مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ آبان ۱۳۲۳ نشست ۷۷
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری چهاردهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بودجه مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری چهاردهم |
دوره چهاردهم قانونگذاری
مشروح مذاکرات مجلس ملی دوره ۱۴
جلسه: ۷۷
صورت مشروح مجلس روز پنجشنبه ۲۵ آبان ماه ۱۳۲۳
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- تقدیم و تصویب طرح قانونی راجع به تمدید قانون دو دوازدهم شهریور و مهر ۲۳ برای آبان ماه
۳- ختم جلسه به عنوان تنفس
مجلس یک ساعت قبل از ظهر به ریاست آقای سید محمد صادق طباطبایی تشکیل گردید
صورت مجلس روز سه‌شنبه ۹ آبان ماه را آقای هاشمی (منشی) قرائت نمودند.
(اسامی غایبین جلسه سه‌شنبه ۹ آبان ماه که ضمن صورت مجلس خوانده شده:
غایبین با اجازه- آقایان: گرگانی- کام‌بخش- اوانسیان- ساسان
غایبین بی‌اجازه- آقایان: تربتی- فاطمی- مظفرزاده- نقابت- نراقی- کفایی- عامری- آصف- قبادیان- سیف‌پور- دکترشفق- تهرانچی- گنابادی- معدل- رفیعی- ایرج اسکندری- دکتر فلسفی
دیر آمدگان بی‌اجازه- آقایان: بیات- اخوان- تولیت- تیمورتاش- فرهودی- مهندس پناهی- تیموری
اسامی غایبین جلسه یکشنبه ۱۴ آبان ماه ۱۳۲۳
غایبین با اجازه- آقایان: جلیلی- فولادوند- نراقی- کاظمی- تهرانچی- گرگانی- کام-بخش
غایبین بی‌اجازه- آقایان: تربتی- اخوان- کفایی- عامری- آصف- امیر ابراهیمی- قبادیان- سید ضیاءالدین- جواد مسعودی- ساسان- سیف‌پور- گنابادی- معدل- رفیعی- رضا تجدد- دکتر فلسفی
دیر آمدگان بی‌اجازه- آقایان: نقابت- صمصام- خلعت‌بری- مجد- مهندس پناهی)
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس - اعتراضی بر صورت مجلس نیست؟ (اظهار شد - خیر) صورت جلسه تصویب شد. چون تکلیف تشکیل دولت هنوز معین نشده و از آن طرف مصارف و حقوق ادارت تکلیفش معوق است و حقوق ادارات ممکن است به این ترتیب به تعویق بیفتد لذا آقای فرهودی و بعضی از آقایان نمایندگان طرحی به قید دو فوریت تهیه کرده‌اند که حقوق این ماه کارمندان ادارات پرداخت شود. آقای فرهودی (اجازه)
۲- تقدیم و تصویب طرح قانونی راجع به تمدید قانون دو دوازدهم شهریور و مهر ۲۳ برای آبان ماه
فرهودی - عرض کنم دولت متأسفانه تکلیفش هنوز معلوم نشده است و این مسأله لایحه ۱۲/۱ تصور می‌کنم از هر جهت فوریت داشته باشد از این جهت تقاضا می‌کنم طرحی که تنظیم شده است آقایان اجازه بفرمایند که مطرح شود و تصویب شود اگر آقایان هم فرمایشاتی دارند بعد از تصویب این لایحه بفرمایند.(صحیح است- صحیح است)
رئیس - آقای نبوی شما با دستور مخالفید؟
نبوی - بنده تذکری دارم خواستم استدعا کنم از آقای رئیس که بعد از تصویب این طرح اجازه بفرمایند که اعتبارنامه آقای اربه و آقای لنگرانی مطرح شود این اعتبارنامه‌ها مدتی است معطل است و مجوزی هم ندارد که اعتبارنامه‌ها این قدر معطل بماند.
