یک مطلب صحیحی را جناب آقای مهندس هدایت عنوان فرمودند و جنابعالی هم که خودتان طرفدار طبقه منور هستید خودتان سال‌ها سرپرست محصلین در خارجه بوده‌اید کمک کنید که جوان‌های ما برگردند به ایران و این پیشنهاد را قبول بفرمایید.
نائب رئیس- آقای مهندس جفرودی جنابعالی مخبر هستید؟ بفرمایید.
مهندس جفرودی (مخبر کمیسیون فرهنگ)- عرض کنم به نظر بنده در ساحت مقدس مجلس شورای ملی هر وقت پای ایرانی و منافعش پیش می‌آید بنده یقین دارم بدون هیچ‌گونه قید و شرط مورد قبول واقع می‌شود پیشنهاد جناب آبقای عمیدی نوری یک پیشنهاد وطن‌پرستانه‌ای است ایشان خلاصه پیشنهادشان این است که اگر در میان ایرانیان کسانی باشند که واجد صلاحیت مقام استادی باشند در شرایط مساوی با همین حقوق بدون مزایا چون مزایا آوردن و بردن خانواده و اطفال و کرایه خانه است، بدون مزایا حق تقدیم دارند
یعنی خلاصه باید این راه را باز کرد. الان در امریکا و اروپا ایرانیانی هستند که آنجا استاد هستند. فارغ‌التحصیل‌های دانشکده فنی عده‌ای هستند که تحصیلاتشان را در اروپا و امریکا تکمیل کردند و در امریکا استاد هستند و به علت کمی حقوق و تضییقات دیگری که هست به ایران مراجعت نکردند و حال آن که آرزو دارند به وطنشان برگردند و بنده یقین دارم پیشنهاد ایشان با اصلاحی که می‌شود مورد توجه مجلس شورای ملی قرار خواهد گرفت.
نائب رئیس- عبارت اصلاحی را تذکر بدهید که به استثنای مزایای مندرج در ماده یک آقای دکتر بینا مخالفید بفرمایید.
عمیدی نوری- بنده هم با این اصلاح که فرمودید موافقم.
دکتر بینا- بنده متأسفم که مجبور می‌شوم با بیانات آقای مخبر هم مخالفت کنم آقای عمیدی نوری واقعاً حسن نظرشان و سعه صدرشان فوق‌العاده قابل تحسین است آقای مخبر هم فوق‌العاده نسبت به هم‌وطنان خود با اظهار علاقه صحبت کردند و می‌خواهند که تمام آنها به وطن خود برگردند اینها تمام صحیح اما باید فکر مملکت را کرد. کسانی که در این مملکت با ۶۲ تومان حقوق ۱۸ سال خدمت کرده‌اند چکار کنند برای پول اگر می‌خواهند به ایران بیایند نیایند بهتر است ملت پول داده فرستاده و اینها تحصیل کرده‌اند این آقایان با پول این مردم تحصیل کرده‌اند من هم خودم رفته‌ام تحصیل کرده‌ام چرا به ماها نمی‌دهند؟ ایرانی اگر واقعاً ایرانی است برای خدمت به مملکت خودش می‌آید و مزدی هم نمی‌خواهد و با نهایت صمیمیت خدمت می‌کند من نمی‌گویم اذیتش کنید من نمی‌گویم کم بدهید ولی ما نمی‌توانیم پنج هزار تومان پول به او بدهیم که آن آقا بیاید خدمت کند و این بدعت را بگذاریم که هر کس از مدرسه بیرون آمد پنج هزار تومان پول به او بدهیم. بنده این است که با این پیشنهاد مخالفم و معتقدم که این پیشنهاد وضع مقررات استخدامی مملکت را به هم می‌ریزد.
نائب رئیس- آقای وزیر فرهنگ.
