مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۳ دی ۱۳۱۸ نشست ۱۵
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوازدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوازدهم |
دوره دوازدهم قانونگذاری
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ۱۲
جلسه: ۱۵
صورت مشروح مجلس روز یکشنبه ۲۳ دی ماه ۱۳۱۸
فهرست مطالب:
۱. تصویب صورت مجلس
۲. تصویب لایحه تأسیس مدارس فنی پست و تلگراف
۳. شور اول لایحه امور حسبی از ماده ۲۲۵ تا ۲۶۰
۴. تصویب مرخصی آقای محط
۵. موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
(مجلس یک ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس یکشنبه ۱۶ دی ماه را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند.
(اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:
غائبین بااجازه آقایان: دکتر قزل ایاغ، گودرزی، کامل ماکو، دکتر سنگ، فاطمی، ارکانی.
غائبین بی‌اجازه آقایان: صادق وزیری، بوداغیان، شهدوست، ثقةالاسلامی
دیرآمدگان بااجازه آقایان: دکتر سمیعی، دکتر طاهری، ذوالقدر
دیرآمدگان بی‌اجازه آقایان: مهدوی، مؤید قوامی، دکتر ادهم، نیکپور، وکیلی)
- تصویب صورت مجلس
۱ - تصویب صورت مجلس
رئیس - در صورت مجلس نظری نیست (گفته شد - خیر) صورت مجلس تصویب شد.
- تصویب لایحه تأسیس مدارس فنی پست و تلگراف
۲ - تصویب لایحه تأسیس مدارس فنی پست و تلگراف
رئیس- شور دوم گزارش کمیسیون پست و تلگراف راجع به کلاس‌های فنی مطرح است. لایحه طبع و توزیع شده است آقایان مطلعند مقدمه گزارش کمیسیون خوانده میشود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش از کمیسیون پست و تلگراف به مجلس شورای ملی:
کمیسیون پست و تلگراف با حضور آقای معاون وزارت پست و تلگراف و تلفن لایحه دولت راجع به اجازه تأسیس آموزشگاه‌های اختصاصی وزارت پست و تلگراف و تلفن را برای شور دوم مطرح نموده و پیشنهادهای آقایان نمایندگان را هم تحت شور قرار داده بالاخره به ترتیب زیر مورد آن را اصلاح نموده اینک گزارش آن برای تصویب تقدیم میشود.
رئیس- ماده اول قرائت میشود. (به شرح آتی خوانده شد)
ماده ۱ - وزارت پست و تلگراف و تلفن مجاز است آموزشگاه‌های اختصاصی در مرکز و شهرستان‌ها به شرح ذیل تأسیس نماید:
الف - آموزشگاه مرکزی دارای سه شعبه خواهد بود:
شعبه اول - برای کارهای عمومی پستی و تلگرافی که شرط ورود آن دارا بودن تحصیلات سه سال اول دبیرستان بوده و دوره تحصیلی آن دو سال میباشد.
شعبه دوم - کسانی که دارای معلومات دوره کامل علمی دبیرستان باشند برای کارهای الکتریکی و مکانیکی مربوط به تلگراف، تلفن، بیسیم، پخش صدا و غیره در این شعبه پذیرفته شده و دوره تحصیلی آن نیز دو سال میباشد.
شعبه سوم - شرط ورود این شعبه داشتن دانشنامه‌های دانشکده فنی هنرسرای عالی صنعتی میباشد. دوره تحصیلی این طبقه مدت یک سال خواهد بود که به تکمیل اطلاعات و معلومات فنی اختصاصی وزارت پست و تلگراف اشتغال خواهند داشت.
ب - آموزشگاه شهرستان‌ها که عنوان کلاس را داشته و معلومات پستی و تلگرافی را در مدت یک سال فراخواهند گرفت و در نقاط لازمه کشور مخصوصاً در نقاط گرمسیر متدرجاً دایر میگردد شرط ورود به این آموزشگاه حداقل داشتن گواهینامه ابتدایی است.
تبصره - برنامه تحصیلی کلاس مخصوص شهرستان‌ها و آموزشگاه‌های سهگانه مرکز و آییننامه امتحان داخلی و نهایی آنها را وزارت پست و تلگراف و تلفن بر طبق احتیاجات خود تنظیم نموده و برای تصویب به شورای عالی فرهنگ خواهد فرستاد.
رئیس- آقای مخبر فرهمند.
مخبرفرهمند (مخبر کمیسیون) - بعد از کلمه دانشکده فنی (یا) باید علاوه شود و نوشته شود یا هنرسرای عالی صنعتی.
مؤید احمدی - بلی در شور اول هم گفته شد - صحیح است.
رئیس- آقای اعتبار.
اعتبار - در شعبه سوم شرط ورود داشتن دانشنامه‌های دانشکده فنی یا هنرسرای عالی صنعتی این برای یک شاگردانی است که تحصیلات‌شان در اینجا شده و گواهینامه در دست داشته باشند بنده خواستم عرض کنم اگر موافقت بفرمایند چون یک محصلینی هم هستند که در اروپا تحصیلات فنی کرده‌اند این منع برداشته شود که آنها هم بتوانند اگر بخواهند به آموزشگاه مرکزی در شعبه ۳ وارد شوند و این ماده جلوشان را سد نکرده باشد.
مخبر - ورود آنها هم مانعی ندارد و این ماده جلو آنها را نمیگیرد آنها هم میتوانند وارد شوند.
رئیس- آقای معدل
معدل - بنده در شور اول پیشنهاد کرده بودم که کلمه صنعتی پس از هنرسرای عالی زائد است حذف بشود در کمیسیون توجهی به این پیشنهاد نشده این هنرسرا همان دانشکده صنعتی است و کلمه صنعتی اصلاً موضوع ندارد و شاید هم در آتیه ایجاد اشکال کند.
مخبر - این عبارت هنرسرای عالی صنعتی چون با موافقت وزارت فرهنگ شده خوبست موافقت بفرمایید همین طور باشد.