رئیس - آقای طباطبایی شما مخالف دستورید؟
محمد طباطبایی - بلی
رئیس - بفرمایید
محمد طباطبایی - عرض کنم علت این که من با دستور مخالفم گمان می‌کنم این علت پیش همه آقایان خیلی روشن است و آن بی‌تکلیفی مملکت است الان هشت روز شاید نه روز است که مملکت و دولت به وضع بی‌تکلیفی است و ما حالا بعد از این که مدت یک هفته است که مملکت را در معطل کرده‌ایم آمده‌ایم لایحه ۱۲/۱ را تصویب بکنیم امروز در خارج از من پرسیدند که امروز مجلس تشکیل می‌شود؟ من خودم ابداً اطلاعی نداشتم
رئیس - (خطاب به آقای محمد طباطبایی) آقا در موضوع هیئت دولت حرف نزنید در موضوع لایحه و دستور بفرمایید
محمد طباطبایی - بلی راجع به مملکت است و علت این که من با ورود در دستور مخالفم این است که من مخالفم این است که وارد مباحث دیگری بشویم جز مسائلی که مربوط به مملکت است باید علتش را عرض کنم علتش این است که عرض می‌کنم نمی‌دانستم امروز مجلس تشکیل می‌شود یا نه آن آدم با اطلاع بود گفت چون نزدیک به آخر ماه است برای پرداخت حقوق ادارات مجلس تشکیل می‌شود و وقتی که من آمدم به مجلس دیدم موضوع همین است و این شخص درست فهمیده است و اطلاعش درست بوده و استنباطش هم به موقع بوده است بنده گمان می‌کنم تکلیف یک مملکتی معین شود مهم‌تر است از این که ادارات دولتی سر ماه حقوق بگیرند یا این که دو روز دیرتر…
نمایندگان- این طور نیست (همهمه نمایندگان) (زنگ ممتد رئیس)
محمد طباطبایی - پس اگر این طور نیست آقایان موافقت بفرمایند که اشخاصی که اجازه خواسته‌اند من جمله خود من اجازه بفرمایند صحبت بکنیم آن وقت برای دست آخر طرحی که برای پرداخت ۱۲/۱ حقوق ادارات تنظیم شده مطرح شود و آن را بگذرانید اما اگر چنانچه این مطلب را جلو بیاندازیم بهانه‌ای خواهد شد که نزدیک ظهر است آن وقت یک عده از آقایان هم جلسه را به هم می‌زنند یک عده دیگر هم که دل‌شان نمی‌خواهد که مجلس وارد این مباحث و مطالب بشود کمک خواهند کرد برای این که فرصت و مجالی نباشد که راجع به مملکت در یک همچو موقع صحبت‌هایی که باید بشود اظهار شود از این جهت بود که بنده مخالفت کردم و خواهم هم دارم که اجازه بفرمایید قبلاً مطالبی که مربوط به امروز مملکت است گفته شود نه صحبت‌هایی بی‌حاصل و جلسات بی‌حاصل بعد از گفتن آن مطالب آقایان هر چه می‌خواهند بکنند و آن ماده را مطرح کنند و تصویب نمایند.
نمایندگان - رأی رأی
رئیس - آقای دکتر شفق شما موافق هستید؟
دکتر شفق- بلی
رئیس - بفرمایید
دکتر شفق - بنده موافقم به این که فوراً وارد دستور بشویم برای تصویب این لایحه بنده تعجب می‌کنم از آقای طباطبایی همکار محترم که موضوع دولت را در اینجا مطرح می‌کنند برای این که همه کارمندان دولت و شاید هم اشخاص خارج می‌دانند که آقایان نمایندگان شب‌ها و روزها مشغولند و دارند کار می‌کنند که بلکه راه حلی پیدا کنند و توافقی حاصل شود و کسی هم در این باب غفلتی نکرده است اما آمدیم سر این موضوع که هر وکیلی پی بهانه‌ای بگردد که با یک پیشنهادی صحبت بکند به عقیده بنده هر وکیلی و بخصوص آقای طباطبایی این اندازه انصاف دارند که در این موضوع اطاله صحبت نشود و وقت مملکت ضایع نشود اگر بنا بود حتماً به بهانه لایحه ۱۲/۱ ما بخواهیم صحبت بکنیم گویا یک عده‌ای هم حاضر باشند که به کفایت مذاکرات رأی بدهند که تکلیف مردم معلوم بشود.
نمایندگان - رأی رأی
رئیس - رأی می‌گیریم به این که وارد مطرح شدن این موضوع لایحه بشویم آقایانی که موافقند قیام نمایند.(اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده قرائت می‌شود:
ساحت محترم مجلس شورای ملی. به طوری که خاطر آقایان نمایندگان آگاه است بودجه‌های تفصیلی سال ۱۳۲۳ از طرف دولت به مجلس شورای ملی پیشنهاد شده است ولی اجازه پرداخت هزینه‌های جاری کشور برای آبان ماه هنوز داده نشده است برای این که وقفه و تأخیری در پرداخت مخارج ضروری و حقوق کارکنان دولت حاصل نشود امضاء کنندگان ماده واحده زیر را با قید دو فوریت پیشنهاد و تقاضای تصویب آن را داریم.
ماده واحده- مدلول ماده واحده مصوب دوم مهر ماه ۱۳۲۳ راجع به اجازه پرداخت دو دوازدهم شهریور و مهر برای آبان ماه ۱۳۲۳ تمدید می‌شود. به امضای بیش از ۱۵ نفر.
