مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۳ بهمن ۱۳۵۲ نشست ۱۵۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۲۳ بهمن ۱۳۵۲ نشست ۱۵۳
صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز سه شنبه (۲۳) بهمن ماه ۱۳۵۲
فهرست مطالب:
| مجلس ساعت ۹ صبح ازظهر بریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس - اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان احمد - دکتر ابوالهدی - مهندس اردلان - دکتر بازرگانی - دکتر برومند - دکتر یحیی بهبهانی - جندقی - دکتر حاتم - دکتر رشتی دکتر رفیعی - سجادی - دکتر سعید - کریم بخش سعیدی- دکتر سنگ - مهندس عطائی - قدردان - خانلر قراچورلو- دکتر لقمان ادهم - دکتر متین - دکتر ناوی - دکتر نصیری - دکتر صفائی - پیمان - خانم دولتشاهی - خانم دکتر صنیع.
غائبین مریض
- آقایان پیرزاده - تیمسار - حکیمی - حیدری - کسرائی - مافی - دکتر مشایخی - مهرزاد - نیک پور - دکتر وزیری - خانم آصف زاده - خانم اسدی.
- بیانات قبل از دستور آقایان: زرین پور - دکتر فروزین - نیک روش - طلوعی - سعید وزیری
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: زرین پور - دکتر فروزین - نیک روش - طلوعی - سعید وزیری.
رئیس - نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای زرین پور تشریف بیاورید.
زرین پور - با اجازه جناب آقای رئیس، همکاران محترم، عرایض خود را به دو مطلب اختصاص می‌دهیم.
- ۱- نظرات دانشجویان ایرانی مقیم خارج از کشور پیرامون سالگرد انقلاب.
- ۲- مطالبی در باره مسافرت به خانه خدا.
در میان اقوام و ملل جهان گهگاه ستارگان تابناکی می‌درخشند که تاریخ آن ملت را غرور انگیز و زندگی آنان را درخشان می‌کنند. ستاره وجود زمامداران لایق به حیات ملتها عمر جاودانی و به قلوب آنها پیوند ناگسستنی می‌بخشد و سر افراز گر مجد و عظمت گذاشته است.
ششم بهمن سال ۴۱ تجلی گر افکار تابناک رهبر عالیقدر ملت ما است که در این روز حکایت گر شادمانیها، بهزیستیها، و زینت گر زندگی ملت ماست (صحیح است).
از این رو سالروز ششم بهمن برای هر ایرانی فرصتی است بی همتا تا بار دیگر مراتب سپاس و حق شناسی خود را به مناسبت این رستاخیز ملی به پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر عرضه می‌دارند (احسنت).
به همین مناسبت جشن‌های باشکوهی از طرف طبقات مختلف مردم در تهران و سراسر کشور برپا می‌گردد، مقارن با این مراسم بزرگ، دانشجویان و ایرانیان مقیم خارج از کشور نیز هم صدا با هموطنان عزیز خود، تلگرام‌ها و نامه‌های تبریکی به مناسبت این جشن ملی ارسال داشته‌اند که لازم به نظر رسید که مترجم احساسات پاک آنان نسبت به شاهنشاه آریامهر باشم، اینک متن یکی از این نامه‌ها را جهت استحضار نمایندگان محترم و ملت ایران قرائت می‌نمایم.
((ما اعضای گروه دانشجویان ناسیونالیست ایرانی مقیم خارجی از کشور وابسته به کانون ناسیونالیست ایران با اشتیاق فراوان سالروز انقلاب شاه و ملت را به پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر و هموطنان عزیز صمیمانه تبریک عرض می نمائیم پیشرفتهای درخشانی که مخصوصاً بعد از تصویب منشور انقلاب نصیب ملت ایران شده است وظیفه هر فرد ناسیونالیست ایرانی است که در این جشن ملی شرکت نماید، ما هم به سهم خود در خارج از کشور درو از وطن با افتخار و سرافرازی در این رویداد تاریخی شرکت نموده و با همکاری خواهران و برادران ایرانی خارج از کشور اصالت انقلاب و آثار ثمر بخش آنرا تشریح می نمائیم، باشد در این راه با برگذاری مراسمی شکوهمند دین ملی و میهنی خویش را به مبتکر انقلاب ایران شاهنشاه آریامهر و میهن عزیز اداء نمائیم، از اینکه هر روز می‌شنویم وطن ما در اثر رهبریهای خردمندانه شاهنشاه آریامهر گامهای بلندی به سوی ترقی بر می‌دارد و مملکت ما را در صحنه بین المللی بلند آوازه ساخته و تحسین جهانیان را فراهم نموده‌اند، باعث غرور و سرافرازی هر ایرانی میهن پرست در خارج از کشور می‌باشد، ما نیز آرزومندیم تا هر چه زودتر به وطن بازگشته و دین خود را در این نهضت بزرگ اداء نمائیم (احسنت).
در اثر این انقلاب بود که ملت ایران خود را از بندهای عقب افتادگی رهانید و در ردیف یک ی از بزرگترین و قدرتمند ترین کشورهای جهان قرارداده، سالگرد انقلاب همچنین موقعیتی است مناسب برای تجلیل مجدد از رهبری که با قاطعیت درایت و دور اندیشی خویش پیروزیهای روز افزون ایران را میسر ساخته‌اند، فرصت را مغتنم شمرده و آغاز دهمین سال زمامداری جناب آقای هویدا نخست وزیر را به شخص ایشان و همکارانشان صمیمانه تبریک عرض می‌نماید و آرزوی موفقیت هر چه بیشتر ایشان را در اجرای منویات رهبر عالیقدر ملت ایران از درگاه خداوند بزرگ مسئلت دارم (احسنت).
خوشبختانه دوران ما تجدید همان لحظات درخشان و افتخار آفرین تاریخ ۲۵۰۰ ساله نظام شاهنشاهی ایران است که با اتکاء به فلسفه ناسیونالیسم مثبت و در پرتو وجود رهبر انقلاب به آرمانهای ملی خود خواهیم رسید.
مصاحبه‌های شاهنشاه آریامهر در سن مورتیس با مطبوعات مهم و معتبر جهان مبین این واقعیت می‌باشد، این مصاحبه‌ها حاوی مستدل ترین و منطقی ترین بیانات بوده و نمایانگر آن است که تولید کنندگان مواد اولیه، کمپانیهای نفتی و ابر قدرت‌های جهانی، ناچارند برای تامین نیاز سوختی خویش جانب انصاف را رعایت کرده و حقانیت را بپذیرند، همچنانکه شاهنشاه طی یک ی از این مصاحبه‌ها فرمودند ((این درست نیست که فروشندگان مواد اولیه و کالاهای صنعتی نفت و فرآورده‌های نفتی را به قیمتی بسیار نازل از ما خریداری کنند و در عوض اجناس خود را به چندین برابر قیمت واقعی به ما بفروشند)) این فرصت بزرگ به ما امکان می‌دهد که با الهام از افکار بلند شاهنشاه آریامهر برای جهشهای تازه و پیروزمندانه در راه ایجاد ایرانی نیرومند تر و مرفه تر از پیش بکوشیم تا هر چه زودتر به مرزهای تمدن بزرگ برسیم (انشاءالله).
همانطوری که خاطر همکاران محترم مسبوق است امسال به خواست خداوند یگانه توفیق زیارت خانه مقدس او و تربت پاک پیامبر گرامی اسلام نصیبم شد و در واقع نایب الزیاره همه دوستان و همکاران عزیز بودم.
سفری بود بی نهایت روحانی و مصفا، مملو از پاکی و صفا که امیدوارم نصیب همه کسانی بشود که تا به حال این سعادت را درک نکرده‌اند.
در این سفر دو چیز مرا شدیداً تحت تاثیر قرار دارد: یکی همان عظمت و شکوهی که این اجتماع عظیم چند صد هزار نفری مسلمانان سراسر جهان گرداگرد خانه خدا و کعبه معظمه دارد و هر بیننده را واقعاً در منتهی درجه انقلاب روحی و تاثیر آسمانی قرار می‌دهد و دیگری: شان و احترام بی نظیر و غرور انگیز که برای مملکت ما، برای نام ایران و ایرانی و خصوصاً برای رهبر توانا و مسلمانان و پاکدل ما شاهنشاه آریامهر قائلند، این چیزی است که آدمی تا از نزدیک نبیند و نشنود و حس نکند، باور نمی‌کند (صحیح است - احسنت).
بنده به عنوان یک زائر به این سفر مشرف شده بودم. مثل سایر زائران که تعدادشان امسال متجاوز از ۵۸ هزار نفر- گویا ۴۰% بیشتر از سال گذشته بود در مناسک حج شر کت کردم.
هر کاروان جمعاً ۱۴۹ نفر زائر داشت که با یک هیئت مدیره یا به اصطلاح هیئت خدمه ده، پانزده نفری اداره می‌شد.
یک نفر مدیر گروه بود، یک نفر طبیب، یک نفر روحانی (یا راهنمای روحانی) , دونفر آشپز، دو نفر کمک آشپز و تعدادی آبدار و خدمه که به خوبی از حجاج پذیرائی می‌کردند این برنامه مرا به یاد سفرهای حج سنوات گذشته می‌انداخت، که فاجعه‌ای بود و انواع مخاطرات حجاج را در خاک حجاز تهدید می‌کرد و امسال وضع آنطور که من دیدم به هیچ وجه با گذشته قابل مقایسه نبود (صحیح است).
مقامات و ماموران سازمان اوقاف آنچنان بر جزئیات کار و دقایق وضع حجاج نظارت و مراقبت شبانه روزی داشتند که کوچکترین حرکتی از نظرشان دور نمی‌ماند و بنده واقعاً باید به دولت تبریک بگویم که توانسته است چیزی به نام حج را که تا دو سال پیش جدا یک ((مسئله)) تلقی می‌شد، به صورتی درآورد که امروزه در داخل و خارج از کشور و بخصوص در بین مملک اسلامی جهان با غرور و افتخار از آن صحبت می‌شود که بنده در چند مورد شاهد آن بودم. امسال یکبار دیگر از دستگاه مسئول حج کشور ما، کارشناس و متخصص مسائل حج می‌خواستند واین مطالب را از آقای رائد سفیر شاهنشاه آریامهر که همکاری صمیمانه در امر حج داشتند در جده شنیدم.
به عقیده بنده، در سایه توجهات شبانه روزی و بی دریغ پیشوای توانای ایران و با درک صحیح و عمیق دولت، دستگاههای اجرائی آن رشد فکری و احساس مسئولیتی را که شایسته و لازمه یک اجتماع انقلابی و مترقی است پیدا کرده‌اند و ما می‌بینیم یکی از دستگاههای اداری مانند اوقاف وظیفه واقعاً سنگین و طاقت فرسا را چنان با موفقیت انجام می‌دهد که تعجب آور است ولی با اعتقاد بنده ابداً تعجب آور نیست که فرزندان مومن به انقلاب مملکت ما، تا این حد درک صحیح منشور انقلاب از نیات شاهنشاه و دولت داشته باشند و حتی بیش از توانائی جسمی خود برای انجام وظیفه بکوشند.
سرپرست سازمان اوقاف را در مراجعت، در فرودگاه جده دیدم که شخصاً حجاج را به خط کرده بود و منظم می‌کرد و تحویل هواپیما می‌داد و اطراف او یک عده جوان مومن و مصمم و البته بسیار خسته دیدم که توان حرف زدن نداشتند و با زمی دویدند و کار می‌کردند.
در جریان حرف زدن، در جده، در مدینه، در مکه، در عرفات، در مشعر، در منی و در سایر جاها از این صحنه‌ها فراوان بود و حاجی ایرانی که همه چیز و همه کس را (علیرغم کمبود امکانات محلی) در اختیار خود می‌دید، راضی و خوشحال به نظر می‌رسید، و به اعتقاد بنده این به معجزه شباهت دارد که شما جمعیت یک شهر متوسط را به یک سرزمین خارجی ببرید، یک ماه بگردانید و اداره کنید و کمتر کسی ناراضی باشد....
البته یک نکته را نمی‌توانم ناگفته بگذارم و آن ضرورت ایجاد هماهنگی بیشتر بین دستگاهها و موسساتی است که در کار حج باید با یکدیگر کار - و در واقع همکاری کنند.
هواپیمائی ملی ایران - شیر و خورشید سرخ، وزارت بهداری، گمرک، وزارت امور خارجه و پلیس از جمله دستگاههائی هستند که باید با اوقاف همکاری کنند تا کار حج به خوبی بگردد.
کار پلیس و وزارت امور خارجه را واقعاً درخشان دیدم ولی در سایر قسمتها هماهنگی کافی در بعضی موارد نبود.
این است که بنده می‌خواهم پیشنهاد کنم سال آینده در این قسمت یک اقدام اساسی و قطعی بشود و مثلاً برای مدت عملیات حج تمام سازمانها روی الگو و برنامه‌ای کار کنند که دستگاه مسئول حج تعیین و ابلاغ می‌کند.
حج کار کوچکی نیست. بیش از ۵۸ هزار هموطن ما برای مدت یک ماه بزرگترین حرکت دسته جمعی را بوجود می‌آورند و از نظر اقتصادی بیش از ۱۰ میلیارد ریال پول رد و بدل می‌کنند. این یک کار مملکتی است و وقتی همه مسئولیتش را به گردن یک دستگاه واحد انداخته‌اید باید همه چیز را با نظم و ترتیب و برنامه و روش آن دستگاه همآهنگ کرد در اینجا لازم می‌داند از همکاری صمیمانه‌ای که اکیپ ۶۳ نفری پیش آهنگان که در جده مدینه و مکه مستقر بودند و با کمال علاقمندی به حجاج کمک می‌نمودند تشکر نماید (احسنت).
در مورد احترام و شانی که در این سفر دیدم که برای مملکت ما و مخصوصاً برای شاهنشاه ما قائلند، واقعاً زبانم از هر توصیفی قاصر است. همین نظم و ترتیبی که در کار حج (ودر همه چیز آن، از چمدان‌ها گرفته تا سرو وضع ظاهری حجاج ما و وضع غذا و مسکن آنها و غیره) وجود داشت، عاملی مهم و موثر برای جلب احترام دیگران بود. باید عرض کنم که دیگران (از هر ملیت و مملکتی) به شاهنشاه ما بدیده یک رهبر بزرگ و یک قائم مقتدر و میهن پرست می‌نگرند که کشور خویش را به صورت یکی از پیشرفته ترین ممالک اسلامی در آورده‌اند.
احترام توام با محبت نسبت به نام ایران و ایرانی را بنده در همه جا با تمام وجود خود احساس کردم (صحیح است).
برای عموم خدمتگزاران این امر مقدس دینی و میهنی، بخصوص برای آقای دکتر منوچهر آزمون سرپرست جوان و خدمتگزار مصمم اوقاف آرزوی توفیق دارم و به خود حق می‌دهم موفقیت در تنظیم کار حج را به دولت تبریک بگویم (احسنت).
در خاتمه مستدعیات و نیازمندیهای مردم حوزه انتخابیه خود شهرستان آمل را به عرض می‌رساند و تقاضا دارم که دولت خدمتگزار جناب آقای هویدا در اجرای منویات شاهنشاه آریامهر که همواره در تامین رفاه و بهزیستی هر چه بیشتر مردم کوشا می‌باشند در انجام این خواسته‌ها اوامر لازم صادر فرمایند.
- ۱- با اظهار تشکر از اولیاء محترم وزارت آموزش و پرورش که تسهیلاتی در جهت توسعه فرهنگ این شهرستان فراهم می‌نمایند انتظار دارد که در اتمام ساختمان باشگاه پرورشی آمل تسریع به عمل آید.
- ۲- خوشبختانه پی گیری مستمر وزارت راه در مسیر جاده هراز که یکی از شاهراههای ایران می‌باشد، بخصوص در فصل زمستان قابل تقدیر است، انتظار دارد که کنترل بیشتری از لحاظ روشنائی تونلها به عمل آورند ضمناً از نظارت و توجه دقیق پلیس راه در امر ترافیک و جلوگیری از حوادث در مسیر جاده هراز تشکر می‌نمایم.
- ۳- تکمیل لوله کشی آب آشامیدنی شهر آمل و تکمیل ساختمان نیمه تمام کشتارگاه آمل.
- ۴- تسریع در اتمام تعریض جاده و رودی آمل.
- ۵- اسفالت خط کمربندی آمل و خیابان نور و احداث پل سوم بر روی رودخانه هراز.
- ۶- ایجاد ایستگاه دامپروری با تجهیزات کامل برای این منطقه حائز نهایت اهمیت است.
- ۷- اسفالت جاده فرعی فریدونکنار به درویش خمیل.
- ۸- توجه سازمان جلب سیاحان را جهت تسریع در پیاده نمودن پروژه توریستی در بخش لاریجان و استفاده از آبهای معدنی این بخش و اسفالت جاده پلور به آبگرم و همچنین اسفالت راه شهر رینه به پل مون جلب می‌نماید.
- ۹- استفاده از برق منطقه‌ای سراسری در مسیر جاده هراز جهت ساکنین بخش لاریجان.
- ۱۰- احداث یک باب آموزشگاه حرفه‌ای مقدماتی شبانه روزی در بخش لاریجان.
- ۱۱- احداث ساختمان بخشداری لاریجان و تامین برق و مرمت راههای فرعی و تامین آب آشامیدنی سالم برای مردم این بخش.
- ۱۲- تامین آب زراعی دهستان دشت سر و دهستان دابو.
- ۱۳- لوله کشی و تامین آب آشامیدنی شهر محمود آباد.
- ۱۴- احداث ساختمان دبیرستان برای سیکل دوم در شهر محمود آباد و توجه بیشتر به امر درمان و بهداشت این شهر.
- ۱۵- احداث پل چلاو که تنها وسیله ارتباط در حدود ۲۰ هزار نفر مردم این منطقه به شهر آمل است.
- ۱۶- تسریع در اتمام پل وانا (احسنت - احسنت).
رئیس - آقای فروزین بفرمائید.
دکتر فروزین - ریاست محترم مجلس شورای ملی، همکاران محترم
انقلاب شاه و ملت در شریان‌های حیاتی مملکت چنان حرکت و سرعتی را بوجود آورده است که قبل از آغاز انقلاب حتی تصور آن نیز ممکن نبود.
پیشرفتهای عظیم مملکت در زمینه صنعت - کشاورزی - آموزش و پرورش - امور اجتماعی چیزی نیست که با نوشتن یک کتاب و دو کتاب قابل توصیف باشد.
اگر شمردن قطره‌های آب یک اقیانوس امکان پذیر باشد وصف جهشهای بزرگ انقلابی ایران نیز قابل عمل است ولی موفقیت‌ها و پیروزیهای انقلاب شاه و ملت آنچنان وسیع گسترده عظیم و زیاد است که بر تاریخ نویسان است که بنشینند و روزها و هفته‌ها و ماهها و سالها برای تشریح و توصیف این انقلاب وقت صرف کنند (صحیح است).
من یکبار در این ساحت مقدس به عرض نمایندگان محترم ملت ایران رسانیدم که دولت خدمتگزار هویدا برا ی رسیدن به هدفهای بزرگ انقلاب و سعادت و شاد کامی و عظمت ملت ایران حتی یک ثانیه را از دست نمی‌دهد و اگر شما با نهایت بی نظیری و عدالت هر روز تاریخ ملت ایران را در ایام انقلاب ورق بزنید می‌بینید که در آن روزها دهها کار مثبت و ارزنده انجام شده است و چنین سرعت و تحرکی در تاریخ انقلاب ملتها بی نظیر و بی مانند بوده است (صحیح است).
برای مثال - به اقدامات اخیر ایران در سطح جهانی اشاره می‌کنم.
ایران کشور عزیز، لحظه‌ای از گام برداشتن برای صلح دوستی و ترقی و پیشرفت ملتهای جهان باز نمانده است و با تلاشی قابل ستایش در این راه به جلو می‌رود.
مثلاً سفر اخیر آقای هویدا نخست وزیر به سنگال و توسعه مناسبات دوستانه ایران به همه کشورهای جهان و ممالک آفریقائی نمودار آن است که سیاست مستقل ملی ایران روز به روز اثراتش درخشان تر می‌گردد.
اظهارات رئیس جمهور و نخست وزیر سنگال و آقای هویدا نخست وزیر ایران به خوبی نشان می‌دهد که رهبریهای شاهنشاه عزیز ما در این مورد تا چه حد حسن انعکاس داشته است و از اینکه ایران با استفاده از ذخائر ارزی خود در صدد کمک به کشورهای جهان از جمله جهان سوم و ممالک افریقائی برآمده از همه جا مورد تحسین قرار گرفته است اعلامیه مشترک ایران و سنگال موید دیگری بر حسن نیت ایران و کمک ما به حفظ صلح جهانی است از مهمترین اقدامات برجسته دیگر ایران قرار داد ۵ میلیارد دلاری ایران و فرانسه است که ایران با استفاده از مواد این قرارداد دارای کارخانه‌های برق اتمی خواهد شد و هزاران هزار خانه توسط کمپانیهای فرانسوی در ایران ساخته خواهد شد.
از اقدامات برجسته دیگر اخیر ایران پیشنهاد ایران برای سرمایه گذاری و کمک به صندوق بین المللی پول است.
رهبر بزرگ ایران همواره به فکر تمام جهان بشریت و کلیه انسانها بوده‌اند و اعتقاد دارند که ایران از طریق کمک به بانک بین المللی می‌تواند قدمهای بسیار موثر و مثبتی در راه پیشرفت و ترقی و توسعه کشورهای دیگر جهان بردارد و باز این دلیل دیگری است که شاهنشاهی ایران بر اساس کمک و معاضدت و انسان دوستی و خدمات دیگر به مردم و صلح و صفا پایه گذاری شده است از اقدامات دیگر ایران سرمایه گذاری در کشورهائی نظیر انگلستان است که کشور ما آماده است که در این راه قدم بردارد و از این رهگذر چرخ صنعتی کشوری چون انگلستان را تحرک بیشتری بخشد (صحیح است).
در اینجا لازم می‌دانم توجه نمایندگان محترم را به یکی از فعالیتهای بسیار ارزنده وزارت کشاورزی جلب کنم این وزارتخانه اخیراً دست به تهیه گوشت بسته بندی شده و ارسال آن به بازار زده است. اگر شما این گوشت‌ها را که با نهایت سلیقه و رعایت موازین بهداشتی و نکات علمی بسته بندی شده است ملاحظه کنید بخوبی ارزش این اقدام بسیار مهم وزارت کشاورزی را درک خواهید کرد (صحیح است) و نکته قابل توجه این است که با وجود کنترل شدید دولت در مورد توزیع گوشت از سطح کشتارگاهها به قصابی‌ها باز هم اتفاق می‌افتد که احتمالاً یک فرد آلوده در این میان باعث آلوده کردن گوشت شود در حالی که گوشت بسته بندی شده علاوه بر آنکه گوشت مرغوبی است اصولاً نمی‌تواند و امکان ندارد آلودگی پیدا کند و جا دارد در اینجا از این ابتکار وزیر فعال و با تجربه کشاورزی و منابع طبیعی یعنی آقای روحانی تشکر کنیم (احسنت) و برای ایشان موفقیت‌های بیشتری در راه خدمت به شاهنشاه آریامهر و ملت عزیز ایران آرزو نمائیم (احسنت).
برای آنکه همکاران عزیزم بهتر بتوانند بیشتر سرعت حرکت مملکت را درک کنند اضافه می‌کنم که روز یکشنبه ۲۱ بهمن ماه در حزب ایران نوین نمایندگان استان مرکز با حضور آقای شهرستانی وزیر راه جلسه‌ای داشتند که اطلاعاتی که در آن جلسه توسط وزیر فعال راه در اختیار نمایندگان مجلس شورای ملی گذاشته شد بسیار جالب و ارزنده بود وقتی انسان راجع به مطالب مزبور تعمق و اندیشه می‌کند در می‌یابد که انقلاب شاه و ملت چه جنب و جوش و تحرکی در تمام ارکان ملت ایران بوجود آورده است.
وزارت راه برای اولین بار در ایران شاهراههای حیاتی مملکت را بوسیله اتوبانهای شش باندی و چهار باندی به هم مربوط خواهد کرد و یک شبکه بسیار وسیع و گسترده از اتوبانهای مجهز تهران را به نقاط مهم مملکت وصل خواهد کرد ساخت اتوبان تهران قم - تهران چالوس - تهران قزوین - تهران رودهن آغاز خواهد شد و هر یک از این اتوبانها به تدریج جلو و جلوتر خواهد رفت و بتدریج در سالهای بعد راههای اساسی مملکت توسعه و گسترش فراوانی خواهد یافت اصولاً ساختن اتوبان در ایران یکی از پدیده‌های انقلاب شاه و ملت است و قبل از آن در کشور اتوبانی وجود نداشته و اهمیت آن شناخته نشده بود. و با در نظر گرفتن اتوبانها و راههای کمر بندی که پیرامون شهرهای مهم کشور ساخته خواهد شد اصولاً در امر ترافیک بین شهرها تحول و تحرک عظیمی بوجود خواهد آمد و کامیونهای سنگین مجبور نخواهند شد اجباراً از داخل شهرها عبور کنند و راه داخل شهرها را مسدود نمایند.
وزارت راه ضمناً راه فرعی ویژه‌ای برای ارتباط راههای کمربندی هر شهر با راههای داخلی آن خواهد ساخت.
یکی دیگر از اقدامات بسیار مهم سال آینده وزارت راه تغییر وضع راههای شنی و خاکی مملکت است. در کشور ما هم اکنون ۲۰۰۰۰ کیلومتر جاده شنی و خاکی وجود دارد که وزارت راه سعی خواهد کرد در مرحله اول راههای شنی را تبدیل به راههای اسفالته نماید و در نتیجه خطری که فعلاً در راههای شنی وجود دارد از بین خواهد رفت.
وزارت راه ضمناً راه نوینی برای استفاده از حداکثر ماشین آلات راهسازی و راه داری اجرا خواهد کرد و در هر استان کلیه ماشین آلات خود را در یک مرکز متمرکز خواهد کرد و تنها این مرکز عهده دار ارسال این ماشین آلات برای کارهای راهسازی و راهداری خواهد بود حسن این کار این است که به فرض آنکه یک ماشین سنگین خراب شود کار نمی‌خوابد و مرکز مزبور بلافاصله ماشین دیگری به محل مزبور ارسال داشته و ماشین خراب را به مرکز مزبور برای تعمیر خواهد برد، ضمناً کلیه ماشین آلات راهسازی و راهداری در کشور استاندارد خواهد شد و در نتیجه لوازم یدکی آن بهتر و آسان تر و راحت تر بدست خواهد آمد.