وزیر فرهنگ- پیشنهادی که آقا فرمودند در واقع یک نوع پیشنهاد خرجی است زیرا که شرایط استخدامی یک مقرراتی دارد. اجازه بفرمایید عرضم را بکنم که آقایان توجه بفرمایند این پیشنهادی که داده‌اید چه معنایی می‌دهد. اگر منظور این است که با شرایط مساوی به ایرانیان حق تقدم در استخدام داده شود کاملاً منطقی و صحیح است یعنی اگر یک متخصص ایرانی که در یک رشته‌ای تحصیل کرده و ما برای آن رشته بخواهیم استاد استخدام بکنیم اگر ایرانی در شرایط با خارجی یکسان باشد و داوطلب هم باشد البته باید حق تقدم داشته باشد اما در این که با چه شرایطی استخدام شود البته تصدیق می‌فرمایید که باید شرایط استخدامی طوری باشد که اینها راغب به خدمت دولت بشوند اینک نکته‌ای است که باید به آن هم توجه کرد. یک پیشنهادی نفرمایید که مشکلاتی برای مملکت ایجاد بکند بنده من باب مثال عرض می‌کنم چند سال قبل گفتند که یک عده از دانشجویان هستند که تحصیلاتشان را کرده‌اند و تمام کرده‌اند و تخصص پیدا کرده‌اند اینها می‌گویند که اگر ما بیاییم بخواهیم معلم بشویم در این دانشکده‌ها اولا باید مسابقه بدهیم ثانیاً با رتبه یک وارد خدمت بشویم بنده یک قانونی آوردم و از آقایان هم متشکر هستم که تصویب فرمودند که اینها را بدون مسابقه با رتبه ۵ دانشیاری بپذیریم این امتیاز را دادیم و با کمال تأسف باید عرض کنم کسی نیامد. البته باید در این باب مطالعه کرد ولی اگر ما بخواهیم بگوییم یک نفر که حالا بیاید و در یک دانشکده‌ای درس بدهد ماهی پنج هزار تومان بگیرد به این استادانی که یک سال پیش آمده‌اند، شش ماه پیش آمده‌اند و با آن شرایط استخدام شده‌اند درباره اینها چه باید بکنیم با استادی که بیست سال، سی سال است درس می‌دهد و ماهی هزار و هفتصد تومان هزار و پانصد تومان می‌گیرد چه کنیم؟ البته این موضوعی که می‌فرمایید موضوعی است قابل توجه بنده هم تردید ندارم همه ما علاقه داریم که این ایرانیان تشویق بشوند بیایند به ایران و به مملکتشان خدمت کنند اما این‌طور دفعتاً تصمیم بگیرید که به اینها پنج هزار تومان بدهید کار ما را مشکل خواهد کرد اگر بخواهید شرط قرار بدهید با تساوی شرایط از لحاظ استخدام حق تقدم هست بنده قبول می‌کنم اما اگر منظورتان این باشد که همین حقوق داده شود این ممکن نیست اجازه بدهید مطالعه کنیم. توجه بفرمایید ما اگر یک خارجی را می‌آوریم از مملکتش به اینجا و یک شرایط استخدامی برای او در نظر می‌گیریم آیا این دلیل می‌شود به تمام ایرانیانی که که در این مملکت دارند خدمت می‌کنند همان حقوق را بدهیم؟ این درست درنمی‌آید البته در شرایط مساوی حق تقدم برای ایرانیان قبول ولی شرایط استخدامی طبق موازین قانونی مملکت. این را باید اجازه بفرمایید مطالعه کنیم بنده نمی‌توانم یک چنین پیشنهادی را که یک تبعیض فوق‌العاده‌ای درباره ایرانیانی است که خدمت می‌کنند بپذیرم (صحیح است).
نائب رئیس- یک نفر به عنوان موافق می‌تواند صحبت کند آقای احمد مهران موافقید؟ (مهران- بنده اجازه نخواستم) آقای دکتر دادفر موافقید؟ (دکتر دادفر- موافقم) بفرمایید.
دکتر دادفر- بنده خوشوقتم که در ماده اول این مطلب مطرح شد. چون یک پیشنهادی بنده در ماده سوم تقدیم کرده‌ام که با تعیین تکلیف این پیشنهاد وضع آن پیشنهاد بنده هم روشن خواهد شد. جناب آقای عمیدی نوری توجه بفرمایید بنده چون موافق پیشنهاد شما موافق هستم البته این موافقتم یک شرط دارد و آن این است که که در این پیشنهاد شما ذکر کردید که با رعایت ماده ۳ و در این صورت بنده حتم دارم که جناب آقای وزیر هم قبول خواهند فرمودند یعنی اگر در ایران استاد شد حق اشتغال به کار دیگر ندارد ۱۲ جا مدیرعامل ۱۸ جا مشاور حقوقی و ۲۱ جا حقوق بگیر نباشد بنده موافقم که قید شود با رعایت ماده ۳ ایرانی صلاحیت داشته باشد دارای حق تقدم است (عمیدی نوری- بنده موافقم).
نائب رئیس- عده‌ای از آقایان تقاضای صحبت کرده‌اند اما در پیشنهادات بیش از دو نفر (مخالف و موافق) نمی‌توانند صحبت کنند. آقای وزیر فرهنگ.
