مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۴ خرداد ۱۳۴۵ نشست ۲۷۵

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۴ خرداد ۱۳۴۵ نشست ۲۷۵

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۲۴ خرداد ۱۳۴۵ نشست ۲۷۵

فهرست مطالب:

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۲۱

جلسه: ۲۷۵

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.

۲- طرح سؤال آقای احتشامی راجع به کار شبانه‌روزی گمرک بازرگان و مهمانخانه آن و جواب آقای دکتر یگانه وزیر مشاور.

۳- طرح و تصویب کمیسیون برنامه راجع به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی مربوط به نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های برنامه عمرانی سوم و ابلاغ به دولت.

۴- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون کشور راجع به اجازه خرید قسمتی از اراضی ونک برای شهربانی کل کشور و ارسال به مجلس سنا.

۵- تصویب صورت‌جلسه.

۶- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت کشور (یک فقره آن به قید یک فوریت تقدیم شد)

۷- طرح و تصویب یک فوریت لایحه مربوط به تمدید مدت تعیین تکلیف مشمولین عادی متولد از ۱۳۱۲ تا ۱۳۲۴.

۸- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون بهداری راجع به استفاده از قانون استخدام پرستار، ماما. و کارمندان فنی مورد نیاز مؤسسات درمانی نیروهای مسلح شاهنشاهی و بیمارستان‌های ژاندارمری و شهربانی کل کشور وارسال به مجلس سنا.

۹- ختم جلسه.

مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

۱- قرائت اسامی غایبین جلسه قبل.

رئیس - اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه - آقایان:

آقایان ـ ابراهیمی ـ دکتر الموتی ـ بختیار بختیاری‌ها ـ حاذقی ـ خواجه‌نوری ـ مهندس زنجانچی‌ـ طهماسبی ـ کشفی ـ دکتر مصباح‌زاده ـ مهندس معینی زند.

غائبین مریض ـ آقایان:

دکتر پورهاشمی ـ دکتر حسینی ـ دکتر رشتی ـ دکتر رمضانی ـ دکتر فربود ـ فولادوند - فصیلی - دکتر مبین ـ سرلشکر همایونی.

۲- طرح سؤال آقای احتشامی راجع به کار شبانه‌روزی گمرک بازرگان و مهمانخانه آن و جواب آقای دکتر یگانه وزیر مشاور

رئیس ـ وارد دستور می‌شویم سؤال آقای احتشامی از دولت مطرح است. آقای احتشامی بفرمایید.

احتشامی ـ جواب بفرمایند بنده توضیح می‌دهم.

رئیس ـ آقای دکتر یگانه بفرمایند.

دکتر یگانه (وزیر مشاور) ـ با اجازه مقام معظم ریاست و نمایندگان محترم جناب آقای احتشامی نماینده محترم سؤالی از دولت فرموده بودند یکی راجع به علت این که مرز بازرگان شب‌ها تعطیل است و رفت و آمد مسافرین انجام نمی‌شود و یک قسمت هم مربوط بود به مهمانخانه‌ای که در مرز بازرگان وجود داشت خواستم به استحضار نمایندگان محترم برسانم در قسمت اول که راجع به باز بودن مرز بازرگان در شب است از طرف وزارت اقتصاد به گمرک آنجا دستور صادر شده که در تمام طول بیست و چهار ساعت شبانه‌روز کار بکنند و گزارشی که داشتیم حاکی از این بود که شروع به اقدام شده و مرز در طول شبانه‌روز باز است النهایه چون مرز دولت ترکیه در طول ۲۴ ساعت هنوز دایر نیست این بود که از طریق وزارت امور خارجه شرحی به وزارت امور خارجه ترکیه و سفارت کبرای آنجا نوشته شده است که اقدام بکنند که آنها هم متقابلاً مرزشان را در ۲۴ ساعت باز نگاه دارد تا وسیله تسهیل رفت و آمد مسافرین تهیه بشود در قسمت دوم راجع به علت بسته شدن هتلی که در بازرگان وجود داشت باید به استحضار برسانم که در سال ۳۷ قراردادی بین اداره گمرک و یک شخصی منعقد می‌شود که برای ۵ سال هتلی در آنجا دایر می‌گردد البته از سال ۳۷ تا به حال خود به خود مدت منقضی است و چون این محل هتل اتاق‌های اداره کل گمرک آنجا بوده این است که وقتی قرار شد گمرک شبانه‌روزی کار بکند این اتاق‌ها مورد احتیاج خود دستگاه دولتی است بنابراین قراردادی که قبلاً بود دیگر تجدید نشد. ولی در ماکو که ۲۲ کیلومتر فاصله تا مرز دارد شاید استحضار داشته باشید که مهمانسرایی از طرف سازمان جلب سیاحان ساخته شده و چندی پیش طرحی به تصویب رسید که ۱۵ اتاق دیگر اضافه بکنیم و چون این مهمانخانه به کار افتاده نیازی به مهمانخانه اولیه نبوده و ۱۵ تختخواب هم اضافه خواهد شد.

رئیس ـ آقای احتشامی بفرمایید.