از اقدامات دیگر مهم وزارت راه آن است که در نظر دارد اداره راه استان در هر استان مسئولیت بیشتری در مقابل استاندار خواهد داشت و بیش از سابق مجری نیات و مقاصد استاندار خواهد بود و چون استاندار هر استان بیش از هر مقامی در استان خویش احساس مسئولیت می‌کند لذا عملا راه استان در اختیار استاندار قرار خواهد گرفت لازم است این نکته را نیز پیرامون فعالیت امسال وزارت راه عرض کنم که با وجود برف‌های بسیار سنگین و بی سابقه‌ای که امسال نازل شد و رحمت خداوندی همه جا را فرا گرفت وزارت راه به کمک مامورین صدیق و فعالش حتی نگذاشت راههای درجه دوم و سوم نیز بسته شود و اگر در روزهای پر برف بهمن ماه یک آدم بی نظر و عادی مثلاً از جاده چالوس و یا هراز عبور می‌کرد می‌دید که مامورین این وزارتخانه چقدر با فعالیت بیش از حد یک انسان با تمام وجود و توان خویش در باز کردن راهها می‌کوشیدند.
کوششی که با قلم نمی‌توان آنرا تشریح کرد و با زبان نمی‌توان آنرا توصیف نمود و همین فعالیت بیش از اندازه و خارق العاده این مامورین علاقمند و فداکار و مدیریت قابل ستایش در وزارت راه بود که ارتباط کشور در آن ایام سرد و پر برف با جنوب و شمال و شرق و غرب قطع نشد (صحیح است) و جا دارد که در اینجا از همه فعالیتهای ارزنده و بی کران آقای شهرستانی وزیر راه و مامورین صدیق این وزارتخانه تشکر کنم و برای آنان موفقیت و پیروزی بیشتری در خدمت به شاهنشاه آریامهر رهبر بزرگ انقلاب و ملت عزیز ایران آرزو نمایم (احسنت - احسنت).
رئیس - آقای نیک روش بفرمائید.
نیک روش - جناب آقای رئیس، همکاران ارجمند و محترم، ایران با توجه به سیاست مستقل ملی و رهبری داهیانه شاهنشاه آریامهر، نه تنها دوستدار صلح پایدار در سطح جهانی است و از تز روابط مسالمت آمیز بین کشورها و عدم مداخله آنها در امور یکدیگر با قاطعیت دفاع می‌کند، بلکه خواستار تفاهم بیشتر و حسن همجواری با تمام همسایگان خویش است.
و این سیاست را تعقیب می‌کند (صحیح است) که این کشورها با همکاری هم در راه پیشرفت و سازندگی جوامع خود اقدام نماید. اما علیرغم این سیاست، عده‌ای متجاوز عراقی در ماههای اخیر مزاحمتهائی برای ماموران راه سازی. نقشه برداری، حشم داران و سپاهیان انقلاب ما ایجاد نمودند که با بیداری و هوشیاری سربازان دلیر ارتش شاهنشاهی و مرزداران غیور روبه رو شدند.
حتی پا را از این فراتر گذاشتند و در سوم دی ماه گذشته و بامداد ۲۱ بهمن ماه جاری با نقشه قبلی یکانهای نظامی عراقی مرکب از گروههای زرهی، پیاده نظام با پشتیبانی شدید توپخانه به پاسگاه رضا آباد در حوزه شهرستان مهران تجاوز و در مورد انهدام و تخریب سد کنجانچم برآمدند و در نتیجه مقاومت و فداکاری سربازان ارتش نیرومند و ملی ما مجبور به عقب نشینی شدند و از خود ۱۸ کشته و مقدار زیادی مهمات جنگی به جا گذاشتند. ولی با کمال تاثر و تاسف ۸۱ سرباز زخمی و ۴۱ سرباز ایرانی به درجه شهادت نائل شدند. مجلس انقلاب امروز با اندوه فراوان خاطر شهادت این سربازان که در مکتب ناسیونالیزم ایران با الهام از نیات مقدس رهبر خردمند شاهنشاه آریامهر درس وطن پرستی و جان بازی را فرا گرفته‌اند بزرگ و گرامی می‌دارد (صحیح است) و نیز وظیفه خود می‌داند که از اقدامات بجا و ارزنده نیروهای مسلح شاهنشاهی ایران در مورد حفظ حدود و ثغور کشور و جلوگیری از متجاوزین عراقی و کمک و مساعدت به مردم مسلمان عمان و در هم شکستن عائله ماجراجویان آن کشور که برای بر هم زدن آرامش منطقه خلیج فارس نیات پلیدی را در سر پروراندید صمیمانه سپاسگزاری نماید (صحیح است - احسنت).
شکی نیست ارتش نیرومند شاهنشاهی تحت فرماندهی شاهنشاه آریامهر در راه تامین صلح با قاطعیت گام بر می‌دارد. استقلال تمامیت ارضی، استمرار امنیت ملی و شکوفا شدن بیشتر انقلاب مقدس شاه و ملت را با قدرت ایمان، شجاعت، فداکاری و میهن پرستی تضمین می‌نمایند (صحیح است). عموم مردم منطقه فرمانداری کل ایلام، پشتکوه، بالاخص عشایر شاه دوست و مرزدار به ما ماموریت دادند که مراتب آمادگی و فداکاریشان در این مکان مقدس اعلام داریم آنها همیشه آماده جانبازی در راه عظمت و حراست مرزهای مطمئن و محکم و نفوذ ناپذیر ایران زمین هستند (احسنت). با غنیمت شمردن فرصت برنامه‌های وسیع عمرانی که در لوای انقلاب مقدس شاه و ملت، به اتکاء شاهنشاه آریامهر و توجه دولت خدمتگزار هم مسلک هویدا نخست وزیر در سطح فرمانداری کل به مرحله اجراء درآمده است اعلام می‌دارد.
- ۱- آسفالت، راههای شاه آباد - ایلام - ایلام به مهران با اعتبار ۱۳ میلیون تومان شروع و شاید تا تابستان آینده مورد بهره برداری قرار گیرد و این فرمانداری کل را از فردیت اقتصادی بیرون بیاورد.
- ۲- راه شیروان و چرد اول با اعتبار در حدود ۱۰ میلیون تومان در دست ساختمان و قریباً مورد استفاده و بهره برداری قرار می‌گیرد.
- ۳- راه چنار باشی. سیکان در دست ساختمان است.
راه روستایی ایلام به منطقه شیروان و چرد اول که از بخشهای پر جمعیت و از مراکز کشاورزی و دامداری است چندی پیش افتتاح شد.
- ۴ - کانون کار آموزی با اعتبار ۸ میلیون تومان اخیراً افتتاح گردید. تعداد ۷۸ برنامه عمرانی با اعتبار ۹ میلیون تومان مورد بهره برداری قرار گرفت و ۴۶ طرح دیگر عمرانی در دست اجراء است.
در اجرای این طرحها انصافاً آقای افراسیابی فرماندار کل ایلام و پشتکوه با جدیت و مدیریت خاص نقش موثر داشتند و باید بگویم خدمات تمام کارمندان دولت در آن منطقه نه تنها رضایت بخش است بلکه مورد تقدیس و تقدیر می‌باشد.
در پایان امید است نیازمندیهای زیر در فرمانداری کل ایلام و پشتکوه مورد توجه خاص قرارگیرد.
- ۱- تبدیل فرمانداری کل ایلام استان.
- ۲- تبدیل بخش پر جمعیت ایوان به شهرستان.
- ۳- اعزام پزشک به بخشهای ایوان و چرد اول (احسنت - احسنت).
رئیس - آقای طلوعی بفرمائید.
طلوعی - جناب آقای رئیس، همکاران محترم همکاران ارجمند قطعاً طی چند هفته اخیر مصاحبه‌های بسیار مهم شاهنشاه آریامهر را با خبرنگاران مطبوعات و رادیو و تلویزیونهای خارجی در جراید خوانده و یا از رادیو و تلویزیون شنیده‌اید.
آنچه بنده امروز می‌خواهم به عرض نمایندگان محترم برسانم نکاتی در اطراف این مصاحبه‌ها و انعکاس وسیع جهانی فرمایشات شاهنشاه در محافل بین المللی و مقام و موقعیت بسیار مهم و حساسی است که ایران در پرتو رهبری شاهنشاه در صحنه سیاست و اقتصاد جهانی پیدا کرده است (صحیح است).
مصاحبه‌های شاهنشاه ایران با نمایندگان مطبوعات و رادیو و تلویزیون اروپا، که از طریق خبرگزاریهای بین المللی در سراسر جهان انعکاس یافت خصوصاً از این لحاظ اهمیت داشت که شاهنشاه ایران درست در موقعی که دستگاههای تبلیغاتی کشورهای بزرگ صنعتی و بلندگویان کارتل بین المللی نفت با استفاده از نفوذ و قدرت خود در مسائل ارتباط جمعی اروپا و امریکا به مقابله با تصمیم کشورهای صادرکننده نفت درباره افزایش قیمت نفت برخاسته بودند با منطق و استدلال قوی به جنگ بلندگویان استعمار رفتند.
و فرمایشات رهبر ایران در این مصاحبه‌ها همه آنچه را که استعمار گران برای گمراه ساختن افکار عمومی مردم جهان رشته بودند پنبه کرد (صحیح است).
شاهنشاه ایران که در استیفای حقوق حقه کشورهای صاحب نفت نقش قاطعی داشتند ضمن مصاحبه‌های خود ثابت کردند که قیمت جدید نفت نه فقط قیمت نامعقولی نیست، بلکه با توجه به افزایش قیمت مصنوعات و محصولات کشورهای پیشرفته طی بیست و پنج سال گذشته ترقی کمتری داشته است.
شاهنشاه در همین مصاحبه اخیر خود با روزنامه دیلی تلگراف انگلستان تاکید کردند که قدرت خرید نفت کشورهای صادر کننده در سال ۱۳۴۷ با قیمتهای ناچیز آنروز از قدرت خرید نفت در حال حاضر بیشتر بوده و افزایش قیمت‌ها در واقع از طرف کشورهای صنعتی به کشورهای صادر کننده نفت تحمیل شده است (صحیح است).
شاهنشاه ایران در مصاحبه‌های خود مخصوصاً این نکته را برای ملل کشورهای مصرف کننده روشن کردند که قمست اعظم پولی که از طرف مردم این کشورها برای خرید مواد نفتی پرداخت می‌شود در واقع به صورت مالیات به خزانه دولتهای متبوع آنها سرازیر می‌شود و قسمت مهمی از آن به جیب کمپانیهای نفتی می‌ریزد.
به طور مثال مالیاتی که دولت فرانسه از هر لیتر بنزین می‌گیرد در حدود دو ثلث قیمت یک لیتر بنزین و درست ده برابر پولی است که در ازای آن عاید کشورهای صادر کننده می‌شود (صحیح است).
در یکی دو ماه اخیر مقامات برجسته و کارشناسان اقتصادی کشورهای صنعتی غرب، برای ممالک فقیر و در حال توسعه جهان هم اشک تمساح زیادی ریخته‌اند. این کشورها که در برنامه دهه توسعه سازمان ملل متحد حاضر نشدند حتی یک درصد تولید ملی خودشان را صرف کمک به توسعه و پیشرفت کشورهای فقیر بکنند و برعکس چندین برابر کمک ناچیزی را که با هزار منت و افاده به کشورهای فقیر می‌دادند با افزایش قیمت کالاهای صادراتی خودشان از آنها پس گرفتند از موقعی که کشورهای صادر کننده نفت قیمت نفت خود را به حق بالا برده‌اند یکباره غم‌های خودشان را فراموش کرده‌اند و برا ی کشورهای فقیر و در حال توسعه جهان اشک تمساح می‌ریزند. استدلال آنها هم این است که کشورهای در حال توسعه چون باید پول بیشتری برای خرید نفت بدهند و کالاهای صنعتی غرب را هم به قیمت گرانتر خریداری کنند دچار وضع ناگواری خواهند شد.
اتفاقاً جواب این حرفها و دلسوزیها را شاهنشاه ایران قبل از اینکه استعمارگران به خاطر ملل استعمار زده اشک بریزند در همان کنفرانس مطبوعاتی روز دوم دی ماه تهران و همزمان با اعلام تصمیم افزایش قیمت نفت دادند.
در همان کنفرانس شاهنشاه آریامهر پیشنهادی کردند که یک موسسه مالی از طرف کشورهای صادر کننده نفت برای کمک به کشورهای درحال توسعه تشکیل بشود و این پیشنهاد در کنفرانس فوق العاده اوپک در ژنو مورد تائید سایر کشورهای صادر کننده نفت قرار گرفت شاهنشاه در مصاحبه اخیر با روزنامه دیلی تلگراف لندن پیشنهاد جامع تری در این زمینه داده و فرموده‌اند که یک هیئت بین المللی کاملاً بی طرف برای مطالعه نیاز کشورهای در حال توسعه تشکیل بشود و طرح هائی که از طرف این هیئت داده می‌شود با کمک مالی و سرمایه گذاری بانکی از طرف کشورهای صادر کننده نفت تشکیل می‌شود به موقع اجرا در آید.
دولت ایران برای اثبات کمال حسن نیت خود در کمک به کشورهای نیازمند و رفع مشکلات مالی کشورهای مصرف کننده نفت در انتظار تشکیل بانک اوپک یا هیئت بین المللی موصوف هم نمانده و آمادگی خود را برای پرداخت مبالغ قابل توجهی به صندوق بین المللی پول و بانک جهانی جهت کمک به موازنه پرداخت کشورهای مصرف کننده نفت و خرید کالاهای صنعتی مورد نیاز کشورهای مصرف کننده نفت و خرید کالاهای صنعتی مورد نیاز کشورهای در حال رشد اعلام داشته است (صحیح است). دولت ایران هم چنین اعلام کرده است که آماده است کمک‌های دو جانبه خود را به کشورهای نیازمند افزایش دهد و از طریق سرمایه گذاری در کشورهای در حال توسعه یا ممالک صنعتی به توسعه صنایع آن کشورها کمک کند (صحیح است).
شاهنشاه آریامهر در مصاحبه اخیر خود به کنفرانس کشورهای مصرف کننده نفت هم که به دعوت آمریکا از دیروز در واشنگتن تشکیل شده صریحاً و با قاطعیت اخطار کردند که اگر در این کنفرانس تصمیماتی به منظور مقابله با کشورهای صادر کننده نفت اتخاذ بشود کشورهای صنعتی یا عکس العمل شدید کشورهای صادر کننده نفت روبرو خواهند شد. امیدوارم این اخطار و هشدار شاهنشاه که رهبری و نفوذ کلامشان در میان کشورهای صاحب نفت امری مسلم و انکار ناپذیر است /و کنفرانس واشنگتن را به راه صواب هدایت بکند و کشورهای بزرگ صنعتی به جای مقابله و معارضه با کشورهای صادر کننده نفت، تصمیم بر حق و بجای ایران وسایر کشورهای عضو اوپک را در مورد افزایش قیمت نفت پذیرا شوند و برای حل مسائل موجود در روابط کشورهای صادر کننده و مصرف کننده نفت و طرح یک برنامه دراز مدت برای تامین منابع جدید انرژی در جهان با کشورهای عضو اوپک همکاری کنند.
در خاتمه اشاره به نکته بسیار مهم دیگری را در مصاحبه اخیر شاهنشاه آریامهر ضروری می‌دانم و آن موضوع همکاری ایران با کشورهای منطقه خلیج فارس در حفظ و حراست امنیت منطقه است.
شاهنشاه ایران در این مصاحبه با صراحت شرکت نیروهای مسلح ایران را در جنگ با شورشیان عمان تائید و تاکید فرمودند که اگر شورشیان به مدخل خلیج فارس نزدیک می‌شدند وضع دشواری برای ایران پیش می‌آمد، زیرا خلیج فارس شاهرگ حیاتی ما و تنها راه ما به اقیانوس است (صحیح است).
در اینجا برای آگاهی افکار عمومی از اهمیت نبردی که نیروهای ایران به درخواست سلطان عمان در آن شرکت کرده‌اند باید اضافه کنم که شورش عمان گرچه به ظاهر شورش چند هزار نفر از افراد و قبایل محلی بر ضد حکومت عمان است در واقع یک توطئه بین المللی برای تسلط بر خلیج فارس می‌باشد که هدف آن تنها حکومت عمان نیست (صحیح است) شورشیان عمان که با اسلحه بیگانه و تحت هدایت و تعلیمات کارشناسان بیگانه (صحیح است). با حکومت قانونی عمان می‌جنگند نام خودشان را هم جبهه آزادی خلیج گذاشته‌اند و همین نام برای معرفی هدفهای خراب کارانه آنها در سراسر سواحل جنوبی خلیج فارس کافی است .(صحیح است). با این توضیح و با توجه به اهمیت حیاتی خلیج فارس برای ایران باید تاکید کنم که نیروهای ایرانی در عمان، نه فقط به خاطر حفظ استقلال و امنیت یک کشور دوست، بلکه به خاطر ایران و منافع حیاتی ایران در خلیج فارس می‌جنگند.
در دنیای امروز با بستگی و پیوستگی روز افزون سرنوشت ملتها به یکدیگر برای مصالح ملی هیچ کشوری مرز معینی وجود ندارد و دفاع از میهن منحصر به دفاع از سر حدات میهن نیست.
به همین جهت هم صدا با همه نمایندگان به سربازان دلیر ایرانی که در خارج از مرزهای وطن، ولی نه بیرون از مرزهای مصالح ملی، جان بر کف نهاده و با دشمنی که امنیت خلیج فارس، یعنی شاهرگ حیاتی ما را تهدید می‌کند می‌جنگند درود می‌فرستیم و بازگشت پیروزمندانه آنها را به خاک وطن آرزو می‌کنم (احسنت - احسنت).
رئیس - آقای سعید وزیری بفرمائید.
سعید وزیری - بنده ترجیح می‌دهم قبلاً به یک مطلب خصوصی اشاره کنم از جهت اینکه مربوط به مجلس شورای ملی است و آن تبریکی است که از طرف خودم و سایر همکاران محترم باید به حضور مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی جناب آقای مهندس عبدالله ریاضی استاد دانشمند و محترم عرض کنم (صحیح است) که به حق این مقام استادی ممتازشان اعلام هم شد (آفرین) و اما من جداً عقیده دارم امروز شاید وظیفه نه فرد فرد ملت ایران است که از این حادثه تاسف انگیزی که همکار عزیز من نماینده محترم غرب به تفصیل و با دقت نظر اشاره فرمودند راجع به این مسئله اظهار تاسف بشود و از هشیاری و بیداری در درجه اول از قدرت دفاعی نیروهای مسلح ارتش شاهنشاهی که شب و روز در فکر حفاظت و حراست مرزهای ایران عزیز هستند از آنها تجلیل به عمل بیاوریم (صحیح است - احسنت) و در درجه دوم و متساوی و متوازی با آن، همانطوری که همکار عزیز ما نماینده غرب فرمودند از هشیاری مرزبانان ایران باید تجلیل کرد که همیشه به حق پاسدار مرزهای ایران بوده‌اند و هستند و خواهند بود (صحیح است). ذکر خیری باید کرد به قول مرحوم فروغی رحمه الله علیه، جمله معترضه‌ای است این حوادث در تاریخ حیات ملت بخصوص ملتی به عظمت ملت ایران، از این جمله‌های معترضه رخ می‌دهد و به اصطلاح معروف، می‌آیند و می‌روند و ملت ایران زنده و پایدار و جاوید می‌ماند (صحیح است) گاهی این قبیل مظاهر و تشبثات بدخواهان و کینه توازن ملت ایران را که می‌بینیم بیشتر متوجه حقانیتی می‌شویم که در طول قرنها تاریخ، ملت ما همیشه بوده و گاهی از اوقات مانند این روزها که ملت و کشور ما به خوبی به فروزندگی و درخشندگی می‌رسد آنها هم حسد و کینه شان به مرحله‌ای از نادانی و جهالت بیشتری ظاهر می‌شود (احسنت).
چند روز پیش در وزارت اطلاعات صحبت می‌کردم راجع به مسئله‌ای که بارها صحبت کرده بودم، اصطلاح قشنگی را دیدم که در این اصطلاح هماهنگیم که ایران به مرحله صدور فکر رسیده است. تکرار می‌کنم، جناب آقای دکتر متین، ایران شما و ما حالا دیگر در مرحله صدور فکر به خارج قرار گرفته است، ما به عنوان صادر کننده کالای معدنی نفت یا احیاناً به عنوان صادر کننده فقط کالاهای صنعتی حالا و در آینده دیگر نیستیم و در موضع صدور فکر در مقیاس جهانی نشسته‌ایم و ملت ما الان شاهد این گفتگو هائی است که در این مدت و روزهائی که مسئله نفت مطرح است و به دنبال آن شاهنشاه ما که گویا به اصطلاح مشغول رفع خستگی و ورزشهای زمستانی هستند باز در آنجا هم ضرورت این صدور فکر آنچنان است که در آنجا هم مراجع مختلف جهانی ایشان را حتی از کار شخصی و استراحت و ورزش هم باز می‌دارند و سن موریتس مرکز صدور فکر ایرانی می‌شود (صحیح است).
دوست عزیز من طلوعی به مصاحبه‌های شاهنشاه بطور کلی اشاره کرد و من می‌خواهم خصوصاً راجع به آن اشاره بکنم و بگذرم و عرایضم را تمام کنم اشاره به مصاحبه‌ای از شاهنشاه با مخبر روزنامه دیلی تلگراف شد آن این بود که فرمودند ما از این درآمد سرشار نفت که عاید کشورهای تولید کننده نفت می‌شود صندوقی یا بانکی تشکیل می‌دهیم که بوسیله یک هیئت بی طرفی اداره بشود و با بی طرفی نیازمندیهای کشورهای در حال توسعه یا باصطلاح عقب مانده و یا در حال رشد را مطالعه بکنیم. این به جای خود مسئله مهمی است که با بی طرفی تشخیص می‌دهیم که آنها به چه چیز احتیاج دارند و همان چیز را سفارش می‌دهیم به کشورهای صنعتی که برای آنها بسازند فکر می‌کنم شما خانمها و آقایان همه بدون استثنا از بنده اطلاعات علمی تان بیشتر است و بنده در خور آن نیستم که در محضر شما اشاره به مسائل علمی و ایده لوژیکی بکنم بنده به سهم خودم به عنوان یک شاگرد مکتب عرض می‌کنم مبارزه با استعمار فقط با شعار و مشت امکان پذیر نیست (صحیح است). در مبارزه با میراث‌های استعمار، مبارزه با فکرهای استعماری، فکر ضد استعماری، فکر اقتصادی ضد استعماری، فکر علمی مبتنی بر آسایش و رفاه انسانهای استعمار زده ضرورت دارد (صحیح است).
و این فکر است که ایشان می‌فرمایند. صحبت تنها این نیست که مازاد پولمان را به آنها وام بدهیم که بروند چه بخرند یا نخرند ما تشخیص می‌دهیم که به چه چیز احتیاج دارند، کالاهای صنعتی وسائلی که بتوانند زندگیشان را زیر سازی کنند، آنها را با بی طرفی سفارش می‌دهیم به کشورهای سازنده یعنی از یک طرف مازاد پولی که عاید کشورهای سازنده یعنی از یک طرف مازاد پولی که عاید کشورهای تولید کننده نفت می‌شود به مصرف می‌رسد و به گردش می‌افتد و از طرف دیگر با بی طرفی نیازمندیهای کشورهای نیازمند مورد بررسی قرار می‌گیرد و به جای اینکه به آنها پول بدهیم و آنها را محکوم کنیم آن چیزی را که ما می‌خواهیم بفروشیم بخرند، مواد مورد نیاز آنها را بررسی می‌کنیم و فروش آنها را هم در انحصار خودمان قرار نمی‌دهیم و مواد مورد نیاز آنها را به کشورهای صنعتی سفارش می‌دهیم تا بتوانند زندگیشان را زیر سازی کنند، آقایان این است آن فکر ضد استعماری، این فکری است که امروز می‌توانیم افتخار کنیم که ایران فکر صادر می‌کند و مقیاس جهانی و بسیار طبیعی است که وقتی حسودان و دشمنان و مخالفان می‌خواهند قدمی فراتر از ایران بگذارند نه تنها مخالفان ایران مخالفان این سرزمین‌ها آنهائی که انسانهای این سرزمین‌ها را محکوم به جهل و عقب ماندگی و بدبختی کردند اکنون که می‌بینند از اینجا نور اندیشه و تفکر ساطع شده است طبیعی است که از نهایت حقد و حسدشان دست به این تشبثات و ای بسا بدتر از این بزنند برای اینکه این ملتها را با چنین گرفتاریها مشغول کنند و یکبار دیگر نگذارند که ملت هائی که در طول تاریخ و قرنها صادر کننده فکر بوده‌اند ملت هائی که ابوریحان بیرونی را بیرون داده‌اند ملت هائی که ابوعلی سینا ر بیرون داده‌اند، ملت هائی که شاهانی بیرون داده‌اند که پیغمبران بزرگی مثل پیغمبر بزرگ اسلام افتخار می کرده‌اند که در زمان پادشاهی مثل کسری انوشیروان به دنیا آمده است دیگر قدم علم کنند و این طبیعی است و از آن طبیعی تر این است که ما همچنانکه فکر صادر می‌کنیم همچنان که از رسالت انسانیمان دفاع می‌کنیم با ادامه این اندیشمندی طبیعی است که نیروهای نظامی ما، پاسداران وطن ما در کمال قدرت و در مقابل این تشبثات دفاع و مقاومت کنند و از یک طرف ما از تجاوزات بیگانه به این صورت جلوگیری کنیم و از یک طرف افکار انسانیمان را صادر کنیم، یک بار دیگر مخصوصاً از حضور نمایندگان محترم مطبوعات خواهش می‌کنم که این مسئله صدور فکر را توجیه کنند از اینکه ایران یکبار دیگر مسائل علمی و فلسفی و اندیشه هائی که زندگی انسانها را به رفاه و آسایش منتقل می‌کند و ایران در چنان موضعی قرار گرفته است که همانطور که وزیر امور خارجه آمریکا در هنگام تشکیل کنفرانس واشنگتن ای بسا تحت تاثیر یادآوریهائی که شاهنشاه ما کردند یا سایر کشورهای تولید کننده نفت اظهار داشته‌اند که کنفرانس واشنگتن برای مبارزه با کشورهای تولید کننده نفت تشکیل نشده است ما هم اعلام می‌کنیم مسئله برای ما مبارزه با کشورهای صنعتی یا مصرف کننده نیست مسئله این است که به بهترین وجهی انسانها به رفاه و آسایش برسند و انسانها از یوغ استعمار و استثمار خارج بشوند، متشکرم .(احسنت - احسنت).
