مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۳ آبان ۱۳۰۶ نشست ۱۶۷

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری ششم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری ششم

قوانین بنیان ایران نوین

نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری ششم

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۳ آبان ۱۳۰۶ نشست ۱۶۷

مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره‏۶

جلسه: ۱۶۷

صورت‌مشروح مجلس سه‌شنبه ۲۴ آبان ۱۳۰۶ مطابق ۲۰ جمادی‌الاول ۱۳۴۶

فهرست مندرجات:

۱-اعلام استرداد لایحه واگذاری عایدات مستغلات به بلدیه‌ها از طرف دولت

۲- تصویب مرخصی آقایان میرزا عبدالحسین- عدل

۳- مذاکره نسبت به خبر کمیسیون بودجه راجع به بودجه ۱۳۰۶ اداره ذوب‌آهن و تصویب آن ۴- مذاکره نسبت به خبر کمیسیون بودجه راجع به شهریه ورثه دکتر هادی‌خان و تصویب آن

۵- قانون اجازه پرداخت ماهی سی تومان شهریه به ورثه دکتر هادی‌خان از ابتدای سنه ۱۳۰۶

۶- قانون بودجه سنه ۱۳۰۶ اداره ذوب‌آهن

(مجلس دوساعت قبل ازظهر بریاست آقای پیرنیا تشکیل گردید)

(صورت مجلس یکشنبه ۲۱ آبان راآقای بنی سلیمان قرائت نمودند)

غائبین بااجازه جلسه قبل

آقایان: رفیع-اعتبار-مرتضی قلیخان بیات-امام جمعه شیراز- دشتی-میرزا محمدتقی طباطبائی-اسعدبختیاری

غائبین بی اجازه جلسه قبل

آقایان: دکترسنگ-شیروانی-ایلخان-اسدی-حاج میرزا حبیب الله امین-اعظمی-نظام مافی-دادگر-زارع-قوام- عباس میرزا-افسر-فرهمند-عصرانقلاب- حاج حسن اقاملک-اقاسیدحسین آقایان جوانشیر-میرزاحسن خان وثوق-حاج غلامحسین ملک-

دیرآمدگان بی اجازه جلسة قبل

آقایان:عراقی-ملک مدنی-شریعت زاده- پالیزی-نوبخت-مسعود-ثقه الاسلامی-محمودرضا-یحیی خان زنگنه-ایه الله زاده اصفهانی-محقق شیرازی-

رئیس-اقای ملک مدنی

ملک مدنی-آقای فرهمندراغائب بی اجازه نوشته انددرصورتیکه ایشان کسالت داشتند ومریض بودند. خواستم اینرا عرض کنم.

رئیس-آقای عصرانقلاب

عصرانقلاب-بنده هم تحصیل اجازه کرده بودم ولی غائب بی اجازه نوشته‌اند.

رئیس-آقای محقق

محقق-درصورت جلسه بنده رادیرآمده بی اجازه نوشته‌اند خواستم عرض کنم که بنده مریض بودم ورفقا هم گاهی می‌آمدند ومیدیدند که برای ملاقات طبیب می‌روم واجازه مرخصی هم خواسته‌ام وحتی الامکان هم میل ندارم که غائب باشم وتعجب دارم ازکمیسیون عرایض که اجازه نداده‌اند.

رئیس-آقای آقاسیدیعقوب

آقاسیدیعقوب-درآنجا پیشنهادی آقای روحی کرده بودند که محمولات پستی باید تفتیش شودبعدآقای کفیل توضیح دادند وآقای روحی اظهارداشتند منظور من تأمین شده است وپیشنهاد خودشان رااسترداد کردند عنوان اینکه منظورتأمین شده است دراینجا نوشته نشده است که بملاحظه آن آقای روحی استرداد کردند خواستم توجه مقام ریاست راجلب کنم که کلمه تأمین شدن مقصد لازم است اضافه شود.

رئیس-اصلاح می‌شود، صورت مجلس دیگرایرادی ندارد؟

(گفتند خیر)

رئیس-صورت مجلس تصویب شد. راجع به مالیات عایدات مستغلات لایحه رادولت پس گرفته است…

بعضی ازنمایندگان-چرا؟

رئیس-آقای وزیرمالیه شرحی نوشته اندوگفته‌اند چون آن لایحه اصلاحاتی لازم دارد ازاین جهت مسترد می‌دارند. خبرکمیسیون عرایض ومرخصی

(بشرح ذیل قرائت شد)

آقای آقا میرزاعبدالحسین نمانیده کرمان از۱۲شهریور۱۳۰۶ بواسطه کسالت مزاج تا۲ شهریور اجازه مرخصی خواسته کمیسیون عرایض سابق اجازه ایشان را تصویب ننموده مجدداجازه ایشان برای تجدید نظربه کمیسیون عرایض فرستاده شد. کمیسیون عرایض بعدازتحقیق ودقت کامل دراطراف مرخصی ایشان عذر ایشان راموجه دانسته وبه اتفاق مرخصی ایشان راتصویب وخبرآنراتقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.

رئیس-آقای روحی

روحی-موافقم

رئیس-آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی-هرچند بنده بایشان ارادت دارم ولی خودایشان باید مربی بنده ودیگران باشند وراضی نشوند که دریک موقعی که درمجلس تشریف نداشتند استفاده ازمال ملت بکنند. درواقع این استفاده استفاده بی جهتی است انهم روزی ده تومان وانصاف نیست بنده می‌خواهم ایشان مربی بنده وامثال بنده باشند و اگراین ده دوازده روزحقوق باید بایشان پرسد نگیرند که این صدوبیست تومان به فقرای مملکت برسد این است

که استدعا دارم که باین امر راضی نشوند ومعلوم کنندکه مااشخاصی هستیم بی غرض وطمع به مال ملت نداریم.

رئیس-آقای روحی

روحی-عرض کنم استناد آقا باین بودکه ایشان چون قادرند این پول رانگیرند درصورتیکه بنده برای آقای میرزا عبدالحسین تمولی سراغ ندارم وبعلاوه مجلس تابحال برای اشخاصی که تمول وتمکنشان خیلی بیش ازبنده وایشان بوده است رای داده است.

فیروزآبادی-آنهم غلط بوده است

رئیس-رأی می‌گریم آقایانیکه مفاداین خبرراتصویب می‌کنند قیام فرمایند.

(اکثربرخاستند)

رئیس-تصویب شد خبردیگر

(اینطور خوانده شد)

آقای عدل نماینده محترم آذربایجان تقاضای دوازده روز تمدید مدت مرخصی نموده واظهارداشته‌اند بواسطه کسالت مزاج این تقاضا رانموده‌اند. کمیسیون عرایض ومرخصی عذر نماینده محترم راموجه دانسته تقاضای دوازده روزمرخصی نماینده محترم راتصویب وخبرآنراتقدیم می‌دارد

رئیس-آقای آقاسیدیعقوب

آقاسیدیعقوب-گرچه بنده بآقای عدل قول داده بودم که دیگرباایشان مخالفت نکنم ولی دراین مرخصی قول نداده‌ام. عرض می‌کنم آقای عدل خودشان تصدیق دارند که سه ماه مرخصی قبلا گرفته بودند. این دوازده روزراخوب است درمقابل آن سه ماه که اجازه داده شده است ببخشند. وبازهم عرض می‌کنم کمیسیون عرایض خوب بود می‌نوشت که این نماینده آنقدر مرخصی سابقا گرفته بودوحالا بازهم این اندازه اجازه می‌خواهد، تااینکه دولت بداند که کمیسیون عرایض ومجلس چطور حاتم بخشی می‌کند

رئیس-اقای فیروزآبادی مخالفند؟

فیروزآبادی-بلی

رئیس-آقای عدل

عدل-بنده بفرمایش آقای آقاسیدیعقوب که سه ماه مرخصی گرفته‌ام بعدازآن سه ماه فعلا دوروز بیشتر مرخصی نخواسته‌ام زیرا که اجازه مرخصی سابق بنده هشتاد روزبود بعد ازگذشتن مرخصی خواستم حرکت کنم یک قدری ناخوش شدم وچند روز عقب افتاد معذلک حرکت کردم وبه ملاحظة کسالت بودکه دوازده روزعلاوه تمدید مرخصی خواسته‌ام که می‌شود سه ماه ودوروز سه ماهش راکه آقا مرحمت فرمودند گمان می‌کنم دوروزدیگراهمیتی ندارد.

رئیس-رأی می‌گیریم باین خبرآقایانیکه تصویب می‌کنند قیام فرمایند

(اغلب قیام نمودند)

رئیس-تصویب شد. خبر کمیسیون بودجه راجع به لایحه ذوب آهن حاضر است

دکترطاهری- بنده پیشنهادی تقدیم کرده‌ام

رئیس-قرائت می‌شود.