احتشامی ـ با اجازه مقام محترم ریاست و نمایندگان محترم بنده از جناب آقای دکتر یگانه وزیر محترم مشاور و معاون پارلمانی نخست‌وزیر تشکر می‌کنم که نسبت به این امر مهم مملکتی که بی‌نهایت حائز اهمیت است توجه کردند و دروازه ایران به اروپا که موجب سرافرازی هر ایرانی بود که خارج وارد می‌شدند باز کردند البته این اقدامی که الان شده است باید خیلی زودتر می‌شد تصور می‌کنم با این اقدامی که الان از طرف سازمان سیاحان شده و تلویزیون و رادیو و مطبوعات جهانگردان را دعوت می‌کند حق این بود که این دروازه باز می‌بود و موجب شرمساری ما پیش خارجیان نمی‌شد علی‌هذا از این سرعت عمل و از این اقدام برجسته دولت از صمیم قلب تشکر می‌کنم (صحیح است).

من خیلی خوشوقتم اکنون با طرح این سؤال فرصتی به دست آمد تا اصولاً در مورد یک مسئله مهم اجتماعی سخن بگویم فراموش نمی‌کنم از سال‌ها قبل هنگامی که هنوز تحصیل دانشگاهی می‌کردم مقاله‌ای از استاد بزرگوارم جناب آقای مطیع‌الدوله حجازی خواندم که خیلی مرا تحت تأثیر قرار داد و همیشه آرزو می‌کنم که‌ای کاش مسئولین امور ما نیز مانند قهرمان آن مقاله به میزان کاردانی و لیاقت خود با دیده انصاف بنگرند و اگر آمادگی قبول مسئولیت‌های بزرگ را ندارند کار را به دست پهلوانش بسپارند، خلاصه آن مقاله چنین است:

در یکی از مجامع بین‌المللی عضویت داشتم چنان که از پیش به خود وعده داده بودم بیش از همه در صحبت نمایندگان کشورهای مختلف آویختم و مانند درمانده‌ای که به واقف راه رسیده باشد از هیچ‌گونه پرسش خودداری

نمی‌کردم و می‌خواستم در فواصل کوتاه جلسات که امکان ملاقات بود سر پیشرفت سحرآمیز آنان را دریابم نمایندگان یکی از کشورها که مرا تشنه دید بی‌دریغ و ریا مرا در باغ مصفای میهن خویش گردش داد و از آن همه آبادی و قشنگی چشم و جانم را خیره نمود و دلم را از اشک و حسد به درد آورد و چند روز بعد مرا به منزل خود خواند و گفت مروت ندیدم که چشمه آب زلال را بر برادر تشنه خود پنهان دارم اینک اگر دل مردانه و پای رونده داری آن تو و این نوشدارو و اینک راپرت مأموریت خود را که به کشورم می‌فرستم در اختیار تو می‌گذارم، آن مرد چنین نوشته بود

اگر تردید نداشتم که وجود ناچیزم باز به کوچک‌ترین مقداری در خدمت میهن و شاه مفید باشد پس از آزمایشی که در این مأموریت از نفس خویش کرده‌ام رشته حیات را از گردن خویش برداشتم و این بار سنگین را بر زمین می‌گذاشتم تا کاروان میهن سبک‌تر رود لیکن هنوز در جان و تن خویش نیروی خدمت می‌پندارم و به این بهانه زنده‌ام چنانچه می‌دانید من پلکان خدمات دولتی را یک به یک بالا رفته هیچ گاه لغزش و فتور در روش خود مشاهده ننمودم تا زمانی که به درجه ریاست رسیدم گویی ظرفی بودم ممتلی به یک قطره لبریز گشتم همچو جانوران نامرئی که در تن ضعیف می‌خلند و ایجاد مرض می‌کنند احساساتی پنهانی در جانم تنیده از خود بیرونم بردند سرمست نخوت و غرور گشتم و جز شخصیت و لیاقت خود چیزی نمی‌دیدیم تکلیف و وظیفه را محکوم خود می‌انگاشتم و هم‌قطاران را اندک می‌شمردم تا آن که در آن حال شور و مدهوشی اختیارم از دست شد یکی دو بار به خطا رفتم ولی بار سوم مرتکب گناه بزرگ‌تری شدم که تسلیم رنج پشیمانی و شرمساری گشتم چون از آن پس خود را برای ریاست شایسته ندانستم مرا به نمایندگی مهین عزیز در این جمعیت مأمور کردند نیتم آن بود که گذشته را جبران کنم ولی دردا که خوی ناپاکم بر عقل تدبیر چیره آمد و هنوز سر از غرقاب گناه بیرون نیاورده به سیه‌چال شرمساریم فرو برد.

در این مأموریت پیوسته رنج می‌بردم که چرا نمی‌توانستم در مجمع سخنی بگویم سرانجام شبی تا صبح بر بینوایی در رخوت خویش ناله کردم و گریستم و فردا با عزمی راسخ و دلی آسوده به مجمع رفتم در آغاز مجلس انگشت را بی‌محابا برای گرفتن اجازه صحبت به رئیس نشان دادم صدای رئیس مجمع که به عنوان اجازه اسم مرا گفت چون توپی که در درونم سرداده باشند بنای امن و آسایشم را ویران ساخت چشمم سیاه می‌دید و سرم به دوار افتاده بود مع‌هذا زمان درازی پیرامون موضوعی که مطرح بود سخنی گفتم و با ناطقین مکالمه مناظره داشتم در ختم جلسه درست یادم نبود چه گفتند و چه شنیده بودم شب آن روز که گفتار خویش را در ورقه یومیه مجمع خواندم و دانستم برخلاف عقیده و ایمان خود نامربوط‌ها گفته و حیثیت وطن را فدای حسن خودستایی نموده‌ام چنان شد که گویی به جرم خیانت به وطن حکم اعدامم را شنیده بودم. اکنون این است مقدار و بهای وجود من چون معلوم شد که شایستگی ریاست را ندارم و تقاضا دارم بعد از این اگر خدمتی به من رجوع می‌شود در زیر نظر از خود لایقتری باشم.