- تقدیم چهار فقره مقاوله نامه و توصیه نامه ۱- مقاوله نامه ۱۳۷ و توصیه نامه ۱۴۵ مربوط به عواقب و عوارض اجتماعی روشهای نوین بارگیری و تخلیه در بنادر ۲- مقاوله نامه ۱۳۸ و توصیه نامه ۱۴۶ مربوط به حداقل سن اشتغال به کار، بوسیله آقای دکتر مهدوی معاون وزارت کار و امور اجتماعی
۳- تقدیم چهار فقره مقاوله نامه و توصیه نامه ۱- مقاوله نامه ۱۳۷ و توصیه نامه ۱۴۵ مربوط به عواقب و عوارض اجتماعی روشهای نوین بارگیری و تخلیه در بنادر ۲- مقاوله نامه ۱۳۸ و توصیه نامه ۱۴۶ مربوط به حداقل سن اشتغال به کار، بوسیله آقای دکتر مهدوی معاون وزارت کار و امور اجتماعی
رئیس - وارد دستور می‌شویم آقای دکتر مهدوی بفرمائید.
دکتر مهدوی (معاون وزارت کار و امور اجتماعی) همانطور که خاطر نمایندگان محترم مسبوق است کنفرانس بین المللی کار که تشکیل می‌شود و در آنجا تصمیماتی گرفته می‌شود و تصویب می‌شود و به موجب اساسنامه سازمان بین المللی کار هر کشوری موظف است که این مواد و مصوبات را به نظر و استحضار مقامات مقننه خود برساند در پنجاه و هشتمین جلسه این کنفرانس چهار مقاوله نامه و توصیه نامه به تصویب رسیده است که جهت استحضار مجلس محترم تقدیم می‌شود این چهار مقاوله نامه عبارت است از:
مقاوله نامه ۱۳۷ و توصیه نامه ۱۴۵ که مربوط به عواقب و عوارض اجتماعی روشهای نوین بارگیری و تخلیه در بنادر است و مقاوله نامه ۱۳۸ و توصیه نامه ۱۴۶ مربوط به حداقل سن اشتغال به کار است. از جهت استحضار مجلس شورای ملی تقدیم می‌کنم.
رئیس - مقاوله نامه‌ها برای اطلاع کمیسیون کار فرستاده می‌شود.
- استرداد دو فقره لایحه ۱- تبدیل راه آهن دولتی ایران به شرکت سهامی راه آهن‌های ایران ۲- تبدیل آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک به شرکت سهامی آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک بوسیله آقای مهندس دری معاون وزارت راه
۴- استرداد دو فقره لایحه ۱- تبدیل راه آهن دولتی ایران به شرکت سهامی راه آهن‌های ایران ۲- تبدیل آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک به شرکت سهامی آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک بوسیله آقای مهندس دری معاون وزارت راه.
رئیس - آقای مهندس دری بفرمائید.
مهندس دری (معاون وزارت راه)- با اجازه جناب آقای رئیس و نمایندگان محترم دو لایحه راجع به شرکت سهامی شدن راه آهن و شرکت سهامی شدن آزمایشگاه فنی و میکا نیک خاک که در سابق تقدیم شده بود به علت اینکه لایحه جدیدی در مجلس سنا مورد شور است و کمیته هماهنگی حمل و نقل تشکیل می‌شود تقاضای استرداد این دو لایحه را دارم.
- تصویب صورت جلسه‌های روز (۱۲) و (۱۶) و دی ماه و روز (۲) و (۷) بهمن ماه ۱۳۵۲
۵- تصویب صورت جلسه‌های روز (۱۲) و (۱۶) و دی ماه و روز (۲) و (۷) بهمن ماه ۱۳۵۲.
رئیس - صورت جلسه‌های شماره ۱۴۸ , ۱۴۹ , ۱۵۰ و ۱۵۱ خدمت خانمها و آقایان توزیع شده است نسبت به این صورت جلسه‌ها نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه‌ها تصویب می‌شود.
- قرائت استعفانامه آقای دکتر رشتی از عضویت هیئت نظارت بر افروخته اسکناس
۶- قرائت استعفانامه آقای دکتر رشتی از عضویت هیئت نظارت بر افروخته اسکناس.
رئیس - نامه‌ای از آقای دکتر رشتی رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود
احتراماً نظر به اینکه اینجانب بیشتر وقت خود را در انجام وظیفه در فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین و همچنین امور مربوط به بین المجالس صرف می‌کنیم از ادامه انجام وظیفه در هیئت نظارت اندوخته اسکناس در بانک مرکزی معذورم. لذا استعفای خود را از این سمت به حضور جنابعالی تقدیم می‌دارم و تقاضا دارم جانشین اینجانب از طرف مجلس شورای ملی انتخاب گردد.
با تقدیم احترامات - محمد علی رشتی.
رئیس - با اظهار تاسف از اینکه آقای دکتر رشتی از این سمت استعفا کرده‌اند و با تقدیر از خدمتشان بنده خواستم از حضورشان خواهش کنم تا کسی به جای ایشان انتخاب نشده است این کار را انجام بدهند البته در جلسه آینده این انتخاب صورت خواهد گرفت.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به پرداخت پاداش ماهانه به سرهنگهای پزشک
۷- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به پرداخت پاداش ماهانه به سرهنگهای پزشک.
رئیس - گزارش شور اول پرداخت پاداش ماهانه به سرهنگهای پزشک مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۸ بهمن ماه ۱۳۵۲ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۶۷۲۳۸ مورخ ۱۳۵۲/۹/۱۲ دولت مربوط به پرداخت پاداش ماهانه به سرهنگهای پزشک را که در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۲/۱۱/۲ تقدیم و به شماره ۱۰۰۴ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده - به سرهنگهای پزشک که با داشتن شرایط لازم برای ترفیع به علت محدودیت محلهای سازمانی به درجه بالاتر نائل نمی‌شود در صورتی که تخصص آنها مورد نیاز نیروهای مسلح شاهنشاهی باشد ماهانه مبلغی حداکثر معادل مابه التفاوت حقوق و مزایای درجه سرهنگی و سر تیپی (به استثنای مزایای خودرو و واگذاری) به عنوان پاداش پرداخت خواهد شد.
- تبصره - نحوه اجرای این قانون در آئین نامه‌ای که به تصویب وزارت جنگ می‌رسد تعیین می‌گردد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری - رضا پیرزاده.
گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۹ بهمن ماه ۱۳۵۲ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه دولت مربوط به پرداخت پاداش ماهانه به سرهنگهای پزشک را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تائید گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون نظام - روح الله جعفری.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۱۰ بهمن ماه ۱۳۵۲ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به پرداخت پاداش ماهانه به سرهنگهای پزشک را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در این مورد تائید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی - امان الله ریگی.
رئیس - کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
خواهشمند است لایحه قانونی مربوط به پرداخت پاداش ماهانه به سرهنگهای پزشک به شرح زیر اصلاح شود:
ماده واحده به سرهنگهای گروه پزشکی (پزشک - داروساز - دندان پزشک - دامپزشک) که با داشتن...
با تقدیم احترام - دکتر حبیب اللهی - دکتر زعفرانلو.
رئیس - لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به اصلاح بند ((ه)) ماده ۲۱ قانون بیمه‌های اجتماعی و بازنشستگی و تعاون افزارمندان کارگاهها و کارخانجات ارتش و الحاق دو ماده به قانون مزبور
۸ - طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به اصلاح بند ((ه)) ماده ۲۱ قانون بیمه‌های اجتماعی و بازنشستگی و تعاون افزارمندان کارگاهها و کارخانجات ارتش و الحاق دو ماده به قانون مزبور
رئیس - گزارش شور اول اصلاح بند (ه) ماده ۲۱ قانون بیمه‌های اجتماعی و بازنشستگی و تعاون افزارمندان کارگاهها و کارخانجات ارتش و الحاق دو ماده به قانون مزبور مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۸ بهمن ماه ۱۳۵۲ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لوایح شماره ۶۷۲۳۶ و ۶۷۲۳۴ مورخ ۱۳۵۲/۹/۱۲ دولت راجع به بازنشستگی و تعاون افزارمندان کارگاهها و کارخانجات ارتش و اصلاح بند ((ه))ماده ۲۱ قانون بیمه‌های اجتماعی و بازنشستگی و تعاون افزارمندان کارگاهها و کارخانجات ارتش را که در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۲/۱۱/۲ تقدیم و به شماره‌های ۹۹۸ و ۱۰۰۲ چاپ و در کمیسیون نظام با یکدیگر تلفیق گردیده و تلفیق مزبور مورد موافقت این کمیسیون قرار گرفته است مورد رسیدگی قرارداد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده - بند ((ه)) ماده ۲۱ قانون بیمه‌های اجتماعی و بازنشستگی و تعاون افزارمندان کارگاهها و کارخانجات ارتش مصوبه ۲۹ اردیبهشت ماه ۱۳۳۵ اصلاح و مواد ۲۹ و ۳۰ به قانون مزبور الحاق می‌شود و عنوان ماده ۲۹ همان قانون به ماده ۳۱ تبدیل می‌گردد.
الف - ((ه - بابت هزینه کفن و دفن و ترحیم افزارمند متوفی مبلغ هفت هزار ریال.
ب- ماده ۲۹- هزینه معالجه افزارمندان بیمار که بنا به تشخیص شورای عالی پزشکی نظامی بیمه به خارج کشور اعزام می‌گردند از ((صندوق بیمه‌های اجتماعی و باز نشستگی و تعاون افزارمندان ارتش)) و هزینه مسافرت آنان از بودجه وزارت جنگ تامین و پرداخت خواهد شد .))
ج - ماده ۳۰- وزارت جنگ مجاز است در صورت احتیاج افزارمندان بازنشسته مشمول قانون بیمه‌های اجتماعی و بازنشستگی و تعاون افزارمندان کارگاهها و کارخانجات ارتش را با رعایت ضوابطی که در آئین نامه اجرائی این ماده تعیین خواهد شد به طور موقت و با حفظ وضع بازنشستگی به کار گمارده و علاوه بر حقوق بازنشستگی که دریافت می‌دارند حق الزحمه مناسبی نیز به آنان پرداخت نماید. آئین نامه اجرای این ماده بوسیله وزارت جنگ تهیه و پس از تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین به موقع اجرا گذارده خواهد شد).
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری - رضا پیرزاده.
گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۹ بهمن ماه ۱۳۵۲ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لوایح دولت مربوط به الحاق دو ماده به قانون بیمه‌های اجتماعی و بازنشستگی و تعاون افزارمندان کارگاهها و کارخانجات ارتش واصلاح بند ((ه)) ماده ۲۱ قانون بیمه‌های اجتماعی و بازنشستگی و تعاون افزارمندان کارگاهها و کارخانجات ارتش را با یکدیگر تلفیق و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون نظام - روح الله جعفری.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۱۰ بهمن ماه ۱۳۵۲ با حضور نمایندگان دولت لایحه اصلاح بند ((ه)) ماده ۲۱ قانون بیمه‌های اجتماعی و بازنشستگی و تعاون افزارمندان کارگاهها و کارخانجات ارتش و الحاق دو ماده به قانون مزبور را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تائید گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی - امان الله ریگی.
رئیس - کلیات لایحه مطرح است نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رﺃی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون نظام راجع به اضافه شدن یک تبصره به قانون اجازه پرداخت مزایای ویژه به افسران و درجه داران ارتش شاهنشاهی
۹- طرح گزارش شور اول کمیسیون نظام راجع به اضافه شدن یک تبصره به قانون اجازه پرداخت مزایای ویژه به افسران و درجه داران ارتش شاهنشاهی
رئیس - گزارش شور اول اضافه شدن یک تبصره به قانون اجازه پرداخت مزایای ویژه به افسران و درجه داران ارتش شاهنشاهی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۲/۱۱/۹ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۱۹۴۳۲ مورخ ۱۳۵۲/۸/۲۰ راجع به اضافه شدن یک تبصره به قانون اجازه پرداخت مزایای ویژه به افسران و درجه داران ارتش شاهنشاهی را که در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۲/۱۱/۲ به مجلس شورای ملی تقدیم و به شماره ۹۹۹ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده - تبصره زیر به قانون اجازه پرداخت مزایای ویژه به افسران و درجه داران ارتش شاهنشاهی مصوب هشتم آذر ماه ۱۳۵۰ اضافه می‌گردد.
- تبصره - همردیف درجه دارانی که در مشاغل مربوط به رشته‌های تخصصی به طور سازمانی منصوب و عملاً در مشاغل مزبور مشغول خدمت باشند نیز مشمول مقررات این قانون خواهند بود. مقررات این تبصره از تاریخ تصویب قابل اجراء می‌باشد.
مخبر کمیسیون نظام - روح الله جعفری.
گزارش شور اول از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه روز پینجشنبه ۱۳۵۲/۹/۱۱ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه اضافه شدن یک تبصره به قانون اجازه پرداخت مزایای ویژه به افسران و درجه داران ارتش شاهنشاهی را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تائید گزارش کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بودجه - صدری کیوان.
رئیس - کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رﺃی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون استخدام و سازمانهای اداری راجع به الحاق یک ماده به قانون تاسیس صندوق پس انداز ثابت افسران و همافران و درجه داران کادر ثابت ارتش شاهنشاهی
۱۰- طرح گزارش شور اول کمیسیون استخدام و سازمانهای اداری راجع به الحاق یک ماده به قانون تاسیس صندوق پس انداز ثابت افسران و همافران و درجه داران کادر ثابت ارتش شاهنشاهی
رئیس - گزارش شور اول الحاق یک ماده به قانون تاسیس صندوق پس انداز ثابت افسران و همافران و درجه داران کادر ثابت ارتش شاهنشاهی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۸ بهمن ماه ۱۳۵۲ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۶۷۲۳۲ مورخ ۱۳۵۲/۹/۱۲ دولت راجع به الحاق یک ماده به قانون تاسیس صندوق پس انداز ثابت افسران و همافران و درجه داران کادر ثابت ارتش شاهنشاهی را که در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۲/۱۱/۲ تقدیم و به شماره ۱۰۰۱ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بشرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده - ماده زیر به عنوان ماده ۱۰ به قانون تاسیس صندوق پس انداز ثابت افسران و همافران و درجه داران کادر ثابت ارتش شاهنشاهی اضافه می‌شود.
ماده ۱۰- آن عده از کارمندان رسمی غیر نظامی ارتش شاهنشاهی که در مشاغل زیر مدت پانزده سال تمام در ارتش شاهنشاهی خدمت نموده یا تعهد انجام خدمت به مدت حداقل تا پانزده سال تمام بسپارند می‌توانند از مزایای این قانون استفاده نمایند.
الف - در مشاغل رشته‌های پزشکی وفنی (پزشک - پرستار و سر پرستار - مهندس و کمک مهندس- تکنسین لیسانسه - تکنسین رادیولوژی - تکنسین آزمایشگاهها و سایر تکنیسینهای پزشکی و کارشناس مواد غذائی).
ب- در مشاغل رشته‌های مالی (حسابرس و حسابدار خبره)
پ- در مشاغل اداری و مدیریت (برنامه نویس - تجزیه و تحلیل کننده - طراح سیستم ماشینهای کامپیوتر - تجزیه و تحلیل کننده مدیریت - کنترل کننده اطلاعات ماشینهای کامپیوتر و ماشینهای مشابه - متصدی امور حقوقی و قضائی - حقوقدان - نقشه بردار- نقشه کش و مشاغل مشابه).
- تبصره ۱- تشخیص مشاغل مشابه و تطبیق وضع کارمندان مذکور فوق از لحاظ اجرای مقررات بند الف ماده ۲ این قانون تابع مقررات آئین نامه استخدام کارمندان غیر نظامی در ارتش شاهنشاهی خواهد بود.
- تبصره ۲- کارمندان مذکور در این ماده در صورتی که بنا به تقاضای شخصی و یا به علل دیگر قبل از انجام خدمت مورد تعهد موضوع این ماده از خدمت برکنار گردند فقط حق دریافت مبالغی را که شخصاً پرداخت کرده‌اند خواهند داشت.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری - رضا پیرزاده.
گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۹ بهمن ماه ۱۳۵۲ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه دولت راجع به الحاق یک ماده به قانون تاسیس صندوق پس انداز ثابت افسران و همافران و درجه داران کادر ثابت ارتش شاهنشاهی را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تائید گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون نظام - روح الله جعفری.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۱۰ بهمن ماه ۱۳۵۲ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به الحاق یک ماده به قانون تاسیس صندوق پس انداز ثابت افسران و همافران و درجه داران کادر ثابت ارتش شاهنشاهی را مورد رسیدگی قرارداد گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در این مورد تائید و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی - امان الله ریگی.
رئیس - کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رﺃی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی راجع به اجازه واگذاری هفتصد هکتار اراضی منابع ملی شده به شرکت سهامی مس معادن سرچشمه کرمان و ابلاغ به دولت
۱۱- طرح و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی راجع به اجازه واگذاری هفتصد هکتار اراضی منابع ملی شده به شرکت سهامی مس معادن سرچشمه کرمان و ابلاغ به دولت
رئیس - گزارش کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی راجع به اجازه واگذاری هفتصد هکتار اراضی منابع ملی شده به شرکت سهامی معادن سرچشمه کرمان مطرح است قرائت می‌شود
گزارش از کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی در جلسه روز یکشنبه ۵۲/۱۱/۷ با حضور آقای دکتر همایونفر معاون پارلمانی وزارت کشاورزی و منابع طبیعی لایحه شماره ۷۱۱۴- ۱۳۵۲/۳/۳۰ دولت راجع به اجازه واگذاری هفتصد هکتار اراضی منابع ملی شده به شرکت سهامی معادن مس سرچشمه کرمان را که در مجلس سنا اصلاحی در مصوبه مجلس شورای ملی به عمل آمده مورد رسیدگی قرارداد و با تغییرات مجلس سنا موافقت و لایحه را تصویب کرد.
اینک گزارش آن به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
ماده واحده - به وزارت کشاورزی و منابع طبیعی اجازه داده می‌شود تا میزان هفتصد هکتار اراضی منابع ملی شده واقع در استانهای کرمان و بنادر و جزایر دریای عمان و خلیج فارس (بندرعباس ۶ هکتار - کرمان ۲ هکتار رفسنجان ۲ هکتار و بقیه از سرچشمه تا خاتون آباد) را منحصراً به منظور ایجاد کارخانه و تاسیسات مربوط به شرکت سهامی معادن مس سرچشمه کرمان مجاناً واگذار نماید.
شرکت مذکور حق فروش و انتقال این اراضی را به غیر ندارد.
مخبر کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی - مهندس نظمی.
رئیس - نسبت به گزارش کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رﺃی می‌گیریم به گزارش کمیسیون خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارائی راجع به اجرای قرارداد مورخ یکم ژوئن ۱۹۷۳ ژنو الحاقی به قرارداد مورخ ۲۰ ژانویه ۱۹۷۲ ژنو و ابلاغ به دولت
۱۲- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارائی راجع به اجرای قرارداد مورخ یکم ژوئن ۱۹۷۳ ژنو الحاقی به قرارداد مورخ ۲۰ ژانویه ۱۹۷۲ ژنو و ابلاغ به دولت
رئیس - گزارش کمیسیونها راجع به اجرای قرارداد مورخ یکم ژوئن ۱۹۷۳ ژنو الحاقی به قرارداد مورخ ۲۰ ژانویه ۱۹۷۲ ژنو مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه روز چهارشنبه ۱۳۵۲/۱۱/۳ با حضور آقای دکتر محمود کاشفی معاون وزارت دارائی لایحه شماره ۸۵۰۰ مورخ ۱۳۵۲/۵/۳ راجع به قانون اجرای قرارداد مورخ یکم ماه ژوئن ۱۹۷۳ ژنو الحاقی به قرارداد مورخ ۲۰ ژانویه ۱۹۷۲ ژنو را که قبلاً در مجلس شورای ملی تصویب شده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن به عمل آورده بود مورد رسیدگی قرار داد و با تغییرات مجلس سنا موافقت کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده - به وزارت دارائی اجازه و اختیار داده می‌شود آن قسمت از قرارداد مورخ یکم ژوئن ۱۹۷۳ ژنو ضمیمه این ماده واحده را که مربوط به ایران است بر اساس قیمت اعلان شده از طرف دولت ایران به موقع اجرا گذارد.
رئیس کمیسیون دارائی - کریم اهری.
گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه روز پنجشنبه ۱۳۵۲/۱۱/۴ با حضور نمایندگان دولت لایحه اجرای قرارداد مورخ یکم ماه ژوئن ۱۹۷۳ ژنو الحاقی به قرارداد مورخ ۲۰ ژانویه ۱۹۷۲ ژنو را که قبلاً در مجلس شورای ملی تصویب شده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن به عمل آورده بود مورد رسیدگی قرار داد و با تغییرات مجلس سنا موافقت کرد.
اینک گزارش آنرا در تائید گزارش کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه - دکتر یحیی شمس.
رئیس - نسبت به گزارش کمیسیونها نظری نیست؟ آقای حکمت بفرمائید.
حکمت یزدی - اصلاحی در مجلس سنا راجع به قرارداد ژنو الحاقی به قرارداد مورخ ۲۰ ژانویه ۱۹۷۲ ژنو نوشته شده است که بنده راجع به یک نکته اش خواستم توجه همکاران را جلب کنم و آن مسئله خلیج فارس است.
اصلاح بسیار به جائی کرده مجلس سنا و به حق خلیج فارس نوشته در یکی از روزنامه‌ها خواندم که نقشه‌ای بنام خارطه الاحواز تهیه کرده‌اند و (ه) هوز تبدیل به (ح) حطی شده اسامی گذاشته‌اند روی مناطقی که مربوط به ایران است مربوط به شرف ما و همه چیز ماست به چه مناسبت این کار را می‌کنند این کار را دیوانگانی می‌کنند که بایستی دارالمجانین (صحیح است) برای اینکه اگر کسی آمد و برای منزل مسکونی متعلق به شخص دیگری نقشه‌ای کشید این یا منبعث از جنون است یا منبعث از خبث نیت است (یکنفر از نمایندگان - عمل اینها هر دوی آن است) یک مطلب باید برای همیشه روشن بشود صحبت از خلیج فارس این بحثی نیست که حتی نیازی داشته باشد که باز تجدید مقال بکنیم و به تاریخ برگردیم و به استقلال و حکومت خودمان برگردیم و به همه چیز برگردیم این قابل بحث نیست به قول فضلا این مسئله مفروق عنه است باز هم این قسمت را به تاریخ برنمی گردیم ولی اگر خواستید بر می‌گردیم ببینید بحر الفارس مال کی است مال کجا بوده؟ این لغت را ما داریم تاریخ قدیم هم بحرالفارسی دارد ولی ما مدعی نیستیم جای تاسف است.
علی گفت به پرهیز از بدی آن کس که به او نیکی کرده‌ای ما دست اخوت و برادری به سوی همه مسلمانان دراز کرده و می‌کنیم و سعادت همه برادران مسلمانمان را از در کادر محدود و سعادت و جوامع بشری را در کادر خیلی وسیع طالبیم .(احسنت).
ما صلح طلب هستیم و از صلح دفاع می‌کنیم و با کسی سر ستیز نداریم و نظر تجاوزی هم به کوچکترین خاک هیچ کشوری نداریم (صحیح است) ولی باید بدانید که اگر کوچکترین تجاوزی به خاک میهن ما بشود نه تنها ارتش غیور ایران بلکه آحاد ملت ایران از آن با چنگ و دندان دفاع می‌کنند (احسنت).
این بحثی ندارد و بدانند که این دم شیر است به بازی مگیر (احسنت) یک مورد یادم می‌آید عین مصاحبه‌ای که شاهنشاه آریامهر با سلیم لوزی کردند می‌خواندم عجیب است شاهنشاه به این مطلب اشاره کردند به یک کسی که عرب است و خودش مسلمان است گفتند ورق بزنید گفته‌های مرا و ملت مرا کدام مورد بوده که می‌توانستیم به شما کمک کنیم و از این کمک دریغ کردیم ولی ملت ایران در عین برادری نیاز به قیم ندارد خودش تصمیم می‌گیرد ولی باید گفت ببینیم در قاموس اسلام اجازه داده می‌شود که به تحریک استعمار به تحریک دشمنان اسلام برادران اسلام برادران مسلمان را در مرز بکشند آیا اسلام چنین اجازه‌ای را می‌دهد ؟اسلام می‌گوید مسلمین خون هایشان مساوی و برابر است بهر حال خواستیم از پشت این تریبون اعلام شود با توجه به اخباری که در روزنامه‌ها می‌خوانیم که آزموده را آزمودن خطاست بروند و راه خودشان پیش گیرند و به طور قطع با یک نقشه‌های مسخره و کلمات تو خالی حقیقت را نمی‌توان وارونه جلوه داد عرض دیگری ندارم (احسنت - احسنت).
رئیس - نظر دیگری نسبت به گزارش کمیسیونها نیست؟ (اظهاری نشد) رﺃی می‌گیریم به گزارش کمیسیونها خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش یک فوریتی کمیسیون تعاون و امور روستاها راجع به نحوه پرداخت وجوه قبوض اقساطی مالکان مشمول قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستاجر و ابلاغ به دولت
۱۳- طرح و تصویب گزارش یک فوریتی کمیسیون تعاون و امور روستاها راجع به نحوه پرداخت وجوه قبوض اقساطی مالکان مشمول قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستاجر و ابلاغ به دولت.
رئیس - گزارش یک فوریتی نحوه پرداخت وجوه قبوض اقساطی مالکان مشمول قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستاجر مطرح است قرائت می‌شود.
.
گزارش از کمیسیون تعاون و امور روستاها به مجلس شورای ملی
کمیسیون تعاون و امور روستاها در جلسه ۹ بهمن ماه ۱۳۵۲ با حضور آقای رهبری معاون وزارت تعاون و امور روستاها لایحه شماره ۶۷۱۶۶ مورخ ۱۳۵۲/۹/۱۱ ارسالی از مجلس سنا راجع به نحوه پرداخت وجوه قبوض اقساطی مالکان مشمول قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستاجر را که در جلسه سه شنبه ۱۳۵۲/۱۱/۲ وصول آن با قید یک فوریت اعلام و فوریت آن نیز در همان جلسه به تصویب رسیده و به شماره ۱۰۰۶ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده - قبوض اقساطی مالکانی که در اجرای مقررات قانون تقسیم و فروش املاک مورد استفاده به زارعین مستاجر (مصوب ۴۷/۱۰/۲۳) ملک آنان از طریق شق فروش به زارعان مربوط منتقل شده یا بشود، مشمول مقررات ماده ۳ قانون مواد الحاقی به قانون مذکور و تبصره یک ذیل آن می‌باشد و این قبیل مالکان می‌توانند برای دریافت وجوه قبوض اقساطی بدهی زارعان از مزایای ماده فوق الذکر بهره مند شوند.