رئیس- آقای اعتبار.
اعتبار - بنده خواستم به آقای مخبر عرض کنم یا دانشکده فنی و یا هنرسرای عالی صنعتی ضرری ندارد که نوشته شود و یا داشتن گواهینامه از مدارس فنی اروپا که مقید نباشد و آنها هم بتوانند استفاده کنند.
معاون وزارت پست و تلگراف - مانعی ندارد نوشته شود.
مؤید احمدی - پیشنهاد کنید همان را بپذیرند.
رئیس- آقای معدل
معدل - میفرمایید عبارت با موافقت وزارت فرهنگ نوشته شده وزارت فرهنگ موافقتش در اینجا شرط نیست برای این که تغییر و تبدیل این کلمات با فرهنگستان است و تصویبش با پیشگاه همایونی است و دانشکده صنعتی تبدیل شده به هنرستان عالی مگر این که گفته شود این یک چیزی است که در اثر تصویب این قانون وچود پیدا کرده است.
رئیس- آقای ملک مدنی.
ملک مدنی - در این قسمت که آقای اعتبار فرمودند و آقای معاون هم قبول کردند میخواستم عرض کنم حالا که پیشنهادی در اطراف میشود اساساٌ ضرر ندارد ولی این منظور هم تأمین شده برای این که وقتی گواهینامه از خارجه در دست داشته باشند شورای عالی معارف ارزش و والور آن را معین کرده است که مطابق است با هنرستان عالی صنعتی و آن وقت مشمول آنها نیز میشود. به نظر بنده اگر به همین شکل تصویب میشد بهتر بود و شامل میشد و حالا که آقای معاون قبول کردند رفع اشکال میشود.
(پیشنهاد آقای اعتبار به شرح زیر خوانده شد)
پیشنهاد میکنم عبارت شعبه سه به شرح زیر اصلاح شود:
شرط ورود این شعبه داشتن دانشنامه‌های دانشکده فنی ایران یا خارج یا هنرسرای عالی صنعتی میباشد.
معاون وزارت پست و تلگراف و تلفن - موافقت میشود.
مخبر - بنده هم موافقم.
رئیس- آقای طباطبایی
طباطبایی - راجع به این پیشنهاد خواستم عرض کنم لازم نبود حالا موافقت کردند و ضمیمه شد. دانشنامه‌هایی که آمده به ایران یک تشریفاتی دارد به طور کلی نمیشود در قانونی که ما تصویب میکنیم مقید کنیم که حتماً آن را بپذیرند یک تشریفاتی در داخل کشور دارد و لازم نبود این موافقت.
رئیس- موافقین با ماده اول با اصلاحی که شد قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد. ماده دوم.
ماده دوم - فارغالتحصیلهای آموزشگاه‌های شهرستان‌ها در صورت داشتن گواهینامه سه سال اول یا دوم متوسطه (و یا دادن امتحان آن در مرکز) میتوانند به شعبه اول یا دوم آموزشگاه مرکز وارد شده پس از طی دوره و گرفتن گواهینامه از مزایای قانونی آن بهرهمند شوند.
رئیس- آقای دکتر طاهری
دکتر طاهری - بنده عرضم این بود کسی که گوهینامه سه ساله متوسطه را ندارد اگر بخواهد امتحان بدهد این امتحان مقید به مرکز نباشد اگر در شهرستان‌های دیگر هم باشد بخواهد امتحان بدهد مجبور نباشد بیاید به مرکز این قیدی لزومی ندارد موافقت بفرمایند که مرکز حذف شود.
مخبر - اگر در شهرستان‌ها وسایل باشد مانعی ندارد برای امتحان و اگر نباشد بایستی بیاید مرکز و امتحان بدهد.
رئیس- آقای طباطبایی.
طباطبایی - عرض کنم این جواب کفایت نمیکند ما مقید میکنیم که در مرکز بایستی امتحان بدهند حالا وسایل امتحان در همه جا هست وقتی که مقید شد امتحان بایستی در مرکز شود دیگر در شهرستان‌ها نمیشود امتحان بدهند و اگر بدهند پذیرفته نمیشود.
رئیس- آقای مؤید احمدی
مؤید احمدی - بنده تصور میکردم این لایحه که به مجلس میآید این نظر را همه آقایان همکاران البته دارند که یک لایحه است که بسط علم میدهد در کشور چون تا به حال مدرسه گست و تلگراف برای کارهای اختصاصی و فنی منحصر به مرکز بود حالا دولت در نظر گرفته است در ولایات هم از مزایای این مدرسه مردم استفاده کنند و البته بسیار قانون خوبی است و همه آقایان هم موافقند. این جا به نظر بنده یک اشتباهی شده اگر گواهینامه اول متوسطه را داشته باشد که گواهینامه را آنجا میدهند حالا غرض از این عبارت قانون این است که گواهینامه ندارد میگوید دوره اول و دوم را من امتحان میدهم. اگر گواهینامه دارد که محتاج نیست. درست شد؟ اگر گواهینامه ندارد بایستی در مرکز امتحان بدهد چرا؟ برای این که بایستی در مرکز وارد کلاس شود این شعبه منحصراً در مرکز است پس باید آن کسی که گواهینامه ندارد و داوطلب است و میگوید من میخواهم امتحان آن را بدهم و وارد شوم این شخص میخواهد در مدرسه این جا وارد شود و در شعبه طهران وارد شود و اگر گواهینامه دارد که دیگر محتاج نیست.
رئیس- آقای ملک مدنی.