آری نمایندگان محترم است سر موفقیت جوامع پیشرفته دنیا. من اکنون در مورد این که تنها دروازه ایران را به اروپا شب‌ها سالیان درازی بسته بوده و چه بسا صدها جهانگرد خارجی چه در زمستان در سرما و گرما در پشت دروازه‌ای که یک گمرکچی وظیفه‌ن‌شناس آن را قفل کرده در داخل اتومبیل گرسنه و تشنه و احیاناً مریض و ناتوان به سر برده‌اند می‌اندیشم غرق شرم و خجلت می‌شوم باید مسئولان این بدنامی معرفی گردند من نمی‌دانم هنگامی که مسئول سازمان جلب سیاحان به ایتالیا می‌رود و با مؤسسات خصوصی درباره متل‌سازی در ایران مذاکره می‌کند که در مسیر راه ترانزیتی ایران اروپا متل بسازند چگونه به این مسئله مهم که در خانه ما را برای مهمانانی که پیوسته به وسیله رادیو و جراید و مصاحبه و تبلیغات گوناگون به ایران می‌خوانند بسته‌اند توجه ندارد.

و یا آیا سرپرست گمرکات کل کشور به این مسئله حیاتی و به مسئولیت خطیر خود توجه داشته و سال‌ها آن را معوق باقی گذاشته است. آیا او نمی‌توانست در طی سالیانی که عهده‌دار این شغل می‌باشد چند نفر کارمند اضافه به اداره

گمرک بازرگان بفرستند تا این فضاحت بار نیاید؟

به هر حال من با کمال صراحت از دولت خدمتگزار جناب آقای هویدا می‌خواهم که به این مسئله مهم توجه کافی مبذول دارند و در مواردی که مسئولین آن‌قدر انصاف ندارند که اگر بی‌کفایت بودند خودشان به کنار بروند ایشان بین خادم و ناخادم و لایق و نالایق فرق و تفاوت قائل شوند زیرا ملتی که می‌خواهد انقلاب اجتماعی و سیاسی خود را به ثمر برساند تحمل این بی‌علاقگی‌ها و بی‌کفایتی‌ها را ندارد.

چون سخن از خادم به میان آمد جای آن دارد که از آقای دکتر آموزگار وزیر محترم دارایی که همواره در مشاغلی که به عهده داشته‌اند لیاقت خود را به منصه ظهور رسانیده‌اند و اکنون در وزارت دارایی خوشبختانه گمرکات را هم زیر نظر گرفته‌اند و مسلماً در آن سازمان تغییراتی در جهت مصالح مملکت به عمل خواهند آورد سخن ب‌گویم و از خدمات شایسته ایشان تجلیل به عمل آورم (احسنت).

۳- طرح و تصویب کمیسیون برنامه راجع به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی مربوط به نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم‏ برای اجرای طرح‌های برنامه عمرانی سوم و ابلاغ به دولت‏

رئیس ـ گزارش راجع به نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های برنامه عمرانی سوم مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون برنامه به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون برنامه در جلسه شنبه ۲۱/۳/۴۵ با حضور آقای مهندس ظهیری معاون پارلمانی وزارت آب و برق لایحه شماره ۳۱۹۳۱ - ۲۲/ ۱۲/ ۴۴ دولت راجع به نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های برنامه عمرانی سوم را که پس از تصویب مجلس شورای ملی در مجلس سنا اصلاح گردیده بود رسیدگی و مصوبه آن مجلس را تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آن به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی‏ می‌گردد.

قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های مصوب برنامه‌های عمرانی کشور

ماده‌واحده ـ به دولت اجازه داده می‌شود ماشین‌آلات و سایر لوازم مورد احتیاج برای اجرای طرح‌های مصوب برنامه‌های عمرانی کشور را به طور اقساط مؤسسات خارجی با مناسب‌ترین شرایط ممکن از هر کشور از هر حیث به اقساط خریداری و به همین ترتیب خدمات لازم را تحصیل نماید و قراردادهای مربوط به اعتبار هزینه‌های مزبور را پس از تصویب هیئت وزیران به موقع اجرا بگذارد.

قراردادهایی که برای انجام منظور فوق مستقیماً با دولت‌های خارجی منعقد می‌گردد پس از تصویب کمیسیون مشترک دارایی مجلسین قابل اجرا خواهد بود.

تبصره ۱- میزان استفاده از اعتبارات خارجی در طول مدت برنامه سوم عمرانی کشور اعم از آنچه قبل از تصویب این قانون مورد استفاده قرار گرفته و یا بعداً طبق این قانون مورد استفاده قرار گیرد از مبلغ ۹/۶۰ میلیارد ریال تجاوز نخواهد کرد.

