مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۳ دی ۱۳۳۵ نشست ۵۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۵
سال دوازدهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۲۳ دی ۱۳۳۵ نشست ۵۳
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۱۹
جلسه: ۵۳
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۲۳ دی‌ماه ۱۳۳۵
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت‌مجلس
۲- سؤال آقای عمیدی نوری راجع به تبدیل مدارس نظری به مدارس حرفهای و جواب آقای وزیر فرهنگ
۳- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای قنات‌آبادی
۴- سؤال آقای مهندس اردبیلی راجع به سدسازی در آذربایجان و جواب آقای معاون وزارت کشاورزی
۵- سؤال آقای صادق بوشهری راجع به پخش بنزین و جواب آقای وزیر دارایی
۶- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای وزیر دارایی
۷- بیانات آقای وزیر امورخارجه در قبال بیانات جلسه قبل آقای دکتر بینا
۸- بیانات آقای دکتر بینا طبق ماده ۸۲ آیین‌نامه
۹- بقیه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون دارایی راجع به اجازه ضرب پشیز پنجاه دیناری
۱۰- أخذ رأی و تصویب گزارش ترمیم حقوق کارمندان رسمی تا پایه ۴ و خدمتگزاران جزء
۱۱- تعیین موقع جلسه بعد ـ ختم جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۲۳ دی ماه ۱۳۳۵
مجلس یک ساعت و چهل و پنج دقیقه پیش از ظهر بریاست آقای حکمت تشکیل گردید
۱-تصویب صورت مجلس رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود
(بشرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه ـ آقایان: دکتر طاهری. دکتر سید امامی. مهندس فروغی. دکتر شاهکار. پردلی. کیکاوسی. محمودی. دکتر امیر اصلان افشار. خزیمه علم. ارباب. اکبر. معین زاده. خلعتبری. صراف زاده. مهندس بهبودی. کدیور. برومند. صفاری. دکتر سعید حکمت. صدرزاده. کورس. امیر بختیار. ابتهاج. امامی دوالفقاری. افخمی. باقر بوشهری. رامبد.
غائبین بی اجازه ـ آقایان: امید سالار. دکتر هدایتی. قراگزلو. اریه. مرآت اسفندیاری. صارمی. شادمان. اورنگ.
دیر آمدگان و زود رفتگان با اجازه ـ آقایان: اردلان. دکتر جهانشاهی. عامری. بهادری. طباطبائی قمی. دهقان. سلطانی.
رئیس ـ در صورت مجلس نظری نیست؟ آقای فرود
فرود ـ آقای وزیر بهداری دیروز در مجلس سنا یک صورتی تقدیم کردند که در آن صورت اسامی شرکتهای وارد کنند دارو ذکر شده بود اتفاقاُ شرکت لیدا را هم اسم بده بودند و بنده را هم در این امر دخیل و وارد قلمداد کرده بودند بنده خواستم عرض کنم که تا روز سه شنبه که بنده نمی‌توانم صحبت کنم که در امر دارو بنده مداخله ندارم و اصلا شرکت لیدا وارد کنند دارو نیست (یکنفر از نمایندگان ـ بیخود گفته است)
رئیس ـ این مطلب مربوط بصورت مجلس نبود روز سه شنبه ممکن است بفرمائید نسبت بصورت مجلس نظری نیست؟ آقای پرفسور اعلم.
پرفسور اعلم ـ چون سؤالی که بنده کردم بودم جواب آقای وزیر بازرگانی مقنع نبود امر بفرمائید کمیسیون تحقیق تشکیل بشود.
رئیس ـ کمیسیون تحقیق در آئین نامه فعلی پیش بینی نشده در آئین نامه‌ای که در کمیسیون در دست اصلاح است پیش بینی شده و منظور کردند پس از اجرای آن آئین نامه بکمیسیون تحقیق مراجعه می‌شود نسبت بصورت مجلس نظری نیست (اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب شد
۲- سؤال آقای عمیدی نوری راجع به تبدیل مدارس نظری بمدارس حرفهای و جواب آقای وزیر فرهنگ
رئیس ـ سؤالات مطرح است آقای عمیدی نوری
عمیدی نوری ـ سؤال بنده از جناب آقای وزیر فرهنگ راجع بیک موضوع است که مورد توجه مجلس شورای ملی و تمام مردم علاقمند بامور تربیتی و اصلاحی این مملکت است و مجلس شورای ملی این نظر خودش را در ضمن لایحه بودجه ۱۳۳۵ که در اسفند ۱۳۳۴ بتصویب رسید در این موضوع اثبات کرده است و آن تبصره ۲۶ قانون بودجه ۱۳۳۵ کل مملکتی است که عبارتش را قرائت می‌کنم جناب آقای وزیر فرهنگ البته توجه داشته‌اند و توجه خواهند فرمود تبصره ۲۶ قانون بودجه صراحت دارد که ‹‹ وزارت فرهنگ مکلف است معاون اضافه اعتباری که بموجب لایحه بودجه دریافت می‌دارد مدارس نظری فعلی را بتدریج تبدیل بمدارس حرفهای نماید ››
این تبصره صراحت دارد مقدمه اش را هم بنده عرض کنم بنده خاطرم می‌آید قبل از اینکه این لایحه مطرح بشود و بکمیسیون برود وقتی که اعتبارات برنامه در کمیسیون برود وقتی که اعتبارات برنامه در کمیسیون برنامه تقسیم می‌شد برای هفت سال یک رقم دو میلیارد یالی برای وزارت فرهنگ برای هفت سال در آنجا قید شده بود بعضی از رفقا یادم می‌آید مخصوصاً جناب آقای مهندس جفرودی نظری داشتند که ما بودجه فرهنگ را اضافه می‌کنیم برای اینکه یک برنامه صحیحی از نظر طرز تعلیم بوجود بیاید که مفید برای مملکت و ایجاد کارهای عملی باشد حتی ایشان نظرشان این بود که تمام دو میلیارد دو هفتاد میلیون را برای انجام اینکار مصرف نمایند وزارت فرهنگ قول داد که در برنامه
سال آینده اینکار را بکن این بود که بودجه مطرح شد البته این بودجه مال دولت بود این تبصره را مجلس شورای ملی تصور می‌کنم خود جناب آقای مهندس جفرودی و چند نفر دیگر از آقایان نمایندگان دادند و مجلس شورای ملی با اکثریت قریب باتفاق این را تصویب کرد الان ۹ ماه ۱۰ ماه از سال ۳۵ می‌گذرد این تکلیف هم برای وزیر فرهنگ در اجرای قانون بود بنده سؤال کردم برای ما جناب آقای وزیر فرهنگ تشریح بفرمائید که در اجرای این تبصره چه اقدامی کرده‌اند؟ آیا چند مدرسه در نظری را تبدیل بمدرسه عملی کرده‌اند این مدارس نظری که تبدیل به مدارس عملی شده است در کجا است بالاخره چه فکری در باره این موضوع کرده‌اند این توضیحاتی که بنده عرض کردم حالا منتظر توضیحات ایشان می‌شود البته اگر بعد هم لازم بود عرایضی عرض خواهم کرد.
رئیس ـ آقای وزیر فرهنگ
وزیر فرهنگ (دکتر مهران) ـ البته همانطور که نماینده محترم تذکر دادند تبصره ۲۶ قانون بودجه وزارت فرهنگ را مکلف کرده است در حدود اعتبار اضافی که بوزارت فرهنگ داده شده مدارس نظری را تبدیل بمدارس عملی کنند برای اجرای این قانون هم وزارت فرهنگ یک برنامه‌ای برای اینکار داشت یعنی بعد از تحصیلات دبستان لازم بود که هم عرض مدارس متوسطه که در واقع یک تحصیلات مکملی است برا تحصیلات مقدماتی و ابتدائی و در عین حال یک تحصیلات مقدماتی است برای تحصیلات عالی هم عرض این مدارس یک مدارس حرفهای و کشاورزی درست کنند بطوری که این اشخاصی که می‌خواهند یک رشته‌های مفید عملی را تحصیل کنند برای آنها هم وسائل فراهم و آماده باشد، البته در ظرف امسال و سال گذشته یک سلسله اقداماتی برای تأسیس این گونه مدارس بعمل آمده بنده صورت اقداماتی که در این باره شده چه از لحاظ تأسیس مدارس کشاورزی و چه از لحاظ مدارس حرفهای تهیه کرده‌ام و اگر بخواهم خدمتشان عرض کنم یکقدری وقت را می‌گیرد اجازه می‌خواهم که این صورت را بجناب آقای عمیدی نوری تقدیم کنم که اقداماتی که در این باب در ظرف سال گذشته و سال جاری شده ملاحظه بفرمایند که چند دبستان کشاورزی و چند مدرسه حرفهای و فنی بوجود آمده البته بنظر بنده این اقدام تنها محدود و منحصر بآن مبلغی که بودجه وزارت فرهنگ اضافه شده نباید بوشد البته باید توجه باحتیاجات مملکت داشته باشد خیلی بیشتر از این باید اقدام کرد برنامه باید خیلی وسیع تر از این باشد (صحیح است) ولی یک نکته را باید توجه داشت و آن این است که تأسیس مدرسه حرفهای و تأسیس مدرسه فنی یک وسائل