ملک مدنی - عرض کنم به نظر بنده ایراد آقای دکتر طاهری وارد است و آقای مؤید احمدی گویا توجهی نفرمودند مقصود این نبود که اشخاصی که دارای گواهینامه شش ساله یا سیکل اول متوسطه هستند اینها وارد شوند این مربوط به موردی است که گواهینامه ندارند و در بینالهلالین تأیید شده. فرمودند اشخاصی که معلوماتی دارند ولی گواهینامه در دست ندارند اینجا ارفاق کرده‌اند که آن اشخاص هم میتوانند امتحان بدهند نظر اقای دکتر طاهری این است که اشخاصی که واجد یک معلوماتی هستند حالا که خوشبختانه در تمام شهرستان‌های کوچک هم مدارس متوسطه نه کلاسه داریم تحت نظر رؤسای فرهنگ و پست و تلگراف آنجا امتحان بدهند اگر چنانچه واجد شرایط هستند قبول میشوند و اعزام به مرکز میشوند و اگر چنانچه واجد شرایط نشدند یک هزینه‌ای گردن‌شان را نمیگیرد که بیایند تهران و امتحان بدهند و در امتحان هم رد شوند و یک زحمتی برایشان درست شود. بنده خیال میکنم یک ارفاقی است برای اشخاصی که در شهرستان‌ها هستند و اشکالی هم ندارد اشخاصی که سطح تحصیلات‌شان شش کلاسه و نه کلاسه است در ولایات رؤسای مالیه هستند رؤسای فرهنگ هستند یک کمیسیونی تشکیل میدهند و امتحان میکنند اگر قبول شدند و واجد شرایط شدند اعزام میشوند به مرکز و بیجهت یک اشخاصی مخارجی را متحمل نمیشوند. به نظر بنده اگر آقای معاون محترم وزارت پست و تلگراف قبول کنند یک اصلاح خوبی است.
رئیس- آقای دکتر طاهری
دکتر طاهری - به نظر بنده این به قدری واضح است که اصلاً مذاکره درش مثل توضیح واضحات است فرض میکنیم در کرمان در آموزشگاه برای یاد گرفتن فنون پست و تلگراف یک کسی هست که شش ساله ابتدایی را تصدیق دارد و وارد شد بعد در حین این که فنون پست و تلگراف را تحصیل کرد دو سه سال دیگر هم آمد و تحصیلاتش را تعقیب کرد و میخواهد خودش را ترقی دهد و میخواهد تصدیق سه متوسطه را بگیرد و وارد شعبه مرکز شود حالا بهتر نیست در همین کرمان که همه نوع وسایل هست برود امتحان سهاش را بدهد و تصدیقش را بگیرد اگر موفق شد بیاید در مرکز و در آن شعبه بالاتر وراد شود و اگر موفق نشد که در همان کلاس پایینتر هست تا این که حتماً مجبور باشد کارش را ول کند آن کلاسی که هست ول کند به احتمال این که موفق شود بیاید اینجا امتحان بدهد به نظر بنده این اصلاً لازم نیست محدود باشد.
معاون وزارت پست و تلگراف - موافقت میکنم کلمه (در مرکز) حذف شود.
رئیس- آقای شاهرخ
کیخسرو شاهرخ - اگر چه آقای معاون موافقت فرمودند که مرکز حذف شود ولی تصور میشود که بودن کلمه مرکز یک ارفاقی بود برای مردم. در کمیسیون هم که مذاکره شد منظور این بود که اگر محصلینی در شهرستان‌ها نتوانند از عهده امتحان بیرون بیایند و یا آنجا نظریات خصوصی اعمال شود راهش باز باشد که بیایند در مرکز امتحان بدهند و اگر گواهینامه داشته باشند که دیگر امتحان مرکز لازم نیست این در صورتی بود که آنجا از عهده امتحان برنیایند و آن وقت بیایند در مرکز امتحان بدهند حالا چون آقای معاون قبول کردند عرضی ندارم.
رئیس- آقای اعتبار.
اعتبار - از مطالبی که آقای شاهرخ توضیح فرمودند به نظر بنده آقایان منظور را آن طوری که باید متوجه نشده و مطلب واضح نشد که این اشکال پیش آمد. البته اساساً باید توجه بفرمایید که این ماده صرفاً برای کلاس‌های اختصاصی وزارت پست و تلگراف است در شهرستان‌ها یعنی یک کسی که گواهینامه شش ساله ابتدایی را داشته باشد به او حق داده‌اند که در کلاس اختصاصی وزارت پست و تلگراف وارد شود از میان آن عده که وارد شده‌اند اگر یک شاگردان با استعدادی پیدا شوند که بتوانند سه متوسطه را امتحان بدهند هیچ مانعی ندارد در آن شهرستان‌ها امتحان بدهند ملاحظه بفرمایید در وزارت فرهنگ اخیراً اگر آقایان ملاحظه فرموده باشید در جراید شرحی از شورای عالی معارف نوشته و اعلام شده که داوطلبان یعنی اشخاصی که برای دوره کامل متوسطه یا دوره اول متوسطه داوطلب شوند با این وسایلی که در ولایات هست بتوانند در نقاطی که این وسایل هست امتحان بدهند پس این مانعی ندارد که یک نفر برود در یزد مثلاً و امتحان سال سوم متوسطه را بدهد و گواهینامه هم بگیرد و بیاید آموزشگاه مرکز وارد بشود بدون دادن امتحان آن وقت دیگر امتحان در مرکز لازم نیست این امتحان صرفاً برای همان اشخاص است که آقای شاهرخ فرمودند و یک ارفاقی است برای اشخاصی که موفق نمیشوند در شهرستان‌ها در آن قسمت‌هایی که وزارت فرهنگ تشریفاتی برای دادن امتحان قائل است امتحان بدهند این جا اجازه داده شده است که بیایند در مرکز امتحان بدهند و این امتحان به طوری که وسایلش در آموزشگاه‌های مرکز فراهم است باید تصدیق کرد در شهرستان‌ها فراهم نیست یعنی در مرکز که شعبه اول و دوم و سوم دارند و تأسیس میشود وسایلش بیشتر فراهم میشود ولی در شهرستان‌ها نمیشود برای این که آنجا وسایل ندارند و بنده خیال میکنم با حذف کلمه مرکز که آقای معاون قبول فرمودند این اشکال رفع شد ولی آن قسمت ارفاق هم از بین رفت برای این که شاگردی که میخواهد به رود در دوره اول متوسطه یا دوم متوسطه امتحان بدهد به عنوان داوطلب میرود امتحان میدهد و گواهینامه میگیرد و وقتی که بیاید در مرکز دیگر امتحان لازم ندارد وقتی که گواهینامه اول متوسطه یا دوم متوسطه دستش باشد ولی این امتحان برای کسانی است که موفق نمیشوند در شهرستان‌ها امتحان بدهند و گواهینامه بگیرند.