وزیر فرهنگ- در یکی از قوانینی که آقایان تصویب فرمودند و رفت به مجلس سنا و الان در جریان رسیدگی است یک ماده‌ای در نظر گرفته‌ایم که اگر یک استاد تمام وقتش را بدهد به دانشگاه چه مزایایی برایش در نظر گرفته شود این پیش‌بینی شده اگر اینجا بخواهیم بگوییم با رعایت ماده ۳ یعنی تمام وقتش را بدهد به دانشکده این با آن چیزی که قبلاً تصویب فرموده‌اید و فعلاً هم در جریان است مغایر خواهد بود و ما دو جور مقررات خواهیم داشت برای معلمی که تمام وقتش را به دانشکده بدهد بنده از توجه آقایان نسبت به این امر کمال امتنان را دارم و استدعا می‌کنم از این پیشنهاد صرف‌نظر بفرمایید و به ما فرصت بدهید که این موضوع را با دقت بیشتری مطالعه کنیم وضع فعلی معلمین و وضع فعلی استخدامی را در نظر بگیریم اگر بنا شد یک لایحه‌ای بیاوریم می‌آوریم والا به این ترتیب یک بام و دو هوا می‌شود یک عده معلم قبلاً استخدام شده‌اند یک عده بعداً خواهند آمد. اینجا یک مقرراتی پیدا می‌کنند و آنها یک طور دیگر و این پیشنهاد تمام را متزلزل می‌کند و به هم می‌زند (صحیح است).
نائب رئیس- آقای مخبر کمیسیون استخدام.
مخبر کمیسیون استخدام (احمد مهران)- عرض کنم که بنده با بودن آقای مهندس جفرودی، آقای مرآت اسفندیاری مخبرین محترم کمیسیون‌ها نمی‌خواستم تصدیع بدهم ولی ناچار به این چند کلمه تصدیع شدم اصلاً بنده فکر می‌کنم که آقای عمیدی نوری یک اختلاط و امتزاج عجیبی بین دو فکر در مجلس به وجود آمده بنده فکر می‌کنم که مثلاً مراجعت فارغ‌التحصیل‌های خارجه به ایران یک مسئله‌ای است که به‌هیچ‌وجه مرتبط با ماده ۱ مورد بحث نیست. استدعا می‌کنم توجه بفرمایید یک قضیه مهمی امروز در مجلس مطرح است که بنده به طور خلاصه باید خدمتتان عرض کنم که تا آن علم که در مدرسه آموخته‌اند کار دگر است و عشق کار دگر است. آقای دکتر بینا یک مطالبی فرمودند. آقای عمیدی نوری اگر بنا شد ده نفر از امریکا یا هر نقطه دیگری که رفته‌اند و درس خوانده‌اند به این مملکت برگردند و این مطلب نتیجه‌اش این باشد که تمام قوانین استخدامی این مملکت به هم بخورد بنده واضح‌تر از آقای دکتر بینا عرض می‌کنم آنها تشریف نیاورند و قدم رنجه نفرمایند و بروند و شناسنامه و تابعیت و همه چیزشان را عوض کنند (احسنت). (مهندس هدایت- کجای مقررات استخدامی ما یک جور است؟) بنده هم آقای مهندس یک سؤال متقابل از شما می‌کنم.
نائب رئیس- مدت مذاکرات پیشنهادات برای هر یک از آقایان پنج دقیقه است و مذاکرات بین‌الاثنین هم نفرمایید.
مهران- اطاعت می‌کنم. فلان پروفسور عالی مقام فرانسوی یا انگلیسی یا سوئدی مملکت خودش هم پنج هزار تومان از دولت خودش می‌گیرد؟ نمی‌گیرد و جنابعالی روی عرق وطن‌پرستی همین طور آقای عمیدی نوری دوست دارید محصلین خارجه بیایند در این مملکت ولی باید خدمتتان عرض کنم که یک جاذبه‌ای باید آنها را بکشد که اسمش حسن و علاقه به وطن است اگر آن باشد بنده به سرکار قول می‌دهم اگر آن جاذبه نباشد پنج هزار تومان که سهل است صد هزار تومان هم که بدهید نمی‌آید برای این که در آن ممالک غیر از پول یک مزایای دیگری هم هست اما چون ایرانی است در این مملکت محترم است باید بیاید و نردبان مدارج استخدامی را طی کند طبق قوانین این مملکت که در این مجلس وضع شده چنان که همه کرده‌اند دکتر بینا و دکتر مهران و ناصر ذوالفقاری کرده‌اند، نمی‌شود یکی از در بیاید تو همه حساب‌ها متوقف بشود و این بشود رئیس و دستور بده و مربی کسانی که موهای سرشان را در این کار سفید کرده‌اند این صحیح نیست بنده خیلی معذرت می‌خواهم بنده به تمام قوانینی که در این مملکت گذشته نهایت احترام را می‌گذارم و پیشنهاد جناب آقای عمیدی نوری را وارد نمی‌دانم (احسنت).