- تبصره - دولت مکلف است هر سال اعتبار لازم برای اجرای این ماده واحده را تامین و در اختیار وزارت تعاون و امور روستاها بگذارد.
مخبر کمیسیون تعاون و امور روستاها - مهندس خسروی.
گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۱۰ بهمن ماه ۱۳۵۲ با حضور نمایندگان دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به نحوه پرداخت وجوه قبوض اقساطی مالکان مشمول قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستاجر را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تائید گزارش کمیسیون تعاون و امور روستاها به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی - امان الله ریگی.
رئیس - کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رﺃی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر لایحه رﺃی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش یک شوری کمیسیون محاسبات راجع به بودجه سال ۱۳۵۳ مجلس شورای ملی و ابلاغ به کارپردازی مجلس شورای ملی
۱۴- طرح و تصویب گزارش یک شوری کمیسیون محاسبات راجع به بودجه سال ۱۳۵۳ مجلس شورای ملی و ابلاغ به کارپردازی مجلس شورای ملی
رئیس - گزارش یک شوری لایحه بودجه ۱۳۵۳ مجلس شورای ملی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون محاسبات به مجلس شورای ملی
کمیسیون محاسبات در جلسه روز پنجشنبه ۱۸ بهمن ماه ۱۳۵۲ با حضور آقایان کارپردازان مجلس شورای ملی لایحه شماره ۲۰۱۱ مورخ ۱۳۵۲/۱۱/۷ راجع به بودجه سال ۱۳۵۳ مجلس شورای ملی را که به شماره ۱۰۱۵ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده ۱- برای پرداخت هزینه‌های پرسنلی و اداری یکساله ۱۳۵۳ مجلس شورای ملی مبلغ ۶۰۰۰۰۰۰۰۰ ریال اعتبار به کارپردازی مجلس شورای ملی داده می‌شود که با تصویب هیئت رئیسه مجلس شورای ملی به مصرف برسد.
- تبصره ۱- از اول فروردین ماه ۱۳۵۳ مبلغی که طبق تصویب هیئت رئیسه مجلس شورای ملی همه ماهه به عنوان امتیاز تحصیلی و علمی به طور مستمر به کارمندان مجلس شورای ملی پرداخت می شده جزء اشل حقوق آنان منظور می‌شود و کسور بازنشستگی برابر مقررات مربوط کما فی السابق از آن برداشت و تفاوت حقوق ماه اول ناشی از اجرای این تبصره به نفع صندوق بازنشستگی کسر می‌گردد.
- تبصره ۲- از اول فروردین ماه یکهزارو سیصد و پنجاه و سه حداقل مجموع حقوق و مزایای کارمندان اداری و خدمتگزاران مجلس شورای ملی هفت هزار و پانصد ریال تعیین می‌شود و تا زمانی که مجموع حقوق و مزایای هر یک از آنان از هفت هزار و پانصد ریال کمتر باشد مابه التفاوت به عنوان تفاوت حداقل دریافتی قابل پرداخت خواهد بود، تفاوت مذکور نوعی از مزایا محسوب و کسور بازنشستگی از آن برداشت می‌شود.
- تبصره ۳- پرداخت کسور بازنشستگی کارمندان و خدمتگزاران مجلس شورای ملی در مورد بیست درصد افزایش حقوق سالهای ۱۳۵۰ و ۱۳۵۲ ((بدهی موضوع تبصره ۷۰ قانون بودجه سال ۱۳۴۲ کل کشور)) که از اول سال ۱۳۵۰ تا پایان سال۱۳۵۲ بازنشسته شده‌اند از صندوق مجلس شورای ملی پرداخت خواهد شد.
ماده ۲- برای هزینه‌های تعمیراتی و تجهیزات و خرید اراضی و خانه‌های قسمت شرق مجلس مبلغ ۲۰۰۰۰۰۰۰۰ ریال اعتبار به کار پردازی مجلس شورای ملی داده می‌شود که با تصویب هیئت رئیسه مجلس شورای ملی به مصرف برسد.
مخبر کمیسیون محاسبات - سعید پدرامی.
رئیس - کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ آقای حکمت یزدی بفرمائید.
حکمت یزدی- با اجازه جناب آقای رئیس و همکاران محترم، بنده از عنایات و توجه خاص ریاست محترم مجلس به کارکنان مجلس شورای ملی تشکر می‌کنم.
اما یک نکته را می‌خواستم به عنوان یک توضیح واضح عرض کنم و آن این است همانطور که قوه مقننه یک خصوصیات خاصی نسبت به خودش دارد، کارکنان قوه مقننه یک خصوصیات خاصی خودشان را داشته باشند، همان طوری که در مورد قوه قضائیه هم عمل شده این اعتقاد را دارم.
و لذا در جهت رفاه بیشتر کارکنان مجلس دو تا پیشنهاد دارم که امیدوارم وقتی که مطرح می‌شود و بنده توضیحم را می‌دهم مورد توجه همکاران محترم قرار بگیرد و در جهت رفاه حال کارکنان مجلس شورای ملی این دو پیشنهاد مورد تصوبب آقایان قرار بگیرد.
رئیس - در کلیات لایحه نظری دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور مواد رﺃی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده اول قرائت می‌شود.
ماده ۱- برای پرداخت هزینه‌های پرسنلی و اداری یکساله ۱۳۵۳ مجلس شواری ملی مبلغ ۶۰۰۰۰۰۰۰۰ ریال اعتبار به کار پردازی مجلس شورای ملی داده می‌شود که با تصویب هیئت رئیسه مجلس شورای ملی به مصرف برسد.
- تبصره ۱- از اول فروردین ماه ۱۳۵۳ مبلغی که طبق تصویب هیئت رئیسه مجلس شورای ملی همه ماهه به عنوان امتیاز تحصیلی و علمی به طور مستمر به کارمندان مجلس شورای ملی پرداخت می شده جزء اشل حقوق آنان منظور می‌شود و کسور بازنشستگی برابر مقررات مربوط کمافی السابق از آن پرداخت و تفاوت حقوق ماه اول ناشی از اجرای این تبصره به نفع صندوق بازنشستگی کسر می‌گردد.
- تبصره ۲- از اول فروردین ماه یکهزار و سیصد و پنجاه و سه حداقل مجموع حقوق و مزایای کارمندان اداری و خدمتگزاران مجلس شورای ملی هفت هزار و پانصد ریال تعیین می‌شود و تا زمانیکه مجموع حقوق و مزایای هر یک از آنان از هفت هزار و پانصد ریال کمتر باشد مابه التفاوت به عنوان تفاوت حداقل دریافتی قابل پرداخت خواهد بود، تفاوت مذکور نوعی از مزایا محسوب و کسور بازنشستگی از آن برداشت می‌شود.
- تبصره ۳- پرداخت کسور بازنشستگی کارمندان و خدمتگزاران مجلس شورای ملی در مورد بیست درصد افزایش حقوق سالهای ۱۳۵۰ و ۱۳۵۲ ((بدهی موضوع تبصره ۷۰ قانون بودجه سال ۱۳۴۲ کل کشور)) که از اول سال ۱۳۵۰ تا پایان سال ۱۳۵۲ بازنشسته شده‌اند از صندوق مجلس شورای ملی پرداخت خواهد شد.
رئیس - در ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید در تبصره ۳ بودجه سال ۵۳ مجلس شورای ملی از اول سطر کلمه (پرداخت) و در سطر دوم کلمات (بیست درصد) حذف شود.
با تقدیم احترام - فرهادپور.
رئیس - آقای فرهاد پور بفرمائید.
فرهادپور - ضمن کمال تشکر و سپاسگزاری از حسن اعتمادی که همه نمایندگان مجلس در طرز اداره مجلس و مصرف هزینه‌ها نسبت به هیئت رئیسه دارند، بخصوص توجه و دقتی که مقام معظم ریاست نسبت به این مسائل می‌فرمایند فکر می‌کنم همه ما همفکر و هم عقیده باشیم.
بنده به عنوان یک فرد همیشه معتقد بودم و همیشه این آرزو را داشتم که بودجه و مقررات بودجه و قانون بودجه که در مجلس نوشته می‌شود، برای همه در سطح مملکت نمونه کامل و یک سیر کمالی داشته باشد. این آرزوها را برای خود همیشه حفظ می‌کنم. از اعضای محترم کارپردازی و کمیسیون محترم محاسبات این انتظار را دارم که لااقل برای سال آینده با توجه و عنایتی بفرمایند تا بودجه مجلس که همزمان با بودجه کل کشور تقدیم می‌شود و در جراید منعکس می‌گردد، نحوه تنظیم ماده واحده و مقررات و مفادی که دارد چیزی باشد منطبق با آنچه که در بودجه کل کشور به تصویب همه آقایان می‌رسد انشاء الله که این مسائل را رعایت می‌کنند.
مسئله دیگری که بنده از مقام ریاست توقع دارم و تقاضا می‌کنم، توجه به تغییر وضع کارکنان مجلس است.
چون در قوانین استخدامی مملکت، ما فعلاً یک اصطلاح یک پارچه داریم به صورت کارمندان، و انشاءالله در ضوابط و طبقه بندی که برای کارکنان مجلس منظور می‌فرمایند و در هیئت رئیسه توجه می‌کنند این عنایت را خواهند فرمود که ما هم از این رویه عمومی که در قانون استخدام جدید منظور شده است بتوانیم پیروی کنیم و استفاده نمائیم.
پیشنهادی را که در اینجا تقدیم کردم حذف کلمه ((پرداخت)) از اول تبصره ۳ است چون اگر به آخر تبصره و به کیفیتی که جمله تمام می‌شود عنایت بفرمائید این ((پرداخت)) از اول تبصره یک کلمه زائدی است و معنا ندارد. مطلب دیگری که عرض می‌کنم مسئله -/۲۰ درصد افزایش حقوق سال -/۵۰ و -/۵۲ است.
به نظر من توجه و عنایت مقام ریاست به کمک به کارکنان مجلس که بازنشسته می‌شوند و به افتخار بازنشستگی نائل می‌گردند این بوده است که به رعایت تبصره ۷۰ قانون بودجه سال ۱۳۴۲ به این آقایان کمک بشود که بابت کسور بازنشستگی اضافی که بایستی بپردازند عنایتی بشود. جمله به کیفیتی تهیه شده است که ۲۰ درصد افزایش حقوق سالهای ۵۰ و ۵۲ است در صورتی که یک افزایش در سال /۵۰ بوده و یک افزایش در سال ۵۲ بوده قید این جمله ۲۰ درصد مفهوم کاملی ندارد. بنابراین مطلب بر می‌گردد به افزایش حقوق که در سال ۵۰ و افزایشی که در سال ۵۲ داده شده است به این کیفیت تبصره گویاتر خواهد بود که این عبارت بیست درصد حذف بشود (صحیح است) بنده از عنایتی که مقام ریاست و سایر همکاران به وضع کارکنان مجلس شورای ملی و بخصوص طبقه‌ای که پس از یک عمر خدمت با صداقت و درستی و امانت در کانون قانون گزاری مملکت به افتخار بازنشستگی نائل می‌شوند دارند نهایت تشکر را دارم.
امیدوارم که این بازنشسته‌ها هم بیش از پیش مورد عنایت قرار بگیرند. در مورد پرداخت کمک‌های جنسی که به کلیه کارکنان دولت منظور شده است حقوق آنها هم با توجه به عنایت هیئت رئیسه حفظ بشود و بتوانند پس از بازنشستگی با خیال راحت و با آبرومندی زندگی کنند و وضع آنها سرمشقی باشد برای سایر خدمتگزاران صدیق مملکت (احسنت).
رئیس - آقای دکتر الموتی بفرمائید.
دکتر الموتی - طرح لایحه بودجه مجلس فرصتی است برای ما که یکبار دیگر از خدمات جناب آقای مهندس ریاضی ریاست محترم مجلس که واقعاً در کمال نظم توانسته‌اند مجلس دوره انقلاب را به خوبی اداره کنند همه ما صمیمانه تجلیل کنیم (صحیح است). همکاران محترم استحضار دارند که نمایندگان مجلس نهایت علاقه را به رفاه و آسایش کارکنان مجلس از هر حیث دارند.
در هر فرصتی هم که پیش آمده در هیئت رئیسه مجلس که لیدر محترم اقلیت هم در آن تشریف دارند، آقای دکتر رئیسی هم هستند همیشه به آن طرزی که امکان پذیر هست کوشش شده که از کارکنان مجلس که از افراد ارزنده و خدمتگزاران صمیمی مملکت هستند، تشکر و قدردانی شود. کارمندان مجلس هم جناب فرهادپور واقعاً مورد عنایت و احترام ما هستند و نهایت خدمت هم در گذشته تا آنجا که امکان داشته به آنها شده است. و می‌بینیم که مقام ریاست و هیئت رئیسه هم سعی دارند به اینها کمک شود. باز هم ما تقاضا می‌کنیم بیش از پیش رعایت حال کارکنان مجلس اعم از شاغل و باز نشسته بشود تا به این خدمتگزاران مملکت کمکی شود. شما هم که فرمودید کارکنان مجلس مورد عنایت قرار بگیرند، این حرفی است که همه ما به آن اعتقاد داریم.
در مورد بودجه مجلس فرمودید. در گذشته هم اینجا مطرح بود. بطوریکه استحضار دارید ارقام بودجه مجلس نسبت به بودجه کل کشور رقم زیادی نیست که بشود به صورت تفصیلی در بیاید. چند رقم بیشتر نیست. این چند رقم در بودجه منعکس است. در هیئت رئیسه هم جزء مطرح می‌شود. اگر جنابعالی، که من به اطلاعات مالیتان اعتقاد دارم، فکر می‌کنید که امکان دارد به صورت دیگری تنظیم شود، این را هم بفرمائید با کمک کمیسیون محاسبات و هیئت رئیسه مجلس، تا این بودجه به آن صورتی که پیشنهاد می فرمائید و فکر می‌کنید که بهتر از این بودجه‌ای است که الان تنظیم شده، درآید.
این کاری است دسته جمعی و مربوط به اقلیت و اکثریت نیست. کار مجلس است به هر صورت که فکر می‌کنید واقعاً این بودجه بهتر تنظیم می‌شود. من تقاضا دارم همفکری و کمک بفرمائید. در اینجا لازم می‌دانم باز هم از خدمات هیئت رئیسه بخصوص کارپردازان محترم مجلس که نهایت سعی و تلاش و کوشش را برای بهبود کار مجلس دارند، تشکر کنم. این همکاری و همبستگی که بین نمایندگان مجلس و هیئت رئیسه و کارکنان مجلس هست موجب شده است که امروز مجلس انقلاب در میان مردم ایران شان و مقام خاصی داشته باشد که مسلماً با همکاری ما این مقام بیشتر خواهد شد و این احترام در جامعه روز افزون خواهد بود (احسنت).
رئیس- پیشنهاد جناب آقای فرهادپور پیشنهاد خوبی است ضمناً برای اطلاع نمایندگان محترم عرض می‌کنم مجلس شورای ملی به کارمندانش توجه مخصوص دارد و همانطور که ایشان فرمودند و آقای الموتی هم اشاره کردند کارمندان مجلس شورای ملی به کارشان علاقمندند و بسیار مردمان شریفی هستند (احسنت) موقعی هم که بازنشسته می‌شوند مجلس شورای ملی به آنها کمال توجه را دارد بطوریکه باز می‌توانند خودشان و خانواده شان از بیمه درمانی استفاده بکنند. بعلاوه وقتی بازنشسته شدند از مزایای جنسی مثل سایر بازنشستگان کشوری استفاده خواهند کرد برای اینکه حقوقشان را از صندوق بازنشستگی کشوری می‌گیرند، در قانون بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشوری هم ملاحظه فرمودید بیست درصد اضافه‌ای که به بازنشستگان پرداخت خواهد شد شامل بازنشستگان مجلس شورای ملی نیز می‌شود.
بنده با پیشنهاد جناب آقای فرهادپور موافقم چون اصلاح عبارتی است و در جهت بهبود این لایحه است بنا بر این به پیشنهاد آقای فرهادپور رﺃی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. به ماده اول با اصلاحی که به عمل آمد رﺃی می‌گیریم. خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.
ماده ۲- برای هزینه‌های تعمیراتی و تجهیزات و خرید اراضی و خانه‌های قسمت شرق مجلس مبلغ ۲۰۰۰۰۰۰۰۰ ریال اعتبار به کار پردازی مجلس شورای ملی داده می‌شود که با تصویب هیئت رئیسه مجلس شورای ملی به مصرف برسد.
رئیس - در ماده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رﺃی می‌گیریم به ماده دوم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رﺃی می‌شود.
(اسامی نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی ((آقای مهندس صائبی)) اعلام شد و در محل نطق اخذ رﺃی به عمل آمد)
- آقایان سجادی دکتر غنی - کوروس - خانم جهانبانی - مهندس فروهر - دکتر عدل - دکتر یزدان پناه - دکتر سعید - دکتر الموتی - دکتر دادفر - مهندس علی برومند - دکتر نجیمی - کاظم مسعودی - خانم نیره سعیدی - ناصر زاده - مهندس سهم الدینی - دکتر فروزین - ملک افضلی - عبدالحسین آموزگار - مهندس اردلان - اهری - مجید موسوی - دکتر قهرمان - ذوالفقاری - مافی - دکتر کفائی - دکتر رشتی - مهندس جلالی نوری - محمد ولی قراچورلو - مجد - دکتر متین - کیوان - عباس میرزائی - صائب - دکتر بیت منصور - پزشکی - مهندس معینی زند - توسلی - ریگی - دکتر انوشیروانی - اسعد رزم آرا - دکتر امامی خوئی - ایمان زهرائی - بختیاری پور - دکتر صفائی - صدقیانی زاده - دکتر شمس - دکتر گاگیک هواکیمیان - دکتر معظمی - نیک پور - دکتر اعتمادی - دیهیم - انشاء - فهیمی - کمالوند - دکتر مدنی - دکتر رهنوردی - تیمسار همایونی - دکتر کیان - کاسمی - دکتر علومی - مهندس فیروز عدل - حیدر قلی برومند - مهندس احتشام شهیدی - خانلر قراچورلو - شاخوئی - پدرامی - بهنیا - اسدی - لنگرودی - مهندس زاهدی - خانم آصف زاده - احمد اولیاء شیرازی - مهندس نظمی - دکتر پناهی - پسیان - دکتر بیگلری - دکتر بهزادی - نیک روش - محدث زاده - بدر صالحیان - خانم پیر نیا - مهندس پروشانی - جهانشاهی - دکتر رفیعی - دکتر عظیمی - خانم ابتهاج - سمیعی - دکتر موثقی - شیخ الاسلامی - فیاض - غلامرضا بهادری - دکتر صالحی - معیری - حیدر صائبی - امیر احمدی - بوداغ زاده - پور بردباری - بدرخانی - خانم امیر ابراهیمی - پیرزاده - اوحدی - خانم اقبال - اسلامی نیا دکتر اسکوئیان - دکتر پیر پیمان - دکتر تنکابنی - دکتر توانا - دکتر جزایری - جعفری - مهندس جلالی - جهانی - چنگیزی - خانقاهی - حیدری - مهندس کیا - جوانشیر - فروتن - کمالاتی - کسرائی - خانم دکتر دولتشاهی - خانم صفی نیا - موسوی - ماکوئی - مهندس عنایت بهبهانی - دکتر سعید بهادری - دکتر برزگر - دکتر برادر - مهندس بدیعی - دکتر فضل الله صدر - زهتاب فرد - حکمت یزدی - تژده - بختیاریها - امام مردوخ - خانم اسدی - اخوی - دکتر ابو الهدی - دکتر آزاد - اکبر - محمد علی آموزگار - امیر علم خزیمه - مهندس خسروی - تیمسار خطیب شهیدی - خورشید - داروئی - دشتی - احمدی - دکتر منتظری - دکتر راد - رشیدی - دکتر رشید یاسمی - دولو - ادیب - سمیعی - مهندس خسروی - تیمسار خطیب شهیدی - خورشید - داروئی - دشتی - احمدی - دکتر منتظری - دکتر راد - رشیدی - دکتر رشید یاسمی - دولو - ادیب سمیعی - مهندس اربابی - زرین پور - دکتر زهرائی - دکتر رازانی - سراج الدینی - خانم دکتر سرخوش - سعادت فرد - دکتر سنگ - دکتر شکرائی - دکتر صمدزاده - دکتر قاسم صوفی - دکتر وجیه الله صدر - رامبد - فخر طباطبائی - فضائلی - ظفر - طباطبائی دیبا - صادقی - موقر - سمیعی - ساگینیان - کشفی - دکتر رئیسی - رهبر - نامور - دکتر نصیری - دکتر نایبی - ناروئی - میر افضل - مهدوی اردستانی - فریدونفر - خانم زاهدی - فرنود - مهندس فرخ - غضنفری - دکتر عسگری - خانم دکتر طالقانی - علی طباطبائی - خانم ضرابی - طلوعی - دکتر سعید حکمت - دکتر محققی - اسمعیل خزیمه - دکتر شریف امامی - فرهاد پور - قاضی زاده - قدردان - کورانلو - مهندس نصر - دکتر لقمان ادهم - سعید وزیری - بوشهری - دکتر مرتضوی - دکتر وفا - اکبر مسعودی - مظاهری - مظهری - مهندس عبد الحمید معینی - پور بابائی - دکتر وحید نیا - دکتر خسروی کردستانی - مهندس ریاضی - مهندس صائبی - زعفرانلو - خانم بزرگ نیا - خانم دکتر گرگانی - عبد الهادی آقایان - عبد العباس طرفی - دکتر بوذرجمهر مهر.
(آراء ماخوذ شماره و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید .)
- آراء موافق ۲۲۲ رﺃی.
رئیس - لایحه با ۲۲۲ رﺃی موافق (به اتفاق آراء) تصویب شد لایحه به کار پردازی مجلس شورای ملی ابلاغ می‌شود و برای اطلاع دولت فرستاده می‌شود.
موافقین
- آقایان پیمان - دکتر تنکابنی - دکتر توانا - دکتر جزایری - جعفری - مهندس جلالی - جهانی - چنگیزی - خانقاهی - حیدری - مهندس کیا - جوانشیر - فروتن - کمالاتی - کسرائی - خانم دکتر دولتشاهی - خانم صفی نیا - موسوی ماکوئی - مهندس عنایت بهبهانی - دکتر سعید بهادری - دکتر برزگر - دکتر برادر - مهندس بدیعی - دکتر فضل الله صدر - زهتاب فرد - حکمت یزدی - تژده - بختیاریها - امام مردوخ - خانم اسدی - اخوی - دکتر ابوالهدی -دکتر آزاد - اکبر - محمد علی - آموزگار - امیر علم خزیمه - مهندس خسروی - تیمسار خطیب شهیدی - خورشید - داروئی - دشتی - احمدی - دکتر منتظری - دکتر راد - رشیدی - دکتر رشید یاسمی - دولو - ادیب سمیعی - مهندس اربابی - زرین پور - دکتر زهرائی - دکتر رازانی - سراج الدینی - خانم دکتر سرخوش - سعادت فرد - کمالوند - دکتر مدنی - دکتر رهنوردی - تیمسار همایونی - دکتر کیان - کاسمی - دکتر علومی - مهندس فیروز عدل - حیدر قلی برومند - مهندس احتشام شهیدی - خانلر قارچورلو - شاخوئی - پدرامی - بهنیا - اسدی لنگرودی - مهندس زاهدی - خانم آصف زاده - احمد - اولیاء شیرازی - مهندس نظمی - دکتر پناهی - پسیان - دکتر بیگلری - دکتر بهزادی - نیک روش - محدث زاده - بدر صالحیان - خانم پیر نیا - مهندس پروشانی - جهانشاهی - دکتر رفیعی - دکتر عظیمی - خانم ابتهاج سمیعی - دکتر موثقی - شیخ الاسلامی - فیاض - غلامرضا بهادری - دکتر صالحی - معیری - حیدر صائبی - امیر احمدی - بوداغ زاده - پور بردباری - بدرخانی - خانم امیر ابراهیمی - پیر زاده - اوحدی - خانم اقبال - اسلامی نیا - دکتر اسکوئیان - دکتر پیر - دکتر سنگ - دکتر شکرائی - دکتر صمد زاده - دکتر قاسم صوفی - دکتر وجیه الله صدر - رامبد - فخر طباطبائی - فضائلی - ظفر - طباطبائی دیبا - صادقی - موقر - سمیعی - ساگینیان - کشفی - دکتر رئیسی - رهبر - نامور - دکتر نصیری - دکتر نایبی - ناروئی - میر افضل - مهدوی اردستانی - فریدونفر - خانم زاهدی - فرنود - مهندس فرخ - غضنفری دکتر عسگری - خانم دکتر طالقانی - علی طباطبائی - خانم ضرابی - طلوعی - دکتر سعید حکمت - دکتر محققی - اسمعیل خزیمه - دکتر شریف امامی - فرهادپور - قاضی زاده - قدردان - کورانلو - مهندس نصر - دکتر لقمان ادهم - سعید وزیری - بوشهری - دکتر مرتضوی - دکتر وفا - اکبر مسعودی - مظاهری - مظهری - مهندس عبد الحمید معینی - پور بابائی - دکتر وحید نیا - دکتر خسروی کردستانی - مهندس ریاضی - مهندس صائبی - زعفرانلو - خانم بزرگ نیا - خانم دکتر گرگانی - عبد الهادی آقایان - عبد العباس طرفی - دکتر بوذرجمهر مهر - سجادی - دکتر غنی - کورس - خانم جهانبانی - مهندس فروهر - دکتر عدل - دکتر یزدان پناه - دکتر سعید - دکتر الموتی - دکتر دادفر - مهندس علی برومند - دکتر نجیمی - کاظم مسعودی - خانم نیره سعیدی - ناصر زاده - مهندس سهم الدینی - دکتر فروزین - ملک افضلی - عبد الحسین آموزگار - مهندس اردلان - اهری - مجید موسوی - دکتر قهرمان - ذوالفقاری - مافی - دکتر کفائی - دکتر رشتی - مهندس جلالی نوری - محمد ولی قراچورلو - مجد - دکتر متین - کیوان - عباس میرزائی - صائب - دکتر بیت منصور - پزشکی - مهندس معینی زند - توسلی - ریگی - دکتر انوشیروانی - اسعد رزم آرا - دکتر امامی خوئی - ایمان زهرائی - بختیاری پور - دکتر صفائی - صدقیانی زاده - دکتر شمس - دکتر گاگیک هواکیمیان - دکتر معظمی - نیک پور - دکتر اعتمادی - دیهم - انشاء - فهیمی.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی راجع به اصلاح قانون شکار و صید
۱۵- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی راجع به اصلاح قانون شکار و صید
رئیس - گزارش شور اول اصلاح قانون شکار و صید مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی در جلسه روز چهارشنبه ۱۳۵۲/۱۰/۵ با حضور آقای دکتر همایونفر معاون وزارت کشاورزی و منابع طبیعی قسمت مربوط به اصلاح قانون شکار و صید را که از لایحه شماره ۲۵۲۲ مورخ ۱۳۵۲/۲/۱۰ دولت ارسالی از مجلس سنا راجع به حفاظت محیط زیست تفکیک گردیده و به صورت لایحه‌ای مستقل تنظیم شده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده - قانون شکار و صید مصوب خرداد ماه ۱۳۴۶ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
- ۱- مواد ۲ و ۵و۷و۱۹و۳۱ همچنین بندهای ث و ج ماده ۳ و بندهای ۱و۲و۸ لغو می‌شود.
