مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۴ اردیبهشت ۱۳۰۴ نشست ۱۶۵

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پنجم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری پنجم

قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی

نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پنجم

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۴ اردیبهشت ۱۳۰۴ نشست ۱۶۵

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۴ اردیبهشت ۱۳۰۴ نشست ۱۶۵

جلسه یکصد و شصت و پنجم

صورت مشروح مجلس پنج شنبه بیست و چهارم اردیبهشت ۱۳۰۴ مطابق بیستم شوال ۱۳۴۳

مجلس دو ساعت و سه ربع قبل از ظهر به ریاست آقای آقا میرزا حسین خان پیر نیا تشکیل گردید صورت مجلس سه شنبه بیست و دوم اردیبهشت را آقای آقا میرزا شهاب قرائت نمودند

رئیس – آقای شیروانی (اجازه)

شیروانی – بنده قبل از دستور عرض دارم

رئیس - آقای آقا شیخ جلال (اجازه)

آقا شیخ جلال - بنده هم قبل از دستور عرض دارم

رئیس – آقای دکتر آقایان (اجازه)

دکتر آقایان - قبل از دستور

رئیس – آقای روحی (اجازه)

روحی – عرضی ندارم

رئیس – صورت مجلس مخالفی ندارد؟

بعضی از نمایندگان - خیر

رئیس – آقای شیروانی(اجازه)

شیروانی – دیروز یک خبری به بنده رسیده است با نهایت میلی که در عدم تضیع اوقات مجلس دارم مجبور هستم چند کلمه این جا عرض کنم در موقعی که بعضی لوایح مالیاتی به مجلس می‌آمد از طرف بعضی از آقایان وزراءمخصوصاً آقای وزیر فوائد عامه یک شب اظهار شد که آقایان وکلاء معرف می‌خواهند. راه می‌خواهند. اصلاحات غذائی می‌خواهند. آنوقت هم یک لوایح مالیاتی که می‌آیند با آن مخالف می‌شوند و مخصوصاً با یک کلمات زیبا و کلماتی که ممکن است در ظاهر اشخاص ایراد گیرنده را قانع کند ما را نوید دادند که اگر این لوایح مالیاتی بگذرد این مؤسساتی را که شما می‌خواهید تأسیس و ایجاد می‌شود در موقع مذاکره در بودجه سال گذشته هم همین حرفها زده می‌شد که اگر بودجه معارف کافی نیست برای این است که عایدات مملکتی کفایت نمی‌کند و همینقدر لوایحی که برای ازدیاد عایدات تهیه شده به مجلس آمد و تصویب شد تمام نواقص مرتفع می‌شود یک لوایح ای به مجلس آمد و تصویب شد و سائر لوایح هم حسن استقبال شد شاید در موقع خودش (اگر این عرضی را که حالا می‌کنم انشاالله تکذیب شود) آن لوایح هم تصویب خواهد شد. در ضمن مذاکراتی که راجع به بودجه می‌شد بنده اینجا راجع به بقروض بانک و آوانسهائی که از بانک گرفته می‌شد یک عرض هائی می‌کردم و این جا تکذیب شد. مخصوصاً از طرف مقامات رسمی تکذیب شد که همچو چیزی نیست. بنده مخصوصاً این قضیه را به خاطر خودم محکم نگاه داشتم که در موقعش از توی صورت مجلس آن تکذیب را بیرون بیاورم بنده از یک اشخاص رسمی این دو سه روزه شنیدم که از طرف وزارت مالیه مخصوصاً بوزارت معارف و عدلیه بعد از آنکه بودجه هایشان را مرتب کرده و بوزارت مالیه فرستاده‌اند امر شده است که اضافاتی که در بودجه امسال پیشنهاد شده حذف شود چون به یک مناسباتی نمی‌توانیم اضافاتی که در نظر گرفته شده است قبول کنیم بنده حالیه صلاح نمی دانم راجع بآن مناسبات در مجلس عرضی بکنم. وقتی که لایحه مالیات دخانیات در این مجلس آمد بنده از روی حساب عرض کردم که این مالیات تقریباً از صدی سی تعغیر می‌کند و از صدی صد تا صدی هفتاد به مردم تحمیل می‌شود و فقط کلمه فریبنده معارف توانست بنده را قانع کند چون گفته شد معارف را درست می‌کنیم سیگاریها سیگار نکشند. قلیانیها هم کمتر قلیان بکشند و ما در نتیجه معارفها نرا درست کنیم ما هم به امید اینکه یک مدرسه در قمشه تأسیس شود یا در یک گوشه مملکت یک راهی ساخته شود به این مناسبات کمتر مخالفت کردیم و عموم آقایان هم باین نظر که یک مؤسسات عام المنفعه در مقابل اخذ این مالیات در مملکت درست می‌شود و این پولها صرف میز و صندلی نمی‌شود تصویب کردند. موضوع معارف یک موضوعی است که گاهی که اینجا زیاد تکرار می‌شود و ممکن است بعضی بگویند لازم نیست این قدر سنگ معرف را به سینه بزنید ولی بالاخره ما فعلا معارف نداریم و با این بودجه غیر کافی هم بنده تصدیق می‌کنم آن معرفی که ما داریم در نظر حالا برای مملکت تهیه نخواهد شد ولی در عین حال یک مالیاتهای تازه که هر روز از دهنه این مجلس بیرون می‌رود و در بیرون دیگر ما نمی دانیم چه می‌شود. فقط معارف عدلیه و راه سازی ما را می‌توانست قانع کند که آنها را تصویب کنیم. مالیاتهائی را که ما تصویب کردیم فعلا مشغول اخذ آن می‌باشند و شکایاتی هم مثل سیل سر ما می‌ریزد از آن طرف از وزارت مالیه اطلاع می‌دهند که بودجه مطابق بودجه سال گذشته است و برای این مالیاتهای جدید هم یک خرجهای جدید هست و امسال ما نمی‌توانیم به معارف چیزی اضافه بدهیم. بنده مجبور هستم با حضور آقای وزیر مالیه امروز عرض کنم که در آتیه راجع ببودجه و لوایح مالیاتی که از نقطه نظر این نویدها در هیچ کدام نمی‌خواستم مخالفتهای شدیدی بکنیم اگر این موضوع صحیح باشد و به معارف و عدلیه چیزی اضافه نشود در مقابل این تمهیدات لااقل یک مدرسه در این مملکت باز نشود هر مالیات و هر لایحه به مجلس بیاید بنده شدیدترین مخالفتها را با آن خواهم کرد.

وزیر مالیه – بنده نمیدانم اطلاعاتی که به آقا رسیده است چیست. ولی عرض می‌کنم وزارت مالیه نگفته است که عایدات و اضافه عایداتی که ما داریم به مصرف معارف و عدلیه نرسد. وزارت مالیه هیچ وقت همچو حرفی نزده ضمناً یادآوری می‌کنم که آقایان لوایح مالیاتی متعددی هم از مجلس نگذرانده‌اند فقط یک مالیات دخانیات بود که دو ماه قبل از این آوردیم به مجلس و گذشت

آقا سید یعقوب – یک داغ دل بس است قبیله.

وزیر مالیه – لوایح متعددی نبوده است ولی دولت لوایح زیادی پیشنها کرده است ولی هنوز نگذشته است

(همهمه نماینگان – صدای زنگ رئیس دعوت به سکوت)