رئیس - آقای ملک‌مدنی شما مخالفید؟
ملک¬ مدنی - بنده موافقم
رئیس - آقای نبوی شما مخالفید؟
نبوی - نخیر بنده موافقم.
رئیس - آقای شریعت‌زاده شما مخالفید؟
شریعت‌زاده - بنده موافقم
مهندس فریور - مخالفی نیست رأی بگیرید.
رئیس - آقای فیروزآبادی شما مخالفید؟
فیروزآبادی - بلی
رئیس - بفرمایید
فیروزآبادی - بنده خیلی متأسفم و تعجب دارم از وضعیت مملکت خودمان که در اثر این پیش آمد جنگ چه بر سر ما می‌آید و چه بر سرما خواهد آمد.
یمین اسفندیاری - آقا راجع به لایحه یک دوازدهم صحبت بفرمایید
فیروزآبادی - یک بودجه مملکتی نباید این طور به مجلس بیاید در صورتی که سال گذشته باید به مجلس آمده باشد و از مجلس گذشته باشد این همه‌اش یک دوازده یا دو دوازده بیاید تکلیف مجلس معلوم نیست تکلیف دولت هم معلوم نیست و دولت‌هایی هم که روی کار می‌آیند کار ¬(صحیح است) آخر چرا باید این طور باشد. چرا این طور می‌کنید الان در واقع دو هفته است بلکه بیشتر مملکت ما کابینه ندارد وزیر ندارد، مسئول ندارد (یمین اسفندیاری - این چند روزه کجا تشریف داشتید آقا می‌خواستید تشریف بیاورید شما هم شرکت کنید) من ناخوش بودم حالا هم به زحمت آمدم و با این لایحه مخالفم بنده عقیده‌ام این است که شخص کار وکالت و کار وزارت را نباید قبول بکند و اگر قبول کرد باید کار بکند همه‌اش یک دوازده و دو دوازده آخر این بی‌حالی ما بی همه چیزی ما را به دنیا نشان می‌دهد این است که بنده برخلاف این رویه‌ام پس حالا که رأی می‌دهید هر پنج دوازدهم را رأی بدهید که بعد از این در مجلس تکرار نشود و زودتر سعی کنید کابینه را تشکیل بدهید آخر چرا ما نباید بتوانیم یک کابینه در مملکت تشکیل بدهیم آدم با کفایت نداریم؟ اگر بگوییم نه که دروغ است چون داریم. پیش آمد جنگ بیش از این نباید به ما صدمه بزند این را باید درست کنیم و این ۱۲/۱ را ۱۲/۵ بکنیم که بعد از این دیگر تکرار نشود (صحیح است)
جمعی از نمایندگان - رأی آقا رأی
رئیس - ایشان مخالف بودند یک موافق حرف بزند بعد
جمعی از نمایندگان - آقا لازم نیست رأی بگیرید.
رئیس - بسیار خوب رأی می‌گیریم به فوریت لایحه آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب باشد. حالا اصل ماده است.
دکتر طاهری - آقا دو فوریت دارد.
رئیس - اگر لایحه مالی حساب می‌کنید دو فوریت ندارد (جمعی از نمایندگان - دو فوری است) و رأی می‌گیریم به فوریت دوم لایحه آقایان موافقین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در اصل ماده هم که مخالفی نیست رأی می-گیریم به ماده واحده با ورقه پیشنهادی هم آقای دکتر آقایان داده‌اند راجع به هزینه این ماده خودش شامل
هزینه هست و احتیاجی به این پیشنهاد نیست.
طباطبایی - آقا بایستی اجازه بفرمایید در اینجا دقت بشود ما صحبت داشتیم
جمعی از نمایندگان - اعلام رأی شده است ممکن نیست صحبت کرد.
رئیس - رأی می‌گیریم با ورقه و آقایان موافقین ورقه سفید خواهند داد.
(اخذ و استخراج آراء به عمل آمده و نتیجه به قرار زیر از طرف مقام ریاست اعلام شد)
عده حاضر در موقع اعلام رأی ۹۷ نفر با اکثریت ۸۹ رأی موافق تصویب شد.