نائب رئیس- آقای مرآت اسفندیاری.
مرآت اسفندیاری- عرض کنم از این که همه آقایان محترم با نظر آقای عمیدی موافقند که باید یک تصمیم و طریقی اتخاذ شود که پیش از آنچه تا به حال بوده جلب محصلین فارغ‌التحصیل ایرانی را که در خارجه هستند به مملکت بکند. اما بنده یک عرضی دارم جناب آقای دکتر مهران لطف بفرمایید این لایحه به صورتی که تقدیم شد بنده خیال می‌کنم یک مشکلاتی از لحاظ پرسنلی ایجاد می‌کند مثلاً لایحه استخدامی که مربوط به اتباع بیگانه است این لایحه موقعی می‌رود و به کمیسیون خارجه که فقط مربوط به اتباع خارجه باشد و اگر شما ایرانی‌ها را هم ملزم بکنید بنده نمی‌دانم چه صورتی پیدا می‌کند بنده یک طریقی را پیشنهاد می‌کنم اگر آقایان محترم و ریاست محترم موافق باشند. این پیشنهاد آقای عمیدی نوری به همین صورت
ارجاع شود به کمیسیون فرهنگ و در آنجا مطالعه بشود بدون آن نظری که آقای دکتر مهران الان فرمودند مقرر نیست به صورت لایحه دیگری در این لایحه اضافه بشود این حقیقت است ولی با این نحو می‌شود، حقیقتش را عرض می‌کنم (عمیدی نوری- با ماده اول برود به کمیسیون موافقم) (جمعی از نمایندگان- رأی بگیرید) اجازه بفرمایید آقای عمیدی نوری ولی واقعاً اگر پیشنهاد حضرتعالی برود به کمیسیون در آنجا هم مطالعه بشود درویش چه مانعی دارد چون این موضوع اصلاً مربوط به این لایحه نیست فکر حضرتعالی خیلی بزرگ است حضرتعالی که منطقی هستید این کار مقدور نیست آقا.
نائب رئیس- ماده ۱۱۶ آئین‌نامه قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۱۱۶- اصلاحاتی که ضمن مذاکره شور نهایی طبق ماده ۱۱۴ نسبت به لوایح و طرح‌ها تجدید می‌شود در صورت تقاضای مخبر یا وزیر یا معاون او به کمیسیون ارجاع می‌گردد و کمیسیون مکلف است ظرف ۵ روز نظر خود را به مجلس اطلاع دهد و نیز مجلس می‌تواند بر حسب تذکر رئیس یا پیشنهاد ۱۵ نفر از نمایندگان و تصویب مجلس اصل طرح با لایحه و کلیه پیشنهادها را بدون تفکیک به کمیسیون ارجاع نماید که ظرف پنج روز مجدداً به مجلس گزارش دهد.
نائب رئیس- ماده ۱۱۶ اختیار را به مخبر داده است که تقاضا کند لایحه برود به کمیسیون و در ظرف پنج روز هم برگردد بنابراین طبق این ماده ناچاریم که برگردانیم به کمیسیون و ظرف پنج روز کمیسیون تکلیف آن را معلوم کند.
جمعی از نمایندگان- ایشان پیشنهاد نکردند، شفاهی بود.
مرآت اسفندیاری- بنده پیشنهاد را تقاضا کردم به کمیسیون برود.
مهران- ما سه نفر مخبریم، موافقت کدام‌یک از مخبرها باید باشد؟
۶- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
نائب رئیس- به همان کمیسیونی مخبرش درخواست کرده است خواهد رفت و چون این پیشنهاد به کمیسیون می‌رود و وقت هم منقضی شده است لذا بقیه مذاکرات موکول به جلسه آینده است و در جلسه آینده همین موضوع و سایر لوایح مطرح خواهد شد. جلسه آینده روز پنجشنبه خواهد بود.
(مجلس ۳۰ دقیقه بعد از ظهر ختم شد)
نائب رئیس مجلس شورای ملی- عماد تربتی