پیشنهاد می‌کنم لایحه ورثة دکتر هادیخان مطرح شود

رئیس-مخالفی ندارد؟

روحی-بنده مخالفم

رئیس-بفرمایید

روحی-متاسفانه دولت این لایحه مستغلات راکه حقیقة یک لایحه خوبی بودپس گرفت دوجلسه هم هست که کاری نکرده‌ایم حالا معنی ندارد که بودجه آهن ذوب کنی راعقب بیندازیم وشهریه تصویب کنیم. بنده از

آقاتقاضا می‌کنم که این رادرقسمت دوم بگذارند وبنده هم موافقت می‌کنم.

رئیس-آقای دکترطاهری

دکترطاهری-تصویب لایحه ذوب آهن اقلایکساعت وقت می‌خواهند ولی لایحه شهریه ورثه دکترهادیخان وقتی لازم ندارد وآقا اطلاع دارند که این لایحه بواسطه یک پیشنهادی که قابل توجه شده بود به کمیسیون مراجعه شدوکمیسیون هم همان روزرأی داد وفعلا دوسه دقیقیه بیشترلازم ندارد ویک رأی می‌خواهد یابه نفی یا اثبات رأی داده می‌شود که تکلیف این بیچاره هاهم معلوم شود

رئیس-رأی می‌گیریم به پیشنهاد آقای دکترطاهری اقایانیکه تصویب میکنندقیام فرمایند

(معدود ی قیام نمودند)

رئیس-تصویب نشد. ماده واحده راجع به ذوب آهن قرائت می‌شود

(بمضمون ذیل قرائت شد)

ماده واحده- وزارت مالیه مجازاست که ملبغ یکصدو پنجاه ویکهزار وهفتصدو بیست قران مخارج یک ساله ۱۳۰۶ اداره ذوب آهن رابرطبق بودجه تفصیلی ضمیمه ازمحل اعتبار چهارملیون ونیم که بموجب قانون ۹ اسفند۱۳۰۵ برای امرذوب آهن اختصاص داده شده کارسازی دارد.

رئیس-آقای یاسائی

یاسائی-موافقم

رئیس-آقای آقاسیدیعقوب

آقاسیدیعقوب- بنده نظر مخالفتم دراین است وخیلی مایل بودم که نماینده دولت هم حاضرباشد وباین عرضی که بنده درتحت عنوان مخالفت می‌کنم یک توجهی کنند. این بودجه که فعلا مطرح است راجع به ذوب آهن کنی که بعدازاینکه ماموفق شدیم دراین دوره ششم یک قدم عملی برای راه اهن برداریم وحقیقة این یک افتخاری است برای دوره پنجم وششم وبرای ملت ایران وبرای آن کسانیکه حقیقة ملت راداخلی این سعادت کردند. حالامادراین عمل ذوب آهن وارد شده‌ایم حقوق هم می‌دهیم. متخصص هم داریم. لکن یک موضوعی بودکه می‌خواستم عرض کنم وآن این است که آوردن این متخصص راکه آقای مدرس دردورة پنجم پیشنهاد کردند وماهم آنروز موافقت کردیم ولی بعدفهمیدیم که آوردن این متخصص آنروز بی مورد بودوحالا باید این متخصص رابیاوریم ووجود آن حالا لازم است ومورددارد وامروز روز عملش است. مامسلمان نمی‌توانیم درمملکتمان کارخانه بسازیم باید وزارت فوائد عامه ساختن کارخانه رابمناقصه بگذارد ومدتهااست که متخصص معرفة الارض هم آمده است

وتفتتیشات لازمه راکرده است وبحمدالله منابع طبیعی که دست قدرت الهی برای ماذخیره کرده است درتمام کوههای ماهست. درطرف سمنان مطابق تفتیش متخصص یک معدن خیلی پولهائی کشف شده. وخداخواسته است که بدست ما برسد ودرجاهای دیگرهم معادن آهن هست، ومامدتی است که به متخصص مواجب می‌دهیم وسایرمخارج این کارراهم می‌دهیم. ولی نتیجه نگرفته‌ایم بنده مقصودم این است که این بودجه ر ابرای چه می‌دهند وبنده سؤال می‌کنم که باتمام این مقدمات چرا اعلان مناقصه ذوب آهن رانمیدهند؟ وهرروز درروزنامه هی اعلان مناقصه تراورس رامیدهند درصورتیکه اعلان مناقصه ذوب آهن خیلی مقدم تراست واین موضوع بودکه بنده می‌خواستم بدولت تذکر بدهم حالا که مامتخصص معرفة الارض داریم واورفته است ومعادن راکشف کرده است اعلان مناقصه ذوب اهن رابدهید که ماازوجود این متخصص استفاده کنیم. بنده اساسا“ مخالف نیستم و نظرمخالفتم همین بود که چرا شروع بعمل نمی‌کنند.

موضوع دیگراینکه دراین لایحه یک قلمی نوشته شده است که آن قلم مخارج مسافرت متخصص است. بنده به آقای معاون فوائد عامه درکمیسیون گفتم که این قلم را بردارید، مسیومارتین یک متخصص خوبی است وعالمی است ومسافرت هم که می‌خواهد بکند باهمان اعتباری که برای مخارج مسافرت وزارتخانه دارد می‌رود. مثلااگربخواهد برود تاسمنان انقدر خرجی ندارد که مامخارج مسافرت برای اومعین کنیم که برای روغن چقدر. برای بنزین چقدر. مسیومارتین یک آدمی نیست که بخواهند بااین خرج بشکاربرود. این مخارج مسافرت یک چیزی شده است که برای هرمتخصص خارجی که بودجه تنطیم می‌کنند یک مقدار زیادی معین می‌کنند. درصورتیکه هیچ لازم نیست خوب متخصص مثلا هرچند وقت یک مرتبه می‌خواهند سی فرسخ مسافرت کند دیگر مخارج مسافرت یک قلم باین بزرگی لازم ندارد. باین نظراست که بنده اساسابااین قلم مخالفم وعقیده دارم که این قلم ازصورت بودجة متخصصین خارجی برداشته شودبرای استحضار خاطر نمایندگان عرض می‌کنم ملاحظه بفرمایند که متخصصین خارجه که ماآورده‌ایم درتحت این کلمه “مسافرت“ چه پولهائی مااینجا داده‌ایم، مخارج مسافرت معنی ندارد. مامخارج مسافرت بدهیم که نماینده مالیه یامتخصص مالیه می‌خواهد برودبشکاروگردش؟ بنابراین بنده عرض می‌کنم آن متخصص معرفه الارض که می‌خواهد برود وبفهمد معدن آهن کجاست دیگر برای تفرج وتقنن لازم نیست که چهارنفرراهمراه بردارد برود. ماکه نمی‌خواهیم مملکتمان برای گردش وتفریح باشدمامتخصص را برای کاردعوت می‌کنیم ودرمقابل پول می‌دهیم خیلی هم قدم اینهارا بسرچشم می‌گذاریم بواسطة استفاده که ازعلمشان می‌کنیم. اینهایک مسائلی است که ناچارم درضمن مخالفت بابودجه عرض کنم حیف که نماینده وزارت فوائد عامه نیست حالاآقای دکترطاهری مخبراست ازراه مخبری جواب بنده رامیدهد لکن خودایشان هم بابنده همدرد هستند دراین مسئله که این قلمهای تفریحی که دربودجه است نسبت بمتخصصین باید زده شودباید بگوئیم واطلاع بدهیم که ملت ایران ملت بیست سال پیش نیست که هرچه بگویند قبول کند. سؤال می‌کنند دراین مدت جنابعالی چه کرده‌اید که این قدر پول گرفته‌اید. مخارج مسافرت و تفریحات تمام بضرراست.