اسامی موافقین آقایان - عباس مسعودی - دکتر رادمنش- کام‌بخش- حاذقی- شجاع- فولادوند- تولیت- اردلان- دکتر آقایان- دکتر کیان- امینی- سنندجی- ذکایی - محسن افشار صادقی- مهندس پناهی- اسکندری - صدر قاضی- صدریه - لنکرانی- سیدمهدی عدل- خاکباز- مراد اربه- گیو- ظفری- ابراهیم ریگی- دکتر مجتهدی- دکتر کشاورز- تیموری - جمال امامی- هاشمی - تیمورتاش- مقدم- محمدعلی اعتماد- فتوحی- شهاب فردوسی - بهبهانی- دولت آبادی- اسعد- فرخ- فرهودی- روحی- سرتیپ‌زاده - دکتر زنگنه- گله‌داری- دکتر عبده- محمد حسین قشقایی- سیف‌پور فاطمی- حشمتی- مؤید قوامی- نجومی- مؤید ثابتی- ذوالقدر- دهقان- امام جمعه- فرمند- جواد مسعودی- ابوالحسن صادقی- دکتر شفق- نقابت- شریعت‌زاده- دکتر طاهری- فرود- حکمت- اقبال- مخبر فرهمند- ذوالفقاری- دکتر معاون- ثقةالاسلامی- مهندس فریور- صمصام بختیاری- دکتر معظمی- مرآت اسفندیاری- عزت‌الله بیات- کاظمی- ملک‌مدنی- رحیمیان - خلیل دشتی- محمد علی مجد- عمادالسلطنه فاطمی- افخمی- صفوی - دهستانی - گرگانی- ملایری - حسین تهرانی- خلعت‌بری- نبوی - یمین اسفندیاری - تهرانچی
اردلان- آقا بنده پیشنهادی کردم راجع به اعتبارنامه آقای مراداریه که مطرح شود.
رئیس - پیشنهادهایی شده است راجع به اعتبارنامه‌هایی که در دستور است و شرحی هم آقای طوسی نوشته‌اند و فرستاده‌اند راجع به مخالفت با آقای مراد اریه ولی بنده نمی‌دانم کجا است و نمی‌دانم نظر آقایان چیست؟
جمعی از نمایندگان - آقای طوسی حاضر نیستند رأی بگیرید
یمین اسفندیاری - ما حاضریم که ایشان اعتراض‌شان را بکنند اگر آقای طوسی حاضرند که بیایند حرفشان را بزنند و اگر حاضر نیستند که به پیغام نمی‌شود.
رئیس - ایشان حاضر نیستند.
یمین اسفندیاری - اگر حاضر نیستند که باید رأی بگیرید رأی مجلس قاطع است اعتبارنامه آقای مراد اریه مطرح شده و آقای طوسی هم مخالفت کرده‌اند.
رئیس - درست است خودشان هم نیستند باید رأی گرفت ولی عده کافی نیست.
دکتر شفق- آقا اجازه می‌فرمایید؟
رئیس - بفرمایید
دکتر شفق- بنده استفاده می‌کنم از موقع و عرض می‌کنم در حدود یک ماه که بنده در آذربایجان بودم باز هم این نظر را پیدا کردم که در مجلس متذکر شوم که اگر آقایان مانعی نمی‌بینند طرح راجع به آقایان پیشه‌وری و رحیم‌زاده خویی مورد توجه مجلس قرار بگیرد چون وقتی که بنده آنجا بودم با طبقات مختلفه مردم ارتباط داشتم و تمام این عقیده را داشتند و بنده مقتضی می‌دانم که طرحی که مدتی است داده شده است در جلسه علنی خوانده نشده است مورد
توجه قرار بگیرد.
یکی از نمایندگان - حالا مذاکره نفرمایید اعلام رأی شده است آقا
دشتی - ممکن است اعتبارنامه آقای لنکرانی را مطرح بفرمایید.
۳- ختم جلسه به عنوان تنفس
رئیس - عده کافی نیست اگر آقایان موافقت می‌فرمایند جلسه را ختم کنیم.
فاطمی - یک قدری تأمل بفرمایید
رئیس - چون آقایان در خارج مذاکراتی هم باید بکنند.
طباطبایی - پس به عنوان تنفس جلسه را ختم بفرمایید
رئیس - بسیار خوب یک ربع تنفس داده می‌شود.
در این موقع بیست دقیقه به ظهر مجلس به عنوان تنفس ختم و دیگر تشکیل نگردید.
رئیس مجلس شورای ملی - سید محمد صادق طباطبایی
قانون
اجازه تمدید قانون مصوب دوم مهر ماه ۱۳۲۳ برای پرداخت هزینه آبان ماه ۱۳۲۳
ماده واحده - مدلول ماده واحده مصوب دوم مهر ماه ۱۳۲۳ راجع به اجازه پرداخت دو دوازدهم شهریور و مهر برای آبان ماه ۱۳۲۳ تمدید می‌شود.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه بیست و پنچم آبان ماه یک هزار و سیصد و بیست و سه به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی - سید محمد صادق طباطبایی