- ۲- به آخر بند (پ) ماده ۱۰ جمله ((و پناهگاههای حیات وحش)) اضافه می‌شود.
- ۳- به آخر بند (پ) ماده ۱۲ جمله ((و پناهگاههای حیات وحش)) اضافه می‌شود.
- ۴- به آخر بند (ت) ماده ۱۲ جمله ((و هر گونه تخریب در آثار طبیعی ملی و تجاوز به این آثار)) اضافه می‌شود.
- ۵- بند (چ) بشرح ذیل به ماده ۱۲ اضافه می‌شود.
- چ - مبادرت به شکار و صید برخلاف محدودیتها و ممنوعیتهائی که سازمان حفاظت محیط زیست در حدود اختیارات قانونی خود آگهی کرده است.
- ۶- به بند (ب) ماده ۱۳ ببر - یوزپلنگ - تمساح (کروکودیل) اضافه می‌شود.
- ۷- بند (ث) بشرح ذیل به ماده ۱۳ اضافه می‌شود.
- ث- ایجاد یا سبب ایجاد حریق در پارکهای ملی - آثار طبیعی ملی - مناطق حفاظت شده و پناهگاههای حیات وحش بر اثر بی احتیاطی یا بی مبالاتی و یا تخلف از نظامات دولتی.
- ۸- ماده ۲۹ بشرح زیر اصلاح می‌گردد.
- ماده ۲۹- امور مربوط به صید در رودخانه هائی که به دریای خزر می‌ریزد تا مسافتی از مصب هر یک از رودخانه‌ها که به پیشنهاد شرکت سهامی شیلات ایران و تصویب شورای عالی حفاظت محیط زیست تعیین می‌گردد و همچنین امور مربوط به صید در آبهای خلیج فارس و دریای عمان و مرداب بندر پهلوی از شمول مقررات مربوط به صید آبزیان مندرج در این قانون مستثنی است. شرکت سهامی شیلات ایران و شرکت سهامی شیلات جنوب وظائف مربوط را طبق قوانین و مقررات خود عهده دار خواهند بود.
- ۹- عبارات ((حیوانات قابل شکار و صید)) و ((پارک وحش)) مندرج در قانون مذکور به ترتیب به ((حیوانات وحشی)) و ((پارک ملی)) تغییر می‌یابد.
مخبر کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی - مهندس نظمی.
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه روز دوشنبه ۱۳۵۲/۱۱/۱ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به اصلاح قانون شکار و صید را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی را با اصلاحاتی تصویب کرد اصلاحات مزبور در جلسه روز پنجشنبه ۱۳۵۲/۱۱/۱۱ کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی مورد موافقت قرار گرفت.
اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.
مخبر کمیسیون دادگستری - دکتر سید محمد رضا تنکابنی.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه روز دوشنبه ۱۳۵۲/۱۱/۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به اصلاح شکار و صید را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دادگستری را تائید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری - رضا پیرزاده.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه روز چهارشنبه ۱۳۵۲/۱۱/۱۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط با اصلاح قانون شکار و صید را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تائید گزارش کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی - امان الله ریگی.
رئیس - کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رﺃی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در ماده واحد نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.
در مورد لایحه قانون شکار و صید پیشنهاد می‌نماید که مواد زیر قانون شکار و صید مصوب خرداد ماه ۱۳۴۶ الحاق شود:
ماده ا الحاقی - از تاریخ تصویب این قانون کلیه کارکنان سازمان حفاظت محیط زیست مشمول مقررات بازنشستگی قانون استخدام کشوری خواهند بود. سازمان در سایر امور استخدامی کما کان تابع مقررات خاص استخدامی خود می‌باشد.
ماده ۲ الحاقی - سازمان حفاظت محیط زیست مکلف است طبق مقررات قانون استخدام کشوری کسور بازنشستگی کارکنان خود را هر ماه به صندوق بازنشستگی کشوری واریز نماید.
ماده ۳ الحاقی - سازمان بیمه‌های اجتماعی موظف است کلیه وجوهی را که بابت بیمه کارکنان سازمان حفاظت محیط زیست دریافت کرده پس از کسر مبالغ پرداختی، طبق فهرست اسامی کارکنان سازمان مزبور به صندوق بازنشستگی کشوری واریز نماید.
مستمری کارکنانی که بوسیله بیمه‌های اجتماعی به کارکنان سازمان حفاظت محیط زیست یا وراث آنها پرداخت می‌گردد پس از تصویب این قانون توسط صندوق بازنشستگی کشوری پرداخت خواهد شد.
ماده ۴ الحاقی - احتساب سوابق خدمت کارکنان سازمان حفاظت محیط زیست از لحاظ بازنشستگی مشروط به پرداخت کسور بازنشستگی بر اساس جمع دریافتی آنها در تاریخ ۱۳۵۰/۱/۱ می‌باشد.
ماده ۵ الحاقی - صندوق بازنشستگی کشوری با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست حداکثر ظرف یکسال به سوابق کارکنان سازمان از لحاظ بازنشستگی رسیدگی و مبالغی که هر یک از کارکنان بابت سنوات خدمت گذشته باید بپردازد تعیین خواهد کرد.
سازمان حفاظت محیط زیست مکلف است با موافقت صندوق بازنشستگی کشوری تصمیم مناسبی برای پرداخت سهم خود و کارکنان سازمان اتخاذ نماید.
وجوه دریافتی از سازمان بیمه‌های اجتماعی طبق فهرست هر یک از کارکنان بابت کسورات بازنشستگی سنوات خدمت گذشته آنها احتساب خواهد شد.
با تقدیم احترامات - دکتر طهمورث فروزین - دکتر سعید بهادری.
در مورد لایحه قانون اصلاح قانون شکار و صید پیشنهاد می‌نماید که تبصره زیر ماده ۱۴ قانون شکار و صید اضافه می‌شود:
- تبصره: در صورتی که مرتکبین اعمال مذکور در مواد ۱۰ و ۱۱ و ۱۲ و ۱۳ قانون شکار و صید برای تعقیب یا شکار حیوانات وحشی از وسائل نقلیه موتوری از قبیل اتومبیل - موتور سیکلت - قایق موتوری استفاده نمایند وسیله نقلیه‌ای که متعلق به مرتکب باشد و در حین کشف جرم بدست مامورین افتد به دستور دادستان موقتاً توقیف و در صورت محکومیت طبق رﺃی دادگاه برای مدت سه ماه تا یکسال در توقیف باقی خواهد ماند همین حکم برای نقلیه‌ای که متعلق به مرتکب نباشد ولی مالک آن عالماً و عامداً برای تعقیب یا شکار حیوانات وحشی در اختیار مرتکب قرار داده باشد جاری خواهد بود.
با تقدیم احترامات - دکتر طهمورث فروزین - دکتر سعید بهادری.
در مورد لایحه قانون اصلاح قانون شکار و صید پیشنهاد می‌نماید که در آخر بند یک ماده واحده، جمله ((بندهای ۱ و ۲ ماده ۸)) حذف و در اول این بند پس از عدد ۷ عدد ۸ ذکر شود.
با تقدیم احترامات دکتر طهمورث فروزین - دکتر سعید بهادری.
رئیس - لایحه و پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی راجع به حفاظت محیط زیست
۱۶- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی راجع به حفاظت محیط زیست
رئیس - گزارش شور اول حفاظت محیط زیست مطرح است، قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی در جلسه روز چهارشنبه ۱۳۵۲/۱۰/۵ با حضور آقای دکتر همایونفر معاون وزارت کشاورزی و منابع طبیعی لایحه شماره ۲۵۲۲ مورخ ۱۳۵۲/۲/۱۰ ارسالی از مجلس سنا راجع به حفاظت محیط زیست را که در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۲/۹/۲۰ وصول آن از مجلس سنا اعلام و به شماره ۹۵۲ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و چون قسمتی از این لایحه مربوط به اصلاح قانون شکار وصید بود آن قسمت را از لایحه مزبور تفکیک و بقیه را با اصلاحاتی تصویب کرد.
اینک گزارش آن به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
ماده ۱- حفاظت و بهبود و بهسازی محیط زیست و پیشگیری و ممانعت از هر نوع آلودگی و هر اقدام مخربی که موجب بر هم خوردن تعادل و تناسب محیط زیست می‌شود همچنین کلیه امور مربوط به جانوران وحشی و آبزیان آبهای داخلی وظیفه سازمان حفاظت محیط زیست می‌باشد.
سازمان حفاظت محیط زیست که در این قانون سازمان نامیده می‌شود وابسته به نخست وزیری و دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و زیر نظر شورای عالی حفاظت محیط زیست انجام وظیفه می‌نماید.
ماده ۲- رئیس شورای عالی حفاظت محیط زیست به فرمان همایونی منصوب می‌شود و اعضای آن عبارتند از:
وزیر دارائی - وزیر کشاورزی و منابع طبیعی - وزیر بهداری - وزیر تعاون و امور روستاها - وزیر آب و برق - وزیر اقتصاد - وزیر کشور - مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران - وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه و پنج نفر از اشخاص ذیصلاحیت که به پیشنهاد ریاست شورای عالی با فرمان همایونی برای مدت پنجسال منصوب می‌شوند.
ماده ۳- شورای عالی حفاظت محیط زیست علاوه بر وظائف و اختیاراتی که در قانون شکار و صید برای شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید مقرر بوده دارای وظایف و اختیارات زیر است:
الف- تعیین مناطقی تحت عنوان پارک ملی - آثار طبیعی ملی - پناهگاه حیات وحش - منطقه حفاظت شده و تصویب حدود دقیق این مناطق با رعایت ماده ۲۷ قانون شکار و صید و همچنین قوانین و مقررات مربوط به سازمان جنگلها و مراتع.
اجرای مقررات این بند در مورد مناطقی که با اجازه یا توسط سازمان جنگلها و مراتع کشور در آنها طرح جنگلداری یا مرتعداری به موقع عمل گذارده می‌شود موکول به موافقت وزیر کشاورزی و منابع طبیعی خواهد بود.
ب- تعیین انواع و بها و مدت اعتبار پروانه‌های موضوع ماده ۸ این قانون.
ماده ۴- هر نوع ممنوعیت و محدودیت و مقرراتی که برای مناطق مذکور در بند (الف) ماده ۳ این قانون برقرار می‌گردد نباید با حق مالکیت با حق انتقاع اشخاصی که در داخل این مناطق قانوناً درا هستند مغایر باشد.
ماده ۵- رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به پیشنهاد شورای عالی و موافقت نخست وزیر با فرمان همایونی منصوب می‌شود و از لحاظ مقام و حقوق و مزایا در ردیف معاونین نخست وزیر می‌باشد و سمت دبیر شورا را خواهد داشت.
ماده ۶- سازمان علاوه بر وظائف و اختیاری که در قانون شکار و صید برای سازمان شکاربانی و نظارت بر صید مقرر بوده دارای وظائف و اختیارات زیر است:
الف - انجام تحقیقات و بررسیهای علمی و اقتصادی در زمینه حفاظت و بهبود و بهسازی محیط زیست و جلوگیری از آلودگی و بر هم خوردن تعادل محیط زیست از جمله موارد ذیل:
- ۱- طرق حفظ تعادل اکولوژیک طبیعت (حفظ مناسبات محیط زیست)
- ۲- تغییراتی که تاسیسات و مستحدثات مختلف در وضع فیزیکی و شیمیایی و بیولوژیک خاک، آب و هوا ایجاد می‌نمایند و این تغییرات سبب دگرگونی وضع طبیعی می گیردند.
مانند تغییر و تخریب مسیر رودخانه‌ها، تخریب جنگلها و مراتع، دگرگونی اکولوژی دریاها، بهم خوردن زه کشی طبیعی آبها و دگرگونی و انهدام تالابها.
- ۳- استفاده از سموم کشاورزی یا مواد مصرفی مضر به محیط زیست.
- ۴- طرز جلوگیری از پخش و ایجاد صداهای مضر به محیط زیست.
- ۵- حفظ محیط زیست از نظر ظواهر طبیعت و طرق زیبا سازی آن.
ب- پیشنهاد ضوابط به منظور مراقبت و جلوگیری از آلودگی آب، هوا، خاک، پخش فضولات اعم از زباله و مواد زائد کارخانجات و به طور کلی عواملی که موثر به روی محیط می‌باشند.
ج- هر گونه اقدام مقتضی به منظور بهبود و بهسازی محیط زیست در حدود قوانین مملکتی با حفظ حقوق اشخاص.
د - تنظیم اجرای برنامه‌های آموزشی به منظور تنویر و هدایت افکار عمومی در زمینه حفظ و بهسازی محیط زیست.
ه - ایجاد باغهای وحش و موزه تاریخ طبیعی.
و - برقراری هر گونه محدودیت و ممنوعیت موقتی زمانی - مکانی - نوعی - طریقی و کمی شکار و صید و اعلام آن طبق مقررات ماده ۴ قانون شکار و صید.
ز - همکاری با سازمانهای مشابه خارجی و بین المللی به منظور حفظ محیط زیست در حدود تعهدات متقابل.
ماده ۷- هر گاه اجرای هر یک از طرحهای عمرانی و یا بهره برداری از آنها به تشخیص سازمان با قانون و مقررات مربوط به حفاظت محیط زیست مغایرت داشته باشد سازمان مورد را به وزارتخانه یا موسسه مربوط اعلام خواهد نمود تا با همکاری سازمانهای ذیربط به منظور رفع مشکل در طرح مزبور تجدید نظر به عمل آید.
در صورت وجود اختلاف نظر طبق تصمیم نخست وزیر عمل خواهد شد.
ماده ۸- مبادرت به هر گونه شکار و صید و پرورش و تکثیر و نگاهداری و خرید و فروش حیوانات وحشی و اجزاء آن و استفاده و سیاحت از مناطق مذکور در بند (الف) ماده ۳ این قانون مستلزم تحصیل پروانه یا اجازه از سازمان می‌باشد، در هر یک از موارد فوق که ضرورت ایجاب نماید سازمان می‌تواند با تصویب شورای عالی حفاظت محیط زیست اجازه یا پروانه رایگان صادر نماید.
- تبصره - در مواردی که صدور پروانه‌های موضوع این ماده همچنین صدور پروانه صادرت و واردات حیوانات وحشی و اجزاء آنها به موجب قوانین مربوط به وزارتخانه‌ها یا سازمانهای دیگری محول گردیده مرجع صادر کننده پروانه با جلب موافقت سازمان اقدام خواهد کرد.
ماده ۹- اقدام به هر عملی که موجبات آلودگی محیط زیست را فراهم نماید ممنوع است.
منظور از آلوده ساختن محیط زیست عبارتست از پخش یا آمیختن مواد خارجی به آب یا هوا یا خاک یا زمین به میزانی که کیفیت فیزیکی یا شیمیائی یا بیولژیک آنرا بصوری که مضر به حال انسان یا سایر موجودات زنده و یا گیاهان باشد تغییر دهد.
- تبصره - استعمال سموم به منظور مبارزه با آفات نباتی و حیوانات و حشرات موذی با رعایت قوانین و مقررات وزارت کشاورزی و منبع طبیعی مشمول این ماده نخواهد بود ولی در صورتی که استفاده از سموم برای مقاصد بالامغایر با بهسازی محیط زیست باشد سازمان ضرورت تجدید نظر در مقررات مربوط و جایگزینی مواد و طرق دیگری را برای دفع آفات توصیه خواهد نمود.
ماده ۱۰ - مقررات جلوگیری از آلودگی یا تخریب محیط زیست و تعیین معیار و میزان آلودگی مشمول ماده ۹ این قانون و محدودیت و ممنوعیتهای مربوط به حفظ و بهبود و بهسازی آن موجب آئین نامه هائی خواهد بود که از طرف سازمان تهیه و پس از تائید شورای عالی حفاظت محیط زیست به تصویب کمیسیونهای کشاورزی و منابع طبیعی و بهداری و دادگستری مجلسین خواهد رسید.
ماده ۱۱- سازمان با توجه به مقررات و ضوابطی که طبق آئین نامه‌های مذکور در ماده ۱۰ تعیین می‌شود عوامل یا منابعی که موجبات آلودگی محیط زیست را فراهم می‌نماید مشخص و مراتب را کتباً با ذکر دلایل بر حسب مورد به صاحبان یا مسئولین آنها اخطار می‌نماید که ظرف مدت معینی نسبت به رفع موجبات آلودگی مبادرت یا از کار و فعالیت خودداری کنند.
در صورتی که در مهلت مقرر اقدام ننمایند به دستور سازمان از کار و فعالیت عامل یا منبع مزبور ممانعت به عمل خواهد آمد.
در صورتی که اشخاص ذینفع نسبت به اخطار یا دستور سازمان معترض باشند می‌توانند به دادگاه شهرستان محل شکایت نمایند دادگاه فوراً و خارج از نوبت به موضوع رسیدگی می‌کند و در صورتی که اعتراض را وارد تشخیص دهد رﺃی به ابطال اخطار یا رفع ممانعت خواهد داد. رﺃی دادگاه قطعی است.
- تبصره - سازمان می‌تواند در مورد منابع و عواملی که خطرات فوری د ر برداشته باشد بدون اخطار قبلی دستور ممانعت از ادامه کار و فعالیت آنها را بدهد.
ماده ۱۲- صاحبان یا مسئولان عوامل و منابع موضوع ماده قبل مکلفند به محض ابلاغ دستور سازمان، کار یا فعالیت ممنوع شده را متوقف و تعطیل نمایند. ادامه کار یا فعالیت مزبور منوط به اجازه سازمان یا رﺃی دادگاه صلاحیتدار خواهد بود.
در صورت تخلف به حبس جنحه‌ای از شصت و یک روز تا یک سال و یا پرداخت جزای نقدی از پنج هزار و یک تا پنجاه هزار ریال یا بهره دو مجازات محکوم خواهند شد.
ماده ۱۳- هر کس در غیر از موارد مذکور در ماده ۱۱ مرتکب عملی شود که طبق ضوابط مقرر در ماده ۱۰ سبب آلودگی محیط زیست گردد از این عمل جلوگیری و کتباً اخطار خواهد بود که از تکرار اینگونه اعمال خودداری نماید.
در صورت تخلف مرتکب به جزای نقدی مقرر در ماده ۱۲ محکوم خواهد شد.
ماده ۱۴ - در مورد جرائم مذکور در این قانون سازمان از حیث مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم برحسب مورد شاکی یا مدعی خصوصی شناخته می‌شود.
ماده ۱۵ - مامورین سازمان که از طرف سازمان مامور کشف و تعقیب جرائم فوق الذکر می‌شوند در صورتی که وظائف ضابطین دادگستری را در کلاس مخصوص زیر نظر دادستان شهرستان تعلم گرفته باشند از لحاظ اجرای این قانون و قانون شکار و صید در ردیف ضابطین دادگستری محسوب می‌شوند.
- تبصره - در مواردی که سازمانهای دیگر به موجب قوانین مربوط مامور تعقیب جرائم مذکور در این قانون باشند سازمان حفاظت محیط زیست نظر خود را بر حسب مورد به آن سازمانها اعلام خواهد کرد.
ماده ۱۶ - کلیه عرصه و اعیان املاک متعلق به دولت واقع در محدوده مناطق مذکور در بند (الف) ماده ۳ همچنین کلیه تالابهای متعلق به دولت در اختیار سازمان قرار خواهد داشت و سازمانهای در بهره برداری از تالابها و املاک مذکور قائم مقام موسسات یا سازمانهای مربوط می‌باشد ولی حق واگذاری عین یا منافع آنها را ندارد.
- تبصره - در صورتی که استفاده از منابع مذکور مستلزم قطع درخت باشد سازمان جنگلها و مراتع کشور طبق طرح سازمان راساً عمل خواهد نمود.
ماده ۱۷ - در صورتی که عرصه و اعیان املاک متعلق به اشخاص و شهرداریها یا املاک موقوفه واقع در محدوده مناطق مذکور در بند (الف) ماده ۳ این قانون مورد نیاز باشد سازمان می‌تواند طبق مقررات قانون خرید اراضی و ابنیه و تاسیسات برای حفظ آثار تاریخی و باستانی مصوب آذر ماه ۱۳۴۷ خریداری و تصرف نماید.
ماده ۱۸- سازمان دارای گاردی خواهد بود با لباس متحد الشکل و تجهیزات لازم.
ماده ۱۹ - مناطقی از کشور که مقررات مواد ۱۱ و ۱۲ و ۱۳ این قانون در آنها اجرا خواهد شد از طرف سازمان با رعایت شرایط و ضوابطی که در آئین نامه‌های اجرائی این قانون مقرر می‌گردد تعیین و پس از تصویب شورای عالی اعلام می‌شود.
ماده ۲۰- سازمان می‌تواند کلیه یا قسمتی از وظایف و اختیارات خود را نسبت به اجرای مواد ۱۱ و ۱۲ و ۱۳ این قانون در محدوده شهرها و هر یک از مناطق کشور ضمن تعیین حدود بر حسب مورد به شهرداریهای مربوط یا هر سازمان دولتی ذیربط محول نماید، در این صورت شهرداریها و سازمانهای مذکور مسئول اجرای آن خواهند بود.
ماده ۲۱- آئین نامه‌های اجرائی این قانون توسط سازمان تهیه و پس از تائید شورای عالی حفاظت محیط زیست به تصویب هیئت وزیران می‌رسد. آئین نامه مزبور از جمله شامل موضوعات زیر خواهد بود:
الف - نحوه تشکیل جلسات و ترتیب کار شورای عالی حفاظت محیط زیست.
ب - تعیین مقررات مربوط به زیبا سازی و جلوگیری از نازیبائی محیط زیست.
ج- تعریف جانوران و حیوانات وحشی و مناطق مذکور در بند (الف) ماده ۳ این قانون.
د - تعیین ضوابط و مقررات تشکیل گارد سازمان و درجات و تجهیزات افراد آن.
ه - تعیین ضوابط و مقررات مربوط به مناطق مذکور در بند (الف) ماده ۳ این قانون.
مخبر کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی - مهندس نظمی.
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه روز دوشنبه ۱۳۵۲/۱۱/۱ با حضور نمایندگان دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به حفاظت محیط زیست را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی را با اصلاحاتی تصویب کرد اصلاحات مزبور در جلسه روز پنجشنبه ۱۳۵۲/۱۱/۱۱ مورد تصویب کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی قرار گرفت.
اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون دادگستری - دکتر سید محمد رضا تنکابنی.
گزارش شور اول از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون بهداری در جلسه روز دوشنبه ۱۳۵۲/۱۱/۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به حفاظت محیط زیست را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دادگستری را تصویب کرد.
اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
مخبر کمیسیون بهداری - دکتر حیدر قلی برومند.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه روز چهارشنبه ۱۳۵۲/۱۱/۱۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به حفاظت محیط زیست را مورد رسیدگی قرار دارد و مصوبه کمیسیون دادگستری را تائید و تصویب کرد
اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
مخبر کمیسیون دارائی - امان الله ریگی.
رئیس - کلیات لایحه مطرح است. آقای حکمت یزدی بفرمائید.
حکمت یزدی - این لایحه حفظ محیط زیست و بهبود و بهسازی محیط زیست که مطرح است. به نظر بنده از اهم لوایحی است که در مجلس شورای ملی مطرح می‌شود این لایحه بایستی خیلی زودتر به مجلس آورده می‌شد متاسفانه خیلی دیر به مجلس آورده شده، شما در جراید خواندید کارشناس سازمان ملل چند شب پیش اعلام کرد، که هوای تهران آنطور که در نظرم هست ۵ برابر بیش از حد قابل پذیرش است چند شب پیش در روزنامه خواندم، اداره هواشناسی اعلام کرده بود که در بعضی مواقع هوای تهران به آن درجه از کثافت می‌رسد که مرحله خطرناک تنفس است. ولی آیا در قبالش با این گسترش مطلب محیط زیست موضوعی که روی سلامت انسانها و تمام افراد ایرانی صددرصد موثر است موضوعی که روی حیوان و روی تمام موجوداتش موثر است، بایستی با یک استحکام بیشتری عرضه می‌شد. بنده فقط خوشوقتم از اینکه در رﺃس شورای عالی محیط زیست شخصیت ممتاز و مدبر و با کفایتی تشریف دارند که اگر قانون ناقص است، درایت و فهم و مدیریت و شخصیت ایشان جبران این معنا را به طور قطع می‌کند. کما اینکه مسئله شکار و صید از زمانی که تحت تصدی معظم اله واقع شد به بهترین وجه اداره می‌شد و می‌شود.
اما من فکر می‌کنم در مقام خدمتگزاری و آنهم خدمتگزاری صادقانه، بنده و همه آقایان موظفیم اگر مطالبی به نظرمان رسید عرضه کنیم خواه پیشنهاد و مطالب ما قبول بشود یا نشود بنده در این قانون تجدید تشکیلات وزارت کشاورزی مصوب اصلاً یک مطالب دیگری را عنوان کرده بودیم، که در انشاء این قانون توجه به آن نشده، شما در ماده ۴ قانون تشکیلات وزارت کشاورزی مصوب ۱۳۵۰ می‌خوانید از تاریخ تصویب این قانون نام سازمان شکاربانی و نظارت بر صید، به سازمان حفاظت محیط زیست و همچنین نام شورای عالی سازمان مزبور به شورای عالی حفاظت محیط زیست تبدیل می‌شود. شما در سال ۵۰ اصلاً این شورا را دارید؟ نه در این سال نه در این تاریخ. سازمان حفاظت محیط زیست را در سال ۵۰ دارید.