دکترطاهری (مخبرکمیسیون بودجه)-قسمت اول ازفرمایشات نماینده محترم راجع بتعویق مناقصه کارخانه ذوب آهن بودچنانکه فرمود درکمیسیون بودجه هم این اعتراض شدودولت هم گفت که مامقدماتش راتهیه کرده‌ایم واعلام می‌کنیم واین اعتراض صحیح است ولی مربوط باین بودجه نیست. اماقسمت ثانی که فرمودند آن راهم خودکمیسیون بودجه همین نظرراداشت بطوری که نماینده محترم خودشان هم تشریف داشتند این قسمتها حذف شد: خرج مسافرت هزارتومان معین کرده بودند وحذف شدکلیه برای اطلاع خاطرآقایان نمایندگان محترم عرض می‌کنم بودجه که دولت برای کارخانه ذوب آهن پیشنهاد کرده بود سی هزارتومان بود کمیسیون سی هزارتومان راتصویب نکرددولت آمدپس گرفت دومرتبه که آورد بودجه نوزده هزارتومان وکسری بود باین نوزده هزارتومان وکسری قریب ده هزارتومان ازآن حقوق خود متخصص است وخرج کرایه منزل که برطبق کنتراتی که شده وکنترات چند روزقبل ازاین گذشت نه هزارتومان وکسری بقیه برای سایر مخارج بودجه آن منظورداشته بودند ازاین ۹ هزارتومان چهارهزارتومانش راکمیسیون زد که تقریبا“ نصف آنچه آنهاپیشنهاد کرده بودند کمیسیون حذف کردمن جمله هزارتومان خرج مسافرت بود حذف شدهزاروپانصد تومان مخارج اتومبیل بودکه هزارتومانش حذف شد، مخارج غیرمترقبه هزارتومان حذف شد اینهااقلام برجسته بودکه ازبودجه حذف

شد نظریات نماینده محترم دراین بودجه که باید یک بودجه اساسی باشد برای ادارات جدید التأسیس صحیح است وهمین طوری که خودشان تشریف داشتندودیدند درست شده وانصافا“ بودجه‌ای هست که می‌شود بآن رای داد

رئیس-آقای یاسائی

یاسائی-موافقم

رئیس-اقای آقاسیدیعقوب

آقاسیدیعقوب-بنده یک عرضی دارم وآن هم اینست که همانطور که بمقام ریاست هم عرض کرده‌ام ناچارم یک تبصره‌ای براین لایحه پیشنهاد کنم که دولت بعداز گذشتن این لایحه باید اعلان مناقصه رابدهد اینست که عرض می‌کنم اگرمقام ریاست مقتضی میدانند مقرر فرمایند اطلاع داده شودکه وزیرفواید عامه یامعاون اوبیاید اینجاچیزی که مامیگوئیم مسموع واقع شود نه اینکه ماالان بگوئیم وبازمناقصه همین جوربماند این ماه بآنماه مامبالغی (هفت هشت هزارتومان) پول بدهیم وفایده نداشته باشد

رئیس-آقای یاسائی

یاسائی-راجع بتآخیر اعلان مناقصه که آقای آقاسیدیعقوب اشاره کردند آنچه که بنده اطلاع دارم ومیخواهم عرض کنم علت تأخیرقصوریاتقصیر ازطرف دولت یاوزارت فوایدعامه نبوده است والبته تصدیق میفرمائید که متخصصین ناگزیر باید باندازة کافی مراقبت کنند متخصص معرفة الارض مستربونه معادنی که کشف شده که آهن دارد راپرت داده است اول معدنی که بازدید کرده معدن ناهید است درمازندران وبعددرسمنان ومعدنی هم درزنجان وآذربایجان وآنجاهاحتی درحدودکاشان واردستان وآنجاهاهم یک معاینه هائی شده است تاکنون معدنی بهترازمعدن سمنان پیدانشده ولی محقق نیست که معدن دیگری دریکی از نقاط ایران نباشد شاید درحدود خراسان معدنی بهترازمعدن سمنان باشد اخیرا“ درصدد است که مسافرتی بخراسان بکند ودرآن حدود هم معایناتی بشود شاید معدن آهنی بهتراز معدن سمنان پیدا شود تصدیق میفرمائید اعلان مناقصه رادولت وقتی می‌تواند منتشرکند که آن نقطه که باید کارخانه دائر شودمعین باشد الان نظردولت بهمان معدن سمنان است مطابق راپرتی که داده‌اند صدی شصت وپنج الی هفتاد آهن خالص دارد ومطابق اطلاعاتی که می‌دهند. این سومین معدنی است دردنیاازحیث مقدارآهن خالص. درسوئد وکانادا وانجاهامعدنها هست که بهترازاین معدن سمنان است واین سومین معدنی است که دردنیاست برای اینکه کمترمعدنی اتفاق می‌افتد که این قدرآهن خالص داشته باشد ولی بازممکن است دریک نقطه ازنقاط ایران معدن اهنی باشد که بهترازاین باشد دراین صورت باید دولت تمام نقاطی راکه متحمل است معدن وجود داشته باشد معین کند بعداعلان مناقصه بدهد اول باید محل معین باشد مثلا کارخانه که می‌خواهد درنتیجه اعلان مناقصه برای ادوات وماشین آلات وکارخانه واینهاپیشنهاد بدهد باید نقطه اش رامعین کند بجهه اینکه اگردرحدودخراسان باشد باید آن ادوات وآلاتش رادریک نقطه سرحدی وارد بکند که نزدیک باشد واگرهمین معدن سمنان کافی باشد وبناباشد کارخانه درسمنان تأسیس شود باید آلات وادوات دریکی ازبنادری که نزدیک سمنان است تحویل داده شود مادامی که معاینه تمام نقاط مملکت تمام نشده است تصدیق میفرمائید که عجله نباید بشود درنشراعلان مناقصه دراین صورت موردی برای این پیشنهاد جنابعالی واین تبصره نخواهدبود. دولت اقدام درتأسیس کارخانه ذوب آهن خواهدکرد برای اینکه متخصصین موجودند ولی این متخصصین باید تفتیشات مقدماتی خودشان رابانجام برسانند درتمام مملکت. آن وقت اعلان مناقصه داده شود

جمعی ازنمایندگان- صحیح است

کازرونی-عرض می‌کنم که بنده بااین لایحه کاملا موافقم والبته این اداره بایستی تأسیس شودوپول هم برای تأسیس باید داده شودواقدام بعمل هم بکنند وهمه چیززودتر باید انجام بگیرد وبرخلاف آقای آقاسیدیعقوب که بعضی فرمایشات فرمودند که این محتاج بمسافرت نیست وازاین چیزها بنده عرض می‌کنم اعتباریست بدولت داده بشودواگرچنانچه لزوم پیداکند خرج می‌کند….

آقاسیدیعقوب-خودشان گفتند نمی‌خواهد

کازرونی-بسیارخوب این اعتیاراست که اگرخواست مسافرت بکندالبته بایدبکند نخواست که می‌ماند ولیکن عرض بنده این است که هشت ماه ازسال ۱۳۰۶ گذشته شماتازه می‌خواهید اجازه بگیریدازمجلس واداره تشکیل بدهیدبنابراین باید اعتباربجهة چهارماه داده شود نه بجهه دوازده ماه تازه اجازه بدهید که اداره تأسیس شودبرای هشتماه گذشته این که معقول نیست این است که بنده عقیده‌ام این است بایستی چهارماه قیدشوداگرغیرازاین است واداره تأسیس شده وتازه می‌خواهند ازمجلس اجازه بگیرند بنده می‌خواهم استدعا کنم که پس تصویب نکنید تادفعة دیگرنظایر پیدانکند والااینهاسرخودبدون اجازه مجلس کارهاشان رابکنند بعدازکارکردن آن وقت بیایند مکتب خانه برای فرزندشان که متولد شده تاسیس بکنند بنده بااین ترتیب موافق نیستم

مخبر-نماینده محترم مسبوقند که وقتی که دردوره پنجم قانون راه آهن گذشت خودمجلس رای داده که متخصص ذوب آهن رااستخدام کنند وقتی که استخدام شدوآمد البته برطبق آن کنتراتش مخارجی داردکه باید بدهند واگرلایحه راملاحظه فرمایند می‌بینند که از اول این سال اعتبار بابت گرفتن این بودجه خواسته شده آن هم قبل از تعطیل تابستان تنظیم وبه مجلس تقدیم شدبعدمجلس تعطیل شدوموفق نشدباین که تصویب بکنددولت هم پس گرفت واصلاحاتی کردحالا مجددا“آورده است این یک چیزی نیست که تازه اجازه بخواهند برطبق تصویب خودمجلس این اداره تأسیس شده منتهی تصویبش بتعویق افتاده وماحالا داریم تصویب می‌کنیم والبته هرقدرکه موقع خرج پیدامیکند مصرف میشودوهرقدریکه مورد خرج پیدا نمی‌کند می‌ماند