تبصره ۲- دولت مکلف است ظرف یک ماه پس از انعقاد هر قرارداد گزارش آن را به مجلسین تقدیم و منتشر نماید.

نایب‌رئیس کمیسیون برنامه ـ اولیاء

گزارش از کمیسیون دارایی‏ به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون دارایی در جلسه شنبه ۲۱/۳/۴۵ با حضور آقای قوام‌صدری معاون وزارت دارایی لایحه دولت راجع به نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های برنامه عمرانی سوم را که در مجلس سنا با مختصر اصلاحی در مصوبه مجلس شورای ملی تصویب گردیده بود رسیدگی و با اصلاح مزبور موافقت و لایحه را تصویب کرد.

اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون دارایی ـ عزت‌الله اوزار

رئیس ـ نسبت به گزارش کمیسیون‌ها نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیون‌ها رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ارجاع می‌شود.

۴- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون کشور راجع به اجازه خرید قسمتی از اراضی ونک برای شهربانی کل کشور و ارسال به مجلس سنا

رئیس ـ گزارش شور دوم کمیسیون راجع به اجازه خرید قسمتی از اراضی ونک برای شهربانی کل کشور مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون کشور در جلسه ۲۹ اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای سراج حجازی معاون پارلمانی وزارت کشور لایحه شماره ۹۰۵/۱۳ ق ـ ۱۲/۱۰/۱۳۴۲ دولت راجع به اجازه خرید قسمتی از اراضی ونک برای شهربانی کل کشور را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۸۲۷ چاپ گردیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش شور اول را عیناً تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای تقدیم می‌نماید.

قانون اجازه خرید قسمتی از اراضی ونک برای شهربانی کل کشور

ماده واحده - به شهربانی کل کشور اجازه داده می‌شود پلاک‌های ۴۰۱ تا ۴۰۴ فرعی از پلاک اصلی ۷۰ ونک را که نسبت به آنها بانک اعتبارات کشاورزی و عمران روستایی ایران به استناد بند (ز) قانون مصوب ۸/۶/۱۳۳۵ به هیئت پنج نفری شکایت نموده و پس از تودیع بهای آن در بانک مزبور که به مأخذ ارزش سال ۱۳۳۵ و طبق ارزیابی کارشناس همان بانک ملی تعیین می‌شود از مالک خریداری نماید و در صورت احزار مالکیت بانک مبلغ مزبور قطعاً به حساب بانک منظور گردد و در غیر این صورت وجه سپرده به مالک آن مسترد شود.

مخبر کمیسیون کشور ـ مصطفوی‏

گزارش شور دوم از کمیسیون کشاورزی‏ به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون کشاورزی در جلسه ۱۷ خردادماه ۱۳۴۵ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه دولت راجع به اجازه خرید قسمتی از اراضی ونک برای شهربانی کل کشور را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کشور را در این مورد عیناً تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون کشاورزی ـ مهندس اخوان

گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری‏ به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون دادگستری در جلسه ۱۶ خردادماه ۱۳۴۵ با حضور آقای پرتو معاون پارلمانی وزارت دادگستری لایحه دولت راجع به اجازه خرید قسمتی از اراضی ونک برای شهربانی کل کشور را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش شور اول را عیناً تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

رئیس کمیسیون دادگستری ـ صادق احمدی‏

رئیس ـ ماده‌واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.

(اسامی نمایندگان به ترتیب آتی به وسیله آقایان مهندس صائبی ـ دکتر سعید (منشی) اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد)

آقایان: پزشکی ـ توسلی ـ مهندس کمانگر ـ مهندس ریاحی ـ دکتر کلالی ـ صفی‌پور ـ بوشهری ـ بهادری ـ دکتر خطیبی ـ آموزگار ـ روستا ـ ثامنی ـ بانو ابتهاج سمیعی ـ قراچورلو ـ امیراحمدی ـ علی‌مرادی ـ پاک‌ذات ـ باغمیشه ـ ابراهیمی ـ دکتر بقایی یزدی ـ نیری ـ کنگرلو ـ مهندس کیا ـ احتشامی ـ دکتر حکیم شوشتری ـ دکتر اعتمادی ـ مهندس انصاری ـ قاسم مرادی دکتر رهنوردی‌ـ محسنی ـ خواجه‌نوری ـ مهندس پروشانی ـ مهندس آصفی ـ ریگی ـ شاخویی ـ محدث‌زاده ـ ذبیحی ـ زرگرزاده ـ پژند ـ شفیعی‌پور کرمانی ـ مبارکی ـ موسوی ـ اوزار ـ مافی ـ سعید وزیری ـ دکتر حاتم ـ دکتر معتمدوزیری ـ پروین ـ میرهادی ـ اقبالی ـ سرتیپ‌پور ـ امینی خراجی ـ معتمدی ـ دکتر مهندس بهبودی ـ رهبر ـ زند ـ جهانشاهی ـ ملک‌زاده‌ـ دکتر اسدی ـ فخر طباطبایی ـ ارسنجانی ـ دکتر اسفندیاری ـ دکتر زعفرانلو ـ مهندس مالک ـ دکتر حکمت ـ رجایی ـ دکتر پورهاشمی ـ سیفی ـ ساگنیان ـ رامبد - مهندس والا ـ صائب‌ـ ایلخان ـ دکتر رشتی ـ میرزا ختایی ـ حکمت یزدی ـ حیدر صائبی ـ دکتر مهدی‌زاده ـ طالب‌زاده ـ دکتر رضوانی ـ غلام نیاکان ـ اهری ـ صدقیانی - سرتیپ حکیمیان ـ نارویی ـ روحانی‌ـ سرلشکر نکوزاد ـ نصیری ـ مهندس زنجانچی ـ پورادبی ـ نوربخش ـ اولیا ـ تبریزی ـ مهندس عدلی ـ فهیمی ـ دکتر مدنی ـ دیهیم ـ شکیبا ـ کسرایی ـ جلالی ـ شیخ‌الاسلامی ـ مهندس اسدی سمیع ـ مهندس مجتهدی ـ مهندس زرآور ـ مهندس اخوان ـ دکتر سامی‌راد ـ دکتر غنی ـ دکتر وحیدنیا ـ جهانگیری ـ کیهان یغمایی ـ بانو تربیت ـ دکتر صالحی ـ موسوی ـ کبیری ـ مهندس ریاضی ـ لفوطی ـ دکتر سعید ـ متولی‌باشی ـ دکتر کیان ـ دکتر عدل ـ مهندس صائبی ـ دکتر امامی خوئی ـ مهندس معینی ـ صادق احمدی ـ ادیب سمیعی ـ مهندس برومند ـ مهندس عطایی ـ دکتر نجیمی ـ دکتر موثقی ـ موسوی ماکویی ـ دکتر یزدان‌پناه ـ دکتر مهذب ـ دکتر شفیع امین ـ دکتر جعفری ـ حبیبی. ‏