مخبر - به عقیده بنده این کلمه (یا دادن امتحان) هر دو مطلب را تأمین میکند اگر در شهرستان‌ها وسایل فراهم بود که امتحان میدهد و تصدیقش را میگیرد و میآید در مرکز و قبول میشود و اگر وسایل فراهم نبود که بایستی بیاید یک جایی، یک مرکزی که وسایل فراهم است امتحان بدهد و تصدیق بگیرد این دادن امتحان هر دو مطلب را میرساند.
عده‌ای از نمایندگان - مذاکرات کافی است.
رئیس- موافقین با ماده دوم با اصلاحی که شد قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد. ماده سوم:
ماده ۳ - کارمندان وزارت پست و تلگراف و تلفن که حائز شرایط مربوطه باشند میتوانند دروس هر یک از شعب را تهیه کرده و در امتحانات نهایی آموزشگاه‌های اختصاصی شرکت نموده پس از موفقیت و اخذ گواهینامه مربوطه از مزایای قانونی آن بهرهمند شوند.
رئیس- مواففقین با ماده سوم برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. ماده چهارم:
ماده ۴ - فارغالتحصیلهای آموزشگاه‌های شهرستان‌ها با پایه یک و شعبه اول مرکز با پایه دو و شعبه دوم با پایه سه و شعبه سوم با پایه چهار اداری استخدام میشوند ولی فارغالتحصیلهای آموزشگاه‌های شهرستان‌ها فقط با پایه پنج میتوانند ارتقا حاصل نمایند ترفیع از این پایه با پایه بالا برای فارغالتحصیلهای شهرستان‌ها موکول به ورود به یکی از شعب آموزشگاه‌های مرکز و اخذ گواهینامه آن میباشد.
رئیس- آقای مهذب.
مهذب - بنده میخواستم عرض کنم که اینجا نوشته است فارغالتحصیلهای شعبه سوم با پایه چهار اداری استخدام میشوند و شرط ورود به شعبه سوم داشتن گواهینامه دانشکده فنی است که خودش شاگرد چندین سال آنجا زحمت میکشد که تصدیق بگیرد و بیرون بیاید و یک سال هم اینجا زحمت میکشد و بعد میرود به رتبه چهار که شصت و چهار تومام حقوقش است در صورتی که سایر جاها حقوق بیشتری میدهند و به نظر بنده همانطور که آقای دکتر طاهری پیشنهاد کردند رتبه پنج به آنها بدهند یعنی رتبه چهار شصت و چهار تومان حقوقش است در صورتی که این شاگرد دانشکده فنی است و شاگرد دانشسرا بیشتر حقوق میگیرد اینجا باید به وسیله دادن رتبه بالاتر یک تشویقی از آنها بشود.
مخبر - این پیشنهادها در کمیسیون مطرح و مذاکره شد و بالاخره با توضیحاتی که آقای معاون دادند فعلاً بیش از آنچه نوشته شده ممکن نمیشود بدهند و به علاوه اگر بنا شود نسبت به این آموزشگاه یک قدری بیشتر از آنچه در جاهای دیگر میدهند بخواهند بدهند و بیشتر ارفاق کنند شاید اسباب اشکال میشود و به همین اندازه هم که ارفاق کرده‌اند و با رتبه چهار یک نفر را پس از یک سال آموزش وارد میکنند گمان میکنم کافی باشد.
رئیس- موافقین با ماده چهار برخیزند (بیشتر برخاستند) تصویب شد. ماده پنجم:
ماده ۵ - کلیه دانشآموزان مرکز و شهرستان‌ها باید در موقع ورود تعهد کتبی بسپارند که پس از فراغ از تحصیل مدت پنج سال با دریافت مقرری به خدمات مختلفه وزارت پست و تلگراف و تلفن اشتغال ورزند کسانی که مطابق تعهد خود عمل ننمایند علاوه بر این که باید از عهده هزینه که دولت در باره آنها نموده برآیند از مزایای این قانون نیز محروم خواهند بود.
رئیس- آقای طباطبایی
طباطبایی - بنده خواستم خواهش کنم که اگر موافقت میفرمایند یا این جمله آخر این ماده حذف شود یک نفری که میآید دو سال یا یک سال دوره آموزشگاه را طی میکند از مزایای قانون محرومش نکنند اگر اشکالاتی باشد و محظوری داشته باشد یا عذر موجهی داشت که نتوانست خدمت الزامی و تعهدی خودش را تا پنج سال ادامه بدهد فقط کافی است که هزینه که دولت برای تحصیل او کرده است پس بدهد در جلسه گذشته هم عرض کردم کافیست که فقط هزینه دولت را بدهد یا حداکثر مدت خدمت را کم بکنند زیرا دوره آموزشگاه شعبه اول و دوم دو سال است و شعبه سوم یک سال و به عقیده بنده کافی است که مدت خدمت اجباری هم دو برابر باشد یعنی برای شعبه اول و دوم چهار سال و برای شعبه سوم دو سال باشد عرض بنده این است که یا مدت را کم کنیم یا آن جمله آخر که عرض کردم که از مزایای این قانون محروم است حذف شود.