باز می آئید در این قانون اشاره می‌کنید، کلیه اختیاراتی که به شورای عالی شکار و صید محول می‌شود ما اصلاً شورای عالی شکار و صید نداریم ما اصلاً طبق قانون سازمان شکار وصید نداریم و معلوم می‌شود، تدوین کنندگان این قانون حتی زحمت این را به خود نمی‌دهید که بوند قوانین مصوب قبلی خودشان را بخوانند و ببینید چه تصویب کرده‌اند.
که بعد بیایند بر مبنای قوانین مصوب، چیز تازه‌ای بیاورند. و باز بر همین مبنا تفکیک این کار هم غلط بود آنجا که باید تفکیک کنید، نمی‌کنید و آنجا که نبایست تفکیک کنید با عجله و شتاب تفکیک می‌کنید. وقتی یک مواردی مربوط به شورای عالی حفاظت محیط زیست است ما دیگر قانون شکار و صید تحت این عنوان نداریم که شما اصلاحیه بیاورید.
و باز در این قانون مطلقاً اشاره‌ای نشد که این مطالب مربوط به وزارت کشاورزی است و در ذیل آن ماده می گوئید که رئیس این سازمان یعنی سازمان نظارت بر شکار وصید، معاون وزیر کشاورزی است.
و در این قانون مطلقاً اشاره نکردید که این قانون ناقص آن قانون است. نسخ ضمنی می‌کنید؟ بنده شخصاً اعتقاد به نسخ ضمنی ندارم. باید تصریح بشود. پس ماده ۴ را به جای خودش گذاشتیم و این قانون را هم به جای خودش دو دستگاه باید این کار را بکند یکی وزارت کشاورزی و یکی سازمان حفاظت محیط زیست و باز در وظائف وزارت کشاورزی می‌خوانیم در ماده ۱۷ فقره ۲-۸-۲۷ تمام این وظائفی را که برای حفاظت محیط زیست آورده‌اید در صلاحیت وزارت کشاورزی است، لازمه اش این است که تداخل، حکومت در حکومت، دولت در داخل دولت هر کسی بلند می‌شود که منهم مسئولیت حفاظت محیط زیست را دارم حتی در این قانون اشاره نشد که به هر دستگاهی که در این باب اختیاری داده شده باید جمع بشود در سازمان حفاظت محیط زیست این دو نقص و اما در خود قانون بنده مروی مواد فعلاً بحثی ندارم کلیاتی که اینجا مطرح است عرض می‌کنم در شورای عالی رئیسش را شمرده اعضای شورای عالی را هم شمرده‌اید یکدفعه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست را دبیر شوری قرار دادید آخر کسیکه عضو شورای محیط زیست نیست چطور می‌تواند دبیر آن شوری باشد کسیکه مجری نظرات شوری هست چطور خودش می‌تواند تصمیم گیرنده باشد آخر نمی‌شود کسیکه عضو شوری نیست دبیر شوری باشد ؟کسیکه حق رﺃی ندارد دبیر شوری باشد تازه چه بکند منظورتان این است که رئیس دبیر خانه باشد خوب این را که نباید او انجام بدهد یک دبیر خانه در جنب شوری هست و او وظیفه اش را انجام می‌دهد و اما در همان ایرادی که من کردم شورای عالی محیط زیست علاوه بر وظائفی که شورای عالی شکار بانی دارد اصلاً شورای عالی شکاربانی از سال ۵۰ به این طرف نداریم این وظایف خواه ناخواه مربوط به این شوری بوده و شما نمی‌توانید تصویب بکنید.
قانونی را که لغو کرده‌اید و مجدداً اعطای اختیار بکنید کما اینکه در سازمان حفاظت محیط زیست می گوئیم علاوه بر وظایفی که در مورد شکار و صید دارد اصلاً چنین چیزی نداریم و اما با این قانونی که گذارنده‌اید یک دفعه لغوش کردید عجیب است که می گوئید هر گاه سازمان حفاظت محیط زیست بعضی از طرحهای اجرائی دولت را مضر بداند از لحاظ قانون حفاظت محیط زیست این سازمان تذکر می‌دهد به آن وزارتخانه که در طرح خودت تجدید نظر بکن اگر آن وزارتخانه که در طرح خودت تجدید نظر بکن اگر آن وزارتخانه زیر بار نرفت به نخست وزیر مراجعه می‌کنند که چه بکنیم ایشان هم می‌گویند یا این طرح را اجرا کن یا قانون را معلق کن مگر یک چنین چیزی می‌شود قانونی که در یک مملکت از قوه مقننه می‌گذرد و به توشیح می‌رسد قابل اجرا برای همه هست نه اینکه فلان موسسه بگوید بنا به مصالحی بنده این قانون را اجرا نمی‌کنیم و یا بروند پیش آقای نخست وزیر و بگویند که آقا شما بیائید این قانون شکنی را به گردن بگیرید سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد که این پروژه این طرح از لحاظ حفظ محیط زیست مضر است جنابعالی قانون شکنی بفرمائید و اجازه بفرمائید اجرا کنیم این حرف یعنی چه؟ مگر قانون برای وزیر، برای نخست وزیر، برای من، برای شما و همه ملت یکسان نیست؟
اگر به یک مقامی قدرت قانونی می‌دهد که اعلام نظر بکند و به او قدرت می‌دهد که طبق مقررات خودت وقتی می‌بینی مضر است آنرا جلوگیری کن اما وقتی که باید آنرا تعطیل کند بگوئیم نخیر اگر این مربوط به دولت است قانون شکنی عیبی ندارد اگر مربوط به مردم است به صلابه شان می‌کشیم. اما یک مسئله مهم چند روز پیش بنده شنیدم مقام مسئولی می‌گفت ما اجازه می‌دهیم که در کرج و این طرف و آن طرف کارخانه بسازند رئیس اداره هوا شناسی که من نمی‌دانم در صلاحیتش بود که این مداخله را بکند یا نه چون همانطور که عرض کردم همه مداخله می‌کنند رئیس اداره هواشناسی گفت کارخانه‌های دودزا را می‌بندیم اما چرا احساس مسئولیت نیست چرا هم آهنگی نیست یکی می‌گوید من اجازه کارخانه می‌دهم دیگری می‌گوید من کارخانه را می‌بندم چون دودزا است از اول وحدت نظر داشته باشید ببینید در یک محیط اگر به اشباع رسیده و احداث کارخانه مضر است یک نظر فنی و صحیح بدهید که مردم راحت بشوند نه اینکه یکی می‌گوید بنده از لحاظ محیط خودم اشکالی ندارد بفرمائید کارخانه احداث مخصوصاً در مورد کارخانجات نظر بدهند که آیا با این وصفی که این کارخانه دارد برای حفظ محیط زیست مضر است؟ مفید است؟ چه باید بکند تا آن خودش مرتفع بشود نه اینکه بعد از احداثش در گیری پیدا بکند و متاسفانه این مطلب در اینجا در نظر گرفته نشده و باید تجدید نظر بشود عرض می‌کنیم که یک مطلبی که در همه قوانین برخورد می‌کنیم این مسئله گارد مخصوص است بنده وجداناً از لحاظ قضائی عرض می‌کنیم ما در داخل شهرها شهربانی داریم در خارج شهرها ژاندارمری داریم هر موسسه‌ای که گارد مخصوص برای خودش و بعد هم یک عبارت با زرنگی بسیار می‌گذارند که اگر مامورین مربوط در کلاس مخصوصی که زیر نظر دادستان شهرستان تشکیل می‌شود مقدماتی را فرا گرفتند گزارش آنها در ردیف ضابطین دادگستری است این صحیح نیست بنده اصلا نمی‌دانم مجوز اینکه زیر نظر دادستان شهرستان مطالبی را فرا گیرند چیست ممکن است دو جلسه در آن شرکت کنند و بعد نیایند اگر حالا امتحان می‌دهند، اختیار می‌شوند یا نه این توسعه مطلب ضابط دادگستری صحیح نیست اگر هر دستگاهی گاردی داشته باشد و بعداً نظرش هم درست معادل ضابط دادگستری باشد صحیح نیست مطلبی که باز در اینجا فراموش شده و فکر می‌کنم مشغله زیاد بوده که به این معنی توجه نشده قانون شهرداری است برای شهرداری وظیفه تعیین کرده‌اید که هر محلی را که از لحاظ کثافت و آلودگی هوا مضر تشخیص می‌دهد تعطیل بکند شما در قانون شهرداریها می‌خوانید اینجا معلوم نیست که یک منطقه‌ای را که شهرداری مضر تشخیص می‌دهد یک قانون برای خودش دارد سازمان حفاظت محیط زیست هم یک قانون برای خودش دارد طبق قانون حفاظت محیط زیست تکرار عمل ممنوع موجب مجازات جنحه‌ای است اما در قانون شهرداری مجازاتی ندارد فقط می‌آید قاطعاً محل را تعطیل می‌کند شما بدون توجه به اختیاری که شهرداری دارد آمدید یک قانون اینجا گذرانده‌اید و مجازات جنحه برایش وضع کردید و بعلاوه گفتید این اخطار یا تعطیل قابل شکایت در دادگاه شهرستان است و اگر دادگاه شهرستان این تعطیل را لغو کرد کان لم یکن است ببینید چه تناقضی یک جا شهرداری تعطیل می‌کند اصلاً قابل اعتراض نیست از یک طرف هم مجازات ندارد اما اگر سازمان تعطیل کرد قابل فک است اما مجازات هم دارد بدون توجه به این مطلب اگر فردا بنده بیایم بگویم فلان محوطه دودزا است فلان محوطه مضر است.
از لحاظ محیط زیست یک مامور شهرداری می‌گوید من باید تعطیل کنم مامور سازمان محیط زیست می‌گوید نه خیر بنده باید اخطار کنم و گزارش بدهم آقا را سه ماه زندان کنند مامور شهرداری می‌گوید نه حالا دوتائی روبروی هم ایستاده‌اند و معلوم نیست عامل این است یا آن کی باید با این موضوع رسیدگی کند دو حکم متضاد دو نتیجه متضاد در حالی که این قابل حل بود و قوانین قانون جامعی تهیه و به مجلس تقدیم می‌کردید حق مطلب این بود که با توجه به تمام مسائل مثلاً شما مسئله آلودگی آب را در اختیار سازمان آب قرار دادید پس حالا این سازمان حفاظت محیط زیست چه کاره است هر کس برای خودش یک قانون یک گارد دو یک ضابط دادگستری و یک تصمیم گیرنده دارد که یکی قابل اعتراض است و یکی قابل اعتراض نیست یکی مجازات جنحه دارد یکی مجازات خلاف دارد اینها را جمعش بکنید یک مجموعه واحد بدهید که آن مجموعه واحد بتواند مثل یک مغز متفکر در یک اجتماع تصمیم بگیرد و تصمیم خودش را عمل کند اما مسئله جالب تر مجلس طبق این قانون مجازات تعیین می‌کند برای کسیکه بعد از اخطار سازمان به عمل مضربه محیط زیست ادامه بدهد و باز مجازات تعیین می‌کند برای کسانی که شکار غیر مجاز بکنند اما در قانون می گوئید تعریف موضوع جرم در اختیار سازمان است.
آیا قوه مقننه می‌تواند چشم بسته دو ماه تا ۶ ماه برای چی نمی‌دانم بگوید ۳ سال یا ۵ سال حبس جنائی درجه یک یا حبس درجه دو متعلقش چیست نمی‌دانم بنده همینطور چشم بسته می‌گویم حبس جنائی درجه یک متعلقش چیست بعداً در آئین نامه تعیین می‌کنند شورا تعیین می‌کند قانون اساسی می‌گوید مجازات باید به موجب قانون باشد که قبلا موضوعاً مفهوماً مصداقاً تعیین شده باشد نه اینکه بنده بیایم بگویم ۶ ماه تا سه سال و متعلقش معلوم نباشد؟ بعداً در آئین نامه تعیین می‌کنند آیا می‌تواند قوه مقننه قدرت قانونی خودش را راجع به تعریف موضوع جرم، آئین نامه آنهم به قوه مجریه واگذار کند اگر می‌تواند بنده عرضی ندارم و بیش از این مزاحم نمی‌شوم.
رئیس - آقای قوام صدری بفرمائید.
قوام صدری (وزیر مشاور) - با اجازه مقام محترم ریاست با اینکه قاعدتاً مطلبی نبود و در شور اول چنانچه نمایندگان محترم پیشنهاداتی داشته باشند می‌توانند مرحمت کنند تا در کمیسیون بررسی شود معذالک چون مطالبی فرمودند که احیاناً ممکن است موجب سوء تفاهمی شود کسب اجازه کردم که یکی دو نکته را توضیح عرض کنم بیشتر مطالبی که در قسمت اول فرمودند راجع به چگونگی اسم قانون بود و امثال اینها و تصور می‌کنم قسمت بیشتر مسائل سلیقه‌ای بود که در عین حال می‌تواند درست باشد و لطمه‌ای بر آنچه که کمیسیون محترم تصمیم گرفته و در معرض اظهار نظر مجلس گذاشته وارد نیاورد خوب مسائل سلیقه‌ای است البته پیشنهاداتی مرحمت خواهند فرمود که در کمیسیون بررسی می‌شود چه بسا که احیاناً مسائل را روشن تر کند و به طور مثال در همین موضوع شورای عالی که فرمودند بنده می‌خواهم اجازه داده شود که عین مطلبی را که راجع به شورای عالی است و اینکه شورای عالی قبلی دیگر وجود ندارد بخوانم تا روشن شود که به همان صورت سلیقه‌ای روی آن اظهار نظر فرمودند می‌نویسد شورای عالی حفاظت محیط زیست علاوه بر وظائف و اختیاراتی که در قانون شکار و صید برای شورای عالی شکار بانی و نظارت بر صید مقرر بوده یک قانونی بوده است در یک زمانی که الان هم به قوت خودش باقی است اسم آن قانون قانون شکار و صید است و شورائی که در آن قانون پیش بینی شده بود شورای عالی شکار و صید بود البته قانون تشکیلات وزارت کشاورزی آن شورا و آن سازمان اسمشان عوض شده ولی اسم قانون عوض نشده آن قانون اسمش کماکان شکار و صید است و هنوز هم هست و شورائی هم که در همان قانون است آن شورا همین شورا است و در آن قانون اسمش شورای شکار و صید است.
اینجا اشاره به آن مطلب و آن شورائی که در آن قانون ذکر شده یک چیز غیر واقعی را گرفته بودیم ما اینطور فکر می‌کنیم که این یک امر سلیقه ایست برای اینکه در قانون ذکر شده شورای عالی شکار و صید اینجا هم همان عبارت را آوردیم حالا ممکن است پیشنهاد بفرمائید در کمیسیون بررسی می‌شود و شاید این ترتیب را عمل کنیم و درست تر باشد کمیسیون تصمیم اتخاذ خواهد فرمود یک مطلب راجع به سازمانهای دولتی و ارجاع امر به نخست وزیر اشاره فرمودید قربان ملاحظه بفرمائید دستگاههای دولتی اصل این است لااقل اصل کلی و عمومی مان این است که دستگاههای دولتی مجری قوانین هستند و باید کلیه اعمال و رفتار و تصمیمات را بر اساس قوانین موجود و بر وفق قوانین و برای اجرای قوانین حفظ کنند ما این اصل کلی را واقعاً رعایت می‌کنیم و خیال هم می‌کنیم قبول داشته باشید که اینطور عمل شود.
حالا به نظر آقایان چه باشد نمی‌دانم ولی فرض بفرمائی که یک دستگاهی با توجه به همین قانون آمده است به طور مثال اجازه و پروانه تاسیس یک دستگاه و یک کارخانه دولتی را گرفته که این کارخانه دولتی موثر در وضع زندگی مردم یا در وضع کار دولت هست بعد این سازمان محیط زیست بعد از مدتی چون می‌دانید قضیه آلودگی محیط زیست یک چیز دائم و مستمر نیست روز شنبه هوای یک محیط شلوغی مثل کارخانه با روز جمعه اش فرق دارد (عباس میرزائی - صحیح است).
و میزان آلودگی هوا در آن یک موضوع ثابت نیست آن روزی که روی اجازه تاسیس یک کارخانه‌ای تصمیم می‌گیرند آن روز نه فقط آلودگی نبود بلکه برعکس اجازه و امکان ایجاد این کارخانه هم در آن مکان معین امکان پذیر بود ولی بعد در یک برهه از زمان سازمان ستادی مامور اجرای این قانون تشخیص می‌دهد که الان این کارخانه فرض بفرمائید لطمه می‌زند به بهداشت محیط خوب این باید تذکرش را بدهد به دستگاه ولی دستگاه هم بایستی درصدد رفعش برآید حالا چه می فرمائید که دستگاه دولتی پاسبان بردارد و ببرد در آن دستگاه دولتی و آن دستگاه دولتی را تعطیل کند ؟و حال اینکه این دستگاه دولتی یک دستگاه عادی است بهترین نمونه و عالیترین نمونه اش را خدمتتان عرض کنم این کارخانه برق آلستوم است آن روزی که درست شد محلش جائی نبود که لطمه به هوای شهر بزند و خیلی خارج از شهر بود ولی الان جزو شهر شده و از لحاظ آن موقعیت خاص مناسب نیست هنوز هم آلودگی شدید درست نمی‌کند.
معذلک این سازمان تشخیص داده و به کارخانه برق آلسترم تذکر داده که اگر بخواهد بعد هم اینجا باشد با وضع فعلی برای محیط زیست خطرناک و مضر است و باید یک فکری بکند خوب آنها هم دستگاه دولتی هستند فکر منفعت خودشان که نیستند بلافاصله می‌روند دنبال این کار چنانچه طرحهائی هم تهیه و مطالعه و بررسی کرده‌اند که بروند و در نوع سوختشان تغییری بدهند و قرار شده است به جای گازوئیل مثلاً سوخت گاز به کار ببرند. اما برای اینکار یک مدت زمان می‌خواهد می‌فرمایید که این سازمان حفاظت محیط زیست که خودش دستگاه دولتی است پاسبان بردارد و برود کارخانه برق آلستوم را ببندد؟ به عنوان اینکه من به تو اخطار کردم و تو اقدام نکردی و تو نصف شهر و کارخانجاتی را که از این برق تغذیه می‌شوند تعطیل کن اگر قرار باشد هر دستگاهی دولتی برای خودش مستقلا یک کاری انجام دهد بعد هماهنگی و فرم همکاری و آن چیزی را که بما تذکر می‌دهید و گاهی هم به عنوان ایراد به رخ ما می‌کشید در نظر نگیرد کجا باید برود؟
باید این دستگاه تذکر و گزارش بدهد به رئیس دولت که فلان دستگاه فلان نقیصه در کارش هست دستور بدهید رفع کند فرض این هم هست که مجری این کار هم همان دولت است و اینکار را باید انجام دهد فرق دستگاههای عمومی با دستگاههای غیر عمومی همین چیزها است واقعاً برق آلسترم را نمی‌شود مثل یک کارخانه بخاری ایکس تعطیل کرد. می‌شود یا نمی‌شود؟
فرض بفرمائید به کارخانه نان پزی ارتش بگویند چون دود ایجاد می‌کنی الان تعطیل کن پاسبان بفرستد آنجا که فوراً تعطیل کن این کار لازم نیست اگر قبول کنید که مسئول اجرای این مجموعه این دستگاهها همه با هم هستند خیال می‌کنم لازم است که به این دستگاهها گزارش بدهند و او هم درصدد چاره جوئی برآید اینرا نباید یک نقص قانونی یا نوعی تبعیض این شخص یا آن شخص یا دولت یا یک فرد عادی تلقی کرد و موضوع مداخله کردن و اینکه فرمودید شهرداری قانونی دارد، هواشناسی یک حرفی می‌زند هواشناسی نگفته کارخانجات دود از را می‌بندیم گفته کارخانجات دودزا را می‌بندیم این با هم فرق دارد همانطور که فرمودید به عهده او نیست که ببندد به مناسبت یک مطلبی گفته است فرض بفرمائید راجع به آلودگی کارخانجات دودزا گفته و بعد هم در روزنامه‌ها منعکس کردند و بنده هم خارج از کارم می‌توانم اظهار نظر بکنم که کارخانجات دودزا را باید بست یا نه و این واقعاً مداخله در کار هم نیست که یکی بگوید می‌بندم یکی بگوید نه تمام این تحقیقات شده وقتی که وزارت اقتصاد پروانه کارخانجات را به طور مثال می‌دهد به طور مسلم این نظرات را مطالعه می‌کند و در نظر می‌گیرد و حتماً نظر این سازمان را جلب می‌کند منتها عرض کردم اتومبیلی را که امروز می‌خرید و اجازه حرکت به شما می‌دهند یا اتوبوسی که شرکت واحد به کار می‌اندازد امروز یک اتومبیل خوب و غیر مضری است از نظر محیط زیست و بهداشت هوا و حال اینکه همین اتومبیل یا اتوبوس بعد از مدتی کار، درست برعکس می‌شود اگر به او نرسند وضع فرق می‌کند.
پس آن روز که بهش اجازه دادند آن روز عیب نداشته این سازمان را برای همین درست کردند اگر اتوبوسی از تعادلش خارج شد تذکر بدهند اگر کارخانه‌ای از حدودش خارج شد و لازم است که در آن تجدید نظر بشود و جایش را عوض بکنند بهبودی در وضع کارش ببخشند نوع سوختش را عوض کنند این تذکر را می‌دهند این را هم عرض کنم بنابر فکری که ما داریم این دستگاه یک دستگاه ستادی است و کمتر یک دستگاه اجرائی است همیشه اجرائیات این این را بوسیله دستگاههای مربوط اجرا می‌کند به طور مثال شهری را که به عنوان مثال فرمودند، یک چیز را عرض بکنم فرمودند در قانون شهرداری هست آن روزی که در قانون شهرداری گذاشتند که جلو دود را بگیرند و البته کلمه زیست مطلقاً در آن ذکر نشده، جز آلودگی هوا، و اختیاراتی که به شهرداری در این زمینه دارند عبارت بود از تنوره دکانهای نانوائی سنگکی و تافتون پزی و حمام هائی که با ذغال سنگ و گازوئیل کار می‌کنند و این تنوره دکانهای نانوائی و کوره حمام و تمام اینها یک صدم آن چیزهائی که نیست که در معرض آلودگی هوا از طریق اینها هستیم تنوره دکان نانوائی و حمام جزء یک درصد اجزای آنچه که ما امروز در مقابل خطر آلودگی هستیم نیست پس امروز بایستی قدرت اجرای دستگاهها مجازاتها امکانات سرعت عمل بیش از آنزمان بشود که در قانون شهرداری اجازه داده‌اند که هر جا آلودگی هستیم نیست.
پس امروز بایستی قدرت اجرای دستگاهها مجازاتها امکانات سرعت عمل بیش از آنزمان بشود که در قانون شهرداری اجازه داده‌اند که هر جا آلودگی حس کرد تعطیل کند اگر آن قانون را شهرداری اجرا کند در یک کارخانه که در روز ۲۰۰۰ نفر کار می‌کنند تعطیل آن کارخانه مساوی است با بیکاری ۲۰۰۰ کارگر و مقداری ضرر صاحب کارخانه و دیگران که ضرر این لطمه به گردش عادی اقتصاد مملکت است، یعنی شهردار بایستی مجازات داشته باشد آنروز یک وضع بود و امروز یک وضع دیگری است و فکر می‌کنم ما این لایحه را خیلی تعدیل کردیم آنچه سازمان کردند و توقع داشتند مجازاتها را پائین بیاوریم خطر آلودگی هوا خیلی بیش از این چیزی است که احیاناً ۵ یا ۶ ماه کسی که دستوارت را اجرا نکند حبس کنند. یک مطلب راجع به آئین نامه فرمودید که مجازاتها را موکول به آئین نامه کردند ملاحظه بفرمائید اینها همه برحسب زمان و مکان متغیر اند آنچه را که ما استدعا کردیم اجازه بفرمائید اینست که به طور مثال از قانون صید و شکار که که اشاره فرمودند عرض می‌کنم هر صیدی را که دستگاه متخصص تشخیص داد که جزء صیدهای ممنوعه است سرنبرد و دیگر شکار نکنند قانون گفته است هر کس این صید را بدون اجاره شکار کرد مجازات بشود می فرمائید صورت بیاوریم آیا همیشه صورت بیاوریم یا یکمرتبه لیست حیوانات را بر حسب منطقه و بر حسب موضوع بیاوریم که در قانون تصریح بشود ولی این عملی نیست برای اینکه حیوان خاصی در یک برهه‌ای از زمان صیدش ممنوع است و همان حیوان را در یک زمان دیگر صیدش را مجاز تشخیص می‌دهند این را چطور می‌توانیم صورت بیاوریم طبع کار و نوع عمل طوری است که جز این کار را بکنند اینها یک ضوابطی دارد که باید مرتب تجدید نظر کنند بررسی کنند چون یکروز آهو را در آذربایجان صید نباید بکنند و یکروز هم در همان منطقه حیوانات درنده را رها می‌کنند که آهوها را بخورند وضع عوض می‌شود راه دیگری تشخیص ندادیم و اگر راهی جز این به نظرتان می‌رسد پیشنهاد بفرمائید کمیسیون بررسی می‌کند و اگر عملی بود و اگر توانستیم به آن عمل کنیم حتماً قبول خواهیم کرد (احسنت).
رئیس - آقای رامبد بفرمائید.