کازرونی – نمی‌گذرد

وزیر مالیه – البته میل خودتان است اختیار مالیات وضع کردن با مجلس شورای ملی است کسی هم تحمیل و اجبار نخواهد کرد ملاحظه خواهید کرد و اگر مصلحت هست وضع می‌کند مصلحت نیست وضه نمی‌کنید باز هم عرض می‌کنم آقایان در نظر داشته باشند که در سال گذشته بودجه تعدیل نمی‌شد و پیشنهاد مالیاتهای جدید یک مقدار از برای تعدیل بودجه بود و آنچه هم وزارت مالیه گفته است تنها به وزارت معارف نگفته است. به همه وزارت خانه‌ها گفته است که بودجه هائی که نوشته می‌شود باید معلوم باشد آنچه معدل سال گذشته است باید معلوم باشد و آنچه هم که وزارت خانه‌ها برای امسال اضافه مخارج دارند باید معلوم باشد و این هم برای اساس تعدیل بودجه است که بدانیم بودجه که می‌آوریم کسر نداشنه باشد و بالاخره این که گفته می‌شود معارف یا غیر معارف بنده خودم پرورده معارف هستم و به هر کجا هم رسیده‌ام از معارف رسیده‌ام بنده مخالفت با معارف ندارم به عدلیه هم که از جهت دیگری انتصاب دارم پس بنده کمال موافقت را دارم که معارف و عدلیه بخصوص با یک سرعت خیلی زیادی ترقی کند ولی از این که ما بودجه‌های زیادی درست کنیم و بعد در پرداختش معطل بمانیم نتیجه ندارد باید فکر عایدات کرد و مخارج را هم در مقابل آن عایدات صورت داد و بعد از این هم این اساس را گر چه خیلی اساسی و اصولی نیست ولی موقتاً تا یکی دو سال که واقعاً معارف ما به یک جای صحیحی برسد این اصل را اختیار کرده‌ایم از این در مقابل مخارج مهمه عایدات پیشنهاد کنیم به مجلس مثل این که ملاحظه فرمودید وقتی که لایحه انحصار قند و چای را تقدیم کردند عرض کردم این عایدات برای راه آهن است و همچنین لوایح دیگر برای تکمیل راه شوسه معارف و صحیحه پیشنهاد کردیم و مجلس شورای ملی هم انشاءالله اهتمام خواهد کرد که در کار کردن تسریع بفرمایند واوقات خودشانرا مشغول گفتگوهای غیرلازم نکنندکه این مسئله مهم اساسی مملکت به همت همه انجام بگیرد. نه دولت نه وزارت مالیه هیچکدام بامقاصدآقایان مخالف نیستند

جمعی ازنمایندگان وارددستورشویم.

رئیس یک رقعه چندروزقبل ازسرداراجل رسیده بودحالابرای اطلاع خاطرآقایان قرائت می‌شود.(بشرح زیرقرائت شد)

ساحت مقدس مجلس دارالشورای ملی شیدالله ارکانه عرضه می داردچون این بنده بعلت کسالت مزاج ازانجام وظائف وکالت ونمایندگی طائفه بنی طرف معذوراست بموجب این عریضه استعفای خودرابساحت مقدسه تقدیم میداردکه بطائفه مزبوره ابلاغ فرماینددیگری رابرای نمایندگی خودانتخاب نمایند. عبدالحمید. نهم شوال

رئیس-خبرکمیسیون بودجه راجع بآمریکائیهاازماده هفتم مطرح است.(بشرح زیرخوانده شد)

ماده هفتم –بهریک ازمأمورین امریکائی که به موجب این قانون استخدام می شوندبرای انجام وظائف رسمی هنگام مسافرت درایران مخارج منصفانه نیزپرداخت خواهدشد. درصورتی که به بنقاط بدآب وهوامأمورشوندمطابق قانون استخدام کشوری اضافه جقوق منظور خواهدشد

رئیس-آقای آقاسیدیعقوب (اجازه)

آقاسیدیعقوب-مخالفت بنده دراین ماده ازحیث یک کلمه ایست که دراین عبارت نوشته شده است چون این کلمه غیرمبین است وقانون مخصوصاًقانونی که طرفش غیرازخودمان یعنی بیگانگان هستندبایدصریح باشدکه محل اختلاف بین وزارت مالیه ومأمورین واقع نشود. کلمه منصفانه کلمه ایست که خیلی آب برداراست. خوب یک مأموری که ازامریکا به اینجاآمده است دوهزارتومان باومی دهم که ازاینجابهمدان برود. انصاف نیست پانصدتومان بدهیم. این کلمه منصفانه خیلی آب بردارهست. بعقیده بنده باید زده شودوبجایش مخارج عادی نوشته شود. همانطورکه بهمأمورین مالیه مخارج مسافرت می دهندباین آقایان هم همان طوربدهند. راجع به این کلمه مسئله دیگری که می‌خواهم سؤال کنم این است پریروزعرض کردم شش نفرازاینها بموجب لایحه پیشنهادی وزارت مالیه برای ریاست ایالتی خواسته شده انددرصورتیکه ازطرف رئیس کل مالیه به یک نفرازاینهاتنزل مقام داده شودیعنی بریاست ولایتی برقرارشودآیاحقوقش همان حقوق اولیه است؟ به بنده جواب دادند که این کنترات است وعقدیست لازم خواه مقامش بالا برودوخواه پائین بایدهمین حقوق به آنهاداده شودوبنده قانع شدم حالاهم عرض می‌کنم بموجب این کنترات آقایان استخدام می‌شوند خدمت آنهامعلوم مدت خدمتشان هم معلوم. ومعلوم هم هست که درایران باید خدمت کنندحالاخواه درشیرازخواه درهمدان خواه دربوشهرما اینهارااستخدام می‌کنیم برای تمام نقاط ایران که این دراینجانوشته شده است فرضاً اگر ما آنها رابفرستیم مطابق قانون استخدام بایدبه آنهااضافه حقوق بدهیم. مگرمادرسایرجاهامطابق قانوق استخدام باآنهارفتارکرده‌ایم درجاهای دیگرمی گوینداین کنترات است. حالامی گویندمطابق قانون استخدام هرجاکه ضرربه حال مااست فوراًمی گویندقانون کنترات وواجب الرعایه هرجاکه به نفع مااست فوراًمی گویندمطابق قانون استخدام!!این طرزغریبی است این است که بنده ماده هفتم رااین طورپیشنهادکرده‌ام که هم رفع توهم ازکلمه منصفانه بشودوهم اینقدرازهرطرف دچاراشکال نشویم. مخبر-بنده امیدوارم ازتوضیحی که می‌دهم آقای آقاسیدیعقوب قانع شوندوپیشنهادخودشانرامستردفرمایند. اولادراجع بمخارج منصفانه که فرمودندهیچ کلمه دیگری نمی‌توانستیم بجایش بنویسیم. اگرازسابقه امراطلاع داشتیدهیچوقت تصورنمیفرمودیدکه یکنفرمأمورکه فرضاًازاینجابه همدان میرودپانصدیاهزارتومان به اوخرج سفرمیدهند. همین مأمورین امریکائی که تاکنون اینجابوده‌اند هرکجارفته اندبانهایت صرفه جوئی آنچه مخارجشان بوده همانرامنظورکرده اندوهیچ ملاحظه نکرده اندکه حقوق کنتراتشان چه بوده است. واین کلمه منصفانه که نوشته شده هیچ نگرانیی ندارد. البته مأموری که از اینجا مأمورمی شودبه شیرازمی بینیدازاینجاتا اصفهان وازاصفهان تاشیرازچقدرمخارجش شدوهمان رامنظورمیدارند. امادرقسمت ثانی اگر اینها قانون استخدام شامل حالشان می‌شد دیگرلازم به نوشتن نبودولی چون مشمول آن نیستند لذااین جانوشته شدکه اگرفرضاًبه بندرعباس یادزدآب که آب وهوایشان بد است رفتندمطابق قانون استخدام اضافه درباره آن منظورمیشوداینهم عادلانه است همانطورکه نسبت به مأمورین خودمان رفتار می‌کنم نسبت به آنهاهم رفتارمینمائیم.

رئییس-آقای کازرونی(اجازه)

آقای میرزاعلی کازرونی-بنده گمان می‌کنم این کلمه منصفانه که اینجاقیدشده است یک کلمه ایست که نمی‌توانیم درست مصداقش را نشان بدهیم. کلمه منصفانه وعادلانه و امثال اینهاجزءتعارفات است. اینجابایدنوشته شودمخارج ضروری مخارجی که برای ایاب وذهاب ضرورت داردبنده اطمینان دارم که آقایان امریکائیها نهایت صرفه جوئی را منظورمیدارند ولی قانون گذارازنقطه‏‏‎ء نظربد بینی باید قانون وضع کند که در آتیه دچار اشکال شویم. هیچ منافات نداردکه ماکمال اعتمادرابه وزارت مالیه ودکترمیلیسپوداشته باشیم ودرموقع قانونگذاری هم سخت گیری کنیم درصورتی که همانطورکه آقای مخبرفرمودندفقط مخارج وکرایه داده میشودچرااین راصراحتاًقیدنمی کنند! این یکی، ثانیاًاین که نوشته شده است اگربه نقاط بدآب وهوااعزام شوندبایدمطابق قانون استخدام اضافه حقوق به آنهاداده شود. بنده نمی‌فهمم این نقاط بدآب وهواکجااست. شمامیخواهیدهوای تمام دنیارامثل شمیران بکنیدکه هوای لطیف عالی داشته باشد؟ پس بیائیدتمام ایران راجوهرکش کنید. این که نمی‌شود!!ایران تمام نقاطش خوش آب وهوااست عباسی نسبت به بصره وبصره نسبت به مسقط مسقط نسبت به عربستان البته تمام اموراتش نسبی است البته تصدیق میفرمائیدمااین آقایان رااستخدام می‌کنیم برای ایران وایران هم معلوم است یک جایش بدآب وهواست یکجایش خوش آب وهواست. مثلاًقزوین نسبت به طهران شایدهوایش خوب نباشدودرهرصورت بنده این رابی موردمی دانم ویک سابقه خوبی هم نیست که ما درقانون می‌گذاریم