مخبر - بنده در آن جلسه عرض کردم بالاخره اگر این الزام نباشد ممکن است کسی وارد شود و این رتبه چهار را بگیرد و بعد از یک سال یا دو سال خدمت بگوید نمیتوانم به خدمت خود ادامه دهم برای چه؟ برای این که فقط مشمول این قانون بشود یعنی از آن رتبه استفاده کند این قید را برای این گذارده‌اند که این کلاس را که یک وزارتخانه تأسیس میکند و یک اشخاصی را حاضر میکند و تربیت میکند برای خودش که بتوانند از آن استفاده کنند و آن مزایایی که برای آنها قائل میشوند برای این است و الا ممکن است یک کلاس درست کنند و یک اشخاصی هم داوطلب شوند و بیایند دوره این کلاس را هم طی کنند و به آنها بگویند دروس این کلاس را یاد بگیرید مطابق قانون استخدام به شما حقوق داده میشود بعد هم بروند! این که رتبه اضافه قائل شدند برای آنها به این جهت است که اشخاص تشویق بشوند وارد بشوند و از طرفی هم در آنجا خدمت بکنند و اگر این قید برداشته شود اساس این منظور از بین میرود.
رئیس- آقای طباطبائی
طباطبایی - عرض میکنم اگر مقتضی بدانند و ماده به همین شکل تصویب به شود بنده عرضی ندارم و موافقم ولی این توضیح هم کافی نیست دلیل بنده هم همین بود یعنی به همین دلیل باید این عبارت حذف شود برای این که این گناهی نیست که اشخاص برای گرفتن رتبه بیایند به آموزشگاه به عقیده بنده این عمل خیلی خوب است ما تمام این کارها را میکنیم برای این که تمام مردم را به طرف فرهنگ ببریم یک نفر میآید آموزشگاه را میبیند برای این که رتبه چهار بگیرد. به کسی که ندیده است رتبه یک هم نمیدهند این خودش مزیت است توسعه و تأسیس آموزشگاه برای همین است. بنده منظورم این بود که کسی که زحمت کشید و دوره آموزشگاه را دیده و مشمول مواد این قانون است چرا از مزایا محرومش کنیم؟! اگر لازم است عبارت همین طور باشد پس اقلاً مدت را کم کنیم پنج سال زیاد است. کسی که دو سال در آموزشگاه بوده چهار سال برای او کافی است خدمت کند آن کسی که یک سال در آموزشگاه بوده و هزینه تحصیلاتش را داده‌ایم دو سال خدمت برای او کافی است نه این که هر دوی اینها پنج سال خدمت اجباری داشته باشند.
معاون وزارت پست و تلگراف - عرض میشود این موادی که در این قانون پیشبینی شده و تقدیم مجلس شده در اطرافش کاملاً دقت شده و منظور این است که یک آموزشگاه‌های اختصاصی در وزارت پست و تلگراف تأسیس به شود و یک عده کارمندان متخصص پیدا بشوند و برای وزارت پست و تلگراف کار بکنند منظور این نیست که یک اشخاصی وارد بشوند و بعد از گرفتن رتبه به روند و مدت پنج سال هم که در اینجا ذکر شده کمترین مدتی است که میشود از آنها استفاده کرد.
رئیس- موافقین با ماده پنجم قیام فرمایند. (اکثر قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد. ماده ششم.
ماده ۶ - کلیه مقررات قانون استخدام کشوری و مواد اصلاحیه آن به استنثنای موادی که در این قانون تصریح شده شامل کسانی که به موجب این قانون استخدام و صاحب پایه میشوند نیز خواهد بود.
رئیس- موافقین با ماده ششم برخیزند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد. ماده هفتم.
ماده ۷ - وزارت پست و تلگراف و تلفن موظف است استخدام و پایه دانشآموزان مرکز و شهرستان‌ها که در امتحانات مربوطه موفقیت حاصل نمایند از تاریخ صدور ابلاغ قبولی آنان تا مدت یک سال عملی نماید. معاون وزارت پست و تلگراف - این مدت یک سال که در اینجا نوشته شده برای صدور ابلاغ قبولی آنان برای ارفاق شش ماه پیشنهاد میشود.
رئیس- موافقین با این ماده با اصلاحی که شده است برخیزند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد. مذاکره در کلیات ثانی است. آقایانی که با مواد این لایحه تماماً موافقت دارند قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد.
- بقیه شور اول لایحه امور حسبی از ماده ۲۲۵
۳ - بقیه شور اول لایحه امور حسبی از ماده ۲۲۵
رئیس- شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع به امور حسبی از ماده ۲۲۵ قرائت میشود.
فصل پنجم - راجع به دیون مشوفی
مبحث اول - استیفای دین از ترکه
ماده ۲۲۵ - دیون و حقوقی که به عهده متوفی است بعد از هزینه کفن و دفن و تجهیز متوفی و سایر هزینه‌های ضروری از قبیل هزینه حفظ و اداره ترکه باید از ترکه داده شود.
رئیس- ماده ۲۲۶.
ماده ۲۲۶ - ورثه ملزم نیستند غیر از ترکه چیزی به بستانکاران بدهند و اگر ترکه برای ادای تمام دیون کافی نباشد ترکه مابین تمام بستانکاران به نسبت طلب آنها تقسیم میشود. در موقع تقسیم دیونی که به موجب قاونین دارای حق تقدم و رجحان هستند رعایت خواهد شد.
رئیس- ماده ۲۲۷
ماده ۲۲۷ - اگر چیزی از ترکه در مقابل دینی رهن باشد مرتهن نسبت به مال مرهون بر سایر بستانکاران مقدم است و اگر قیمت مال مرهون از طلب مرتهن زاید باشد مقدار زاید مابین بستانکاران تقسیم میشود و اگر کمتر باشد مرتهن نسبت به باقیمانده طلب خود مانند سایر بستانکاران خواهد بود.
رئیس- ماده ۲۲۸.
ماده ۲۲۸ - مهر و نفقه زوجه در صورتی که داده نشده باشد جزو دیون متوفی است و سهم الارث خود را زوجه مانند سایر ورثه بعد از ادای دیون و حقوق متوفی خواهد برد.