و اسباب کار دیگری لازم دارد غیر از مدارس معمولی برای ایجاد دبستان کشاورزی متأسفانه ما برایمان وسائل هنوز فراهم نشده که ما در یک ساختمانهای مناسبی این مدارس را تأسیس کنیم و دائر نمائیم برا مدارس معمولی بحکم اضطرار می‌شود جائی را اجاره کرد و میز و نیمکتی گذاشت چند نفر معلم هم در آنجا گذاشت و اگر معلمینی هم نباشند که از دانشسراهای مخصوص برای معلمی تربیت شده باشند کسانی را که لااقل معلومات و اطلاعات عمومی فارسی داشته باشند بعنوان معلمی برا آنها گماشت و آنها را با سواد کرد ولی مدارس فنی اینطور نیست مدارس فنی جا و وسائل بهتر و کامل تری را لازم دارد کارگاه می‌خواهد معلمین مخصوص می‌خواهد باین جهت است که ما در موازی این فکر اقداماتی کرده‌ایم برای تأسیس مدارس کشاورزی و مدارس حرفهای و برای تربیت معلم یک فکری اساسی کردیم و آن عبارت است از ایجاد یک دانشسرای عالی فنی که در واقع مرکز تربیت معلمین حرفهای و فنی که در واقع مرکز تربیت معلمین حرفهای و فنی است برای کشور که این ساختمان الان قریبی دو ماه است شروع شده است این مؤسسه دارای ۱۵ رشته فنی خواهد بود که مجهز است بتمام وسائل کارگاهها و ماشین آلات و لوازمی که ضرورت دارد البته احتیاج خواهیم داشت که یک عده از معلمین را هم از خارج استخدام بکنیم در این مؤسسه ۱۵ رشته فنی مختلف را تحصیل خواهند کرد در رشته عالی و اشخاصی که آنجا فارغ التحصیل می‌شوند قادر خواهند بود که در مدارس حرفهای کشور معلم باشند استفاده دیگری هم البته از این مؤسسه از لحاظ تکنسین‌ها و یک متخصصین فنی که در واقع کادری است که الان مملکت ما بوجودش احتیاج دارد خواهیم کرد البته امیدوار هستم که این اقدامات زودتر به نتیجه برسد که ما بتوانیم این مدارس حرفهای و توسعه بدهیم و موجباتی فراهم کنیم که این اطفالی که استعداد و یا توانائی یک تحصیلات عالیه‌ای را در رشته‌های مختلف ندارند بتوانند در این مدارس فنی و حرفهای معلومات عملی را بیاموزند که هم تأمین احتیاجات مملکت از این راه بشود و هم اینکه آنها استعدادهایشان ضایع و باطل نشود در قسمت برنامه‌ها هم مطالعات شده و یک برنامه هائی بتصویب رسیده و در اجرای این برنامه‌ها ما سعی کرده‌ایم در مدارس ابتدائی بتدریج کارهای دستی و ملی توأم با معلومات نظری آموخته بشود باین منظور که ذوق هنر و صنعت و کار در بچه‌ها بوجود بیاید و استعداد‌های نهفته اینها آشکارا بشود تا اینکه بعد از دوره تحصیلات ابتدائی واقعاً آنهائیکه ذوق هنر و صنعت دارند بتوانند در تحصیلات حرفهای وارد بشوند مدارس حرفهای در تهران، اصفهان، شیراز، یزد، اهواز، تبریز و مشهد الان وجود دارد (صحیح است) اینها را ما مجهز کردیم به وسائل ماشین آلات و لوازم کار عده محصلین اینها نسبت بسال گذشته دو برابر شده یعنی باندازه‌ای خوشبختانه جوانان ما رغبت می‌کنند که ما باید سعی بکنیم وسائل را روز بروز بیشتر فراهم کنیم و بر تعداد مدارس بیفزائیم شاید خود جناب آقای عمیدی نوری در مسافرت که به تبریز تشریف آوردند ملاحظه فرمودند که هنرستان تبریز یک مرکز تربیت همین افراد فنی است و وسائل کارشان را هم امسال تکمیل کردیم و طبیعی است از همه امور مهمترین برای ایجاد این مدارس تربیت معلم است و ما امیدوار هستیم با این موسسه جدیدی که الان ساختمانش شروع شده و از سال آینده یک قسمتی از آن براه خواهد افتاد و ماشین آلات و لوازم کارش هم سفارش داده شده و یک قانونی هم عنقریب تقدیم مجلس خواهد شد که اجازه استخدام بعضی از معلمین خارجی را هم تحصیل کنیم این مؤسسه که راه افتاد و معلمین از آنجا بیرون آمدند البته می‌توانیم برنامه را هم وسعت بدهیم (احسنت)
رئیس ـ آقای عمیدی نوری
عمیدی نوری ـ جناب آقای وزیر فرهنگ توجه نکردند بتکلیفی که قانون در تبصره ۲۶ برایشان قائل شده بنده ناچارم باز تبصره را برایشان قرائت بکنم جناب آقای وزیر فرهنگ می‌گوید وزارت فرهنگ مکلف است مدارس نظری عملی بکند معادل اضافه بودجه تبدیل مدارس حرفهای ایجاد بشود بودجه ایکه در سال ۳۵ برای وزارت فرهنگ اضافه شد بنده رقمش را می‌خوانم در سال ۳۵ یعنی امسال بودجه وزارت فرهنگ رقم کلیش سه میلیارد و پانصد و هشتاد و سه میلیون و ۸۵۰ هزار ریال یعنی نزدیک به بودجه وزارت جنگ در سال قبل که چهار میلیارد بوجه وزارت جنگ در سال ۳۴ بود تنها رقم بودجه خود وزارت فرهنگ در سال ۳۵ هذه السنه سه میلیارد و پانصد و هشتاد و سه میلیون و هشتصد و پنجاه هزار ریال البته بهمین ترتیب قسمتهای دیگر بودجه وزارت فرهنگ اضافه شد علاوه بر آن اداره کل هنرها دانشگاه دانشکده پزشکی بنده این جا رقم مال سال ۳۵ را نوشته‌ام این طرف هم مال سال ۳۴ را نوشته‌ام در سال ۳۴ بودجه وزارت فرهنگ دو میلیارد و یکصد و چهار میلیون و هشتصد و چهارده هزار ریال بوده هنرهای زیبا چهل و پنج میلیون بود اینجا شصت و سه میلیون شد دانشگاه تهران سال پیش ۱۸۱ میلیون بود امسال ۲۸۴ میلیون شد دانشکده پزشکی ۱۹۸ میلیون بود شد ۲۸۸ میلیون یعنی در تقسیم اعتبارات با کمال خوشوقتی بر بودجه وزارت فرهنگ با همین بودجه ناچیز و پرزحمتی که تهیه می‌شود اقلام بسیار مناسبی اضافه شد و نظر مملکت و مجلس شورای ملی بر این است که مدارس نظری فعلی کن در سال ۳۴ داشتیم در سال ۳۵ با این ارقامی که بآن اضافه شد یعنی یک میلیارد بآن اضافه شده در این حدود این مدارس نظری موجود در سال ۳۴ د ر۳۵ تبدیل شود بعملی چرا؟ برای اینکه آقایان الان یک خطر بزرگی که مملکت ما مواجه با اینست هجوم جوانان ماست از مدارس نظری فعلی بادارات که همه شان از مدارس متوسطه یا سیکل اول وقتی یک دیپلم گرفتند می‌آیند فشار واقع شده‌اند مراجع می‌کنند میگویند که آقا کار برای ما پیدا کنید که برویم پشت میز بنشینیم وقتی از اینها می‌پرسند پدر شما چکاره بوده خودتان از چه خانواده‌ای هستید اغلبشان در یک خانواده هائی هستند که بکارهای عملی و صنعتی می‌پردازند ولی چون مدارس فعلی مملکت این وضع را ایجاد کرده که تمام جوانان تربیت می‌شوند برای تصحیلات نظری و فشار بادارات و هجوم بتشکیلات و بالنتیجه منفجر ساختن و بزرگ کردن این بودجه‌ای که ما داریم این بود جناب آقای وزیر فرهنگ که مجلس شورای ملی شما را مکلف کرد این یک میلیاردی که بشما اضافه می‌دهیم برای این نیست که بروید مدارس نظری ایجاد کنید و باز بهجوم بادارات و فشار بمملکت بیفزائید الان اغلب آقایان گرفتارید که اگر شیروانی خانتان خراب بشود یا یک لوله ـ تان بترکد می‌خواهید یک کار گر پیدا بکنید بیاید لوله را درست کند ۳، ۴ روز باید معطل بشوید تا یک کارگر پیدا کنید (صحیح است) چرا؟ برای اینکه همه این کارگرها رفته‌اند توی مدارس نظری که جناب آقای وزیر فرهنگ میگویند تربیت شده‌اند دیپلم گرفته‌اند حالا می‌آیند پشت میز این خطرما را تهدید می‌کند البته جنابعالی من خودم باین نکته برخوردم که قبل از این هم که بیائید بوزارت فرهنگ در این فکر بودند حالا هم تلاش میفرمائید اما این تلاش متناسب با این تکلیف قانونی که برای شما معین شده نیست و ما نتیجه نگرفتیم بنده رقم می‌خواستم این سؤال شخصی نبود که فرمودید صورت را برای فلانکس می‌فرستیم این سؤال برا مملکت است در مجلس شورای ملی مطرح شده جنابعالی جواب بدهید که چند مدرسه نظری که در سال ۱۳۳۴ داشتیم مدرسه فلان و فلان جنابعالی تبدیل کردید بعملی یک دانه اش را میفرمائید بنده قانع می‌شوم که جنابعالی در مقابل ۱ میلیارد اضافه‌ای که بشما داده شده یک مدرسه