رئیس آقای رهنما (اجازه)

رهنما-عرض ندارم

جمعی ازنمایندگان-مذاکرات کافی نیست

رئیس-پیشنهادقرائت می‌شود (به شرح زیرقرائت شد)

پیشنهادآقای حاج میرزاعبدالعلی طباطبائی پیشنهاد می‌نمایم که آخرماده هفت به ترتیب ذیل اصلاح شود:معادل آنچه درقانون استخدام برای مستخدمین کشوری اضافه حقوق منظور شده پرداخته خواهد شد

رئیس-آقای حاج میرزاعبدالعلی (اجازه)

حاج میرزاعبدالعلی طباطبائی-چون قانون استخدام شامل مستخدمین خارجی نیست وظاهرعبارت ماده اینست که مطابق قانون استخدام باآنهارفتارخواهدشد بااین لحاظ بنده پیشنهادکردم این طورنوشته شودتامعلوم شوددراین موردهمانطورکه بامستخدمین ایرانی رفتار خواهد شدباآنها هم همانقدرکه درقانون استخدام معین شده رفتارخواهدشدمخبر-تصورمی کنم این پیشنهادتکراروزائدخواهدبودزیرا ما درلایحه نوشته‌ایم مطابق قانون استخدام قانون استخدام هم میگویدکسانی که به نقاط بدآب وهوامیروندربع یاثمنی حقوق به طور اضافه به آنها داده خواهد شدمقصودماهم همین است که اشخاصی به نقاط بد آب وهواازقبیل بنادرجنوب ودزدآب وغیره می‌روند مطابق قانون استخدام با آنها رفتارومعامله شودیعنی اضافه حقوقی به آنهاداده شود

رئیس-مقصود ایشان اصلاح عبارتیست

مخبر-قبول می‌کنم.

رئیس-پیشنهادآقای عبدالوهاب.(به این ترتیب قرائت شد)

بنده پیشنهاد می‌کنم مخارج منصفانه تبدیل به فرسخی یک تومان بشود

رئیس-آقای حاج میرزاعبدالوهاب.(اجازه)

حاجی میرزاعبدالوهاب-بنده عرض می‌کنم مخارج سفر آقایان وکلافرسخی پنج هزار است معهذابنده برای مستخدمین امریکائی فرسخی یک تومان پیشنهاد کردم واین ترتیب برای آنهاهم خوبست. زیراامروزه ازتهران تا همدان که شصت فرسخ است بااتومبیل نفری پانزده تومان می‌برند ووقتی که حساب کنیم فرسخی دوریال می‌شود. مابقیش هم برای سایر مخارج دیگر آنها باشد. درهرحال این قبیل چیزها بایدازابتدامعین شودتا اسباب اشکال درآتیه پیش نیایدوعبارت مخارج منصفانه کشداروقابل کم وزیاداست وچون جمع وخرج بودجه مملکتی باید معلوم باشداین مسئله هم ازابتدابایدمعین شود

وزیرمالیه برای مخارج مسافرت یک نظام نامه دروزارت مالیه تنظیم وترتیب داده شده ودرجات وموازینی دارد که ازروی کمال صرفه جوئی مخارج مسافرت رادرآنجامنظورداشته‌اند. پس بهتراین است که همین ترتیب راقبول بفرمایند وتعیین امرراموکول بفرمایند به نظام نامه زیرا حالا اگرمعین شودفرسخی یک تومان این قانون میشودوقانون راهم همه روزنمیشودتغییروتبدیل دادوشایدفرداوضعیت مقتضی شدکه زیادوکم شودبنابراین خوب نیست ازحالا درقانون تعیین شود

رئیس-آقایانی که پیشنهادآقای حاج میرزاعبدالوهاب راتصویب میکنندقیام فرمایند.

(معدودی قیام کردند)

رئیس- قابل توجه نشد، پیشنهادآقای کازرونی.

(به این کیفیت خوانده شد) بنده پیشنهاد می‌کنم که ماده هفت اینطوراصلاح شود:

ماده هفتم-به هریک ازمأمورین آمریکائی که به موجب این قانون استخدام میشوندبرای انجام وظائف رسمی هنگام مسافرت درایران مخارج ضروری ایاب وذهاب داده خواهد شد

رئیس-پیشنهاد آقای عراقی که راجع به دوتومان است قرائت می‌شود.(این طورقرائت شد)

بنده پیشنهادمیکنم بجای کلمه منصفانه نوشته شودهرفرسخی دوتومان خرج سفرداده خواهدشد.

رئیس-آقای عراقی (اجازه)

عراقی-چون دردفاعی که آقای مخبرکردندفرمودندچون کلمه بهتری نتوانستیم پیداکنیم ازاین جهت منصفانه گذاشتیم وچون کلمه منصفانه کشداراست مخصوصاًباشرطی که آقای وزیرمالیه فرمودند که ممکن است خرج سفرزیادوکم بشودهمانطورکه آقای آقاسیدیعقوب فرمودندممکنست یک وقتی بگویندچون آمریکائی غیرایرانیست لهذامنصفانه مقتضی این است که چهارصدیاپانصدتومان به آنهاخرج سفربدهیم. ازاین جهت برای رفع اشکال بنده پیشنهادکردم فرسخی دوتومان به آنهاخرج سفربدهندوفرسخی دوتومان هم درایران خیلی است وچیزقلیلی نیست وبعلاوه این ترتیب صدمه هم به قانون که آقای وزیر مالیه فرمودند:ممکنست تغییروتبدیل پیداکندنخواهدزد

مخبر-اگربه توضیحی که آقای وزیرمالیه دادندتوجه میفرمودنددیگر این پیشنهادرانمیکردندوبعلاوه شایداصلاًمخارج مسافرت این قدری که ایشان پیشنهاد کرده‌اند نشود. مثلاًازتهران به شیرازصدوپنجاه فرسخ است. بااین حساب سیصد تومان باید خرج سفرداددرحالتی که ممکنست کمتر بدهندبه هر حال دروزارت مالیه یک ترتیب ونظام –نامه برای این امرمقرراست وازآنرو خرج سفر داده خواهدشدواگربناشودحالارأی داده شوداساس آن نظام نامه بهم خواهدخوردوبعقیده بنده همین کلمه منصفانه که اینجا نوشته شده بهترین کلمه هاست واگر کلمه ضروری هم اضافه شود بنده موافقت می‌کنم.

عراقی-کلمه‎‹‹ضروری››رابه عوض منصفانه بنده پیشنهادمیکنم.

رئیس-(خطاب به آقای عراقی) این پیشنهادتان رامستردمیکنید؟

عراقی-آن راپس می‌گیرم وضروری راقبول می‌کنم

رئیس-پیشنهادآقای امامی،(به ترتیب ذیل خوانده شد)

بنده پیشنهادمیکنم ماده هفتم به طریق ذیل اصلاح شود:

ماده هفت-به هریک ازمأمورین آمریکائی که به موجب این قانون استخدام میشوندبرای انجام وظائف رسمی هنگام مسافرت درابران مطابق نظامنامه داخله وزارت مالیه مخارج پرداخته خواهدشد

رئیس-بفرمائید.

آقامیرزاجوادخان امامی-به طوریکه آقای وزیر مالیه خودشان توضیح دادند دروزارت مالیه یک نظامنامه مخصوص برای مخارج مسافرت مأمورین مقرراست وبرای این که قانونی که ازمجلس می‌گذرد لفظ مجمل نداشته باشد. ازاین جهت بنده لفظ منصفانه رازائددانسته وعقیده دارم مطابق همان نظام نامه خرج مسافرت به آنها داده شود.

رئیس-آقایانی که این پیشنهادراقابل توجه میدانندقیام فرمایند.

(چندنفری برخاستند)

رئیس-قابل توجه نشد. پیشنهادآقای کازرونی: (بشرح سابق خوانده شد)

آقاسیدیعقوب-بنده هم همین پیشنهادراقبول می‌کنم.

رئیس-آقای عراقی چطور؟

عراقی-بنده هم همین راقبول می‌کنم.

رئیس۰ آقای کازرونی.(اجازه)

کازرونی-گمان می‌کنم توضیح زیادی لازم نباشدوآقای مخبرهم خودشان این پیشنهادراقبول کردند….