رئیس- ماده ۲۲۹.
ماده ۲۲۹ - ورثه میتوانند دیون را از ترکه یا از مال خود ادا نمایند.
رئیس- ماده ۲۳۰.
ماده ۲۳۰ - تصرفات ورثه در ترکه از قبیل فروش و صلح و هبه و غیره نافذ نیست مگر بعد از اجازه بستانکاران و یا ادای دیون.
رئیس- ماده ۲۳۱.
ماده ۲۳۱ - ورثه در مقابل بستانکاران ضامن نقص یا تلف ترکه نیستند مگر این که نقص یا تلف مستند به تقصیر آنها باشد.
رئیس- ماده ۲۳۲.
ماده ۲۳۲ - دیون مؤجل متوفی بعد از فوت حال میشود.
رئیس- ماده ۲۳۳.
ماده ۲۳۳ - دعوی بر میت اعم از دین یا عین باید به طرفیت ورثه و یا نماینده قانونی آنها اقامه شود هر چند ترکه در ید وارث نباشد لیکن مادامی که ترکه به دست آنها نرسیده است مسئول ادای دیون نخواهند بود.
رئیس- ماده ۲۳۴.
ماده ۲۳۴ - اثبات دعوی به طرفیت بعضی از ورثه نسبت به سهم همان بعض مؤثر است و وارث دیگر که طرف دعوی نبوده میتواند بر حکمی که به طرفیت بعضی از ورثه صادر شده اعتراض نماید.
رئیس- ماده ۲۳۵.
ماده ۲۳۵ - ورثه میتوانند برای اثبات طلب یا حقی برای متوفی اقامه دعوی کنند هر چند بعد از ثبوت حق چیزی عاید آنها نشود مثل این که دین متوفی مستغرق ترکه او باشد.
رئیس- ماده ۲۳۶.
ماده ۲۳۶ - بستانکار از متوفی نیز در صورتی که ترکه به مقدار کافی برای ادای دین در ید ورثه نباشد میتواند بر کسی که او را مدیون متوفی میداند یا مدعی است که مالی از ترکه متوفی در ید او است اقامه دعوی کند.
رئیس- ماده ۲۳۷.
ماده ۲۳۷ - در مورد ماده قبل اگر طلب از متوفی محرز نباشد مدعی باید طلب خود را از متوفی به طرفیت ورثه اثبات و پس از آن دعوی خود را بر کسی که مدیون متوفی یا مالی از متوفی نزد او میداند اقامه کند و میتواند بر هر دو در یک دادخواست اقامه دعوی نماید.
رئیس- آقای اوحدی
اوحدی - به عقیده بنده این جمله اخیر این ماده زیادی است و مقتضی است که این جمله حذف شود زیرار از این جمله این طور استنباط میشود که میتواند بر هر دو اقامه دعوی کند یعنی در آن واحد هم عریضه بدهد به عنوان آن که طلب دارد و هم عریضه بدهد به عنوان آن که از او بخواهد و این قسمت مجوز قانونی ندارد وقتی میتواند طلبکار از مدیون متوفی مطالبه حقی را بکند که حق خودش در تمام مراحل قضایی طی شده باشد و صورت حقیقت پیدا کرده باشد وقتی که در مرحله دعوی است نمیتواند یک دعوایی بر دیگری بکند باید اول دعوای خودش ثابت و قطعی بشود حکمش قطعی بشود تا آن وقت طلبکار شناخته بشود وقتی که طلبکار شناخته شد آن وقت میتواند بر مدیون اقامه دعوی کند. این جمله‌ای که میتواند بر هر دو اقامه دعوی کند مقتضی است اگر موافقت بفرمایند حذف شود.
نقابت (مخبرکمیسیون) - بنده تصور میکنم اقای اوحدی عبارت را به دقت قرائت نفرموده‌اند زیرا در این ماده دارد که در ماده قبل و ماده بعد کیفیت اقدام بستانکار از متوفی و طرز اقامه دعوی بروارث و برمدیون به متوفی از چه قرار است و بر هر دو در یک دادخواست میتواند اقامه دعوی کند. حالا یک حالت این است که مدعی طلب از متوفی حق خودش را به طرفیت ورثه بر متوفی اثبات میکند و یک حالت هم این است که دعوی خود را بر مدیون به متوفی یا برکسی که مالی از متوفی نزد او میداند اقامه میکند و یک حالت هم این است که بر هر دو اقامه دعوی میکند یعنی از یک دادخواست میتواند بر هر دو اقامه دعوی بکند هم به لحاظ این که دعوی را به طرفیت وارث اثبات کرده باشد و هم به لحاظ این که حق متوفی را بر بدهکار ثابت کرده باشد عبارت این است و میتواند بر هر دو در یک دادخواست اقامه دعوی نماید نه این که دو دعوی بکند در دو دادگاه و البته این برای حفظ حق بستانکار است.
رئیس- ماده ۲۳۸ قرائت میشود:
ماده ۲۳۸ - در مواردی که برای ادای دیون متوفی وصی معین شده است اثبات دین به طرفیت وصی و ورثه خواهد شد.
رئیس- ماده ۲۳۹.
ماده ۲۳۹ - در مورد ترکه متوفای بلاوارث که مدیر ترکه معین میشود اثبات دین به طرفیت مدیر ترکه میگردد.
رئیس- ماده ۲۴۰.
ماده ۲۴۰ - در دعاوی راجع به عین طرف دعوی کسی است که عین در دست اوست خواه وارث باشد یا غیر وارث مگر این که آن کس مقر باشد که عین جزو ترکه است که در این صورت مدعی باید برای اثبات ادعای خود بر تمام ورثه اقامه دعوی نماید.
رئیس- ماده ۲۴۱.