بمن نشان بدهید که در سال ۳۴ نظری بود در مملکت و جنابعالی این را تبدیل کرده‌اید بعملی اسم هم ببرید و بگوئید من تسلیم هستم ولی متأسفانه و با کمال تأسف امسال دارد می‌گذرد و بودجه سال ۳۶ هم باز انشاء الله در این مجلس تصویب خواهد شد باز یک چند میلیون با ۱ میلیارد اضافه خواهد شد ببودجه وزارت فرهنگ و باز هم ما مواجه می‌شویم برای اینکه مدارس نظری افزوده شده و در نتیجه فشار ببودجه مملکت وارد شده باور بفرمائید جناب آقای وزیر فرهنگ خطر بزرگی برای مملکت و اجتماع ما همین نسل جوان است که اغلب مواجه هستیم که جوانان ما که دیپلمشان را می‌گیرند بیکار می‌گردند (صحیح است) یا باید در خیابان اسلامبول و لاله زار بگردند و فاسد بشوند یا در منزل هایشان بنشینند فکر کنند که چه بکنم برای آینده‌ام چه بدبختی پیش می‌آید پدرها خانواده‌ها نمیدانند چه بکنند (صحیح است) در هیچ مملکتی هیچ جا این وضعی که ما داریم نیست البته لازم بود از نظر باسواد کردن ملت ایران یک فعالیت بشود که جوانان ما خانواده‌های ما بیایند تحصیل بکنند و تربیت بشوند (صحیح است) ولی الان ما رسیده‌ایم بآن جائی که اگر این فکر را تعقیب بکنیم و واقعاُ در این تکلیفی که قانون معلوم کرده جنابعالی با نظر عمیق تر و جدی تر نگاه نکنید و این تکلیف را انجام ندهید خطر بزرگی متوجه مملکت ما است و مسئولش هم وزارت فرهنگ است و خودتان توجه دارید الان این شورای تشکیل شد نباید آن اسم مبتذل شود بایستی از این فکر و از این کانون که ایجاد شده نتیجه عملی و صحیح بگیریم و همین مسئله‌ای که مجلس شورای ملی در تبصره ۲۶ در نظر گرفته و این تکلیفی که برای دولت معین کرده است انجام بدهید این است که بنده متأسفانه قانع نشدم باین توضیحاتتان فرمایشاتتان کلیات بود مخصوصاُ جمله اولتان این بود که فرمودید هم عرض مدارس نظری مدارس حرفهای بوجود بیاوریم این البته کار خوبی بود ولی این اجرای قانون نیست شما نباید هم عرض مدارس نظری عملی بوجود بیاورید شما باید تبدیل بکنید بجایش مدارس عملی بوجود بیاورید بنده تمنی می‌کنم یکی دو تا از این مدارس را جناب آقای وزیر فرهنگ بیایند بگویند که این مدرسه نظری را عملی کرده‌ایم والا این خلاف تکلیف و خلاف اجرای قانون است و مسئولیت دارد (احسنت)
رئیس ـ آقای وزیر فرهنگ
وزیر فرهنگ ـ عرض کنم این صد میلیون تومانی که اشاره فرمودند ببودجه وزارت فرهنگ اضافه شده یک قسمتش برای مصارف خاص است مثال سی میلیون تومان این اضافه بودجه مربوط باجرای آن اشل ترفیع حقوق معلمین بود که اضافه حقوق باید بایشان دکاده بشود نابراین ارتباطی به تبدیل مردسه نظری بعملی ندارد بیست میلیون تومانش از اعتبارات بودجه کل کشور به بودجه فرهنگ علاوه شد برای پرداخت تفاوت ارز محصلین مقیم خارجه یک قسمت از این اضافه اعتبار مربوط بود بتوسعه مدارس ابتدائی الان در کشور ما باید مطابق آمار صحیح سه میلیون نفر در مدارس ابتدائی تحصیل کنند این قانون تعلیمات اجباری است حداقل معلومات است که باید باطفال مردم آموخت بشود سواد خواندن و نوشتن و یک اطلاعات عمومی که ضرورت و واجت است از این سه میلیون نفر در حال حاضر یک میلیون در مدارس هستند دو میلیون بیرونند البته این دو میلیون که بیرون هستند شاید یک عده‌ای پدر و مادرشان بفکر آنها نباشند که آنها را بمدرسه بگذارند که ما مکلفیم آنها را وادار کنیم که بچه ـ هایشان را بمدرسه بگذارند ولی عده زیادی هم هستند که هجوم می‌آورند و دلشان می‌خواهد بنابراین صحبت این مطلب که ما بیائیم یک مدارس را تبدیل بکنیم نیست باید فکر این را هم بکنیم که هنوز دبستانهای ما باندازه کافی نیست بنابراین آن سی میلیون تومان و بیست میلیون که عرض کردم یک قسمت از این اعتبارات صرف ایجاد دبستانهای جدید شده و باید در ظرف چند سال آینده هم بشود بنابراین یک مبلغ خیلی محدود و کمی برای انجام این منظور بافی مانده و ما در حدود آن مبلغ اقداماتی کردیم که بنده حالا بطور اجمال چون فرمودند لازم نیست صورت بایشان داده بشود عرض می‌کنم که همه آقایان مطلع بشوند بنده بطور اجمال عرض می‌کنم ما در امسال ۲۸ باب دبستان روستائی کشاورزی اضافه کرده‌ایم ۶ باب دبیرستان کشاورزی علاوه کرده‌ایم، چهار باب دانشسرای کشاورزی درست کرده‌ایم، دویست سری لوازم و اسباب کار نجاری و وسائل حرفه این برای مدارس ابتدائی تهیه کردیم که بتمام نقاط کشور فرستادیم اعتباراتی هم در اختیار این مدارس گذاشته‌ایم که این کارگاههایشان را بتوانند راه بیندازند یعنی موارد اولیه لوازم کار داشته باشند شعب جدید ریخته گری، لوله کشی، برق فلز کاری، در هنرستانهای موجود دایر کردیم یک آموزشگاه نساجی و رنگرزی که سابق در تهران وجود داشت و تقریباُ تعطیل شده بود بمناسبت نداشتن جا و لوازم کار این آموزشگاه را هم احیاء کردیم و حالا مشغول کار است سه هنرستان تهران فراهم شده و نقشه‌های ساختمان جدید برای کارگاههای آنجا آماده شده که عنقریب ساختمان آن شروع می‌شود، یک کلاس تربیت معلم فنی در تهران دایر شده است که مشغول کار هستند و از تمام شهرستانها معلمیمن آمده‌اند در آنجا تربیت می‌شوند که برگردند در این مدارس فنی کار کنند دانشسرای عالی فنی همانطور که عرض کردم با ۱۵ شعبه فنی ساختمانش شروع شده است ماشین آلات و تمام لوازم کار آن سفارش داده شده است برنامه کارهای دستی و در دبیرستانها بموقع اجرا گذشته شده است وعده زیادی از دبیرستانها موجود در حال حاضر مجهز بوسائل کارهای دستی و عملی شده‌اند و محصلین در آنجاها کار عملی می‌کنند عده‌ای از دبیرستانها دختران که معمولا تحصیلات آنها صرفاً نظری بود این مدارس مجهز شده است بکلیه وسایل خیاطی و طباخی و خانه داری و بجه داری که جمع ین عده در تمام کشور ۶۸ باب است یعنی ۶۸ باب مدرسه دخترانه دارای کارگاهی هستند از قبیل کارگاه فنی خیاطی و لوازم طباخی و همینطور لوازم بچه داری این اقداماتی است که شده (قنات آبادی ـ لوازم بچه داری چیست ؟) البته بده عرض می‌کنم که این اقدامات غیر کافی است بنده عرض کردم قطع نظر از آن تکلیف قانونی بالاخره بایستی این مدارس در این کشور بوجود بیاید و بوجود آمدنیش هم فرع تهیه جا است این که می‌فرمایند مدرسه نظری را تبدیل کنند بمدرسه حرفهای اگر معناش این است که تابلوی مدرسه را عوض کنند کار سهلی است یک مقدار تابلو جدید درست کنند و تابلوها سابق را بردارند اما اگر بنا باشد آن مدرسه که در خانه اجاره ایست این را بخواهند تبدیل کنند بمدرسه فنی و حرفهای اینکار با وضع فعلی اصلا معنی ندارد چگونه ممکن است این کار را کرد قبل از این که یک ساختمان را فراهم کنیم که دارای کار گاه باشد ماشین آلات و لوازم کار باشد معلم تربیت کنیم جور دیگری عملی نیست در آن حدود که عملی بوده است شده یعنی مدارسی که ساختمان مناسب برایش فراهم شده مجهز شده و وسائل کار را آماده کرده‌اند و تا این وسائل فراهم نشده بنظر بنده عملی نیست که مدرسه نظری تبدیل بمدرسه حرفهای بشود اگر منظور آقا این باشد که این مدارس را تبدیل کنیم (عمیدی نوری ـ صریح قانون است) میدانم صریح قانون است ولی نگفته است که آن مکان را تبدیل بکنید قانون گفته مدارس نظری را تبدیل کنید بمدارس حرفهای پس معنایش این است که دبیرستان که ساختمانیش مناسب است برای دبیرستان حرفهای تبدیلی کند و الا در اطاق و کلاس یک خانه اجاره‌ای کار گاه فنی و حرفهای در آن دایر کردن چطور می‌شود کار حرفهای آموخت البته بایستی ساختمان را مناسب کرد و وسایل و ماشین آلات لازم را تهیه کرد معلم تربیت کرد و بعد مدرسه را درست