رئیس –قبول نکردند.

کازرونی –قبول نکردند؟

مخبر-خیر.

کازرونی-بنده عرض می‌کنم کلمه منصفانه دراینجاموردنداردوآقایان برای این یک حدی برای مخارج مسافرت معین بکنند. ازاین جهت پیشنهادکردندفرسخی یک تومان ودوتومان داده شود. امامتأسفانه هیچ یک قابل توجه نشدلذابنده اینطورپیشنهادکردم وقید کردم مخارج لازم وضروری نوشته شودبدیهی است مخارج لازم یک نفرآمریکائی مطابق شأن اوبایدبه اوداده شودتابتواندسالماًوباکمال راحت به محل مقصود برسدودیگرکلمه منصفانه لازم نیست آقایان مساعدت بفرمایندتابه همین ترتیب قبول شود.

مخبر-بنده برای اینکه آقایان دراین باب زیادپیشنهادندهندعبارت رااینطور اصلاح می‌کنم:‹‹برای انجام وظائف رسمی هنگام مسافرت درایران مخارج لازمه معمولی پرداخته خواهد شد. مشروط بر اینکه آقایان پیشنهادات خودشان راپس بگیرند.

رئیس-آقای عراقی (اجازه)

عراقی-بنده پیشنهادخودم رامسترد می‌دارم.

رئیس-آقای آقاسیدیعقوب چطور؟

آقاسیدیعقوب-چون آقایان رأی نمی‌دهند بنده چیزی نمی‌گویم

رئیس-پیشنهادآقای شیروانی

شیروانی-بنده هم مستردکردم

رئیس-پیشنهادآقای آقاشیخ جلال (به این عبارت خوانده شد)

اصلاح ماده هفت- درذیل ماده اضافه شوداین اضافه حقوق درماه زیادترازصدتومان نخواهدبود. رئیس-بفرمائید

آقاشیخ جلال-اساساًاین کنترات را نمیشودباقانون استخدام مقایسه کردوآقایان بایدبدانندکه این کنترات ازنقطه نظر قانون استخدام تدوین نشده بلکه از لحاظ احتیاجات ماتدوین شده است. بنابراین اگرنظرآقایان اینست که برپول وقیمت کنترات آنهااضافه شود بنده حرفی ندارم ومعتقدم که هرچه مخارج آنهاست دولت بایدبدهدولی درقسمت مخارج مسافرت اگرمثل سایرمأمورین باشندومطابق معمول وزارت خانه هاهرصدیک حقوقشان رابدهندمثلاًفلان کسی حقوقش دوازده هزارتومان است صدیک حقوق ماهیانه اش دوازده تومان میشودوآقایان تصدیق بفرمایند که فرسخی یازده یادوازده تومان خرج مسافرت دادن خاصه درمملکت ماازحاتم بخشی هم بالاتراست وراجع به اضافه حقوق نقاط بدآب وهواهم همانست که عرض کردم اضافه مخارج درجاهای بدآب وهواازبرای مخارج تنظیف وتبریدوسایرچیزهااست وهیچوقت نمیشودگفت که این مخارج ماهی هزارتومان میشودواگربناشودمطابق قانون استخدام باآنهامعامله شود، قانون استخدام می‌گوید:ربع الی خمس حقوق به آنهاداده شودوبدیهیست درمملکت ماباابن وضعیت فعلی وقتی بناشودیک نفرمحاسب فرضاًبرودبه دزدآب یا بوشهریاجای دیگرکه تغییربدی آب وهوابه آنجا میشودبایدتقریباًدوهزاروپانصدتومان اضافه مخارج بگیردوچون این ترتیب رابنده مناسب نمی‌بینم ازاین جهت اینطور پیشنهاد کردم وتصورمیکنم حداکثراضافه مخارج ازبرای یکنفرمسافر زیاده ازصدتومان نیست

رئیس-آقای تدین (اجازه)

تدین-آقای شیخ جلال مخارج مسافرت راایاباًوذهاباًوهمینطوراضافه حقوق رادرنقاط بدآب وهوافوق العاده محدودکردندوبنده تصورمیکنم عادلانه ترازهمه همین ترتیبی است که دراین ماده منظوراخیراًهماصلاح شدوهیچ مقتضی نیست که دراین قبیل امورماوارددرتعیین مبلغ شویم ومثلاً صدتومان یاصدو پنجاه تومان را مثلاًدرنظربگیریم وپیشنهاد کنیم وبهتراینست همانطوری که در این ماده نوشته شده آقایان رأی بدهید.

رئیس-رأی می‌گیریم پیشنهادآقای آقاشیخ جلال، آقایانیکه پیشنهاد ایشان راقابل توجه میدانندقیام فرمایند،

(چندنفری برخاستند)

رئیس-قابل توجه نشد، پیشنهادآقای محمد هاشم میرزا (به این ترتیب خوانده شد)

بنده پیشنهادمیکنم نسبت به اضافه حقوق برای نقاط بدآب وهوامطابق آنچه به مقام مدیری کل میدهندداده شود.

رئیس-آقای محمدهاشم میرزا (اجازه)

محمدهاشم میرزا-بنده عرض می‌کنم البته هرقانونی بایدبه تناسب یکدیگرتنظیم شودتاوقتی که حداکثرحقوق مدیرکل راسیصدتومان فرض کردیم البته دروزارت خانه هامثلاًوزارت دارائی یامالیه اگربناشودصدیک حقوق رابرای مخارج مسافرت حساب کنیم خیلی می‌شود. ولی برای کنترات آمریکائیهاکه ماهی هزارتومان قراردادیم به این ترتیب هرفرسخی دوازده یاپانزده تومان خرج مسافرت میشودوبنده گمان نمی‌کنم این ترتیب هیچ مقتضی باشدزیرادرصورتی که فرض شودازاینجاتافارس دویست فرسخ است دوهزارتومان خرج مسافرت میشوددرصورتی که فایده‌ای که عایدمیشوددویست تومانست اگر مقصوداینست که ازاین راه هم یک ذخیره واضافه پس اندازی پیداکنندآن مطلبی است علی حده ولی اگر مقصود خرج مسافرتست بابهترین ترتیب هم که مسافرت کندبازفرسخی چهارده تومان یاده تومان زیاداست ازاین جهت بنده پیشنهاد کردم مطابق مدیرکل وزارت خانه‌ها به آنهاخرج مسافرت داده شودیعنی ازروی حقوق سیصدودوازده تومانست صد یک آن رابرای هرفرسخی معین و منظور کنندوبرای نقاط بدآب وهواهم اگرربع حقوق اضافه شودبه نظر بنده خیلی زیاد است وآنهاراهیچ مقایسه نبایدکردباقانون استخدام زیرا مسأله کنترات باقانون استخدام طرف قیاس نیست ازاین جهت بنده پیشنهادکردم اضافه مخارج درنقاط بدآب وهواهمان اندازه که به مقام مدیرکلی داده میشودبه آن هم داده شود.

رئیس-رأی می‌گیریم :آقایانی که این پیشنهادراقابل توجه میدانندقیام فرمایند.

(معدودی قیام کردند)

رئیس-قابل توجه نشد. ایضاً پیشنهادشاهزاده محمدهاشم میرزا (به این ترتیب خوانده شد)

پیشنهادمیکنم برای مخارج مسافرت مطابق آنچه خرج مسافرت برای مدیری کل می‌دهند داده شود. امضاءپیشنهادشاهزاده محمدهاشم میرزا (به این ترتیب خوانده شد)

پیشنهاد می‌کنم برای مخارج مسافرت مطابق آنچه خرج مسافرت برای مدیر کل می‌دهند داده شود

رئیس-آقای محمد هاشم میرزا (اجازه)

محمدهاشم میرزا-بنده عقیده خودم راعرض کردم وبازهم تکرارمیکنم که برای مخارج مسافرت مطابق نظامنامه‌های معمولی صدیک خیلی زیاد است زیرااینهاباوسائل نقلیه مسافرت میکنندوغیرازاینکه راحت باشندمقصوددیگری ندارندپس این ترتیب خیلی خوبست وبعلاوه مطابق باکنتراتشان هم می‌کند. ازاین جهت بنده پیشنهادکردم هراضافه حقوقی که به مدیرکل یک وزارت خانه میدهندبااینکه اینها مقام مدیرکل راهم ندارندمعذالک به آنهاداده شود

مخبر- بنده خیال می‌کنم درنتیجه اظهاراتی که آقای وزیرمالیه فرمودنداشتباهی برای آقایان حاصل شده است. درصورتیکه مقصودآقای وزیر مالیه اینطورنبودکه مطابق نظامنامه تاآن حداعلی بالاببرندآنوقت صدیک حساب کنندوبه آنها بدهند. بلکه مقصودشان این بودکه در وزارت مالیه برای مخارج مسافرت مأمورین یک نظامنامه تهیه وتدوین شده است. شماوقتی که حالاپیشنهادمیکنیدفرسخی یک تومان خرج سفر داده شوداین پیشنهادقهراًاساس آن نظامنامه رابرهم خواهد زد. ولی خلاصه مقصوداین بود که خرج سفربه طورلازم ومنصفانه به آنهاداده شود. بنده عرض کردم اگرسوابق امرراهم ملاحظه بفرمائیدمیبینیداین اندازه نگرانی برای این چیزجزئی موردنداردخوبست به سوابق امر مراجعه بفرمایندوملاحظه کنیدبه مأمورینی که رفته اندچقدرخرج سفرداده شده آنوقت رفع نگرانی خواهدشد.