رامبد - روزی نماینده دولت از جناب آقای رئیس مجلس شورای ملی سوال کردند که من آشنا به آئین نامه مجلس شورای ملی نیستم آیا می‌توانم چنین صحبت بکنم یا نمی‌توانم، من به صداقت و صراحت در این بیان احترام می‌گذارم ولی در عین حال از دولت و ریاست معظم مجلس شورای ملی تقاضا دارم مقرر بفرمائید کسانی که بنام نماینده دولت در مجلس شرکت می‌کنند آشنا به آئین نامه مجلس شورای ملی هم باشند. جناب آقای وزیر مشاور البته در آئین نامه مجلس شورای ملی هست که اگر در شور اول نماینده پیشنهاد داشته باشد بدهد ولی هست که اگر در شور اول نماینده پیشنهاد داشته باشد بدهد ولی بخوانید آئین نامه را در آنجا نیز هست که در کلیات لایحه صحبت می‌کنند که این لایحه مطرح بشود یا رد بشود این مربوط به پیشنهاد نیست وقتی که شما از یک مهندس طرح ساختمان یک استادیوم ورزشی را می‌خواهید برای شما طرح یک زورخانه را بیاورد آیا شما نقشه زورخانه را می‌توانید اصلاح کنید و تبدیل کنید به یک استادیوم ورزشی میفرمائید پیشنهاد بدهید کمیسیون محترم اصلاح می‌کند چه را اصلاح می‌کند؟
این بحث در کلیات لایحه است که آیا لایحه به این صورت قابل قبول است یا رد می‌شود پس استدعا می‌کنم این اصل را در مجلس شورای ملی اگر یکروز نماینده محترم اکثریت به جا پیشنهاد فرمودند که آقای اقلیت این مطلبی را که گفتید پیشنهاد بکنید در کمیسیون مطالعه می‌کنیم و اگر قابل اعمال بود قبول می‌کنیم این برای شما اساس مستمر بحث‌ها نشود که همیشه بفرمائید شور اول است پیشنهاد بدهید اصلاح می‌شود، شور دوم است چرا در شور اول پیشنهاد ندادید مگر شما فراموش کرده‌اید که دولت در بودجه به مناسبت تغییراتی که در وضع مملکت پیش آمده باید برنامه پنجم را که با آن عظمت تصویب کردید تغییراتی بدهید و از جمله جهات تغییراتی که پیش آمده این اصلاحات را ایجاب کرد که یکی از آنها مسئله محیط زیست است و این آنجائی است که همه مجلس، همه مملکت همه پدرها و مادرهائی که فرزند دارند و می‌بینند که نسل حاضر که هیچ، نسل آینده هم در اثر آلودگی محیط زیست مواجه با اشکالات و خطرات بزرگی هستند با این امر موافقند، ولی این لایحه به هیچوجه متناسب اهمیت موضوع نیست آقای حکمت یزدی به مجلس عرض می‌کنند که این لایحه شما کافی نیست درد را دوا نمی‌کند در این لایحه باز هم فقط یک یک مقدار اختیارات برای حکومت، به افراد دادید بیائید برای یک روز مسیر را تغییر بدهید همه اش اصل اختیار، اختیار ولی اگر این اختیار هیچ مسئولیتی هیچ وظیفه‌ای، هیچ نظارتی برای حسن جریان امور نداشته باشد کار را به بدجائی می‌رساند آقای وزیر مشاور شما در تمام این لایحه به نمایندگان محترم یک سطر نشان بدهید که در قبال این اختیارات، چه مسئولیتی در قبال حفظ محیط زیست دارید؟
دود کارخانه شهریار را کم می‌کنید؟ بیش از تمام مواد مسموم کننده و خفه کننده که در زمان جنگ از دو جبهه علیه هم می‌فرستادند و حتی این عمل را در مقررات جنگی غیر مجاز و خلاف اصول جنگی اعلام کردند کارخانجات غرب تهران شما بیش از آن چیزی که در هیچ جای دنیا قابل قبول باشد این دود و ابخره مسموم و آلوده کننده محیط زیست را به هوای آلوده تهران می افزائید شما به من یک جمله نشان بدهید که در قبال این اختیارات چه خواهید کرد و چه مسئولیتی دارید؟
جناب آقای قوام صدری بنده استدعا می‌کنم به شوفر دولتی تان بفرمائید که برای دو دقیقه اتومبیل را در کنار خیابان نگهدارد و شما مثل یک عابر یک نفر از ساکنین این شهر چند لحظه‌ای بایستید و ببینید دود اتوبوسها دولتی شما به سر مردم چه می‌آورد (صحیح است) شما کدام سطر را به مجلس ارائه می‌دهید که نمایندگان ملت، اکنون که آمدیم برنامه پنجم را تغییر دادیم و در گزارشات جناب آقای نخست وزیر در لایحه بودجه رسماً اعلام شد که در امر حفاظت محیط زیست متوجه شدیم که باید غفلت و اهمال خود را جبران کنیم و این لایحه را عرضه می‌کنیم تا این برنامه را اجرا کنیم، اما کدام برنامه ؟شما خوانده‌اید آقای قوام صدری؟
قوام صدری- بعضی از قسمت‌هایش را.
رامبد - احسنت، واقعاً اینکه همه شما را مرد شرافتمندی می‌شناسند همین مبانی اخلاقی شما است آقای حکمت یزدی به شما نگفتند که کارخانه‌ای که مشغول کار است فردا مامور محیط زیست موظف است برود و با پاسبان آنجا را تعطیل کنند که البته جناب آقای نخست وزیر باید چنین تصمیمی بگیرد گفتند در کجای این لایحه همان عبارتی را که شما بر اثر نخواندن ولی روی وجدان انسانی یک فرد ایرانی عنوان کردید نوشته که سازمان محیط زیست باید در احداث کارخانجات نظارت داشته باشد می‌توانید به من ارائه بدهید آقای حکمت یزدی می‌گویند قبل از اینکه کار به آنجا برسد که آقای نخست وزیر با این همه گرفتاری بنشینند و ببینند که مامور محیط زیست درست می‌گوید یا مامور فلان کارخانه - سازمان محیط زیست مکلف است در ظرف این مدت لوایحی مطالعه و تنظیم و تهیه کند و به مجلس شورای ملی تقدیم کند که شهرها برای مبارزه با آلودگی در ظرف این مدت با این بودجه تغییر وضع بدهند و کارخانجات فقط طبق این ضوابط و این مقررات تاسیس بشوند والا ایشان می‌گویند بعد از اینکه قانون تصویب شد در شان یک مملکتی که با این آزادگی می‌شود در آن بیان کرد نیست که آقای نخست وزیر دستور بدهند که قانون اجراء نشود.
بیائید قبل از اینکه کار به آنجا بکشد آن سازمان مدعی اعلام کند با این شرایط ممکن است این کارخانه یا طرح تاسیس بشود یا نشود و اما راجع به آئین نامه من صدها بار شاید مصدع نمایندگان محترم شده‌ام و از زبان خودم و دل آنها گفتم ما وکلاء بیش از شما وزاراء وقت داریم چون شما برای تمام این لوایح به اندازه ما باید در هیئت دولت بنشینید و بحث کنید و در ضمن ساعت‌ها کارهای اجرائی هم دارید چه لزومی دارد کاری که ما می‌توانیم بکنیم اسم قانون را تبدیل به آئین نامه کنید و وظیفه مجلس را محول به هیئت دولت نمائید شما که با کمال شرافت و انسانیت که بالاتر از هر مقام و سیاستی است اذعان می‌کنید که فقط بعضی از قسمت‌های لایحه را خوانده‌اید و حق هم دارید من هم اگر جای شما بودم موفق نمی‌شدم، بشر معمولاً چند ساعت می‌خوابد و بیش از ۱۶ ساعت نمی‌تواند کار کند نمی‌تواند چند هزار ماده قانون را مطالعه کند دولت هم نمی‌تواند با تعمق و تحقق و با در نظر گرفتن همه جوانب کار به جای این ۳۰۰ نفری که اینجا نشسته‌اند این کار را بکند؟
شما چرا نمی‌خواهید لوایح به مجلس بیاید مگر به اکثریت اطمینان ندارید ما اکثریت را تحمل می‌کنیم شما چرا تعلل می‌کنید حالا برایتان یک قسمت دیگر لایحه را که برخورد نکردید می‌خوانم تا توجه بفرمائید ((آئین نامه‌های اجرائی این قانون توسط سازمان تعیین می‌شود)) قبل از اینکه بقیه اش را بخوانم، جناب آقای قوام صدری بارها همه ما در مقامات دولتی آشنائی داشتیم که خودشان طرحی را تهیه کردند و به تصویب مجلس رساندند و بعد تغییر سمت دادند و در پست و مقام دیگر همین طرح را جلوی شما گذاشته و گفتند ببینید اشکالات ما چیست این امکانات مورد نیاز ماست و نداریم. علت عیب تهیه کننده آن طرح نیست علت این است که هر کس بنا به طبیعت احتیاجات را از دید کار خودش نگاه می‌کند و فلسفه موجودیت مجلس در دنیا و تفکیک قوا از هم این است که این نمایندگان بدون تعصب دستگاه اجرائی خاصی مصلحت مملکت را بخواهند احتیاجات ملت را هم بدانید و متصدیان اجرا به نام هیئت دولت احتیاجات خود را بگویند و این نمایندگانی که به نمایندگی آن ملت از این طرف میز به موضوع نگاه می‌کنند با توجه به آن نظریات و ضمناً مصلحت مملکت لوایح شما را تعدیل کنند، طبیعی است که هر سازمانی حق دارد تصور کند و پیشنهاد نماید که اختیارات زیادی برای کار خود داشته باشد ولی وظیفه مجلس است که این اختیارات را مطالعه کند آنچه مصلحت است بدهد و آنچه مضر است این را محدود کند نماید لذا آئین نامه‌های اجرائی این قانون که توسط سازمانها تهیه می‌شود و این آئین نامه‌ها تیمسار (خطاب به معاون وزارت جنگ) که معلوم نیست کدام است زیرا در متن لایحه با عبارت از جمله منعکس است که خود دولت هم نمی‌داند این آئین نامه‌ها به چه کیفیت و کمیت است از جمله تایش را اشاره کرده آقای حکمت یزدی نگفتند که ما می‌خواهیم شما اسم و انواع ماهی و سگ ماهی، خرچنگ و قورباغه را در قانون بیاورید گفتند بند ج را بردارید بخوانید.
ج- تعریف جانوران و حیوانات وحشی و مناطق مذکور در بند (الف) ماده ۳ این قانون اگر موارد خلاف پیش بیاید این می‌تواند جزء آئین نامه باشد.
تعریف باید جزء قانون باشد بعد طبق آن تعریف شما آئین نامه تهیه کنید برای اینکه بیشتر مصدع نشوم سه چهار جمله عرض می‌کنم و استدعای بذل توجه از مجلس و ریاست معظم را دارم.
توجه به حفظ محیط زیست از مهمترین مسائل روز مملکت است (صحیح است) جناب قوام صدری برای مزید اطلاع شما و نمایندگان باز گو می‌کنم که به یکی از همکاران مسئول شما در هیئت دولت تلفن کردم گفتم که ما لازم نیست برای همه چیز منتظر قانون باشیم فقط شما یک تلفن بکنید به شهربانی که به پاسبان دستور بدهند تا این دستگاههای موتوری که به صورت مشهود مانند همان لوله حمام که فرمودید تمام خیابانها را سیاه می‌کند متوقف کنند و تذکر بدهند که دفعه دیگر جلویتان را می‌گیریم.
به یقین در همان حد، اینها برای اینکه به زحمت نیافتند مجبور می‌شوند دستگاه موتور خود را تنظیم و تعمیر کنند. می‌دانید چه جواب دادند؟ گفتند آقای رامبد من از شما تعجب می‌کنم که این حرف را می‌زنید برا ی اینکه شهر ما به هیچ وجه آلودگی ندارد و باور بفرمائید این جواب وزیر مسئول شما بود. و ما ارقام و آمار داریم که شهری بسیار منزه تر از جاهائی که اقدامات حفاظت زیستی با میلیاردها دلار کرده‌اند هستیم. من این حرف را قبول نمی‌کنم اما آن آقا قطعاً گزارشاتی داشته، مسئولیتی داشته ولی از شما تقاضا می‌کنم بیائید برای اینکه آن وزیر و من وکیل بتوانیم جواب مردم را بدهیم در این قانون و لایحه شما ضوابطی تعیین شود و قوانین تعیین شود که اگر در روزنامه‌های غیر رسمی یا نیمه رسمی مملکت ما که مورد قبول مردم است از طرف یک مقام نوشتند که آلودگی هوای پایتخت کشور ما ۴ برابر آلودگی قابل قبول است (یکنفر از نمایندگان -۵ برابر) یک مقام ثالث بیاید بگوید شما بی خود گفتید و یا شما درست گفتید. اذهان را مشوب نکنید. یا او از آن مقام مسئول بپرسند شما که مسئول بودید وباید اقدامات قبلی می‌کردید چرا نکردید.
اگر نمایندگان محترم تصویب بفرمایند بنده بعضی مقالات ترجمه‌ها و کتابهایی که در مورد همین آلودگی محیط زیست در این چند سال اخیر انتشار پیدا کرده تقدیم مقام ریاست می‌کنم که در چایخانه مجلس تکثیر بشود و شما بخوانید و ببینید که تا صبح کسی از وحشت خوابش نمی‌برد، در مقابل یک چنین آینده خطرناک از نظر آلودگی هوا، چی را تصویب می‌کنید؟
دو ماه زندان قابل خرید؟ شش ماه اخطار؟ مسئولیت دولت چیست؟ فقط اخطار؟ کدام طرح را آوردید که برای خارج کردن کارخانجات در این مدت برنامه داریم، برای رفع آلودگی مراکز فساد در این مدت برنامه داریم و برای این برنامه‌ها این مسئولیت‌ها را هم قبول می‌کنیم و این اختیارات را هم می‌خواهیم.
آنهم روی چشم این اختیارات را به شما می‌دهیم. لذا از جناب آقای دکتر الموتی که قطعاً بعد از عرایض من فرمایشاتی خواهند فرمود این استدعا را می‌کنم که این بار وظیفه مملکتی را به وظیفه حزبی مرجح بشمارند و خودشان تقاضا کنند که این لایحه به کمیسیون برگردد و یا وضعی که لااقل وزیر مشاور گفت تنظیم بشود که سازمان محیط زیست مسئولیتی داشته باشد و بعد به مجلس بیاید.
یا اینکه از حضرتعالی تقاضا می‌کنم با ترتیبی که خود شما می‌خواهید وقتی ما می آئیم اینجا پیشنهاداتی تقدیم می‌کنیم این بار دیگر صحبت اکثریت و اقلیت نباشد و صحبت آینده یک مملکت مطرح باشد (احسنت).
رئیس - آقای دکتر الموتی بفرمائید.
دکتر الموتی - بند ه قبلا بایستی عرض کنم جناب آقای رامبد ما وظیفه حزبی را با وظیفه مملکتی یکی می‌دانیم و در اجرای وظیفه مملکتی فکر می‌کنیم حزبی که ما عضویت آن را داریم این حزب وظیفه بسیار سنگینی از نظر اداره امور مملکت دارد و دلش می‌خواهد خدمتگزار صادقی برای شاهنشاه و ملت باشد و به هیچ وجه این امور از هم جدا نیست ک فکر بفرمائید ما در انجام وظایف حزبی می‌خواهیم وظیفه مملکتی مان را فراموش کنیم. در حزب ما که اینطور است و امیدوارم در حزب شما هم همین طور باشد که قطعاً خواهد بود.
جناب رامبد ما هم تعصب نداریم که این لوایح یا لوایح دیگر به همان صورت که می‌آید تصویب بشود بین دوستان ما و اعضای دولت در مورد تصویب لوایح در حزب فراکسیون کشمکشهائی است البته دولت حزبی مورد کمال احترام ماست و دوستان حزبی ما معتقدند که با این تغییرات بهتر می‌شود خدمت کرد. به هر صورت اینها می‌رود به کمیسیون و این آقای مهندس فیروز عدل که رئیس کمیسیون کشاورزی است یک آدم مطلع در رشته خودش است و سعی بر این است که آنچه امکان دارد از نظرات نمایندگان و پیشنهاداتشان استفاده بشود. منتهی گاهی نمایندگان دولت می‌آیند و توضیحاتی می‌دهند و گاهی این توضیحات رفقای شما یا خود ما را قانع می‌کند و پیشنهادشان را پس می‌گیرند و گاهی هم تصویب می‌شود. مسئله این نیست که تعصبی است که آنچه دولت می‌آورد ما تصویب می‌کنیم. توجه بفرمائید این مسئله حفظ محیط زیست یک بلای تازه‌ای است که همه کشورهای جهان دچار آن هستند. هر چه تکنولوژی و صنعت جلو می ورد این بلا هم زیادتر می‌شود. مسئله این است که فلان کارشناس گفته آلودگی چقدر است و آن دیگری گفته چقدر این آلودگی‌ها فرق می‌کند مربوط به جریان ابر و باد است.
اگر باد باشد این آلودگی را منتقل می‌کند و اگر ابر باشد می‌ماند و این آلودگی منتقل نمی‌شود و نمی‌شود در هر ساعت آلودگی را اندازه بگیرند. البته شاید گزارش کارشناس خارجی هم درست باشد و ممکن است گزارش آن وزیری هم که به شما گفته در جای دیگر درست باشد.
البته من اطلاعات علمی دقیقی در این مورد ندارم و شاید آقایان دیگر اطلاعات بیشتری داشته باشند ولی آنچه کارشناسان می‌گویند این است که این آلودگی محیط زیست بستگی به جریان باد و امثالهم دارد که این در شهرها ممکن است سوء اثر داشته باشد بعضی شهرها آنقدر دچار این آلودگی هوا هستند مثل اینکه شما با ما بودید در سفر ژاپن و مطلع شدید که در آنجا کنوسک‌های اکسیژن که افراد بعضی اوقات می‌روند در این کیوسک‌ها و پول می‌اندازند و اکسیژن استنشاق می‌کنند. این آلودگی محیط آنقدر خطرناک شده که باید جلویش گرفته شود. در آمریکا و جاهای دیگر دنیا آنقدر گرفتار محیط زیست هستند که امروز میلیونها دلار خرج می‌کنند تا بشر را از این بلیه قرن بیستم نجات بدهند. در کشور ما هم شروع شده است. جناب رامبد دولت اینجا برنامه نیاورده این لایحه برنامه محیط زیست نیست. دولت برای اجرای این کار مقرراتی لازم دارد می‌گوید این کارخانه، محیط زیست را آلوده می‌کند همان کارخانه‌ای که شما می گوئید و همان اتوبوسی که شما می گوئید.
باید یک مقرراتی باشد که جلوی آنها را بگیرد اینجا در یکی از تبصره‌ها می‌بینید که نوشته سازمان می‌تواند در مورد منابع و عواملی که خطرات فوری در برداشته باشد بدون اخطار قبلی دستور ممانعت از ادامه کار و فعالیت آنها را بدهد (رامبد - اگر هم نخواست نمی‌تواند باید مکلف باشد) اقلیت پیشنهاد کند ما تصویب می‌کنیم. بگذارید مردم بدانید ما قصد در فشار گذاشتن آنها را نداریم. اینجا یک گاردی هست آن گارد ممکن است خدا نکرده فردا اشتباه کند و از کلمه (مکلف است سوء استفاده بکند. در عین حال می‌بینیم کارخانه‌ها و تاسیساتی هست که محیط زیست را آلوده می‌کند باید قدرت اجرائی وجود داشته باشد که جلوی آنها را بگیرد و این کار هم یک ظریفی است. نباید اختیارات را آنقدر داد که اگر افراد نابابی پیدا شدند بتوانند مزاحمتی برای مردم ایجاد کنند. در ماده ۲ تمام سازمانهای مملکتی را مکلف کرده وزیر دارائی، وزیر کشاورزی و منابع طبیعی، وزیر بهداری، وزیر تعاون، وزیر اقتصاد، وزیر آب و برق، وزیر کشور، مدیر عامل شرکت نفت، وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه همه در آن شورای عالی شرکت دارند.
و در آن شور است که این برنامه‌ها را با برنامه‌های مملکت و برنامه ریزی تطبیق می‌دهد و تصمیم می‌گیرد که در آینده کارخانه‌های آلوده را که از کارش جلوگیری کنند می‌بینید که اینجا آئین نامه را دو قسمت در ماده ده هست که می‌گوید مقررات جلوگیری از آلودگی الی آخر از طرف سازمان تهیه و پس از تصویب شورای عالی حفاظت محیط زیست به تصویب کمیسیونهای کشاورزی و منابع طبیعی و بهداری و دادگستری مجلسین خواهد رسید با این طرز دیگر آئین نامه تعریف جانوران و حیوانات وحشی را نباید بیاورند مجلس زیرا چنین آئین نامه‌ای احتیاج ندارد بیاید مجلس، مجلس یک کارهای اساسی و قانون گذاری دارد می فرمائید جلسات مجلس تشکیل بشود که در اینجا تعریف حیوانات وحشی را بکنند (یک نفر از نمایندگان - بند سه را بخوانید).
رامبد - مقررات گارد احتیاج به تصویب مجلس ندارد.
دکتر الموتی - وقتی تصویب می‌کنید که گارد تشکیل شود این کار مقرراتی دارد ممکن است شما معتقد باشید که مال گارد را هم بیاورند به مجلس این را جزو ماده ده گذاشته‌اند (حکمت یزدی - تعریف در شان مجلس است بایستی محدوده موضوع جرم را مجلس معلوم کند) یعنی تعریف حیوانات را بیاورند مجلس؟
ما قانون داریم آئین نامه داریم تصویبنامه داریم اینها را جنابعالی و بنده در دانشکده حقوق با هم خوانده‌ایم کدام قانون است؟ کدام تصویبنامه است؟ کدام آئین نامه است؟
هر کدام جای خودش ما نمی گوئیم که آئین نامه بیاید جای قانون و قانون بیاید جای آئین نامه و اگر جنابعالی معتقدید که بعضی از این آئین نامه‌ها بود به کمیسیون پیشنهاد بفرمائید ما هم قبول می‌کنیم و تصویب می‌شود راجع به جانوران وحشی هم ما حرفی نداریم ما تعصب نداریم مقرراتی هست در داخل یک سازمان به هر صورت پیشنهاد بفرمائید من قاطعاً نمی‌توانم بگویم این آئین نامه به مجلس هر جور کمیسیونها تصویب کردند ما تسلیم هستیم امروز در مملکت ما آمده‌اند در یک امر مهمی یک لایحه به مجلس تقدیم کرده‌اند ممکن است این لایحه ناقص باشد قبول می‌کنم مثل خیلی از لوایح دیگر چون ایراد می‌گیرید چرا لوایح را عوض می‌کنید مقررات جدیدی پیش می‌آید دستگاههای اجرائی با مشکلات جدیدی مواجه می‌شوند و یک لایحه جدید می‌آورند لایحه فعلی هم تا این ساعت به نظر دولت در اجرای مقررات محیط زیست ضروری به نظر رسیده می فرمائید کافی نیست بسیار خوب ما هم در اختیار شما هستیم این لایحه می ورد کمیسیون تا هر موقع که دلتان می‌خواهد بماند و طرحی بدهید به کمیسیون کشاورزی و آن را اصلاح کنید جنابعالی مطالبتان را با داد و فریاد و اعتراض می فرمائید بنده در کمال ادب تقاضا می‌کنم که با ما کمک و همکاری کنید و اگر واقعاً مقررات تازه و راه حلهای دیگری به نظرتان می‌رسد پیشنهاد بفرمائید و همکاری بفرمائید و همانطور که فرمودید هدف شما و ما نجات ملت ایران از این گرفتاری قرن صنعت و قرن بیستم است هر نوع راه حلی که وجود دارد بفرمائید به نظر دولت این رسیده به نظر ما این اصلاحات تا به حال رسیده و اصلاحات دیگری که به نظر شما می‌رسد پیشنهاد بفرمائید به هر حال بنده فکر می‌کنم که این لایحه یکی از لوایح مترقی است مدتها در صورت مذاکرات مجلس سنا می‌خواندم می‌دانید که من زیاد عادت به خواندن دارم آقای دکتر جهانشاه صالح کراراً از جناب نخست وزیر و جناب آقای قوام صدری تقاضا و خواهش کردند که این لایحه را زودتر بیاورند آن مرد مطلع هم نظریاتی داشته است آنها را منظور کرده‌اند فرستاده‌اند اینجا ما هم اگر نظری داریم پیشنهاد کنیم و دولت را یاری کنیم در این کاری که به نظر من از هر لحاظ برای مملکت مهم است کمی هم دیر شده ولی گامهای اساسی برداشته می‌شود و ما و شما اینجا از دولت خواهیم خواست که در اجرای این قوانینی که تصویب می‌شود اقدام بکند و اگر دولت نکرد شما در مجلس و ما در فراکسیون از دولت خواهیم خواست تا بتوانیم ملت ایران را از این بلیه نجات بدهیم (احسنت).
رئیس - نظر به اهمیت لایحه پیشنهاد می‌کنم این لایحه شور اولش را بگذرانید و بعد همه خانمها و آقایان هر اصلاحی به نظرشان می‌رسد پیشنهاد بدهند (نمایندگان - صحیح است) بنابراین به ورود در شور مواد رﺃی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده اول قرائت می‌شود.
ماده ۱- حفاظت و بهبود و بهسازی محیط زیست و پیشگیری و ممانعت از هر نوع آلودگی و هر اقدام مخربی که موجب بر هم خوردن تعادل و تناسب محیط زیست می‌شود همچنین کلیه امور مربوط به جانوران وحشی و آبزیان آبهای داخلی وظیفه سازمان حفاظت محیط زیست می‌باشد.
سازمان حفاظت محیط زیست که در این قانون سازمان نامیده می‌شود وابسته به نخست وزیری و دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است وزیر نظر شورای عالی حفاظت محیط زیست انجام وظیفه می‌نماید.
رئیس - در ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌شود قانون حفاظت محیط زیست به این صورت نوشته شود.
- (قانون محیط زیست)
با تقدیم احترام - حسین ایمان زهرائی.
پیشنهاد می‌شود ماده ۱ قانون حفاظت محیط زیست بدین صورت نوشته شود.
ماده ۱- حفاظت و بهبود و بهسازی محیط زیست و پیشگیری و ممانعت از آلودگی که موجب بر هم خوردن تعادل و تناسب محیط زیست می‌شود همچنین کلیه امور مربوط به حیوانات و آبزیان آبهای داخلی وظیفه سازمان حفاظت محیط زیست می‌باشد .. الی آخر.
با تقدیم احترام- حسین ایمان زهرایی.
محترماً پیشنهاد می‌نماید ماده ۱ قانون حفاظت محیط زیست بشرح زیر اصلاح گردد:
در سطر سوم بعد از کلمه محیط زیست (در سراسر کشور) و بعد از مربوط به جانوران کلمه (پرندگان) و بعد از آبزیان آبهای داخلی جمله (و حیوانات و پرندگان مهاجر) اضافه گردد.
با تقدیم احترام - مهندس عبدالوهاب کیا.
پیشنهاد می‌نمایم که در ماده یک قانون حفاظت محیط زیست در سطر دوم پس از بر هم خوردن تعادل کلمه ((بیولوژی)) اضافه شود.
با تقدیم احترامات - دکتر گاگیک.
پیشنهاد می‌نمایم در جملات این قانون به جای کلمه مضر، زیان آور نوشته شود.
با تقدیم احترامات - دکتر گاگیک.