کرد غیر از این هم نیشود و این کار در زمانی که برنامه اول هفت ساله مطرح بود در هشت سال قبل این موضوع مورد مطالعه واقع شود برنامه وزارت فرهنگ از همان تاریخ معین بود خود بنده کرده در خارج بودم به بنده روی آن برنامه دستور داده شد که ۶۰ نفر معلم کشاورزی و حرفهای استخدام بکنم بفرستم ما هم اقدام کردیم عده‌ای هم داوطلب شدند بعد نوشتند که خیر حالا ارز نداریم مشکلات ارزی است و بعد هم متأسفانه منصرف شدند و الا اینکار از آن کارهائی بود که قرار بود از هفت هشت سال پیش شروع بشود و اگر در آن موقع این کار شروع شده بود الان بنتیجه رسیده بود بعد که متأسفانه مشکلاتی برای مملکت پیش آمد که البته در همه شئون مملکت مؤثر بود در فرهنگ هم این تأثیر را کرد یک برنامه هائی برای مدارس کشاورزی و حرفهای بوجود آمده بود و این برنامه درست اجرا نشد و متوقف شد حالا دوباره شروع کردند ولی این یک کاری نیست که در ظرف یک روز و دو روز و شاید در ظرف یکسال و دو سال به آن وسعتی که فکر میفرمائید بشود انجام دد این گاز باید بتدریج عملی بشود ما هم در صدد هستیم و یقین داشته باشید که سعی خواهیم کرد منظور آقا به بهترین وجه تأمین بشود و قانون هم اجرا بشود
۳- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای قنات آبادی
رئیس ـ آقای قنات آبادی بفرمائید
قنات آبادی ـ سوالی است از وزارت دارائی راجع بانتظار خدمت اشخاص تقدیم می‌کنم
۴- سؤال آقای مهندس اردبیلی راجع بسد سازی در آذربایجان و جواب آقای معاون وزارت کشاورزی
رئیس ـ آقای مهندس اردبیلی بفرمائید
مهندس اردبیلی ـ سؤال بنده مربوط بامور سد سازی در رودخانه‌های آذربایجان است (مهندس فروهر ـ مال همه جا اینطور است) البته آقایان اطلاع دارید که آذربایجان یک منطقه کشاورزی است (دکتر وکیل ـ همه جا مملکت کشاورزی است) دارای جلگه و فلات بسیار خوبی برای امور کشاورزی است که اگر دولت بتواند در روی رودخانه هائی که اغلب از کوههای زاگروس و دامنه کوههای البرز که در آذربایجان جوش خورده‌اند سرچشمه می‌گیرد سد به بندند نتیجه بسیار خوبی گرفته می‌شود چون این رودخانه‌ها هیچکدام داری سد نیست بالنتیجه این آبهای شیرین و قابل استفاده بدریاچه هائی رضائیه و خزر
می‌ریزد .(صحیح است) و همچنین کوههای سهند که واقعاً سرمایه آب رودخانه‌ها و چشمه‌های آذربایجان از این کوه است باز همینطور بواسطه نداشتن سد آب این رودخانه‌ها بزرگ مثل زرینه رود سیمینه رود لیقان رود قرانقو رود اینها تماما بلااستفاده می‌شوند و می‌ریزند بدریاچه رضائیه سؤالی که بنده عرض کردم این است که الان خدمت آقایان عرض می‌کنم بطوریکه اطلاع دارید آذربایجان منطقه کشاورزی تهیه آب کافی از طریق بستن سد می‌باشد متأسفانه دولت تا کنون کوچک ترین توجهی باین امر مهم نکرده و مهم ترین رودخانه‌های آذربایجان از قبیل زرینه روز سیمینه روز قرانقو قزل اوزن تلخه رود لیقوان رود و سایر رودخانه‌ها قابل توجه که بعلت نداشتند سد عاطل و باطل افتاده و برای آبادی زمین‌های زرخیز آذربایجان از آب آنها استفاده نمی‌شود در مقابل دولت همه ساله غلات و فرآورده‌ای کشاورزی را از کشورهای خریداری وارد می‌نماید (صحیح است) در صورتی که اگر دولت همان مایه الاتقاوت قیمت محصولات کشاورزی وارده را صرف احداث سد روی رودخانه‌های نامبرده بنماید علاوه برای این که کشور مستغنی از ورود غلات و سایر محصولات خواهد شد (صحیح است) سالیانه مقادیر قابل توجهی نیز صادرات خواهیم داشت که اثر زیادی در بهبود وضع اقتصادی مملکت خواهد بخشید (صحیح است) حالا انتظار دارم که جناب آقای معاون کشاورزی که امروز تشریف آورده‌اند برای جواب یک جوابهای قانع کننده‌ای بدهند که ما بدانیم چه کارهائی کرده‌اند در آذربایجان اهالی معمولا خودشان با چوب و علف سدهائی می‌بندند ولی این سدها وقتی که آب زیاد می‌شود از بین می‌رود و مخصوصاً از دولت تقاضا دارم راجع باین قسمت یعنی باینکار حسابی مملکت توجه کنند حال به بینیم آقای معاون وزارت کشاورزی چه جواب می‌دهند (صحیح است)
رئیس ـ آقای معاون وزارت کشاورزی بفرمائید
معاون وزارت کشاورزی ـ (مهندس مصطفی زاهدی) عموم آقایان نمایندگان محترم اطلاع کافی دارند که اهمیت آب و آبیاری در کشور ما چقدر است ولی با این اهمیت تهیه آب کار خیلی آسانی نیست مطالعه کلی و طول زمان لازم دارد (دکتر شفیع امین ـ آب موجود است بهدر می‌رود، تهیه آب لازم نیست سد لازم است) در مورد آذربایجان که نماینده محترم آقای مهندس اردبیلی سؤال فرموده‌اند اقدامات و مطالعات زیر صورت گرفته است
رودخانه زرینه رود بمنظور احداث سد و استفاده کامل از آب این رودخانه در سال ۱۳۲۷ مطالعات مقدماتی از قبیل مطالعه زمین شناسی نقشه برداری از محل سد و مخزن آب انجام شده و علاوه بر این تاکنون اقدامات زیر در این مورد بعمل آمده است
۱- مطالعات خاکشناسی اراضی حوزه زرینه رود (بمساحت ۱۱۱۹۰۰ هکتار) پایان یافته است.
۲- عکس برداری هوائی این اراضی بمساحت ۱۰۰۰۰۰ هکتار تمام شده.
۳- اندازه گیری آب رودخانه مرتباً انجام شده است
۴- تهیه پروژه کلی سد تقریباُ سه ماه پیش تمام شده و پروژه قطعی فعلا تحت مطالعه می‌باشد که تا آخر سال جاری انجام میابد و برای شروع ساختمان و تأمین اعتبار ساختمانی بسازمان برنامه مراجع خواهد شد (بودجه مطالعات مربوطه تاکنون در قسمت تعهدات سازمان برنامه مبلغ ۱۱۸۰۰۰۰۰ ریال پیش بینی شده است ولی برای ساختمان سد پس از اتمام پروژه قطعی می‌توان تصمیم گرفت پروژه قطعی تا آخر سال البته تمام خواهد شد و بعد می‌شود پیش بینی کرد که چقدر مخارج سد است و آنهم در بودجه سازمان برنامه تأمین شده است و میزانش معین نیست اما رودخانه آجی چای در مورد ساختمان سد آجی چای بنگاه آبیاری عملیات نقشه برداری از محل سد و مطالعات مقدماتی زمین شناسی و تأسیس ایستگاه هواشناسی و اندازه گیری آب رودخانه را انجام داده و چون آب رودخانه دارای املاح زیادی است مرتباُ از آب مزبور نمونه برداری و تجزیه شده است نسبت بتکمیل مطالعات و تهیه طرحهای قطعی در اعتبارات برنامه‌های فوری سازمان برنامه مبلغ ۹۴۰۰۰۰۰ ریال جهت این کار تخصیص داده شده است ک برای انجام آن سازمان برنامه مستقیماً مطالعه مربوطه را بمؤسسه اتکو واگذار نمو و فعلا مؤسسه مزبور مشغول مطالعات برای تهیه پروژه مقدماتی و قطعی می‌باشد اما رودخانه قزل اوزن برا مطالعات مربوطه باین رودخانه مبلغ ۳۱ میلیون ریال در اعتبارات سازمان برنامه منظور شده که در سه سال آینده طبق برنامه مطالعات لازم انجام خواهد شد.
(علاوه بر اقدامات فوق برای تعیین مقدار آب کلیه رودخانه‌های آذربایجان ده ایستگاه اندازه گیری آب دائر گردیده که پس از تعیین مقدار آب هر رودخانه در مواقع مختلف سال بتوان پروژه‌های لازم جهت ایجاد سد و غیره تهیه نمود)
بدیهی است آقایان نمایندگان محترم بخصوص جناب آقای مهندس اردبیلی که خود بامور فنی کشاورزی آشنائی کامل دارند گواهی خواهند فرمود که ایجاد سد و سایر تأسیسات آبیاری امری نیست که بتوان در مدت یکی دو ماه حتی یک دو سال بدون مقدمه و مطالعه کامل انجام داد فعلا بنگاه آبیاری با وسائلی که با کمک سازمان برنامه در اختیار دارد مشغول مطالعه میزان آب در فصول و ماههای مختلف سال و همچنین بررسی و نقشه برداری اراضی قابل شرب می‌باشد که البته پس از مطالعه کامل نسبت بایجاد سد روی رودخانه‌های مختلف آذربایجان بتدریج که اعتبار و وسائل لازم در اختیار بنگاه مزبور گذارده شود اقدام لازم و مؤثر بعمل خواهد آورد.