محمدهاشم میرزا-اگرچه آقای مخبرپیشنهادبنده را قبول نمیکندولی بنده هم مستردنمیدارم وآن ماده نظامنامه راخوبست بخواهند تاماهم بدانیم شاید موافق شویم.

جمعی ازنمایندگان-رأی بگیرید

رئیس-رأی می‌گیریم به پیشنهادشاهزاده محمدهاشم میرزا، آقایانیکه قابل توجه میدانند قیام فرمایند.(چندنفری قیام کردند)

رئیس-قابل توجه نشد. پیشنهادآقای مساوات.(به این مضمون خوانده شد)

بنده اصلاح ذیل راپیشنهادمیکنم. مخارج منصفانه به عنوان فوق العاده به آنها نیزپرداخته خواهدشدتاآخرماده

رئیس-آقای مساوات (اجازه)

مساوات-مقصودبنده ازاین پیشنهاداین است که مخارج مسافرت به عنوان فوق العاده ملحوظ شود دیگر چیزی به عنوان فوق العاده به آنهاداده نشود.

رئیس-رأی می‌گیریم به پیشنهادآقای مساوات. آقایانی که قابل توجه میدانندقیام فرمایند.

(چندنفری قیام کردند)

رئیس-تصویب نشده پیشنهاد آقای طهرانی.

(اینطورخوانده شد) به عوض آن پیشنهاد، پیشنهادمینمایدماده به طریق ذیل اصلاح شود ماده۷ به هریک ازمأمورین آمریکائی که به موجب این ماده استخدام میشوندبرای انجام وظائف رسمی هنگام مسافرت درایران مخارج لازمه نیزپرداخت می‌شود

رئیس-(خطاب به طهرانی) مقصودتان تجزیه است؟

آقاشیخ محمدعلی طهرانی-مقصودتنهاتجزیه نیست جزءاخیرهم می‌خواهم حذف شود

رئیس-حذف لفظ معمولی.

آقاشیخ محمدعلی طهرانی-خیربه نظربنده جزءاخیرمخالف باهمین قانون است ولازم است توضیحاًعرض کنم قانون را وقتی که وضع میکنندبایدصدروزبیش باهم مخالفت نداشته باشد. اینجا آن دوازده نفری که معین شده انددونفرآنهانقطه بدآب وهوابرایشان معین نشده نوشته شده است برای ریاست اداره کل محاسبات فلان بجای فلان وبرای معاونت مخصوص رئیس کل مالیه یک نفربجای فلان این دونفرمسلم است درطهران منزلشان است وطهران هم بدآب وهوانیست فقط برای خدمات دیگر هشت نفردیگرمعین شده واین راجع به آن هشت نفراست استدعا می‌کنم آقایان توجه بفرمایندکه اگرقانون ازنظرماگذشت بعدموردتعرض واقع شودزیراماده پنج مینویسدرئیس کل مالیه مستخدمین آمریکائی مزبوررابه استثنای رئیس امورفلاحتی به مقامات منسوب خواهد نمودکه وجودآنهادرمشاغل مزبوربیشترطرف احتیاج بوده وتخصص فنی درآن بیشتردارندومیتوانندآنهاراازیک مقام به مقام دیگرانتقال دهندواین انتقالات مستلزم هیچ گونه اضافه حقوقی نخواهدبوداینجاهم تصریح میکندمقام هم عبارت ازرتبه نیست چرا؟ برای اینکه شغل اینهاازحیث رتبه معین نیست فقط این اشخاص رابرای اعمال مالیه استخدام میکنندومی آورنددراینجامقام عبارت است ازمحل یعنی ازهرمحلی بخواهد می‌تواندبه محل دیگرانتقال بدهدمقصوداین نیست که ازریاست اداره به ریاست دائره یاازریاست دائره به ریاست شعبه آنهاراتغییردهدمرادازمقام که رأی دادیم یعنی اینکه درهرمحلی به محل دیگراعم ازاینکه رتبه پائین ترباشدیابالاترباشدمیتواندانتقال بدهددرحالتی که این انتقالات ازمحلی به محل دیگر مستلزم هیچگونه اضافه حقوقی نخواهدبوداینجامارأی دادیم که مستلزم هیچگونه اضافه حقوقی نیست آنوقت اینجااضافه حقوق برایش معین بکنیم متناقض میشودمخبر-بنده خیال نمی‌کنم تناقض باشد برای اینکه در آن ماده گفته شده که رئیس مالیه حق دارد اینهاراازمحلی به محل دیگرانتقال دهدمثلاًرئیس محاسبات رارئیس مالیه کرمان یارئیس مالیه کرمان رابالعکس رئیس محاسبات بکندولی هروقت رئیس مالیه کرمان آمدرئیس محاسبات کل شدحقی نداردبگویدکه برای این مأموریتی که من آمدم اضافه حقوق می‌خواهم وبه هیچ وجه این حق رانداردولی اینجادوموضوع است یکی خرج مسافرت است یعنی یک مأموری راازاینجامیفرستندبه بنادرجنوب مثلاًبرای سرکشی نفت جنوب به نقاط بد آب وهوا این را بایدالبته مخارج لازم مسافرت رابه اودادومادامیکه در نقاط بدآب وهواهست بایدمطابق قانون استخدام آن ربع یا خمس رابه اوپرداخت این اضافه حقوق نیست این اضافه خرج است وممکنست درتمام مدتیکه درایران است دوماه در نقاط بدآب وهوایایکماه درمسافرت باشدازاین جهت به نظر بنده اشکالی ندارد

تهرانی-بنده مستردمیدارم

رئیس-پیشنهادآقای سهرابزاده (به شرح ذیل خوانده شد) بنده پیشنهادمیکنم ماده۷ اینطوراصلاح شود:وهریک ازمأمورین آمریکائی که به موجب این قانون استخدام میشوندبرای انجام وظائف رسمی هنگام مسافرت درایران مخارج لازمه نیز پرداخت خواهدشدودرصورتیکه به نقاط بدآب وهوامأمورشونددرماه صدی بیست برحقوق آنهااضافه خواهدشد. سهراب زاده-بنده ازپیشنهادات همچوبه نظرم رسیدکه یک اختلافی بین آقایان نمایندگان دراین ماده هست وحق می‌دهم به فرمایشات بعضی ازآقایان مثل شاهزاده محمدهاشم میرزاکه حقیقتاًاینهارانمیشودباقانون استخدام مقایسه کردبنابراین بنده درموضوع مسافرت آنهاهمان مخارج لازمه راپیشنهادکردم ودرموقعیکه به جاهایی که بدآب وهوانباشدبروندصدی بیست اضافه حقوق به آنهاداده شود.

Page 5 missing

مستخدمینی که آمده اندازاینجاهمینقدر که یک قدری اینجاآمده اندبومی شده اندودیگرخودشان نمیروندخوب این چندان اشکالی نداردعرض می‌کنم شماآنهارابرای سه سال چهارسال الی پنج سال کنترات میکنیدمدت کنترات که مقتضی شداگرشماخواستیدتجدیداستخدامش میکنیداگراونخواست خودش میروداین اینقدرپیچ وتاب ندارد. اگراو وشما خواستیداستخدامش میکنیداگراونخواست وشمانخواستیدمیرودبه امان خداودیگرمحتاج به این عبارت نیست.

مخبر-اولاً این نکته اولی که آقافرمودندواردنبود…

کازرونی-اولی عرض نکردم عرض کردم غلط است.