ماده ۲۴۱ - ورثه متوفی میتوانند ترکه را قبول کرده که دیون متوفی را بپردازند و یا ترکه را واگذار ورد کنند که به بستانکاران داده شود و نیز میتوانند قبول یا رد خود را منوط به تحریر ترکه نمایند و پس از تحریر ترکه دیون و ترکه را مطابق صورت تحریر قبول یا رد نمایند و یا تصفیه ترکه را از دادگاه بخواهند.
رئیس- ماده ۲۴۲.
ماده ۲۴۲ - قیم محجور و امین غایب نمیتوانند ترکه و دیون را به طور مطلق قبول نمایند ولی میتوانند مطابق صورت تحریرتر که قبول کنند.
رئیس- ماده ۲۴۳.
مبحث دوم - قبول ترکه
ماده ۲۴۳ - قبولتر که ممکن است صریح باشد یا ضمن. قبول صریح آن است که به موجب سند رسمی یا عادی قبول خود را به دادگاه اطلاع بدهند. قبول ضمنی آن است که عملیاتی در ترکه نمایند که کاشف از قبول ترکه و اداء دیون باشد از قبیل بیع - صلح و هبه و رهن و امثال آن که کشف از قبول ترکه نماید.
رئیس- ماده ۲۴۴.
ماده ۲۴۴ - اقدامات راجع به حفظ ترکه جمعآوری عوایدی و وصول مطالبات کاشف از قبول ترکه نخواهد بود.
رئیس- ماده ۲۴۵.
ماده ۲۴۵ - اگر چیزی از ترکه در معرض تلف بوده یا حفظ آن محتاج به هزینه‌ای باشد که متناسب با قیمت آن نیست وارث میتواند آن را بفروشد و این عمل قبول ضمنی ترکه محسوب نمیشود و همچنین در صورتی که برای هزینه کفن و دفن میت و هزینه ضروری دیگر فروش قسمتی از ترکه لازم باشد این عمل قبول ضمنی ترکه محسوب نیست.
رئیس- ماده ۲۴۶.
ماده ۲۴۶ - اگر وارثی قبل از قبول یا رد ترکه فوت کند ورثه آن وارث به جای او میتوانند ترکه را قبول یا رد نمایند.
رئیس- ماده ۲۴۷.
ماده ۲۴۷ - هرگاه بعضی از ورثه ترکه را قبول و بعضی رد نمایند ترکه باید تحریر شود و بعد از تحریر هم میتوانند قبول یا رد نمایند.
رئیس- ماده ۲۴۸.
ماده ۲۴۸ - وارثی که ترکه را قبول کرده است مادامی که تصرف در ترکه نکرده میتواند رد نماید.
رئیس- ماده ۲۴۹.
ماده ۲۴۹ - در صورتی که ورثه ترکه را قبول نمایند هر یک مسئول ادای تمام دیون به نسبت سهم خود خواهند بود مگر این که ثابت کنند دیون متوفی زاید بر ترکه بوده است یا ثابت کنند که پس از فوت متوفی ترکه بدون تقصیر آنها تلف شده و باقیمانده ترکه برای پرداخت دیون کافی نیست که در این صورت نسبت به زائد از ترکه مسئول نخواهند بود.
رئیس- ماده ۲۵۰.
مبحث سوم - رد ترکه
ماده ۲۵۰ - وارثی که ترکه را رد میکند باید کتباً یا شفاهاً به دادگاه اطلاع بدهد اطلاع مزبور در دفتر مخصوصی ثبت خواهد شد.
رئیس- ماده ۲۵۱.
ماده ۲۵۱ - رد ترکه باید در مدت یک ماه از تاریخ اطلاع وارث به فوت مورث به عمل آید.
رئیس- ماده ۲۵۲.
ماده ۲۵۲ - در صورتی که ترکه تحریر شده باشد مدت مذکور فوق از تاریخ ابلاغ خاتمه تحریر ترکه به وارث شروع میشود.
رئیس- ماده ۲۵۳
ماده ۲۵۳ - اگر وارثی قبل از رد ترکه فوت شود حق رد به ورثه او منتقل میشود.
رئیس- ماده ۲۵۴
ماده ۲۵۴ - اگر وارث عذر موجهی برای عدم اظهار رد از مدت مقرر داشته باشد دادرس میتواند مهلت مذکور را تمدید یا تجدید کند.
رئیس- ماده ۲۵۵.
ماده ۲۵۵ - هرگاه تمام ورثه ترکه را رد نمایند در حکم ترکه متوفای بلاوارث بوده و مطابق مقررات فصل هشتم این باب رفتار میشود لیکن اگر از دیون متوی زایدی بماند مال ورثه خواهد بود.
رئیس- ماده ۲۵۶.
مبحث چهارم - قبول دیون مطابق صورت تحریر ترکه
ماده ۲۵۶ - در صورتی که ورثه فقط مطابق صورت تحریر ترکه ترکه و دیون را قبول کنند باید در ظرف مدت یک ماه از تاریخ فوت مورث این مطلب را به دادگاه بخش اطلاع دهند.
رئیس- ماده ۲۵۷.
ماده ۲۵۷ - اطلاع مذکور فوق در صورتی مؤثر است که قبلاً ترکه تحریر شده یا بعداً تحریر شود.
رئیس- ماده ۲۵۸.
ماده ۲۵۸ - بعد از تحریر ترکه نیز ورثه میتوانند در ظرف یک ماه از تاریخ اطلاع به خاتمه تحریر ترکه قبول یا رد خود را اظهار نمایند و دادگاه بخش میتواند به حسب اقتضا این مدت را زیاد کند.
رئیس- ماده ۲۵۹.
ماده ۲۵۹ - در صورتی که بعضی از ورثه ترکه را قبول کرده و بعضی رد نمایند وارثی که ترکه را قبول کرده است اقدامات لازمه را برای اداره ترکه و ادای دیون و حقوق و وصول مطالبات و غیره انجام میدهد و وارثی که ترکه را رد کرده است حق هیچ گونه اعتراضی به عملیات او ندارد لیکن اگر پس از تصفیه ترکه چیزی از ترکه بماند سهمالارث وارثی که ترکه را رد کرده است به او داده خواهد شد.