ولی قسمتی که عجالتا در آذربایجان در دست اقدام است و همانطور که خود جناب آقای مهندس اردبیلی فرمودند قضیه سد رودخانه زرینه رود است که آن مطالعاتش عنقریب انجام می‌شود و جزو پروژه‌های سازمان برنامه است که با کمک بنگاه آبیاری سد زرینه رود را بسازند و در آتیه بسیار نزدیک ممکن است انجام شود ولی برای سد‌های دیگر باید اعتبارات کافی داشت عجالتاُ مطالعاتش می‌شود و امیدوارم که در ظرف طور مدت سازمان برنامه تا ۵ سال دیگر شروع باقدام و ساختمان سایر سدها هم بشویم (انشاءالله)
رئیس ـ آقای مهندس اردبیلی،
مهندس اردبیلی ـ والا بایستی مجلس تکلیف این پروژه و مطالعه را معین کند (احسنت، صحیح است) (دکتر شفیع امین ـ همه وعده و عید است آقا) قبل از شهریور ۱۵ سال پیش وقتی که آقای فهیم الملک (بعضی از نمایندگان ـ خدا رحمتش کند) راجع برودخانه‌های زرینه رود تلخه رود مطالعاتی شده بود و تمام شده بود و یک شرکت فرانسوی آمده بود مطالعه کرده بود بعد از آن تاریخ یعنی بعد از شهریور باز هم مرحوم فهیم الملک استاندار آذربایجان شدند و این کار را دنبال کردند الان ۱۶ ،۱۷ سال ۱۸ سال گذشته باز هم دچار حرفهای پروژه و مطالعه شده‌ایم من نمیدانم این مطالعه چقدر وقت لازم دارد سنداژ رودخانه منتهی ۵ سال ۶ سال وقت بیشتر نمی‌خواهد که بفهمند در فصول مختلف چقدر آب از این رودخانه رد می‌شود تجربة خاک و سنگ هم بیشتر از دو سه ساعت وقت لازم ندارد که در لابراتوار سنگ و خاک‌ها را بردارند تجزیه کنند ببینند از چه تشکیل شده من خواهش می‌کنم از آقایان نمایندگان که تکلیف ما را با دولت درباره این پیچ و خم هائی پروژه و مطالعه تعیین کنید عرض دیگری ندارم (احسنت)
رئیس ـ آقای معاون وزارت کشاورزی بفرمائید
معاون زارت کشاورز ـ آقایان نمایندگان محترم اطلاع دارند که با معجزه نمی‌شود سد ساخت برای این کار پول و اعتبار لازم است و اول هم باید مطالعات کافی کرد تا یک طوری نشود مثل سد کرخه یا مثل بعضی از سدهائی که در خوزستان بسته شده بود جناب آقا بوشهری خوب میدانند که در اراضی خوزستان قریب ۴۵ هزار هکتار اراضی شور زیرش بود ملاحظه بفرمائید در صورتی که مطالعه کافی بکنیم امیدواریم دیگر این جور نواقص پیدا نشود باید عجالتاًُ سعی کرد که اعتبار کافی جناب آقای وزیر دارائی بما بدهند یا سازمان برنامه بدهد بنگاه مستقل آبیاری که فقط چهل و پنج میلیون ریال اعتبار دارد در سال پیش از این کاری نمی‌تواند بکند یعنی غیر از مطالعات کار دیگری نمی‌تواند بکند (دکتر دادفر ـ تمام بودجه تان صرف پرسنل می‌شود)
۵- سؤال آقا صادق بوشهری راجع به پخش بنزین و جواب آقای وزیر دارائی
رئیس ـ آقا صادق بوشهری بفرمائید
صادق بوشهری ـ بعضی قضایا باعث گرچه بصورت ظاهر کوچک است و بی اهمیت ولی چون تماس با احتیاجات مردم دارد وظیفه هر فرد از افراد اینست که به دولت تذکر بدهد که دولت تا آنجائی که می‌تواند کوشا باشد که رفع آن نقص بشود بنده گر چه مطمئن هستم که جناب آقای وزیر دارائی که الان تشریف آورده‌اند اینجا تا جواب سؤال بنده را بدهند خوشان در این قضیه کاملا بی اطلاع هستند و دخالتی در کارها شرکت ملی نفت ندارند ولی خوب برای فورمالیته تشریف فرما شده است جناب آقا وزیر دارائی حضرت مستطاب عالی وزیر دارائی هستیند و می‌بایستی از تمام دخل و خرج این مملکت مطلع باشید ولی بقول دکتر میلیسیون دولت هائی در داخل دولت پیدا شده‌اند که اینها باز کریم خان هستند سی خودشان گرند سی خودشان خورند جمع و خرج شرکت ملی نفت را من نمیدانم اگر بخواهم بفهمم و اطلاع پیدا کنم از کجا باید اطلاع پیدا کنم و نمیدانم که جمع و خرج شرکت ملی نفت را بخود آقای وزیر دارائی دادهاند یا نداده‌اند ؟(خرازی ـ آقا ما ناظر داریم جناب آقا حمد بختیار و جناب آقای دکتر پیر نیا) ناظر صحیح نظارت می‌کند ولی جمع و خرج این مؤسسه را باید تعیین کرد و بیک مقام مسئولی داده بشود تا اگر بخواهند این جمع و خرج را مطالعه کنند بدانند چیست آقا صورت جمع و خرج را بکی دادهاند؟ مثل بنگاه راه آهن اینها مستقل هستند کار خودشان را می‌کنند و هیچ مسئولیت هم در مقابل هیچکس ندارند بعضی از وزارت خانه ا مثلا از وزارت
کشاورزی شما سؤال بفرمائید با این که مملکت ما مملکت کشاورزی است چرا برنامه کار شما صفر است جواب می‌دهند شما ۲۷ ملیون تومان برای من بودجه تعیین کرده‌اید از این ۲۷ میلیون تومان ۲۴ میلیونش را بنور چشمیها بقول جناب آقا دکتر بینا بسوگلیها می‌دهند ما سه میلیون را چکار کنیم بجناب آقای وزیر فرهنگ میگویند چرا پروژه‌های فرهنگی را عملی نمی‌کنید میگویند که چندین صد میلیون بوجه لازم دارد که بتوانیم آن را عملی کنیم راست هم میگویند اما شرکت ملی نفت مخصوصاُ اداره پخش بنزین که در سال ۲۰۰ میلیون خسارت این موضوع را مپردازد ایشان چه عذری دارد که کارهایشان اینطور نامرتب است من نمیدانم مسئله ایکه بنده سؤال کردم مربوط به پخش بنزین در تهران است آقایان گرفتار این قضیه هستند تصور نمی‌کنم که کسی گرفتار این قضیه نباشد شرکت نفت سابق یک محل هائی برای پخش بنزین در این شهر معین کرده بود که وقت گمان می‌کنم اتومبیل بیش از دو هزار ۲۵۰۰ تا بیشتر در این شهر نبود و احتیاجاتی که در نظر گرفتند و همین جا هائی که تعیین کردند کافی بود کسی معطل نمی‌شد ولی حالا اتومبیل در خیابانهای تهران پر شده و شاید بیشت ۲۵۰ هزار اتومبیل باشد بنده ندیده‌ام غیر این جایگاههائی که سابق تأسیس شده بود جای دیگری شرکت ملی نفت تأسیس کند این تلمبه هائی که در جایگاههای بنزین گذاشته‌اند برای دادن بنزین از ۷ تا ۸ تلمبه‌ای که موجود است همیشه شش تایش خراب است شما هر وقت که می‌روید بعد از اینکه معطل می‌شوید و نوبتتان می‌رسد میبینید که تلمبه خرابست بنزین نیست که بشما بدهند این ترتیب گذشته از معطلی که برای گیرنده بنزین پیدا می‌شود صورت ظاهرش هم برای ناظرین خارجی و داخلی هیچ خوب نیست که یک مؤسسه‌ای بگوید که من در سال ۲۰۰ میلیون خسارت این دستگاه را می‌دهم و آنوقت ۴ تلمبه را در این مملکت نمی‌توانم اداره کنم در صورتی که به عقیده بنده اگر یک متخصص معین کنند که این تلمبه را کنترل کنند و رسیدگی و تعمیر کنند این وضع نامرتب هیچ پیش نمیاید در ولایات و شهرستانها هم بدتر از این است مثلا دزفول ۶۰ تا ۶۵ هزار نفر جمعیت دارد و یک شهری که ۶۵ هزار نفر جمعیت دارد بنزین و نفتش را بایستی برود از اندیمشک بگیرد تو را بخدا این انصاف است فکر کنید مثلا تهرانی اگر بخواهد بنزین بگیرد بلند شود بروید از تجریش بنزین بگیرد ۲۰ کیلومتر برود و برگردد برای اینکه باری اتومییلش می‌خواهد بنزین بگیرد بنده سه سال با این اداره سرو کله زده‌ام و تازه بعد از سه سال فعلا یک تلمبه دستی توی یک بشکه نفت گذاشته‌اند و هر چند وقت یک مرتبه یک تانکر بنزین بآنجا می‌فرستند در ظرف یکی دو روز مصرف می‌شود و تمام می‌شد و بعد ۲۰ روز دستشان را روی دست می‌گذارند و دیگر بنزین ندارند دزفول اولی شهر فلاحتی خوزستان است اهالی دزفول برای تراکتور و کپاین و موتور‌های آبی و سایر دستگاههای فلاحتیشان باید بروند از اندیمشک نفت و بنزین بگیرند و آنجا مصرف کنند و این وضعیت مردم است حالا بنده سؤال کردم که جناب آقای وزیر دارائی که دلیل این کار چیست؟ تلمبه هائی که در آنجا بنزین باید باشخاص بدهند الان تشریف ببرید دم مجلس هست به بینید چند تا تلمبه اش خرابست و چند تا کار می‌کند به بیند چه جواب می‌دهند همه جا همینطور است حالا توضیحاتی که فرمودند بده هم توضیحات خود را عرض می‌کنم.
رئیس ـ آقا وزیر دارائی
وزیر دارائی ـ جناب آقا بوشهری علاوه بر موضوع سؤال مطالبی هم از خارج فرمودند من جمله راجع بنظارت وزارت دارائی در جمع و خرج شرت ملی نفت و بنگاه راه آهن هم اشاره فرمودند خواستم باستحضار خاطر آقایان نمایندگان محترم برسانم که وزارت دارائی تابع مقررات و قوانینی است که از تصویب مجلس محترم گذشته و در دست عمل است هر چه را قانون مقرر بدارد ما اطاعت می‌کنیم و مجبور باجرا هستیم عرض کنم که طبق قانون اساس نامه شرت ملی نفت برای وزیر دارائی و وزارت دارائی یک حقوق و تکالیفی معین شده است طبق آن حقوق و تکالیف عیناُ عمل می‌شود بخصوص راجع بجمع و خرج که فرمودند شرت ملی نفت ارگانهائی دارد که علاوه بر همه در درجه اول شورای عالی است که آن شورای عالی مرکب است از وزیر دارائی مدیر عامل سازمان برنامه دادستان کل و دو نفر از نمایندگان محترم مجلس شورای ملی که الان جنابان آقایان حمید بختیار و دکتر پیر نیا هستند و در آنجا دو نفر هم از مجلس سنا که جنابان آقایان دکتر صدیق اعلم و دکتر سجادی هستند این شورای عالی یک صلاحیت هائی دارد و بعد از رسیدگی باین قبیل امور مجمع عمومی شرکت است که از طبق همان قانون مرکب است از وزیر دارائی و دو نفر دیگر که باز هیئت وزیران معنی می‌کنند که بآن امور که در اساسنامه ذکر شده رسیدگی می‌کنند راجع بجمع و خرج که فرمودند شرکت البته بصورت شرکت اداره می‌شود بودجه این شرکت را در مراحل مربوطه می‌بینند و تصویب نهائیش به عهده مجمع عمومی است که اتفاقاُ بودجه امسال هم فردا شورای عالی نفت هست و بنده تقاضا کردم که آقایان هم تشریف فرما بشوند راجع به بودجه هم صحبت خواهد شد پس این طرز رسیدگی بوجه و دخالت وزارت دارائی است هم چنین بنگاه راه آهن خودش یک قانون مستقلی دارد پی در حدود مقررات تخطی نشده است حالا این مقررات کم یا زیاد است این یک بحث جداگانه است اما راجع بتوزیع بنزین که فرمودند خواستم حضورتان عرض کنم همانطور که فرمودند بنده نمی‌توانم راجع بطرز توزیع بنزین و طرز کار تلمبه‌های بشخصه اطلاع داشت باشم مگر اینکه سؤالی از آنجا بشود و در این خصوص سؤالی را که جنابعالی چندی قبل فرموده‌اید بنده از نظر اینکه باداره مربوطه اش یعنی باداره توزیع مربوط است فرستادم آنجا و رئیس مربوطه اش جناب آقای بیات جوابی دادهاند که باستحضار آقایان میرسانم (یکنفر از نمایندگان ـ جواب درست نیست) البته قضاوت با آقایان است اما راجع باینکه این شرکت یعنی دستگاه توزیع ضرر می‌دهد خواستم حضور آقایان عرض کنم که این ضرر برای این کار نیست ولی بطور کلی می‌توانم حضور آقایان عرض کنم که اگر احیاناً در یک نقطه یک تلمبه کار نکرده و بر سبیل مثلا بنزین و نفت و یا مواد نفتی بآن دیر رسیده یا نرسیده ولی می‌توانم خدمتتان عرض کنم که دستگاه توزیع بنزین و نفت شکرت ملی نفت وظیفه خودش را عمل می‌کند ما هیچ جا سراغ نداریم که از کمیسیون مواد نفتی شکایتی شده باشد حتی الان هم که راهها مسدود است به بنده لااقل شکایتی نشده و بدولت هم بطور قطع شکایتی نشده است این را بطور کلی خواستم خدمتتان عرض کرده باشم و اما راجع به سؤالی که فرمودند شرکت ملی نفت جوابی داده است که عیناً باستحضار میرسانم جواب را خود آقای مدیر عامل شرکت آقای بیات امضاء‌کرده‌اند توضیح هم دادهاند راجع به تعداد تلمبه‌ها می‌نویسد:
در شهر حومه تهران اکنون شانزده جایگاه دایر است (نمایندگان ـ کم است) که علاوه بر بنزین اغلب آنها بتوزیع نفت سفید و نفت گاز هم اشتغال دارند و این جایگاههای مربوط متوسط روزانه ۴۹۰۰۰۰ لیتر بنزین و نفت گاز و ۲۷۰۰۰ لیتر نفت سفید تحویل می‌نمایند و چون روز بروز تعداد وسائط نقلیه خودرو سریعاُ رو بافزایش است و ازدیاد دستگاههای فروش مستلزم بودجه می‌باشد تا آنجا که اعتبارات شرکت اجازه می‌دهد در توسعه آن اقدام و برای تأمین احتیاجات اضافی اکنون دو جایگاه دیگر در دست ساختمان بوده و نیز در صدد تهیه وسائل برای چند جایگاه دیگری می‌باشد که بتدریج در یکی دو سال آینده آنها را بنا نماید
هر جایگاه بفراخور وسعت خود دارائی تلمبه‌ها لازم برقی می‌باشد ولی من باب احتیاط برای مواقع قطع برق یک الی دو دستگاه تلمبه دستی هم در هر جایگاه نصب گردیده نظر باینکه گاهی برق قطع می‌شود بعید بنظر نمی‌رسد که مراجعه بکی از جایگاهها در چنین موردی موجب شده است که نماینده محترم جناب آقای بوشهری مبادرت بسؤال مورد پاسخ بفرمایند هر آینه بارقام که ذیلا باطلاع می‌رسد توجه شود تصدیق خواهند فرمود که اگر از کار افتادگی تلمبه‌ها چنانکه اظهار شده همیشگی بوده تحویل این مقدار بنزین از ۱۶ جایگاه بطور حتم امکان ناپذیر می‌بود ولی البته هر دستگاه میکانیکی گاهی از کار می‌افتد که در اینطور موارد یا دستگاه تعویض و یا تعمیر می‌شود این عمل نیز طبق دفاتری ک بمنظور کنترل این نوع عملیات نگاهداری می‌شود همه بموقع انجام شده و در نتیجه همین توجهات دائمی است که این دستگاه‌ها بطور متوسط روزانه هر یک در حدود ۹۰۰۰ لیتر بنزین و نفت گاز تجاوز از پانصد نقلیه سواری و باری تحویل می‌دهند
بنا بمراتب مشروحه فوق مالحظه می‌شود که با کار کردی که جایگاهها داشته‌اند نه نقطه می‌تواند تصور کرد که بی نظمی وجود دارد بلکه این خود حاکی از این است که متصدیان امر وظائف محوله را بخوبی انجام دادهاند
ارقامی که حضورتان تقدیم ش و خود بنده خواندم حاکی از یک ارقام بسیار زیادی است حالا میفرمائید جایگاهها کم است البته دارند می‌سازند در این یکی دو سال هم چند دستگاه دیگر هم اضافه خواهد شد ولی آن ضرری که دستگاه توزیع نفت می‌دهد که در سنه ماضیه در حدود ۱۰۵ میلیون تومان بوده و امسال هم بنده یک روز در همین مجلس شورای ملی بعرض آقایان نمایندگان رساندم که در حدود ۱۲۰ میلیون تومان ضرر توزیع بوده است و حالا خوشبختانه این لوله هائی که ساخته شده است که قریباًُ در آینده بسیار بسیار نزدیکی بتهران رسیده روی حسابهائی که شده این لوله با استهلاک سرمایه از قرار پنج درصد در حدود سالی ۸۰ میلیون تومان از ضرر شرکت ملی نفت را جبران می‌کند ولی همانطور که مصرفت رو با زیاد می‌رود چنانچه وضع بصورت فعلی باقی بماند پس از دو سه سال دیگر باز می‌رسیم بهمین ضرر تردیدی در این موضوع نیست چون مصرف بهمان نسبت که می‌رود بالا ضرر زیادتر می‌شود فرمودند لوله امتداد داده شود در فکر هستند که یک لوله‌ای بین ازنا و اصفهان بکار ببرند و درست بکنند حالا یک فکری دیگر پیدا شده که بنده در نظر داشتم فردا در شورای عالی مطرح بشود و آن این است که چرا لوله از ازنا باصفهان برود ؟از قم باصفهان برود نظر باین که نفت قم درست شده و بدست آمده است البته این مسأله فنی است اما اینکه می
فرمائید لوله‌ها را زیاد کنید خوب این مخارج سنگینی هم دارد بی خرج نیشود ولکن این اقدام تا حال شده و بنده می‌توانم یک موضوع بضرس قاطع خدمت آقایان عرض کنم و آن این است که لوله کشی نفت که از اهواز بتهران بوسیله شرکت ملی نفت شده است یکی از نافعترین اقدامات است که شده است این را شرکت ملی نفت در زمان دولت سابق شروع کرد و واقعاُ یکی از بهتریم اقداماتی بوده است که نتایج بسیار خوبی در بر خواهد داشت البته بهره برداریش وقت می‌خواهد چون دستگاه ارتباط و تلفن می‌خواهد صرفنظر از همه این توضیحات راجع بطرز توزیع همانطور که مورد نظر آقای بوده اینکه یک برنامه جامع تری دست بشود این را هم ما در شورای عالی نفت مرود نظر قرار می‌دهیم و در اطرافش مطالعه می‌کنیم نمایندگان محترم مجلس شورای ملی هم در شورای عالی عضویت دارند نه نظارت حق رأی دارند ناظر نیستند مصوبند این را خواستم حضورتان عرض کنم موضعی که رأی گرفته می‌شود مثل فرضاُ خود وزیر دارائی و مدیر عامل سازمان برنامه یک رأی دارند این است که این مورد نظر قرار خواهد گرفت امیدوارم که ساختن از جایگاههای جدید و مطالعاتی که خواهد شد و پروژه هائی که تهیه خواهد شد و وسائل راحت مردم زودتر فراهم بشود بخصوص که روز بروز بر تعداد نقلیه هم همانطور که فرمودند افزوده می‌شود این بود عرایضی که داشتم
۶- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای وزیر دارائی
وزیر دارائی ـ ضمناُ اگر جناب آقای رئیس اجازه بفرمایند موقع را مغتنم میشمارم برای اینکه وقت آقایان نمایندگان محترم را بیشتر ننگیرم دو لایحه را از طرف دولت تقدیم مجلس محترم شورای ملی می‌نمایم یک لایحه ایست راجع بمعاونین دائمی وزارت خانه‌ها و با تقدیم این لایحه، لایحه ایکه قبلا بمجلس سنا داده شده است و از آن مجلس بمجلس شورای ملی احاله شده است آن لایحه قبلی را مسترد می‌دارم و این لایحه را تقدیم می‌دارم یک لایحه دیگری هم هست از نظر اسکان عشایر فارس که برای آنها یک وسایل جدیدی برای امور کشاورزی فراهم می‌شود از نظر مصالح عالیه مملکت و خرید املاک ورثه صولت الدوله قشقائی لایحه اش تهیه شده است و این لایحه را بمجلس محترم تقدیم می‌کنم (سلطانی ـ املاک دولت را خود دولت می‌خواهد بخرد)(پرفسور اعلم ـ بشرطی که دو مرتبه پس ندهند چون یک دور خریدند دو مرتبه گرفت)
رئیس ـ آقا صادق بوشهری