مخبر-وثانیاًراجع به این موضوعی که میفرماینداین مستخدمین درصورتی که منزل وخانه اشان درایران بود ممکن بودتاروزآخرمدت کنتراتشان تأمل بشودوتعیین تکلیف برای آنهانشود ولی مستخدمی که ازآن طرف دنیامیایدبایدلااقل سه ماه قبل ازانقضاءکنترات تکلیف خودش رابداندماهم اینجاچیزی ننوشته‌ایم فقط نوشته‌ایم که دولت آنهارانخواست توسط رئیس مالیه سه ماه الی شش ماه قبل ازانقضاءکنتراتشان به آنهااطلاع بدهدواگردرعوض این مدت این اطلاع رادادندکه هیچ واگراطلاع ندادند ازطرفین یعنی هم ازطرف دولت وهم ازطرف آنهادرشرف این مدت اطلاع کتبی داده نشداین کنترات تا یکسال دیگر به حال خودش باقی است واین اشکالی هم به نظر بنده ندارد.

وزیرمالیه-به علاوه بنده باید توضیح بدهم که این ماده به صرفه وصلاح ماست وچنانچه عرض کردم شاید دولت لازم بداندکه این مستخدم چندماه دیگردرسرکاروخدمت خودش باقی بماندوالااگرمقیدباشیم که بعدازپنج سال حتماًکنترات تجدید شودشایداوبرای یکسال راضی نشود که کنتراتش تجدیدشودبرای تأمین این نظرمااینجااینطورپیش بینی کرده‌ایم که اگرمابخواهیم تایکسال دیگربتوانیم اورانگاه بداریم درصورتی که اوهم مایل به ماندن باشدواین مسئله راهم به آقایان تذکرمیدهم که آقایان امریکائی هاکه اینجاتا حالاآمده اند چند نفر از آنها رفته اندوچندنفردیگرشان هم میگویندمانمی مانیم ومیرویم به جهت این که مستخدم اگراز اوضاع مملکت وکارش خوشوقت باشد میماند والامیرودواین مسئله چندان اشکالی ندارد.

جمعی ازنمایندگان-گفتند مذاکرات کافی است.

حائری زاده-مذاکرات کافی نیست.

رئیس-عده برای رأی کافی نیست.

آقاسیدیعقوب-برای تنفس هم کافی نیست؟

(دراین موقع جلسه برای تنفس تعطیل وپس ازنیمساعت مجدداًتشکیل گردید)

رئیس-ماده هشت مطرح نبودونبایدرأی بگیریم به کفایت مذاکرات. آقایانی که مذاکرات رادرماده هشت کافی میدانندقیام فرمایند.

(اغلب قیام نمودند)

رئیس-اکثریت است. پیشنهادقرائت می‌شود.(به شرح ذیل خوانده شد)

پیشنهادآقای شیروانی-بنده پیشنهادمیکنم در ماده هشت ازهرگاه الی آخرماده حذف شود

پیشنهادآقای کازرونی-بنده پیشنهادمیکنم که ماده هشت ازسه ماه الی شش ماه مبدل شودبه شش ماه الی سه ماه

رئیس-توضیحی که ندارید؟

کازرونی-خیر

مخبر-اشکالی ندارد

رئیس-رأی می‌گیریم به ماده هشت. تجزیه می‌شود.(خطاب به آقای شیروانی) توضیحی دارید؟

شیروانی-بلی اجازه میفرمائید؟

رئیس- بفرمائید

شیروانی-قسمت اول این ماده رابنده لازم میدانم البته اگردولت کنترات یک مستخدمی رانخواهدتجدیدنماید به اواطلاع میدهدواین راحالاباتوضیحاتی که آقای وزیرمالیه دادندبنده بی ضررمیدانم بایدوزارت مالیه مواظب باشد مستخدمی راکه لازم نداردشش ماه قبل ازاختتام کنتراتش به اواطلاع بدهدکه کنترات شماتجدیدنخواهدشدولی بنده فلسفة این که اگرمستخدم نخواست کنتراتش تجدیدشودوبه همین مناسبت اطلاع نداددیگراین چه جرمی است که ما بایدبدهیم؟ حقیقتاًبنده نمی‌فهمم این چه جرمی است که وقتی اواطلاع ندادکه مایل به تجدیدکنتراتش هست یانیست آن وقت دولت ایران موظف است یک سال دیگرهم اضافه کندبه مدت کنترات او؟ اگرمن معنی این کلمه ومقصوداین جمله رامی فهمیدم رأی می‌دادم ولی مقصودرانفهمیدم.

وزیرمالیه-بنده کاملاًتوضیح دادم این جرم نیست اواگراطلاع نداد یادولت هم اگرنتوانست اطلاع بدهدیکسال دیگرمیماندیعنی اگردولت نخواست به اومیگویدآن کنترات شماراتجدید نمی‌کنم یااین که اگربرای مدت قلیلی اورالازم داشت میگویدشمارابیشترازیکسال لازم نداریم این که جرمی نمی‌شود فلسفه اش راهم عرض کردم یک وقتی است که دولت میبینداگراین مستخدم یک سال دیگراینجابماندمفیداست وبیش ازیکسال هم لازم نداردآن وقت برای این که دولت مجبورنباشدبرای یکسال دیگرکه اورامیخواهدتجدیدکنترات بنماید اینکارراکردیم واین هم به نفع ومصلحت مااست

رئیس-ماده هشت تجزیه میشودبه دوقسمت، یک قسمتش ازهرگاه اول تاهرگاه ثانی است بااصلاحی که آقای کازرونی پیشنهادکردندوقبول شدیعنی تبدیل ازسه ماه الی شش ماه به شش ماه الی سه ماه رأی می‌گیریم به این قسمت،

یاسائی-این اصلاح غلط میشوداینطوردرست تراست

رئیس-رأی می‌گیریم به این قسمت اول آقایانی که تصویب می‌کنند قیام فرمایند

(اغلب قیام نمودند)

رئیس-تصویب شدرأی می‌گیریم به قسمت دوم.

شیروانی-قرائت شود (به شرح ذیل خوانده شد) هرگاه چنین اطلاعی به ترتیب فوق داده نشودواگرمستخدم مذکورهم شش ماه الی سه ماه قبل ازانقضای مدت کنترات خودکتباًبه دولت ایران اطلاع نداده باشدکه درانتهای مدت کنترات به خدمت خودخاتمه خواهددادکنترات مستخدم مزبوربه همین واسطه یکسال دیگرامتدادخواهدیافت ودرآخریکسال کنترات آن مستخدم قطعاًمنقضی خواهدشد

رئیس-رأی می‌گیریم به قسمت دوم آقایانی که موافقندقیام فرمایند

(اغلب قیام نمودند)

رئیس-تصویب شدرأی گرفته میشودبه مجموع هردوقسمت آقایان موافقینقیام فرمایند

(غالب نمایندگان قیام نمودند)

رئیس-تصویب شد. وزیرفوائدعامه-چنانچه دردوجلسه قبل عرض کردم وازمجلس شورای ملی استدعانمودم راپرت کمیسیون بودجه راجع به اعتبار موقتی مخارج طرق وشوارع وراه آهن وگاومیری رسیده است ونظربه این که یک ماده هم بیشترنیست ودرحدوداعتبارات مصوبة پارسال هم هست لهذااستدعامیکنم همین امروزجزودستورگذاشته وتصویب شودکه کارهامعوق نماند.

رئیس-آقای غلامحسین میرزا (اجازه)

غلامحسین میرزا-موافقم

رئیس-آقای شیخ جلال (اجازه) آقاشیخ جلال-موافقم

رئیس-آقای آقاسیدیعقوب (اجازه).

آقاسیدیعقوب-بااین که جزودستورشودموافقم ولی باماده مخالفم رئیس-مخالفی نداد؟

(گفتندخیر)

رئیس-آقایانی که موافقنداین لایحه جزودستورشودقیام نمایند

(اغلب قیام نمودند)

رئیس-تصویب شد (راپرت مزبوربه شرح ذیل خوانده شد)

ماده واحد-وزارت مالیه مجازات مبلغ پانصدوشصت هزارتومان به شرح ذیل:راه آهن صدوهفتادهزارتومان، تعمیرونگاهداری طرق وشوارع سیصد وشش هزار تومان، گاومیری سی هزارتومان، که مطابق بامخارجی است که به اعتباربودجة مصوب سنة ماضیة۱۳۰۲ به عمل آمده است درسنة۱۳۰۴ تا موقع تصویب بودجة مملکتی اعتبارموقت به وزارت فوائد عامه بدهد.

رئیس-آقای حاج میرزا عبدالوهاب (اجازه)

حاج میرزاعبدالوهاب-بنده یک سؤالی داشتم عرض می‌کنم اولاًازاین سی هزارتومانی که پارسال تصویب شده بنده که هیچ عملیاتی ندیده‌ام درامرگاومیری شده باشدوبنده می‌بینم تمام ایران صدای ناله شان بلنداست و میگوینددولت هیچ همراهی بامانکرده است وتمام گاوهای مامرده اندوبنده درقسمت همدان راکه اطلاع دارم دولت صد دینارهم درآنجاخرج نکرده است این بودکه خواستم ازآقای وزیرفوائدعامه سؤال کنم که این مبلغ درکجابه مصرف رسیده وخرج شده؟ دیگراینکه درمسألة راه آهن وکشتیرانی می‌خواستم عرض کنم هشتادوپنج هزارتومان که برای لوکوموتیوتصویب شددیگراین صدوهفتادهزارتومان چیست؟ به علاوه ازقراری که شنیده‌ام دراین راه آهن چوب میسوزانند خواستم ببینم آن راکاری برایش کرده اندکه با نفت یا ذغال سنگ بسوزانند یاخیر؟ چون ازقراری که بنده اطلاع پیداکرده‌ام میگوینداگرباچوب بسوزانند اصلاًکارخانه اش ازبین میرودوسوخته میشوداستدعامیکنم این دومسئله راجواب بدهند. وزیرفوائدعامه-اولاًقسمتی که راجع به همدان اشاره فرمودند مطابق اطلاعاتی که دردوسه روزقبل ازطرف مفتشینی که به سمت غرب اعزام شده اندراجع به امراض حیوانی ومخصوصاًگاومیری رسیده است درهمدان هیچ این مرض نیست به علاوه امراض حیوانی دراین مملکت چندسال است بروزکرده وانواع واقسام داردطاعون گاوی هست، سیاه زخم هست بعضی امراض دیگرهم هست وامسال تازه یک قدمهای کوچکی برای جلوگیری ازاین بلا برداشته شده است واگردولت بخواهددراین قسمت اقدام جدی کندنه ازحیث این مبلغ ونه ازحیث وسائل موجوده ونه از حیث وقت به هیچ وجه کافی نیست به این که بتواندباامراض حیوانی که دراین مملکت شایع است وازسنوات عدیده ادامه داشته مبارزه کندوبه این زودی نتیجه بگیرددرآخرپارسال سی هزارتومان اعتبار داده شد برای جلوگیری ازگاومیری ازاین مبلغ شش هزار تومان فرستاده شدبه پاریس برای این که ادوات سرم سازی وسرم واردکنندوهفده هزار تومان هم از این اعتباردروزارت مالیه باقی است زیراشعبه‌ای که بایدمأمورومراقب این امریعنی جلوگیری ازآفات حیوانی وگاومیری تأسیس شودبعضی ترتیبات وابنیه لازم دارداین اعتبارراوزارت مالیه گذاشته است برای مهیا کردن آن وسائل وبقیة این مبلغ راخودوزارت فوائد عامه درتهران سرم تهیه کرده است وخوشبختانه نتیجه‌ای هم که ازاین سرم حاصل شده است خیلی رضایتبخش بوده است به این معنی که باسرمی که درتهران تهیه شده مأموریتی فرستادیم دردماوندوخواروورامین وگاوهاراسرم زدندودرهرسه جاکه این عمل راکرده اندخیلی خوب شده و تمام گاوهائیکه بااین سرم تزریق شده انداز هلاکت نجات یافته‌اند ونمرده اندحالا شایدتقریباًیکی دوتااستثناءداشته باشندومرده باشند ولی مابقی خوب شده اندوخود این یک قدم بزرگی بوده است که برداشته شده است زیراهیچ انتظارنمیرفت که باسرمی که درخودطهران تهیه میشود و بااین مبلغ کم این نتیجة مطلوبه حاصل شودبه همین جهت هم هست که بنده تقاضاکردم این اعتبارزودترازطرف مجلس شورای ملی داده شود که با اقدامات وعملیاتی که درتکمیل جلوگیری ازامراض حیوانی شده است سکته واردنیایدوبه محظوری یرنخورداماقسمتی که راجع به راه آهن فرمودندراست است یک اعتباری قریب به هشتادوپنج هزارتومان خواسته شده است برای خریددولوکوموتیواولاًمتأسفانه این اعتبار هنوز تصویب نشده است ولی ماازصرفه جوئی هائی که بوده است لوکوموتیوراباچندواگون به انتظارتصویب این اعتبارخریده‌ایم وواردهم شده است واین صدوهفتادهزارتومان راکه خواسته‌ایم ازنقطة نظرلوکوموتیووواگن نیست ینده چندین مرتبه اینجاعرض کرده‌ام ویک مرتبةدیگرعرض می‌کنم که اگردولت ایران ومجلس شورای ملی بخواهندراه آهن مختصری که به مارسیده است منظم نگاه بدارندالآن محتاج به هفتصد هشتصد هزار تومان تعمیرات واین صدوهفتادهزارتومانش راجع به دریاچة ارومیه وکشتیرانی است وصدوسی وچندهزارتومانش هم راجع به راه آهن است که ازبابت حقوق مستخدمین وسوخت ومخارج جاری راه آهن است امااین که فرمودندکه شنیده اندماشین راباچوب می سوزانندراست است دریک موردی همچوپیش آمده است به واسطة اینکه یک مرتبه درآذربایجان نفت گران شد ووقتی که جمع وخرج میکردنددیدندمصرف نمودن نفت آن هم باآن کرایه‌ای که دریافت می‌شود صرف نداردوخیلی گران تمام میشودلذاترجیح دادندسوزاندن چوب رابه انتظاراین که این بحران نفت برطرف شودولی بعداین بحران هم مرتفع شده است وحالا بانفت میسوزانند.

جمعی ازنمایندگان-مذاکرات کافی است

رئیس-مذاکرات کافی است؟

بعضی ازنمایندگان-بلی کافی است

آقاسیدیعقوب-بنده می‌خواستم ازآقای وزیرسؤال بکنم اجازه هم خواسته بودم.

رئیس-رأی گرفته می‌شود به ماده واحده. حاج میرزاعبدالوهاب-بنده پیشنهاددارم

(پیشنهاد آقای حاج میرزاعبدالوهاب به شرح ذیل خوانده شد) بنده پیشنهاد می‌کنم سی هزارتومان گاومیری برای تمام ایران باشد

رئیس-بفرمائید

حاج میرزاعبدالوهاب-چون آقای وزیرفرمودندمفتش مابه سمت غرب هم رفته ودرهمدان گاومیری نیست تصدیق دارم زیراسالبه به انتفاء موضوع است یعنی گاودیگرباقی نیست وهرچه بوده مرده انددیگرفرمودندازاین اعتبارقسمتی که خرج شده من جمله در دماوند وخوارو ورامین بوده است بنده می‌خواهم ببینم که این مالیاتهائی که ازمردم میگیرندازطهران وتوابع آن است یاازتمام مملکت اگرازطهران وتوابعش است که هیچ ولی اگرمال تمام مملکت است که بایدخرج تمام مملکت بشوددیگرمنحصربودن به ورامین ودماوند رابنده فلسفه اش را نفهمیدم. وزیرفوائدعانه-بنده عرض نکردم این اعتباری که داده شده است برای گاوهای طهران واطراف آن است وخودآقاتصدیق دارند که یک چیزی که حاضرمیشوداول درنواحی نزدیک وجاهائی که وسائل کارش بهترفراهم است ازآنجاشروع میکنندوبعدمتدرجاً بسط پیدا میکند ولی البته بعدازاین که گاوهای اطراف طهران تزریق شدندبه همدان هم میرودبه رشت هم میرودبه قزوین وسایرجاهای دیگرهم میرودکسی نگفته است که گاوهای اطراف طهران بایدسالم باشندولی گاوهای همدان یاجاهای دیگرناخوش باشندولی این که فرمودنددرهمدان گاونمانده است راست است بنده تصدیق دارم واعتراف می‌کنم که آفات حیوانی دراین مملکت مدتها است جریان داردولی درآخرسنة گذشته یک قدمهائی برای جلوگیری این مرض برداشته شده است وحالااگرسابقاًمرده انددیگرمسئولیتی متوجه کسی نیست.

رئیس-آقایانی که پیشنهادآقای حاج میرزاعبدالوهاب راتصویب میکنندقیام فرمایند

(عده قلیلی قیام فرمودند).

رئیس-قابل توجه نشد. پیشنهادآقای هرمزی.(به شرح ذیل خوانده شد) بنده پیشنهادمیکنم کشتی رانی بعدازراه آهن اضافه شود

وزیرفوائدعامه-این صحیح است ازقلم افتاده، هم کشتی رانی است وهم راه آهن درلایحة دولت هم گویاهست این اصلاح عبارتی رابفرمایند.

رئیس-پیشنهادآقای حاج میرزاعبدالعلی طباطبائی (به مضمون ذیل قرائت شد) پیشنهاد می‌نمایم بعدازجملة راه آهن نوشته شود: جلفا، تبریز، وکشتی رانی دریاچة ارومیه. رئیس این راهم قبول می‌کنید؟

وزیرفوائدعامه-البته این اصلاح عبارتی است مقصودراه آهن البته راه آهن جلفابه تبریزوشرف خانه است وتمام هم ازهمین صدوهفتادهزارتومان است (پیشنهادآقای کازرونی به ترتیب ذیل خوانده شد) بنده پیشنهادمیکنم که درقسمت دوم ارماده بعدازراه آهن وکشتی رانی اضافه شود بعضی ازنمایندگان-این همان پیشنهاداست. وزیرفوائدعامه-برای این که آقایان تصورنکنندکه ردشدن پیشنهادآقای حاج میرزاعبدالوهاب محدودمیکنداین اعتباررابه کارهای اطراف طهران بنده صراحتاً درمقابل آقایان نمایندگان عرض می‌کنم که این اعتباربرای تمام ایران است وبنابراین هیچ نگرانی نبایدداشته باشدازاین که پیشنهادردشدزیراعدم تصویب پیشنهادایشان ازنقطه نظروضوح بوده است نه این که اصل مطلب قابل توجه نبوده است

رئیس-پیشنهادآقای شیروانی قرائت می‌شود (به ترتیب ذیل خوانده شد) بنده پیشنهادمیکنم قسمت سوم اینطوراصلاح شودتهیة سرم گاومیری برای تمام مملکت.

وزیرفوائدعامه-اولاًاین اعتبارمنحصراًبرای تهیةسرم نیست که گفته بشودتهیه سرم برای مملکت لهذابنده پیشنهاد می‌کنم نوشته شودبرای جلوگیری ازگاومیری درتمام مملکت وبه علاوه بنده خیال نمی‌کردم یک نفر نماینده دولت درمجلس علنی یک چیزی راکه صراحتاًتقبل میکنددیگرمحتاج به این قبیل پیشنهادات بشودواین اظهارهم اظهاررسمی بودولی معذلک برای رفع هرگونه نگرانی خاطری مرقوم بفرمایندبرای جلوگیری از گاومیری درتمام ممالک محرومة ایران (پیشنهادآقای حاج میرزاعبدالعلی طباطبائی به شرح ذیل قرائت شد) پیشنهادمینمایم بعدازجملةطرق وشوارع نوشته شودجنگل وزیرفوائدعامه-این مربوط به جنگلها نیست اعتبارجنگلهاعلیحده است ودرجزء بعدخواهدآمد

حاج میرزاعبدالعلی-بنده پس می‌گیرم

(پیشنهادآقای میرزائی به مضمون ذیل خوانده شد)

بنده پیشنهادمیکنم ماده واحده تجزیه شود.

رئیس-بفرمائید.

میرزائی-بنده مقصودم این بودکه قسمت قسمت رأی گرفته شود برای این که درقسمت دومش عرایضی دارم ومیخواهم یک چیزی بفهمم.

وزیرفوائدعامه:مذاکره تجزیه میشودیارأی ؟رئیس-رأی گرفته میشودبه ماده واحده سه قسمت می‌شود:

اول راه آهن جلفا-تبریزودریاچه ارومیه صدوهفتادهزارتومان آقایانی که تصویب میکنندقیام فرمایند

(اغلب قیام نمودند)

رئیس-تصویب شد قسمت دوم تعمیرونگاهداری طرق وشوارع سیصدوشصت وشش هزارتومان آقایانی که تصویب می‌کنند قیام فرمایند

(اغلب قیام نمودند)

رئیس-تصویب شدقسمت سوم برای جلوگیری ازگاومیری درتمام مملکت.

وزیرفوائدعامه-ازآفات حیوانی بایدنوشته شودزیراگوسفندهم است

رئیس-برای جلوگیری ازآفات حیوانی درتمام مملکت سی هزارتومان آقایان موافقین قیام فرمایند (اکثربرخاستند)

رئیس-تصویب شد رأی گرفته می‌شود به مجموع سه قسمت باورقه آقایانی که تصویب میکنندورقه سفیدوالاکبودخواهندداد (اخذواستخراج آراءبه عمل آمده نتیجه به این طریق حاصل شد) ورقه سفیدعلامت قبول ۷۸.

رئیس-عده حضارهشتادونه باهفتادوهشت رأی تصویب شد

اسامی رأی دهندگان :آقامیرزارضاخان حکمت. رهنما. محمدهاشم میرزااجاق. دکتراحتشام طباطبائی افشار.آقاشیخ هادی. آقامیرزاشهاب الدین. ارباب کیخسرو. دامغانی. یاسائی صدق السلطنه. احیاءالسلطنه. سهراب خان. نظام التولیه. شوشتری. صدرالاسلام. یمن الملک عدل الملک. دولت آبادی حاج مشیر اعظم. علائی-سلطان ابراهیم خان. آقا شیخ جلال الدین. حاج شیخ عبدالرحمن. ایزدی. صدرائی. سهام السلطان. شریعت زاده. سهراب زاده. وحید الدوله. کی ستوان. دیوان بیگی. سفتی. آقامیرزا آقاخان. آقامیرزاعبدالله خان معتمد. قوام الدوله. عماد السلطنه. سردار منتصر. فتح الله میرزا. معظم السلطان. حاج میرزااسدلله خان. حاج میرزامحمد رضا. شیروانی. اعتبار الدوله. نجات. ضیاءالملک. نصرت الدوله. امین الشریفه. آقاسیدیعقوب. امیر احتشام. سردار نصرت. آقا میرزا سیداحمدبهبهانی. ملک الشعراء. ضیاءالواعظین. شیخ الاسلام ملایری. سبزوارمعتمد. حاج سید المحققین. طهرانی. دکترامیرخان اعلم. قائم مقام. مصدق السلطنه غلامحسین میرزا. حاج میرزا علیرضا. محمد ولی میرزا. اسکندری. عظیمی. هائم. تجدد. مدبر الدوله. معاضدالسلطنه.

رئیس-آقای کازرونی (اجازه)

میرزاعلی کازرونی-عرضی ندارم

رئیس-پیشنهادی ازطرف آقای افشاررسیده است قرائت می‌شود

(به شرح آتی خوانده شد) نظر به اینکه آقای رئیس کل مالیه صبح روزشنبه بیست وششم اردیبهشت ازطهران به طرف امریکا عزیمت خواهدکرد ومقتضی است قبل ازحرکت مشارالیه تکلیف لایحه مربوط به استخدام دوازده نفرمستشارمالی معلوم شود. لذامحترماًپیشنهادمیکنم امروز بعد از ظهر جلسة فوق العاده تشکیل وتکلیف این لایحه معلوم ونتیجه به مشارالیه ابلاغ شود.

رئیس-آقای افشار (اجازه)

آقامیرزارضاخان افشار-چون ازلایحه استخدام دوازده نفرامریکائی برای وزارت مالیه این قدری باقی نمانده ومذاکره درآن هم چندان وقت زیادی لازم نداردونظربه این که دکترمیلسپوروزشنبه حرکت به سمت امریکامینمایدوتغییری که ازطرف مجلس دراین موردمیشودبایدبه مشارالیه داده شودبرای این که به واسطة مخابرات تلگرافی دچارخسارت مالی نشویم لهذابنده پیشنهادکردم بعدازظهرامروزهم جلسه تشکیل شودوآقایان هم موافقت بفرمایندوتشریف بیاورندتکلیف این لایحه معلوم شودونتیجه رابه مشارالیه ابلاغ نمایند.

رئیس- آقای شوشتری (اجازه)

آقاسیدمحمدعلی شوشتری-عرضی ندارم رأی بگیرید.

رئیس-آقای حاج میرزاعبدالوهاب (اجازه)

حاج میرزاعبدالوهاب- رأی گرفته شودبنده هم عرضی ندارم.

رئیس-عده کافی نیست برای رأی آقای آقاشیخ جلال هم پیشنهادکرده اندجلسه ختم شود.

جمعی ازنمایندگان –صحیح است.

رئیس-جلسة آتیه روزشنبه دستورهم بقیة دستورامروز (مجلس یک ربع ساعت بعدازظهرختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی منشی حسین پیر نیا.

م-شهابی-دکتراحتشام طباطبائی.