پیشنهاد می‌نماید در ماده یک لایحه قانون حفاظت محیط زیست از نام سازمان حفاظت محیط زیست کلمه ((حفاظت)) حذف شود.
با تقدیم احترامات - دکتر طهمورث فروزین - دکتر سعید بهادری.
رئیس - ماده دوم قرائت می‌شود.
ماده ۲- رئیس شورای عالی حفاظت محیط زیست بفرمان همایونی منصوب می‌شود و اعضای آن عبارتند از:
وزیر دارائی - وزیر کشاورزی و منابع طبیعی - وزیر بهداری - وزیر تعاون و امور روستاها - وزیر آب و برق - وزیر اقتصاد -وزیر کشور - مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران - وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه و پنج نفر از اشخاص ذیصلاحیت که به پیشنهاد ریاست شورای عالی با فرمان همایونی برای مدت پنجسال منصوب می‌شوند.
رئیس - در ماده ۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید که در ماده ۲ لایحه قانون حفاظت محیط زیست به اعضاء شورای عالی وزیر آبادانی و مسکن نیز اضافه شود.
با تقدیم احترامات - دکتر طهمورث فروزین - دکتر سعید بهادری.
محترماً پیشنهاد می‌نماید ماده ۲ قانون حفاظت محیط زیست بشرح زیر اصلاح می‌گردد:
بعد از جمله وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه - (رئیس دانشگاه تهران) اضافه گردد.
با تقدیم احترام - مهندس عبد الوهاب کیا.
محترماً پیشنهاد می‌نماید در لایحه ((قانون حفاظت محیط زیست)) در هر ماده یابند که سازمان حفاظت محیط زیست نوشته شده به استثناء ماده ۱ فقط سازمان نوشته شود.
دکتر محمد حسن رهنوردی.
پیشنهاد می‌شود در موضوع ماده ۲ قانون حفاظت محیط زیست ((وزیر جنگ)) نیز در ردیف اعضای شورای عالی قرار گیرد.
با تقدیم احترام - دکتر عبد الله بهزادی - دکتر احمد نایبی.
محترماً پیشنهاد می‌نمایم در لایحه ((قانون حفاظت محیط زیست)) در ماده ۲ وزیر آبادانی و مسکن و وزیر علوم و آموزش عالی اضافه گردد.
دکتر محمد حسن رهنوردی.
محترماً پیشنهاد می‌شود در ماده ۲ قانون محیط زیست اشخاص زیر هم عضو شورا باشند.
- ۱- رئیس دانشکده بهداشت دانشگاه تهران.
- ۲- استادانبهداشت دانشکده‌های پزشکی کشور.
با احترامات فائقه - دکتر عظیم اسکوئیان.
پیشنهاد می‌نمایم که در ماده ۲ در سطر پنجم پس از بودجه ((شهردار تهران)) وپس از ذیصلاحیت جمله ((که دو نفر آنها یکی از انجمن ملی محیط زیست و دیگری از انجمن ملی بیوشیمی ایران بنا)) اضافه شود.
با تقدیم احترامات - دکتر گاگیک.
رئیس - ماده سوم قرائت می‌شود.
ماده ۳- شورای عالی حفاظت محیط زیست علاوه بر وظائف و اختیاراتی که در قانون شکار وصید برای شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید مقرر بوده دارای وظائف و اختیارات زیر است:
الف - تعیین مناطقی تحت عنوان پارک ملی - آثار طبیعی ملی - پناهگاه حیات وحش - منطقه حفاظت شده و تصویب حدود دقیق این مناطق با رعایت ماده ۲۷ قانون شکار وصید و همچنین قوانین و مقررات مربوط به سازمان جنگلها و مراتع.
اجرای مقررات این بند در مورد مناطقی که با اجازه یا توسط سازمان جنگلها و مراتع کشور در آنها طرح جنگلداری یا مرتعداری به موقع عمل گذارده می‌شود موکول به موافقت وزیر کشاورزی و منابع طبیعی خواهد بود.
ب - تعیین انواع و بها و مدت اعتبار پروانه‌های موضوع ماده ۸ این قانون.
رئیس - در ماده ۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید بند الف ماده ۳ قانون حفاظت محیط زیست بشرح زیر اصلاح گردید:
- در سطر اول بعد از جمله تعیین مناطقی تحت عنوان پارک ملی (پارک جنگلی و باغ وحش) اضافه گردد.
با تقدیم احترام - مهندس عبد الوهاب کیا.
محترماً پیشنهاد می‌نماید در لایحه ((قانون حفاظت محیط زیست)) در ماده ۳ بند الف به جای موافقت وزیر کشاورزی و منابع طبیعی ((وزارت کشاورزی و منابع طبیعی))گذاشته شود.
دکتر محمد حسن رهنوردی.
پیشنهاد می‌شود در بند الف ماده ۳ قانون حفاظت محیط زیست بعد از جمله وزیر کشاورزی و منابع طبیعی. وزیر تعاون و امور روستاها ذکر گردد.
با تقدیم احترام - حسین ایمان زهرائی.
پیشنهاد می‌نمایم در بند الف ماده ۳ بعد از سازمان جنگلها و مراتع جمله ((و قانون معادن)) اضافه شود.
مهندس عباس زاهدی.
رئیس - ماده چهارم قرائت می‌شود.
ماده ۴ - هر نوع ممنوعیت و محدودیت و مقرراتی که برای مناطق مذکور در بند (الف) ماده ۳ این قانون برقرار می‌گردد نباید با حق مالکیت یا حق انتفاع اشخاصی که در داخل این مناطق قانوناً دارا هستند مغایر باشد.
رئیس - در ماده ۴ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) ماده پنجم قرائت می‌شود.
ماده ۵- رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به پیشنهاد شورای عالی و موافقت نخست وزیر با فرمان همایونی منصوب می‌شود و از لحاظ مقام و حقوق و مزایا در ردیف معاونین نخست وزیر می‌باشد و سمت دبیر شورا را خواهد داشت.
رئیس - در ماده ۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید در لایحه ((قانون حفاظت محیط زیست)) در ماده ۵- به جای ((و از لحاظ مقام و حقوق و مزایا در ردیف معاونین نخست وزیر می‌باشد)) نوشته شود سمت معاونت نخست وزیر را خواهد داشت.
دکتر محمد حسن رهنوردی.
محترماً پیشنهاد می‌نماید بند ب ماده ۵ قانون حفاظت محیط زیست بشرح زیر اصلاح گردد:
- در سطر اول بند ب جمله (پیشنهاد ضوابط به منظور) حذف گردد.
با تقدیم احترام - مهندس عبد الوهاب کیا.
رئیس - ماده ششم قرائت می‌شود.
ماده ۶ - سازمان علاوه بر وظائف و اختیاراتی که در قانون شکار و صید برای سازمان شکاربانی و نظارت بر صید مقرر بوده دارای وظایف و اختیارات زیر است:
- الف - انجام تحقیقات و بررسیهای علمی و اقتصادی در زمینه حفاظت و بهبود و بهسازی محیط زیست و جلوگیری از آلودگی و بر هم خوردن تعادل محیط زیست از جمله موارد ذیل:
- ۱- طرق حفظ تعادل اکولوژیک طبیعت (حفظ مناسبات محیط زیست)
- ۲- تغییراتی که تاسیسات و مستحدثات مختلف در وضع فیزیکی و شیمیائی و بیولوژیک خاک، آب و هوا ایجاد می‌نمایند و این تغییرات سبب دگرگونی وضع طبیعی می‌گردند.
- مانند تغییر و تخریب مسیر رودخانه‌ها، تخریب جنگلها و مراتع، دگرگونی اکولوژی دریاها، بهم خوردن زه کشی طبیعی آبها و دگرگونی و انهدام تالابها.
- ۳- استفاده از سموم کشاورزی یا مواد مصرفی مضر به محیط زیست.
- ۴- طرز جلوگیری از پخش و ایجاد صداهای مضر به محیط زیست.
- ۵- حفظ محیط زیست از نظر ظواهر طبیعت و طرق زیبا سازی آن.
- ب- پیشنهاد ضوابط به منظور مراقبت و جلوگیری از آلودگی آب، هوا، خاک، پخش فضولات اعم از زباله و مواد زائد کارخانجات و به طور کلی عواملی که موثر بر روی محیط می‌باشند.
- ج- هر گونه اقدام مقتضی به منظور بهبود و بهسازی محیط زیست در حدود قوانین مملکتی با حفظ حقوق اشخاص.
- د- تنظیم و اجرای برنامه‌های آموزشی به منظور تنویر و هدایت افکار عمومی در زمینه حفظ و بهسازی محیط زیست.
- ه -ایجاد باغهای وحش و موزه تاریخ طبیعی.
- و - برقراری هر گونه محدودیت و ممنوعیت موقتی زمانی - مکانی - نوعی - طریقی و کمکی شکار و صید و اعلام آن طبق مقررات ماده ۴ قانون شکار و صید.
- ز- همکاری با سازمانهای مشابه خارجی و بین المللی به منظور حفظ محیط زیست در حدود تعهدات متقابل.
رئیس - در ماده ۶ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
- پیشنهاد می‌شود در بند ب ماده ۶ قانون حفاظت محیط زیست جمله (فضولات اعم از) حذف شود.
- در بند و همین ماده بعد از جمله برقراری (جمله هر گونه) حذف شود.
با تقدیم احترام - حسین ایمان زهرائی.
محترماً پیشنهاد می‌نماید در لایحه ((قانون حفاظت محیط زیست)) در ماده ۶ در سطر دوم پس از بر صید مقرر بوده ((در حدود قوانین مملکتی و حفظ حقوق اشخاص)) اضافه و جمله فوق از بند ((ج)) حذف گردد.
دکتر محمد حسن رهنوردی.
محترماً پیشنهاد می‌نماید بند الف ماده ۶ قانون حفاظت محیط زیست به شرح زیر اصلاح گردد:
- در سطر سوم بعد از جمله تعادل محیط زیست جمله (در سراسر کشور) اضافه گردد.
با احترام - مهندس عبد الوهاب کیا.
محترماً پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به بند ۲ ماده ۶ قانون حفاظت محیط زیست اضافه گردد:
- تبصره - جهت ممانعت از آلودگی آب و جلوگیری از تغییر و تخریب مسیر رودخانه‌ها و حفظ زیبائی طبیعی از تاریخ تصویب این قانون طرفین مسیر کلیه رودخانه‌های کشور، به نسبت وسعت رودخانه، از سه تا شش متر ملی اعلام شده احداث هر نوع تاسیسات و احراز هر نوع مالکیت شخصی در این حریم قانونی ممنوع می‌باشد.
با تقدیم احترام - مهندس عبدالوهاب کیا.
رئیس - ماده هفتم قرائت می‌شود.
ماده ۷- هر گاه هر یک از طرحهای عمرانی و یا بهره برداری از آنها به تشخیص سازمان با قانون و مقررات مربوط به حفاظت محیط زیست مغایرت داشته باشد سازمان مورد را به وزارتخانه یا موسسه مربوط اعلام خواهد نمود تا با همکاری سازمانهای ذیربط به منظور رفع مشکل در طرح مزبور تجدید نظر به عمل آید.
در صورت وجود اختلاف نظر طبق تصمیم نخست وزیر عمل خواهد شد.
رئیس - در ماده ۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده هشتم قرائت می‌شود.
ماده ۸- مبادرت به هرگونه شکار و صید و پرورش و تکثیر و نگاهداری و خرید و فروش حیوانات وحشی و اجزاء آن و استفاده و سیاحت از مناطق مذکور در بند (الف) ماده ۳ این قانون مستلزم تحصیل پروانه یا اجازه از سازمان می‌باشد، در هر یک از موارد فوق که ضرورت ایجاب نماید سازمان می‌تواند با تصویب شورای عالی حفاظت محیط زیست اجازه یا پروانه رایگان صادر نماید.
- تبصره - در مواردی که صدور پروانه‌های موضوع این ماده همچنین صدور پروانه صادرات و واردات حیوانات وحشی و اجزاء آنها به موجب قوانین مربوط به وزارتخانه‌ها یا سازمانهای دیگری محول گردیده مرجع صادر کننده پروانه با جلب موافقت سازمان اقدام خواهد کرد.
رئیس - در ماده ۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید ماده ۸ قانون حفاظت محیط زیست بشرح زیر اصلاح گردد.
در آخر ماده ۸ سطر زیر اضافه گردد:
(سیاحت در مناطق مذکور با اجازه نزدیکترین شعبه سازمان و به طور رایگان خواهد بود)
با تقدیم احترام - مهندس عبد الوهاب کیا.
رئیس - ماده نهم قرائت می‌شود.
ماده ۹- اقدام به هر عملی که موجبات آلودگی محیط زیست را فراهم نماید ممنوع است.
منظور از آلوده ساختن محیط زیست عبارت است از پخش یا آمیختن مواد خارجی با آب یا هوا یا خاک یا زمین به میزانی که کیفیت فیزیکی یا شیمیائی یا بیولوژیک آنرا به طوری که مضر به حال انسان یا سایر موجودات زنده و یا گیاهان باشد تغییر دهد.
- تبصره - استعمال سموم به منظور مبارزه با آفات نباتی و حیوانات و حشرات موذی با رعایت قوانین ومقررات وزارت کشاورزی و منابع طبیعی مشمول این ماده نخواهد بود ولی در صورتی که استفاده از سموم برای مقاصد بالا مغایر با بهسازی محیط زیست باشد سازمان ضرورت تجدید نظر در مقررات مربوط و جایگزینی مواد و طرق دیگری را برای دفع آفات توصیه خواهد نمود.
رئیس - در ماده ۹ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌شود در ماده ۹ قانون حفاظت محیط زیست بعد از کلمه (اقدام) کلمه (بهر) حذف شود.
با تقدیم احترام - حسین ایمان زهرائی.
پیشنهاد می‌نماید که به آخر ماده ۹ لایحه قانون حفاظت محیط زیست پس از کلمه ((گیاهان)) کلمه ((و اموال)) اضافه شود.
با تقدیم احترامات - دکتر طهمورث فروزین - دکتر سعید بهادری.
رئیس - ماده دهم قرائت می‌شود.
ماده ۱۰- مقررات جلوگیری از آلودگی یا تخریب محیط زیست و تعیین معیار و میزان آلودگی مشمول ماده ۹ این قانون و محدودیت و ممنوعیتهای مربوط به حفظ و بهبود و بهسازی آن به موجب آئین نامه هائی خواهد بود که از طرف سازمان تهیه و پس از تائید شورای عالی حفاظت محیط زیست به تصویب کمیسیونهای کشاورزی و منابع طبیعی و بهداری و دادگستری مجلسین خواهد رسید.
رئیس - در ماده ۱۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید:
- ماده ۱۰ قانون حفاظت محیط زیست حذف گردد.
با تقدیم احترام دکتر رضا نجیمی - مهندس جلالی.
پیشنهاد می‌شود در ماده ۱۰ قانون حفاظت محیط زیست بعد از کلمه دادگستری جمله (تعاون و امور روستاها) اضافه شود.
با تقدیم احترام - حسین ایمان زهرائی.
پیشنهاد می‌نماید که به ماده ۱۰ لایحه قانون حفاظت محیط زیست تبصره زیر اضافه شود:
- تبصره - مقررات و ضوابط جلوگیری از پخش و ایجاد صداهای مضر به محیط زیست و ممنوعیت و محدودیتهای مربوط به آن موجب آئین نامه‌های مذکور در این ماده تعیین خواهد شد.
با تقدیم احترامات دکتر طهمورث فروزین - دکتر سعید بهادری.
پیشنهاد می‌نماید در ماده ۱۰ بعد از کلمه (دادگستری) کلمه (اقتصاد) اضافه شود.
با تقدیم احترامات - دکتر طهمورث فروزین.
رئیس - ماده ۱۱ قرائت می‌شود:
ماده ۱۱- سازمان با توجه به مقررات و ضوابطی که طبق آئین نامه‌های مذکور در ماده ۱۰ تعیین می‌شود عوامل یا منابعی که موجبات آلودگی محیط زیست را فراهم می‌نماید مشخص و مراتب را کتباً با ذکر دلایل بر حسب مورد به صاحبان با مسئولین آنها اخطار می‌نماید که ظرف مدت معینی نسبت به رفع موجبات آلودگی مبادرت یا از کار و فعالیت خودداری کنند.
در صورتی که در مهلت مقرر اقدام ننمایند به دستور سازمان از کار و فعالیت عامل یا منبع مزبور ممانعت به عمل خواهدآمد.
در صورتی که اشخاص ذینفع نسبت به اخطار یا دستور سازمان معترض باشند می‌توانند به دادگاه شهرستان محل شکایت نمایند دادگاه فوراً و خارج از نوبت به موضوع رسیدگی می‌کند و در صورتی که اعتراض را وارد تشخیص دهد رﺃی به ابطال اخطار یا رفع ممانعت خواهد داد. رﺃی دادگاه قطعی است.
- تبصره - سازمان می‌تواند در مورد منابع و عواملی که خطرات فوری دربرداشته باشند بدون اخطار قبلی دستور ممانعت از ادامه کار و فعالیت آنها را بدهد.
رئیس - در ماده ۱۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
تبصره زیر را برای ماده ۱۱ پیشنهاد می‌نمایم.
- تبصره - سازمان می‌تواند به اشخاص و یا جمعیتهائی که در امر حفاظت محیط زیست و دفاع انسان در محیط طبیعی علاقه و فعالیت نشان دهند جایزه عطا کند.
با تقدیم احترامات - دکتر گاگیک.
رئیس - ماده ۱۲ قرائت می‌شود.
ماده ۱۲- صاحبان یا مسئولان عوامل و منابع موضوع ماده قبل مکلفند به محض ابلاغ دستور سازمان، کار یا فعالیت ممنوع شده را متوقف و تعطیل نمایند. ادامه کار یا فعالیت مزبور منوط به اجازه سازمان یا رﺃی دادگاه صلاحیتدار خواهد بود. در صورت تخلف به حبس جنحه‌ای از شصت و یکروز تا یک سال و یا پرداخت جزای نقدی از پنج هزار و یک تا پنجاه هزار ریال یا بهره دو مجازات محکوم خواهند شد.
رئیس - در ماده ۱۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۱۳ قرائت می‌شود.
ماده ۱۳ - هر کس در غیر از مواردی مذکور در ماده ۱۱ مرتکب عملی شود که طبق ضوابط مقرر در ماده ۱۰ سبب آلودگی محیط زیست گردد از این عمل جلوگیری و کتباً اخطار خواهد شد که از تکرار اینگونه اعمال خودداری نماید.
در صورت تخلف مرتکب به جزای نقدی مقرر در ماده ۱۲ محکوم خواهد شد.
رئیس - در ماده ۱۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید که به آخر ماده ۱۳ لایحه قانون حفاظت محیط زیست جمله زیر اضافه شود:
((همین مجازات در مورد متخلفین از مقررات و ضوابط مذکور در آئین نامه‌های موضوع ماده ۱۰ این قانون اعمال خواهد شد)).
با تقدیم احترامات دکتر طهمورث فروزین - دکتر سعید بهادری.
رئیس - ماده ۱۴ قرائت می‌شود
ماده ۱۴ - در مورد جرائم مذکور در این قانون سازمان از حیث مطالبه ضرر و زیان ناشی ا زجرم بر حسب مورد شاکی یا مدعی خصوصی شناخته می‌شود.
رئیس - در ماده ۱۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌شود عبارت زیر به آخر ماده ۱۴ لایحه اضافه شود.
((و با گذشت شاکی تعقیب موقوف می‌شود)).
فخر طباطبائی.
رئیس - ماده ۱۵ قرائت می‌شود.
ماده ۱۵- مامورین سازمان که از طرف سازمان مامور کشف و تعقیب جرائم فوق الذکر می‌شوند در صورتی که وظائف ضابطین دادگستری را در کلاس مخصوص زیر نظر دادستان شهرستان تعلیم گرفته باشند از لحاظ اجرای این قانون شکار و صید در ردیف ضابطین دادگستری محسوب می‌شوند.
- تبصره - در مواردی که سازمانهای دیگر به موجب قوانین مربوط مامور تعقیب جرائم مذکور در این قانون باشند سازمان حفاظت محیط زیست نظر خود را بر حسب مورد به آن سازمانها اعلام خواهد کرد.
رئیس - در ماده ۱۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۱۶ قرائت می‌شود.
ماده ۱۶- کلیه عرصه و اعیان املاک متعلق به دولت واقع در محدوده مناطق مذکور در بند (الف) ماده ۳ همچنین کلیه تالابهای متعلق به دولت در اختیار سازمان قرار خواهد داشت و سازمان در بهره برداری از تالابها و املاک مذکور قائم مقام قانونی موسسات یا سازمانهای مربوط می‌باشد ولی حق واگذاری عین یا منافع آنها را ندارد.
- تبصره - در صورتی که استفاده از منابع مذکور مستلزم قطع درخت باشد سازمان جنگلها و مراتع کشور طبق طرح سازمان رﺃساً عمل خواهد نمود.
رئیس - در ماده ۱۶ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید از سطر آخر ماده ۱۶ لایحه قانون حفاظت محیط زیست جمله ((یا منافع))حذف شود.
با تقدیم احترامات - دکتر طهمورث فروزین - دکتر سعید بهادری.
رئیس - ماده ۱۷ قرائت می‌شود.
ماده ۱۷ - در صورتی که عرصه و اعیان املاک متعلق به اشخاص و شهرداریها یا املاک موقوفه واقع در محدوده مناطق مذکور در بند (الف) ماده ۳ این قانون مورد نیاز باشد سازمان می‌تواند طبق مقررات قانون خرید اراضی و ابنیه و تاسیسات برای حفظ آثار تاریخی و باستانی مصوب آذر ماه ۱۳۴۷ خریداری و تصرف نماید.
رئیس - در ماده ۱۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
ماده ۱۸- سازمان اداری گاردی خواهد بود با لباس متحدالشکل و تجهیزات لازم.
رئیس- در ماده ۱۸ ذنظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید ماده ۱۸ قانون حفاظت محیط زیست بشرح زیر اصلاح گردد:
در آخر ماده ۱۸ سطر زیر اضافه گردد:
(که پس از طی کلاس مخصوص و کسب آموزش به این سمت گمارده خواهند شد)
با تقدیم احترام - مهندس عبدالوهاب کیا.
رئیس - ماده ۱۹قرائت می‌شود.
ماده ۱۹- مناطقی از کشور که مقررات مواد ۱۱ و ۱۲ و ۱۳ این قانون در آنها اجرا خواهد شد از طرف سازمان یا رعایت شرایط و ضوابطی که در آئین نامه‌های اجرائی این قانون مقرر می‌گردد تعیین و پس از تصویب شورای عالی اعلام می‌شود.
رئیس - در ماده ۱۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۲۰ قرائت می‌شود.
ماده ۲۰ – سازمان می‌تواند کلیه یا قسمتی از وظایف و اختیارات خود را نسبت به اجرای مواد ۱۱ و ۱۲ و ۱۳ این قانون در محدوده شهرها و هریک از مناطق کشور ضمن تعیین حدود برحسب مورد به شهرداریهای مربوط یا هر سازمان دولتی ذیربط محول نماید، در این صورت شهرداریها و سازمانهای مذکور مسئول اجرای آن خواهند بود.
رئیس - در ماده ۲۰ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) ماده ۲۱ قرائت می‌شود.
ماده ۲۱ - آئین نامه‌های اجرائی این قانون توسط سازمان تهیه و پس از تائید شورای عالی حفاظت محیط زیست به تصویب هیئت وزیران می‌رسد. آئین نامه‌های مزبور از جمله شامل موضوعات زیر خواهد بود:
- الف - نحوه تشکیل جلسات و ترتیب کار شورای عالی حفاظت محیط زیست.
- ب- تعیین مقررات مربوط به زیباسازی و جلوگیری از نازیبائی محیط زیست.
- ج- تعریف جانوران و حیوانات وحشی و مناطق مذکور در بند (الف) ماده ۳ این قانون.
- د- تعیین ضوابط و مقررات تشکیل گارد سازمان و درجات و تجهیزات افراد آن.
- ه - تعیین ضوابط و مقررات مربوط به مناطق مذکور در بند (الف) ماده ۳ این قانون.
رئیس - در ماده ۲۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید بند (د) ماده ۲۱ قانون حفاظت محیط زیست بشرح زیر اصلاح گردد:
در آخر بند (د) سطر زیر اضافه گردد.
(و تعیین دقیق وظائف و اختیارات آنها در موقع برخورد با متخلفین و اجرای قوانین سازمان).
با تقدیم احترام - مهندس عبد الوهاب کیا.
محترماً پیشنهاد می‌نماید ماده ۲۱ قانون حفاظت محیط زیست به شرح زیر اصلاح می‌گردد:
در سطر اول بعد از این قانون جمله (حداکثر تا شش ماه پس از تصویب) اضافه گردد.
با تقدیم احترام - مهندس عبد الوهاب کیا.
پیشنهاد می‌نماید:
ماده بیست و یک بشرح زیر اصلاح گردد:
ماده ۲۱ - آئین نامه‌های اجرائی این قانون به تصویب کمیسیونهای کشاورزی و منابع طبیعی و بهداری و دادگستری مجلسین خواهد رسید.
دکتر نجیمی - مهندس جلالی.
رئیس - لایحه و پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- اعلام وصول و قرائت نامه لایحه رسیده از مجلس سنا لایحه تغییر ماخذ وصول حقوق گمرکی فیلمهای سینمائی
۱۷- اعلام وصول و قرائت نامه لایحه رسیده از مجلس سنا لایحه تغییر ماخذ وصول حقوق گمرکی فیلمهای سینمائی
رئیس - لایحه‌ای از مجلس سنا رسیده است قرائت می‌شود.
عطف به نامه شمار ۲۹۰۴۱ مورخ ۱۳۵۲/۱۰/۱۶ آن مجلس محترم گزارش کمیسیون شماره ۴(دارائی) در قبال لایحه شماره ۶۷۳۶۴ مورخ ۱۳۵۲/۹/۱۳ دولت راجع به تغییر ماخذ وصول حقوق گمرکی فیلمهای سینمائی در جلسه روز چهارشنبه ۱۷ بهمن ماه ۱۳۵۲ مطرح گردید و به تصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانون فوق جهت اخذ رﺃی نهائی آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا - جعفر شریف امامی.
رئیس - رﺃی نهائی نسبت به این لایحه در جلسه آینده اخذ خواهد شد.
- ختم جلسه
۱۸- ختم جلسه.
رئیس - با اجازه خانمها و آقایان این جلسه را ختم می‌کنیم تاریخ و دستور جلسه آینده بعداً به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.
رئیس مجلس شورای ملی - عبدالله ریاضی.