صادق بوشهری ـ این جا گویا برای جناب آقای وزیر دارائی یک سوءتفاهمی ایجاد شده بده هیچوقت عرض نکردم جنابعالی خدای نکرده در انجام وظیفه تخلف گردید بنده عرض کردم قوانینی که گذشته طوری گذشته که جنابعالی را که وزیر دارائی هستید ناظر بر جمع و خرج کل مملکت هستید از دخالت در این شرکت ممنوع کرده قصد بنده این بود اما جوابی که شرکت ملی نفت داده است تصور می‌کنم مربوط به فروش بنزین این مقدار می‌شود بنده می‌گویم از جایگاهها که بنزین می‌روند بگیرند تلمبه‌ها که خراب هستند چرا درست نمی‌کنند چرا خرابست مقصود بنده ایست که شصت تا هفتاد تا تلمبه در این شهر نمی‌توانند اداره کنند این سؤالی که بنده کرده‌ام تصور نفرمائید که ابتدا بساکن سؤال کرده‌ام البته یک مرتبه نبوده چندین مرتبه بنده اینجا را دیدم و رفته‌ام خدمت خود جناب آقای بیات آقای دکتر فلاح خود آقای مدیر کل پخش تذکر داده‌ام گفتم که این نواقص در کار شماست مرتفع کنید غرض مرض هم ما نداریم ما می‌خواهیم برای نگرفتن بنزین معطل نشویم و تلمبه‌ها و کارهایشان مرتب باشد و چون ترتیب اثر ندادند بنده مجبور شدم که سؤال کنم و وقتی مجلس شورای ملی را بگریم بنده چندی پیش خودم خواستم بنزین بگیرم مسافرت خارج می‌خواستم بروم بعد از اینکه نیمساعت جلو شعبه معطل شدم وقتی نوبت ببنده رسید متصدی گفت که بیش از ده لیتر نمی‌توانم بدهم سؤال کردم چرا ؟گفت سایر تلمبه‌ها خرابست با تلمبه دستی باید بشما بدهم و اگر بخواهم پنجاه لیتر بدهم سایرین معطل می‌شوند گفتن من می‌خواهم مسافرت خارج بروم وضع مرا هم در نظر بگیرید باید از این جا نیمساعت بروم شهر نیم ساعت برگردم در نتیجه یک ساعت معطل می‌شود در صورتیکه اگر بنده پنجاه لیتر بدهید آن اتومبیل بعدی بیش از پنج دقیقه معطل نمی‌شود، هر چه کردم نشد گفت دستور دادهاند رفتم پیش رئیس گفتم گفت نمی‌شود این دستوری است که بما دادهاند گفتم که پس یک چیزی بنویسید که من آمده‌ام بنزین بگیرم و شما نمی‌دهید گفت من برای فروش بنزین ایستاده‌ام مدرک کتبی که بدست کسی نباید بدهم گفتم شما فروشنده و من خریدار بفرمائید ۵۰ لیتر بدهید اگر بدهید که ما اختلافی با هم نداریم بلند شد آمد دم در گفت به آقا ۱۰ لیتر بدهید بنده ۱۰ لیتر را گرفتم و یک راست رفتم خدمت جناب آقای بیات در شرکت ملی نفت قضیه را گفتم گفت می‌خواستید خودتان را معرفی کنید ولی من سابقه بدی از این کار داشتم نخواستم معرفی کنم وانگهی بنزین خریدن که معرفی کردن نمی‌خواهد من پول می‌دهم و بنزین می‌خواهم معرفی کنم که من نماینده مجلس هستم و بنزین می‌خواهم این چیزها را که انسان می‌بیند متأثر می‌شود و ناچار می‌شود بیاید وقت شما و مجلس را بگیرید برای یک چیز جزئی اینست که استدعا می‌کنم بجای این شرح گشافی که شرکت ملی نفت تهیه کرده بفرمائید که سعی و کوشش بیشتر بکنند که کارشان مرتب باشد
۷- بیانات آقای وزیر امور خارجه در قبال بیانات جلسه قبل آقای دکتر بینا
رئیس ـ آقای وزیر امور خارجه
وزیر امور خارجه (دکتر اردلان) در جلسه گذشته جناب آقای دکتر مطالبی راجع بوزارت امور خارجه فرمودند که من البته نه بعنوان جواب ولی بعنوان توضیحات مختصر و اطلاعات بیشتر لازم دیدم که یک عرایضی اینجا عرض کرده باشم ابتدا عرایضم را پایان مطلبی که جناب آقای دکتر بینا فرمودند قرار می‌دهم ایشان فرمودند از طرف دیگری دولت نیز باید احترام مجلس را نگهدارد و بتمام راهنمائی‌های نمایندگان محترم توجه کرده و مذاکرات آنان را که بمنظور اصلاح و پیشرفت امور مملکتی ایراد می‌شود نصب العین قراردهد این را از این جهت تکرار کردم که از معتقدات قلبی من است (احسنت) و خواهد بود (یکی از نمایندگان ـ باید باشد) اشاره‌ای که جناب آقای دکتر بینا بوزارت امور خارجه فرمودند که راجع به بسط قدرت وزارت خانه‌ها در داخله صحبت می‌فرمودند و نگران بودند از اینکه اگر اینقدرت بسط پیدا کند وزرات امور خارجه هم توسعه پیدا کند این بسط قدرت و نفوذ بعقیده بنده خیلی اقدام خوبی است بسط وزارت امور خارجه برای شناساندن ایران و تهیه دوست برای ایرانست و از این جهت بسیار مطلوب است و حقیقتاً اگر بخواهیم مقام خودمان را تشخیص بدهیم هنوز نتوانسته‌ایم در این باب قدرت و هنوز خودمان توسعه بدهیم امیدوارم که روزی باشد که در تمام نقاط بتوانیم نماینده داشته باشیم و چون من باب مثال کانادا و امریکای جنوبی را فرمودند باید عرض کنم دیر یک دنیائی مثل امریکا جنوبی داشتن دو نماینده هیچ نیست همینطور که در کانادا با اهمیتی که کانادا در دنیا دارد و بطوری که استحضار دارید اعضای سازمان ملل متحد از ۶۰ به ۸۰ رسیده است و یا اگر امروز قوای انتظامی و ترعه سوئز هست اینها یک اقداماتی است که کانادا در آن سهم مؤثری داشت و این یک دولتی است که در آینده بسیار مقام عالی خواهد داشت و در میانجیگری مسائل بین المللی فوق العاده اهمیت دارد و بسیار لازم بود که ما در این مملکت نماینده داشته باشیم و بهمین جهت هم یکی از اشخاص شایسته و بسیار محترمی را که خود جناب آقای دکتر بینا هم معتقد هستند بآنجا اعزام داشتیم و لازم بود ه در این مورد اشاره کنم که جناب آقای معتمدی نیامده‌اند از ما خواهم کنند که ایشان را بفرستیم و ایشان واقعاُ قصد کناره گیری و انزوا داشتند و جناب آقای علاء خواهش کردند همکاری کنند و چون سابقه بسیار طولانی با آقای علاء داشتند نمی‌توانستند خواهش ایشان را قبول نکند بالنتیجه مأموریت کانادا را قبول کردند ماهم که می‌خواهم سنگ زیر بنای دوستی خود را با کانادا بگذاریم خواستیم یک سنگ محکم و استواری باشد و واقعا ایشان شخص شریفی هستند و بهیچوجه نبایستی خدای نکرده حقایق را جور دیگری گفت مطلب دیگری هم راجع بوزارت امور خارجه فرمودند خیلی سخت مسابقه هست یعنی همین سال گذشته که ما ۳۲ نفر عضو خواستیم برای وزارت امر خارجه بطور مسابقه گرفتیم و از دانش مندان و استادان دانشگاه خواهش کردیم از آنها امتحان بکنند و خودمان هیچ دخالتی نداشتیم و از ۳۴ نفر فقط سه چهار نفر انتخاب شدند ببینید چقدر دقت شده است هیچوقت نظر خاص نیست و اگر جناب آقای بور بور هم چند جلسه قبل دفاع فرمودند از حیث اینست که سازمانی که ما جدید مجلس تقدیم کردیم و چند جلسه در کمیسیون هستند و میدانند که چقدر دقت شده است که آینده وزارت امور خارجه را بطور خیلی صحیح و همانطور که مطلوب ایشان است قرار دهیم و انشاءالله یک کادر صحیح و مبرزی برای وزارت امور خارجه تهیه کنیم و مطلوب ایشان که کمال مطلوب همه ماست بتدریج انشاءالله تهیه می‌شود و اما اینکه فرمودند که اولاد و بنی اعمامشان در اروپا هستند بنده اطلاع ندارم ولی حاضرم که در خارج هر گونه فرمایشاتی داشته باشید گوش بدهم و انجام بدهم (احسنت)
۸- بیانات آقای دکتر بیا طبق ماده ۸۲ آئین نامه
دکتر بینا ـ عرایضی دارم طبق ماده ۸۲
رئیس ـ مگر تحریفی شده؟
دکتر بینا ـ سوء تفاهمی شده می‌خواهم توضیحی بدهم
رئیس ـ بفرمائید
دکتر بینا ـ بنده از اینکه جناب آقای وزیر امور خارجه تشریف آوردند و بلافاصله عرایض بنده جواب دادند تشکر می‌کنم چنانچه همه آقایان اطلاع دارند بنده در عرایض خود نظر شخصی ندارم و هیچوقت کلیات را نگفته‌ام و همیشه منافع و مصالح
مملکتی را در نظر گرفته‌ام خود جناب آقای وزیر امور خارجه فرمودند که امسال ۳۲ نفر امتحانت دادهاند و فقط ۲ نفر قبول کرده‌اند بنابراین تا امل هیچوقت مسابقه در وزارت امور خارجه نبوده است و این آقایان همیشه با توصیه میرفته‌اند و بنده استدعا کردم از آقای وزیر امور خارجه که طوری نکنید که بنده اینجا اسم ببرم و همانطوری که فرمودید در خارج اسامی را می‌دهم چون جناب آقای امیر نصرت اسکندری فرمودند که بنده اسم نبرم اسم نمی‌برم بنده نظر شخص ندارم و حالا هم به جنابعالی جواب در این قسمت نمی‌دهم اما راجع بکارمندان وزارت امور خارجه بنده مطلقاُ اسائه ادب نکردم و میدانم در وزارت امور خارجه کارمندان بسیار لایقی هستند منتهی استثنائاتی هم هست که چون آقای وزیر امور خارجه را شخص لایق و کاردانی میدانم خواستم دست ایشان باز باشد جناب آقای وزیر امور خارجه شما بیائید پشت این تریبون بمن بفرمائید که چند نفر عضو وزارت امور خارجه دارید که می‌توانید اینها را سفیر کبیر بکنید؟ چند نفر وزیر مختار می‌توانید از کادر فعلی وزارت امور خارجه بخارج اعزام دارید؟ شما باید کادر وزارت امور خارجه را طوری تربیت کنید که سیاست خارجه مملکت را اداره کند. البته سیاست خارجی ما بسیار خوب اداره شده است ولی آنهم از تهران اداره شده است نه از خارج این آقایان بوظایف خودشان آشنا نیستند. جناب آقای وزیر امور خارجه باید کادر را طوری تربیت کنید که بتوانند سیاست کلی مملکت را در خارج اداره کنند و خودشان را عضو این مملکت بدانند و فردی از جامعه بدانند و بکار مردم در خارج رسیدگی کنند نه اینکه پست را اشغال کنند و از پشت میز هم بیرون نیایند و در آن مملکتی هم که زندگی کرده‌اند کوچه‌هایش را نشناسند (احسنت) (صحیح است)
۹- بقیه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون دارائی راجع باجازه ضرب پشیز پنجاه دیناری
رئیس ـ در جلسه پیش شور دوم گزارش مربوط به پشیز پنجاه دیناری مطرح بود و اعلام رأی شد اکثریت نبود حالا ماده ۱ قرائت می‌شود
(بشرح زیر قرائت شد)
ماده ۱- بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود تا میزان یکصد میلیون ریال پشیز پنجاه دیناری برونز که ترکیب آن در قانون نهم اسفند ماه ۱۳۱۵ مشخص شده و تعیین وزن و ابعاد آن بعهده دولت محول گردیده علاوه بر آنچه طبق قوانین سابق اجازه ضرب آن داده شده در ضربخانه ضرب و بجریان بگذارد.