(آرای مأخوذه شماره شد و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید):

آرای موافق ـ ۱۱۸ رأی. ‏

آرای سفید به علامت امتناع ۱۵ رأی. ‏

رئیس ـ لایحه با ۱۱۸ رأی موافق تصویب شد. برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

موافقین ـ آقایان: دکتر سامی‌راد ـ مهندس مجتهدی ـ مهندس اسدی سمیع ـ مهندس ریاضی ـ دیهیم ـ نوربخش ـ پزشکی ـ قراچورلو ـ قاسم مرادی ـ طالب‌زاده ـ دکتر غنی ـ مهندس کمانگر ـ غلام نیاکان ـ سرتیپ حکیمیان ـ دکتر رشتی ـ متولی‌باشی ـ حبیبی ـ امینی خراجی ـ دکتر نجیمی ـ مهندس کیا ـ شاخویی ـ فهیمی ـ پژند ـ مهندس ریاحی ـ مهندس صدقیانی ـ مهندس جلالی ـ دکتر امامی خوئی‌ـ اولیاء ـ نصیری ـ احتشامی ـ موسوی ماکویی ـ ملک‌زاده آملی ـ ارسنجانی ـ پروین ـ میرزاختایی ـ زند ـ دکتر حکیم شوشتری ـ مبارکی ـ شفیعی پورکرمانی ـ صائب ـ کنگرلوـ جهانشاهی ـ صفی‌پور ـ سعید وزیری ـ برومند ـ مهندس زنجانچی ـ مهندس عدلی ـ مهندس عطایی ـ دکتر موثقی ـ صادق احمدی ـ دکتر مهدی‌زاده ـ مهندس مالک ـ اهری ـ دکتر عدل ـ مهندس صائبی ـ مهندس معینی ـ دکتر مدنی ـ دکتر وحیدنیا ـ آموزگار ـ روحانی ـ دکترشفیع امین‌ـ دکتر مهذب ـ دکتر یزدان‌پناه ـ سرلشکر نکوزاد ـ دکتر رضوانی ـ نارویی ـ پورادبی ـ تبریزی ـ صائبی ـ کیهان یغمایی ـ بانو تربیت ـ مهندس زرآور ـ مهندس اخوان ـ دکتر صالحی ـ میرهادی ـ جهانگیری ـ محدث‌زاده ـ کسرایی ـ توسلی ـ حکمت یزدی ـ موسوی ـ رهبر ـ اوزار ـ لفوطی ـ شکیبا ـ ادیب‌سمیعی ـ مهندس آصفی ـ ابراهیمی ـ بانو ابتهاج سمیعی ـ مافی ـ دکتر کیان ـ محسنی‌مهر ـ دکتر اعتمادی ـ دکتر سعید ـ روستا ـ ریگی ـ دکتر کلالی ـ دکتر خطیبی ـ باغمیشه ـ مهندس انصاری ـ مهندس پروشانی ـ خواجه‌نوری ـ ذبیحی سلطان احمدی ـ دکتر بقایی یزدی ـ دکتر معتمد وزیری ـ علی‌مرادی ـ نیری ـ ثامنی ـ بهادری ـ دکتر رهنوردی ـ

دکتر زعفرانلو ـ دکتر حاتم ـ پاک‌ذات ـ زرگرزاده ـ امیراحمدی ـ بوشهری ـ سیفی ـ معتمدی ـ اقبالی.

ممتنعین ـ آقایان: دکتر اسدی ـ دکتر اسفندیاری ـ ایلخان ـ دکتر مهندس بهبودی ـ دکتر پورهاشمی ـ دکتر جفرودی ـ دکتر سعید حکمت ـ رامبد ـ رجایی ـ ساگینیان ـ سرتیپ‌پور ـ شیخ‌الاسلامی ـ فخر طباطبایی ـ موسوی کبیری ـ مهندس والا.

۵- تصویب صورت‌جلسه

رئیس ـ راجع به صورت‌جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ آقای صائب بفرمایید.

صائب ـ در بیانات بنده اصلاحات مختصری هست به تندنویسی می‌دهم.

رئیس ـ اصلاح می‌شود. آقای سعیدوزیری بفرمایید.

سعیدوزیری ـ در بیانات بنده اشتباه چاپی هست که اصلاح و به تندنویسی می‌دهم. ‏

رئیس - اصلاح می‌شود. راجع به صورت‌جلسه دیگر نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌جلسه قبل تصویب می‌شود. آقای رهنوردی بفرمایید.

دکتر رهنوردی ـ شکایتی است از یکی از سردفترها برای اقدام مقتضی تقدیم مقام ریاست می‌شود.

رئیس ـ آقای کبیری‏.

موسوی کبیری ـ یازده فقره شکایت رسیده تقدیم می‌کنم.

رئیس ـ آقای توسلی. ‏

توسلی ـ شکایتی است از خرده‌مالکین گیلان تقدیم می‌کنم.

۶- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت کشور (یک فقره آن به قید فوریت تقدیم شد)

رئیس ـ آقای سراج حجازی بفرمایید.

سراج حجازی (معاون وزارت کشور) ـ به طوری که خاطر نمایندگان محترم مسبوق است برای مشمولین از ۱۳۱۲ تا ۱۳۲۲ مقرر بود که یک وجهی در مدت یک سال به بانک تقدیم بکنند و معافیت دریافت دارند چون بعضی از زارعین کارگران مجالی برای آنها نشده به وسیله این لایحه تقاضای تمدید مدت شده است لایحه دیگری است راجع به افسران شهربانی که مشمول مقررات ارتشی شده‌اند ولی در آن لایحه که باید به تصویب برسد نامی از رئیس شهربانی وسایر دستگاه‌ها نشده است این قسمت تصحیح و تقدیم می‌شود که رسیدگی شود.

رئیس ـ لایحه دوم به کمیسیون‌ها ارجاع می‌شود.

۷- طرح و تصویب یک فوریت لایحه مربوط به تمدید مدت تعیین تکلیف مشمولین عادی متولد از ۱۳۱۲ تا ۱۳۲۴

رئیس ـ فوریت لایحه نظام‌وظیفه مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ساحت مقدس مجلس شورای ملی‏

چون در خلال مدتی که از تاریخ تصویب قانون تعیین تکلیف مشمولین متولد سال ۱۳۱۲ تا ۱۳۲۴ می‌گذرد مشمولین طبقات مزبور به علت نبودن وسیله ارتباط در اکثر قرا و قصبات و نداشتن سواد از عنایات شاهنشاه آریامهر درباره بخشودگی غیبت و معافیت از خدمت و تسهیلاتی که قانون برای آنها تعیین کرده مطلع نشده و عده‌ای نیز به علت اشتغال به امر کشاورزی نتوانسته‌اند خود را معرفی کنند علی‌هذا برای آن که فرصت بیشتری به مشمولین طبقات مذکور داده شود طرح ماده‌واحده زیر تقدیم می‌گردد.

ماده‌واحده‏

مهلت مقرر در ماده ۲ قانون تعیین تکلیف مشمولین متولد ۱۳۱۲ تا ۱۳۲۴ مصوب ۲۴/۴/۱۳۴۴ مجلس شورای ملی و ۲۱/۴/۴۴ مجلس سنا که برای معرفی مشمولین عادی طبقات ۱۳۱۲ تا پایان ۱۳۲۲ و پرداخت مبلغ دو هزار ریال به حساب مخصوص بانک ملی یک سال از تاریخ تصویب تعیین شده است تا آخر اسفندماه ۱۳۴۵ تمدید می‌گردد.

تبصره - مشمولینی که نتوانند وجه مقرره قانونی

را دفعتاً واحد یک‌جا به بانک ملی بپردازند می‌توانند حداکثر تا چهار قسط آن را پرداخت نمایند.

نخست‌وزیر - امیرعباس هویدا

وزیر کشور - دکتر صدر

رئیس ـ نسبت به فوریت این ماده‌واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به فوریت این لایحه رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.

۸- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون بهداری راجع به استفاده از قانون استخدام پرستار، ماما و کارمندان فنی مورد نیاز مؤسسات درمانی نیروهای مسلح شاهنشاهی و سازمان‌های ژاندارمری و شهربانی کل کشور و ارسال به مجلس سنا

رئیس ـ گزارش شور دوم راجع به استفاده از قانون استخدام پرستار، ماما و کارمندان فنی مورد نیاز مؤسسات درمانی نیروهای مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری و شهربانی کل کشور مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون بهداری در جلسه ۱۷ خردادماه ۱۳۴۵ با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۴۶۹۹/ م - ۱۰۶۱۸ - ۱۱/۱۲/۱۳۴۴ دولت راجع به استفاده از قانون استخدام پرستار، ماما و کارمندان فنی مورد نیاز مؤسسات درمانی نیروهای مسلح شاهنشاهی و بیمارستان‌های ژاندارمری و شهربانی کل کشور را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۸۱۷ چاپ گردیده و با تذکر مقام ریاست و رأی مجلس برای رسیدگی بیشتر به کمیسیون دعوت داده شده بود مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده‌واحده - به وزارت جنگ و وزارت کشور اجازه داده می‌شود برای استخدام در بیمارستان‌های نیروهای مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری و شهربانی کل کشور و همچنین درمانگاه‌های تخصصی وابسته به بیمارستان‌های نیروهای مسلح شاهنشاهی از معافیت خدمت خارج از مرکز موضوع تبصره ماده ۳ (قانون استخدام پرستار، ماما و کارمند فنی برای وزارت بهداری) و قسمت اخیر ماده ۱۲ قانون مذکور و تبصره ۳ آن استفاده نمایند.

تبصره - اگر استفاده‌کنندگان از این ماده‌واحده قبل از ده سال تمام خدمت در سازمان‌های فوق‌الذکر به یکی از مؤسسات دیگر منتقل شوند باید بلافاصله مدت خدمت خارج از مرکز را برابر مقررات انجام دهند.

مخبر کمیسیون بهداری ـ دکتر رهنوردی‏

گزارش از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون نظام در جلسه ۱۹ خردادماه ۱۳۴۵ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه دولت راجع به استفاده از قانون استخدام پرستار، ماما و کارمندان فنی مورد نیاز مؤسسات درمانی نیروهای مسلح شاهنشاهی و بیمارستان‌های ژاندارمری و شهربانی کل کشور را که با تذکر مقام ریاست و رأی مجلس برای رسیدگی بیشتر به کمیسیون دعوت داده شده بود مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون بهداری را در این مورد تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون نظام ـ حکیمیان‏

رئیس ـ ماده‌واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ آقای دکتر سعید بفرمایید.

دکتر سعید ـ بنده می‌خواهم از موقعیت استفاده

کنم و در کلیات آخر یک مطالبی را به عرض نمایندگان محترم برسانم و توجه داشته باشند که از تبصره ۶ ماده ۳ قانون استخدام پزشکان در حقیقت بیش از یک شیر بی‌یال و دم اشکمی باقی نمانده چون آقایان اطلاع دارند طبق تبصره ماده ۳ قانون استخدام پزشکان می‌بایستی پزشکانی که به استخدام دولت در می‌آیند حتماً چهار سال خارج از مرکز خدمت بکنند روی احتیاجاتی که وزارت بهداری داشت یک لایحه‌ای آورد و گفت چون متخصص در تهران احتیاج دارد استثنائاً اجازه بدهید که از این ماده و تبصره استفاده نشود و بتوانم متخصص در تهران استخدام کنم بعد بیمه کارمندان دولت از بیمه منتزع شد و ضمیمه وزارت بهداری گردید و این قانون شامل پزشکان آنها هم شد و توانست از این قانون استفاده کند بعد قانون تمرکز بهداری‌ها از مجلس گذشت و تا آخر امسال باید اجرا بشود یعنی کلیه مؤسسات بهداشتی و بهداری و بیمارستان‌های تهران و مملکت اعم از دولتی و وابسته به دولت در یک جا در وزارت بهداری متمرکز بشود بالنتیجه قانونی که گذشت شامل کلیه آنها هم وقتی متخصص می‌خواهند بگیرند از این گرفتاری نجات پیدا می‌کنند و از گرفتاری تبصره ۶ ماده ۳ استفاده می‌کنند سازمان بیمه‌های اجتماعی هم که یک قانون مخصوص به خودش دارد که سابق هم می‌توانست متخصصین را در تهران نگه دارد ارتش و ژاندارمری و شهربانی را هم که به سلامتی تصویب فرمودید که وقتی می‌خواهند متخصص بگیرند خارج از تهران نباید رفته باشند بنده هر چه فکر کردم که چه مؤسسه بهداری و بهداشتی و بیمارستانی در تهران و در مملکت وجود دارد که بتواند از این تبصره ۶ ماده ۳ استفاده کند و بروند چهار سال خارج از مرکز تا بتوانند استخدام شوند عقلم به جایی نرسید خلاصه بیمارستان‌ها و بهداری‌ها مجازند طبیب متخصص را بدون این که خارج از مرکز بروند در تهران استخدام کنند و بنا به آنچه که عرض کردم از تبصره ۶ ماده ۳ بیش از یک شیر بی‌یال و دم و اشکم باقی نمانده این است که می‌خواهم پیشنهاد کنم که وزارت بهداری یک ماده‌واحده‌ای بیاورد و این تبصره ۶ ماده ۳ را حذف بکند و همه را خلاص کند این را خواستم آقایان متوجه باشند که با تصویب این قانون فاتحه تبصره ۶ خوانده شده است.

رئیس ـ آقای خواجه‌نوری بفرمایید.

خواجه‌نوری ـ در جلسه‌ای که این لایحه مطرح بود حقیر مطالبی به عرض مجلس رساند و در آن باره می‌خواهم عرایضم را تکمیل کنم با این که بنده شخصاً پزشک نیستم در اینجا ناچار هستم به عنوان وکیل‌مدافع حیثیت اطبا صحبت کنم من معتقد هستم که یک طبیب متخصص چه در خارج ایران و چه در داخل ایران تحصیل کرده باشد تقریباً نصف عمرش را صرف تحصیل کرده شایسته نیست او را با زور و جبر و مجبور کنیم به شهرستان‌ها برود خدمت کند (دکتر اسفندیاری ـ مردم شهرستان‌ها مگر پزشک نمی‌خواهند؟) خاطرم هست که یک وقت در تشکیلات وزارت دادگستری احتیاج بود که یک عده جوانان لیسانسیه بروند و در کادر قضایی در خارج تهران خدمت کنند و مقرراتی وضع شد در آن موقع که قضات جوان با رتبه سه قضایی شروع به خدمت می‌کردند این امتیاز را قائل شدند که قضات جوانی که در خارج از تهران کار می‌کنند با رتبه چهار قضایی شروع به کار کنند و همین یک رتبه تفاوت موجب تشویق شد که یک عده داوطلب شدند که ابتدای خدمت قضایی خود را خارج از تهران انجام بدهند اگر یک چنین امتیازی چه مادی و چه معنوی برای اطبا هم قائل بشوند و من مخصوصاً توجه دولت را جلب می‌کنم که تدبیری اتخاذ کنند که همان طوری که جناب آقای دکتر اسفندیاری فرمودند مردم شهرستان‌ها از داشتن طیب متخصص محروم نباشند ولیکن قانونی نباشد که جنبه جبر داشته باشد باید جنبه تشویق داشته باشد (صحیح است) و ما باید در جهت مثبت عمل کنیم به خصوص با یک طبقه تحصیلکرده و زحمت‌کشیده بنده معتقد هستم در این جهت دولت باید فکری بکند و لایحه‌ای بیاورد و مزایای استخدامی را برای اطبای متخصص که داوطلبانه حاضرند خارج از تهران بروند و خدمت بکنند قائل بشوند حقوق کافی بهشان بدهند و مخصوصاً بین مراکز شهرستان‌ها و نقاط بد آب

و هوا وجه امتیازی قائل بشود و این مطالب را در یک لایحه مشروح و جامعی بیان بکنند من فکر می‌کنم اگر به این ترتیب عمل بشود مشکل مملکت از این جهت رفع خواهد شد ولیکن همان طوری که در جلسه قبل عرض شد و در اصلاحی که در کمیسیون‌های بهداری و نظام انجام شده است که اطبای متخصصی که ارتش نیروهای انتظامی استخدام می‌کند فقط برای درمانگاه‌های تخصصی باشد که همان پلی‌کلینیک است و برای درمانگاه‌های امدادشان حق ندارند از این اطبا استفاده کنند این هم یک مقداری رفع نگرانی جناب آقای دکتر سعید را می‌کند تا ان‌شاء‌الله آن لایحه اساسی توسط دولت تهیه و به مجلس تقدیم شود و خیلی از همکاری همکاران محترم از لحاظ تصویب این قانون تشکر می‌کنم. ‏

رئیس ـ آقای دکتر رهنوردی بفرمایید.

دکتر رهنوردی (مخبر کمیسیون بهداری) - بنده ضمن تأیید فرمایشات آقای دکتر سعید و جناب آقای خواجه‌نوری می‌خواستم مختصراً به عرض برسانم که هر مقررات قانونی باید وفق بدهد با شرایط زمان و مکان و احتیاجات آن زمان و مکان، آن تبصره‌ای که به تصویب مجلس شورای ملی رسید در موقع خودش برای این که بتواند متخصص بیشتری به شهرستان‌ها بفرستیم کاملاً به جا بود ولی امروز کاملاً در دستگاه‌های دولتی و در نیروهای مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری و شهربانی حس می‌شود که اینها احتیاج دارند به بیمارستان‌هایی که با هزینه‌های خیلی زیاد می‌سازند و در درمانگاه‌های تخصصی که دارند از وجود متخصصین استفاده بشود از این لحاظ بود که ما این موضوع را در کمیسیون با حضور خود آقای دکتر سعید مورد بحث و بررسی قرار دادیم و مدت چندین ساعت نشستیم و صحبت کردیم و بالاخره به این نتیجه رسیدیم که این دستگاه عظیم که امنیت مملکت را به عهده دارد و در بیمارستان‌هایش افراد نیروهای مسلح شاهنشاهی و خانواده‌های‌شان از لحاظ بهداشتی و درمانی درمان می‌شوند باید تسهیلاتی برای آنها فراهم بکنند و موضوع درمانگاه‌ها در جلسه گذشته بحث شد و در نتیجه نظر مقام محترم ریاست به کمیسیون برگشت و آن موضوع را هم به این صورت حل کردیم که نوشتیم درمانگاه‌های تخصصی وابسته به بیمارستان‌های نیروهای مسلح شاهنشاهی که آن نگرانی که بعضی از همکاران محترم داشتند برطرف شود به همین جهت بود که بنده این عرایض را برای روشن شدن مطلب خواستم حضور نمایندگان محترم عرض کنم.

رئیس ـ نظر دیگری در کلیات آخر لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

۹- ختم جلسه‏

رئیس ـ چون مطلب دیگری در دستور نداریم با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز یکشنبه هفته آینده خواهد بود دستور جلسه بعداً به اطلاع خانم‌ها و آقایان خواهد رسید.

(ساعت نه و چهل و پنج دقیقه صبح جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی ـ مهندس عبدالله ریاضی