رئیس-آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی-بنده اولا تعجب می‌کنم ازدولت که چراباید لایحه اش راسی هزارتومان بیاورد. معلوم می شودکه علاقه به مالیه مملکت ندارد. چرادولت باید صورت بودجه راسی هرازتومان بنویسد وبفرستد بکمیسیون بودجه که درکمیسیون بودجه یازده هزارتومان آنراکسرکنند اگربکمترمیشد چرادولت آن پیشنهادراکرد اگرنمیشد چراکمیسیون بودجه تصویب کردپس معلوم میشودکه دولت علاقه بمالیه مملکت نداشته که این قسم پیشنهادکرده. ثانیا“من می‌خواهم بدانم چه شده که این شخص که آمده است برای ذوب آهن اولاچرا قبل ازاینکه کارش رامشخص کنند آوردنداین خطائی بودشده بایدسالی هشت هزاروهفتصد تومان خرج مخصوص حقوق اوبدهیم بعدآمده است دراین لایحه مخارجی بجهت اداره این کارمعین کرده (اداره‌ای که هیج کارنکرده وحالابعدازاین کارخواهدکرد) مخارجی معین کرده که دادنش ازعهده مابیرون است مثلامتخصصی که هیچ کارنکرده ونمی‌تواند کاربکند بجهت اینکه اسبابش فراهم نیست یک مترجم گرفته سالی هزارودویست تومان ترجمه چه رابکند نمیدانم منشی گرفته نهصد وچهل وهشت تومان خوب این بچه ملاحظه بوده است؟ منشی سالی نهصدو چهلو وهشت تومان بگیردکه چه بکند؟ چی رابنویسد؟ ازآنطرف ماشین نویس آلمانی یکی گرفته بسالی پانصد وچهل تومان، بجهت ذوب آهن چه راماشین بکند نمیدانم. شفرگرفته به سالی ششصدتومان……

یکنفر از نمایندگان- چهارصدوهشتادتومان

فیروزآبادی-بموجب این لایحه این است :شوفرسالی ششصد تومان آنوقت این متخصص ذوب آهن می‌خواهد سوارشود کجابرود؟ آمدند گفتند معدن شناس.. آن غیرازاین است. این متخصص ذوب آهن است وغیرازتخصص معدن شناس است. این جائی رارفتن لازم نداردکه دولت سالی ششصد تومان مخارج شفرباوبدهدبعدمستخدم گرفته است سالی سیصدتومان. کرایه خانه واثاثیه سالی هزارو چهارصدوپنجاه تومان. مخارج اتومبیل ولوازم یدکی سالی هزاروپانصد تومان. اثاثیه ولوازم اداری چهارصدتومان. لوازم التحریر وسوخت وروشنائی سالی ششصد تومان. مخارج مسافرتهای لازم (نمیدانم کدام مسافرت لازمی است برای ذوب آهن) هزارتومان…

مخبر-این حذف شده است آن لایحه دولت است که شما می‌خوانید

میرزا عبدالله خان معتمد- اشتباه می‌خوانید این خبرکمیسیون بودجه است که مطرح است

(خبرمزبوررابایشان دادند)

فیروزآبادی- بلی-. علی ای حال مقصود اینست که باید هیئت دولت وقتی که یک لایحه راپیشنهادبمجلس می‌کنند کمال ملاحظه رابفرمایند که مالیه ایران رااین طورتضییع نشود بجهت اینکه یک متخصصی که ماازوجود اوهیچ قسم استفاده نمی‌توانیم بکنیم نباید راضی بشویم نوزده هزارتومان وچیزی خرج اوبشود

مخبر-پانزده هزارتومان

فیروزآبادی- ماناظر خرج ودخل هستیم ملت مارافرستاده این جا که حقوق آنهاراحفط کنیم اگربناشد ازکسی ملاحظه کنیم وحرفی نزنیم وحقوق ملت راحفظ نکنیم باآن قسمتی که خورده‌ایم مخالفت ملت راحفظ نکنیم باآن قسمتی که خورده یم مخالفت کرده‌ایم وبمقتضای وظایف وکالتی خودمان عمل نکرده‌ایم پس بنده لابدم بااین قبیل موارد مخالفت کنم

رئیس-اقای عمادی

سیدمیرزا علی عمادی-آقا این صرفه جوئیها را که دراین جورمواقع می‌فرمایند خوبست که توجه دراصل موضوع هم بفرمایند یعنی یاباید بفرمایند متخصص لازم نداریم واین امرنباید بشود. این که تصویب شدوقتی که بناشد اصل موضوع محقق شدشما ملاحظه بفرمائید درسایرمتخصصین هم این احکامات هست. این حقوق هست. پس این بحث برثلاثة غساله می‌رود….

فیروزآبادی-بسیارخوب

عمادی-پس ماباید بفرمائید باینکه متخصص فلان چیزلازم ندارد. منشی لازم ندارد. فلان لازم ندارد. این رانمیشودگفت هرقرارداد وآوردن متخصص این لوازم رابخوددارد طبعا“ وچون اصل مطلب محرزوموردتصدیق مجلس شد این لوازم رالامحاله باید قبول کرد. حالا چیزی که هست بعضی اوقات دربعضی خرجها ملاحظه بفرمائید که مراتب تصویب چقدرفرق می‌کند مطلب ابتدا می‌آید بمجلس آن وقت رجوع می‌شود بکمیسیون کمیسیون بودجه هم درآن مطلب امعان نظرمیکند توجهات کامله رادرمطلب می‌کند تمام آنچه که فضول است می‌زند چنانکه ملاحظه فرموده‌اید درچندین مورد ازلوایحی که دولت بمجلس تقدیم کرد کمیسیون بودجه فضول رازد دراین موردهم نه هزارو خرده‌ای راکمیسیون الغاء کرده است چرابهمین ملاحظه که همان غمخواری که حضرت عالی درباره ملت ومملکت میفرمائید (والبته هم باید بفرمائید) آنهاهم دارند.(بنده تصدیق می‌کنم البته هروکیلی باید ملاحظه کند) آنچه که لازمة الغاء وحذف شدن است حذف شده وآنقدر لازمیکه درتمام اصول آوردن متخصصین معمول به بوده است آنهاراگذاشته ان واین لایحه را آورده‌اند بمجلس و البته آن عده هم که درکمیسیون هستند آنهاهم مثل شما هستند ازخارج که نیستند. خوب البته یکموقعی انسان باید صرفه جوئی بکند که ممکن الوقوع باشد ولی اینهاازلوازم این شخص است

رئیس-آقای فرمند

فرمند-بنده در موقعی که لایحه استخدام مارتین اینجا مطرح بوداظهارعقیده ونظرکردم البته هرعقیده راکه شخص دارد باید بعنوان مخالفت به عرض همکاران خودش برساند. این قسمت ذوب آهن راکه بمجلس پیشنهاد می‌کنند مال یکنفر مهندس است که نوزده هزارتومان است البته آنطوری که بنده حدس می‌زنم یک مهندسین دیگری هم لازم است ودردوره پنجم درتشخیص لغت ذوب آهن برای مایک اشتباهی حاصل شداین مهندس یعنی همین مسیومارتین راخواستندکنید وآمد. این شخص گفت شمااول باید آهنرا استخراج کنیدو آهن خام رابدهید به من تامن مصنوع کنم. اینجادرذوب آهن ومصنوع کردن آهن اشتباه شد. اول باید آهن راباکوره ذوب کنند وآن دیگر ماشین لازم ندارد. وقتی که می‌خواهد مصنوع کند یک ماشین هائی لازم دارد که این مسیومارتین هم متخصص آن ماشین‌ها است. این معنی راهرکدام ازآقایان ازخودش می‌توانندتحقیق کنند اومیگوید آهن خام دست من بدهیدتامن بتوانم مصنوع کنم عجالتا“ این شخص همینطور که آقای آقاسیدیعقوب فرمودند گردش می‌رود زیرااین البته وقتی کارندارد گردش می‌رود وبرای آن متخصص معرفه الارض درواقع یک ندیمی است. چون برای یک نفرآدم عالم مهندس خیلی ناگوار است که دریک اطاقی تنها بنشیندوبالعکس اگرگردش کندخیلی نافع است بنده نظرم این بودوخواستم این نظرراباین عنوان عرض کنم این مسئله استخراج معدن ومصنوع کردن آهن بصورت بیل یاسایر ابزار اینهارا همانطور که آقای مدرس می‌فرمودند که دولت چهارپادارنمی‌تواند بشود دولت کارخانچی هم نمی‌تواند بشوداگربخواهد بشودمستلزم یک مخارج هم نیمتوند بشوداگر بخواهد بشود مستلزم یک مخارج گزافی ازقبیل حقوق شوفروهمین چیزهائی که آقای اقا سیدیعقوب اشاره کردند می‌باشد ویک مخارج فوق العاده پیش میاید چنانچه خالصجات راوقتی ماحساب کنیم هشتاد درصدازمنافع ده رادولت خرج آن ده میکندوآنوقت صدی بیست عایدات دارند وقتی دولت بخواهد ازاین کارها بکند بالطبع یک مخارج گزافی پیدامیکند. این جا مانه عاشق لغت استخراج معدن هستیم ونه عاشق لغت مصنوع کردن آهن مقصود مجلس ودولت این بودکه استخراج اهن بکنیم واین سالی دوسه ملیون آهنی که ازخارجه می‌خریم نخریم واهن رادرداخله خودمان فراهم کنیم این مقصود البته مقصود مقدسی است برای اینکه صادرات وواردات ماموازنه پیدا می‌کند وعجالتا“ باین رویه که ماپیش می‌رویم آن مقصود بعمل نمی‌آید. چنانچه درچند روز پیش عرض کردم که این آهن مال التجاره است دردنیا واگرگران تمام شود بالطبع آهن داخله رانخواهند خرید ومال خارجه رامیخرند. مثل اینکه پارچة لباس درمملکت ماهست ولی اغلب پارچة خارجه رامیخرند چون آن ارزان تراست پس باید ازحالا این نکته رادرنظر گرفت و راه حلی پیدا کرد چه دولت پیدا کند چه مجلس. مقصود بنده فقط این فکراست که یک راه حلی پیدا شودذوب آهن خیلی خوبست. استخراج معادن خیلی نافع است ولی بالاخره باید آن مقصود اساسی مابعمل آید یعنی این آهن ارزان ترازاهنی که ازخارجه خواهد آمد تهیه شود که مردم آهن مارابخرند. اگر دولت آهن رااستخراج کرد ومردم آهن دولت رانخریدند کارخانه خواهد خوابید. ماکه عاشق لغت استخراج معدن نیستم. این نکته قابل توجه است وباید بعقیده بنده مجلس شورای ملی وکمیسیونهای مجلس برای این کاریک راه حلی پیداکنند. وممکن است باخودمسیومارتین هم دراین خصوص مذاکره کردوراه حلی پیداکرد چون خوداو هم نظریاتی دارد. الان اینجا دونفر مهندس است یکی معدن شناس ویکی منخصص مصنوع کردن آهن. ازنظریات این دو نفرممکن است استفاده کنند. بنده معتقدم که ممکن است ازکمپانیهای آلمانی استمدادکرد که بیایند این معادن رااستخراج

کنند ومصنوع کردن راهم خودشان تقبل کنند و با ما کنتراتی بن بندند وحساب کنند ببینند صرف خواهد کرد که باآهن خارجی رقابت کند آنوقت سعی کنند درعمل حالا بنده عرض نمی‌کنم که این کارراوقفه بدهند خیراین فعلا بگردن ماافتاده است ولی هروقت ازضرر برگردیم همان ساعت منفعت است. ماروبه ضرر می‌رویم هرجا جلویش رابگیریم منفعت است. یک راه حلی میخواهدکه درآتیه این آهن مابتواند باآهن همسایه‌های مارقابت کند. اگراین قسمت رامادرنظر بگیریم بالاخره درآخر کارباشکال برخواهیم خوردآنهم بعدازیک راه حلی برای این کارپیداکنیم البته ازیک ضررهائی که بماخواهد خورد جلوگیری کرده‌ایم این است نظربنده

مخبر-گرچه نماینده محترم بالاخره اظهار مخالفتی نفرمودند ولی فرمایشاتی که برضد استخدام مارتین اظهارفرمودنداینها موقعش چند روز قبل بود که کنترات مارتین اینجا تصویب شد. درهر صورت کنترات اوتصویب شده واگر اول وجود اوذینفع نبوده حالا بعدازامتخاناتی که شده وجودش لازم است قسمت مفصل فرمایشات آقا راجع به این بود که لازم است طوری این آهن استخراج شودکه بتواند رقابت کند باآهنهای خارجه. این آوردن متخصص برای همین است وهمین نظری راکه آقای یاسائی اظهار کردند راجع به تعویق مناقصه کارخانه برای همین است که این مستربونه که متخصص معرفت الارض است همه جار ا تفتیش بکد وبه بیند درچه محل است که اگردولت مخارجی متحمل شود بصرفه وصلاح نزدیکتراست که درهمان جازحمت بکشد و آهن رااستخراج کند. چون یک جا هست صدشصت آهن دارد. یک جاهست صدجهل دارد البته جائی که صدشصت آهن دارد بیشتر مقرون بصرفه است وارزانتربیرون می اید. برای تآمین این مقصود مستربونه متخصص معرفت الارض راخواستند که بیاید همه جاراتفتیش ورسیدگی کند او آمده است ومشغول هم هست وعلت اینکه تابحال اقداماتی نکرده‌اند برای تشخیص این موضوع است والبته نظرنماینده محترم راهم رعایت خواهند کرد

جمعی ازنمایندگان- مذاکرات کافیست

رئیس-اجازه میفرمائید چند دقیقه تنقس داده شود؟

جمعی ازنمایندگان- صحیح است

(دراینموقع جلسه برای تنفس تعطیل وبفاصلة نیمساعت مجددا“ تشکیل گردید)

رئیس-پیشنهاد‌های واصله قرائت می‌شود

(بشرح ذیل قرائت شد)

پیشنهاد آقای آقاسیدیعقوب

مقام محترم ریاست چنانچه صلاح میدانند امربفرمایند

آقاسیدیعقوب-این پیشنهاد نیست آقا

پیشنهاد آقای کازرونی

ماده واحده رابقرارذیل پیشنهاد می‌کنم:

ماده واحده- وزارتمالیه مجازاست مبلغ دوهزارونودتومان مخارج چهارماهه ۱۳۰۶ اداره ذوب آهن رابرطبق صورت جزء ضمیمه ازمحل اعتبارچهارملیون نیم اختصاص برای امور ذوب آهن بپردازد.

رئیس-آقای کازرونی

کازرونی-بنده چنانچه عرض کردم بااصل لایحه موافقم وبااقلامش هم بدون استثناء موافقم لیکن اینجا پانزده هزارو یکصدو هفتادو دوتومان که پیشنهاد شده هشت هزارو هفتصد تومانش متعلق به متخصص ذوب آهن است واین برطبق قانونی که ماگذراندیم البته بایستی تادیه شود وگمان می‌کنم محتاج باین هم نباشد که مایک لایحه ثانوی بیاوریم. این قلم راکه موضوع کنیم باقی می‌ماند شش هزارو چهارصدو

هفتادو دوتومان که برای یکساله درنظرگرفته شده. بنده همچو تصورمیکنم که بیش ازاین چهارماهی که ازسال سیصدو شش باقیمانده نبایستی داده شود. زیرااین اداره حالا اجازه تشکیلش ازمجلس گرفته میشودوازامروز که چهارماه بیشتر بآخر سال باقی نمانده ماتصویب می‌کنیم که اختیار داشته باشند تأدیه کنند واین چهارماه ازقرار ماهی پانصدو بیست ودوتومان ونیم می‌شود دوهزارو نودتومان. ازبرای چهارماهی که ازامسال باقی مانده ومجلس اجازه می‌دهد که این مبلغ راتأدیه کنند. لیکن برای هشت ماه گذشته که مانباید اجازه بدهیم که درایام گذشته تشکیل بدهند وحقوق تادیه کنندواگر گفته بشود که این اداره تشکیل شده بنده عرض می‌کنم اگرصحیح است که تشکیل بکنند وبعدبیاورند ماتصویب می‌کنیم که برای این چهارماه هم محتاج بتصویب واجازه نیست این است که بنده بیش ازچهارماه مقتضی نمیدانم اجازه داده شود وآن هم دوهزارو نودتومان است باستثنای حقوق متخصص که آن البته باید تمام داده شود

مخبر-نماینده محترم مطالب این پیشنهاد رادرموقع طرح لایحه هم فرمودند وبنده عرض کردم وقتیکه مادردوره پنجم رای دادیم باستخدام متخصص ذوب آهن این متخصص برحسب تصویب واجازه مجلس شورای ملی کنترات شد وآمد ویک مخارجی هم درکنترات او راجع به کرایه خانه واثاثیه ومسافرتهائی که برحسب دستوردولت میکندتصویب شده که قسمت اعظم این بودجه راآن هاتشکیل می‌دهد این شخص که وارد شد واین اداره راتشکیل دادبودجه اش راتنظیم وتقدیم مجلس کردندولی مصادف شدباتعطیل تابستان ومجلس موفق بتصویب بودجه نشد. این اشخاص هستند ومشغول کارند منتهی تصویب بودجه شان بتأخیرافتاده والبته اگرعضویهم دیرتربیاید ازهمان وقتی که واردشده حقوق بهش خواهندداد نه ازسابق

رئیس-آقایانیکه این پیشنهاد راقابل توجه میدانند قیام فرمایند

(عده قلیلی قیام نمودند)

رئیس-قابل توجه نشد

پیشنهادآقای آقاسیدیعقوب

تبصره ذیل راپیشنهاد می‌کنم

تبصره دولت مکلف است پس ازتصویب این قانون درظرف یکماه اعلان مناقصه کارخانه ذوب آهن رامنتشرنماید

رئیس-بفرمائید

آقاسیدیعقوب- درضمن مذاکره درلایحه بنده این نظرراعرض کردم آقای یاسائی درجواب بنده فرمودند که دولت هنوز اطمینان پیدانکرده است ک کارخانه ذوب آهن رامثلادرسمنان که فعلا خیلی حل نظراست قراربدهند یاجای دیگر ومشغول هستند درقسمت شرق هم یک مطالعاتی بکنند ازاین جهت فرمودند اعلان مناقصه تعویق افتاد بنده عرض می‌کنم برفرض که متخصص معرفه الارض بخواهد بطرف شرق هم مسافرت کند منافاتی بااعلان مناقصه ندارد ممکن است اعلان مناقصه داده شود وصورتش بیاید دروزارت فوائد عامه وتا آن وقتیکه اوبرود درشرق هم تحقیقاتی بکند موقعش رسیده است اعلان مناقصه که داده شد اینجا دردکان نیست که فورا“ بیاید مناقصه راتمام کند پس هرچه زودتر مابایداعلان مناقصه راجع به کارخانه ذوب آهن کنی بدهیم زیرا خوداین مسئله دوسه ماه طول خواهد کشید بنابراین هیچ منافات باهم ندارد این بودکه بنده خواستم دولت مطلع باشد ووزیرفوائد عامه بیاید برای اینکه بداند مجلس درمسئله اعلان مناقصه دادن عجله دارد این شخص هم فردا پس فردا وارد عملیات بشود و اینکه درظرف یکماه نوشته‌ام خیلی مهلت داده شده است وباید زودتر اعلان مناقصه بدهد این متنخصص هم که بخواهد بطرف خراسان مسافرت کندوبه بیند در

آنجا معدنی هست یانه منافاتی ندارد. حالا اگر دولت می‌گوید که خیراعلان مناقصه زودتر ازیکماه می‌دهیم ممکن است بنده تبصره‌ام راپس بگیرم

وزیرفوائد عامه- دراین موضوع بطوری که این چند روزه استحضار حاصل کرده‌ام البته دولت درنظردارد که باسهل طرق وسائل صرفه جوئی رادرنظر بگیرد وهرگاه اعلان مناقصه داده شود شاید دراثرآن محظوراتی که هست موفق نشویم که به مقصود برسیم وبامذاکرة که بارئیس آهن ذوب کنی شده است یک تصمیماتی اتخاذ شده است که البته بعدآن تصمیم به اطلاع مجلس شورای ملی خواهد رسید وصرفه دولت درآنجا بهترمنظورشده است وعجالتا“ دلائلی هست که حالانمی‌توانم بعرض مجلس برسان بعدالبته بعرض مجلس مقدس می رسانم.

آقاسیدیعقوب- بنده استرداد می‌کنم

رئیس-آقای فیروزآبادی پیشنهاد کرده اندکه اقلام تجریه شود

بعضی ازنمایندگان- نمی‌شود

فیروزآبادی- بنده پیشنهاد تجزیه کرده‌ام درهرقسمت هرکه موافق است برأی می‌دهد وهرکه موافق نیست نمی‌دهد

رئیس- آقای آقاسیدیعقوب

آقاسیدیعقوب- این مسئله راکه آقای فیروزآبادی فرمودند درمجلس سابقه دارد ولی این ترتیبب ممکن نشد وحالا هم چون یک ماده است نمی‌شود. اگرچند ماده بود تجزیه درمواد ممکن بود. ولی یک ماده که متضمن اجزائی است تجزیه دراقلام مطابق نظامنامه سابقه ندارد لیکن درصورت ضمیمه ممکن است نسبت بحذف اقلامش پیشنهاد هائی بشود

رئیس-یکی دومورد اتفاق افتادکه همچو پیشنهادی شد ولی قبول نشد.

فیروزابادی- پس می‌گیرم

رئیس-رای گرفته می‌شود باین ماده واحده یک پیشنهاددیگر مانده قرائت می‌شود

(بشرح ذیل قرائت شد)

پیشنهادمیکنم رقم اول سمت یمین کلمه قران تبدیل بتومان شده وازاین ببعد هم واحد مقیاس تومان باشدمعتضد استرابادی

رئیس-آقای معتضد استرابادی

معتضد استرآبادی- گمان می‌کنم این پیشنهاد بنده توضیح مفصلی لازم نداردفقط مقصودم این است که واحد مقیاس ازحالا به بعدتومان باشد

مخبر-قبول این پیشنهادمانعی ندارد. چندی قبل آقای تقی زاده همین پیشنهاد را کرده بودند

اقاسیدیعقوب-بنده مخالفم

رئیس-بفرمائید

آقاسیدیعقوب- یک وقتی درهمین مجلس آقای تقی زاده این عنوان راکردند ولی درکمیسیون بودجه رئیس کل مالیه ورئیس محاسبات آمدند ودراین موضوع صحبت کردند وتوضیح دادند وگفتند علت اینکه قران راماواحد قراردادیم باعتبار یک کسوراتی است که درتومان نمی‌توانیم قراربدهیم

عدل-چرانمیشود مأخذ قرارداد؟

اقاسید یعقوب-آقابگذارید حرفم رابزنم لایحه مستغلات راکه از بین بردید بنده که مخالف نیستم ولی می‌خواهم بطورتذکر عرض کنم که آقای تقی زاده هم یک وقتی این مسئله رااظهار کردندولی دکتر میلسپو درکمیسیون بودجه آمد ودرآنجا یک اظهارات و بیاناتی کردکه تمام اعضاء کمیسیون تصدیق کردندکه واحد را بایدقران داد حالا چه منافاتی دارد نفع مادراین است که ازاین کارضرر نمی‌بریم

رئیس-آقای مخبر- آقای مخبر قبول کردند رأی گرفته می‌شود

ماده واحده باتبدیل قران به تومان. اقایانی که موافقند اوراق سفیدمیدهند

(دراینموقع اخذ وشمارش آراء بعمل آمده نتیجه بترتیب ذیل حاصل شد)

ورقه سفیدعلامت قبول ۷۴ کبود ۳

اسامی موافقین

آقایان: میرزاسیدمهدی معتمد- عمادی- ملک ارائی- بنی سلیمان- لیقوانی-عصرانقلاب- نجومی- محمودرضا- ملک ایرج میرزا پورتیمور-دادگر- حاج اقا حسین- شریعت زاده- نوبخت – کلالی-کی استوان-ملک مدنی-حاج آقا رضارفیع- میرزاهاشم آشتیانی-بهبهانی-اقاسیدیعقوب- حاج میرزامرتضی- بدر-روحی-امام جمعه اهر-ثقه الاسلامی – ابراهیمی-موقر-فومنی-میرزاابراهیم آشتیانی-

مدرس-بهار-ثابت-طباطبائی دیبا- اسفتدیاری- سیدحسین آقایان-جلائی- عراقی-دهستانی-جمشیدی-ایلخان- آقازاده سبزواری-صالحی-میرزا عبدالله خان وثوق- سید ابراهیم ضیاء –خواجوی –دکترلقمان-حیدری-زوار-محمدتقی خان اسعد- وزیری-معظمی-اسکندری-آیت الله زاده خراسانی-کازرونی-مولوی-ساکینیان-خوئی-مقدم-عدل- قهیمی-مفتی-حقنویس-پالیزی-دکتررفیع خان امین-طباطبائی وکیلی-سلطان محمدخان عامری-میرزا عبدالحسین- جهانشاهی- دیوان بیگی-دولتشاهی- میرممتاز- فرشی.

(اسامی مخالفین)

آقایان: فیروزآبادی- تقی زاده – دکترمحمدخان مصدق

رئیس-عده حضار۸۹ با۷۴ رای تصویب شد

(خبرکمیسیون بودجه راجع به ورثه دکترهادی خان بشرح ذیل خوانده شد)

کمیسیون بودجه پیشنهاد‌های آقایان نمایندگان محترم راجع بشهریه ورثه دکترهادی خان راموردشور و مطالعه قرارداده وبالاخره ازآنجائیکه مجلس شورای ملی هم پس ازپیشنهادات واصله بالاخره باراپورت تقدیمی کمیسیون اظهارموافقت نمود لذا کمیسیون بودجه هم سایرپیشنهادات رابیمورد دانسته وراپرت سابق خودراتأیید می‌نماید

رئیس-آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی-بنده ازآنجائیکه عقیده‌ام این است که باید وکلا حقوق ملت خودمان رااز یکشاهی تاصد تومان بلکه تاهزارتومان وصدهزارتومان حفظ بنائیم وکم وزیاد پیش بنده بنده فرقی نداردمنتها اگرزیاد ترباشد اهمیتش رازیادتر و اگرکمتر باشد اهمیتش راکمترمیدانم ولی دراساسش هرقدر که باشد باید حفظ حقوق رابکنم ازاین جهت عرض می‌کنم که سزاوارنیست مایک پولی راازمردم بگیریم وبه این قبیل مصارف برسانیم وحق یکعده رابغیر بدهیم این پولی راکه ماازمردم می‌گیریم برای این است که بمصارف مملکت برسانیم نه اینکه همه روزه وهرهفته شهریه به اشخاص ندهیم انهم بطورغیر متناسب هرچند ماهی سی تومان چیز زیادی بنظر نمی‌آید ولی بعقیده بنده خیلی زیاد است زیرادوسه نفرهرکدام باماهی چهار پنج تومان می‌توانند دراین شهر زندگانی کنند پس چه شده که این دوسه نفر می‌خواهند با سی تومان زندگانی کنند وبدون خدمت ماهی سی تومان بگیرند و شاید گفته شودکه این شخص طبیب بوده وسرمریض‌های مسری میرفته وازاین جهة استحقاق دارد درجواب باید گفته شود که مگرمجانی میرفته وقتی که می‌رفت ودست هرمریض رامیگرفت یانمیگرفت دوسه تومان می‌گرفت و پامیشد می‌آمد حالا اینها مجوز این است که درسال سیصد وشصت تومان به دونفر بدهند وبگویند چون پدرآنها طبیب بوده است این پول راباید بگیرند این سزاوار نیست که سالی سیصد وشصت تومان مال این ملت بدبخت رابردارند وبه این عنوان

به دو سه نفربدهند اگر گفته می‌شود فقیرند که همه فقیرو بی چیزند پس بنده سزاوار نمیدانم به دوسه نفری بدهند که می‌خواهند بروند درخیابانها بگردند

رئیس-آقای بامداد

بامداد- درصورتیکه بنده دراین موارد اغلب بانظریات آقای فیروزآبادی موافقم ولی دراین مورد می‌خواهم یک عرضی مقدمة بکنم وبعدیک شهادتی درحضور آقایان بدهم عرضم این است اگرچه بعضی ازمأمورین دولت سوء رفتارمیکنند بطوریکه مردم ازآنها رنجش دارند ولی واقعا“ بدبخت ترین مردم درتمام مملکت مأمورین دولتی هستند مخصوصا“ مأمورین جزء زیراوقتی دوبرج حقوق اینهاعقب می‌افتد مجبوربه قرض وگرو گذاشتن مایحتاج خود می‌شوند هرکس مطلع است این مسئله را میداند درصورتیکه باید بامأمور دولت یعنی کسیکه دردرجه خودش وبسهم خودش مصالح عمومی باو تسلیم شده است یک کاری کردکه مطمئن باشد واو بااطمینان انجام وظیفه بکند نه اینکه هرروزه متزلزل باشد و همچو فکرکند که اگر مردزن وبچه اش ازگرسنگی می‌میرند باید لااقل بداند که یک دولت قدرشناسی هست بطوریکه اگروظیفه اش راخوب انجام دهد اور رافراموش نمی‌کند این یک اصلی است که سایرممالک دنیاودول معظمه هم همینطور رفتار می‌کنند وبه این جهت سوء جریان اداریشان هیچ است یاخیلی کم است اما شهادتیکه می‌خواستم دراین خصوص بدهم این است که این دکتر هادی خان یکنفری بودکه پس ازتحصیلاتش آمدوداخل درخدمت صحیه دولت شد وهمیشه درجاهای بد آب و هوا می‌رفت اخیرا“ درآستارا باماهی سی تومان حقوق رفت ودرآنجا مرد وقتی هم مرده بود نتوانستند جنازة او را دفن کنند برای اینکه هیچ نداشت ازآنجا تلگراف کردند به یک شخصی وازاینجا اعتبار داده شد که این بدبخت رادفن کنند زن وبچه اش هم ازآنوقت تابحال همینطور سرگردان وحیران و بی معاش هستند بنابراین خیلی به موقع است که این ماهی سی تومان را مابدهیم واین سبب خواهد شد که سایرمأمورین دولت دلگرم بشوند ووظیفه خودشان رابخوبی انجام بدهند

بعضی ازنمایندگان –مذاکرات کافی است

روحی-کافی نیست

رئیس-رأی می‌گریم آقایانی که مذاکرات راکافی میدانند قیام فرمایند

(اغلب قیام نمودند)

رئیس-اکثریت است. پیشنهاد آقای فیروزآبادی

بمضمون ذیل خوانده شد)

بنده پیشنهاد می‌کنم که نوشته شودماهی پانزده تومان به نسبت تقسیم شود.

رئیس- آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی-بنده اولا عرض کردم که بااین نوع شهریه‌ها اساسا“ مخالفم خوب حالا که نظر مجلس این است که ترحم بکند وبه فقراء یک چیزی بدهد امیدوارم همچنانکه یکعده رادرنظر می‌گیرند وملاحظه چند نفر رامیکنند تمام مملکت وملت رادرنظربگیرید انشاء الله درنظرهم دارند. بهرحال حالا که این تصمیم رادارند سی تومان زیاد است وخوبست ماهی پانزده تومان بدهند زیرا دونفر زن ویک پسرکه بیشتر نیستند و لابد عایدات دیگری هم داشته‌اند واگرنداشته‌اند تا بحال مرده بودند خوبست این ماهی پانزده تومان راضمیمه سایرعایدی راکه دارند بکنند وباآن زندگانی کنند بعلاوه در این شهر یک کارهای دیگری هم برای زنهاهست ازقبیل قالی بافی وجوراب بافی وخیاطی خوبست این کارها را بکنند واین ماهی پانزده تومان را هم ضمیمه کنند وزندگانی نماید

بعضی ازنمایندگان-رأی –رأی

رئیس-رأی گرفته می‌شود آقایانیکه این پیشنهاد را

قابل توجه میدانند قیام فرمایند

(معدودی قیام نمودند)

رئیس-قابل توجه نشد. پیشنهاد آقای روحی

(بطریق ذیل خوانده شد)

بنده پیشنهاد می‌کنم ماهی بیست و هشت تومان داده شود

رئیس-بفرمائید

روحی-عرض می‌کنم خوبست آقایان وکلا ودولت برای مملکت یک فکری بکنند ویک مؤسسات صنعتی دراین مملکت دائر بکنند که مردم رابکار وا دارند من می‌بینم این رفتاری راکه درزمان استبداد میکردندامروزه دولت ومجلس دارد می‌کنند وهر روزه بساط یومیه یاشهریه است. اگر می‌خواهید گداها را اداره کنید خوبست بروید اینهائی راکه شبها درخیابانها پهلوی سگها می‌خوابند یک فکری برای اینها بکنید همه اهالی مثل دکترهادیخان فرزند واهل این مملکتند خوبست دولت بالسویه به همه نگاه کند چهار تامؤسسه باید دراین شهر ایجاد شودومردم بکاربیفتندوکاربکنند ومفت نیایند وتوقع پول بکنند واین ترتیب جزاینکه تولید گدا وفقرا وادبار می‌کند فایده دیگری نخواهد داشت این رقتهاو احساسات وعواطفی که نسبت به اینها داریم خوبست روی هم جمع بکنید وسرهم بگذارید ویک مؤسسه صنعتی وچهارتا کارخانه قالی بافی بازکنید ومردم راببرید آنجا کارکنند وهمین پسردکترهادیخان هم برود قالی بافی یادبگیرد واهل صنعت بشود کارکند ونان بخورد وبنده بااین اصل شهریه و مستمری مخالفم

بامداد-عرض می‌کنم این فرمایشات همه صحیح است ولی بموقع خودش البته مملکت هم بایدکارخانه داشته باشد مؤسسات اقتصادی باید داشته باشد همه اینها صحیح است امااز آنطرف هم دولت باید قدردان باشد وباید مشوق باشد وخدام وظیفه شناس خودش را مطمئن بکند وبدانها بفهماند که اگرمردی زن وبچه تو بی باعث نخواهدماند من تکفل می‌کنم پس این ترتیب هم بموقع خودش خوبست زیراکه هرچیزی بجای خودش نیکوست. خوبست آقایان بااین ترتیب موافقت کنند ماهم موافقت می‌کنیم که آن کارها صورت بگیرد.

روحی- مستردمیکنم

(پیشنهاد آقای شریعت زاده بطریق ذیل خوانده شد)

پیشنهادمیکنم شهریه مقرره بطورتساوی بین ورثه دکترهادیخان تقسیم شود

شریعت زاده- بنده این پیشنهاد خودم را بدو نظرتقدیم کردم یکی اینکه صحبت می‌شود ازمفتخواری وآنوقت تطبیق می‌کنند او رابااین موضوع درصورتیکه عقیده بنده موردی ندارد زیرادولت ملکف است کلیه مأمورینی که درحین انجام وظیفه فدا می‌شوند آتیه انها را عادلانه تأمین کند تابتوانند نمو کنند وباین محیط فایده برسانند. قسمت دیگر راجع است بتقسیم این پول چون این تصویبی که ازطرف مجلس شورای ملی می‌شود برای این است که آنهابتوانند زندگانی خودشان را اداره کنند و وسائل معاششان رافراهم کنند. مقصود بنده این است بین زن ومرد ازحیث مصارف نمی‌توان تا این درجه فرق قائل شد که پسر دکتر هادیخان اینقدر بیشتر از دخترش ببرد البته هردوی آنها مصارف تحصیلی دارند وشام وناهار ولباس وسایر لوازمات می‌خواهند همچنین مادر آنهامخارج دارد وازحیث مصارف تحصیل ومخارج لباس وشام وناهار و همه که باهم مساوی هستند از این جهت علت ندارد که درتقسیم اینقدر فرق منظور شود وچون بنده هیچ دلیلی ندیدم دراین که پسردکتر هادیخان پانزده تومان و دخترش هفت تومان ببرد از این جهت پیشنهاد کردم که این پول بالسویه تقسیم شود

مخبر- البته پسر بواسطه اینکه باید تحصیل کند

مخارج زیادتری لازم دارد

شریعت زاده –دخترهم باید تحصیل کند

مخبر-بلی ولی پسریک ترتیبات دیگری را هم باید متحمل شود بعلاوه بزرگترهای دیانتی ما هم این نظر را داشته‌اند واین ترتیب رامقرر داشته‌اند وکمیسیون هم این نظر رااتخاذ کرد

رئیس-رأی می‌گیریم آقایانیکه پیشنهاد آقای شریعت زاده را قابل توجه میدانندقیام فرمایند

(عده قیام نمودند)

رئیس-تصویب نشد. رأی گرفته می‌شود بماده واحده با اوراق آقایانیکه تصویب می‌کنند ورقه سفید والاکبود می‌دهند

(اخذ و استخراج آراء بعمل آمده نتیجه بترتیب ذیل حاصل شد)

ورقه سفید (علامت قبول)۴۹

ورقه کبود (علامت رد)۴

اسامی موافقین

آقایان: دولتشاهی-دادگر-عصرانقلاب- محمودرضا- کی استوان- احتشام زاده- فرمند- شریعت زاده- حاج میرزامرتضی-بهار-اعظمی-طاهری-ملک مدنی-میرممتاز-بامداد-بهبهانی-بدر-طباطبائی دیبا-موقر-ایلخان-میرزا عبدالله خان وثوق-اسفندیاری-جلائی-یاسائی-سیدحسین آقایان- سیدکاظم یزدی-محمد آخوند- دهستانی-خواجوی-حیدری-افشار-ملک ایرج میرزا پورتیمور-دکتررفیع خان امین- وکیلی طباطبائی- زواروزیری-محمد تقیخان اسعد- معظمی-ساکینیان-پالیزی- ابراهیمی- مقدم- دکترمصدق-جهانشاهی- بنی سلیمان-حشمتی- دکترلقمان – سلطان محمدخان عامری- فهیمی

اسامی مخالفین

آقایان: ثابت- فیروزابادی- فرشی- روحی

رئیس-عده حضار۹۰با۴۹ رأی تصویب شد

اقای حاج آقا رضا رفیع

حاج آقا رضا رفیع –لایحه مستغلات یک لایحه خیلی نافعی بود که اغلب آقایان نمایندگان بایک حسن نظری آن رااستقبال کردند وبنده که امروز صبح اینحا آمدم برای این بود که خیلی اشتیاق داشتم که بارفقا درگذشتن این لایحه کمک کنم و بالاخره می‌خواستیم این لایحه رابگذرانیم متأسفانه آقای رئیس فرمودند که وزیرمالیه لایحه راپس گرفته است بنده می‌خواستم به اقایانی که عقیده دارند که ازاول سیصد و شش باید این پول بولایات پرداخته شود عرض کنم مالایدرک کله لایترک کله حلا که مانمی‌توانیم برای آنهاازهزار وسیصد و شش کاربکنیم اقلا از۱۳۰۷ یک کاری برای ولایات صورت بدهیم بنده مخصوصا“ ازمقام محترم ریاست تقاضا می‌کنم که بدولت تذکر داده شود که لایحه رااعاده دهد وبنده بدولت پیغام می‌کنم که ما ورفقای مابه لوایح دیگری رأی نمی‌دهیم مگراینکه این لایحه رابیاورد بمجلس تابتوانیم به موکلین خودمان درولایات یک کمکی کنیم حالا که از ۱۳۰۶ نشداقلا از۱۳۰۷ بتوانیم یک کاری برای ولایات وموکلین خودمان بکنیم اینکه یک همچو لایحه رابیاورند وبعدبیایند واز ماپس بگیرندبنده مقتضی نمیدانم وتقاضا می‌کنم فوری لایحه رااعاده دهند

رئیس-دستور جلسه آتیه اگربودجة مملکتی حاضربود که خبرش مطرح می‌شود والاخبرکمیسیون بودجه راجع به زند آباد خالصه وخبرکمیسیون مبتکرات راجع بمعافیت اهالی میناب از اداء مالیات یک فقره هم شهریه است. آقای آقا سید یعقوب

آقاسیدیعقوب-چند کمیسیون تاکنون انتخاب شده است وبنده عقیده‌ام این است که مقام ریاست تذکربدهند که کمیسیون داخله وکمیسیون مالیه امروز فردابیایند وهیئت رئیسة خود راانتخاب کنند زیرا دولایحه مهم داریم که زودتر باید بمجلس بیاید

مجلس نیمساعت ازظهر گذشته ختم شد

قانون

اجازه پرداخت ماهی سی تومان شهریه به ورثه دکتر هادی‌خان از ابتدای سنه ۱۳۰۶ مصوب ۲۳ آبان ۱۳۰۶ شمسی

ماده واحده: مجلس شورای ملی به وزارت مالیه اجازه می‌دهد که از ابتدای سنه ۱۳۰۶ ماهیانه مبلغ سی تومان از محل شهریه و مستمریات در حق ورثه دکتر هادی‌خان مطابق شرح ذیل

کوکب خانم عیال مرحوم دکتر تا زمانی که شوهر اختیار نکرده ۷۵ قران

ایران خانم صبیه مرحوم مشارالیه تا زمانی که شوهر اختیار نکرده ۷۵ قران

غلامرضاخان فرزند مرحوم مزبور تا سن ۲۰سالگی ۱۷۵ قران

منظور و پرداخت نماید.

این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه بیست و سوم آبان یکهزار و سیصد و شش شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

قانون

بودجه سنه ۱۳۰۶ اداره ذوب‌آهن

مصوب ۲۳ آبان ماه ۱۳۰۶ شمسی

ماده واحده- وزارت مالیه مجاز است که ملغ یازده هزار و یکصد و هفتاد و دو تومان مخارج یک ساله ۱۳۰۶ اداره ذوب‌آهن را بر طبق بودجه تفضیلی ضمیمه از محل اعتبار چهار میلیون و نیم که به موجب قانون ۹ اسفند ۱۳۰۵ برای امر ذوب‌اهن اختصاص داده شده کارسازی دارد.

این قانون که مشتمل بر یک ماده و صورت ضمیمه است در جلسه ۲۳ آبان ماه یکهزار و سیصد و شش شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

رئیس مجلس شورای ملی: حسین پیرنیا

صورت ضمیمه قانون بودجه سنه ۱۳۰۶ اداره ذوب‌آهن – بودجه یک ساله ۱۳۰۶ اداره ذوب‌آهن

شرح عده مبلغ ماهیانه مبلغ سالیانه ملاحظات

حقوق

متخصص ذوب‌آهن ۱ ۹۰۰ ۸۷۰۰ *

مترجم ۱ ۱۰۰ ۱۲۰۰

منشی ۱ ۷۹ ۹۴۸

ماشین‌نویس آلمانی ۱ ۴۵ ۵۴۰

شوفر ۱ ۴۰ ۴۸۰

مستخدم ۱ ۱۸ ۲۱۶

مخارج

کرایه خانه و اثاثیه - ۹۰ ۸۷۰ * *

مخارج اتومبیل و لوازم یدکی ۵۰۰

اثاثیه و لوازم اداری ۴۰۰

لوازم‌التحریر و سوخت و روشنایی اداره ۶۰۰

اعتبار پست و تلگراف ۶۶۰

تلفون ۳۶

(میبوس) مستخدمین ۲۲