رئیس ـ کسی اجازه صحبت نخواسته آقایانی که با ماده اول موافقید قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده دوم مطرح است
(بشرح زیر قرائت شد)
ماده ۲- معادل صد در صد ارزش اسمی مسکوک پنجاه دیناری برونز که بموجب این قانون ضرب می‌شود پس از وضع هزینه‌های لازم بحساب وجه الضمان در بانک ملی ایران بامانت در حساب مخصوص سپرده خواهد شد.
رئیس ـ کسی اجازه صحبت نخواسته بنابراین رأی گرفته می‌شود بماده دوم آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده سوم قرائت می‌شود
(بشرح زیر قرائت شد)
ماده ۳ – اقداماتی که باستناد لایحه ضرب مسکوک پشیز پنجاه دیناری مورخ ۱۴ /۵ /۱۳۳۲ بعمل آمده و باین قانون تطبیق می‌نماید مورد تأیید است
رئیس ـ کسی در این ماده اجازه نخواسته. و آقایان موافقین قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شده ماده ۴ قرائت می‌شود
(بشرح زیر قرائت شد)
ماده ۴- وزارت دارائی مأمور اجرای این قانون است.
رئیس ـ رأی گرفته می‌شود ماده ۴ آقایان موافقین قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد کلیات آخر مطرح است آقای بزرگ ابراهیمی.
بزرگ ابراهیمی ـ از حضور جناب آقای وزیر دارائی استدعا می‌کنم توجه بفرمایند چون موضوع پشیز و پشتوانه اسکناس و پشتوانه پشیز مطرح بود بنده خواستم یک تذکراتی عرض کنم با وضع امروزی مملکت و مخارجی که در بودجه پیش بینی می‌شود بودجه مملکتی و سازمان برنامه و امثالهم در سال ششم میلیارد تومان معاملات مؤسسات دولتی است در صورتی که تمام اسکناس موجود ما بیش از یک میلیارد و دویست و هفتاد میلیون تومان نیست از این مقدار هم در حدود ۸۵۰ میلیون تومانش در دست مولدین اولیه است توی تشک گذاشته و رویش خوابیده‌اند و اصلا در جریان نیست برای مثلا عرض می‌کنم یکی از شهرستانهای آذربایجان بنام رضائیه است. در سال ۶۵ میلیون تومان اسکناس آنجا وارد می‌شود در حدود ۱۵ تا ۱۷ میلیونش بر می‌گردد یعنی بجریان می‌افتد بقیه دست مولد است ماکو و اردبیل و شاهسون هم بهمچنین بنده زارعی دیدم که ۱۵۰ هزار تومان صد تومانی و هشتاد هزار تومان پنجاه تومانی از پولهای قدیمی داشت اصلا فراموش کرده بود بیاورد به بانک بدهد و سوخت با این وضع هشت سال دیگر نه سال دیگر شما حتماُ محتاج بنشر اسکناس خواهید شد و این یک مسأله مهم اقتصادی است که بنده البته سر رشته ندارم همینطوری عرض می‌کنم بطرف انقلاسیون شما را می‌برد تکلیف این چیست برای این چه فکری می‌خواهید بکنید و چه نقشه‌ای در دست دارید اگر یکسال دیگر پولهای ۲۵۰ میلیون موجودی هم رفت بدست آن مولد اولیه و بر نگشت بیرون و در جریان بانک نماند تکلیفتان چیست ؟. آخر همین امسال جناب آقای وزیر دارائی مجبورند در حدود سیصد میلیون تومان پرداخت کنند اگر هم خلاف عرض می‌کنم بفرمائید مزخرف میگوئی این سیصد میلیون را از کجا می‌آورید؟ ما باید یک فکری بکنیم برای موضوع اسکناس (صحیح است) بنده معتقدم با عقل ناقص خودم و عدم سواد اقتصادی (صحیح است) بله خیلی صحیح است مثل همه تان دو سه نفر شاید این موضوع را از من بیشتر بفهمند عرض کنم یک فکری اساسی برای نشر اسکناس یا جلوگیری از این خطری که در آتیه متوجه خواهد شد باید بشود این عرضی بود که بنده داشتم سؤال نمی‌کنم فقط عرض می‌کنم.
رئیس ـ دیگر کسی اجازه نخواسته رأی گرفته می‌شود بمجموع لایحه آقایان موافقین قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد بدولت ابلاغ می‌شود
۱۰ـ اخذ رأی و تصویب گزارش ترمیم حقوق کارمندان رسمی تا پایه ۴ و خدمتگزاران جزء
رئیس ـ لایحه‌ای راجع بترمیم حقوق مستخدمین جزء‌و کارمندان تا پایه ۴ از مجلس سنا رسیده که از مجلس فرستاده شده بود یک نظر مشورتی داده که قرائت می‌شود
(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
لایحه شماره ۳۱۱۶۷ ـ ۱۹ /۸ /۳۵ دولت راجع بترمیم حقوق کارمندان رسمی تا پایه ۴ خدمتگزاران جزء که طی مرقومه شماره ۳۶۳۶ ـ ۵ /۱۰ /۳۵ از مجلس شورای ملی به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز شنبه بیست و دوم دی ماه یک هزار و سیصد و سی پنج عیناُ بتصویب مجلس سنا رسیده اینک مراتب برای استحضار عالی اعلام می‌شود
نایب رئیس مجلس سنا جواد بوشهری
رئیس ـ رأی گرفته می‌شود با ورقه آقایان بترتیب تشریف بیاورند آقایانی که موافقند ورقه سفید خواهند داد
(اسامی آقایان نمایندگان بترتیب ذیل توسط آقای سعیدی (منشی) اعلام و آقایان در محل نطق حضور یافته و رأی دادند)
آقایان: قوام شیبانی. دکتر بینا. پرفسور اعلم. عماد تربتی. مشایخی صفاری. خرازی. مهندس اردبیلی. بزرگ نیا. قنات آبادی. صادق بوشهری. حشمتی. مشار. فضائلی. محمودی. مهندس ظفر سلطانمراد بختیار. عباسی. دکتر وکیل. دکتر عدل. سنندجی. فخر طباطبائی. کورس. ساگینیان. هدی دکتر امین. دکتر دادفر. دکتر فریدون افشار. بیات ماکو. بزرگ ابراهیمی. مهندس هدایت. پناهی. دکتر مشیر فاطمی. امیر رستم. بختیار. سراج حجازی مهندس فروهر. دکتر ضیائی. مهندس فیروز. دکتر امیر حکمت. دولت آبادی. اقبال راجی. مهندس بهبودی. دهستانی. دکتر رضائی. دکتر سعید حکمت. مهندس سلطانی. رامبد. علامه وحیدی. دکتر امیر حکمت. توماج. برومند. شیبانی. دکتر دیبا. دکتر نفیسی. فولادوند. مهدوی. شادمان. کدیور. دکتر اسدی. قرشی. شادمان. کدیرو. دکتر اسدی. بهبهانی. دکتر عمید. دیهیم اسکندری. بهادری. حکیمی. عمیدی نوری. مهران. نصیری. دکترآهی. عرب شیبانی. دکتر پیر نیا. مرتضی حکمت. کشکولی استخر. ذوالفقاری. جلیلی. جلیلوند. زنگنه. سعیدی (آراء مأخوذه شماره شده و۸۸ ورقه موافق و دو ورقه سفید بی اسم شمرده شد) رئیس ـ لایحه دولت با ۸۸ رأی موافق تصویب شد اسامی موافقین ـ آقایان: علامه وحیدی. عبدالحمید بختیار. سلطانمراد بختیار مشایخی. دکتر محمود ضیائی. مهندس اسکندر. فیروز. دکتر امیر حکمت. محمد علی اقبال. پناهی. سعیدی. دکتر مشیر فاطمی دکترامیر نیرومند. دکتر راجی. مهندس هدایت. سلطانی. دهستانی. مهدوی. دولت آبادی. کاظم شیبانی. کشکولی. اخوان. قبادیان دادگر. دکتر سعیدی حکمت. کدیور. دکتر نفیسی. قرشی. دکتر آهی. عمیدی نوری. حکیمی. نصیری. دکتر اسدی. احمد طباطبائی. دکتر عمید. شادلو. دهقان. فرود. استخر. دکتر دیبا. برومند. رامبد. توماج. مرتضی حکمت. خرازی. مشار. گیو فضائلی. مهندس. مهدی شیبانی. باقر بوشهری. فولادوند. دکتر دادفر. اعظم زنگنه. جلیلوند. محسن اکبر. دکتر عدل. بزرگ ابراهیمی. جلیلی. مهندس ظفر. دکتر وکیل. فخر طباطبائی. پرفسور اعلم. بیات ماکو. دکتر امین. صفاری. هدی. دکتر فریدون افشار. ساگینیان. عباسی. محمودی. صادق بوشهری. عماد تربتی. حشمتی. بزرگ نیا. قوام. دکتر بینا. کورس. مهران. دکتر پیرنیا افخمی. دشتی. ذوالفقاری. رستم امیر بختیار مهندس فروهر. سراج حجازی.
ورقه علامت امتناع دو برگ
۱۱- تعیین موقع جلسه بعد ـ ختم جلسه
رئیس ـ جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز سه شنبه خواهد بود
(مجلس پنج دقیقه قبل از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی رضا حکمت