رئیس- ماده ۲۶۰.
ماده ۲۶۰ - وارثی که در مدت مقرر قبول یا رد خود را اظهار نکرده باشد در حکم کسی است که مطابق صورت تحریر ترکه دیون را قبول کرده باشد.
- تصویب مرخصی آقای محیط
۴ - تصویب مرخصی آقای محیط
رئیس- یک فقره گزارش از کمیسیون عرایض رسیده است قرائت میشود.
آقای محیط درخواست ده روز مرخصی از تاریخ اول دی ماه ۱۳۱۸ نموده‌اند از بابت مرخصی بیست روزه سالیانه و مورد موافقت کمیسیون واقع شده اینک گزارش آن به عرض میرسد.
رئیس- آقایانی که با مرخصی آقای محیط موافقند قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد.
- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
۵ - موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
رئیس- تصویب میفرمایید جلسه را ختم کنیم جلسه آینده روز یکشنبه سی‌ام دی ماه سه ساعت قبل از ظهر دستور لوایح موجوده.
(مجلس ده دقیقه بعد از ظهر ختم شد)
'رئیس'مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری
قانون
اجازه تأسیس آموزشگاه‌های اختصاصی به وزارت پست و تلگراف
ماده ۱. وزارت پست و تلگراف و تلفن مجاز است آموزشگاه‌های اختصاصی در مرکز و شهرستان‌ها به شرح ذیل تأسیس نماید:
الف - آموزشگاه مرکزی دارای سه شعبه خواهد بود:
شعبه اول - برای کارهای عمومی پستی و تلگرافی که شرط ورود آن دارا بودن تحصیلات سه سال اول دبیرستان بوده و دوره تحصیلی آن دو سال میباشد.
شعبه دوم - کسانی که دارای معلومات دوره کامل علمی دبیرستان باشند برای کارهای الکتریکی و مکانیکی مربوط به تلگراف، تلفن، بیسیم، پخش صدا و غیره در این شعبه پذیرفته شده و دوره تحصیلی آن دو سال میباشد.
شعبه سوم - شرط ورود این شعبه داشتن دانشنامه‌های دانشکده فنی ایران یا خارج یا هنرسرای عالی صنعتی میباشد. دوره تحصیلی این طبقه مدت یک سال خواهد بود که به تکمیل اطلاعات فنی اختصاصی وزارت پست وتلگراف اشتغال خواهند داشت.
ب - آموزشگاه شهرستان‌ها که عنوان کلاس را داشته و معلومات پستی و تلگرافی را در مدت یک سال فرا خواهند گرفت و در نقاط لازمه کشور مخصوصاً در نقاط گرمسیر متدرجاً دایر میگردد شرط ورود به این آموزشگاه حداقل داشتن گواهینامه ابتدایی است.
تبصره - برنامه تحصیلی کلاس مخصوص شهرستان‌ها و آموزشگاه‌های سهگانه مرکز و آییننامه امتحان داخلی و نهایی آنها را وزارت پست و تلگراف و تلفن بر طبق احتیاجات خود تنظیم نموده و برای تصویب بشورای عالی فرهنگ خواهد فرستاد.
ماده ۲. فارغالتحصیلهای آموزشگاه‌های شهرستان‌ها در صورت داشتن گواهینامه سه سال اول و یا دوم متوسطه (و یا دادن امتحان آن) میتوانند به شعبه اول یا دوم آموزشگاه مرکز وارد شده پس از طی دوره و گرفتن گواهیامه از مزایای قانونی آن بهرهمند شوند.
ماده ۳. کارمندان وزارت پست و تلگراف و تلفن که حائز شرایط مربوطه باشند میتوانند دروس هر یک از شعب را تهیه کرده و در امتحانات نهایی آموزشگاه‌های اختصاصی شرکت نموده پس از موفقیت و اخذ گواهینامه مربوطه از مزایای قانونی آن بهرهمند شوند.
ماده ۴ - فارغالتحصیلهای آموزشگاه‌های شهرستان‌ها با پایه یک و شعبه اول مرکز با پایه دو و شعبه دوم با پایه سه و شعبه سوم با پایه اداری استخدام میشوند ولی فارغالتحصیلهای آموزشگاه‌های شهرستان‌ها فقط تا پایه پنج میتواند ارتقا حاصل نمایند ترفیع از این پایه به پایه بالا فارغالتحصیلهای شهرستان‌ها موکول به ورود به یکی از شعب آموزشگاه‌های مرکز و اخذ گواهینامه آن میباشد.
ماده ۵ - کلیه دانشآموزان مرکز و شهرستان‌ها باید در موقع ورود تعهد کتبی بسپارد که پس از فراغ از تحصیل مدت ۵ سال با دریافت مقرری به خدمات مختلفه وزارت پست و تلگراف و تلفن اشتغال ورزند کسانی که مطابق تعهد خود عمل ننمایند علاوه بر این که باید از عهده هزینه که دولت درباره آنها نموده برآیند از مزایای این قانون نیز محروم خواهند بود.
ماده ۶ - کلیه مقررات استخدام کشوری و مواد اصلاحیه آن به استثنای موادی که در این قانون تصریح شده شامل کسانی که به موجب این قانون استخدام و صاحب پایه میشوند نیز خواهد بود.
ماده ۷ - وزارت پست و تلگراف و تلفن موظف است استخدام و پایه دانشآموزان مرکز و شهرستان‌ها که در امتحانات مربوطه موفقیت حاصل نمایند از تاریخ صدور ابلاغ قبولی آنان تا مدت شش ماه عملی نماید.
این قانون که مشتمل بر هفت ماده است در جلسه بیست و سوم دی ماه یک هزار و سیصد و هجده به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
'رئیس'مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری